Þróunarsamvinna Rauða krossins Heimamenn studdir til sjálfshjálpar Barist gegn alnæmi í Malaví Börn fá sálrænan stuðning og endurhæfingu Líf í tuskunum um allt land Sömu hugsjónir um allan heim Ungmennaskipti

1. tölubla› 15. árgangur Apríl 2008

2

RAUÐI KROSS INN tekur þátt í umfangsmiklum þróunarverkefnum erlendis. Í fyrra fór stærri hluti af fjármunum félagsins sem er ætlað til al þjóða­starfs til slíkra verkefna en til neyð ar að stoðar. Þá var um 47% af framlaginu varið til þróunarsam­vinnu í sunnanverðri Afríku, 24% til ann arrar þró­unar sam vinnu en 29% til neyðaraðstoðar vegna nátt úru hamfara eða stríðs átaka.

Þróunarverkefni Rauða kross Íslands miða að því efla Rauða kross félögin sjálf í fátækustu ríkjum heims svo að þau geti af eigin rammleik sinnt þeim verkefnum sem brýnust eru á hverjum stað, t.d. aðstoðað flóttamenn eða götubörn eða byggt upp neyðarvarnir. Heimamenn, sem hafa mesta þekkingu og skilning á aðstæðum, meta þörf fyrir hjálparstarf og sjá um skipulagningu og framkvæmd þess, oft í samstarfi við sendifulltrúa á vegum Alþjóða Rauða krossins. Stærstur hluti þessa starfs er venjulega í höndum sjálfboðaliða

viðkomandi landsfélags. Þannig er lögð áhersla á þróunarsamvinnu en ekki þróunaraðstoð. Milljónir sjálfboðaliða sýna það og sanna á hverjum degi að með samtakamætti má takast á við og leysa erfið samfélagsleg úrlausnarefni.

Í þessu fyrra tölublaði Hjálpar árið 2008 verður gerð nánari grein fyrir því hvernig þróun­ar samvinnu Rauða kross Íslands er háttað og þeirri sérstöðu sem félagið hefur í þessum mála­flokki.

Ómar Hlyn ur Krist munds son, formað ur Rauða kross Ís lands

Sjálfboðaliðapistill – Hildur Sæmundsdóttir

ReykjavíkAðalblikk ehf, Vagnhöfða 19Aðalmálun sf, Skólavörðustíg 10Alþýðusamband Íslands, www.asi.is, Sætúni 1Arctic rafting, Andrésbrunni 13ARGOS ehf ­ Arkitektastofa Grétars og Stefáns, Eyjarslóð 9Arkitektar Laugavegi 164 ehf, Laugavegi 164Arkitektastofan OG ehf, Sóltúni 1Arkídea ehf, Ingólfsstræti 5Asía ehf,veitingahús, Laugavegi 10ASK Arkitektar ehf, Geirsgötu 9Augasteinn sf, Súðavogi 7Aurum ehf, Bankastræti 4Álnabær hf, vefnaðarvöruverslun Tjarnargötu 17 Keflavík, og Síðumúla 32 RvíkÁltak ehf, Stórhöfða 33Árbæjarapótek ehf, Hraunbæ 102bÁrni Reynisson ehf, Laugavegi 170Ársól snyrtistofa, Efstalandi 26Ásbjörn Ólafsson ehf, Skútuvogi 11aÁsfell ehf, Fremristekk 11Áskirkja, Vesturbrún 30B.K.flutningar ehf, Krosshömrum 2Bang og Olufsen, Síðumúla 21Barnaverndarstofa, Borgartúni 21Betra líf ehf, Kringlunni 8Bifreiðastillingar Nicolai, Faxafeni 12Bifreiðaverkstæði H.P. ehf, Hamarshöfða 6Birtingur, útgáfufélag ehf, Lynghálsi 5Bílaleigan AKA, Vagnhöfða 25Bílasmiðurinn hf, Bíldshöfða 16Bílasprautun SMS ehf, Smiðshöfða 12Björgun ehf, Sævarhöfða 33Björnsbakarí ehf, Klapparstíg 3Blaðamannafélag Íslands, Síðumúla 23Blót ehf, Reynimel 38Bókaútgáfan Hólar ehf, Hagaseli 14Bókaútgáfan Salka ehf, Skipholti 50cBónus, Skútuvogi 13Breiðholtskirkja, Þangbakka 5BSRB, Grettisgötu 89Café Bleu, Kringlunni 4­12Dagvist og endurhæfingarmiðstöð MS sjúklinga, Sléttuvegi 5DHL Á ÍSLANDI, Sundabakka 2Dimmalimm,barnafataverslun, Laugavegi 53bEggert Kristjánsson hf, Sundagörðum 4Eignamiðlunin ehf, Síðumúla 21Einn, tveir og þrír ehf, Skipholti 29aEndurvinnslan hf, Knarrarvogi 4Ernst & Young hf, Borgartúni 30Eyrir fjárfestingafélag ehf, Skólavörðustíg 13Farmanna­ og fiskimannasamband Íslands, Grensásvegi 13Fasteignasalan Garður ehf, Skipholti 5Faxaflóahafnir sf, Hafnarhúsinu Tryggvagötu 17Ferðafélag Íslands, Mörkinni 6Ferðakompaníið ehf, Fiskistóð 20Ferskar kjötvörur hf, Síðumúla 34Félagsbústaðir hf, Hallveigarstíg 1Félag Bókagerðamanna Fínka ehf, Norðurási 6Fjallabak ehf, Pósthólf 1622Fjárfestingafélagið Gaumur ehf, Suðurlandsbr. 48Fjárhagsþjónustan ehf, Strýtuseli 14Fjármálaeftirlitið, Suðurlandsbraut 32Fjölhönnun hf, verkfræðistofa, Stórhöfða 27 Flísalagnir Afrims ehf, Torfufelli 30Forex Bank AB, útibú á Íslandi, Bankastræti 2FOSS fasteigna­/skipasalan ehf, Hátúni 6aFótaaðgerðarstofa Reykjavíkur ehf, Háaleitisbr. 58Frjálsíþróttasamband Íslands, Engjavegi 6Fröken Júlía ehf, MjóddG Hannesson ehf, Borgartúni 23G.S.varahlutir ehf, Bíldshöfða 14Garðmenn ehf, Skipasundi 83Gítarskóli Ólafs Gauks, Síðumúla 17Gjögur hf, Kringlunni 7Green House, Rauðagerði 26Grensáskirkja, Háaleitisbraut 66Grund, dvalar­ og hjúkrunarheimili, Hringbraut 50Gull og silfur ehf, Laugavegi 52Gunnar Örn ­ málningarþjónusta, Snorrabraut 56Hafgæði sf, Fiskislóð 47Hagverk ehf, bílasmíði, Bæjarflöt 2Hamraskóli, Dyrhömrum 9Hár ehf, Kringlunni 7Hár og hamar ehf, Hrísateigi 47Háskólaprent, Fálkagötu 2Heildverslunin Glit ehf, Krókhálsi 5Heimilisprýði ehf, Hallarmúla 1HGK ehf, Laugavegi 13Hilmar D. Ólafsson ehf, Eldshöfða 14HJ bílar ehf, Berjarima 35Hjálpræðisherinn á Íslandi, Garðastræti 38Hornið ehf, Hafnarstræti 15Hrafnistuheimilin, Hafnarfirði og ReykjavíkHúsafriðunarnefnd, Suðurgötu 39Húsaklæðning ehf, Ingólfsstræti 3Hvíta húsið hf, auglýsingastofa, Brautarholti 8Höfði fasteignamiðlun ehf, Suðurlandsbraut 20, og Bæjarhrauni 22

1. tölublað, 15. árgangur, apríl 2008

Útgefandi: Rauði kross Íslands, Efstaleiti 9, 103 ReykjavíkSími: 570 4000, fax: 570 4010Netfang: central@redcross.isVeffang: www.raudikrossinn.isRitstjórar: Sæunn Ólafsdóttir,Sólveig Hildur BjörnsdóttirÁbyrgðarmaður: Sólveig Hildur BjörnsdóttirHöfundar efnis: Gestur Hrólfsson, Nína Helgadóttir, Sólveig Hildur Björnsdóttir, Sæunn Ólafsdóttir

Forsíða: Börn í Mósambík Ljósmyndari: Brynjar Gunnarsson

Útlit og umbrot: HugverkasmiðjanOpna um þróunarsamvinnu: FítonPrófarkalestur: Berglind SteinsdóttirPrentun: Ísafoldarprentsmiðja

Stjórn Rauða kross ÍslandsÓmar Kristmundsson, formaðurAnna Stefánsdóttir, varaformaðurEinar SigurðssonEsther BruneGarðar H. GuðjónssonGunnar Frímannsson, gjaldkeriKaren Erla ErlingsdóttirPálín HelgadóttirSigríður MagnúsdóttirÞór Gíslason, ritariÞórdís Magnúsdóttir

FramkvæmdastjóriKristján Sturluson

SUMARIÐ 2006 hlotnaðist mér sá heiður að fara sem fulltrúi Rauða krossins í ógleymanlega ferð til Gambíu þar sem sjón var sögu ríkari. Fyrir það er ég innilega þakklát. Síðastliðin tíu ár hafa Rauða kross deildirnar á Vesturlandi átt í vinadeildasamstarfi við Western Division deild­ir nar í Gambíu. Öll samskipti deildanna mið­ast við að gambíski Rauða krossinn geti verið sjálfstæður og sterkur og þannig skapað sér sess sem bjargvættur og veitandi en ekki þiggjandi í þessu fátæka landi.

Með það í huga höfum við meðal annars tvisvar sinnum sent út gáma með fötum og ýmsum nauðsynjavörum sem eru síðan seld þar ytra og andvirðið notað til þess að hjálpa flóttamönnum og til að kenna fólki skyndihjálp og hvernig á að verja sig meðal annars fyrir alnæmi og malaríu. Í Gambíu er mikil fátækt og 30% atvinnuleysi og eru flest heimili án rafmagns og rennandi vatns. Vatnið er sótt í brunna sem hafa verið byggðir fyrir sjálfsaflafé sem er til komið vegna gámasendinganna frá Íslandi.

Rauða kross deildirnar þar ytra eru núna að endurbæta húsnæði sitt með gjafafé frá okkur, setja upp rimla fyrir glugga o.s.frv. Í gámnum sem sendur verður fljótlega eru skrifstofuhúsgögn, borð og stólar (allt gjafavörur) í kennslusal þar sem námskeiðin eru meðal annars haldin. Tússtöflur, tölvur og prentarar hafa verið gefin svo sjálfboðaliðar úti geti unnið kennsluefni og

prentað nauðsynleg gögn til kennslunnar.Það er mikill heiður að vera hluti af Rauða

krossinum í Gambíu. Fyrir tilstilli félagsins öðlast börn og unglingar oft þá reynslu sem þarf til að fá vinnu og verða leiðtogar í samfélaginu. Sem sjálfboðaliði í 34 ár fagna ég því að geta tekið þátt í þessu samstarfi og fylgst með hvernig okkar framlag, þótt lítið sé, skili miklu af sér.

Minn draumur er að allir skólarnir á Vestur­landi eignist vinaskóla í Gambíu, að bekkir skrifist á við ungmenni úti í Gambíu og öðlist þannig innsýn í líf þeirra sem lifa við önnur lífskjör. Það er mikilvægt að börnin okkar átti sig á að lífið er ekki alltaf dans á rósum og enn fremur að það að leggja hönd á plóginn skiptir sköpum fyrir marga.

Sjálfboðaliðar í GambíuÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

����������� ��������������� ��������������������������

������������

��������������������������������������

Þróunarsamvinna Rauða krossins

RAUÐI KROSSINN selur merki með mynd af alnæmisborðanum. Merkin eru gerð úr perlum og eru búin til af fólki í Malaví sem er alnæmissmitað og tekur þátt í sjálfshjálparhópum á vegum Rauða krossins þar. Þetta er mjög fátækt fólk og

Hvert merki kostar 500 kr. Hægt er að kaupa merkin á vefsíðu Rauða krossins (www.raudikrossinn.is), á skrifstofu félagsins í Efsta leiti 9 og í Rauðakrossbúðunum á Laugavegi 12 í Reykjavík og á Strandgötu 24 í Hafnarfirði.

er ágóða af merkjasölunni varið til þess að efla starf með alnæmissmituðum í Malaví auk þess sem félagar í sjálfshjálparhópunum fá hluta af ágóðanum til eigin nota.

Hildur Sæmundsdóttir, sjálfboðaliði í Grundarfjarðardeild.

Handunnið alnæmismerki frá Afríku

3

lífsaðstæður og lífskjör séu mjög mismunandi á milli einstakra landa og innan þeirra – rétt eins og víðast hvar annars staðar í heiminum. Í Afríku búa hins vegar stórir hópar fólks við mikinn vanda, meðal annars vegna alnæmisfaraldursins og lélegs heilbrigðiskerfis. Rauði krossinn hér á Íslandi hefur þess vegna smám saman byggt upp langtímasamvinnu við fimm systurfélög í Afríku og nánast öll þróunarverkefnin eru í þessum löndum.

Rauði krossinn hér heima vill rækta langtíma­samvinnu við systurfélög sín til margra ára – þess vegna hefur félagið til dæmis starfað með Rauða krossinum í Gambíu í næstum 20 ár. Á síðustu misserum hefur félagið einnig aukið stuðning sinn við þróunarverkefni sem gagnast börnum og ungmennum þar sem eru eða hafa verið vopnuð átök. Mörg börn og ungmenni þurfa stuðning út í lífið eftir að hafa búið við ofbeldi og átök öll sín bernskuár.

Engar einfaldar lausnir Flestir þekkja af eigin reynslu hversu vandasamt getur verið að hjálpa öðru fólki hvort sem um er að ræða okkar nánustu eða aðra sem við teljum hjálpar þurfi. Við finnum fyrir mikilli ánægju tilfinningu þegar vel tekst til en að sama skapi er það dapurlegt þegar hjálpin snýst upp í andhverfu sína – þegar vandamálin aukast þrátt fyrir aðstoðina eða jafnvel vegna hennar.

Þetta á einnig við um þróunarverkefni. Ekki eru til neinar skyndilausnir á þeim flókna og langvinna vanda sem blasir við í fátækustu samfélögum á jarðarkringlunni. Rétt eins og þegar við viljum hjálpa einhverjum hér heima byggist góð þróunarsamvinna á því að þeir sem vilja koma til hjálpar hlusti á þá sem aðstoðin beinist að og styðji þá í að taka þau skref sem þeir telja sjálfir vænlegust til árangurs.

Árangurinn af þróunarverkefnum Rauða kross ins blasir við í mörgum löndum – stundum eftir erfiða byrjun eða mistök á miðri leið. Í dag rétt eins og aðra daga ársins heimsækja sjálfboðaliðar Rauða krossins í Malaví, Mósambík og Suður­Afríku þá sem eru veikir af alnæmi til þess að aðstoða þá við að klæðast og matast eða við yrkja jörðina svo að þeir hafi til hnífs og skeiðar. Án heimahlynningarinnar væri þetta fólk án efa mun verr sett.

Ice Consult ehf, Mörkinni 6Iceland Seafood ehf, Köllunarklettsvegi 2Iceland Travel, Skútuvogur 13 aIðntré ehf, Draghálsi 10Innheimtustofnun sveitarfélaga, Lágmúla 9Íslandsfundir ehf, Suðurlandsbraut 30Íslensk endurskoðun ehf, Bogahlíð 4Íslenska lögregluforlagið ehf, Brautarholti 30 Íþróttafélagið Fylkir, Fylkisvegi 6Jeppapartar ehf, Tangarhöfða 2Kaffi Roma, Laugavegi 118Kaþólska kirkjan á Íslandi, Hávallagötu 14­16Kjaran ehf, Síðumúla 12­14Kjöthöllin ehf, Skipholti 70 og HáaleitisbrautKnattspyrnusamband Íslands, LaugardalKOM almannatengsl, Borgartúni 20Kristján G. Gíslason ehf, Hverfisgötu 6aLagnagæði ehf, Flúðaseli 94Laugarnesskóli, Kirkjuteigi 24Leiguval ehf, Kleppsmýrarvegi 8Leikskólinn Vinaminni ehf, Asparfelli 10Leturprent ehf, Síðumúla 22Litir og föndur ­ Handlist ehf, Skólavörðustíg 12Ljósmyndaver Hörpu Hrundar ehf, Fákafeni 11Loftstokkahreinsun ehf s: 5670882, Garðhúsum 6Lyfjaver ehf, Suðurlandsbraut 22Lýsing hf, Suðurlandsbraut 22Lögmannafélag Íslands, Álftamýri 9Lögskil ehf, Suðurlandsbraut 48Löndun ehf, Kjalarvogi 21Margt smátt, Guðríðarstíg 6­8 María Sighvatsdóttir, Hrísateigi 28Maskina ehf, Hrísateigi 19Matthías ehf, Vesturfold 40Mekka Wines& Spirits hf, Tunguhálsi 11Menntamálaráðuneytið, Sölvhólsgötu 4Menntaskólinn í Reykjavík, Lækjargötu 7Mentis hf, Borgartún 29Merkismenn ehf, Ármúla 36Minjavernd hf, Amtmannstíg 1Mótás hf, Stangarhyl 5Mugiboogie ehf, Brekkustíg 19Múr­ og málningarþjónustan Höfn ehf, Réttarh. 2Múrarameistarafélag Reykjavíkur, Skipholti 70Múrgæði ehf, Smárarimi 63NM ehf, Brautarholti 10Nobex ehf, Skútuvogi 1 bNonnabiti, Hafnarstræti 11Núðluhúsið, Vitastíg 10Nýja teiknistofan ehf, Síðumúla 20OpenHand hf, Hafnarstræti 19Orkuvirki ehf, Tunguhálsi 3Ottó B. Arnar ehf, Skipholt 17Ósal ehf, Tangarhöfða 4Pétursbúð, Ránargötu 15Pipar og salt ehf, Klapparstíg 44Prentlausnir ehf, Ármúla 15Pökkun og flutningar ehf, Smiðshöfða 1Rafneisti ehf, Langholtsvegi 112bRafskoðun, Hólmaslóð 4Rafstilling ehf, Dugguvogi 23Rafteikning hf, Suðurlandsbraut 4Raftíðni ehf, Eyjarslóð 3Rafur ehf, Laugarnesvegi 55Ragnar Aðalsteinsson & Sigríður R Júlíusdóttir Lögmenn ehf, Klapparstíg 25­27Ráðgarður, skiparáðgjöf ehf, Grensásvegi 16Reykjaprent ehf, Síðumúla 14, 2. hæðRéttingaverkstæði Bjarna og Gunnars ehf, Bíldshöfða 14Rimaskóli, Rósarima 11Ríkiskaup, Borgartúni 7Rolf Johansen & Co ehf, Skútuvogi 10aRögn ehf, Ármúla 17aRöntgen Domus Medica, Egilsgötu 3S.K.bólstrun ehf, Langholtsvegi 82Samhjálp, Stangarhyl 3aSamiðn, Borgartúni 30Samson eignarhaldsfélag ehf, Sigtúni 42Samtök starfsmanna fjármálafyrirtækja, SSF, Nethylur 2 eSaxhóll ehf, Nóatúni 17Securitas hf, Síðumúla 23Seljakirkja, Hagaseli 40SFR stéttarfélag í almannaþjónustu, Grettisgötu 89Silfur veitingahús við Austurvöll www.silfur.is, Pósthússtræti 9­11SÍBS, Síðumúla 6SÍBS, Síðumúla 6Sjálfstæðisflokkurinn, Háaleitisbraut 1Sjúkraþjálfun Önnu Katrínar ehf, Hraunteigi 14Skartgripaverslun Kornelíusar, Bankastræti 6Skógarbær, hjúkrunarheimili, Árskógum 2Skólavefurinn.is, Laugavegur 163Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins bs, Skógarhlíð 14Snyrtisetrið v/Barónstíg 47, Barónstíg 47SORPA, GufunesiStanislas Bohic garðhönnun sími: 898 4332, Grettisgötu 22Stálsmiðjan ehf, Mýrargötu 10­12Stofnun Árna Magnússonar, Árnagarði v/Suðurgötu

ÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

Í HUGUM FLESTRA er hinn dæmigerði fulltrúi Rauða krossins sá sem birtist á sjón varpsskjánum þegar jarðskjálftar eða aðrar náttúru hamfarir verða úti í heimi. Eða þegar stríð geisa. Þá sjáum við stundum myndir af hjálpar starfsmönnum frá Evrópu sem koma til að aðstoða fólk í öðrum heimsálfum (enda þótt heimamenn bjargi jafnan flestum þegar hamfarir verða).

Rauði krossinn sinnir mjög mikilvægu hjálp­ar starfi á átakasvæðum þar sem hlutleysi hreyf­ingarinnar í trú­ og stjórnmálum veitir henni aðgang að fórnarlömbum átaka. Þegar miklar hamfarir verða – hvort sem er af völdum manna eða náttúru – reynir á sameiginlegan styrk hreyf­ingar innar en innan hennar starfa lands félög, Alþjóðaráðið og Alþjóðasamband Rauða kross félaga.

Hitt vita sennilega færri að Rauði krossinn hér heima og annars staðar í heiminum vinnur að fjöl mörgum verkefnum á sviði þróunarsamvinnu. Þar eru heimamenn alltaf í aðalhlutverki því að í nánast öllum löndum heims eru starfandi Rauða kross félög.

Skýr stefna Í heiminum eru núna starfandi 186 Rauða kross félög – í löndum múslima eru þau oftast kölluð Rauði hálfmáninn en bæði þessi nöfn eru jafn rétthá. Þetta þýðir að nánast í öllum löndum heims eru félög sem kenna sig við Rauða krossinn eða Rauða hálfmánann.

Öll félögin hafa samþykkt stefnu þar sem fram koma sameiginleg markmið allrar hreyf­ing arinnar. Þar segir að öll félögin skuli vinna að því að bæta heilsufar þeirra sem verst eru staddir og veita þeim þá umönnun sem þeir þurfa og að félögin skuli sinna neyðarvörnum og neyðar­aðstoð þegar þörf krefur. Jafnframt eiga félögin að vinna að því að útbreiða mannúðarhugsjónir Rauða kross hreyfingarinnar.

Aðstæður eru að sjálfsögðu mjög misjafnar í hverju landi svo að hvert Rauða kross félag út­færir stefnuna með sínum hætti. Hér á Íslandi leggur Rauði krossinn til dæmis áherslu á heim­sóknaþjónustu fyrir einmana fólk en í Malaví veitir Rauði krossinn þar heimahlynningu fólki sem er veikt af alnæmi. Markmiðið er eitt og hið sama – að veita þeim sem verst standa þá umönnun sem þeir þurfa – en leiðirnar eru mismunandi.

Heimamenn í lykilhlutverki Sjálfboðaliðar og starfsfólk Rauða kross félagsins í hverju landi meta hvaða verkefni er brýnast að sé sinnt – síðan leita þeir eftir stuðningi hjá öðrum Rauða kross félögum sem hafa fé aflögu. Þegar alnæmisfaraldurinn braust út í sunnan­verðri Afríku fóru sjálfboðaliðar og starfsfólk Rauða krossins í Malaví um landið til að meta ástandið og ræddu síðan hvaða leiðir væru fær­ar til að aðstoða þá sem voru veikir. Hið opin­bera heilbrigðiskerfi annaði augljóslega ekki svo risavöxnu verkefni og því var ákveðið að koma á heimahlynningu þar sem sjálfboðaliðar myndu styðja og aðstoða fólk sem var smitað. Forsvarsmenn Rauða krossins í Malaví leituðu síðan til Rauða kross Íslands og báðu um fjárstuðning og einnig aðstoð við að koma starfinu af stað.

Að sjálfsögðu er þetta ekki alltaf svona einfalt. Sum Rauða kross félög, til dæmis annars staðar á Norðurlöndunum, fá mest af fjármagni sínu frá ríkinu og því fylgja oft ýmis skilyrði. Stundum má einungis nota féð til að borga fyrir ákveðnar vörur eða sett eru skilyrði um að öllu fénu eigi að eyða innan eins árs eða tveggja. Rauði krossinn hér á Íslandi er svo lánsamur að afla mikils fjár sjálfur án utanaðkomandi skilyrða svo að félagið á auðveldara með að koma til móts við þarfir samstarfsaðila sinna, til dæmis eins og Rauða krossins í Malaví.

Af hverju í Afríku? Fólk spyr stundum af hverju Rauði kross Íslands taki ekki þátt í þróunarverkefni í einhverju ákveðnu landi, til dæmis á Indlandi þar sem er mikil þörf fyrir aðstoð.

Því er til að svara að Rauði krossinn hér heima er tiltölulega lítið félag miðað við önnur Rauða kross félög í heiminum. Félagið getur þess vegna einungis starfað í fáeinum löndum. Reynslan sýnir að þróunarverkefni taka langan tíma – enda stundum kölluð langtímaverkefni til aðgreiningar frá neyðaraðstoð vegna skyndilegra hamfara. Þess vegna er varhugavert að byrja á þróunarverkefni og hætta því síðan einu eða tveimur árum seinna.

Rauði kross Íslands hefur þess vegna kosið að einbeita sér að fáeinum löndum í vestan­ og sunnaverðri Afríku. Sú mynd, sem flest okkar hafa af Afríku, er að þar sé mikil eymd enda þótt

Heimamenn studdir til sjálfshjálpar

Góð þróunarsamvinna byggist á því að þeir sem vilja koma til hjálpar hlusti á þá sem aðstoðin beinist að og styðji þá í að taka þau skref sem þeir telja sjálfir vænlegust til árangurs.

4

RAUÐI KROSSINN hefur á undanförnum árum lagt sitt af mörkum til að reyna að stemma stigu við útbreiðslu alnæmis í Malaví og sinna þeim sem eiga um sárt að binda vegna sjúkdómsins. Árið 2007 voru íbúar landsins 13,6 milljónir og talið að 14% fullorðinna einstaklinga væru smituð af sjúkdómnum. Tæplega helmingur íbúanna er undir 14 ára aldri og eru meðalævilíkur þeirra tæp 43 ár.

Ethel Kaimila hefur umsjón með innan lands­starfi Rauða krossins í Malaví og hefur verið í nánu samstarfi við Rauða kross Íslands sem hefur stutt við alnæmisverkefni þar í landi. Samstarfið er einna mest um verkefni í Nkalo í héraðinu Chiradzulu, einu þétttbýlasta og fátækasta hér­aði landsins, þar sem hlutfall smitaðra meðal fólks á aldrinum 15 til 49 ára er með því hæsta í landinu.

„Rauði krossinn í Malaví hefur í samstarfi við Rauða kross Íslands unnið að því að koma á laggirnar verkefni í héraðinu Chiradzulu sem mið ar að því að styðja við bakið á þeim fjöl­skyldum sem þjást af völdum alnæmis. Stuðn­ingur inn er margþættur. Í fyrsta lagi byggist hann á heimahlynningu. Þetta verkefni nær til 96 þorpa í héraðinu og treystir á framlag jafnmargra sjálfboðaliða sem sinna heimsóknunum. Með

þessum hætti hefur okkur tekist að ná til allt að 700 sjúklinga í hverjum mánuði. Sjúklingunum er séð fyrir lyfjum til að vinna gegn sársauka og minniháttar sýkingum auk þess sem þeir fá fræðslu um smitleiðir til að komið verði í veg fyrir frekari smit. Sjúklingar fá einnig matargjafir sé fjármagn nóg,“ segir Ethel.

„Fyrir atbeina Rauða krossins hafa 60% sjúkl­inga fengið lyfjameðferð vegna alnæmis smits ins sem lengir líf þeirra og eykur lífsgæði. Einnig eru starfandi stuðningshópar sjúklinga og eru allir meðlimir hópanna smitaðir af veirunni. Þeir veita hver öðrum stuðning og taka virkan þátt í uppfræðslu samfélagsins um sjúkdóminn, bæði til að vinna gegn fordómum og koma í veg fyrir smit.“

Stuðningur við munaðarlaus börnSamstarfsverkefnið miðar ekki eingöngu að því að hjálpa smituðum því fórnarlömb alnæmis eru ekki eingöngu þau sem veikjast heldur líka þau sem eftir lifa.

„Við reynum einnig að styðja við bakið á mun­aðar lausum börnum með fatagjöfum, teppum og mat þar sem þess gerist þörf. Rúmlega þúsund börn á þessu svæði hafa þurft á þess háttar aðstoð að halda. Einnig hafa verið reist dagheimili fyrir börn undir fimm ára aldri sem hafa misst foreldra sína eða eiga af öðrum ástæðum erfitt heima fyrir. Þar eru þau í umsjá þjálfaðra sjálfboðaliða sem veita þeim stuðning, auk þess sem þau fá mat og tækifæri til að umgangast önnur börn. Rauði kross Íslands hefur gefið börnunum notuð föt og leikföng á hverju ári,“ segir Ethel.

Jafningjafræðsla um HIV og alnæmiMörg munaðarlaus börn á skólaaldri hafa hætt námi þar sem þau hafa ekki lengur efni á því að sækja skóla. Rauði krossinn hefur styrkt rúmlega hundrað börn á svæðinu til náms og greiðir fyrir skólagjöld, skólabúninga, námsgögn, flutninga til og frá skóla þar til skólaskyldualdri þeirra lýkur. Auk þess fá þau matvælaaðstoð þegar fjárstyrkur fæst.

Barist gegn alnæmi í Malaví„Á vegum Rauða krossins er einnig í gangi

öflugt forvarnaverkefni í formi jafningjafræðslu. Leikhópar ferðast á milli þorpa og fræða sam­félögin um HIV og alnæmi, með það að mark­miði að draga úr útbreiðslu sjúkdómsins. Þeir óska einnig eftir stuðningi þorpshöfðingja í bar áttunni við alnæmi til að tryggja að þeir taki undir kynningar og hvetji fólk sitt til stunda ekki áhættusama hegðun.“

Sjálfboðaliðar fá þjálfun til að sinna verkefnumAf ofangreindu má sjá að það eru margvísleg verkefni unnin til stuðnings sjúklingum og til að hindra útbreiðslu. Því fylgja margar áskoranir sem aðstandendur verkefnisins standa frammi fyrir.

„Það eru mörg vandamál sem þarf að leysa og engin ein lausn við þeim öllum. Þetta eru mjög kostnaðarsöm verkefni og Rauði kross Íslands hefur stutt okkur fjárhagslega og á annan hátt til að þeim verði komið í framkvæmd. Það er einnig mikilvægt fyrir okkur að tryggja að allir sem koma að verkefnunum hafi þekkingu til að sinna þeim. Ný vandamál eru alltaf að koma upp og við verðum að vera í stakk búin að bregðast við þeim.”

Ýmislegt um Malaví

Íbúafjöldi: 13,6 milljónir

Höfuðborg: Lilongwe

Gjaldmiðill: Kwacha

Stærð í ferkílómetrum: 118.484

Þjóðhátíðardagur: 6. júlí

Opinber tungumál: Enska og chichewa

Meðalævilíkur: 43 ár

Fædd börn á hverja konu: 5,74

Læsi: 67,2 %

Suzuki bílar hf, Skeifunni 17Sveinbjörn Sigurðsson hf, Smiðshöfða 7Sökkull ehf, Funahöfða 9Talnakönnun hf, Borgartúni 23Tannálfur sf, Þingholtsstræti 11Tannbogi ehf, Klapparstígur 16Tanngo ehf ­ Tannlæknastofan Gunnars Rósarsonar, Vegmúla 2Tannlæknastofa Birgis Dagfinnssonar, Síðumúla 25Tannlæknastofa Björns Þorvaldssonar, Síðum. 25Tannlæknastofa Lúðvíks Kristins Helgasona, Þarabakka 8 ­10Tannlæknastofa Sigurður L. Viggóssonar, BorgartúniTannréttingar sf, Snorrabraut 29TBWA\ Reykjavík, Tryggvagötu 11Teppaþjónusta E.I.G. ehf, Karfavogur 19Tjaldstæðið Laugardal, sími 568­6944, reykjavikcampsite.isTónastöðin ehf, Skipholti 50dTrésmiðjan Jari ehf, Funahöfða 3Tróbeco ehf, Laugavegi 71Tryggingamiðlun Íslands ehf, Síðumúla 21Tryggingastofnun ríkisins, Laugavegi 114Tölvar ehf, Síðumúla 1Tölvu­ og tækniþjónustan ehf, Grensásvegi 8Umslag ehf, Lágmúla 5 (bakhús)Útfararstofa Kirkjugarðanna ehf, Vesturhlíð 2Útfarastofa Íslands ehf, Suðurhlíð 35Úti og inni sf, Þingholtsstræti 27Útivist og sport, Faxafeni 12V.R., Kringlunni 7Vagnasmiðjan ­ Húsvagnar ehf, Eldshöfða 21Valhúsgögn ehf, Ármúla 8Varahlutaverslunin Kistufell ehf, Brautarholti 16Veggsport, Stórhöfða 17Veiðiþjónustan Strengir, Smárarima 30Vera Moda Kringlunni og SmáralindVerðbréfaskráning Íslands hf, Laugavegi 182Verkfræðistofa Jóhanns Indriðasonar ehf, Síðum.1Verkfræðistofan Afl og Orka ehf, Hraunbergi 4Verkfræðistofan VIK ehf, Laugavegi 164Verkfræðistofan Víðsjá, Skólavörðustíg 3Verksýn ehf, Ármúla 32Verslunin Icefin.is, Nóatúni 17Vestmann ehf Fjöltæknilausnir ­ Lögg. rafverktakar, Fagrabæ 14Við og Við sf, Gylfaflöt 3Vilhjálmsson sf, Sundaborg 1Víkurós ehf, bílamálun og réttingar, Bæjarflöt 6Vímulaus æska, foreldrahús, Vonarstræti 4bVSÓ Ráðgjöf ehf, Borgartúni 20Yogastöðin Heilsubót, Síðumúla 15Zetor ehf, Skeifunni 8Þ.G. verktakar ehf, Fossaleyni 16Þakmálun ehf, Hverfisgötu 103Þingvallaleið ehf, Skógarhlíð 10Þúsund þjalir ehf, umboðsskrifstofa listamanna, Urðarstíg 4Þrif og Sláttur ehf, Gvendargeisla 17Þýðingaþjónusta Boga Arnars, Engjaseli 43Öflun ehf, Faxafeni 5Örninn­Hjól hf, reiðhjólaverslun, Draghálsi 12

SeltjarnarnesBility á Íslandi ehf, Bygggörðum 10Falleg gólf ­ parketþjónusta, Nesbala 25Pendúll ehf, Miðbraut 32Prentsmiðjan Nes ehf, Hrólfsskálavör 14Seltjarnarnesbær, Austurströnd 2 VogarSveitarfélagið Vogar, Iðndal 2

KópavogurALARK arkitektar ehf, Dalvegi 18Alur blikksmiðja ehf, Smiðjuvegi 58Baltik ehf, Smiðjuvegi 14Bifreiðastillingin ehf, Smiðjuvegi 40dBílar og tjón ehf, Skemmuvegi 44MBílhúsið ehf, Smiðjuvegi 60Bílvogur ehf, Auðbrekku 17BJ­verktakar ehf, Bergsmára 8Blikksmiðjan Vík ehf, Skemmuvegi 42Bókun sf endurskoðun, Hamraborg 1Byggðaþjónustan ehf, Auðbrekku 22Delíla og Samson sf, Grænatúni 1dk hugbúnaður ehf, Hlíðasmára 17Eignarhaldsfélag Brunabótafélag Íslands, Hlíðasmára 8Europro ehf, Smiðjuvegi 9Ég C gleraugnaverslun, Hamraborg 10 og, SmáratorgiGlófi ehf, Auðbrekka 21Goddi ehf, Auðbrekku 19Gróðastöðin Storð ehf, Dalvegi 30Gunnarshólmi grasavinafélag ehf, GunnarshólmaGæðaflutningar ehf, Krossalind 19Hellur og garðar ehf, Kjarrhólma 34Hilmar Bjarnason ehf,rafverktak, Daltúni 1Hrímfaxi ehf, Heimsenda 3Ísform sf, Miðsölum 8

Ethel Kamila (til hægri) og Ingibjörg Ásgeirsdóttir formaður Hafnarfjarðardeildar (til vinstri).

ÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

Börn í athvarfi Rauða krossins í Chiradzulu héraði í Malaví.

5

Á STRÍÐSTÍMUM eru það oftar en ekki börn og óbreyttir borgarar sem verða verst úti í átökum stríðandi fylkinga. Þó að alþjóðalög kveði á um að börn skuli njóta verndar í stríði er oft erfitt að framfylgja lögunum þegar stríðsástand og almenn upplausn ríkir á hinum stríðshrjáðu svæðum.

Börn fara ekki varhluta af þeirri skelfingu sem fylgir stríðsátökum. Sum þeirra hafa orðið vitni að hrottalegu ofbeldi eða morðum á nán­um fjölskyldumeðlimum. Börn eru flutt frá heim­kynnum sínum í framandi umhverfi þar sem þeim eru flestar bjargir bannaðar. Sum þeirra eru fangelsuð og önnur þvinguð til að taka þátt í átökunum. Í sumum tilfellum líta börnin á það sem sinn eina valkost að ganga til liðs við herdeild þegar foreldra nýtur ekki við og þau geta ekki lengur séð sér farborða. Hjá herdeildinni sækjast þau eftir skjóli, mat og félagslegu öryggi sem þau telja sér ekki standa til boða annars staðar. Fjölmörg börn þekkja ekki annað en ofbeldi og átök eftir langvinn stríðsátök og þau þurfa þess vegna aðstoð við að aðlagast lífi á friðartímum.

Börn fá sálrænan stuðning og endurhæfingu

Alþjóða Rauði krossinn ásamt landsfélögum Rauða krossins eða Rauða hálfmánans á hverj­um stað aðstoðar fólk á átakasvæðum, einnig börn sem þurfa á vernd og aðstoð að halda. Þegar stríðsátökum lýkur halda félögin áfram að aðstoða fjölmörg börn sem eiga um sárt að binda vegna átakanna. Það á til dæmis við í Síerra Leóne og Palestínu þar sem börn fá stuðning og endurhæfingu svo að þau geti lifað sem eðlilegustu lífi þrátt fyrir ofbeldi og átök. Rauði kross Íslands styður systurfélög sín í þessum löndum við að bæta þar velferð stríðshrjáðra barna. Þetta er mikilvægur þáttur í þróunarsamvinnu Rauða kross Íslands en félagið styður einnig starf Alþjóða Rauða krossins á átaka svæðum.

Endurhæfing stríðshrjáðra barna í Síerra LeóneBorgarastyrjöld geisaði í Síerra Leóne á árunum 1991–2002. Talið er að um 10 þúsund manns hafi týnt lífi og tvær milljónir manna, eða þriðjungur þjóðarinnar, hafi flúið land.

Í Síerra Leóne endurhæfir Rauði krossinn börn sem hafa upplifað hörmungar borg ara­styrjaldarinnar, bæði sem þolendur og gerendur.

Frá árinu 2001 hafa 3400 börn undir 18 ára aldri fengið aðstoð frá Rauða krossinum. Fimm skólum hefur verið komið á laggirnar þar sem börn stunda bóknám og ýmiss konar iðnnám. Fyrir mörg þeirra er þetta eina tækifærið sem þau fá til að

læra að lesa og skrifa. Þau fá einnig fræðslu um alnæmi og getnaðarvarnir.

Í skólunum veitir fagfólk á vegum Rauða kross­ins börnunum sálrænan stuðning vegna áfalla sem þau urðu fyrir í stríðinu. Sumum börn um hefur verið útskúfað af ættingjum vegna þátttöku þeirra í styrjöldinni. Reynt er að endurnýja tengsl in við fjölskyldur þeirra og þorpssamfélag og fræða aðstandendur um að stæður barnanna og áhrif stríðsátakanna á þau.

Í september síðastliðnum útskrifuðust 750 börn úr skólunum, þar af 270 drengir og 480 stúlkur. Rauði kross Íslands hefur lýst yfir vilja til að styðja áfram við ungmennastarf Rauða krossins í Síerra Leóne, bæði innan og utan skólanna, auk þess sem samstarf á milli ungmennahreyfinga beggja landa er í burðarliðnum.

Sálræn aðstoð við börn í PalestínuÓtti og ofbeldi er hluti af daglegu lífi barna á hernumdum svæðum Palestínu. Börnin lifa í sífelld um ótta um að foreldrar þeirra og systkini

bíði bana, þau þjást af svefntruflunum og ýmsum hegðunarvandamálum. Á undanförnum árum hefur spenna á milli Palestínu og Ísrael færst í aukana með þeim afleiðingum að útgöngubann ríkir víða og vegatálmar hafa verið settir upp í Palestínu. Palestínumenn njóta nú takmarkaðrar heilbrigðis­ og félagsþjónustu og þeim fjölgar stöðugt sem búa við sára fátækt.

Rauði kross Íslands hefur komið að verkefni sem miðar að því að auka velferð þeirra og styrkja tengsl þeirra við kennara og önnur börn. Í 35 skólum er nú skipulagðar samverustundir þar sem 2700 börn á aldrinum 10­12 ára taka þátt í hverri viku. Sérstök dagskrá er skipulögð fyrir yngri börn í sumarfríum og hafa rúmlega 10 þúsund börn notið góðs af henni. Gert er ráð fyrir að verkefnið muni vaxa mjög að umfangi næsta skólaár. Allt að 107 skólar munu hefja þátttöku í verkefninu og fjöldi barna sem nýtur góðs af því mun verða um 6170. Að auki munu um það bil 26.100 börn njóta góðs af sumarnámskeiðum.

HEILSUVERNDARSTÖÐIN

EITT AF MEGINVERKEFNUM þróunarsamstarfs á vegum Rauða kross Íslands er stuðningur við fjöl skyldur í Afríku sem líða skort vegna alnæmis og annarra sjúkdóma. Alnæmisfaraldurinn hefur haft gífurleg áhrif á lífsgæði íbúa. Álag hefur aukist á heilbrigðiskerfi sem var bágborið fyrir og skólastarf hefur minnkað þar sem margir kennarar hafa veikst. Að auki búa börn og unglingar við slæman kost þar sem mörg þeirra hafa misst foreldra sína úr sjúkdómnum. Almannaþjónusta hefur því staðið höllum fæti sem gerir fólki enn erfiðara um vik að takast á við aðra erfiðleika, s.s. matvælaskort, fátækt og vopnuð átök.

Alþjóða Rauði krossinn blés til átaks árið 2000 um að styðja fórnarlömb alnæmis í Afríku og hefur Rauði kross Íslands stutt það dyggilega frá upphafi. Árið 2006 tóku Íslendingar höndum saman og gáfu 38 milljónir í landssöfnuninni Göngum til góðs. Öllu söfnunarfé var varið í verk­

efni til stuðnings þeim sem eiga um sárt að binda vegna alnæmis í sunnanverðri Afríku.

Heimamenn studdir til sjálfshjálparMikill hluti söfnunarfjárins fór í að fjármagna barnastarf Rauða krossins í Malaví og er gert ráð fyrir að 4.100 munaðarlaus börn njóti góðs af því starfi. Einnig var stutt við barnaverkefni í Mósam­bík og Suður­Afríku.

Verkefnin eru unnin í samstarfi Rauða kross Íslands og landsfélaga í ofangreindum lönd um. Þarfir á hverjum stað eru skilgreindar af heima­mönnum og verkefnin sniðin í kringum þær. Hlut verk Rauða kross Íslands er að leggja til fjármagn, veita ráðgjöf og sinna eftirliti með að samningum sé framfylgt en sjálft starfið er unnið af heimamönnum. Á þann hátt eflist landsfélagið á viðkomandi stað og íbúar eru studdir til sjálfshjálpar.

Betri heilsa fyrir fátækt fólk

Vissir þú að í sunnanverðri Afríku …… búa 127 milljónir manna?… býr þriðjungur allra alnæmissmitaðra í heiminum?… eru 10% íbúa smituð af alnæmi?… eru 860 þúsund börn undir 14 ára aldri smituð af veirunni?… er talið að 4,6 milljónir barna séu munaðarlausar vegna sjúkdómsins?… eru tvöfalt fleiri konur smitaðar en karlar?

Markmið þróunarverkefna Rauða kross Íslands í sunnanverðri Afríku eru margþætt og ólík eftir þörfum hvers landsvæðis. Meðal helstu verkefna eru:• Uppbygging heilsugæslu• Forvarnir og fræðsla• Heimahlynning með aðstoð sjálfboðaliða• Málsvarastarf til að draga úr fordómum og mismunun gagnvart smituðum• Þjálfun sjálfboðaliða• Vatns­ og hreinlætisverkefni• Stuðningur við börn sem misst hafa foreldra vegna alnæmis• Styrking á starfi Rauða krossins í viðkomandi löndum

„Von um að vera fótboltastjarna.” Drengir, ásamt kennara sínum og leiðbeinanda frá palestínska Rauða hálfmánanum, á námskeiði um sálrænan stuðning í Tubas á Vesturbakkanum sem Rauði kross Íslands kemur að.

Stúlkur á heimleið eftir skóla í Portloko í Síerra Leóne þar sem þau stunda ýmiss konar iðnnám og bóknám.

Bakhjarlar Rauða kross Íslands

6

Járnsmiðja Óðins ehf, Smiðjuvegi 4bJB Byggingafélag ehf, Bæjarlind 4Jón og Salvar ehf, Smiðjuvegi 44K.J. hönnun ehf, Bæjarlind 14­16KB Ráðgjöf, Hlíðasmára 17Klippt og skorið hársnyrtistofa, Hamraborg 10Kópavogsbær, Fannborg 2KópavogskirkjaKríunes ehf, Kríunesi við VatnsendaKynnisferðir ehf, Vesturvör 34Litlaprent ehf, Skemmuvegi 4Línan ehf, Bæjarlind 6Nýmót ehf, Lómasölum 1Rafvirkni ehf, Akralind 9Réttingaverkstæði Jóa ehf, Dalvegi 16aReynir bakari ehf, Dalvegur 4Sérverk ehf, Askalind 5Skipasalan ehf, Bæjarlind 14­16Snælandsskóli, VíðigrundStrókur ehf, Dimmuhvarfi 27Sunnuhlíð, hjúkrunarheimili, Kópavogsbraut 1Svansprent ehf, Auðbrekku 12Tannlæknastofa Sif Matthíasdóttir, Hamraborg 11Tannsmíðastofan sf, Hlíðasmára 9Teitur hópferðabílar ehf, Dalvegi 22Vatnsvirkjar ehf, almenn pípulögn og þjónusta, Háulind 26Vegurinn, Smiðjuvegi 5Veitingaþjónusta Lárusar Loftssonar, Nýbýlavegi 32Verkfræðistofa Erlends Birgissonar ehf, Bæjalind 4Vetrarsól, Askalind 4www.mannval.isÞakplan ehf, Smiðjuvegi 11eÞöll, trésmiðja ehf, Auðbrekku 14Öreind sf, Auðbrekku 3 GarðabærEik ehf ­ Leiga á vinnuvélum, Birkiási 21Fagval ehf, Smiðsbúð 4Garðabær, Garðatorgi 7Garðasókn, KirkjuhvoliGeislatækni ehf Laser­þjónustan, Suðurhrauni 12cHéðinn Schindler lyftur hf, Lyngási 8Loftorka Reykjavík hf, verktaki, Miðhrauni 10Marel Food Systems hf, Austurhrauni 9Netagerðin Sigurður ehf, Holtsbúð 26Raftækniþjónusta Trausta ehf, Lyngási 14Suðurtún ehf, Súlunesi 12Val­Ás ehf, Suðurhrauni 2Verkhönnun ­ Tæknisalan ehf, Kirkjulundi 19Verslunin 10 ­ 11, Lyngási 17Wurth á Íslandi ehf, Vesturhrauni 5Öryggisgirðingar ehf, Suðurhrauni 2

HafnarfjörðurAugsýn ehf, Fjarðargötu 13­15Ásklif ehf, Eskivellir 7Blátún ehf, Grandatröð 4Byggingafélagið Sandfell ehf, Reykjavíkurvegi 66E.S. vinnuvélar ehf, Ölduslóð 32Endurskoðun ­ reikningsskil ehf, Fjarðargötu 11Fínpússning ehf, Rauðhellu 13Flensborgarskólinn, Brekkugötu 19Flúrlampar ehf, Kaplahrauni 20Gullfari ehf, Vesturholti 2H. Jacobesen, Reykjavíkurvegi 66Hafnarfjarðarleikhúsið Herm/Háð, Strandgötu 50Heiðar Jónsson, járnsmíði, Skútahrauni 9Heilsubúðin sf, Reykjavíkurvegi 62Hlaðbær­Colas hf, malbikunarstöð, Gullhellu 1Höfn öldrunarmiðstöð, Sólvangsvegi 1Ísfell ehf, Óseyrarbraut 28Kjartan Guðjónsson, tannlæknir, Bæjarhrauni 2Kænan veitingastaður, Óseyrarbraut 2Nýsir hf, Reykjavíkurvegi 74Pípulagnir Einars ehf, Berjavöllum 2Promens Tempra ehf, Íshellu 8Rafholt ehf, Blómvöllum 6S.G múrverk ehf, Hvassabergi 4Sigga og Timo, Strandgötu 19Snittvélin ehf, Brekkutröð 3Sónar ehf, Hvaleyrarbraut 3Steypustál ehf, Drangahrauni 4Tónlistarskóli Hafnarfjarðar, Strandgötu 32Verkalýðsfélagið Hlíf, Reykjavíkurvegi 64Verkþjónusta Kristjáns ehf, Reykjavíkurvegi 68www.gardyrkjan.is, Helluhrauni 4

BessastaðahreppurÁlftanesskóli ReykjanesbærBrunavarnir Suðurnesja, Hringbraut 125DMM Lausnir ehf, Iðavöllum 9bEllert Skúlason ehf, Fitjabraut 2Fitjavík ehf, FitjumFjölbrautaskóli Suðurnesja, Sunnubraut 36Grímsnes ehf, Háseyla 36Hársnyrtistofan Hólmgarði sf, Hólmgarði 2Helga Ingimundardóttir, Heiðarhorni 9Hjalti Guðmundsson ehf, Iðavöllum 1Íslenska félagið ehf, Iðavellir 7a ÞÖ

KK

UM

STU

ÐN

ING

INN

LANDSSÖFNUN Rauða krossins Göngum til góðs fer fram annað hvert ár. Öllu fé sem safnast er varið til langtímaverkefna Rauða krossins. Söfn un in var síðast árið 2006 og mun sú næsta fara fram nú í haust.

Féð sem safnaðist árið 2006, 38 milljónir króna, er nýtt til þróunarsamvinnu verk efna í sunnanverðri Afríku. Rauði krossinn hefur und­an farin ár verið í samvinnu við landsfélög Rauða krossins þar og hefur söfnunarféð rennt frekari stoðum undir það starf sem þegar fer þar fram. Þar ber hæst ýmiss konar stuðning við börn sem eiga um sárt að binda sökum alnæmis. Söfnunarféð úr Göngum til góðs hefur meðal annars gert okkur kleift að byggja athvörf fyrir börn í Malaví þar sem þau fá mat og ýmiss konar stuðning.

Göngum til góðs

Kristján Sturluson, framkvæmdastjóri Rauða kross Ís lands

Landssöfnunin Göngum til góðs er frábrugðin öðrum fjársöfnunum Rauða krossins. Í söfnuninni er ekki einungis verið að leita eftir fjárstuðningi heldur einnig því að fólk sýni samstöðu í verki með því að gerast sjálfboðaliðar eina dagsstund til stuðnings verðugu málefni. Þátttaka landsmanna hefur alltaf verið mikil og við vonum að hið sama verði upp á teningnum nú í haust.

Ég hef fengið tækifæri til að ræða bæði við þá sem starfa við þróunarverkefni og þá sem njóta þeirra. Það fer ekki á milli mála að árangurinn er góður. Verkefnunum er stjórnað af hæfu og áhugasömu fólki úr hópi heimamanna, skjól­stæð ingarnir eru ánægðir með árangurinn og Rauði kross Íslands hefur eftirlit með fram kvæmd verkefnanna.

Verkefnið sem safnað verður fyrir næsta haust

snýr að því að aðstoða fórnarlömb stríðsátaka. Þegar stríð geisa sundrast oftar en ekki heilu fjölskyldurnar. Fjölskyldumeðlimir vita ekki hvar aðrir innan fjölskyldunnar eru niðurkomnir eða jafnvel hvort þeir eru á lífi. Sameining fjölskyldna er því eitt mikilvægasta mannúðarmál sem til er og því sinnir hreyfing Rauða krossins og Rauða hálfmánans í öllum þeim 80 löndum í heiminum þar sem átök geisa.

Málefnaþing um samstarf landsfélaga Rauða krossins

SAMSTARF landsfélaga Rauða krossins verð ur efni málefnaþings sem haldið verður í lok maí í framhaldi af aðalfundi Rauða kross Ís lands.

Framkvæmdastjóri Rauða krossins í Mósam­bík, Fernanda Teixeira, kemur hingað til lands af því tilefni og fjallar um samstarf landsfélaga Rauða krossins út frá eigin reynslu. Um tólf lands félög starfa með Rauða krossinum í Mós­am bík. Rauði kross Íslands og Rauði kross inn í Mósambík hafa um árabil unnið saman að upp­byggingu í heilsugæslu og þjálfun sjálfboða liða í héraðinu Mapúto í Mósambík með stuðningi Þróunarsamvinnustofnunar Íslands.

Góð reynsla af þróunarsamvinnu í MósambíkFernanda Teixeira telur að ávinningurinn af þró­unarsamvinnuverkefninu sé margþættur.

„Það sem gefur samvinnuverkefninu við Rauða kross Íslands mest gildi er sú staðreynd að stuðn ingurinn er langvarandi. Samvinnan er þar af leiðandi traustari og styður í senn upp­byggingu landsfélagsins og deilda og svæðis­nefnda. Verkefnið miðar ekki einvörðungu að upp byggingu heilsugæslunnar, heldur er á sama tíma unnið markvisst að því að auka hæfni svæðisnefndanna og sjálfboðaliða sem starfa á vettvangi,“ segir Fernanda.

„Þau opnu samskipti og gegnsæi sem ríkja

í samstarfi Rauða kross Íslands og mósambíska Rauða krossins eru einnig mikilvæg og hafa gefið færi á þróun nýrra starfshátta, bættum aðferðum og vinnulagi. Það hvernig stjórn verkefnanna og verkaskiptingu hefur verið háttað hefur stuðlað að því að ábyrgðin á framkvæmdinni hvílir á mósam bíska Rauða krossinum og verkefnið er sannarlega okkar. Þetta hljómar eins og sjálf­sagður hlutur en er fjarri því að vera alltaf raunin. Það sem mestu máli skiptir þó er að samvinnan skilar bættri heilsugæslu í Mósambík og mikil þörf er fyrir hendi.“

Tryggja þarf vöxt og sjálfbærni verkefnaÞó að Fernanda sé ánægð með samstarfið telur hún möguleika á að gera enn betur og á meðal helstu verkefna sé að tryggja áframhaldandi vöxt og sjálfbærni verkefnanna.

„Nokkur landsfélög Rauða krossins hafa enn fremur unnið að því að þróa í sameiningu staðlað gæðamat á samvinnu landsfélaga. Mós am bíski Rauði krossinn hefur tekið þátt í þeirri vinnu og við sjáum fram á að geta notað það sem mælitæki á samvinnu okkar við önnur lands fé lög. Það mun auðvelda okkur að bera kennsl á þá þætti sem má bæta. Ég vonast til að Rauði kross Íslands muni fallast á notkun gæðamatsins og hvetji önnur landsfélög til að gera slíkt hið sama.“

Fernanda kom áður til Íslands árið 1999 þegar hún undirritaði samning við Rauða kross Íslands og Þróunarsamvinnustofnun Íslands um þróunarsamvinnu í Mósambík en það var í fyrsta skipti sem íslensku aðilarnir tóku saman höndum á þennan hátt. Samningurinn fól í sér áætlanir um uppbyggingu heilsugæslu og þjálfun sjálfboðaliða í héraðinu Matutuine. Verkefnið gaf góða raun og hefur samstarfinu því verið haldið áfram.

Málefnaþingið verður haldið 18. maí í tengsl­um við aðalfund Rauða kross Íslands í Salnum í Kópavogi og er öllum opið. Ítarlegri dagskrá verður auglýst síðar.

Fernanda Teixeira, framkvæmdastjóri Rauða krossins í Mósambík, verður með erindi á málþingi Rauða kross Íslands í lok maí um

samstarf landsfélaga Rauða krossins.

Móðir og börn í Mósambík hjálpast að við að mala korn. Mynd: Brynjar Gunnarsson.

7

VINADEILDASAMSTARF er eitt þeirra alþjóða­verkefna sem styrkir alheimsnet Rauða krossins. Með samstarfinu er stofnað til nánari tengsla á milli deilda í fjarlægum heimsálfum sem eiga það sameiginlegt að vinna eftir sömu hugsjónum hreyfingarinnar. Flestar deildir Rauða krossins hér á landi eiga í vinadeildasamstarfi við deildir annars staðar í heiminum.

Verkefni deilda hreyfingarinnar eru oft af

ÞAÐ ER SPENNANDI að kynnast fólki frá fram­andi heimsálfum og heyra frá fyrstu hendi um lifnaðarhætti fólks sem býr hinum megin á hnettinum. Það er því án efa einn skemmtilegasti þáttur vinadeildasamstarfsins að bjóða heim gestum og fá hjá þeim sögur um annan veruleika en þann sem við þekkjum hér á landi.

Fyrir fimm árum hóf Reykjavíkurdeild Rauða krossins vinadeildasamstarf við tvær deildir Rauða krossins í Gambíu, aðra í höfuðborginni Banjul og hina í nærliggjandi borg, Kanifing. Samstarf deildanna hefur meðal annars beinst að ungmennaskiptum og nýverið fékk Ung­menna deild Reykjavíkurdeildar Rauða krossins gesti frá vinadeild sinni í borginni Kanifing. Þeir voru hingað komnir til að fræða Íslendinga um heimaland sitt og ekki síður til að kynnast menningu okkar og starfsemi Rauða krossins hér á landi. Annar gestanna, Alieu L. Jatta, dvaldi hér í mánuð og kom víða við í heimsókn sinni.

Skólaheimsóknir„Við komum hingað til landsins í byrjun febrúar og byrjuðum þá strax að vinna eftir skipulagðri dag skrá. Áhersla var lögð á skólaheimsóknir og við fengum tækifæri til að hitta nemendur á öll um skólastigum til að kynna þeim menningu

svip uð um toga og því getur verið lærdómsr íkt að sjálfboðaliðar miðli reynslu sín á milli. Með þessu móti eykst áhugi þeirra og þekking á al­þjóðamálum og alþjóðasamvinnu Rauða kross­ins. Sjálfboðaliðar félagsins eiga einnig mögu­leika á að taka þátt í þróunarsamvinnu erlendis í gegnum vinadeildasamstarf og hefur það reynst mörgum ómetanleg reynsla.

Vinadeildasamstarf

Ungmennaskipti á vegum vinadeilda Rauða krossins

Gambíu. Við viljum kynna fyrir Íslendingum þær aðstæður sem fólk í okkar heimshluta býr við. Afríka er svo gerólík Íslandi, hvort sem verið er að tala um veður, mat eða menningu. Við höfum farið á milli skóla og talað um landið okkar og hvernig lífi við lifum í okkar heimalandi. Við höfum meðal annars sýnt heimildarmynd um Gambíu og sýnt þeim handverk þaðan. Okkur hefur alls staðar verið vel tekið og við höfum fengið mjög góð viðbrögð við fyrirlestrunum.“

Þó að mikill hluti heimsóknarinnar hafi farið í að heimsækja skóla var það ekki eini tilgangurinn með komu gestanna. Þeir nýttu einnig tækifærið til að kynna sér starfsemi Rauða krossins hér á landi. Alieu segir að starfsemi deildanna tveggja, í Reykjavík og í heimaborg sinni Kanifing í Gam­bíu, sé ekki svo ólík enda er uppbygging starfsemi Rauða krossins í grunninn alls staðar sú sama.

„Starfsmenn Rauða krossins sjá um að afla sjálfboðaliða fyrir starfsemina og veita þeim nauðsynlega þjálfun. Á meðal verkefna okkar eru kennsla í skyndihjálp og aðhlynning í heima­húsum sem svipar til þeirra verkefna sem eru unnin hér en við erum líka með verkefni sem eru nokkuð ólík. Á vegum gambíska Rauða krossins eru einnig skipulagðar ungmennabúðir þar sem við fáum til okkar hundruð gambískra ungmenna

og fræðum þau um stríð og frið, mannréttindi og mannlega reisn auk þess að veita fræðslu um sjúkdóma og getnaðarvarnir. Við kennum líka handiðnað sem eykur möguleika fólks á að framfleyta sér.“

Hjálparsíminn – Góð hugmynd frá ÍslandiFyrir utan að kynna land sitt og þjóð fengu gestir nir tækifæri til að kynnast starfsemi Rauða krossins hér á landi.

„Það hefur verið lærdómsríkt að kynnast verk­

efnunum hér og við höfum fengið nokkrar hug­myndir sem við getum notfært okkur í Gambíu. Við höfum fengið að kynnast starfsemi Rauða kross Íslands og séð mörg áhugaverð verkefni. Hjálparsíminn 1717 vakti sérstaka athygli okkar en þangað getur fólk sem þjáist af depurð og kvíða hringt og rætt við sjálfboðaliða sem hlustar og liðsinnir því. Það hafa þegar verið gerðar ráðstafanir til að opna gjaldfrjálsan hjálparsíma á vegum Rauða krossins í Gambíu að þeirri fyrirmynd og ég held að það verði spennandi verkefni.“

Alieu L. Jatta, sjálfboðaliði hjá Rauða krossinum í Gambíu, kom til Íslands í gegnum ungmennaskipti vinadeilda. Hér er hann í hlutverkaleiknum Á flótta ásamt félögum sínum í Rauða krossi Íslands.

Sjálfboðaliðar hjá Rauða krossinum í Gambíu. Mynd: Hildur Sæmundsdóttir.

8

9

10

FATASÖFNUNARVERKEFNI eru snar þáttur í starfsemi margra deilda Rauða krossins víða um land. Fataverkefnin eru af ýmsum toga og sá fatnaður sem skilar sér inn nýtist á margvíslegan hátt.

Fatasöfnun Rauða krossins verður ekki rekin án framlags sjálfboðaliða. Á annað hundrað sjálf boðaliða um land allt leggja fram vinnu við fatasöfnun, í verslunum Rauða krossins, við að flokka föt, úthluta þeim, hlaða gáma og einnig við að búa til ungbarnaföt. Þá eru margar deildir með fataúthlutanir til handa þeim sem á þurfa að halda og frekari upplýsinga má afla um það hjá Rauða kross deildum í hverju byggðarlagi.

VesturlandUndirtektir almennings við fataverkefnum deilda á Vesturlandi hafa verið góðar líkt og Sveinn Kristins son, formaður Akranesdeildar, hefur fengið að reyna. „Við fengum senda tvo gáma hingað til Akraness og stilltum þeim upp við húsnæðið okkar. Akurnesingar tóku svo vel í verkefnið að við höfðum engan veginn undan við að tæma gámana. Eftir helgarnar voru staflar af kössum og pokum í kring. Við reyndum að færa

það sem ekki komst í gámana inn í húsnæði okkar en það gekk ekki til lengdar.” Sveinn var mjög ánægður með góðar undirtektir íbúa Akraness, en segir að vegna þessara miklu viðbragða hafi þurft að gera hlé á fatamóttökunni. „Við þurftum að taka þessa gáma úr umferð en við stefnum á að setja upp nýjan og stærri gám við Fjöliðjuna á Akranesi.“ Víst er að íbúar Akraness geta glaðst yfir þeim tíðindum, enda hafa þeir í vetur þurft að keyra í önnur bæjarfélög til að koma fötunum til Rauða krossins.

NorðurlandÁ Norðurlandi taka allar deildir við fötum, sum­ar í húsnæði deildanna en aðrar á þjón ustu­svæð um flutningsaðilanna. Sumar deildir, líkt

og Akureyrardeild, eru með gáma. Þar hafa fatasöfnunarverkefnin fengið jákvæð viðbrögð og góða þátttöku. Árlega safnast fimm tonn af fatnaði sem nýtt eru á ýmsan hátt. Sem dæmi má nefna að sjálfboðaliðar hafa reglulega skipu­

lagt og undirbúið fatamarkað í húsnæði deild­arinnar og hefur afraksturinn meðal annars verið notaður til að styðja við börn sem eiga um sárt að binda vegna alnæmisfaraldursins í sunnanverðri Afríku.

VestfirðirÁ Vestfjörðum er tekið á móti fötum hjá öllum deildum, bæði í fatagám og á þeim stöðum þar sem deildir eru með húsnæði. Hrefna Magnúsdóttir, formaður Ísafjarðardeildar, er ein þeirra sem hefur gefið Rauða krossinum notuð föt. „Almenningur hefur tekið verkefninu vel og er ánægður með að þurfa ekki að henda fötum sem hann er hættur að nota,” segir Hrefna og bætir því við að eftir að hún hafi uppgötvað fatasöfnun Rauða krossins væri alltaf svo snyrtilegt í fataskápnum hjá henni. „Fataskáparnir fyllast fljótt, sérstaklega þegar það eru börn á heimilinu. Þau stækka hratt og það verður að endurnýja fötin eftir því sem þau eldast. Þá er gott að vita til þess að fötin geti komið í góðar þarfir annars staðar,” segir Hrefna.

Suðurland og SuðurnesÁ Suðurlandi og Suðurnesjum taka allar deildir Rauða krossins á móti fatnaði, hver með sínum hætti. Í flestum stærri bæjarfélögum eru söfnunargámar við húsnæði deilda en sums staðar er tekið á móti fatnaði í húsnæði deildanna á ákveðnum tímum. Vestmannaeyjadeild tekur til dæmis á móti fatnaði tvisvar í viku yfir veturinn. Í vetur tók deildin þátt í verkefninu Föt sem framlag og var þá ungbarnafatnaður flokkaður frá og sendur með fatapökkum til Gambíu. Í Suður nesjadeild er tekið á móti fatnaði allt árið og fötin flokkuð. Fataflokkunin heldur svo einnig

Líf í tuskunum um allt land

Guðjón Frímannsson á gámavaktinni i Reykjavík.

flóamarkað einstaka sinnum auk þess að veita þeim sem þurfa aðstoð á svæðinu föt til nota. Einn ig stendur deildin að nytjamarkaðnum Kompunni í samstarfi við Sorpeyðingarstöðina Kölku.

AusturlandDeildir á Austurlandi hafa gert samning við Flytjanda sem víðast hvar tekur að sér að flytja notuð föt til fataflokkunar Rauða krossins án endurgjalds. Smærri byggðakjarnar bjóða upp á persónulegri þjónustu og á Stöðvarfirði er fata­móttaka ekki opin á fyrirfram ákveðnum tímum, heldur er opnað til að taka á móti fatnaði þegar íbúar óska þess. Þar hafa sjálfboðaliðar einnig tekið þátt í verkefninu Föt sem framlag með þeim hætti að sauma ný föt upp úr gömlum fötum sem berast deildinni. Það er þó aðeins gert í samráði við gefendur. Verkefnið Föt sem framlag hefur fengið góðar viðtökur víðar á Austurlandi sem og á landinu öllu. Á Eskifirði er verkefnið unnið í samstarfi við félag eldri borgara á staðnum en félagsmenn koma þar saman einu sinni í viku og prjóna eða sauma fatnað handa þeim sem minna mega sín.

HöfuðborgarsvæðiðÁ höfuðborgarsvæðinu eru Rauðakrossdeildirnar í samstarfi við Sorpu um söfnun á fatnaði og er söfnunargáma fataflokkunar Rauða kross ins að finna á öllum gámastöðvum Sorpu. Fata flokk­un in er samstarfsverkefni allra deilda á höfuð­borgarsvæðinu og hún treystir að miklu leyti á framlag sjálfboðaliða. Einn þeirra er Guðjón Frímannsson sem hefur starfað þar í níu ár eða allt frá upphafi. „Ég kom hingað fyrst til að aðstoða í tvo klukkutíma árið 1999 en það vatt upp á sig og ég hef verið viðloðandi hérna síðan þá.” Umfang fataflokkunarinnar hefur farið vax­andi ár frá ári en Guðjón lætur engan bilbug á sér finna. „Það sem veitti mér mesta hvatningu þegar ég var að byrja hérna var tilhugsunin um viðbrögð barnanna sem taka á móti fötunum. Þegar ég var sjálfur barn hefði ég glaður viljað þiggja eitthvað af þeim fallegu fötum sem hingað rata. Þetta er mjög gefandi starf og ég mun halda því áfram á meðan ég stend í fæturna.”

Rauði krossinn rekur tvær fataverslanir á höfuðborgarsvæðinu sem selja notaðan fatnað. Verslanirnar eru á Laugavegi 12, Reykjavík og Strand götu 24, Hafnarfirði. Ágóðinn af út flutn­ingi á fatnaði og rekstri verslananna rennur í Hjálparsjóð Rauða krossins sem nýttur er í alþjóðlega neyðaraðstoð, neyðarvarnir og þró­un araðstoð.

Hrefna Magnúsdóttir, formaður Ísafjarðardeildar.

Sveinn Kristins son, formaður Akranesdeildar

Keflavíkurkirkja, Kirkjuvegi 25Nesraf ehf, Grófin 18aPlastgerð Suðurnesja ehf, Framnesvegi 21Rafiðn ehf, Víkurbraut 1Rafpóll ehf, Smáratúni 38Reiknistofa fiskmarkaða hf, Iðavöllum 7Reykjanesbær, Tjarnargötu 12Reykjaneshöfn, Víkurbraut 11Samband sveitarfélaga á Suðurnesjum, Iðav. 12Skipting ehf, Grófinni 19Slakki ehf, Stekkjargötu 51Tannlæknastofan Einars Magnúss ehf, Skólav. 10Tjarnartorg, Norðurvöllum 32Varmamót ehf, Framnesvegi 19Verkalýðs­ og sjómannafélag Keflavíkur og nágrennis, Hafnargötu 80Verkfræðistofa Suðurnesja hf, Víkurbraut 13Verslunarmannafélag Suðurnesja, Vatnsnesvegi 14Vökvatengi ehf, Fitjabraut 2Þroskahjálp á Suðurnesjum, Suðurvöllum 9

GrindavíkEVH verktakar ehf, Mánasundi 6Vísir hf, Hafnargötu 16Þorbjörn hf, Hafnargötu 12

SandgerðiBílaþjónustan Bakki ehf, Sjávargötu 3Fiskmarkaður Suðurnesja hf, Hafnargötu 8HvalsnessóknSandgerðisbær, Miðnestorgi 3Verk­ og tölvuþjónustan ehf, Holtsgötu 24

GarðurSveitarfélagið Garður, Sunnubraut 4

MosfellsbærÁlafossbúðin, Álafossvegi 23Dalsgarður ehf, Dalsgarði 1Garðyrkjustöðin Gróandi, GrásteinumKjósahreppur www.kjos.isNýja bílasmiðjan hf, Flugumýri 20Pallar ehf, Flugumýri 30Skálatúnsheimilið AkranesBifreiðastöð Þórðar Þ Þórðarsonar, Dalbraut 6Bílver, bílaverkstæði ehf, Innnesvegi 1Borgdal ehf, KjalardalBrautin ehf, Dalbraut 16Byggðasafnið að Görðum, GörðumByr AK­120Grunnskólinn, Espigrund 1GT Tækni ehf, GrundartangaJón Þorsteinsson ehf, Kalmannsvöllum 6Jónas Geirsson tannlæknir, Kirkjubraut 28Runólfur Hallfreðsson ehf, Krókatúni 9Sjónglerið ehf, Skólabraut 25Sjúkrahúsið og heilsugæslustöðin á Akranesi, Merkigerði 9Sjúkraþjálfun Georgs Janussonar, Kirkjubraut 28Skagaverk ehf, Skarðsbraut 11Straumnes ehf, rafverktakar, Krókatúni 22­24Vélaleiga Halldórs Sigurðssonar ehf, Smiðjuv. 10Vélaleigan Þróttur, Ægisbraut 4

BorgarnesBorgarbyggð, Borgarbraut 14Bókhalds­ og tölvuþjónustan sf, Böðvarsgötu 11Eyja­ og Miklaholtshreppur, HofstaðirFerðaþjónustan Húsafelli ehf, Húsafelli 3Félagsbúið Mófellsstöðum sf, MófellsstöðumFramköllunarþjónustan ehf, Brúartorgi 4Skorradalshreppur, GrundSparisjóður Mýrasýslu, Digranesgötu 2Sprautu­ og bifreiðaverkstæðið Borgarness sf, Sólbakka 5Sæmundur Sigmundsson ehf, BrákareyÞjónustumiðstöðin Húsafelli ehf, Húsafelli 3

StykkishólmurMálflutningsstofa Snæfellsness ehf, Aðalgötu 2Sæfell ehf, Hafnargötu 9

GrundarfjörðurBerg ­ vélsmiðja ehf, Ártúni 4Farsæll ehf, Eyrarvegi 16

ÓlafsvíkSteinunn ehf, Bankastræti 3

SnæfellsbærLitabúðin ehf, Ólafsbraut 55

HellissandurKristinn J Friðþjófsson ehf, Háarifi 5 RifiKristinn SH­112, Háarifi 53Sjávariðjan Rifi hf, Hafnargötu 8

BúðardalurHjúkrunarheimilið Fellsendi, Fellsenda

ÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

11

flutt inn til fataflokkunarstöðvar Rauða krossins í Hafnarfirði. Hluti fatanna er gefinn þeim sem á þurfa að halda hér innanlands en stærstur hluti er seldur og er andvirðið notað í hjálparstarf erlendis. Í fyrra skilaði starfsemi fataflokkunar átta milljónum króna í Hjálparsjóð Rauða krossins og var þeim peningum varið í verkefni til styrktar ungmennum í Palestínu.

Vinnan við fataflokkun er mikil og vinna glað­beittir og hörkuduglegir sjálfboðaliðar stær st an hluta þeirrar vinnu. Rúmlega 120 sjálfboðaliðar komu að starfinu í fyrra og unnu samtals 11.380 vinnustundir en það jafngildir þeirri vinnu sem einn maður í fullu starfi skilar á sex árum og þremur mánuðum.

Gamlar vörur berast daglega frá fata flokkun­inni í verslanir Rauða krossins á Laugavegi 12 og við Suðurgötu 24 í Hafnarfirði. Þar eiga tísku­meðvitaðir og hagsýnir kaupendur þess kost að eignast lítið notaðan afbragðsklæðnað á sann­gjörnu verði. Allur ágóði af sölunni rennur til hjálparstarfs erlendis.

Með hjálparstarf á prjónunumÞað eru sjálfsagt ekki margir sem tengja prjónaskap og handavinnu við þróunarsamstarf en á undanförnum árum hafa verið stofnaðir prjónahópar innan Rauðakrossdeilda lands­ins sem hafa notið vaxandi vinsælda. Sífellt fjölgar í þeim hópi fólks sem kemur saman og prjónar flíkur til styrktar hjálparstarfi enda

FATAFLOKKUN er það verkefni Rauða krossins sem kannanir sýna að er hvað best þekkt á meðal almennings enda hafa flestir sennilega einhvern tíma séð af notaðri flík í söfnunargám. Þó gera ef til vill færri sér grein fyrir því hvað verður um fötin eða hve mikilvægt framlag hvers og eins er í samfélagshjálp hér heima og erlendis.

Hvað verður um fötin?Rauði krossinn er með móttöku á fötum um allt land. Deildir Rauða krossins á Suðurnesjum, Akur eyri og í Skagafirði flokka og úthluta þeim fatnaði sem þangað berst. Fötin sem safnast í söfnunargáma annars staðar að af landinu eru

Góðar fatamóttökur!

SJÁLFBOÐALIÐAR Rauðakrossdeilda á Norð ur­landi hafa safnað rúmlega 800.000 krónum með sölu á batíkmyndum eftir mósam bíska listamenn til fjáröflunar fyrir verk efni í Mósam bík á vegum Rauða krossins.

Fjáröflunin er hluti af vinadeildasamstarfi sem deildir á Norðurlandi hafa verið í við Rauða kross deild í Mapútó í Mósambík undanfarin fjögur ár þar sem lögð hefur verið áhersla á að styðja við uppbyggingu þar í landi.

Börnin fá umönnun og ýmsa þjálfunBatíkmyndirnar hafa verið til sölu á fjölmennum fundum og samkomum nyrðra. Einnig hefur sést til sölumanna á Glerártorgi og í Ketilshúsi sem bjóða myndirnar til sölu og má telja víst að slíkar myndir prýði nú mörg betri heimili Norðurlands.

Lára Ellingsen, sjálfboðaliði í Akureyrardeild, hefur tekið virkan þátt í verkefninu. „Við fáum myndirnar sendar að utan og svo sjáum við um

að koma þeim í ramma. Við erum heppin að eiga góða samstarfsaðila úti sem hafa verið okkur innan handar með að ganga frá myndunum og koma þeim hingað til Íslands. Allur ágóði af sölu myndanna fer síðan í sjóð sem notaður er til að styrkja einstök verkefni og nú rennur hann óskiptur í menntunarverkefni á barnaheimilinu Boa Esperansa.”

Barnaheimilið Boa Esperansa, sem rekið er af mósambíska Rauða krossinum, er dagheimili fyrir börn sem búa við félags­ og efnahagslega erfiðleika. Um 250 börn sækja þangað yfir daginn og fá umhyggju, mat, heilbrigðisþjónustu, aðstoð við heimanám og ýmiss konar iðnþjálfun, eins og þjálfun í húsgagnasmíði, saumaskap og fleiru. Fulltrúar frá deildum á Norðurlandi fóru í heimsókn til Mósambík fyrir nokkrum árum og kynntu sér starf Rauða krossins þar. Gestir frá Mósambík hafa einnig komið hingað til lands og heimsótt deildir á Norðurlandi.

Batíkmyndir til styrktar

barnaheimili í Mósambík

Lára Ellingsen, sjálfboðaliði hjá Akureyrardeild Rauða krossins, rammar inn batíkmyndir eftir mósambíska lista menn sem

síðan eru seldar til styrktar barnaheimili í Mósambík.

eru samkomurnar rómaðar fyrir góðan anda og almenn skemmtilegheit. Einn þáttur í starfi prjónahópanna er að útbúa sérstaka ung barna­pakka sem sendir eru til viðtakenda í Gambíu, Malaví og Mósambík. Prjónahóparnir gera einnig flíkur sem eru seldar í verslunum Rauða krossins og hafa hlotið gífurlega góðar við tökur á meðal viðskiptavina búðanna. Sölu andvirðið nemur hundruðum þúsunda á hverju ári og allur ágóði fer til hjálparstarfs. Söfnunargámar Rauða krossins eru á

endurvinnslustöðvum Sorpu.

Heimafólk í Chiradzulu héraði í Malaví fær prjónaföt frá Íslandi.

Börn heimsækja stundum fataflokkunarstöð Rauða krossins í Hafnarfirði og hjálpa til við flokka föt.

12

MEGINHUGMYNDIN á bak við URKÍ er að efla starfsemi Rauða krossins með því að fá fleiri sjálfboðaliða til liðs við hreyfinguna. Markmið með starfinu er:

að skapa ungu fólki vettvang til að −sinna Rauða kross starfi og auka þannig þátttöku og áhrif ungs fólks í félaginu,að styðja, vinna með og virkja þá sem −minnst mega sín og vera málsvari þeirra,að vinna að þeim mannúðar- og −mannréttindamálum sem snerta sérstaklega ungt fólk.

URKÍ félagar eru þeir sem skráðir eru í Rauða kross inn og eru undir þrítugu. Hér koma nokkur dæmi um þau verkefni sem URKÍ kemur að og eru í boði fyrir ungt fólk í Rauða krossinum. Aðstoð við heimanámSamstarfsverkefni á milli yngri og eldri sjálf boða­liða Rauða krossins sem gengur út á að að stoða börn af erlendum uppruna við málörvun og heimanám. Ekki er lagt upp með að aðstoðin sé fagleg, mikilvægt er þó að sjálfboðaliðar séu með stúdentspróf eða sambærilega menntun og séu orðnir 20 ára.

EnterEnter er verkefni á vegum Kópavogsdeildar ­ en í verkefninu eru innflytjendur á aldrinum 9 til 12 ára. Verkefnið er unnið í samvinnu við mót tökudeild nýbúa í Hjallaskóla og hófst árið 2004. Börnin koma einu sinni í viku eftir skóla í sjálfboðamiðstöð Kópavogsdeildar og fá meðal annars málörvun og fræðslu um tómstundastarf í Kópavogi í gegnum fjölbreytta leiki og vettvangs­ferðir. Markmið verkefnisins er að auðvelda börn um af erlendum uppruna aðlögun að ís­lensku samfélagi og virka þátttöku í því. SkyndihjálparhóparSkyndihjálparhópar URKÍ eru starfandi víða um land. Sá sem lengst hefur starfað er skyndi hjálp­ar hópur Reykjavíkurdeildar. Félagar í skyndi­hjálpar hópum eru á aldrinum átján til þrítugs og hafa margir hverjir starfað að skyndihjálp um nokkurra ára skeið. Hóparnir leggja metnað sinn í að vera stöðugt í æfingu og hittast þess vegna reglulega á verk legum æfing um, fundum, fyrirlestrum eða til að við halda búnaði. Meðal verkefna sem hópurinn hefur tekið sér fyrir hend­ur er sjúkra gæsla á tónleikum í Laugardagshöll

og Egilshöll, fram haldsskólaböllum og ýmsum öðrum manna mótum, s.s. Menningarnótt.

Vilt þú vera með? Eða bara forvitnast um starfið?• Deildir á þínu heimasvæði (sjá www.raudikrossinn.is > Heimasíður deilda)• urki@redcross.is• www.raudikrossinn.is/urki• www.urki.blog.is• www.myspace.com/ungmennahreyfingrki

SumarmótURKÍ stendur í ár fyrir sumarmóti, en að þessu sinni verður þemað Viðhorf og virðing. Undirbúningur stendur yfir og gengur mjög vel en mótið verður haldið dagana 13.­17. ágúst 2008 að Löngumýri í Skagafirði. Stefnt er að því að halda sumarmót annað hvert ár og landsmót þau ár sem ekki eru sumarmót.

Nánari upplýsingar um mótið er hægt að nálgast hjá Jóni B. Birgissyni á landsskrifstofu Rauða kross Íslands, í gegnum netfangið jon@redcross.is eða á vefsíðu Rauða krossins (www.raudikrossinn.is) undir liðnum Á döfinni.

ÞátttakandiÉg er: Snæfríður Guðmundsdóttir, 14 ára, frá Kjósarsýsludeild.Skemmtilegast á landsmóti: Kvöldvakan, annars allt mjög gaman.Af hverju Rauði krossinn? Mig langaði til að hjálpa.Mottóið mitt er: Að brosa framan í heiminn, þá brosir heimurinn við þér.Ef þú værir föst á eyðieyju, hvaða tvo hluti myndir þú taka með þér? Dagný vinkonu mína og símann minn.

LeiðbeinandiÉg er: Ingólfur Pálsson, 27 ára, frá Hafnarfjarðardeild.Af hverju Rauði krossinn? Svo ofboðslega gaman í Rauða krossinum!Mottóið mitt er: Að taka öllu með jafnaðargeði.Ef þú værir fastur á eyðieyju, hvaða tvo hluti myndir þú taka með þér? Fótbolta og regnhlíf.

URKÍ Ungmennahreyfing Rauða kross Íslands

ÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

ReykhólahreppurReykhólahreppur, Maríutröð 5a

ÍsafjörðurBæjarskrifstofur Ísafjarðarbæjar, Hafnarstræti 1Efnalaugin Albert ehf, Sindragötu 14Ferðaþjónustan í Heydal, MjóafjörðurFræðslumiðstöð Vestfjarða, Suðurgötu 12H & B verslunarrekstur ehf, Hafnarstræti 9­13Kjölur ehf, Urðarvegi 37Netheimar ehf, Aðalstræti 20Orkubú Vestfjarða hf, Stakkanesi 1Stál og Hnífur ehf, Pósthólf 250Studió Dan ehf, Hafnarstræti 20Sýslumaðurinn á Ísafirði, Hafnarstræti 1

BolungarvíkA.G.Sjávarafurðir hf, Holtastíg 15Brún ehf, Móholti 6Elías Ketilsson ehf, Þjóðólfsvegi 3Fjalla Eyvindur ehf, Móholti 8Ráðhús ehf, Miðstræti 1Sigurgeir G. Jóhannsson ehf, Dísarlandi 14Sýslumaðurinn í Bolungarvík, Aðalstræti 12

SúðavíkSúðavíkurhreppur, Grundarstræti 3Súðavíkurkirkja, Holtagötu 6

SuðureyriBerti G ÍS­161, Eyrargötu 4

PatreksfjörðurAlbína verslun, Aðalstræti 89Hafnarsjóður Vesturbyggðar, Aðalstræti 63Magnús Vilmundarson, Hnjóti 1Nanna ehf, v/HöfninaVesturbyggð, Aðalstræti 63

TálknafjörðurBjarmi BA 326Miðvík ehf, Túngötu 44Tálknafjarðarhreppur, Miðtúni 1Þórberg hf, Strandgötu

ÞingeyriGistiheimilið Vera, Hlíðargötu 22StaðurVerkalýðsfélag Hrútfirðinga, Borðeyri

HólmavíkTrésmiðjan Höfði ehf, Lækjartúni 15 DrangsnesGrímsey ST­002KjörvogurHótel Djúpavík ehf, Árneshreppi

HvammstangiKvennabandið V­HúnSelasetur Íslands ehf, Brekkugötu 2Skrúðvangur ehf, Gilsbakka 5Villi Valli ehf, Hvammstangabraut 33

BlönduósBlönduósbær, Hnjúkabyggð 33Glaðheimar, gisting í alfaraleið s: 452­4205Heiðar Kr. ehf, Holtabraut 14Húnavatnshreppur, HúnavöllumSamstaða, skrifstofa verkalýðsfélaga, Þverholti 1

SkagaströndSveitarfélagið Skagaströnd, Túnbraut 1­3Trésmiðja Helga Gunnarssonar ehf, Mánabraut 2

SauðárkrókurKaupfélag Skagfirðinga, Ártorgi 1K­ Tak ehf, Borgartúni 1Kvenfélag Skefilstaðahrepps, Ketu á SkagaLeiðbeiningamiðstöðin, Aðalgötu 21Skinnastöðin hf, Syðri­IngveldarstöðumSteypustöð Skagafjarðar, Skarðseyri 2Útgerðarfélagið Sæfari ehf, HrauniVerkfræðistofan Stoð ehf, Aðalgötu 21Víðimelsbræður ehf, Hólmagrund 6

VarmahlíðAkrahreppur Skagafirði

HofsósBifreiðaverkstæðið Pardus ehf, Suðurbraut

FljótKvenfélagið Framtíðin, Ökrum

SiglufjörðurEgilssíld ehf, Gránugötu 27Heilbrigðisstofnunin Siglufirði, Hvbr. 37­39Jóhannes Egilsson, Lækjargötu 13Rafbær sf, Aðalgötu 32SR­Vélaverkstæði hf, Vetrarbraut 12

13

Njarðarbraut 3d 260 Njarðvík Reykjanesbær Sími 420­2600

Á AKRANESI hefur Rauði krossinn, ásamt samstarfsaðilum, komið að stofnun endurhæfingarklúbbs fyrir öryrkja þar sem áhersla verður lögð á að skapa batahvetjandi stuðningsúrræði fyrir fólk sem á þarf að halda. Klúbbfélagar munu, í samráði við starfsmann og aðra fagaðila sem að klúbbnum standa, vinna að því að finna úrræði fyrir fólk með geðraskanir, draga úr félagslegri einangrun, auka færni til samskipta og daglegra starfa og virkni í samfélaginu almennt. Húsnæðið sem hýsa mun klúbbinn er nýstandsett og glæsilegt, staðsett í hjarta gamla bæjarins við Akratorg og mun án efa blómstra þar. Um er að ræða þriggja ára tilrauna­ og samstarfsverkefni Rauða krossins, Akraneskaupstaðar, Svæðisskrifstofu um málefni fatlaðra á Vesturlandi og sjúkrahússins og heilsugæslustöðvarinnar á Akranesi – með stuðningi frá Hvalfjarðarsveit og ýmsum fyrirtækjum og stofnunum.

Mikið um að vera hjá viðbragðshópi Rauða krossins ÞAÐ VERÐUR sífellt algengara að óskað sé eftir aðstoð viðbragðshóps Rauða krossins á höfuðborgarsvæðinu vegna eldsvoða en viðbragðshópurinn hefur það meginhlutverk að sinna neyðaraðstoð vegna alvarlegra atburða utan skipulags almannavarna, auk verkefna í almannavarnaástandi.

Nýlega var viðbragðshópurinn kallaður til til að aðstoða fjölskyldu á Neshaga eftir að íbúð hennar skemmdist þegar eldur kom upp í nærliggjandi íbúð. Tveir sjálfboðaliðar úr hópnum fóru á vettvang og var fólki komið fyrir á hóteli og því veittur sálrænn stuðningur. Þá var leitað til viðbragðshópsins vegna bruna í blokk í Tunguseli þar sem einn maður lést og nokkrir voru fluttir á slysadeild vegna gruns um reykeitrun. Fulltrúar Rauða krossins veittu öðrum íbúum stigagangsins skjól og sálræna aðstoð í strætisvagni sem staðsettur var við húsið. Einnig var viðbragðshópur Rauða krossins kallaður út til að veita íbúum aðstoð þegar eldur kom upp í hjólageymslu á jarðhæð í fjölbýlishúsi í Jórufelli með þeim afleiðingum að mikinn og þykkan reyk lagði um stigaganginn.

Helstu verkefni viðbragðshópsins eru aðstoð við þolendur bruna, vatnstjóna og annarra slysa. Sjálfboðaliðar hópsins koma þolendum í skjól, oftast hjólhýsi, og veita sálrænan stuðning á vettvangi. Þá fer fram mat á þörf fyrir frekara hjálparstarf, svo sem aðstoð vegna húsnæðis, húsgagna, fjárhags eða fata. Ef þolendur hafa ekki í önnur hús að venda er þeim útveguð bráðabirgðagisting. Hópurinn starfar náið með slökkviliði og lögreglu og vinnuferlar hans hafa hlotið formlegt samþykki beggja stofnana.

Fjölgun sjálfboðaliðaMIKIL FJÖLGUN varð meðal sjálfboðaliða Rauða krossins á síðasta ári en þá gerðu alls 652 sjálfboðaliðar samning við félagið. Það voru 440 fleiri en komu til starfa árið 2006. Sjálfboðaliðum hefur fjölgað jafnt og þétt síðustu ár en mikil aukning varð á síðasta ári í kjölfar kynningarviku á innanlandsverkefnum Rauða krossins. Konur hafa vinninginn hvað kynjahlutföllin varðar en nærri lætur að sjötti hver sjálfboðaliði sé karl.

Fjöldi sjálfboðaliða Rauða krossins á árunum 2004-2007.

Endurhæfingarklúbbur fyrir öryrkja á Akranesi

Viðbragðshópur Rauða krossins að störfum við Hrafnhóla í Breiðholti.

RAUÐI KROSSINN hefur á undanförnum árum beitt sér í þágu innflytjenda og meðal annars aðstoðað þá við að aðlagast nýju samfélagi. Í endurskoðaðri stefnu félagsins sem aðalfundur samþykkti á síðasta ári var hnykkt sérstaklega á þessu. Nýlega gerðu Rauðakrossdeildirnar í Fjarðabyggð samning við Fjarðabyggð um þjónustu við nýja íbúa sveitarfélagsins. Í kjölfarið var opnuð upplýsingamiðstöð fyrir nýja íbúa þar sem hægt er að leita nauðsynlegra upplýsinga og ráðgjafar varðandi dvalar­ og atvinnuleyfi, réttindi og skyldur á vinnumarkaði og fleira sem lýtur að búsetu hér á landi. Rauðakross­deildirnar hafa ráðið verkefnastjóra til tveggja ára sem mun þjónusta innflytjendur í Fjarðabyggð með leiðsögn og upplýsingamiðlun auk þess sem lögð verður áhersla á að byggja upp félagsstarf með nýjum íbúum.

Stuðningur við innflytjendur í Fjarðabyggð

Innflytjendur á þjóðahátíð á Fáskrúðsfirði.

AkureyriAkureyrarkirkja, EyrarlandsvegiÁK smíði ehf, Hjallatröð 7Björn Rögnvaldsson ehf, Kaupangi v/MýrarvegBúsetudeild Akureyrarbæjar, Geislagötu 9Eggjabúið Gerði ehf, ÞórsmörkFasteignasalan Byggð, Strandgötu 29Fasteignasalan Hvammur ehf, Hafnarstræti 99­101Félagsbúið Hallgilsstöðum, HallgilsstöðumFjölnir ehf, trésmiðja, Fjölnisgötu 2bFriðrik Páll Jónsson, háls, nef og eyrnalæknir, Tryggvabraut 22Girðir ehf, Hafnarstræti 82Ísgát ehf, LónsbakkaKaffi Amor ehf, Ráðhústorgi 9Kjarnafæði hf, Fjölnisgötu 1bMenntaskólinn á Akureyri, Eyrarlandsvegi 28Raftákn ehf, Glerárgötu 34Sjúkrahúsið á Akureyri, EyrarlandsvegiStefna ehf, Hafnarstræti 95Tannlæknastofa Árna Páls Halldórssonar, Mýrarv.Tölvís sf, Kaupangi við MýrarvegUppsetning á stálgrindahúsum B.Þ Verktakar ehf, Klettatúni 10Verkmenntaskólinn á Akureyri, EyrarlandsholtiVerkval ehf, Miðhúsavegi 4Vélsmiðjan Ásverk ehf, GrímseyjargötuVirkni ehf, Lyngholti 28Ösp sf, trésmiðja, Furulundi 15f

GrenivíkGH útgerð ehf, Ægissíðu 16Grýtubakkahreppur, Gamla skólahúsinuJói ehf, Melgötu 8

GrímseySigurbjörn ehf, útgerð, Öldutúni 4Stekkjarvík ehf, Hafnargötu 3

DalvíkBHS, bíla­ og vélaverkstæði, Fossbrún 2Dalvíkurbyggð, Ráðhúsinu v/ GarðabrautDalvíkurkirkjaG.Ben útgerðarfélag ehf, Ægisgötu 3Reitisvík ehf, Aðalbraut 4Söndungur ehf, Sjávargötu 2Tréverk ehf, Dalvík, Grundargötu 8­10

ÓlafsfjörðurÁrni Helgason ehf, Hlíðarvegi 54Freymundur ÓF­006Hjúkrunar og dvalarheimilið HornbrekkaSparisjóður Ólafsfjarðar, Aðalgötu 14Vélsmiðja Ólafsfjarðar hf, Múlavegi 3

HríseySæfang ehf, Sandhorni HúsavíkFjallasýn Rúnars Óskarssonar ehf, Hrísateigi 5Garðræktarfélag Reykhverfinga, HveravöllumKvenfélag Húsavíkur, Túngata 5Rauði kross Íslands á HúsavíkSkóbúð Húsavíkur ehf, Garðarsbraut 13Töff föt ehf, Garðarsbraut 26Verkalýðsfélag Húsavíkur, Garðarsbraut 26Vermir sf, Fossvöllum 21

LaugarFramhaldsskólinn á Laugum, Laugum ReykjadalNorðurpóll ehf, Laugabrekku Reykjadal

MývatnSkútustaðahreppur, Hlíðavegi 6

ÞórshöfnLanganesbyggð v/Nausts, Fjarðarvegi 3

VopnafjörðurVopnafjarðarhreppur, Hamrahlíð 15

EgilsstaðirEgilsstaðakirkja, Laugavöllum 19Fljótsdalshérað, Lyngási 12Héraðsskjalasafn Austfirðinga, Laufskógum 1Hitaveita Egilsstaða og Fella ehf, Einhleypingi 1Hraðbúð ESSO www.khb.is, Kaupvangi 6Minjasafn Austurlands, Laufskógum 1Verkfræðistofa Austurlands ehf, Kaupvangi 5Verslunarmannafélag Austurlands, Miðvangi 2­4Þ.S. Verktakar ehf, Miðási 8­10

SeyðisfjörðurSeyðisfjarðarkaupstaður, Hafnargötu 44

ReyðarfjörðurFjarðabyggð, Hafnargötu 2Heildverslunin Stjarna ehf, Nesbraut 10Hólmar, húsgagnaverslun ehf, Austurvegi 29Skólaskrifstofa Austurlands, Búðareyri 4

ÞÖK

KU

M S

TUÐ

NIN

GIN

N

14

María Amaral og Danilo Inacio eru sjálfboðaliðar og hafa þrátt fyrir ungan aldur starfað lengi með Rauða krossinum í Mapútó, höfuðborg Mósambík.

María er 29 ára gömul, einstæð móðir og býr í Catembe. Danilo er 23 ára gamall og býr í hinum enda bæjarins, ásamt móður sinni og fimm systkinum. Þau taka þátt í starfinu hvort í sínu hverfi en Rauði kross Mósam­bík vinnur á báðum stöðum öflugt starf, meðal annars við skyndihjálparkennslu, forvarnir gegn sjúkdómum og umönnun sjúkra.

María hefur heimsótt íslenska Rauða krossinn en hún kom í heimsókn í boði deildanna á Norðurlandi sem eru í vinadeildasamstarfi við Mapútó­deildina.

Leikþættir, skyndihjálp og söfnunarbaukar Nína Helgadóttir, starfsmaður Rauða kross Íslands í Mósambík, ræddi við þau og spurði fyrst hvernig það atvikaðist að þau gerðust sjálfboðaliðar hjá

Rauða krossinum. „Ég hafði heyrt um Rauða

krossinn og eitt sinn þegar það varð umferðarslys fyrir utan skólann okkar sá ég Rauða kross fólk að störfum og hvað það gat gert og skipti miklu,“ segir María. „Svo var það nágrannakona mín sem taldi mig á að koma til liðs við Rauða krossinn. Síðustu níu ár hef ég verið þar eins og grár köttur. Aðalástæðan er einfaldlega sú að ég kann vel við að hjálpa fólki.“

Danilo segir að faðir sinn hafi verið slökkvi­liðsmaður og verið í Rauða krossinum alla tíð. „Ég vissi því út á hvað starfið gekk og byrjaði stuttu eftir að hann dó. Það hefði glatt hann að vita af því,“ bætir hann við.

En að hvaða verkefnum eru þau að vinna með Rauða krossinum? María segir að hún sé með í leikhópi sem stendur fyrir sýningum og uppákomum þar sem frætt er um heilsufar og alnæmi.

„Það er mjög algeng leið hér að fræða fólk

með leikþáttum vegna þess að margt eldra fólk kann ekki að lesa. Við semjum leikritin saman og eftir sýningar bjóðum við upp á umræður. Við fáum oft skemmtilegar spurningar en líka oft skringileg viðbrögð frá áhorfendum,“ segir María. „Sumir trúa því alls ekki að alnæmi sé til, aðrir telja að smokkarnir séu fullir af alnæmisveirum og stórhættulegt að nota þá og fleira í þeim dúr. Oftast er það eldra fólkið sem ber þetta upp.“

María tekur þátt í neyðaraðstoð ef þörf krefur, eins og núna þegar kólerufaraldur er í uppsiglingu. Þá ganga sjálfboðaliðarnir á milli húsa og fræða fólk um smitleiðir, hver einkennin eru og um meðferðina.

Danilo tekur þátt í skyndihjálparhópi sem er til staðar við allar meiri háttar samkomur eins og fótboltaleiki, tónleika og fleira. Hann er einnig virkur í fjáröflun, stendur fyrir utan stórar verslanir með söfnunarbauk og segir frá starfi Rauða krossins.

Vilja halda starfinu áfram Danilo segir að hann hafi í fyrra verið kallaður út í neyðaraðstoð þegar sprenging varð í vopnabúri mósambíska hersins sem staðsett var á milli íbúðahverfa í útjaðri borgarinnar. Fjöldi húsa varð fyrir sprengjum og meira en 100 manns létust og 500 slösuðust. „Þar vann ég ásamt félögum úr skyndihjálparteyminu við að bjarga fólki úr rústunum og hlúa að slösuðum,“ segir hann og bætir við: „Hingað og þangað voru líkamsleifar fólks og mikið af börnum sem létust þannig að aðkoman var hræðileg.“

María segist hafa áhuga á að starfa í framtíðinni að vatnsverkefnum á vegum Rauða krossins. Hana langar að fræða fólk um hvernig hægt sé að hreinsa vatn. „Vatnsöflun er erfið í Catembe, við vorum með opin vatnsból og vatnið ekki gott og ég hef fundið það sjálf og séð hvað það breytir miklu þegar það er nóg af hreinu vatni og þarf ekki að fara langar leiðir eftir því,“ segir hún.

Þegar þau María og Danilo eru spurð hvort þau ætli að halda áfram að vinna sjálfboðastarf hlær María dátt og segir: „Já, ég held að ég sé æviráðin. Það er engin leið að losna við mig.“ Danilo er alveg sama sinnis: „Já, það er alveg sama með mig, lífið án Rauða krossins væri skrýtið og að minnsta kosti á meðan ég er ekki kominn í skóla eða fasta vinnu hef ég líka nógan tíma,“ segir hann brosandi að lokum.

Æviráðin og engin leið að losna við mig

Danilo Inacio sjálfboðaliði

María Amaral sjálfboðaliði

EskifjörðurFiskmarkaður Austurlands hf, Strandgötu 14bTanni ferðaþjónusta ehf, Strandgötu 14Tannlæknastofa Guðna Óskarssonar, Hólsvegi 3a

NeskaupstaðurFjarðalagnir ehf, Nesbakka 14Samvinnufélag útgerðamanna, Hafnarbraut 6 FáskrúðsfjörðurFáskrúðsfjarðarkirkja

BreiðdalsvíkHéraðsdýralæknir Austurlandsumd. syðra, Ásvegi 31

Höfn í HornafirðiFramhaldsskólinn í A­Skaftafellsýslu, NýheimumHerborg SF­69Skinney ­ Þinganes hf, KrosseyÞrastarhóll ehf, Kirkjubraut 10 ÖræfumFélagsbúið Hnappavöllum 4, Hnappavöllum 4

SelfossAB­skálinn ehf, Gagnheiði 11Básinn, veitingastaður, EfstalandiBifreiðaverkstæðið Klettur ehf, Hrísmýri 3Búnaðarfélag Grafningshrepps, VillingavatniFjölbrautaskóli Suðurlands, Tryggvagötu 25Fossvélar ehf, Hrísmýri 4Guðmundur Tyrfingsson ehf, Fossnesi CHitaveita Frambæja, SkarðiHrafntinna ehf, LitlalandiHrói Höttur, Austurvegi 22Jeppasmiðjan ehf, LjónsstöðumKvenfélag Gaulverjabæjarhrepps, VorsabæjarhjáleiguKvenfélag HraungerðishreppsPlastiðjan ehf, Gagnheiði 17Ræktunarsamband Flóa og Skeiða, Gagnheiði 35Skeiðahreppur og Gnúpverjahreppur, ÁrnesiSólheimar í GrímsnesiSunnlenska fréttablaðið, Austurvegur 22Tannlæknastofa Halldórs Sigþórssonar, Austurv. 44Toyota á Selfossi, Fossnesi 14Veitingastaðurinn Menam, Eyrarvegi 8Verkfræðistofa Guðjóns, Austurvegi 44Vélaþjónusta Ingvars, Gagnheiði 45

HveragerðiGarðyrkjustöð Ingibjargar, Heiðmörk 38Heilsustofnun NLFÍ Hveragerði www.hnlfi.is, Grænumörk 10Nuddstofa Karlinnu, Breiðumörk 11ÞorlákshöfnBG Verk ehf, Básahrauni 14Frostfiskur ehf, Hafnarskeiði 6Fölvir ehf, ÓseyrarbrautÞorláks­ og Hjallakirkja, Reykjabraut 11

StokkseyriKvenfélag Stokkseyrar LaugarvatnÁsvélar ehf, Hrísholti 11

FlúðirHéraðssjóður Árnesprófastsdæmis, Hruna

HellaBílaverkstæðið Rauðalæk ehf, Lækjarbraut 4Kjartan Magnússon, Hjallanesi 2

HvolsvöllurBúaðföng, StórólfsvelliFylkir, vörubílstjórafélag, Eystri­Torfastöðum 1Krappi ehf, byggingaverktakar, Ormsvöllum 5Kvenfélagið Bergþóra, Vestur Landeyjum

VíkB.V.T. ehf, Austurvegi 15Mýrdalshreppur, Austurvegi 17

KirkjubæjarklausturBúval ehf ­ Kirkjubæjarklaustur, Iðjuvöllum 3Hótel Geirland www.geirland.is, sími 487­4677Kvenfélag Kirkjubæjarhrepps, Skriðuvellir 7Samband Vestur­Skaftf. kvenna, Efri ­ Vík

VestmannaeyjarBessi hf, Sóleyjargötu 8Frár ehf, Hásteinsvegi 49Ísfélag Vestmannaeyja hf, Strandvegi 28Karl Kristmanns, umboðs­ og heildverslun, Ofanleitisvegi 15­19Narfi ehf, Strembugötu 8Skattstofa Vestmannaeyja, Heiðarvegi 15Skýlið, FriðarhöfnVestmannaeyjabær, RáðhúsinuVinnslustöðin hf, Hafnargötu 2

ÞÖKKUM STUÐNINGINN

15

Hugsandi fólk nemur ný lönd

ÞRÓUNARSAMVINNA er mikilvægur þáttur í alþjóðastarfi Rauða krossins. Starfið mótast af þeirri sérstöðu Rauða krossins að landsfélög sjálfboðaliða sem mynda Alþjóðasam band Rauða krossins og Rauða hálfmánans eru starf andi nánast í öllum löndum heims. Þróunarverkefnin miða því fyrst og fremst að því að efla starf Rauða krossins í fátækari löndum heims og gera þau fær um að sinna brýnustu verkefnum á hverjum stað af eigin rammleik. Rauði kross Íslands styður aðallega við verkefni á sviði heilsugæslu og félagslegrar þjónustu samstarfslandsfélaga sinna auk þess að styðja við almenna uppbyggingu á landsfélögum.

Við miðlum af reynsluHlín Baldvinsdóttir er einn af reynslumeiri sendi­fulltrúum Rauða kross Íslands. Hún fór í fyrsta sinn til starfa fyrir Rauða krossinn fyrir níu ár­um og hefur síðan þá verið á faraldsfæti um heiminn þar sem hún hefur mætt margvíslegum áskorunum. „Eitt af þeim verkefnum sem ég sinni nú er aðstoð við uppbyggingu landsfélags­ins í Gambíu. Innri uppbygging landsfélaganna tek ur til allra þátta starfseminnar, bæði í höfuð­stöðvunum og úti í deildum, hvort sem það snýr að fjármálaumsýslu eða þjálfun sjálfboðaliða. Það eru gerðar ákveðnar kröfur um stjórnun

Rauða kross landsfélaga í heimi num sem gilda jafnt fyrir öll landsfélögin og aðstoðin sem Rauði kross Íslands veitir er ekki síst að aðstoða systurfélögin við að uppfylla þær kröfur. Í starfi Alþjóða Rauða krossins hefur með tímanum orðið til reynslubrunnur sem er haldið vel til haga. Við vitum hvernig er æskilegast að gera stefnuskrá, skrá sjálfboðaliða og halda bók hald. Við erum ekki að finna upp neitt nýtt, við bara notum þau gögn sem eru fyrir hendi og reynum svo að laga þau að siðum og venjum í nýju landi. Það passar alls ekki alltaf að gera það sama hér og gildir í múhameðstrúarlöndum svo dæmi sé tekið, við verðum að finna lausnir á því. Þróunarsamvinna af þessu tagi er mjög tímafrek, en við erum með langtímamarkmið í huga. Við byrjum á núlli, setjumst niður og spyrjum okkur spurninga um störf félagsins. Svo eru unnar áætlanir um hvernig best sé að standa að verki.“

Grænt Rauða kross merkiÍ stórri hreyfingu sem samanstendur af milljón­um manna getur verið erfitt að halda uppi sam ræmi í vinnubrögðum. Þá sé mikilvægt að allir standi saman að því að virða viðurkennd gildi hreyfingarinnar. Hlín nefnir lítið dæmi til skýringar.„Ég kom einu sinni inn á skrifstofu lítill ar deildar í Azerbaídjan og sá þar hanga

uppi gult skilti með grænum krossi. Ég spurði hvað skiltið ætti að tákna og var þá sagt að þetta væri merki Rauða krossins á staðnum. Hin viðurkenndu merki Rauða kross hreyfingarinnar eru hins vegar rauður kross á hvítum grunni, rauður hálfmáni eða kristall. Þetta skilti hafði þá verið þarna í þrjátíu ár og það var enginn á þeim buxunum að fara að taka það niður. Ég ræddi það við starfsmenn að við yrðum að gæta samræmis, við gætum alls ekki kynnt okkur á hvaða hátt sem er. Á endanum var skiltið tekið niður og nýtt sett upp í staðinn. Við vinnum samkvæmt ákveðnum hugmyndum og við verð­

um að gæta þess að sömu reglur séu alls staðar í gildi.“ Þó að alls staðar sé unnið eftir sömu grundvallarmarkmiðunum eru verkefnin ólík eftir landsfélögum. Samkvæmt reglum Alþjóða Rauða krossins sér hvert landsfélag um að skilgreina sínar eigin þarfir og óska eftir utanaðkomandi aðstoð ef þörf er á.

„Við verðum alltaf að hlusta á fólkið sem er á staðnum og fá upplýsingar um hvað það er sem því finnst mikilvægast að gera. Við megum ekki ákveða hvað kemur heimamönnum best, það eru þeir sem ákveða sjálfir hvaða verkefni eru brýnust.“

Hlín Baldvinsdóttir, sendifulltrúi Rauða kross Íslands, ásamt heimafólki í Mosambík.

Sömu hugsjónir um allan heim

16