10 LAT Z OK

SZKOŁA UCZĄCA SIĘ10 LAT PO PIERWSZEJ EDYCJI KURSU

INTERNETOWEGO Z OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO

BADANIE JAKOŚCIOWE PRZEPROWADZONE WŚRÓD

UCZESTNIKÓW KURSU

Opracowanie – Marta Wąsowska

Marzec 2014 1

10 LAT Z OK

METODA

Uczestnicy pierwszej i drugiej edycji kursu otrzymali list wprowadzający oraz kilka pytań otwartych dot. pracy z ocenianiem kształtującym:

1. Co i w jakim stopniu stosujecie z oceniania kształtującego w Waszej pracy w szkole?

2. Czy Wasze myślenie o OK się zmieniło po 10 latach?3. Co my (CEO) moglibyśmy zmienić w upowszechnianiu OK, aby

nauczyciele lepiej go wykorzystywali? 4. Co moglibyście poradzić innym nauczycielom?

2

10 LAT Z OK

ELEMENTYOCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO

3

10 LAT Z OK

4

Cele, NACOBEZU i informacja zwrotna to powinna być integralna całość

10 LAT Z OK

5

przydatne przy planowaniu i realizacji lekcji powinny być stosowane z NACOBEZU i informacją zwrotną stały element lekcji; należy je konsekwentnie stosować i

rozmawiać o tym z innymi nauczycielami, w zespołach przedmiotowych

młodsze dzieci dostają jako „wklejkę do zeszytu”, starsze same przepisują z tablicy

często wracam do celów w czasie lekcji, podsumowuję na koniec

w czasie podsumowania lekcji uczniowie dają mi IZ, czy wg nich cele zostały osiągnięte

SĄ PRZEDEWSZYSTKIM DLA UCZNIA, NIE DLA NAUCZYCIELA

CELE

10 LAT Z OK

6

konieczny i najpotrzebniejszy element, nie wyobrażam sobie pracy bez stosowania NACOBEZU

powinno być stosowane z celami i informacją zwrotną

systematyzuje pracę i osiągnięcia

do działu, do lekcji, do celów, do zadań, do sprawdzianów, do pracy domowej… warto utworzyć w szkole teczki przedmiotowe z NACOBEZU do podsumowania poszczególnych działów

mając cele lekcji i materiały do lekcji, uczniowie mogą je formułować sami, to dobra metoda podsumowania

uczniowie się domagają, rodzice też lubią/proszą/oczekują

CELE

UWAGA!

same kryteria oceny nie wystarczą, TRZEBA WIEDZIEĆ CO Z NIMI ZROBIĆ

to nie polecenia do sprawdziany tylko UMIEJĘTNOŚCI, KTÓRE MAJĄ OPANOWAĆ UCZNIOWIE

MOŻE OGRANICZAĆ UCZNIA, ponieważ nie będzie chciał robić nic więcej

10 LAT Z OK

7

PODSTAWA PRACY Z UCZNIAMI niezbędna w klasach 1-3, ale bardzo pracochłonna powinna być stosowana z celami i NACOBEZU PODSTAWĄ DLA INFORMACJI ZWROTNEJ JEST DOBRE

NACOBEZU krótko, konkretnie na temat najczęściej ustna, ale jeśli masz czas, to stosuj również

pisemną forma pisemna do sprawdzianu, czy pracy domowej jest

również informacją dla rodziców, którzy pomagają dziecku w nauce

rodzice proszą o informację zwrotną

CELE

10 LAT Z OK

8

należy jasno ustalić z uczniami, kiedy będzie stosowana ocena kształtująca, kiedy sumująca

KONSEKWENCJA, należy pilnować ustalonych zasad może oddzielać pracę ćwiczeniową/rozwojową od podsumowania

OCENA KASZTAŁTUJĄCA: sprawdza się przy odpowiedziach ustnych, do podsumowania pracy

w grupie, w trakcie poznawania nowego tematu tylko do określonych prac, po wcześniejszym ustaleniu z uczniami wsparcie w pracy z uczniami z orzeczeniem (nie zniechęca tak

bardzo, jak ocena sumująca)

OCENA SUMUJĄCA: starsi uczniowie i rodzice domagają się oceny sumującej w starszych klasach króluje ocena sumująca na podsumowanie działu

CELE

UWAGA! praca bez oceny sumującej traktowana jest czasem jako mniej ważna…

10 LAT Z OK

9

NASTAWIENIE RODZICÓW ZALEŻY OD ZAANGAŻOWANIA NAUCZYCIELA

nie należy bać się rodziców, należy budować autorytet mądrego nauczyciela

dobrze poinformowani rodzice lubią pracę z OK oczekują tych samych standardów pracy od kolejnych

nauczycieli (z wyższych poziomów nauczania)

CELE

UWAGA!rodzice nadal pytają, jaki stopień dostałeś, a nie czego się nauczyłeś…szczególnie w szkole średniej rodzice są mało chętni do współpracyjak się nie da współpracować z rodzicami, to przynajmniej należy ich informować

10 LAT Z OK

10

PYTANIA KLUCZOWE, TO NAJRZADZIEJ WYKORZYSTYWANY PRZEZ NAUCZYCIELI ELEMENT OK:pytania kluczowe sprawiły mi najwięcej trudnościto, czy zadaję pytanie kluczowe zależy od tematustaram się zadawać 1 pytanie kluczowe podczas lekcji, nie zawsze się udaje

WARTO:skupić się na jakości, nie ilości pytań kluczowychtworzyć bank pytań kluczowychpytania kluczowe można „generować” od uczniówkonsekwentnie stosować techniki zadawania pytańnauczyć siebie i klasę cierpliwości w czekaniu na odpowiedźnie należy zniechęcać się niepowodzeniem pytań kluczowych (nie każdy przedmiot/temat jest dla uczniów ciekawy)

CELE

10 LAT Z OK

11

dobra przy sprawdzaniu pracy domowej, pracy w grupach dzieci bardzo ją lubią kiedyś dzieci się wstydziły udzielać oceny koleżeńskiej, teraz

to już norma dużą radość nauczycielowi sprawiają ZADOWOLONE BUZIE

SŁABSZYCH DZIECI po ocenie koleżeńskiej

UWAGA! NIEZBĘDNE SĄ KRYTERIA OCENY NIE MOŻNA POZWOLIĆ dzieciom na pracę na emocjach

(kogoś lubię bądź nie), nie można pozwolić na komentarze dzieci

nie można jej ograniczać do sumowania plusów/punktów czasochłonna, trudności z jej stosowaniem mają przede

wszystkim nauczyciele, którzy mają 1 lekcję przedmiotu w tygodniu

CELE

10 LAT Z OK

12

BARDZO WAŻNY ELEMENT INDYWIDUALNEGO ROZWOJU UCZNIA

wart przyzwyczajać do niej dzieci od samego początku(klasy 1-3)

użyteczna przy podsumowaniu działu, przy podsumowaniu grup podobnych tematów

dla chętnych, do wypełnienia w ćwiczeniach po każdej lekcji NIE NALEŻY ZMUSZAĆ UCZNIÓW DO UJAWNIENIA

SAMOOCENY często pomijany element z powodu braku czasu, szczególnie

w przypadku nauczycieli, którzy mają 1 lekcję przedmiotu w tygodniu

CELE

10 LAT Z OK

PROBLEMY W STOSOWANIU OK• brak wiary w skuteczność oceniania kształtującego• brak czasu na stosowanie wszystkich elementów szczególnie,

jeśli nauczyciel ma mało lekcji w tygodniu• sceptycyzm niektórych nauczycieli• brak kontynuacji nauczania z ocenianiem kształtującym

w starszych klasach• zaangażowanie rodziców jest zazwyczaj krótkotrwałe• uczniowie nie chcą wziąć odpowiedzialności za swoją wiedzę,

za to co potrafią a rodzice nadal pytają „jaki stopień dostałeś?”, a nie „czego się dzisiaj nauczyłeś”.

13

10 LAT Z OK

ZMIANA NA PRZESTRZENI LAT• od kilku lat wprowadzamy OK małymi kroczkami poszczególne elementy, po

latach tylko niektórzy nauczyciele są sceptyczni, większość się przekonała do pracy z OK

• kiedyś miałam problemy z układaniem celów i pamiętaniem o nich, teraz uważam, że to stały element lekcji

• rodzice są coraz bardziej przekonani, że tak należy współpracować z dziećmi• kiedyś uczniowie wstydzili się udzielać oceny koleżeńskiej, teraz to norma• nie wystarczy samo NACOBEZU, sukces zależy od tego, co się z nimi potem robi, a

właściwie co robią z nimi uczniowie i czy mają tego świadomość• nauczyłam się wykorzystywać i stosować NACOBEZU w różnych formach, celach i

różnych momentach pracy z uczniami• na początku stosowałam cele lekcji, NACOBEZU i informację zwrotną, potem

przyzwyczailiśmy się (ja i uczniowie) do cierpliwości przy czekaniu na odpowiedź, polubiliśmy pytania kluczowe, dość często stosowałam ocenę koleżeńską i samoocenę…

• Nie zastanawiam się tak nad tym, jak dawniej. Stosuję elementy OK, w naturalny sposób już są na stałe w mojej pracy. 14

10 LAT Z OK

DO NAUCZYCIELI:• praktyka czyni mistrza, należy eksperymentować, nie bać się!• nie należy stosować OK na siłę• OK powinno się traktować jako proces, a nie oderwane elementy

15

DO CEO:• konkretne przykłady stosowania OK w praktyce• przeprowadzić lekcje koleżeńskie, pokazać dobre praktyki• przygotować plakaty dla rodziców, wyjaśnić jaka jest ich rola• stworzyć „susowski” bank pytań kluczowych• nawiązać współpracę z wydawcami podręczników