12- vleresimi i firmes-1(1)
TRANSCRIPT
![Page 1: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/1.jpg)
VLERËSIMI I FIRMËS
Menaxhmenti financiar
![Page 2: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/2.jpg)
Kthimi financiar dhe profiti
• Kthimi financiar• Profiti kontabël: të ardhurat -kosto eksplicite (kosto
e materialit, kosto e punës, kosto e amortizimit të aseteve fikse, qiratë dhe kosto të tjera)
• Profiti ekonomik: të ardhurat nga shitja – (kosto eksplicite+kosto implicite);
• Kosto oportune• Profiti në kushtet e konkurrencës së plotë;• Profitabiliteti
• Profitabiliteti marxhinal bruto• Profitabiliteti marxhinal neto
![Page 3: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/3.jpg)
Analiza NPV (me inflacion)
Një kompani investon 15,000€. Kërkohet norë minimale e
kthimit prej 20%, ndërsa inflacioni rrjedhës është 10%).
Supozojmë se një investim prej 1,000 € gjatë një viti kërkon një kthim minimal prej 200 €.
Në qoftë se investimi fillestar është 1,000 €, atëherë vlera totale e investimit më 31 dhjetor do të jetë 1,200€.
Ne do të konstatojmë se paratë e arkëtuara më 31 dhjetor kanë këtë fuqi blerëse: 1,200/(1.10)1=1,091
Rezulton se kompania krijon 91€ profit, ose normë kthimi prej 9,1% (normë reale të kthimit) në vend të normës prej 20% (norma nominale e kthimit)
(1+norma nominale) = (1+norma rele) x (1+norma e inflacionit)
(1 + 0.20) = (1 + 0.091) x ( 1 + 0.10) = 1.20
![Page 4: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/4.jpg)
NPV (me inflacion)Koha Fluksi i parasw Faktori diskontues Vlera aktuale
€ 20% €0 -15,000 1 -15,0001 9,000 0.833 7,4972 8,000 0.694 5,5523 7,000 0.579 4,053
NPV 2,102
Rrjedha e parasë Inflacioni 10%
Rrjedha me inflacion
Faktori diskontues
Vlera aktuale
Koha 9.10%
0 -15,000 15,000 1.000 -15,000
1 9,000 9,000 x (1/1.10) 8,182 1/(1.091)1 7,500
2 8,000 8,000 x (1/1.10)2 6,612 1/(1.091)2 5,555
3 7,000 7,000 x (1/1.10)3 5,259 1/(1.091)3 4,050 NPV 2,105
![Page 5: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/5.jpg)
Norma e interesit
• Mat koston e huazimit• Influencon normën e këmbimit• Udhëzon për normën e kthimit që duhet
siguruar investimiNorma jovjetore e interesit:
n ii 11 = 0.0139, ose 1.39%12 118.01 i
Psh. në qoftë se norma vjetore është 18%, norma mujore e interesit është:
![Page 6: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/6.jpg)
Pse ndryshojnë normat e interesit?
• Risku (risku i mospagimit)• Nevoja të krijoj profit ose re-financim• Koha e huas• Lartësia e huas• Normat ndërkombëtare të interesit• Ndryshimet e financimit të aseteve
![Page 7: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/7.jpg)
Ndryshimet në normat e interesit dhe vendimet për financim
Kur normat e interesit janë të ulëta:
a. Huazohet më shumë
b. Huazohet për kohë më të gjatë
c. Paguhen huat me interesa të larta dhe zëvendësohen me ato me interesa të ulëta
Kur normat e interesit shkojnë lart:
a. Reduktohet financimi me borxh,
b. Zëvendësohen borxhet afatgjata me afatshkurtra
![Page 8: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/8.jpg)
Hipotezat e tregut efiçent
• Shitblerja e letrave me vlerë kryhet në bazë të informatave relevante që kanë blerësit dhe shitësit,
• S‘ka dominim individual në treg dhe tregu është konkurrues,
• Kosto e transaksionit për blerje dhe shitje të letrave me vlerë nuk është e lartë dhe nuk e dekurajon tregun.
![Page 9: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/9.jpg)
Efiçenca
Nëse tregu financiar lejon që fondet t‘u shkojnë firmave të cilat ato i përdorin me produktivitet më të lartë, atëherë në atë treg ekziston efiçenca alokative;
![Page 10: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/10.jpg)
Definimi i vlerës së firmës
• Vlera në libra është vlera e një aseti e cila shihet në bilancin e gjendjes, e cila më tepër përcaktohet nga kostoja historike sesa nga vlera aktuale.
• Vlera likuiduese është shuma e cila do të realizohej nëse një aset shitet individualisht dhe jo si pjesë e vlerës së përbashkët.
• Vlera e tregut është vlera e një aseti në treg ku blerësit dhe shitësit negociojnë dhe pranojnë vlerën e asetit.
• Vlera ekonomike është vlera e bazuar në rrjedhën e parasë nga investimi, në riskun e asetit dhe në normën e pritur të kthimit të investitorit. Kjo është vlera në sytë e investitorit, e njëjtë me vlerën aktuale e vlerës së pritur nga investitori të rrjedhës së ardhshme të parasë.
![Page 11: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/11.jpg)
Bilanci i gjendjes31 dhjetor 2008 (mijë euro)
2007 2008
Mjetet Paratë dhe ekuivalente 10 15
Investimet afatshkurtëra 0 65
Kërkesat e arkëtueshme 375 315
Stoqet 615 415
Mjetet totale rrjedhëse 1,000 810
Asetet e qëndrueshme neto 1,000 870
Mjetet totale 2,000 1,680Asetet afatgjata
Asetet afatshkurtera
![Page 12: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/12.jpg)
Bilanci i gjendjes31 dhjetor 2008 (në mijë euro)
2007 2008
Detyrimet dhe pasuria Llogaritë e pagueshme 200 190
Dëftesat e pagueshme 110 60
Detyrimet totale rrjedhëse 310 220
Aksionet afatgjata 754 580
Detyrimet rrjedhëse totale 1,064 800
Aksionet e preferuara (40,000 aksione 40 40
Aksionet e zakonshme (5,000,000 aksione) 130 130
Fitimi i pashpërndarë 766 710
Pasuria totale e zakonshme 896 840
Detyrimet dhe pasuria totale 2,000 1,680
Struktura e kapitalit
Borxhi: 1,064 45%Pasuria: 896 55%
![Page 13: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/13.jpg)
Vlerësimi, Qasjet dhe teknikat specifike
Qasjet në vlerësimin e pasurive
Teknikat e diskontimit të rrjedhës së parasë
Teknikat relative të vlerësimit
• Vlera aktuale e dividendit
• Vlera aktuale e rrjedhës operative të parasë
•Vlera aktuale e rrjedhës së lirë të parasë
• Norma çmim/të ardhura (P/E)
•Norma kontable e kthimit (ARR)
•Çmim/norma e rrjedhës së parasë (P/CF)
•Çmim/vlera e librit (P/BV)
•Çmim/norma e shitjes (P/S)
![Page 14: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/14.jpg)
Modeli i diskontimit të dividendit (DDM)
Vlera e pjesëmarrjes së aksioneve të zakonshme është e barabartë me vlerën aktuale e dividendit të ardhshëm.
n
tt
t
k
D
k
D
k
D
k
D
k
DV
1
33
221
)1(
)1(...
)1()1()1(
Ku:
Vj = Vlera e aksioneve të zakonshme
Dt = dividendi gjatë periudhës t
k = norma e pritur e kthimit të aksionit
![Page 15: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/15.jpg)
Vlera aktuale e rrjedhës operative të parasë
• Derivon vlerën totale të firmës përmes diskontimit të rrjedhës operative të parasë.
• Pastaj zbret vlerën e borxhit dhe vlerëson vlerën e pasurisë.
![Page 16: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/16.jpg)
Vlera aktuale e rrjedhës operative të lirë të parasë
nt
tt
t
WACC
OCFV
1 )1(Ku,
V = vlera e firmës
n = numri i periudhave
OCFt = rrjedha e lirë operative e parasë së firmës në periudhën t
WACC = kostoja mesatare e ponderuar e kapitalit e pritur e firmës.
![Page 17: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/17.jpg)
Vlera aktuale e rrjedhës së lirë të pasurisë
ku:V= Vlera e letrave me vlerë e firmës jn = numri i periudhave FCFt = rrjedha e lirë e parasë së firmës në periudhën tk= kosto e pasurisë j
n
tt
j
t
k
FCFV
1 )1(
![Page 18: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/18.jpg)
Teknikat relative të vlerësimit
• Raporti Çmim /të ardhura (P/E)• Raporti Çmim/norma e fluksit të parasë (P/CF)• Raporti Çmim/norma e vlerës në libra (P/BV)• Raporti Çmim/norma e shitjes (P/S)
![Page 19: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/19.jpg)
Metodat e tjera të vlerësimit
• Metoda e normës kontable të kthimit (ARR The accounting rate of return method)
• Metoda e aseteve neto• CAPM (Modeli i çmimit të aseteve kapitale)
![Page 20: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/20.jpg)
Metoda çmim/të ardhura (P/E ratio)
Vlerëson letrat me vlerë në bazë të të ardhurave të pritura vjetore
![Page 21: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/21.jpg)
Metoda çmim/të ardhura (P/E ratio)
Shembull: Kompania ka deklaruar dividentit për aksion prej 12 cent. Çmimi i aksioneve është 3.72 euro. Të ardhurat për vitin e kaluar ishin 30 cent për aksion.
Norma P/E= Vlera e tregut-dividenti/EPS= 3.60/30cent=12
totaleardhuratTe
pasuriveetregutetotaleVleraose
EPSaksionperardhuratTe
euronetregutiÇmimi
)(
![Page 22: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/22.jpg)
Ndryshimet në P/E
• Në qoftë se normat e interesit ngrihen, aksionet bëhen më pak atraktive për investitorët sikurse edhe kapitali përmes borxhit; Çmimet e aksioneve bien. Por, nëse normat e interesit ulen, aksionet bëhen më atraktive për investim, dhe çmimi i aksioneve si dhe P/E ngrihen.
• Në qoftë se përmirësohet perspektiva e profitit të kompanisë, çmimi i aksioneve ngrihet, ngrihet edhe norma P/E
![Page 23: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/23.jpg)
Norma çmim/norma e rrjedhës së parasë
1
/
t
t
CF
PCFP
ku:P/CF = norma cmim/rrjedha e parasë së firmës Pt = cimimi i letrave me vlerë në periudhën tCFt+1 = rrjedha e pritur e parasë për letrat me vlerë e firmës.
![Page 24: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/24.jpg)
Norma çmim vlera në libra
Ku, P/BV= norma çmim/vlera e librave e firmësPt = çmimet e fundvitit të letrave me vlerës BVt+1 = vera e vlerësuar e letrave me vlerë në fund të vitit
1
/
t
t
BV
PBVP
![Page 25: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/25.jpg)
Metoda e normës kontable të kthimit
• Projekti i investimeve kapitale do të vlerësohet sipas kthimit nga investimi (ROI) ose në bazë të normës kontable të kthimit (ARR) dhe do të krahasohet me nivelin e mëparshëm.
• Kjo metodë përdoret për dy apo më shumë projekte investime, të cilat janë përjashtuese. Zgjidhet projekti me ARR më të lartë.
kapitalingakthimitepritureNorma
mesatarvleresuariofitiARR
Pr
![Page 26: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/26.jpg)
ARRGrupi AC dëshiron ta marrë kompaninë “Venera”Sh.p.k. Të ardhurat vijuese të kompanisë “Venera” pas tatimeve janë 480,000 euro. Drejtoria e “AC”e ndien se pas reorganizimit këto shifra do të ngrihen në 600,000 euro. Të gjitha kompanitë në këtë grup presin të fitojnë kthim pas tatimeve prej 15% mbi kapitalin e angazhuar. Sa do të vlerësohet “Venera”?
euroeuro
ARR 000,400%15
000,600
Kjo është shuma maksimale që do të jetë i gatshëm tëtë paguajë grupi AC. Oferta e parë mund të jetë edhemë e ulët.
![Page 27: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/27.jpg)
Metoda e aseteve neto
• Vlera e aksioneve është e barabartë me asetet neto të prekshme që i atribuohen një klasi pjesëtuar me numrin e aksioneve brënda klasit.
• Asetet e paprekshme (përfshirë emrin e mirë – goodwill nuk merren parasysh, veç nëse kanë vlerë të tregut me të cilën mund të shiten.
![Page 28: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/28.jpg)
Metoda e të ardhurave nga dividendi
• Aplikohet për vlerësimin e aksionarëve të vogël. Bazohet në parin se aksionarët e vogël janë më shumë të interesuar për dividendin, sepse ata nuk marrin pjesë në vendim me të cilat efektuohet profiti i kompanisë. Një ofertë e arsyeshme do të ishte kompensim për dividendin e ardhshëm të tyre.
![Page 29: 12- Vleresimi i Firmes-1(1)](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022033014/55cf9926550346d0339bde5f/html5/thumbnails/29.jpg)
Modeli i çmimit të aseteve kapitale CAPM
Modeli CAPM i vlerësimit të letrave me vlerë supozon se këto letra shiten në një treg perfekt të kapitlait. Modeli varet nga këto kushte
- Risku i padëshiruar Krf- Risku sistematik (koeficienti beta) b- Premia e riskut në treg (norma e pritur e kthimit km të një letre
në treg minus norma e riskut të padëshiruar krf (km-krf)- Nuk ka kosto të transaksioneve dhe tatime- Të gjithë investitorët mund të marrin dhe të japin hua me cfardo
shume
ks = kRF + (kM – kRF )b.