15 slimme back-up tips
DESCRIPTION
We hebben het al vaker geschreven: zorg voor back-ups! Back-uppen blijft namelijk de beste manier om dataverlies tegen te gaan, althans wanneer je dat efficiënt en slim aanpakt. Zo’n back-upproces houdt namelijk heel wat do’s don’ts in en het risico dat er dingen niet optimaal verlopen, is dus reëel. Daarom ook deze vijftien tips: neem je die ter harte dan mag je er zeker van zijn dat je de wet van Murphy een stap vóór blijft.TRANSCRIPT
15 slimme back-uptips Dubbel zo veilig opslaan!
We hebben het al vaker geschreven: zorg voor back-ups! Back-uppen blijft namelijk de beste manier om dataverlies tegen te gaan, althans wanneer je dat efficiënt en slim aanpakt. Zo’n back-upproces houdt namelijk heel wat do’s don’ts in en het risico dat er dingen niet optimaal verlopen, is dus reëel. Daarom ook deze vijftien tips: neem je die ter harte dan mag je er zeker van zijn dat je de wet van Murphy een stap vóór blijft.
Inleiding
01 Locatie back-up Een back-up moet je niet bewaren op dezelfde schijf als waar de originele data opstaan.
Immers, crasht die schijf dan ben je meteen álle gegevens kwijt! Een back-up naar een andere partitie heeft evenmin zin als die partitie zich op dezelfde fysieke schijf bevindt. Je kan beter back-uppen naar een externe schijf, maar ook dit is niet geheel veilig bij
rampspoed als brand of diefstal. Daarom doe je er goed aan een (extra) back-up op een andere locatie te bewaren. Dat kan eventueel een NAS elders in het gebouw zijn, maar
ook in de cloud, bij een degelijke provider.
02 RAID en synchronisatie Veel gebruikers maken zich sterk geen back-ups nodig te hebben: zij maken al gebruik
van een slim RAID-systeem (Redundant Array of Independent / Inexpensive Disks). Crasht één schijf, dan hoeven ze maar een nieuwe in te pluggen en behouden ze alle data. Of zij zetten een tool in die automatisch de inhoud van de ene map synchroon
houdt met die van een andere. Maak je echter geen illusies: geen van beide oplossingen vervangt een echte back-up! Raakt bijvoorbeeld een bestand corrupt of overschrijf of
verwijder je per ongeluk enkele gegevens, dan ben je die in beide besproken scenario’s kwijt.
03 Vorige versies Maak je trouw iedere week een back-up, maar overschrijf je bestanden van twee dagen
geleden, dan ben je die wellicht wél kwijt. Werk je met Windows Vista of nieuwer, dan haal je vanuit het contextmenu van de Windows Verkenner mogelijk nog de vorige versies terug, althans wanneer op die partitie het ingebouwde Windows Systeemherstel
actief is. De nieuwe functie Bestandsgeschiedenis in Windows 8 bewaart zelfs volautomatisch vorige bestandsversies (zie http://ct.link.idg.nl/wbg). Een handig
alternatief voor Windows XP en hoger zijn gratis tools als EVACopy (http://ct.link.idg.nl/eva) en Autover (http://ct.link.idg.nl/auv). Die houden specifieke mappen in de gaten en bewaren desgevraagd opeenvolgende bestandsversies.
04 Systeemback-up Wanneer jouw systeempartitie of schijf crasht, ben je ongetwijfeld veel tijd kwijt aan het
herinstalleren van Windows en alle software. Naast je gegevensback-ups kan je dus het beste ook een complete systeemkopie aanmaken, zodat je na een crash Windows en alle toepassingen snel weer draaiend hebt. Een prima gratis tool waarmee zowel data-
als schijfback-ups mogelijk zijn, is EaseUS Todo Backup Free (http://ct.link.idg.nl/eas). Handig is dat ook selectief bestandsherstel mogelijk is vanuit zo’n systeemback-up. Je
hoeft het back-upbestand maar aan een stationsletter te koppelen (via de optie Tools / Mount) om de gewenste bestanden vanuit de verkenner te kunnen terughalen.
05 Windows back-up Liever geen externe software? Gebruik dan de back-upfunctie van Windows. Open
Computer, rechtsklik op de gewenste schijf en kies Eigenschappen. Ga naar Extra en kies Nu back-up maken. Klik op Back-up instellen (of op Instellingen wijzigen) en duid een doellocatie aan. Kies Zelf bepalen als je zelf de gegevens wilt selecteren. Wil
je tevens een systeemback-up, kies dan Systeemkopie opnemen […]. Via de optie Schema wijzigen bepaal je de back-upfrequentie. Overigens, zo’n systeemkopie slaat
Windows in een vhd-bestand op. Als je dat via Schijfbeheer (kies Actie / Virtuele harde schijf koppelen) aan een stationsletter koppelt, wordt plots ook selectief bestandsherstel mogelijk.
06 Back-uptypes Veel gebruikers maken telkens opnieuw een volledige gegevensback-up. Dat is
tijdrovend en vereist bovendien veel ruimte wanneer men verschillende back-upsets bewaart. Een handig alternatief, waarbij je tijd en schijfruimte bespaart, is om bijvoorbeeld wekelijks een volledige back-up te maken en op de tussenliggende dagen
een differentiële of incrementele back-up. Je back-uptool moet dit wel ondersteunen, het gratis Auslogics Bitreplica doet dit (www.bitreplica.com). Bij een differentiële back-up
worden alleen de data geback-upt die na de recentste volledige back-up zijn gewijzigd. Bij een incrementele back-up wordt een kopie gemaakt van alle data die zijn gewijzigd sinds de laatst gemaakte back-up, ongeacht het type van die back-up.
07 Geen verrassingen Het zou lang niet de eerste keer zijn dat een gebruiker vaststelt dat zijn back-upbestand
corrupt is. Je verkleint dat risico door je back-uptool automatisch een integriteitscheck te laten uitvoeren na elke back-up. Verder doe je er goed aan af en toe een herstel(simulatie) uit te voeren. Dan weet je dat je de juiste gegevens back-upt en hoe
het terugzetten van data precies gebeurt. Ten slotte, zorg dat je ook van jouw back-uptool (setupbestand, codes, et cetera) een back-up hebt. Als je namelijk na een crash
deze gegevens niet terug kan vinden en online nergens meer (een geschikte versie van) het programma aantreft, heb je een probleem.
08 Cloud: criteria Bij het kiezen van een online back-upservice moet je op verschillende aspecten letten.
De hoeveelheid opslagruimte speelt natuurlijk een rol, maar ook de ‘veiligheid’ is van belang. De meeste providers slaan jouw data wel versleuteld op, maar sommigen laten na je gegevens al tijdens het transport te versleutelen. Check tevens of je back-ups zich
ook vanuit een gewone webinterface laten benaderen: dat maakt het alvast makkelijker wanneer je onderweg bent. Verder nog: hoe flexibel is de meegeleverde back-uptool?
Laat die je bijvoorbeeld toe verschillende back-upsets te definiëren zodat je jouw belangrijkste gegevens frequenter kan back-uppen? Een handig overzicht vind je op Wikipedia: http://ct.link.idg.nl/cbs.
09 iDrive Als je er (privacygewijs) niets op tegen hebt dat je gegevens in een datacentrum in de
VS belanden, dan is iDrive (www.idrive.com) een van de meest uitgebreide cloudoplossingen. Je krijgt 5 GB gratis opslag, er is geen beperking op het aantal te back-uppen apparaten, iDrive kan overweg met Windows, Mac, iOS en Android,
versleutelt alle data ook tijdens het transport, bewaart tot 30 bestandsversies waarbij alleen de recentste van je opslagcapaciteit afgaan, back-upt ook open bestanden (zoals
mailbestanden). Bovendien laten back-ups zich gemakkelijk vanuit een browser terugzetten en is het mogelijk om bestanden met anderen te delen.
10 NAS & cloud Ook de betere NAS-oplossingen maken het de gebruiker erg gemakkelijk om naar de
cloud te back-uppen. Zo biedt Synology een eenvoudige uitweg naar de cloud van Europese provider Strato (HiDrive) en voorziet QNAP zijn TurboNas-producten van opslag in de cloud via Amazon S3 of ElephantDrive (zie http://ct.link.idg.nl/qna). Ook
LaCie geeft met zijn ‘CloudBox’ standaard 10 GB opslag cadeau in de cloud (via LaCie/Wuala). Een dergelijke extra opslag naar de cloud is niet alleen veiliger (want
buitenshuis) maar maakt jouw data ook makkelijk bereikbaar onderweg en, afhankelijk van de provider, kan je gegevens ook met anderen delen.
11 Online opslagruimte Er zijn best veel gespecialiseerde back-upservices voor de cloud, maar met een slimme
combinatie van een back-uptool en van online opslagruimte als Dropbox, SkyDrive of Google Drive, kom je ook al een heel eind. Sommige back-uptools maken het namelijk mogelijk rechtstreeks te back-uppen naar deze online opslagruimtes. Dat geldt
bijvoorbeeld voor het flexibele SyncBackFree (http://ct.link.idg.nl/brs, deze tool is overigens zowel een back-up- als synchronisatietool), maar meer nog voor het al
vermelde EaseUS Todo Backup Free. Bij dit programma hoef je als bestemmingsmap maar de rubriek Cloud Service te openen en een (door jou al geïnstalleerde) opslagdienst te selecteren.
12 BuddyBackup Zie je wel de voordelen van een back-up buitenshuis in, maar heb je het niet zo op de
aanbieders, dan heb je wellicht iets aan BuddyBackup (www.buddybackup.com). Hierbij bewaar je gegevens op pc’s van kennissen, waarbij je over evenveel opslagruimte beschikt als je zelf ter beschikking stelt (je begint standaard met 10 GB). Overigens hoef
je niet te vrezen voor je privacy, aangezien BuddyBackup alle data versleutelt. Je bepaalt desgewenst ook welke gegevens je naar welke buddies wilt back-uppen. De tool
is best wel gebruiksvriendelijk en geeft je op elk moment helder inzage in de status van jouw back-ups.
13 Outlook back-ups Ben je vooral uit op een back-uptool voor je e-mails (inclusief bijlagen), contactpersonen
en afspraken én gebruik je daarvoor Outlook (versie 2010 of lager), dan is Safe PST Backup (www.safepstbackup.com) een degelijke én gratis oplossing. Het programma detecteert normaliter zelf de locatie van je Outlook-profiel en je hoeft alleen maar een
doelmap aan te duiden waarna de back-up start. Standaard wordt om de vier uur een (incrementele) back-up gemaakt, maar dat is instelbaar. Minpunt is wel dat Safe PST
Backup niet zelf in een herstelprocedure voorziet: dat wordt dus een manuele klus, al dan niet via de importfunctie van Outlook.
14 Registerback-ups Het Windows-register bevat alle belangrijke instellingen van Windows, van allerlei
toepassingen en hardware. Met het ingebouwde systeemherstel maak je echter geen volledige registerkopie. Je kan het register back-uppen met de gratis, weliswaar al wat oudere, tool ERUNT (http://ct.link.idg.nl/eru, in Windows Vista en 7 als administrator uit
te voeren). Standaard creëert het programma automatisch een complete registerback-up bij het opstarten van Windows, er worden tot 30 opeenvolgende back-ups bewaard. Die
laat je het beste weer op een andere schijf of partitie opslaan. Immers, crasht je Windows-partitie, dan vind je in zo’n back-upmap de tool ERDNT terug, waarmee je dan het register kan herstellen.
15 Driver back-ups Je herkent het vast wel: je zorgt voor een schone herinstallatie van Windows en
ondervindt al snel dat niet alle hardware wordt herkend. Vervelend, zeker als daar ook de netwerkadapter bij zit! Daarom doe je er goed aan een back-up te maken van alle geïnstalleerde drivers. Dat kan gratis met tools als DriverMax (www.drivermax.com) en
Driver Magician Lite (www.drivermagician.com/Lite.htm). Blijven we even bij deze laatste: het programma somt alle gedetecteerde drivers op (de niet-Microsoft drivers zijn
roodgekleurd), waarna je de gewenste exemplaren selecteert en met één druk op de knop back-upt, elk in een eigen submap.
www.computertotaal.nl/abonneren
www.facebook.com/computertotaal
www.twitter.com/computertotaal
Deze presentatie wordt je aangeboden in samenwerking met de redactie van
Computer!Totaal, het grootste computermagazine van de Benelux. Kijk voor meer
informatie over abonnementen op onderstaande url.