19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม...

10
19 สารบัญ กิจกรรมเด่น กิจกรรมดัง 1-7 เจรจาภาษาป่าไม้ 8 เที่ยวม่วนซื่น 9-11 รอบรู้เรื่องกฎหมาย 12-14 เกร็ดเล็ก เกร็ดน้อย 15 คุยเฟื่องเรื่องสัตว์ป่า 16 พรรณไม้น่ารู17-19 กันเรื่อยมา และมีนักพฤกษศาสตร์ที่สำคัญของไทย คือ พระยาวันพฤกษ์พิจารณ์ (ทองคำ เศวตศิลา) ได้สำรวจ พรรณไม้ทางภาคเหนือและภาคใต้และได้เขียนหนังสือเรื่อง List of Common Trees and Shrubs in Siam ขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2466 ในปี พ.ศ.2473 ในสมัยที่พระยาครุพันธ์พิทักษ์ (สนิท พุกกะมาน) เป็นอธิบดีกรมป่าไม้ คนแรกของไทยได้ส่งเสริมนโยบายการสำรวจพรรณไม้ให้กว้างขวางยิ่งขึ้น โดย มอบหมายให้พระยาวินิจวนันทร (โต โกเมศ) ++จัดตั้งหอพรรณไม้ขึ้นอย่างถาวร และได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับพรรณไม้ไทยไว้หลายเล่ม เช่น ไม้ประดับบาง ชนิดของไทย (พ.ศ. 2483) ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทยฉบับชื่อพฤกษศาสตร์ ชื่อพื้นเมือง (พ.ศ. 2491) และฉบับชื่อพื้นเมือง-ชื่อพฤกษศาสตร์ (พ.ศ. 2503) ยุคปัจจุบัน เริ่มในปี พ.ศ. 2478 เมื่อรัฐบาลได้ตั้งโรงเรียนป่าไม้ขึ้นที่จังหวัดแพร่ การสำรวจพรรณไม้ได้อาศัยกำลังของครูและนักเรียนโรงเรียนป่าไม้โดยทำการสำรวจเก็บพรรณไม้ในภาค เหนือกันเป็นส่วนใหญ่และในปีเดียวกันได้มีพระราชกำหนดจัดแบ่งส่วนราชการกรมป่าไม้ใหม่โดยตั้งกอง ค้นคว้าของป่าขึ้นประกอบด้วยแผนกตำราและแผนกทดลอง ผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการสำรวจช่วงนี้ คือ นายคิด สุวรรณสุทธิ โดยได้ทำการสำรวจพรรณไม้เฉพาะพื้นที่ไว้หลายแห่ง เช่น ที่ภูกระดึง จังหวัดเลย เขาสอยดาว จังหวัดจันทบุรี ดอยสุเทพ จังหวัดเชียงใหม่ และเขาหลวง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมี ศ.ดร. เต็ม สมิตินันท์ เป็นกำลังสำคัญทั ้งการสำรวจและการตรวจหาชื ่อพรรณไม้ ในยุคนี ้ได้มีนักสำรวจพรรณไม้ของ ไทยเกิดขึ้นหลายท่าน เช่น นายดี บุญเพ่ง นายดิน นักการ นายจิต หมูภักดี นายเพลินจิตต์ สุวรรณโกเมศ นายบุญนาค สังขจันทร์ นายบุญชู นิ่มอนงค์ นายสนั่น เพ็งนเรณทร์ ต่อจากนั้นการสำรวจพรรณไม้ของกรม ป่าไม้ได้ดำเนินเรื่อยมา โดยมี ศ.ดร.เต็ม สมิตินันท์ ผู้เชี่ยวชาญทางพฤกษศาสตร์ป่าไม้มีบทบาทสำคัญต่อ วงการพฤกษศาสตร์ไทยในยุคปัจจุบันเป็นอย่างมาก เป็นผู้บุกเบิกงานวิจัยได้อนุกรมวิธานของประเทศไทย นักพฤกษศาสตร์ประจำหอพรรณไม้ที่สำคัญ คือ ดร.จำลอง เพ็งคล้าย นางลีนา ผู้พัฒนพงษ์ ศ.ดร.ธวัชชัย สันติสุข นางชุมศรี ชัยอนันต์ และนางบุษบรรณ สงขลา ได้เกิดความร่วมมือด้านสำรวจพรรณไม้และ การศึกษาวิจัยด้านอนุกรมวิธานพืชขึ้นระหว่างนักพฤกษศาสตร์ไทยและนักพฤกษศาสตร์ต่างชาติมาจนถึง ปัจจุบันในโครงการพรรณพฤษชาติของประเทศไทย (Flora of Thailand) โครงการนี้ก่อตั้งขึ้นโดย ศ.ดร.เต็ม สมิตินันท์ และPro.Mr.Kai Larsen จากสถาบันพฤกษศาสตร์ออร์ฮุส ประเทศเดนมาร์ก ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2506 เป็นโครงการความร่วมมือระหว่างนักพฤกษศาสตร์ไทยและนักพฤกษศาสตร์ต่างชาติจากหอพรรณไม้ในทวีป ยุโรปและเอเชียและได้มีการประสานความร่วมมือจากสถาบันพฤกษศาสตร์อื่นๆเพิ่มขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 เป็นต้นมา ปัจจุบันโครงการ Flora of Thailand อยู่ในความรับผิดชอบของ ดร.ก่องกานดา ชยามฤต นักพฤกษศาสตร์ประจำหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ ์พืช นับตั ้งแต่มีการจัดตั ้งหอพรรณไม้ ขึ ้นในปี พ.ศ. 2473 เป็นต้นมางานสำรวจและวิจัยด้านพฤกษศาสตร์ของประเทศไทยได้รับการพัฒนาขึ ้นเป็นลำดับ หอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ( BKF : Bangkok Forest Herbarium) จึงเป็นศูนย์ กลางการค้นคว้าด้านอนุกรมวิธานพืชทั้งในระดับประเทศและภูมิภาค ในจดหมายข่าวฉบับนี้ก็ขอจบความรู้เรื่องการสำรวจพรรณพืชในประเทศไทยไว้ ที่นีโปรดติดตามฉบับต่อไป สวัสดีครับ

Upload: others

Post on 25-Jul-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

19

สารบญกจกรรมเดน กจกรรมดง 1-7

เจรจาภาษาปาไม 8

เทยวมวนซน 9-11

รอบรเรองกฎหมาย 12-14

เกรดเลก เกรดนอย 15

คยเฟองเรองสตวปา 16

พรรณไมนาร 17-19

กนเรอยมา และมนกพฤกษศาสตรทสำคญของไทย คอ พระยาวนพฤกษพจารณ (ทองคำ เศวตศลา) ไดสำรวจ

พรรณไมทางภาคเหนอและภาคใตและไดเขยนหนงสอเรอง List of Common Trees and Shrubs in Siam

ขนเมอป พ.ศ.2466 ในป พ.ศ.2473 ในสมยทพระยาครพนธพทกษ (สนท พกกะมาน) เปนอธบดกรมปาไม

คนแรกของไทยไดสงเสรมนโยบายการสำรวจพรรณไมใหกวางขวางยงขน โดย

มอบหมายใหพระยาวนจวนนทร (โต โกเมศ) ++จดตงหอพรรณไมขนอยางถาวร

และไดเขยนหนงสอเกยวกบพรรณไมไทยไวหลายเลม เชน ไมประดบบาง

ชนดของไทย (พ.ศ. 2483) ชอพรรณไมแหงประเทศไทยฉบบชอพฤกษศาสตร

ชอพนเมอง (พ.ศ. 2491) และฉบบชอพนเมอง-ชอพฤกษศาสตร (พ.ศ. 2503)

ยคปจจบน เรมในป พ.ศ. 2478 เมอรฐบาลไดตงโรงเรยนปาไมขนทจงหวดแพร

การสำรวจพรรณไมไดอาศยกำลงของครและนกเรยนโรงเรยนปาไมโดยทำการสำรวจเกบพรรณไมในภาค

เหนอกนเปนสวนใหญและในปเดยวกนไดมพระราชกำหนดจดแบงสวนราชการกรมปาไมใหมโดยตงกอง

คนควาของปาขนประกอบดวยแผนกตำราและแผนกทดลอง ผท มบทบาทสำคญในการสำรวจชวงน คอ

นายคด สวรรณสทธ โดยไดทำการสำรวจพรรณไมเฉพาะพนทไวหลายแหง เชน ทภกระดง จงหวดเลย

เขาสอยดาว จงหวดจนทบร ดอยสเทพ จงหวดเชยงใหม และเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยม ศ.ดร.

เตม สมตนนท เปนกำลงสำคญทงการสำรวจและการตรวจหาชอพรรณไม ในยคนไดมนกสำรวจพรรณไมของ

ไทยเกดขนหลายทาน เชน นายด บญเพง นายดน นกการ นายจต หมภกด นายเพลนจตต สวรรณโกเมศ

นายบญนาค สงขจนทร นายบญช นมอนงค นายสนน เพงนเรณทร ตอจากนนการสำรวจพรรณไมของกรม

ปาไมไดดำเนนเรอยมา โดยม ศ.ดร.เตม สมตนนท ผเชยวชาญทางพฤกษศาสตรปาไมมบทบาทสำคญตอ

วงการพฤกษศาสตรไทยในยคปจจบนเปนอยางมาก เปนผบกเบกงานวจยไดอนกรมวธานของประเทศไทย

นกพฤกษศาสตรประจำหอพรรณไมทสำคญ คอ ดร.จำลอง เพงคลาย นางลนา ผพฒนพงษ ศ.ดร.ธวชชย

สนตสข นางชมศร ชยอนนต และนางบษบรรณ ณ สงขลา ไดเกดความรวมมอดานสำรวจพรรณไมและ

การศกษาวจยดานอนกรมวธานพชขนระหวางนกพฤกษศาสตรไทยและนกพฤกษศาสตรตางชาตมาจนถง

ปจจบนในโครงการพรรณพฤษชาตของประเทศไทย (Flora of Thailand) โครงการนกอตงขนโดย ศ.ดร.เตม

สมตนนท และPro.Mr.Kai Larsen จากสถาบนพฤกษศาสตรออรฮส ประเทศเดนมารก กอตงเมอป พ.ศ. 2506

เปนโครงการความรวมมอระหวางนกพฤกษศาสตรไทยและนกพฤกษศาสตรตางชาตจากหอพรรณไมในทวป

ยโรปและเอเชยและไดมการประสานความรวมมอจากสถาบนพฤกษศาสตรอนๆเพมขนตงแตป พ.ศ. 2538

เปนตนมา ปจจบนโครงการ Flora of Thailand อย ในความรบผดชอบของ ดร.กองกานดา ชยามฤต

นกพฤกษศาสตรประจำหอพรรณไม กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช นบตงแตมการจดตงหอพรรณไม

ขนในป พ.ศ. 2473 เปนตนมางานสำรวจและวจยดานพฤกษศาสตรของประเทศไทยไดรบการพฒนาขนเปนลำดบ

หอพรรณไม กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ( BKF : Bangkok Forest Herbarium) จงเปนศนย

กลางการคนควาดานอนกรมวธานพชทงในระดบประเทศและภมภาค

ในจดหมายขาวฉบบนกขอจบความรเรองการสำรวจพรรณพชในประเทศไทยไว ณ ทน

โปรดตดตามฉบบตอไป สวสดครบ

Page 2: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

18

ไดเขามาทำงานทกรมปาไมทำการสำรวจพรรณไมทดอยอางกา (ดอยอนทนนท) และดอยเชยงดาว

จงหวดเชยงใหม ตอจากนนการสำรวจพรรณไมของประเทศไทยไดเรมทำการสำรวจกนอยางจรงจง

โดยในป พ.ศ. 2445 นายแพทย A.F.G.Kerr ชาวไอรช นบเปนผบกเบกในการสำรวจพรรณไมไทย

โดยนายแพทย Kerr ไดเขามาทำงานเปนนายแพทยสาธารณสขประจำอยทจงหวดเชยงใหมและได

ทำการเกบพรรณไมทวทกภาคในประเทศไทยเปนระยะเวลา 25 ป ในป

พ.ศ. 2464 สบเนองมาจากพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

ทรงเหนวางานดานพฤกษศาสตรและงานดานการเกษตรไดพฒนา

เจรญมากข นในประเทศไทยควรมผ ด แลและขยายการสำรวจ

พรรณไมใหมากขนจงโปรดเกลาฯ ใหตงแผนกตรวจพนธรกขชาต

ข นมฐานะเทยบเทากรม สงกดกระทรวงพาณชยและคมนาคม

นายแพทย Kerr ได ดำรงตำแหนงผ อำนวยการร บผ ดชอบ

พพธภณฑพชแหงแรกของประเทศไทย ปจจบนคอพพธภณฑพชกรงเทพฯ (ตกสรนธร)

ของกรมวชาการเกษตร นายแพทย Kerr ไดอยทำงานในประเทศไทยจนถงป พ.ศ. 2475 จงไดเดน

ทางกลบไปองกฤษและเสยชวตไปในป พ.ศ.2485 ผลงานของนายแพทย Kerr นอกจากจะเกบรวบ

รวมพรรณไมไวมากมายแลวยงมเอกสารวชาการทมคณคาตอวงการพฤกษศาสตรไทย ในชวงน

มนกพฤกษศาสตรทสำคญอกมาก เชน Mrs. D.J.Collins ชาวสหรฐอเมรกา ไดทำการสำรวจ

พรรณไมตดตอกนนานกวา 30 ป ระหวางป พ.ศ. 2445-2481 สวนใหญทำงานในทองทอำเภอ

ศรราชา จงหวดชลบร, Mr.C.C.Hosseus สำรวจพรรณไมในภาคเหนอ ระหวางปพ.ศ.2447-2448,

Mr.A.Marcan ชาวองกฤษ ระหวางป พ.ศ.2462-2474, Mrs.Eryl Smith ในป พ.ศ. 2465ไดเกบ

พรรณไมในภาคใตโดยเฉพาะพวกเฟรน, Mr.J.F.Lloyd ในระหวางป พ.ศ.2462-2464 ไดเขามา

สำรวจเกบตวอยางพรรณไมในภาคเหนอ ในป พ.ศ. 2449 Mr.J.F.Lloyd ไดรบการแตงตงขนเปน

เจากรมปาไมการสำรวจคนควาทางพฤกษศาสตรเรมมบทบาทสำคญขนโดยเนนทพรรณไมมคา

ทางเศรษฐกจ นกสำรวจทสำคญของไทยทสำคญเรมตงแต หมอมเจาลกษณากร เกษมสนต เปน

นกวชาการเกษตรผซงสบทอดการดำเนนงานของพพธภณฑพช กรมวชาการเกษตร และไดเกบ

รวบรวมพรรณไมในระหวางป พ.ศ. 2468-2476 ในชวงทชาวตางชาตเขามาสำรวจพรรณไม

ในประเทศไทยไดมนกสำรวจของไทยรวมสำรวจหลายคน เชน นายพด ไพรสรนทร นายระบล

บณนาค อศรางกร ณ อยธยา ซ งเปนผตดตามนายแพทย Kerr ตอมา ศ. กสน สวตะพนธ

ผอำนวยการพพธภณฑพชกรงเทพฯ กรมวชาการเกษตร สบตอจากหมอมเจาลกษณากร เกษมสนต

ไดเกบรวบรวมพรรณไมโดยเนนทางพชเกษตรเปนสวนใหญ จะเหนไดวาหลงจากตงกรมปาไม

ไดเรมมการสำรวจเกบพรรณไมเพมมากขนแตกยงมนกสำรวจชาวตางชาตเขามาสำรวจตดตอกน

1

กจกรรมเดน กจกรรมดงพธวางศลาฤกษอาคารสำนกงานเทศบาลเมองเดชอดม

เมอวนท 3 ตลาคม 2552 ฯพณฯ นายสวทย คณกตต รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม ใหเกยรตเปนประธานในพธวางศลาฤกษอาคารสำนกงานเทศบาลเมองเดชอดม

อ.เดชอดม จ.อบลราชธาน และรวมโครงการรณรงคลดการใชพลงงานเพอเสรมสรางสงแวดลอม

ในการนนายชยรตน ชยามฤต ผอำนวยการสำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) ขาราชการ

และพนกงานในสงกดรวมใหการตอนรบ

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

Page 3: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

17

พรรณไมนารนายรกธรรมชาต

ตอน การสำรวจพรรณพชในประเทศไทย สวสดอกครงในปน ตงแตจดหมายขาวฉบบท 1

ทไดจดพมพมาอยางตอเนองจนถงปจจบน ในคอลมน

พรรณไมนารไดนำเสนอตนไมทนาสนใจใหทานทงหลาย

ไดอานมาตลอด ซงเปนขอมลทไดจากการศกษาคนควา

แตผเขยนลมทจะบอกถงสงหนงทนาสนใจไมแพกนคอ

ประวตในการสำรวจพรรณพชทมมาตงแตในอดตจนถง

ปจจบนวามความเปนมาอยางไร ในจดหมายขาวฉบบน

จะไดบอกเลาใหทราบดงน ในการสำรวจพรรณพชในประเทศไทย

ไดมการสำรวจมาอยางตอเนองมาตลอดและไดแบงการสำรวจออกเปน

3 ยค ยคตน ไดเรมตงแตในสมยกรงศรอยธยาในรชสมยของพระบาท

สมเดจพระนารายณมหาราช โดยชาวตางชาตทเดนทางเขามาในชวงน

ไดจดบนทกเรองราวตางๆตงแตสภาพดนฟาอากาศ สภาพภมประเทศ

พชพรรณ และสตวชนดตางๆ รวมถงการบรรยายวถชวต ประเพณ

และวฒนธรรมของชาวสยาม จนกระท งถงรชสมยของสมเดจ

พระเพทราชามแพทยชาวเยอรมนคอ Mr.Engelbert Kaempfer ซงเปน

ชาวตะวนตกคนแรกทเดนเรอเขามาสำรวจตามสองฝงแมนำเจาพระยา

ตอมาในสมยกรงธนบรมนายแพทยชาวเยอรมนคอMr.J.G.Koenig ไดเขามาสำรวจพรรณไมแถบ

จงหวดอยธยา ปราจนบร และภาคใตของไทย โดยเปนผแรกทเขยนหนงสอเกยวกบพรรณไมของ

ประเทศไทยโดยรวบรวมจากบนทกการเดนทาง (ชอเรองChloris Siamensis) ตพมพในวารสารทม

ชอวา Journal of a voyage from India to Siam and Malacca และในยคนไดมนกสำรวจชาวองกฤษ

ฝรงเศส และเดนมารก เขามาในประเทศไทยและตวอยางพนธไมไดสงไปยงพพธภณฑพชในประเทศ

ตางๆทวโลก

ยคกลาง เรมขนเมอกรมปาไมไดกอตงขนในป พ.ศ. 2439 โดยมนกพฤกษศาสตรตางชาต

เขามาสำรวจอยางตอเนอง โดยในป พ.ศ. 2442 ไดเรมมความรวมมอระหวางประเทศไทยกบประเทศ

เดนมารกโดยทางเดนมารกสง Mr.Johans Schmidt ไดเขามาสำรวจพนธไมในทองทจงหวดจนทบร

และตราด โดยไดมการพมพหนงสอพรรณไมของเกาะชางชอวา Flora of KohChang และไดมนกสำรวจ

ชาวสงคโปรเขามาสำรวจดวย นกสำรวจทสำคญในชวง พ.ศ. 2442-2502 ไดแก Mr. H.B.G.Garrett

2

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

กจกรรมเดน กจกรรมดงทอดกฐนสามคค

สำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) โดยนายชยรตน ชยามฤต ผอำนวยการสำนกฯ

ขาราชการและพนกงาน ไดรวมกนทอดกฐนสามคค ณ วดบานหนองหอย ตำบลวารน

อำเภอศรเมองใหม จงหวดอบลราชธาน ในวนพฤหสบดท 8 ตลาคม 2552 ทผานมา

Page 4: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

16

โดย..ยายลำพ

ปจจบน“เสอลายเมฆ”นบเปนสตวปาหายากท

จดอยในประเภทสตวปาใกลสญพนธของโลก

รวมถงประเทศไทยดวยเนองจากจำนวนประชากร

ของสตวชนดนลดลงอยางรวดเรวโดยสาเหตหลกท

ทำใหประชากรเสอลายเมฆลดลงนนมาจากปาทบ

ซงเปนแหลงอาศยและแหลงหากนถกทำลายอยาง

ตอเนองประกอบกบลวดลายของเสอลายเมฆทม

ความสวยงามโดดเดนสะดดตาจงถกลาเพอเอา

หนงไปทำเปนสนคาและอกสวนหนงถกดกจบเพอเอาไปเลยงทงในสวนสตวและตามบานของผม

อนจะกนแมจะเปนสตวอนรกษกตามเสอลายเมฆนนมชอทางวยาศาสตรวาCloudedLeopard

Neofelisnebulosaเปนเสอขนาดกลางลำตวยาวขาสนหวใหญหางยาวนำหนกตวโดย

ประมาณหากโตเตมทอยทตวละราว11-12กโลกรมชอบหากนในเวลากลางคนปนตนไมเกง

อาหารจานโปรดคอสตวเลยงลกดวยนมขนาดเลกและสตวปกบางชนดอาทลงคางเกงนก

เปนตนมถนอาศยอยในปาดบชนเขตรอนในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตพบมากในประเทศไทย

ภาคตะวนออกและภาคใตแตปจจบนจดเปนสตวปาหายากประเภททไซเตทกำหนดเปนสตวอนรกษ

ใกลศนยพนธประเภท1(CITEDAppendixI)จดเดนคอลายทลำตวมความสวยงามคลาย

กบลายของกอนเมฆบนทองนภา

เสอลายเมฆอกประเภทหนงมชอวทยาศาสตรวาPardofelisnebulosaอยใน

วงศเสอ(Felidae)มขนาดเลกกวาเสอดาวแตมขนาดใหญกวาแมวปาขนาดเลกชนดอนๆทพบใน

ภมภาคอนโดจนมลกษณะเดนคอมลวดลายตามลำตวคลายกอนเมฆจงเปนทมาของชอลายทอย

บนหลงจะมขนาดใหญกวาบรเวณอนๆโดยลายดงกลาวจะมขอบสดำลอมรอบขนตามลำตว

สเหลองออนบางตวอาจมสเทาเขมหรอนำตาลเทาใตทองมสออนกวาลำตวหางยาวฟและม

ขนาดใหญเมอเทยบกบความยาวลำตวมลายจดสเขมตลอดถงปลายหางขาทง4ขางคอนขาง

สนแตองเทามขนาดใหญซงชวยเพมความคลองตวในการปนตนไมมความยาวลำตวและหว

65-95ซ.ม.ความยาวหาง55-80ซ.ม.นำหนก16-23ก.ก.

3

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

งานดสตตาบาน

กจกรรมเดน กจกรรมดง

อทยานแหงชาตภเทบ ไดจดงานเทศกาลชมดอกดสตาบานบนลานหน ประจำป 2552

ในระหวางวนท 16-31ตลาคม 2552 โดยไดรบเกยรตจาก นายประณต บญม ผวาราชการ

จงหวดมกดาหาร เปนประธานเปดงาน เมอวนท 17 ตลาคม 2552

Page 5: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

15

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

เกรดเลก เกรดนอยโดย..นายสาระ

4 ประโยชนททกคนควร“ฟง” การสอสารกบคนอนมบทบาทไมนอยในชวตการทำงานทกวนน วากนวามากถง 70

เปอรเซนตเลยทเดยว

หากดวยชวตเรงรบ งานเรงรอน แบบทเรยกกนวา “too busy culture” จงทำใหการสอสาร

เกดภาวะทเรยกวาขาด ๆ เกน ๆ คอ ฟงนอย พดนอย พดมาก กอความเขาใจผดกนมาก ๆ

ทำใหเกดอาการปวดศรษะ ปวดใจ จดหมายขาว จงมประโยชนของการฟงมาบอก เพอยำวาเราควร

เปนผฟงทด

1. ความเงยบคอนาททอง ฉะนนจงอยาดวนพด ผฟงทดควรใหเวลาอกฝายคดหรอแสดง

ปฏกรยา ตอสงทเราพดไปแลว บทความหนงในวารสาร British journal of Nursing บอกวา

ความสมพนธระหวางนางพยาบาลและคนไขดขน เพราะเธอนงเฝาคนไขเงยบ ๆ

2. คณคาของความเงยบ มการศกษาวจยยนยนวาการสนทนาทมคณภาพนนควรมชวงท

ปราศจากคำพดถง 50 เปอรเซนต เพราะผฟงทดมกชอบสบตา สงเกตทาทางของผพด ฟงดวยทาท

สบาย ๆ และเปดใจรบฟง

3. ชวยใหผกลาเปดอก ผฟงทดมกไมจบการสนทนาดวยประโยคประเภท “นนกดแลว”

ซ งทำใหการสนทนาตองยตตรงกนขาม ผ ฟงทดมกถามตอวา “แลวเธอรสกอยางไร” หรอ

“ เหตการณเปนอยางไรตอ”

4. ปองกนความเขาใจผด เพราะผฟงทดมกถามยำวา “เธอหมายความวาอยางนใชไหม”

หรอ “ทฉนไดยนอยางนถกตองหรอเปลา” ซงชวยตรวจสอบวาสารทผสอถงผฟงนนถกตองดแลว

เมอรประโยชนมหาศาลของการฟงแลว จงควรใจเยนลง พดนอยลง ฟงมากขน เพอการ

สอสารทเปยมประสทธภาพ

ดตอการทำงานและดตอสขภาพกายใจทมา : ชวจต

4

กจกรรมเดน กจกรรมดงรบกระเบอง

สำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) ไดรบความอนเคราะหกระเบองมงหลงคาจาก

บรษท มหาพนธไฟเบอรซเมนต จำกด (มหาชน) จำนวน 5 รถ เทรลเลอร และไดแจกจายใหแก

หนวยงานภาคสนามเปนทเรยบรอยแลว โดยมนายวฒภทร โคตรมงคล ผอำนวยการสวนปองกน

และอนรกษทรพยากร นายทองมน แจงใจธรรม ผอำนวยการสวนอนรกษสตวปา และนายวชต

จรมงคลการ หวหนาศนยสารสนเทศและการสอสาร เปนผรบมอบและประสานงานในการแจกจาย

Page 6: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

14

เมอแจงเตอนแลวยงไมชำระ เรากสามารถยดทรพยสนได ไมตองฟองศาลมอยางหนงในการบงคบคดเมอเราออกคำสงทาง

ปกครองในการบงคบคดแลว ยงบงคบไมไดถงทสามารถฟองคดตอศาลไดแตตองภายใน 2 ป นบตงแตผมคำสงแตงตงม

ความเหนหรอนบตงแตมความเหนในระหวางความเสยหายเกดขนตอหนวยงานหลายหนวยงานหรอเจาหนาทของ

หนวยงานมาทำละเมดตอหนวยงานของเรา ตองมการตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงรวมกน เจาภาพในการแตงตง

คณะกรรมการรวมตรงนคอ หนวยงานทไดรบความเสยหาย สมมตสอบเรองในการทวาการ อำเภอแหงหนงถกไฟไหม

ปรากฏวา ไมไดไหมททำการปกครองอยางเดยว แตไหมทหองศกษาธการอำเภอ หองพฒนาการอำเภอทอยในทเดยวกน

ทำใหเกดความเสยหายหลายหนวยงาน กรณอยางนจะตองมการตงคณะกรรมการรวม ทวาการอำเภอตองดแลโดยกรมการ

ปกครอง กรมการปกครองจงเปนเจาภาพในการตงคณะกรรมการสอบ แจงใหกรมพฒนาชมชนและกระทรวงศกษาธการ

แตงตงคณะกรรมการเขามารวมไมเกน 5 คน

4 . หนวยงานตองมาสรปและแตงตงอาจจะมากกวานกได แตวาโดยรวมแลวหามเกน 5 คน เมอสอบพฒนากร

อำเภอแลวปรากฏวา ใหภารโรงอยแทน เมอเราสอบขอเทจจรงมาเรอย คณะกรรมการสอบวา จะตองรบผดเนองจากวา ไม

ไดอยเวรในขณะนน ตองเกดความเสยหายเกดขนในขณะนนและไมไดปฏบตหนาท แตเมอเราสอบเพมเตมรวมทงเราได

สำนวนการสอบคดอาญาจากตำรวจมาประกอบ ปรากฏวาตำรวจชวา ความเสยหายนนเกดขนจากไฟฟาลดวงจรหรอไฟฟา

ชอต เรากชวา เกดจากไฟชอตหรอลดวงจร หากคนอยเวรมานอนเวร และเกดไฟฟาลดวงจร หากคนไมอยเวรไมไดมา

นอนเวรมนกไหมเหมอนกน เรากสรปวาตรงนไมตองรบผด เพราะวาไมไดเกดจากการละเลยการปฏบตหนาท ถงแมวา

ทานอยเวรหรอไมอยเวรมนกเกดขนไดทนท สรปแลวคอไมตองรบผดนคอ ขอเทจจรงทไดสอบ

5. ขนตอนสดทายคอ ขนตอนการดำเนนคดกรณเจาหนาทของเรากระทำละเมดตอบคคลภายนอก ผเสยหายม

สทธทจะฟองคดตอศาล เมอฟองใครเรยนตงแตตนแลววา หนวยงานของรฐ หากฟองเจาหนาทของรฐ แลวเจาหนาทของ

รฐจะทำอยางไร ทง ๆทปฏบตงานในหนาท แลวรายงานใหจงหวดตงกรรมการสอบขอเทจจรงขนมาเพอชวาเราไมไดจงใจ

เราไมไดประมาทเลนลออยางรายแรง เราตองรายงานใหอยการซงเปนผแกตางคดใหเราเพอยนรองตอศาลขอใหกนจำเลย

ออกมาหรอบางครงศาลตดสนแลวอยการรองขอ ในเมอศาลตดสนแลวตองรบผด ฟองเราตองรบผด แตผลของการสอบ

ขอเทจจรงของคณะกรรมการสอบขอเทจจรงปรากฏวา เราฟองผด หนวยงานของรฐกไมสามารถเรยกคาเสยหายจากเราได

อาศยความเหนของคณะกรรมการสอบขอเทจจรงเปนหลก

ขนตอนทมผเสยหายรองขอใหหนวยงานของรฐชดใชคาเสยหายทดแทน

เรากมอบอำนาจใหผวา ฯเปนผวนจฉยสงการ เราอาจจะชนคนอนในการปฏบตหนาทไปทำใหเกดความเสยหาย

ตอบคคลภายนอก เขายนคำรองขอตออำเภอหรอทจงหวด ขอใหชดใชคาเสยหายตรงนแทนจงหวดหรอผรบผดชอบท

จงหวดตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงขนมาโดยตงรปแบบเหมอนกบการตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงทางละเมด

หากเกดขนทอำเภอเขากตงคณะกรรมการทอำเภอเปนผพจารณาวาจะชดใชใหกบบคคลภายนอกเทาไหร ในเมอทานเปนผ

หนงทถกตงเปนกรรมการแลว ทานจะตองพจารณาใหแลวเสรจจำนวน 180 วน หากไมเสรจผเสยหายจะฟองศาลปกครอง

เมอฟองศาลปกครองแลวทานแพลกเดยวเพราะทานไมปฏบตตามขนตอนของกฎหมายทกำหนดไว

5

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

รางวลเจาหนาททปฏบตงานดเดน

กจกรรมเดน กจกรรมดง

สำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) ไดคดเลอกเจาหนาททปฏบตงานดเดน

ประจำเดอนกนยายน 2552 ไดแก นายสมยศ ทองอน ตำแหนงนกการภารโรง นายอาทตย

พรหมเสนา พนกงานพทกษปา อทยานแหงชาตภสระดอกบว นายเดอน สมานเมอง

ลกจางชวคราว วนอทยานพนมสวาย นายสมคด คำโส พนกงานพทกษปา เขตรกษาพนธ

สตวปายอดโดม และนายอนนต ฉายบญ พนกงานขบรถยนต เขตรกษาพนธสตวปา

หวยทบทน-หวยสำราญ โดยไดรบเกยรตจากนายชยรตน ชยามฤต ผอำนวยการสำนกบรหาร

พนทอนรกษท 9 มอบเกยรตบตร และรางวลเพอเปนขวญกำลงใจในการปฏบตงาน

Page 7: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

13

ลอความเสอมอนนนขณะทใชมาแลว 5 ป หาแสนบาทคงลดเหลอ สามแสนบาท มตารางเปรยบเทยบเปนหนงสอ

เวยนจากกระทรวงการคลงวา หากใชงานมา 1 ป จะตองลด 10 % ใชงานมา 2 ป ลดไป 5 % ของราคาทแทจรง

หากใชงานไป 5 ปลดไป 40% ของราคาทแทจรง จะเปนอตราทกระทรวงการคลงกำหนดมากอนททานจะกำหนด

จำนวนหรอมลคาความเสยหาย ทานตองไปดมลคาความเสอมตรงนนดวย

4. เมอทานสอบไปแลวกำหนดมลคาความเสยหายไปแลว ทานมาดวารฐหรอหนวยงานของรฐหรอวาหนวย

งานของรฐมความบกพรองดวยหรอไมจะตองรบผดดวยหรอไม กรณยางรถยนตบรรทกนำเสอมสภาพแลวจะตอง

เปลยนเบรคใชการไมไดแลว จะตองเปลยนทำเรองไปเสมยนตราอำเภอ แลวไมยอมเปลยนใหเสยท วนตอมานำรถยนต

ออกไปใช ทำใหเบรคแตก ยางแตก นคอความบกพรองของหนวยงานของรฐ กระทรวงการคลงกำหนดวาใหไปคด

คดตามรบผดชอบของผทกระทำความบกพรองของหนวยงานรฐดวยคอ ลดเอาความบกพรองของหนวยงานของรฐ

นำไปลบจากความรบผดชอบ มหนงสอเวยนของกระทรวงการคลงไปทอำเภอหรอจงหวดแลว

5. เมอทานสอบสวนไปแลวกำหนดมลคาความเสยหายและมผรบผดตามความเสยหายนนกคน มหรอไม

หากมกสรปวามกคน เมอกำหนดจำนวนคนผรบผดไวแลว แตละคนรบผดคนละเทาไหร ความรบผดทางละเมดตาม

พ.ร.บ. นไมถอวา จะตองรบผดอยางรรวม เหมอนความผดทางแพงทวไป ความรบผดอยางรรวม หมายความวา ตอง

รบผดตามจำนวนตามความเสยหายนนอยางเทากนหมด จะปรบความรบผดวา ปรบโดยสนเชง คอ ความรบผดเกดขน

มาหนงแสนบาทมคนรวมทำความผด 5 คน หากกรณรบผดอยางรรวมทานจะตองรบผดในจำนวน 5 คนนน จำนวน

หนงแสนบาททใชหนหนงแสนบาทไมหมด ความรบผดกไมหลดพนจายเงน 5 คน ความเสยหายหนงแสนบาท เสย

เงนคนละ 20,000 บาทนำเงน 20,000 บาทมาใช เพอพนจากความรบผดไมได ตองเปนมตรวม แตวาเปนความผดตาม

พ.ร.บ. ตวนไมถอวา เปนการกระทำรบผดอยางรรวม ตองชวาใครรบเทาไหร คนละเทาไหรอาจจะไมเทากน เมอทาน

กำหนดวาใครจะตองรบผดคนละเทาไหร กระทรวงการคลงกำหนดระเบยบในการทจะใหใครรบผดเทาไหร เปดระเบยบ

ดวา หากเกดจากกรณการจงใจจะตองรบผดเปน 100 % ของความเสยหาย หากทานประมาทเลนเลออยางรายแรงให

ทานสรปความเหนวา แตละคนตองรบผดเทาไหร เสนอไปยงจงหวดเพอใหผวา ฯซงเปนผแตงตงทาน มความเหนแลวก

สงไปสวนกลางแลวใหสวนกลางพจารณาอกครงวา ชอบหรอไม เพราะอำนาจตรงนเปนอำนาจของอธบด

การบงคบคดกรณมผรบผด

การบงคบคดความผดทางละเมดแยกออกเปน 2 ประเภท คอ

1. เมอเราสบสวนสอบสวนขอเทจจรงและมคนรบผดชอบแลว ทานอธบดเหนชอบแลวตองรบผด กระทรวง

การคลงตองรบผดชอบใหรบผดโดย

ออกคำสงทางปกครอง เมอออกคำสงทางปกครองไปแลวการออกคำสงทางปกครองทานตองปฏบตตามวธ

ทางการปกครอง คอ กอนจะออกคำสงจะตองใหเขามาชแจงและกำหนดไววา เมอไมพอใจจะตองดำเนนการภายใน 15 วน

จะตองฟองภายในกำหนดตามวธการปฏบตทางการปกครอง เมอเรากำหนดและออกคำสงไปแลว กำหนดใหเขา

ชำระเงนปรากฏวา เขาไมชำระ เราใชมาตรการทางการปกครองยดทรพยสนไดทนท ไมตองฟองคอ เปนขนตอนตาม

กระบวนการสอบขอเทจจรงตาม พ.ร.บ.น มนยดยาวแลวทำใหสำนวนสอบถามมาก คอ รบตงแตเกดความเสยหายจนถง

การบงคบคด ทำใหระยะเวลาในการปฏบตยดยาว ทำใหสำนวนคางและสำนวนทอยในขนตอนกอนจะออกคำสงการ

บงคบคด

2. การบงคบคดใหสทธแกผทรบความผดนนมาทำสญญาผอนชำระไดดวย บางจงหวดบางสำนวนเราออกคำสง

ทางปกครอง ปรากฏวา เขาไมมอะไรจาย จะตองผอนชำระปสองป เมอเราออกคำสงทางปกครองไปแลวใหเขาชำระภาย

ใน 30 วนถง 45 วน หากครบกำหนดวนแลวเขาไมชำระหรอเขาไมมาทำสญญาผอนชำระใหเรา เรากทำหนงสอ

แจงเตอนเขาไปใหเขานำมาชำระภายใน 7 วน ตามมาตรา 57 ตาม พ.ร.บ.วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539

6

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

กจกรรมเดน กจกรรมดงวนเทดพระเกตรตสมเดจพระศรครนทราบรมราชชนน

สำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) โดยศนยสารสนเทศและการสอสาร

ไดเขารวมจดนทรรศการ “วนเทดพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน” และม

บคลากรทไดรบใบประกาศเกยรตคณ 2 ทานไดแก นายพงษชย พรหมบตร อาสาสมคร

อนรกษทรพยากรปาไมดเดน และนายสมคด คำโส บคลากรดานการอนรกษทรพยากรปาไม

ดเดน โดยไดรบเกยรตจาก นายวโรฒ มแกว รองผวาราชการจงหวดอบลราชธาน เปนผมอบ

ใบประกาศเกยรตคณ และเปนประธานในพธ เมอวนท 21 ตลาคม 2552 ผานมา

Page 8: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

12

รอบรเรองกฎหมาย

ตอน ความรบผดชอบทางละเมดของเจาหนาท (2)โดย..นายหมาย

สวสดครบ ในจดหมายขาวฉบนนผมกจะมาพดถง ความรบผดชอบทางละเมดของเจาหนาทตอจากฉบบทแลว

ตอแลวกนครบ

คณสมบตของคณะกรรมการสอบขอเทจจรง

ในกฎหมายนไมไดกำหนดไว แตกำหนดไววาไมเกน 5 คน หากเกดความเสยหายในอำเภอไหน ทาง

จงหวดจะตงนายอำเภอเปนประธาน แตงตงปลดอำเภอผรบผดชอบ หากเกดขนในฝายทะเบยน ฝายปลดทะเบยน

เปนเลขา หากความเสยหายเกดขนทงานปองกนฯ สมมตนำรถสสมบรรทกนำ ไปจายนำใหชาวบาน ปรากฏวาไปชน

รถคนอนหรอคนอนมาชนหรอเบรคไมอยไปตกถนน จงหวดบอกวารถยนตทบรรทกนำไมสมบรณ หากใครรบผดชอบ

กตองระวงดวยกรณอยางนมมาก บางจงหวด บางอำเภอนำรถยนตไปจายใหชาวบานแลวขากลบ ขบมาขนเนนแลวลง

สะพาน วงไมเรว เบรคไมอย ขางหนามมอเตอรไซด แลวหกหลบลงขางทางกเกดความเสยหายขน ตรงนตองรายงาน

เมอทานถกแตงตงเปนกรรมการสอบขอเทจจรงแลวทานจะตองสอบสวนอยางไรบาง

1. รวบรวมพยานหลกฐานตาง ๆ เจาหนาทททำละเมด สอบพยานแวดลอมตาง ๆแลว ทานจะตองชวาขอเทจจรง

ทเกดความเสยหายนนเกดจากอะไร กคอสาเหตความเสยหาย ทานจะตองระบไวในสำนวนดวย ระบไวในรายงาน

การสอบขอเทจจรงดวยวาเกดจากภยธรรมชาตหรอไม เกดจากการดแลรกษาไมดหรอไม

2. จำนวนหรอมลคาความเสยหาย จำนวนเทาไหร มความละเอยดออนตอความเสยหายลกลงไปอก ในหวขอ

ท 1 และหวขอท 2 ในหวขอท 1 ทำไมจะตองระบวา สาเหตทเกดความเสยหาย เพราะวา กระทรวงการคลง

ทรบผดชอบใน พ.ร.บ. น เขากำหนดไววา หากความเสยหายทเกดขนโดยภยธรรมชาต ความเสยหายนนไมเกนสแสน

บาท ใหเปนอำนาจของหวหนาหนวยงานนน ๆใหยตเรองไดเลย ทเปนการเกดจากภยธรรมชาต เสาอากาศลม เกดพาย

ถกฟาผา กตองตงกรรมการสอบขอเทจจรง ปลดอำเภอทรบผดชอบตองรายงานและตงกรรมการสอบขอเทจจรง เปนวา

เกดจากภยธรรมชาตและไดรบความเสยหายไมถงสแสนบาท รายงานอธบดคอรายงานไปทสำนกงานสอบสวน สรป

เสนออธบดวา กรณนมใครรบผดหรอไม ความเหนของทานอธบดกเปนอนสนสดใหยต หากตองรบผด สตง. บงคบ

คดกนตอ หากไมตองรบผดกจบแตถาความเสยหายเกดจากภยธรรมชาตเกนสแสนบาท กรมฯตองรายงานใหกระทรวง

การคลงพจารณาอกชนหนง เมอรบรายงานแลวไมใชแตเกดจากคนกระทำตองมคนรบผด กระทรวงการคลง รายงานไป

ยงกรมการปกครอง กรมการปกครองตองฟองบงคบคดตามระเบยบของกระทรวงกรคลง หากความเสยหายไมไดเกด

ขนจากภยธรรมชาตไมเกนสแสนบาทเปนอำนาจของอธบดเรา เกนอำนาจของหวหนาหนวยงานทจะยตเรองไดทนท

ไมตองรายงานกระทรวงการคลง นคอ กรณทเกดขนโดยไมใชเกดจากภยธรรมชาต เราเพยงกำหนดไววา จะตองระบ

สาเหตทเกดความเสยหาย

3. กำหนดระบจำนวนมลคาความเสยหายไว ตองรายงานกระทรวงการคลง และกอนททานจะกำหนดมล

คาความเสยหาย พ.ร.บ. นทานจะตองคดคาเสอมราคาดวย คาเสอมราคาของทรพยอนนน ดวย สมมตวา เสาอากาศ

นนใชการไมไดเลย เสาอากาศวทยนนใชงานมาแลว 5 ป มลคาหาแสนบาทแลวคงไมใชราคาเสาอากาศนนกลดไปตาม

ความเสอม กระทรวงการคลงกำหนดระเบยบตรงนมาอยางหนงตองไปดระเบยบ ซงเวยนใหจงหวดทราบแลว ทานตอง

7

ภาพ/ขาว : ศนยสารสนเทศและการสอสาร

กจกรรมเดน กจกรรมดง

สวนควบคมและปฏบตการไฟปา สำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) รวมกบ

ศนยปฏบตการไฟปาอบลราชธาน ไดจดงานเปดตว “โครงการประชาปองภยดบไฟปา”ภายใตแผน

ปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ของสำนกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) ในวนพฤหสบด

ท 29 ตลาคม 2552 ณ อทยานแหงชาตภผาเทบ ตำบลนาสนวน อำเภอเมอง จงหวดมกดาหาร โดยม

วตถประสงค เพอประชาสมพนธ เผยแพร แนะนำการดำเนนงานตามโครงการใหสาธารณชนได

ทราบโดยทวกน พรอมทงฝกอบรมใหความร ฝกปฏบต เกยวกบการปฏบตงานดานการปองกนและ

ควบคมไฟปาแกราษฎรทเปนผปฏบตงานควบคมไฟปาในหมบานทเสยงตอการเกดไฟปาทเขารวม

โครงการ ใหมความร ความสามารถ ทกษะและเขาใจแนวทางการปฏบตงาน ไดอยางมประสทธภาพ

และปลอดภย โดยไดรบเกยรตจากทานรองผวาราชการจงหวดมกดาหาร ดร.สมหมาย ปรชาศลป

เปนประธานในพธ และมหนวยงานราชการ หนวยงานเอกชน และประชาชนทเขารวมโครงการ

เขารวมงาน

เปดตวไทยเขมแขง

Page 9: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

11

พบปายบอกทางไปกลมปราสาทตาเมอน ใหเลยปายไปอกหนอย

จะพบทางทมปายบอกไป ฉก. ตชด. 16 เลยวไปตามถนนเสนนตรง

มาเรอย ๆ จนพบสแยกเลยวขวา ผานบานหนองคนนา ใชทางตรงมาเรอยจนพบทางแยก จะพบปราสาท

ตาเมอนกอน ใกล ๆ กนน นจะมหนวยตระเวนชายแดน ควรตดตอเจาหนาท กอนเพ อความ

ปลอดภย อกเสนทางจากบรรมยไปตามเสนทางหลวงหมายเลข 219 ทจะไปบานกรวด จนมาถง

แยกทตดกบทางหลวงหมายเลข 2121 เขาทางหลวงหมายเลข 2121 แลวไปตามเสนทางเชนเดยวกบ

ขางตน เนองจากปจจบนไดมเหตการณบางอยางททำใหการเขาเยยมชมปราสาทตองเกดอาการชะงก

ไปทำใหคณนายดใจหลายทไดมโอกาสเขาชมโดยไดความอนเคราะหหลาย ๆ จากผทไมสามารถ

บอกได เอาเปนวาดรปทคณนายถายมาใหชมไปกอนแลวกนนะทาน พบกนใหมในโอกาสอำนวย

นะจะ สวสด

8

โดย.. ยายฉม

เจรจาภาษาปาไม“ อาหารลดความเครยด ”

อาหารลดความเครยดน จะเปน

อาหารท ม สารท เร ยกวา “ซโรโตนน”

ทำหนาทเก ยวกบการแสดงอารมณความ

ร ส ก และควบคมวงจรการนอนหลบ

สารต วน เม อ เข าในสมอง จะทำให

ความเครยดลดลง ซงมในพวก คารโบไฮเดรต แตควรจะรบประทานประเภท คารโบไฮเดรตเชงซอน

เชน ขนมปงโฮลวต ผลไมรสหวานโดยรบประทานอาหารทเยนและ

หวานแตไมตองถงกบหวานจด เชน ผลไมแชเยน นำผลไม จะทำให

สดชนขนหากวาเราเครยดมาเปนระยะเวลานาน รางกายเราจะขาด

วตามนบรวม อ ซ สงกะส โปแตสเซยม และแมกนเซยม

เพราะรางกายตองใชสารเหลานในการสรางฮอรโมน เพราะฉะนน

เวลาเครยดจงควรรบประทานอาหารพวกผก ผลไม หลากหลายทม

รสเปรยว เพราะมวตามนซคอนขางมาก ไดแก กลวยหอม มงคด สม ผกใบเขยว และธญพช

เรามวธงาย ๆ ในการลดความเครยดมาฝากกนคะ...

**เรมตนจากตวของเรา ตองรจกปลอยวาง เพราะทกวนเรามกเผชญกบเหตการณทมากระทบ

กระเทอนจตใจของเรา

**เราบงคบไมใหสงเหลานเกดขนไมได แตเรากสามารถฝกตวเองใหหวนไหวนอยทสด

มอารมณในสงนนนอยทสด

**ตงสตแกไขสงทเกดขน อยาตำหนอดตหรอโทษอดตทแกไมได หรอกงวลถงอนาคตทยงมา

ไมถง แต “ตงใจทำปจจบนใหดทสด”

Page 10: 19 สารบัญ...ค ยเฟ องเร องส ตว ป า 16 พรรณไม น าร 17-19 ก นเร อยมา และม น กพฤกษศาสตร

10

แสดงใหเหนวาปราสาทหลงน นาจะเปนปราสาททมความสำคญพอสมควร ผงของปราสาทหลงนเปน

ผงรปสเหลยมผนผา มระเบยงคดลอมรอบ ตวปราสาทประธานแบงออกเปนสวนของ ครรภคฤหะ อนตราระ

และมณฑปในสวนของครรภคฤหะนน ภายในประดษฐานสวยมภลงค หรอ ศวลงคทเกดขนเองตาม

ธรรมชาต ซงนเปนเครองหมายทแสดงวาปราสาทหลงนเปนศาสนสถานเนองในศาสนาพราหมณ

ลทธไศวนกาย โดยอาจเปนไปไดวา มการพบสวยมภลงคทพนทบรเวณนกอน แลวจงมการสรางปราสาท

ครอบลงคทพบในภายหลง ซงเมอสงเกตดจะพบวา สวนฐานของปราสาทประธานนนเปนหนธรรมชาต

ของภเขาทมการปรบระดบใหราบเรยบแลวถงจะกอเพมดวยหนทรายเปนตวปราสาทในสวนของอนตราระ

(เชอมระหวางมณฑป กบครรภคฤหะ) กพบประตมากรรมรปโคนนท ซงเปนสตวพาหนะของพระศวะ

อยในทาหมอบ หนหนาไปทางสวยมภลงคในครรภคฤหะ และททาง

เขาของปราสาทประธานกพบภาพสลกรปทวารบาลอยดวย เนองจาก

ปราสาทหลงนเปนปราสาททยงสรางไมเสรจ จงเปนตวอยางทดใน

การศกษาถงข นตอนวธการกอสรางปราสาทในอดต โดยจะเหนวา

การสรางเรมทการกอศลาเปนโครงรางข นไปกอน แลวจงมการ

ปรบแตง และสลกลวดลายประดบในภายหลง ดตวอยางได

จากสวนทมแตโครงรางศลาเรยบ ๆ ยงไมมการสลกลายนนเอง เยองจากปราสาทประธานไปทางดานหลง

กมปราสาทหลงเลกๆอย 2 หลง เปนปราสาทซงกอดวยหนทราย สวนทางดานหนาของปราสาทประธาน

นน กมบรรณาลยอย 2 หลง หนหนาเขาหาปราสาทประธาน โดยทง 2 หลงนกอดวยศลาแลง ตางจากปราสาท

ประธาน และปราสาทเลก ๆ ดานหลง ซงกอาจเปนไดวาบรรณาลยทง 2 หลงนไดถกสรางตอเตมขนมาใน

ภายหลง นอกจากนทบรเวณดานนอกระเบยงคดทางทศเหนอ กมการขดเปนสระนำเลก 2 สระ ซงใน

ปราสาทเขมรทวๆไปมกจะพบวามสระนำ หรอแหลงนำธรรมชาตอยใกลๆเสมอ คาดวาคงเปนเรองของการ

จดการแหลงนำ หลกฐานทพบทปราสาทหลงนมอะไรกนบาง ในป พ.ศ. 2502-2503 ไดมการสำรวจท

ปราสาทหลงน พบรปเคารพของพระโพธสตวอวโลกเตศวร ซงเปนการยนยนถงเรองทวา ในระยะหลงนน

ปราสาทหลงนไดถกใชเปนพทธสถาน นาจะเปนในชวงตงแตสมยของพระเจาชยวรมนท 7 ลงมาเพราะชวง

นนเปนชวงทศาสนาพทธมหายานไดรบการนบถอมากในเขมร นอกจากนยงมการพบจารกทปราสาทน

หลายหลก โดยจารกทเกาทสด ไดกลาวไปถงพระเจาชยวรมนท 3 (พ.ศ.1389-1420) รวมถงมจารกทกลาว

ถงพระเจาสรยวรมนท 1 (พ.ศ.1545-1593) ซงตรงกบอายสมยของปราสาททระบไดจากรปแบบศลปะของ

ตวปราสาท ารเดนทางจากจงหวดสรนทรไปทางอำเภอปราสาทตามทางหลวงหมายเลข 214 จนมาถง

ทางแยกตดกบทางหลวงหมายเลข 2121 ไปตามปายบอกทางไปกงอำเภอพนมดงรก ผานดานตรวจ

ทบานนคมซอย 16 มาจนถงทางแยก ใหใชเสนขวาหรอเสนตรง (หมายเลข 2075) จน

9

เทยวมวนซน

โดย..คณนายมกเทยว

ตอน ...ดใจหลายทไดชม

สวสด สวดด คณนายกลบมาแลว

ขออภยทหางหายไปในจดหมายขาวฉบบท

แลวเพราะตองใหพนทแกกจกรรมสำนกฯ

ทมากมายเกนคำบรรยาย เทยวแบบมวนๆ

คร งน จะนำทานไปเย ยมชมปราสาทตา

เหมอนธม จรงๆ แลวไมไดตงใจไปเทยว

แตเปนผลพลอยไดจากการไดมโอกาส

ไปทำงานในพนทจงหวดสรนทร คณนาย

ถงบอกแลวไงวางานคอเทยว เทยวคองาน สำราญใจ เอาแบบนดกวาเรามาเขาเรองเทยวของเราดกวา

ปราสาทตาเมอนธม (องกฤษ: Prasat Ta Muen Thom) ตงอยในชองเขาตาเมอน

(หรอชองเขาตาเมยง) เทอกเขาพนมดงรก ในเขตบานหนองคนนาสามคค

หม 18 ตำบลบานตาเมยง อำเภอพนมดงรก จงหวดสรนทร เปนปราสาทขนาดใหญ

ทสดในกลมปราสาทตาเมอน ซงประกอบดวยปราสาทหนสามหลง เรยงลำดบ

จากขนาดใหญไปขนาดเลก คอปราสาทตาเมอนธม ปราสาทตาเมอนโตด

และปราสาทตาเมอน ปราสาทตาเมอนธม เปนปราสาทขนาดใหญทสดในกลม

(ธม เปนภาษาเขมร แปลวา ใหญ) ตวปราสาทอยบนเนนเขาสรางครอมโขดหนธรรมชาตทศกดสทธ

ในรปของสยมภศวลงค และเปนทสำหรบประกอบพธกรรม สภาพทวไปของ

ปราสาท ปราสาทตาเมอนธมเปนปราสาทกอดวยหนทรายทงหลงสรางขนเนองใน

ศาสนาพราหมณ ลทธไศวนกาย แตภายหลงไดถกใชเปนพทธสถานดวย สามารถ

กำหนดอายจากรปแบบศลปะไดอยในชวงพทธศตวรรษท 16-17 ตรงกบศลปะขอม

แบบบาปวน โดยตวปราสาทตงอยบนสนเขา ดงนนจงมการกอศลาแลงบางสวนเพอ

กนดนไมใหทลายลงมา กคอสวนดานหนาของปราสาท ตวปราสาทจะหนหนาไปทางทศใต ตางจาก

ปราสาทอนๆทมกหนหนาไปทางทศตะวนออก ซงหางจากดานหนาของปราสาทออกไปในเขตกมพชา

กจะมสระนำ ทมถนนซงตดผานมาจากเมองพระนคร(เมองเสยมเรยบในกมพชาปจจบน) โดยถนนเสนน

ไดมการกลาวถงในจารกปราสาทพระขรรค ในเมองพระนครวาไดถกตดขนในสมยของพระเจา

ชยวรมนท 7 (พ.ศ.1724-1763) เพอเชอมระหวางเมองพระนครกบเมองพมาย ซงการทถนนนไดตดผาน

มาถงสระนำของปราสาทหลงนนน กนาจะเปนสงทแสดงใหเหนวาปราสาทหลงน นาจะเปนปราสาทท

เทยวมวนซน