!#2...t ınh th ´ c! th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m...

32
!"#2 TH ´ ANG 10-12 N ˘ AM 2010 Nh ˆ an Ch ´ ng Gi ˆ e-h ˆ o-va H OL ` A AI?

Upload: others

Post on 07-Mar-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

!"#2T H

´A N G 1 0 - 1 2 N

˘A M 2 0 1 0

Nhˆan Ch

´�ng

Giˆe-h

ˆo-va

H �O L`A AI?

Page 2: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

3 B �an bi�et g

`ı v

�e

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va?

4 Ng�`�i kh

´ac n

´oi g

`ı?

6 Nh˜

�ng cˆau h

�oi th�

`�ng g �

˘ap?

8 Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va tin g

`ı?

10 M �ˆot lu �

ˆat s �� xem x

´et v

�e

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

19 T`

� qu�a �

�au nh

�o th

`anh

cˆay s

�oi to l

´�n

20 Gi´�i tr

�e th

ac m

ac

L`am sao �

e h

�et bu

�on b

˜a?

23 M �ˆot s �� thi

�et k

�e?

C´anh c

�ua chu

�on chu

�on

24 “Ch´ua t

e r

`�ng xanh”

c�ua ch

ˆau M

˜y

26 Quan �iem c

�ua Kinh Th

´anh

Ð�a m´a b

ˆen kia cho ng�

`�i ta v

�a

c´o ngh

˜ıa g

`ı?

28 Danh д

�c Ch´ua Tr

`�i

�� ��c loan b´ao!

29 Quan s´at th

�e gi

´�i

31 �o vui gia �

`ınh

32 C´ach d �ay Kinh Th

´anh

c�ua Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

c´o g

`ı � �

˘ac bi �

ˆet?

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

H �O L`A AI? 3-11

B �an �˜a nghe g

`ı v

�e Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va?

Nh˜�ng �i

�eu �

´o c

´o ch

´ınh x

´ac kh

ˆong?

Ch´ung t

ˆoi hy v �ong c

´ac b

`ai n

`ay s

˜e gi

´up

b �an hi�eu �

´ung.

12 Viˆem gan B

—K�e gi

�et ng�

`�i

th�am l �

˘ang

G�an 1/3 d

ˆan s

�o th

�e gi

´�i b �i

nhi�em c

˘an b �

ˆenh nguy hi

em

n`ay. H

˜ay h �oc c

´ach b

�ao v �

ˆe

m`ınh.

16 T �ai sao tˆoi b

�o m �

ˆot ngh

�e

ki�em nhi

�eu ti

�en?

L`a ca s

˜ı chuy

ˆen nghi �

ˆep, Martha

noi ti

�eng v

`a ki

�em �� ��c nhi

�eu

ti�en. H

˜ay xem t �ai sao ch �i t

`� b

�o

ngh�e �

´o v

`a l

`am th

�e n

`ao ch �i t

`ım

�� ��c h �anh ph´uc th �

ˆat.

!"#2M

�OI S

�O IN TRUNG B

`INH 38.451.000 CU

�ON

XU�AT B

�AN TRONG 84 TH

´� TI

�ENG

Page 3: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 3

R�oi, ng��i phong vien �ay �a ph �ong v �an m �ot gia �ınh NhanCh�ng. K �et qu �a la gı? Co cho bi �et: “Quan �i em c �ua toi

�a hoan toan thay � oi t� khi b��c vao nha h �o. Co le, ng��ita khong bi �et ro v �e h �o, ho �ac chung ta qua v �oi �oan xet. Ðola tr��ng h ��p c �ua toi va toi nh �an ra mınh �a sai”.—CecilieFeyling, vi �et cho t� Jydske Vestkysten.

Ti �ep xuc v�i Nhan Ch�ng Gie-ho-va trong cong vi �ec,ng��i t� v �an v �e nhan s �� thu �oc m �ot h �e th �ong c ��a hang ��

ˆAu

Chau nh �an th �ay h �o la nh�ng nhan vien trung th ��c. Vı v �ay,ong th��ng thue Nhan Ch�ng.

Nhan Ch�ng Gie-ho-va �� ��c ng��i ta bi �et � �en ch �u y �eu laqua vi �ec rao gi �ang. Nhan Ch�ng nh �an th �ay m �ot s �o ng��ikhong thıch th �ao lu �an v �e Kinh Thanh, nh�ng m �ot s �o khacthı thıch. Tren th ��c t �e co h�n 7.000.000 ng��i, h �au nh�trong m �oi n��c, � �eu � �an h �oc h �oi Kinh Thanh v�i NhanCh�ng va m �ot s �o h �oc vien �ay sau nay tr �� thanh ng��i d �ayKinh Thanh. Ch ang h �an, t �ai Hoa Ky, theo bao cao c �uaNational Council of Churches ch �ı 4 trong 25 ton giao l�nnh �at co s �� gia tang, va Nhan Ch�ng Gie-ho-va la m �ot trongs �o �o.

T �ai sao hang tri �eu ng��i h �oc h �oi Kinh Thanh v�i NhanCh�ng? Nh�ng cu �oc h �oc h �oi nay �� ��c �i �eu khi en nh� th �enao? Cac h �oc vien co bu �oc ph �ai tr �� thanh Nhan Ch�ngkhong? Du th �e nao, b �an cung co quy �en bi �et cau tr �a l�i trungth ��c. V �ay, b �an ��ng nghe nh�ng l�i � �on co h �ai nh�ng haytım hi eu s �� th �at. L�i Kinh Thanh n�i Cham ngon 14:15 ghi:“Ng��i ��n s� tin c �ay m �oi l�i noi, nh�ng ng��i khon kheoxem xet b��c ���ng mınh”.—B �an D�ich M�i.

Mong sao s �o T �ınh Th�c! nay se giup b �an hi eu chınh xach�n v �e Nhan Ch�ng Gie-ho-va. Vi �ec b �an �ang � �oc t �ap chıcho th �ay b �an co tinh th �an c ��i m ��, khong thien v �i. V �ay haylam �i �eu nay: Khi � �oc b �on bai k �e ti �ep va khung, hay tra caccau Kinh Thanh trong cu �on Kinh Thanh c �ua b �an�. Lam th �echo th �ay b �an khon ngoan va “co y h an-hoi”.—Cong-v �u 17:11.� N �eu khong co Kinh Thanh, b �an co th e h �oi xin m �ot Nhan Ch�ng Gie-ho-va. N �eu

truy c �ap Internet, b �an co th e � �oc Kinh Thanh trong nh�ng ngon ng� khac n�i trangweb www.watchtower.org. Ngoai ra, trang web nay cung co cac �an ph am v �e KinhThanh trong h�n 380 ngon ng�.

B �an bi�et g

`ı v

�e

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va?

“Tˆoi � �oc nhi

�eu th

ˆong tin v

�e

Nhˆan Ch

´ng Gi

ˆe-h

ˆo-va tr

ˆen

Internet. Tˆoi nghe m �

ˆot s

�o

tin ��on v

`a r

�at nhi

�eu l

`i b

`an

t´an �

�ay th

`anh ki

�en. V

`ı v �

ˆay,

tˆoi c

´o quan �i

�em ti

ˆeu c �c

v�e Nh

ˆan Ch

´ng Gi

ˆe-h

ˆo-va”,

m �ˆot ph

´ong vi

ˆen th �c t �

ˆap

Ðan M �ach vi�et.

Page 4: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

4 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

T �ap ch´ı n

`ay �� ��c xu

�at b

�an �

�e n

ˆang cao tr

´ı tu �

ˆe cho c

�a gia �

`ınh.

T �ap ch´ı cho th

�ay l

`am th

�e n

`ao �

�e ���ng �

au v

´�i c

´ac kh

´o kh

˘an ng

`ay

nay. T �ap ch´ı t�

`�ng tr

`ınh c

´ac tin t

´�c, t�

`�ng thu �

ˆat �

`�i s

�ong c

�ua ng�

`�i ta�

� nhieu n�

´�c v

`a kh

�ao s

´at v

e t

ˆon gi

´ao v

`a khoa h �oc. C

`on h�n th

�e n

˜�a,

t �ap ch´ı n

`ay �i s

ˆau v

`ao chi ti

�et c

�ua v

�an �

e v

`a n

ˆeu ra

´y ngh

˜ıa th �

ˆat s �� c

�ua

c´ac bi

�en c

�o hi �

ˆen th

`�i, nh�ng lu

ˆon lu

ˆon �

´�ng trung l �

ˆap v

e ch

´ınh tr �i v

`a

khˆong �

e cao ch

�ung t �

ˆoc n

`ay tr

ˆen ch

�ung t �

ˆoc kh

´ac. Nh�ng quan tr �ong

h�n h�et, t �ap ch

´ı x

ˆay �

ap ni

em tin n�i l

`�i h

´�a c

�ua Ð

�ang T �ao H

´oa v

e m �

ˆot

th�e gi

´�i m

´�i thanh b

`ınh v

`a y

ˆen

�on s

ap s

��a thay th

�e h �

ˆe th

�ong m �oi s ��

gian´ac, phi ph

´ap hi �

ˆen t �ai.

!"#2 �An ph

�am n

`ay kh

ˆong d

`ung �

�e b

´an, nh�ng �� ��c ph

´at h

`anh nh

�am �

�ay

m �anh cˆong vi �

ˆec d �ay d

o Kinh Th

´anh tr

ˆen kh

ap th

�e gi

´�i. C

ˆong vi �

ˆec n

`ay

�� ��c t`ai tr �� do s �� �

´ong g

´op t

`ınh nguy �

ˆen. Tr

`� khi �� ��c ghi r

˜o, c

´ac c

ˆau

Kinh Th´anh tr

´ıch d

an trong t �ap ch

´ı n

`ay l

`a c

�ua b

�an Li

ˆen Hi �

ˆep Th

´anh Kinh

H �ˆ

oi. NW l`a ch

˜� vi

�et t

at c

�ua New World Translation of the Holy Scriptures

—With References (B�an d �ich Kinh Th

´anh Th

�e Gi

´�i M

´�i c

´o ph

�an tham

kh�ao). Ch

´ung t

ˆoi vi

�et nghi

ˆeng trong m �

ˆot s

�o c

ˆau Kinh Th

´anh.

Awake! (ISSN 0005-237X) is published monthly by Watchtower Bibleand Tract Society of New York, Inc.; M. H. Larson, President; G. F. Simonis,Secretary-Treasurer; 25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483.Periodicals Postage Paid at Brooklyn, N.Y., and at additional mailingoffices. POSTMASTER: Send address changes to Awake!, 1000 RedMills Road, Wallkill, NY 12589-3299. � 2010 Watch Tower Bibleand Tract Society of Pennsylvania. All rights reserved. Printed in U.S.A.

October-December 2010 Vol. 91, No. 10 Quarterly VIETNAMESE

Ph´

ap. “Nhan Ch�ng Gie-ho-va la nh�ng cong dan tontr �ong lu �at phap qu �oc gia... H �o khong la m �oi �e d �oa cho tr �att �� cong c �ong. H �o lam vi �ec, �ong thu �e, tham gia vao vi �ecphat tri en kinh t �e c �ua qu �oc gia va �ong gop vao cac t o ch�ct� thi �en. Th �at vui khi th �ay nh�ng ng��i thu �oc m �oi ch �ung t �ocva g �oc gac cung nhom h �op cach tr �at t ��... N �eu m �oi ng��i � �eula Nhan Ch�ng Gie-ho-va thı c �anh sat chung toi se khong covi �ec lam”.—Phat ngon vien c �ua m �ot cong �oan c �anh sat Phap.

Ukraine. “Nhan Ch�ng Gie-ho-va kh �ac ghi vao long concai nh�ng tieu chu an � �ao ��c cao. H �o d �ay con tranh l �oic� x ��, hanh � �ong va thai � �o co th e gay h �ai cho chung vang��i khac du ngay nay ng��i ta xem nh�ng hanh vi �o labınh th��ng. Vı v �ay, h �o c �anh bao con cai v �e m �oi nguy hi emc �ua vi �ec s �� d �ung ma tuy, hut thu �oc la va l �am d �ung r� ��u.H �o th�a nh �an tınh trung th ��c va sieng nang la quan tr �ong...Nhan Ch�ng Gie-ho-va d �ay con cai nh�ng ph am ch �at � �ao��c, ton tr �ong lu �at phap va cac nha c �am quy �en, cung nh� tontr �ong ng��i khac va tai s �an c �ua h �o”.—The History of Religionin Ukraine, do giao s� Petro Yarotskyi bien t �ap.

´Y. “Ba m��i ngan ng��i t �ai san v �an � �ong th �e v �an h �oi � �eu

yen l �ang... Khong co rac b�a bai, ti �eng �on va ti �eng la het. Ðola quang c �anh c �ua san v �an � �ong trong ngay hom qua... Khongco nh�ng c �� ch �ı khi �em nha, khong co thu �oc la, khong co v �olon n��c gi �ai khat. Ch �ı th �ay Kinh Thanh m �� ra, ng��i ta ghichu va tr �e em ng �oi yen l �ang”.—T� L’Unita, bao cao v �e h �oi ngh �i� �ia h �at c �ua Nhan Ch�ng Gie-ho-va �� Rome.

Anh. “Pho giam m �uc c �ua th �i tr �an Cheltenham noi r ang[Giao h �oi Anh] c �an nh�ng nhom ng��i t �an t �uy �i � �en g �apng��i ta, nh� Nhan Ch�ng Gie-ho-va”.—T� The Gazettethu �oc giao ph �an Gloucester.

Ng�`�i kh

´ac n

´oi g

`ı?

“Nhˆan Ch

´�ng

Giˆe-h

ˆo-va d �ay

con c´ai ph

am ch

�at

� �ao �´

�c...v

`a t

ˆon tr �ong

lu �ˆat ph

´ap”

Page 5: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

ac th´

� ti�

eng:�

A R �ˆap, Afrikaans, Albania, Amharic, Anh��,

Armenia, Ba Lan��, Bislama, B�o Ð

`ao Nha���, Bun-ga-ri, Cebuano,

Chichewa, Chitonga, Cibemba, Croatia, Do Th´ai, Ðan M �ach�,

д�c��, Estonia, Ewe, Fiji, Georgia, Gujarati, H

`a Lan��, H

`an

Qu�oc��, Hiligaynon, Hindi (

�An Ð �

ˆo), Hung-ga-ri, Hy L �ap, Iceland,

Igbo, Iloko, Indonesia, Kannada, Kinyarwanda, Kirghiz, Kirundi,Latvia, Lingala, Lithuania, Luvale, Macedonia, Malagasy, Malayalam,Malta, Myanmar, Na Uy�� , Nga�� , Nh �

ˆat��, Ph

´ap���, Ph

�an

Lan�, Punjabi, Rarotonga, Ru-ma-ni, Samoa, Sepedi, Serbia, Sesotho,Shona, Silozi, Sinhala, Slovak, Slovenia, Swahili, Tagalog, Tamil, T

ˆay Ban

Nha��, Th´ai, Th

�o Nh

˜ı K

`y, Th �uy Ði

�en�, Ti �

ˆep�, Tok Pisin, Tonga, Trung

Hoa (Gi�an th

�e), Trung Hoa (Ph

�o th

ˆong�) (Ph

�on th

�e), Tsonga, Tswana,

Ukraine, Urdu, Vi �ˆet, Xhosa,

´Y��, Yoruba, Zulu

� C˜

ung c´

o thˆ

au v`

ao CD.� C

˜ung c

´o th

ˆau v

`ao MP3 CD-ROM.

� T`

ai li �ˆ

eu thuˆ

am c˜

ung c´

o trˆ

en www.jw.org.

B �an c´

o mu�

on nh �ˆ

an thˆ

em t`

ai li �ˆ

eu ho �˘

ac h �oc Kinh Th´

anhmi

�en ph

´ı t �ai nh

`a kh

ˆong? Xin g

��i th� cho Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

theo m �ˆ

ot trong nh˜

�ng ��ia ch�ı �� ��c li �

ˆet k

ˆe b

ˆen d�

´�i. Ð

�e bi

�et t

�at c

�a c

´ac

��ia ch�ı, xin xem www.watchtower.org/address. America, United States of:

25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483. Australia: PO Box 280, Ingleburn, NSW

1890. Britain: The Ridgeway, London NW7 1RN. Canada: PO Box 4100, Georgetown,

ON L7G 4Y4. France: BP 625, F-27406 Louviers cedex. Germany: 65617 Selters.

Hong Kong: 4 Kent Road, Kowloon Tong, Kowloon. Hungary: Budapest, Pf 20,

H-1631. Japan: 4-7-1 Nakashinden, Ebina City, Kanagawa-Pref, 243-0496. Philippines:PO Box 2044, 1060 Manila. Poland: ul. Warszawska 14, PL-05830 Nadarzyn. Thailand:PO Box 7 Klongchan, Bangkok 10 240.

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 5

H`

a Lan. Nh�ng ng��i s �ong g �an Phong N��c Tr�i �� thanhph �o Leeuwarden trao cho Nhan Ch�ng �� �o m �ot b�c th�,vi �et r ang: “Chung toi khen ng ��i quy v �i vı �a gop ph �an lam� �ep cho Noorderweg [���ng Noorder]. Thanh vien trongh �oi thanh c �ua quy v �i luon m �ac � �ep va r �at l �ich s ��. Tr �e emngoan ngoan, ng��i l�n khong bao gi� � �o xe b �at h ��p phap.Khong ai v�t rac tren ���ng, va khu � �at xung quanh PhongN��c Tr�i luon s �ach se, g �on gang. Chung toi mong r ang quyv �i �� �ay lau dai, vı chung toi r �at vui khi co nh�ng ng��i hangxom nh� quy v �i”.

Mexico.ˆ

Ong Elio Masferrer, giao s� va la nha nghien c�uc �ua Tr��ng qu �oc gia Nhan ch �ung h �oc va S �� h �oc, noi r angNhan Ch�ng giup nh�ng ng��i “�au kh o vı nh�ng kh �ungho �ang trong gia �ınh nh� c��ng b�c, ng� ��c �ai, nghi �enr� ��u va ma tuy”.

ˆOng noi, s �� d �ay d �o c �ua Nhan Ch�ng Gie-

ho-va “mang l �ai ph am gia cho ng��i co m �ac c �am t �� ti”va giup h �o co th e “s �ong ma khong co cac v �an � �e nghiemtr �ong nh� lam nh�ng �i �eu � �ep long Ð�c Chua Tr�i”.—T�Excelsior.

Brazil. M �ot t� bao cho bi �et: “T o ch�c Nhan Ch�ng Gie-ho-va th �at �ang kham ph �uc! N�i h �o nhom l �ai luon s �ach se.M �oi vi �ec � �eu �� ��c t o ch�c chu �ao... Khi h �oi ngh �i c �ua h �o k �etthuc thı n�i h �oi h �op s �ach h�n luc ban � �au. Trong khi co di �envan, m �oi ng��i � �eu yen l �ang. Khong ai xo � ay, chen l �an. Ain �ay � �eu c� x �� l �ich s ��... Ðay qu �a la m �ot ton giao quy c �u! H �obi �et th� ph� ��ng Ð�c Chua Tr�i la th �e nao”.—T� Comercioda Franca.

Nhan Ch�ng Gie-ho-va tin ch �ac r ang h�n b �at c� ai, �angT �ao Hoa bi �et ro loai ng��i nen s �ong theo nguyen t �ac nao(

ˆE-sai 48:17, 18). Vı v �ay, Nhan Ch�ng c �am t �a Ð�c Chua Tr�i

khi ng��i khac nh �an xet t �ot v �e h �anh ki em c �ua h �o. Chua Gie-su noi: “S �� sang cac ng��i hay soi tr��c m �at ng��i ta nh�v �ay, � �ang h �o th �ay nh�ng vi �ec lanh c �ua cac ng��i, va ng ��i-khenCha cac ng��i �� tren tr�i”.—Ma-thi-� 5:16.

“... Nh˜

�ng ng�`�i

thu �ˆoc m �oi ch

�ung

t �ˆoc v

`a g

�oc g

´ac

c`ung nh

´om h �op

c´ach tr �

ˆat t ��...”

Page 6: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T �ai sao m �ˆ

ot s�

o ng�`

�i n´

oi tiˆ

eu c ��c v�

e Nhˆ

an Ch´

�ng Giˆ

e-hˆ

o-va?

дo l

`a v

`ı nhi

�eu ng�

`�i th�

`�ng nghe th

ˆong tin sai. Nh

˜�ng ng�

`�i

kh´ac th

`ı kh

ˆong th

´ıch c

ˆong vi �

ˆec rao gi

�ang c

�ua Nh

ˆan Ch

´�ng. Tuy

nhiˆen, Nh

ˆan Ch

´�ng l

`am c

ˆong vi �

ˆec n

`ay v

`ı t

`ınh y

ˆeu th��ng �

�oi v

´�i

ng�`�i �

�ong lo �ai. H �o bi

�et r

ang: “Ai k

ˆeu-c

�au danh Ch

´ua [“Ð

´�c Gi

ˆe-

hˆo-va”, NW] th

`ı s

˜e �� ��c c

´�u”.—R

ˆo-ma 10:13.

Nhˆ

an Ch´

�ng Giˆ

e-hˆ

o-va l`

a � �ao Tin l`

anh, hay m �ˆ

ot gi´

ao ph´

aic ��c �oan?

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va l

`a t

´ın �

�o Ð

�ang Christ, nh�ng kh

ˆong

ph�ai l

`a � �ao Tin l

`anh hay C

ˆong gi

´ao—v

`ı h �o nh �

ˆan ra m �

ˆot s

�o gi

´ao l

´y

c�

ua c´ac t

ˆon gi

´ao n

`ay kh

ˆong d ��a tr

ˆen Kinh Th

´anh. Ch

ang h �an,

Kinh Th´anh kh

ˆong d �ay r

ang Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i—hi �

ˆen th

ˆan c

�ua t

`ınh

yˆeu th��ng—h

`anh h �a ng�

`�i ta �

`�i �

`�i trong h

�oa ng �uc. Kinh

Th´anh c

˜ung kh

ˆong d �ay r

ang con ng�

`�i c

´o linh h

�on b

�at t

��, hay t

´ın

��o Ð

�ang Christ n

ˆen can thi �

ˆep v

`ao c

´ac v

�an �

�e ch

´ınh tr �i.—

ˆE-x

ˆe-chi-

ˆen 18:4; Gi

˘ang 15:19; 17:14; R

ˆo-ma 6:23.�

H�n n˜

�a, Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va l

`a t

´ın �

�o Ð

�ang Christ v

`ı h �o noi

g��ng Ch´

ua Giˆe-su trong �

`�i s

�ong h

ang ng

`ay. Ch

ang h �an, Ch

´ua

Giˆe-su v

`a c

´ac t

´ın �

�o th

`�i ban �

�au kh

ˆong can thi �

ˆep v

`ao ch

´ınh tr �i.

Thay v`ı th

�e, h �o rao gi

�ang v

�e N�

´�c Tr

`�i (Lu-ca 4:43; Gi

˘ang 15:19;

17:14). Noi g��ng �´o, Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va kh

ˆong can d �� v

`ao

c´ac v

�an �

�e ch

´ınh tr �i, v

`a h �o n

´oi chuy �

ˆen tr ��c ti

�ep v

´�i ng�

`�i ta b

ang

l´y l

˜e v

`a l �

ˆap lu �

ˆan thuy

�et ph �uc.—C

ˆong-v �u 19:8.

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va kh

ˆong l

`a gi

´ao ph

´ai c ��c �oan. C �um t

`�

“gi´ao ph

´ai c ��c �oan” th�

`�ng n

´oi �

�en m �

ˆot nh

´om �i theo m �

ˆot

ng�`�i v

`a tham gia nh

˜�ng ho �at � �

ˆong b

´ı m �

ˆat, th �

ˆam ch

´ı b

�at h ��p

ph´ap. Tuy nhi

ˆen, c

´ac ho �at � �

ˆong c

�ua Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va ho

`an

to`an h ��p ph

´ap trong m �oi qu

�oc gia t

ˆon tr �ong t �� do t

´ın ng�

˜�ng. Ai

ung c´o th

�e tham d �� c

´ac bu

�oi nh

´om h �op c

�ua Nh

ˆan Ch

´�ng. Kinh

Th´anh l

`a ngu

�on h�

´�ng d

�an duy nh

�at c

�ua h �o.—Thi-thi

ˆen 119:105.

Ði�

eu g`ı di

�en ra trong c

´ac bu

oi nh

´om h �op c

ua Nh

ˆan Ch

´�ng?

C´ac bu

�oi nh

´om h �op c

�ua h �o ch

�u y

�eu l

`a h �oc Kinh Th

´anh, ai c

˜ung

c´o th

�e �

�en d �� v

`a c

�� t �oa th�

`�ng �� ��c tham gia th

�ao lu �

ˆan. M �

ˆot

trong c´ac bu

�oi h �op h

ang tu

�an l

`a Tr�

`�ng Th

´anh Ch

´�c. Tr�

`�ng n

`ay

gi´

up c´ac th

`anh vi

ˆen trong h �

ˆoi th

´anh r

`en luy �

ˆen k

˜y n

˘ang � �oc, d �ay

d�o v

`a nghi

ˆen c

´�u. Trong bu

�oi h �op kh

´ac, b

`ai di

�en v

˘an 30 ph

´ut

�� ��c tr`ınh b

`ay d ��a tr

ˆen Kinh Th

´anh v

�e �

�e t

`ai m

`a nh

˜�ng ng�

`�i

ch�a l`a Nh

ˆan Ch

´�ng c

´o th

�e � �

˘ac bi �

ˆet quan t

ˆam. Sau b

`ai di

�en v

˘an

� Quan �i�em c

�ua Kinh Th

´anh v

�e nh

˜�ng �

�e t

`ai n

`ay v

`a nhi

�eu �

�e t

`ai quan tr �ong kh

´ac

�� ��c tr`ınh b

`ay trong s

´ach Kinh Th

´anh th �

ˆat s �� d �ay g

`ı?, do Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va xu

�at b

�an.

Nh˜

�ng cˆau h

�oi th�

`�ng g �

˘ap

Page 7: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 7

th�`�ng l

`a bu

�oi h �oc Kinh Th

´anh qua t �ap ch

´ı Th

´ap Canh. C

´ac

bu�oi h �op b

at �

�au v

`a k

�et th

´uc b

ang b

`ai h

´at v

`a l

`�i c

�au nguy �

ˆen. H �o

khˆong quy

ˆen ti

�en.—2 C

ˆo-rinh-t

ˆo 8:12.

Nhˆ

an Ch´

�ng Giˆ

e-hˆ

o-va �� ��c t`

ai tr �� nh� th�

e n`

ao?

Cˆong vi �

ˆec c

�ua h �o �� ��c t

`ai tr �� b

��i s �� �

´ong g

´op t

`ınh nguy �

ˆen.

Nhˆan Ch

´�ng kh

ˆong thu ti

�en khi th ��c hi �

ˆen ph

´ep b

´ap-t

ˆem, l

`am l

�e

c�´�i, l

�e tang hay b

�at c

´� c

ˆong vi �

ˆec n

`ao thu �

ˆoc t

ˆon gi

´ao. H �o c

˜ung

khˆong thu thu

�e th �

ˆap ph

ˆan. Ai mu

�on �

´ong g

´op c

´o th

�e b

�o v

`ao m �

ˆot

h �ˆop �� ��c � �

˘at

�� g

´oc Ph

`ong N�

´�c Tr

`�i. Ð

�e gi

�am gi

´a th

`anh, Nh

ˆan

Ch´

�ng Giˆe-h

ˆo-va t �� xu

�at b

�an c

´ac

�an ph

�am v

�e Kinh Th

´anh m

`a

h �o d`

ung. Ph�an l

´�n c

´ac Ph

`ong N�

´�c Tr

`�i ��n gi

�an c

˜ung nh� v

˘an

ph`ong chi nh

´anh l

`a do c

´ac t

`ınh nguy �

ˆen vi

ˆen x

ˆay c

�at.

Nhˆ

an Ch´

�ng Giˆ

e-hˆ

o-va c´

o ch�

ap nh �ˆ

an ch˜

�a tr �i theoy khoa kh

ˆong?

C´o. Tr

ˆen th ��c t

�e, h �o t

`ım ph��ng ph

´ap �i

�eu tr �i t

�ot nh

�at v

`a

kh�a thi cho m

`ınh c

˜ung nh� ng�

`�i th

ˆan. Ngo

`ai ra, c

´o nhi

�eu Nh

ˆan

Ch´

�ng l`am vi �

ˆec trong ng

`anh y nh� y t

´a, ng�

`�i l

`am c

ˆong t

´ac c

�ap

�u v`a b

´ac s

˜ı. Tuy nhi

ˆen, Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va kh

ˆong ti

�ep m

´au.

Kinh Th´anh n

´oi ph

�ai ‘ki

ˆeng huy

�et’ (C

ˆong-v �u 15:28, 29). Ði

�eu �

´ang

ch´

u´y l

`a ng

`ay c

`ang c

´o nhi

�eu b

´ac s

˜ı xem vi �

ˆec ch

˜�a tr �i kh

ˆong d

`ung

m´au l

`a “ti

ˆeu chu

�an v

`ang”, v

`ı c

´ach n

`ay gi

´up tr

´anh �� ��c nhi

�eu

nguy c� �i k`em v

´�i vi �

ˆec d

`ung c

´ac ch

�e ph

�am m

´au.

Nam

�� ph

´ıa nam Mexico,

Bejucal de Ocampo l`a th �i

tr�an kh

´a � �

˘ac bi �

ˆet. Theo m �

ˆot

b´ao c

´ao c

�ua t

`� Exc

´elsior,

“ph�an l

´�n c� d

ˆan l

`a Nh

ˆan

Ch´

�ng Giˆe-h

ˆo-va. Ð

´o l

`a m �

ˆot

mˆoi tr�

`�ng c

´o s �� khoan

dung v�e t

ˆon gi

´ao v

`a ch

´ınh

quy�en... D

ˆan c�

�� �

´o kh

ˆong

c`on say s�a, h

´ut thu

�oc l

´a.

Gi`� �

ˆay, h �o ca h

´at v

`a � �oc

Kinh Th´anh. H �o c

˜ung t

ˆon

tr �ong c´ac b �

ˆac c

�am quy

�en”.

B´ao c

´ao cho bi

�et r

ang

trong th �i tr�an, m �

˘ac d

`u c

´o

nh˜

�ng tˆon gi

´ao kh

´ac nhau

nh�ng “khˆong x

�ay ra xung

� �ˆot hay tranh c

˜ai”. B

´ao c

´ao

ung vi�et: “Kh

ˆong c

´o s �� th

`u

gh´et. S �� �a d �ang v

�e t

ˆon

gi´ao kh

ˆong c

�an tr

�� ng�

`�i ta

ch`ao h

�oi nhau... M

�oi gia

�`ınh �

�eu tho

�ai m

´ai nh �

ˆan

m`ınh theo � �ao n

`ao, v

`a �i

�eu

n`ay kh

ˆong c

�an tr

�� h �o s

�ong

h`oa b

`ınh v

´�i nhau. D�

`�ng

nh� khˆong ai th

�ay l �a l

`a c

´o

r�at nhi

�eu Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-

hˆo-va

�� Bejucal”. Ngo

`ai ra,

tr�e em “

˘an m �

˘ac t��m t

�at,

h �oc gi�oi v

`a trong l

´�p r

�at

ngoan”, m �ˆot gi

´ao vi

ˆen trung

h �oc, khˆong ph

�ai l

`a Nh

ˆan

Ch´

�ng nh �ˆan x

´et.

N�I C´

O S �� KHOAN DUNG

Page 8: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

1. Kinh Th´

anh. Nhan Ch�ng tin r ang “c �a Kinh-thanh � �eula b ��i Ð�c Chua Tr�i soi-d �an” (2 Ti-mo-the 3:16).

ˆOng Jason

D. BeDuhn, pho giao s� nghien c�u v �e ton giao vi �et: “[NhanCh�ng Gie-ho-va xay d ��ng] tın ng��ng va th ��c hanh ni �em tind ��a tren l�i nguyen th �uy c �ua Kinh Thanh ma khong � �inh tr��cy ki �en v �e nh�ng gı ghi trong Kinh Thanh”. Ni �em tin c �ua h �od ��a tren Kinh Thanh. H �o khong di �en gi �ai Kinh Thanh � e phuh ��p v�i y mınh. H �o nh �an th�c r ang khong ph �ai m �oi �i �eu trongKinh Thanh � �eu �� ��c hi eu theo nghıa �en. Ch ang h �an, b �ayngay sang t �ao ch �ı co y nghıa t� ��ng tr�ng, am ch �ı nh�ng th�iky dai.—Sang-th �e Ky 1:31; 2:4.

2. �

ang T �ao H´

oa. Ð�c Chua Tr�i �a � �at cho mınh m �ot danhrieng—Gie-ho-va (hay Yave, nh� �� ��c dung trong b �an d �ich c �uaNguy �en Th �e Thu �an va la cach g �oi ma m �ot s �o h �oc gi �a ngay naych �on).� Danh �ay phan bi �et Ngai v�i cac th �an gi �a (Thi-thien83:18). Danh Ð�c Chua Tr�i b ang ti �eng H�-b�-r� xu �at hi �enkho �ang 7.000 l �an trong nguyen b �an Kinh Thanh. Nh �an m �anht �am quan tr �ong c �ua danh �ay, Chua Gie-su �a noi trong l�ic �au nguy �en m �au: “Danh Cha �� ��c thanh” (Ma-thi-� 6:9). Ð�cChua Tr�i co quy �en �oi h �oi con ng��i ch �ı th� ph� ��ng m �otmınh Ngai. Vı th �e, Nhan Ch�ng Gie-ho-va khong dung hınht� ��ng trong s �� th� ph� ��ng.—1 Giang 5:21.

3. Ch´

ua Giˆ

e-su. Ngai la Ð �ang C�u Chu �oc, “Con Ð�c ChuaTr�i” va la “Ð �ang sanh ra � �au h �et th �ay m �oi v �at d ��ng nen”(Giang 1:34; Co-lo-se 1:15; Cong-v �u 5:31). La m �ot t �ao v �at, ngaikhong ph �ai la m �ot ph �an c �ua Chua Ba Ngoi nh� �� ��c d �aytrong nhi �eu � �ao khac. Chua Gie-su noi: “Cha ton-tr �ong h�n ta”(Giang 14:28). Tr��c khi xu �ong trai � �at, Chua Gie-su �a s �ong

� Nhan Ch�ng Gie-ho-va khong � �at ra danh “Gie-ho-va”. Cach vi �et nay c �ua danhÐ�c Chua Tr�i �� ��c dung trong b �an d �ich Lien Hi �ep Thanh Kinh H �oi. Ngoai ra,nhi �eu th �e k �y tr��c, danh “Jehovah” �� ��c dung trong m �ot s �o ngon ng� nh� ti �engAnh va ti �eng Ð�c. Ðang bu �on thay, ngay nay m �ot s �o d �ich gi �a Kinh Thanh �a lo �ai b �odanh c �ua Ð �ang T �ao Hoa va thay b ang nh�ng t��c hi �eu nh� “Ð�c Chua Tr�i’ va“Chua”. Ði �eu nay la s �� b �at kınh v�i Tac gi �a c �ua Kinh Thanh.

Nhˆan Ch

´�ng

Giˆe-h

ˆo-va tin g

`ı?

Ni�em tin c

�ua Nh

ˆan Ch

´ng Gi

ˆe-h

ˆo-va kh

ˆong c

´o g

`ı l

`a

b´ı m �

ˆat, v

`ı c

´ac

�an ph

�am c

�ua h �o � �c xu

�at b

�an trong h

`ang

tr˘am ng

ˆon ng

˜. D

´i �

ˆay l

`a b

�ang t

´om t

�at m �

ˆot s

�o gi

´ao l

´y

ch´ınh.

“Chatˆon-tr �ongh�n ta”.

—Gi˘ang 14:28.

Page 9: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

�� tren tr�i. Sau khi hy sinh lam gia chu �oc, ngai �� ��c s �ong l �aiva tr �� v �e tr�i. “Ch ang b ��i [ngai] thı khong ai �� ��c � �en cungCha”.—Giang 14:6.

4. N�´

�c Tr`

�i. Ðay la m �ot chınh ph �u �� tren tr�i, co vua laChua Gie-su va 144.000 ng��i � �ong cai tr �i, la nh�ng ng��i �a“�� ��c chu �oc kh �oi � �at” (Kh �ai-huy �en 5:9, 10; 14:1, 3, 4; Ða-ni-en2:44; 7:13, 14). Chınh ph �u nay se cai tr �i trai � �at; m �oi �i �eu ac se�� ��c t ay s �ach va hang tri �eu ng��i kınh s �� Ð�c Chua Tr�i s �ong�� �o.—Cham-ngon 2:21, 22.

5. Tr´

ai ��

at. Truy �en-� �ao 1:4 noi: “Ð �at c� con luon luon”. Saukhi ng��i ac b �i h �uy di �et, trai � �at se �� ��c tai l �ap thanh � �ia �angva ng��i cong bınh �� �o ��i ��i (Thi-thien 37:10, 11, 29). L�ic �au nguy �en c �ua Chua Gie-su: “

´Y Cha �� ��c nen �� � �at”, se �� ��c

th ��c hi �en.—Ma-thi-� 6:10.

6. L`

�i tiˆ

en tri trong Kinh Th´

anh. “Ð�c Chua Tr�i khongth e noi d �oi” (Tıt 1:2). Vı v �ay, nh�ng gı Ð�c Chua Tr�i baotr��c luon tr �� thanh s �� th �at, k e c �a nh�ng l�i tien tri trong KinhThanh v �e s �� k �et li �eu c �ua th �e gian hi �en t �ai (

ˆE-sai 55:11; Ma-thi-�

24:3-14). Ai se s �ong sot qua s �� h �uy di �et s �ap � �en? Cau 1 Giang2:17 cho bi �et: “Ai lam theo y-mu �on c �ua Ð�c Chua Tr�i thı conl �ai ��i ��i”.

7. Nh`

a c�

am quy�

en. Chua Gie-su phan: “V �at chi c �ua Se-sa haytr �a l �ai cho Se-sa, con v �at chi c �ua Ð�c Chua Tr�i hay tr �a l �ai choÐ�c Chua Tr�i” (Mac 12:17). Do �o, Nhan Ch�ng Gie-ho-vavang theo lu �at phap c �ua nha n��c khi lu �at phap �ay khong �ing� ��c v�i lu �at phap c �ua Ð�c Chua Tr�i.—Cong-v �u 5:29; Ro-ma13:1-3.

8. Rao gi

ang. Chua Gie-su tien tri: “Tin-lanh n �ay v �e n��cÐ�c Chua Tr�i” se �� ��c gi �ang ra kh �ap � �at, tr��c khi th �e giannay k �et thuc (Ma-thi-� 24:14). Nhan Ch�ng Gie-ho-va xem vi �ecc�u ng��i la m �ot � �ac an. Dı nhien, nghe hay khong la quy �enquy �et � �inh c �ua m �oi ng��i. Kinh Thanh noi: “K �e nao mu �on, khanh �an l �ay n��c s �� s �ong cach nh�ng khong”.—Kh �ai-huy �en 22:17.

9. B´

ap-tˆ

em. Nhan Ch�ng Gie-ho-va ch �ı lam bap-tem chonh�ng ng��i �a h �oc h �oi ky v �e Kinh Thanh va mu �on ph �ung s ��Ð�c Chua Tr�i v�i t� cach la Nhan Ch�ng c �ua Ngai (He-b�-r� 12:1). H �o bi eu tr�ng s �� dang mınh cho Ð�c Chua Tr�i quavi �ec bap-tem trong n��c.—Ma-thi-� 3:13, 16; 28:19.

10. Phˆ

an bi �ˆ

et gi˜

�a h`

ang gi´

ao ph

am v`

a gi´

ao dˆ

an. ChuaGie-su noi v�i cac mon � �o: “Cac ng��i h �et th �ay � �eu la anh em”(Ma-thi-� 23:8). Mon � �o c �ua Chua Gie-su th�i ban � �au, k e c �anh�ng ng��i vi �et Kinh Thanh, khong co hang giao ph am. NhanCh�ng Gie-ho-va lam theo m �au m ��c nay.

“Tin-l`anh n

�ay v

�e n�

´�c

д�c Ch

´ua Tr

`�i

s˜e �� ��c gi

�ang ra

khap �

�at,

�e l

`am ch

´�ng

cho muˆon d

ˆan.

B�ay gi

`� s �� cu

�oi c

`ung

s˜e �

�en”.

—Ma-thi-� 24:14.

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 9

Page 10: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

10 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

“T oi khong bi �et nhi �eu v �e Nhan Ch�ng Gie-ho-va”, anh Les Civin, m �ot lu �at s� va la

giam � �oc van phong lu �at s� �� Nam Phi chobi �et. V �ay t �ai sao anh mu �on tım hi eu v �e ni �emtin c �ua Nhan Ch�ng? Anh �a k �et lu �an gı? Sau�ay la nh�ng �i �eu anh chia s �e v�i t �ap chı T �ınhth�c!.Tr�

´�c �

ˆay anh � �ao g

`ı?

Toi xu �at than t� Do Thai giao, nh�ng vao� �au th �ap nien 1970, toi k �et hon v�i Carol,thu �oc Anh giao. V �� toi khong quan tam � �enton giao va luc �ay ton giao khong �anh h� ��ngcu �oc s �ong c �ua chung toi. Tuy nhien, khi contrai chung toi la Andrew �� ��c 8 tu oi, Carolc �am th �ay chung toi nen lam �i �eu gı �o � econ toi co � �ao. M �ot rabbi (th �ay gi �ang � �aoDo Thai) cho bi �et n �eu Carol c �ai sang � �ao DoThai thı Andrew ���ng nhien se thu �oc � �aoDo Thai va �� ��c th �u gi�i (Bar Mitzvah) khi13 tu oi. Vı th �e, chung toi b �at � �au tham d �� l�pc �ai � �ao t �ai nha h �oi m �oi tu �an.Anh �

˜a ti

�ep x

´uc v

´�i Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

nh� th�

e n`

ao?

Khi Nhan Ch�ng Gie-ho-va � �en nha, toiluon ng �at l�i h �o va noi: “Toi theo � �ao DoThai va khong tin Tan ��c”. R �oi, Carol chobi �et m �ot ng��i b �an c �ua co la Nhan Ch�ng r �at

thong th �ao Kinh Thanh. Carol � �e ngh �i chungtoi nen tım hi eu them v �e Kinh Thanh. Toimi �en c��ng nh �an l�i h �oc Kinh Thanh v�iNhan Ch�ng.Anh �

˜a ph

an

´�ng th

�e n

`ao khi h �oc

Kinh Th´

anh?

Toi r �at kieu hanh. Toi �a tım l �ai �� ��cnh�ng gia tr �i c �ua Do Thai giao va c �amth �ay mınh thu �oc dan �� ��c ch �on. Toi nghı:“Nh�ng ng��i nay co th e d �ay cho toi �i �eugı?”. Trong l �an th �ao lu �an � �au tien, toi noiv�i anh Nhan Ch�ng r ang: “Toi sinh ra lang��i Do Thai. Toi �a tım th �ay ton giao c �uamınh r �oi va khi ch �et, toi cung se la ng��i DoThai. Khong �i �eu gı anh noi ma co th e thay� oi toi”. Anh �ay vui v �e ch �ap nh �an quan �i emc �ua toi. Vı v �ay, vao cac t �oi th� sau va th�hai, v �� ch �ong toi � �en d �� l�p c �ai � �ao c �ua DoThai giao, con vao cac sang ch �u nh �at (n �eu toikhong co c� � e v �ang m �at) thı chung toi h �ocKinh Thanh v�i Nhan Ch�ng. Nhan �ay toicung noi, cac bu oi h �oc v�i Nhan Ch�ng lami �en phı, khong nh� cac l�p t �ai nha h �oi.

Toi th��ng dung Kinh Thanh c �ua � �ao Dothai vı nghı cac Nhan Ch�ng dung m �ot b �and �ich h ��p v�i quan �i em c �ua h �o. Nh�ng toing �ac nhien khi th �ay hai b �an Kinh Thanh r �at

M �ˆot lu �

ˆat s�

xem x´et v

�e

Nhˆan Ch

´�ng

Giˆe-h

ˆo-va

Page 11: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 11

hoa h ��p. Ði �eu nay cang khi �en toi quy �et tamch�ng minh r ang Nhan Ch�ng khong bi �et h �o�ang noi gı.

Sau khi tham d �� vai bu oi h �oc c �ua rabbi,Carol noi v�i toi r ang co nghı rabbi khonghi eu ro Kinh Thanh. Carol noi se khong � �enl�p �o n�a va se khong ph �u nh �an Chua Gie-sula Ð �ang Christ. Nghe v �ay, toi r �at bang hoangva �a nghı � �en vi �ec ly d �i. Tuy nhien, khi cu s �oc�a qua, toi quy �et � �inh dung chi �en thu �at khac—s �� d �ung ki �en th�c v �e lu �at � e ch�ng minh v�iCarol r ang “giao phai �ien r �o” nay sai.Anh c

´o th

`anh c

ˆong kh

ˆong?ˆ

Ong rabbi cho toi m �ot cu �on sach co n �oidung bac b �o nh�ng l�i tien tri v �e Ð �ang Me-si. Chung toi cung h �oc cu �on sach �o trong18 thang. Chung toi v �an ti �ep t �uc h �oc h �oi

Kinh Thanh v�i Nhan Ch�ng. Tuy nhien, khichung toi xem xet m �oi l�i tien tri �� ��c banlu �an trong cu �on sach c �ua rabbi, toi c �am th �ayngay cang hoang mang. Trai v�i cach l �ap lu �antrong sach �ay, nh�ng l�i tien tri v �e Ð �ang Me-si trong Kinh Thanh luon ch �ı v �e m �ot ng��i—Chua Gie-su Christ. Cu �oi cung, v �an � �e ngangu khi chung toi h �oc v �e l�i tien tri ghi n�iÐa-ni-en 9:24-27, la l�i bao tr��c Ð �ang Me-sise xu �at hi �en vao nam 29 CN�. Nhan Ch�ngxu �at b �an m �ot cu �on Kinh Thanh b ang ti �engHe-b�-r�, co ph �an d �ich t�ng ch� b ang ti �engAnh �� d��i m �oi t�. Toi ki em tra cach di �en� �at, t �� tınh toan nien � �ai h �oc, r �oi noi: “Ðung,l�i tien tri nay d �an � �en nam 29 CN. Nh� v �aythı sao?”.

Anh Nhan Ch�ng �ap: “Ðo la nam ChuaGie-su ch �iu phep bap-tem”.� CN la ch� vi �et t �at c �ua cong nguyen. Ð e bi �et them l�i tien

tri c �ua Ða-ni-en v �e Ð �ang Me-si, xin xem sach Kinh Thanh th �ats �� d �ay gı?, trang 197.

Toi s ��ng s �ot! Toi cung vo cung �an t� ��ng vıth �ay nh�ng l�i tien tri th �at chınh xac va lienk �et ch �at che v�i nhau.B �an b

`e ph

an

´�ng th

�e n

`ao tr�

´�c s �� thay �

oi

quan �i

em c

ua anh?

M �ot s �o b �an c �ua toi r �at lo va h�a gi�i thi �eunh�ng ng��i se ch �ı cho chung toi th �ay r angchung toi �a b �i t ay nao. Nh�ng ni �em tin c �uachung toi d ��a tren vi �ec nghien c�u ky l��ngva suy lu �an theo logic—hoan toan trai v�i t aynao.Ði

�eu g

`ı khi

�en anh quy

�et � �inh tr

� th

`anh

m �ˆ

ot Nhˆ

an Ch´

�ng?

Luc � �au, toi tham d �� vai bu oi h �op t �aiPhong N��c Tr�i cung v�i v ��, luc �o v �� toi�a tr �� thanh Nhan Ch�ng�. Toi c �am kıchtr��c s �� than thi �en c �ua Nhan Ch�ng va tınhyeu th��ng c �ua h �o v�i nhau, khong phan bi �etch �ung t �oc. Toi khong th �ay �i �eu nay trong � �aoc �ua mınh. Sau ba nam tım hi eu them v �e KinhThanh, toi lam bap-tem.Anh c

am th

�ay th

�e n

`ao v

�e quy

�et � �inh tr

th`

anh Nhˆ

an Ch´

�ng?

Toi r �at vinh d �� noi r ang: “Toi la NhanCh�ng Gie-ho-va”. Nh�ng khi nghı l �ai vi �ecmınh �a ch �ong c ��, khong ch �ap nh �an le th �at,toi c �am th �ay mınh khong x�ng �ang v�inh�ng an ph��c ma Ð�c Gie-ho-va �a ban.Toi khong bao gi� h �oi ti �ec v �e quy �et � �inh tr ��thanh Nhan Ch�ng.Anh nh �

ˆan �� ��c nh

˜�ng

ˆan ph�

´�c n

`ao?

R �at nhi �eu. M �ot trong nh�ng an ph��c toinh �an �� ��c la � �ac an ph �ung s �� v�i t� cachtr� ��ng lao, t�c ng��i chan va ng��i d �ay d �ov �e thieng lieng, �� h �oi thanh � �ia ph��ng. Toicung tr �� giup Ban Phap ly t �ai chi nhanh c �uaNhan Ch�ng Gie-ho-va �� Nam Phi. Nh�ngan ph��c l�n nh �at la bi �et v �e �c Gie-ho-vava Con Ngai, hi eu �� ��c t �am quan tr �ong c �uath�i ky chung ta va nh�ng bi �en c �o lam ch �an� �ong th �e gi�i.� Ch �i Carol qua ��i vao nam 1994, va anh Les Civin �a tai

hon.

oi... vˆ

o c`

ung�

an t� ��ngkhi th

�ay nh

˜�ng l

`�i ti

ˆen tri

th �ˆ

at ch´ınh x

´ac v

`a li

ˆen k

�et

ch �˘

at ch˜

e v´

�i nhau

Page 12: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

12 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Gan l �oc ch �at � �oc trong mau va th ��c hi �en ıtnh �at 500 ch�c nang quan tr �ong khac. Ðo

la ly do t �ai sao b �enh viem gan co th e h �uy ho �ais�c kh �oe c �ua m �ot ng��i. Viem gan co th e lado u �ong r� ��u qua � �o hay do ti �ep xuc v�i � �oct �o. Nh�ng th��ng thı th �u ph �am la vi-rut. Cac

nha khoa h �oc �a nh �an d �ang nam lo �ai vi-rut gayb �enh va h �o tin r ang con co ıt nh �at ba lo �ai khacn�a—Xin xem khung ben d��i.

Ch �ı m �ot trong nam lo �ai—vi-rut gay b �enhviem gan B (HBV)—gi �et ch �et ıt nh �at 600.000ng��i m �oi nam, t��ng ���ng v�i s �o ng��i

Viˆ

em gan BK

�E GI

�ET NG�

`�I TH

�AM L �

˘ANG

“L´

uc�

ay tˆoi 27 tu

�oi, k

�et h

ˆon ch�a l

ˆau. T

ˆoi tr

ˆong kh

�oe m �anh

v`

a tˆoi c

˜ung c

�am th

�ay th

�e. C

ˆong vi �

ˆec c

�ua t

ˆoi c

´o nhi

�eu

´ap l ��c v

`a t

ˆoi c

˜ung g

´anh v

´ac nhi

�eu tr

´ach nhi �

ˆem trong

h �ˆoi th

´anh Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va. T

ˆoi kh

ˆong bi

�et b �

ˆenh

viˆem gan B �

˜a b

at �

�au h

�uy ph

´a gan c

�ua t

ˆoi”.—Dukk Yun.

�S

eb

asti

an

Kau

litz

ki/

Ala

my

VI-R´

UT Gˆ

AY VIˆ

EM GAN A(HAV)

HAV c´o trong ph

ˆan c

�ua

ng�`�i b �i nhi

�em. Vi-r

´ut n

`ay c

´o

th�e t

�on t �ai trong n�

´�c bi

�en

ho �˘ac n�

´�c s

ˆong h

�o v

`a n�

´�c �

´a.

M �ˆot ng�

`�i c

´o th

�e b �i nhi

�em HAV

qua:

˘˘

An h�ai s

�an t��i s

�ong

t`

� ngu�on n�

´�c b �i

ˆo nhi

�em b

��i

phˆan ng�

`�i ho �

˘ac

˘an ph

�ai

ngu�on n�

´�c

ˆo nhi

�em.

˘ Ti�ep x

´uc g

�an g

˜ui v

´�i

ng�`�i b �i nhi

�em ho �

˘ac d

`ung

chung th´

�c˘an, n�

´�c u

�ong hay

c´ac v �

ˆat d �ung

˘an u

�ong.

˘ Khˆong r

��a tay k

˜y tr�

´�c

khi n�au

˘an, sau khi �i v �

ˆe sinh,

ho �˘ac thay qu

�an

´ao cho em b

´e

b �i nhi�em.

HAV gˆay b �

ˆenh c

�ap t

´ınh

nh�ng th�`�ng kh

ˆong di

�en

ti�en m

˜an t

´ınh. Trong h

�au h

�et

m �oi tr�`�ng h ��p, c� th

�e t ��

�`ao th

�ai h

�et vi-r

´ut �

´o trong

v`ong nhi

�eu tu

�an ho �

˘ac nhi

�eu

th´ang. Kh

ˆong c

´o c

´ach tr �i li �

ˆeu

n`ao l

`a chu

�an ngo

`ai vi �

ˆec ngh

�ı

ng�i v`a

˘an u

�ong b

�o d�

˜�ng.

Nˆen tr

´anh r� ��u v

`a nh

˜�ng lo �ai

thu�oc khi

�en gan ho �at � �

ˆong

nhi�eu nh� thu

�oc gi

�am �au

(acetaminophen) cho ��en khi

b´ac s

˜ı x

´ac � �inh l

`a gan �

˜a ho

`an

to`an h

�oi ph �uc. M �

ˆot ng�

`�i t

`�ng

b �i nhi�em HAV c

´o l

˜e s

˜e kh

ˆong b �i

Ј

AY L`

A LO �AI VIˆ

EM GAN N`

AO?Ng�

`�i ta bi

�et v

�e n

˘am lo �ai vi-r

´ut g

ˆay vi

ˆem gan, trong �

´o ba lo �ai ph

o bi

�en

nh�at �� ��c g �oi l

`a A, B v

`a C. Ngo

`ai ra, c

´o th

e c

`on c

´o nh

˜�ng lo �ai vi-r

´ut

kh´ac n

˜�a. T

�at c

�a nh

˜�ng lo �ai vi

ˆem gan �

�eu c

´o c

´ac tri �

ˆeu ch

´�ng gi

�ong

nh� c´um, c

´o th

e v

`ang da ho �

˘ac kh

ˆong. Nhi

�eu ng�

`�i, � �

˘ac bi �

ˆet l

`a tr

�e em,

khˆong c

´o tri �

ˆeu ch

´�ng n

`ao. V

´�i lo �ai vi

ˆem gan B v

`a C, khi xu

�at hi �

ˆen tri �

ˆeu

ch´�ng th

`ı th �

ˆan c

´o th

e �

˜a b �i t

on h �ai nghi

ˆem tr �ong.

Page 13: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 13

ch �et do b �enh s �ot ret. H�n hai t �ı ng��i—g �anm �ot ph �an ba dan s �o th �e gi�i—b �i nhi �em HBV va�a s �o �a ph �uc h �oi trong vong nhi �eu thang. Tuynhien, � �oi v�i kho �ang 350 tri �eu ng��i, b �enhnay tr �� nen man tınh. K e t� �o tr �� �i, du cotri �eu ch�ng hay khong, h �o co th e truy �en b �enhcho ng��i khac.�

Ði �eu tr �i s�m co th e giup m �ot s �o ng��i b �iviem gan man tınh ngan ng�a gan b �i h �uy ho �ainghiem tr �ong. Nh�ng �a s �o ng��i ta khongbi �et mınh �a nhi �em vi-rut, vı ch �ı co vi �ec xetnghi �em mau cach c �u th e m�i phat hi �en �� ��c

HBV. Ngay c �a vi �ec xet nghi �em gan � �inh kycung co th e cho th �ay gan bınh th��ng. Vıv �ay, HBV co th e la k �e gi �et ng��i th �am l �ang,t �an cong ma khong bao tr��c. Co th e nhi �euth �ap nien sau khi b �i nhi �em vi-rut, nh�ng tri �euch�ng ro r �et m�i xu �at hi �en. Luc �o, b �enh x�gan hay ung th� gan co th e �a phat tri en.

� B �enh �� ��c xem la man tınh n �eu h �e mi �en d �ich khong lo �aih �et vi-rut nay trong vong sau thang.

Nh�ng b �enh nay gay t �� vong cho m �ot trongb �on ng��i nhi �em HBV.

“Tˆoi b �i nhi

em HBV nh� th

�e n

`ao?”

“Nh�ng tri �eu ch�ng � �au tien xu �at hi �en khitoi 30 tu oi. Toi b �i tieu ch �ay. Toi � �en bac sı tayy nh�ng ong ch �ı ch�a tri �eu ch�ng. Sau �o, toi� �en m �ot th �ay thu �oc �ong y, ong cho toi thu �octr �i b �enh ���ng ru �ot va bao t ��. Khong co bacsı nao ki em tra b �enh viem gan. Vı b �enh tieuch �ay khong kh �oi, toi tr �� l �ai g �ap bac sı tay y.�ˆOng v �o nh �e ben ph �ai b �ung c �ua toi, toi c �amth �ay �au. M �ot cu �oc xet nghi �em mau �a xacnh �an m �oi nghi ng� c �ua ong—toi co vi-rut gayb �enh viem gan B. Toi b �i s �oc! Toi ch�a bao gi�ti �ep mau, cung khong quan h �e tınh d �uc b�abai”, anh Dukk Yun noi.

Sau khi anh Dukk Yun bi �et mınh co HBV,thı v ��, cha m �e va anh ch �i em ru �ot c �ua anh �ixet nghi �em mau, va t �at c �a � �eu co khang th ev�i HBV. Tuy nhien, trong tr��ng h ��p c �uah �o, h �e mi �en d �ich �a lo �ai vi-rut ra kh �oi c� th e.Co ph �ai anh Dukk Yun nhi �em HBV t� m �ottrong s �o nh�ng ng��i �ay khong? Ph �ai changh �o � �eu ti �ep c �an cung v�i m �ot ngu �on b �enh?

� T �ınh Th�c! khong khuy �en khıch ph��ng phap ch�a tr �inao.

Ði�

eu tr �i s´

�m c´

o th

e gi´

upng

˘an ng

`�a t

on h �ai

l �ai nh�ng c´o th

�e b �i nhi

�em lo �ai

viˆem gan kh

´ac. Ti

ˆem ch

�ung c

´o

th�e ph

`ong ng

`�a b �

ˆenh vi

ˆem

gan A.

VI-R´

UT Gˆ

AY VIˆ

EM GAN B(HBV)

HBV c´o trong m

´au, tinh d �ich

v`a d �ich

ˆam v �

ˆat c

�ua ng�

`�i b �i

nhi�em. Vi-r

´ut n

`ay l

ˆay sang

ng�`�i kh

´ac khi nh

˜�ng d �ich ti

�et

�´o �i v

`ao c� th

�e c

�ua m �

ˆot ng�

`�i

ch�a �� ��c mi�en d �ich. HBV c

´o

th�e l

ˆay qua:

˘ Vi �ˆec sinh s

�an (t

`� ng�

`�i

m �e b �i nhi�em sang con).

˘ D �ung c �u y t�e, nha khoa,

x˘am ng�

`�i ho �

˘ac d �ung c �u x

�o tai,

ui, r�on, l�

˜�i... kh

ˆong �� ��c t

�ay

tr`

ung t�ot.

˘ Vi �ˆec d

`ung chung kim

tiˆem, dao c �ao r

ˆau, d

˜ua m

´ong

tay, b�am m

´ong tay, b

`an ch

�ai

�´anh r

˘ang hay b

�at c

´� v �

ˆat d �ung

n`ao c

´o th

�e khi

�en m �

ˆot v

�et m

´au

nh�o truy

�en qua v

�et tr

�ay tr

ˆen da.

˘ Quan h �ˆe t

`ınh d �uc.

Gi´�i th

�am quy

�en y t

�e tin r

ang

HBV khˆong l

ˆay qua c

ˆon tr

`ung,

ho, n am tay,

ˆom, h

ˆon m

´a, cho

con b´

u ho �˘ac d

`ung chung �

�o

˘an, th

´�c u

�ong, �

˜ua hay c

´ac v �

ˆat

d �ung˘an u

�ong kh

´ac. Ph

�an l

´�n

nh˜

�ng ng�`�i tr�

��ng th

`anh �

˜a

b �i nhi�em HBV c

�ap t

´ınh v

`a ph �uc

h�oi th

`ı h �o �� ��c mi

�en d �ich. Tr

�e

nh�o c

´o nguy c� cao mang b �

ˆenh

m˜an t

´ınh. N

�eu kh

ˆong �� ��c

�i�eu tr �i th

`ı vi

ˆem gan B m

˜an

t´ınh c

´o th

�e l

`am gan b �i h� v

`a

gˆay t

�� vong. Ti

ˆem ch

�ung c

´o th

�e

ph`ong ng

`�a b �

ˆenh vi

ˆem gan B.

VI-R´

UT Gˆ

AY VIˆ

EM GAN C(HCV)

HCV lan truy�en gi

�ong nh�

HBV, nh�ng c´ach ph

�o bi

�en

nh�at l

`a d

`ung kim ti

ˆem �

˜a b �i

nhi�em tr

`ung. Kh

ˆong c

´o v

ac-xin

��e ch

�ung ng

`�a vi

ˆem gan C.�

� T�o ch

´�c Y t

�e Th

�e gi

´�i cung c

�ap th

ˆem

thˆong tin v

�e b �

ˆenh vi

ˆem gan trong m �

ˆot s

�o

ngˆon ng

˜� tr

ˆen trang web www.who.int.

Page 14: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

14 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Khong ai ch �ac ch �an. Th �at v �ay, trong kho �ang35% nh�ng tr��ng h ��p nhi �em b �enh, nguyennhan gay b �enh v �an ch�a �� ��c tım ra. Nh�ng�i �eu ma ng��i ta bi �et la viem gan B khong ditruy �en, va h �au nh� khong lay qua vi �ec ti �ep xucthong th��ng ho �ac an u �ong chung. Thay vıth �e, HBV lan truy �en khi mau hay nh�ng ch �atd �ich c �ua c� th e nh� tinh d �ich, d �ich am v �atho �ac n��c mi �eng c �ua ng��i b �enh �i vao mauc �ua ng��i khac qua v �et th��ng tren da ho �acqua mang nh �ay.

Vi �ec truy �en mau b �i nhi �em trung ti �ep t �uc lamlay nhi �em cho nhi �eu ng��i, nh �at la �� nh�ngn��c ıt ho �ac khong xet nghi �em v �e HBV. Vi-rutnay d �e gay nhi �em h�n HIV, vi-rut gay b �enhAIDS, g �ap 100 l �an. Th �am chı m �ot ıt mau c �uang��i b �i nhi �em, nh� tren dao c �ao rau, cungco th e truy �en HBV, va v �et mau kho trong m �ottu �an ho �ac h�n cung co th e gay nhi �em.�

� Nen lau s �ach ngay mau c �ua ng��i b �i nhi �em b ang cachdung bao tay va m �ot dung d �ich m�i pha, g �om m �ot ph �an thu �oct ay va m��i ph �an n��c.

C�an c

´o s �� hi

eu bi

�et

“Khi cong ty bi �et toi b �i nhi �em HBV, h �ochuy en toi t�i m �ot van phong nh �o, tach kh �oicac � �ong nghi �ep”, anh Dukk Yun nh� l �ai.Cach � �oi x �� nh� v �ay khong ph �ai hi �em th �ayva co th e la do hi eu sai v �e cach vi-rut nay

lan truy �en. Ngay c �a nh�ng ng��i co hi eu bi �etcung nh �am l �an viem gan B v�i viem gan A, lalo �ai r �at d �e lay nh�ng ıt gay t �� vong. Vı HBVco th e b �i lay nhi �em qua ���ng sinh d �uc, nenngay c �a nh�ng ng��i co � �ao ��c n �eu b �i nhi �emb �enh �oi khi cung b �i nghi ng�.

Vi �ec hi eu sai va nghi ng� co th e gay nhi �euv �an � �e nghiem tr �ong. Ch ang h �an, �� nhi �eun�i ng��i ta lam �i �eu khong c �an thi �et la t aychay nh�ng ng��i nhi �em HBV, c �a gia l �an tr �e.Hang xom khong cho con cai ch�i v�i ng��i�o, tr��ng h �oc khong nh �an nh�ng ��a tr �e b �ilay nhi �em, ng��i ta khong thue ng��i nhi �emHBV lam vi �ec. S �� b �i phan bi �et � �oi x ��, ng��i takhong �i xet nghi �em ho �ac khong ti �et l �o b �enh.M �ot s �o tha � e s�c kh �oe c �ua mınh va ng��inha b �i nguy h �ai con h�n la ti �et l �o s �� th �at. Vıth �e, chu trınh c �ua b �enh nguy hi em nay co th eti �ep di �en qua cac th �e h �e.

C�an ngh

�ı ng�i

“Du bac sı b �ao toi ph �ai ngh �ı ng�i hoan toan,nh�ng sau hai thang toi lam vi �ec tr �� l �ai.Nh�ng l �an xet nghi �em mau va ch �up c �at l�pcho th �ay khong co d �au hi �eu b �enh x� gan, nentoi nghı mınh �a kh �oe”, anh Dukk Yun thu �atl �ai. Ba nam sau, cong ty chuy en anh � �en lamvi �ec t �ai m �ot thanh ph �o l�n. Cu �oc s �ong c �uaanh cang th ang h�n. Ð e chu c �ap cho gia �ınh,thanh toan cac kho �an chi tieu, anh ti �ep t �uclam vi �ec.

Trong vong vai thang, s �o l� ��ng vi-rut tangcao trong mau va anh Dukk Yun b �at � �au c �am

S �� b �i phˆ

an bi �ˆ

et ��

oi x

�,nhi

�eu ng�

`�i kh

ˆong �i

et nghi �ˆ

em ho �˘

ac khˆ

ongti

�et l �

ˆo b �i nhi

�em HBV

Tuy HBV�anh h�

��ng tr

ˆen kh

ap th

�e

gi´�i, nh�ng kho

�ang 78% ng�

`�i b �i vi

ˆem

gan B m˜an t

´ınh s

�ong

�� Ch

ˆau

´A v

`a c

´ac

��ao Th

´ai B

`ınh D��ng. Trong ph

�an l

´�n c

´ac

v`ung n

`ay, c

´� 10 ng�

`�i th

`ı c

´o 1 ng�

`�i

mang m�am b �

ˆenh. Ða s

�o nh

˜�ng ng�

`�i

n`ay nhi

�em vi-r

´ut t

`� m �e khi m

´�i sinh,

ho �˘ac khi c

`on b

´e ti

�ep x

´uc v

´�i m

´au b �i

nhi�em c

�ua nh

˜�ng tr

�e kh

´ac. V

ac-xin � �

˘ac

hi �ˆeu d

`anh cho tr

�e s� sinh v

`a nh

˜�ng ng�

`�i

c´o nguy c� b �i b �

ˆenh vi

ˆem gan B, �ang gi

´up

ph´a v

˜� chu tr

`ınh HBV.�

�� nh

˜�ng n�i th ��c

hi �ˆen vi �

ˆec ti

ˆem ph

`ong v

ac-xin th

`ı s

�o ng�

`�i

nhi�em b �

ˆenh gi

�am xu

�ong c

´ach r

˜o r �

ˆet.

PH´

A V˜

� CHU TR`INH HBV

� V ac-xin ng

`�a vi

ˆem gan B c

´o th

�e �� ��c b

`ao ch

�e t

`�

c´ac ch

�at chi

�et xu

�at t

`� m

´au. Ð �

ˆoc gi

�a n

`ao mu

�on bi

�et

thˆem, xin xem ph

�an “Ð �

ˆoc gi

�a th

ac m

ac” trong Th

´ap Canh

ng`ay 15-6-2000 v

`a ng

`ay 1-10-1994. C

˜ung c

´o th

�e t

`ım

thˆong tin n�i trang 215 c

�ua s

´ach “H

˜ay gi

˜� m

`ınh trong t

`ınh

yˆeu th��ng c

�ua Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i”, do Nh

ˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

xu�at b

�an.

Page 15: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

th �ay ki �et s�c. Anh noi: “Toi ph �ai ngh �ı vi �ec.Gi� �ay, toi c �am th �ay h �oi ti �ec vı �a lam vi �ecqua nhi �eu. N �eu toi lam ıt �i s�m h�n, thı co lekhong b �i n �ang nh� th �e, khi �en gan b �i h �uy ho �aithem”. Anh Dukk Yun �a rut ra bai h �oc quantr �ong. K e t� �o, anh gi �am b�t cong vi �ec vagi �am chi tieu. Ngoai ra, c �a gia �ınh anh � �euh ��p tac, v �� anh nh �an m �ot cong vi �ec nh �o � egiup thanh toan cac hoa ��n.

S�ong v

´�i b �

ˆenh vi

ˆem gan B

S�c kh �oe c �ua anh Dukk Yun �a on � �inh,nh�ng gan c �ua anh ngay cang khong nh �anmau �i qua, gay huy �et ap cao. Sau 11 nam, m �ottınh m �ach trong th ��c qu �an b �i v� va mau tranra c o h �ong, anh ph �ai n am vi �en m �ot tu �an. B �onnam sau, tam th �an c �ua anh co bi eu hi �en r �oilo �an. Ammonia �a tıch t �u trong nao vı gan c �uaanh khong l �oc �� ��c h �et. Tuy nhien, trong vaingay tınh tr �ang nay �a �� ��c ch�a tr �i.

Hi �en nay anh Dukk Yun 54 tu oi. N �eu tınhtr �ang c �ua anh t �e h �ai h�n, anh khong co nhi �eu

l ��a ch �on. Nh�ng li �eu phap ch �ong vi-rut khonglo �ai �� ��c h �et vi-rut va co th e gay ra cac ph �an�ng ph �u nghiem tr �ong. L ��a ch �on cu �oi cungla ghep gan. Nh�ng danh sach ch� � ��i daih�n danh sach ng��i hi �en. Anh Dukk Yunnoi: “Toi nh� qu �a bom s �ap n o. Nh�ng n �euqua lo l �ang v �e �i �eu �o cung khong co ıch. Toiv �an co cu �oc s �ong, m �ot can nha va m �ot mai�am gia �ınh. Th �at ra, tınh tr �ang c �ua toi ch�ngt �o trong cai r �ui co cai may. Toi co nhi �eu th�igi� h�n v�i gia �ınh va th�i gian � e h �oc h �oiKinh Thanh. Nh� �o, toi khong qua lo s �� v �ecai ch �et, va mong ch� m �ot ��i s �ong khong cob �enh t �at”.�

M �ot ph �an nh� anh Dukk Yun co quan �i emtıch c ��c, gia �ınh anh co ��i s �ong h �anh phuc;anh, v �� va ba ng��i con � �eu tham gia thanhch�c tr �on th�i gian.

� Ð e bi �et Kinh Thanh noi gı v �e th�i ky se khong con b �enht �at, xin xem Kh �ai-huy �en 21:3, 4 va sach Kinh Thanh th �at s ��d �ay gı?

Anh Dukk Yun c`

ung v´

�i v �� v`

a ba ng�`

�i con

Page 16: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

16 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Toi luon yeu ca hat, ngay t� khi con be �ahat tren �ai phat thanh. Toi ch �ı h �oc h �et l�p

m �au giao. Sau �o, toi h �oc x��ng am �� thanhph �o Mexico d��i s �� h��ng d �an c �ua ng��i ch �ıhuy dan nh �ac giao h� ��ng qu �oc gia.

Nam 1969, khi toi 24 tu oi, m �ot ng��i b �anla di �en vien mua m�i toi � �en th �� gi �ong ��nha hang qu �ay bar La Rampa Azul sang tr �ongth�i b �ay gi�. Toi hat bai n oi ti �eng CucurrucucuPaloma c �ua nha so �an nh �ac Tomas Mendez,ng��i Mexico, va �� ��c khan gi �a yeu thıch.Ðo la b��c kh ��i � �au trong s �� nghi �ep ca hatc �ua toi. Toi hat ��n ca va l �ay ten la RomeliaRomel.

Toi lam vi �ec v�i Tomas Mendez, v�i nh�ngnh �ac sı va ca sı tai nang khac ng��i Mexico,trong �o co Cuco Sanchez va Juan Gabriel.Th �at ph �an khıch khi nhın th �ay ten mınh �� ��cchi �eu sang tren cao, xu �at hi �en tren nh�ngnh �at bao cung nh� cac t �ap chı. Toi hat trongcac h �op �em, tren �ai truy �en thanh, �i l�udi �en �� Mexico va Belize. Toi cung lam vi �ec v�iLeonorilda Ochoa, n� di �en vien hai k �ich �� ��c

nhi �eu ng��i ham m �o, khi ch��ng trınh c �ua bakha m�i �� Mexico.

V�i th�i gian, toi n oi ti �eng va ki �em �� ��cnhi �eu ti �en—� �u � e h� ��ng cu �oc s �ong xa hoa v�in� trang, ao choang long ch �on va m �ot canh �o sang tr �ong nh �at. D��ng nh� toi co t �at c �a,nh�ng toi khong h �anh phuc. Toi c �am th �aytr �ong r �ong. Tuy l�n len trong � �ao Cong giaonh�ng toi x �au h o, khong dam �i nha th�. Toic �am th �ay mınh nh� b an vı cu �oc s �ong vo luan.L

`am th

�e n

`ao t

ˆoi bi

�et v

`a y

ˆeu Ð

´�c Gi

ˆe-h

ˆo-va?

Khi di �en t �ap � e thu �ıa nh �ac � �au tien c �uamınh, toi tam s �� v�i m �ot ng��i b �an. Co �ay lam �ot ca sı hat nh �ac truy �en th �ong Mexico ten laLorena Wong. Toi noi v�i co �ay, toi mu �on tr ��thanh m �ot n� tu va giup �� ng��i ngheo. Co�ay la len: “M �ot n� tu h �a? Ch �i �ien a!”.

R �oi co �ay h �oi: “Ch �i bi �et Ð�c Chua Tr�i tengı khong?”.

Toi tr �a l�i: “Chua Gie-su”.Co �ay noi: “Khong ph �ai. Ten c �ua Ð�c Chua

Tr�i la Gie-ho-va. Chua Gie-su la Con Ngai”.Toi h �oi: “Gie-ho-va a?”. Ðo la m �ot cai ten

hoan toan xa l �a v�i toi. Lorena cho toi m �otcu �on Kinh Thanh va h�a se nh� ch �i NhanCh�ng Gie-ho-va �ang h �oc v�i co �ay � �en thamtoi.�

M �oi khi g �ap Lorena, toi � �eu h �oi: “Khi naong��i d �ay ch �i m�i � �en tham em?”. Toi khaokhat mu �on h �oc bi �et v �e Ð�c Chua Tr�i.

� Sau nay Lorena Wong tr �� thanh Nhan Ch�ng Gie-ho-va.

T �ai sao tˆoi b

�o

m �ˆot ngh

�e ki

�em

nhi�eu ti

�en?

DO MARTHA TERESA M´

ARQUEZ K�

E L �AI

Page 17: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Trong th�i gian �o, toi b �at � �au t �� � �oc KinhThanh va th �ay ten Ð�c Chua Tr�i �ung la Gie-ho-va (Thi-thien 83:18). Toi ng �ac nhien. Toicung th �ay M��i Ði �eu Ran va � �ac bi �et chu y� �en �i �eu ran: “Ng��i ch� ph �am t �oi ta-dam”(Xu �at

ˆE-dıp-to Ky 20:14). Luc �o, toi �ang

s �ong v�i m �ot ng��i �an ong �a co v ��, cha ��acon trai tam thang tu oi c �ua toi. Ðo la con traith� hai c �ua toi. Tr��c �o, toi �a co con v�im �ot ng��i �an ong khac, ng��i ma toi cungkhong k �et hon.

M �ot ngay n �o, khi �ang di �en t �ap bai hat � echu an b �i cho bu oi trınh di �en m�i thı co ti �enggo c ��a. Ðo la ng��i d �ay Kinh Thanh choLorena, anh Mauricio Linares va v �� c �ua anh.H �o cho toi bi �et v �e y � �inh c �ua Ð�c Chua Tr�i� �oi v�i loai ng��i va � e l �ai sach Le th �at duy-nh �at d �an � �en s �� s �ong ��i ��i �. Toi � �oc sachnay trong vong m �ot �em, du co nhi �eu ch� kho.Ðo la luc toi b �at � �au yeu Ð�c Gie-ho-va.

Thay �oi l

�oi s

�ong

Khi Nhan Ch�ng Gie-ho-va giup toi h �ocKinh Thanh va c �ai thi �en kh �a nang � �oc, toinh �an ra mınh ph �ai thay � oi l �oi s �ong � e lam hailong Ð�c Gie-ho-va. Toi b �o cac hınh t� ��ng,bi eu t� ��ng, bua h �o m �ang du chung �� ��c lamb ang vang.

Toi � �ac bi �et th �ay kho b �o thu �oc la va thoi says�a. Khi �i ngang qua m �ot c ��a hang ban r� ��u,toi r �at them u �ong m �ot c �oc. Toi ph �ai ng�nggiao du v�i t �at c �a b �an be, vı h �o th��ngm�i toi u �ong r� ��u va � �en nh�ng nhahang sang tr �ong. Toi bi �et r ang �i �eunay se d �an � �en vi �ec l �am d �ung r� ��u.

Toi cung th �ay kho t� ch �oi thamd �� cac b�a ti �ec c �ua nh�ng ng��igiau va n oi ti �eng. Khi �� ��c m�id �� b�a ti �ec sinh nh �at c �ua m �ot vosı quy �en anh n oi ti �eng ng��i Cuba,toi c �au nguy �en: “L �ay Ð�c Gie-ho-va.Ch �ı m �ot l �an nay n�a thoi. Con sekhong bao gi� � �en nh�ng n�i nh�th �e ho �ac co hanh vi ma Cha khongch �ap nh �an”. Va toi �a gi� �ung l�i.

� Do Nhan Ch�ng Gie-ho-va xu �at b �an, nh�nghi �en nay khong con �an hanh.

Toi cung ch �am d�t m �oi quan h �e v�i cha c �uacon trai th� hai c �ua toi, du anh r �at giau va h�ase cho toi nhi �eu th� n �eu khong b �o anh �ay. Vi �ecnay r �at kho vı toi yeu anh �ay va anh cung bi �etth �e. Anh ng �ao m �an noi: “Anh la Chua c �ua em!Anh la Ð �ang Christ c �ua em!”.

Toi tr �a l�i: “Tr��c �ay co le v �ay. Nh�ng baygi� Ð�c Gie-ho-va la Chua c �ua em”. Anh d �oase b �at ��a con ma toi co v�i anh va hanh hungtoi.

Luc �o, m �ot s �o ng��i noi v�i toi r ang hatch �ı la m �ot ngh �e nh� bao ngh �e khac—toi coth e v�a la Nhan Ch�ng va v�a �i hat. Tuynhien, nh�ng ng��i khac nh �ac: “Ch �i khongth e d ��ng hang rao xung quanh � e b �ao v �e mınhkh �oi vi �ec hut thu �oc, u �ong r� ��u va cac l�i g ��iy ta dam c �ua ng��i ham m �o”. Toi nh �an ra s ��khon ngoan c �ua l�i nh �ac nh �� nay.

Khi con la ca sı n oi ti �eng, nhi �eu ng��imu �on tr �a ti �en � e co quan h �e v�i toi. Toi quy �ettam khong � �at mınh vao tınh hu �ong khi �en toib �i cam d �o n�a. Vı th �e, vao nam 1975, toi h �uyb �o h ��p � �ong �i l�u di �en �� Trung Qu �oc, vasau thang sau toi lam bap-tem tr �� thanh NhanCh�ng Gie-ho-va.

Th´ach �

�o v

`a ni

�em vui

Toi se nuoi b �an than va gia �ınh th �e nao?Toi g �an nh� th �at h �oc va ch ang bi �et lam gıngoai ca hat. Ch �i toi ten la Irma, ba con c �uach �i va hai be trai c �ua toi � �eu d ��a vao toi.

�i c´

ac con trai, con dˆ

au v`

a ch �i tˆ

oi,ng�

`�i c

`ung l

`am ti

ˆen phong v

´�i t

ˆoi

Page 18: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Chung toi ph �ai chuy en t� can h �o � �at ti �en � �ens �ong trong hai phong nh �o. S �� thay � oi l�n t�m �ot cu �oc s �ong xa hoa sang cu �oc s �ong thi �euth �on, th ��c s �� la m �ot thach � �o. Co m �ot th�igian, ch �i toi va m �ay ��a tr �e trach c�, thuc eptoi ti �ep t �uc �i hat, nh�ng toi v �an quy �et tamlam nh�ng gı c �an thi �et � e ph �ung s �� Ð�c Gie-ho-va.

Toi b �at � �au ban nh�ng mon � �o co gia tr �i—n� trang, ao long thu, o to—va chung toi s �ongd ��a vao ti �en ban �� ��c. Cu �oi cung cung h �etti �en. Nh am thoat kh �oi s �� qu �ay nhi �eu c �ua cha��a con th� hai c �ua toi, nam 1981, chung toid �on � �en m �ot thanh ph �o r �at xa � e anh ta khongth e tım �� ��c.

T �ai �ay, cac Nhan Ch�ng d �ay toi lam montamale, banh n��ng va nh�ng mon khac � eban. Sau �o, toi �� ��c nh �an vao lam vi �ec ban�em trong m �ot nha may. Nh�ng cong vi �ec nay�anh h� ��ng � �en vi �ec nhom h �op va ph �ung s ��Ð�c Gie-ho-va. Vı th �e, cu �oi cung toi xin thoivi �ec va lam banh tamale �� nha. Toi s �ap banhvao gi �o va �em ban tren ���ng ph �o. B angcach nay, toi co th e nuoi s �ong b �an than va lamthanh ch�c tr �on th�i gian.

M �ˆot quy

�et � �inh

tˆoi kh

ˆong bao gi

`� h

�oi ti

�ec

Khi �� ��c h �oi toi c �am th �ay th �e nao vı �a b �ongh �e ca hat � �ay tri en v �ong, toi noi r ang khong

gı co th e �anh � oi s �� hi eu bi �et v �e Ð�c Gie-ho-va va v �e y � �inh tuy �et v�i c �ua Ngai. Th �at vui khith �ay cac con ngay cang hi eu bi �et Kinh Thanh,dang ��i s �ong cho Ð�c Gie-ho-va, va sau �ok �et hon v�i ng��i cung ��c tin. Hai con toi,v�i s �� h ��p tac c �ua v ��, d �ay d �o con cai ph �ungs �� Gie-ho-va Ð�c Chua Tr�i.

Toi lam tien phong (ten g �oi nh�ng NhanCh�ng Gie-ho-va lam cong vi �ec rao gi �ang tr �onth�i gian) �� ��c g �an 30 nam. V�i s �� h �o tr ��c �ua Ð�c Chua Tr�i, toi �a giup nhi �eu ng��i,k e c �a ch �i Irma va con gai c �ua ch �i, h �oc bi �etle th �at Kinh Thanh va dang mınh cho Ð�cChua Tr�i. Th �at la ni �em vui l�n m �oi khi g �apl �ai nh�ng “con cai thieng lieng” va th �ay h �ov �an b��c �i trong le th �at—nhi �eu ng��i cungph �ung s �� v�i t� cach tien phong (3 Giang 4).Gi� �ay, �� tu oi 64, toi �ang �i �eu khi en 18 cu �och �oc h �oi Kinh Thanh.

Khi con la m �ot ca sı tr �e, toi khao khat bi �etv �e Ð�c Chua Tr�i va gi� �ay �a �� ��c th �oaman. ��c mu �on giup ng��i khac cung �� ��cth �oa nguy �en nh� vang theo m �enh l �enh c �uaChua Gie-su la �i d �ay d �o va �ao t �ao mon � �o(Ma-thi-� 28:19, 20). Toi bi �et �n Ð�c Gie-ho-va bi �et bao vı �a giup s�c toi bao nam quava Ngai v �an ti �ep t �uc lam th �e! Toi �a n �em th ��va th �ay Ð�c Gie-ho-va la t �ot lanh.—Thi-thien34:8.

oi v�

an l`

amb

´anh tamale

v`

a b´

an trˆ

en��

`�ng ph

�o

��

e t �� nuˆ

oib

an th

ˆan v

`a

l`

am th´

anhch

´�c tr �on

th`

�i gian

Page 19: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

˘ M �ˆot qu

�a �

�au nh

�o x

´ıu, gi

�ong nh� m �

ˆot qu

�a

tr´�ng nh

�o n

am trong c

´ai ch

´en, r�i t

`� tr

ˆen c

ˆay

xu�ong �

�at. M �

ˆot con s

´oc ch �ay l

˘ang x

˘ang �em

qu�a �

�au �i ch

ˆon v

`a qu

�a �

´o b �i l

˜ang qu

ˆen, h �at n

´o

n�ay m

�am. Cu

�oi c

`ung n

´o tr

�� th

`anh m �

ˆot c

ˆay s

�oi

v˜ı � �ai. Ð

ˆay l

`a lo �ai c

ˆay to l

´�n nh

�at trong nh

˜�ng

cˆay c

´o ngu

�on g

�oc

�� Anh.

N�oi ti

�eng trong l �ich s

�� v

`a truy

�en thuy

�et,

cˆay s

�oi c

´o th

�e s

�ong h�n 1.000 n

˘am. M �

ˆot s

�o

cˆay cao �

�en 40 m! Nh

˜�ng c

ˆay s

�oi gi

`a c

´o th

ˆan

��o s �

ˆo v

`a t

´an l

´a r �

ˆong.

�� Anh ch

�ı c

´o hai lo �ai c

ˆay

s�oi, nh�ng tr

ˆen th

�e gi

´�i c

´o 450 lo �ai kh

´ac nhau.

Ng�`�i ta nh �

ˆan d �ang c

ˆay n

`ay qua h �at c

�ua

ch´ung, g �oi l

`a qu

�a �

�au.

Cˆay s

�oi l

`a ch

�o

�� c

�ua nhi

�eu � �

ˆong v �

ˆat hoang

d˜a h�n b

�at c

´� c

ˆay n

`ao kh

´ac

�� Anh. Trong �

´o c

´o

nhi�eu lo �ai c

ˆon tr

`ung. S

ˆau b�

´�m th

´ıch

˘an l

´a

non v`ao m

`ua h

`e, nh�ng c

ˆay s

�oi t �� b

�ao v �

ˆe

m`ınh. Nh

˜�ng l

´a �ang ph

´at tri

�en ti

�et ra ch

�at ta-

nanh khˆong m

`ui v �i, kh

ˆong h

�ap d

�an s

ˆau b�

´�m.

Ph�an n

`ao c

�ua c

ˆay c

˜ung c

´o � �

ˆong v �

ˆat sinh

s�ong. S

�o l� ��ng l

´�n c

ˆon tr

`ung thu h

´ut nhi

�eu

chim v`a nh �

ˆen. B �o c

´anh c

´�ng � �uc v

�o c

ˆay d

`ay

n´�t n

�e. C

´u v

`a d�i tr

´u ng �u b

ˆen trong th

ˆan c

ˆay

r�ong. Nh

˜�ng lo

`ai � �

ˆong v �

ˆat nh

�o nh� chu �

ˆot, th

�o,

l��ng v

`a c

´ao s

�ong gi

˜�a c

´ac r

�e c

ˆay.

Cˆay s

�oi c

´o h �

ˆe th

�ong th

�ai tr

`� l

´a v

`a qu

�a �

�au

r �ung. M�oi n

˘am nh

˜�ng c

ˆay tr�

��ng th

`anh r �ung

1/4 tri �ˆeu l

´a. N

�am v

`a vi khu

�an ph

ˆan h

�uy l

´a r �ung,

tr�a l �ai dinh d�

˜�ng cho �

�at. C

´o nh

˜�ng n

˘am,

m �ˆot c

ˆay s

�oi c

´o 50.000 qu

�a �

�au. Ph

�an l

´�n qu

�a

��au b �i chim v

`a th

´u v �

ˆat nh �

˘at ho �

˘ac

˘an. Ve b

´et v

`a

b �o c´anh c

´�ng

˘an c

`anh kh

ˆo, c

`on n

�am th

`ı s

�ong

k´ı sinh tr

ˆen v

�o c

ˆay.

G�o s

�oi r

�at ch

ac v

`a b

�en. T

`� l

ˆau, ng�

`�i

ta th´ıch d

`ung lo �ai g

�o t

�ot n

`ay �

�e l

`am nh

`a v

`a b

`an

gh�e. Ð

ˆay c

˜ung l

`a lo �ai g

�o t

�ot nh

�at �

�e l

`am th

`ung

�u r� ��u v

`a bia. Nh

`� c

´o nh

˜�ng chi

�ec thuy

�en

v˜�ng ch

ac b

ang g

�o s

�oi, h

�ai qu

ˆan Anh chi

�em �u

th�e tr

ˆen m �

˘at bi

�en trong nhi

�eu n

˘am.

G�o s

�oi v

�an �� ��c �a chu �

ˆong. C

ˆay s

�oi l

`a

h`ınh

�anh kh

ˆong th

�e thi

�eu

�� n�

´�c Anh, n

´o �

´ang

�� ��c ca t �ung v�e t

´ınh c

´�ng c

´ap v

`a s �� b

�en b

�ı. T

`�

qu�a �

�au nh

�o x

´ıu th

`anh c

ˆay s

�oi to l

´�n—m �

ˆot k

`y

cˆong c

�ua s �� s

´ang t �ao!

T`�

qu�a �

�au nh

�o

th`anh

cˆay s

�oi

to l´�n

ay s

oi c´

o th�

e s�

ong h�n 1.000 n˘

amv

`a cao �

�en 40 m, c

´o chu vi h�n 12 m

Tree:

�Jo

hn

Mart

in/A

lam

y;acorn

:�

David

Ch

apm

an

/A

lam

y

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 19

Page 20: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Ða bao gi� b �an nghı gi �ong nh� Kelliehay Liem ch�a? N �eu co, ��ng v �oi k �et

lu �an r ang b �an �ang g �ap v �an � �e. Tren th ��ct �e, ai cung co luc c �am th �ay bu �on. Ngay c �anh�ng ng��i th� ph� ��ng �c Chua Tr�ivao th�i Kinh Thanh cung th �e.

M �ot s �o tr��ng h ��p, co le b �an bi �et t �aisao mınh bu �on, con nh�ng tr��ng h ��pkhac thı khong. B �an gai ten Anna, 19 tu oi,noi: “Khong ph �ai �� trong hoan c �anh gheg�m b �an m�i c �am th �ay bu �on. C �am xuc �ay�ap � �en b �at c� luc nao, ngay c �a khi ��is �ong b �an khong co v �an � �e. Th �at ky l �a!”.

Khi b �i n �oi bu �on bao vay, du nguyennhan nao ho �ac khong co ly do, b �an co th elam gı?

L`

�i khuyˆ

en 1: H˜

ay n´

oi ra. Kinh Thanhvi �et: “B ang-h�u th��ng-m �en nhau luonluon; va anh em sanh ra � e giup-�� trongluc ho �an-n �an”.—Cham-ngon 17:17.

Kellie: “Sau khi noi chuy �en v�i m �ot ai�o, toi th �ay vo cung khuay kh �oa.

´It ra cung

co ng��i bi �et nh�ng gı toi �ang ���ng� �au. Ði �eu �o nh� th e h �o thong day xu �ongva keo toi ra kh �oi h �o—r �ot cu �oc toi �a thoatn �an!”.

GI´

�I TR�

ETH

�AC M

�AC

L`am sao �

e h

�et

bu�on b

˜a?

“B�

at c´

� l´

uc n`

ao b �an tˆ

oi c´

ov

�an �

�e, t

ˆoi �

�eu gi

´up v

`a l

`am cho

b �an c�

am th�

ay d�

e ch�iu hn.Nh�ng khi v

�e nh

`a, t

ˆoi v

`ao

ph`

ong v`

a kh´

oc, �ˆ

ay l`

a �i�

eu´ıt ai bi

�et.

”—Kellie�.

“Khi bu�

on b˜

a, tˆ

oi khˆ

ongmu

�on n

´oi chuy �

ˆen v

´i ai. N

�eu

�� �c m`

i �i �ˆ

au, tˆ

oi ��

eu vi �ˆ

enc

´ �

e t

`� ch

�oi. V

´i gia �

`ınh,

oi r�

at gi�

oi che gi�

au n�

oi bu�

onc

�ua m

`ınh. H �o c

´� ngh

˜ı t

ˆoi v

�an

on.

”—Li

ˆem.

� M �ˆot s

�o t

ˆen trong b

`ai �

˜a �� ��c �

oi.

20 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Page 21: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

´Y KI

�EN C

�UA V

`AI B �AN TR

�E

“Khi ch�ı ngh

˜ı �

�en

m`ınh, t

ˆoi d

�e �

ˆam ra

bu�

on n�

an. M�

oi khi gi´

up�

˜ ng�

`i kh

´ac, t

ˆoi b

´t

ch´

u´y �

�en b

�an th

ˆan v

`a

th�

ay vui tr�

l �ai.

“Khi th�`

ng xuyˆ

ent �

ˆap th

e d �uc, t

ˆoi

´ıt

bu�

on b˜

a hn v`ı c

�am

th�

ay h`

ai l`

ong v´

ib

�an th

ˆan. Vi �

ˆec t �

ˆap

th

e d �uc gi´

up c th

eti

ˆeu hao n

˘ang l� �ng.

Sau �´

o, tˆ

oi qu´

a m �ˆ

etv

`a kh

ˆong c

`on t

ˆam tr

´ı

e ngh˜ı �

�en n

�oi bu

�on

�a!

Drenelle

Rebekah

G ��i y: Hay vi �et ra ben d��i ten c �ua ng��ib �an than ma b �an co th e giai bay khi n �oi bu �onl �an at.˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝

L`

�i khuyˆ

en 2: H˜

ay vi�

et ra. Khi n �oi bu �on�anh h� ��ng � �en cai nhın c �ua b �an v �e cu �ocs �ong, b �an hay th �� vi �et ra y nghı c �ua mınh.Trong cac bai Thi-thien, Ða-vıt co luc bay t �on �oi bu �on sau xa (Thi-thien 6:6). Vi �et ranh�ng c �am xuc nh� th �e co th e giup b �an “gi�l �ay s �� khon ngoan va suy xet”.—Cham-ngon3:21, B �an D�ich M�i.

H��ng: “Vi �et ra y nghı giup toi gi �ai t �oa s ��r �oi r �am trong trı do n �oi bu �on ch �at ch�a laungay. Khi vi �et ra c �am xuc va c �o g �ang hi eu t �aisao toi c �am th �ay nh� th �e, n �oi bu �on v�i �iph �an nao”.

G ��i y: M �ot s �o ng��i vi �et nh �at ky. N �eucung vi �et nh �at ky, b �an co th e ghi l �ai �i �eu gı?Khi bu �on, hay di �en t �a c �am xuc c �ua b �an va lydo nao khi �en b �an bu �on. M �ot thang sau, hayxem l �ai nh�ng gı b �an �a vi �et. Cai nhın c �uab �an v �e v �an � �e �o co thay � oi khong? N �eu co,hay vi �et ra �i �eu gı �a giup b �an.

L`

�i khuyˆ

en 3: H˜

ay c�

au nguy �ˆ

en. KinhThanh cho bi �et n �eu b �an c �au nguy �en v �enh�ng m �oi lo l �ang c �ua mınh, thı ‘s �� bınh-anc �ua Ð�c Chua Tr�i v� ��t-qua m �oi s �� hi eu-bi �et, se gi�-gın long va y-t� ��ng b �an’.—Phi-lıp4:7.

Xuan Th �ao: “Toi c �o tım ra nguyen dokhi �en mınh bu �on n �an, nh�ng khong thanh.Toi r �at chan ch��ng vı c� bu �on ma khong coly do. Toi c �au xin Ð�c Gie-ho-va giup toic �am th �ay vui v �e. Cu �oi cung, toi �a thoat�� ��c n �oi bu �on. Vı th �e, b �an ��ng bao gi�xem nh �e tac d �ung c �ua l�i c �au nguy �en!”.

G ��i y: Hay c �au nguy �en v�i Ð�c Gie-ho-vad ��a tren nh�ng l�i ghi n�i Thi-thien 139:23.Hay trut n �oi long va xin Ngai giup b �an bi �et�� ��c ly do khi �en mınh bu �on.

Ngoai nh�ng g ��i y neu tren, b �an co th etım ngu �on an �ui quy bau trong L�i Ð�cChua Tr�i (Thi-thien 119:105). Hay l �ap � �ay

tam trı b ang nh�ng y t� ��ng tıch c ��c t� KinhThanh. Ði �eu nay co th e tac � �ong t �ot � �en suynghı, c �am xuc va hanh � �ong c �ua b �an (Thi-thien 1:1-3). Ch ang h �an, sach Cong-v �u conhi �eu cau chuy �en thu v �i va hao h�ng. H�nn�a, b �an co th e tım �� ��c nh�ng l�i g ��i y v �ecach � �oc Kinh Thanh sao cho hi �eu qu �a b angcach xem xet chın “G��ng xu �at s �ac” trongsach Gi�i tr �e th ac m ac—Nh�ng l�i gi �ai �apthi �et th ��c, t �ap 2 (ch�a co trong ti �eng Vi �et),do Nhan Ch�ng Gie-ho-va xu �at b �an. Trongs �o �o co g��ng m �au c �ua ong Gio-sep,

ˆE-xe-

chia, ba Ly-�i va vua Ða-vıt. N�i trang 227,T

�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 21

Page 22: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

b �an se th �ay cach s� � �o Phao-lo v� ��t quac �am xuc tieu c ��c ma �oi luc ong g �ap ph �ai vıb �at toan.

N �eu b �an �a c �o g �ang ma n �oi bu �on v �ankhong v�i �i thı sao?

Khi noi bu

�on kh

ˆong v�i �i

B �an Ryan noi: “Co nh�ng bu oi sang toich �ı mu �on n am lı tren gi��ng con h�n lath�c d �ay r �oi � �oi m �at v�i m �ot ngay t �e nh �at”.B �an Ryan b �i b �enh tr �am c �am va nhi �eu ng��ikhac cung m �ac ph �ai can b �enh nay. Cac cu �ocnghien c�u �� m �ot s �o n��c cho th �ay c� b �onng��i tr �e thı co m �ot ng��i m �ac b �enh tr �amc �am tr��c khi � �en tu oi tr� ��ng thanh.

Lam sao bi �et b �an co b �i tr �am c �am haykhong? M �ot s �o d �au hi �eu c �ua b �enh nay la:thay � oi ro r �et v �e tınh tınh l �an hanh vi, t �� col �ap, h �au nh� khong con thıch thu v�i b �at c�vi �ec gı, thay � oi �ang k e trong thoi quen anu �ong cung nh� gi �ac ng �u, va c �am th �ay vod �ung ho �ac t �oi l �oi ma khong co ly do.

H �au nh� ai cung co luc b �i m �ot trongnh�ng tri �eu ch�ng k e tren. Nh�ng n �eu cactri �eu ch�ng nay keo dai vai tu �an thı b �an nennoi v�i cha m �e � e �� ��c ��a �i kham b �enh.Bac sı se cho b �an bi �et tam tr �ang bu �on ba c �uab �an co ph �ai la do b �enh ly hay khong�.� Khi n �oi bu �on keo dai, m �ot s �o b �an tr �e �a nghı � �en vi �ec t ��

t ��. N �eu b �an cung co y nghı �o, hay noi ngay v�i m �ot ng��il�n ma b �an tin c �ay.—Xin xem sach Gi�i tr �e th ac m ac—Nh�ngl�i gi �ai �ap thi �et th ��c, t �ap 1, ch��ng 13; ho �ac T �ınh Th�c!thang 5-2008, trang 26-28 (khong co trong ti �eng Vi �et).

N �eu b �an b �i tr �am c �am thı khong co gı ph �aih o th �en. Nh� �i �eu tr �i y khoa, nhi �eu ng��ic �am th �ay d �e ch �iu h�n—th �am chı lau r �oi h �om�i c �am th �ay d �e ch �iu nh� th �e! V �ay, du n �oibu �on c �ua b �an co ph �ai la do b �enh tr �am c �amhay khong, hay ghi nh� nh�ng l�i � �ay an �uin�i Thi-thien 34:18: “Ð�c Gie-ho-va �� g �annh�ng ng��i co long �au-th��ng”.

V`

AI ÐI�

EU �

E SUY NGH˜I

˘ Kh´oc c

´o l ��i kh

ˆong?

“Tˆoi kh

ˆong ph

�ai l

`a ng�

`�i mau n�

´�c m

at,

nh�ng tˆoi th

�ay trong nh

˜�ng l

´uc bu

�on ch

´an,

kh´oc l

`a c

�an thi

�et. Kh

´oc gi

´up ch

´ung ta gi

�ai

t�oa c

�am x

´uc v

`a c

ˆan b

ang l �ai. Nh

`� th

�e,

tˆoi b

at �

�au suy ngh

˜ı s

´ang su

�ot v

`a c

´o th

�e

h�´�ng t

´�i t��ng lai v

´�i s �� l �ac quan”.

—Lan.

˘ Ng�`�i kh

´ac c

´o th

e gi

´up b �an �

�oi ph

´o v

´�i

noi bu

�on nh� th

�e n

`ao?

“Khi bu�on, t

ˆoi tr

´anh t �� c

ˆo l �

ˆap. C

´o l

´uc t

ˆoi c

�an

�� m �

ˆot m

`ınh �

�e suy ngh

˜ı v

`a c

�o g

ang hi

�eu

c�am x

´uc c

�ua b

�an th

ˆan ho �

˘ac kh

´oc. Nh�ng

sau �´o, t

ˆoi bi

�et m

`ınh c

�an ti

�ep x

´uc v

´�i ng�

`�i

kh´ac h

�au t

ˆam tr

´ı kh

ˆong ngh

˜ı �

�en chuy �

ˆen

bu�on n

˜�a”.—C

´at T�

`�ng.

�i s �� gi´

up �˜

� v`

an

�o l ��c b

an th

ˆan,

b �an c´

o th�

e ra kh

oih

�o s

ˆau u bu

on

22 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Page 23: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

˘ M �ˆot s

�o con chu

�on chu

�on c

´o th

�e

l� ��n kho�ang 30 gi

ˆay m

`a v

�an duy

tr`ı �� ��c � �

ˆo cao. B

´ı quy

�et l

`a g

`ı? Ð

´o l

`a

nh`� �

ˆoi c

´anh c

´o t

´ınh n

˘ang kh

´ı � �

ˆong

l ��c m`a kh

ˆong s

�an ph

�am n

`ao c

�ua

nh˜�ng nh

`a s

�an xu

�at m

´ay bay c

´o th

�e

s´anh b

ang!

ay suy ngh˜ı �i

�eu n

`ay: Ð

ˆoi c

´anh

siˆeu m

�ong c

�ua con chu

�on chu

�on c

´o

n�ep g

�ap, nh

`� �

´o c

´anh kh

ˆong b �i cong

v �eo. C´ac nh

`a khoa h �oc kh

´am ph

´a ra

rang c

´ac n

�ep g

�ap n

`ay c

˜ung g

´op ph

�an

t �ao s´�c n

ˆang khi con chu

�on chu

�on

�ang l� ��n. T �ap ch´ı New Scientist cho

bi�et: “Ði

�eu n

`ay c

´o �� ��c l

`a v

`ı kh

ˆong

kh´ı lu

�on qua c

´ac n

�ep g

�ap, t �ao ra

nh˜�ng v

`ung

´ıt l ��c ma s

´at v

`a nh

`� v �

ˆay

gi´up t

˘ang s

´�c n

ˆang �

˜a c

´o do s ��

chuy�en � �

ˆong c

�ua kh

ˆong kh

´ı qua �

ˆoi

c´anh”.

Sau khi nghiˆen c

´�u c

´anh con

chu�on chu

�on, k

˜y s� h

`ang kh

ˆong l

`a

Abel Vargas v`a �

�ong nghi �

ˆep c

�ua

ˆong

k�et lu �

ˆan r

ang “nh

˜�ng �

ˆoi c

´anh m

ˆo

ph�ong t

`� thi

ˆen nhi

ˆen r

�at h

˜�u

´ıch

trong vi �ˆec thi

�et k

�e c

´ac m

´ay bay si

ˆeu

nh�o”. Ð� ��c g

an m

´ay ghi h

`ınh ho �

˘ac

nh˜�ng thi

�et b �i kh

´ac, c

´ac r

ˆo-b

�ot bi

�et

bay nh�o b

ang l

`ong b

`an tay c

´o nhi

�eu

´�ng d �ung th ��c ti

�en, t

`� vi �

ˆec thu th �

ˆap

thˆong tin v

�e nh

˜�ng n�i b �i tai ��ng

��en vi �

ˆec ki

�em � �inh m

´�c � �

ˆo

ˆo nhi

�em

mˆoi tr�

`�ng.

B �an ngh˜ı sao? Ð

ˆoi c

´anh si

ˆeu

m�ong c

´o nhi

�eu n

�ep g

�ap c

�ua chu

�on

chu�on do t �� nhi

ˆen m

`a c

´o? Hay �

´o l

`a

m �ˆot s �� thi

�et k

�e?

M �ˆ

OT S �� THI

ET K

E?

C´anh c

�ua

chu�on chu

�on

°

ay bay chu

on chu

on microdronen �

˘ang kho

ang 120mg, b

e ngang 6cm,

o �ˆ

oi c´

anh c ��c m

ong b�

ang silic,� �

ˆap c

´anh khi c

´o �i �

ˆen

� Philippe Psaila/Photo Researchers, Inc.

Page 24: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Ðo la con gı? Chınh la bao My, con v �at h �omeo l�n nh �at chau My. Chung s �ong ��

�au? Trong r�ng, � �am l �ay, sa m �ac va cacvung ban sa m �ac c �ua Trung ho �ac Nam My.Khong nh� cac loai h �o meo khac, bao Mych ang nh�ng s �ong tren m �at � �at ho �ac tren cayma con thıch n��c.

Hay hınh dung b �an �ang ��ng c �anh m �otcon bao My � ��c tr� ��ng thanh. No co th e dai� �en 2m, ch�a tınh �uoi, n �ang 120kg ho �ach�n. La loai s �ong ��n � �oc, bao My ch �ı �i tım� �ong lo �ai vao mua giao ph �oi. Con � ��c co th egiao ph �oi khi len ba ho �ac b �on tu oi, con concai co th e � �e l�a � �au tien luc hai tu oi. M �oil�a � �e th��ng la hai con sau qua trınh mangthai ba ho �ac b �on thang. M �ot s �o con bao Myco th e s �ong h�n 20 nam trong tınh tr �anggiam c �am.

Loai h �o meo l�n nay bı an va kho phathi �en. M �ot nha sinh v �at h �oc cho bi �et: “R �at khotım �� ��c bao My! Toi co th e ��ng ngay benc �anh m �ot con... ma v �an khong th �ay no”. Noco b �o long mau vang nau �i em nh�ng � �oml�n bao quanh cac � �om nh �o. Nh� th �e, no coth e an mınh r �oi bi �en �i ma khong ai hay bi �et.

Lo`ai th

´u s

˘an m

�oi th

�am l �

˘ang v

`a c

ˆo � �

ˆoc

La con thu san m �oi lao luy �en, bao My ankho �ang 85 loai � �ong v �at, bao g �om heo voi, naiva kh �ı. Vı khong s �� n��c nen no cung d �edang b �at ca va rua. Co l �an, m �ot s �o ng��i �a

ch�ng ki �en bao My gi �et m �otcon ng ��a tr� ��ng thanh, loi xaccon ng ��a �i kho �ang 80m tren� �at r �oi bang qua song.

Con v �at thong minh nayth��ng n am im l �ang tren caych� � ��i con m �oi. Khi �an l ��nloi hoi khong c �anh giac ch �ayqua, bao My nhao xu �ong t �ancong. Ch �ı m �ot cu c �an m �anh,no gi �et ch �et m �ot con r �oinhanh chong nh �ay len caytr �� l �ai. No � ��i cho � �en khi�an l ��n �i qua h �et m�i xu �ongloi xac con m �oi.

Tuy nhien, trong s �o cac loai h �o meo, baoMy ıt khi t �an cong con ng��i va no ch�a baogi� �� ��c li �et ke vao loai thu an th �it ng��i.Tren th ��c t �e, con ng��i �e d �oa bao My nhi �euh�n la no �e d �oa con ng��i.

T �ai sao c`on qu

´a

´ıt?

Tr��c �ay, ph �am vi sinh s �ong c �ua baoMy la t� phıa nam Hoa Ky � �en h �et NamMy. Ngay nay, ph �am vi sinh s �ong c �ua chungb �i thu h �ep g �an phan n ��a so v�i cach �ay100 nam. Cho � �en gi�a th �ap nien 1970, cacth �� san �a gi �et hang ngan con bao My m �oinam � e l �ay da. Ch �ı rieng nam 1968, chau My�a xu �at kh au h�n 13.500 b �o da. Nam 2002,��c tınh con ch�a t�i 50.000 con bao My.

“Ch´ua t

e

r`�ng xanh”

C�

UA CHˆ

AU M˜Y

B�

AC M˜

Y

TRUNGM

˜Y

NAM M˜

Y

Ph �am vi s �ongc �ua bao My

Ph �am vi tr��c �ay

Ph �am vi hi �en t �ai

24 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Page 25: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Gi� �ay, co le ch �ı con kho �ang 15.000 cons �ong trong moi tr��ng hoang da.

Hi �ep h �oi B �ao t �on Ð �ong v �at Hoang da baocao r ang g �an 40% n�i sinh s �ong tr��c �ayc �ua bao My �a b �i thu h �ep b ��i n �an pha r�ng.Ch �ı rieng Mexico, c� m �oi phut, chung b �i m �atm �ot di �en tıch s �ong t��ng ���ng v�i m �ot sanbong �a. Tınh tr �ang nay bu �oc bao My ph �aisan thu nuoi � e sinh t �on.

No l ��c b

�ao t

�on

Kho �ang 200 qu �oc gia �ung h �oquy � �inh c �ua cong ��c buonban qu �oc t �e cac loai co nguyc� tuy �et ch �ung (Convention on

International Trade in EndangeredSpecies). Cong ��c �o c �am san baoMy vı m �uc �ıch th��ng m �ai. Nh�ng

cong vien qu �oc gia �a �� ��c xay d ��ng trenn�i sinh s �ong c �ua loai bao My nh am duytrı n�i �� c �ua chung. Nam 1986, khu b �aot �on � �ong v �at hoang da t �ai trung Cockscomb�� n��c Belize tr �� thanh khu b �ao t �on � �autien tren th �e gi�i b �ao v �e loai bao My. Ngoaira, Mexico �a danh rieng h�n 150.000har�ng nhi �et ��i trong khu b �ao t �on sinh quy enCalakmul tren ban � �ao Yucatan � e b �ao v �eloai bao My.

N �o l ��c c �ua con ng��i trong vi �ec b �ao t �on“chua t e r�ng xanh” nay co thanh cong haykhong thı v �an ch�a th e ch �ac ch �an. Tuy nhien,chung ta an tam khi bi �et r ang Ð �ang T �ao Hoa� �ay yeu th��ng se s�m h �uy di �et nh�ng aih �uy pha trai � �at, luc �ay con ng��i va loai thuse s �ong hoa thu �an v�i nhau, nh� y � �inh c �uaNgai.—Kh �ai-huy �en 11:18;

ˆE-sai 11:6-9.

Page 26: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

T rong Bai gi �ang tren nui, Chua Gie-su noi:“Ð�ng ch �ong-c �� k �e d�. Trai l �ai, n �eu ai v �a

ma ben h�u ng��i, hay ��a ma ben kia choh �o luon”.—Ma-thi-� 5:39.

Ngai mu �on noi gı? Co ph �ai Chua Gie-sukhuyen mon � �o ngai khong nen t �� v �e? Ngaynay, tın � �o Ð �ang Christ co nen im l �ang ch �iu� ��ng va khong tım s �� b �ao v �e c �ua phap lu �atkhong?

´Y c

�ua Ch

´ua Gi

ˆe-su l

`a g

`ı?

Ð e hi eu y c �ua Chua Gie-su la gı, chungta hay xem xet van c �anh c �ua cau noi �o vanh�ng ng��i nghe ngai gi �ang. Ngay tr��ckhi Chua Gie-su ��a ra l�i khuyen �� ��ctrıch �� tren, ngai nh �ac � �en �i �eu ma thınh gi �a�a bi �et trong Kinh Thanh. Ngai l�u y: “Cacng��i co nghe l�i phan r ang: M �at � �en m �at,rang � �en rang”.—Ma-thi-� 5:38.

Chua Gie-su �ang trıch cac cau n�i Xu �atˆE-dıp-to Ky 21:24 va Le-vi Ky 24:20. Ðangchu y la theo Lu �at phap Ð�c Chua Tr�i bancho dan Y-s�-ra-en, vi �ec “m �at � �en m �at” ch �ı�� ��c th ��c thi sau khi ng��i ph �am t �oi b �i xetx �� b ��i th �ay t �e l �e va quan an. H �o se xem xethoan c �anh va � �ong c� ph �am t �oi c �ua ng��i�ay.—Ph �uc-truy �en Lu �at-l �e Ky 19:15-21.

D �an d �an, ng��i Do Thai ap d �ung sai lu �atnay. Sach bınh lu �an Kinh Thanh do ongAdam Clarke vi �et vao th �e k �y 19 noi: “D��ngnh� ng��i Do Thai d ��a vao lu �at nay [m �at� �en m �at, rang � �en rang] � e bao ch�a chovi �ec nuoi long oan h �an va bao thu m �ot cachtan nh �an. Ng��i ta th��ng bao thu cach daman, va ng��i b �i bao thu ch �iu h �au qu �a n �angn �e h�n so v�i nh�ng gı h �o gay ra”. Tuy nhientheo Kinh Thanh, con ng��i khong �� ��cphep bao thu.

QUAN ÐI�

EMC

�UA

KINH TH´

ANHÐa m

´a b

ˆen kia

cho ng`i ta v

�a

c´o ngh

˜ıa g

`ı?

26 T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010

Page 27: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

L�i d �ay c �ua Chua Gie-su trong Bai gi �angtren nui v �e vi �ec ‘��a ma ben kia cho ng��ita v �a’ ph �an anh �ung tinh th �an c �ua Lu �atphap Ð�c Chua Tr�i ban cho dan Y-s�-ra-en. Chua Gie-su khong co y noi r ang n �eumon � �o ngai b �i v �a ma ben nay thı h �o ��aluon ma ben kia cho ng��i ta �anh. Vaoth�i Kinh Thanh �� ��c vi �et ra cung nh�th�i nay, cai v �a khong dung � e gay th��ngtıch nh�ng la cach � e xuc ph �am, khieukhıch va gay s ��.

V �ay, ro rang Chua Gie-su mu �on noi lan �eu m �ot ng��i gay s �� v�i ng��i khac b angcach v �a ma hay nhi �ec moc, thı ng��i b �i � �oix �� nh� th �e khong nen tr �a �ua, � e tranhr�i vao vong oan oan t��ng bao.—Ro-ma12:17.

L�i c �ua Chua Gie-su r �at gi �ong v�i nh�ngl�i sau c �ua vua Sa-lo-mon: “Ch� nen noi:Toi se lam cho h �an nh� h �an �a lam cho toi;toi se bao ng��i tuy cong-vi �ec c �ua ng��i”(Cham-ngon 24:29). Mon � �o Chua Gie-su��a ma ben kia cho ng��i ta v �a theo nghıala khong � e ng��i khac loi mınh vao cu �ocxung � �ot.—Ga-la-ti 5:26.

N´oi sao v

�e t �� v �

ˆe?

Ð�a ma ben kia cho ng��i ta v �a khongco nghıa la tın � �o Ð �ang Christ khong �� ��ct �� v �e khi b �i ng��i khac hanh hung. ChuaGie-su khong noi chung ta ��ng t �� v �e,nh�ng y ngai la chung ta ch� ra tay tr��cho �ac �anh tr �a, va ch� n oi gi �an r �oi bao thu.B �o �i � e tranh cu �oc au � �a la khon ngoan.Th �e nh�ng cung nen hanh � �ong nh am b �aov �e mınh va bao cho c �anh sat n �eu chung ta lan �an nhan c �ua m �ot t �oi ac.

Cac mon � �o th�i ban � �au c �ua Chua Gie-su ap d �ung �ung nguyen t �ac �ay khi dungphap lu �at � e b �ao v �e mınh. Ch ang h �an, s� � �oPhao-lo �a dung h �e th �ong phap lu �at vaoth�i ong h �au b �ao v �e quy �en thi hanh s�m �ang ma Chua Gie-su giao cho mon � �o, �ola rao gi �ang tin m�ng (Ma-thi-� 28:19, 20).Trong chuy �en hanh trınh truy �en giao ��

thanh Phi-lıp, Phao-lo cung b �an � �ong hanhla Si-la b �i cac th� ��ng quan b �at giam va bu �oct �oi vi ph �am lu �at phap.

Hai ng��i b �i �anh �on tr��c dan chungva giam vao ng �uc ma ch�a h �e �� ��c xet x ��.Khi co c� h �oi, Phao-lo �a ��a lu �at phap ra� e b �ao v �e quy �en c �ua ong la cong dan La Ma.Sau khi bi �et ong la ng��i La Ma, cacth� ��ng quan r �at s ��, h �o xin Phao-lo va Si-lar�i kh �oi thanh ma ��ng gay kho d �e cho h �o.Vı th �e, Phao-lo �a l �ap khuon m �au v �e vi �ecd ��a vao phap lu �at � e “binh-v ��c” quy �en raogi �ang tin m�ng.—Cong-v �u 16:19-24, 35-40;Phi-lıp 1:7.

Nh� Phao-lo, Nhan Ch�ng Gie-ho-va �aph �ai nhi �eu l �an ki �en ra toa an nh am b �ao v �equy �en ho �at � �ong ton giao c �ua h �o. Th �am chı,�i �eu nay cung x �ay ra trong cac qu �oc gia chor ang cong dan c �ua h �o co quy �en t �� do tongiao. Trong cac v �an � �e lien quan � �en t �oi acva an toan ca nhan cung th �e, Nhan Ch�ngGie-ho-va khong ��a ma cho ng��i ta v �a,t�c khong ch �iu � ��ng ma ch ang lam gı c �a.H �o dung phap lu �at � e t �� b �ao v �e.

La mon � �o Chua Gie-su, Nhan Ch�ngGie-ho-va lam nh�ng b��c c �an thi �et � echınh quy �en cong nh �an quy �en c �ua h �o,nh�ng bi �et r ang k �et qu �a ch �ı gi�i h �an. Vı th �e,nh� Chua Gie-su, h �o trao v �an � �e trong tayÐ�c Chua Tr�i, tin c �ay r ang Ngai bi �et rom �oi vi �ec va se xet x �� cong minh (Ma-thi-�26:51-53; Giu-�e 9). Tın � �o chan chınh nh�r ang s �� tr �a thu thu �oc v �e Ð�c Gie-ho-va.—Ro-ma 12:17-19.

O BAO GI`

� B �AN TH�

AC M�

AC:

˘ Mˆon �

�o Ch

´ua Gi

ˆe-su n

ˆen tr

´anh

h`anh � �

ˆong n

`ao?—R

ˆo-ma 12:17.

˘ Kinh Th´anh c

´o c

�am vi �

ˆec d

`ung lu �

ˆat ph

´ap

��e b

�ao v �

ˆe quy

�en l ��i kh

ˆong?

—Phi-l´ıp 1:7.

˘ Ch´ua Gi

ˆe-su tin c �

ˆay �i

�eu g

`ı n�i Cha

ng`ai?—Ma-thi-� 26:51-53.

Page 28: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

˘ Khi th�a b �

ˆo tr

ˆen �

�ao Orleans xinh � �ep g

�an

th`anh ph

�o Quebec, Canada, b �an c

´o th

�e th

�ay c

´ac

t`oa nh

`a

�� �

ˆay ph

�an

´anh l

`ong m �

ˆo � �ao c

�ua

nh˜

�ng ng�`�i � �inh c� th

`�i k

`y �

�au. C

´ac nh

`a th

`�

nh�o, mang d

�au

�an c

�ua m �

ˆot th

`�i �

˜a xa, v

�an c

`on

nam b

ˆen con ��

`�ng ch �ay quanh �

�ao v

`a m

�oi

gi´ao x

´� �

�eu c

´o nh

`a th

`� ri

ˆeng.

Th �i tr�an Saint-Pierre c

´o m �

ˆot nh

`a th

`� n

ˆong

thˆon c

�o nh

�at c

�ua v

`ung Quebec, �� ��c x

ˆay t

`�

n˘am 1717. B

ˆay gi

`�, nh

`a th

`� �

´o tr

�� th

`anh n�i

tri�en l

˜am tranh v

`a c

´o m �

ˆot � �

˘ac �i

�em �

´ang ch

´u

´y.

Ph´ıa tr

ˆen b

`an th

`� c

´o b

�on m

�au t �� ti

�eng H

ˆe-b�-r�

h ��p th`anh danh Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i, Gi

ˆe-h

ˆo-va.

Ng`ay nay, trong c

´ac nh

`a th

`� C

ˆong gi

´ao

´ıt nghe

ai n´oi �

�en danh Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i v

`a c

`ang

´ıt th

�ay

danh�ay. Th �

ˆat v �

ˆay, m �

ˆot l

´a th� do t

`oa Vatican g

��i

�i v`ao n

˘am 2008 n

´oi r

ang theo ch

�ı th �i c

�ua gi

´ao

ho`ang, danh Ch

´ua “kh

ˆong �� ��c s

�� d �ung ho �

˘ac

ph´at

ˆam” trong c

´ac nghi th

´�c t

ˆon gi

´ao, th

´anh

ca v`a c

�au nguy �

ˆen. Tuy nhi

ˆen, Kinh Th

´anh n

´oi r

˜o

Giˆe-h

ˆo-va Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i mu

�on danh Ng

`ai ph

�ai

�� ��c “��on kh

ap c

�a thi

ˆen-h �a”.—Xu

�at

ˆE-d

´ıp-t

ˆo K

´y

9:16.

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

´y th

´�c r

ang mu

�on Ð

´�c

Ch´

ua Tr`�i vui l

`ong, h �o ph

�ai l

`am nhi

�eu h�n l

`a ch

�ı

��e danh Ng

`ai trong m �

ˆot t

`oa nh

`a. M

�oi n

˘am tr

ˆen

kh ap th

�e gi

´�i, h �o d

`anh ra h�n 1,5 t

�ı gi

`� �

�e gi

´up

ng�`�i ta bi

�et v

�e danh v

`a

´y � �inh c

�ua Ð

´�c Ch

´ua

Tr`�i. H�n n

˜�a, h �o c

`on kh

ˆoi ph �uc danh c

�ua Ng

`ai

l`a Gi

ˆe-h

ˆo-va

�� �

´ung v �i tr

´ı trong Kinh Th

´anh. B

�an

d �ich Kinh Th´anh Th

�e Gi

´�i M

´�i (The New World

Translation of the Holy Scriptures) do h �o xu�at

b�an, trung th

`anh v

´�i b

�an nguy

ˆen ng

˜� v

�on c

´o

danh д

�c Giˆe-h

ˆo-va kho

�ang 7.000 l

�an. Ð

�en nay,

c´o h�n 165.000.000 cu

�on B

�an d �ich Th

�e Gi

´�i

M´�i �� ��c

�an h

`anh tr �on b �

ˆo hay t

`�ng ph

�an trong

83 ngˆon ng

˜�. Th �

ˆat v �

ˆay, v

�e danh Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i,

Giˆe-h

ˆo-va, c

ˆau h

�oi �� ��c � �

˘at ra kh

ˆong ph

�ai l

`a

ch´

ung ta c´o c� s

�� n

`ao �

�e d

`ung danh

�ay, m

`a l

`a

ch´

ung ta d ��a trˆen c� s

�� n

`ao �

�e kh

ˆong d

`ung

danh�ay.

Danh д�c Ch

´ua Tr

`�i �� ��c loan b

´ao!

B�an d �ich Th

�e Gi

´�i M

´�i,

c´o danh Gi

ˆe-h

ˆo-va

kho�ang 7.000 l

�an,

�� ��c�an h

`anh tr �on b �

ˆo

hay t`�ng ph

�an trong

83 ngˆon ng

˜�

Page 29: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

Ch

u ngh˜ıa c

´a nh

ˆan v

`a ch

´�ng

tr�

am c

amTheo t� Daily Telegraph �� Luan Ðon, cac

nha nghien c�u cho bi �et n��c Anh la “xa h �oi��ng � �au v �e vi �ec � �e cao ch �u nghıa ca nhan,chu tr �ong ca nhan h�n t �ap th e”. M �ot cu �ocnghien c�u khac cho th �ay ng��i Anh �� trongs �o nh�ng ng��i b �i tr �am c �am va lo l �ang n �angnh �at. M �ot s �o chuyen gia tin r ang co s �� lienh �e gi�a ch �u nghıa ca nhan va ch�ng tr �amc �am. Ng��i ta ti �en hanh nh�ng cu �oc nghienc�u va so sanh cac xa h �oi �� Tay ph��ng v�iTrung Qu �oc va Ðai Loan. Nh�ng xa h �oi

´A

Ðong nay chu tr �ong � �en t �ap th e h�n la canhan va d��ng nh� �i �eu nay b �ao v �e h �o kh �oi b �isuy nh� ��c s�c kh �oe tinh th �an. T� Telegraphcho bi �et “xa h �oi ıch k �y... khi �en chung ta m �acch�ng tr �am c �am”.

on nhˆ

an ��

ong gi´

�i trong gi´

ao h �ˆ

oiTh �uy Ði

en

Vao thang 10-2009, giao h �oi Luther �� Th �uyÐi en �a cho phep nh�ng ng��i � �ong tınhlam l �e c��i trong nha th�. Ði �eu nay �� ��c��a ra ch �ı vai thang sau khi qu �oc h �oi Th �uyÐi en thong qua lu �at hon nhan b �at k e gi�i tınh.T� bao Dagens Nyheter noi: “Ði �eu �ay co nghıagiao h �oi Th �uy Ði en la m �ot trong nh�ng giao

h �oi l�n � �au tien tren th �e gi�i bac b �o quan�i em truy �en th �ong, theo �o hon nhan la m �ots �� k �et h ��p gi�a ng��i nam va ng��i n�”.

Ngˆ

on ng˜

� c

ua ti�

eng kh´

oc em b´

eTheo cac nha nghien c�u t� � �ai h �oc Wurzburg, �c, ngay

ngay th� hai trong cu �oc ��i, em be khoc theo am �i �eu c �uati �eng m �e � �e. H �o �a thu am ti �eng khoc c �ua 30 tr �e s� sinh ng��iPhap va 30 tr �e ng��i Ð�c, r �oi phan tıch t �an s �o, giai �i �eu vacao � �o. Ti �eng khoc c �ua em be Phap th��ng b �at � �au�� � �o tr �am r �oi d �an cao len, con em be Ð�c thıng� ��c l �ai. Trong c �a hai tr��ng h ��p, cac be � �eub �at ch��c giai �i �eu � �ac thu trong ngon ng�c �ua cha m �e. Th �e nen, ng��i ta tin r ang ngonng� phat tri en t� luc em be con �� trongb �ung m �e va em be b �at � �au “noi” khi c �atti �eng khoc � �au ��i.

QUAN S´

AT TH

E GI´

�I

Theo m �ˆ

ot cu �ˆ

oc kh

ao s´

at, kho

ang10,3% �

`an

ˆong Brazil

�� � �

ˆo tu

�oi t

`� 15

��en 64 t

`�ng quan h �

ˆe t

`ınh d �uc v

´�i

´ıt nh

�at

m �ˆot ng�

`�i m

`ınh g �

˘ap tr

ˆen m �ang trong

12 th´ang qua.—B �

ˆO Y T

�E BRAZIL.

T`

� lˆ

au, B�

ac B˘

ang D��ng �˜

a b �i baoph

u b

�i l

´�p b

˘ang l

´�n d

`ay �

�en 80m.

Nh�ng bˆay gi

`� “l

´�p b

˘ang l

ˆau n

˘am... �

˜a bi

�en

m�at, s �� vi �

ˆec l �a th�

`�ng n

`ay t �ao thu �

ˆan l ��i cho

vi �ˆec m

�� mang ��

`�ng bi

�en v

`ung b

ac c ��c”.

—THˆ

ONG T�AN X

˜A REUTERS, CANADA.

Moscow v`

a t`

oa Vatican �˜

a tuyˆ

en b�

othi

�et l �

ˆap quan h �

ˆe ngo �ai giao song ph��ng.

—THˆ

ONG T�AN X

˜A NOVOSTI, NGA.

Kilimanjaro, ng �on n´

ui cao nh�

at chˆ

auPhi, “�

˜a m

�at 26% l

´�p b

˘ang tr

ˆen �

�ınh

trong kho�ang n

˘am 2000 �

�en 2007”.

—DAILY NATION, KENYA.

29

Page 30: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

ung c´

o b

ao v �ˆ

e ch´

ung ta?Sung co b �ao v �e ng��i s �� h�u no khi

ng��i �o b �i t �an cong khong? M �ot cu �ocnghien c�u c �ua tr��ng Ð �ai h �oc Y khoaPennsylvania, Hoa Ky, k �et lu �an r ang nhınchung thı sung khong b �ao v �e �� ��c. Sau khilo �ai ra cac tınh hu �ong lien quan � �en c �anhsat, t �� b �an chınh mınh va vo y bop co, cacnha nghien c�u th �ay r ang ng��i mang sung“co nguy c� b �i b �an cao g �ap 4,5 l �an so v�ing��i khong mang sung”. Cu �oc nghien c�ucong nh �an r ang m �ot s �o ng��i co sung �at �� b �ao v �e �� ��c mınh, nh�ng t �ı l �e �o r �atth �ap. Bao cao tren cho bi �et quan ni �em s ��h�u sung la “s �� b �ao v �e khi s �ong trong moitr��ng nguy hi em nen �� ��c th �ao lu �an vaxet ky l �ai”.

Th�

ay tu thoa sonM �ot b �an tin t� Bangkok cho bi �et �� Thai

Lan nh�ng chu ti eu �a “gay tai ti �eng cho� �ao Ph �at” qua vi �ec thoa son, m �ac ao th �ay tubo sat ng��i, “dang �i �eo l �a va �eo tui xachn�”. Vı lo tr��c hanh vi ai nam ai n� c �uanh�ng chu ti eu nay, nen cac nha lanh � �aoPh �at giao �a � �e ngh �i m �� khoa d �ay cac phept �ac v �e cach c� x �� va ph �uc s�c. M �ot nha s�

thuy �et phap gi �ai thıch la cac th �ay tu khongb �i c �am quan h �e � �ong tınh, “n �eu c �am, thıh�n phan n ��a se bu �oc ph �ai b �o con ���ngtu hanh”.

Xe l

�a d`

anh cho ph´

ai � �epTrong nhi �eu nam, cac ph �u n�

�An Ð �o

�i nh�ng chuy �en xe l ��a �ong �uc th��ngph �ai � �oi pho v�i vi �ec b �i treu gh �eo, s� mo,nheo, nhın ch am ch am, noi chung la b �icac nam hanh khach sach nhi �eu. Theo t�bao The Telegraph �� thanh ph �o Calcutta, vıngay cang co nhi �eu l�i phan nan, nen chınhph �u quy � �inh m �ot s �o tr��ng h ��p �an ongkhong �� ��c len xe l ��a. K �et qu �a la trong b �onthanh ph �o l�n nh �at c �ua

�An Ð �o—New Delhi,

Mumbai, Chennai va Calcutta—co m �ot s �o�oan xe l ��a “Cho phai � �ep” ch �ı chuyen ��a�on ph �u n�. Cac hanh khach nay noi r ang h �or �at hai long.

C� quan Qu�

oc t�

e Nghiˆ

en c´

�u Ungth� �

˜a x

´et l �ai nguy c� g

ˆay ung th�

c�ua c

´ac thi

�et b �i t

am n

ˆau b

ang tia t

�� ngo �ai.

Tr�´�c kia c

´ac thi

�et b �i n

`ay �� ��c xem l

`a “c

´o

th�e g

ˆay ung th� cho con ng�

`�i”, nay b �i x

�ep

v`ao lo �ai “g

ˆay ung th� cho con ng�

`�i”.

—THE LANCET ONCOLOGY, ANH.

T �ai Argentina, c´

� 10 ph �u n˜

� th`ı c

´o

9 ng�`

�i mang thai ngo`

ai´y mu

�on.

—CLAR´IN, ARGENTINA.

“Vi �ˆ

ec c´

ac nh`

a sinh v �ˆ

at h �oc kh´

amph

´a ra nh

˜�ng lo

`ai m

´�i l

`a chuy �

ˆen kh

´a

th�`

�ng xuyˆ

en. M�oi ng

`ay, h �o nh �

ˆan d �ang

kho�ang 50 lo

`ai. Ch

�ı ri

ˆeng n

˘am 2006, g

�an

17.000 lo`ai � �

ˆong th ��c v �

ˆat m

´�i �� ��c x

´ac

� �inh, chi�em kho

�ang 1% trong s

�o 1,8 tri �

ˆeu

lo`ai �

˜a �� ��c � �

˘at t

ˆen”.—TIME, HOA K

`Y.

Page 31: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

1.Gia-cv`aGi

˘ang.2.Phi-e-rv

`aAnh-r

ˆe.

3.Gi˘angB

´ap-t

´ıt.4.Anhtrail

`aPhi-e-r,

v`a

ˆongtr

�th

`anhm

ˆon�

�oc

�uaCh

´uaGi

ˆe-su.

д

AP´

AN

Ð

O VUI GIA Ð`INH

Ai l`

am ngh�

e n`

ay?1. Hai ng�

`�i �

´anh c

´a n

`ao l

`a con trai c

�ua

ˆong X

ˆe-b

ˆe-�

ˆe v

`a

l`a s

´� �

�o c

�ua Ch

´ua Gi

ˆe-su? H

˜ay ghi ra c

ˆau tr

�a l

`�i tr

ˆen h

`ang k

�e

ph´ıa d�

´�i. G ��I

´Y: Ð �oc Ma-thi-� 4:21, 22.

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝2. T

ˆen c

�ua hai s

´� �

�o kh

´ac c

˜ung l

`am ngh

�e �

´anh c

´a l

`a g

`ı?

G ��I´Y: Ð �oc Ma-thi-� 4:18.

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝

PH�

AN TH�

AO LU �ˆ

AN:T �ai sao Ch

´ua Gi

ˆe-su n

´oi r

ang c

´ac m

ˆon �

�o ng

`ai s

˜e n

ˆen “tay

�´anh l�

´�i ng�

`�i”? (Ma-thi-� 4:19). B �an ngh

˜ı gi

˜�a �

´anh c

´a

v`a �

´anh l�

´�i ng�

`�i c

´o g

`ı gi

�ong v

`a kh

´ac nhau?

B �AN BI�

ET G`I

V�

E S´

� �

O

ANH-Rˆ

E?

3. Tr�´�c khi theo Ch

´ua Gi

ˆe-su,

Anh-rˆe l

`a m

ˆon �

�o c

�ua ai?

G ��I´Y: Ð �oc M

´ac 1:4; Gi

˘ang

1:35-40.

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝4. Anh-r

ˆe �

˜a n

´oi cho ai bi

�et

v�e Ch

´ua Gi

ˆe-su, v

`a k

�et qu

�a ra

sao? G ��I´Y: Ð �oc Gi

˘ang 1:40-42.

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝

˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝ ˝

PH�

AN TH�

AO LU �ˆ

AN:T �ai sao n

ˆen k

�e cho b

`a con

c�

ua b �an nghe nh˜

�ng �i�eu b �an

bi�et v

�e Ch

´ua Gi

ˆe-su? Tuy nhi

ˆen,

m �ˆot s

�o ng�

`�i c

´o th

�e ph

�an

´�ng

th�e n

`ao? G ��I

´Y: Ð �oc Ma-thi-�

10:32-37.

TRONG S�

O N`

AYTr

�a l

`�i c

´ac c

ˆau h

�oi sau �

ˆay v

`a �i

�en v

`ao ch

�o tr

�ong c

ˆau Kinh

Th´anh th

´ıch h ��p.

TRANG 3 Ng�`�i kh

ˆon kh

´eo s

˜e xem x

´et �i

�eu g

`ı?

Chˆam-ng

ˆon 14: ��������

TRANG 8 д

�c Ch´

ua Tr`�i �

˜a � �

˘at cho m

`ınh danh

riˆeng n

`ao? Thi-thi

ˆen 83: ��������

TRANG 21 S �� b`ınh an c

�ua Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i gi

´up

ch´ung ta nh� th

�e n

`ao? Phi-l

´ıp 4: ��������

TRANG 22 д

�c Giˆe-h

ˆo-va

�� g

�an nh

˜�ng ng�

`�i n

`ao?

Thi-thiˆen 34: ��������

T�ınh Th

´�c! Th

´ang 10- 12 n

˘am 2010 31

Page 32: !#2...T ınh Th ´ c! Th ´ ang 10-12 n ˘ am 2010 3 Roi, ng i ph` ong vi´ enˆ ay aph˜ ong v an m ot gia ˆ ınh Nh` anˆ Ch ´ ng. K et qu al ` ag ` ı? C ˆ ochobi et: “Quan

“S �� th �ˆat v

�e Ð

´�c Ch

´ua Tr

`�i”

“Ch´ua Gi

ˆe-su Christ l

`a ai?”

“Nh˜�ng ng�

`�i ch

�et

�� �

ˆau?”

“Ph�ai ch

˘ang ch

´ung ta �ang s

�ong

trong “ng`ay sau-r

�ot”?”

“T �ai sao д�c Ch

´ua Tr

`�i �

e cho c

´o �au kh

o?”

“C´ach x

ˆay d ��ng �

`�i s

�ong gia �

`ınh h �anh ph

´uc”

H �oc viˆen �� ��c khuy

�en kh

´ıch n

ˆeu c

ˆau h

�oi v

`a t

`ım c

ˆau tr

�a l

`�i

trong Kinh Th´anh. Qua qu

´a tr

`ınh h �oc h

�oi Kinh Th

´anh, h �o c

´o th

�e

t �� quy�et � �inh m

`ınh n

ˆen theo t

ˆon gi

´ao n

`ao.

B �an c´o th

�e xin t

`ım hi

�eu Kinh Th

´anh c

˜ung nh� nh �

ˆan s

´ach Kinh

Th´anh th �

ˆat s �� d �ay g

`ı? b

ang c

´ach �i

�en v

`a g

��i phi

�eu d�

´�i �

ˆay

v�e � �ia ch

�ı ghi tr

ˆen phi

�eu ho �

˘ac d

`ung m �

ˆot � �ia ch

�ı th

´ıch h ��p kh

´ac

�� ��c li �ˆet k

ˆe n�i trang 5 c

�ua t �ap ch

´ı n

`ay.

C´ach d �ay Kinh Th

´anh c

�ua

Nhˆan Ch

´�ng Gi

ˆe-h

ˆo-va

c´o g

`ı � �

˘ac bi �

ˆet?

H �o d �ay theo ��e t

`ai v

`a th�

`�ng d

`ung s

´ach Kinh Th

´anh

th �ˆat s �� d �ay g

`ı?. S

´ach c

´o 19 ch��ng, g

�om m �

ˆot s

�o �

�e t

`ai sau:

Q Xin g�i cho t

ˆoi s

´ach

n`ay (kh

ˆong k

`em theo

�i�eu ki �

ˆen n

`ao kh

´ac).

Xin ghi r˜o ng

ˆon ng

˜.

��������������������������������������

Q Tˆoi mu

�on bi

�et v

�e vi �

ˆec

h �oc Kinh Th´anh mi

�en ph

´ı

t �ai nh`a.

Tˆen ��������������������������������������������������������������������������������������������

Ð �ia ch�ı ��������������������������������������������������������������������������������������

�������������������������������������������������������������������������������������������������

Th`anh ph

�o �������������������������� Bang �������� M

˜a bu �i �

ˆen �����������������

Jehovah’s Witnesses, 25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483

www.watchtower.org

KINH TH´

ANHth �at s �� D �AY G

`I?

g10 10-VT