2017 monetary policy

24
МАКРО ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН НӨХЦӨЛ БАЙДЛЫН ҮНЭЛГЭЭ МОНГОЛБАНК МОНГОЛБАНК 2016 оны 11 дүгээр сарын 9 Улаанбаатар хот

Upload: the-business-council-of-mongolia

Post on 09-Apr-2017

99 views

Category:

Business


0 download

TRANSCRIPT

МАКРО ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН НӨХЦӨЛ БАЙДЛЫН ҮНЭЛГЭЭ

МОНГОЛБАНК

МОНГОЛБАНК

2016 оны 11 дүгээр сарын 9

Улаанбаатар хот

2Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

АгуулгаI. Удиртгал II. Эдийн засаг, санхүүгийн салбарын өнөөгийн нөхцөл байдал,

эрсдэл– Гадаад эдийн засгийн орчин– Гадаад сектор– Бодит сектор– Улсын төсөв, Засгийн газрын өр – Мөнгө, санхүүгийн сектор – Банкны салбар

III. Эдийн засгийн эмзэг байдлын үнэлгээIV. Ерөнхий дүгнэлт, саналV. Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах

хөтөлбөрHyperlink page

3Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Эдийн засгийн бүтцээс хамаарсан “төрөлх”-ийн эмзэг байдал өндөртэй манай орны хувьд дархлааг сайжруулан сөрөг шокийг хохирол багатай даван туулах чадамжийг сайжруулах нь чухал;

• Дотоод эдийн засгийн эмзэг байдлыг тогтмол судалж, эдийн засгийн дархлааг сайжруулах чиглэлд бодлогын арга хэмжээг тухай бүр авах шаардлага зүй ёсоор тавигдаж байна;

• Монголын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын өнөөгийн нөхцөл байдлын үнэлгээг хийж, эдийн засгийн дархлааг сайжруулахын тулд авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай бодлогын саналыг дэвшүүлэв;

Hyperlink page

I. Удиртгал

4Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

II. Эдийн засаг, санхүүгийн салбарын өнөөгийн нөхцөл байдал, эрсдэл

Hyperlink page

5Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Манайхаас экспортлогч орнуудын эдийн засгийн өсөлт саарч байна. – БНХАУ: 2016 онд 6.5%,

2017 онд 6.3%– Түүхий эдийн эрэлт, үнэ

• ХНБ 12 дугаар сард бодлогын хүүгээ өсгөх магадлал өндөр байна. – 7 дугаар сард өөрчлөлөөгүй:

Инфляци 2%-ийн зорилтоос бага, хөрөнгө оруулалт буурсан

Hyperlink page

2.1 Гадаад эдийн засгийн орчин (1)МУ-ын гадаад эрэлтийн өөрчлөлт, хувиар*

4

5

6

7

8

9

10

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Гадаад эрэлт

1.0

0

0.5

1

1.5

2

I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV

2014 2015 2016 2017

ХНБ-ны хүү, хувиар

*Гадаад худалдааны жингээр худалдааны гол түнш улсуудын эдийн засгийн өсөлтийг жигнэж тооцов.

6Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

ЭРСДЭЛ: Гадаад эдийн засгийн орчинд бий болж буй өөрчлөлтүүдээс үзэхэд экспортын түүхий эд, ашигт малтмалын бүтээгдэхүүний үнэ цаашид мэдэгдэхүйц сайжрахааргүй, Монгол Улсын гадаад эрэлт бага байхаар байна.

Hyperlink page

2.1 Гадаад эдийн засгийн орчин (2)Экспорт, импорт, худалааны нөхцлийн жилийн өөрчлөлт, хувиар

-40%

-20%

0%

20%

40%

-80%

-40%

0%

40%

80%

1 4 7 10 1 4 7 10 1 4 7 10 1 4 7 10 1 4 7 10 1 4 7

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Худалдааны нөхцөлийн индексийн жилийн өөрчлөлт, (БТ)Экспортын үнийн индексийн жилийн өөрчлөлтИмпортын үнийн индексийн жилийн өөрчлөлт

• Экспорт, импортын хилийн үнийн жилийн өөрчлөлт сөрөг түвшинд байна.

• Худалдааны нөхцөл өмнөх онтой харьцуулахад муу хэвээр байна.

• Энэ байдал цаашид ч хадгалагдахаар байна.

7Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд Hyperlink page

2.2 Гадаад сектор (1)Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт, сая $

1,705

(1,867)

(189)

-25.0%

-20.0%

-15.0%

-10.0%

-5.0%

0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

(2,500)

(2,000)

(1,500)

(1,000)

(500)

-

500

1,000

1,500

2,000

BOP balance /mill $/

BOPB/GDP /%/

Төлбөрийн нийт тэнцэл, сая $

Эх сурвалж: Монголбанк

17.3%2.4% 1.4%

51%

1%

-120%

-140.0%

-120.0%

-100.0%

-80.0%

-60.0%

-40.0%

-20.0%

0.0%

20.0%

40.0%

60.0%

80.0%

(5,000)

(4,000)

(3,000)

(2,000)

(1,000)

-

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000 FDI /mill $/GDP growth /%/FDI/GDP ratio /%/

(3,362)

(469) (31)

-35.6%

-5.8%-0.9%

-40.0%

-35.0%

-30.0%

-25.0%

-20.0%

-15.0%

-10.0%

-5.0%

0.0%

5.0%

10.0%

(4,000)

(3,500)

(3,000)

(2,500)

(2,000)

(1,500)

(1,000)

(500)

-

500

1,000 CAB /mill $/

CAB/GDP ratio /%/

Урсгал тэнцэл, сая $

Нэрлэсэн болон бодит ханшийн жилийн өөрчлөлт

30.6%

-23.4%

26.0%

4.9%

-30.0%

-20.0%

-10.0%

0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

NEER ханшийн жилийн өөрчлөлтREER ханшийн жилийн өөрчлөлт

8Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

ЭРСДЭЛ:• Гадаад валютын улсын нөөц

хангалтгүй, гадаад төлбөрийн чадвар сул байна.

• Гадаад секторын нөхцөл байдлаас үзэхэд төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш цаашид үргэлжлэн сулрах дарамт өндөр байна.

• Төгрөгийн ханшийн хэт хурдан, өндөр сулралт нь санхүү, эдийн тогтворгүй байдал руу хөтлөх эрсдэлтэй.

Hyperlink page

2.2 Гадаад сектор (2)Монгол Улсын нийт гадаад өр, сектороор

Эх сурвалж: Монголбанк

9Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Өрхийн бодит хэрэглээ 10.9 хувиар буурсан

• Цэвэр экспортод эерэг нөлөө үзүүлж эхэлсэн

• Засгийн газрын хэрэглээний өсөлт хүчтэй нөлөө үзүүлэхгүй байна.

Hyperlink page

2.3 Бодит сектор (1)Бодит ДНБ-ий өсөлт, эцсийн ашиглалтаар

Эдийн засгийн мөчлөгЭх сурвалж: ҮСХ

Эх сурвалж: ҮСХ-ны мэдээнд үндэслэн тооцов

-10.0

-8.0

-6.0

-4.0

-2.0

0.0

2.0

4.0

6.0

I/07 I/08 I/09 I/10 I/11 I/12 I/13 I/14 I/15 I/16

Уул уурхайн Уул уурхайн бус

Үйлдвэрлэлийн зөрүү

Потенциалүйлдвэрлэлд эзлэх хувь

• Эдийн засаг мөчлөгийн уналтын төлөвт шилжээд байна– Уул уурхайн бус салбар гол

нөлөө үзүүлж байна– Том төслүүд эхлэх нь

эдийн засгийн төлөвийг өөрчилнө

10Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд Hyperlink page

ЭРСДЭЛ:• Дотоод, гадаад эрэлт бага байгаагаас эдийн засгийн өсөлт одоогийн түвшнээс

буурч, ажилгүйдэл улам нэмэгдэх, иргэдийн амьжиргааны түвшин үргэлжлэн муудах эрсдэлтэй байна.

2.3 Бодит сектор (2)Монгол Улсын нийт гадаад өр, сектороор • Аж үйлдвэр, худалдааны

салбарын ажиллагсдын тоо буурч байна. – Хөдөө аж ахуй, үйлчилгээний

салбарын ажиллагсдын тоо нэмэгдэж байна.

• Ажилгүйдлийн түвшин 10.4%болж (35 мянган хүн шинээр ажилгүй болсон), сүүлийн 6 жилийн хамгийн өндөр түвшинд хүрсэн.

Он 2012 2013 2014 2015 2015Q2 2016Q2

Ажиллагсад (мян. хүн) 1018.2 1038.2 1040.7 1067.6 1145.341 1131.8жилийн өсөлт -0.8% 2.0% 0.2% 2.6% 3.9% -1.2%Хөдөө аж ахуй 318 305 322 335 300 314Аж үйлдвэр 182 205 224 207 257 233Худалдаа 137 152 174 154 188 171Үйлчилгээ 381 377 384 371 400 414

Ажилгүй иргэд (мян. хүн) 87.8 87.2 87.0 96.5 97.3 131.9жилийн өсөлт 13.4% -0.6% -0.3% 10.9% -4.0% 35.5%

Ажиллах хүчний оролцоо, %

61.6 60.9 60.3 60.5 62.8 60.2

жилийн өөрчлөлт -2.6 -0.7 -0.6 0.2 -0.3 -2.6Ажилгүйдэл, % 7.9 7.8 7.7 8.3 7.8 10.4

жилийн өөрчлөлт 0.9 -0.1 -0.1 0.6 -0.6 2.6

Эх сурвалж: ҮСХ

11Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Төсвийн нэгдмэл байдал• Төсвийн алдагдал, ДНБ-ий

харьцаа:– 2016 онд: 18% (ХБГ)– 2017 онд: 9.9% (ӨБТ)

• Төсвийн алдагдлын санхүүжилт тодорхой бус

Hyperlink page

2.4 Улсын төсөв, Засгийн газрын өр (1)Төсвийн орлого, зардал, тэнцэл

Төсвийн орлого, зардлын жилийн өөрчлөлт, %Эх сурвалж: Сангийн яам

-0.31 -0.33 -0.39-1.08

-0.25-0.89 -1.16

-4.35

-2.59

-5

-3

-1

1

3

5

7

9

11

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ХБГ

2017 ӨБТ

Их наяд

төгрөг Төсвийн тэнцэл

Төсвийн орлого

Төсвийн зардал

12.9%

19.3%

3.7%-2.7%

-10.5%

11.7%

61%

42% 41%

-6%

33%

56%

26%

2%

14%

2%

36%

-12%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ХБГ

2017 ӨБТ

Төсвийн орлогын өсөлт Төсвийн зардлын өсөлт

Эх сурвалж: Сангийн яам

• 2017 оны төсвийн орлого тасалдах эрсдэл өндөр– Татварын бус арга

хэмжээгээр орлогыг өндөр дүнгээр нэмэгдүүлэх боломж хязгаарлагдмал

12Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Засгийн газрын өр (ӨҮЦ), ДНБ-ий харьцаа– 2016 онд 88.0%– 2017 онд 85%

• Өрийн тусгай шаардлага зөрчигдөх эрсдэл өндөр– Нэрлэсэн ДНБ-ий өсөлт

өндөр байхаар таамагласан

Hyperlink page

2.4 Улсын төсөв, Засгийн газрын өр (2)ЗГ-ын өрийн тусгай шаардлагыг хангаж буй байдал

Эх сурвалж: Сангийн яам, Монголбанк

ЭРСДЭЛ:• Өрийн тусгай шаардлага зөрчигдөж, өрийн дунд хугацааны тогтвортой байдал

алдагдах эрсдэл өндөр байна. • Төсвийн өндөр алдагдал, түүнээс шалтгаалсан Засгийн газрын өрийн өсөлт нь

макро эдийн засгийн тогтвортой байдалд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй байна.

48.0% 47.2%

65.4%

87.5% 84.8%

103% 100%

0.0%

20.0%

40.0%

60.0%

80.0%

100.0%

120.0%

2014 2015 2016Q3 2016ХБГ 2017ӨБТ

Засгийн газрын өрийн үлдэгдэл (ӨҮЦ)/ДНБЗасгийн газар, Монголбанкны өрийн үлдэгдэл (ӨҮЦ)/ДНБ

13Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд Hyperlink page

2.5 Мөнгө, санхүүгийн сектор (1)

М2 мөнгөний жилийн өсөлт, түүний задаргаа Зээлийн жилийн өсөлт

Эх сурвалж: Монголбанк

0.4

-3.4-0.7

-10

-5

0

5

10

15

20

3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 92013 2014 2015 2016

%

Хүнснээс бусад бараа, үйлчилгээХүнсний барааИнфляци

Жилийн инфляци

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 92013 2014 2015 2016

% МахСүү, өндөгХүнсний ногооБусад хүнсГурил, будаа, талх

Хүнсний барааны жилийн инфляцийн задаргаа

Эх сурвалж: ҮСХ

-15-10

-505

1015202530354045

3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9

2013 2014 2015 2016

% Хад. байгууллагаас гадуурх мөнгөТөгрөгийн харилцахТөгрөгийн хадгаламжВалютын хадгаламжВалютын харилцахМ2 мөнгөний жилийн өсөлт 55% 54%

5%8%

-20%-10%

0%10%20%30%40%50%60%70%80%

03 06 09 12 03 06 09 12 03 06 09 12 03 06 09 12 03 06 09

2012 2013 2014 2015 2016

Хадгаламжийн байгууллага Санхүүгийн байгууллага

14Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд Hyperlink page

2.5 Мөнгө, санхүүгийн сектор (2)Төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш, 2010.12.31=100

ЭРСДЭЛ: Бодит секторын өсөлт саарч, зээлийн тасалдал гүнзгийрэх, энэ нь эргээд бодит секторын уналтыг нэмэгдүүлэх эрсдэл өндөр байна.

20.1

13.2

15.95

10

12

14

16

18

20

22

3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 92013 2014 2015 2016

%

Төгрөгийн зээл Төгрөгийн хадгаламж ТБҮЦ

153.9

180.3

100

120

140

160

180

200

3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 92013 2014 2015 2016

Ам.доллар Евро Хятадын юань

Зээл, хадгаламж, ТБҮЦ-ны хүү

• Ханш суларч байна: 6-р сард Гадаад валютын гадагшлах урсгал огцом нэмэгдсэн, валютын захад оролцох боломж хязгаарлагдсан.

• Төгрөгийн үнэ цэнийг хадгалах зорилгоор бодлогын хүүг нэмсэн.

• Төгрөгийн хадгаламж, зээлийн хүүнд хүчтэй нөлөө үзүүлээгүй.

• Эдийн засагт сонгодог “зээлийн тасалдал” үүсч байна. – Зээлдэгчийн бизнесийн эрсдэл

өндөр

15Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Банкны салбарын тогтвортой байдал зээлийн эрсдлээс шууд хамаарна.

• Чанаргүй, хугацаа хэтэрсэн зээлийн нийт зээлд эзлэх хувь өсч байна.– Эдийн засгийн идэвхижил

суларсан– Төгрөгийн гадаад валюттай

харьцах ханш сулралт

• Э/З-ийн идэвхижил Чанаргүй зээл Зээл олголт Э/З-ийн идэвхижил

Hyperlink page

2.6 Банкны салбар (1)Банкны салбарын активын бүтэц

Зээлийн чанарын үзүүлэлтЭх сурвалж: Монголбанк

2015-VII

55.1%11.0%

2.2%

20.2%

11.5%

2016-VII

Зээл 48.7%

ЗГҮЦ10.3%

ТБҮЦ4.3%

Мөн.хөр21.7%

Бусад 14.9%

7.2%

14.5%

0%2%4%6%8%

10%12%14%16%

1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7 9 11 1 3 5 7

2013 2014 2015 2016

Чанаргүй зээлийн хувьЭргэн төлөлтийн доголдолтой зээлийн хувь*

* Эргэн төлөлтийн доголдолтой зээлд хугацаа хэтэрсэн болончанаргүй зээлийнг оруулан тооцсон

16Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд Hyperlink page

2.6 Банкны салбар (2)Эрсдэл даах чадварын үзүүлэлт Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварын үзүүлэлт

Эх сурвалж: Монголбанк

12%

17.6%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5 9 1 5

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Зохистой харьцаа Өөрийн хөрөнгийн харьцаа

ЭРСДЭЛ:• Эдийн засгийн идэвхжил сулрахын хэрээр зээлийн эргэн төлөлт хугацаа хэтрэх,

зээлийн ангилал буурч чанаргүйд шилжих, улмаар банкны системийн тогтвортой байдал алдагдах эрсдэл нэмэгдэж байна.

• Банкны салбарын тогтвортой байдлыг хадгалахад микро зохистой бодлогын болон зохицуулалтын арга хэмжээ чухал хэдий ч, макро эдийн засгийн орчныг сайжруулах шаардлага тулгарч байна.

• Банкны салбарын зохистой харьцааны үзүүлэлтүүд системийн түвшинд тогтвортой хангагдсан хэвээр байна.

17Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

III. Монгол Улсын эдийн засгийн эмзэг байдлын үнэлгээ

Hyperlink page

Аргачлал: Дэлхийн банкны аргачлал

Дэлгэрэнгүй тайлбар: Д.Ган-Очир (2012), “Монголын эдийн засгийн эмзэг байдлын үнэлгээ: “Инфляци, эдийн засгийн өсөлтийн хөтөч үзүүлэлтийг тодорхойлох нь”, Монголбанкны Судалгааны товхимол № 7, хуудас 175-210.

18Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлуудHyperlink page

Эдийн засгийн эмзэг байдал

Төсөв

Гадаад сектор

Санхүүгийн сектор

Нийгэм

Мөнгө, валютын ханш

Үзүүлэлт Утга Эмзэгбайдал

Төсвийн тэнцэл/ ДНБ -10.2% ӨндөрЗГ-ын өр/ДНБ 84% ӨндөрСанхүүжилтийн эх үүсвэрийн хэрэгцээ /ДНБ

12.2% Өндөр

Зайлшгүй шаардлагатайзардал/ Нийт зардал

76.5% Өндөр

Түүхий эдийн орлого /Нийт орлого

15% Дунд

Үзүүлэлт Утга Эмзэг байдалТүүхий эдийн экспорт / Нийт экспорт

84% Өндөр

Экспорт/ДНБ 39.2% ӨндөрХудалдааны тэнцэл/ДНБ 12.4% Бага

ГВАН/Импорт 4 сар Өндөр

Мөнгөн гуйвуулга/ДНБ 2.9% Дунд

Үзүүлэлт Утга Эмзэг байдал

Гадаад валютын өр /Нийт өртөлбөр

20.9% Дунд

Өөрийн хөрөнгө /Нийт актив

11.2% Бага

Чанаргүй зээл /Нийт зээл 9% ӨндөрЗээл/Хадгаламж 154% ӨндөрЗээл/ДНБ харьцааны өсөлт -2.7% Дунд

Үзүүлэлт Утга Эмзэг байдал

Ядуурлын мэдрэмж 1.9 Өндөр

Ажилгүйдлын түвшин 10.4% Өндөр

Өдрийн $ 1.9-аас бага орлоготой хүн ам/ Нийт хүн ам 21.6% Дунд

Жини индекс 0.32 Дунд

Үзүүлэлт Утга Эмзэг байдал

Инфляци -0.06% БагаИнфляцийн хүлээлт -0.6% БагаБодит хүү 15.06% БагаГВАН/ДНБ 23.2% ДундВалютын ханшийн уян хатан байдал

Зохицуулалттайхөвөгч

Дунд

Эдийн засгийн эмзэг байдал: 2016.Q2-Q3

Төсвийн эмзэг байдал өндөр байна.Мөнгө, валютын ханшийн эмзэг байдал бага-> дунд байна.

Санхүүгийн секторын эмзэг байдал дунд-> өндөр байна.

Гадаад секторын эмзэг байдал өндөр байна.

Нийгмийн салбарын эмзэг байдал дунд->өндөр байна.

19Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

• Эдийн засгийн нөхцөл байдал хүнд, эрсдлүүд хуримтлагдаад байна;• Эдийн засгийн энэ орчинд зөвхөн банкны салбарын зээл олголтыг

нэмэгдүүлэх, хүүг бууруулах зэрэг арга хэмжээ авах нь хангалттай үр дүн авчрахгүй– Бодит сектор сэргэж байж л зээл бага хүүгээр гарч эхэлнэ, эргээд санхүүгийн

салбарын эрсдэл буурна– Төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханшийг сулруулах, зээлийг эрсдэлтэй,

зохисгүй байршуулалт руу түлхэх зэрэг эрсдлийг бий болгоно• Эдийн засгийн одоогийн хүндрэлээс богино хугацаанд хохирол багатай

гарахын тулд– Бодит секторт хүчтэй эерэг шокууд орж ирэх шаардлагатай: томоохон

төслүүдийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх

– Макро эдийн засаг тогтворжих, цаашид тогтвортой өсөх бодлогыг хэрэгжүүлэх: Төсвийн сахилга батыг хангах, санхүүгийн системийн эрсдэл даах чадвар сайжруулах, гадаад валютын нөөц сэргээх

Hyperlink page

IV. Ерөнхий дүгнэлт, санал

20Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

1. Богино хугацаанд эдийн засгийг тогтворжуулах

2. Дунд хугацаанд эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг хангах

Төсвийг бодлого өрийн тогтвортой байдлын шинжилгээтэй уялдах

Төлбөрийн тэнцлийн алдагдлыг бууруулахад чиглэсэн мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх

Валютын нөөц, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, гадаад төлбөрийг барагдуулахад чиглэсэн бодлого

Уул уурхайн бус салбарыг дэмжих, эдийн засгийн төрөлжилтийг дэмжих

Уул уурхай, дэд бүтцийн төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэх замаар эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих

Тогтвортой, хүртээмжтэй өсөлтийг хангах засаглал, хууль эрхзүй, институцийн реформыг хэрэгжүүлэх

V. Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөр

21Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

V.Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөрЗорилт Арга хэмжээ

1. Төсвийн дунд хугацааны тогтвортой байдлыг хангах

- Төсвийн алдагдлыг буруулж, өрийн тогтвортой байдлын шинжилгээтэй уялдуулан баталдаг болох,

- Түүнчлэн нийгмийн чанартай хөтөлбөрүүдийг үр ашиг, зардлын судалгаанд үндэслэн боловсруулах,

2. Эрсдэл даах чадварыг нэмэгдүүлэх

- Мөнгөний бодлогын хүрээнд үнийн тогтвортой байдлыг хангахын зэрэгцээ валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх макро суурь хүчин зүйлстэй нийцтэй уян хатан ханшийн бодлого баримтлах,

- Төв банкнаас төсөл, хөтөлбөр, улсын төсвийн алдагдлыг мөнгөжүүлэхгүй байх замаар эдийн засгийг тогтворжуулахад чиглэсэн арга хэмжээ авах,

21

22Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

Зорилт Арга хэмжээ3. Гадаад валютын нөөцийг нэмэгдүүлэх.

- ОУВС, ДБ, АХБ, Японы олон улсын хөгжлийн агентлагаас бодлогын зээл авах,

- Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх төсөл, хөтөлбөрүүдийг хэлэлцээрийг эхлүүлж, батлах, хөрөнгө оруулалтын орчинг сайжруулах,

- Засгийн газрын гадаад санхүүжилтийн хүрээнд шинээр бонд гаргах,- Монголбанк, Хятадын Ардын банк хооронд байгуулсан своп хэлцлийн хугацааг сунгах, дүнг нэмэгдүүлэх зэрэг валютын нөөцийг тогтворжуулах, нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн арга хэмжээг яаралтай авч хэрэгжүүлэх

4. Банкны системийн тогтвортой байдлыг хангах.

- Санхүүгийн системд эрсдэл хуримтлагдахаас сэргийлэх, эрсдэлийг бууруулах ажлын хүрээнд макро зохистой бодлогын тогтолцоог хөгжүүлэх,

- Банкны өөрийн хөрөнгийн хүрэлцээг сайжруулах,- Санхүүгийн зах зээлийн эрх зүйн орчинг сайжруулах, банкны хяналт, шалгалтыг сайжруулах

22

V.Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөр

23Монгол Улсын гадаад секторын тойм, тулгамдсан асуудлууд

Зорилт Арга хэмжээ5. Институциональ тогтолцоог бэхжүүлэх.

- Цаашид макро эдийн засгийн бодлогыг дунд, урт хугацааны баримжаатай, улс төрөөс ангид байлгах зорилгоор Монгол Улсын Их Хурлын Чуулганы дэгийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж төсвийн бие даасан байдлыг хангах,

- Монголбанк, Санхүүгийн зохицуулалт хороо, Хөгжлийн банк, төрийн өмчит компаниудын засаглалыг сайжруулах чиглэлээр холбогдох хуулиудад нэмэлт өөрчлөлт оруулах

6. Эдийн засгийн төрөлжилт, бизнесийн орчинг сайжруулах.

Экспортыг дэмжих хөтөлбөр, хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байрыг дэмжих санхүүжилт, даатгалын тогтолцоог бүрдүүлэх ажлыг зохион байгуулна.

23

V.Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөр

МонголбанкБага тойруу-3, 15160 Улаанбаатар 46, Монгол улс

http://www.mongolbank.mn

Анхаарал хандуулсанд баярлалаа

Hyperlink page