211 kapital 24 01 2011

pone

deln

ik.2

4. ja

nua

ri.

201

1 | b

roj

211

| go

dina

1 |

cena

20

den.

| te

l. 2

55

14 4

1 | f

aks

. 2 5

8 14

40 NA ZATVORAWE, PETOK, 21.01.2011, 13.00~.

MBI 10 1,14%MBID 0,07%OMB 0,01%

EVRO/DENAR 61,50DOLAR/DENAR 45,65EVRO/DOLAR 1,35

NAFTA BRENT 97,27EURORIBOR 1,58% INDEKS NA MAKEDONSKA BERZA (21.01)

...samo idejata e kapital, sè drugo e pari... ~len na grupacijata KAPITAL MEDIA GROUP

...POGLED NA DENOT...QUPÔ ZIKOV

“[ANGAJ BEJBE”! � STRANA 5

POEDNOSTAVUVAWE NA ADMINISTRATIVNITE PROCEDURI ZA OSNOVAWE FIRMA

OSNOVAWE DRU[TVO ZA 24 ÂSA VO HRVATSKA, A [EST DENA VO SRBIJA � STRANA 12-13

Koj gi podigna cenite na akciite na Makedonska berza?� STRANA 10

Kamata od 6% e prifatliva za makedonskata evroobvrznica!� STRANA 11

� STRANA 2-3

� STRANA 9

ponedelnik

0

VOVEDNIKSPASIJKA JOVANOVA

FIMI MEDIA KAKO MODEL� STRANA 2

KOLUMNAKIRIL NEJKOV

MORALNIOT RELATIVIZAM NA KORPORA-TIVNOTO UPRAVUVAWE� STRANA 14

U[TE EDNA LIDERSKA SREDBA ZAVR[I NESLAVNO

SUETITE GI IZEDOA DR@AVNITE INTERESI� STRANA 6-7

TRI[E:

Dràvite se vo finansiska kriza, a ne evroto � STRANA 19

00

1

0

ZA OP[TINITE NEMA DA OSTANE NI KVADRAT ZEMJI[TE

DR@AVATA ]E PRODAVA 250 GRADE@NI PARCELI, DVOJNO POVE]E OD LANIIAKO OP[TINITE INTENZIVNO RABOTAT NA KOMPLETIRAWE NA URBANISTI^KITE PLANOVI, KAKO [TO TRGNALO, MINISTERSTVOTO ZA [EST MESECI NEMA DA IM OSTAVI NI[TO NA OP[TINITE

9

ZAGUBARITE PRODOL@UVAAT DA GI TRUPAAT ZAGUBITE

...POGLED NADQUPÔ ZIKO

“[ANGAJ BEJBE”!� STRANA 55

� STRANA 9

VOVEDNIKDSPASIJKA JO

FIMI MEDIA KAKO MODEL� STRANA 2

KOLUMNAKIRIL NEJKO

MORALNIORELATIVIZNA KORPORTIVNOTO UPRAVUVAW� STRANA 14

TRI[E:

Dràvite sfinansiskarr

kriza, a ff

ne evroto� 9STRANA 19

VLADATA NE MO@E DA NAJDE INVESTITORI, NO MENUVA DIREKTORI

SA[KO NASEVDRAMATURG

So~ni prikazni za golem teatarski anga`man� STRANA 22

Navigator2 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Dolari za barel e kriti~nata cena na naftata, koja }e go zagrozi ekonom-skoto zazdravuvawe, poradi {to Or-ganizacijata na zemjite izvozni~ki na nafta (OPEK) se soo~uva so s$ pogolem pritisok da go zgolemi proizvodstvoto. Cenata na “crnoto zlato” na berzite vo Azija i Afrika go nadmina iznosot od 100 dolari za barel za prvpat vo izminatite dve godini. No, od OPEK, koi vo vkupnoto svetsko proizvodstvo na nafta u~estvuvaat so okolu 40%, odgovorija deka sega{nata ispo-raka e dovolna za da se zadovoli pobaruva~kata. No, se o~ekuva ne-delava da se zgolemi pritisokot od potro{uva~ite, posebno zad scenata. 100

GLAVEN I ODGOVOREN UREDNIKQup~o Zikov

ZAMENICI NA GLAVNIOT UREDNIKSpasijka Jovanova, Verica Jordanova, Biqana Zdravkovska Stoj~evska

POMO[NICI NA GLAVNIOT UREDNIKIgor Petrovski, Maja Bajalska Georgievska, Aleksandra Spasevska

GRAFI^KI I IT DIREKTORNikolaj Toma{evski

GRAFI^KI PRELOM I WEB ADMINISTRACIJANade Toma{evska, Igor Toma{evski

FOTOGRAFIJAAleksandar Ivanovski

Izdava: KAPITAL MEDIA GROUP doo Skopje, ul: Romanija bb (fabrika Gazela) 1000 Skopje, p.fah: 503, Republika Makedonija; PRETSEDATEL NA ODBOROT NA SODRU@NICI: Qup~o ZikovIZVR[EN DIREKTOR: Gordana Mihajlovska

OFFICE MANAGER I FINANSII: Aleksandra Nikolova: ++389 2 2551 441/ lok:[email protected]

PRETPLATA NA DNEVNIOT VESNIK KAPITAL I NA MAGAZINOT KAPITAL:Sawa Savovska: ++ 389 2 551441 /lok: [email protected]

REKLAMAAleksandra Stojmenova: ++389 2 2551441/ lok:[email protected]; [email protected]

OGLASIDijana Gulakova: ++389 2 2551441/ lok: [email protected]

SPECIJALNI PRILOZI:Jasmina Savovska Tro{anovski: ++389 2 2551 441/ lok: 102, [email protected]

Prviot broj na dnevniot vesnik Kapital se pojavi na 17 mart 2010telefon: ++ 389 2 2551 441; faks: ++ 389 2 2581 440; e-mail: [email protected]

Pe~ati: Grafi~ki Centar SkopjeSpored misleweto na Ministerstvoto za kultura za dnevniot vesnik “Kapital” se pla}a povlastena dano~na stapka. Tekstovite i fotografiite ne se vra}aat. Site objaveni tekstovi, fotografii i druga grafi~ka oprema se avtorski za{titetni i moàt da bidat preobjaveni, ili na drug na~in koristeni samo so dozvola na izdava~ot.Dano~en broj: MK 4030999366644; @iro smetki: Eurostandard banka: 370011100019555

Ministerstvoto za trans-port i vrski i godinava prodolùva so masovna proda`ba na dràvnoto zemji{te. Najavuva proda`ba na 250 parceli samo vo naredniot period, {to e dvojno pove}e od lani, koga bea prodadeni 116 parceli za cela godina. Procesot koj intenzivno po~na vo septemvri minatata godina, koga Vladata najavi deka dràvnoto zemji{te nameneto za stopanski objekti i hoteli }e se prodava za edno evro za metar kvadraten, }e prodolì i vo narednite {est meseci. Ministerstvoto }e objavi na proda`ba pove}e od 250 par-celi za izgradba na zgradi, hoteli i delovni i trgovski objekti vo nekolku op{tini. Kako {to trgnalo Minsterst-voto nema ni{to da im osta-vi na op{tinite, koi od juni go prezemaat upravuvaweto so grade`noto zemji{te. Vo 2010 godina, na vkupno 250 javni naddavawa, bea pro-dadeni 116 parceli, od koi vo kasite na op{tinite i na Minsiterstvoto se sleaa 35,8 milioni evra.Od Ministerstvoto in-formiraat deka vo na-redniot period planirano e da se objavi proda`ba na dràvni parceli vo 20 op{tini. “Planirano e da se objavat oglasi za proda`ba na par-celi vo Karpo{, Strumica,

Kru{evo, Sveti Nikole, [tip, Dojran, Karbinci, Nego-tino –Pepeli{te, Novo Selo, Petrovec, Bitola, Lozovo, Ko~ani, Vinica, Ilinden –Marino, Gevgelija, Debar, Makedonska Kamenica, Ohrid i Kratovo”, soop{tija od ovoj resor.Iako najgolem del od zemji{teto e nameneto za izgradba na stanbeni, de-lovni i industriski objekti, }e se prodavaat i atraktivni lokacii za vikend-ku}i.“Del od zemji{teto e name-neto za izgradba i na objekti za lesna industrija, malo stopanstvo, zdravstveni insti-tucii, vikend-ku}i, hotelski kompleksi, golemi trgovski edi-nici, servisi i stovari{ta i objekti za proizvodstvo, distribucija i servisi”, ob-jasnuvaat od Ministerstvoto.

]E SE PRODAVAAT 120 PARCELI ZA VIKEND-KU]I VO DOJRAN

Vo op{tinite, pak, intenzivno gi podgotvuvaat detalnite urbanisti~ki planovi (DUP) i o~ekuvaat deka }e bidat prodadeni pogolem del od dràvnite parceli, so {to }e imaat pogolem priliv na pari vo op{tinskata kasa.

Kako najat-raktivni lokacii se okolu 130 parceli za vikend-ku}i vo Dojran, tri za hoteli na Ohrid-skoto krajbre`je i edna na grani~niot premin Bogo-rodica za izgradba na golem trgovski centar, za koja Ministerstvoto ve}e nekolku meseci bara investitor.Od op{tina [tip velat deka zavr{eni se okolu 30-40 detalni urbanisti~ki planovi za dràvni parceli, koi se dostaveni do Ministerstvoto za transport i o~ekuvaat deka }e bidat objaveni na proda`ba vo naredniot period. Se raboti za nekolku lokacii za izgradba na stan-beni i objekti za individu-alno domuvawe vo naselbata Sewak, koja vo posledno vreme stanuva poatraktivna vo gradot. Isto taka ima nekolku parceli za izgradba na deloven prostor na pove-}e lokacii vo [tip, a edna e predvidena za izgradba na agroberza”, veli Elena Arsova od sektorot za urban-izam vo op{tina [tip. Kako {to potencira taa, dosega bila prodadena edna parcela za trgovski centar. “Del od parcelite se ob-javeni i procedurata za

MALEKSANDRA SPASEVSKA

[email protected]

ZA OP[TINITE NEMA DA OSTANE NI KVADRAT Z

SPASIJKA [email protected] JOVANOVAjovjj anova@@@kapppital.com.mkj @k it l k

Fimi media na Ivo Sana-der }e bide primer vo u~ebnicite po ekonomija i kriminal, od koj }e se u~i kako vlasta preku reklamni kampawi ja krade dràvata. Sanader go dovede raboteweto na ovaa marketing-agencija do sovr{enstvo, no toa ne zna~i deka kurtuli od kazna. Sega Fimi media e centarot od koj se {irat pipicite na oktopodot na Sanader kon redica dràvni kompanii, ~ij buxet se crpel preku re-klamni kampawi. Ne samo {to se reklamirale, tuku i gi natpla}ale reklamite, a poedinci (direktorite i ministrite) se bogatele. Zatoa Fimi media }e ja u~at studentite kako model za dràven kriminal. Dali modelot na Fimi media im e poznat i na drugite zemji? Reklamnite kampawi & se omileni na vlasta re~isi vo site balkanski zemji. Vreme-to (odnosno voljata na dràvnite inspekcii da si ja vr{at rabotata odgovorno) }e pokaè dali ima kriminal vo sproveduvaweto na ovie kampawi i vo drugi zemji. Mnogumina po apseweto na Sanader se ubedeni deka toj nema da bide edinstvenata `rtva vo balkanskite zemji, koi se ~istili{te za Brisel, pred da im bidat ot-voreni za vlez vo EU. Toa ve}e se slu~uva. Nekoi od balkanskite lideri si odat so lisici na race (Sanader), nekoi so dogo-vor (\ukanovi}).Iako modelot na Fimi media }e go u~at stu-dentite po ekonomija i pravo, tie nema nikoga{

FIMI MEDIA KAKO MODEL

PONEDELNIK 24 JANUARI 2011PRVIOT BROJ NA DNEVNIOT VESNIK KAPITAL IZLEZE NA 17 MART 2010 g.

da si razjasnat zo{to se reklamirala dràvata? Jasna e pri~inata, da se zloupotrebi dràvnata kasa, no ne e jasna celta, a u{te pomalku se znaat efektite. Nema efekti zatoa {to mar-keting-teorijata ne poznava reklamirawe na monopo-li. A dràvnite kompanii dràt klasi~en monopol na pazarot i nudat uslugi i proizvodi koi mora da se koristat. Ne moè gra|anite i kompaniite da ostanat bez struja, voda, grade`ni doz-voli, odobrenija za gradba, oficijalno registrirawe firma, prijavuvawe danoci, barawe pravda na sud... Toa im e sekojdnevna potreba ili zakonska obvrska. Nema-at izbor ni gra|anite na Makedonija, nitu na Hrvat-ska, nitu na Srbija. Na gra|anite vo zemjava im e kompletno jasno deka sudot treba da bide efika-sen. Ne mu e jasno samo na ministerot za pravda. Zatoa se ~udime site zo{to Ministerstvoto za pravda }e gi reklamira reformite vo pravosudniot sistem. Tie treba da se slu~at, a ne da se reklamiraat.Nikoj ne sfati i zo{to Elektrani na Makedonija potro{ija 600.000 evra za da se falat deka proizvedu-vaat struja. Pa, drugo i ne treba da pravat. Ako sakaat da odat napred kako kompanija (po teorijata na direktorot), treba da rastat i da investiraat, a ne da se reklamiraat.Site sme bombardirani od bilbordi so porakata da “izbereme ̀ ivot”. Vo spro-tivno sme ubijci ili samou-bijci. A, niv zakonot gi goni. A, ako treba da diskuti-rame za deca i bremenost, toga{ pogre{no sme se razbrale. Toj {to saka da spre~i abortusi, treba prvo da spre~i za~nuvawe na decata. Seksot doa|a pred ra|aweto, a medicinskite statistiki pokaùvaat deka tinejxerite najmnogu “zagla-vuvaat”, pa potoa baraat

spas na ginekolo{kiot stol. Zna~i, falat edukacija i preventiva, a ne zakonska zabrana za abortus.Naopaku se postaveni rabo-tite so reklamite na Vla-data. Ama, za àl, taa ne se otkaùva, pa prodolùva po staro. I godinava dr-àvnite institucii }e n$ bombardiraat so reklami. Isto i partiite, zatoa {to i tie nau~ija deka najlesno se ga|aat setilata na gra|anite preku mediumite. Samo {to tie odat vo kontra nasoka. Vladata promovira, tie ocrnuvaat.Pretpostavuvam deka i go-dinava nema da doznaeme kolku pari }e ~inat vla-dinite reklami. Nekoi se obiduvaat preku Sovetot za radiodifuzija, odnos-no preku izve{taite {to gi objavuvaat televizi-ite, da presmetaat kolku pari potro{ile za reklami dràvata i partiite. Ama toa e makotrpna rabota i bescelna. Nikoj nema da doznae, zatoa {to po nekoja ~udna praksa mediumite im odobruvaat popust od 90%-95% na partiite. Kojznae kako e so dràvnite insti-tucii. Za niv nikoj ne saka da zboruva.Do momentot dodeka ne se rodi Fimi media i vo Makedonija!?

ZA OP[TINITE NEMA DA OSTANE NI KVVVVAAAADRAT Z

DR@AVATA ]E P250 GRADE@NI DVOJNO POVE]

F

Ministertsvoto za transport vo narednite meseci planira da objavi proda`ba na pove}e od 250 dràvni parceli so po~etna cena od edno evro za metar kvadraten. Iako op{tinite intenzivno rabotat na kompletirawe na urba-nisti~kite planovi, kako {to trgnalo, Minister-stvoto za {est meseci nema da im ostavi ni{to na op{tinite, koi vo juni go prezemaat upravu-vaweto so zemji{teto

SOBRANI 3,3 MILIONI EVRA PO OBJAVUVAWETO NA CENATA OD EDNO EVRO ZA KVADRATMinisterstvoto za transport i vrski minatata godina od proda`ba na dràvno grade`no zemji{te sobra okolu 2,2 milijardi denari (35,8 milioni evra). Bea prodadeni 63 parceli za mali stopanstva, 46 parceli za kompleksi za domuvawe, 33 za komerci-jalni objekti, osum za centri za otkup na zemjodelski proizvodi, osum za trgovski centri, pet za benzinski stanici, tri za hoteli. Od prvata objava za otu|uvawe na zemji{teto po edno evro za metar kvadraten, na 23 septemvri 2010 godina, do 15 noemvri vkupno se prodadeni 63 lokacii vo vrednost od 3,3 milioni evra.

Navigator 3��NE IM BE[E DENOT�LIDERI �POBEDNIK

KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

NE PROSVET-LUVAJTE GO ODGOVOROT, TUKU PRA-[AWETO

ALFRED NORT VAJTHEDANGLOAMERIKANSKI FILOZOF

�

So pruèna raka za prijatelstvo kon Obama, kineskiot pretseda-tel Xintao mudro ja premol~i kritikata upatena od negoviot amerikanski kolega, deka s$ u{te se zagrozeni osnovnite prava na kineskite gra|ani, vadej}i se so toa deka “docnel” simultaniot prevod. So ova, Xintao pokaà deka navistina e re{en da ot-vori nova stranica vo odnosite so Amerika i so pozitivni vibracii da im pristapi na re{avaweto na problemite {to gi imaat dvete zemji. Xintao i Obama na istoriskata sredba se dogovorija da gi smirat strastite. Potpi{aa i dogovor “teòk” 45 milijardi dolari za zgolemuvawe na trgov-skata razmena me|u dvete zemji. Dvata ekonomski giganti se dogo-vorija deka }e sorabotuvaat i vo energetikata, a najavija i deka zaedni~ki }e ja spasuvaat plan-etata od klimatskite promeni. No, ova ne be{e s$. Deka Obama i Xintao se navistina spremni

net za korupciski skandal, {to e i edna od pri~inite za protestite, sostojbite vo Albani ja s tanuvaat zagriùva~ki.Iako vo momentot, situ-acijata e mirna, sepak, napnatosta i tenziite s$ u{te postojat. Zatoa, dokolku Beri{a navistina ne go saka scenarioto od Tunis, namesto da ja prefluva vinata na opozicijata i da dava otpor, preku dijalog treba da gi re{i prob-lemite so koi e soo~en. Vo sprotivno, moè da se zboguva so premierskata fotelja, bidej}i politi~kata kariera ve}e mu stoi na stakleni noze!

Nasproti tvrdewata na albanskiot premier, Sali Beri{a, deka scenarioto od nemirite vo Tunis nema da se preseli vo negovata zemja, sepak, denovive Albanija ìvee vo takva realnost. Nemirite izlegoa od kontrola koga grupa demonstranti od opoziciskata partija, izlegoa na protesti protiv korumpi-ranata vlast na Beri{a.Premirot na Albani ja , namesto soodvetno da in-tervenira i da ja namali i taka tenzi~nata situacija, ne popu{ti i dozvoli krvav sudir me|u policijata i demonstrantite, pri{to tri lica zaginaa.Vakvata situacija vo Albani-ja, nesomneno ja doveduvaat zemjata na rabot od politi~ka kriza. Po ostavkata na pre-tsedatelot Ilir Meta, obvi-

S

� GUBITNIK

N

� MISLA NA DENOT

GORDANA JANKULOVSKA

Makedonija }e bide doma-}in na ministrite za

vnatre{ni raboti i za prav-da na zemjite od EU i Zapaden Balkan, za {to lobira{e ministerkata vo Budimpe{ta

DOMINIK [TROS-KAN

MMF, i pokraj site napori, mora{e

da priznae deka aran`ma-nite za Romanija ne & pomog-naa na zemjata da se spravi so krizata

JORGOS PAPAKONSTANTINU

Gr~kata Vlada dava signali deka }e se otkaè od ukinu-

vawe na privilegiite za gr~kite tekstilni firmi vo Makedonija, so {to }e se spasat desetici firmi vo zemjava

ANTONIO MILO[OSKI

Ne moè da digne glava od problemite so

diplomatite, koi sekoj den go “iznenaduvaat”, koj so quboven, koj so skandal na nacionalna osnova

TUNIS I VO ALBANIJA

RAKUVAWE ZA POMIRUVAWE

ZEMJI[TE

HU XINTAO

SALI BERIШA

ZEMJI[TE

PRODAVA PARCELI, E OD LANI

proda`ba e vo tek. Za nekoi ima zainteresirani kupuva~i”, veli Arsova.Od op{tina Bitola, pak, velat deka podgotveni se pove}e od 500 detalni urbanisti~ki planovi za dràvni parceli, koi se nao|aat vo industriskata zona @abeni i vo kasar-nata vo Bitola, nameneti za stopanski objekti i zgradi za domuvawe. Ottamu velat deka Ministerstvoto za transport odlu~uva dali i koga }e go ponudi na proda`ba.Vo Dojran e komletirana dokumentacijata za 120-130 parceli za izgradba na vikend-ku}i pokraj ezeroto, kako i nekolku lokacii na koi e predvideno da se izgradat trgovski i delovni prostorii.“Dosega bea objaveni nekolku parceli vo Dojran koi se vo sopstvenost na dràvata, za nekoi od niv ~ekame javno naddavawe, a nekoi }e bidat objaveni vo naredniot pe-riod. Spored interesot koj go ima vo momentot, bi trebalo da bidat prodadeni najmalku 30-40 parceli pri prvoto oglasuvawe”, veli Blaè

da gi “zakopaat sekirite” pokaùva i faktot {to na posledniot den od sredbata, dràvnicite najavija deka Kineska dràvna banka saka da kupi edna od amerikan-skite najvlijatelni finansiski institucii.Industriskata i komercijalna banka na Kina, koja vaì i za najgolema svetska banka, se soglasi da plati okolu 100 milioni dolari za 80% sopstveni{tvo vo amerikan-skiot ogranok na Banka na Isto~na Azija, ~ie sedi{te e vo Hong Kong. Tokmu ovaa banka ima 13 kancelarii vo dràvite Kalifornija i Wujork.Ako SAD go odobri transferot, ova }e bide prvata amerikan-skata finansiska institucija kontrolirana od strana na Kineskata dràvna banka.

SAALIILI B BEERIШA

Kantarxiev od sekorot za urbanizam vo op{tina Dojran. Toj veli deka iako op{tinite imaat u{te {est meseci za da se podgot-vat sami da oraniziraat elektronsko naddavawe, najverojatno toa nema da se slu~i nabrzo. “]e nema golemi promeni so ogled na toa {to i ponatamu 80% od parite od proda`ba na zemji{teto }e odat vo kasata na op{tinata, a 20% kaj Minis-terstvoto za transport i vrski”, veli Kantarxiev.

LANI PRODADENI 116 DR@AVNI PARCELI

Minatata godina bea prodadeni 116 dràvni grade`ni parceli od vkupni 250 javni naddava-wa. Najatraktivno be{e zemji{teto za izgradba na

hoteli vo Skopje, vo cen-tralnoto gradsko podra~je, kako i za benzinski stanici vo nekolku gradovi niz dràvata. Ministerstvoto za trans-port ne uspea da najde investitor koj }e ja kupi atraktivnata parcela kaj Gorica 3 vo Ohrid, name-neta za izgradba na hotel so pet yvezdi iako na pos-lednoto naddavawe ima{e eden investitor, koj ne gi uplati parite vo opredele-niot rok. Godinava, isto taka, }e se bara investitor koj }e gradi golem trgovski kompleks na grani~niot premin Bogorodica. Za ovaa parcela Minister-stvoto ve}e podolgo vreme bara investitor. Isto taka otkako sopst-venikot na restoranot Vodenica se otkaà od

atraktivnata parcela na kejot na Vardar, na koja treba{e da gradi hotel, Ministerstvoto povtorno }e ja ponudi na proda`ba. Sosednata parcela, na istata lokacija ja kupi porane{niot direktor na Direkcijata za industriski zoni, Marjan Jovanov.Kako poatraktivni parceli koi bea prodadeni vo ovoj period e lokacijata za izgradba na hotel vo op{tina Centar, koja dostigna cena od 2.500 denari za metar kvadraten, odnosno 40 pati pogolema od po~etnata. Vo indus-triskata zona Re~ani 2 vo Veles bea otu|eni 18 parceli za malo stopanst-vo, koi dostignaa prose~na cena od 824 denari za kvadraten metar (vkupno 14.771.933 denari).

116 parceli prodade

Ministersttvoto za transport i vrski minatata godina

35,8 milioni evra sobra dràvata minatata

godina od proda`ba na grade`no zemji{te

250 dràvni grade`ni

parceli planira da prodade Ministerstvoto za transport i vrski vo

naredniot period

vo a-~i ot HUHUHUHUHU XXXX XIININININTTTAO

Navigator4 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

NASPROTI ODLUKATA NA GRCIJA ZA DANO^NI POVOLNOSTI

GR^KITE FIRMI VO STATUS KVO POZICIJA

Gr~kite firmi vo zemjava s$ u{te se vo neizvesnost i po objavenata od-luka na Minister-stvoto za finansii

vo Grcija deka gr~kata Vlada, sepak, }e prodolì da im dava dano~ni ole-snuvawa. Sopstvenicite na gr~ki kompanii vo zemjava ne znaat kako ponatamu }e se sproveduva ovaa merka, bidej}i uslovot koj go naloìla gr~kata Vlada e tie da dokaàt deka tro{ocite {to gi napravile vo Makedonija se realni. Vo tekstilnata fabrika Vasidora, ve-lat deka sega e na poteg gr~koto Ministerstvo za finansii, koe treba da odlu~i na koj na~in }e proveruva dali gr~kite investitori rabotat regu-larno vo Makedonija.“Na sostanokot vo gr~kata ambasada pred nekolku dena na koj prisustvuvaa i gr~koto ata{e za trgovija i ambasadorkata, ni be{e objasneto deka vo momentot i na odredeno vreme, }e postoi eden vid mora-torium na taa regulativa. Ambasadorkata Papadopolu ni veti deka }e razgovara so ministerot za finansii

SOWA [email protected]

Odlukata na gr~koto Ministerstvo za finansii e prosledena so uslov spored koj, gr~kite firmi koi imaat otvoreno pogoni ili fabriki vo Makedonija mora da dokaàt deka tro{ocite koi gi napravile vo zemjava se realni. Dosega, iako gr~kata Vlada nema{e uvid vo nivnite dano~ni podatoci, sepak gi osloboduva{e od dano~ni obvrski

��

i }e pobara od nego da ni dostavi procedura kako treba da dokaème deka tro{ocite {to gi pravime ovde ne se fiktivni” veli Dejan Petrovski, Vasidora. Petrovski veli deka, sepak, gr~kata Vlada }e im gi priznae tro{ocite napraveni za 2010 godina, dodeka za godinava }e mora na nekakov na~in da dokaùvaat deka istite se realno napraveni odnosno ne rezultiraat so transfer na profit, ili kapital vo nekoja druga dràva, koja se smeta za nekooperativ-na, a so cel da se izbegne pla}aweto danok. “Svetskata ekonom-ska organizacija ja smeta Makedonija i ostanatite zemji so koi Grcija nema dogovor za dano~na trans-parentnost, za peralnica za pari, zatoa moèbi i neophodna be{e vak-vata merka, no nejasno e {to }e baraat, dali da dostavuvame zavr{ni smetki, plateni danoci ili sli~no“, dodava Petrovski.Grcija be{e pritisnata od svetskata ekonomska organizacija OECD, da ja prekine sorabotkata so site gr~ki investi-tori koi imaat otvoreno pogoni ili fabriki vo zemji so koi Grcija nema potpi{ano bilateralen dogovor za transparentnost

na dano~nite podatoci. Pri~inata e poradi toa {to taka gr~kata Vlada nema uvid vo nivnoto finansiskoto rabotewe, pri{to se mo`ni ma-

nipulacii ili pretstavu-vawe podatoci za fik-tivno napraveni tro{oci. Listata na Grcija so zemji so koi nema dano~na transparentnost e dolga,

a Makedonija e edinst-vena zemja vo regionot. Ministerot za finansii, Zoran Stavresi, neodamna izjavi deka problemot e vo Grcija koja odbiva da

go potpi{e dogovorot za odbegnuvawe na dvojnoto odano~uvawe i mu pora~a na gr~kiot kolega {to pobrzo da go potpi{e bi-lateralniot dogovor.

Ministerot za finansii na Grcija, Papakon-stantinu s$ u{te ne odlu~il kako }e prov-eruva dali gr~kite firmi vo zemjava rabotat regularno, za da im dade dano~ni olesnuvawa.

Navigator 5KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

�� 3 FAKTI ZA... PROCENKI...

60 INDIKATORI ]E SE ZEMAT PREDVID PRI RANGIRAWETO NA UNIVERZITETITE

MESECI ]E TRAE CELOKUPNIOT PROEKT KOJ ]E GO SPROVEDE UNIVERZITETOT XAO TONG OD [ANGAJ12

115.000EVRA ]E POTRO[I MINISTRSTVOTO ZA OBRAZOVANIE ZA RANGIRAWE NA MAKE-DONSKITE UNIVER-ZITETI

merikanskiot investitor i mili-jarder, Xorx Soros, smeta deka ev-roskata finansiska kriza ne moè da bide re{ena samo so odobru-vawe na krediti za stabilizacija na dràvite ~lenki na EU, tuku potreb-na e dokapi-

talizacija na privatnite banki vo evrozonata.“Fondovite za stabilizacija treba da bidat koristeni ne samo za pomo{ na Vladite, tuku za popolnuvawe na kapitalot na bankite”, pi{uva Soros vo komentarot za germanskiot vesnik Handelsblat”. Toj smeta deka bi bilo podobro da se vloì dopolnitelen kapital vo bankite po koi se odo-bruvaat krediti od Evropskiot fond za finansiska stabilnost.

QUPÔ ZIKOV

52...POGLED NA DENOT...

“[ANGAJ BEJBE”!A o~ituvani ~itateli na izdanijata na “Kapital”, kako i na ovaa dnevna kolumna pod nazivot “Pogled na denot” - od zdravje, sre}a, ksmet i se razbira “malku pove}e konkreten ke{“ da ne kurtulime vo ovaa 2011 godina! Inaku eve me... Te{ko bilo dnevno da

se opserviraat nastanite, a pritoa voop{to da ne se izgubi od dinamika, proniklivost, kako i zabavnost kako principi na koj po~iva edna kolumna... Zatoa i mi treba{e podolg odmor... Vi blagodaram na razbi-raweto.Sakam na po~etokot na ovaa godina da izrazam èlba - da ja vidam celata Vlada na pres-konferencija! Odmana ne sme ja videle Vladata (site ministri so se premierot na ~elo) istoporena vo golemata sala kako objasnuvaat nekoj “ostvaren konkreten ~ekor od Prerodbata”! Lu|e, navistina, {to stana so prerodba-ta i so onie sveì prerodbeni~ki ministerski faci so blaga nasmevka na rumenite lica ozna~eni kako “lesni fascijalni gr~evi vo uslovi na prerodbeni~ki zanes”... Gi snema!? Mi fali ova moram da priznaam... a mislam deka e i vreme za nov direkten prenos od vladina sed-nica! I toa mi fali... ve molam {to pobrzo so ova!Deneska malku okolu konfliktot na relacija minister za obrazovanie, Nikola Todorov, i od druga strana rektorot so re~isi site profesori od dràvniot Uni-verzitet “Sv. Kiril i Metodij”. Ne moàm da razberam nekolku raboti ovde:Prvo, ne mi e jasno kako moè reformata na profe-sorite da odi bez konsultacija so niv. Se menaxira konflikt koj vo svojot potkontekst ja sodrì porakata koja Vladata im ja upatuva na profesorite, a toa e “eve kaj i da e vi dojde krajot – ima sega da se “rastri-ete” od rabota, oti dosega i ne vidovme ne{to da ste srabotile”.

Povtorno se prepoznava onaa ~udna sentenca kaj ovaa Vlada - koga ne moè dokraj da se spravi so procesi koi samata gi generira, toga{ deùrno nao|a pre-davnici! I po principot na isklu~ivost gi marginaliz-ira nadle`nite, povikanite, kompetentnite da zboru-vaat! Namesto so profesorite, vo slu~ajot, ministerot odlu~i da gi poseti studentite i da im objasni za toa kako misli da gi reformira profesorite!? Izrazi slabost... Ova “dràvno hu{kawe” na studentite frli senka vrz inaku produktivnite nagoni i idei na Todo-rov! Ottuka, s$ e jasno osven kako ova s$ }e zavr{i...Sega se postavuva pra{aweto kolkav e kapacitetot na ubeduvawe koj go poseduva ministerot! Vidovme konf-likt – zadovolena sueta kaj studentite, a povredena sueta i ego kaj profesorite, koi ponudija svoi “fak-turi” pred da sednat na spogoduvawe so ministerot! Porakata do ovoj mlad ~ovek, minister za obrazovanie e deka bi moèl da poraboti malku okolu nekoi prin-cipi na liderstvo koi mora da stanat del od negovoto menaxirawe so ovoj suptilen resor. Vtoro, Todorov najavuva kineska ekspertiza za rangi-rawe na makedonskite univerziteti. Nekoja “{angajska procedura”! A {to }e rangira? Ajde da mu pomogneme malku okolu osnovata za rangirawe :Kvalitetot na obrazovnite programi i moduli? Procesot kako se stanuva profesor na makedonski dràven i privaten univerzitet? Eve neka go pra{a Vasko Naumovski kako se stanuva profesor? Da se rangira kakov e procesot na upis na studentite? Da se rangira na~inot na pla}awe na univerzitetite i cenata nasproti efektot od studiraweto? Ili moèbi treba da se rangira disperzijata na studii na teri-torijata na celata dràva? Da se rangira na~inot na koj dobivate pravo da osnovate univerzitet? Koj s$ stanal osnova~ na univeriziteti vo poslednite desetina godini – od {verceri, preku lica koi dokolku se primeni lustracijata }e izlezat vo prvite linii na “slavnite makedonski kodo{i”, ili likovi koi deneska poseduvaat univerzitet koj e samo edna granka na holdingot, koj vo svoeto steblo osven obrazovanie nudi i grade`ni raboti (stanovi), malku zemjodelstvo, mnogu zemja za preprodavawe i prili~no mnogu politika!!? Ottuka {to }e rangirate moj mil Todorov. Ne n$ sram-ete na otvorena svetska scena! U{te i so na{i pari sakate toa da go pravite!? Podobro otidete vo [angaj i raspra{ajte se {to da napravite za celoto visokoobrazovanie, za da bide eden den kvalitetno primeno vo doma{nata javnost, a potoa i kvalitetno rangirano na me|unarodnata scena! Vaka rabotata ni se “[angaj bejbe”, na{ mil minister!

PK O M E R C I J A L E N O G L A S

XORX SOROS �amerikanski investitor i milijarder

[TO PORANO TERBA DA SE DOKAPITALIZIRAAT EVROPSKITE BANKI

Todorov najavuva “{angajska pro-cedura” za rangirawe na univer-zitetite kaj nas! A {to }e rangira? Eve neka po~ne od rangirawe na osnova~ite na univerzitetite. Peza...

Politika / Pari / Dràva6 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

IVANOV I MILO[OSKI VO Ê[KA ]E LOBIRAAT ZA EVROINTEGRACIITE

Pretsedatelot na Makedonija, George Ivanov, i ministerot za nadvore{ni raboti, Antonio Milo{oski, vo naredniot period }e ja posetat

ê{ka, prenesuvaat ~e{kite mediumi.Soglasno najavite, {efot na makedonksta diplomatija, Milo{oski, }e pristigne utre vo Praga, kade {to so negoviot ~e{ki kolega, Karel [varcenberg, }e razgo-varaat za integracijata na Makedonija vo EU i NATO. Milo{oski i [varcenberg, isto taka, kako {to pre-vesuva "Parlamentni listi", }e potpi{at bilateralen dogovor za sorabotka na diplomatskite akademii so cel da se poddrì zaedni~koto istraùvawe, razvoj i implementacija na sovremeni metodi za obuka na diplomati i eksperti vo oblasta na nadvore{nata politika i me|unarodnite odnosi. Tokmu makedonskata evropska integracija e glavna tema i na razgovorite koi na 8 fevruari vo Praga }e gi ima pretsedatelot Ivanov so pretsedatelot na ê{ka, Vaclav Klaus.Kako {to javuvaat mediumite, Makedonija kako "zemja-kandidat za ~lenstvo vo EU, se nadeva deka za vreme na mandatot na evrokomesarot za pro{iruvawe, êhot [tefan File, }e gi po~ne, so mo`nost i da gi zavr{i, pristapnite pregovori”. Tie potsetuvaat deka Alijansa-ta & be{e na dofat na Makedonija, no, kako {to se naveduva, "Grcija blokira{e poradi sporot za ofici-jalnoto ime na zemjata”.

Partiite i dràvata go zloupotrebuvaat buxetot, tvrdi pre-tsedatelkata na nevladinata orga-

nizacija "Transparentnost Nulta korupcija”, Sla|ana Taseva. Zloupotrebata vo bux-etot, spored Taseva, se vr{i pri raspredelbata na parite za godi{no finansirawe na politi~kite partii.Namesto kako {to naloùvaat zakonskite propisi, samo 0,06% od buxetot da se raspre-delat me|u parite za nivno funkcionirawe, Taseva tvrdi

VLADATA NEZAKONSKI IM DELELA BUXETSKI PARI NA PARTIITE

TRANSPARENTNOST ]E MU PODNESE KRIVI^NA NA STAVREVSKI!

deka so koristewe na pozici-jata na vlast se menuvaat i pravilata na raspredelba na parite. Taa najavi i krivi~na prijava protiv ministerot za finansii, Zoran Stavrevski, koj, kako {to tvrdi Taseva, namesto soglasno zakonskite propisi, parite me|u parti-ite gi raspredelil soglasno Upatstvoto koe go izgotvil samiot toj."Soo~eni sme so edna situ-acija vo koja{to ministerot si dal pove}e pravo, otkolku {to mu dava Zakonot, za da go pro{iruva i menuva na~inot i da pravi nekoj nov metod i metodologija za raspredelba na sredstvata od buxetot po osnova na buxetsko finansir-awe na politi~kite partii”, veli Taseva.Od Ministerstvoto za finan-sii ja demantiraat Taseva, tvrdej}i deka taa ne gi poznavala dobro zakonskite propisi. "Navodite na "Transparent-nost Nulta korupcija" vo odnos na raspredelbata na sredstva od buxetot za fi-nansirawe na politi~kite pratii, pokaùvaat osnovno nepoznavawe na g-|a Taseva za zakonskata regulativa vo Makedonija", velat od ministerstvoto.Zad Stavreski zastana i negovata mati~na partija, vladeja~kata VMRO-DP-MNE. Tie, pak, ja ob-vinuvaat Taseva deka so svoite tvrdewa vel-guvala vo politi~ka presmetka so VMRO-DPMNE. "Gospo|ata Sla|ana Taseva, koja sebe-si se pretstavuva kako nevladin ek-

GABRIELA [email protected]

PREGLED VESTI�

spert, vleguva vo politi~ka presmetka so VMRO-DPMNE. Nejzinite gledi{ta nalikuvaat na politi~ki stavovi, a nikako na relevantni mislewa koi doa|aat od ekspert. Sla|ana Taseva toa go pravi sosema svesno i politi~ki pres-metano", re~e portparolot na VMRO-DPMNE, Aleksandar Bi~ikliski.

[TO POKA@UVAAT IZVE[TAITE NA TRANS-PARENTNOST?

Vo simulacija izrabotena od "Transparentnos Nulta korupcija", vo odnos na toa kako bile rasporedeni bux-etskite pari na poslednite izbori, spored Taseva, jas-no se gledala napravenata zloupotreba. "Simulacijata vrz baza na zakonskoto re{enie, pokaùva deka na poslednite izbori koalicijata na VMRO-DPMNE so drugite partii trebalo da dobie 345.439 evra, a samo vladeja~kata partija VMRO-DPMNE da dobie 39.458 evra. Dodeka pak, SDSM, kako najgolema opoziciona partijata, trebalo da dobie 225.578 evra, DUI 151.874 evra, DPA 43.180 evra i Nova demokratija 45.413 evra", veli Taseva.No, simulaci ja ta spored Upatstvoto koe go izrabotil minis terot za finansii, Zoran Stavreski, do-dava Taseva, p o ka` u v a l o druga statis-tika. VMRO-DPMNE dobila 465.387 evra, a koalicijata predvodena

od ovaa partija, samo 39.299 evra. SDSM dobila 165.588 evra, DUI 170.415 evra, DPA 40. 537 evra, a Nova demokratija samo 689 evra. Taseva, veli deka osnova za vakvi somnevawa postoi i poradi toa {to od Minister-stvoto za finansii, i pokraj pove}e nastojuvawa, ne sakale da & gi dostavat podatocite za toa kako se raspredelu-vale parite me|u pariite. Taseva kritikuva deka nitu Ministerstvoto, nitu partiite sakale da dadat informacii za toa kolku pari dobile od dràvata za poslednite iz-bori.

ZORAN JOLEVSKI, NEREZIDENTEN AMBASADOR VO MEKSIKO

Pretsedatelot na Makedonija, George Ivanov, i Makedonskiot ambasador vo SAD, Zoran Jolevski, mu gi predade akreditivnite pisma na pretsedate-

lot na Meksiko, Felipe Kalderon, so {to Makedonija prv pat dobi nerezidenten ambasador vo ovaa zemja.Po toj povod vo pretsedatelskata palata vo Meksiko Siti se odrà ceremonija, na koja, kako {to soop{ti Ministerstvoto za nadvore{ni raboti, ambasadorot Jolevski go istaknal zna~eweto na unapreduvawe-to na odnosite me|u dvete zemji, kako i na podgotvenosta za pro{iruvawe na sorabotkata vo pove}e oblasti {to se od zaedni~ki interes. Pretsedatelot Kalderon izrazil zado-volstvo od imenuvaweto na makedon-ski ambasador vo Meksiko i izjavil deka ovoj ~in }e pridonese za pribliùvawe na dvete zemji i narodi.Zoran Jolevski e ambasa-dor na Makedonija vo SAD od mart 2007 godina, a vo noemvri 2008 go-dina be{e nazna~en za glaven pregovara~ vo sporot za imeto.

DECENTRALIZACIJATA BELE@I POZITIVEN TREND

Pozitiven trend beleì sproveduvaweto na decen-tralizacijata vo Makedonija, a slabostite }e bidat tretirani vo programata za periodot od

2011 do 2013 godina, se zaklu~uva vo Informacijata za sproveduvawe na Programata za decentralizacija 2008-2010 godina, usvoena od Rabotnata grupa za decentral-izacija. Informacijata dava pregled za decentralizacijata vo klu~nite oblasti – zakonsko regulirawe ili pre-cizirawe na vr{eweto odredeni funkcii, finansiska oddr`livost na lokalnata samouprava, jaknewe na ad-ministrativnite kapaciteti, podgotovka na op{tinite za implementirawe na evropskite standardi, komunikacija i koordinacija na procesot.

Eden zaedni~ki imenitel imaat liderskite sred-bi vo Makedonija, bez razlika dali se za imeto, za ustavni izmeni,

za me|uetni~ki odnosi - site do edna zavr{uvaat bez re-zultat, a toa {to ostanuva da se pameti po niv e samo menito i sofrata so koja se gostele glavnite akteri na politi~kta scena. Eksper-ite ostanuvaat zbuneti, a gra|anite razo~arani - zo{to voop{to se sre}avaat lider-ite, ako po sekoja sredba izleguvaat so ocenka deka ne moè da si gi usoglasat stavovite. Polednata sredba vo Jasen, koja ima{e {iroka agenda, zavr{i so fijasko. ×etiri ~asa razgovor - bez dogovor! Osven za jubileite koi ja o~ekuvaat Makedonija vo tekot na ovaa godina, (10 godini od Ramkovniot dogovor i 20 godini nezavisnost) za dvete drugi glavni pra{awa,

sporot za imeto so Grcija i popisot, liderite na na-jgolemite partii i ovojpat ne najdoa zaedni~ki jazik. Site ostanaa voodu{eveni od prijatnata atmosfera vo koja ru~aa dive~, no od praznite izjavi potoa, jasno stana deka ne se dgovorile (a moèbi seriozno ne ni razgovarale!) za klu~nite pra{awa. Pretsedatelot Ivanov, kako doma}in, soslu{al {to imaat da kaàt gostite, premierot Gruevski ubedil deka ima plan za nadminuvawe na sporot so Grcija, ama planot e dràvna tajna, pa nikoj ne smee da go znae (zo{to se toga{ potrebni sredbi!?), liderot na opozicijata Cr-venkovski povtoril deka dava polna poddr{ka na Gruevski da se najde re{enie {to nema da zadira vo identite-tot (!?), no povtorno ne kaàl kako toj bi go izvel toa, a albanskite lideri, insisti-rale na vklu~uvawe na SAD za pobrz komrpomis. Vaka “ra{timano” se odvivala sredbata, taka i zavr{i, ostavaj}i dilemi vo ka-

pacitetot na makedonskite voda~i da gi prepoznaat, a potoa i ostvarat dràvnite interesi.

RAZLI^NI OCENKI OD VLASTA ILI OD OPOZICIJATA

Doma}inot, Ivanov , po sredbata soop{ti deka e zadovolen {to se otvor-ile pra{awata koi se od su{tinski interes za zemjata. Detali od razgovorot ne soop{ti, ni kaà deka za sporot so imeto Makedonija nema da se soglasi na niedno re{enie koe bi izleglo od ramkite na Rezolucijata na Obedinetite nacii.“Na{iot stav e poznat. Nie insistirame na po~ituvawe na rezoluciite na OON. Mora da bide jasno deka sekoe izleguvawe od ram-kite na ovie rezolucii, go popre~uva re{enieto, nie mora da se drìme za tie ramki”, izjavi Ivanov.Premierot i lider na VMRO-DPMNE, Nikola Gruevski, oceni deka sostanokot pomi-nal vo dobra atmosfera, vo koja toj go pretstavil ak-

cioniot plan na Vladata za evropskite integracii i deka pritoa, sekako, se otvorila debata za pra{aweto za imeto. Gruevski informiral kako pominala sredbite so gr~kiot kolega Jorgos Papan-dreu, pri{to im soop{til na liderite deka sporot e daleku od re{enie, za{to gr~kata strana nema namera da popu{ti od svoite cr-veni linii so koi direktno zadira vo makedonskiot jazik i identitet. “Grcite ne se soglasuvaat da postoi doma{en konsenzus, deka ne smeeme da dozvolime negirawe, ova e stav na site makedonski politi~ki partii.”Na pra{awe dali planira raspi{uvawe i na refer-endum za imeto zaedno so popisot vo april, Gruevski veli deka nema prostor za takvo ne{to.“Za da ima referendum, mora da ima nekakov pred-log ili r{enie. Zasega nema ni{to takvo, nema ni pred-log {to bi bil prifatliv za Grcija. Ne znam dali

U[TE EDNA LIDERSKA SREDBA ZAVR[I NESLAVNO

SUETITE GI IZEDOA DOsven za jubileite koi ja o~ekuvaat Makedonija vo tekot na ovaa �godina, (10 godini od Ramkovniot dogovor i 20 godini nezavisnost) za dvete drugi glavni pra{awa, sporot za imeto so Grcija i popisot, liderite na najgolemite partii i ovojpat ne najdoa zaedni~ki jazik

KATERINA [email protected]

MAKEDONIJA I GRCIJA VO MART ]E SE SOOÂT VO HAG

Makedonija i Grcija na 21 mart }e se soo~at pred Me|unarodniot sud na pravdata vo Hag. Za toga{ e zakaàna usnata rasprava po tu`bata na

Makedonija protiv Grcija za kr{ewe na Privremenata spogodba so popre~uvaweto na makedonskiot priem vo NATO na Samitot na Alijansata vo Bukure{t. So ova, procesot }e vleze vo zavr{na faza, a presudata se o~ekuva da bide donesena za {est meseci ili do krajot na godinava.Neoficijalno, usnata rasprava }e trae dve nedeli po~nuvaj}i od 21 mart, koga dvete strani }e gi ela-boriraat svoite argumenti.Atina ve}e najavi deka svojata odbrana }e ja bazira na toa deka na Samitot vo Bukure{t nemalo veto, tuku konsenzus me|u ~lenkite priemot na Makedonija vo Alijansata da se odloì do re{avaweto na sporot za imeto. Grcija tvrdi i deka ima kontraargumenti so koi }e se obide da dokaè deka Makedonija bila stranata {to ja prekr{ila Privremenata spogodba. Inaku, presudite {to gi nosi Sudot se kone~ni i pravno obvrzuva~ki, a za nivnoto sproveduvawe i po~ituvawe nadleèn e Sovetot za bezbednost na ON.

PREGLED VESTI�

Politika / Pari / Dràva 7KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

ARIFI: BEZ ME\UNARODNI POSREDNICI NEMA DA IMA RE[ENIE ZA IMETOFaktot deka sporot so imeto trae mnogu dolgo vreme i faktot deka poradi toj spor ili nenao|aweto re{enie za toj spor, se reflektira so blokirawe na evroat-lantskite procesi koi imaat mnogu posledici za vnatre{niot razvoj na na{ata zemja, fakti~ki zbo-ruva deka u{te dolgo nema da ima re{enie". Ova go izjavuva potpretsedatelkata na DUI, Teuta Arifi, vo intervju za Radio Slobodna Evropa. Spored Arifi, poradi toa nejzinata partija smeta deka e potrebna "edna interventna diplomatija na mnogu visoko nivo, no, sepak, da bide interventna koja }e bide od pomo{ za iznao|awe re{enie". Zapra{ana dali imaat kontakti so me|unarodni posrednici, Arifi istaknuva deka ne moàt kako politi~ka partija da gi pokanat, no se vo proces na nivno informirawe so in-cijativata na DUI, so nivnite pretstavnici tuka i vo samite centri."Smetame deka bez nivna angaìranost, navistina ne }e ima re{enie na problemot", veli Arifi.Arifi veli deka SAD i EU se prijateli na Balkanot i na Makedonija i deka dosega pomognale vo mnogu prob-lemi i dilemi {to gi imala Makedonija vo minatoto.

FUERE: BEZ DIJALOG ME\U LIDERITE NEMA KONSENZUS

Evroambasadorot Ervan Fuere ja poddrà inicijativata na pretsedatelot \or|e Ivanov za sredba so politi~kite lideri, ocenuvaj}i deka taka }e se pottikne slabiot

politi~ki dijalog vo zemjava. Toj se nadeva deka liderskata sredba, prva od maj minatata godina, }e dovede do po~esti sostanoci me|u prvite lu|e na politi~kite partii, so {to }e se sozdade povolna klima za postignuvawe konsenzus za klu~nite pra{awa i predizvici so koi se soo~uva Makedonija. Fuere o~ekuva premierot Nikola Gruevski da ja prezeme organizacijata na sredbite. "Liderskite sredbi }e pomognat za smiruvawe na atmos-ferata za gorlivite pra{awa {to se pojavija, a toa se problemite na tutunarite, vinarite...", izjavi Fuere. Za re{avaweto na sporot so imeto, evroambasadorot povtori deka od klu~no zna~ewe e liderite na Makedonija i na Grcija da gi intenziviraat razgovorite za da se najde kompromisno re{enie. "Dokolku postojat kriti~ki komentari, toa e taka za{to tie se neophodni. Vistinskiot prijatel sekoga{ vi ja kaùva vistinata. Sakam da naglasam deka site politi~ki partii imaat su{tinska uloga vo sproveduvaweto na procesot na reformi i niedna partija nema monopol za kakov bilo uspeh ili neuspeh", izjavi Fuere.

MAKEDONIJA DOMA]IN NA FORUMOT "EU-ZAPADEN BALKAN"

Makedonija }e bide doma}in na sostanok na minis-trite za vnatre{ni raboti i za pravda na zemjite od Evropskata unija i Zapaden Balkan za vreme na

polskoto pretsedavawe so Unijata vo vtorata polovina od godinava.Inicijativata za ovoj sostanok na Makedonija ja podnese ministerkata za vnatre{ni raboti, Gordana Jankulovska, a e prifatena od nejziniot polski kolega Jerì Miler. Za inicijativata stanalo zbor na marginite na sostanokot {to se odrà vo Godolo, Ungarija."Razgovaravme za mo`nosta eden od najva`nite sostanoci za vreme na pretsedatelstvoto na Polska, "EU-Zapaden Balkan”, da se odrì vo Makedonija. Na na{e zadovolstvo, od polskite kolegi dobivme uveruvawe deka ovoj sostanok }e se najde na agendata na polskoto pretsedatelstvo i vo vtorata polovina od godinata }e se odrì vo Makedonija, {to e potvrda na poddr{kata na evrointegrativnite procesi na zemjata, izjavi Jankulovska.

PO SKANDALOT, VRABOTENATA VO AMBASADATA VO ANKARA OSTANUVA NA RABOTA

Po skandaloznoto odnesuvawe na Suhana ]erimi Baliu, vrabotena vo Makedonskata ambasada vo Ankara, koja upati ostri kritiki do grupa makedonski igraorci

od Albanija narekuvaj}i gi makedonski {pioni, za{to ne zboruvale na albanski, Ministerstvoto za nadvore{ni raboti odlu~i deka Baliu ostanuva na rabota."Po analiziraweto na informaciite dobieni od am-basadite vo Ankara i vo Tirana vo vrska so navod-niot incident na me|unarodniot festival vo Izmir, Ministerstvoto informira deka za nastanot ne dobile nikakov oficijalen dopis ili reakcija, a za niv bilo simptomati~no i toa {to mediumite reagiraat eden mesec po odrùvaweto na festivalot", velat od Minis-terstvoto i dodavaat deka vakviot slu~aj bil iskoris-ten samo za samopromocija na makedonskata televizija, koja prva objavi za ovoj nastan. Ottamu velat deka Baliu so ogled na dosega{niot pridones kon rabotata, pokaànite rezultati i li~nite kvaliteti e vo nasoka na izgraduvawe na mlad i nadeèn diplomat na Makedonija, vo koj Ministerstvoto i natamu }e investira. Pretstavnikot na igraorcite, pak, koj ve}e nekolkupati reagira{e i go potvrdi nastanot, re~e deka }e bara od Ministerstvoto povtorno da go preispita odnesuvaweto na diplomatkata.

MARIJA [email protected]

U{te 30 dena prit-vor za si te 14 o s om n i ~ e n i v o slu~ajot "Pajaìna". Sopstvenikot na A1

televizija, Velija Ramkovski, i ostanatite 13 sopstvenici i upraviteli na firmite od "Pero Nakov" bb osta-nuvaat vo pritvor, odlu~i Krvi~niot sovet na skopska edinica. Obrazloènieto za prodolùvawe na prit-vorot e deka istragata e s$ u{te vo tek, predloèni se u{te nekolku svedoci od obvinitelstvoto koi ne se soslu{ani, a ne e izgotveno nitu ve{ta~eweto. "Zadrùvaweto vo pritvor re~isi na site osomni~eni e poradi mo`nosta da vlijaat vrz svedoci i opasnosta da izbegaat, a za del od osomni~enite postoi mo`nost deka moè da go povtorat deloto bidej}i s$ u{te se upraviteli na predmetnite firmi", potvrduva za "Kap-ital" pretsedatelkata na Krivi~niot sud, Lidija Ne-delkova. Advokatite reagiraat deka vakvata odluka pretstavuva grubo kr{ewe na krivi~noto pravo, a celiot slu~aj sta-nuva apsurden."Jasno e ve}e deka ne stanuva zbor za pravo i jas }e ape-liram do site koi se dol`ni da go sproveduvaat pravoto da imaat predvid deka vo

SLUÂJ "PAJA@INA"

VELIJA OSTANUVA VO PRITVOR - A1 BEZ DIREKTOR

istra`niot zatvor se nao|aat osum èni, odnosno majki i dokolku sega se po~nuva istragata ova }e bide dolg i ma~en proces", izjavi ad-vokatot Miroslav Vuji}. Istragata prodolùva do krajot na januari, peri-od vo koj treba da bidat soslu{ani u{te desetina svedoci vraboteni vo fir-mite na "Pero Nakov" bb i da bidat razgledani ostana-tite materijali pribaveni so posebni istra`ni merki. Za odbranata toa zna~i deka istra`nite organi so vakviot na~in na vodewe na postapkata sekoga{ }e imaat opravduvawe za zadrùvawe na osomni~enite vo pritvor.Vo "Pajaìna" bea uapseni 18 lica na ~elo so sopst-venikot na A1 televizija, Ramkovski. Policijata s$ u{te traga po sinot na Ram-kovski, Hedi, i ~etvorica stranski dràvjani. Site se osomni~eni za zlostorni~ko

zdruùvawe, dano~no zataju-vawe i perewe pari. Spored organite na progonot firmite nelegalno zarabotile 18 milioni evra, a so nepla}awe na danok go o{tetile buxetot za okolu ~etiri milioni evra.

A1 TELEVIZIJA E SE U[TE BEZ NOVA UPRAVA

I pokraj toa {to imeto na Aneta Ko~i{ki ve}e nekolku dena ne figurira vo Centralniot registar kako direktor na A1 televizija, {to potvrduva advokatot na Ko~i{ki, Svetlana Savi}, postapkata za registrirawe nov upravitel s$ u{te ne e zavr{ena. Direktorot na Centralen registar, Van~o Kostadi-novski, za "Kapital" potvrdi deka baraweto za preregis-trirawe stignalo, no bilo nekompletno i povtorno vrateno do A1 televizija. "Na{ite slu`bi postapija vo zakonskiot rok od 48 ~asa po

baraweto za preregistracija na direktor na televizijata. Vo baraweto nedostasuvale dokumenti i poradi toa baraweto e vrateno za da bide dokompletirano. Pod-nositelite na baraweto imaat rok od 5 dena da go dostavat povtorno baraweto", veli Kostadinovski. Imeto na noviot direktor na A1 televizija s$ u{te osta-nuva tajna. No, vo me|uvreme nemaweto uprava vo televiz-ijata sozdava problemi. "Poradi toa {to s$ u{te ne e nazna~en nov upravitel ne moème da go obnovime dogo-vorot so internet-provajderot koj ni ovozmoùva "hosting" na na{ata internet-stran-ica, koja nekolku dena ne funkcionira", veli Mladen âdikovski, glaven urednik vo A1 televizija. Izvori za "Kapital" brifiraat deka e ote`nata i iplatata na li~nite dohodi na vraboten-ite poradi toa {to nema koj da potpi{e.

NEPRIJAVENI RABOTNICI VO A1 I PEÂTNICATA MISIRKOVDràvniot inspektorat za trud pri redovni inspekciski nadzori vo pe~atnicata "Misirkov” zateknal 10, a vo A1 televizija 13 neprijaveni rabotnici. Pri nadzorite na rabota vo A1 televizija bile zateknati vkupno 72 rabotnici od koi 13 nemaat zasnovano raboten odnos. "Od ovie 13 lica, so osum rabotodava~ot nema sklu~eno nikakvi dogovori za rabota, a so

pet se sklu~eni avtorski dogovori za rabotni zada~i (grafi~ar, preveduva~ na serii i filmovi, tehni~ar na mag-netoskop, novinar na Internet i ad-ministrator), odnosno za izvr{uvawe raboti koi ne se avtorski dela i ne pretstavuvaat avtorstvo", stoi vo soop{tenieto na MTSP. Rabotodava~ot ima rok od 15 dena da zasnova raboten odnos so zate~enite ili drugi lica na neopredeleno vreme i da im isplati nadomest vo visina od tri prose~ni bruto plati.

A1 televizija i ponatamu e bez direktor otkako dosega{niot �direktor Aneta Ko~i{ki, potpi{a polnomo{no i nejzinoto ime be{e izbri{ano od Centralniot registar

sredbite so Grcite ovaa godina }e bidat poza~esteni ili porazret~eni, ama do-bro e da gi ima”, izjavi Gruevski.Liderot na opozicijata, Branko Crvenkovski, kaà deka sostanokot ima pozitiv-na i negativna strana, dobro, {to po osum meseci liderite

sednale na zaedni~ka masa, no lo{o, {to razgovorot bil nesu{tinski i ne ponudil ni{to novo.“Sredbata be{e samo za da se demonstrira dijalog i me-diumite da imaat mo`nost da ne fotografiraat. Gruevski ja ima na{ata poddr{ka za imeto, no ako bara poddr{ka

za blokada i prodolùvawe na izolacijata, nema da dobie. Toj ima {irok pros-tor za dejstvuvawe”, veli Crvenkovski.Liderite na albanskiot blok, na DUI i na Nova Demokratija, Ali Ahmeti i Imer Selmani, smetaat deka bez poaktivno uestvo

na velesilata, sporot nema izgledi za re{enie. Ostavaat prostor od nekolku meseci, da vidat kako }e se odviva akcioniot plan na Vladata, no Selmani pora~a deka Makedonija ne e vo lagodna polo`ba i nema vreme da ~eka na kompromis, kako {to ima Grcija.

DR@AVNITE INTERESI

Politika / Pari / Dràva8

PREGLED VESTI�

KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

U[TE EDNA NEDELA OD KAMPAWATA ZA PLA]AWE NA DOLGOVI ZA STRUJA

Gra|anite imaat u{te edna nedela da ja iskoristat mo`nosta da gi platat tuènite dolgovi za potro{ena elektri~na energija. Prodolènata kampawa na EVN i

ELEM trae do 31 januari, a po toj rok gra|anite koi nema da gi ras~istat tuènite smetki, }e go platat i tuèniot dolg i kamatata za zadocneto pla}awe, gi ispolnuvaat zakonskite uslovi za isklu~uvawe na strujata, a nekoi od niv }e platat i za rabotata na izvr{itelite. Od EVN Makedonija informiraat deka dosega 22.000 ko-risnici ja iskoristile mo`nosta da sklu~at spogodbi za pla}awe na tuèniot dolg za elektri~na energija na rati i bez kamata. Pove}e od 20.000 doma}instva potpi{ale spogodbi za pla}awe na rati, a pove}e od 2.000 biznis-korisnici gi ras~istile starite tuèni dolgovi. Avstriskata kompanija objavi i promeni vo Upravniot odbor vo EVN Avstrija. Dosega{niot zamenik-pretsedava~, Piter Laer, zastana na ~elo na avstriskiot koncern na mestoto na Burkard Hofer. A kako nov ~len vo Upravniot odbor e nazna~en Stefan [i{kovic, dosega{en odgovoren vo EVN za razvojot na kompanijata vo Jugoisto~na Evropa.

PRO[IRUVAWE NA EVROPSKATA PATNA MRE@A NA KUEHNE + NAGEL

Soglasno strategijata za razvoj, kompanijata za transport i logistika Kuehne + Nagel zna~itelno }e ja pro{iri evropskata patna mreà. Do 2014 godina brojot na

planirani internacionalni linii }e se zgolemi od 300 na 500 so pove}e od 2000 redovni poa|awa vo nedelata. U{te od 2007 godina Kuehne + Nagel strategiski i kontinu-irano ja {iri svojata zbirna mreà vo Evropa so dokaàni uslugi me|u 38 dràvi niz celiot kontinent. Mreàta e bazirana na eden centralen magacin vo Hajger, Germanija, i sedum drugi regionalni magacini. Kako dopolnenie na 300 internacionalni konekcii, Kuehne + Nagel upravuva so cvrsti lokalni zbirni mreì vo golemite ekonomski zemji, kako {to se Francija i Germanija. Za da napravi podobra optimizacija na tranzitnite vre-miwa vnatre vo mreàta, Kuehne + Nagel }e gi zgolemi svoite frekvencii na poa|awa i brojot na direktni linii me|u Evropskite ekonomski centri. Vo momentov postoi direktna povrzanost me|u Poznan i Strazbur, [tudgart i Milano, kako i me|u Minhen i Bolowa. „Nie }e dodademe u{te po edna direktna konekcija sekoja nedela vo tekot na narednite ~etiri godini, s$ so cel da ponudime 500 povrzani poa|awa niz Evropa do 2014 godina,” izjavi Dik Rajh, ~len na bordot na direktori vo Kuehne + Nagel International AG. Glavniot menaxment lociran vo glavnoto prestavni{tvo vo [inderlegi, [vajcarija, }e bide odgovoren za planirawe, kontrola i nadgleduvawe na aktivnostite na mreàta.

REKTOROT STOJKOVSKI GO SMENI MISLEWETO PREKU NO]

PRODOL@UVAAT NESOGLASUVAWATA ZA PROMENITE VO VISOKOTO OBRAZOVANIE

Ministerot Nikola Todorov i rektorot na UKIM, Velimir Stojkovski, po niza-ta seriozni raz-

iduvawa za zakonot za visoko obrazovanie, sega pred javnosta velat deka se zadovolni od vospostaveniot dijalog. Todo-rov ubeduva deka vo nitu eden moment nemal namera da nametne re{enie {to }e go zagrozi funkcioniraweto na koj bilo dràven ili privaten univerzitet. “So rektorite imavme dve sredbi i moàm da kaàm deka minaa vo mnogu konstruktivna i prijatna atmosfera. Razgov-aravme za zakonskite izmeni i im gi pretstaviv site predlozi za koi i javno se debatira{e. Se soglasiv za nekoi nivni predlozi, gi prifativ tie zabele{ki i sega imame tekst na zakon, koj e vo verzija, {to

se nadevam, deka }e bide poddràna od site delovi na akademskata zaednica”, iz-javi Todorov.Za nego, dosega iznesenite kri-tiki bile samo goli kritiki,

VIKTORIJA [email protected]

Po niza nesoglasuvawa, Todorov i Stojkovski sega se zadovolni od �vospostaveniot dijalog za zakonot za visokoto obrazovanie. Rektorot Stojkovski pred tri dena za "Kapital" vele{e deka promenite vo pred-log-zakonot se minimalni, za samo eden den podocna, pred ministerot i pred premierot, da izjavi deka sekoja izmena na zakonot e dobra

koi doa|ale od politi~ki opredeleni profesori. So vakva kvalifikacija Todorov izleze li~no pred rektorot na UKIM, vo sabotata. "Na sredbata odràna pred tri dena, ministerot re~e deka }e izleze so izmeni vo nasoka na zabele{kite i sug-estiite koi gi podnesovme so kolegite od ostanatite univer-ziteti. Toa {to e smeneto vo predlog-zakonot e minimalno. Nie kako Univerziteti, sakame da go locirame problemot i na{ite sugestii vo oblik na edna strategija, da bidat ko-risni i za ednata i za drugata strana", re~e za "Kapital" vo petokot, rektorot, Velimir Stojkovski. Samo eden den podocna, toj go ublaì tonot kon Todorov. "So ministerot nemame ne-soglasuvawa, tuku imame so predlog-zakonot. Nesoglasuva-wata se ottamu {to re{enijata koi bea predvideni so prv-iot predlog-zakon otstapu-vaat od realnite mo`nosti. Poddrùvame s$ {to }e se smeni, a e vo nasoka na podo-bruvawe na kvalitetot. Ova e {esta izmena na Zakonot za visokoobrazovanie, sekoja izmena e dobra, no nie se zalagame za nov zakon", izjavi Stojkovski. Poslednite nas-

tani ne go premislivaat Bitolskiot Univerzitet,

koj s$ u{te bara temelna analiza za potrebata od promeni na Za-

konot za visokoobrazovanieIzvori na "Kapital" me|u rektorite otkrivaat deka na minatonedelnata sredba ministerot im vetil na rek-torite na makedonskite uni-verziteti deka }e gi prifati nivnite sugestii vo odnos na izmenite vo Zakonot. No, tie dodavaat deka se ~uvstvu-vaat "izigrani" od strana na ministerot. Od sredbata so ministerot, rektorite izlegle uvereni deka naredniot den na internet-stranicata na Ministerstvoto }e go vidat korigiraniot predlog-zakon, vo nasoka na dogovorenoto. No, izmenite bile re~isi nezabeleìtelni."Smeneti se raboti koi ne ja dolovuvaat su{tinata na toa koe be{e predloèno. Ne moè da se izvadi edna zapirka i da se kaè deka ne{to se smenilo. So vakov odnos od strana na resorniot minister, ne pravime ni{to korisno za visokoto obra-zovanie", veli za "Kapital" dobro upaten izvor.Rektorite, sepak, ne gubat nade`. Tie podgotvuvaat "vtora tura" zabele{ki. Predupredu-vaat deka dokolku toa ne se slu~i, visokoto obrazovanie }e pretrpi seriozen udar."Kapital" doznava deka najm-nogu zabele{ki iznel rektorot na Univerzitetot Goce Del~ev od [tip, Sa{a Mitrev.Vo dokumentot do koj dojdovme, ovoj Univerzitet bara komplet-no povlekuvawe na predlog-

zakonot. Glavnite zabele{ki se odnesuvaat na na~inot na izbirawe pretsedatel na Senatot i na visokiot broj nau~ni trudovi koi mora da se objavat vo me|unarodni spisanija. "Dolgo vreme nitu dràvata, nit u univerzitetite im-aat investicii vo nau~no-istraùva~ki laboratorii i oprema. Pet godini minister-stvoto nema dodeleno nau~ni proekti, na dràvno nivo nemame pristap do nau~no-istraùva~ki bazi, nema finansirawe na nau~ni so-biri vo stranstvo", stoi vo dokumentot koj UGD go dostavi do ministerot Todorov.

VELIMIR STOJKOVSKIREKTOR NA UKIM "So ministerot nemame nesoglasuvawa, tuku imame so predlog-zakonot. Nesogla-suvawata se ottamu {to re{enijata koi bea predvideni so prviot predlog-zakon otstapuvaat od re-alnite mo`nosti i realnata situacija. Poddrùvame s$ {to }e se smeni, a e vo nasoka na podobruvawe na kvalitetot"

Dolgo vreme nitu dràvata, nitu uni-verzitetite investiraa vo nau~no-

istraùva~ki laboratorii i oprema. Pet godini Ministerstvoto nema dodeleno nau~ni proekti, na dràvno nivo nema pristap do nau~no-istraùva~ki bazi, a nema ni finansirawe na nau~ni sobiri vo stranstvo

j r jse nadevam, deka }e

bide poddrànaod site delovina akademskatazaednica”, iz-javi Todorov.Za nego, dosegaiznesenite kri-tiki bile samogoli kritiki,

Stojkovski. Samo eden den poublaì tonot kon"So ministerot soglasuvawa, tukpredlog-zakonot. Nwata se ottamu {tkoi bea predvidiot predlog-zakvaat od realnitPoddrùvame s$smeni, a e vo nasbruvawe na kvale {esta izmena za visokoobrazovizmena e dobrazalagame za nov zStojkovski. Posl

tani ne go pBitolskiot

koj s$ temelza ppro

UPRAVATA ZA IMOTNO-PRAVNI RABOTI SO PRODOL@ENO RABOTNO VREME

Poradi zgolemeniot interes na gra|anite za otkup na dvornoto mesto po edno evro za metar kvadraten, s$ do istekot na krajniot rok, 27 januari, Upravata

za imotno-pravni raboti }e raboti do 21 ~asot. Minis-terot za finansii, Zoran Stavreski, najavi deka Vladata odlu~ila vo slednite nekolku denovi da se primaat i necelosni barawa, so obvrska po 27 januari, gra|anite da gi dokompletiraat dokumentite. Dosega se podneseni 55.000 barawa od gra|anite. Upravata o~ekuva okolu 10.000 novi barawa vo slednite nekolku denovi. Stavreski istakna deka otkako po istekot na rokot za otkup na dvornoto zemji{te, Vladata }e odlu~uva dali }e im dade dopolnitelno vreme na gra|anite ili ne.

9KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK Kompanii / Pazari / FinansiiPREGLED VESTI�

@ITO VARDAR ZA 2011 PLANIRA DOBIVKA OD 6,4 MILIONI DENARIKompanijata za proizvodstvo na prehranbeni proizvodi @ito Vardar od Veles, optimisti~ki gleda na svoeto rabotewe vo 2011 godina, poradi {to planira dobivkata na krajot od godinata da iznesuva 6,4 milioni denari.“Planiranata dobivka za 2011 godina e vrz osnova na procenkata na na{ite informacii koi gi imame, kako i prognozite za o~ekuvanite ceni na surovini i materijali, i na o~ekuvanite proda`ni ceni na na{iteproizvodi. Nepredvidlivo golemiot rast na cenite na surovinite minatata godina n$ naveduva na pretpazlivost vo planot za ovaa godina. Vrz osnova na seto toa, kako i pri optimalno koristewe na postojnite i planiraniresursi, go opredelivme o~ekuvaniot obem na proizvod-stvo”, se veli vo soop{tenieto na kompanijata, objaveno na internet-stranicata od Makedonska berza.Od kompanijata planiraat najgolem del od svoite prihodi od proda`ba, vo iznos od 1,4 milijardi denari da gi ostvarat na doma{niot pazar, a od stranskiot pazar o~ekuvaat prihodite da iznesuvaat 115 milioni denari. Vrz osnova na toa, dobivkata od redovnoto rabotewe na kompanijata e planirano da iznesuva 45,9 milioni denari, dodeka, pak, iznosot na vkupnite tro{oci e planirano da iznesuva 39,5 milioni denari.

IZMENI VO UPRAVNIOT ODBOR NA NLB TUTUNSKA BANKA

NLB Tutunska banka izvr{i promena vo sostavot na ~lenovite na Upravniot odbor vo Central-niot registar na RM, so koja se prodolùva

mandatot na postojnite ~lenovi, \or|i Jan~evski, kako pretsedatel na Odborot i Qube Rajevski, ~len. Za nov ~len na Upravniot odbor na NLB Tutunska banka se nazna~uva Damir Kuder, kako pretstavnik od Nova Qubqanska banka od Slovenija. Mandatot na pos-tojnite dva i novoimenuvaniot ~len na Upravniot od-bor na NLB Tutunska banka iznesuva 5 godini i trae do krajot na 2015 godina. NLB Tutunska banka AD Skopje e osnovana vo 1985 godina kako interna banka na tutunskata industrija vo Makedonija. Vo 1993 godina bankata se transformira vo akcionersko dru{tvo i e registrirana kako uni-verzalna komercijalna banka. Vo 2000 godina Tutunska banka AD Skopje sklu~i strate{ko partnerstvo so NLB od Slovenija i denes vaì za treta najgolema banka vo Makedonija.

SIFEHS MAKEDONIJA ]E DISTRIBUI-RA CISCO, MOTOROLA, IMB, LENOVO

Makedonskata kompanija SIFEHS stana gen-eralen zastapnik za Makedonija na vode~kiot me|unaroden distributer RRC na

visokotehnolo{ki proizvodi i uslugi od svetski pozna-tite brendovi, kako CISCO, Motorola, IMB, Lenovo, Avaya, APC, EMC. Generalnoto zastapni{tvo na RRC od strana na SIFEHS }e ovozmoì pretstavuvawe na makedonskiot pazar na kompletno novi tehnologii preku voveduvawe na najnovata generacija na delovni IT-proizvodi i uslugi me|u koi: avtomatska identifikacija, vnes na po-datoci i mobilni proizvodi, databazi i virtuelizacija, glasovna, informaciska i videokomunikacija, povrzu-vawe i bezbednosni sistemi, koi ve}e se sostaven del od golemi me|unarodni telekomunikaciski kompanii,

finansiski institucii, nafteni kompanii, a vo ponovo vreme i od s$ pogolem broj

dràvni institucii.

Direktorot na EMO od Ohrid }e bide smenet od funkcijata kako kazna za lo{oto finan-

sisko rabotewe na zagubar-ot vo 2010 godina. Izvori od Vladata za "Kapital" otkrivaat deka zasega ova e izvesnata promena koja }e se slu~i otkako Vladata najavi direktorski smeni i zajknati menaxerski timovi vo zagubarskata ~etvorka. Koj }e bide noviot gener-alen direktor na Emo i koga }e sedne na è{koto stol~e, nikoj ne otkriva. Spored poslednite neofici-jalni informacii, vo Vla-data s$ u{te razmisluvaat koj od zagubarite moèbi }e dobie direktorsko zasi-luvawe.Dodeka Vladata bara strate{ki investitor za EMO, OHIS, Eurokompozit i Tutunski Kombinat od Prilep, kompaniite trupaat novi zagubi. Od ~etirite dràvni kompanii, dosega edinstveno hemiskata fab-rika OHIS pobara od Vladata da & se prifati petgodi{niot biznis-plan za sanacija na kompanijata, vreden okolu 4,5 milioni evra. Generalniot direktor na Ohis, Pece Joveski, za #Kapital# objasnuva deka iako dobile neoficijalna potvrda od Vladata deka }e go prifatat planot za san-acija, o~ekuva {to e mo`no pobrzo Vladata oficijalno da se izjasni. Poslednite presmetki pokaùvaat deka OHIS ja zavr{i 2010 go-dina so zaguba od 2,6 mil-ioni evra.

“O~ekuvam {to e mo`no po-brzo da vlezeme vo sanacija na kompanijata. Toa }e zna~i vloùvawe na 4,5 milioni evra. Nie sami }e vloìme okolu tri milioni evra, no ostanatite 1,5 milioni evra treba da se obezbedat. O~ekuvam najdocna do krajot na ovoj mesec da dobieme i formalna potvrda od Vladata za na{iot biznis-plan.Sekako deka }e bideme tolerantni, no ako toa ne se slu~i }e se dovede vo pra{awe ̀ elbata da go prezememe rizikot i odgovornosta da ja vodime kompanijata. Na{ite procenki se vrzani so plan, vreme. Ne e isto dali }e po~neme vo januari ili april”, objasnuva Joveski.Toj dodava deka biznis-planot na OHIS predviduva fab-rikata vo prvite 12-15 meseci da se oslobodi od zagubite i da po~ne da raboti so pozitivna nula vo slednite tri do pet godini. “Na{iot biznis-pplan pred-viduva deka vo periodot za sanacija na kompanijata }e gi vratime i akumuliranite obvrski od okolu 16 milioni evra. Taka {to posle pet godini }e imame edna zdrava kompanija, koja }e moè dobro da raboti. Iako imame biznis-plan, ne ja isklu~uvame mo`nosta ako vo me|uvreme se javi investitor, OHIS da odi na proda`ba”, dodava direktorot na OHIS, Joveski.

STARI POGONI, TEHNOLOGIJA I VRABO-TENI - E SLIKATA ZA ZAGUBARSKATA ÊTVORKA

Eurokompozit, EMO i prilep-skiot Tutunski Kombinat ne otkrivaat so kakvi finan-siski pokazateli ja zavr{ile 2010 godina. Od prilepskiot Tutunski Kombinat edinstveno velat

deka finansiskite rezultati od 2010 godina bile podobri od onie vo 2009 godina, koga Kombinatot ima{e zaguba od re~isi 30 milioni evra.Pesimisti~ki se prognozite i na generalniot direktor na Eurokompozit, Nikola Lu~eski.“Spored moite posledni in-formacii sekoja kompani-ja posebno }e se nudi na proda`ba. Planot e da se bara strate{ki investitor i koga }e se najde barem eden so koj }e se diskutiraat uslovite za kupoproda`ba, duri toga{ }e se raspi{uva tender. Vo odnos na sega{noto rabotewe, s$ u{te imame problemi. So namaleniot buxet na Minis-terstvoto za odbrana trpime i nie", kuso objasnuva Lu~eski za "Kapital".Lu~eski ocenuva deka Vladata {to poskoro treba da se “oslobodi” od zagubarite, so {to }e zavr{i agonijata i za vrabotenite i za dràvata. “Nie sme, sepak, zagubari, ne e vo red postojano dràvata da gi pokriva zagubite. No, zagubite proizleguvat od

30-godi{noto neinvestirawe vo tehnologii, re~isi 10-15 godini ne se vrabotile novi, mladi lu|e. Najmladiot vraboten vo Eurokompoziti e na 48-godi{na vozrast”, veli direktorot na Eurokom-poziti. Po pette neuspe{ni tenderi i milionski zagubi na ovie ~etiri dràvni kompanii, od Vladata najavuvaat olesneti uslovi na slednite tenderi.“Sigurno e deka na slednite tenderi }e se relaksiraat uslovite. Sakame i da gi an-ketirame firmite koi dosega imale nekakov interes za kompaniite. Ne stanuva zbor za direktni pregovori, tuku za razgovori so niv, za da moème da slu{neme {to predlagaat i baraat tie, i {to e realno izvodlivo. Niz tie razgovori }e vidime i kakvo e nivnoto raspoloènie da gi zadràt vrabotenite vo slednite pet godini, {to be{e uslov i na prethodniot tender”, veli za "Kapital" ~len na Vladata.

]E SE MENUVA DIREK-TOROT NA EMO-OHRID?!

VLADATA NE MO@E DA NAJDE INVESTITORI, NO MENUVA DIREKTORI

KATERINA [email protected]

Po pet neuspe{ni tenderi i otsustvo na strate{ki investitor, �Vladata gi menuva direktorite na zagubarite, koi i 2010 godi-na ja zavr{ija so novi dolgovi

Kompanii / Pazari / Finansii10 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

BERZANSKI INFORMACII

2.400

2.450

2.500

2.550

2.600

14/01/11 16/01/11 18/01/11 20/01/11

MBI 10

2.600

2.650

2.700

2.750

2.800

2.850

14/01/11 16/01/11 18/01/11 20/01/11

MBID

116,30

116,50

116,70

116,90

117,10

117,30

14/01/11 15/01/11 16/01/11 17/01/11 18/01/11 19/01/11 20/01/11 21/01/11

OMB

ПОКАЗАТЕЛИ ЗА КОМПАНИИ - ЕЛЕМЕНТИ НА ИНДЕКСОТ МБИ10 21.01.2011

ALK (2009) 1.431.353 4.289,56 390,18 10,99 0,98

BESK (2009) 54.562 7.700,00 341,43 22,55 0,22

GRNT (2009) 3.071.377 600,86 105,83 5,68 0,60

KMB (2009) 2.014.067 3.450,00 533,81 6,46 1,00

MPT (2009) 112.382 29.500,00 / / 0,82

REPL (2009) 25.920 40.000,00 5.625,12 7,11 0,80

SBT (2009) 389.779 3.297,62 211,39 15,60 0,75

STIL (2009) 14.622.943 208,43 0,11 1.884,89 2,91

TPLF (2009) 450.000 3.705,71 61,42 60,34 1,09

ZPKO (2009) 271.602 2.300,00 / / 0,30

ХВ P/BВкупно

издадени акции Просечна ценаНето добивка

по акција P/E

ПРОМЕТ ПО ПАЗАРНИ СЕГМЕНТИ 21.01.2011

Промет во ЕВРА

Број на трансакции

% на промена

обврзници 59.676 11 -51,57

обични акции 119.621 92 -35,91

Вкупно Официјален пазар 179.298 103 -42,14

обични акции 20.943 18 -83,88

Вкупно Редовен пазар 20.943 18 -83,88

21.01.2011

Име на компанијатаПросечна

цена (МКД)%

Износ (МКД)

Фершпед Скопје 48.951,00 16,55 48.951

Адинг Скопје 400,00 9,29 4.000

ИДЕВЕЛОП Скопје 24,00 9,09 31.200

Жито Вардар Велес 1.751,00 3 15.759Арцелормиттал Скопје (ХРМ) 139,00 2,65 41.700

Тетекс Тетово 553 -7,53 110.600

Макстил Скопје 208,43 -4,21 632.368

Раде Кончар Скопје 1.800,00 -2,70 90.000

Алкалоид Скопје 4.289,56 -2,57 2.020.383

Гранит Скопје 600,86 -1,45 1.689.625

Име на компанијатаПросечна

цена (МКД)%

Износ (МКД)

Алкалоид Скопје 4289,56 -2,57 2.020.383

Гранит Скопје 600,86 -1,45 1.689.625

Топлификација Скопје 3.705,71 0,85 1.007.954

Комерцијална банка Скопје 3450 -0,37 665.850

Макстил Скопје 208,43 -4,21 632.368

21.01.2011АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПРОМЕТ

21.01.2011АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПАД

Име на компанијата

Просечна цена (МКД)

%Износ (МКД)

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПОРАСТ ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД

Отворен инвестициски фондНето-имот на

фонд (ден.) 1М 3М 6М YTD 1YПодатоците се однесуваат за

ILIRIKA JIE 31.876.492,95 8,68% 16,98% 13,95% 5,98% 4,50% 19.01.2011

ILIRIKA GRP 42.085.608,37 2,34% 6,38% 13,07% -0,12% 11,17% 19.01.2011

Иново Статус Акции 19.145.005,37 6,70% 10,10% 2,13% 7,11% -10,08% 20.01.2011

KD Brik 33.787.258,36 1,35% 4,17% 9,05% -0,51% 12,75% 20.01.2011

KD Nova EU 27.998.424,68 3,61% 7,89% 8,07% 4,03% -0,01% 20.01.2011

КБ Публикум балансиран 25.573.075,07 3,67% 4,78% 5,96% 3,11% 2,45% 20.01.2011

21.01.2011

Pomalata ponuda od pobaruva~ka za akcii, kako i zgolemeta aktivnost na doma{nite investitori se

glavnite faktori za rast na cenata na akciite na Makedon-ska berza. Spored direktnite u~esnici na pazarot na kapital gra|anite povtorno na berzata gledaat kako na mo`nost za zarabotka. Edna od pri~inite za toa vo momentov ne e samo niskata cena po koja akciite se prodavaat od minatata godina tuku i poradi relaksiranata monetarna politika odnosno namalenite kamatni stapki na bankite osobeno vo delot na depozitite. Brokerite smetaat deka vo vakva situacija gra|anite s$ pove}e se zainteresirani da investiraat vo akcii na kom-panii i poradi faktot {to o~ekuvawata za godinava se naso~eni kon zazdravuvawe ne samo na doma{nata, tuku i na svetskata ekonomija.“Vo ovoj period prete`no investiraat doma{ni investi-tori. Najgolem del od niv se gra|ani, pravni lica ima mnogu malku. Stranskite investitori s$ u{te ne se prisutni vo golema mera. Poradi namalu-vawe na kamatnite stapki od bankite, gra|anite s$ pove-}e se odlu~uvaat da ostvarat

DOMA[NITE INVESTITO-RI SE VRATIJA NA BERZANSKIOT “PARKET”

KOJ GI PODIGNA CENITE NA AKCIITE NA MAKEDONSKA BERZA?

Glavni kreatori na rastot na cenite na akciite vo ovoj moment se doma{nite fizi~ki lica koi kupuvaat akcii po povisoki ceni vo nedostig na soodvetna ponuda na istite, a vo o~ekuvawe na niven ponatamo{en rast

(Podatocite vo tabelite i graficite gi obezbeduva Makedonskata berza za hartii od vrednost. Vrednostite koi gi gledate deneska, se od posledniot den na trguvawe, petok - 21.01.2011)

METODI [email protected]

MBID E SOSTAVEN OD 15 NAJLIKVIDNI AKCII NA KOMPANII �KOTIRANI NA PAZAROT NA JAVNO POSEDUVANI DRU[TVA

MBI 10 E SOSTAVEN OD 10 NAJLIKVIDNI AKCII NA KOMPANII KOTIRANI �NA OFICIJALNIOT PAZAR NA MAKEDONSKA BERZA

OMB E SOSTAVEN OD NAJLIKVIDNITE OBVRZNICI �KOTIRANI NA MAKEDONSKA BERZA

MAKEDONSKA BERZA

BERZANSKATA NEDELA VO ZNAK NA RAST NA INDEKSITE

Optimizmot i kaj doma{nata berza i kaj regionalnite i svetskite pazari na kapital, se

zadrà i minatata nedela. Rezultat na toa be{e rastot na cenite na akciite, a so toa i na indeksite. Kaj Makedonska berza minatata nedela ja odbeleà i rastot na prometot. Osnovniot ber-zanski indeks MBI-10, iako na posleniot den od trgu-vaweto, vo petokot, ima{e pad na vrednosta od 1,14%, sepak, na nedelno nivo porasna za 7%, zadrùvaj}i se na 2.578,58 indeksni poeni na krajot od trgu-vaweto. I ostanatite indeksi zabeleàa rast. Indeksot na javnoposeduvanite dru{tva MBID na nedelno nivo porasna za 7,4%, odnosno na 2.811,80 indeksni poeni, dodeka, pak, indeksot na obvrznici OMB zabeleà rast od 0,7% vo vrednost od 117,20 indeksni poeni. Ber-zanskiot promet koj dostigna vrednost od dva miliona evra be{e za 15,3% pogolem vo odnos na prometot edna nedela prethodno. So rast na prometot od 49% belgradskata berza go zavr{i minatonedelnoto trguvawe, ostvaruva-j}i 8,5 milioni evra. Za

7%, re~isi identi~no kako i kaj makedonskata berza, porasna i osnovniot indeks na berzata vo Belgrad, Belex 15, koj nedelata ja zavr{i so 738,66 indeksni poeni. Kaj berzata vo Zagreb, pak, osnovniot berzanski indeks CROBEX porasna za 2,5% na vrednost od 2.297,59 indeksni poeni. Nasproti rastot na CROBEX, berzan-skiot promet ima{e silen pad od 54,6% i iznesuva{e 35,3 milioni evra. Kaj svetskite berzi pak, na-jrelevantniot pokazatel na berzata vo Wujork, Dow Jones, nedelata ja zavr{i so rast od 0,7% na vrednost od 11.871,84 indeksni poeni. Pan evropskiot berzan-ski indeks FTSEurofirst 300 minatata nedela ja zavr{i so rast od 0,8%, zadrùvaj}i se na vrednost od 1.148,32 indeksni poeni. Berzanskite “parketi” vo Azija, pak, i izminatata nedela nikako ne uspejaa da krenat glava od pozitivnite vesti na kineskata ekonomija. Japon-skiot berzanski indeks Nikkei 225 kako rezultat na toa, nedelata ja zavr{i na vred-nost od 10.274,50 indeksni poeni, beleèj}i nedelen pad od duri 2% {to pretstavuva negov najgolem pad vo pos-lednite tri meseci.

zarabotka na berza. Vo ovoj moment e pametno da se inve-stira na berza, bidej}i cenite na akciite se navistina mnogu niski. Toa moè da se vidi i od momentalnite finan-siski pokazateli kako {to se pazarna cena i knigovodstvena vrednost koi variraat od 0,02 do 0,9 {to navistina nema logika koga se znae deka pove-}eto od ovie kompanii uspe{no se spravija so krizata”, veli Aleksandar Petreski, direk-tor na brokerskata ku}a Eu-robroker.Toj o~ekuva ovoj trend da prodolì i ponatamu dokolku se odrì zgolemenata po-baruva~ka.“Vo tekot na prazni~niot pe-riod imavme pogolema po-baruva~ka otkolku ponuda na akcii. Interesno }e bide da se vidi {to }e se slu~uva od idnata nedela koga moè da o~ekuvame promeni i na strana na ponudata. Vo sekoj slu~aj, ako se investira sega na berza, smetam deka nema da se napravi gre{ka poradi s$ u{te niskite ceni. Vo pogled na toa koi akcii }e privle~at najgolemo vnimanie, veruvam deka trendot od porano }e prodolì. Najgolem interes }e ima za onie akcii koi go so~inuvaat MBI-10. Otkako tie }e dostignat odredeno nivo na cena, toga{e fokusot na inves-titorite }e bide naso~en kon drugi akcii”, veli Petreski.Akciite koi go so~inuvaat MBI-10 vo tekot na ovoj period

imaat ostvareno vkupen promet od 92,6 milioni denari {to pretstavuva 27,4% od vkupniot berzanski promet od 337,8 mil-ioni denari. Od niv najtrgu-vani se akciite na Alkaloid so promet od 21,4 milioni denari, Komercijalna Banka so 19,9 milioni denari i Toplifikacija so 18,1 milioni denari. Za razlika od akciite, obvrznicite imaat najgolemo u~estvo vo vkupniot berzanski promet i toa od 63,7%. Spored direktnite u~esnici na pazarot na kapital vakviot golem promet so obvrznici se dolì na faktot {to glavno vo niv investiraat investi-ciskite i penziskite fondovi, no i kompaniite kako na~in za obezbeduvawe finansiski instrumenti za isplata na razni koncesii. “Vo princip nema nekoi golemi promeni vo pogled na odnosot stranski i doma{ni investi-tori. Spored obemot na promet, prete`no vo akciite moè

da se zaklu~i deka investi-raat gra|ani od zemjava. Tie se vodeni od optimisti~kite o~ekuvawata na kompaniite i o~ekuvawata za dividendi. Po-radi niskite ceni, ima golem prostor za rast na cenite kaj doma{nata berza. No, vakov optimisti~ki trend nema samo kaj nas tuku i vo regionot. Ed-nostavno ovaa godina ima vra-}awe na optimizmot za razlika od 2010 godina“, veli Goran Markovski, izvr{en direktor na dru{tvoto za upravuvawe so investiciski fondovi, KB Publikum invest.Toj, kako i Petreski, isto taka o~ekuva vo fokusot na inves-titorite da bidat akciite na kompaniite koi go so~inuvaat MBI-10. Otkako pazarot }e se zasiti so ovie akcii toga{ mo`no e pomestuvawe na fokusot na investitorite vo akcii na kompanii koi uspe{no rabotat, no ~ii akcii se s$ u{te potceneti.

17.03.2010 11

Kompanii / Pazari / Finansii 11KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Рочности преку ноќ 1 нед. 1 мес. 3 мес.

Благајнички записи 4,00% СКИБОР 2,78% 3,67% 4,33% 5,32%

Ломбарден кредит 5,50% МКДОНИА 2,50%

Извор: НБРМ

КУРСНА ЛИСТА Банка

Среден курс 3м 6м 12м 24м 36м

во денари Стопанска 5,50% 6,25% 6,50% 9,15% 9,65%

ЕМУ евро 61,5033 Комерцијална 5,50% 6,50% 6,80% 9,60% 10,00%

САД долар 45,6527 НЛБ Тутунска 5,00% 6,30% 6,70% 9,50% 9,70%

В.Британија фунта 72,9058

Швајцарија франк 47,7770

Канада долар 45,6832 EUR USD GBP CHF

Австралија долар 45,2796 61,6 46,5 73,2 48,3Извор: НБРМ

ДЕВИЗЕН КУРС ВО МЕНУВАЧНИЦИ

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Држава Валута

РочностКАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИ БАНКИ

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБ

Dokolku Makedonija moè vo momentov da postigne kamata od okolu 6% za po-zajmuvawe kapital na me|unarodnite

pazari, toga{ Vladata treba da razmisli za izdavawe nova evroobvrznica, komen-tiraat za Kapital ekonomisti i porane{ni ministri za finansii. Spored niv, zemjata ima seriozna potreba od priliv na pari od stranstvo za finansirawe na buxetski-ot deficit i za pokrivawe na zaostanatite dolgovi kon biznis-sektorot. Kako {to ve}e objavi “Kapi-tal”, kamatata za evroob-vrznica izdadena od zemja so krediten rejting kakov {to ima Makedonija, so rok na dostasuvawe od tri do pet godini, se dviì okolu 6% na godi{no nivo, {to e podobra cena vo sporedba so kamatata od okolu 10% {to ja postignavme minatata godina koga Vladata najavi deka }e se zadolùva so nova evroobvrznica. "Dokolku Makedonija moè vo momentov da dobie kamata od okolu 6% za evroobvrznica, toga{ Vladata bi trebalo da ja iskoristi {ansata, bidej}i ne moè da se predvidi kako }e se odvivaat uslovite na kreditnite pazari godinava. Zaemot od MMF, koj moè da se koristi samo vo vonredni situacii na nadvore{ni {okovi, e signal deka zem-jata ima zdravi ekonomski politiki i toa }e pomogne da dobieme podobra cena na pozajmuvawe, taka {to treba da se obezbedi izvor na pari od stranstvo za da moè da se finansira buxetskiot deficit

KAMATA OD 6% E PRIFATLIVA ZA MAKEDONSKATA EVROOBVRZNICA!

EKONOMISTITE GO SOVETUVAAT MINISTEROT ZA FINANSII

Dokolku Makedonija moè vo momentov da postigne kamata od 6% za pozajmuvawe kapital na me|unarodnite pazari, toga{ Vladata treba da razmisli za izdavawe nova evroobvrznica, komentiraat ekonomisti i porane{ni ministri za finansii

ALEKSANDAR [email protected]

TRAJKO SLAVESKIPORANE[EN MINISTER ZA FINANSII

Likvidnosnite problemi {to gi ima dràvata se dovolna pri~ina i predizvik, Makedonija u{te vo prvite dva meseci od godinata da se pojavi na evrop-skiot krediten pazar. Finansiraweto na rashodite od buxetot so dràvni zapisi na doma{niot pazar e kratkoro~no. Del od obvrskite na Minis-terstvoto za finansii, koe vo periodot od poslednata nedela na noemvri do tretata nedela na dekemvri se zadolì pove}e od 50 milioni evra so trimese~ni dràvni zapisi, dostasuvaat na po~etokot od godinava i toa navestuva se-riozni predizvici za nao|awe postabilni izvori za finansir-awe

ZORAN STAVRESKIMINISTER ZA FINANSIIVladata vo sorabotka so dvete investiciski banki ve}e go analiz-ira me|unarodniot pazar na kapital i o~ekuvame dogovorot so MMF dopolnitelno da vlijae za namalu-vawe na kamatata za evroobvrznicata. Izdavaweto evroob-vrznica moè da se slu~i koga bilo vo naredniot period dokolku cenata na kapitalot bide pri-fatliva za nas

i da se platat dolgovite kon stopanstvoto", ocenuva profe-sorot i porane{en minister za finansii, Taki Fiti.

FINANSISKITE PROB-LEMI PRODOL@UVAAT

Eks-ministerot za finansii, Trajko Slaveski, sovetuva u{te vedna{ da se pokanat kreditnite agencii da napra-vat revizija na makedonskiot rejting, koj }e gi reflektira blagite, generalno pozitivni tendencii vo ekonomijata i sigurnosta {to ja obezbeduva novata kreditna linija od MMF za da se izdade nova evroobvrznica."Likvidnosnite problemi {to gi ima dràvata se dovolna pri~ina i predizvik Make-donija u{te vo prvite dva meseci od godinata da se pojavi na evropskiot kred-iten pazar. Problemot so potfrlawe na proektiran-ite prihodi za 2010 godina ne e zemen vo vid nitu pri proekcijata na prihodnata strana od buxetot za 2011 godina, {to ve}e vo start }e ja napravi i ovaa godina prenapregnata od buxetska gledna to~ka i }e naloì

soodvetni prisposobuvawa, kako rebalans i zabavena realizacija na rashodite. Finansiraweto na rashodite od buxetot so dràvni zapi-si na doma{niot pazar e kratkoro~no. Del od tie ob-vrski na Ministerstvoto za finansii, koe vo periodot od poslednata nedela na noemvri do tretata nedela na dekemvri se zadolì za pove}e od 50 milioni evra preku izdavawe trimese~ni dràvni zapisi, dostasuvaat na po~etokot od godinava. Toa navestuva seriozni prediz-vici za nao|awe postabilni izvori za finansirawe”, veli Slaveski.Kamatite za evroobvrznicite na ostanatite zemji koi nared-niot period planiraat da se zadolùvaat na me|unarodniot pazar na kapital se dviàt od 5,4% za {panskata, 6,5% za hrvatskata, 6,9% za por-tugalskata i do 11,5% za gr~kata.

VLADATA GO PODGOT-VUVA TERENOT

Ministerot za finansii, Zoran Stavreski, izjavi deka Vladata ve}e gi analizira

uslovite na me|unarodnite pazari, osobeno otkako MMF & odobri na Makedonija kredit od 480 milioni evra, {to moè da bide pozitiven signal za investitorite da ponudat podobri uslovi za makedonskata evroobvrzni-ca.“Vladata vo sorabotka so dvete investiciski banki ve}e go analizira me|unarodniot pazar na kapital i o~ekuvame dogovorot so MMF dopol-nitelno da vlijae vrz na-maluvawe na kamata za ev-roobvrznicata. Izdavaweto evroobvrznica moè da se slu~i koga bilo vo naredniot period dokolku cenata na kapitalot bide prifatliva za nas”, izjavi ministerot Stavreski.Spored proekciite na bux-etot za godinava, Vladata planira da se zadolì 320 milioni evra, od koi 190 milioni evra se potrebni za pokrivawe na dupkata {to }e se pojavi vo buxetot po-radi toa {to }e se potro{at pove}e pari otkolku {to }e se soberat od danoci i pridonesi, a so 130 milioni evra treba da se otplatat

starite dolgovi koi dostasu-vaat godinava. Zasega ne se otkrivaat detali, kolku pari }e se pozajmuvaat so evroob-vrznica. No, se planira okolu 315 milioni evra da bidat pozjameni od stranstvo, a samo pet milioni evra neto-zadolùvawe se planira da se ostvari vo zemjata preku dràvni zapisi. Makedonija dosega izdade dve evroobvrznici. Prvata be{e emituvana vo 2005 godina so rok na vra-}awe od 10 godini, a kamatna-ta stapka be{e 4,65%. ̂ etiri godini podocna, Vladata ja izdade vtorata evroobvrznica

vo iznos od 175 milioni evra, no kamatata dostigna visoki 9,9%. Ovaa evroobvrznica }e treba da se otplati vo 2013 godina.

Fokus12 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

SOWA [email protected]

INTERNETOT GI “ISFRLI” NOTARITE OD IGRA PRI OSNOVAWE FIRMA

Od sredinata na fevruari, firma }e moè da se ot-vora i zatvora po elektronski pat. Izmenite na Za-konot za trgovski

dru{tva, koi go predviduvaat ova, najverojatno }e stapat na sila na po~etokot od fevruari, po {to se o~ekuva vedna{ da po~ne da se primenuva vtorata faza od edno{alterskiot sistem vo Centralniot registar. So Zakonot e ve}e utvrdena prav-nata osnova za celata postapka za upis na firmata vo trgovskiot registar - od podnesuvaweto do-kumenti do potpis na upravitelot da se odviva po elektronski pat. Ova zna~i deka dogovorite za osnovawe trgovski dru{tva ne mora da bidat zavereni na notar, kako dosega, tuku }e se smetaat za vaè~ki samo so potpi{uvawe vo elektronska forma. No, Zakonot ovozmoùva i s$ u{te da se pri-menuva prvata mo`nost, odnosno biznis-zaednicata da moè i vo administrativna procedura, odnosno vo hartiena forma da otvora trgovsko dru{tvo. Ova, spored direktorot na Cen-tralniot registar, se pravi so cel da im se dade tranziciski period na biznismenite da se naviknat na noviot, poednostaven sistem na rabota.“S$ u{te }e bide vo optek i prvata varijanta, da se zaverat dokumentite na notar. Me|utoa, toa

SOWA JOVANOVA

INTERNETOT GI ISFRLI NOTARITE OD IIGRA PRI OSNOVAWE FFIIRMA

BIZNISMENITE ]E ISPRA]AAT I POTPI[UVAAT DOKUMENTI ELEKTR

POEDNOSTAVUVAWE NA ADMINISTRATIVNITE PROCEDURI ZA OSNOVAWE FIRMA

OSNOVAWE DRU[TVO ZA 24 ̂ ASA VO HRVATSKA, A [EST DENA VO SRBIJA

So cel da se zajakne pre tpriemni{tvoto , Hrvatska vo 2005 godina vovede servis HITRO.HR so cel da se poednostavat administrativnite proce-

duri i da se otstranat birokratskite prepreki pri registracija na firma. Vo januari 2006 godina startuva{e uslugata e-DDV, so koja korisnicite na sistemot moàt prijavata za danok na dodadena vrednost da ja podnesat po elektronski pat. Za pet godini rabota, do maj 2010 godina, vo Hrvatska se osnovani 38.507 firmi i zanaeti, od koi 2594 firmi

se vo stranska sopstvenost.Kako {to e navedeno na servisot HITRO.HR, trgovsko dru{tvo moè da se otvori vo ~etiri ~ekori. Edna od uslugite {to gi nudi ovoj servis e e-firma, koja ovozmoùva onlajn-osnovawe na dru{tvo so ograni~ena odgovornost so osnoven kapital vo pari na koj bilo Trgovski sud vo Republika Hrvatska vo rok od 24 ~asa.Otkako so godini se nastojuva{e da se skratat procedurite za reg-istracija na novi firmi, naskoro bi trebalo i da poevtini nivnoto osnovawe vo Hrvatska. Vo ramkite

na Programata za ekonomsko zazdra-vuvawe, Vladata najavi voveduvawe nov oblik na registracija na trgov-sko dru{tvo – “edinstven d.o.o.”. Celta na ovaa merka e da se mo-tiviraat {to pogolem broj gra|ani da se vpu{tat vo pretpriemni~ki vodi, so {to bi se rastovarilo i biroto za vrabotuvawe. Rokot za voveduvawe na novite merki e 1 juli 2011 godina. So ovie merki e planirano da se namali potrebniot iznos za osnoven kapital. Na koe nivo }e se namali od sega{nite 2.700 evra s$ u{te ne e poznato, me|utoa, upatenite tvrdat deka ovoj iznos }e

bide maksimalno skraten.Druga va`na promena {to }e sledi za onie {to }e odlu~at da formiraat firma, e drasti~noto namaluvawe na site aktuelni tro{oci pri reg-istracijata na firmata, od sudski registar do ostanata dokument-acija koja sega se bara. Namerata e tro{ocite koi sega vo prosek dostignuvaat do 540 evra, da se namalat na simboli~ni edno evro. Na primer, edna obvrska koja so promenite }e bide ukinata e obvr-skata da se objavi registracijata na firmata vo Slu`beniot vesnik, {to za pretpriema~ot pretstavuva

tro{ok od 122 evra. Od vladinite krugovi objasnuvaat deka pred da se po~ne so primenata na novite pravila i cenovnici za osnovawe na d.o.o., }e mora da se sprovedat niza promeni vo insti-tucionalnata infrastruktura kako e-servisot, pri izdavawe na rabotni dozvoli, odobrenija i re{enija, kako i vo funkcioniraweto na pravosudstvoto. Toa {to e va`no od dràven aspekt za da zaìvee noviot model na registracija na firmi e da se za{titi od mo`na zloupotreba, odnosno da se spre~i iskoristuvaweto na mo`nosta za

}e ima rok do koga }e moè da se koristi. Bidej}i zakonot e s$ u{te vo rabotna verzija, o~ekuvam pred glasaweto da se vmetne i rokot do koga }e moè da se koristi prvata varijanta”, veli Van~o Kostadi-novski, direktor na Centralniot registar. Toj tvrdi deka elektronskiot upis na firma }e bide mnogu ednostaven i ubeden e deka so dobra promocija i detalno objasnuvawe, koe }e bide

objaveno na internet-stranicata na Centralniot registar, biznis-zaednicata za brzo vreme }e go koristi samo ovoj sistem.

KAKO ]E FUNKCIONIRA ELEKTRONSKIOT SISTEM?

Elektronskiot proces za otvorawe firma po~nuva so kupuvawe elek-tronski sertificiran potpis, koj moè da se kupi od sertificirani provajderi, kako Telekomot i Klirin{kata ku}a KIBS, koi im-

aat razli~ni ceni vo zavisnost od periodot za koj se kupuva potpisot. Kostadinovski veli deka cenite se niski i se dviàt od 900 do 1.500 denari za period od dve do tri godini.“Otkako }e se dobie potpisot, se popolnuva prijavata, koja se nao|a na internet-stranicata na Central-niot registar, se popolnuvaat i urneci i akti, koi zaedno kako eden dokument se ispra}aat elektronski do Registarot, kade {to ovlasteno lice za registracija go pregleduva predmetot. Dokolku ima nedostatoci, se kontaktira liceto nadle`no za nivno korigirawe. Dokolku e s$ vo red, se odobruva predmetot i se izdava re{enie, koe vo prvo vreme }e bide vo hartiena forma”, dodava Kostadinovski.Zakonot predviduva i podatocite od Trgovskiot registar i nivnata prom-ena, namesto vo Slu`ben vesnik, da se objavuvaat na internet-stranica-ta na Centralniot registar. Celiot elektronski porces, preku konkreten primer, }e bide promoviran vo Centralniot registar vo sredinata

na fevruari. Spored ekspertite, sekoe unapredu-vawe na zakonskite odredbi koi se vo nasoka na olesnuvawe na procedurite za vodewe biznis e dobredojdeno. “Vo delot na efikasnosta pri vodewe biznis zakonskite izmeni se dobra rabota. Procedurite vo Centralniot registar se podo-breni od tehni~ki aspekt i toa zna~i deka vremenski se ubrzuva otvoraweto i zatvoraweto firma. Me|utoa sodrìnskite promeni za administrativna poddr{ka, odnosno profesionalna administracija se u{te poneophodni. Treba mnogu da se raboti zatoa {to s$ u{te ne e podobren kvalitetot na usl-ugite koga fizi~ki ste prisutni i sakate da otvorite firma”, veli Qubica Ruben, konsultanska ku}a Mens legis.

RECIPROCITET SO STRANSTVONovina vo izmenite na Zakonot za trgovski dru{tva e i toa {to se voveduva reciprocitet vo treti-raweto na stranskite dru{tva vo Makedonija, vo odnos na otvoraweto

Za da otvorite firma elektronski mora da kupite sertificiran potpis, so koj }e imate pravo onlajn da ja popolnite aplikacijata, koja se nao|a na internet-stranicata na Centralniot registar

��

VANÔ KOSTADINOVSKIDIREKTOR NA CENTRALEN REGISTAR “Elektronskiot proces za otvorawe firma zapo~nuva so kupuvawe elektronski sertificiran potpis od ovlasteni provajderi, kako Telekomot i Klirin{kata

ku}a KIBS. Cenite se razli~ni vo zavisnost od periodot za koj se kupuva potpisot. Otkako }e se dobie, se popolnuva prijavata koja se nao|a

na internet-stranicata na Centralniot registar, se popolnu-vaat i urneci i akti i zaedno kako eden dokument se ispra}aat po elektronski pat do Registarot, kade {to ovlastenoto lice go pregleduva predmetot. Vo slu~aj da ima nedostatoci, se kontaktira liceto nadle`no za da gi popravi. Dokolku e s$ vo red, se odobruva predmetot i se izdava re{enie, koe vo prvo vreme }e bide vo hartiena forma”.

ELEKTRONSKI POTPIS OD FEVRUARIPratenici, notari, advokati, komori, biznismeni }e imaat uvid vo funkcioniraweto na edno{alterskiot sistem vo Centralniot registar. Vo Ministerstvoto za ekonomija o~ekuvaat izmenite na Zakonot da stapat na sila kon krajot na mesecov, po {to na po~etokot od fevruari elektronskiot potpis, kako sistem na za{tita i verifikacija na site dokumenti {to se podnesuvaat elektronski, da bide funkcionalen.

TOP 10 DIREKTORSKI SKANDALIKTORSKI SKANDALI

no.7 13KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

ZA PRONEVERA NA 2,2 MILIJARDI DOLARI, 12 GODINI ZATVOR ZA DIREKTOROT NA CA �� Podebeliot kraj od finansiskata izmama vo koja bea vklu~eni nekolku porane{ni me-

naxeri na informati~ko-tehnolo{kata kom-panija Computer Associates (CA) go izvle~e izvr{niot direktor Sanxaj Kumar, koj zagla-vi 12 godini vo zatvor

Etni~kite tenzii vo rodnata [ri Lanka bea pri~inata po-radi koja porane{niot izvr{en direktor na

informati~ko-tehnolo{kata (IT) kompanija Computer As-sociates (CA), Sanxaj Kumar, u{te kako tinejxer, se doseli vo SAD. So postojana rabota uspea da se iska~i na vrvot vo IT-industrijata, koja vo 2002 godina mu ja donese i funkcija-ta lider na CA. Ova nesomneno mnogu zna~e{e za nekoga{niot siroma{en migrant. Funkcijata mu dozvoli da ja zadovoli i strasta kon hokejot, pa zaedno so negoviot mentor i partner vo kompanijata, ârls Veng, go kupija hokearskiot tim Wujork Ajslenders. No, kako i site drugi dosega, taka i Kumar ne ostana imun na mo}ta koja ja poseduva{e i vo 2004 godina uspea da go izvalka dolgosteknuvanoto ime. Ovaa godina revizorite otkrija somnitelni podatoci vo bazata na finansiskite izve{tai na kompanijata, na koi nedostigaa okolu 2,2 milijardi amerikan-ski dolari. Poradi toa, toj se povle~e od funkcijata. êtiri godini podocna se zboguva i so slobodata. Wujor{kiot sud go proglasi vinoven za finan-siska izmama, koja mu donese maksimalna kazna zatvor od 12 godini i pari~na kazna od osum milijardi dolari.Presudata ja donese sudijata Leo Glejser od Federalniot sud vo distriktot Bruklin, koj potencira{e deka iako e ka-znata pregolema, korespondira so negovoto obvinenie. Glejser istakna deka presudata ne se odnesuva samo na edno delo. So nesoodvetnoto menaxirawe na kompanijata, Kumar uspea da ja namali proda`bata na proizvodite, dade nekolku neto~ni izjavi na javnite obviniteli i se obide da podmiti nekolku od potenci-jalnite svedoci na wujor{kata odbrana."Kumar uspea da ja "{okira" svesta na porotata na ovoj Sud i ve uveruvam deka uspea da ja dovede vo pra{awe sovesta na sekoj razumen ~ovek", izjavi

Glejser, vo presret na donesu-vaweto na kone~nata presuda. Kirbi Her, ~len na advoka-tskata kancelarija Janofsky & Walker, i porane{en javen obvinitel, ja nare~e kaznata za porane{niot direktor mala, no fer. "Kaznata e daleku od doìvoten zatvor, no, sepak, }e go "smesti" porane{niot direktor i izmamnik vo zatvor na pove}e od edna decenija", izjavi toj.Gneven od situacijata, za vreme na prestojot vo zatvorot Kumar napi{a izjava dolga 27 strani-ci, kade {to gi imenuva{e site involvirani stranki vo koruptivniot skandal na finansiskata izmama za koja be{e obvinet. Me|u obvine-tite za nelegalnite finansiski transakcii na kompanijata Kumar go poso~i i negoviot porane{en idol i partner, Veng, kako i porane{niot amerikanski senator Alfonso Damato. Vo ovoj skandal obvineti bea sedum drugi "akteri" vo finan-siskoto nelegalno rabotewe so CA, me|u koi i Stiven Ri~ards, porane{niot direktor za proda`ba. Vtorata najgolema amerikan-ska IT-kompanija, CA, ostvari kontinuiran razvoj i rast na profitot za vreme na deve-desettite godini, a rekorden profit dostigna tokmu vo vremeto na vladeewe na Kumar i osnova~ot na kompanijata, negoviot partner, ârls Veng.Kumar }e ostane zapameten kako izvr{niot direktor koj vo 1998 godina uspea da zaraboti bonus vreden duri 330 milioni amerikanski dolari. Negovite po~etoci vo CA se dolàt na negovoto prethodno rabotno iskustvo vo kom-panijata UCCEL Corporation, kako direktor na oddelenieto za razvoj na softveri. Samo ~etiri meseci od koga Kumar se vraboti vo kompanijata, Com-puter Associates (CA) sklu~i dogo-vor za prezemawe na UCCEL, vreden 800 milioni dolari. So ova, vo 1987 godina Kumar stana sostaven del od CA.

prodolùva

RONSKI

“Ova ne e prifatlivo zatoa {to Makedonija ima svoe za-konodavstvo za trgovski dru{tva. Ako nie procenime deka site stranski kompanii treba da otvorat podru`nica, kade e ograni~uvaweto? Zo{to nie da se obvrzuvame kaj nas da vaì i za-konot na nekoja druga zemja? Da ne ni se slu~i pak situacijata koga za izrabotka na arhitektonsko re{enie ne se bara{e stranskite firmi da imaat podru`nici vo Makedonija, pa ako padne objektot nema da se znae koj }e ja snosi odgovornosta”, veli Marjan~o Nikolov, pratenik od SDSM. I ekspertite smetaat deka ne smee da postoi ograni~uva~ki faktor pri otvoraweto podru`nici. Tie tvrdat deka najdobro re{enie e toa da bide ostaveno na li~na procenka na sopstvenikot na firmata. “Moèbi stranskite podru`nici nemaat svojstvo na pravno lice, me|utoa, ako gi uslovuvame so reciprocitet, toga{ nie gu-bime, zatoa {to Makedoni-ja ima pogolema potreba od vlez na podru`nici. Tie ne nosat kapital, me|utoa, pretstavuvaat

vlog zatoa {to }e vrabotat lu|e, konsultanti, }e pla}aat danok. Me|utoa ako ovoj ~len proizleguva od iskustvata na na{i kompanii vo stranstvo, toga{ moèbi e i vo red”, veli Ruben.Spored nadle`nite od Minister-stvoto za ekonomija, nevozmo`no e Makedonija da ima razli~en tretman od stranskite kompanii, zatoa {to toa bi pretstavuvalo bariera za stranski investicii, koi zemja-aspirant za vlez vo EU ne smee da si go dozvoli.Ostanatite izmeni vo Zakonot predviduvaat trgovcite edna{ godi{no vo delovnata godina da izvr{at popis na sredstvata, a dokolku edna firma e likvid-irana, likvidatorot e dolèn po istekot na rokot za prijava na pobaruvawata da podnese ba-rawe za bri{ewe na trgovskoto dru{tvo od trgovskiot registar. Ova moè da se napravi samo so

elektronski potpis, pred da se podnese vo elektronska forma preku edno{alterski sistem.

�� So prorabotuvaweto na edno{alterskiot sistem za registracija, procesot na osnovaweto kompanii vo Srbija se namali za ~etvrtina, dodeka vo Hrvatska, naskoro bi trebalo da poevtini nivnoto osnovawe

KRIVI^NO OSUDENI LICA ]E MO@E DA OTVORAAT FIRMA Otkako Ustavniot sud ja ukina odredbata od Zakonot za trgov-ski dru{tva, spored koja lica za koi so pravosilna sudska odluka e utvrdeno deka storile krivi~no delo - laèn ste~aj, predizvikuvawe ste~aj so nesovesno rabotewe, zloupotreba na postapkata za ste~aj i o{tetuvawe ili povlastuvawe na doveriteli, sepak, }e smeat da osnovaat i da upravuvaat so trgovski dru{tva. Spored Aleksandar Popovski, rakovoditel na Sektorot za ev-ropska integracija vo Ministerstvoto za ekonomija, vakvata odluka }e zna~i deka sekoj vo Makedonija na kogo mu e izre~ena presuda za storeno krivi~no delo duri i od zatvor moè da osnova firma. Toj istakna deka ova bukvalno zna~i “vra}awe na oru`jeto vo racete na ubiecot”. Merkata koja pred edna godina ja donese Vladata predviduva{e direktori ili menaxeri koi namerno predizvikale ste~aj na firma ili, pak, imaat blokirana smetka da ne moàt povtorno da formiraat novo trgovsko dru{tvo. Toga{ vicepremierot za ekonomski pra{awa, Vladimir Pe{evski, tvrde{e deka regu-lativata e skroena soglasno evropskite preporaki.“Vo minatoto ~esto bea zabeleùvani zloupotrebi od lica koi namerno predizvikale ste~aj i ne gi pla}ale obvrskite kon doveritelite“, izjavi Pe{evski.

popovolno i pobrzo osnovawe na firma od pretpriema~i koi ve}e imaat firmi i koi imaat mnogu nepodmireni obvrski.

POBRZA REGISTRACIJATA NA FIRMI VO SRBIJA

Od srednata na 2009 godina vo srpskata Agencija za ekonomski registri (APR) funkcionira brz i efikasen na~in na osnovawe na kompanii. Ottoga{ gra|anite site potrebni raboti za registracija na firmite gi zavr{uvaat na eden {alter, vo rok od pet do {est dena. So prorabotuvaweto na edno{-alterskiot sistem za registracija, procesot na osnovaweto na kom-

paniite se namali za ~etvrtina. Vremeto za osnovawe na kompani-ite e skrateno za ~etiri pati od dotoga{nite 23, na pet dena za pretpriema~ite, odnosno na {est dena za firmite.“Srbija vovede edno{alterski sistem na registracija, koj ovozmoì kompanijata da se registrira na edno mesto, preku dobivawe na dano~en identifikaciski broj, broj na fondot za penzisko i invalid-sko osiguruvawe, kako i broj na Republi~kiot zavod za zdravstveno osiguruvawe”, izjavi srpskiot min-ister za ekonomija i regionalen razvoj, Mla|an Dinki}.Elektronski se povrzani Agencijata

za ekonomski registri, Dano~nata uprava, Republi~kiot zavod za zdravstveno osiguruvawe i Fondot za penzisko i invalidsko osigu-ruvawe.Direktorot na APR, Zvonko Obra-dovi}, precizira{e deka po novata procedura se popolnuva samo edna registraciska prijava za osnovawe na firma.“Razmenata na podatoci me|u ~etir-ite institucii e elektronska, so {to se zabrzuva i poednostavuva procedurata”, naglasi Obradovi}. Toj poso~i deka postapkata za reg-istracija na firmi e zna~itelno unapredena i usoglasena so evrop-skata praktika.

QUBICA RUBENKONSULTANSKA KU]A MENS LEGIS“Vo delot za podobruvawe na efikasnosta pri vodewe biznis, zakonskite izmeni se dobra rabota. Procedurite vo Centralniot registar se podobreni od tehni~ki aspekt i toa zna~i deka vremenski se ubrzuva otvoraweto i zatvoraweto firma. Me|utoa, sodrìnskite promeni so koi e neophodna administrativ- n a poddr{ka, odnosno profesionalna admin-istracija se u{te poneophodni. Treba mnogu da se raboti, zatoa {to s$ u{te ne e podobren kvalitetot na uslugite koga fizi~ki ste prisutni i sakate da otvorite firma”.

podru`nici. Stariot Zakon za trgov-ski dru{tva predviduva{e ednakov tretman na doma{nite i stranskite firmi, odnosno ne se bara{e makedonskite kompanii da otvorat podru`nica dokolku ne sakaat, a istoto vaè{e i za stranskite firmi. Me|utoa vo kaznenite odredbi na Zakonot, sepak, se predviduvaa visoki kazni dokolku stranskite firmi ne otvorat podru`nica vo Makedonija, {to zna~i deka Zakonot bil konfuzen. Vo Ministerstvoto za ekonomija ve-lat deka izmenite na Zakonot tokmu vo ovoj del bile neophodni zaradi usoglasuvawe na ovie dve odredbi i zatoa {to Makedonija ne smee da bara od stranskite dru{tva da otvoraat podru`nici vo uslovi koga toa ne e zadolìtelna obvrska za doma{nite. “Ovoj ~len od Zakonot sega predvidu-va reciprocitet. Ako nekoja zemja & nametnuva uslov na makedonska kompanija da otvori podru`nica, toga{ po reciprocitet, kompanija od taa zemja isto }e bide dol`na da otvori podru`nica vo Makedonija. Moèbi }e bide malku te{ko da se dokaè deka na nekoja make-donska firma & baraat da otvori podru`nica vo stranska dràva, me|utoa se nadevame }e najdeme mehanizam za da go utvrdime toa. Vo su{tina, podru`nicite nemaat svojstvo na pravno lice. Tie {to }e potpi{at, ja obvrzuvaat mati~nata kompanija kako taa direktno da go sklu~uva dogovorot”, veli Alek-sandar Popovski, rakovoditel na sektorot za evropska integracija vo Ministerstvoto za ekonomija.Na ovoj ~len od Zakonot najmnogu reagira opoziciskata SDSM, tvrdej}i deka najdobro re{enie e Makedonija sama da odlu~uva koja stranska kom-panija treba da otvori podru`nica vo zemjava.

Komentari / Analizi14 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

KIRIL NEJKOVRakovoditel na Proektot za korporativno upravuvawe na Me|unarodnata finansiska korpo-racija (IFC) vo Makedonija

K O M E R C I J A L E N O G L A SK O M E R C I J A L E N O G L A S

KIRIL NEJKOVKIRIL NEJKOVRakovoditel na Proektot zakorporativno upravuvawe naMe|unarodnata finansiska korpo-racracracracrracracrr cr cr ijaijaijaijaijaijajjj (I(I(I(I(I (I(( FC)FC)FC)FFC)FC)FC)C)C) vovovovovo vo MaMaMaMaMa Makedkedkedkedkedkeedddonionionionionionijajajajajajajjjj

MORALNIOT RELATIVIZAM NA KORPORATIVNOTO UPRAVUVAWE

Konvergencijata na korporativnoto upra-vuvawe se odnesuva na trend na spoju-vawe na praktikite

i teoretskite perspektivi me|u razli~ni modeli na korpora-tivno upravuvawe na naciona-lno ili nadnacionalno nivo. Celosnata konvergencijata bi pretpostavila deka naciona-lnite razliki bi is~eznale i deka bi bil usvoen univerza-len model na korporativno up-ravuvawe. Za konvergencijata na korporativnoto upravuvawe se zboruva ve}e edna decenija. Iako se zboruva vo termini na op{tost, su{tinata na debatata e dali razli~nite modeli odat kon anglosaksonskiot model.No, pozna~ajna e debatata koja se otvora poslednive dve godini ne za toa dali }e dojde do formirawe na univerzalen sistem na korporativno upra-vuvawe, tuku dali toa treba da se slu~i. Edna od perspektivite koi se koristat vo ovie ana-lizi e moralnata osnova na korporativnoto upravuvawe, preku pogledot na moralniot relativizam. Moralniot rela-tivizam e parafraza na kul-turniot relativizam, koj be{e osnova na diskusiite nekade na krajot na 1980-te i po~etokot na 1990-te godini vo vrska so univerzalnosta na ~ovekovite prava. Vo toj period, diskusi-

ite se vodea osobeno me|u zapadnata i nezapadnata misla za toa dali ~ovekovite prava moè da bidat rangirani, i preku toa, nekoi od istite da imaat pogolema va`nost vo razli~ni op{testveni sredini, so doveduvawe na diskusijata do ekstrem – dali voop{to ~ovekovite prava se relevant-ni koncepti vo site op{testva, t.e. dali ima osnova tie da bidat kvalifikuvani vo inter-pretaciite zavisno od kultur-nite izvori{ta na zaednicite. Vo slu~ajot na ~ovekovite prava, od me|unarodno-prav-na gledna to~ka, pra{aweto be{e razre{eno so relevant-noto tolkuvawe usvoeno na po~etokot na na 1990-te godini – deka site ~ovekovi prava imaat ednakva vrednost i deka ne moè da se rangiraat. Ot-tuka, implicitno, kulturniot relativizam ostana vo domenot na nau~nata diskusija za ovie pra{awa. Debatata za kulturniot rela-tivizam na ~ovekovite prava tuka e zemena samo kako in-spiracija za procesot na vodewe na debatite povrzani so vrednosti i, sekako, e in-teresna vo pogled na nejziniot rezultat – na pobeda na kon-vergencijata namesto relativ-izacijata.Endru Vest, predava~ na [ko-lata za biznis i ekonomija

na Univerzitetot Mona{ vo Avstralija vo 2009 godina, objavi napis za razli~nostite vo moralnata predlo{ka na korporativnoto upravuvawe vo razli~ni zemji. Toj gi analizira{e sistemite na korporativno upravuvawe na anglosaksonskite zemji, Ger-manija i Japonija, od aspekt na moralniot relativizam, koj, pak, pretstavuva aspekt na filozofijata {to se odnesuva na razlikite i sli~nostite vo donesuvawe na moralni sudovi i barawe odgovori dali ovie moralni sudovi reflektiraat apsolutni ili univerzalni vistini.Kako {to moè da se o~ekuva od temata – diskusijata e teoretska, no rezultatite se mnogu prakti~ni i interesni. Vest se osvrnuva na trite formi na moralen relativ-izam: deskriptivniot (koj dava ocenka na empiriskite fak-ti dali postojat razliki vo moralnite ocenki vo pogled na korporativnoto upravu-vawe vo razli~ni sistemi), metaeti~kiot (koj dava odgovor za "vistinitosta” na moral-nite ocenki i dali nivnite pojasnuvawa se apsolutni ili univerzalni, ili, pak, se pov-rzani so tradicii, veruvawa ili praktiki) i normativniot (koj analizra dali imame pravo da se vme{uvame vo de-

jstvijata na drugite, koi imaat poinakvi moralni stojali{ta). Rezultatite se slednite: Spored deskriptivniot aspekt – apso-lutno postojat razliki me|u trite sistemi na korporativno upravuvawe koi se predmet na razgleduvawe na Vest, no Vest smeta deka postojat minimum usoglaseni vrednosti. Toj gi gleda usoglasenite vrednosti vo ~etirite socioekonomski "dobra” na Princpite na korporativno upravuvawe na OECD od 1999 godina: odgovor-nosta, ot~etnosta, fer prista-pot i transparentnosta. Vest zaklu~uva deka ovie ~etiri vrednosti ne se prifatni samo od ~lenkite na OECD, tuku imaat izrasnato vo {iroko prifateni osnovi na upravu-vaweto na kompaniite.Spored metaeti~kiot aspekt – toj zaklu~uva deka pri~inata za razlikite vo korpora-tivnoto upravuvawe postoi vo razli~nite kulturni vrednosti na op{testvata vo koi se formiral sekoj od sistemite. Vest celosno go poddrùva pri-stapot ubavo sro~en od sudijata na Vrhovniot sud na SAD, Erl Voren, koj }e istakne deka "pravoto pluta na moreto na etika”, t.e. deka pod pravnite i ekonomskite strukturi postojat mnogu bazi~ni vrednosti, stavo-vi i/ili veruvawa. No, Vest odbiva da ja prifati prostata

Ve}e nekoe vreme se diskutira za toa dali ima konvergencija me|u nekolkute dominantni sistemi na korporativno upravuvawe. Relativna novina vo debatata e dali taa konvergencija treba da se slu~uva i koi se moralnite osnovi na razli~nite opcii

��

ravuvawe. Eve, na primer, teoretski i prakti~no da se soglasime za jasen spisok na zainteresiranite strani kon koi kompanijata ima odgovor-nost (dali samo akcionerite ili i drugi zainterisrani strani i po koj redosled). So toa ve}e bi dale najgolem del od odgovorot za toa {to mislime deka e moralnata ob-vrska na na{ite kompanii i moralnata osnova na na{eto korporativno upravuvawe. Ottamu, potoa }e moème mnogu polesno su{tinski da gi dograduvame drugite instituti na korporativnoto upravuvawe.

Proektot za korpora-tivno upravuvawe e poddràn od [vajcar-skiot sekretarijat za ekonomski pra{awa (SEKO). IFC e del od Grupacijata na Svetska banka. Iznesenite stavovi se na avtorot i ne gi odrazuvaat nu`no stavovite na IFC.

dihotomija, koja ne e nepoznata duri i vo nau~nata literatura, deka anglosaksonskiot sistem na korporativno upravuvawe e nemoralen, t.e. vo najdobar slu~aj amoralen, a, pak, deka situacijata e sprotivna so sistemite na Germanija i Japonija. Anglosaksonskiot sistem bazira na moralnite postulati na utilitarizmot, koj bara najgolemo dobro vo forma na sre}a i blagosos-tojba; dodeka, pak, Germanskiot i Japonskiot model baziraat na deontoliskiot moral, koj vo dadeniov slu~aj se odnesuva na inkorporacija na interesite na site zainteresirani strani povrzani so kompanijata i davawe moralna vrednost na interesite na site grupi. No, za razlika od prethodnite dva, Vest ne dava jasen stav vo vrska so normativniot aspekt na moralniot relativ-izam. Toj nema jasna pozicija dali treba da se pottikne konvergencijata na korpora-tivnoto upravuvawe ili ne. Toj se zadovoluva so toa da ukaè deka samata diskusija za moralniot relativizam na korporativnoto upravuvawe treba da gi osokoli osobeno zemjite vo razvoj koi doprva go sozdavaat svojot sistem da bidat posigurni vo sebe vo opredeluvawet na moralnata predlo{ka na istiot, so cel toj da sozdade maksimum bla-gosostojba vo op{testvoto.Moralniot relativizam moè da ima implikacii i vrz na{iot sistem na korpora-tivno upravuvawe. Toj moè da bide osnovata za otvorawe na debata za celishodnosta na na{iot sistem na kor-porativno upravuvawe. Da povika na definirawe - vo edna re~enica, so {to pomalku “i...i...” termini - na na{iot sistem na korporativno up-

Balkan / Biznis / Politika16 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Hrvatskiot premier, Jadranka Kosor, }e ja po~ne 2011 go-dina so izgradba na energetski objekti,

koi se del od 30-te golemi investiciski proekti {to gi najavi minatata esen. Ovie proekti vredat 14 milijardi evra, a treba da ja spasat hrvatskata ekonomija. Pari najverojatno }e se baraat vo dràvniot buxet.“Investiciskite proekti i Programata za ekonomsko zazdravuvawe se srceto i mozokot na rabotata na ovaa Vlada”, izjavi Kosor i dodade deka poradi novite zakoni, {to planira da gi donese godinava, o~ekuva rast na BDP od pove}e od 1,5% i zavr{uvawe na pregovorite so Evropskata unija vo rok od {est meseci.Kako prvi investicii Ko-sor gi najavi izgradbata na hidrocentralata Omble i trafostanicata Dubrovnik. Tenderot za izgradbata na HEC Omble }e bide raspi{an vo prviot kvartal, a stanuva zbor za investicija vredna 125 milioni evra. Za tra-

fostanicata Dubrovnik, koja ~ini 70 milioni evra, ve-}e e izrabotena proektna-ta dokumentacija, odobreni se grade`nite dozvoli i se sklu~eni dogovori so izveduva~ite, pa proektot moè naskoro da se real-izira.Vo mart }e po~ne sanacija i rekonstrukcija na 28 kilo-metri od ̀ elezni~kata pruga me|u Krièvci i Koprivni-ca, vredna 26,78 milioni evra, a treba da zavr{i vo 2012 godina. Istovremeno, }e po~ne rekonstrukcija i pro{iruvawe na nafteniot rezervoar vo Omi{aq, in-vesticija vredna 135 milioni evra i }e se intenzivira pro{iruvaweto i modern-izacijata na rezervoarot vo Sisak, {to }e ~ini 25,7 milioni evra.Jadranka Kosor najavi deka Vladata so izmenite na Za-konot za aerodromi }e soz-dade preduslovi za nivno izdavawe pod koncesija. Toa }e ovozmoì vo fevru-ari da se raspi{e tender za davawe pod koncesija na aerodromot vo Zagreb, da se realizira proektot za negovo pro{iruvawe i modernizacija, za {to se

predvideni 203 milioni evra. Do krajot na mart godinava }e bide potpi{an dogovor za strate{ko part-nerstvo so eden od globalnite pristani{ni operatori, so {to }e se obezbedi rekon-strukcija i modernizacija na pristani{teto Rieka, proekt vreden 135 milioni evra.Premierot Kosor najavi deka }e prisustvuva na potpi{uvaweto na dogo-vorot za rekonstrukcija na pomorsko–patni~kiot termi-nal Vruqe vo [ibenik, in-vesticija vredna 12 milioni evra, kako i na po~etokot na dogradbata na pristani{teto Gru` vo Dubrovnik, vo vred-nost od devet milioni evra. Do krajot na mart }e bide raspi{an i tender za izgrad-ba na sistem za odvod na otpadni vodi, vreden 70,6 milioni evra i za izgradba na objekti za vodosnabduvawe vo vrednost od 37 milioni evra.Noviot vicepremier za in-vesticii, Domagoj Milo{evi}, pak, e zadolèn da gi pot-tiknuva privatnite inves-ticii. Do krajot na januari }e bide definiran noviot model za pottiknuvawe na kupuvaweto novoizgradeni

stanovi, zatoa {to Vladata ne e zadovolna od sega{niot model. Poradi toa {to vo buxetot se obezbedeni samo 13,5 milioni evra, namesto najavenite 27 milioni za rizi~no-povratnite fondovi za ekonomska sorabotka, premierot Kosor najavi deka Vladata }e obezbedi dopolnitelni sredstva. Nov-iot minister za finansii gi priveduva pri kraj izmenite na modelite A i B na Vladata i na Hrvatskata banka za obnova i razvoj za finan-sirawe na likvidnosta i investiciite na kompaniite pogodeni od krizata. Ovie promeni }e ovozmoàt

pobrza i podostapna up-otreba na ovie pari.“Vladata nema da tolerira finansiski nered”, pora~a

Kosor, povto-ruvaj}i deka o t k a k o e ovozmoèn ste~aj po sk-ratena po-stapka, Vla-data bara na~in kako od pazarot da trgne pove}e od 22.000

firmi koi nemaat nitu eden vraboten, a dolàt milioni evra. Kosor soop{ti i deka se rasprava za privatizacija na nekoi dràvni i javni pret-prijatija. Kone~na odluka }e donese vladeja~kata koalici-ja, no sigurno e deka nema da se prodava Hrvatskoto elektrostopanstvo (HEP), za-toa {to toa go zabranuva za-konot. Spored investitorite, prvi }e se privatiziraat Kroaci ja osiguruvawe, Hrvatska po{tenska banka (HPB), Jadranski naftovod (Janaf). Potrebata od vovedu-vawe privaten kapital vo dràvnite firmi be{e ideja i na vladinite sovetnici, kako del od Programata za ekonomsko zazdravuvawe.

ELENA JOVANOVSKA

K O M E R C I J A L E N O G L A S

Spored Kosor, investiciskite proekti i Programata za ekonomsko zazdravuvawe se srceto i mozokot na rabotata na nejzinata Vlada, a novite zakoni }e ovozmoàt porast na BDP za pove}e od 1,5%

��

HRVATSKATA EKONOMIJA ]E SE SPASUVA SO 14 MILIJARDI EVRA

JADRANKA KOSOR GO PRETSTAVI NOVIOT PROEKT NA VLADATA

OPOZICIJATA PRA[UVA: OD KADE PARI?Ovie investicii se vo interes na Hrvatska, no se postavuva pra{awe od kade }e se platat i vo koj rok. Ne e nitu ~esno nitu realno deset meseci pred izborite da se bombardira javnosta so vakvi ambiciozni planovi, a ovoj spisok e potsetnik na vladinata neefikasnost”, istakna pretsedatelot na Socijaldemokratskata partija, Zoran Milanovi}.So ogled na finansiskata sostojba na dràvata, Milanovi} smeta deka edinstveno ispravno bi bilo me|u proektite da se izdvojat najpotrebnite.“Edno e lista na èlbi, a drugo realnosta. Treba da se opredelat prioritetite, a toa definitivno se èleznicata, koridorot koj vodi od rie~koto pristani{te kon Budimpe{ta i energetskiot sektor”, komentira Milanovi}.

Vrz osnova na Odlukata broj 02-1055/7 za davawe pod zakup na u~ili{en prostor donesena od U~ili{niot odbor na SEPUGS “ Vasil Antevski -Dren” Skopje na den 17.12.2010 godina i Soglasnosta od Gradona~alnikot na Grad Skopje broj 25 od 17.01.2011 godina SEPUGS “Vasil Antevski – Dren” Skopje objavuva

O G L A SZA DAVAWE POD ZAKUP NA DELOVI OD UÎLI[EN PROSTOR

SO JAVNO NADDAVAWE

1. Zakupodavec:SEPUGS “Vasil Antevski – Dren” Skopje so sedi{te na ul. “ Vera Joci}” bb Skopje tel. 2777-343

2. Ponuduva~:Pravo da podnese barawe za zakup na del od u~ili{en prostor ima sekoe zainteresirano pravno lice koe e registrirano za vr{ewe dejnost soglasno predmetot za zakup.

3. Predmet na izdavawe pod zakup3.1 Prostor namenet za sendvi~ara od 60 metri kvadratni. Prostorot za sendvi~ara se izdava so po~etna cena od 4 evra mese~no po metar kvadraten vo denarska protivvrednost.

Prostorot za sendvi~ara se izdava za period od edna godina.Kandidatite po javniot oglas za sendvi~ara treba da dostavat:

Izvod od registracija �

Dokument za bonitet od centralen registar, original ili kopija zaverena kaj notar ne �postara od 6 meseci

Zavereno polnomo{no za pretstavnik na pravno lice �

3.2 Fiskulturna sala se izdava za rekreirawe po zavr{uvawe na ~asovite so po~etna cena od 17 evra vo denarska protivvrednost za eden ~as (60 minuti).

Fiskulturnata sala se izdava za period od edna godina.Kandidatite po javniot oglas za fiskulturnata sala treba da dostavat:

Izvod od registracija �

Zavereno polnomo{no za pretstavnik na pravno lice �

Ponudite so dokumentacijata se dostavuvaat preku po{ta ili vo arhivata na u~ili{teto. Ponudite i dokumentacijata se dostavuvaat vo zatvoren kovert so oznaka “ne otvaraj” za iz-davawe na del od u~ili{en prostor pod zakup. Kovertot ne smee da sodrì nikakva oznaka na koja bi moèl da se identifikuva ponuduva~ot. Ponudite se dostavuvaat vo eden originalen primerok, koj treba da e zaveren i potpi{an od odgovornoto lice na ponuduva~ot. Najpovolniot ponuduva~ }e bide izbran vrz osnova na najvisoka ponudena zakupnina, a koja e najmalku ednakva na po~etnata zakupnina. Ako na javnoto naddavawe se javi samo eden ponuduva~ koj gi ispolnuva uslovite navedeni vo oglasot i ja naddade po~etnata cena, edinstveniot naddava~ steknuva status na najpovolen ponuduva~. Ponudata koja nema da gi sodrì site potrebni dokumenti }e se smeta za nekompletna i nema da bide razgleduvana. Oglasot trae 5 dena od denot na objavuvaweto.

Javnoto naddavawe za sendvi~arata }e se organizira na den 01.02.2011 godina so po~etok vo 10 ~asot vo prostoriite na U~ili{teto, dodeka za fiskulturnata sala na den 01.02.2010 godina vo prostoriite na u~ili{teto.

SEPUGS Vasil Antevski – Dren Skopje

bezbedeni samo evra, namesto 27 milioni za atnite fondovi a sorabotka, Kosor najavi a }e obezbedi sredstva. Nov-za finansii gii kraj izmeniteA i B na Vladata kata banka za

azvoj za finan-ikvidnosta iteted

finansiski nered , pora~aKosor, povto-ruvaj}i dekao t k a k o eovozmoènste~aj po sk-ratena po-stapka, Vla-data barana~in kakood pazarot datrgne pove}e od 22.000

Kosraspnekoprijdoneja, da elektoa konoprvKroHrv(HP(Janvawdrì nkakoekon

Balkan / Biznis / Politika 17KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Porane{niot amer-ikanski dràven sekretar Medlin Olbrajt, kako ko-sopstvenik na mo-

bilniot operator Ipko vo Kosovo, preku ve{ti finan-siski, no i politi~ki potezi zarabotila milioni dolari od proda`ba na mnozin-skiot udel, objavi srpskiot vesnik "Novosti". Poslednite analizi pokaùvaat deka Telekom Slovenija za kos-ovskiot mobilen operator natplatil 20 milioni evra pred dve godini.Spored "Novosti", porane{niot upraven i nadzoren odbor na Telekom Slovenija odobrile i potpi{ale kupuvawe na Ipko vrz osnova na izve{tajot koj go napravila revizor-skata ku}a KPMG. Za Ipko, Slovencite platile 71 milion evra, namesto 50 milioni. Po zaminuvaweto na stariot odbor na direktori, noviot, na ~elo so Ivica Krawevi}, nara~al revizija na rabo-teweto na kosovski Ipko, koja

pokaà deka postojat va`ni otstapuvawa od prvata pro-cenka i od realnata vrednost na kosovskata firma. Me|utoa, Olbrajt, koja e os-nova~ i mnozinski sopstvenik na konsultantskata ku}a Ol-brajt grup, ne e edinstveniot politi~ar koj zarabotil na telekomunikaciskiot biznis na Kosovo. Prv i najgolem operator vo mobilnata telefonija vo Kosovo e Vala (konzorcium na PTT Kosovo i francuskiot Alkatel), kade {to klu~na uloga odigral sega{niot {ef na francuskata diplomatija, Bernar Ku{ner, pi{uva "No-vosti". Negovite politi~ki oponenti vo Francija go ob-vinuvaa deka negoviot brat poddràl, so pomo{ na mo}en i vlijatelen rodnina, proekt za formirawe na prvata mobilna mreà na Kosovo. Vala naskoro dobila 300.000 korisnici, a godi{niot pri-hod na kompanijata bil 200 milioni dolari. Najevtinata karti~ka za dopolnuvawe kredit ~inela 20 evra.Kon sredinata na 2004 go-dina Olbrajt grup prvo sta-nala specijalen sovetnik na

pretsedatelot na upravniot odbor na Ipko net.“Na kosovskiot narod i na regionot im se potrebni ekonomski rast i kvalitetni uslugi. Ipko net vo Kosovo i vo regionot moè da do-nese silni amerikanski i me|unarodni partneri”, iz-javi Olbrajt po vlezot na kosovskiot telekomunikaciski pazar.Interesno e {to kompanijata Ipko net (Internet proekt Kosovo) ja formiraa ~elnic-ite na Me|unarodniot komitet za pomo{ na zagrozenite za vreme na bombardiraweto na NATO na Srbija, vo 1999 godina.“Ipko net, po doa|aweto na NATO vo Kosovo, so blagoslov na toga{niot {ef na UNMIK, Bernar Ku{ner, vedna{ potpi{a ekskluziven dogovor so Kosovskata energetska ko-rporacija (KEK) za koristewe na nejzinata infrastruktura”, izjavi za "Novosti" izvor koj e dobroupaten vo ovaa problematika. Tokmu na ovoj na~in Ipko net stana prv internet–provajder, koj pokriva{e 70% od teri-torijata na Kosovo.

Preku ve{ti finansiski, no i politi~ki potezi, porane{niot dràven sekretar na SAD, Medlin Olbrajt, zarabotila milioni dolari preku proda`ba na mnozinskiot udel vo kosovskiot mobilen operator Ipko, objavi srpskiot vesnik "Novosti"

��

MEDLIN OLBRAJT DOBRO ZARABOTILA NA KOSOVO?!

SRPSKI MEDIUMI OBJAVIJA SKANDAL SO TELEKOMUNIKACISKIOT BIZNIS NA KOSOVO

VESNA [email protected]

“Glavniot ~ovek koj ja odrab-oti rabotata za Olbrajt grup na Kosovo be{e Xejm Brajen, porane{en specijalen prate-nik na SAD za Balkanot, koj sega e stru~en sorabotnik vo kompanijata na Medlin Olbrajt. Tokmu toj od trkata za vtor mobilen operator go isfrli Ekrem Luka, kos-

ovski oligarh i porane{en {vercer na cigari. Na Luka mu se zakanija deka }e bide uapsen poradi kriminalni aktivnosti, a kako znak na opomena be{e toa {to mu ja prekinaa vizata za Amerika. Duri otkako se povle~e od trkata be{e trgnat od ameri-kanskata crna lista”, izjavi

sogovornikot na "Novosti".Inaku, Brajen i Olbrajt ne se edinstvenite politi~ari vo Olbrajt grup. Me|u osnova~ite se i visokiot pretstavnik na amerikanskata Agencija za ekologija, Kerol Brauner i Vendi [erman, porane{en sovetnik na amerikanskiot Stejt department.

Ipko net (Internet proekt Ko- �sovo) go formiraa ~elnicite na Me|unarodniot komitet za pomo{ na zagrozenite za vreme na bom-bardiraweto na NATO na Srbija, vo 1999 godina.

Na kosovskiot narod i na regionot im e potreben

ekonomski rast i zasluùvaat uslugi so na-

jgolem kvalitet. Ipko net vo Kosovo i vo

regionot moè da donese silni

amerikanski i me|unarodni

partneri.

ALBANSKIOT PRETSEDATEL POVIKUVA NA DIJALOG I STABILIZACIJA

"LIDL" DOA\A VO SRBIJA?!

Pretsedatelot na Albanija, Bamir Topi, po odvoeni sredbi so evrokomesa-

rot Etore Sekiu, britanskata ambasadorka Fiona Mekiluam i amerikanskiot pretsedatel Aleksander Arvizu, re~e deka e neophodno {to pobrzo da se stabilizira te{kata situacija vo koja se najde zemjata po an-tivladinite demonstracii, {to se slu~ija vo petokot.Od druga strana, pretsedatelot na Socijalisti~kata partija, Edi Rama, najavi novi masovni protesti. Amerikanskata am-

basada vo Tirana od sabotata privremeno da gi zatvori svoite vrati, poradi aktu-elnata sostojba vo Albanija, koja, spored SAD, se o~ekuva da bide pridruèna od drugi protesti ne samo vo Tirana, tuku i vo drugi delovi vo zemjata. Vo isto vreme na svo-jot personal mu prepora~uva o g r a n i ~ e n o d v i ` ew e . Vo petokot, vo Tirana dojde do sudir me|u simpatizerite na opozicijata i policijata vo tekot na protestite na koi demonstrantite baraa smena

na vladata na Sali Beri{a, poradi korupcija i odrùvawe vonredni parlamentarni iz-bori. Policijata upotrebi vodeni topovi i solzavec za da gi razbie demonstrantite, a nemirite eskaliraa pri obidot masa lu|e da vlezat vo zgradata na Vladata. Vo sudirite zaginaa tri lica, a desetina se povredeni. Protiv {estmina vojnici od Naciona-lnata garda, ~ii pripadnici bea dopolnitelno angaìrani za obezbeduvawe na zgradata na Vladata, e po~nata istraga.

Germanskiot diskonten sinxir "Lidl" kon krajot na 2010 godina

registriral svoja firma vo Srbija i toa, spored misleweto na zamenik-ministerot za trgovija, Liljana Stankovi}, vero-jatno zna~i najava za de-lovni aktivnosti na ovaa kompanija na srpskiot pazar.Stankovi} za agencijata Tanjug izjavi deka Minis-terstvoto za trgovija go poddrùva doa|aweto na golemite trgovci koi

ve}e se prisutni vo re-gionot i po{iroko, a pred s$ na diskontnite sinxiri koi bi gi podignale nivo-to i stilot na konkurenci-jata na srpskiot pazar, i toa preku cenite, {to na-jmnogu & treba na Srbija vo ovie uslovi.“Dokolku "Lidl" po~ne da raboti vo Srbija, bi bilo dobro toa da go napravi so polna sila, {to }e gi natera postoe~kite trgovci da se opredelat za cen-ovna borba i konkurent-nost i barawe popogodni

izvori za nabavka za da im pruàt poniski ceni na potro{uva~ite”, veli Stankovi}.

Svet / Biznis / Politika18 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Istoriski presvrt vo odnosite na Kina i Ameri-ka se slu~i mi-natata nedela, na sredbata na dvajcata pre-

tsedateli, Barak Obama i Hu Xintao, koga dvete najmo}ni ekonomii se dogovorija da gi smirat "tenziite" vo site oblasti, za da ostvarat pob-liska sorabotka vo idnina. Zgolemuvawe na trgovskata razmena, podobruvawe na en-ergetskata efikasnost, razmena na tehnolo{ki inovacii i menaxirawe na sostojbata so klimatskite promeni se samo del od rabotite, koi pretse-datelite gi stavija na vrvot na agendata za ovaa godina. Amerika ja kritikuva{e Kina za lo{ata sostojba na ~oveko-vite prava i ja poso~i kako glaven protivnik vo borbata za fiskalnata stabilnost na svetskiot monetaren sistem. Obama i Xintao "pomiruvawe-to" go po~naa so sklu~uvaweto na dogovor vreden 45 milijardi dolari, so koj kineskata strana }e se obide da gi eliminira administrativnite barieri koi gi ko~at amerikanskite kom-panii da gi izvezuvaat svoite proizvodi vo Kina. Samo vo prvite tri dena, kompaniite od dvete dràvi sklu~ija nekolku biznis-dogovori. Pove}e od 19 milijardi dolari }e i isplati Kina na Amerika za 200 "boing"-avioni, a deset kineski kompanii, pak, odlu~ija da "os-tavat" dve milijardi dolari na amerikanskiot pazar, za uvoz na ìtni proizvodi. Dvajcata dràvnici odlu~ija deka SAD i Kina treba da ja zgolemat sorabotkata i vo energetskiot sektor i zaedno

da gi moderniziraat pos-tojnite energetskite kapaciteti. Dràvite sklu~ija dogovor vreden 13 milijardi dolari za trgovska razmena na proiz-vodi i uslugi od ovoj sektor. Najgolem profiter od ovoj dogovor e tokmu energetskiot gigant, Xeneral Elektrik (XE), od koj Kina treba da otkupi 50 generatori za gas vredni okolu 500 milioni dolari.

BIZNISOT JA NADV-LADEA POLITIKATA

Pretsedatelot na SAD, Obama, oceni deka pozitivnata, kon-struktivnata i kooperativnata sorabotka so Kina e osobeno va`na za Amerika."Amerikanskata biznis-elita izleze zadovolna od salata za sostanoci, a nie, u{te edna{ ja potvrdivme bliskosta na odnosite na na{ite dràvi",

re~e Obama, vo oficijalnoto izvestuvawe od Belata ku}a, po zavr{uvaweto na prviot den od sredbata.Biznismenite istaknaa deka Kina e najgolemiot pazar za izvoz na proizvodite i uslugite na amerikanskite kompanii. Statisti~kite poda-toci pokaùvaat deka godi{no, amerikanskite kompanii iz-vezuvaat vo Kina proizvodi vredni pove}e od 100 mili-jardi dolari. Biznismenite bile osobeno zadovolni od potpi{uvaweto na 45 mili-jarderskiot dogovor me|u dvete zemji, koj na amerikancite }e im otvori novi 235.000 rabotni mesta. Spored Xeremi Votermen, direktor na Amerikanskata stopanska komora vo Kina, najgolemoto ostvaruvawe na liderskata sredba bil postig-natiot dogovor amerikancite da moàt da se javuvaat na tenderite vo Kina, {to treba da obezbedi pogolemo prisus-tvo na amerikanskite kompanii na kineskiot pazar. Mediumite vo Kina ja pozdravi-ja odlukata na pretsedate-lot Xintao, da se podobrat

odnosite so SAD, potenciraj}i deka sredbata na dvajcata pretsedateli e od istorisko zna~ewe za svetot. Pokraj srde~nosta, Obama ne propu{ti da go iskritukuva Xintao. Obama poso~i deka, iako Kina ima napraveno ogromen napredok vo odnos na regresijata vrz ~ovekovite prava, sepak, fundamentalnite prava na kineskite gra|ani ostanale zagrozeni. Kineskiot pretsedatel ja premol~i vak-vata izjava, pravdaj}i se deka docnel simultaniot prevod. Pokraj Xintao, ovaa izjava ja premol~ija i site medium vo Kina. Valutnata "vojna" na svetskiot monetaren pazar ostana eden od glavnite problem vo di-jalogot na Obama i Xintao. Spored Obama, Kina e taa koja mora da go izbalansira juanot za da se vovede pogolema stabilnost i odr`livost na fiskalniot balans. Hu Xintao odbi da ja komentira vakvata izjava na Obama, istaknuvaj}i samo deka ovoj problem }e se re{ava na slednata sredba na liderite na gigantite, SAD i Kina.

45 milijardi dolari "teì"

sklu~eniot dogovor za trgovska razmena za godi-

nava me|u SAD i Kina

Lari Pejx, koosnova~ot na najpoznatata inter-net-kompanija Gugl, vo

april }e po~ne da raboti kako izvr{en direktor na kompanijata, na mestoto na Erik [mit. So vakvata odluka, Gugl }e se obide da se sprotivstavi na Fejsbuk, ~ija internet-stranica stana najposete-nata stranica na Internet. Isto taka, promenata se dolì i na vnatre{nite pritisoci vo kompanijata, poradi se pogolemiot broj

na vraboteni i planiran-iot razvoj na kompanijata godinava. "Sekoga{, koga }e vrabotime golema grupa lu|e, Gugl pominuva niz proces na golemo restruk-tuirawe. Promenata na direktorot e poslediva na ova, a ne na stravot od konkurencijata", izjavi partnerot na Pejx, Sergej Brin. Od kompanijata pot-vrduvaat deka Brin }e bide trgnat od funkcijata potpre-tsedatel i }e raboti samo na "posebni proekti".

Ovaa vest uspea da go zaseni kvartalniot izve{taj na kompanijata za mina-tata godina. Vo poslednoto trimese~je od 2010 godina, Gugl ostvari profit od 2,54 milijardi dolari, za razlika od 1,97 milijardi dolari, vo istiot period, vo 2009 godina. Sepak, podatocite od izve{tajot se mnogu poniski od prognoz-ite na analiti~arite, koi o~ekuvaa Gugl, da ostvari profiot od 6 milijardi dolari.

LARI PEJX, OSNOVAÔT NA GUGL, E NOVIOT IZVR[EN DIREKTOR NA KOMPANIJATA

Simens Bank, na po~etokot na dekemvri, minatata godina, dobi odobrenie

za bankarsko rabotewe. Po-radi toa, minatata nedela, od bankata objavija deka, bankata, so novo ime, Sim-ens Bank GmbH, }e po~ne so rabota za deset dena.Najprvin bankata }e raboti samo vo Germanija, a po nekolku godini, }e po~ne so funkcionirawe i na me|unarodniot pazar. Za korporacijata, Simens AG, osnovaweto na ovaa

banka zna~i zgolemuvawe na sigurnosta i fleksibilnosta vo krizniot period, koga i pritisokot na finansiskiot pazar e pregolem, istakna Roland âlons-Braun. Na{ata cel e vo prvite tri godini od rabotewe-to da dostigneme obem na rabotewe so okolu 2 mili-jardi evra. No, nema da se koncentrirame samo na zgolemuvawe na aktiva-ta. Namesto toa, bankata }e se naso~i na zgolemuvawe na profitot, {to bi pret-

stavuvalo ogromna dodadena vrednost na Simens grupaci-jata, istakna âlons-Braun.Spored toa, kapitalnata osnova na Simens Bank GmbH, }e se utvrdi vrz os-nova na obemot na rabota, rizikot i goleminata na planiranite transakcii. Spored sega{nite procenki, o~ekuvame kapitalni inves-ticii od 250 milioni evra. Poradi ova, gornata granica na iznosot na odobreni zae-mi, }e dostigne maksimalni 60 milioni evra.

GRUPACIJATA SIMENS KONE^NO SI OTVORI SVOJA BANKA VO GERMANIJA

Na sredbata na Barak Obama i Hu Xintao, SAD i Kina se dogovorija da ja zgolemat trgovskat razmena, kako i da imaat pogolema sorabotka vo energetikata, tehnologijata i vo borbata so klimatskite promeni. Menaxiraweto na monetarniot sistem, go ostavija za vo idnina

��

MO]NITE SAD I KINA SI PODADOA RAKA

OBAMA: KINA MORA DA GO IZBALANSIRA JUANOT

Vo Portugalija v~era se odràa pretsedatel-ski izbori, na koi se

o~ekuva pobeda na aktuel-niot portugalski pretsedatel Anibal Kavako Silva u{te vo prviot krug.Spored anketite na javnoto mislewe, Silva, ~ija kan-didatura ja poddrùvaat konzervativnata Socijal-demokratska partija (PSD), demohristijanskata Narodna partija (PP) i Dvièweto "Nade` za Portugali ja”

(MEP), se o~ekuva da dobie me|u 54,6% i 59% od glaso-vite. Glaven protivkandidat na Silva e Manuel Alagre, poddràn od vladeja~kata Socijalisti~ka partija (PS), ekstremno levi~arskiot Blok na levicata (BDE), Portugalskata rabotni~ka komunisti~ka partija (PCTP) i azorskata regionalna Demokratska parti ja na Atlantikot (PDA), koj se o~ekuva da osvoi me|u 22% i 25,6% od glasovite.

Vo trkata za pretsedatel se u{te ~etvorica kandi-dati, vidni li~nosti od politi~kiot ìvot vo Por-tugalija. Na svojot zavr{en miting 71-godi{niot kon-zervativec Silva, gi po-vika Portugalcite da go reizberat za pretsedatel u{te vo prviot krug, bidej}i, kako {to naglasi, dokolku se organizira i vtor izbo-ren krug dràvata }e ima pogolemi tro{oci i moè da gi zgolemi danocite.

PRETSEDATELSKI IZBORI VO PORTUGALIJA

Ukraina do krajot na ovaa godina }e ispla-ti okolu 11 milijardi

amerikanski dolari, kako dolg, izjavi ukrainskiot pre-mier, Nikolaj Azarov. "Ovaa godina, mora da is-platime ogromni sumi od 11 milijardi dolari, po-radi dolgot koj ni ostana vo nasledstvo od prethodnata Vlada", potencira{e pre-mierot Azarov.Od ovie pari, 15% se name-neti za kredit, koj minatata

Vlada go podigna vo januari i fevruari minatata godina. Kreditot go podigna Vladata na Timo{enko, so godi{na kamata od 28%, koja e pre-mnogu visoka za nas, vo vreme na vakva finansiska kriza, potencira{e Azarov."Narednite nekolku godini, Ukraincite }e mora da ̀ ive-at so visokite dolgovi na vlasta, poradi nesoodvetnoto menaxirawe na politikata na prethodnicite. Poradi ogromnite kamati od kredi-

tite od prethodnata vlast, nie }e bideme primorani da gi namalime socijalnite pak-eti i obemot na programite za ravoj na dràvata", se pravda{e premierot Azarov vo ukrainskite mediumi.Toj istakna deka, Vladata }e se obide da gi zameni skapite krediti so onie so pomali kamati, pa situacijata so vra}aweto na dolgovite }e uspee da se stabilizira duri vo krajot na 2012 i po~etokot na 2013 godina.

UKRAINA ]E ISPLATI DOLG VREDEN 11 MILIJARDI DOLARI

Za dve nedeli }e gi doneseme site antikrizni merki za namalu-vawe na pote{kotiite so koi se soo~uva evrokriza-ta. Najprvo, treba site dràvi da formuliraat zaedni~ki stav vo odnos na toa pra{awe. Nitu edna dràva nema pravo sama da donesuva odluki {to ja zase-gaat celata Unija.

@AN KLOD JUNKERminister za finansii na evrozonata

� DVA, TRI ZBORAInflacijata vo Srbija vo 2011 godina }e bide dvocifrena poradi pazarniot monopol. Poradi toa e te{ko u{te sega da se prognozira, dali taa }e dostigne 10% ili mnogu pove}e. Definitivno, Srbija }e doìvee enormen rast na cenite na proiz-vodite, na rekordno nivo vo cela Evropa.

QUBODRAG SAVI]profesor na Ekonomski fakultet vo Belgrad

Katastrofata vo Avstralija, koja spored nekoi ekonomisti se pro-cenuva na 20 milijardi avstraliski dolari, }e dovede do zgolemuvawe na cenite na hranata i }e vlijae vrz bruto-doma{niot proizvod. Mo`no e da vovedeme vonreden danok, so koj }e se finansira sanirawe-to na {tetite predizvikani od poplavite.

XULIJA GILARDpremier na Avstralija

BORO MIRÊSKI

Svet / Biznis / Politika 19KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

�SVET 0-24 �

... PO@AR!Zaspana babi~ka predizivikala poàr!

Vo Germering, Germanija se slu~i najgolemata eksplozija, vo ku}a na edna skletori~na baba, koja predizvika ogromen

poàr niz celiot grad.

...TRADICIJA!Iljadnici lu|e mar{iraa niz ulicite na San Sebastian

Vo San Sebastian, tradicionalno se odrà festivalot La Tamborada. Ova e 24 ~asoven spektakl, na koj mar{iraa

horovi od cela [panija

...SNE@NA BURA![angaj prekrien od sneg

Vo [angaj, Kina padna okolu edno metro sneg, koj go zako~i aviosoobra}ajot niz celiot grad, i zaglavi okolu 40.000

patnici na aerodromite.

��

@AN-KLOD TRI[E PRETSEDATEL NA EVROPSKATA CENTRALNA BANKA

DR@AVITE SE VO FINANSISKA KRIZA, A NE EVROTO

Dali }e se vlo{i ev-rokrizata godinava?Dozvolete mi da bi-dam jasen: ova ne e kriza so evroto.

Namesto toa, toa {to go imame e kriza vo javnite finansii vo brojni zemji od evrozonata. Site vladi treba da si gi sredat finansiite.Kako zemjite od evrozonata voop{to bi go namalile dol-got, koj sega iznesuva 7.000 milijardi evra?Ovaa godina buxetskiot defi-cit vo evrozonata }e bide polovina od toj vo SAD i vo Japonija. Re~isi site napredni ekonomii se soo~uvaat so akutni fiskalni problemi. Na ova ~esto se zaborava. Zemaj}i go toa predvid, sega ne e vreme za kakvi bilo komplikacii. Da povtoram, ECV o~ekuva vla-dite vo evrozonata da pravat ogromni obidi za namaluvawe na dolgot. Odredeni zemji treba povtorno da go dovedat pod kontrola nivniot dolg.Dali znaete deka mnogu Germanci se pla{at od in-flacija?Germancite imaat pravo da se borat protiv inflaci-jata. Taa osobeno gi pogoduva siroma{nite. Stabilnosta na cenite e preduslov za rast. No, Germancite i evropskite gra|ani ne treba da se pla{at.

Sme davale i }e davame za da se postigne stabilnost na cenite.Inflacijata vo Evropa vo dekemvri porasna na 2,2%, {to e najvisoka stapka vo dve godini.Sekoga{ sme zagrièni dali }e porasne inflacijata i vni-matelno ja sledime situacijata. No, brojkite za dekemvri se dolàt najmnogu na raste~kata cena na energijata. Dozvolete mi da kaàm ne{to za dolgot-rajnite brojki. Vo poslednite 12 godini prose~nata stapka na inflacija vo evrozonata iznesuva{e 1,97%, a vo Ger-manija samo 1,5%. Toa se dobri rezultati vo odnos na koj bilo period od poslednite 50 godini pred da se vovede evroto. Vo Germanija inflaci-jata iznesuva{e 2,2% vo 90-te godini, 2,8% vo 80-te godini i be{e u{te povisoka vo 70-te godini. Ovie brojki zboruvaat sami za sebe.No, zo{to site smetaat deka evroto go poskape ìvotot?Mislam deka vo toa ne veru-vaat mnogu gra|ani. Toga{, zo{to smetate deka eden od dvajca Germanci saka da se vrati markata?]e povtoram, evroto obezbedi stabilni ceni. Vo poslednite 12 godini nivoto na cenite e

postabilno otkolku vo posled-nite 50 godini. Germancite, isto taka, se svesni kolku vredi evroto.Zo{to ste nakloneti kon podobruvawe na ~adorot za spasuvawe?Na vladite im treba efikasen mehanizam, koj }e pretstavuva poddr{ka za da se obezbedi finansiska stabilnost.Germanija najmnogu pridone-suva za spas na evroto. Dali sme blagajnikot na Evropa?Germanija e mnogu va`na zemja vo Evropa. Merkite za borba protiv dol`ni~kata kriza se doneseni od zemjite-~lenki. Germanija pretstavuva zna~ajna potkrepa za Evropa, ne samo od aspekt na nejzinata ekonomska golemina, tuku pred s$ i poradi nejziniot bonitet, solidnata fiskalna politika i konkurentnosta.Zo{to Evropa ne dozvoli dol`ni~kite zemji da bank-rotiraat?Prvo da kaàm deka dolgovite mora da se vratat. Toa e za-konsko pravilo. Me|unarodniot monetaren fond ve}e so godini im pomaga vo prilagoduva-wata na zemjite {to imaat te{kotii so cel da go zajaknat bonitetot i da gi ispolnat vetuvawata. Evropa se sogla-suva so ovoj pristap za da

za~uva finansiska stabilnost vo evrozonata.Mnogu eksperti smetaat deka bankrotot na Grcija e neizbeèn.Gr~kata vlada prezede merki vo ramkite na silna pro-grama, za koja razgovara{e so Evropskata komisija i MMF. O~ekuvame Grcija da gi sprovede ovie merki celosno. Usoglasenosta so programata za prilagoduvawe se proveruva na sekoi tri meseci.Po Irska, koi drugi zemji }e vlezat pod spasuva~kiot ~ador na EU?Barame site zemji da gi dove-dat svoite fiskalni ku}i vo red. Toa e najdobriot na~in za da si go vratat svojot bonitet.Dali za vreme na krizata bea nau~eni vistinskite lekcii?Nie se stremime kon da-l e k u s e`n i p r om e n i v o me|unarodniot finansiski sistem i va`no e tie da se sprovedat. Zaedno so me|unarodnata zaednica, rabotime naporno za da ja osigurame promenata na ban-karskite pravila. Golem del od rabotata ve}e e zavr{en, no ostanuva u{te mnogu da se napravi.Dali evroto s$ u{te }e pos-toi za 20 godini?

Pretsedatelot na ECB, @an-Klod Tri{e, vo intervjuto za germanskiot vesnik "Bild" veli deka e optimist za idninata na evroto, no se pla{i za finansiskata stabilnost na nekolku zemji od evrozonata

Sekako, nema somnenie vo toa.Dali toga{ toa }e bide valu-ta na pove}e od sega{nite 17 zemji?Denes, 331 milioni lu|e vo 17 zemji go koristat evroto. Pravilata za priklu~uvawe na evrozonata mora strogo da se po~ituvaat. Toa e glavnoto. Ako strogo se primenuvaat pravilata, evrozonata e ot-vorena, kako {to se pokaà i so vlezot na Estonija.Gospodine Tri{e, Va{iot mandat istekuva vo oktomvri. Dali ve}e razmisluvate za soodveten naslednik?Toa ne zavisi od mene. Poto~no, toa e zada~a na {efovite na dràvite ili na vladite.Germanec na ~elo na Evrop-skata centralna banka sekako nema lo{o da vlijae vrz evroto?Za taa odluka snosat mo{ne golema odgovornost {efovite na dràvi i vladi!Na {to ste osobeno gordi vo va{iot dosega{en sedumgodi{en mandat?Evropskata centralna banka ima jasna glavna cel, a toa e da se obezbedi stabilnost na cenite vo evrozonata. Ispol-nivme mnogu vetuvawa i }e prodolìme da ispolnuvame. I site ~lenovi na Izvr{niot odbor na ECB i site kolegi od Upravniot sovet moàt da bi-dat gordi na toa. Da dodadam: mirot i prijatelstvoto me|u evropskite narodi se klu~ni za stabilnosta i prosperitetot na na{iot kontinent. Jas go

posvetiv mojot ̀ ivot da uspeam prijatelstvoto me|u Francija i Germanija da go pretvoram vo dobivka za cela Evropa.

Feqton20 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

1919

Hi5 raboti u{te od 2003 godina, pa, spored toa, taa e edna od najs-tarite socijalni

mreì. Svoite servisi internet-stranicata gi obezbeduva na interna-cionalno nivo, i toa na 50 razli~ni jazici, so plan za ponatamo{na di-verzifikacija. Minatata godina kompanijata re{i da izleze na megdan so Facebook i toa na poleto na igrite. Taka, Hi5 dodade i virtuelni pari vo miksot od prihodi, za razlika od dosega{niot prihod ostvaren edinstveno od advertajzing. Biznisot so virtuelnite pari treba da go zgolemi prihodot na kompanijata za pribli`no 25 milioni dolari. Poradi dominantnosta na mreàta od Zakerberg, ekspertite za kompanii od Silikonskata Dolina pro-cenuvaat deka Hi5 momen-talno vredi ne{to pove}e od 75 milioni dolari. Istite eksperti vo 2009 godina ja procenuvaa kom-panijata na 350 milioni dolari. Dokolku ovie sumi se sporedat so milijard-ite koi se vrtat okolu Facebook i drugite golemi internet-kompanii, se raz-bira deka najstarata soci-jalna mreà se gubi kako zrno gra{ok me|u visoki drvja. No, sepak, ne treba da se zaboravi nejzin-iot uspe{en start, koj vo golema mera ima udel vo procenuvaweto za toa dali nekoja internet-kompanija e od redot na golemite, zatoa {to podocna, koga menaxmentot }e se re{i na proda`ba, site vloèni investicii nema da bidat zaludni. Iako kompanijata e sozdade-na i ima svoi kancelarii vo SAD, poprecizno vo

PETAR [email protected]

KOMPANIJA [TO NE @IVEE NA “STARA SLAVA”

NAJGOLEMITE INTERNET-KOMPANII VO SVETOT: HI5

PRIKAZNI OD WALL STREET

Firmata na polk-ovnikot Sanders, koj e za{titno lice na brendot Kentacky Fried

Chicken ili skrateno KFC, e vistinska ikona me|u bren-dovite na SAD. Zatoa moèbi izgleda navistina ~udno {to ovaa kompanija generira pogolemi prihodi i profit vo Kina otkolku vo svojata mati~na zemja, SAD.Brendovite, kako {to se KFC, Pizza Hut i Taco Bell, koi go so~inuvaat Yum brendot imaa navistina fenomenalen uspeh vo Kina.

So posetata na kineskiot pretsedatel, Hu Xintao, na SAD i negovite sredbi so pretsedatelot Barak Obama, kako i so grupi vidni biznismeni, negovata zemja poslednive denovi e s$ pove}e prisutna vo mediumite.Tokmu zatoa i uspehot na brendovite koi go sosta-vuvaat Yum moè da im posluì kako primer i na drugite kompanii od SAD kako da napravat probiv vo ovoj ogromen pazaren potencijal.Proda`bata na proizvodite od Yum brendot vo Kina za

tretiot kvartal od mina-tata godina dostigna iznos od okolu 1,2 milijardi dolari, odnosno be{e za 20% povisoka otkolku vo istiot period pred edna godina. Za razlika od tamu, vo SAD taa iznesuva{e 970 milioni dolari i be{e za 8% poniska vo odnos na is-tiot period vo 2009 godina.Zatoa, analiti~arite velat deka po vakviot uspeh na kineskiot pazar ne postoi niedna pri~ina protiv za da ne se investira vo akciite na Yum brendovite.“Kina i ostanatite

PILE[KITE KRILCA NA

Minatata godina, najstarata socijalna mreà Hi5 re{i da izleze na megdan so Fejsbuk i toa na poleto na igrite. Taka kompanijata dodade i virtuelni pari vo miksot od prihodi, za razlika od dosega, koga edinstven prihod be{e advertajzingot

�� Analiti~arite velat deka po vakviot uspeh na ki-neskiot pazar, sega ne postoi niedna pri~ina protiv investirawe vo akciite na Yum brendovite

proda`bata stana del od Jahu, kako i vo internet-kom-panijata AdKnowledge. Toj po-mognal i vo lansiraweto na Sponsor-Net - prvata internet-mreà za advertajzing. No-vata kompanija na Jalaman~i sobra 20 milioni dolari vo prvata serija investicii vo nejziniot kapital, pari {to gi vloì Mohr Davidow Ventures. Dopolnitelni 15 milioni dolari bea donirani za pokrivawe na dolgovite vo 2007 godina, a zaedno so 3-te milioni dolari {to kompanijata gi dobi minatata godina vo april, dojde i soop{tenieto deka investi-ciskiot fond na Hi5 dostignal 38 milioni dolari. Analiti~kata kompanija Quantcast dava podatoci deka mese~no Hi5 go posetu-vaat 2,7 milioni Ameri-kanci, a globalno brojot na posetiteli na mese~no nivo e 46,1 milioni lu|e. Spored oficijalnite podatoci, vk-upniot broj momentalno reg-istrirani korisnici na Hi5 e okolu 60 milioni, a site tie doa|aat od 200 zemji niz svetot. Sepak, pred nekoja godina, poto~no, vo 2007 go-dina, ovaa socijalna mreà be{e me|u 25-te najposetu-vani stranici na Internet i ima{e pove}e od 98 milioni korisnici. Spored podatoc-ite od comScore, vo 2008 godina Hi5 go drèl tretoto mesto kako najpopularna socijalna mreà, proceneto po mese~niot broj na pose-titeli. Taa godina, vo juni, kompanijata na Jalaman~i ja akvizira{e PixVerse. Vo 2009 godina, Televisa, svetskiot vode~ki producent na sodrìni na {panski jazik, pobara pomo{ od Hi5, za lansirawe na onlajn-videoservis koj ima{e na-mena da pridobie golem del od raste~kata inter-net-populacija vo Latinska Amerika. Kompanijata Televisa najavi deka so noviot proekt sakala da ja dobie pravnata bitka so Univision, i so toa da se za{titi od nelegal-

� HARLAND DEJVID SANDERSHARLAND DEJVID SANDERS (1890-1980) ili popoznat (1890-1980) ili popoznat kako Polkovnikot Sanders, osnova~ot na kako Polkovnikot Sanders, osnova~ot na Kentucky Fried Kentucky Fried ChickenChicken i zaшtitniot znak na firmata i zaшtitniot znak na firmata

San Francisko, Kalifornija, nejziniot proizvod e pove}e popularen vo drugi zemji, osobeno vo Latinska Amerika i vo Azija. Inaku, internet-stranicata Hi5.com e me|u desette najposetuvani inter-

net-lokacii i vo Romanija, Mongolija i Angola. Vo SAD taa e duri 84 najposetuvana stranica. Spored najsveìte informacii, Hi5 e petta po red najgolema socijalna mreà vo svetot.

IDEJA OD INDIJA Kompanijata Hi5 ja osnoval indiskiot pretpriema~ Ramu Jalaman~i vo 2003 godina. U{te vo prvata godina po lansiraweto Jalaman~i go dovel servisot do profit-

abilnost i prodolìl da ja predvodi evolucijata koja donese milioni korisnici na globalno nivo. Pred da go osnova Hi5, toj drèl va`na uloga vo kom-panijata eGroups, koja po

� Biznisot so socijalni igri - novata strategija na Biznisot so socijalni igri - novata strategija na Hi5Hi5

Feqton 21KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

noto koristewe na nejzinite sodrìni vo SAD. Od druga strana, toa be{e u{te edno priznanie za brzoraste~kiot pazar na Hi5 vo delot na zemjite od {pansko govorno podra~je. No, so rastot na gigantot Facebook dojdoa i te{kite vremiwa za Hi5. Na po~etokot od minatata godina kompani-jata otpu{ti golem procent od svoite vraboteni poradi toa {to novite investicii ne bea materijalizirani. Sepak, so novite transformacii vo

raste~ki svetski pazari }e bidat dvigateli na proda`bata na Yum bren-dovi, a ne SAD”, istaknuva Xon Foks, menaxer vo FAM Value Fund od Wujork.Uspehot koj go napravi ovoj brend na kineskiot pazar doa|a nekolku decenii podocna. Za prvpat Yum brendovite vlegoa na kineskiot pazar preku KFC vo tekot na 1987 godina, za vo 1990 godina vlez na ovoj pazar da napravi i Pizza Hut.“Nivnite restorani vo Kina se mnogu porazli~ni. Tie se pobliski do nivnite restorani za hrana otkolku do voobi~aenite izgledi na ovie restorani za brza hrana. Tie uspeaja duri i nivnoto

meni da go napravat i pri-lagodat na vkusovite koi gi preferira tamo{noto naselenie”, veli Foks, na-glasuvaj}i deka toa e edna od najgolemite pri~ini za uspehot na kompanijata.Od kompanijata navistina potvrduvaat deka nivnite menija i na~in na rabo-tewe se prilagodeni na kineskite. Imeno, ottamu velat deka vo restoranite na KFC, pokraj pile{ko meso, se sluì i morska hrana, kako i govedsko meso, dodeka, pak, vo onie na Pizza Hut, pokraj pica, se nudat i jadewa od oriz. Toa {to e navistina za~uduva~ko e {to rastot na proda`bata na Yum brendovite vo najgolema

mera se dolì na KFC. Imeno, vo Kina od Yum brendovite se otvoreni okolu 3.664 restorani, od koi duri 3.000 se KFC, a ostatokot se Pizza Hut. Otvorenite restorani Taco Bell vo tekot na 2003 godina od Yum, vo tekot na 2008 godina moraa da gi zatvorat poradi krizata.Od kompanijata, sepak, ne potvrdija dali vo tekot na ovaa godina povtorno planiraat da otvorat restorani Taco Bell vo Kina, no, zatoa pak, potvrdija deka za godinava celta im e tokmu ovoj brend da go dignat na povisoko globalno nivo, poradi {to ve}e otvorile novi restorani vo Ju`na Koreja i Indija.

kompanijata, na direktorskoto mesto se najde Bil Gosman, koj vo kompanijata go donese najgolemiot investitor Mohr Davidow Ventures, kade {to Gosman be{e porane{en partner. Novoto vodstvo na kompani-jata go proektira{e i noviot fokus na kompanijata, koja za da ostvari pogolema profit-abilnost sega e fokusirana

na novite formi na zabava, kako socijalniot “gejming”, a so toa i kon mikropla}awata. Vakvite nasoki bea objaveni vo mart minatata godina, koga Hi5 ja akvizira{e kompani-jata za socijalen “gejming”, Big Six. So voveduvaweto na socijalni igri na Hi5, vo upotreba vleze kupuvaweto na virtuelen kredit potreben za onlajn-igrawe. Za da gi

zajakne mobilnite pla}awa za virtuelnite pari, Hi5 ostvari i dogovor so Paymo, mreàta za mobilni pla}awa. Gosman, koj o~igledno ima iskustvo vo monetizacija, sega se obiduva da go monetizira i Hi5. “Vozbuden sum {to }e se priklu~am na organizaci-jata za da & pomognam da gi zgolemi svoite sredstva preku gradeweto skalabilen i visokoprofitabilen bi-znis”, izjavil Gosman po povod nazna~uvaweto. Porane{niot izvr{en direktor i osnova~, Jalaman~i, ja prezede ulogata na direktor na proizvodstvoto, a momentalen pretsedatel na kompanijata e Aleks Sent Xon, koj kon timot se priklu~i vo dekemvri 2009 godina, a e svoeviden inicijator za noviot biznis so socijalni igri. Priklu~uvaweto na Sent Xon vo kompanijata be{e svoevidno zgolemuvawe na vidlivosta na brendot na Hi5. Toj e eden od kreatorite na platformata Di-rectX, koja mnogu go pomogna bi-znisot so igri za Microsoft. Po vleguvaweto na novoto rabotno mesto, toj vedna{ objavi vojna so Facebook, a za da ja pokaè svojata re{enost vo juni mina-tata godina, na konferencijata za “gejming” industrija vo Si-etl, nare~ena Casual Connect, na prisutnite im ovozmoì nesekojdneven nastan. Bidej}i ~ovekot e poznat po negovata golema telesna konstrukcija, vo ~est na sobirot organiziral

sumo-borba so protivnik koj }e go pretstavuva Facebook. I o~ekuvano, vo fizi~kiot realen svet, Sent Xon go pobedi pretstavnikot na Facebook pred tolpata IT-direktori i sorabotnici. “Trka po tolpa narod ve}e ne e interesna strategija”, veli veteranot vo biznisot so igri. Spored negovite predviduvawa, Hi5 e najdobro pozicionirana “za da se pojavi vo ekot na zabavata {to ja nudat socijalnite igri, zabava koja ja po~na Zynga”, kompanijata koja ost-varuva golem del od prihodi blagodarenie na Facebook. Kako potvrda na negovite proekcii, toj go spomenuva i pretpazliviot ~ekor na Zynga da ja prefrli igrata Farmville na svojata stranica, poradi nesoglasuvawa za podelbata na profitot so Facebook.

REKLAMIRAWE NA HI5So milioni korisnici niz svetot, Hi5 denes nudi bogato i precizno targetirawe koe moè da go zgolemi impaktot vo onlajn-marketingot. Preku kombinirawe na inova-tivnite kreativni opcii so mo}nite marketing-tehniki, stranicata nudi edni od poefektivnite na~ini da se navleze vo globalniot “mlade{ki” pazar. Inaku, korisnicite na Hi5 vo prosek tro{at okolu 20 minuti na stranicata i ja

otvoraat okolu 50 pati na den. Pribli`no 80% od ko-risnicite ja prepora~uvaat stranicata na prijateli, a toa e mnogu efektiven na~in za pro{iruvawe na vidlivosta na brendot koj se reklamira na ovaa socijalna mreà. So bogat set podatoci za demografijata i odnesu-vaweto na publikata, na tie koi reklamiraat na Hi5 im e ovozmoèno precizno targetirawe na publikata, bazirano na atributi, in-teresi i aktivnosti. Za taa cel, kompanijata nudi {irok spektar na proizvodi za onlajn-advertajzing: baneri, igri, profili, promocii, natprevari, koi, od druga strana, si go nao|aat svoeto mesto vo zavisnost od target-grupata.Od mno{tvoto kreativni marketing-opcii {to gi nudi kompanijata, pozna~ajni se nekolku. “Prezemaweto na po~etnata stranica” gi os-vojuva site pogledi na tie koi doa|aat na stranicata i e perfekten na~in za reklamirawe na iventi i lansirawe novi proiz-vodi, koi pretstavuvaat nas-tani ograni~eni so datum. “Kreirawe biznis-profil” e karakteristi~en na~in za gradewe zaednica so potro{uva~ite, a pu{taweto vo upotreba na “brendirana pozadina za profili” nudi mo`nost potro{uva~ite da ja pokaàt svojata naklone-tost kon odreden brend so toa {to }e ja primenat po-zadinata na svojot profil. Game Pre-Roll e opcija koja ovozmoùva videoreklama pred po~etokot na nekoja onlajn-igra, a Adver-Games e mo`nost za kreirawe na celosno brendirana onlajn-igra, koja }e stane del od listata na igri {to gi nudi Hi5.Ekspertite smetaat deka dokolku del od ovie opcii za marketing bea primeneti na Facebook, osven {to }e ~inea poskapo, gigantot ne }e moè{e soodvetno da odgovori na pobaruva~kata. Pa, koja kompanija ne bi platila za nekolku dena da bide vidliva na po~etnata stranica od najgolemata socijalna mreà?

Vo naredniot broj na “Kapital” }e doznaete za najdobrata internet-kompanija za marketing-re{enija, Efficient Frontier

A POLKOVNIK SANDERS GI OSVOIJA KINEZITE

�� “Trka po tolpa narod ve}e ne e interesna strategija”, veli Aleks SentXon, veteranot vo biznisot so igri koj se vklu~i vo Hi5. Spored negovite predviduvawa Hi5 e najdobro pozicionirana “za da se po-javi vo ekot na zabavata {to ja nudat soci-jalnite igri, a koja zabava ja zapo~na Zinga”, kompanijata koja ostvaruva golem del od prihodi blagodarenie na Fejsbuk

Po~ituvani ~itateli,Feqton vo Kapital: Najgolemite internet kompanii vo svetot. Doznajte za toa kako Fejsbuk, Gugl, Amazon i ostanatite, od pretpriema~ki potfati bazirani na inovativnosta i kreativnosta na svoite osnova~i, za samo nekolku godini stanaa globalni kom-panii {to “teàt” desetici milijardi dolari.

BIL GOSMANKako izvr{en direk-tor na Hi5, Bil gi vodi operacionalnite i strategiski aspekti na kompanijata. Prethodno, toj sluèl kako izvr{en direk-tor na Audience Science, kompanija {to se zani-mava so monetizacija na odnesuvaweto na target i onlajn pub-likata. Pokraj toa, negovoto direktorsko portfo-lio e bogato so visoki funkcii vo kompaniite Sabrix, nLight, kako i Quake Tehnologies, koi bea kupeni od kompanijata za proizvodstvo na semi-konduktori AMCC.No tuka ne zavr{uva negovata istorija. Grosman se sre}ava i kako investitor i sovetnik vo nekolku novi mediumski kompanii vklu~itelno iLike, RealSelf i Kickball Labs. Pred toa, toj go osnoval @mobile, kompanija za raz-voj na softver za vajrles i servisirawe. I za kraj, po~etocite na Gosman upatuvaat na AT&T Wireless. Ovoj ploden menaxer drì i 13 patentirani izumi. Diplomiral na Univerzitetot Kornel, a magistriral na Univerzitetot Merilend.

INVESTITORIMOHR DAVIDOW VENTURES, �HERCULES TECHNOLOGY GROWTH CAPITAL, �CROSSLINK CAPITAL �

� Novoto lice koe }e ja brani ~esta Novoto lice koe }e ja brani ~esta na na Hi5Hi5 - gejming veteranot - gejming veteranot ALEKS SENTXONALEKS SENTXON

� Rastot na proda`bata na Rastot na proda`bata na Yum brendovite vo Kina vo brendovite vo Kina vo najgolema mera se dolì na najgolema mera se dolì na KFC

� Osnova~ot na Osnova~ot na Hi5 Hi5 - indiskiot - indiskiot pretpriema~ pretpriema~ RAMU JALAMANÎRAMU JALAMANÎ

FunBusiness22 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

-

Ve}e ~etiri godini go slavime datu-mot 25 januari so taga vo srcata. Na ovoj den se rodi najgolemata makedonska radost i najoplaku-vaniot i neprebolen idol koj gi spoi site generacii. Da be{e ̀ iv,

utre To{e Proeski }e vleze{e vo tretata dekada od negoviot ìvot. Sekoga{ skromen za svojot rodenden, so mala proslava kolku da se odbeleì, najgolemite ̀ elbi na toj den mu bea samo zdravje i qubov... Qubovta prodolùva. Ovoj den stana praznik za lu|eto i pri~ina za slavewe na negoviot prerano zgasnat ̀ ivot. Treta godina po red na 25 januari (vtornik) }e se odrì rodendenskata proslava, no bez slavenikot. Sportskata sala

Boris Trajkovski e mestoto na odrùvaweto na nastanot. Koncertot na koj{to }e se promo-vira tretiot posthumen album, “So qubov od To{e”, povtorno }e gi sobere site milenici na negovata muzika i delo. S$ }e bide isto kako porano - istiot bend, istite prijateli, istite sorabotnici, istata publika, istite pesni, no istovremeno }e bide i prazno, bidej}i nema da go ima To{e. I povtorno koncertot }e bide onoj tradicionalniot koj To{e go odrùva{e sekoga{ pred krajot na godinata so humanitaren karakter. Veti deka sekoga{, bez razlika kade e i {to pravi, }e go odrùva, bidej}i za nego humanosta be{e najva`na od s$. Toa go ostavi kako amanet i dol`nost na negovite po~ituva~i da gi prodolàt ovie koncerti. Taka i storija, edinstveno so promena na datumot - namesto krajot na godinata, sega ovoj koncert se

odrùva za negoviot rodenden.Na koncertot }e nastapat golem broj od negovite prijateli, kolegi i sorabotnici od doma{nata, no i regionalnata scena. Sintezis, Naum Petreski, Mile Kuzmanovski, Antonija [ola, @eqko Samarxi}, Crvena jabuka, a se o~ekuva da se pojavi u{te nekoj od kolegite od balkanskata estrada. Sveìna }e donesat de~iwata od detskiot hor Zlatno slavej~e i ~lenovite na muzi~kiot kabinet od Kru{evo, koi premierno }e ja ispeat kompozicijata “Pasvord” na muzika od To{e, so stihovi od Ognen Nedelkovski i aran`man na Valentino Skenderovski. Godinava konceptot na koncertot e promenet, najmnogu poradi ̀ elbite na oboàvatelite na To{e, koi sakale da se ~uvstvuvaat kako pov-torno da se na negov koncert. “Oboàvatelite na To{e sakaa celata ve~er da go nosi pe~atot

na To{e, da gi slu{aat negovite pesni, da go gledaat negoviot vedar i nasmean lik na videosnimki, pa zatoa re{ivme da ja ispol-nime nivnata èlba”, velat od fondacijata. ]e bidat postaveni tri LED ekrani vo salata, na koi }e se prikaùvaat snimkite, pa, taka so nego }e moè da pee publikata i peja~ite na scenata. Na albumot, pak, }e ima 15 kompozicii, od koi dvanaeset se od svetskata rok-antologija, koi To{e gi izveduva{e na svoite koncerti, drugite dve se poznati hitovi, a dosega neslu{nati vo negova interpretacija. Ednata be{e pu{tena kako najava za koncertot, pesnata Can you feel the love tonight na Elton Xon, koja ja otpea za crtaniot film “Kralot lav”. Ovaa pesna To{e ja snimil pred nekolku godini vo negovoto doma{no studio, za du{a, nemaj}i namera da ja prezentira

RODENDENSKI KONCERT I PROMOCIJA NA ALBUM

SILVANA [email protected]

QUBOVTA OD TO[E, PODAROK

Moèbi od dene{en aspekt izgleda kako preteruvawe, no vo po~etokot na devedesettite godini biletite za pretstavite “îja si” i “Grev ili {pricer” vo Dramskiot teatar bea

prodadeni so nedeli odnapred. Nivniot avtor, Sa{ko Nasev, vo me|uvreme napi{a duzina drugi ~esto izveduvani drami, so koi bukvalno rastea generacii gleda~i, no i akteri. Pred eden mesec vo Makedonskiot naroden teatar ima{e reizvedba na najnoviot tekst “Taka bilo pi{ano”, vo reìja na Sini{a Evtimov, so Jordan Simonov, Oliver Mitkovski, Arna [ijak, Senko Velinov, Dragan Spasov i Sofija Nastevska, a naskoro na scenata na Dramski teatar Dejan Damjanovski }e go postavuva rimejkot na “Grev ili {pricer”.Nasev go napi{a i scenarioto za popularniot film “Prira~nik za samouni{tuvawe”, vo reìja na Erbil Altanaj, a profesurata na

Fakultetot za dramski umetnosti, kade {to predava dramaturgija, privremeno ja prekina samo zaradi anga`manot kako ambasador na Makedonija vo Kanada vo periodot od 2004 do 2009 godina.Po petgodi{na pauza se vra}ate na makedon-skata scena: kako vi izgleda makedonskiot teatar, se izmenil li estetski, ànrovski i(li) politi~ki vo me|uvreme?Makedonskiot teatar e dobar teatar. Toa e taka so decenii. I nemame zo{to da se sramime da go kaème toa jasno i glasno. Jas mislam deka treba da go istaknuvame faktot deka imame dobar teatar vo edna estetska, tvore~ka i emotivna smisla. Ponekoga{, od nekoi pri~ini, nekoj go negira toj fakt. No, toa ni{to ne zna~i s$ dodeka imame teatar koj kako retko koj drug na{ brend e ovde{en, a svetski. Od druga strana, vo odnos na vtoriot del na pra{aweto, nekoi raboti se izmenile. Prvo, vreme e na prirodna generaciska smena me|u akterite, reìserite, dramati~arite i site

drugi dramski tvorci. Vtoro, rakovodstvata na teatarskite ku}i se smeneti. Sepak, toa {to najmnogu zaostanalo vo na{eto teatarsko ìveewe e teatarskata kritika. No, i taa }e si go najde svojot pat i ne{tata }e se izmenat na podobro. Osobeno sega koga ima poslediplomski studii po dramaturgija i tea-trologija i koga s$ pove}e mladi, {etani i u~eni lu|e sakaat estetski da gi valoriziraat teatarskite ne{ta.“Taka bilo pi{ano” e 16 reizvedba na tvoj tekst, {to e nov rekord vo makedonskata dramaturgija: mnogu se ili malku tolku praizvedbi?Vo princip, toa se mnogu drami. Za ovie go-dini, baegi. No, od druga strana, mi se ~ini deka imame sila za u{te 16 novi reizvedbi vo sezonite {to doa|aat. Prvo, da sme zdravi i ìvi, a potoa s$ samo }e se kaè.Socijalniot anga`man e "trejdmark” na pove-}eto va{i tekstovi, a rezultatot - brojnite izvedbi na pretstavite raboteni spored niv. Moè li da se stavi ravenstvo me|u ànrot

STOJAN [email protected]

Modelot na javno-privatno partnerstvo moè da bide formula za biznis i vo teatarot. Taa }e & ovozmoì na edna nova generacija tvorci da ìvee pristojno od svojata rabota. [to poskoro, toa podobro

��

Tradicionalniot rodendensko-humanitaren koncert }e se odrì utre, na 25 januari, denot koga To{e Proeski }e napolne{e 30 godini. ]e se promovira tretiot posthumen album, “So qubov od To{e”. Godinava oboàvatelite }e moàt da go gledaat nasmeaniot lik na To{e preku LED ekrani koi }e bidat postaveni vo salata

��

i brojnosta na publikata?Ne veruvam deka samo ànrot e presuden. Iako nekoj mu ja pripi{al slavnata defi-nicija na Hi~kok za toa deka filmot e prvo prikazna, pa povtorno prikazna i na kraj pak prikazna, jas mislam deka istoto pravilo vaì i za dramata. Prikaznite se najbitni. Osobeno so~nite prikazni so krupen zaplet, so polnokrvni karakteri i seriozna misla vo sebe. Drugite ne{ta koi se moderni vo odredena epoha ili pomodarskite izrazi na vremeto, na krajot na krai{tata zanemuvaat pred ovie stari i dobri aristotelijanski definicii za dramata i gleda~ot.Smetate li kako pove}eto deka teatarot, gube-j}i ja negovata politi~ka atrakcija vo devede-settite godini, nekako ja izgubi i potrebnata "op{testvena odgovornost”?Naprotiv, teatarot, barem toj {to nie go doìvuvavme i sozdavavme vo devedesettite godini na minatiot vek i ne{to podocna, ima{e seriozen politi~ki stav, koj {to glase{e – svetot i nie da bideme podobri! I sega prodolùvame so istiot stav – se zani-mavame so drama zatoa {to mu se raduvame na ìvotot i sakame lu|eto da se nasmeani. Toa e golem anga`man. Toa e borba za posre}no op{testvo.Postojat li avtorsko-akterski-produkciski kapaciteti za komercijalen makedonski teatar, so model na t.n. "odr`liv razvoj”? Kolku komercijalnata scena moè istovre-meno da bide i nezavisna i angaìrana i kvalitetna?Ova va{e pra{awe e verojatno najblago-darnoto pra{awe {to nekoj mi go postavil, voop{to. Da, postojat kapaciteti za zdrav teatar, koj moè ednovremeno da bide es-tetski relevanten i komercijalen. I toa e krajno ednostaven model koj postoi vo site drugi stopanski granki. Mislam na modelot na javno-privatno partnerstvo. Taa formula za biznis i vo teatarot }e & ovozmoì na edna nova generacija tvorci da ìvee pris-tojno od svojata rabota. Ideal za teatarski biznis za mene e montrealskata teatarska trupa "Cirkusot na Sonceto" (Cirque du Soleil), koja ima nekolku sceni niz svetot. Od Las Vegas preku London do Sankt Peterburg. I vrednosta na ovaa trupa na pazarot e okolu edna milijarda dolari, a dramaturgijata & e sovr{ena. Vpro~em, evropskiot teatar, onoj najdobriot, za koj znaeme od Glob teatarot na [ekspir do teatrite na Breht, rabotel na toj princip.Po "Prira~nik za samouni{tuvawe” pred 13 godini, podgotvuvate dva novi filmski proek-ti, "îja si” i "Pozitivno mislewe”? Kakvi se izgledite za nivnata realizacija? Pa, }e vidime. Erbil Altanaj, koj raboti vo Istanbul, napravi adaptacija na "Pozitivno mislewe” na turski jazik i se obiduva da go realizira filmot za toj fantasti~en pazar so raboten naslov "Baj baj bejbi”. Od druga strana, "îja si” ja turkame kako moèn make-donski film so turski i eventualni kanadski koproducenti. Bidej}i va{iot medium e medium na biznisot, ete, da napomenam deka ovie dve scenarija se dobra i nova biznis-mo`nost, zatoa {to za niv postojat distributeri za ogromniot filmski pazar od Istanbul do Baku vo Azerbejxan. Plus, ako se zeme pazarot od Dunav nadolu, mo`nostite za profit se ogromni. Sepak, filmot e biznis kade {to najmnogu se ostvaruva, a najmalku finansiski

Modelot na javno-privatno partnerstvo moè da bide formula za biznis i vo teatarot.��

m

tt

t

t

SO^NI PRIKAZNI ZA GOLEM TEATAR-SKI ANGA@MAN

SA[KO NASEV DRAMATURG

FunBusiness 23KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

Evropskite proizvoditeli na luksuzni stoki i ovaa godina nema da izlezat od moda. Dodeka kompaniite se borat vo uslovi na dano~ni zgolemuvawa i buxetski kratewa, LVMH Moet Hennessy

Louis Vuitton SA, Burberry Group Plc i Hermes International }e gi zgolemat prihodite za 9%, spored procenkite napraveni od Blumberg.Kako {to bogatite si ja vratija doverbata i brojot na milioneri porasna vo Kina, ta{nite Neverfull na LVMH i jaknite na Burberry moàt da se najdat me|u nivnite najnovi kupuvawa. Proda`bata na ~evli, ko`ni proizvodi i ~asovnici }e ja vo-dat industrijata niz godinata, predvodeni od pobaruva~kata vo Azija. Bogatite potro{uva~i vo SAD i Evropa sakaat da tro{at duri i vo poti{tena ekonomija, dodeka kineskata pobaruva~ka za luksuz doma i vo stranstvo ne pokaùva znaci na zabavuvawe, veli Antoni Belxe, analiti~ar na HSBC vo Pariz. Grupacijata Marks & Spencer, najgole-miot sinxir za obleka vo Velika Britanija, izjavuva deka s$ pogole-miot pritisok vrz finansiite na potro{uva~ite }e go zajakne biznisot. Proda`bite na Carrefour, najgolemiot sinxir vo Evropa, }e se zgolemat vo 2011 godina, spored godi{nite procenki. “Vo Evropa siroma{nite osiroma{uvaat, bogatite se bogatat, a srednata klasa e potisnata”, veli izvr{niot direktor na Piaget, Filipe Leopold-Mecger. Toj celi kon rekordni proda`bi slednata fiskalna godina za proizvoditelot na ~asovnici Financiere Richemont SA. Proda`bite na Richemont moè da se pro{irat na 8,9% vo toj period, pokaà istraùvaweto na analiti~arite.Kako {to modelite }e gi pokaàt na-jnovite kostimi i modni dodatoci na ma{kata modna nedela vo Milano, in-vestitorite moè da se nadevaat na porast na proda`bite za 10% vo Fendi, na LVMH i ekspanzija na neto-prihodite od 15%, pokaùvaat procenkite.Proda`bite pri Burberry, ~ii akcii se zgolemija za 88% vo 2010 godina, sred raste~kite proda`bi i {pekulacii za pre-zemawe, moè da se pro{irat za 11% vo fiskalnata godina koja zavr{uva vo mart 2012 godina.Spored Belxe, Burberry dava eden od najdo-brite izgledi za pro{iruvawe na granicite vo industrijata.Tempoto na rast verojatno }e ja sledi patekata od 2010 godina, koga luksuznite proizvoditeli profitiraa sporedbeno so

2009 godina.Vo 2011 godina se o~ekuva pomal porast vo sporedba so 2010 godina, no i pokraj toa }e ima dobar razvoj. “Sposobnosta na luksuznata industrija da gi nadmine pove}eto drugi potro{uva~ki i maloproda`ni segmenti vo ramkite na rastot na prihodite }e prodolì da privlekuva in-vestitori, s$ dodeka pobaruva~kata raste i ne se zabrza po{irokoto ekonomsko zakrep-nuvawe”, veli Solca. Bloomberg Europian Fashion Index, koj {to gi vklu~uva LVMH, Richemond & Herms, minatata godina porasna za 60%, predvoden od Burberry.So luksuznite proizvodi ve}e se trguva po povisoki ceni sporedeno so drugite

konkurentski potro{uva~ki stoki. Cenite na akciite moàt isto taka da se zgolemat od spojuvawa i preze-mawa. Spored grupacijata Boston consult-ing, sjajot na luksuzot moè da privle~e kupuva~i, os-obeno od Kina i Koreja, koi baraat lokalen ekonomski rast i sakaat da

ja sledat zgolemenata pobaruva~ka za skapi ~asovnici i ko`ni ta{ni.Za da go zadràt uspehot, luksuznite kom-panii }e treba pove}e da se potrudat da gi ubedat lu|eto deka nivnite proizvodi i uslugi se vredni za taa cena, bidej}i, poz-navaj}i gi profitnite margini po golemite popusti, poinformiranite kupuva~i za skapite brendovi, }e bidat pomalku lojalni i podiskriminira~ki za toa kako se tro{at nivnite pari. Ovaa godina e godina koga }e bide jasno videno koi brendovi, vsu{nost, se kvalifikuvani da bidat luksuzni, veli U~e Okonkvo, izvr{en direktor na Luxe Corp, Pariz.

vo javnosta. Vtorata pesna e hit od Vitni Hjuston, a petnaesettata e sosema nova pesna “Nasloni glavu na moje rame”, koja }e bide promovirana na makedonskite radiostanici neposredno pred koncertot.

Kartite za koncertot se po simboli~na cena od 250 denari, a site sredstva }e bidat don-irani vo humanitarni celi. Mnogu balkanski televizii pokaàle interes za prenesuvawe na koncertot vo ìvo.

PRESTI@

ЛУКSУЗОТ NIKOGA[ NE UMIRA

TEATAROT KAKO ISPLATLIV BIZNIS SO SKROMNI INVESTICIIObi~no se pra{uvame dali postoi interes za teatarot i umetnosta, voop{to, vo doma{nata biznis-zaednica, no vedna{ i potpra{aweto - zo{to ne postoi? Kakov bi bil nejziniot eventualen (ne)materijalen profit?Biznis-zaednicata vo Makedonija ima svoi kulturni i op{testveni potrebi. Eden od podobrite teatri vo Kanada e teatarot na nivnata najgolema teleko-munikaciska kompanija Telus, a toa e Telus teatarot vo Montreal. Da ne zboruvame, pak, za prestiòt i ugledot, koj se steknuva preku kulturna akcija. Moèbi }e izgleda naivno, no vo makedonskiot teatar, sumata kako pari za produkcija i bileti od repertoar i golemite festivali vo Ohrid, Stobi i êr-nodrinski, sigurno se dviì okolu 2-3 milioni evra. Generalno, taa suma }e se zgolemuva so godinite {to }e sleduvaat. Taka {to biznisot }e si go najde svojot interes i vo ovaa sfera. Ednovremeno, so malku marketin{ki anga`man, dve-tri dobri pretstavi moàt da imaat po dva-trieset iljadi publika po sezona samo vo Skopje. Ako cenata na eden prose~en teatarski bilet e pet dolari, vo najlo{ slu~aj, dobivkite }e bidat 100% na vloènoto po sezona. Tie pretstavi na makedonskiot teatarski pazar izdrùvaat i po pet-{est sezoni. Pa, videte sega dali toa ne e isplatliv biznis, nasprema skromnite investicii vo nego! Site pogolemi gradovi vo na{iot region imaat po 10-15 dobri teatri koi funk-cioniraat na ovoj princip i tie funkcioniraat dobro. Do pred 15-20 godini glaven problem na brodvejskite teatri im be{e korupcijata me|u prodava~ite na teatarski bileti. Sekoga{ ima{e pove}e publika od bileti. S$ dodeka ne bea doneseni lokalni zakoni, so koi bilet za teatar vo Wujork sega se kupuva samo so rezervacija ili preku Internet. Da zaklu~am, jas sum golem poddrùva~ na zdravite biznis-idei i gi sakam svetskite iskustva vo kulturata i kaj nas. Sakale nie ili ne, biznis-logikata }e bide dobredojdena vo teatarot. [to poskoro, toa podobro.

K ZA PUBLIKATA

se vloùva. Se razbira, ako go znaete zanaetot i ako ne pravite cik-cak vo nego. Kruna na va{iot ambasadorski mandat vo Kanada vo periodot od 2004 do 2009 godina be{e priznavaweto na R. Makedonija pod ustavnoto ime od strana na Kanada. Za nekogo toa bi pretstavuvalo politi~ki kapital za edna golema (politi~ka) kariera. Go odbravte prodolùvaweto na profesurata na FDU: dali samo zasega?Jas sum blagodaren na site {to mi ovozmoìja da & sluàm na zemjata vo eden period, kako nejzin ambasador vo Kanada. Toa {to se slu~i be{e odluka na kanadskata Vlada, so pomo{

na site uspe{ni lu|e {to rabotea na toa. Nie sme beskrajno blagodarni na kanadskata Vlada za taa odluka od 2007 godina. Pred da odime za Kanada, ̀ ena mi Nada volontira{e vo Apelacioniot sud kako diplomiran pravnik. Jas i toga{ predavav na Fakultetot za dramski umetnosti. Sega èna mi e pravnik vo [tedilnica Mo`nosti, a jas pak si pre-davam na FDU. Toa e na{iot realen ìvot. Toa se realnostite koi go krepat na{eto semejstvo. Decata tuka u~at, nie tuka odime na odmor i tuka pravime ajvar. Nie sme lu|e {to ja sakaat sega{nosta, a podgotveni da ja anticipiraat idninata.

Bogatite potro{uva~i vo SAD i Evropa sakaat da tro{at duri i vo poti{tena ekonomija

��

K O M E R C I J A L E N O G L A SK O M E R C I J A L E N O G L A S

SA[KO NASEV � - Makedonskiot teatar e uspe{en brend

Burberry � ima najdobri izgledi za pro{iruvawe na granicite godinava

Povtorno }e ja vidime nasmevkata na � TOШE, koja za moment }e n$ vrati vo vremeto koga toj ni pee{e na koncertite

Imuni za kriza �

24 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIKRabota / Proda`ba / Konsalting

DELOVNO SOVETUVAWE/KONSULTANSTVOIzvor: Dnevnik

Objaveno: 14.01.2011Agencijata za katastar na nedvi`nosti – Edinica za Upravuvawe so Proektot Katastar na Nedvi`nosti i Registracija, povtorno ja objavuva Pokanata za Izrazuvawe na Interes za konsul-tantski uslugi –INDIVIDUALEN KONSULTANT, za izrabotka na Predlog koj }e gi ispita uslovite za vospostavuvawe na Fond za obe{teti vo R. Make-donija i izrabotka na nacrt regulativa koja bi go vklu~ila prepora~aniot pristap. Zainteresira-nite konsultanti treba da dostavat Pismo za izrazuvawe interes, CV na angliski jazik i osta-nati informacii, najdocna do 04 Fevruari 2011 na adresa: Agency for Real Estate Cadastre, Project management unit, Ms. Tatjana Cenova Mitrevska, St. Trifun Hadzi Janev 10, 1000 Skopje, R. Macedonia; e-mail: [email protected]

KOMERCIJAIzvor: DnevnikObjaveno: 18.01.2011Kompanijata Grandeksport objavuva oglas za edno rabotno mesto-komercijalist. Kandidatite treba da ispolnuvaat minimum: -rabotno iskustvo najmalku 3 god. -zavr{eno SSS-voza~ka dozvola od B kategorija -poznavawe kompjuteri; Site zainteresirani kandidati da ispratat CV na [email protected]

MARKETING, PRIzvor: VestObjaveno: 18.01.2011Pridruète se na najgolemata regionalna grupacija za komunikaciski menaxment Pristop Dali e ova va{eto rabotno mesto? -Akaunt direktor -Pomlad grafi~ki dizajner -Asistent na akaunt -Kancelariski koordinator Pristop MK d.o.o. 50 divizija 24a,1000 Skopje, P.O. Boks 773,Republika Makedonija T:+389(0) 2 310 91 49, F:+389 (0)2 310 91 48 www.pristop.mk

OBRAZOVANIEIzvor: Utrinski vesnikObjaveno: 20.01.2011Makedonskata akademija za naukite i umetnostite-Istraùva~ki centar za energetika,informatika i materijali, ima potreba od vrabotuvawe na eden mlad istraùva~ na opredeleno rabotno vreme za zamena na otsuten rabotnik koj e na porodilno boleduvawe. Za vr{ewe na rabotite kandidatite treba da imaat zavr{eno fakultet za elektrotehni~ki nauki, so prose~na ocenka od najmalku 9 i da ima-at poznavawe na angliski jazik. Prijavata so dokumentacijata za ispolnetost na uslovite {to se baraat, se dostavuvaat na adresa: Makedonskata akademija na naukite i umetnostite, Bul.„Krste Misirkov” br.2-Skopje, vo rok od 7 rabotni dena od objavuvaweto na oglasot.

ZDRASTVO I NEGAIzvor: DnevnikObjaveno: 21.01.2011Renomirana bolnica za oftalmologija raspi{uva oglas za vrabotuvawe na slednite rabotni mesta -Oftalmolozi-specijalisti -Medicinski per-sonal. Potrebni kvalifikacii -Potrebno e sood-vetno obrazovanie za rabotnite mesta delovna sekretarka,smetkovodstvo i medicinska sestra -Potrebno rabotno iskustvo od minimum tri godini vo zdravstvena ustanova ( so isku~ok na mestata predvideni za administracija) -Odli~no poznavawe na makedonski. Prednost e poznavawe na turski i albanski jazik Ve{tini i sposob-nosti -Odli~ni komunikaciski i organizaciski sposobnosti -Re{avawe na problemi -Sposobnos-ti za rabota vo dinami~na sredina -Kreativnost i motiviranost. Site zainteresirani kandidati da dostavat svoja biografija i fotografija na [email protected]

Izbor na aktuelni oglasi

PRETPLATETE SE NA

Pove}e informacii na 02/ 2551441 ili [email protected]

25KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK

SEKOJ DEN VO

OBJAVUVAJTE GI VA[ITE:

Oglasuvajte gi Va{ite soop{tenija po najpovolni uslovi!Odberete go najefektivniot na~in za komunicirawe so javnosta!Na{ata ~itatelska publika e na{a najgolema prednost. Tokmu taa ni go dava pravoto da veruvame deka oglasuvaweto vo Kapital e efektivno.

LICE ZA KONTAKT:DIJANA GULAKOVA tel. 02/ 2551 441 lok.105e-mail: [email protected]

� OGLASI ZA VRABOTUVAWE� REVIZORSKI IZVE[TAI� SITE VIDOVI FINANSISKI IZVE[TAI

� TENDERI� POVICI ZA SVIKUVAWE AKCIONERSKI SOBRANIJA

� SEMINARI, OBUKI, SOVETUVAWA I KONFERENCII

� SITE OSTANATI SOOP[TENIJA KOI SAKATE DA GI KOMUNICIRATE SO JAVNOSTA

Obuki / Finansii i smetkovodstvo

Kursot e dizajniran za po~etnici – za zdobivawe na kvalifikacija i prekvalifikacija odnosno celosno osposobuvawe za rabota vo finansiskoto smetkovodstvo.Kursevite se nameneti za kandidati so SSS I VSS.Nastavata se realizira vo mali grupi od eksperti od dadenite oblasti sledena so soodveten raboten materijal.

Upisot e vo tek.Informacii sekoj raboten den od 09 – 20 ~asot.

Ruzveltova 6, 1000 Skopjetel/ faks 02/ 3213-409 , 02/ 3215-026 e-mail: [email protected]; [email protected] www.kds.com.mk

KURS ZA FINASISKO SMETKOVODSTVO

(72 ^ASA)

26 KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIKObuki / Menaxment / Marketing / HR

Po {esnaesetgodi{no iskustvo za obuka na profilot sekretar KDS go nudi Kursot za Offi ce Manager spored Programata koja gi sledi svetskite standardi, a voedno prilagodena na makedonskite delovni i drugi subjekti. Kursot e namenet za kandidati so SSS I VSS. Nastavata se realizira vo mali grupi od eksperti od dadenite oblasti sledena so soodvete

KURS ZA OFFICE MANAGER (96 ÂSA)Kursot gi opfa}a slednite oblasti :Funkcija na sekretarot vo organizacijata; Koordinacija i orga-nizacija na rabotata; Komunikaciski ve{tini; Rabotna i delovna etika; Osnovi na arhivskoto, administrativnoto i pravnoto rabo-tewe; Osnovi na komerircijalnoto i finansisko rabotewe; Delovna pismena komunikacija i kultura na govor; Delovna korespodencija na angliski jazik; Primena na informaciona tehnologija vo kancela-riskoto rabotewe; Protokol i bonton vo sekretarskata profesija.

Upisot e vo tek.Informacii sekoj raboten den od 09 – 20 ~asot.

OBUKA: MENAXMENT NA NEVLADINI ORGANIZACII (NVO)

Vremetraewe: 2 meseci/ 2 pati nedelno h 2 ~asa (vkupno 32 ~asa) Sleden termin: 1 fevruari 2011OBUKATA E NAMENETA ZA MLADI LU\E SO ILI BEZ RABOTNO ISKUSTVO KOI IMAAT INTERES ZA RABOTA VO NEVLADINI ORGANIZACII (NVO) VO MAKEDONIJA ILI VO STRANSTVO. OBUKATA JA SPROVEDUVAAT ISKUSNI NVO PROFESIO-NALCI I AKTIVISTI, I PRETSTAVUVA DINAMIÊN SPOJ NA TEORETSKA I PRAKTI^NA RABOTA.

OBUKATA OPFAЌA: voved vo gra|ansko op{testvo i rabotata na nevladinite �organizacii, me|unarodni, regionalni i lokalni iskustva, zna~eweto na me|unarodnoto civilno op{testvo (civil society) i negoviot podem vo izminatite decenii, goleminata i funkcioniraweto na me|unarodnoto civilno op{testvo, istorija na gra|anskoto organizirawe vo Makedonija, registra- �cija i normativna ramka za rabota na NVO sektorot, zna~ewe na NVO sektorot vo Republika Makedonija, odnosite na NVO sektorot so javnite institucii, privatniot sektor, mediumite i gra|anite, finansirawe na NVO sektorot, oblasti na anga`man na NVOi,voved vo osnovnite koncepti i termini od zna~ewe za �menaxmentot vo NVO sektorot: proekti, donatori, fandrejzing, volonterstvo, korporativna odgovornost, me|unarodna sorabotka, op{testven aktivizam, itn.osnovni na odnosi so donatori, voved vo upravuvawe so �proekti, zapoznavawe so rabotata na uspe{ni NVO, itn. menaxirawe na proekti, obezbeduvawe na finansii za proekti, �menaxment vo procesite na me|unarodna sorabotka, vodewe na regionalni i me|unarodni proekti, voved vo Evropskite fondo-vi i nivnosto zna~ewe za NVO sektorot vo Makedonija, itn.

CENA:Cena za eden u~esnik e 4,000 den (+DDV). Mo`no e pla}awe na rati. Na krajot na obukata sekoj u~esniк dobiva sertifikat.

NAÎN NA PRIJAVUVAWE: Prijavete go va{eto u~estvo na telefonite: 02 3 103 673 / 02 5 296 589,ili elektronski na [email protected]

Direktor na obukata e Dr. Risto Karajkov. Dr. Karajkov ima doktorat po me|unaroden razvoj od Univerzitetot vo Bolowa, Italija. Negovite istraùva~ki sorabotki vklu~uvaat i prestoj pri presti`niot Center for Civil Society Studies na Johns Hopkins University, vo SAD, kako i na UNU WIDER vo Helsinki. Dr. Karajkov ima pove}e od 10-godi{no iskustvo vo NVO sektorot vo Makedonija, regionot, i po{iroko.

ZABELE[KA: PO@ELNO E (NO NE NEOPHODNO) UÊSNICITE NA OBUKITE DA IMAAT OSNOVNI POZNAVAWA NA ANGLISKI JAZIK I RABOTEWE SO KOMPJUTER.

Ruzveltova 6, 1000 Skopjetel/ faks 02/ 3213-409 02/ 3215-026 e-mail: [email protected]; [email protected] www.kds.com.mk

27KAPITAL / 24.01.2011 / PONEDELNIK Tenderi / Konferencii i saemi

Analiza na finansiski izve{tai i relativno vrednuvawe na kompaniiteJanuari 2011Primeko Business & Personal Coaching Januari 2011Ksantika, Agencija za komunikaciiFinansiska edukacija za kreditni òngleriJanuari 2011

Sinergija PlusKurs za ofis menaxerJanuari 2011KDSInterna revizija Januari 2011PrimekoObuka za odnosi so javnostJanuari 2011ITC Konsalting

Relaxed Management (Tailor Made Training)Januari 2011 Ksantika,Agencija za komunikaciiRe{enie za va{ata finansiska idninaSekoj PonedelnikSinergija PlusChoose your perfect job. Start creating your future today!!!

Internet marketingJanuari 2011ITC KonsaltingCreative communication (Tailor Made Training)Januari 2011 Ksantika,Agencija za komunikaciiKurs za smetkovodstvoJanuari 2011KDS

Nau~i i zbogati se!Januari 2011Sinergija PlusFinansiski menaxmentJanuari 2011PrimekoPi{uvawe CV i Motivaciono pismo; Komunikaciski ve{tini; i Podgotovka za intervju za vrabotuvawe

Januari 2011ITC KonsaltingUpravuvawe so timovi i timska rabota25.01 - 26.01.11CS Global

Za pove}e informacii odete na www.no.net.mk

Vodi~ za neformalno obrazovanie - Aktuelni obuki

OGLAS ZA DODELUVAWE NA DOGOVOR ZA JAVNA NABAVKA

DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. ELS - Op{tina Prilep

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAKupuvawe - Nabavka na kancelariski mebel za �potrebite na ELS-Op{tina Prilep (nabavka i montaà - vgraduvawe na oprema , inventar i kancelariski mebel potrebni za opremuvawe na noviot objekt sedi{te na ELS-Op{tina Prilep.Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementIntegration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=d4bb1cb1-e151-410c-916e-2aa4433ed7b8&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: Javna zdravstvena 1. ustanova Klinika za digestivna hirurgija

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAMreì za hernii, hemostati i dr. materijali. �Link � : https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=f5827ca8-6b36-4a68-9cc2-92-d0055f8d56&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Carinska uprava na RM

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAUsluga za odrùvawe na higiena na otvoreni �povr{ini na grani~ni premini i terminali.Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt- �egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=b28931fe-f6e2-446c-83f1-584-dd865b57b&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. AD Elektrani na Makedonija - Skopje

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAPilot i fatirani odela za potrebite na �podru`nici na AD ELEM.Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt- �egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=b1e89ef5-73ff-4734-9fb0-585-a018948ed&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: Javno pretprijatie 1. za javni parkirali{ta Parkinzi na Op{tina Centar Skopje

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKANabavka i isporaka termalna hartija vo rolni �za parking sistemi.Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=c7ec04bb-342a-4256-b088-4-e5925f7cc09&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: Op{tina Negotino1.

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAAsfaltirawe na ulici vo Negotino. �Link � : https://e-nabavki.gov.mk/eProcure-mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosi-eRPP.aspx?EntityId=6996ac8f-6f41-4384-a51f-e2b9746110f9&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Agencija za mladi i sport

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAIzgradba na 100 (sto) pove}enamenski �tereni za sport vo Republika Makedonija.Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt- �egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=442ebeb1-b45e-4a62-b0cd-7-db39b4815b0&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: JP Isar - [tip1.

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAGumi za trkala za lesni i te{ki vozila-po �lista na specifikacija.Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=394386b1-771d-4401-9257-fe8e64170827&Level=2

KAPITAL TENDERI


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Ministerstvo za obrazovanie i nauka

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKANabavka na oprema za laboratorii od �oblasta na medicinskite nauki.Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=dd3d3fea-005f-4392-8358-aa33da32da2d&Level=2

Na 22 i 23 mart 2011 godina Me|unaroden kongres za ishrana i zdravstvo vo Francija

BIZNIS-FORUM VO DI@ONZa vreme na 6. Me|unaroden kongres za ishrana i zdravstvo vo Diòn, }e se odrì binzis-forum (brokerski nastan) na koj{to }e moàt da se razmenat iskustva so drugi u~esnici za vreme na kongresot.

Ovoj nastan gi targetira industriite za prehranbeni proizvodi, laboratoriite, �tehni~ki centri koi se zanimavaat so hrana i ishrana. Poentata na ovoj nastan vo sporedba so drugi nastani so sli~ni temi e senzorskiot pristap (vkus, aroma, struktura/sostav....).

Sekoja organizacija (industrija, javna ili privatna istraùva~ka laboratorija, �tehni~ki centar), koja ima tehnolo{ka ili know-how ponuda ili barawe ili koja bara partneri e dobredojdena za da se priklu~i vo delovnite sredbi so kompanii od cela Evropa.

Brokerskiot nastan se organizira vo ramkite na 6. Me|unaroden kongres za ishra- �na i zdravstvo vo Diòn. Nad 370 sredbi me|u kompaniite se organizirani za vreme na posledniot Kongres vo 2010 godina.

Site informacii i registracija ( pred registracija na brokerskiot nastan) moè da se najdat na www.taste-nutrition-health.com ili na linkot na gorenavedeniot kongres.

On-line Registracijahttp://b2match.eu/taste-nutrition-health2011/participants/new

EEN Proekt www.een.mk

SOFÊ JOVANOVSKA [email protected], Tel: +389 (02) 3244060

LAZO ANGELEVSKI [email protected] Tel: +389 (02) 3244090

TOP 100

VO FEVRUARI 2011 ^ITAJTE VOSPECIJALNI PRILOZI

ZA SITE INFORMACII JAVETE SE NA:TEL. 02 2551 441 LOK 102 LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKIILI ISPRATETE E-MAIL NA: [email protected] KAPITAL MEDIA GROUP DOOP-FAH 503 1000 SKOPJETEL. 02 2551 441; FAKS. 02 2581 440

TELEKOMUNIKACII KONSALTING ZDRAVI I AKTIVNI TRANSPORT I LOGISTIKA

211 kapital 24 01 2011

Documents