Број 28 ЦЕНТАР ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ НА МАКЕДОНИЈА Јули 2005

ЦЕФ

МАЦЕФ промовира енергетска ефикасност и почиста животна средина

В

МА

OДПочитувани колешки иЛетните горештиниактивностите.

Пред се продолжувенергетска ефикасноси Кичево (Проект MDW На состанокот нГрадоначалниците, незаменикот министер Пдека мерките за енергпри справувањето со пво училиштата. Се детаљизира и потски факултет Скопје ивешка за организирањОпштините во Македо Активностите за ренергетска ефикасносна декларацијата заМАЦЕФ е носител на исе отвараат можностиМАЦЕФ ќе бидат актиопштинските администобласта на енергетска

Ви пожелуваме пријат Проф. Д-р Константин

ЦЕН НА

МАЦЕФ е доброволно рамките на Република МаМАЦЕФ е член на меѓуRENEUER (Regional NetwoМАЦЕФ има поддршка иENERGY фондација фофинансиски поддржана од

МАЦЕФ e член на Асоцијацита на Консултантски организации, нудејќи професионални експертски услуги од својот делокруг на работа, во земјата и надвор од неа. Од уредник

Центар за еМакедониј

Регионалнана енергија

Новости од Новости од Корисни w Манифеста

МАЦЕФ е дел од мрежата managenergy формирана од страна на Euro-pean commission DG Energy and Transport www.managenergy.net .

Активности на МАЦЕФ

ензивна р F ЦЕФ и ТИМЕЛ Проект интензивно работат на подготовката

проекти р

Инт абота на проектот MDW/MGGМАн

а материјалите за реализација на 3 демонстарциониво училиштата во општините Велес, Кичево и Са ај. Вкупните

Во овој број:от нергетска ефикасност на а МАЦЕФ мрежа за ефикасно користење та и водата RENEUER Македонија другите земји eb-адреси ции

УРЕДНИКОТ колеги, членови на МАЦЕФ! не го намалија интензитетот на

-

а интензивната работа на проектите зат во школите на општините Велес, Сарај /MGGF – преку IRG i EnCon International) . а Министерот за образование собеше правилно разбрана пораката нароф. Д-р Тале Герамитчиев, кој потцртаетска ефикасност се вистинската иднинароблемите за обезбедување на енергија

пиша спогодба помеѓу МАЦЕФ, Машин ENSI Energy Savings International – Норе на тренинг курсеви за Универзитетот инија.

-

еализирање на општинска мрежа зат MOMEE се при крај. Со потпишувањетосоработка на три општини, при штонформатичката и секретарската дејност,

за регионално поврзување. Членовите навно вклучени при техничката помош нарации, при подготовките на проектите одта ефикасност.

ни и “ефикасни“ летни денови, Димитров

ја

о периодот од 3-7 јули во Скопје престојуваше тричлена група

а

инвестиции се проценуваат меѓу 70 000 – 110 000 $, а средствата се донација од USAID, преку горенаведените проекти. Реализирана е енергетска контрола (Energy Audit) врз основа на претходн утврдување на состојбата (Energy Scaning). Приготвени се Пријавите за добивање на донацијата (Concept Papers). Во едниот проект предвидено е ангажирање на учениците со анставниците – волонтерска младинска работа, при што вкупните материјални средства ќе бидат обезбедени од Фондацијата. И останатите училишта можат да конкурираат да добијат средства од овој фонд. Сите информации и техничка помош можат да добијат во МАЦЕФ.

ENSI – Energy Savings International во МакедонијаВна горенаведената норвешка фирма. Врз основа на претходнатсоработка со МАЦЕФ, норвешката влада издвои средства за организирање на два тренинг курса и тоа:

• Обука на претставници на Универзитетот Кирил и Методиј од Скопје (претставници од Факултетот за архитектура, Градежен Факултет, Машински факултет, Тетовскиот Универзитет и членови на МАЦЕФ) за примена на развиен софтвер за контрола на енергетска ефикасност на објекти;

Имате желба за соработка?

е молиме контактирајте не’ на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје, тел. 02 3099216, факс 02 3061 013, e-mail: macef@mf.ukim.edu.mk

www.macef.org.mk

ТАР ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ МАКЕДОНИЈА МАЦЕФ

научно здружение, основано да делува во кедонија и надвор од неа. народната мрежа за енергетска ефикасност rk on Efficient Use of Resources). тесно соработува со ALLIANCE TO SAVE рмирана од Сенатот на САД и делумно USAID.

Средба со проректорот Проф. Д-р Љубица Шутуркова во

просториите на Ректоратот на Универзитетот

ИНФОМАЦЕФ 28 Страна 2

Презентација пред учесниците во просториите на МАЦЕФ • Обука на претставници на Локалната самоуправа за

примена на софтвер за изработка на енергетски и

МАЦЕФ е

на еконо во нашата држава.

биланси за планирање на буџетите на општинитеЕкономските развојни планови. носител на дејноста во Македонија и учествува во ката на софтверот на македонски јазик и внесување мските параметри кои се важечки

преработ

Во Министертсвота за заштита на животната средина

Во рамките на престојот на Норвешката делегација, оваа активност беше презентирана во Министерствата локална самоу и , на

заправа, Економија Заштита на животната средина

Машинскиот факултет и во Универзитетот Кирил и Методиј, како и на УНДП и УСАИД.

Дискусија за вклучување на УНДП во овј проект

Беа посетени и можните учесници од локалната самоуправа и тоа општините Ѓорче Петров, Кисела Вода, Сарај и Кочани, а дополни ниците

аната на МАЦЕФ (www.macef.org.mk

телни информации беа доставени до градоначална Центар и Карпош. Повеќе за оваа посета со информации за програмот на курсеви-те и основите на софтверот кој ќе се применува, придружено со фотогалерија на web стр )

со градоначалниците на општините, при што беа локалната

самоуправа. Еден од битните проблеми кој го чувствуваат сите

се реши со примена на

аи р р т

во многу

и – Ѓорче

пријава за започнување на формирање на режа за Енер-

Основните цели нањ на и а

политика. ди за енергија на оп-

штината.

за штедење на енергија. М Форганиство, пза доб

своите цели и почетни достиг-

ежата, заради остварување на промотивна

Министерот за образование и Градоначалници На 19 7. се одржа работна средба на Министерот за образование изнесени редица проблеми со кои се судри

општини е потребното гориво за загревање на училиштата (но и за другите општински објекти). За одбележување е дискусијата на колегата Проф. Д-р Тале Герамитчиовски, заменик Министер за образование, кој ги потсети градоначалниците дека “долгорочно гледано овој проблем може успешно да мерките на енергетската ефикасност“. Со тоа се смалува потрошувачката на гориво, се смалуваат трошоците во општините, а се подобрува и еколошката состојб . Овој став препо ака на Д- Тале Герамитчиовски апсолу но ја поддржуваме и не радува фактот дека се посветува се повеќе внимание на можностите кои можат да се постигнат со примена на мерките на енергетската ефикасностподрачја од секојдневниот живот и во индустријата. За жал дел од градоначалниците не ја разбраа оваа порака!

Формирање на МОМЕЕ Во изминатиот период три општинПетров, Кисела Вода и Сарај, потпишаа

Македонската Општинска Мгетска Ефикасност (MAMNEE Macedonian Municipal Network on Energy Efficiency). ова здружување се: е на ЕЕ како средство за разрешување онални задачи од енергетската и еколошкат

Зголемуваважни нац

Намалување на буџетските расхоштината и создавање услови за искористување на заш-тедените средства за друга намена од приоритетната листа на оп

Смалување на потрошувачката на енергија кај крајните потрошувачи на ниво на општина и создавање на повол-на клима за општествена поддршка за спроведување на општинската политика

АЦЕ ќе ја извршува секретаријатската улога (комуникации, зирање, информации, апликации за средтсва од стран-омош на членките при подготвување на документација ивање на донации и сл.).

Мрежата е во фаза на формирање. Материјалите ќе бидат дос-тавени до сите општини (градоначалниците), а се објавени на нашата wеb страна. МОМЕЕ ќе има презентација на нувања на BISE FORUM во Софија, каде настапуваме со 4 члена делегација. Во септември имаме посета на администраторите од ENERGY CITEE мрмеѓународна манифестација во Македонија. Повеќе за МОМЕЕ и BISE FORUM на нашата web страна. Заинтересираните колеги кои сакаат да станат активни членови на МАЦЕФ, треба да се јават на нашата адреса, за да ги добијат потребните формулари за зачленување. Колегите со поголемо искуство и резултати во оваа област, со желба да бидат внесени во меѓународниот регистер на експерти, ги замолуваме да контактираат со нас, за да доставиме потреб формулар. Тоа не им го ниотзначи и обврска да се биде член на МАЦЕФ.

РЕГИОНАЛНА МРЕЖА ЗА ЕФИКАСНО КОРИСТЕЊЕ НА ЕНЕРГИЈАТА И ВОДАТА

RENEUER (www.reneuer.com) RENEUER е формирана по иницијатива на претставници на владите, невладините организации и претпријатијата од 8 земји и тоа Албанија,

МОМЄЄ

Имате желба за соработка? Ве молиме контактирајте не’ на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје,

тел. 02 3099216, факс 02 3061 013, e-mail: macef@mf.ukim.edu.mk www.macef.org.mk

ИНФОМАЦЕФ 28 Страна 3

Бугарија, Босна и Х ија, Молдавија, РоманијаОсновната задача на на проблемите за ефикасна те од Југоисточна Евр . RENEUER ги дефинира основните определби во

ерцеговина, Србија и Црна Гора, Македон и Хрватска. оваа мрежа е да се ангажира за решавање

употреба на енергијата и водата во земјиопа

областа на ефикасното користење на енергијата и водата преку анализа на проблемите со кои се среќаваат земјите од Југоисточна Европа и можностите за нивно решавање.

Новости од Македонија

ф Ре ијата за енергетика Аген чие основање парламентот аде зелено светло, ќе ги координира реформите во нергетиката, ојни планови

инвестициски

ормите ги превзема агенцијата за енергетика, за

ц

де ќе предлага стратегии и разв

активности за спроведување и ќе презема проекти. Министерот за економија Фатмир Бесими појасни дека со оглед на тоа што се зајакнува инвестициската активност во енергетскиот сектор, агенцијата ќе пружа и услуги за подготвување на потребната тендерска документација за избор на стратегиски инвеститори што ќе гради нови енергетски објекти. Планирано е агенцијата да биде самостојна во својата работа, да се финансира од повеќе извори и да ја има поддршката од Владата. Од оваа институција се очекува стручна помош за креирање на енергетската политика во земјава, а треба да почне со работа в година, јави МИА. Институции од овој тип постојат веќе 30 години во повеќе земји од ЕУ и во повеќето држави во транзиција. Повеќе... Рекордни цени на нафтата Рекордните цени на нафтените деривати го потресоа стопанството, поради што бизнисмените бараат Владата да обезбеди пониски и стабилни цени ако не сака голема инфлација. Стопанствениците сметаат дека бензините и дизелот се преживотниот стандард во земјав

скапи и не одговараат на а. Повеќе…

аат од јануари

у

Од јануари 2006 струјата поскапа за 20%? Најдоцна до октомври годинава Електростопанство на Македонија ќе бара од Регулаторната комисија за енергетика, цената на струјата да се покачи за 18 до 20 отсто. Новите цени се очекува да стартувидната година. Ова се сигналите испратени од работилницата на тема „Реформи во електроенергетскиот сектор“, организирана од Министерството за економија и "Транспарентност Македонија", што се одржа во Маврово. Аргументи за покачување на цената на електричната енергија за ЕСМ се високата цена на увезената струја и потребата од вкл чување во инвестиционо-развојни проекти. Повеќе…

Ремонт во вториот блок на РЕК „Битола“ Во РЕК „Битола“ почна ремонтот на вториот енергетски блок, а првиотреконстру

почна да работи бидејќи неговата кција заврши.

омошник-директорот за производство Кире Видимче за

часа ќе го следи загадувањето.

ј в с п

Живојно, за каде што се очекува да се најдат

Пвели дека се поставува постојан системнабљудување на гасовите, кој ќе биде пуштен во употреба за еден месец. Тој ќе биде монтиран на излезот од оџаците и 24 Тој соопшти и дека на површинскиот коп Брод-Гнеотино се отстранува ало ината, односно горниот лој на ко от и досега се однесени 270.000 кубни метри земја. Експлоатацијата на 32М тони јаглен ќе почне во 2007 година. - Количеството јаглен што се наоѓа таму, заедно со јагленот од рудникот „Суводол“, ќе биде доволно РЕК "Битола" да работи во наредните 20 години - вели Видимче. Тој најавува истражувања и во близина на местото резерви од јаглен. РЕК „Битола“ е најголемиот производствен енергетски капацитет во земјава и задоволува 80% од потребите за струја. Повеќе... Спогодбено решавање на спорот за гасоводот

пственоста на гасоводниот систем. На петрол“ ќе му бидат понудени најмногу 49 отсто од

смета токот

Деновиве се очекува Владата да ја испрати до „Макпетрол“ платформата за спогодбено решавање на спорот околу со„Максопственоста на гасоводот. Како привилегија се моментот што компанијата на поче има екслузивна предност за трговија пред другите компании, кои би се заинтересирале за таа дејност, односно веќе склучени договори и зделки за трговија со природен гас. Практично, предноста би била природна, со оглед на инфраструктурна подготвеност и веќе направените договори со повеќе компании за трговија со гас. Државата нема да дава никакви гаранции за предност на пазарот. Повеќе...

ekovesti@eko.net.mkwww.eko.net.mk

Новости од другите земји

Светска Банка од овлива енергија во Хрватска Светска Банка на Хрватска и одобри проект за обнов-лива енергиј е големо ко-истење на чиста енергија во Хрватска.

д (ГЕФ) во износ од 5,5М долари, а се и

обри проект за Обн

а кој би тр бало да овозможи порПроектот ќе се финансира со донација од Глобалниот Еколошки Фоночекува приватните комерцијални банки и корисницитена проектот да додадат уште 120М долари, соопштСветска Банка.

teking@mt.net.mk

Имате желба за соработка? Ве молиме контактирајте не’ на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје,

тел. 02 3099216, факс 02 3061 013, e-mail: macef@mf.ukim.edu.mk www.macef.org.mk

ИНФОМАЦЕФ 28 Страна 4

Европската биомаса на дланка На страницата www.bioxchange.de (пазар на биомаса) посетителите можат да добијат комплетни информации за био-енергетските производи, да бараат партнери за азмена, да спор редуваат цени и да ги оптимизираат

ата индустрија

латен (или со ниска цена) софтвер кој се користи во екологијата,

и географски

своите дистрибутивните системи.Европскза биомаса тежи 8 милијарди евра годишно.

Нов каталог на Еколошки софтвер PDF публикација на 34 страни која содржи опис на околу 30 одбрани софтверски апликации која овозможува читателите да добијат информации за бесп

заштита на животна средина информациони системи. Повеќе...

а со и ет аектрична струја, што

Рекорди кои ветуваат Spectrolab, компанија на Боинг, објави дека произвела Апсорбир чки нчеви кел и кои пр вор ат 39% од дозрачената сончева енергија во елпретставува нов светски рекорд. . Повеќе…

се изработуваат од растителни материјали. Се претпо-

е биде тренд во

Куќи од бали сеноВо иднина ѕидовите на куќите, шта-лите, складишните хали, училиштата се очекува да

ставува дека тоа ќ градежништвото. Повеќе (германски)…

Месечникот на ManagEnergy за јули 2005

ergy.net/news/news.htmlhttp://www.managen и Активности на Европската

--------------------------

во него се содржанКомисија: -------------------------- --------------------

енергетска

ост на а летната студија.

Документ за енергетска ефикасност на ЕУНеодамна издадениот документ на ЕУ заефикасност е уште еден знак за зголемената важнECEEE и нПовеќе…------------------------------------------------------------------------ Совети за поекономично возење Повеќе…------------------------------------------------------------------------

и покажуваат енергија

Ветерна енергија во Франција Официјалните податоцзначителен развој на ветернатаво Франција. овеќе…П

------------------------------------------------------- отвора вратите на нуклеарната енергија парламена за нови

----------------- Британија ги Британскиоит т донесе одлука за стимулирање на истражува обновливи извори и нуклеарни капацитети с цел да ги постигне долгорочните цели за

њо

намалување на емисиите на CO2. Повеќе…

-------------------------------------------------------------------------------- Ирска во борба со емисиите од транспорт Повеќе...

Корисни web-адреси .nliec.org/http://www

http://www.h2ouse.org/ http://www.energysavingtips.gov/http://www.energy-server.com/http://www.sustdev.org/http://www.unfccc.org.mk/

Манифестации вропски проекти за развој

та на животната средина а) ucenter.org/training/training.php

Интернационален семинар за Ена енергетиката и зашти(22-23 септември 2005, Малтовеќе информации на www.eП

Обука за млади еколошки лидери од Централана и ИсточнаЕвропа (Од 5 септември до 1 октомври, 2005-06-28)

2005-06-28 Краен рок за аплицирање 15 јулиПовеќе информации на www.rec.org.mk Работилници за трговија со емисии Еднодневна работилница за оптимизација на трговијата со CO2.

06 Датуми: 29.9.2005, 15.12.2005, 17.3.20аботилниците ги организира Offenbach EnvirР onment Institut.

Контакт информации: Umweltinstitut Offenbach, Frankfurter Straße 48 , D-63065 Offenbach Тел: (069) 81 06 79 Тел/факс: (069) 82 34 93 mail@umweltinstitut.de Трет курс за одржливост Министерството за животна средина и територија на Италија (IMET), продолжува со својата посветеност на одржливиот развој на Централна и Источна Европа, со тоато ја подржува третата

рунда на напредни курсеви за

одологии, Политики и Акции за

лив

шодржливост: Стратегии, МетЦентрална и Источна Европа за клучните владини претставници кои работат во области поврзани со одржразвој. Повеќе... Нуклеарна енергија во Европа 2005 17-18 октомври 2005 Повеќе…--------------аем за

------------------------------------------------------------------ чиста енергија 2006

вмрежување и пех во полето на обновлива енергија,

Сод 18-19 јануари 2006 во Берлин

ија, интернационалноСеминар за ориентацактори на усизвозни ф

енергетски ефикасни градби и заштеда на енергија. Повеќе… -------------------------------------------------------------------------------- Годишен собир на водечките компании од Централна и Источна Европа кои се занимааваат со одржливи извори на енергија

2005, Прага, Република Чешка 7-9 септемвриПовеќе...

Уредник: Проф. Д-р К. Димитров Центар за енергетска ефикасност на Македонија Тех. Секретар. А.Манчевски,

апунов 3а/52 1000 Скопје Н. ПарТел. 02 3099 216, факс: 02 3061 013 e-mail: macef@mf.ukim.edu.mk

Имате желба за соработка? Ве молиме контактирајте не’ на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје,

тел. 02 3099216, факс 02 3061 013, e-mail: macef@mf.ukim.edu.mk www.macef.org.mk