TableofContentsLỜIGIỚITHIỆULỜITỰBẠCH1-SAUCƠNSỐTBẠILIỆT2-ÔI,SAOTAYKÝLẠITHẾNÀY!3-NHỮNGNGÀYMONMENĐẾNLỚP4-NHỮNGNGÀYTẬPVIẾT(BUỒNVUINÉTCHỮĐẦUĐỜI)5-TỪMAICÔKHÔNGCÒNDẠYEMNỮA6-VIỆCHỌCĐÃCHOTÔINIỀMHAMTHÍCHVÔHẠN7-MÔNHỌCTÔIGỜMNHẤTNHƯNGMÊNHẤT8-CHIẾCLỒNGCHIMƯNGÝ9-MÓNQUÀBẤTNGỜ10-BÀITHỦCÔNGĐIỂM1011-TÔIĐÃHỌCXONGCẤPI12-CHUYỆNCHIẾCBÀNHỌCBỊMẤT13-NGƯỜIBẠNCHƯABIẾTTÊN14-CHUYỆNTẬPBƠI15-GẮNMÌNHVỚITẬPTHỂMỚICÓNIỀMVUI16-THẦYHIỆUTRƯỞNGMỚI17-KHÔNGTHỂHỌCHÀNHNHƯTHẾNÀYMÃIĐƯỢC18-THÍCHCHƠITHỂTHAO19-TÌMNGUỒNGIẢITRÍNGAYTRONGBÀIHỌC20-TINVUIBẤTNGỜ21-GIẤCMƠNHỚMÃI22-PHÚTGIÂYXÚCĐỘNG23-ƯỚCMƠHỌCGIỎITOÁN24-CHIẾCCOM-PACỦANGƯỜIBẠNTHÂNCHƯAQUEN25-THẦYCHÂUMỪNGLẮM26-LÀMCÁNSỰTOÁN27-NIỀMVUINỐITIẾPNIỀMVUI28-TÔIĐÃĐƯỢCGẶPBÁCNẾUNHƯ…29NGHIỆPĐEN-NGƯỜIBẠNMỚI30-CHIẾCBÀNMỚI31-ĐỪNGĐỂPHÚTNÀOCỦATUỔITRẺTRÔIĐIHOÀIPHÍ

32-NHỮNGTẤMLÒNGBỐNPHƯƠNG33-CUỐNSÁCHLÀMTHAYĐỔIƯỚCMƠ34-NHỮNGNGÀYSƠTÁNHỌCĐÊM35-LỚP10BCỦATÔI36-BĂNKHOĂNKHÓNGHĨQUÁ37-KỲNGHỈHÈKHÓQUÊN38-ĐƯỢCTHAMGIALAOĐỘNGTÔIVUILẮM39-SẮPXARỒIVàiNétVềNhàGiáoƯuTú,NhàVăn

NguyễnNgọcKý

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

N

P

guyễnNgọcKýlàtấmgươngvượtkhótuyệtvời.Quýlắm.Đoàncầnnhânrộngđểcácemhọctập.TuổithơViệtNambâygiờhơnlúcnàohếtcầnbiếtướcmơ,biếtphấnđấu,đặcbiệtbiếtvượtquachínhmìnhnhưNguyễnNgọcKýđểthànhđạt.CónhưvậyđấtnướctamớisớmvươnlênsánhvaicùngcáccườngquốcnămchâunhưlờiBácHồmongmuốn(*).

hạmVănĐồngNguyênThủtướngChínhphủ

CốvấnBCHTrungƯơngĐảngCSVN

N

T

LỜIGIỚITHIỆUguyễnNgọcKý làhọctròtôinhữngnămởkhoaNgữVăn-ĐạihọcTổnghợpHàNội,

khóa1966-1970.ChínhtôiđãhướngdẫnKýlàmLuậnvăntốtnghiệp.CuốntựtruyệnTÔIĐIHỌCcủaKýtôiđãđọckhinócònlàbảnthảo.Năm1970,NhàxuấtbảnKimĐồnginlầnđầuvớitênNHỮNGNĂMTHÁNGKHÔNGQUÊN.Từcậubétậtnguyềnđôitay,đượcgiađình,bạnbè,thầycôhếtlòngyêuthươngchămsóc,

Kýđãdùngđôichânviếtnêncuộcđờimìnhnhưmộthuyềnthoại.Kýđãhọctốttừtiểuhọcđếnđạihọc.TừngđoạtgiảihọcsinhgiỏitoánmiềnBắc,hai lầnđượcchủtịchHồChíMinhthưởnghuyhiệu.35nămhếtmìnhvớisựnghiệptrồngngười,KýđãtrởthànhNhàgiáoƯutú,hộiviênHộiNhàVănViệtNam.Năm2005anhvềhưu,vừatiếptụcsángtácvănhọc-chủyếuchothiếunhi-vừalàmtưvấnTâmlýGiáodụcquatổngđài1088TP.HồChíMinh.Gần40nămqua,TÔIĐIHỌCcủaKýđượctáibảnnhiềulầnvàluônđượcnhiềuthếhệhọc

sinhcoilàsáchgốiđầugiường.Hyvọngtronglầntáibảnnàycuốnsáchtiếptụcđượctuổitrẻgầnxanồngnhiệtđónnhậnnhưthếvàhơnthế.

P.HồChíMinhngày29-11-2008Giáosư,NhàgiáoNhândân

HoàngNhưMai

TLỜITỰBẠCHháng9năm1966,khibướcchânvàohọckhoaNgữVăntrườngĐạihọcTổnghợpHàNộiởkhusơtánvùngnúiĐạiTừ-TháiNguyên,tôibắtđầuviếttựtruyệnTÔIĐIHỌCtheoyêucầucủaNhàxuấtbảnKimĐồng.Hainăm,giữagiảngđườngsơtánkhókhănthiếuthốntrămbề,vừatậptrunghọctrongđiềukiệnmọiviệcphảinhờđếnđôichân,lạiliêntụcchốngđỡvớighẻlở,bệnhtậttriềnmiêndướiánhđèndầuhằngkhuya,tôiđãhoàntấtbảnthảovàohè1968saunhiềulầnviếtđiviếtlại,sửađisửalại,chépđichéplại.Năm1970,ngàytôivừabảovệthànhcông luậnvăntốtnghiệpcũng làngàycuốnsáchđượcramắtbạnđọc trẻcảnướcvới tựa:NHỮNGNĂMTHÁNGKHÔNGQUÊN.Từđóđếnnayđã45nămtrôiqua,cuốnsáchđượctáibảnnhiềulầnkhôngchỉởNhàxuất

bảnKimĐồngmàởnhiềunhàxuấtbảnkhácvớitựamới:TÔIĐIHỌC.Nhiềuthếhệbạnđọctuổihọcđườngđãtruyềntaynhauđọcnóvớitấtcảlòngsaysưathíchthúvàgửitớitôinhữngdòngcảmnghĩchứachanxúcđộngcảmphục.NhiềutrườngnhưtrườngTiểuhọcHoàngHoaThám(QuậnTânBình,TP.HồChíMinh)côhiệutrưởngNguyễnThịDưỡngđãdànhtiếtsinhhoạtchàocờsángthứhaihàngtuầntựmìnhđọcchohọcsinhtoàntrườngnghe.CótrườngđặtmuamộtlúccảngàncuốnnhưTHCSNguyễnVănTrỗi(QuậnGòVấp–TP.HồChíMinh)vàothờigiancôLêThịTạilàmhiệutrưởng.Tháng11-1970tôiđượcHảiPhòngmờiragiaolưuvớicáctrường.Cómộtkỷniệmlàmtôi

nhớmãi.Saubuổigiaolưuởmộttrườngnọ,tôiđượcmộtbàphụhuynhgầntrườngnhiệttâmđónvềnhàbằngđược.Tôivôcùngxúcđộngkhibàđưakhoe tôi cuốnNhữngnăm thángkhôngquêntrongtủsáchquýcủaconbàmàtrangđầucómấydòngchữviếttaythậtnắnnót:“Đâylàcuốnsáchbốtâmđắcmuađượcgửivềtặngcontraitrướckhivượtquavĩtuyến17vàoNamchiếnđấu.Conchịukhóđọcvàhyvọngnósẽgiúpconrấtnhiềutrongquátrìnhvượtkhóchămngoanhọcgiỏikhikhôngcóbốbêncạnh.Hôncontraicủabốthậtnhiều!”.KhicònlàmThứtrưởng,BộtrưởngBộGiáodục-ĐàotạoPhạmVũLuậnđãkểtôinghemột

chitiếtthậtấntượng,ngàygặpthầytạitrườngquayS9buổiVTV1truyềnhìnhtrựctiếpkỷniệmmộtnămngàychươngtrìnhThắpsángtươnglai lênsóng(14-8-2009).Thầykể:mộthôm,ôngcụthânsinhthầyvàomộthiệusách,bắtgặpcuốnTôiđihọcmớitáibản,cụmừngquámualuônvềtặngcháunộicưnglàcontraithầy.Cụcònphóngrấttomộttấmảnhchụpriêngtrangbìacóhìnhtôiđangngồiviếtbằngchântreongaytrướcbànhọccủacháu.Thầythânthiệnvuivẻkếtluận:“ÔngcụtôiquýthầyKýlắm.Luônlấythầylàmthầntượngđểgiáodụccáccháu.Dịpnàocóđiềukiệnmờithầyvềđượcnhàtôichơithìquýquá!”.Ngày22-11-2007,kỹsưNguyễnPhúĐiệntừnhàmáybiaTâyĐôThanhHóađãgửitôibức

thưkhádài.Trongđócóđoạnviết:“Emcảmơnvôcùngtấmgươngcủathầy.Nhờthầymàemcóhômnayđấy.Thầybiếtkhôngngàyhọclớp12emlàđứahọctròthíchchơithíchquậyhơnthíchhọc.MaymắnthaymộthômcóngườibạnchoemmượncuốnTÔIĐIHỌCcủathầy.Bạndặnemlàđọc lướtmaurồigửi lại.Nhưngthầybiếtkhông,khiđãđọchếttrangthứnhấtemkhôngthểkhôngđọctiếptrangthứhai.Hơnnữaemthấyemkhôngthểnàođọcnhanhđược.Đọcđếnđâusựxúcđộng,cuốnhútđãkhiếnemthíchthúmêđắmvànhiềuchỗphảirơinướcmắtđếnđấy.Nênnhiềutrangemcứphảiđọcđiđọclại.Chínhnhờđọccuốnsáchấycủathầymàemđãthayđổichínhmình.Từmộthọcsinhhamchơiemđãchămchỉquyếtchíphấnđấutheogươngthầyvàthếlàemđãthiđỗvàođạihọc.Ratrườngemđượcnhậnngayvềdoanhnghiệpbiaquêhương.Bâygiờemrấtmuốnthầytặng

emcuốnTôiđihọcđểkhôngchỉemđượcđọclạimàsaunàychoconemđọc,dùbâygiờemchưacóvợđâu.Mongthầygiúpemnhé!Bởitừnhiềunămnayemsănlùngquyểnsáchnàymàkhôngđâucó.Nhàemngaybênmộtnhàsáchlớnđấy.Emđãkýhẹnvớicôbánsáchmàmấynămnaycôtrảlờivẫnchưacó…”.Vớisựhâmmộnhưvậycủabạnđọcgầnxa,sau45nămnhìnlạitôithấyniềmvuithậtlớn,

nhưngbănkhoăncũngkhôngphảinhỏ.Nhiềuchitiếttrongcuốnsáchdophảiviếtvộivàng

T

tronghoàncảnhkhókhănthiếuthốnnhiềumặtnênđôichỗchưahợplý,chưacụthể,sinhđộng.Hơnnữasaunhiềulầntáibản,khôngítnhàxuấtbản,nhàsáchđãbiêntậpcắtxénkhánhiềuđoạnmàtácgiảtâmđắc.Vớitráchnhiệmcùngbạnđọcvàgiátrịđíchthựccủachủđềcuốnsách,lầnnàykhiTríViệt-FirstNewstáibảnvàđưavàotủsáchHạtgiốngtâmhồn,tôiquyếtđịnhdànhthờigianchỉnhsửalạimộtsốchitiếtchưathậthợplývàbổsung,viếtthêmmộtsốchitiết,tìnhtiếtmàtôithấycầnthiết.Hyvọnglầntáibảnnàycuốnsáchsẽđápứngtrọnvẹnhơnsựmongchờmêthíchcủabạnđọcgầnxa.

P.HồChíMinh,thềmxuânGiápNgọ2014Tácgiả

NguyễnNgọcKý

H1-SAUCƠNSỐTBẠILIỆTồiđóquêtôibịgiặcPhápchiếm.BọnchúngtừĐồngMới,ĐôngBiênthườngkéovềlùngsụccànquét.ThỉnhthoảngchúnglạicâuđạibáctừLạcQuầnvề.Nhândânphảichịubiếtbaonỗicaycực.CógiađìnhnhưgiađìnhbàTốnđãtannátcảnhàvìđạnđạibáccủachúng.GiađìnhThủyởcạnhnhàtôicũngmấthaingười.HômtrướcmẹThủyvừamấtvìsứcép,thìtốihômsaubàThủy lại tắt thởvìmộtmảnhđạnxuyên trúngngực.Ngay chínhThủycũngbịthươngởđầugốiđấy.Còntôilầnđósuýtnữacũngbịnguyrồi.Maymàbốtôiđãkịpbếtôichạyrahầmkhitôiđangnhởnnhơđuổibắtmộtchúchuồnchuồnđậuởhànggiậutrướcnhà.Trậnấynhàtôibịđổmấygiannhàphụvàchếtmộtconlợnsề.Thậttiếcquá.Conlợnsềtobằngchiếccốixaylúa,lạihiềnnữachứ.Ngàynàotheomẹvàoxemnóăn,tôicũngnhảylênlưngnócưỡilàmngựa.Từđấycứnghetiếngsúnggiặclàdânlànglạichạytảnranhữngchiếchầmngoàiđồng.Vào

mộtđêmcuốiđông,trongchiếchầmgiữacánhđồngCóitrướclàngtôiđãbịcảm.Sángramẹvộivàngbế tôivềnhà.Cơnsốtmỗi lúcmột tăng, tôimêmankhôngbiếtgìnữa.Bốcuốngcuồnglosợ.Songkhôngbiếtchạyđâurathuốcmencả,vìquanhvùngtôibốnbênđềucóđồngiặcđóng.Bọnchúngsẵnsàngbắnvàobấtcứaiquađường.Khôngbiếtlàmcáchnào,bốtôiđànhđimờihếtônglangnàyđếnônglangkháctrongcáclàngbên.Cònmẹtôithìđicầucúng.Mộtngày,haingàyrồibangày,saunhữnggiờthoithóptrêngiườngbệnh,tôithấymìnhđã

tỉnh.Tôingồidậyđược,trongbụngthấyđói.Mẹtôiđưamộtquảcamđãbócsẵn.Tôithèmănquá,địnhđưataycầmlấy.Ôi,saokỳlạthếnày,haicánhtaytôibỗngtrởnênnặngtrịch.Tôikhôngcònđủsứcgiơnólênnữa!Ítngàysaungườikhỏehẳn,tôidậyđiđược.Nhưngđôitaycủatôiđãchẳngcònnguyênvẹn.

Nónhưhaicụcthịtlủnglẳngđeovàohaibênmìnhtôi.Tôicảmthấynằngnặngnhưkhôngphảichínhtaycủamình.Hồiđótôivừatrònbốntuổi.

M2-ÔI,SAOTAYKÝLẠITHẾNÀY!ẹtôikểlại,mấyhômtôiốmnằmliệtgiường,ngàynàoBằngcũngđếnlấplóngoàicửasổ.Nóđứngthuluởđấymộtlúcrồilặnglẽquayvề.ChắcBằngbuồnlắm.Hômnaythấytôirangõchơiđược,Bằngmừngquá.Nóvừachạyđếnchỗtôivừagọi:-Kýơi,rasânđìnhđánhđáovớitaođi.TôichưakịpnóigìthìBằngđãômchầmlấytôi.Nócầmtaytôiđịnhkéođi.Bỗngnétmặtnó

biếnsắc.Nóchằmchằmnhìnvàotôi,hốthoảngthốtlên:-Ôi,saotayKýlạithếnày?-Chẳngbiếtnữa.-Tôitrảlờigọnmấytiếngnhưvậy.Bọntrẻchơiquanhđóthấylạliềnùađến.Đứasờ,đứamó,cóđứatinhnghịchgiậttaytôi

mộtcáirồibỏchạykêulên:-A,Kýquèrồichúngmàyạ.Kýquè...Kýquè.Tôichỉcònbiếtđứnglặngnhìnxuốngđôitaybuôngthõngcủamình,mặcchohaidònglệứa

tràotừlúcnào.Thếlàtừnayhaitiếng“thằngquè”sẽlàcáibiệtdanhcủatôiư?Saocóchuyệnkỳlạthếnàynhỉ!Mớicáchđâymấyngàythôi,đôitaycủatôivẫncònnguyênvẹnkiamà!Làconút,vàcũnglàđứacontraiduynhấtcủabốmẹnêntôirấtđượcchiềuchuộng.Tôivòi

ăngì,chơigìlàđượcngay.Tôisẽchẳngbaogiờquênquãngthờigianngắnngủiđángyêuấy,nhữngngàyđôitaycủatôi

cònlànhlặn.NhàtôicáchnhàBằngmộtkhuvườnnhỏ,trồngtoàndongriềngtốtumtùmnhưmộtkhu

rừnghuyềnbí,cólũytrebaobọc.Bìnhthườngmuốnquanhànhauphảiđivòngrađườngqua2conngõ,xacảhơn100mét.Lũtrẻchúngtôikhôngdạigìlạitốncôngmấtsứcđivòngvèonhưthếchomệt.TôibànvớiBằngdùngdaobímậtchặtluônmỗibênmộtkhómtrenhỏđểtạoramộtlốiđichỉvừachoconVàngnhàtôihoặcmộtchúnhócnhưtôivàBằngchuiqua.Thếlàmỗi lầnmuốnđếnchơinhànhau, cùngnhaubàycác trò chơinơikhuvườn lý tưởngấychúngtôichỉcầnớimộttiếnglàngaysauđóđãcómặtbênnhau.Đểbiếnkhuvườndongriềngấythànhmộtvươngquốckỳthú,chúngtôibímậtdựngngay

giữavườnmột “túp lềuchúTôm” thậthấpdẫn.Một loạtkhómdong riềngbị chúng tôihạxuống làmnền.Nhữngkhómdong riềng cậnkềđượcvinxuốngbuộc túm lại làmmái che.Nhữngchiếclátonhưnhữngmanhvỉđượcháitrảilàmchiếu.TrongtúplềuthơmộngấytôicùngBằngvànămbảyđứatrẻkhác,traicó,gáicócùngnhaubàytròchơichichichànhchạnh,tròbánhàng,tròùàùập.Nhớnhấtmỗilầnđứanàocóquàmẹđichợvềlàlạiớinhau,rủnhautụhọpnơicănlềuấycùngbàycỗ,cùngănchung,cùngvỗtayháthòcườivuihồnnhiênthíchthú.Cũngbằngđôitayấy,tôicùngBằngvàcácbạnquanhxómcònbàyrabaotròchơiđầyhấp

dẫnvàphiêulưukhác.Nàotròrồngrắnlênmây.Tròmèođuổichuột.Trònặnpháobù.Tròđánhtrậngiả.Tròmanglửa,manggậyđisănlùngbắtnhữngtổongmuỗivềnướngănởnhữngbụidứaquanhlàng.Cólầnongđốtchosưngtấycảmặtmàybịbốmẹlarầyvẫnkhôngsaotừbỏđược.NhữngngàyđônggiábuốtmấyđứalạithinhaukhoéttườngnhàBằngra(tườngđắpbằngđấtsétdàycảnửamét)làmthànhnhữngcáibếplòrấtquyếnrũ.Tìmhái,nhặtnhữngquảphilaokhô,nhữngkhúcxươngrồngchếtchấtvàohihútnhómlửa.Tấtcảquâyquầnbêncáilòsưởirấtlýthúấyvừatìmhơiấmvừathahồnướngkhoai,nướngsắnmoitrộmởvườnnhàaiđócùngănthỏathích,NgàyconVàngnhàtôicònnhỏ,cólầntôivàBằngbắttróichânnólại,haithằngxỏgậyvào

vừakhiêngđiquanhsânvừaraolớn:Aimualợnnào…ào...MẹđangsànggạonghetiếngVàng

ăngẳngkêu,vộichạyralalớn.HoảngquátôivàBằngliềnquẳngluônconVàngxuốngaorồibỏchạy.Mẹvộinhảyxuống,khávấtvảmớicứuđượcVàngkhỏichếtđuối.Bâygiờnhớlại,tôiướcgìđôitayđượctrởlạibìnhthường,dùchỉđôiphút...Nhưngrồi…tất

cảchỉlàảovọng.Từđấytôiphảisốngnhữngchuỗingàybuồntủi,gòbóvớiđôitayhoàntoànbấtđộngnhư

chúchimnonđanglúctậpbaybịgãycánh.Tôikhôngcònchơiđượctrògì,khôngbiếtchơivớiai,ngoàiconVàngnhỏvàchúmèoMướp.Suốtngàyquanhquẩnởnhà,thấychán,đôilúctôicũngchạyrasânđìnhđứngnhìnbọntrẻchơi.Trôngchúngnóđánhquay,đánhđáo,chơirồngrắn,cườinóiầmĩ,tôicảmthấychântayngứangáymuốnlaovàodựcuộc.Mộtgócsânkiacómấyđứađangchơiôănquan.Bằngcũngcómặttrongđámnày.Tôiđến

xembọnchúngchơi.Đượcmộtlúcthèmchơiquá,tôiliềnbảoBằng:-Bằngơi!BằngđểKýchơithaylầnnàynhé.-Kýchơithếnàođược?-Được,Bằngsẽbốcquânrảihộ,Kýbảoônào,Bằngbốcôấy.Chơinhưvậynhiềulúctôicũngthắngcuộc.Songtôivẫnkhôngthỏamãnvàthấytưngtức

thếnàoấy.TôiđánhliềubảoBằng:-Thôi,lầnnàyBằngđểKýbốcquânnhé.-Kýlấygìmàbốc?-ChânKý!Nóirồitôiliềnthòchânvàobốcquânởôthứnhất.Bỗngxòamộtcái,sốquântrongchântôi

rơitungtóekhắpnơi.Cảbọnliềnbòlănracườinhưnắcnẻ.Còntôithìtưnghửngbỏvềnhà.Từđấytôirấtítrasânđình.Mọisinhhoạtcủatôiđềuphảinhờbốmẹvàcácchịtôi.Đôilúcbốtôicũngđâmrakhótính.

Đólànhữnglầnbốtôiđanglàmviệcmệt,tôiđòiăncơm,uốngnước,cởiáolàbốlạinóidỗi:-Chỉrầythôi.Bâygiờnghĩlạitôithấythươngbốmẹlắm.Lẽraítnhấttôicũngđỡđượcbốmẹchénnước,

cáităm.Thếmàtôiđãchẳngđỡđượcgì,lạicònbắtbốmẹhầuhạđủmặt.Nhưvậylàmsaotránhkhỏinhữnglúcphiềnlòngcủamộtngườiđãchịunhiềuđaukhổnhưbốtôi.Trongchiếcchănlenấmáp,mộtđêmmùađôngbốđãkểlạicuộcđờimìnhchotôinghe.

Chiếcchănlennàynhàtôimớisắmhồisauhòabìnhđấy.Bốtôinóitrướcđâycóaidámmơđếnmộtchiếcchănnhưthếnày.Nămlêntámtuổi,bốtôiđãmồcôicha,phảiđiởchăntrâuchođịachủ.Đêmlạnhkhôngcóchănđắp,bốlấyrơmphủlênngười.Đãlạnhlạiđói.Cólầnbốđiđàotrộmdongriềngcủađịachủvềăn.Chúngbắtđược,dùngba-toongđánhvàođầu,đếnnayvẫncònvếtsẹo.Thấycảnhđiởkhông

đủnuôithân,nămhaimươituổibốvềnhàởvớibàtôi.Nhưngcảnhàlạikhôngcómộttấcđấtcắmdùi,biếtsốngbằngcáchnàođược?ThếlàbốđànhphảibỏnhàraHònGailàmthợmỏ.Mãiđếnnăm1945,khiCáchmạngthángTámthànhcông,bốtôimớitrởvề.Đượccáchmạngchiaruộng,chiađất,từđóđờibốmớiđỡvấtvả.Mãiđếnkhibốđãgầnnămmươi,mẹtôimớisinhđượctôilàcontraiduynhất(trướctôichỉ

cóbachịgái).Bốthươngyêu,nângniuchămsóctôi,mongmộtngàykiatôisẽnênngười.Cóngờđâutôibịbệnhvàhỏngcảhaitay.Đêmnằm,bốthườngômtôivàongực,vuốtnhẹtóctôi,nângtaytôi lênhônhítvànghẹn

ngàonói:-Thậtôngtrờikhôngcómắtconạ.Ngườitacónămcómườithìtốt,mìnhcómộtthìtrờilại

bắttội.Nóiđếnđâytiếngbốtôinhỏdầnvàngừnghẳn.Chắcbốtôikhóc.Rồibốtôilạiômchặttôihơn,nóitiếp,giọngnghẹnlại:-Saunàybốmẹchếtđi,conbiếtlàmgìđểsống!

B3-NHỮNGNGÀYMONMENĐẾNLỚPanămđã trôiqua.Cũngbanămấybiếtbaođồnbốtgiặcởquê tôiđãbịquân ta sanphẳng.Làngquêđượcgiảiphóngtrởnênđôngvuinhộnnhịplạthường.Bàcontronglàngtấpnậpgọinhaurađồngcàycấy.Cáclớpbìnhdânhọcvụđượcmởkhắpnơi.Mộtlớpvỡlòngmọclêntrongxóm.Trẻconnônứckéonhauđếnlớp,đôngvuinhưngàyhội.

Bằng,Tam,Oánh,đãđếnlớprồi.CảThủybịthươngởđầugối,chânphảiđikhậpkhiễng,màsángnaycũngdiệnmộtchiếcáohoamàutímlấmchấmnhữngđốmsaotrắng,taycầmmộtquyểnvởbìađỏchóitấptưởiđếnlớphọc.Thôithếlàhết.Từmaibiếtchơivớiđứanàođượcnữa.Ởnhàcứmỗilầnnghechúngnóríurítrủnhauđếnlớplàtôilạinaonaonhưthèmmuốn

mộtcáigì.Tôibứtrứtkhóchịuquá,khôngthểnàothumìnhmãiởnhàđượcnữa,liềnchạyrangõngắmbọntrẻđihọc.Đứanàocũngxúngxínhquầnáomới,cũngtungtăngchânsáo,cũngômtrongtaycuốnvở,vừađivừacườiđùarômrả.Saomàvuimàhấpdẫnlàmvậy.Tôichỉbiếtđứnglặngnhìnkhôngchớpmắtchođếnkhitốpcuốicùngđãmấthúttôimớilữngthữngquayvàonhàtrongdòngnướcmắtlãchãtuônrơitừlúcnào.Chiềuấy,đợibọntrẻcắpsáchđihết,tôiđánhliềumentheoconđườngmònlầnđếnlớphọc.Tôiđếnbêntấmliếpchengoàicửa.Quakẽnứatôinheomắtnhìnvào.CôCươngđangviếtviếtcáigìlênbảng.TôicốđảomắttìmBằng.Ơkiarồi,Bằngngồingayởmépbànthứnhất,bêncạnhnólàOánh.Đứngnhìnmộtlúcthấybọntrẻđãrụcrịchrachơi,tôivộivànglủiđi.Chiềuhômsautôilạilầnđếnlớp.Lầnnàytôibạohơn,chẳngthèmthậpthòởkẽliếpnữa.

Tôimenđếnđứngngóthẳngvàobàncôgiáongaytrướccửaravào.Thấycôgiáobướcra,tôisợquáliềnquayngoắttránhrasaulớp.Mộtlátsau,tôilạiquayvàođứnglấplóởcửa.Bọntrẻđọc“O”tôicũngchúmmôiđọc“O”..Bọntrẻcứđọcchữnàolàtôilẩmnhẩmđọctheochữấy.Mảimêquá,tôibướcchânngayvàolớptừlúcnàokhôngbiết.TôigiậtthótmìnhkhicôCươngđãtiếnsát.Côcầmlấycánhtaytôi,dịudàngnói:-Emvềnhàchơichocácbạnhọcnhé!Tôingơngácnhìncôrồicúixuốngimlặng.Mộtlátsautôiđánhliềuhỏi:-Thưacô...em…xinhọc…đượckhôngạ?Tôinóinhỏquá,chắccônghechưarõ.Côliềncúixuốnghỏilại:-Hả,emnóigì?-Dạ...emmuốnvào...học.CôCươngngẩnglên,thởnhẹ,rồicúixuốngnângnângđôitaymềmnhũncủatôilên:-Thôinhé,emvềnhàchơi,vàinămnữacôsẽnhậnemvàolớp.KhicôCươngnóiđếnđâykhônghiểusaotôibỗngòalênkhóc.Tôikhóctolắm,cứnhưvừa

bịaiđánhvậy.CôCươngnângvạtáolaunướcmắtchotôivàdẫntôirangõ.Vềnhàmẹhỏivìsaokhóc,tôichỉlặngthinh.Bọntrẻtheotừlớpvềvộimách:-Nóvàolớphọcxem.Côgiáokhôngchoxemnênnókhócđấy.Mẹlạihỏi:-Vậycôgiáocóđánhconkhông?Bọntrẻtiếpluôn:-Không,côgiáokhôngđánh.Côgiáochỉdẫnnórathôi.

-Vậylặngđirồimẹlấychuốicho.Khôngchịulặng,tôivẫnvừakhócvừanói:-Ứ,conhọccơ.Bọntrẻhiểuýtôiliềnnóirõchomẹbiết.Mẹngọtngàonói:-Ừ,vậytốivềmẹbảobốconsangnóivớicôCươngcho.Quảthậttốihômấymẹđãnóivớibốvềviệcxinchotôiđihọc.Bốthởdàilắcđầu:-Nhưngtayconnónhưthếthìhọcvớihànhgìđược.-Được,ôngcứxinchonóđiđi,khôngnólạiănvạngayđấy.Bạnbècùnglứađứanàocũng

đếnlớpcảrồi,cònmìnhnóởnhàchơivớiaiđược.Thôi,ôngcứđếnnóivớicôCươngxinchoconđếnlớp,rồinómuốnhọcđượcchữnàothìhọc,nếukhôngcũngcóbầucóbạnđểchơichođỡbuồn.Bốtôibếxốctôilênvainựngkhẽ:-Ừ,bốcũngbiếtthếnhưngtaycủaconthếnàyđihọcviếtlàmsaođượcmàđòi.Thôichịu

khóởnhàcoinhàvàgiúpbốđuổigàkẻochúng“làmcỏ”cảvườnraucảikiamất.Rồiconmuốngìbốsẽbảomẹmuacho.-Ứ,khôngđâu!-Tôilắcngười,giụimặtvàovaibốnóidỗi.Chịtôicũngnóichenvào:-Emnóthíchhọc,bốcứđểemđi.Cảlànggiờcóailàngườikhôngđihọcđâu.Ngaynhưbà

Hoànđãgầnsáumươituổimàvẫncònđihọcnữalànó.VớilạilớphọcbâygiờngườitamởngayởnhàôngBắcchứcóxaxôinhưngàyxưađâu.Thôi,tốinaybốcứđếnnóivớicôCươngđi,rồisángmaiconsẽdẫnemđếnlớpcho.Bốtôiimlặngkhôngnóigìnữa.Sánghômsau,khichịtôiđangsắmsửasáchvởđểdẫntôiđếnlớpthìbỗngnghengoàisân

cótiếngchósủa.CôCươngtaycầmmộttậpvở,mộtchiếcthướcdàibướcvàocửa.-Chàocô.CảnhàtôiniềmnởchàocôCương.Còntôithìkhépnépđứnglấpsaucánhcửa.-Đâu,emKýđâurồi?-CôCươngngạcnhiênhỏi.Chị tôiđếncầmtaydắt tôi ra trướcmặtcôCương.Tôibẽn lẽnngẩngnhìncôrồivộicúi

xuốngimlặng.-Emnóđâycôạ.Mấyhômnaynónằngnặcđòiđếnlớpcủacôđấy.Emđangchuẩnbịdẫnnó

đếnlớpbâygiờđây.-Chịtôinói.-Vâng.Emnócóđếnxintôichovàohọc.Nhưngthấytaycủaemnhưvậy,tôiáingạikhuyên

emvềnhàchơi.Tốiquanghebácđếnnóiemnólạiđòiđihọc.Emnóđãmuốnvậy,tacứđểemđi.Chịởnhàlàmviệckhác,tôiđưaKýđếnlớpkẻocácemchờ.TiễncôCươngrangõ,mẹtôichặclưỡinói:-Vâng,vậynhờcônhậnemnóvàohọc.Chắcnócũngchẳngviếtláchgìđượcđâu.Nhưngnó

thíchthìcứđểchonóhọc.Đượcđếnlớphọc,tôisungsướnghảhêlắm.TôiđượccôCươngxếpngồingaycạnhBằng.NgàyngàyBằngbỏsáchvàotúidếtcủatôirồimangtheo.Haichúngtôithânthiếtnhưđôichimnhỏ.MỗikhicóđứanàođịnhtrêutôilàBằngbênhngay.KhuyênbảochúngkhôngđượcthìBằngmáchcôgiáo.Bằnglớnhơntôimộttuổi,nhưnglạithấphơntôimộtchỏmđầu.Mẹtôi làchịgáicủabố

Bằng.TôivàBằnglàconcôconcậuruột.Nhàlạicậnkềnhau.Giờlạicùngnhauđihọcmộtlớp.

Sựthânthiếtvìthếngàycàngkhăngkhít.Từngàyđihọc,tốinàovềnhàtôicũngđượcchịtôidạythêm.Chịviếtphấnratấmphảngiữa

nhàrồicặnkẽônchotôitừngchữmột.Thấmthoắtchẳngbaolâutôiđãnhậnđượcmặtchữ.Nhữngbạncùnghọcvớitôiđãbiếtviết.Bằngđãviếtbuôngđượcrồi.Chữnóđẹplắm,vừangayngắnvừathẳngdòng.Tôicứtròn

mắtngắmmãikhôngchán.Tôikhôngdámmơtưởngđếnmộtngàymìnhtựviếtđượcnhữngdòngchữnhưvậy.Nhưngsaotronglòngtôivẫnthoánghiệnlênmộtnỗiaoướcthầmkín.Mỗikhicôgiáođưaquyểnvởchépbàicholàtôilạitủitủi:Mìnhcũngđihọcnhưchúngnó,

saochúngnótựchépđượcbàihọcmàmìnhthìcứmãiphảinhờcôgiáo...Tôingồilặngđưamắtnhìnquakhungcửasổ.Mấychịvànhkhuyênlíchchíchvạchlátìmsâunơinhữngcànhnhãnđanglađàvẫygió.Xaxanơibầutrờixanhcaolơthơmấycụmmâytơlơlửng.Tựdưngtôithấylòngmìnhmanmanmộtnỗibuồnkhónói.

Đ4-NHỮNGNGÀYTẬPVIẾT(BUỒNVUINÉTCHỮĐẦUĐỜI)

ãsangđông.Bầutrờivẩnđụcnhữngđámmâytroxám.Mấycondiềuhâudangcánhthinhau“xâygiếng”.Dămbảylábàngđỏxạcxàorơixuốngđường.Nhưmọichiều,hômnayđihọcvềtôivẫnmỏngmanhtrongchiếcáolụabạcmàu.Bọnchúng

nósợrétđãvộivàngchạytrước.Bằngvừachạyvừagọi.Tôikhôngnghethấygì,vẫnthongthảtừngbướcmảimêsuynghĩ:“Mìnhphảitậpviết...”.Nhưngviếtbằngcáchnàođây?Nghĩmãitôivẫnbí.Chợtthấymấycànhbùcuxòerabênđường,đểýnhìnthấytrênlácủanóchằngchịtnhữngvânvẽrấttinhvi,tôiliềnhỏicôgiáo:-Aiviếtcáigìlênlánàythếcô?-Khôngaiviếtđâu.Conchimgáynóvẽđấyemạ.-Thếnólấygìmàvẽđượchởcô?Côđưatayngắtmấycáilálênnhìn:-Ờ!Nóchỉlấymỏđểvẽmàđẹpquáemnhỉ.Nghecôgiáonói,tôivụtnảyramộtýnghĩ.Suýtnữatôireoto:“Ồ,mìnhcũngsẽdùngmiệng

đểviết”.Ýnghĩấycứbámriếtlấytôi.Mêmảiquáđếnnỗivềđếnngõtôiquêncảchàocôgiáo.Đêmấytôinằmsuynghĩ:“Nếumìnhviếtbằngmiệngthìsaonhỉ?Chúngnóviếttaythìtaytì

sách,taycầmbút.Cònmìnhbiếtlấygìmàtìsáchđược?”.Tôiđangđịnhnghĩxemcòncáchnàođểtậpviếtnữa,nhưnghaimímắtđãnặngtrĩu.Trêncánhtayấmápcủamẹ,tôithiếpđitừlúcnàokhôngbiết.Nhưmọingày,sángnaytôilạiđếnnhàBằngchơi.ĐượcmộtlúcOánhởđâuchạytới.Oánh

cầmmộtchiếcbútchìđengiơlên,reolớn:-Ahaha,tớvừanhặtđượcchiếcbútchìnày,cậunàoxintớcho.-Ồ,chotớnhé!-Tôihốihảnói.Bằnghỏiluôn:-Kýxinbútchìlàmgì?-Xinlàmcáinày!-Ừ,thôiđưachoKý,Oánhạ.Bằngcóbútchìrồi.Bằngnóicóvẻđộlượnglắm.Khôngngầnngừgìnữa,Oánhliềncầmchiếcbútchìbỏvàotúi

chotôi.Thếlàcóbútrồi.Sướngquá,tôichạybăngvềnhà.Tôidùngmồmviếtthử.Vừangậmchiếcbútchìgạchgạchtrêntrangvởđượcmấynétbỗng

tôithấymắthoalên,đầuchoángváng,nướcmắtnướcmũitừđâutràora.Tôingẩnglênlắcđầu,thởdài, lơđãngnhìnrangoàikhungcửa.Xaxagiữakhoảngtrờixanhvôtậnmấycụmmâytrắngđanglữnglờnhẹtrôi...Ngoàisân,mấychúgàconđangliếpnhiếptheomẹđiăn.Họctheomẹ,chúngcũnglấychân

bớiráctìmmồi.Tôibỗngvụtnghĩ:“Haymìnhcũngdùngchânđểviết?”.Tôiđắnđomãirồiquyếtđịnhcứviếtthửxemsao.Chiếcbútnhỏquá,tôivừacốmởngónchâncáivàngóntrỏcặplấy,chưakịpviếtbútđãrơi

ngayxuống.

Mấylầnnhưvậy,bựcquátôiliềnđábútchìvàoxónhàrồiđichơi.Mấyhômsauthấynhơnhớtiêngtiếc,tôitìmlạicâybútchìvàhămhởtậpviếttiếp.Nhưng

rồichữchưahiệnhìnhthìcâybútchìcũnglạingượngngọngrơira.Buồnquá,tôibuôngbútrasândạoquanh.Bấtchợttôinhậnranhữngmẩugạchnonởgócsân.Tôinảyraýbiếnnóthànhphấn,biếncáisânnhàthànhbảngtay.Vậylà lầnnàykhôngviếtbằngbútnữa,tôidùnggạchnontậpviếtxuốngsân.Cóngàycả

chiếcsânđỏlòeloẹtnhữngvếtnhằngnhịt.Đólànhữngnétchữđầutiêncủatôiđấy.Thựcranàocóthànhchữ.Đóchỉlànhữngvếtdọcngangrốibờichẳngkhácgìvếtchângàbới.Bốtôilàmđồngvềliềnmắng:-SaoconlạivẽbậyrasânthếnàyKý?Tôisợ,bỏchạysangnhàBằng.Khitrởvềthấymặtsânđãsạch.Hỏichị,tôimớirõbốđãmúc

nướcrửasântừlúcnãy.Từdóngàyngàytôilủithủirasânđìnhởđầulànglặnglẽtậpviếtmộtmình.Ítngàysauquenchândần,tôinghĩcáchtậpviếtlạibằngbútchì.Cóviếtbằngbútđượcmới

chépbàiđượcchứ.Chẳngnhẽkhicácbạnngồitronglớpviếtbàivàovở,mìnhlạiragiữatrờilấygạchviếtxuốngsânư?Tôitìmlạichiếcbúthômnào.Mayquá,nónằmngayởgócchântủphíasátváchnhà.Tôihămhởtậpviếttrởlại.Nhưngrồicũngvừaviếtđượcvàinétcâybútlạingượngngọngrơivàrơi.Tôingồithừsuynghĩ,nướcmắtlạichựctràora.Bỗngtôinảyramộtýmới.VừalúcBằngđếnchơi,tôiliềnnhờbổhộcâychìra.Bằngngạcnhiênkhônghiểusaotôilạilàmthế.Nóhấthàmnóilớn:-Vìcâybútchìchếttiệtnàymàmàykhôngviếtđược.Tứcquámàybổnórahả?Màyđiên

rồi!Điênrồi!-Khôngphảiđâu.Màycứgiúpđi!Taocóviệcmà!Thấytôinằnnìvớivẻchânthànhthựclòng,mộtlátsauBằngđãgiúptôithỏanguyện.Tôi

liềnnhờBằnglấycáiruộtbútchìấycắmvàomộtđoạnốngtretohơngấpđôicáivỏbútchìkia.TôilạibảoBằngdùngdaogọtđẽo,biếncáicâybútchìđặcbiệtấytừhìnhốngtrònthànhhìnhốngvuông.Giờthìchắccácbạnbiếttôilàmthếđểlàmgì.Vâng,đơngiảnchỉđểkhikẹpvàongónchânnósẽkhôngbịtrơn,giúpcâybútchìkhôngbịrơinhưtrướcnữa.Thếlàtôiđãbìnhtĩnhviếtđượcchữothứnhất,rồithứhai,thứba…màcâybútchìvẫnngoanngoãnnằmtrongchântôitrongtiếngvỗtaycổvũkhôngngớtcủaBằng.Mộtngàykiatôiđangcặmcụimảimêtậpviếtmộtmìnhnhưthếngaygiữatấmphảnnhà

mìnhthìbỗngngoàisâncótiếngđộng.Bằng,taycầmvở,taycầmlọmựcxămxămbướcvào,vừathởvừanói:-Kýơi,saohômnaykhôngđihọc?Côgiáotráchđấy!Tôingạcnhiênsửngsốt,chạyrasânthấymặttrờiđãsắplặn.Ồ,thếrachiềunaytôiquên

bẵngđếnlớp.Tôiloquá,chỉsợchiềumaiđếnlớpcôCươngsẽphạt.Nhưngcôrấthiềnkiamà.Côđãmắng

đứanàobaogiờđâu.Đấy,ngaynhưcáilầnOánhvàMậmlấyquảkéxoalênđầumấybạngáilàmchúngnókhônggỡđượcphảiphátkhóc,thếmàcôcũngchỉgọiđếntráchnhẹ:-Cácemcóbiếtnghịchnhưvậylàkhôngtốtkhông?Từmaihaiemnhớkhôngnghịchbậy

nhưthếnữanhé!Tronglớpđứanàocôcũngyêuthươngnhưemruột.Hômấytrờimưa,biếtchânThủyđi

khôngbìnhthường,côđãđếntậnnhàcõngThủyđếnlớp.CôcònmuacảcặptócchoHằngvàHợinữa.Cólẽcôchẳngphạtmìnhvìmộtbuổinghỉhọckhôngxinphépđâu!Nghĩvậynhưngtôivẫnthấylolo.TôiđangđịnhnóivớiBằngđiềuđóthìbấtchợtcôCươngđến.Tôisợquátoanlủivàobuồng.Nhưngkhôngkịprồi,côđãnhìnthấytôivàBằngđangngồiởphản.

-Bằngvẫnchưavềhảem?Haiemđangnóichuyệngìvớinhauđấy?-Dạ,chúngemngồichơithôiạ.-TôibẽnlẽncườiđápvànépmặtvàosaulưngBằng.CôCươngđặttúixáchxuốngphảngầnchỗtôingồirồicườihỏi:-Sao,cógìmàrụtrèthếhảKý?Sợhômnaynghỉkhôngcóbàiđểhọcchứgì!...Thếsáchđâu,

đưacômangvềghibàichonào.Bằng liềnvộivàng rútquyểnvở trong túi sách (*) của tôiđưa côgiáo.Côbỏvào cặp rồi

nghiêmgiọnghỏitôi:-Bâygiờcôhỏiem,emnóithậtnhé!Cóphảiemđangtậpviếtbằngchânkhông?“Ơ,saocôgiáolạibiếtnhỉ”.Tôingạcnhiênnghĩthầm.Tôiđãnóivớiaivềviệcnàyđâu.Ngay

cảbốmẹtôicũngchưabiếtkiamà.Tôisợnóirangườitasẽcườichođếnxấuhổ,vìcóailạiđiviếtbằngchânbaogiờ.Chà,lạiBằngđinóivớicôgiáochứcònaikhác.Biếtkhôngthểchốiđược,tôiđáp:-Thưacô,vângạ.-Thếsaoemkhôngnóivớicô?Nóixongcôrúttrongtúirabaviênphấn,mộtcáibútchìxanhđỏvàquyểnvở,âuyếmnhìn

tôimỉmcười:-Đây,côchoemmấythứnàyđểemtậpviết.Côbảotôithửviếtxemthếnào.Nghelờicô,tôingượngngùngđưachâncặpbútchì.Bằng

nhanhnhảugiởngaytranggiấytrắngmuốtcủaquyểnvởcôvừacho,đặtngayngắntrướcmặttôi.Nhưngkhitôivừađưangọnbútchìchạmvàomặtgiấythìbútđãrơitáchxuốngphản.CôCươngvộivàngcầmđặtvàochântôi.Côtựtaybắtchântôitậpviết.Tôiviếtđượcchữ“o”vàchữ“i”.Nétchìđỏhiệnlêntrôngmớinổilàmsao.Kểracũngcòn

nguệchngoạclắmnhưngbướcđầuthếlàtốtrồi.CôCươngngừngtay,ngẩngnhìnBằng:-Đấy,từmaiBằngnhớgiúpKýtậpviếtnhưvậynhé!Trờinhánhemtốitừlúcnào.Mấycongàởgócsânđãnhanhnhảunhảylênchuồng.Tôivà

BằngtiễnchâncôCươngrangõ.Côkhẽvỗnhẹvàovaitôi,âuyếmcăndặn:-Kýcốgắngtậpviếtđiemnhé!Cógìkhókhănbảochocôbiết,côsẽgiúp.TừđấysángnàoBằngcũngđếnnhàtôi.Bằngmêmảingồitrôngtôitậpviết.Mỗilầnchiếc

bútchìrờikhỏichântôilàBằngvộivàngcầmnhétvào.NhiềulúcBằngtựtaybắtchântôitậpviếttheolờidặncủacôCương.Nhưngdẫuthếnàongónchântôivẫncứcứngđờ.Nókhôngchịuđưabútchìlượnthànhnétchữnhưýđịnhcủatôi.Chìcứtựdochệchchoạchiệnlêntrêngiấythànhnhữnghìnhkỳquái.Nhiềulúctôiđãlấyhếtsứccặpthậtchặtbútchì,cốnắnnóttừngnétmột,thìcũngnhiềulúctôibịchuộtrútđếncoquắpcảngónchân.Tôiquẳngsáchlẫnbútnằmlănraphản.Bằngvộichạyđếnđỡdậy.Haiđứanhìnnhaunửabuồncườinửamuốnkhóc.Thấytôitậpviếtkhóquá,Bằngcũngđịnhthửmộttí.Bằnggượnggạocặplấybút,vừachạm

đếngiấythìgiấythủng,bútchìtuộtmất.Bằngthấyvậyliềnkhuyêntôi:-ThôiđừngtậpnữaKýạ.Chắcchẳngbaogiờthànhcôngđượcđâu.Ailạiviếtbằngchânkia

chứ!Mấybáchàngxómcũngcantôi:

-Tậpnhưthế làmgìchovấtvảhảcháu.Ngườita tậpviếtbằngtaymàcònkhómớiviếtđược,huốnghồcháutậpbằngchân.Rồicóđếncóckêurêumọccũngchẳngthànhđâucháuạ.Quảthậtlúcnàytôibắtđầuthấynản.Mộtthángrồimàchữnghĩađãranétradònggìđâu.NhưngmộthômcôCươnglạiđếnnhàtôi.Côchotôimộtquyểnvởnữavàkhuyên:-Đừngcónảnemạ.Phảichịukhómớiđược.“Cócôngmàisắt,cóngàynênkim”chứem.Liệuchiếcbútchìấytậpcódễkhông,nếukhôngcômuachochiếcbútchìkhác.CôCươngcònbảotôinêntậpnhữngchữdễnhưchữo,chữitrước,sauđómớitậpđếnchữ

khónhưchữh,k.Nghelờicô,tôibắtđầutậplạichữo.“Otrònnhưquảtrứnggà”.Tôicứvừatậpvừađọclạicâuthơmàchịtôiđãdạychohồinào.Saumộtthờigianngắn,quảthậttôiđãkhoanhđượctrònchữo.Sauđấychữi,chữtcũng

viếtđược.Cuốicùngtôitậpđếnmấychữ:b,g,h,k.Khónhấtcólẽlàchữkđấy.Tôitậpđitậplạibao

nhiêulầnmàvẫnchưađược.Nhiềulúcbựcđếnphátkhóc.Haymìnhbỏquáchchữnàykhôngtậpnữa!Khôngviếtđượcmộtchữcũngchẳngsao.Nhưngthậtlàoáioăm,chữklạicầnthiếtđểviếtchữ“Ký”.Mọichữđãviếtđượccảrồi,riêng

tênmìnhkhôngviếtđượcư?Nghĩthếnêntôilạimiệtmàitập.Mùađôngtrôiqua.Câyxoantrướcnhàđãtrổhoatrắng

xóa,thoangthoảngmùihươngnồngnồngngaingái.Chiềunaytrênđườngđếnlớplòngtôirộnràngấmáphẳnlên.Nghemộttiếngchimhót,nhìn

mộtcánhhoacỏrungrinhtôicũngthấynhưcógìthânthiếtvuinhộnhơnmọingày.Nghĩđếnbuổihọchômnay,lầnđầutiênmìnhtựchépđượcbài,tôimừngvuiphấnchấnlạthường.Đếnlớp,tôitrảimanhchiếunhỏđãđượcmẹchuẩnbịchotừnhàrangaytrướcbànthứnhất

ngồiviết.Nhưnglạquá!Saotôikhônggiữđượcbìnhtĩnhnhưlúcngồiviếtởnhà.Chântôicứrunrun

gượnggượng.Cácbạnngồibàngầnđấychốcchốclạinghểnnhìn,cànglàmchotôihồihộp.BàitậpchépđầutiêncủatôihômấyđượccôCươngchođiểm5.Quyểnvởchưakịprờitay

cô,cácbạnđãgiằngnhauđểxem.Nhữngbàitậpchéplầnsau,lầnsaunữa,saunữatôiđãđạtđượcđiểm7,điểm8,rồiđiểm10.

M5-TỪMAICÔKHÔNGCÒNDẠYEMNỮAộtbuổisớmmùathudịumát,côCươngdẫnchúngtôivàotrườngcấpMột.Trườnglàmộtkhuđìnhnúpdướimấycâybàngcổthụxanhngắt.Buổikhaitrườngđầutiênnàytôivôcùngbỡngỡ.Lẫngiữađámđôngchưaquenbiết,hàng

mấytrămconngườiđangồnàohuyênnáo,tôicứtưởngnhưmìnhđitrongmơ.LạlùngđếnnỗitôiđâmrasợsệtkhépnépkhôngdámrờicôCươngnửabước.Dườngnhưhiểutâmtrạngtôinênđiđâu,đứngđâucôCươngcũngdắttôitheo.Bỗngmộthồicòilanhlảnhrítlên.CôCươngdẫnchúngtôivàohàng.Tậphợpxongđâuđấy,

côliềnđiđếnchỗmộtthầygiáođangđứngtrướchàngchúngtôi.SaunàytôimớirõđóchínhlàthầyMộcdạylớpMộtcủachúngtôi.Khônghiểucônóigìvớithầy.Mộtlátsaucôlạixuốngngồibênchỗtôi,nghiêngsátđầuvàotaitôi,nóinhỏ:-Thôiemởđây,chốcnữasẽnhậnthầygiáomới.Từmaicôkhôngcòndạyemnữa.Vàolớp

mới,emcốgắnghọcchongoannhé.CôlạiquaysangbảoBằngvàmấybạncùngxómngồicạnhtôi:-ChốcnữacácemnhớdẫnKývềvới.Buổiđầubỡngỡđấynhưngrồisẽquendần.Cácem

nhớbảonhaugiúpđỡKý,nhấtlàBằng.Bâygiờcôvề.Xacácem,cômongcácemcốgắnghọctập,đoànkếtthươngyêugiúpđỡnhauhơnnămvừarồinhé!Lúcnàytôixúcđộngquá.TôimuốnđưataygiữcôCươnglại.Tôimuốnnóivớicô:“Côơi,cô

đừngvềnhé.Côởlạiđâyvớichúngemmộtlátnữa!”.Thếnhưngtôivẫnkhôngsaonóilênđượcmộttiếng.CôCươngđứnglênvàđịnhbướcđi.Không,côvẫnchưađi.Côlạingồixuốngbênchỗtôi.Mộtphútimlặngtrôiqua.CôCươnglạiđứngdậy.Lầnnàythìcôlặnglẽquaygótbướcđithật.Tôingẩngđầu,đảomắtnhìntheo.Côcũngquaylạichớpmắtnhìntôivàcácbạnmộtlầnnữa.KhibóngcôCươngkhuấthẳngiữacánhđồnglúaxanhmênhmông,tôimớilặnglẽcúiđầu.Trênlễđài,tiếngthầyhiệutrưởngdõngdạcvanglên.Tấtcảcácbạnđềuchămchúlắngnghe.

Riêngtôikhôngcònlòngdạnàotheodõinữa.TấtcảtâmtrítôiđanghướngvềcôCương.Tôilàmsaoquênđượcbuổihọcđầutiêncôđếntậnnhàdẫntôiđếnlớp,nhữngcâybútchìxanhđỏcôđãcho,nhữnglầncôtựtaytậpchochântôiviết...

T6 - VIỆCHỌCĐÃCHOTÔINIỀMHAMTHÍCHVÔHẠN

ôiđãănxongbữacơmsángmàtrậnmưavẫnchưangớt.Từhômvàohọcđếnnaykhôngbuổinàolàtrờikhôngmưathếnày.“Chếtthật,saomuộnrồimàBằngvẫnchưađếnrủmìnhđihọc?Mìnhphảimausửasoạnsáchvởđểđithôi”.Tôithầmnghĩvànhìnrasân.Mưavẫnxốixả.Nướctừhồinhà,từmảnhvườnphíasaucứcuồncuộnđổvàosânàoàonhưmộtdòngsuốimạnh.-Mưathếnàyhômnaykhôngđihọcđượcđâuconạ.Ởnhànghỉmộtbuổivậy.-Bốtôingó

nhìnracửavàquayvàonóivớitôi.-Khôngsaođâu,concứđiđây.-Tôiđápquảquyết.-Đừngcóliều.Mưagióthếnàyđivớiđứnggì,ngãmộtcáithìchết.Trườnglạiởmãitrongxã

chứcóphảiởxómnhưtrướcnữađâumàbảođimấybướclàtới.-Mẹtôilolắnglườmtôivàbảo.-Thếsaochúngnóđiđược?-Chúngnócótay,chúngnóchốngđượcgậy,khingãcòngượngdậyđược,chớconthì...Mẹtôivừanóiđếnđó,bỗngngoàingõcótiếngngườigọi.Bằnglùlùkhoácáotơibướcvào

sân.-ĐihọcthôiKýơi,muộnrồiđấy.TừngàyvàolớpMột,sángnàoBằngcũngđếngọitôicùngđihọc.Cólẽsángnaytrờimưa

quánênBằngđếnhơimuộnđây.Khôngdodựgì,tôiliềnbảoBằngcứbỏchungsáchvàocáitúidếtcủatôi.Biếtkhônggiữđượctôiởnhà,mẹtôiliềnmởtủlấychiếcáomưaquàngchotôivànói:-Màythậtnóichẳngănlời.Mưanhưđổnướcthếnày,bảoởnhànghỉmộtbuổicũngnhất

địnhkhôngchịu.MớihọccólớpMộtmàcứlàmnhưđãhọcđếnlớpNămlớpSáuchảbằng...Thôichờmộtlátrồihãyđi.Khiđi,anhemnhớdắtnhauthếnàochokhỏingã.BằngnhớgiúpKývới,cháunhé!-Chúngconphảiđingayđâykhôngmuộnmất.-NóirồitôicùngBằnglaoluônrasânmặc

chomưavẫnsầmsậpđổxuốngquanhmình.Đihếtconđườngngangtrongxóm,chúngtôiđãđếnconđườngdọcchạythẳngvàotrường.

Đoạnđườngnàydàihơnmộtcâysố.Đường toànđất thịtnên rất trơn.Bằngphảihai tay chốnghai gậymàvẫn trượt luôn.Đi

ngượcchiềugió,chiếcáomưacủatôicứbaytốclên.ChốcchốcBằngphảidừnglạikéoxuốnghộtôi.Nhưngchỉđượcmộtlátnólạicuốnlênnhưcũ.Cuốicùngkhôngbiếtlàmthếnàohaichúngtôiđànhphảitrúởmộtnhàvenđường.Bằnggửilạichiếcáotơirồikhoácchungáomưavớitôi,rángđitiếp,cốtsaocảhaiđừngướt

sáchvàđầulàđược.CólúctôibịngãkéoluôncảBằngngãtheo.Haiđứalúngtúngtrongáomưa,mộtlátsaumớilồmcồmbòdậyđược.Đếnlớpquầnáodínhbùnbêbết,Bằnglạiđưatôiragộtrửa.Thấytôiướtátkhắpngười,thầyMộckhuyên:-Kýcólạnhlắmkhôngem?Vềnhàthayquầnáorồinghỉchođỡmệtemạ.Từmainếungày

nàomưaquáemcứnghỉởnhà.CònbàivởthầysẽbảoBằngvềnóilạivàchépcho.Nóithếthôichứđờinàotôilạichịuquayvề.Tôicảmthấyhọctậpđãđemlạichotuổithơ

củamìnhnguồnvui,nguồnhamthíchvôhạn.Ởnhàchưabaogiờvìhamchơimàtôiquênbàivởcả.Mọibàitậpthầycho,tôiđềumiệtmài

làmbằnghếtngaykhivừatừtrườngvềđếnnhà.Cảquyểnsáchtậpđọc,bấtkểlàthơhayvănxuôi,cứhọcởlớpđếnđâulàtôivềnhàhọcthuộclòngđếnđấy.

T7-MÔNHỌCTÔIGỜMNHẤTNHƯNGMÊNHẤTrongtấtcảcácmônhọctừlớpMộtđếnlớpBốn,cólẽthủcônglàmôntôigờmnhất.Ấythếnhưngtôirấtmênóđấy.Hômấycógiờthủcông.VânglờithầyMộcdặnhômtrước,tôicũngmangđầyđủdao,tređến

lớpđểđanvỉruồi.Mấythanhtrenàybốtôichẻsẵntừtrướcđịnhđưachoôngngoạitôikhoáymấychiếchomgiỏ.Thấytôihỏixin,bốđãbuộcchặtlạiđeovàotúidếtchotôimangđếnlớp.Saukhihướngdẫnchungtrướclớp,thầyMộcxuốngtừngbàn,chỉbảotỉmỉchochúngtôitừ

cáchvótnanđếncáchđanthếnàochođẹp.Thầydừnglạiởchỗtôikhálâu.-LiệuKýcóđanđượckhôngem?-Thầytừtừngồixuốngbêntôi,khẽhỏi.-Dạ,đượcthầyạ!Tôitrảlờicóvẻcảquyếtnhưngthựcratrongbụngvẫnchưatinlàmìnhlàmđược.Ngồiđã

gầnnửagiờmàtôivẫnchưavótđượcnannào.Ấylàchưanóigìđếnđanđấy.Cácbạncầmdaotrôngcứdễnhưtròchơi.Vótđếnđâulàtrecứđituồntuộtđếnđấy.Còntôithìkỳcụcmãivẫnchưacầmthếnàochochắcđượccondaonhíp.Vừacặplấythanhtre,mớikịpđụngdaovàolàdaođãrờikhỏichânvàthanhtrecũngtuộtmất.MãisautôimớichịuđưachoBằngchẻnanhộ.Còncáikhoảnvótthìtôiđịnhcốgắnglàmlấy.

Nhưngcũngkhôngổn.Ngónchânngắnquá,tôibiếttìvàođâuđểvótđược.Látsautôiliềnnghĩcáchđặtnantrexuốngchiếu(vìhồiđósángnàođihọctôicũngđeotheomộtchiếcchiếunhỏtrảixuốngnềnlớpđểviết).Nhưngrồiloayhoaymãitôivẫnchưavótđượcnannào.Lưỡidaotrượttrênthanhtrenhư

trêutứctôi.Haymìnhcầmdaokhôngđúngcách?Nghĩthếtôiliềncặpcondaochođứnglưỡilại.Nhưngrủithay,lầnnàylưỡidaolạibặmxuốngsâuquálàmđứtđôicảnantre.ThấythếthầyMộcliềncầmmấythanhtrevóthộnanchotôi.Cónanrồitôibắtđầutậpđan.Chà,đâymớilàlúckhónhất.Chiếcvỉruồiđãnhỏ,ngónchân

lạitothànhratôikhôngthểluồnquacáckẽnandọcđểđanđược.Tôiphảiđặtnóxuốngchiếuđannhưđanrổ.Mỗikhiđếnchỗgậpnanlàtôilạithấylúngtúng.Tôikhôngthểdùngchânđểxoắnnanlạimàgậpdễdàngđược.Cứmỗilầnnhưvậylàchiếcnanbịgãy.Vừađanđượcchừnghainanthìhaichiếcnandọcởgiữacũnggãynốt.Tôibầnthầncảngười,ngồithừratiếcrẻ.ThầyMộclắcđầukhuyên:-Chẳngđanđượcđâuemạ.Thôithầymiễnchođấy.Giờthủcôngsauemkhôngphảiđemvỉ

ruồiđinộpnữa.Khôngchịuthấtbại,vềnhàtôimàymòtìmcáchđanbằngđượcchiếcvỉruồi.TôinhờBằngrabờtresaunhàchặtvềmộtcâytrethưađốt.Bằnglanhlẹchẻnanrồihìhụi

đimàicondaonhỏchotôi.Tôibắtđầuvótnanvàđan.Lầnnàyđãcókinhnghiệm,tôikhôngtìnanxuốngchiếunữa.Tôichồngbaquyểnsáchchocaovừatầmchân,sauđótôiđặtmảnhbìacứnglênvàđểchiếc

nantrelênđómàvót.Tôichúývótrấtcẩnthận.Chântráigiữtre,chânphảicầmdao,khekhẽđưanhẹlưỡidaovót

từngtímột.Tôikhôngvóttonhưnhữngnanởlớp.Nannàocũngchỉnhỉnhhơnchiếctămmộtít,vìnan

nhỏnhưvậykhiđanđếnchỗgậpsẽkhôngbịgãy.Hơnnữanhờnannhỏtôiđãdễdàngluồnđượcnóquacácnandọc.

Sánghômsaumangchiếcvỉruồiđếnnộpchothầy,tôiđượcđiểmbảy.Đólàmộttrongbachiếcvỉruồiđạtđiểmcaonhấtđượcthầynêutrướclớp.Saulầnđanvỉruồi,tôinghĩmìnhcóthểđanđượcnhiềuthứkhác.Hômđếnchơinhàông

ngoại,tôimêmảingắmnhìnônglúihúiđanmộtcáirổ.Ôngtôiđãgầnchínmươituổi.Cảmáitócvàchòmrâuđềutrắngnhưcước.Lưngôngđãgù,khiđanlạiphảicúixuống.Chắcôngmỏilắm.Vừangồixemôngđantôivừahỏiôngnhữngchuyệnđờixưa.Ôngkểngàyxưalàngtôichỉlàmộtbãibiển,sauđóbiếnthànhmộtcánhđồngcói.Cáchđâykhoảngvàitrămnămmớicóngườiđếnở.Họchỉchuyênlàmnghềquaytơ,dệt

chiếu.CólẽvìthếnênlàngtôicótênlàlàngCồnQuay.Sauđấyngườitabắtđầuphácóitrồnglúa.Nhưngvìđấtrấtnhiềucỏgấu,phầnlớnlạidođịachủphúnôngchiếmgiữnêndânlàngphảiphiêubạtđicácnơisinhsống.ChínhôngtôiphảiratậnXuânHàlàmnghềcấtvókiếmăn.SauCáchmạngthángTámvànhấtlàsaukhihòabìnhlậplại,dânlànglũlượtkéonhauvề.Từđólàngtôimớitrởthànhtrùphúđôngđúcnhưngàynay...Tôicũngtỉtêkhoevớiôngnhữngchuyệnhọctậpcủamình.Látsautôimạnhdạnnói:-Ôngơi,chocháuđanthửmộttínhé!Ôngtôicườikhàkhà,xoađầutôi:-Cháucũngđanđượcà?-Cháuđanđược.Ôngcứđểcháuthửmộttíthôi.Ôngchiềutôi,liềnngồitránhsangbênvàcầmmộtchiếcnanđưachotôi.-Ừ,thửđanxemnào!Thậtbốirốiquá.Tôiđểýngồitheodõiôngđantừnãyvàtưởngđãnắmchắccáchđanrồi.

Khôngngờđếnbâygiờtôilạiquênkhuấymất.Tôilúngtúngkhôngbiếtcấtnannàođènannào.Chỉsợôngđòilạithìnguymất.Tôiđánhliềucứbậthếtnannàyđếnnankhác,đanphứavào,làmravẻtađâythạolắm.Chẳngngờvừađanxongmộtnan,ôngđãlắcđầu:-Cáithằng,đanthếnàyà!Ôngthongthảchỉrõchotôicáchđan.Đúngrồi,phảicấthaiđèhai.Tôivừađanvừalẩmbẩm

theolờiôngdặn.Quảthậtlúcsautôiđãđanxongmộtnan.-Đúngrồi,cháucứđannhưthếlàđượcđấy.Đượcôngkhen,tôisướngquángồimêmảiđantiếpnanthứhairồithứba...-Nhưvậylàcháubiếtđanrồi.Thôichạyđichơiđi,đểôngđancho.-Ôngchậmrãikhuyên.-Cháukhôngđichơiđâumà.Ôngcứđểcháuđancho.Ônglêngiườngnằmchođỡđaulưng

ôngạ!–Tôilêngiọngngườilớnkhẩnkhoảnnóivớiông.Đượcôngđồngý,tôikhoáichímiệtmàingồiđanmộtmạch.Vừađếnbữacơmtrưathìchiếc

mêrổcũngchỉcònvẻnvẹnmấynannữalàxong.Vânglờiông,tôiđứngdậychạyvềăncơm,lòngkhấpkhởilạthường.Từđấyrổrátrongnhàthườngkhôngphảimua.Tresẵnngoàibờ.Bốtôichặtvềtranhthủnhữnglúcrỗiviệcđồngchẻnanchotôi.Thấytôicặmcụingồiđan,mẹtôitìmcáchcanngăn:-Thôiconạ!Cáirổđánggiádămbahàochỉchứtotátgìmàhìhụcmãichomệt.Đứngdậyđi

con.Cácbạnđanggọiđichơingoàikiakìa.Tôikhôngchịuđứngdậy,vẫnmảimêngồiđan:-Conchẳngđiđâucả.Ngồiđanthếnàyconthấythíchhơncơ.

T8-CHIẾCLỒNGCHIMƯNGÝhấycácbạncảlàngđứanàocũngthinhaunuôichimsáo,tôithíchlắm.HiểuýtôiBằnghứasẽchomộtcontrongtổsáomớiraràngcủamình.Chỉchờmấyngàynữakhichúsáomọcđủlông,tôikiếmđượclồnglàbắtvềnuôi.Tôingỏýxintiềnmẹmuacáilồngquảchuông.Mẹtôiđịnhlấytiềncho.Bốtôiliềnnói:-Bàchỉchiềuconthôi.Nóthìsáosiếcgìmàcũnglồngvớichạn.Tôibuồnquábỏđingay.Sau,chờlúcbốtôivắngnhà,mẹlạiđưatiềnchotôi.Tôikhôngnhận

nữa.Mộthômđichơivềtôirấtngạcnhiênthấycóchiếclồngquảchuôngđặtởcửa.Đúnglàchiếc

lồngmớiđan,cònnặngmùitrengâm.Củaaiđâynhỉ?...Tôiđangsửngsốtthìmẹtôitừtrongbếpbướcra:-Chiếclồngbốvừanhờôngngoạiconđanchođấy.Thôi,nuôitạmbằngchiếclồngấy,đừng

muanữaconnhé!Chaoôi,còngìsướnghơnnữa.Tôimừngquámuốnnhảycẫnglênđược.Tôihămhởsang

nhàBằngxinngaysáovềnuôi.Mấyngàysautrôngcácbạncónhữngchiếclồngđancôngphurấtđẹp,tôilạithấychánchiếc

lồngcủamình.Phảilàmthếnàođểcóchiếclồngđẹpnhưcủachúngnómớiđược.Tôiđịnhsẽđóngmộtchiếclồngvuông.Nuôisáotronglồngvuôngmớisướng.Saugầnmộttuầnhíhoáyđóngđisửalại,tôiđãđóngxongchiếclồngvuôngvừaý.Tôiphải

hìhụcvóttớihaitrămbốnmươinantre,dùiđếnchíntrămsáumươilỗ.Làmxonglồngtôimớibiếtngónchâncáicủamìnhđãsưngrộplên.Nhưngvìsaysưavớiconsáo,nhìnnónhảynhóttrongchiếclồngxinhxắn,tôiquênhếtcảđaunhức.NhữngngàyđầutôinhờBằngchosáoănhộ.Sautôitựchoănlấy.Tôidùngchânvạchmỏ,

mớmcơmchonó.Biếtnórấtthíchăncàocào,ngàynàotôicũngtranhthủravườnđỗlạc(đậuphộng)saunhàlùngbắtbằngđượcmấyconvề“tặng”chosáocưng.Vìkhôngcótaycầmnêndùngchâncứvồđượcconnàotôilạiđưalênmiệngngậmđểmangvề.Mỗilầnnhưvậytôilạibịhaicáicàngđầyrăngcưacủaconcàocàocứachotứamáucảhaimôi.Nhưngnghĩđếnchúsáocưngđượckhoáikhẩutôivẫnnghiếnrăngchịuđựng:thàmìnhđauchứkhôngthểđểnóbị“cắt”mónđặcsảnnày.Vuinhấtlàtôiđãdạyđượcnótheongười.Điđâuvề,mởcửalồngra,huýtnhẹmộttiếnglànóbayvútrađậutrênvaitôi.Tôiâuyếmvuốtvenónhưngườithânthiết.Điđâutôicũngdongnótheo.Mẹvềchợmuachoquảchuối,tôicũngkhôngquêndànhchonómộtnửa.Mỗilầnđếnchơi,Bằng,Oánh,Thúyrấtthíchconsáovàcáilồngcủatôi.Chúngcứxuýtxoatấmtắcmãi.Cóđứacòngạđổinhưngtôikhôngchịu.

N9-MÓNQUÀBẤTNGỜhữnggiờthủcôngđanlátđãhết.Chúngtôichuyểnsangtậpkhâuvá.Mónnàycũnggaylắmđây.Ngayviệctậpxâukimchođượccũngkhôngdễ.Vừacặpđếnchiếckimlàngónchânđãrunrồi,cònnóigìđếnviệcluồnchỉnữa.Mắtlạiphảinhìnxa,thấychorõđượclỗkimlàđãhoacảmắt.-Đưataoxâucho.Hìhụcmãilàmgìchokhổ.-Bằngnóirồicầmluônlấykimxâuhộtôi.“Đãbảotậplàmthủcônglạiđinhờngườilàmhộthìcònragìnữa”.-Tôithầmnghĩvàquyết

địnhphảitậpxâulấy.Bằngngồibêncạnhvuốtđầuchỉchotôixâu.Mộtlầnchưađược.Tôicứcặmcụitậpđitậplạinhưthếrấtnhiều.Cuốicùngtôiđãxâuđượckim.Khikhâutôithườngđặtmiếngvảixuốngchiếu,tỉmỉkhâutừngmũimột.Vềsauquendần,tôicầmvảilênchânvàkhâuliềnmộtlúcbabốnmũinhưcácbạn.Nhữngbàithủcôngkhâuváấytôicũngthườngđạtđiểmbảy,tám.Nghetintôikhâuváđược,cácbáctrongxómrấtlạ.MộthômtôicùngBằngđếnnhàbácSơnchơi,gặplúcbácđanglàmbướmtreoáo.Thấytôi

vào,bácbảongay:-Bácnghenóicháukhâuváđược.Naybáccócáiáocủaembébịđứtmộtcúc,bậnquákhông

đơmđược,nhờcháuxâukimvàđơmvàohộbácmộttínhé.Rồicháumuốngì,bácsẽthưởngcho.Đúngrồi,bácSơnmuốnthửtôiđây.Thúthậttôithấyngạicáimón“biểudiễn”nàylắm.Đã

nhiềulầngặpngườilạ,họcứbảotôiviếtnhưnghầunhưchẳngbaogiờtôichịuviếtcả.Tôicứngườngngượngthếnàoấy.TôiđanglưỡnglựđịnhtừchốithìBằngđãnói:-CứlàmđiKýạ.Nếuđược,đòibácthưởngchoconbướmđẹpnhấtđóngởđầucộtkiakìa.Conbướmbằnggỗ,haicánhsơnđencókhắcnổirấttuyệt.Haicáirâubằngthépcuộnlại

vểnhlênnhưhaidấungã.Trôngmêlắm.-Ừ,bácsẽthưởngchocháu.Tôingầnngừmãirồinhậnlời.BácSơnliềnngừngtaychạyđếnngồitrôngtôilàm.Cầmkimxâuchỉxong, tôibắtđầuđơmcúc.Quả làđơmcáicúccókhóhơnkhâuvábình

thường.Cáicúcnhỏquá,dùngmộtchânvừacặpvảivừagiữđãlàkhó,đằngnàylạiphảigiữnóởvịtríchínhxác,phảilậtúplậtngửađểluồnkimqualỗthìcònkhóbiếtbao!Cólầnkimxuyênkhôngtrúnglỗcúcmàxuyênngayvàongónchânnhứcthót.Mộtlúcsautôiđãđơmđượcchiếccúc.-Xongrồiđấybácạ!BácSơncầmchiếcáo,xoáyxoáycáicúcrồicườixòa.Bácđứngdậytháoconbướmxuống.

Tôiliềnbỏchạyluônvềnhà.Vừavềđếnngõ,tôibỗngthấyBằngtaycầmconbướmgọigiậtphíasau:-Kýơi!BácSơnchoconbướmthậtđâynày.Sướngnhé!

T10-BÀITHỦCÔNGĐIỂM10hếlàcácmônthủcôngtừđanlátđếnkhâuvátôiđềulàmđược.Naychúngtôilạibướcvàomộtmônthủcôngmới.Đólàmôncắtchữ.Đốivớitôicólẽđâylàmônkhónhất.Giờthủcôngcắtchữhômđónghelờithầytôicũngmangdao,kéovàgiấymàuđếnlớp.Khi

cácbạncảlớpđãcắtvàdángầnxong,tôivẫnloayhoaychưasaocầmđượckéo.Tôigiậtmìnhnghetiếngthầyngayphíasaulưng.(Chắclàthầyđãlặnglẽđếnđứngbênquansátviệctôilúngtúngđiềukhiểnchiếckéobằngchântừlâumàtôikhônghềhaybiết):-Khóquá,thôiđừngcắtnữaemạ.Việcgìemcũnglàmđượcrồi,riêngcắtchữkhôngđược

cũngchẳngsao.Thầykhôngtrừđiểmemđâu.Mấytiếngồnàocũngtiếpluôn:-Đấymà,taobảocósaiđâu.Cắtthếnàobằngchânđượckiachứ.Tôichẳngbiếttrảlờithếnào,đànhthẫnthờbặmmôingồilặngđểkhỏibậtlêntiếngkhóc.

Thếlàtừnaymônthủcôngcắtchữsẽchẳngbaogiờtôicònmơđếnnữaư?Nghĩvậytôilạithấymiênmanmộtnỗibuồnbuồn,daydứtkhônnguôi.Mộtngàykiakhinămhọcsắpkếtthúc,thầylạiyêucầuchúngtôithựchiệnbàithủcôngcắt

chữnhưngvớiyêucầucaohơn.Bàithủcôngkhôngphảicắtmộtchữcáiriênglẻnữamàyêucầuvềnhàcắthẳnmộtchiếckhẩuhiệu:HỒCHỦTỊCHMUÔNNĂM.Bỗngdưngtrongtôixốnxangbừnglênmộtsuynghĩmới.Mộtsựháohứcquyếttâmmớithôithúctôikhôngthểkhônglaovàothựchiệnngay.Nhưngliệurồicóthànhcôngkhông,hayvẫnxôihỏngbỏngkhôngthìthậtbuồnquá!Giờthủcônghơnmộttuầnsau,cảlớphồihộpchờthầytrảbài.Cảlớpđềuồnàolênkhen

đẹpkhithầycăngkhẩuhiệu“HỒCHỦTỊCHMUÔNNĂM!”lênbảng.Chiếckhẩuhiệuđượccắtbằng giấymàu rất công phu. Ba chữ “HỒCHỦTỊCH” rực rỡ bằng giấy đỏ, hai chữ “MUÔNNĂM!”nhỏhơnởdòngdướibằnggiấyxanhmàulácâythẫm.Chữnàocũngđềunhautămtắp,cũngcóchânrếtlạivừacónétthanhvừacónétđậm.Nềnlàmộtbănggiấytrắngbóngkhiếnchocácchữtrongkhẩuhiệucàngnổibật.-Cácemcóbiếtcủaaiđâykhông?-Thầyhỏicảlớp.-Thưathầy,củabạnBằngạ!-Thưathầy,củabạnHuânạ!-Thưathầy,củabạnThượngạ!-Khôngphải.-Thầylắcđầuvàmỉmcườinhìnxuốnglớp.Cảlớpháohứcmuốnbiếtngaylàcủaai.-Thưathầykhôngbiếtạ!Thầythongthảnóitừngtiếng.-ĐâychínhlàcủaemKý.Cảlớpđangồnàoliềnimbặt.Bỗngcótiếngaicấtlên:-ThưathầybạnKýnhờaicắthộạ!Thầybỏcâukhẩuhiệuxuốngbàn,điềmtĩnhnói:-CâukhẩuhiệunàydochínhKýcắt.ThầyđãtựmắttrôngthấyKýngồicắtởnhà.Thấykhó

khăn,thầyđãmiễnchoKý.Nhưngvớitinhthầntựgiác,lầnnàyKýđãtậpvàcắtđược.ThầychoKýđiểm10.Cònemnàochưatin,xinmờiđếnnhà,Kýsẽcắtchoxem.

Khôngkhítrởlạibìnhthường.Bỗngởcuốilớplạicótiếngrộlên:-Thưathầy,thếsaohômthầythubàilạikhôngcóbàicủabạnKýạ?Đầuđuôilàthếnày:Đúnglàtronglầnthầythubàithủcôngcắtchữhômấy,tôilàngườiduynhấtchưacóbài

nộp.Thựcrasuốtmấyngàyquatôicũngđãtìmmọicáchđểbắtđôichâncủamìnhphảitậpcắtchữtheoyêucầumớicủathầy.Nhưngrồimọicốgắngvẫnvôvọng.Đếnngàynộpbàitôivẫnchưahềcắtđượcmộtchữ.Vềnhàhômấytôicứmiênmansuynghĩhoài.Chảlẽmìnhcứchịuđầuhàngmãicáimônthủcôngcắtchữnàythậtư?GiữalúcấytôibấtchợtnhìnlêntấmảnhBáctreotrênđầutườnggiữanhà.Vậylàngàysinh

nhật19-5củaBácsắpđếnthậtrồi.Thảonàogầnmộtthángnaytrườngtôiphátđộngphongtràothiđuahọctập,laođộngvàtudưỡngthậttốtđếlấythànhtíchmừngthọBác.Đúngrồi,tôiphảitậpcắtchữbằngđược.Vàchiếckhẩuhiệu“HỒCHỦTỊCHMUÔNNĂM!”

nàysaukhichấmđiểmxongtôisẽđemvềdánngaydướitấmảnhBácgiữanhàkiađúngvàodịpmừngsinhnhậtBácthìcòngìvuihơn,ýnghĩahơn.Thếlàngaybuổichiềuấyăncơmvừaxongtôihămhởlấygiấy,kéorangồitậpcắt.Chântráicầmgiấy.Chânphảitôiđịnhluồnngóncáivàomộtmắtkéo,cònnhữngngónkiaxỏ

vàomắtkéothứhai.Oáioămthay,haicáimắtkéothìnhỏ,nhữngngónchânlạito.Tôiliềnnghĩcáchmởrộnghaimắtkéora.Vuiquá.Thếlàtôiđãluồnđượcnhữngngónchânvàohaimắtkéorồi.Tưởngthế làănchắc.Nàongờngónchânngắnquá,chứkhôngdàinhưnhữngngóntaynênloayhoaymãitôivẫnkhôngsaomởrộnghailưỡikéorađược.Thấtvọngngậptràn.Tôichỉcònbiếtbuôngkéora,vộivàngvàogiườngđắpchiếunằmkhóc.Tôibỗngbậtramộtýtưởngmới.Sẽthayđổicáchcầmkéotheokiểumới.Tôivùngdậythực

hiệnngay.Lầnnàykhôngcầmkéobằngmộtchânnữamàchuyểnsangcầmbằnghaichân.Mỗichâncầmmộtmắtkéo.Cắtđếnđâugiấyđứtphăngphăngđếnđấy.Tôihíhửngmừngthầm.Nàongờngaysauđólạithấtvọng.Cảhaichânđãcầmkéothìcònđâuchânthứbađểcầmgiấy.Vìvậycắtđượcđứtgiấychứkhôngsaolượnđượcthànhchữ.Thếlàlạingồilặngmặcchohaidòngnướctừkhóemắttuôntrào.TrongmànsươngnhòalệbấtchợttôilạibắtgặpánhmắtBáctrongbứcảnhđangnhìntôi

khíchlệ.Nhưđượctruyềnthêmnguồnsứcmạnhmới,niềmtinmới,tôilạibặmmôingồisuynghĩ.Mộtýtưởngmớixuấthiện.Tôisẽchuyểnvềcầmkéobằngmộtchânthôi.Nhưnglầnnàytôi

khôngcốtìnhluồnnhữngngónchânvàohaimắtkéonhưtrướcnữamàchỉdùngchânphảicầmmộtmắtkéo,cònmắtkéokiađểtựaxuốnggiường.Chântráidùngcầmgiấy.Tôitinphennàysẽthànhcôngnhưý.Nhưngrồilầnnữathấtbạilạiđến.Khônghiểusaotôicắtđi,cắtlại,cắttái,cắthồi,cắtrồicắtnữagiấyvẫntrơtrơkhôngsaođứtnổimộtđường.Giậncá,chémthớt,tôitráchmẹmuakéoquácùn.ThếlàhếtBằngđếnbốtôigiúpmàilạicáikéođếnmứcsángloángmàgiấyvẫnkhôngsao

cắtđược.Tôilạingồithừtrongnướcmắt.Lạimônglungsuynghĩ.Lạicúixuốngquansátvàquansát.Giậtmìnhpháthiệnralýdocắtkhôngđứtgiấy:vìtôichỉđiềukhiểnđượcmộtmắtkéo.Cònmắtkéokiatôilạiphảinhờđếnônggiường,ôngchiếugiúpnênhailưỡikéokhôngnghiếnkhít.Giấykhôngđứt làđiềuhiểnnhiên.Khôngchútchầnchừ, tôinghĩngayracáchmới:bẻhơiconghailưỡikéolạichochúngnghiếnsátnhau.Quảthậtlầnnàytôiđãcắtđứtgiấyvàlượnđượcthànhchữ.Tôikhấpkhởináonứcmừngnhưvừađượcmẹđichợvềchomónquàlớn.Nhưngrồimộtthửtháchmớilạiđến.Cứcắtxongmộtnhát,lưỡikéolạingậmtăm.Muốncắt

tiếp,chântráiphảibuôngviệccầmgiấyrađểmởkéo.Đườngcắtvìthếluônnhamnhởnhữngvếtđứtđoạn.Khôngbằnglòng,tôilạichaumàysuynghĩcáchkhắcphục.Hếtngồilạinằm,lạiđứngdậytrầmngâmđiđilạilại.Hếttrongnhàrồirasânrồidạoquanhbờao,quanhvườnrau,

vườncâyăntrái.Rồingồilặngbênchiếccầuaotamcấpnơitỏabóngcâymítmátrượimơmàngngắmnhìnđàncáđangtungtăngbơilượngiữaaotrongdòngsuynghĩkhôngdứt.Mộtlátsautôitrởvàogiườngtỉmẩncầmkéocắtlại.Vừacắttôivừacúixuốngquansátthậtkỹ,thậtkỹtừngđộngtácnhỏ.Saumộthồikhálâusuyngẫmtìmhiểu,tôiđãlóesángmộtcáchkhắcphục.Tôibẻcáikéo

trởvềbìnhthườngchứkhônguốncongnhưtrướcnữa.Tôidùngmộtvậtcứng(mộtmiếnggỗnhỏhoặcmộtviêngạch)đặttrêngiường,tựamắtkéothứhaivàocạnhnóđểlàmđiểmtỳ.Quảthậtcáchnàyđãgiúptôivẫncắtđứtgiấymàkhôngphảidùngchântráimởkéonữasaumỗinhátcắt.Nhưngrồicàngcắttôicàngthấyvướngvítrầyràquá.Tôilạibuônggiấykéotiếptụcnằm

thừsuynghĩ.Cuốicùngmộtýtưởngmớibấtngờrấtđơngiảnmàhiệuquảđãđếnvớitôi.Tôisẽdùnggótchântráilàmđiểmtựađiềukhiểnmắtkéothứhaithaychonhữngvậtthểcứngkia.Khôngcònnghingờgìnữa,vớisángkiếnnàyướcmơcắtchữbằngchânlâunaycủatôiđãthànhhiệnthực.Chưatừngcắtvàdánmộtchữnàobaogiờnayphảicắtvàdáncảmộtkhẩuhiệu,đâyquả

cũnglàmộtkhókhăn,bỡngỡkhôngnhỏ.Rồicáchgấp,cáchcắtcácnétto,nhỏthếnàocũngbuộctôiphảimàymòxemmãiởcácchữinmẫumớitìmrađược.Ngồicắt,thỉnhthoảngngướcnhìnlênảnhBáctôilạithấynhưBácthầmnhắctôiphảicắt

thậtđẹp.Tôicẩnthậnđưanhátkéotừngtímột.KhónhấtlàcắtđếncácchữcónétvòngnhưchữO.Khi lượnkéo theonhữngnétấy,ngónchânthườngbịchuộtrútcoquắp,đauđiếng.Nhiềuchữcắtgầnxong,tôilạilàmráchmất.Tôiđãcóýđịnhthôikhôngcắtchữcónétvòngtheokiểubìnhthườngnữa.Địnhcắtchúng

theokiểuchữvuông,vìnhưvậytôisẽtoànđượccắtnétthẳngcả.Ồ,nhưngkhôngđược.Trôngchữnàocũngvuôngchànhchạnh,thậtchánquá!ĐãđịnhcắtkhẩuhiệumừngngàysinhnhậtcủaBácmàlạicắtxấunhưthếthìcònragìnữa.Nghĩvậy,tôilạitậpcắtlạicácchữcónétvòngtheokiểubìnhthường.Nhiềulầnđãcắtvàdánxong,nhưngchỉmộtchữdáncònlệchtôicũngbỏđicắtlại.Thànhra

mêmảigầnsuốtmộttuầntôimớihoànthànhcâukhẩuhiệunày.Tìnhcờhômđócắtđếnhaichữ“muônnăm”thìthầyđếnchơi.Tôivộivàngđịnhthugiấuđi.Nhưngkhôngkịp,thầyđãtrôngthấyrồi.Thầyrấtngạcnhiên,xoađầukhenngợitôi.Thầyngồixuốnggiúptôidánxonghaichữcuốicùng.Sauđótôinộpluônkhẩuhiệuấychothầy...Lýdohômthầythubàikhôngcóbàinộpcủatôilàthế.Nhậnbàivề,tôiliềnnhờBằngbắc

ghếđứnglêntrangtrọngdánnóngaydướiảnhBác.MỗilầnđihọcvềnhìnchiếckhẩuhiệulàtôilạithấynhưBácđangmỉmcườiâuyếmnhìntôi:“Cháuhãycốgắngnhiềunữanhé!”.

B11-TÔIĐÃHỌCXONGCẤPIướcvàonămhọclớpBốn,tôiđượckếtnạpĐộiThiếuniênTiềnphongcùngBằng.Từhômấy,tôicảmthấymìnhnhưlớnhẳn.Tôiquýchiếckhănquàngđỏvôcùng.Lúcnàođếnlớptôicũngquàngởcổ.Khivềnhàtôinhờmẹtháoragấpcẩnthận.Sợnóbịnhàunáthaycũđi,tôiđembỏnóvàochiếchộpbìacứngtựlàmrồicấttrongtủ.Mộtnămhọcnữalạithấmthoáttrôiqua.TôisungsướngđượcnhậnbằngtốtnghiệpcấpI.LúcnàytôibỗngnhớlạicâunóicủamộtbạnhồitôiđanghọclớpMột:“Kýcốgắngthìlên

đượclớpHaithôi.ĐếnlớpBa,lớpBốn,ngườitaviếtnhanhlắm,Kýchẳngtheođượcđâumàhọc”.Đúng,cácbạnnóivậykhôngphảicóýdọađâu.Chínhtôicũnglonhưthế.Viếtchânthìnhanh

thếnàobằngviếttayđược.Nhưngrồinỗiloấykhôngthểámảnhtôimãi.Nhữngthángngàysaymêhamthíchhọctập

đãlôicuốnkhiếntôiquênmấtchúngtừlúcnào.Bâygiờnỗiloấybỗngtrởvềvớitôi.SongkhôngphảitôilomìnhcólênđượclớpBahaylớp

Bốnnữa.TôiđãtốtnghiệpcấpIrồi.ĐiềuphấpphỏngtrongtôithờiđiểmnàylàliệutôicóđủđiểmđểđượclênhọccấpIIkhông?

Đ12-CHUYỆNCHIẾCBÀNHỌCBỊMẤTượctincảbốnchúngtôiởchunglàngCồnQuay(tôi,BằngcùngTam,Phụ)đềuđượcvàohọccấpIIxãHảiHà,tôisungsướngmuốnreolên.CònBằngthìmừngquá,ômchặt lấytôingaygiữađámđông.Bằngđưataycùcùvàonáchtôi,cườikhúckhíchlàmtôicườiđếntứcbụng.TôiđượclênhọccấpII,cảnhàđềuvuilắm.BốmẹtôinhờcậuGiang(emruộtmẹtôi,làm

nghềthợmộc)đóngngaychomộtchiếcbànviết.Mặtbànlàbamảnhgỗlimnhỏ,đenbóng,ghépthànhmộtmặtphẳngtonhưchiếcchiếumanh.Châncũngthấpchẳngkhácgìchânghếmàcácbạnvẫnngồihọc.Ngàykhaigiảng,mẹtôiđộichiếcbànấyđếntậntrườngcáchnhàđếnba,bốnki-lô-mét.Thấymẹtôiđộichiếcbànlạtiếnvàosântrường,tấtcảhọcsinhđềungạcnhiên.Cácbạntrố

mắtnhìn theovàxìxàokhôngngớt.Thú thật tôi cũngcảm thấyáingạivà tủi tủi thếnào.Ngườitađihọcmộtmìnhtựdothoảimái,cònmìnhphảibắtmẹđộibànđitheothếkia.Thậttộiquá...Biếtlàmsaođược!Nhưngrồiđâuphảichỉnhưvậylàmọichuyệnđãêmđẹp.Cáibànđâubiếtnhữngbănkhoăn

củatôi.Nóđã“bỏ”tôirađikhôngmộtlờitạmbiệtchỉmấyngàysauđó.Sánghômấyđếnlớpthấymấtbàn,tôingơngẩncảngười.BằngrồiPhụ,Tamvànhiềubạn

kháctấtbậttìmkhắptronglớp,ngoàisân,vẫnchẳngthấytămhơibóngdángnóđâu.Lòngtôicàngrốinhưtơvò.Tôimuốnkhócnhưngphảicốcắnmôichịuđựng.Tôibiếtngồiviếtvàođâutrongbuổihọchômnayvànhữngngàysaunữa?Tôisẽvềnóibốmẹđóngchochiếcbànmớichăng?Saotôilạicóthểlàmphiềnbốmẹquávậy?HaytôisẽđemmộtmanhchiếungàyngàyđếnlớpđặtngồiviếtnhưnhữngnămcấpI?...Cứthế,càngnghĩtôicàngtủithân.Khôngnénnổinữa,tôichạyrasaulớpkhócmộtmình.NhưngBằngđãbiết,Bằngchạyralaunướcmắtchotôi.Nóanủivàkhuyêntôiđừngkhóc.Songchínhnólạiphảiđưataylênchùinướcmắtchomình.Bằngkhoácvaitôi,haiđứacùngsóngvaivàolớp.NhưngrốtcuộcBằngvẫnlúngtúngkhông

biếtcáchnàochotôicóchỗngồiviết.Bảotôingồivàoghế,Bằngđitìmlụchếtcácgóclớprìasânđểmongkiếmramộtmảnhgỗconnàođóchotôicóthểdùngtạmlàmbànviết.Chỉcònvàiphútnữalàvàohọc.Bằngđànhtrởvàochỗngồi,bănkhoănnóinhỏvớitôi:-ThôibuổihọchômnayKýchịukhóngồinghe,đừngghinữanhé!Mìnhsẽchépbàilạicho.Ngồinghe,khôngchépbàiư?Không,tôiphảitìmracáchghibàibằngđược.Nếucần,tôisẽ

ngồibệtxuốngnềnlớp...Ờ,nhưngviệcgìphảithế.Tôicóthểđểvởngayxuốngchiếcghếngồinàymàghicũngđược.TôiquaysangbảoBằng:-ChẳngcầnthếđâuBằngạ!Kýđểvởxuốngghếnàyghicũngtốtchán.-Bằngchỉsợbềngangchiếcghếquáhẹp,Kýviếtkhôngđược.-Được,Bằngđừnglo.Bằngrútmộtquyểnvởcònmớitinhtrongba-lôtôi,đặtxuốngghếvà

ngồitránhraxađểnhườngchỗrộngchotôiviết.GiờĐịalýđầutiêncủanămhọcbắtđầu.ThầyHuyễnbướcvàolớp.Cảlớpđứngdậynghiêm

trangkínhcẩnchàothầy.Thầyđưatayrahiệucholớpngồixuốnglấyvởrachuẩnbịghibài.Nghelệnhthầytôicũngvộivànglấyvởmởrađặtxuốngghế.Mộtchângiữvở,mộtchâncầmbút.Tôigiậtmìnhkhithầychỉtayvàotôiquátlớn:-Emkia!Hỗnquá!Saođểchânlênghếthếhả?Tôihốthoảngđànhbỏvộichânxuốnggầmbàntrongtâmtrạngtủithântrĩunặng.Nướcmắt

lạichựcứatrào.Cảlớpbỗngdậylêntiếngồnào:

-Thưathầybạnấyviếtbằngchânạ!AnhbạnBích,lớptrưởngvộiđứnglênthưarõvớithầymọichuyện.Thầyliềnbướcngayxuốngchỗtôingồi,khekhẽnânghaitaytôilênnhìnngắm,hỏichuyệnrồiâuyếmxoađầutôi:-Thầyxinlỗinhé!Thôngcảmchothầy,vìthầykhôngrõhoàncảnhcủaem.-Vừaquaytrởvề

bụcgiảngthầyvừahuơtaynóivớicảlớp-Kýlàmộthọcsinhđặcbiệt.TôimongcảlớptatừnaycácemsẽyêuthươnggiúpđỡKýthậtnhiềunhé!Kỷniệmcườiranướcmắtấykhiếntôinhớmãi.

C13-NGƯỜIBẠNCHƯABIẾTTÊNáicảnhphảiviếttrênchiếcghếngồichậtchộiấymaysaochỉsaubangàyđãchấmdứt.Chiếcbànkiađãtrởvềvớitôi.Tôisungsướngđónnónhưđónmộtngườibạntrikỷxacáchbaolâunaygặplại.Ngườitìmthấyvàmangchiếcbànấyvềlàmộtbạncùnglớpmàkhiđótôichưabiếttên.Bạn

đókểlại:-Térangườitađemchiếcbàncủacậuđitrangtrísânkhấutrongđêmvănnghệhômnọ.Rồi

khixongkhônghiểusaongườitalạitrảvàomộtnhàdânởbênđườngkiakìa.Mìnhvàoxinnướcuốngtìnhcờtrôngthấy.MìnhnhậnrangayvàvácnóvềchoKýđây.Càngsungsướngkhithấylạichiếcbàn,tôicàngquýmếnngườibạnchưaquenấy.Quảthật

trongbuổiđầubỡngỡnhưthếnày,tôikhómàtưởngtượngđượclòngthươngyêuvàsựgiúpđỡcủacácbạndànhchotôivôtưvànhiệtthànhđếnmứcnào.Mộtlầntôirabếnrửachânđểchuẩnbịvàolớp,khôngmaymộtchiếcdépbịrơi.Nướclớn

khôngthểlộixuốngđược.Tôiđangloayhoay,bỗngmộtbạnquàngkhănđỏtừđâuchạytới.Chẳngcầnhỏihangì,bạnliềncởiquầndàilộingayxuống.Trongnháymắt,bạnmòlênchiếcdép.Cẩnthậnhơn,bạncònrửarấtsạchrồimớiđưachotôi.Vừabỏđiđượcmấybước,nhưcònquênđiềugì,bạnquaylạihỏi:-Cònchâncậuđãrửaxongchưa?Tiệnthểmìnhrửaluônchonhé!Tôiđứnglặngmãimớiđáp:-Thôimìnhrửaxongrồi,bạncứđiđi!Cáingạingùngbẽnlẽnbuổibanđầuấyquảđãđưađếnchotôikhôngítnhữngchuyệnéole...Lầnấytôiđếnlớpchỉcómộtmình.Giữađườngmộttrậngiótođãhấttungchiếcmũxuống

ruộng.Cómấybạncùnglớpđitrướcnhưngtôikhôngdámgọilạinhặtgiúp.Tôitựlộixuốngđịnhdùngrăngcắnchiếcmũmanglên.Khitôivừacúixuốngthìchiếctúisáchđeotrênvailiềnrơitõmxuốngruộng.Tôihoảnghốtđưachânhấtlên.Nhưngkhôngkịp.Cảchiếctúiđãướtđẫm.Lênđếnđường,tôingồibệtxuốngvàkhókhăn

lắmmớidùngchânchụpđượcchiếcmũlênđầu.Cònchiếctúisáchnữa,làmthếnàođeolênvaiđượcđây?Nghĩmãi,cuốicùngtôibắtbuộcphảidùngđếnmiệng.Dâytúisáchtuydínhbùnbêbết,tôivẫnkhôngngạingùngcắnlấyvànghiêngngườiđeongoắtlênvai.Đếnlớphayquayvề?Sáchướtrồicònviếtlàmsaođượcnữa.Thôiđànhnghỉmộtbuổivậy.

Nghỉmộtbuổiư?Không,khôngthểđược.MìnhsẽđếnlớpvàxingiấyBằngđểghi.Saumộtphútlưỡnglự,tôiquyếtđịnhđếnlớp.

M14-CHUYỆNTẬPBƠIột lầnkhác, trườngtôitổchứcđithamquanvàcắmtrạitạibãibiểnXuânHàxãHảiĐông.Trờivừađổxongtrậnmưaràonhưtrútnước.Trênđườngđigặpmộtconsôngrộngđếnhơnhaimươimét.Trênsôngchỉcómộtchiếccầunhỏchênhvênhbắcbằnghaicây luồngghéplạicótayvịn.Gặpmưa,cầutrơnlạidậpdềnhrấtkhóđi.Biếttôikhôngvịntayđược,cácbạnxúmlạiđịnh

cõngtôiqua:-Nào,Kýđểchúngmìnhcõngquanhé!Cầunhỏvàtrơnthếkiacậukhôngtàinàoquađược

đâu.Cầucótayvịnnênviệcđưatôiquasôngnhưvậychắckhôngcógìkhólắm.Songtôithấy

ngàingạinênnhấtđịnhkhôngchịu.Tôinghĩtựmìnhcóthểquađược.Tôiđãtừngquanhữngchiếccầuởlàngdùchỉlàmbằngmộtcâythôngnhỏ.Chẳngmaylầnnàyvừađiđếngiữacầuthìtôibịtrượtvàrơitõmxuốngsông.Thấynướcsôngquálớnlạichảymạnh,cảđoànđềuhốthoảnglochotôi.Nhiềubạnđịnhnhảyngayxuốngcứu.Cũngmay tôibiếtbơinên lúcnàyđãnhôđầu lênkhỏimặtnước.Tuychỉdùngđôi chân

nhưng tôi đã thắng được dòng nước chảy, vào bờ an toàn giữa những cặpmắt trìumến,thươngyêuvàngạcnhiêncủamọingười.Sauđónhiềubạnhỏitôiđãtậpbơinhưthếnào.Quảlúcđầucũngkhôngdễdàngđâu.Cólầntôisuýtchếtởmộtcáiaomớiđàođấy.Lầnấy

tôicùngtắmvớiBằngvànhiềubạnkhác.Trongkhicácbạnnôđùavùngvẫygiữaaothìtôichỉquanhquẩnởxóbờ.Saotôikhôngdámragiữanhỉ.Sợư?Cứraxemsao!Tôiliềnmonmenđịnhrakhỏibờ.Mộtbạnđangbơigầnđấykháyngay:-Cậuhènquá,cứrađi,rađi.Aonônglắmkhôngsợđâu.Khôngdodựnữa,tôitrườnmìnhthẳngvềphíagiữaao.Thếlàngaytứckhắctôibịchìm

nghỉm.Vớibảnnăngtựvệ,tôiđưachânquẫyđạpùmùmnhưngvẫnkhôngtàinàongócđầulênkhỏimặtnước.Khiđượccácbạncứulênbờ,tôiđãbịuốngmấyngụmnước,ngườiquaycuồnglảođảo.Saubữachếthụtấytôigiậnmìnhvôcùng.Nhấtđịnhtôisẽtậpbơibằngđược!TôihỏiBằngkhibơingườitavậnđộngtaychânnhưthếnào.Saukhisaysưathuậtlạinhững

độngtácấy,Bằngnói:-Đấy,Kýcứnghevậylàđủbiếtkhólắm,khôngcótaythìnhấtđịnhkhôngbơiđượcđâu.-Không,nhấtđịnhbơiđược.BằngcứxuốngaovớiKý,thửxemnào.Bằngliềncởiquầnáochotôi.Thếlàcảhaicùngxuốngao.Aonhàtôichỗsâunhấtchỉđến

ngựcnênkhôngcógìđánglocả.TôibắtđầutậpbơitheoBằng.Bằngđậpchân,tôicũngđậpchân.MàsaongườiBằngcứnổi

còntôithìvẫnbịchìm.HayngườitôinặnghơnBằngchăng?Khôngcólẽ!Tôitiếptụctậplạilầnnữa,lầnnữavàlầnnữa,nhưngcuốicùngvẫnchẳngđược.Khôngnản,mộtlầntắmkháctôibảoBằng:-BằngđichặthộKýmộtđoạncâychuốinhé!-Làmgì?-Bằnghỏilại.-Cứchặtđimangvềđâyrồikhắcbiết.Chiềutheoýtôi,Bằngcầmdaođichặtmộtđoạncâychuốiđemvề.TôiliềnbảoBằngthả

xuốngao.BấygiờBằngmớibiếtlàtôidùngnóđểlàmphaotậpbơi.Tôiđưacằmkẹplấyđoạncâychuốivàkhibơithấyngườikhôngbịchìmnữa.Tôibơiđượcquaao,rồimộtvòngquanh

ao.Nhữnglầntắmsautôiđãbơiđượcrấtnhiềuvòng.Nhưngkhibỏcâychuốira,tôivẫnchỉbơiđượcvàimétrồilạibịchìm.Tôinghĩcáchnhờ

Bằngcứmỗingàylạigiúptôichặtngắndầnđoạncâychuốiđi.Tôitậpbơitiếplạithấyđược.Từchỗđoạncâychuốidàicảmét,chặtdầncòn80phân,60phân,50phânrồi30phân.Cuốicùngbuônghẳnđoạncâychuốiratôithấyngườivẫnnổivàbơikhôngbịchúiđầuxuốngbùnnhưtrướcnữa.Cóbậncảnhàđivắng,Bằngcũngkhôngcóởnhà.Khôngbiếtlàmcáchnàođểcởiquầnáo

được,songvìthíchbơiquánêntôiđểcảvậynhảytùmxuốngao.Cứnhưvậylầntậpnàyqualầntậpkhác,từbơiđượchaimétrồinămmét,đếnbơiđượcqua

aomàtôikhôngcầndùngcâychuốinữa.Nhưngthếnàyvẫnchưathỏa.Tôicầnphảitậpbơingoàisông.TôirủBằngraconsôngmàhaiđứavẫnthườngbuôngcâutrướcnhà.Từchỗbơixuôidòng,tôiđãtậpbơiđượcngượcdòng.Tôiđâucónghĩrằngviệctậpbơiấylạigiúpíchchomìnhtronglầnngãcầunày.Nhiềubạncùnglớpvộichạyđếndìutôilênđườngthaygiúpquầnáo.Vìlạnhvàxấuhổnên

ngườitôicứrunbầnbật.Mộtlầnnữatôilạithấysựthươngyêuđùmbọccủacácbạn.Tôithầmtráchmìnhbấylâuđãkhônghiểuđượccácbạn.

S15-GẮNMÌNHVỚITẬPTHỂMỚICÓNIỀMVUIauđợtđitrạiấytôicàngthấysựcầnthiếtphảigắnbómìnhvớitậpthể.Chỉcógầntậpthể,gầncácbạn,đượccácbạngiúpđỡtôimớicóthểhọctậptốtđược.Tôikhôngrụtrèelệtựgiammìnhtrongkhắckhổnữa.Tôibắtđầusốngtựnhiênhơn,thoải

máihơn.Tưtưởngtựti,nếpsốngtheo lối “ôngcụ”cũngbớtdần.Giờrachơi tôicũngđùanghịch,tánchuyệnvungtrờinhưcácbạn.Cácbạnchơibóngchuyềntôicũngrasânchơiđácầu.Cácbạnrủnhauthi“vậttay”tôicũngrủcácbạnkhácthi“vậtchân”.(Mỗiđứangồimộtghếcùngđưamộtchânngoắcvàonhauởchỗgótvàbắtđầukéo.Nếuđứanàochựcduỗichântrướcthìthua).Chiềuchiềusaumỗibuổihọctôilạirủcácbạnđếnsânvậnđộngcủaxãchơibóngđá.Tronghọctậphaysinhhoạt,nếugặpkhókhăngì tựmìnhkhôngthểgiảiquyếtđược, tôi

khônggiấugiếmnữamànóithậtđểcácbạngiúp.Nhưngrồinhữngngàytươiđẹphồnnhiênấyvừađếnchưađượcbaolâuthìnămhọcđãkết

thúc.Vàkhôngngờlầnnghỉhèấytôilạixahẳnhầuhếtcácbạn5AyêuquýcủatôitạitrườngcấpII

xãHảiHà.Xahẳncáilớphọctrongngôiđềncổkínhquanhnămcócâygạokhổnglồtỏabóngphíasauvàbacâyphượngvĩcổthụmùahoarựcrỡđỏtrờiđứnggiănghànggiữasân.

N16-THẦYHIỆUTRƯỞNGMỚIămhọcmới, tôi được chuyểnđếnhọcở trường cấp IIHải Phương.Đây làmột trongnhữngngôitrườngcấpIIxuấtsắcnhấtcủatỉnhNamĐịnhngàyđó,vàcũnglàngôitrườnggiàutruyềnthống,rađờisớmnhấtởphíaNamđồngbằngBắcbộ.TrườngnằmởtrungtâmhuyệnlỵHảiHậu.Trườngcóvườnsinhvậtrấtphongphúcácchủngloạicây,cóvườnđịalý(*) ,cóphòngthínghiệmkháhiệnđại.TấtcảhọcsinhxãtôiđanghọccấpIIHảiHàtrongnămhọcnàyđềuđượcchuyểnvềtrườngnày.Chiếcbàncũngtheotôiđếntrườngmới.Bằnggiúptôiđặtnóởtậncuốilớp.Nóbẽnlẽnnúp

mìnhgiữahaihàngbàncao.Thấymộtchiếcbànngộnghĩnhnhưvậy,nhiềungườikhôngkhỏingạcnhiên.Thầyhiệutrưởngvàolớp.Lúcnàylàgiờrachơi.Tronglớpchỉcònvàibạnđangxúmlạitán

chuyện.Tôicũngcómặttronglớpvàđangngồiđọcsáchởmộtbàntrêncùng.Thấythầyhiệutrưởngđithẳngđếnchỗbàntôi,timtôitựnhiênđậpnhanhlạ.Thầychămchúnhìnvàđưataycúixuốnggõgõtrênmặtbànrồiquaysanghỏicácbạngái:-Chiếcbànnàydùnglàmgìđâycácem?Tôicàngnónglòngkhinghemộtbạnnói:-Thưathầy,củabạnKýđấyạ!-Kýnàonhỉ,màbạnấydùngđểlàmgìmớiđượcchứ?-Dạ,bạnấydùngđểviếtbằngchân.-Mộtbạnnhìntôimỉmcườiđáp.Đangbìnhthường,tựnhiênnétmặtthầybỗngnghiêmhẳnlại.Thầyđịnhhỏithêmcácbạn

mộtcâugìnữathìtiếngtrốngvàolớpđãđiểm.Ngaysaubuổihọchômấytôiđượcgọilêngặpthầyhiệutrưởng.Tôihồihộp,lolắngkhông

biếtcóchuyệngì.Tôitựnhủlòngphảithậtbìnhtĩnhmớiđược…Nhưnglạsao,khivừabướcchânvàophòngthầy,mặttôiđãnóngbừngbừng.Thầyđưaghếbảongồi,tôicũngkhôngdám...Rồibằngmộtcửchỉrấtngượngngập,tôingồixuốngthumìnhởchỗcuốigiườngngủcủathầy.Thầyhỏitôi:-Embịhỏngđôitaytừkhinào?-Dạ,thưathầytừnămemlênbốnạ!-Thếemtậpviếttừnămnào?-Dạ!Thưathầytừnămlênbảyạ!-Lúcđầuemtậpcókhólắmkhông?-Dạ,emcũngkhôngnhớnữa...Nhưngcũnghơikhóthầyạ!Tôinhíumàysuynghĩvàđáprấtlúngtúng.-Thếthầymẹemcócòncảkhông?-Dạ,cònạ!Vàcứnhưvậythầyhỏicâunào,tôitrảlờicâuấy.Vềsauthầybảotôikểlạiquátrìnhtậpviết,

họctậptrongnhữngnămqua...Suynghĩmãitôivẫnchưanóiđượccâuđầutiên.Màsaothầylạibắtmìnhkểnhữngchuyện

nàylàmgìnhỉ.Từxưađếnnayđãaibảotôikểthếnàyđâu.Ngồinghĩmãi,khôngthểkhôngnóiđược,tôiđànhngậpngừnglêntiếngvàkhókhănlắm

mớikểđượcvàiýmàthầyyêucầu.Tôibiếtkểnhưvậycònsơsàilắm.Chắcthầycònmuốn

bảotôikểnhiềuvànhiềunữacơ.Bóngnắngtừbaogiờđãbướcquangưỡngcửavàogianphòngtậpthểcủathầy.Khôngkịp

để tôi tựđội lấy, thầyhiệu trưởngđã cầmchiếcmũ chụp lênđầu cho tôi, tiễn tôi ra cổngtrường.-Thôiemvềăncơmkẻođóinhé.Ngàymaithầysẽđếnchơi.Đúnghẹn,sángchủnhậtthầyhiệutrưởngđibộđếnnhàtôi.Nhữngnămhọctrướccácthầygiáocũnghayđếnnhàtôichơinhưvậy.Nhưnglầnnàysao

tôithấycógìkhangkhácvàcảmđộnglạthường.Vớitìnhcảmđặcbiệtquýmến,bốmẹtôilàmcơmmờithầyởlạinhưngthầymộtmựcnhấtđịnhxinvề.Bốtôiphảiđemgiấuchiếcmũcátcủathầyvàobuồng,thầymớichịuởlại.Câuchuyệngiữatôivàthầyhiệutrưởngtiếptục.Thầybảotôikểtiếpchuyệnhômqua.Lần

nàytôikểtựnhiênvàcólẽđầyđủhơn.Thầyrờinhàtôiravềkhimặttrờiđãgầnxuốngngangcâymíttrướcnhà.Đúnghai tuần sau cũngvàomộtbuổi sáng chủnhật,Đài tiếngnóiViệtNamcóbàiphát

thanhvềtôi.Tôilắngnghe,tôihồihộp.Tôithấymìnhnhưđangbaytrongmộtgiấcmơ.Tôicốnínthởmàsaotimvẫnđậpnhanhlạ.Tôimuốnleolêntậnđỉnhcộtloa,ápsáttaivàođấynghechorõ.Cóphảingườitađangnóivềtôikhông?HaymộtNguyễnNgọcKýnàokhácchăng?Không,đúngNguyễnNgọcKýhọcsinhlớp6BtrườngphổthôngcấpIIHảiPhương,HảiHậu,NamĐịnhrồi.Ôi!Mộtngườinhưtôicũngđượcgiớithiệutrênđàiư?Màsaochịphátthanhviênlạibiếtnhữngchuyệnvềtôithếnhỉ?Không,tôichưagặpchịbaogiờkiamà.Saucùng,nghechịphátthanhviênnóilàbàiviếtcủaTrầnHữuĐộ,tôimớivỡlẽrađólàbài

viếtcủathầyhiệutrưởngtrườngtôi.Thảonàotrongsuốtthờigianquathầyđãdànhchotôisựquantâmđặcbiệtđếnvậy.

C17 -KHÔNGTHỂHỌCHÀNHNHƯTHẾNÀYMÃIĐƯỢC

âuchuyệnĐàitiếngnóiViệtNamphátthanhvềtôilàmxônxaodưluậntrongxóm.Mọingườingạcnhiên.Cònbốmẹtôithìvôcùnghởilònghởidạ.Trongbữacơmtrưahômấy,tôiđượcnghenhữnglờinóisungsướngcủabốtôi:-Thậtlàvinhdựlắmmớiđượcngườitanóitrênđàiđấyconạ.Từxưađếnnayởđâyđãcóai

đượcnhưcon.Chỉbâygiờcóchếđộta,conmớiđượcchúýnhưvậy,chứngàyxưathìnhữngngườinhưconbịngườitakhinhrẻlắmđấy.TừnayconphảibiếttrôngbètrôngbạnmàcốhọchànhchogiỏiđểkhỏiphụcôngơncủaĐảng,củaBácHồ.Đờicontuythếnhưngchắcrồisẽhơnhẳnđờibốđấy.Tôingồinghemàthấythấmthíaquá.Nhữnglờidạycủabốtôiquảđãgợichotôibiếtbao

suynghĩmới.Tôiphảilàmgìđâyđểxứngđángvớinhữnglờimàngườitađãnóitrênđài.Vàđúnglắm,tôi

phảihọcgiỏithìmaiđâymớicóthểtrởthànhngườicóích,mớiđượcgópphầnxâydựngđấtnước.Phảihọcgiỏitôimớikhỏiphụlòngthươngyêugiúpđỡcủacácbạn,cácthầy,khỏiphụlòngtrôngmongcủabốmẹ,củamọingười.Thếmàtrongnhữngnămquatôiđãchẳnglàmđượcviệcđó.Cảmộtquãngthờigiannămsáunămdàitôiđãbỏphíbiếtnhườngnào..Khôngthểhọchànhnhưthếnàymãiđược.Tôiphảixứngđángvớichiếckhănquàngđỏmàngàyngàymìnhvẫnmangtrênvai.Làmthếnàođểhọcgiỏibâygiờnhỉ?Đúngrồi,tôiphảichămhơnnữa,phảichịukhóhơn

nữa.Songthếvẫnchưađủ.Nhữngnămtrướctôiđãhọcrấtchămmàvẫnkhôngđạtđiểmgiỏiđấythôi?Phảirồi,tôiphảitìmramộtcáigìnữakia.Suynghĩmãitôimớinghĩrađượcmìnhcầnphảihọccókếhoạch.Chínhcácthầygiáođãchỉchotôithấyhọccókếhoạchlàcáchhọcthôngminhvàkhoahọcnhất.Kếhoạchcủatôicũngđơngiảnthôi.Hằngtuầntôidànhriêngngàychủnhậtđểônvàhệ

thốngnhữngbàiđãhọc trong tuầnvàomộtcuốnsổhọc tậpnhỏ.Tôi làmviệcnày thườngxuyên.Saukhihọcxongmỗichương,tôiđềulàmbảntổngkết.Đếncuốihọckỳhaycuốinăm,việcônthiđỡvấtvảmàbàivẫnnắmvững.Cònhằngngàytôihọctheothờigianbiểu.Sángnàocũngvậy,cứkhichúgàtrốngo…o…cất

tiếnggáytrongchuồnglàmẹtôidậynấucơmsáng.Lúcđóchừnghơn4giờgìđấy.Thếlàtôivùngkhỏichăn,rabànngồihọcsaunhữngtiếnggọirấtthươngcủamẹ.Vừangủdậy,đầuóccònminhmẫnnênhọcchóngnhớ.Tôi thườngdànhthờigiannàyhọcôn lạicáccôngthứctoán,lývàxemlạitấtcảcácbàicầnchobuổihọchômấy.Cóhômvìthấytrờiquálạnh,mẹtôithươngnênkhônggọidậy.Mẹtưởngđâuthếlàxongchuyện.Nhưngkhitôitỉnhdậythìtrờiđãsángrõ.Thếlàbỏmặccơmnước,tôingồivàobànhọcmột

mạchchođếnkhinghetiếngBằnggọiđếnlớp.Mẹtôibựcmìnhbắttôiphảingồiăncơmbằngđược.Nhưngtôinhấtđịnhkhôngchịu.Làmnhưvậytôivừatỏtháiđộtráchmẹđãkhônggọitôidậysớmvừabảođảmđượcthờigianhọcđãquyđịnh.Từđấyhômnàomẹtôicũngbắtbuộcphảigọitôidậysớmđểhọc.Thờigiantựhọcbuổichiềutôithườngbắtđầubằngvàichụcphút“xàobài”.Sauđótôilàm

cácloạibàitậpchođến5giờ.Rấtítkhitôilàmbàitậpvàobanđêm,vìbanngàylợidụngánhsángtôiviếtđượcdễdànghơn.Tôihayloxa,khôngđểcảnh“nướcđếnchânmớinhảy”.Bàitậpngàynàotôithườnglàmcho

xongngayngàyấy.Nhưvậygặpbàinàokhóquácòncóthờigiansuynghĩhoặcđihỏicácthầycácbạn.

Tốiđếntôidànhhaitiếngrưỡiđểhọcbài.Khihọc,tôixemtrướccảnhữngbàithầysẽgiảngngàymaitrongsáchgiáokhoa.Việc làmnàyrấtbổ ích.Nógiúptôinắmđượctinhthầnvànhữngvấnđềkhócủabàimớiđểtậptrungtheodõiđượcbàingaytạilớp.Sauđótừ9giờrưỡiđến10giờtôigọilàthờigian“ngoạikhóa”,lúcnàytôicóthểđọcsách,

xembáo,ghinhậtkýhayngheđài.Vớicáchhọcbàibảnnhưvậy,điểmsốcácbàikiểmtra,bàithicủatôingàymộtkhálêntrôngthấy.

C18-THÍCHCHƠITHỂTHAOácbạncóbiếtcònquãngthờigiannàomàtôichưanóiđếnkhông?Cònquáđichứ!Từ5giờđến7giờtốiđấy.Thờigianđótôidànhđểgiảitrí.Tôirấtthíchchơithểthao.Tôithườngrasânđình,sânkho

hợptácxãchơiđácầu,hayvàochiếchồmớiđàotrongxãthibơilội.Vàđiềusungsướngnhấtcủatôilàđượccùngcácbạnchơibóngđátrênnhữngmảnhruộngbagiăng(*)còntrơgốcrạsaulàng.Chínhmônbóngđáđãlàmngườitôikhỏekhoắnhẳnlên.Đôichânnởnangdẻodaihơnnhiều.Khiviếtnhữngbàivăndài,tôikhôngthấymỏichânnữa.Tôichạykhôngnhanhlắmvìmấtđàtaynênthườnggiữchân“hậuvệ”.Cólầnđộixómtôiđấuvớimộtđộixómtrên.Chơiđãlâumàhaibênvẫnkhôngphânthắng

bại.Nhiềulúcđộitôiđãápđảokhungthànhđộibạngiữanhữngtràngvỗtayhồihộpcủacáckhángiảtíhon.Nhưngrồicuốicùngcáccầuthủđộitôiđều“sút”trượtrangoài.Đứngnhìn,tôithấy tiếcvôcùng.Tôi liềnxinđi lên trungphongđểcódịp lậpcôngchođộimình.Vừa“raquân”tôiđãdẫnđượcbóngtớigầngônđộibạn(gônchỉlàhaicâytredựnglên,códâychăngởtrên).Lúcnàytôikhôngcònnghĩgìđếnđôitayđãbịhỏngnữa.Trướcmắt tôi chỉ có “chiếncông”đangvẫygọi.Tôinhảy lênrướnngười laovútvềphía

trướcsútbóng.Khôngngờkhiquảbóngvừalọtvàokhungthànhđộibạnthìtôicũngmấtđàngãdụixuống

bãi.Tôingấtđi.Saukhitỉnhlại,tôimớibiếtmìnhđãbịgãymộtcánhtay.Cácbạncõngtôivề.

Đếnngõ,mẹtôihớthảichạyraômlấytôivàkêulên,giọngvừathươngvừagiận:-Taođãbảohọcxongthìởnhàmàchơi,đừngđiđâucơmà.Bâygiờgãytaythếnàycókhổ

khônghởcon.Thôitừràythìcạchđếngiàconnhé!Đaulắmnhưngtôivẫncắnrăngchịuđựngkhôngkhóc,vìtôihiểuviệcnàychínhdomình

gâynênchứkhôngphảiai.Saumộtthángbóbột,vếtthươngđãlành.Tôitưởngtừnaymìnhsẽkhôngbaogiờcònbiết

quảbónglàgìnữa.Nhưngkhông,chỉsauđóvàitháng,nhìncácbạnchơi,tôikhôngthểnàođứngyênđược.Tính

sôinổihiếuđộngcủatuổimườibốn,mườilămđãthôithúctôinhảyvàosânbãivàthếlàtôilạitiếptụcchơibóngđávớitấtcảlòngsaymêhamthíchnhưcũ.Tôiđãthậntrọnghơn,khôngcònnhữngphút“nóngmáu”nhưtrướcnữa.Hễthấydángbốmẹđiqualàtôivộivànglẩnđiđểgiữ“bímật”.

N

C

19-TÌMNGUỒNGIẢITRÍNGAYTRONGBÀIHỌCgoàicáctròchơithểthao,tôicòntìmranguồngiảitríngaytrongbàihọc.Cáchgiảitrí

nàyvừagiúptôihiểuthêmđượcbàivừalànhữngtròchơirấtlýthú.Mộtthínghiệmvậtlý,mộtđồdùnghọctoán,mộtmôhìnhđịalý,mộtthínghiệmhóahọc,

mộtbảnđồlịchsử...đềulànhữngviệcrấthấpdẫn,lôicuốntôi.Mộthômtrờiđãchạngvạngtối,tôivẫnmảimêngồiđắpmôhìnhnúitronggócnhà.Vụtnhớtớimộtcâucadao,tôiliềnđọctướnglên:

ôngchanhưnúiTháiSơnNghĩamẹnhưnướctrongnguồnchảyra.

Mẹtôitừcửabướcvàohỏi:-Tốirồi,màylàmcáigìmàầmlênthếcon?Dườngnhưkhôngđểý,tôivẫnsaysưangồilàmviệcvàtrảlờiquaquýt:-Dạ,connghịchvớvẩnmộttíthôi.-Nhưngnghịchcáigìchứ?Nóirồimẹtôixămxămbướcđến.Tôiimlặngngồidịchrabên.Khiđãcúixuốngnhìnđinhìn

lạivẫnkhônghiểutôiđịnhlàmgì,mẹtôiliềnchặclưỡi:-Trời,màynghịchcáigìmàmộtđốngsùsụthếnày?Taochẳngnhìnracáigìcả.Rồichẳngđợichotôikịptrảlời,mẹđãđưataybưnglên.Thếlàcả“côngtrình”màtôivừa

khởicôngxâydựngphútchốcđãtantành.Mẹtôihốthoảngnóichữa:-Chếtthật,thếmàmàykhôngbảomẹtrước.Taocứngỡlànóchắclắm.Màmàyđịnhlàmcái

gìđấy?Tôiđưachânnhặtnhữngcụcxỉvừabịđổđểgọnvàomộtchỗrồinóichậmrãi:-Đâylàmộthònnúigiảconđịnhxâyđểlàmđồdùnghọctập.Vìxâybằngvữavôi,lạichưa

xongnênmớidễđổnhưvậy.-Thôicứđểđấymailàmlạiconạ.Trongnhàcòngóiximăng,maimẹđưachomàxây.“A,thếthìnhấtrồi.Cógóixi-măngthìcònlogìnữa.Cứxâymãibằngcáivữavôichếttiệtkiathì

khómàthànhcôngđược.Hơiđộngvàođãrữarangay.Nhấtlàmìnhphảidùngđôichânđểxâynênlạicàngdễđổ.Thôiđược,maicóxi-măngmìnhcốgắngxâylạithậtđẹp”.Tôithầmnghĩvàmỉmcườitrongbóngtốiđangtrànvàonhà.Thugọncác“nguyênliệu”dụngcụvàomộtchỗ,đưahaibànchânxoaxoavàonhau,tôiđứngdậyvânglờimẹraaorửachân.Trongnhàmẹtôiđãđánhdiêmthắpđèn.Ngồivàobànhọc,tôivẫnkhôngthểnàotậptrung

họcđược.Nhữngýnghĩvềviệcxâynúingàymaicứlởnvởntrongđầu.Chiềuhômsau,làmbàixong,tôibắtđầulaovàocôngviệc.Khókhănđầutiênlàviệcđilấycát.Nếucóđôitaybìnhthườngnhưcácbạnthìchuyệnrất

đơngiản.Chỉviệcrasaunhàlàtôicóthểtùyýmuốnvốcbaonhiêuđemvềcũngđược.Nhưngthựctếkhôngchotôilàmnhưvậy.Khắcphụcbằngcáchnàođây?Haynhờaigiúpvậy.Nhưngcóaiởnhàđâu!Bốmẹthìđilàmđồngchưavề.SangnhàBằng,Bằngcũngđivắngnốt.Bănkhoănmãitôimớinghĩracáchđeobalôrasaunhàdồncátvàođấymangvề.Hômnọđinhặtxỉvôicáchxanhàhaibacâysố,tôicũnglàmnhưvậy.

T

Cócátrồi,tôidùngrăngcắncángáoraaomúcnước.Phacátvàxi-măngvớinước,tôiđượcmộtthứvữakhátốt,vừadẻolạivừachóngcứng.Dụngcụduynhấtlàchiếcthìatôivẫnăncơmhằngngày.Biếtlàmnhưvậylàmấtvệsinh,

nhưnglátnữaxong,lạiđemraaorửabằngxàphòngthìcógìđángngại.Vừaxâyđượcmột lát thìnghengoàisâncótiếngngười.Dừngthìavữađangxâydởtrên

chân,tôingẩnglênnhìnvànhậnngayraBằng,Tam,Phụ,Cácbạnbướcđếnchỗtôilàm.Bằngngồixổmxuống,đảođầunhìnkhắpcáimôhìnhxâydở,

hỏitôi:-MàyđịnhxâycáigìthếnàyKý?Bỏthìavữaxuốngđất,tôiđáp:-Taoxâycáimôhìnhnúiđây.Chúngmàythấythếnào?Bằngchépmiệng:-Trời,việcgìphảikhổthế.Thầygiáocóbảolàmđâu.Thôi,bỏđấyđichơivớibọntao.Bằngchưanóixong,thìTamđãchenvào:-Thầyđãkhôngbảolàmthìtaocạchđấy.Màythừathờigiannênchỉbàyvẽchocóviệcthôi.Phụcãilại:-Ồ,saochúngmàylạinóithế?Kýnólàmvậylàcótráchnhiệmcaolắmđấy.-Phụravẻnhấn

mạnhhaitiếng“tráchnhiệm”.Nónóingọng,ngherathànhtránhnhiệm!Mộtphútimlặngtrôiqua.Tôigượngcườiđáp:-Thôi,mặckệchocáccậunói.Việcmìnhmìnhcứlàm.Rồinómuốnrasaothìra...Chiềunay

mìnhkhôngđichơivớicáccậuđượcđâu.Nhấtđịnhphảiởnhàlàmxongcáinàyđã.-Ừ,thìcậuởnhàlàmcáinày.Chẳngchơivớibọntaothìthôi.Nào,chúngtađiđiBằng,Phụ

ơi.-Tamnóilớnvàđưataydiễntảsựbấtđồngcủamình.CucậuđangđịnhchuồnracửathìPhụđãkịptúmáokéogiậtlại:-Nào,nào!Cácôngđừnghăngtiếtvịtquáthế.ĐùaKývậychovuichứmàyđịnhvềthậtđấy

à?ỞlạixemKýnólàmthếnàođã.Thôiđừng“hâm”nữaông“Tamđạigàn”ạ!Tam,Bằng,Phụmỗingườimộttaygiúptôixâytiếp“dãynúi”.Nhưngrủithay,khisắpxây

xong,luốngcuốngthếnàomấyđứalạilàmđổsập.Chiềuhômsau,mộtmìnhtôilặnglẽngồixâylạitừđầu.Kểcảlầntôilàmđổthìđâylàlầnthứ

tưtôiphảixâylạicáimôhìnhkỳquặcnày.Rútkinhnghiệmnhữnglầntrước,lầnnàytôichúýthậntrọnghơn.Lúcđầuxâycòndễ.Saucànglêncaocàngkhó.Nhấtlàxâyđếncácđỉnhcàngđòihỏicông

phuhơn.Cónhiềuđỉnhcònxâytoànbằngnhữnggiọtxi-măngnữakia.Xúcxi-măngvàothìa,tôigiơlênlắclắcchonótừtừnhỏgiọtxuống.Cứnhưvậygiọtnàychồnglêngiọtkhácdầndầntạothànhnhữngđỉnhcaovút.Nhưngkhôngthỏamãnvớikếtquảvừađạtđược,tôilạinhỏtiếpcácgiọtxi-măngxuống.Thếlàlậptứcchúnglạibịđổsập.Nhiềungọntôikiêntrìxâyđixâylạihàngchụclầnmàvẫnchưathành.TôiđứngdậyrasânxốnxangvàhứngchíđọclênhaicâuthơcủaTốHữu:

huavánnàytabàyvánkhácCócanchimiễnđượccuộccuốicùng

Kháchẳnnhữnglầntrước,tôikhôngxâyliềnmộtlúcnữa.Mỗilầntôichỉxâyvàicụcxỉhoặcnhỏthêmvàigiọtxi-măngrồiđểchochắcmớixâytiếp.Cứnhưvậychiềunàysangchiềukhác,ngàynọtiếpngàykiachẳngkhácgìconkiếnxâytổ,cuốicùngtôiđãxâyxongchiếcmôhìnhsaugầnmộtthángvấtvả.Chiếcmôhìnhnúimi-ninàyđược tôihoàn tất trênnềnmộtmiếnggỗnhỏdiện tích chỉ

nhỉnhhơntờgiấykhổthếpmộtchútvớihàngchụcđỉnhcaothấpnhấpnhô,chứatronglòngnólàcáchangđộngvớinhiềuhìnhthùkỳdị,lạicócảnhữngthạchnhũrủxuốngrấtkỳkhu.Hôm“khánhthành”ngoàiBằng,Tam,Phụcòncócảmấyđứacháugọitôibằngchúởnhàsát

bên.Đứanàocũngtrònmắtchỉtrỏ,nhìnđingắmlạitrongtiếngtrầmtrồxuýtxoakhôngngớt.CuTảnmộttayníuáotôimộttaychỉvàochiếcmôhìnhnúi,nóihồnnhiên:-Chúchocháuchơichungvớinhé!CuCáchsợanhtranhmấtphầncũngvộilêntiếngvớigiọngcònngọnglíu:-Ứ,chúchocháuchơ...ơichungcơ!-Đượcrồi,chúsẽchocảhaichơichungluôn.Nhưngcáccháunhớphảitrônggiữchochú.

Khôngđượcchoaiđộngtayvàonhé!Mấybáchàngxómđếnchơiaithấycũngkhôngtiếclờitấmtắc,liềnbànvớibốtôinênđặt

chiếcmôhìnhnúiấyvàogiữatủkínhđểtrưngchođẹp.Đượcbốvuivẻbằnglòng,Bằng,Tam,Phụliềnnhanhchónggiúptôichuyểnnótừgócnhàlênđặttrangtrọngvàongayôgiữacủachiếctủkínhcổkínhnhưýmấybáchàngxóm.Buổi“khánhthành”kếtthúcvuivẻbằngbữaliênhoanthỏathíchvớilạcrangcùngkhoai

langluộcmàmẹtôivừabêtừbếplên.Mộtngàykiathầyhiệutrưởngpháthiệnraliềnyêucầutôichongườiđếnđưaluônchiếcmô

hìnhnúiấyvềtrưngtrongphòngtriển lãmđồdùnghọctậpcủatrường.Vàcuốicùngcũngtheogợiýcủathầy,tôiquyếtđịnhhiếntặngnóchotrườngđểlàmkỷniệmtrongphòngtruyềnthống.

T20-TINVUIBẤTNGỜôiđếnnhàthầyVịnhdạytoángiữamộtchiềuxuânấmáp.Câyđàotrướcnhàthầymớihômnàocòntrơnhữngcànhkhẳngkhiunayđãkenđầynhữngchùmhoanhạt.Đốidiệnvớimảnhvườnnhỏlàmộtngôinhàtranhbagianhướngrađườngcái.Tôibướcvàosân,rồilặnglẽđếncửangóvào,thấythầyđangcúixuốngbànlàmviệc.Tôicất

tiếngchào.Thầyngẩnglênđáplạibằngmộtnụcườitựnhiên.Khôngdèdặtgì,tôibướcđếnngồixuống

chiếcgiườngnhỏcócháubéđangngủ.Tôichưakịpnóigì,thầyđãnóimộtcâurấtđộtngột:-ThậtvinhdựnhấtđấyKýạ!Tôingơngáckhônghiểuthầyđịnhnóigì.-Dạ,thưathầysaoạ?Thầycười:-CólẽnàoKýlạichưabiếttinấycơchứ!-Dạ,emchưahềbiếtgìcả.Nhậnthấyvẻchânthànhcủatôi,thầyđưamắtnhìntrìumếnvànângcốcnướccònbốckhói

vừaróttrongphíchrabảotôiuống.Thầytừtừcấtgiọngnhỏnhẹ:-EmvừađượcBácHồgửitặnghuyhiệu.Hiệnnhàtrườngđãnhậnđượcvàsắplàmlễtrao

choemđấy.Phấnkhởinhé!Tôi lặngngười sửng sốt khôngnóiđược câugì. Thầyđưa tay gạtnhẹnhững sợi tóc xõa

xuốngmặtchotôi:-Emxem,Báctuybậntrămcôngnghìnviệcmàvẫnchúýđếnem.Emphảicốgắngnhiềuđể

xứngđángvớisựchămlocủaBác.Đểtránhvẻbốirốixúcđộng,tôibướcrasânđidạoquanhngắmnhữnghạtmưaxuânlong

lanhđậutrêncáccánhhoathượcdượcđỏthẫm,đungđưatheochiềugió.Tôikhôngcònbụngdạnàotrởvàonhàngồivànhờthầygiảnghộbàitoánnữa.Tôichào

thầyvàxinphépravề...Trênđường,tôivừađivừarạorựcsuynghĩ.TạisaotôilạiđượcBácthưởnghuyhiệu?Bácbiếtchuyệntôiviếtbằngchânư?Mànhưthếthìđãcógìxứngđáng!HayBácbiếtcả

chuyệnmìnhvừaxâyđượccáimôhìnhnúi.CóthểBácbiếtđượccảnhữngđiểmtổngkếttronghọckỳvừaquacủamìnhnữachăng?Màhìnhdángchiếchuyhiệuấyrasao?Giữalúcđó,mộtcánhénbỗngvútquatrướcmặt.Tôidừnglạitrôngtheo.Ướcgìmìnhcóđôi

cánhnhưconénkianhỉ.Mìnhsẽlaovútlêntậntrời,xuyênquanhữnglớpmưaxuântrắngmờkiađếnnơiBác.MìnhsẽmạnhdạnnóithậtvớiBácnhữngđiềusungsướngvàcảnhữngbănkhoăn...MìnhsẽđượcgặpBác!Ôi!Tôisungsướngthầmkêulênvànhìntheocánhénchotớikhimờhẳngiữabiểnmưamù

xaxa.Vềđếnnhàthìtrờivừatối.Điềungạcnhiênđầutiêncủatôilàtrênsậpcóbàymộtbộấm

chénmới.Tôiđoánngaynhàvừacókhách.-Mẹơi!Cóphảinhàtavừacóaiđếnchơi?Mẹtôicườiđáp:-Saomàybiết?Nhàtachảcóaiđếnchơicả.

-Không,mẹcứnóithậtđi,rồiconsẽnóivớimẹmộttinvui.Mẹtôikhôngchịu:-Ừ!Thìconnóitrướcđinào,rồimẹcũngnóivớiconmộttinmừng.-Ồ!Thếlàconbiếtrồi.-Tuynóivậysongtôivẫnhồihộpchờcâutrảlờicủamẹ.Mẹtôicầmchiếcđènchaiđặtxuốnggầnchỗtôi:-Thôicótingìthìnóichomẹbiếtđirồicònhọchànhkẻokhuyaconạ!-Vừanóimẹtôivừa

nhẹnhàngnhấcchiếcmũcátmàtừlúcnãytôivẫnquênchưabỏrakhỏiđầu,treolênchiếcđinhđầucột.Trongánhđèn,tôibỗngnhậnravẻkhácthườngtrênkhuônmặtmẹtôi.Nhữngnếpnhăn

trênđôigòmácủamẹnhưđanggiãnra.Tôinhìnmẹ,giục:-Thôi,nóiđimẹ!-Màythìcóbaogiờchịuthuaaiđâu.Taochịumàyđấy.Mẹtôingừnglạichớpchớpmắtnhìntôi,hạthấpgiọngnóinhưđếmtừngtiếngmột:-MàyđượcBácHồthưởnghuyhiệuđấy!-Saomẹbiết?-ThầyĐộlúcchiềuđếnchơinóivớimẹthếmà.Cònmàycótingìnóinốtchomẹmừngvới.-Cũngcáitinấymẹạ!Còncótinnàosungsướnghơntinấynữahảmẹ!-Trời,thếmàtaocứtưởngmàychưabiết.Thôiđènđây,họcbàiđicon.Rồiliệuliệumàđi

ngủchođỡmệt.Sứcđãyếumàcứthứchoàinhưmấyhômvừarồithìốmđấyconạ.Mẹđihọptổsảnxuấtđây.

T21-GIẤCMƠNHỚMÃIrongcănnhàđóngcửakínmítnàychỉcótôivàngọnđèn.BốtôivắngnhàvìđilàmđồngởAnHóamấyhômnay.Bachịgáitôiđãđilậpgiađìnhriêngtừmấynămtrước.Tôilụcsáchrahọcbài.Nhưnghọcmãimàchẳngvào.Tôimuốnlàmmộtviệcgìđó.Ồ,phảirồi,tôisẽviếtmộtláthưgửilênBác.Tôidùngdaoxénmộttờgiấytrắngnhấtđặtngayngắntrướcmặt.Trongđầutôibaosuy

nghĩdồndập,dồndậpnảyra.Nhưngngồimãitôichỉviếtđượcmấychữ:“KínhgửiBácHồkínhyêu”.Lúcmẹtôiđihọpvề, lá thưmớiđượcvẻnvẹnmấydòng.Mẹtôigiụcđingủ tôikhôngnghe,vẫnngồiviếttiếp.Rồimệtquátôingủquênlúcnàokhôngbiết.Láthưtuybỏdởnhưngtronggiấcngủcủatôi,nóvẫnđượcviếttiếpbằngmộtgiấcmơrất

đẹp.TôimơđượcgặpBác.Bácgiốngôngngoạitôiquá.Từbộrâutrắngnhưcướcđếnmáiđầubạc,cảđếnánhmắtlonglanh,nụcườihiềnhậu,tôicũngcảmthấythânthiếtgầngũinhưôngtôi.TôiđưabứcthưchoBácđọc.Bácmỉmcười,ômtôivàolòng,âuyếmxoađầutôi.Khisờđến

haicánhtaymềmoặtcủatôitựdưngBácchaumày,khẽlắcđầu,mắtchớpchớp:“Cháuviếtbằngchânchắclàkhó.Cháunênviếtngắnchođỡvấtvả!”.RồiBácchotôimộtchiếcbútkhôngcầnbơmmựcđểdùngchotiện.Báccònhỏitôicóthíchgìnữakhông.Theonguyệnvọngcủatôi,Bácliềnchotôichiếcthìaxúccơm(chiếcthìacủatôivừabịgãytrongkỳxâychiếcmôhìnhnúi).Biếttôikhôngcầmtayđược,Bácnhẹnhàngbỏnóvàotúiáochotôi.TrongvòngtayâuyếmcủaBác,tôinghẹnngàoxúcđộngkhôngsaonóilênlời.Báclạitựtaybócvàchotôiănrấtnhiềunhữngviênkẹobộtnhưthườngngàymẹvẫnmuaởchợvề.SaucùngBáccàitrênngựctôikhôngbiếtbaonhiêuhuyhiệu.Xanhcó,đỏcó,vàngcó.Chiếc

thìgiốnghuyhiệumăngnon,chiếclạihệtnhưhuyhiệuĐoànmàchịtôithườngđeo.ChiếcnàocũngnổibậtởgiữahìnhchândungBácrựcrỡsắcvàng.Sungsướngquá,tôiđangđịnhvùngrakhỏilòngBácđểchạyđikhoevớicácbạnthìbỗngthấylànhlạnhtrênmá.Tôigiậtmìnhthứcgiấc,ngạcnhiênthấymìnhnằmgọntronglòngbố.Bốđangápsátmávàomátôi.Cáicảmgiáclànhlạnhkiachínhlànhữnggiọtnướcmắtcủabốtôi.ThìrabốtừAnHóatrởvềlúctôiđangngủ.Mẹtôiđãnóicáitintôiđượcthưởnghuyhiệu.Bốmừngquávàogiườngnằmvàômlấytôi.Thếlànhữnggiọtnướcmắtcủabốtràora.

N22-PHÚTGIÂYXÚCĐỘNGhưthườnglệ,sớmnaytôidậyđốtđèntừlúcgàgáy,nhưngkhôngphảiđểhọcbàimàđểđọclạiláthưgửiBác.Saukhiđọcđiđọclạigầnthuộclòng,tôimởcửanhìnrangoài.Trờivẫntốiđennhưmực.Khôngđợitrờisáng,tôixếpsáchvởcùngbứcthưvàotúidết,rồirarửamặtởthaunướcmàmẹtôiđãđểsẵnởcửa.Tôivàonhàthìmẹđangsửasoạnquầnáochotôi.SaukhiđãmặcchotôichiếcáosơmitrắngnõnvàchiếcquầnÂuxanhthẫmcònnguyênnếp,mẹvộivàngđisắpmâmbátdọncơm.Cơmnướcxong,thìBằng,Tam,Phụcũngvừađến.Cácbạnkéotôiđếntrướcchiếcgương

trêntường.Bằngbẻlạicổáo,Phụsửalạichiếckhănquàng,cònTamthìhămhởbỏáovàoquầngiúpvà

lấylượcchảilạimáiđầuchotôi.-Haibáctrông,Kýhômnay“oách”raphết.Chúngtôicùngnhauvừabướcđếncổngtrườngthìtiếngtrốngvàolớpđãvanglên.Ngồivào

bànhọcrồimàtôikhôngsaotậptrungnghegiảngđược.Mộtcảmgiácmừngmừnglolocứxáođộngtâmtrítôi.Haitiếthọctrôiqua,thếmàtôicứtưởngnhưđãlâulắm.Mộthồitrốngvanglên.Mộtlátsau,

trướccộtcờsântrường,họcsinhcáclớpđãtậphợpđôngđủ.ĐếndựlễtraotặnghuyhiệucủaBácHồchotôicócácbáctronghuyệnủy,cácthầytrong

phònggiáodục,đặcbiệtcảbốmẹtôicũngcómặt.Thầyhiệutrưởnglênnóivềquátrìnhhọctậpcủatôi.Vớigiọngấmáp,thầyđãthuhútđược

sựchúýcủamọingười.Nóixongmỗiý,thầythườngdừnglạigiớithiệunhữngđồdùnghọctậpcủatôiđặttrênbàn.Cứmỗilầnnhưvậylàsântrườnglạiồnàolên.Đólàchiếcbàntínhbằngtre,chiếcmôhìnhnúi,quyểnvởsinhvậtvớinhiềuhìnhvẽ.Đó lànhữngbàikiểmtrađượcđiểmnăm(*)vàmộttậpbảnđồtôitựvẽvàtômàu.Tôibướclênnhậnhuyhiệugiữanhữngtràngvỗtaydồndậpkhôngngớt.SaukhigắnhuyhiệucủaBácHồvàongựctôi,báchuyệnủyômhôntôi.TôirunrunđọcláthưgửiBácHồ.Tuylúcsángđãđọcgầnthuộcthếmàbâygiờấpúngmãi

mớiđọcxong.Tôibướcxuốngvàvềchỗngồi,tiếngvỗtaylạidồndậpvanglên.Bằng,Tam,Phụvàmấybạn

ngồigầnxúmquanhtôixemhuyhiệucủaBác.HìnhBácnổibậtgiữamàuđỏchóicủalácờvàmàuxanhlơcủanềnhuyhiệuhiệnrõdòngchữvàngCHỦTỊCHHỒCHÍMINH.Saucùnglà lờiphátbiểucủabốtôi.Vìquáxúcđộnglạichưahềnóitrướcđámđôngnên

ngậpngừngmãibốmớinóiđượccâuđầutiên:“Tôiđãhơnsáumươituổinhưngchưabaogiờđượcsungsướngnhưhômnay...”rồingừnglạimộtlúckhálâubốmớibậpbõmnóitiếp,giọngkhảnđặcgầnnhưmuốnkhóc:-NgàyxưacũngtrạctuổinhưcháuKý,tôiphảiđiởchođịachủđểkiếmmiếngăn.Không

đượcđihọc,mộtchữcắnđôicũngkhôngbiết,lạibịđánhđậpmắngđuổinhưthântrâungựa.Thếmàbâygiờmộtngườitàntậtnhưcháulạiđượcthếnày...-Bốtôiđưataygạtnướcmắt.-Thậtkhôngcóchếđộtathìcontôiđếnphảingồiđầuđườngxóchợmất...Tuykhôngsốngđượcmấygangtaynữa,nhưngngàynàotôicònănđược,nhìnđược,cònthấycontôiđeosáchđếntrườngthìngàyấytôicònmangnặngânnghĩađốivớiCụHồ,vớiĐảng,côngơncủacácthầyvàcácem...Tiếngbốtôinghẹndần.Bốrunrunbướcxuống.

B23-ƯỚCMƠHỌCGIỎITOÁNuổilễđãđểlạitrongtôinhiềusuynghĩsâusắc,mớimẻ.“MìnhphảilàmgìđểxứngđángvớisựquantâmchămsócđặcbiệtcủaBác?”.Trướcđâytôichỉnghĩmìnhphảihọcthếnàođểkhỏihổthẹnvớicácbạn,đểcácbạnkhỏikhinhmình.NhưnggiờphútnàytôimớithấyBácthưởnghuyhiệuchotôitứclàBácđanganủiđộngviênkhíchlệtôi.Nếuhọctậptudưỡngtốt,tôihoàntoàncóquyềnmơđếnmộtngàymaiđầytươnglaitươisángbằngchínhcontim,khốiócvàđôibànchâncònlạicủamình.BướcvàolớpBảytôiđượcthầyTrầnNgọcChâudạytoánvàlàmchủnhiệm.Thầycóthói

quencứđếngiờsinhhoạtlớplạikểhoặcđọcchochúngtôinghetiểusửcácnhàtoánhọcthếgiới.TôivôcùngấntượngkhithầykểvềôngPôn-tơ-ra-ighindùmùhaimắtchỉtựhọcthôiđãtrởthànhnhàtoánhọchiệnđạinổitiếngxứBạchDương(Nga).Tựdưngtrongtôibỗngbừngsángướcmơsẽhọcgiỏimôntoántheogươngông.Nhữngnămhọccấpmộttôihọctoánrấtdở.Mộtthầygiáonói:“Thầykhônghiểusaocác

mônkhácKýhọctốtmàriêngmôntoánthìlạithườngthế”.Chínhtôicũngkhótrảlờiđượccâuhỏiđó.Nếubảotôivìkhôngchămmàdốtthìcólẽkhôngđúng.Hơnhẳncácmônhọckhác,tôiđãmấtthờigiankhánhiềuđểhọctoán.Mọicôngthức,quytắctôiđềuhọcthuộclòngnhưcháo.Thếmàđìđẹtmãitôivẫnkhôngthể

nàongoilênđược.MãiđếnlớpBốn,nhữngcontínhnhânchiahaibaconsốtôivẫnítkhilàmđúng.Cónhữngbàitoán,cáchgiảiđúng,nhưngđápsốlạisai.Lầnthitốtnghiệphếtcấpmộttôisuýttrượtcũngchỉvìcáitínhhaynhầmlẫnấy.Tôiđãnhậnramìnhlàmtoánhaysaichínhvìviếtconsốkhôngđượcrõràng.Consố6có

khiviếtthànhsố0,số5cókhiviếtthànhsố3.Khilàmnhữngphéptínhnhânchiaphứctạpbabốnconsố,tôithườngvìthếmàlầmlẫn.Chiếndịchtấncôngđầutiêncủatôilàtậpviếtlạichothậtrõràngtấtcảnhữngconsốtừ0

đến9.Sauđótôitậplàmrấtnhiềucácphéptínhnhânchiacộngtrừthậtlớn,cóthửđithửlạikỹlưỡng.Saumộtthờigiantậpluyện,tôiđãtiếnđếnhọctươngđốikhámôntoánvàhyvọngcóthểvươnlênhơnnữa.KhôngngờkhihọclênlớpSáurồilớpBảymộtloạtkhókhănmớilạiđếnvớitôi.Môntoán

khôngđơnthuầnchỉlàsốhọcnữa.Nóđãthêmbộmônhìnhhọcvàđạisố.Đángngạinhấtlàhìnhhọc.Songchínhhìnhhọclạilàmôntôithíchthúnhất.Nóiđếnhìnhhọclàphảinóiđếnhìnhvẽ.Vẽhìnhcótốtthìbàigiảimớitốtđược.Vớiđôi

chân,chỉcầncặpchiếcthước,kẻmộtđườngthẳngcũngkhó,huốnghồphảikẻnhữngđườngngangdọclắtléođòihỏithậtchínhxác.Côngviệccủatôilàphảitậpgiữthướcthếnàochochắckhiđặtxuốnggiấy.Cácbạncóthể

dangrộnghaingóntayđèthướcdễdàng.Còntôichỉdùngđượcngóncáichântráiđểgiữ,nênkhiđưabútkẻ,thướcthườngbịchệch.Thếlàbỗngchốcđườngthẳnghóathànhđườnggấpkhúc.Nhiềulầnchiếchìnhcứgầnvẽxonglạiphảibỏđivẽlại.Cóhìnhvẽtớinămbảylầnvẫnchưađược.Thấymấtthờigianlạitốngiấyhaocông,tôinghĩracáchvẽhìnhkhôngcầnthước.Lúcđầuvẽbằngbútmực,néthìnhrunrunnhiềukhimấtchínhxác.Vềsautôibỏbútmựcdùngbútchì.Khivẽcóbịhỏngtôitẩyđivẽlại.Cáchvẽnàygiúptôivẽ

đượcnhữnghìnhtươngđốichínhxác,khigiảibài tậpkhỏiphảinhờcácbạnvẽhộ.Nhưngchưathểthỏamãnvớikếtquảđóđược.Tôisuynghĩphảitìmcáchvẽbằngđượcnhữnghìnhđẹpnhưcácbạn.Nghĩalàtôiphảitậpđểcóthểdùngthướcvàbútmựckhivẽ.Tôichuyểnsang tậpgiữ thướckẻbằnggótchân trái.Khivẽ, thướckhôngbịxêxíchnhư

trướcnữa.Nhưngmộtkhókhănmớilạixảyra:Chiếcthướcquánhỏbảnnêngótchânthườngchekhuất

cảhình.Thànhratôitoànphảikẻphóngvìkhôngnhìnrõgìcả.Kếtquảcónhữngđoạnthẳngcầnngắnthìlạikẻdài,cónhữngđoạncầndàilạikẻquángắn.Thậmchícókhimuốnvẽđườngthẳnglạingoặcluôncảhìnhgótchânvàobàithànhhìnhvòngcung.Khắcphụcbằngcáchnàođây?Thaothứcmãitôimớinghĩracáchlàmmộtcáithướcthậtrộngbản,cóchuôicắmbêntrên.

Bâygiờtôikhôngtìthướcbằnggótchânnữa.Tôidùngngayngónchântrỏvàngóncáicặplấychuôiấnthậtchắcxuốnggiấy.Vớisángkiếnnày,tôiđãvẽđượcnhữnghìnhkháchuẩnxác.

Tôitưởngthếlàmọichuyệnđãổn,tôikhônglovềviệcvẽhìnhnữa.Nhưngkhông.Mộthômvừavềđếnnhà,tôiđãvứtchiếctúisáchxuốngphảnlêngiườngđinằm.-Saothếhởcon?Đãlạisaynắngrồichứgì!-Mẹtôibướcđếncúixuốngnhẹnhàngđặtbàn

taylêntrántôi.-Trời!Đầunónghầmhậpthếnày.Thếmàlúcsángmẹbảomangmũđimàycứkhôngchịu.Thôinằmđấymẹđitìmítraumávềphanướcđườnguốngchođỡmệt.-Không,conkhôngsaođâumẹạ!–Tôiquaynhìnmẹnóikhẽ.-Khôngsaomàngườilạinóngnhưhònthanthếnày!-Mẹtôinhổmngườilấychiếcquạt

giấytrênđìnhmàn,vừaquạtchotôivừahỏitiếp,giọngđầyloâu:-Cònmặtmàysaotrôngcứđỏnhưgấcthếkia?-Dạ,cólẽvì...-Vìsao,haybịngãrồiđấy?-Khôngphảiđâu.-Thếvìsaothìnóiđichứcon,chomẹcònbiếtcáchchạychữachứ.-Mẹtôinghiêngngười

xuốnggầnsátmặttôichờcâutrảlời.-Vì...vìconvừalàmbàikiểmtratoánkhôngxongmẹạ!-Tôiấpúngđáp.-Trời,cóthếmàcũngphátsốtphátnóng,làmtaohếtcảhồnvía...Nhưnglàmsaolạithếhở

con?-Vìbàikiểmtratoáncóbàidựnghìnhrắcrốiquámàconlạichưabiếtquaycom-pa.-SaoconkhôngnhờTam,Phụlàmhộcho?-Conkhôngmuốnphiềncácbạn,mẹạ!Đểanủitôi,mẹhạthấpgiọngnói:-Thôiđừnglolắnglàmgìnữa.Dậymẹphanướcchanhđườngchomàuống.Tôingướcnhìnmẹvànói,vẻlàmnũng:-Maiđichợmẹnhớmuachoconchiếccom-pamớinhé!Cặpmãichiếccom-patrongchânmàtôivẫnloayhoaykhôngbiếtquaythếnào.Quayphải

cũngvướng,quaytráicũngvướng.Ngónchântôicứcứngđờ,khôngtàinàoxoaycom-pađi

được.Luốngcuốngmãi,mũicom-pađãxétoạccảmấytrangvởmàtôivẫnchưavẽđượcmộtvòngtrònnào.Kểtừhômđượcmẹmuachocom-pa,ngàynàotôicũngtậpquaynhưvậy.Khôngkểtrưa,tối,

hễlúcnàorỗitôilạitập.Tậpcảlúcchờbữaăn.Nếumẹkhônggiụcđingủthìcólẽnhiềuđêmtôithứctrắngđểtập.Thếmàđãhơnmộttuầnliềnvẫnchưacókếtquảgì.Nhiềulần,Phụnói:-Đểtớquaygiúpcho.-Không,nhấtđịnhtớphảitậpquaychođược.Tôikhôngquaycom-pabằngmộtchânnữa,đổisangtậpquaybằnghaichân.Tôidùngchân

phảigiữchuôivàđưachântráicặpvàocàngcógắnbútchìđểquay.Nhưngrồitôivẫnkhôngvẽđược.Cốgắnggòbànchân,tôicũngchỉvạchđượcnửavòngtrònlàhếtcỡ,mànửavòngtrònđócũngchệchchoạcđứtquãngrấtnhiều.Tôichợtnảyracáchquayhailần.Saukhiquayđượcnửavòng,tôinhấccom-palênxoaytờgiấylạiquaytiếpnửakia.Giácóchiếccom-patốtkhôngthayđổikhẩuđộthìcólẽtôiđãthànhcôngrồi.Biếtlàmsaobâygiờ?

G24-CHIẾCCOM-PACỦANGƯỜIBẠNTHÂNCHƯAQUEN

iữalúcđómộtchuyệntìnhcờđãxảyra.Thườnglệnhưbaotrưakhác,trưahômấyđihọcvề,tronglúcchờcơmtôilụcsáchra“xào”bài,thìôi,mộtchiếchộptogầnbằngtrangvở,màuđỏsẫmnằmngaydướiđáytúisách.Tôingẩnngườikhôngbiếtaiđãbỏvàođấy.Tôirunrunmởravàngạcnhiênthấymộtchiếccom-paTrungQuốcmạkềnsángloáng,cùngmộtchiếcbưuảnhhoahồngvàmộtbứcthưngắn.Tôivộivàngcầmláthư:“ThântặngNNK,ngườibạnmếnphục,mónquànhỏnàylàmkỷniệm.Chúcbạnmãimãivui

khỏevàvươnlênkhôngngừng.Ngườibạnthânchưaquencủabạn.Kýtên:L.”Đọcxongbứcthưtôixúcđộngđếnứanướcmắt.TôinghĩmãivẫnkhôngđoánraL. làai.

Chắcmộtbạntronglớp.Nhưngtạisaolạilà“ngườibạnthânchưaquenbiết”?Tronglớpnàycóaimìnhchưaquenđâunhỉ.MộtnămlớpSáuhọcvớinhaurồichứítgì.Màsaobạnấylạitặngmìnhchiếccom-pa?Cóphảibạnbiếtmìnhđangcầncómộtchiếccom-pathậttốtnhưthếnày?Buổihọchômsautôimớivỡlẽ:L.khôngphảiaikhácmàchínhlàLiễu,mộtbạngáicùnglớp.Tôinhận rađiềuđókhi thấymấybạngáingồibànbêncứchằmchằmnhìnvào chiếc“com-pakỷniệm”tôiđangtậpquay,cườikhúckhích.Kháctấtcảcácbạncùnglớp,LiễukhônghọclớpSáuvớitôi.ĐầunămhọclớpBảynàybạn

mớitừtrườngcấphaiHảiTiếnchuyểnvề.VừagặpLiễu,tôiđãnhậnngayravànhớđếnmộtkỷniệmkhásâusắc.TôiratrườngcấphaiHảiTiếnbáocáođiểnhìnhvàomộtbuổichiềumưamùaxuân.Đấylà

saucáingàytôiđượcBácthưởnghuyhiệuhồicuốilớpSáu.Tôinóixong,mộtbạngáitừtronghàngbỗngđứngdậy,taycầmchiếckhănquàngđỏmàbạnvừacởitừcổra,xămxămbướclênchỗtôi.Hàngtrămconmắtđổdồnvềphíabạn.Rồitiếngcười,tiếngvỗtayvanglênkhibạnvộivàngđưatayquàngchiếckhănvàocổtôi.NgườibạnđóchínhlàLiễumàtôikhôngngờcònđượcgặplạitrongnămhọclớpBảynày.

Chúngtôiđãnhậnranhau,thếnhưngtôiimlặnggiữkỷniệmấytronglòng.CólẽvìsựhờhữngbênngoàiđómàLiễugọitôilàngườibạnthânchưaquenchăng?Từkhicóchiếccom-pacủaLiễu,côngviệctậpluyệncủatôicóphầndễdànghơn.Lúcquay,

tôikhôngcònsợcom-pathayđổikhoảngcáchnữa,vìnóđượcđiềukhiểnbằngxoáyốc.Bâygiờtôichuyểnsangtậpquaycom-pabằngcáchkhác.Tôidùnghaingónchâncáikẹp

đuôicom-pavàquay.Tôiđãquaytrọnđượccáchìnhtròntonhỏvừaý.Song,đóchỉlàthànhcôngkhiquaytrênvởđểlàmbàitậpbìnhthường.Còngặpnhữngbài

kiểmtrathìtôilạibịlúngtúng.Vìphảiquaycom-patrêncáctờgiấylẻ,nênkhimũicom-paquay,tờgiấycũngxoaytheo.Thànhratôirấtkhóđiềukhiểnchomũichìvạchratrêngiấy.Tôilạisuynghĩ:tôikhônglàmcácbàikiểmtratoánvàogiấyrờinữamàđóngthànhmộttập.Đểkhilàmbàixongnhanhchóngcóbàinộpchothầytôinghĩracáchdùngkimchâmmộtđườngthủngởgáyquyểnvởnhưđườngviềnnhữngcontem.Làmxongbàitôichỉviệcxéroạtmộtcáilàđãcóbàinộpchothầy.Songcáchlàmnàyvẫnchưavừaý,tôicảmthấycònbịbóbuộcnhiềuquá.Tôimuốnlàmthế

nàochỉdùngmộtchâncũngquayđượccom-patrêngiấynhưcácbạndùngtay.Quátrình tậpquay từ trướcđã làmngónchântôi trởnênmềmmạinêntôi tin làsẽ làm

được.Mộtlầnđangtậpquaycom-paởnhàthìbấtngờLiễuđếnchơi.KhôngmuốnđểchoLiễubiết

việcmìnhtậpnênkhithoángthấybóngLiễutừngoàingõtôiđãvộivàngbỏchiếccom-pavào

hộp,cấtkíntrongtủ.TôirasânđónLiễu.ĐâylàlầnđầutiênLiễuđếnnhàtôichơi.Vẻlạlùng,Liễunhìnkhắpbagiannhàmộtlượt.Rồinhưmuốnbiếtrõmấychiếcgiấykhen

màtôiđãlàmkhungbằngtretreotrêntường,Liễulặnglẽbướcđếnngẩnglênnhìn.Mấychiếcgiấykhenđótôiđượctặngtrongnămhọctrước.Liễulạibướcđếnnhìntấmbảnđồtobằngnửachiếcchiếutreongayđầucột,ngạcnhiênhỏitôi:-Kýmuađượcởđâutấmbảnđồlớnvàđẹpthếnày?Tôimỉmcườiđáp:-MìnhgửingườitamuaởtậnNamĐịnhkiađấy.Vẻcảtin,Liễuchămchúngắmchiếcbảnđồ.Độtnhiên,Liễuquayranhìntôinhưtráchmóc:-Ồ,chẳngphải,Kýdốimìnhrồi.Aivẽmàgiốngnhưinthếnàynhỉ?Tôikhôngđáp,chỉđưamắtnhìntấmbảnđồmỉmcười.-HayKývẽđấy?-Liễunhìntôi,lưỡnglự.Quaynhìnkỹtấmbảnđồlầnnữa,nhưchợtpháthiệnrađiềugìbímật,Liễukêulên:-A,đúngKývẽrồi.Thôibâygiờđừngcóhòngmàchốinữanhé?-VừanóiLiễuvừachỉvào

góctấmbảnđồ,chỗtôikýtênvàghingàyvẽ.Biếtđã“lộtẩy”,tôiđànhcườixòathúthật:-Ừ,thìmìnhvẽ.-Cóthếchứ!-Liễureolên,vẻđắcthắng.Tấmbảnđồấyvềsautôiđemtặngnhàtrườnglàmkỷniệm.Đólàtấmbảnđồtổnghợpvềđịahình,khoángsảnvàchínhtrịViệtNam.-SángnayKýtậpquaycom-paphảikhông?-SaoLiễubiết?-Tôingớngườihỏilại.-Cógìmàkhôngbiết.Trôngđâynày.-Liễugiơmảnhgiấychằngchịtnhữngnétchìvòng

cungtrôngrấtbẩn.Tôinhậnrađólàmảnhgiấynháptôivừatậpquaycom-pa,cólẽvôýđểvươngranhànênLiễunhặtđược.Liễuđặtmảnhgiấynhápxuốnggầnchỗtôivànhẹnhànghỏitiếp:-Kýtậpnhưvậychắckhólắmnhỉ.Đãsắpquayđượcchưa?-Cũngsắpđượcrồi.-Kýlấygiấyraquaychomìnhxemvớinhé!ThìraLiễubiếttôitậpquaycom-patừlâu.Nhữngngàytôihíhoáyngồitậpquaycom-paở

lớptrướcđây,Liễuđãchămchútheodõi.Liễubiếttôiđangcầnmộtchiếccom-patốtđểtậpchodễ.Thếlàtronggiờrachơicuốicùngcủabuổihọchômấy,nhânlúctôirasânchơiLiễuliềngiấuchiếccom-pavàotúisáchcủatôi.Liễungồixemtôivẽ.Nhữngkhichântôimỏi,chiếccom-parờira,Liễunhanhtaycầmđặt

vàohộ.CólúcLiễucầmlấybànchântôiđiềukhiểnchiếccom-paquay.Thỉnhthoảngchiếccom-patrệchraxétoạccảgiấylàhaiđứalạitủmtỉmcười.Liễuđưachotôimộttậpgiấynhápvànói:-Đây,Kýcầmtậpnàyquaycom-pachođỡtốngiấy.

TôitiễnLiễuravề,nắngtrưarảivàngkhắpnơi.TôiđứngnhìntheochođếnkhiLiễukhuấthẳnsaurặngtrexanh.

T25-THẦYCHÂUMỪNGLẮMhấytôiquayđượccom-pabằngmộtchân,thầyChâumừnglắm.Thầyđứngnhìntôilàmbàidựnghìnhvàgậtđầunói:-Khálắm,emcónhiềutriểnvọngtốtđấy!Quảthậtbàikiểmtraấytôiđạtđiểmnăm.ThầyChâurấtmếntôi.Thầycógìcũngdànhcho

tôi.Tôithiếugiấythiếumực,thầyđềumuachocả.Cácbạnthườnggọiđùatôilà“concưngcủathầy”.Dùphảiđibộtới5câysốtôivẫnrấtthíchđếnnhàthầychơivàochiềuthứbảy.Nhấtlàđượcthầychothêmcácđềtoánkhóvềlàmlàtôikhoáilắm.Biếtýnênmỗilầntôichàothầyravế,baogiờthầycũngbỏvàotúichotôimộtmónquàrấtđặcbiệt.Thầynóivui:-Đây,quàcủaKýđây.Khinào“ăn”xongnhớchothầybiếtnhé!-Thầyvừacườivừabảotôi.Mónquàđóchínhlàmộtmảnhgiấynhonhỏ,chépsẵncácđềtoánkhóthầymớisưutầm,

chọnlọc.Tôihớnhởđinhanhvềnhà,háohứcmởrađọcđiđọclạinhữngđềtoánđótớithuộclòng.Bàitoándùkhóthếnàotôicũngđinhninhsẽlàmđược.Chiềunghĩchưađược,tôiđểtối.Nếutốichưagiảixongsánghômsautôihẹnmẹgọidậythậtsớmlàmlại.Ngàyhômnaychưaxongngàymaitiếptục.Cứnhưvậy,điđâu,đứngđâu,ngồiđâukhôngmấylúctrongđầutôikhôngthaothứcnghĩvềmộtbàitoánkhó.Cóbàitoánlúcthứchoàivẫnbírị,vậymàtronggiấcmơbỗnglạitìmracáchgiảingonlành.Mộtlầntôiđangngồiăncơm,chợtnghĩracáchchứngminhmộtbàihìnhmàgầntuầnlễrồi

vẫntắctị,tôivụtđứngdậyđếnbànhọclụcsáchbútghilại.Vừangạcnhiênvừabực,mẹtôiđặtbátcơmxuốngmâmtrách:-Conđiênhaysaothế?Đờithuởnhàaiđangbữaănlạibỏđiviếtvớilách.Thấytôiimlặng,mẹlạinói:-Nghiệnhọchảcon?Ngàycũnghọc,đêmcũnghọc,rồicảbữaăncũnghọc.Thôicứngồimà

họcthếchono,đừngănnữaconnhé!Quảthậttôikhôngcònbụngdạnàongồiăntiếpbữacơmnữa.Đốivớitôi,lúcnàychỉcóviệc

giảiđượcbàihìnhkialàsướnghơnhết.ThầyChâurấthàilòngthấytôilàmđượcbàihìnhấy.Mộtbuổichiềutôilêntrìnhbàycặnkẽ

cáchgiảivớithầy.Haithầytròmảimêquá, trờitối lúcnàokhônghay.Vừalúccógiómùađôngbắctrànvềkèmtheomưaphùn.Sợtôiđivềmộtmìnhkhôngantoànthầyliềncầmđènpin,haithầytròkhoácchungmộtchiếcáomưa,thầydẫntôivềtậnnhà.Vừađihaithầytròvừatỉtêtâmsựđủchuyện.Thầykểchotôinghenhữngkinhnghiệmhọctoán.Tôilắngnghetưởngnhưnuốtlấytừng

lời.Thầykểsangchuyệnquêhương,giađình.QuêthầyởtậnLýNhân,cáchquêtôiđếnhơnbamươiki-lô-mét.Thầybảoquêthầyrấtnhiềukhoailangvànhãn.Hètớithầysẽdẫntôivềchơi.ChuẩnbịchokỳthihọcsinhgiỏimôntoáncấphuyệnnămđótôiđượcthầyChâuchọnvào

danhsáchdựkhuyết.Tôivừavuivừabuồn,vừamừngvừatủi.Tạisaothầythươngmìnhđếnvậymàlạikhôngnươngtayxếpchomìnhđượcởdanhsáchchínhthức.Saunàytôimớihiểu:khoahọclàkhoahọc,tìnhthươnglàtìnhthương.Vớithầyhaikháiniệmđókhôngbaogiờlẫnlộn.Mọisựnuôngchiều,chiếucốđốivớikhoahọcđềulàlưỡidaotựsátvớichínhnó.VàquảthậtchínhvớiquyếtđịnhđóthầyChâuđãcứutôithoátkhỏichủquanảotưởng,làm

bừngcháymãnhliệtthêmtrongtôingọnlửatựtrọng,tựái,quyếtchíkhôngỷlạimàtựvượtmìnhbằngnhữngnỗlựckhôngbiếtmệtmỏinhằmchuẩnbịtốtnhấtchokỳthisắptới.Ngàyđêmtôimiệtmàiđắmsaythaothứcvàhạnhphúcđếnrơinướcmắtkhitìmracáchgiảimớichomộtbàitoánkhó.Sựtiếnbộvềmôntoáncủatôicứthếvượtlêntừngngày.Vàmộtngàykiacảlớptôireolênsungsướngkhinhàtrườngthôngbáo:kỳthihọcsinhgiỏitoánvừaqua

tôiđạtgiảinhấttoànhuyện,rồigiảibatoàntỉnh.ThầyChâumừnglắm.Cólẽthầycũngkhôngngờtôilạiđạtđượcgiảinhưvậy.Thầyquyết

địnhbảotôiphảiđếnởhẳnnhàthầyđểthầytrựctiếpbồidưỡngtrướckhithamdựkỳthihọcsinhgiỏitoántoànmiềnBắc.Hiểunỗibănkhoăncủatôi,thầynóiluôn:-Kýđừnglo.Cơmnướchàngngàythầytròtaănchungởtrường.CònsinhhoạtKýcầngìanh

Đẩusẽgiúp(Đẩulàemtraithầy,họctrêntôimộtlớp,trọcùngnhàvớithầy).Vậylàlầnđầutiêntrongđờitôiphảixanhàđitrọhọc.Đêmđêm,tôirấtmuốnngủvớianh

Đẩuđểđượctựnhiên,songthầydứtkhoátkhôngcho.Cólẽthầymuốntôingủchungvớithầyđểcócơhộithầytròthêmgầngũi,chiasẻ,hỏihantôinhữngtâmsựvềhoàncảnhgiađình,vềnhữngbănkhoănvướngmắctrongsinhhoạthàngngàyvàđặcbiệtvềnhữnggìcóliênquantớiviệchọctoán.Songcólẽcáiquantrọnghơn,thầymuốnngủchungđểcóđiềukiệnchămlochogiấcngủcủatôiđượcchutoàn.Thờiđiểmấyđanglàđầumùaxuân.Trờivẫncònlạnhlắm,nhấtlàvềđêm.Baogiờthầycũngđểtôinằmphíatrongnơichiếcgiườngkêsáttườngnhà.Mỗilầntôitrởmình,sợtấmchănbịtrật,thầylạikhẽkhàngquàngtaykéođắplạichotôi.Mộtđêmhaithầytròlêngiườngnằmđãkhálâu,tôivẫnthaothứcchưasaongủđược.Bỗng

nghĩbậtracáchgiảimộtbàitoánkhóđanglàmdởlúctối.Sướngquá,tôitungchănđịnhngồinhổmdậy thìnhớra có thầybêncạnh.Tôiđành lặng lẽnằm im trở lạinhưcũ.Thầybỗngquàngtayômchặtlấytôi:-Kývừamơngủphảikhông?-Dạ,khôngạ.Emchưangủ.Emvừanghĩracáchgiảibàitoánlúcchiềurồithầyạ!Thầyimlặng.Látsauthầymởchăn,vénmànđirakhỏigiường.Tôikhôngbiếtthầyđịnhlàm

gì.Lụcxụcởbànlàmviệcmộtlúcrồithầylặnglẽmởcửađirangoài.Lúcsautôingạcnhiênthấythầytrởvàovớicâyđènthắpsángtrêntay:-Ồ,thầyđixinlửaà?-Ừ,diêmởnhàvừahết.ThôiKýdậyviếtluôncáchgiảibàitoánvừanghĩrađểngủchongon.Tôikhôngngờthầylạihiểuđúngcáibụngcủatôilúcnàyđếnvậy.Tôisướngđếnrơnngười,

tungchănnhảyphốcxuốngđấtquêncảcáilạnhcủađêm.Vừaviếttôivừahămhởnóichothầynghevềcáchchứngminhbàitoánhìnhtrongánhđèndầuchậpchờntrêntấmchiếuthầyvừatrảiragiữanềnnhà.KỳthihọcsinhgiỏimôntoáncấphaitoànmiềnBắcnămđóthầytrựctiếpdẫntôilênthành

Namthamdự,trựctiếpgiúptôimọithứrầyràtrongsinhhoạt.Trướcngàythi,đểtưtưởngthoảimái,tốiđóthầydẫntôiđichơixemmộtvàiphốtrongthànhNam.ThầyđưatôighévàokhuchợRồng,hỏitôimuốnmuagìcứnói.Mộtcậubéquênghèolầnđầutiênlênphốtôicứtrònxoemắtmànhìnmàngắmmàthíchthúbiếtbaothứ.Songvìedètôichỉbiếtlắcđầutừchối.Cuốicùngthầyvẫnmuatặngtôimấythứmàthầynóilàđểchuẩnbịchokỳthingàymaiđượctốt.Mộtthếpgiấytrắngdùnglótdướibàithiđểviếtchodễ.MộtchiếcbútKimTinhđểviếtchotrơn.Mộtchiếccom-paTrungQuốcloạitốtđểvẽhìnhchothuậnlợi.Mộttờgiấythấmđểlàmkhôchữnhanhsaukhiviếtxongmỗitrang.Thầycònchuđáomuamộtchiếcbảngtayconbằngnhựarấtđẹpchotôilàmbìalótchânđểgiữchobàithikhỏibịdơ,bịnhàu.Thíchnhấtthầycònmuatặngtôimộtquảbóngđámi-nimàbấylâunaytôihằngaoước.Buổisánghômsau,khidẫntôiđếntrườngthi(đặtngaytrongTygiáodụcNamĐịnh,gần

phốBếnThócngàynay),thầyghévàotaitôinóinhỏ:-Kýcóđitiểuthêmkhông?Vàonhàvệsinhkiathầygiúpđểthichothoảimáinhé.Ngồisuốt

bagiờchắclàcăngthẳngđấy.Khôngngờsựquantâmcủathầylạicụthểvàtâmlýđếnvậy.Tôiđànhlặnglẽthựchiệntheo

lờithầy.Rờinhàvệsinhbướcđếnphòngthi,nhậnranhữnggiọtnướcmắtcảmđộngcủatôiđangứatràothầyliềnrútmùi-soalauvộichotôi.Thầycười,vỗvỗvàovaitôinóinhỏ:

-VàothithầynhắcKýđiềunàynhé:Đâylàđềthiquốcgianênkhóđấy.Songemcứbìnhtĩnhtựtinmàlàm.Emđừnglolắnggìviệcđượcgiảihaykhôngđượcgiải.Miễnsaoemcứcốgắnglàmhếtkhảnăngcủamình.NhưngKýnhớviếtchữchorõràngthêmnhé.Khônglàthiệtthòiđấy.Mọibàithiđềucắtpháchcả.Nàoaibiếtbàicủaemviếtbằngchânđâu.Trướckhitạmbiệt,nhưnhớravẫncònđiềugìđóbănkhoănvềtôi,thầyliềntheotôibước

vàophòngthi.(Lúcđógiámthịchưatới).Thầyđảomắtnhìnquanhrồilặnglẽbướcra.Látsauthầyquayvào,lầnlượtmangtheohairồibachiếcghếdựa.Thầychọnchỗgầnmộtcửasổnơicónhiềuánhsángkêchâubachiếcghếdựaấyvàonhauvàbảotôingồixuốngđóviếtthử.Bấygiờtôimớihiểuthầyđanglochotôicóchỗngồilàmbàithisaochophùhợp,thuậntiệnnhấtvớiviệcviếtbằngchân.(Ởlớphọchàngngàytôicómộtchiếcbànriêng.Songkhilêntỉnhthithếnàylàmsaomangnótheođược).

Ở26-LÀMCÁNSỰTOÁNlớp,thầyChâucửtôicùngTựulàmcánsựtoán.Tôilolắngkhôngbiếtlàmthếnào.Trờimùađôngthườngsángmuộn.Baogiờmẹtôicũngđốtđènchotôiăncơmtừlúcgàgáy.Khinềntrờivừabàngbạc,cácvìsaovẫncònnhấpnháy,tôiđãvộivàngđeosáchđihọc.Tôiđếntrườngthườngsớmhơngiờvàohọcchừngnửatiếng.TôicùngTựutranhthủnói

cáchgiảicácbàitậpkhómàmìnhđãlàmđượcvớicácbạnyếutoán.Tôiđếntừngbàntraođổivớitừngbạn.Cũngcóbuổitôilênbảngchữabàitậpchungchocảlớp.Chắcnhiềubạnsẽngạcnhiênhỏi,làmsaotôicóthểviếtbảngđược?Phải,tôikhôngviếtbảngđượcđâu.MỗilầnlênchữabàilàtôiphảinhờTựuviếthộ.Tựuvẽhìnhrabảngrồiđứngtránhramộtphía.Tôinóicáchgiảiđếnđâu,Tựunhanhchóngghirabảngđếnđấy.CùngnhómhọctậpvớitôicóTamhơiyếutoán.Haiđứaởcùngxómvớinhau.Hainhàchỉ

cáchnhaumộtquãngngắnnhưngphảiđiquamộtchiếccầunhỏ.HằngngàytôiđếnhọcchungmôntoánvớiTam.Cóbuổitrờimưa,đườngtrơnquá.Chiếccầunhỏrungrinhnhưđưavõng.Tôikhôngbấuđượctayvịn,đếngiữacầugặpcơngiómạnh,thếlàlộnnhàongayxuốngsông.Trởvềnhà,quầnáoướtnhưchuộtlội.Mẹtôitrách:-Khổquá,mẹđãbảoởnhàcơmà.Trờimưatrờigió,nóchânkhỏetaymạnhchẳngđếnhọc

vớimìnhthìthôi.Mìnhđãvậy,hơiđâungàynàocũngđếnnhànó.Màythậtkhôngbiếtgiữmìnhgìcảconạ.Khôngkhéocóbữachếtđấy!Tôirấthiểunhữnglờitráchđầytìnhthươngvàlolắngấycủamẹtôi.Songtôikhôngthểlàm

theolờimẹ.TôiphảicótráchnhiệmgiúpTamhọctốtmôntoán.Trướcđâyvìchưacóýthức,mộtphần

cũngvìchưacókhảnăngnêntôiđãkhôngbiếtgiúpBằngđểđếnnỗinóphảiởlạilớpSáu.Đólàđiềutôiânhậnmãi.NayđốivớiTam,tôisẽcùngTamcốgắngđểđiềuđángtiếcđókhôngxảyranữa.TôivẫntiếptụcđếnhọcchungvớiTamrấtđều,khôngkểmưanắngđêmhôm.Mộtngàykia

Tamthànhthậtnói:-Kýơi!Thôitừmaichúngtasẽhọcchungngaytạinhàcậunhé.QuảthậttừđóTamđếnnhàtôihọcrấtđều.Tamchămhơnvàtựgiáchọchơn.Tamkhông

baogiờbịđiểm2nữa.Cáitên“Tamđạigàn”cũngdầndầnđượccácbạnquênđi.CàngngàytôivàTamcàngthânnhau.Ngàythitốtnghiệpsắpđến,Phụcũngsanghọcvới

chúngtôi.Dướigốcmítxanhumđunặngnhữngquảmítthoangthoảngmùithơm,bachúngtôitrải

chiếungồihọc.Mộtbàitoánkhó,bađứacùngchụmđầutrênmộttờgiấynháp.“Àrarồi,rarồi!”.Thếlàcả

bacùngreolênsungsướng.Cóbuổinóngquá.Họcxong,chúngtôimắcvõngngangquacâymítvàcâyvốiđungđưangay

trênmặtaongồitruybài.Hơinướcphảlêntừnglànmátrượi.Sảngkhoáibiếtbao!-Đượcrồiđấy.Chúngtaxuốngchơibàithôicáccậuạ!-Tôigiục.-Đúngrồi,đúngrồi.Phải

vừahọcvừachơimớikhoáichứ!-Tamnóixongnhảyphốcxuốngđất.Cỗbàichiara.Đókhôngphảilàbộtú-lơ-khơnhưTamtưởng.Đóchỉlànhữngcôngthứctoán

màtôiđãchépsẵn.Cáchchơithậtđơngiản.Tôitấnchobạnconbàicóghivếthứnhấtcủađẳngthức,bạnmuốnthắngphảiđỡđúngvếthứhaitươngứngcủađẳngthứcấy;hoặcngượclại.Hễđứanàođỡsailàcảbọncùngphálêncườiđếnđaubụng.Thậtlàmộttròchơivừahấp

dẫnvừabổích.Đêmđến,nhữngbuổihọckhuyaquáTam,Phụthườngởlạingủchungvớitôi.Vâyquanh

ngọnđènđĩakhônglấygìlàmsánglắm,cóhômbachúngtôiđãthứcđếnquánửađêmđểhọcthi.Mẹtôithứcgiấcthấythếliềnđếngiục:-Chếtthật,họclàmgìmàkhuyathếhởcáccháu.Gàgáyrồiđấy.Thôiđingủđi.Sángmaiđã

phảiđithirồi.Ngủđiđểlấysứcmàlàmbàichứ!Ngoàicửasổ,chòmsaoBắcĐẩusángchóiđangnhấpnháycũngthầmnhắcchúngtôinhư

vậy.

S27-NIỀMVUINỐITIẾPNIỀMVUIaungàythitốtnghiệpchừngnửatháng,thầyChâulạiđếnthămnhàtôi.Tôikhôngnhớrõđâylàlầnthứbaonhiêunữa.Chỉbiếtđãnhiềulầnlắmrồi.Lầnthìthầyxuốngthămsứckhỏebốmẹtôi,lầnthìthầyxuốngđưachotôivàithếpgiấyhaylọmựcrồingủlạiquađêm.Cũngcólầnthầyởchơicảngày,âncầnbảobantôitừnglitừngtívềnhữngđiềucầnthiếtchotudưỡngvàhọctập.Lạicólầnthầymangcảcâyđànvi-ô-lôngđếnvừakéođànvừadạytôihát.Đầunămnaythầymớichuyểnvềtrườngvừadạytoánvừalàmchủnhiệmlớp7B,thếmàthầyđãcoitôinhưđứaemruột.Thầycòntrẻlắm,mớingoàihaimươithôi.Mẹtôibổdưahấuvàranglạcmờithầy.Vừacầm

miếngdưađỏtươiđưatămgảytanhtáchcáchạtđenlánhxuốngmâm,thầyvừahỏithămsứckhỏecủabốmẹtôivàviệcthuhoạchvụchiêmvừaqua.Thầychuyểnsangkểvềtìnhhìnhhọctậpcủatôi.-Kếtquảthitốtnghiệpvừaqua,Kýxuấtsắclắmhaibácạ!Trongbốnmôn,emnóđạtba

điểm5đấy.Rồikhôngđợibốmẹtôikịpnóigì,thầyđãtiếp:-HaibáccònnhớngàycháudẫnKýđithihọcsinhgiỏitrêntỉnhkhông?-Thưathầygiáo,cònnhớchứạ!-Bốtôiđáp.-KếtquảcủađợtthiấyKýcũngđạttốt.CháuvừanhậnđượctinKýđượcgiải5trongsốcác

họcsinhgiỏitoánlớpBảycủamiềnBắcđấy.Tôigiậtthótmình,sungsướnglịmngười.Nhưngchưahếtđâu.Giữalúcấythầylạinóitiếp

vớibốmẹtôimộttinvuikhác:-VàlầnthứhaiBácHồlạigửitặnghuyhiệuchoKý,haibácạ!Thậtkhôngsaonóihếtnỗingạcnhiênvuisướngcủatôilúcnày.Bốmẹtôicàngxúcđộng

hơn.Tôinhìnrõnhữnggiọtnướcmắttràoranơikhóemắtcảhai.-Vâng,emnóđượcnhưvậylànhờcôngơncủaĐảng,củaBác,củanhàtrường.Vàtrướchết

làcủathầygiáođấy!-Vớigiọngrunrun,mẹtôicườiđáplờithầyChâu.TôiđưathầyđếnthămnhàTam,PhụvàcảLiễunữa.NhàLiễutuyởxãHảiQuangnhưng

cũngchỉcáchxómtôichừnghơnmộtcâysố.ThúvịnhấtlàcảhaithầytròđượcLiễumờiđithamquantrênmộtduthuyềnnhỏnơichiếc

hồsenmênhmôngngaysaulàng.Đượclênhđênhtrênsóngnướcêmđềm,lenlỏigiữabốnbềrừngsencaoquáđầutrongngạtngàohươngthơmlantỏamátdịucủalásen,hoasen,nhụysen,haithầytròcứthoảimáimàthảhồnthưởngngoạnvớicảmgiácmêđắm,ngỡngàngnhưđanglạcvàomộtxứsởthầntiênnào.Thầytròtạmbiệtchiếchồsen,chiatayLiễukhimặttrờiđãgầntắtnắng.Trênđườngvề,

vừađithầyChâuvừakhoáctaylênvaitôikhẽhỏi:-EmđãxácđịnhhướngphấnđấutrongthờigiantớichưahảKý?Tôilúngtúngmộtlátrồiđáp:-Emxácđịnhrồi...Emđịnhxinđihọcvẽ.Từlâutôiđãthíchvẽ.Hồihọccấpmột,điểmtậpvẽcủatôibaogiờcũngkhá.Đếncấphaitôi

đãvẽvàtômàuđượcnhữngtấmbảnđồkháđẹp.Quyểnvởghisinhvậtcủatôibàinàocũngcóminhhọadùthầykhôngyêucầu.Tôinhìnvàocáchìnhtrongsáchgiáokhoarồivẽphóngvàovở.Đólàhìnhmộtconếchđangngồi,concáđangbơi,haybộxươngcủamộtloàithúvớirấtnhiềunhữngđườngnétphứctạp.

TôicònphóngtomộtloạtảnhcủacácnhàduhànhvũtrụLiênXônhưGa-ga-rin,Ti-tốpđểtreoởtườngnhàhoặctặngchonhữngbạnnàothíchtronglớp.ChiếcbưuảnhPa-venngồiđọcsáchcũngđượctôiphóngtobằngchìđendánngayởtrước

tủđựngsách-thưviệnnhỏcủatôi.Cóhômngẫuhứngtôinhờmẹtrảichiếuragócsân,saysưavẽcảnhtrướcngôinhàthân

thươngcủamình.Cóchiềutôimảimêngồihànggiờtrênbãicỏsaulàngvẽcảnhquêhương.Cứsaumỗilầnvẽấytôilạithấyyêuthêmngôinhàmình,yêuthêmcảnhlàngquêêmđềmtươiđẹp,lạithấythânthiếtgắnbóvớitừngrặngtre,từngbóngcau,từngchiếccầunhỏ,từngtiếngsáodiềungânngatrongvắtgiữakhôngtrunglồnglộngsắctrờithu.Vàcàngvẽtôicànghammê.Chínhthếnêntôiđãcóýđịnhxinđihọcvẽđểmộtngàykialạiđượctrởvềvẽcảnhquêhương,khiấyhẳnnhữngbứctranhcủatôisẽgiốngvàđẹphơnbâygiờnhiều.Lặnglẽsuynghĩmộtlát,thầyChâulắcđầucườibảotôi:-KhôngnênKýạ!Thầykhuyênemnêntiếptụchọccấpba.TốtnghiệpxonglớpMười,khiấy

emxinđihọcgìchắccũngkhôngkhó.KhôngaikhôngthừanhậnnăngkhiếuhộihọacủaKý.Songnăngkhiếutoánhọcmớithựcsựlàtiềmnăngcủaem.BiếtđâumộtngàykhôngxaemsẽtrởthànhPôn-tơ-ra-i-ghincủaViệtNam.Nhưngbâygiờtrướcmắtemcứphảitiếptụchọclêncấpbachotốtđã.Thầysuynghĩvàthấychỉcónhưvậy,emmớicóđiềukiệnnuôidưỡngvàhiệnthựchóanhữngướcmơđẹpcủamình.Vềnhàsuynghĩlại,tôiquyếtđịnhnghetheolờithầyChâu.Mấyngàysautôinộpđơnxinthi

vàocấpbacùngvớiTam,PhụvàLiễu.Hômấy,trướclúcchiatay,thầyChâuđãtặngtôicuốnsổchéptaynhữngbàitoánhaydành

chohọcsinhgiỏitoáncấpbavàchiếchuyhiệuĐoàncủamình:-Trướclúcxaem,thầyChâucó2kỷvậtnhỏnàytặngKý.MongKýnhậnraởđâynhữnggì

thầygửigắm.Đườngemđichắccòngặpnhiềukhókhănđấy.Nhưngvớiquyếttâmvànghịlựcsẵncó,thầytintưởngemsẽvượtquatấtcả.Vàhyvọngmộtngàykhôngxaemsẽthànhcôngtrênđườngchinhphụcnhữngđỉnhcaomơước.

H28-TÔIĐÃĐƯỢCGẶPBÁCNẾUNHƯ…ènăm1963,tôiđượclàmộttrongnămthiếunhitiêubiểutoànmiềnBắcvềHàNộidựĐạihộiThanhniênxungphongvượtmứckếhoạch5nămlầnthứnhất.ChúngtôiđượcbốtríngồiởhàngghếđầuvàđượcchụpảnhchungvớibácLêDuẩn.Buổichiềungàythứhaicủađạihội,chúngtôilênxevớiniềmvuináonứcsẽđượcđếngặpBácHồtạiPhủChủTịch(theonhưkếhoạchchịGiaothôngbáotừtrước).Xeđikhánhanhmàchúng tôi vẫn cảm thấy sao chậmvậy.Cảnhphốxá tấpnậphaibên

đườngvớibaođiềuhấpdẫnlạlẫmdườngnhưvớichúngtôilúcnàychẳngaicònđểtâmtới.TấtcảchỉngongngóngsaochonhanhđểđượcđếnvớiBác.Đâyrồi,PhủChủTịchđâyrồi.Cảnămđứađềunhaonhaođứngdậyngóquacửaxe.Xedừng

bánh.Chúngtôimuốnàongayxuốngđểchạyvô.ChịGiaophụtráchxuốngxevàralệnhchúngtôiphảingồilạichờ.Vừalúcmộtngườitừtrongnhàbướcravớimáitócbạcphơ,bộáonâunonvàđiđépcaosubướctớibắttaychịGiao.Tấtcảđềureolớntừtrongxe:“A,BácHồ!BácHồ”.Bỗngcótiếngcủaaiđó:“Ồ,saoBácHồlạikhôngcórâuvậy?”.Cảnămđứalạingớra.Không

khítrầmlặnghẳnxuống.VừalúcchịGiaoquaylại:“Cácemơi,thậtbuồnquá!Vìlýdođặcbiệt,chiềunayBáckhônggặpcácemđượcrồi.Ngườivừagặpchị,nóiđiềuđóchínhlàbácVũKỳ,thưkýriêngcủaBácchứkhôngphảiBácđâu”.Cảnămđứa,đứanàocũngxịumặtchưnghửng,nướcmắtcứthếứatràosuốttrênquãng

đườngvề.ChịGiaophảiđộngviên:“Thôicácemvềcứcốgắnghọcchothậtgiỏi,tudưỡngchothậttốt,thựchiệnxuấtsắc5điềuBácdạylàcoinhưđãđượcgặpBácrồiđấy!”.

T29NGHIỆPĐEN-NGƯỜIBẠNMỚIôiđãđạtđượcnguyệnvọng.Vớithànhtíchlàhọcsinhgiỏitoánquốcgia,tôiđượcchuyểnthẳngvàocấpbamàkhôngphải thi.Songđiềuđángbuồncho tôi làTam,PhụvàLiễuđềukhôngđủđiểmđậu.Trênconđườngquêquenthuộcrợpbóngphilaonày,thếlàtừnaytôisẽđivềmộtmình.Rồinhữngsớmnắngchiềumưa,aisẽkhoáchộchotôimộtchiếcáomưa,haysẽđội lạihộ tôichiếcmũchẳngmayrơixuốngđường.Trong lớphọc, liệu tôicó tìmđượcngườibạnthânnàonhưBằng,Tam,Phụ,Liễukhông?Nếukhông,aisẽgiúptôivượtquanhữngkhókhăntrongsinhhoạtvàhọctập!...Bướcvàohọc,tôimớinhậnrakhôngđếnnỗiđánglonhưthế.ThiếuTam,Phụ,Liễu,tôiđãcó

thêmnhiềubạnthânkhác,trongđócóNghiệp.ChúngtôithườnghaygọiđùaNghiệplà“Nghiệpđen”,vìcucậuquêởvùngbiểnnênnướcda

đenghêlắm,đenchẳngkhácgìcủsúngcả.Hômkhaigiảng,vừamớigặptôiởcổngtrường,haiđứachưahềbiếtnhau,cucậuđãnhảybổđếncầmchịtlấycánhtaytôilắcmạnh.“Thằngchanàyởđâumàbuồncườithếnàynhỉ?”.TôithầmnghĩvàbựcmìnhđếnphátcáukhiNghiệpvéntayáotôilênlặnglẽđứngngắmngaygiữađámđông.Ôngbạnngộnghĩnhấykhôngngờlạitrởthànhngườibạnthânthiếtcủatôitrongnhững

nămhọccấpba.Nghiệpngồiởđầubàncuốilớp,kềsátchỗtôi,chỉquamấybuổihọcđầutiên,haiđứađãtỏ

ratâmđầuýhợp.Songcócáilạ,Nghiệprấtítnói.ThấytôicầngìlàNghiệpsẵnsànggiúpđỡchứkhôngmấykhihỏihaychờtôiyêucầu.Trờinóng,thấytôicómồhôilàNghiệprútmùi-soaralauluôn.Chiếcdépcủatôibịđứtquai,

lừalúctôichămchúghibài,Nghiệprútngayquaidépcủamìnhthayvào.Cảmấyquyểnvởtôiviết,Nghiệpcũngđónghộđấy.Chảlàhômấytôimuađượcmấythếpgiấyởcửahàngtựgiáccủanhàtrường,vừabỏvàotúidết,Nghiệpđã“xoáy”mất.Chiềuhômsauvừađếnlớp,Nghiệpsesẽđặtngayngắntrướcmặttôisáuquyểnvở.TôingẩnngườiquaylườmNghiệp,vừagiậnlạivừathấymếnNghiệpquá.Trôngmấyquyển

vởNghiệpđóngthậtcứlàmê.Quyểnnàocũngcóbìađỏlạixénbằngbặnthíchmắt.Vớilòngthươngyêunhiệttìnhnhưvậy,Nghiệpdễdàngnhậnranhữngkhókhăntrongsinh

hoạtcủatôi.Hồiđótrườngtôiphảihọcbuổichiều.Chiếcbàncủatôiđặtlọtthỏmgiữahaihàngbàncao.

Nhữngngàymùađôngtrờitốisớm,đếngiờhọccuốicùngtôikhôngsaonhìnradòngkẻnữa,phảiphóngbútghibừa.Vềnhànhiềukhiđọckhôngra.Muốnmượnvởcácbạnphảiđiđếnhai,baki-lômét.Tôihiểuđâylàmộtkhókhăncảntrởkhôngítđếnviệchọctậpcủamình.Nhưngtôiđãnóiviệcnàybaogiờđâu.ThếmàNghiệpbiếtđượcmớitàichứ.Trongmộtgiờhọc,tôiđangghibài,Nghiệpquaysanghỏivẻlongại:-ChỗKýviếttốilắmphảikhông?Tôingẩnglênnói:-Cũngtôitốiđấy,mắttaocứhoalênchẳngnhìnragìcả.Từbuổihọchômsau,ngàynàođếngiờhọccuối cùngNghiệpcũngđimở toangcác cửa

trongphòng.RồicùngvớiMinh,Bích,Tựu,Do,Nghiệpchuyểntấtcảcácbànlùilênphíatrên.Nhờvậyánhsángtừcửađãchiếuthẳngđượcvàochỗbàntôiviết.

M30-CHIẾCBÀNMỚIột lầnthầyhiệutrưởngLêVănHạpvàothămlớp8Ccủachúngtôi.Thầyngồixuốngcạnhbàntôi,thânmậthỏi:-HiệnnaytronghọctậpKýgặpkhókhăngìnhất?Cócầnđềnghịnhàtrườnggiúpđỡgìcứ

nóithậtemnhé!Tôicònđanglưỡnglự,Nghiệpđãthưangay:-ThưathầycólẽKýcầnđónglạicáibànđấyạ!Cáibànấykhôngnênđóngmặtbằngnhưthế

nàynữa.-Nghiệpđưataykhẽđậpđậpxuốngcáibàntôiđangngồi.-NênđóngchỗviếtcaovànghiênghơnchỗngồimộtchútđểkhiviếtKýđỡphảicúi,thầyạ!TôikhôngngờNghiệplạinghĩracáchcảitiếnchiếcbàncủatôinhưvậy.Chínhtôicũngchưa

baogiờnghĩđếnviệcđó.-Đượcthôi.Tưởnggìchứcóthếthìđơngiảnquá.Kývềvẽmẫuđiemnhé!Thầysẽđưatổ

mộcđóngcho.Chỉđộthứhaituầnsaulàemcóbànmớithôi.Thầyđứngdậycúiđothửchiếcbàncủatôi.Đoxongthầyngẩnglêncười,bảo:-Kýngồiviếtchiếcbànnàychắcchậtchộilắmemnhỉ?Bềngangkhôngđầyhaigangrưỡi,bề

dàicũngchỉhơnbagang.Cáibànmớinênvẽmẫurộnghơnnhiềunữaemạ!À,mànêncóchỗdựanữachothoảimái.Còngỗthìnhàtrườngkhắcloliệu,emcứyêntâm.Thôi,trướcmắtlàngaychiềumaiemvẽxongmẫurồiđưachothầy.Nghiệpđưataycàilạichiếccúcáochotôivàdặn:-Được,Kýcứvềvẽphóngđirồimìnhvẽlạicẩnthậncho.Sángthứhaitôivừađếnlớpđãthấycácbạnxúmquanhbêncáibànmớicủatôi.Mấybạn

đangtranhnhaungồiđặtchânlênviếtthử.Thấytôivào,cácbạnliềnchạyồlạitíutít.-Đây,bànmớicủaôngbạnđây.Viếtthửxemcóvừakhôngnào.Chúngnócứcãivớitớlàkhó

viếthơncáibàncũ.-Mộtbạnnhanhnhảunói,radánghămhởlắm.-Kýthửdựalưngvàochỗtựanàyxemcóthoảimáikhông?-Mộtbạnđứngphíasauđỡlưng

tôingảvàochỗtựa,nóiliếnthoắng.-Chàchàtuyệtlắm,ôngbạnạ!-Thôithôi,màyhãybỏthửchiếctúidếtxuốngtầngdướixemcótiệnkhông?-Mộtbạncúi

xuốngchỉchiếcsàndướigầmbànlátbằngnhữngthanhgỗnhỏ,sốtsắngbảotôi.-Này,cònchỗkêthếnàyđãtiệnchưa,khôngđểchúngtaokêlạicho.Khácvớivẻvồnvãnhiệttìnhnhưcácbạnkhác,Nghiệplặnglẽdangtaynhấcbổngcảcáibàn

củatôiđặtlênphíatrên.Thấycòncậpkênh,mấybạnđứngquanhliềnxúmđếnkêlại.Xongxuôi,tôilấyvởrađặtlênbànviếtthử.Thấytôiviếtcóvẻdễdànghơntrước,cácbạn

mừnglắm.Cácbạnxuýtxoađắcý:-Đấy,rõràngchữKýviếttrênbànmớitốthơnnhiều.Quảthậtcóbànmới,việcviếtláchcủatôiđỡvấtvả.Tôikhôngphảicúinhiềunhưtrướcnữa.

Chỗđặtchânviếtbâygiờcaohơnchỗngồimộtbậc.Khoảngcáchgiữavởvàmắtđượcthungắn.Khiviết,tôinhìnrõhơn.Lúcmỏilưnglạicóchỗdựathoảimáilắm.

N31-ĐỪNGĐỂPHÚTNÀOCỦATUỔITRẺTRÔIĐIHOÀIPHÍ

gồibêncạnhchỗtôi,ngoàiNghiệpcòncóBích,bíthưchiđoànkiêmlớptrưởnglớp8C.Bíchcódángngườithấpbéo,khuônmặtbầubầuvàđôimắtdàihơinhỏ.Thoạtnom,aicũngtưởngBíchchậmchạpítnói.ThựcraBíchlạilàngườirấtsôinổi,nhiệttình.NóichuyệnvớiaiBíchcũngmỉmcười,haicái

málúmđồngtiềntrông“duyên”lắm.HồihọclớpNămởtrườngcấphaiHảiHà,tôiđãhọcmộtlớpvớiBích.Hainămtrờixabẵng,

tìnhcờnaylạiđượcgặpnhau.Ngồitâmsự,Bíchthườngvỗvaitôinói:-Giábiếtvậy,hồiấymìnhcũngxinvềtrườngcấphaiHảiPhươnghọcvớiKýthìhaybiết

mấy.BíchởxãHảiQuang(cùngquêvớiLiễu)nơicónhữngđầmsenrộnghàngchụcmẫumàtôi

đãkểởtrên.Hèvềhươngsendânglênngàongạtkhắpxómlàng.HằngngàyđihọcvềBíchphảiđibộtheoconđườngmònquaxómtôi.Haichúngtôivìthếđã

trởthànhđôibạnđườngthânthiết.NgàynàođếnlớpBíchcũngvàotậnnhàgọitôicùngđi.Bíchsửalạihộtôichiếccổáo,quànglạichotôichiếckhănđỏ.-ChiếckhănnàychắcKýquànglâulắmrồinhỉ?-Bíchnhẹgiọnghỏitôi.-Ừ,gầnnămnămrồiđấy.-ThếKýđãnghĩđếnngàysẽthaynóbằngchiếchuyhiệuĐoàn

chưa?TôibiếtngaylàBíchcóýnóiđếnviệcvàoĐoàncủatôi.TôinhìnBích,đápnhỏ:-Nhấtđịnhcóchứ.MìnhsắphếttuổiĐộirồicòngì.-MìnhcũngmongKýsuynghĩvàcốgắngđểđếnkhiraĐộisẽđượcvàoĐoànngay.Mình

cũngnhưcảchiđoànđềurấtmongvàtinởcậu.ThầyChửtrongbanphụtráchĐộithiếuniêntiềnphongcủatrường,mộtlầnđếnchơinhà

tôi,cũngcặnkẽkhuyên:-Kýnêncốgắngphấnđấuemạ!Đượccácthầyvàcácbạnchúýchămsóc,emcàngphảicố

gắnghơnnữa.TuổiĐộicủaemsắphết.EmphảiphấnđấutrởthànhmộtđoànviênngaysaukhiraĐội.Trướcmắt,emphảikhiêmtốnhọchỏibạnbè,giữvữngdanhhiệumộthọcsinhtiêntiến.NghethầyChửnói,tôibỗngnhớngayđếnchiếchuyhiệuĐoànmàthầyChâutặng.Tựsuy

nghĩvềmình,tôicảmthấyânhận.Quảthậtgầnhaithángqua,từkhibướcvàolớpTámtôihọccóphầnsúthơntrước.Tôibịmộtđiểmbavềtoán.Tôiđãchủquan.Tôicóphầntựphụtronghọctậprồi.LờikhuyêncủathầyChửcóýnhắcnhởtôiđiềunày.Đúngrồi,tôiphảikịpthờisửachữangay.“Hãyphấnđấu.Hãyđừngđểchomộtphútnàocủatuổitrẻtrôiđihoàiphí”.Saukhisuynghĩ,tôithầmnóivớimìnhnhưvậy.Tôibắtđầuđềrachomìnhcáchhọcmới.Mộthômcógiờgiảngvăn.Tôisaysưanghethầy

giảng.Đếnmộtýquantrọng,tôicúixuốngđịnhcầmbútghivàovở.Nhưnglạthay,tôikhôngthấyquyểnvởcủamìnhđâunữa.Tưởnggiócuốnxuốngđất,tôicúixuốngnhìnkhắpcácgầmbànvẫnkhôngthấy.Tôiđoánchắclàmấyôngbạnmìnhgiấuđây.Tôiquayhỏimấybạnngồigầnđấy,nhưngvẫnchẳngainhậncả.Tôiđànhngồilặngnghethầygiảngtiếp.Hếtgiờ, cả lớpđứngdậychào thầy.Thầybước rakhỏi cửa, tôiquaynhìn lại cáibàncủa

mình.Thậtkỳlạ,quyểnvởcủatôibỗnghiệnrangayngắntrênđó.Tôivộimởraxemvàbỗngtrònmắtngạcnhiênkhithấytrêntrangvừaghidởbàihọc,aiđóđãghitiếptrọncảbàihộtôirồi.Tấtcảcótớihơnbatrangchứkhôngít.-Ôngbạnnàobuồncườithếnày.Lấyvởghihộbàingườitamàchảnóigì.Ghilạidàinhưbè

muốngthếnày,họclàmsaomàvàođược.-Tôicườivàquaysanghỏimấybạnchungquanh.Nhưngcácbạncũngchỉnhìntôicười.Chẳngainóigìcả.Chămchúnhìnlạinétchữ,lầnnày

tôinhậnrachữcủaNghiệp.-Nghiệp!Đúngmàylà“thủphạm”rồi.Thếmàcứimthinthít.Taochẳngthíchchơithếđâu.-Ừ,taoviếtđấy.Cóthếmànhậnmãimớira.-Thếtaokhôngghiđượcbàihaysaomàmàyphảilàmthế.-Vẫnbiếtmàyghiđược.Nhưnghômnaytrờilạnhquá.Bọntaongồiviếtmàcũngthấycứng

taynữalàmày.Thấymàymãimớiviếtđượcmấychữ,taobiếtngaylàmàybịcóngchânkhôngghiđược,nêntaolàmthế.-KhôngphảithếđâuNghiệpạ!Khôngphảivìlạnhquámàmìnhkhôngghiđượcbàiđâu.Đây

làcáchghibàinằmtrongphươngpháphọctậpmớicủamìnhđấy.-Sao,lạicóphươngpháphọctậpmớiđấyà?Chomìnhbiếtvớinào?Khônggiấugiếmgì,tôithànhthậtkểchoNghiệpnghetấtcả.Tôichủtrươngghiít,nghelàchính.Tronggiờhọc,baogiờtôicũngđặtsáchgiáokhoatrước

mặt.Khithầynhấnmạnhýnào,tôidùngbútchìmàugạchdướingayýấytrongsách.Tôichỉghitómtắtnhữngýchínhvàovở.Tôicốgắngtậptrungtưtưởng,ngheđếnđâulàhiểuđếnđấy.Vìbàivởbâygiờđãnhiềuhơngấpbộisovớinhữngnămcấphai.Mỗibuổikhôngcònhọc

bốntiếtmàđãhọcnămtiết.Khigiảng,cácthầylạinóinhanh.Mỗilầnghixongbài,ngẩnglênlàthấylưngmỏinhừ.Cókhighikhôngkịp,phảibỏtrắnggiữabài.Cáchghimớinàyđãgiúptôikhắcphụcđượcphầnnàonhữngkhókhănấy.TôitiếptụckểchoNghiệpnghecáchhọcởnhà.Buổitốiđihọcvề,ăncơmxonglàtôibắtđầungồihọc.Đểtậptrungtưtưởngvàhọcđềucác

môn,tôiquyđịnhthờigianhọccụthểchotừngmônmột.Mônnàodễthìítgiờ,mônnàokhósẽnhiềugiờhơn.Vídụhômnaycónămmôn:toán,lý,ngoạingữ,sinhvật,hóa.Môntoáncónhiềuchỗchưa

hiểuvàphảilàmnốtbàitậpnữathìtôiquyđịnhhọctừbảyđếntámgiờ.Mônlýđơngiảnhơn,chỉcầnhọcthuộcđịnhluậtvàmôtảvàithínghiệm,dànhchonónửatiếng,từtámgiờđếntámrưỡi.Cònmônngoạingữ,chàcáimônnàymớigayđây!Thôichonóbốnmươiphút,từtámrưỡiđếnchíngiờmườivậy.Thếlàchỉcònnămmươiphútnữađãhếtgiờhọcquyđịnhrồi.Mônsinhvậtlạivẽhìnhnữa.Cólẽđểphầnchonóbamươilămphút.Ồ,thếthìmônhóachỉcómười lămphút thôiư?Khôngđược, thôi chosinhvậtbamươiphút, từchíngiờmườiđếnmườigiờkémhaimươi.Cònmônhóatừmườigiờkémhaimươiđếnmườigiờvậy.Chiaxonggiờhọccụthểchotừngmôntôiliềnghiragiấy,đặttrướcbànhọcbêncạnhchiếc

đồnghồ.Khikimđồnghồchỉhếtgiờhọcmônnàolàtôichuyểnngaysanghọcmônkhác.Dovậy,khihọcbàitôiphảitậptrungtưtưởngtìmmọicáchhọcbằngthuộctrongsốgiờđãđịnhsẵn.Nghetôinóixong,Nghiệpgậtđầu:-Ừ,tốtđấy!Cáchhọcnàykhôngnhữnghợpvớicậumàcònhợpvớibọnmìnhnữa.Nếucậu

cứduytrìđượcmãi,mìnhtinlàcậusẽđạtkếtquảtốt.

H32-NHỮNGTẤMLÒNGBỐNPHƯƠNGọckỳmộtđãhết.Niềmvuicũngđếnvớitôi.ĐúngnhưlờiNghiệpnói,tôivẫngiữvữnglàhọcsinhtiêntiếncủatrường.Nhưngvuihơn,phấnkhởihơnnữalàđếnngàymùng5tháng4năm1964,tôiđãđượckết

nạpvàoĐoànthanhniênlaođộngViệtNamcùngvớiNghiệp.GiâyphútthiêngliêngđứngtrướccờĐoànhômấysaotôithấyphấnchấnrạorựcquá.Tim

tôiđậpnhanhhơnvàngườitôinhưlớnhơnlênmộtchút.Tôimuốnnóinhiềulắm.Nhưngxúcđộngquá,tôichỉđọcđượcmộtbàithơmàhômtrướctôiđãthứcsuốtđêmđểviết:TÔIVÀOĐOÀNCòngìvuihơnkhimộtconchimnhỏĐãđếnngàyđủcánhđủlôngĐượctungbaygiữatrờixanhxứsởCấttiếngtronglànhcangợiquêhương.CòngìvuihơnmộtđứatrẻnhưtôiHỏngtayrồinhưcánhỏmấtđuôiCóĐảng,Bác,cótựdođộclậpTôiđượcđếntrườngvàlớnthêmmỗilớp.NgàytiếpngàyấmápyêuthươngBaothầycôvàcácbạnmuônphươngĐãchỉchotôiconđườngđiđúngđắnBiếtsốngvìai,biếtđitìmánhsáng...ÔichiếchuyhiệuĐoàngiữangựctôilấplánhTừhômnaysẽlàđôicánhThẳngchântrờitôisungsướngbayđiCóĐảngchỉđường,tôichẳngsợgiannguy.ÍtngàysautrênbáoĐộicóbàiviếtvềviệctôiđượcvinhdựvàoĐoàn.Bàibáocũngviếtvề

thànhtíchtôiđoạtgiải5kỳthiToánlớp7toànmiềnBắcvàlầnthứ2đượcBácHồthưởnghuyhiệu.Mấyhìnhtôivẽvềcácloàiđộngvậttrongvởsinhvậtcũngđượcđưalênmặtbáo.Sauđóítngàytôitớitấpnhậnrấtnhiềuthưtừcácnơigửiđến.CólátừVĩnhLinhgiớituyến,

cólátừmiềnnúirừngTâyBắctrùngđiệp,lạicóláởngaytronghuyện.Trướcđây,hồilớpSáulớpBảy,tôicũngđãnhậnđượcnhiềuthưnhưvậy.Nhiềuláthưcógửikèmtheocảảnhvàquàtặng.MộtcôgiáoởLiênXôđãgửichotôimộtbứcthư,mộtchiếcáopô-pơ-lincócàihuyhiệutênlửavàhuyhiệuLê-nin.AnhNguyễnHữuChỉnh,mộtgiáoviêncấpbaởQuảngNinh,cũnggửitặngtôimộtđôiủngcókèmtheomộtbứcthưngắnviếtrấttìnhcảm:“EmNgọcKýthânyêucủaanh!Từngàycònngồitrênghếđạihọc,anhđọcbáođãbiếttênemvànhữngviệclàmcủaem.Đến

nayxembáoĐộianhlạithấytênem.Anhrấtmừngvàmếnphụcem...Emđãtrởthànhmộtđoànviên,mộtđồngchícủaanh.Lẽraanhphảigọiembằngđồngchí,

nhưnganhthấynhưthếkhônghaynênanhcứgọiKýbằngem.Emcóđồngýkhông?

...NgọcKýạ!Khimớibiếtem,anhđãđịnhtặngemmộtvậtgìđólàmkỷniệm.Nhưnghồiấyanhđanghọcnênchưacóđiềukiện.Đếnnayanhđãracôngtác.Anhbiếtemphảiđihọcđườngxa,gặptrờimưachắcvấtvảlắm.Anhtặngemmộtđôiủng,vớitấtcảtấmlòngchânthànhcủaanh,emvuilòngnhậnlấy,đừngphiềnhànghĩngợigìemnhé!...Ủnganhmuahơirộng,emđicóvừakhông,viếtthưchoanhbiếtnhé!Chúcemkhỏe,phấn

đấuhọcgiỏihơnnữa.Choanhgửilờithămbốmẹ,cácanhchị,cácbạnvàcácthầycôgiáocủaem.Anhcủaem:NguyễnHữuChỉnh”.CũngtrongthờigiannàytôiđượcgặpbácLêĐứcThọkhibácvềthămhuyệntôi.Bácâncần

hỏitôinhữngchuyệnhọctập,tudưỡngvàgiađình.BiếttintôivừađượckếtnạpvàoĐoàn,bácvuilắm.Bácchotôimộtcuốnsách“VấnđềrènluyệnvàphấnđấuvàoĐảngcủathanhniên”dobácviết.Bácmỉmcườixoađầutôivàbảo:-Cháunhưthếlàtốt.Nhưngcháucầnphảikhiêmtốnhọchỏimọingười,phảicốgắngphấn

đấunhiềunữa.Cháuhãyđọckỹcuốnsáchnày,hãysuynghĩvàphấnđấutrởthànhmộtđảngviên.Vềnhàgiởtậpsáchraxem,tôithấytrangđầubáccóviếtdòngchữ:“Chúccháuphấnđấumauchóngtrởthànhmộtđảngviêncộngsảntrẻtuổi”.Báccònchotôicảmộttậpảnhdàycộp.Saucùngbácbỏvàotúitôimộtsốtiềnvànói:-Đây,bácchocháuđểcháumuagiấybúthọctập.Tôicònđượcchụpảnhchungvớibác.Trongảnh,tôiđứngsátbênbác.

M

T

33-CUỐNSÁCHLÀMTHAYĐỔIƯỚCMƠộtmónquàmàtôiấntượngnhấttrongdịpnàylàcuốnsáchThépđãtôithếđấycùng

bứcbưuảnhcóhìnhPa-venđangngồiđọcsáchdoôngPhótiếnsĩvănhọcNgaSê-singửitặng.CácthầydạytoáncấpbaHảiHậungàyđóluônđộngviêntôitiếptụcthamgialớpbồidưỡng

họcsinhgiỏitoánđểcótươnglai.Cácthầydạyvăn,đặcbiệtthầyVũĐứcChử(thầynhậntôilàemkếtnghĩangàythầycònlàsinhviêntrườngĐHSPHàNội)lạikhuyêntôinênphấnđấutừngbướcchuyểnsanghọctốtvăn.Mộtsángchủnhậtthầyđếnthămgiađìnhtôi(tôivắngnhàvìđichơivớibạn).ThầymangtheocuốnNgườinhạcsĩmù,đểtôimượnđọcvớilờinhắngửi:“Emchịukhóđọcvàghicảmxúcvàonhậtký.Cứsuynghĩkỹđi.Thầycảmthấyhìnhnhưnhữngaicókhiếmkhuyếtvềcơthể,vềhoàncảnhhọđềuchọnconđườngnghệthuậtđểthựchiệnướcmơ.Nếu134-TựtruyệnNguyễnNgọcKýemđitheohướngnàytronghoàncảnhcủamìnhnhưvậythầynghĩsẽcónhiềucơhộidễchoemthànhcônghơn”.Mộtthầydạytoánlạigặptôivớilờikhuyênchântình:“Emđitheohướngvăncũngtốt.Song

emnênhiểucánhcửatươnglaichỉmởvớinhữngaicósởtrườngtươngthíchvớinó.RõràngvớiKý,sởtrườngmôntoánlàrấtrõ.Kếtquảemđạtđượcvừaquaởcấphaicàngchứngtỏđiềuđó.Hơnnữagiữatưduytoánvàvănlạihoàntoànngượcnhau.Nếutoánlàlôgicthìvănlàhìnhtượng.Vìvậychuyểnhọcgiỏitừtoánsangvănlàkhôngđơngiảnđâu.Thầysợsẽhỏngcảchìlẫnchài.CólẽKývẫnnêntậptrungpháthuysởtrườngtoánhọccủamìnhsẽthuậnlợichoemrấtnhiều”.Tronglúcđangphânvângiữađôidòngnghĩsuytrăntrở,chưabiếtchọnhướngnàothìcuốn

tiểuthuyếtThépđãtôithếđấyđãđánhthứctrongtôimộtướcmơmới.ĐãcólầntôiđượcthầyHồQuangDiệukểvềcuốnsáchấntượngnàyngàytôihọcvănvới

thầyởlớpBảy.Nhưngkhôngtìmđâurasáchđểđọc.Nhưngườibộhànhgiữasamạcđộtngộtgặphồnướctrong,tôisungsướngđónnhậnmónquàvôgiácủaôngSê-sinnhưđónnhậnmộtbáuvậttrongmơ.Tôimiệtmàiđọcnótrongtâmtrạngháohứcmêsay.Càngđọctôicàngbịhút hồn bởi nhân vật Pa-ven Koocsa-ghin, hiện thân của tác giả Nhi-cô-lai A. Stơ-rốp-sky,ngườiđãmùhaimắt,liệthaichân,cuộcđờitưởngmãibịvâychặttrong“vòngđaithép”củasốphận,vẫnsaysưaphấnđấuđọcvàviết.CuốicùngbằngnghịlựcphithườngôngđãphátungcáivòngđaithépquáiácấyvàtrởthànhnhàvănXôViếtnổitiếng.Tựnhiêntrongtôibừngsángmộtquyếtđịnhmới:Mìnhsẽhọctốtvăn.BiếtđâucũngtrởthànhnhàvănnhưNhi-cô-lai.NhiềuđoạntrongcuốnsáchThépđãtôithếđấytôiđọcđiđọclại,chépvàosổrồihọcthuộc

lòng.Khôngítlần,vìmộtlýTÔIĐIHỌC-135donàođótôibịrơivàotâmtrạngchơivơi,địnhbuôngxuôitấtcả.Nhữnglúcấytrongtôi lạingânvangdòngsuynghĩcủaPa-ven:“Cáiquýnhấtcủaconngườilàđờisống.Đờingườichỉsốngcómộtlần.Phảisốngsaochorasốngđểkhinhắmmắtxuôitaykhôngcógìphảixótxaânhậnvìnhữngnămthángđãsốnghoàisốngphí”.Nhưđượctiếpthêmnguồnsinhlựcmới,thếlàtôi lạiquyếtchívượtquanhữngphútgiâyyếumềmđểtiếptụcphấnđấuvớilòngtựtin,khôngthểđểchođờimìnhmộtphúttrôiđihoàiphí.Vừahọc tốt tôivừa tranh thủghinhậtký, tậpviếtnhữngbài thơđầu tiên.Một trưa trên

đườngđihọcvề,bắtgặphìnhảnhmộtcôthônnữgánhlúađangnhúnnhảyđiquamộtchiếccầutrechênhvênhsoibóngxuốngdòngsôngquê,tôicảmxúcngẫuhứngluônbàithơ:

rêncầuaigánhlúavàngĐềuđềuchânbướcnhịpnhàngquasông

DướicầugươngnướcxanhtrongCũngaigánhlúamênhmônggiữatrời…

Đ34-NHỮNGNGÀYSƠTÁNHỌCĐÊMầunăm1965máybaygiặcMỹđánhpháđếnquêhươngtôi.Trườngtôiphảichuyểnsanghọcđêm.HồiđótôiđanghọclớpChín.Cáibànmớiđóngcủatôirộngrãiđếnvậy,thếmàtrongnhữngngàyhọcđêmnàynóbỗng

trởnênchậtchội.Trênchỗviết,ngoàichiếcđènHoaKỳ,tôithườngchỉđặtmộtquyểnvởghi.Đơngiảnthếmàtôivẫnthấykhóxoayxở.Gặpgiờkiểmtratoánphảidùngđếnbảngsốthìlạicàngphiềnphức.Chữsốtrongbảngđãnhỏ,đèndầulạitùmù.Tôiphảingoẹongười,cúiđầuxuốnggầnsátmớinhìnrõ.Tuyvậyvẫnbịnhầmluôn.Giờkiểmtramộttiếthômấythầychobiếtcònmườilămphútnữahếtgiờmàbàilàmcủa

tôichỉxongcóhơnmộtnửa.Hoangmangquá,tôimímmôimởhếttốclựcmonglàmsaochokịpgiờ.Giữalúcấychiếcđènlạirơixuốngđất.Tôicũngkhônghiểulàtạichânmìnhchạmvàohayvìsaonữa.Khinghe“choang”mộttiếng,tôigiậtmìnhnhìnxuốngthìchiếcbóngđãtanrồi.Mộtbạnngồibàntrênvộicúinhặtlênthắphộ.Ngọnđènkhôngbóngcứrunrunchựctắt.Thấythế,Nghiệpliềnlấybóngđèncủamìnhchụpvào.Tôicúixuốnglàmtiếp,châncứrunrunkhôngsaoviếtthànhchữ.Đãtối lạirốithêm.Xungquanhhầuhếtcácbạnđãnộpbàivàrachơi.Tôiđịnhbỏkhông làmnữa,vìchảmấyphút làhếtgiờnên làmcũngchẳngđượcbaonhiêu.Song, tôiđãkịp trấntĩnh lại.Tôi lấyhếtsứcnín thở, lặng lẽngồi làmtiếp.Khi tiếngthướcbáothubàivừagõthìtôicũngvừađiềnnốtconsốcuốicùngvàobài.-Chà,thậtlàmộtgiờkiểmtratoánđángghinhớ.Tôiđứngdậythởphàokhoankhoáinhưvừatrútđượcmộtgánhnặng.Nghiệptừbànbêncạnhkéogiậttôingồixuống,vừahỏitôivừarútmùi-soaluồnvàoáolau

mồhôichotôi.Lúcnàytôimớinhậnraáomìnhđãướtđẫmtừbaogiờ.Tanhọclúc11giờkhuya.Tôiđịnhđeotúisáchravềthìtrờiđổmưa.Từngloạtchớplóe

sáng.Tiếngsấm,tiếnggió,tiếngmưacứầmầmnhưxoaychuyểncảtrờiđất.Tấtcảcácngọnđèntronglớpđềubịgióthổitắtngấm.Nhìnrangoàitrờitronglòngthấylolo.Nếucứmưamãithếnàymìnhđếnkhôngvềđượcmất.Không,mìnhphảivềbằngđượcđểmailấysáchmàhọcchứ.Hơnnữaởlạithìngủđâubâygiờ.VừalúcấyNghiệpghévàotaitôithầmthì:-Này,chốcnữamàyvềnhàtrọtaongủnhé!Cólẽtrờinàycònlâumớitạnhđấy.Taocómang

áomưađâyrồi.Chà,thậtkhôngmộtbănkhoănnhỏnào,mộttâmsựkínnàocủatôimàNghiệpkhônghiểu

được.PhảichăngbộóccủatôicũnggiốnghệtcủaNghiệp?TôithầmnghĩvàthấykhôngthểởlạingủvớiNghiệpđược,vìcònbaonhiêunhữngchuyệnrầyràtrongsinhhoạtcánhân.TôirấtngạiphảinhờNghiệpgiúpđỡcảnhữngviệcấy.Tỏýkhôngbằnglòngtháiđộcủatôi,Nghiệpnói:-Màythìlúcnàocũngengại!Cóởlạingủmộtđêmrồisángmaivềmàcũngkhôngchịu.Trời

mưalạikhuyathếnày,đếnbọntaocònchẳngdámvềxathếnữalàmày.-Này,haicậuxìxàovớinhauchuyệngìđấy?-Mộtbóngngườitừphíatrêntiếnlạichỗchúng

tôiđangngồi,hỏiđộtngột.QuagiọngnóitôinhậnngayrathầyhiệutrưởngLêVănHạp.Nghiệpquaysangphíathầy,đáplễphép:-Dạ,thưathầychẳngcóchuyệngìđâuạ!TiếplờiNghiệp,tôihỏi:-Thưathầyđãmấygiờrồiạ?Thầygiơtaylênnhìnchiếcđồnghồdạquang:

-Ồ,thếmàgầnmườihaigiờrồiđấy.Thôiliệutìmcáchnàomàvềkẻohếtđêmmất.Quáiquỷ,saocứmưamãithếnàynhỉ?Thầyngừnglạiđiraphíacửangónhìntrời.TôivàNghiệpcũngrờichiếcghếđứngdậy.Thầy

quayvàonóitiếpvớichúngtôi:-KývàNghiệpcóáomưakhông?-Chỉmìnhemcó.-Nghiệptrảlời.-ThếKýởlạiđâyngủvớithầynhé!-Cólẽemphảivềthầyạ!-Chết,trờitốiđườngtrơnthếnày,emđinămsáucâysốmộtmìnhsaođược.Đượcthể,Nghiệplạitìmhết lờikhuyêntôiphảiởlại.Nhưngtrướcsaunhưmột,tôinhất

địnhtừchối.Saucùngthầyphảinói:-NếuKýnhấtđịnhkhôngởlạithìchuẩnbịvềđikẻokhuyaemạ!NghiệpcũngđừngépKý

nữa...Ồ,cũngđãngơnngớtrồiđấy.Thôi,Kýởđâythầyvềlấyáomưaracho.Quàngxongáomưa,haichúngtôirađếncổng,thầycònđứngởcửadặnvớitheo:-Đườngtrơnlắmđấynhé.Kýnhớđichocẩnthậnkẻongãđấy.Rakhỏicổngtrường,Nghiệpcònđưachântôimộtđoạnkháxamớiquayvề.-TrờitốithếnàyliệumàycóđinổikhônghảKý?Hayquaytrởlạinhàtaođi.-Đãđirồi,

Nghiệpcònquaylạihỏitôi.ĐểNghiệpantâm,tôiđáp:-Khônglođâu.Mìnhhỏngtaychứcóhỏngmắthỏngchânđâumàsợ.Trêncácbụicâybênđường,mưavẫnràoràorắchạt.Vềđếngiữađường,mộttrậnmưalớn

lạiậpđến.Từnglànmưaquấtvàomặtrátnhưnhữngngọnroi.Tốitămcảmặtmũi,tôikhôngsaođi

đượcnữa.Đứnglạimộtlúc,saunhờcóánhchớp,tôimớimờmờnhậnraconđườngmònquenthuộc.Đườngtrơnquá.Tôikhôngtàinàobấmchânđượcnữa.Khôngcóđôitayđểgiữthăngbằng,tôicứnơmnớpsợtrượtngã.Lúcnàotôicũngphảicăngmắtnhìnxuốngchân,dòdẫmtừngbước.Chiếcáomưagặpgiócứbaytốclêntậnngực.Chốcchốctôiphảidừnglạiđưachânlênkéochỗáomưabịcuốnxuống.Nhưngchỉđượcmấybước,cơngióbạcáclạiđếnxôtunglênnhưcũ.Cảngườiướtđầm,tôibắtđầuthấylạnh.Phóngmắtnhìnvềphíatrước,tôivẫnchưanhậnralàngmìnhđâu,ngayđếnmộtánhđèncũngkhôngthấy.Xungquanhtôilúcnàychỉcótiếngmưasầmsập,tiếnggiórítvunvútvàđêmtốimênhmông.Dòdẫmvềđượcđếnchiếccầuxâyđầuxãthìmưađãdầndầnngớt.Vừađặtchânlêncầu,tôi

độtnhiênbịtrượtvàngãhuỵchxuống.Thấyđaunhóiởcánhtay,tôinhậnramìnhbịgãytayrồi.Giữalúcấymộtbóngngườitiếnđếnchỗtôi.Mộtánhchớplóelên,tôithoángnhậnramộtbácgiàchưaquenbiết.Báccúixuốnggầnsát,âncầnhỏitôi.Bácxốctôilênvaivàcõngthẳngvềnhà.Nghetiếnggọi,bốmẹtôitừtrongnhàlậtđậtxôra.Bốchạyđếnđỡlấytôitrênlưngbác.-Trờiơi!Saothếnàyhởcon!Mưagiómàkhôngởlạingủvớichúngnó,lặnlộivềlàmgìcơ

chứ!-Bốtôiđỡlấycánhtayđãbịgãygậplạinhưkhuỷugốicủatôi,nóigiọngthanvãnloâu.Mẹtôitấttảxáchchiếcđènchạyđếnchỗtôi.Cácchịtôi,cácbáchàngxómcũngchạysang.Mẹtôivéntayáonhìnchỗtaygãycủatôi.Nhưngmẹvừasờvào,tôiđãvộikêulênvìđau

quá.Mẹchépmiệngnóidỗi:

-Họcđêmhọchômgìmàlàmkhổthằngbéthếnày.-Đấy,thìcũngchỉtạicáithằnggiặcMỹcảthôi.-Báchàngxómnóichenvào.Mộtlátsauchịtôiđitìmytátrởvề.Bácytádùngnẹptrebăngtạmcánhtaygãyvàđeolên

cổchotôibằngmộtđoạnbăng.Rồibácviếtgiấygiớithiệuchotôisángmaiđibệnhviện.Mọingườiđãravề.Bốtôiđưatôivàogiườngngủ.Lúcnàytôimớithựcsựthấynhứcnhốiở

cánhtay.-Cóđaulắmkhôngcon?Thôicốmàchịuđểngủlấymộtchútchođỡmệt.Sángmaicònđi

bệnhviệnsớmconạ!-Thấytôithaothứcmãikhôngngủ,bốtôikhẽđưataysờlênchỗtayđaucủatôi,ấmgiọngnói.Tôivẫnnằmimkhôngnhúcnhích.Tôisuynghĩvàthầmtráchmìnhươngngạnhquá.Giálúc

nãynghelờiNghiệpởlạingủvớinóthìđâuđếnnỗi.Cảthầyhiệutrưởngcũngkhuyênởlại,thếmàmìnhcứkhăngkhăngravề.Thậtcứgiữmãitínhươngdởthếnàyrồicólúcnguychứchẳngchơi.Saubangàyđiềutrịởbệnhviệntỉnh,cánhtaytôiđãđượcbóbột.Vềđếnnhà,suynghĩđầu

tiêncủatôilàtiếptụchọcthếnàochotheokịpchươngtrình.Giữanhữngngàycuốinămnày,mỗigiờhọclàmộtgiờvàngngọc.Tôiphảinghỉbabuổi,vậylàmấtcảthảymườilămtiếthọc.Khôngthểchậmtrễđượcnữa,ngaybuổichiềuhômđó,nhânlúcbốmẹđivắng,tôiliềnđịnhtìmchìakhóamởtủlấysáchđihọc.Nhưngtìmmãichiếcchìakhóavẫnkhôngthấytămhơi.Tôibiếtngaylàmẹđãchủýgiấunóđiđểgiữtôiởnhàtrướckhiđilàmđồng.Thảonàotốihômquavừanghetôinóichuyệnđihọc,mẹđãđe:-Đấy,cógiỏimaimàycứđiđi.Màycóbiếtthươngbốmẹthìởnhàmấybuổichotaynólành

lànhlạiđã.Ailạivừavềđếnnhàđãhọcvớihành.Khỏirồihọcchánconạ,chảaitranhmấtphầnđâu.Khôngchịuđầuhàng,tôisụcsạotìmkhắpnămgiannhà.Cuốicùngtôipháthiệnrachiếc

chìakhóamẹgiấuởngayđầucộtcạnhcửabuồng.Khôngdodự,tôibắcghếngậmchiếcthướcvàomiệngkhềulấyxuống.Mởxongtủ,tôingạcnhiên:khônghiểusaokhôngthấycuốnvởghinàotrongtủcả.Lạnhỉ?Saolạivôlýthếnày!Giữalúcđanghoangmanghốthoảngnhưvậythìnghengoàicửacótiếngđộng.Tưởngmẹvề,hoảngquá,tôiđịnhđóngsậptủlại.Ồ,khôngphảimẹ,hóaralàBíchvớiNghiệp.Cảhaivừabướcvàođếncửađãcườinóivồnvã:-À,màyđãvềrồià?Chỗđauđỡnhiềuchưa?-Chỗgãycónặnglắmkhông?Đếnbaogiờmàymớicắtbộtđược?Bọntaothậtcólỗivớimày

đấy.Đêmhômấymưagió thếmàđểmàyđivềmộtmình. -Bíchvừanóivừađặtcặpsáchxuốngsập.-Saocậunóithế!Mìnhngãvìmìnhđikhôngcẩnthậnchứsaolạitạicáccậu...Nguyquá!

Hiệnnay khônghiểu saomình tìmhoài vẫn không thấy tămhơi cuốn vởnào trong tủ cả.Khônghiểumẹmìnhmanggiấuđihayđứanàođếnthủtrộmvềcuộnpháorồithìgaylắm!...Khôngbiếttốinayđihọclấyvởđâughibàiđây?NghiệpliếcnhìnBíchmỉmcườirồiquaysangbảotôi:-Bíchlà“thủphạm”đấychứai.-Ồ,thếmàđểtaotìmmãiđếnbựccảmình.BâygiờBíchcómangđâykhông?-Tôihấthàm

chỉchiếccặpsáchcủaBíchnói.-Cóđây.BọnmìnhđãchianhaughiđầyđủcácbàichoKýrồiđây.-Cảmơncáccậu.Cáccậuđốivớimìnhtậntìnhquá!Thếcậubiếttinmìnhngãtừhômnào?-BiếtngaytừhômmẹKýxuốngxinphépchoKýnghỉđibệnhviệnđấy.Xônxaocảlớp.

-Kýạ!Lúcngheđượctin,bọnmìnhcứngâycảra.ĐứanàocũnglolắngchoKý.Cuốibuổihọc,chiđoàncửmìnhvềlấyvởcủaKýđểchiachomọingườicùngghihộbàichocậumấyhômnayđấy!-NóixongBíchmởcặplấymườimấyquyểnvởcủatôiđặtngayngắngiữasập.-NhưnghômnayKýđãđihọcđượcđâumàgiữvở.Đểbọnmìnhmangđighitiếpcho.Nghiệpvừanóivừanhènhẹphanhchiếcáocủatôiranhìnchỗcánhtaybóbộttrắnglốp.-Saolạikhông?Mìnhcũngđichứ!-Tôiđáp.Giữalúcấy,mẹtôiđilàmvề.Sợbốmẹkhôngchođi,tôiliềnhốihảgiụcBích,Nghiệp:-Điđithôicáccậuạ!Nhanhlênkẻomuộnrồiđấy!-Vừanóitôivừanhanhchóngbỏsáchvở

vàotúidếtđeolênvai,xỏdépđứngdậy.Bích,Nghiệp khônghiểu ý định của tôi, tưởngmuộn thật liền vội vàng cầm sách ra sân.

Nghiệpgiậtlấychiếctúidếttôiđangđeo,khoácvàovaimình.-Ký,màycũngđihọcthậtà?-Mẹnhìntôikinhngạchỏi.-Vâng,conđiđây.-Tôiđứnglạicườiđápcầuhòavớimẹ.-Khôngđượcđâucon!Mẹđãbảoởnhàmà.-Mẹnóinhưralệnh.-Ứ,conchẳngởnhà.ĐãcóBích,Nghiệpđicùngvớiconđâyrồi.Bốmẹđừnglo.Thấykhôngthểnàogiữtôiđược,bốtôinghiêmgiọngnói:-Thôi,nóđãnhấtquyếtđithìbàcứđểchonóđi.-Bốtôinóivớimẹtôi,rồiquaysangnói

vớitôi.-Đãđithìcứđiđi.Taovàmẹmàymuốngiữmàyởnhàlàlocáitayđaucủamàyvừamớibóbột,giữađườngnhỡngãlầnnữathìkhốn,chứaimuốncấmmàykhôngđượcđihọc...Đêmnaykhôngcótrăng,lúcvềnhớchờmẹmàyđếnđón,đừngvộivàngmàkhổnhé!Bíchđứngyênlặngtừnãybâygiờmớinói:-Vâng,haibácđừnglonhiềuchoKý.LúcvềbácgáicũngkhôngphảiđiđónKýnữa.Chúng

cháuđãbànvớinhautừhômquarồi.Từnaysaumỗibuổihọc,chúngcháusẽcóngườiđưaKývềtậnnhàchohaibác.-Ừ,thếthìbácđỡlo.Thôianhemđiđikẻomuộn.-MẹtôibướclạigầnBích,hạgiọngnói.Bachúngtôibướcrakhỏisân,nắngchiềuvàngnhạt.Biếttôiđikhôngnhanhnhưmọingày,

Bíchđểtôiđigiữa.Vừađếncổngtrườngthìgặpthầyhiệutrưởng.Thầydẫntôivềphòngriêng.Saukhiđãân

cầnhỏihanmọiđiềuvềbệnhtậtcủatôi,thầymởva-lilấyramộtgóiđườngbảotôi:-ThầycómấylạngđườngchoKývềbồidưỡngđây.Nhớlúcnàothấymệtvàđauquáthì

nghỉđinhé.Liệugiữsứcđểcònhọclâudàiemạ!Đừngthứckhuyaquá.Tiếngtrốngbáogiờvàolớpvanglên.Từphòngriêng,thầyhiệutrưởngdẫntôivàolớp.Thầy

đưagóiđườngchoNghiệpvàdặnmangvềtậnnhàchotôi.Tanhọc,Bíchđưatôivềđếnnhà,thầymẹtôivẫnthứcchongđènngồichờ.Bíchănvộivới

tôixongbátchèđỗđenmẹnấusẵn,rồimẹtiễnBíchravề.NhàBíchcáchtrườngđếnhơntámki-lô-mét.Nhưngvìmớiđượcnhàtrườngưutiêncho

muatheogiácungcấpchiếcxeđạpthiếunhiLiênXônênngaycảnhữngngàyhọcđêmnàyBíchcũngkhôngởtrọ.ThườngngàyBíchphóngxeđivềtheođườngcái.Từngàytôibịngã,Bíchthôiđixeđạp.HằngngàyBíchđivềcùngvớitôitheođườngmòn.VừađiBíchvừabấmđènpinsoichotôitừngbước.DườngnhưsợtôibịngãnênlúcnàoBíchcũngđisongsongvớitôi,cánhtayluônluônởtưthếsẵnsàngbấtcứlúcnàocũngcóthểômchầmlấytôinếutôibịtrượt.

VớisựgiúpđỡcủaBích,củachiđoàn,mặcdùcánhtaytôicònđeobăngbộtnặngtrịch,vừanónglạivừakhóchịu,tôivẫnđếnlớpđềuđặn.Nhưngcóngờđâumườingàysautôilạibịngãmộtlầnnữa.Lầnnàytôibịtrượtởcầuao

cũngvàomộtđêmđihọcvề.Bíchvộinângtôidậy,hốthoảnghỏi:-Trời!Cósaokhông?KhôngmuốnchoBíchphảilolắng,tôilàmravẻbìnhthường,đápthảnnhiên:-Mayquá,vẫnchẳngviệcgìcả.SauđótôicòndặnBíchkhôngđượcnóichobốmẹtôibiếtviệctôibịngã.KhiBíchravề,tôivàonhànằmvậtxuốnggiường.Mẹtôicầmđènđếnhỏi,tôicũngtìmcách

giấu:-Khôngsaođâu,conđixachỉhơimệtmộttíthôi.Đưataysờlêntrántôithấyvẫnbìnhthường,mẹyêntrítắtđènđingủ.Lúcđótôimớitừtừ

trởmìnhnằmquaymặtvàotườngthầmkhóc.Cánhtaybóbộtcủatôibịgãylạirồichăng?Tôicảmthấynhứcnhốighêlắm,chẳngkhácgìnhưcóvôsốmũikimđangchâmvào.Máutrongtay tôivà trongcơ thể tôi cứchạy rần rật.Càngvềkhuya, cơnđaucàngdữdội.Tôi tưởngkhôngthểnàotrởmìnhđược.Gàgáysángrồitôivẫnkhôngsaochợpmắt.“Nhấtđịnhkhôngđểchobốmẹbiết”,tôinghĩthầmvàvậndụngtấtcảsứclựcvịnchânvào

thànhgiườngtừtừdậy.Gắnggượngănxongbữacơmsáng,đợibốmẹđilàmđồng,tôilạivàogiườngnằm.Cơnđauvẫnkhôngngớt.Tôiđịnhkhôngnghĩđếnnónữavàtìmcáchquênđi.Tôimởcửasổngắmnhìnnhữngcànhmítlađàđangxòenhữngbàntaylákhekhemúavuicùnggiósớm.Rồitôilẩmnhẩmđọcthơ.Tôihátthầmthì.Tôiđilangthangrasân,ravườn.Nhưngrốtcụccơnđauvẫnchẳnggiảm.GiậtmìnhnhớchuyệntốinayphảiđếntrườngvớitiếtkiểmtraNgavăntôiliềnmởtủlấy

sáchbútrahọc.Vừangồiđượcmộtlátcơnđaulạinhóilêntậnóc.Tôinằmvậtragiườngtrongnhậpnhòanướcmắt,miênmanvớidòngsuynghĩ:Saođờimìnhlạikhổthế.Chúngnóđãchânkhỏetaymạnhthìchẳngsao.Mìnhđôitayđãliệt.Naymớibịngãgãy,giờlạingã,lạigãynữa.Sốphậnphũphàngvớimìnhquá.Sốngnhưthếthà…GiữaphútgiâyấytrongtôilạihiệnvềhìnhảnhPa-venvớilờitựnhủ“Hãybiếtsốngngaycảkhicuộcđờitrởnênkhôngthểchịuđựngđượcnữa”.Tôiđọctolênrồinghiếnrăngvùngdậy,mộtchânmởsáchmộtchâncầmchiếcthướcdàicứthếgõlạchcạchvàobăngbộtđểgiảmcơnđau,mímmôingồihọcnhưkhôngcógìxảyra.Chiềuđến,Bíchvào rủđihọc, tôi cố làmravẻbình thường, vui vẻđeo túi sáchđingay.

Nhưngrồichỉđiđượcmộtđoạn,thấytôichaumàyimlặng,bướctừngbướcnặngnề,chậmchạp,nhiềulúcphảidừnglạinghỉgiữađườngBíchhiểutôiđangbịcơnđautayhànhhạ.Bíchđịnhcõngnhưngtôikhôngnghe.Hơnnữa tôicũngchẳngbámvàocổBíchđược,nêncõngcũngkhókhănlắm.VừađếnlớpgặpluôngiờkiểmtraNgavăn,làmxongbài,tôitưởngngấtđiđược.Mấyhômsautrảbài,tôikhôngngờvẫnđạtđiểm5.HếtnămhọclớpChín,băngbộtởcánhtaytôimớiđượccắtra.Sứckhỏecủatôigiảmđirõ

rệt.SongkhôngphảiđếnbâygiờmàngaytừcuốihèlớpBảy,tôiđãnhậnrađiềuđó.NgàyấytôinhậnđượcgiấycủabácsĩTônThấtTùnggọilênbệnhviệnViệt-Đứcđểkhám

bệnh.TạiHàNội, trongđạihội“Thanhniênxungphongvượtmứckếhoạch5nămlầnthứnhất”(Tháng7-1963),tôiđượcgặpbácsĩTùng.Lầnnàygọitôilênkhámcólẽbácsĩmuốnxemkỹđôitaycủatôicócòncáchnàochữađượcnữakhông.Nhưngkhámxong,báclắcđầubảotôi:-Nếubiếttrướcnăm,sáunămthìcóthểcònhyvọng.Bâygiờthìmuộnquárồi.Thôicháucứ

yêntâmhọctập.Dùngđôichânthayđôitayvậy.

Rồibácsĩgiớithiệutôiđếnphòngthửmáu.Saukhikhámxong,tôimớirõlàmìnhthiếunhiềumáuquá.Bácsĩchotôiđơnthuốcvàdặnphảigiữgìnsứckhỏe.Theolờibácsĩ,hằngngàytôikhông

đượcthứcquá10giờđêmđểhọc.Khithấymệtmỏiphảinghỉngay.Gầnhainămquasaymêhọctập,tôiquênbẵnglờidặncủabácsĩ.Ngàymưangàynắng,cả

nhữngngàycảmsốt,đầunhứcnhưbúabổtôivẫnđếnlớp.Đêmđếncókhitôivẫnthứcđếnmườimột,mườihaigiờ.Nhưngbâygiờ,sautrậngãytay,rõràngsứckhỏecủatôikhôngđượcbìnhthườngnữarồi.

Ngồihọcxong,đứngdậytôichuếnhchoángnhưngườisayrượu,mắt tốisầmlại.Ngồiđọcsách,trongđầutôicứnghenhưcótiếngvekêu.Cánhtayvừabịgãy,mỗilầntrởtrờithấyvôcùngnhứcnhối.

C35-LỚP10BCỦATÔIuốinămtôihọclớp9(tháng4-1965)phongtràoxungphongnhậpngũđểđượccầmsúngvàoNamchiếnđấuchốnggiặcMỹxâmlượcsôinổibừnglênkhắptrường.CóbạnđãcắtđầungóntaylấymáuviếtđơntìnhnguyệnnhưĐinhThànhTựu,NguyễnBích,cóbạnđãgiấucụcgạchvàotúiđểđủcânnặngkhikhámtuyểnnhưNguyễnĐứcNguyện.Kếtthúcnămhọc,khối9củachúngtôilớpnàocũngcótớigầnmộtphầnbavuivẻ“xếpbútnghiên”lênđườngnhậpngũ.Vìsĩsốquáítnênvàonămhọcmớilớpchúngtôibịxóa“phiênhiệu”,nửalớpvề10A,nửa

lớpnhậpvô10B.Tôiđượcvào10BdothầyNguyễnNgọcLậpdạyvănvàlàmchủnhiệm.Tôinhớmãinhữngbuổi trưa, sau tiếthọc cuối thầyLập thườnggọimình tôi xuốngbồi

dưỡngthêmmônvăntrướcngàyđithihọcsinhgiỏitỉnh.Haithầytròmồhôinhễnhạivẫnsaysưatrongcănphòngtậpthểchậtchộicủathầy.CuốnsổchépnhữngbàithơthầyyêuthíchcủaTảnĐàvàcáctácgiảtrongphongtràothơmới(1930-1945)baonămgiấunơiđáyva-linaythầylôiraduynhấtưutiênchotôicầmmangvềnhàđọc,nhưngdặnphải“bímật”khôngđểaibiết.(Hồiđấynhữngtácphẩmnàybịcoinhưsáchcấm,khôngđượcphéptruyềnbá).Cuốnsổnhỏấyđãhúthồntôilúcnàokhônghay.Tôimêmảiđọcvàchépnghiếnngấunhữngbàithơtâmđắcvàosổvănhọccủamình.Chínhnhữngbàithơấyđãkhơinguồnmởcửachotôiđếnvớithếgiớithơ.Khôngnhữnghếtlòngchămlochoviệchọcvàvuntrồngướcmơchotôi,thầyLậpcòndành

sựquantâmrấtthiếtthựcchogiađìnhtôi.Tôinhớmãimộtchiềuđôngtrờilạnhnhưcắtda,thầyđãtổchứcchocảlớp10BđếnxómtôixớiảichoHợptácxãđểlấyđiểmchobốmẹtôi.Cảlàngaicũngngạcnhiêntrầmtrồvềnghĩacửhiếmcóấycủathầy,củatậpthểlớp10Bthânthươngngàyđó.Nămhọcnàycảtrườngkhônghọcđêmnữamàchuyểnsanghọcbanngàynhưngphântánđi

nhiềucơsởnhỏ.Lớp10Bchúngtôichuyểnđếnhọctrongmộtngôiđềncổkínhcáchxachỗcũchừngmộtcâysố.Phảiđixaquá,tôicảmthấymệtmỏivôcùng.Trongnhà,lúcnàomẹtôicũngtranhthủmua

chanhđểsẵn.Tôirấtthíchănchua.Mỗitrưamẹthấytôiđihọcvềbơphờnằmvậtragiường(vìphảiđibộquãngđườnghơn6câysố)làmẹlạiđưachotôihaitráigọtvỏsẵn.Tôibỏvàomồmnhaingấunghiến,vừađỡkhátnướclạiđỡmệt.Nhữngbuổitốingồihọctrongcănbuồngchekínkhôngchoánhsánglọtrangoài(vìyêucầu

antoànphòngkhôngTÔIĐIHỌC-151thờichiến),nóngnhưhunlửa,muỗinhiềunhưvãitrấu.Nhữngngàynàymẹthườngthuxếpcôngviệc,ngồiquạtchotôihọcsuốtcảbuổitối.Nhiềulầnthươngmẹquá,tìmcáchngănmẹ,nhưngmẹtôivẫnmộtmựckhôngchịunghe.-Cứimlặngngồimàhọcđi.Taoquạtchomàycũnglàquạtchotaonữa.Trongcungcấmthế

nàymàkhôngcóquạtthìđếnchếtnựcconạ!Giámàyquạtđượcthìchẳngnóilàmgì.Mẹtôinóivậychứthựcratôivẫnquạtđượcđấy.Cóđiềuchỉhơikhókhănmộttí,nhưngvẫn

mátratrò.

C36-BĂNKHOĂNKHÓNGHĨQUÁácbạntronglớprấtlochosứckhỏecủatôi.Nghiệpnhiềulầnnóithậtvớitôiđiềuđóvàkhuyêntôiđitrọcùng.-MìnhthấynămnaycậugầyđinhiềuquáKýạ.Khôngbiếtgiữsứccókhiphảinghỉhọcđấy.

Đểđỡđivềvấtvả,cậuthuxếpđếntrọcùngvớimìnhđượckhông?TôihiểutấmlòngchânthậtđócủaNghiệp.SongtôivẫnthấykhôngthểnàonghelờiNghiệp

đitrọhọcđược.Nhữngviệcvặttrongđờisốngtừtrướcđếnnaychưabaogiờtôidámnhờaikhácngoàibốmẹ,anhchịvàcáccháutôi.Bâygiờđitrọhọc,tấtcảtôiphảinhờNghiệpư!Khôngthểnàolàmthếđược.Tất nhiên khi từ chối ý định củaNghiệp tôi khôngnói rõ những lý do ấy. Tôi chỉ trả lời

Nghiệpmộtcáchđơngiản:-MìnhkhôngđitrọvớiNghiệpđượcđâu,vìbốmẹmìnhkhôngđồngý.Thúthậttôichưabaogiờnóivấnđềđitrọvớibốmẹcả.ĐểNghiệptin,tôiđànhphảibịara

nhưthế.VàtôichắctừnayNghiệpsẽkhôngbaogiờcònđảđộngđếnviệctrọhọccủatôinữa.Cóngờ

đâumộttuầnsauNghiệplạithổlộvớitôimộtýđịnhrấttáobạo:-MìnhđịnhnaymaisẽvềtrọhọcởnhàKýđấy,cậuthấythếnào?TưởngNghiệpđùa,tôimỉmcườiđồngýngay:-Thếthìcòngìbằngnữa.Mộtbuổichiều,haiđứangồihóngmáttrênchiếccầu,Nghiệpđãnóithậttấtcảýđịnhcủa

mìnhvớitôi:-Kýạ,nếucậuđồngýthìthứhaituầnsaumìnhsẽdọnvàoởnhàcậuluônđấy.Chẳnggìđây

cũnglànămhọcphổthôngcuốicùngcủachúngta.Rồiracóthểmỗiđứasẽđimộtnơi,vàbiếtđâuhaiđứakhôngđượcgặplạinhaunữa.Nếutrongnhữngngàycóđiềukiệngầnnhaunàymàchúngtakhôngbiếttranhthủsốngchungvớinhau,hiểunhauvàgiúpđỡnhauthìđếnkhiđóhẳnsẽânhậnbiếtchừngnào.HơnnữatừngàyBíchnhậpngũđếnnayKýđivềmộtmình,sứckhỏelạikhôngđượcbìnhthường,nênmìnhlolắm.Nếuởchungvớinhau,chúngtasẽcóđiềukiệngiúpnhauhoànthànhtốtnămhọccuốicùngnày.Rồingàymưangàynắngchúngmìnhđivềvớinhau.Kýsẽđỡbuồnvàđỡvấtvảhơn...Đấy,KýthấycóđượckhôngđểhômnàomìnhvàonóivớibốmẹKý.NhữnglờichântìnhcủaNghiệplàmtôixúcđộng.Tôibănkhoănvàkhónghĩquá.Nghiệpvề

ởnhàtôiquảlàmộthiệntượngkhôngbìnhthường.Cóailạiđitrọhọcmộtnơicáchtrườngnămsáuki-lô-mét?LiệugiađìnhNghiệpcóđồngýkhông?Cácbạntrong lớpcóbàntángìkhông?VàtôicónênđểNghiệpvìtôimàphảichịuthiệtthòithếkhông?SuynghĩmãitôiđịnhkhôngnhậnlờiNghiệp.VềsauthấyNghiệpnhiệttìnhquá,tôikhôngnỡtừchối.Thếlàchođếnhếthọckỳmột,Nghiệpởnhàtôi.BốmẹtôirấtvuikhiNghiệpđãthayôngbà

giúptôimọiviệcvặthàngngày.CàngthươngtôibaonhiêuôngbàcàngquýyêuNghiệpbấynhiêu.Mộtcủlangbùi,mộttráichanhchuahaymộtquảchuốingọt,mẹtôiđềuđểdànhchocảhai.Haichúngtôidùngchungmộtbộsáchgiáokhoa.Đêmđếnngồichungmộtghế,họcchung

mộtbàn.Hằngngàyđicũngnhưvề,khônglúcnàohaichúngtôikhôngbêncạnhnhau.Mộtláthưvừa

bóc,mộttrangnhậtkýchưaráomực,chúngtôiđềuđưachonhauxem.

Vàohọckỳhai,nhàtrườngquyếtđịnhmọihọcsinhlớp10xatrườngtừhaicâysốtrởlênđềuphảiđitrọhọc.LầnnàyNghiệplạikhuyêntôi:-Kýạ!CólẽđãđếnlúccậuphảiđitrọcùngNghiệpởnhàbàcụỔnthôi.Mỗingàychúngta

tiếtkiệmchẳngnhữngđượchơn2giờđibộmàcòncảsứckhỏenữa.Mìnhthấydạonàycậuyếuđinhiềulắm,trongkhiáplựcbàivởlạilớn.Ngàythitốtnghiệpcũngchẳngcònbaoxanữa.TốtnhấtKýnênquyếtngay,càngsớmcàngtốt.Quảthựcsaumấythángvềởnhàtôi,Nghiệpvàtôiđãthànhđôitrikỷhaitrongmột.Mọi

sinhhoạtcánhânphứctạpcủatôigầnnhưNghiệpđãtỏtường,đãsẵnlònggiúptôitấtthảy.Naynếuxanhàđitrọhọctôisẽkhôngcònlolắnggìkhoảnrầyràấynữa.ĐãđếnlúctôithấykhôngthểđểNghiệpvìtôimàmãichịucảnhvấtvảhàngngàyphảiđibộ

cùngtôicảchụccâyTÔIĐIHỌC-155sốnhưvậy.Đãđếnlúctôikhôngthểkhôngđitrọhọcđượcvì chẳngmấychốcnữa là thi tốtnghiệp.Quá trìnhhọc tậpsuốt10nămquasẽđượcquyếtđịnhtrongmấythángngắnngủinày.Mìnhcầnphảidồntấtcảthờigian,sứclựcđểhọcvàhọcthôi.Saumấyngàysuyđitínhlại,đượcbốmẹđộngviên,tôiđànhchấpthuậnlờibàncủaNghiệp.HaichúngtôiởtrọnhàbàcụỔncáchlớpchừnghaitrămmét.ĐâychínhlàđịachỉNghiệpđã

gắnbótừngàyvàohọclớpTám.NhàNghiệpởxãHảiĐôngcậnkềmênhmôngbiểncả,cáchtrườngcótớihơnchụcki-lô-mét.ÍtngàysaucóthêmMinhvàPhụngcùngđếnở.Kểcũnghơichậtvìbốnđứamàchỉcómộtchiếcgiường.Trongngôinhàtranhnămgiannày

bàỔnchỉởcóhaigian,cònbagianbênkialàthuộcvềgiađìnhônganh.Ôngnhàđãmấttừnămđói1945.Bàcóhaicon.ChịTruyện,concảlấychồngởxa.AnhSơnđãnhậpngũtừmấynămtrước,giờđangởchiếntrườngB.Mộtgianbàlàmbuồngđểngủ,còngiannhàngoàicóchiếcgiườngbànhườngcảchochúng

tôi.Bàmớihơnnămmươi tuổimàchúngtôicứđoánnonđoángià là ít racũngngoàisáumươi.Vầngtránvàgòmánhănnheohếtcảrồi.Trôngbàgiốngmẹtôiquá.Hằngngày chúng tôi ăn cơmchungvớibà.Cứ cắp sáchở lớpvề làđã thấybàngồiquạt

nhữngbátcanhmồngtơicuađồng,dochínhtaybàđibắttừnhữngthửaruộngquanhlàngđangbốckhóiđặttrênchiếcmâmgỗcũkỹgiữagiường.Thậtđúnglàmộtngườimẹhiền.Nhấtlàđốivớitôi,bàthươngyêuchămsócchẳngkhácgìmẹtôi.Ngaycảnhữngviệcnhỏnhặthằngngàybàcũngchúýloliệuchotôi.Lắmlúctôicảmđộngrớmnướcmắt.Sốngtrongtìnhthươngyêucủabà,tôithấythoảimáinhưchínhởnhàvậy.Tôi không phải lo nhiều đến khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày nữa. Vì không những

Nghiệp,bàcụmàcảMinhvàPhụngcũngđềutậntìnhgiúpđỡvàthôngcảm.Hơnnữaphầnlớnnhữngsinhhoạthằngngàytôiđãtựlàmđược.Tôitựrửamặt,đánhrăngvàchảicảđầunữa.Cuộcsốngtrọhọcđãđemlạichotôinhiềuđiềumớimẻ.Tôiyêuđờihơn,thoảimáihơnvà

khỏehơn.Hằngngày,từtờmờsáng,bốnchúngtôiđãdậytậpthểdục.Khoảngđấtdướigốcbàngởđầu

ngõvớinhữnglàngiómáttừcánhđồngthổiđếnlàbãitậpcủachúngtôi.Tôikhôngtậpđượccácđộngtáctay,nhưngnhữngđộngtácchân,lườn,tôiđềutậpnhưcácbạn.Buổichiều,saukhihọcbàixong,bốnchúngtôilạirủnhaulêncáihồlớnởtrungtâmhuyện

tắmvàbơithi.Bềnganghồrộngđếnhơntrămmét.Bốnchúngtôicứthếthinhaubơiđibơivề.Tiếngquẫy

nước,tiếngcườiđùavangdậycảmặthồ.Thườngkhiánhtrăngđãchiếuxuốngmặthồsángloáng,chúngtôimớiùanhaulênbờvàravề.Cuộcsốnghồnnhiênvuivẻấykhiếntôiquênhếtmọimệtmỏi.Tôimừngthầmthấysức

khỏecủamìnhđãtạmổn.Nhưngchưalâu,bệnhtậtvẫnchưachịubuôngthatôi.Mộtlầnnữanólạiđếngiàyvòcơthểtôi.

Vìngồinhiềunênhaibênmôngtôimọcmụndàytịt.Đauquá,tôikhôngthểngồihọcbìnhthườngđược.Mỗilầnchỉđượcnămmươiphútlàtôiđãphảiđứngdậyrồi.Vềsaumụnmưngmủnhứcnhối

đếnnỗitôikhôngthểngồiđượcnữa.Giữalúcấykỳônthitốtnghiệpđãtới.Rồingàythicứgầnthêmtừngkhắc.Chỉcònmườilăm

ngày,mườingàyrồibảyngàynữathôi.Trongkhiđó,mụnởmôngtôivẫntiếptụcmưngmủnhiềuthêm.Nghiệpđãkiếmchotôimộtchiếcgốibônglàmđệmnhưngtôicũngkhôngthểnàongồiđược.Tôiphảichồngsáchlênbàncaođứnghọc.Đứngnhưvậygiờnàyquagiờkhác,đếnnỗicảhaichântôimỏinhừnhưvừađibộđường

trường.Maysaosaukhitiêmkhánhiềupê-ni-xi-lin,tôicóthểngồivàhọcđược.Ngàythitốtnghiệp

cũngvừatới.

T37-KỲNGHỈHÈKHÓQUÊNhixong,tôivềquênghỉhè.Đâylàmùanghỉhècuốicùngtrongđờihọcsinhphổthôngcủatôi.Hơntấtcảnhữngmùahèkhác,tôicảmthấythoảimáivôcùng.Thếlàmườinămhọcđãtrôiqua.Tôikhôngngờđờihọcsinhcủamìnhlạinhanhchóngđến

thế.DựxongbuổinhàtrườngtổchứclễTốtnghiệpchotoànkhóa(1963-1966)tôichiataycác

thầycô,cácbạnvàgiađìnhbàcụỔnravềtrongtâmtrạngthậtkhódiễntả.Vuimừng,lolắng,hyvọng,bângkhuâng,trăntrở,nhớnhung,lưuluyếncùnglúcxớilênhòatrộntrongtâmtrítôi.Muốnđinhanhđểchóngvềnhàmàdườngnhưđôichânlạikhôngsẵnsàngrảobước.Vừađi

kýứctôivừamiênmanùadậybaokỷniệmkhóquênvớiconđườngquêthânthuộcmàmườinămquatôiđãgắnbó,đãđivềkhôngbiếtbaonhiêulần.Ơiconđườngthânthương,ơiconđườngquêhương.Chínhmiđãnângbướcchântangày

haibuổiđếntrườngsuốtbaonămkhôngmỏi.Chínhmiđãchotanhữngkhoảnhkhắcbuồn,vui,xúcđộngbấtngờ.ChínhmiđãghidấutíchmộtthờioanhliệtcủachaôngtừngviếtnênnhữngchiếncônglẫylừngmangtênVănĐàn,ĐôngBiên,chợCầuĐôi.TayêulắmđoạnđườngtừchợCầuĐôidẫnvềtrungtâmxãkhiởđâycócâyđềcổthụxum

xuê,caovútđãtừngngạonghễtungbaylácờđỏsaovàngtrongnhữngngàythángTámlịchsử1945màmỗitrưavềhọctớiđâytalạiđithậtchậm,thậtlâuđểhóngmát,đểlắngtai,lắnglòngnghetậncùngtiếngláđềdudươngtấubảnnhạcquêhươnglaoxaonáođộngnhưgầnmànhưxa…âmvangtiếngcủađất…củatrời…củaôngchathờixavắng…TanhớlắmđoạnđườngdẫnvềlàngCồnQuaychạysongsongcùngdòngsôngnhỏ;cóhàng

philaotỏabóngmátquanhnăm.Tanhớlắmnhữngbuổihọcđêmvềkhuya,chỉcómộtmình,gặpmưalớnđườngtrơnnhưđổmỡ.Khôngítlầnđôidéptatuộthếtquai,khôngcáchnàođiđượcnữa,cũngchẳngthểcầmnóvềbằngđôitaybuôngthõngđược.Thếlàtađànhvùinóxuốngruộngvàtìmcáchghidấulạiđểsánghômsaudẫnmẹtìmđếnmangvề.Tanhớlắmcáilầnngãgãytayởđầuchiếccầukiacũngtrongmộtđêmmưavềhọckhuyanhưthế...Nhữngngàytớiđâytasẽkhôngcònđivềcùngmàynữađườngquêthânyêuơi.Rồitasẽđi

họcxa.Sẽtạmbiệtmày.Chiataymày.Sẽđặtchânlênnhữngconđườngmớirấtcóthểthênhthanghơn,đẹphơnvớinhiềucảnhsắclạlùngquyếnrũhơn.Songchẳngcógìthaythếđượcmàyđâuconđườngquêthânyêuơi.Tronglòngtamivẫnmãimãicònđâymộtthờigắnbó,mộtthờiyêuthương,mộtthờitrikỷkhôngbaogiờquên.Vậyconđườngmớimàtôisẽđặtchânlênđónóthếnàovàởđâu?Vâng,nóvẫncònmông

lungxavờilắm.Songđịnhhướngthìđãrõ.ĐólàconđườngvănchươngmàtôiđãtheođuổitừngàyđầuvàocấpbasaukhiđọcThépđãtôithếđấy,lạiđượccácthầycôdạyvănđộngviên,khíchlệ,bồidưỡng,rènluyện.CảthầyTrầnNgọcChâudạytoántôilớpBảycũngnhiệtthànhủnghộ.Mộthômđếnthămnhàtôi,thầyChâuvuivẻnóiluôn:“ThầymớinghetinKýđanglưỡnglự

nêntiếptụchọctốttoánhaychuyểnsangvăn.NếutheohướnghaiKýsợthầybuồnphảikhông?Không,thầynghĩkỹrồi.Emđivănhợpđấy,cótươnglaiđấy.Họctoáncũngtốt.Nhưnghơikhôkhan.Kýlạihaymaunướcmắt.Xemchừnggiàucảmxúclắm.Biếtđâumộtngàykiaemsẽtrởthànhnhàvănđầutiênviếtbằngchânđấy”.Thầycònnóichínhthầycũngrấtyêuvăn,rấtmêđọcsách.Thầykhuyêntôi:“Emphảiđọc

nhiềusáchvàchịukhótíchlũyvốnsốngnhiều,tậpviếtnhiềuthìmớihyvọngkhávănđược”.NgayhômđóthầyđãcầmsẵntheocuốnMộtngườichânchínhcủaPô-lê-vôivàcuốnNhậtkýLôiPhongchotôimượn.Thậtđúnglàđượclờinhưcởitấmlòng.Làngườidạytoántâmhuyết,chínhthầyđãgieoướcvọnghọctốtmôntoánchotôi.Chínhthầyđãdàycôngchămchút,lo

N

lắng,bồidưỡngchotôivượtquangàngiankhóđểtrởthànhhọcsinhgiỏitoántoànmiềnBắc.Rồinaychínhthầy lạinhiệt thànhkhuyêntôinênchuyểntheohướnghọc tốtvăn.Thầyđãthựcsựgiúptôitrútbỏbaobănkhoăn,trăntrở.Từđótôilaovàohọcvănkhôngchútdodựbằngcáchchămchỉđọcsách,đọcsáchvàđọc

sách.Mẹchođượcđồngnàotiêuvặtlàtôiđểdànhmuasáchhết.Cócuốnsáchquýbạnchomượnnhưngnóhẹnsángmaitrả,thếlàđêmấytôisẵnsàngthứctrắngđểđọcbằngxong.Sáchđãtrởthànhngườibạntâmgiao,chiasẻcùngtôinhữngnỗiniềmsâukín.Sáchdạytôi

cười,tôikhóc.Dạytôibiếtsốngchorasống;biếtnhớnhữnggìcầnnhớvàquênnhữngcáicầnquên.Sáchvựcdậytâmhồntôinhữngphútyếumềm;khơinguồn,tỏarạngnhữngdòngsuối,nhữngkhoảngtrờiyêuthương,hyvọng,niềmtinmỗilúctôinaolòngxaoxuyến.Tôiluôncoisáchlàvàngngọcvàluônlấyviệcđọcsáchlàhạnhphúcmỗingày.ThấytôirấtthíchquyểntruyệnKiềumàtìmmuamãikhôngđược,Nghiệplặnglẽ“độtnhập”

lụctìmtrongkhosáchquýcủaôngchúđượcmộtquyểnđãsờngáyliền“bímật”đemđếntặngtôi.Từđóngàynàotôicũngđặtnóngaytrênbànhọc.Tôi tựđặtchỉ tiêumỗingàyphảihọc

thuộc10câu.Rảnhlúcnàolàtôihọclúcđó.Họcđếnđâutôicốnghiềnngẫmhiểuđếnđấy.Từnàobíquáthìtìmtratrongtừđiển.Tôi

cònđembànvớiNghiệp,vớiMinh,vớiThụhoặcđihỏithầyChử,thầyLập,côDung,thầyChâu,thầyHạp.Chẳngbaolâu,khigầnhếtlớpChín,tôiđãhọcthuộchaiphầnbatruyệnKiều.Nghelờicácthầycôkhuyên,tôicònthườngrủNghiệpđichơicácnơiđểxemphongcảnhvà

tìmhiểuthựctế.CóhômchúngtôirủnhauđithămchùaCổLễởNamTrực,chùaThápBút,đềnTrầnởlàngTứcMạc(huyệnVụBản,NamĐịnh)nơipháttíchthờiđạinhàTrầnhiểnháchchiếncông,balầnđạithắnggiặcNguyên-Mông,cáchxanhàcảmấychụccâysố.VàphútgiâyđứngtrướccâyThápBút700tuổitôingẫuhứngluônhaicâuthơ:

gànnămmâyvẫnxanhtrờiGióreoThápBútmộtthờivàngson.

Biết tôi thíchđi thựctế,anhbạnBùiNgọcDoquêxãbiểnHảiTriềucáchnhàtôikhoảngmườimấycâysốngaysaukỳthitốtnghiệpliềnrủtôixuốngchơimấyngàyđểngắmbìnhminhbiểnvàtìmhiểuviệclàmmuốicủadiêmdân.Quáxúcđộngtrướchìnhảnhlạđầysứcquyếnrũcủanhữngcôgáilàmmuốinơiđâymàlầnđầutiênbắtgặp,tôiđãviếtbàithơCôgáibiểnđượcDovànhữngngườidânquanhvùngtruyềntaynhauđọc.EmlàcôgáibiểnNgựccăngtrònmởđónLàngiókhơimátlànhEmlàcôgáibiểnDángcaonhưthôngcaoMắtbồcâulưuluyếnNhưsóngbiểndạtdàoEmtungtrờivãicátNhữngbuổisớmhừngđôngTayđưađưamiệnghátNhưđiệumúavăncông

NướckhơihòamồhôiDầnchắtchiuđọnglắngDacàngsạmnắngtrờiLòngcàngtinhmuốitrắngMặctiếnggầmconmaMặctiếnggàothầnsấmEmvẫntrangmuốingờiNhưtrangtrờimâytrắngChiềutàlồnglộnggióXemuốiánhsaosaLàchiếncôngngàyquaEmchởvềkhođó!KhuyavềsúngbênvaiEmđituầnbãitrướcTheogótemsảidàiTrăngintheotừngbướcƠiem,côgáibiểnChưatròntuổiđôimươiCónghengànconsóngĐanghátgìemơi!...

HảiTriều10-6-1966Mộttuầnsau,8đứatrongnhómchơivớinhaugồm:Thịnh,Hiến,TrầnOanh,Vượng,Thụ,

Minh,NghiệpđenvàtôilạihộinhaurabiểnHảiĐôngnơicónhàcủaNghiệpvàMinhcùngănxảlángbữacơmnếpđỗđenvớitômhevàcuabiểnluộcdomẹMinhcùngmẹNghiệplàm,rồicùnglênđêngồiháohứcchờxemtrăngmọctrênbiển.Cáiđêmđầykỷniệmấycũngđãgiúptôicóđượcmộtbàithơkhóquên.Đâylàkhổkết:TrướcdạtdàobaolaBIỂN-SÓNG-TRĂNGrựcrỡLòngđứanàocũngnaonaolờitươnglaibỡngỡKhinghĩngàymaitấtcảmộtphươngLêntrăngngồilạingắmxuốngquêhương…

HảiĐông17-6-1966Saubanămphấnđấurènluyệnvàtíchlũy,tôithấykhảnăngvănhọccủamìnhvẫnchưa

đượclàbao.Nhưngvìđãđịnhtừtrướclạiđượccácthầykhuyênnêntôicứmạnhdạnnộpđơnxinvào

họckhoaNgữVăntrườngĐạihọcTổnghợpHàNội.

T

C

38-ĐƯỢCTHAMGIALAOĐỘNGTÔIVUILẮMrờivừamờsáng.Ngoàisânđãnghetiếngôngtổtrưởngđếnbáobốmẹtôiđilàm.Hôm

đónhàtôicógiỗ.Bốmẹtôixinnghỉởnhà.-Thếđilàmviệcgìhảbố?-Tôinằmtrongmànhỏivọngra.-Đidậnphânxanhđấymà.-Dậnphânxanh,thếmớigấpđấy.Ngàynaymàkhôngđủngườidậnchoxonglàmộttấn

điềnthanh(*)cứthànhraráchết.Trờilạinắngnhưđổlửathếnày.Đểlạithìgaylắm.-Vớigiọngđầylolắng,ôngtổtrưởngnóinhưvậy.Tôiliềnvùngdậy:-Được,bácđểcháuđidậnthaybốcháunhé!Ôngtổtrưởngcườinhìntôi,nửatinnửangờhỏilại:-Cóthậtkhông?-Thậtđấy.Việcgìchứviệcnàylàcháulàmđược.-Được,thếthìcháucứcơmnướcđi.-Cháunónóithếchứđivớiđứnggìbác.-Mẹtôichạyranóivộivớiôngtổtrưởng.-Chânnó

bâygiờlàchânănchânviếtchứaiđidậnphângiẫmđất!Lỡmảnhsànhmảnhsạnnóxẻchomộtcáithìkhốn.-Không,conđithật.-Thôi,tùynóthíchđithìcứđểnóđilàmmộtbuổixemthếnào.Nhưngphảinhớlàmăncho

cẩnthận.Đượcbốđồngý,ăncơmxongtôiliềnmặcquầnđùiđộimũlárathẳngcánhđồngĐầmmà

ôngtổtrưởngđãdặn.Vừađếnnơi,mộtchiếcthuyềnchởđầyđiềnthanhcũngvừatới.-A,cậuKýhômnaycũngđilàmvớicánhmìnhđấyà?-Nào,lạibốcđiềnthanhrảixuốngruộngvớibọnmìnhđi!-Mộtcôtinhnghịchvừabốcđiền

thanhdướithuyềnrảixuốngruộngvừacườinói.-Thôi,cáccôđừngđùacậuấynữa.-BàHoànquaylạilườmcôkia.-CòncậuKýcứdậnđiđể

chúngtôirảiracho.Tôibướcxuốngruộngvàrasứcdùngchândậnlấydậnđể.Nhưnglạquá.Tôicứdậnđếnđâu

thìchúnglạinổiđếnđấy.BàKhiếtbướcđếnbảokhẽ:-Dậnthếkhôngđượcđâucháuạ!Đầutiêncháuphảidậncảhaiđầunóxuốngđã.Saudậnở

giữathìnómớikhỏinổi.NghelờibàKhiết,tôiliềnlàmtheo.Từđódậnđếnđâulàđượcđếnđấy.Buổichiều,trênđườngvềkhihoànghônđãdầnbuông,gặpcảnhbàconđangtấttảtátnước

chốnghạn tôidừng lạiquansát.Chỗnàymấyđôiđang tátnướcgầudây.Chỗkiadămbảyngườiđangtátgầukéo,gầusòng.Xaxamộtchútmấytốpnamcó,nữcóđangmảimêtátgầuguồng.Tiếngnướcxaođộngìoạp.Tiếngnóicườihuyênnáo.Tiếnghò,tiếnghátbổngtrầmvangvọngcảcánhđồng.

ùngnhauchungsứclàmmưaÔngtrời,bàđấtcũngthuatarồi…

Ơ

AiơichớbỏruộnghoangBaonhiêutấcđấttấcvàngbấynhiêuCônglênhchẳngquảnlâuđâuNgàynaynướcbạcngàysaucơmvàng.Giọngcòlảcủamấycôgáivừalàmvừacanghevangngânxaoxuyếnlạlùng.Trăngthượng

tuầnđãlên.Từnggàunướcđượccáccôthoănthoắtchuyểnvàoruộnghóathànhnhữngdòngvàngtuônchảyàoạt.Thấyđẹpquá,vuiquá,tôiliềnhứngchíđọccâucadao:

icôtátnướcbênđàngSaocômúcánhtrăngvàngđổđi?

Mộtcômặcáogụđãbạcmàuởtốpgầnđườngvẫnvừanhanhtaygàuvừalêntiếng:-Nàycậutúơi,xuốngtátnướcvớichịemtôinào.Vuilắm!Chẳnghiểusuynghĩthếnàotôiliềnrờiđườngbướctới:-Nào,mấycôchotôichungvuivới!Tưởngđùatôithếchovui,nàongờkhitôiđãxămxămbướctớimấycôđâmralúngtúng.Cô

gáimặcáonâutươicótênĐàochừngtuổitôidừnggàucườinhínhảnh:-Rồi!Gàuđây!Mayquá,đangmệt!Kýthaymìnhnhé!Bâygiờđếnlượttôibốirối.BiếtĐàochủýtrêutôi,Mận,Thơmliềnnóiđỡ:-ĐùaKýtíchovuithôi!Làngtachỉthiếungườihọcchứthiếugìngườilaođộng.Tốtnhấtông

cứvềnghỉ,chuẩnbịchochuyếnlaikinhhọcđạihọclàxómthơmlâyrồi.-Ừ,thôiKývềnghỉngơiđi.Cảngàythamgialaođộngdậnphânxanhvớibàconvậylàquý

lắmrồi.Tôibiếtmìnhkhôngthểtátđượcgàudây,gàusòng,gàukéo(vìtấtcảđềuphảidùngtay).

Songnhìnmấyngườitátgàuguồngđạpchânkiatôithầmnghĩsaomìnhkhônglàmđượcnhỉ?TôiliềnmạnhdạnbướctớigầnchỗcôgáitênHờiđangtátgàuguồngmộtmình:-Nào,chomìnhtátchungvới!Tưởngtôinóiđùa,lưỡnglựgiâylátnhưngrồiHờivẫndừnggàu,giọngdịudàng:-Rồimờiông!Khôngchốngtayvịnđược,ôngcẩnthậnkhônglàngãđấy.Vâng,tôibiếtmuốntátgàuguồngdùngchânđạplàchủyếu.Ngườitátngồitrênđoạnống

trelớnbắcquahaimốđất.Khitátchỉviệcđạpliêntụcvàocácquảvồlànướccuồncuộntừdướisôngđượckéolêntheocácbátgàutuônvàoruộng.Songmuốnchânđạpchokhỏethìngườitátphảidùnghaitaybámchốngvàođoạnốngtremìnhngồiđểlàmđiểmtựasaochothậtchắc,thậtantoàn.Tôikhôngbámtayđược,songnếubiếtcáchngồiđúngtrọngtâmtrênđoạnđònống,tôihoàntoàncóthểtátbìnhthường.Khôngchútdodự,tôitựtinleolênngồitrênchiếcđònốngtátthử.Nàongờchưaquen,lạikhôngvịntaylàmđiểmtựađượcnêntôicứchốcchốclạiđạpkhôngtrúngquảvồkhiếnmấylầnsuýtngãnhàoxuốnggàu.Mỗilầnnhưvậymấycôlạiồlêncườigiễutôi:-Thôi,khôngtátđượcđâu,ôngvềnghỉkhỏechobọnemnhờ.Khôngchịuđầuhàng,lầnnàytôibìnhtĩnhđạpchậmhơnchứkhôngvộivànghấptấpnhư

trướcnữa.Hờithấyvậyliềnnhẹnhàng“dạy”tôi:-Đểkhỏichóngmặtkhitát,Kýnhớđừngnhìnchămchúquáxuốngtừngbátgàu.Cứthanh

thảnnhìnraphíaxa.Cóthếmớikhôngbịchóngmặt,mấtthăngbằng.Bìnhtĩnhkiêntrìmộtlát

làđôichânvàngcủacậusẽtátgiỏihơncảchúngtớnhiềuđấy.ĐượcHờiđộngviênkhéo,tôicàngtựtingắngsứcđểchuẩnhóahơnmỗilầnđạpvồ.Khiđã

tạmthànhcôngrồitôiliềnmờiHờilêntátcùng.Bẽnlẽn,lưỡnglựmộtlúc,đượcthêmmấycôbạnkhíchlệHờimớidámlặnglẽthựchiện.Cảhaivừalàmvừavuivẻchuyệntròtrongtiếngguồngnướcvangngânhốihảđềuđều.Ánhtrăngtrongrựcvànglantỏa.Từnglàngiónồmnammátrượi.Cànglàmtôicàngsaysưathíchthúdùmồhôiđãướtđẫmlưngáotừlúcnào.Chẳngmấychốctrăngđãxếbónggầnlũytrexa.Chiataymọingười,tôivềnhàtrongsựmệt

mỏirãrờisaumộtngày laođộngchântaythựcthụ.Songtôi lạicảmthấymộtngàythậtýnghĩa.Mộtngàythậtvui.Mộtngàythậtsảngkhoáithoảimáimàchưamộtlầntôicóđược.Mộthômđigiữađườngtôibỗnggặpbácchủnhiệmhợptácxã.Bácvỗvàovaitôi,giữlạivà

niềmnởhỏi:-Cháulâunaycũngthamgiasảnxuấtđượcvớihợptácxã,thếlàtốtlắm.Cháuđãnhậnđược

giấygọiđiđạihọcchưa?-Chưabácạ,cháuđịnhxinởlạihợptácxã.Bácxemcóviệcgìbốtríchocháulàmvới.-Tôi

vừacườivừanóivớibác.-Tốtquá.Cháusẽlàmkếtoánhợptácxãnhé!-Vâng,cháuxinsẵnsàng.-Ngheđâucháuhaylàmvănlàmthơlắmphảikhông?Cháuthamgiavàobanvănhóathông

tincủahợptácxãđểđộngviênphongtràothìhaybiếtmấy.

N

T

39-SẮPXARỒIhưngrồitấtcảnhữngýtưởngấychưakịpgìthìngàymùng9tháng8năm1966,tôinhận

đượcgiấybáo(*)củatrườngĐạihọcTổnghợp.ChỉítngàynữathôitôisẽlênđườnghọcĐạihọctạimộtvùngsơtánxa.Tôivừasungsướng lạivừathấybângkhuâng, lo lắng,hồihộp,tiêngtiếc.Vậylàtôisắpxarồiquêhươngdấuyêu.Sắpxarồinhữngcánhđồngmênhmông,khingút

ngànthảmxanh,khirựcrỡbiểnvàngđiểmxuyếtnhữngcánhcòtrắngnênthơmơmộng.Sắpxarồiconđườngquêthânthuộc.Sắpxarồinhữnglũytre,nhữnggốcbàng,nhữnghàngphilaoêmđềmvuisaydangrộngvòngtaychemátconđườngtôiđếntrường.Sắpxarồichiếcaonhỏnơitôicùngchúngbạnvùngvẫytậpbơitrongumtùmxanhmátbóngcủahaicâymítvàcâyvốicổthụtonhấtlàng.Sắpxarồicáibệđákêgầncầuao,tôivẫnngồicâucá,ngắmsaonơitrờicao,nơiđáynướcmiênmanngẫuhứngnhữngtứthơchợtđến.Sắpxarồicănnhàmáirạđơnsơnơitôicấttiếngkhócchàođời.Nơichứngkiếnnhữngphút

giâytuổithơtôibấthạnh.Nơiươmgieonảymầmxanhlánhữngướcmơ,nhữngkhoảngtrờihyvọngtrongtâmhồntôi.NơicònghimãidấutíchtộiáccủagiặcPháptrêncâyđòntaygiữamáivớilỗchỗnhamnhởvếtcứacủanhữngmảnhđạnđạibác.Nơikhôngítlầncácanhbộđộivềđóngquânthânthiệndạybảotuổithơtôibaođiềubổích.Sắpxarồinhữngngườitôithânyêunhất:bốmẹ,ôngngoạitôi,cáccậu,dì;cácanhchị,cáccháunhỏcủatôi.Đãbaolầnvìtôihọkhóc.Lạiđãbaolầnvìtôihọcườivuisungsướng.Sắpxarồinhữngngườilánggiềngchấtphácmàấmáplòngnhântừ,vuitính.Sắpxarồinhữngngườithầyngườibạnthânthiết:côCương,thầyChâu,thầyChử…Bằng,Tam,Phụ,Liễu,Bích,Nghiệp…vàbiếtbao,biếtbaonhữngtấmlòngcaocảkhác.Mỗingườimộtvẻ,mỗingườimộtkỷniệmkhácnhaunhưngtấtcảđềuđếnvớitôi,quantâm

chămsóctôivớilòngyêuthươngvôhạn.Nếukhôngcóhọ,khôngcóđộclậptựdo,thìlàmsaomộtcậubétậtnguyềnnhưtôilạicóthểđượcđếntrường,đượclớnlênvàsắpđượcngồihọctronggiảngđườngđạihọc...

háiNguyên,1966-1968SửavàbổsungtạiThànhphốHồChíMinh,2013-2014

N

VàiNétVềNhàGiáoƯuTú,NhàVănNguyễnNgọcKý

guyễnNgọcKýsinhngày28-06-1947tạiHảiThanh,HảiHậu,NamĐịnh.Ôngbịliệtđôitaytừnăm4tuổi;7tuổiđihọcdùngchânviết.HailầnôngđượcBácHồthưởnghuyhiệuvìthànhtíchvượtkhóhọcgiỏi.Năm1970,ôngtốtnghiệpĐạihọcTổnghợp,khoaNgữVăn,sauđóđidạyvàtrởthànhNhàgiáoƯutúnăm1992,NhàvănViệtNamđầutiênviếtbằngchân,HộiviênHộiNhàVănViệtNamnăm2006.Hiệnôngđãnghỉhưu,tuần3lầnphảichạythậnnhântạo.Songvớinghịlựcvàsựcốgắngphi

thường,ôngvẫnmiệtmàingàyngàyvừađigiaolưuvớihọcsinhcáctrườngvừatiếpkháchtưvấntâmlý,giáodụcquaTổngđài1088vàtiếptụcsángtáctạiTP.HồChíMinh.ÔngđượccốThủtướngPhạmVănĐồngngợikhen là tấmgươngvượtkhótuyệtvờivà trởthànhhuyềnthoạisốngchobaothếhệcắpsáchtớitrườngsuốtnửathếkỷqua.Tuổitrẻhọcđườngcảnước50nămquađãbiếtvàcoiônglàthầntượngkhiđượchọcbàiEMKÝĐIHỌC(sáchTậpđọclớp3từ1964-1983,)ANHKÝĐIHỌC(sáchKểchuyệnlớp4từ1983-2000),BÀNCHÂNKỲDIỆU(sáchTiếngViệtlớp4từ2000đếnnay).ĐếnTôihọcđạihọc(FirstNewsxuấtbảnnăm2013),giatàisángtáccủaNguyễnNgọcKýđãđạtconsố30đầusách.NhiềucuốnđãtrởthànhsáchgốiđầugiườngcủatuổithơnhưTôiđihọc,tuyểntậpCâuđốvuitâmđắc.Ôngcó3bàithơ(Nặnđồchơi,Conđườnglàng,Emthương)introngsáchgiáokhoatiểuhọcđượcnhiềuthếhệhọctròthuộclòngtừtấmbé.Ông3lầnđượctặnggiảithưởngtrongcáccuộcthisángtácchotuổithơtoànquốc.ĐượcbáoTuổiTrẻtặnggiảiNhấttrongcuộcthiviếtvềmẹ.Cáctácphẩmcủaôngluônthấmđẫmtưtưởngnhânvănvàgiáodụcsâusắc.Songcáchthểhiệnlạirấtgiảndị,hồnnhiên,dídỏm,tinhtế,giàuhìnhảnh,nhạcđiệuvàcảmxúcnênđượcbạnđọcgầnxaháohứcđónđọc,đượctáibảnnhiềulầnvớisốlượnghàngchụcngànbản.

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach