398 gram small

Maurice van der Werf

holland

dance

event

>>

Winkelborden, Etalage V&D Den Haag

Let’s dance

Holland dance event

Het tweejaarlijkse Holland Dance Festival (HDF) in Den Haag is in twintig jaar uitgegroeid tot het grootste internationale dansfestival van Neder-land. Voorheen veranderde het HDF bij ieder nieuw festival haar huisstijl en de vormgeving van het promotiemateriaal. Vaak opvallend en creatief, maar het kwam het de herkenbaarheid van het festival niet ten goede.Fabrique won in 2005 de pitch voor de nieuwe huisstijl en campagne voor het Holland Dance Festival. Niet alleen voor dat jaar, maar voor een langere periode. Dat bood de mogelijkheid om zowel de huisstijl als de publiciteitsuitingen verder door te ontwikkelen. Het festival blijft in beweging, de nieuwe huisstijl is dan ook niet rigide maar biedt ruimte aan nieuwe impulsen.

De campagne brengt meer focus op dans, gevisualiseerd door de ex-pressie van dansbewegingen in stills te vangen. Zoals een goede sport-foto juist door het stilzetten van het moment laat zien hoe fenomenaal de actie is. In de fotografie van Chris Nash is scherpte en bewegingson-scherpte met elkaar gecombineerd. Bij de keuze van de foto’s is gekekennaar de zeggingskracht, de expressie, en de professionaliteit van de beweging. Door de dansbeelden hard en grafisch tegen een magenta achtergrond te plaatsen ontstaat een focus op de buigzaamheid, sturing en choreografie van het menselijk lichaam als kunstvorm.

Voor het Holland Dance Festival werd ik ingeschakeld door projectleider Maartje Wensing om diverse nieuwe uittingen te maken voor dit evene-ment wat bekroond is met enkele designprijzen. De opdracht bestond uit een Affiche en Luxe Flyer voor de jongere doelgroep van het Festival, daarnaast moest ik de gevelborden verzorgen voor de V&D etalages in het centrum van Den Haag om het festival te promoten. Het doel van deze Flyer en het Affiche was om de jonge doelgroep nieuwsgierig te ma-ken en te enthousiasmeren voor de selectie die de Dansambassadeurs speciaal voor deze groep mensen hadden gemaakt.

Dit was geen gemakkelijke opgave voor mij. Voor de gevelborden moest ik mij vasthouden aan het bestaande ontwerp wat door René Toneman is opgezet. Voor mij was het ontwerp totaal nieuw en ik moest mij in een beperkte tijd kunnen inleven in de campagne. Voor het Affiche kreeg ik gelukkig meer vrijheid, maar door een radicale omzwaai binnen het ontwerp kreeg dit project een onverwachte wending.

ontwerpfase 1

Voordat ik met het ontwerp begon, heb ik eerst een briefing gekregen van Maartje, ik kreeg inzage in oud materiaal en voorgaande ontwerpen, op deze manier kon ik een duidelijk beeld schetsen van de campagne in het verleden. Met dit in mijn achterhoofd begon ik aan een nieuw ontwerp, ik wist dat ik mij vast moest houden aan de felle uitgesproken kleuren en de gebruikte fonts. Het beeld mocht ik zelf aanpassen naar smaak en gevoel, iets wat ik enorm leuk vond, want ik besefte dat dit straks door heel Den Haag kwam te hangen.

Voor het ontwerp besloot ik m.b.v. Illustrator een groot ornament te maken in de vorm van een groot feestelijk boeket van kleuren, lijnen en elementen uit de huisstijl. Strakke compositie, verwarrende vormen com-bineren met foto’s in grijstinten was mijn doel om tot een ‘vreemd’ beeld te komen wat niet gelijk iets hoeft voor te stellen, maar de kijker laat raden. Na een dag had ik de afbeelding klaar en de Dansambassadeurs waren zeer tevreden met het eindbeeld. Het was nieuw, fris en onder-scheidde zich van de traditionele huisstijl voor de gemiddelde doelgroep. Ik had mijn doel bereikt en was zeer tevreden, maar één persoon stond niet achter die mening...

ontwerpfase 2

René Toneman kwam naar mij toe en had een idee om het beeld aan te passen. Hij kon zich niet vinden in het beeld wat ik had gemaakt en hij wilde toch proberen om iets anders op te zetten, het probleem was al-leen dat we nog maar anderhalve dag hadden om dit project te contro-leren voor de drukker en te verzenden. De deadline voelde ik naderen en eigenlijk had ik niet veel zin om een blik stress open te trekken aangezien het beeld goedgekeurd was.Toch besloot ik een nieuw ontwerp te maken, het leek mij een uitdaging om zo kort voor de deadline een compleet nieuw beeld te creëren. Sa-men met René bespraken we enkele ideeën en al snel kwam ik met een nieuw voorstel. Diezelfde middag ging ik vol moed bezig met een com-pleet nieuw ontwerp, ik had alle oude schetsen weggegooid en begon op een schoon blad te werken. Ik onthield me van alle oude elementen en begon met een sessie eindeloze combinaties van lijnen, streken en elementen van de bestaande huisstijl. Mijn enige houvast waren de kleu-ren en de elementen.

een kLein wonder

Hoe het gebeurde kan ik tot op de dag van vandaag nog steeds niet uit-leggen, maar er was een eindbeeld! Een totaal nieuw, fris en dynamisch beeld wat stond voor een prachtig ontwerp. René was enorm tevreden over het eindresultaat en hoe enthousiaster hij werd des te kritischer begon ik het oude ontwerp te beoordelen. Ik vond dat hij gelijk had, dit nieuwe ontwerp had veel meer potentie en was veel dynamischer dan het eerste voorstel. In het tweede ontwerp wat op de volgende pagina staat heb ik meer gebruik gemaakt van grafische elementen, meer kleur-vlakken waardoor het beeld rustiger oogt. De lijnen komen uit verschil-lende uittingen van het logo en die heb ik eindeloos gecombineerd en op de punten waar lijnen elkaar raken besloot ik speakers te plaatsen, zo leken het net muziek geleidende snoeren die met elkaar verbonden wa-ren. Het resultaat was een prachtig modern ‘levend’ ornament, waarvan de herkomst onbekend was. Dit was iets wat René mij wilde zeggen, dit was een beeld wat uit mijzelf leek te komen, zonder enige herkenning maar vol van vorm en compositie.

Gekozen ontwerp Holland Dance Festival, Dansambassadeurs

Binnen een uur tijd besloten we het nieuwe beeld op de Flyer en het Affiche te plaatsen en het leek prachtig, we waren enorm tevreden met het eindresultaat en nu waren we benieuwd wat de meningen van de Ambassadeurs waren...

Het eindoordeel de klant is koning...

“Beste Fabrique, het eerste ontwerp heeft toch onze voorkeur...”

De zolder van Fabrique is even een paar seconden stil, iets wat niet vaak voorkomt onder Ontwerpers waarbij ergens een steekje los zit en die hun duidelijke eigen beeldende en muzikale (wan)smaak hebben (sorry collega’s). We waren met stomheid geslagen, ons tweede ontwerp waar ik samen met 2 teamgenoten en de art-director helemaal achter stond werd uiteindelijk niet gekozen. Aan de ene kant moest ik ook lachen, want uiteindelijk kozen ze voor mijn eerste ontwerp, maar daar stond ik niet meer achter.

Door het project voor een tweede keer overnieuw te doen met een an-dere insteek, heb ik geleerd niet gelijk het eerste ontwerp definitief goed te keuren, maar ook durven een project vanuit een ander perspectief op te zetten. Door deze opdracht heb ik geleerd afstand te nemen van het eerste idee, daarbij materiaal overboord gooien en niet te snel klaar denken te zijn met het eindresultaat.

En het belangrijkste van allemaal, dat de klant altijd koning blijft...

Afgewezen tweede ontwerp Holland Dance Festival, Dansambassadeurs

gooiscHe vrouwenChampagne >> Kaviaar Kreeft >> Andy >> Bonuskaart

Binnen Albert Heijn loop elk jaar een leuke actie onder de WWM filialen grote tot kleine Franchises en AH to go’s in heel Nederland. Shopping with the Stars beleefde in 2006 haar eerste verjaardag als evenement onder het personeel. Tijdens dit evenement wordt er gekeken naar de beste supermarkt (onder AH) van Nederland, hierbij wordt gekeken naar kwaliteit, service en hoe de winkel is gepresenteerd. De winnende filialen kunnen een reis naar Disneyland Resort Paris® winnen voor het hele winkelpersoneel. En er zijn nog kleinere prijzen voor winkels die enorm veel werk hebben verzet. Voor dit project werd mij gevraagd mee te denken om een paar leuke certificaten, gouden platen, posters en een levensgrote Cheque te ont-werpen voor de winnende winkels van 2007. Op de volgende pagina’s zie je de uitwerkingen van de projecten die ik grotendeels zelf heb ontworpen.

Jullie waren weer ééénorm super, jongens!

In alle kantines en openbare plaatsen van de AH filialen kwam een poster te hangen als geschenk van de directie van Albert Heijn voor hun inzet. Dit moest niet zomaar een poster worden, maar een attente boodschap voor al het personeel dat zich de afgelopen weken had ingezet voor de race; winkel van het jaar! Naast de poster kregen ze tussentijds een zakje met chocolademunten met daar aan een origineel boodschapje om de winkeliers de laatste week voor de beoordelingen nog een extra stimu-lans te geven om hun winkel tip top te maken!

Poster A1, Shopping with the StarsEtiketten gouden munten, Shopping with the Stars

Gouden Cheque, Shopping with the Stars Gouden Plaat (oorkonde), Shopping with the Stars

Voorzijde placemat, Rivierengebeid Rijkswaterstaat

Achterzijde placemat, Rivierengebeid Rijkswaterstaat

onLine avontuurVoor alle trouwe lezers van de Nederlandstalige uitgave van Harry Potter® komt er een spannend avontuur aan. In de Nederlandse tovenarij wereld gonzen geruchten over een op stapel zijnde uitbraak uit Azkaban, oude magische krachten en een mysterieus verborgen eiland.

November 2007 verscheen dan eindelijk na lang wachten het allerlaatste deel uit de Harry Potter reeks, Harry Potter en de Relieken van de Dood. Fabrique is al jarenlang verantwoordelijk voor de kindvriendelijke website van De Harmonie Uitgeverij, de Nederlandse uitgever van alle vertaalde Harry Potter boeken. Voor het verschijnen van het laatste boek heeft de multimedia afdeling van Fabrique een online game ontworpen dat met een link op de website gespeeld kan worden. Om het spel te spelen heb je een inschrijfing nodig om de deelnemers via een persoonlijke mail en activeringscode op de hoogte te stellen dat ze interactief kunnen rondlo-pen in de virtuele wereld van Harry Potter.

Merijn Hillen [projectleider crossmedia] vroeg of ik een leuk aanmel-dingsformulier kon ontwerpen, wat de deelnemers via een eenvoudige HTML-opmaak kunnen invullen. Ik twijfelde geen moment en ik ging er gelijk mee bezig. Het leek mij leuk een draak te tekenen die gemaakt lijkt te zijn van steen. Het bijkomende idee was een mysterieuze draak die waakt over de gegevens van de deelnemer. Ik moest mij inleven in de gedachten van kinderen tot jong volwassenen, iets wat ik niet moeilijk vond, ik ben namelijk gek op fantasie verhalen en kinderboeken. Ik pakte een tekenpotlood en zocht op internet naar enkele afbeeldingen van dra-ken voor inspiratie en ik begon te tekenen. Mijn collega’s keken mij eerst een beetje vreemd aan, maar vonden het toch ontzettend leuk dat ze mij zagen knoeien en tekenen achter mijn bureau met een tekenblad op een lichtbak en een rij potloden tussen mijn vingers. Toen de basis klaar was scande ik de afbeelding en transformeerde ik de afbeelding naar een massief beeld dat bijna tot leven lijkt te komen.

Hieronder zie je het proces met de handelingen die ik heb verricht om tot dit eenvoudige maar spannende mysterieuze beeld te komen.

Eerste zelfgemaakte potloodtekening voor illustratie, inschrijfformulier

Bewerkingen van illustratie in twee fases, inschrijfformulierharry potter

>>

<< Online inschrijfformulier, Harry Potter: www.harrypotter.nl

to tHe future!nieuwjaarskaart fabrique

Zoals elk jaar bedenkt Fabrique weer een creatieve oplossing om haar klanten een leuke boodschap mee te geven voor het nieuwe jaar. De nieuwjaarskaart is al jarenlang een vast een begrip binnen het bedrijf en elke keer is er onderling weer een kleine strijd gaande over wie de kaart mag maken. Het is half november en in de wandelgangen wordt al druk gesproken over nieuwe ideeën en hilarische concepten. Dit keer stonden Chris van Diemen en ik voor het dilemma de grootste en meest com-plexe kerstkaart van Nederland te maken onder art-direction van René Toneman. Eigenlijk puur toevallig rolde ik in het project waar al enige voorbereidingen voor waren getroffen. Het was een prachtig project en het heeft twee extra avonden overwerk gekost, maar wat was het gezel-lig en wat heb ik hier veel van geleerd!

Fabrique bestaat op de kop af 15 jaar in de periode dat ik er werk, deze boodschap wilde wij gezamenlijk het personeel en de vaste klanten van het bedrijf meegeven. We wilden een uniek medium maken wat iedereen zou verbazen, verontwaardigen en waardoor er bij iedereen een glimlach op het gezicht zou ontstaan als ze hem langer zouden bekijken of in dit geval ‘onderzoeken’.

Voordat ik begon met de vormgeving ging ik met Chris en René even in de Fab Lounge ruimte van Fabrique zitten. De Lounge is een ruimte op de hoogste etage met uitzicht over de stad tussen de twee studio’s waar je met een klein groepje in alle rust projecten kunt bespreken, of waar je jezelf even kunt terug trekken om in alle rust een idee op papier te zet-ten, want dat kan lastig zijn in een ruimte waar iedereen werkt en voorbij loopt. Enfin, we hadden het idee om 15 jaar gegevens van Fabrique te verzamelen en alles in een mega grote tabel te plaatsen, een overzicht

Eindresultaat kerstkaart A1, To The Future Fabrique 2008

essent

awards

>>2008

Van 2001 tot eind 2007 sponsorde energiebedrijf Essent nieuw Nederlands poptalent. Ieder half jaar ontvingen vijf beginnende acts een geldbedrag, een optreden op Lowlands of Noorderslag en veel gratis publiciteit. In totaal hebben 85 groepen en artiesten een Essent Award ontvangen; van A Balladeer tot zZz.

Voor de identiteit van de Essent Awards werden elementen uit de corporate huisstijl van Essent aangelengd met een flinke scheut rock&roll. Typografie en kleur waarborgden de link met Essent. Dat resulteerde in een herkenbare stijl die genoeg dynamiek had om op een geloofwaardige manier aan te sluiten bij het brede scala van muziekstromin-gen. Daarnaast had de stijl voldoende flexibiliteit om toe te passen op verschillende uitingen, zoals posters, flyers, website en natuurlijk de vermaarde Essent Awards tent op het Lowlands festival in Biddinghuizen.

Backdrop Typhoon, Essent Awards 2008

6 jaarIn januari 2008 kreeg ik een maand voor vertrek de kans om zelfstandig nog één grote opdracht te doen voor Essent. Na 6 enerverende jaren vol groot talent, livemuziek op festivals, Noorderslag en nieuwe bands die nu de hitlijsten veroveren, valt het doek voor de Essent Awards. Na aanleiding van dit feit werd mij gevraagd om van al het materiaal dat de Fabrique in de afgelopen jaren voor Essent heeft gemaakt een overzicht te maken in de vorm van een boek.

Ik heb dit uiteraard met beide handen aangegrepen en ik begon meteen met het verzamelen van het werk. Twee dagen lang dook ik de archieven in om posters, advertenties, websites, T-Shirts en andere media te verza-melen en ze te ordenen op jaar en verschijningsdatum. Toen ik voor deze opdracht stond heb ik echt leren archiveren en selecteren. Uiteindelijk kom je dan tot het besef dat je twaalf grote spreads maakt, want elk jaar heeft een voorjaars- en najaarseditie. Een snelle rekensom, zes posters, zes backdrops, -tig advertenties, veel andere media, Lowlands en Noorderslag, keer twaalf.

Essent vond het belangrijk dat het een feestelijk gebeuren werd, dit was ook niet moeilijk, want de hijsstijlkleuren van de Essent Awards zijn enorm vrolijk. Ik besloot voor de voorzijde de welbekende plectrums te gebrui-ken als confetti in alle kleuren die de huisstijl rijk is. Maar naast confetti kreeg ik het idee om met een vinger de tekst in de confetti te schrijven, iets wat je als klein kind vroeger altijd deed.Op deze manier kreeg het boek een vriendelijke vrolijke uitstraling. Tevens was het enorm doeltreffend omdat ik plectrums had gebruikt, die staan voor livemuziek en zijn voor iedereen in de muziekindustrie herkenbaar!

Op de volgende pagina’s zie je de uittingen voor de Essent Awards.

essent awards 2008Voor deze opdracht werd mij gevraagd de nieuwste uittingen te maken voor de Essent Awards op het Noorderslag Festival in Groningen. De uit-tingen bestonden uit Posters met daarop de genomineerde Nederlandse artiesten van 2007/2008 en Backdrops. Backdrops zijn grote doeken die achter het podium hangen met een spanwijdde van ruim 5 meter, op deze doeken staat de band afgebeeld die op dat moment het podium betreedt. Het is een prachtig concept en aangezien dit één van mijn laat-ste weken was binnen Fabrique kreeg ik ook volledige zelfstandigheid.

Voor de posters moest ik eerst zorgen dat ik al het beeldmateriaal kreeg, dus ik nam contact op met Jeroen van Erp [ontwerper/directeur] van Fa-brique. Jeroen kende ik uiteraard al een hele poos, maar dit was eigenlijk de eerste keer dat ik met hem een project deed. Je kunt ook nagaan dat je bij zo’n bedrijf de volle 100% mensen treft en spreekt, maar dat je eigenlijk maar met 15% direct samenwerkt. Maar binnen Fabrique ben je geen onderdeel, maar een echte collega, directie, schoonmakers en ontwerpers zijn allemaal gelijk, we doen het samen. Ok, ik begin af te dwalen, want ik kan wel een bijbel beginnen te schrijven over dit bedrijf, want het is super!

Met enige assistentie zocht ik oude documenten van de Essent Awards in het archief van Fabrique, zo kon ik zien hoe alles opgemaakt was in het verleden en dat scheelde mij enorm veel tijd en onnodige moeite. Soms moet je efficiënt denken als er een strakke planning loopt. Ik vroeg Jeroen welke beelden ik nodig had en of er nog andere items gebruikt moesten worden, gelukkig was dit niet het geval, ik kon gelijk beginnen.

Binnen een dag had ik de posters en backdrops klaar, ze waren 100% opgemaakt en drukklaar, iets wat ik onderhand had geleerd van mijn toffe collega Tim de Jong [creatief DTP’er]. Zonder enige correctie werden de items goed gekeurd en binnen 2 werkdagen lag alles bij de druk-ker. Wederom kreeg ik een compliment, ik had geleerd van de Klooster huisstijl, waar ik totaal geen ei van kon bakken, maar dit lag me gelukkig wel en ik kon dit project ook makkelijk naar mij toe trekken zonder enige problemen.

Backdrops, Essent Awards

Overzichtsboek, 6 Jaar Essent Awards

Poster Essent Awards

Hieronder zie je de technische tekening van de toiletruimte, de wanden en te beschilderen oppervlakten zijn

nauwkeurig aangegeven. De tekening werd tijdens de bouw regelmatig aangepast, waardoor alle ontwerpen

binnen Fabrique ook aangepast moesten worden. Dit was hinderlijk, maar deze dingen komen vaak voor

tijdens projecten waarbij meer dan vier bedrijven zijn betrokken, waaronder: Artis, de aannemer, Fabrique,

drukkers en interieurbouwers.

Hiernaast zie je een uitgewerkte 3D versie van de ruimte vanuit verschillende ooghoeken. Zodra ik mijn onder-

waterwerelden in ruwe schetsen van de deuren klaar heb, kunnen deze in het model worden geladen, zo kan

je voortijdig zien hoe het er uit komt te zien.

Op de pagina hiernaast zie je de grote uitgeklapte wanden met deuren gemaakt in Illustrator met daarin het

uitgewerkte Photoshop bestand. Op deze schaalmodellen kun je goed beoordelen of de vissen en zeedieren

goed geplaatst zijn en dat ze niet op essentiële plaatsen (die belangrijk zijn voor het 3D-effect) onderbroken

worden door scharnierende deuren. De uiteindelijke versie zie je op de foto’s op de volgende pagina’s.

>> Op pagina 54 en 55 zie je het prachtige eindresultaat.

breedtemaat: 580160 320 320 320 335 580160 760580 580 580

2000

(afm

etin

g p

laat

)

breedtemaat: 580 200655 580 1510 375580

2000

(afm

etin

g p

laat

)

breedtemaat: 580160 320 320 160580 580

2000

(afm

etin

g p

laat

)

Foto’s gemaakt in de nieuwe toiletruimte Artis

Een voorbeeld van de prachtige handgeschilderde illustraties aan de binnenzijde van de deuren.

Alle tekeningen hebben met de voeding en stofwisseling van zeedieren te maken, enorm interessant en leerzaam.

De uiteindelijke uitstraling van de diepzeewereld Naast gedetailleerde deuren is er gelet op helder kleurgebruik zodat de toiletruimte fris oogt.

Bewerkte foto op cover informatieve brochure, Black Box

heineken music hall

In 2001 opende de Heineken Music Hall in Amsterdam een uniek concept. Het was de eerste echte zaal voor versterkte muziek, met een capaciteit van 5500 bezoekers betekende dit een enorme sprong in de muziek- en concertwereld. Grote evenementen verhuisden van sporthallen en openbare slecht geïsoleerde naar deze muziektempel naast de Amsterdam ArenA.

Black Box Real Estate B.V. heeft sinds de opening van de HMH niet stil gestaan en heeft op verschillende locaties in Nederland haar concept weten te plaatsen in de grote Nederlandse binnensteden. De Black Box is voor grote steden een uitkomst bij uitstek, het gebouw kan midden in de stad worden gebouwd zonder dat omwo-nenden geluidsoverlast ondervinden. Het unieke van dit concept is dat het geluid binnen in de ruimte van perfecte kwaliteit is en niet buiten de box kan komen. De ombouw kan elke gemeente of architect naar eigen voorkeur ontwerpen, dit maakt het concertgebouw aantrekkelijk en overal inzetbaar voor de moderne stad of voor een historisch stadscentrum.

Binnenwerk informatieve brochure, Black Box

bLackbox binnenste buiten

Voor dit project werd Fabrique benaderd een eenvoudige folder te ont-werpen die naar alle gemeentes en overheidsinstellingen van Nederland kan worden gestuurd om op deze manier de geluidsdichte Black Box te promoten. Tijdens dit project werkte ik samen met Chris van Diemen om de foto voor de omslag te maken. Chris was al even bezig geweest met de compositie van het beeld, maar vroeg mijn advies naar het maken van een echt LED-beeldscherm, digitale beeldkrant en een banner om op de twee verschillende gebouwen te plaatsen. Ik kreeg de kans om eens goed de programma’s te onderzoeken, experimenteren met filters/lagen en zonder basis een realistisch ogend scherm te maken in Illustrator.

Ze vroegen mij bewust omdat ik voor Artis de lenticulars levensecht had gemaakt, ik beheerste Photoshop erg goed binnen het bedrijf, dus kon ik mij op die kleine belangrijke details storten. Ik heb voor het maken van de schermen en lichtkrant allerlei verschillende patronen ontwikkeld en een raster gemaakt voor Fabrique, zodat ze in de toekomst enkel een afbeel-ding hoeven te importeren, dat vervolgens sprekend lijkt op een digitaal LED-scherm. Tijdens de bewerkingen werd mij gevraagd of ik ook nauw-keurig wilde kijken of ik schaduwen, spiegelingen en andere elementen aan de foto kon toevoegen waardoor alles zo natuurlijk mogelijk leek, de kijkers moeten het idee krijgen dat de scène echt gesitueerd is en niet zichtbaar gemanipuleerd.

Ik ben tevreden over het eindresultaat wat op de pagina hiernaast zichtbaar is. Het lijkt een kleine opdracht, maar door de hoeveelheid belangrijke details die onzichtbaar zijn voor het mensenoog, lijkt het een realistisch en visionair beeld wat mensen inspireert. In dit geval is het juist de kunst om iets ontastbaars te creëren wat voor de onwetende toeschouwer alledaags lijkt.

Nederlands | Engels

Wolters Noordhoff

DeLuxe LIMITED EDITION

De speciaal vormgegeven reeks Wolters Noordhoff Woordenboeken is nu in zijn geheel vernieuwd. Intensief gebruik van de computer en internet heeft geleid tot:

- Actualisering door opname van moderne trefwoorden en betekenissen;- Modernisering, verbetering en precisering van de informatie achter de trefwoorden;- Afstemming op specifieke gebruikersgroepen door speciale aandacht aan alle mogelijke taalvormen, zoals vaktaal (waaronder toeristische termen), jongerentaal, informeel taalgebruik en spreektaal.

Nieuw aan deze speciale reeks zijn een aantal praktische zaken, zoals:

- Extra aanhangsels met beknopte grammaticale informatie zoals onregelmatige werkwoorden maar ook afbreekregels en veel gebruikte formules in brieven;- Een overzichtelijke, gebruikervriendelijke typografie;- Een handig systeem voor het snel vinden van trefwoorden;- Een box waarin u altijd uw woordenboeken terug kunt zetten om beschadigingen te voorkomen en langer te genieten van deze box.

www.woltersnoordhoff.nlDuits | Nederlands

Duits | Nederlands

Nederlands | Duits

Engels | Nederlands

Nederlands | Engels

Frans | Nederlands

Nederlands | Frans

Serie Woordenboeken: Wolters NoordhoffDeluxe Edition

New York City 2007Grand Central Terminal

New York City 2007Empire State Building

Paris 2008Pont de Bir-Hakeim

Eindexamen presentatie 2009 Academie MinervaDigital God

MAURICE VAN DER WERF

SCRIPTIE DIGITALE CHIRURGIEEINDEXAMEN 2009 ACADEMIE MINERVA

Scriptie: Digital God

VOORWOORD

Mijn scriptie bestaat uit het onderzoek wat ik heb gedaan naar ideaalbeel-den door de eeuwen heen en de oorsprong van het mooier maken van mensen door middel van operaties, cosmetica en Photoshop. Het onder-zoek is geheel gewijd aan mijn praktijkopdracht ‘Digital God’, het blinde vertrouwen in de Cosmetische Chirurgie.

Ik ga beeldend door de geschiedenis heen en ik laat alle aspecten van schoonheid zien. Ik start ver voor de tijd van Christus, toen ze net zo bezig waren met hun uiterlijk onder hele andere omstandigheden. Tijdens mijn zoektocht naar de perfecte mensen wordt mijn eigen werk daaraan gekoppeld. Van de Egyptenaren die botox allang hadden uitgevonden, Elizabeth die witter dan wit werd geplamuurd tot schilderijen van Eva die nooit haar rode haren is verloren door de eeuwen heen.

Welkom in de vreemde wereld die ‘Schoonheid’ heet.

Maurice van der Werf © 20093

inhoudhoofdstuk. 1

schoonheidsidealen door de eeuwen heen

hoofdstuk. 2schoonheid in de kunst

hoofdstuk. 3chirurgie een eeuwenoud beroep

hoofdstuk. 4idealiseren in de 20/21 e eeuw

relatie tot eigen werk

tot slot

bronvermelding

digitale chirurgie

7The ConTinenTs 8PerfeCT egyPT 10BrighT WhiTe 11PerfeCT shaPed 12The righT faCe 13Make Me 2009 15

20.000 BC 17Venus vs VirTruVian 18aesTheTiCs 20neVerending BeauTy 21

23The knife 24religions 25suPer sWeeT 16 More More More 27

WannahaVes froM The sTars 28inleiding 29The 20/21Th CenTury 30hollyWood girl & ManPoWer 32digiTal surgery 34anTi surgery BePerkT houdBaar / sunny BergMan 35

digiTal god 36

exiT 38 CrediTs 39

5

Billboards bepalen tegenwoordig het straatbeeld5th Avenue, New York

inleidingDoor de eeuwen heen zijn er talloze opvattingen ge-weest over wat mooi is en niet. Dit heeft te maken ge-had met, zowel culturele als godsdienstige rituelen. De definitie van schoonheid was meestal niet gebaseerd op een vanzelfsprekende of objectieve kwaliteit van men-sen. Ieder tijdperk, iedere samenleving en sociale klasse vormde zich een eigen idee van de ideale schoonheid.

in deze scriptie neem ik je mee naar schoonheidsidealen die in de loop van de eeuwen in verschillende delen van de wereld zijn ontstaan. Sommige ingrepen kunnen on-esthetisch genoemd worden maar ook in onze tijd kan ik daar veel voorbeelden van geven. de eerste vraag die naar voren komt is: “Wat is schoonheid?” Schoonheid wordt in ‘de Van dale’ omschreven als ‘de eigenschap van mooi te zijn of die ertoe bijdraagt > schoon.’ Maar om deze vraag te beantwoorden hebben we echt meer nodig dan alleen een woordenboek.

Een eenduidige definitie van schoonheid is er niet. We gebruiken het woord tegenwoordig in elk magazine en horen het meerdere malen per dag op televisie. Het lijkt de normaalste uitdrukking van de wereld, maar als ie-mand op straat de betekenis probeert te verklaren blijkt dit niet eenvoudig te zijn. Als je 200 verschillende men-sen over de hele wereld vraagt om het woord ‘schoon-heid’ te beschrijven krijg je hetzelfde aantal verschillende antwoorden. Het hangt er namelijk vanaf aan wie je het vraagt, omdat veel landen hun eigen schoonheidsideaal hebben. in Brazilië zijn mooie gevulde billen sexy, terwijl in new York vrouwen liposuctie hebben laten doen om de billen zo dun mogelijk te maken. We vinden iets mooi als we dat als mooi ‘ervaren’. Wat 15 jaar geleden ‘in’ was, kan nu écht niet meer, maar over 10 jaar juist weer wél. Hierbij denk je voornamelijk aan vroeger, toen had-den vrouwen been- en okselhaar, nu wordt dat als vies gezien, ook bij de heren van deze tijd!

Wij mensen houden er nou eenmaal niet van als din-gen ‘rommelig’ of ‘chaotisch’ zijn, we willen de zaken helder zien om ze te begrijpen. Vooral in deze moderne tijd wordt schoonheid verwezen naar een esthetische beeldvorming. Schoonheid is ook een psychologisch gegeven. Het streven naar ultieme schoonheid speelt al eeuwen een belangrijke rol. Vrouwen hebben van nature de drang om aantrekkelijk en verleidelijk gevonden te willen worden. Ook bij mannen speelt het uiterlijk een steeds grotere rol. In het begin van de 20e eeuw deden de mannen niet meer mee met het gebruik van make up en verzorgingsproducten. Dat is in de loop der eeuwen wel anders geweest, omdat er veel bewijzen zijn gevon-den in de vorm van archeologische vondsten voor de tijd dat de eerste steen van de piramides werd gelegd.

In de examenopdracht ‘Digital God’ laat ik veel ide-alen uit de oudheid en het heden terug komen in mijn fotografie. Van de vrouwelijke Venus tot atle-tische mannen uit de romeinse tijd. In alle beelden laat ik kenmerken zien die staan voor het streven naar de ideale schoonheid door de eeuwen heen.

Hoofdstuk. 1scHoonHeidsidealen door de eeuwen Heen

6 7

Achtergrond: David van MichelangeloGalleria dell`Academia, Florence

MAURICE VAN DER WERF

SCRIPTIE DIGITALE CHIRURGIEEINDEXAMEN 2009 ACADEMIE MINERVA

Man

telz

org

Hee

ren

veen

GEMEENTE HEERENVEEN

Nieuwsbrief

In Heerenveen ontwikkelt de gemeente in samenwerking met twee werkgroepen de ondersteuning van mantelzorgers. Op 24 november (zorginstellingen) en 5 december (mantelzorgers) zijn deze werkgroepen voor de eerste keer bijeen geweest. Tijdens deze eerste ronde zijn de knelpunten waarmee mantelzorgers kampen op een rijtje gezet. Tevens is het mantelzorgbeleid van de ge-meente onder de loep genomen. Op basis hiervan hebben alle deelnemers 9 knelpunten

Project “Mantelzorgondersteuning geMeente Heerenveen” van start

andere Mantelzorgers ontMoeten? KoM naar Het Mantelzorgcafé!Het is zover. Op 31 maart wordt in wijk-gebouw De Vlinder, Sallandlaan 18 te Heerenveen het eerste mantelzorgcafé georganiseerd. Mantelzorgcafé’s zijn speci-ale ontmoetingsmogelijkheden voor man-telzorgers. Op deze ochtenden kunt u op ongedwongen en informele wijze andere mantelzorgers ontmoeten, ervaringen uitwis-selen, vragen stellen en kennis opdoen. Maar bovenal is het gezellig want dat staat natuur-lijk voorop!

In 2009 zullen er vier mantelzorgcafé’s worden georganiseerd. In overleg met de bezoekers kunnen gastsprekers worden uitgenodigd of kunnen onderwerpen aan de orde worden gesteld die aansluiten op de

specifieke behoefte van de mantelzorgers. De bezoekers bepalen dus wat er in het mantelzorgcafé gebeurt.

* vervangende zorg en vervoerIndien u vervangende zorg en/of vervoer nodig heeft, kunt u dit aangeven. Neem contact op met Daniël Pit, telefoonnummer: 06- 52328107 of [email protected].

* Kosten en opgaveDe toegang is gratis. Opgave vooraf is niet nodig.

* informatie:Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Daniël Pit.

Mantelzorger Annie Edens:

‘Ik doe alles natuurlijk met liefde maar ik ben wel beperkt in mijn mogelijkheden. De dreiging van een aanval is altijd aanwezig, je bent altijd op je hoede en ik slaap onrustig. Vooral als ik weg ben, voel ik mij onzeker. Ik weet immers nooit hoe ik hem weer aantref als ik thuiskom...’

(Het volledige interview op de acherzijde)

CraCkstraat 2 8441 Es HEErEnvEEnt: (0513) 617617F: (0513) 617475

nummEr 2maart 2009

vastgesteld die men de komende jaren wil verbeteren en waar mogelijk wil oplossen. Zo zal er meer aandacht komen voor o.a: (h)erkenning van mantelzorgers, (tijdige) signalering en begeleiding van mantelzorgers, een betere afstemming van de ondersteuning op de wensen van de mantelzorger, meer samenwerking tussen de deelnemers en beperken van de formulierenstroom. Met als doel dat de mantelzorger wordt ontlast en overbelasting wordt voorkomen.

De werkgroepleden die namens de professionele - en informele zorg de mantelzorgonder-steuning ontwikkelen.

Voor meer informatie omtrent het project kunt u contact opnemen met:

Projectleider

Baukje Walendal Tel: (0515) 42 11 29

Nieuwsbrief

Mantelzorgers zijn allemaal verschillend en hebben ook allemaal hun eigen specifieke behoefte aan steun. Voor de een betekent ondersteuning meer kennis krijgen over ziekteprocessen of financiële vergoedings-mogelijkheden, andere mantelzorgers wil-len graag met lotgenoten in contact komen of meer ondersteuning bij het huishouden zodat ze zelf meer tijd overhouden voor degene waarvoor ze zorgen. Ondersteu-ning van mantelzorgers kan dus heel verschillend zijn.

Samenwerken alS motto bij het project “mantelzorgonderSteuning in de gemeente heerenveen”De gemeente Heerenveen gaat het komende jaar serieus werk maken van mantelzorg. In november 2008 start daartoe een nieuw project met als doel, dat mantelzorgers enerzijds hun zorgtaken zo lang mogelijk kunnen blijven uitvoeren, maar daarnaast ook voldoende tijd een aandacht voor zichzelf kunnen vrijmaken.

wilt u de mantelzorgonderSteuning in heerenveen mede bepalen? dan zijn wij op zoek naar u! Om de ondersteuning zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de wensen en behoef-ten van mantelzorgers, achten wij hun inbreng hierin zeer gewenst! Daarom zijn wij op zoek naar leden voor onze werk-groep “Gebruikers”.

* wat is de taak van de werkgroep “gebruikers”? Gedurende de periode november 2008 t/m augustus 2009 zal deze werkgroep maxi-maal vier keer bij elkaar komen. Tijdens deze bijeenkomsten zullen de plannen/voorstellen die door de samenwerkende organisaties worden gemaakt, door de werkgroepleden worden getoetst en van

advies worden voorzien. Deze zullen vervolgens zoveel mogelijk in de definitieve plannen worden verwerkt.

* vergoedingVergoeding wordt nog nader bekend gemaakt.

* belangstelling?Zorgt u voor iemand anders en wilt u bovengenoemd project mede vormgeven? Geef u dan op bij:

baukje wallendal (projectleider), telefoon (0515) 42 11 29 e-mail [email protected].

* deelnemende organiSatieS zijn: Ziekenhuis De Tjongerschans, Gezamenlijke Huisartsen, Thuiszorg De Friese Wouden, Zorggarant Noord Nederland, MEE Friesland, De Noorderbrug, GGZ Zuid Friesland, Talant, Zorgcentra Moerborch, Zorgcentrum Mariënbosch, Het Rode Kruis, Humanitas, Raad van Kerken, Ouderenbonden: ANBO, KBO en PCOB, Verslavingszorg Noord Nederland, Caleidoscoop, Jan Julia Wouters

Hospice, VPTZ, Algemeen Maatschappelijk Werk, Aan Zet, Zorgbelang Fryslân, Participatieraad Gemeente Heerenveen, Wmo-loket gemeente Heerenveen.

Wethouder Coby van der Laan: “De buurman een handje helpen moet voor iedereen vanzelfsprekend worden.“

In de gemeente Heerenveen wordt de mantelzorgon-dersteuning door diverse organisaties gezamenlijk ont-wikkeld. In deze nieuwsbrief wordt iedere keer iemand van de deelnemende partijen aan het woord gelaten. Deze keer is het woord aan Coby van der Laan, wethouder van de gemeente Heerenveen en als zodanig verant-woordelijk voor de mantelzorg in deze gemeente.

(vervolg acherzijde)


nummEr 1novEmbEr 2008

Maar voordat mantelzorgers kunnen wor-den ondersteund, is nodig dat ze “zicht-baar worden”. Mantelzorg wordt namelijk veelal in de anonimiteit verricht. Het zijn de stille krachten, die hard werken en veel verantwoordelijkheid dragen. In het project zal daarom veel aandacht worden besteed aan het signaleren van (dreigende) overbe-lasting en vervolgens het (bege)leiden van mantelzorgers naar hulp/steun. En omdat er vele mantelzorgers in de gemeente Hee-renveen “verstopt zijn”, wordt dit project dan ook in samenwerking met ruim 25 organisaties* in de professionele zorg en informele zorg uitgevoerd.

November

Nieuwsbrief

In de gemeente Heerenveen wordt dit jaar door een grote groep van professionele zorgverle-ners, vrijwilligersorganisaties en lokale mantel-zorgers de ondersteuning van mantelzorgers ontwikkeld. De werkgroepen zijn in februari en mei wederom bij elkaar geweest. Tijdens deze bijeenkomsten is besproken op welke wijze mantelzorgers beter gesignaleerd kunnen worden zodat ze sneller begeleid of geholpen kunnen worden. Mantelzorgers die intensief voor een naaste zorgen, hebben een grote kans op overbelasting. De overbelasting zorgt voor

Project ‘Mantelzorgondersteuning geMeente Heerenveen’

een sPecifiek sPreekuur voor MantelzorgersOm mantelzorgers beter te kunnen ondersteu-nen bij hun zorgtaken, wordt momenteel de mogelijkheid onderzocht om in de gemeente een specifiek spreekuur voor mantelzorgers op te richten. In dit zgn. familiespreekuur kun-nen familieleden en andere naastbetrokkenen terecht voor informatie en advies en wordt de begeleiding afgestemd op de persoonlijke situatie. Behalve dat er ruimte is voor het eigen verhaal en de eerste hulp of steun, wordt ook geadviseerd hoe je naast alle zorgtaken nog ruimte voor een eigen leven overhoudt, zoals

sociale contacten en hobby’s. De betekenis van de ziekte of handicap van het familielid voor de rest van het gezin, het bijstellen van doelen, verwachtingen en idealen en rouwverwerking, zijn ook thema’s die in het familiespreekuur aan de orde (kunnen) komen.

De komende maanden wordt met alle partijen bekeken of de oprichting van een dergelijk spreekuur in de gemeente Heerenveen haalbaar is en op welke wijze dit verder uitgewerkt moet worden.


stress waardoor mantelzorgers een verhoogde kwetsbaarheid voor ziektes en lichamelijke problemen hebben. Overbelasting van mantel-zorgers leidt er ook vaak toe dat degene waar-voor wordt gezorgd, eerder dan gewenst in een verzorgings- of verpleeghuis moet worden opgenomen.

Kortom, alle reden om te werken aan het voor-komen van overbelasting bij mantelzorgers en het verlenen van preventieve ondersteuning!

Voor meer informatie omtrent het project kunt u contact opnemen met:

ProjectleiderBaukje Wallendal Tel: (0515) 42 11 29

vroegtijdig signalering van Mantelzorgers voorkoMt overbelasting

Agendaandere Mantelzorgers ontMoeten?

koM dan naar één van de onderstaande tHeMabijeenkoMsten

Oktober

December

thema bijeenkomst “Mens zijn en mens blijven” (alzheimer café)Vanaf 5 oktober gaat in Heerenveen het Alzheimer Café van start. Het Alzheimercafé is een ontmoetingsplaats voor mensen met dementie, hun mantelzorgers en hun hulpverleners. Tijdens het Alzheimercafé raken mensen in gesprek met elkaar over de gevol-gen van dementie. Aan de andere kant wordt er voorlichting gegeven over psychosociale en me-dische aspecten van dementie. In iedere bijeenkomst staat een onderwerp centraal. Deze avond wordt ingeleid door mevrouw Ditta Bolt, psychologe in verpleeghuis Lindenstede te Wolvega. Na afloop kan er onder het genot van een kopje koffie of thee nog geruime tijd worden nagepraat

thema bijeenkomst “even op adem komen, hoe doe ik dat?”Wanneer je voor een ziek of gehandicapt familielid of vriend(in) zorgt, is het prettig om af en toe deze zorg even aan iemand over te kunnen dragen. Om even tijd voor jezelf te hebben, te ontspannen of op adem te komen. Voor velen (jong en ouder!) is het uit handen geven van de zorg echter moeilijk, vaak om uiteenlopende redenen. Tijdens deze bijeenkomst worden handreikingen gegeven om met dergelijke problemen om te gaan. Er is veel ruimte voor eigen ervaringen en het geven van tips en adviezen aan elkaar. De bijeenkomst duurt ca. een uur en wordt geleid door Noortje Wagter, programmacoördinator Achterban bij Zorgbelang Fryslân en ervaringsdeskundige. Na afloop kan er onder het genot van een kopje koffie of thee nog geruime tijd worden nagepraat.

cva caféIedere maand vindt in het ziekenhuis De Tjongerschans het CVA Café plaats. Het CVA Café is een ontmoetingsplaats voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel en hun mantelzorgers. Tijdens het CVA-café raken mensen met elkaar in gesprek over de gevolgen van het letsel en wordt door neurologie-verpleegkundigen voorlichting gegeven over de psychosociale en medische aspecten van niet-aangeboren hersenletsels. Er is veel ruimte voor eigen ervaringen en het geven van tips en adviezen aan elkaar.

5 oktober, 19.00-21.30 uurGrand café De Heerenkamer,

Gemeenteplein 33 te Heerenveen.

Gratis toegankelijk, opgave vooraf niet nodig

12 oktober, 19.30-21.30 uurGrand café De Heerenkamer,


Gratis toegankelijk, opgave vooraf is gewenst

maar niet noodzakelijk: stuur een e-mail naar

[email protected] of bel (0515) 42 11 29.

27 oktober, 09.45 - 11.15 uur Ziekenhuis de Tjongerschans,

Thialfweg 44 te Heerenveen.

Eerste verdieping (links van de receptie)

Gratis toegankelijk, opgave vooraf niet nodig.

dag van de Mantelzorg 2009Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Helga van der Molen, tel.nr. (0513) 617526; [email protected].

thema bijeenkomst “versterk je netwerk”Mensen die voor een familielid of naastbetrokkene zorgen kunnen dit niet altijd met andere mensen delen. Hierdoor ligt eenzaamheid of sociaal isolement op de loer. Tijdens deze avond worden handreikingen geboden om actief mensen te vinden waarbij men terecht kan voor een helpende hand of luisterend oor. De bijeenkomst duurt ca. een uur en wordt geleid door Noortje Wagter, programmacoördinator Achterban bij Zorgbelang Fryslân en ervaringsdeskundige. Na afloop kan er onder het genot van een kopje koffie of thee nog geruime tijd worden nagepraat

cva caféZie voor informatie over het CVA Café bij 27 oktober.

10 novemberHet programma staat vanaf 1 oktober a.s. op

de website van de gemeente Heerenveen:

www.heerenveen.nl

23 november, 19.30-21.30 uurOpenbare Bibliotheek te Heerenveen

Gratis toegankelijk, opgave vooraf is gewenst

maar niet noodzakelijk: stuur een e-mail naar

[email protected] of bel (0515) 42 11 29.

24 november, 09.45 - 11.15 uur Ziekenhuis de Tjongerschans,

Thialfweg 44 te Heerenveen.

Eerste verdieping (links van de receptie)

Gratis toegankelijk, opgave vooraf niet nodig.

thema bijeenkomst “dementie en thuiswonen” (alzheimer café)Deze avond wordt ingeleid door de heer Jos Geerlink, ambulant verpleegkundige bij GGZ Ouderen te Drachten. Na afloop kan er onder het genot van een kopje koffie of thee nog geruime tijd worden nagepraat. Zie voor meer informatie over het Alzheimer café ook bij 5 oktober.

7 december, 19.00-21.30 uurGrand café De Heerenkamer,


Gratis toegankelijk, opgave vooraf niet nodig

Het is nu definitief! Vanaf november komt er ook in Heerenveen een sociaal café van AanZet in Heerenveen. Het café gaat plaatsvinden in wijkcentrum “Us Kubus” aan de Barten te Hee-renveen, de data zijn op het moment van het ter perse gaan van deze nieuwsbrief nog niet bekend.

Het sociaal café is een ontmoetingsplaats voor mensen die ervaringen hebben (gehad) met de geestelijke gezondheidszorg. In Sneek, Leeuwarden en Drachten draaien al sociale café’s onder de naam “de Kronkel”. Iedere maand wordt er een leuke activiteit georganiseerd zoals klaverjassen, disco, koken, etc.Wilt u meer informatie of lijkt het u leuk om hier vrijwilliger te worden, kijk dan op www.st-aanzet.nl.

Marike Feenstra Tel: (058) 284 90 20 E-mail: [email protected]

binnenkort in Heerenveen:

sociaal caféwie ontwikkelen de Mantelzorgondersteuning in de geeMeente Heerenveen?

Mantelzorgers (9 werkgroepleden), Ziekenhuis De Tjongerschans, huisartsen Heerenveen, Thuiszorg De Friese Wouden, Zorggarant Thuiszorg, Zorgcentra Moerborch, Zorgcentrum Mariënbosch,

GGZ Friesland, De Noorderbrug, Mee Friesland, Humanitas, Raad van Kerken, gezamenlijke ouderenbonden, Caleidoscoop, Jan Julia Wouters Hospice/VPTZ, AanZet, Zorgbelang Fryslân, Aardema Thuiszorg,

Gemeente Heerenveen (w.o. Participatieraad en Wmo-loket), Oranjewoud Zorg, Alg. Maatschappelijk Werk, Talant

OP

MA

AK

EN

ON

TWE

RP

: MA

uR

ICE

VAN

DE

R W

ER

F, DE

SIG

N E

N FO

TOG

RA

FIE

nummEr 3sEptEmbEr 2009

Nieuwsbrief_Oktober.indd 2-3 23-09-2009 13:08:48

knowledge

peoplepeople

people

history

BLACK my life in ink

Maurice van der werf

locations of photography:

united states of america

anaheim

huntington beach

long beach

Los angeles

minneapolis

New York

san diego

santa monica

EUROPE

barcelona

montserrat

parijs

NETHERLANDS

amsterdam

heerenveen

hilvarenbeek

photostudio

sneek

texel





anaheim

huntington beach

long beach

Los angeles

minneapolis

New York

san diego

santa monica

EUROPE

barcelona

montserrat

parijs

NETHERLANDS

amsterdam

heerenveen

hilvarenbeek

photostudio

sneek

texel





anaheim

huntington beach

long beach

Los angeles

minneapolis

New York

san diego

santa monica

EUROPE

barcelona

montserrat

parijs

NETHERLANDS

amsterdam

heerenveen

hilvarenbeek

photostudio

sneek

texel

‘Concrete’Eerste test uit een serie foto’s

September 1, 1939

The windiest militant trashImportant Persons shoutIs not so crude as our wish:What mad Nijinsky wroteAbout DiaghilevIs true of the normal heart;For the error bred in the boneOf each woman and each manCraves what it cannot have,Not universal loveBut to be loved alone.

W.H. Auden

Serie foto’s voor Concept campagne SIREwww.ikziehetprobleem.nu

10 Seconds

Het Laatste Avondmaal, 120 dagen van Sodom

Restyle CoRpoRate IdentIty 2010-2011

It’s a family affair

Handgebouwde klasse uit nederland

De legendarische Koga Kimera Track was goed voor Goud op de wielerbaan in Beijing. De unieke Kimera Technology leeft voort in de nieuwe generatie Koga racefietsen: met state-of-the-art frametechniek en een verrassende stijfheids-gewichtsverhouding, voor optimale controle en snelheid. De Kimera Road serie is verkrijgbaar in onze collectie 2011, of kan ‘custom built’ worden samengesteld via ‘Koga Signature’. www.koga.com | www.koga-signature.com PROFESSIONAL CYCLING TEAM

Koga feliciteert agU met haar 45 jarig jUbileUm

www.koga.com

op de toekomst!

Alleen het beste is goed genoeg voor KogADat geldt zonder uitzondering voor onze E-bike modellen.

Handgebouwd uit kwaliteitsmaterialen, voorzien van de laatste techniek en met de zekerheid van uitstekende dealerservice. Maar bovenal is een elektrisch ondersteunde fiets van Koga een keuze voor klasse. De stille en soepele ION-motor, eenvoudige bediening en de slanke lijnen geven iedere fietskilometer extra dimensie.

de overtreffende trAp in eleKtrisch fietsen!

www.koga-e-bike.com

Superlatieven kenmerken dit vlaggenschip. Onder meer voorzien van de meest krachtige ‘Ultra Torque’-versie van de ION-motor en de ’Park Assist’ module. Hydraulische remmen brengen u ‘met een vingertip’ tot stilstand.

lichte e-bike voor de dynamische fietser. toerfiets met de voordelen van een gedoseerde ion-trapondersteuning, aangedreven door een krachtige, uitneembare accu in de bagagedrager. voorzien van de ’park Assist’ module.

e -s p e c i a le - R u n n e R

Koga steht für qualitativ hochwertige, exklusive Ausstat tung, innovative Details und elegantes, funktionelles Design.(Er)fahren Sie den Unterschied!

www.koga.com

RadfahRen als puRes VeRgnügen

RACE

De ‘roots’ van Koga liggen bij de racefiets en dat vindt in de hele racefietsencollectie van Koga zijn weerslag. Zowel bij fietsen voor de (semi)professional als bij de modellen voor de sportieve vrijetijdsbesteding

Im Rennrad liegen die Wurzeln von Koga. Und diese Tatsache zieht sich durch die gesamte Race-Kollektion. Rennmaschinen für den (semi) professionellen Einsatz und ausgezeichnete Modelle für den Freizeitsport.

Dans les vélos de course se trouvent les racines de Koga. Et cela se ressent à travers toute notre collection Race. Des bêtes de courses pour un usage (semi)professionnel et d’excellents modèles pour du sport de loisir.

Kogas rødder ligger i racercyklen. Og dennekendsgerning går i gennem hele Race-kollektionen. Racermaskiner til (semi-) professionel brug og fremragende modeller til fritidssport.

It’s in racing bikes that Koga has its roots, and this fact is carried through to the whole Race range. Racing bikes for (semi-) professional use and superb models for leisure sport.

RACE

MTB

In de Koga-collectie is een compacte lijn met mountainbikes opgenomen, gebouwd met uiterst geavanceerde techniek. Ze zijn zowel geschikt voor de ambitieuze koersdeelnemer, als voor de (winter)toerrijder.

Koga bietet ein kompaktes Programm an Mountainbikes - mit äußerst fortschrittlichen Techniken. Geeignet für den ambitionierten Wettkampffahrer als auch den (Winter-)Tourenfahrer.

Koga offre un programme compact de VTT équipés de technologies de pointe. Ils conviennent pour la haute compétition aussi bien que pour des longues sorties, été comme hiver.

Koga byder på et kompakt program af mountainbikes - med yderst avanceret teknik. Velegnet til den ambitiøse konkurrence rytter så vel som til (vinter-)tur cyklisten.

Koga offers a compact range of mountain bikes - but with exceptionally advanced technology. Suitable for ambitious competitive riders as well as (winter) touring cyclists.

MTB

TREKKING

Al drie decennia lang bouwt Koga trekkingfietsen die niet alleen robuust en duurzaam zijn, maar ook compleet en functioneel uitgerust. De ideale fietsen voor zowel de langeafstandstoerist met zijn kampeeruitrusting als voor de veeleisende toerrijder.

Koga baut bereits seit drei Jahrzehnten Trekking Fahrräder, die robust, langlebig und funktional komplett ausgestattet sind. Geeignet für Langstreckler mit Campingausrüstung, aber auch für anspruchsvolle Radwanderer .

Depuis trois décennies, Koga construit des vélos de trek qui sont résistants, increvables et équipés de nombreuses composantes super fonctionnelles. Ils se prêtent à des voyages avec équipement de camping aussi bien qu’à des randonnées au long cours.

Allerede i tre årtier har Koga bygget trekking cykler, som er robuste, sejlivet og har et funktionel komplet udstyr. Velegnet ikke kun til langturs cyklisten med campingudstyr, men også til den krævende cyklist.

Koga has been building Trekking bikes for three decades:bikes which are robust, durable and equipped to be fully functional. Suitable for long distance riders with camping gear, but also for demanding cycle travellers.

TREKKING

E-BIKE

De hoogwaardige E-Bike-serie biedt een brede keuze aan fietsen met elektronische trapondersteuning. Uitgerust met ION-technologie (onzichtbaar ingebouwde of afneembare accu, krachtige motor, duidelijk leesbaar display). Zowel geschikt voor lange toeren als voor het bergachtige parcours.

Die hochwertige E-Bike-Serie bietet eine breite Auswahl Elektroräder. Ausgestattet mit der ION Technologie (unsichtbar eingebauter oder abnehmbarer Akku, starker Motor, deutlich abzulesender Display). Geeignet sowohl für lange Touren als auch bergiges Gelände.

La série E-Bike offre un large éventail de vélos électriques haut de gamme. Ils sont équipés de la technologie ION, avec une batterie amovible ou bien intégrée de manière invisible, un moteur puissant et un écran très lisible. Se prêtent à des longues randonnées aussi bien qu’à des parcours montagneux.

Førsteklasses E-Bike-serien byder på et bredt udvalg af el-cykler. Udstyret med ION teknologi (usynlig indbygget eller aftagelig akku, stærk motor, tydelig læsbart display). Velegnet både til lange ture såvel som til bjergrigt terræn.

The high quality E-Bike range offers a wide selection of electric bikes. Equipped with ION Technology (invisibly integrated or removable battery packs, powerful motor, clear informative display). Suited both for longer rides and also for hilly terrain.

E-BIKE

Model [MD]

RACE

BEN

ELU

X 05

11

Model [MD]

Model [MD]

Model [MD] Model [MD] Model [MD]

Model [MD]

Model [MD]

Model [MD] Model [MD]

Model [MD]

Model [MD]



Kimera Road Ultegra | Compact

Weight (kg) Frame sizes (cm) 50 52 54 56 58 60 63

ca. 7,7 kg • • • • • • •

RACE

Milliquasim ilit, sequam qui aborepudant endae quam venis non parum same con repedipsanda aut quis excearc hillaccum re dolorum rerorpor sincte pe no

BEN

ELU

X 05

11

GE - L i g h t ®

i n n o vat i o n & s i c h e r h e i tObwohl jedes Koga E-Bike bis in alle Finessen auf dem neuesten Stand der Entwicklungen ist, arbeiten wir ständig an weiteren Innovationen. So ist das Topmodell E-Special mit dem Ultra Torque-Motor ausgestattet. Dieser ist noch leistungsstärker und sparsamer als sein Vorgänger und läuft noch gleichmäßiger. Alle Modelle verfügen über intelligente Software (ITC) mit Traktionskontrolle. Die Sensoren sorgen dafür, dass die Reifen ständige Bodenhaftung haben und das Hinterrad nicht “ausbricht”. So ist man auch auf nassen oder nicht asphaltierten Wegen sicher unterwegs und hat sein Koga E-Bike immer sicher im Griff. Die Sensoren im ION-Motor messen kontinuierlich die Geschwindigkeit und Kontinuität der Umdrehungen sowie die Kraft, die auf die Pedale ausgeübt wird. Im Gegensatz zu anderen Systemen läuft man so nicht Gefahr, dass der Motor sich unerwartet einschaltet. Man kann also ruhig den Fuß auf dem Pedal lassen, wenn man an einer roten Ampel steht. Die geschmeidige Unterstützung setzt sehr gleichmäßig ein und arbeitet auch so: leistungsstark, ohne zu dominieren. Sie können Ihre Fahrt genießen, ohne sich übermäßig anzustrengen. Zudem arbeitet der ION-Antrieb äußerst leise und vibrationsfrei - ein weiteres Qualitätsmerkmal.

Kogas E-Bikes bieten ein sportliches und unbeschwertes Fahrraderlebnis.

Die Beleuchtung jedes Koga E-Bikes wird durch das Akkupaket gespeist und schaltet sich automatisch ein, wenn es dunkel wird: in einem Tunnel oder bei Regen. Wenn das Akkupaket fast leer ist, schaltet das System automatisch zum Dynamo im Motor um. So hat man immer eine funktionierende Beleuchtung.

einzigartige module für spezielle wünsche

Das Einzigartige am ION-Antrieb ist, dass regelmäßig neue Software-Ergänzungen für weitere Funktionen hinzukommen. Sie können vom Händler auch auf den meisten Koga E-Bikes installiert werden.

So können Sie Ihr Koga optional mit dem Park Assist-Modul, das Sie während des Gehens mit dem Fahrrad zusätzlich unterstützt, ausrüsten lassen. Praktisch im Fahrradkeller oder bergauf!

www.koga.com

K o l l e K t i o n 2 0 1 1e - B i K e s e r i e s

PASSIONCYCLINGFOR

QualityINNOVATIONH A N D B U I L T

KFür Koga ist nur das Beste gut genug. Das gilt auch für unsere E-Bike-Modelle. Von Hand mit Qualitätsmaterialien gebaut, mit der neuesten Technik ausgestattet und mit der Sicherheit eines hervorragenden Händlerservices. Doch vor allem entscheidet man sich mit einem elektrisch unterstützten Koga-Fahrrad für Klasse. Jeder gefahrene Kilometer erhält eine besondere Dimension: durch den leise und gleichmäßig laufenden ION-Motor, die einfache Bedienung und die schlanke Linienführung. Nicht umsonst wurde das Koga E-Light® in den Niederlanden zum Fahrrad des Jahres 2010 gewählt.

Entdecken Sie selbst die großen Vorteile des E-Bikes. Denn Fahrradfahren wird mit einschaltbarer Trittunterstützung zum leichten Genuss – und man greift eher, länger und häufiger zum Fahrrad: für das Pendeln zur Arbeit, zum Einkaufen, in der Freizeit oder als Training… oder all das in einem! Man ist gesund und verantwortungsbewusst unterwegs. Der Trend zum E-Bike gilt berechtigterweise als umweltfreundliche Umwälzung im Bereich Mobilität. Die Koga E-Bike-Serie bietet Ihnen dabei die absolute Spitze.

fa h r r a d fa h r e n i n e i n e r n e u e n d i m e n s i o n Die täglichen Wege werden mit dem E-Comfort zum absoluten Vergnügen. Wartungsarm dank der 8-Gang-Nabenschaltung, dem geschlossenen Kettenkasten und der hydraulischen Felgenbremsen und kräftesparend durch die intelligente Trittunterstützung.

e - com fo rt

Leichter Rahmen aus Aluminium 7005

Leistungsstarker, geräuschloser High Torque Motor (33Nm, 250Watt) 360Wh abnehmbarer Lithium-Ion Akku mit kurzer Ladezeit

Großes, abnehmbares Display mit Bedienung neben dem Lenkergriff. Zugleich elektronisches Schloss

Shimano Nexus 8-Gang Nabenschaltung

Integrierte Koga Feathershock Gabeldämpfung

Koga KT21 / KM19 extra starke Felgen

Autom. Beleuchtung mit Koga Rayo LED-Scheinwerfer 35 Lux

Racktime integrierter Gepäckträger

Farbe: Sapphire Blue Metallic / Brush Polish

Herren 54-57-60-63 cm / Damen 47-50-53-56-59 cm

ca. 26,8 kg

*preis: € 2.999,-

Dank der 264Wh Batterie verfügt das E-Tour über einen größeren Aktionsradius und / oder mehr Antriebskraft. Die eingebaute Koga Feathershock Gabelfederung in Kombination mit wartungsarmen Rollenbremsen bewährt sich beim täglichen Gebrauch. Unter anderem mit dem ’Park Assist’ Modul ausgestattet.

e -to u r

Leichter Rahmen aus Aluminium 7005 mit integriertem Akku

Leistungsstarker, geräuschloser High Torque Motor (33Nm, 250Watt)

264Wh Akku mit kurzer Ladezeit


21-Gang Shimano Schaltung / XT Umwerfer hinten





Farbe: Hazelnut Brown / Winning Silver Metallic / Brush Polish

Herren 54-57-60-63cm / Damen 47-50-53-56 cm

ca. 28,8 kg

*preis: € 3.299,-

Die km-Berechnung gilt für das Optimalprogramm. Der maximale Aktionsradius hängt von diversen Faktoren ab, wie Wind, Gelände, Gewicht des Fahrers, Gepäck und Reifendruck.

Wenn nach jahrelangem Fahrvergnügen die Batterie ersetzt werden muss, wird diese sehr umweltbewusst recycled.

Die ION-Unterstützung und die sehr komplette Ausrüstung des E-Advance machen eine Tagestour oder die Fahrten im Alltag zu einem Vergnügen. Kräftige Felgenbremsen sorgen für einen sicheren Stopp auch bei schnellem Fahren.

e -advan ce

Leichter Rahmen aus Aluminium 7005 mit integriertem Akku

Leistungsstarker, geräuschloser High Torque Motor (33Nm, 250Watt)

264Wh Akku mit kurzer Ladezeit


21-Gang Shimano Schaltung

Aluminium-Leichtbauweise SR Suntour Vorderradfederung




Farbe: Marine Grey Metallic / Warm Grey

Herren 54-57-60-63 cm / Damen 47-50-53-56-59 cm

ca. 28,7 kg

*preis: € 2.899,-

neu! Leichtes E-Bike für den dynamischen Radfahrer. Tourenmodell mit den Vorteilen der sanften ION-Trittunterstützung und einer leistungsstarken, heraus-nehmbaren Batterie im Gepäckträger. Unter anderem mit dem „Park Assist” Modul ausgestattet

e - ru n n er

Leichter Rahmen aus Aluminium 7005

Leistungsstarker, geräuschloser High Torque Motor (33Nm, 250Watt) 360Wh abnehmbarer Lithium-Ion Akku mit kurzer Ladezeit


21-Gang Shimano Schaltung





Farbe: Anthracite Grey Metallic / Brush Polish

Herren 50-54-57-60-63 cm / Damen 44-47-50-53-56-59 cm

ca. 25,9 kg

*preis: € 2.999,-

*Alle angegebenen Preise sind empfohlene Verkaufspreise einschl. MwSt. exkl. Ablieferkosten. Das Gewicht des Fahrrads ist gemessen bei mittlerer Rahmengröße, ohne Pedale, Pumpe, Flasche(n) und Flaschenhalter, Glocke sowie Satteltasche. Ausführliche Spezifikationen finden Sie unter: www.koga.com.

Koga B.V. behält sich vor, um ohne weitere Bekanntmachung Änderungen in den Spezifikationen und/oder Preisen durchzuführen. Obwohl diese Broschüre mit der größtmöglichen Sorgfalt zusammengestelt wurde, wird keine Haftung für eventuell vorkommende Unrichtigkeiten welcher Art dann auch übernommen. Vervielfältigungen aus dieser Ausgabe sind ohne schriftliche Einwilligung von Koga B.V. nicht gestattet.

Aktionsradius e-advance - 264wh akku - nimh

Eco (km) Normal (km) Power (km)

Optimal Fahrprogramm 46 - 83 63 - 65 26 - 47

Plus Fahrprogramm 46 - 83 36 - 65 21 - 38

Aktionsradius e-runner - 360wh akku - lithium-ion




Aktionsradius e-tour - 264wh akku - nimh




Aktionsradius e-comfort - 360wh akku - lithium-ion




g e w i n n e r fa h r r a d d e s j a h r e s 2010

K o l l e K t i o n 2 0 1 1e - B i K e s e r i e s

398 gram small

Documents