3cü iş

Upload: ceferli

Post on 06-Jul-2018

219 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/17/2019 3cü iş

    1/10

      Göründüyü kimi, “ Kozi Körpəş və Bayan Sulu” ilə “ Əsli Kərəm” arasındakı süje

    ya!ınlı"ından əlavə sürələrin aralarındakı o!şarlı#$%ənzəyiş də mara# do"urur&

    Körpəş$Kərəm, Sulu$Əsli, 'ara%ay$'ara (əlik və s)) *əa Kozi Körpəş də Kərəm

    kimi yolda #ayaya, +aya, meşəyə, #urda ras əlir, sevilisini onlardan !ə%ər alır)

    Sondakı epilo#lar da %ir$%iri ilə demək olar ki, eyniyyə əşkil edir) Büün %unlar 

    ösərir ki, “Kozi Kör"əş və Bayan Sulu” dasanı ilə “ Əsli$ Kərəm” dasanı arasında

    eneik %ir %a"lılı#$ əla#ə möv-uddur) .lsun ki, /ər iki dasanın mənşəyi da/a ümumi

    və va/id olan ar!aik %ir süjeə söykənir) *əmin ar!aik süje .ra 0siyada “ Kozi

    Körpəş və Bayan Sulu”, 0zər%ay-anda isə Əsli$Kərəm” dasanı şəklində

    rans1ormasiya olunara#, yerli, mə/əlli koneksə 2 məsələn, 'a1#azdakı azər%ay-anlı$

    erməni münasi%ələrinə3 uy"unlaşdırılmış və %u sə%ə%dən də mənlərarası 1ər#lər 

    yaranmışdır)

      .ra +a" 0zər%ay-an dasan+ılı"ında o"uz epik ənənəsinə mə!sus süje və

     poeika ünsürləri, moivlər müəyyən yer uma#dadır) Bu sıradan “ Kia%i$4ədə

    'or#ud” %oylarından ələn moivlər da/a #a%arı# nəzərə +arpır) 5sər “ Koro"lu”

    eposunda, isərsə də “ 6a/ 5smayıl$Gülzar”, “7ovruz$'ənda%”,” (e/r$(a/” və %aş#a

    mə/ə%%ə dasanlarında ən mü!əli1 isi#amə və səviyyələrdə 4ədə 'or#ud moivləri

    müşa/idə edilir) Bu sıradan “0şı# 'əri% 6a/sənəm” dasanı 4ədə 'or#ud %oylarına

    süje, moiv və o%raz ya!ınlı"ı ilə !üsusi se+ilir) “ 0şı# 'əri%$6a/sənəm” dasanı

    0zər%ay-an /üdudlarından kənara +ı!ara# 'a1#az, 0nadolu, .ra 0siya !al#ları

    arasında da eniş yayılmış, dasanın onlar-a mü!əli1 varianı, /əa versiyaları

    ürmən, öz%ək, uy"ur, ürk, #ara#alpa#, #araim, elə-ə də erməni və ür-ü 1olklor 

    arealında məskunlaşmışdır)

      (ənin ümumi mənzərəsi və aparı-ı 1olklor moivi 2 “Ər arvadının oyunda” %eynəl!al# ümum1olklor indeksi3 ösərir ki, “ 0şı# 'əri%$ 6a/sənəm” dasanı “

    Kia%i$ 4ədə 'or#ud”dakı “ Bamsı Büyrək %oyun”dan isi1adə yolu ilə yaradılmışdır)

    4asan də#i# mənada “ ər öz arvadının oyunda” səpkisində deyil, “ Bamsı Beyrək”

    də oldu"u kimi, orjinal müsəvidə, yeni sevilinin öz sevilisinin, aşi#in öz

    məşu#əsinin oyuna əli% +aması şəklində işlənmişdir) Bu əsas məsələdən %aş#a %oy

    və dasanın süje ə1ərrüaında da əsaslı ya!ınlı#lar vardır ki, ən %aşlı-alarıaşa"ıdakılardır&

  • 8/17/2019 3cü iş

    2/10

    $ 5sər %oyda, isərsə də dasanda o"lanla #ız %irin-i də1ə yaşadı"ı evin

    yanında, özü də əksərən #ızın kənizinin vasiəsilə örüşürlər)$ Bamsı Beyrək də, 'əri% də örüşdən sonra sevilisinin %arma"ına üzük 

    a!ı% ondan ayrılır)$ “ Bamsı Beyrək” də 8ala+ıo"lu Bamsının, “ 0şı# 'əri%” də isə Gülo"lan 9 

    Kalo"lan 'əri%i% köynəyini #ana %aırı% yalan !ə%ər əirir&$ Buna %a!mayara#, nə Banu+i+ək Bamsının, nə də 6a/sənəm 'əri%in aa$

    anası ilə əla#əni kəsir)$ Bamsının aasının, 'əri%in anasının a"lama#dan özü kor olur:$ *ər iki dasanda #ə/rəmanları apı% vəziyyəi !ə%ər verməkü+ün

     %əziranların köməyindən isi1adə olunur, Bamsı da, 'əri% də %əziranlarla

    deyişir:$ Bamsı palarını dəli ozanla dəyişdirdikdən sonra evlərinə əlir) 5lk əvvəl

     %ula# %aşında a"layan %a-ısını örür) “ 0şı# 'əri%”də də eynilə %elədir) ;zü

    də %u dasanların /e+ %irində %a-ılar #ardaşı anıya %ilmir)$ /ər iki #ə/rəman öz sevilisinin oy mə-lisinə əlir) *ər iki dasanda da

    ozan$aşı# kimi #arşılanır)$ *ər iki dasanda ozan$aşı# li%asındakı aşı# 2 Bamsı və 'əri%3 dolayısı ilə

    sevilisindən yadiar #oyu% ediyi üzüyü soruşur və müs%ə -ava% alır:$ (əsələ aydınlaşdı#dan sonra Bamsı 8alan+ıo"lunu, 'əri% də Gülo"lan$

    Kalo"lanı %a"ışlayır)$ *ər iki dasanda kor olmuş valideynin özləri a+ılır) 4ədə 'or#ud Bamsının

     %arma"ının #anını, aşi# isə mi1oloji /ami olan

  • 8/17/2019 3cü iş

    3/10

    vuruşma"a, iidlik, /ünər, şü-aə ösərməyə də #adirdirlər) >akin onlar nə #ədər iid,

    #ə/rəman olsalar da, əsasən öz seviləri$%uaları u"runda +arpışırlar ki, %u sə%ə%dən

    də /əmin örnəkləri “mə/ə%%ə dasanı ilə #ə/rəmanlı# dasanı” /üdudlarında dayanan

    dasanlar adlandırma# da/a münasi%dir) “ 7ovruz 9'ənda%”, “6a/zadə Ə%ül1əz”,

    “6a/ 5smayıl$Gülzar”, “6a/zadə Bə/ram”, “ 4ilsuz 9akin süje və poeik mənlərdə elə %ir -iddi ayrını duyulmur)  @arianların /amısında 6a/ 5smayıl özlərini +ı!ardıran, #uyuya adıran aadır)

    (ü!əli1 varianlarda Aülal şa/, 0dil şa/, =əəli !an, 0%dulla !an, 0slan şa/ adlanan

     %u #ansız aa #a%a#-a o"lunu #uyuya salma#, %u %aş umadı#da zə/ərləmək #ərarına

    əlir)Bu 1əndlər %aş umur, %elə oldu#da, o"lunun #ollarını %a"ladırı% özlərini

    +ı!ardırır) ."ul /ər nə #ədər&

    -a da"lar %aşı dumandı, +əndi,

    0mandı, şa/ %a%a, zay emə məni 9 

  • 8/17/2019 3cü iş

    4/10

    deyə yalvarırsa da, aa rə/mə əlmir) Cünki öz o"lunun özlərinin +ı!arılmasına ra/a$

    ra/a %a!an %u düşkün özləri ə!la#sızlı#, poz"unlu#, şə/və e/irası amamilə

    dumanlamışdır) Bir variana örə onun Gülzara, %aş#a variana örə isə Ərə%zəniyə

    özü düşür) Bir varianda da deyilir ki, o özü %u ü+ özəli əirmək isəmiş, lakin

    əirə %ilməmişdi deyə o"lunun %u %a-arı"ı ona a"ır əlir)

      6a/ 5smayılın özlərinin sa"alması da varianlarda mü!əli1 -ür verilir) .nun

    özlərini %əzən öyər+inlər, %əzən mələklər, %əzən isə #ar"a sa"aldır ki, %unlardan ən

    #ədim 9ar!aik vasiə sonun-udur)

      4asanda %aşlı-a di##ə 6a/ 5smayılın öz sevilisi Gülzar !anım u"runda +əkdiyi

    -ə1alara və ösərdiyi #ə/rəmanlı#lara yönəldilmişdir) 6a/ 5smayıl aasından 1ər#li

    olara# mərd, mü%ariz, səda#əli və və1alıdır) ., /a##$ədalə ərə1darıdır) 6a/ 5smayılın

    /ünər və şü-aələrinin amamlanmasından onun sevili aı 'əmərdayın da

    özünəmə!sus yeri vardır) Dmumiyyələ, #ədim ürk %a/adarlı# anlayışının ərki%ində

    mü/üm yer alan a, #ılın- və #opuz$saz ü+lüyü 6a/ 5smayılın #ə/rəmanlı"ının da

    aparı-ı ari%uu kimi +ı!ış edir) Bu %a!ımdan 6a/ 5smayıl o%razı Beyrəyi, Koro"lunu

    !aırladır, da/a do"rusu, onların -ərəsində dayanır)

      Gülzar da dasanlarımız ü+ün sə-iyyəvi olan sevili surələrindəndir) (isilsiz və

     %ənzərsiz özəlliyi ilə 6a/ 5smayıl kimi %a/adır iidi mə1un eləyən, onun könlünə

    /akim kəsilən %u özəl öz zəri1liyi, sa1 səmimi sevisiylə yadda #alır)

      >akin #əri%ədir ki, dasandakı əsas sevili$ məşu#ə o%razı olmasa da da/a #a%arı#

    nəzərə +arpan və dasan+ı ə!əyyülünün da/a əzəməli örünülərlə ə#dim ediyi

    o%raz Ərə%zənindir) Əsas varianlara örə Ərə%zəni %ədəl!al# işlərlə məş"ul olan

    #ardaşını və onun özü kimi əməkdaşlarını öldürü% da"lara +əkilmiş iid, namuslu %ir 

    #ızdır) ., #ardaşına və onun %ədəməl yoldaşlarına o #ədər ni1rə emişdir ki, %inamusişlərlə məş"ul olan %üün kişilərə düşmən kəsilmiş, onlardan ini#am alma"ı

    #ərarlaşdırmışdır) Kişi -ildinə irmiş əzəməli pə/ləvan kimi +ı!ış edən Ərə%zəni

    əslində özəl, dasan+ı dililə deyilmiş olsa, “ ay par+ası kimi %ir #ızdır”) Ərə%zəni

    isər mənəviyyaına, isərsə də 1iziki ü-ünə, iidliyinə, #üvvəinə örə #ədim ürk 

    enik düşün-əsindəki “%a/adır #ız” əsəvvürünün 1olklorlaşmış i1adəsidir) .nun da!ili

    aləmi, elə-ə də %u da!ili aləmlə /əma/ən olan #ə/rəmanlı"ı 4ədə 'or#udunBanu+i+əyini, Sel-an !aununu !aırladır) 4asanın /əa ülzarı öürü% eri

    döndükləri zaman %ula# %aşındakı vuruş epizodu “ 'anuralı” %oyunun /əmin

  • 8/17/2019 3cü iş

    5/10

    epizodunun, demək olar ki, eynidir) =ər# %ir-ə %urasındadır ki, isər Banu+i+ək, isər 

    Sel-an !aun, isər də %u planda olan %aş#a 1olklor #ə/rəmanları o"lan ərə1indən

    mə"lu% edili% ərə edikdən sonra öz %a/adırlı#larını iirmirlər) Ərə%zəni isə sona

    #ədər yenilməz %ir #ə/rəman olara# #alır&

    ."lan, mey i+misən, yainki %əniE

    8o!sa anımırsan Ərə%$zəniE

    Görürəm, saralı% üzünün rəni,

    Buraya ələnlər %aş veri% edər)

      Görünür, mə/z %u key1iyyələrinə örə o, dasandakı diər #adın #ə/rəmanları o,

    -ümlədən əsas sevili olan Gülzarı da kölədə %ura!ır və dasanın 6a/ 5smayıldan

    sonra ələn ikin-i əzəməli o%razına +evrilə %ilir)

      “ 6a/ 5smayıl$Gülzar” dasanının süje !əi, elə-ə də dasandakı +o!saylı ar!aik$

    i%idai əsəvvür və düşün-ə sisyemi ilə %a"lı moivlər ösərir ki, %u dasan aşı#

    yaradı-ılı"ı mə/sulu olana #ədər +eşidli mənlər, mü!əli1 1olklor örnəkləri, o

    -ümlədən, rəvayə və na"ıl /alında möv-ud olmuş, elə oradan da aşı# yaradı-ılı"ına

    əlmişdir) 4asanın na"ıl mənşəli olmasını oradakı +o!saylı na"ıl ünsürləri 2öz

    +ı!arma, #uyu, #eyri$adi üləş sə/nələri, #alada ən/a yaşayan -ənavər #adın

    moivləri vəs)3 də əsdi#ləyir) Bundan %aş#a, məş/ur “6a/zadə 5%ra/im” na"ılının

    süjei ilə “6a/ 5smayıl$Gülzar” dasanın süjei ki+ik isisnaları +ı!ma#la, demək olar 

    ki, %ir$%irinin əkrarıdır)

      4asanın na"ıl mənşəli olmasına, /a%elə %uradakı o%raz və /adisələrin ari!i$

    mədəni sə-iyyəsinə əsasən #əi şəkildə söyləmək mümkündür ki, %u əsərdəki 6a/5smayıl o%razının 6a/ 5smayıl

  • 8/17/2019 3cü iş

    6/10

    #oyulur və onlar dövrün səviyyəsinə, dasan+ının örüşünə müva1i# %ir şəkildə /əll

    olunmalıdır) Ə!la# məsələsi /ər yerdə, /ər dövrdə o #ədər akual olu% ki, dasanların

    da əksəriyyəində onun mü!əli1 -ə/ələrinə o!unulur, 1ikirlər söylənilir, nəi-ələr 

    +ı!arılır) Bu əsərin do"rudan da sözün /ə#i#i mənasında nə mə/ə%%ə, nə də

    #ə/rəmanlı# dasanı yo!, mə/z ailə$ə!la# dasanı oldu"unu örmək ü+ün lap mü!əsər 

     %ir şəkildə özdən ke+irmək ki1ayədir)

    Səyyad varlı$karlı %ir a-irdir) >akin onun %u vara, dövləə sa/i% ola-a# övladı yo!dur)

    Səyyadın yaşadıı Bilis şə/ərinin ya!ınlı"ında 'anlı adlı %ir dəli +ay vardır) Səyyad

    nəzir eyləyir ki, 0lla/ ona %ir övlad versin, o da 'anlı +ayın üsündən körpü saldırsın)

     7əzir #ə%ul olunur) Səyyadın %ir o"lu, %ir də #ızı olur) ."lanın adını (ə/əmməd

    2%aş#a varianlarda 5smayıl, Aül1ü#ar və s)3, #ızın adını ?əri #oyurlar) Hlə /əmin ün

    Səyyad məs-id /əyəindən əzə-ə do"ulu% aılmış %ir uşa# apır, öürü% evə əirir:

    adını da Iapdı# #oyur) 5llər ke+ir) şa#lar %öyüyürlər) Səyyad o"lu (ə/əmmədi və

    arvadını öürü% (əkkə ziyarəinə edir) Iapdı#la ?əri evdə #alırlar) akin ?əri +o! mö/kəm, iradəli, namuslu, +o! da -əsarəlidir) ., Iapdı"ın %aşJözünü

    yarır, özünü də +ı!arı% evdən #ovur) @ədə amam olur) *a-ı Səyyadil ziyarədən

    #ayıdırlar) Iapdı# onların pişvazına edir, ?ərinin özünü +o! pis apardı"ını danışı%&

    “$ 0!ırda da loularla %irləşi% məni %uünə saldı”, $ deyir)8eni-ə (əkkə ziyarəindən #ayımış *a-ı Səyyad o"lu (ə/əmmədi öndərir ki, edi%

    ?ərini öldürsün) (ə/əmməd ?ərini aldadı% meşəyə aparır) Bir ne+ə yerindən yaralayır,

    üs palarını +ı!arı% #ana %ulayır, aasına aparır) ?əri #or!udan %ir a"a-ın ko"uşuna

    iri% izlənir)

    @anlı 0lı!an meşəyə ova +ı!ır) ?ərini örü%, %əyənir, %aşına ələnləri öyrənir, evinə

    aparır, oy edi% alır) ?ərinin 0lı!andan iki o"lu olur) 5llər ke+ir, uşa#lar %öyüyü% on,on iki yaşlarına +aırlar) 0lı!an ?ərini o"lanları ilə %əra%ər 'ara vəzirə #oşu% #iyməli

    /ədiyyələrlə Bilisə, aasının yanına #ona# öndərir) Karvan son e-ə %ir meşə

  • 8/17/2019 3cü iş

    7/10

    kənarında düşərə salır) *amı yadı#dan sonra 'ara vəzir ?ərinin +adırına əlir, ?əri

    nə #ədər yalvarırsa, vəzir öz murdar niyyələrindən əl +əkmək isəmir, əər razı

    olmazsa o"lanlarının %aşını kəsə-əyini deyi%, onu ə/did edir) ?əri namuslu #adındır)

    @əzir onun özləri #a%a"ında /ər iki o"lunun %aşını kəsirsə də əslim olmur, nə/ayə,

    onun əlindən #urarara# meşəyə #a+ır) @əzir karvana səs salır ki, əslində “apını #ız”

    olan ?əri uşa#larını da öürü% #a+mışdır) Karvan eri dönür, ?əri meşə kənarında

    Buda# 2ya!ud 0lı3 adlı %ir +o%ana ras əlir) Co%an vəzirin əksinə olara# +o!

    əmizürəkli, namuslu %ir adamdır) ., ?əriyə öz do"ma %a-ısı kimi yanaşır, yedirdir,

    i+irdir, /əa palarını da soyunu% ona verir) 0lı!an apa-a"ını da vəd edir)

    ?əri +o%an palarında şə/ərə edir) 8olda o, %ir karvan düşərəsinə ras əlir)

    0lı!ana %ir məku% yazı%, %ula# %aşındakı daşın alına #oyur)

      ?əri şə/ərdə +o! əzi%$dolanır, nə/ayə, əli% öz evlərinin #a%a"ına +ı!ır) Co%an

     palarında oldu"undan anası onu anımır, lakin +o! !oşuna əldiyi ü+ün ərindən !a/iş

    edir ki, onu nökər öürsün) Beləliklə, ?əri öz evlərində nökər+ilik eməyə %aşlayır)

      Sale/ sövdəər adlı %ir a-ir ?ərinin məku%unu apı% !ana +adırır) 0lı!an /e+ %ir 

    söz demədən 'ara vəziri də yanın-a öürü% dərviş palarında ?ərini a!arma"a edir)

    8olda o, Buda# +o%ana ras əlir) 0"ıllı +o%an ?ərini soruşma#larından dərvişlərdən

     %irinin 0lı!an, o %irinin də 'ara vəzir oldu"unu %aşa düşür) 'ara vəzir duyu# düşü%

    #a+masın deyə onlara /e+ %ir söz demir, öürü% *a-ı Səyyadın evinə əirir) *a-ı

    Səyyad dərvişlərə ya!şı /örmə edir) 8eyi%$i+dikdən sonra !a/iş edir ki,

    ördüklərindən, eşidiklərindən ya!şı %ir ə/vala danışsınlar) *amı yı"ışır) ?əri də

    nökər palarında, %aşında da şələpapa# mə-lisdə ourmuşdur) 0lı!an nə #ədər əlləşirsə

    /e+ %ir şey #uraşdırı% danışa %ilmir) Buda# +o%an deyir&

    $ Ke+əl nökərlər dərvişlərdən də +o!%ilmiş olurlar, #oyun elə %u nökər danışsın, #ula# asa#)?əri deyir&

    $ (ən sizə ya!şı %ir ə/vala danışıram, an-a# şərim var) (ən danışı%

    #urarana #ədər ərək /e+ kəs %ayıra$%a-a"a +ı!masın)Buda# +o%an duru% #apının a"zını kəsir&

    $ Ke+əl, sən danış) (ən /e+ kəsi yerindən ərpənməyə #oymaram)

    ?əri aasıilin ziyarəə edikləri ündən %əri %aşına ələnlərin /amısını

    danışı% a!ırda deyir&

      4indirəndə kəlmə$kəlmə danışan,

      Gəlinlərdən, #ızından /əyalı dərviş

  • 8/17/2019 3cü iş

    8/10

     

  • 8/17/2019 3cü iş

    9/10

    ki1ayələnmir) ., ?ərinin %aşına ələn 1əlakələrin əsas sə%ə%lərini də iza/ eməyə

    +alışır)

      Əsərdə ?əri nə #ədər iradəli, dözümlü, əmkinli #ızdırsa, *a-ı Səyyad %ir o

    #ədər !ud%in və a"ılsız aadır) ., Iapdı"ın dediklərini yo!lama"ı a"lına %elə

    əirmədən #ızının öldürülməsinin əmr edir) .nda do"ma övladına #arşı %elə

    münasi%əə sə%ə% var$dövləin əmələ əirdiyi #ürur, yekə!analı# və zəmanənin

    #adın %a!ışıdır ki, öz növ%əsində %unların da /amısı dövrün ə!la# normaları ilə

     %a"lıdır) ?ərinin #ardaşı (ə/əmməd də aasının ayıdır)Əər aa Iapdı"ın

     %ö/anlarına inanara# ?ərinin öldürülməsini əmr edirsə, #ardaşı ?ərinin

    yalvarışlarına %elə ə/əmiyyə vermir) Əsərdən aydın örünür ki, əslində o, %a-ısını

    öldürmək isəmir, deyəsən /e+ %a-ısının namussuzlu"una da inanmır) >akin öz

    do"ma %a-ısını ona örə öldürməyə mə-%urdur ki, aa %elə əmr emişdir) 4eməli,

    onda aaya #arşı müilik %üün key1iyyələrdən ü-lüdür) 6ü%/əsiz ki, %i müilik 

    əsasən aa malından mə/rum olma# #or!usu ilə əla#ədardır)

      4asandakı ana surəi də +o! mara#lıdır) 0a öz #ızının öldürülməsi ü+ün əmr 

    verir, #ardaş da %u əmri yerinə yeirməyə edir) 0na isə /əa eiraz emək 

    /ü#u#una %elə malik deyildir) .nu /əa sayı% 1ikrini soruşan da yo!dur)

    0"ıama#dan %aş#a əlindən /e+ %ir iş əlməyən ananın %u dərə-ədə /ü#u#suzlu"u

    yenə də dövrün ə!la# normaları, #adına %a!ışla əla#ədar məsələdir ki, dasan+ı

    əsəri ilə %unun da əley/inə +ı!ır)

      4asanda 'ara vəzirlə Buda# +o%an ə!la# -ə/ədən amamilə %ir$%irinin əksi

    olan adamlardır) =irəən ə!la#sız adam olan 'ara vəzir meşədə kimsəsiz və

    didərin ?ərini örən kimi “aşi#i$iri1ar” olur) Əvvəl-ə 0lı!ana& “ Biz onu %ir 

    yerdə apmışı#, %irlikdə də şərik olmalıyı#”$ şəklində murdar %ir əkli1 eləyir)0lı!anın #əzə%ləndiyini örü% susur, /iylə yoluna ke+ir, 1ürsə özləməyə %aşlayır,

    nə/ayə, 0lı!anın sadəliyindən isi1adə edərək ?ərinin müşayiə+isi olur və öz

    +irkin niyyələrini /əyaa ke+irmək ü+ün illər %oyu +örəyini yediyi adamın

    o"anlarını öldürür)

      0nasının özləri #arşısında o"lanlarının %aşnı kəsmək #ədər də/şəli %ir 

    -inayə əsəvvür emək +əindir) 'ara vəzir %elə #əddar %ir -anidir) .nu %udərə-əyə +adıran, dasan+ıya örə, 1iri ə!la#sızlı#, ə%iəindəki və/şilikdir)

  • 8/17/2019 3cü iş

    10/10

      4asanda Buda# +o%an 'ara vəzirin amailə əks ərə1indən duran o%raz kimi

    ə#dm olunur) ?əri 'ara vəzirin əlindən #urardı#dan sonra nə1əs dərmədən sə/ərə

    kimi #a+ır) Sü%/ a+ılanda o, Buda# +o%ana ras əlir) Cölün düzündə Buda#

    +o%andan və ?əridən %aş#a /e+ %ir kimsə yo!dur) ?əri +o%andan #or!ur) . isə& “

    'or!ma, %a-ı, ya!ın əl, örüm kimsən”$deyir) ?əri %aşına ələnləri +o%ana

    danışır)

      Co%an ?əriyə nadürüs kişilərdən zülm örmüş namuslu, lakin köməksiz %ir 

    insan kimi yanaşır) 8edirir, i+irir, ar!a$kömək olur, a!ırda da #isasını alı% 0lı!ana

    +adırır) =olklor ə1əkkürü %elə ə!la#ın ərə1darıdır, dasan+ı Buda# +o%an, ?əri,

    0lı!an kimi ə!la#sız sa/i%lərini idealizə edir) 4asanın sonlu"unda eni$mənəvi

    #anunların dikəsi öz işini örür& öz #ara niyyələri ilə ailə$ə!la# normalarına #arşı

    +ı!an #arı, Iapdı# və 'ara vəzir ölümlə -əzlandırılır) =olklor$