* * * * *

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h011 08

{kuLxeLke f{k÷r[ºk ðkíkko

þrLkðkh5 {k[o h011

çku çkË{kþfkuE™u ¾çkh Lk ÃkzðeòuEyu fu [kuõ÷uxLkkMðYÃk{kt nehk Au.

[k÷, yk nehkðu[e ykðeyu. Ãkku÷eMk

¼køkku s÷Ëe, ÃkufuxWXkðeLku ¼køkku.

¾çkhËkh òu nkÕÞkAku íkku.. {he økÞk

yk{Lke ÃkkMku íkku [kuõ÷ux {¤e Au.

¾ku÷eLkuswyku. [kuõ÷ux s Au. y{u rLkËkuo»k Aeyu.

çkk¤fku {kxu[kuõ÷ux ÷E sEhÌkk Aeyu.

[k÷ku. çk[e økÞk. Ãký nehk õÞkt økÞk? nwt Mk{SøkÞku.

Q¼ku hnu. yu Ãkufux y{khwt Au. íkwt xfhkÞkuy™u ÃkAe Ãkufux çkË÷kE økÞwt.

{kuLxeLku xfhkÞkçkkË çkeswt ftEÃký çkË÷kEòÞ Au.

yu þwt?

[nuhkLke¼qøkku¤

ykn

Ãkku÷eMk ytf÷, yk ÷ku nehk. nwtÃkufux{ktÚke [kuõ÷ux ¾kðk síkkuníkku íÞkt nehku nkÚk{kt ykðeøkÞku y™u nwt Mk{S økÞku.

Ãkfze ÷ku ykçktLku Lku.

{kuLxe, yk ÷u íkkhwt ELkk{.

[kuõ÷ux..[k÷ku,Ãku÷wt Ãkufux íkkusíkwt hÌkwt ÃkýLkðwt {¤e økÞwt.

f rðþk¤ Lkøkh níkwt suLkwt Lkk{rð˼oLkøkh níkwt. íkuLkku hkò rð¢{®Mkn

Ãkhk¢{e, [Ãk¤ yLku nkurþÞkh hkò níkku. íkuLkkÃkhk¢{Lke fÚkk yk¾k Lkøkh{kt «[r÷ík níke.íkuýu ½ýk hkòykuLke Mkk{u ÞwØku ÷zâkt níkkt.{kuxk-{kuxk hkòyku íkuLke Mkk{u þhýkøkríkMðefkhíkk níkk, Ãkhtíkw íkuLkk s LkøkhLkk ÷kufkuíkuLkk fÌkk{kt Lk níkk, fkhý fu hkò Úkkuzku[t[¤ yLku ¢kuÄe íku{s ÍLkqLke {øksLkku níkku.

yuf ðkh {tËkrfLke yk©{Úke yuf MkkÄw íÞktrðnhíkk rðnhíkk rð˼o Lkøkh{kt ykðu Au. ykMkkÄw ¿kkLke, {nkí{k MkkÄw níkk. íkuLke ÃkkMku

¿kkLkLkkt y{qÕÞ híLkku Mk{kLk Mkkhk rð[kh níkk.íkuýu ÷kufku ÃkkMkuÚke yk hkòLkk [rhºk rðþuLkeðkíkku Mkkt¼¤e. ykx÷ku Ãkhk¢{e hkò nkuðk AíkktíkuLkk [rhºkLku fkhýu íku yý{kLkeíkku Au íkuòýeLku Ëw:¾ ÚkÞwt. íkuLku rð¢{®Mkn hkòLku Mkk[wt{køkoËþoLk ykÃkeLku rð˼o LkøkhLkk ÷kufkuLkuLÞkÞ yÃkkððku níkku. MkkÄw hkòLkk {nu÷ ÃkkMkuÃknkUåÞk. íÞkt rMkÃkkneykuyu íku{Lku hkuõÞk.MkkÄwyu hkòLku {¤ðkLke ðkík fhe. MkirLkfkuhkò ÃkkMku økÞk y™u fkuE ¼økðk ð†Äkhe MkkÄwíku{Lku {¤ðk EåAu Au yu{ fÌkwt.

hkòyu íku{Lku hks{nu÷{kt «ðuþ ykÃkðkLkku

nwf{ fÞkuo. rMkÃkkneykuyu MkkÄwLku {¤ðk {kxuLkwtíkkíÃkÞo ÃkqAâwt. íÞkhu MkkÄwyu rLk{o¤ Mð¼kðuyLku rðLk{úíkkÚke sðkçk ykÃkíkkt fÌkwt, ykÃkLkkMð¼kðLke Lkøkh{kt ½ýe [[ko Mkkt¼¤e Au. íkuÚkeíku{Lku {¤ðwt Au. MkirLkfkuLku ÷køÞwt fu fËk[{nkí{kSLkk MkíMktøkÚke hkòLkk Mð¼kð{kt fkuEÃkrhðíkoLk ykðu. íkuyku MkkÄwLku hkòLkk ËhçkkhMkwÄe Ëkuhe økÞk.

MkkÄwyu hkòLku íkuLkk Ãkhk¢{ yLku MkknMkLkeðkíkku fhe. Ãkhtíkw MkkÚku MkkÚku íkuLkk Mð¼kð yLku[krhºÞLke ðkíkku Ãký fhe. yk Mkkt¼¤eLku Ãknu÷ktíkku hkòLku økwMMkku ykÔÞku. çkkË{kt MkkÄwLkeðkíkku{kt Mkå[kE sýkE. íku MkkÄwLkk Ãkøk{kt ÃkzâkuyLku íku{Lku ÃkkuíkkLkk økwhw çkLkðk sýkÔÞwt. MkkÄwyuhkòLke yk {ktøkýeLkku Mðefkh fÞkuo. MkkÄwLkkMktÃkfo{kt ykÔÞk çkkË hkòLkk Mð¼kð{ktsçkhËMík ÃkrhðíkoLk ykÔÞwt. ¢kuÄ yLku [t[¤íkkíÞS ËeÄe. ËÞk¤w çkLke økÞku yLkuLkøkhsLkkuLke íkf÷eVkuLkwt æÞkLk Ãký hk¾íkku ÚkEøkÞku. LkøkhsLkku Ãknu÷kt íkku hkòLkk ykçkË÷kÞu÷k YÃkLku òuELku ykùÞo{kt økhfkð ÚkEøkÞk íku{s yuf Mk{ÞLkku y¤¾k{ýku hkòíku{Lkku {kLkeíkku ÚkE økÞku.

MkkÄwLku ßÞkhu ÷køÞwt fu hkò ¾hu¾h íkuLkeÞkuøÞíkk {u¤ðe [qõÞku Au íÞkhu MkkÄw íkku [÷íkk¼÷kLke fnuðík yLkwMkkh ð¤e ÃkkAkrðï¼ú{ý{kt Lkef¤e økÞk.

- ¼krðLk rºkðuËe, ðuhkð¤

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h011 07þrLkðkh

5 {k[o h011 02

ðnk÷kt çkk¤r{ºkku,ynet ykÃku÷k {wÆkyku ÃkhÚke

çkk¤fkuyu ðkíkko çkLkkðeLku íkkhe¾12-3-2011 MkwÄe{kt {kuf÷ðkLke

hnuþu. ©uc ðkíkko h[Lkkhçkk¤r{ºkLkwt Lkk{ yLku íkMkðeh ynª «økx fhðk{kt ykðþu.

{khe fÕÃkLkk-34

LkkUÄ: çkk¤r{ºkku, ík{u Mk{k[khku sqyku Aku? òu ík{u Mk{k[khku òuíkk-ðkt[íkk nþku íkku yk rð¼køk{kt ykðíkk Mkðk÷kuLkk sðkçkku Mkh¤íkkÚkeykÃke þfþku. ynª ykÃku÷k «&™kuLkk sðkçk Mkkík rËðMk{kt {kuf÷ku.

rðsuíkk çkk¤r{ºkLkwt Lkk{ yLku íkMkðeh ynª «økx fhðk{kt ykðþu.

{khe ffÕÃkLkk - rrðsuíkk

‘{khe ffÕÃkLkk’-336 {{wÆk

‘{khe ffÕÃkLkk’-336

ÃkºkÔÞðnkhLkwt MkhLkk{wt : rfzTÍ ðÕzì, ÃkqŠíkrð¼køk, MktËuþ ¼ðLk, ÷kz MkkuMkkÞxe hkuz, y{ËkðkË-54

1

2

3

4

5

6

7

8

LearnTo Draw

Lkk{ : ....................................................................................

Äkuhý : ................ þk¤k : .........................................................

½hLkwt MkhLkk{wt : ..........................................................................

fezeyku Mkíkík [ý¼uøkwt fÞko fhíke- íkeíke½kuzkyufezeykuLke {~fhe fhðe- [ku{kMkk{kt{w~fu÷e Úkðe-fezeykuLke

íkeíke½kuzkLku {ËË.

‘{khe fÕÃkLkk’ rð¼køkLku sçkËMík ykðfkh {¤e hÌkku Au. çkk¤fkuyu {wÆkLkk ykÄkhu ÃkkuíkkLkk s

nMíkkûkh{kt {kuf÷kðu÷ ðkíkkoyku{ktÚke ÃkMktËøke Mkr{ríkyusuLku Ãknu÷ku ¢{ ykÃÞku Au íkuLkk çkk¤ ÷u¾f Au

¼krðLk rºkðuËe, ðuhkð¤©uc ðkíkkofkh íkhefuLkwt MkL{kLk {u¤ðu Au.

íku çkË÷ ¾qçk¾qçk yr¼LktËLk.

‘M{kxo rfzTÍ’Lkt. 219

W¥khku {kxu swyku M{kxo rfzTÍ - 221

1.Lkkøkk÷uLzLke {kík]¼k»kk fE Au?

2.«ýð {w¾hS fÞk ûkuºk MkkÚku Mktf¤kÞu÷k Au?

3.{nk¼khík{kt ËkLkðeh íkhefu fkuý yku¤¾kíkwt?

4.Ëktze MkíÞkøkún fE Mkk÷{kt ÚkÞku níkku?

5.þtfw ykfkhLku ytøkúuS{kt þwt fnuðkÞ?

M{kxo

rfzTÍ

M{kxo rfzTÍ-217Lkk sðkçk 1.økkuðk2.huLku ÷uLkuf3.r{xeyh4.MknËuð5.fLkiÞk÷k÷ {wLkþe

‘M{kxo rfzTÍ’ - 217{kxu çkk¤fkuyu {kuf÷kðu÷k Mkk[k W¥khkuLkku zÙku

fhðk{kt ykÔÞku su{kt y{khk çkk¤r{ºk r÷Ãke rºkðuËe, y{ËkðkË

‘M{kxo rfz’ íkhefuLkwt MkL{kLk {u¤ðu Au. ¾qçk ¾qçk yr¼LktËLk.

Sarthak M. GoswamiSmt. R. S. Kalaria Primary School, Junagadh

Mittal ContractorLittle Flower School,

Ahmedabad

Vaishnav Bhoomi N.Krishna School,

Jasdan

Khushi N. BheshdadiaSt. Xavier’s School,

Silvasa

yu

Mkkuçkík íkuðe yMkh

Heeya ShethSaraswati School,

Valsad

Dhairya Jani Bhavsar Devyani H.Sai Vidya Mandir,

Tapi

18{e MkËe{kt fkWLz y÷MkkLÿku ðkuÕxkLkk{Lkk ði¿kkrLkfu Ãknu÷e ðkh çkuxheLke þkuÄ

fhe níke.

Lkku÷us ÍkuLk

1876{kt fk÷o ðkuLk r÷Lzu hur£shuxLkeþkuÄ fhe níke.

Ridham VyasP.M. Primary School, Ahmedabad

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h011 03þrLkðkh

5 {k[o h011 06yk r[ºk{ktÚke 3 íkVkðík þkuÄku r[ºk{kt {Lkøk{íkk htøk Ãkqhku

Mkk[e òuz çkLkkðku hMíkku þkuÄku

øk B{ ík

s ík

A group of turtles is called a bale.Historically, turtles have been thesymbol of patience and wisdom. Inthe Hawaiian word honu means seaturtles and represents long life.Turtles have been alive for more than200 million years. They have beenalive longer than mammals, birds,crocodiles, snakes and lizards. Theearliest turtles had teeth and theycould not pull their heads into theirshells, but other than that they werevery similar to the turtles that are alivetoday. Some people believe that theturtles' shell is what has allowed themto successfully survive for so long.

f ðkh ¼kuÃkkLkk økk{Lke çkkswLkk økk{{kt{u¤ku ¼hkÞku níkku. ¼kuÃkku Ãký yuLkk Mkki

¼kEçktÄku MkkÚku {u¤ku òuðk økÞku. ÃkÃÃkkyu¼kuÃkkLku {u¤k{kt ðkÃkhðk {kxu ðeMk YrÃkÞkykÃÞk níkk. síkkt síkkt {B{eyu fÌkwt,‘¼kuÃkw,çkÄktLke nkhu hnusu Lku ytÄkhwt ÚkkÞ íku Ãku’÷kt ½huykðe ssu.’

Lku Mkki {u¤k{kt økÞk. økk{{ktÚke rhûkkykusíke níke. íku{kt çkuMke økÞk Lku {u¤kLku yk AuzuQíkhe økÞk. {u¤k{kt nòhku ÷kufku ykÔÞk níkk.½ýeçkÄe nkxzeyu {tzkýe níke.

VurhÞkyku Ãký {kuxuÚke çkq{ku Ãkkze {k÷ ðu[ehÌkk níkk. ¼kuÃkku Mkki ¼kEçktÄkuLke nkhu nkhu{u¤k{kt Vhðk ÷køÞku.

fkuEyu Vwøøkku ¾heãku íkku fkuEyu rÃkÃkqzwt.fkuEyu çkhVLkku økku¤ku ¾kÄku íkku fkuEyus÷uçke. fkuE økku¤ [fhze{kt çkuXk íkku fkuEòËwLkk ¾u÷ òuðk økÞk.

{u¤k{kt çknw røkhËe níke. çkÃkkuh MkwÄe íkku MkkiMkkÚku s níkk. íku ÃkAe [khuf ðkøÞu Mkkiyk½kÃkkAk ÚkE økÞk. íku{kt ¼kuÃkku MknwÚke AqxkuÃkze økÞku. íku øk¼hkE økÞku. íku ¼kEçktÄkuLkuþkuÄðk ÷køÞku. Ãký ykx÷k {kLkð{nuhk{ý{ktyu õÞkt szu? Lku ÃkAe ¼kuÃkk¼i íkku hzðk÷køÞk.

fkuE ¼÷k ykË{eLkwt æÞkLk yuLke íkhV økÞwt.‘þwt ÚkÞwt Akufhk? fu{ hzu Au?’ sðkçk{kt ¼kuÃkkuíkku ‘{khe {B{e...{khk ÃkÃÃkk’ fne hzíkku shÌkku. Úkkuze ðkh{kt ¼kuÃkkLke ykMkÃkkMk ËÞk¤w{kýMkkuLkwt xku¤wt ÚkE økÞwt. íÞkt yuf sýçkkuÕÞku,‘yu{ fhku, ykLku Ãkku÷eMk[kufeyu ÷Eòð. Ãkku÷eMk s yuLkkt {k-çkkÃkLku MkkUÃke Ëuþu.yuÞ ÷kufku fËk[ yk™u þkuÄíkk þkuÄíkk Ãkku÷eMkÚkkýu sþu.’

yuf sý yuLku ÷E sðk ÷køÞku íÞkt sÃkku÷eMk ykðe. xku¤wt y™u AkufhkLku hzíkku òuE

ÃkqAâwt,‘þwt Au ynª?Lku yk fu{ hzu Au?’‘Mkk’çk, yk Akufhku ¾kuðkE økÞku Au.’ yuf

sý çkkuÕÞku.‘yuLkkt {k-çkkÃkÚke rð¾qxku Ãkze økÞku ÷køku

Au.’ çkeòyu fÌkwt.‘nðu yuLku y{u Mkt¼k¤e ÷Eþwt’ yk{ fne

¼kuÃkkLkku fçkòu Ãkku÷eMku ÷E ÷eÄku. hzíkk¼kuÃkkLkku nkÚk Ík÷e Ãkku÷eMk íkuLku [kufeyu ÷E™uykðe. ¼kuÃkkLkwt hzðkLkwt nS [k÷w sníkwt. økk{Lkk Ãkt[kÞíkLkk {fkLk{kt{u¤kLku ÷eÄu Ãkku÷eMk [kufe Q¼efhðk{kt ykðe níke. íÞkt økk{LkkMkhÃkt[ yLku çku Ãkku÷eMkku çkuXk níkk.

¼kuÃkkLku Ãkkx÷e Ãkh çkuMkkzâku. çkÄkíkuLku Ãkxkððk {ktzâk. ¼kuÃkkLku ÃkkýeÃkkÞwt. íkhMÞku ¼kuÃkku yk¾ku ÃÞk÷ku¼heLku Ãkkýe Ãke økÞku. Lku ÃkkAku {khu½hu sðwt Au yu{ fne hzðk ÷køÞku.

þ{ko Lkk{Lkku yuf Ãkku÷eMk ËÞk¤wMð¼kðLkku níkku. íkuýu ¼kuÃkk {kxuçknkhÚke rçkÂMfxLkwt Ãkufux {tøkkÔÞwt. íku¼kuÃkkLku ¾kðk ykÃÞwt. ¼kuÃkkLku ¼q¾ Ãký÷køke níke. yuf ÃkAe yuf yu{ fheLku¼kuÃkku yk¾wt Ãkufux ¾kE økÞku. nðu íku hzíkkuLk níkku, Ãkhtíkw ‘{Lku ½uh {qfe òð’Lke {k¤khxíkku níkku.

‘íkkhk økk{Lkwt Lkk{ þwt Au?’‘økhku¤e E E’¼kuÃkkyu ÷ktçkk hkøkzu

fÌkwt, Ãkku÷eMkkuyu [{feLku ¼ªíkíkhV òuÞwt. nU? økhku¤e, õÞkt Auøkhku¤e?

íÞkt nksh MkhÃkt[u Mk{sÃkkze fÌkwt,‘ynªÚke Ãkkt[uf rf{eËqh økhku¤e Lkk{Lkwt økk{ Au.íÞktLkku yk Akufhku ÷køku Au.’

Úkkuze ðkh Mkki çkuXk. çkÄktLkuníkwt fu ¼kuÃkkLkkt {kçkkÃkVrhÞkË fhðk [kufeyuykðþu. Ãký yuðwt Lk ÚkÞwtyux÷u ÃkAe yuðwt Lk¬e fÞwO fuyuf Ãkku÷eMk çkkEf Ãkh

¼kuÃkkLku çkuMkkze økhku¤e økk{u {qfe ykðu. yk{kxu þ{ko íkiÞkh ÚkÞku. ¼kuÃkkLku þ{ko çkkEf ÃkhçkuMkkze økhku¤e økk{ sðk LkeféÞku.

ynª ¼kuÃkkLku ½hu Ãký ¼ðkE ¼sðkíkeníke. Mkki ®[íkk fhíkk níkk. ¼kuÃkkLkk çkÄkt¼kEçktÄku ykðe økÞk níkk. yuf ¼kuÃkku sykÔÞku Lk níkku. yux÷k{kt Ãkku÷eMk ¼kuÃkkLku ÷E

½hu ykðe ÃknkU[e. ¼kuÃkkLku òuíkkt {B{e-ÃkÃÃkkhkS ÚkÞkt. yu{ýu Ãkku÷eMkLkku yk¼kh {kLÞku.Ãkku÷eMkLku [k ÃkkE rðËkÞ fÞkuo.

Ãkku÷eMkLkk økÞk ÃkAe {B{eyu ÃkqAâwt,‘¼kuÃkw,íkwt íkku nðu Mk{sýku Au. {u¤k{kt ¼q÷ku Ãkzu íkku íkwtyk Auzu ykðe økk{ðk¤e rhûkk{kt çkuMke økÞkunkuík íkkuÞ ½hu ykðe òík. íkku ykðwt LkkxffhðkLke þe sYh níke?’

ÃkAe ¼kuÃkkyu su ðkík fhe íku òýe MkkiLkðkE íkku ÃkkBÞk, Ãkhtíkw nMke nMkeLku çkuðz ð¤eøkÞk. ¼kuÃkkyu fÌkwt, ‘{B{e {khe ÃkkMku yufÃkiMkku çkåÞku Lk níkku. Lku ¼q¾ Ãký çknw ÷køkeníke. Lku yu{kt ¼kEçktÄkuÚke Aqxku Ãkze økÞku.

yux÷u ÃkAe {U ¾kuðkE sðkLkwtLkkxf fÞwO. Ãkku÷eMku {Lku ÄhkELkurçkÂMfx ¾ðzkÔÞkt Lku ÃkkAk Auf½uh MkwÄe {qfe økÞk...Mkkð{Vík{kt!’ çkk¤ËkuMíkku, yk¼kuÃkkLku ík{u fuðku fnuþku? Mkkð

¼kux fu ÃkAe ík{khk suðku nkurþÞkh?

- Lkxðh Ãkxu÷

yu

çkk¤ðkíkko

factsfantasticSome aquatic turtles can absorboxygen through the skin on theirneck allowing them to remainsubmerged underwater for extendedperiods of time and enabling them tohibernate underwater.

The soft shelled turltes uses it'slong tip nose and nostrils like asnorkel to breath underwater. Thegreen sea turtle can stay underwater for over five hours to escape.Some land turtles can actually outran a human level ground. Thedesert tortoise is probably theslowest of all tortoises. It can moveto 2 feet each minute.

¼kuÃkku {u¤k{kt ¾kuðkÞku

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h01104-05

SðkuLku fu ðMíkwLku htøkÿÔÞLku fkhýu htøk«kó ÚkkÞ Au yu ðkík ykÃkýu òýeyu

Aeyu. htøkÿÔÞ rMkðkÞ htøkLke fÕÃkLkk ykÃkýufhe þfíkk s LkÚke. Ãkhtíkw [eLkLkk¼kiríkfrð¿kkLke zku. rsykLk Íeyu {kuhLkktÃkªAktykuLkk hr¤Þk{ýk htøkkuLkwt hnMÞ þkuÄefkZâwt níkw t. «kurMk®zøMk ykuV Ä LkuþLk÷yufuzu{e ykuV MkkÞLMkeMk Lkk{Lkk rð¿kkLk rð»kuLkkMkk{rÞf{kt íku{ýu ykÃkýkt hk»xÙeÞ Ãkûke y™uÃkkuíkkLkk {Lk{kunf htøkeLk ÃkªAktykuÚke MkkiLku{tºk{wøÄ fhLkkhk {kuh rð»ku yuf þkuÄrLkçktÄAÃkkÔÞku níkku.

íku{Lkk sýkÔÞk «{kýu {kLkðeLkk Lk¾{kt {¤eykðíkk fuhkuxeLk íku{s þheh{ktÚke {¤íkk{u÷urLkLk Lkk{Lkkt ík¥ðku {kuhLkkt ÃkªAktyku{kt Ãkýòuðk {¤u Au. íkuLke h[Lkk yuðe heíkLke Au fuíkuLkk fkhýu T÷kirff htøkku òuðk {¤u Au.

{kuhLkkt ÃkªAktykuLke h[Lkk{kt yuf {æÞðíkeoykÄkh nkuÞ Au. yk {wÏÞ ykÄkhLke ykswçkkswçktLku çkkswyu yýeËkh {w÷kÞ{ fktxk suðku ¼køk

nkuÞ Au. yu ÷ktçkk fktxk suðk ¼køk Ãkh LkkLkkíktíkwyku nkuÞ Au.

zku. Íeyu yk{ktLkku yuf íktíkw E÷uõxÙkuLkMkqû{Ëþof Lke[u {qfeLku òuÞku íÞkhu íku{Lku sýkÞwtfu Ëhuf íktíkwLkwt çkkÌk ykðhý {u÷urLkLk hkuzÚkeçkLku÷wt Au.

yux÷wt s Lkrn Ãký Ëhuf hkuz yufçkeò MkkÚkufuhkurxLkÚke MktÄkÞu÷ku òuzkÞu÷ku Au. yk Ëhuf{u÷urLkLk hkuz Ãkh MkqÞo«fkþ Ãkzu Au íÞkhu

hkuz{ktLkk Ãkku÷kýLkk fkhýu íku rðrðÄ htøkkuÃkhkðŠíkík fhu Au. {u÷urLkLk hkuzLke Lke[u WÃkhnkuðkÚke htøk rLk{koý Ãkk{u Au.

zku. Íeyu {kuhÃkªALku Âø÷MkheLk{kt zwçkkzeLkuòuÞwt íkku {kuhLkk ÃkªAkLkk htøk{kt Úkkuzkuf íkVkðíksýkÞku. ykÚke íku{ýu yuðwt íkkhý fkZâwt fu{kuhLkkt ÃkªAkt{kt htøkÿÔÞku LkÚke nkuíkkt.

ykÃkýe ykt¾kuLku yufkË ðMíkwLkku htøk Ëu¾kÞAu íkuLkku yÚko yu Au fu íku ðMíkwLkk htøkÿÔÞkuyu íkuhtøkÿÔÞ rMkðkÞ çkkfeLkk çkÄk htøk þku»ke ÷eÄknkuÞ Au y™u {kºk yuf s htøk ÃkhkðŠíkík fÞkuonkuÞ Au, Ãkhtíkw {ÞqhÃkt¾{kt htøkÿÔÞku Lkrn nkuðkÚkeÃkkýe{kt Ëu¾kíkk Mkkík htøkkuLke su{ {kuhLkk ÃkªAk{ktÃký htøkku{kt rðrðÄíkk òuE þfkÞ Au.

Mkh ykEÍuf LÞqxLku Ãký ykðe þõÞíkk÷øk¼øk 300 ð»ko Ãknu÷kt ÔÞõík fhíkkt sýkÔÞwtníkwt fu {kuhLkkt ÃkªAktykuLkku htøk yu íku{kt hnu÷k½xfkuLke rðrþü økkuXðýeLku fkhýu ÃkuËk Úkíkknkuðk òuEyu. yk heíku s fux÷ktf ÃkíktrøkÞktykuÃký htøkku ÃkuËk fhu Au.

støk÷ çkwf

{Lk{kunf {kuhÃkt¾{Lk{kunf {kuhÃkt¾{Lk{kunf {kuhÃkt¾{Lk{kunf {kuhÃkt¾{Lk{kunf {kuhÃkt¾

Mk

ïh[tÿ rðãkMkkøkh òýeíkk rþûkýþk†eníkk. ¿kkLkLkku y¾qx ¼tzkh íku{Lkk{kt níkku

íkuÚke s íku{Lku rðãkMkkøkhLkk WÃkLkk{ÚkeLkðksðk{kt ykÔÞk níkk.

yuf rËðMk yuf LkðÞwðkLk fku÷fk¥kk MxuþLkÃkh økkze{ktÚke QíkÞkuo y™u fw÷e fw÷eLkk Lkk{Lkeçkq{ Ãkkzðk ÷køÞku. òufu íkuLke ÃkkMku yux÷ku sMkk{kLk níkku fu su íku Mknu÷kEÚke WÃkkze þfu.

yuf MkeÄk MkkËk MkßsLk yu{Lke ÃkkMku ykÔÞky™u çkkuÕÞk, õÞkt sðwt Au?

íku ÞwðkLk fkuE Mfq÷{kt ¼ýðk {kxu ykÔÞku níkkuyux÷u yuýu Mfq÷Lkwt Lkk{ çkíkkÔÞwt. Ãku÷k MkßsLkyu{Lkku Mkk{kLk WXkðeLku [k÷ðk ÷køÞk. ßÞkhu yuMkk{kLk {qfeLku [k÷ðk ÷køÞk íkku Ãku÷k ÞwðkLkLkuyu{Lku ftEf ELkk{ ykÃkðkLke RåAk ÚkE.

MkßsLku fÌkwt, {khu fkuE E™k{ Lk òuEyu.

ík{khwt fk{ ík{u fhðkLke fkurþþ fhku yu s {khwtE™k{ Au.

ykx÷wt fneLku íku [kÕÞk økÞk. çkeò rËðMku Ãku÷kurðãkÚkeo Mfq÷u ÃknkUåÞku íkku «kÚkoLkk Ãkh yuýu òuÞwt fuÃku÷k MkßsLk yk[kÞoLkk MÚkkLku çkuXu÷k níkk. íkurðãkÚkeo yu{Lku òuELku Aku¼e÷ku Ãkze økÞku. fkÃkku íkku÷kune Lk Lkef¤u yuðe nk÷ík ÚkE økE.

«kÚkoLkk ÃkAe ßÞkhu rðãkÚkeoyku ÃkkuíkÃkkuíkkLkkðøko{kt [kÕÞk økÞk íkku yuýu yk[kÞoLkkt [hýku{ktÃkkuíkkLkwt {kÚkwt {qfeLku {kVe {køke. yk[kÞuo yu™u ûk{kykÃke.

yk yk[kÞo níkk Eïh[tÿ rðãkMkkøkh. su fkuEÃký fk{Lku n÷fwt Lk økýíkk. yu{ýu ÃkkuíkkLkkrðãkÚkeoLkku Mkk{kLk WXkðeLku yuLku Mkkhku ÃkkX¼ýkÔÞku y™u ÃkkuíkkLkwt fk{ òíku fhðkLke «uhýkykÃke.

«uhf «Mktøk

zku. Íeyu {kuhÃkªALku Âø÷MkheLk{ktzwçkkzeLku òuÞwt íkku {kuhLkk ÃkªAkLkk

htøk{kt Úkkuzkuf íkVkðík sýkÞku. ykÚkeíku{ýu yuðwt íkkhý fkZâwt fu {kuhLkkt

ÃkªAkt{kt htøkÿÔÞku LkÚke nkuíkkt

EMk¢e{Lkku WËT¼ðE.Mk.Ãkqðuo [kuÚke

MkËe{kt hku{Lk þkMkfLkehku îkhk fhðk{kt

ykÔÞku nkuðkLkwt{kLkðk{kt ykðu Au.

íkuýu ÃkkuíkkLkk{tºkeykuLku ÃkðoíkLkku

çkhV ÷kðeLku íku{ktV¤kuLkk xwfzk r{õMk

fheLku Lkðe ðkLkøke çkLkkððkLkkuykËuþ ykÃÞku níkku. ÃkAe íkku [eLkLkk®føk íkktøk Lkk{Lkk þkMkfu çkhV yux÷ufu ykEMk{kt ËqÄ W{uheLku yuf LkðeðkLkøke íkiÞkh fhe. yk heíku yk ðkLkøke{ktMk{Þktíkhu rLkíkLkðk MkwÄkhk Úkíkk hÌkk y™uyíÞkhu ykEMk¢e{ Mk{økú rðï{kt MkkiÚke ðÄw÷kufr«Þ zuÍxo çkLke økÞwt Au.

[eLk{kt ykEMk¢e{Lku Lkðe yku¤¾ {¤eíÞkhçkkË Exk÷e yLku £kLMk{kt hkòykuíkuLkku WÃkÞkuøk þkne ¼kusLk{kt y™u{nu{kLkkuLkk Mðkøkík {kxu fhðk÷køÞk. Ãknu÷wt ykEMk¢e{ Ãkk÷oh

1776{kt LÞwÞkufo{kt þY fhðk{ktykÔÞwt níkwt. Mk{Þktíkhu {eXkLkkuWÃkÞkuøk fheLku ykEMk¢e{

çkLkkððkLke xufrLkf þkuÄkE.Ãkeøk¤e Lk òÞ íku {kxu r£ÍhLke

þkuÄ fhðk{kt ykðe.1846{kt LkuLMke

òuöMkLk Lkk{Lke{rn÷kyu ykEMk¢e{

çkLkkððkLke Lkðe heíkþkuÄe su yksu ðkÃkhðk{kt

ykðu Au.1851{kt çkkÕxe{kuhLkk sufkuçk

VMku÷ Lkk{Lkk ËwfkLkËkhu {kuxkÃkkÞuykEMk¢e{ ðu[ðkLke þYykík fhe

níke. ykEMk¢e{ ÂMxf yLkuykEMk¢e{ çkkh Mkki «Úk{ ðkh

1920{kt çkLkkððkLke þYykík fhðk{ktykðe níke. 1896{kt ykEMk¢e{ fkuLkLke

þkuÄ fhðk{kt ykðe. fkuLk{ktykEMk¢e{ ¼heLku WÃkÞkuøkfhðkLke «Úkk «[r÷ík ÚkE.

Xtzk Xtzk

ykEMk¢e{Cool Cool

ExÙMk ykuõMkkEz suLku LkkExÙkusLkykuõMkkEz, rzLkkExÙkusLk {kuLkkuõMkkEz,

nkEÃkkuLkkExÙMk yurMkz íkhefu yku¤¾ðk{ktykðu Au. yk s hMkkÞýLku ÷k®Vøk økuMk íkhefuyku¤¾ðk{kt ykðu Au. ÷k®Vøk økuMk yux÷k {kxu fnuðk{kt ykðu Au fu yuf ðkh ÔÞÂõík íkuLkk MktÃkfo{ktykðu yux÷u Mkíkík nMkíke s hnu Au.LkkExÙMk ykuõMkkEz htøkrðneLk hMkkÞý Au yLku íkuLkku fkuE MðkË

Ãký LkÚke. 1739{kt ði¿kkrLkf òuMkuV r«Mx÷eyu íkuLke þkuÄ fheníke.òuMkuV r«MxT÷eyu MktþkuÄLkku îkhk ykuÂõMksLk, fkçkoLk

{kuLkkuõMkkEz, fkçkoLk zkÞkuõMkkEz, yu{kurLkÞk y™uMkÕVh zkÞkuõMkkEz suðk ðkÞwykuLku y÷øk

íkkhððkLkwt fk{ fÞwO níkwt. r«Mx÷eyu«Þkuøkþk¤k{kt yLkkÞkMku yk økuMk íkiÞkh fÞkuoníkku

r«Mx÷eLke þkuÄ çkkË #ø÷uLzLkk ði¿kkrLkfnB£e zuðeyu LkkExÙTMk ykuõMkkEz Ãkh ðÄw

MktþkuÄLk nkÚk ÄÞwO. ykMktþkuÄLk Ëhr{ÞkLk

íkuLke ySçk yMkh ÷kufkuÃkh òuðk {¤e. yk økuMkßÞkhu íkiÞkh Úkíkku íÞkhu suÃký ÔÞÂõík íkuLkk MktÃkfo{kt

ykðíke íku Mkíkík nMÞkfhíke. íkuÚke íkuLku ÷k®Vøk økuMk yuðwt Lkk{ ykÃkðk{kt

ykÔÞwt. yk økuMkLkku WÃkÞkuøk ÔÞÂõíkLku çkunkuþ fhðk {kxuÃký fhðk{kt ykðu Au.

E

Eïh[tÿ rðãkMkkøkh

÷k®Vøk økuMk þwt Au?Lkk

yk

ss: çkku÷ íkkhe ytrík{ RåAk þwt Au?ykhkuÃke: {khwt {kÚkwt Lke[u yLku Ãkøk WÃkh

hk¾eLku VktMke ykÃkðk{kt ykðu.

nkh{kurLkÞ{Lkk yðksÚke ftxk¤eLku {økLkunkh{kurLkÞ{ðkËf AøkLk ÃkkMku sELku fÌkwt: òu ík{unkh{kurLkÞ{ ðøkkzðkLkwt çktÄ Lknª fhku íkku nwtøkktzku ÚkE sEþ.

AøkLk: økktzk ÚkE sþku fu ÚkE økÞk.nkh{kurLkÞ{ çktÄ fhu íkku {Lku yuf f÷kfÚke ðÄwMk{Þ ÚkE økÞku.

çktíkkyu çkøke[kLkk fk{ {kxu Lkkufh hkÏÞkuníkku. yuf rËðMk íku ½hLkk ykux÷u s çkuMke hÌkkuníkku. íÞkhu çktíkkyu fÌkwt: yhu, íkwt ynª s çkuXku

Au. ò çkøke[k{kt Ãkkýe Aktx.Lkkufh: Ãký þuXS çknkh ðhMkkË ykðe hÌkku

Au.çktíkk: íkku ò Aºke ÷E™u Ãkkýe Lkk¾, yk¤Mkw

fneLkku.

yrLk÷ ÃkkuíkkLkwt íkqxu÷wt [tÃk÷ ÷E™u {ku[e ÃkkMkuøkÞku.

[tÃk÷Lke Mkkð çkøkzu÷e nk÷ík òuELku {ku[eyufÌkwt : yk [tÃk÷ rhÃkuh fhðwt {khk {kxu yþõÞAu.

yrLk÷ : yhu, Ãký íkwt yuf ðkh «ÞíLk íkkufhe òu. LkuÃkkur÷ÞLku fÌkwt Au fu ËwrLkÞk{kt fþwt syþõÞ LkÚke.

{ku[e : íkku yuf fk{ fhku LkuÃkkur÷ÞLkLku s fnkufu rhÃkuh fhe ykÃku.

zkuõxh ËËeoLku: ®[íkk Lk fhku ík{Lku fkuE sçke{khe LkÚke.

ËËeo yk Mkkt¼¤eLku ðÄkhu WËkMk ÚkE økÞku.zkuõxh: yhu, ík{Lku fkuE s çke{khe LkÚke yu

ðkík Mkkt¼¤eLku ¾wþ ÚkðkLku çkË÷u ík{u íkku WËkMkÚkE økÞk.

ËËeo: WËkMk s Úkkô Lku. ík{khe VeLkk 150YrÃkÞk su nwt ykÃkeþ yu íkku {khk çkufkhLkk søkÞkLku.

òuõMk

ykŠfyku÷kursf÷ BÞwrÍÞ{yux÷u fu ÃkwhkíkLk yðþu»kkuLkwt

Mktøkúnk÷Þyk Mktøkúnk÷Þ ÷kuÚk÷{kt ykðu÷wt Au. ÷kuÚk÷

nzÃÃkLk MktMf]ríkLkk yðþu»kkuLku Mkk[ðeLku çkuXu÷wtAu. Ãkwhkík¥ð þk¾kLku yk rðMíkkh{kt ¾kuËfk{fhíkkt yk yðþu»kku {¤e ykÔÞk níkk. 1952Úke1961Lkk Mk{Þøkk¤k{kt su yðþu»kku {¤e ykÔÞkíkuLku «ËŠþík fhðk {kxu 1976{kt ykMktøkúnk÷ÞLke h[Lkk fhðk{kt ykðe níke.{k¤kyku, xuhkfkuxk{ktÚke çkLkkððk{kt ykðu÷ktyk¼q»kýku, íkktçkk yLku rÃk¥k¤Lke rðrðÄðMíkwyku, h{fzkt WÃkhktík íku Mk{Þu WÃkÞkuøk{kt÷uðkíke rðrðÄ ðMíkwykuLku yk Mktøkúnk÷Þ{ktMkk[ððk{kt ykðe Au. 800 sux÷e ðMíkwykuLkuyk BÞwrÍÞ{{kt Mkk[ððk{kt ykðe Au.Mktøkúnk÷Þ ºký ¼køk{kt ðnU[kÞu÷wt Au.

fåA Mktøkúnk÷Þ

fåA BÞwrÍÞ{Lku VøÞwoMkLk BÞwrÍÞ{ íkhefuÃký yku¤¾ðk{kt ykðu Au. ¼qs{kt yk Mktøkúnk÷Þykðu÷wt Au y™u íku Ãký n{ehMkh ík¤kðLke ÃkkMku.fåALke MktMf]ríkLke Íkt¾e yk BÞwrÍÞ{ fhkðu Au.ßÞkhu ytøkúuòu ¼khík{kt þkMkLk fhíkk níkk íÞkhuyk BÞwrÍÞ{Lke h[Lkk fhðk{kt ykðe níke.þYykík{kt íkku yk Mktøkúnk÷Þ yuf þk¤k níke.fåALkk {nkhkò ¾UøkkhS îkhk 1877{kt íkuLkeh[Lkk fhðk{kt ykðe níke. økwshkíkLkkt «k[eLkMktøkúnk÷Þku{kt yk Mktøkúnk÷Þ MÚkkLk Ãkk{u Au.çkkË{kt 1884{kt þk¤kLkk yk ¼køkLkuMktøkúnk÷Þ{kt VuhððkLkwt Lk¬e ÚkÞwt. yk E{khíkLkerzÍkELk {uf ÷u÷kLzu íkiÞkh fhe níke. Mkh suBMkVøÞwoMkLk îkhk yk E{khíkLkk rLk{koýLkwt fkÞonkÚk Ähðk{kt ykÔÞwt níkwt íkuÚke íkuLku VhøÞwMkLkBÞwrÍÞ{ Ãký fnuðk{kt ykðu Au.

nMíkf¤k Mktøkúnk÷ÞykxoTMk yuLz ¢k^x BÞwrÍÞ{ yux÷u nMíkf¤kLku ÷økíke rðrðÄðMíkwykuLkwt «ËþoLk. yk Mktøkúnk÷Þ ¼kðLkøkh{kt ykðu÷wt Au.1963{kt yk Mktøkúnk÷ÞLke MÚkkÃkLkk fhðk{kt ykðe níke. ¼khíkLkktrðrðÄ hkßÞku{kt «[r÷ík nMíkf÷k fkheøkhe y™u ðýkxfk{Lku÷økíkwt yËT¼wík «ËþoLk ynª òuðk {¤u Au.

÷¾kuxk Mktøkúnk÷ÞyuÂLxÂõðxe yux÷u «k[eLk, ÃkwhkíkLk, Ëw÷o¼ [es-ðMíkwykuLkku Mktøkún. yuÂLxÂõðxe BÞwrÍÞ{Lku ÷¾kuxk BÞwrÍÞ{íkhefu Ãký yku¤¾ðk{kt ykðu Au. yk Mktøkúnk÷Þ ò{Lkøkh{ktykðu÷wt Au. íkktçkkLke [es-ðMíkwyku, rMk¬kyku, r[ºkku, rþÕÃkkuðøkuhuLku ynª «ËþoLk{kt hk¾ðk{kt ykÔÞkt Au. yk çkÄeðMíkwykuLke {krníke {u¤ððk {kxu ÷kÞçkúuheLke MkwrðÄk ÃkýykÃkðk{kt ykðe Au.

«kËurþf Mktøkúnk÷ÞVkuf yux÷u fu ÷kufsLÞ, «kËurþf. Vkuf BÞwrÍÞ{ yux÷u «kËurþf,¼kíkeøk¤ Mktøkúnk÷Þ. «kËurþf ðMíkwykuLkwt Mktøkúnk÷Þ. yk BÞwrÍÞ{¼qs{kt ykðu÷wt Au. íkuLku ¼khíkeÞ MkktMf]ríkf ËþoLk íkhefu Ãkýyku¤¾ðk{kt ykðu Au. yk rðMíkkh{kt ðMkíke hçkkhe, òx, ykneh«ò îkhk íkiÞkh fhðk{kt ykðíke MkhMk {òLke nMíkf÷kLkeðMíkwykuLkwt «ËþoLk ynª òuðk {¤u Au. {økhLke rðþu»k «fkhLke òíkynª òuðk {¤u Au. yk rðMíkkh{kt su «fkhLkkt ½h òuðk {¤u Au íkuLkkLk{qLkkykuLkku Mktøkún Ãký ynª Au.

òuðk÷kÞf Mktøkúnk÷Þku

MkkÞLMk xkuf

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h011 03þrLkðkh

5 {k[o h011 06yk r[ºk{ktÚke 3 íkVkðík þkuÄku r[ºk{kt {Lkøk{íkk htøk Ãkqhku

Mkk[e òuz çkLkkðku hMíkku þkuÄku

øk B{ ík

s ík

A group of turtles is called a bale.Historically, turtles have been thesymbol of patience and wisdom. Inthe Hawaiian word honu means seaturtles and represents long life.Turtles have been alive for more than200 million years. They have beenalive longer than mammals, birds,crocodiles, snakes and lizards. Theearliest turtles had teeth and theycould not pull their heads into theirshells, but other than that they werevery similar to the turtles that are alivetoday. Some people believe that theturtles' shell is what has allowed themto successfully survive for so long.

f ðkh ¼kuÃkkLkk økk{Lke çkkswLkk økk{{kt{u¤ku ¼hkÞku níkku. ¼kuÃkku Ãký yuLkk Mkki

¼kEçktÄku MkkÚku {u¤ku òuðk økÞku. ÃkÃÃkkyu¼kuÃkkLku {u¤k{kt ðkÃkhðk {kxu ðeMk YrÃkÞkykÃÞk níkk. síkkt síkkt {B{eyu fÌkwt,‘¼kuÃkw,çkÄktLke nkhu hnusu Lku ytÄkhwt ÚkkÞ íku Ãku’÷kt ½huykðe ssu.’

Lku Mkki {u¤k{kt økÞk. økk{{ktÚke rhûkkykusíke níke. íku{kt çkuMke økÞk Lku {u¤kLku yk AuzuQíkhe økÞk. {u¤k{kt nòhku ÷kufku ykÔÞk níkk.½ýeçkÄe nkxzeyu {tzkýe níke.

VurhÞkyku Ãký {kuxuÚke çkq{ku Ãkkze {k÷ ðu[ehÌkk níkk. ¼kuÃkku Mkki ¼kEçktÄkuLke nkhu nkhu{u¤k{kt Vhðk ÷køÞku.

fkuEyu Vwøøkku ¾heãku íkku fkuEyu rÃkÃkqzwt.fkuEyu çkhVLkku økku¤ku ¾kÄku íkku fkuEyus÷uçke. fkuE økku¤ [fhze{kt çkuXk íkku fkuEòËwLkk ¾u÷ òuðk økÞk.

{u¤k{kt çknw røkhËe níke. çkÃkkuh MkwÄe íkku MkkiMkkÚku s níkk. íku ÃkAe [khuf ðkøÞu Mkkiyk½kÃkkAk ÚkE økÞk. íku{kt ¼kuÃkku MknwÚke AqxkuÃkze økÞku. íku øk¼hkE økÞku. íku ¼kEçktÄkuLkuþkuÄðk ÷køÞku. Ãký ykx÷k {kLkð{nuhk{ý{ktyu õÞkt szu? Lku ÃkAe ¼kuÃkk¼i íkku hzðk÷køÞk.

fkuE ¼÷k ykË{eLkwt æÞkLk yuLke íkhV økÞwt.‘þwt ÚkÞwt Akufhk? fu{ hzu Au?’ sðkçk{kt ¼kuÃkkuíkku ‘{khe {B{e...{khk ÃkÃÃkk’ fne hzíkku shÌkku. Úkkuze ðkh{kt ¼kuÃkkLke ykMkÃkkMk ËÞk¤w{kýMkkuLkwt xku¤wt ÚkE økÞwt. íÞkt yuf sýçkkuÕÞku,‘yu{ fhku, ykLku Ãkku÷eMk[kufeyu ÷Eòð. Ãkku÷eMk s yuLkkt {k-çkkÃkLku MkkUÃke Ëuþu.yuÞ ÷kufku fËk[ yk™u þkuÄíkk þkuÄíkk Ãkku÷eMkÚkkýu sþu.’

yuf sý yuLku ÷E sðk ÷køÞku íÞkt sÃkku÷eMk ykðe. xku¤wt y™u AkufhkLku hzíkku òuE

ÃkqAâwt,‘þwt Au ynª?Lku yk fu{ hzu Au?’‘Mkk’çk, yk Akufhku ¾kuðkE økÞku Au.’ yuf

sý çkkuÕÞku.‘yuLkkt {k-çkkÃkÚke rð¾qxku Ãkze økÞku ÷køku

Au.’ çkeòyu fÌkwt.‘nðu yuLku y{u Mkt¼k¤e ÷Eþwt’ yk{ fne

¼kuÃkkLkku fçkòu Ãkku÷eMku ÷E ÷eÄku. hzíkk¼kuÃkkLkku nkÚk Ík÷e Ãkku÷eMk íkuLku [kufeyu ÷E™uykðe. ¼kuÃkkLkwt hzðkLkwt nS [k÷w sníkwt. økk{Lkk Ãkt[kÞíkLkk {fkLk{kt{u¤kLku ÷eÄu Ãkku÷eMk [kufe Q¼efhðk{kt ykðe níke. íÞkt økk{LkkMkhÃkt[ yLku çku Ãkku÷eMkku çkuXk níkk.

¼kuÃkkLku Ãkkx÷e Ãkh çkuMkkzâku. çkÄkíkuLku Ãkxkððk {ktzâk. ¼kuÃkkLku ÃkkýeÃkkÞwt. íkhMÞku ¼kuÃkku yk¾ku ÃÞk÷ku¼heLku Ãkkýe Ãke økÞku. Lku ÃkkAku {khu½hu sðwt Au yu{ fne hzðk ÷køÞku.

þ{ko Lkk{Lkku yuf Ãkku÷eMk ËÞk¤wMð¼kðLkku níkku. íkuýu ¼kuÃkk {kxuçknkhÚke rçkÂMfxLkwt Ãkufux {tøkkÔÞwt. íku¼kuÃkkLku ¾kðk ykÃÞwt. ¼kuÃkkLku ¼q¾ Ãký÷køke níke. yuf ÃkAe yuf yu{ fheLku¼kuÃkku yk¾wt Ãkufux ¾kE økÞku. nðu íku hzíkkuLk níkku, Ãkhtíkw ‘{Lku ½uh {qfe òð’Lke {k¤khxíkku níkku.

‘íkkhk økk{Lkwt Lkk{ þwt Au?’‘økhku¤e E E’¼kuÃkkyu ÷ktçkk hkøkzu

fÌkwt, Ãkku÷eMkkuyu [{feLku ¼ªíkíkhV òuÞwt. nU? økhku¤e, õÞkt Auøkhku¤e?

íÞkt nksh MkhÃkt[u Mk{sÃkkze fÌkwt,‘ynªÚke Ãkkt[uf rf{eËqh økhku¤e Lkk{Lkwt økk{ Au.íÞktLkku yk Akufhku ÷køku Au.’

Úkkuze ðkh Mkki çkuXk. çkÄktLkuníkwt fu ¼kuÃkkLkkt {kçkkÃkVrhÞkË fhðk [kufeyuykðþu. Ãký yuðwt Lk ÚkÞwtyux÷u ÃkAe yuðwt Lk¬e fÞwO fuyuf Ãkku÷eMk çkkEf Ãkh

¼kuÃkkLku çkuMkkze økhku¤e økk{u {qfe ykðu. yk{kxu þ{ko íkiÞkh ÚkÞku. ¼kuÃkkLku þ{ko çkkEf ÃkhçkuMkkze økhku¤e økk{ sðk LkeféÞku.

ynª ¼kuÃkkLku ½hu Ãký ¼ðkE ¼sðkíkeníke. Mkki ®[íkk fhíkk níkk. ¼kuÃkkLkk çkÄkt¼kEçktÄku ykðe økÞk níkk. yuf ¼kuÃkku sykÔÞku Lk níkku. yux÷k{kt Ãkku÷eMk ¼kuÃkkLku ÷E

½hu ykðe ÃknkU[e. ¼kuÃkkLku òuíkkt {B{e-ÃkÃÃkkhkS ÚkÞkt. yu{ýu Ãkku÷eMkLkku yk¼kh {kLÞku.Ãkku÷eMkLku [k ÃkkE rðËkÞ fÞkuo.

Ãkku÷eMkLkk økÞk ÃkAe {B{eyu ÃkqAâwt,‘¼kuÃkw,íkwt íkku nðu Mk{sýku Au. {u¤k{kt ¼q÷ku Ãkzu íkku íkwtyk Auzu ykðe økk{ðk¤e rhûkk{kt çkuMke økÞkunkuík íkkuÞ ½hu ykðe òík. íkku ykðwt LkkxffhðkLke þe sYh níke?’

ÃkAe ¼kuÃkkyu su ðkík fhe íku òýe MkkiLkðkE íkku ÃkkBÞk, Ãkhtíkw nMke nMkeLku çkuðz ð¤eøkÞk. ¼kuÃkkyu fÌkwt, ‘{B{e {khe ÃkkMku yufÃkiMkku çkåÞku Lk níkku. Lku ¼q¾ Ãký çknw ÷køkeníke. Lku yu{kt ¼kEçktÄkuÚke Aqxku Ãkze økÞku.

yux÷u ÃkAe {U ¾kuðkE sðkLkwtLkkxf fÞwO. Ãkku÷eMku {Lku ÄhkELkurçkÂMfx ¾ðzkÔÞkt Lku ÃkkAk Auf½uh MkwÄe {qfe økÞk...Mkkð{Vík{kt!’ çkk¤ËkuMíkku, yk¼kuÃkkLku ík{u fuðku fnuþku? Mkkð

¼kux fu ÃkAe ík{khk suðku nkurþÞkh?

- Lkxðh Ãkxu÷

yu

çkk¤ðkíkko

factsfantasticSome aquatic turtles can absorboxygen through the skin on theirneck allowing them to remainsubmerged underwater for extendedperiods of time and enabling them tohibernate underwater.

The soft shelled turltes uses it'slong tip nose and nostrils like asnorkel to breath underwater. Thegreen sea turtle can stay underwater for over five hours to escape.Some land turtles can actually outran a human level ground. Thedesert tortoise is probably theslowest of all tortoises. It can moveto 2 feet each minute.

¼kuÃkku {u¤k{kt ¾kuðkÞku

f rðþk¤ Lkøkh níkwt suLkwt Lkk{rð˼oLkøkh níkwt. íkuLkku hkò rð¢{®Mkn

Ãkhk¢{e, [Ãk¤ yLku nkurþÞkh hkò níkku. íkuLkkÃkhk¢{Lke fÚkk yk¾k Lkøkh{kt «[r÷ík níke.íkuýu ½ýk hkòykuLke Mkk{u ÞwØku ÷zâkt níkkt.{kuxk-{kuxk hkòyku íkuLke Mkk{u þhýkøkríkMðefkhíkk níkk, Ãkhtíkw íkuLkk s LkøkhLkk ÷kufkuíkuLkk fÌkk{kt Lk níkk, fkhý fu hkò Úkkuzku[t[¤ yLku ¢kuÄe íku{s ÍLkqLke {øksLkku níkku.

yuf ðkh {tËkrfLke yk©{Úke yuf MkkÄw íÞktrðnhíkk rðnhíkk rð˼o Lkøkh{kt ykðu Au. ykMkkÄw ¿kkLke, {nkí{k MkkÄw níkk. íkuLke ÃkkMku

¿kkLkLkkt y{qÕÞ híLkku Mk{kLk Mkkhk rð[kh níkk.íkuýu ÷kufku ÃkkMkuÚke yk hkòLkk [rhºk rðþuLkeðkíkku Mkkt¼¤e. ykx÷ku Ãkhk¢{e hkò nkuðk AíkktíkuLkk [rhºkLku fkhýu íku yý{kLkeíkku Au íkuòýeLku Ëw:¾ ÚkÞwt. íkuLku rð¢{®Mkn hkòLku Mkk[wt{køkoËþoLk ykÃkeLku rð˼o LkøkhLkk ÷kufkuLkuLÞkÞ yÃkkððku níkku. MkkÄw hkòLkk {nu÷ ÃkkMkuÃknkUåÞk. íÞkt rMkÃkkneykuyu íku{Lku hkuõÞk.MkkÄwyu hkòLku {¤ðkLke ðkík fhe. MkirLkfkuhkò ÃkkMku økÞk y™u fkuE ¼økðk ð†Äkhe MkkÄwíku{Lku {¤ðk EåAu Au yu{ fÌkwt.

hkòyu íku{Lku hks{nu÷{kt «ðuþ ykÃkðkLkku

nwf{ fÞkuo. rMkÃkkneykuyu MkkÄwLku {¤ðk {kxuLkwtíkkíÃkÞo ÃkqAâwt. íÞkhu MkkÄwyu rLk{o¤ Mð¼kðuyLku rðLk{úíkkÚke sðkçk ykÃkíkkt fÌkwt, ykÃkLkkMð¼kðLke Lkøkh{kt ½ýe [[ko Mkkt¼¤e Au. íkuÚkeíku{Lku {¤ðwt Au. MkirLkfkuLku ÷køÞwt fu fËk[{nkí{kSLkk MkíMktøkÚke hkòLkk Mð¼kð{kt fkuEÃkrhðíkoLk ykðu. íkuyku MkkÄwLku hkòLkk ËhçkkhMkwÄe Ëkuhe økÞk.

MkkÄwyu hkòLku íkuLkk Ãkhk¢{ yLku MkknMkLkeðkíkku fhe. Ãkhtíkw MkkÚku MkkÚku íkuLkk Mð¼kð yLku[krhºÞLke ðkíkku Ãký fhe. yk Mkkt¼¤eLku Ãknu÷ktíkku hkòLku økwMMkku ykÔÞku. çkkË{kt MkkÄwLkeðkíkku{kt Mkå[kE sýkE. íku MkkÄwLkk Ãkøk{kt ÃkzâkuyLku íku{Lku ÃkkuíkkLkk økwhw çkLkðk sýkÔÞwt. MkkÄwyuhkòLke yk {ktøkýeLkku Mðefkh fÞkuo. MkkÄwLkkMktÃkfo{kt ykÔÞk çkkË hkòLkk Mð¼kð{ktsçkhËMík ÃkrhðíkoLk ykÔÞwt. ¢kuÄ yLku [t[¤íkkíÞS ËeÄe. ËÞk¤w çkLke økÞku yLkuLkøkhsLkkuLke íkf÷eVkuLkwt æÞkLk Ãký hk¾íkku ÚkEøkÞku. LkøkhsLkku Ãknu÷kt íkku hkòLkk ykçkË÷kÞu÷k YÃkLku òuELku ykùÞo{kt økhfkð ÚkEøkÞk íku{s yuf Mk{ÞLkku y¤¾k{ýku hkòíku{Lkku {kLkeíkku ÚkE økÞku.

MkkÄwLku ßÞkhu ÷køÞwt fu hkò ¾hu¾h íkuLkeÞkuøÞíkk {u¤ðe [qõÞku Au íÞkhu MkkÄw íkku [÷íkk¼÷kLke fnuðík yLkwMkkh ð¤e ÃkkAkrðï¼ú{ý{kt Lkef¤e økÞk.

- ¼krðLk rºkðuËe, ðuhkð¤

CM

YK

CM

YK

þrLkðkh5 {k[o h011 07þrLkðkh

5 {k[o h011 02

ðnk÷kt çkk¤r{ºkku,ynet ykÃku÷k {wÆkyku ÃkhÚke

çkk¤fkuyu ðkíkko çkLkkðeLku íkkhe¾12-3-2011 MkwÄe{kt {kuf÷ðkLke

hnuþu. ©uc ðkíkko h[Lkkhçkk¤r{ºkLkwt Lkk{ yLku íkMkðeh ynª «økx fhðk{kt ykðþu.

{khe fÕÃkLkk-34

LkkUÄ: çkk¤r{ºkku, ík{u Mk{k[khku sqyku Aku? òu ík{u Mk{k[khku òuíkk-ðkt[íkk nþku íkku yk rð¼køk{kt ykðíkk Mkðk÷kuLkk sðkçkku Mkh¤íkkÚkeykÃke þfþku. ynª ykÃku÷k «&™kuLkk sðkçk Mkkík rËðMk{kt {kuf÷ku.

rðsuíkk çkk¤r{ºkLkwt Lkk{ yLku íkMkðeh ynª «økx fhðk{kt ykðþu.

{khe ffÕÃkLkk - rrðsuíkk

‘{khe ffÕÃkLkk’-336 {{wÆk

‘{khe ffÕÃkLkk’-336

ÃkºkÔÞðnkhLkwt MkhLkk{wt : rfzTÍ ðÕzì, ÃkqŠíkrð¼køk, MktËuþ ¼ðLk, ÷kz MkkuMkkÞxe hkuz, y{ËkðkË-54

1

2

3

4

5

6

7

8

LearnTo Draw

Lkk{ : ....................................................................................

Äkuhý : ................ þk¤k : .........................................................

½hLkwt MkhLkk{wt : ..........................................................................

fezeyku Mkíkík [ý¼uøkwt fÞko fhíke- íkeíke½kuzkyufezeykuLke {~fhe fhðe- [ku{kMkk{kt{w~fu÷e Úkðe-fezeykuLke

íkeíke½kuzkLku {ËË.

‘{khe fÕÃkLkk’ rð¼køkLku sçkËMík ykðfkh {¤e hÌkku Au. çkk¤fkuyu {wÆkLkk ykÄkhu ÃkkuíkkLkk s

nMíkkûkh{kt {kuf÷kðu÷ ðkíkkoyku{ktÚke ÃkMktËøke Mkr{ríkyusuLku Ãknu÷ku ¢{ ykÃÞku Au íkuLkk çkk¤ ÷u¾f Au

¼krðLk rºkðuËe, ðuhkð¤©uc ðkíkkofkh íkhefuLkwt MkL{kLk {u¤ðu Au.

íku çkË÷ ¾qçk¾qçk yr¼LktËLk.

‘M{kxo rfzTÍ’Lkt. 219

W¥khku {kxu swyku M{kxo rfzTÍ - 221

1.Lkkøkk÷uLzLke {kík]¼k»kk fE Au?

2.«ýð {w¾hS fÞk ûkuºk MkkÚku Mktf¤kÞu÷k Au?

3.{nk¼khík{kt ËkLkðeh íkhefu fkuý yku¤¾kíkwt?

4.Ëktze MkíÞkøkún fE Mkk÷{kt ÚkÞku níkku?

5.þtfw ykfkhLku ytøkúuS{kt þwt fnuðkÞ?

M{kxo

rfzTÍ

M{kxo rfzTÍ-217Lkk sðkçk 1.økkuðk2.huLku ÷uLkuf3.r{xeyh4.MknËuð5.fLkiÞk÷k÷ {wLkþe

‘M{kxo rfzTÍ’ - 217{kxu çkk¤fkuyu {kuf÷kðu÷k Mkk[k W¥khkuLkku zÙku

fhðk{kt ykÔÞku su{kt y{khk çkk¤r{ºk r÷Ãke rºkðuËe, y{ËkðkË

‘M{kxo rfz’ íkhefuLkwt MkL{kLk {u¤ðu Au. ¾qçk ¾qçk yr¼LktËLk.

Sarthak M. GoswamiSmt. R. S. Kalaria Primary School, Junagadh

Mittal ContractorLittle Flower School,

Ahmedabad

Vaishnav Bhoomi N.Krishna School,

Jasdan

Khushi N. BheshdadiaSt. Xavier’s School,

Silvasa

yu

Mkkuçkík íkuðe yMkh

Heeya ShethSaraswati School,

Valsad

Dhairya Jani Bhavsar Devyani H.Sai Vidya Mandir,

Tapi

18{e MkËe{kt fkWLz y÷MkkLÿku ðkuÕxkLkk{Lkk ði¿kkrLkfu Ãknu÷e ðkh çkuxheLke þkuÄ

fhe níke.

Lkku÷us ÍkuLk

1876{kt fk÷o ðkuLk r÷Lzu hur£shuxLkeþkuÄ fhe níke.

Ridham VyasP.M. Primary School, Ahmedabad