50 წიგნი: ტომ სოიერის თავგადასავალი
TRANSCRIPT
gamomcemloba palitra L
2011
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 16
UDC (uak) 82-93:821.111(73)-311.3t-542
`50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~
es proeqti msoflios araerT qveyanaSia popularuli.
sxvadasxva gamokiTxvis saSualebiT, mkiTxveli irCevs
50 saukeTeso wigns msoflio literaturis saganZuridan.
saqarTveloSi `kviris palitris~ am proeqts mravali aTasi
adamiani gamoexmaura. swored maTi dadgenilia im rCeuli
wignebis nusxa, romelic `palitramediam~ realur bibli-
oTekad aqcia.
es wigni msoflio literaturis am unikaluri bibli-
oTekis nawilia.
© gamomcemloba palitra L, 2011
yvela saavtoro ufleba daculia.
ISSN 1987-9628
ISBN 978-9941-422-66-9
tom soieris Tavgadasavali
grigol yifSiZis Targmani
mark tveni
5
Tavi pirveli
_ tom!
pasuxi ar aris!
_ tom!
pasuxi ar aris!
_ ra daemarTa im biWs? tom!
moxucma cxvirze Camoiwia saTvale da saTvalis zemodan
moaTvaliera mTeli oTaxi, mere Sublze aiwia da axla saTvalis
qvemodan miixed-moixeda. saTvaleSi TiTqmis arasodes iyurebo-
da, roca eZebda iseT pawawkintela nivTs, rogoric, magaliTad,
erTi cicqna biWia. es saTvale misi siamaye iyo da ufro sil-
amazisTvis ikeTebda; iqidan danaxva iseve SeiZleboda, rogorc
qoTnis sarqvlidan. erT wams moxuci daibna, Semdeg ki arcTu
gajavrebiT, magram imdenad xmamaRla, rom oTaxSi avejs mainc
gaegona, Tqva:
_ Camivardebi erTi xelSi da...
sityva ver daasrula, daixara da sawolqveS gulmodgined
dauwyo cocxiT raRacas Zebna, Tanac cocxis yovel mosmaze
Cerdeboda sulis mosaTqmelad, magram iqidan katis meti ver-
aferi gamoaTria.
_ saZageli biWi! Cems dReSi misi msgavsi aravin minaxavs!
6
mivida gaRebul karTan, SeCerda da baRSi dauwyo Tvaliereba
pamidvris kvlebsa da balaxebSi. tomi arsad Canda. maSin ki
xmas auwia da SesZaxa:
_ tom!
zurgs ukan raRacam gaifaCuna. miixeda da patara biWs mk-
lavSi swored maSin swvda, roca is gaparvas apirebda.
_ erTi amas damixedeT, sul damaviwyda, sakuWnaoSi Semexeda!
ras akeTebdi iq?
_ arafers.
_ arafers? daixede xelebze, Sexede Sens tuCebs! ase riT
moiTxupne?
_ ar vici, deida!
_ maS, me vici! murabiT! ai, riT! aTasjer miTqvams, Tu xeli
gixlia, gagwkeplav-meTqi. momawode wkepla!
wkeplam haerSi gaiSxuila. gansacdeli gardauvali iyo.
_ o, deida, miixedeT, Tqven ukan ra aris!
moxuci mitrialda, Tan SiSiT kabis kalTa aiwia, biWma ki
mokurcxla, Tvalis daxamxamebaSi xis maRal mesers gadaevlo
da Tavs uSvela. deida poli jer gons ver movida gakvirvebi-
sgan, mere ki Cumad Caecina:
_ ai, Se saZagelo! nuTu aqamde veRar SeveCvie? gana cota
oini uqnia! tyuilad ki ar aris naTqvami: `beberi suleli yve-
la sulelze tutucia~ da `beber ZaRls axals veRarafers
Seaswavlio~. magram, magas oinebs ra gamoulevs; orjer erTsa
da imaves arasdros gaimeorebs, _ gana miuxvdebi, ras apirebs?!
gegonebaT icis, ramden xans unda mawvalos, rom moTminebi-
dan ar gamovide. sakmarisia, wamiT sxva rameze gadaitanos Cemi
yuradReba an gamacinos, rom mTelma risxvam gamiaros da TiTic
veRar davakaro.
...RmerTmani, pirnaTlad ver vixdi Cems movaleobas! saRvTo
sjulSi xom weria: vinc wkeplas ar xmarobs, ymawvils ry-
vniso. me ki, codvili, rogor vanebivreb. amisTvis orives pas-
uxi mogveTxoveba. vici, vici, rom Tavi sisuleliT aqvs gamo-
tenili, magram ra vqna? is xom Cemi cxonebuli dis Svilia,
sacodavis. da mec Zala ara myofnis, erTi kargad gavSolto.
7
yovelTvis, rogorc ki sasjelisgan gasxltomis saSualebas
mivcem, sindisi mqenjnis, davsji da moxucebuli guli mikvde-
ba misi codviT. marTali uTqvamT, RmerTs adamianisTvis erTi
sicocxle miucia, sadardebeli ki aTasio! dRes skolaSi ar
wasula; saRamoze yalTabandobas moundeba, me ki movale var,
davsajo. Sevasruleb kidec Cems movaleobas, xval mTeli dRe
vamuSaveb. sisastikea SabaT dRes muSaoba, roca yvela biWisTvis
uqmea, magram ras vizam... muSaoba WiriviT ejavreba. amjerad
mainc ver vapatieb, Torem mTlianad davRupav.
toms im dRes skolaSi arc ki Seuxedavs da dro Cinebulad
gaatara. Zlivs moaswro Sin dabruneba vaxSmobamde, raTa mix-
mareboda jims, zang biWunas, xvalisTvis saWiro SeSis dax-
erxvasa da dapobaSi. yovel SemTxvevaSi, moaswro, eambna Tavisi
Tavgadasavali, sanam jimi samuSaos sam meoTxeds Seasrulebda.
tomis umcros Zmas, sids (dediT Zmebi iyvnen), ukve gaeTavebina
Tavisi saqme. mis movaleobas Seadgenda nafotebis Segroveba.
sidi wynari da morCili iyo, arasodes celqobda. vidre tomi
vaxSams Seeqceoda da yvela SemTxvevas iyenebda Saqris natexebis
mosaparavad, deida poli mas metad cbier kiTxvebs aZlevda, _
iqneb rame wamoscdeso. rogorc gulwrfel adamianebs sCveviaT,
deidasac swamda, rom dajildoebuli iyo unariT, Caswvdomoda
yovelgvar saidumlos da Tavisi yvelaze gulubryvilo fandebi
saswaulebriv eSmakobad miaCnda. man ikiTxa:
_ dRes skolaSi Zalian cxeloda, tom?
_ ara, deida.
_ iqneb Zalian cxeloda?
_ diax. deida.
_ banaoba ar moginda, tom?
tomi SeiSmuSna; gulSi arasasiamovno eWvma gaurbina. gamom-
cdeli TvaliT Sexeda deida polis, magram misma saxem araferi
uTxra da upasuxa:
_ ara, deida, arc imdenad.
moxucma xeli Seaxo tomis perangs da Tqva:
_ yovel SemTxvevaSi, sruliad ar gaoflianebulxar.
moxucs Tavi moswonda, rom ase moxerxebulad gamoikiTxa
8
perangis ambavi da azrs veravin miuxvda; magram tomma kargad
icoda, qari saiT uberavda, amitom Tavidan aicila momdevno
kiTxva.
_ Cveni biWebi onkans uSverdnen Tavs gasagrileblad. naxeT,
Tma axlac ki sveli maqvs.
deida poli gulnatkeni darCa, mxedvelobidan rogor
gamorCa aseTi mniSvnelovani sabuTi. magram uceb brwyinvale
azrma gaurbina.
_ tom, mere, Cemi mikerebuli sayelo xom ar moarRvie per-
angs, roca Tavi wyals SeuSvire? aba, gaixseni qurTuki!
toms dardi gadaeyara, Rilebi gaixsna. perangis sayelo ma-
grad iyo mikerebuli.
_ aba, axla ki damekarge! megona, skolidan sabanaod gaipare.
amjerad gapatieb, mgoni, ukeTesi unda iyo, vidre Canxar.
deida poli nawyenic darCa, rom gamWriaxobam umtyuna, Tanac
uxaroda, tomma erTxel mainc gamoiCina morCilebao.
magram sidma Tqva:
_ me ase maxsovs, TiTqos Tqven sayelo TeTri ZafiT miakereT,
aq ki Savia...
_ diaxac, TeTri ZafiT mivakere!.. tom!..
magram tomma aRar daucada gagrZelebas, eca kars da daiZaxa:
_ sid, me Sen giCveneb seirs!
saimedo adgilas rom miimala, tomma gasinja ori didi
Zafga daxveuli nemsi, romlebic qurTukis sayeloSi SigniTa
mxares hqonda dabneuli. erTze TeTri Zafi iyo agebuli, meo-
reze _ Savi.
_ is xom verc SeamCnevda, sidi rom ar yofiliyo. xaTabalaa,
deida xan Sav Zafs xmarobs, xan TeTrs. sad davixsomo! erTiT
mainc keros! sids ki amis gulisTvis magrad mivbegvav! sindiss
vficav, Wkuas vaswavli!
or wuTsac ar gaevlo, rom tomma gulidan gadaiyara dar-
di. imitom ki ara, rom igi naklebad mZime da mtkivneuli iyo,
vidre mozrdili adamianebis dardi. ara, mTel mis arsebas dae-
ufla sruliad axali miswrafeba, romelmac yvela danarCeni
daimorCila. swored ase aviwydebaT didebsac TavianTi Wir-
9
varami, roca raime axali wamowyebis xalisi SeipyrobT. saqme
is iyo, rom tomma erTi zangisgan ucnauri stvena iswavla da
didi xania ocnebobda Tavisuflad evarjiSa. zangi Citebis Wik-
Wiks hbaZavda, risTvisac drogamoSvebiT enas sasas abjenda. Tu
bavSvobaSi gamogicdiaT, albaT, gagaxsendaT, rogor axerxeben
ase stvenas. gulisyurisa da muyaiTobis SemweobiT tomi male
mixvda am saidumloebas da axla mxiarulad miabijebda quCaSi.
misi bage musikas afrqvevda, suli ki madlierebis grZnobiT
avseboda. im varskvlavTmricxvels mogagonebdaT, romelmac
axali mnaTobi aRmoaCina, mxolod im gansxvavebiT, rom tomis
sixaruli ufro gulwrfeli da Zlieri iyo.
zafxulis saRamoebi grZelia; jer ar dabnelebuliyo. uceb
tomma stvena Sewyvita. mis win ucxo biWi idga, odnav masze ma-
Rali. ucxo piris gamoCena patara qalaq sanqt-peterburgSi1,
bunebrivia, gakvirvebas gamoiwvevda. miT umetes, rom biWs kar-
gad ecva, isic samuSao dRes! Tavze koxta qudi exura; yvela
Rilze Sekruli lurji maudis sufTa da axalTaxali qur-
Tuki da Sarvali kargad adga tanze; fexsacmelic ecva, Tumca
uqme dRe ar iyo; Ria feris yelsaxvevic Seeba. saerTod, ucxo
ymawvils qalaquri Sexeduleba hqonda da es toms Seuracxy-
ofda. rac ufro TvalebdaWyetili uyurebda ucxo ymawvils,
miT ufro cxvirs ubzuebda da amiT agrZnobinebda, ver vitan
gamowkepil biWebso. erTmaneTisTvis xma ar gauciaT, magram
rogorc ki erTi gadadgamda nabijs, meorec mihyveboda. erTman-
eTis pirispir idgnen da Tvali TvalSi gaeyaraT; bolos tomma
dailaparaka:
_ me SemiZlia, kargad migbegvo.
_ aba, erTi scade!
_ migbegvav kidec!
_ ver SeZleb!
_ SevZleb!
_ ver SeZleb!
1 amerikelebi TavianT qalaqebs xSirad arqmeven msoflios didi qalaqebis
saxelwodebebs.
10
uxerxuli dumili Camovarda. isev tomma daiwyo:
_ ra gqvia?
_ Seni saqme ar aris!
_ aba, xma, Torem, giCveneb seirs!
_ mereda, ra giSlis xels?
_ aba, gabede kidev ramis Tqma...
_ gavbede, gavbede! aha!
_ didi vinme ggonia Seni Tavi, ai! Tu movindomeb, cali xeliT
SemiZlia migbegvo.
_ mere raRa giSlis xels? xom ambob, SemiZliao!
_ SemiZlia! Tu sisuleles Tavs ar daanebeb, marTla gcem!
_ minaxavs SenisTanebic!
_ mkvexara! ggonia, didi vinme brZandebi! erTi amis quds
damixede!
_ aba, iqneb kidevac scado da momxado, maSin naxav seirs!
_ crupentela!
_ Sen TviTona xar!
_ matyuara da mSiSara!
_ kargi, gaiare, gaiare!
_ ei, Sen Tu bevrs ilaparakeb, aviReb qvas da Tavs gagixeTqav!
_ tyuilia!
_ ara, gagixeTqav!
_ raRas eli? Sen mxolod imuqrebi, ratom xels ar anZrev,
iqneb geSinia?
_ arc mifiqria!
_ ara, geSinia!
_ ara, ar meSinia!
_ geSinia!
isev dumili. mopirdapireni erTmaneTs isev gars uvlian, isev
Tvals TvalSi uyrian. bolos erTmaneTs miuaxlovdnen, mxari
mxars miades.
_ daikarge aqedan! _ SesZaxa tomma.
_ Sen TviTon daikarge!
_ ar minda!
_ arc me minda!
11
cal fexze dabjenilni ekveTnen erTmaneTs, rac Zali da
Rone hqondaT, erTmaneTisadmi siZulviliT anTebulni, magram
verc erTma ver moacvlevina fexi mopirdapires. rodesac orive
moiqanca da erTianad gawiTlda, nel-nela ukan daixies. tomma
ganacxada:
_ Sen finiasaviT mSiSara xar! moicade, Cems ufros Zmas vet-
yvi. erTi TiTiT daganarcxebs miwaze. ai, naxe, Tu amas ar vizam!
_ Zalian ki SemaSine Seni ufrosi ZmiT! me TviTon myavs Senze
didi Zma. mas SeuZlia Seni Zma burTiviT gadaagdos ai, im me-
serze (es Zmebi maTi fantaziis nayofi iyo).
_ raki Sen ityvi, ara?!
tomma fexis ceriT miwaze xazi gaavlo da uTxra:
_ gikrZalav am xazze gadmobijebas! Tu ar daiSli, ise
mogaqcev, fexze veRar dadge. aba, erTi gabede!
ucnobi biWi saCqarod dadga gavlebul xazze:
_ aba, vnaxoT, rogor mcem.
_ Tavi damanebe, girCev!
_ xom daitrabaxe, gcemo, ratom ar asruleb?
_ gcem, ggonia, ar gcem?! or centad gcem!
ucnobma jibidan amoiRo Savi fuli da dacinviT gauwoda
toms.
tomma xeli dahkra da miwaze daagdebina.
imave wuTs oriveni talaxSi goraobdnen, TokiviT gadagrex-
ilni. erTmaneTs TmiT iTrevdnen, tanisamoss aglejdnen, saxes
hkawravdnen, muStebs urtyamdnen, mtverSi agoravebdnen. brZo-
lis korianteli gaifanta da tomi gamoCnda. mxedariviT Ses-
jdomoda mowinaaRmdeges, muStebiT zelda da eubneboda:
_ iTxove patieba!
biWi gaTavisuflebas cdilobda, sibrazis cremlebi axr-
Cobda.
_ iTxove patieba! _ da tomma muStebi aamuSava.
bolos ucnobma biWma Zlivs wamoiluRluRa: ̀ mapatie~. tom-
ma Tavi daaneba da uTxra:
_ Wkuas iswavli, sxva dros gecodineba, visTan daiWiro saqme.
ucnobma biWma Tavisi gziT gaswia, Tan mtvers ibertyavda
12
tanisamosidan, Tanac sul slukunebda da xvneSoda. xandaxan
moixedavda ukan, Tavs dauqnevda da daemuqreboda: _ gadagixdi,
Tu xelSi Camivardio... toms ecineboda da Sinisken gaxarebuli
midioda, magram rogorc ki zurgi Seaqcia, ucxo biWma qva sTx-
liSa beWebSi da ise mokurcxla, rogorc antilopam. tomi gaek-
ida verag mowinaaRmdeges, saxlamde sdia da gaigo, sadac cxov-
robda. mcire xans WiSkarTan moucada da mters gareT iwvevda
sabrZolvelad; magram igi fanjridan eRrijeboda, gamosvla ki
ar moisurva. bolos, mtris deda gamovida, toms quCis biWi,
saZageli da uzrdeli uwoda da gaagdo. tomi gatrialda, ma-
gram daemuqra, brali magisi, Tu xelSi Camivardao.
tomi gvian dabrunda Sin. frTxilad gadaZvra fanjaraSi,
cdilobda, ar exmaura; magram fanjarasTan deida Casafreboda.
roca deidam dainaxa, ra mdgomareobaSi iyo misi tanisamosi,
gulSi ufro mtkiced gadawyvita, mZime samuSao mieca misTvis
uqme dRes.
13
Tavi meore
gaTenda SabaTi dila. sicocxliT mCqefare zafxulis bunebas
mxiaruli elferi dasdeboda. yvelas guli umReroda; axal-
gazrdebis gulSi ki es simRera veRar eteoda da maT bageTagan
saamo hangebad ifrqveoda. saxe yvelas sixaruliT gaciskrovne-
boda, gazafxuli igrZnoboda TviT adamianis yovel nabijSi.
haeri ayvavebuli akaciis surneliT iyo gaJRenTili.
mwvaned abibinebuli kardifis goraki qalaqs zemodan gad-
mohyurebda. Soridan aRTqmul qveyanas mogagonebdaT, imdenad
momxiblavi, myudro da mimzidveli iyo igi.
tomi gamovida saxlidan. xelSi eWira wyalSi gaxsnili ki-
riT savse vedro da grZeltariani jagrisi. roca Tvali Seav-
lo maRal mesers, imwamsve gaqra sixaruli da mis guls Rrma
mwuxareba daeufla; xumroba xom ar iyo ocdaaTi iardis si-
grZisa da cxra futis simaRlis mesris gaTeTreba?! sicocxle
uazrobad da arseboba mZime tvirTad eCvena. oxvriT daasve-
la jagrisi kirSi da zeda ficars dauwyo wasma; ramdenjerme
gaimeora da SeCerda. ra iyo es SeTeTrebuli wvrili zoli
mesris usasrulo sivrcesTan SedarebiT! daRonebuli iqve
RobesTan xis Ziras Camojda. am dros ezodan xtunva-xtunviT
da RiRiniT gamovida zangi jimi Tunuqis vedroTi xelSi. wy-
lis motana qalaqis saerTo Widan toms umZimes saqmed miaCnda,
magram axla siamovnebiT Seasrulebda am samuSaos. gaaxsenda,
rom WasTan mudam bevri xalxi iyrida Tavs: zangi, mulati,
TeTrkaniani biWebi da gogoebi. ucdidnen TavianT rigs, Cxu-
bobdnen, erTmaneTs saTamaSoebs ucvlidnen, Widaobdnen, er-
Tobodnen. isic gaaxsenda, rom Tumca Wa Sors ar iyo, sul
as ormocdaaTi nabiji Tu iqneboda, magram jimi TiTqmis yo-
velTvis igvianebda mTel saaTs: uTuod vinme unda gaegzavnaT
mis dasaZaxeblad. tomma uTxra:
_ gamigone, jim, ginda, me waval wyalze Sen magier, Sen ki
manamde es meseri cotaTi gaaTeTre.
jimma Tavi gaaqnia.
_ ar SemiZlia, tom! qalbatonma mibrZana, Cqara moitane wya-
14
li, gzaze ar SeCerdeo, aravis daelaparako, vici, tomi gTxovs
mesris gaTeTrebas, magram ar gabedo, ar gaugono, Sen Seni gziT
wadio; isic Tqva: me TviTon waval da vnaxav, rogor aTeTrebso.
_ ra vuyoT, rom ase Tqva, jim? iman yovelTvis egre icis, ras
ugdeb yurs. momeci eg vedro, erTi wuTiT Cavirben, is verc ki
gaigebs.
_ vai, meSinia, tom, moxuci qalbatonisa meSinia. tyavs
gamaZrobs, Sav dRes damayris.
_ isa? is TiTsac aravis axlebs. didi saqmea, Tu saTiTe Cag-
kra ramdenjerme! mere eg ra aris! marTalia, Zalian ilanZReba,
magram lanZRva ras dagaklebs, isev TviTon atirdeba. gamigone,
jim, Cems marmarilos burTulas mogcem. TeTr burTulas.
jimi Seyoymanda.
_ TeTr marmarilos burTulas, jim, SesaniSnav burTulas!
_ marTlac rom mSvenieria, tom, magram moxuci qalbatoni-
sa Zalian meSinia.
_ Tanac Tu ginda, natken cers giCveneb fexze.
jimic xom adamiani iyo da cdunebas veRar gauZlo. vedro
dadga miwaze, gamoarTva TeTri marmarilos burTi, Tanac cno-
bismoyvareobiT dahyurebda, rogor ixsnida tomi saxvevs ceri-
dan, magram wuTsac ar gaevlo, rom isev daacxra vedros da kis-
ris qeqviT mousva; tomma muyaiTad ganagrZo mesris gaTeTreba.
deida poli ki Zlevamosili dabrunda Sin brZolis velidan.
toms muyaiToba didxans ar SerCenia. misi goneba gaitaca
imaze fiqrma, Tu ra mxiarulad apirebda dRevandeli dRis ga-
tarebas da dardi ufro Semoawva gulze. male Tavisufali biWe-
bi Camoivlian. cxadia, aTasnairi TamaSoba eqnebaT mofiqrebuli
da rogor dascineben, roca dainaxaven, ra mZime samuSaos as-
rulebs. es fiqri ar aZlevda mosvenebas, Caiyo jibeSi xeli da
amoyara, rac ewyo: saTamaSoebis natexebi, nair-nairi kenWebi da
bevri sxva ram. magram amiT ver iyidda srul Tavisuflebas nax-
evari saaTiTac ki, tomma isev jibeSi Caiyara mTeli Tavisi sim-
didre da Tavi daaneba amxanagebis mosyidvaze fiqrs. am wuxili-
sa da uimedobis dros uceb gauelva azrma, swored genialurma
azrma. tomma damSvidebiT ganagrZo muSaoba. Soridan gamoCnda
15
ben rojersi, romlis dacinvisac yvelaze metad eSinoda toms.
beni ki ar modioda, moxtoda; etyoboda, guli arxeinad hqonda
da dRevandeli dRisgan bevrs sasiamovnos moeloda. beni vaSls
kbeCda, drodadro melodiurad ustvenda da Tan dabal xmaze
ayolebda: `din-don-don, din-don-don~, radgan Tavisi Tavi did
xomaldad warmoedgina. toms rom miuaxlovda, svlas uklo,
gadavida quCis Suagulze, marjvniv gadaixara, nel-nela daiwyo
mobruneba didi gulmodginebiTa da medidurobiT: xumroba xom
ar iyo, is im dros ganasaxierebda xomalds _ `didi misuri~,
romelic wyalSi cxra futis siRrmeze Camjdariyo. erTsa da
imave dros is xomaldic iyo, kapitanic, gemis sayviric. ase
rom, Tavi sakuTar gemze warmoedgina, brZanebasac TviTon iZle-
oda da Semsrulebelic TviTonve iyo.
_ SeCerdi! tin-lin-lin, tin-lin-lin!
gemi TandaTanobiT moSorda gzis Suaguls da napirisken gae-
marTa.
_ ukana svliT! tin-lin-lin! _ orive xeli CauSva da gaiWima.
_ ukana svliT! saWe marjvniv! tin-lin-lin! CSS-CSS-CSS!
marjvena xeliT haerSi didi wre Semoxaza, radgan axla or-
mocfutian borbals ganasaxierebda.
_ saWe marcxniv! tin-lin-lin!.. CSS-CSS, CSS!
axla marcxena xeliT Semoavlo iseTive wreebi.
_ SeCerdi! tin-lin-lin! nu Cqarob! SeCerdi! neli svla,
tin-lin-lin! gadaagdeT bagiri! cocxlad! hei, Sen, napirze!
rasa dgaxar? daiWi bagiri! yulfi gamoabi margils! gaWime!
mouSvi! manqana gaCerda, batono! tin-lin! S... S... S... S... _ man-
qanam orTqli gamouSva.
tomi Rebavda Robes da yuradRebas ar aqcevda gems. beni gak-
virvebuli miaCerda toms, bolos uTxra:
_ hei, xom SeubamT Toki mozveriviT!
pasuxi ar miuRia, tomi mxatvariviT Sehyurebda Tavis namuSe-
vars, erTi kidev mousva jagrisi msubuqad da ukan daiwia Sesa-
mowmeblad. beni axla pirispir daudga. toms nerwyvi mouvida
vaSlis danaxvaze, magram viTom ver dainaxa, ise gulmodgined
ganagrZo muSaoba.
16
bolos, benma uTxra:
_ gamuSaveben, Zmao?
tomi erTbaSad Semotrialda misken.
_ a, es Sena xar, ben? verc ki daginaxe.
_ gamigone. sabanaod mivdivar. Sen ar ginda? Tumca ranairad,
Sen xom unda imuSao? rasakvirvelia, unda imuSao.
tomma Sexeda da hkiTxa:
_ ras eZaxi muSaobas?
_ gana eg muSaoba ar aris?
tomma ganagrZo Tavisi saqme da Tan daudevrad uTxra:
_ iqneb, muSaoba iyos da iqneb arc iyos. yovel SemTxvevaSi,
tom soiers es ambavi siamovnebs!
_ kargi erTi da! axla Sen ginda damajero, rom mogwons
kidevac?
tomi ganagrZobda muSaobas.
_ momwons? ratom ar unda momwondes? me Sen getyvi da, yo-
veldRe gvixdeba mesris gaTeTreba.
saqme sul sxvanairad Setrialda. benma vaSlis Wama Sewyv-
ita. tomi msubuqad mousvamda jagriss, ukan daiwevda, rom
Tavisi mxa tvrobiT damtkbariyo, mere kidev aqa-iq waTxupnida
da cqeriT ver ZReboda. beni mis moZraobas Tvals adevnebda da
TandaTan interesdeboda. uceb uTxra:
_ gamigone, tom? momeci, cotas mec wavusvam.
tomi dafiqrda, iseTi gamometyveleba miiRo, TiTqos jer
Tanxmdeboda, magram mere ki gadaifiqra:
_ ara, ben. sulerTia, araferi gamova. saqme isaa, rom deida
poli lamis gadahyves am mesers, meseri quCis mxares unda ga-
TeTrdes; ezos mxares rom iyos gasaTeTrebeli, sxva saqmea! ma-
gram am SemTxvevaSi Zalze momTxovnia da Robes sifrTxiliT
unda gaTeTreba. vfiqrob, aTasSi, an iqneb ori aTas biWSi erTic
ar aRmoCndes iseTi, romelsac ise SeeZlos gaTeTreba, rogorc
saWiroa!..
_ nuTu marTalia? momeci, sul cotas vcdi. me rom Sens
adgilze viyo, wagasmevinebdi. ras ityvi, tom?
_ ben, siamovnebiT, magram deida poli... ai, jimsac undoda
17
da man neba ar darTo. sidma mTxova _ arc imas misca neba. axla
xom gesmis, rogor miZneldeba am saqmis mondoba? rom daiwyo
gaTeTreba da ise ar gamovides...
_ ara, gavfrTxildebi; gamomcade, samagierod, vaSlis naW-
ers mogcem.
_ kargi, momeci! magram ara, ben, meSinia!
_ vaSls mTlianad mogcem, rac damrCa.
tomma jagrisi viTom uxalisod gadasca, gulSi ki cas ewia
sixarulisgan.
da, ai, vidre yofili gemi _ ̀ didi misuri~ Sromobda da cx-
are mzeze oflSi iwureboda, Cveni mxatvari dasasveneblad kas-
rze Camomjdariyo, fexebs aqnevda, vaSls ilukmeboda da maxes
agebda axal ucodvel msxverplTaTvis. aseTebi ki cotani rodi
iyvnen: gagixariaT, biWebi blomad modiodnen im ganzraxviT, rom
tomi masxrad aegdoT, magram gasaTeTreblad ki rCebodnen.
vidre beni moiqanceboda, tomma ukve meore jeri mihyida
bili fiSers sruliad axal qaRaldis franSi, xolo roca fi-
Seri moiqanca, is Secvala joni milerma, romelmac toms misca
mkvdari Tagvi da bawari _ kudze misabmelad da saqanaveblad;
ase mTeli saaTobiT gagrZeldda. tomi Tu diliT Raribi da
Rataki iyo, axla, naSuadRevs, gamdidrda; zemoT CamoTvlil
saunjeTa garda, mas aRmoaCnda: Tormeti marmarilos kenWi,
gatexili sastveni, lurji boTlis namtvrevi _ gasaWvretad,
carieli koWi, gamousadegari gasaRebi, carcis naWeri, SuSis
sacobi, kalis jariskaci, wyvili Tavkombala, eqvsi satka-
cunebeli, karis spilenZis saxeluri, ZaRlis yelsabami, _
Tumca ZaRli arsad Canda, danis tari, oTxi forToxlis qerqi
da sarkmlis Zveli CarCo.
toms araferi gaukeTebia, mSvenivrad gaatara dro did
sazogadoebaSi, mesersac sami fena kiri waesva. kiri rom hyofn-
oda, albaT, im qalaqis biWebs saTamaSos aRar SearCenda.
tomma gulSi gaifiqra, cxovreba arcTu uazro yofilao.
Tavisda uneburad aRmoaCina cxovrebis didi kanoni, romelic
gansazRvravs adamianTa moqmedebas: roca mozrdils an bavSvs
raime nivTis SeZenis didi survili gauCndeba, saWiroa es uka-
18
naskneli Zneli saSovneli gaxdes. tomi iseTive didi da brZe-
ni moazrovne rom yofiliyo, rogoric am wignis avtoria, igi
aseT daskvnas gaakeTebda: muSaoba aris is, rac adamians eva-
leba. gaerkveoda imaSic, rom qaRaldis yvavilebis gakeTeba, an
wisqvilis qvis datrialeba muSaobaa, xolo keglis waqceva da
monblanze asvla _ garToba. inglisSi moiZebnebian mdidari
jentlmenebi, romlebic zafxulSi oTxcxeniani etlebiT miem-
gzavrebian oci-ocdaaTi milis manZilze mxolod imitom, rom
es keTilSobili garToba didi fuli uRirT; magram am saqmeSi
xelfass rom aZlevdnen, garToba muSaobad iqceoda da mas umal
Tavs daanebebdnen.
tomi kidev karga xans fiqrobda im mniSvnelovan cvlile-
baze, romelic mis cxovrebaSi moxda. Semdeg ki gaemarTa mTavar
StabSi, raTa samuSaos damTavreba euwyebina.
19
Tavi mesame
tomi ukana oTaxis Ria fanjarasTan mimjdar deida polis
warudga. es myudro oTaxi erTdroulad saZinebelic iyo, sas-
tumroc, sasadiloca da kabinetic. zafxulis saamo haersa da
myudroebas, yvavilTa surnelsa da futkrebis Zilismomgvrel
zuzuns Tavisi zegavlena moexdina. deida poli Tvlemda saqso-
viT xelSi. misi erTaderTi Tanamosaubre katac yvinTavda mis
kalTaSi. deidas saTvale Subls zeviT WaRara Tmaze aetana.
ifiqra: tomma, albaT, ukve didi xania samuSao miatova da, sak-
virvelia, ase uSiSrad rogor modis sasjelis misaRebado.
tomma hkiTxa:
_ deida, axla SeiZleba saTamaSod wavide?
_ rogor? saqme? ramdeni gaakeTe?
_ sul mzad aris.
_ tom, nu cruob, xom ici, amas ver vitan.
_ ara vcruob, sul mzad aris.
deida poli daeWvda. wamodga da wavida Sesamowmeblad.
tomis sityvebi oci procentiTac rom gamarTlebuliyo, mox-
aruli iqneboda. rodesac darwmunda, meseri, marTlac, Tavidan
bolomde gaTeTrebuli iyo, kiri ramdenjerme hqonda wasmuli,
Tanac sqlad, miwasac ki etyoboda TeTrad gavlebuli kiris
zoli, mis gakvirvebas sazRvari ar hqonda.
_ ar megona... simarTle unda iTqvas, tom, muSaoba SegiZlia,
Tuki moindomeb. _ aq moxucma qeba Searbila, rom gadaWarbe-
buli ar mosvloda, _ magram vai, rom muSaobis survili iSvi-
aTad gaqvs. axla ki wadi, iTamaSe, mxolod Sin droze dabrundi,
Torem xom ici...
moxuci ise aRtacebuli iyo tomis saqmianobiT, rom waiyvana
sakuWnaoSi, amourCia saukeTeso vaSli da Tan Wkuis darige-
bas mohyva, Tu raoden Zvirfasia jildo, roca patiosani da
keTilsindisieri SromiT aris damsaxurebuli. da sanam igi
Tavis mWevrmetyvelebas saRvTo sjulidan amokiTxuli sityve-
biT agvirgvinebda, tomma moaswro erTi tkbili kveris awapna.
tomi xtunva-xtunviT gavarda ezoSi. Tvali mohkra sids,
20
romelic gareTa kibiT adioda zeda sarTulze. miwis goroxe-
bi irgvliv blomad eyara da uceb ise setyvasaviT dauSina
sids, rom irgvliv mtvris korianteli daayena. vidre deida
poli mosaSveleblad movidoda, xuTi-eqvsi yumbara miswvda
mizanSi amoRebuls, xolo tomi katasaviT gadacocda meserze
da miimala; ezos WiSkaric hqonda, magram, rogorc wesi, Cvens
gmirs ar uyvarda drois dakargva: iqidan arasodes gadioda.
axla guls moefona, radganac sids angariSi gauswora gamcem-
lobisTvis: deida polis Savi Zafis ambavi rom gaagebina da
gansacdelSi Caagdo.
tomi gavida gareT, Semouara saxls, gauxvia talaxian Ses-
axvevSi da deida polis bosels gausworda. aq mas daWerisa da
dasjis SiSi aRar hqonda. gaemarTa soflis moednisaken, sa-
dac winaswari SeTanxmebiT Tavi unda moeyara sabrZolvelad
biWebis or `samxedro~ gunds. erT armias tomi meTaurobda,
meores _ misi erTguli megobari jo harperi. es ori didi
mxedarTmTavari TviTon rodi kadrulobda xelCarTul brZo-
las _ es ufro wvrilfexobas Seefereboda; magram brZolas
ki xelmZRvanelobdnen, idgnen patara serze da TavianTi adiu-
tantebis saSualebiT brZanebebs iZleodnen. xangrZlivi da sas-
tiki brZolis Semdeg tomis armiam gaimarjva. daTvales mok-
lulTa ricxvi, gacvales tyveebi, daadgines brZolis mizani,
meore gadamwyveti SebrZolebis dRe; Semdeg orive armia daewyo
da datova brZolis veli. tomi Sin marto dabrunda.
im saxls rom Cauara, sadac misi megobari jef TetCeri cx-
ovrobda, baRSi Tvali mohkra ucnob cisferTvala gogonas,
romelsac oqrosferi Tma beWebze or nawnavad eyara, TeTri
sazafxulo kaba ecva da arSiaSemovlebuli bikini uCanda.
didebis SaravandediT mosilma gmirma marcxi ganicada tyviis
usrolelad. vinme emi lorensi umal ise waiSala misi mexsiere-
bidan, rom kvalic ar dautovebia. adre Tu egona, TavdaviwyebiT
uyvarda, axla darwmunda, rom es mxolod droebiTi gataceba
iyo. ramdenime Tvis ganmavlobaSi cdilobda misi gulis mona-
direbas, mxolod erTi kvira Tu iqneboda, rac emi siyvarulSi
gamoutyda, mxolod Svidi xanmokle dRe iyo igi yvelaze amayi
21
da mSvenieri. axla erTi wuTi da, ise amoiRo gulidan, gegon-
ebaT, ucxo stumari swvevia cota xniT da isev wasulao.
tomi Cumad tkbeboda am axali `angelozis~ cqeriT, sanam ar
dainaxa, rom `angelozmac~ SeamCnia. axla ki Tavi moikatuna,
viTom arc ki xedavda im gogonas da daiwyo suleluri jam-
bazoba, rogorc sCveviaT biWebs, roca undaT Tavi moawonon.
ase gavida cotaodeni dro. uceb Tavbrudamxvevi varjiSiT gar-
Tuls moeCvena, rom gogonam zurgi Seaqcia, saxlisken wavida.
tomi mowyenili miuaxlovda mesers, imedi hqonda, gogona baR-
Si cota xans Seicdida. is, marTlac, SeCerda kibis safexurze,
Semdeg ki kars miaSura. tomma Rrmad amoioxra, roca gogonam
zRurblze Sedga fexi, magram uceb saxe gaubrwyinda. vidre
kars miefareboda, gogonam ukan moixeda da iasamfera gadmoug-
do. biWi gaeqana, gaCerda oriode nabijis daSorebiT, Tvali
moiCrdila da quCas miaCerda, TiTqos Sors raRac saintereso
sanaxavi gamoCndao. Semdeg daswvda Calas, Tavi ukan gadaswia
da cdilobda, cxvirze daemagrebina; amisTana oinebiT TandaTan
miuaxlovda sasurvel yvavils, daado SiSveli fexi, moxerxebu-
lad amoido TiTebSua da cal fexze xtunviT gauxvia kuTxeSi
Tavisi saunjiT. mxolod wuTiT miimala, vidre yvavils ubeSi
Caigdebda, gulTan axlos, an ukeT, kuWTan, radgan tomi anato-
miis codnaze ukacravad brZandeboda.
mere isev ukan dabrunda da saRamomde mesers ar moSorebia,
xan ras akeTebda, xan _ ras, magram gogona aRar gamoCenila;
tomi Tavs inugeSebda, gogona, albaT, saidanRac uTvalTvalebs
Cems gulmodginebaso. bolos, uxalisod gaeSura Sinisaken,
TavSi aTasgvari saocnebo fiqri utrialebda.
tomi vaxSmobisas ise iyo aRgznebuli, rom deidas ukvir-
da, ra daemarTa am bavSvso? deidam sastikad datuqsa sidis
cemisTvis, magram mas ainunSic ar Caugdia. tomi ecada, dei-
disTvis cxvirwin aecocebina Saqari, razedac xelebi auwves,
magram mainc ar swyenia, mxolod es Tqva:
_ deida, sids ratom ar scemT Saqris qurdobisTvis?
_ sidi arasodes Tavs ar mabezrebs; Sen ki, rom ar giSlide,
Saqars mTlad gaaCanagebdi.
`kviris palitris~ biblioTeka
wigni 16
redaqtori elene salariZe
koreqtorebi: mari gunTaiSvili
xaTuna CimakaZe
marina inaniSvili
kompiuteruli uzrunvelyofa giorgi asaTiani
ydis dizaini eTer gziriSvili
proeqtis menejeri TinaTin asaTiani
gamomcemloba palitra L, 2011
misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 38-38-71
E-mail: [email protected]
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 1
onore de balzaki
Sagrenis tyavi
wigni 2
jek londoni
martin ideni
wigni 3
SoTa rusTaveli
vefxistyaosani
seriis winaseriis winawignebiwignebi
wigni 4
aleqsandre diuma
sami muSketerior tomad
wigni 5
uiliam Seqspiri
hamleti
wigni 6
Jiul verni
80 000 kilometriwyalqveS
wigni 7
mixail bulgakovi
ostati da margarita
wigni 8
oskar uaildi
dorian greisportreti
wigni 9
Carlz dikensi
devid koperfildi
wigni 10
erix maria remarki
triumfaluri TaRi
wigni 11
frederik begbederi
99 franki
wigni 12
edgar po
moTxrobebi
wigni 13
homerosi
odisea
wigni 14
main ridi
uTavo mxedari
Tomas mani
budenbrokebior tomad
migel de servantesi
don kixotior tomad
seriis momdevnoseriis momdevnowignebiwignebi