โ ด ย

น า ง ส า ว เ ย า ว ล ก ษ ณ ช า ว บ า น โ พ ธ ร ห ส ป ร ะ จา ต ว 5 7 1 9 8 6 0 0 1 3

ร า ย ง า น น เ ป น ส ว น ห น ง ข อ ง ก ร ะ บ ว น ว ช า ป ร ะ ช า ธ ป ไ ต ย ใ น เ อ เ ช ย อ า ค เ น ย ( P O L 9 2 2 0 )

ห ล ก ส ต ร ป ร ช ญ า ด ษ ฎ บ ณ ฑ ต ส า ข า ว ช า ก า ร เ ม อ ง ร น ท 7

ภ า ค เ ร ย น ท 2 ป ก า ร ศ ก ษ า 2 5 5 7

ม ห า ว ท ย า ล ย ร า ม คา แ ห ง

ภมภาคนยมในอนโดนเซย เสนอ

รองศาสตราจารย ดร.ธนาสฤษฎ สตะเวทน

Topic

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

ภมภาคนยมในเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน

บรบทของอนโดนเซย

ความเปนภมภาคนยมของอนโดนเซย

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

ความหมาย

1. ภมภาค (Region)

ประเทศจานวนหนงทมอาณาเขตเชอมตดตอกนและมการพงพา

อาศยกน

2. ภมภาคนยม (Regionalism)

การรวมกลมระหวางประเทศภายในภมภาคเดยวกน โดยผาน

กระบวนการจดตงองคการความรวมมอระดบภมภาคอยางเปนทางการ

หรอสถาบนทสามารถจดระเบยบความสมพนธระหวางประเทศในมต

ตาง ๆ ไดอยางชดเจน

3. ภมภาคาภวตน (Regionalization)

กระบวนการเชอมโยงทางสงคมของภมภาคหนงทอาศยการตดตอ

ทางเศรษฐกจระหวางสงคม

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

แนวคดและทฤษฎ

1. Neo-realism

แนวคดทใหความสาคญกบการถวงดลอานาจเพอรกษาผลประโยชนของตนเปนหลก

2. Constructivism

แนวคดทใหความสาคญกบโครงสราง

3. Neo-liberalism

คอ แนวคดทใหความสาคญกบการเกอหนนกน

2. Functionalism

แนวคดทใหความสาคญกบการแกปญหาเฉพาะหนาทเกดจากการอยรวมกน

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

พฒนาการ

พฒนาการของภมภาคนยม สามารถแบงออกเปน 2 ชวง คอ ภมภาคนยมเกา และภมภาคนยมใหม

1. ภมภาคนยมเกา (Regionalism)

ทศวรรษท 1950 และ 1960 (พ.ศ. 2493-2512) เปนการรวมกลมระหวางประเทศในบรบทของ

สงครามเยนอนมลกษณะตามแนวคดภมภาคนยมเกา (Old Regionalism) อาเซยนจงมจดมงหมายทาง

การเมองเปนหลก

2. ภมภาคนยมใหม (New Regionalism)

ทศวรรษท 1970 (พ.ศ. 2513-2522) เปนการรวมกลมระหวางประเทศทรเรมโดยประเทศภายใน

ภมภาคนนๆ โดยไมไดมการรวมตวกนตามลทธทางการเมองเเละมหาอานาจภายนอกภมภาคไมไดเขา

มามบทบาทในการขบเคลอนการรวมกลม อยางทเคยปรากฏในยคสงครามเยน

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

ความรวมมอระดบภมภาคในเชงทฤษฎ

1. เสรนยมใหม (Neo-Liberalism)

แนวคดเสรนยมใหมพฒนามาจากแนวคดของสานกเสรนยมทเชอในกลไกการทางานของตลาด

และเนนการดาเนนธรกจแบบเสรแทนการผกขาดโดยรฐบาลเขาไปเกยวของนอยทสด

2. หนาทนยมใหม/ภารกจนยมใหม (Neo-functionalism)

เนนการดาเนนความรวมมอระหวางประเทศในภารกจใดภารกจหนงเชน การคาการเงน และการ

คมนาคมขนสงฯลฯ และใหความสาคญกบการแกปญหาเฉพาะหนาทอนเกดจากการอยรวมกน โดย

ไมใหปญหามาเปนอปสรรคขดขวางการบรรลเปาหมายรวมกน

3. สถาบนเสรนยมใหม (Neo-liberal Institution)

พฒนามาจากแนวคดการพงพาอาศยซงกนและกน อธบายพฤตกรรมการเมองระหวางประเทศ

ประเทศตาง ๆ มการพงพาอาศยกนมากขน

พฒนาการการรวมตวของกลมประเทศแบบภมภาคนยม

ปจจยขบเคลอน และอปสรรค/โอกาส

1. ปจจยขบเคลอนภมภาคนยม ม 2 ปจจยหลก คอ

1.1 ปจจยดานการเมองหรอความมนคง ประกอบดวย เอกลกษณ ภยคกคาม กลมการเมอง และ

ผนา

1.2 ปจจยดานเศรษฐกจ เกดมาจากการพงพากนทางเศรษฐกจของประเทศในภมภาคทเพมมาก

ขน การขยายตวทางการคาและการลงทนระหวางกน การตอรองของประเทศสมาชกกบ

ประเทศคเจรจาเพอรกษาผลประโยชนของตน และการดงดดการลงทนจากตางประเทศ

1. ปจจยขบเคลอนภมภาคนยม ม 2 ปจจยหลก คอ

2.1 อปสรรค สงทอาจเปนอปสรรคขดขวางการเกดขนของภมภาคนยมม 2 อยาง คอ ชาตนยม

(nationalism) และโลกนยมหรอสากลนยม (internationalism / globalism)

2.2 โอกาส (1) ความมนคงและความมงคงเปนเปาหมายทจะบรรลรวมกนของภมภาคนยมทวโลก

และ (2) อานาจการตอรองจะเกดขนกบกลมทมการรวมตวกนอยางเหนยวแนนทนท

ภมภาคนยมในเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน

1. องคการระดบภมภาคในอดต

1.1 องคการสนธสญญารวมปองกนเอเชยตะวนออกเฉยงใต (The Southeast Asian Treaty

Organisation--SEATO)

1.2 สมาคมอาสา (The Association of Southeast Asia: ASA)

1.3 กลมมาฟลนโด (Malaya-Philippines-Indonesia: MAPHILINDO)

2. ภมหลงอาเซยน

2.1 ความเปนมาของอาเซยน

2.2 หลกการพนฐานของอาเซยน

3. พฒนาการความรวมมอของอาเซยนในอดต

บรบทของอนโดนเซย

ลกษณะทางภมศาสตร

บรบทของอนโดนเซย

ประวตศาสตรความเปนมาของประเทศอนโดนเซย

1. อนโดนเซยเรมสมผสกบอทธพลของมหาอานาจตะวนตกในชวงตนของศตวรรษ

ท 16 โดยในป ค.ศ. 1513 โปรตเกสไดเขามาตงสถานการคาขนบนเกาะชวา

2. ฮอลนดาปกครองอนโดนเซยมาอยางตอเนองจนถงชวงสงครามโลกครงท 2

3. ปญหาของอนโดนเซยในยคทเปนเอกราช

4. การครองอานาจของซการโน

5. การลงจากตาแหนงของซการโน

บรบทของอนโดนเซย

สภาพเศรษฐกจ

เศรษฐกจของอนโดนเซยเปนเศรษฐกจทพงพาการสงออกนามนและกาซธรรมชาต อตสาหกรรม

นามนเปนแหลงสาคญทสดในการทารายไดใหอนโดนเซย นบแตยคหลงไดรบเอกราชตลอดมา ซง

รฐบาลอนโดนเซยไดนารายไดมาพฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะดานการขนสง

และการคมนาคมสรางฐานอตสาหกรรมทมการลงทนสง มงหวงสรางความแขงแกรงใหกบการ

อตสาหกรรมของประเทศ ดงนน เมอเกดวกฤตนามนในตลาดโลกในชวงระหวางป พ.ศ. 2523 –

2527 ซงราคานามนในตลาดโลกลดลงอยางรวดเรว สงผลกระทบตอเศรษฐกจโดยรวมของ

อนโดนเซย รฐบาลจงหนมาสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมเพอการผลตเพอลดการพงพา รายไดจาก

นามนและกาซธรรมชาต เชน อตสาหกรรมสงทอ แรโลหะทมคา สนคาอตสาหกรรม ตาง ๆ รวมทง

พฒนาภาคเกษตรกรรมเพอเพมผลผลต ทาใหอนโดนเซยมขาวเพยงพอสาหรบเลยงตนเองไดโดยไม

ตองนาเขาอกตอไป ยกเวนบางปทผลผลตขาวไมด ขณะเดยวกนรายไดจากการ สงออกสนคาอน ๆ ท

ไมใชนามนและกาซธรรมชาตกเพมมากขนเปนลาดบ โดยเฉพาะสนคา อตสาหกรรมไดกลายเปน

สนคาออกทสาคญในปจจบน โดยคดเปนรอยละ 75 ของสนคาออก ทงหมด

บรบทของอนโดนเซย

สภาพสงคม

อาชพ – เกษตรกรรม เชน การเพาะปลก การทาปาไม การประมง การเลยงสตว

รวมถงอาชพดานการทาเหมองแร และการอตสาหกรรม เปนตน

การอพยพยายถนฐาน

ศาสนาและระบบความเชอ/ความคด

ขนบธรรมเนยมประเพณ

ภาษา - บาฮาซา อนโดนเซย เปนภาษาราชการ(แปลงมาจากมาษามลาย),

ภาษาองกฤษ, ดทช, ภาษาทองถน ภาษาทใชกนอยางแพรหลายคอภาษาชวา

บรบทของอนโดนเซย

สภาพการเมองการปกครองของอนโดนเซย

อนโดนเซยเปนประเทศสาธารณรฐ มการจดรปการปกครองในแบบรฐเดยว

(unitary state) ปจจบนมการปกครองในระบอบประชาธปไตย มประธานาธบดเปนทง

ประมขของประเทศและประมขของฝายบรหาร โดยประธานาธบดมาจากการเลอกตง

โดยตรงของประชาชน ดารงตาแหนงวาระละ 5 ป ในแงของระบบพรรคการเมอง

อนโดนเซยมพรรคการเมองทมบทบาทโดดเดนหลายพรรค จงเรยกไดวาการเมอง

อนโดนเซยเปนการเมองแบบหลายพรรค (multi-party system)

ปจจบนประเทศอนโดนเซยแบงเขตการปกครองออกเปน 31 จงหวด (propinsi-

propinsi), 2 เขตปกครองพเศษ* (daerah-daerah istimewa) และ 1 เขตนครหลวง

พเศษ** (daerah khusus ibukota) โดยมเมองหลวงหรอเมองหลกของแตละจงหวด

โครงสรางสถาบนทางการเมอง

1. สภาทปรกษาประชาชน (People’s Consultative Assembly-MPR)

2. สภาผแทนราษฎร (House of People’s Representatives-DPR )

3. สภาผแทนระดบภมภาค (Regional Representatives Council : DPD)

4. สภาประชาชนระดบทองถน (Regional People’s House of Representative : DPRD)

5. ประธานาธบด

6. ศาลยตธรรม

7. คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนสงสด (Supreme Audit Board : BPK)

บรบทของอนโดนเซย

ความเปนภมภาคนยมของอนโดนเซย

ภมภาคนยม (Regionalism) คอการรวมกลมระหวางประเทศภายในภมภาคเดยวกน

โดยผานกระบวนการจดตงองคการความรวมมอระดบภมภาคทสามารถจดระเบยบ

ความสมพนธระหวางประเทศในมตตาง ๆ ทแตละประเทศสมครใจและยนยอมเขา

เปนสวนหนง โดยการจดทาขอตกลงอยางเปนทางการ หรอโดยการเจรจาหารอรวมกน

อยางไมเปนทางการอนมจดมงหมายเพอสรางขอผกพนในเชงพฤตกรรมและนโยบาย

ตลอดจนบรณาการความรวมมอระหวางกน ทงนองคการระดบภมภาคไมไดมรปแบบ

ทแนนอน และไมจาเปนวาทกองคการตองยดหลกดาเนนการแบบเดยวกน บาง

องคการอาจมลกษณะความรวมมอระหวางรฐบนพนฐานของหลกเคารพอานาจ

อธปไตยของประเทศสมาชกคอมลกษณะเปนเพยงความรวมมอระหวางรฐบาล (Inter-

governmental Organisation) หรอบางองคการไดยกระดบใหมลกษณะเหนอรฐ

(Supranational Organisation)

ตวอยาง

การรวมกลมมาฟลนโด

(Malaya-Philippines-

Indonesia:

MAPHILINDO)

ประกอบดวยประเทศท

ใชภาษามาเลยคอ

มาเลเซย ฟลปปนส

และอนโดนเซย

ตวอยาง

ความรวมมอเขต

เศรษฐกจสามฝาย

อนโดนเซย-มาเลเซย-

ไทย (Indonesia-

Malaysia-Thailand

Growth Triangle: IMT-

GT) ประกอบดวย ไทย

อนโดนเซย และ

มาเลเซย

ตวอยาง