การจัดการเรียนการสอนสำหรับเด็ก ld
TRANSCRIPT
1
หนวยท 4 การจดการเรยนการสอนส าหรบเดก LD
สรลกษณ โปรงสนเทยะ
ความบกพรองทางการเรยนร มผลกระทบตอความสามารถในการเรยนรของเดกในหลายทาง และท าให
เดกมจดแขงและขอจ ากดในการเรยนรดานวชาการแตกตางกนซงเปนลกษณะเฉพาะตวของเดกทมความบกพรอง
ทางการเรยนรแตละคน ท าใหครมความจ าเปนในการจดการเรยนรใหมความเหมาะสมความจ าเปนพเศษเปน
รายบคคล รวมทงการจดการเรยนการสอนในชนเรยนรวมทใชรปแบบของ Response to Intervention (RtI)
ทใชหลกการจดการเรยนรทเปนสากลและเปนธรรม (Universal Design for Learning: UDL) เพอสามารถจด
การเรยนรส าหรบเดกทมความแตกตางกนในชนเรยน และการใชกลยทธการสอนส าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการเรยนรตามแนวคดของการประมวลผลขอมล (Information Processing) ทค านงถงปญหาของการน าเขา
(Input) การประมวลผล (Process) การสงออก (Output) และการบรหารจดการ (Executive Function)
การจดการเรยนรทเปนสากลและเปนธรรม (Universal Design for Learning: UDL)
การออกแบบการเรยนรส าหรบผเรยนทกคน (Universal Design for Learning: UDL) เปนการออกแบบ
การเรยนการสอนทลดอปสรรคในการเรยนรของผเรยน และการปรบสภาพแวดลอมในการเรยนร ใหผเรยนท
ความสามารถแตกตางกนสามารถเขาถงการจดการเรยนรของโรงเรยนไดอยางเทาเทยมกน โดยทวไปโรงเรยนมก
จดการเรยนรทตอบสนองเฉพาะผเรยนทมความสามารถอยในระดบกลางๆ (average) ซงเปนสงทโรงเรยนคดวา
เปนระดบความสามารถของนกเรยนสวนใหญ แตการรบรเชนนนยงไมสะทอนใหเหนถงความแตกตางของนกเรยน
ในชนเรยน การจดการเรยนรจงยงมไดเปดโอกาสใหกบนกเรยนความสามารถแตกตางจากเพอน ไดแก นกเรยนทม
ความบกพรอง นกเรยนดอยโอกาสหรอแมแตนกเรยนทปญญาเลศหรอ มความสามารถพเศษ เพราะนกเรยน
เหลานสามารถเรยนรไดต าหรอสงกวาเกณฑทตงไวส าหรบนกเรยนระดบกลางๆ
การใชหลกการ UDL สามารถชวยเหลอนกเรยนทมความแตกตางกนได
ดวยการท าใหจดประสงคการเรยนร วธสอน สอการเรยนการสอนและการ
ประเมนผลมความยดหยน สงเสรมใหโรงเรยนและครสามารถตอบสนองความ
ตองการทแตกตางกนของนกเรยนได โดยการออกแบบหลกสตรและการจดการ
2
เรยนรทมประสทธภาพส าหรบนกเรยนทกคน และท าใหนกเรยนมพฒนาการจากความสามารถปจจบนของ
นกเรยนทแทจรง มากกวาการตงความคาดหวงทไมสอดคลองกบลกษณะการเรยนรของนกเรยน
UDL มหลกการส าคญ 3 ประการ ดงน
1. ใชการน าเสนอขอมลหลากหลายทาง (Provide Multiple Means of Representation) นกเรยน
ใชวธการเรยนร แตกตางกน การน าเสนอขอมลจงตองใชกลวธการน าเสนอทหลากหลาย ทงการฟง การไดยน
การสมผส การชมรส และการดมกลน
2. ใชการปฏบตและการการแสดงออกหลากหลายทาง (Provide Multiple Means of Action and
Expression) นกเรยนมความแตกตางกนในดานการปฏบตและการแสดงออกถงสงทไดเรยนร จงควรจดใหม
ทางเลอกในการแสดงออกของนกเรยนหลายวธการ เชน การเขยน การพด การวาด หรอแผนผงความคดใน
การตอบค าถาม
3. สงเสรมการมสวนรวมของผเรยน (Provide Multiple Means Engagement) จดใหนกเรยนมสวน
รวมในการเรยนรหลากหลายรปแบบ ทงการเรยนเดยว การเรยนเปนกลม การก าหนดบทบาทหนาททเหมาะสม
กบการปฏบตงานกลม
หลกการทงสามประการมรายละเอยด ดงน
การน าเสนอขอมลทหลากหลาย (Provide Multiple Means of Representation)
ผเรยนมความแตกตางกนในเรองการรบรและการท าความเขาใจกบขอมลหรอเนอหาทไดเรยนยกตวอยาง
เชน นกเรยนทความบกพรองทางการเหน หรอนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน นกเรยนทมความบกพรอง
ทางการเรยนร หรอนกเรยนทเปนชนกลมนอยทใชภาษของตนเอง ตางตองการวธการทแตกตางกนในการน าเสนอ
ขอมลเนอหาของการเรยน นกเรยนบางคนอาจรบรขอมลไดงายและรวดเรวจากการเหนหรอการฟงเสยงมากกวา
การอานในหนงสอ การจดการเรยนรจงตองค านงวธการทนกเรยนใชเชอมโยงการเรยนร และใชการน าเสนอหลาย
วธการและชองทาง เพอเปนทางเลอกส าหรบนกเรยน
1. ใหทางเลอกส าหรบการรบร (Provide options for perception)
3
การเรยนรจะเกดขนไมได หากผเรยนไมสามารถรบรขอมลทครน าเสนอ หรอตองใชความ
พยายามอยางมากในการท าความเขาใจ ท าใหเกดอปสรรคในการการเรยนร ดงนน สงส าคญคอวธการน าเสนอ
ขอมลของครตองท าใหผเรยนทกคนสามารถรบรไดโดย 1) น าเสนอเนอหาเดยวกนผานประสาทสมผสทตางกน
เชน น าเสนอผานการเหน การไดยน หรอการสมผส 2) น าเสนอขอมลในรปแบบทสามารถปรบเปลยนตามผเรยน
ได เชน หากท าเปนเอกสารใน Word กสามารถขยายเปนตวใหญส าหรบผทมสายตาเลอนรางได การน าเสนอ
ขอมลหลากหลายรปแบบเชนนจะท าใหรบประกนไดวาผเรยนทมการรบรตางกน สามารถเขาถงขอมลหรอเนอหาท
เรยนได รวมทงผทมการรบรปกตกสามารถเขาใจเนอหาไดงายขนอกดวย
2. ใหทางเลอกส าหรบภาษา คณตศาสตร และสญลกษณ (Provide options for
language mathematical and symbols)
ผเรยนมการรบรรปแบบของขอมลแตกตางกน ทงทางแบบทใชภาษาหรอไมใชภาษา การนยาม ศพทอาจท าใหผเรยนคนหนงเขาใจในความคดรวบยอดของเรองนน ในขณะทอกคนไมเขาใจในสงทเขยนไวเลย การใชเครองหมายเทากบ (=) อาจท าใหผเรยนรวาทงสองดานของเครองหมายเทากน แตผเรยนทไมสามารถตความเครองหมายเทากบไดคงรสกสบสนและไมเขาใจความหมาย แผนภมทแสดงความสมพนธระหวางสอง ตวแปร อาจท าใหผเรยนทไมเขาใจการอานแผนภมรบรขอมลทแสดงไวไดเลย รปภาพทน ามาใชกอาจตความไดอยางหลากหลายหากผเรยนมภมหลงหรอวฒนธรรมทตางกน ดงนนจงควรหลกเลยงการน าเสนอขอมลเพยงรปแบบเดยว และสงส าคญทตองค านงถงนอกเหนอจากการน าเสนอขอมลหลากหลายรปแบบแลว คอขอมลทน าเสนอนนตองมความชดเจนและท าความเขาใจไดงายอกดวย
การปฏบตและการแสดงออกหลากหลายทาง (Provide Multiple Means of Action and Expression)
ผเรยนมความแตกตางกนในการแสดงออกในสงทเรยนร ยกตวอยางเชน บคคลทความบกพรองดาน
รางกายและการเคลอนไหว บคคลทมความบกพรองในเรองของการจดการวางแผนหรอเรยงล าดบขนตอน หรอผท
มอปสรรคดานการใชภาษา ท าใหเกดปญหาในเรองของการปฏบตงานทไดรบมอบหมายในชนเรยน หรอการท า
การบาน ผเรยนบางคนสามารถเขยนไดดแตไมสามารถน าเสนอดวยการพด จงควรค านงไววาการปฏบตหรอการ
แสดงออกของผเรยนตองการล าดบขนตอน การฝกฝน และการจดการอยางเปนระบบ ดงนนการใหทางเลอกใน
การแสดงออกจงเปนสงทจ าเปน
4
1. ใหทางเลอกในการปฏบต (Provide options for physical actions)
หนงสอเรยนหรอสมดแบบฝกหดมชองทางทใหผเรยนปฏบตอยางจ ากด คอการ
เขยนหรออานดวยตนเองเทานน จงท าใหเกดอปสรรคส าหรบผเรยนได เชน นกเรยนทมความ
บกพรองทางการเหน ไมสามารถเปดหนาหนงสอหรอเขยนลงในสมดแบบฝกหด นกเรยนทม
ความบกพรองทางการเขยน (dysgraphia) ไมสามารถเขยนค าตอบลงในชองวางทจ ากดใน
แบบฝกหดได ดงนนจงจ าเปนตองใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสมกบผเรยน เชน การมหนงสอเสยง หรอการปรบ
แบบฝกหดใหมชองวางหรอพนทในการเขยนมากขน
2. ใหทางเลอกในการแสดงออกและการสอสาร (Provide options for expression and
communication)
การใหทางเลอกในการแสดงออก และการสอสารความรทเหมาะสม ท าใหผเรยนสามารถ
แสดงความร ความคดรวบยอด หรอแนวคดของตนเองได เชน นกเรยนทมความบกพรองทางการอาน (dyslexia)
หรอนกเรยนทวไปทมทกษะการอานการเขยนไมคลองแคลว อาจไมสามารถท าแบบฝกหด หรอการอานจาก
หนงสอแลวตอบค าถามได จงควรจดใหมวธการแสดงออกทหลากหลายเพอให
ผเรยนสามารถแสดงออกถงการเรยนรของตนเอง เชน การมสอ การเรยนรท
สามารถพมพตอบ หรอมโปรแกรมเดาค าศพทเพอใหนกเรยนสามารถเลอกค าท
ใชตอบได การมหนงสอเสยงทผเรยนสามารถใชการฟงเพอเกบเรองราว หรอ
การตอบค าถามโดยใชการตอบปากเปลา
การสงเสรมการมสวนรวมของผเรยน (Provide Multiple Means of Engagement)
การมสวนรวมในการเรยนรของผเรยนสงผลโดยตรงตอแรงจงใจในการเรยน แหลงปจจยทสงผลตอความ
แตกตางของแรงจงใจในการเรยน ไดแก ลกษณะการเรยนรของผเรยน วฒนธรรม ความชอบสวนบคคล ภมหลง
ทางการศกษา และปจจยอนๆอกมากมาย ผเรยนบางคนชอบประสบการณการเรยนร
ทแปลกใหมตลอดเวลา แตผเรยนบางคนอาจชอบ การเรยนรทเปนระบบสม าเสมอ
บางคนชอบการเรยนรเพยงล าพง บางคน ชอบท างานเปนกลม ในความเปนจรงแลว
ไมมการมสวนรวมแบบใดแบบหนง ทเหมาะสมส าหรบทกคน จงควรสงเสรมวธการท
5
ท าใหผเรยนมสวนรวมอยางหลากหลายวธ
1. ใหทางเลอกในการมสวนรวมในรปแบบทผเรยนสนใจ (Provide options for
recruiting interest)
หากผเรยนไมมสวนรวมในการเรยนร ความรนนยอมไมสามารถเขาสพทธปญญาของ
ผเรยน กลาวคอหากไมมความตงใจหรอมความสนใจในเนอหาทครสอน กไมเกดกระบวนการการเรยนรในตว
ผเรยน ซงท าใหครจ าเปนตองหาวธการดงดดความสนใจหรอท าใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนร แตความสนใจ
หรอความตงใจของผเรยนแตละคนมความแตกตางกน แมแตผเรยนคนเดยวกนถาอยในสถานการณทตางกน
ความสนใจกแตกตางกนและเมอเวลาผานไปความสนใจกเปลยนแปลงไปเชนกน เพราะผเรยนไดรบประสบการณ
ความรหรอขอมลใหมท าใหเกดการเปลยนแปลงในสวนของความร ทศนคต หรอแมแตการเปลยนชวงวยกตาม
สงส าคญคอครตองรวาผเรยนมความสนใจแบบใดและสามารถดงดดความสนใจของผเรยนโดยวธการใด
2. ใหทางเลอกในการใชความพยายามและอดทน (Provide options for sustaining
effort and persistence)
การเรยนรทกษะจ าเปนตองใชความสนใจและความเพยรพยามในการเรยนรและฝกฝน
หากผเรยนมแรงจงใจในการเรยนกจะมความอดทน ความเพยรพยายามและสามารถก ากบหรอก าหนดตนเอง
ให เรยนรได แตผเรยนสวนหนงนอกจากขาดแรงจงใจในการเรยนแลว ยงไมสามารถก ากบหรอตงใจจดจอกบ
การเรยนรไดอกดวย เปาหมายทส าคญในการจดการเรยนรคอการท าใหผเรยนสามารถก ากบตนเอง หรอสามารถ
สรางเปาหมายการเรยนดวยตนเอง ซงสามารถไดโดยการสรางโอกาสในการเรยนรทเทาเทยมกน ซงท าใหผเรยน
เกดการเชอมโยงภายในระหวางความรสกประสบความส าเรจจากการเรยนรกบแรงจงใจในการเรยน ดงนน
การสรางโอกาสใหนกเรยนประสบความส าเรจ (Successful Approach) ในการท างานทไดรบมอบหมาย
การมสวนรวมในฐานะสมาชกของกลมกบเพอนในชนเรยนจงเปนสงส าคญ โดยการชวยเหลอ สนบสนน หรอ
การปรบเปลยนงานทไดรบมอบหมายใหเหมาะสมกบผเรยน คอการสรางโอกาสใหผเรยนประสบความส าเรจ
นนเอง
6
รปแบบการประมวลผลขอมล (Information Processing Model) ลกษณะของเดกทมความบกพรองทางการเรยนร สามารถอธบายไดโดยใชลกษณะของความบกพรองใน
กระบวนการทางจตวทยา ในรปแบบการประมวลผลขอมล ซงแบงเปน 4 ขนตอน ดงน
1. การน าเขา (Input)
ปญหาส าคญของขนตอนการน าเขาประการแรก คอความบกพรองของการรบรทางสายตา เดกจะม
ความยากล าบากในการจ าแนกต าแหนง หรอ รปรางของสงทเหน ตวอกษรอาจกลบดานหรอหมน เชน เดกอาจ
สบสนเกยวกบตวอกษร ด ค หรอ ช ซ เดกอาจจ าแนกภาพออกจากฉากหลงไดยาก ความบกพรองในขนตอนนท า
ใหเดกมความบกพรองในการอาน โดยการอานขามค า อานบรรทดเดยวกนซ าสองครง อานขามบรรทด เดกทมการ
รบรเกยวกบความลกหรอการคะเนระยะทางไมด จะท าใหชนขาวของ หรอตกเกาอ
ปญหาประการทสองคอ การรบรทางการไดยน เดกจะมความยากล าบากในเรองความเขาใจ เนองจาก
ไมสามารถแยกแยะความแตกตางรายละเอยดของเสยง มความสบสนเกยวกบค าหรอวลทมเสยงคลายคลงกน เชน
ค าวา ขอ กบ คอ หรอ แบะ กบ แบ บางคนไมสามารถจบเสยงทตองการฟงจากเสยงสงแวดลอมได ท าใหไมตอบ
รบเมอครหรอพอแมเรยก จงดเหมอนไมใสใจทจะฟงหรอไมมสมาธ หรอกระบวนการรบรเสยงเปนไปอยางชาๆ
จงท าใหไมสามารถเกบขอมลทบอกอยางตอเนองได เชนเมอแมสงวา “ตอนนดกมากแลว ขนไปขางบน ลางหนา
ลางตา เปลยนชดนอน แลวลงมาดมนมนะลก” เดกอาจไดยนเพยง ดกแลว และขนไปขางบน
2. การประมวลผลหรอการคด (Processing or Thinking)
ความบกพรองของการประมวลผลขอมลแสดงออกได 4 ลกษณะตามขนตอนยอยของการประมวลผล
ไดแก การจดล าดบขอมล (Sequencing) ความเปนนามธรรมของขอมล (Abstraction) และการจดหมวดหม
ขอมล (organization) และความจ า (Memory)
ความบกพรองของการจดล าดบขอมลแสดงออกโดยการท เดกอาจเลาเรองราวโดยการเรมตนท
ตอนกลางของเรอง ไปทตอนตนของเรอง แลวจงเลาตอนจบของเรอง นอกจากนเดกอาจกลบตวอกษรในค า เชน
ค าวา บวช อานวา ชอบ เดกทมลกษณะนสวนใหญไมสามารถใชหนวยของความจ าทจดล าดบไวอยางถกตอง
7
ถาถามวา วนอะไรมาหลงวนพธ เดกจะเรมตนทองทวนอาทตยจนกวาจะไดค าตอบ หรอ การหาค าศพทใช
พจนานกรมกตองเรมตนดวยอกษร ก เสมอ
ลกษณะทสอง คอ ความเปนนามธรรมของขอมล เดกจะมปญหาในการอนมานความหมาย เดกสามารถ
อานเรองไดแตไมสามารถสรปใจความส าคญได มความสบสนเกยวกบความหมายของค าเมอใชในหนาทตางกน
และไมเขาใจมขตลกหรอศพทแสลง
การจดหมวดหมขอมลเปนการบรณาการและเชอมโยงสงทไดเรยนรแลวกบสงทไดเรยนรใหม ดงนนเดก
ทมความบกพรองในการจดหมวดหมขอมลจะมความยากล าบากในการเชอมโยงและสรางความคดรวบยอด เมอได
เรยนรขอเทจจรงแลวไมสามารถน าสงท เรยนมาใชเพอการตอบค าถามหรอแกปญหาได จะพบวาการใช
ชวตประจ าวนของเดกกจะขาดการจดระบบหมวดหมนดวย
ความบกพรองสามารถเกดขนในเรองของการจ า การจ าระยะสนคอการทเราสามารถจ าขอมลในขณะท
เราตงใจหรอจดจอกบขอมลนน เชนเราสามารถจ าหมายเลขโทรศพทสบหลกไดในขณะทเราก าลงจะโทรศพท แต
ถามสงใดมาขดจงหวะเรากจะลม แตถาเราทองขอมลนนบอยๆขอมลจะเขาสความจ าระยะยาว ซงเปนทเกบขอมล
ส าหรบการน าออกมาใชเมอตองการ ความบกพรองทางการจ าสวนใหญเกดขนทความจ าระยะสน ดงนนเดกจง
ตองการการทบทวนทมากขนเพอใหขอมลถกเกบในความจ าระยะยาว
3. การสงออก (Output)
ความบกพรองของการน าขอมลออกมาใชแสดงออกทางความบกพรองทางภาษาและความบกพรอง
ทางการเคลอนไหว สวนใหญความบกพรองทางภาษาในการสงออกนจะเกยวของกบภาษาทถกรองขอ (demand
language) มากกวาภาษาทเรมจากตนเอง (spontaneous language) ภาษาทเรมจากตนเอง เปนกระบวนการท
เกดขนเมอเราเรมตนสนทนา โดยเราเลอกหวขอทจะพด จดระบบความคด และหาค าพดทเหมาะสมกอนทเราจะ
เปดปากแลวพดออกไป ภาษาทถกรองขอเกดขนเมอผอนเรมตนการสนทนาท าใหเราตองสอสาร เมอผอนถามเรา
เราตองคดค าตอบพรอมกบการจดระบบความคด หาค าตอบและพดตอบ เดกทมความบกพรองทางภาษาอาจพด
เปนปกตเมอเปนผเรมตนการสนทนา แตเมอตองเปนผตอบ เดกจะหยดและบอกใหทวนค าถาม แลวใหค าตอบท
สบสน หรอไมสามารถหาค าตอบทเหมาะสม
4. การบรหารจดการตนเอง (Executive Function)
8
การบรหารจดการตนเอง หรอ เมตาคอคนชน (Metacognition) เปนองคประกอบของการตดสนใจ
วาควรเกบขอมลหรอไมควรเกบขอมล ระดบความส าคญของขอมล และวธการแสดงออกตอขอมลทรบเขามา
นอกจากนยงเกยวของกบทกษะการก ากบตนเอง (Self – Regulated) ซงมความส าคญตอความเขาใจ เชน การ
อานสรปใจความส าคญ เดกทมความบกพรองทางการเรยนรจะอานโดยไมตระหนกถงความหมายของสงทอาน
และเมอตองการรความหมายกลบไมมวธการทใชในการหาความหมายได หรอเมอครสาธตวธการค านวณโดยใช
ตวอยาง เดกทมความบกพรองทางการเรยนรอาจไมสามารถเลยนแบบวธการทครใชในการค านวณมาใชเพอการ
ค านวณเลขดวยตนเองได
กลยทธการสอน (Instructional Strategies)
จากลกษณะความบกพรองทางการเรยนรทอธบายโดยแนวคดการประมวลผลขอมล บอกถงลกษณะของ
ความผดพลาดทเกดขนกบการเรยนร โดยเฉพาะการอาน การเขยน การค านวณ ซงสามารถใชกลยทธการสอน
ดงน
ลกษณะความ
บกพรอง
กลยทธทวไป กลยทธการอาน กลยทธ การเขยน
กลยทธ การค านวณ
เทคโนโลย สงอ านวยความ
สะดวก การน าเขา 1. บอกล าดบของ
เนอหา 2. ใชวธสอนผานประสาทสมผส ทงหา 3. จดทนงทเหมาะสม
1. SQ3R (Survey ส ารวจquestion ถามread อาน recite ทอง review ทบทวน) 2. ตรวจสอบตนเองวาไมรอะไรบาง
1. เตรยม โครงรางกอนเขยน 2. การใชบตรค า
1. ใชสอทสามารถจบตองได (manipulative) 2. ใชวธการแกโจทยทหลากหลาย
1. เครองคดเลข 2. software อานหนาจอ
ลกษณะความ
บกพรอง
กลยทธทวไป กลยทธการอาน กลยทธ การเขยน
กลยทธ การค านวณ
เทคโนโลย สงอ านวยความ
สะดวก
9
การรบรทางสายตา
1. การใชสเปนรหส 2.ใชปากกาเนนขอความ
1. อานออกเสยง 2. ฟงจากเทป
1. จดทนงใหใกลกระดาน หากตองคดลอกจากกระดาน
1. ใชสมดกราฟในการค านวณ 2. กลบสมดในแนวนอนเพอใหมชองในแยกตวเลขตามหลก
1. ขยายตวอกษร 2. ลดแสงจากจอคอมพวเตอร
การรบรทางการฟง
1. บนทกค าบรรยายเพอฟงในภายหลงอกครง
1. การใชภาพชวยในการท าความเขาใจ 2. การสอนอานเปนค า
1. ลดการเขยนตามค าบอก
1.ใชภาพในการอธบายการแกโจทยปญหา 2. ล าดบขนในการแกปญหาชดเจน
1. เทปบนทกเสยง
การประมวลผล
1. นงใกลเพอนสนท 2. แบงงานออกเปนสวนๆ เพอใหมการพกระหวางการท างาน 3.ใชสถานการณจ าลองหรอเกมในการเรยนร
1. เนนค าส าคญและใจความส าคญ 2. เขยนสรปใจความส าคญหลงการอาน
1. พดกอนลงมอเขยน 2. ตรวจสอบหลงการเขยนเพอความถกตองครบถวน
1.โจทยปญหาสอดคลองกบชวตจรง
ความจ า 1. ใชสงชวยจ า เชนการท าเปนเพลง ค าคลองจอง 2. ท าปายหรอบตรค าตดไวในททมองเหน
1. บนทกสนๆหลงการอาน 2. บนทกแนวเรอง หรอโครงเรอง 3. อภปรายหรอ คยกบเพอนในเรองทอาน
1. เขยนโครง เรองกอนเขยน
1. ลดการจ าสตรเนนวธการแกปญหา
10
ลกษณะความ
บกพรอง
กลยทธทวไป กลยทธการอาน กลยทธ การเขยน
กลยทธ การค านวณ
เทคโนโลย สงอ านวยความ
สะดวก การบรหารจดการตนเอง
1. ใชสมดจดการบาน 2. ท าตาราง การเรยนหรอการสงงาน 3. ก าหนดสถานทในการท าการบานทเงยบสงบและมอปกรณในการเรยนครบถวน 4. หาวธการเฉพาะตนทท าใหเรยนรไดดทสด เชน การเนนขอความ การบนทกสงทตองท า
1. หาประโยคทเปนใจความส าคญและสรป 2. มความเขาใจวาการอานสอ แตละประเภท ใชวธการอานทแตกตางกน
1. คดวาใครเปนผฟงในเรองทจะเขยนและเขาตองการรหรอเขาใจอะไร 2. ใหเพอนชวยอานงานเขยนเพอใหขอเสนอแนะในการปรบปรง
1. ใชสมดกราฟในการค านวณ 2. กลบสมดในแนวนอนเพอใหมชองในแยกตวเลขตามหลก
1. ขยายตวอกษร 2. ลดแสงจากจอคอมพวเตอร
การประเมนเพอการจดการชวยเหลอ
การประเมนความสามารถของเดกทมความบกพรองทางการเรยนร มจดมงหมายเพอหมายถงเกบ
รวบรวมขอมลเกยวกบความสามารถของเดก โดยขอมลทไดจากการวดและประเมนผลตองมความแมนย า ความ
เทยงตรง และนาเชอถอ ท าใหทราบถงระดบความสามารถหรอสมฤทธผลทางการเรยน ในทางการศกษาพเศษการ
วดและประเมนผลเปนกลไกทท าใหเดกไดรบบรการทางการศกษาทเหมาะสม คอ การก าหนดจดเรมตนและ
11
แผนการศกษาเฉพาะบคคล (Placement and IEP Development) การวางแผนการสอน (Instructional
Program Planning) และการตรวจสอบความกาวหนา (Instructional Program Evaluation) เหมาะสมกบการ
ชวยเหลอ (intervention) ทมประสทธภาพ
โดยทวไปการคดแยกหรอวนจฉยเดกทมความบกพรองทางการเรยนร ใชแบบทดสอบผลสมฤทธ
ทางการเรยน (Standardized Achievement Tests) ควบคกบการวดระดบสตปญญา (IQ) โดยใชคะแนน
ผลสมฤทธทระดบเปอรเซนไทลท 20 หรอ 25 และใชระดบสตปญญาปานกลางถงสง นอกจากนยงใชขอมลจาก
การประเมนดวยรปแบบตางๆ เพอระบการชวยเหลอ ดงน
1. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test)
แบบทดสอบมาตรฐานเปนแบบทดสอบแบบองกลม แบงออกเปนสองประเภทคอ แบบทดสอบ
ผลสมฤทธ (Acheivement) และแบบทดสอบวนจฉย (Diagnostic) แบบทดสอบผลสมฤทธจะใหภาพรวมของ
ความสามารถจงเหมาะกบการคดแยก สวนแบบทดสอบวนจฉยสามารถบอกจดเดนและจดออนของความสามารถ
ไดดกวา
2. แบบทดสอบองเกณฑ (Criterion – Referenced Tests)
แบบทดสอบแบบองเกณฑเปนแบบทดสอบทใชวดเนอหาหรอทกษะเฉพาะของเดกโดยไมได
เปรยบเทยบกบเพอน แตเปรยบเทยบกบเกณฑของแตละทกษะ จงเหมาะกบการประเมนความบกพรองเฉพาะ
ดาน เชน ทกษะการอาน ทกษะการเขยน ทกษะการค านวณ
3. การวดและประเมนผลโดยยดหลกสตรเปนพนฐาน (Curriculum - Based Measurement: CBM)
CBM เปนการวดผลทยดการวดเปนระยะอยางตอเนอง โดยน าความสามารถของนกเรยน
เปรยบเทยบกบผลลพธการเรยนรตามหลกสตรของโรงเรยน สามารถใหขอมลความกาวหนาของเดกอยางเปน
ระบบ CBM ยงมความเกยวเนองโดยตรงกบแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (Individualized Educational
Program: IEP) ดงจะเหนไดจากขนตอนของ CBM คอ การก าหนดจดประสงคระยะยาว ก าหนดจดประสงคเชง
12
พฤตกรรม ทดสอบเดกโดยใชแบบทดสอบมาตรฐาน ก าหนดการประเมนผล และปรบกจกรรมการเรยนรท
เหมาะสมเปนรายบคคล ซงทกขนตอนเปนองคประกอบหลกของแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล
4. การวเคราะหขอผดพลาด (Error Analysis)
การวเคราะหขอผดพลาดเปนสงจ าเปนในการวเคราะหผ เรยนเพอการชวยเหลอทเหมาะสม
เนองจากขอผดพลาดทเกดขนท าใหเกดค าตอบทไมสมบรณ ไมใชค าตอบทผด การวเคราะหขอผดพลาดคอ
การวเคราะหถงสาเหตของปญหา เดกทมความบกพรองทางการเรยนรจะมรปแบบความผดพลาดทแตกตางกน
ขอส าคญคอขอผดพลาดนนตองไมไดเกดจากความไมระมดระวง แตตองเปนขอผดพลาดตอเนองจนเปนรปแบบ
5. การสงเกตและการสมภาษณ (Observation and Interview)
การสงเกตและการสมภาษณเปนเครองมอวนจฉยทส าคญของคร การสงเกตใหขอมลทเกยวเนองกบการประเมนโดยรปแบบอน โดยครตองมทกษะการสงเกตอยางเปนระบบและระมดระวงและมการบนทกเพอใชเปนขอมลสวนตวของเดก มจดประสงคสองประการคอเพอศกษาเจตคตตอ และเพอประเมนทกษะวชาการ โดยผลจากการสมภาษณจะใชเพอการจดการเรยนการสอนและการจดทเหมาะสมกบความสนใจและทกษะทางวชาการของนกเรยนเปนรายบคคล
6. แฟมสะสมงานและการวเคราะหตวอยางงาน (Portfolio and Analyzing samples of student’s
works)
แฟมสะสมงานและการวเคราะหตวอยางงานเปนรปแบบทครสามารถใชเพอการประเมนเพอวด
ความกาวหนาของเดกหลงจากทครด าเนนกจกรรมการเรยนร หรอชวยเหลอตามโปรแกรมการชวยเหลอ โดยมขอ
ควรค านงในการเกบสะสมผลงานของนกเรยนวาควรจะเปนงานแสดงผลตามหลกสตร และเกบในชวงเวลาท
ก าหนด และงานทเกบนนตองมาจากวธสอนและสภาพการณทหลากหลายแตกตางกน สวนการวเคราะหตวอยาง
งานท าใหครทราบถงประเมนสวนทเดกเกดความบกพรอง และสวนทเดกท าไดดเปนการวเคราะหถงขอเดนและ
ขอจ ากด เพอการก าหนดวธสอนหรอวธซอมเสรมทเหมาะสม
13
การจดท าแผนการจดการเรยนร
การจดท าแผนการจดการเรยนรส าหรบเดกทมความบกพรองทางการเรยนร มการจดท าแผนการเรยนร
รายบคคล ซงเปนการการจดการเรยนรตามจดประสงคระยะสนตามแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) การ
เลอกกลยทธการสอนและเทคนคการสอน ตองเหมาะสมกบลกษณะของความบกพรองของนกเรยนเปนรายบคคล
เปนการจดสอนเสรมนอกเวลาเรยน เพอพฒนาทกษะการอาน การเขยน การคดค านวณทนกเรยนมความสามารถ
หางจากเพอนรวมชนคอนขางมาก และการจดท าแผนการจดการเรยนรทครสามารถใชในชนเรยนทผเรยนม
ความสามารถแตกตางกน โดยยดหลกการเรยนรทเปนสากลและเปนธรรม (Universal Design for Learning:
UDL) ทจะชวยใหครสามารถจดการเรยนการสอนในชนเรยนทมเดกทมความบกพรองทางการเรยนรและเดกทม
ความตองการพเศษดานอนเรยนรวมอยดวย ดงตวอยางแผนการจดการเรยนรทน าเสนอตอไปน
แผนการจดการเรยนรรายบคคล
จดประสงค
เมอก าหนดค าทสะกดดวยดวยสระประสม เออะ สามารถอานไดถกตอง
ขนตอนการจดกจกรรม
1. เสนอบตรค าทประสมดวยสระเออะ โดยใหสระเปนสแดง ตวพยญชนะเปนสด า 2. น าตวสระทท าดวยกระดาษมาวางคละกน 3. น าตวสระ เอ มาวางกอน 4. น าสระ ออ มาวางไวขางบนเยองมาดานหลงเลกนอย 5. น าสระ อะ มาวางเปนล าดบสดทาย 6. ครบอกวานคอสระ เออะ ใหนกเรยนพดตาม 7. ครคละตวสระทงหมดใหนกเรยนวางเปนสระเออะดวยตนเอง พรอมออกเสยง
14
8. ครน าบตรพยญชนะวางตรงกลางของสระประสมแลวใหนกเรยนอาน (ถานกเรยนยงอานไมไดใหอานตามกอน)
9. ครเสนอนทานทมค าทประสมดวยสระเออะ ใหนกเรยนหาค าทประสมดวยสระเออะพรอมขดเสนใต 10. นกเรยนอานค าทขดเสนใต 11. ครอานนทานเรองหมสามตวใหนกเรยนฟง 12. นกเรยนเลานทานเรองหมสามตว
สอ-อปกรณ
1. บตรค า 2. บตรพยญชนะ 3. นทานทมค าทประสมดวยสระเออะ 4. ตวสระทท าดวยกระดาษ
การประเมนผล
สามารถขดเสนใตค าทประสมดวยสระเออะและอานไดถกตอง
นทานเรอง หมสามตว
ณ ชายปาแหงหนง มหมอาศยอยสามตว เปนพนองกน นองสดทองชอ เผอะ
พรองชอ เจอะ และพใหญชอ เมอะ หมเมอะ สรางบานดวยฟาง
หมเจอะ สรางบานดวยไม หมเผอะ สรางบานดวยอฐ หมเมอะ สรางเสรจเปนตวแรก
หมเจอะ สรางเสรจเปนตวทสอง สวนนองสดทอง หมเผอะ สรางเสรจเปนตวสดทาย
15
จากนนไมนาน มหมาปาตวราย ตองการกนหมสามพนอง มนไปทบานหมเมอะ
ทสรางดวยฟางกอน เพยงใชลมเปาเบาๆบานของหมเมอะกพงลง หมเมอะหนไปอยกบ
หมเจอะทสรางบานดวยไม แตแลวเจาหมาปากใชลมอดใหญๆ กสามารถพงบานของ
หมเมอะได หมทงสองจงหนไปทบาน หมเผอะทสรางดวยอฐ เจาหมาปาตามมาแต
ไมสามารถใชลมเปาบานของหมเผอะได จงหมดแรงและหนไป
แผนการจดการเรยนรรายบคคล
จดประสงค
16
เมอก าหนดค าทสะกดดวยดวยสระประสม เออะ สามารถอานไดถกตอง
ขนตอนการจดกจกรรม
1. น าตวสระทท าดวยกระดาษ และบตรพยญชนะ มาวางคละกน 2. ครเสนอบตรค าทประสมดวยสระเออะ ใหนกเรยนด นกเรยนวางสระและบตรพยญชนะตามบตรค า
ทครเสนอ 3. เมอนกเรยนวางเรยบรอยแลวใหนกเรยนอานค าทวางนน 4. ครตรวจสอบพรอมเสนอแนะปรบปรง 5. ปฏบตตาม ขอ 2 – 4 จนกวานกเรยนคลองแคลว 6. นกเรยนอานนทานเรองหมสามตว 7. ครใหนกเรยนหาค าจากนทานทหายไปวาเปนค าใด 8. ตรวจสอบความถกตอง และอานค าทเตมในชองวาง
สอ-อปกรณ
1. บตรค า 2. บตรพยญชนะ 3. นทานทมค าทประสมดวยสระเออะ 4. ตวสระทท าดวยกระดาษ
การประเมนผล
สามารถวางค าตามบตรค าและออกเสยงไดถกตอง
17
นทานเรอง หมสามตว
ณ ชายปาแหงหนง มหมอาศยอยสามตว เปนพนองกน นองสดทองชอ เผอะ พรองชอ เจอะ
และพใหญชอ เมอะ หมเมอะ สรางบานดวยฟาง หมเจอะสรางบานดวยไม หมเผอะ สรางบาน
ดวยอฐ หมเมอะสรางเสรจเปน ตวแรก หมเจอะสรางเสรจเปนตวทสอง สวนนองสดทอง หมเผอะ
สรางเสรจเปนตวสดทาย
จากนนไมนาน มหมาปาตวราย ตองการกนหมสามพนอง มนไปทบานหมเมอะทสรางดวยฟาง
กอน เพยงใชลมเปาเบาๆบานของหมเมอะกพงลง หมเมอะหนไปอยกบหมเจอะทสรางบานดวยไม แต
แลวเจาหมาปากใชลมอดใหญๆ กสามารถพงบานของหมเมอะได หมทงสองจงหนไปทบานหมเผอะท
สรางดวยอฐ เจาหมาปาตามมาแตไมสามารถใชลมเปาบานของหมเผอะได จงหมดแรงและหนไป
18
นทานเรอง หมสามตว
ณ ชายปาแหงหนง มหมอาศยอยสามตว เปนพนองกน นองสดทองชอ เผอะ พรองชอ เจอะ
และพใหญชอ เมอะ หมเมอะ สรางบานดวยฟาง หมเจอะสรางบานดวยไม หมเผอะ สรางบานดวย
อฐ หม………สรางเสรจเปน ตวแรก หม……. สรางเสรจเปนตวทสอง สวนนองสดทอง หม……..สราง
เสรจเปนตวสดทาย
จากนนไมนาน มหมาปาตวราย ตองการกนหมสามพนอง มนไปทบานหม……….ทสรางดวย
ฟางกอน เพยงใชลมเปาเบาๆบานของหม……..กพงลง หม………หนไปอยกบหม……..ทสรางบานดวยไม
แตแลวเจาหมาปากใชลมอดใหญๆ กสามารถพงบานของหม………ได หมทงสองจงหนไปทบาน
หม……..ทสรางดวยอฐ เจาหมาปาตามมาแตไมสามารถใชลมเปาบานของหม…………ได จงหมดแรง
และหนไป
19
แผนการจดการเรยนรตามหลกการ UDL
วชา วทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 1
หนวยการเรยนรท 1 สงมชวตกบสงไมมชวต เวลา 12 ชวโมง
มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด
มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาทของระบบ
ตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชใน
การด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต
ตวชวด
ว 1.1 ป.1/1 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางสงมชวตและสงไมมชวต
20
ว 1.1 ป.1/2 สงเกตและอธบายลกษณะและหนาทของโครงสรางภายนอกของพชและสตว
มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การ
แกปญหา รวาปรากฏการณธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได
ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มความ
เกยวของสมพนธกน
ตวชวด
ว 8.1 ป.1/1 ตงค าถามเกยวกบเรองทจะศกษาทก าหนดใหหรอตามความสนใจ
ว 8.1 ป.1/2 วางแผนการสงเกต ส ารวจตรวจสอบ ศกษาคนควา โดยใชความคดของตนเองและ
ของคร
ว 8.1 ป.1/3 ใชวสด อปกรณในการส ารวจตรวจสอบ และบนทกผลโดยวธงายๆ
ว 8.1 ป.1/4 จดกลมขอมลทไดจากการส ารวจตรวจสอบ และน าเสนอผล
ว 8.1 ป.1/5 แสดงความคดเหนในการส ารวจตรวจสอบ
ว 8.1 ป.1/6 บนทกและอธบายผลการสงเกต ส ารวจตรวจสอบ โดยเขยนภาพหรอขอความสนๆ
ว 8.1 ป.1/7 น าเสนอผลงานดวยวาจาใหผอนเขาใจ
สาระการเรยนร
ความแตกตางระหวางสงมชวตและสงไมมชวต/โครงสรางภายนอกของพชและสตว
สาระส าคญ/ความคดรวบยอด
สงมชวตแตกตางจากสงไมมชวต โดยสงมชวตและมการเคลอนท กนอาหาร ขบถาย หายใจ เจรญเตบโต
สบพนธ และตอบสนองตอสงเรา แตสงไมมชวตไมมลกษณะดงกลาว
21
จดประสงค (แผนท 1 : 45 นาท)
1. ทบทวนความรเดมเกยวกบเมลดพชของนกเรยน
2. ฝกการเปนผอานโดยใชกจกรรมการเลอกหนงสอ
3. สอนใหนกเรยนหาหวเรองจากหนงสอทอานได
การเตรยมการ
1. กอนชวโมงเรยนใหนกเรยนน าผลไมมาจากบานและผาเพอน าเมลดออกมา แลวปลกไวในกระถาง
(ควรเลอกทสามารถงอกไดงาย)
2. เลอกหนงสอทเกยวกบการงอกของเมลดพช ทมระดบการอานงายและยากตางกน อยางละ 4 – 5
เลม และควรเปนหนงสอทสามารถอานไดจากคอมพวเตอร เพอใหสามารถใชโปรแกรมการอาน
หนาจอได
กจกรรมการเรยนร
1. นกเรยนพด คยหรออภปรายสงทนกเรยนรเกยวกบเมลดพช
2. ครน าเสนอหนงสอทเตรยมมา บอกนกเรยนวาทกคนตองเลอกอานคนละ 1 เลม โดยเลมทเลอกอาน
อาจเปนเลมทนกเรยนชอบ แตนกเรยนตองรจกวธเลอกหนงสอทเหมาะสมกบนกเรยนดวย
3. ครบอกนกเรยนวา สามารถอานหนงสอทเลอกไดโดยใชคอมพวเตอรได เพราะมโปรแกรมทออกเสยง
ใหกบนกเรยน
4. ครอธบายวธการเลอกหนงสอทเหมาะกบตนเอง โดยเลอกหนงสอทนกเรยนเขาใจค าจ านวนมากทสด
และเมออานนกเรยนจะรสกวางายและเขาใจเรองทงหมด แตถาอานแลวไมเขาใจหรอตองสะกดค า
เปนเวลานาน ถอวาหนงสอเลมนนยากเกนไปส าหรบนกเรยน
5. ครวางหนงสอทเตรยมไว ตามมมหองตามฐาน เพอใหนกเรยนเดนไปส ารวจหนงสอแตละฐาน
6. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4 – 5 คน ส ารวจหนงสอตามฐาน โดยใชเวลาฐานละ 5 นาท จงเปลยน
ฐาน
สรปกจกรรม
22
1. ครถามนกเรยนแตละคนวาเลอกหนงสอเลมใด เมอเลอกแลวใหเขยนชอลงในกระดาษทมรปปกของ
หนงสอเลมนน
2. ครถามนกเรยนวามใครตองการใชสอในการอาน เชน อานโดยใชโปรแกรมออกเสยงจากคอมพวเตอร
หรอตองการอานเปนค
3. ใหนกเรยนใหความคดเหนเกยวกบความแตกตางของหนงสอ
ประเมนผล
1. ระหวางกจกรรมการส ารวจหนงสอ ถามนกเรยนเกยวกบการเลอกหนงสอ โดยใชวธการเลอกตาม
เกณฑการเลอกหนงสอทเหมาะสมกบตนเองทครไดอธบายไวในตอนตน
จดประสงค (แผนท 2 : 45 นาท)
1. สามารถอานจบใจความ
2. หาค าตอบจากสงทอานได
3. แบงปนความรโดยใชการพดได
กจกรรมการเรยนร
1. ครน าเสนอหนงสอทนกเรยนเลอกไว พรอมทงอธบายวาวนนนกเรยนจะไดอานหนงสอทเลอกไว โดย
ตองหาขอมลเพอตอบค าถามคร 2 ขอ คอ
ค าถามท 1 สงใดทมความจ าเปนส าหรบการงอกของเมลดพช
ค าถามท 2 เมลดพชจะงอกไดทไหนบาง
2. ใหนกเรยนลองทายค าตอบกอนการอาน ครเขยนค าตอบของนกเรยนไวบนกระดาน
3. ครสอนวธการหาค าตอบจากหนงสอ โดยค าตอบของนกเรยนอาจเปน ค า หรอ ภาพ หรอเปนทงค า
และภาพในหนงสอกได
4. ครใหนกเรยนอาน โดยนกเรยนทตองการใชสอ สามารถใชสอได และนกเรยนทตองการอานเปนค
สามารถอานดวยกนได
23
5. นกเรยนตอบค าถาม ดวยการเขยนตอบ ชภาพหรอค าในหนงสอ ส าหรบนกเรยนทใชสอสามารถใช
โปรแกรมอานหนาจอใหอานค าตอบใหได
6. หลงการตอบค าถามใหนกเรยนบนทกค าตอบ โดยการเขยน การลอกจากหนงสอ หรอการวาด
สรปกจกรรม
1. ใหนกเรยนแบงกลมแลวเขยนค าตอบบนกระดาน โดยมนกเรยนชวยน าเสนอวาค าตอบอยทสวนใด
ของหนงสอ
2. ใหนกเรยนอภปรายความยากงายของกจกรรมทท าในวนน
การประเมนผล
1. สงเกตนกเรยนขณะท ากจกรรมหาค าตอบ บนทกในแบบสงเกตเกยวกบวธการหาค าตอบทถกตองของ
นกเรยน วาสามารถก าหนดเปาหมายในการหาค าตอบในหนงสอไดหรอไม
2. ความถกตองของค าตอบของนกเรยน
สอและอปกรณ
1. หนงสอทเกยวกบการงอกของเมลดพชทมระดบความยากงายของการอานแตกตางกน ไดแก
How A Seed Grows, Growing Vegetable Soup, Diary of A Sunflower และ I’m A Seed
2. หนงสอดจตล ของทง 4 เลม
3. โปรแกรมการอานหนาจอ
4. หนงสอเสยง
การสนบสนนการเรยนรทแตกตางกน
การน าเสนอขอมลทหลากหลาย
1. มหนงสอใหเลอกหลายระดบ
2. นกเรยนไดส ารวจหนงสอกอนการเลอกอาน
24
เนนการเรยนรทส าคญ
1. ตงค าถามเพอการหาค าตอบ
2. วธการหาค าตอบทหลากหลาย
เทคโนโลยอ านวยความสะดวก
1. หนงสอดจตล ของทง 4 เลม
2. โปรแกรมการอานหนาจอ
3. หนงสอเสยง
เชอมโยงความรเดม
1. กอนชวโมงเรยนใหนกเรยนน าผลไมมาจากบานและผาเพอน าเมลดออกมา แลวปลกไวในกระถาง
(ควรเลอกทสามารถงอกไดงาย)
2. นกเรยนลองทายค าตอบกอนการอาน ครเขยนค าตอบของนกเรยนไวบนกระดาน
เอกสารอางอง
กระทรวงศกษาธการ ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2555). แนวทางการพฒนาและประเมน
การอาน คด วเคราะห เขยน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.
กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.
ศรยา นยมธรรม.(2542). การวดและประเมนผลทางการศกษาพเศษ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: P.A.ART &
PRINTING.
สรลกษณ โปรงสนเทยะ. (2550). การพฒนาโปรแกรมซอมเสรมคณตศาสตรส าหรบเดกทมปญหาทางการเรยนร.
ปรญญานพนธ กศ.ด. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ถายเอกสาร.
25
Kirk, Samuel.; Gallagher, James.J.; Coleman, Ruth.Mary.; & Anastasiow, Nick. (2009). Educating
Exceptional Children. Belmont : Wadworth.
แหลงเรยนรเพมเตม
www.cast.org/udl