6111 sayili torba yasadan Çikan malİ af & a. murat …€¦ · karayolları trafik kanunu,...
TRANSCRIPT
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
6111 SAYILI TORBA YASADAN
ÇIKAN MALİ AF
A. Murat YILDIZ
Yeminli Mali Müşavir
ULUS-ANKARA, 19 Mart 2011
1
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
BİRİNCİ KISIM :
GENEL HÜKÜMLER (Md. 1)
BEŞİNCİ KISIM :
BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
İLİŞKİN HÜKÜMLER VE SON HÜKÜMLER (Md. 22-224)
ÜÇÜNCÜ KISIM :
SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA BAĞLI TAHSİL
DAİRELERİNCE TAKİP EDİLEN ALACAKLARA
İLİŞKİN HÜKÜMLER (Md. 12-16)
İKİNCİ KISIM :
MALİYE BAKANLIĞINA, GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞINA,
………. İDARELERİNİN BAZI ALACAKLARINA İLİŞKİN
HÜKÜMLER (Md. 2-11)
DÖRDÜNCÜ KISIM :
ÇEŞİTLİ VE ORTAK HÜKÜMLER (Md. 17-21)
2
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MALİ AF
ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI
MATRAH ARTIRIMI
STOK AFFI
•Kesinleşmiş alacaklar
(Md.2)
•Kesinleşmemiş veya
Dava Safhasında
Bulunan Alacaklar
(Md.3)
•İnceleme veya Tarhiyat
Safhasında Bulunan
Vergiler (Md.4)
•Pişmanlık ya da
Kendiliğinden Yapılan
Beyanlar (Md.5)
• Gelir ve Kurumlar
Vergisinde Matrah
Artırımı (Md. 6)
•Katma Değer
Vergisinde Artırım
(Md.7)
•Gelir (Stopaj) ve
Kurumlar (Stopaj)
Vergisinde Artırım
(Md.8)
• İşletmede Mevcut
Olduğu Halde
Kayıtlarda Yer
Almayan Emtia,
Makine, Teçhizat Ve
Demirbaşlar (Md. 10)
•Kayıtlarda Yer Aldığı
Halde İşletmede
Bulunmayan Emtia,
Kasa Mevcudu Ve
Ortaklardan Alacaklar
(Md.11)
3
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN KAPSAMI
ALACAKLI İDARE AÇISINDAN
MALİYE BAKANLIĞI
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
İL ÖZEL İDARELERİ VE BELEDİYELER
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
DİĞER İDARELER
Yurt-Kur, TRT, KOSGEB, TEDAŞ, TOBB, TESK, Barolar Birliği, TÜRMOB, İhracatçı Birlikleri Ve
Diğer Meslek Kuruluşları, OSB, Geliştirme Ve Destekleme Fonu, Hazine Müsteşarlığı, Bazı
Bankalar (Afet Kredileri), Çevre Ve Orman Bakanlığı (Orman Köylülerinin Kredi Borçları), Dsi,
Kültür Ve Turizm Bakanlığı Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı (Tarımsal Amaçlı Krediler, Toprak
Reformundan Kaynaklı Alacaklar), Sulama Birlikleri, Kitler (Kira Alacakları), Orman Genel
Müdürlüğü (Kira Alacakları), Vakıflar Genel Müdürlüğü (Kira Alacakları), RTÜK, Asker, Polis
Ve Diğer Öğrencilerden Öğrenim Ve Mecburi Hizmet Alacağı Olan Tüm Kurumlar, TMO,
Kalkınma Ajansları 4
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN KAPSAMI
ALACAĞIN TÜRÜ AÇISINDAN
Vergiler ve vergi cezaları,
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen
bazı amme alacakları,
Gümrük vergileri ve idari para cezaları,
Sosyal güvenlik primleri,
İl özel idarelerinin 6183 sayılı Kanun kapsamındaki bazı alacakları,
Belediyelerin; vergi, tarifeden doğan ücret ve su bedeli alacakları ile
6183 sayılı Kanun kapsamındaki bazı amme alacakları,
Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su
bedeli alacakları,
TEDAŞ’ın ve hissedarı olduğu elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik
alacakları
5
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN KAPSAMI
ALACAĞIN TÜRÜ AÇISINDAN -III
Kapsama Giren İdari Para Cezaları :
Askerlik Kanunu,
Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (Mülga Kanun dahil),
Karayolları Trafik Kanunu,
Karayolu Taşıma Kanunu,
Milletvekili Seçimi Kanunu,
Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun,
Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun
Nüfus Hizmetleri Kanunu
gereğince verilen idari para cezaları,
6
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN KAPSAMI
ALACAĞIN DÖNEMİ AÇISINDAN
Kanunun 1 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu kapsamına giren;
31.12.2010 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana
dayalı vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere
ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme
zamları,
2010 yılına ilişkin olarak 31.12.2010 tarihinden önce (bu tarih dahil)
tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri,
gecikme zamları,
31.12.2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce, yapılan tespitlere ilişkin
olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları. 7
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN KAPSAMI
ALACAĞIN DÖNEMİ AÇISINDAN - II
Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetlerde:
2009 takvim yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmekte, 2010
takvim yılı vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir.
Aylık beyannameli mükellefiyetlerde;
Kasım/2010 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte, Aralık/2010
vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir
Vergilendirme Dönemi 3 Ay Olan Mükellefiyetlerde;
2010 takvim yılına ilişkin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben ödenmesi gereken geçici
vergilerin 1, 2 ve 3 üncü dönemleri kapsama girmekte, 4 üncü dönemi ise kapsama
girmemektedir.
Vergilendirme Dönemi 15 gün Olan Mükellefiyetlerde;
Örneğin 1-15 Aralık 2010 vergilendirme dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin
özel tüketim vergisinin vergilendirme döneminin bitim tarihi ile beyanname verme süresinin
son günü Aralık/2010 ayına rastladığından kapsama girmekte, 16-31 Aralık 2010
vergilendirme dönemi ise dönemin bitim tarihi Aralık/2010 ayında olmakla birlikte
beyanname verme süresi Ocak/2011 ayına sirayet ettiğinden kapsama girmemektedir.
8
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAMU ALACAKLARININ (BORÇLARININ) YENİDEN YAPILANDIRILMASI
Kesinleşmiş Alacaklar
Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Olan Alacaklar
İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Olan Vergiler
Pişmanlıkla veya Kendiliğinden Yapılan Beyanlar
9
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
10
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (Md. 2)
Kapsama Giren Alacak
Asgari Ödeme Şartı
Tahsilinden Vazgeçilen Kısım
•TAMAMEN VEYA KISMEN ÖDENMEMİŞ VERGİLER,
•BUNLARA BAĞLI GECİKME FAİZİ VE ZAMMI GİBİ FER’İ ALACAKLAR
•VERGİ ASLINA BAĞLI CEZALAR ( VERGİ ZİYAI, KUSUR, AĞIR KUSUR VE KAÇAKÇILIK CEZALARI)
(6111 SK Md. 2/a)
Vergi aslının tamamı ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanacak tutar
Vergi aslına bağlı faiz, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacaklar ve asla bağlı vergi cezaları
11
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR Örnek :
100.000 TL (Vadesinde Ödenmemiş
Vergi Borcu )
100.000 TL (Vergi Ziyaı
Cezası)
10.000 TL (Gecikme
Faizi)
15.000 TL
(Gecikme
Zammı)
8.000 TL (TEFE/ÜFE Oranlarına göre
hesaplanan tutar)
Borçlu; vergi aslı ile birlikte, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı ödemek suretiyle; vergi ziyaı cezası, gecikme faizi ve gecikme zammı borçlarından kurtulacaktır.
12
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
ÖRNEK : 26/12/2008 vadeli 10.000 TL gelir (stopaj) vergisi süresinde
ödenmemiştir.
Vade Tarihi-Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarih
Alacak Tutarı Toplam Gecikme
Zammı Oranı Gecikme
Zammı Tutarı Toplam
TEFE/ÜFE Oranı TEFE/ÜFE Tutarı
26/12/2008 -25/02/2011
10.000 % 52,05 5.205 TL % 16,74 1.674 TL
Ödenmesi Gereken Tutar : 11.674 TL Borç Aslı : 10.000 TL ÜFE’ye göre hesaplanan tutar : 1.674 TL Tahsilinden Vazgeçilen Tutar (GZ) : 5.205 TL
Dolayısıyla, Kanundan yararlanılması suretiyle 15.205 TL yerine, 11.674 TL ödenerek borcun kapatılması mümkündür.
13
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (md.2)
Kapsama Giren Alacak
Asgari Ödeme Şartı
Tahsilinden Vazgeçilen Kısım
BORCUN SADECE VERGİ ASLINA BAĞLI CEZALAR
( VERGİ ZİYAI CEZASI VB.)
VE BU CEZALARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARINDAN İBARET OLDUĞU ALACAKLAR
Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanan tutar
Söz konusu cezaların ve bu cezalara uygulanan gecikme zammının tamamı
14
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR (md.2)
Kapsama Giren Alacak
Asgari Ödeme Şartı
Tahsilinden Vazgeçilen Kısım
VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALAR (USULSÜZLÜKLER, GÜMRÜK İDARİ PARA CEZALARI, İŞTİRAK, TEŞVİK VE YARDIM KAPSAMINDA KESİLEN CEZALAR)
(6111 SK Md. 2/b)
Cezaların %50’si Cezaların %50’si
15
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
16
Ba ve Bs FORMU VERİLMEMESİ HALİNDE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI
Vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarında 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce
yapılan tespitlere ilişkin olarak kesilen ve Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla; kesinleştiği
halde ödenmemiş ya da ödeme süresi geçmemiş, dava açılmış veya dava açma süresi
geçmemiş ya da tespit edildiği halde ceza ihbarnameleri düzenlenmemiş veya düzenlendiği
halde tebliğ edilmemiş olanlar kapsam dahilindedir.
Örneğin; Kasım/2010 dönemine ait olup 31/12/2010 tarihi saat 00:00'a kadar elektronik
ortamda verilmesi gereken mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim formu (Form Ba) ile mal
ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim formunun (Form Bs) bu tarihte verilmemesine ilişkin
tespitler en erken bu tarihin bittiği 00:00 saatinden sonra dolayısıyla 1/1/2011 tarihinde
yapılabileceğinden, bu tespitlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları Kanun
kapsamına girmemektedir.
Kasım/2010 döneminden önceki dönemlere ait söz konusu bildirimler nedeniyle
kesilecek cezalar ise Kanun kapsamına girmektedir.
Bu dönemlere ilişkin olarak kesilen ve kesinleşmiş özel usulsüzlük cezaların %50’si ile
Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutarın,
Ba ve Bs formu verilmemesi nedeniyle dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş özel
usulsüzlük cezalarında ise %25’nin ( Terkin kararı var ise % 10’unun) ödenmesi koşuluyla
bakiye tutarın tahsilinden vaz geçilir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ VEYA
DAVA SAFHASINDA
OLAN ALACAKLAR
17
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3)
Kanunun 3 üncü maddesinde Kanunun yayımlandığı tarih itibariyle kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan amme alacaklarının yapılandırılması ile ilgili hükümlere yer verilmiştir. Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda; Dava açma süresi geçmemiş alacaklar,
Uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış ancak, dava açma süresi geçmemiş alacaklar,
İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış alacaklar,
Bölge İdare Mahkemeleri veya Danıştay nezdinde itiraz veya temyiz süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyize başvurulmuş, karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan alacaklar.
18
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3)
İLK DERECE MAHKEMESİNDE DAVA AÇILMIŞ VEYA DAVA AÇMA SÜRESİ GEÇMEMİŞ VERGİLER (Md. 3/1)
Asgari Ödeme Şartı Tahsilinden Vazgeçilen Kısım
Vergilerin/gümrük vergilerinin
% 50 si ile Kanunun
yayımlandığı tarihe kadar
TEFE/ÜFE aylık oranı esas
alınarak bu tutar üzerinden
hesaplanacak tutar
Vergilerin/gümrük vergilerinin %
50’si ile bunlara bağlı faiz, gecikme
faizi, gecikme zammı ve asla bağlı
olarak kesilen vergi cezaları/idari
para cezaları ile bu cezalara bağlı
gecikme zamlarının tamamı
19
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3)
İTİRAZ VEYA TEMYİZ SÜRELERİ GEÇMEMİŞ YA DA İTİRAZ VEYA TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMUŞ YA DA KARAR DÜZELTME TALEP SÜRESİ GEÇMEMİŞ VEYA KARAR DÜZELTME YOLUNA BAŞVURULMUŞ ALACAKLAR (MD. 3/2)
ALACAĞIN DURUMU ASGARİ ÖDEME ŞARTI TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM
VERİLMİŞ EN SON KARARIN TERKİN KARARI OLMASI HALİNDE
(6111 SK. Md. 3/2-a )
Vergilerin % 20 si ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar
Vergilerin % 80’i ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı
VERİLMİŞ EN SON KARARIN TASDİK VEYA TADİLEN TASDİK KARARI OLMASI HALİNDE
( Md. 3/2-b )
Tasdik edilen vergilerin tamamı ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar
Tasdik edilen vergilere bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı
VERİLMİŞ EN SON KARARIN BOZMA KARARI OLMASI HALİNDE
( MD. 3/2-b , 3/1)
Vergilerin % 50 si ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar
Vergilerin % 50’si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı 20
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3) İTİRAZ VEYA TEMYİZ SÜRELERİ GEÇMEMİŞ YA DA İTİRAZ VEYA TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMUŞ YA DA KARAR DÜZELTME TALEP SÜRESİ GEÇMEMİŞ VEYA KARAR DÜZELTME YOLUNA BAŞVURULMUŞ ALACAKLAR (MD. 3/2)
ALACAĞIN DURUMU ASGARİ ÖDEME ŞARTI TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM
VERİLMİŞ EN SON KARARIN KISMEN ONAMA KISMEN BOZMA KARARI OLMASI HALİNDE, ONANAN KISIM İÇİN
( MD. 3/2-b )
Onanan vergilerinin tamamı ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar
Onanan vergilere bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı
VERİLMİŞ EN SON KARARIN KISMEN ONAMA KISMEN BOZMA KARARI OLMASI HALİNDE, BOZULAN KISIM İÇİN
( MD. 3/2-b; 3/1 )
Bozulan vergilerin % 50 si ile TEFE/ÜFE aylık oranı esas alınarak bu tutar üzerinden hesaplanacak tutar
Bozulan vergilerin/% 50’si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı
21
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN
YAYIMLANDIĞI
TARİH
(25 ŞUBAT)
İTİBARIYLA
3/(1) md.
hükmü
uygulanır
İlk derece
yargı mercii
nezdinde
dava açılmış
Dava açma
süresi
geçmemiş
İkmalen, re’sen
veya idarece
yapılmış vergi
tarhiyatı için
KANUNUN YAYIMLANDIĞI
TARİHTEN
(25 ŞUBAT)
ÖNCE
VERİLMİŞ EN
SON KARAR
Terkin kararı
Vergi aslının % 50’si,
güncelleme oranına göre
hesaplanan tutar, vergi
aslına bağlı olmayan
cezaların % 25’i ödenir
Tasdik veya tadilen
tasdik kararı
Bozma kararı
Tarhiyata ilişkin
olarak; kısmen
onama, kısmen
bozma kararı
Vergi aslının % 20^si güncelleme oranına göre
hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan
cezaların % 10’u ödenir.
3/(2-a) md.
hükmü uygulanır
3/(2-b) md.
hükmü uygulanır
3/(2) md.
hükmü uygulanır
3/(2) md.
hükmü
uygulanır
Tasdik edilen verginin % 100’ü, güncelleme
oranına göre hesaplanan tutar, vergi aslına
bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenir.
Vergi aslının % 50’si, güncelleme oranına göre
hesaplanan tutar, vergi aslına bağlı olmayan
cezaların % 25’i ödenir.
onanan kısım
için
bozulan kısım
için
Onanan vergi aslının % 100’ü,
güncelleme oranına göre
hesaplanan tutar, vergi aslına
bağlı olmayan cezaların % 25’i
ödenir.
Vergi aslının % 50’si, güncelleme
oranına göre hesaplanan tutar,
vergi aslına bağlı olmayan
cezaların % 25’i ödenir.
DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR (ÖZET TABLO) 22
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR (md.3)
SADECE VERGİ CEZALARINA İLİŞKİN DAVA AÇILMIŞ OLMASI HALİNDE;
ALACAĞIN DURUMU ASGARİ ÖDEME
ŞARTI
TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN
KISIM
Sadece vergi Aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarından vergi mahkemelerinde açılan dava safhasında olanlarda (Md. 3/3-a )
Vergi Aslının Tamamen ödenmiş Yada 6111 SK ‘na
Göre Yapılandırılmış Olması Şartıyla
Cezanın ve gecikme
zamlarının tamamı
Asla bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarından vergi mahkemelerinde açılan dava safhasında olanlarda (Md. 3/3-b )
Cezanın % 25’i Cezanın % 75’i
Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından terkin kararı verilmiş olan vergi cezalarında (Md. 3/3-b )
Cezanın % 10’u Cezanın % 90’ı
Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve yargı tarafından tasdik kararı verilmiş olan vergi cezalarında (Md. 3/3-b )
Tasdik Edilen Cezanın % 25’i
Cezanın % 75’i
23
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN
YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER
Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; Kanunun
yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (2 Mayıs 2011) ilgili
idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Kanun kapsamında hesaplanan toplam tutarın başvuru süresinde
tamamen veya ilk taksiti Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü
aydan (Mayıs 2011) başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami
onsekiz eşit taksitte ödenmesi gerekir.
Taksitle yapılacak ödemelerde Kanun maddesine göre hesaplanan tutar;
1) 12 ay ( 6 taksit) için…..…1,05,
2) 18 ay (9 taksit) için…..….1,07,
3) 24 ay (12 taksit) için….…1,10,
4) 36 ay (18 taksit) için….…1,15,
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle
ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır
24
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN
YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER - II
25
Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için Kanundan yararlanma
talebinde bulunmaları halinde, her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvurmaları
gerekmektedir.
Madde hükümlerinden yararlanılması için madde kapsamına giren alacaklara karşı
dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması
şarttır.
Vergi dairesinden vergi mevzuatı gereği iade alacağı bulunan borçlular Kanun
kapsamında ödenecek olan borca mahsubunu talep edebileceklerdir. Borçluların
mahsup talepleri sadece kendi borçlarıyla sınırlı olacaktır.
Kredi kartıyla son taksiti de içerecek şekilde ödeme yapılması halinde; Kredi kartıyla
yapılan ödemelerin ilişkin olduğu motorlu taşıtların satış ve devrine ait ilişik kesme
belgesi verilebilecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
26 26
6111 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, Kanuna göre ödenecek
alacaklarla ilgili olarak tatbik edilen hacizlerin yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacağı ve
buna isabet eden teminatların iade edileceği hükme bağlanmıştır.
6111 sayılı Kanuna göre başvuruda bulunan ve borçları Kanuna göre taksitlendirilen
mükellefler tarafından, vergi borçlarının olup olmadığına dair yazı istenilmesi halinde
taksitlendirme ihlal edilmediği sürece bu borçları için vadesi geçmiş borcun
bulunmadığına dair yazı verilecektir.
Borçlu tarafından Kanun kapsamında yapılan ödemelerin kredi kartı kullanılmak
suretiyle yapılması durumunda borç kredi kartı ile ödeme işleminin gerçekleştiği anda
ödenmiş olacağından, bu şekilde yapılmış olan ödemeler yönünden de varsa ödenen
alacaklara ilişkin tatbik edilmiş hacizler ödeme nispetinde kaldırılacak ve alınmış
teminatlar iade edilecektir.
KESİNLEŞMİŞ VE KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLARIN
YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER - II
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
27 27
DAVA SAFHASINDAKİ TARHİYATLAR İÇİN 25.02.2011
TARİHİNDEN ÖNCE ÖDEME YAPILMIŞ OLMASI HALİ
Madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin, vergi
mahkemeleri nezdinde devam eden dava sırasında vergilerini tahakkuk etmeden
önce ödemiş olmaları halinde, tahsil edilen bu tutarlar Kanunun 21 inci maddesine
dayanılarak 3 üncü madde hükmüne göre ödenmesi gereken vergi ve TEFE/ÜFE
tutarına mahsup edilecek, kalan tutar 6183 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi de
gözönünde bulundurularak red ve iade edilecektir.
Ayrıca, Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi hükmü gereğince
ilk derece mahkemesince verilen kararın bozulması nedeniyle yeniden karar
verilmek üzere mahkemesine iade edilmiş davalara konu alacaklar için bu
maddeden yararlanılmak üzere yapılan başvurular üzerine alacaklar, yukarıda
açıklandığı şekilde yapılandırılacak ve bu alacaklara karşılık Kanunun yayım
tarihinden önce tahsil edilmiş tutarlar da madde hükmüne göre ödenmesi gereken
tutarlara mahsup edilerek bakiyesi red ve iade edilebilecektir.
Ancak Maliye İdaresinin görüşü Danıştay veya Bölge İdare Mahkemesi
safhasında olan tarhiyatlar için Kanunun yayım tarihinden önce tahsil edilmiş
tutarların red ve iade edilmeyeceği şeklindedir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
28
KESİNLEŞMİŞ/KESİNLEŞMEMİŞ ALACAKLAR
(SÜRESİNDE ÖDEME YAPILMAMASI)
Ödenmesi gereken taksitlerin bir takvim yılında en fazla iki defa
ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen bu
tutarların son taksidi izleyen ayın sonuna kadar her ay ve kesri için
ayrı ayrı gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı
ile birlikte ödenmesi halinde, kanun hükümlerinden yararlanmanın
devamı sağlanmaktadır.
Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen
şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin
süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde Kanun
hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
29
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
(SÜRESİNDE ÖDEME YAPILMAMASI) Geçmiş borçlarını ödemek amacıyla yapılandırma talebinde bulunan
mükelleflerin, taksit ödeme süresince verilen beyannameler üzerine tahakkuk
eden yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar
(stopaj vergisi), katma değer vergisi ve özel tüketim vergisini çok zor durum
olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik
ödemeleri halinde Kanun maddesi hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına
ilişkin kalan taksitler için haklarını kaybedeceklerdir. ( 6111 SK. Md. 3/9 )
Hesaplanan alacak ve TEFE/ÜFE tutarı kredi kartı ile ödenebilecektir. Kredi
kartı ile yapılan ödeme tarihinden itibaren Kanunun 3 üncü maddesinin
dokuzuncu fıkrasında yer alan taksit ödeme süresince beyan üzerine tahakkuk
eden vergilerin vadesinde ödenme şartı aranılmayacaktır.
Ancak yıllık gelir veya kurumlar vergilerinin, gelir (stopaj) vergisi, kurum
(stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisinin % 10’unu
aşmamak üzere 5 liraya (bu tutar dahil) kadar eksik ödenmesi Kanun
hükümlerini ihlal sayılmayacaktır.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İNCELEME VE TARHİYAT
SAFHASINDA BULUNAN
İŞLEMLER
30
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN
İŞLEMLER
Kanunun 4. maddesinde Kanunun yayımlandığı tarih
(25 ŞUBAT 2011) itibariyle “inceleme ve tarhiyat
safhasında olan vergiler” yönünden, inceleme ve
tarhiyat işlemlerinin tamamlanmasında sonra ortaya
çıkacak olan vergi, vergi cezaları ve gecikme faizinin
yapılandırılmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
31
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER
Bu madde uygulamasında incelemeye başlama;
Kanunun yayımlandığı tarihten önce mükellefler nezdinde; vergi
incelemesine başlanıldığı hususunun bir tutanağa bağlanması,
Vergi incelemesi yapılmak üzere mükellefin yazı ile davet edilmesi,
Kanuni defter ve belgeleri isteme yazısının tebliğ edilmiş olması,
Matrah tesisine yönelik tutanak düzenlenmesi,
Kanuni defter ve belgelerin incelenmek üzere vergi incelemesine
yetkili olanlara ibraz edilmiş olması,
hallerini kapsar.
32
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER
Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan
vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine Kanunun matrah ve vergi
artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilir.
Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra; ihbarnamenin tebliğ tarihinden
itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin
tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit
taksitte ödenmesi şartıyla borç aşağıdaki gibi yeniden yapılandırılır.
33
ASGARİ ÖDEME ŞARTI TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN KISIM
İnceleme ya da takdir sonucuna göre tarh
edilen vergi aslının %50’si ile Kanunun
yayımlandığı tarihe kadar (25 ŞUBAT 2011)
TEFE/ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak
hesaplanacak faiz ve bu tarihten ihbarnamenin
tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin
bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi
Vergi aslının %50’si ve buna bağlı olarak
hesaplanan gecikme faizi, gecikme zammı
ve vergi cezaları ile vergi cezaları ve vergi
cezalarına uygulanan gecikme zamları
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalarda (iştirak
dahil) Cezanın %25’i
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalarda
(iştirak dahil) Cezanın % 75’i
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER
Örneğin; 03.01.2011 tarihinde başlanılan vergi incelemesine ilişkin
olarak tarh edilen vergi ve kesilen cezalar mükellefe 21.08.2011
tarihinde tebliğ edilir ise 20.09.2011 tarihine kadar başvuruda
bulunulması gerekmektedir.
İnceleme sonucunda tarh edilen verginin yarısı ile birlikte
hesaplanacak gecikme faizi ve gecikme zammının toplam tutarının ilki
Eylül 2011 ayından başlamak üzere ikişer aylık altı taksitle ödenmesi
gerekmektedir.
34
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
35
PİŞMANLIKLA YAPILAN BEYANLAR (md.5)
31/12/2010 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak
Kanunun yayımlandığı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna
kadar (02 MAYIS 2011) Vergi Usul Kanununun 371 inci
maddesine göre beyan edilen matrahlar üzerinden;
Tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile,
Hesaplanacak pişmanlık zammı yerine Kanunun yayımlandığı
tarihe kadar ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutarın,
Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar
(02 MAYIS 2011) başvuruda bulunarak ödenmesi şartıyla,
pişmanlık zammı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden
vazgeçilecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KENDİLİĞİNDEN YAPILAN BEYANLAR (md. 5)
31/12/2010 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak Kanunun
yayımlandığı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar Vergi Usul
Kanununun 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasına göre
kendiliğinden verilen beyannameler üzerinden;
Tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile,
Hesaplanacak gecikme faizi yerine Kanun’un yayımlandığı tarihe
kadar ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak
tutarın,
Kanunun yayımlandığı ikinci ayın sonuna kadar (02 MAYIS 2011)
başvuruda bulunarak ödenmesi şartıyla, gecikme faizi ile vergi
cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
36
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
37
MATRAH VE VERGİ
ARTIRIMI
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
• Hangi Vergiler İçin Matrah Artırımından Yararlanılabilir ?
VERGİ TÜRÜ VERGİLENDİRME DÖNEMİ
* GELİR VERGİSİ 2006, 2007, 2008 ve 2009
* KURUMLAR VERGİSİ 2006, 2007, 2008 ve 2009
* GELİR VERGİSİ STOPAJI
(GVK; md. 94/ 1,2,3,5,11,13)
2006, 2007, 2008 ve 2009
Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler
* KURUMLAR VERGİSİ STOPAJI
(KVK; md. 15/1-a,b, md.30/1-a)
2006, 2007, 2008 ve 2009
Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler
* KATMA DEĞER VERGİSİ 2006, 2007, 2008 ve 2009
Yıllarına İlişkin Tüm Dönemler
38
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Matrah / Vergi artırımından yararlanan mükellefler nezdinde, matrah / vergi artırımı talebinde
bulundukları vergilendirme dönemleri ve vergi türleri itibarıyla daha sonraki dönemlerde
vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamayacaktır. ANCAK;
Gelir ve kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunan mükelleflerin; stopaj iadesi ile
ilgili taleplerine ilişkin,
Katma değer vergisi için matrah artırımında bulunan mükelleflerin; artırım talebinde
bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım
talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden KDV yönünden ve artırım
talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran
işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili,
Tasfiye halinde bulunan kurumların tasfiye dönemlerine ilişkin yıllar için matrah
artırımında bulunmaları, tasfiye bitiş beyannamesinin verilmesi üzerine 5520 sayılı Kanunun
17 nci maddesinin sekizinci fıkrası hükmüne göre yapılacak olan, inceleme ve tarhiyat hakkı
saklıdır.
Artırımda bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak
artırımda bulunulan dönemler için “Sonraki Dönemlere Devreden KDV” yönünden vergi
incelemesi yapılabilecektir. Bu incelemelerde artırımda bulunulan dönemler için tarhiyat
önerilemeyecek, elde edilen bulgular artırımda bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için
kullanılabilecektir.
39
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Matrah / Vergi Artırımı Uygulamasından
Yararlanabilecek Olan Mükellefler Kimlerdir?
Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi vermek
mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi
mükellefleri,
Katma değer vergisi mükellefleri,
Bazı ödemelere ilişkin olarak gelir veya kurumlar
vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar.
40
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
41 41
Matrah / Vergi Artırımı Uygulamasında Özellikli Durumlar
Vergi matrahlarının takdiri için takdir komisyonlarına sevk edilmiş bulunan
mükellefler ile haklarında vergi incelemesine başlanılmış olan mükellefler de
matrah artırımından faydalanabileceklerdir.
Vergiye tabi faaliyet ve gelirleri bulunduğu halde mükellefiyet tesis ettirmemiş
ve dolayısıyla hiç beyanname vermemiş olanlar da matrah artırımı
hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar, komandit şirketlerde komandite
ortaklar, adi komandit şirketlerde komanditer ortaklar, yıllık gelir vergisi
beyannamesi vermek zorunda bulunduklarından, bu mükellefler de anılan yıllar
için matrah artırımından yararlanabileceklerdir.
Zarar beyan eden veya hiç beyanname vermemiş olan mükellefler de matrah
artırımı yapabileceklerdir.
213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki “defter, kayıt ve
belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar
koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini
tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler”, matrah artırımı
hükümlerinden yararlanamazlar.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI Matrah artırımında bulunacak olan mükelleflerin, yıllık gelir vergisi, kurumlar vergisi ve
katma değer vergisi beyannameleri ile vergi stopajlarına ilişkin muhtasar beyannamelerini
vermiş oldukları vergi dairelerine 02.05.2011 tarihine kadar dilekçe ile başvurmaları
gerekmektedir.
Beyannamelerini elektronik ortamda verme zorunluluğu olan mükellefler matrah ve vergi
artırımı başvurularını da elektronik ortamda yapacaklardır. 6111 Sayılı Kanuna ilişkin
Tebliğin yayımlanmasından önce mükellefiyeti sona erenler ile hakkında mükellefiyet tesis
edilmemiş olanların, 6111 sayılı Kanun kapsamında verilecek söz konusu bildirimleri
elektronik ortamda gönderme zorunlulukları bulunmamaktadır.
6111 sayılı Kanun kapsamındaki 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarında gelir, kurumlar veya
katma değer vergileri ile muhtasar beyanname yönünden değişik vergi dairelerinin mükellefi
olanlarca, matrah ve vergi artırımına ilişkin bildirimlerin, en son mükellefiyetleri bulunan
vergi dairelerine verilmesi gerekmekte olup, bu bildirimlere dayanılarak tarh edilecek
vergiler hakkında söz konusu vergi daireleri tarha yetkili kılınmıştır.
Öte yandan, vergi artırımı kapsamına giren dönemler için muhtasar beyanname yönünden
merkez veya şubeleri için ayrı ayrı mükellefiyetleri bulunan ve vergi artırımından
yararlanmak isteyen mükelleflerin, merkez ve her bir şube için ayrı ayrı vergi artırımında
bulunmaları gerekmektedir.
42
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Gelir Vergisinde Matrah Artırımı
2006, 2007, 2008 ve 2009 takvim yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamelerinde vergiye tabi gelir (matrah) beyan eden gelir vergisi mükelleflerinin bu yıllara ilişkin vergi matrahlarının asgari;
• 2006 yılı için .......................... %30,
• 2007 yılı için .......................... %25,
• 2008 yılı için .......................... %20,
• 2009 yılı için .......................... %15,
oranlarında artırılması gerekmektedir.
43
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Gelir Vergisinde Matrah Artırımı - II İlgili yıllarda zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle
matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması halleri de dahil
olmak üzere anılan yıllara ilişkin olarak artırılan matrahların asgari tutarları
aşağıdaki gibi olmalıdır.
YIL ASGARİ MATRAH TUTARLARI (TL)
Bilanço Esası
& Serbest
Meslek
Erbabı
İşletme
Hesabı
Esası
Basit Usul GMSİ
Ücret
M.S.İ.
Sair Kazanç
ve irat
2006 9.550 6.370 955 1.910 6.370
2007 10.320 6.880 1.032 2.064 6.880
2008 11.220 7.480 1.122 2.244 7.480
2009 12.230 8.150 1.223 2.446 8.150
44
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Gelir Vergisinde Matrah Artırımı - III
45
Ticari veya zirai kazancı bilanço esasına veya işletme hesabı esasına göre
tespit edilen gelir vergisi mükellefleri ile serbest meslek erbabının,
beyannamelerinde diğer gelir unsurlarının bulunması halinde söz konusu
mükelleflerin durumlarına göre kendileri için belirlenmiş asgari matrahları
dikkate almak suretiyle matrah artırımında bulunmaları yeterli olup, diğer
gelir unsurları için ilave yapmayacaklardır.
Ticari kazancı basit usulde tespit edilmekle birlikte, bu kazancının yanında
beyannamelerinde vergiye tabi başka gelir unsurları beyan eden mükellefler
de işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenen asgari
matrahları esas alacaklardır.
Verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamesinde birden fazla gelir unsuru
bulunan mükellefler, matrah artırımlarını yıllık beyannamelerinde yer alan
toplam matrah üzerinden yapacaklar, gelir unsurlarının bir kısmı itibarıyla
artırımda bulunmayacaklardır.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Örnek :
İşletme hesabı esasında
vergilendirilen Bay (A)’nın 2006 -
2009 dönemlerine ilişkin beyan
durumu aşağıdaki gibidir.
2006 …… 100.00 TL kâr
2007 …… 20.00 TL kâr
2008 …… 10.000 TL zarar
2009 …… 60.000 TL kâr
Çözüm:
Bu verilere göre mükellefin ilgili yıllarda
artırması gereken gelir vergisi matrah
tutarları aşağıdaki gibidir:
2006 …… %30 …… 30.000 TL
2007 …… %25 …… 50.000 TL
2008 …… %- …… 7.480 TL
2009 …… %15 …… 9.000 TL
Mükellef ilgili yılların tamamı için matrah
artırımında bulunabileceği gibi, bu yılların
bir veya birkaçı için de matrah artırımında
bulunabilir.
Artırılan matrahlar üzerinden Kanunda
belirtilen oranda hesaplanan verginin, yine
Kanunda belirtilen süre ve şekillerde
ödenmesi gerekmektedir.
46
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Kurumlar Vergisinde Matrah Artırımı 6111 Sayılı Kanunun Matrah Artırımına İlişkin hükümlerinden yararlanmak
isteyen kurumlar vergisi mükelleflerin 2006, 2007, 2008 ve 2009 takvim yıllarına
ilişkin olarak verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan ettikleri
matrahlarını aşağıdaki tabloda belirtilen asgari matrah tutarlarından az
olmamak üzere belirlenen oranlarda artırmaları gerekmektedir. Bu yıllarda
zarar beyan eden veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrahı oluşmayan ya da
hiç beyanname vermeyen mükelleflerde matrahlarını anılan yıllara ilişkin olarak
belirlenen asgari tutarlarda artırarak uygulamadan yararlanabilecektir.
DÖNEM MATRAH ARTIRIM
ORANI (%)
ASGARİ MATRAH
TUTARLARI
2006 % 30 19.110 TL
2007 % 25 20.650 TL
2008 % 20 22.440 TL
2009 % 15 24.460 TL 47
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Gelir ve Kurumlar Vergisinde Artırılan Matrahlar Üzerinden Hesaplanacak
Verginin Oranı (% 20)
Öte yandan, matrah artırımında bulunmak istedikleri yıllara ilişkin yıllık gelir veya
kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş ve bu beyannameler
üzerinden anılan beyannamelere ilişkin damga vergisi de dahil olmak üzere tahakkuk
eden vergilerin tamamını süresinde ödemiş bulunan gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin, bu vergi türlerine ilişkin olarak herhangi bir dönem için 6111 sayılı
Kanunun 2 ve 3 üncü maddeleri hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla,
Kanunun 6 ncı madde hükmüne göre artırdıkları matrahlara % 20 yerine %15 vergi oranı
uygulanmak suretiyle ödenecek vergi tutarı hesaplanacaktır.
% 15 oranının belirlenmesinde, maddede öngörülen şartların her yıl için ayrı ayrı dikkate
alınması gerekmektedir.
Mükellefin gelir ve kurumlar vergisi beyannamesini kanuni süresinden sonra pişmanlık
hükümlerine göre veya kendiliğinden düzeltme beyannamesi vermesi de artırılan
matraha %15 oranının uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin süresinde vermiş oldukları yıllık
beyannamelerde, zarar beyan edilmiş olması veya ilgili kanunlarında yer alan istisna
uygulaması, indirim ve mahsuplar nedeniyle ödenecek vergi çıkmamış olması
durumunda da bu mükelleflerce artırılan matrahlara da % 15 vergi oranı uygulanmak
suretiyle ödenecek vergi hesaplanacaktır. 48
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Örnek :C Ltd. Şti.’nin 2006-2009 dönemlerine ilişkin beyan durumu aşağıdaki gibidir.
Mükellef, ilgili yıllara ait kurumlar vergisi beyannamelerini süresinde vermiş ve hesaplanan
vergiyi süresinde ödemiştir.
Çözüm: Bu verilere göre mükellefin ilgili yıllarda artırması gereken kurumlar vergisi matrah
tutarları aşağıdaki gibidir:
49
YILLAR MALİ KAR/ZARAR DURUMU
2006 1.000.000 TL kâr
2007 500.000 TL zarar
2008 600.000 TL zarar
2009 125.000 TL zarar
YILLAR ARTIRIM
(%)
ARTIRILAN
MATRAH (TL)
ÖDENECEK
VERGİ (TL)
2006 % 30 300.000 45.000
2007 % 25 20.650 3.097
2008 % 20 22.440 3.366
2009 % 15 24.460 3.669
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Kıst Dönem Faaliyette Bulunan Mükelleflerin Bu Dönemlere İlişkin
Olarak Artıracakları Matrahların Tespiti :
Kanun kapsamında matrah artırımında veya beyanında bulunacak
mükelleflerin, matrah artırımında veya beyanında bulundukları
yıllarda (işe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle) kıst dönemde
faaliyette bulunmuş olmaları halinde, ilgili yıllar için belirlenen ve
yukarıda açıklanan asgari matrahlar faaliyette bulunulan ay sayısı
(ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanır.
Örneğin,
21.07.2007 yılında işe başlayan bir kurumlar vergisi mükellefinin
ilgili dönemde matrah beyan etmemesi halinde, ilgili dönem için
uygulanacak asgari matrah artırımı tutarı, 2007 yılı için geçerli olan
20.650 TL’nin (6/12’si) yarısı (10.325 TL) olarak uygulanacaktır.
50
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Matrah Artırımında Bulundukları Yıllara Ait Zararların İzleyen Yıl Karlarından Mahsup Edilmesi Mümkün Müdür?
“Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında
bulundukları yıllara ait zararların %50’si, 2010 ve izleyen yıl
karlarından mahsup edilmez.”
Bu hükme göre, mükellefler, matrah artırımında bulundukları yıllara
ait olup indirim konusu yapılamamış geçmiş yıl zararlarının yarısını,
2010 ve müteakip yıl karlarından mahsup edemeyeceklerdir.
Söz konusu zararların diğer yarısı ise, Gelir ve Kurumlar Vergisi
Kanununun ilgili maddelerinde yer alan esaslar çerçevesinde
mahsup edilmeye devam edilecektir.
51
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
52
Örnek: Kurumlar vergisi mükellefi (A) A.Ş., 2006-2009 yılları faaliyet
sonuçları aşağıdaki gibidir. Mükellef, 2008 yılında beyan ettiği kar
tutarından 2006 ve 2007 yıllarından devreden geçmiş yıl zararlarını
mahsup etmiştir.
Söz konusu mükellefin 2006, 2007, 2008 ve 2009 yılları için matrah
artırımından yararlandığı durumda 2010 ve müteakip yıllarda mahsup
edebileceği geçmiş yıl zarar tutarı 2007 yılından devreden (1.000 / 2 =)
500 TL, 2009 yılından devreden (15.000 / 2 =) 7.500 TL olmak üzere
toplam 8.000 TL olacaktır.
YILLAR MALİ KAR/ZARAR DURUMU
2006 10.000 TL zarar
2007 12.000 TL zarar
2008 21.000 TL kâr
2009 15.000 TL zarar
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Mükellefler Artırdıkları Matrahlar Üzerinden, Daha Önce
Tevkif Suretiyle Ödemiş Oldukları Vergileri Mahsup
Edebilecekler midir?
Mükelleflerin matrah veya vergi artırımında bulundukları yıllara ilişkin olarak
daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergileri, matrah ve vergi artırımı
nedeniyle ödeyecekleri vergilerden mahsup etmeleri mümkün değildir.
Bu kapsamda, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2006, 2007, 2008 ve
2009 yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir ve kurumlar vergisi
beyannamelerinde beyan ettikleri yıllara sari inşaat ve onarma işine ait
istihkaklarından kesilen vergilerin beyannamede mahsubu sonucu vergi iade
haklarının doğması ve bu mükelleflerin de anılan yıllarla ilgili olarak matrah ve
vergi artırımında bulunmaları halinde, iadesi gereken bu vergilerin,
mükelleflerin matrah ve vergi artırımı nedeniyle ödeyecekleri vergilerden
mahsubu mümkün değildir. Ancak, 2010 yılı beyanından doğan stopaj
iadesinin mahsubunun mümkün olduğunu düşünüyorum.
53
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
54 54
YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARIM İŞİ YAPAN MÜKELLEFLERİN DURUMU
Yıllara sari inşaat ve onarım işi yapan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri,
bu faaliyetleri dolayısıyla 2006, 2007, 2008 ve 2009 yılları için 6111 sayılı Kanunun
matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
Yıllara sari inşaat ve onarım işi bulunan mükellefler, her bir inşaat itibarıyla işin
bittiği yıl esas alınmak suretiyle 6111 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi
artırımında bulunabileceklerdir.
Öte yandan, önceki yıllarda başlayan, ancak 2010 yılında bitmiş veya halen
devam etmekte olan, yıllara sari inşaat ve onarım işleri için gelir vergisi
mükellefleri Mart 2011, kurumlar vergisi mükellefleri Nisan 2011 ve müteakip
yıllarda beyanda bulunması gerektiğinden bu iş için 6111 sayılı Kanunun matrah
ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanma imkanı bulunmamaktadır.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM • Kanunun 7 nci maddesinde; katma değer vergisi mükelleflerinin 2006, 2007,
2008 ve 2009 yılları için maddede belirtildiği şekilde vergi artırımında bulunmayı kabul etmeleri halinde, artırımda bulundukları dönemler için haklarında vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacağı hükme bağlanmıştır.
• Vergi artırımında bulunulan yıla ait vergilendirme dönemlerinin tamamında katma değer vergisi beyannamesini vermiş olan katma değer vergisi mükellefleri, ilgili yıllarda her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazı kayıtla verilenler dahil) Katma Değer Vergisi beyannamelerinde hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden;
2006 yılı için …………….% 3
2007 yılı için …………….% 2,5
2008 yılı için.…………….% 2
2009 yılı için.…………….% 1,5
• oranında hesaplanacak katma değer vergisini, ödemeyi kabul etmeleri halinde vergi artırımı hükümlerinden faydalanabileceklerdir.
Hesaplanan KDV,
indirimlerden önceki
vergi tutarıdır.
55
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Katma Değer Vergisi Artırımı
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendi ve geçici 17 nci maddelerine göre tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimleri bulunan mükelleflerde, tecil edilen vergiler, ilgili dönem beyannamesinde yer alan hesaplanan katma değer vergisinden düşülecek ve yıllık toplama dahil edilmeyecektir.
2 No.lu KDV beyannameleri için 6111 sayılı Kanunun 7 nci maddesi hükmünden yararlanılması mümkün değildir. Bu çerçevede, 2 No.lu KDV Beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergiler, satıcılar tarafından yıllık toplama dahil edilmeyeceği gibi, alıcılar tarafından da yıllık toplama dahil edilmeyecektir.
İhtirazı kayıtla verilen beyannamelerde yer alan hesaplanan KDV tutarları, yukarıda
belirtilen yıllık hesaplanan KDV toplamına dahil edilecektir.
İkmalen, re’sen veya idarece Kanunun yayımlandığı tarihten önce yapılıp kesinleşen
tarhiyatlar, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır.
Mükelleflerin, artırıma esas alınan ilgili yılların vergilendirme dönemlerinin tamamı için
artırımda bulunmaları gerekmektedir. Seçimlik hak sadece artırımda bulunulacak yılın
seçiminde söz konusudur. Yani bir yıla ilişkin olarak katma değer vergisi yönünden vergi
artırımına karar verilmiş olması halinde bu yıla ait tüm vergilendirme dönemleri itibariyle
artırımında bulunulması gerekmekte olup, kısmi bir artırıma gidilemeyecektir.
56
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Katma Değer Vergisi Artırımı
Örnek : (D) Ticari İşletmesi 2007 yılına ait KDV beyannamelerinin tamamını
vermiş olup, bu yılda toplam 1.000.000 TL hesaplanan KDV beyan etmiştir.
Çözüm: Örnekteki verilere göre; mükellef, hesaplanan KDV üzerinden %2,5
oranında hesaplanacak KDV’yi beyan ederek, Kanunda belirtilen süre ve şekilde
ödemesi halinde matrah artırımı hükümlerinden yararlanabilecektir. Buna göre
artırılması ve ödenmesi gereken KDV tutarı 25.000 TL’dir.
57
6111 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin yedinci fıkrasına göre, vergi artırımı
sonucu ödenen KDV, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider
veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamaz.
Ayrıca bu tutarlar, KDV beyannamelerine indirim olarak ithal edilemeyeceği
gibi, 1 No.lu KDV beyannamelerine göre ortaya çıkan “Ödenmesi Gereken
KDV” tutarlarından da indirilemez. Ödenen bu tutarların herhangi bir şekilde
iade edilmesi de mümkün değildir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Faaliyette Bulundukları Halde, İlgili Takvim Yılı İçinde Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin Tamamını Vermeyen Mükellefler De Vergi Artırımından Yararlanabilecekler Midir?
Bir takvim yılı içinde en az 3
döneme ait katma değer vergisi
beyannamesi veren mükelleflerin
durumu :
Bu durumda; verilmiş olan
beyannamelerde yer alan
hesaplanan katma değer vergisi
tutarları toplanacak ve beyanname
verilen dönem sayısına bölünmek
suretiyle aylık ortalama hesaplanan
katma değer vergisi tutarı
bulunacaktır. Bulunan bu ortalama
tutar, 12 ile çarpılmak suretiyle 1
yıla iblağ edilerek ( tamamlanarak )
vergi artırımına esas olacak “yıllık
hesaplanan katma değer vergisi”
tutarına ulaşılacaktır.
Vergi artırımı talebinde bulunulan
yılda hiç katma değer vergisi
beyannamesi vermeyen veya en
fazla 2 dönemde beyanname veren
mükelleflerin durumu :
Bu kapsama giren mükelleflerin
katma değer vergisi matrah artırımı
hükümlerinden yararlanabilmeleri
için, aynı yıla ilişkin gelir veya
kurumlar vergisi yönünden de
matrah artırımında bulunmaları ve
artırdıkları gelir veya kurumlar
vergisi matrah tutarı üzerinden %18
oranında hesaplanacak katma değer
vergisini ödemeyi kabul etmeleri
gerekmektedir.
58
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Örnek :
Mükellef (A) 2009 yılında Haziran, Temmuz ve Kasım aylarında katma değer vergisi beyannamesi vermiş diğer aylarda beyanname vermemiştir. Söz konusu beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergileri aşağıdaki gibidir.
Çözüm: Aylık Ortalama Hesaplanan
Katma Değer Vergisi :
(270.000 TL/3) = 90.000 TL
Yıllık Hesaplanan
Katma Değer Vergisi :
(90.000 TL X 12) 1.080.000 TL
Katma Değer Vergisi Artırımı :
1.080.000 TL X % 1,5
Ödenecek katma değer vergisi :
16.200 TL
Dönem Hesaplanan KDV
Haziran/2009 75.000 TL
Temmuz/2009 160.000 TL
Kasım/2009 35.000 TL
Toplam 270.000 TL
59
Katma Değer Vergisi Artırımı
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Örnek : (B) Ltd. Şti. 2008 yılında
Temmuz ve Aralık
aylarında katma değer
vergisi beyannamesi
vermiş diğer aylarda
beyanname vermemiştir.
Mükellef kurumun 2008
yılı kurumlar vergisi
beyannamesinde beyan
ettiği matrahı 300.000
TL’dir.
Çözüm: Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı :
300.000 TL X % 20 (2008 yılı artırım oranı)
= 60.000 TL
Ödenecek Kurumlar Vergisi :
60.000 TL X % 20 = 12.000 TL
Katma Değer Vergisi Artırımı :
60.000 TL X % 18
Ödenecek katma değer vergisi :
= 10.800 TL
Mükellef yukarıda hesaplanan 12.000 TL
kurumlar vergisi ile 10.800 TL katma değer
vergisini bu Kanun kapsamında beyan edip
ödediği takdirde bu Kanun maddesinden
yararlanmış olacaktır.
60
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
İlgili Yıl İşlemlerinin Tamamının İstisna Kapsamına Giren Teslim ve Hizmetlerden
veya Tecil-Terkin Uygulaması Kapsamındaki Teslimlerden Oluşması Nedeniyle
Hesaplanan Katma Değer Vergisi Bulunmayan Mükelleflerde KDV Artırımı
İlgili takvim yılı içinde işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve
hizmetlerden oluşması veya diğer nedenlerle hesaplanan katma değer vergisi
bulunmaması ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması
halinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş
olması şartıyla katma değer vergisi artırımından faydalanılabilecektir.
Bu durumda olan mükelleflerin, katma değer vergisi artırımı talepleri nedeniyle
ödeyecekleri vergi, gelir veya kurumlar vergilerinde artırılan matrahlara %18 oranı
uygulanmak suretiyle hesaplanır.
61
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
62 62
KDV ARTIRIM TUTARININ ARTIRILAN KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ % 18’İNDEN AZ
OLAMAYACAĞI
6111 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin (2/c) bendinde, “…Şu kadar ki, ilgili takvim yılı içinde
yukarıdaki işlemlerin yanı sıra vergiye tabi işlemlerin de mevcudiyeti nedeniyle hesaplanan
vergisi çıkan mükelleflerin bu madde hükmüne göre ödemeleri gereken katma değer vergisi
tutarı, yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanacak % 18 oranındaki katma değer vergisi
tutarından aşağı olamaz…” hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsama giren mükelleflerin, yıllık
gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmaları zorunludur.
Buna göre, mükelleflerin KDV artırımından yararlanmak istedikleri yıl içindeki bazı
dönemlere ait beyannamelerinde, "Hesaplanan KDV" yer alması durumunda, vergi artırımı
nedeniyle ödemeleri gereken verginin tespiti için gelir veya kurumlar vergisi matrah
artırımında bulundukları tutarın %18 i ile karşılaştırma yapılması gerekmektedir.
Bu çerçevede, yıl içindeki beyannamelerinin tamamını vermekle birlikte, beyannamelerin
sadece bir veya birkaçında hesaplanan vergisi bulunup diğer dönemlerde bulunmayan
mükelleflerin artırım talebinde bulunmaları halinde, hesaplanan vergi bulunan
beyannamelerindeki hesaplanan vergiler toplanacak ve bu toplama, ilgili yıl için öngörülen
artırım oranı uygulanarak artırım tutarı hesaplanacaktır. Ancak bu tutar, mükellefin
gelir/kurumlar vergisi matrah artırımına %18 oranı uygulanmak suretiyle bulunan tutardan
küçük olursa büyük olan tutar dikkate alınacaktır.
Nitekim; Tebliğde yer alan örnek: 18’de tüm dönemlerde KDV beyannamesi vermesine karşın
sadece 4 dönem hesaplanan KDV ‘si çıkan mükellef için artırılan kurumlar vergisi matrahının
% 18’i KDV artırımında esas alınmış)
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajları İçin Matrah / Vergi Artırımı
Kanunun “Gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisinde artırım” başlıklı 8 inci
maddesinde yapılan düzenleme ile; Gelir Vergisi Kanununun ve Kurumlar Vergi
Kanunu çerçevesinde sorumlu sıfatıyla kesilmesi gereken vergilerden,
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1), (2), (3), (5),
(11) ve (13) numaralı bentleri ile
5520 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ve
30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi,
uyarınca vergi tevkifatı yapmak zorunda olanlar için 2006, 2007, 2008 ve 2009
yıllarına ilişkin bu tevkifat tutarlarını artırmaları şartıyla artırımda bulunulan
vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar
(stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacağı öngörülmüştür.
63
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajları İçin Matrah / Vergi
Artırımı- II Buna göre aşağıda belirtilen gelir ve kurumlar vergisi stopajları için
maddede belirtilen esaslar dahilinde matrah artırımında bulunulması
mümkündür.
Ücret Ödemeleri (GVK md. 94/1),
Serbest Meslek Erbabına Yapılan Ödemeler (GVK md. 94/2),
Yıllara Sari İnşaat Onarım İşlerine İlişkin Ödemeler (GVK md. 94/3,
KVK md. 15/1-a, KVK md. 30/1-a),
Kira Ödemeleri (GVK md. 94/5, KVK md. 15/1-a).
Çiftçilere Yapılan Ödemeler (GVK md. 94/11)
Vergiden Muaf Esnafa Yapılan Ödemeler (GVK md.94/13)
64
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Ücret Stopajında Artırım
Ücretli olarak çalışanlardan vergi tevkifatı yapmaya mecbur
olanların beyan ettikleri ücret ödemelerine ilişkin tutarların yıllık
toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini
artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi
incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
GELİR (STOPAJ) VERGİSİ
ARTIRIM ORANI
YIL VERGİ ARTIRIM
ORANI
2006 % 5
2007 % 4
2008 % 3
2009 % 2
İlgili yıllarda muhtasar beyanname
vermemiş mükellefler için bu
maddede asgari işçi sayıları ve bu
işçilere ilişkin asgari ücret tutarları
belirtilerek düzenleme yapılmıştır.
65
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Serbest Meslek ve Kira Stopajında Artırım • Muhtasar beyannamelerinde yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin
gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; aşağıda belirtilen oranlarda gelir
(stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj)
vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
GELİR (STOPAJ) VERGİSİ ARTIRIM ORANI
YIL VERGİ ARTIRIM
ORANI
2006 % 5
2007 % 4
2008 % 3
2009 % 2
66
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Stopajların Hiç Beyan Edilmemiş Olması Durumu
Serbest Meslek Stopajının Hiç Beyan
Edilmemesi Halinde
Yıllar
Beyan
Edilecek
Matrah (TL)
Ödenecek Vergi
Tutarı (% 15) (TL)
2006 4.775 716,25
2007 5.160 774,00
2008 5.610 841,50
2009 6.115 917,25
Kira Stopajının Hiç Beyan
Edilmemesi Halinde
Yıllar
Beyan
Edilecek
Matrah (TL)
Ödenecek Vergi
Tutarı (% 15)
(TL)
2006 1.910 286,50
2007 2.064 309,60
2008 2.244 336,60
2009 2.446 366,90
67
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Yıllara Sari İnşaat İşlerine İlişkin Stopaj Artırımı
Yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile
ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden 2006 ila 2009
yılları için her bir yıl itibarıyla % 1 oranında hesaplanacak vergiyi
ödemeleri halinde bu tevkifat türü için de vergi incelemesi ve
tarhiyat yapılmayacaktır.
Bu kapsamda muhtasar beyanname verilmemiş olması veya
muhtasar beyanname verilmekle birlikte artırılması istenilen ödeme
türünün beyannamede bulunmaması halinde ise bilanço esasına
göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş asgari matrah
üzerinden 2006 ila 2009 yılları için her bir yıl itibarıyla % 3 oranında
hesaplanacak vergi ödenerek artırım imkanından yararlanılacaktır.
68
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
Çiftçilere Yapılan Ödemelerde Stopaj Artırımı Çiftçilere yapılan ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar
muhtasar beyannamelerinde beyan edilen tutarlar üzerinden (bir yıla iblağ edilmeksizin) ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının % 25’i oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
Yıllar
Borsada satışı yapılan
hayvan ve mahsulleri
Borsada satılan zirai
mahsuller
Borsa dışı satılan
hayvan ve mahsuller
Orman idaresine
yapılan hizmetler
Borsa dışı satılan
zirai mahsuller ve
diğer hizmetler
2006 %0,25 %0,50 %1
2007 %0,25 %0,50 %1
2008 %0,25 %0,50 %1
2009 %0,25 %0,50 %1
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
69
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
70 70
TEMETTÜ STOPAJI İÇİN MATRAH ARTIRIMI İMKANI YOK
193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı
bendinin (b) alt bendi ile 5520 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin ikinci ve 30
uncu maddesinin üçüncü ve altıncı fıkralarında kar dağıtımına bağlı vergi
tevkifatı ile dar mükelleflerce ana merkeze aktarılan tutarlar üzerinden
yapılacak vergi tevkifatı hükümleri yer almaktadır.
6111 sayılı Kanunda, anılan hükümler yönünden matrah ve vergi artırımına
ilişkin bir hükme yer verilmediğinden, 193 sayılı Kanunun 75 inci
maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde yazılı kar
paylarının dağıtımı sırasında yapılmakta olan vergi tevkifatı, tevkifat
yapmakla sorumlu olanlarca, 6111 sayılı Kanun hükümlerine göre matrah ve
vergi artırımına konu edilemeyecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Matrah ve Vergi Artırımı Sonucunda Tahakkuk
Eden Vergilerin Ödenmesi
Kanunun 6, 7 ve 8 inci maddeleri hükümlerinden yararlanılarak
artırımda veya beyanda bulunanlar; anılan hükümlere göre hesaplanan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir ve kurumlar vergisi stopajları nedeniyle, bu Kanun hükümlerine göre tarh ve tahakkuk ettirilen vergiyi, ilk taksiti Kanunun yayımını izleyen 3 üncü aydan ( Mayıs 2011) başlamak üzere,
• 6 eşit taksitte 12 ayda (%5 faiz ile),
• 9 eşit taksitte 18 ayda (%7 faiz ile),
• 12 eşit taksitte 24 ayda (%10 faiz ile),
• 18 eşit taksitte 36 ayda (%15 faiz ile);
ödeme imkanına sahiptirler.
71
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Taksitlerin Zamanında Ödenmemesi Halinde Matrah Artırımı
Hükümlerinden Yararlanma Hakkı Ortadan Kalkacak Mıdır?
Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin
Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şarttır.
Kanunun 9 uncu maddesinin (1-a) bendine göre, bu vergilerin Kanunda
belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci
maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası oranında (%2,80)
uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam
olunacaktır.
Dolayısıyla, hesaplanan vergilerin süresinde ödenmemesi, matrah artırımı
hükümlerinden yararlanılmasına engel olmayacak, ancak ödemesi
geciktirilen tutarların arttırılmış gecikme zammı ile takip ve tahsiline
devam olunacaktır.
72
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMINA İLİŞKİN DİĞER ORTAK HÜKÜMLER
Ödenen vergiler, gider veya maliyet kabul edilmeyecek, indirim, mahsup ve iade konusu
yapılmayacaktır.
Artırılan matrahlar için ayrıca geçici vergi hesaplanmayacaktır.
Mükellefler defter ve belgeleri muhafaza ve istendiğinde ibraza mecburdurlar.
Artırım için verilen beyannamelerden damga vergisi alınmayacaktır.
Matrah/vergi artırımında bulunulan yıllarda verilmeyen beyannameler için usulsüzlük ve
özel usulsüzlük cezaları kesilmeyecektir.
6111 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflerin ilgili vergi
dairelerine vermiş oldukları bildirim veya yaptıkları beyanlarda yer alan bilgiler herhangi
bir vergi türü incelemesi için done olarak kullanılmayacaktır.
Vergi Dairelerince yapılan araştırma sonucunda mükelleflerce matrah ve vergi
artırımlarının, 6111 sayılı Kanun hükümlerine göre, doğru beyan edilmediği veya vergi
hataları nedeniyle eksik beyan edildiğinin tespiti halinde; matrah ve vergi artırımları ile
ilgili olarak eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk
etmiş sayılacak ve Kanunda açıklandığı şekilde tahsil edilecektir.
73
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KANUNUN YAYIM TARİHİ İTİBARİYLE İNCELEMEDE OLAN
MÜKELLEFLER YÖNÜNDEN MATRAH ARTIRIMI
Matrah veya vergi artırımında bulunulması, Kanunun yayımlandığı tarihten önce
başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine engel teşkil etmez.
Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanılan vergi incelemeleri ve takdir
işlemlerinin, bu Kanunun 6 ncı maddesinin onbirinci fıkrası ve 7 nci maddesinin altıncı
fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ayın
başından itibaren bir ay içerisinde (31 Mart 2011 tarihine kadar) sonuçlandırılamaması
halinde, bu işlemlere devam edilmez.
İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, inceleme raporları ve takdir
komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilmesidir.
Bu süre içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma
talepleri dikkate alınmaz.
74
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
75
Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanılmış söz konusu vergi
incelemeleri ile takdir işlemlerinin (a) bölümünde belirtilen sürede
sonuçlandırılması ve tarhiyata konu matrah farkı tespit edilmesi halinde ise;
a) Mükellef, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi
kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunmuş ise, mükellefin ilgili
yıllarda artırılan matrah tutarlarının, vergi incelemeleri veya takdir komisyonu kararlarına
göre o yıl için belirlenen matrah farkından fazla veya bu tutar kadar olması durumunda
mükellef hakkında ayrıca vergi incelemeleri ve takdir komisyonu kararlarına göre vergi
tarhiyatı yapılmaz ve ceza uygulanmaz.
b) Vergi incelemeleri ve takdir sonucu belirlenen tarhiyata konu matrah farkının,
mükellefin ilgili yıl için artırdığı matrah tutarından fazla olması halinde, aradaki fark tutar
kadar matrah farkı üzerinden mükellef hakkında gerekli vergi tarhiyatı yapılacak ve ceza
uygulanacaktır. Ancak mükellef, bu fark tutar üzerinden tarh edilen vergiler ile uygulanan
gecikme faizi ve cezalar için 6111/4’e göre ödemede bulunabilecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
76
STOK AFFI
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
77
STOK AFFI
• İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda
Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve
Demirbaşlar (Md. 10)
•Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede
Bulunmayan Emtia, Kasa Mevcudu Ve
Ortaklardan Alacaklar (Md.11)
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
STOK AFFI
(İşletmede olduğu halde kayıtlarında yer almayan)
MADDE - 10 Kanunun 10 uncu maddesi hükmü ile gelir ve kurumlar
vergisi mükelleflerine (adi, kollektif ve adi komandit şirketler
dahil); İşletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer
almayan;
– emtia,
– makine,
– Teçhizat,
– demirbaşları,
yasal kayıtlarına intikal ettirmek suretiyle, kayıtlarını fiili
duruma uygun hale getirmelerine, imkan sağlanmıştır.
78
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
MADDE - 11
Kanunun 11 inci maddesi ile de kayıtlarda yer aldığı halde
işletmede bulunmayan,
– emtia,
– kasa mevcudu
– ortaklardan alacaklar
için bu hesapların belirli koşulların gerçekleştirilmesiyle fiili
duruma uygun hale getirilmesine imkân sağlanmaktadır.
79
STOK AFFI
(Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan)
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan
Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Mükelleflere alış faturası olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların
kayıtlara intikal ettirilmesine imkân veren düzenleme, bütün gelir ve
kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır.
Uygulama kapsamında olup madde
hükmünden yararlanmak isteyen
mükellefler, işletmelerinde mevcut
olduğu halde kayıtlarında yer
almayan emtia, makine, teçhizat ve
demirbaşlarını Kanunun yürürlüğe
girdiği ayı izleyen üçüncü ayın
son iş günü olan 31 Mayıs 2011
tarihine kadar bir envanter listesi
ile vergi dairelerine bildireceklerdir.
Bu kıymetler, bildirim tarihinde
mükelleflerce belirlenecek veya bağlı
oldukları meslek kuruluşunca tespit
edilecek rayiç bedelle değerlenmek
suretiyle envanter listesinde
gösterilecektir.
Dolayısıyla bu bedel, mükellefin kendisi
tarafından bizzat tespit edebileceği gibi
bağlı olduğu meslek kuruluşuna da
tespit ettirilebilecektir.
Bildirilen kıymetler yasal kayıt süresi
içerisinde kayıtlara intikal ettirilecektir.
80
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan
Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Bu imkândan yararlanan mükelleflerin uygulama kapsamına giren
mallarını daha sonra satmaları halinde, defterlere kaydedilecek satış
bedeli kayıtlı değerinden düşük olamayacaktır. Gerçek satış bedelinin
kayda alınan bedelden düşük olması halinde, kazancın tespitinde
kayıtlı bedel dikkate alınacaktır. Bir başka deyişle bu şekilde kayıtlara
alınan malların satışından zarar doğamayacaktır.
Örneğin; 10.000 TL bedelle kayıtlara alınan bir demirbaşın, daha sonra 7.000 TL’ye satılması halinde, satış kazancının tespitinde satış bedeli olarak 7.000 TL yerine 10.000 TL dikkate alınacaktır.
81
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine,
Teçhizat ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Stok Değer Düzeltimi Uygulaması çerçevesinde beyan edilerek kayıtlara intikal
ettirilen,
• Genel orana tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden % 10
oranında;
• İndirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden
tabi olduğu oranların yarısı oranında,
katma değer vergisi hesaplanarak, hesaplanan KDV sorumlu sıfatıyla verilecek olan 2
No’lu KDV beyannamesi ile beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir.
Beyan edilen emtia üzerinden hesaplanan katma değer vergisi, 1 no.lu beyannamede
genel esaslar çerçevesinde mal ve hizmet teslimleri üzerinden hesaplanan katma
değer vergisinden indirime ve iadeye konu edilebilecektir.
Öte yandan, makine, teçhizat ve demirbaşlar nedeniyle bahse konu uygulama
kapsamında beyan edilerek sorumlu sıfatıyla ödenen KDV, indirim ya da iadesi konusu
olmayacaktır. Teslimleri KDV’den müstesna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla
ilgili olarak bu uygulamadan yararlanılması mümkün değildir. 82
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan
Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Uygulanma Sonucunda Doğan Değerleme Farklarının Muhasebeleştirilmesi :
Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerce, aktiflerine intikal ettirdikleri
emtia için ayrı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere pasifte
karşılık hesabı açılacaktır. Karşılık hesabı, kayıtlarda düşük değerle yer alan
makine, teçhizat ve demirbaşlar için değerleme farkı tutarı kadar olacaktır.
Belgesiz iktisadi kıymetin iktisabı için çek, senet veya başka bir değer verilmişse
karşılık olarak bunlarla ilgili hesap gösterilecektir.
Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi
halinde, sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez.
Öte yandan, makine, teçhizat ve demirbaşlar ayrıca envantere kaydedilecek
Kanunun 10 uncu maddesinin (2) numaralı bendine göre, ayrılan karşılık birikmiş
amortisman olarak kabul edilecektir.
Ancak, bu kıymetlerin satılması halinde, söz konusu karşılık tutarı daha önce
gider yazılmamış olduğundan, mali karın tespitinde hasılata dahil edilmeyecektir. 83
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia,
Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Örnek : Mobilya alım-satımı ile uğraşan Gümüş Limited Şirketi, stoklarında bulunan ancak
kayıtlarında yer almayan mobilyalara ilişkin envanter listesini hazırlamıştır. Genel oranda katma değer vergisine tabi olan mobilyaların kendisi tarafından belirlenen rayiç bedeli 20.000,00 TL’dir. Şirketin bu bildirimine ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. __________________________ / ______________________________ 153 TİCARİ MALLAR 20.000,00-TL 191 İNDİRİLECEK KDV 2.000,00-TL 525 KAYDA ALINAN EMTİA KARŞ. 20.000,00-TL (6111 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.000,00-TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) __________________________ / ______________________________ Bu malın satılması halinde kayıtlara intikal ettirilecek satış bedeli 20.000,00-TL’nın altında olmayacaktır.
84
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia,
Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar
STOK AFFI
Örnek : (A) Ltd. Şti.’nin kayıtlarında yer almayan demirbaşlarının belirlenen rayiç bedeli 100.000,00 TL’dir. Kayıtlarda yer almayan demirbaşların envantere alınmasına ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki gibidir:
____________________________ / _____________________________________ 255 DEMİRBAŞLAR 100.000,00-TL 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD.VE ZARAR 10.000,00-TL 526 KAYDA ALINAN DEMİRBAŞLAR KARŞ. 100.000,00-TL (6111 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 10.000,00-TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) ____________________________ / ______________________________________ 85
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
STOK AFFI KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİA
Kanunun 11 nci maddesi hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerine kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan
mallarını, bu Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş
günü olan 31.05.2011 tarihine kadar fatura düzenlemeleri ve her türlü
vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına
intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri
imkanı verilmiştir.
Madde kapsamında düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler
yerine, “6111 sayılı Kanunun 11 nci maddesi çerçevesinde
düzenlenmiştir” ibaresi yazılacaktır.
Faturada yer alacak bedel, söz konusu malla aynı neviden olan malların gayri
safi kar oranı dikkate alınarak tespit edilecektir. Gayri safi kar oranının yasal
kayıtlardan tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek
odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır.
86
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
STOK AFFI KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİANIN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen mallarla ilgili işlemler, normal satış
işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Faturada malın tabi olduğu oranda
katma değer vergisi hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil
edilecek, satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının
hesaplanmasında da dikkate alınacaktır.
Fatura bedeli “600 Yurtiçi Satışlar”, faturada hesaplanan katma değer vergisi
de “391 Hesaplanan KDV” hesabına alacak yazılmak suretiyle kayıtlara intikal
ettirilecektir.
87
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
STOK AFFI Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan
Emtianın Muhasebeleştirilmesi - II Aktif hesaplarda meydana gelen artışın herhangi bir şekilde tespit edilememesi halinde
“689 Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar” (Beyannamenin düzenlenmesi sırasında
kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır) hesabına borç kaydı
yapılacaktır.
Aktif hesaplarda meydana gelen artışın ortaklar tarafından işletmeden çekilmiş
olması halinde, “231 Ortaklardan Alacaklar” hesabına, Artışın herhangi bir şekilde
tespit edilememesi halinde “689 Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar”
(Beyannamenin düzenlenmesi sırasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak
dikkate alınacaktır) hesabına borç kaydı yapılacaktır.
Fatura düzenlenmek suretiyle bu bölümde açıklandığı şekilde kayıtlara intikal
ettirilen malların daha önceki dönemlerde satıldığının tespit edilmesi halinde,
geçmişe yönelik tarhiyat yapılmayacağı gibi ceza ve faiz de uygulanmayacaktır.
88
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİANIN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Kayıtlarda Bulunduğu Halde Stoklarda Yer Almayan Malın
Türü Miktarı Birim
Değeri
Toplam
Değeri
Karlılık
Oranı
KDV
Oranı
KDV Hariç Beyan
Edilecek Top.
Sat. Bedeli
Beyan
Edilecek Top.
Hes. KDV
A 50 20,00 TL 1.000,00 TL % 10 % 8 1.100,00 TL 88,00 TL
B 40 100,00 TL 4.000,00 TL % 10 % 8 4.400,00 TL 352,00 TL
C 100 50,00 TL 5. 000,00 TL % 10 % 18 5.500,00 TL 990,00 TL
TOP. - - 10.000,00 TL - - 11.000,00 TL 1.430,00 TL
Örnek : (B) A.Ş., kayıtlarında yer aldığı halde stoklarında mevcut olmayan mallarını
faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin bu kapsamda faturalandıracağı mallara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:
(Kaydi durum ile fiili durum arasındaki farklılığa sebep olan faturasız satışlar
karşılığında işletme kalemlerinden hangisinde artış olduğu tespit edilememektedir.)
89
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN
EMTİANIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
_________________________________ / ____________________________
689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 12.430,00 TL
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
600 YURTİÇİ SATIŞLAR 11.000,00 TL
(6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesi)
391 HESAPLANAN KDV 1.430,00 TL
_________________________________ / _____________________________
Bu verilere göre, yapılması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir:
Muhasebe kaydında yer alan 1.430,00 TL hesaplanan KDV bildirimin yapıldığı
tarihin dahil olduğu Katma Değer Vergisi Beyannamesinde beyan edilecektir. 90
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
91 91
STOK AFFINDA Ba ve Bs FORMU VERME MECBURİYETİ
6111 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında işletmede mevcut olmakla
birlikte kayıtlarda yer almayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar beyan
edilen kıymetler üzerinden hesaplanarak beyan edilen kıymetlerin rayiç bedelleri,
Ba formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu form ile
bildirilmek zorundadır.
Söz konusu bildirim işlemi, Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne
“Muhtelif Satıcılar (6111 sayılı Kanun Madde 10)”, “Vergi Kimlik Numarası”
bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır.
6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına göre kayıtlarda yer aldığı
halde işletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu
vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilmek zorundadır.
Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne
“Muhtelif Alıcılar (6111 sayılı Kanun Madde 11/1)”, “Vergi Kimlik Numarası”
bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
92
Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan
Kasa ve Ortaklardan Alacaklar Mevcudu
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN
KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR MEVCUDU
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31/12/2010
tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle birlikte
işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konusu
dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan)
ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu
tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen
üçüncü ayın sonu olan 31 Mayıs 2011 tarihine kadar vergi dairelerine beyan
etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilmelerine imkân sağlanmaktadır.
Bu kapsamda beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplanarak beyanname verme süresi
içinde ödenmesi gerekmektedir. 93
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT
OLMAYAN KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR MEVCUDU
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa ve ortaklardan
alacaklar mevcudu için ödenen vergiler, gelir veya kurumlar
vergisinden mahsup edilmeyecek ayrıca kurumlar vergisi matrahının
tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.
Kanunun 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (c) bendi hükmü uyarınca,
kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa ve ortaklardan
alacaklar mevcudu için beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat
yapılmayacaktır.
94
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN
KASA MEVCUDUNUN DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYDI
Örnek: (E) A.Ş., 31/12/2010 tarihli bilançosunda yer aldığı halde işletme kasasında fiilen mevcut
olmayan 10.000.000 TL’yi fiili duruma uygun şekilde düzeltmek istemektedir. Kurum,
Kanun maddesi gereği, söz konusu tutarı vergi dairesine beyan etmiş ve bu tutar
üzerinden % 3 olarak hesapladığı 500.000 TL’yi süresinde ödemiştir.
_________________________________ / ___________________________________
689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 10.300.000 TL
(Kanunen kabul Edilmeyen Gider)
100 KASA 10.000.000 TL
(6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 300.000 TL
_________________________________ /____________________________________
95
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN
ORTAKLARDAN ALACAKLARIN DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN
MUHASEBE KAYDI
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefi işletmelerin; kayıtlarda
yer aldığı halde işletmede fiilen bulunmayan ve işletmenin esas faaliyet konusu
dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkmış
olan) doğmuş olan ortaklardan alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu
bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını Kanunun 11 inci maddesi
kapsamında beyanda bulunduğu takdirde, bu mevcudun kayıtlarda düzeltilmesi
gerekmektedir.
Defter kayıtlarının gerçek duruma getirilmesine yönelik yapılacak düzeltme işlemi;
defter kayıtlarında alacak ve borç olarak görülen tutarların “131- Ortaklardan
Alacaklar” ve “331-Ortaklara Borçlar” hesabından çıkışının yapılması şeklinde
olacaktır.
“131- Ortaklardan Alacaklar” ve “331-Ortaklara Borçlar” hesabında görülen ve
işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve
benzer nedenlerle ortaya çıkmış olan) doğmuş olan ortaklardan alacak ile ortaklara
borçlar arasında net alacak kalanının işletme kayıtlarında düzeltilmesi; “689 Diğer
Olağan Dışı Gider ve Zararlar” hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle yapılacaktır.
96
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN ORTAKLARDAN
ALACAKLAR MEVCUDUNUN DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYDI
Örnek: (F) Ltd. Şti.’nin, 31/12/2010 tarihli bilançosunda “131- Ortaklardan Alacaklar”
hesabında 1.800.000 TL ve “331-Ortaklara Borçlar” hesabında 2.600.000 TL kayıtlı
görünmektedir. Söz konusu ortaklardan alacakların 1.500.000 TL’si ile ortaklara borçlar
hesabının 1.000.000 TL si ödünç para verme ve alma işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Kalan
tutarlar işletmenin ticari faaliyeti kapsamında ortaklarıyla yapmış olduğu işlerden kaynaklanan
borç ve alacaktır.
Kurum Kanun maddesinden yararlanmak istemiş ve söz konusu hesaplardaki borç verme-alma
işleminden kaynaklanan tutarlar arasındaki net alacak tutarı olan (1.500.000 - 1.000.000 =)
500.000 TL’yi tarihinde vergi dairesine beyan etmiş ve bu tutar üzerinden % 3 olarak
hesapladığı 15.000 TL’ yi süresinde ödemiştir.
_________________________________ / _____________________________________
331 ORTAKLARA BORÇLAR 1.000.000 TL
(6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesi)
689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 515.000 TL
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 1.500.000 TL
(6111 Sayılı Kanunun 11 inci maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 15.000 TL
_________________________________ / _____________________________________ 97
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
•DİĞER HÜKÜMLER
98
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
5811 SAYILI KANUNLA İLGİLİ DÜZENLEME
5811 sayılı Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunan ancak,
Yurt dışında bulunan varlıklarını süresi içinde Türkiye'ye getiremeyenlere
Süresi içinde sermaye artırımında bulunmayanlara
Tarh edilen vergileri vadesinde ödemeyenlere
varlık barışından yararlanabilmeleri için ilave süre verilmektedir.
99
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
SİLİNEN KÜÇÜK ALACAKLAR
100
31/12/2010 tarihinden önce verilen ve genel bütçeye gelir
kaydedilmesi gereken 120 liranın altında kalan idari para cezaları,
(Sigara kullanımından kaynaklananlar hariç) 12 lira ve altında kalan
kaçak geçiş ücretleri,
Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen vadesi
31/12/2004 tarihinden önce olan 50 lirayı aşmayan asli alacaklar ile bu
alacağa bağlı fer’i alacaklar ve aslı ödenmiş 100 lirayı aşmayan fer’i
alacaklar,
Gümrük Müsteşarlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen vadesi
31/12/2010 tarihinden önce olan 50 liralık asli alacaklar ve 65 liralık idari
para cezaları,
Sigara kullanımından kaynaklanan idari para cezaları hariç olmak
üzere, 31/12/2010 tarihinden önce belediyelerce verilmiş 145 liranın
altında kalan idari para cezaları başvuru şartı aranmaksızın silinecektir.
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
YAPILANDIRILAN DİĞER BAŞLICA ALACAKLAR (I)
YURT-KUR’a olan öğrenim ve katkı kredisi borçlarının 351 sayılı
Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında yapılandırılarak
ödenmesi hakkını kaybedenlere yeni bir hak verilmektedir.
TRT’ nin elektrik enerjisi satış bedeli payı ve bandrol ücretleri aslı ile
Kanunun yayımlandığı tarihe kadar olan TEFE/ÜFE tutarı ödenecek,
idari para cezalarının %25’i ödenecek, fer’i alacaklar ve idari para
cezalarının %75’i terkin edilecektir.
KOSGEB’in 31/12/2010 tarihinden önce kullandırılan ve Kanunun
yayımlandığı tarihten önce uygunsuzluğu tespit edilmiş olan veya
31/12/2010 tarihi itibarıyla geri ödemeleri ihlal edilmiş desteklerden
kaynaklanan alacakları yapılandırılmaktadır.
101
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
YAPILANDIRILAN DİĞER BAŞLICA ALACAKLAR (II)
TEDAŞ’ın veya hissedarı olduğu elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik
tüketiminden kaynaklanan alacak asıllarının tamamı ile Kanunun
yayımlandığı tarihe kadar olan TEFE/ÜFE tutarının ödenmesi şartıyla
fer’i alacaklar terkin edilecektir.
TOBB, TESK, Barolar Birliği, TÜRMOB ve İhracatçı birliklerinin üyelik
aidat alacaklarının asıllarının tamamının bu Kanunun yayımlandığı
tarihi izleyen aydan başlamak üzere 6 ay içinde ödenmesi halinde bu
alacaklara ilişkin fer’i alacaklar terkin edilecektir.
OSB’nin 31/12/2010 tarihi itibarıyla ödeme süresi geçtiği halde
ödenmemiş bulunan elektrik ve su bedeli, yönetim aidatları alacakları
asıllarının tamamı ile Kanunun yayımlandığı tarihe kadar olan
TEFE/ÜFE tutarı ödenecek, fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecektir.
102
6111 SAYILI TORBA YASADAN ÇIKAN MALİ AF & A. MURAT YILDIZ-YMM
A. Murat YILDIZ
Yeminli Mali Müşavir
ULUS-ANKARA, 19 Mart 2011
103