8 . bölüm

45
8 8 . Bölüm . Bölüm Dış Ticaret Dış Ticaret Politikasının Araçları Politikasının Araçları

Upload: alaina

Post on 05-Feb-2016

38 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

8 . Bölüm. Dış Ticaret Politikasının Araçları. İşlenecek konular. Gümrük vergilerinin (tarifelerin) kısmi denge analizi: Bir sektördeki arz, talep ve ticaret Tarifelerin avantaj ve dezavantajları İhracat sübvansiyonları İthalat miktar sınırlamaları (kotaları) Gönüllü ihracat sınırlamaları - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: 8 . Bölüm

88. Bölüm. BölümDış Ticaret Politikasının Dış Ticaret Politikasının

AraçlarıAraçları

Page 2: 8 . Bölüm

22

İşlenecek konularİşlenecek konular

Gümrük vergilerinin (tarifelerin) kısmi Gümrük vergilerinin (tarifelerin) kısmi denge analizi: Bir sektördeki arz, talep ve denge analizi: Bir sektördeki arz, talep ve ticaret ticaret

Tarifelerin avantaj ve dezavantajlarıTarifelerin avantaj ve dezavantajları

İhracat sübvansiyonlarıİhracat sübvansiyonları

İthalat miktar sınırlamaları (kotaları)İthalat miktar sınırlamaları (kotaları)

Gönüllü ihracat sınırlamalarıGönüllü ihracat sınırlamaları

Yerel içerik şartlarıYerel içerik şartları

Page 3: 8 . Bölüm

33

Tarife çeşitleriTarife çeşitleri

Spesifik/belli tarifeSpesifik/belli tarife ithal malın ithal malın birimi başına alınan sabit bir vergidirbirimi başına alınan sabit bir vergidir

Örnek: Peynirin kg’su başına 1YTLÖrnek: Peynirin kg’su başına 1YTL

Değere göre tarifeDeğere göre tarife ithal malın ithal malın değerinin belli bir yüzdesi olarak değerinin belli bir yüzdesi olarak alınan vergidiralınan vergidir

Örnek: İthal arabaların fiyatının %25’iÖrnek: İthal arabaların fiyatının %25’i

Page 4: 8 . Bölüm

44

Tek sektörde arz, talep ve Tek sektörde arz, talep ve ticaretticaret

Tarife tek bir sektörü nasıl etkiler? Tarife tek bir sektörü nasıl etkiler? (Örnek: Buğday sektörü)(Örnek: Buğday sektörü)

Dış ticaret yapılmadığı durumda Dış ticaret yapılmadığı durumda buğdayın fiyatının yabancı bir ülkede buğdayın fiyatının yabancı bir ülkede daha ucuz olduğunu varsayalımdaha ucuz olduğunu varsayalım..

Ticaret yaparlarsa, ticareti yabancı Ticaret yaparlarsa, ticareti yabancı ülkenin bakış açısıyla bir ihracat arz ülkenin bakış açısıyla bir ihracat arz eğrisi, yerli ülkenin bakışıyla bir eğrisi, yerli ülkenin bakışıyla bir ithalat talep eğrisi ile görebiliriz.ithalat talep eğrisi ile görebiliriz.

Page 5: 8 . Bölüm

55

İhracat arz eğrisiİhracat arz eğrisi: Her fiyat : Her fiyat seviyesinde yabancı üreticilerin arz seviyesinde yabancı üreticilerin arz miktarıyla yerli tüketicilerin talep miktarıyla yerli tüketicilerin talep miktarı arasındaki farkı gösteren miktarı arasındaki farkı gösteren eğrieğri

İthalat talep eğrisiİthalat talep eğrisi: Her fiyat : Her fiyat seviyesinde yerli tüketicilerin seviyesinde yerli tüketicilerin talebiyle yerli üreticilerin arzı talebiyle yerli üreticilerin arzı arasındaki farkı gösteren eğriarasındaki farkı gösteren eğri

Page 6: 8 . Bölüm

66

İthalat talep eğrisi: Malın fiyatı ne kadar artarsa, yerli tüketiciler o İthalat talep eğrisi: Malın fiyatı ne kadar artarsa, yerli tüketiciler o kadar az talep ederler ve yerli üreticiler o kadar çok arz ederler. kadar az talep ederler ve yerli üreticiler o kadar çok arz ederler.

Sonuçta ithalata talep azalır.Sonuçta ithalata talep azalır.

Page 7: 8 . Bölüm

77

Yabancı ülkenin ihracat arz eğrisi: Malın fiyatı ne kadar artarsa, Yabancı ülkenin ihracat arz eğrisi: Malın fiyatı ne kadar artarsa, yabancı tüketiciler o kadar az talep ederler ve yabancı üreticiler o yabancı tüketiciler o kadar az talep ederler ve yabancı üreticiler o kadar çok arz ederler. Sonuçta ihraç edilebilecek arz miktarı artar.kadar çok arz ederler. Sonuçta ihraç edilebilecek arz miktarı artar.

Page 8: 8 . Bölüm

88

DengeDenge durumunda durumunda

ithalat talebi ithalat talebi = = ihracat arzıihracat arzı

yerli talep yerli talep – – yerli arzyerli arz = = yabancı arz yabancı arz – – yabancı talepyabancı talep

küresel talep küresel talep = = küresel arzküresel arz

olur.olur.

Page 9: 8 . Bölüm

99

Yerli ithalat talebinin (MD doğrusu) Yerli ithalat talebinin (MD doğrusu) yabancı ihracat arzına (XS doğrusu) yabancı ihracat arzına (XS doğrusu)

eşit olduğu fiyata küresel denge fiyatı eşit olduğu fiyata küresel denge fiyatı denir.denir.

Page 10: 8 . Bölüm

1010

Tarifenin etkileriTarifenin etkileri

İhracatçı için tarife ilave bir ulaştırma İhracatçı için tarife ilave bir ulaştırma maliyeti gibidir. Ticaret sadece iki ülke maliyeti gibidir. Ticaret sadece iki ülke arasındaki fiyat farkının tarifenin üzerinde arasındaki fiyat farkının tarifenin üzerinde olması halinde yapılır. olması halinde yapılır.

Eğer ticaret yapılmazsa, yerli piyasada Eğer ticaret yapılmazsa, yerli piyasada talep fazlası, yabancı piyasada da arz talep fazlası, yabancı piyasada da arz fazlası oluşur.fazlası oluşur.

Dolayısıyla, yerli piyasada malın fiyatı Dolayısıyla, yerli piyasada malın fiyatı artar, yabancı piyasada azalır.artar, yabancı piyasada azalır.

Page 11: 8 . Bölüm

1111

Tarife yerli piyasada malın fiyatının artması, Tarife yerli piyasada malın fiyatının artması, yabancı piyasada azalması ile sonuçlanır. Ta yabancı piyasada azalması ile sonuçlanır. Ta ki iki piyasa arasındaki fiyat farkı tarifeye ki iki piyasa arasındaki fiyat farkı tarifeye eşitlenene kadar. eşitlenene kadar.

PPTT – P – P**TT = t = t

PPTT = P = P**TT + t + t

Yerli piyasadaki tarifenin sonucu olarak yerli Yerli piyasadaki tarifenin sonucu olarak yerli talepte yeterince büyük bir düşüş olursa talepte yeterince büyük bir düşüş olursa malın fiyatı yabancı piyasada da düşer.malın fiyatı yabancı piyasada da düşer.

Page 12: 8 . Bölüm

1212

Tarife fiyatı yerli piyasada artırır, yabancıda Tarife fiyatı yerli piyasada artırır, yabancıda düşürür. Toplam ticaret hacmi düşer.düşürür. Toplam ticaret hacmi düşer.

Page 13: 8 . Bölüm

1313

Yerli piyasada fiyat arttığı Yerli piyasada fiyat arttığı ((PPTT seviyesine) seviyesine) için yerli üreticiler arzı artırmaya, yerli için yerli üreticiler arzı artırmaya, yerli tüketiciler de taleplerini azaltmaya tüketiciler de taleplerini azaltmaya başlarlar.başlarlar.

– İthalat hacmi İthalat hacmi QQWW dan dan QQTT a düşera düşer

Yabancı piyasada fiyat düştüğü için (Yabancı piyasada fiyat düştüğü için (PP**TT e) e),,

yabancı üreticiler daha az arz eder ve yabancı üreticiler daha az arz eder ve yabancı tüketiciler daha çok talep ederler.yabancı tüketiciler daha çok talep ederler.

– İhracat hacmi İhracat hacmi QQWW dan dan QQTT e düşer.e düşer.

Page 14: 8 . Bölüm

1414

PPTT – P – P**TT = t = t olduğunda yerli olduğunda yerli

piyasada ithalat talebi yabancı piyasada ithalat talebi yabancı piyasadaki ihracat arzına eşitlenir.piyasadaki ihracat arzına eşitlenir.

Tarifenin bir kısmı yabancı ülkenin Tarifenin bir kısmı yabancı ülkenin ihracat fiyatının az da olsa ihracat fiyatının az da olsa düşüşüne neden olur ve bu yerli düşüşüne neden olur ve bu yerli tüketicilere yansımaz. tüketicilere yansımaz.

Page 15: 8 . Bölüm

1515

Tarifelerin Küçük Ekonomilere Tarifelerin Küçük Ekonomilere EtkisiEtkisi

Küçük ülkelerin mal talepleri malların Küçük ülkelerin mal talepleri malların küresel fiyatlarını etkilemeye yetecek küresel fiyatlarını etkilemeye yetecek kadar çok olmaz. kadar çok olmaz.

– Dolayısıyla yabancı fiyat düşmez, Dolayısıyla yabancı fiyat düşmez, PPww da da kalmaya devam ederkalmaya devam eder

– Ama yerli piyasadaki fiyatlar Ama yerli piyasadaki fiyatlar PPT T = P= Pww + t + t e yükselire yükselir

Page 16: 8 . Bölüm

1616

Küçük bir ekonomi tarife uyguladığı zaman malın dış Küçük bir ekonomi tarife uyguladığı zaman malın dış fiyatı düşmez. Malın fiyatı Pfiyatı düşmez. Malın fiyatı Pww dan P dan Pww + t e yükselir ve + t e yükselir ve

ithalat talebi Dithalat talebi D11 – S – S11 den D den D22 – S – S22 e düşer. e düşer.

Page 17: 8 . Bölüm

1717

Etkin Koruma OranıEtkin Koruma Oranı Etkin koruma oranıEtkin koruma oranı tarife vb bir dış tarife vb bir dış

ticaret korumasının yerli tüketicileri ne ticaret korumasının yerli tüketicileri ne kadar koruduğunu gösterir. kadar koruduğunu gösterir.

– Dış ticaret politikasının değişmesinin bir Dış ticaret politikasının değişmesinin bir sektörün üretim sürecine yaptığı değer sektörün üretim sürecine yaptığı değer değişimini temsil eder. değişimini temsil eder.

– Bu değişim politikanın sonucunda fiyatların ne Bu değişim politikanın sonucunda fiyatların ne kadar değiştiğine bağlıdır. kadar değiştiğine bağlıdır.

– Tarifeler korunan sektörün dışındaki sektörleri Tarifeler korunan sektörün dışındaki sektörleri de etkilediği için etkin koruma oranı genellikle de etkilediği için etkin koruma oranı genellikle tarife oranından farklıdır. tarife oranından farklıdır.

Page 18: 8 . Bölüm

1818

Örneğin, bir arabanın 8.000Örneğin, bir arabanın 8.000$$’a satıldığını ’a satıldığını ve onu üretmek için yapılan harcamaların ve onu üretmek için yapılan harcamaların 6.0006.000$$ olduğunu varsayalım. olduğunu varsayalım.

Arabanın üreticisine katma değeri: Arabanın üreticisine katma değeri: $8000-$8000-$6000 $6000

Eğer bir ülke ithal arabalara %25 tarife Eğer bir ülke ithal arabalara %25 tarife koyarsa, arabayı üreten firmanın arabanın koyarsa, arabayı üreten firmanın arabanın fiyatını 8.000fiyatını 8.000$$ * 1.25 = 10.000 * 1.25 = 10.000$$ yapması yapması gerekir.gerekir.

Şimdi arabanın üretilmeye devam etmesi için Şimdi arabanın üretilmeye devam etmesi için 10.00010.000$$ - 6.000 - 6.000$$ lik katkı değer yapması lik katkı değer yapması gerekir.gerekir.

Page 19: 8 . Bölüm

1919

Yerli araba üretici firma için etkin koruma Yerli araba üretici firma için etkin koruma oranı katma değerdeki değişim kadardır:oranı katma değerdeki değişim kadardır:

4000$ - 2000$4000$ - 2000$ // 2000$ = 100%2000$ = 100%

Bu durumda etkin koruma oranı tarife Bu durumda etkin koruma oranı tarife oranından daha büyük olmuştur.oranından daha büyük olmuştur.

Page 20: 8 . Bölüm

2020

Tarifelerin Avantajları ve Tarifelerin Avantajları ve DezavantajlarıDezavantajları

Tarife ithalatı yapan ülkenin Tarife ithalatı yapan ülkenin tüketicileri için daha yüksek fiyatlar tüketicileri için daha yüksek fiyatlar demektir.demektir.

Tarifeyi uygulayan devlet gelirlerini Tarifeyi uygulayan devlet gelirlerini artırır. artırır.

Bu avantaj ve dezavantajın Bu avantaj ve dezavantajın hangisinin büyük olduğunu tüketici hangisinin büyük olduğunu tüketici artığı ve üretici artığı kavramlarıyla artığı ve üretici artığı kavramlarıyla belirleyebiliriz.belirleyebiliriz.

Page 21: 8 . Bölüm

2121

Tüketici artığıTüketici artığı

Tüketici artığıTüketici artığı tüketicinin bir mal tüketicinin bir mal için ödemeye razı olduğu fiyatın için ödemeye razı olduğu fiyatın malın fiyatından yüksek olması malın fiyatından yüksek olması halinde bu iki fiyat arasındaki farktır.halinde bu iki fiyat arasındaki farktır.

– Razı olunan fiyatları Razı olunan fiyatları talep (satın alma talep (satın alma rızası) eğrisirızası) eğrisi gösterir. gösterir.

– Gerçek fiyatın artması tüketicinin Gerçek fiyatın artması tüketicinin talebini ve artığını düşürür. talebini ve artığını düşürür.

Page 22: 8 . Bölüm

2222

Tüketici artığı talep eğrisinin altında ve fiyat Tüketici artığı talep eğrisinin altında ve fiyat seviyesinin üstünde kalan alana eşittir.seviyesinin üstünde kalan alana eşittir.

Page 23: 8 . Bölüm

2323

Üretici ArtığıÜretici Artığı

Üretici artığı Üretici artığı bir malın fiyatının bir malın fiyatının üreticisinin malı satmaya razı olduğu üreticisinin malı satmaya razı olduğu asgari fiyatın üzerinde olması halinde asgari fiyatın üzerinde olması halinde bu iki fiyat arasındaki farktır.bu iki fiyat arasındaki farktır.

– Razı olunan fiyatları arz (satışa rıza) Razı olunan fiyatları arz (satışa rıza) eğrisi gösterir. eğrisi gösterir.

– Gerçek fiyat arttığı zaman üreticinin Gerçek fiyat arttığı zaman üreticinin hem arzı hem de artığı artar.hem arzı hem de artığı artar.

Page 24: 8 . Bölüm

2424

Üreticinin artığı arz eğrisinin üzerinde ve Üreticinin artığı arz eğrisinin üzerinde ve fiyat seviyesinin altında kalan alana eşittir.fiyat seviyesinin altında kalan alana eşittir.

Page 25: 8 . Bölüm

2525

Tarifenin Avantaj ve Tarifenin Avantaj ve Dezavantajları (devam)Dezavantajları (devam)

İthalatı yapan ülkede fiyatları artıran tarife İthalatı yapan ülkede fiyatları artıran tarife tüketinin artığının azalması ve üretici tüketinin artığının azalması ve üretici artığının artmasıyla sonuçlanır. artığının artmasıyla sonuçlanır.

Ayrıca kamu gelirleri artar.Ayrıca kamu gelirleri artar.

Page 26: 8 . Bölüm

2626

Tarifenin farklı gruplara toplam etkisi şekildeki a, b, c, d ve e Tarifenin farklı gruplara toplam etkisi şekildeki a, b, c, d ve e alanlarının toplamına eşittir. alanlarının toplamına eşittir.

Mavi alan: Tüketicinin kaybı (a+b+c+d)Mavi alan: Tüketicinin kaybı (a+b+c+d)Benekli alan: Üreticinin kazancı (a)Benekli alan: Üreticinin kazancı (a)Taralı alan: Devletin kazancı (c+e)Taralı alan: Devletin kazancı (c+e)

Page 27: 8 . Bölüm

2727

Malın uluslararası fiyatını etkileyebilen Malın uluslararası fiyatını etkileyebilen büyük bir ekonominin uyguladığı büyük bir ekonominin uyguladığı tarifenin refah etkisi öngörülemez.tarifenin refah etkisi öngörülemez.

B ve d üçgenleri verimlilik kaybını B ve d üçgenleri verimlilik kaybını gösterir. gösterir. – Tarife üretim ve tüketim kararlarını bozar. Tarife üretim ve tüketim kararlarını bozar.

Üreticiler aşırı üretirler ve tüketiciler yetersiz Üreticiler aşırı üretirler ve tüketiciler yetersiz tüketirler. tüketirler.

E dikdörtgeni dış ticaret hadleri E dikdörtgeni dış ticaret hadleri kazanımını gösterir. kazanımını gösterir. – Tarife yabancı ihracat (yerli ithalat) Tarife yabancı ihracat (yerli ithalat)

fiyatlarını düşürdüğü için dış ticaret hadleri fiyatlarını düşürdüğü için dış ticaret hadleri artar.artar.

Page 28: 8 . Bölüm

2828

Devletin tarifeden gelirleri tarife oranının Devletin tarifeden gelirleri tarife oranının ithalat hacmiyle çarpılmasına eşittir. ithalat hacmiyle çarpılmasına eşittir. – t = Pt = PTT – P – P**

TT – QQTT = D = D22 – S – S22

– Kamu gelirleriKamu gelirleri = = t x Qt x QTT = c + e = c + e

Kamu gelirlerinin bir kısmı (e Kamu gelirlerinin bir kısmı (e dikdörtgeni) ticaret hadlerinden dikdörtgeni) ticaret hadlerinden kazanımı, diğer kısmını da (c kazanımı, diğer kısmını da (c dikdörtgeni) tüketici artığından kayba dikdörtgeni) tüketici artığından kayba karşılık gelir.karşılık gelir.

Page 29: 8 . Bölüm

2929

Eğer ticaret hadlerinden kazanımlar Eğer ticaret hadlerinden kazanımlar verimlilik kayıplarından büyük olursa, verimlilik kayıplarından büyük olursa, tarife milli refahı artırmış olur. tarife milli refahı artırmış olur.

– Bu analiz sadece kendilerine tarife Bu analiz sadece kendilerine tarife uygulanan ülkelerin tarife uygulamadıkları uygulanan ülkelerin tarife uygulamadıkları varsayımıyla geçerlidir. varsayımıyla geçerlidir.

Page 30: 8 . Bölüm

3030

Renkli üçgenler verimlilik kayıplarını, taralı Renkli üçgenler verimlilik kayıplarını, taralı dikdörtgen ise ticaret hadlerinden dikdörtgen ise ticaret hadlerinden

kazanımları göstermektedir.kazanımları göstermektedir.

Page 31: 8 . Bölüm

3131

İhracat Sübvansiyonlarıİhracat Sübvansiyonları

İhracat sübvansiyonlarıİhracat sübvansiyonları da tarifeler da tarifeler gibi spesifik (parça başına) veya ad gibi spesifik (parça başına) veya ad valorem (yüzde olarak) olabilir.valorem (yüzde olarak) olabilir.

İhracat sübvansiyonu ihrac eden İhracat sübvansiyonu ihrac eden ülkede malın fiyatını artırır ve böylece ülkede malın fiyatını artırır ve böylece tüketici artığının düşmesine ve üretici tüketici artığının düşmesine ve üretici artığının yükselmesine yol açar.artığının yükselmesine yol açar.

İhr sübv kamu gelirlerini düşürür.İhr sübv kamu gelirlerini düşürür.

Page 32: 8 . Bölüm

3232

İhracat sübvansiyonu malın geldiği ülkedeki İhracat sübvansiyonu malın geldiği ülkedeki fiyatını düşürür. fiyatını düşürür.

Tarifenin aksine, ihracat sübvansiyonu yerli Tarifenin aksine, ihracat sübvansiyonu yerli malların dünya fiyatlarını düşürerek ticaret malların dünya fiyatlarını düşürerek ticaret hadlerini kötüleştirir.hadlerini kötüleştirir.

Page 33: 8 . Bölüm

3333

İhracat İhracat sübvansiyonu sübvansiyonu ihracatı yapan ihracatı yapan ülkede fiyatları ülkede fiyatları artırır, ithalatı artırır, ithalatı yapan ülkede yapan ülkede

azaltır.azaltır.

Page 34: 8 . Bölüm

3434

İhracat sübvansiyonu milli refahı İhracat sübvansiyonu milli refahı olumsuz etkiler. olumsuz etkiler.

bb ve ve dd üçgenleri verimlilik üçgenleri verimlilik kayıplarını gösterir. kayıplarını gösterir.

b + c + d + f + g b + c + d + f + g alanları alanları sübvansiyonların kamu sübvansiyonların kamu maliyetlerini gösterir. maliyetlerini gösterir.

– Ticaret hadleri azalır, çünkü Ticaret hadleri azalır, çünkü ihracatların fiyatları yabancı ihracatların fiyatları yabancı piyasalarda piyasalarda PP**

ss seviyesine iner. seviyesine iner.

Page 35: 8 . Bölüm

3535

Avrupa’da İhracat SübvansiyonuAvrupa’da İhracat Sübvansiyonu

AB’nin Ortak Tarım Politikası tarım AB’nin Ortak Tarım Politikası tarım ürünleri için yüksek fiyatlar belirler ürünleri için yüksek fiyatlar belirler ve ihracat fazlasını sübvansiye eder.ve ihracat fazlasını sübvansiye eder.

Sübvansiye edilen tarımsal ihracat Sübvansiye edilen tarımsal ihracat tarım ürünlerinin dğnya fiyatlarını tarım ürünlerinin dğnya fiyatlarını düşürür. düşürür.

Bu politikanın Avrupadaki vergi Bu politikanın Avrupadaki vergi mükelleflerine dolaysız maliyeti 50 mükelleflerine dolaysız maliyeti 50 milyar milyar $$dırdır..

Page 36: 8 . Bölüm

3636

Tarım ürünlerinin fiyatları hem uluslar arası piyasalardaki fiyatların Tarım ürünlerinin fiyatları hem uluslar arası piyasalardaki fiyatların hem de Avrupa piyasasını arz fazlasından temizleyecek olan fiyatların hem de Avrupa piyasasını arz fazlasından temizleyecek olan fiyatların

üzerinde sabitlenmiş haldedir. Ortaya çıkan arz fazlası ihracat üzerinde sabitlenmiş haldedir. Ortaya çıkan arz fazlası ihracat sübvansiyonları yoluyla temizlenmektedir.sübvansiyonları yoluyla temizlenmektedir.

Page 37: 8 . Bölüm

3737

İthalat Kotalarıİthalat Kotaları İthalat kotası ithal edilen malın ülkeye İthalat kotası ithal edilen malın ülkeye

sokulan miktarına getirilen adet sokulan miktarına getirilen adet sınırlamasıdır. sınırlamasıdır.

Bu politika genellikle ithalatçı yerli Bu politika genellikle ithalatçı yerli firmalara verilen ithalat lisansları veya firmalara verilen ithalat lisansları veya yabancı ülkelerin devletleriyla yapılan yabancı ülkelerin devletleriyla yapılan protokoller vasıtasıyla uygulanır. protokoller vasıtasıyla uygulanır.

İthalat kotası ithal malın fiyatını yerli İthalat kotası ithal malın fiyatını yerli piyasada artırır, çünkü mala talep malın piyasada artırır, çünkü mala talep malın arzının ötesine çıkar.arzının ötesine çıkar.

Page 38: 8 . Bölüm

3838

Kota devlete ilave bir gelir sağlamaz.Kota devlete ilave bir gelir sağlamaz.

– Onun yerine kota yüzünden artan fiyatlardan Onun yerine kota yüzünden artan fiyatlardan gelen ilave gelir ya ithalatçı yerli firmalara ya gelen ilave gelir ya ithalatçı yerli firmalara ya da yabancı devletlere gider.da yabancı devletlere gider.

– Bu ilave gelirlere Bu ilave gelirlere kota rantıkota rantı denir. denir.

Page 39: 8 . Bölüm

3939

ABD’nin şekere ABD’nin şekere uyguladığı uyguladığı

kotanın sonuçları:kotanın sonuçları:Ülkeye serbest Ülkeye serbest

ticarette ticarette gelebilecek gelebilecek olanın yarısı olanın yarısı

kadar şeker girer. kadar şeker girer. Sonuç şekerin Sonuç şekerin fiyatının 157 fiyatının 157 $$ yerine 417 yerine 417 $$

oluşudur. Bundan oluşudur. Bundan ABDdeki yerli ABDdeki yerli

şeker üreticileri şeker üreticileri kazanır, kazanır,

tüketiciler tüketiciler kaybeder.kaybeder.

Page 40: 8 . Bölüm

4040

Gönüllü İhracat SınırlamasıGönüllü İhracat Sınırlaması

Kotanın ithal eden değil ihraç eden Kotanın ithal eden değil ihraç eden ülke tarafından yapıldığı şeklidirülke tarafından yapıldığı şeklidir

Sınırlama talebi genelde ithal eden Sınırlama talebi genelde ithal eden ülke tarafından yapılır. ülke tarafından yapılır.

Bu politikadan kazanılan rant yabancı Bu politikadan kazanılan rant yabancı ülke veya üreticiye gider.ülke veya üreticiye gider.

– Yabancılar sınırlı sayıda malı yüksek bir Yabancılar sınırlı sayıda malı yüksek bir fiyattan satarlar.fiyattan satarlar.

Page 41: 8 . Bölüm

4141

Yerel İçerik ŞartlarıYerel İçerik Şartları

Bir malın belli bir kısmının yerel ekomide Bir malın belli bir kısmının yerel ekomide üretilmesinin kanunen zorunlu üretilmesinin kanunen zorunlu tutulmasıdır.tutulmasıdır.

Ticaretin değeri veya hacmi şeklinde Ticaretin değeri veya hacmi şeklinde olabilir.olabilir.

Page 42: 8 . Bölüm

4242

Üretimin yerel kısmını yapan Üretimin yerel kısmını yapan üreticiler için, bu kanun ithalat üreticiler için, bu kanun ithalat kotası gibi bir korunmadır. kotası gibi bir korunmadır.

Üretimin yabancı üreticisi içinse, bu Üretimin yabancı üreticisi içinse, bu kanun daha çok yerli üretim kanun daha çok yerli üretim kullanarak sınırsız adet malı yerli kullanarak sınırsız adet malı yerli ekonomide satabilmek için bir ekonomide satabilmek için bir teşviktir.teşviktir.

Page 43: 8 . Bölüm

4343

Bu politika kota rantı da kamu geliri de Bu politika kota rantı da kamu geliri de sağlamaz.sağlamaz.

Malın yerli ve yabancı fiyatları arasındaki Malın yerli ve yabancı fiyatları arasındaki fark satıldığı ülkedeki tüketicilere kaydırılır. fark satıldığı ülkedeki tüketicilere kaydırılır.

Page 44: 8 . Bölüm

4444

Diğer Dış Ticaret Korumacılık Diğer Dış Ticaret Korumacılık PolitikalarıPolitikaları

İhracat kredisi İhracat kredisi – Türkiye’de Eximbank bu kredileri verirTürkiye’de Eximbank bu kredileri verir

Kamu tedarikleriKamu tedarikleri– Devlet kurumlarının satın almalarını belli Devlet kurumlarının satın almalarını belli

üreticilerden yapmalarının zorunlu üreticilerden yapmalarının zorunlu kılınması kılınması

Bürokratik düzenlemelerBürokratik düzenlemeler– Kamu sağlığı, güvenliği vb nedenlerle Kamu sağlığı, güvenliği vb nedenlerle

yasal sınırlar (emisyon standartları vb)yasal sınırlar (emisyon standartları vb)

Page 45: 8 . Bölüm

4545

ÖzetÖzet

TarifeTarife İhracat İhracat sübvansiysübvansiy

onuonu

İthalat İthalat kotasıkotası

Gönüllü Gönüllü ühracat ühracat

sınırlamalasınırlamalarırı

Üretici Üretici artığıartığı

Tüketici Tüketici artığıartığı

Kamu Kamu gelirlerigelirleri

Milli refahMilli refah

Artar ArtarArtar Artar

DeğişmezArtar Azalır

AzalırAzalır Azalır Azalır

Değişmez

Belirsiz Belirsiz AzalırAzalır