PRAKSISHEFTE GRUNNSKULELÆRARUTDANNINGANE

HØGSKULEN I VOLDA

STUDIEA RET 2017 – 2018

www.hivolda.no/glu

2

3

Studieleiar: Oddvar Aalde

Praksiskoordinator: Ivar Hagen

Årsstegskoordinatorar:

1GLU 1-7 Sofie Holmen

1GLU5-10 Sofie Holmen

2GLU 1-7 Janne Heggvoll

2GLU 5-10 Vibeke Jensen

3GLU1-7 Deltid Ivar Hagen/Oddvar Aalde

3GLU1-7 Ruth H. Rekdal

3GLU 5-10 Odd Helge Mjellem Tonheim

www.hivolda.no/glu

4

5

Innleiing ......................................................................................................................................................... 6

Praksis kvart studieår ................................................................................................................................. 6

Grunnskulelærarutdanninga fyrste til sjuande ............................................................................................. 6

Grunnskulelærarutdanninga femte til tiande................................................................................................ 7

Organisering av praksis i tredje studieår ...................................................................................................... 8

Praksis fjerde studieår .................................................................................................................................... 9

Omfang av praksis og rettleiing ................................................................................................................ 9

Ansvar og oppgåver i praksis.................................................................................................................... 9

Studentane ....................................................................................................................................................... 9

Studieleiar ......................................................................................................................................................... 9

Studieleiar i samarbeid med praksiskoordinator ......................................................................................... 9

Praksiskoordinator ........................................................................................................................................... 9

Faglærarar/basisgruppeleiar .......................................................................................................................... 9

Rektor ved praksisskulane ........................................................................................................................... 10

Praksislærarane ............................................................................................................................................. 10

Om fråvær i praksisperiodane for praksislærarar ............................................................................... 11

Praksisoppfølging/møteverksemd .......................................................................................................... 11

I praksisoppfølginga vert det lagt slike føringar: ....................................................................................... 11

Om rettleiing og rolla til praksislærar .................................................................................................... 11

Det fyrste møtet mellom studentar, praksislærar og praksisskulen ....................................................... 12

Forventingssamtale ....................................................................................................................................... 12

Rettleiingsgrunnlag ........................................................................................................................................ 13

Førrettleiing .................................................................................................................................................... 13

I klasserommet ............................................................................................................................................... 13

Etterrettleiing .................................................................................................................................................. 13

Råd om rettleiing ............................................................................................................................................ 13

Den gode praksislæraren ............................................................................................................................. 14

Den gode GLU-studenten i praksis ............................................................................................................. 14

Didaktisk relasjonsmodell og planleggingsskjema ............................................................................. 15

Planleggings- og rettleiingskjema til bruk i praksis .......................................................................... 176

Frammøte og permisjonar for studentar i praksis ............................................................................... 18

"Ikkje stått" i rettleidd praksis ................................................................................................................. 18

Skikkavurdering ............................................................................................. Feil! Bokmerke er ikke definert.

Reiseutgifter i samband med praksis .................................................................................................... 19

Møtetider og praksisperiodar .................................................................................................................. 20

6

Innleiing Praksisopplæringa er ein integrert del av heile utdanninga der alle faga har felles ansvar. I

praksisopplæringa vert studentane kjende med dei krav og utfordringar som ligg til det å vere

lærar. Praksisen skal vere i det skuleslaget utdanninga kvalifiserer for og den skal vere

rettleia, vurdert og variert.

I fyrste studieår er hovudtemaet for praksisopplæringa lærarrolla, lærararbeidet og læraren si

tilrettelegging for læring av fag.

I andre studieår vil ein arbeide vidare med lærarolla, men ein vil gå meir i djupna på emne

som gjeld eleven, elevmangfaldet og eleven sitt møte med skule og fag.

I tredje og fjerde studieår vil ein også sjå meir på skulen som organisasjon, det profesjonelle

fellesskapet og samarbeid med føresette og sentrale instansar utanfor skulen.

Gjennom gradvis progresjon dei 4 åra i utdanninga, skal studenten tileigne seg kunnskapar,

ferdigheiter og kompetanse til å fylle heile lærarrolla.

I utdanninga skal det vere 100 dagar rettleidd praksis, og den er fordelt med 30 dagar i kvart

av dei tre fyrste åra og 10 dagar i fjerde studieår.

For meir informasjon om praksis i aktuell utdanning og år, sjå emneplan for praksis på denne

adressa: http://hivolda.studiehandbok.no/content/view/studiehandbok/34921

Praksis kvart studieår Nokre punkt er gjenstand for vurdering i alle praksisperiodar, dette er:

Studenten skal

utvikle yrkesetisk kompetanse utvikle relasjonell kompetanse utvikle leiingskompetanse utvikle fagdidaktisk kompetanse utvikle fagkompetanse utvikle endring og utviklingskompetanse vise engasjement, entusiasme og evne til samarbeid

Studentane skal ha praksis i det eller dei skulefaga dei har i utdanninga si, men må også

undervise i andre skulefag.

Grunnskulelærarutdanninga fyrste til sjuande klasse

Fyrste studieår

Tidleg i fyrste semester vil studenten vere utplassert to dagar. Målsetjinga med denne praksisperioden er at studenten skal få eit innblikk i ein lærar sin arbeidskvardag. I den andre praksisperioden (13 dagar haust) vil studenten få arbeide med sentrale delar av lærarrolla. I den siste praksisperioden (15 dagar vår) vil studenten også få ansvar for større delar av heilskapen i lærarolla.

I fyrste studieår skal mellom anna følgjande emne ha fokus i praksis:

Praksislærar og skulen sitt systematiske arbeid for å utvikle eit godt læringsmiljø for

elevane

7

Individuell og kollektiv formativ vurdering

Klasseleiing

Bruk av elevsamtalar

Praksislærar og skulen si forståing av arbeidet med grunnleggjande ferdigheiter

Skulen sitt systematiske arbeid med kartlegging

Andre studieår

Praksisen vil vere delt i to ulike periodar, ei på hausten og ei på våren, kvar på 15 dagar. Ein vil arbeide vidare med lærarolla, som var hovudtema fyrste studieår, men ein vil gå meir i djupna på eleven, elevmangfaldet og eleven sitt møte med skule og fag.

I andre studieår skal mellom anna følgjande emne ha fokus i praksis:

Byrjaropplæring har eit særskilt fokus

Praksislærar og skulen sitt systematiske arbeid for å utvikle eit godt læringsmiljø for

elevane

Individuell og kollektiv formativ vurdering, og korleis dette vert tilpassa elevar med ulik

føresetnad og kulturell bakgrunn

Systematisk bruk av elevsamtalen som verkemiddel i tilpassa opplæring

Praksislærar og skulen si forståing av arbeidet med utvikling av grunnleggjande

ferdigheiter hos elevar

Skulen sitt systematiske arbeid med kartlegging, og bruken av dette i vidare arbeid med

utvikling av eleven

Skulen si oppfølging av minoritetsspråklege elevar

Skulen sitt systematiske arbeid for elevar med særskilde utfordringar

Tredje og fjerde studieår

Læraren sine rettar og plikter, lærararbeidet på organisasjonsnivå og i profesjonelle

fellesskap

Skule- og elevdemokrati, føresette og elevar sine rettar

Samarbeid med føresette, PPT og andre aktørar

Kvalitetssystem, mellom anna kartleggingsverktøy, som verktøy for læring og

skuleutvikling

Samarbeid med lokalmiljøet

Overgangar mellom stega

Forskingsbasert kunnskap som utgangspunkt for endring og utvikling i skulen

Lokalt læreplan- og utviklingsarbeid

Grunnskulelærarutdanninga femte til tiande klasse

Fyrste studieår

Tidleg i fyrste semester vil studenten vere utplassert to dagar. Målsetjinga med denne praksisperioden er at studenten skal få eit innblikk i ein lærar sin arbeidskvardag. I den andre praksisperioden (13 dagar haust) vil studenten få arbeide med sentrale delar av lærarrolla. I den siste praksisperioden (15 dagar vår) vil studenten også få ansvar for større delar av heilskapen i lærarolla.

I fyrste studieår skal mellom anna følgjande emne ha fokus i praksis:

Praksislærar og skulen sitt systematiske arbeid for å utvikle eit godt læringsmiljø for

elevane

Individuell og kollektiv formativ vurdering

8

Bruk av elevsamtalar

Praksislærar og skulen si forståing av arbeidet med grunnleggjande ferdigheiter

Skulen sitt systematiske arbeid med kartlegging

Andre studieår

Praksisen vil vere delt i to ulike periodar, ei på hausten og ei på våren, kvar på 15 dagar. I andre studieår vil ein arbeide vidare med lærarolla, som var hovudtema fyrste studieår, men ein vil gå meir i djupna på eleven, elevmangfaldet og eleven sitt møte med skule og fag.

I andre studieår skal mellom anna følgjande emne ha fokus i praksis:

Arbeid på ungdomssteget har eit særskilt fokus

Praksislærar og skulen sitt systematiske arbeid for å utvikle eit godt læringsmiljø for

elevane

Individuell og kollektiv formativ vurdering, og korleis dette vert tilpassa elevar med ulik

føresetnad og kulturell bakgrunn

Summativ vurdering

Systematisk bruk av elevsamtalen som verkemiddel i tilpassa opplæring

Praksislærar og skulen si forståing av arbeidet med utvikling av grunnleggjande

ferdigheiter hos elevar

Skulen sitt systematiske arbeid med kartlegging, og bruken av dette i vidare arbeid med

utvikling av eleven

Skulen si oppfølging av minoritetsspråklege elevar

Skulen sitt systematiske arbeid for elevar med særskilde utfordringar

Tredje og fjerde studieår

Læraren sine rettar og plikter, lærararbeidet på organisasjonsnivå og i profesjonelle

fellesskap

Skule- og elevdemokrati, føresette og elevar sine rettar

Samarbeid med føresette, PPT og andre aktørar

Kvalitetssystem, mellom anna kartleggingsverktøy, som verktøy for læring og

skuleutvikling

Samarbeid med lokalmiljøet med vekt på entreprenørskap

Overgangar mellom stega

Forskingsbasert kunnskap som utgangspunkt for endring og utvikling i skulen

Lokalt læreplan- og utviklingsarbeid

Organisering av praksis i tredje studieår For studentar vil det vere høve til å søke om å få gjennomføre praksis på norske skular i

utlandet som Høgskulen i Volda har avtale med. Dette vert det informert om i vårsemesteret

andre studieår. I tredje studieår legg vi opp til at det vert skuleovertaking/klasseovertaking i

vårsemesteret. Nærare retningslinjer for dette vert gjort tilgjengeleg for dei det gjeld.

Det er også lagt opp til at her er to lause dagar (punktpraksis), som studenten og praksislærar

avgjer når skal gjennomførast. Desse lause dagane skal vere gjennomført før andre

praksisperiode. Innhaldet kan til dømes vere i samband med foreldremøte på ettermiddagstid

utanom den ordinære praksisperioden, skule-heim-samarbeid, kurs for kollegiet på

praksisskulen, juleverkstad/juleavslutning, eller innsamling av informasjon i samband med

bacheloroppgåva. Kvar av desse dagane skal bestå av minimum 7,5 arbeidstimar (medrekna

førebuing, etterarbeid og rettleiing). Merk at dette kan delast i halve dagar.

9

Studentane har ansvar for å sjå til at desse dagane vert plasserte i tråd med føringane frå

studieleiar/praksiskoordinator, sjå www.hivolda.no/glu.

Praksis fjerde studieår I fjerde studieår skal studentane ha ti dagar praksis. Studentar som skal ha eit internasjonalt

semester om våren må gjennomføre praksis om hausten. For dei andre studentane vil det

normalt vere praksis i vårsemesteret. Ved innpassing av fag i fjerde studieår, må studentar

som skal ha praksis betale kroner 2000 i eigenandel.

Omfang av praksis og rettleiing Etter den sentrale praksislæraravtalen skal praksis ha eit slikt omfang: Når studentene har

praksisperiode, forutsettes det at øvingsundervisningen har et omfang på til vanlig 20 timer

pr. uke i gjennomsnitt. Studentene skal til vanlig ha 10 – 13 timer veiledning pr. uke i

tilknytning til øvingsundervisningen.

I rettleiingstimane er praksisgruppa til vanleg samla, og praksislæraren leier desse møta.

Studentane bør oppmuntrast til å arbeide med og utvikle sin eigen praksisteori. Dette kan

gjerast ved analyse av og refleksjon over sin eigen praksis og praksisen til andre. Oppgåva til

rettleiaren vert å oppmuntre til utvikling og sjølvstendig arbeid.

Ansvar og oppgåver i praksis

Studentane har obligatorisk frammøte til all praksis og praksismøter

har ansvar for eit aktivt læringsarbeid i førebuing, gjennomføring og etterarbeid i

praksisopplæringa

skal levere planleggingsskjema for alle undervisingstimar studenten skal ha, til

praksislærar i god tid før undervisinga

kan ikkje vere løna vikar i klassen der praksis vert gjennomført.

går inn under Lov om grunnskolen og den vidaregåande opplæringa og har m.a.

teieplikt. Studenten skriv under ei fråsegn om teieplikt i 1.praksisperiode.

Studieleiar har fagleg ansvar for praksisopplæringa

skal kalle inn til praksisførebuande møte

skal kalle inn til rektormøte

Studieleiar i samarbeid med praksiskoordinator har ansvar for å informere om praksisopplæringa

har ansvar for å gjere avtalar med praksisskulane

har ansvar for å leggje ut informasjon i Fronter og på www.hivolda.no/glu

Praksiskoordinator organiserer studentane i basisgrupper med basisgruppeleiar

organiserer praksisplassar

sender ut og tek imot praksismappene

har ansvar for å gi permisjon til studentar

Faglærarar/basisgruppeleiar Basisgruppeleiarar har ansvar for kontakt med praksisskular i praksisperioden og

praksisoppfølging på praksisskulen ved å:

10

o vere til stades i undervisinga og observere studentane

o ta del i rettleiing

o ha samtale med studentane

o ha samtale med praksislærarane om mellom anna vurderinga av studentane

o hente inn aktuelle faglærarar i praksissituasjonen om mogleg og ynskjeleg

faglærarar har ansvar for før- og etterarbeid knytt til praksis

om basisgruppeleiar vert forhindra frå å delta i praksisoppfølginga må studieleiar og

praksiskonsulent få melding om dette

Rektor ved praksisskulane har hovudansvaret for praksisopplæringa i praksisskulen

har saman med praksislærar ansvar for å informere studentane om dei punkt som er

sett opp for kvart studieår

er medansvarleg i vurderinga av studentane

skal ha møte med studentane tidleg i praksisperioden. Følgjande tema bør takast opp

kvart år:

Orientering om skulen:

o Skulen sine tiltaksplanar

o Skulereglar, tilsynsordning, konsekvensar

o Tekniske hjelpemiddel på denne skulen (PedIT, interaktive tavler,

videokanoner, nettverk, kopimaskiner med meir)

o Orientering om skulekulturen, mellom anna:

Skrivne og uskrivne forventningar

Pliktar og rettar

o Skulen som organisasjon, mellom anna:

Lærarane si arbeidstid

Skulen sitt mandat

Råd og utval

o Praktiske ordningar

Rektor orienterer seg i emneplan for praksis for det aktuelle årssteget og i kva tema

som skal takast opp i kvart studieår (sjå tidlegare i dette dokumentet), og tek opp

relevante punkt derifrå.

Rektor skal kvalitetssikre og signere sluttvurdering av studentar.

Rektor skal etter praksisperiodane om hausten kalle inn praksislærarane på skulen til

eit evalueringsmøte. I dette møtet bør vurdering av studentar vere tema, og i tillegg

andre forhold knytt til skulen som opplæringsarena for studentane.

Praksislærarane er lærarutdannarar på lik linje med fagtilsette på Høgskulen i Volda

har ansvar for praksisopplæringa i praksisskulen i samsvar med emneplan for praksis

gir studentane rettleiing kvar dag, midtvegsvurdering og sluttvurdering, jamfør

emneplan for praksis

skal i starten av praksisperioden gjennomføre ei forventingssamtale med studentane

byggjer rettleiinga på den didaktiske relasjonsmodellen med før - og etterrettleiing

har ansvar for å vere med på møte og kurs som ein del av arbeidet som praksislærar

har ansvar for kontakt med basisgruppeleiarane for praksisoppfølging

har ansvar for å fylle ut praksisevalueringa av kvar student, og utfyllinga skal gjerast

digitalt. Skjema finn ein på www.hivolda.no/glu

tar kontakt med basisgruppeleiar/ studieleiar/ praksiskoordinator ved tvilstilfelle

11

Om fråvær i praksisperiodane for praksislærarar

Korte fråvær:

Praksispartiet kan ta ansvar for klassen, men praksisskulen v/rektor og praksislærar må

syte for at ein annan lærar/adm. person er tilgjengeleg og er hovudansvarleg for

klassen. Den tilsette praksislæraren tek ansvar for planlegging og skal gje studentane

rettleiing. Praksiskoordinator skal ha melding om dette.

Lange fråvær:

Praksisskulen v/rektor vurderer å setje inn vikar for fråverande praksislærar,

alternativt at studentane skiftar klasse. Praksiskoordinator må gjerast kjent med kven

som skal vere vikar.

Praksisoppfølging/møteverksemd

I praksisoppfølginga vert det lagt slike føringar: Basisgruppeleiar og praksislærar deltek på planlagde møte på HVO i samband med

praksis.

Basisgruppeleiar og praksislærar avtaler praksisoppfølging, til vanleg ein gong pr.

semester. Praksislærar og basisgruppeleiar avtaler følgjande om praksisoppfølginga:

o tidsramme (til vanleg 1 dag per semester per basisgruppe)

o innhald

o deltaking i før- og etterrettleiing

o observasjon i undervising som studentane gjennomfører

o samtale med studentar og praksislærar

o samtale mellom praksislærar og basisgruppeleiar rundt vurdering av

studentane, og tilhøve kring felles ansvar for skikkavurdering

Praksislærar har hovudansvaret for innhald og rettleiing i praksisoppfølginga.

Om rettleiing og rolla til praksislærar

Rettleiing er … et «arbeidsfellesskap» hvor målet er å gi kvalifisert hjelp til eleven, slik at

han eller hun kan gjøre kloke valg og handlinger. (jf. Høigaard, Jørgensen og Mathisen,

2001)

Under rettleiinga er det viktig å halde fokus på den som får rettleiing. Det er alltid

føremålstenleg å ha fokus på det konstruktive og på det å finne gode løysingar, slik at

studenten kan kome vidare i utviklingsprosessen og bli tryggare i lærarrolla.

Praksisrettleiing er ei yrkesfagleg rettleiing til ein student eller ei studentgruppe og den tek

opp:

forhold mellom teori og praksis

studenten si eiga lærarverksemd

utvikling av studenten sin praksisteori

12

Rettleiinga går føre seg i samtaleform og er prega av medviten refleksjon over eigne og andre

sine handlingar i praksisfeltet.

I det følgjande vil ein finne tips til korleis ein som praksislærar kan ta i mot og leggje til rette

for studentgrupper som skal ha praksis, og kva rettleiing kan vere.

Det fyrste møtet mellom studentar, praksislærar og praksisskulen

Praksislærarmøta i forkant av praksis

Ein del av praksislærarmøte i forkant av praksisperiodane vil normalt vere sett av til møte

mellom studentar, praksislærar og basisgruppeleiar. Til desse møta kan det vere nyttig å ha

med følgjande:

eigen plan (vekeplan, periodeplan, halvårsplan osv.)

fagplanar og kva emne som er aktuelt i kva fag

elev-/klasselister

timeplan med oppsett rettleiingstid

eventuelt anna du meiner studentane bør få kjennskap til (t.d. nyttige telefonnummer,

e-postadresser)

Fyrste møte på praksisskulen

Praksisskulen ved rektor/praksislærar kallar inn til det fyrste møtet på praksisskulen,

normalt før fyrste praksisperiode tar til, men etter praksislærarmøtet før denne

perioden. Ved praksisskulane har rektor ansvaret for organisering av desse møta. Den

einskilde praksislærar tek ansvar for den delen som gjeld eige praksisparti. Følgjande

punkt kan vere sentrale:

o generell informasjon om praksisskulen (t.d. reglement for skule og/eller klasse,

vaktordningar, bruk av kopimaskin og PC, bibliotek, rom for undervising, rom til

studentane sitt føre- og etterarbeid, rom til rettleiingstimane osv.)

o avklare forventingar til kvarandre (rektor, praksislærar og studentar)

o vise studentane rundt på praksisskulen

o andre punkt som rektor eller praksislærar vil ta opp

o fortsetje planlegginga av praksis

Forventingssamtale Ein forventingssamtale er ein samtale der praksislærar og student avklarar gjensidige

forventingar og krav til kvarandre for den komande praksisperioden. Ein slik samtale kan vere

med på å leggje eit godt grunnlag for gjennomføring av praksisperioden. I samtalen kan ein

t.d. ta opp følgjande punkt:

praksislærar sine forventingar til studentane og praksisperioden.

studentane sine forventingar til praksislærar og praksisperioden.

korleis skape ein trygg og open atmosfære mellom student og praksislærar?

kor stor fridom skal studenten få med tanke på prøving og feiling?

studenten sine utviklingsmål for praksisperioden (her bør ein ta utgangspunkt i

forbetringspotensial, slik det kjem til uttrykk i eventuelle tidlegare praksisvurderingar)

avtale om tidsfristar for når ein praksislærar forventar å få studenten sitt

planleggingsskjema = rettleiingsgrunnlaget

retningslinjer for fråvær (Når skal sjukdom meldast og kven skal ha melding om

dette?)

fordeling av undervisingstid og avtalar om rettleiing

Vi viser vidare til boka Praksislæraren av Vivi Nilssen (2010).

13

Rettleiingsgrunnlag Det er laga eit planleggings- og rettleiingsskjema til bruk i praksis. Studenten skal alltid og i

god tid levere skjemaet for undervisinga til praksislærar. Her skal studenten grunngje vala

sine, både fagleg og pedagogisk Ved praksisoppfølging frå høgskulen skal

rettleiingsgrunnlaget også sendast til basisgruppeleiar dagen før praksisoppfølginga.

Førrettleiing I førrettleiinga bør ein

diskutere opplegget/ideane med omsyn til mål, fagleg innhald, elev- og

lærarføresetnader, arbeidsmåtar og organiseringsformer, vurderingsformer og rammer

avklare kven som skal gjere kva

gi studenten høve til å bestille rettleiing på spesielle sider ved lærarutøvinga, t.d. i bruk

av stemme og kroppsspråk, læringsleiing, relasjonsleiing, bruk av læremiddel og

måloppnåing

engasjere alle studentane til å observere ulike sider ved undervisinga, elevane med

meir

I klasserommet praksislærar skal ha med studentane sine skriftlege planar for undervisingsøkta

praksislærar observerer og noterer undervegs. Hugs at notatane kan gjere rettleiinga

meir konkret og konstruktiv. Notatane til praksislærar kan også gi grunnlag for

vurdering av studenten sitt arbeid og nyttast til å dokumentere generell progresjon i

praksisperioden

medstudentar observerer og noterer undervegs. Observasjon og rettleiing av

medstudentar er ein viktig del av praksisopplæringa og notatane gir mellom anna

grunnlag for etterrettleiing

Etterrettleiing Etterrettleiing tek utgangspunkt i undervisingsøkta og skjer på grunnlag av observasjonar og

refleksjonar frå økta. I etterrettleiinga kan ein:

ta utgangspunkt i dei planane som vart lagt for undervisingsøkta

la studenten sjølv få lov til å snakke om sine opplevingar og erfaringar, evaluere eiga

rolle og gjennomføring av det som var planlagt

la medstudentar få ta del i etterrettleiinga ved at dei får kome med sine observasjonar

og refleksjonar.

gi tilbakemelding og kome med refleksjonar/tankar omkring studenten sin veg vidare i

praksisperioden

Råd om rettleiing det er viktig at både student og praksislærar er tolmodige. Det må vere rom for

endringar og praksisperioden treng ikkje vere «totalplanlagt» frå fyrste dag

la studentane starte med små oppgåver som ein er trygg på at dei meistrar, og la dei få

vekse med oppgåvene

fokuser på å skape eit trygt rettleiingsmiljø

ver godt førebudd og ha struktur og orden på rettleiinga

gi tydelege og konkrete tilbakemeldingar – og hugs: Konstruktive tilbakemeldingar

gi rettleiing på ein slik måte at studentane vert meir medvitne, kritiske og reflekterte

gi studentane tid til sjølvrefleksjon

still tydelege krav til studenten

rettleiar må prøve å forstå studenten sin situasjon best mogeleg og ha «takhøgd» med

tanke på studenten sine behov, synspunkt og idear

14

pass på at rettleiinga ikkje vert statisk

hugs humor og finn alltid noko positivt som fortener ros

gje råd om korleis studentane kan forbetre eigen praksis.

Den gode praksislæraren Her følgjer eit utval av synspunkt som tidlegare lærarstudentar meiner kjenneteiknar ein god

praksislærar (sitat frå praksisevaluering):

Ein god praksislærar

likar å vere praksislærar

har store forventingar både til seg sjølv og studentane

gir både positive og negative tilbakemeldingar, er konstruktiv. Grunngjev

tilbakemeldingane. («Dette var ein god time», er ikkje nok)

«kritisk venn»

gir oss noko å strekke oss etter. Løftar studentane

gir oss tryggleik. Rom til å feile

reflekterer saman med oss

tid til diskusjonar

hyggeleg. Humørspreiar. Strukturert. Tilgjengeleg

gir god informasjon om elevane

er dyktig lærar. Godt forbilde

tek vare på studentane. Har lyst til å hjelpe oss

får fram dei gode sidene ved læraryrket

Den gode GLU-studenten i praksis Her følgjer eit utval av synspunkt som tidlegare lærarstudentar meiner kjenneteiknar ein god

GLU-student i praksis:

aktiv, blid, nysgjerrig, lærelysten, engasjert.

god oppførsel, reine klede, luktar ikkje, bannar ikkje, førebur seg til timane

arbeidssom. Møter presis. Gir av seg sjølv. Tek nye utfordringar

kreativ og nytenkande

kan ta imot rettleiing på ein god måte

strukturert. Leverer planleggingsskjema i god tid. Tek ansvar

fag og fagdidaktisk kompetente

skaper gode relasjonar til borna. Kan samarbeide med andre

skriv logg kvar dag, der ein reflekterer over kva som har skjedd i praksis

15

Didaktisk relasjonsmodell og planleggingsskjema Rettleiinga ved grunnskulelærarutdanningane ved Høgskulen i Volda bygger på didaktisk

relasjonstenking. Det er ein føresetna at studentar og praksislærar har god kjennskap til denne.

Faginnhold

Vurdering

Elevføresetnader

Rammefaktorar

Læreplanmål

Læringsmål Arbeidsmåtar

16

R E T T L E I I N G S S K J E M A T I L B R U K I P R A K S I S

Student: Tid: Dato: Fag:

Elevgruppe:

Læreplanmål: Generelle mål, kompetansemål-LK06.

Læringsmål for økta: Konkrete mål, kva skal elevane ha lært etter timen/perioden -

fagleg/sosialt?

Elevføresetnader: Læreføresetnader, motivasjon, kunnskapar, haldningar,

ferdigheiter, særskilte behov

Rammefaktorar: Lærarar, kva læremiddel/materiell er tilgjengeleg, rom,

timeplanmessige forhold

Vurdering: Korleis vil du som lærar finne ut av kva elevane har lært ?

Eg ønskjer særleg rettleiing på:

17

P L A N F O R T I M E N / P E R I O D E N

Grunnleggande ferdigheiter:

Munnlege ferdigheiter Lese Skrive Rekne Digitale ferdigheiter

TID:

INNHALD: (Kva innhald skal det handle om?)

ARBEIDSMÅTAR: (Korleis skal elevane og eg arbeide?)

GRUNNGJEVING av arbeidsmåtar: (Kvifor har eg valt desse arbeidsmåtane?)

Kva utstyr treng eg?

18

Frammøte og permisjonar for studentar i praksis Dei nasjonale retningslinjene presiserer at ein grunnskulelærarstudent/førskulelærarstudent

skal gjennom utdanninga ha 100 dagar rettleidd og vurdert praksis.

Vi praktiserer følgjande reglar ved fråvær/permisjon frå praksis:

1. Praksis/praktisk lærararbeid er ein obligatorisk del i alle åra i førskule-/grunnskule-

lærarutdanninga.

2. Det er obligatorisk frammøte til all praksis, til praksisførebuing og etterarbeid.

Dette gjeld også møta med praksislærar i tilknyting til praksisperiodane/samtaletimane

og til teoriundervisning/planlegging/etterarbeid knytt til praksisoppgåva.

3. Permisjon: Praksislæraren kan gi permisjon for inntil 3 timar. Permisjon for meir enn

3 timar skal rettast til praksiskontoret. Praksislæraren får melding om permisjonen.

Merk at det ikkje vert gitt permisjonar til ferie, konsertar, fotballfinalar og liknande.

4. Dersom studenten vert sjuk eller av anna særleg gode grunnar ikkje kan møte til

praksis, må ho/han snarast melde frå til praksislæraren/rektor ved praksiskulen

og til praksiskonsulenten ved Høgskulen i Volda. Ved sjukefråvær over 3 dagar

leverer studenten sjukmelding frå lege til praksiskontoret.

5. NB! Alle permisjonar, også sjukdom og liknande, tel med i fråværs-«kvoten» som er

på 10 % i praksis i kvart studieår. Om ein student har meir enn 10 % fråvær/permisjon

frå praksis må studenten ta att dagar slik at studenten kjem over 90 % frammøte i

praksis. Dette skjer etter avtale med praksislærar og praksiskonsulent.

6. Praksislæraren fører fråvær på praksisrapporten. Studenten vert orientert om

registreringa. Praksisrapporten vert sendt til praksiskontoret innan 5 dagar etter

praksisperioden.

"Ikkje stått" i rettleidd praksis Om praksislærar vurderer at det er fare for at ein student kan få «Ikkje stått» i praksis, skal

praksislærar fylle ut eit eige skjema. Studenten, studieleiar/praksiskonsulent og

basisgruppeleiar skal ha kopi av skjemaet. Praksislærar må også ta opp innhaldet i skjemaet

med studenten i rettleiinga. Ein student kan få «Ikkje stått» i praksis, sjølv om det ikkje er tatt

høgde for det i midtvegsvurderinga. Hovudregelen er at eit slikt varsel må kome så tidleg, at

studenten har høve til å forbetre seg i tråd med rettleiing. Skjemaet finn ein på

www.hivolda.no/glu.

Følgjande retningslinjer skal praktiserast ved «Ikkje stått» i rettleia praksis:

Dersom ein student får karakteren «Ikkje stått» i praksis eitt av studieåra, må studenten

gjennomføre ein ny praksisperiode på to veker i løpet av studieåret. Dette vert gjennomført

etter avtale med praksisansvarleg. I desse to vekene får studenten særskild rettleiing av ein

annan praksislærar på det området/dei områda studenten har vist manglar. Får studenten

«Ikkje stått» også i denne ekstra praksisperioden, må han/ho avbryte studiet.

Får ein student «Ikkje stått» i praksis i tredje og fjerde studieår, må studenten gjennomføre ein

ny rettleidd praksisbolk på 2 veker i studieåret etter avtale med praksisansvarleg. Dersom

studenten får "Ikkje stått" også denne praksisperioden, vert det halde særskilt vurderingsmøte.

Dersom utfallet av det særskilte vurderingsmøtet blir at praksisen vert vurdert som «Ikkje

stått», får studenten «Ikkje stått» i praksisopplæringa.

19

Skikkavurdering Vurdering av om ein student er skikka for læraryrket

Vurdering av om ein student er skikka for læraryrket, skal gå føre seg gjennom heile studiet.

Ein skil mellom løpande og særskild skikkavurdering. Den løpande skikkavurderinga skal gå

gjennom heile studiet. Særskild skikkavurdering byrjar ved at tvilsmelding vert levert.

Dersom det er tvil om ein student er skikka for læraryrket, må den som er i tvil melde frå om

tvilen til studieleiar. Det skal nyttast eit eige skjema til dette.

Meir om forskrift om skikkavurdering i lærarutdanninga finn ein på:

https://lovdata.no/dokument/SF/forskrift/2006-06-30-859

§ 3.Vurderingskriterier for lærer- og spesialpedagogiske utdanninger

En student er uskikket i utdanningene som nevnt i § 1 nr. 1, 2, 24 og 26 dersom ett eller flere av følgende kriterier er oppfylt:

a) studenten viser manglende vilje eller evne til omsorg og til å lede læringsprosesser for barn, unge og voksne i samsvar med mål og retningslinjer for barnehagens og skolens virksomhet.

b) studenten viser manglende vilje eller evne til å ha oversikt over hva som foregår i en barnegruppe eller klasse og ut fra dette skape et miljø som tar hensyn til barn, unge og voksnes sikkerhet og deres psykiske og fysiske helse.

c) studenten unnlater å ta ansvar som rollemodell for barn, unge og voksne i samsvar med mål og retningslinjer for barnehagens og skolens virksomhet.

d) studenten viser manglende vilje eller evne til å kommunisere og samarbeide med barn, unge og voksne.

e) studenten har problemer av en slik art at han/hun fungerer svært dårlig i forhold til sine omgivelser.

f) studenten viser for liten grad av selvinnsikt i forbindelse med oppgaver i studiet eller kommende yrkesrolle.

g) studenten viser manglende vilje eller evne til å endre uakseptabel adferd i samsvar med veiledning.

h) studenten viser truende eller krenkende atferd i studiesituasjonen.

0 Endret ved forskrifter 8 juli 2013 nr. 872, 28 juni 2016 nr. 830 (i kraft 1 juli 2016).

Reiseutgifter i samband med rettleia praksisopplæring ved lærarutdanningane ved Høgskulen i Volda.

NB! Nye retningsliner!

Eigendel. Prinsippet for dekking av reiseutgifter er at studenten skal få tilskot til meirutgifter ved reiser i

praksisperiodane i høve dei vanlege undervisningsperiodane.

Eigendel på daglege reisekostnader er kr 70,- per dag. Ved avtalt bruk av privatbil skal

passasjerane betale ein halv eigendel per dag til sjåfør.

Daglege reiseutgifter i praksisperiodane Studentane kan få dekka meirutgifter, høgare enn eigendelen, til buss, privatbil og ferje til

praksisstaden. Studentane får dekka kostnader til den rimelegaste reisemåten, og dei skal

nytte rabattordningar.

Når offentleg transport ikkje kan nyttast, t.d. dersom det er dårleg eller manglande buss-

samband, skal det gjerast avtale om løyve til å bruke eigen bil før praksisperioden tek til.

20

Denne avtalen skal studentane lage med praksiskoordinator ved utdanninga. Ved bruk av

privatbil skal studentane så langt som råd køyre samla i ein bil. Taksten for reise til og frå er

kr 2.50 per km + kr 0,25 per km for kvar passasjer.

Utfylling og levering av skjema. Det er to ulike skjema:

- Reiserekning ved bruk av offentleg transport

- Reiserekning ved bruk av eigen bil.

Skjema vert lagt ut i Canvas. Studentane fyller ut skjema og leverer til praksiskoordinator

seinast ei veke etter praksis er avslutta.

Møtetider og praksisperiodar Sjå www.hivolda.no/glu