ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 volume 51 ......ผ ป...

16
ผู้ป่วยมาลาเรียติดเชื้อพลาสโมเดียมตระกูลไพรเมตที่ไม่ใช่มนุษย์ ในนักท่องเที่ยวที่กลับจากประเทศไทย ปี .. 2551–2562 (Non-human primate malaria in the travelers who returned back from Thailand, 2008–2019) [email protected] พัชริดา หงษ์จันทร์, ธีรศักดิชักนํา กลุ่มงานความร่วมมือและประสานกฎอนามัยระหว่างประเทศ กองระบาดวิทยา ISSN 0125-7447 กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข / Division of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health Volume 51 Number 4 : February 7, 2020 ที51 ฉบับที4:7 กุมภาพันธ 2563 ผู้ป่วยมาลาเรียติดเชื้อพลาสโมเดียมตระกูลไพรเมตที่ไม่ใช่มนุษย์ในนักท่องเที่ยวที่กลับจากประเทศไทย ปี .. 2551–2562 53 สรุปการตรวจข่าวการระบาดของโรคในรอบสัปดาห์ที4 ระหว่างวันที26 มกราคม–1 กุมภาพันธ์ 2563 60 ข้อมูลรายงานโรคเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจําสัปดาห์ที4 ระหว่างวันที26 มกราคม–1 กุมภาพันธ์ 2563 63 บทคัดย่อ ความเป็นมา : ศูนย์ประสานกฎอนามัยระหว่างประเทศ ได้รับ รายงานผู้ป่วยมาลาเรียในตระกูลไพรเมตที่ไม่ใช่มนุษย์ ได้แก่ Plasmodium knowlesi และ Plasmodium cynomolgi ใน นักท่องเที่ยวที่กลับจากประเทศไทย ตั้งแต่ปี .. 2551 วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาระบาดเชิงพรรณนา โดยทบทวนข้อมูล จากการประสานงานจุดประสานงานกฎอนามัยระหว่างประเทศ และรายงานเอกสารตีพิมพ์ต่างประเทศจากเชื้อ P. knowlesi และ P. cynomolgi ในนักท่องเที่ยวที่มีประวัติท่องเที่ยวในประเทศไทย ระหว่างปี .. 2551–2562 ผลการศึกษา: ระหว่างปี .. 2551–2562 พบนักท่องเที่ยวป่วยเป็น มาลาเรียในตระกูลไพรเมตที่ไม่ใช่มนุษย์ 10 ราย ติดเชื้อ P. knowlesi 9 ราย และ P. cynomolgi 1 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 70 ค่าอายุมัธยฐาน 47 ปี มีสัญชาติเยอรมัน 7 ราย นักท่องเที่ยวที่ติดเชื้อ P. knowlesi ส่วนใหญ่มีอาการไข้ หรือไข้สูง ร้อยละ 100 หนาวสั่น ร้อยละ 67 พบผู้ป่วยเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ไตวาย 2 ราย กลุ่ม- อาการหายใจลําบากเฉียบพลัน 1 ราย พื้นที่ที่นักท่องเที่ยวส่วน ใหญ่เดินทางไปมากที่สุด ได้แก่ ระนอง ร้อยละ 70 นักท่องเที่ยวทีป่วยให้ประวัติว่าพบว่ามีลิงชุกชุมในพื้นทีพักอาศัย ร้อยละ 40 สรุปและข้อเสนอแนะ: เพศและอายุเป็นปัจจัยในกิจกรรมท่องเที่ยว เชิงนิเวศ พื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ เกาะช้างในจังหวัดระนอง และ อุทยานแห่งชาติเขาสก จังหวัดสุราษฎร์ธานี การมีลิงชุกชุมในพื้นทีพักอาศัยใกล้ป่าเพิ่มโอกาสนําโรคที่ระหว่างลิงสู่คน ซึ่งประเทศไทย ควรให้ความสําคัญกับการตรวจเชื้อพลาสโมเดียมตระกูลไพรเมตทีไม่ใช่มนุษย์ ควรมีการแลกเปลี่ยนข้อมูลกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และประเทศเพื่อนบ้าน ควรสื่อสารความเสี่ยงแก่นักท่องเที่ยวเชิง นิเวศเกี่ยวกับวิธีการป้องกันตนเองจากการถูกยุงกัด และเฝ้าระวัง อาการหลังจากกลับจากพื้นที่เสี่ยง คําสําคัญ: มาลาเรีย, Plasmodium knowlesi, Plasmodium cynomolgi, นักท่องเที่ยว **************************************************** ความเป็นมา ปัจจุบันเชื้อมาลาเรียสามารถติดต่อระหว่างมนุษย์กับสัตว์ ตระกูลไพรเมตที่ไม่ใช่มนุษย์ เช่น ลิงซึ่งเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อ การแพร่กระจายของโรคติดต่อระหว่างสัตว์และคน โดยเฉพาะเชื้อ มาลาเรียสายพันธุ์ใหม่ในมนุษย์ ได้แก่ Plasmodium knowlesi (1) และ Plasmodium cynomolgi (2) ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มี

Upload: others

Post on 26-Nov-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

ผปวยมาลาเรยตดเชอพลาสโมเดยมตระกลไพรเมตทไมใชมนษย ในนกทองเทยวทกลบจากประเทศไทย ป พ.ศ. 2551–2562

(Non-human primate malaria in the travelers who returned back from Thailand, 2008–2019)

[email protected] พชรดา หงษจนทร, ธรศกด ชกนา

กลมงานความรวมมอและประสานกฎอนามยระหวางประเทศ กองระบาดวทยา

 

ISSN 0125-7447

กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข / Division of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health

Volume 51 Number 4 : February 7, 2020 ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภาพนธ 2563

ผปวยมาลาเรยตดเชอพลาสโมเดยมตระกลไพรเมตทไมใชมนษยในนกทองเทยวทกลบจากประเทศไทย ป พ.ศ. 2551–2562 53

สรปการตรวจขาวการระบาดของโรคในรอบสปดาหท 4 ระหวางวนท 26 มกราคม–1 กมภาพนธ 2563 60

ขอมลรายงานโรคเฝาระวงทางระบาดวทยาประจาสปดาหท 4 ระหวางวนท 26 มกราคม–1 กมภาพนธ 2563 63

บทคดยอ

ความเปนมา: ศนยประสานกฎอนามยระหวางประเทศ ได รบ

รายงานผปวยมาลาเรยในตระกลไพรเมตทไมใชมนษย ไดแก

Plasmodium knowlesi แล ะ Plasmodium cynomolgi ใ น

นกทองเทยวทกลบจากประเทศไทย ตงแตป พ.ศ. 2551

วธการศกษา: เปนการศกษาระบาดเชงพรรณนา โดยทบทวนขอมล

จากการประสานงานจดประสานงานกฎอนามยระหวางประเทศ

และรายงานเอกสารตพมพตางประเทศจากเชอ P. knowlesi และ

P. cynomolgi ในนกทองเทยวทมประวตทองเทยวในประเทศไทย

ระหวางป พ.ศ. 2551–2562

ผลการศกษา: ระหวางป พ.ศ. 2551–2562 พบนกทองเทยวปวยเปน

มาลาเรยในตระกลไพรเมตทไมใชมนษย 10 ราย ตดเชอ P. knowlesi

9 ราย และ P. cynomolgi 1 ราย สวนใหญเปนเพศชาย รอยละ 70

คาอายมธยฐาน 47 ป มสญชาตเยอรมน 7 ราย นกทองเทยวทตดเชอ

P. knowlesi สวนใหญมอาการไข หรอไขสง รอยละ 100 หนาวสน

รอยละ 67 พบผปวยเกดภาวะแทรกซอน เชน ไตวาย 2 ราย กลม-

อาการหายใจลาบากเฉยบพลน 1 ราย พนททนกทองเทยวสวน

ใหญเดนทางไปมากทสด ไดแก ระนอง รอยละ 70 นกทองเทยวท

ปวยใหประวตวาพบวามลงชกชมในพนท พกอาศย รอยละ 40

สรปและขอเสนอแนะ: เพศและอายเปนปจจยในกจกรรมทองเทยว

เชงนเวศ พนททมความเสยงสง ไดแก เกาะชางในจงหวดระนอง และ

อทยานแหงชาตเขาสก จงหวดสราษฎรธาน การมลงชกชมในพนท

พกอาศยใกลปาเพมโอกาสนาโรคทระหวางลงสคน ซงประเทศไทย

ควรใหความสาคญกบการตรวจเชอพลาสโมเดยมตระกลไพรเมตท

ไมใชมนษย ควรมการแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทเกยวของ

และประเทศเพอนบาน ควรสอสารความเสยงแกนกทองเทยวเชง

นเวศเกยวกบวธการปองกนตนเองจากการถกยงกด และเฝาระวง

อาการหลงจากกลบจากพนทเสยง

คาสาคญ: มาลาเรย, Plasmodium knowlesi, Plasmodium

cynomolgi, นกทองเทยว

****************************************************

ความเปนมา

ปจจบนเชอมาลาเรยสามารถตดตอระหวางมนษยกบสตว

ตระกลไพรเมตทไมใชมนษย เชน ลงซงเปนการเพมความเสยงตอ

การแพรกระจายของโรคตดตอระหวางสตวและคน โดยเฉพาะเชอ

มาลาเรยสายพนธใหมในมนษย ไดแก Plasmodium knowlesi (1)

และ Plasmodium cynomolgi (2) ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทม

Page 2: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

54 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

ประเทศไทยปวยดวยเชอมาลาเรยตระกลไพรเมตทไมใชมนษย

จานวน 10 ราย โดยตดเชอ P. knowlesi 9 ราย และ P. cynomolgi

1 ราย ผปวยสวนใหญเปนเพศชาย 7 ราย (รอยละ 70) เพศหญง

3 ราย (รอยละ 30) อายระหวาง 37–73 ป (คามธยฐาน 47 ป)

กลมอายทมผปวยมากทสด คอ กลมอาย 40-49 ป (4 ราย) (รปท 1)

ผปวยสวนใหญเปนนกทองเทยวสญชาตเยอรมน 7 ราย นอกจากนน

เปนนกทองเทยวสญชาตสเปน ฝรงเศส และเดนมารค สญชาตละ

1 ราย จากการรายงาน พบนกทองเทยวตดเชอในป พ.ศ. 2551,

2553, 2556-2558 และ 2560-2562 ปละ 1 ราย ยกเวน ป พ.ศ.

2556 พบผปวย 3 ราย (ตารางท 1)

รปท 1 กลมอายของนกทองเทยวทปวยดวยเชอมาลาเรยตระกล

ไพรเมตทไมใชมนษยภายหลงจากกลบจากประเทศไทย

นกทองเทยวทตดเชอ P. knowlesi สวนใหญมอาการไข

หรอไขสง (รอยละ 100) รองลงมา คอ หนาวสน (รอยละ 67)

คลนไส/อาเจยน (รอยละ 33) และปวดศรษะ (รอยละ 33) (รปท 2)

นกทองเทยวทตดเชอและตรวจรางกายเพมเตมแลวพบวา มามโต

3 ราย (รอยละ 33) ตบโต 2 ราย และพบผปวยมอาการไตวาย 2 ราย

และมโรคแทรกซอนกลมอาการหายใจลาบากเฉยบพลน (ARDS)

1 ราย จากรายงานพบนกทองเทยว 1 ราย มประวตพบเชอไวรส

เอชไอว (HIV) ซงทาใหปรมาณเชอเอชไอวในกระแสเลอดสงขนใน

ขวง 7 วนทแสดงอาการของมาลาเรย

พนททนกทองเทยวสวนใหญเดนทางไปกอนปวยเดนทาง

ไปพกผอนทจงหวดระนอง 7 ราย (รอยละ 70) สราษฎรธาน 2 ราย

และเชยงใหม 2 ราย ตามลาดบ ซงเปนปา เขตตดตอกบปา หรอ

อทยานแหงชาต สวนนกทองเทยว 3 รายทเดนทางไปกรงเทพ-

มหานครดวยนน เปนการทองเทยวในเขตเมองและไดไปพนทเสยง

อน ๆ ดวยดงตารางท 1 พนททมความเสยงสง ไดแก เกาะชาง ใน

จงหวดระนอง และอทยานแหงชาตเขาสก จงหวดสราษฎรธาน

นกทองเทยวทปวยใหประวตวา พบลงชกชมในพนทพกอาศย 4 ราย

(รอยละ 40) ยงชกชม 3 ราย และนอนในปา 3 ราย นกทองเทยว

2 ราย ใหประวตวาใชยากนยง และใชมง

0

1

2

3

4

5

30-39 40-49 50-59 60-69 70+จา

นวนผ

ปวย

(ราย

)

กลมอาย (ป)

ยงกนปลองกลม Anopheles เปนพาหะทดดเลอดทมแกมมโตไซต

จากมนษยหรอลงซงตอมาจะเตบโตและผสมพนธกนในทางเดน

อาหารสวนกลางของยงกนปลอง กลายเปนไซโกต และสปอโรซอยตท

สมบรณทตอมนาลายยงเพอไปสมนษยและลงตอไป

จดประสานงานกฎอนามยระหวางประเทศประจาประเทศ

ไทยไดรบการประสานงานจากประเทศตนทางทนกทองเทยวมาเทยว

ในประเทศไทยแลวกลบไปปวยเปนมาลาเรยตระกลไพรเมตทไมใช

มนษย ตงแตป พ.ศ. 2551 ซงถอวาเปนโรคอบตใหมในประเทศไทย

การศกษานเปนการรายงานสถานการณนกทองเทยวทตดเชอ P.

knowlesi และ P. cynomolgi ในประเทศไทยระหวางป พ .ศ.

2551–2562 เพออธบายการกระจาย และปจจยเสยงในการปองกน

และควบคมโรคในกลมนกทองเทยว

วตถประสงค

1. เพอศกษาการกระจายทางระบาดวทยา และปจจยเสยง

ของโรคมาลาเรยจากเชอ P. knowlesi และ P. cynomolgi ใน

นกทองเทยวทกลบจากประเทศไทย

2. เพอศกษาอาการและอาการแสดงทางคลนกของผปวย

3. เพอเสนอแนวทางเพอเฝาระวงและควบคมโรค

วธการศกษา

การศกษาระบาดเชงพรรณนาโดยทบทวนจากรายงาน

ผปวยมาลาเรยตระกลไพรเมตทไมใชมนษยจากเชอ ในนกทองเทยวท

มประวตทองเทยวในประเทศไทย จากจดประสานงานกฎอนามย

ระหวางประเทศทนกทองเทยวอาศยอย และเอกสารวชาการจาก

นกวจยโดยตรง และฐานขอมล MEDLINE และ promedmail

ระหวางป พ.ศ. 2551–2562 โดยใชคาสาคญดงน ‘P. knowlesi’,

‘P. cynomolgi’ และ ‘Thailand’

ผลการศกษา

ตงแตป พ.ศ. 2551–2562 พบนกทองเทยวทกลบจาก

คณะทปรกษา

นายแพทยสชาต เจตนเสน นายแพทยประยร กนาศล

นายแพทยคานวณ องชศกด นายสตวแพทยประวทย ชมเกษยร

องอาจ เจรญสข

หวหนากองบรรณาธการ : แพทยหญงวลยรตน ไชยฟ

บรรณาธการวชาการ : สตวแพทยหญงเสาวพกตร ฮนจอย

กองบรรณาธการ

คณะทางานดานบรรณาธกรณ กองระบาดวทยา

ฝายขอมล

สมาน สยมภรจนนท ศศธนว มาแอเคยน

พชร ศรหมอก นพชกร องคะนจ

Page 3: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

55 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะว งทางร ะบาดว ทยาปร ะจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

รปท 2 อาการและอาการแสดงทางคลนกนกทองเทยวทตดเชอ P. knowlesi

10067

3333

222222

1111111111

0 20 40 60 80 100

ไข/ไขสงหนาวสน

คลนไส/อาเจยนปวดศรษะ

ปวดขอปวดกลามเนอเหงอออกมาก

วงเวยนเบออาหารปวดหลง

ปวดเบาตาหายใจลาบาก

รอยละ

อากา

รและ

อากา

รแสด

รปท 3 แผนทแสดงพนทและจานวนทนกทองเทยวเดนทางไปกอนปวย

อภปรายผลการศกษา

นกทองเทยวทตดเชอพลาสโมเดยมตระกลไพรเมตทไมใช

มนษยสวนใหญตดเชอ P. knowlesi เนองจากประเทศไทยเคยม

รายงานผปวยทจงหวดประจวบครขนธ ตาก จนทบร ระนอง ยะลา

นราธวาส (13) และสงขลา (14) ซงเปนบรเวณปาเขาชายแดนของ

ประเทศ โดยเฉพาะบรเวณชายแดนระหวางไทย-เมยนมา และไทย-

มาเลเซย สวนนกทองเทยวทตดเชอ P. cynomolgi เปนรายงาน

ผปวยตดเชอมาลาเรยชนดนรายแรกในประเทศไทย ซงในภมภาค

เอเชยตะวนออกเฉยงใตมรายงานผปวยเชอ P. cynomolgi ใน

มาเลเซยตะวนออก(15) และเมองพระตะบอง ประเทศกมพชา(16) ท

มเขตตดตอกบจงหวดตราด

อาการของนกทองเทยวทตดเชอ P. knowlesi สอดคลอง

กบการศกษาของ Singh B และคณะ ทพบวาผปวยมอาการไข

หนาวสน รอยละ 100 และมอาการปวดศรษะ รอยละ 31.9 และ

สวนใหญเปนเพศชาย รอยละ 67 (17) โดยเพศและอายเปนปจจย

สาคญในการทากจกรรมของการทองเทยวเชงนเวศการเกด

ภาวะแทรกซอนเชน ไตวาย กลมอาการหายใจลาบากเฉยบพลน

เลอดออกในปอด อวยวะภายในลมเหลว และอาการทางสมอง จน

ทาใหเสยชวตในคนทมสขภาพแขงแรงพบไดจากรายงานของ

ประเทศมาเลเซย (18) การตดเชอ P. knowlesi และ P. cynomolgi

ทาใหผปวยมอาการปานกลางถงรนแรงได (2) แตกสามารถพบ

ผปวยทไมแสดงอาการตดเชอมาลาเรยทง 2 ชนดน (16) ไดเชนกน

Page 4: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

56 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

ตารา

งท 1

ขอม

ลนกท

องเท

ยวทป

วยดว

ยเชอ

มาลา

เรยต

ระกล

ไพรเมต

ทไมใ

ชมนษ

ยภาย

หลงจ

ากกล

บจาก

ประเทศ

ไทย

ลาดบ

สญชา

ตเพ

ศอา

ย (ป

)เช

อปร

ะวตเ

ดนทา

งปท

เดนท

างพน

ทเสย

งอา

การ

การร

กษา

อางอ

1. ก

รงเท

พมหา

นคร

พนท

2. บ

นดาร

อาเจ

ะห แ

ละเก

าะเว

ห อน

โดนเ

ซยชน

บท

3. ก

วลาล

มเปอ

ร มา

เลเซ

4. ฮ

านอย

เวยด

นาม

เขตต

ดตอ

กบปา

3เย

อรมน

ชาย

54P.

kno

wles

iภเ

กต แ

ละระ

นอง

2556

ปาไข

หนา

วสน

ปวดศ

รษะร

นแรง

อะโต

วาโค

วน/โปร

กวนล

[5]

4เย

อรมน

หญง

55P.

kno

wles

iอท

ยานแ

หงชา

ตเขา

สก ส

ราษฎ

รธาน

25

56อท

ยาน

แหงช

าตไข

คลน

ไส อ

าเจย

นอา

รตมเ

ตอร/

อารต

ซเนต

/ลม

แฟนท

รน[6

]

1. เก

าะแม

คลอย

ด เม

ยนมา

2. อ

าเภอ

คระบ

ร ระ

นอง

3. เก

าะระ

และ

เขาห

ลก พ

งงา

4. ภ

เกต

เขตต

ดตอ

อารต

มเตอ

ร/

กบปา

ลมแฟ

นทรน

1. เก

าะชา

ง ระ

นอง

เขตต

ดตอ

2. ป

ระจว

บครข

นธกบ

ปา

3. ก

รงเท

พมหา

นคร

1. ด

อยอน

ทนนท

เชยง

ใหม

เขตต

ดตอ

2. ก

รงเท

พมหา

นคร

กบปา

3. อ

าเภอ

เมอง

ระน

อง

4. เก

าะชา

ง ระ

นอง

1. เก

าะเป

อรเฮนเ

ตยนม

าเลเ

ซยเข

ตตดต

2. เช

ยงให

มกบ

ปา

3. อ

ทยาน

แหงช

าตเข

าสก

สราษ

ฎรธา

นอท

ยาน

4. เก

าะพง

น แล

ะเกา

ะสมย

สรา

ษฎรธ

าน

เขตต

ดตอ

กบปา

ไขสง

ปวด

ศรษะ

อะโต

วาโค

วน/โปร

กวนล

[12]

ไมทร

าบอะ

โตวา

โควน

/โปร

กวนล

ไพ

รมาค

วน[1

1]

10เย

อรมน

ชาย

49P.

kno

wles

iเก

าะชา

ง ระ

นอง

2562

-256

3

9เด

นมาร

คหญ

ง37

P. c

ynom

olgi

2561

[9]

8เย

อรมน

ชาย

45P.

kno

wles

i25

60ไข

สง ห

นาวส

น เห

งอออ

กมาก

อะโต

วาโค

วน/โปร

กวนล

[10]

ไขสง

หนา

วสน

เหงอ

อกมา

ก ปว

ดศรษ

ะ ปว

ดกลา

มเนอ

ตบโต

[8

]

7เย

อรมน

ชาย

42P.

kno

wles

i25

58ไข

สง ป

วดขอ

ปวด

เบาต

าอะ

โตวา

โควน

/โปร

กวนล

ไขสง

หนา

วสน

หายใ

จลาบ

ากคว

นน[7

]

6เย

อรมน

หญง

52P.

kno

wles

iเก

าะชา

ง ระ

นองแ

ละกร

ะบ

2557

ไข ห

นาวส

น คล

นไส

เบออ

าหาร

มามโ

ตคล

อโรค

วน[4

]

5เย

อรมน

ชาย

73P.

kno

wles

i25

56ป า

ไขสง

ปวด

ขอ ป

วดกล

ามเน

อ หน

าวสน

วงเว

ยน ป

วดหล

งตบ

โต ม

ามโต

คลอโ

รควน

[3]

2ฝร

งเศส

ชาย

45P.

kno

wles

iเก

าะพย

าม ร

ะนอง

2553

1สเ

ปนชา

ย39

P. k

nowl

esi

2551

-255

2

Page 5: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

57 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

นกทองเทยวสเปนทปวยรายแรกอาจไดรบเชอมาจาก

ประเทศอน เนองจากกรงเทพมหานครเปนเขตเมอง ไมใชแหลง

เพาะพนธของยงกนปลอง หรอสตวรงโรคอน พนทเสยงของ

นกทองเทยวตางชาตทมาทองเทยวในประเทศไทย ไดแก เกาะชาง

ในจงหวดระนอง ซงยงกนปลองบางชนดชอบวางไขในตามแหลง

นากรอย(19) ทมแสงแดดสองถงสวนบรเวณอทยานแหงชาตเขาสก

จงหวดสราษฎรธานนน มลงซงสตวรงโรคทสาคญ โดยลงแสม

(Macaca fascicularis) และลงกง (Macaca nemestrina) เปน

แหลงรงโรคทง P. knowlesi และ P. cynomolgi (1) และยงมคาง

แวนถนใต (Trachypithecus obscurus) ทพบเชอ P. knowlesi (20) ในประเทศไทย

การทพบวามลงชกชมในพนทพกอาศยในเขตตดตอกบปา

เพมโอกาสททาใหยงกนปลองยงสามารถนาโรคจากลงสคนไดงาย

สวนการพกคางแรมในปาเปนปจจยเสยงพนฐานของการตดเชอ

มาลาเรยทกสายพนธ

ขอจากดของการศกษาในครงน

การศกษาครงนไดดาเนนการหลงจากทนกทองเทยวไดกลบ

จากประเทศไทย และไดรบการรกษาเสรจสนแลว ขอมลทไดเปน

การรบรายงานผานจดประสานงานกฎอนามยระหวางประเทศจง

ไมไดศกษาการตดเชอในยงกนปลองในพนท

สรปผลการศกษา

ประเทศไทยเปนพ นท การระบาดของมาลาเรยตระกล

ไพรเมตทไมใชมนษยซงเปนโรคตดตอระหวางสตวและคนอบตใหม

ในระยะ 10 ปทผานมาพบการตดเชอในนกทองเทยวอยางตอเนอง

นกทองเทยวทตดโรคสวนใหญมอาการไข ไขสง หรอหนาวสน เพศ

และอายเปนปจจยในการตดเชอจากการทองเทยวเชงนเวศโดย

พนทการระบาดของมาลาเรยตระกลไพรเมตทไมใชมนษย รวมถง

พนททเปนเกาะ ปา และเขตตดตอกบปา โดยมลงเปนสตวรงโรค

และยงกนปลองเปนพาหะนาโรคตดตอจากสตวไปสคน

มาตรการควบคมปองกนโรค

ใหสขศกษาเกยวกบการปองกนโรคมาลาเรยกบประชาชน

ในหมบาน และนกทองเทยว และแจกมงใหกบประชาชนในกลมทม

พฤตกรรมเขาปาพกคางคน รวมถงใหสขศกษาเกยวกบการปองกน

โรคมาลาเรยกบนกทองเทยวทเดนทางไปทองเทยวในพนทเสยง

ขอเสนอแนะ

1. ประเทศไทยควรใหความสาคญกบการตรวจเชอพลาส-

โมเดยมตระกลไพรเมตทไมใชมนษย ซงมลกษณะคลายคลงกบเชอ

มาลาเรยสายพนธอน และประสานกบกรมอทยานแหงชาต สตวปา

และพนธพช ในการสารวจเชอในสตวรงโรค

2. ควรมการแลกเปลยนขอมล หรอแจงเตอนประเทศเพอน

บานหากเกดการระบาดของโรคมาลาเรยในพนททตดกบประเทศ

เพอนบาน เพอปองกนและควบคมการแพรระบาดขามประเทศ

3. ควรสอสารความเสยงและประชาสมพนธแกนกทองเทยว

เชงนเวศเกยวกบวธปองกนตนเองจากการถกยงกด การนอนในมง

4. นกทองเทยวควรเฝาระวงอาการหลงจากกลบจากพนท

เสยง หากทมอาการไขสง หนาวสน ใหรบไปพบแพทยทนท และ

แจงประวตการเขาปาหรอไปบรเวณพนทเสยงใหแพทยทราบ

เพอใหการรกษารวดเรว หากทาการรกษาชาอาจมภาวะแทรกซอน

และเสยชวตในทสด

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณ Dr. Thomas Löscher และ Dr. Claudia

Wallrauch มหาวทยาลยลทวช-มคซมลอานแหงมวนก สหพนธ

สาธารณรฐเยอรมน ทใหขอมลผปวยมาลาเรย P. knowlesi ใน

นกทองเทยวเยอรมนทกลบจากประเทศไทย

เอกสารอางอง

1. Lee KS, Vythilingam I. Plasmodium knowlesi:

Emergent human malaria in Southeast Asia. In: Lim

YAL, Vythilingam I, editors. Parasites and their

vectors: a special focus on Southeast Asia. Vienna:

Springer; 2013. pp. 5-31.

2. Ta TH, Hisam S, Lanza M, Jiram AI, Ismail N, Rubio

JM. First case of a naturally acquired human

infection with Plasmodium cynomolgi. Malar J. 2014

Feb 24; 13: 68. doi: 10.1186/1475-2875-13-68.

3. Ta TT, Salas A, Ali-Tammam M, Martínez M del C,

Lanza M, Arroyo E, Rubio JM. First case of detection

of Plasmodium knowlesi in Spain by real time PCR in

a traveller from Southeast Asia. Malar J. 2010 Jul 27;

9: 219. doi: 10.1186/1475-2875-9-219.

4. Berry A, Iriart X, Wilhelm N, Valentin A, Cassaing S,

Witkowski B, et al. Imported Plasmodium knowlesi

malaria in a French tourist returning from Thailand.

Am J Trop Med Hyg. 2011 Apr; 84(4): 535-8.

5. Ehrhardt J, Trein A, Kremsner P, Frank M.

Plasmodium knowlesi and HIV co-infection in a

German traveller to Thailand. Malar J. 2013 Aug 13;

Page 6: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

58 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

14. Ngernna S, Rachaphaew N, Thammapalo S, Prikchoo

P, Kaewnah O, Manopwisedjaroen K, et al. Case

report: case series of human Plasmodium knowlesi

infection on the Southern border of Thailand. Am J

Trop Med Hyg. 2019 Dec; 101(6): 1397-1401.

15. Grignard L, Shah S, Chua TH, William T, Drakeley CJ,

Fornace KM. Natural Human Infections With

Plasmodium cynomolgi and Other Malaria Species in

an Elimination Setting in Sabah, Malaysia. J Infect Dis.

2019 Dec 15; 220(12): 1946–9.

16. Imwong M, Madmanee W, Suwannasin K, Kunasol C,

Peto TJ, Tripura R, et al. Asymptomatic Natural

Human Infections With the Simian Malaria Parasites

Plasmodium cynomolgi and Plasmodium knowlesi.

J Infect Dis. 2019 Mar 1; 219(5): 695–702.

17. Singh B, Sung LM, Matusop A, Radhakrishnan A,

Shamsul SSG, Cox-Singh J, et al. A large focus of

naturally acquired Plasmodium knowlesi infections

in human beings. Lancet. 2004 Mar 27; 363(9414) :

1017-24.

18. จตต จนทรมงคล, สมพาส แดงมณกล, โรม บวทอง. การ

สอบสวนการเสยชวตจากเชอ Plasmidium knowlesi อาเภอ

เบตง จงหวดยะลา เดอนเมษายน 2559. รายงานการเฝาระวง

ทางระบาดวทยาประจาสปดาห. 2560; 48(1): 1-7.

19. วรรณภา สวรรณเกด. ยงกนปลองพาหะโรคมาลาเรย. ใน:

อษาวด ถาวระ. บรรณาธการ. ชววทยา นเวศวทยา และการ

ควบคมยงในประเทศไทย. พมพครงท 4. นนทบร: สถาบนวจย

วทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวง

สาธารณสข; 2553. หนา 74-90.

20. จตรงค พทธพรทพย. มาลาเรยของลงมาแคกในประเทศไทย:

ระบาดวทยาระดบโมเลกล โครงสรางประชากร สายใย

พนธกรรม และววฒนาการ. กรงเทพฯ: สานกงานกองทน

สนบสนนการวจย; 2553.

12:283. doi: 10.1186/1475-2875-12-283.

6. Orth H, Jensen BO, Holtfreter MC, Kocheril SJ,

Mallach S, MacKenzie C, et al. Plasmodium knowlesi

infection imported to Germany, January 2013. Euro

Surveill. 2013 Oct 3; 18(40). pii: 20603.

7. Seilmaier M, Hartmann W, Beissner M, Fenzl T, Haller

C, Guggemos W, et al. Severe Plasmodium knowlesi

infection with multi-organ failure imported to

Germany from Thailand/Myanmar. Malar J. 2014 Nov

4; 13:422. doi: 10.1186/1475-2875-13-422.

8. Kroidl I, Seilmaier M, Berens-Riha N, Bretzel G,

Wendtner C, Löscher T. Monkey malaria

(Plasmodium knowlesi infection) after travelling to

Thailand. Dtsch Med Wochenschr. 2 0 15 May; 1 4 0

(11): 815-7. doi: 10.1055/s-0041-101378. [Article in

German]

9. Mackroth MS, Tappe D, Tannich E, Addo M, Rothe C.

Rapid-Antigen Test Negative Malaria in a traveller

returning rrom Thailand, molecularly diagnosed as

Plasmodium knowlesi. Open Forum Infect Dis. 2016

Mar 21; 3(1): ofw039. doi: 10.1093/ofid/ofw039.

10. Froeschl G, Beissner M, Huber K, Bretzel G, Hoelscher

M, Rothe C. Plasmodium knowlesi infection in a

returning German traveller from Thailand: a case

report on an emerging malaria pathogen in a popular

low-risk travel destination. BMC Infect Dis. 2018 Apr

2; 18(1): 148.

11. Hartmeyer GN, Stensvold CR, Fabricius T, Marmolin

ES, Hoegh SV, Nielsen HV, et al. Plasmodium cynomolgi

as cause of Malaria in tourist to Southeast Asia, 2018.

Emerg Infect Dis. 2019 Oct; 25(10): 1936–9.

12. ProMED-mail. Malaria, P. knowlesi–Thailand: (RY)

Little Koh Chang Island. [cited 2002 Feb 14]. ProMED-

mail 2020; 1 Feb: 20200201.6942867.

13. Sermwittayawong N, Singh B, Nishibuchi M,

Sawangjaroen N, Vuddhakul V. Human Plasmodium

knowlesi infection in Ranong province, southwestern

border of Thailand. Malar J. 2012 Feb 8;11:36. doi:

10.1186/1475-2875-11-36.

Page 7: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

59 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

Non-human primate malaria in the travelers who returned back from Thailand, 2008–2019

Authors: Phatcharida Hongchan, Teerasak Chuxnum Division of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health, Thailand

Abstract

Background: Thailand IHR National Focal Point had been notified the Non-human primate malaria, Plasmodium

knowlesi and Plasmodium cynomolgi, in the travelers who returned back from Thailand since 2008.

Method: A descriptive epidemiological study based on the reports from IHR National Focal Point and international

publications of P. knowlesi and P. cynomolgi cases in tourists who have a travelling history from Thailand between

2008–2019.

Results: From 2008–2019, there were 10 non-human primate malaria cases (9 P. knowlesi cases and a P. cynomolgi

case) in the travelers. Most of them were male (70%) and 7 German nationalities, median of age 47 years old.

Most of the travelers who infected with P. knowlesi had a fever or high fever 100% and chills 67% respectively.

There were 2 cases kidney failure and 1 acute respiratory syndrome complications. Ranong was the most favorite

travelers’ destination (70%). Forty percent of the travelers reported that they found many monkeys at liberty

around their residential areas.

Conclusion: Gender and age might be the factors in the ecotourism activities. High-risk areas were including: Koh

Chang in Ranong and Khao Sok National Park in Surat Thani. The natural monkey inhabitant around the residential

areas near the forest would increase a chance of disease transmission between monkey-anopheles-human.

Thailand should screen for non-human primate malaria and exchange information among relevant agencies and

neighboring countries. The risk communication should be sent to eco-tourists to prevent mosquito bites and

monitor the symptoms after returning from the risk areas.

Keywords: Malaria, Plasmodium knowlesi, Plasmodium cynomolgi, traveler

แนะนาการอางองสาหรบบทความน

พชรดา หงษจนทร, ธรศกด ชกนา. ผปวยมาลาเรยตดเชอ พลาส

โมเดยมตระกลไพรเมตทไมใชมนษยในนกทองเทยวทกลบจาก

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2551–2562. รายงานการเฝาระวงทาง

ระบาดวทยาประจาสปดาห. 2563; 51: 53–9.

Suggested Citation for this Article

Hongchan P, Chuxnum T. Non-human primate malaria in the travelers who returned back from Thailand, 2008–2019. Weekly Epidemiological Surveillance

Report. 2020; 51: 53–9.

Page 8: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

60 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

วลลาวด บญมา, ธญวรตน กอมณ, ฟารค พรยศาสน, โยษตา ฐตวฒนา, ศรญญา สขอา, มนสวนร ภมวฒน, นรมล พมนาเยน,

ศรลกษณ ครามม, บวรวรรณ ดเรกโภค, อรพรฬห ยรชย

ทมตระหนกรสถานการณ (Situation Awareness Team: SAT) กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

[email protected]

สถานการณการเกดโรคและภยสขภาพทสาคญประจาสปดาหท 4 ระหวางวนท 26 มกราคม–1 กมภาพนธ 2563 ทมตระหนกร

สถานการณ กรมควบคมโรค ไดรบรายงานและตรวจสอบขอมลเฝาระวงทางระบาดวทยา พบโรคและเหตการณทนาสนใจ ดงน

สรปการตรวจสอบขาวการระบาดของโรคในรอบสปดาห (Outbreak Verification Summary)

1. การระบาดเปนกลมกอนของโรคหวดใหญ

จงหวดนนทบร พบผปวยโรคไขหวดใหญ ชนด A (H1N1

2009) เพศหญง อาย 65 ป อาชพขาราชการบานาญ โรคประจาตว

คอ เบาหวาน ความดนโลหตสง และไขมนในเลอดสง ทอยขณะ

ปวย ตาบลสวนใหญ อาเภอเมอง จงหวดนนทบร ในวนตอมา ดวย

อาการไข 37.4 องศาเซลเซยส มนามก เสมหะ ไอ และเจบคอ

เอกซเรยปอด พบ Pneumonia at right lower lobe เกบตวอยาง

สงตรวจทางหองปฏบตการ พบสารพนธกรรมของเชอไขหวดใหญ

ชนด A H1N1/2009 มประวตไดรบวคซนไขหวดใหญเมอเดอน

มกราคม 2563 มประวตการเดนทางไปยงประเทศซาอดอาระเบย

ในวนท 11 มกราคม 2563 พรอมกบพสาวและนองสาว รวมกบ

บรษทนาเทยวแบบหมคณะประมาณ 26 คน เพอไปแสวงบญท

เมองมาดนะหเปนเวลา 5 วน ไปเมองเมกกะอก 10 วน เรมปวย

วนท 16 มกราคม 2563 วนท 23 มกราคม 2563 มประวตถายรป

กบอฐและดมนมอฐแบบพาสเจอรไรซ ระหวางเดนทางเขาพก

รวมกบเพอน 4 คน โดยเพอนรวมหอง 2 คน มอาการคลายไขหวด

เดนทางกลบประเทศไทยในวนท 25 มกราคม 2563 อาการไมดขน

จงเขารบการรกษาทสถาบนบาราศนราดร

จงหวดเพชรบรณ พบผปวยสงสยไขหวดใหญ 252 ราย ใน

เรอนจาแหงหนง ตาบลในเมอง อาเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ ราย

แรกเรมปวยวนท 25 มกราคม 2563 จานวน 80 ราย เปนเพศชาย

ทงหมด ทกรายมไข ไอ ปวดเมอยตามตว เจาหนาทสถานพยาบาล

ในเรอนจาตรวจและรกษาเบองตน วนท 28 มกราคม 2563 แพทย

และทมเจาหนาทกลมงานเวชกรรมสงคม และสานกงานสาธารณสข

จงหวดเพชรบรณ รวมกบเจาหนาทเรอนจาดาเนนการสอบสวน

ควบคมโรค ตรวจคดกรองผตองขงทงหมด พบผปวยใหม 146 ราย

รวมพบผปวย 226 ราย มอาการคลายไขหวดใหญ เกบตวอยาง

ตรวจ Rapid test 7 ราย พบเชอไขหวดใหญ ชนด A 5 ราย แพทย

ไดใหยาตานไวรสแกผปวยทกราย แยกเรอนนอน พรอมใหผปวย

ทกรายสวมหนากากอนามย และทาความสะอาดเรอนนอนดวย

นาคลอรน วนท 29 มกราคม 2563 ทมเจาหนาทกลมงานเวชกรรม

สงคม รวมกบเจาหนาทเรอนจา ไดออกดาเนนการสอบสวนควบคม

โรค ตรวจคดกรองผตองขงซาอกครง พบผปวยใหม 26 ราย รวม

พบผปวยทงสน 252 ราย และเกบตวอยางตรวจหาสายพนธของ

ไขหวดใหญ 2 ราย สงตรวจทสานกงานปองกนควบคมโรคท 2

จงหวดพษณโลก

จงหวดอบลราชธาน พบ 2 เหตการณ

เหตการณท 1 พบผปวยสงสยโรคไขหวดใหญ 39 ราย

ผปวยรายแรกเรมปวย วนท 18 มกราคม 2563 เขารบการรกษาใน

โรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ผลการตรวจทางหองปฏบตการพบ

เชอไขหวดใหญ ชนด A จากการสอบสวนโรคพบผปวยเพมอก 7

ราย เขารบการรกษาในโรงพยาบาลเขมราฐ ตอมาพบผปวยทม

อาการคลายคลงและเขาเกณฑตามนยามของโรคไขหวดใหญ เพม

อก 31 ราย แยกเปนนกเรยนชน ป.2 จานวน 25 ราย นกเรยนชน

ป.3 จานวน 9 ราย นกเรยนชน ป.6 จานวน 5 ราย โรงเรยนปด

ระหวางวนท 23 มกราคม–6 กมภาพนธ 2563 เพอลางทาความ

สะอาดหองเรยน โรงอาหาร หองนา สนามเดกเลน รวมทงวสด

อปกรณตาง ๆ ทใชรวมกน

เหตการณท 2 พบผปวยโรคไขหวดใหญ 16 ราย เปน

ผปวยในโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ รายแรกเรมปวย วนท 27

มกราคม 2563 จากการเฝาระวงพบผปวยรายใหมอยางตอเนอง

พบผปวยรายสดทายวนท 29 มกราคม 2563 ผปวยสวนใหญม

อาการไขสง มนามก ไอ อาเจยน ทกรายมประวตการไดรบวคซน

ไขหวดใหญ แพทยทาการตรวจ Rapid test ทกราย พบเชอ

ไขหวดใหญ ชนด A จานวน 6 ราย และเกบตวอยาง Throat

swab 2 ตวอยาง สงตรวจยนยนโรคไขหวดใหญดวยวธ RT–PCR

ทสานกงานปองกนควบคมโรคท 10 จงหวดอบลราชธาน เมอวนท

สถานการณภายในประเทศ

Page 9: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

61 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

2 กมภาพนธ 2563 อยระหวางการตรวจ และคดกรองผปวยทกราย

ทมอาการสงสย คอ มไขสง มนามก ไอ เจบคอ ตงแตวนท 28

มกราคม–3 กมภาพนธ 2563 โดยหากมอาการ 2 ใน 4 ใหรายงาน

แพทยเพอรกษาดวยยาตานไวรส

2. สงสยโรคไอกรน จงหวดตาก

รายท 1 ผปวยเพศหญง อาย 1 เดอน สญชาตไทย ประวต

การคลอดปกต ทโรงพยาบาลแมสอด มประวตไดรบวคซนปองกน

วณโรค และโรคตบอกเสบบ ยงไมไดรบวคซนปองกนบาดทะยก

ไอกรน และคอตบ เรมปวยวนท 10 มกราคม 2563 ดวยอาการ

หายใจเสยงดง ไมไอ ไมมไข เหนอยเวลากนนม วนท 20 มกราคม

2563 เขารบการรกษาทโรงพยาบาลแมสอด แพทยวนจฉย URI

รวมกบ Hypersecretion จากการสอบสวนพบวาครอบครวม

สมาชก 8 คน มผสมผสใกลชด 1 คน คอ มารดา อาย 25 ป ม

อาการไอ มเสมหะ มนามก เปนมา 1 วน ดาเนนการเกบตวอยาง

Nasopharyngeal swab ผปวยและมารดา หาสารพนธกรรมเชอ

Bordetella pertussis, Bordetella parapertussis แ ล ะ

Bordetella holmesii ใหผลเปนลบ ทง 2 ตวอยาง

รายท 2 ผปวยเพศชาย อาย 2 เดอน สญชาตพมา ทอย

ขณะปวยทศนยแมหละ โซน บ ตาบลแมหละ อาเภอทาสองยาง

จงหวดตาก มประวตไดรบปองกนวณโรค และโรคตบอกเสบบ แต

ยงไมไดรบวคซนปองกนบาดทะยก ไอกรน และคอตบ เรมปวยวนท

2 มกราคม 2563 ดวยอาการหายใจเหนอยหอบ หลงไอมเสยง

หายใจเขาดง whoop และหายใจตดขด (Breathless spells) กน

นมไมได เขารบการรกษาทโรงพยาบาลแมสอด เ มอวนท 5

มกราคม 2563 แพทยวนจฉย Pneumonia with Respiratory

failure เกบตวอยาง Nasopharyngeal swab เพอหาสารพนธกรรม

ของเชอ B. pertussis, B. parapertussis และ B. holmesii ผล

การตรวจเชอ B. pertussis ใหผลเปนบวก พอแมยงไมมอาการ

ปวย โรงพยาบาลแมสอดมมาตรการใหเฝาระวงผปวยเพมเตมใน

คายแมหละ

3. การประเมนความเสยงของโรคปอดอกเสบจากเชอไวรส

โคโรนาสายพนธใหม 2019

จากการตดตามสถานการณโรคปอดอกเสบจากเชอไวรส

โคโรนาสายพนธใหม 2019 ในประเทศไทย พบวา ตงแตวนท 3

มกราคม–2 กมภาพนธ 2563 พบผปวยโรคปอดอกเสบจากเชอ

ไวรสโคโรนาสายพนธใหม 2019 ทงสน 19 ราย โดย 18 ราย เปน

ผปวยทมประวตเดนทางมาจากประเทศจน สวนอก 1 ราย เปน

ชาวไทยทมอาชพขบรถโดยสารสวนบคคล นอกจากนยงมรายงาน

การตดตอของโรคนจากคนสคนในผปวยบางประเทศ ซงชองทาง

ของการตดตอ คอ ผานทางการสมผส และละอองฝอย

ในชวงนจงขอใหประชาชนปองกนตนเองจากโรคดงกลาว

ดวยการหลกเลยงอยในทชมชน ลางมอ สวมหนากากอนามย และ

ไมคลกคลกบผปวยโรคทางเดนหายใจ การปฏบตตวระหวาง

เดนทางในตางประเทศ ขอใหหลกเลยงการอยในสถานทแออด หรอ

มมลภาวะ และไมอยใกลชดผปวยไอจาม หากเลยงไมไดใหสวมใส

หนากากอนามย หากมไขรวมกบอาการทางเดนหายใจ ไดแก ไอ

เจบคอ มนามก หายใจเหนอยหอบ ควรรบพบแพทยทนท หรอหาก

มขอสงสยเรองโรคและภยสขภาพ สามารถสอบถามขอมลเพมเตม

ไดทสายดวนกรมควบคมโรค โทร 1422

4. สถานการณโรคทสาคญในประเทศไทย

สถานการณโรคไขเลอดออก ในป พ.ศ. 2563 (ขอมลจาก

ระบบรายงานการเฝาระวงโรค 506 กองระบาดวทยา ณ วนท 28

มกราคม 2563) มรายงานผปวยโรคไขเลอดออก (Dengue fever:

DF, Dengue hemorrhagic fever: DHF, Dengue shock

syndrome: DSS) สะสมรวม 1,597 ราย อตราปวย 2.4 ตอ

ประชากรแสนคน ซงมจานวนผปวยนอยกวาป 2562 ณ ชวงเวลา

เดยวกน รอยละ 44 ยงไมมรายงานผปวยเสยชวต

การกระจายการเกดโรค รายภาค พบวาภาคใตมอตราปวย

สงสดเทากบ 3.7 ตอประชากรแสนคน รองลงมา ไดแก ภาคกลาง

(2.5) ภาคเหนอ (1.9) และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (1.9)

ตามลาดบ

การกระจายการเกดโรค รายกลมอาย สวนใหญพบในกลม

อาย 5–14 ป มอตราปวยสงสด คอ 7.9 ตอประชากรแสนคน

รองลงมา ไดแก กลมอาย 15–24 ป (4.3) และ 0–4 ป (2.7)

ตามลาดบ

ในชวง 4 สปดาหทผานมา ตงแตวนท 15 ธนวาคม 2562–

18 มกราคม 2563 พบจงหวดทมอตราปวยสงสด 10 อนดบแรก

ดงน ภเกต (11.5) ระยอง (10.7) สงขลา (10.1) นครปฐม (8.2)

นราธวาส (8.1) ยะลา (7.7) อางทอง (7.1) อทยธาน (6.3)

นครราชสมา (6.2) และปตตาน (5.8) ตามลาดบ

สถานการณโรคมอเทาปาก ป พ.ศ. 2563 ตงแตวนท 1–25

มกราคม 2563 มรายงานผปวยสะสม 1,248 ราย อตราปวย 1.88

ตอแสนประชากร ยงไมมรายงานผเสยชวต สปดาหนพบผปวยม

จานวนตากวาเมอเทยบกบป พ.ศ. 2562 และคามธยฐาน 5 ป

ยอนหลง ในชวงเวลาเดยวกน (รปท 2)

กลมอายทมอตราปวยตอแสนประชากรสงสด คอ 1–4 ป

(32.06) รองลงมา คอ ตากวา 1 ป (23.06) และ 5–9 ป (3.91)

ตามลาดบ

Page 10: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

62 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

*************************************************************************************************************

ภาคท ม อตราปวยตอแสนประชากรสงสด คอ ภาค-

เหนอ (4.01) รองลงมา คอ ภาคใต (2.07) ภาคกลาง (1.67) และ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (0.84) ตามลาดบ

จงหวดทมอตราปวยตอแสนประชากรสงสด 3 อนดบแรก

คอ ลาปาง (10.10) รองลงมา คอ เชยงราย (9.75) และ พะเยา

(7.15) ตามลาดบ

ขอมลจากการเฝ าระ วง เ ชอกอโรคมอเ ทาปากทาง

หองปฏบตการ ในกลมอาย 0–5 ป โดยกองระบาดวทยารวมกบ

ศนยวทยาศาสตรสขภาพโรคอบตใหม โรงพยาบาลจฬาลงกรณ

สภากาชาดไทย มโรงพยาบาลทจดเปนหนวยเฝาระวงเชอกอโรค

ทางหองปฏบตการ 25 แหง ครอบคลมทกภาคของประเทศ จดสง

ตวอยาง (เชอจากคอหอย นาไขสนหลง หรออจจาระ) ตรวจยนยน

เชอไวรสกอโรคมอเทาปาก ในกลมผปวยสงสยโรคมอเทาปากหรอตด

เชอเอนเทอโรไวรส ป พ.ศ. 2562 จานวน 419 ราย ใหผลบวกตอสาร

พนธกรรมเอนเทอโรไวรส 228 ราย (รอยละ 54.42) สายพนธกอโรค

ทพบสงสด คอ Coxsackievirus A6 จานวน 79 ราย (รอยละ 34.65)

รองลงมา คอ Enterovirus 71 จานวน 77 ราย (รอยละ 33.77)

Rhinovirus spp. จานวน 28 ราย (รอยละ 12.28) Coxsackievirus

A4 จานวน 13 ราย (รอยละ 5.70) Coxsackievirus A10 จานวน

12 ราย (รอยละ 5.26) Coxsackievirus A2 6 ราย (รอยละ 2.63)

Coxsackievirus A16 4 ราย (รอยละ 1.75) Rhinovirus C 2 ราย

(รอยละ 0.88) Echovirus 3, Echovirus 11, Coxsackievirus A5,

Coxsackievirus A8 และ Coxsackievirus B2 สายพนธละ 1 ราย

(รอยละ 0.44) ป พ.ศ. 2563 (1–25 มกราคม 2563) สงตรวจ 1 ราย

ใหผลลบตอสารพนธกรรมเอนเทอโรไวรส

สถานการณโรคไขหวดใหญ ป พ.ศ. 2563 ตงแตวนท 1–28

มกราคม 2563 มรายงานผปวย 26,671 ราย อตราปวย 41.2 ตอ

ประชากรแสนคน เสยชวต 2 ราย อตราปวยตายรอยละ 0.01 ท

จงหวดนครราชสมา และหนองบวลาภ ตรวจพบเชอไวรสไขหวดใหญ

สายพนธ A ทงสองราย จานวนผปวยสะสมของป พ.ศ. 2562

พบวาสงกวาคามธยฐาน 5 ปยอนหลง

พบอตราปวยสงสดในเดกกลมอาย 0–4 ป เทากบ 168.61

ตอประชากรแสนคน รองลงมา คอ กลมอาย 5–14 ป และ 25–34 ป

ตามลาดบ ภาคทมอตราปวยสงสด คอ ภาคเหนอ อตราปวย 78.93

ตอประชากรแสนคน รองลงมา คอ ภาคกลาง อตราปวย 43.38 ตอ

ประชากรแสนคน และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อตราปวย 27.24

ตอประชากรแสนคน จงหวดทมอตราปวยสงสด 10 อนดบ ไดแก

เชยงใหม พะเยา หนองคาย ลาพน เชยงราย กรงเทพมหานคร

ลาปาง นครราชสมา แพร และนครปฐม

1. โรคตดเชอไวรสโคโรนาสายพนธใหม 2019

สาธารณรฐประชาชนจนรายงานพบผตดเชอโรคตดเชอ

ไวรสโคโรนาสายพนธใหม 2019 เพมขนอก 2,892 ราย เสยชวต

เพม 57 ราย ทาใหประเทศจน พบผปวยยนยนทงสน 17,205 ราย

เสยชวต 361 ราย ซงมากกวา 11,000 ราย อยในมณฑลหเปย

นอกจากน ยงพบผปวยในมณฑลอน ๆ อก ไดแก Zhejiang 724

ราย Guangdong 683 ราย Henan 566 ราย และ Hunan 521

ราย ขณะนยงไมทราบความรนแรงของโรคทสงผลตอมารดาและ

ทารกแรกเกด แตอยางไรกตาม ไดมการตดตามอาการของทารกท

เกดจากมารดาทตดเชอ พบวายงไมพบเชอในเดกหลงจากตรวจหา

เชอไปแลว 2 ครง

เขตบรหารพเศษฮองกง ไดมการรายงานพบผตดเชอเพศ

หญง อาย 72 ป มโรคประจาตว และเปนมารดาของผปวยยนยนท

ไดรบการยนยนมากอน เรมมอาการหลงจากทพบวาลกของเธอตด

เชอ 1 วน ขณะนผสมผสรวมบานอก 4 ราย ยงไมมอาการและ

ยงคงถกกกตวไวทบาน

Coalition for Epidemic Preparedness Innovations

(CEPI) and Glaxo Smith Kline (GSK) ไดมการประกาศความ

รวมมอในการพฒนาวคซนตอตานเชอไวรสโคโรนาสายพนธใหม

2019 ซงจะชวยใหลดปรมาณของเชอทตองใชและชวยยดอายการ

ใชงานของวคซนอกดวย

สถานการณตางประเทศ

Page 11: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

63 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

ขอมลรายงานโรคเฝาระวงทางระบาดวทยาประจาสปดาหท 4 Reported cases of diseases under surveillance 506, 4th week

[email protected] กลมสารสนเทศทางระบาดวทยา กองระบาดวทยา Epidemiological informatics unit, Division of Epidemiology

ตารางท 1 จานวนผปวยและเสยชวตดวยโรคตดตอทสาคญ จากการเฝาระวงทางระบาดวทยา โดยเปรยบเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของ

ปกอน ๆ ประเทศไทย ป พ.ศ. 2563 สปดาหท 4

Table 1 Reported cases of priority diseases under surveillance by compared to previous year in Thailand, 4th week 2020

ทมา: สานกงานสาธารณสขจงหวด สานกอนามย กรงเทพมหานคร และ กองระบาดวทยา รวบรวมขอมลในภาพรวมระดบประเทศ ขอมลในตารางจะถกปรบปรงทกสปดาห วตถประสงคเพอการปองกนควบคมโรค/ภย เปนหลก มใชเปนรายงานสถตของโรคนน ๆ สวนใหญเปนการรายงาน "ผปวยทสงสย (suspect)" ไมใช "ผปวยทยนยนวาเปนโรคนน ๆ (confirm)" ขอมลมการเปลยนแปลงยอนหลงไดทกสปดาห จงไมควรนาขอมลสปดาหปจจบนไปอางองในเอกสารวชาการ * จานวนผปวย 4 สปดาหลาสด (4 สปดาห คดเปน 1 ชวง) ** จานวนผปวยในชวง 4 สปดาหกอนหนา, 4 สปดาหเดยวกนกบปปจจบน และ 4 สปดาหหลง ของขอมล 5 ปยอนหลง 15 ชวง (60 สปดาห)

Mean**Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 (2015-2019)Cases Cases Cases Cases 4 week) Cases Deaths

Cholera 0 0 0 0 0 5 0 0Influenza 9157 10830 9125 3834 32946 13601 36976 1Meningococcal Meningitis 0 0 1 1 2 1 2 0Measles 83 66 39 12 200 287 247 0Diphtheria 0 0 0 0 0 1 0 0Pertussis 0 0 1 1 2 4 4 0Pneumonia (Admitted) 6285 5703 4611 2250 18849 19560 22048 8Leptospirosis 20 20 15 5 60 163 77 1Hand, foot and mouth disease 417 476 394 192 1479 3425 1721 0Total D.H.F. 815 654 452 94 2015 3775 2422 0

DiseaseCumulative

2020Case*

(Current

2020

Page 12: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

64 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

ตารา

งท 2

จานว

นผปว

ยและ

ตายด

วยโร

คทเฝ

าระว

งทาง

ระบา

ดวทย

า รา

ยจงห

วด ป

ระเท

ศไทย

สปด

าหท

4 พ.

ศ. 2

563

(26

มกรา

คม–1

กมภ

าพนธ

256

3) T

ABLE

2Re

porte

d ca

ses a

nd d

eath

s of d

iseas

es u

nder

surv

eilla

nce

by p

rovin

ce, T

haila

nd, 4

th w

eek

2020

(Jan

uary

26–

Febr

uary

1, 2

020)

(CHO

LERA

, HAN

D, F

OOT

AND

MOU

TH D

ISEAS

E (H

FMD)

, FOO

D PO

ISONI

NG, P

NEUM

ONIA

(ADM

ITTE

D), I

NFLU

ENZA

, MEN

INGO

COCC

AL M

ENIN

GITI

S, EN

CEPH

ALIT

IS, P

ERTU

SSIS,

MEA

SLES

, LEP

TOSP

IROS

IS)

CD

CD

CD

CD

C

D

CD

CD

C

D

C

DC

DC

DC

DC

DC

DC

DC

DC

DC

D

CD

CD

00

00

172

10

192

07762

0690

02204

88

225

00

369

761

3834

02

01

070

04

04

01

0247

012

077

15

00

00

065

20

860

2049

0250

058

56

375

50

128

160

1666

00

00

025

01

00

00

084

07

010

01

00

00

053

30

630

1257

0144

038

12

346

60

100

240

1031

00

00

020

00

00

00

079

07

09

01

00

00

015

20

320

402

036

011

190

175

046

000

542

00

00

05

00

00

00

012

02

04

00

00

00

023

02

012

50

180

130

033

056

10

430

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

810

10

880

00

348

05

075

90

100

00

00

00

00

00

00

00

00

10

00

00

00

90

10

920

140

335

065

053

50

780

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

680

40

106

01

029

40

70

248

05

00

00

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

042

06

090

014

026

31

380

1180

012

40

00

00

00

00

00

00

10

00

10

00

00

00

152

017

032

00

610

1225

214

30

2093

022

90

00

00

140

00

00

00

660

50

20

10

00

00

60

00

340

00

980

00

480

00

00

00

10

00

00

00

00

00

00

00

00

00

72

012

0539

066

012

50

017

00

1438

0348

00

00

05

01

00

00

04

00

01

00

00

00

04

01

038

02

013

90

120

209

07

00

00

00

00

00

00

02

00

01

00

00

00

028

02

099

019

029

50

300

145

021

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

010

05

035

05

010

70

80

128

015

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

022

02

024

20

220

199

033

053

80

960

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

80

20

125

018

051

00

870

418

020

90

00

00

50

10

00

00

10

00

00

00

00

00

50

011

0279

042

0819

012

20

1377

0292

00

00

00

00

00

00

02

00

00

00

00

00

03

00

026

02

025

03

023

05

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

027

06

013

70

220

316

059

077

80

202

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

01

00

027

09

014

70

230

840

200

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

110

50

480

70

278

033

024

50

470

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

80

00

410

20

530

40

247

018

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

050

50

440

1540

0129

042

14

140

40

146

430

1507

00

00

013

00

01

00

072

03

02

00

00

00

024

50

140

414

022

011

280

105

092

590

792

00

00

09

00

01

00

029

01

00

00

00

00

061

010

0282

020

0777

097

010

300

159

00

00

03

00

00

00

06

00

01

00

00

00

010

00

077

00

011

70

00

166

00

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

013

06

047

014

020

50

590

368

011

20

00

00

00

00

00

00

20

00

10

00

00

00

80

00

550

00

108

00

016

80

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

20

00

310

10

122

012

012

60

100

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

80

00

300

00

380

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

50

20

220

30

720

90

430

100

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

210

20

340

20

960

170

112

027

00

00

00

00

00

00

03

00

00

00

00

00

02

00

08

00

027

00

09

00

00

00

03

00

00

00

00

00

00

00

00

00

093

08

0307

041

011

01

012

10

2221

0294

00

00

00

00

00

00

028

01

01

00

00

00

09

00

09

00

056

00

092

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

019

02

055

02

023

70

90

382

013

00

00

00

00

00

00

01

00

01

00

00

00

03

00

035

08

016

20

290

284

095

00

00

00

00

00

00

02

01

00

00

00

00

027

04

039

07

028

80

430

954

012

30

00

00

00

00

00

00

30

00

00

00

00

00

40

00

250

00

130

00

124

00

00

00

00

00

00

00

05

00

00

00

00

00

02

00

039

00

041

00

047

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

013

00

06

00

055

06

091

022

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

016

02

099

024

024

90

340

247

041

00

00

00

00

00

00

017

00

00

00

00

00

010

30

120

511

044

011

83

178

021

100

257

00

00

01

00

00

00

08

01

00

00

00

00

03

00

039

00

015

30

00

191

00

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

013

00

059

00

014

10

20

202

02

00

00

00

00

00

00

02

00

00

00

00

00

028

07

094

05

026

20

140

748

054

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

015

02

015

80

200

170

122

024

30

410

00

00

00

00

00

00

20

10

00

00

00

00

70

00

250

00

520

00

220

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

290

30

530

170

260

036

053

20

152

00

00

01

00

00

00

03

00

00

00

00

00

04

00

063

02

012

60

40

145

08

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

04

00

020

00

019

00

027

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

0

RE

PO

RT

ING

A

RE

AS

CH

OL

ER

A H

FM

DC

um

.202

0C

urr

en

t w

k.C

um

.202

0C

urr

en

t w

k.C

um

.202

0C

um

.202

0

FO

OD

PO

ISO

NIN

GP

NE

UM

ON

IA*

INF

LU

EN

Z AM

EN

ING

OC

OC

CA

L*

Cu

m.2

020

Cu

rre

nt

wk.

EN

CE

PH

AL

ITIS

PE

RT

US

SIS

Cu

rre

nt

wk.

To

tal

No

rth

ern

Reg

ion

Cu

rre

nt

wk.

ME

AS

LE

SL

EP

TO

SP

IRO

SIS

Cu

m.2

020

ZON

E 1

Cu

m.2

020

Cu

rre

nt

wk.

Cu

m.2

020

Cu

rre

nt

wk.

Cu

rre

nt

wk.

Cu

m.2

020

Cu

rre

nt

wk.

Cu

m.2

020

Cu

rre

nt

wk.

Chi

ang

Mai

Lam

phun

Lam

pang

Phra

eNa

nPh

ayao

Chi

ang

Rai

Mae

Hon

g So

nZO

NE

2Ut

tara

dit

Tak

Sukh

otha

iPh

itsan

ulok

Phet

chab

un ZON

E 3

Cha

i Nat

Nakh

on S

awan

Utha

i Tha

niKa

mph

aeng

Phe

tPh

ichi

tC

en

tral

Reg

ion

*Ba

ngko

k ZON

E 4

Nont

habu

riPa

thum

Tha

niP.

Nakh

on S

.Ayu

tthay

aAn

g Th

ong

Lop

Buri

Sing

Bur

iSa

rabu

riNa

khon

Nay

okZO

NE

5R

atch

abur

iKa

ncha

nabu

riSu

phan

Bur

iNa

khon

Pat

hom

Sam

ut S

akho

nSa

mut

Son

gkhr

amPh

etch

abur

iPr

achu

ap K

hiri

Khan

ZON

E 6

Sam

ut P

raka

nC

hon

Buri

Ray

ong

Cha

ntha

buri

Trat

Cha

choe

ngsa

o

Sa K

aeo

Prac

hin

Buri

Page 13: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

65 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

ตารา

งท 2

(ตอ)

จานว

นผปว

ยและ

ตายด

วยโรค

ทเฝา

ระวง

ทางร

ะบาด

วทยา

รายจ

งหวด

ประ

เทศไ

ทย ส

ปดาห

ท 4

พ.ศ.

2563

(26

มกรา

คม–1

กมภ

าพนธ

256

3) T

ABLE

2Re

porte

d ca

ses a

nd d

eath

s of d

iseas

es u

nder

surv

eillan

ce b

y pro

vince

, Tha

iland

, 4th

wee

k 202

0 (Ja

nuar

y 26–

Febr

uary

1, 2

020)

(CHO

LERA

, HAN

D, FO

OT A

ND M

OUTH

DISE

ASE (

HFMD

), FO

OD P

OISO

NING

, PNE

UMON

IA (A

DMITT

ED),

INFL

UENZ

A, M

ENIN

GOCO

CCAL

MEN

INGI

TIS, E

NCEP

HALIT

IS, P

ERTU

SSIS,

MEA

SLES

, LEP

TOSP

IROSIS

)

CD

CD

CD

CD

C

DC

D

C

DC

D

CD

CD

CD

CD

C

DC

DC

DC

DC

DC

DC

DC

D0

00

026

40

200

3817

026

90

9194

078

40

7728

147

50

10

10

230

30

30

10

140

10

251

00

00

00

460

40

1168

011

90

2863

033

90

1076

013

20

00

00

30

10

00

00

10

00

81

00

00

00

130

00

310

08

097

90

420

373

024

00

00

00

00

00

00

01

00

01

00

00

00

08

01

024

00

350

863

016

30

270

051

00

00

03

01

00

00

00

00

06

10

00

00

023

03

052

10

720

846

012

30

294

042

00

00

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

02

00

097

04

017

50

110

139

015

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

046

05

035

50

310

1205

012

10

1733

021

00

00

00

70

00

10

10

00

00

40

00

00

00

00

00

00

00

150

60

420

40

00

00

00

00

10

10

00

00

30

00

00

00

10

00

440

80

940

80

259

047

00

00

00

00

00

00

00

00

01

00

00

00

012

01

011

60

90

368

040

010

50

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

140

00

530

20

289

024

019

60

60

00

00

10

00

00

00

00

00

00

00

00

00

50

00

840

50

880

40

935

013

30

00

00

50

00

00

00

00

00

00

00

00

00

70

00

330

20

197

017

080

06

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

07

04

025

05

015

40

220

116

014

00

00

01

00

00

00

00

00

00

00

00

00

051

02

011

390

340

2251

060

038

401

780

00

00

30

00

20

00

50

00

30

00

00

00

210

00

226

00

063

30

10

2314

11

00

00

00

00

00

00

03

00

01

00

00

00

09

00

042

80

00

682

01

055

80

80

00

00

30

00

10

00

20

00

00

00

00

00

130

20

287

029

032

30

450

264

058

00

00

00

00

00

00

00

00

02

00

00

00

08

00

019

80

50

613

013

070

40

110

00

00

00

00

10

00

00

00

00

00

00

00

121

09

011

550

850

2875

026

40

1079

055

01

01

010

02

00

00

08

01

010

00

00

00

032

09

044

20

670

1351

024

00

226

039

01

01

06

01

00

00

04

01

07

00

00

00

068

00

052

60

00

1025

00

058

30

00

00

00

10

00

00

00

40

00

20

00

00

00

70

00

550

00

281

07

012

30

30

00

00

20

00

00

00

00

00

00

00

00

00

40

00

370

00

760

00

270

00

00

00

00

00

00

00

00

00

10

00

00

00

100

00

950

180

142

017

012

00

130

00

00

10

10

00

00

00

00

00

00

00

00

300

042

035

60

420

2784

430

70

1789

018

60

10

00

90

00

00

00

770

10

400

40

00

00

166

018

018

10

180

1235

411

80

1106

012

00

10

00

50

00

00

00

290

10

160

10

00

00

260

00

230

00

214

00

015

30

00

00

00

00

00

00

00

10

00

00

00

00

00

50

00

150

00

172

013

077

02

01

00

00

00

00

00

01

00

00

00

00

00

06

01

024

05

036

05

070

010

00

00

00

00

00

00

00

00

03

01

00

00

023

03

026

03

021

60

400

275

038

00

00

00

00

00

00

010

00

00

00

00

00

068

014

050

010

046

14

590

487

070

00

00

05

00

00

00

015

01

04

00

00

00

04

00

035

00

075

00

012

00

00

00

00

00

00

00

02

00

09

00

00

00

034

00

08

00

061

01

032

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

013

40

240

175

024

015

490

189

068

30

660

00

00

40

00

00

00

480

00

240

30

00

00

560

110

940

200

508

072

017

80

190

00

00

30

00

00

00

60

00

70

10

00

00

60

00

50

00

800

160

140

00

00

00

00

00

00

00

30

00

50

00

00

00

50

00

350

00

830

10

390

00

00

00

10

00

00

00

10

00

30

00

00

00

170

40

40

00

127

019

012

80

180

00

00

00

00

00

00

10

00

10

00

00

00

100

00

140

10

189

020

023

01

00

00

00

00

00

00

09

00

00

00

00

00

012

03

06

01

028

90

500

440

70

00

00

00

00

00

00

70

00

50

20

00

00

280

60

170

20

273

011

025

70

210

00

00

00

00

00

00

210

00

30

00

ทมา:

สานก

งานส

าธาร

ณสขจ

งหวด

และ

สานก

อนาม

ย กรง

เทพม

หานค

ร: รว

บรวม

จากร

ายงา

นผปว

ยทเข

ารบก

ารรก

ษาขอ

งจงห

วดใน

แตละ

สปดา

ห) แ

ละกล

มสาร

สนเท

ศทาง

ระบา

ดวทย

า กอง

ระบา

ดวทย

า รวบ

รวมข

อมลใ

นภาพ

รวมร

ะดบป

ระเท

ศCe

ntra

l Reg

ion* เ

ขตภา

คกลา

งนบร

วมจง

หวดช

ยนาท

"PNE

UMON

IA* =

PNE

UMON

IA (A

DMITT

ED)"

"MEN

INGO

COCC

AL* =

MEN

INGO

COCC

AL M

ENIN

GITIS"

" 0 "

= No

case

C =

Cas

esD

= De

aths

CUM.

= C

umul

ative

year

-to-d

ate

coun

tsหม

ายเห

ต: ขอ

ม ลทไ

ดรบร

ายงา

นเปน

เพยง

ขอมล

เบอง

ตน ท

ไดจา

กราย

งานเ

รงดว

น จา

กผปว

ยกรณ

ทเปน

Susp

ecte

d, P

roba

ble

และ C

onfir

med

ซงเป

นขอม

ลเฉพ

าะสา

หรบก

ารปอ

งกนแ

ละคว

บคมโ

รค จ

งอาจ

มการ

เปลย

นแปล

งได เม

อมผล

ตรวจ

ยนยน

จากห

องปฏ

บตกา

EN

CE

PH

ALI

TIS

PE

RT

US

SIS

RE

PO

RT

ING

AR

EA

SC

HO

LER

A H

FMD

Cum

.202

0C

urre

nt w

k.C

um.2

020

Cur

rent

wk.

Cum

.202

0C

urre

nt w

k.

FOO

D P

OIS

ON

ING

PN

EU

MO

NIA

*IN

FLU

EN

Z AM

EN

ING

OC

OC

CA

L*C

um.2

020

Cur

rent

wk.

ME

AS

LES

LEP

TO

SP

IRO

SIS

Cum

.202

0C

urre

nt w

k.C

um.2

020

Cur

rent

wk.

Cum

.202

0C

urre

nt w

k.C

um.2

020

Cur

rent

wk.

NO

RT

H-E

AS

TE

RN

RE

GIO

NZO

NE

7

Mah

a Sa

rakh

amRo

i Et

Cum

.202

0C

urre

nt

wk.

Cum

.202

0C

urre

nt w

k.

Kala

sin

Khon

Kae

n

ZON

E 8

Bung

kan

Nong

Bua

Lam

Phu

Udon

Tha

niLo

eiNo

ng K

hai

Sako

n Na

khon

Nakh

on P

hano

mZO

NE

9

Yaso

thon

Amna

t Cha

roen

Muk

daha

nS

outh

ern

Reg

ion

ZON

E 1

1Na

khon

Si T

ham

mar

at

ZON

E 1

2

Nakh

on R

atch

asim

aBu

ri Ra

mSu

rinCh

aiya

phum

ZON

E 1

0Si

Sa

Ket

Ubon

Rat

chat

hani

Phuk

etSu

rat T

hani

Nara

thiw

at

Song

khla

Satu

n

Krab

i

Tran

gPh

atth

alun

gPa

ttani

Yala

Phan

gnga

Rano

ngCh

umph

on

Page 14: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

66 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

ตารางท 3 จานวนผปวยและตายสงสยดวยโรคไขเลอดออก จาแนกรายเดอนตามวนเรมปวย รายจงหวด ประเทศไทย ป พ.ศ. 2563 (1 มกราคม–4 กมภาพนธ 2563) TABLE 3

Thailand, 2020 (January 1–February 4, 2020)

POP.

CASE RATE CASE CASE RATE CASE DEC 31,

PER 100000 FATALITY PER 100000 FATALITY 2018

C C C C D POP. RATE (%) C C C C C D POP. RATE (%)

12724 10277 4035 128964 133 195.22 0.10 2421 1 0 0 2422 0 3.65 0.00 66,301,242

2109 1509 436 20759 15 171.72 0.07 295 0 0 0 295 0 2.44 0.00 12,107,035

1426 1017 245 12300 10 209.75 0.08 133 0 0 0 133 0 2.26 0.00 5,878,537

631 432 150 3898 8 223.86 0.21 70 0 0 0 70 0 3.99 0.00 1,755,291 46 19 2 332 1 81.78 0.30 4 0 0 0 4 0 0.99 0.00 405,936 52 23 5 880 0 117.69 0.00 1 0 0 0 1 0 0.13 0.00 744,714 27 17 5 418 0 93.16 0.00 5 0 0 0 5 0 1.12 0.00 446,326 52 33 3 450 1 93.77 0.22 4 0 0 0 4 0 0.83 0.00 479,414 20 21 3 408 0 85.33 0.00 1 0 0 0 1 0 0.21 0.00 476,157

536 429 76 5503 0 428.22 0.00 48 0 0 0 48 0 3.72 0.00 1,289,873 62 43 1 411 0 148.12 0.00 0 0 0 0 0 0 0.00 0.00 280,826

403 275 95 5562 4 156.40 0.07 74 0 0 0 74 0 2.08 0.00 3,565,071

46 24 20 587 1 128.27 0.17 8 0 0 0 8 0 1.75 0.00 456,247 87 77 24 1338 0 209.68 0.00 18 0 0 0 18 0 2.77 0.00 649,472 60 26 7 687 0 114.54 0.00 10 0 0 0 10 0 1.67 0.00 598,287 74 63 21 686 0 79.25 0.00 19 0 0 0 19 0 2.19 0.00 866,129

136 85 23 2264 3 227.47 0.13 19 0 0 0 19 0 1.91 0.00 994,936 316 237 113 3233 2 107.83 0.06 105 0 0 0 105 0 3.51 0.00 2,992,420

36 20 17 336 1 101.79 0.30 17 0 0 0 17 0 5.17 0.00 328,993 125 120 54 1400 0 131.35 0.00 48 0 0 0 48 0 4.51 0.00 1,064,649

90 55 30 693 0 209.92 0.00 19 0 0 0 19 0 5.76 0.00 329,688 27 23 2 485 1 66.50 0.21 11 0 0 0 11 0 1.51 0.00 728,470 38 19 10 319 0 58.78 0.00 10 0 0 0 10 0 1.85 0.00 540,620

5303 5080 2094 42069 40 185.87 0.10 1046 1 0 0 1047 0 4.60 0.00 22,764,960

2289 2302 1017 12932 7 227.49 0.05 418 0 0 0 418 0 7.36 0.00 5,679,532 763 574 197 5735 4 108.16 0.07 134 0 0 0 134 0 2.51 0.00 5,343,264

237 238 58 1436 0 117.62 0.00 36 0 0 0 36 0 2.91 0.00 1,238,015 97 57 48 614 1 54.81 0.16 25 0 0 0 25 0 2.20 0.00 1,137,603 94 81 19 680 2 83.73 0.29 23 0 0 0 23 0 2.82 0.00 815,647 27 18 8 275 0 97.59 0.00 26 0 0 0 26 0 9.25 0.00 281,014

127 62 20 1273 0 168.10 0.00 5 0 0 0 5 0 0.66 0.00 758,003 20 1 1 200 0 95.09 0.00 0 0 0 0 0 0 0.00 0.00 209,733

131 100 34 917 1 143.05 0.11 19 0 0 0 19 0 2.95 0.00 643,531 30 17 9 340 0 131.35 0.00 0 0 0 0 0 0 0.00 0.00 259,718

1032 994 350 8780 12 165.80 0.14 233 0 0 0 233 0 4.38 0.00 5,324,608

279 230 35 1931 4 221.76 0.21 15 0 0 0 15 0 1.72 0.00 872,615 27 28 19 890 0 100.39 0.00 18 0 0 0 18 0 2.02 0.00 890,565 89 83 62 683 1 80.33 0.15 35 0 0 0 35 0 4.12 0.00 850,362

348 270 122 2304 3 253.67 0.13 103 0 0 0 103 0 11.27 0.00 914,273 114 151 17 1182 1 210.10 0.08 22 0 0 0 22 0 3.84 0.00 573,215

41 42 26 257 0 132.48 0.00 3 0 0 0 3 0 1.55 0.00 193,847 106 137 29 960 1 199.37 0.10 29 0 0 0 29 0 6.00 0.00 483,335

28 53 40 573 2 105.77 0.35 8 0 0 0 8 0 1.46 0.00 546,396 1183 1190 513 14286 16 237.28 0.11 244 1 0 0 245 0 4.02 0.00 6,088,563

186 224 120 1312 1 100.76 0.08 38 0 0 0 38 0 2.88 0.00 1,318,687 355 387 211 3588 5 239.83 0.14 46 0 0 0 46 0 3.02 0.00 1,522,285 248 321 97 2660 2 376.92 0.08 96 0 0 0 96 0 13.38 0.00 717,276 115 66 31 1997 3 374.35 0.15 17 1 0 0 18 0 3.36 0.00 535,478

22 18 6 629 0 274.02 0.00 11 0 0 0 11 0 4.79 0.00 229,782 77 51 18 1139 2 161.07 0.18 11 0 0 0 11 0 1.54 0.00 712,449 89 63 13 1464 0 301.12 0.00 11 0 0 0 11 0 2.25 0.00 489,592 91 60 17 1497 3 267.09 0.20 14 0 0 0 14 0 2.49 0.00 563,014

ChachoengsaoPrachin BuriSa Kaeo

ZONE 6

Samut PrakanChon BuriRayongChanthaburiTrat

Suphan BuriNakhon PathomSamut SakhonSamut SongkhramPhetchaburiPrachuap Khiri Khan

Sing BuriSaraburiNakhon Nayok

ZONE 5

RatchaburiKanchanaburi

ZONE 4

NonthaburiPathum ThaniP.Nakhon S.AyutthayaAng ThongLop Buri

Nakhon SawanUthai ThaniKamphaeng PhetPhichit

Central Region*

Bangkok

TakSukhothaiPhitsanulokPhetchabun

ZONE 3

Chai Nat

NanPhayaoChiang RaiMae Hong Son

ZONE 2

Uttaradit

Northern Region

ZONE 1

Chiang MaiLamphunLampangPhrae

FEB MAR APR TOTAL TOTAL

Total

Reported Cases and Deaths of Suspected Dengue fever and Dengue Hemorrhagic fever Under Surveillance by Date of Onset, by Province,

REPORTING AREAS

DENGUE HEMORRHAGIC FEVER - TOTAL (DF+DHF+DSS) 2019 DENGUE HEMORRHAGIC FEVER - TOTAL (DF+DHF+DSS) 2020

OCT NOV DEC TOTAL TOTAL JAN

Page 15: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

67 h t t p s : / /we s r . boe .moph . go . t h /wes r _ new /

รายงานการ เฝ า ร ะ ว งทางร ะบาดว ทยาประจาส ปดาห ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภา พนธ 2563

ตารางท 3 (ตอ) จานวนผปวยและตายสงสยดวยโรคไขเลอดออก จาแนกรายเดอนตามวนเรมปวย รายจงหวด ประเทศไทย ป พ.ศ. 2563 (1 มกราคม–4 กมภาพนธ 2563) TABLE 3

POP. CASE RATE CASE CASE RATE CASE DEC 31, PER 100000 FATALITY PER 100000 FATALITY 2018

C C C C D POP. RATE (%) C C C C C D POP. RATE (%)

3793 2392 752 49254 48 224.21 0.10 569 0 0 0 569 0 2.59 0.00 22,002,359

954 552 172 9940 9 196.42 0.09 160 0 0 0 160 0 3.16 0.00 5,062,199

409 279 66 3481 4 192.98 0.11 55 0 0 0 55 0 3.05 0.00 1,805,903 145 60 26 1350 2 140.15 0.15 36 0 0 0 36 0 3.74 0.00 963,060 308 141 47 3784 1 289.31 0.03 42 0 0 0 42 0 3.21 0.00 1,307,560

92 72 33 1325 2 134.43 0.15 27 0 0 0 27 0 2.74 0.00 985,676 308 188 51 7373 8 133.05 0.11 55 0 0 0 55 0 0.99 0.00 5,553,738

1 0 0 875 4 207.18 0.46 0 0 0 0 0 0 0.00 0.46 423,485 26 33 10 465 1 90.96 0.22 8 0 0 0 8 0 1.56 0.00 511,878 51 26 9 1616 0 102.22 0.00 9 0 0 0 9 0 0.57 0.00 1,584,878

132 73 21 1755 2 273.90 0.11 21 0 0 0 21 0 3.27 0.00 642,220 75 43 5 736 0 141.23 0.00 6 0 0 0 6 0 1.15 0.00 521,995 11 6 3 891 0 77.63 0.00 6 0 0 0 6 0 0.52 0.00 1,150,876 12 7 3 1035 1 144.26 0.10 5 0 0 0 5 0 0.70 0.00 718,406

1944 1347 428 19675 13 291.03 0.07 251 0 0 0 251 0 3.71 0.00 6,772,779

1053 856 260 9652 6 366.25 0.06 144 0 0 0 144 0 5.45 0.00 2,642,815 296 145 53 3858 3 242.66 0.08 19 0 0 0 19 0 1.19 0.00 1,593,378 326 135 42 3480 2 249.22 0.06 46 0 0 0 46 0 3.29 0.00 1,397,519 269 211 73 2685 2 235.78 0.07 42 0 0 0 42 0 3.69 0.00 1,139,067 587 305 101 12266 18 266.37 0.15 103 0 0 0 103 0 2.23 0.00 4,613,643

186 92 29 2597 4 176.52 0.15 44 0 0 0 44 0 2.99 0.00 1,472,521 264 151 59 7595 13 406.96 0.17 44 0 0 0 44 0 2.35 0.00 1,872,091

54 29 11 763 0 141.38 0.00 11 0 0 0 11 0 2.04 0.00 539,136 63 29 1 555 0 146.98 0.00 1 0 0 0 1 0 0.26 0.00 378,363 20 4 1 756 1 215.92 0.13 3 0 0 0 3 0 0.85 0.00 351,532

1519 1296 753 16882 30 180.16 0.18 511 0 0 0 511 0 5.42 0.00 9,426,888

581 493 320 7254 20 163.34 0.28 159 0 0 0 159 0 3.56 0.00 4,466,673

396 341 189 4280 12 275.07 0.28 49 0 0 0 49 0 3.14 0.00 1,558,958 32 29 14 589 1 125.89 0.17 20 0 0 0 20 0 4.24 0.00 471,754 28 22 11 496 0 186.09 0.00 9 0 0 0 9 0 3.36 0.00 267,866 38 58 51 571 3 143.43 0.53 40 0 0 0 40 0 9.85 0.00 406,113 42 28 43 531 1 50.37 0.19 34 0 0 0 34 0 3.21 0.00 1,060,541

5 2 0 181 2 95.38 1.10 5 0 0 0 5 0 2.62 0.00 191,134 40 13 12 606 1 119.14 0.17 2 0 0 0 2 0 0.39 0.00 510,307

938 803 433 9628 10 195.32 0.10 352 0 0 0 352 0 7.10 0.00 4,960,215

319 328 197 3092 4 217.62 0.13 132 0 0 0 132 0 9.24 0.00 1,428,429 8 7 2 168 0 52.72 0.00 3 0 0 0 3 0 0.94 0.00 320,637

44 35 19 699 0 108.81 0.00 9 0 0 0 9 0 1.40 0.00 643,093 70 45 8 888 1 169.37 0.11 36 0 0 0 36 0 6.86 0.00 524,951

116 95 60 1261 0 178.77 0.00 45 0 0 0 45 0 6.30 0.00 713,937 107 86 45 1438 1 274.02 0.07 51 0 0 0 51 0 9.63 0.00 529,811 274 207 102 2082 4 262.56 0.19 76 0 0 0 76 0 9.51 0.00 799,357

ทมา: สานกงานสาธารณสขจงหวด และสานกอนามย กรงเทพมหานคร: รวบรวมจากรายงานผปวยทเขารบการรกษาของจงหวดในแตละสปดาห และศนยขอมลทางระบาดวทยา สานกระบาดวทยา: รวบรวมขอมลในภาพรวมระดบประเทศ

หมายเหต: ขอมลทไดรบรายงานเปนเพยงขอมลเบองตน ทไดจากรายงานเรงดวน จากผปวยกรณทเปน Suspected, Probable และ Confirmed เปนขอมลเฉพาะสาหรบการปองกนและควบคมโรค อาจมการเปลยนแปลงได

เมอมผลตรวจยนยนจากหองปฏบตการ Central Region* เขตภาคกลางนบรวมจงหวดชยนาท C = Cases D = Deaths

PattaniYalaNarathiwat

ChumphonZONE 12

SongkhlaSatunTrangPhatthalung

Nakhon Si ThammaratKrabiPhangngaPhuketSurat ThaniRanong

Ubon RatchathaniYasothonAmnat CharoenMukdahan

Southern Region

ZONE 11

Nakhon RatchasimaBuri RamSurinChaiyaphum

ZONE 10

Si Sa Ket

Udon ThaniLoeiNong KhaiSakon NakhonNakhon Phanom

ZONE 9

Maha SarakhamRoi EtKalasin

ZONE 8

BungkanNong Bua Lam Phu

APR TOTAL TOTAL

NORTH-EASTERN REGION

ZONE 7

Khon Kaen

DEC TOTAL TOTAL JAN FEB MAR

Reported Cases and Deaths of Suspected Dengue fever and Dengue Hemorrhagic fever Under Surveillance by Date of Onset, by Province, Thailand, 2020 (January 1–February 4, 2020)

REPORTING AREAS

DENGUE HEMORRHAGIC FEVER - TOTAL (DF+DHF+DSS) 2019 DENGUE HEMORRHAGIC FEVER - TOTAL (DF+DHF+DSS) 2020

OCT NOV

Page 16: ป ที่ 51 ฉบับที่ 4:7 กุมภาพ ันธ 2563 Volume 51 ......ผ ป วยมาลาเร ยต ดเช อพลาสโมเด ยมตระก

68 h t t p s : / /we s r . boe .moph .go . t h /wes r _ new / Week l y Ep i dem io l og i c a l S u r v e i l l a n c e Repo r t Vo l . 51 No . 4 : F eb r ua r y 7 , 2020

สงบทความ ขอคดเหน หรอพบความคลาดเคลอนของขอมล กาหนดออก : รายสปดาห

ปท 51 ฉบบท 4 : 7 กมภาพนธ 2563 Volume 51 Number 4 : February 7, 2020

รายงานการเฝาระว งทางระบาดวทยาประจาสปดาห

จดทาโดย

กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค อาคาร 10 ชน 3 ตกกรมควบคมโรค ถนนตวานนท อ.เมองนนทบร จงหวดนนทบร 11000 โทร. 0-2590-3805 Division of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health, Tel (66) 2590-3805 Building 10, Floor 3, Department of Disease Control, Tiwanon Road, Mueang Nonthaburi District, Nonthaburi Province, Thailand, 11000

สมครและตดตามรายงานการเฝาระวงทางระบาดวทยาประจาสปดาห: https://wesr.boe.moph.go.th/wesr_new/

กรณาแจงมายง กลมเผยแพรวชาการ กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค E-mail: [email protected], [email protected]