a priorytety tauron przejmuje finansowe gze · 2017-11-22 · landii i włoch, a także kryzysem w...

Nr 9 (35)Wrzesień 2011

M a g a z y N g r u p y T a u r o N ISSN 1689-5304

Tauron przejmuje

gzE

aNDrzEJ KraSzEWSKIOchrona środowiska a priorytety polskiej prezydencji

wywiad

reorganizacja spółek w grupie

strategia

znakomite wyniki finansowe

biznes

Mamy do czynienia z okresem napięć społecznych na Zachodzie, niezbyt ciekawą sytuacją finansową na światowych giełdach, szy-bującym pod chmury kursem szwajcarskiego franka… A my mamy naprawdę dużo dobrych wiadomości dla Czytelników naszego magazynu.

Po pierwsze, Grupa Tauron osiągnęła bardzo dobre wyniki za pierwsze półrocze. Nie każda firma może pochwalić się dwucyfro-wym (w miliardach złotych!) wzrostem przychodów w takim cza-sie. W pierwszym półroczu 2011 r. wyniosły one ponad 10,3 mld zł, a zysk netto wzrósł aż o 27,1 proc., do 728 mln zł. Szczegółowe wyniki finansowe odnajdziecie Państwo wewnątrz numeru.

Po drugie, Grupa Tauron podpisała 23 sierpnia umowę o przeję-ciu od Vattenfall AB spółki Górnośląski Zakład Elektroenergetycz-ny. Akwizycja pozwoli Tauronowi stać się kluczowym dystrybuto-rem energii na terenie Polski południowej. Dzięki tej transakcji wzrośnie także liczba klientów końcowych oraz wolumen dystrybu-owanej i sprzedawanej energii elektrycznej. Tauron spodziewa się, że transakcja będzie dodatkowo źródłem synergii wynikających z integracji nabytych aktywów. – Zyskujemy aktywa, które pozwolą na dostęp do dużego i chłonnego rynku Górnego Śląska – komen-tuje transakcję prezes Taurona, Dariusz Lubera.

Po trzecie, radosnym wydarzeniem dla kibiców i Grupy Tauron był niewątpliwie sukces Polaka Michała Gołasia w walce o koszul-kę najlepszego „górala” Taurona, tegorocznego, 68. Tour de Po-logne. To ważny i prestiżowy tytuł, gdyż etapy górskie uchodzą za najtrudniejsze i wymagające doskonałej techniki.

Zapraszamy do przeczytania wywiadu z prof. Andrzejem Kra-szewskim, ministrem środowiska. Rozmowa dotyczy głównie prob-lemów klimatycznych i ogromu prac, jakie czekają nas podczas polskiej prezydencji w UE. „Ochrona klimatu jest jednym z głów-nych tematów polskiej prezydencji w obszarze środowiska. (…) Jed-nak koszty związane z redukcją emisji CO2 nie mogą być ponoszone tylko w Europie, która odpowiada za 12-13 proc. światowej emisji” – mówi minister. I przypomina, że Polska zawetowała podwyższe-nie przez UE poziomu redukcji emisji CO2 z 20 do 25 proc.

Drugie półrocze tego roku będzie nie mniej pracowite od minio-nego. W celu optymalizacji struktury Grupy, wprowadziliśmy pro-gram jej reorganizacji. Dążymy do uporządkowania struktury właścicielskiej oraz do wdrożenia nowoczesnego modelu bizne-sowego. Zakłada on strukturę organizacyjną z jedną spółką w każdym z obszarów biznesowych. Obecnie finalizowane są pro-cesy łączenia spółek w trzech obszarach biznesowych. Od wrześ-nia w naszej Grupie działać będą spółki Tauron Wytwarzanie, Tau-ron Dystrybucja i Tauron Ciepło. Szczegóły wewnątrz numeru i w następnych wydaniach naszego miesięcznika. Zapraszam do lektury! Magdalena rusinek Redaktor naczelna

3 EDyTorIal Miesiąc dobrych wiadomości

4 WyWIaD Energetyka i ochrona klimatu celami polskiej prezydencji

6 FlESz Przyjęto projekt kolejnej Ustawy emisyjnej Startuje program rozwoju gospodarki niskoemisyjnejZmian sprzedawców prądu wciąż małoNajwiększa elektrownia słoneczna pod Tarnowem Dobre praktyki na rynku energii50 proc. energii z OZE w 2050?

8 BIzNES Dwucyfrowy wzrost przychodów

9 NoToWaNIa Dalsze spadki CO2

10 WyDarzENIa Tauron przejmuje GZE od Vattenfalla

12 W grupIE Umowa z ArcelorMittalNiższa emisja w JaworznieW trosce o środowiskoOdwadnianie w SobieskimInnowacje z pomocą obszarom Natura 2000Sezon inwestycyjny w pełniGortat i Tauron zarażają koszykówką

16 MarKETINgPromocja przedłużona!

17 WyDarzENIaNowa muzyka po raz szósty! Opera Wrocławska 19 na świecie

18 W uNII Nie tylko CO2 na celowniku

20 STraTEgIa Program reorganizacji Grupy Tauron

22 Na śWIEcIE Rynek energii: Nowa Zelandia

24 WyDarzENIa Słowak zwycięzcą Tour de Pologne

26 praWDy I MITy Budownictwo efektywne energetycznie

28 ENErgIa INaczEJ Ognisty podmuch

30 FElIEToN Beckahamowie zakałą ludzkości

Miesiąc dobrych wiadomości

WyDaWca: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR • DyrEKTor: Paweł Gniadek, [email protected], tel. 32 774 24 37 • rEDaKcJa: „Polska Energia”, ul. Lwowska 23, 40-389 Katowice, fax 32 774 25 24, e-mail: [email protected] • rEDaKTor NaczElNy: Magdalena Rusinek, [email protected], tel. 32 774 27 21 • zaSTępca rED. NaczElNEgo: Marcin Lauer, [email protected], tel. 32 774 27 06 • zESpół rEDaKcyJNy: Jacek Sakrejda, [email protected], tel. 32 774 27 23, Marietta Stefaniak, [email protected], tel. 32 774 25 33, Południowy Koncern Węglowy SA: Zofia Mrożek, [email protected], tel. 32 618 56 07; Południowy Koncern Energetyczny SA: Dariusz Wójcik, [email protected], tel. 32 774 24 34; Elektrownia Stalowa Wola SA: Jerzy Wieleba, [email protected], tel. 15 877 64 18; Enion SA: Ewa Groń, [email protected], tel. 12 261 10 85; EnergiaPro SA: Anna Wojcieszczyk, [email protected], tel. 71 332 24 14; Elektrociepłownia Tychy SA: Aleksandra Gajecka, [email protected], tel. 32 789 72 36; Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Katowice SA: Karolina Kmon, [email protected], tel. 32 258 72 48; Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Dąbrowie Górniczej SA: Marek Sztuka, [email protected], tel. 32 295 64 94; Tauron Sprzedaż sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, [email protected], tel. 12 265 41 55; Tauron Obsługa Klienta: Katarzyna Sierszuła, [email protected], tel. 71 889 57 29; Tauron Ekoenergia: Monika Meinhart–Burzyńska, [email protected], tel. 75 754 68 07• rEalIzacJa WyDaWNIcza: Direct Publishing Group, ul. Genewska 37, 03-940 Warszawa, BIuro rEKlaMy: Gabriela Bajer, [email protected], tel. 22 617 93 23 wew. 114 • Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. • zDJęcIE Na oKłaDcE: Marcin Lauer/Corbis, numer zamknięto 30 sierpnia 2011 r. 3

od redakcji

4

wywiad Polska Energia 9 (35) 2011

Energetyka i ochrona klimatu celami polskiej prezydencji

ROZMOWA Z PROf. ANDRZEJEM KRASZEWSKIM, MINISTREM ŚRODOWISKA

ROZMAWIAł: EMIl różańSKI

Trwa polska prezydencja w uE. czy polska będzie miała szansę na realizację swoich celów? obecnie unia żyje problema-mi gospodarczymi grecji oraz Hiszpanii, Ir-landii i Włoch, a także kryzysem w afryce północnej.

Trzeba pamiętać, że polska prezyden-cja powinna służyć przede wszystkim in-teresowi całej Unii Europejskiej. Najlep-szą odpowiedzią na kryzys jest zjedno- czona i solidarna w swoich działaniach Europa. Z naszego punktu widzenia waż-na jest ochrona podstawowych wartości, które udało się Unii osiągnąć w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Polskie prioryte-ty wpisują się w koncepcję, że im więcej Europy, tym lepiej poradzimy sobie z problemami. Oznacza to szereg prak-tycznych działań, w tym np. sprawniejsze instytucje, lepsze wydawanie pieniędzy z unijnego budżetu, więcej europejskiego przywództwa i polityki europejskiej w kontekście globalnym.

Działania podejmowane ponad granica-mi krajów i współpraca pomiędzy wszystki-mi partnerami to również ważny element skutecznej ochrony środowiska. Tak więc solidarna Europa jest kluczem realizacji za-równo polityki gospodarczej, jak i klima-tycznej. Wypracowując wspólne stanowiska na forum unijnym, mamy nie tylko szansę na realizację priorytetów i skuteczną walkę z problemami, ale możemy też budować sil-ną pozycję wobec głównych aktorów na are-nie międzynarodowej.

Wśród przyjętych w maju przez radę Ministrów priorytetów polskiej prezyden-cji jest „bezpieczna Europa”. czy pod tym pojęciem kryją się także kwestie bezpie-czeństwa energetycznego uE i krajów członkowskich?

Kwestie wspólnego bezpieczeństwa są istotą funkcjonowania Unii Europejskiej. W czasie prezydencji ważne jest ustalenie podstawowych zasad zewnętrznej polityki energetycznej UE. Dzięki temu pozycja państw członkowskich wobec głównych pro-

ducentów, dostawców i konsumentów ener-gii może być wzmocniona. Przyczyni się to zarówno do oszczędności surowców, jak i większej konkurencyjności gospodarki eu-ropejskiej oraz zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Z punktu widzenia środowiska i ochrony klimatu istotnym elementem bezpieczeń-stwa energetycznego jest stałe inwestowa-nie w poprawę efektywności energetycznej, a tym samym ograniczanie zużycia energii, dywersyfikacja dostaw oraz promowanie ni-sko- i bezemisyjnych źródeł energii. Zapew-nienie bezpieczeństwa wymaga jednak du-żej rozwagi. Ostatecznie każde z paliw powinno mieć swoje miejsce w miksie ener-getycznym.

Jaką rolę podczas polskiej prezydencji będą odgrywały kwestie związane z sekto-rem energetycznym, redukcją emisji co2 i ochroną klimatu?

Ochrona klimatu jest jednym z głów-nych tematów polskiej prezydencji w ob-szarze środowiska. Chcemy, aby Unia Eu-ropejska pozostała liderem w tym zakresie. Jednak koszty związane z reduk-cją emisji CO2 nie mogą być ponoszone tylko w Europie, która odpowiada za 12-13 proc. światowej emisji. Gdyby tak miało być, to Europa ryzykuje utratę konkuren-cyjności przy jednoczesnym braku sku-tecznego wpływu na ochronę klimatu. Je-dynym rozwiązaniem tego problemu jest doprowadzenie do zawarcia prawnie wią-żącego porozumienia obejmującego naj-większych emitentów. To jest cel naszych starań, jako prezydencji w Radzie UE, w kontekście zbliżającej się 17. Konferen-cji Klimatycznej ONZ w Durbanie. Tam też zapadnie decyzja o dalszych losach Pro-tokołu z Kioto. Unia musi w sposób prag-matyczny mówić jednym głosem, a naszą rolą jest sprawne wypracowywanie i re-prezentowanie jednolitego stanowiska.

W czerwcu polska zawetowała podwyż-szenie przez uE poziomu redukcji emisji co2 z 20 do 25 proc. czy to weto będzie miało wpływ na przebieg polskiej prezydencji?

Ochrona środowiska, a zwłaszcza ochrona klimatu, jest ściśle związana z go-spodarką i te kwestie nie mogą być rozpa-trywane osobno. Przyjęcie szybszej ścież-ki redukcji emisji było niewykonalne w warunkach polskiej gospodarki, a do tego sprzeczne z mandatem Rady Europej-skiej mówiącym o przejściu na wyższy cel redukcyjny wtedy, gdy zarówno kraje rozwi-nięte, jak i rozwijające się podejmą stosowne wysiłki. Wygórowane tempo redukcji dopro-wadziłoby do generowania zbyt dużych kosztów gospodarek wielu państw człon-kowskich oraz osłabienia ich konkurencyjno-ści. Weto spowodowane było tym, że nie mieliśmy wystarczającej ilości danych, a nie tym, że Polska nie jest zainteresowana go-spodarką niskoemisyjną. Brakowało analiz na temat skutków ekonomicznych, jakie wy-nikają z 25-proc. redukcji emisji. I tych analiz wciąż nie ma, mimo wielokrotnych obietnic ze strony komisarz Hedegaard. Trudno jest więc podejmować ryzyko związane z wyż-szymi celami redukcyjnymi, gdy nieznane są konsekwencje takich decyzji. Te zagrożenia nie dotyczą tylko Polski, której energetyka w 90 proc. oparta jest na węglu, ale również innych państw członkowskich. Jeżeli polity-ka redukcji emisji dwutlenku węgla nie ma charakteru globalnego, nie są w nią zaanga-żowani najwięksi emitenci, to pozbawiona jest większego sensu. Przegramy w wyścigu z gospodarkami, które nie podzielają na-szych ambicji.

czy prezydencja będzie ułatwiała czy utrudniała polsce zabieganie o swoje intere-sy energetyczne?

Rolą prezydencji jest dbanie o interes energetyczny UE, który powinien opierać się na solidarności i wspólnych wysiłkach po-szczególnych krajów członkowskich w dro-dze do zielonej gospodarki. Jak wiadomo, nasz kraj jest prawie całkowicie uzależniony od węgla, a w dążeniu do niskoemisyjności nie jest to najlepsze źródło energii. Mając na uwadze uwarunkowania sektora energetycz-nego Polski i innych państw UE, jako prezy-dencja środowiskowa opowiadamy się za stopniowym ograniczaniem emisji CO2. Trze-

5

a przede wszystkim poszczególnych państw członkowskich.

czy wśród najważniejszych tematów energetycznych podczas polskiej prezyden-cji znajdą się także energetyka jądrowa i gaz łupkowy?

Nie tylko dla Polski, ale również dla spo-rej grupy państw członkowskich UE, zbyt duże uzależnienie od jednego źródła gazu jest problemem. Gaz łupkowy jest tu intere-sującym rozwiązaniem, ponieważ przy za-chowaniu odpowiednich norm środowisko-wych może pełnić ważną rolę w przyszłości. Wydobycie gazu z łupków i jego udział w bi-lansie energetycznym kraju może okazać się pomocne w realizacji polityki energe-tycznej i klimatycznej całej Unii Europej-skiej. Strategicznym celem jest przede wszystkim zmiana bilansu energetycznego, wzrost udziału gazu – bardziej ekologiczne-go niż węgiel, oraz spadek uzależnienia od importu. Dzięki szerszemu wykorzystaniu gazu łupkowego Polska mogłaby podnieść poziom bezpieczeństwa energetycznego, zmniejszyć ilość zanieczyszczeń powietrza i zwiększyć efektywność energetyczną.

Jeśli chodzi o energetykę jądrową, to do czasu katastrofy w Japonii wydawało się, że przeżywa ona swój renesans w Europie. Niezależnie od ostatecznych decyzji w kra-ju, będziemy w tym półroczu współpraco-wać nad tym zagadnieniem na forum euro-pejskim. Prezydencja środowiskowa, poprzez Polską Agencję Atomistyki, będzie dążyła do wypracowania jednej dyrektywy dotyczącej ochrony radiologicznej, która wyznaczy podstawowe normy bezpieczeń-stwa. Drugim priorytetowym zadaniem w tym obszarze będzie monitorowanie po-stępów wykonywania testów odporności (ang. stress tests). Każde ze źródeł energii ma swoje zalety i wady – możliwe do oceny m.in. poprzez ilość emitowanego dwutlen-ku węgla, i na to musimy zwracać uwagę.

Efektem naszych działań powinien być bilans energetyczny, który z jednej strony uwzględnia aspekty środowisko-we, a z drugiej dostarcza taniej i konku-rencyjnej energii.

ROZMOWA Z PROf. ANDRZEJEM KRASZEWSKIM, MINISTREM ŚRODOWISKA

fOTO

: MAT

ERIA

łY P

RASO

WE

MIN

. ŚRO

DO

WIS

KA

ba jednak pamiętać, że krajom o słabszej gospodarce brakuje środków inwestycyj-nych. Paradoksalnie wysokie koszty energii i emisji mogą zniwelować i tak skromne moż-liwości inwestowania w nowoczesne techno-logie oraz doprowadzić do upadku całych gałęzi gospodarki lub przeniesienia ich poza granice Unii Europejskiej. Celem polskiej prezydencji jest takie kształtowanie polityki klimatycznej w UE, aby redukcja emisji i zrównoważony wzrost gospodarczy szły w parze, podwyższając konkurencyjność unijnych gospodarek.

Na drugą połowę roku 2011 zaplanowano przedstawienie szczegółów dotyczących mapy drogowej gospodarki niskoemisyjnej do roku 2050. czy jest to ewentualne pole do kolejnego konfliktu pomiędzy polską a KE?

Mówimy o dwóch mapach drogowych. Ta, dotycząca niskoemisyjnej gospodarki, zo-stała opublikowana w marcu 2011 r. i była przedmiotem dyskusji w Radzie Ministrów Środowiska w Luksemburgu w czerwcu br. Pod koniec roku powinna zostać opubliko-wana mapa drogowa dotycząca tylko sekto-ra energetycznego.

Mapa drogowa gospodarki niskoemi-syjnej 2050 jest przejawem europejskich

ambicji odgrywania roli światowego lidera w walce ze zmianami klimatycznymi. Pol-ska, co do zasady, popiera ten kierunek polityki klimatycznej. Czekamy na zapre-zentowanie przez Komisję Europejską ana-lizy skutków dotyczących wyższych celów redukcyjnych w poszczególnych pań-stwach członkowskich. Warto podkreślić, że konkluzje Rady Europejskiej mówią o 80-95 proc. redukcji emisji do roku 2050 w stosunku do 1990 dla grupy wszystkich państw rozwiniętych. Unia Europejska do tej pory nie przyjęła szczegółowych zobo-wiązań w tym zakresie, ponieważ nie zo-stały one rozdzielone pomiędzy państwa rozwinięte. Dotychczasowy komunikat KE (czyli właśnie ta niskoemisyjna mapa dro-gowa 2050) bardzo ogólnie przedstawia propozycje dotyczące sposobów osiągnię-cia proponowanych celów (redukcje emisji rzędu 25 proc., 40 proc., 60 proc. i 80 proc. odpowiednio w latach 2020, 2030, 2040 i 2050). Nie zawiera również rzeczywistych możliwości zastosowania konkretnych technologii, w tym alternatywnych rozwią-zań. Liczymy, że analiza skutków, na którą od dawna czekamy, będzie uwzględniała szczegółowe scenariusze przedstawiające wpływ na konkurencyjność gospodarki UE,

Flesz Polska Energia 9 (35) 2011

6

przyJęTo proJEKT KolEJNEJ uSTaWy śroDoWISKoWEJ

rada Ministrów przyjęła

2 sierpnia projekt ustawy o systemie

bilansowania i rozliczania wielkości

emisji dwutlenku siarki (So2) i tlenków

azotu (Nox) dla dużych źródeł spalania.

Zgodnie z projektem ustawy, powstanie system bilansowania i rozliczania wiel-kości emisji dwutlenku siarki (SO2) i tlenków azotu (NOx) przeznaczony dla dużych źródeł spalania. Będą w nim gro-madzone, szacowane i zestawiane wszystkie informacje o emitowanych przez te źródła gazach. Chodzi o kotły energetyczne, ciepłownicze, turbiny ga-zowe oraz przewody kominowe, do któ-rych są one podłączane. Do ustawy do-łączony będzie wykaz zakładów,

WcIąż Mało zMIaN SprzEDaWcóW prąDu

Na koniec pierwszego półrocza

2011 r. ogólna liczba klientów bizneso-

wych, którzy zmienili sprzedawcę prądu

wyniosła 12897. oznaczało to, że

w pierwszych sześciu miesiącach roku

sprzedawcę zmieniło 5286 firm.

w których eksploatowane są duże źródła spalania.

Przyjęte w projekcie ustawy rozwią-zania mają ekonomicznie zachęcić ope-ratorów do redukcji tych gazów. Handel uprawnieniami do emisji SO2 i NOx bę-dzie realizowany tylko w Polsce.

W systemie bilansowania określony będzie m.in. krajowy roczny pułap emi-sji dwutlenku siarki i tlenku azotu oraz ustalona liczba uprawnień do emisji. Krajowy roczny pułap emisji to maksy-malna wielkość emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu w poszczególnych la-tach, jaka może być wyemitowana do powietrza ze wszystkich dużych źródeł spalania.

Nabywcą uprawnień do emisji może być wyłącznie operator. W jego dyspozy-cji będą uprawnienia do emisji na pozio-mie wynikającym z wielkości rzeczywi-

Dane na ten temat – według informacji zebranych od operatorów systemów dys-trybucyjnych – przedstawił w sierpniu Urząd Regulacji Energetyki (URE). W seg-mencie klientów energetyki zaliczanych do grupy taryfowej G, w której dominują gospodarstwa domowe, zmiany nie za-chodzą tak szybko. Na koniec czerwca 2011 r. prąd od nowych sprzedawców ku-powało 1798 gospodarstw domowych,

stej produkcji energii elektrycznej i produkcji ciepła, pomnożonej przez roczny pułapowy wskaźnik emisji SO2 i NOx podawany przez krajowy ośrodek bilansowania i zarządzania emisjami.

W ustawie zaznaczono, że operator ma możliwość handlu niewykorzystany-mi uprawnieniami do emisji. Będzie też mógł, na podstawie wielkości produkcji elektrycznej lub produkowanego ciepła określonych w raporcie rocznym oraz rocznych pułapowych wskaźnikach emi-sji, obliczyć dla zakładu (z dokładnością do 1 kg) roczny limit emisji SO2 i NOx za dany rok sprawozdawczy.

Przyjęte w ustawie przepisy pozwolą operatorom dużych źródeł spalania stop-niowo dochodzić do ustalonych w trakta-cie o przystąpieniu RP do Unii Europej-skiej pułapów emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu do końca 2015 r. (EM)

co oznacza, że w tym roku ich liczba wzrosła zaledwie o 458.

Ogólna liczba klientów, korzystających z prawa zmiany sprzedawcy energii od po-czątku jego istnienia, wzrosła do blisko 15 tys. (14695). Jest to wciąż niewiele, ale kupują oni istotne ilości energii elektrycz-nej. Klientom, którzy zmienili sprzedawcę, dostarczono jej w pierwszym półroczu br. już około 16,1 TWh. (EM)

rada Ministrów przyjęła 16 sierpnia założenia Narodowe-

go programu rozwoju gospodarki Niskoemisyjnej (NprgN).

Podstawowym celem programu jest praca nad niskimi emisjami, przy zapewnieniu zrównoważonego rozwoju kraju. Jego osiągnię-ciu sprzyjać będzie przede wszystkim rozbudowa niskoemisyjnych źródeł energii, a także poprawa efektywności gospodarowania surowcami i materiałami oraz efektywności energetycznej, wyko-rzystywanie nowych technologii niskoemisyjnych, zapobieganie powstawaniu oraz poprawa efektywności gospodarowania odpa-dami i promocja nowych wzorców konsumpcji.

Efektem osiągnięcia tych celów ma być m.in. zmiana struktury wytwarzania energii. Chodzi o większe wykorzystanie źródeł od-nawialnych i zastosowanie energii jądrowej. Ma to również przy-spieszyć modernizację sektora energetycznego i innych sekto-rów przemysłowych, zwłaszcza pod kątem rozwoju infrastruktury, poprawić efektywność energetyczną we wszystkich branżach oraz zwiększyć wsparcie dla działań innowacyjnych.

Adresatami NPRGN będą przedsiębiorcy wszystkich sektorów gospodarki, samorządy terytorialne i gospodarcze, a także organi-zacje pozarządowe i z otoczenia biznesu. Ze swoim przesłaniem

program ma także dotrzeć do obywateli i skłonić ich do działania zgodnego z wytyczonymi celami. Jego wdrożenie ma ułatwić adap-tację wszystkich branż do wymogów gospodarki niskoemisyjnej.

Program ma być finansowany m.in. z budżetu państwa, Naro-dowego funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środków Unii Europejskiej i pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EfTA. (Er)

STarTuJE prograM rozWoJu goSpoDarKI NISKoEMISyJNEJ

fOTO

: AR

C

Jednym z celów programu jest promocja nowych wzorów konsumpcji

7

DoBrE praKTyKI Na ryNKu ENErgII

prezes urzędu regulacji Energe-

tyki (urE) rozpoczął publiczne konsulta-

cje projektu Wytycznych Dobrych

praktyk, regulującego m.in. zmianę

sprzedawcy energii i rachunki za

energię. Wytyczne to dokument

Europejskiej rady regulatorów Energe-

tyki (cEEr).

Rada przygotowała projekt Wytycznych Dobrych Praktyk w zakresie modelu de-talicznego rynku energii, ze szczegól-nym uwzględnieniem zmiany sprzedaw-cy energii i rachunków przesyłanych klientom. Zaproponowała 17 rekomen-dacji w obszarze jakości obsługi klienta i praw odbiorców, w tym osiem dotyczą-cych zmiany sprzedawcy i siedem doty-czących rachunków. CEER zaproponowa-ła m.in. zamieszczenie na rachunkach

wysyłanych klientom czytelnych infor-macji na temat możliwości „zadawania pytań i adresowania skarg w zakresie zawartości rachunku”.

Kolejne rekomendacje dotyczą m.in. prawa klientów do określania częstotli-wości opłat lub możliwości wyboru for-my płatności.

Proces publicznych konsultacji Wy-tycznych Dobrych Praktyk zostanie za-kończony 14 września. (EM)

rozpoczęła się budowa elektrowni słonecznej w gminie

Wierzchosławice, w okolicach Tarnowa. obiekt będzie się

składał z 4445 paneli słonecznych o łącznej mocy 1 MW.

Energia produkowana w elektrowni będzie sprzedawana

do sieci elektroenergetycznej.

Tarnów i okolice to jeden z najbardziej nasłonecznionych subregio-nów w kraju, tzw. polski biegun ciepła. Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na około 9,5 mln zł. Powołana przez gminę spółka Energia Wierzchosławice otrzymała w grudniu 2010 r. ponad 4,8 mln zł dofinansowania z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na realizację projektu do 2013 r. Pozostałe pienią-dze to wkład własny gminy i wsparcie uzyskane z Wojewódzkiego funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Według danych Urzędu Regulacji Energetyki, w Polsce istnieją cztery elektrownie słoneczne o łącznej mocy zale-dwie 0,104 MW. (EM)

– To nie marzenie, lecz realny plan gospodarczy – mówi

Marek Sawicki, minister rolnictwa.

W jego resorcie powołano zespół ds. odnawialnych Źródeł

Energii, zajmujący się opracowaniem strategicznego progra-

mu, dzięki któremu ten cel ma zostać osiągnięty.

– Zespół będzie ciałem doradczym w zakresie zmian w prawie oraz wyborze technologii, które powinny być preferowane w informacjach przekazywanych w trakcie szeroko rozumia-nych działań edukacyjnych. Będzie również pełnił rolę jednos-tki opiniotwórczej oraz wspomagającej prace Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi – dodaje Marek Sawicki.

Marek Sawicki argumentuje, że cel 50 proc. energii z OZE w 2050 r. jest możliwy do osiągnięcia. W jego ocenie, w świetle ostatnich doświadczeń związanych z energią ją-drową, widać wyraźnie, że trzeba znaleźć inne źródła, aby zabezpieczać potrzeby energetyczne. Rolnictwo jako prze-strzeń produkcyjna, to miejsce na wytwarzanie energii od-nawialnej nie tylko z biomasy. Minister widzi także możliwo-ści w zakresie energii słonecznej, wykorzystania powierzchni obiektów służących rolnictwu, a także energii wia-trowej i hydroenergetyki.

– Widać wyraźnie, że w rolnictwie tkwi ogromny, niewykorzysta-ny dotychczas potencjał i szansa na to, aby sektor ten był samowy-starczalny energetycznie – powiedział Marek Sawicki.

Minister rolnictwa przekonuje, że rozwój energetyki odnawial-nej w Europie powinien opierać się o biomasę produkowaną w Euro-pie, a nie importowaną z innych części świata.

– Struktura rolnictwa w większości państw członkowskich oraz energetyczna charakterystyka biomasy jednoznacznie określają, że racjonalne jest jej wykorzystanie lokalnie, w miejscu powstawa-nia – przekonuje Marek Sawicki. (Er)

NaJWIęKSza ElEKTroWNIa SłoNEczNa poD TarNoWEM

50 proc. ENErgII z ozE W 2050? fO

TO: S

HU

TTER

STO

CKfO

TO: A

RC M

IN. R

OLN

ICTW

A

Panele fotowoltaiczne powoli wrastają w polski krajobraz

Minister Marek Sawicki powołał zespół zajmujący się przyszłością OZE

biznes Polska Energia 9 (35) 2011

8

Dwucyfrowy wzrost przychodów PRZYCHODY GRUPY TAURON W I PółROCZU 2011 R. WYNIOSłY PONAD 10,3 MLD Zł. PO DOPROWADZENIU DO PORóWNYWALNOŚCI PRZYCHODY GRUPY WYNIOSłYBY OKOłO 8,1 MLD Zł, CO OZNACZA WZROST O 11,4 PROC. W STOSUNKU DO I POłOWY 2010 R., KIEDY TO GRUPA WYPRACOWAłA NIEMAL 7,3 MLD Zł PRZYCHODóW

Zysk netto wzrósł o 27,1 proc., z 573 mln zł w pierwszym półroczu 2010 r. do 728 mln zł w I półroczu 2011 r.

EBITDaMarża EBITDA (zysk operacyjny powięk-szony o amortyzację) wyniosła 15,8 proc., a po doprowadzeniu do porównywalności 20,2 proc., czyli dokładnie tyle, co w pierw-szym półroczu 2010 r. Wartość EBITDA Wy-twarzania wyniosła blisko 4 proc. więcej niż w I połowie 2010 r. – ponad 655 mln zł.

W segmencie Dystrybucja wzrost był znacznie większy i wyniósł niemal 21 proc., a EBITDA miała wartość ponad 664 mln zł.

Największy wzrost dotyczy segmentu Wydobycia, gdzie spółka osiągnęła ponad 61-proc. wzrost EBITDA w I półroczu 2011 r. do ponad 97 mln zł, z ponad 60 mln zł przed rokiem.

Najważniejsze dane operacyjne i wyniki finansowe

Kluczowedaneoperacyjne

IIKwartał

2010r.

IIKwartał

2011r.zmIana

Ipółrocze

2010r.

Ipółrocze

2011r.zmIana

Wydobycie węgla kamiennego (mln ton)

0,86 1,44 67,9% 2,22 2,60 17,0%

Wytwarzanie energii elektrycznej (produkcja netto) (TWh)

4,90 5,31 8,3% 10,21 11,21 9,8%

W tym: ze źródeł odnawialnych

0,3 0,23 -23,2% 0,53 0,46 -13,1%

Wytwarzanie ciepła (PJ) 2,41 2,04 -15,4% 10,52 9,40 -10,6%

Dystrybucja (TWh) 9,11 9,41 3,3% 18,76 19,42 3,5%

Sprzedaż energii elektrycznej (TWh)

8,27 9,34 12,8% 16,90 18,57 10,2%

Liczba klientów – Dystrybucja (tys.)

4 118 4 128 0,3% 4 118 4 128 0,3%

wynIKIfInansowezaIIKw.IIpół.2011r.

IIKwartał

2010r.

IIKwartał

2011r.zmIana

Ipółrocze

2010r.

Ipółrocze

2011r.zmIana

Przychody (mln zł) 3 466 5 032 45,2% 7 260 10 331 42,3%

doprowadzone do porównywalności [1]

3 466 3 941 13,7% 7 260 8 086 11,4%

EBITDA (mln zł) 648 775 19,5% 1 470 1 635 11,2%

EBIT (mln zł) 307 427 39,2% 783 938 19,8%

Zysk netto (mln zł) 213 340 59,3% 573 728 27,1%

[1] W związku ze zmianą modelu sprzedaży energii elektrycznej, wartość przychodów z obowiązkowej sprzedaży wytworzonej energii poprzez obrót publiczny w I półroczu 2010 r. stanowiła sprzedaż wewnętrzną w Grupie i podlegała wyłączeniu konsolidacyjnemu.

Inwestycje i zadłużenie Grupa Tauron znacząco zwiększyła wartość inwestycji w I półroczu 2011 r. Wyniosły one 789 mln zł i były o 48,8 proc. wyższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Większość inwestycji (88 proc.) koncentro-wało się na segmentach Dystrybucji i Wy-twarzania.

Znaczący wzrost inwestycji w Obszarze Wytwarzania wynika ze wzrostu nakładów na nowe moce wytwórcze (z 51 do 122 mln zł) oraz pozostałych nakładów (w tym głównie na instalacje NOx oraz modernizację istnieją-cych kotłów na kotły biomasowe).

W Obszarze Dystrybucji wzrost inwesty-cji wynika ze wzrostu wydatków na moder-nizację istniejącego majątku sieciowego (o ok. 70 mln zł). Wzrost nakładów na budo-wę nowych przyłączy wynosił ok. 8 mln zł.

Zadłużenie spadło na koniec czerwca do 1,3 mld zł. Trzy miesiące wcześniej było to 1,4 mld zł, a na koniec 2010 r. ok. 1,5 mld zł.

Środki pieniężne Grupy wzrosły z 850 mln zł na koniec marca 2011 r. do niemal 1,4 mld zł na koniec czerwca tego roku.

(ruM)

Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron polska Energia: Drugi kwartał oraz całe pierwsze półrocze tego roku z pewnością możemy zaliczyć do udanych. Wzrost wyników daje powody do za-dowolenia. To efekt intensywnej pracy i konsekwentnie realizowa-nej strategii. Dzięki wielu programom prowadzonym we wszyst-kich segmentach uzyskujemy efekty zarówno po stronie przychodowej, jak i kosztowej. W rezultacie rosną przychody i jeszcze szybciej zy-ski. Nadal widzimy rezerwy w Grupie, które można uwolnić, a skutecznie realizowa-na restrukturyzacja i program efektywności tylko nam w tym mogą pomóc.

Krzysztof zaWaDzKi, wiceprezes zarządu ds. ekonomiczno-finansowych Tauron polska Energia: Nadal poprawiamy wyniki, mimo że baza jest coraz wyższa. Tak dy-namiczny wzrost wyników finansowych zarówno w drugim kwarta-le, jak i całym półroczu oraz utrzymanie marży EBITDA na ponad 20 proc. poziomie przy rosnącej sprzedaży, zawdzięczamy przede wszystkim działaniom prowadzonym w Grupie, a także dobrej sytuacji na rynku ener-gii. Z pewnością na uwagę zasługuje fakt, że uporaliśmy się z problemami geologicz-nymi związanymi z wydobyciem węgla, co znalazło odzwierciedlenie w wynikach tego segmentu. Zyski były wyższe niemal w każdym z obszarów naszej działalności.

fOTO

: ARC

fOTO

: ARC

notowania

9

Wyznaczone jako priorytety unijnej prezydencji Polski działania w zakresie polityki energetycznej po-zostają w cieniu złej sytuacji gospodarczej w Grecji. Niekorzystne informacje płynęły również z Włoch, gdzie dług publiczny przekroczył 119 proc. PKB. W USA rosła presja polityczna na zmniejszanie deficytu bu-dżetu federalnego. Burzliwe dyskusje zakończyły się jego zwiększeniem o kolejne 2 mld $.

Rynek surowców odreagowywał czerwcowe spad-ki. Ropa WTI notowana była w przedziale od 94,94 do 99,87 $/bbl z zamknięciem na poziomie czerwca – 95,7 $/bbl (+0,28 $/bbl), natomiast Brent wzrósł na zamknięciu miesiąca do 116,74 $/bbl (+4,26 $/bbl). Stabilizacja miała również miejsce na rynku węgla. Kontrakty CIf ARA front month zdrożały w ciągu mie-siąca jedynie o 1 $ do poziomu 123,58 $/t.

Odmienną sytuację obserwowaliśmy na rynku uprawnień do emisji CO2. Przyjęta w czerwcu przez KE dyrektywa o efektywności energetycznej, w połącze-niu z kolejnymi informacjami o włączeniu sektora lotni-czego do systemu, czy też informacja Międzynarodo-wej Organizacji Morskiej (IMO) o redukcji emisji o 25-30 proc. do 2030 r. dla nowobudowanych jednostek, spo-wodowały dalsze spadki notowań. W lipcu zamknięcie miesiąca na rynku spot ukształtowało się na poziomie 12,11 €/t, co oznacza spadek o 1,27 €/t MtM. Według analityków Barclays Capital, coraz większy wpływ na notowania CO2 ma kurs € do $ (korelacja na poziomie 88 proc.). Mimo informacji o braku możliwości przenie-sienia się greckiego kryzysu na inne państwa UE (Wło-chy, Hiszpania, Portugalia), spadki € nadal mogą mieć miejsce ze względu małe prawdopodobieństwo poja-wienia się w najbliższym czasie optymistycznych infor-macji makroekonomicznych.

Polski rynek spot charakteryzował się w minionym miesiącu dużymi spadkami cen. Średnia cena RDN na TGE wyniosła 187,29 zł/MWh (46,93 €/MWh) i była niż-sza od średniej z czerwca o blisko 18 zł/MWh. O blisko 22 zł/MWh spadła średnia cena na rynku bilansują-cym, która wyniosła 182,96 zł/MWh i była najniższa od początku roku, co spowodowane było głównie przez testy nowego bloku w Bełchatowie, niższą o ponad 3 st. C średniomiesięczną temperaturą oraz niezmien-nym, licząc rok do roku, zapotrzebowaniem systemo-wym na moc.

Na tle rynków ościennych ceny spot w Polsce były średnio o około 0,5 €/MWh wyższe niż w Niemczech (46,40 €/MWh), o 0,25 €/MWh w odniesieniu do cen spot w Czechach (46,68 €/MWh) i o ponad 8 €/MWh wyższe niż na NordPool (38,78 €/MWh). Na rynku ter-minowym kontrakty CAL12 i kwartalne (Q4-11) wykazy-wały się niewielką zmiennością. CAL12 pod koniec lip-ca notowany był po 203 zł/MWh, co w porównaniu z zamknięciem czerwca dało spadek o 0,88 zł/MWh, natomiast kontrakty na Q4-11 potaniały o 0,4 zł/MWh. W Niemczech CAL12 odrabiając straty z czerwca wzrósł do poziomu 57,48 €/MWh (+0,76 €/MWh MtM).

ŚrEDnIE cEny I WoLumEny EnErgII ELEkTrycZnEJ natGeIrynKubIlansującymW LIPcu 2011 r.

0

20 000

40 000

60 000

80 000

100 000

120 000

140 000

160 000

180 000

130

140

150

160

170

180

190

200

210

220

230

1 lip 4 lip 7 lip 10 lip 13 lip 16 lip 19 lip 22 lip 25 lip 28 lip 31 lip

Wol

umen

obr

otu

[MW

h]

Cen

a [P

LN/M

Wh]

TGE CRO TGE CRO

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60


EUR/MW

EPEX Spot OTE NordPool TGE

1,37

1,38

1,39

1,40

1,41

1,42

1,43

1,44

1,45

1,46

11,50

11,70

11,90

12,10

12,30

12,50

12,70

12,90

13,10

13,30

13,50

1 lip 4 lip 7 lip 10 lip 13 lip 16 lip 19 lip 22 lip 25 lip 28 lip

BNX SPO Euro/USD

0

20 000

40 000

60 000

80 000

100 000

120 000

140 000

160 000

180 000

130

140

150

160

170

180

190

200

210

220

230


Wol

umen

obr

otu

[MW

h]

Cen

a [P

LN/M

Wh]

TGE CRO TGE CRO

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60


EUR/MW


1,37

1,38

1,39

1,40

1,41

1,42

1,43

1,44

1,45

1,46

11,50

11,70

11,90

12,10

12,30

12,50

12,70

12,90

13,10

13,30

13,50


BNX SPO Euro/USD

0

20 000

40 000

60 000

80 000

100 000

120 000

140 000

160 000

180 000

130

140

150

160

170

180

190

200

210

220

230


Wol

umen

obr

otu

[MW

h]

Cen

a [P

LN/M

Wh]

TGE CRO TGE CRO

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60


EUR/MW


1,37

1,38

1,39

1,40

1,41

1,42

1,43

1,44

1,45

1,46

11,50

11,70

11,90

12,10

12,30

12,50

12,70

12,90

13,10

13,30

13,50


BNX SPO Euro/USD

TrEnDy cEnoWE narynKuwęGlaIemIsjIco2W LIPcu 2011 r.

ŚrEDnIE cEny EnErgII wKontraKtachspotnarynKacheuropejsKIchW LIPcu 2011 r.

Dalsze spadki co2

K o m e n t a r z

WITolD lEBEK

biuro anaLiz operacyjnychDepartament obrotu energią

10

wydarzenia Polska Energia 9 (35) 2011

GZE jest jednym z kluczowych gra-czy na polskim rynku energii elektrycz-nej oraz największym dostawcą elek-tryczności na Górnym Śląsku pod względem wolumenu dostarczonej ener-gii. Tauron i Vattenfall podpisały 23 sierpnia umowę sprzedaży 99,98 proc. akcji GZE. Całkowita wartość transakcji

Tauron przejmuje gzE od VattenfallaTAURON PODPISAł UMOWę NA ZAKUP OD SZWEDZKIEGO KONCERNU VATTENfALL AB SPółKę GóRNOŚLąSKI ZAKłAD ELEKTROENERGETYCZNY, DO KTóREJ NALEżą M.IN. VATTENfALL DISTRIBUTION POLAND ZAJMUJąCA SIę DYSTRYBUCJą ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA TERENIE GóRNEGO ŚLąSKA ORAZ VATTENfALL SALES POLAND ODPOWIEDZIALNA ZA SPRZEDAż ENERGII

Górnośląski Zakład Elektroenergetyczny S.A. (1)

Vattenfall BusinessServices Poland

Sp.zo.o.

Przedmiot transakcji

(1) Struktura korporacyjna po zakończeniu transakcji

Vattenfall DistributionPoland S.A.

Vattenfall NetworkServices Poland

Sp.z o.o.

Vattenfall SalesPoland Sp.z o.o.

Towarowa Gielda

Energii S.A.

BUS

BUD

100% 99,8% 99,9%

6,83% BU RSEVBSP

VattenfallWolin-North

Sp.z o.o.

Struktura górnośląskiego zakładu Elektroenergetycznego

polscy gracze na rynku dystrybucji

wynosi 4,6 mld zł, co odzwierciedla war-tość firmy – 3,5 mld zł oraz środki pie-niężne netto w wysokości 1,1 mld zł. Akwizycja będzie sfinansowana z nowej transzy istniejącego programu obligacji oraz gotówką, co umożliwia stabilna sy-tuacja finansowa Taurona i niski poziom zadłużenia.Transakcja musi być jeszcze zatwierdzo-na przez UOKiK.– Akwizycja GZE wpisuje się w strategię Grupy Tauron – powiedział Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia. – Przejmując te aktywa, wykorzystujemy

aLeKsanDer graD, Minister Skarbu państwa:Tego typu transakcje przeprowadzone na zasadach czysto biznesowych to dobry znak, że spółka tak ważna dla pol-skiej gospodarki potrafi skorzystać z pojawiającej się na rynku możliwości zwiększenia swojej wartości.

fOTO

: WW

W.A

LEKS

ANDE

RGRA

D.PL

11

Kwiecień 2011

Maj 2011

Lipiec2011

Sierpień2011

Następnekroki

Rozpoczęcie procesu sprzedaży

Złożenie Ofert Niewiążących

Oferta Wiążąca

Podpisanie SPA (Umowy Kupna – Sprzedaży)

Uzyskanie zgody Regulatora Zamknięcie transakcji

Kluczowe daty procesu

fOTO

: MAR

CIN

LAU

ERfO

TO: A

RC V

ATTE

NfA

LL P

OLA

ND

Umowę podpisuje prezes zarządu Tauron Polska Energia, Dariusz Lubera. Z lewej wiceprezes Taurona Krzysztof Zawadzki, z prawej prezes Vattenfall Poland, Torbjörn Wahlborg

Gliwicka siedziba spółki Vattenfall Dystrybucja

co zysKa grupa tauron DzięKi aKWizycji gze:

• Wzmocnienie pozycji Grupy Tauron jako wiodącego gracza na polskim rynku energetycznym.

• Wzrost w wybranych kluczowych segmentach działalności Tauron: Dystrybucja (+11 TWh dystrybucji, +1,1 mln klientów), Obrót (+6,8 TWh sprzedaży, +1,1 mln klien-tów), Odnawialne Źródła Energii (+30 MW generacji).

• Korzystne położenie geograficz-ne oraz uzyskanie potencjalnych synergii.

• Redukcja ryzyka związanego z ekspozycją na CO2 poprzez nabycie 30 MW farmy wiatrowej oraz większy wolumen energii z OZE.

• W połączonej organizacji zostaną wdrożone najlepsze wzorce z obydwu grup.

• Optymalizacja kosztów związa-nych z aktywnym zarządzaniem ryzykiem rynkowym.

• Poprawa struktury f inansowej Grupy, jak również profilu ryzyka biznesowego Taurona.

• Szansa na znaczącą ekspansję wybranych głównych segmentów działalności na rynku lokalnym.

• Transakcja powinna przyczynić się do progresywnej ponownej oceny ratingu aktywów dystrybu-cyjnych i obrotowych w Polsce oraz samego Taurona.

okazję, która pojawiła się na polskim ryn-ku energetycznym. Możliwość integracji infrastruktury dystrybucyjnej na południu Polski, gdzie głównie koncentruje się na-sza działalność, jest dla nas korzystna. Zyskujemy aktywa, które uzupełnią naszą działalność i pozwolą wygenerować dodat-kową wartość w postaci większego bezpie-czeństwa dla naszych obecnych i poten-cjalnych klientów, know-how i lepszy dostęp do dużego i chłonnego rynku Gór-nego Śląska.Przejęcie to pozwoli Tauronowi stać się kluczowym dystrybutorem energii na te-renie Polski południowej. Dzięki tej trans-akcji wzrośnie także liczba klientów koń-cowych oraz wolumen dystrybuowanej i sprzedawanej energii elektrycznej. Gru-pa Tauron spodziewa się, że transakcja będzie dodatkowo źródłem synergii wyni-kających z integracji nabytych aktywów.

(ml)

w grupie Polska Energia 9 (35) 2011

12

e c n o w a

p K e

Elektrociepłownia Ec Nowa i arce-

lorMittal poland podpisały 25 lipca umowę

na dostawę i odbiór mediów energetycz-

nych, paliw gazowych i pozostałych

produktów. Wolumen obrotu finansowego

pomiędzy firmami to w ciągu pięciu lat

kwota oscylująca wokół dwóch miliardów

złotych.

– Umowa ta otwiera nowy etap współpra-cy pomiędzy obiema firmami. Dotychczas ArcelorMittal Poland był jednym z naszych kluczowych klientów, a dzięki umowie sta-je się również partnerem biznesowym Gru-py Tauron. Proponowane rozwiązania i nowe zasady współpracy, wpisujące się w strategię Grupy Tauron, pozwalają na umocnienie pozycji obydwu firm i otwiera-ją drogę do kolejnych wspólnych projek-tów – mówi Joanna Schmid, wiceprezes zarządu Taurona ds. strategii i rozwoju.

– Jako lider na polskim rynku stali dba-my o umacnianie współpracy w kluczo-wym dla nas obszarze dostaw energii. Cie-szymy się, że kontrakt, który dziś zawieramy, pozwoli nam rozwinąć dotych-czas prowadzone działania i zapewni sta-bilną pracę naszych zakładów. Jesteśmy

także dumni z faktu, że możemy wspólnie działać na rzecz ochrony środowiska, co jest jednym z priorytetów strategii Arcelor-Mittal Poland – powiedział Surojit Ghosh, dyrektor finansowy i członek zarządu Ar-celorMittal Poland.

Jednym z ważnych elementów kontrak-tu jest określenie zakresu inwestycji reali-zowanych przez EC Nowa w celu zapewnie-nia potrzeb ArcelorMittal Poland oraz określenie warunków osiągnięcia zwrotu z tych inwestycji w wyniku realizacji umo-wy. Elektrociepłownia przygotowuje się do budowy turbogeneratora upustowo-kon-densacyjnego o mocy 50 MW, mającego

zastąpić dwa obecne turbogeneratory o mocy 25 MW każdy. Inwestycja ma na celu zapewnienie dostaw energii elek-trycznej i ciepła technologicznego do Arce-lorMittal Poland oraz ciepła grzewczego do PEC w Dąbrowie Górniczej, przy jedno-czesnej poprawie techniczno-ekonomicz-nych wskaźników wytwarzania.

Zarządy EC Nowa i ArcelorMittal Poland zobowiązały się do podjęcia rozmów na temat długoletniego (minimum piętnasto-letniego) kontraktu regulującego zasady współpracy. Jego zawarcie planowane jest jeszcze w trakcie obowiązywania podpisa-nej obecnie umowy. (ruM)

W Elektrowni Jaworzno III (pKE)

realizowane jest zadanie dostosowania

kotła op-650k na blokach nr 1- 6 do

obniżenia emisji tlenków siarki (Nox).

Celem projektu jest obniżenie wielkości stężenia dwutlenku azotu w spalinach od-prowadzanych z kotłów bloków energe-tycznych poniżej 200 mg NOx/m3u. Obni-żanie wielkości emisji dwutlenków węgla i siarki oraz tlenków azotu jest jednym z priorytetów zapisanych w strategii kor-poracyjnej Grupy Tauron dla Obszaru Wy-twarzanie.

Przedmiotem zadania jest zaprojekto-wanie i wykonanie kompletnych instalacji odazotowania spalin dla kotłów opalanych węglem kamiennym i biomasą. Docelowo chodzi o obniżenie emisji NOx do średnio--godzinnego poziomu niższego lub równe-

go 190 mg/m3u (w przeliczeniu na dwutle-nek azotu przy zawartości 6 proc. tlenu w spalinach ). Projektowana instalacja w żaden sposób nie pogorszy parametrów pracy i dyspozycyjności bloków oraz przy-datności handlowej gipsu, popiołu lotne-go i żużla. Prace nad wypracowaniem op-

tymalnego rozwiązania technicznego i ekonomicznego dla elektrowni zakończy-ły się w 2010 r. podpisaniem umowy z wy-konawcą zadania – konsorcjum fortum Power and Heat Oy i ZRE Katowice.

Zgodnie z harmonogramem w czerwcu zakończono wszystkie prace montażowe i testy funkcjonalne na instalacji przykot-łowej oraz instalacji magazynowania i roz-ładunku mocznika. Obecnie trwa ruch re-gulacyjny oraz optymalizacja kotła nr 2. Następnie rozpocznie się 72-godzinny ruch próbny. Zakończenie prac przewidzia-ne jest na 25 sierpnia. Rozpoczęcie pomia-rów gwarancyjnych zaplanowane jest na październik. Równolegle do prac związa-nych z blokiem nr 2 realizowane są dosta-wy elementów do realizacji drugiego etapu na bloku nr 4. (Tl)

umowa z arcelorMittal

Niższa emisja w JaworzniefO

TO: A

RC

fOTO

: TO

MA

SZ L

EŚN

IOW

SKI

Uroczyste podpisanie umowy pomiędzy EC Nowa a ArcelorMittal z udziałem przedstawicieli zarządu Taurona

Tablica informująca o projekcie w Jaworznie III

13

p K w

zakład górniczy Sobieski

z południowego Koncernu Węglowego

jest jedną z najbardziej zawodnionych

kopalń węgla w Europie. Dopływ

wód dołowych do wyrobisk wynosi

ponad 60 m sześc. na minutę, co

pociąga za sobą utrzymywanie

w pełnej sprawności systemu główne-

go odwadniania.

Od początku swojego istnienia, rów-nocześnie z rozwojem produkcji, za-kład realizuje zadania z zakresu ochrony środowiska. Inwestycjom związanym ze zwiększeniem efektyw-ności wydobycia węgla towarzyszą działania mające na celu uzyskanie ekologicznego produktu oraz ochrona środowiska. Aby to osiągnąć, przyjęto program wytyczający działania o cha-rakterze proekologicznym. Jednym z nich jest modernizacja pompowni głównego odwadniania.

W związku z wyeksploatowaniem pomp, procedurę ich wymiany podjęto na poziomie 500 m, w rejonie Piłsud-ski. Po przeprowadzeniu analizy eko-nomicznej i przetargu, podjęto decyzję

o budowie nowocześniejszych zesta-wów pompowych. Analizy rzeczywi-stych kosztów jednostkowych tłocze-

nia wody dołowej pompami potwier- dzają prognozowane efekty. Dzięki in-westycji, oszczędności energii elek-trycznej sięgną 10 proc.

Kwasoodporne materiały zastoso-wane do wykonania elementów rucho-mych pomp pozwalają na zwiększenie ich żywotności, a cichobieżność po-prawia komfort pracy obsługi pom-powni. Ponadto, dzięki zastosowaniu wysokosprawnych silników, zmniejsza się emisja ciepła do otoczenia, a pa-nel obsługi z monitoringiem pozwala na ciągłą obserwację stanu pracy ze-stawów pompowych i umożliwa odpo-wiednią diagnostykę oraz wcześniej-sze reagowanie na nieprawidłowości. W dodatku mniejsze gabaryty zesta-wów pompowych poprawiają dostęp do nich, co umożliwia bezpieczniejsze i swobodniejsze wykonywanie prac konserwacyjno-remontowych.

Wymianę pomp w pompowniach głównego odwadniania ZG Sobieski przewidziano również w kolejnych latach.

(ac)

odwadnianie w Sobieskim

fOTO

: RAD

OSł

AW S

ZUST

ER

e n I o n

W trosce o środowisko Wiele powstałych przed laty

stanowisk transformatorów w głów-

nych punktach zasilania (gpz)

w znacznej części nie spełnia

obowiązujących obecnie przepisów

ochrony środowiska, dlatego

systematycznie są one modernizowane.

Częstochowski oddział Enionu zrealizu-je w tym roku trzy takie proekologiczne inwestycje – w GPZ Mijaczów, Pohulan-ka i Julianka. W każdym z nich przewi-dziano budowę kompleksowego syste-mu mis, obejmującego odwodnienie wszystkich transformatorów znajdują-cych się na stacji.

W modernizowanych obiektach za-stosowany zostanie nowy system od-wadniania mis z wykorzystaniem tzw. pomp BundGard. Są one wyposażone

w czujniki substancji ropopochod-nych. Gdy w misach gromadzi się czy-sta woda opadowa, pompy odprowa-dzają ją do drenażu rozsączającego. Jeśli jednak czujniki stwierdzą obec-

ność niepożądanych substancji, auto-matycznie wyłączą pompy i za pomocą telemechaniki przekażą sygnał alar-mowy do służb dyspozytorskich o wy-cieku oleju z transformatora. System ten pozwala na rezygnację z budowy studni dla separatorów koalescencyj-nych oraz podziemnych zbiorników na wodę opadową i oznacza oszczędno-ści rzędu 30-40 tysięcy zł na jednej stacji.

W Juliance roboty już się rozpoczęły, a w dwóch pozostałych miejscach nie-bawem ruszą – dokumentacja technicz-na jest już gotowa i trzeba tylko dopiąć formalności prawne. Wszystkie prace zakończą się w grudniu br. Na lata na-stępne przewidziane są modernizacje kolejnych stacji. (Jp)

Panel operatorski nowoczesnego zestawu pompowego

Nowy zestaw pompowy zabudowany w pompowni głównego odwodnienia w rejonie Piłsudski

ZDJ.

JACE

K PI

ERSI

AK Roboty w GPZ Julianka

14

w grupie Polska Energia 9 (35) 2011

e n e r G I a p r o

p e c K a t o w I c e / p e c w d ą b r o w I e G ó r n I c z e j

Wybudowana w latach 70.

XX wieku linia energetyczna

110 kV relacji huta Silesia-Jankowice

(w powiecie rybnickim) ulegnie już

wkrótce ogromnym przeobrażeniom.

Przebudowę wymusiły zbyt małe zdol-ności przesyłowe i silne zalesienie te-renu, powodujące częste zrywanie przewodów podczas ekstremalnych warunków atmosferycznych, takich jak

huraganowy wiatr czy wzmożone opa-dy mokrego, szybko zamarzającego śniegu. Linia biegnie przez obszary eu-ropejskiej sieci Natura 2000, zatem bu-dowa wymagała uzyskania odpowied-nich decyzji środowiskowych. Na odcinku z Dobrzenia do Borek zastoso-wano po raz pierwszy na Opolszczyź-nie słupy rurowe. Przebudowa obejmu-je wymianę fundamentów, słupów

kratowych na rurowe, przewodów ro-boczych na segmentowe oraz przewo-du odgromowego na skojarzony ze światłowodem.

Zastosowane słupy są znacznie wyż-sze od dotychczasowych, co gwarantuje ochronę przed ryzykiem zerwania prze-wodów przez upadające drzewa. Atutami linii tego typu są też znacznie mniejsze powierzchnie fundamentów, ogranicza-jące zapotrzebowanie na teren i umożli-wiające utrzymanie części zalesienia.

Przebudowa 22-kilometrowego odcin-ka zakończy się w grudniu 2011 r. (aW)

Wśród zadań realizowanych

przez spółki obszaru ciepło są

zarówno inwestycje odtworzeniowe,

jak i związane z przyłączeniem

do systemu ciepłowniczego nowych

klientów.

Większość zadań związanych z odtwa-rzaniem składników majątkowych spółki realizują w oparciu o pożyczki preferencyjne oferowane przez Woje-wódzki fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WfOŚiGW) w Ka-towicach. Takim zadaniem jest między innymi wymiana izolacji na magistrali wschodniej Elektrociepłowni Katowice DN 600 na odcinku od komory 878C1 w kierunku ulicy Stalowej w Sosnowcu. Celem podejmowanych działań jest

przede wszystkim ograniczanie strat ciepła podczas przesyłu.

Kolejne zadanie, również sfinansowa-ne z wykorzystaniem pożyczki preferen-cyjnej WfOŚiGW, to przebudowa sieci ciepłowniczej na osiedlu łęknice w Dą-browie Górniczej. Zakres inwestycji obe-jmuje wymianę technologii rurociągów, likwidację kanałów ciepłowniczych oraz optymalizację średnic rurociągów.

Wśród przedsięwzięć związanych z przyłączaniem nowych klientów do systemu ciepłowniczego znalazły się obiekty krytej pływalni, sali gimna-stycznej oraz budynki mieszkalne za-rządzane przez spółdzielnie mieszka-niowe oraz zakłady gospodarki komunalnej. Takie działania to dodat-

kowe przyrosty mocy zamówionej dla spółek. (MS)

Innowacje z pomocą obszarom Natura 2000

Sezon inwestycyjny w pełnifO

T: A

ND

RZEJ

KA

MIŃ

SKI

Po zakończeniu sezonu grzewczego spółki ciepłownicze prowadzą liczne inwestycje

fOT.

ARC

ELB

UD

KAT

OW

ICE

Montaż słupa rurowego. Ta technologia stosowana jest na Opolszczyźnie po raz pierwszy fundament pod słup rurowy

15

t a u r o n s p r z e d a ż

ponad tysiąc dzieci trenujących

w ośmiu polskich miastach – to bilans

największej z dotychczasowych,

4. edycji Marcin gortat camp. Jednym

z głównych partnerów akcji był Tauron.

Przez osiem dni, od 10 do 20 lipca, zna-komity polski koszykarz występujący w NBA, Marcin Gortat, prowadził treningi dla zainteresowanych koszykówką dzie-ci w wieku 9-13 lat. Serię obozów szkole-niowych rozpoczął trening w Krakowie, a zakończył w Gdyni. Poza tym najmłod-si adepci koszykówki mieli okazję spot-kać się z mistrzem w Lublinie, łodzi, Ol-sztynie, Płocku, Radomiu i Siedlcach.

Ideą obozów jest popularyzowanie koszykówki i zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży. – Naszym celem jest zachęcenie młodych ludzi do gry w ba-sket, a przy okazji odciągnięcie ich od komputera – powiedział Marcin Gortat.

żeby to osiągnąć, organizator akcji, fundacja Marcina Gortata „MG13”, przy-kłada dużą wagę, żeby obozy z roku na rok stawały się coraz ciekawsze. Marcin Gortat już teraz układa plany na kolejną edycję spotkań z dziećmi. – W przyszłym roku chcę zmienić trochę formułę tych spotkań i jeszcze ją uatrakcyjnić. Planu-ję sprowadzić trenerów oraz innych za-

wodników z NBA – zapowiedział pod-czas konferencji prasowej poprzedza- jącej ostatni trening z dziećmi.

Podczas każdego z campów wyróżnia-ni byli najlepsi młodzi zawodnicy. Wielu z nich ma szansę za kilka lub kilkanaście lat pójść w ślady Gortata i występować w najlepszych ligach świata. Na razie z wielkim zaangażowaniem ćwiczyły i grały na parkietach podczas treningów. Warto wspomnieć utalentowanego 13-let-niego Miłosza z Radomia, który już teraz ma 198 cm wzrostu. Marcin Gortat na pewno doskonale zapamięta rywalizację jeden na jeden z 11-letnią Anią z Sierako-wic. Nie dość, że rzuciła mistrzowi kosza, to jeszcze grając w obronie zmusiła go do oddania niecelnego rzutu.

Oprócz udziału w zajęciach ściśle sportowych, uczestnicy Marcin Gortat Camp 2011 mieli okazję otrzymać auto-graf zawodnika Phoenix Suns, zrobić so-bie z nim pamiątkowe zdjęcie i zadać koszykarzowi pytania na temat kariery sportowej oraz tajników gry w koszyków-kę. Gortat, jak każdy dobry trener, odpo-wiadał na wszystkie nurtujące młodych zawodników pytania.

W pojawiających się w mediach ko-mentarzach na temat akcji nie brak było

głosów, jak potrzebne dla promocji spor-tu są tego typu imprezy – dodatkowo wspierane przykładem i charyzmą spor-towców takich jak Marcin Gortat, a także zaangażowaniem społecznie odpowie-dzialnych sponsorów. Sam zawodnik wielokrotnie dziękował partnerom akcji, w tym Tauronowi, bez których organiza-cja tak dużej imprezy nie doszłaby do skutku. A bez niej nie byłoby szansy za-razić koszykarską pasją tylu młodych ludzi. (ag)

gortat i Tauron zarażają koszykówką

fOTO

: ARC

TAU

RON

Uczestnicy Marcin Gortat Camp mieli okazję zagrać jeden na jeden z zawodnikiem NBA

Marcin Gortat chętnie odpowiadał na pytania młodych zawodników

Zawodnik NBA cierpliwie rozdawał autografy i pozował do pamiątkowych zdjęć

Marcin Gortat z uczestnikami czwartego już campu

Młodzi adepci koszykówki ze swoim mistrzem

1616

promocja Polska Energia 9 (35) 2011

produkt na miarę potrzebMałe i średnie przedsiębiorstwa to bar-dzo zróżnicowana grupa firm, stąd też produkty kierowane do tego segmentu klientów systematycznie się zmieniają. Właściwe dopasowanie oferty do po-trzeb i oczekiwań rynku to szansa na zwiększenie zarówno poziomu satysfak-cji klientów, jak również ich lojalności względem firmy. – Chcemy, aby marka Tauron oznaczała rozwiązania przyjazne dla biznesu, w szczególności bezpie-czeństwo współpracy w zakresie plano-wania kosztów zaopatrzenia w energię. Właściwie skomponowana oferta wpły-wa zarówno na wzrost zadowolenia klientów, jak również ich skłonność do rekomendowania naszych usług innym przedsiębiorcom – mówi Ireneusz Per-kowski, prezes zarządu Tauron Sprzedaż.

Kilkanaście tysięcy klientów w promocjiPromocja skierowana jest do przedsiębior-ców, którzy chcą efektywnie planować kosz-ty działalności firmy i tym samym skutecznie zarządzać swoim biznesem. Racjonalne pla-nowanie wydatków i właściwa alokacja po-zostałych środków pieniężnych może stano-wić o ich sukcesie rynkowym i zwiększeniu przewagi konkurencyjnej. Jak dotąd z oferty Taurona skorzystało kilkanaście tysięcy ma-łych i średnich firm. Wśród przedsiębiorców, którzy wzięli udział w promocji, znaczną większość stanowią właściciele sklepów, przedsiębiorstw handlowo-usługowych oraz przedstawiciele spółdzielni mieszka-niowych. Promocja znalazła uznanie również wśród innych branż, takich jak zakłady fry-zjerskie, piekarnie, apteki czy placówki oświatowe. – Jesteśmy zadowoleni z faktu,

że nasza kolejna oferta spotyka się z tak do-brym odbiorem wśród klientów. Duża liczba wniosków o udział w promocji to jeden z po-wodów, dla którego termin na ich złożenie został przedłużony do końca września – mówi Ireneusz Perkowski.

proste zasadyAby wziąć udział w promocji, wystarczy wy-pełnić wniosek, podpisać go i wysłać po-cztą lub złożyć w Punkcie Obsługi Klienta, którego adres znajduje się na fakturze za energię elektryczną. Wnioski można pobie-rać m.in. ze strony www.gwarancja.tauron--pe.pl, na której znajdują się szczegóły pro-mocji oraz jej regulamin. Prawie 90 proc. klientów, którzy korzystali z wcześniejszych ofert promocyjnych, decyduje się na po-nowne wzięcie udziału w promocji „Gwaran-cja stałej ceny”. (JM)

promocja przedłużona!JESZCZE DO KOŃCA WRZEŚNIA MAłE I ŚREDNIE PRZEDSIęBIORSTWA MOGą PRZYSTęPOWAć DO PROMOCJI „GWARANCJA STAłEJ CENY”. CZAS JEJ TRWANIA ZOSTAł BOWIEM WYDłUżONY O TRZY MIESIąCE, A KLIENCI WCIąż MAJą MOżLIWOŚć ZYSKANIA DLA SWOICH fIRM PROPONOWANEJ GWARANCJI NAWET PRZEZ 14 MIESIęCY. WYBIERAJąC NASZą PROMOCJę, JUż TERAZ MOżNA BEZPIECZNIE PLANOWAć PRZYSZłOŚć SWOJEGO BIZNESU

17

Oprawa graficzna festiwalu nawiązuje do regionalnych motywów – tu słynna winda paciorkowa z gmachu Sejmu Śląskiego

wydarzenia

Ranking opublikował serwis www.operabase.com, uchodzący za naj-bardziej prestiżowy portal tematyczny. Kryterium wyboru stanowiła liczba przed-stawień operowych wystawianych w sezo-nie 2009-2010. Opera Wrocławska wyprze-dziła inne polskie sceny operowe, które znalazły się w pierwszej setce – Warszawę (21.), Poznań (31.) oraz Gdańsk (94.).

W tym roku, zgodnie z tradycją, na kilku scenach rozstawionych w postindu-strialnej scenerii dawnej kopalni Katowi-ce, pojawiły się zarówno największe gwiazdy nowych brzmień, jak i najciekaw-si debiutanci. festiwal również po raz ko-lejny wyszedł w miasto: otwierający tego-roczną edycję koncert legendarnej formacji Lamb pozwolił publiczności po-znać katowicki Szyb Wilson, natomiast fi-nał z udziałem rewelacyjnego Jamiego Woona odbył się w najstarszej świątyni stolicy Górnego Śląska – kościele ewan-gelicko-augsburskim pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego.

KoncertyGłówną atrakcją festiwalu były bez wątpie-nia koncerty na terenie kopalni, które już na stałe wrosły w kulturalny krajobraz Ka-towic. To właśnie tam była okazja zobaczyć niesamowite laserowe show genialnego Brazylijczyka Amona Tobina prezentujące-go materiał ze swojej najnowszej płyty lub posłuchać nastrojowej fuzji jazzu z zimno-falową elektroniką w wykonaniu uwielbia-nego przez polską publiczność zespołu Little Dragon. Miłośnicy nieco bardziej ekstremalnych odmian muzyki tanecznej ucieszyli się zapewne z wizyty Mary Anne Hobbs, kultowej prezenterki brytyjskiego

opera Wrocławska 19. na świecie

Nowa muzyka po raz szósty

OPERA WROCłAWSKA, KTóREJ PARTNEREM JEST TAURON, ZNALAZłA SIę NA 19. MIEJSCU WŚRóD NAJAKTYWNIEJSZYCH OPER NA ŚWIECIE

TEGOROCZNA, SZóSTA JUż EDYCJA KATOWICKIEGO fESTIWALU TAURON NOWA MUZYKA, W PEłNI POTWIERDZIłA, żE NASZA PRZYCIąGAJąCA KILKANAŚCIE TYSIęCY OSóB IMPREZA W PEłNI ZASłUżYłA NA TYTUł NAJLEPSZEGO MAłEGO EUROPEJSKIEGO fESTIWALU, JAKIM ZOSTAłA UHONOROWANA W ZESZłYM ROKU PRZEZ EUROPEAN fESTIVAL AWARDS

– Ciężko pracowaliśmy na tę pozycję. W sezonie 2009-2010 wystawiliśmy łącz-nie 220 spektakli, w tym 159 operowych. Biorąc pod uwagę, że wszystko to działo się na jednej scenie i że zgodnie z naszy-mi szacunkami spektakle w tym czasie zobaczyło blisko 90 tys. widzów, to ogromny sukces – mówi Ewa Michnik, dy-rektor Opery Wrocławskiej.

radia, która przywiozła ze sobą czołówkę światowego dubstepu – od klimatycznego, odrobinę ambientowego Boxcuttera, przez nieznającego żadnych gatunkowych ogra-niczeń Roskę po a– Rasa G, jednego z naj-bardziej radykalnych przedstawicieli no-wej muzyki opartej na afrykańskich tradycjach. Tak obszernej i przekrojowej prezentacji tego gatunku nie zapewnia ża-den festiwal w Polsce.

Szósta edycja Tauron Nowa Muzyka to także artyści grający muzykę wymykającą się jakimkolwiek próbom zaszufladkowa-nia: rockowo-taneczno-kabaretowy Bona-parte Circus Show, mroczny, przebojowy

Nowy sezon (2011/2012) rozpocznie się 8 września spektaklem „Don Giovanni” Wolfganga Amadeusza Mozarta. W połowie listopada w Hali Stulecia opera zaprezentu-je premierę mega widowiska „Kniaź Igor” Aleksandra Borodina, a w grudniu odbędzie się światowa premiera „Pułapki” Zygmunta Krauzego, na podstawie dramatu Tadeusza Różewicza. (ruM)

i hip-hopowy Spoek Mathambo, eterycz-na Emika czy mianowany jednym z najcie-kawszych spadkobierców Briana Eno mło-dy Litwin, występujący jako Eleven Tigers. Nie zabrakło również miejsca dla prawdzi-wych klasyków tanecznych brzmień. Na festiwalowych scenach pojawili się naj-ciekawsi przedstawiciele berlińskiej sce-ny elektronicznej – Apparat oraz Modese-lector, którzy już w zeszłym roku, grając pod wspólnym szyldem Moderat, udo-wodnili, że porwanie 10 tysięcy ludzi do tańca jest dla nich czymś zupełnie nor-malnym. Warto było również zwrócić uwa-gę na występy When the Saints Go Machi-ne, Daisuke Tanabe i całej grupy polskich gwiazd, uzupełniających line-up tego-rocznego festiwalu, które w niczym nie odstają od zagranicznych konkurentów.

Imprezy towarzyszącefestiwalowi towarzyszyły różne imprezy: warsztaty fotograficzne, warsztaty muzycz-ne oraz wycieczki pod szyldem Alternatiff Turistik, pozwalające poznać uroki indu-strialnych zabytków Górnego Śląska. Przy-gotowano też specjalną strefę dla dzieci, w której najmłodsi fani nietypowych brzmień mogli spędzić czas pod opieką wy-soko wykwalifikowanych opiekunów.

Marceli Szpak

w unii Polska Energia 9 (35) 2011

18

STaNISłaW ToKarSKIprezes zarządu Południowego Koncernu Energetycznego

JErzy JaNIKoWSKIszef Biura Współpracy Międzynarodowej Taurona

Zagadnienie jakości powietrza co jakiś czas powraca do obszaru działań podejmowanych przez Komisję Europej-ską (KE). Temat ten poddany został po-nownie pod dyskusję na początku tego roku. KE właśnie uruchomiła poprzez swoją stronę internetową proces publicznych konsultacji celem wypraco-wania nowych długoterminowych celów w zakresie jakości powietrza. Warto bli-żej przyjrzeć się temu zagadnieniu i do-tychczas podejmowanym działaniom.

Strategia klimatyczna w zakresie zanieczyszczenia powietrza4 maja 2001 r. Komisja Europejska w swoim komunikacie sformułowała Pro-gram Czystego Powietrza dla Europy – CAfE (Clean Air for Europe). Jego celem było ustanowienie długoterminowej, zintegrowanej strategii stawiania czoła zanieczyszczeniu powietrza oraz ochro-ny przed jego wpływem na środowisko i ludzkie zdrowie. Program został osta-tecznie opublikowany w 2005 r. Wtedy to KE skierowała do Rady oraz do Parla-mentu Europejskiego komunikat w spra-wie strategii tematycznej w zakresie za-nieczyszczenia powietrza, w którym zwróciła uwagę na negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie ludzkie oraz środowisko naturalne. Do najbardziej kłopotliwych zanieczysz-czeń na poziomie gruntu zaliczono ozon oraz drobny pył.

W komunikacie można było przeczy-tać, że na obszarze Unii Europejskiej za-wartość drobnego pyłu PM2,5 zawieszo-nego w powietrzu jest przyczyną skró- cenia statystycznej długości życia o oko-ło 8 miesięcy, co przekłada się na 3,6 miliona lat życia traconych corocznie.

Pomimo efektywnego wprowadzenia obowiązujących celów polityki w zakre-sie ochrony środowiska, w roku 2020 statystyczna długość życia nadal miała-by być krótsza – o około 5,5 miesiąca. Zarówno drobny pył zawieszony, jak i ozon, są odpowiedzialne za przed-wczesne zgony oraz choroby – tak wśród dzieci, jak i starszych osób. Wszystko to przekłada się na konkretne straty finan-sowe, które były szacowane przez Komi-sję Europejską – tylko w zakresie ludz-kiego zdrowia – na poziomie od 189 do 609 miliardów euro rocznie w 2020 roku.

realizacja celów redukcji zanieczyszczeńKomisja Europejska bardzo szybko sfor-mułowała, a następnie doprowadziła do przyjęcia, dyrektywę 2001/81/EC, tzw. dyrektywę NEC (pułapową), określającą dopuszczalny poziom emisji na terenie poszczególnych państw członkowskich czterech zanieczyszczeń będących wyni-kiem aktywności ludzkiej: dwutlenku siarki, tlenków azotu, amoniaku oraz lot-nych związków organicznych (VOC). Ko-lejną regulacją w zakresie jakości powie-trza była dyrektywa 2008/50/WE. Wprowadza ona zasady oceny jakości powietrza w odniesieniu do dwutlenku siarki, tlenków azotu, pyłu zawieszone-go, ołowiu, benzenu i tlenku węgla. Na-kłada także obowiązki w zakresie udo-stępniania społeczeństwu informacji na temat jakości powietrza.

Dyrektywa odnosi się również do transgranicznych zanieczyszczeń powie-trza oraz wytycza wartości dopuszczal-ne i progi alarmowe dla ochrony zdrowia ludzkiego. Państwa członkowskie mają także opracować plany działań krótko-

KOMISJA EUROPEJSKA KONTYNUUJE SWOJE DZIAłANIA W ZAKRESIE POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA

terminowych w celu ograniczenia zagro-żeń związanych z zanieczyszczeniem powietrza, bądź skrócenia czasu ich wy-stępowania. Kraje członkowskie zostały też zobowiązane najpóźniej do 1 stycz-nia 2009 r. do zaprojektowania wystar-czającej liczby stacji pomiarowych tła miejskiego do prowadzenia pomiarów PM2,5. Do 11 czerwca 2010 r. miały nato-miast zostać wprowadzone w życie i przekazane Komisji Europejskiej prze-pisy krajowe wdrażające zapisy dyrekty-wy o jakości powietrza.

Dyskusja o jakości powietrza znowu powracaW styczniu br. pojawiły się pierwsze za-powiedzi dalszych działań Komisji Euro-pejskiej w sprawie poprawy jakości po-wietrza. Do najważniejszych należy deklaracja rewizji dyrektywy NEC, wsparcia dla krajów członkowskich przy dostosowaniu się do ustalonych unij-nych standardów jakości powietrza czy dodatkowych działań w zakresie pakie-tu klimatyczno-energetycznego i wyko-rzystania funduszy spójności, jak rów-nież wsparcia badań, które pomogą w walce o jakość powietrza. Komisja Eu-ropejska zakomunikowała także swój aktywny udział w negocjacjach na mię-dzynarodowych konwencjach związa-nych z jakością powietrza, w tym rewizji protokołu z Göteborga (w sprawie prze-ciwdziałania zakwaszeniu, eutrofizacji i powstawaniu ozonu w warstwie przy-ziemnej). Dla przypomnienia warto za-znaczyć, że Unia Europejska wykorzy-stuje w swojej polityce legislację ustanawiającą limity ograniczające emi-sje ukierunkowane na konkretne ich źródła (np. dla produkcji przemysłowej czy wytwarzania energii regulowane przez dyrektywę o emisjach przemysło-wych – tzw. dyrektywę IED 2010/75/UE), wymogi dla źródeł mobilnych (samocho-dów i ciężarówek) w postaci standardów Euro oraz wspomnianą wcześniej dyrek-tywę pułapową NEC, ustanawiającą in-dywidualne limity dla poszczególnych krajów unijnych.

Nie tylko co2 na celowniku

19

Kroki w kierunku poprawy polityki uE w zakresie jakości powietrzaZasygnalizowane w styczniu działania Komisji Europejskiej zaowocowały poja-wieniem się dwa miesiące później doku-mentu roboczego nakreślającego kie-runki przygotowywanego przez Komisję Europejską przeglądu unijnej polityki w zakresie jakości powietrza. Kolejnym krokiem był uruchomiony 30 czerwca proces społecznych konsultacji w tym

obszarze. Jest on podzielony na dwa kwestionariusze. Pierwszy, krótki, dla ogółu społeczeństwa, i drugi, dłuższy, dla ekspertów oraz pracowników admi-nistracji. Komisja Europejska sama wskazuje, że 49 proc. Europejczyków mieszka na obszarach, które nie speł-niają unijnych celów dotyczących jako-ści powietrza i powołuje się na badania Eurobarometru, według których 36 proc. obywateli wymienia zanieczyszczenie powietrza jako jeden z głównych proble-

mów środowiskowych. Zaskakujące wy-daje się zatem pytanie w kwestionariu-szu o to, czy powietrze w miejscu zamieszkania jest według responden-tów czyste i jakie ta czystość ma dla nich znaczenie. Czy nie odnosi się za-tem wrażenia, że tak ukierunkowane konsultacje społeczne będą miały na celu jedynie legitymizację działań Komi-sji Europejskiej w kierunku wytyczenia nowych celów dla przyszłej unijnej poli-tyki w zakresie ochrony powietrza? Pro-pozycje Komisji Europejskiej w tym za-kresie mają się pojawić w 2013 r.

co będzie kluczowe przy rewizji dotychczasowej politykiZ punktu widzenia Polski kluczowymi zagadnieniami przy pracach nad noweli-zacją unijnej polityki w zakresie jakości powietrza wydają się analizy wpływu nowych propozycji na poszczególne kra-je członkowskie, ich gospodarki oraz sytuację gospodarstw domowych. Nie można mówić o uśrednianiu kosztów na poziomie całej Unii, bo bardzo znie-kształca to uzyskane wyniki. Trzeba tak-że zwracać uwagę, czy proponowane nowe ograniczenia nie są rozszerzane na inne substancje i pierwiastki, któ-rych obecność może być efektem pracy konkretnych zakładów produkcyjnych. W takim przypadku analiza wpływu po-winna zostać przeprowadzona ze szcze-gólną starannością, aby nową polityką w zakresie jakości powietrza nie spowo-dowała poważnych zakłóceń funkcjono-wania sektora przemysłowego w po-szczególnych państwach unijnych. Bardzo ważnym aspektem jest także przyjęta wycena wartości życia ludzkie-go. Dla każdego z nas jest ono bezcen-ne, stąd ustanowienie stosunkowo wy-sokiej jego wartości nie budzi żadnych wątpliwości. Takie postępowanie może jednak spowodować, że konieczność ponoszenia olbrzymich i ekonomicznie niepotrzebnych nakładów finansowych zostanie doskonale wytłumaczona właśnie wartością przeżytych dodatko-wych kilku miesięcy, bądź zniknięciem absencji chorobowych. Wystarczy tylko, aby ludzkie życie było odpowiednio dro-gie i można wówczas uzasadnić wszel-kie koszty. Czy jest to jednak właściwe podejście, szczególnie z punktu widze-nia gospodarek poszczególnych krajów członkowskich oraz ich konkurencyjno-ści na światowym rynku? fO

TO: C

ORB

IS

20

strategia Polska Energia 9 (35) 2011

W tym celu wprowadziliśmy pro-gram reorganizacji, który podzieliliśmy na dwa główne segmenty. W jego ramach dą-żymy do uporządkowania struktury właś-cicielskiej Grupy, ale również do wdroże-nia docelowego modelu biznesowego.

Grupa Tauron powstała w 2006 r. Rządo-wy program zakładał utworzenie czterech dużych podmiotów energetycznych, na tyle silnych, by mogły skutecznie konkurować z innymi europejskimi przedsiębiorstwami z rynku energii. Połączono wytwórców, dys-

trybutorów i sprzedawców z różnych regio-nów, więc zadania podmiotów w naturalny sposób dublowały się. Aby uporządkować tę sytuację, w 2010 r. rozpoczęto wdrażanie nowego modelu biznesowego i zintegrowa-no spółki o takiej samej działalności.

program reorganizacji grupy TauronDZIAłAMY W ZMIENIAJąCYM SIę OTOCZENIU. ZMIENNE Są WARUNKI NASZEGO fUNKCJONOWANIA ORAZ KONIUNKTURA GOSPODARCZA. MODYfIKOWANE Są RóWNIEż PRZEPISY REGULUJąCE DZIAłALNOŚć fIRM ENERGETYCZNYCH. BY PRZYGOTOWAć SIę NA ZMIANY, INTENSYWNIE MONITORUJEMY RYNEK I PODEJMUJEMY DZIAłANIA ZMIERZAJąCE DO OPTYMALIZACJI STRUKTURY GRUPY

Tauron Dystrybucja będzie posiadać ponad 193 tys. km linii energetycznych Celem utworzenia Tauron Ciepło jest integracja podmiotów ciepłowniczych na rynku

śląsko-dąbrowskim

Elektrowania łagisza (PKE) od września będzie częścią Tauron WytwarzaniefO

TO: A

RC

21

Budowa struktury Grupy Tauron w ra-mach zintegrowanego modelu biznesowe-go oraz integracja kluczowych funkcji wsparcia stanowi jedno z kluczowych za-dań stojących przed Tauronem.

Docelowy model Grupy Tauron zakłada strukturę organizacyjną z jedną spółką w każdym z obszarów biznesowych. Roz-wiązanie to pozwoli na optymalizację funkcjonowania podmiotów wzdłuż całe-go łańcucha wartości w celu maksymali-zacji marży generowanej w Grupie.

Dążenie do osiągnięcia zakładanego stanu docelowego oraz oczekiwanych efektów odzwierciedlają realizowane pro-cesy łączenia spółek w Grupie o identycz-nym lub zbliżonym profilu działalności, charakterystycznych dla danego obszaru. W chwili obecnej należą tu finalizowane procesy łączenia spółek w trzech obsza-rach biznesowych: Ciepła, Dystrybucji oraz Wytwarzania.

ciepłoCelem połączenia spółek PEC Katowice i PEC w Dąbrowie Górniczej jest zintegro-wanie podmiotów prowadzących działal-ność ciepłowniczą na wspólnym geogra-ficznie rynku (śląsko-dąbrowskim), a w konsekwencji wykorzystanie efektów synergii i skali działania w ramach two-rzonego w Grupie Tauron Obszaru Ciepło.

Realizacja projektu pozwoli ponadto na osiągnięcie przez Tauron Polska Ener-gia 100 proc. udziałów w kapitale zakła-dowym w tworzonym podmiocie (przy czym minimalny poziom do osiągnięcia wynosi 95 proc.).

31 maja Nadzwyczajne Walne Zgroma-dzenia spółek PEC Katowice i PEC w Dą-browie Górniczej podjęły uchwały połą-czeniowe. Planowana data rejestracji połączenia spółek – 1 września.

DystrybucjaWdrażając trendy rynkowe oraz konsoli-dację dystrybutorów na rynku polskim, funkcja dystrybucji energii elektrycznej w Grupie Tauron prowadzona będzie przez operatora powstałego w wyniku połączenia spółek EnergiaPro i Enion. Celem tego połączenia jest zintegrowa-nie podmiotów zajmujących się dystry-bucją, a w konsekwencji wykorzystanie efektów synergii i skali działania w ra-mach Obszaru Dystrybucja. Integracja obszaru przyczyni się także do wzrostu efektywności zarządzania aktywami oraz usprawnienia procesów inwesty-cyjnych.

to już zrobionoWdrożenie modelu biznesowegoW 2010 r. Tauron uporządkował akty-wa wytwórcze OZE – wydzielono zali-czany do tego obszaru majątek z Enion Energia i wniesiono go do Tau-ron Ekoenergia. W Obszarze Sprzeda-ży zintegrowano proces sprzedaży do odbiorcy końcowego w Tauron Sprze-daż, a proces obsługi klienta w Tauron Obsługa Klienta. Dużym sukcesem zakończyło się wdrożenie centralnego modelu finansowania w Grupie reali-zowanego z poziomu Tauron Polska Energia. W pierwszym etapie realiza-cji tego programu Tauron przeprowa-dził emisję obligacji o wartości ok. 850 mln zł. Pozyskane środki finanso-we zostały wykorzystane na spłatę części zadłużenia spółek wchodzą-cych w skład Grupy Tauron.

31 maja Nadzwyczajne Walne Zgroma-dzenia spółek EnergiaPro i Enion podjęły uchwały połączeniowe. Planowana data rejestracji połączenia – 1 września.

WytwarzanieProcesy połączeniowe w Obszarze Wy-twarzania obejmują połączenie spółek Południowy Koncern Energetyczny i Elektrownia Stalowa Wola. Celem połą-czenia tych spółek jest zintegrowanie podmiotów prowadzących działalność wytwórczą, a w konsekwencji wykorzy-stanie efektów synergii i skali działania w Obszarze Wytwarzania. Celem konso-lidacji spółek jest także optymalne wy-korzystanie zasobów i kompetencji łą-czących się podmiotów w procesach inwestowania zrównoważonego portfela wytwórczego, poprawy efektywności ope-racyjnej aktywów wytwórczych i koszto-wej obszaru.

21 czerwca Nadzwyczajne Walne Zgro-madzenia spółek PKE i Elektrownia Stalo-wa Wola podjęły uchwały połączeniowe. Planowana data rejestracji połączenia – 31 sierpnia.

Dodatkowymi korzyściami z realizacji procesów łączenia spółek w ramach bu-dowy zintegrowanego modelu biznesowe-go Grupy Tauron będzie powstanie w każ-dym z obszarów optymalnego modelu, który będzie charakteryzował się:

• maksymalizacją korzyści finanso-wych dzięki synergiom operacyjnym,

• krótką ścieżką decyzyjną i skróce-niem czasu podejmowania decyzji,

• prostotą i przejrzystością struktury,• ograniczeniem kosztów zarządzania.

(JK)

Tauron Ciepło będzie drugim pod względem wielkości przedsiębior-stwem ciepłowniczym w Polsce, o łącznej mocy zamówionej w 2011 r. 1,6 tys. MW. Podstawową działal-nością spółki będzie zakup, wytwa-rzanie, przetwarzanie i dystrybucja energii cieplnej do celów ogrzewa-nia, podgrzewania wody wodociągo-wej, wentylacji oraz celów technolo-gicznych. Tauron Ciepło prowadzić będzie eksploatację urządzeń cie-płowniczych, świadczyć usługi re-montowe, transportowe oraz przyłą-czania nowych obiektów do sieci ciepłowniczej. Spółka będzie obsłu-giwać swoim działaniem 15 miast Śląska, Zagłębia i Małopolski, eks-ploatując ponad 1050 km sieci.

tauron Dystrybucja powstanie z po-łączenia dwóch silnych podmiotów w Grupie Tauron – EnergiiPro i Enio-nu. Jej podstawową działalnością będzie przesył i dystrybucja energii elektrycznej. Tauron Dystrybucja obejmie swoim działaniem blisko 53 tys. km kw. powierzchni kraju, ob-sługując cztery miliony klientów z terenu województw dolnośląskie-go, opolskiego, śląskiego, małopol-skiego i częściowo podkarpackiego. Spółka posiadać będzie ponad 193 tys. kilometrów linii energetycznych i zatrudniać przeszło 12 tysięcy pra-cowników.

tauron Wytwarzanie będzie drugim pod względem wielkości wytwórcą energii elektrycznej w Polsce. Pod-stawową działalnością spółki bę-dzie wytwarzanie energii elektrycz-nej oraz wytwarzanie i zaopatrywanie klientów w parę wodną. Wytwarza-nie dysponować będzie 5 282,7 MWe mocy elektrycznej zainstalo-wanej oraz 2 443,7 MWt mocy ciep-lnej osiągalnej. W skład Tauron Wy-twarzanie wejdzie dziewięć zakła- dów – siedem elektrowni: Jaworzno III, łaziska, łagisza, Siersza, Ha-lemba, Blachownia, Stalowa Wola oraz Elektrociepłownia Katowice i Zespół Elektrociepłowni Bielsko--Biała.

na świecie Polska Energia 9 (35) 2011

22

rynek energii:Nowa zelandiaDZIęKI ELEKTROWNIOM WODNYM I ZASOBOM WóD GEOTERMALNYCH NOWA ZELANDIA NALEżY DO CZOłóWKI PAŃSTW WYTWARZAJąCYCH ELEKTRYCZNOŚć ZE ŹRóDEł ODNAWIALNYCH. DZIęKI TEMU MOżE TEż POSZCZYCIć SIę BARDZO NISKIM POZIOMEM EMISJI GAZóW CIEPLARNIANYCH

Z energii elektrycznej korzysta w tym kraju ponad 1,7 mln gospodarstw domowych, które kupują ok. 34 proc. elektryczności. Jed-ną czwartą wykorzystuje 160 tys. odbiorców komercyjnych, a 5 proc. – 75 tys. klientów z sektorów rolniczego, leśnego i rybołów-stwa. Najwięcej – 36 proc. energii elektrycz-nej – zużywa 40 tys. odbiorców przemysło-wych. 90 proc. z 4,4 mln obywateli Nowej Zelandii mieszka w miastach, w tym ponad 1,3 mln w Auckland (stolica, Wellington, liczy ok. 400 tys. mieszkańców).

Trzon wyspiarskiego państwa to Wyspa Północna i Wyspa Południowa. Na pierwszej przebywa większość populacji, na którą przy-pada dwie trzecie zapotrzebowania, na dru-giej jest więcej zainstalowanej mocy (przede wszystkim elektrownie wodne uzupełnione przez rozwijającą się energetykę wiatrową). W trakcie przesyłu straty energii przekraczają 7 proc. Największym odbiorcą elektryczności jest huta aluminium koncernu Rio Tinto: po-chłania ok. 15 proc. zużywanej rocznie ener-gii elektrycznej.

Najwięcej energii pochodzi ze źródeł od-nawialnych – w ubiegłym roku pokryły one 74 proc. zapotrzebowania. W marcu tego roku już 79 proc. Ukształtowanie terenu i zasoby wodne sprzyjają rozwojowi hydroenergetyki, a stosunkowo łatwo dostępne wody geoter-malne o temperaturze powyżej 150 st. C umożliwiają wytwarzanie elektryczności na większą skalę. Pierwsza elektrownia geoter-malna została uruchomiona 53 lata temu.

ponad 100 lat elektroenergetykiElektryczność pojawiła się w Nowej Zelandii prawie 125 lat temu – mniej więcej tysiąc lat po zasiedleniu wysp przez Maorysów i ponad 100 lat po ponownym odkryciu lądu dla Euro-pejczyków przez Jamesa Cooka. Era energii elektrycznej zaczęła się w miasteczku Reef-

ton (Wyspa Południowa), zamieszkałym przez górników wydobywających złoto. Pierwszą większą elektrownię wodną zbudo-wano także dla kopalni złota, na rzece Waika-to na Wyspie Północnej. W 1914 r. oddano do użytku elektrownię wodną Coleridge – naj-starszą instalację działającą współcześnie. Hydroenergetyka zaczęła dominować – w 1930 r. generowała 92 proc. energii.

W pierwszej połowie XX wieku rządowe programy modernizacji kraju pobudziły po-pyt na energię elektryczną. Zapotrzebowanie rosło w takim tempie, że w drugiej połowie lat 30. zaczęły się problemy z dostawami. Dopie-ro w latach 50., po uruchomieniu dużej liczby elektrowni, opanowano sytuację. Rządowe programy doprowadziły do rozkwitu elektro-energetyki, a Nowa Zelandia stała się nieza-leżna od importu paliw i nieczuła na zmiany światowych cen surowców (elektrownie ciep-lne na większą skalę zaczęto budować dopie-ro w latach 90.). Tym samym efektywność energetyczna nowozelandzkiej gospodarki stała się jedną z najniższych wśród państw należących do OECD. Do dziś jest niewiele wyższa niż w Polsce.

W stronę wolnego rynkuNowy etap dla branży energetycznej zaczął się w 1987 r., kiedy zapoczątkowano refor-my sektora, stopniowo doprowadzając do zmian prawnych, strukturalnych i uwolnie-nia rynku. Wcześniej wytwarzanie, przesył, dystrybucja i sprzedaż były scentralizowa-ne. Zmiany wiązały się z kolejną strategią rządową, która w ciągu dwóch dekad prze-kształciła Nową Zelandię z kraju rolniczego w nowoczesne państwo, uczestnika gospo-darki globalnej.

W elektroenergetyce działano etapami: państwowy NZED (New Zealand Electricity Department) początkowo przekształcono w korporację (Electricity Corporation of New Zealand – ECNZ), w 1994 r. wydzielono ope-ratora systemu przesyłowego – państwową spółkę Transpower. Dwa lata później wy-dzielono z ECNZ spółkę Contact Energy, wy-

twórcę energii elektrycznej i utworzono ry-nek hurtowy New Zealand Electricity Market (NZEM). W 1999 r. Contact Energy sprywaty-zowano, a aktywa ECNZ podzielono pomię-dzy trzy inne spółki wytwórcze i częściowo sprzedano. W 2003 r. powołano do życia Electricity Commission – regulatora zarzą-dzającego rynkiem energii elektrycznej. W 2010 r., po zmianie prawa energetyczne-go, Electricity Commission zastąpił Electri-city Authority, nadzorujący hurtowy rynek energii i promujący mechanizmy konkuren-cyjne. Regulację cen, działań i inwestycji przesyłu oraz dystrybucji przeniesiono do Commerce Commission – regulatora infra-struktury, obok dystrybucji i przesyłu ener-gii elektrycznej, także systemu gazociągów, telekomunikacji czy portów lotniczych. Utworzono też giełdę energii elektrycznej i całkowicie uwolniono rynek. Rocznie po-nad 16 proc. klientów wybiera nowego sprzedawcę elektryczności.

Dużo małych elektrowniDzięki zmianom powstał nowoczesny rynek energii z jasnymi regułami i dostępem do szczegółowych informacji dla każdego mieszkańca. Mniej więcej dwa miliony od-biorców rocznie zużywa około 40 TWh energii elektrycznej produkowanej w źródłach o łącznej mocy zbliżonej do 10 GW. Na milion Nowozelandczyków przypada ok. 2,2 GW mocy zainstalowanej – ponad dwukrotnie więcej niż w Polsce. Średnio jeden obywatel Nowej Zelandii zużywa 2,5-krotnie więcej energii elektrycznej niż Polak.

Elektryczność jest wytwarzana w ponad 200 źródłach (ok. 70 ma moc powyżej 10 MW), głównie w elektrowniach wodnych. Huntly, należąca do spółki Genesis Energy największa elektrownia w kraju, o łącznej mocy prawie 1450 MW, to jedyna większa in-stalacja, która może wykorzystywać węgiel jako paliwo. Elektrownie cieplne są zasilane gazem ziemnym, biomasą drzewną i odpada-mi. Na razie wydobycie gazu mniej więcej od-powiada potrzebom, jednak bez nowych złóż

WoJcIEcH KWINTapublicysta „Businessman.pl”

23

rezerwy wystarczą tylko na kilka lat. Rozwija się geotermia – moc już przekracza 720 MW. W 2010 r. firma Mighty River Power uruchomi-ła największą na świecie turbinę geotermicz-ną o mocy 147 MW.

Udział sektora prywatnego w wytwarza-niu wynosi 35 proc., dystrybucja w całości należy do firm prywatnych lub lokalnych sa-morządów. Do sieci przesyłowej podłączo-nych jest ok. 50 elektrowni, 20 częściowo dostarcza energię do tej sieci, a częściowo do sieci lokalnych, a reszta jest włączona w in-frastrukturę wyodrębnioną lub do sieci dys-trybucyjnych. Sieci przesyłowe liczą prawie 12 tys. km, w tym podmorski kabel łączący dwie główne wyspy (działa od 1965 r.). Pięciu największych producentów – Contact Energy, Meridian Energy, Genesis Power, Mighty River Power i TrustPower – dostarcza 91 proc. ener-gii elektrycznej. Wraz z ośmioma mniejszymi pokrywają prawie całe zapotrzebowanie.

przede wszystkim energia odnawialnaRząd Nowej Zelandii stawia na rozwój źródeł zielonej energii – w 2025 r. energetyka odna-wialna ma generować ok. 90 proc. elektrycz-ności. Taki poziom osiągano już w przeszło-ści dzięki energetyce wodnej. Jednak rosnące zapotrzebowanie spowodowało konieczność sięgnięcia także po energetykę cieplną. Co więcej – Nowa Zelandia potrzebuje źródeł kompensujących niestabilną pracę instalacji wodnych czy wiatrowych. Efektywność pracy elektrowni wodnych zależy od poziomu opa-dów deszczu i topniejącego sezonowo śnie-gu. Rozwijająca się szybko energetyka wia-trowa produkuje elektryczność w sposób nieprzewidywalny (dlatego część nowoze-landzkich ekspertów uważa, że udział tego sposobu wytwarzania nie powinien przekro-czyć 20 proc.). Plany rozbudowy systemu się-gają roku 2020. Do tego czasu zaplanowano oddanie ponad 5 tys. MW nowych mocy, w tym ponad 2800 MW w turbinach wiatro-wych. Na razie trwa budowa elektrowni wod-nej o mocy 6 MW i wiatrowej (36 MW). Poważ-ne plany dotyczą też wykorzystania pływów i fal oceanicznych do generacji energii elek-trycznej. Najbliższy realizacji jest projekt pilo-tażowy elektrowni pływowej o mocy 1 MW (Cook Strait Marine Energy) oraz elektrowni falowej Kaipara Harbour o podobnej mocy (a docelowo nawet 200 MW). Na razie miesz-kańcy Nowej Zelandii mają na dłuższy czas zapewnione bezpieczeństwo dostaw energe-tycznych. Plany rządowe zakładają, że kraj pozostanie prawie niezależny od importu pa-liw. Handlować elektrycznością nie ma z kim – najbliższy sąsiad, Australia, położony jest 2000 km na zachód.

zużycie energii elektrycznej przez konsumentów w 2010 r. (proc)

Gospo-darstwadomowe

usłuGI,handel,trans-port

hutnI-ctwo

przemysłdrzewny,papIernI-

czy,druKar-

sKI

pozostałyprzemysł

przetwór-stwo

żywnoścI

rolnI-ctwo,leśnI-ctwo,

rybołów-stwo

34,2 23,4 17,3 8,4 6,5 5,6 4,6

Źródło: MInIstry of EconoMIc DEvElopMEnt

Konsumpcja energii elektrycznej (TWh)

2006 2007 2008 2009 2010

39,401 39,442 38,745 38,542 39,818


zainstalowane moce wytwórcze (gW)

1976 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010

5,371 6,576 8,038 8,001 8,061 8,323 8,851 9,667


2006

2007

2008

2009

2010

produkcja energii elektrycznej brutto (TWh)


43,603

43,750

43,838

43,454

44,819


woda Gaz GeotermIa węGIel wIatr

bIoenerGIa(bIoGaz,bIomasa)

InneźródłacIeplne

Struktura wytwarzania energii elektrycznej według źródeł w 2010 r. (proc)

56,4 21,2 12,8 4,5 3,71,3 0,1

woda

GeotermIa

bIoGaz

wIatr

ropanaftowa

węGIel

GazzIemny

KoGeneracja

Struktura wytwarzania energii elektrycznej netto według źródeł w 2010 r. (gWh)


24470

5499

155

2

1618

7805

2552

1300

24

fOTO

: AR

C

Wyścig wystartował 31 lipca, a finiszo-wał 6 sierpnia. Tauron Polska Energia już po raz drugi był jednym z głównych jego partne-rów. Zawodnicy walczyli o magentową (różo-wą) koszulkę Taurona dla najlepszego góra-la. To prestiżowy tytuł w kolarskim świecie, gdyż etapy górskie zawsze uchodzą za naj-trudniejsze i wymagające doskonałej techni-ki i kondycji od zawodników.

Tour de Pologne znajduje się wśród 26 wyścigów w Kalendarzu Światowym UCI (Międzynarodowej Unii Kolarskiej), czyli naj-wyższej klasie zawodów kolarskich na świe-cie. Do tej kategorii należą m.in. Tour de fran-ce, Giro d’Italia czy Vuelta a Espana. Jak mówi Czesław Lang, dyrektor generalny TdP, to kolarska Liga Mistrzów. Znalezienie się w Kalendarzu Światowym UCI gwarantuje, że w wyścigu weźmie udział 18 najlepszych ko-larskich ekip świata. Organizatorzy mogą dodatkowo zaprosić cztery inne zespoły.

W tegorocznym TdP wzięło udział więcej Polaków niż we wcześniejszych edycjach.

Poza naszymi rodakami jeżdżącymi w kilku zawodowych grupach, w wyścigu tradycyjnie wzięła udział reprezentacja Polski oraz, po raz pierwszy, polska zawodowa grupa kolar-ska – CCC Polsat Polkowice.

Reprezentanci Polski oraz grupy CCC Pol-sat Polkowice byli aktywni na trasie wyścigu, prawie na każdym etapie uczestniczyli w ucieczkach. Ostatecznie w pierwszej dzie-siątce klasyfikacji generalnej znalazło się

SłOWAK PETER SAGAN Z WłOSKIEJ DRUżYNY LIQUIGAS-CANNONDALE WYGRAł TEGOROCZNY, 68. TOUR DE POLOGNE UCI WORLD TOUR. NAJLEPSZY W KLASYfIKACJI GóRSKIEJ TAURONA BYł POLAK MICHAł GOłAŚ Z HOLENDERSKIEJ GRUPY VACANSOLEIL-DCM

Słowak zwycięzcą Tour de pologne

Triumfator tegorocznego Tour de Pologne – Słowak Peter Sagan – odbiera gratulacje na mecie w Krakowie

Grupa Tauron, jeden z partnerów tegorocznego Tour de Pologne, widoczna była na wszystkich etapach wyścigu

wydarzenia Polska Energia 9 (35) 2011

fOTO

: ARC

fOTO

: W

OJT

EK S

ZAB

ELSK

I/fR

EEPR

ESS.

PL

fOTO

: WO

JTEK

SZA

BEL

SKI/

fREE

PRES

S.PL

25

Michał Gołaś – najlepszy „góral” Tour de Pologne – odebrał trofeum Taurona na mecie w Krakowie

Bartłomiej Matysiak, najlepszy „góral” etapu do Dąbrowy Górniczej, w towarzystwie wiceprezesa Taurona ds. ekonomiczno-finansowych, Krzysztofa Zawadzkiego

rozmoWa z michałem gołasiem, najLepszym „góraLem” 68. tour De poLogne

gdzie rozstrzygnęło się pana zwycięstwo w klasyfikacji Najlepszy góral Tauron?Zwycięstwo w klasyfikacji górskiej Tour de Pologne nie było proste, walka na górskich premiach była ciężka. Najtrudniejszy był 6. etap z metą w Bukowinie Tatrzańskiej, gdzie rozstrzygnęła się walka o zwycięstwo w klasyfikacji górskiej.

Kto był dla pana najtrudniejszym przeciwnikiem?Z pewnością do najpoważniejszych konkurentów należał Jacek Morajko z CCC Polsat Polkowice, któremu też bardzo zależało, aby zdobyć tę koszulkę. Wyścig Tour de Pologne to najwyższy światowy poziom. Byłem bardzo zmotywowany, a wśród polskich kibiców było mi łatwiej zwyciężyć.

Jak pan ocenia występ reprezentacji polski i ccc polsat polkowice?Obie te drużyny pokazały się z bardzo dobrej strony. Reprezentacja była niemal każ-dego dnia w ucieczkach, dla tych młodych kolarzy to było maksimum tego, co mogli pokazać. Z dobrej strony pokazał się Bartek Huzarski, który zakończył wyścig w pierwszej dziesiątce. Paweł Cieślik z reprezentacji zajął na najtrudniejszym etapie w Bukowinie ósme miejsce. Oni mogą być z siebie zadowoleni. Podobnie dobrze wy-padła drużyna CCC Polsat Polkowice. Marek Rutkiewicz atakował i nawiązał walkę z najlepszymi.

W nowym sezonie będzie pan jeździł w innej drużynie – belgijskim Quick Step. czy pojawi się pan za rok na Tour de pologne? Myślę, że tak. To najważniejszy wyścig dla Polaków.

rozmawiał: er

teGorocznywyścIG

byłznaKomItąoKazją

dospotKańzKlIentamI

Grupytauron.

zostałyonezaInIcjowane

przezspółKIGrupy:

pecwdąbrowIeGórnIczej

IpecKatowIce

–namecIewdąbrowIe

GórnIczejorazprzez

spółKętauronsprzedaż

nametachwKatowIcach

IKraKowIe.

dwóch Polaków: Bartosz Huzarski z repre-zentacji był siódmy, a Marek Rutkiewicz z CCC Polsat Polkowice zajął 10. miejsce.

Tytuł Najlepszego Górala Tauron zdobył Michał Gołaś z holenderskiej grupy Vacanso-leil-DCM, a miejsca 4., 5. i 6. wywalczyli Jacek Morajko, Bartłomiej Matysiak oraz Mateusz Taciak (wszyscy z CCC Polsat Polkowice).

Najaktywniejszym kolarzem wyścigu okazał się Adrian Kurek z reprezentacji Pol-ski, piąty był Matysiak, a miejsce 9. zajął Rut-kiewicz (obaj z CCC Polsat Polkowice).

CCC Polsat Polkowice zajęła czwartą lo-katę w klasyfikacji drużynowej, a 18. miejsce przypadło reprezentacji Polski. Zwyciężyła ekipa Vacansoleil-DCM.

Na trasie każdego z siedmiu etapów poja-wiły się dziesiątki tysięcy kibiców.

Dodatkowo ponad milion fanów oglądało wyścig w telewizji – w TVP 1 średnio 956,7 tys. widzów, w TVP Sport średnio 103 tys., a w sta-cji Eurosport 108 tys. Codzienną, kilkuminuto-wą „Kronikę Tour de Pologne” w TVP 1 ogląda-ło średnio 2,7 mln widzów (dane za Nielsen Audience Measurement).

Organizatorzy z Lang Team chcą, aby w roku 2012 Tour de Pologne odbywał się równolegle z Tour de france, czyli w lipcu. Meta niemal na pewno będzie ponownie w Krakowie, ale nie określono jeszcze miej-sca startu. Nie jest wykluczone, że start bę-dzie we… Włoszech, gdzie mogą się odbyć nawet dwa etapy. Czesław Lang zapowiada, że wyścig na pewno rozpocznie się „z ziemi włoskiej” w ciągu najbliższych trzech lat.

Emil różański

prawdy i mity Polska Energia 9 (35) 2011

26

Budownictwo efektywne energetycznie

Bank oszczędza energię Ekobiurowce w cenie

Masdar Headquarters ma być częścią Masdar City i uzyskać 103-proc. bilans energetyczny. Według planów inwestycja zostanie oddana w 2016 r., a jej koszty wyniosą ok. 20 mld dolarów. W miasteczku zamieszka 50 tys. osób, dodatkowo przyjmować będzie ok. 40 tys. pracowników. Masdar Headquarters będzie zużywać 70 proc. mniej wody niż porównywalne konstrukcje, a na

zadaszeniach znajdzie się jeden z największych zestawów paneli fotowoltaicznych. Zaplanowano także naturalną wentylację i chłodzenie oraz maksymalne wykorzystanie światła naturalnego. Masdar City ma być niezależne energetycznie i nie emitować CO2. Nad projektem władz Zjednoczonych Emiratów Arabskich pracują naukowcy z bostońskiego Massachusetts Institute of Technology.

Budowle o dodatnim bilansie energetycznym to na razie ciekawostki, natomiast coraz większą wagę przywią-zuje się do zwiększania efektywności energetycznej budynków. To właśnie one zużywają ok. 40 proc. energii cieplnej i elektrycznej.

certyfikat prawdę ci powieWedług unijnej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej

MASDAR HEADQUARTERS POWSTAJąCY W ABU ZABI, STOLICY ZJEDNOCZONYCH EMIRATóW ARABSKICH, BęDZIE PIERWSZYM NA ŚWIECIE BUDYNKIEM, KTóRY WYTWORZY WIęCEJ ENERGII NIż SKONSUMUJE. TO EWENEMENT – NA RAZIE PODSTAWOWYM KIERUNKIEM JEST ZMNIEJSZANIE ZUżYCIA ENERGII PRZEZ DOMY, BIUROWCE I INNE BUDOWLE

Zielony Oddział Deutsche Bank PBC w Warszawie jako pierwszy w Polsce uzyskał prestiżowy Certyfi-kat LEED Gold. Innowacyjne rozwiąza-nia proekologiczne przyczyniły się do oszczędności energii elektrycznej, wody i materiałów oraz zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza.

W porównaniu z podobnej wielkości placówkami, oszczędności energii elektrycznej wyniosły ok. 40 proc. Uzyskano je dzięki odpowiednie-mu poziomowi nasłonecznienia pomieszczeń (światło dzienne na ponad 90 proc. powierzchni wykorzy-stywanej do pracy), nowoczesnemu systemowi sterowania oświetleniem (z funkcją automatycznego wyłączania światła w pustych pomieszczeniach) zastosowaniu świateł LED, czy indywidualnemu dostosowaniu oświetlenia do każdego stanowiska pracy. Mniejsze zużycie energii możliwe jest też dzięki sterowaniu czujnikami CO2 i regulowaniu tym samym stopnia wentylacji czy zastosowaniu „zielonego IT” – energooszczędnego sprzętu komputerowego.

Zużycie wody spadło prawie o połowę dzięki kranom z czujnikami ruchu oraz dwufazowym spłuczkom toaletowym. Do ograniczenia poziomu

zużywanych surowców przyczyniło się zmniejszenie ilości odpadów budowla-nych i powtórne wykorzystanie połowy z nich, wyposażenie 30 proc. biura w meble używane oraz zastoso-wanie pojemników do segregacji zamiast pojedynczych koszy na śmieci. Podczas prac wykończenio-wych wykorzystano farby, kleje i wykładziny o niskiej emisji substan-cji lotnych, a w instalacjach klimatyza-cyjnych zastosowano ekologiczny czynnik roboczy. W budynku obowią-zuje całkowity zakaz palenia.

Droga do certyfikatuDecyzję o certyfikacji najlepiej podjąć jeszcze na etapie wyboru lokalizacji, biorąc pod uwagę jego „zrównoważo-ne właściwości” – dostępność środków transportu miejskiego, bliskość innych obiektów użyteczno-ści publicznej, sąsiedztwo gęstej zabudowy mieszkaniowej, posiadanie nowoczesnych technologii wykorzy-

WoJcIEcH KWINTa pubLicysta

„businessman.pL”

agNIESzKa KarWacKa

DyreKtor oDpoWieDziaLna

za zarząDzanie nieruchomościami

W grupie Deutsche banK

20 mld $ Tyle wyniosą koszty budowy Masdar Headquarters.

Zjednoczone Emiraty Arabskie stworzyły otwarty fundusz obywatelski o wartości 300 miliardów $.Mogą tu inwestować przedsiębiorcy z całego świata, oczekując, że w związku ze sprzedażą udoskonalanych technologii energetycznych wartość funduszu wzrośnie w przyszłości przynajmniej dwukrotnie.

fOTO

: W-A

.PL

Wizualizacja budynku Masdar Headquarters

27

Bank oszczędza energię Ekobiurowce w ceniestania ścieków i wód opadowych oraz rozwiązania ograniczające pochłania-nie ciepła, takie jak powierzchnie o dużym współczynniku odbicia (SRI) czy pokryte zielenią.

Pierwszy etap certyfikacji to rejestracja w systemie USGBC po wstępnej ocenie obiektu pod kątem spełnienia wymagań certyfikacji i oszacowania liczby punktów, które będzie w stanie uzyskać. Wtedy staramy się również oszacować ewentualne koszty certyfikacji, na które składają się opłaty administra-cyjne wnoszone do USGBC, koszty działania zespołu certyfikującego i koszty niestandardowych robót niezbędnych do spełnienia wybranych kryteriów.

Po zarejestrowaniu projektu właściciel powołuje zespół certyfiku-jący, który nadzoruje proces projekto-wania, a później realizacji robót pod kątem spełnienia wymagań LEED. Zadaniem tego zespołu jest kontakt z organizacją certyfikującą GBCI i przygotowanie oraz przekazanie dokumentacji wykazującej spełnienie wymagań. Cały proces certyfikacji trwa od 10 do 25 miesięcy. Proces ubiegania się o Certyfikat LEED Gold dla Zielonego Oddziału Deutsche Bank trwał 12 miesięcy.

Ghelamco jest pierwszą firmą deweloperską, która wprowadziła do naszego kraju popularny w Europie certyfikat ekologiczny BREEAM. firma uzyskała trzy pierwsze certyfikaty tego typu przyznane w Polsce. W 2010 r. certyfikowane były budynki Trinity Park III i Crown Square w War-szawie, a w marcu 2011 r. regionalny projekt – Katowice Business Point, wszystkie z wysoką oceną „bardzo dobry”. W tej chwili trwa proces certyfikacji dwóch, kolejnych inwesty-cji Ghelamco: Mokotów Nova i Senator, które zostaną oddane do użytku kolejno w 2011 i 2012 r.

Założeniem BREEAM jest badanie i ocenianie budynków pod względem zapewnienia komfortu pracy i wpływu na środowisko. Obszary podlegające ocenie to m.in.: poziom zużycia energii i wody, jakość materiałów wykorzystanych przy budowie, zarządzanie odpadami, recycling, ogrzewanie i jego wpływ na zanie-czyszczenie powietrza, zieleń na terenie budynku, zarządzanie budową, a potem oddanym budynkiem.

Posiadanie certyfikatu potwierdza-jącego ekologiczność budynku podnosi jego pozytywny wizerunek i jest jednym z elementów, na który coraz częściej zwracają uwagę

najemcy. Jednak największą wagę do ekologiczności przywiązują fundusze inwestycyjne nabywające budynki. Te organizacje postrzegają budynki w dłuższym horyzoncie czasowym, a jest pewne, że za kilka lat certyfikat ekologiczny będzie wymaganym standardem.

Certyfikacja to proces wieloetapo-wy. Konieczne jest podjęcie współpra-cy z licencjonowanym asesorem, który czuwa nad realizacją kryteriów niezbędnych do certyfikacji. Nasze budynki certyfikowane były w syste-mie post construction, co oznacza, że nie mieliśmy możliwości wprowadza-nia ulepszeń w celu podniesienia oceny. Istotnym kryterium jest także innowacyjność w zakresie realizacji projektu. Zdobycie trzech pierwszych certyfikatów wymagało ogromnych nakładów pracy, ale jednocześnie mobilizowało nas do dalszego rozwoju technologii ekologicznych i stawiania sobie poprzeczki coraz wyżej.

budynków (2010/31/UE) sektor budowlany ma obniżyć zużycie energii o 20 proc., a od 2021 r. wszystkie nowe budynki mają wykazywać się niemal zerowym zużyciem energii. Słowo „niemal” jest furtką dla krajów członkowskich, pozostawiającą pewną swobodę interpretacji, jednak kierunek jest jasny – energooszczędność. Biznes i sama branża budowlana już zauważyły możliwości oszczędzania energii i marketingowego wykorzysta-nia nowych rozwiązań. Akurat w przypadku budynków istnieje cała gama działań obniżających zużycie energii – część z nich jest prosta i efektywna, część skomplikowana, ale na dłuższą metę większość przynosi korzyści w postaci niższych kosztów eksploatacji oraz… wyższych cen sprzedawanych obiektów.

Wagę, jaką biznes przywiązuje do nowoczesnych rozwiązań, najlepiej ilustrują światowe systemy certyfikacji – wywodzący się z Wielkiej Brytanii BREEAM (Building Research Establish-ment Assessment Method) i amerykański LEED (Leadership in Energy and Environ-mental Design). W Polsce certyfikowane budynki można jeszcze liczyć na palcach, ale na świecie to już setki tysięcy obiektów, w przeważającej większości z certyfikatem BREEAM (ponad 200 tys.). LEED uzyskało do tej pory mniej niż 10 tys. budynków. Certyfikaty mogą uzyskać budynki projektowane oraz istniejące. Podczas wielostopniowej procedury ocenia się m.in. wartości ekologiczne, ekonomiczne, społeczno--kulturowe, funkcjonalne i techniczne. Certyfikat otrzymuje się po zdobyciu założonej ilości punktów – im ich więcej,

tym „lepszy” certyfikat się otrzymuje. Największą wagę przykłada się do spraw związanych z energią. Dzięki działaniom prowadzącym do zdobycia certyfikatów uzyskuje się wymierne korzyści – według oszacowań zużycie energii można zmniejszyć w zakresie od 30 do 50 proc., o ok. 40 proc. zmniejszyć emisję CO2 i w podobnym stopniu obniżyć zużycie wody. Wszystko to w porównaniu z podobnymi obiektami bez „oszczęd-nych” rozwiązań.

Na Zachodzie efektywność energetyczna budownictwa jest już warunkiem koniecznym dla inwestorów czy nabywców domów. W Polsce ten ruch dopiero się rozwija, ale jest o co walczyć: budownictwo to jeden z nielicznych obszarów, w których korzyści z działań oszczędnościowych nie budzą wątpliwości.

JEroEN VaN DEr ToolEN

DyreKtor zarząDzający gheLamco na europę

śroDKoWo-WschoDnią

energia inaczej Polska Energia 9 (35) 2011

28

ognisty podmuchOLBRZYMIE CHMURY KłęBIASTE POWSTAJąCE NAD WIELKIMI POżARAMI MOGą SIęGAć NAWET STRATOSfERY. Są TAK POTężNE, żE DO NIEDAWNA MYLONO JE Z ERUPCJAMI WULKANICZNYMI

To o wulkanach mówi się zwykle, że gdy wybuchają, potrafią zaburzyć po-godę na całym globie. Podczas silnej erupcji pyły z krateru mogą zostać wy-rzucone na wysokość kilkunastu kilome-trów. Upłyną miesiące, a nawet lata za-nim opadną stamtąd na Ziemię. Do tego czasu mogą zatrzymywać część ciepła i światła słonecznego, przejściowo obni-żając temperaturę na całym globie.

Jeszcze kilkanaście lat temu sądzono, że nie istnieje żadne inne naturalne zja-wisko, które mogłoby być przyczyną po-dobnych zdarzeń. Gdy w stratosferze do-strzegano rozległą mgiełkę pyłowych zanieczyszczeń, automatycznie zakłada-no, że odpowiada za to któryś z wulka-nów. Dekadę temu jeden z naukowców przytomnie zauważył, że czasami pyły pojawiają się, choć w poprzednich tygo-dniach nie odnotowano w pobliżu żadnej erupcji. Sceptycy kręcili co prawda no-sem, zwracając uwagę, że pyły mogły przecież znajdować się w drodze od wie-lu miesięcy i przybyć z odległego krańca planety, niemniej temat zaczęło drążyć kilku ciekawskich badaczy.

Jednym z nich był meteorolog Michael fromm, wówczas naukowiec na Universi-ty of Maryland, a od kilku lat pracownik Naval Research Laboratory – ośrodka ba-dawczego amerykańskiej marynarki wo-jennej mającego siedzibę w Waszyngto-nie. Sięgnął on po zdjęcia i pomiary

satelitarne z dwóch ostatnich dekad – tak rozległe zjawisko lepiej widać z or-bity okołoziemskiej. Jeśli nie wulkany, to co? – zastanawiał się fromm.

Odpowiedź znalazł szybko. Brzmiała ona: źródłem pyłu unoszącego się w stra-tosferze mogą być gwałtownie przebie-gające wielkie pożary roślinności, przede wszystkim lasów. To, że pożar jest źród-łem sadzy, nie jest oczywiście żadnym odkryciem. Wszak wiadomo, że „nie ma dymu bez ognia”. fromma zaskoczyła jednak skala zjawiska.

Podczas wielkich pożarów wyzwalają się gigantyczne ilości energii cieplnej. Ta energia musi gdzieś znaleźć ujście. I znajduje. W atmosferze. Im bardziej gwałtowny jest żywioł, tym szybciej po-nad strefą płomieni tworzy się słup roz-grzanego powietrza, które wędruje ku górze. Mniej więcej w ciągu 24 godzin rozwija się z niego potężna chmura. W tym mechanizmie zachodzą więc te same procesy konwekcyjne, które znamy ze zwykłych chmur kłębiastych, tyle że w tym przypadku wszystko przebiega znacznie intensywniej.

W skrajnych przypadkach powietrze jest tłoczone z takim impetem, że potęż-na chmura faktycznie wygląda z daleka, jakby była to eksplozja wulkaniczna. Uformowana z sadzy i pyłów wieża może osiągnąć wysokość nawet 15 km. Tyle samo miał pióropusz popiołów, które na początku czerwca wyrzucił z siebie chilij-ski wulkan Puyehue-Cordón Caulle. Wia-try wiejące w stratosferze zaniosły te pyły aż do Australii.

Siła rażenia największych pożarów może być równie duża – uważa fromm.

Na zdjęciach satelitarnych sprzed kilku lat można zobaczyć, jak sadza z płoną-cych lasów Kanady i USA dociera do pół-nocnego Atlantyku, pokonuje ocean i osiąga zachodnie krańce Europy. Po-dobnie było latem zeszłego roku pod-czas katastrofalnych pożarów w zachod-niej Rosji. Wielkie ilości dymów i innych produktów spalania biomasy rozprze-strzeniały się w promieniu wielu tysięcy kilometrów. Ogniste chmury naukowiec nazwał pyrocumulonimbusami, w skró-cie pyroCb. Przedrostek „pyro” oznacza pożar, „Cb” – chmurę burzową.

Odkrycie, że ogień może inicjować po-tężne ruchy konwekcyjne powietrza się-gające kilkunastu kilometrów wysokości, było dla badaczy sporym zaskoczeniem. Wcześniej sądzono, że kłęby dymów mają za mało energii, aby pokonać grani-cę oddzielającą najniższą warstwę atmo-sfery, czyli troposferę, od wyżej leżącej stratosfery. Tymczasem wygląda na to, że w odpowiednich warunkach meteoro-logicznych bariera ta pęka pod wpływem ciepła generowanego przez pożar. O me-chanizmie powstawania nietypowych chmur wciąż wiadomo niewiele. Ich roz-wój próbuje się modelować w kompute-rze. Wiedza ta, choć teoretyczna, może się przydać podczas następnego wielkie-go pożaru. łatwiej będzie prognozować, czy dojdzie do rozwoju zjawiska i jakie przybierze ono rozmiary.

Szybko przybywa ciekawych obser-wacji. Zauważono, że chmurom zrodzo-nym z pożaru rzadko towarzyszą opady deszczu. Za to często pada z nich grad. Powszechne są również gwałtowne wyła-dowania atmosferyczne oraz nagłe pory-

aNDrzEJ HołDySpublicysta „Wiedzy i życia”

olbrzymia chmura typu pyrocb unosi się nad Parkiem Narodowym Yellowstonw Stanach Zjednoczonych

chmura cb zrodzona z pożarów w pobliżu Canberry w 2003 r. Silne podmuchy gorącego wiatru podpalały domy na przedmieściach stolicy AustraliiŹR

óD

łO: N

EW S

OU

TH W

ALES

RU

RAL

fIRE

SER

VICE

ŹRó

DłO

: U.S

. NAT

ION

AL P

ARK

SERV

ICE

29

wy wiatru. Z takiego ognistego podmu-chu może urodzić się tornado. Tak zdarzyło się w 2003 r. podczas gigan-tycznych pożarów w Australii. Podeszły one pod stolicę kraju Canberrę. Potężne podmuchy gorącego powietrza zasysa-nego przez pęczniejącą z godziny na go-dzinę chmurę podpalały domy. Dwa lata temu w Australii, po kolejnym potężnym pożarze, obserwowano uniesione przez pyrocumulonimbusa cząsteczki pyłów szybujące na wysokości 18 km.

Ile takich chmur może powstawać co roku na świecie? Nikt tego dokładnie nie

Nie tylko toksyczne cząsteczki, dostające się wraz z dymem pożaru do atmosfery, są groźne dla środowiska. Wielkim zagrożeniem jest też pył podobny do wulkanicznego

Badacze pożarów zauważyli, że im bardziej gwałtowny jest żywioł, tym szybciej ponad strefą płomieni tworzy się wędrujący ku górze słup rozgrzanego powietrza

foto

: co

rbIs

wie, ale wiele wskazuje na to, że nie jest to tylko ciekawostka przyrodnicza. fromm postanowił niedawno sprawdzić z grupą współpracowników z USA, Kana-dy, Niemiec i francji, jak często pyrocu-mulonimbusy tworzą się w Ameryce Pół-nocnej. Do badań – głównie polegały one na żmudnej analizie zdjęć satelitarnych pochodzących z różnych sond – wybrano rok 2002. Był on przeciętny pod wzglę-dem ilości pożarów na tym kontynencie. Mimo to naliczono aż 17 takich zjawisk na terenie Kanady, USA i Meksyku. Zatem na całym globie mogły być ich setki.

Ostatnio badacze z różnych krajów podjęli się benedyktyńskiej pracy. Anali-zują dane z ostatniego ćwierćwiecza, aby zweryfikować obserwacje poprzedni-ków, którzy rutynowo uznawali dostrze-żone przez siebie pyły za wulkaniczne. Wstępna analiza kilku wątpliwych obser-wacji pokazała, że we wszystkich przy-padkach mikroskopijne cząstki rozsie-wał wcale nie wulkan, ale olbrzymi pyrocumulonimbus, na którego wcześ-niej nikt nie zwrócił uwagi. Nikomu nie przyszło do głowy, że to on może być wi-nowajcą. – Nie byłbym zdziwiony, gdyby po naszych analizach okazało się, że to wcale nie wulkany, ale pożary są głów-nym źródłem pyłów wiszących w strato-sferze i rozchodzących się po całym glo-bie – mówi fromm.

Jeśli ma on rację, nie jest to dobra wieść. W cieplejszym klimacie, jaki nam się prawdopodobnie szykuje, pożary ro-ślinności będą wybuchały łatwiej i prze-biegały z większą intensywnością. Era ognistych chmur może dopiero nadejść. Zagrożone nimi są między innymi wielkie połacie lasów i torfowisk na Syberii, w północnej Europie i w Kanadzie. Ryzy-ko wielkich pożarów wzrośnie również w Polsce. Sprzyjać im będą wysokie tem-peratury i długotrwałe susze.

Tak było latem zeszłego roku w Rosji. Warto zauważyć, że bezpośrednich ofiar tamtych gigantycznych pożarów było kil-kadziesiąt. Ale to tylko czubek góry lodo-wej. Według oficjalnych statystyk, zeszło-roczne pożary i upały mogły spowodować zgon ponad 50 tys. ludzi. Umierali ludzie osłabieni, cierpiący na choroby układu krążenia i oddechowego. W zasnutej smo-giem Moskwie każdego dnia umierało 700 osób – dwa razy więcej niż zwykle. Kiedy ponad pożarem rozwija się ognista chmu-ra, która dmucha sadzą i pyłem na cztery strony świata, zagrożeni są nie tylko ci, którzy znajdują się blisko żywiołu, ale także mieszkańcy odległych o tysiące ki-lometrów miejscowości.

Podczas wielkich pożarów wyzwalają się gigantyczne ilości energii cieplnej

fOTO

: CO

RBIS

fOTO

: CO

RBIS

Felieton Polska Energia 9 (35) 2011

30

Bogu ducha winna rodzina Beckha-mów znalazła się pod pręgierzem, napięt-nowana przez siły dbające o dobro ludzko-ści i kondycję naszej planety. Nie dlatego, że David Beckham, pracownik resortu spor-towego, wciąż kopie piłkę, a mógłby już przestać. Nie dlatego, że Victoria Beckham, pracownica estrady, śpiewa – na szczęście od lat już tego nie robi, a reaktywacja ze-społu Spice Girls raczej nam nie grozi (po latach byłaby to raczej kapela Old Spice Girls). Ostatnio para jest popularna dlatego, że jest znana, natomiast popełniła ten błąd, że powiększyła liczebność swej progenitury do sztuk czterech. To, co dla nich jest kolej-ną pociechą, dla ludzi świadomych powagi sytuacji oznacza zagrożenie dla całej plane-ty. Obwieścił to Simon Ross, szef Popula-tion Matters (dawniej Optimum Population Trust), organizacji typu think tank, pochyla-jącej się nad nadmiernym wzrostem popula-cji. Co to ma wspólnego z klimatem i gospo-darką? Ross wyjaśnił, że w czasach, gdy tylu

Beckahamowie zakałą ludzkościCO RODZINA ŚWIATOWYCH CELEBRYTóW MA WSPóLNEGO Z POLITYKą KLIMATYCZNO-ENERGETYCZNą? WBREW POZOROM CAłKIEM SPORO. ROZMNAżA SIę. I TO WYSTARCZY

WoJcIEcH KWINTapublicysta „Businessman.pl”

ludzi w pocie czoła stara się redukować emisję dwutlenku węgla, ludzie nieodpo-wiedzialni niweczą ich wysiłki płodząc nad-miarową dziecinę, która zwiększy ową emi-sję o 100 procent (nie sprecyzował, o jakie 100 proc. mu chodzi, można przypuszczać, że o pełną pulę emisji przypadającą na oby-watela). Przy okazji oberwało się merowi Londynu, Borisowi Johnsonowi, który rów-nież odważył się na czwórkę potomstwa. Akurat te liczby nie powinny dziwić – wszak Anglia to ojczyzna brydża.

Pan Ross najwyraźniej w ramach nowe-go porządku świata zaczyna orbitować wo-kół tak popularnej kilkadziesiąt lat temu eugeniki – popularnej szczególnie w kra-jach nordyckich. Oczyma wyobraźni zoba-czyłem tego zbawcę świata rozpylającego cyklon B nad obszarami o gęstym zalud-nieniu i szybkim tempie przyrostu popula-cji. Polecam takie kraje jak Nigeria, Ugan-da, Zimbabwe i Etiopia. Po co jakaś głupia pomoc gospodarcza, po co dostawy żyw-ności dla głodujących mas, skoro możemy szybko rozwiązać problemy zmian klima-tycznych. Wydzielanie dwutlenku węgla spadnie, energetyka odetchnie, może na-wet pozwolą nam zasilić ją odrobiną wę-gla. Świat będzie z pewnością lepszy.

Kiedy czytam o dokonaniach przedsta-wicieli awangardy światłego postępu w ro-dzaju Simona Rossa, przypomina mi się wiersz Andrzeja Bursy (zmarł młodo, nie zdążył się naemitować), z którego tutaj maleńki jedynie fragment: „milszy mi pier-wotniak pantofelek”... Informacje o zbrod-ni Beckhamów dziennik „Guardian” opub-likował z nagłówkiem oznajmiającym, że według ekspertów czwórka dzieci to nie-odpowiedzialność. Dla mniej zaintereso-wanych: „Guardian” to periodyk tak lewi-cowy, że nasza rodzima „Gazeta Wyborcza” wygląda przy nim jak bastion endecji. Wy-dawało mi się, że maltuzjanizm szczyt po-pularności przeżył jakieś 40 lat temu i sczezł wraz z głupimi pomysłami Klubu Rzymskiego. Okazuje się, że nie, że idee Thomasa Roberta Malthusa powstałe pod koniec XVIII w. mają się dobrze (to był nie-zły czas na dziwaczne pomysły – także wtedy narodził się taki humbug jak homeo-patia). W świecie podatków za oddychanie – bo czym innym są opłaty za emisję CO2? – i nadmiaru informacji, potrzebny jest co-dziennie nowy zgiełk. Gdy jeden temat schodzi z pierwszych stron, trzeba myśleć nad nowym. Jeszcze kilka lat temu świat podniecał się zjawiskiem Peak Oil, ale od czasu ofensywy gazu łupkowego jakoś głupio wyskakiwać z hasłem, że za 20 czy 30 lat zabraknie paliw kopalnych. To weź-my się za rodziny wielodzietne.

Zdumiewające, że w czasach, kiedy wia-domo już, że populacja nie rośnie w postę-pie geometrycznym i wieloletniej perspek-tywie zasobów nie zabraknie, znajdują się ludzie, którzy chcą ratować klimat narzuca-jąc – prawie jak kiedyś w Chinach – limity urodzeń. Robią to deklarując przywiązanie do wolności słowa i demokracji – najważ-niejszych zdobyczy zachodniej cywilizacji. Robią to na tle łun pożarów londyńskich przedmieść (to dopiero jest emisja gazów cieplarnianych). Robią to w imię niepojętych dla rozsądku idei. Nie tędy droga, postępo-wy Albionie. fO

TO: S

HU

TTER

STO

CK

9-11 WRZEŚNIA 2011SPORTOWY WEEKEND

DLA CAŁEJ RODZINYKRYNICA-ZDRÓJ, MUSZYNA

PULA NAGRÓD 350 TYS. ZŁ

WWW.FESTIWALBIEGOWY.PL

PIĄTEK, 9 WRZEŚNIA: p 16.00 Roz po czę cie re je stra cji

SOBOTA, 10 WRZEŚNIA: p 3.00 Bieg 7 dolin – ultramaraton

– 100 km, zamknięcie mety godz. 22.00p 9.00-20.00 Targi Sport & Funp 10.00 Bieg na Jaworzynęp 12.00 Życiowa Dziesiątka TAURONA

– Bieg Krynica-Zdrój- Muszyna – 10 kmp 18.30 Pasta Party dla maratończykówp 19.30 Ceremonia wręczenia nagród

– scena na Deptaku w Krynicy-Zdrójp 21.00 Koncert Golec uOrkiestra

NIEDZIELA, 11 WRZEŚNIA: p 9.00 Koral Maraton – 42,195 km

Krynica-Zdrójp 9.00-17.00 Targi Sport & Funp 9.00 Biegi Deptaka Krynickiego

dla dziecip 10.40 Giełdowa Milap 11.00 Bieg Deptaka Krynickiego

dla kobietp 15.00 Bieg Kibica – Deptak w Krynicyp 16.00 Ceremonia wręczenia nagród

– scena na Deptaku w Krynicy-ZdrójGolec uOrkiestra

10 WRZEŚNIASOBOTA, 21.00

GŁÓWNY PARTNER FESTIWALU BIEGOWEGO

SPONSOR POMIARU CZASU

MaratonyPolskie.PL

Mistrzostwa Polski Masters na 10 km

K O N C E R T

GŁÓWNY SPONSORFESTIWALU BIEGOWEGO SPONSOR POMIARU CZASU PARTNERZY MEDIALNI

targi_tauron 25-08-2011 15:02 Strona 1

a priorytety tauron przejmuje finansowe gze · 2017-11-22 · landii i włoch, a także kryzysem w...

Documents