บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 ·...

14
บทที2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง การวิจัยเรื่องการพัฒนาชุดฝึกอบรมทางไกลเรื่อง การจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาการคิด ผู้วิจัยได้ศึกษา ค้นคว้า วรรณกรรมที่เกี่ยวข้องดังนี 1. ความหมายของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 2. ประเภทของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. แนวคิดเกี่ยวกับชุดฝึกอบรมทางไกล 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 1. ความหมายของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ มีผู้ให้ความหมายของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ไว้หลายคนดังนี วนิดา ฉัตรวิราคม (2538) กล่าวว่า ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นความชานาญ หรือความสามารถของบุคคลในการแสวงหาความรู้ วรรณทิพา รอดแรงค้า (2544) กล่าวว่า ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นทักษะทาง สติปัญญา (intellectual skills) หรือเป็นทักษะการคิดที่นักวิทยาศาสตร์และผู้ที่นาวิธีการทางวิทยาศาสตร์ มาแก้ปัญหา ใช้ในการศึกษาค้นคว้า สืบเสาะหาความรู้ และแก้ปัญหาต่างๆ กุสุมา พันธ์ไหล (2544) กล่าวว่า ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นความสามารถใน การคิดและปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ โดยแสดงพฤติกรรมออกมาเพื่อแก้ปัญหาอย่างคล่องแคล่ว และ ชานาญในกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กล่าวโดยสรุป ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เป็นทักษะทางการคิดที่จะนามาใช้ใน การแก้ปัญหาต่างๆ อย่างมีระเบียบแบบแผน 2. ประเภทของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ นักวิทยาศาสตร์ได้กาหนดประเภทของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ไว้หลาย ประการ โดยยึดตามแนวของสมาคมเพื่อการพัฒนาความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ (The American Association for the Advancement of Science : AAAS) ซึ ่งจาแนกทักษะที1-8 เป็นทักษะกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ขั ้นพื ้นฐาน และทักษะที9-13 เป็นทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั ้นสูง หรือขั ้น ผสม หรือขั ้นบูรณาการ ซึ ่งทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ทั ้ง 13 ทักษะ มีรายละเอียดดังนี 2.1 ทักษะการสังเกต (Observing) หมายถึง การใช้ประสาทสัมผัสอย่างใดอย่างหนึ ่ง หรือหลายอย่างรวมกัน ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ ้น ผิวกาย เข ้าไปสัมผัสโดยตรงกับวัตถุหรือเหตุการณ์ เพื่อ

Upload: others

Post on 22-Jan-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรองการพฒนาชดฝกอบรมทางไกลเรอง การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาการคด ผวจยไดศกษา คนควา วรรณกรรมทเกยวของดงน

1. ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2. ประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3. แนวคดเกยวกบชดฝกอบรมทางไกล 4. งานวจยทเกยวของ 1. ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มผใหความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไวหลายคนดงน

วนดา ฉตรวราคม (2538) กลาววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนความช านาญหรอความสามารถของบคคลในการแสวงหาความร

วรรณทพา รอดแรงคา (2544) กลาววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนทกษะทางสตปญญา (intellectual skills) หรอเปนทกษะการคดทนกวทยาศาสตรและผทน าวธการทางวทยาศาสตรมาแกปญหา ใชในการศกษาคนควา สบเสาะหาความร และแกปญหาตางๆ

กสมา พนธไหล (2544) กลาววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนความสามารถในการคดและปฏบตการทางวทยาศาสตร โดยแสดงพฤตกรรมออกมาเพอแกปญหาอยางคลองแคลว และช านาญในกระบวนการทางวทยาศาสตร

กลาวโดยสรป ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนทกษะทางการคดทจะน ามาใชในการแกปญหาตางๆ อยางมระเบยบแบบแผน

2. ประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร นกวทยาศาสตรไดก าหนดประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไวหลายประการ โดยยดตามแนวของสมาคมเพอการพฒนาความกาวหนาทางวทยาศาสตร (The American Association for the Advancement of Science : AAAS) ซงจ าแนกทกษะท 1-8 เปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน และทกษะท 9-13 เปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนสง หรอขนผสม หรอขนบรณาการ ซงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทง 13 ทกษะ มรายละเอยดดงน

2.1 ทกษะการสงเกต (Observing) หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห จมก ลน ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ เพอ

Page 2: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

5

คนหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน โดยไมใสความเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกต แบงได 3 อยาง คอ

- ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลเกยวกบลกษณะและสมบต - ขอมลเชงปรมาณ (โดยการกะปรมาณ) - ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงทสงเกตเหนไดจากวตถหรอเหตการณนน

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะนประกอบดวยการชบง และการบรรยายสมบตของวตถไดโดยการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง บรรยายสมบตเชงปรมาณของวตถไดโดยการกะประมาณและบรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตได

2.2 ทกษะการลงความเหนจากขอมล (Inferring) หมายถงการเพมความเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรและประสบการณเดมมาชวย

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะนคอ การอธบายหรอสรปโดยเพมความเหนใหกบขอมล โดยใชความรหรอประสบการณเดมมาชวย

2.3 ทกษะการจ าแนกประเภท (Classifying) หมายถง การแบงพวกหรอเรยงล าดบวตถหรอสงทมอยในปรากฏการณโดยมเกณฑ และเกณฑดงกลาวอาจจะใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงกได ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะนแลว ไดแก การแบงพวกของสงตางๆจากเกณฑทผอนก าหนดใหได นอกจากนนสามารถเรยงล าดบสงของดวยเกณฑของตวเองพรอมกบบอกไดวาผอนแบงสงของพวกนนโดยใชอะไรเปนเกณฑ

2.4 ทกษะการวด (Measuring) หมายถงการเลอกใชเครองมอและการใชเครองมอนนท าการวดหาปรมาณของสงตาง ๆ ออกมาเปนตวเลขทแนนอนไดอยางเหมาะสมกบ สงทวด แสดงวธใชเครองมอวดอยางถกตองพรอมทงบอกเหตผลในการเลอกเครองมอ รวมทงระบหนวยของตวเลขทไดจากการวดได

2.5 ทกษะการใชตวเลข หรอ การค านวณ (Using Number) หมายถงการนบจ านวนของวตถและการน าตวเลขทแสดงจ านวนทนบไดมาคดค านวณโดยการบวก ลบ คณ หาร หรอ การหาคาเฉลย

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะน ไดแก การนบจ านวนสงของไดถกตอง เชน ใชตวเลขแทนจ านวนในการนบได ตดสนไดวาวตถในแตละกลมมจ านวนเทากนหรอแตกตางกน เปนตน การค านวณ เชน บอกวธค านวณ คดค านวณ และแสดงวธค านวณไดอยางถกตอง และประการสดทายคอ การหาคาเฉลย เชน การบอกและแสดงวธการหาคาเฉลยไดถกตอง

2.6 ทกษะการสอความหมาย (Communicating) หมายถง การน าขอมลทไดจากการสงเกต การวด และการทดลอง และจากแหลงอนๆ มาจดกระท าเสยใหมโดยการหาความถ เรยงล าดบ

Page 3: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

6

จดแยกประเภทหรอค านวณหาคาใหม เพอใหผอนเขาใจความหมายไดดขน โดยอาจจะเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพ ไดอะแกรม กราฟ สมการ การเขยนบรรยาย เปนตน

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะนแลว คอ การเปลยนแปลงขอมลใหอยใน รปใหมทเขาใจดขน โดยจะตองรจกเลอกรปแบบทใชในการเสนอขอมลไดหลายแบบดงทกลาวมาแลว โดยเฉพาะการเสนอขอมลในรปของตาราง การบรรจขอมลใหอยในรปของตาราง ปกตจะใสคาของตวแปรอสระไวทางซายมอของตาราง และคาของตวแปรตามไวทาง ขวามอของตาราง โดยเขยนคาของตวแปรอสระไวใหเรยงล าดบจากคานอยไปหาคามาก หรอจากคามากไปหาคานอย

2.7 ทกษะการพยากรณ หรอ การท านาย (Predicting) หมายถง การคาดคะเนค าตอบลวงหนา โดยอาศยปรากฏการณทเกดซ า หลกการ กฎ หรอทฤษฎความสมพนธของตวแปรตงแต 2 ตวขนไปทมอยแลวในเรองนนมาชวยสรป เชน การพยากรณขอมลทเกยวกบตวเลข ไดแก ขอมลทเปนตารางหรอกราฟ ซงท าไดสองแบบ คอ การพยากรณภายในขอบเขตขอมลทมอย กบการพยากรณนอกขอบเขตขอมลทมอย เชนการพยากรณผลของขอมลเชงปรมาณ เปนตน

2.8 ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา (Using Space / Space and Space / Time Relationships)สเปสของวตถ หมายถงทวางทวตถนนครองทอย ซงจะมรปรางลกษณะเชนเดยวกบวตถนน โดยทวไปแลว สเปสของวตถจะม 3 มต คอ ความกวาง ความยาว และความสง

ความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสของวตถ ไดแกความสมพนธระหวาง 3 มต กบ 2 มต ความสมพนธระหวางต าแหนงทอยของวตถหนงกบอกวตถหนง

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส ไดแกการชบงรป 2 มต และ 3 มตได สามารถวาดภาพ 2 มตจากวตถหรอจากภาพ 3 มตได

ความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา ไดแก ความสมพนธระหวางการเปลยนต าแหนง ทอยของวตถกบเวลา หรอความสมพนธระหวางสเปสของวตถทเปลยนไปกบเวลา

ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา ไดแก การบอกต าแหนงและทศทางของวตถโดยใชตวเองหรอวตถอนเปนเกณฑ บอกความสมพนธระหวางการเปลยนต าแหนง เปลยนขนาด หรอปรมาณของวตถกบเวลาได

2.9 ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร(Identifying and Controlling Variables) การก าหนดตวแปร หมายถง การชบง ตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมใหคงทในการตงสมมตฐานหนงๆ

ส าหรบตวแปรนน หมายถง สงทแปรเปลยนคาได เชน อาย ความสง ประเภทของรถ อณหภม ระดบการศกษา เปนตน

Page 4: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

7

ตวแปรตน หมายถง สงทเปนสาเหตทท าใหเกดผลตางๆ หรอสงทเราตองการทดลองดวาเปนสาเหตทกอใหเกดผลเชนนนจรงหรอไม

ตวแปรตาม หมายถง สงทเปนผลมาจากตวแปรตน เมอตวแปรตนหรอสงทเปนสาเหตเปลยนไป ตวแปรตามหรอสงทเปนผลจะแปรตามไปดวย

ตวแปรทตองควบคมใหคงท หมายถงสงอนๆนอกเหนอจากตวแปรตนทจะท าใหผลการทดลองคลาดเคลอน ถาหากวาไมมการควบคมใหเหมอนกน

2.10 ทกษะการตงสมมตฐาน (Formulating Hypotheses) หมายถงการคดหาค าตอบลวงหนากอนจะท าการทดลอง เปนค าตอบทรอการพสจน สมมตฐานไดมาโดยอาศยการสงเกต ความรหรอประสบการณเดมเปนพนฐาน ค าตอบทคดลวงหนานยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎหรอทฤษฎมากอน สมมตฐานคอค าตอบทคดไวลวงหนา มการกลาวไวเปนขอความทบอกความสมพนธระหวางตวแปรตนกบตวแปรตาม สมมตฐานทตงขนอาจถกหรอผดกได ซงทราบไดภายหลงการทดลองหาค าตอบ เพอสนบสนนสมมตฐานหรอคดคานสมมตฐานทตงไว สงทควรค านงถงในการตงสมมตฐานคอ การบอกชอตวแปรตนซงอาจมผลตอตวแปรตาม และในการตงสมมตฐานตองทราบตวแปรจากปญหาและสภาพแวดลอมของตวแปรนน สมมตฐานทตงขนสามารถบอกใหทราบถงการออกแบบการทดลอง ซงตองทราบวาตวแปรใดเปนตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมใหคงท

2.11 ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการของตวแปร (Defining Variables Operationally) หมายถง การก าหนดความหมายและขอบเขตของค าตางๆ ทอยในสมมตฐานทตองการทดลองใหเขาใจตรงกน และสามารถสงเกตหรอวดได โดยใหค าอธบายเกยวกบการทดลองและบอกวธวดตวแปรทเกยวกบ การทดลองนน

2.12 ทกษะการทดลอง (Experimenting) หมายถงกระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบจากสมมตฐานทตงไว ในการทดลองจะประกอบไปดวยกจกรรม 3 ขนตอน คอ

1) การออกแบบการทดลอง หมายถงการวางแผนการทดลองกอนลงมอทดสอบจรง

2) การปฏบตการทดลอง หมายถงการลงมอปฏบตจรงและใชอปกรณไดอยางถกตองและเหมาะสม

3) การบนทกผลการทดลอง หมายถงการจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง ซงอาจเปนผลจากการสงเกต การวด และอนๆ ไดอยางคลองแคลวและถกตอง การบนทกผลการทดลองอาจอยในรปตารางหรอการเขยนกราฟ ซงโดยทวไปจะแสดงคาของตวแปรตนหรอตวแปร

Page 5: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

8

อสระบนแกนนอนและคาของตวแปรตามบนแกนตง โดยเฉพาะในแตละแกนตองใชสเกลทเหมาะสม พรอมทงแสดงใหเหนถงต าแหนงของคาของตวแปรทงสองบนกราฟดวย ในการทดลองแตละครงจ าเปนตองอาศยการวเคราะหตวแปรตางๆทเกยวของ คอสามารถทจะบอกชนดของตวแปรในการทดลองวา ตวแปรใดเปนตวแปรอสระ ตวแปรตาม หรอตวแปรทตองควบคมใหคงท ในการทดลองหนงๆจะตองมตวแปรตวหนงเทานนทมผลตอการทดลอง และเพอใหแนใจวาผลทไดเกดจากตวแปรนนจรงๆจ าเปนตองควบคมตวแปรอนไมใหมผลตอการทดลอง ซงเรยกตวแปรนวา ตวแปรทตองควบคมใหคงท

2.13 ทกษะการตความหมายขอมลและการลงขอสรป (Interpreting Data and Making Conclusion) การตความหมายขอมล หมายถงการแปลความหมายหรอการบรรยายลกษณะขอมลทมอย การตความหมายขอมลในบางครงอาจตองใชทกษะอนๆดวย เชน การสงเกต การใชตวเลข เปนตน การลงขอสรป หมายถงการสรปความสมพนธของขอมลทงหมด ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะการลงขอสรปคอบอกความสมพนธของขอมลได เชน การอธบายความสมพนธระหวางตวแปรบนกราฟ ถากราฟเปนเสนตรงกสามารถอธบายไดวาเกดอะไรขนกบตวแปรตาม ขณะทตวแปรอสระเปลยนแปลง หรอถาลากกราฟเปนเสนโคงใหอธบายความสมพนธระหวางตวแปรกอนทกราฟเสนโคงจะเปลยนทศทางและอธบายความสมพนธระหวางตวแปรหลงจากทกราฟโคงเปลยนทศทางแลว 3. แนวคดเกยวกบชดฝกอบรมทางไกล

การศกษาเกยวกบชดฝกอบรมทางไกลจะศกษาเกยวกบลกษณะของชดฝกอบรมทางไกล องคประกอบของชดฝกอบรมทางไกล และขนตอนการผลตชดฝกอบรมทางไกล ดงน

3.1 ลกษณะของชดฝกอบรมทางไกล ชดฝกอบรมเปนรปแบบและวธการถายทอดความรความเขาใจวธหนง ทสามารถชวยใหบคคลเกดการเรยนรและเปลยนแปลงพฤตกรรม ซง ศรพรรณ สายหงส และ สมประสงค วทยเกยรต (2534 : 637) กลาวถงลกษณะของชดฝกอบรมวา เปนสอการศกษาประเภทหนง ทไดพฒนาขนตามจดมงหมายของการฝกอบรมเฉพาะเรอง เพอใชเปนสอเสรมกจกรรมการฝกอบรม หรอเปนสอส าหรบการศกษาดวยตนเองของผรบการอบรม สามารถใชฝกอบรมใหแกคนจ านวนมากได โดยอาจจดท าในรปของเอกสาร สอพมพ ชดฝกอบรมระยะสน ชดฝกอบรมแบบบทเรยนส าเรจรป ชดฝกอบรมแบบโมดล เปนตน

Page 6: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

9

สวนหลกการของการศกษาทางไกลมดงน (สมาล สงขศร 2546) 1) เปนการเรยนการสอนทผเรยนและผสอนไมอยในทเดยวกน ผเรยนจะใชเวลาสวนใหญเรยนดวยตนเองจากสอ อาจมการก าหนดใหผเรยนมาพบผสอนเปนครงคราว 2) เปนการเรยนการสอนทเนนการศกษาดวยตนเอง ผเรยนเปนผก าหนดเวลาศกษาหาความรตาง ๆ ดวยตนเอง ก าหนดสถานทเรยนเอง และท ากจกรรมเสรมตาง ๆ ตามเวลาทสะดวก หรอมความพรอม ไมตองเรยนพรอมผอน ไมตองเรยนตามเวลาทสถาบนก าหนด จะเรยนเรวชาไดตามความสามารถและความพรอมของตนเอง 3) ใชสอประเภทตาง ๆ เปนเครองมอในการจดการศกษา สวนใหญจะมการใชสอประสมโดยทสอประเภทใดประเภทหนงเปนสอหลก และมสออน ๆ เปนสอเสรม สอทใชไดแก สอสงพมพ วทย โทรทศน เทปเสยง คอมพวเตอร ดาวเทยม ฯลฯ และมสอบคคลเสรมเปนครงคราว 4) มการจดเตรยมสออยางเปนระบบกอนเรมการเรยนการสอน ผรบผดชอบหรอสถาบนผจดจะตองมการเตรยมความพรอมในระบบการจดการศกษาทกขนตอน โดยเฉพาะอยางยง สอการเรยนการสอนซงเปนหวใจส าคญของระบบการศกษาทางไกล สอทกชนดจะตองผลตใหแลวเสรจกอนเรมการเรยนการสอน 5) เปนการจดการเรยนการสอนโดยใชผสอนหรอผเชยวชาญเปนทม ในการผลตเนอหาของวชาหนง ๆ เพอถายทอดไปในรปของสอประเภทตาง ๆ 6) เปนการเรยนการสอนทจดแกผเรยนจ านวนมาก การจดการศกษาดวยวธทางไกลนนสามารถจดใหผเรยนไดคราวละมาก ๆ โดยไมจ ากดจ านวน สามารถจดใหแกผเรยนทอยทกภมภาคทงใกลหรอไกลไดทวประเทศในคราวเดยวกน ดงนน ชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกล จงมลกษณะเปนชดของบทเรยนแบบโปรแกรมทสรางขนอยางมระบบ ส าหรบใหกลมเปาหมายทมจ านวนมากไดศกษาดวยตนเองตามเนอหาทก าหนดไปทละขน โดยไมมขอจ ากดเรองเวลาและสถานท 3.2 องคประกอบของชดฝกอบรมทางไกล การผลตสอการเรยนรในรปแบบของเอกสารหรอสอสงพมพทใชศกษาดวยตนเอง จนตนา ใบกาซย (2536 : 70-78) กลาว การผลตสอทใชเสรมความรความมเนอหาทใหความรดานตาง ๆ ทหลากหลาย นอกเหนอจากความรเกยวกบเนอหาสาระ ควรมภาพประกอบและกจกรรมบางอยางประกอบเนอหา ทกอใหเกดความสนใจ หรอเราใจใหอยากเรยน ดงนนเพอปองกนหรอแกปญหาทอาจเกดขนในระหวางการเขยนเนอหาและเปนแนวทางในการเตรยมขอมลเพอเขยนเนอหา การผลตสอจงตองมการวางแผนการเขยนใหชดเจน เปนระบบกอนลงมอเขยนความร ทเกยวของและจ าเปนตอการจดท าสอสงพมพเพอการเรยนรดวยตนเอง ซงองคประกอบของการผลตสอการเรยนรดวยตนเองรายละเอยดมดงน

Page 7: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

10

3.2.1 บทน า ประกอบดวย ค าน า ค าชแจงหรอกจกรรมส าหรบผเรยน และสารบญ ดงน 1) ค าน า เปนสวนทแสดงจดมงหมายเชงพฤตกรรมของบทเรยน เพอใหผเรยนรวาเมอศกษาเอกสารจบแลว ผเรยนจะแสดงความเจรญงอกงามเปนพฤตกรรมทวดไดอยางไรบาง พฤตกรรมทผเรยนจะไดรบนตองเปนเปาหมายทก าหนดไวอยางชดเจน นอกจกนยงใชแสดงจดมงหมายของบทเรยน เพอบอกใหผเรยนรวาเมอเรยนจบแลว ตนจะไดรบสงใดจากการเรยนหรอใชแสดงจดมงหมายของการจดท าสอการเรยน ลกษณะของชดการเรยน ค าแนะน าวธเรยน หรอวธใชชดการเรยนชนดนนอยางสงเขปไดอกดวย 2) ค าชแจงหรอกจกรรมส าหรบผเรยน จดท าขนเพอใหผเรยนทราบบทบาทหนาทของตนเอง แนะน าวธการเรยนดวยตนเอง และขอปฏบตทผเรยนจะตองด าเนนการศกษาตามค าแนะน าอยางเครงครด จงจะบรรลจดมงหมายของชดฝกอบรมนน ๆ 3) สารบญ คอ บญชรายชอเรองทงหมดทปรากฏในเอกสารฝกอบรมนน ๆ โดยก าหนดตามหนาทเรองนนปรากฏอย

3.2.2 เนอหา การก าหนดเนอหาจะตองพจารณาจดประสงคการเรยนรทไดก าหนดระดบการเรยนรของผเรยนไวอยางชดเจน จากนนจงน าจดประสงคการเรยนรมาจดท าโครงสรางของเนอหาโดยแบงเปนหนวยการเรยนหรอแบงเปนบท เปนชด ตามทก าหนดไวในบทน า การก าหนดจดประสงคการเรยนรน ควรเปนไปตามขนตอนหรอตามล าดบเนอหาจากเรองงายไปสเรองยาก จากเรองใกลตวไปสเรองทไกลตว ไมควรกระโดดขามขนไปมาตามใจชอบของผจดท า และเพอใหงานเขยนนนมคณภาพ มเนอหาสาระทสมบรณนาสนใจ องคประกอบในการพจารณาวางแผนจดท าโครงสรางของเนอหาประกอบดวย

1) การก าหนดเนอหา เปนประโยชนสงสดแกผอาน จ าเปนตองมความรและมขอมลตาง ๆ เกยวกบเรองดงกลาวมากพอ จะท าใหงานเขยนนนมเนอหาสาระทสมบรณ นาสนใจและตองก าหนดองคประกอบของขอมลตาง ๆ ใหตรงกบวตถประสงคในการจดท าสอไดแก การก าหนดรปแบบในการเขยน การก าหนดภาพประกอบและชนดของภาพประกอบ การก าหนดลกษณะการจดหนาและการจดรปเลม เปนตน

2) การก าหนดคณสมบตและระดบของผอาน เพอใหการเรยนนนสามารถสอสารไดตรงกบระดบของผอาน รวมถงการเลอกใชค า ประโยค ขอความและความสนยาวของเนอหา

3) การก าหนดวตถประสงคในการเขยน กรอบหรอขอบเขตของการเรยน ตองก าหนดใหชดเจน เพอใชเปนแนวทางในการเขยนเนอหาใหตรงตามประเดนส าคญ ๆ ทก าหนดไว การก าหนดวตถประสงคนอกจากจะเปนเครองมอชวยก ากบผเขยนแลว ยงเปนเครองมอส าหรบตรวจสอบความสอดคลอง และความสมบรณของเนอหาใหเปนไปตามกรอบทก าหนด และเปนเครองมอชวยใหผอานทราบวาควรมงความสนใจไปทประเดนใด หรอตองการใหผอานเกดความร

Page 8: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

11

ความเขาใจในเรองใด เปาหมายของการอานคออะไร ซงจะท าใหการอานมจดมงหมายทแนนอนมากยงขน

4) การก าหนดหวขอเรองหรอหวเรอง ควรเปนประโยคหรอวลบอกเลามความนาสนใจ นาอาน เขาใจงาย เนอหาครอบคลมเรองราวทงหมดทจะเขยนและตรงตามวตถประสงคทวางไว สวนชอเรองทจะเขยน ควรมการก าหนดไวลวงหนาใหสอดคลองกบหวเรองและขอบขายเนอหาทก าหนดไวในโครงสรางเนอหา และจะตองสอใหผอานคาดคะเนไดวาเนอหาภายในเปนเรองอะไร ชอเรองทดตองมความนาสนใจ สะดดตาและใจ ชวยใหเปดอาน สนกะทดรด ใชค านอย ชดเจน ไมมค าเกดความจ าเปน และไมใชตวยอ

ส าหรบในสวนของเนอหาแตละหนวยการเรยน บท หรอชดทก าหนดขน จะตองประกอบดวย

1) ความคดรวบยอด ควรบอกใหทราบหลกการและเหตผลของการเรยน เนอหาของหนวยการเรยน ความคดรวบยอดของเนอหาในหนวยการเรยน ซงผจดท าสามารถคดขนเองใหเหมาะสมกบเนอหานน ๆ ได

2) จดประสงคทวไป ตองเปนจดประสงคทแสดงใหผเรยนทราบจดมงหมายเชงพฤตกรรมทชดเจนขน หลงจากศกษาจนจบแลวจะไดรบความรเรองใด หรอเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางไร และถาตองการย าวธการเรยนใหครบตามขนตอน เพอใหผเรยนปฏบตไดถกตองชดเจนและสามารถเรยนไดบรรลตามเปาหมาย ซงอาจใชการบอกวธการเรยนของหนวยการเรยนหรอบทเรยนซ ากได

3) แบบทดสอบประเมนผลกอนและหลงเรยน ควรเปนแบบทดสอบทมลกษณะเปนแบบทดสอบตนเอง ทผเรยนสามารถทราบผลการทดสอบไดโดยตรวจค าตอบหลงจากทท าแบบทดสอบเสรจ แบบทดสอบกอนเรยนเปนแนวทางใหผเรยนทราบวาวตถประสงคใดทไดเรยนร หรอทราบมาแลว กจกรรมใดทสามารถขามไป โดยไมตองเสยเวลาเรยนในสงทรแลวซ าอก นอกจากนยงใชเปนเครองมอทดสอบความรและประสบการณเดมของผเรยนไดอกดวย

4) เนอหา กจกรรมการเรยน และสอการเรยน เพอใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง และบรรลจดมงหมายอยางมประสทธภาพ เนอหา กจกรรมและสอการเรยน ซงจะอยในหนวยการเรยนแตละชด มขอพจารณาดงน

(1) ลกษณะสอ โดยทวไปทใชควรมความหลากหลาย สามารถใชไดตรงกบจดมงหมายทตงไวและเหมาะสมกบเนอหา ประสบการณของผเรยน ลกษณะการตอบสนองของผเรยนทคาดวาจะไดรบ สามารถจดหาหรอจดท าขนไดไมยากนก อาจท าในลกษณะ เชน เปนหนงสอใหความรตาง ๆ แบบต าราเรยน เปนหนงสออานเพมเตม หรอเปนหนงสอใหความรสน ๆ เปนตน

Page 9: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

12

(2) ลกษะเนอหา ขอบเขตของเนอหาหรอเคาโครงเนอหา จะตองระบใหผเรยนทราบระดบความยากงายของเนอหา รวมถงเปนตวก าหนดจ านวน ขนาดและล าดบการเรยนรของหนวยการเรยนดวย สวนแนวทางการน าเสนอเนอหา ตองสอดคลองกบสอทก าหนดไว และควรใชหลายวธประกอบกน เชน ใชภาพ (ภาพวาด ภาพถาย) ชวยอธบายเนอหา แตงเรองราว มตวละคน มพด โตตอบ ใชการตนหรอภาพวาดลายเสนตลกขบขนชวย มแผนภม กราฟ สถต ชวยในการขยายขอมลใหชดเจน เปนตน ส าหรบภาษาทใชในการเขยนเนอหา ควรเปนภาษาทเขาใจงาย ไมตองตความ สนกะทดรด ไมวกวนสบสน เขยนถกตองตามหลกไวยากรณ เปนภาษาเขยนทด เหมาะสมกบแนวการเขยนหรอวธน าเสนอเนอหา

(3) ลกษณะกจกรรม กจกรรมการเรยน เปนชดของประสบการณทไดจดเตรยมขนเพอชวยใหผเรยนสามารถบรรลตามวตถประสงคทตองการ กจกรรมนควรเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนเลอกไดตามความสนใจ ตามความสามารถ กจกรรมทก าหนดใหผเรยนเลอกนอาจจะมทงกจกรรมการเขยน การอาน การพด การด การอภปราย ซงจะตองสอดคลองกบเนอหาทก าหนดใหเรยนและจดประสงคเชงพฤตกรรมทก าหนดไวในหนวยการเรยนชดนนดวย กจกรรมนอาจจะจดในรปแบบใบงาน แบบฝกหด งานตามสง ฯลฯ หลงการท ากจกรรมในบางครงหลงจบกจกรรมแตละกจกรรม อาจมแบบฝกหดหรอขอทดสอบตนเอง เพอใหผเรยนดความกาวหนาของตนเอง หรอทดสอบวาตนเองผานจดประสงคนน ๆ หรอไม

3.2.3 บทสรป เปนสวนทแสดงใหผเรยนทราบวา ไดเรยนรสงใดมาบางโดยสรป เปนการย าสาระ ส าคญของบทเรยนหรอชดการเรยนตามจดประสงคของหนวยการเรยนนน ๆ อกครงหนงกอนจะขนสบทเรยนใหม การเรยนใหม หรอกจกรรมใหม ในสวนนอาจมค าชมเชย การกลาวเกรนถงบทเรยนชดการเรยน หรอกจกรรมของบทตอไปบางเลกนอย เพอเปนการจงความสนใจของผเรยน

จากทกลาวมาสรปไดวา ชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกล ควรประกอบดวย 3 สวน คอ บทน า เนอหา และบทสรป 3.3 ขนตอนการผลตชดฝกอบรมทางไกล การผลตชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกล มขนตอนและกระบวนการผลตเชนเดยวกบชดฝกอบรมทวไป และชดการสอน ซงพารค และโร (Pareek and Roa.1980) ไดเสนอขนตอนในการพฒนาชดฝกอบรมไวดงน 1) การระบปญหาในเรองระดบความสามารถของคนหรอองคกร ตองเปนปญหาทวเคราะหแลววามความจ าเปนตองแกไขและสามารถแกไขไดดวยการฝกอบรม 2) การก าหนดแนวทาง รปแบบและเทคนคในการฝกอบรม ตองเหมาะสมกบวธการฝกอบรม

Page 10: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

13

3) การระบความจ าเปนในการฝกอบรม ตองก าหนดวตถประสงคใหตรงกบปญหาและความจ าเปนในการฝกอบรม 4) การพฒนาหลกสตรการฝกอบรม ตองก าหนดแนวทางการจดประสบการณเรยนรใหตรงกบปญหาและความจ าเปนในการฝกอบรม 5) การก าหนดวตถประสงคตองเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรม เนองจากจะท าใหสามารถก าหนดเนอหาและกจกรรมไดอยางเหมาะสม โดยค านงถงความจ าเปนในการฝกอบรมเปนส าคญ 6) การคดเลอกเนอหา จะตองใหสอดคลองกบจดมงหมายเปนสงใหม และเปนทสนใจของผ เขารบการฝกอบรม โดยพจารณาจากวยและระดบความรเดม 7) การเลอกกจกรรมการเรยนหรอประสบการณการเรยน นอกจากจะตองเปนการสงเสรมใหบรรลวตถประสงคแลว ประสบการณทจดใหจะตองนาสนใจและเปนการสงเสรมกนระหวางประสบการณเดมกบประสบการณใหม สามารถสงเสรมการเรยนรไดหลายทาง ผเขารบการฝกอบรมสวนใหญสามารถลงมอปฏบตดวยตนเอง 8) การเลอกสอในการฝกอบรม สอนบเปนปจจยทส าคญมากในการถายทอดสงตาง ๆ จากผพดไปยงผฟง สอทดจะชวยใหผเขารบการฝกอบรมเกดความสนใจและกระตนการเรยนรของผเขารบการฝกอบรม การจะน าสอประเภทใดมาใชตองพจารณาถงความสอดคลองกบวตถประสงคของการฝกอบรม ประโยชนหรอความส าคญของเนอหาสาระของสอ ความถกตอง ความนาสนใจ ความทนสมย ความนาเชอถอ ความเหมาะสมในการน ามาใชรวมกบกจกรรมการฝกอบรม ลกษณะของการน าเสนอ วธการน าเสนอ คณภาพดานการผลต มความเหมาะสมหรอไมเพยงใด และทส าคญคอ สอนนจะตองผานการทดลองและไดรบการยอมรบจากผเชยวชาญหรอผร 9) การประเมนสอ การประเมนสอจะพจารณาจากวตถประสงคของการฝกอบรมเปนเกณฑพจารณาวาสามารถท าใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวเพยงใด เพอจะไดทราบวาสอนนมความเหมาะสมเพยงใด ควรปรบปรงหรอไม อยางไร 10) การด าเนนการฝกอบรม เปนขนน าชดฝกอบรมทพฒนาไปทดลองใชเพอตรวจสอบเนอหา กจกรรมการฝกอบรม วธการฝกอบรมและสอ วาเปนไปตามขอบเขตทก าหนดไวหรอไม และสามารถท าใหผรบการฝกอบรมบรรลตามวตถประสงคหรอไม เพยงใด 11) เปนการประเมนเพอศกษาวาผรบการอบรมมความร ทกษะเพมขนหรอมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปตามวตถประสงคของการฝกอบรมทตงไวหรอไม เพยงใด นอกจากน นพนธ ศขปรด (2537) ไดเสนอขนตอนในการสรางชดฝกอบรมไว 5 ขนตอน ดงน 1) ก าหนดวตถประสงคการฝกอบรม โดยการก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมเพอใหทราบถงผลทจะไดจากรมวาบรรลวตถประสงคทก าหนดไวหรอไม

Page 11: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

14

2) จดล าดบสาระการน าเสนอ โดยพจารณาจากหลกสตรฝกอบรม วตถประสงคเชงพฤตกรรม การก าหนดขอบขายของเนอหาการฝกอบรม และการจดล าดบประสบการณการฝกอบรม 3) ผลตชดฝกอบรม เปนการจดกจกรรมการฝกอบรม โดยค านงถงหลกการทางปรชญา จตวทยา และสงคมวทยาทางการศกษา 4) เลอกสอชดฝกอบรมทชวยใหประสบการณมลกษณะเปนรปธรรมสงขน โดยพจารณาการตอบสนองวตถประสงค การตอบสนองผเขารบการฝกอบรม และเหมาะสมกบประสบการณเดมของผ เขารบการฝกอบรม 5) ประเมนชดฝกอบรม โดยมขอบขายการประเมนในดานวตถประสงคเนอหาสาระการประเมนกอนเขารบการฝกอบรม ยทธศาสตรการฝกอบรม สถานท เวลา และสอฝกอบรม 4. งานวจยทเกยวของ งานวจยทเกยวของในการสรางชดฝกอบทางไกลเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยตรงไมม จงแสนองานวจยทเกยวของกบการสรางชดฝกอบทางไกลดงน

พชร ผลโยธนและคณะ(2548) ไดพฒนาหลกสตรฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต โดยมวตถประสงคเพอสรางชดฝกอบรมและทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต ผลการวจย พบวา ชดฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต ประกอบดวยเอกสารชดฝกอบรมทางไกล ประกอบดวย เนอหาจ านวน 3 หนวย 20 เรอง และ คมอการอบรมเชงปฏบตการเรองนวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต ประกอบดวย โครงการฝกอบรมเชงการปฏบตงาน แผนกจกรรมการฝกอบรม ชดกจกรรมภาคปฏบตทงหมด 2 กจกรรม ผลการทดลองใชชดฝกอบรมทางไกลเรองนวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต พบวา ความรของผเขารบการอบรม ภายหลงการฝกอบรม เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสตเสรจสน ผเขารบการอบรมสามารถท าคะแนนจากการทดสอบความรไดสงขน โดยไดคะแนนหลงการฝกอบรมสงกวากอนฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความคดเหนของผเขารบการอบรมทมตอการอบรม พบวา ความคดเหนเกยวกบหวขอวชาและวทยากร ผเขารบการอบรมสวนใหญแสดงความคดเหนวาเกยวกบหวขอวชาในการอบรมครงนพบวา กอนการฝกอบรมมความรอยในระดบนอย หลกการฝกอบรมไดรบความรเพมมากขนในระดบมาก เนอหาทน าเสนอครอบคลมหวเรองทบรรยาย เวลาทใชในการฝกอบรมและการน าความรไปใชในการปฏบตงาน มความเหมาะสมอยในระดบมาก ดานความคดเหนทมตอวทยากร พบวา วทยากรมบคลกภาพเหมาะสมด มความสามารถสรางบรรยากาศและเทคนคในการถายทอดความรอยในระดบมาก สอประกอบการบรรยายเหมาะสมกบ

Page 12: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

15

เนอหาและกจกรรม รวมทงการเปดโอกาสซกถามและแสดงความคดเหน มความเหมาะสมอยในระดบมาก ความคดเหนของผเขารบการอบรมทมตอการฝกอบรม ผเขารบการอบรม เหนวา เอกสารการฝกอบรมทางไกล และกรณตวอยางการจดการเรยนการสอนตามแนวคอนสตรคตวสตมความเหมาะสมระดบมากในดานการน าเสนอชดเจน ภาษาทใชอานเขาใจงาย และเนอหาสาระมความเหมาะสม ส าหรบคมอการฝกอบรมเชงปฏบตการ เรองนวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต ในดานการน าเสนอชดเจน กจกรรมทใหฝกปฏบต เนอหาสาระอานเขาใจงาย มความเหมาะสมในระดบมาก สวนเวลาทใชในการอบรม กจกรรมภาคปฏบตและวธการฝกอบรมมความเหมาะสมในระดบมาก รวมทงน าความรไปใชในการปฏบตงาน ไดในระดบมาก ลดดาวรรณ ณ ระนองและคณะ (2548) ไดพฒนาหลกสตรการฝกอบรมทางไกล เรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา โดยมวตถประสงคเพอสรางชดฝกอบรมและทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ผลการวจย พบวา ชดฝกอบรมทางไกล เรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ประกอบดวย 1) เอกสารชดฝกอบรมทางไกล ประกอบดวย เนอหาจ านวน 3 หนวย 16 เรอง และ 2) คมอการอบรมเชงปฏบตการเรองระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ประกอบดวย โครงการฝกอบรมเชงการปฏบตงาน แผนกจกรรมการฝกอบรม ชดกจกรรมภาคปฏบตทงหมด 6 กจกรรม ผลการทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา พบวา ความรของผเขารบการอบรม ภายหลงการฝกอบรม เรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาเสรจสน ผเขารบการอบรมสามารถท าคะแนนจากการทดสอบความรไดสงขน โดยไดคะแนนหลงการฝกอบรมสงกวากอนฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความคดเหนของ ผเขารบการอบรมทมตอการอบรม พบวา ความคดเหนเกยวกบสภาพการอบรม สภาพการอบรมครงน ผเขารบการอบรมมความพงพอใจตอสภาพการอบรม ในดานความเหมาะสมของหองประชม การตอนรบของเจาหนาทฝกอบรมมความเหมาะสม สวนคณภาพและปรมาณอาหารและเครองดมมความเหมาะสมระดบปานกลาง ความคดเหนเกยวกบหวขอวชาและวทยากร ผเขารบการอบรมสวนใหญแสดงความคดเหนวาเกยวกบหวขอวชาในการอบรมครงนพบวา กอนการฝกอบรมมความรอยในระดบนอย หลกการฝกอบรมไดรบความรเพมมากขนในระดบมาก เนอหาทน าเสนอครอบคลมหวเรองทบรรยาย เวลาทใชในการฝกอบรมและการน าความรไปใชในการปฏบตงาน มความเหมาะสมอยในระดบมาก ดานความคดเหนทมตอวทยากร พบวา วทยากรมบคลกภาพเหมาะสมด มความสามารถสรางบรรยากาศและเทคนคในการถายทอดความรอยในระดบมาก สอประกอบการบรรยายเหมาะสมกบเนอหาและกจกรรม รวมทงการเปดโอกาสซกถามและแสดงความคดเหน มความเหมาะสมอยในระดบมาก ความคดเหนของผเขารบการอบรมทมตอการฝกอบรมผเขารบการอบรม เหนวา เอกสารการ

Page 13: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

16

ฝกอบรมทางไกล มความเหมาะสมระดบมากในดานการน าเสนอชดเจน ภาษาทใชอานเขาใจงาย และเนอหาสาระมความเหมาะสม ส าหรบคมอการฝกอบรมเชงปฏบตการ เรองการประเมนหลกสตรสถานศกษา ในดานการน าเสนอชดเจน กจกรรมทใหฝกปฏบต เนอหาสาระอานเขาใจงาย มความเหมาะสมในระดบมาก สวนเวลาทใชในการอบรม กจกรรมภาคปฏบตและวธการฝกอบรมมความเหมาะสมในระดบมาก รวมทงน าความรไปใชในการปฏบตงาน ไดในระดบมาก สมคด พรมจยและคณะ (2548) ไดพฒนาหลกสตรฝกอบรมทางไกล เรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษา โดยมวตถประสงคเพอสรางชดฝกอบรมและทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษา ผลการวจย พบวาชดฝกอบรมทางไกล เรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษา ประกอบดวย 3 สวน คอ สวนท 1 เปนเอกสารชดฝกอบรมทางไกล ประกอบดวย เนอหาจ านวน 2 หนวย 16 เรอง โดย หนวยท 1 การพฒนาหลกสตร น าเสนอเนอหาเกยวกบการพฒนาหลกสตร และกระบวนการพฒนาหลกสตร หนวยท 2 การประเมนหลกสตรสถานศกษา น าเสนอเนอหาเกยวกบความรเบองตนเกยวกบการประเมนหลกสตร รปแบบและแนวคดการประเมนหลกสตร และหลกการและแนวปฏบตในการประเมนหลกสตร สวนท 2 เปนกรณตวอยางงานประเมนหลกสตร จ านวน 3 เรอง และ สวนท 3 เปนคมอการอบรมเชงปฏบตการเรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษา ประกอบดวย โครงการฝกอบรมเชงการปฏบตงาน แผนกจกรรมการฝกอบรม ชดกจกรรมภาคปฏบตทงหมด 8 กจกรรม ประกอบดวย กจกรรม 1 วพากษกรณตวอยางการก าหนดมาตรฐานดานการวดและประเมนผลในสถานศกษา กจกรรม 2 วเคราะหและก าหนดมาตรฐานหลกสตรสถานศกษา กจกรรม 3 วพากษกรณตวอยางกรอบแนวทางการประเมนหลกสตร กจกรรม 4 ออกแบบการประเมนหลกสตรสถานศกษา กจกรรม 5 วพากษกรณตวอยางการก าหนดรายการเครองมอ กจกรรม 6 ก าหนดรายการเครองมอและรางเครองมอออกแบบเกบรวบรวมขอมล กจกรรม 7 วพากษกรณตวอยางการวเคราะหขอมลในการประเมนหลกสตร และ กจกรรม 8 ก าหนดโครงรางรายงานการประเมนและวพากษบทสรปส าหรบผบรหาร ผลการทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษา พบวา ความรของผเขารบการอบรม ภายหลงการฝกอบรม เรอง การประเมนหลกสตรสถานศกษาเสรจสน ผเขารบการอบรมสามารถท าคะแนนจากการทดสอบความรไดสงขน โดยไดคะแนนหลงการฝกอบรมสงกวากอนฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความคดเหนเกยวกบหวขอวชาและวทยากร ผเขารบการอบรมสวนใหญแสดงความคดเหนวาเกยวกบหวขอวชาในการอบรมครงนพบวา กอนการฝกอบรมมความรอยในระดบนอย หลกการฝกอบรมไดรบความรเพมมากขนในระดบมาก เนอหาทน าเสนอครอบคลมหวเรองทบรรยาย เวลาทใชในการฝกอบรมและการน าความรไปใชในการปฏบตงาน มความเหมาะสมอยในระดบมาก

Page 14: บทที่ 2ird.stou.ac.th/dbresearch/uploads/17/บทที่ 2.pdf · 2015-05-29 · บทที่ 2 วรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง. การ

17

ดานความคดเหนทมตอวทยากร พบวา วทยากรมบคลกภาพเหมาะสมด มความสามารถสรางบรรยากาศและเทคนคในการถายทอดความรอยในระดบมาก สอประกอบการบรรยายเหมาะสมกบเนอหาและกจกรรม รวมทงการเปดโอกาสซกถามและแสดงความคดเหน มความเหมาะสมอยในระดบมาก ความคดเหนของผเขารบการอบรมทมตอการฝกอบรม ผเขารบการอบรม เหนวา เอกสารการฝกอบรมทางไกล และกรณตวอยางงานประเมนหลกสตรมความเหมาะสมระดบมากในดานการน าเสนอชดเจน ภาษาทใชอานเขาใจงาย และเนอหาสาระมความเหมาะสม ส าหรบคมอการฝกอบรมเชงปฏบตการ เรองการประเมนหลกสตรสถานศกษา ในดานการน าเสนอชดเจน กจกรรมทใหฝกปฏบต เนอหาสาระอานเขาใจงาย มความเหมาะสมในระดบมาก สวนเวลาทใชในการอบรม กจกรรมภาคปฏบตและวธการฝกอบรมมความเหมาะสมในระดบมาก รวมทงน าความรไปใชในการปฏบตงาน ไดในระดบมาก เรองชย ทรพยนรนดร (2544) ไดวจยเรอง “ชดฝกอบรมทางไกลเรองการบรรณารกษ หนงสอเลมส าหรบส านกพมพ” มวตถประสงค เพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกลเรองการบรรณารกษหนงสอส าหรบส านกพมพใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 และศกษาความกาวหนาในการฝกอบรมของผรบการฝกอบรมจากชดฝกอบรมทางไกล กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกศกษาคณะวารสารศาสตร และสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร นไดจากการสมตวอยางแบบงายจ านวน 39 คน เครองมอทใชในการวจยไดแก 1) ชดฝกอบรมทางไกล เรองบรรณารกษสงพมพ ส าหรบส านกพมพจ านวน 3 หนวย 2) แบบประเมนกอนและหลงการฝกอบรม สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก 21 / EE การทดสอบคาท ผลการวจยพบวาชดฝกอบรมทางไกลเรองบรรณาธกร สงพมพ ส าหรบส านกพมพทพฒนาขนมประสทธภาพ 78.00/78.67/81.33 และ 78.00/81.33 ถงเกณฑ 80/80 ความกาวหนาในการฝกอบรมของผรบการฝกอบรมเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

รญจวน ค าวชรพทกษ (2546) ไดวจยเรอง “การสรางชดฝกอบรมทางไกลเพอพฒนาบคลกภาพทพงประสงคของนกศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช” โดยมวตถประสงคเพอสรางชดฝกอบรมทางไกล เพอพฒนาบคลกภาพทพงประสงค ของนกศกษาหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช การด าเนนการวจยม 3 ระยะ ระยะท 1 การสรางแบบวดบคลกภาพของนกศกษา มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช ระยะท 2 การสรางตนแบบการพฒนาบคลกภาพทพงประสงคของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ระยะท 3 การสรางชดฝกอบรมทางไกลจากตนแบบการพฒนาบคลกภาพทพงประสงคของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ผลการทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล พบวา กลมทดลองทใชชดฝกอบรมทางไกลทสรางขนมบคลกภาพแตละดาน และบคลกภาพรวมสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05