ชุดที่ 1 : ความรู พื้นฐาน ... · 2018-05-29 · 1....

1

นางสาววไลวรรณ พนโน โรงเรยนบานวงใหม

ชดท 1 : ความรพนฐานเกยวกบดนตรสากล

คาชแจง

ขอแนะนาการใชแบบฝกทกษะดนตรสากลมดงน

1. นกเรยนอานจดประสงคการเรยนรและการวดผลประเมนผลใหเขาใจ

2. นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หากทาเสรจแลวยงไมตองตรวจคาตอบจากเฉลย

ทายชดใหเกบแบบทดสอบไวกอน

3. นกเรยนศกษาเนอหาจากใบความรและทาแบบฝกหดตามลาดบ ดงน

3.1 ศกษาใบความรท1 และทาแบบฝกท 1




อนงหากนกเรยนไมเขาใจเนอหา หรอทาแบบฝกหดไมไดนกเรยนสามารถศกษาเนอหา

จากใบความรอกครงหรอยอนกลบไปอานทบทวนทงหมดไดอยางละเอยด

4. ครรวมตรวจสอบความถกตองของการทาแบบฝกจากเฉลยและบนทกคะแนนไว

5. ครชวยสรปและใหนกเรยนทบทวนเนอหาและตวอยางอกครงเพอความแมนยา

6. นกเรยนทไมผานเกณฑการประเมนคอ รอยละ 80 ของแบบฝกใดใหทาซาอกครงและ บนทก

คะแนนใหม

7. นกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน (Post - test) และนาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre - test)

มาตรวจคาตอบจากเฉลยทายชด สงครตรวจสอบอกครง และบนทกคะแนนไว

8. นกเรยนตองมความซอสตยตอตนเองโดยไมเปดดเฉลยกอน เพอทดสอบความร ความเขาใจ

และพฒนาความกาวหนาของนกเรยนเอง

2



คาแนะนาการใชแบบฝกทกษะดนตรสากลสาหรบคร

1. แบบฝกทกษะดนตรสากลชดนเปนแบบฝกทกษะเพอพฒนาศกยภาพการเรยนรของ

นกเรยนดานการเลนดนตรสากลโดยใชเมโลเดยน มจานวนทงหมด 5 ชด แตละชดจะประกอบ

ไปดวยใบความรและแบบฝก

2. แบบฝกทกษะดนตรสากลชดนเปนแบบฝกทกษะชดท 1 เรอง ความรพนฐานเกยวกบดนตร

สากล สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1

3. แบบฝกทกษะดนตรสากล ประกอบดวย

3.1 ชอแบบฝกทกษะดนตรสากล

3.2 สาระ มาตรฐาน และตวชวดการเรยนร

3.3 จดประสงคการเรยนร

3.4 แบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

3.5 ใบความรและแบบฝกท 1 – 4

3.6 แบบทดสอบหลงเรยน (Post-test)

3.7 เฉลยแบบฝกท 1 – 4

3.8 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

3.9 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test)

4. ครควรศกษาคาแนะนาในการใชแบบฝกทกษะดนตรสากลใหเขาใจกอนการใชทกชด

5. ครตองเตรยมอปกรณการฝกปฏบตลวงหนากอนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทก ครง

เชน แบบฝกทกษะดนตรสากล เครองดนตรตาง ๆ แบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) และ หลง

เรยน ( Post-test) แบบสงเกตพฤตกรรม แบบวดผลและประเมนผล ใหพรอมเพอ ความ สะดวก

ตอการนาไปใช

3



6. ครควรอธบายใหนกเรยนทราบถงความสาคญของการฝกทกษะแตละครง เพอให นกเรยน

เหนประโยชนทจะไดรบจากการฝกทกษะ

คาแนะนาการใชแบบฝกทกษะดนตรสากลสาหรบนกเรยน

1. แบบฝกทกษะดนตรสากลชดนเปนแบบฝกทกษะเพอพฒนาศกยภาพการเรยนรของ

นกเรยนดานการเลนดนตรสากลโดยใชเมโลเดยน มจานวนทงหมด 5 ชด แตละชดจะประกอบ

ไปดวยใบความรและแบบฝก

2. แบบฝกทกษะดนตรสากลชดนเปนแบบฝกทกษะชดท 1 เรอง ความรพนฐานเกยวกบ ดนตร

สากล สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1

3. ขนตอนการใชแบบฝกทกษะดนตรสากลโดยใชเมโลเดยนมดงน

3.1 ใหนกเรยนเตรยมเมโลเดยนใหพรอมสาหรบการใชงาน

3.2 ศกษาทาความเขาใจจดประสงคการเรยนร และคาชแจงการใชแบบฝกทกษะให

เขาใจกอน

3.3 ทาแบบทดสอบกอนเรยน ( Pre-test) ดวยความตงใจ ซอสตยและ ละเอยด รอบคอบ

3.4 ศกษาใบความรอยางละเอยดใหเขาใจ

3.5 ทาแบบฝกดวยความขยน มมานะ อดทน เพยรพยามและตงใจ

3.6 ทาแบบทดสอบหลงเรยน ( Post-test) ดวยความตงใจ ซอสตยและ ละเอยด

รอบคอบ

3.7 รวมตรวจคาตอบของแบบฝกทง 4 แบบฝกไดจากเฉลยทายชด

3

4



3.8 รวมตรวจคาตอบของแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) และหลงเรยน (Post-test)

ในเฉลยทายชดเมอเรยนในแตละเรองเพอวดความรทพฒนาขนในเรองนน ๆ

3.9 เมอเกดปญหาในขณะปฏบตกจกรรมใหปรกษาครผสอน

สาระ มาตรฐานการเรยนรตวชวด

สมรรถนะสาคญของผเรยน

สาระท 2 : ดนตร

มาตรฐาน ศ 2.1 เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณ

คณคาดนตรถายทอดความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชม และ

ประยกตใชในชวตประจาวน

ตวชวดชนป

ศ 2.1 ม 1/1 อาน เขยน รองโนตไทย และโนตสากล

ศ 2.1 ม 1/3 รองเพลงและใชเครองดนตรบรรเลงประกอบการรองเพลงดวยบทเพลง

ทหลากหลายรปแบบ

ศ 2.1 ม 1/9 ใชและบารงรกษาเครองดนตรอยางระมดระวงและรบผดชอบ

สมรรถนะสาคญของผเรยน

5



คณภาพผเรยนดานสมรรถนะสาคญของผเรยน 5 ขอ ไดยดตามกรอบหลกสตรแกนกลาง

การศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร

2. ความสามารถในการคด

3. ความสามารถในการแกปญหา

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

การวดผลและประเมนผลครงนเลอกใชเฉพาะขอ 1, 2, 4 ดงน

ขอ 1 ความสามารถในการสอสาร

ขอ 2 ความสามารถในการคด

ขอ 4 ความสามารถในการใชทกษะชวต

จดประสงคการเรยนร

ดานความร (K-Knowledge)

1. สามารถบอกประวตความเปนมาของดนตรสากลได

2. สามารถอธบายประเภทของเครองดนตรสากลได

3. สามารถอธบายสวนประกอบและทาทางการจบเมโลเดยนไดถกตอง

ดานทกษะ/กระบวนการ (P-Process)

1. มสามารถในการทางานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค

6



ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A-Attitude)

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กาหนดคณลกษณะ

อนพงประสงคไว 8 ประการ ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตยสจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทางาน

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

การวดผลและประเมนผลครงนเลอกใชเฉพาะขอ 4, 6, 7 ดงน

ขอท 4 : ใฝเรยนร

ขอท 6 : มงมนในการทางาน

ขอท 7 : รกความเปนไทย

ขนตอนการใชแบบฝกทกษะดนตรสากล

7



กจกรรมการเรยนร

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

2. ศกษาใบความร

3. ปฏบตกจกรรมตามลาดบขนตอน

4. ทากจกรรมในแบบฝก

5. ทาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test)

การวดผลและประเมนผล

1. แบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

2. ประเมนผลจากแบบฝก

3. แบบทดสอบหลงเรยน (Post-test)

4. ใชเวลาในการปฏบตกจกรรม 4 ชวโมง

แบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test)

เรอง ความรพนฐานดนตรสากล

8



คาชแจงโปรดเลอกคาตอบทถกตองทสดลงในกระดาษคาตอบ

ใชเวลา 10 นาทคะแนนเตม 10 คะแนน

1. สมยโบราณมนษยรจกสรางเครองดนตรงาย ๆ จากขอใด

ก. โลหะบาง ๆ

ข. พลาสตกสสวย

ค. แผนไมแขงแรง

ง. ธรรมชาตรอบขาง

2. ขอใด ไมใช

ก. ผวปาก

เครองดนตรทเกดจากธรรมชาต

ข. เคาะหน

ค. สไวโอลน

ง. นากงไมมาตกน

3. ดนตรตะวนตกมตนกาเนดมาจากเครองดนตรของชนชาตใด

ก. โรมน

ข. องกฤษเกา

ค. กรกโบราณ

ง. ออสเตรเลย

4. ขอใดคอเครองดนตรประเภทใชคนส

ก. ดบเบลเบส

ข. แมนโดลน

ค. แบนโจ

ง. กตาร

9



5. ขอใดคอเครองเปาลมไมประเภทลนค

ก. บาสซน

ข. ปคโคโล

ค. ไวโอลน

ง. คลารเนต

6. ขอใดคอลกษณะเดนของเครองดนตรประเภทเครองลมทองเหลอง

ก. เกดเสยงไดโดยใชวธการตกระทบ

ข. ประกอบขนดวยวสดทเปนของแขง

ค. มลมนวสาหรบกดเพอปรบเปลยนระดบเสยง

ง. มปากลาโพงสาหรบใชขยายเสยงใหมความดงเจดจา

7. “เมโลเดยน” เปนเครองดนตรประเภทใด

ก. เครองสาย

ข. เครองลมนว

ค. เครองกระทบ

ง. เครองลมทองเหลอง

8. เรามกเรยกเครองดนตรประเภทใดวา “แตร”





10



9. เมโลเดยนขอใดมขนาดเลกทสด มลมนวสาหรบกด 27 คย มเสยงแหลมสง เหมาะสาหรบใช

บรรเลงแนวสงสดของทานองเพลง

ก. เมโลเดยนเสยงเบส

ข. เมโลเดยนเสยงอลโต

ค. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

ง. เมโลเดยนเสยงเทนเนอร

10. ขอใดคอการจบเมโลเดยนทาเดนพาเหรด หรอ Marching Parade and Display

ก.

ข.

ค.

·íÒ´ŒÇÂ¤ÇÒÁµÑé§ã

¹Ð¤Ð

11



ง.

กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน

ชดท 1 เรอง ความรพนฐานเกยวกบดนตรสากล

ชอ-สกล………………………………………………...เลขท…………….ชน…………

ขอ ก ข ค ง

1

2

3

ทาครบแลว เกงจงเลย

12



4

5

6

7

8

9

10

ลงชอ……………………………ผตรวจลงชอ………………..…………ผตรวจ

(.............................................) (..........................................)

สรปผล

แบบทดสอบ กอนเรยน (10 คะแนน) หลงเรยน (10 คะแนน)

คะแนนทได

ใบความรท 1

เรอง ประวตความเปนมาของดนตรสากล

การกาเนดของเครองดนตรเกดขนตงแตสมยโบราณ โดยมนษยรจกการสรางเครอง

ดนตรงายๆ จาก ธรรมชาตรอบขางคอ เรมจากการปรบมอ ผวปาก เคาะหน หรอนากงไมมาต

กน ซงตอมาไดมการสราง เครองดนตรทมรปทรงลกษณะตางๆ ทแตกตางกนไปในแตละชนชาต

โดยมการแลกเปลยนศลปวฒนธรรม และลกษณะเครองดนตรของชนชาตตางๆ โดยเฉพาะเครอง

ดนตรสากลทเปนเครองดนตรของชาวตะวนตกท นามาเลนกนแพรหลายในปจจบน

ดนตรตะวนตกมตนกาเนดมาจากเครองดนตรของชนชาตกรกโบราณทสรางเครอง

ดนตรขนมา 3 ชนดคอไลรา คธาราและออโรส จนตอมามการพฒนาสรางเครองดนตรประเภท

ตางๆ ทงประเภทเครองสาย เครองเปา เครองทองเหลอง เครองต และเครองดดหรอเครองเคาะ

13



เชน ไวโอลน ฟลต ทรมเปต กลองชด กตาร เมโลเดยน ฯลฯ โดยพบเครองดนตรสากลไดในวง

ดนตรสากลประเภทตางๆ ตงแตสมยโบราณจนถง ปจจบน

ดนตรเกดขนมาในโลกพรอมๆ กบมนษยเรานนเอง ในยคแรกๆ มนษยอาศยอยในปา

ดง ในถาในโพรงไม แตกรจกการรองราทาเพลงตามธรรมชาต เชน รจกปรบมอ เคาะหน เคาะ

ไม เปาปาก เปาเขา และเปลงเสยงรองตามเรอง การรองราทาเพลงไปเพอออนวอนพระเจาเพอ

ชวยใหตนพนภยบนดาลความสข ความอดมสมบรณตางๆ ใหแกตนหรอเปนการบชาแสดงความ

ขอบคณพระเจาทบนดาลใหตนมความสข ความสบาย

ดนตรไดมววฒนาการไปตามความเจรญและความคดสรางสรรคของมนษย เครอง

ดนตรทเคยใชใน สมยเรมแรกกมการววฒนาการมาเปนขนๆ กลายเปนเครองดนตรทเราเหนอย

ทกวน เพลงทรองเพอออนวอนพระเจากกลายมาเปนเพลงสวดทางศาสนาและเพลงรอง

โดยทวไป

คาสง

ใหนกเรยนเตมคาตอบลงในชองวางใหถกตอง (10 คะแนน)

ไวโอลน

ทรมเปต

กลองชด กตาร

ฟลต เมโลเดยน

แบบฝกท 1


14




เรอง ประเภทของเครองดนตรสากล

เครองดนตรจากธรรมชาต

1. …………………….. 2. …………………….. 3. …………………….. 4. ……………………..

7. ……………………..

เครองดนตรชนชาตกรกสรางขน

6. …………………….. 5. ……………………..

ชอของเครองดนตรสากล

8. ……………….. 9. ……………….. 10. ………………..

15



ดบเบลเบส

(Double Bass)

ฮารพ

(Harp)

ปคโคโล

(Piccolo)

เครองดนตรสากลในปจจบนสามารถจาแนกหรอจดเปนประเภทใหญๆ ตามลกษณะของ

เสยงท คลายคลงกนและลกษณะของเครองดนตร แบงออกเปน 5 ประเภทใหญๆ ดงน

1. เครองสาย (String Instruments)

2. เครองลมไม (Woodwind Instruments)

3. เครองลมทองเหลอง (Brass Instruments)

4. เครองลมนว (Keyboard Instruments)

5. เครองกระทบ (Percussion Instruments)

1. เครองสาย (string instrument)เครองดนตรททาใหเกดเสยงโดยการสนสะเทอนของ

สายลวด เชอก เอน หรอไนลอน และมตวกาธรเสยงทาหนาทขยายเสยงใหดงมากขน คณภาพ

ของเสยง ขนอยกบรปราง และวตถทใชทา การสนสะเทอนของสายอาจทาไดโดยการส หรอดด

โดยอาจกระทาโดยตรง หรอเพมกลไกใหยงยากขน เครองสายทพบเหนในปจจบน นยมใชวธทา

ใหเกดเสยงได 2 วธ คอ วธส และวธ ดด ดงน

1) เครองสายประเภทใชคนส เครองดนตรกลมน ไดแก ไวโอลน (Violin) วโอลา (Viola)

เชลโล (Cello) ดบเบลเบส (Double Bass)

2) เครองสายประเภทเครองดด (Plucked String) เครองดนตรกลมน ไดแก ฮารพ

(Harp) กตาร (Guitar) ลท (Lute) แมนโดลน (Mandolin) แบนโจ ( Banjo ) เปนตน

2. เครองเปาลมไม (Woodwind Instruments)ตวของเครองดนตรอาจจะทาจากวสดตางๆ

มากมาย แตสวนสาคญททาใหเกดเสยง คอ ลน (Reed) ซงทามาจากไม จงไดชอวา เครองเปาลม

ไมนนเอง เครองเปาลมไม แบงไดอยางกวาง ๆ เปน 2 ประเภทคอ

1) ประเภทเปาลมเขาไปในรเปา (Blowing into a tube)

(1) ประเภทเปาตรงปลาย ไดแก ขลยรคอรเดอร (Recorder)

(2) ประเภทเปาลมเขาทางดานขาง ไดแก ฟลต (Flute) ปคโคโล (Piccolo)

16



คลารเนต

(Clarinet)

ขลยรคอรเดอร

(Recorder)

โอโบ

(Oboe)

ทรมเปต

(trumpet)

เฟรนชฮอรน

(French Horn) ซซาโฟน

(Sousaphone)

2) ประเภทเปาลมใหผานลนของเครองดนตร (Blowing through a reed)

(1) ประเภทลนเดยว (Single reed) ไดแก คลารเนต(Clarinet)แซกโซโฟน

(Saxophone)

(2) ประเภทลนค (Double reed) ไดแก โอโบ(Oboe) องลชฮอรน(English Horn)

บาสซน(Bassoon)

3. เครองลมทองเหลอง (Brass Instruments)เครองดนตรประเภทนมกทาดวยโลหะผสมหร

อโลหะ ทองเหลอง เสยงของเครองดนตรประเภทนเกดจากการเปาผานทอโลหะ ความสนยาว

ของทอโลหะทาให ระดบเสยงเปลยนไป การเปลยนความสนยาวของทอโลหะจะใชลกสบเปนตว

บงคบ

เครองดนตร บางชนดจะใชการชกทอลมเขาออก เปลยนความสนยาวของทอตามความ

ตองการ ลกษณะเดนของเครองดนตรประเภทน มปากลาโพงสาหรบใชขยายเสยงใหมความดง

เจดจา เรามกเรยก เครองดนตรประเภทนรวมๆ กนวา “แตร” ขนาดของปากลาโพงขนอยกบ

ขนาดของเครองดนตร ปากเปา ของเครองดนตรประเภทนเรยกวา “กาพวด” (Mouthpiece)

ทาดวยทอโลหะ ทรงกรวย ดานปากเปาม ลกษณะบานออก คลายรปกรวย มขนาดตางๆ กน

ตามขนาดของเครองดนตรนนๆ ปลายทออกดานหนงของ กาพวด ตอเขากบทอลมของเครอง

ดนตร

เครองลมทองเหลอง ไดแก คอรเนต (Cornet) ทรมเปต (trumpet) เฟรนชฮอรน

(French Horn) ทรอมโบน (Trombone) ยโฟเนยม (euphonium) ทบา (tuba) ซซาโฟน

(Sousaphone) เปนตน

17



เปยโน

(piano)

ซนธไซเซอร

(Synthesizer)

เมโลเดยน

(Melodion)

แอคคอรเดยน

(Accordion)

4. เครองลมนว (Keyboard Instruments)มกนยมเรยกทบศพทในภาษาองกฤษวา “เครอง

ดนตร ประเภทคยบอรด” ลกษณะเดนของเครองดนตร กลมนคอ จะมลมนวสาหรบกดเพอ

ปรบเปลยนระดบ เสยงดนตร ลมนวสาหรบกดเรยกวา “คย (Key)” เครองดนตรแตละชนดม

จานวนคยไมเทากนโดยปกตสของ คยเปนสขาวกบดา คยสดาโผลสงขนมามากกวาคยสขาว

เครองดนตรประเภทลมนว ไดแก เปยโน (piano) ออรแกน (organ) ฮารปซคอรด

(Harpsichord) ซนธไซเซอร (Synthesizer)แอคคอรเดยน (Accordion) เมโลเดยน

(Melodion)เปนตน

5. เครองกระทบ (Percussion Instruments)เปนเครองดนตรทเกดเสยงจากการต การสน

การ เขยา การเคาะ หรอการขด การตอาจจะใชไมตหรออาจจะใชสงหนงกระทบเขากบอกสง

หนงเพอทาใหเกด เสยง เครองกระทบประกอบขนดวยวสดทเปนของแขงหลายชนด เชน โลหะ

ไม หรอแผนหนงขงตง แบง ออกเปน 2 ประเภท ไดแก

1)เครองดนตรทมระดบเสยงแนนอน (Definite Pitch Instruments) เครองดนตรกลมน

มระดบ เสยงสงตาเหมอนกบเครองดนตรประเภทอน เกดเสยงโดยการตกระทบ สวนใหญต

กระทบเปนทานองเพลง ไดแก เบลไลลา(Bell Lyra)ไซโลโฟน (Xylophone) ไวบราโฟน

(Vibraphone) มารมบา (Marimba) ระฆงราว (Tubular Bells) กลองทมปาน (Timpani)

เปนตน

18



เบลไลลา

(Bell Lyra)

ไซโลโฟน

(Xylophone) กลองทมปาน

(Timpani)

กง

(Triangle)

ฉาบ

(Cymbal)

แทมโบรน

(Tambourine)

มาราคา

(Maraca) กลองชด

(Drum set)

2)เครองดนตรทมระดบเสยงไมแนนอน ( Indefinite Pitch Instruments) หนาท

สาคญคอใชเปนเครองดนตรประกอบจงหวะ เกดเสยงโดยการต สน เขยา เคาะ หรอขด ไดแก

กง (Triangle) ฉาบ (Cymbal) แทมโบรน (Tambourine) มาราคา (Maraca) กลองชด

(Drum set) เปนตน

19



______________________________________________

ทมา : คมสนต วงควรรณ. ดนตรตะวนตก.กรงเทพมหานคร :

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551.



คาสง ใหนกเรยนบอกประเภทของเครองดนตรใหถกตอง (10 คะแนน)

เครองสาย (String Instruments)

เครองลมไม (Woodwind Instruments)

เครองลมทองเหลอง (Brass Instruments)

เครองลมนว (Keyboard Instruments)

เครองกระทบ (Percussion Instruments)

20



1 2

3 4

5 6

……………………………………………………

…………………………………………………… ……………………………………………………

……………………………………………………

…………………………………………………… ……………………………………………………

21



7 8

9 10


…………………………………………………… ……………………………………………………

…………………………………………………… ……………………………………………………

22



เรอง ประวตและลกษณะของเมโลเดยน

1. ประวตเมโลเดยน(Melodian)

เมโลดกา(Melodica)หรอ เมโลเดยน(Melodian) (คนไทยเรยก) เปนเครองดนตรสากล

ประเภทมลมนว จะมลกษณะ ผสมผสานระหวางหบเพลงชก (แอกคอรเดยน) กบหบเพลงปาก

(ฮารโมนกา) ทางานโดยเปาลมผานทอ โดย ตวทอนนจะอยบรเวณดานขางของตวเมโลเดยน

วธการทาใหเกดเสยงกคอ เปาลมและกดคยบอรดไปพรอมๆ กน จะเปนการทาใหเกดเสยง เม

โลเดยนออกแบบโดยบรษท Hohnerซงเปนบรษทขายเครองดนตร ผผลต หบเพลงชก และฮาร

โมนกาทมชอเสยงในชวงทศวรรษ 1950 เปนทนยมในการศกษาดนตรโดยเฉพาะอยาง ยงใน

เอเชย เมโลดกา หรอ เมโลเดยน ถกนามาใชครงแรกในฐานะเครองดนตรอยางจรงจงในป 1960

โดย คตกว เชน สตฟรคในผลงานของเขาทชอ Melodica (1966) และนกดนตรแจสฟลมวร

จเนยร 1969

2. ลกษณะของเมโลเดยน

เมโลเดยนเปนเครองดนตรประเภทคยบอรดชนดหนง ทาใหเกดเสยงไดโดยการเปาและใช

นวมอกดท ลมนว ปจจบนทาดวยพลาสตก ลกษณะทวไปดานหนามลมนวสาหรบกดประมาณ

24 – 37 คย แลวแต ชนดและขนาดของเมโลเดยนซงในปจจบนมอย 4 ขนาดแตละขนาดม

รปรางลกษณะและชวงเสยงดงน คอ

23



1) เมโลเดยนเสยงโซปราโน มขนาดเลกทสด มลมนวสาหรบ กดอย 27 คย มเสยง

แหลมสง เหมาะสาหรบใชบรรเลงแนวสงสด ของทานองเพลง ชวงเสยงของ เมโลเดยนเสยง

โซปราโน มดงน

ภาพท 1 : ชวงเสยงและรปรางลกษณะของเมโลเดยนเสยงโซปราโน

2) เมโลเดยนเสยงอลโต มขนาดเลกทสดมลมนวสาหรบกดอย 27 คยเทากนกบเมโลเดยน

เสยง โซปราโนแตเมโลเดยนเสยงอลโต มระดบเสยงตากวา 1 ออคเทฟ มเสยงสงปานกลาง

เหมาะสาหรบใชบรรเลงแนวทานองรองจาก เมโลเดยนเสยงโซปราโน ชวงเสยงของเมโลเดยน

เสยงอลโต มดงน

ภาพท 2 : ชวงเสยงและรปรางลกษณะของเมโลเดยนเสยงอลโต

3) เมโลเดยนเสยงเทนเนอรมลมนวสาหรบกดอย 32 คย มเสยงระดบกลาง เหมาะสาหรบใช

บรรเลงแนวทานองรองจากเสยงอลโต ชวงเสยงของเมโลเดยนเสยงเทนเนอร มดงน

24



ภาพท 3 : ชวงเสยงและรปรางลกษณะของเมโลเดยนเสยงเทนเนอร

4) เมโลเดยนเสยงเบส มลมนวสาหรบกดอย 24 คย มเสยงตา หนกแนน มอานาจ

ใหเสยง ทมลก ทรงพลงเหมาะสาหรบใชบรรเลงแนวตาสดของทานองเพลง ชวงเสยงของเม

โลเดยนเสยงเบส

มดงน

ภาพท 4 : ชวงเสยงและรปรางลกษณะของเมโลเดยนเสยงเบส

3. สวนประกอบของเมโลเดยน

เมโลเดยนเปนเครองดนตรสากลจดอยในเครองดนตรประเภท คยบอรด (Keyboard

Instruments) ทาใหเกดเสยงโดยการเปาและใชนว กดทลมนว ลกษณะทวไปแบงเปน 3 สวน

คอ สวนตวเครองดนตร สวนปากเปา และสวนสายเปา

สวนท 1 : ตวเมโลเดยน สวนท 2 : ปากเปา

25



ภาพท 5 :แสดงสวนประกอบของเมโลเดยน

____________________________________________________________________

(ทมา : อรวรรณ ขมวฒนาและวรสดา บนนาค. ดนตร-นาฏศลป .สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ:กรงเทพฯ , 2557.)



คาสง ใหนกเรยนโยงเสนจบคใหถกตอง (10 คะแนน)

สวนท 3 : สายเปา

1. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

2. เมโลเดยน

3. ปค.ศ.1960

4. เมโลเดยนเสยงเบส

5. เมโลเดยนเสยงอลโต

6. เมโลเดยนเสยงเทนเนอร

7.

8. 9. 10.

ก. เมโลเดยนเสยงอลโต

ค. แนวทานองรองจากเสยงอลโต

ข. ระดบเสยงสง 2 ออคเทฟ

ง. สายเปา

จ. มลมนว 27 คย

ซ. สวนตวเครองดนตร

ณ. เปนเครองดนตรทใชอยางจรงจง

ฎ. บรรเลงแนวตาสด

ถ. ระดบเสยงตากวา 1 ออคเทฟ ท. ชวงเสยงเมโลเดยนเสยงเบส

ฌ. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

ฉ. ชวงเสยง คอ ฟา– ซอล

ช. Melodian

ญ. แอกคอรเดยน

ฏ. ในชวงทศวรรษ 1950 ฐ. ปากเปา ฑ. บรษท Hohner ฒ. ลมนว 38 คย ด. ป ค.ศ. 1969 ต. วธทาใหเกดเสยง

26




เรอง ทาทางการจบเมโลเดยน

ในปจจบนจะเหนวา ทาทางการจบเครองดนตรเมโลเดยนนนจะไมมกฎเกณฑทแนนอน

ตายตว ทงน ขนอยกบความเหมาะสมของลกษณะเครองดนตรและเทคนคทาทางในการเดน

ทาทางการจบเครองดนตรเม โลเดยนไมวาจะอยในลกษณะใด ควรจะเปนทาทางทจบแลวรสก

สบายและมความคลองตว ทงการเดน พาเหรด (Marching) และการแสดงภาคสนาม ( Display)

ทาทางการจบเมโลเดยนทนยมใชกนสามารถ แบงไดดงน

1. ทายนตรง

27



ภาพท 6 : การจบเมโลเดยนทายนตรง

เดกหญงพรนภา เวชเดช ชนมธยมศกษาปท 1

เดกชายโชคชย ศรบรนทรชนมธยมศกษาปท 1

โรงเรยนบานวงใหม

2. ทาพกแถว

ภาพท 7 : การจบเมโลเดยนทาพกแถว




3. ทาเดนพาเหรด หรอ Marching Parade and Display

28



ภาพท 8 : การจบเมโลเดยนทาเดนพาเหรด




4. ทาเดนทไมมการบรรเลง

ภาพท 9 : การจบเมโลเดยนทาเดนทไมมการบรรเลง




วธการดแลรกษาเมโลเดยน

29



การดแลรกษาและทาความสะอาดเมโลเดยนทถกตองจะชวยใหอายการใชงานไดนานขน

เครอง ดนตรทสะอาดไมกอใหเกดอนตรายตอผเลน หลงจากปฏบตทกครงควรดแลรกษา ดงน

1. หลงจากเลกปฏบตแลวใหถอดปากเปาหรอถอดสายเปาออกแลวสะบดเอานาลาย

ออกนาสาย หรอปากเปาไปลางนา แลวสะบดเอานาออกอกครงจนนาหมด

ภาพท 10 : ถอดปากเปาหรอถอดสายเปาออกเพอเตรยมทาความสะอาด

ภาพท 11 : สะบดเอานาลายออก

30



ภาพท 12 : นาสายหรอปากเปาไปลางนา ภาพท 13 : ลางภายในเมโลเดยนดวยนา

2. ใชผานมเชดทาความสะอาดสวนตาง ๆ ของเมโลเดยน เชน ลมนวกด ตวเมโลเดยน

ภาพท 14 : เชดทาความสะอาดดวยผานม

ภาพท 15 : ผงลมใหแหง

3. เมอเชดจนแหงดแลว ควรเกบใสกลองทตดมากบตวเครองใหเรยบรอย และจดเกบวางไว

ในบรเวณทปลอดภย

31



ภาพท 16 : เกบใสกลองใหเรยบรอย

4. ไมควรใชเมโลเดยนรวมกบผอน

______________________________________________________________________

ทมา : สมชาย อมะรกษ. ทฤษฏดนตรสากลเบองตน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2532.

รปภาพ : เดกหญงพรนภา เวชเดชและเดกชายโชคชย ศรบรนทร

ชนมธยมศกษาปท 1โรงเรยนบานวงใหม



คาสง ใหนกเรยนดรปภาพแลวนาตวเลอก ก ข ค ง ทาทางการจบเมโลเดยนไปเตมลงใน

กรอบสเหลยมทอยใตรปภาพใหสมพนธกบรปภาพทกาหนดใหถกตอง

(10 คะแนน)

ก.การจบเมโลเดยนทายนตรง

ข. การจบเมโลเดยนทาพกแถว

ค. การจบเมโลเดยนทาเดนพาเหรด หรอ Marching Parade and Display

ง. การจบเมโลเดยนทาเดนทไมมการบรรเลง

32



1. ………………… 2. ………………… 3. …………………

4. ………………… 5. ………………… 6. …………………

7. ………………… 9. ………………… 8. …………………

33



แบบทดสอบหลงเรยน (Post-test)

เรอง ความรพนฐานดนตรสากล

คาชแจงโปรดเลอกคาตอบทถกตองทสดลงในกระดาษคาตอบ

ใชเวลา 10 นาทคะแนนเตม 10 คะแนน

1. เรามกเรยกเครองดนตรประเภทใดวา “แตร”


10. ……………

ทาไดครบ10ขอเลย เกงมากคะ

34






2. ดนตรตะวนตกมตนกาเนดมาจากเครองดนตรของชนชาตใด

ก. โรมน

ข. องกฤษเกา

ค. กรกโบราณ

ง. ออสเตรเลย

3. เมโลเดยนขอใดมขนาดเลกทสด มลมนวสาหรบกด 27 คย มเสยงแหลมสง เหมาะสาหรบใช

บรรเลง แนวสงสดของทานองเพลง

ก. เมโลเดยนเสยงเบส

ข. เมโลเดยนเสยงอลโต

ค. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

ง. เมโลเดยนเสยงเทนเนอร

4. ขอใดคอเครองดนตรประเภทใชคนส

ก. ดบเบลเบส

ข. แมนโดลน

ค. แบนโจ

ง. กตาร

5. สมยโบราณมนษยรจกสรางเครองดนตรงาย ๆ จากขอใด

ก. โลหะบาง ๆ

ข. พลาสตกสสวย

ทาดวยความตงใจ นะคะ

35



ค. แผนไมแขงแรง

ง. ธรรมชาตรอบขาง

6.ขอใดคอการจบเมโลเดยนทาเดนพาเหรด หรอ Marching Parade and Display

ก.

ข.

ค.

ง.

สๆ

36



7.ขอใด ไมใช

ก. ผวปาก

เครองดนตรทเกดจากธรรมชาต

ข. เคาะหน

ค. สไวโอลน

ง. นากงไมมาตกน

8.“เมโลเดยน” เปนเครองดนตรประเภทใด





9.ขอใดคอลกษณะเดนของเครองดนตรประเภทเครองลมทองเหลอง

ก. เกดเสยงไดโดยใชวธการตกระทบ

ข. ประกอบขนดวยวสดทเปนของแขง

ค. มลมนวสาหรบกดเพอปรบเปลยนระดบเสยง

ง. มปากลาโพงสาหรบใชขยายเสยงใหมความดงเจดจา

10. ขอใดคอเครองเปาลมไมประเภทลนค

ก. บาสซน

ข. ปคโคโล

ค. ไวโอลน

ง. คลารเนต

37



กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงเรยน


ชอ-สกล………………………………………………...เลขท…………….ชน…………

ขอ ก ข ค ง

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

ลงชอ……………………………ผตรวจลงชอ………………..…………ผตรวจ

เย ! ครบแลว ทาไดทกขอเลย

38



(.............................................) (..........................................)

สรปผล

แบบทดสอบ กอนเรยน (10 คะแนน) หลงเรยน (10 คะแนน)

คะแนนทได

บรรณานกรม

ไขแสงศขะวฒนะ . สงคตนยมวาดวยดนตรตะวนตก. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช,2541.

คมสนต วงควรรณ. ดนตรตะวนตก. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551.

ณชชา โสคตยานรกษ. ทฤษฎดนตร. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2542.

ประพนธศกด พมอนทร. ทฤษฎดนตรสากลขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร : เอมไอเอสซอฟทเทค, 2548.

ผดง พรมมลและคณะ. กลมสาระการเรยนรศลปะ ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพฯ : สานกพมพ

ประสานมตร, 2545.

สมชาย อมะรกษ. ทฤษฏดนตรสากลเบองตน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2532.

สมนมาลย นมเนตพนธและคณะ. ดนตร-นาฏศลป. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, 2551.

สาเรจคาโมง. ทฤษฎดนตรสากล ฉบบบรรพสตร. กรงเทพฯ : ฐานบณฑต. 2552.

อรวรรณ ขมวฒนา และวรสดา บนนาค. ดนตร-นาฏศลป. สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ :

กรงเทพฯ, 2557.

39



ภาคผนวก

40



เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน


41



เฉลยแบบฝกท 1


1. ง

2. ค

3. ค

4. ก

5. ก

6. ง

7. ข

8. ง

9. ค

10. ข

42



เครองดนตรจากธรรมชาต

1. ปรบมอ 2. ผวปาก 3. เคาะหน 4. เคาะกงไม

7. ออโรส

เครองดนตรชนชาตกรกสรางขน

6. คธารา 5. ไลรา

ชอของเครองดนตรสากล

8. กตาร 9.ฟลต 10. เมโลเดยน

43



1 2

3 4

เฉลย แบบฝกท 2


เครองสาย (String Instruments)

เครองลมไม (Woodwind Instruments)

เครองลมทองเหลอง (Brass Instruments)

เครองลมนว (Keyboard Instruments)

เครองกระทบ (Percussion Instruments)

เครองสาย (String Instruments) เครองลมไม (Woodwind Instruments)

44



5 6

7 8

9 10

เครองกระทบ (Percussion Instruments) เครองกระทบ (Percussion Instruments)

เครองกระทบ (Percussion Instruments) เครองลมนว (Keyboard Instruments)

เครองลมทองเหลอง (Brass Instruments) เครองกระทบ (Percussion Instruments)

45



เฉลยแบบฝกท 3


เครองลมนว (Keyboard Instruments) เครองลมไม (Woodwind Instruments)

1. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

2. เมโลเดยน

3. ปค.ศ.1960

4. เมโลเดยนเสยงเบส

5. เมโลเดยนเสยงอลโต

6. เมโลเดยนเสยงเทนเนอร

7.

8.

9. 10.

ก. เมโลเดยนเสยงอลโต

ค. แนวทานองรองจากเสยงอลโต

ข. ระดบเสยงสง 2 ออคเทฟ

ง. สายเปา

จ. มลมนว 27 คย

ซ. สวนตวเครองดนตร

ณ. เปนเครองดนตรทใชอยางจรงจง

ฎ. บรรเลงแนวตาสด

ฌ. เมโลเดยนเสยงโซปราโน

ฉ. ชวงเสยง คอ ฟา– ซอล

ช. Melodian

ญ. แอกคอรเดยน

ฏ. ในชวงทศวรรษ 1950

ฐ. ปากเปา

ฑ. บรษท Hohner

ฒ. ลมนว 38 คย

ด. ป ค.ศ. 1969 ต. วธทาใหเกดเสยง

46



เฉลย แบบฝกท 4


ถ. แนวทานองรองจากเสยงโซปราโน

ท. ชวงเสยงเมโลเดยนเสยงเบส

ธ. ชวงเสยง คอ ฟา– โด

ก.การจบเมโลเดยนทายนตรง

ข. การจบเมโลเดยนทาพกแถว

ค. การจบเมโลเดยนทาเดนพาเหรด หรอ Marching Parade and Display

ง. การจบเมโลเดยนทาเดนทไมมการบรรเลง

47



1. ………ก……… 2. ……ค……… 3. ………ง………

4. ……ค……… 5. ……ง………… 6. ……ก………

7. ………ข……… 9. ………ง……… 8. ……ค………

48



เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน


10. ……ข……

49



คานา

1. ง

2. ค

3. ค

4. ก

5. ก

6. ง

7. ข

8. ง

9. ค

10. ข

50



แบบฝกทกษะดนตรสากลโดยใชเมโลเดยนชดน ไดจดทาขนเพอใชฝกฝนทกษะทางดนตรสากลท

ผานการบรณาการอนนาไปสการเรยนรทเนนนกเรยนเปนศนยกลางของการจดการเรยนร กระตนและ

สงเสรมให นกเรยนเกดความสนใจเปนการเตมเตมตามศกยภาพ ในการเลนดนตรสากลของนกเรยน

ใหสงทสด เพราะ การเลนดนตรสากลเปนทกษะทจาเปน เพอพฒนาคณภาพชวตใหดขน ทงทางดาน

รางกาย จตใจ อารมณ สงคมและสตปญญา อกทงยงกอใหเกดความสนกสนานเพลดเพลนไดอกดวย

ดนตรสากลเปนดนตรประเภทหนงทชาวตะวนตกไดนามาเผยแพรจนเปนทรจกกนทวโลก จงทาให ชน

หลายชาตหลายภาษาสามารถเลนดนตรสากลได เครองดนตรสากลทใชกนในชนชาตตาง ๆ สวนใหญ

เปน มาตรฐานเดยวกน ชนดเดยวกน มการบนทกทานองเพลงโดยใชสญลกษณเดยวกน รปแบบของ

ดนตรสากล ในแตละยคแตละสมยกจะแตกตางกนออกไป ดนตรสากลไดพฒนาทงรปแบบของเพลง

และเครองดนตรมาส ยคปจจบนเปนทนยมทวโลก จากการศกษาผลการเรยนของนกเรยนพบปญหา

วา หากเรมตนเรยนรดนตรสากลโดยการอานตวโนตบนบรรทดหาเสนจะทาใหนกเรยนเกด

ความเครยดและตอตานในการเรยนรตวโนตและบรรทดหาเสน สงผลทาใหไมไดรบประโยชนจากการ

เลนดนตรสากลเทาทควรเปนปญหาอปสรรคตอการเรยนร ผจดทาจง สนใจทจะสรางแบบฝกทกษะ

ดนตรสากลโดยไดผานการวเคราะหเนอหาทสงเสรมเทคนคการ เลนดนตรสากล บนพนฐานของความ

เชอวาตวโนตและบรรทดหาเสนเปนเสมอนตวอกษรทจะเปนประตนาไปสความสาเรจ ในการเรยนร

และฝกฝนวชาดนตรสากลตอไปได ผจดทาขอขอบคณผทมสวนสนบสนน ใหคาแนะนา ใหคาปรกษา

ในการจดทา อาท ผอานวยการโรงเรยนบานวงใหมคณะคร นกเรยน และผปกครองนกเรยน ทกทาน

ททาใหแบบฝกทกษะดนตรสากล ชดนเสรจสมบรณ และสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนสงสดตอ

การจดการเรยนการสอน กบนกเรยน โรงเรยนบานวงใหมจนสามารถพฒนาทกษะการ เลนดนตร

สากลของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ ตอไป

ว ไลวรรณ พนโน

51



สารบญ

หนา

คานา........................................................................................................ ........................ ก

สารบญ.......................................................................................................... .................. ข

คาชแจง ........................................................................................................................ .... 1

คาแนะนาการใช สาหรบคร......................................................................................... ..... 2

คาแนะนาการใช สาหรบนกเรยน............................................................................... ....... 3

สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะสาคญของผเรยน ............................. ........ 4

จดประสงคการเรยนร ........................................................................................ ................. 5

ขนตอนการใชแบบฝกทกษะดนตรสากล ............................................................................ 6

แบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) เรอง ความรพนฐานเกยวกบดนตรสากล..................... 7

กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน …………………………………………………………………… 25

ใบความรท 1 เรอง ประวตความเปนมาของดนตรสากล............................................... ... 12

แบบฝกท 1 เรอง ประวตความเปนมาของดนตรสากล................................................. . 13

ใบความรท 2 เรอง ประเภทของเครองดนตรสากล............................................... ........... 14

แบบฝกท 2 เรอง ประเภทของเครองดนตรสากล................................................ ........... 17

ใบความรท 3 เรอง ประวตและลกษณะของเมโลเดยน........................................ ............. 19

แบบฝกท 3 เรอง ประวตและลกษณะของเมโลเดยน......................................... ............ 22

ใบความรท 4 เรอง ทาทางการจบเมโลเดยน........................................................ ............ 23

แบบฝกท 4 เรอง ทาทางการจบเมโลเดยน.................................................... ................ 27

แบบทดสอบหลงเรยน (Post - test) เรอง ความรพนฐานเกยวกบดนตรสากล................. 29

กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน …………………………………………………………………….. 25

บรรณานกรม ..................................................................... ................................................... 44

ภาคผนวก ............................................................................................. ............................... 44

ชุดที่ 1 : ความรู พื้นฐาน ... · 2018-05-29 · 1....

Documents