คู่มือ · 2019. 2. 11. ·...

206
ฉบับประกอบการประชุมสร้างความเข้าใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย 9 มีนาคม 2561 คู่มือ คู่มือ หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ๒๕๖๐ ( ( สาหรับเด็กอายุ สาหรับเด็กอายุ - - ปี ปี ) ) สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารอัดสาเนาฉบับนี้ใช้ประกอบการประชุมสร้างความเข้าใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย วันที่ 9 มีนาคม 2561 หมายเหตุ เอกสารฉบับพิมพ์อยู่ระหว่างการดาเนินการ

Upload: others

Post on 05-Sep-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

คมอคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราชหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐๒๕๖๐ ((ส าหรบเดกอาย ส าหรบเดกอาย ๓๓--๖ ๖ ปป))

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

เอกสารอดส าเนาฉบบนใชประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย

วนท 9 มนาคม 2561

หมายเหต เอกสารฉบบพมพอยระหวางการด าเนนการ

Page 2: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สารบญ หนา

ค าน า

ความน า

ตอนท ๑ ความรพนฐานเกยวกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕60 1 บทท ๑ แนวคดของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒560 2

บทท ๒ สาระส าคญของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒560 (ส าหรบเดกอาย ๓-6 ป)

11

ตอนท ๒ การน าหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 สการปฏบต 39

บทท ๓ การจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย 40

บทท ๔ การจดประสบการณ 59

บทท ๕ การเขยนแผนการจดประสบการณ 82

บทท ๖ การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนรเพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก 104

บทท 7 การประเมนพฒนาการ 115

ตอนท 3 การบรหารจดการการศกษาปฐมวย 140 บทท 8 แนวทางการด าเนนการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย 141

บทท 9 การใหความชวยเหลอเดกทมปญหา 158

บทท 10 การจดการศกษาส าหรบกลมเปาาหมายเฉพาะ 167

บทท 11 การเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑ 176

บรรณานกรม 183

ภาคผนวก

185

คณะท างาน 201

Page 3: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ความน า คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ส าหรบเดกอาย ๓–๖ ป ฉบบนจดท าขนส าหรบผทมหนาทรบผดชอบอบรมเลยงดและพฒนาเดกอาย ๓-๖ ป ในสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย ไดมความรความเขาใจในการพฒนาเดก สามารถน าปรชญาการศกษาปฐมวย และหลกการของหลกสตร ลงสการปฏบต บรรลผลตามจดหมายของหลกสตรทตองการใหเดกอาย ๓-๖ ป ไดพฒนาทกดานอยางสมดล ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา

เดกอาย ๓-๖ ป เปนวยทรางกายและสมองของเดกก าลงเจรญเตบโต เดกตองการความรก ความเอาใจใส ดแลอยางใกลชด เดกวยนมโอกาสเรยนรจากการใชประสาทสมผสทงหา ไดส ารวจ เลน ทดลอง คนพบดวยตนเอง ไดมโอกาสคดแกปญหา เลอก ตดสนใจ ใชภาษาสอความหมาย คดรเรมสรางสรรค และ อยรวมกบผอนอยางมความสข ผทรบผดชอบจงมหนาทในการอบรมเลยงดและจดประสบการณใหเดก ไดพฒนาเตมตามศกยภาพ สงเสรมใหเดกสงเกต ส ารวจ สรางสรรค และยงเดกมความกระตอรอรนยงท าใหเดกเกดการเรยนร ผรบผดชอบจงตองสงเสรมสนบสนนใหความรก ความเขาใจ ความเอาใจใสเดกวยน เป น พ เศษ เพราะจะเป น พนฐานท ช วย เตรยมพรอมให เด กประสบความส าเรจ ในการเรยนและ ในชวตของเดกตอไป การน าหลกสตรสการปฏบตของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยแตละแหง จงมความส าคญอยางยงตอการพฒนาเดก และถอเปนหนาทของบคลากรทเกยวของทกฝายจะตองศกษาและท าความเขาใจในเอกสารหลกสตรและคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ น

เอกสารคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย (ส าหรบเดกอาย ๓-๖ ป) ฉบบนแบงออกเปน 3 ตอน คอ ตอนท ๑ ความร พนฐานเกยวกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบดวย แนวคด และสาระส าคญของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ (ส าหรบเดกอาย 3-6 ป) ตอนท ๒ การน าหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ สการปฏบต ประกอบดวย การจดท า หลกสตรสถานศกษาปฐมวย การจดประสบการณ การเขยนแผนการจดประสบการณ การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนรเพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก และการประเมนพฒนาการ และ ตอนท 3 การบรหารจดการการศกษาปฐมวย ประกอบดวย แนวทางการด าเนนการบรหารจดการ หลกสตรสถานศกษาปฐมวย การใหความชวยเหลอเดกทมปญหา การจดการศกษาส าหรบกลมเปาาหมายเฉพาะ และการเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑

Page 4: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

1 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบหลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช 2560

การจดการศกษาปฐมวยตามปรชญาการศกษาและวสยทศน ของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 บนพนฐานของความร ความเขาใจในแนวคดและหลกการจดการศกษาปฐมวยมสวนส าคญยงในการพฒนาเดกโดยองครวม ผานการเลนอยางมความหมาย และสมดลครบทกดาน ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา นอกจากนยงตองสอดคลองกบการท างานของสมอง การเสรมสรางทกษะการคดทเปนประโยชนตอการด าเนนชวตในอนาคต การอบรมเลยงดเดกดวยการสรางวนยเชงบวก รวมทงการใหการศกษาทมคณภาพ ดวยสอ เทคโนโลยและสภาพแวดลอมทเหมาะสมและเออตอการเรยนร เพ อชวยให เดกมพฒนาการและเกดการเรยนรตาม จดหมายของหลกสตร ดวยวธการประเมนตามสภาพจรงทสะทอนถงพฒนาการและการเรยนรท แทจรงของเดก ซ งครอบครว สถานศกษา และชมชน ตองมสวนรวมรบผดชอบในการพฒนาเดกใหมคณภาพ ภายใตบรบทของ สงคม วฒนธรรม และความเปนไทยกบการอยรวมกนในสงคมพหวฒนธรรม

Page 5: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

2 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท 1

แนวคดของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560

หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 จดท าขนโดยยดปรชญาการศกษา วสยทศน หลกการ บนพนฐานแนวคดท เกยวของกบการศกษาปฐมวยสากล บนพนฐานของความเปนไทย ครอบคลม การอบรมเลยงด การพฒนาเดกโดยองครวม และการสงเสรมกระบวนการเรยนรอยางมความสข ตลอดจน เจตคตทดตอการเรยนรท สงผลตอการเรยนรตลอดชวต เพอการพฒนาเดกปฐมวยทสอดคลองกบ การเปลยนแปลงทางสงคมและการสรางรากฐานคณภาพชวตใหแกเดก และมงเนนการพฒนาเดกแตละคน ใหเตมตามศกยภาพ ดวยความรวมมอของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย ครอบครว ชมชน สงคม และทกฝายทเกยวของกบการพฒนาเดกปฐมวย สการสรางคนไทยทมศกยภาพในอนาคต เพอเปนก าลงส าคญ ในการพฒนาประเทศไทยใหกาวหนาอยางยงยน ทงน หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 พฒนาขนมาโดยอาศยแนวคด ดงน

1. แนวคดเกยวกบพฒนาการเดก พฒนาการเปนการเปลยนแปลงท เกดขนตอเนอง ในตวมนษย เรมตงแตปฏสนธไปจนตลอดชวตทงในดานปรมาณและคณภาพ พฒนาการของเดกจะม ล าดบขนตอนในลกษณะเดยวกนตามวยของเดก แตอตราการเจรญเตบโตและระยะเวลาในการผาน ขนตอนตางๆ ของเดกแตละคนอาจแตกตางกนได โดยในขนตอนแรกๆ จะเปนพนฐานส าหรบพฒนาการ ขนตอไป พฒนาการประกอบดวย ดานรางกาย อารมณจตใจ สงคม และสตปญญา ซงพฒนาการแตละดาน มความเกยวของและสมพนธกน รวมทงสงผลกระทบซงกนและกน

พฒนาการแตละดานมทฤษฎเฉพาะอธบายไวและสามารถน ามาใชในการพฒนาเดกในแตละดาน อาท ทฤษฎพฒนาการดานรางกาย อธบายวา การเจรญเตบโตและพฒนาการของเดก มลกษณะตอเนอง เปนล าดบขน เดกจะพฒนาถงขนใดจะตองเกดวฒภาวะของความสามารถขนนนกอน ทฤษฎพฒนาการ ดานอารมณจตใจและสงคม ระบวาการอบรมเลยงดในวยเดกสงผลตอบคลกภาพของเดก เมอเตบโตเปนผใหญ ความรกและความอบอนเปนพนฐานส าคญของความเชอมนในตนเองของเดก ซงจะท าใหเดกมความไววางใจ ในผอน เหนคณคาของตนเอง มความเชอมนในความสามารถของตนเอง ท างานรวมกบผอนไดด เคารพผอน ซงเปนพนฐานส าคญของความเปนประชาธปไตย และทฤษฎพฒนาการดานสตปญญา อธบายวาเดกเกดมาพรอมวฒภาวะและความสามารถในการเรยนร ซงจะพฒนาขนตามอาย ประสบการณ รวมทงคานยมทางสงคมและสงแวดลอมทเดกไดรบ

แนวคดเกยวกบพฒนาการเดกจงเปนเสมอนหนงแนวทางใหผสอนหรอผเกยวของไดเขาใจเดก สามารถอบรมเล ยงดและจดประสบการณ ท เหมาะสมก บวยและความแตกตางของแตละบคคล เพอสงเสรม เฝาระวง และชวยแกไขปญหาใหเดกไดพฒนาจนบรรลผลตามเปาหมายทตองการ และ มพฒนาการสมวย

Page 6: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

3 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

2. แนวคดเกยวกบการพฒนาเดกโดยองครวมและการปฏบตทเหมาะสมกบพฒนาการ การพฒนาเดกโดยองครวม เปนการค านงถงความสมดลและครอบคลมพฒนาการของเดกใหครบทกดาน ในการดแล พฒนา และจดประสบการณการเรยนรใหแกเดกตองไมเนนทดานใดดานหนง จนละเลยดานอนๆ ซงในแตละดานของพฒนาการทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา มองคประกอบตางๆ ทตองการการสงเสรมใหเดกเจรญเตบโต และมพฒนาการสมวยอยางเปนล าดบขนตอน ซงการปฏบต ทเหมาะสมกบพฒนาการเปนแนวทางทส าคญในการตดสนใจทจะปฏบตตอเดกดวยความรความเขาใจ ทประกอบดวย ความเหมาะสมกบวยหรออายของเดก วาพฒนาการในชวงวยนนๆ ของเดกเปนอยางไร ตองการการสงเสรมอยางไร การมความรทางพฒนาการตามชวงวย จะท าใหสามารถท านายพฒนาการ ในล าดบตอไปได และสามารถวางแผนการจดประสบการณเพอสงเสรมพฒนาการและชวยเหลอเดก ไดอยางเหมาะสม ส าหรบความเหมาะสมกบเดกแตละคน เปนการค านงถงเดกเปนรายบคคลทมความชอบ ความสนใจ ความสามารถ และความถนดทแตกตางกน โดยใหความส าคญกบความแตกตางระหวางบคคล ของเดก เพอการปฏบตตอเดกทค านงถงเดกเปนส าคญ และความเหมาะสมกบบรบททางสงคมและวฒนธรรม ทเดกอาศยอย เปนการค านงถงบรบททแวดลอมเดก เพอใหการเรยนรของเดกเกดขนอยางมความหมายและ มความเกยวของกบตวเดก ครอบครว และชมชนทเดกอาศยอย ซงความรความเขาใจดงกลาวสามารถใชในการจดท าหลกสตรสถานศกษา การจดประสบการณการเรยนรทมความหมาย การสรางกลมการเรยนรรวมกน การประเมนพฒนาการ และการสรางความสมพนธทดระหวางสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยกบผปกครองและชมชนโดยยดหลกการตดสนใจในการปฏบตบนฐานความร จากแนวคดทฤษฎและองคความร ทไดจากการวจย

3. แนวคดเกยวกบการจดการเรยนรทสอดคลองกบการท างานของสมอง สมองของเดกเปนสมอง ทสรางสรรค และมการเรยนรทเกดขนสมพนธกบอารมณ สมองเปนอวยวะทส าคญมากทสด และมการพฒนาตงแตอยในครรภมารดา โดยในชวงนเซลลสมองจะมการพฒนาเชอมตอและท าหนาทในการควบคมการท างานพนฐานของรางกาย ส าหรบในชวงแรกเกดถงอาย 3 ป จะเปนชวงทเซลลสมองเจรญเตบโตและ ขยายเครอขายใยสมองอยางรวดเรว โดยปจจยในการพฒนาของสมองประกอบดวย พนธกรรม โภชนาการ และสงแวดลอม สมองจะมพฒนาการทส าคญในการควบคมและมผลตอการเรยนร ความคด จนตนาการ ความฉลาด และพฒนาการทกดาน การพฒนาของสมองท าใหเดกปฐมวยสามารถเรยนรสงตางๆ ได อยางรวดเรวกวาวยใด ส าหรบแนวคดการจดการเรยนรทสอดคลองกบการท างานของสมอง (Brain–based Learning) เปนการจดกระบวนการเรยนรทสมพนธและสอดคลองกบพฒนาการทางสมอง โครงสรางและ การท างานของสมองทมการพฒนาอยางเปนล าดบขนตามชวงวย และมความยดหยนท าใหการพฒนาสมองเกดขนไดตลอดชวต การเชอมโยงตอกนของเซลลสมองทเปนเครอขายซบซอนและหนาแนนจะเกดขน กอนอาย 5 ป ซงเมอเซลลสมองและจดเชอมตอเหลาน ไดรบการกระตนมากขนเทาใด ยงท าใหสมอง มความสามารถในการเรยนรอยางรวดเรวและจดจ าไดมากขน แตหากไมไดรบการกระตนจากประสบการณ ทเดกไดรบอยางหลากหลายจะไมเกดการเชอมตอ โดยการกระตนจดเชอมตอเหลานนเกดจากการทเดกไดรบ

Page 7: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

4 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณตรงจากการลงมอท า ปฏบตดวยตนเองผานการใชประสาทสมผสทงหา เกยวของสมพนธ กบชวตประจ าวน การเรยนรทสมพนธกบพฒนาการทางสมอง เปนการเรยนรจากของจรงไปหาสญลกษณ จากงายไปหายาก จากรปธรรมไปสนามธรรม โดยค านงถงความสามารถตามวยและพฒนาการ อยางไรกตาม เมอสมองเจรญเตบโตในชวงวยตางๆ และเรมมความสามารถในการท าหนาทในชวงเวลาทตางกน จะเหนวาการเรยนร และทกษะบางอยางจะเกดขนไดดทสดในชวงเวลาหนงทเรยกวา “หนาตางโอกาสของการเรยนร” ซงเมอผานชวงเวลานนในแตละชวงวย ถาสมองไมไดรบการกระตนหรอไดรบประสบการณท เหมาะสม โอกาสทจะฝกอาจยากหรอท าไมไดเลย ผใหญทเลยงดเดกเปนคนส าคญทจะตองคอยสงเกต และใชโอกาสนชวยใหเดกกาวไปสความสามารถเฉพาะดานในแตละชวงวย

ส าหรบชวงปฐมวยเปนชวงโอกาสทส าคญในการพฒนาทกษะสมองหรอ EF (Executive Function) ซงเปนกระบวนการทางความคดของสมองสวนหนา ท าหนาทเกยวของกบการคด ความรสก และการกระท า โดยสมองสวนนก าลงพฒนามากทสด เปนชวงของการพฒนาความสามารถในการคด การจดระเบยบตนเอง ซงสงผลตอการยบยงชงใจ การคดไตรตรอง การควบคมอารมณ การยดหยนทางความคด การใสใจจดจอ การวางแผน การตงเปาหมาย ความมงมน การจดจ า การเรยกใชขอมลอยางมประสทธภาพ การจดล าดบความส าคญของเรองตางๆ และการลงมอท าอยางเปนขนตอนจนส าเรจ ทกษะสมอง(EF) จงเปนทกษะทตองไดรบการฝกฝนในชวตประจ าวนของเดกผานประสบการณตางๆ หลากหลายทเปดโอกาสใหเดกไดคด ลงมอท า เพอใหเกดความพรอม และมทกษะทส าคญตอชวตในอนาคต

นอกจากน สมองยงเปนอวยวะส าคญส าหรบการเรยนรภาษาและการสอสาร การเรยนรภาษาแม ของเดกจะเกดขนอยางเปนธรรมชาต จากการปฏสมพนธกบพอแม และผ เลยงดในชวตประจ าวนและสถานการณรอบตว สมองมต าแหนงรบรตางๆกน ไดแก สวนรบภาพ สวนรบเสยง สวนรบสมผสและรบร การเคลอนไหวสวนตางๆ ของรางกาย สมองสวนตางๆ เหลานพฒนาขนมาไดชาหรอเรวขนอยกบการกระตนของสงแวดลอมภายนอก โดยสมองเดกมความจ าผานการฟง ตองการรบรขอมลเสยงพรอมเหนภาพ เรมรจกเสยงทเหมอนและแตกตาง และสามารถเรยนรจงหวะของค าไดจากการฟงซ าๆ สมองของเดกทเขาใจเกยวกบภาพ เสยง และสมผสแบบตางๆ มความส าคญมาก เพราะขอมลจากภาพ เสยง และสมผสเหลานจะกอรปขนเปนเรองราวทจะรบรและเขาใจซบซอนขนเรอยๆ ไดในทสด สมองสวนหนานนมหนาทคด ตดสนใจ เชอมโยงการรบรไปสการกระท าทเปนล าดบขนตอน สมองเดกทสามารถเรยนรภาษาไดดตองอยในสงแวดลอมของภาษา ทเรยนรอยางเหมาะสมจงจะเรยนรไดด

4. แนวคดเกยวกบการเลนและการเรยนรของเดก การเลนเปนกจกรรมการแสดงออกของเดก อยางอสระตามความตองการ และจนตนาการสรางสรรคของตนเอง เปนการสะทอนพฒนาการและการเรยนร ของเดกในชวตประจ าวน จากการมปฏสมพนธกบสงตางๆ บคคล และสงแวดลอมรอบตว การเลนท าใหเกดความสนกสนาน ผอนคลายและสงเสรมพฒนาการทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาของเดก การเลนของเดกปฐมวยจดเปนหวใจส าคญของการจดประสบการณการเรยนรท เหมาะสม ซงการเลน อยางมจดมงหมาย เปนเครองมอในการเรยนรขนพนฐานทถอวาเปนองคประกอบส าคญในกระบวนการเรยนร

Page 8: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

5 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ของเดก ขณะทเดกเลนจะเกดการเรยนรไปพรอมๆ กนดวย จากการเลนเดกจะมโอกาสเคลอนไหวสวนตางๆ ของรางกาย ไดใชประสาทสมผสและการรบร ผอนคลายอารมณและแสดงออกถงตนเอง ไดเรยนรความรสกของผอน เดกจะรสกสนกสนาน เพลดเพลน ไดสงเกต มโอกาสส ารวจ ทดลอง คดสรางสรรค คดแกปญหาและคนพบดวยตนเอง การเลนชวยใหเดกเรยนรสงแวดลอม บคคลรอบตว และสงเสรมใหเดกมพฒนาการ ทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญากาวหนาไปตามวยอยางเหมาะสมและสมดล

การเรยนรของเดกปฐมวยเปนกระบวนการทมความตอเนองตลอดเวลาจากการเลนและประสบการณตรง ในวถชวตประจ าวน ผานการลงมอปฏบต การใชประสาทสมผสในการส ารวจ และการปฏสมพนธกบบคคลและสงตางๆ รอบตวเพอใหเกดการสรางองคความรดวยตนเอง และการถายทอดจากผทมประสบการณและ มความรมากกวา ท าใหเกดการพฒนาทกษะการคดและความคดสรางสรรค พฒนาภาษา ความรความเขาใจในสงตางๆ รอบตว ทกษะพนฐานทส าคญและความสามารถในดานตางๆ ตลอดจนเจตคตทดตอการเรยนรของเดก รวมทงความรสกทดตอตนเอง บคคล สงตางๆ และสถานการณรอบตว การเรยนรควรยดเดกเปนส าคญ โดยเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเลอกตามความสนใจ ลงมอกระท าผานสออปกรณและของเลนทตอบสนองการเรยนร เปดกวางและมความยดหยน โดยการเรยนรของเดกสวนใหญเปนกจกรรมทเกยวกบการลองผด ลองถก การไดสมผสกระท า และการกระท าซ าๆ ทมความส าคญตอพฒนาการทงทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ซงเดกจะมความสนใจ อยากรอยากเหน เกดการคนพบและการแกปญหา ความเขาใจตนเองและผอน ส าหรบการเรยนรของเดกปฐมวยนน เกดจากการทผใหญเปนผสนบสนนวธการการเรยนรและความพยายามของเดกๆ ในการเรยนร จากการก าหนดจดมงหมาย รวมทงการสรางความทาทายและสงเสรมเดกๆ ในการขยายขดความสามารถของตน และใหค าแนะน าแกเดกในการเรยนรทประสบความส าเรจ ในการจดประสบการณการเรยนรใหแกเดก สามารถใชในบรบทของการเลนและกจกรรมทมโครงสราง ตลอดจนการจดสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการเรยนร

5. แนวคดเกยวกบการค านงถงสทธเดก การสรางคณคา และสขภาวะใหแกเดกปฐมวยทกคน เดกปฐมวยควรไดรบการดแลและพฒนาอยางทวถงและเทาเทยมกนทกคน โดยมสทธในการอย รอด สท ธ ได รบการค มครอง สท ธ ในด าน พฒ นาการ และสทธ การม ส วน รวมตามท กฎหมายระบ ไว เดกแตละคนมคณคาในตนเอง และควรสรางคณคาและคณภาพชวตใหเกดกบเดกจากการอบรมเลยงด และการใหการศกษาทมคณภาพพรอมกบการสงเสรมดานสขภาวะทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาจากการได รบ โภชนาการท ด การดแลสขภาพอนามย การม โอกาสพกผอน เลน การปกปองคมครองจากการเจบปวย และบาดเจบจากอบตเหต ตลอดจนการอยในสภาพแวดลอมทสะอาด ปลอดภย และถกสขอนามย ซงเดกปฐมวยท เปนเดกทมความตองการพเศษหรอกลมเปาหมายเฉพาะ ควรไดรบการดแล ชวยเหลอ และพฒนาอยางเหมาะสมเชนกน

Page 9: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

6 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

6. แนวคดเกยวกบการอบรมเลยงดควบคการใหการศกษา การจดการศกษาปฐมวย มงพฒนาเดกบนพนฐานของการอบรมเลยงดควบคกบการใหการศกษา หรอการสงเสรมกระบวนการเรยนร ทสนองตอธรรมชาตและการพฒนาเดกแตละคนตามวยครบทกดานของพฒนาการ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยหมายรวมถงการดแลเอาใจใสเดกดวยความรกความอบอน ความเอออาทร การดแลสขภาพ โภชนาการและความปลอดภย และการอบรมกลอมเกลาใหเดกมจตใจด มปฏสมพนธทดกบผอน มการด าเนนชวตทเหมาะสมและมทกษะชวต การมปฏสมพนธทดตอเดก การเปนแบบอยางทดใหแกเดก และการปฏบตตนของผใหญ ทดแลเดก ทมงตอบสนองความตองการทงดานรางกายและจตใจของเดก โดยมงใหเดกมรางกายแขงแรง มสขภาพด อารมณแจมใส มความประพฤตด มวนย รจกควบคมตนเอง มความสมพนธทดกบผอน การอบรมเลยงดทมผลดตอพฒนาการของเดก คอการทผใหญทแวดลอมเดกใหความรก ความอบอน การยอมรบความคดเหนของเดก การใชเหตผลในการอบรมสงสอน ผใหญทดแลเดกจะตองเปนผทมความมนคงทางอารมณ และปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกเดก ใชการสรางวนยเชงบวกในการอบรมบมนสย ซงจะชวยใหเดกเตบโตขนเปนผทมความภาคภมใจในตนเอง มเปาหมายชวต มวนยในตนเอง มสมพนธภาพทดตอผอน สามารถจดการกบความเครยดและปญหาตางๆ ได การอบรมเลยงดจงเปนแนวคดส าคญทครอบครว และสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองปฏบตอยางสอดคลองตอเนองกน

ส าหรบการใหการศกษาเดกในชวงปฐมวยนน เปนการสงเสรมกระบวนการเรยนร โดยการจดประสบการณทหลากหลายผานกจกรรมทเหมาะสมตามวย ใหเดกเรยนรดวยวธการตางๆ จากการลงมอปฏบตและการไดรบประสบการณตรง มการก าหนดจดมงหมายและการวางแผนในการจดประสบการณและกจกรรมทงรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ เพอใหเดกไดรบการพฒนาอยางเปนองครวม ทงรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยค านงถงเดกเปนส าคญและพฒนาเดกแตละคนอยางเตมศกยภาพ

7. แนวคดเกยวกบการบรณาการ เดกปฐมวยเปนชวงวยทเรยนรผานการเลนและการท ากจกรรมทเหมาะสมตามวย การจดประสบการณการเรยนรใหแกเดกในวยน เปนการวางแผนโดยบรณาการ ทงวทยาศาสตร คณตศาสตร ศลปะ ภาษา ดนตร และการเคลอนไหว คณธรรมจรยธรรม สขภาพอนามย และศาสตรอนๆ โดยไมแบงเปนรายวชาแตจะมการผสมผสานความร ทกษะกระบวนการ และเจตคตของ แตละศาสตรในการจดประสบการณ ซงแตกตางจากการเรยนรในระดบชนอนๆ เปนการจดประสบการณ การเรยนรอยางเปนธรรมชาตเหมาะสมตามวยของเดก เพอพฒนาเดกทงรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยการจดประสบการณการเรยนรบรณาการผานสาระการเรยนรทประกอบดวย สาระทควรเรยนร ไดแก ตวเดก บคคลและสถานทแวดลอมตว ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆ รอบตวเดก และประสบการณส าคญดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยออกแบบการจดประสบการณ และกจกรรมทท าใหเกด ความหลากหลาย ภายใตสาระการเรยนรทงสาระทควรเรยนรและประสบการณส าคญทมการเชอมโยงกบ การพฒนามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคของเดก และความสอดคลองกบปรชญาของหลกสตร โดยมรปแบบการจดประสบการณตามความเหมาะสมของแตละสถานศกษา ทงน ประสบการณการเรยนรของเดกจะจดขนโดยค านงถงธรรมชาตของเดกทเรยนรผานการเลน การลงมอปฎบต การส ารวจ การทดลอง การสราง

Page 10: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

7 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ชนงานทสรางสรรค และการเหนแบบอยางทด การจดประสบการณการเรยนรอยางหลากหลายจะชวยตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคล สงเสรมความชอบ ความสนใจ และความถนดซงเปนการเปดโอกาสใหเดกไดพฒนาอยางรอบดาน พฒนาทกษะชวต และทกษะการเรยนรทสอดคลองกบธรรมชาต และพฒนาการตามวยของเดกทมความแตกตางกนไปในแตละบคคล การจดประสบการณการเรยนการสอนในระดบปฐมวยยดหลกการบรณาการทวา หนงแนวคดเดกสามารถเรยนรไดหลายกจกรรม หนงกจกรรมเดกสามารถเรยนรไดหลายทกษะและหลายประสบการณส าคญ ดงนน เปนหนาทของผสอนจะตองวางแผนการจดประสบการณ ในแตละวนใหเดกเรยนรผานการเลนทหลากหลายกจกรรม หลากหลายทกษะ หลากหลายประสบการณส าคญ อยางเหมาะสมกบวยและพฒนาการ เพอใหบรรลจดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวยทก าหนดไว ในการจดประสบการณ การเรยนร ให เดกมทกษะชวต และสามารถปฏบตตนตามหลกปรชญาของ เศรษฐกจพอเพยง เปนคนด มวนย และมความสข

8. แนวคดเกยวกบสอ เทคโนโลย และสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร การสรางประสบการณ การพฒนาความเขาใจในแนวคด และความรเกยวกบสงตางๆ นน สามารถน าสอ เทคโนโลย และการจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรมาสนบสนนและเสรมสรางการเรยนร ของเดกปฐมวยได โดยเปนตวกลางและเครองมอเพอใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงค สอส าหรบเดกปฐมวยนนสามารถเปนบคคล วสด อปกรณ ของเลน ตลอดจนเทคนควธการ ทก าหนดไวไดอยางงายและรวดเรว ท าใหสงทเปนนามธรรมเขาใจยากกลายเปนรปธรรม เกดการเรยนรและคนพบดวยตนเอง การใชสอการเรยนรตองปลอดภยตอตวเดกและเหมาะสมกบวย วฒภาวะ ความแตกตางระหวางบคคล ความสนใจ ความชอบและความตองการของเดกทหลากหลาย ควรมสอทเปนสอของจรง สอธรรมชาต สอทอยใกลตวเดก สอสะทอนวฒนธรรมสอ ภมปญญาทองถน และสอเพอพฒนาเดกในดานตางๆ ใหครบทกดาน ท งน สอตองเออใหเดกเรยนร ผานประสาทสมผสทงหา และสงเสรมการลงมอปฏบตจรงของเดก โดยการจดสอส าหรบเดกปฐมวยตองเรมตนจากสอของจรง ของจ าลอง (3 มต) ภาพถาย ภาพโครงราง (2 มต) และสญลกษณจากรปธรรมไปสนามธรรมตามล าดบ

ส าหรบเทคโนโลยเขามามบทบาทตอการด ารงชวตเพมขนอยางตอเนอง เพอการตอบสนองความตองการและการแกปญหาในชวตประจ าวน เทคโนโลยส าหรบเดกปฐมวยสามารถเปนอปกรณ เครองมอเครองใชในชวตประจ าวน ของเลนเดก และวธการใหมๆ ในการแกปญหาในชวตประจ าวน การใชเทคโนโลย ทเหมาะสมตองเปนการเลอกใชอยางมจดมงหมาย โดยเครองมอประเภทดจตอลและอเลคทรอนคสซงเปน สงทไมเหมาะสมตอการใชกบเดกอายต ากวา 3 ป ส าหรบเดกอายตงแต 3 ปขนไป ควรใชกบเดกอยางมจดมงหมาย และใชเปนสอปฏสมพนธ จ ากดชวงเวลาในการใช และมขอตกลงในการใชอยางเหมาะสมกบวย โดยใชเปนทางเลอกไมบงคบใช และใชเทคโนโลยเพอเสรมสอหลก

สวนการจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร เปนการจดเตรยมสภาพแวดลอมทงทางกายภาพ และทางจตภาพ โดยเปนการจดสอทหลากหลายเพอเสรมสรางประสบการณและสนบสนนการเรยนรของเดก พรอมดวยการจดตารางเวลาทเหมาะสมในแตละวน รวมทงการสงเสรมบรรยากาศทดส าหรบการเรยนร โดยมงใหผใหญและเดกมความสมพนธทดตอกน มการจดกจกรรมทสงเสรมเดกทงกลมใหญ กลมยอย และตอบสนองความตองการรายบคคล

Page 11: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

8 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

9. แนวคดเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง การประเมนพฒนาการของเดกปฐมวย เปนกระบวนการทตอเนองและสอดคลองสมพนธกบการจดประสบการณการเรยนร รวมทงกจกรรมประจ าวน โดยมจดมงหมายเพอใหไดขอมลเกยวกบพฒนาการและการเรยนรของเดกส าหรบการสงเสรมความกาวหนา และชวยเหลอสนบสนนเมอพบเดกลาชาหรอมปญหาทเกดจากพฒนาการและการเรยนร ไมใชการตดสนผลการศกษาและไมใชแบบทดสอบในการประเมน เปนการประเมนตามสภาพจรงทมการวางแผนอยางเปนระบบ ใชวธการและเครองมอประเมนทหลากหลายอยางมจดมงหมาย เหมาะสมกบศกยภาพในการเรยนรและพฒนาการตามวยของเดก ตลอดจนรปแบบการเรยนรประสบการณทเดกไดรบและแหลงขอมลทเกยวของกบตวเดกทมการเกบขอมลอยางรอบดาน โดยใชเรองราวเหตการณ กจกรรมตามสภาพจรงหรอคลายจรงในชวตประจ าวน เพอใหเดกมโอกาสแสดงออกถงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ จากการปฏบตกจกรรม หรอการสรางงานทเปนผลผลตเพอเปนการสะทอนภาพทแทจรง มการน าเสนอหลกฐานในการประเมนทนาเชอถอในรปแบบทเหมาะสม และสอสารผลการประเมนใหแกครอบครว รวมทง ผเกยวของทมสวนรวมในการพฒนาเดกโดยสามารถบอกไดวาเดกเกดการเรยนร และมความกาวหนาเพยงใด ขอมลจากการ ประเมนพฒนาการจะชวยผสอนในการวางแผนการจดกจกรรมใหเหนความตองการพเศษของเดกแตละคน ใชเปนขอมลในการสอสารกบพอแม ผปกครองเดก และขณะเดยวกนยงใชในการประเมนคณภาพและ ประสทธภาพการจดการศกษาใหกบเดกในวยนไดอกดวย

10. แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของครอบครว สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย และชมชน การพฒนาเดกอยางมคณภาพตองอาศยความรวมมอของทกฝายทเกยวของกบเดก การมสวนรวมของครอบครว สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย และชมชนเพอพฒนาเดกรวมกน โดยการดแลพฒนา และการจดการศกษาใหแกเดกปฐมวยนน ตองอาศยความรความเขาใจและการสงเสรมสนบสนนซงกนและกนของทกฝาย ซงพอแม ผปกครองรวมทงบคคลในครอบครวเปนผทอยใกลชดเดกมากทสด และครอบครวเปนจดเรมตนในการเรยนรของเดก พอแมเปนครคนแรกและเปนครทจะอยกบเดกไปตลอดชวต โดยสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยจะเปนสวนส าคญทดแลและพฒนาเดก ซงไมเพยงแตการท างานกบเดกเทานน แตยงตองมการท างานกบครอบครวและชมชนทมรปแบบตางๆ เพอการพฒนาเดกรวมกน ทงในการจดโปรแกรมการใหการศกษาผปกครอง และการจดอบรมผปกครองในการดแลและพฒนาเดก การมโปรแกรมในการชวยเหลอครอบครวและเดกในดานสขภาพอนามย โภชนาการ และการสงเสรมพฒนาการ รวมทงดานอนๆ การเยยมบานเดกโดยเฉพาะชวงรอยเชอมตอทางการศกษาของเดกในการเปลยนระดบชนหรอเขาสสถานศกษา การสอสารกบผปกครองในชองทางตางๆ ทเหมาะสม การขออาสาสมครจากผปกครองทมความสามารถหลากหลาย มเวลา หรอตองการชวยเหลอสนบสนนในการท ากจกรรมตางๆ เพอการดแลและพฒนาเดกของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย การสนบสนนการเรยนรของเดกทบานทเชอมตอกบการพฒนา เดกปฐมวย การเปดโอกาสใหผปกครองมสวนรวมในการตดสนใจในการด าเนนงานของสถานศกษาหรอ สถานพฒนาเดกปฐมวยในการดแลและพฒนาเดก การสรางความรวมมอกบชมชนโดยประสานใหชมชน มสวนรวมในการจดกจกรรม การใหบรการและสนบสนนการดแลพฒนาตลอดจนเปนแหลงเรยนรของเดก

Page 12: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

9 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

โดยการมสวนรวมทมประสทธภาพจะตองอาศยความไววางใจ ความเคารพซงกนและกน รวมทงการ รวมรบผดชอบส าหรบการจดการศกษาใหแกเดกปฐมวยอยางมคณภาพ

๑1. แนวคดเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ความเปนไทย และความหลากหลาย การเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และเทคโนโลย สงผลตอวถชวตและการจดการศกษา เพอเตรยมเดกสอนาคต อยางไรกตาม เดกเมอเกดมาจะเปนสวนหนงของสงคมและวฒนธรรม ซงไมเพยงแตจะไดรบอทธพลจากการปฏบตแบบดงเดมตามประเพณ มรดก และการถายทอดความรภมปญญาของ บรรพบรษแลว ยงไดรบอทธพลจากประสบการณ คานยม และความเชอของบคคลในครอบครวและชมชนของ แตละทดวย โดยบรบททางสงคมและวฒนธรรมทเดกอาศยอยหรอแวดลอมรอบตวเดกมอทธพลตอพฒนาการและการเรยนรตลอดจนการพฒนาศกยภาพของแตละคน ผสอนควรตองเรยนรบรบททางสงคมและวฒนธรรมของเดกทตนรบผดชอบ เพอชวยใหเดกไดรบการพฒนาและเกดการเรยนรและด าเนนชวตอยในกลมคนทมาจากพนฐานเหมอนหรอตางจากตนไดอยางราบรนมความสข เปนการเตรยมเดกไปสสงคมในอนาคตกบการ อยรวมกบผ อน การท างานรวมกบผ อนทมความหลากหลายทางความคด ความเชอ และวฒนธรรม โดยค านงถงความเปนไทยทมมรดกทางวฒนธรรมทงในดานภาษา มารยาท คณธรรมจรยธรรม ศลปวฒนธรรมประเพณทงดงาม และทส าคญคอปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทเปนหลกคดในการด าเนนชวตทเนนความพอประมาณ มเหตผล มภมคมกน การใชความรควบคคณธรรม โดยในการจดการศกษาตองมการค านงถง ทงดานเชอชาต ศาสนา เศรษฐสถานะ เพศ วย ความตองการพเศษทเปนความแตกตางระหวางบคคล โดยสามารถพฒนาใหเดกมความเขาใจในตนเอง เขาใจผอน และอยรวมกบผอนได ในแนวคดและความหลากหลายเทาทนการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวและรอบดาน โดยผสอนและสถานศกษาหรอ สถานพฒนาเดกปฐมวยสามารถจดท าหลกสตรสถานศกษาทมอตลกษณ การวางแผนการจดประสบการณ การเรยนรทเกยวของ และการจดกจกรรมและโครงการทสรางความเชอมโยงกบสงคมวฒนธรรม ความเปนไทย และความหลากหลาย

จากแนวคดขางตน การพฒนาหลกสตรตองพจารณาจากวย และประสบการณของเดก ตลอดจนบรบททางสงคมและวฒนธรรม เพอม งเนนการพฒนาเดกทกดานทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา บนพนฐานของประสบการณเดมทเดกมอย และสรางประสบการณใหมทเดกจะไดรบ โดยตองมความหมายกบตวเดก เปนหลกสตรทใหโอกาสทงเดกปกต เดกดอยโอกาส และเดกพเศษไดพฒนา รวมทงยอมรบในวฒนธรรมและภาษาทแตกตางของเดก พฒนาเดกใหรสกเปนสขในปจจบน มใชเพยงเพอเตรยมเดกส าหรบอนาคตขางหนาเทานน การสรางและพฒนาหลกสตรควรเกดจากการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของกบเดก มองคประกอบและรายละเอยดของหลกสตรทสอดคลองกบปรชญาการศกษาปฐมวย โดยมวสยทศนรวมกน และการสรางอตลกษณของแตละหลกสตรทเหมาะสมกบบรบทของสถานพฒนาเดกปฐมวย และจดมงหมายในการพฒนาเดกรวมกน โดยผสอนระดบปฐมวยเปนผทมความส าคญและเกยวของกบการดแลเดกมากทสดในการอบรมเลยงดและจดการศกษาใหเดกนน ผสอนตองเปนผทมความร ความสามารถ และมความเขาใจในตวเดกและการศกษาปฐมวย ซงการดแลและพฒนาเดกรวมทงการเตรยมเดกเพออนาคต จ าเปนตอง

Page 13: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

10 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ค านงถงการเปลยนแปลงท เกดขนท งทางดานสงคมและการศกษา ผสอนจงตองมความใฝร ตดตามความกาวหนาทางวชาการ พฒนาตนเองอยเสมอทางดานวชาการและวชาชพ โดยการสรางเครอขายความรวมมอ และชมชนวชาชพปฐมวย จะท าใหเกดการแลกเปลยนเรยนรและการพฒนาวชาชพทจะสงผลตอการจดการศกษาปฐมวยและหลกสตรสถานศกษาปฐมวยทมคณภาพ ในสวนของสถานศกษานนมหลากหลายรปแบบทงสถานพฒนาเดกปฐมวย โรงเรยนอนบาล ศนยพฒนาเดก สถานเลยงดเดก ซงแตละแหงจะมลกษณะ จดมงหมาย และรปแบบแตกตางกนไปตามลกษณะของกลมเดกแตละวย อยางไรกตาม สถานศกษาหรอ สถานพฒนาเดกปฐมวยจะตองมการบรหารจดการอยางเปนระบบ โดยใหความส าคญกบการดแลและพฒนาเดกใหบรรลผลตามจดมงหมาย การจดหลกสตรและประสบการณการเรยนรทมคณภาพ การจดสงแวดลอมและบรรยากาศทเออตอการเรยนร การสรางความสมพนธกบครอบครวและชมชนเพอพฒนาเดกรวมกน รวมทงมการสรางรอยเชอมตอจากครอบครวสสถานศกษา รอยเชอมตอในแตละระดบชน และรอยเชอมตอ สการศกษาขนพนฐานหรอระดบชนประถมศกษาปท 1

Page 14: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

11 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๒ สาระส าคญของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

(ส าหรบเดกอาย ๓-๖ ป) หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดสาระส าคญไวใหสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย ยดเปนแนวทางเพอด าเนนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยทหน วยงานของ ตนรบผดชอบ โดยตองท าความเขาใจใหชดเจนในเรองของปรชญาการศกษาปฐมวย วสยทศน หลกการ จดหมาย มาตรฐานคณลกษณะท พ งประสงค ตวบงช สภาพท พ งประสงค การจดเวลาเรยน และ สาระการเรยนร ดงน

ปรชญาการศกษาปฐมวย หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดปรชญาการศกษาปฐมวยทสะทอนใหเหน

ความเชอพนฐานในการพฒนาเดกปฐมวยตงแตอายแรกเกด–๖ ปบรบรณ โดยเหนความส าคญของการพฒนาเดกโดยองครวม การค านงถงความสมดลและครอบคลมพฒนาการของเดกครบทกดานในการอบรมเลยงด พฒนาและสงเสรมกระบวนการเรยนรของเดก ทผสอนและผเกยวของตองยอมรบความแตกตางของเดก ปฏบตตอเดกแตละคนอยางเหมาะสม โดยผสอนใหความรก ความเอออาทร มความเขาใจในการพฒนาเดกใหเปนมนษยทสมบรณทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สตปญญา คณธรรม จรยธรรม และอยรวมกบผอนได อยางมความสข ดงน

วสยทศน หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดวสยทศนทสะทอนใหเหนความคาดหวงทเปน

จรงไดในอนาคต ในการพฒนาเดกปฐมวยใหมคณภาพผานประสบการณทเดกปฐมวยเรยนรอยางมความสข มทกษะชวต ปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนคนด มวนย และส านกความเปนไทย และทกฝายทงครอบครว สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย และชมชนรวมมอกนพฒนาเดก ดงน

ปรชญาการศกษาปฐมวย การศกษาปฐมวยเปนการพฒนาเดกตงแตแรกเกดถง ๖ ปบรบรณ อยางเปนองครวม บนพนฐาน การอบรมเลยงดและการสงเสรมกระบวนการเรยนรทสนองตอธรรมชาต และพฒนาการตามวยของเดกแตละคน ใหเตมตามศกยภาพ ภายใตบรบทสงคมและวฒนธรรมทเดกอาศยอย ดวยความรก ความเอออาทร และ ความเขาใจของทกคน เพอสรางรากฐานคณภาพชวตให เดกพฒนาไปสความเปนมนษยท สมบรณ เกดคณคาตอตนเอง ครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต

Page 15: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

12 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

หลกการ หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดหลกการส าคญในการจดการศกษาปฐมวย

ซงผสอนจ าเปนตองศกษาใหเขาใจ เพราะในการจดประสบการณใหเดกอาย ๓-๖ ป จะตองยดหลกการ อบรมเลยงดควบคกบการใหการศกษา โดยตองค านงถงความสนใจและความตองการของเดกทกคน ทงเดกปกต เดกทมความสามารถพเศษ และเดกทมความบกพรองทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคม สตปญญา รวมทงการสอสารและการเรยนร หรอเดกทมรางกายพการหรอทพพลภาพหรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแลหรอดอยโอกาส เพอใหเดกพฒนาทกดานทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญาอยางสมดล โดยจดกจกรรมทหลากหลาย บรณาการผานการเลน และกจกรรมทเปนประสบการณตรงผานประสาทสมผสทงหา เหมาะสมกบวยและความแตกตางระหวางบคคล ดวยปฏสมพนธทดระหวางเดกกบพอแม เดกกบผเลยงดหรอบคลากรทมความรความสามารถในการอบรมเลยงดและใหการศกษาเดกปฐมวย เพอใหเดกแตละคนไดมโอกาสพฒนาตนเองตามล าดบขนของพฒนาการสงสดตามศกยภาพ และน าไปใชในชวตประจ าวนไดอยางมความสข เปนคนดของสงคม และสอดคลองกบธรรมชาต สงแวดลอม ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม ความเชอ ทางศาสนา สภาพเศรษฐกจ สงคมและสทธเดก โดยความรวมมอจากครอบครว ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน องคกรเอกชน สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอน ดงน

วสยทศน หลกสตรการศกษาปฐมวยมงพฒนาเดกทกคนใหไดรบการพฒนาดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา อยางมคณภาพและตอเนอง ไดรบการจดประสบการณการเรยนรอย างมความสขและเหมาะสมตามวย มทกษะชวต และปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนคนด ม วนย และ ส านกความเปนไทย โดยความรวมมอระหวางสถานศกษา พอแม ครอบครว ชมชน และทกฝายทเกยวของ กบการพฒนาเดก

หลกการ ๑. สงเสรมกระบวนการเรยนรและพฒนาการทครอบคลมเดกปฐมวยทกคน ๒. ยดหลกการอบรมเลยงดและใหการศกษาทเนนเดกเปนส าคญ โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล และวถชวตของเดก ตามบรบทของชมชน สงคม และวฒนธรรมไทย ๓. ยดพฒนาการและการพฒนาเดกโดยองครวม ผานการเลนอยางมความหมาย และมกจกรรมทหลากหลาย

ไดลงมอกระท าในสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร เหมาะสมกบวย และมการพกผอนเพยงพอ ๔. จดประสบการณการเรยนรใหเดกมทกษะชวต และสามารถปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนคนด มวนย และมความสข ๕. สรางความร ความเขาใจ และประสานความรวมมอในการพฒนาเดก ระหวางสถานศกษากบพอแม ครอบครว ชมชน และทกฝายทเกยวของกบการพฒนาเดกปฐมวย

Page 16: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

13 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จดหมาย จดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ เปนความคาดหวงเพอใหเกดกบเดก

เมอจบการศกษาระดบปฐมวยแลว โดยจดหมายอยบนพนฐานพฒนาการทง ๔ ดานคอ ดานรางกาย อารมณ จตใจ ส งคมและสตปญญาทน าไปสการก าหนดมาตรฐานคณลกษณะท พ งประสงค ตวบ งช และ สภาพทพงประสงค ดงน

จดหมาย ๑. รางกายเจรญเตบโตตามวย แขงแรง และมสขนสยทด ๒. สขภาพจตด มสนทรยภาพ มคณธรรม จรยธรรม และจตใจทดงาม ๓. มทกษะชวตและปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มวนย และอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ๔. มทกษะการคด การใชภาษาสอสาร และการแสวงหาความรไดเหมาะสมกบวย

มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดมาตรฐานคณลกษณะท พงประสงค จ านวน ๑๒ ขอ ทตองการใหเกดขนในตวเดกเมอจบหลกสตรการศกษาปฐมวย โดยหลกสตรการศกษาปฐมวยก าหนดตวบงชซงเปนเปาหมายในการพฒนาเดก ทมความสมพนธสอดคลองกบมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และมการก าหนดสภาพทพงประสงคซงเปนพฤตกรรมหรอความสามารถตามวยทจ าเปนส าหรบเดกทกคน บนพนฐานพฒนาการหรอความสามารถในแตละระดบอาย เพอน าไปใชในการวเคราะหสาระการเรยนร เพอก าหนดเปนจดประสงคในการจดประสบการณและการประเมนพฒนาการเดก ซงนอกจากสภาพทพงประสงค ทก าหนดในหลกสตรการศกษาปฐมวย ผสอนจ าเปนตองท าความเขาใจพฒนาการของเดกอาย ๓-๖ ป เพอน าไปพจารณาจดประสบการณใหเดกแตละวยไดอยางถกตองเหมาะสม ขณะเดยวกนจะตองสงเกตเดก แตละคนซงมความแตกตางระหวางบคคล เพอน าขอมลไปชวยพฒนาเดก ใหเตมตามความสามารถและศกยภาพหรอชวยเหลอ เด ก ไดท นท วงท ในกรณ ท สภาพท พ งประสงคของเดกไม เปน ไปตามวย ผสอนจ าเปนตองหาจดบกพรองและรบแกไขโดยจดกจกรรมเพอพฒนาเดก ถาเดกมสภาพทพงประสงค สงกวาวย ผสอนควรจดกจกรรมเพอสงเสรมใหเดกมพฒนาการเตมตามศกยภาพ สภาพทพงประสงคเกดขนตามวยมากนอยแตกตางกนไปในแตละบคคล ทงน ขนอยกบสภาพแวดลอม การอบรมเลยงด และประสบการณทเดกไดรบ

รายละเอยดของมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพทพงประสงค มดงน

Page 17: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

14 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตบโตตามวยและมสขนสยทด

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๑.๑ นาหนกและสวนสง

ตามเกณฑ ๑.๑.๑ น าหนกและสวนสงตามเกณฑของกรมอนามย

๑.๑.๑ น าหนกและสวนสงตามเกณฑของกรมอนามย

๑.๑.๑ น าหนกและสวนสงตามเกณฑของกรมอนามย

๑.๒ มสขภาพอนามย สขนสยทด

๑.๒.๑ ยอมรบประทานอาหารทมประโยชนและ ดมน าสะอาดเมอมผชแนะ

๑.๒.๑ รบประทานอาหารทมประโยชนและดมน าสะอาดดวยตนเอง

๑.๒.๑ รบประทานอาหารทมประโยชนไดหลายชนดและดมน าสะอาดไดดวยตนเอง

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมเมอมผชแนะ

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเอง

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเอง

๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา ๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา ๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา

๑.๒.4 ออกก าลงกายเปนเวลา ๑.๒.4 ออกก าลงกายเปนเวลา ๑.๒.4 ออกก าลงกายเปนเวลา

๑.๓ รกษาความปลอดภยของตนเองและผอน

๑.๓.๑ เลนและท ากจกรรมอยางปลอดภยเมอมผชแนะ

๑.๓.๑ เลนและท ากจกรรมอยางปลอดภยดวยตนเอง

๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรม และปฏบตตอผอนอยางปลอดภย

มาตรฐานท ๒ กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลว และประสานสมพนธกน

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๒.๑ เคลอนไหวรางกาย

อยางคลองแคลว ประสานสมพนธ และทรงตวได

๒.๑.๑ เดนตามแนวทก าหนดได ๒.๑.๑ เดนตอเทาไปขางหนาเปนเสนตรงไดโดยไมตอง กางแขน

๒.๑.๑ เดนตอเทาถอยหลงเปนเสนตรงไดโดยไมตอง กางแขน

๒.๑.๒ กระโดดสองขาขนลงอยกบทได

๒.๑.๒ กระโดดขาเดยวอยกบท ไดโดยไมเสยการทรงตว

๒.๑.๒ กระโดดขาเดยว ไปขางหนาไดอยางตอเนอง โดยไมเสยการทรงตว

๒.๑.๓ วงแลวหยดได

๒.๑.๓ วงหลบหลกสงกดขวาง ได ๒.๑.๓ วงหลบหลกสงกดขวาง ไดอยางคลองแคลว

2.1.4 รบลกบอลโดยใช มอและล าตวชวย

2.1.4 รบลกบอลโดยใชมอทง ๒ ขาง

2.1.4 รบลกบอลทกระดอนขนจากพนได

๒.๒ ใชมอ-ตาประสานสมพนธกน

๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษขาดจากกนไดโดยใชมอเดยว

๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนตรงได

๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนโคงได

๒.๒.๒ เขยนรปวงกลมตามแบบได

๒.๒.๒ เขยนรปสเหลยมตามแบบไดอยางมมมชดเจน

๒.๒.๒ เขยนรปสามเหลยมตามแบบไดอยางมมมชดเจน

๒.๒.๓ รอยวสดทมรขนาดเสนผานศนยกลาง 1 ซม.ได

๒.๒.๓ รอยวสดทมรขนาดเสนผานศนยกลาง 0.5 ซม.ได

๒.๒.๓ รอยวสดทมรขนาด เสนผานศนยกลาง 0.25 ซม.ได

Page 18: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

15 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๓ มสขภาพจตดและมความสข

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป

๓.๑ แสดงออก ทางอารมณไดอยางเหมาะสม

๓.๑.1 แสดงอารมณ ความรสกไดเหมาะสมกบบางสถานการณ

๓.๑.1 แสดงอารมณ ความรสก ไดตามสถานการณ

๓.๑.1 แสดงอารมณ ความรสก ไดสอดคลองกบสถานการณอยางเหมาะสม

๓.๒ มความรสกทดตอตนเองและผอน

๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออก

๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมบางสถานการณ

๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมตามสถานการณ

๓.๒.๒ แสดงความพอใจ ในผลงานตนเอง

๓.๒.๒ แสดงความพอใจ ในผลงานและความสามารถ ของตนเอง

๓.๒.๒ แสดงความพอใจ ในผลงานและความสามารถของตนเองและผอน

มาตรฐานท ๔ ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป

๔.๑ สนใจ มความสขและแสดงออก ผานงานศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว

๔.๑.๑ สนใจ มความสข และแสดงออกผานงานศลปะ

๔.๑.๑ สนใจ มความสข และแสดงออกผานงานศลปะ

๔.๑.๑ สนใจ มความสข และแสดงออกผานงานศลปะ

๔.๑.๒ สนใจ มความสข และแสดงออกผานเสยงเพลง ดนตร

๔.๑.๒ สนใจ มความสข และแสดงออกผานเสยงเพลง ดนตร

๔.๑.๒ สนใจ มความสข และแสดงออกผานเสยงเพลง ดนตร

๔.๑.3 สนใจ มความสข และแสดงทาทาง /เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร

๔.๑.3 สนใจ มความสข และแสดงทาทาง /เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร

๔.๑.3 สนใจ มความสข และแสดงทาทาง /เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร

มาตรฐานท ๕ มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๕.๑ ซอสตยสจรต ๕.๑.๑ บอกหรอชไดวาสงใดเปน

ของตนเองและสงใดเปนของผอน ๕.๑.๑ ขออนญาตหรอรอคอยเมอตองการสงของของผอน เมอมผชแนะ

๕.๑.๑ ขออนญาตหรอรอคอย เมอตองการสงของของผอนดวยตนเอง

๕.๒ มความเมตตากรณา มนาใจและชวยเหลอแบงปน

๕.๒.๑ แสดงความรกเพอน และมเมตตาสตวเลยง

๕.๒.๑ แสดงความรกเพอน และมเมตตาสตวเลยง

๕.๒.๑ แสดงความรกเพอน และมเมตตาสตวเลยง

๕.๒.๑ แบงปนผอนได เมอมผชแนะ

๕.๒.๑ ชวยเหลอและแบงปนผอนไดเมอมผชแนะ

๕.๒.๑ ชวยเหลอและแบงปนผอนไดดวยตนเอง

๕.๓ มความเหนอก เหนใจผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาหรอทาทางรบรความรสกผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาและทาทางรบรความรสกผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาและทาทางรบรความรสกผอนอยางสอดคลองกบสถานการณ

๕.๔ มความรบผดชอบ ๕.๔.๑ ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจเมอมผชวยเหลอ

๕.๔.๑ ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจเมอม ผชแนะ

๕.๔.๑ ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจดวยตนเอง

Page 19: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

16 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๖ มทกษะชวตและปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป

๖.๑ ชวยเหลอตนเอง ในการปฏบตกจวตรประจาวน

๖.๑.๑ แตงตวโดยม ผชวยเหลอ

๖.๑.๑ แตงตวดวยตนเอง ๖.๑.๑ แตงตวดวยตนเอง ไดอยางคลองแคลว

๖.๑.๒ รบประทานอาหารดวยตนเอง

๖.๑.๒ รบประทานอาหาร ดวยตนเอง

๖.๑.๒ รบประทานอาหาร ดวยตนเองอยางถกวธ

๖.๑.๓ ใชหองน าหองสวม โดยมผชวยเหลอ

๖.๑.๓ ใชหองน าหองสวม ดวยตนเอง

๖.๑.๓ ใชและท าความสะอาดหลงใชหองน าหองสวม ดวยตนเอง

๖.๒ มวนยในตนเอง

๖.๒.๑ เกบของเลนของใช เขาทเมอมผชแนะ

๖.๒.๑ เกบของเลนของใช เขาทดวยตนเอง

๖.๒.๑ เกบของเลนของใช เขาทอยางเรยบรอยดวยตนเอง

๖.๒.๒ เขาแถวตามล าดบกอนหลงไดเมอมผชแนะ

๖.๒.๒ เขาแถวตามล าดบกอนหลงไดดวยตนเอง

๖.๒.๒ เขาแถวตามล าดบกอนหลงไดดวยตนเอง

๖.๓ ประหยดและพอเพยง

๖.๓.๑ ใชสงของเครองใชอยางประหยดและพอเพยง เมอมผชแนะ

๖.๓.๑ ใชสงของเครองใช อยางประหยดและพอเพยง เมอมผชแนะ

๖.๓.๑ ใชสงของเครองใช อยางประหยดและพอเพยงดวยตนเอง

มาตรฐานท ๗ รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๗.๑ ดแลรกษาธรรมชาต

และสงแวดลอม

๗.๑.๑ มสวนรวมดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม เมอมผชแนะ

๗.๑.๑ มสวนรวมดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม เมอมผชแนะ

๗.๑.๑ ดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอมดวยตนเอง

๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท ๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท ๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท

๗.๒ มมารยาทตามวฒนธรรมไทย และ รกความเปนไทย

๗.๒.๑ ปฏบตตนตามมารยาทไทยไดเมอมผชแนะ

๗.๒.๑ ปฏบตตนตาม มารยาทไทยไดดวยตนเอง

๗.๒.๑ ปฏบตตนตาม มารยาทไทยไดตามกาลเทศะ

๗.๒.๒ กลาวค าขอบคณและขอโทษเมอมผชแนะ

๗.๒.๒ กลาวค าขอบคณและ ขอโทษดวยตนเอง

๗.๒.๒ กลาวค าขอบคณและขอโทษดวยตนเอง

๗.๒.๓ หยดยนเมอไดยนเพลงชาตไทยและ เพลงสรรเสรญพระบารม

๗.๒.๓ ยนตรงเมอไดยน เพลงชาตไทยและ เพลงสรรเสรญพระบารม

๗.๒.๓ ยนตรงและรวมรองเพลงชาตไทยและ เพลงสรรเสรญพระบารม

Page 20: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

17 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๘ อยรวมกบผอนไดอยางมความสขและปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคม ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๘.๑ ยอมรบความ

เหมอนและความแตกตางระหวางบคคล

๘.๑.๑ เลนและท ากจกรรมรวมกบเดกทแตกตางไปจากตน

๘.๑.๑ เลนและท ากจกรรมรวมกบเดกทแตกตางไปจากตน

๘.๑.๑ เลนและท ากจกรรมรวมกบเดกทแตกตางไปจากตน

๘.๒ มปฏสมพนธทดกบผอน

๘.๒.๑ เลนรวมกบเพอน ๘.๒.๑ เลนหรอท างานรวมกบเพอนเปนกลม

๘.๒.๑ เลนหรอท างานรวมมอกบเพอนอยางมเปาหมาย

๘.๒.๒ ยมหรอทกทายผใหญและบคคลทคนเคยเมอมผชแนะ

๘.๒.๒ ยม ทกทายหรอพดคยกบผใหญและบคคลทคนเคยไดดวยตนเอง

๘.๒.๒ ยม ทกทายและพดคย กบผใหญและบคคลทคนเคย ไดเหมาะสมกบสถานการณ

๘.๓ ปฏบตตนเบองตนในการเปนสมาชกทดของสงคม

๘.๓.๑ ปฏบตตามขอตกลงเมอมผชแนะ

๘.๓.๑ มสวนรวมสรางขอตกลงและปฏบตตามขอตกลงเมอม ผชแนะ

๘.๓.๑ มสวนรวมสรางขอตกลงและปฏบตตามขอตกลงดวยตนเอง

๘.๓.๒ ปฏบตตนเปนผน าและ ผตามเมอมผชแนะ

๘.๓.๒ ปฏบตตนเปนผน าและ ผตามไดดวยตนเอง

๘.๓.๒ ปฏบตตนเปนผน าและ ผตามไดเหมาะสมกบสถานการณ

๘.๓.๓ ยอมรบการประนประนอมแกไขปญหาเมอมผชแนะ

๘.๓.๓ ประนประนอมแกไขปญหาโดยปราศจากการใช ความรนแรงเมอมผชแนะ

๘.๓.๓ ประนประนอมแกไขปญหาโดยปราศจากการใช ความรนแรงดวยตนเอง

มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป

๙.๑ สนทนาโตตอบและเลาเรองใหผอนเขาใจ

๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบและ พดโตตอบเกยวกบเรองทฟง

๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบและสนทนาโตตอบสอดคลองกบเรองทฟง

๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบ และสนทนาโตตอบอยางตอเนอง เชอมโยงกบเรองทฟง

๙.๑.๒ เลาเรองดวยประโยคสนๆ

๙.๑.๒ เลาเรองเปนประโยคอยางตอเนอง

๙.๑.๒ เลาเปนเรองราวตอเนองได

๙.๒ อาน เขยนภาพ และสญลกษณได

๙.๒.๑ อานภาพ และ พดขอความดวยภาษาของตน

๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณ ค า พรอมทงชหรอกวาดตามองขอความตามบรรทด

๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณ ค า ดวยการชหรอกวาดตามองจดเรมตนและจดจบของขอความ

๙.๒.๒ เขยนขดเขยอยางมทศทาง

๙.๒.๒ เขยนคลายตวอกษร ๙.๒.๒ เขยนชอของตนเอง ตามแบบ เขยนขอความดวย วธทคดขนเอง

Page 21: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

18 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๑๐.๑ มความสามารถใน

การคดรวบยอด ๑๐.๑.๑ บอกลกษณะของ สงตางๆ จากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส

๑๐.๑.๑ บอกลกษณะ และสวนประกอบของสงตางๆ จากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส

๑๐.๑.๑ บอกลกษณะ สวนประกอบการเปลยนแปลงหรอความสมพนธของสงตางๆ จากการสงเกตโดยใช ประสาทสมผส

๑๐.๑.๒ จบคหรอเปรยบเทยบสงตางๆ โดยใชลกษณะหรอหนาทการใชงานเพยง ลกษณะเดยว

๑๐.๑.๒ จบคและเปรยบเทยบความแตกตางหรอความเหมอนของสงตางๆ โดยใชลกษณะ ทสงเกตพบเพยงลกษณะเดยว

๑๐.๑.๒ จบคและเปรยบเทยบความแตกตางและความเหมอนของสงตางๆ โดยใชลกษณะ ทสงเกตพบสองลกษณะขนไป

๑๐.๑.๓ คดแยกสงตางๆ ตามลกษณะหรอหนาทการใชงาน

๑๐.๑.๓ จ าแนกและจดกลม สงตางๆ โดยใชอยางนอย หนงลกษณะเปนเกณฑ

๑๐.๑.๓ จ าแนกและจดกลม สงตางๆ โดยใชตงแต สองลกษณะขนไปเปนเกณฑ

๑๐.๑.๔ เรยงล าดบสงของหรอ เหตการณอยางนอย ๓ ล าดบ

๑๐.๑.๔ เรยงล าดบสงของหรอเหตการณอยางนอย ๔ ล าดบ

๑๐.๑.๔ เรยงล าดบสงของและเหตการณอยางนอย ๕ ล าดบ

๑๐.๒ มความสามารถในการคดเชงเหตผล

๑๐.๒.๑ ระบผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท าเมอมผชแนะ

๑๐.๒.๑ ระบสาเหตหรอผล ทเกดขนในเหตการณหรอการกระท าเมอมผชแนะ

๑๐.๒.๑ อธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขน ในเหตการณหรอการกระท าดวยตนเอง

๑๐.๒.๒ คาดเดา หรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขน

๑๐.๒.๒ คาดเดา หรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขน หรอมสวนรวมในการลงความเหนจากขอมล

๑๐.๒.๒ คาดคะเนสงทอาจจะเกดขน และมสวนรวมในการลงความเหนจากขอมลอยางมเหตผล

๑๐.๓ มความสามารถ ในการคดแกปญหา และตดสนใจ

10.3.1 ตดสนใจในเรองงายๆ 10.3.1 ตดสนใจในเรองงายๆ และเรมเรยนรผลทเกดขน

10.3.1 ตดสนใจในเรองงายๆ และยอมรบผลทเกดขน

๑๐.๓.2 แกปญหาโดยลองผดลองถก

๑๐.๓.2 ระบปญหาและ แกปญหาโดยลองผดลองถก

๑๐.๓.2 ระบปญหาสรางทางเลอกและเลอกวธแกปญหา

Page 22: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

19 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐานท ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป ๑๑.๑ ทางานศลปะ ตามจนตนาการและความคดสรางสรรค

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคด ความรสกของตนเอง

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคด ความรสกของตนเองโดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดมหรอ มรายละเอยดเพมขน

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคด ความรสกของตนเองโดยมการดดแปลง แปลกใหมจากเดมและ มรายละเอยดเพมขน

๑๑.๒ แสดงทาทาง/เคลอนไหวตามจนตนาการอยางสรางสรรค

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทางเพอสอสารความคด ความรสก ของตนเอง

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทาง เพอสอสารความคด ความรสก ของตนเองอยางหลากหลาย หรอแปลกใหม

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทาง เพอสอสารความคด ความรสก ของตนเองอยางหลากหลาย และแปลกใหม

มาตรฐานท ๑๒ มเจตคตทดตอการเรยนร และมความสามารถในการแสวงหาความรได

เหมาะสมกบวย

ตวบงช สภาพทพงประสงค

อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป อาย ๕-๖ ป

๑๒.๑ มเจตคตทดตอการเรยนร

๑๒.๑.๑ สนใจฟงหรอ อานหนงสอดวยตนเอง

๑๒.๑.๑ สนใจซกถามเกยวกบสญลกษณหรอตวหนงสอทพบเหน

๑๒.๑.๑ สนใจหยบหนงสอ มาอานและเขยนสอความคดดวยตนเองเปนประจ าอยางตอเนอง

๑๒.๑.๒ กระตอรอรนใน การเขารวมกจกรรม

๑๒.๑.๒ กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม

๑๒.๑.๒ กระตอรอรนในการรวมกจกรรมตงแตตนจนจบ

๑๒.๒ มความสามารถ ในการแสวงหาความร

๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบของ ขอสงสยตางๆ ตามวธการ ทมผชแนะ

๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบของ ขอสงสยตางๆ ตามวธการ ของตนเอง

๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบของ ขอสงสยตางๆ โดยใชวธการ ทหลากหลายดวยตนเอง

๑๒.๒.๒ ใชประโยคค าถามวา “ใคร” “อะไร”ในการคนหาค าตอบ

๑๒.๒.๒ ใชประโยคค าถามวา “ทไหน” “ท าไม” ในการคนหาค าตอบ

๑๒.๒.๒ ใชประโยคค าถามวา “เมอไร” “อยางไร” ในการคนหาค าตอบ

Page 23: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

20 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การจดเวลาเรยน ส าหรบหลกสตรการศกษาปฐมวยก าหนดกรอบการจดเวลาเรยนในการจดประสบการณใหกบเดก เปนเวลา ๑-๓ ปการศกษาโดยประมาณ ทงน ขนอยกบอายของเดกทเรมเขาสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย เวลาเรยนส าหรบเดกปฐมวยจะขนอยกบสถานศกษาแตละแหง โดยมเวลาเรยนไมนอยกวา ๑๘๐ วนตอ ๑ ปการศกษา ในแตละวนจะใชเวลาไมนอยกวา ๕ ชวโมง โดยสามารถปรบใหเหมาะสมตามบรบทของสถานศกษาหรอ สถานพฒนาเดกปฐมวย

สาระการเรยนร สาระการเรยนรของหลกสตรการศกษาปฐมวย ส าหรบเดกอาย ๓-๖ ป ประกอบดวย ๒ สวน คอประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนร ทงสองสวนมความส าคญในการจดประสบการณ เพอสงเสรมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยผสอนอาจจดในรปแบบหนวยการสอน แบบบรณาการหรอเลอกใชรปแบบทเหมาะสมกบเดกปฐมวยรวมทงตองสอดคลองกบปรชญาการศกษาปฐมวยและหลกการจดการศกษาปฐมวย มรายละเอยดดงน

๑. ประสบการณส าคญ จะชวยอธบายใหผสอนเขาใจวาเดกปฐมวยตองท าอะไร เรยนรสงตางๆรอบตว อยางไร และทกประสบการณมความส าคญตอการพฒนาเดก ชวยผสอนในการสงเกต สนบสนน และวางแผนการจดกจกรรมใหเดก ประสบการณส าคญทก าหนดไวในหลกสตรมความส าคญตอการสราง องคความรของเดก ตวอยางเชน เดกเขาใจความหมายของการเปรยบเทยบและจ าแนกผานประสบการณส าคญ การจ าแนกสงตางๆ ตามลกษณะและรปราง รปทรง ผสอนจงวางแผนจดกจกรรมใหเดกมโอกาสเลนบลอกรปทรงตางๆ อยางอสระ มการเปรยบเทยบขนาดของบลอกรปทรงเดยวกน และจ าแนกรปทรง ของบลอกเปนกลม เดกจะเรยนรผานประสบการณส าคญ ในการจ าแนกเปรยบเทยบซ าแลวซ าอก มการปฏสมพนธกบวตถ สงของ ผใหญ และเดกอน ฯลฯ นอกจากน ผสอนทเขาใจและเหนความส าคญจะยดประสบการณส าคญ เปนเสมอนเครองมอส าหรบการสงเกตพฒนาการเดก แปลการกระท าของเดก ชวยตดสนใจเกยวกบการจดสอและชวยวางแผนกจกรรมในแตละวน ประสบการณส าคญส าหรบเดกอาย ๓-๖ ป จะครอบคลมพฒนาการทง ๔ ดาน คอ

๑.๑ ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานรางกาย เปนการสนบสนนใหเดกไดมโอกาสพฒนาการใชกลามเนอใหญ กลามเนอเลก การประสานสมพนธระหวางกลามเนอและระบบประสาท ในการท ากจวตรประจ าวนหรอท ากจกรรมตางๆ และสนบสนนใหเดกรจกดแลสขภาพและสขอนามยสวนตน การรกษาความปลอดภยของตนเองและผอน และการตระหนกรเกยวกบรางกายตนเอง ดงน

Page 24: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

21 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ(ดานรางกาย) ตวอยางประสบการณและกจกรรม

๑.๑.๑ การใชกลามเนอใหญ (๑) การเคลอนไหวอยกบท ตบมอ ผงกศรษะ เคลอนไหวไหล เอว มอและแขน มอและนวมอ

เคาะเทา เทาและปลายเทาอยกบท

(๒) การเคลอนไหวเคลอนท คลาน คบ เดน วง กระโดด สไลด ควบมา กาวกระโดด เคลอนทไปขางหนา-ขางหลง ขางซาย-ขางขวา หมนตว

(๓) การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ เคลอนไหวรางกายพรอมเชอก ผาแพร รบบน วสด อนๆ ทเหมาะสม ตามจนตนาการ เพลงบรรเลง ค าบรรยายของผสอน

(๔) การเคลอนไหวทใชการประสานสมพนธของการใชกลามเนอใหญ ในการขวาง การจบ การโยน การเตะ

เลนเกมกลางแจง เชน ลงชงบอล ขวางลกบอล ถงทราย

โยนลกบอลหรอวสดอนลงตะกรา เตะบอล

(๕) การเลนเครองเลนสนามอยางอสระ เลนอสระ เลนเครองเลนสนาม เลนปนปาย โหน มด ลอดเครองเลน ปนจกรยานสามลอ

๑.๑.๒ การใชกลามเนอเลก

(๑) การเลนเครองเลนสมผสและ การสรางสงตางๆ จากแทงไม บลอก

ตอเลโก นอตปกหมด กระดานตะป บลอกไมหรอพลาสตก

(๒) การเขยนภาพและการเลนกบส เขยนภาพดวยสเทยน สไม สจากวสดธรรมชาต เลนกบสน า เชน เปาส ทบส พบส หยดส ละเลงส กลงส

(๓) การปน ปนดนเหนยว ดนน ามน ปนแปงโดว

(๔) การประดษฐสงตางๆ ดวยเศษวสด สรางชนงานจากวสดธรรมชาตหรอวสดทเหลอใช

(๕) การหยบจบ การใชกรรไกร การฉก การตด การปะ และการรอยวสด

ใชกรรไกรปลายมนตดกระดาษหรอตดใบไม รอยดอกไมและ วสดตางๆ ฉก ตด ปะกระดาษหรอวสดธรรมชาต

๑.๑.๓ การรกษาสขภาพอนามยสวนตน

(๑) การปฏบตตนตามสขอนามย สขนสยทดในกจวตรประจ าวน

ลางมอกอนรบประทานอาหาร ท าความสะอาดหลงจากเขาหองน า หองสวม รบประทานอาหารกลางวนครบหาหม นอนกลางวน ออกก าลงกาย ดแลรกษาความสะอาดของใชสวนตว

Page 25: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

22 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ(ดานรางกาย) ตวอยางประสบการณและกจกรรม

๑.๑.๔ การรกษาความปลอดภย

(1) การปฏบตตนใหปลอดภยใน กจวตรประจ าวน

เลน เครองเลนท ถกวธ ล างมอทกคร งเม อสนสดการเลน ระวงรกษาและดแลตนเองขณะเจบปวย เชน ปดปากไอในขณะเปนหวด ไมขยตาขณะตาแดง

(2) การฟงนทาน เรองราว เหตการณ เกยวกบการปองกนและรกษาความปลอดภย

ฟงนทาน เรองราว เหตการณทมเนอหาเกยวกบการปองกนและรกษาความปลอดภย เชน การขามถนน การรบของจากคนแปลกหนา ของมคม สตวมพษ และอนตรายจากสารพษ

(3) การเลนเครองเลนอยางปลอดภย เลนเครองเลนสนามตามขอตกลงอยางถกวธ เชน ปนปาย โหน ลอด มด คลาน ดวยความระมดระวง รอคอยไมแยงกนในการเลน

(4) การเลนบทบาทสมมตเหตการณตางๆ เลนบทบาทสมมตการปฏบตตามกฎจราจร เชน การขามถนน การซอนทายรถจกรยานยนต การคาดเขมขดนรภย และ การปฏบตตนเมอเกดเหตฉกเฉน เชน ไฟไหม แผนดนไหว พาย ฯลฯ และสรปผลทเกดจากการเลนบทบาทสมมต

๑.๑.๕ การตระหนกรเกยวกบรางกายตนเอง

(๑) การเคลอนไหวโดยควบคมตนเอง ไปในทศทาง ระดบ และพนท

เคลอนไหวรางกายไปในทศทางตางๆ เชน ซาย ขวา หนา หลง ทวบรเวณทก าหนดในระดบสง กลาง และต า มการเคลอนไหวทหลากหลายเชน มด ลอด คลาน กลง กระโดด

(๒) การเคลอนไหวขามสงกดขวาง การเดน วง กระโดดหลบหลกหรอขามสงกดขวางตางๆ เชน ลอรถยนต ถงน ามน ทกนจราจร หวงฮลาฮป สงของ บลอกไม

Page 26: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

23 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑.๒ ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานอารมณ จตใจ เปนการสนบสนนใหเดกไดแสดงออกทางอารมณและความรสกของตนเองทเหมาะสมกบวย มความสข ราเรง แจมใส เหนใจผอน ไดพฒนาคณธรรม จรยธรรม สนทรยภาพ ความรสกทดตอตนเอง และความเชอมนในตนเอง ดงน

ประสบการณสาคญ (ดานอารมณและจตใจ) ตวอยางประสบการณและกจกรรม

๑.๒.๑ สนทรยภาพ ดนตร (1) การฟงเพลง การรองเพลง และการแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร

ท าทาทางเคลอนไหวรางกายในลกษณะตางๆ เชน โยกตว สายสะโพก ตบมอ ย าเทา ตามจงหวะและเสยงเพลง เชนเพลงบรรเลง เพลงตามสมยนยม เพล งต ามหน วยป ระสบการณ เพ ล งท ส น ใจ เพลงประจ าโรงเรยน และเพลงพนบาน

(2) การเลนเครองดนตรประกอบจงหวะ เลนเครองดนตรประเภทตางๆ หรอวสดๆ อนประกอบจงหวะ เชน เคาะ เขยา ต

(3) การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร แสดงท าทาง เคล อน ไหวประกอบเส ยงเพลง เสยงดนตรหรอจงหวะชาและเรว

(4) การเลนบทบาทสมมต เลนและแสดงบทบาทสมมต เปนตวละครตาม หนวยประสบการณหรอนทาน

(๕) การท ากจกรรมศลปะตางๆ ท ากจกรรมศลปะ เชน วาดภาพระบายส ปน รอย ฉกตดปะ พบ เลนกบสน า ประดษฐเศษวสด

(๖) การสรางสรรคสงสวยงาม สรางงานศลปะตามความคดสรางสรรคในรปแบบตางๆเชน วาดภาพระบายส ปน รอย ฉกตดปะ พบ เลนกบสน า ประดษฐเศษวสด การท าสวนถาด และแสดงความคดเหนตอผลงานศลปะ

๑.๒.2 การเลน

(๑) การเลนอสระ เลนอสระ การเลนท ใชจนตนาการ เลนสมมต การเลนของเลนในหองเรยน บรเวณสนามกลางแจง

(๒) การเลนรายบคคล กลมยอย กลมใหญ เลนเสร เลนอสระในมมเลนรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ เลนรวมกบเพอน เลนแบบรวมมอ และเลนแบบสรางสรรค

(๓) การเลนตามมมประสบการณ/มมเลนตางๆ เลนตามมมเลนในหองเรยน เลนสมมต (๔) การเลนนอกหองเรยน เลนกลางแจง เชน เลนเครองเลนสนามรปแบบตางๆ

เลนน า เลนทราย การละเลนพนบาน

Page 27: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

24 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานอารมณและจตใจ) ตวอยางประสบการณและกจกรรม

๑.๒.3 คณธรรมจรยธรรม (๑) การปฏบตตนตามหลกศาสนาทนบถอ ท าก จ ก ร รม ท า งศ าส น า ท ว ด ม ส ย ด โบ ส ถ

ปฏบตตนตามค าสอนของศาสนาทนบถอ (๒) การฟงนทานเกยวกบคณธรรม จรยธรรม

ฟงนทาน เรองราว เหตการณเกยวกบความซอสตย ความเมตตากรณา มน าใจชวยเหลอแบงปน ความเหนอกเหนใจ ความรบผดชอบ ประหยดพอเพยง และความมวนย

(๓) การรวมสนทนาและแลกเปล ยนความคดเหน เชงจรยธรรม

รวมสนทนาและแสดงความคดเหนเกยวกบขาว เรองราว เหตการณ นทานเกยวกบคณธรรม จรยธรรมตามบรบทของชมชนหรอกลมเปาหมายเฉพาะ

๑.๒.4 การแสดงออกทางอารมณ (๑) การพดสะทอนความรสกของตนเองและผอน บอกเลา ท าทาทาง ท เกยวของกบความรสกของ

ตนเองและผอน ปรบเปลยนความคดหรอการกระท าเมอมสถานการณทเปนปญหา พดแสดงความรสกหลงการท ากจกรรมศลปะ แสดงสหนา ทาทาง บทบาทตามตวละคร

(๒) การเลนบทบาทสมมต

เลนและแสดงบทบาทสมมต เปนตวละครตาม หนวยประสบการณหรอนทาน

(๓) การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร แสดงท าทาง เคล อน ไหวประกอบเส ยงเพลง เสยงดนตรหรอจงหวะชาและเรว

(๔) การรองเพลง รองเพลงประกอบหนวยการจดประสบการณ หรอเพลงทสนใจอยางสนกสนาน

(๕) การท างานศลปะ ท ากจกรรมศลปะ เชน วาดภาพระบายส ปน รอย ฉกตดปะ พบ เลนกบสน า ประดษฐเศษวสด

๑.๒.5 การมอตลกษณเฉพาะตนและเชอวาตนเองมความสามารถ (๑) การปฏบตกจกรรมตางๆตามความสามารถ ของตนเอง

เลน/ท างานอยางอสระตามความถนด ความสนใจและความสามารถของตนเอง เชน กจกรรมศลปะ กจกรรมการเคลอนไหว กจกรรมในกจวตรประจ าวน (โดยเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการตดสนใจเลอกท ากจกรรมเอง บอกไดวาตนเองเปนอยางไร ท าอะไรไดบาง บอกความเหมอน ความแตกตางของตนเองและผ อน และบอกความคดของตน เองได ว า “อยากเปนอะไรเมอหนโตขน”)

๑.๒.6 การเหนอกเหนใจผอน (๑) การแสดงความยนดเมอผอนมความสข เหนใจเมอผอนเศราหรอเสยใจ และการชวยเหลอปลอบโยนเมอผอนไดรบบาดเจบ

แสดงความยนดกบเพอนเมอเพอนมความสข เชน วนเกด และแสดงความเหนใจเพอนหรอผอน เชน ชวยเหลอ ปลอบโยนเมอเพอนรองไหหรอบาดเจบ

Page 28: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

25 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑.๓ ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสงคม เปนการสนบสนนใหเดกไดมโอกาสปฏสมพนธกบบคคลและสงแวดลอมตางๆรอบตวจากการปฏบตกจกรรมตางๆ ผานการเรยนรทางสงคม เชน การปฏบตกจวตรประจ าวน การดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม การเลน คณธรรม จรยธรรม ดงน

ประสบการณสาคญ (ดานสงคม) ตวอยางประสบการณและกจกรรม ๑.๓.๑ การปฏบตกจวตรประจาวน (๑) การชวยเหลอตนเองในกจวตรประจ าวน ท ากจวตรประจ าวนดวยตนเอง เชน แตงตว ลางมอ

รบประทานอาหาร เขาหองสวม (๒) การปฏบตตนตามแนวทางของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

น าวสดเหลอใชมาสรางชนงาน ใชสงของเครองใชอยางประหยดและพอเพยง เชน ยาสฟน น า วสดท างานศลปะ

๑.๓.๒ การดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม (๑) การมสวนรวมรบผดชอบดแลรกษาสงแวดลอม ทงภายในและภายนอกหองเรยน

รบผดชอบหนาททไดรบมอบหมาย เชน ดแลรกษาความสะอาดหองเรยน รดน าตนไม เกบขยะ น าวสดทองถน วสดเหลอใชมาสรางชนงาน ใชน า สงของเครองใชอยางประหยด คมคา เชน ดนสอ ส กระดาษส

(๒) การใชวสดและสงของเครองใชอยางคมคา น าวสดเหลอใชมาสรางชนงาน ใชสงของอยางประหยด เชน ดนสอ ส กาว กระดาษส

(๓) การท างานศลปะทน าวสด หรอสงของเครองใช ทใชแลวมาใชซ า หรอแปรรปแลวน ากลบมาใชใหม

ประดษฐสงตางๆ จากวสดเหลอใช เชน ขวดน าพลาสตก กลอง เศษผา แกนกระดาษ กระดาษส ไมไอศรม

(๔) การเพาะปลกและดแลตนไม ปลกตนไม ไมดอกไมประดบ ผกสวนครว ดแลรดน าพรวนดน เชน เพาะถวงอก ปลกผกบง ตนหอม

(๕) การเลยงสตว เลยงและดแลใหอาหารสตว เชน ปลา ไก นก (๖) การสนทนาขาวและเหตการณทเกยวกบธรรมชาตและสงแวดลอมในชวตประจ าวน

สนทนาเก ยวกบ เหตการณ ผลกระทบท เก ดจาก ความเปลยนแปลงทางธรรมชาตและสงแวดลอม เชน ฝนตก น าทวม ฝนแลง ลมพาย

๑.๓.๓ การปฏบตตามวฒนธรรมทองถนและความเปนไทย (๑) การเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนในความเปนคนไทย เลนบทบาทสมมตเกยวกบ การไหว การทกทายและการ

ปฏบตตนในวนส าคญของไทย และวนส าคญของทองถน (๒) การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยและประเพณไทย

ท ากจกรรมในวนส าคญ และประเพณในทองถนของตน

(๓) การประกอบอาหารไทย ท าอาหารงายๆ ตามหน วยการจดประสบการณ อาหารในทองถนหรออาหารประจ าภาคของตนเอง

(๔) การศกษานอกสถานท วางแผน ส ารวจ ศกษาแหล งเรยน รนอกสถานท สมภาษณบคคลตางๆ บนทกขอมล และน าเสนอขอมล

(๕) การเลนพนบานของไทย การละเลนไทย เชน มอญซอนผา งกนหาง รรขาวสาร โพงพาง

Page 29: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

26 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ(ดานสงคม) ตวอยางประสบการณ และกจกรรม ๑.๓.๔ การมปฏสมพนธ มวนย มสวนรวม และบทบาทสมาชกของสงคม (๑) การรวมก าหนดขอตกลงของหองเรยน มส วนรวมในการก าหนดและจดท าขอตกลงของ

หองเรยน (๒) การปฏบตตนเปนสมาชกทดของหองเรยน ปฏบตตามขอตกลงของหองเรยนทรวมกนก าหนด เชน

การเกบของเลนของใชเขาท การเขาแถวรบของ (๓) การใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรมตางๆ เขารวมกจกรรมดวยความเตมใจทงรายบคคล กลมยอย

และกลมใหญ (๔) การดแลหองเรยนรวมกน ดแลความสะอาดเรยบรอยของหองเรยน เชน จดของ

เลนของใชเขาท เทขยะ รดน าตนไม (5) การรวมกจกรรมวนส าคญ ปฏบตกจกรรมเกยวกบวนส าคญในสถานการณจรงหรอ

สถานการณจ าลองตามความเหมาะสมและบรบทของ แตละสถานศกษา

๑.๓.๕ การเลนและทางานแบบรวมมอรวมใจ (๑) การรวมสนทนาและแลกเปลยนความคดเหน

สนทนาแลกเปลยนแสดงความคดเหนเกยวกบเหตการณ ในนทาน เรองราว และรบฟงความคดเหนของผอน

(๒) การเลนและท างานรวมกบผอน เลนและท างานรวมกนเปนค กลมเลก หรอกลมใหญ (๓) การท าศลปะแบบรวมมอ

ท างานศลปะรวมกนเปนกลมอยางมเปาหมายรวมกน เชน ปนดนน ามน วาดภาพ ตดฉกปะ งานประดษฐ

๑.๓.6 การแกปญหาความขดแยง (๑) การมสวนรวมในการเลอกวธการแกปญหา รวมกนแสดงความคดเหนและน าเสนอความคด และ

ตดสนใจเลอกวธแกปญหาเกยวกบเรองราว เหตการณตาง ๆ (๒) การมสวนรวมในการแกปญหาความขดแยง มสวนรวมในการเสนอความคด ตดสนใจเลอกวธ

แกปญหาตางๆ ทเกดขนอยางสนตวธในสถานการณทมความขดแยง

๑.๓.๗ การยอมรบในความเหมอนและความแตกตางระหวางบคคล (๑) การเลนหรอท ากจกรรมรวมกบกลมเพอน เลนหรอท ากจกรรมตางๆ รวมกบเพอน เชน กจกรรมศลปะ

กจกรรมการเลนตามมม กจกรรมเลนน า เลนทราย และยอมรบความคดของเพอนทตางไปจากตน

Page 30: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

27 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑.๔ ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา เปนการสนบสนนใหเดกไดเรยนรการใชภาษา พฒนาการคดรวบยอด การคดเชงเหตผล การตดสนใจและแกปญหา การมจนตนาการและ ความคดสรางสรรค ใหเปนไปตามสภาพทพงประสงคอยางเหมาะสมกบพฒนาการ ผานการใชประสาทสมผสทงหาและการมปฏสมพนธกบบคคลและสงตาง ๆรอบตว รวมถงสงเสรม เจตคตทดตอการเรยนรและการแสวงหาความร ดงน

ประสบการณสาคญ(ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม ๑.๔.๑ การใชภาษา (1) การฟงเสยงตางๆ ในสงแวดลอม ฟงเสยงตางๆ รอบตวและบอกเสยงทไดยน เชน

เสยงหายใจ ลมพด นกรอง รถยนต คนเดน สตวรอง (2) การฟงและปฏบตตามค าแนะน า ฟงและปฏบตตามค าแนะน า เชน การเลนเกม

การเคลอนไหวตามค าบรรยาย รวมทงขอตกลงในหองเรยน (3) การฟงเพลง นทาน ค าคลองจอง บทรอยกรอง หรอเรองราวตางๆ

ฟงเพลง นทาน ค าคลองจอง บทรอยกรองงายๆ หรอเรองราวตางๆ

(4) การพดแสดงความคด ความรสก และความตองการ พดแสดงความคดเหน ความรสก ความตองการในสงตาง ๆ ใชค าถาม ใคร อะไร ท าไม อยางไร ในสงทตองการทราบ

(5) การพดกบผอนเกยวกบประสบการณของตนเอง หรอพดเลาเรองราวเกยวกบตนเอง

พดเลาขาว เลาประสบการณ หรอเรองราวเกยวกบตนเอง หรอเหตการณประจ าวน เชน ครอบครวของฉน

(6) การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตางๆ

พดบอกลกษณะสงของทสงเกต เลาขาว เลาประสบการณ เชน กจกรรมทท าในวนหยด กจกรรมทไดท าดวยตนเองหรอท ารวมกบเพอนและคร หรอเหตการณทเกดขนตามล าดบหรอตามชวงเวลา

(7) การพดอยางสรางสรรคในการเลน และการกระท าตางๆ เลาสงทก าลงเลน ก าลงท า พดใหก าลงใจ ปลอบใจ ค าแนะน าเพอนในการเลนและการท างาน อธบายวธเลนใหเพอนฟง

(8) การรอจงหวะทเหมาะสมในการพด ตอบค าถามและมมารยาทในการพด เชน ยกมอกอนพด ไมพดแทรกในขณะทผอนก าลงพด

(9) การพดเรยงล าดบค าเพอใชในการสอสาร เรยงค าพดในส งท คด เพออธบายใหผ อน เข าใจ เชน พดเลาเรองจากภาพ หรอเหตการณทพบเหน

(๑๐) การอานหนงสอภาพ นทานหลากหลายประเภท/รปแบบ อานภาพ นทาน อานปายและสญลกษณทเดกสนใจ อานนทานใหเพอนฟง

(๑๑) การอานอยางอสระตามล าพง การอานรวมกน การอานโดยมผชแนะ

อานนทานหรอหนงสอภาพทสนใจอยางอสระตามล าพงในมมหนงสอ อานรวมกน โดยครแนะน าสวนตางๆ ของหนงสอตงแตปกหนาจนถงปกหลงแลวเปนผน าการอานโดย ชค าในหนงสอจากซายไปขวา เดกชและอานตามครพรอมกน อานชแนะโดยครเปนผน าการอานกบเดกกลมยอย 3-5 คน

Page 31: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

28 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ(ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๑๒) การเหนแบบอยางของการอานทถกตอง ดตวอยางครชค าและกวาดสายตาจากการอานหนงสอ

นทาน ปาย บตรขอความ แถบประโยค หรอแผนภมเพลง (๑๓) การสงเกตทศทางการอานตวอกษร ค า และขอความ ดตวอยางการกวาดสายตาอานตวอกษร ค า และขอความ

จากซายไปขวา บนมาลาง (๑๔) การอานและชขอความ โดยกวาดสายตาตามบรรทดจากซายไปขวา จากบนลงลาง

ดตวอยางการกวาดสายตาและชค าอานขอความ หนงสอนทาน แผนภมเพลงจากซายไปขวา บรรทดบนลงบรรทดลาง

(๑๕) การสงเกตตวอกษรในชอของตน หรอค าคนเคย ชหรอบอกตวอกษรบางตวทคนเคยในชอตนเอง นทาน เพลง ค าคลองจอง ปายขอความ สงเกตบตรชอ นามสกลตวเองกบเพอนวามอกษรตวไหนเหมอนกน

(๑๖) การสงเกตตวอกษรทประกอบเปนค า ผานการอานหรอเขยนของผใหญ

มองและชตวอกษรในค า ขอความ ประโยค นทาน แผนภมเพลง ปรศนาค าทาย หรอประโยคทครเขยน สงเกตทศทางการเขยนตวพยญชนะหรอค าทคนเคยของคร สงเกตการเขยนบนทรายหรอการเขยนในอากาศของคร ขดดนน ามนเปน ตวพยญชนะทคนเคย เชน พยญชนะตนชอของตนเอง

(๑๗) การคาดเดาค าวล หรอประโยค ทมโครงสรางซ าๆกน จากนทาน เพลง ค าคลองจอง

เลนเดาค าบางค าทคนเคยในหนงสอนทาน เพลง ค าคลองจอง เลนเดาตวพยญชนะทหายไปจากค าทคนเคย เลนเปลยนค าบางค าในประโยคทมโครงสรางซ าๆ บนทกค าพดเดก

(๑๘) การเลนเกมทางภาษา เลนเกมทางภาษาตางๆ เชน หาภาพกบสญลกษณ จบคค ากบภาพ หาตวอกษรหรอค าบางค าจากนทาน ตอเตมตวอกษรลงในบตรค า บงโกภาษา ลอตโตพยญชนะกบค า วาดภาพและแตงเรองราวทมโครงเรองเดยวกบนทาน

(๑๙) การเหนแบบอยางของการเขยนทถกตอง สงเกตตวอยางการเขยนของครในโอกาสตางๆ เช น เขยนขอตกลงชนเรยน เขยนประกาศวนส าคญ เขยนวนท เด อน ป เข ยนค าบรรยาย ใตผลงานศลปะของเด ก เขยนบนทกค าพดของเดก สงเกตตวอกษรหรอสญลกษณ เชน ปายชอคร ปายชอตนเอง ปฎทนในชวตประจ าวน

(๒๐) การเขยนรวมกนตามโอกาส และการเขยนอสระ เขยนรวมกบคร เลยนแบบการเขยนของคร รวมกบครลอกตวอกษรหรอสญลกษณจากบตรค าลงในสมดนทาน ทรวมกนแตงกบเพอน รวมกบครวาดภาพและเขยนค าอธบายภาพ เขยนบตรอวยพรวนเกดใหเพอน

Page 32: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

29 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๒๑) การเขยนค าทมความหมายกบตวเดก/ค าคนเคย

เขยนชอตนเอง เขยนค าทคนเคย เขยนสญลกษณจากการอานนทาน เรองราว เนอเพลง ปายสญลกษณตางๆ รวมกน เขยนค าแตงปายนเทศ เขยนชอตดชนวางของสวนตว

(๒๒) การคดสะกดค าและเขยนเพอ สอความหมายดวยตนเองอยางอสระ

เขยนค างายๆ ประกอบภาพตามความสนใจ เขยนชอตนเอง เขยนบตรอวยพร โอกาสตางๆ เขยนภาพนทานหรอเรองนทานอยางอสระตามความสนใจ หรอความตองการของเดกไมใชก าหนดโดยคร การคดสะกดค าและ เขยน อสระของเดกจงมการเขยนแบบ ลองผดลองถกของเดก เอง ซงครตองไมต าหน/ลงโทษเมอเดกเขยนผด

๑.๔.๒ การคดรวบยอด การคดเชงเหตผล การตดสนใจและแกปญหา (๑) การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของ สงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม

- ใชประสาทสมผสในการสงเกตและบอกลกษณะหรอสวนประกอบของสงตาง ๆเชน รางกายของตนเอง สตว พช สงของเครองใช ดน น า ทองฟา บรเวณตาง ๆ - สงเกตและบอกการเปลยนแปลงของสงตางๆ เชน การเปลยนแปลงของรางกายมนษย สตว พชเมอเจรญเตบโต การเปลยนแปลงของลมฟาอากาศ การเปลยนแปลงของวตถและสงของเครองใช - สงเกตและบอกความสมพนธของสงตางๆ เชน การน าสงตางๆ มาใชประโยชน ความสมพนธระหวางการกระท าบางอยางกบผลทเกดขน เชน ถารบประทานอาหารแลวไมแปรงฟนฟนจะผ ถาใสน าตาลลงไปในน าแลวน าตาลจะละลาย ถาปลอยสงของจากทสงแลวสงของจะตกลงมา

(๒) การสงเกตสงตางๆ และสถานทจากมมมองทตางกน

สงเกตสงของ หรอส ารวจสถานทตาง ๆ หรอ เลนปนปายเครองเลนสนาม ลอดอโมงค และบอกหรอวาดภาพเกยวกบลกษณะ พนท ระยะ ต าแหนงของสงของ สถานท หรอเครองเลนจากมมมองตาง ๆ

(๓) การบอกและแสดงต าแหนง ทศทาง และระยะทางของสงตางๆ ดวยการกระท า ภาพวาด ภาพถาย และรปภาพ

- ส ารวจสงตางๆ ทอยในบรเวณหนง เชน สงของทอยบนโตะ สงของทอยในหอง และบอกหรอวาดภาพแสดงต าแหนง ทศทางหรอระยะทางของสงนน ๆ - ส ารวจสถานทตางๆ ถายภาพ วาดภาพ หรอเขยนแผนผงสถานทนนๆแลวน ารปภาพมาอธบายต าแหนง ทศทาง หรอระยะทางของสถานท - เลนเกมเกยวกบมตสมพนธ เชน วางส งของในต าแหนงทก าหนด บอกชอสงของทอยในต าแหนงทก าหนด บอกต าแหนง ทศทางหรอระยะทางของสงของทก าหนด ใชรางกายเคลอนทไปยงต าแหนงหรอ ไปตามทศทางทก าหนด

Page 33: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

30 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๔ ) การเล นก บส อต างๆ ท เป นทรงกลม ทรงสเหลยมมมฉาก ทรงกระบอก กรวย

- เลนส ารวจ จ าแนกและบอกลกษณะสงของรอบตวทมลกษณะเหมอนหรอคลายทรงกลม ทรงกระบอก ทรงสเหลยมมมฉาก และกรวย - เลนส ารวจบอกสงของรอบตวทมลกษณะเหมอนหรอคลายภาพวงกลม สเหลยม สามเหลยม วงร - เลนเกมจ าแนกภาพหรอสงของทมลกษณะเหมอนหรอคลายวงกลม สเหลยม สามเหลยม และวงร - ปนดนน ามนเปนทรงกลม ทรงกระบอก ทรงสเหลยม กรวย และตดตามแนวนอน แนวตง แนวเฉยง น าสวนหนาตดไปพมพภาพ - วาดภาพ พบ ตด ตอเตมภาพ จากรปวงกลม สเหลยม สามเหลยม วงร

(๕) การคดแยก การจดกลม และการจ าแนก สงตางๆ ตามลกษณะและรปราง รปทรง

คดแยก จ าแนก จดกลมสงตางๆ ตามลกษณะ รปราง รปทรง หรอ ตามเกณฑตางๆ ทก าหนด เชน สตว ผลไม ใบไม ดอกไม ดน หน ของเลน สงของเครองใชรอบตว

(๖) การตอของชนเลกเตมในชนใหญใหสมบรณ และการแยกชนสวน

- เลนตอหรอประกอบชนสวนของของเลนชนเลกใหเปนชนใหญทสมบรณตาม เงอน ไขท ก าหนดหรอตามจนตนาการ เช น จ กซอว ไม หม ด จกซอวรปภาพ ภาพตดตอ ตวตอ บลอก และแยกชนสวนของเลนเกบเขาท - ประดษฐชนงานจากวสดตางๆ ท เปนชนเลกให เปนชน ใหญ เชน รอยลกปด รอยดอกไม รอยวสดตางๆ สรางภาพจากวสดจากธรรมชาตหรอเศษวสดรอบตว

(๗) การท าซ า การตอเตม และการสรางแบบรป - ส ารวจหาแบบรปจากสงตางๆ เชน ลวดลายบนเสอผาหรอสงของเครองใช ลวดลายของกระเบองปพนหรอผนงหองในเรองส ลวดลาย ขนาด รปราง รปทรง และแบบรปจากทาทาง เสยง - วางแบบรปใหเหมอนตนแบบ หรอตอเตมจากทก าหนด หรอสรางแบบรปใหม ขนเอง โดยการเลนเกมใชของจรง เชน วางบลอก ไมไอศกรม ใบไม เปลอกหอย ฝาขวด หรอวสดอนๆ ใหเปนแบบรป และโดยการสรางชนงานหรอวธการภายใต เงอนไขท ก าหนด เชน รอยลกปด รอยดอกไม ท าโมบาย ท าทาทาง สรางเสยง

(๘) การนบและแสดงจ านวนของสงตางๆ ในชวตประจ าวน

- รองเพลงหรอทองค าคลองจองทเกยวกบชอเรยกจ านวน - นบปากเปลาในกจวตรประจ าวน เชน นบขณะทรอการเขาแถวหรอ นงทใหเรยบรอย นบเพอใหเวลากบการเกบของเขาท นบเพอเตรยมตวออกจากจดเรมตนขณะเลนเกม นบสงตางๆ เชน นบเพอนในกลม นบขนมในจาน นบของเลน นบสงของเครองใช - หยบหรอแสดงสงตางๆ ตามจ านวนทก าหนด เชน หยบจาน แกวน า ผลไม ดนสอ ดนน ามน ของเลน

Page 34: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

31 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๙) การเปรยบเทยบและเรยงล าดบจ านวนของสงตางๆ

- เปรยบเทยบจ านวนของสงตางๆ เชน จ านวนเดกชายกบเดกหญง จ านวนขนมกบจ านวนเดก จ านวนเดกกบจ านวนเกาอ หรอจ านวนแกวกบจ านวนแปรงสฟน โดยใชการจบคกนและสงเกตวาเทากนหรอไมเทากน มากกวาหรอนอยกวา - เรยงล าดบจ านวนของสงตางๆ เชน จ าแนกชนดของบลอกแลวน ามา เรยงล าดบจ านวน โดยการจบคหนงตอหนงและวางบลอกแตละชนด เรยงเปนแถวเพอเรยงล าดบ ส ารวจและเกบดอกไมหรอ ใบไมชนดตางๆ มาเรยงล าดบจ านวน

(๑๐) การรวมและการแยกสงตางๆ - น าสงตางๆ สองกลมมารวมเขาดวยกน แลวบอกจ านวนทเกดจากการรวมของสงนน เชน รวมคนสองกลมเขาดวยกนแลวนบและบอกจ านวนทงหมด น าบลอกสองกองมารวมกนแลวนบและบอกจ านวนทงหมด - แยกกลมยอยของสงตางๆ ออกจากกลมใหญ แลวบอกจ านวนทเหลอ ในกลมใหญ เชน แยกคนจ านวนหนงออกจากกลมใหญแลวนบและบอกจ านวนคนทเหลอในกลมใหญ แบงขนมใหเพอนแลวนบและบอกจ านวนทเหลอในจาน หยบสเทยนจ านวนหนงออกจากกลองแลวนบจ านวนสเทยนทเหลอในกลอง

(๑๑) การบอกและแสดงอนดบทของสงตางๆ - บอกอนดบทของตนเองหรอเพอนทยนอยในแถว - ช หยบ หรอวางสงของตามอนดบททก าหนด - สนทนาและบอกเกยวกบอนดบทในชวตประจ าวนหรอในกจกรรม เชน เปนลกคนทเทาไหรของครอบครว ใครมาถงโรงเรยนอนดบทหนง อนดบทสอง อนดบทสาม บอกอนดบทการเลอกมมเลน เชน หนเลอกเลนมมบลอกเปนกจกรรมทหนงหรอสอง

(๑๒) การชง ตวง วดสงตางๆ โดยใชเครองมอและหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

- เลนในมมบานหรอเลนบทบาทสมมตรานขายของ ชงน าหนกสงตางๆ เชน ผลไม ขนม โดยใชตาชงสองแขนอยางงายและใชวสดทมรปรางขนาดและน าหนกเทากนเปนหนวยในการชงน าหนก เชน ไมบลอก ลกแกว เหรยญ - เลนตวงทรายหรอน า โดยใชภาชนะตางๆ เชน ชอน แกว ขวด และบอกปรมาตรของทรายหรอน าทตวงตามจ านวนของภาชนะทใชเปนหนวยในการตวง - วดความยาวหรอความสงของสงตางๆ โดยเลอกใชสงทมขนาดเทากนน ามาตอกน เชน บลอก ลวดเสยบกระดาษ หลอด ไมไอศกรม หรอสวนของรางกาย เชน สวนสง แลวบอกความยาวหรอความสงตามจ านวนของสงของทน ามาใชเปนหนวยในการวด

Page 35: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

32 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๑๓) การจบค การเปรยบเทยบ และการเรยงล าดบ สงตางๆ ตามลกษณะ ความยาว/ความสง น าหนก ปรมาตร

- จบคสงตางๆ ตามลกษณะทสมพนธกนหรอตามทก าหนด เชน จบคสงของทเปนของจรงทใชรวมกน เชน ชอนกบสอม จบคสงทเหมอนกน เชน ของเลนทมลกษณะเหมอนกน จบคสงทแตกตางกน เชน บลอกทแตกตางกน เดกผหญงกบเดกผชาย จบคภาพกบเงา จบคสญลกษณตวเลขกบสงของ ทมจ านวนตรงกบตวเลขนน - เปรยบเทยบและบอกความเหมอนและความแตกตางของลกษณะของสงของสองสง เชน ส รปราง ผวสมผส สวนประกอบของผลไม ดอกไม ตนไม ใบไม สตว วตถหรอสงของเครองใช - เปรยบเทยบความยาวหรอความสงของสงของสองสงทมความยาวหรอความสงแตกตางกนชดเจน - เปรยบเทยบสงของสองชนทมน าหนกแตกตางกนอยางชดเจน เชน ลกฟตบอลกบลกเทนนส ขวดทใสน าเตมขวดกบขวดเปลาโดยลองยกดวยมอแลวบอกวาสงของชนใดหนกกวาหรอเบากวา - สงเกตและเปรยบเทยบปรมาตรของสงของ เชน ทราย น า แปง ทอยในภาชนะทมรปรางเหมอนกน ขนาดเทากนสองใบวาสงของในภาชนะใบไหนมปรมาตรมากกวาหรอนอยกวา โดยดจากความสงของสงของในภาชนะ - เรยงล าดบความยาวหรอความสง น าหนก หรอปรมาตรของสงของแตละชนดตงแต ๓ สงขนไป เชน เรยงล าดบความสงของเดก ๓ คน เรยงล าดบน าหนกของผลไม ๓ ชนด เรยงล าดบปรมาตรของน าทอยในภาชนะ ๓ ใบ

(๑๔) การบอกและเรยงล าดบกจกรรมหรอเหตการณตามชวงเวลา

เชอมโยงชวงเวลากบการกระท าและเหตการณตางๆ เชน ทบทวนกจวตรประจ าวนและกจกรรมประจ าวนตามล าดบ เวลา เลนเกมเรยงล าดบเหตการณตามชวงเวลา เชน กลางวน กลางคน กอน หลง เชา บาย เยน เมอวานน วนน พรงน

(๑๕ ) การใช ภ าษาทางคณ ตศาสตรก บเหตการณในชวตประจ าวน

- สงเกตเงนเหรยญและธนบตรชนดตาง ๆ เลนเกมจ าแนกชนดของเงน เลนเกมขายของ จดกจกรรมตลาดนดใหเดกฝกการใชเงนซอและทอนเงน - สนทนารวมกนเกยวกบเหตการณในชวตประจ าวนจากเหตการณจรง เรองเลาหรอนทาน โดยใชภาษาทางคณตศาสตรในเหตการณตางๆ เชน จ านวนเทาไหร เทากน ไมเทากน มากกวา นอยกวา มากทสด นอยทสด คนท อนดบทหรอล าดบท รวมกน ทงหมด มากขนหรอเพมขนหรอเยอะขน แบงกนหรอแยกกน นอยลงหรอลดลง เหลอ สน ยาว สง เตย ต า หนก เบา หนกกวา เบากวา หนกทสด เบาทสด กลางวน กลางคน กอน หลง เชา บาย เยน เมอวานน วนน พรงน ทไหน ขางไหน ขางบน ขางลาง ขางหนา ขางหลง ระหวาง ขางซาย ขางขวา ใกล ไกล ทรงกลม ทรงสเหลยมมมฉาก ทรงกระบอก กรวย วงกลม รปสเหลยม รปสามเหลยม

Page 36: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

33 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๑๖) การอธบายเชอมโยงสาเหตและผล ทเกดขนในเหตการณหรอการกระท า

- ส ารวจเหตการณในชวตประจ าวนและสนทนาเกยวกบสาเหตและผลทเกดขน เชน กนอาหารแลวไมแปรงฟนจะท าใหฟนผ ถาตากฝนอาจจะท าใหเปนหวด การทงขยะไมถกทจะท าใหบรเวณนนสกปรก - สงเกต ส ารวจ หรอทดลองอยางงายเกยวกบสงตางๆ รอบตว แลวอธบายสาเหตและผลทเกดขน เชน ลองใสน าตาลลงไปในน า สงเกตแลวบอกไดวาน าตาลสามารถละลายในน าได ฟงและเปรยบเทยบเสยงของสงตางๆ แลวบอกไดวาสงของทแตกตางกนท าใหเกดเสยงตางกน ทอดไขแลวสงเกต การเปลยนแปลงแลวบอกไดวาความรอนท าใหไขสกรบประทานได เลนโยนหรอเตะลกบอลโดยออกแรงแตกตางกนแลวบอกไดวาถา ออกแรงมากลกบอลจะไปไกล

(๑๗) การคาดเดาหรอการคาดคะเน สงทอาจจะเกดขนอยางมเหตผล

- สนทนาระหวางฟงนทานหรอเรองเลาเพอคาดเดาเหตการณทอาจจะเกดขนพรอมบอกเหตผล กอนทจะฟงเนอเรองตอไป - คาดคะเนหรอตงสมมตฐานกอนทดลอง เชน คาดคะเนวาวตถใดจะจมน าหรอลอยน า คาดคะเนวาสตวทสนใจนาจะกนอาหารชนดใด คาดคะเนวาถาออกแรงในการผลกรถของเลนดวยแรงทแตกตางกนจะท าใหรถของเลนมการเคลอนทเปนอยางไร

(๑๘) การมสวนรวมในการลงความเหน จากขอมลอยางมเหตผล

- บอกสงทสงเกตพบหรออธบายขอคนพบจากการสงเกต ส ารวจ หรอท าการทดลองอยางงายเกยวกบสงตางๆ รอบตว เชน สนทนาและสรปเกยวกบสวนประกอบของไขทไดจากการสงเกตไขของจรง สนทนาและอธบายเกยวกบรสชาตและสวนประกอบของอาหารทไดจากการสงเกตและชมอาหารของจรง สงเกตอากาศแตละวน สนทนาและสรปเกยวกบสภาพอากาศในแตละวน ส ารวจตนไมในบรเวณโรงเรยน สนทนาและสรปชนดของตนไมทพบในบรเวณโรงเรยน - ส ารวจแบบรปของสงตางๆ รอบตว สนทนาและบอกลกษณะของแบบรป ทพบ จดกลมสงของแลวสนทนาเกยวกบการจดกลมสงของวาจดเปนกลมไดอยางไรบางโดยใชอะไรเปนเกณฑ

(๑๙) การตดสนใจและมสวนรวมในกระบวนการแกปญหา

- ตดสนใจและเลอกวธแกปญหาในระหวางเลน หรอในชวตประจ าวน หรอท ากจกรรม เชน เลนเกมการศกษาตางๆ แกปญหาในการเลนกบเพอน แกปญหาในการแบงของเลนใหเพยงพอกบจ านวนของเพอนในกลม แกปญหาในการจดวางหรอเกบสงของใหเปนระเบยบ รวมกบครและเพอนวางแผนและลงมอแกปญหาเกยวกบการก าจดหรอลดปรมาณขยะหรอ เศษวสดเหลอใช การประดษฐสงของหรอท าชนงานใหไดตามเงอนไข

Page 37: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

34 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม ๑.๔.๓ จนตนาการและความคดสรางสรรค

(๑) การรบร และแสดงความคด ความรสกผานสอ วสด ของเลน และ ชนงาน

- สงเกต สมผส ทดลอง เลนอสระกบสอ วสดและของเลน บอกหรอ เลาเรองถายทอดความคดความรสกทไดจากสงเกต สมผส ทดลอง หรอ เลนอสระกบสงตางๆ เหลานน เชน ตอบลอกเปนรปตาง ๆประดษฐสงของตาง ๆ -บอกหรอเลาเรองถายทอดความคดความรสกทไดจากการตอบลอกหรอประดษฐสงของตางๆท ากจกรรมศลปะในลกษณะตางๆ บอกหรอเลาเรองถายทอดความคดความรสกจากชนงาน

(๒) การแสดงความคดสรางสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอนไหว และศลปะ

เลาเรองตอกนคนละประโยคอยางสมพนธกน วาดภาพและเลาเรองตอเนอง และปรศนาค าทาย แสดงทาทางเคลอนไหวอยางอสระประกอบ การเล าน ทาน การเล าเร อง การรองเพลง รวมท ง เพลงบรรเลง เคลอนไหวประกอบสอหรอวสดอนทเหมาะสม ตอบลอกเปนรปตางๆ ประดษฐสงของตางๆ อยางอสระทแสดงถงความแปลกใหม

(๓) การสรางสรรคชนงานโดยใชรปรางรปทรงจากวสดทหลากหลาย

ระบายสสรางภาพ ตดฉกปะ ประดษฐ หรอปนโดยใชรปราง รปทรงตางๆ จากวสดทแตกตางกน ทงวสดทองถน วสดธรรมชาต และวสดเหลอใช

๑.๔.4 เจตคตทดตอการเรยนรและการแสวงหาความร

(๑) การส ารวจสงตางๆ และแหลงเรยนรรอบตว

ส ารวจ สงเกตและบนทกสงตางๆ ทพบทงในหองเรยนและนอกหองเรยน เชน ส ารวจสงของเครองใชในหอง ส ารวจของเลนในมมประสบการณ ส ารวจหนงสอในมมหนงสอ ส ารวจเครองเลนในสนาม ส ารวจขนมและอาหารท ขายในโรงเรยน ส ารวจส งมชวตและไมมชวตในโรงเรยน ส ารวจยานพาหนะ ไปทศนศกษาตามสถานทตางๆ เชน สวนสตว สวนสาธารณะ ตลาด พพธภณฑ และแหลงเรยนรอนๆ

(๒) การตงค าถามในเรองทสนใจ - ตงค าถามจากนทานทฟงหรอเรองทสนใจ เชน ชอบตวละครใดมากทสด ฉาก ล าดบเหตการณ ปญหาและวธแกไข - ตงค าถามจากสงทพบจากการสงเกต การส ารวจ หรอการท ากจกรรมตาง ๆ เชน การสงเกตสงตางๆ รอบตว การไปทศนศกษา การท าอาหาร การเลยงสตว การปลกพช การทดลองอยางงายๆ การสนทนากบวทยากร ภมปญญาทองถน หรอผปกครอง

(๓) การสบเสาะหาความรเพอคนหาค าตอบของขอสงสยตางๆ

ระบหรอเลอกค าถามทสามารถหาค าตอบได รวมกบครและเพอนในการวางแผนและลงมอส ารวจตรวจสอบ เกบรวบรวม และบนทกขอมลดวยวธการตางๆ ลงความเหนจากขอมลเพออธบายสงทพบ และน าเสนอสอสารสงทพบเพอตอบค าถามทตงเอาไว

Page 38: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

35 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประสบการณสาคญ (ดานสตปญญา) ตวอยางประสบการณและกจกรรม (๔) การมสวนรวมในการรวบรวมขอมลและน าเสนอขอมลจากการสบเสาะหาความรในรปแบบตางๆ และแผนภมอยางงาย

- รวบรวมขอมลดวยวธการตางๆ เชน สงเกตโดยใชประสาทสมผสหรอใชเครองมออยางงาย เชน แวนขยาย เครองชงสองแขนอยางงาย อปกรณในการวดความยาวหรอตวง ส ารวจ จ าแนก เปรยบเทยบ ท าการทดลองอยางงาย ๆสบคนขอมล สอบถามผร และบนทกขอมลดวยวธการตางๆ เชน วาดภาพ ท าสญลกษณ ถายภาพ น าตวอยางของจรงมาตดลงในกระดาษ - น าเสนอขอมลดวยรปแบบตางๆ เชน พดบอกเลาหรออธบายประกอบภาพวาดหรอภาพถายทบนทกไว แสดงบทบาทสมมต เชน บทบาทสมมตแสดงทาทางเลยนแบบพฤตกรรมของสตวทไปสงเกตพบ ท าแบบจ าลอง เชน แบบจ าลองของสตวหรอพชทสงเกตพบ รวมกบครและเพอนในการท าแผนผง ผงความคด แผนภมอยางงาย เชน แผนภมรปภาพแสดงชนดและจ านวนของยานพาหนะทส ารวจไดในบรเวณโรงเรยน

๒. สาระทควรเรยนร สาระในสวนนก าหนดเฉพาะหวขอไมมรายละเอยด ทงน เพอประสงคจะใหผสอนสามารถก าหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ ความสนใจของเดก อาจยดหยนเนอหาได โดยค านงถงประสบการณ และสงแวดลอมในชวตจรงของเดก ผสอนสามารถน าสาระทควรเรยนร มาบรณาการจดประสบการณตางๆ ใหงายตอการเรยนร ทงน มไดประสงคใหเดกทองจ าเนอหา แตตองการใหเดกเกดแนวคดหลงจากน าสาระการเรยนรนนๆ มาจดประสบการณใหเดกเพอใหบรรลจดหมายทก าหนดไว นอกจากน สาระทควรเรยนรยงใชเปนแนวทางชวยผสอนก าหนดรายละเอยดและความยากงายของเนอหาใหเหมาะสมกบพฒนาการของเดก สาระทควรเรยนรประกอบดวย เรองราวเกยวกบตวเดก เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆ รอบตวเดก เชน

๒.๑ เรองราวเกยวกบตวเดก เดกควรเรยนรเกยวกบชอ นามสกล รปรางหนาตา อวยวะตางๆ วธระวงรกษารางกายใหสะอาดและมสขภาพอนามยทด การรบประทานอาหารทเปนประโยชน การรกษาความปลอดภยของตนเอง รวมทงการปฏบตตอผ อนอยางปลอดภย การรจกประวตความเป นมาของตนเองและครอบครว การปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครวและโรงเรยน การเคารพสทธของตนเองและผ อน การรจกแสดงความคดเหนของตนเองและรบฟงความคดเหนของผอน การก ากบตนเอง การเลนและท าสงตางๆ ดวยตนเองตามล าพงหรอกบผอน การตระหนกรเกยวกบตนเอง ความภาคภมใจในตนเอง การสะทอนการรบรอารมณและความรสกของตนเองและผอน การแสดงออกทางอารมณและความรสกอยางเหมาะสม การแสดงมารยาททด การมคณธรรมจรยธรรม เมอเดกมโอกาสเรยนรแลวควรเกดแนวคด เชน

ฉนมชอตงแตเกด ฉนมเสยง รปรางหนาตาไมเหมอนใคร ฉนภมใจทเปนตวฉนเอง เปนคนไทยทด มมารยาท มวนย รจกแบงปน ท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง เชน แตงตว แปรงฟน รบประทานอาหาร ฯลฯ

ฉนมอวยวะตางๆ เชน ตา ห จมก ปาก ขา มอ ผม นวมอ นวเทา ฯลฯ และ ฉนรจกวธรกษารางกายใหสะอาด ปลอดภย มสขภาพด

Page 39: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

36 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ฉนใชตา ห จมก ลน และผวกาย ชวยใน การรบรสงตางๆ จงควรดแลรกษาใหปลอดภย ฉนตองการอากาศ น าและอาหารเพอการด ารงชวต ฉนจงตองรบประทานอาหาร

ทมประโยชน ออกก าลงกาย และพกผอนใหเพยงพอ เพอใหรางกายแขงแรงเจรญเตบโต ฉนตระหนกรเกยวกบตนเองวา ฉนสามารถเคลอนไหวโดยควบคมของรางกายไปใน

ทศทาง ระดบ และพนทตาง ๆ รางกายของฉนอาจมเปลยนแปลงเมอฉนรสกไมสบาย ฉนเรยนรขอตกลงตางๆ รจกระมดระวงรกษาความปลอดภยของตนเองและผอน

เมอท างาน เลนคนเดยว และเลนกบผอน ฉนอาจรสกดใจ เสยใจ โกรธ เหนอย หรออนๆ แตฉนเรยนรทจะแสดงความรสกในทางท

ดและเหมาะสม เมอฉนแสดงความคดเหนหรอท าสงตางๆ ดวยความคดของตนเอง แสดงวาฉนมความคดสรางสรรค ความคดของฉนเปนสงส าคญ แตคนอนกมความคดทดเหมอนฉนเชนกน

๒.๒ เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก เดกควรเรยนรเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน และบคคลตางๆ ทเดกตองเกยวของหรอใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจ าวน สถานทส าคญ วนส าคญ อาชพของคนในชมชน ศาสนา แหลงวฒนธรรมในชมชน สญลกษณส าคญของชาตไทย และ การปฏบตตามวฒนธรรมทองถนและความเปนไทย หรอแหลงเรยนรจากภมปญญาทองถนอนๆ เมอเดกมโอกาสเรยนรแลวควรเกดแนวคด เชน

ทกคนในครอบครวของฉนเปนบคคลส าคญ ตองการทอยอาศย อาหาร เสอผา และ ยารกษาโรค รวมทงตองการความรก ความเอออาทร ชวยดแลซงกนและกน ชวยกนท างานและปฏบตตามขอตกลงภายในครอบครว ฉนตองเคารพ เชอฟงพอแมและผ ใหญในครอบครว ปฏบตตนใหถกตองตามกาลเทศะ ครอบครวของฉนมวนส าคญตางๆ เชน วนเกดของบคคลในครอบครว วนท าบญบาน ฉนภมใจในครอบครวของฉน

สถานศกษาของฉนมชอ เปนสถานททเดกๆ มาท ากจกรรมรวมกนและท าใหไดเรยนร สงตางๆ มากมาย สถานศกษาของฉนมคนอยรวมกนหลายคน ทกคนมหนาทรบผดชอบ ปฏบตตามกฏระเบยบ ชวยกนรกษาความสะอาดและทรพยสมบตของสถานศกษา ครรกฉนและเอาใจใสดแลเดกทกคน เวลาท ากจกรรมฉนและเพอนจะชวยกนคด ชวยกนท า รบฟงความคดเหน และรบรความรสกซงกนและกน

ทองถนของฉนมสถานท บคคล แหลงวทยากร แหลงเรยนรตางๆ ทส าคญ คนในทองถนทฉนอาศยอยมอาชพทหลากหลาย เชน คร แพทย ทหาร ต ารวจ ชาวนา ชาวสวน พอคา แมคา ทองถนของฉนมวนส าคญของตนเองซงจะมการปฏบตกจกรรมทแตกตางกนไป

ฉนเปนคนไทย ฉนภมใจในความเปนไทยทมวนส าคญของชาต ศาสนา และ พระมหากษตรย มภาษา วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณของชาตและทองถนหลายอยาง ฉนและเพอนนบถอศาสนาหรอม ความเชอทเหมอนกนหรอแตกตางกนได ศาสนาทกศาสนาสอนใหทกคนเปนคนด

Page 40: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

37 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๓ ธรรมชาตรอบตว เดกควรเรยนรเกยวกบชอ ลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลงและความสมพนธของมนษย สตว พช ตลอดจนการรจกเกยวกบดน น า ทองฟา สภาพอากาศ ภยธรรมชาต แรงและพลงงานในชวตประจ าวนทแวดลอมเดก รวมทงการอนรกษสงแวดลอมและการรกษาสาธารณสมบต เมอเดกมโอกาสเรยนรแลวควรเกดแนวคด เชน

ธรรมชาตรอบตวฉนมทงสงมชวตและสงไมมชวต สงมชวตตองการอากาศ แสงแดด น าและอาหารเพอเจรญเตบโต สงมชวตสามารถปรบตวใหเขากบลกษณะลมฟาอากาศในแตละวนหรอฤด และยงตองพงพาอาศยซงกนและกน ส าหรบสงไมมชวต เชน น า หน ดน ทราย มรปราง รปทรง ลกษณะ สตางๆ และมประโยชน

ลกษณะลมฟาอากาศรอบตวแตละวนอาจเหมอนหรอแตกตางกนได บางครงฉนคาดคะเนลกษณะลมฟาอากาศไดจากสงตางๆ รอบตว เชน เมฆ ทองฟา ลม ในเวลากลางวนเปนชวงเวลาท ดวงอาทตยขนจนดวงอาทตยตก คนสวนใหญจะตนและท างาน สวนฉนไปโรงเรยนหรอเลน เวลากลางคนเปนชวงเวลาทดวงอาทตยตกจนดวงอาทตยขน ฉนและคนสวนใหญจะนอนพกผอนตอนกลางคน กลางวนและกลางคนมลกษณะแตกตางกน เชน ทองฟาในเวลากลางวนเปนสฟาในเวลากลางคนเปนสด า กลางวนม แสงสวางแตกลางคนมด อากาศเวลากลางวนรอนกวาเวลากลางคน

เมอฉนออกแรงกระท าตอสงของดวยวธตางๆ เชน ผลก ดง บบ ทบ ต เปา เขยา ดด สงของจะมการเปลยนแปลงรปราง การเคลอนท และเกดเสยงแบบตาง ๆ

แสงและไฟฟา ไดมาจากแหลงพลงงาน เชน ดวงอาทตย ลม น า เชอเพลง แสงชวยใหเรามองเหน เมอมสงตาง ๆ ไปบงแสงจะเกดเงา ไฟฟาท าใหสงของเครองใชบางอยางท างานได ชวยอ านวยความสะดวกในชวตประจ าวน การน าพลงงานมาใชท าใหแหลงพลงงานบางอยางมปรมาณลดลง เราจงตองใชพลงงานอยางประหยด

สงแวดลอมตามธรรมชาตรอบตวฉน เชน สตว พช น า ดน หน ทราย สภาพของลมฟาอากาศ เปนสงจ าเปนส าหรบชวตตองไดรบการอนรกษ สงแวดลอมทมนษยสรางขนรอบๆ ตวฉน เชน สงของเครองใช บานอยอาศย ถนนหนทาง สวนสาธารณะ สถานทตางๆ เปนสงทใชประโยชนรวมกน ทกคนรวมทงฉนชวยกนอนรกษสงแวดลอมและรกษาสาธารณสมบตโดยไมท าลายและบ ารงรกษาใหดขนได

๒ .๔ สงตางๆ รอบตวเดก เดกควรเรยนรเกยวกบการใชภาษาเพอสอความหมายในชวตประจ าวน ความรพนฐานเกยวกบการใชหนงสอและตวหนงสอ รจกชอ ลกษณะ ส ผวสมผส ขนาด รปราง รปทรง ปรมาตร น าหนก จ านวน สวนประกอบ การเปลยนแปลงและความสมพนธของสงตาง ๆ รอบตว เวลา เงน ประโยชน การใชงาน และการเลอกใชสงของเครองใช ยานพาหนะ การคมนาคม เทคโนโลยและ การสอสารตางๆ ทใชอยในชวตประจ าวนอยางประหยด ปลอดภยและรกษาสงแวดลอม ทงน เมอเดกมโอกาสเรยนรแลว เดกควรเกดแนวคด เชน

ฉนใชภาษาทงฟง พด อาน เขยน เพอการสอความหมายในชวตประจ าวน ฉนตดตอ สอสารกบบคคลตางๆ ไดหลายวธ เชน โดยการไปมาหาส โทรศพท จดหมาย หรอเครองมอทใชในการตดตอ สอสารตางๆ และฉนทราบขาวความเคลอนไหวตางๆ รอบตวดวยการสนทนา ฟงวทย ดโทรทศน และ อานหนงสอ หนงสอเปนสอในการถายทอดความร ความคด ความรสกไปยงผอาน ถาฉนชอบอานหนงสอ

Page 41: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

38 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ฉนกจะมความรความคดมากขน ฉนสามารถรวบรวมขอมลงายๆ น ามาถายทอดใหผอนเขาใจไดโดยน าเสนอดวยรปภาพ สญลกษณ แผนผง ผงความคด แผนภม

สงตางๆ รอบตวฉนสวนใหญมส ยกเวนกระจกใส พลาสตกใส สมอยทกหนทกแหงทฉนสามารถเหนตามดอกไม เสอผา อาหาร รถยนต และอนๆ สทฉนเหนมชอเรยกตางๆ กน เชน แดง เหลอง น าเงน สแตละสท าใหเกดความรสกตางกน สบางสสามารถใชเปนสญญาณหรอสญลกษณสอสารกนได

สงตางๆ รอบตวฉนมชอ ลกษณะ ส ผวสมผส ขนาด รปราง รปทรง ปรมาตร น าหนก และสวนประกอบตางๆ กน สามารถจ าแนกประเภทตามชนด ขนาด ส พนผว วสด รปราง รปทรง หรอประโยชนในการใชงาน

ฉนสามารถสงเกตเหนการเปลยนแปลงของสงตางๆ รอบตว เชน การเจรญเตบโตของมนษย สตวหรอพช การเปลยนแปลงของสภาพของลมฟาอากาศ การเปลยนแปลงของสงตางๆ จากการทดลองอยางงายๆ หรอการประกอบอาหาร และฉนสามารถเหนความสมพนธของสงตางๆ รอบตว เชน การน าสงตางๆ มาใชประโยชน ความสมพนธระหวางการกระท าบางอยางกบผลทเกดขน เชน ถารบประทานอาหารแลวไมแปรงฟนฟนจะผ ถาใสน าตาลลงไปในน าแลวน าตาลจะละลาย ถาปลอยสงของจากทสงแลวสงของจะตกลงมา

การนบส งตางๆ ท าใหฉนรจ านวนส งของ และจ านวนนบนนเพมหรอลดได ฉนรวาสงของแตละชนนบไดเพยงครงเดยว ไมนบซ า และเสยงสดทายทนบเปนตวบอกปรมาณ

ฉนเปรยบเทยบและเรยงล าดบสงของตางๆ ตามลกษณะ รปราง รปทรง จ านวน ขนาด น าหนกปรมาตร สงทชวยฉนในการสงเกต เชน แวนขยาย สงทชวยในการ ชง ตวง วด มหลายอยาง เชน เครองชงสองแขนอยางงาย ถวย ชอน เชอก วสดสงของอนๆ ทฉนอาจใชการคาดคะเนหรอกะประมาณ

ฉนใชค าทเกยวกบเวลาในชวตประจ าวน เชน กลางวน กลางคน กอน หลง เชา บาย เยน เมอวานน วนน พรงน

ฉนใชเงนเหรยญและธนบตรในการซอขนมและอาหาร ตวเลขทอยบนเหรยญและธนบตรจะบอกคาของเงน

ฉนใชตวเลขในชวตประจ าวน เชน วนท ชนเรยน อาย บานเลขท นาฬกา หรอ เบอรโทรศพท และใชตวเลขในการบอกปรมาณของสงตางๆ และแสดงอนดบท

สงของเครองใชมหลายชนดและหลายประเภท เชน เครองใชในการท าสวนเพาะปลก การกอสราง เครองใชภายในบาน เราใชสงของเครองใชตางๆ ชวยอ านวยความสะดวกในการท างาน ขณะเดยวกนกตองระมดระวงในการใชงาน เพราะอาจเกดอนตรายและความเสยหายไดถาใชผดวธหรอ ใชผดประเภท เมอใชแลวควรท าความสะอาดและเกบเขาทใหเรยบรอย เราควรใชสงของเครองใชอยางประหยดและรกษาสงแวดลอม

ฉนเดนทางจากทหนงไปยงทหน งไดดวยการเดนหรอใชยานพาหนะ พาหนะบางอยางทฉนเหนเคลอนทไดโดยการใชเครองยนต ลม ไฟฟา หรอคนเปนผท าใหเคลอนท คนเราเดนทางหรอขนสงไดทงทางบก ทางน า ทางอากาศ พาหนะทใชเดนทาง เชน รถยนต รถเมล รถไฟ เครองบน เรอ ผขบขจะตองไดรบ ใบอนญาตขบข และท าตามกฏจราจรเพอความปลอดภยของทกคน และฉนตองเดนบนทางเทา ขามถนนตรงทางมาลาย สะพานลอยหรอตรงทมสญญาณไฟ เพอความปลอดภยและตองระมดระวงเวลาขาม

Page 42: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

39 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตอนท 2 การน าหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 สการปฏบต

หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 ส าหรบเดกอาย 3–6 ป หลกการทส าคญคอ เดกทกคนมสทธทจะไดรบการอบรมเลยงดและสงเสรมพฒนาการตามอนสญญาวาดวยสทธเดก และไดรบการจดประสบการณเรยนรตามล าดบขนของพฒนาการอยางเปนองครวม มคณภาพ และเตมศกยภาพ ด งน น สถานศ กษ าหรอสถานพฒ นาเด กปฐมวยท กแห งจ งต อ งจดท า หลกสตรสถานศกษาปฐมวยทสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 ภายใตบรบทและสภาพความตองการของชมชน โดยความรวมมอของผเกยวของทกฝาย เพอใหหลกสตรสถานศกษาปฐมวยมความเหมาะสม เปนไปได น าไปสการปฏบต ในการจดประสบการณในหองเรยนอยางมคณภาพ

Page 43: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

40 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๓ การจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยทเปดสอนระดบปฐมวยแตละแหง ตองจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ทสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ เพอใหเดกไดรบการพฒนา บรรลตาม มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพทพงประสงคตามทหลกสตรก าหนด โดยสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยสามารถออกแบบการจดประสบการณไดหลากหลายตามแนวคด ทฤษฎตางๆ ท เกยวของกบการศกษาปฐมวย โดยตองค านงถงความสอดคลองตามหลกการในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 ซงมแนวทางการจดท าหลกสตรสถานศกษาตามแผนภาพ ดงน

Page 44: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

41 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แผนภาพแสดงขนตอนการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

หลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช ….

๑. สรางความเขาใจ เอกสารหลกสตรและคมอฯ

๒. ศกษาสภาพปจจบน ปญหา และความตองการ

ในสถานศกษาของตน

๓. จดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

๔. ตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560

๕. ขออนมตใช หลกสตรสถานศกษาปฐมวย

๖. ประกาศใชหลกสตร สถานศกษาปฐมวย

๗. น าหลกสตรสถานศกษา ปฐมวยไปใช

องคประกอบหลกสตรสถานศกษา ๑. ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ๒. วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ๓. จดหมาย ๔. มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ๕. ระยะเวลาเรยน ๖. สาระการเรยนรรายป ๗. การจดประสบการณ ๘. การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนร ๙. การประเมนพฒนาการ ๑๐. การบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ๑๑. การเชอมตอของการศกษา ๑๒. ภาคผนวก

ปรชญาการศกษา

วสยทศน

หลกการ

จดหมาย

มาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค

ตวบงช

สภาพทพงประสงค

สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ

สาระทควรเรยนร

การจดเวลาเรยน

การประเมนพฒนาการ

การจดประสบการณ

หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

Page 45: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

42 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ขนตอนการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย หลกสตรสถานศกษาปฐมวยจะตองสนองตอการเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจและปรบเปลยน ใหสอดคลองกบธรรมชาตและการเรยนรของเดกปฐมวย การจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ควรด าเนนการ ตามขนตอน ดงน ๑. สรางความเขาใจในเอกสารหลกสตรการศกษาปฐมวยและคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย ใหแก บคลากรทเกยวของ ซงประกอบดวย คณะกรรมการสถานศกษา ผบรหาร ครผสอน ผปกครอง ชมชน โดยประชมชแจงเพอท าความเขาใจเกยวกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทงน เพอใหเหนความส าคญ ความจ าเปนทตองรวมมอกนจดท าและ บรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๒. ศกษาสภาพปจจบน ปญหา และความตองการ โดยการวเคราะหขอมลพนฐานเกยวกบสภาพตวเดก ครอบครว ความตองการ ปญหา จดเดน จดดอย ตลอดจนนโยบาย วสยทศน อตลกษณและเอกลกษณ ของสถานศกษาดวยวธการตางๆ เชน จดประชมหรอศกษาเอกสารทเกยวของ ไดแก แผนพฒนาคณภาพการศกษาหรอแผนกลยทธของสถานศกษา ขอมลสารสนเทศเกยวกบเดก ผปกครองและชมชน ฯลฯ

๓. จดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย โดยมขอเสนอแนะเปนแนวทางการจดท า ดงน ๓.๑ แตงตงคณะกรรมการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ประกอบดวยคณะบคคล ดงตวอยางตอไปน ๓.๑.๑ คณะกรรมการทปรกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ศกษานเทศก ทรบผดชอบงานปฐมวย ผทรงคณวฒ หรออนๆ ตามความเหมาะสม ๓.๑.๒ คณะกรรมการบรหารหลกสตรและวชาการ ไดแก ผบรหารสถานศกษา หวหนางานปฐมวย ครผสอนปฐมวย ตวแทนครชนประถมศกษาปท ๑ ตวแทนผปกครอง ตวแทนชมชน หรออนๆ ตามความเหมาะสม

๓.๒ คณะกรรมการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ศกษาท าความเขาใจเอกสารทเกยวของตางๆ ไดแก หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และเอกสารอนๆ ทเกยวของ รวบรวมขอมลพนฐาน สภาพปจจบน ความตองการของชมชนและทองถน ตลอดจนนโยบาย จดเนน วสยทศน อตลกษณและเอกลกษณของสถานศกษา ตามแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษา ๓.๓ ด าเนนการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ตามองคประกอบ ดงน ๓.๓.๑ ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ๓.๓.๒ วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ๓.๓.๓ จดหมาย ๓.๓.๔ มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ๓.๓.๕ ระยะเวลาเรยน

Page 46: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

43 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓.๓.๖ สาระการเรยนรรายป ๓.๓.๗ การจดประสบการณ ๓.๓.๘ การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนร ๓.๓.๙ การประเมนพฒนาการ ๓.๓.๑๐ การบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ๓.๓.๑๑ การเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบประถมศกษาปท ๑ ๓.๓.๑๒ ภาคผนวก

๔. ตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เมอสถานศกษาด าเนนการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยเรยบรอยแลว ควรก าหนดใหมการประเมนกอนน าไปใช โดยอาศยความคดเหนจากผใชหลกสตร ผมสวนรวม ในการจดท าหลกสตร ผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย ผทรงคณวฒดานตางๆ ตรวจสอบองคประกอบของหลกสตรวาครบถวน ชดเจน สอดคลองและมคณภาพมากนอยเพยงใด สนองความตองการของสถานศกษาโดยแทจรงหรอไม มความเปนไปได ทนเวลาในการน าไปใชหรอไม มจดออนหรอขอบกพรองอยางไร เพอตรวจสอบวาสามารถน าไปใชไดดหรอควรปรบปรงแกไขเรองใด โดยวธสนทนากลมหรอใชเครองมอใน การตรวจสอบ เพอใหหลกสตรสถานศกษาปฐมวยมความเหมาะสมและมคณภาพ

๕.ขออนมตการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช .... โดยผานความเหนชอบของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานหรอคณะกรรมการอ านวยการโรงเรยน ทงน ขนอยกบหนวยงานตนสงกด

๖. ประกาศใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช .... เพอใหผทเกยวของ เชน คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ครปฐมวย ผปกครอง ชมชน รบทราบและด าเนนการตามบทบาทของตนตอไป

๗. น าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยไปใช โดยบคคลทเกยวของ เชน ผสอนน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยไปใชในการวางแผนและออกแบบการจดประสบการณการเรยนร เพอพฒนาเดกใหบรรลตาม มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ผบรหารสถานศกษาสนบสนน สงเสรม นเทศ ตดตาม และประเมนผล การใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวยอยางเปนระบบและตอเนอง

Page 47: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

44 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การจดท าองคประกอบหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ๑. ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา เปนการอธบายแนวคด ทฤษฎ และความเชอในการพฒนาเดกปฐมวย สถานศกษาจ าเปนตองก าหนดปรชญาการศกษาใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ เพอใหผทเกยวของยดเปนอดมการณ หรอเปนหลกในการจดการศกษาปฐมวย การก าหนดปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษาควรเรมจากการพจารณารวมกนของผทเกยวของ วาสถานศกษามความเชอวาเดกปฐมวยเรยนรอยางไร ผบรหาร คร ครอบครว ชมชน เหนความส าคญรวมกนในการจดการศกษาและการพฒนาเดกปฐมวยอยางไร ครมบทบาทอยางไรในการพฒนาเดกปฐมวย เพอจะน าไปสการก าหนดปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

ตวอยาง

ปรชญาการศกษาปฐมวยโรงเรยน............. โรงเรยน................... จดการพฒนาเดกอาย ๓-๖ ป บนพนฐานการอบรมเลยงด สงเสรมกระบวนการ

เรยนรทสนองตอธรรมชาตและพฒนาการของเดกแตละคนใหเตมศกยภาพ ใหเดกเรยนรผานการเลน การลงมอปฏบต ดวยความรก ความเขาใจของทกคน และพฒนาเดกโดยองครวมเพอสรางรากฐาน คณภาพชวตทด

๒. วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ๒.๑ วสยทศน สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยจ าเปนตองก าหนดวสยทศนของการจดการศกษาระดบปฐมวย ซงเปนการแสดงเจตนารมณ อดมการณ อนาคตทพงประสงค ทอยบนพนฐาน ความจรงและแสดงอตลกษณ เอกลกษณของสถานศกษา เพอสรางศรทธาและจดประกายความคดใหบคลากรทเกยวของเกดความมงมนในการพฒนาเดก ทงน การก าหนดวสยทศน ควรเปนการก าหนดเจตนารมณรวมกนระหวางบคลากรในสถานศกษา พอแม ผปกครอง รวมทงคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน วาเดกจะไดรบการพฒนาคณลกษณะส าคญใดเปนพเศษ ทสะทอนใหเหนตามวสยทศนของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2๕๖๐เชน คนด สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยหมายถงคนดลกษณะใด มวนยลกษะใด เพอน าไปสการเขยน พนธกจ และเปาหมายทชดเจน และใครมสวนรวมในการพฒนา โดยตองสอดคลองกบวสยทศนของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 วสยทศนทดตองมความชดเจน เหมาะสม และ มระยะเวลาทแนนอนจะเกดขนภายในปการศกษาใด

ตวอยาง

วสยทศนการศกษาระดบปฐมวย โรงเรยน................ ภายในป........... โรงเรยน............... มงพฒนาเดกอาย ๓-๖ ป ใหมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เหมาะสมกบวย เนนใหเดกเรยนรผานการเลน การลงมอปฏบต นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชอยางเหมาะสมกบวยและบรบทของตน ผปกครอง ชมชนมสวนรวมในการพฒนา เดกใหมพฒนาการรอบดานอยางสมดล เตมศกยภาพ มเจตคตทดตอทองถน สนใจใฝร และเรยนรอยาง มความสข

Page 48: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

45 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๒ พนธกจ สถานศกษาปฐมวยจ าเปนตองก าหนดภาระงานทส าคญ ทงน การก าหนดพนธกจของสถานศกษาตองค านงถงวสยทศนทก าหนดไววาจะตองท าอยางไร จงจะท าใหวส ยทศนทก าหนดไวเปนจรง ตามก าหนดเวลานนๆ หรอวธด าเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนในระยะเวลาทแนนอน การก าหนดพนธกจของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยควรค านงถงการมงพฒนาเดกใหมคณลกษณะตามทหลกสตรก าหนดไว ในขณะเดยวกนผสอนตองมคณภาพ ท าใหผปกครองมามสวนรวมพฒนาเดกในทศทางเดยวกน ตวอยาง

พนธกจ

๑. พฒนาเดกปฐมวยใหมพฒนาการทง ๔ ดาน อยางสมดล และเตมศกยภาพ มเจตคตทดตอทองถน สนใจใฝร และเรยนรอยางมความสข

๒. พฒนาครและบคลากรใหสามารถจดประสบการณการเรยนรผานการเลนและการลงมอปฏบต ทหลากหลาย สอดคลองกบพฒนาการเดก

๓. นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชอยางเหมาะสมกบวยและบรบทของสถานศกษา ๔. น าสอ เทคโนโลย ภมปญญาทองถน มาพฒนาเดกปฐมวย ๕. ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมพฒนาเดกปฐมวย

๒.๓ เปาหมาย เปนการก าหนดความคาดหวงทเกดขนจากการด าเนนงานตามพนธกจ สามารถก าหนดไดทงเชงปรมาณและคณภาพของเดกปฐมวย ครและบคลากร การจดทรพยากรและสงแวดลอม และการม สวนรวมของผทเกยวของกบการจดการศกษาปฐมวย

ตวอยาง เปาหมาย

๑. เดกปฐมวยทกคน มพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา อยางสมดล และ เตมศกยภาพ มเจตคตทดตอทองถน สนใจใฝร และเรยนรอยางมความสข

๒. ครทกคนมความรความเขาใจและสามารถจดประสบการณการเรยนรผานการเลนและ การลงมอปฏบตทหลากหลาย สอดคลองกบพฒนาการเดก

๓. ครทกคนนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการจดประสบการณปฐมวย อยางเหมาะสมกบวยและบรบทของสถานศกษา

๔. สถานศกษามสภาพแวดลอม สอ เทคโนโลย แหลงเรยนรทเหมาะสมกบพฒนาการเดก ๕. มเครอขายพอแม ผปกครองและชมชนใหความรวมมอในการพฒนาคณภาพเดกปฐมวย

ดวยวธการทหลากหลายและมความตอเนองในทศทางเดยวกบสถานศกษา

Page 49: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

46 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓. จดหมาย

เปนการก าหนดความคาดหวงทจะเกดกบเดกหลงจากจบหลกสตรการศกษาปฐมวยแลว โดยน าจดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาก าหนดเปนจดหมายของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

๔. มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค สถานศกษาน ามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพทพงประสงคของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทกมาตรฐาน ทกตวบงช และสภาพทพงประสงค มาก าหนดเปนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพทพงประสงคของหลกสตรสถานศกษาปฐมวยและสามารถเพมเตมตวบงชและสภาพทพงประสงคทสอดคลองกบอตลกษณและเอกลกษณของสถานศกษา ตามความเหมาะสมได

๕. ระยะเวลาเรยน สถานศกษาตองก าหนดกรอบโครงสรางเวลาในการจดประสบการณใหกบเดก ๑-๓ ปการศกษาโดยประมาณ ขนอยกบอายของเดกทเรมเขาสถานศกษา เวลาเรยนส าหรบเดกปฐมวยขนอยกบสถานศกษา แตละแหง โดยมเวลาเรยนไมนอยกวา ๑๘๐ วนตอปการศกษา อาจแบงเปน ๒ ภาคเรยนหรอ ๓ ภาคเรยน ใน ๑ ปการศกษา แตละวนตองใชเวลาไมนอยกวา ๕ ชวโมง

๖. สาระการเรยนรรายป สถานศกษาตองก าหนดสาระการเรยนรรายป โดยยดมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช สภาพทพงประสงค ประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนร ใหครบทง ๑๒ มาตรฐาน ตามทก าหนดไวใน หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และครอบคลมทกชวงอายหรอชวงชนปทจดการศกษาและ อาจเพมเตมสาระทควรเรยนรไดตามอตลกษณ หรอเอกลกษณของสถานศกษา ทงน สถานศกษาสามารถออกแบบวธการน าเสนอ การวเคราะหสาระการเรยนรรายปในรปแบบตารางทหลากหลาย โดยอาจน า ชอหนวย/โครงการ มาระบเชอมตอใหสอดคลองกบสาระการเรยนรได โดยค านงถงความสอดคลองของ ทกองคประกอบ วธการวเคราะหสาระการเรยนรรายป มแนวทางดงน

Page 50: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

47 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ค าอธบายการวเคราะหสาระการเรยนรรายป

พฒนาการ มาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค สาระการเรยนรรายป

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร ระบพฒนาการวาเปนดานรางกายหรอดานอารมณ จตใจ หรอดานสงคม หรอดานสตปญญา

ระบมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ใหสอดคลองกบพฒนาการ ดานรางกาย ดานอารมณ จตใจ ดานสงคมหรอดานสตปญญา โดยน ามาจาก หลกสตการศกษา ปฐมวยพทธศกราช ๒๕๖๐

ระบตวบงชทเปนตวชวดตาม มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค โดยน ามาจากหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทงน สถานศกษาสามารถก าหนด ตวบงชเพมเตมไดตามอตลกษณหรอเอกลกษณของสถานศกษา

ระบสภาพทพงประสงค ซงเปนพฤตกรรมหรอความสามารถทคาดหวงในแตละ ชวงวย โดยน ามาจาก หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทงนสถานศกษาสามารถก าหนดสภาพทพงประสงคเพมเตมไดตามอตลกษณ หรอเอกลกษณของสถานศกษา

ก าหนดประสบการณส าคญทคาดวาจะเปนแนวทางการจดกจกรรมใหเดกเกดพฤตกรรมหรอ มความสามารถตามสภาพทพงประสงค ตวบงช และมาตรฐานทสถานศกษาก าหนด โดยเลอกจากประสบการณส าคญทระบไวในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

ก าหนดสาระทควรเรยนร ซงเปนเสมอนทนหรอสอกลางในการจดประสบการณใหเดกมพฤตกรรมและความสามารถตาม สภาพทพงประสงค ตวบงช และมาตรฐาน โดยน ามาจาก สาระทควรเรยนรทง ๔ เรองทก าหนดไวในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และสอดคลองกบมาตรฐาน ตวบงชและสภาพทพงประสงค ทงนสถานศกษาสามารถเพมเตมสาระทควรเรยนรใหสอดคลองกบความสนใจ ความตองการ อตลกษณ เอกลกษณและ ภมปญญาทองถนโดยตองค านงถงความเหมาะสมตามวยของเดก

ขอสงเกต เนองจากหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดจดหมายไวแลว สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองใชตาม แตสามารถเพมตวบงชและสภาพทพงประสงคจากทหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนด

Page 51: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

48 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางการวเคราะหสาระการเรยนรรายป พฒนาการดานรางกาย มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตบโตตามวย

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๑.๑ น าหนกและและสวนสงตามเกณฑ

๑.๑.๑ น าหนกและและสวนสงตามเกณฑของ กรมอนามย

๑.๑.๑ น าหนกและและสวนสงตามเกณฑของ กรมอนามย

๑.๑.๑ น าหนกและและสวนสงตามเกณฑของ กรมอนามย

๑.การปฎบตตนตามสขอนามย สขนสยทดใน กจวตรประจ าวน

๑.อาหารทชวยใหรางกายเจรญเตบโต

๑ .๒ ม ส ข ภ าพอ น า ม ย แ ล ะ สขนสยทด

๑.๒.๑ ยอมรบประทานอาหาร ทมประโยชนและ ดมน าสะอาดเมอ มผชแนะ

๑.๒.๑ รบประทานอาหารทมประโยชนและดมน าสะอาด

ไดดวยตนเอง

๑.๒.๑ รบประทานอาหารทมประโยชนไดหลายชนดและ ดมน าสะอาดได ดวยตนเอง

1.การประกอบอาหารไทย

๒.การปฎบตตนตามสขอนามย สขนสยทดใน กจวตรประจ าวน

1. อาหารทมประโยชนและไมมประโยชน

2. อาหารหลก ๕ หม

3. การมเจตคตทดตอการรบประทานอาหารทมประโยชน

๔.มารยาทในการรบประทานอาหาร

Page 52: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

49 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานรางกาย มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตมโตตามวย

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๑.๒มสขภาพอนามยและ สขนสยทด (ตอ)

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมเมอมผชแนะ

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเอง

๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวม ดวยตนเอง

๑.การปฏบตตนตามสขอนามย สขนสยทดใน กจวตรประจ าวน

๒. การชวยเหลอตนเองในกจวตรประจ าวน

๓. การปฏบตตนใหปลอดภยในกจวตรประจ าวน

๔.การฟงนทานเรองราวเกยวกบสขนสยทด

๑.อวยวะตางๆ ของรางกายและการรกษาความปลอดภย

๒.วธระวงรกษารางกายใหสะอาดและมสขภาพอนามยทด

๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา

๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา

๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา

การปฏบตตนตามสขอนามย สขนสยทดใน กจวตรประจ าวน

ประโยชนของการนอนหลบพกผอน

๑.๒.๔ ออกก าลงกายเปนเวลา

๑.๒.๔ ออกก าลงกายเปนเวลา

๑.๒.๔ ออกก าลงกายเปนเวลา

๑. การเลนอสระ

๒. การเคลอนไหวขามสงกดขวาง

3. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย

4. การละเลนพนบานไทย

5. การเลนนอกหองเรยน

6. การเลนเครองเลนสนาม

๑.ประโยชนของการออกก าลงกาย

๒.การเลนเครองเลนสนามอยางถกวธ

Page 53: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

50 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานรางกาย มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตบโตตามวย ( ตอ )

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๑.๓ รกษาความป ล อ ด ภ ย ข อ งตนเองและผอน

๑.๓.๑ เลนและ ท ากจกรรมอยางปลอดภยเมอ มผชแนะ

๑.๓.๑ เลนและ ท ากจกรรมอยางปลอดภยดวยตนเอง

๑.๓. เลน ท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภย

๑. การปฏบตตนใหปลอดภยในกจวตรประจ าวน

๒. การฟงนทาน เรองราวเหตการณเกยวกบการปองกนและรกษาความปลอดภย

๓. การเลนบทบาทสมมตเหตการณตาง ๆ

๔. การพดกบผอนเกยวกบประสบการณของตนเองหรอ พดเลาเรองราวเกยวกบตนเอง

๕. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย

6. การเลนและท างานรวมกบผอน

๑. การรกษาความปลอดภยของตนเองและ การปฏบตตอผอนอยางปลอดภยในชวตประจ าวน

๒. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอเจบปวย

๓. การระวงภยจากคนแปลกหนาและ อบตภยตางๆ

Page 54: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

51 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานอารมณ จตใจ มาตรฐานท ๕ มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๕.๑ ซอสตยสจรต

๕.๑.๑ บอกหรอช ไดวาสงใดเปนของตนเองและสงใดเปนของผอน

๕.๑.๑ ขออนญาตหรอรอคอยเมอตองการสงของของผอนเมอมผชแนะ

๕.๑.๑ ขออนญาตหรอรอคอยเมอตองการสงของของผอนดวยตนเอง

๑.การฟงนทาน เกยวกบคณธรรม จรยธรรม

๒.การรวมสนทนาและแลกเปลยนความคดเหน เชงจรยธรรม

๓. การเลนบทบาทสมมต

4. การเลนและท างานรวมกบผอน

5. การปฏบตตนเปนสมาชกทดของหองเรยน

๑. คณธรรมจรยธรรม

- ความซอสตยสจรต

- ความเกรงใจ

2. การเคารพสทธของตนเองและผอน

๕.๒ มความเมตตากรณา มน าใจและชวยเหลอแบงปน

๕.๒.๑แสดงความรกเพอนและมเมตตา สตวเลยง

๕.๒.๑ แสดงความรกเพอนและมเมตตาสตวเลยง

๕.๒.๑ แสดงความรกเพอนและมเมตตาสตวเลยง

๑.การฟงนทาน เกยวกบความเมตตากรณา

๒.การเลนบทบาทสมมต

๓.การเลยงสตว

๑. คณธรรมจรยธรรม

- ความเมตตา กรณา

๕.๒.๒ แบงปนผอนไดเมอมผชแนะ

๕.๒.๒ ชวยเหลอและแบงปนผอนไดเมอมผชแนะ

๕.๒.๒ ชวยเหลอและแบงปนผอนไดดวยตนเอง

๑. การฟงนทาน เกยวกบคณธรรม จรยธรรม

๒. การเลนบทบาทสมมต

๓. การปฏบตตนเปนสมาชกทดของหองเรยน

๑. คณธรรมจรยธรรม

- ความมน าใจ ชวยเหลอ แบงปน

- ความกตญญ

Page 55: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

52 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานอารมณ จตใจ มาตรฐานท ๕ มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม ( ตอ )

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๕.๓ มความเหนอกเหนใจผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาหรอทาทางรบรความรสกผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาและทาทางรบรความรสกผอน

๕.๓.๑ แสดงสหนาและทาทางรบรความรสกผอนอยางสอดคลองกบสถานการณ

1. การเลนและท างานรวมกบผอน

2. การเลนบทบาทสมมต

๑. คณธรรมจรยธรรม

- ความเหนอกเหนใจผอน

๕.๔ มความรบผดชอบ

๕.๔.๑ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจเมอมผชวยเหลอ

๕.๔.๑ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจเมอมผชแนะ

๕.๔.๑ท างานทไดรบมอบหมายจนส าเรจดวยตนเอง

1..การท ากจกรรมศลปะตางๆ

2. การดแลหองเรยนรวมกน

3.การมสวนรวมรบผดชอบดแลรกษาสงแวดลอมทงภายในและภายนอกหองเรยน

4. การรวมก าหนดขอตกลงของหองเรยน

๑. คณธรรมจรยธรรม

- ความรบผดชอบ

- ความอดทน มงมน

- ความเพยร

Page 56: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

53 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานสงคม มาตรฐานท ๗ รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย

ตวบงช สภาพทพงประสงค สาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๗.๑ ดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม

๗.๑.๑ มสวนรวมดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม เมอมผชแนะ

๗.๑.๑ มสวนรวมดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม เมอมผชแนะ

๗.๑.๑ มสวนรวมดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอมดวยตนเอง

๑. การมสวนรวมในการดแลรกษาสงแวดลอมทงภายในและภายนอกหองเรยน

2.การสนทนาขาวและเหตการณทเกยวกบธรรมชาตและสงแวดลอมในชวตประจ าวน

3.การเพาะปลกและดแลตนไม

4. การอธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท า

5.การตดสนใจและมสวนรวมในกระบวนการแกปญหา

๑. สงแวดลอมในโรงเรยน และการดแลรกษา

๒. สงแวดลอมตามธรรมชาตและการอนรกษสงแวดลอม

๓. การรกษาสาธารณสมบตในหองเรยน

๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท ๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท ๗.๑.๒ ทงขยะไดถกท 1.การคดแยก การจดกลมและจ าแนกสงตางๆ ตามลกษณะและรปราง รปทรง

2. การใชวสดและสงของเครองใชอยางคมคา

3. การท างานศลปะทน าวสดหรอสงของ เครองใชทใชแลวมาใชซ าหรอแปรรปแลวน ากลบมาใชใหม

4. การสรางสรรคชนงานโดยใชรปราง รปทรงจากวสด ทหลากหลาย

5.การปฎบตตนเปนสมาชกทดของหองเรยน

1.ขยะและการคดแยกขยะ

2. การดแลรกษาสงแวดลอม

Page 57: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

54 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานสงคม มาตรฐานท ๗ รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย ( ตอ )

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๗.๒ มมารยาทตามวฒนธรรมไทย และรกความเปนไทย

๗.๒.๑ ปฏบตตนตามมารยาทไทยไดเมอมผชแนะ

๗.๒.๑ ปฏบตตนตามมารยาทไทยไดดวยตนเอง

๗.๒.๑ ปฏบตตนตามมารยาทไทยไดตามกาลเทศะ

๑. การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยและประเพณไทย

๒. การเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนในความเปนคนไทย

๑. การปฏบตตนตามมารยาทและวฒนธรรมไทย

- การแสดงความเคารพ

- การพดสภาพ

- การกลาวค าขอบคณและขอโทษ

๗.๒.๒ กลาวค า

ขอบคณและขอโทษเมอมผชแนะ

๗.๒.๒ กลาวค า

ขอบคณและขอโทษดวยตนเอง

๗.๒.๒ กลาวค า

ขอบคณและขอโทษดวยตนเอง

๑. การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยและประเพณไทย

๒. การเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนในความเปนคนไทย

๓. การพดสะทอนความรสกของตนเองและผอน

๑. การปฏบตตนตามมารยาทและวฒนธรรมไทย

- การพดสภาพ

- การกลาวค าขอบคณและขอโทษ

๗.๒.๓ หยดยนเมอไดยนเพลงชาตไทยและเพลงสรรเสรญพระบารม

๗.๒.๓ ยนตรงเมอไดยนเพลงชาตไทยและเพลงสรรเสรญพระบารม

๗.๒.๓ ยนตรงและรวมรองเพลงชาตไทยและเพลงสรรเสรญพระบารม

๑. การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยและประเพณไทย

๒. การเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนในความเปนคนไทย

๓. การรวมกจกรรมวนส าคญ

๑.วนส าคญของชาต ศาสนา พระมหากษตรย

๒. สญลกษณส าคญของชาตไทย

3. การแสดงความจงรกภกดตอชาต ศาสนา

พระมหากษตรย

Page 58: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

55 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการดานสตปญญา มาตรฐานท ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค

ตวบงช สภาพทพงประสงค ตวอยางสาระการเรยนรรายป

ชนอ. ๑ (๓ – ๔ ป )

ชนอ.๒ ( ๔ -๕ ป )

ชนอ.๓ ( ๕ – ๖ ป )

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

๑๑.๑ ท างานศลปะตามจนตนาการและความคดสรางสรรค

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคดความรสกของตนเอง

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคดความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม หรอมรายละเอยดเพมขน

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคดความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง แปลกใหมจากเดม และมรายละเอยดเพมขน

๑.การแสดงความคดสรางสรรคผานะศลปะ ๒.การเขยนและการเลนกบส ๓.การปน ๔.การประดษฐสงตางๆดวยเศษวสด ๕. การท างานศลปะทน าวสด หรอสงของเครองใชทใชแลวมาใชซ าหรอแปรรปแลวน ากลบมาใชใหม ๖.การหยบจบ การใชกรรไกร การฉก การตด การปะและการรอยวสด ๗.การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ ๘. การสรางสรรคชนงานโดยใชรปราง รปทรง จากวสดทหลากหลาย

- วธการใชเครองมอ เครองใชในการท างานศลปะอยางถกวธและปลอดภย เชน กรรไกร

๑๑.๒ แสดงทาทาง/ เคลอนไหวตามจนตนาการอยางสรางสรรค

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทางเพอสอสารความคด ความรสกของตนเอง

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทางเพอสอสารความคด ความรสกของตนเองอยาง หลากหลายหรอแปลกใหม

๑๑.๒.๑ เคลอนไหวทาทางเพอสอสารความคด ความรสกของตนเองอยาง หลากหลายและแปลกใหม

๑. การเคลอนไหวอยกบท ๒. การเคลอนไหวเคลอนท ๓. การเคลอนไหวพรอมวสด อปกรณ ๔. การแสดงความคดสรางสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอนไหวและศลปะ ๕.การเคลอนไหวโดยควบคมตนเองไปในทศทาง ระดบ และพนท ๖. การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร ๗. การฟงเพลง การรองเพลงและการแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร

๑.การเคลอนไหวรางกายในทศทางระดบและพนทตางๆ ๒. การแสดงทาทางตาง ๆ ตามความคด ของตนเอง

Page 59: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

56 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๗. การจดประสบการณ สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองอธบาย แนวทางหรอรปแบบการจดประสบการณหรอ นวตกรรรม และการจดกจกรรมประจ าวนทสถานศกษาก าหนด โดยค านงถงปรชญาการศกษาปฐมวย วสยทศน พนธกจ เป าหมาย รวมท งอตลกษณ และเอกลกษณตามหลกสตรสถานศกษาปฐมวย การจดประสบการณส าหรบเดกปฐมวยมรปแบบ แนวทาง และวธการทหลากหลาย เมอสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยก าหนดแนวทางหรอรปแบบการจดประสบการณใด ควรอธบายขนตอนหรอวธการ ทเปนแนวทางในการจดประสบการณการเรยนร ใหชดเจน โดยค านงถงหลกจตวทยาพฒนาการใหเหมาะสมกบวย วฒภาวะ และลกษณะการเรยนรของเดก กรณทสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยเลอกใชนวตกรรมตามความตองการของสถานศกษา ควรระบหลกการและแนวทางในการจดประสบการณตามนวตกรรมเพมเตม ทงนนวตกรรมทเลอกมาใชควรสอดคลองกบหลกการจดการศกษาปฐมวย

ในกรณทสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยใชการจดประสบการณแบบหนวย เมอก าหนด สาระการเรยนรรายปแลว สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองน าสาระการเรยนรรายปทวเคราะหไวพรอมกบมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช สภาพทพงประสงคในแตละพฒนาการมาจดเปน หนวยการจดประสบการณ โดยศกษารายละเอยดการจดท าแผนการจดประสบการณ

นอกจากนสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยควรก าหนดขอบขายการจดกจกรรมประจ าวนและตารางกจวตรประจ าวนของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย ใหสอดคลองกบหลกการจดกจกรรมประจ าวนทระบไวในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

๘. การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนร สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองระบแนวทางการในการจดสภาพแวดลอม โดยควรค านงถง การสรางบรรยากาศทครอบคลมดานกายภาพ ซงไดแก การจดสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกหองเรยน สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยมการจดสภาพแวดลอมอยางไร ทชวยสรางบรรยากาศ การเรยนรใหเกดกบเดก โดยสามารถเขยนเปนแผนผงและค าอธบายประกอบใหชดเจน สวนดานจตภาพ สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยมการก าหนดแนวทางอยางไร ทท าใหผสอนและผเกยวของสรางบรรยากาศเพอใหเดกมความรสกอบอน ปลอดภย กลาแสดงออก มความมนใจในตนเอง ไดแสดงออกทางความคดสรางสรรค และเรยนรสงใหมๆ รวมทงการสรางปฏสมพนธทดระหวางครกบเดก

ทงน สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองก าหนดสอและแหลงเรยนรทจะใชพฒนาเดกใหสอดคลองกบจดหมาย ครอบคลมมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคทก าหนดไวในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ โดยค านงถงวย พฒนาการ และความแตกตางของเดก บรบททางสงคมและวฒนธรรมทแวดลอมเดก ควรระบถงแหลงเรยนรภายในและภายนอกโรงเรยน สถานทส าคญในชมชน ภมปญญาทองถน พรอมทงอธบายแนวทางการใชสอและแหลงเรยนร เพอเปนแนวทางส าหรบครผสอนไดถอเปนหลกปฏบตในสถานศกษา

Page 60: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

57 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๙. การประเมนพฒนาการ สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยจดท าแนวปฏบตและเครองมอในการประเมนพฒนาการของเดกปฐมวยใหทกฝายท เกยวของไดปฏบตใหสอดคลองกบหลกการประเมนพฒนาการทก าหนดไวใน หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ โดยมแนวทางการด าเนนการประเมนพฒนาการใหมรายละเอยดชดเจนและสามารถปฏบตได ประกอบดวย

๙.๑ หลกการประเมนพฒนาการเดก ๙.๒ ขอบเขตของการประเมนพฒนาการ มรายละเอยดการด าเนนการ ดงน

๙.๒.๑ พฒนาการดานตางๆ ๙.๒.๒ มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช สภาพทพงประสงค ๙.๒.๓ วธการและเครองมอการประเมนพฒนาการ ๙.๒.๔ เกณฑการประเมนพฒนาการและระดบคณภาพ ๙.๒.๕ การสรปผลการประเมนพฒนาการ ๙.๒.๖ การรายงานผลการประเมนพฒนาการ

ทงน สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยควรเขยนแนวปฏบตการประเมนพฒนาการใหชดเจน เพอเปนแนวทางปฏบตส าหรบผสอนและผเกยวของไดยดถอเปนหลกปฏบตในการพฒนาเดกปฐมวยไปสจดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

๑๐. การบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยมภารกจหลกในการจดการศกษาใหเดกปฐมวยไดรบการพฒนาอยางเตมศกยภาพ ผบรหารสถานศกษา ผสอน และผเกยวของทกฝายจงมบทบาทส าคญในการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวยใหมประสทธภาพ สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย ควรด าเนนการ ดงน ๑๐.๑ ก าหนดบทบาทหนาทของผทเกยวของกบการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เชน ผบรหารสถานศกษา ผสอนปฐมวย ผดแลเดกหรอพเลยงเดก พอแมผปกครอง และชมชนทองถน ๑๐.๒ เตรยมความพรอมในการน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ไปสการปฏบต โดยพจารณาถงการพฒนาบคลากรปฐมวย การจดเตรยมงบประมาณและทรพยากรทจ าเปน อาคารสถานท สอและ แหลงเรยนรใหเพยงพอและมความปลอดภย ๑๐.๓ สงเสรมสนบสนนการน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยสการปฏบตอยางเหมาะสม เชน การจดเตรยมเอกสารหลกสตรสถานศกษาปฐมวยและแนวทางการจดประสบการณ รวมถงขอมลสารสนเทศอนๆ ทจ าเปน เพอใหผสอนสามารถน าหลกสตรไปใชจดประสบการณการเรยนรทสอดคลองกบ พฒนาการเดกอยางรอบดานไดเหมาะสมกบวย และมประสทธภาพ

Page 61: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

58 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑๐.๔ นเทศ ตดตาม การน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยสการปฏบตอยางเปนระบบตอเนอง มการประเมนการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย และน าผลมาพจารณาปรบปรงหลกสตรและจดประสบการณการเรยนรใหมประสทธภาพ ๑๐.๕ ประเมนและรายงานผลการจดการศกษาปฐมวย เพอน าขอมลจากการรายงานผลมาจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย

๑๑. การเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑ สถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองน าเสนอรายละเอยดในการบรหารจดการเกยวกบการ สรางรอยเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑ โดยก าหนดบทบาทของบคลากรทเกยวของ วธการและการสรางความตระหนกใหผทเกยวของไดเหนความส าคญ และใหการชวยเหลอ สนบสนนเพอใหเดกปฐมวยปรบตวพรอมรบการเปลยนแปลง เชน ครระดบปฐมวยมการเตรยมความพรอม ในการจดกจกรรม เพอน าไปสการจดการเรยนรในระดบประถมศกษาปท ๑ อยางไร และผสอนระดบประถมศกษาปท ๑ ไดวางแผนเตรยมความพรอมส าหรบเดกทขนมาจากระดบปฐมวยอยางไร ผบรหารมการสนบสนนชวยเหลออยางไร ผปกครองสงเสรมชวยเหลอบตรหลานอยางไร เพราะการสรางรอยเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑ มความส าคญอยางยงตอการเรยนรของเดก หากเดกสามารถปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขนได เดกจะสามารถเรยนรและมพฒนาการ ทกาวหนา ถาหากเดกไมสามารถปรบตวไดอาจกลายเปนอปสรรคในการเรยนรของเดกในระดบ ชนประถมศกษาปท ๑ ได เนองจากรปแบบและลกษณะในการจดการเรยนรของท งสองระดบชนมความแตกตางกน จงจ าเปนตองไดรบการสนบสนนและชวยเหลอทเหมาะสมจากผสอน พอแม ผปกครอง ชมชน ตลอดจนบคลากรอนๆทเกยวของ

๑๒. ภาคผนวก สถานศกษาสามารถน าเอกสารอน ๆ ทเกยวของกบการด าเนนการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยมาไวในภาคผนวกตามความเหมาะสม เชน ประกาศการใชหลกสตรสถานศกษา ค าสงแตงตงคณะกรรมการจดท าหลกสตรสถานศกษา ฯลฯ

Page 62: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๕๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๔ การจดประสบการณ

การจดประสบการณส าหรบเดกวย ๓-๖ ป จะจดในรปแบบของกจกรรมบรณาการผานการเลนดวยการปฏบตจรงโดยใชประสาทสมผสทงหา เพอใหเดกไดรบประสบการณตรง เกดความร ทกษะ และเจตคต ในการเรยนร ไดพฒนาทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ดงนนการจดกจกรรมจะตองครอบคลมประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนรทก าหนดในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

การจดประสบการณควรยดหยนใหมสาระทควรเรยนรทเดกสนใจและการก าหนดกจกรรมใหเดก ในแตละวนไมจดเปนรายวชา และอาจใชชอเรยกกจกรรมแตกตางกนไปในแตละหนวยงาน การน าแนวคดการจดการศกษาปฐมวยตางๆมาประยกตใชในการจดประสบการณ ผสอนตองท าความเขาใจแนวคดการจดการศกษาปฐมวยนนๆ ซงแตละแนวคดการจดการศกษาปฐมวยจะมจดเดนของตนเอง แตโดยภาพรวมแลวแนวคดการจดการศกษาปฐมวยสวนใหญยดเดกเปนส าคญ การลงมอปฏบตจรงดวยตวเดกจงเปนหวใจส าคญของการพฒนาเดกโดยองครวม นอกจากนผสอนตองศกษาและท าความเขาใจในหลกการจดประสบการณ แนวการจดประสบการณ และการจดกจกรรมประจ าวน เพอน าหลกสตรสถานศกษาลงสการปฏบต ดงน

๑. หลกการจดประสบการณ หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดก าหนดหลกการจดประสบการณไว ดงน

๑.๑ จดประสบการณการเลนและการเรยนรอยางหลากหลาย เพอพฒนาเดกโดยองครวมอยางสมดลและตอเนอง

๑ .๒ เนนเดกเปนส าคญ สนองความตองการ ความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคลและ บรบทของสงคมทเดกอาศยอย

๑.๓ จดใหเดกไดรบการพฒนา โดยใหความส าคญทงดานกระบวนการเรยนรและพฒนาการของเดก ๑.๔ จดการประเมนพฒนาการใหเปนกระบวนการอยางตอเน อง และเปนสวนหนงของการจด

ประสบการณ พรอมทงน าผลการประเมนมาพฒนาเดกอยางตอเนอง ๑.๕ ใหพอแม ครอบครว ชมชน และทกฝายทเกยวของ มสวนรวมในการพฒนาเดก

๒. แนวทางการจดประสบการณ การจดประสบการณส าหรบเดกปฐมวย ควรด าเนนการตามแนวทางดงตอไปน

๒.๑ จดประสบการณใหสอดคลองกบจตวทยาพฒนาการและการท างานของสมอง ทเหมาะสมกบอาย วฒภาวะ และระดบพฒนาการ เพอใหเดกทกคนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ

๒.๒ จดประสบการณใหสอดคลองกบแบบการเรยนรของเดก เดกไดลงมอกระท า เรยนรผานประสาทสมผสทงหา ไดเคลอนไหว ส ารวจ เลน สงเกต สบคน ทดลอง และคดแกปญหาดวยตนเอง ๒.๓ จดประสบการณแบบบรณาการ โดยบรณาการทงกจกรรม ทกษะ และสาระการเรยนร

Page 63: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๔ จดประสบการณใหเดกไดคดรเรม วางแผน ตดสนใจ ลงมอกระท าและน าเสนอความคด โดยผสอนหรอผจดประสบการณเปนผสนบสนน อ านวยความสะดวก และเรยนรรวมกบเดก

๒.๕ จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบเดกอน กบผใหญ ภายใตสภาพแวดลอมทเออตอ การเรยนรในบรรยากาศทอบอน มความสข และเรยนรการท ากจกรรมแบบรวมมอในลกษณะตางๆ

๒.๖ จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบสอ และแหลงการเรยนรทหลากหลายและอยในวถชวตของเดก สอดคลองกบบรบท สงคม และวฒนธรรมทแวดลอมเดก

๒.๗ จดประสบการณทสงเสรมลกษณะนสยทดและทกษะการใชชวตประจ าวน ตามแนวทาง หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตลอดจนสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม และการมวนย ใหเปนสวนหนงของการจดประสบการณการเรยนรอยางตอเนอง

๒.๘ จดประสบการณทงในลกษณะทมการวางแผนไวลวงหนาและแผนทเกดขนในสภาพจรง โดยไมไดคาดการณไว

๒ .๙ จดท าสารนทศนดวยการรวบรวมขอมลเกยวกบพฒนาการและการเรยนรของเดกเปนรายบคคล น ามาไตรตรองเพอใชประโยชนในการพฒนาเดกและการวจยในชนเรยน

๒ .๑๐ จดประสบการณ โดยให พอแม ครอบครว และชมชนมส วนรวม ท งการวางแผน การสนบสนนสอ แหลงเรยนร การเขารวมกจกรรม และการประเมนพฒนาการ

๓. การจดกจกรรมประจ าวน การจดประสบการณในกจกรรมประจ าวนส าหรบเดกอาย ๓–๖ ป สามารถน ามาจดไดหลายรปแบบ

ขนอยกบความเหมาะสมในการน าไปใชของแตละหนวยงาน ซงเปนการชวยใหผสอนทราบวาในแตละวนจะท ากจกรรมอะไร เมอใด และอยางไร และทส าคญผสอนตองค านงถงการจดกจกรรมใหครอบคลมพฒนาการ ทกดาน การจดกจกรรมประจ าวนมหลกการจดและขอบขายของกจกรรม ดงน

๓.๑ หลกการจดกจกรรมประจ าวน การจดกจกรรมประจ าวนจะตองค านงถง อาย และความสนใจของเดกในแตละชวงวย ดงน

๓.๑.๑. การก าหนดระยะเวลาในการจดกจกรรมแตละกจกรรมใหเหมาะสมกบวยของเดกใน แตละวน แตยดหยนไดตามความตองการและความสนใจของเดก เชน

เดกวย ๓-๔ ป มความสนใจประมาณ ๘-๑๒ นาท เดกวย ๔-๕ ป มความสนใจประมาณ ๑๒-๑๕ นาท

เดกวย ๕-๖ ป มความสนใจประมาณ ๑๕-๒๐ นาท ๓.๑.๒. กจกรรมทตองใชความคดทงในกลมเลกและกลมใหญ ไมควรใชเวลาตอเนองนานเกนกวา ๒๐ นาท

Page 64: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓.๑.๓. กจกรรมทเดกมอสระเลอกเลนอยางเสร เพอชวยใหเดกเรยนรการเลอก การตดสนใจ การคดแกปญหา และความคดสรางสรรค ใชเวลาประมาณ ๔๐-๖๐ นาท เชน กจกรรมการเลนตามมม กจกรรมการเลนกลางแจง กจกรรมศลปะสรางสรรค

๓.๑.๔. กจกรรมควรมความสมดลระหวางกจกรรมในหองและนอกหอง กจกรรมทใชกลามเนอใหญและกลามเนอเลก กจกรรมทเปนรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ กจกรรมทเดกเปนผรเรมและผสอนเปน ผรเรม กจกรรมทใชก าลงและไมใชก าลง จดใหครบทกประเภท ทงน กจกรรมทตองออกก าลงกายควรจดสลบกบกจกรรมทไมตองออกก าลงมากนก เพอเดกจะไดไมเหนอยเกนไป

๓.๒ ขอบขายของกจกรรรมประจ าวน การเลอกกจกรรมทจะน ามาจดในแตละวน สามารถจดไดหลายรปแบบ ทงน ขนอยกบความ

เหมาะสมในการน าไปใชของแตละหนวยงานและสภาพชมชน ทส าคญผสอนตองค านงถงการจดกจกรรมใหครอบคลมพฒนาการทกดานดงตอไปน

๓.๒ .๑ การพฒนากลามเนอใหญ เปนการพฒนาความแขงแรง การทรงตว การยดหยน ความคลองแคลวในการใชอวยวะตางๆ การประสานสมพนธ และจงหวะการเคลอนไหวในการใชกลามเนอใหญ โดยจดกจกรรมใหเดกไดเลนอสระกลางแจง เลนเครองเลนสนาม เลนปนปายอยางอสระ และเคลอนไหวรางกายตามจงหวะดนตร

๓.๒.๒ การพฒนากลามเนอเลก เปนการพฒนาความแขงแรงของกลามเนอมอ นวมอ และการประสานสมพนธระหวางมอกบตาไดอยางคลองแคลว โดยจดกจกรรมใหเดกไดเลนเค รองเลนสมผส ฝกชวยเหลอตนเองในการแตงกาย การหยบจบสงของ และอปกรณตางๆ เชน ชอนสอม สเทยน กรรไกร พกน ดนเหนยว

๓.๒.๓ การพฒนาอารมณ จตใจ และปลกฝงคณธรรม จรยธรรม เปนการปลกฝงใหเดกมความรสกทดตอตนเองและผอน มความเชอมน กลาแสดงออก มวนย รบผดชอบ ซอสตย ประหยด เมตตากรณา เออเฟอ แบงปน มมารยาท และปฏบตตนตามวฒนธรรมไทยและศาสนาทนบถอ โดยจดกจกรรมตางๆ ผานการเลนใหเดกไดมโอกาสตดสนใจเลอก ไดรบการตอบสนองตามความตองการ ไดฝกปฏบตโดยสอดแทรกคณธรรม จรยธรรมอยางตอเนอง

๓.๒.๔ การพฒนาสงคมนสย เปนการพฒนาใหเดกมลกษณะนสยทด แสดงออกอยางเหมาะสมและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ชวยเหลอตนเองในการท ากจวตรประจ าวน มนสยรกการท างาน รกษาความปลอดภยของตนเองและผ อน รวมทงระมดระวงอนตรายจากคนแปลกหนา ใหเดกไดปฏบต กจวตรประจ าวนอยางสม าเสมอ รบประทานอาหาร พกผอนนอนหลบ ขบถาย ท าความสะอาดรางกาย เลนและท างานรวมกบผอน ปฏบตตามกฎกตกา ขอตกลงของสวนรวม เกบของเขาทเมอเลนหรอท างานเสรจ

๓ .๒ .๕ การพฒนาการคด เปนการพฒนาให เดกมความสามารถในการคดแกปญหา การคดรวบยอดและการคดเชงเหตผลทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร โดยจดกจกรรมใหเดกไดสงเกต จ าแนกเปรยบเทยบ สบเสาะหาความร สนทนา อภปรายแลกเปลยนความคดเหน เชญวทยากรมาพดคยกบเดก

Page 65: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ศกษานอกสถานท เลนเกมการศกษา ฝกแกปญหาในชวตประจ าวน ฝกออกแบบและสรางชนงาน และ ท ากจกรรมเปนรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ

๓.๒.๖ การพฒนาภาษา เปนการพฒนาใหเดกใชภาษาในการสอสารถายทอดความรสก ความคด ความเขาใจในสงตางๆ ทเดกมประสบการณ โดยสามารถตงค าถามในสงทสงสยใครร จดกจกรรม ทางภาษาใหมความหลากหลายในสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร มงปลกฝงใหเดกไดกลาแสดงออกใน การฟง การพด การอาน การเขยน มนสยรกการอาน และบคคลแวดลอมตองเปนแบบอยางทดในการใชภาษา ทงนตองค านงถงหลกการจดกจกรรมทางภาษาทเหมาะสมกบเดกเปนส าคญ

๓ .๒ .๗ การสงเสรมจนตนาการและความคดสรางสรรค เปนการสงเสรมให เดกม ความคดรเรมสรางสรรค ไดถายทอดอารมณและความรสกและเหนความสวยงามของสงตางๆ โดยจดกจกรรมศลปะสรางสรรค การเคลอนไหวและจงหวะตามจนตนาการ ประดษฐสงตาง ๆ อยางอสระ เลนบทบาทสมมต เลนน าเลนทราย เลนบลอก และเลนกอสราง

๓.๓ รปแบบการจดกจกรรมประจ าวน การจดตารางกจกรรมประจ าวนสามารถจดไดหลายรปแบบ ทงน ขนอยกบความเหมาะสม

ในการน าไปใชของแตละหนวยงาน ทส าคญผสอนตองค านงถงการจดกจกรรมใหครอบคลมพฒนาการทกดาน จงขอเสนอแนะสดสวนเวลาในการพฒนาเดกแตละวน ดงน

การพฒนา อาย ๓ – ๔ ป

ชวโมง :วน (ประมาณ)

อาย ๔ – ๕ ป ชวโมง :วน (ประมาณ)

อาย ๕ – ๖ ป ชวโมง :วน (ประมาณ)

๑. การพฒนาทกษะพนฐานในชวตประจ าวน (รวมทงการชวยตนเองในการแตงกาย การรบประทานอาหาร สขอนามยและการนอนพกผอน)

๒ ๑/๒

๒ ๑/๔

๒.การเลนตามมมประสบการณ/มมเลน ๑ ๑ ๑ ๓.การคดและความคดรเรมสรางสรรค ๑ ๑ ๑ ๔.กจกรรมดานสงคม (การท างานรวมกบผอน) ๑/๒ ๓/๔ ๑ ๕.กจกรรมพฒนากลามเนอใหญ ๓/๔ ๓/๔ ๓/๔ ๖.กจกรรมทมการวางแผนโดยผสอน ๓/๔ ๑ ๑

เวลาโดยประมาณ ๗ ๗ ๗

Page 66: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จากตารางกจกรรมประจ าวน ผสอนตองจดกจกรรมโดยค านงถงประเดนดงตอไปน

๑. การจดสดสวนของเวลาในแตละวนทเสนอไวสามารถปรบและยดหยนได ทงน ขนอยกบผสอนและ สภาพการณ โดยยดหลกการจดกจกรรมประจ าวน

๒. การจดกจกรรมประจ าวนควรจดเพอสงเสรมทกษะพนฐานในชวตประจ าวนของเดก โดยผสอนตองใหความส าคญในการสงเสรมใหเดกไดใชกลามเนอเลกในการหยบ จบ วสดตางๆเพอชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจ าวนและถอเปนสวนหนงของการเรยนรของเดกปฐมวย เชน เดกอาย ๓ ปตองใหเวลาในการท ากจวตรประจ าวนมากและเมอเดกอายมากขนเวลาทท ากจวตรประจ าวนจะนอยลงตามล าดบเนองจากเดกชวยเหลอตนเองไดมากขน

๓. การจดกจกรรมพฒนากลามเนอใหญ เปนกจกรรมทชวยใหเดกมรางกายแขงแรง มการทรงตวทด มการยดหยนและความคลองแคลวในการใชอวยวะตาง ๆ ตามจงหวะการเคลอนไหวและการประสานสมพนธกน

๔. การจดกจกรรมการเลนอสระ เปนสงส าคญและจ าเปนส าหรบเดกปฐมวย ชวยใหเดกเลอก ตดสนใจ คดแกปญหา คดสรางสรรคในแตละวน เดกทกวยควรมโอกาสเลนอสระกลางแจงอยางนอย ๑ ชวโมง : วน

๕. การคดและความคดสรางสรรค ท าใหเดกเกดความคดรวยยอด การคดเชงเหตผล มความสามารถ ในการแกปญหาและตดสนใจ มจนตนาการและความคดสรางสรรค

๖. กจกรรมพฒนาทกษะทางสงคม เปนกจกรรมทเดกไดพฒนาลกษณะนสยทด แสดงออกอยางเหมาะสม มปฏสมพนธและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข เดกทอายนอยยงยดตวเองเปนศนยกลาง ดงนน การใหเวลาในชวงวย ๓ ขวบจงให เวลานอยในการท ากจกรรมกล ม เน องจากเดกย งยดตนเองเป นศนยกลาง และจะเพมเวลาเมอเดกอายมากขน เพราะเดกตองการเวลาในการเลนและท ากจกรรมรวมกบคนอนมากขน

๗. กจกรรมทมการวางแผนโดยครผสอน ใหคดรวบยอดโดยครผสอน จะชวยใหเดกเกดทกษะหรอ ความคดรวบยอดในเรองใดเรองหนงตามสาระการเรยนรทก าหนดไวในหลกสตร เชนผสอนตองการใหเกดความคดรวบยอดเกยวกบน า ผสอนตองวางแผนกจกรรมลวงหนา เวลาทใชในแตละวนทก าหนดไว ๓/๔ ชวโมง (๔๕ นาท) ทงนมไดหมายความวาใหผสอนสอนตอเนอง ๔๕ นาทใน ๑ กจกรรม ผสอนตองพจารณาวา เดกมชวงความสนใจสนตามพฒนาการ จ าเปนตองจดแบงเวลาเปนหลายชวงและในหลากหลายกจกรรม กจกรรมทตองใชความคดทงในกลมเลกและกลมใหญ ไมควรใชเวลาตอเนองนานกวา 20 นาท

๘. การจดกจกรรมประจ าวนสามารถจดไดหลายรปแบบตามความเหมาะสมของบรบทแตละสถานศกษา และแนวคดการจดการศกษาปฐมวย ทน ามาใชในการจดประสบการณ ทงนตองใหครอบคลมขอบเขตของ การจดกจกรรมประจ าวน แตไมแบงเปนรายชวโมงหรอรายคาบ เพอใหเดกไดเรยนรอยางตอเนอง และตองจดกจกรรมไมนอยกวา ๕ ชวโมง / ๑ วน ดงตวอยางตารางกจกรรมประจ าวนตอไปน

Page 67: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางตารางกจกรรมประจ าวน

๓.๔ แนวทางการจดกจกรรมประจ าวน

การจดกจกรรมประจ าวน ครสามารถน าไปปรบใชได หรอน านวตกรรมตางๆมาปรบใชในการจดกจกรรมประจ าวนใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของสถานศกษา โดยมแนวทางในการจดกจกรรม และ การใชสอ ดงน

1. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ การเคลอนไหวและจงหวะ เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเคลอนไหวสวนตางๆ ของรางกายอยาง

อสระตามจงหวะ โดยใชเสยงเพลง ค าคลองจอง เครองเคาะจงหวะ และอปกรณอนๆ มาประกอบการเคลอนไหว ซงจงหวะและเครองดนตรประกอบ ไดแก การปรบมอ การรองเพลง การเคาะไม กรงกรง ร ามะนา กลอง กรบ เพอสงเสรมใหเดกพฒนากลามเนอใหญและกลามเนอเลก อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เกดจนตนาการ ความคดสรางสรรค สอดคลองกบจดประสงค ดงน

จดประสงค ๑. เพอพฒนาอวยวะทกสวนใหมความสมพนธกนอยางดในการเคลอนไหว ๒. เพอฝกทกษะภาษา ฝกฟงค าสง และขอตกลง ๓. เพอฝกใหเกดทกษะในการฟงดนตร หรอจงหวะตาง ๆ ๔. เพอใหเกดความซาบซงและสนทรยภาพ

๕. เพอฝกความจ าและเสรมสรางประสบการณ

ตวอยางแบบท ๑ ตวอยางแบบท ๒ ๐๘.๐๐ - ๐๘.๓๐ รบเดก ๐๘.๐๐ - ๐๘.๓๐ รบเดก ๐๘.๓๐ - ๐๘.๔๕ เคารพธงชาต สวดมนต ๐๘.๓๐ – ๐๘.๔๕ เคารพธงชาต สวดมนต ๐๘.๔๕ - ๐๙.๐๐ ตรวจสขภาพ ไปหองน า ๐๘.๔๕ – ๐๙.๑๐ กจกรรมดนตรและจงหวะ/

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ ๐๙.๐๐ - ๐๙.๒๐ กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ ๐๙.๑๐ - ๑๐.๓๐ กจกรรมศลปะสรางสรรคและกจกรรมการเลนตามมม ๐๙.๒๐ - ๑๐.๒๐ กจกรรมศลปะสรางสรรคและการเลนตามมม ๑๐.๓๐ - ๑๐.๔๐ พก(รบประทานอาหารวาง) ๑๐.๒๐ - ๑๐.๓๐ พก (รบประทานอาหารวาง) ๑๐.๔๐ - ๑๑.๒๐ กจกรรมการเลนกลางแจง ๑๐.๓๐ - ๑๐.๔๕ กจกรรมเสรมประสบการณ/ในวงกลม ๑๑.๒๐ - ๑๑.๓๐ พก (รบประทานอาหารวาง) ๑๐.๔๕ - ๑๑.๓๐ กจกรรมการเลนกลางแจง ๑๑.๓๐ - ๑๑.๕๐ กจกรรมเสรมประสบการณ/ ในวงกลม ๑๑.๓๐ - ๑๒.๐๐ พก(รบประทานอาหารกลางวน) ๑๑.๕๐ - ๑๓.๐๐ พก (รบประทานอาหารกลางวน) ๑๒.๐๐ - ๑๔.๐๐ นอนพกผอน ๑๓.๐๐ - ๑๕.๐๐ นอนพกผอน ๑๔.๐๐ - ๑๔.๒๐ เกบทนอน ลางหนา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๑๐ เกบทนอน ลางหนา ๑๔.๒๐ - ๑๔.๓๐ พก (รบประทานอาหารวาง) ๑๕.๑๐ - ๑๕.๓๐ พก (รบประทานอาหารวาง) ๑๔.๓๐ - ๑๔.๕๐ กจกรรมเกมการศกษา ๑๕.๓๐ - ๑๕.๕๐ กจกรรมเกมการศกษา/เลานทาน ๑๔.๕๐ - ๑๕.๐๐ เตรยมตวกลบบาน ๑๕.๕๐ - ๑๖.๐๐ เตรยมตวกลบบาน

Page 68: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๖. เพอฝกการเปนผน าและผตามทด ๗. เพอพฒนาดานสงคม การปรบตวและความรวมมอในกลม ๘. เพอใหโอกาสเดกไดแสดงออก มความเชอมนในตนเอง และความคดรเรมสรางสรรค ๙. เพอใหเกดความสนกสนาน ผอนคลายความตงเครยดทงรางกายและจตใจ

ขอบขายของการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ ๑. การเคลอนไหวรางกาย ๒. การฟงสญญาณและการปฏบตตามขอตกลง ๓. การฝกการเปนผน าและผตามทด ๔. การฝกจนตนาการและความคดสรางสรรค ๕. ความมระเบยบวนย ๖. การเรยนรจงหวะ ๗. ความเพลอดเพลนสนกสนาน ๘. การฝกความจ า ๙. การแสดงออก 10. เนอหาของหนวยการสอน

รปแบบการเคลอนไหว ๑. การเคลอนไหวพนฐาน เปนกจกรรมทตองฝกทกครงกอนทจะเรมฝกกจกรรมอนๆตอไป

ลกษณะการจดกจกรรมมจดเนนในเรองจงหวะและการเคลอนไหวหรอทาทางอยางอสระ การเคลอนไหวตามธรรมชาตของเดก ม ๒ ประเภท ไดแก

๑.๑ การเคลอนไหวอยกบท เชน ปรบมอ ผงกศรษะ ขยบตา ชนเขา ขยบมอและแขน มอและนวมอ เทาและปลายเทา

๑.๒ การเคลอนไหวเคลอนท เชน คลาน คบ เดน วง กระโดด ควบมา กาวกระโดด เขยง กาวชด

๒. การเคลอนไหวทสมพนธกบเนอหา เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเคลอนไหวรางกายโดยเนน การทบทวนเรองทไดรบรจากกจกรรมอนและน ามาสมพนธกบสาระการเรยนร หรอเรองอนๆ ทเดกสนใจ ไดแก

๒.๑ การเคลอนไหวเลยนแบบ เปนการเคลอนไหวเลยนแบบสงตางๆ รอบตว เชน การเลยนแบบทาทางสตว การเลยนแบบทาทางคน การเลยนแบบเครองยนตกลไกและเครองเลน และการเลยนแบบปรากฏการณธรรมชาต

๒.๒ การเคลอนไหวตามบทเพลง เปนการเคลอนไหวหรอท าทาทางประกอบเพลง เชน เพลงไก เพลงขามถนน เพลงสวสด

๒.๓ การท าทาทางกายบรหารประกอบเพลงหรอค าคลองจอง เปนการเคลอนไหวแบบ กายบรหาร อาจจะมทาทางไมสมพนธกบเน อหาของเพลงหรอค าคลองจอง เชน เพลงก ามอแบมอ เพลงออกก าลง ค าคลองจองฝนตกพร าพร า

Page 69: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๔ การเคลอนไหวเชงสรางสรรค เปนการเคลอนไหวทใหเดกคดสรางสรรคทาทางขนเองหรออาจใชค าถามหรอค าสง หรอใชอปกรณประกอบ เชน หวงหวาย แถบผา รบบน ถงทราย

๒.๕ การเคลอนไหวหรอการแสดงทาทางตามค าบรรยายทครเลา หรอเรองราว หรอนทาน ๒.๖ การเคลอนไหวหรอการแสดงทาทางตามค าสง เปนการเคลอนไหวหรอท าทาทาง

ตามค าสงของคร เชน การจดกลมตามจ านวน การท าทาทางตามค าสง ๒.๗ การเคลอนไหวหรอการแสดงทาทางตามขอตกลง เปนการเคลอนไหวหรอท าทาทาง

ตามขอตกลงทไดตกลงไวกอนเรมกจกรรม ๒.๘ การเคลอนไหวหรอการแสดงทาทางเปนผน า ผตาม เปนการคดทาทางการเคลอนไหว

อยางสรางสรรคของเดกเองแลวใหเพอนปฏบตตาม

จากขอบขายของการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะขางตน ผสอนควรตระหนกถงลกษณะของการเคลอนไหวโดยการใชสวนตางๆ ของรางกายใหประสานสมพนธกนอยางสมบรณ ดวยการเคลอนไหวลกษณะ ชา เรว นมนวล ท าทาทางขงขง ราเรง มความสข หรอเศราโศก เสยใจ และเคลอนไหวในทศทางทแตกตางกน เพอเปนการฝกใหเดกไดเคลอนทอสระโดยใชบรเวณทอยรอบๆ ตวเดก ไดแก การเคลอนไหวไปขางหนาและขางหลง ไปขางซายและขางขวา เคลอนตวขนและลง หรอหมนไปรอบตว โดยใหมระดบของการเคลอนไหวสง กลาง และ ต า ในบรเวณพนททเดกตองการเคลอนไหว

สอกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ ๑. เครองเคาะจงหวะ เชน ฉง เหลกสามเหลยม กรบ ร ามะนา กลอง

๒. อปกรณประกอบการเคลอนไหว เชน หนงสอพมพ รบบน แถบผา หวงหวาย หวงพลาสตก ฮลาฮบ ถงทราย

แนวการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ ๑. เรมจากการท ากจกรรมเคลอนไหวพนฐาน เพอเปนการเตรยม โดยการแตะสมผสสวนตางๆ

ของรางกาย ส ารวจการใชสวนตางๆ ของรางกายในการเคลอนไหว ๒. อธบายหรอสรางขอตกลงรวมกนในการก าหนดสญญาณ การใชเครองใหจงหวะ และการก าหนด

จงหวะ เชน ขอตกลงเกยวกบสญญาณและจงหวะ จะใชเครองเคาะจงหวะเปนการก าหนดจงหวะใหสม าเสมอและชดเจน อาจจะก าหนดดงน

๒.๑ ใหจงหวะ ๑ ครง สม าเสมอ แสดงวา ใหเดกเดนหรอเคลอนไหวไปเรอยๆ ตามจงหวะ ๒.๒ ใหจงหวะ ๒ ครงตดกน แสดงวา ใหเดกหยดการเคลอนไหว โดยเดกจะตองหยดนงจรงๆ

หากก าลงอยในทาใด กตองหยดนงในทานน จะเคลอนไหวหรอเปลยนทาไมได ๒.๓ ใหจงหวะรว แสดงวา ใหเดกเคลอนไหวอยางเรว หรอเคลอนทเรวขนแตไมใชการวงและสง

เสยงดง บางกจกรรมอาจจะหมายถงการเปลยนต าแหนง การท าตามค าสง หรอขอตกลง ๓. ใหเดกเคลอนไหวอยางอสระตามความคด หรอจนตนาการของตนเอง โดยใชสวนตางๆของ

รางกายใหมากทสด ในขณะเดยวกนตองค านงถงองคประกอบพนฐานในการเคลอนไหว ไดแก การใชรางกายตนเอง การใชพนท การเคลอนไหวอยางมอสระ มระดบและทศทาง

Page 70: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๔. ใหเดกทดลองปฏบตและปฏบตซ าเพอใหเดกไดเคลอนไหวหลากหลายรปแบบ ๕. หลงจากปฏบตกจกรรมใหเดกไดพกผอนตามอธยาศย โดยใหเดกนงกบพนหอง ผสอนเปดเพลงเบาๆ

ขอเสนอแนะ ๑. ควรเรมกจกรรมจากการเคลอนไหวทเปนอสระ และมวธการทไมยงยากมากนก เชน ใหเดกได

กระจายอยภายในหองหรอบรเวณทฝก และใหเคลอนไหวไปตามธรรมชาตของเดก ๒ . ควรให เดกไดแสดงออกดวยตนเองอยางอสระและเปนไปตามความนกคดของเดกเอง

ครไมควรชแนะ ๓. ควรเปดโอกาสใหเดกคดหาวธเคลอนไหวทงทตองเคลอนทและไมตองเคลอนทเปนรายบคคล เปนค

เปนกลม ตามล าดบและกลมไมควรเกน ๕ – ๖ คน ๔. ควรใชสงของทหาไดงาย เชน ของเลน กระดาษ หนงสอพมพ เศษผา เชอก ทอนไม ประกอบการ

เคลอนไหวและการใหจงหวะ ๕. ควรก าหนดจงหวะสญญาณนดหมายในการเคลอนไหวตาง ๆ หรอเปลยนทา หรอหยดใหเดกทราบ

เมอท ากจกรรมทกครง เชน เมอใหจงหวะ ๑ จงหวะ ใหเดกท าทาทาง ๑ ทาทาง ฯลฯ ๖. ควรสรางบรรยากาศอยางอสระ ชวยใหเดกรสกอบอน เพลดเพลน และรสกสบายและสนกสนาน

๗. ควรจดใหมรปแบบของการเคลอนไหวทหลากหลาย เพอชวยใหเดกสนใจมากขน ๘. กรณเดกไมยอมเขารวมกจกรรม ครไมควรใชวธบงคบ ควรใหเวลาและโนมนาวใหเดกสนใจเขารวม

กจกรรมดวยความสมครใจ ๙. หลงจากเดกไดท ากจกรรมแลว ตองใหเดกไดพกและผอนคลายอรยาบถ โดยเปดเพลงจงหวะชาๆ เบาๆ ๑๐. การจดกจกรรมควรจดตามตารางกจวตรประจ าวน และควรจดใหเปนทนาสนใจ เกดความ

สนกสนาน

2. กจกรรมเสรมประสบการณ/กจกรรมในวงกลม กจกรรมเสรมประสบการณ/กจกรรมในวงกลม เปนกจกรรมทมงเนนใหเดกไดพฒนาทกษะการ

เรยนร มทกษะการฟง การพด การอาน การสงเกต การคดแกปญหา การใชเหตผล โดยการฝกปฏบต รวมกน และการท างานเปนกลม ทงกลมยอยและกลมใหญ เพอใหเกดความคดรวบยอดเกยวกบเรองทไดเรยนร สอดคลองกบจดประสงคดงน

จดประสงค ๑. เพอใหดกเขาใจเนอหาและเรองราวในหนวยการจดประสบการณ

๒. เพอฝกการใชภาษาในการฟง พด และการถายทอดเรองราว ๓. เพอฝกมารยาทในการฟง การพด ๔. เพอฝกความมระเบยบวนย ๕. เพอใหดกเรยนรผานการสงเกต เปรยบเทยบ

๖. เพอสงเสรมความสามารถในการคดรวบยอด การคดแกปญหาและตดสนใจ

๗. เพอสงเสรมการเรยนรวธแสวงหาความร เกดการเรยนรจากการคนพบดวยตนเอง

Page 71: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๘. เพอฝกใหกลาแสดงความคดเหน รวมแสดงความคดเหนอยางมเหตผลและยอมรบฟงความคดเหนของผอน

๙. เพอฝกใหมลกษณะนสยใฝร ใฝเรยน ๑๐. เพอฝกลกษณะนสยใหมคณธรรม จรยธรรม

ขอบขายสาระของกจกรรมเสรมประสบการณ/กจกรรมในวงกลม สาระทควรเรยนร สาระในสวนนก าหนดเฉพาะหวขอไมมรายละเอยด ทงนเพอประสงคจะให

ผสอนสามารถก าหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ ความสนใจของเดก อาจยดหยนเนอหาไดโดยค านงถงประสบการณ และสงแวดลอมในชวตจรงของเดก ผสอนสามารถน าสาระทควรเรยนรมาบรณาการจดประสบการณตางๆ ใหงายตอการเรยนร ทงนมไดประสงคใหเดกทองจ าเนอหา แตตองการใหเดกเกดแนวคดหลงจากน าสาระการเรยนรนนๆมาจดประสบการณใหเดกเพอใหบรรลจดหมายทก าหนดไว นอกจากนสาระทควรเรยนรยงใชเปนแนวทางชวยผสอนก าหนดรายละเอยดและความยากงายของเนอหาใหเหมาะสมกบพฒนาการของเดก สาระทควรเรยนรประกอบดวยเรองราวเกยวกบตวเดก เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆรอบตวเดก ดงน

๑. เรองราวเกยวกบตวเดก เดกควรเรยนรเกยวกบชอ นามสกล รปรางหนาตา อวยวะตางๆ วธระวงรกษารางกายใหสะอาดและมสขภาพอนามยทด การรบประทานอาหารทเปนประโยชน การรกษาความปลอดภยของตนเอง รวมทงการปฏบตตอผ อนอยางปลอดภย การรจกประวตความเปนมาของตนเองและครอบครว การปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครวและโรงเรยน การเคารพสทธของตนเองและผอน การรจกแสดงความคดเหนของตนเองและรบฟงความคดเหนของผ อน การก ากบตนเอง การเลนและท าสงตางๆ ดวยตนเองตามล าพงหรอกบผอน การตระหนกรเกยวกบตนเอง ความภาคภมใจในตนเอง การสะทอนการรบรอารมณและความรสกของตนเองและผอน การแสดงออกทางอารมณและความรสกอยางเหมาะสม การแสดงมารยาททด การมคณธรรมจรยธรรม

๒. เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก เดกควรเรยนรเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน และบคคลตางๆ ทเดกตองเกยวของหรอใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจ าวน สถานทส าคญ วนส าคญ อาชพของคนในชมชน ศาสนา แหลงวฒนธรรมในชมชน สญลกษณส าคญของชาตไทย และการปฏบตตามวฒนธรรมทองถนและความเปนไทย หรอแหลงเรยนรจากภมปญญาทองถนอนๆ

๓. ธรรมชาตรอบตว เดกควรเรยนรเกยวกบชอ ลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลงและความสมพนธของมนษย สตว พช ตลอดจนการรจกเกยวกบดน น า ทองฟา สภาพอากาศ ภยธรรมชาต แรงและพลงงานในชวตประจ าวนทแวดลอมเดก รวมทงการอนรกษสงแวดลอมและการรกษาสาธารณสมบต

๔ . ส งต างๆ รอบตวเด ก เด กควรเรยนร เก ยวกบการใชภาษาเพอส อความหมาย ในชวตประจ าวน ความรพนฐานเกยวกบการใชหนงสอและตวหนงสอ รจกชอ ลกษณะ ส ผวสมผส ขนาด รปราง รปทรง ปรมาตร น าหนก จ านวน สวนประกอบ การเปลยนแปลงและความสมพนธของสงตางๆ รอบตว เวลา เงน ประโยชน การใชงาน และการเลอกใชสงของเครองใช ยานพาหนะ การคมนาคม เทคโนโลยและการสอสารตางๆ ทใชอยในชวตประจ าวนอยางประหยด ปลอดภยและรกษาสงแวดลอม

Page 72: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๖๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สอกจกรรมเสรมประสบการณ /กจกรรมในวงกลม ๑. สอของจรงทอยใกลตวและสอจากธรรมชาตหรอวสดทองถน เชน ตนไม ใบไม เปลอกหอย เสอผา ๒. สอทจ าลองขน เชน ตนไม ตกตาสตว ๓. สอประเภทภาพ เชน ภาพพลก ภาพโปสเตอร หนงสอภาพ ๔. สอ เทคโนโลย เชน เครองบนทกเสยง เครองขยายเสยง โทรศพท แมเหลก แวนขยาย

เครองชง กลองถายรปดจตอล ๕. สอ แหลงเรยนร เชน แหลงเรยนรภายในและนอกสถานศกษา เชน แปลงเกษตร สวนผก

สมนไพร รานคา สวนสตว แหลงประกอบการในทองถน แนวการจดกจกรรมเสรมประสบการณ/กจกรรมในวงกลม การจดกจกรรมเสรมประสบการณ/กจกรรมในวงกลม จดไดหลายวธ ไดแก ๑. การสนทนาหรอการอภปราย เปนการพดคย ซกถามระหวางเดกกบคร หรอเดกกบเดก เปน

การสงเสรมพฒนาการทางภาษาดานการพดและการฟง โดยการก าหนดประเดนในการสนทนาหรออภปราย เดกจะไดแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคด เหนของผ อน ครหรอผสอนเปดโอกาสใหเดกซกถามโดยใชค าถามกระตนหรอเลาประสบการณทแปลกใหม น าเสนอปญหาท ทาทายความคด การยกตวอยาง การใชสอประกอบการสนทนาหรอการอภปรายควรใชสอของจรง ของจ าลอง รปภาพ หรอสถานการณจ าลอง

๒. การเลานทาน และการอานนทาน เปนกจกรรมทครหรอผสอนเลาหรออานเรองราวจากนทาน โดยการใชน าเสยงประกอบการเลาแตกตางตามบคลกของตวละคร ซงครหรอผสอนควรเลอกสาระของนทานใหเหมาะสมกบวย สอทใชอาจเปนหนงสอนทาน หนงสอภาพ แผนภาพ หนมอ หนนวมอ หรอการแสดงทาทางประกอบการเลาเรอง โดยครใชค าถามเพอกระตนการเรยนร เชน ในนทานเรองนมตวละครอะไรบาง เหตการณในนทานเรองนเกดทไหน เวลาใด หรอ ล าดบเหตการณทเกดขนในนทาน นทานเรองนมปญหาอะไรบาง และเดกๆชอบเหตการณใดในนอทานเรองนมากทสด

๓. การสาธต เปนกจกรรมทเดกไดเรยนรจากประสบการณตรง โดยแสดงหรอท าสงทตองการใหเดกไดสงเกตและเรยนรตามขนตอนของกจกรรมนนๆ และเดกไดอภปรายและรวมกนสรปการเรยนร การสาธตในบางครงอาจใหเดกอาสาสมครเปนผสาธตรวมกบครหรอผสอน เพอน าไปสการปฏบตจรงดวยตนเอง เชน การเพาะเมลดพช การประกอบอาหาร การเปาลกโปง การเลนเกมการศกษา

๔. การทดลอง/ปฏบตการ เปนกจกรรมทจดใหเดกไดรบประสบการณตรง จากการลงมอปฏบต ทดลอง การคดแกปญหา มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะคณตศาสตร ทกษะภาษา สงเสรมใหเดกเกดขอสงสย สบคนค าตอบดวยตนเอง ผานการวเคราะห สงเคราะหอยางงาย สรปผลการทดลอง อภปรายผลการทดลอง และสรปการเรยนร โดยกจกรรมการทดลองวทยาศาสตรงาย ๆ เชน การเลยงหนอนผเสอ การปลกพช ฝกการสงเกตการไหลของน า

๕. การประกอบอาหาร เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเรยนรผานการทดลองโดยเปดโอกาสใหเดกไดลงมอทดสอบและปฏบตการดวยตนเองเกยวกบการเปลยนแปลงของผก เนอสตว ผลไมดวยวธการตางๆ เชน

Page 73: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตม นง ผด ทอด หรอการรบประทานสด เดกจะไดรบประสบการณจากการสงเกตการเปลยนแปลงของอาหาร การรบรรสชาตและกลนของอาหาร ดวยการใชประสาทสมผสและการท างานรวมกน เชน การท าอาหารจากไข

๖. การเพาะปลก เปนกจกรรมทเนนกระบวนการทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร ซงเดกจะไดเรยนรการบรณาการจะท าใหเดกไดรบประสบการณโดยท าความเขาใจความตองการของสงมชวตในโลก และชวยใหเดกเขาใจความคดรวบยอดเกยวกบสงทอยรอบตวโดยการสงเกต เปรยบเทยบ และการคดอยางมเหตผล ซงเปนการเปดโอกาสใหเดกไดคนพบและเรยนรดวยตนเอง

๗. การศกษานอกสถานท เปนการจดกจกรรมทศนศกษาทใหเดกไดเรยนรสภาพความเปนจรงนอกหองเรยน จากแหลงเรยนรในสถานศกษา หรอ แหลงเรยนรในชมชน เชน หองสมด สวนสมนไพร วด ไปรษณย พพธภณฑ เพอเปนการเพมพนประสบการณแกเดก โดยครและเดกรวมกนวางแผนศกษาสงทตองการเรยนรการเดนทาง และสรปผลการเรยนรทไดจากการไปศกษานอกสถานท

๘. การเลนบทบาทสมมต เปนกจกรรมใหเดกสมมตตนเองเปนตวละคร และแสดงบทบาทตางๆ ตามเนอเรองในนทาน เรองราวหรอสถานการณตาง ๆ โดยใชความรสกของเดกในการแสดง เพอใหเดกเขาใจเรองราว ความรสกและพฤตกรรมของตนเองและผ อน ๆ ควรใชสอประกอบการเลนสมมต เชน หนสวมศรษะ ทคาดศรษะรปคนและสตวรปแบบตางๆ เครองแตงกาย และอปกรณของจรงชนดตาง ๆ

๙. การรองเพลง ทองค าคลองจอง เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเรยนรเกยวกบภาษา จงหวะ และการแสดงทาทางใหสมพนธกบเนอหาของเพลงหรอค าคลองจอง ครหรอผสอนควรเลอกใหเหมาะกบวยของเดก

๑๐. การเลนเกม เปนกจกรรมทน าเกมการเรยนรเพอฝกทกษะการคด การแกปญหา และ การท างานเปนกลม เกมทน ามาเลนไมควรเนนการแขงขน

๑๑. การแสดงละคร เปน กจกรรมท เดกจะได เรยนร เก ยวกบการล าดบ เรองราว การเรยงล าดบเหตการณ หรอเรองราวจากนทาน การใชภาษาในการสอสารของตวละคร เพอใหเดกไดเรยนรและท าความเขาใจบคลกลกษณะของตวละครทเดกสวมบทบาท สอทใช เชน ชดการแสดงทสอดคลองกบบทบาททไดรบ บทสนทนาทเดกใชฝกสนทนาประกอบการแสดง

๑๒. การใชสถานการณจ าลอง เปนกจกรรมทเดกไดเรยนรแนวทางการปฏบตตนเมออยในสถานการณทครหรอผสอนก าหนด เพอใหเดกไดฝกการแกปญหา เชน น าทวม โรคระบาด พบคนแปลกหนา

ขอเสนอแนะ ๑. การจดกจกรรมควรใหเดกไดรบประสบการณตรง ใชประสาทสมผสทงหาและมโอกาส

คนพบดวยตนเองใหมากทสด ๒. ผสอนควรยอมรบความคดเหนทหลากหลายของเดกและใหโอกาสเดกไดฝกคดแสดงความ

คดเหน ฝกตงค าถาม ๓. การจดกจกรรมอาจเชญวทยากรมาใหความรเพมเตม เพอชวยใหเดกสนใจและสนกสนานยงขน

๔. ในขณะทเดกท ากจกรรม หรอหลงจากท ากจกรรมเสรจแลว ผสอนควรใชค าถามปลายเปดทชวนใหเดกคด หลกเลยงการใชค าถามทมค าตอบ “ใช” “ไมใช” หรอมค าตอบใหเดกเลอกและผสอนควรใหเวลาเดกคดค าตอบ

Page 74: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๕. ชวงระยะเวลาทจดกจกรรมสามารถยดหยนไดตามความเหมาะสม โดยค านงถงความสนใจของเดกและความเหมาะสมของกจกรรมนน ๆ เชน กจกรรมการศกษานอกสถานท การประกอบอาหาร การปลกพช อาจใชเวลานานกวาทก าหนดไว

๖. ควรสรปสงตางๆทไดเรยนรใหเดกเขาใจ ซงครหรอผสอน อาจใชค าถาม เพลง ค าคลองจอง เกมการเรยนร แผนภม แผนผงกราฟฟก ฯลฯ เพอน าไปใชในชวตประจ าวน

๓. กจกรรมศลปะสรางสรรค กจกรรมสรางสรรค เปนกจกรรมทมงพฒนากระบวนการคด การรบรเกยวกบความงาม และสงเสรม กระตนใหเดกแสดงออกทางอารมณ ความรสก ความคดรเรมสรางสรรคและจนตนาการ โดยใชกจกรรมศลปะหรอกจกรรมอนทเหมาะกบพฒนาการของเดกแตละวยและสอดคลองกบจดประสงคดงน

จดประสงค ๑. เพอพฒนากลามเนอมอ และตาใหประสานสมพนธกน ๒. เพอใหเกดความเพลดเพลน ชนชมในสงทสวยงาม ๓. เพอสงเสรมการปรบตวในการท างานรวมกบผอน ๔. เพอสงเสรมการแสดงออกและความมนใจในตนเอง ๕. เพอสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และทกษะทางสงคม ๖. เพอสงเสรมทกษะทางภาษา ๗. เพอฝกทกษะการสงเกต และการแกปญหา ๘. เพอสงเสรมความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการ

ขอบขายการจดกจกรรมศลปะสรางสรรค การจดกจกรรมสรางสรรค ประกอบดวย

๑. การวาดภาพและระบายส เชน การวาดภาพดวยสเทยน หรอสไม การวาดภาพดวยสน า ๒. การเลนกบสน า เชน การหยดส การเทส การเปาส ละเลงสดวยนวมอ ๓. การพมพภาพ เชน การพมพภาพดวยพช การพมพภาพดวยวสดตางๆ ๔. การปน เชน การปนดนเหนยว การปนแปงปน การปนดนน ามน การปนแปงขนมปง ๕. การพบ ฉก ตด ปะ เชน การพบใบตอง การฉกกระดาษเสน การตดภาพตางๆ ๖. การปะตดวสด ๖. การประดษฐ เชน การประดษฐเศษวสด การรอย การสาน

สอกจกรรมศลปะสรางสรรค ๑. การวาดภาพและระบายส

๑.๑ สเทยนแทงใหญ สไม สชอลก สน า ๑.๒ พกนขนาดใหญ (ประมาณเบอร ๑๒) ๑.๓ กระดาษ ๑.๔ เสอคลม หรอผากนเปอน

Page 75: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. การเลนกบส ๒.๑ การเปาส ม กระดาษ หลอดกาแฟ สน า ๒.๒ การหยดส ม กระดาษ หลอดกาแฟ พกน สน า ๒.๓ การพบส ม กระดาษ สน า พกน ๒.๔ การเทส ม กระดาษ สน า ๒.๕ การละเลงส ม กระดาษ สน า แปงเปยก

๓. การพมพภาพ ๓.๑ แมพมพตาง ๆ จากของจรง เชน นวมอ ใบไม กานกลวย ๓.๒ แมพมพจากวสดอน ๆ เชน เชอก เสนดาย ตรายาง ๓.๓ กระดาษ ผาเชดมอ สโปสเตอร (สน า สฝน ฯลฯ)

๔. การปน เชน ดนน ามน ดนเหนยว แปงโดว แผนรองปน แมพมพรปตางๆ ไมนวดแปง ๕. การพบ ฉก ตดปะ เชน กระดาษ หรอวสดอนๆทจะใชพบ ฉก ตด ปะ กรรไกรขนาดเลกปลายมน กาวน าหรอแปงเปยก ผาเชดมอ

๖. การประดษฐเศษวสด เชน เศษวสดตาง ๆ มกลองกระดาษ แกนกระดาษ เศษผา เศษไหม กาว กรรไกร ส ผาเชดมอ ๗. การรอย เชน ลกปด หลอดกาแฟ หลอดดาย ๘. การสาน เชน กระดาษ ใบตอง ใบมะพราว

แนวการจดกจกรรมศลปะสรางสรรค ๑. เตรยมจดโตะและอปกรณใหพรอม และเพยงพอกอนท ากจกรรม โดยจดไวหลายๆกจกรรม

และอยางนอย ๓–๕ กจกรรม เพอใหเดกมอสระในการเลอกท ากจกรรมทสนใจ ๒. ควรสรางขอตกลงในการท ากจกรรม เพอฝกใหเดกมวนยในการอยรวมกน ๓. การจดใหเดกท ากจกรรม ควรใหเดกเลอกท ากจกรรมอยางมระเบยบ และทยอยเขาท ากจกรรม

โดยจดโตะละ ๕–๖ คน ๔. การเปลยนและหมนเวยนท ากจกรรม ตองสรางขอตกลงกบเดกใหชดเจน เชน หากกจกรรมใด

มเพอนครบจ านวนทก าหนดแลว ใหคอยจนกวาจะมทวาง หรอใหท ากจกรรรมอนกอน ๕. กจกรรมใดเปนกจกรรมใหม หรอการใชวสด อปกรณใหม ครจะตองอธบายวธการท า

วธการใช วธการท าความสะอาด และการเกบของเขาท ๖. เมอท างานเสรจหรอหมดเวลา ควรเตอนใหเดกเกบวสด อปกรณ เครองมอเครองใชเขาท

และชวยกนดแลหองใหสะอาด ขอเสนอแนะ

๑. ควรจดการจดกจกรรมศลปะสรางสรรค ใหเดกท าทกวน วนละ ๓-๕ กจกรรม และให เดกเลอกท าอยางนอย ๑-๒ กจกรรมตามความสนใจ ควรเนนกระบวนการทางศลปะของเดกและไมเนนให เดกท าเหมอนกนทงหอง

Page 76: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. การจดเตรยมวสดอปกรณ ควรพยายามหาวสดทองถนมาใชกอนเปนอนดบแรก ๓. กอนใหเดกท ากจกรรม ตองอธบายวธใชวสดทถกตองใหเดกทราบพรอมทงสาธตใหดจนเขาใจ

เชน การใชพกนหรอกาว จะตองปาดพกนหรอกาวนนกบขอบภาชนะทใส เพอไมใหกาวหรอสไหลเลอะเทอะ ๔. ควรใหเดกท ากจกรรมอสระ หรอเปนกลมยอย เพอฝกการวางแผน และการท างานรวมกนกบผอน

๕. ควรแสดงความสนใจ และชนชมผลงานของเดกทกคน และน าผลงานของเดกทกคนหมนเวยนจดแสดงทปายนเทศ

๖. หากพบวาเดกคนใดสนใจท ากจกรรมเดยวทกครง ควรชกชวนใหเดกเปลยนท ากจกรรมอนบาง เพราะกจกรรมสรางสรรคแตละประเภทพฒนาเดกแตละดานแตกตางกน และเมอเดกท าตามทแนะน าได ควรใหแรงเสรมทางบวกทกครง

๗. เมอเดกท างานเสรจ ควรใหเลาเรองเกยวกบสงทท าหรอภาพทวาด โดยครหรอผสอนบนทกเรองราวทเดกเลา และวนททท า เพอใหทราบความกาวหนาและระดบพฒนาการของเดก โดยเขยนดวยตวบรรจงและใหเดกเหนลลามอในการเขยนทถกตอง

๘. เกบผลงานชนทแสดงความกาวหนาของเดกเปนรายบคคลเพอเปนขอมลสงเกตพฒนาการของเดก

๔. กจกรรมการเลนตามมม กจกรรมการเลนตามมม เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเลนอสระตามมมเลน หรอมมประสบการณ หรอก าหนดเปนพนทเลนทจดไวในหองเรยน ซงพนทหรอมมตางๆเหลานเดกมโอกาสเลอกเลนไดอยางเสรตามความสนใจและความตองการของเดก ทงเปนรายบคคลและเปนกลมยอย เดกอาจจะเลอกท ากจกรรมทครจดเสรมขน เชน เกมการศกษา เครองเลนสมผส โดยจดใหสอดคลองกบจดประสงค ดงน

จดประสงค ๑. เพอสงเสรมพฒนาการดานกลามเนอใหญ กลามเนอเลก และการประสานสมพนธระหวางมอกบตา ๒. เพอสงเสรมใหรจกปรบตวอยรวมกบผอน มวนยเชงบวก รจกการรอคอย เออเฟอเผอแผ และใหอภย

๓. เพอสงเสรมใหเดกมโอกาสปฏสมพนธกบเพอน คร และสงแวดลอม ๔. เพอสงเสรมพฒนาการทางดานภาษา ๕. เพอสงเสรมใหเดกมนสยรกการอาน ๖. เพอสงเสรมใหเดกเกดการเรยนรดวยตนเองจากการส ารวจ การสงเกต และการทดลอง ๗. เพอสงเสรมใหเดกพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการ ๘. เพอสงเสรมการคดแกปญหา การคดอยางมเหตผลเหมาะสมกบวย ๙. เพอสงเสรมใหเดกฝกคด วางแผน และตดสนในการท ากจกรรม ๑๐. เพอสงเสรมใหมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร ๑๑.เพอฝกการท างานรวมกน ความรบผดชอบ และระเบยบวนย

Page 77: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ขอบขายของการจดกจกรรมการเลนตามมม ๑. เปดโอกาสใหเดกเลอกท ากจกรรมศลปะสรางสรรค และเลนตามมมเลนในชวงเวลาเดยวกน

อยางอสระ ๒. การจดมมเลนหรอมมประสบการณ ควรจดอยางนอย ๓–๕ มม ดงตวอยางมมเลนหรอ

มมประสบการณ ดงน ๒.๑ มมบลอก เปนมมทสงเสรมใหเดกเรยนรเกยวกบมตสมพนธผานการสราง ๒.๒ มมหนงสอ เปนมมทเดกเรยนรเกยวกบภาษา จากการฟง การพด การอาน การเลาเรอง

หรอการยม – คน หนงสอ ๒.๓ มมวทยาศาสตรหรอมมธรรมชาตศกษา เปนมมทเดกไดเรยนรธรรมชาตรอบตว ผานการ

เลนทดลองอยางงาย ๒.๔ มมเครองเลนสมผส เปนมมทเดกจะไดฝกการประสานสมพนธระหวางมอกบตา การ

สรางสรรค เชน การรอย การสาน การตอเขา การถอดออก ฯลฯ ๒.๕ มมบทบาทสมมต เปนมมทเดกไดเรยนรเกยวกบบทบาทของแตละอาชพหรอแตละ

หนาททเดกๆ เลยนแบบบทบาท สอกจกรรมการเลนตามมม

๑. มมบทบาทสมมต อาจจดเปนมมเลนตางๆ เชน ๑.๑ มมบาน

๑) ของเลนเครองใชในครวขนาดเลก หรอของจ าลอง เชน เตา กะทะ ครก กาน า เขยง มดพลาสตก หมอ จาน ชอน ถวยชาม กะละมง

๒) เครองเลนตกตา เสอผาตกตา เตยง เปลเดก ตกตา ๓) เครองแตงบานจ าลอง เชน ชดรบแขก โตะเครองแปง หมอนอง หว ตลบแปง กระจก

ขนาดเหนเตมตว ๔) เครองแตงกายบคคลอาชพตาง ๆ ทใชแลว เชน ชดเครองแบบทหาร ต ารวจ ชดเสอผา

ผใหญชายและหญง รองเทา กระเปาถอทไมใชแลว ๕) โทรศพท เตารดจ าลอง ทรดผาจ าลอง ๖) ภาพถายและรายการอาหาร

๑.๒ มมหมอ ๑) เครองเลนจ าลองแบบเครองมอแพทยและอปกรณการรกษาผปวย เชน หฟง เสอคลมหมอ ๒) อปกรณส าหรบเลยนแบบการบนทกขอมลผปวย เชน กระดาษ ดนสอ ฯลฯ ๓) เครองชงน าหนก วดสวนสง

๑.๓ มมรานคา ๑) กลองและขวดผลตภณฑตางๆ ทใชแลว ๒) ผลไมจ าลอง ผกจ าลอง

Page 78: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓) อปกรณประกอบการเลน เชน เครองคดเลข ลกคด ธนบตรจ าลอง ฯลฯ ๔) ปายชอราน ๕) ปายชอผลไม ผกจ าลอง

๒. มมบลอก ๒.๑ ไมบลอกหรอแทงไมทมขนาดและรปทรงตางๆกน เชนบลอกตน บลอกโตะ จ านวนตงแต

๑๐๐ ชนขนไป ๒.๒ ของเลนจ าลอง เชน รถยนต เครองบน รถไฟ คน สตว ตนไม ๒.๓ ภาพถายตางๆ ๒.๔ ทจดเกบไมบลอกหรอแทงไมอาจเปนชน ลงไมหรอพลาสตก แยกตาม รปทรง ขนาด

๓. มมหนงสอ ๓.๑ หนงสอภาพนทาน หนงสอภาพทมค าและประโยคสนๆ พรอมภาพ ๓.๒ ชนหรอทวางหนงสอ ๓.๓ อปกรณตาง ๆ ทใชในการสรางบรรยากาศการอาน เชน เสอ พรม หมอน ๓.๔ สมดเซนยมหนงสอกลบบาน ๓.๕ อปกรณส าหรบการเขยน ๓.๖ อปกรณเสรม เชน เครองเสยง แผนนทานพรอมหนงสอนทาน หฟง

๔. มมวทยาศาสตร หรอมมธรรมชาตศกษา ๔.๑ วสดตาง ๆ จากธรรมชาต เชน เมลดพชตางๆ เปลอกหอย ดน หน แร ฯลฯ ๔.๒ เครองมอเครองใชในการส ารวจ สงเกต ทดลอง เชน แวนขยาย แมเหลก เขมทศ

เครองชง แนวการจดกจกรรมการเลนตามมม

๑. แนะน ามมเลนใหม เสนอแนะวธใช การเลนของเลนบางชนด ๒. เดกและครรวมกนสรางขอตกลงเกยวกบการเลน ๓. ครเปดโอกาสใหเดกคด วางแผน ตดสนใจเลอกเลนอยางอสระ เลอกท ากจกรรมทจดขน

ตามความสนใจของเดกแตละคน ๔. ขณะเดกเลน / ท างาน ครอาจชแนะ หรอมสวนรวมในการเลนกบเดกได ๕. เดกตองการความชวยเหลอและคอยสงเกตพฤตกรรมการเลนของเดกพรอมทงจดบนทก

พฤตกรรมทนาสนใจ ๖. เตอนใหเดกทราบลวงหนากอนหมดเวลาเลน ประมาณ ๓ – ๕ นาท ๗. ใหเดกเกบของเลนเขาทใหเรยบรอยทกครงเมอเสรจสนกจกรรม

Page 79: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ขอเสนอแนะ ๑. ขณะเดกเลน ครตองสงเกตความสนใจในการเลนของเดก หากพบวามมใด เดกสวนใหญ

ไมสนใจทจะเลนควรเปลยนหรอจดสอในมมเลนใหม เชน มมบาน อาจดดแปลงหรอเพมเตม หรอเปลยนเปน มมรานคา มมเสรมสวย มมหมอ ฯลฯ

๒. หากมมใดมจ านวนเดกในมมมากเกนไปควรเปดโอกาสใหเดกเลอกเลนมมใหม ๓. หากเดกเลอกมมเลนมมเดยวเปนระยะเวลานาน ควรชกชวนใหเดกเลอกมมอนๆ ดวย

เพอใหเดกมประสบการณการเรยนรในดานอนๆดวย ๔. การจดสอหรอเครองเลนในแตละมม ควรมการท าความสะอาด และสบเปลยนหรอ

เพมเตมเปนระยะโดยค านงถงล าดบขนการเรยนร เพอใหเดกเกดการเรยนรทหลากหลาย

๕. กจกรรมการเลนกลางแจง กจกรรมการเลนกลางแจง เปนกจกรรมทจดใหเดกไดมโอกาสออกไปนอกหองเรยนเพอเคลอนไหวรางกายออกก าลง และแสดงออกอยางอสระ โดยยดความสนใจและความสามารถของเดกแตละคนเปนหลก โดยจดใหสอดคลองกบจดประสงค ดงน จดประสงค

๑. เพอพฒนากลามเนอใหญ กลามเนอเลก และการประสานสมพนธของอวยวะตาง ๆ ๒. เพอสงเสรมใหมรางกายแขงแรง สขภาพด ๓. เพอสงเสรมใหเกดความสนกสนาน ผอนคลายความเครยด ๔. เพอปรบตว เลนและท างานรวมกบผอน ๕. เพอเรยนรการระมดระวง รกษาความปลอดภยทงของตนเองและผอน ๖. เพอฝกการตดสนใจ และแกปญหาดวยตนเอง ๗. เพอสงเสรมใหมความอยากรอยากเหนสงตางๆ ทแวดลอมรอบตว ๘. เพอพฒนาทกษะการเรยนรตาง ๆ เชน การสงเกต การเปรยบเทยบ การจ าแนก ฯลฯ

ขอบขายของกจกรรมการเลนกลางแจง ลกษณะกจกรรมการเลนกลางแจงทครควรจดใหเดกไดเลน ไดแก ๑. การเลนเครองเลนสนาม

เครองเลนสนาม หมายถง เครองเลนทเดกอาจปนปาย หมน ซงท าออกมาในรปแบบตางๆ เชน

๑.) เครองเลนส าหรบปนปาย หรอตาขายส าหรบปนเลน ๒.) เครองเลนส าหรบโยกหรอไกว เชน มาไม ชงชา มานงโยก ไมกระดก ๓.) เครองเลนส าหรบหมน เชน มาหมน พวงมาลยรถส าหรบหมนเลน ๔.) ราวโหนขนาดเลกส าหรบเดก ๕.) ตนไมส าหรบเดนทรงตว หรอไมกระดานแผนเดยว ๖.) เครองเลนประเภทลอเลอน เชน รถสามลอ รถลากจง

Page 80: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. การเลนทราย ทรายเปนสงทเดกๆ ชอบเลน ทงทรายแหง ทรายเปยก น ามากอเปนรปตางๆ ได

และสามารถน าวสดอนมาประกอบการเลนตกแตงได เชน กงไม ดอกไม เปลอกหอย พมพขนม ทตกทราย ปกตบอทรายจะอยกลางแจง โดยอาจจดใหอยใตรมเงาของตนไมหรอสรางหลงคา

ท าขอบกน เพอมใหทรายกระจดกระจาย บางโอกาสอาจพรมน าใหชนเพอเดกจะไดกอเลน นอกจากน ควรมวธการปดกนมใหสตวเลยงลงไปท าความสกปรกในบอทรายได

๓. การเลนน า เดกทวไปชอบเลนน ามาก การเลนน านอกจากสรางความพอใจและคลายความเครยด

ใหเดกแลวยงท าใหเดกเกดการเรยนรอกดวย เชน เรยนรทกษะการสงเกต จ าแนกเปรยบเทยบปรมาตร อปกรณทใสน าอาจเปนถงทสรางขนโดยเฉพาะหรออางน าวางบนขาตงทมนคง ความ

สงพอทเดกจะยนไดพอด และควรมผาพลาสตกกนเสอผาเปยกใหเดกใชคลมระหวางเลน ๔. การเลนสมมตในบานตกตาหรอบานจ าลอง เปนบานจ าลองส าหรบใหเดกเลน จ าลองแบบจากบานจรงๆ อาจท าดวยเศษวสด

ประเภทผาใบ กระสอบปาน ของจรงทไมใชแลว เชน หมอ เตา ชาม อาง เตารด เครองครว ตกตาสมมตเปนบคคลในครอบครว เสอผาผใหญทไมใชแลวส าหรบผลดเปลยน มการตกแตงบรเวณใกลเคยงใหเหมอนบานจรง ๆ บางครงอาจจดเปนรานขายของ สถานทท าการตาง ๆ เพอใหเดกเลนสมมตตามจนตนาการของเดกเอง

๕. การเลนในมมชางไม เดกตองการออกแรงเคาะ ตอก กจกรรมการเลนในมมชางไมนจะชวยในการพฒนา

กลามเนอใหแขงแรง ชวยฝกการใชมอและการประสานสมพนธระหวางมอกบตา นอกจากนยงฝกใหรกงานและสงเสรมความคดสรางสรรคอกดวย

๖. การเลนเกมการละเลน กจกรรมการเลนเกมการละเลนทจดใหเดกเลน เชน เกมการละเลนของไทย เกม

การละเลนของทองถน เชน มอญซอนผา รรขาวสาร แมง โพงพาง ฯลฯ การละเลนเหลาน ตองใชบรเวณทกวาง การเลนอาจเลนเปนกลมเลก/กลมใหญกได กอนเลนครอธบายกตกาและสาธตใหเดกเขาใจ ไมควรน าเกมการละเลนทมกตกายงยากและเนนการแขงขนแพชนะ มาจดกจกรรมใหกบเดกวยน เพราะเดกจะเกดความเครยดและสรางความรสกทไมดตอตนเอง สอกจกรรมการเลนกลางแจง

๑. การเลนเครองเลนสนาม เครองเลนสนาม หมายถง เครองเลนทเดกอาจปนปาย หมน ซงท าออกมาในรปแบบตางๆ เชน

๑.๑ เครองเลนส าหรบปนปาย หรอตาขายส าหรบปนเลน ๑.๒ เครองเลนส าหรบโยกหรอไกว เชน มาไม ชงชา มานงโยก ไมกระดก ๑.๓ เครองเลนส าหรบหมน เชน มาหมน พวงมาลยรถส าหรบหมนเลน ๑.๔ ราวโหนขนาดเลกส าหรบเดก

Page 81: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑.๕ ตนไมส าหรบเดนทรงตว หรอไมกระดานแผนเดยว ๑.๖ เครองเลนประเภทลอเลอน เชน รถสามลอ รถลากจง

๒. การเลนทราย ทรายเปนสงทเดกๆ ชอบเลน ทงทรายแหง ทรายเปยก น ามากอเปนรปตางๆ ไดและ

สามารถน าวสดอนมาประกอบการเลนตกแตงได เชน กงไม ดอกไม เปลอกหอย พมพขนม ทตกทราย ปกตบอทรายจะอยกลางแจง โดยอาจจดใหอยใตรมเงาของตนไมหรอสรางหลงคา

ท าขอบกน เพอมใหทรายกระจดกระจาย บางโอกาสอาจพรมน าใหชนเพอเดกจะไดกอเลน นอกจากน ควรมวธการปดกนมใหสตวเลยงลงไปท าความสกปรกในบอทรายได

๓. การเลนน า เดกทวไปชอบเลนน ามาก การเลนน านอกจากสรางความพอใจและคลายความเครยดให

เดกแลวยงท าใหเดกเกดการเรยนรอกดวย เชน เรยนรทกษะการสงเกต จ าแนกเปรยบเทยบปรมาตร อปกรณทใสน าอาจเปนถงทสรางขนโดยเฉพาะหรออางน าวางบนขาตงทมนคง ความสงพอทเดกจะยนไดพอด และควรมผาพลาสตกกนเสอผาเปยกใหเดกใชคลมระหวางเลน

๔. การเลนสมมตในบานตกตาหรอบานจ าลอง เปนบานจ าลองส าหรบใหเดกเลน จ าลองแบบจากบานจรงๆ อาจท าดวยเศษวสดประเภท

ผาใบ กระสอบปาน ของจรงทไมใชแลว เชน หมอ เตา ชาม อาง เตารด เครองครว ตกตาสมมตเปนบคคลในครอบครว เสอผาผใหญทไมใชแลวส าหรบผลดเปลยน มการตกแตงบรเวณใกลเคยงใหเหมอนบานจรงๆ บางครงอาจจดเปนรานขายของ สถานทท าการตาง ๆ เพอใหเดกเลนสมมตตามจนตนาการของเดกเอง

๕. การเลนในมมชางไม เดกตองการออกแรงเคาะ ตอก กจกรรมการเลนในมมชางไมนจะชวยในการพฒนากลามเนอ

ใหแขงแรง ชวยฝกการใชมอและการประสานสมพนธระหวางมอกบตา นอกจากนยงฝกใหรกงานและสงเสรมความคดสรางสรรคอกดวย

๖. การเลนเกมการละเลน กจกรรมการเลนเกมการละเลนทจดใหเดกเลน เชน เกมการละเลนของไทย เกมการละเลน

ของทองถน เชน มอญซอนผา รรขาวสาร แมง โพงพาง ฯลฯ การละเลนเหลาน ตองใชบรเวณทกวาง การเลนอาจเลนเปนกลมเลก/กลมใหญกได กอนเลนครอธบายกตกาและสาธตใหเดกเขาใจ ไมควรน า เกมการละเลนทมกตกายงยากและเนนการแขงขนแพชนะ มาจดกจกรรมใหกบเดกวยน เพราะเดกจะเกดความเครยดและสรางความรสกทไมดตอตนเอง

แนวการจดกจกรรม ๑. เดกและครรวมกนสรางขอตกลง ๒. จดเตรยมวสดอปกรณประกอบการเลนใหพรอม ๓. สาธตการเลนเครองเลนสนามบางชนด ๔. ใหเดกเลอกเลนอสระตามความสนใจและใหเวลาเลนนานพอควร

Page 82: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๗๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๕. ครควรจดกจกรรมใหเหมาะสมกบวย (ไมควรจดกจกรรมพลศกษา) เชน การเลนน า เลนทราย เลนบานตกตา เลนในมมชางไม เลนบลอกกลวง เครองเลนสนาม เกมการละเลน เลนอปกรณกฬาส าหรบเดก เลนเครองเลนประเภทลอเลอน เลนของเลนพนบาน (เดนกะลา ฯลฯ)

๖. ขณะเดกเลนครตองคอยดแลความปลอดภยและสงเกตพฤตกรรมการเลน การอยรวมกนกบเพอนของเดกอยางใกลชด

๗. เมอหมดเวลาควรใหเดกเกบของใชหรอของเลนใหเรยบรอย ๘. ใหเดกท าความสะอาดรางกายและดแลเครองแตงกายใหเรยบรอยหลงเลน ขอเสนอแนะ

๑. หมนตรวจตราเครองเลนสนามและอปกรณประกอบใหอยในสภาพทปลอดภยและใชการไดดอยเสมอ

๒. ใหโอกาสเดกเลอกเลนกลางแจงอยางอสระทกวน อยางนอยวนละ ๓๐ นาท ๓. ขณะเดกเลนกลางแจง ครตองคอยดแลอยางใกลชดเพอระมดระวงความ ปลอดภยในการ

เลน หากพบวาเดกแสดงอาการเหนอย ออนลา ควรใหเดกหยดพก ๔. ไมควรน ากจกรรมพลศกษาส าหรบเดกระดบประถมศกษามาใชสอนกบเดกระดบปฐมวย

เพราะยงไมเหมาะสมกบวย ๕ . หลงจากเลกกจกรรมกลางแจง ควรให เดกได พกผ อ น ห รอ น ง พ ก ไมควรใหเดก

รบประทาน อาหารกลางวนหรอดมนมทนท เพราะอาจท าใหเดกอาเจยน เกดอาการจกแนนได

๖. เกมการศกษา เกมการศกษา (Didactic games) เปนเกมทชวยพฒนาสตปญญาชวยสงเสรมใหเดกเกดการเรยนร

เปนพนฐานการศกษา มกฎเกณฑกตกางายๆ เดกสามารถเลนคนเดยวหรอเลนเปนกลมได ชวยใหเดกรจกสงเกต คดหาเหตผลและเกดความคดรวบยอด เกยวกบส รปราง จ านวน ประเภท และความสมพนธเกยวกบพนท ระยะ เกมการศกษาทเหมาะสมจะชวยฝกทกษะความพรอมทางดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญาส าหรบเดกวย ๓-๖ ป มจดประสงค ดงน

จดประสงค ๑. เพอฝกทกษะการสงเกต จ าแนกและเปรยบเทยบ ๒. เพอฝกการแยกประเภท การจดหมวดหม ๓. เพอสงเสรมการคดหาเหตผล และตดสนใจแกปญหา ๔. เพอสงเสรมใหเดกเกดความคดรวบยอดเกยวกบสงทไดเรยนร ๕. เพอสงเสรมการประสานสมพนธระหวางมอกบตา ๖. เพอผลกฝงคณธรรมและจรยธรรมตางๆ เชน ความรบผดชอบ ความเออเฟอเผอแผ

Page 83: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประเภทของเกมการศกษา ๑. เกมจบค เชน จบคภาพเหมอน จบคภาพกบเงา จบคภาพกบโครงราง จบคภาพทซอนอยในภาพหลก จบคภาพทมความสมพนธกน จบคภาพสมพนธแบบตรงกนขาม จบคภาพทสมมาตร จบคภาพแบบอนกรม ฯลฯ ๒. เกมตอภาพใหสมบรณ (Jigsaws) หรอภาพตดตอ ๓. เกมวางภาพตอปลาย (โดมโน) ๔. เกมเรยงล าดบ ๕. เกมการจดหมวดหม ๖. เกมการศกษารายละเอยดของภาพ (ลอตโต) ๗. เกมจบคแบบตารางสมพนธ (เมตรกเกม) ๘. เกมพนฐานการบวก

๙. เกมหาความสมพนธตามล าดบทก าหนด สอเกมการศกษา

๑. เกมจบค เพอใหเดกไดฝกสงเกตสงท เหมอนกนหรอตางกนซงอาจเปนการเปร ยบเทยบภาพตางๆ

แลวจดเปนคๆ ตามจดมงหมายของเกมแตละชด เกมประเภทจบคนสามารถแบงไดหลายแบบ ดงน ๑.๑ เกมจบคภาพทเหมอนกนหรอจบคสงของเดยวกน ๑.๒ เกมจบคภาพสงทมความสมพนธกน ๑.๓ เกมจบคภาพชนสวนทหายไป ๑.๔ เกมจบคภาพทสมมาตรกน ๑.๕ เกมจบคภาพทสมพนธกนแบบอปมาอปไมย ๑.๖ เกมจบคแบบอนกรม

๒. เกมภาพตดตอ ๒.๑ ภาพตดตอทสมพนธกบหนวยการเรยนตาง ๆ เชน ผลไม ผก ๒.๒ ภาพตดตอแบบมตสมพนธ

๓. เกมจดหมวดหม ๓.๑ ภาพสงตาง ๆ ทน ามาจดเปนพวก ๆ ๓.๒ ภาพเกยวกบประเภทของใชในชวตประจ าวน ๓.๓ ภาพจดหมวดหมตามรปราง ส ขนาด รปทรงเรขาคณต

๔. เกมวางภาพตอปลาย (โดมโน) ๔.๑ โดมโนภาพเหมอน ๔.๒ โดมโนภาพสมพนธ

Page 84: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๕. เกมเรยงล าดบ ๕.๑ เรยงล าดบภาพเหตการณตอเนอง ๕.๒ เรยงล าดบขนาด

๖. เกมศกษารายละเอยดของภาพ (ลอตโต) ๗. เกมจบคแบบตารางสมพนธ (เมตรกเกม) ๘. เกมพนฐานการบวก

แนวการจดกจกรรมเกมการศกษา ๑. แนะน ากจกรรมใหม ๒. สาธต / อธบาย วธเลนเกมอยางเปนขนตอนตามประเภทของเกม ๓. ใหเดกหมนเวยนเขามาเลนเปนกลม หรอรายบคคล ๔. ขณะทเดกเลนเกม ครเปนเพยงผแนะน า ๕. เมอเดกเลนเกมแตละชดเสรจเรยบรอย ควรใหเดกตรวจสอบความถกตองดวยตนเอง หรอรวมกนตรวจกบเพอน หรอครเปนผชวยตรวจ ๖. ใหเดกน าเกมทเลนแลวเกบใสกลอง เขาทใหเรยบรอยทกครงกอนเลนเกมชดอน

ขอเสนอแนะ ๑. การจดประสบการณเกมการศกษาในระยะแรก ควรเรมสอนโดยใชของจรง เชน การจบคกระปองแปงทเหมอนกน หรอการเรยงล าดบกระปองแปงตามล าดบสง – ต า ๒. การเลนเกมในแตละวน อาจจดใหเลนทงเกมชดใหมและเกมชดเกา ๓. ครอาจใหเดกหมนเวยนเขามาเลนเกมกบครทละกลม หรอสอนทงชนตามความเหมาะสม ๔. ครอาจใหเดกทเลนไดแลว มาชวยแนะน ากตกาการเลนในบางโอกาสได ๕. การเลนเกมการศกษา นอกจากใชเวลาในชวงกจกรรมเกมการศกษาตามตารางกจกรรมประจ าวนแลวอาจใหเดกเลอกเลนอสระในชวงเวลากจกรรมการเลนตามมมได ๖. การเกบเกมทเลนแลว อาจเกบใสกลองเลกๆ หรอใสถงพลาสตกหรอใชยางรดแยก แตละเกม แลวจดใสกลองใหญรวมไวเปนชด

Page 85: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๕ การจดท าแผนการจดประสบการณ

แผนการจดประสบการณเปนเครองมอส าคญในการจดกจกรรมและประสบการณใหแกเดก ชวยใหผสอนสามารถจดประสบการณการเรยนรส าหรบเดกไดอยางราบรนและมประสทธภาพ ซงสงผลให เดกปฐมวยเกดแนวคด ทกษะ ความสามารถ คณลกษณะ คานยม และความเขาใจอยางเหมาะสมกบพฒนาการ ไดรบประสบการณ การเรยนรทสมดล สอดคลองกบจตวทยาพฒนาการ และมความสขในการเรยนร ผสอนทกคนจงจ าเปนตองวางแผนการจดประสบการณการเรยนรเพอใหสามารถจดประสบการณสงเสรมพฒนาการของเดกใหบรรลเปาหมายของหลกสตรสถานศกษา

ขนตอนการจดท าแผนการจดประสบการณ การจดท าแผนการจดประสบการณใหบรรลจดหมายของหลกสตรสถานศกษา ผสอนควรด าเนนตามขนตอนตอไปน ๑. ศกษาท าความเขาใจหลกสตรสถานศกษา ผสอนควรศกษาหลกสตรสถานศกษาอยางละเอยดจนเกดความเขาใจวาจะตองพฒนาเดกอยางไรเพอใหบรรลตามจดหมายทก าหนดไว การศกษาหลกสตรสถานศกษาชวยใหผสอนสามารถออกแบบการจดประสบการณทสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษา นอกจากนควรศกษาเอกสารทเกยวของเพมเตมเพอใหมความเขาใจยงขน เชน คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย ขอมลพฒนาการเดก เปนตน ๒. ออกแบบการจดประสบการณ ผสอนควรออกแบบการจดประสบการณตามรปแบบการจดประสบการณทก าหนดไวในหลกสตรสถานศกษา ในกรณทสถานศกษาก าหนดรปแบบการจดประสบการณแบบหนวยการจดประสบการณ ผสอนตองก าหนดหวเรองเพอใชเปนแกนกลางในการจดประสบการณ และก าหนดรายละเอยดของหนวยการจดประสบการณ โดยน ามาจากการวเคราะหสาระการเรยนร รายปในหลกสตรสถานศกษา ดงน ๒.๑ ก าหนดหวเรองหรอชอหนวยการจดประสบการณ ผสอนตองก าหนดหวเรองเพอใชในการจดประสบการณโดยพจารณาจากสาระทควรเรยนรซงระบไวในการวเคราะหสาระการเรยนรรายปในหลกสตรสถานศกษา หวเรองทก าหนดควรมลกษณะเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก ตรงตามความตองการและความสนใจของเดก สอดคลองกบสภาพและบรบทในการด าเนนชวตประจ าวนของเดก หรอสามารถผนวกคณธรรมและจรยธรรมเขาไปไดอยางผสมกลมกลน การก าหนดหวเรองสามารถท าได ๓ วธ ดงน

Page 86: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

วธท ๑ ผสอนเปนผก าหนด ครจะเปนผก าหนดหนวยการจดประสบการณ โดยพจารณาจากสาระการเรยนรในหลกสตรสถานศกษา และความสนใจของเดก วธท ๒ ผ สอนและเดกรวมกนก าหนด ผ สอนจะกระตน ให เดกแสดง ความคดเหน แลวน าเรองทสนใจมาก าหนดเปนหนวยการจดประสบการณ วธท ๓ เดกเปนผก าหนด ผสอนจะเปดโอกาสใหเดกเปนผก าหนดหวเรองไดตามความสนใจของเดก ผสอนสามารถน าหวเรองหนวยการจดประสบการณทก าหนดไวมาจดท าเปนก าหนดการจดประสบการณประจ าปการศกษา โดยค านงถงฤดกาล แหลงเรยนร ภมปญญาทองถน เทศกาล ประเพณ และวนส าคญตางๆ เพอเปนการเตรยมวาจะจดประสบการณหวเรองใดในชวงเวลาใด ใหครบตามเวลาเรยนทก าหนดในหลกสตรสถานศกษา ทงน ผสอนควรจดเตรยมใหมชวงเวลาส าหรบจดประสบการณตามความสนใจของเดก และตระหนกวาสามารถเปลยนแปลงหรอยดหยนก าหนดการจดประสบการณไดตามความสนใจของเดก ๒.๒ ก าหนดรายละเอยดของหนวยการจดประสบการณ ผสอนควรก าหนดรายละเอยดของหนวยการจดประสบการณ ประกอบดวย มาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร และสาระการเรยนรทงประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนร ใหสมพนธกนทกองคประกอบ โดยน ามาจากการวเคราะหสาระการเรยนรในหลกสตรสถานศกษา ซงอาจยดหยนไดตามความเหมาะสมกบหวเรองหรอชอหนวยการจดประสบการณ พรอมทงก าหนดเวลาเรยนของแตละหนวยการจดประสบการณ ๑-๒ สปดาห ตามความเหมาะสมกบสาระการเรยนรของหนวยการจดประสบการณ ตวอยางการก าหนดรายละเอยดของหนวยการจดประสบการณส าหรบชนอนบาลปท ๑-๓ หนวยละ ๑ สปดาห แสดงไวในตวอยางท (๑.๑) (๒.๑) และ (๓.๑) ๒.๒.๑ มาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค ก าหนดมาตรฐาน ตวบงช สภาพท พ งประสงค ของหน วย ท คาดวาการจดประสบการณ ในหน วยน นๆ จะน าพาเดก ไปส สภาพทพงประสงคตามวย การก าหนดมาตรฐาน ตวบงช และสภาพทพงประสงคของแตละหนวยจะตองครอบคลมพฒนาการทง ๔ ดาน แตไมจ าเปนตองครบทกมาตรฐาน ผสอนสามารถน ามาตรฐาน ตวบงช และสภาพทพงประสงคจากการวเคราะหสาระการเรยนรรายปในหลกสตรสถานศกษาในสวนทสมพนธกบสาระทควรเรยนรทเลอกมาจดในหนวยการจดประสบการณ ๒.๒.๒ จดประสงคการเรยนร ก าหนดจดประสงคการเรยนรซงเปนพฤตกรรมทตองการให เกดกบเดกเมอท ากจกรรมในหนวยแลว ผสอนสามารถก าหนดจดประสงคการเรยนร โดยพจารณาจากสภาพทพงประสงคแลวปรบเปนจดประสงคการเรยนร ทงน การก าหนดจดประสงคการเรยนรสามารถก าหนดใหสมพนธกบสาระทควรเรยนรของหนวย หรอปรบใหสอดคลองกบความสามารถ ในขณะนนของเดก โดยเชอวาความสามารถดงกลาวเปน พนฐานทจะน าไปสความสามารถตาม สภาพทพงประสงคตอไป หรอก าหนดตามสภาพทพงประสงคกได โดยพจารณาจากความสามารถของเดก

Page 87: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ทผสอนรบผดชอบเปนหลก จดประสงคการเรยนรของแตละหนวยการจดประสบการณจะครอบคลมพฒนาการทง ๔ ดาน โดยจ านวนจดประสงคการเรยนรของแตละหนวยอาจแตกตางกนได แตควรก าหนดจ านวนจดประสงคการเรยนรทไมมากเกนไป เพอใหสามารถน าไปปฏบตไดจรง ๒.๒.๓ สาระการเรยนร ก าหนดรายละเอยดของสาระการเรยนรใหเขากบ หวเรองหนวยการจดประสบการณ การก าหนดสาระการเรยนรตองประกอบดวยสาระทควรเรยนรและประสบการณส าคญ ดงน (๑) สาระทควรเรยนร ก าหนดรายละเอยดของสาระทควรเรยนร โดยการคดเลอกสาระทควรเรยนรทสมพนธกบหวเรองของหนวยจากหลกสตรสถานศกษามาก าหนดรายละเอยดเพมเตมทงในลกษณะทเปนแนวคด เนอหา ทกษะ หรอเจตคต ใหสมพนธกบชอหนวยการจดประสบการณ โดยค านงถงสงทเดกรแลว สงทเดกตองการร และสงทเดกควรร พจารณาใหมระดบความ ยากงายของสาระการเรยนรท เหมาะสมกบวยและสงแวดลอมในชวตจรงของเดก ทงน เมอก าหนด สาระทควรเรยนรครบทกหนวยแลว ควรมสาระทควรเรยนรครบถวนตามทระบไวในหลกสตรสถานศกษา (๒) ประสบการณส าคญ ก าหนดประสบการณส าคญทจะใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมอยางเหมาะสมกบหนวยการจดประสบการณทก าหนด เพอพฒนาเดกใหบรรลผลตามจดประสงคการเรยนร ผสอนสามารถคดเลอกประสบการณส าคญจากหลกสตรสถานศกษาใน สวนทสมพนธกบสาระทควรเรยนรทก าหนดไวในการวเคราะหสาระการเรยนรรายป โดยพจารณาใหประสบการณ ส าคญ ของแตละหน วยการจดประสบการณ ครอบคลม พฒ นาการท ง ๔ ด าน ทงน ผสอนสามารถพจารณาปรบเปลยน หรอเพมเตมประสบการณส าคญไดตามความเหมาะสมเมอเวลาเขยนแผนการจดประสบการณและประสบการณส าคญทก าหนดจะตองปรากฏในการด าเนนกจกรรมนนๆ

๓. เขยนแผนการจดประสบการณ ๓.๑ เขยนแผนการจดประสบการณรายสปดาห ออกแบบและก าหนดกจกรรมทชวยใหเดกเกดการเรยนรครบตามจดประสงคการเรยนรของหนวย ครอบคลมกจกรรมประจ าวนทระบไวในหลกสตรสถานศกษาตลอดทงสปดาหไวลวงหนา การเขยนแผนการจดประสบการณรายสปดาหตองค านงถงมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช สภาพทพงประสงค รวมถงสาระทควรเรยนรและประสบการณส าคญตามหนวยการจดประสบการณทไดออกแบบไว การก าหนดกจกรรมตองพจารณาถงความสมดลของพฒนาการทกดานเปนอนดบแรก จดใหมความหลากหลายของกจกรรม มความสอดคลองกน และเปนไปในทศทางทสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดกแตละคนใหบรรลจดประสงคการเรยนรของหนวย ตามคมอนใชกจกรรมหลก ๖ กจกรรมซงเปนการพฒนาเดกอยางเปนองครวมทง ๔ ดานเปนกจกรรมประจ าวน จงไดเขยนแผนการจดประสบการณรายสปดาหซงแสดงกจกรรมหลก ๖ กจกรรม ดงตวอยางท (๑.๒) (๒.๒) และ (๓.๒)

Page 88: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓.๒ เข ยนแผนการจ ดประสบการณ รายว น ระบ รายละเอ ยดท ครอบคล มจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนรซงประกอบดวยสาระทควรเรยนรและประสบการณส าคญ กจกรรม สอ และการประเมน ก าหนดวธการด าเนนกจกรรมสอดคลองกบประสบการณส าคญทวางแผนตามทไดก าหนดไวในแผนการจดประสบการณรายสปดาหเปนขนตอนตงแตตนจนจบ โดยค านงถงวย พฒนาการ ชวงความสนใจของเดก และจดประสงคการเรยนรทตองการ สงทผสอนควรค านงถงในการเขยนแผนการจดประสบการณส าหรบเดกปฐมวยคอ การออกแบบกจกรรมตามหลกการจดประสบการณและแนวทางการจดประสบการณของหลกสตรการศกษาปฐมวย ไมใชรปแบบการเขยนแผนการจดประสบการณ เชน ก า ร เข ย น แ บ บ ต ารา ง แ บ บ ก งต า ร า ง ห ร อ แ บ บ ค ว าม เร ย ง ผ ส อ น ค ว รพ จ า รณ า เข ย น แผนการจดประสบการณทน าไปใชไดจรง และเกดประโยชนสงสดตอเดก เพอเปนแนวในการปฏบตจรงไดอยางมประสทธภาพ คมอฉบบนน าเสนอตวอยางแผนการจดประสบการณรายวนไวระดบชนละ ๑ วน ดงตวอยางท (๑.๓) (๒.๓) และ (๓.๓) เมอเขยนแผนการจดประสบการณแลว ผสอนควรน าแผนการจดประสบการณไปใชในการจดประสบการณจรง ผสอนควรใหความส าคญกบท งการเขยนแผนการจดประสบการณ และการจดประสบการณจรงส าหรบเดก ไมควรละเลยการเขยนแผนการจดประสบการณ เพราะแผนการจดประสบการณทดยอมน าไปสการสอนทด และควรใหความส าคญกบการจดประสบการณทงทมการออกแบบไวลวงหนาและเกดขนในสภาพจรงโดยไมไดคาดการณไว รวมถงประสบการณทเกดจากการอบรมเลยงด ในกจวตรประจ าวนดวย ๔. ประเมนหลงการจดประสบการณ หลงจากจดประสบการณแลวผสอนควรด าเนนการทงการประเมนพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวยตามจดประสงคการเรยนรทก าหนดไวในแผนการจดประสบการณ และการประเมนการจดประสบการณของครจากแผนการจดประสบการณ โดยผสอนสามารถบนทกผลการประเมนไดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพโดยพจารณาใหเหมาะสมกบลกษณะของขอมล ทตองการ คมอเลมนไดแสดงตวอยางแบบบนทกหลงการจดประสบการณ ดงตวอยางท (๑.๔) (๒.๔) และ (๓.๔) ซงเปนการบนทกพฤตกรรมของเดกตามจดประสงคการเรยนรในลกษณะของการตรวจสอบรายการ และบนทกเกยวกบการจดประสบการณทงในเรองความยากงายของกจกรรมทก าหนด ความเหมาะสมของสอ ระยะเวลาในการจดกจกรรม และขอมลอนๆทผสอนคาดวาจะเปนประโยชนตอการพฒนาเดกในการจดประสบการณครงตอไปในลกษณะของการเขยนบรรยาย ทงน ผสอนสามารถปรบเปลยนหรอออกแบบแบบบนทกหลงการจดประสบการณใหสอดคลองกบการปฏบตงานของตนเองไดตามความเหมาะสม

Page 89: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๑ (๑.๑) หนวยการจดประสบการณ ชนอนบาลปท ๑ หนวย “ฝน”

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๑ ตบช.๑.๓ ๑.๓.๑ เลนและท ากจกรรมอยางปลอดภย เมอมผชแนะ มฐ.๒ ตบช.๒.๑ ตบช.๒.๒ ๒.๑.๔ รบลกบอลโดยใชมอและล าตวชวย ๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษขาดจากกนไดโดยใชมอเดยว มฐ.๓ ตบช.๓.๒ ๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออก ๓.๒.๒ แสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

๑. ปฏบตตนอยางปลอดภยขณะฝนตกเมอ มผชแนะ ๒. รบลกบอลโดยใชมอและล าตวชวย ๓. ใชกรรไกรตดกระดาษขาดจากกนได ๔. กลาพด กลาแสดงออก ๕. แสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

ดานรางกาย ๑. การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ ๒. การเคลอนไหวทใชการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ ๓. การเขยนภาพและการเลนกบส ๔. การปน ๕. การใชกรรไกร และการรอยวสด ๖. การฟงนทาน เรองราว เหตการณเกยวกบการปองกนและรกษาความปลอดภย ๗. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย ๘. การเลนบทบาทสมมตเหตการณตางๆ ดานอารมณ จตใจ ๑. การฟงเพลง การรองเพลง และการ แสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร ๒. การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร ๓. การท ากจกรรมศลปะตางๆ ๔. การเลนอสระ ๕. การเลนตามมมประสบการณ ๖. การปฏบตกจกรรมตางๆ ตามความสามารถของตนเอง

๑. ปรากฏการณธรรมชาต - ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา - รงกนน า ๒. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอฝนตก - หลบฝน - ใชอปกรณกนฝน ๓. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอเจบปวย - พกผอน ท ารางกายใหอบอน ดมน า ใหเพยงพอ และปฏบตตนอยางเหมาะสม เพอปองกนการแพรเชอ ๔. เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - ตนไมเจรญงอกงาม - คนและสตวมน ากนน าใช - น าทวม / ดนถลม

Page 90: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๔ ตบช.๔.๑ ๔.๑.๓ สนใจ มความสข และแสดงทาทาง/เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร มฐ.๘ ตบช.๘.๓ ๘.๓.๑ ปฏบตตามขอตกลงเมอมผชแนะ มฐ.๙ ตบช.๙.๑ ๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบและพดโตตอบเกยวกบเรองทฟง มฐ.๑๐ ตบช.๑๐.๑ ตบช.๑๐.๒ ๑๐.๑.๑ บอกลกษณะของสงตางๆจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส ๑๐.๒.๑ ระบผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท าเมอมผชแนะ มฐ.๑๑ ตบช.๑๑.๑ ๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง มฐ.๑๒ ตบช.๑๒.๑ ๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบของขอสงสยตางๆ ตามวธการทมผชแนะ

๖. รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข ๗. ปฏบตตามขอตกลงเกยวกบการปองกนการแพรเชอเมอเจบปวยได ๘. ฟงและพดโตตอบเกยวกบเรองฝนตก ฟาแลบ ฟารอง และฟาผาได ๙. บอกลกษณะของหมวก เสอกนฝน และรม จากการสงเกตโดยใชประสาทสมผสได ๑๐. ระบผลทเกดขนจากการทฝนตกได ๑๑. สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเองได ๑๒. คนหาค าตอบเกยวกบรงกนน าจากการทดลองได

ดานสงคม ๑. การท างานศลปะทน าวสดหรอสงของทใชแลวมา ใชซ า ๒. การสนทนาขาวและเหตการณทเกยวกบ ธรรมชาตและสงแวดลอม ๓. การละเลนพนบานของไทย ๔. การดแลหองเรยนรวมกน ๕. การรวมสนทนาและแลกเปลยนความคดเหน ๖. การเลนหรอท ากจกรรมรวมกบกลมเพอน ดานสตปญญา ๑. การฟงเพลง นทาน ค าคลองจอง บทรอยกรอง หรอเรองราวตางๆ ๒. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตางๆ ๓. การรอจงหวะทเหมาะสมในการพด ๔. การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของ สงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม ๕. การคาดเดาหรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขน อยางมเหตผล ๖. การแสดงความคดสรางสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอนไหว และศลปะ ๗. การสบเสาะหาความรเพอคนหาค าตอบของ ขอสงสยตางๆ

Page 91: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๑.๒) แผนการจดประสบการณรายสปดาห สปดาหท....... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๑

วนท กจกรรม

เคลอนไหวและจงหวะ เสรมประสบการณ ศลปะสรางสรรค การเลนตามมม การเลนกลางแจง เกมการศกษา ๑ - เคลอนไหวพนฐาน

- เคลอนไหวรางกายตาม บทเพลงฝนตก

เรอง ปรากฏการณธรรมชาต - รองเพลงฟาแลบ - สนทนากบเดกเกยวกบประสบการณเดมเรองฝนตก - เดกดวดทศน ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - หยดสบนกระดาษเปยก - ปนแปงโดว

- เลนตามมมประสบการณ - แนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ

-เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพเหมอน ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา

๒ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวตามค าบรรยาย (สมมตตนเองเปนเมลดพช ทคอยๆ เตบโต)

เรอง เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - เดกชภาพเหตการณทอาจเกดขนเมอฝนตกและฝนแลงจากเรองทครเลา - สนทนาเกยวกบเหตการณทอาจเกดขนเมอฝนตกมากเกนไป ประกอบภาพ

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - เปาฟองสบสรางภาพ - พมพภาพดวยนวมอ

- เลนตามมมประสบการณ

- เกมวงออมหลก - เลนเครองเลนสนาม

- เกมเรยงล าดบการเตบโตของตนไม ๓ ล าดบ

๓ - อบอนรางกาย - กายบรหารประกอบเพลง - ผอนคลายกลามเนอ

เรอง การปฏบตตนเมอฝนตก - เดกสงเกตอปกรณทใชกนฝน - สนทนาเกยวกบการปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอฝนตก - เดกเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนเมอฝนตก

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - ละเลงสดวยนวมอ - รอยหลอด

- เลนตามมมประสบการณ - โยนและรบลกบอล - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพอปกรณกนฝนกบเงา

๔ - เคลอนไหวพนฐาน - การเคลอนไหวผน าผตาม โดยผลดเปลยนกนเปนผน า ครงละ ๑ คน

เรอง การปฏบตตนเมอเจบปวย - อานนทาน เรอง หนผกบงเปนหวดใหเดกฟง - สนทนาเกยวกบการปฏบตตนเมอเจบปวย - เดกทดลองปฏบตเรองการปฏบตตนเมอเจบปวยเพอปองกนการแพรเชอ

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - กลงส - ปนดนเหนยว

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - แนะน าอปกรณเลนสมมตทมมหมอ

- เลนน า เลนทราย - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพเหมอนรองเทา

๕ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวประกอบการใชรบบนผาสสายรง

เรอง ปรากฏการณธรรมชาต - สนทนาเกยวกบรงกนน าจากภาพ - ทดลองการเกดรงกนน า - ทองค าคลองจองรงกนน า

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - วาดภาพอสระดวยสน า - ตดแถบกระดาษสน ามาตดสรางภาพตามความสนใจ

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ

- รรขาวสาร - เลนเครองเลนสนาม

- เกมภาพตดตอ รงกนน า (๔ ชน)

Page 92: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๘๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๑.๓) แผนการจดประสบการณรายวน สปดาหท .............. วนท .................................... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๑

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข

การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร

- ๑. กจกรรมเคลอนไหวพนฐาน ใหเดกเคลอนไหวรางกายไปทวบรเวณอยางอสระตามจงหวะ เมอไดยนสญญาณหยด ใหหยดเคลอนไหวในทานนทนท ๒. เดกเคลอนไหวโดยท าทาทางประกอบเพลงฝนตกโดยใหแตละคนคดทาทางอยางอสระ และท าซ าตามความเหมาะสม ๓. เดกผอนคลายกลามเนอ

๑. เครองเคาะจงหวะ ๒. เพลงฝนตก

สงเกตพฤตกรรมเดกขณะท าทาทางประกอบเพลงและดนตร

กจกรรมเสรมประสบการณ ฟงและพดโตตอบเกยวกบเรองฝนตก ฟาแลบ ฟารอง และฟาผาได

๑. การฟงเพลง ๒. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของ สงตางๆ ๓. การรอจงหวะทเหมาะสมในการพด

ปรากฏการณธรรมชาต ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา

ขนน า ๑. รองเพลงฟาแลบ ขนสอน ๒. เดกผลดเปลยนกนเลาประสบการณเรองฝนตก ๓. เดกดวดทศนเกยวกบ ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา ครหยดเปนตอนๆ เพอสนทนากบเดก และอธบายเพมเตม ๔. เดกคดและท าทาทางประกอบเหตการณ ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา ขนสรป ๕. เดกทายทาทางทเพอนแสดงวาเปนปรากฏการณ ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง หรอฟาผา

๑. เพลงฟาแลบ ๒. วดทศนเกยวกบ ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา

สงเกตพฤตกรรมการฟงและพดโตตอบเกยวกบเรองฝนตก ฟาแลบ ฟารอง และฟาผา

Page 93: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมศลปะสรางสรรคและกจกรรมการเลนตามมม ๑. สรางผลงานศลปะเพอสอความคดของตนเองได ๒. กลาพด กลาแสดงออก ๓. แสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

๑. การเขยนภาพและเลนกบส ๒. การปน ๓. การท ากจกรรมศลปะตาง ๆ๔. การเลนตามมมประสบการณ ๕. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของ สงตางๆ

- ๑. ครทองค าคลองจอง ฝนตกพร าๆ ๒. ครแนะน ากจกรรมสรางสรรค ประกอบดวย ๒.๑ วาดภาพอสระดวยสเทยน ๒.๒ หยดสบนกระดาษเปยก ๒.๓ ปนแปงโดว ๓. ครแนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ ๔. เดกเลอกท ากจกรรมสรางสรรค ๒ กจกรรม ตามความสนใจ เมอท าผลงานเสรจใหน ามาใหครเขยนบรรยายภาพหรอผลงาน ๕ เดกเลอกเลนตามมมประสบการณ เมอหมดเวลา ครใหสญญาณ เดกชวยกนเกบของ ๖. เดก ๔-๕ คน น าผลงานออกมาน าเสนอ ใหเพอนถามค าถามหรอแสดงความคดเหน

๑. ค าคลองจองฝนตกพร าๆ ๒. กระดาษ ๓. สเทยน ๔. สน า ๕. หลอดหยด ๖. แปงโดว ๗. มมเลนหรอ มมประสบการณในหองเรยน

๑. สงเกตพฤตกรรมขณะท างานศลปะ ๒. สงเกตพฤตกรรมการกลาพด กลาแสดงออกในการเลาเรองเพอน าเสนอผลงาน ๓. สงเกตพฤตกรรมการแสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

กจกรรมกลางแจง เลนอยางปลอดภยเมอมผชแนะ

การเลนเครองเลนอยางปลอดภย

- ขอตกลงในการเลนเครองเลนสนาม

๑. เดกอบอนรางกายดวยการสะบดมอ เทายอตว ยดตว ๒. ครทบทวนขอตกลงในการเลนเครองเลนสนามอยางปลอดภย ๓. เดกเลนเครองเลนสนามอยางอสระ โดยครคอยดแลความปลอดภยของเดก ๔. ครใหสญญาณหยดเลน และพาเดกไปท าความสะอาดรางกาย

เครองเลนสนาม สงเกตพฤตกรรมการเลนอยางปลอดภย

กจกรรมเกมการศกษา จบคภาพเหมอนได

การสงเกตลกษณะของสงตางๆ

- การสงเกต เปรยบเทยบความเหมอน ความตาง

๑. ครแนะน าเกมจบคภาพเหมอน ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา ๒. แบงเดกเปน ๔ กลม ใหเดก ๑ กลม รบเกมท ครแนะน าไปเลน กลมอนๆ เลนเกมการศกษาชดเดม ๓. เดกเกบเกมการศกษา

- เกมจบคภาพเหมอน ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา - เกมชดเดมทเคยเลน

สงเกตการเลนเกมการศกษา

Page 94: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๑.๔) บนทกหลงการจดประสบการณ สปดาหท .............. หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๑

ค าชแจง ท าเครองหมาย เมอพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร หรอ ท าเครองหมาย - เมอไมพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร

เลขท

ชอ

จดประสงคการเรยนร

หมายเหต

๑. ป

ฏบตต

นอยา

งปลอ

ดภยข

ณะฝ

นตก

เมอม

ผชแน

ะ ๒. ร

บลกบ

อลโด

ยใชม

อและ

ล าตว

ชวย

๓. ใช

กรรไ

กรตด

กระด

าษขา

ดจาก

กนได

๔.

กลา

พด ก

ลาแส

ดงออ

ก ๕.

แสด

งควา

มพอใ

จในผ

ลงาน

ของ

นเอง

๖. รว

มกจก

รรมก

ารเคล

อนไห

วประ

กอบ

เพ

ลงแล

ะดนต

รอยา

งมคว

ามสข

๗. ป

ฏบตต

ามขอ

ตกลง

เกยว

กบกา

ปองก

นการ

แพรเช

อเมอ

เจบป

วยได

๘.

ฟงแ

ละพด

โตตอ

บเกย

วกบเ

รอง

ฝน

ตก ฟ

าแลบ

ฟาร

อง แ

ละฟา

ผาได

๙.

บอกล

กษณะ

ของห

มวก เ

สอกน

ฝน แล

ะรม

จากก

ารสง

เกตโด

ยใชป

ระสา

ทสมผ

สได

๑๐. ร

ะบผล

ทเกด

ขนจา

กการ

ทฝนต

กได

๑๑. ส

รางผ

ลงาน

ศลปะ

เพอส

อควา

มคด

วามร

สกขอ

งตนเ

องได

๑๒. ค

นหาค

าตอบ

เกยว

กบรง

กนน า

จาก

ารทด

ลองไ

๑ เดกชาย........ ๒ เดกชาย........ ๓ เดกชาย........ ..... .................... ..... .................... ..... .................... ๑๘ เดกหญง........ ๑๙ เดกหญง........ ๒๐ เดกหญง........

บนทกผลการจดกจกรรม (อาท ความยากงายของกจกรรมทก าหนด ความเหมาะสมของสอ ระยะเวลาในการจดกจกรรม การตอบสนองของเดกตอกจกรรม ลกษณะการเรยนรของเดก) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ...............................................ผบนทก

Page 95: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๒ (๒.๑) หนวยการจดประสบการณ ชนอนบาลปท ๒ หนวย “ฝน”

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๑ ตบช.๑.๓ ๑.๓.๑ เลนและท ากจกรรมอยางปลอดภยดวยตนเอง มฐ.๒ ตบช.๒.๑ ตบช.๒.๒ ๒.๑.๔ รบลกบอลโดยใชมอทงสองขาง ๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนตรงได มฐ.๓ ตบช.๓.๒ ๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมบางสถานการณ ๓.๒.๒ แสดงความพอใจในผลงานและความสามารถของตนเอง

๑. ปฏบตตนอยางปลอดภยเมอฝนตกได ๒. รบลกบอลโดยใชมอทงสองขาง ๓. ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนตรงได ๔. กลาพด กลาแสดงออกอยางเหมาะสม ๕. แสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

ดานรางกาย ๑. การเคลอนไหวทใชการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ ๒. การเขยนภาพและการเลนกบส ๓. การปน ๔. การใชกรรไกร การตด การปะ ๕. การเคลอนไหวโดยควบคมตนเองไปในทศทาง ระดบ และพนท ๖. การฟงนทาน เรองราว เหตการณเกยวกบ การปองกนและรกษาความปลอดภย ๗. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย ๘. การเลนบทบาทสมมตเหตการณตางๆ ดานอารมณ จตใจ ๑. การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร ๒. การท ากจกรรมศลปะตางๆ ๓. การเลนอสระ ๔. การเลนตามมมประสบการณ ๕. การปฏบตกจกรรมตางๆ ตามความสามารถของตนเอง

๑. ปรากฏการณธรรมชาต - สมบตของน า ๒. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอฝนตก - หลบฝน และไมไปในทโลงแจง - ใชอปกรณกนฝน ๓. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอเจบปวย - พกผอน ท ารางกายใหอบอน ดมน าใหเพยงพอ และปฏบตตนอยางเหมาะสมเพอปองกนการแพรเชอ - การบอกอาการเมอเจบปวย ๔. เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - เกดแหลงน า - คนและสตวมน ากนน าใช - พชผลทางการเกษตรเจรญงอกงาม - โครงการตามพระราชด ารฯ โครงการฝายชะลอน า

Page 96: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๔ ตบช.๔.๑ ๔.๑.๓ สนใจ มความสข และแสดงทาทาง/เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร มฐ.๗ ตบช.๗.๒ ๗.๒.๓ ยนตรงเมอไดยนเพลงชาตไทยและเพลงสรรเสรญพระบารม มฐ.๙ ตบช.๙.๑ ๙.๑.๒ เลาเรองเปนประโยคอยางตอเนอง มฐ.๑๐ ตบช.๑๐.๑ ตบช.๑๐.๒ ๑๐.๑.๑ บอกลกษณะและสวนประกอบของสงตางๆจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส ๑๐.๒.๑ ระบสาเหตหรอผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท าเมอมผชแนะ ๑๐.๒.๒ คาดเดา หรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขน หรอมสวนรวมในการลงความเหนจากขอมล มฐ.๑๑ ตบช.๑๑.๑ ๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม หรอมรายละเอยดเพมขน

๖. รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข ๗. รเรองราวเกยวกบพระมหากรณาธคณของสถาบนพระมหากษตรยไทย ๘. บอกอาการเมอเจบปวยได ๙. บอกรายละเอยดทสงเกตจากการทดลองเรองการเกดฝนได ๑๐. ระบผลทเกดขนจากการทฝนตกได ๑๑. คาดคะเนสงทอาจจะเกดขนเมอน าไหลผานฝายชะลอน าได ๑๒. สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม หรอมรายละเอยดเพมขน

ดานสงคม ๑. การท างานศลปะทน าวสดหรอสงของทใชแลวมาใชซ า ๒. การสนทนาขาวและเหตการณทเกยวกบ ธรรมชาตและสงแวดลอม ๓. การละเลนพนบานของไทย ๔. การดแลหองเรยนรวมกน ๕. การรวมสนทนาและแลกเปลยนความคดเหน ๖. การเลนหรอท ากจกรรมรวมกบกลมเพอน ดานสตปญญา ๑. การฟงเพลง นทาน ค าคลองจอง บทรอยกรอง หรอเรองราวตางๆ ๒. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตางๆ ๓. การรอจงหวะทเหมาะสมในการพด ๔. การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของสงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม ๕. การนบและแสดงจ านวนของสงตางๆ ในชวตประจ าวน ๖. การคาดเดาหรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขนอยางมเหตผล ๗. การแสดงความคดสรางสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอนไหว และศลปะ

Page 97: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๒.๒) แผนการจดประสบการณรายสปดาห สปดาหท....... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๒

วนท

กจกรรม เคลอนไหวและจงหวะ เสรมประสบการณ ศลปะสรางสรรค การเลนตามมม การเลนกลางแจง เกมการศกษา

๑ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวรางกายตาม บทเพลงเมฆฝน

เรอง สมบตของน า - เดกสงเกตน าเยน น ารอน และน าธรรมดา - เดกสงเกตเมอน าจานแกวไปปดปากแกวทง ๓ ใบ - สนทนาเรองการเกดฝน

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - วาดภาพอสระดวยสโปสเตอร - ปนดนน ามน

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - แนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ

- เลนน า เลนทราย - เลนเครองเลนสนาม

- เกมเรยงล าดบการเตบโตของตนไม ๔ ล าดบ

๒ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวตามค าบรรยาย (สมมตตนเองเปนเกษตรกรปลกผก)

เรอง เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - เดกเลอกภาพปรศนา (ภาพแหลงน า คนและสตว กนน าใชน า และพชผลทางการเกษตรเจรญงอกงาม) - เดกอธบายเชอมโยงความสมพนธของภาพกบเหตการณฝนตก

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - ขย ากระดาษสรางภาพอยางอสระ - พมพภาพดวยพชผก

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ

- เกมวงเกบของ - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคจ านวนพชผกกบตวเลข ๑-๕

๓ - อบอนรางกาย - กายบรหารประกอบเพลง ออกก าลงกายรบแสงตะวน - ผอนคลายกลามเนอ

เรอง การปฏบตตนเมอฝนตก - รองเพลงหลบฝน - สนทนาเกยวกบการหลบฝน การใชอปกรณกนฝน และอนตรายจากการไปในทโลงแจงขณะฝนตกประกอบภาพ - เดกเลนบทบาทสมมตการปฏบตตนเมอฝนตก

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - เปาส - พบกระดาษเปนหมวกและตกแตงอยางอสระ

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ

- โยนและรบลกบอล - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพหมวกกบภาพโครงราง

๔ - เคลอนไหวพนฐาน - การเคลอนไหวผน าผตาม โดยใหเดกทเปนผน าเลอกผน าคนตอไป

เรอง การปฏบตตนเมอเจบปวย - สนทนากบเดกเรองสงทแพทยซกถามเมอเจบปวย - เดกบอกอาการเมอเจบปวย - เดกเลนบทบาทสมมตไปพบแพทยเมอเจบปวย

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - ดดส - ปนดนกระดาษ

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - แนะน าอปกรณเลนสมมตทมมหมอ

- เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพเตมสวนกบภาพแยกสวน

๕ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวและปฏบตตามค าสง จดกลม ๒-๔ คน

เรอง เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - เดกสงเกตสงทเกดขนเมอเทน าในชองทางทสมมตเปนทางน า - เดกทดลองสรางฝายชะลอน า และคาดคะเน สงทอาจเกดขนเมอน าไหลผาน - เลาเรองโครงการตามพระราชด ารฯ “โครงการ ฝายชะลอน า”ประกอบภาพ

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - วาดภาพอสระดวยสน า - ตดกระดาษตามแนวเสนตรงเพอมวนเปนรปตางๆ อยางอสระ ท าโมบายตกแตงหองเรยน

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - เพมมมฝายชะลอน า

- มอญซอนผา - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจดหมวดหมภาพตามสอปกรณกนฝน

Page 98: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๒.๓) แผนการจดประสบการณรายวน สปดาหท .............. วนท .................................... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๒

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข

การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร

๑. กจกรรมเคลอนไหวพนฐาน ใหเดกเคลอนไหวรางกายไปทวบรเวณอยางอสระตามจงหวะ เมอไดยนสญญาณหยด ใหหยดเคลอนไหวในทานนทนท ๒. เดกเคลอนไหวโดยท าทาทางประกอบเพลงเมฆฝนโดยใหแตละคนคดทาทางอยางอสระ และท าซ าตามความเหมาะสม ๓. เดกผอนคลายกลามเนอ

๑. เครองเคาะจงหวะ ๒. เพลงเมฆฝน

สงเกตพฤตกรรมเดกขณะท าทาทางประกอบเพลงและดนตร

กจกรรมเสรมประสบการณ บอกรายละเอยดทสงเกตจากการทดลองเรองการเกดฝนได

การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของสงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม

สมบตของน า

ขนน า ๑. รวมกนรองเพลงไอน า ขนสอน ๒. น าแกวน ารอน น าเยน น าธรรมดามาใหเดกสงเกตโดยใชประสาทสมผสทงหา ๓. เดกน าจานแกวใสไปปดปากแกวทง ๓ ใบ และสงเกตสงทเกดขน ๔. รวมกนสนทนาเกยวกบสงทเกดขน และเชอมโยงไปสเรองการเกดฝน ขนสรป ๕. เดกอธบายเกยวกบสงทเกดขนทแกวน ารอน และครชวยเชอมโยงไปสเรองการเกดฝน โดยการวาดแผนภาพประกอบ

๑. เพลงไอน า ๒. แกวน ารอน น าเยน น าธรรมดา ๓. จานแกวใส ๔. แวนขยาย ๕. กระดาษปรฟ ๖. ปากกาส

สงเกตการบอกรายละเอยดจากการทดลองเรองการเกดฝน

Page 99: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมศลปะสรางสรรคและกจกรรมการเลนตามมม ๑. สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม หรอมรายละเอยดเพมขน ๒. กลาพด กลาแสดงออก อยางเหมาะสม ๓. แสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

๑. การเขยนภาพและ เลนกบส ๒. การปน ๓. การท ากจกรรมศลปะตาง ๆ๔. การเลนตามมมประสบการณ ๕. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตางๆ

- ๑. รวมกนรองเพลงฟาลน ๒. แนะน ากจกรรมสรางสรรค ประกอบดวย ๒.๑ วาดภาพอสระดวยสเทยน ๒.๒ วาดภาพอสระดวยสโปสเตอร ๒.๓ ปนดนน ามน ๓. แนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ ๔. เดกเลอกท ากจกรรมสรางสรรค ๒ กจกรรมตามความสนใจ เมอท าผลงานเสรจใหน ามาใหครเขยนบรรยายภาพหรอผลงาน ๕ เดกเลอกเลนตามมมประสบการณ เมอหมดเวลาครใหสญญาณ เดกชวยกนเกบของ ๖. เดก ๔-๕ คน น าผลงานออกมาน าเสนอ ใหเพอนถามค าถามหรอแสดงความคดเหน

๑. เพลงฟาลน ๒. กระดาษ ๓. สเทยน ๔. สโปสเตอร ๕. พกน ๖. ดนน ามน ๗. มมประสบการณในหองเรยน

๑. สงเกตพฤตกรรมขณะท างานศลปะ ๒. สงเกตพฤตกรรมการ กลาพด กลาแสดงออกในการเลาเรองเพอน าเสนอผลงาน ๓. สงเกตพฤตกรรมการแสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

กจกรรมกลางแจง เลนและท ากจกรรมอยางปลอดภยดวยตนเอง

๑. การเลนนอกหองเรยน ๒. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย ๓. การชง ตวง วดสงตางๆ โดยใชเครองมอและหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

- ขอตกลงในการเลนน า เลนทราย เลนเครองเลนสนาม

๑. ทบทวนขอตกลงในการเลนน า เลนทรายอยางปลอดภย ๒. เดกเลอกเลนน า เลนทราย ตามความสนใจ หรอเลน เครองเลนสนาม โดยครคอยดแลความปลอดภยของเดก ๓. ใหสญญาณหยดเลน เดกชวยกนเกบอปกรณการเลนน า เลนทราย และพาเดกไปท าความสะอาดรางกาย

๑. ภาชนะใสน า ๒. กะบะทราย ๓. อปกรณประกอบการเลนน า เลนทราย ๔.เครองเลนสนาม

สงเกตพฤตกรรมการเลนอยางปลอดภย

กจกรรมเกมการศกษา เรยงล าดบภาพการเจรญเตบโตของตนไมได

การบอกและเรยงล าดบกจกรรมหรอเหตการณตามชวงเวลา

-การเรยงล าดบเหตการณ ๑. แนะน าเกมเรยงล าดบการเจรญเตบโตของตนไม ๔ ล าดบ ๒. แบงเดกเปน ๔ กลม ใหเดก ๑ กลมรบเกมทแนะน าไปเลน กลมอนๆ เลนเกมการศกษาชดเดม ๓. เดกเกบเกมการศกษา

- เกมเรยงล าดบการเจรญเตบโตของตนไม ๔ ล าดบ - เกมชดเดมทเคยเลน

สงเกตการเลนเกมการศกษา

Page 100: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๒.๔) บนทกหลงการจดประสบการณ สปดาหท .............. หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๒ ค าชแจง ท าเครองหมาย เมอพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร หรอท าเครองหมาย - เมอไมพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร

เลขท

ชอ

จดประสงคการเรยนร

หมายเหต

๑. ป

ฏบตต

นอยา

งปลอ

ดภยเ

มอ

นตกไ

ด ๒. ร

บลกบ

อลโด

ยใชม

อทงส

องขา

ง ๓. ใช

กรรไ

กรตด

กระด

าษตา

มแนว

เสนต

รงได

๔.

กลา

พด ก

ลาแส

ดงออ

กอยา

งเหมา

ะสม

๕. แ

สดงค

วามพ

อใจใ

นผลง

าน

๖. รว

มกจก

รรมก

ารเคล

อนไห

วประ

กอบเ

พลงแ

ละ

นตรอ

ยางม

ความ

สข

๗. รเ

รองร

าวเก

ยวกบ

พระม

หากร

ณาธ

คณขอ

ถาบน

พระม

หากษ

ตรยไ

ทย

๘.

บอก

อากา

รเมอเ

จบปว

ยได

๙. บ

อกรา

ยละเอ

ยดทส

งเกตจ

ากกา

รทดล

อง

เร

องกา

รเกดฝ

นได

๑๐. ร

ะบผล

ทเกด

ขนจา

กการ

ทฝนต

กได

๑๑.ค

าดคะ

เนสง

ทอาจ

จะเก

ดขน

มอน า

ไหลผ

านฝา

ยชะล

อน าไ

ด ๑๒

. สรา

งผลง

านศล

ปะเพ

อสอค

วามค

วามร

สกขอ

งตนเ

อง โด

ยมกา

รดดแ

ปลง

และ

แปลก

ใหมจ

ากเด

ม หร

อมรา

ยละเอ

ยด

พมขน

๑ เดกชาย........ ๒ เดกชาย........ ๓ เดกชาย........ ..... .................... ..... .................... ..... .................... ๒๔ เดกหญง........ ๒๕ เดกหญง........ ๒๖ เดกหญง........

บนทกผลการจดกจกรรม (อาท ความยากงายของกจกรรมทก าหนด ความเหมาะสมของสอ ระยะเวลาในการจดกจกรรม การตอบสนองของเดกตอกจกรรม ลกษณะการเรยนรของเดก) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ...............................................ผบนทก

Page 101: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๓ (๓.๑) หนวยการจดประสบการณ ชนอนบาลปท ๓ หนวย “ฝน”

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๑ ตบช.๑.๓ ๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรม และปฏบตตอผอนอยางปลอดภย มฐ.๒ ตบช.๒.๑ ตบช.๒.๒ ๒.๑.๔ รบลกบอลทกระดอนจากพนได ๒.๒.๑ ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนโคงได มฐ.๓ ตบช.๓.๒ ๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมตามสถานการณ ๓.๒.๒ แสดงความพอใจในผลงานและความสามารถของตนเองและผอน

๑. ปฏบตตนอยางปลอดภยเมอฝนตกได ๒. รบลกบอลทกระดอนจากพนได ๓. ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนโคงได ๔. กลาพด กลาแสดงออกอยางเหมาะสม ๕. แสดงความพอใจในผลงานของตนเองและผอน

ดานรางกาย ๑. การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ ๒. การเคลอนไหวทใชการประสานสมพนธของ กลามเนอใหญ ๓. การเขยนภาพและการเลนกบส ๔. การปน ๕. การใชกรรไกร การตด การปะ ๖. การเคลอนไหวโดยควบคมตนเองไปในทศทาง ระดบ พนท ๗. การฟงนทาน เรองราว เหตการณเกยวกบการปองกนและรกษาความปลอดภย ๘. การเลนเครองเลนอยางปลอดภย ๙. การเลนบทบาทสมมตเหตการณตางๆ ดานอารมณ จตใจ ๑. การฟงเพลง การรองเพลง และการแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร ๒. การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร ๓. การท ากจกรรมศลปะตางๆ ๔. การเลนอสระ ๕. การเลนตามมมประสบการณ ๖. การปฏบตกจกรรมตางๆตามความสามารถของตนเอง

๑. ปรากฏการณธรรมชาต - วฏจกรของน า ๒. การปฏบตตนอยางเหมาะสมเมอฝนตก - หลบฝน และไมไปในทโลงแจง - ใชอปกรณกนฝน และการแกปญหา เมอไมมอปกรณกนฝน ๓. โรคทพบบอยในฤดฝน และการปองกน ๔. เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - โครงการตามพระราชด ารฯ โครงการแกมลง - โครงการตามพระราชด ารฯ โครงการฝนหลวง

Page 102: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๙๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

มาตรฐาน / ตวบงช / สภาพทพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร มฐ.๔ ตบช.๔.๑ ๔.๑.๓ สนใจ มความสข และแสดงทาทาง/เคลอนไหวประกอบเพลง จงหวะ และดนตร มฐ.๗ ตบช.๗.๒ ๗.๒.๓ ยนตรงเมอไดยนเพลงชาตไทยและเพลงสรรเสรญพระบารม มฐ.๘ ตบช.๘.๒ ๘.๒.๑ เลนหรอท างานรวมมอกบเพอนอยางมเปาหมาย มฐ.๑๐ ตบช.๑๐.๒ ตบช.๑๐.๓ ๑๐.๒.๑ อธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท าดวยตนเอง ๑๐.๓.๒ ระบปญหา สรางทางเลอก และเลอกวธแกปญหา มฐ.๑๑ ตบช.๑๑.๑ ๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม และมรายละเอยดเพมขน มฐ.๑๒ ตบช.๑๒.๒ ๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบของขอสงสยตางๆ โดยใชวธการทหลากหลายดวยตนเอง ๑๒.๒.๒ ใชประโยคค าถามวา “เมอไร” “อยางไร” ในการคนหาค าตอบ

๖. รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข ๗. รเรองราวเกยวกบพระมหากรณาธคณของสถาบนพระมหากษตรยไทย ๘. ท างานรวมมอกบเพอนในการประดษฐเครองบนฝนหลวงได ๙. อธบายเชอมโยงเหตและผลทเกดขนตามวฏจกรของน าได ๑๐. ระบปญหา สรางทางเลอก และเลอกวธแกปญหาเมอไมมอปกรณกนฝนได ๑๑. สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสก ของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม และมรายละเอยดเพมขน ๑๒. คนหาค าตอบเกยวกบโรคไขเลอดออกและ การปองกนได ๑๓. ใชประโยคค าถามวา “เมอไร” หรอ “อยางไร” ในการคนหาค าตอบ

ดานสงคม ๑. การท างานศลปะทน าวสดหรอสงของทใชแลวมาใชซ า ๒. การสนทนาขาวและเหตการณทเกยวกบ ธรรมชาตและสงแวดลอม ๓. การละเลนพนบานของไทย ๔. การดแลหองเรยนรวมกน ๕. การรวมสนทนาและแลกเปลยนความคดเหน ๖. การท าศลปะแบบรวมมอ ๗. การเลนหรอท ากจกรรมรวมกบกลมเพอน ดานสตปญญา ๑. การฟงเพลง นทาน ค าคลองจอง บทรอยกรอง หรอเรองราวตางๆ ๒. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตางๆ ๓. การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของสงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม ๔. การนบและแสดงจ านวนของสงตางๆ ในชวตประจ าวน ๕. การอธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขน ในเหตการณหรอการกระท า ๖. การแสดงความคดสรางสรรคผานภาษา ทาทาง การเคลอนไหว และศลปะ ๗. การสบเสาะหาความรเพอคนหาค าตอบของ ขอสงสยตางๆ

Page 103: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๓.๒) แผนการจดประสบการณรายสปดาห สปดาหท....... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๓

วนท กจกรรม

เคลอนไหวและจงหวะ เสรมประสบการณ ศลปะสรางสรรค การเลนตามมม การเลนกลางแจง เกมการศกษา ๑ - เคลอนไหวพนฐาน

- เคลอนไหวรางกายตาม บทเพลงฉนคอเมฆ

เรองวฏจกรของน า - ทดลองตมน าใหเดกสงเกตการเปลยนแปลงทเกดขน - เดกตงสมมตฐานและทดสอบสมมตฐานสงทอาจเกดขนเมอน ากระจกมาองไอน า - สนทนาเรองวฏจกรของน าโดยใชภาพประกอบ

- วาดรปอสระดวยสเทยน - ฉดสน าสรางภาพ - ตดกระดาษท าทคาดศรษะหยดน าหรอเมฆเพอใชประกอบกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

- เลนตามมมประสบการณ - แนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ

- เกมวงหลบหลกสงกดขวาง - เลนเครองเลนสนาม

- เกมพนฐานการบวกรปเมฆ ๕-๙

๒ - เคลอนไหวพนฐาน - ฟงเพลงบรรเลง และ ท าทาทางตามจนตนาการประกอบการใชแถบผา

เรอง เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - อภปรายเกยวกบเหตการณน าทวมจากภาพขาว - น าภาพลงมาใหเดกด สนทนาเกยวกบการกนของลง - เดกทดลองสรางแกมลงดวยดนเหนยว - สรปเรองโครงการแกมลง

- วาดรปอสระดวยสเทยน - เทสสรางภาพวนฝนตก - พมพภาพดวยแกนกระดาษช าระ

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ

- เลนเครองเลนสนาม - เกมเรยงล าดบการเตบโตของตนไม ๕ ล าดบ

๓ - อบอนรางกาย - กายบรหารประกอบเพลง ออกก าลงกายรบแสงตะวน - ผอนคลายกลามเนอ

เรอง การปฏบตตนเมอฝนตก - รองเพลงหลบฝน - สนทนาเกยวกบการหลบฝน/การใชอปกรณกนฝน - เดกท างานเปนกลมรวมกนแกปญหาโดยสมมตวา ไมมอปกรณกนฝน

- วาดภาพอสระดวยสเทยน - วาดรปอสระดวยสโปสเตอร - ปนขผง

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ

- โยนและรบลกบอล - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจบคภาพเหมอนคน กางรม

๔ - เคลอนไหวพนฐาน - แบงเดกเปน ๕ กลม แตละกลมเคลอนไหวตามผน าของกลมตน

เรอง โรคทพบบอยในฤดฝน และการปองกน - อานนทานเรองหนผกบงเปนไขเลอดออกใหเดกฟง - เดกตงค าถามเพอสมภาษณครพยาบาลเกยวกบ โรคทพบบอยในฤดฝน และการปองกน - ส ารวจและท าลายแหลงเพาะพนธยงลายในโรงเรยน

- วาดรปอสระดวยสเทยนระบายสน า - ท าการดขอบคณครพยาบาล - พบกระดาษเปนรม

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - แนะน าอปกรณเลนสมมตทมมหมอ

- เลนน า เลนทราย - เลนเครองเลนสนาม

- เกมจดหมวดหมภาพกบสญลกษณ ฝนตก ฟาแลบ ฟารอง ฟาผา

๕ - เคลอนไหวพนฐาน - เคลอนไหวตามและปฏบตตามค าสง จดกลม ๕-๗ คน

เรอง เหตการณทสมพนธกบการเกดฝน - เลาเรองฝนหลวง ประกอบอปกรณ - สนทนาเกยวกบพระมหากรณาธคณของรชกาลท ๙ - กราบพระบรมฉายาลกษณ

- ศลปะแบบรวมมอประดษฐเครองบนฝนหลวง

- เลนตามมมเลนหรอ มมประสบการณ - เพมมมอปกรณประกอบการเลนเรองฝนหลวง

- โพงพาง - เลนเครองเลนสนาม

- เกมโดมโนจ านวนเครองบน ฝนหลวง ๑-๑๐

Page 104: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๓.๓) แผนการจดประสบการณรายวน สปดาหท .............. วนท .................................... หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๓

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ รวมกจกรรมการเคลอนไหวประกอบเพลงและดนตรอยางมความสข

การเคลอนไหวตามเสยงเพลง/ดนตร

๑. กจกรรมเคลอนไหวพนฐาน ใหเดกเคลอนไหวรางกายไปทวบรเวณอยางอสระตามจงหวะ เมอไดยนสญญาณหยด ใหหยดเคลอนไหวในทานนทนท ๒. เดกเคลอนไหวโดยท าทาทางประกอบเพลงฉนคอเมฆโดยใหแตละคนคดทาทางอยางอสระ และท าซ าตามความเหมาะสม ๓. เดกผอนคลายกลามเนอ

๑. เครองเคาะจงหวะ ๒. เพลงฉนคอเมฆ

สงเกตพฤตกรรมเดกขณะท าทาทางประกอบเพลงและดนตร

กจกรรมเสรมประสบการณ อธบายเชอมโยงเหตและผลทเกดขนตามวฏจกรของน าได

๑. การสงเกตลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง และความสมพนธของสงตางๆ โดยใชประสาทสมผสอยางเหมาะสม ๒. การอธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท า ๓. การสบเสาะหาความร เพอคนหาค าตอบของขอสงสยตางๆ

วฏจกรของน า

ขนน า ๑. รวมกนแสดงความเหนวาในอากาศมน าอยหรอไม ทราบไดอยางไร ขนสอน ๒. แนะน าอปกรณการทดลอง สรางขอตกลงในการสงเกตสงทเกดขนเมอตมน า ๓. เดกอาสาสมครเทน าใสภาชนะ แลวตมน า เดกสงเกตการเปลยนแปลงทเกดขน และรวมกนลงความเหนวาน าหายไปไหน ๔. เดกตงสมมตฐานวาถาตมน าแลวน ากระจกมาอง ไอน าทระเหยจะเกดอะไรขน และทดลองน ากระจกมาองทไอน าเพอทดสอบสมมตฐาน ๕. เดกมสวนรวมในการบนทกผลการทดลองโดยการวาดภาพ ครถามค าถามและอธบายเพมเตม เพอเชอมโยงไปยงแผนภาพ วฏจกรของน า ขนสรป ๖. รวมกนอธบายเชอมโยงเหตและผลทเกดขนตามวฏจกรของน า

๑. น า ๒. ภาชนะส าหรบตมน า ๓. กระจก ๔. กระดาษพรฟ ๕. สเทยน

สงเกตการอธบายเชอมโยงเหตและผลทเกดขนตาม วฏจกรของน า

Page 105: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอ การประเมนผล ประสบการณส าคญ สาระทควรเรยนร

กจกรรมศลปะสรางสรรคและกจกรรมการเลนตามมม ๑. สรางผลงานศลปะเพอสอความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลง และแปลกใหมจากเดม และมรายละเอยดเพมขน ๒. ใชกรรไกรตดกระดาษตามแนวเสนโคงได ๓. กลาพด กลาแสดงออก อยางเหมาะสม ๔. แสดงความพอใจในผลงานของตนเองและผอน

๑. การเขยนภาพและเลนกบส ๒. การปน ๓. การใชกรรไกร การตด การปะ ๔. การท ากจกรรมศลปะ ๕. การเลนตามมมประสบการณ ๖. การพดอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความ สมพนธของสงตางๆ

- ๑. รวมกนรองเพลงเสยงฝน ๒. แนะน ากจกรรมสรางสรรค ประกอบดวย ๒.๑ วาดภาพอสระดวยสเทยน ๒.๒ ฉดสน าสรางภาพ ๒.๓ ตดกระดาษท าทคาดศรษะรปหยดน าหรอเมฆ ๓. แนะน าหนงสอเกยวกบฝนและน าทมมหนงสอ ๔. เดกเลอกท ากจกรรมสรางสรรค ๒ กจกรรมตามความสนใจ เมอท าผลงานเสรจใหน ามาใหครเขยนบรรยายภาพหรอผลงาน ๕ เดกเลอกเลนตามมมประสบการณ เมอหมดเวลาครใหสญญาณ เดกชวยกนเกบของ ๖. เดก ๔-๕ คน น าผลงานออกมาน าเสนอ ใหเพอนถามค าถามหรอแสดงความคดเหน

๑. เพลงเสยงฝน ๒. กระดาษ ๓. สเทยน ๔. สน าใสกระบอกฉดน า ๕. แถบกระดาษ ๖. รปโครงรางหยดน าและเมฆ ๗. กรรไกร ๘. กาว ๙. มมเลนหรอ มมประสบการณในหองเรยน

๑. สงเกตพฤตกรรมขณะท างานศลปะ ๒. สงเกตพฤตกรรมการกลาพด กลาแสดงออกในการเลาเรองเพอน าเสนอผลงาน ๓. สงเกตพฤตกรรมการแสดงความพอใจในผลงานของตนเอง

กจกรรมการเลนกลางแจง หลบหลกสงกดขวางได

การเคลอนไหวโดยควบคมตนเองไปในทศทาง ระดบ พนทตางๆ กน

- การขามสงกดขวางดวยวธตางๆ เชน เดน มด ลอด ฯลฯ

๑. เดกน ากลองกระดาษไปวางกระจายใหทวพนท ๒. อธบายวธการหลบหลกสงกดขวาง อาจเดน มดลอด กระโดด เดนซกแซก ฯลฯ อยางอสระตามความคดของเดก - เดกเขาแถวเปนแถวตอน ๓ แถว - เดกคนทยนหวแถวเคลอนทหลบหลกสงกดขวางทวางไวจากฝงทยนไปยงอกฝงหนงโดยระวงไมใหชนกลองกระดาษ/อปกรณ ทวาง ๓. เดกเลนเกมหลบหลกสงกดขวาง ๓-๔ รอบ ตามความตองการหรอเลอกเลนเครองเลนสนามอสระ ๔. ใหสญญาณหยดเลน และพาเดกไปท าความสะอาดรางกาย

- กลองกระดาษ/อปกรณส าหรบขามสงกดขวาง เชน กรวยยาว แทงไม กลองขนาดตางๆ อาจปดทบหรอกลองทเดกลอดได -เครองเลนสนาม

สงเกตการเคลอนไหว หลบหลกสงกดขวาง

กจกรรมเกมการศกษา เดกจดกลมภาพ เพอแสดงผลรวมจ านวน ๕-๙

การนบและแสดงจ านวนของสงตางๆ ในชวตประจ าวน

- จ านวนของสงตางๆและการเพมจ านวน

๑. แนะน าเกมพนฐานการบวกรปเมฆ ๕-๙ ๒. แบงเดกเปน ๔ กลม ใหเดก ๑ กลมรบเกมทแนะน าไปเลน กลมอนๆ เลนเกมการศกษาชดเดม ๓. เดกเกบเกมการศกษา

เกมพนฐานการบวก รปเมฆ ๕-๙

สงเกตการเลนเกมการศกษา

Page 106: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

(๓.๔) บนทกหลงการจดประสบการณ สปดาหท .............. หนวย “ฝน” ชนอนบาลปท ๓ ค าชแจง ท าเครองหมาย เมอพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร หรอท าเครองหมาย - เมอไมพบพฤตกรรมตามจดประสงคการเรยนร

เลขท

ชอ

จดประสงคการเรยนร

หมายเหต

๑. ป

ฏบตต

นอยา

งปลอ

ดภยเ

มอฝน

ตกได

๒. ร

บลกบ

อลทก

ระดอ

นจาก

พนได

๓. ใช

กรรไ

กรตด

กระด

าษตา

มแนว

เสนโ

คงได

๔.

กลา

พด ก

ลาแส

ดงออ

กอยา

งเหมา

ะสม

๕. แ

สดงค

วามพ

อใจใ

นผลง

านขอ

งตนเ

องแล

ะผอน

๖. รว

มกจก

รรมก

ารเคล

อนไห

วประ

กอบเ

พลง

ละดน

ตรอย

างมค

วามส

ข ๗. รเ

รองร

าวเก

ยวกบ

พระม

หากร

ณาธ

คณขอ

งสถา

บน

ระมห

ากษต

รยไท

๘. ท

างาน

รวมม

อกบเ

พอนใ

นการ

ประด

ษฐเค

รองบ

ฝนห

ลวงไ

ด ๙.

อธบ

ายเช

อมโย

งเหตแ

ละผล

ทเกด

ขนตา

มวฏจ

กร

องน า

ได

๑๐. ร

ะบปญ

หา สร

างทา

งเลอก

และเล

อกวธ

แกปญ

หาเม

อไมม

ปกรณ

กนฝน

ได

๑๑. ส

รางผ

ลงาน

ศลปะ

เพอส

อควา

มคด

ความ

รสกข

องตน

เอง

โดยม

การด

ดแปล

ง และ

แปลก

ใหมจ

ากเด

ม แล

มร

ายละ

เอยด

เพมข

น ๑๒

.คนห

าค าต

อบเก

ยวกบ

โรคไ

ขเลอ

ดออก

และ

การป

องกน

ได

๑๓.ใช

ประโ

ยคค า

ถามว

า “เ

มอไร

” หร

อ “อ

ยางไ

ร”

นการ

คนหา

ค าตอ

๑ เดกชาย........ ๒ เดกชาย........ ๓ เดกชาย........ ..... .................... ..... .................... ๒๘ เดกหญง........ ๒๙ เดกหญง........ ๓๐ เดกหญง........

บนทกผลการจดกจกรรม (อาท ความยากงายของกจกรรมทก าหนด ความเหมาะสมของสอ ระยะเวลาในการจดกจกรรม การตอบสนองของเดกตอกจกรรม ลกษณะการเรยนรของเดก) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ...............................................ผบนทก

Page 107: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๖ การจดสภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนร

เพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก

การจดสภาพแวดลอมและแหลงเรยนรส าหรบการจดการศกษาระดบปฐมวย มความส าคญตอเดก เนองจากธรรมชาตของเดกในวยนสนใจทจะเรยนร คนควา ทดลอง และตองการสมผสกบสงแวดลอมรอบๆ ตว อกทงสภาพแวดลอมและแหลงเรยนร เปนตวกลางน าความรจากผสอนสเดก ท าใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงคทวางไว ชวยใหเดกไดรบประสบการณตรง ท าใหสงทเปนนามธรรมเขาใจยากเปลยนเปนรปธรรม ทเดกเขาใจงาย เรยนรไดงาย รวดเรว เพลดเพลน เดกสามารถเรยนรจากการเลนทเปนประสบการณตรงทเกดจากการรบรดวยประสาทสมผสทงหา เกดการเรยนรและคนพบดวยตนเอง ดงนน การจดสภาพแวดลอมและแหลงเรยนร ตามความตองการของเดก จงมความส าคญทเกยวของกบพฤตกรรมและกระบวนการเรยนร ของเดก ทงในหองเรยนและนอกหองเรยนของสถานศกษา ใหสอดคลองกบเปาหมาย ของหลกสตรสถานศกษาการศกษาปฐมวย ตามบรบทของสถานศกษาและทองถนอยางเหมาะสม เพอสงผลใหบรรลจดหมายในการพฒนาเดกปฐมวยตอไป

การจดสภาพแวดลอม

การเรยนรของเดกปฐมวยเปนไปอยางราบรนและมประสทธภาพ ถาหากเดกอยในสภาพแวดลอมทเหมาะสม มการสนบสนนอ านวยความสะดวกจากผใหญ ภายใตบรรยากาศทมความสข ไมเครงเครยดดวยกฎระเบยบทเครงครดหรอยากตอการปฏบต การจดบรรยากาศการเรยนรจงจดแบงเปน 3 ดาน

การจดการสภาพแวดลอมดานกายภาพ เปนการจดการสภาพแวดลอมตามแนวคดเรองการตอบสนองความตองการพนฐานและการเรยนรโดยการปฏสมพนธกบสงแวดลอม การจดการจงมเปาหมายใหเดกอยรวมกนอยางมสขอนามยทด มพนทในการตอบสนองการท ากจกรรมตางๆ อยางคลองตว และตอบสนองการท ากจกรรมทหลากหลาย ลกษณะการจดการจงเนนในเรองของความสะอาด ความปลอดภย ความอสระอยางมขอบเขตในการเลน ความสะดวกทจะท าใหรสกคลองตว สดใส กระฉบกระเฉง ความพรอมของหองเรยนในสถานศกษาทมลกษณะกายภาพทดคอ มการถายเทอากาศทด มอณหภมทเหมาะสม มแสงสวางพอเพยง มความสงบทจะท ากจกรรมอยางสบายและมสมาธ มทให เกบวสดของใชและผลงาน มทจดแสดงเพอการสอสารขอมล แตละจดของพนทจะตองสะดวกในการเขาออก พอแมผปกครองสามารถเขาไปดแลไดอยางทวถงในทกพนท

สภาพแวดลอมในหองเรยน หลกการส าคญในการจดตองค านงถงความปลอดภย ความสะอาด เปาหมายการพฒนาเดก ความเปนระเบยบ ความเปนตวของเดกเอง ใหเดกเกดความรสกอบอน มนใจ และมความสข โดยค านงถงเรองตอไปน

1) การจดวางวสด อปกรณ สอ เครองเลน ครภณฑ ควรจดใหเหมาะสมสอดคลองกบวยและพฒนาการ เพอใหเดกสามารถใชหรอท ากจกรรมไดสะดวกดวยตนเอง

Page 108: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒) วสด อปกรณ สอ เครองเลน ครภณฑ ควรใหมขนาดเหมาะสมกบเดกปฐมวย ๓) การจดพนทในหองเรยนควรจดใหเหมาะสม เลอกทตงครภณฑ อปกรณตางๆ และ

มมประสบการณ โดยค านงถงทศทางลม แสงสวางเพยงพอตอการท ากจกรรม ไมมแสงแดดสองรบกวนสายตาเดกขณะปฏบตกจกรรม ทกจดของหองควรใหมองเหนไดโดยรอบ

4) สภาพแวดลอมในหองปลอดภยจากสตว แมลง พช และสารเคมทมพษ ครภณฑ โตะ เกาอ ไมควรเปนมมแหลมทเปนอนตราย

5) การแบงพนในหองเรยนใหเหมาะสมกบการจดกจกรรม มดงน 5.๑ พนทอ านวยความสะดวกเพอเดกและผสอน

๑) ทแสดงผลงานของเดก อาจจดเปนแผนปาย หรอทแขวนผลงาน ๒) ทเกบแฟมผลงานของเดก อาจจดท า เปนกลองหรอจดใสแฟมรายบคคล ๓) ทเกบเครองใชสวนตวของเดก อาจท าเปนชองครบตามจ านวนเดก ๔) ทเกบเครองใชของผสอน เชน อปกรณการสอน ของใชสวนตวผสอน ฯลฯ ๕) ปายนเทศตามหนวยการสอนหรอสงทเดกสนใจ

5.๒ พนทปฏบตกจกรรมและการเคลอนไหว ควรก าหนดใหชดเจน ควรมพนททเดกสามารถจะท างานไดดวยตนเอง และท ากจกรรมดวยกนในกลมเลก หรอกลมใหญ เดกสามารถเคลอนไหวไดอยางอสระจากกจกรรมหนงไปยงกจกรรมหนงโดยไมรบกวนผอน

5.๓ พนทจดมมเลนหรอมมประสบการณ สามารถจดไดตามความเหมาะสมขนอยกบสภาพของหองเรยน จดแยกสวนทใชเสยงดงและเงยบออกจากกน ตองมของเลน วสดอปกรณในมมอยางเพยงพอตอการเรยนรของเดก การเลนในมมเลนอยางเสรมกถกก าหนดไวในตารางกจกรรมประจ าวน เพอใหโอกาสเดกไดเลนอยางเสร ประมาณวนละ ๑ ชวโมง การจดมมเลนตาง ๆ ผสอนควรค านงถงสงตอไปน

๑) ในหองเรยนควรมมมเลนอยางนอย 3-5 มม ทงน ขนอยกบพนทและขนาดของหอง ๒) ควรมการผลดเปลยนสอของเลนตามมม ตามหนวยการจดประสบการณการเรยนรและตามความสนใจของเดก ๓) ควรจดใหมสอและผลงานทเดกไดเรยนรไปแลว จดวางอยในมมเลน เชน การทดลองอยางงาย เรองการเปลยนแปลงของส เปนตน โดยผสอนจดเตรยมวสดอปกรณใหเดกไดเลน ๔) ควรเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการจดมมเลน เพอจงใจใหเดกรสกเปนเจาของ อยากเรยนร อยากเขาเลน

๕) ควรสรางขอตกลงในการท ากจกรรม เพอเสรมสรางวนยเชงบวกใหกบเดก เชน สรางขอตกลงรวมกนวาเมอเลนเสรจแลวจะตองจดเกบอปกรณทกอยางเขาทใหเรยบรอย

6) การจดแสดงผลงานและการเกบของ ควรค านงถงเรองตอไปน - จดใหมทแสดงผลงานเสนอภาพวาด งานเขยนอสระหรองานปน งานประดษฐของเดกๆ - จดทแสดงผลงานใหนาสนใจและสดชน - ใหเดกเหนของแปลกๆ ใหมๆ ทเดกไมเคยเหน - สงเสรมใหเดกๆ รจกเลอกสรรวาจะท าอะไร จดแสดงอะไร

Page 109: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

- กระตนใหเกดความอยากรอยากเหน - สอนใหรจกจดของเปนตามชนด/ประเภท และเลอกของออกมาใชตามความตองการ - สรางนสยในการเกบของใหเปนทเปนทาง

ตวอยางมมเลนหรอหรอมมประสบการณ ทควรจดมดงน

มมบลอก เปนมมทจดเกบบลอกไมตนทมขนาดและรปทรงตาง ๆ กน เดกสามารถน ามาเลนตอ

ประกอบกนเปนสงตาง ๆ ตามจนตนาการ ความคดสรางสรรคของตนเอง นอกจากนควรมสออนๆ เชน ยานพาหนะ หรอสตว จ าลอง ฯลฯ เพอประกอบการเลน

แนวทางการจด มมบลอกเปนมมทควรจดใหอยห างจากมมทตองการความสงบ เชน มมหนงสอ

ทงน เพราะเสยงจากการเลนกอไมบลอก อาจรบกวนสมาธเดกทอยในมมหนงสอได นอกจากนควรอยหางจากทางเดนผานหรอทางเขาออกของหองเพอไมใหกดขวางทางเดนหรอเกดอนตรายจากการเดนสะดดไมบลอก ถากรณเดกยงเลนไมเสรจครและเดกรวมกนก าหนดพนทโดยใชสญลกษณสหรอเครองหมายการจราจรมากนไวเพอใหเดกกลบมาเลนตอได

การจดเกบไมบลอกเหลาน ควรจดวางไวในระดบทเดกสามารถหยบมาเลน หรอน าเกบดวยตนเองไดอยางสะดวก ปลอดภย และควรฝกใหเดกหดจดเกบเปนหมวดหมเพอความเปนระเบยบ และสะดวกตอการหยบใชและเกบคน โดยท าภาพสญลกษณ รปรางของไมบลอกตดไวทชองจดเกบ

มมหนงสอ ในหองเรยนควรมบรเวณทเงยบ ส าหรบใหเดกไดดรปภาพ อานหนงสอนทาน ฟงนทาน

ผสอนควรจดมมหนงสอใหเดกไดคนเคยกบตวหนงสอ และท ากจกรรมตามล าพงหรอเปนกลมเลก ๆ แนวทางการจด มมหนงสอ เปนมมทตองการความสงบควรจดหางจากมมทม เสยง เชน มมบลอก

มมบทบาทสมมต ฯลฯ และควรจดบรรยากาศจงใจใหเดกไดเขาไปใช เกดความรกและทนถนอมหนงสอและปลกฝงนสยรกการอาน มจ านวนหนงสอเพยงพอกบเดกและเหมาะสมกบวยของเดก ควรมการเปลยนหนงสอทกสปดาห และเลอกหนงสอทสงเสรมคณธรรม จรยธรรมใหกบเดกดวย

มมบทบาทสมมต มมบทบาทสมมต เปนมมทจดขนเพอใหเดกมโอกาสไดน าเอาประสบการณทไดรบจากบาน

หรอชมชนมาเลนแสดงบทบาทสมมต เลยนแบบบคคลตาง ๆ ตามจนตนาการของตน เชน เปนพอแมใน มมบาน เปนหมอในมมหมอ เปนพอคาแมคาในมมรานคา ฯลฯ การเลนดงกลาวเปนการปลกฝงความส านกถงบทบาททางสงคมทเดกไดพบเหนในชวตจรง

Page 110: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แนวทางการจด มมบทบาทสมมตน ควรอยใกลมมบลอกและอาจจดใหเปนสถานทตาง ๆ นอกเหนอจาก

การจดเปนบาน โดยสงเกตการเลนและความสนใจของเดกวามการเปลยนแปลงบทบาทการเลนจาก บทบาทเดมไปสรปแบบการเลนอนหรอไม อปกรณทน ามาจดควรเปลยนไปตามความสนใจของเด กเชนกน มมบทบาทสมมตอาจจดเปนบาน/รานอาหาร/รานขายของ รานเสรมสวย โรงพยาบาล ฯลฯ ในขณะเดยวกนอปกรณทน ามาจดใหเดกควรหมนดแลและท าความสะอาดทกสปดาห ไมเปนอนตราย และความเหมาะสมกบสภาพทองถน

มมวทยาศาสตร / มมธรรมชาต มมวทยาศาสตรหรอมมธรรมชาต เปนมมเลนทผสอนจดรวบรวมสงของตางๆ หรอสงทม

ในธรรมชาตมาใหเดกไดส ารวจ สงเกต ทดลอง คนพบดวยตนเอง ซงเปนการชวยพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใหกบเดก

แนวทางการจด มมวทยาศาสตรหรอมมธรรมชาต อาจจดไวใกลมมหนงสอ สงของทจดวาง ตองค านงถง

ความปลอดภยกบเดกในขณะทใชหรอเกบควรอยในระดบทเดกหยบ จบ ดวสดอปกรณเหลานนไดโดยสะดวก ควรจะปรบเปลยนสงทของทน ามาจดแสดง อาจมการจ าลองการทดลองอยางงาย เพอใหเดกไดเรยนร

สภาพแวดลอมนอกหองเรยน คอ การจดสภาพแวดลอมภายบรเวณในสถานศกษา รวมทงจดสนามเดกเลน พรอมเครองเลนสนาม จดระวงรกษาความปลอดภยภายในสถานศกษา ดแลรกษาความสะอาด ปลกตนไมใหความรมรนรอบๆ บรเวณสถานศกษา สงตางๆ เหลานเปนสวนหนงทสงผลตอการเรยนรและพฒนาการของเดก

สภาพแวดลอมนอกหองเรยน ประกอบดวย ๑) สนามเดกเลน ควรมพนผวหลายประเภท เชน ดน ทราย หญา พนทส าหรบเลนของเลนทม

ลอรวมทงทรม ทโลงแจง พนดนส าหรบขด ทเลนน า บอทรายพรอมอปกรณประกอบการเลน เครองเลนสนามส าหรบปนปาย การทรงตว ฯลฯ ทงนตองไมตดกบบรเวณทมอนตราย ตองหมนตรวจตราเครองเลนใหอยในสภาพแขงแรง ปลอดภยอยเสมอและหมนดแลเรองความสะอาด

๒) ทนงเลนพกผอน จดทนงไวใตตนไมมรมเงา อาจใชกจกรรมกลมยอย ๆ หรอกจกรรมทตองการความสงบ หรออาจจดเปนพนท ใหความร ประชาสมพนธ ปายน เทศ เพอ ใหความรแก เดก และผปกครอง

๓) บรเวณธรรมชาต ปลกไมดอก ไมประดบ แปลงปลกพชผกสวนครว หากบรเวณสถานศกษา มไมมากนกอาจปลกพชในกระบะหรอกระถาง หรอเศษวสดในทองถน

๔) หองปฏบตการและอาคารประกอบตาง ๆ เชน โรงอาหาร เรอนเพาะช า หองสมด หองปฏบตตาง ๆ ควรจดใหมพนทส าหรบเปนใหเดกท ากจกรรมและเรยนร ทสะอาดและ

ปลอดภยส าหรบเดก

Page 111: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การจดสภาพแวดลอมดานจตภาพ เปนการจดการหองเรยนตามแนวคดเรองการเรยนรอยางมความสข การจดสภาพแวดลอมจงเปนการจดเพอใหเกดบรรยากาศทดในการอยรวมกน ซงจะเกดความสะดวก ปลอดภย ราบรนจากการท ากจกรรมในหองทมลกษณะทางกายภาพทเหมาะสมและมการปฏบตตอกนทเหมาะสมของผทอยในสภาพแวดลอมทงเดกและผสอน นอกจากนยงรวมถงกฎ ระเบยบ กตกา ขอตกลงท ทกคนสามารถปฏบตรวมกนไดและเกดความสขในการอยรวมกน การจดบรรยากาศดานจตภาพจงมเปาหมายเพอใหเดกไดเรยนรการอยรวมกนในสภาพแวดลอมแหงความสข ผสอนมทาททอบอนใหความมนใจแกเดก สนบสนนใหเดกไดประสบความส าเรจในกจกรรมตางๆ มสถานททเดกสามารถมความเปนสวนตว หรอเมอตองการอยตามล าพง ตองการความสงบ ใหอสระเดกในการสอสาร เคลอนไหว ท ากจกรรมตางๆ รวมทงขอตกลงตางๆ สามารถยดหยนไดเมอจ าเปน การจดสภาพแวดลอมทางจตภาพมรายละเอยดดงน บคลกภาพผสอน

บคลกภาพผสอนชวยเสรมบรรยากาศในการเรยนรใหเกดขนในหองไดเปนอยางด ยมแยมแจมใส มกรยามารยาทแบบไทย แตงกายเหมาะสมกบวฒนธรรมทองถน ใชภาษาถกตองชดเจน เตมใจตอบค าถามของเดก พดกบเดกดวยเสยงนมนวลเปนมตร และพดชแจงเหตผลแกเดกดวยน าเสยงปกต

การจดการชนเรยนของผสอน ผสอนควรใสใจดแลใหเดกอยรวมกนในหองเรยนอยางมความสข พรอมทงเรยนรสทธและ

หนาทของตน มการสรางขอตกลงในการปฏบตตนรวมกนระหวางครกบเดก และเดกกบเดก การแบงหนาทความรบผดชอบ แนวทางปฏบตเมอเดกไมท าตามขอตกลง และแกไขปญหาเมอมขอขดแยงเกดขน

การสรางความสมพนธระหวางผสอนกบเดก ความสมพนธอนดระหวางผสอนกบเดกชวยเสรมสรางใหเดกรสกอบอน ปลอดภย สราง

ความมนใจในตนเอง และเกดความรสกทดตอตนเอง ผสอนควรสรางความสมพนธกบเดกดวยทาทาง เชน ยม สมผส ทกทายและพดคยกบเดก ดแลเดกทมปญหาสขภาพ ไมสบาย หรอตองการก าลงใจ รบฟง เมอเดกพดดวย ใหโอกาสเดกทตองการพดคยกบผสอน ตอบเมอเดกถาม และยอมรบการชวยเหลอของเดก

การสรางความสมพนธระหวางเดกกบเดก ความสมพนธทดระหวางเดกกบเดกในสถานศกษา จะท าใหเดกอยรวมกนอยางมความสข

และลดปญหาความขดแยงระหวางเดกกบเดก ผสอนควรจดใหมกจกรรมทสงเสรมความสมพนธทดระหวาง เดกกบเดก โดยการจดกจกรรมทสงเสรมการชวยเหลอซงกนและกน สรางความรบผดชอบในการท างาน ใหเดกไดรวมคด รวมท า และรวมแกปญหา เชน การจดของเลน การดแลความสะอาด การท างานกลม เปนตน

การสรางความสมพนธระหวางผปกครองและสถานศกษา ผสอนมบทบาทส าคญยงในการสนบสนนและสงเสรมใหเกดความสมพนธระหวาง

ผปกครองกบสถานศกษา ผสอนจงควรสรางความสมพนธกบผปกครองดวยการจดท าปายนเทศซงม สาระเกยวกบเดก ผปกครอง ชมชน และโรงเรยน จดท าจดหมายขาวถงผปกครอง หรอการสอสารผานสอและเทคโนโลย กระตนใหผปกครองแลกเปลยนเรยนรกบทางโรงเรยน สนบสนนใหผปกครองเยยมชนเรยนของเดก

Page 112: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๐๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จดประชมพบปะระหวางผปกครองและผสอน รวมทงเปดโอกาสใหผปกครองไดท างานอาสาสมครรวมกบทางโรงเรยน

การจดการสภาพแวดลอมดานสงคม เปนการจดการสภาพแวดลอมทเกดจากแนวคดเรองการเรยนรทางสงคมของเดกปฐมวยทเรยนรทางสงคมจากการเลน การท ากจกรรมและการท างานรวมกบผอนทงเดกและผใหญ การจดการสภาพแวดลอมดานสงคมจงเปนการจดการทใหเดกอยรวมกบผอนไดอยางมความสข สนบสนนใหปฏบตตนในลกษณะทสงคมยอมรบและเกดทกษะทางสงคม มสมพนธภาพทดกบผอน สนบสนนใหเกดการแบงปนกนทงในดานความคด ความรสก พนทและอปกรณตางๆ จดใหมบรรยากาศแบบประชาธปไตย เดกไดแสดงความเหนและมสวนรวมในการตดสนใจตางๆ เชน การก าหนดขอตกลง กตกา กฎ ระเบยบตางๆ การแบงหนาท การฝกการมวนยในตนเอง

การเรยนรของเดกทไดปฏสมพนธสงแวดลอมทงดานวตถและบคคล ผสอนจะตองพยายามจดสภาพแวดลอมใหสอดคลองกบธรรมชาตของเดก ใหเดกไดท ากจกรรมรวมกบผอน กบสงของและกระบวนการตางๆ รวมถงใหเดกไดปฏสมพนธกบประสบการณตางๆ และผสอนจะตองมการวางแผนการจดกจกรรมประจ าวนใหเดกไดพฒนาทงรางกายและสงคม โดยการเตรยมสอ วสดทเหมาะสม เพอกระตนใหเดกไดเกดกระบวนการคด ใหเดกไดเหนความสมพนธของสงตางๆ โดยจดสภาพแวดลอมใหเดกไดปฏสมพนธกบผคนและกระบวนการตางๆ อยางกวางขวาง การทเดกอยในสภาะแวดลอมทเหมาะสม เดกจะพฒนาความรสกทดตอตนเอง เกดความเชอมนในตนเองและมความคดรเรมสรางสรรค

สอเพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก เปนตวกลางกระตนใหเกดการ

เรยนรตามจดมงหมายทก าหนด การเรยนรของเดกอาย 3-6 ป จ าเปนตองผานการลงมอปฎบตจรงหรอเกดจากการคนพบดวยตนเองเปนประสบการณตรง ซงเดกจะเรยนรจากสงทเปนรปธรรมหรอมองเหน จบตองได ไปสสงทเปนนามธรรมเมอเขาสอายทสงขน การเรยนรของเดกวยนจงขนอยกบของจรงทพบเหน ของเลน ทเลยนแบบของจรง นทานและเพลง ดงน

๑. ของเลน ของเลนเปนสงทประกอบการเลนของเดก ของเลนชวยกระตนใหเดกเกดการเรยนรและ เกด

ความมนใจในการเลนของเลนอาจจดท าขนเองจากวสด สงของ เศษวสดเหลอใชทมอยรอบตวในชวตประจ าวน หรอเปนการเลอกซอของเลนทมขายในทองตลาด ซงการจดหาของเลนใหเดกตองค านงถงความปลอดภยและเหมาะกบวยของเดก

๑.๑ ลกษณะของเลนเดก ของเลนทเกยวของกบการเลนของเดก แบงเปน ๑.๑.๑ ของจรง เปนของเลนทเปนสงของหรอเครองใชในชวตจรง ของจรงท เดก

เลนได เชน ชอน ถวย ชามพลาสตก หมอ จาน ๑.๑.๒ ของเลนเลยนแบบของจรง เปนของเลนทท าขนใหมรปแบบเหมอนของจรงทม

อยในชวตประจ าวน อาจท าจากวสดประเภทไม พลาสตก โลหะ หรอกระดาษกได เชน ตกตาสตวขนออนนม ตกตาคน ลกบอลเดกเลน รถเดกเลน ของเลนเครองครว/เครองใชในบาน

Page 113: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑.๑.๓ ของเลนสรางสรรค เปนของเลนทท าขนไมมรปแบบทแนนอนตายตว สามารถประกอบเขาดวยกนใหเปนอะไรกไดตามความตองการหรอจนตนาการของผเลน เชน ตวตอพลาสตก พลาสตกสรางสรรค บลอกพลาสตก/ไม วสดทใชในการวาดภาพ/การปน/การประดษฐ

๑.๑.๔ ของเลนเพอการศกษา เปนของเลนทท าขน มรปแบบชวยพฒนาทกษะ การสงเกต ทกษะกลามเนอมอ ประสานสมพนธกบตา ทกษะการคด เชน ไมบลอก เกมภาพตดตอ เกมโดมโน

๑.๑.๕ ของเลนพนบาน เปนของเลนทท าขนจากวสดตามธรรมชาตหรอวสดทมอยในทองถนดวย เชน โมบายลปลาตะเพยนใบลาน ตะกรอใบลาน ตกตาสตวท าจากฟาง กงหนลมใบตาล ลอกลงไมไผ นก/ตกแตนสานใบมะพราว กะลารองเทา ปใบมะพราว และปนดนเหนยวรปสตว

๑.๒ ประเภทของเลนเดก ของเลนเดกมหลากหลายรปแบบ ขนอยกบวตถประสงคของการใชเลน แบงเปน

๑.๒.๑ ของเลนฝกประสาทสมผส เปนของเลนทดงดดความสนใจของเดกในการมองเหน ไดยน และสมผส เชน ของเลนมผวสมผสเรยบ–ขรขระ ของเลนหยบจบไวในมอได เสยงเพลง

๑.๒.๒ ของเลนฝกการเคลอนไหว เปนของเลนทเคลอนทไปมาได กระตนใหเดกใชกลามเนอแขน ขา เชน ลกบอล ของเลนลากจงได ของเลนไขลาน ของเลนมลอเลอน

๑.๒.๓ ของเลนฝกความสมพนธมอ ตา เปนของเลนทฝกใหเดกไดพฒนาการประสานสมพนธระหวางการใชกลามเนอมอและตาอยางมจดหมาย เชน กระดานฆอนตอก กลองหยอดรปทรง ของเลนรอยลกปดเมดโต ของเลนรอยเชอกตามร ของเลนผกเชอก/รปซป/ตดกระดม

๑.๒.๔ ของเลนฝกภาษา เปนของเลนทชวยในการฟง การสอสารทางดานการฟง การพดเลาเรอง เชน หนงสอภาพ นทาน เทป เพลงเดก เครองดนตร หนมอ

๑.๒.๕ ของเลนฝกการสงเกต เปนของเลนฝกทกษะการเปรยบเทยบ การจ าแนกหรอจดกลม เชน ของเลนรปทรงเรขาคณต แผนภาพจบค บลอกตางสตางขนาด

๑.๒.๖ ของเลนฝกการคด เปนของเลนสอนใหเดกมสมาธและรจกแกปญหา คดใชเหตผล เชน ภาพตดตอ ตวตอ ภาพปรศนา บลอกไม

๑.๒.๗ ของเลนฝกความคดสรางสรรค เปนของเลนทสงเสรมใหเดกสรางจนตนาการตามความนกคด หรอแสดงบทบาทสมมต เชน บลอกไม ตวตอ ของเลนเครองครว ของเลนรานคา ของเลนเครองมอแพทย

๑.3 การเลอกของเลนเดก หลกเกณฑทควรค านงถงมดงน ๑.3.๑ ความปลอดภยในการเลน ของเลนส าหรบเดกอาจท าดวยไม ผา พลาสตก หรอ

โลหะทไมมอนตรายเกยวกบผวสมผสทแหลมคมหรอมชนสวนทหลดหรอแตกหกงาย ตลอดจนท าดวยวสดทไมมพษมภยตอเดกในสททาหรอสวนผสมในการผลต มขนาดไมเลกเกนไปจนท าใหเดกกลนหรอหยบใสรจมกหรอเขาปากได รวมทงมน าหนกพอเหมาะทเดกสามารถหยบเลนเองได

๑.3.๒ ประโยชนในการเลน ของเลนทดควรชวยเราความสนใจของเดกใหอยากรอยากเหน มสสนสวยงามสะดดตาเดก มการออกแบบทสงเสรมใหเดกใชความคดและจนตนาการทจะเลนอยางรเรม

Page 114: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สรางสรรคหรอแกปญหาชวยในการพฒนากลามเนอ การเคลอนไหวและการใชมอไดอยางคลองแคลวทงยงเสรมสรางการพฒนาประสาทมอและตาใหสมพนธกน

๑.3.๓ ประสทธภาพในการใชเลน ของเลนทเหมาะในการเลนควรมความยากงายเหมาะกบระดบอายและความสามารถตามพฒนาการของเดก ของเลนทยากเกนไปจะบนทอนความสนใจ ในการเลนของเดกและท าใหเดกรสกทอถอยไดงาย สวนของเลนทงายเกนไปกท าใหเดกเบอไมอยากเลนได นอกจากนของเลนควรท าใหเดกไดใชประสบการณตรงและเกดการเรยนรดวยตนเอง มความแขงแรงทนทานและปรบเปลยนดดแปลงใชประโยชนไดหลายโอกาส หลายรปแบบหรอเลนไดหลายคน

๑.3.๔ ความประหยดทรพยากร ของเลนทดไมจ าเปนตองมราคาแพงหรอผลตดวยเทคโนโลยททนสมย มตราเครองหมายผลตภณฑของบรษททมชอเสยงเปนทนยมทวไป หากแตเปนวสดของหรอของเลนทสามารถจดหาไดงาย มราคายอมเยา และมอยในทองถนนน โดยหาซอไดงายหรอท าขนเองไดจากภมปญญาพนบานหรอวฒนธรรมทองถน

ตารางเกณฑพจารณาการเลอกซอของเลนใหเดก

ประเดนการพจารณา ใช ไมใช ๑. ของเลนมลกษณะปลอดภยส าหรบเดกตามวย สทใชเปนสทปลอดภย

ไมมชนสวนแหลมคมหรอแตกหกงาย ๒. ของเลนเหมาะกบวยของเดกไมยากหรองายเกนไปทเดกจะเลนไดเอง ๓. ของเลนดงดดความสนในใจการเลน ทาทายความสามารถของเดก ๔. ของเลนมการออกแบบอยางพถพถน มองดเหมาะกบธรรมชาตของเดก ๕. ของเลนสามารถปรบเปลยนรปแบบไดหลากหลาย ใชเลนไดหลายแบบหลายวธ

ตามความตองการของผเลน ๖. ของเลนมความคงทนใชเลนไดนานไมบบสลายงาย ๗. ของเลนชวยสงเสรมทกษะการเรยนรของเดก ท าใหเดกเรยนรหลายๆ

ดานเกยวกบสงแวดลอมรอบตว ๘. ของเลนชวยขยายความคดสรางสรรคของเดกท าใหเดกใชจนตนาการคดท าสงใหมๆ ๙. ของเลนท าใหเดกมสมาธใจจดจออยกบการเลนเปนเวลานานพอควรตามชวง

ความสนใจของวย ๑๐. ของเลนท าความสะอาดไดงายหรอน ากลบมาเลนใหมได ๑๑. ของเลนท าใหเดกเกดความรสกดตอตนเองและคนพบความส าเรจ ๑๒. ของเลนมราคาไมแพงจนเกนไป เมอเปรยบเทยบกบคณภาพของวสดและการใชประโยชน

เกณฑการตดสนใจซอของเลน ถาค าตอบ “ใช” เกน ๑๐ ขอ

Page 115: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. นทาน นทานเปนสอ เครองมอ และวธการทส าคญในการพฒนาเดก การอานหนงสอใหเดกฟง

จะชวยสรางความคนเคยระหวางเดกกบหนงสอ ถอเปนการบมเพาะนสยรกการอานหนงสอในเดกไดอยางแยบยล

๒.๑ ประโยชนของนทาน นทานมบทบาทส าคญตอการเสรมสรางพฒนาการเดกในทกดาน ดงน

๒.๑.๑ ดานรางกาย การอานหนงสอใหเดกฟง เดกจะไดบรหารรางกายตามเรองราวของนทาน ท าใหอวยวะสวนตางๆ ของรางกายแขงแรง

๒.๑.๒ ดานอารมณ จตใจ การอานหนงสอใหเดกฟงเดกจะรสกสนกสนานมความสขทไดฟงเรองราวหรอทองบทกลอนและแสดงทาทางอยางอสระตามความตองการ เดกจะมอารมรด ยมแยมแจมใส

๒.๑.๓ ดานสงคม สรางความสมพนธในครอบครวและสงคมรอบดาน ๒.๑.๔ ดานสตปญญา การอานหนงสอจะชวยใหเดกสามารถจดจ าถอยค า จ าประโยค

และเรองราวในหนงสอได รจกเลยนแบบค าพด เขาใจความหมายของเรองทจะอาน รจกคดและรจกจนตนาการ

๒.๒ วธการเลานทานและเรองราวส าหรบเดก เมอเลอกนทานเรองราวทเหมาะสมกบวยของเดกไดแลว วธการเลานทานหรอเรองราว

เพอใหเดกเกดความสนใจตดตามฟงเนอเรองจนจบ จ าเปนตองท าใหเหมาะสมกบเรองทจะเลาดวย ในการ เลาเรองนทานทนยมใชม ๒ วธ ดงน

๒.๒.๑ การเลาเรองโดยไมมอปกรณ เปนการเลานทานดวยการบอกเลาดวยน าเสยงและลลาของผเลา ซงมรายละเอยดดงน

๑) การขนตนเรองทจะเลาควรดงดดความสนใจเดก โดยคอยๆ เรมเลาดวยเสยงพดทชดเจน ลลาของการเลาชาๆ และเรมเรวขนจนเปนการเลาดวยจงหวะปกต

๒) ระดบเสยงทใชควรดง และประโยคทเลาควรแบงเปนประโยคสนๆ แตไดใจความ การเลาควรด าเนนไปอยางตอเนอง ไมควรเวนจงหวะการเลาใหนานและจะท าใหเดกเบอ อกทง ไมควรมค าถามหรอค าพดอนๆ ทเปนการขดจงหวะท าใหเดกหมดสนก

๓) การใชน าเสยง สหนา ทาทาง ควรแสดงใหสอดคลองกบลกษณะของ ตวละคร ไมควรพดเนอยๆ เรอยๆ เพราะท าใหขาดความตนเตน

๔) การนงเลาเรอง ควรจดหาเกาอนงใหเหมาะกบระดบสายตาเดก ควรเวนระยะหางของการนงเผชญหนาเดกพอประมาณทจะสามารถสบตาเดกขณะเลาเรองไดทวถง

๕) การใชเวลาไมควรเกน 20 นาท โดยสงเกตจากทาทางการแสดงออก ของเดกซงไมไดใหความสนใจจดจอกบเรองทเลา

๖) การเปดโอกาสใหเดกไดคดและวจารณเรองทเลา ควรใชค าถามสอบถามความคดของเดกเกยวกบกบเรองราวทไดฟง ใหเดกมโอกาสแสดงความคดเหนภายหลงทเรองเลาจบลง

Page 116: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๒.๒ การเลาเรองโดยมอปกรณชวย อปกรณทใชชวยในการเลาเรองมหลายประเภท ไดแก

๑) สงแวดลอมรอบตวเดก ซงสามารถน ามาเลาเรองราวประสบการณใหแกเดกได อปกรณทเปนสงแวดลอม ไดแก สตว พช บคคลส าคญ สถานทส าคญ ขาว และเหตการณ ตลอดจนสงทมอยตามธรรมชาต

๒) วสดเหลอใช สงของทไมเปนทตองการแตยงมประโยชน เชน ภาพจากหนงสอ นตยสาร กงไม กลองกระดาษ สงเหลานอาจน ามาใชประกอบการเลาเรองได

๓) ภาพ ใชรปภาพทมเรองราวเลาได เชน ภาพทมเรองราวรวมอยในแผนเดยว หรอท าเปนแผนภาพพลกหลายๆ แผน ขนาดใหญพอควรและมเนอเรองเขยนไวดานหลง

๔) หนจ าลอง ใชหนทท าดวยผาหรอกระดาษท าเปนละครหนมอ หนเชด หนชก

๕) สไลดประกอบการเลาเรอง ใชภาพถายเปนสไลดแผนฉายทละภาพ

๖) หนากากท าเปนรปตวละคร ใชวสดท าเปนหนากากรปตวละครตางๆ ๗) เทปนทานหรอเรองราว ใชการเปดเทปทมเสยงเลาเรองราว

๘) นวมอประกอบการเลาเรอง ใชนวมอเคลอนไหวเปนตวละครตางๆ

๒.๓ การอานนทาน

การสรางนสยรกการอานใหเดกเปนหนาทส าคญประการหนงของผสอน เพราะหนงสอคออาหารสมองและอาหารใจ หนงสอคอความสข หนงสอคอเพอน หนงสอคอแหลงเรยนรของเดกไป ตลอดชวต การสรางนสยรกการอานใหเดก จงเปนการสรางพนฐานส าคญของชวตใหเดก เดกจะรกหนงสอได จากการทผสอนอานหนงสอทเดกชอบใหฟงซ าแลวซ าเลาเทาทเดกเรยกรองตองการ เดกจะรสกพอใจและมความสขมากในขณะทผใหญอานหนงสอใหฟง และจะเตบโตขนมาเปนคนรกหนงสอ และรกการอาน

การอานนทานใหเดกฟง คอ การอานหนงสอทไมปลอยใหเดกเดนทางไปคนเดยวหรอเปนผรบฟงเพยงอยางเดยว แตผสอนตองมสวนรวมไปกบเดกดวย นทานเปนสอส าหรบผสอนในการสรางปฏสมพนธทด เดกทเตบโตมาดวยการหลอหลอมใหฟงนทาน มกจะเปนเดกทใชภาษาไดดมากกวาเดกในวยเดยวกนทไมไดถกหลอหลอมมาดวยหนงสอหรอนทาน อกทงเดกทมนสยรกการอานจะพฒนาในดานอนๆ ไดอยางรวดเรวตามมา เชน สมอง พฤตกรรม และอารมณทด

Page 117: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แหลงเรยนร เพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก แหลงเรยนรมความส าคญ คอ เปนแหลงการศกษาตามความสนใจและความตองการตามอธยาศย

ปลกฝงนสยรกการอาน การสบเสาะหาความร การแสวงหาความรดวยตนเอง การสรางเสรมประสบการณดวยประสบการณตรง เพอสงเสรมการเรยนรตลอดชวต สภาพแวดลอมทเปนแหลงเรยนรส าหรบเดกปฐมวย ขอเสนอแหลงเรยนรทเปนตวอยางแหลงวทยาการการเรยนรในชมชน และกจกรรมการเรยนรทจดในชมชนและธรรมชาต ดงน

แหลงเรยนรในชมชน เชน อทยานการศกษาในวดและในชมชน อทยานประวตศาสตร อทยานแหงชาตทางทะเล อทยานแหงชาตในทองถนแถบภเขา หอสมด หองสมดประชาชน พพธภณฑทองถน พพธภณฑธรรมชาตตางๆ เปนตน

แหลงเรยนรในชมชนอกประเภทหนง เปนสถาบนของชมชนทมอยแลวในวถชวตและการท ามาหากนในชมชน เชน โบสถ วหาร ศาลาการเปรยญในวด หรอศาสนสถาน ซงเปนสถานทท าบญตามประเพณ ตลาดรานขายของช า ซงเปนแหลงชมชนชาวบาน ลานนวดขาว สถานอนามย ปาทกแหงลวนเปนหองเรยนธรรมชาตทเปดกวางสรางบรรยากาศและจนตนาการการเรยนรของเดก

Page 118: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๗ การประเมนพฒนาการ

การประเมนพฒนาการเดกอาย ๓-๖ ป เปนการประเมนพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาของเดก ถอเปนสวนหนงของการจดประสบการณการเรยนรและการปฏบต กจวตรประจ าวนเปนความรบผดชอบของผสอนทตองด าเนนการตอเนอง โดยเปดโอกาสใหผเกยวของ มสวนรวมวธการประเมนทเหมาะสม ไดแก การสงเกต การบนทกพฤตกรรม การสนทนาหรอสมภาษณ การวเคราะหขอมลจากผลงานเดกและสรปผลการประเมน เพอใหไดขอมลวาเดกบรรลตามสภาพทพงประสงค ตวบงช และมาตรฐานคณลกษณะท พงประสงคหรอไมเพยงใด ผสอนควรวางแผนและพฒนาการจดประสบการณอยางไรตอไป โดยมการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยควรยดหลกการ ดงน

๑. วางแผนการประเมนพฒนาการอยางเปนระบบ การวางแผนการประเมนพฒนาการ อยางเปนระบบ เปนภารกจหนงของผสอนโดยเรมตนจาก

๑.๑ น าหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยไปสการปฏบตดวยการออกแบบและจดท า หนวยการเรยนรและแผนการจดประสบการณการเรยนร

๑.๒ ก าหนดวตถประสงคการประเมน วธการและเครองมอทใชในการประเมน ๑.๓ เกบรวบรวมขอมล ซงผสอนจะตองวางแผนและออกแบบวาในแตละวน แตละกจกรรม

จะสงเกตพฤตกรรมใด สงเกตเดกคนใดบาง และน าขอมลทไดไปสการวเคราะหขอมลและการแปลผลตอไป ๒. ประเมนพฒนาการเดกครบทกดาน การประเมนพฒนาการเดกครบทกดานตามหลกการน คอ การประเมนพฒนาการเดกดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ซงตองสอดคลองและครอบคลมมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพท พงประสงคแตละวยทก าหนดไวในหลกสตรสถานศกษา และสอดคลองกบวสยทศนของหลกสตรการศกษาปฐมวย ทมงเนนพฒนาเดกทกคนใหไดรบการพฒนาดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาอยางมคณภาพและตอเนองนนเอง ๓. ประเมนพฒนาการเดกเปนรายบคคลอยางสม าเสมอตอเนองตลอดป จดมงหมายของการประเมน พฒ นาการเดก เพ อ พฒ นาความก าวหน าของเดก เป นรายบ ค คลให เต มตามศกยภาพ ทงน ความนาเชอถอของผลการประเมนจงเปนสงทส าคญ ผสอนตองสงเกตพฤตกรรมหรอการปฏบตตนของเดกเปนระยะๆ ตลอดปการศกษา มจ านวนครงในการสงเกตพฤตกรรมอยางเหมาะสมและเพยงพอกอนจะสรปหรอใหระดบคณภาพของพฤตกรรมตามสภาพทพงประสงคในแตละวย

๔. ประเมนพฒนาการตามสภาพจรงจากกจกรรมประจ าวนดวยเครองมอและวธการทหลากหลายไมควรใชแบบทดสอบเนองจากแนวคดการจดการศกษาปฐมวยใหความส าคญกบตวเดก ทงการพฒนาเดกโดย องครวมและการปฏบตทเหมาะสมกบพฒนาการ การอบรมเลยงดและใหการศกษา การเลนและการเรยนรของเดกภายใตบรบทสงคมและวฒนธรรมทเดกอาศยอย ดงนน การประเมนพฒนาการตามสภาพจรงจากการจดประสบการณการเรยนร หรอการปฏบตกจวตรประจ าวน ดวยวธการสงเกต การบนทกพฤตกรรม การสนทนา การสมภาษณ การวเคราะหขอมลจากผลงานเดก จงเปนวธการประเมนทเหมาะสมและสอดคลองกบเดกวยน ผสอนจงไมควรใชแบบทดสอบทใชกระดาษและดนสอในการเขยนตอบ เพอประเมนพฒนาการเดกวยน

๕. สรปผลการประเมน จดท าขอมลและน าผลการประเมนไปใชพฒนาเดก ขอมลทไดจากการสงเกตพฤตกรรมของเดกแตละคนตามสภาพทพงประสงคท รวบรวมไดจากการจดประสบการณการเรยนรในแตละหนวยการเรยนรและการปฏบตกจวตรประจ าวน ผสอนตองน าไปเทยบเกณฑการใหระดบคณภาพในแต

Page 119: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ละสภาพทพงประสงค ตวบงชและมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค พรอมจดท าเปนขอมลสารสนเทศในระดบหองเรยนวา เดกแตละคนมพฒนาการใดบางเปนจดเดนหรอควรไดรบการสงเสรม และน าไปใชในการพฒนาเดกเปนรายบคคลและใชเปนขอมลสอสารกบผปกครองในการเสรมศกยภาพเดกเปนรายบคคลตอไป

แนวทางการประเมนพฒนาการตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดเปาหมายคณภาพของเดกปฐมวยโดยยดพฒนาการเดกปฐมวยดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ดงน ๑) พฒนาการดานรางกาย เปนการเปลยนแปลงความสามารถของรางกายในการเคลอนไหว สขภาพอนามยทดรวมถงการใชมอกบตาทประสานสมพนธกนในการท ากจกรรมตางๆ การประเมนพฒนาการดานรางกาย ประกอบดวย การประเมนน าหนกและสวนสง ตามเกณฑ สขภาพอนามย สขนสยทด การรจกความปลอดภย การเคลอนไหวและการทรงตว การเลนและการออกก าลงกาย และการใชกลามเนอเลกอยางประสานสมพนธกน ๒) พฒนาการดานอารมณ จตใจ เปนความสามารถในการแสดงอารมณและความรสก โดยทเดกรจกควบคมอารมณและแสดงออกอยางเหมาะสมกบวยและสถานการณ เพอเผชญกบเหตการณตางๆ ตลอดจนการรสกทดตอตนเองและผอน การประเมนพฒนาการดานอารมณ จตใจ ประกอบดวย การประเมนความสามารถในการแสดงออกทางอารมณอยางเหมาะสมกบวยและสถานการณ ความรสกทดตอตนเองและผ อน มความเหนอกเหนใจ ความสนใจ ความสามารถ และมความสขในการท างานศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว ความรบผดชอบในการท างาน ความซอสตยสจรตและรสกถกผด ความเมตตากรณา มน าใจและชวยเหลอแบงปน ตลอดจนการประหยด อดออม และพอเพยง ๓) พฒนาการดานสงคม เปนความสามารถในการสรางสมพนธภาพกบผอน ปรบตวในการเลนและอยรวมกบผอน สามารถท าหนาทตามบทบาทของตน ท างานรวมกบผอน มความรบผดชอบ รกาลเทศะ สามารถชวยเหลอตนเองในชวตประจ าวน เรยนรการปรบตวใหเขากบเดกอน รจกรวมมอในการเลนกบ กลมเพอน ปฏบตตามขอตกลงในการเลน รจกรอคอยตามล าดบกอน-หลง

การประเมนพฒนาการดานสงคม ประกอบดวย การประเมนความมวนยในตนเอง การชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจ าวน การระวงภยจากคนแปลกหนาและสถานการณ ทเสยงอนตราย การดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม การมสมมาคาระและมารยาทตามวฒนธรรมไทย รกความเปนไทย การยอมรบความเหมอนความแตกตางระหวางบคคล การมปฏสมพนธทดกบผ อน การปฏบตตนเบองตนในการเปนสมาชกทดของสงคมในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๔) พฒนาการดานสตปญญา เปนการเปลยนแปลงความสามารถทางสมองทเกดขนจากการเรยนรสงตางๆรอบตว และความสมพนธระหวางตนเองและสงแวดลอม ดวยการรบร สงเกต จดจ า วเคราะห รคด รเหตผล และแกปญหา ท าใหสามารถปรบตวและเพมทกษะใหม ซงแสดงออกดวยการใชภาษา สอความหมายและการกระท า เดกวยนสามารถโตตอบหรอมปฏสมพนธกบวตถและสงของทอยรอบตวไดสามารถจ าสงตางๆทไดกระท าซ ากนบอยๆ ไดด เรยนรสงตางๆ ไดดขนแตยงอาศยการรบรเปนสวนใหญ

Page 120: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แกปญหาการลองผดลองถกจากการรบรมากกวาการใชเหตผล ความคดรวบยอดเกยวกบสงตางๆทอยรอบตวพฒนาอยางรวดเรวตามอายทเพมขน ในสวนของพฒนาการทางภาษาของเดกวยน เปนระยะพฒนาภาษา อยางรวดเรว โดยมโอกาสใชภาษาจากการท ากจกรรมตาง ๆ ในรปของการสนทนา ตอบค าถาม เลาเรอง นทานและท ากจกรรมตางๆ

การประเมนพฒนาการดานสตปญญา ประกอบดวย การประเมนความสามารถในการสนทนาโตตอบและเลาเรองใหผอนเขาใจ ความสามารถในการอาน เขยนภาพ และสญลกษณ ความสามารถในการ คดรวบยอม การคดเชงเหตผล การคดแกปญหาและตดสนใจ การท างานศลปะ การแสดงทาทาง/เคลอนไหว ตามจนตนาการและความคดสรางสรรค การมเจตคตทดตอการเรยนรและความสามารถในการแสวงหาความร

ส าหรบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดก าหนดมาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงคทตองการใหเกดขนในตวเดก เพอใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของทมหนาทรบผดชอบในการจดการศกษาระดบปฐมวยใชเปนจดหมายในการพฒนาและการประเมนเดกใหบรรลคณภาพตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค จ านวน ๑๒ ขอ ดงน

๑. พฒนาการดานรางกาย ประกอบดวย ๒ มาตรฐานคอ มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตบโตตามวยและมสขนสยทด

มาตรฐานท ๒ กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลวและประสาน สมพนธกน

๒. พฒนาการดานอารมณ จตใจ ประกอบดวย ๓ มาตรฐานคอ มาตรฐานท ๓ มสขภาพจตดและมความสข มาตรฐานท ๔ ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว มาตรฐานท ๕ มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม ๓. พฒนาการดานสงคม ประกอบดวย ๓ มาตรฐานคอ

มาตรฐานท ๖ มทกษะชวตและปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาตรฐานท ๗ รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย มาตรฐานท ๘ อยรวมกบผอนไดอยางมความสขและปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคม ในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

๔. พฒนาการดานสตปญญา ประกอบดวย ๔ มาตรฐานคอ มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย มาตรฐานท ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร มาตรฐานท ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค มาตรฐานท ๑๒ มเจตคตทดตอการเรยนรและมความสามารถในการแสวงหา ความรไดเหมาะสมกบวย

ทงน ความเชอมโยงของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ กบการประเมนพฒนาการแสดงโดยแผนภาพได ดงน

Page 121: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แผนการจดประสบการณ

แผนการจดประสบการณ

แผนการจดประสบการณ

แผนภาพแสดงความเชอมโยงของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ กบการประเมนพฒนาการ

หลกสตรสถานศกษาปฐมวย

มาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค

สาระการเรยนร - ประสบการณส าคญ - สาระทควรเรยนร

การจดประสบการณ

ตวบงช

สภาพทพงประสงค

หนวยการจดประสบการณ

- จดประสงคการเรยนร - สาระการเรยนร - กจกรรมการเรยนร - สอ - การประเมนผล - บนทกหลงการจด

ประสบการณ

การประเมนพฒนาการ

1. การวเคราะหมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค และก าหนดการประเมน

2. การก าหนดวธการและเครองมอ ทใชประเมน

3. การก าหนดเกณฑการประเมนและระดบคณภาพ

4. การด าเนนการเกบรวบรวมขอมล

5. การสรปผลการประเมนพฒนาการ

และแลผล

6. การรายงานผลการประเมนและ การน าขอมลไปใช

กจวตรประจ าวน

Page 122: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๑๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ขนตอนการประเมนพฒนาการ การประเมนพฒนาการตามหลกสตรการศกษาปฐมวยทมคณภาพและประสทธภาพนน เกดขนในหองเรยนขณะจดประสบการณการเรยนรและการปฏบตกจวตรประจ าวนของเดก มขนตอนดงน ๑. การวเคราะหมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค และการก าหนดประเดนการประเมน

ผสอนตองวเคราะหมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค และก าหนดสงทจะประเมนจากการจดประสบการณการเรยนรและการปฏบตกจวตรประจ าวน เพอวางแผนการประเมนพฒนาการและการตรวจสอบทบทวนความถกตอง ความครอบคลมและความเชอมโยง อนจะเปนประโยชนในการด าเนนงานประเมนพฒนาการเดกปฐมวยอยางเปนระบบ ดงน ๑.๑ การวเคราะหมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค

การน าหลกสตรสถานศกษาไปสการจดประสบการณ ไดมวเคราะหสาระการเรยนรรายปทสอดคลองของมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค และสาระการเรยนรเพอก าหนดหนวยการเรยนร โดยการน าสภาพทพงประสงคทไดจากการวเคราะหมาก าหนดเปนจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนรนน ๆ และก าหนดกจกรรมหลก ๖ กจกรรม หรอใชรปแบบการจดประสบการณตามทสถานศกษาก าหนดในการพฒนาเดกปฐมวยใหบรรลตามจดประสงคการเรยนร ดงนน ผสอนตองวางแผนการประเมนพฒนาการใหเหมาะสมและสอดคลองกบมาตรฐาน ตวบงช และสภาพทพงประสงค

๑.๒ การก าหนดประเดนการประเมน เปนการก าหนดพฒนาการทตองการประเมน คอ สภาพทพงประสงคทน ามาก าหนดเปนจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนรซงครอบคลมพฒนาการ ทง ๔ ดานในแตละหนวยการเรยนร และเชอมโยงไปยงจดประสงคของแผนการจดประสบการณในแตละวน ดงนนประเดนการประเมนจงประกอบไปดวยจดประสงคของแผนการจดประสบการณทสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนรนน ๆ

เมอก าหนดประเดนการประเมนไดแลวใหพจารณาวาในแตละจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนรสามารถเกบขอมลการประเมนไดจากการจดประสบการณการเรยนร และจากกจวตรประจ าวนโดยการตรวจสอบขอมลทเกดจากจดกจกรรมในแตละแผนการจดประสบการณ และการปฏบตกจวตรประจ าวน เนองจากกจวตรประจ าวนของเดกเปนสงทปฏบตเปนประจ าซ า ๆ จนเกดเปนทกษะ และมการพฒนาจนเปนลกษณะนสย ๒. การก าหนดวธการและเครองมอทใชในการประเมนพฒนาการ

เมอผสอนก าหนดประเดนการประเมนพฒนาการไดชดเจนแลว ขนตอนตอไปคอ การก าหนดวธการและเครองมอทใชในการประเมนพฒนาการ ครผสอนตองวางแผนและก าหนดวธการประเมนใหเหมาะสมกบกจกรรม เชน ใชการสงเกตพฤตกรรม การประเมนผลงาน/ชนงาน การพดคยหรอสมภาษณเดก ฯลฯ วธการทครผสอนเลอกใชตองมากกวา ๒ วธการ หรอใชวธการหลากหลาย ซงวธการทเหมาะสมและนยมใชในการประเมนเดกปฐมวย มดงตอไปน ๒.๑ การสงเกตและการบนทก แบงออกเปน ๒ แบบ ไดแก ๑) การสงเกตแบบเปนทางการ คอ การสงเกตอยางมจดมงหมายทแนนอนตามแผนทวางไว และ ๒) การสงเกตแบบไมเปนทางการ

Page 123: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

คอ การสงเกตในขณะทเดกท ากจกรรมประจ าวนและเกดพฤตกรรมทไมคาดคดวาจะเกดขน ครผสอน ตองจดบนทกสงทรวบรวมไดจากการสงเกตอยางเหมาะสม ทงนการบนทกพฤตกรรมมความส าคญอยางยง ทตองท าอยางชดเจนและสม าเสมอ เนองจากเดกเจรญเตบโตและมเปลยนแปลงอยางรวดเรว การสงเกต และบนทกพฒนาการเดกปฐมวยสามารถใชแบบงาย ๆ ดงน

๑) แบบบนทกพฤตกรรมแบบเปนทางการ โดยก าหนดประเดนหรอพฒนาการทตองการสงเกต (สอดคลองกบสภาพทพงประสงคหรอจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนร) ระบชอ นามสกลเดก วน เดอน ป เกด ไวลวงหนา รวมทงชอผท าการสงเกต ด าเนนการสงเกตโดยบรรยายพฤตกรรมเดกทสงเกตไดตามประเดน ผสงเกตตองบนทกวน เดอน ปทท าการสงเกตแตละครง ขอมลการสงเกตทครผสอนบนทกลงในแบบบนทกพฤตกรรมนจะชวยใหครผสอนเขาใจพฤตกรรมเดกไดดขน และทราบวาเดกแตละคนมจดเดน มความตองการ มความสนใจ หรอตองการความชวยเหลอในเรองใดบาง ๒) แบบบนทกพฤตกรรมแบบไมเปนทางการ เปนการบนทกพฤตกรรม เหตการณ หรอจากการจดประสบการณทเกดขนในชนเรยนทกวน โดยระบชอ นามสกล วน เดอน ปเกดเดก ผสงเกต วน เดอน ปทบนทก อาจบนทกโดยใชการบรรยาย ใคร ท าอะไร ทไหน ท าอยางไร ซงจะเนนเฉพาะเดกรายกรณทตองการศกษา ควรมรายละเอยดและขอมลทชดเจน ครผสอนควรบรรยายสงทเดกท าไดมากกวาสงทเดกท าไมได และวเคราะหประเดนการประเมนตามสภาพทพงประสงคอยางเปนระบบ ขอมลในการบนทกตองเปนตามความเปนจรง ซงขอดของการบนทกรายวน คอ การชใหเหนความสามารถเฉพาะอยางของเดก จะชวยใหครผสอนไดพจารณาปญหาของเดกเปนรายบคคล รวมทงชวยใหผเชยวชาญมขอมลส าหรบวนจฉยเดกไดชดเจนขนวาสมควรจะไดรบค าปรกษาเพอลดปญหา หรอสงเสรมพฒนาการของเดกไดอยางถกตอง และเปนขอมลในการพจารณาปรบปรงแกไขหรอพฒนาการจดกจกรรมและประสบการณ ของครใหดยงขน ๓) แบบส ารวจรายการ โดยก าหนดประเดนหรอพฒนาการทตองการส ารวจ (สอดคลองกบ สภาพทพงประสงคหรอจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนร) ระบชอ นามสกลเดก วน เดอน ป เกด ไวลวงหนามการก าหนดรายการพฤตกรรมทตองการส ารวจละเอยดขน และก าหนดเกณฑในการส ารวจพฤตกรรม เชน ปฏบต-ไมปฏบต ท าได-ท าไมได เปนตน ชวยใหครสามารถบนทกไดสะดวกขน ควรมการส ารวจพฤตกรรมในเรองเดยวกนอยางนอย ๓ ครง เพอยนยนวาเดกท าไดจรง

ขอพงระวงในการสงเกตพฤตกรรมของเดก

ระหวางการสงเกต ไมควรแปลความพฤตกรรมของเดก ใหสงเกตการแสดงออกของเดก ทเดกใชประสาทสมผสทง ๕ คอ ตา ห จมก ลน และรางกายหรอการสมผส การแปลความจะด าเนนการหลงเสรจสนการสงเกตในสวนของการบนทก ครอาจบนทกยอหรอท าสญลกษณไว และบนทกเปนหลกฐานทนทเมอมเวลา

Page 124: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๒ การบนทกการสนทนา เปนการบนทกการสนทนาทงแบบเปนกลมหรอรายบคคล เพอประเมนความสามารถ ในการแสดงความคดเหนและพฒนาการดานการใชภาษาของเดก ความสามารถใน การคดรวบยอด การแกปญหา รวมถงพฒนาการดานสงคม อารมณ จตใจ และบนทกผลการสนทนา ลงในแบบบนทกพฤตกรรมหรอบนทกรายวน โดยระบ ชอ นามสกล อายเดก ภาคเรยนท และกจกรรมทใชสนทนา ชองทใชในการบนทกในแบบสนทนาใหระบ วน เดอน ป/ ค าพดของเดก/ ความคดเหนของครผสอน ทสะทอนพฤตกรรมทแสดงออกของเดกสอดคลองกบสภาพทพงประสงคหรอจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนร ซงขอมลเหลาน จะเปนสวนหน งในการพจารณาการผานสภาพท พงประสงคท เกยวของ ในแตละเรอง ๒.๓ การสมภาษณ เปนวธการพดคยกบเดกเปนรายบคคลและควรจดในสภาวะแวดลอม ทเหมาะสมเพอไมใหเกดความเครยดและวตกกงวล ครผสอนควรใชค าถามทเหมาะสมเปดโอกาสใหเดกไดคดและตอบอยางอสระจะทาใหครผสอนสามารถประเมนความสามารถทางสตปญญาของเดกและคนพบศกยภาพในตวเดกไดโดยบนทกขอมลลงในแบบสมภาษณ ครผสอนควรปฏบตดงน การเตรยมการกอนการสมภาษณ โดยก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณ ก าหนดค าพด/ค าถามทจะพดกบเดก ควรเปนค าถามทเดกสามารถตอบโตหลากหลายไมมผด/ถก ก า รป ฏ บ ต ข ณ ะส มภ าษ ณ ค ร ผ ส อน ค วรส ร า งค ว าม ค น เคย เป น ก น เอ ง สรางสภาพแวดลอม ทอบอนไมเครงเครยด ใชค าถามทก าหนดไวถามเดกทละค าถาม ใหเดกมโอกาสคด และมเวลาในการตอบค าถามอยางอสระ ใชระยะเวลาสมภาษณไมควรเกน ๑๐ นาท หลงการสมภาษณ การบนทกในแบบสมภาษณ ใหบนทกค าพดของเดกตามความ เปนจรง หลงเสรจการสมภาษณครผสอนคอยพจารณาขอมลจากค าพดเดกและลงความคดเหนทสะทอนพฤตกรรมทแสดงออกของเดกสอดคลองกบสภาพทพงประสงคหรอจดประสงคการเรยนรของหนวยการเรยนร ทก าหนดไวซงขอมลเหลานจะเปนสวนหนงในการพจารณาการผานสภาพทพงประสงคทเกยวของในแตละเรอง

๒.๔ สารนทศนส าหรบเดกปฐมวยเพอการประเมนพฒนาการ การจดท าสารนทศน (Documentation) เปนการจดท าขอมลทเปนหลกฐานหรอแสดงใหเหนรองรอยของการเจรญ เตบโต พฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวยจากการท ากจกรรมทงรายบคคลและรายกลม ซงหลกฐานและขอมลทบนทกเปนระยะ ๆ จะเปนขอมลอธบายภาพเดก สามารถบงบอกถงพฒนาการทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา สารนทศนจงเปนการประมวลผลทแสดงใหเหนถงกระบวนการจดประสบการณของครและรองรอยผลงานของเดก จากการท ากจกรรมทสะทอนถงพฒนาการในดานตางๆ การจดท าสารนทศนจงเปนสวนหนงของกระบวนการวดและประเมนพฒนาการเดกปฐมวย ซงมหลายรปแบบ ไดแก ๑) พอรตโฟลโอส าหรบเดกเปนรายบคคล เชน การเกบชนงานหรอภาพถายเดก ขณะท ากจกรรมมการใชเทคโนโลยตาง ๆ ในการบนทกเสยง บนทกภาพทแสดงใหเหนถงความกาวหนาในงานทเดกท า เปนตน

Page 125: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒) การบรรยายเกยวกบเรองราวหรอประสบการณทเดกไดรบ เชน การสอนแบบโครงการ (Project Approach) สามารถใหสารนทศนเกยวกบพฒนาการเดกทกดาน ทงประสบการณการเรยนรของเดกและการสะทอนตนเองของคร รปแบบการบรรยายเรองราวจงมหลายรปแบบ อาจไดจากการบนทกการสนทนาระหวางเดกกบคร เดกกบเดก การบนทกของคร การบรรยายของพอแมผปกครองในรปแบบหนงสอหรอจดหมาย แมกระทงการจดแสดงบรรยายสรปใหเหนภาพการเรยนรทงหมด ๓) การสงเกตและบนทกพฒนาการเดก เชน ใชแบบสงเกตพฒนาการ การบนทกสน ๔) การสะทอนตนเองของเดก เปนค าพดหรอขอความทสะทอนความร ความเขาใจ ความรสกจากการสนทนา การอภปรายแสดงความคดเหนของเดกขณะท ากจกรรม ซงอาจบนทกดวยเทคโนโลยบนทกเสยงหรอบนทกภาพ ๕) ผลงานรายบคคลและรายกลม ทแสดงใหเหนถงการเรยนร ความสามารถ ทกษะ จตนสยของเดก ครสามารถน าผลงานของเดกมาใชพจารณาพฒนาการและกระบวนการท างานของเดก ครสวนใหญมกจะเกบผลงานการเขยนและผลงานศลปะ อยางไรกตามครควรเกบผลงานหลากหลายประเภทของเดก เชน ภาพเขยน การรวมระดมความคดและเขยนออกมาในลกษณะใยแมงมม การแสดงออกทางดนตร การกอสรางในรปแบบตาง ๆ ตวอยางค าพด เปนตน ซงจะเปนประโยชนในการเกบขอมลหลกฐานเพอประเมนการเรยนรและประเมนพฒนาการของเดกปฐมวยขางตน

การจดท าสารนทศนทหลากหลายจะชวยครในแงของการตรวจสอบคณภาพของการศกษาทด เนองจากการศกษาในปจจบนเนนการประเมนเพอตรวจสอบความเขมแขงของการศกษา ซงสงผลใหสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยและหนวยงานทจดการศกษาปฐมวย ตองปรบปรงประสทธภาพของการจดการศกษาอยางสม าเสมอ ท าใหบางหนวยงานน าแบบทดสอบมาตรฐานซงไมเหมาะสมมาประเมนเดกปฐมวย

ผสอนทจดท าสารนทศนอยางสม าเสมอ จะจดประสบการณ ใหกบเดกไดสอดคลองปญหา และพฒนาการเดก ซงน าไปสการพฒนาสมองอยางชดเจน สารนทศนสามารถชวยครใหจดประสบการณไดตรงประเดน เนอง จากงานวจยเกยวกบสมอง พบวา เดกจะเกดการเรยนร ไดด หากเขาไปมสวนรวม และลงมอปฏบต กระบวนการเรยนรทสมพนธกบความรสกและอารมณมความส าคญอยางยงตอการเรยนรของเดก เชน เดกรสกตอการอานอยางไร? เดกตองการเรยนอานหรอไม? ความรสกนจะมผลกระทบตอการอานของเดกในระยะยาว ดงนนการทดสอบดวยขอสอบมาตรฐานไมชวยเดกเลยในดานจตใจและความสามารถ ซงตางจากการใชสารนทศนในการประเมน จากผลการวจยพบวาสมองจะท างานตอเนอง ไมแยกสวนเปนวชาหรอเปนเรอง ดงนนการใชแบบทดสอบประเมนเปนการแยกสวนของสมอง ซงจะไมบอกถงความสามารถในการบรณาการความรของเดกทแทจรง แตการรวบรวมผลงานของเดกจะบอกใหครรวา เดกคดและบรณาการความคดของตนอยางไร

Page 126: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๕ การประเมนการเจรญเตบโตของเดก เปนการประเมนการเจรญเตบโตดานรางกายของเดก ซงการพจารณาการเจรญเตบโตในเดกทใชทว ๆ ไปอยางตอเนอง ไดแก น าหนก สวนสง เสนรอบศรษะ ฟน และการเจรญเตบโตของกระดก ส าหรบแนวทางประเมนการเจรญเตบโต มดงน ๒.๕.๑ การประเมนการเจรญเตบโต โดยการชงน าหนกและวดสวนสงเดกแลวน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑปกต ในกราฟแสดงน าหนกตามเกณฑอายของกระทรวงสาธารณสข ซงใชส าหรบตดตามการเจรญเตบโตโดยรวม

การจดท าสารนทศนส าหรบเดกปฐมวยเพอการประเมน ๑) ก าหนดประเดนการประเมน เปนการก าหนดพฒนาการทตองการประเมน ไดแก สภาพทพงประสงคในแตละพฒนาการ ๒) เตรยมสอ วสด อปกรณทจ าเปนตองใชใหเหมาะกบขอมลทตองการเกบ วางแผน การเลอกและการจดการกบวสด สอทเหมาะสมกบขอมลทจะเกบตงแตตนปการศกษา ไดแก ขอมลทตองไดจากการสงเกต เชน กระดาษ การดขนาดเลก ดนสอ ปากกา กลองบนทกภาพหรอโทรศพทมอถอ เครองบนทกเสยง เปนตน ๓) ศกษามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตงบงช และสภาพทพงประสงค ซงเปนเปาหมายการพฒนาเดก ซงจะชวยใหครทราบวาควรเกบขอมลประเภทใด ลกษณะใดจงจะท าใหเหนพฒนาการและการเรยนรของเดกอยางชดเจนและเปนรปธรรม ๔) วางแผนการจดท า เลอกวธเกบขอมล เชน บนทกสน ภาพถาย แบบสงเกต บนทกเสยง การเขยนไดอะแกรมในรปแบบของใยแมงมม การท าบนทกแสดงความคดเหนหรอความรสกของเดก ครหรอผปกครอง เปนตน ๕) ก าหนดวธการเกบขอมล เชน การบนทกพฤตกรรมเดก โดยใชวธสงเกตและใชการบนทกสน ซงครจะสงเกตทกวน ๖) จดแสดงขอมลหรอแลกเปลยนขอมลกบผทเกยวของกบเดก โดยพจารณาวาขอมลใดควรน ามาแลกเปลยน และน ามาจดแสดงใหเหนพฒนาการการเรยนรของเดก รวมทงใหเดกมสวนรวมในการเลอกผลงานของตนหรอของกลมและรวมจดเตรยมแสดงขอมลดงกลาว

ขอควรค านงในการประเมนการเจรญเตบโตของเดก ๑) เดกแตละคนมความแตกตางกนในดานการเจรญเตบโต บางคนรปรางอวน

บางคนผอม บางคนรางใหญ บางคนรางเลก ๒) ภาวะโภชนาการเปนตวส าคญทเกยวของกบขนาดของรปราง แตไมใชสาเหตเดยว

๓) กรรมพนธ เดกอาจมรปรางเหมอนพอหรอแมคนใดคนหนง ถาพอหรอแมเตย ลกอาจเตยและกรณนอาจมน าหนกต ากวาเกณฑเฉลยไดและมกจะเปนเดกททานอาหารไดนอย

๔) ชวงครงหลงของขวบปแรก น าหนกเดกจะขนชา เนองจากหวงเลนมากขน และความอยากอาหารลดลง

Page 127: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒.๕.๒ การตรวจสขภาพอนามย เปนการตรวจสอบทแสดงคณภาพชวตของเดก โดยพจารณาความสะอาด สงผดปกตของรางกายทจะสงผลตอการด าเนนชวตและการเจรญเตบโตของเดก

๓. การก าหนดเกณฑการประเมนและระดบคณภาพ การก าหนดเกณฑการประเมนและการใหระดบคณภาพผลการประเมนพฒนาการของเดก ทง ๔ ดาน ในแตละสภาพทพงประสงค เพอเชอมโยงไปสการผานตวบงชและมาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค ดงนนในระดบชนเรยนและระดบสถานศกษาควรก าหนดในลกษณะเดยวกน สถานศกษาสามารถการก าหนดเกณฑการประเมนและการใหระดบคณภาพผลการประเมนพฒนาการของเดกทสะทอนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช สภาพทพงประสงคหรอพฤตกรรมทจะประเมน เปนระบบตวเลข เชน ๓, ๒, ๑ หรอ เปนระบบทใชค าส าคญ เชน ด, พอใช, ควรสงเสรม ตามทสถานศกษาก าหนด ดงตวอยาง

ตวอยางท ๗ การก าหนดเกณฑการประเมนและการใหระดบคณภาพ

ทงนเพอน าไปสการก าหนดเกณฑการประเมนตามสภาพทพงประสงคทก าหนดไวตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ สถานศกษาอาจก าหนดค าอธบายคณภาพตามระดบคณภาพของสภาพทพงประสงคของพฒนาการแตละดานเปน ๓ ระดบ ดงน

ตวอยางท ๘ ค าอธบายคณภาพตามระดบคณภาพ ดานรางกาย : กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองโดยไมเสยการทรงตว ระดบคณภาพ ค าอธบายคณภาพ ๓ หรอ ด กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองโดยไมเสยการทรงตวไดอยางคลองแคลว ๒ หรอ พอใช กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองโดยเสยการทรงตวเปนบางครง ๑ หรอ ควรสงเสรม กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองไมได

ตวอยางค าอธบาย ดานอารมณ : สนใจ มความสข และแสดงออกผานงานศลปะ ระดบคณภาพ ค าอธบายคณภาพ ๓ หรอ ด แสดงสหนา ทาทางสนใจ และมความสขขณะท างานทกชวงกจกรรมศลปะ ๒ หรอ พอใช แสดงสหนา ทาทางสนใจ และมความสขขณะท างานบางชวงกจกรรมศลปะ ๑ หรอ ควรสงเสรม ไมแสดงสหนา ทาทางสนใจ ขณะท างานชวงกจกรรมศลปะ

ระบบตวเลข ระบบทใชค าส าคญ

ความหมาย

๓ ด ปรากฏพฤตกรรมตามชวงอาย เปนไปตามสภาพทพงประสงค ๒ พอใช ปรากฏพฤตกรรมตามชวงอาย เปนไปตามสภาพทพงประสงค

โดยมการกระตน ๑ ควรสงเสรม ไมปรากฏพฤตกรรมตามชวงอายทเปนไปตามสภาพทพงประสงค

Page 128: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางค าอธบาย ดานสงคม : ใชสงของเครองใชอยางประหยดและเพยงพอดวยตนเอง ระดบคณภาพ ค าอธบายคณภาพ ๓ หรอ ด ใชสงของเครองใชอยางประหยดและเพยงพอตามความจ าเปนทกครง ๒ หรอ พอใช ใชสงของเครองใชอยางประหยดและเพยงพอตามความจ าเปน เปนบางครง ๑ หรอ ควรสงเสรม ใชสงของเครองใชเกนความจ าเปน

ตวอยางค าอธบาย ดานสตปญญา : เขยนชอของตนเองตามแบบ เขยนขอความดวยวธทคดขนเอง ระดบคณภาพ ค าอธบายคณภาพ ๓ หรอ ด เขยนชอตนเองตามแบบได ตวอกษรไมกลบหว ไมกลบดาน ไมสลบท และเขยน

ขอความดวยวธทคดขนเองได ๒ หรอ พอใช เขยนชอตนเองตามแบบได มอกษรบางตวกลบหว กลบดานหรอสลบท มความ

พยายามทจะเขยนขอความทคดขนเอง ๑ หรอ ควรสงเสรม เขยนชอตนเองไมได หรอเขยนเปนสญลกษณทไมเปนตวอกษร

๔. การด าเนนการเกบรวบรวมขอมล เมอผสอนวางแผนการประเมนพฒนาการแลวควรท าการสงเกตพฤตกรรมของเดกเปนรายบคคล

หรอรายกลม ดวยวธการทหลากหลาย เชน การพดคย หรอสมภาษณเดก หรอการประเมนผลงาน/ชนงานของเดกอยางเปนระบบ เพอรวบรวมขอมลพฒนาการของเดกใหครอบคลมเดกทกคนแลวสรปลงในแบบบนทกผลการประเมนสภาพทพงประสงค ในการเกบรวบรวมขอมลผลการประเมนพฒนาการเดกตามสภาพทพงประสงค ผสอนควรเกบรวบรวมขอมลเปนรายบคคล โดยสภาพทพงประสงค ๑ ตวควรไดรบการประเมนพฒนาการอยางนอย ๒ ครงตอ ๑ ภาคเรยน ระยะแรกควรเปนการประเมนเพอความกาวหนาไมควรเปนการประเมนเพอตดสนพฒนาการของเดก ดงนน การเกบรวบรวมขอมลผลการประเมนพฒนาการตามสภาพท พงประสงค จงเปนการสะสมเพอยนยนวาเดกเกดพฒนาการตามสภาพทพงประสงคนน ๆ ชดเจนและมความนาเชอถอ

๕. การสรปผลการประเมนพฒนาการเดก หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ก าหนดเวลาเรยนส าหรบเดกปฐมวยตอ ปการศกษา ไมนอยกวา ๑๘๐ วน สถานศกษาจงควรบรหารจดการเวลาเรยนใหเกดประโยชนสงสดตอ การพฒนาเดกอยางรอบดานและสมดล ผสอนตองเกบรวบรวมขอมลพฤตกรรมทแสดงถงพฒนาการของเดกอยางตอเนอง มการประเมนซ าของพฤตกรรมนน ๆ เพอยนยนความเชอมนของผลการประเมน สรปผลการประเมนพฒนาการเดกตามสภาพทพงประสงคใหครบทกสภาพทพงประสงค ซงจะเชอมโยงไปส การสรปผลการประเมนพฒนาการเดกรายตวบงช รายมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และในภาพรวมพฒนาการรายดานของเดกแตละคนตามล าดบ

Page 129: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สถานศกษาควรสรปผลการประเมนพฒนาการเดกรายตวบงช รายมาตรฐานคณลกษณะทพง ประสงค และในภาพรวมของพฒนาการรายดาน ภาคเรยนละ ๑ ครง ส าหรบแนวทางการสรปผลการประเมนพฒนาการเดกตามสภาพทพงประสงคในแตละตวบงชควรใชฐานนยม (Mode) ไมควรน าคาระดบคณภาพของสภาพทพงประสงคมาหาคาเฉลย ในกรณมฐานนยมมากกวา ๑ ฐานนยม คอ มระดบคณภาพซ ามากกวา ๑ ระดบคณภาพ การสรปผลการประเมนพฒนาการเดกในแตละตวบงชใหอยในดลยพนจของสถานศกษา โดยค านงถงปรชญาการศกษา และหลกการของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐รวมทงการน าขอมลผลการประเมนไปใชเพอพฒนาเดกตอไป

๖. การรายงานผลการประเมนพฒนาการและการน าขอมลไปใช การรายงานผลการประเมนพฒนาการเปนการสอสารใหพอแม ผปกครองและผเกยวของไดทราบความกาวหนาในการเรยนรของเดก ซ งสถานศกษาตองสรปผลการประเมนพฒนาการและจดท าเอกสารรายงานใหผปกครองทราบเปนระยะ ๆ หรออยางนอยภาคเรยนละ ๑ ครง การรายงานผลการประเมนพฒนาการสามารถรายงานเปนระดบคณภาพตามพฤตกรรมทแสดงออกถงพฒนาการแตละดาน ทสะทอนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคทง ๑๒ ขอตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ๖.๑ จดมงหมายการรายงานผลการประเมนพฒนาการ ๑) เพอให พอ แม ผปกครอง และผเกยวของใชเปนขอมลในการปรบปรงแกไข สงเสรม และ พฒนาเดกใหมคณภาพตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคในหลกสตรการศกษาปฐมวย ๒) เพอใหผสอนใชเปนขอมลในการวางแผนการจดประสบการณการเรยนรใหมประสทธภาพยงขน ๓) เพอเปนขอมลสาหรบสถานศกษา เขตพนทการศกษา และหนวยงานตนสงกดใชประกอบในการก าหนดนโยบายวางแผนพฒนาคณภาพการศกษา ๖.๒ ขอมลในการรายงานผลการประเมนพฒนาการ ๖.๒.๑ ขอมลระดบชนเรยน ประกอบดวย เวลามาเรยน บนทกผลการประเมนพฒนาการตามหนวยการเรยนร บนทกผลการประเมนพฒนาการประจ าชน และบนทกผลพฒนาการรายบคคล และจดท าสารนทศนทสะทอนการเรยนรของเดก เปนขอมลส าหรบรายงานใหผมสวนเกยวของ ไดแก ผบรหารสถานศกษา ครผสอน พอ แม ผปกครอง ไดรบทราบความกาวหนา ความส าเรจในการเรยนรของเดก เพอน าไปใชในการวางแผนก าหนดเปาหมายและวธการในการพฒนาเดก ๖.๒.๒ ขอมลระดบสถานศกษา ประกอบดวย ผลการประเมนมาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค ทง ๑๒ ขอตามหลกสตรการศกษาปฐมวย เพอใชเปนขอมลและสารสนเทศในการพฒนาการจดประสบการณและคณภาพของเดก ใหเปนไปตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค รวมทงแจงใหผปกครอง และผเกยวของไดรบทราบขอมล โดยผมหนาทรบผดชอบแตละฝายน าไปใชปรบปรงแกไขและพฒนาเดกใหเกดพฒนาการอยางถกตอง เหมาะสม รวมทงน าไปจดท าเอกสารหลกฐานแสดงพฒนาการของผเรยน ๖.๒.๓ ขอมลระดบเขตพนทการศกษา ไดแก ผลการประเมนมาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค ทง ๑๒ ขอตามหลกสตรเปนรายสถานศกษา เพอเปนขอมลส าหรบศกษานเทศก ผบรหาร

Page 130: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การศกษา ผเกยวของใชวางแผนและด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษาในเขตพนทการศกษา ในการยกระดบคณภาพเดกปฐมวยและมาตรฐานการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ๖.๓ ลกษณะขอมลส าหรบการรายงานผลการประเมนพฒนาการ การรายงานผลการประเมนพฒนาการ สถานศกษาสามารถเลอกลกษณะขอมลส าหรบ การรายงานไดหลายรปแบบใหเหมาะสมกบวธการรายงานและสอดคลองกบการใหระดบผลการประเมนพฒนาการ โดยค านงถงประสทธภาพของการรายงานและการน าขอมลไปใชประโยชนของผรบรายงานแตละฝายลกษณะขอมลมรปแบบ ดงน ๖.๓.๑ รายงานเปนตวเลข หรอค าทเปนตวแทนระดบคณภาพพฒนาการของเดกทเกดจากการประมวลผล สรปตดสนขอมลผลการประเมนพฒนาการของเดก ไดแก - ระดบผลการประเมนพฒนาการม ๓ ระดบ คอ ๓, ๒, ๑ - ผลการประเมนคณภาพ “ด” “พอใช” และ “ควรสงเสรม” ๖.๓.๒ รายงานโดยใชสถต เปนการรายงานจากขอมลทเปนตวเลข หรอขอความใหเปนภาพแผนภมหรอเสนพฒนาการ ซงจะแสดงใหเหนพฒนาการความกาวหนาของเดกวาดขน หรอควรไดรบ การพฒนาอยางไร เมอเวลาเปลยนแปลงไป ๖.๓.๓ รายงานเปนขอความ เปนการบรรยายพฤตกรรมหรอคณภาพทครผสอนสงเกตพบ เพอรายงานใหทราบวา พอ แม ผปกครองและผเกยวของทราบวาเดกมความสามารถ มพฤตกรรมตามคณลกษณะทพงประสงคของหลกสตรอยางไร

Page 131: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๖.๔ เปาหมายของการรายงาน การด าเนนการจดการศกษาปฐมวย ประกอบดวย บคลากรหลายฝายมารวมมอประสานงานกนพฒนาเดกทงทางตรงและทางออม ใหมพฒนาการ ทกษะ ความสามารถ คณธรรม จรยธรรม คานยมและคณลกษณะอนพงประสงคโดยผมสวนเกยวของควรไดรบ การรายงานผลการประเมนพฒนาการของเดกเพอใชเปนขอมลในการด าเนนงาน ดงตารางตอไปน

กลมเปาหมาย การใชขอมล ผสอน - วางแผนและด าเนนการปรบปรงแกไขและพฒนาเดก

- ปรบปรงแกไขและพฒนาการจดประสบการณ

ผบรหารสถานศกษา - ส งเสรมและพฒ นากระบวนการจดประสบการณ เรยนร ระดบปฐมวยของสถานศกษา

พอ แม และผปกครอง - รบทราบผลการประเมนพฒนาการของเดก - ปรบปรงแกไขและพฒนาการเรยนรของเดก รวมทงการดแลสขภาพอนามย รางกาย อารมณ จตใจ สงคมและพฤตกรรมตางๆ ของเดก

คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน - พฒนาแนวทางการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

ส านกงานเขตพนทการศกษา/หนวยงานตนสงกด

- ยกระดบและพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ในเขตพนทการศกษา - นเทศ ก ากบ ตดตาม ประเมนผลและใหความชวยเหลอการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษาในสงกด

๖.๕ วธการรายงานผลการประเมนพฒนาการ

การรายงานผลการประเมนพฒนาการใหผ เกยวของรบทราบ โดยบนทกขอมล ในแบบรายงานตาง ๆ สามารถใชอางอง ตรวจสอบ และรบรองผลพฒนาการของเดก เชน แบบบนทกผล การประเมนพฒนาการประจ าชน สมดรายงานประจ าตวเดก แฟมสะสมงานของเดกรายบคคล นอกจากน การรายงานคณภาพการศกษาปฐมวยใหผเกยวของทราบในระดบหนวยงานอาจใชรายงานการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยประจ าป จลสารหรอวารสารของโรงเรยน หรออาจมการใหขอมลกบผปกครอง ในลกษณะการใหค าปรกษาหรอทางการสงจดหมายสวนตว ฯลฯ

Page 132: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๒๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๑ การวเคราะหมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงคของเดกปฐมวย อาย ๕-๖ ป และการก าหนดการประเมน จากการตรวจสอบขอม ลท เก ดจากการปฏ บ ต ก จวต รประจ าวนและ การจดประสบการณการเรยนร

พฒนาการดานรางกาย มาตรฐานท ๑ รางกายเจรญเตบโตตามวย และมสขนสยทด

สภาพทพงประสงค

วธการประเมนพฒนาการ

การปฏบตกจวตร

ประจ าวน

การจดประสบการณ การเรยนร

หมายเหต หนวยท..... หนวยท.....

๑.๑.๑ น าหนกและสวนสงตามเกณฑของกรมอนามย

วดสวนสง ชงน าหนก และ บนทกการเจรญเตบโต

๑.๒.๑ รบประทานอาหารทมประโยชนไดหลายชนดและดมน าสะอาดได ดวยตนเอง

สงเกตการรบประทานอาหารวาง อาหารกลางวน อาหารเสรม (นม) การดมน า

๑.๒.๒ ลางมอกอน รบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเอง

สงเกตการลางมอ กอนรบประทานอาหารและ หลง การใชหองน า หองสวม

๑.๒.๓ นอนพกผอน เปนเวลา

สงเกตชวงเวลาการนอนพกผอนกลางวน

๑.๒.๔ ออกก าลงกาย เปนเวลา

สงเกตการออกก าลงกายชวงเวลาตางๆ

๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรมและปฏบตตอผอน อยางปลอดภย

สงเกตการเลนและท ากจกรรมตางๆ

Page 133: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สภาพทพงประสงค

วธการประเมนพฒนาการ

การปฏบตกจวตร

ประจ าวน

การจดประสบการณ การเรยนร

หมายเหต หนวยท..... หนวยท.....

ดานอารมณ จตใจ

มาตรฐานท ๓ มสขภาพจตด และมความสข

๓ .๑ .๑ แ ส ด ง อ า ร ม ณ ความรสกไดสอดคลองกบสถานการณอยางเหมาะสม

สงเกตจากพฤตกรรม สหนา ทาทาง ในสถานการณจรง ทเกดขน

๓.๒.๑ กลาพด กลาแสดงออก อยางเหมาะสมตามสถานการณ

สงเกตพฤตกรรมเดก ทมปฏสมพนธกบผอน ในสถานการณตางๆ

ดานสงคม

มาตรฐานท ๖ มทกษะชวตและปฏบตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๖.๑.๑ แตงตวดวยตนเองไดอยางคลองแคลว

สงเกตพฤตกรรมทเดก สวมเครองแตงกาย

๖.๑.๒ รบประทานอาหาร ดวยตนเองอยางถกวธ

สงเกตการรบประทานอาหารวาง อาหารกลางวน

๖.๑.๓ ใชและท าความสะอาดหลงใชหองน า หองสวม ดวยตนเอง

สงเกตเดกปฏบตตนในการใชหองน า หองสวมได

๖.๒.๑ เกบของเลนของใช เขาทอยางเรยบรอย ดวยตนเอง

สงเกตเดกเกบของเลนของใช เขาท เชน รองเทา แกวน า แปรงสฟน ผาเชดหนา ทนอน ฯลฯ

๖.๒.๒ เขาแถวตามล าดบกอนหลงไดดวยตนเอง

สงเกตการเขาแถวในกจกรรมตางๆ

Page 134: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

สภาพทพงประสงค

วธการประเมนพฒนาการ

การปฏบตกจวตร

ประจ าวน

การจดประสบการณ การเรยนร

หมายเหต หนวยท..... หนวยท.....

๖.๓.๑ ใชสงของเครองใช อยางประหยดและพอเพยงดวยตนเอง

สงเกตการใชสงของเครองใชตางๆ ดแลของเลนของใชใน ชนเรยน

ดานสตปญญา

มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย

๙.๑.๒ เลาเปนเรองราวตอเนองได

สงเกตการเลาเรองราวตางๆ

๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณ ค า ดวยการชหรอกวาดตามองจดเรมตนและจดจบของขอความ

สงเกตจากการอานภาพ อานนทาน อานปายสญลกษณ การอานหนงสอในสถานการณตางๆ

๙.๒.๒ เขยนชอตนเองตามแบบ เขยนขอความดวยวธทคดขนเอง

การเขยนชอตนเอง เขยนตวอกษร/ค า หรอขอความดวยวธทตดขนเอง ค าทเขยนอาจสลบทตวอกษร

Page 135: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๒ แบบบนทกพฤตกรรม เดกหญงจนทรเจา (นามสมมต) เกดวนท ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕ อาย ๕ ป

ชอผสงเกต นางสาวน าหวาน (นามสมมต) ๑.๒.๑ รบประทานอาหารดวยทมประโยชนได หลายชนดและ ดมน าสะอาดไดดวยตนเอง

๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภย

๓.๑.๑ แสดงออกทางอารมณความรสกไดสอดคลองกบสถานการณอยางเหมาะสม

๔.๑.๒ สนใจ มความสขและแสดงออกผานเสยงเพลงดนตร

๕.๒.๑ ชวยเหลอแบงปนและแบงปนผอนไดดวยตนเอง

๑๐/๗/๒๕๖๐ ใชชอนสอมตกอาหารโดยไมหกเลอะเทอะ

๑๘/๘/๒๕๖๐ นงชงชาและคอยๆ แกวงพรอมทงบอกใหเพอนออกไป อยหางๆ

๒๓/๖/๒๕๖๐ ยมและรองเพลง พรอมทงโยกศรษะ

๒๘/๗/๒๕๖๐ เคลอนไหวรางกายตามจงหวะไปรอบๆ หองโดยไมชนเพอน

๑๖/๖/๒๕๖๐ แบงสเทยนใหเพอนใช

๕.๓.๑ แสดงสหนาและทาทางรบรความรสกผอนอยางสอดคลองกบสถานการณ

๖.๑.๑ แตงตวดวยตวเองไดอยางคลองแคลว

๘.๓.๑ มสวนรวมสรางขอตกลงและปฏบตตามขอตกลงดวยตนเอง

๘.๓.๒ปฏบตตนเปนผน า ผตามไดเหมาะสมกบสถานการณ

๑๑.๑.๑ สรางผลงานศลปะเพอสอสารความคด ความรสกของตนเอง โดยมการดดแปลงแปลกใหมไปจากเดม และมรายละเอยดเพมขน

๒๑/๙/๒๕๖๐ เขาไปโอบเพอนทก าลงรองไหและพดวา “โอๆ ไมตองรองนะ”

๑๕/๗/๒๕๖๐ แตงตวเปนเจาหญงในมมบทบาทสมมต

๓๑/๘/๒๕๖๐ หยบรองเทาไปเกบทชนวางรองเทาของเดกหญงตามทตกลงกนไว

๖/๙/๒๕๖๐ เปนผน าแสดงทาทางเคลอนไหวรางกายโดยทครชวยตองกระตน

๒๔/๙/๒๕๖๐ ใชสเทยนตกแตง แกนกระดาษทชชแตกตางจากเพอนๆ

จากตวอยางท ๒ แบบบนทกพฤตกรรมของเดกหญงจนทรเจา พบวา มพฤตกรรมตามสภาพทพงประสงค ยกเวนการปฏบตตนเปนผน าผตามไดเหมาะสมกบสถานการณ ควรไดรบการชวยเหลอ เนองจากแสดงพฤตกรรมต ากวาสภาพทพงประสงค

Page 136: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๓ การบนทกพฤตกรรมแบบไมเปนทางการ

ตวอยาง แบบบนทกรายวน ชอ ด.ญ.จนทรเจา (นามสมมต) เกดวนท ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕ ชนอนบาลปท ๓/๑ ชอครผสงเกต นางสาวน าหวาน (นามสมมต) วนทบนทก ๑๐ มถนายน ๒๕๖๐ เวลา ๑๐.๐๐ น. สถานท : บอทราย พฤตกรรม : นองเลนอยในบอทรายเปยกกบเพอนๆ โดยใชอปกรณของเลน ไดแก ชอน ตกตวงทรายใสตะแกรงทมร ตกทรายใสถงแลวกอกองทรายเปนปราสาท จากนนกใชแมพมพพลาสตกรปสตวตางๆ เชน กงและหอยวางเรยงสลบกนไวรอบๆ ปราสาท ตกทรายใสขวดน าพลาสตก ปดฝา เขยาโดยเอามาเขยาใกลๆ ห พรอมทงหนไปบอกนองมะปรางวา “ มเสยงดงดวยนะ” “ลองฟงด” จากนนกยนขวดน าพลาสตกทใสทรายใหนองมะปรางลองเขยาด นองมะปรางพดวา “จรงดวย มเสยง” แลวนองจนทรเจากเททรายออก ตกทรายเขาไปอกแลวเขยา เททรายออก ตกทรายเขาไป ทดลองเขยาซ าไปมาหลายครง นองมะปรางท าเชนเดยวกนกบนองจนทรเจา แตใสทรายเขาไปเกอบเตมขวด นองจนทรเจาพดวา “อยาใสทรายเยอะนะ เขยาไมได” “ทรายเปยกตดอยในขวดเทออกไมหมด” “ตองเคาะเอาทรายออกกอน”

ความคดเหนของผสอน : จากการเลนทราย นองจนทรเจาไดใชประสาทสมผสทงหาในการเรยนร ไดคนพบขอเทจจรง ไดรบประสบการณตรงจากสงทเปนธรรมชาต คอ การเลนทราย ท ากจกรรมรวมกบเพอน (๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภย) ไดสมผสทราย และใชมอในการหยบจบอปกรณบอกไดวา ทรายกระทบวตถตางๆจะเกดเสยงแตกตางกน (๑๐.๑.๑ บอกลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง หรอความสมพนธของสงตางๆจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส) ไดใชภาษาจากการสนทนา การพดกบผอน เดกไดเรยนรค าศพททใชเรยกสงหนงทเปนธรรมชาต เชน ทรายเปยก ทรายแหง แสดงความคดรเรมในการเลนโดยใชทรายใสขวดแลวเขยา เพอให เกดเสยง และแกปญหาการเลนได (๑๐.๓.๒ระบปญหาสรางทางเลอกและเลอกวธแกปญหา)

จากตวอยางท ๓ แบบบนทกพฤตกรรม พบวา เดกหญงจนทรเจาเลนท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภยไดจากการสมผสทราย และใชมอในการหยบจบอปกรณบอกไดวาทรายเมอกระทบวตถตาง ๆ จะเกดเสยงแตกตางกน บอกลกษณะ สวนประกอบ การเปลยนแปลง หรอความสมพนธของสงตางๆจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส โดยการสนทนา การพดกบผอน เดกไดเรยนรค าศพททใชเรยกสงหนงทเปนธรรมชาต เชน ทรายเปยก ทรายแหง และสามารถระบปญหาสรางทางเลอกและเลอกวธแกปญหา การแสดงความคดรเรมในการเลนโดยใชทรายใสขวดแลวเขยาเพอใหเกดเสยง แกปญหาการเลนได

Page 137: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๔ แบบส ารวจรายการ ชอ ด.ช./ ด.ญ……….............................................................. เกดวนท……….เดอน…………..……….พ.ศ……….. ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองตรงกบพฤตกรรมของเดก

พฒนาการ พฤตกรรมเดก ครงท ๑ ครงท ๒ ครงท ๓

สรป ไมปฏบต

ปฎบต ไมปฏบต

ปฏบต ไมปฏบต

ปฏบต

ดานรางกาย ๑.๒.๒ ลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเองทกครง

ปฏบต

๑.๒.๓ นอนพกผอนเปนเวลา ปฏบต

๑.๓.๑ เลน ท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภย

ปฏบต

ดานอารมณและจตใจ

๓.๑.๑ แสดงอารมณความรสกไดตามสถานการณอยางเหมาะสม

ปฏบต

๓.๒.๑ กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมตามสถานการณ

ยงสรปไมได

ดานสตปญญา ๑๐.๑.๓ จ าแนกจดกลมสงตางๆโดยใชลกษณะตงแต ๒ ลกษณะขนไป

ยงสรปไมได

๑๒.๑.๒ กระตอรอรนในการรวมกจกรรมตงแตตนจนจบ

ปฏบต

จากตวอยางท ๔ แบบส ารวจรายการเดกชาย/เดกหญง... ดานรางกาย พบวา มพฤตกรรมลางมอ กอนรบประทานอาหารและหลงจากใชหองน าหองสวมดวยตนเองทกครง นอนพกผอนเปนเวลา และ เลนท ากจกรรมและปฏบตตอผอนอยางปลอดภย ดานอารมณ จตใจ พบวา แสดงอารมณความรสกไดตามสถานการณอยางเหมาะสม และดานสตปญญา พบวา กระตอรอรนในการรวมกจกรรมตงแตตนจนจบ ขอสงเกต/ขอเสนอแนะ ควรมการจดประสบการณใหเดกมโอกาสแสดงออก และจ าแนก จดกลมสงตางๆ เพมมากขนจงประเมนพฤตกรรมการแสดงออกและการจ าแนกอกครงกอนสรปผลการประเมน

Page 138: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๕ แบบบนทกการสนทนา ชอ-สกล เดกหญงไก สมบรณด ชน อนบาล ๓/๑ อาย ๕/๕ ป

ภาคเรยนท..2.../...๒๕๖๐.... กจกรรม การสนทนาขาวและเหตการณตอนเชา

วน เดอน ป ค าพดของเดก ความคดเหนผสอน ๑๒ มถนายน ๒๕๖๐ วนหยดหนชวยคณแมลางจาน นองไกกลาพดกลาแสดงออก

อยางเหมาะสมตามสถานการณ (๓.๒.๑) ฟงผอนพดจนจบ และสนทนาโตตอบอยางตอเนอง สามารถเชอมโยงเรองทฟงได (๙.๑.๑) มความคดรวบยอด เรอง “วนน และเมอวาน” และบอกสงทจะท าในอนาคตได (๑๐.๒.๑)

๑๓ กรกฎาคม ๒๕๖๐ คณพอสอนหนปนจกรยาน หนปนไดแลว ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๐ หนนวดขาใหคณยาย คณยายหนไมสบายตองไป

หาหมอ ๑๕ สงหาคม ๒๕๖๐ เลกเรยนคณแมจะพาหนไปซอเคกวนเกด

หนชอบเคกชอกโกแลต ๑๓ กนยายน ๒๕๖๐ เมอวานนฝนตก ทบานหนไฟดบ ตนไมหกดวย

เพราะลมแรง ๒๖ กนยายน ๒๕๖๐ ปดเทอมคณแมจะพาหนไปเทยวทะเล หนจะไป

เลนน าทะเลกบแมกบนองและเกบเปลอกหอยดวย จากตวอยางท ๕ แบบบนทกการสนทนาของเดกหญงไก สมบรณด พบวา มพฤตกรรมฟงผอนพดจนจบและสนทนาโตตอบอยางตอเนองเชอมโยงเรองทฟงได กลาพดกลาแสดงออกอยางเหมาะสมตามสถานการณ และมความเขาใจ มความคดรวบยอดเรองวนน เมอวาน และบอกสงทจะท าในอนาคตได

Page 139: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๖ แบบสมภาษณ เดกหญง “นองครม”(นามสมมต)

วตถประสงค เพอสมภาษณเกยวกบการเลนและท ากจกรรมรวมกบเดกทแตกตางไปจากตน

ผสมภาษณ : นองครมคะ วนนหนแตงตวเหมอนหรอไมเหมอนกบเพอนคนไหนบางคะ ผถกสมภาษณ : วนนหนใสเสอกฬาสแดงเหมอนนองเนยคะ แตโตใสสฟา ไมเหมอนกน ผสมภาษณ : แลวหนกบนองเนยมอะไรทไมเหมอนกน ผถกสมภาษณ : เนยมผวสด ากวาหน อวนกวา และผมสนกวาคะ ผสมภาษณ : หนเคยเลนกบนองเนยไหมคะ เลนอะไรกน ผถกสมภาษณ : เลนกนบอย ๆ คะ เลนเปนครกบนกเรยน หนเปนนกเรยน บางทกเปนครคะ

จากตวอยางท ๖ แบบสมภาษณของนองครม พบวา นองยอมรบความเหมอนและความแตกตางระหวางบคคลระหวางตวเองกบเพอนๆ ได เขาใจวาแตละคนมสงทแตกตางกน และมสงทเหมอนกน และเลนรวมกนกบเพอนทแตกตางจากตวเองได (๘.๑.๑ )

ผบนทก นางสาวแกวใจ (นามสมมต)

Page 140: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๗ การสรปผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญา จ าแนกตามตวบงชและสภาพทพงประสงค ของนกเรยนชนอนบาลปท ๓ (๕ - ๖ ป) ภาคเรยนท ๑ ปการศกษา ๒๕.....

มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย

เลขท

ชอ สกล

ตวบงชท ๙.๑ มความสามารถในการคดรวบยอด ตวบงชท ๙.๒ อาน เขยนภาพ และสญลกษณได

๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบและสนทนา

โตตอบอยางตอเนอง

เชอมโยงกบเรองทฟง

๙.๑.๒ เลาเปนเรองราวอยาง

ตอเนอง

สรป ตบช.

๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณ

ค าดวยการชฯ

๙.๒.๒ เขยนชอของตนเอง

ตามแบบฯ

สรป ตบช.

ครงท ๑

ครงท ๒

ครงท ๓

สรป ครงท ๑

ครงท ๒

ครงท ๓

สรป ครงท ๑

ครงท ๒

ครงท ๓

สรป ครงท ๑

ครงท ๒

ครงท ๓

สรป

๑ ด.ช.ไก ๑ ๒ ๒ ๒ ๑ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๒ ๓ ๓ ๓ ๒ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖

Page 141: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

จากตวอยางท ๗ สรปผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญาจ าแนกตามตวบงช นกเรยนชนอนบาลปท ๓ (๕ - ๖ ป) ตวบงชท ๙.๑ มความสามารถในการคดรวบยอด มคณภาพอยในระดบ ๒ โดยมสภาพทพงประสงค ๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบและสนทนาโตตอบอยางตอเนอง เชอมโยงกบเรองทฟง มคณภาพอยในระดบ ๒ สวน ๙.๑.๒ เลาเปนเรองราวอยางตอเนอง มคณภาพอยในระดบ ๒ เชนกน ส าหรบตวบงชท ๙.๒ อาน เขยนภาพ และสญลกษณได มคณภาพอยในระดบ ๒ โดยมสภาพทพงประสงค ๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณค าดวยการช หรอกวาดตามองจดเรมตนและจดจบของขอความ มคณภาพอยในระดบ ๒ สวน ๙.๒.๒ เขยนชอของตนเองตามแบบ เขยนขอความดวยวธทคดขนเอง มคณภาพอยในระดบ ๒ เชนเดยวกน

Page 142: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๓๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๘ การสรปผลการประเมนพฒนาการเดกดานสตปญญา จ าแนกตามมาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค ของนกเรยนชนอนบาลปท ๓ (๕ - ๖ ป)

โรงเรยน..............................................ภาคเรยนท ๑ ปการศกษา ๒๕.............. เดกชาย ไก (นามสมมต)........................

จากตวอยางท ๘ สรปผลการประเมนพฒนาการเดกดานสตปญญาของเดกชายไก ในภาพรวม มคณภาพอยในระดบ ๒ เมอจ าแนกตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค พบวา มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย อยในระดบ ๒ ส าหรบ มาตรฐานท ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐาน ในการเรยนร มคณภาพอยในระดบ ๒ สวน มาตรฐานท ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค มคณภาพอยในระดบ ๒ (มฐานนยม ๒ ฐาน โดยตวบงชท ๑๑.๑ ไดระดบคณภาพ ๒ และตวบงชท ๑๑.๒ ไดระดบคณภาพ ๓ เนองจากเดกก าลงเรยนในภาคเรยนท ๑ สถานศกษาจงสรปผลการประเมนใหไดระดบ ๒ เพอน าขอมลไปใช

ผลการประเมน พฒนาการ

ภาคเรยนท ๑ สรปพฒนาการ ๓ ๒ ๑

ดานสตปญญา ๒ มฐ. ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย ๒ ๙.๑ สนทนาโตตอบและเลาเรองใหผอนเขาใจ ๙.๒ อาน เขยนภาพ และสญลกษณได มฐ. ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร ๒ ๑๐.๑ มความสามารถในการคดรวบยอด ๑๐.๒ มความสามารถในการคดเชงเหตผล ๑๐.๓ มความสามารถในการคดแกปญหา และตดสนใจ มฐ. ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค ๒ ๑๑.๑ ท างานศลปะตามจนตนาการและความคดสรางสรรค ๑๑.๒ แสดงทาทาง/เคลอนไหวตามจนตนาการอยางสรางสรรค มฐ.๑๒ มเจตคตทดตอการเรยนร และมความสามารถในการแสวงหาความรไดเหมาะสมกบวย

๑๒.๑ มเจตคตทดตอการเรยนร ๑๒.๒ มความสามารถในการแสวงหาความร

Page 143: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

140 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตอนท 3 การบรหารจดการการศกษาปฐมวย

การบรหารจดการการศกษาปฐมวย เปนการด าเนนงานทน าไปสสมฤทธผลของการน าหลกสตรไปใช ผบรหารสถานศกษาจงมบทบาทส าคญในการบรหารจดการศกษาไดแก การพฒนาบคลากรปฐมวยใหมความรความเขาใจในการปฏบตงานอยางมระบบและตอเนอง การเปนผน าในการจดท าหลกสตรสถานศกษาปฐมวย การสนบสนนงบประมาณและทรพยากร การสงเสรมใหครปฐมวยน าหลกสตรไปใชในการจดประสบการณเรยนร การนเทศ ตดตาม และประเมนผลการน าหลกสตรไปใชอยางเปนระบบ ผสอนระดบปฐมวยและบคลากรทเกยวของมบทบาทส าคญยงในการจดประสบการณการเรยนรใหเดกมพฒนาการตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ตวบงช และสภาพทพงประสงคทก าหนดไวในหลกสตรสถานศกษาปฐมวย การใหความชวยเหลอเดกทมปญหาพฤตกรรมดวยความเขาใจ ดวยวธการทถกตองเหมาะสมจะชวยใหเดกเตบโตอยางมคณภาพ การจดการศกษาส าหรบกลมเปาหมายเฉพาะ เปนการเปดโอกาสใหสามารถจดการศกษาไดหลายรปแบบ และการเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท 1 เพอใหบคลากรทเกยวของเขาใจพฒนาการเรยนรของเดก ใหเกดการเชอมโยงในการจดการศกษาทงสองระดบ

Page 144: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

141 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๘ แนวทางการด าเนนการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

หลกสตรสถานศกษาปฐมวยเปนหวใจส าคญของการก าหนดเปาหมายการพฒนาคณภาพเดกปฐมวยของสถานศกษา ผบรหารสถานศกษา ผสอน และผเกยวของทกฝายจงมบทบาทส าคญในการด าเนนการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวยทมประสทธภาพ เพอเปนการสงเสรมใหมการน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยไปสการปฏบต ใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาคณภาพเดกการบรหารจดการหลกสตรปฐมวย จงประกอบดวยบคคลทเกยวของหลายฝาย ซงมบทบาทหนาทส าคญ ดงน

บทบาทหนาทของผเกยวของในการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ๑. ผบรหารสถานศกษา มบทบาททส าคญ ดงน

๑) ศกษาท าความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ.๒๕๖๐ และมวสยทศนในการบรหาร จดการศกษาตามหลกการจดการศกษาปฐมวย ๒) เปนผน าในการจดท าหลกสตรสถานศกษาโดยรวมใหความเหนชอบ ก าหนดวสยทศน และคณลกษณะทพงประสงคของเดกทกชวงอาย

๓) คดเลอกบคลากรทท างานกบเดก ไดแก ผสอน พเลยง โดยค านงถงความเหมาะสมและคณสมบตของบคลากร เชน - มวฒทางการศกษาดานการอนบาลศกษา/การศกษาปฐมวย หรอผานการอบรมเกยวกบการจดการศกษาปฐมวย

- มความรกเดก จตใจด มอารมณขนและใจเยน ใหความเปนกนเองกบเดกอยางเสมอภาค - มบคลกของความเปนผสอน เขาใจและยอมรบธรรมชาตของเดกตามวย - พดจาสภาพเรยบรอย ชดเจนเปนแบบอยางได - มความเปนระเบยบ สะอาด และรจกประหยด - มความอดทน ขยน ซอสตยในการปฏบตงานในหนาทและการปฏบตตอเดก - มอารมณรวมกบเดก รจกรบฟง พจารณาเรองราวปญหาตางๆของเดก และตดสนปญหาตางๆ อยางมเหตผลดวยความเปนธรรม - มสขภาพกายและสขภาพจตด ๔) สงเสรมและจดบรการทางการศกษาใหเดกไดเขาเรยนอยางทวถง เสมอภาค และปฏบตการรบเดกตามเกณฑทก าหนด

๕) สงเสรมใหผสอนและผทปฏบตงานกบเดกไดพฒนาตนเองใหมความรกาวหนาอยเสมอ ๖) สรางความรวมมอและประสานกบบคลากรทกฝายในการจดท าหลกสตรสถานศกษา ๗) จดใหมขอมลสารสนเทศเกยวกบตวเดก งานวชาการหลกสตรอยางเปนระบบและม การประชาสมพนธหลกสตรสถานศกษา

Page 145: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

142 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๘) สนบสนนการจดสภาพแวดลอมสอ วสด อปกรณ และแหลงเรยนรท เอออ านวยตอ การเรยนรและสงเสรมพฒนาการเดก

๙) นเทศ ก ากบ ตดตามการใชหลกสตร โดยจดใหมระบบนเทศภายในอยางมระบบ ๑๐) ก ากบตดตามใหมการประเมนคณภาพภายในระดบปฐมวยในสถานศกษาและน าผลจากการประเมนไปใชในการพฒนาคณภาพเดก ๑๑) ก ากบตดตามใหมการประเมนการน าหลกสตรไปใช เพอน าผลจากการประเมนมาปรบปรงและพฒนาสาระของหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบความตองการของเดก บรบทสงคมและใหม ความทนสมย

๒. ผสอนปฐมวย การพฒนาคณภาพเดกโดยถอวาเดกมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหเดกสามารถพฒนาตนตามธรรมชาต สอดคลองกบพฒนาการและเตมตามศกยภาพ ผสอนจงมบทบาทส าคญยงในการจดท าหลกสตร พฒนาหลกสตรและน าหลกสตรสถานศกษาไปสการปฏบตทมประสทธภาพ ท าใหกระบวนการจดการเรยนรดงกลาวบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย ผสอนจงควรมบทบาทหนาท ดงน

๑) บทบาทในฐานะผบรหารหลกสตร - ท าหนาทวางแผน จดท าหลกสตรและพฒนาหลกสตร หนวยการเรยนร การจดประสบการณการเรยนร การประเมนพฒนาการ - จดท าแผนการจดประสบการณทเนนเดกเปนส าคญ ใหเดกมอสระในการเรยนร เปดโอกาสใหเดกเลน/ท างานและเรยนรทงรายบคคลและเปนกลม - ประเมนผลการใชหลกสตร เพอน าผลการประเมนมาปรบปรงพฒนาหลกสตรใหทนสมย สอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน และทองถน

๒) บทบาทในฐานะผเสรมสรางการเรยนร - จดประสบการณการเรยนรทเดกก าหนดขนดวยตวเดกเอง และผสอนกบเดกรวมกนก าหนด เพอพฒนาเดกใหครอบคลมทกดาน ในชวตประจ าวนในการแสวงหาค าตอบ หรอหาค าตอบในสงทเดกเรยนรอยางมเหตผล - จดประสบการณกระตนใหเดกรวมคด แกปญหา คนควาหาค าตอบดวยตนเอง ดวยวธการศกษาทน าไปสการใฝร และพฒนาตนเอง - จดสภาพแวดลอมและสรางบรรยากาศการเรยนทสรางเสรมใหเดกปฏบตผานการเลนไดเตมศกยภาพและความสามารถของเดกแตละคน - สอดแทรกการอบรมดานจรยธรรมและคานยมท พงประสงคในการจดการเรยนร กจวตรประจ าวน และกจกรรมตางๆ อยางสม าเสมอ

Page 146: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

143 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

- จดกจกรรมการเลน ทมจดมงหมายเพอสงเสรมการเรยนรสงแวดลอม ตลอดจนมปฏสมพนธกบผอน และเรยนรวธการแกปญหาขอขดแยงตางๆ - ใชปฏสมพนธทดระหวางผสอนและเดกในการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอน อยางสม าเสมอ - จดการประเมนพฒนาการทสอดคลองกบสภาพจรงและน าผลการประเมนมาปรบปรงพฒนาคณภาพเดกเตมศกยภาพและการจดประสบการณของตนใหมประสทธภาพ

๓) บทบาทในฐานะผดแลเดก - สงเกตและสงเสรมพฒนาการเดกทกดานทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา - ฝกใหเดกชวยเหลอตนเองในชวตประจ าวน - ฝกใหเดกมความเชอมน มความภมใจในตนเองและกลาแสดงออก - ฝกการเรยนรหนาท ความมวนย และการมนสยทด - จ าแนกพฤตกรรมเดกและสรางเสรมลกษณะนสยและแกปญหาเฉพาะบคคล - ประสานความรวมมอระหวางสถานศกษา บาน และชมชน เพอใหเดกไดพฒนาเตมตามศกยภาพและมมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค

๔) บทบาทในฐานะนกพฒนาเทคโนโลยการสอน - น านวตกรรม เทคโนโลยทางการสอนมาประยกตใชใหเหมาะสมกบสภาพบรบทสงคม ชมชน และทองถน - ใชเทคโนโลยและแหลงเรยนรในชมชนในการเสรมสรางการเรยนรใหแกเดก - จดท าวจยในชนเรยน เพอน าไปปรบปรงพฒนาหลกสตร / กระบวนการเรยนรและพฒนาสอการเรยนร - พฒนาตนเองใหเปนบคคลแหงการเรยนร มคณลกษณะของผใฝร มวสยทศนและทนสมยทนเหตการณในยคของขอมลขาวสาร

๓. พอแมหรอผปกครองเดกปฐมวย ผสอนระดบปฐมวยและพอแมหรอผปกครองควรสอสารกนตลอดเวลา เพอสรางความเขาใจและรวมมอกนในการอบรมเลยงดและใหการศกษาแกเดก พอแมหรอผปกครองควรมบทบาทหนาท ดงน ๑) มสวนรวมในการใหความคดเหนเพอน าไปก าหนดแผนพฒนาสถานศกษาและใหความเหนชอบ ก าหนด แผนการเรยนรของเดกรวมกบผสอน ๒) รวมมอและสนบสนนกจกรรมของสถานศกษา และกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาเดกตามศกยภาพ โดยเชอมโยงระหวางสถานศกษากบครอบครว เพอใหการเรยนรของเดกตอเนองและมความหมายตอเดก ๓) เปนเครอขายการเรยนร จดบรรยากาศภายในบานใหเออตอการเรยนร ๔) สนบสนนทรพยากรเพอการศกษาตามความเหมาะสมและจ าเปน ๕) อบรมเลยงด เอาใจใสใหความรก ความอบอน สงเสรมการเรยนรและพฒนาการดานตางๆ ของเดก

Page 147: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

144 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๖) ปองกนและแกไขปญหาพฤตกรรมทไมพงประสงคตลอดจนสงเสรมคณลกษณะทพงประสงค โดยประสานความรวมมอกบผสอนและผทเกยวของ ๗) เปนแบบอยางทดทงในดานการปฏบตตนใหเปนบคคลแหงการเรยนร และมคณธรรมน าไปสการพฒนาใหเปนสถาบนแหงการเรยนร ๘) มสวนรวมในการพฒนาการเดกและในการประเมนการจดการศกษาของสถานศกษา

๔. ชมชน/ทองถน ชมชนทองถน มบทบาทในการมสวนรวมในการจดการศกษา โดยการประสานความรวมมอเพอ

รวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ ดงนน ชมชนจงมบทบาทในการจดการศกษาปฐมวย ดงน ๑) มสวนรวมในการสงเสรมการบรหารจดการของสถานศกษา ในบทบาทของคณะกรรมการสถานศกษา สมาคม / ชมรมผปกครอง ๒) มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาสถานศกษาเพอเปนแนวทางในการด าเนนการของสถานศกษา ๓) เปนเครอขายการเรยนร สงเสรมสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนรของสถานศกษาใหเดกไดเรยนร มประสบการณจากสถานการณจรง ๔) สงเสรมใหมการระดมทรพยากรเพอการศกษา ตลอดจนวทยากรภายนอก และภมปญญาทองถน เพอเสรมสรางพฒนาการของเดกทกดาน รวมทงสบสานจารตประเพณ ศลปวฒนธรรมของทองถนและของชาต ๕) ประสานงานกบองคกรทงภาครฐและเอกชน เพอใหสถานศกษาเปนแหลงวทยาการของชมชน และมสวนในการพฒนาชมชนและทองถน ๗) มสวนรวมในการตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา โดยท าหนาทใหขอเสนอแนะในการพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษา

การพฒนาผสอนและบคลากรปฐมวย การพฒนาผสอนและบคลากรปฐมวย อยางเปนระบบและตอเนอง มความส าคญมากในการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษา เพราะเปนการสรางความร ความเขาใจใหแกผสอนใหสามารถน าหลกสตรไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ ทงในดานการออกแบบพฒนาหลกสตร การจดประสบการณการเรยนร การจดสภาพแวดลอมในและนอกหองเรยน การจดพฒนาสอและแหลงเรยนร การวดและประเมนพฒนาการ โดยมมาตรฐาน ตวบงชและสภาพทพงประสงคของหลกสตรสถานศกษาเปนเปาหมายส าคญในการพฒนาคณภาพเดก สถานศกษาจงควรก าหนดแนวทางการพฒนาบคลากรปฐมวย ดงน ๑) ส ารวจและประเมนความตองการในการพฒนาตนเองของผสอนและบคลากรปฐมวย และน าขอมลมาจดท าแผนการพฒนาตนเองทงแผนระยะสนและแผนระยะยาว

๒) พฒนาบคลากรปฐมวยในดานการพฒนาหลกสตร การออกแบบการจดประสบการณ เทคนควธการ จดประสบการณ เทคนคการควบคมชนเรยน และดานอนๆ ทงนการจดกจกรรมพฒนาบคลากร ควรใชเทคนควธการทหลากหลาย เชน การอบรมเชงปฏบตการ การประชมสมมนา การศกษาดงาน การจดกจกรรม PLC เปนตน

๓) สงเสรมสนบสนนใหมมมความรโดยการจดหาเอกสารดานหลกสตร แนวทางการจดประสบการณ ตลอดจนองคความรดานอนๆทเกยวของ เพอเปดโอกาสใหครปฐมวยศกษาคนควาเพมเตม

๔) สงเสรมใหครและบคลากรปฐมวยมโอกาสในการแลกเปลยนเรยนรรวมกน รวมปรกษาและ วางแผนการจดการเรยนรรวมกบครผสอนระดบชนประถมศกษาปท ๑ เพอใหครเขาใจบทบาทหนาทและ

Page 148: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

145 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ภารกจของตนในการน าหลกสตรไปสปฏบตสงผลดตอการท างานรวมกนในการจดกจกรรมการเรยนรทเปนการเชอมตอในระดบชนประถมศกษาปท ๑ ไดเปนอยางด

การสนบสนนงบประมาณและทรพยากร การพฒนาหลกสตรและการจดประสบการณการเรยนรตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. ๒๕๖๐ มความจ าเปนอยางยงทสถานศกษาตองจดหางบประมาณและทรพยากรทจ าเปน เพอสนบสนนใหการด าเนนการจดการเรยนรตามหลกสตรสถานศกษาปฐมวยประสบความส าเรจตามเปาหมายทก าหนด โดยมแนวทางการด าเนนการ ดงน ๑) จดหาและจดสรรงบประมาณอยางเพยงพอส าหรบการพฒนาหลกสตรสถานศกษา การน าหลกสตรไปใชในการจดประสบการณการเรยนร การจดงบประมาณสงเสรมกจกรรม การเรยนร / โครงการ การทศนศกษานอกสถานท การพฒนาบคลากร การด าเนนงานตามแผนปฏบตการระดบปฐมวยและการนเทศ ก ากบ ตดตาม

๒) จดหา จดซอสอวสดอปกรณ เพอจดสภาพแวดลอมภายในและภายนอกหองเรยน จดซอและจดหาสอของเลนทสงเสรมพฒนาการเดกตามมมประสบการณตางๆ การพฒนาสนามเดกเลนและแหลงเรยนรทหลากหลาย รวมถงการจดเตรยมของใชสวนตวใหแกเดกตามความจ าเปน เพอการดแลอนามยสวนบคคลและการปฏบตกจกรรมตางๆ ของเดกไดอยางสะดวกและปลอดภย

๓) ก ากบตดตามการใชงบประมาณและทรพยากรอยางประหยดและคมคา ๔) การมสวนรวมของผปกครอง ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานเอกชน ในการ

สนบสนนการจดการศกษาระดบปฐมวยใหเปนไปตามหลกการพฒนาเดกทกชวงวย ระดมทรพยากรในการจดหาครทมคณวฒหรอประสบการณดานการศกษาปฐมวย พเลยงเดก ภมปญญาทองถน รวมถงการพฒนาสภาพแวดลอมและแหลงเรยนร

การนเทศ ตดตาม การน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยสการปฏบต การนเทศ ก ากบ ตดตามการน าหลกสตรไปสการปฏบต เปนกระบวนการส าคญในการควบคมคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษา โดยผบรหารสถานศกษาและผมบทบาทหนาททเกยวของควรใชวธการทหลากหลาย เชน การตรวจเยยม การสงเกตการสอนในชนเรยน การสอนแนะ (Coaching) การตรวจแผนการจดประสบการณ ทงนควรด าเนนการนเทศ ก ากบ ตดตามอยางเปนระบบและเปนกลยาณมตร เปดโอกาสใหมการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน โดยมแนวทางการด าเนนการ ดงน ๑) ประชมผบรหารและครปฐมวย เพอรวมกนก าหนดความตองการและชวงเวลาในการจดท าปฏทนการนเทศหรอแผนการนเทศ ก ากบ ตดตามทเหมาะสม ตอเนองและเปนรปธรรม ๒) สรางความเขาใจและทศนคตทดในการจดกจกรรมการนเทศ ก ากบ ตดตาม ใหแกบคลากรทเกยวของทกฝาย ๓) ด าเนนการนเทศ ก ากบ ตดตาม ตามแผนการนเทศและน าผลการนเทศมาวางแผนเพอจดกจกรรมสงเสรมพฒนาบคลากรปฐมวยตามความตองการจ าเปนอยางตอเนอง ๔) น าขอมลสารสนเทศทไดรบจากการนเทศ ก ากบ ตดตาม มาใชเปนสวนหนงในการพฒนาหลกสตรสถานศกษาใหมประสทธภาพมากขน

Page 149: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

146 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การประเมนหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

การประเมนหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เปนกระบวนการเชงระบบเพอใหไดมาซงขอมลและสารสนเทศทเปนประโยชนตอการตดสนใจเกยวกบการศกษาคณภาพของหลกสตร การปรบปรง พฒนาหลกสตร การบรหารหลกสตร และการเปลยนแปลงหลกสตรสถานศกษาปฐมวยใหเหมาะสมตอไป ซงแนวทางการประเมนหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ประกอบดวย

๑. การประเมนกอนน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยไปใช เปนการประเมนกระบวนการรางหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ควรด าเนนการดงน

๑) การวเคราะหขอมลความจ าเปนพนฐานทเกยวของเพอน ามาใชในการรางหลกสตรสถานศกษาปฐมวย โดยวเคราะหขอมลและสารสนเทศจากการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวยฉบบเดม ศกษาประสทธภาพและประสทธผลของการใชหลกสตรทผานมามผลส าเรจอะไรบาง มปญหาและอปสรรคอะไรบางในการใชหลกสตรสถานศกษา โดยใชขอมลจากแหลงตาง ๆ เชน การประกนคณภาพการศกษาภายในตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยของสถานศกษา การประเมนพฒนาการ นโยบายทางการศกษาของรฐบาล กระทรวงศกษาธการ การเปลยนแปลงทางสงคม ผลการสอบถามความตองการของผปกครองและชมชน เพอใหไดสารสนเทศทเกยวของน าไปใชในการรางหลกสตรสถานศกษาปฐมวย

๒) การตรวจสอบคณภาพของรางหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เปนการประเมนเอกสารหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เพอพจารณาความสอดคลอง เหมาะสมเกยวกบองคประกอบตาง ๆ ของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย โดยใชวธการสอบถามความคดเหนจากบคคลทเกยวของ ไดแก ผสอน ผบรหารสถานศกษา กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ผแทนชมชน องคกร ผเชยวชาญ และผทรงคณวฒ เพอใหไดสารสนเทศทจะน าไปใชในการปรบปรงและแกไขเอกสารหลกสตรใหมความเหมาะสม และมคณภาพ

๓) การประเมนความพรอมกอนน าหลกสตรไปใช เปนการประเมนความพรอมและความพอเพยงดานปจจยหรอทรพยากรในการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ไดแก ดานบคลากรมจ านวนพอเพยงหรอไม มคณลกษณะพรอมทจะจดประสบการณมากนอยเพยงใด ดานเอกสารหลกสตรและเอกสารประกอบหลกสตรมความพรอมและพอเพยงตอการจดประสบการณหรอไม ดานสอและแหลงเรยนรทเกยวของกบการจดประสบการณมพอเพยงหรอไม เพอการจดการพฒนาหรอการจดซอจดหา ใหทนตอการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ประเมนโดยใชวธการสนทนากลม การตรวจสอบรายการ หรอการสอบถาม

๒. การประเมนระหวางการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เปนการประเมนกระบวนการใชหลกสตรเกยวกบการบรหารหลกสตร การจดประสบการณการเรยนร การสงเสรมสนบสนนการใชหลกสตร เพอศกษาความกาวหนาของการใชหลกสตรเปนระยะ ๆ เพอตรวจสอบวาหลกสตรเปนไปตามแผนการด าเนนงานทก าหนดไวหรอไม มปญหาและอปสรรคอยางไร ควรมการปรบปรงแกไขในเรองใดบาง ประเดนการประเมน ไดแก วางแผนการใชหลกสตร การเตรยมความพรอมและบคลากร การนเทศ การฝกอบรมและพฒนาครและบคลากรเพมเตมระหวางการใชหลกสตร การจดปจจยและสงสนบสนนการใชหลกสตร ประเดนการประเมนเกยวกบการจดประสบการณการเรยนร ไดแก การจดกจกรรมและพฤตกรรม

Page 150: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

147 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การจดการเรยนร การจดการชนเรยน การเลอกและใชสอการจดการเรยนร การประเมนพฒนาการ ความร ความสามารถของครและบคลากร และประเดนประเมนเกยวกบการจดมมประสบการณ ไดแก การจดสภาพแวดลอมภายในและภายนอกหองเรยน การตรวจสอบคณภาพหลกสตรระหวางการอาจใชวธการนเทศ ตดตาม การสอบถาม การสนทนากลม หรอการสงเกต

๓. การประเมนหลงการใชหลกสตรสถานศกษาปฐมวย เปนการประเมนหลกสตรทงระบบหลงจากด าเนนการใชหลกสตรครบวงจรแลว โดยมจดมงหมายเพอตรวจสอบประสทธภาพและประสทธผลของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย และสรปผลภาพรวมของหลกสตรทจดท าวาบรรลผลตามเปาหมายของหลกสตรสถานศกษาปฐมวยหรอไม บรรลผลมากนอยเพยงใด ตองมการปรบปรงหรอพฒนาสวนใดบาง ปรบปรงหรอพฒนาอยางไร ประเดนการประเมนเกยวกบประสทธผลของหลกสตร ไดแก การบรรลผลตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคทง 12 มาตรฐาน การบรรลผลตามเปาหมายของหลกสตรสถานศกษาปฐมวยทก าหนดไว ประเดนการประเมนเกยวกบประสทธภาพของหลกสตร ไดแก หนวยการเรยนรทสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาท การจดประสบการณการเรยนร สอและแหลงการเรยนร การประเมนพฒนาการ การบรหารจดการหลกสตร และการเชอมตอของการศกษา ประเมนโดยใชวธการตรวจสอบรายการ การศกษาเอกสาร การสอบถาม หรอการสนทนากลม

ตวอยางแบบตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวย กอน/หลงการน าหลกสตรไปใชในตวอยาง ท 1 และ 2 สถานศกษาสามารถปรบแบบรายการ ประเดนการตรวจสอบและระดบคณภาพ ไปปรบใช ตามความเหมาะสมและตามความตองการของสถานศกษา

Page 151: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

148 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๑ แบบตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยกอนการน าหลกสตรไปใช

โรงเรยน..................................................อ าเภอ.......................... ....จงหวด……………………….. สงกด.....................................................................เขต................................................................

ค าชแจง

แบบตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาปฐมวยฉบบน เปนแบบส ารวจความคดเหนทใชเปน เครองมอในการตรวจสอบคณภาพหลกสตรสถานศกษาปฐมวยกอนน าหลกสตรไปใชและใหผมสวนเกยวของของสถานศกษาท าหนาทตรวจสอบ เชน ผบรหารสถานศกษา ผสอนปฐมวย คณะกรรมการสถานศกษา / คณะกรรมการบรหารโรงเรยน ผทรงคณวฒ ผแทนผปกครอง และผแทนชมชน เปนตน

กรณทสถานศกษามความตองการในการตรวจสอบคณภาพหลกสตร โดยใชวธการในการรวบรวมความคดเหนดวยวธการอนๆ เชน การประชมสนทนากลม การประชมกลมยอย ตอนท ๑ ขอมลทวไปของผใหขอมล ๑. เพศ ชาย หญง ๒. อาย ๒๐ – ๔๐ ป ๔๑- ๕๐ ป ๕๑ – ๖๐ ป มากกวา ๖๐ ป ๓. สถานะ/ต าแหนงหนาท ผบรหารสถานศกษา ครปฐมวย ผทรงคณวฒ ผแทนคณะกรรมการสถานศกษา ผแทนผปกครอง ผแทนชมชน อนๆ โปรดระบ ………………………………………………………………………….

Page 152: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

149 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตอนท ๒ การตรวจสอบคณภาพหลกสตรสถานศกษาปฐมวยกอนน าไปใช โปรดท าเครองหมาย ในชอง ใช/ไมใช และบนทกความคดเหนในขอเสนอแนะเพมเตม

ท รายการ ใช ไมใช ขอเสนอแนะเพมเตม 1 ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๑.๑ แสดงแนวคดและความเชอในการจดการศกษาเพอพฒนาเดกปฐมวย ชดเจน ครบถวน

๑.๒ มความสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

๑.๓ มความเชอมโยงกบความเชอในการจดการศกษาเพอพฒนาเดกปฐมวย

๑.๔ ผมสวนเกยวของทกฝายมสวนรวมในการก าหนดปรชญาการศกษา

๒ วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ๒.๑ มความชดเจนและสอดคลองกบปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๒.๒ แสดงความคาดหวงและวธการพฒนาเดกปฐมวยในอนาคตไดชดเจน

๒.๓ แสดงถงจดเนน อตลกษณ เอกลกษณ ทตองการของสถานศกษา

๒.๔ ผมสวนเกยวของทกฝายมสวนรวมในการก าหนด

๒.๕ มการก าหนดเปาหมายทตองการใน เชงปรมาณหรอเชงคณภาพ

๓ จดหมาย ๓.๑ มความสอดคลองและครอบคลมจดหมายของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓.๒ มความสอดคลองกบปรชญา วสยทศนการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๓.๓ มความเปนไปไดในการน าไปสการปฏบตตามจดหมายทก าหนดในหลกสตร

Page 153: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

150 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ท รายการ ใช ไมใช ขอเสนอแนะเพมเตม ๔ มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค

๔.๑ น ามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และสภาพทพงประสงค มาก าหนดในหลกสตรสถานศกษาปฐมวยครบถวน

๔.๒ น ามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคและสภาพทพงประสงคมาจดแบงกลมอายเดก และระดบชนเรยนไดชดเจน ครบถวน

๕ การจดเวลาเรยน ๕.๑ มการก าหนดเวลาเรยนตอ ๑ ปการศกษาไมนอยกวา ๑๘๐ วน

๕.๒ มการก าหนดเวลาเรยนแตละวนไมนอยกวา ๕ ชวโมง

๕.๓ มการก าหนดชวงเวลาการจดกจกรรมประจ าวนเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดก

๖ สาระการเรยนรรายป ๖.๑ มความสอดคลองกบมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค ในแตละชวงวย

๖.๒ มการก าหนดครอบคลมประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนร ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. ๒๕๖๐

๖.๓ มการจดแบงสาระการเรยนรเหมาะสมกบชวงเวลาในการจดหนวยประสบการณ

๗ การจดประสบการณ ๗.๑ มก าหนดการจดประสบการณโดยใชหลกการบรณาการผานการเลนทสอดคลองกบพฒนาการตามวยของเดก

๗.๒ มรปแบบการจดประสบการณสอดคลองกบปรชญา วสยทศน และจดหมายของการจดการศกษาปฐมวย

๗.๓ มก าหนดการจดประสบการณแตละชวงอายทเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดก

Page 154: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

151 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ท รายการ ใช ไมใช ขอเสนอแนะเพมเตม ๗.๔ มก าหนดการจดประสบการณเนนใหเดก

ลงมอปฏบต รเรมและมสวนรวมในการออกแบบกจกรรมการเรยนร

๗.๕ มก าหนดการจดประสบการณเปดโอกาสใหเดกมปฏสมพนธกบบคคล สอ และใชแหลงการเรยนรทหลากหลาย

๗.๖ มก าหนดการจดประสบการณสงเสรมใหเดกมทกษะชวตและการปฏบตตนตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๗.๗ มก าหนดการจดประสบการณสงเสรมการพฒนาใหเดกเปนคนด มวนย และมความเปนไทย

๘ การจดสภาพแวดลอม สอ และแหลงเรยนร ๘.๑ ระบแนวการจดสภาพแวดลอมภายในและภายนอกทเออตอการเรยนรของเดก

๘.๒ มสอทหลากหลาย เหมาะสมและเพยงพอ ๘.๓ มแหลงเรยนรในและนอกสถานศกษาท

สงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก

๙ การประเมนพฒนาการ ๙.๑ มการประเมนพฒนาการเดกครอบคลม

มาตรฐานคณลกษณะพงประสงค

๙.๒ มการประเมนพฒนาการตามสภาพจรง ๑๐ การบรหารจดการหลกสตร

๑๐.๑ มความพรอมดาน คร บคลากร และขอมลสารสนเทศ

๑๐.๒ มงบประมาณและทรพยากรสนบสนนเพยงพอ

๑๐.๓ มการวางแผนการประเมนหลกสตรสถานศกษา (กอน-ระหวาง-หลงการใช)

๑๐.๔ มแผนการนเทศ ตดตามการน าหลกสตรสถานศกษาปฐมวยสการปฏบต

Page 155: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

152 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ท รายการ ใช ไมใช ขอเสนอแนะเพมเตม ๑๑ การเชอมตอของการศกษา

๑๑.๑ ผบรหารมการวางแผนและสรางความเขาใจแก ผสอนปฐมวย ผสอนประถมศกษา ทเกยวของ พอแม ผปกครอง และชมชน ในการสรางรอยเชอมตอของหลกสตร ทงสองระดบ

๑๑.๒ ครผสอนปฐมวยและประถมศกษามการแลกเปลยนและก าหนดแนวทางการท างานรวมกน

๑๑.๓ มแนวทางการจดกจกรรมใหเดกปฐมวยมความพรอมในการเรยนชนประถมศกษาปท ๑ ของครผสอนรวมกนดวยวธการหลากหลาย

๑๑.๔ มการจดเตรยมขอมลสารสนเทศของเดกปฐมวยรายบคคลสงตอชนประถมศกษาปท ๑ เพอการวางแผนพฒนาเดกรวมกน

ขอเสนอแนะอน ๆ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ........... ............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ........................................................... ลงชอ......................................ผตรวจสอบ (.....................................) ต าแหนง................................................... วนเดอนป.................................................

Page 156: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

153 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางท ๒ แบบตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยหลงการน าหลกสตรไปใช

โรงเรยน..................................................อ าเภอ.......................... ....จงหวด……………………….. สงกด.....................................................................เขต................................. ............................... ค าชแจง

แบบตรวจสอบหลกสตรสถานศกษาปฐมวยฉบบน เปนแบบส ารวจความคดเหนทใชเปนเครองมอในการตรวจสอบคณภาพหลกสตรสถานศกษาปฐมวยหลงการน าหลกสตรไปใชและใหผมสวนเกยวของของสถานศกษาท าหนาทตรวจสอบ เชน ผบรหารสถานศกษา ผสอนปฐมวย คณะกรรมการสถานศกษา / คณะกรรมการบรหารโรงเรยน ผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ ผแทนผปกครอง และ ผแทนชมชน เปนตน

ตอนท ๑ ขอมลทวไปของผใหขอมล ๑. เพศ ชาย หญง ๒. อาย ๒๐ – ๔๐ ป ๔๑- ๕๐ ป ๕๑ – ๖๐ ป มากกวา ๖๐ ป ๓. สถานะ/ต าแหนงหนาท ผบรหารสถานศกษา ครปฐมวย ผปกครอง ผทรงคณวฒ อนๆ โปรดระบ ………………………………………………………………………….

Page 157: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

154 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตอนท ๒ การตรวจสอบคณภาพหลกสตรสถานศกษาปฐมวยหลงการน าหลกสตรไปใช โปรดท าเครองหมาย ตามระดบคณภาพและใหขอเสนอแนะเพมเตม เกณฑระดบคณภาพ ระดบคณภาพ ๓ ด หมายถง สามารถน าหลกสตรไปใชไดครบถวนและเหมาะสม ระดบคณภาพ ๒ พอใช หมายถง สามารถน าหลกสตรไปใชไดแตบางประเดนควรปรบปรง ระดบคณภาพ ๑ ปรบปรง หมายถง ไมสามารถน าไปใชไดเปนสวนใหญ ตองปรบปรงแกไข

รายการ ระดบคณภาพ

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงพฒนา ๓ ๒ ๑

1 ปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ๑.๑ แนวคดและความเชอของปรชญาการศกษาปฐมวย ชดเจน ครบถวน

๑.๒ สงเสรมพฒนาเดกตามเปาหมาย หลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. ๒๕๖๐

๒ วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ๒.๑ บรรลผลปรชญาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๒.๒ บรรลผลตามความคาดหวงในอนาคตไดชดเจน

๒.๓ สอดคลองจดเนน อตลกษณ เอกลกษณ ทตองการของสถานศกษา

๒.๔ บรรลผลตามเปาหมายทตองการในเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ

๓ จดหมาย ๓.๑ มความสอดคลองและครอบคลมจดหมายของหลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓.๒ มความสอดคลองกบปรชญา วสยทศนการศกษาปฐมวยของสถานศกษา

๓.๓ น าไปสการปฏบตตามจดหมายทก าหนดในหลกสตรได

๔ มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ๔.๑ น ามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และสภาพทพงประสงค ไปใชไดครบถวน

๔.๒ น ามาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคและสภาพทพงประสงคไปใชกบเดกทกกลมอาย และระดบชนเรยนไดครบถวน

Page 158: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

155 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

รายการ ระดบคณภาพ

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงพฒนา ๓ ๒ ๑

๕ การจดเวลาเรยน ๕.๑ ก าหนดเวลาเรยนตอ ๑ ปการศกษาไดความเหมาะสม

๕.๒ ก าหนดเวลาเรยนแตละวนมความเหมาะสม ๕.๓ ก าหนดชวงเวลาการจดกจกรรมประจ าวน

มความเหมาะสม

๖ สาระการเรยนรรายป ๖.๑ มความสอดคลองกบมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค ในแตละชวงวย

๖.๒ มความครอบคลมประสบการณส าคญและสาระทควรเรยนร ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. ๒๕๖๐

๖.๓ มการจดแบงสาระการเรยนรไดเหมาะสมกบหนวยประสบการณ

๗ การจดประสบการณ ๗.๑ ใชหลกการบรณาการผานการเลนทสอดคลองกบพฒนาการตามวยของเดก

๗.๒ มความสอดคลองกบปรชญา วสยทศน และจดหมายของการจดการศกษาปฐมวย

๗.๓ มความเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดก ๗.๔ เนนใหเดกลงมอปฏบต รเรมและมสวน

รวมในการออกแบบกจกรรมการเรยนร

๗.๕ เปดโอกาสใหเดกมปฏสมพนธกบบคคล สอ และใชแหลงการเรยนรทหลากหลาย

๗.๖ สงเสรมใหเดกมทกษะชวตและการปฏบตตนตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๗.๗ สงเสรมการพฒนาใหเดกเปนคนด มวนย และมความเปนไทย

๘ การจดสภาพแวดลอม สอ และแหลงเรยนร ๘.๑ มการจดสภาพแวดลอมทางกายภาพและสภาพแวดลอมทางจตภาพทเออตอการเรยนรของเดก

๘.๒ มสอทหลากหลายเหมาะสม เพยงพอ ๘.๓ มแหลงเรยนรในและนอกสถานศกษา

เหมาะสม เพยงพอตอการจดกจกรรม

Page 159: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

156 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

รายการ ระดบคณภาพ

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงพฒนา ๓ ๒ ๑

๙ การประเมนพฒนาการ ๙.๑ มการประเมนพฒนาการเดกครอบคลม

มาตรฐานคณลกษณะพงประสงค

๙.๒ มการประเมนพฒนาการตามสภาพจรง ๙.๓ มรองรอยการประเมนพฒนาการเดก ๙.๔ มการรายงานผลการประเมนพฒนาการแก

ผบรหาร ผปกครอง หนวยงานเกยวของ

๑๐ การบรหารจดการหลกสตร ๑๐.๑ มความพรอมดาน คร บคลากร และขอมลสารสนเทศ

๑๐.๒ มงบประมาณและทรพยากรเพยงพอ ๑๐.๓ มการประเมนหลกสตรสถานศกษา ๑๐.๔ มการนเทศ ตดตามการน าหลกสตร

สถานศกษาปฐมวยสการปฏบต

๑๑ การเชอมตอของการศกษา ๑๑.๑ ผบรหารสรางความเขาใจในการสรางรอยเชอมตอของหลกสตรทงสองระดบ

๑๑.๒ ครผสอนปฐมวยและประถมศกษามการแลกเปลยนและท างานรวมกน

๑๑.๓ มการจดกจกรรมใหเดกปฐมวยมความพรอมในการเรยนชนประถมศกษาปท ๑ ของครผสอนรวมกนดวยวธการหลากหลาย

๑๑.๔ มการจดกจกรรมใหความรและหรอกจกรรมสมพนธใหพอแม ผปกครองเขาใจการศกษาทงสองระดบ

ขอเสนอแนะอน ๆ ............................................................................................................................. .......................................................................................................... ............................................................................... ลงชอ......................................ผตรวจสอบ (.....................................) ต าแหนง................................................... วนเดอนป.................................................

Page 160: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

157 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การก ากบ ตดตาม ประเมนและรายงาน การจดการศกษาปฐมวยมหลกการส าคญในการใหสงคม ชมชน มสวนรวมในการจดการศกษาและ

กระจายอ านาจการศกษาลงไปยงทองถนโดยตรง โดยเฉพาะสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยซงเปนผจดการศกษาในระดบน ดงนน เพอใหผลผลตทางการศกษาปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และสอดคลองกบความตองการของชมชนและสงคม จ าเปนตองมระบบการก ากบ ตดตาม ประเมนและรายงานทมประสทธภาพ เพอใหทกกลมทกฝายทมสวนรวมรบผดชอบในการจดการศกษา เหนความกาวหนา ปญหา อปสรรค ตลอดจนการใหความรวมมอ ชวยเหลอ สงเสรม สนบสนน วางแผน และด าเนนงานการจดการศกษาปฐมวยใหมคณภาพอยางแทจรง

การก ากบ ตดตาม ประเมนและรายงานผลการจดการศกษาปฐมวยเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา กระบวนการนเทศ และระบบการประกนคณภาพการศกษา ทตองด าเนนการอยางตอเนอง เพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาปฐมวย สรางความมนใจใหผเกยวของ โดยตองมการด าเนนการทเปนระบบเครอขายครอบคลมทงหนวยงานภายในและภายนอก ในรปแบบของคณะกรรมการทมาจากบคคลทกระดบและทกอาชพ การก ากบ ตดตาม และประเมนตองมการรายงานผลจากทกระดบใหทกฝาย รวมทงประชาชนทวไปทราบ เพอน าขอมลจากรายงานผลมาจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตอไป

Page 161: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๕๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท 9 การใหความชวยเหลอเดกทมปญหาพฤตกรรม

เดกทมปญหาพฤตกรรม หมายถง เดกทมพฤตกรรมเบยงเบนจากปกต ซงเกดขนคอนขางบอย

ตอเนองเปนระยะ และสงผลกระทบตอพฒนาการและการเรยนร ปญหาพฤตกรรมของเดก ปฐมวย มกเกดจากปญหาดานการเจรญเตบโตและพฒนาการของเดกในการปรบตวตอสงแวดลอม พอแม ผปกครองและผสอนอาจพบพฤตกรรมทเปนปญหาเกดขนในเดกปกตทวไป ถาเดกไดรบการอบรมเลยงดดวยวธทถกตองเหมาะสม เดกจะเตบโตอยางมคณภาพ และมพฤตกรรมทพงประสงค ขณะเดยวกนหากเดกไดรบอบรมเลยงด และดแลเอาใจใสไมถกตอง อาจท าใหเดกมพฤตกรรมทเปนปญหาได พอแมผปกครองและครผสอนทมความเขาใจพฒนาการของเดก ใหความรก มความเขาใจเกยวกบการปองกนปญหาพฤตกรรมทอาจเกดกบเดกแล ะ ลดพฤตกรรมทเปนปญหาไดทนทวงทกสามารถขจดปญหานนๆได

การพจารณาวาเดกมปญหาพฤตกรรม หรอมพฤตกรรมทแสดงออกผดไปจากปกตหรอไม มแนวทางในการพจารณา ดงน

1. พฤตกรรมนนมลกษณะแตกตางจากการแสดงออกของเดกในระดบอาย พฒนาการเดยวกน 2.พฤตกรรมนนมความถ ระยะเวลา และความรนแรงของการเกดพฤตกรรมจนเปนอนตรายตอตวเดกเองและผอน

๓. พฤตกรรมนนสงผลใหเดกสญเสยโอกาสในสงคม หรอมผลกระทบตอชวตของเดก ๔. พฤตกรรมนนมผลตอพฒนาการและการเรยนรของเดก ๕. พฤตกรรมนนขดขวางการด าเนนชวตของเดกในการปรบตวเพอการอยรวมกนกบผอน

การชวยเหลอเดกทมปญหาพฤตกรรม ผสอนควรมความเขาใจพฒนาการและปจจยตางๆ ทสงผลตอพฤตกรรมเดกจะชวยใหการปรบพฤตกรรมเดกประสบผลส าเรจดวยด ซงมขอควรค านง ดงน

๑. ควรหาสาเหตท เกดปญหาพฤตกรรมอยางถถวนและไมดวนสรป เชน กรณท เดกเคลอนไหวและซนมากตลอดเวลา มความสนใจเรองใดเรองหนงเปนชวงสน ๆ ไมคอยอดทนหรอรอคอยอะไรนานๆ ผสอนไมควรดวนสรปวาเดกมสมาธสน ควรหาสาเหตโดยการสอบถามพอแมผปกครองถงพฤตกรรมขณะอยทบาน ประวตการคลอดและการเลยงด รวมถงปรกษาครการศกษาพเศษ กอนสรป เปนตน

๒. ท าความเขาใจในปญหาพฤตกรรมของเดกรวมกบพอแมผปกครอง เพอหาสาเหต และ หาแนวทางชวยเหลอ แกไขพฤตกรรมทเปนปญหารวมกน ๓. ประสานความรวมมอกบบคคลทเกยวของในการชวยเหลอเดกอยางถกตองและเหมาะสม ดวยการใชเทคนคการศกษาเดกรายบคคลเพอใหเขาใจสาเหตของพฤตกรรมอยางถองแท

๔. ควรใชหลกการปรบพฤตกรรมทเหมาะสมกบปญหาพฤตกรรมทเกดขน ไดแก การปรบ สภาพแวดลอม การเบยงเบนความสนใจ การชแนะ การเปนแบบอยางทด การแยกใหอยตามล าพงชวคราว การใหค าชมเชยผานทางค าพดหรอการแสดงออกทางสหนา ทาทาง การลงโทษ ตวอยางการปรบพฤตกรรม เดกมพฤตกรรมกาวราว ชอบรงแก หรอเลนรนแรงกบเพอน ถาเปนเดกเลก ผสอนควรใหเดกท ากจกรรมอยใกลๆ อยาปลอยใหเลนกบเพอนตามล าพง หรอสรางขอตกลงในการเลนรวมกนของเดก ถาเปนเดกโต ควรถามถงสาเหต และชแจงถงผลเสยของการใชก าลง กาวราว และชแนะวธทเหมาะสม เชน บอกความไมพอใจออกมาตรง ๆ ใหอภยเพราะเปนเพอนกน ซงทกคนกท าผดพลาดกนได เปนตน

Page 162: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๕๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๔. เปนก าลงใจในการชวยเดกทมพฤตกรรมทมปญหา เชน เดกทขาดความเชอมนใน ตนเอง ไมกลาแสดงออกหรอท าสงตาง ๆ นอกจากค าสงของพอแม ควรสรางความเชอมนใหกบเดกวาทกคนสามารถทจะปรบแกไขใหดขน เปดโอกาสใหเดกแสดงความสามารถ หรอความคดเหนอยเสมอ และควรให ค าชมเชยหรอก าล งใจ เพอให เดกต งใจท าตอไป ไดถาให โอกาส ใหการยอมรบในคณคาของมนษย ใหความรก ความนมนวล และความเอออาทร กจะชวยใหเดกมพฤตกรรมทดขน

๕. กรณเดกมปญหาพฤตกรรมทรนแรงซงพอแม ผปกครอง หรอผสอน ไมสามารถให การชวยเหลอหรอแกไขพฤตกรรมนนๆได ควรพาเดกไปปรกษาผเชยวชาญหรอแพทย

ปญหาพฤตกรรมทพบบอยในเดกปฐมวย

ปญหาของพฤตกรรมทเกดกบเดกปฐมวย สวนใหญเปนปญหาทเกยวของกบการเจรญเตบโต และพฒนาการ เปนปญหาทคอนขางเขาใจงาย ไมสลบซบซอน และเกยวกบลกษณะของการปรบตวตอ การเลยงดและสภาพแวดลอม ซงถาเดกขาดการดแลเอาใจใสจากพอแมหรอผเลยงดและไดเรยนรจากสงแวดลอมอยางไมเหมาะสม กอาจจะกอใหเกดปญหาทางพฤตกรรมขนอยางงายดาย ตวอยางปญหาพฤตกรรมของเดกปฐมวยทพบบอยมดงน

Page 163: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางปญหาพฤตกรรมทพบบอยในเดกปฐมวย

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๑.เดกพดชา

เดกมพฒนาการดานภาษาและการพดไมเปนไปตามอาย เชน เดกอาย 3 ปแลวพดเป นป ระโยคส น ๆ ไม ได พ ด ได เป นค าๆ หรอสอสารกบคนอนไมได

-การเลยงดทไมเหมาะสม ผดแลเดกไมรความตองการของเดกและตอบสนองความตองการของเดกโดยไมพยายามกระตนใหเดกพดสอสาร -เดกมความบกพรองทางพฒนาการ เชน เดกกลมอาการดาวน เดกทมภาวะชก หรอเดกสมองพการ เดกกลมอาการออทสตก เปนตน -เดกทมความบกพรองทางการไดยน

๑.ฝกให เดกพดหรอออกเสยงในสภาวะแวดลอมทเปนธรรมชาต ใหเดกรสกสนกในการท ากจกรรมอยางตอเนอง ไมบงคบวาเดกตองออกเสยง หรอพดตาม ๒.ควรชกชวนพดคยในสงท เดกก าลงสนใจ ในเหตการณตางๆในชวตประจ าวน ๓.สอนใหพดค างาย ๆ ทเดกใชในชวตประจ าวน หรอค าจากการเลานทาน ๔.ใหเดกไดพดสอสารกบบคคลอนในสถานการณตางๆ ๕.หากการพดชาเกดจากความบกพรองทางการไดยน ควรพาไปพบ แพ ท ย เ พ อ ร กษ าด วย ว ธ ทถกตองและเหมาะสม

๒. เดกพดตดอาง - พดตะกกตะกก พดไมคลอง ขาดความตอเนองในการพด มการพดซ าๆมากกวา ๓ ครงขนไป โดยเฉพาะเมอเรมตนพด

๑. เดกมความเครยดหรอวตกกงวล จากการเผชญกบสถานการณใหม เชน เขาโรงเรยนใหม ๒.เดกไดรบการบาดเจบทางสมอง ท าใหอวยวะทเกยวกบการพดขาดการประสานงานกน ๓.การเลยงดทไมถกตองของครอบครว เชน เรงใหเดกพดเรวเกนความพรอมทางภาษาของเดก หรอ ดดาเมอเดกพดไมคลอง ท าใหเดกไมกลาพด

๑.เปนผฟงทด รอใหเดกพดจนจบ และไมพดแทรก ๒.เปนแบบอยางทดในการพด โดยพดชาๆ สนๆ ชดเจน เมอพดจบประโยคแลว ควรหยดรอ 2-3 นาท แลวคอยเรมพดประโยคใหม ๓.ในขณะทเดกพด ไมแสดงสหนาทาทางทท าใหเดกไมมนใจ เชน จองหนาหรอโมโห ๔.ท ากจกรรมรวมกบเดก ใหความรก และเอาใจใส เพอใหเดกเกดความอบอนและมความมนคงดานจตใจ ๕.หลกเลยงสถานการณทท าใหเดกพดตดอางมากขน

Page 164: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๓. เดกเลนอวยวะเพศ - เวลานอนชอบ

ลบคล าอวยวะเพศ -ชอบนอนคว า หนบขา -ถไถอวยวะเพศกบ พน หรอจบอวยวะเพศเลน

๑.เดกวย 2 – 5 ป มกมความสนใจในเรองเพศ ทงการเลนบทบาทเกยวกบพอแม สนใจอยากรอยากเหนเกยวกบความแตกตางของเพศชายและหญง ๒. เกดจากมปญหา ไมสบายใจตองการ การปลอบประโลม

๑. ไมแสดงใหเดกเหนวาเปนเรองนาละอายหรอรสกผดกบการกระท าแบบนน ๒.เมอเหนเดกเลนอวยวะเพศ ไมควรดดา หรอท าโทษเดก ควรเบยงเบนความสนใจเดกไปเรองอน เชน ชวนเดกเลน รองเพลง หรอเลานทาน ๓.อธบายใหเดกรถงอนตรายทอาจเกดขนจากการเลนอวยวะเพศ

๔. เดกกดเลบ ดดนว - กดเลบตลอดเวลาทวาง จนเลบกดแหวง - เดกดดนว

๑. เดกมความรสกเหงา วาเหว ไมมนคง ไมสบายใจ ๒.เดกมความเครยดซ งอาจเกดจากความกลว หรอเดกคดกลวไปตาง ๆ นานา ๓.การอบรมเลยงดจากพอแมหรอผดแลเดก ทมการควบคม เชน ดมาก เจาระเบยบ หรอปกปองกนมากเกนไป ๔.เดกไมกลาแสดงออกทางอารมณ จงแสดงออกโดยการกดเลบหรอดดนวแทน เชน อารมณโกรธ

๑. หาสาเหตวามอะไรรบกวนจตใจเดก สมผสโอบกอดใหความรก ความอบอน เลานทาน ๒. หากจกรรมทนาสนใจใหเดก อยาใหอยวาง ๓. บอกใหเดกรถงอนตรายวาเลบทสกปรกอาจเปนสอน าโรคได ๔.หากไมสามารถแกอาการกดเลบหรอดดนวของเดกได ควรพาเดกไปพบจตแพทยเดก เพอขอค าแนะน าทเหมาะสมตอไป

Page 165: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๕. เดกมอาการตก มการกระตกซ าๆ ของ

กลามเนอโดยไมไดตงใจ มกเปนทใบหนา คอ ไหล ท าใหเกดอาการขยบตา กระตกมมปาก หนาผากยน ยกไหล สายหวไปมา สะบดคอหรอมการเปลงเสยงแปลกๆ เชน ท าเสยงกระแอม เสยงจมกฟดฟด เสยงคลายสะอก ซ ง อ า ก า ร เห ล า น จ ะสามารถหายไปเองได แตทงนขนอยกบระดบของความรนแรงของโรคดวย

๑.ความไมสมดลของสารสอประสาทในสมองบางตว คอ โดปามน (Dopamine) ๒.เกดจากความเครยด การเกบกดความตองการบางอยางพบในครอบครวทคอยเขมงวดในการเลยงดเดก ๓.พนธกรรม

๑.พาไปพบกมารแพทยหรอจตแพทยเดก เพอคนหาสาเหตโดยการตรวจวนจฉยทแนนอน ๒. ไมใหความสนใจอาการผดปกตนน เบยงเบนความสนใจไปดานอน ๓. ควรท าบรรยากาศใหผอนคลายให เดกรสกสบายใจและปลอดโปรง ๔ . ห า ก เป น ต ด ต อ ก น แ ล ะชวยเหลอแลวไมหายอาจแนะน า ใหไปพบแพทย

๖. เดกทมปญหาการ รบประทานอาหาร

-เบออาหาร -ชอบวงเลน ชอบการปนปายไมอยนง และไมคอยสนใจการกนอาหาร -กนอาหารนอยมาก

๑. เดกเลอกรบประทานอาหาร ๒ . เด กถ กตาม ใจมากเกนไป ๓. กนของจกจก อน ๆ จนอมกอนมออาหาร

๑. ปลกฝงลกษณะนสยทดในการกน และสรางบรรยากาศทดในการกน ปรบปรงสสน รสชาต ชนดของอาหาร จดอาหารทนากน ๒. ไมใชการบงคบ ใชวธการจงใจและเสรมแรงใหเดกรบประทานอ าห าร เช น เล าน ท าน จ ดกจกรรมปรงอาหารงายๆดวยตนเอง ใหค าชมเชย

๗.เดกทมปญหาการนอน - เ ด ก ไ ม ย อ ม น อ นกลางวน

-เดกบางคนไมเคยนอนกลางวนมากอน -สภาพแวดลอมไมเหมาะสม เชน มเสยงดงรบกวน มแสงสวางมากเกนไป มกลนทไมพงประสงค -เดกเหนอย เครยด หรอวตกกงวล

๑.ควรจดทนอนใหสะอาด และหองมบรรยากาศสงบ ๒.กจกรรมกอนนอนควรเปนกจกรรมทสงบ ไมกระตนเดกและปฏบตเปนประจ า เชน เลานทานหรอรองเพลงใหฟง ใหเดกหลบตาใชมอลบศรษะเดกเบา ๆ

Page 166: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๘.เดกทมปญหาการขบถาย

- เด ก ไม ยอมป สสาวะหรออจจาระ

๑.ไมเคยถกฝกใหใชหองน า หองสวม เคยนงแตกระโถน ๒.ตดผาออมส าเรจรป ๓.หองน าหองสวม มสภาพไมเหมาะสม ไม สะอาด ห รอม กล นเหมน ๔.เดกกลวการอยในหองแคบๆคนเดยว

๑. ฝกเดกใหมสขนสยทดในการขบถาย เชน การรกษาความสะอาดหลงการขบถาย การถายเปนเวลา ๒.ฝกให เดกรจกการใชหองน า หองสวม เมอถงวยท เหมาะสม แทนการนงกระโถน ๒ .ไม ค ว ร ให เด ก ใส ผ า อ อ มส าเรจรปตลอดเวลา ๓.ไมควรเขมงวดเกนไปในการฝกขบถายและควรจดสภาพหองน าหองสวมใหเดกอยากเขาไปใช

๙.เดกปสสาวะรดทนอน

๑.ปสสาวะรดทนอน หรอรดเสอผาในวยทเดกควรจะควบคมการขบถายปสสาวะไดแลว ๒.ปสสาวะรดทนอน หรอ รดเสอผา เปนมากกวา 2 ครงใน 1 อาทตย ไมต ากวา 3เดอน

๑.เดกมพฒนาการชากวาปกต ไมสามารถควบคมการถายปสสาวะไดเมอถงวย ๒.เกดจากการอกเสบของกระเพาะปสสาวะ หรอการทเดกมความจของกระเพาะเลกกวาปกต ท าใหเดกกลนปสสาวะไดไมนาน ๓.ถกเลยงดอยางปลอยปละละเลย หรอเขมงวดเกนไป ไม ไดรบการฝกน ส ย ใน ก ารข บ ถ า ย ทถกตอง หรอถกฝกเมออายนอย ๔.มปญหาทท าใหกระเทอนใจ

๑.ควรหาสาเหตวาเปนเพราะอะไร เกดจากสภาพรางกายหรออารมณ ถาเดกมรางกายปกตด พอแม ผปกครอง หรอผดแลเดกไมควรวากลาว ลงโทษ ลอเลยน หรอท าสงหนงสงใดทท าใหเดกเกดความเครยด ตกใจกลว ๒ .ค ว ร ให ก า ล ง ใจ เด ก แ ล ะชวยเหลอเดก วธทใชไดผลคอ ใหลดน าดม หรออาหารทมรสจด เพราะท าใหเดกกระหายน าบอย ๓.ควรใหเดกปสสาวะกอนนอน และปลกใหเดกปสสาวะตามเวลาทเคยท าเปนประจ าทกวน ใหท าจนกวาเดกจะเคยชนและลกขนมาปสสาวะเองไดเมอปวด ๔ .ค ว ร ให ค าช ม เช ย เม อ เด ก ไมปสสาวะรดทนอน แตถาเดกยงมปญหาการปสสาวะรดทนอน ควรปรกษาจตแพทยเดก

Page 167: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๑๐ . เด กซน อย ไม น ง ขาดสมาธ

-ม ก า ร เค ล อ น ไห วอ ยตลอดเวลา - มชวงความสนใจในการท าสงหนงสงใดนอยมาก

๑. กจกรรมการสอนของผสอนไมนาสนใจ ระยะเวลาไมเหมาะสมกบอายของเดก ๒. เดกรบประทาน น าตาลหรออาหารหวานจดมากเกน ไป ท าให มก าลงมาก

๑. ผสอนควรจดกจกรรมทนาสนใจและเหมาะสมกบความสามารถของเดก เปดโอกาสใหเดกมสวนรวมใน กจกรรมเสรมแรง เมอเดกท า กจกรรมเสรจสนลง ๒. ลดน าตาลในอาหารทกชนดโดยเฉพาะควรงดเวนการรบประทานชอกโกแลต ทอฟฟ และน าอดลมทมรสหวาน ๓. สงเกตอาการและแนะน าใหผปกครองพาไปพบแพทย

๑๑. เดกหยบของ ผอน

-พบในเดกอาย ๓-๔ ขวบ หยบของของผ อนหรอของในหองเรยนไปโดยไม ขออนญาต

๑. เกดจากความรสกอยากได ยงไมเขาใจเหตผล เพยงตองการอยากไดของคนอน ๒. เกดจากความวาเหวในจตใจไมไดรบความอบอนจากผเลยงด

๑. ควรสอนใหเดกเรยนรสทธ ของผอน โดยการเลานทาน ให เดก เขาใจดวยวธนมนวลแตจร งจ ง และควรเอาใจใสอย างใกลชดกอนทเดกจะท าเปนนสย ๒ . ขอความร วมม อก บ พ อแมผปกครองชวยกนแกไข อาจใหเดกน าของมาใหเพอนและใหเพอนรจกการขออนญาตกอนหยบของผอน

๑๒. เดกขอจฉา -เร ย กร อ งความสน ใจเพอใหไดรบความเอาใจใส ดวยวธการตางๆ เชน แสดงพฤตกรรมกลบเปนเดกกวาอายจรง -รงแกคนทตวเองอจฉา แอบท ารายรางกายและท าลายสงของ ทงตอหนาหรอลบหลง ผใหญ หรอหาทางแกลงดวยวธตาง ๆเมอผใหญไมเหน

๑. เดกรสกสญเสยสงทเคยเปนเจาของมากอน เชนพอแมและบคคลในครอบครวใหความสนใจนองทเกดใหม ๒.พอแมบางคนแสดงทาทรกลก สนใจ ลกไมเทากนท าใหเดกเกดความรสกวาไมไดรบความยตธรรม ๓. เพอเรยกรองความ สนใจ

๑ . เม อ พ อ แ ม จ ะ ม ล ก เ พ ม ควรเตรยมลกคนโตใหรบรตงแต แมเรมตงครรภ ท าความเขาใจกบเดกวาเขายงไดรบความรก ความเอาใจใสจากพอแมเหมอนเดม ๒. ใหเดกมสวนรวมในการดแลนอง ควรปรบความคดความเขาใจของเดกวาการมนองใหม เปนการมเพอนเพมขน ๓. แนะน าพอแมปฏบตตอเดกในครอบครวดวยความเทาเทยมกน ทงการกระท า และ ค าพด ๔. ควรใหความสนใจและเอาใจใสตอความรสกของเดกใหมากขน หาจงหวะในการชมเชยในพฤตกรรมทเหมาะสมของเดก

Page 168: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๑๓.รองอาละวาด

-การรองอาละวาด เมอถกขดใจ อาจมพฤตกรรมการกระทบเทา ลงนอนดนกบพน ทบต หรอขวางปา พบบอยในเดกอาย 2-5 ป

-การเลยงดทไมเหมาะสม โดยการตามใจและตอบสนองความตองการของเดกอยางไมเหมาะสม

๑.ผใหญไมควรใหความสนใจ ปลอย หรออมเดกทกครงทเดกรองเมอถกขดใจ แตใชวธเบนความสนใจไปสสงอน ๒.ไมตามใจเรองทถกขดใจ ๓.เมอเดกเบาเสยงหรอหยดรอง จงเขาไปหาพดคย ปลอบโยน และเปลยนความสนใจเดกไปเรองอน ๔.ในขณะท เดกรองอาละวาดไมควรพดต าหนเดก หรอสงสอนเดก ซงเดกจะไมฟงควรนง และใหพนททปลอดภยใหเดกรองจนกวาเดกจะสงบหรอรองนอยลงแลวจงใหความสนใจและพดดวย

๑๔. เดกตดสออเลคทรอนกส เชน โทรศพทมอถอ โทรทศน คอมพวเตอร ฯลฯ

-มอาการตนสายและอาการออน เพล ย ในตอนเชา -เดกหมดความสนใจในกจกรรมรอบตว -เดกตงตารอเวลาทจะไดเลนสออเลคทรอนกส และมกพดถงเวลาทจะไดเลนสออเลคทรอนกสอกในครงถดไป -เดกรสกหงดหงดหรอ หดหเวลาทไมไดเลน สออเลคทรอนกส-เดกมพฤตกรรมกาวราว -เดกขาดสมาธระหวางท ากจกรรม

๑.การหลงของสาร โดปามน (Dopamine) ภายหลงเดกไดท ากจกรรมแปลกใหม เชน การเลนสออเลคทรอนกส สารทวานจะท าหนาทกระตนใหเดกเกดพฤตกรรมเดมซ าๆ ๒. พอแมของเดก ปลอยให เด ก เล น ต าม ล า พ งห ร อ ไ ม ม ก า ห น ดระยะเวลาการเลนในแตละวน ท าใหเดกเลนสออเลคทรอนกสตดตอเปนเวลาหลายชวโมง

๑.หากจกรรมอนใหเดกท า เพอลดการเลนหรอใชสออเลคทรอนกส เชน การวาดภาพ ออกก าลงกาย กจกรรม ๒.พอแมควรมเวลาท ากจกรรมรวมกนกบเดกเพมขน และอาจตงกฎกตกาในการใชสออเลคทรอนกส ในรปแบบตางๆใหชดเจน ๓. พอแมควรเปนตวอยางทดใหกบลกในการใชสออเลกทรอนกส ๔. ไมควรอนญาตใหเดกเลนสอ อเลคทรอนกสในรปแบบตางๆ ชวงกอนเขานอน และไมจดเกบ อปกรณไวในหองนอนของเดก เพอปองกนไมใหเดกแอบเลน ทงกอนนอนหรอหลงตนนอนในทนท ๕.จดกจกรรมทท าใหเดกไดสมผสกบสงแวดลอมในชวตจรง เชน การอานหน งส อ หร อฟ งน ทานร วมก น เลนในสนามเดกเลน เปนตน

Page 169: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๖๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ปญหา ลกษณะทพบ สาเหต แนวทางชวยเหลอและแกไข ๑๕. เดกปฎเสธการ ไปโรงเรยน

-ตอตานขดขน รองโวยวาย อางวาไมสบายไมยอมไปโรงเรยน -แสดงอาการทางกายตางๆ ทมกจะเปนในชวงเชาทจะตองไป โรงเรยน เชน คลนไส อาเจยน ปวดทอง ปวดหว วงเวยน เหงอออกมาก ทองเสย -คดวตกกงวลเกยวกบการไปโรงเรยน

๑. เดกยงปรบตวเขากบผสอน เพอน และการ ปฏบตตามตารางกจกรรมประจ าวนของโรงเรยนไมได ๒.การอบรมเลยงดท ขาดการเอาใจใส

๑. ผสอนควรเตรยมความพรอมทจะรบเดกเมอเปดเรยน ทงตวผสอน บรรยากาศภายในหองเรยน วสดอป กรณ ของเล น ของใช และกจกรรมตางๆเพอสรางแรงจงใจในการมาโรงเรยน ๒.ใหความรผปกครอง และรวมมอกนเตรยมเดกใหมความพรอมในการมาโรงเรยน ๓ .จ ด ก จ ว ต ร ป ร ะ จ า ว น ใ หสม าเสมอ เชน จดตารางการกน การนอนใหเปนเวลา เพอชวยใหเดกปรบตวไดงายขน และรวมมอในการท ากจวตรตางๆมากขน ๔.ใหก าลงใจและเสรมแรงใหเดกท าก จกรรม รวมกบ เพ อนและปฏบตกจวตรตามตารางกจกรรมของโรงเรยนอยางคอยเปนคอยไป

๑๖. เดกเขากบเพอน ไมได

-กาวราว ชอบรงแก เล น ร น แ ร ง ก อ เร อ งวนวาย ชวนทะเลาะ

๑. ขาดความรก ความสนใจจากพอแม และผสอนท าใหเดกเปนคนไมรวมมอ ๒. พอแมและผสอนเลยงดเดกอยางเขมงวด ท าใหเดกเกดความเครยดและมาแสดงออกกบผอน ๓. คนเคยกบการถกตามใจและคาดหวงจะไดสงตางๆจากผอนเชนเดยวกบพอแม ๔. เด ก เห นแบบอย าง วธการแสดงออกกาวราวจากบคคลแวดลอมและโทรทศน ๕. ผ เลยงดแหยให เดกเกดอารมณโกรธบอย ๆ ๖. เดกไมคอยมโอกาสเลนกบกลมเพอน

๑. ใหความรกความอบอนแกเดกอยางเพยงพอ เชน ชกชวนใหรวมก จ ก ร ร ม แ ล ะ อ ย ใ ก ล ๆ เด ก อยา ไมปลอยใหอยกบเพอนๆตามล าพง ๒. ควรเลยงดเดกโดยใชเหตผล ยอมรบฟงความคดเหนของเดก ๓. ผสอนแนะน าวธการเลยงดอยางถกตองแกพอแม ๔. ผ ใกลชด เดกควรแสดงท าทนมนวลกบเดก ไมควรใหดรายการโทรทศนทแสดงถงความกาวราว ๕. หลกเลยงการยวยใหเดกโกรธ ๖. ผสอนควรฝกใหเดกไดมโอกาสเลนรวมกลมกบเพอนและชมเชยเมอท างานไดส าเรจเปนทยอมรบในกลม

Page 170: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

167 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๑0 การจดการศกษาส าหรบกลมเปาหมายเฉพาะ

การจดการศกษาส าหรบเดกทเปนกลมเปาหมายเฉพาะนน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไข เพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 ไดเปดโอกาสใหสามารถจดการศกษาไดหลายรปแบบ ท งการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย เพอใหมความยดหยน สนองตอเจตนารมณ ความแตกตาง และความตองการ ของกลมเปาหมายตางๆ ใหมความหลากหลายในทางปฏบต เพอใชในการพฒนาคณภาพเดกใหเหมาะสมกบบรบทและความพรอมของสถานศกษาแตละแหง ซงสอดคลองกบหลกการของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ทวา “เดกทกคนมสทธทจะไดรบการอบรมเลยงดและการสงเสรมพฒนาการตามอนสญญาวาดวยสทธเดก ตลอดจนไดรบการจดประสบการณการเรยนรอยาง เหมาะสม ดวยปฏสมพนธทดระหวาง เดกกบพอแม เดกกบผสอน เดกกบผเลยงดหรอผทเกยวของกบการอบรมเลยงด การพฒนา และการใหการศกษาแกเดกปฐมวยเพอใหเดกมโอกาสพฒนาตนเองตามล าดบขนของการพฒนาการทกดานอยางเปน องครวม มคณภาพและเตมตามศกยภาพ” โดยเดกกลมเปาหมายเฉพาะนหากไดรบการจดการศกษาทเหมาะสม ควบคกบการบ าบดทจ าเปนตางๆตงแตระยะแรกเรม กจะสามารถพฒนาเดกใหเตมตามศกยภาพได หากไมไดรบ การปรบแนวทางการจดการศกษาและการชวยเหลอทเหมาะสมกบความตองการเฉพาะของเดกอาจสงผลตอพฒนาการและการเรยนร เชน เดกทมความบกพรองทางพฒนาการทรนแรง ควรไดรบการดแลและการชวยเหลอจากผเชยวชาญเฉพาะดาน รวมกบการศกษาทเหมาะสมกบลกษณะเฉพาะของเดก เพอพฒนาศกยภาพของเดกใหมคณภาพชวตทดขน ทางตรงกนขามหากเดกทมความบกพรองรนแรงถกละเลย ไมไดรบการดแลและการชวยเหลอตงแตแรกเรม สงผลท าใหเดกเกดปญหาทางพฒนาการและการเรยนร ได และเปนภาระของสงคมไดเวลาตอมา

ความหมายและประเภทของเดกกลมเปาหมายเฉพาะ เดกกลมเปาหมายเฉพาะ หมายถง เดกปฐมวยทมสภาพรางกาย สตปญญา อารมณหรอ

จตใจทแตกตางจากเดกปกตทวไป ซงความแตกตางดงกลาวนอาจเกดขนไดตลอดเวลา ตงแตอยในครรภ ขณะคลอด หลงคลอด หรอเมอเดกเขาสวยทารก วยเตาะแตะ หรอเม อเขาเรยนในสถานศกษา หรอ มประสบการณส าคญในชวตทสงผลกระทบอยางรนแรงจนท าใหไมสามารถด าเนนชวตและพฒนาไดตามศกยภาพทแทจรงของตนไดและความแตกตางนกไมจ าเปนตองอยถาวร เดกกลมเปาหมายเฉพาะหมายรวมถงเดกในการจดการศกษาโดยครอบครว (Home School) ดวย นกการศกษาและนกวชาการตลอดจนหนวยงานทเกยวของไดใหความหมายและประเภทของเดกกลมเปาหมายเฉพาะไวตางๆมากมาย สรป ไดดงน

Page 171: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

168 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๑. คนพการ ตามพระราชบญญตการจดการศกษา ส าหรบคนพการ พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๓ ระบ คนพการ หมายความวา “บคคลซงมขอจ ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ าวนหรอ เขาไปมสวนรวมทางสงคม เนองจากมความบกพรองทางเหน การไดยน การเคลอนไหว การสอสาร จตใจ อารมณ พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอความบกพรองอนใดประกอบกบมอปสรรคในดานตางๆและ มความตองการจ าเปนพเศษทางการศกษาทจะตองไดรบการชวยเหลอดานหนง ดานใด เพอใหสามารถปฏบตกจกรรมในชวตประจ าวนหรอเขาไปมสวนรวมในสงคมไดอยางบคคลทวไป ในทน กลมเปาหมายเฉพาะกลมนจะใชค าวา “เดกทมความตองการจ าเปนพเศษ”

ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง ก าหนดประเภทและหลกเกณฑของคนพการทางการศกษาพ.ศ. ๒๕๕๒ อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๓ และมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตการจดการศกษาส าหรบคนพการ พ.ศ. ๒๕๕๑ รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ออกประกาศก าหนดประเภทและหลกเกณฑของคนพการทางการศกษา (ขอ ๒) ประเภทของคนพการ และ การพจารณาบคคลทมความบกพรองเพอจดประเภทของคนพการ ใหมหลกเกณฑ มดงตอไปน

๑) บคคลทมความบกพรองทางการเหน ไดแก บคคลทสญเสยการเหนตงแตระดบเลกนอยจนถงตาบอดสนท ซงแบงเปน ๒ ประเภทดงน

๑.๑) คนตาบอด หมายถง บคคลทสญเสยการเหนมาก จนตองใชสอสมผสและสอ เสยง หากตรวจวดความชดของสายตาขางด เมอแกไขแลว อย ในระดบ ๖ สวน ๖๐ (๖/๖๐) หรอ ๒๐ สวน ๒๐๐ (๒๐/๒๐๐) จนถงไมสามารถรบรเรองแสง

๑.๒) คนเหนเลอนราง หมายถง บคคลทสญเสยการเหน แตยงสามารถอานอกษร ตวพมพขยายใหญดวยอปกรณเครองชวยความพการ หรอเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก หากวด ความชดเจนของสายตาขางดเมอแกไขแลวอยในระดบ ๖ สวน ๑๘ (๖/๑๘) หรอ ๒๐ สวน ๗๐ (๒๐/๗๐)

๒) บคคลทมความบกพรองทางการไดยน ไดแก บคคลทสญเสยการไดยนตงแตระดบหตง นอยจนถงหหนวก ซงแบงเปน ๒ ประเภท ดงน

๒.๑) คนหหนวก หมายถง บคคลทสญเสยการไดยนมากจนไมสามารถเขาใจการพด ผานทางการไดยนไมวาจะใสหรอไมใสเครองชวยฟง ซงโดยทวไปหากตรวจการไดยนจะมการสญเสยการไดยน ๙๐ เดซเบลขนไป

๒.๒) คนหตง หมายถง บคคลทมการไดยนเหลออยเพยงพอทจะไดยนการพดผาน ทางการไดยน โดยทวไปจะใสเครองชวยฟง ซงหากตรวจวดการไดยนจะมการสญเสยการไดยนนอยกวา ๙๐ เดซเบล ลงมา ถง ๒๖ เดซเบล

๓) บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา ไดแก บคคลทมความจ ากดอยางชดเจนในการ ปฏบตตน (Functioning) ในปจจบน ซงมลกษณะเฉพาะ คอ ความสามารถทางสตปญญาต ากวาเกณฑเฉลยอยางมนยส าคญรวมกบความจ ากดของทกษะการปรบตวอกอยางนอย ๒ ทกษะจาก ๑๐ ทกษะ ไดแก การสอความหมาย การดแลตนเอง การด ารงชวตภายในบานทกษะทางสงคม/การมปฏสมพนธกบผอน การรจกใช

Page 172: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

169 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ทรพยากรในชมชน การรจกดแลควบคมตนเอง การน าความรมาใชในชวตประจ าวน การท างาน การใชเวลาวาง การรกษาสขภาพอนามยและความปลอดภย ทงน ไดแสดงอาการดงกลาวกอนอาย ๑๘ ป

๔) บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ ซงแบงเปน ๒ ประเภท ดงน

๔.๑) บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว ไดแก บคคลทม อวยวะไมสมสวนหรอขาดหายไป กระดกหรอกลามเนอผดปกต มอปสรรคในการเคลอนไหว ความบกพรองดงกลาวอาจเกดจากโรคทางระบบประสาท โรคของระบบกลามเนอและกระดก การไมสมประกอบ มาแตก าเนด อบตเหตและโรคตดตอ

๔.๒) บคคลทมความบกพรองทางสขภาพ ไดแก บคคลทมความเจบปวยเรอรงหรอ มโรคประจ าตวซงจ าเปนตองไดรบการรกษาอยางตอเนอง และเปนอปสรรคตอการศกษา ซงมผลท าใหเกดความจ าเปนตองไดรบการศกษาพเศษ

๕) บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร ไดแก บคคลทมความผดปกตในการท างานของ สมองบางสวนทแสดงถงความบกพรองในกระบวนการเรยนรทอาจเกดขนเฉพาะความสามารถดานใดดานหนงหรอหลายดาน คอ การอาน การเขยน การคดค านวณ ซงไมสามารถเรยนรในดานทบกพรองได ทงทมระดบสตปญญาปกต

๖) บคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษา ไดแก บคคลทมความบกพรองในการเปลง เสยงพด เชน เสยงผดปกต อตราความเรวและจงหวะการพดผดปกต หรอบคคลทมความบกพรอง ในเรองความเขาใจหรอการใชภาษาพด การเขยนหรอระบบสญลกษณอนทใชในการตดตอสอสาร ซงอาจเกยวกบรปแบบ เนอหาและหนาทของภาษา

๗) บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรม หรออารมณ ไดแก บคคลทมพฤตกรรมเบยงเบน ไปจากปกตเปนอยางมาก และปญหาทางพฤตกรรมนนเปนไปอยางตอเนอง ซงเปนผลจากความบกพรองหรอความผดปกตทางจตใจหรอสมองในสวนของการรบร อารมณหรอความคด เชน โรคจตเภท โรคซมเศรา โรคสมองเสอม เปนตน

๘) บคคลออทสตก ไดแก บคคลทมความผดปกตของระบบการท างานของสมองบางสวน ซงสงผลตอความบกพรองทางพฒนาการดานภาษา ดานสงคมและการปฏสมพนธทางสงคม และมขอจ ากดดานพฤตกรรม หรอมความสนใจจ ากดเฉพาะเรองใดเรองหนง โดยความผดปกตนนคนพบไดกอนอาย ๓๐ เดอน

๙) บคคลพการซอน ไดแก บคคลทมสภาพความบกพรองหรอความพการมากกวา หนงประเภทในบคคลเดยวกน

Page 173: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

170 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. เดกทมความสามารถพเศษ หมายถง เดกทแสดงออกถงความสามารถอนโดดเดนดานใดดานหนงหรอหลายดาน ในดานสตปญญา ความคดสรางสรรค การใชภาษา การเปนผน า การสรางงานทางทศนศลปและศลปะการแสดง ความสามารถทางดนตร ความสามารถทางกฬา และความสามารถทางวชาการ ในสาขาใด สาขาหนงหรอหลายสาขาอยางเปนทประจกษเมอเปรยบเทยบกบเดกอนทมอายระดบเดยวกน สภาพแวดลอมหรอประสบการณเดยวกน

๓. เดกดอยโอกาส หมายถง เดกทประสบปญหาความเดอดรอนและไดรบผลกระทบในดาน เศรษฐกจ สงคม การศกษา สาธารณสข การเมอง กฎหมาย วฒนธรรม ภยธรรมชาตและภยสงคราม รวมถง เดกทขาดโอกาสทจะเขาถงบรการขนพนฐานของรฐ ตลอดจนเดกประสบปญหาทยงไมมองคกรหลกรบผดชอบ อนจะสงผลใหไมสามารถด ารงชวตได กลมเปาหมายในความรบผดชอบ ไดแกเชน เดกเรรอน เดกชาวเล เดกชนเผา เดกไรสญชาต

๔. เดกถกละเมดจากการถกกระท าทางรางกาย จตใจ รวมทงการละเมดทางเพศ เดกท ไดรบผลกระทบจากการตดเชอ เอช ไอ ว หมายถง เดกทถกปลอยปละละเลยหรอ ถกทอดทง ใหตกอยในภาวะอนตรายรวมทงถกท ารายทบต ทารณ ถกท ารายรางกาย ทางจตใจ หรอ ถกลวงเกนทางเพศจากบคคลในสงคมแวดลอม หรอแมแตบคคลภายนอก นอกจากนปญหาการกระท าทารณตอแรงงานเดก อาจออกมาในรปแบบการถกใชแรงงานหนก เดกถกนายจางทบต ท าราย และขมขน รวมถงเดกทไดรบผลกระทบจากการตดเชอเอช ไอ ว จากพอแมทปวยเปนโรคเอดส

๕. เดกเจบปวยเรอรง หมายถง เดกทมปญหาสขภาพมความเจบปวยซงท าใหมการ เบยงเบนการท าหนาทของรางกายในระยะทยาวนานกวาระยะเฉยบพลน เปนเวลายาวนานอาจเปนเดอน ปหรอตลอดชวตกได ไดแก โรคทางเดนหายใจ โรคเลอด โรคได โรคทางตอมไรทอ เปนตน

๖. เดกในการจดการศกษาโดยครอบครว (Home School) หมายถง เดกทเรยนรหรอ ไดรบการจดการศกษาทบานเปนฐานการเรยนร โดยไดรบอนญาตจากหนวยงานทางการศกษาใหผปกครองหรอผจดการศกษาของเดกเปนผจดการดแลทงหมด ตงแตการจดหลกสตร การจดท าแผนการจดประสบการณ การเลอกกจกรรมและแนวทางการจดกจกรรม การจดประสบการณการเรยนร การจดสภาพแวดลอมให เออตอกระบวนการเรยนร และการประเมนพฒนาการ ตามลกษณะการจดการศกษาของแตละครอบครว และ มความสอดคลองกบแนวการจดการศกษาปฐมวยตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐

เดกกลมเปาหมายเฉพาะเหลาน มสทธเทาเทยมกบเดกปกตทวไปในการไดรบการศกษาทม คณภาพ เพอใหไดรบโอกาสในการพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบลกษณะเฉพาะของเดก สงผลใหเดกเตบโตเปนสมาชกทมคณภาพของสงคม การใหการศกษาทเหมาะสมแกเดกเหลาน นอกจากจะเปนการตอบสนองสทธขนพนฐานของมนษย ซงเปนหนาทโดยตรงของผจดการศกษาหรอผสอนแลว ยงเปนการชวยปองกนปญหาสงคมอนอาจจะเกดขนมากมาย หากเดกเหลานไมไดรบความชวยเหลอในระยะแรกเรมตงแตในระดบปฐมวย ทงนแนวทางการดแล การใหความชวยเหลอ ตลอดจนวธการและเทคนคในการจดการศกษาส าหรบเดกกลมเปาหมายเฉพาะแตละประเภทมความแตกตางกน

Page 174: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

171 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

แนวทางการดแลและใหการศกษาส าหรบเดกกลมเปาหมายเฉพาะ เดกปฐมวยทเปนเดกกลมเปาหมายเฉพาะควรไดรบการดแล และเฝาระวงในดานพฒนาการและการเรยนรเพอปองกนปญหาหรอภาวะแทรกซอนทอาจเกดขน อนอาจสงผลกระทบตอศกยภาพการเรยนรของเดก การทผสอนใหการชวยเหลอเดกไดอยางรวดเรว สามารถลดปญหาการเรยนในอนาคตได แนวทางการดแลและใหการศกษาส าหรบเดกกลมเปาหมายเฉพาะ มวธการปฏบตเพอ การปองกน การเฝาระวง การคนพบ การสงตอ การใหความชวยเหลอและการสงเสรมการเรยนร มดงน

๑. การปองกน การปองกนและการดแลความปลอดภยทงทางรางกายและจตใจ และการจดสภาพแวดลอม ทเหมาะสม เปนการปองกนภาวะเสยงตอการเกดปญหาพฒนาการและการเรยนรของเดกในอนาคต ชวยสงเสรมใหเดกมการพฒนาศกยภาพของตน ดงนนจงควรท าใหสภาพแวดลอมมลกษณะทคนพการทกคนสามารถเขาถงได เชน การท าทางลาดส าหรบรถเขน การท าหองน าคนพการ การใชสเพอแบงแยกพนททเปน คนละสวนกนเพอความสะดวกของเดกทมปญหาดานสายตา เปนตน นอกจากนผสอนควรใหความส าคญกบการตรวจสอบความปลอดภยของสงของเครองใช อปกรณเครองเลน และสวนตางๆ ของอาคารสถานททเดกเขาไปใช รวมทงความสะอาดของอาหาร น าดม เครองใช และทอยอาศย ความปลอดภยนควรครอบคลมถงความปลอดภยจากการขมเหง รงแก หรอลอลวงจากคนในสถานศกษาและคนแปลกหนาดวย

๒. การเฝาระวง ผสอนควรด าเนนการเฝาระวงเพอตดตามและใหการชวยเหลอเดกในความดแลของตนดวย ดงน ๒.๑ การเฝาระวงการลวงละเมดทางรางกาย จตใจ และ/หรอทางเพศ ผสอนควรสงเกต

รองรอยบนรางกายและพฤตกรรมตางๆของเดกวาอาจจะสะทอนถงการถกลวงละเมดหรอไม เชน เดกม อาการซม เศรา หวาดกลวหรอหวาดระแวงหรอไม มรอยช า รอยไหมหรอบาดแผลใหม ๆ บนแขนขา เนอตว โดยทเดกไมกลาบอกสาเหตหรอไม เปนตน

๒.๒ การเฝาระวงความพการ/ความบกพรองทางพฒนาการและการเจรญเตบโต ผสอนควรบนทกน าหนก สวนสง และเสนรอบศรษะของเดกอยางสม าเสมอ เพอประเมนการเจรญเตบโตของเดกวาอยในสภาวะปกตหรอไม นอกจากนยงควรเปรยบเทยบผลการประเมนพฒนาการดานตางๆ ทงทางกลามเนอใหญ กลามเนอเลก ภาษา สตปญญา ตลอดจนทางอารมณและสงคมของเดกวาลาชากวาพฒนาการของเดกปกตทวไปหรอไม หากพบวาพฒนาการหยดชะงกหรอถดถอยลง หรอมการพฒนาทลาชาหางจากวยมาก กถอไดวาเปนสญญาณเตอนถงความบกพรองทางพฒนาการทอาจเกดขนได เชน เดกอาย ๓ ขวบแลว ยงพดเปนค าเดยวไดเพยง ๔-๕ ค า เทานน หรอเดกอาย ๕ ขวบแลวยงกระโดดไมได เปนตน

นอกจากนควรเฝาระวงการมองเหนและการไดยนของเดก โดยผสอนสามารถคดแยกการมองเหนและการไดยนอยางงายๆ ในเดกทกคน ทก ๑-๒ ป เชน การตรวจประเมนการมองเหน ท าไดโดยใชแผนทดสอบระดบสายตาส าหรบเดกเลก ทงนศกษาไดจากคมอการตรวจการคดกรองระดบการเหนในเดกชนอนบาลและชนประถมศกษา รวมถงการทดสอบประเมนการไดยน สามารถท าไดโดยใหเดกนงเกา อและปดตา ผทดสอบอยทางดานหลงของเดกและถนวหวแมมอกบนวช ทขางๆหขางใดขางหนงของเดกหางออกมา

Page 175: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

172 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ประมาณ ๕ เซนตเมตร แลวใหเดกยกมอขางทหตนเองไดยน ท าซ าไปมา ๒-๓ ครงเพอทดสอบวาการไดยนปกตหรอไม ซงเปนการเฝาระวงความพการทอาจเกดขนกบเดกปฐมวยได

๓. การคนพบ การสงตอ การเฝาระวงอยางเปนระบบจะชวยใหผสอนคนพบเดกทตองการความชวยเหลอ หรอการ

สงเสรมเปนพเศษไดแตเนนๆ เมอคนพบเดกแลว ควรมการสงตอใหแกนกวชาชพทเกยวของเพอตรวจสอบอยางละเอยดอกครง เชน เมอสงสยวาเดกอาจมปญหาการไดยน ผสอนอาจแนะน าใหผปกครองพาไปตรวจการไดยนทโรงพยาบาล หรอเมอสงสยวาเดกมพฒนาการทางสตปญญาลาชา เนองจากเดกไมสามารถเขาใจเรองตางๆในชนเรยนและไมสามารถพดสอสารกบเพอนและผสอนได ผสอนอาจแนะน า ใหผปกครองพาไปตรวจประเมนพฒนาการ หรอรบการตรวจเพอประเมนระดบสตปญญาทโรงพยาบาล หรอเมอสงสยวาเดกอาจถกท ารายรางกาย ผสอนอาจพาเดกไปพบนกสงคมสงเคราะหใหด าเนนการพาเดกไปตรวจรางกาย ทโรงพยาบาล เปนตน

หากพบปญหาทเปนอปสรรคตอการพฒนาของเดกแลว บาน สถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ เชน โรงพยาบาล กรมประชาสงเคราะห ควรประสานงานเพอวางแผนรวมกนในการใหความชวยเหลอแกเดกตามสมควรตอไป ในกรณทไมมหนวยงานใหความชวยเหลอในทองถน ผสอนควรปรกษ า นกวชาชพทเกยวของหรอขอใหเจาหนาททางการศกษาหรอทางการแพทยในระดบอ าเภอ ชวยประสานงานกบผทเกยวของในระดบจงหวดเพอหาทางใหความชวยเหลอทเหมาะสมตอไป ในกรณเดกทมความสามารถพเศษ ซงไมมหนวยงานในทองถนรองรบ อาจตดตอขอค าแนะน าจากคณะหรอภาควชาการศกษาปฐมวย ในสถาบนอดมศกษาเพอพจารณาแนวทางการชวยเหลอและจดการศกษาทเหมาะสมตอไป

๔. การสงเสรมการเรยนร ปจจบนการจดการศกษาใหแกเดกกลมเปาหมายเฉพาะจะจดในลกษณะของการจดการ

เรยนรวม ซงเปนลกษณะการจดการศกษาทเปดโอกาสใหเดกกลมเปาหมายเฉพาะไดมโอกาสในการเรยนรรวมกบเดกปกต เพอใหมพฒนาการทเหมาะสมเตมตามศกยภาพของตนในสภาพแวดลอมทปกต การจดการเรยนรวมจ าเปนตองไดรบความรวมมอในการท างานรวมกนระหวางครอบครว คร และนกวชาชพ โดยการปรบใชทรพยากรทมอย หรอจดหาเพมเตมตามความจ าเปน รวมถงการสรางเครอขายและประสานความรวมมอในการท างาน การจดระบบขอมลและแหลงใหบรการแกเดกและผสอน ตลอดจนการชวยเหลอและสนบสนนเดกและครอบครวอยางตอเนอง ดงนนผสอนตองระลกอยเสมอวาเดกทกคนไมวาจะเปนเดกกลมเปาหมายเฉพาะหรอไม ลวนมความตองการพนฐานเหมอนกนทงสน นนคอ เดกจ าเปนตองไดรบการพฒนาทกดานโดย องครวม และการพฒนาเดกนนจะตองอยบนพนฐานของระดบพฒนาการในปจจบนของเดกเปนส าคญดงน

๔.๑ เดกทมความตองการจ าเปนพเศษ การจดการศกษาส าหรบเดกกลมน จะมความแตกตางไปจากเดกปกต เนองจากมความบกพรองทางรางกาย อารมณ พฤตกรรม หรอสตปญญา ทแตกตางจากเดกปกตทวไป จงตองไดรบการดแลเปนพเศษ เพอใหเดกไดเร ยนรและไดรบการสงเสรม

Page 176: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

173 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

พฒนาการอยางเหมาะสมเตมท สามารถอยรวมและเรยนรรวมกบเดกปกตได การจดการศกษาส าหรบเดก กลมนมกท าควบคไปกบการบ าบดฟนฟใหความชวยเหลอ

การจดประสบการณและจดกจกรรมประจ าวนส าหรบเดกปฐมวยทมความตองการจ าเปนพเศษ ผสอนตองค านงถงระดบความสามารถและลกษณะของเดกทมความตองการพเศษ/เดกพการอยางมาก จงควรมความรความเขาใจเกยวกบลกษณะธรรมชาตของเดกแตละประเภทของความพการ และการจดท าแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล(IEP) ซงตองผานการอบรมการจดท าแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล(IEP) มากอน การวางแผนการจดประสบการณส าหรบเดกกลมน ผสอนควรปรบเนอหาของหลกสตร และเลอกใชเทคนควธการจดประสบการณทหลากหลายและเหมาะสมกบความตองการพเศษ/ความพการ เนองจากถงแมวาเดกจะมความพการเหมอนกนแตอาจเขาถงเนอหาการเรยนรดวยวธทตางกน ดงนนผสอนควรใชสอ สงอ านวยความสะดวก และจดสภาพแวดลอมทตอบสนองตอความหลากหลายของความตองการพเศษ/ความพการ รวมทงใชเครองมอและวธการประเมนพฒนาการทเหมาะสม สอดคลองกบลกษณะความตองการพเศษ/ความพการ แตละระดบ แตละประเภท และแตละบคคล

เนองจากครอบครวมสวนส าคญอยางยงตอการพฒนาเดกกลมน ผสอนจงควรแนะน าพอแมผปกครองและสมาชกในครอบครว ใหความรก เอาใจใส และเลยงดเดกกลมนอยางอบอน เชนเดยวกบเดกปกตทวไป ส าหรบเดกทมความผดปกตในระดบรนแรง อาจแนะน าใหเขารบการศกษาในสถานศกษาเฉพาะความพการ เชน ศนยการศกษาพเศษประจ าจงหวด โรงเรยนสอนคนตาบอด โรงเรยน โสตศกษา โรงเรยนปญญานกล เปนตน สวนเดกทมระดบความผดปกตไมรนแรงมาก สามารถศกษาในโรงเรยนปกตทจดการศกษาแบบเรยนรวม เพอเตรยมความพรอมใหสามารถชวยเหลอตนเองไดและอยรวมกบผอนอยางมความสข

๔.2 เดกทมความสามารถพเศษ ผสอนควรมความรเกยวกบลกษณะของเดกทมความสามารถพเศษ และมความเขาใจทถกตองในการจดประสบการณการเรยนรและการเลยงดเดกทมความสามารถพเศษ ผสอนควรจดท าขอมลความสามารถพเศษของเดกเปนรายบคคล ทงนอาจใชแบบวดแววความสามารถพเศษในเบองตน และพจารณาพฒนาการแตละดานของเดกทมความสามารถพเศษ เพอวางแผนการจดประสบการณใหเหมาะสมสอดคลองกบศกยภาพของเดก ดวยกจกรรมทกระตน ทาทาย ใหเดกตอยอดความร และสงเสรมความเปนอจฉรยะอยางเหมาะสม ทงนเดกทมความสามารถพเศษทมพฒนาการสงบางดาน ไมจ าเปนตองมพฒนาการดานอนๆสงในระดบเดยวกนเสมอไป เชน เดกทมความเฉลยวฉลาดทางคณตศาสตร อาจมความสามารถปานกลางในดานภาษา และเดกทมความสามารถในการอาน เขยน คดเลขเกงมาก อาจขาดทกษะทางสงคม ไมรวธเลนรวมกบเดกอนกได ดงนน ผสอนควรจดประสบการณทสงเสรมพฒนาการดานอนๆไปพรอมกน

นอกจากนผสอนควรจดบรรยากาศการเรยนและสภาพแวดลอมทสงเสรมใหเดกทมความสามารถพเศษไดพฒนาศกยภาพของตนใหถงขดสงสด โดยเฉพาะอยางยงดานการตดสนใจ การวางแผน การแสดงความสามารถ การใหเหตผล การสรางสรรคและการสอสารกบผอน ดวยการจดประสบการณการ

Page 177: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

174 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

เรยนรดวยวธการและสอทหลากหลาย มความยากงายหลายระดบ ใหเดกไดเรยนรตามความสามารถของตน ผสอนควรจดใหมการเพมพนความรในชนเรยนส าหรบเดกเหลาน เพอชวยใหเดกไมรสกเบอหนายกบเนอหาทรแลวหรอเขาใจแลว ขณะทเดกปกตก าลงเรยนรและท าความเขาใจเรองนนๆอย การเพมพนความรอาจท าไดโดยใหเดกเรยนรผานการสบเสาะความร คนพบความจรงดวยวธทางวทยาศาสตร หรอเรยนรผานกจกรรมตามความสนใจ ความถนด และความสามารถรายบคคล ผสอนควรให เดกเลนและท างานรวมกบผ อน รจกแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน และยอมรบความคดเหนของผอน เพอพฒนาทกษะทางสงคม ส าหรบการประเมนพฒนาการของเดกทมความสามารถพเศษควรเนนประเมนความสามารถทแทจรง ดวยการสงเกต ตรวจผลงาน ฯลฯ เชนเดยวกบเดกปกตทวไป แตควรก าหนดเกณฑการประเมนพฒนาการดานทมความสามารถพเศษใหสงขนตามความสามารถของเดก

๔.3 เดกดอยโอกาสทางเศรษฐกจและสงคม เดกดอยโอกาสทกคนมสทธพนฐานในการไดรบการศกษาอยางเสมอภาคและไดรบบรการการศกษาอยางเหมาะสมและหลากหลายรปแบบ โดยค านงถงหลกการสทธเดก สทธมนษยชน และศกดศรความเปนมนษย เนนการเรยนรเพอชวต ทเหมาะสม โดยบรณาการทงดานวชาการ ศลธรรม จรยธรรม และทกษะการด ารงชวต เพอพฒนาศกยภาพใหรอดพนจากสภาพดอยโอกาส สามารถพงตนเองได มโลกทศนและการด ารงชวตทเหนคณคาของตน เอง อยรวมกบผ อนอยางมความสข การจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวยทเปนเดกดอยโอกาสน ผสอนควรจดประสบการณเพอเตรยมความพรอม สงเสรมใหเดกมพฒนาการทเหมาะสมตามวย โดยผสมผสานสาระความรตามหลกสตรการศกษาปฐมวย และคณธรรม จรยธรรม ควบคกบใหการชวยเหลอ ดแล แกไขปญหาตางๆ ของเดกเฉพาะรายหรอโดยรวม ในหลายรปแบบตามแผนการชวยเหลอเดกดอยโอกาสเปนรายบคคล ทงนควรประสานความรวมมอกบบคคล หนวยงาน และเจาหนาท ในหนวยงานทเกยวของ เพอใหเดกดอยโอกาสไดรบการสนบสนน ชวยเหลอ ตามความตองการและจ าเปน เชน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย มลนธราชประชานเคราะหในพระบรมราชปภมภ และมลนธศนยพทกษสทธเดก เปนตน

4.๔ เดกทถกละเมดจากการกระท าทงทางรางกาย จตใจ รวมทงการละเมดทางเพศ เดกทไดรบผลกระทบจากการตดเชอ เอส ไอ ว ผสอนเดกกลมเปาหมายเฉพาะนตองมความละเอยดออนและไวตอความรสกนกคดของเดก นอกจากจะใหความส าคญกบการสงเสรมพฒนาการ และการจดประสบการณการเรยนรตามหลกสตรการศกษาปฐมวยแลว ผสอนควรใหความส าคญแกสงทมผลตอความรสกตอตนเองและตอโลกของเดกมากเปนพเศษ เชน เดกทเจบปวยเรอรงมกมความหวาดกลว กงวลในความเจบปวยของตน จงควรไดรบความรเกยวกบโรคทตนเปน วธการรกษา และบคคลทเดกตองเกยวของดวย เชน หมอและพยาบาล ขณะทเดกซงถกพอแมทบตจนตองไปอยกบพอแมบญธรรม ยอมมความหวาดกลวผคนและรสกวาตนมชวตทดอยกวาเดกอน จงควรไดเรยนรวาในโลกนคนอกมากมายทยงรกเรา และคนเราสามารถมชวตทดไดแมจะไมไดอยกบพอแมแทๆของตน เปนตน การใหการศกษาแกเดกทมประสบการณรายแรงในชวตเหลานจะตองท าควบคกบการบ าบด ผสอนสามารถเรยนรการเลอกใชกจกรรมทชวยในการบ าบดรกษา และฟนฟสภาพจตใจและรางกายของเดกใหดขนจากนกวชาชพทเกยวของ ซงสามารถท าได

Page 178: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

175 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

หลายวธ เชน การเลานทาน การเคลอนไหวโดยใชดนตรหรอดนตรบ าบด การท างานศลปะหรอศลปะบ าบด การใชเทคนควธในการพดคย ปลอบโยนและสรางความมนใจใหแกเดก เปนตน

๔.๕ เดกเจบปวยเรอรง เปนเดกทมปญหาสขภาพมความเจบปวยตองไดรบการดแลดานการรกษาพยาบาลเปนเวลายาวนานอาจเปนเดอน ป หรอตลอดชวตกได ไดแก โรคทางเดนหายใจ โรคเลอด โรคได โรคทางตอมไรทอ เปนตน ซงอาจท าใหไมสามารถเรยนในโรงเรยนไดอยางตอเนอง รวมถงมความวตกกงวลในความเจบปวยของตน จ าเปนอยางยงทผสอนควรมการตดตามและใหการชวยเหลอดานการเรยนควบคไปกบการรกษา ตองอาศยความรวมมอจากครอบครว และบคลากรทางสาธารณสขในการใหความชวยเหลอและพฒนาเดกเจบปวยใหมคณภาพชวตทดขน รวมถงใหความรเกยวกบโรคทเดกเปนอย วธในการดแลตนเองเพอใหมสขภาพทแขงแรง

๔.๖ เดกในการจดการศกษาโดยครอบครว ( Home School) พอแมหรอผจดการศกษาตองจดท าแผนการจดการศกษาตามแนวปฏบตในการจดการศกษาโดยครอบครว ควรศกษาหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และเอกสารอนๆทเกยวของ รวมถงประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอวางแผนการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบผเรยน บรบทและเปาหมายทตองการพฒนา โดยยดจดเนนของการจดการศกษาปฐมวย และออกแบบการจดประสบการณการเรยนรทเนนการอบรมเลยงดและสงเสรมพฒนาการทกดาน ดวยวธการทหลากหลาย

Page 179: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๗๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บทท ๑๑ การเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑

การเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบระดบชนประถมศกษาปท ๑ มความส าคญอยางยงเพราะจะท าใหบคคลทเกยวของกบเดกทกคนเขาใจพฒนาการการเรยนรของเดก สามารถสรางหลกสตรท เชอมตอกบระดบการศกษาและจดการเรยนการสอนทเหมาะสมกบธรรมชาตการเรยนรและพฒนาการของเดก แตละคน เพอใหเดกทกคนสามารถพฒนาและเรยนรไดอยางเหมาะสมตามวย บคลากรทกฝายทเกยวของจงตองใหความสนใจตอการชวยลดชองวางของความไมเขาใจในการจดการศกษาทงสองระดบ ซงจะสงผลตอการจดการเรยนการสอน ตวเดก ผสอน ผปกครองและบคลากรทางการศกษาอนๆทงระบบ ผสอนระดบปฐมวยกบผสอนระดบชนประถมศกษาปท ๑ ตองสรางความเขาใจรวมกน ดงนน ผบรหารสถานศกษา ผสอนระดบปฐมวยและ ผสอนระดบประถมศกษาปท ๑ พอแม ผปกครอง ชมชน และผเกยวของทกฝายควรใหการสนบสนนและชวยเหลอทเหมาะสม เพอใหเดกสามารถปรบตวรบความเปลยนแปลงในชวงรอยเชอมตอไดเปนอยางด สามารถพฒนาการเรยนรไดอยางราบรนและ ประสบผลส าเรจตามเปาหมายหลกสตรทก าหนดไว

บทบาทของบคลากรทเกยวของกบการสรางรอยเชอมตอของการศกษาระดบปฐมวยกบ ชนประถมศกษาปท 1

การสรางความเขาใจของผเกยวของกบการจดการศกษา ระหวางการศกษาระดบปฐมวยและระดบ ชนประถมศกษาปท ๑ ควรประสานงานและเรยนรลกษณะการจดการเรยนรซงกนและกน เพอรวมมอสงเสรมพฒนาการเรยนรของเดก ใหสามารถเรยนรไดอยางตอเนอง สมพนธกน ผทเกยวของทกฝายจงมความส าคญอยางยง และควรด าเนนการ ดงน

๑. ผบรหารสถานศกษา ผบรหารสถานศกษาเปนบคคลส าคญทมบทบาทเปนผน าในการสรางรอยเชอมตอระหวางหลกสตร

การศกษาปฐมวยกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ในชนประถมศกษาปท ๑ โดยศกษาหลกสตร ทงสองระดบ เพอท าความเขาใจและจดระบบการบรหารงานดานวชาการทจะเออตอการสรางรอยเชอมตอการศกษา ผบรหารสถานศกษาควรด าเนนการดงน ๑.๑ จดประชมสรางความเขาใจใหผสอนระดบปฐมวยและผสอนระดบประถมศกษาปท 1 เพอรวมกนสรางแนวปฏบตเกยวกบรอยเชอมตอของการศกษาปฐมวยและชนประถมศกษาปท 1 ซงตอไปนเปนตวอยาง ทกษะทางพนฐานทางภาษา คณตศาสตรและวทยาศาสตร ดงน

Page 180: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๗๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

1.1.1 ดานทกษะพนฐานทางภาษา ตวอยางการวเคราะหการเชอมโยง หลกสตรการศกษาปฐมวย หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑

มาตรฐานท ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย ตวบงชท ๙.๑ สนทนาโตตอบและเลาเรองใหผอนเขาใจ สภาพทพงประสงค ๙.๑.๑ ฟงผอนพดจนจบ และ สนทนาโตตอบอยางตอเนอง เชอมโยงกบเรองทฟง ๙.๑.๒ เลาเปนเรองราวทตอเนอง ๙.๒ อาน เขยนภาพและสญลกษณได ตวบงชท ๙.2 อาน เขยน ภาพและสญลกษณได สภาพทพงประสงค ๙.๒.๑ อานภาพ สญลกษณ ค า ดวยการชหรอกวาดตามองจดเรมตนและจดจบของขอความ ๙.๒.๒ เขยนชอของตนเองตามแบบ เขยนขอความดวยวธทคดขนเอง

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สาระท 1 การอาน มาตรฐาน ท 1.1 ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพ อน าไปตดสนใจ แกปญหาในการด าเนนชวตและมนสยรกการอาน ตวชวดชนป ป.1 1. อานออกเสยงค า ค าคลองจองและขอความสนๆ 2. บอกความหมายของค าและขอความทอาน ๓. ตอบค าถามเกยวกบเรองทอาน ๔. เลาเรองยอจากเรองทอาน ๕. คาดคะเนจากเรองทอาน ๖. อานหนงสอตามความสนใจอยางสม าเสมอ และน าเสนอเรองทอาน ๗. บอกความหมายของเครองหมาย หรอสญลกษณทมกพบเหนในชวตประจ าวน ๘. มมารยาทในการอาน

สาระท ๒ การเขยน มาตรฐาน ท ๒.1 ใชกระบวนการเขยนสอสารเขยนเรยงความ ยอความและเขยนเรองราวในรปแบบตาง ๆ เขยนรายงาน ขอมลสารสนเทศ และรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ ตวชวดชนป ป.๑ 1.คดลายมอตวบรรจงเตมบรรทด ๒. เขยนสอสารดวยค าและประโยคงายๆ 3. มมารยาทในการเขยน

สาระท 3 การฟง การดและการพด มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค ตวชวดชนป ป.1 ๑. ฟงค าแนะน า ค าสงงายๆและปฏบตตาม ๒. ตอบค าถามและเลาเรองทฟงและดทงทเปนความรและความบนเทง ๓. พดแสดงความคดเหนและความรสกจากเรองทฟงและด ๔. พดสอสารไดตามวตถประสงค ๕. มมารยาทในการฟงการดและการพด

Page 181: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๗๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

1.1.2 ดานทกษะคณตศาสตร และวทยาศาสตร ตวอยางการวเคราะหการเชอมโยง หลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช ๒๕๖๐ (ส าหรบเดกอาย ๓ – ๖ ป)

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ (ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๖๐)

กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร มาตรฐานท ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร ตวบงชท ๑๐.๑ มความสามารถในการคดรวบยอด สภาพทพงประสงค ๑๐.๑.๑ บอกลกษณะ สวนประกอบการเปลยนแปลงหรอความสมพนธของสงตาง ๆ จากการสงเกตโดยใชประสาทสมผส ๑๐.๑.๒ จบคและเปรยบเทยบ ความแตกตางและความเหมอนของสงตาง ๆ โดยใชลกษณะทสงเกตพบ ๒ ลกษณะขนไป ๑๐.๑.๓ จ าแนกและจดกลมสงตางๆ โดยใชตงแต ๒ ลกษณะ ขนไปเปนเกณฑ ๑๐.๑.๔ เรยงล าดบสงของและเหตการณอยางนอย ๕ ล าดบ

ตวบงชท ๑๐.๒ มความสามารถในการคดเชงเหตผล สภาพทพงประสงค ๑๐.๒.๑ อธบายเชอมโยงสาเหตและผลทเกดขนในเหตการณหรอการกระท า ตวบงชท ๑๐.๓ มความสามารถในการคดแกปญหาและตดสนใจ สภาพทพงประสงค ๑๐.๓.๑ ตดสนใจในเรองงายๆ และยอมรบผลทเกดขน ๑๐.๓.๒ ระบปญหา สรางทางเลอก และเลอกวธแกปญหา

สาระท ๑ จ านวนและพชคณต มาตรฐาน ค ๒.๒ ป.๑/๑ จ าแนกรปสามเหลยม รปสเหลยม วงกลม วงร ทรงสเหลยมมมฉาก ทรงกลม ทรงกระบอก และกรวย มาตรฐาน ค ๑.๑ ป.๑/๓ เรยงล าดบจ านวนนบไมเกน ๑๐๐ และ ๐ ตงแต ๓ ถง ๕ จ านวน

สาระท ๑ วทยาศาสตรชวภาพ มาตรฐาน ว ๑.๑ ตวชวดชนป ป.๑/๑ ระบชอพชและสตวทอาศยอยบรเวณตาง ๆ ทไดจากการส ารวจ ป .๑ /๒ บ อ ก ส ภ าพ แ วด ล อ ม ทเหมาะสมในบรเวณทพชและสตวอาศยอยในบรเวณทส ารวจ มาตรฐาน ว ๒.๑ ป.๑/๒ ระบชนดของวสด และจดกลมวสดตามสมบตทสงเกตได มาตรฐาน ว ๓.๑ ป.๑/๒ อธบายสาเหตทมองไมเหนดาวสวนใหญในเวลากลางวนจากหลกฐานเชงประจกษ มาตรฐาน ว ๘.๒ ป.๑/๑ แกปญหาอยางงายโดยใชก า ร ล อ ง ผ ด ล อ ง ถ ก ก า รเปรยบเทยบ ป.๑/๒ แสดงล าดบขนตอนการท างานหรอการแกปญหาอยางงายโด ย ใช ภ าพ ส ญ ล ก ษ ณ ห ร อขอความ

Page 182: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๗๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

หลกสตรการศกษาปฐมวย หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑

มาตรฐานท๑๒ มเจตคตทดตอการเรยนรและมความสามารถในการแสวงหาความรไดเหมาะสมกบวย ตวบงชท ๑๒.๑ มเจตคตทดตอการเรยนร ๑๒.๑.๒ กระตอรอรนในการรวมกจกรรมตงแตตนจนจบ ตวบงชท ๑๒.๒ มความสามารถในการแสวงหาความร ๑๒.๒.๑ คนหาค าตอบขอสงสยตางๆโดยใชวธการหลากหลายดวยตนเอง

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรคณภาพผเรยนเมอจบชนประถมศกษาปท ๓ แสดงความกระตอรอรน สนใจทจะเรยนร มความคดสรางสรรคเกยวกบ

เรองทจะศกษาตามทก าหนดใหหรอตามความสนใจ มสวนรวมในการแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอน

ตระหนกถงประโยชนของการใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรในการด ารงชวต ศกษาหาความรเพมเตม ท าโครงงานหรอชนงานทก าหนดใหหรอตามความสนใจ

จากตารางการวเคราะหความสมพนธของหลกสตรการศกษาปฐมวย กบหลกสตรแกนกลางการศกษา ขน พนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) จะเหนไดวามาตรฐาน ตวชวด และ สภาพทพงประสงคทก าหนดไวในหลกสตรปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดก าหนดเปาหมายในการพฒนาเดกปฐมวยเมอจบการศกษาในระดบชนอนบาลปท ๓ ในดานทกษะพนฐานทางภาษา การคด การเรยนร มฐ. 9 – มฐ.11 ทกษะพนฐานคณตศาสตรและวทยาศาสตร เพอการเตรยมความพรอมในการเรยนตอ ชนประถมศกษาปท ๑ ไดเปนอยางด ๑ .๒ จด เตรยมเอกสารหลกสตร เอกสารทางวชาการ ของระดบการศกษาปฐมวยและ ชนประถมศกษาปท ๑ มาไวใหผเกยวของไดศกษาและท าความเขาใจเกยวกบรอยเชอมตอของการศกษาปฐมวยและชนประถมศกษาปท 1

๑.๓ จดกจกรรมการสรางความตระหนกถงความส าคญของรอยเชอมตอใหผสอนทงสองระดบ โดยแลกเปลยนวธสอน สะทอนสภาพปญหา ความตองการ และแนวทางการแกไข เพอเตรยมเดกปฐมวย ใหพรอมส าหรบการเขาเรยนในระดบชนประถมศกษาปท ๑

๑.๔ จดหาสอ วสดอปกรณ และจดสภาพแวดลอมทสงเสรมการสรางรอยเชอมตอของทงระดบการศกษาปฐมวยและชนประถมศกษาปท 1

๑.๕ จดกจกรรมพฒนาพอแมผปกครอง เพอชวยเหลอเดกใหสามารถปรบตวเขากบสถานศกษาใหม เชน กจกรรมสมพนธในรปแบบตางๆ จดท าเอกสารเผยแพร จดประชมเพอปฐมนเทศ หวขอส าคญในการสรางความเขาใจแกผปกครอง เชน จตวทยาและพฒนาการการเรยนรของเดกปฐมวย การจดประสบการณทางภาษาและการรหนงสอในระดบปฐมวย การเตรยมความพรอมใหกบเดกสงผลตอการเรยนรอยางไร เปนตน

Page 183: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒. ครผสอนระดบปฐมวย ผสอนระดบปฐมวยตองศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน การจดการเรยนร ใน ชนประถมศกษาปท ๑ และสรางความเขาใจใหกบพอแม ผปกครองและบคลากรอนๆ รวมทงชวยเหลอเดกในการปรบตวกอนเลอนขนชนประถมศกษาปท ๑ โดยผสอนระดบปฐมวยควรด าเนนการ ดงน

๒.๑ จดระบบขอมล สารสนเทศ ทเกยวของกบเดกปฐมวย สงตอใหผสอนชนประถมศกษาปท ๑ เพอชวยใหผสอนระดบประถมศกษาปท ๑ ศกษาและท าความเขาใจเดกรายบคคล ซงจะชวยเหลอเดกในการปรบตวเขากบการเรยนรใหมไดดขน

๒.๒ สรางความเขาใจรวมกบเดกปฐมวย เกยวกบการจดการเรยนรในระดบชนประถมศกษาปท ๑ เพอใหเดกเกดเจตคตทดและปรบตวไดดขน

๒.๓ จดกจกรรมใหเดกปฐมวยไดคนเคยกบสภาพแวดลอมของหองเรยนชนประถมศกษาปท ๑ เชน การเยยมหองเรยน การส ารวจอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการตาง ๆ เปนตน

๒.๔ จดเตรยมสอ วสดอปกรณ ทสงเสรมใหเดกปฐมวยไดเรยนรและมประสบการณพนฐานทสอดคลองกบรอยเชอมตอในการเรยนระดบชนประถมศกษาปท ๑ เชน จดกจกรรมบทบาทสมมตในการนงเกาอ ฝกการจดเกบกระเปา โตะ-เกาอ และอปกรณของใชสวนตว และจ าลองสถานการณการเรยนรในระดบ ชนประถมศกษาปท 1 เปนตน

๓. ผสอนระดบประถมศกษา ผสอนระดบประถมศกษาตองมความร ความเขาใจในพฒนาการเดกปฐมวย และมเจตคตทดตอการ

จดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย เพอน ามาเปนขอมลการพฒนาการจดการเรยนรระดบ ชนประถมศกษาปท ๑ ใหตอเนองกบการพฒนาเดกในระดบปฐมวย โดยผสอนระดบประถมศกษา ควรด าเนนการ ดงน

๓.๑ จดกจกรรมสรางความคนเคยใหเดก พอแม และผปกครอง มโอกาสไดท าความรจกกบผสอนและหองเรยนชนประถมศกษาปท ๑ กอนเปดภาคเรยน

๓.๒ จดหองเรยนชนประถมศกษาปท ๑ ใหมบรรยากาศทอบอน ปลอดภย และมพนทส าหรบเปดโอกาสใหเดกไดปฏบตกจกรรมอยางอสระ เชน ชนวางหนงสอ และวสดอปกรณตาง ๆ เพอชว ยใหเดก ไดปรบตวและเรยนรจากการปฏบตจรง

๓.๓ วางแผนและออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรทเชอมตอกบระดบปฐมวยควรจดกจกรรมเพอสรางความคนเคยกบเดกทเขาเรยน ประมาณ 2-4 สปดาห โดยรวมกนสรางขอตกลงเกยวกบการปฏบตตน ซงจะชวยใหเดกคนเคยและสามารถปรบตวเพอเรยนรในระดบชนประถมศกษาปท 1

๓.๔ ศกษาขอมลของเดกเปนรายบคคล เพอจดการเรยนรใหกบเดกอยางเหมาะสม หากพบเดก มความตองการจ าเปนพเศษ หรอมลกษณะเฉพาะ ควรจดกจกรรมชวยเหลอ หรอสงเสรมใหเหมาะสมกบเดกแตละคน

Page 184: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๓.๕ เผยแพรขาวสารดานการเรยนรและสรางความสมพนธทดกบเดก พอแม ผปกครอง และชมชน โดยจดท าจลสาร แผนพบ หรอใชสอสงคมออนไลน เชน Facebook และ Group Line เปนตน

๔. พอแม ผปกครอง พอแม ผปกครองเปนผมบทบาทส าคญในการอบรมเลยงดและสงเสรมการศกษาของบตรหลาน และเพอชวยบตรหลานของตนเองในการศกษาตอชนประถมศกษาปท ๑ พอแม ผปกครองควรด าเนนการ ดงน

๔.๑ ศกษาและท าความเขาใจหลกสตรของการศกษาทงสองระดบ ๔.๒ จดหาหนงสอ อปกรณทเหมาะสมกบวยเดก ๔.๓ มปฏสมพนธทดกบบตรหลาน ใหความรก ความเอาใจใส ดแลบตรหลานอยางใกลชด

๔.๔ จดเวลาในการท ากจกรรมรวมกบบตรหลาน เชน เลานทาน อานหนงสอรวมกน สนทนาพดคย ซกถามปญหาในการเรยน ใหการเสรมแรงและใหก าลงใจ

๔.๕ รวมมอกบผสอนและสถานศกษาในการชวยเตรยมตวบตรหลานเพอชวยใหบตรหลานของตน ปรบตวไดดขน

การจดการเรยนรในระดบปฐมวยตามหลกสตรปฐมวย พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนการเตรยมความพรอมเพอใหเดกมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ทเหมาะสมกบวย ความสามารถและ ความแตกตางระหวางบคคล โดยใหความส าคญกบการจดประสบการณการเรยนรในรปแบบของกจกรรมบรณาการผานการเลน เพอใหเดกไดรบประสบการณตรงจากการลงมอปฏบต และการจดกจกรรมการเรยนร กจวตรประจ าวนในระดบปฐมวยมความยดหยน เนนการชวยเหลอตนเองและสงเสรมทกษะทจ าเปน ซงเปนการเตรยมความพรอมเพอเปนพนฐานในการเรยนรตอไป ดงนน เดกทจบหลกสตรการศกษาปฐมวยจงมคณลกษณะทพงประสงคในแตละพฒนาการตามมาตรฐาน ตวบงชและสภาพทพงประสงคของเดกอาย ๕-๖ ป ตามทระบไวในหลกสตร อยางไรกตามเดกปฐมวยมกถกคาดหวงวาจะตองมความพรอมส าหรบการเรยนรทางวชาการในระดบชนประถมศกษาปท 1 ทงทเปาหมายหลกในการจดการศกษาปฐมวยคอ การชวยใหเดกพฒนาความสามารถ ความเขาใจ และการแสดงพฤตกรรมพฒนาการทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา การเรยนรทผานประสบการณส าคญตามหลกสตรการศกษาปฐมวยดงกลาว จะชวยใหเดกเกดทกษะน าไปสความพรอมในการเรยนร และประสบความส าเรจในการเรยนทมลกษณะอยางเปนทางการของระดบประถมศกษาไดเปนอยางด และมทกษะจ าเปนส าหรบความพรอมในการเรยนรส าหรบเดกชนปฐมวยศกษากบชนประถมศกษาปท 1 ประกอบดวยทกษะทส าคญ ดงน

๑. ทกษะการชวยเหลอตนเอง เดกสามารถใชหองน า หองสวมไดดวยตนเอง แตงกายไดเองเกบของเขาทเมอเลนเสรจและชวยท าความสะอาด รองขอใหชวยเมอจ าเปน

๒. ทกษะการใชกลามเนอใหญ เดกสามารถวงไดอยางราบรน วงกาวกระโดดได กระโดดดวยสองขาพนจากพน ถอจบ ขวาง กระดอนลกบอลได ปนปายเครองเลนสนามได

๓. ทกษะการใชกลามเนอเลก เดกสามารถใชมอประสานสมพนธกบตาและหยบจบอปกรณวาดภาพและเขยน วาดภาพคนมแขน ขา และสวนตางๆ ของรางกาย ตดตามรอยเสนและรปตางๆ เขยนตามแบบอยางได

Page 185: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๔. ทกษะภาษาและการรหนงสอ เปนทกษะกระบวนการทเกดขนตงแตแรกกด และมการพฒนาตอเนองไปตลอดทกชวงวย เปนทกษะจ าเปนทเดกสามารถพดใหผอนเขาใจได ฟงและปฏบตตามค าชแจงงายๆฟงเรองราวและค าคลองจองตางๆ อยางสนใจ เขารวมฟง และสนทนาอภปรายในเรองตางๆ ผลดกนพดโตตอบ เลาเรองและทบทวนเรองราวหรอประสบการณตางๆ ตามล าดบเหตการณ เลาเรองจากหนงสอภาพอยาง เปนเหตเปนผล อานหรอจดจ าค าบางค าทมความหมายตอตนเอง เขยนชอของตนเองได เขยนค าทมความหมายตอตนเอง โดยประดษฐค าดวยตนเอง(Invented spelling) มความคดรวบยอด ความรความเขาใจเกยวกบรปแบบและความหมายของภาษาเขยนทปรากฏตามสอ สงพมพรปแบบตางๆ(Concepts of prints)

๕. ทกษะการคด เดกสามารถแลกเปลยนความคดและใหเหตผลได จดจ าภาพและวตถทเหมอนและตางกนได ใชค าใหมๆ ในการแสดงความคด ความรสก ถามและตอบค าถามเกยวกบเรองทฟง เปรยบเทยบจ านวนของวตถ 2 กลม โดยใชค า “มากกวา” “นอยกวา” “เทากน” อธบายเหตการณ/เวลาตามล าดบอยางถกตอง เชอมโยงเวลากบกจวตรประจ าวน

๖.ทกษะทางสงคมและอารมณ เชน ปรบตวตามสถานการณ ใชค าพดเพอแกไขขอขดแยง นงไดนาน 5-10 นาท เพอฟงเรองราวหรอท ากจกรรม ท างานจนเสรจ รวมมอกบคนอนและผลดกนเลน ควบคมอารมณตนเองไดเมอกงวลหรอตนเตน หยดเลนและท าในสงทผ ใหญตองการใหท าได ภมใจในความส าเรจของตนเอง ดวยเหตผลดงกลาว ถาผเกยวของกบเดกปฐมวยเขาใจความแตกตางของการเรยนรระหวางเดกปฐมวยกบเดกประถมศกษาแลว ทกฝายจะสามารถรวมกนพฒนาทกษะทจ าเปนส าหรบความพรอมในการเรยนรของเดกปฐมวยไดอยางเหมาะสม และหลกเลยงทจะเนนเฉพาะทกษะอานเขยนเรยนเลขและเรยนรแบบทองจ าใหกบเดก ซงอาจสงผลกระทบตอพฒนาการทจ าเปนส าหรบความส าเรจทางวชาการของเดกในอนาคต หลกสตรการศกษาปฐมวยจงมงเนนการพฒนาเดกโดยองครวมอยางสมดลทกดานมากกวาการเนนทกษะการอานเขยนเรยนเลข การปรบตวของเดกในชวงรอยเชอมตอระหวางชนเรยนอนบาล และประถมศกษาเปนสงส าคญตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารสถานศกษา และการชวยเหลอทเหมาะสมจากคร พอแม ผปกครอง ตลอดจนบคลากรทเกยวของ

กลาวโดยสรป ผบรหารสถานศกษา ครผสอน ผปกครอง และผเกยวของจงควรท าความเขาใจลกษณะการจดการศกษาของทงสองระดบ เพอชวยใหเดกสามารถปรบตวในชวงระยะของรอยเชอมตอระหวางระดบปฐมวยและชนประถมศกษาปไดท ๑ ไดเปนอยางด ซงหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดระบมาตรฐาน ตวบงช สภาพทพงประสงค และประสบการณส าคญ ทมความสมพนธและสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนร คณลกษณะอนพงประสงคและสมรรถนะส าคญของผ เรยนตาม หลกสตรการศกษาขนพนฐาน ทงทกษะพนฐานดานการอาน การเขยน การคดค านวณ ทกษะการคดพนฐาน การตดตอสอสาร กระบวนการเรยนรทางสงคม พฒนาพนฐานความเปนมนษยอยางสมบรณและสมดลในดานรางกาย สตปญญา อารมณ จตใจ สงคม และวฒนธรรม รวมทงดานความคดสรางสรรค บคลากรทเกยวของทกฝายจงจ าเปนตองมความรความเขาใจและตระหนกถงความส าคญของรอยเชอมตอของการศกษาทงสองระดบ ตลอดจนท างานแบบรวมมอซงกนและกน เพอใหสามารถจดการเรยนรทสอดรบเชอมตอกนทงสองระดบ ซงจะสงผลใหเดกสามารถปรบตวตอเรยนรในระดบชนประถมศกษาปท 1 ไดอยางเหมาะสม และไดรบการพฒนาอยางเปนองครวม สมดลและตอเนองทกดานตามเปาหมายของหลกสตรปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

Page 186: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

183 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บรรณานกรม* กลยาณ มกราภรมย .พดตดอาง ปญหาทไมควรมองขาม.

https://www.thairath.co.th/content/970082 26 ธ.ค.2560 เวลา 01.24 น. คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ส านกงาน (๒๕๓๗). แนวการจดการศกษาระดบ กอนประถมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. จฑามาศ แหนจอน (2558) สมองกบอารมณ:มหศจรรยความเชอมโยง.

วารสารราชพฤกษ.ปท 13 ฉบบท 3 (กนยายน - ธนวาคม). 11-19. จรยา ทะรกษา.ปรบพฤตกรรมเดกยากจรงหรอ. http://www.si.mahidol.ac.th 20 ธ.ค.2560

เวลา 13.52 น. https://www.tcithaijo.org/index.php/Ratchaphruekjournal/article/view/91887

ชาตร วฑรชาต.โรคตกส โรคทางจตผสมโรคทางกายhttps://women.kapook.com/view19041.htm26ธค.2560/02.08น.

นพรรณพร วรมงคล ,หนวยท 10 การประเมนพฒนาการและสขภาพเดก ชดวชา พฒนาการวยเดก, มหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช นนทบร.2560. พชร ผลโยธน. (๒๕๔๓). “การจดท าสารนทศน.” วารสารสโขทยธรรมาธราช. ๑๓ (๓) : ๑๐๐–๑๐๔. พฒนา ชชพงศ. (๒๕๓๐). การจดประสบการณและกจกรรมระดบปฐมวย. (เอกสารประกอบการ

สอน). กรงเทพฯ : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. มลนธชยพฒนา. (ม.ป.ป.) เศรษฐกจพอเพยง. http://www.chaipat.or.th/site_content/34-

13/3579-2010-10-08-05-24-39.html (online 5 ธนวาคม 2560) ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, กระทรวงศกษาธการ. (2548). คมอหลกสตร

การศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546(ส าหรบเดกอาย 3-5 ป) (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: ครสภาลาดพราว.

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, กระทรวงศกษาธการ. (2551). การจดการศกษา ปฐมวยตามหลกสตรและการจดการเรยนรทสอดคลองกบพฒนาการทาง สมอง. กรงเทพมหานคร: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) (2559) สขภาวะเดกปฐมวย..คณภาพทสรางได. http://www.thaihealth.or.th/Content/32992-สขภาวะเดกปฐมวย..คณภาพทสรางได.html (online 20 ธนวาคม 2560)

ยนเซฟ ประเทศไทย. (ม.ป.ป.) อนสญญาวาดวยสทธเดก. https://www.unicef.org/thailand/tha/overview_5954.html (online 5 ธนวาคม 2560)

Copple, C., & Bredekamp, S. (2009). Developmentally appropriate practice. Washington, DC: National Association for the Education of Young Children.

Epstein, J.L.(n.d.) Epstein's Framework of Six Types of Involvement. https://www.unicef.org/lac/Joyce_L._Epstein_s_Framework_of_Six_Types_of_Involvement(2).pdf. (online December 5, 2017)

Page 187: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

184 ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

McAfee, O. D., Leong, D. J. & Bodrova, E. (2015). Assessing and guiding young children's development and learning. Pearson.

NAEYC. (2009).Where we on responding to linguistic and cultural diversity. https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/diversity.pdf (online 12 ธนวาคม 2560)

NAEYC. (2012). Technology and Interactive Media as Tools in Early Childhood Programs Serving Children from Birth through Age 8. https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/topics/PS_technology_WEB.pdf. (online 11 ธนวาคม 2560)

NAEYC. (n.d.) The 10 NAEYC Program Standards. https://www.naeyc.org/our-work/families/10-naeyc-program-standards. (online 12 ธนวาคม 2560) หมายเหต * อยในระหวางการรวบรวม

Page 188: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ภาคผนวก

- แนวทางการประเมนสขภาพอนามย - ตวอยางเอกสารรายงานผลการประเมนพฒนาการ - นยามค าศพทหลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช 2560

Page 189: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

การประเมนสขภาพอนามย 9 รายการดงน

1. ผมและศรษะ 2. หและใบห วธการ

ทาท 1 นกเรยนหญง ใชมอขวาเปดผมไปทดไวดานหลงหขวา และหนหนาไปทางซาย สวนนกเรยนชาย ใหหนหนาไปทางซายเทานน

ทาท 2 นกเรยนหญง ใชมอซายเปดผมไปทดไวดานหลงหซาย และหนหนาไปทางขวา สวนนกเรยนชาย ใหหนหนาไปทางขวาเทานน

สงผดปกตทควรสงเกต - มไขเหา ตวเหา บรเวณโคนเสนผม - มน าหรอน าหนองไหลออกมาจากหขางใดขางหนง หรอทงสองขาง - มขหอดตนขางใดขางหนง หรอทงสองขาง มแผล เกณฑดานความสะอาดของผมและศรษะ 3 สะอาด ไมมรงแค ไมมกลน 2 พอใช มรงแคเลกนอย มกลน 1 ปรบปรง มรงแค มแผลพพอง มกลน มเหาบรเวณโคนเสนผม เกณฑดานความสะอาดของหและใบห 3 สะอาด ใบห หลงหไมมขไคล ไมมขห 2 พอใช ใบห หลงหมขไคลเลกนอย มแผลเลกนอย 1 ปรบปรง ใบห หลงหมขไคล หมขหอดตนขางใดขางหนง หรอ 2 ขาง มกลนเหมน

มน าหรอน าหนองขางใดขางหนง หรอทง 2 ขาง 3. มอและเลบมอ วธการ ทาท 1 ยนมอออกไปขางหนาใหสดแขนทงสองขาง คว ามอ กางนวทกนว ทาท 2 ท าทาตอเนองจากทาท 1 คอ พลกมอ หงายมอ กางนวทกนว สงผดปกตทควรสงเกต - เลบยาว สกปรก - ผวหนงบวม เปนแผล ผน มขไคล - มเมดตมเลกๆ มน าใส ๆ ตามงามนว - ตมสากบรเวณดานนอกของแขน เกณฑดานความสะอาดของมอและเลบมอ 3 สะอาด มอสะอาด เลบสน ไมมขเลบ 2 พอใช มอสกปรกเลกนอย เลบยาว ไมมขเลบหรอมขเลบเลกนอย 1 ปรบปรง มอสกปรกมาก เลบยาว มขเลบมาก\

Page 190: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

4. เทาและเลบเทา วธการ ทาท 1 ยนเทาขวาไปขางหนา ตรวจเสรจแลวใหถอยเทากลบท ทาท 2 ยนเทาซายไปขางหนา ตรวจเสรจแลวใหถอยเทากลบท สงผดปกตทควรสงเกต - เลบยาว สกปรก - มเมดตมเลก ๆ มน าใส ๆ ตามงามนว - มคราบสกปรก เกณฑดานความสะอาดของเทาและเลบเทา 3 สะอาด เทาสะอาด เลบสน ไมมขเลบ 2 พอใช เทาสกปรกเลกนอย เลบยาว ไมมขเลบหรอมขเลบเลกนอย 1 ปรบปรง เทาสกปรก เลบยาว มขเลบมาก 5. ปาก ลน และฟน วธการ ทาท 1 ใหกดฟนและยมกวาง ใหเหนเหงอกเหนอฟนบน และใตฟนลางใหเตมท ทาท 2 ใหอาปากกวาง แลบลนยาว พรอมทงรอง “อา” ใหศรษะเอนไปขางหลงเลกนอย สงผดปกตทควรสงเกต (ปากและฟน) - รมฝปากซดมาก - เปนแผลทมมปาก มมปากเปอย - เหงอกบวมเปนหนอง - ฟนผ สงผดปกตทควรสงเกต (ลน) - ลนแตก แดง หรอเปนฝาขาว หรอมอาการเจบ เกณฑดานความสะอาดของฟน/ชองปาก(เฉพาะความสะอาด)ทวไปไมพจารณาโรคในชองปาก 3 สะอาด ฟนขาวสะอาด ไมมเศษอาหาร ไมมขฟน ไมมกลนปาก 2 พอใช มเศษอาหารหรอกลนปากเลกนอย 1 ปรบปรง มเศษอาหาร ขฟนเหลอง กลนปากแรง ฟนด า ฟนผ

หมายเหต เมอพบสงผดปกตทลน ฟน เหงอก ในชองปาก ควรปรกษาผปกครอง แนะน าให พบเจาหนาทอนามยหรอทนตแพทยตอไป

Page 191: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

6. จมก วธการ ใหเงยหนาเพอเหนรจมก สงผดปกตทควรสงเกต - สกปรก มน ามกไหลบรเวณจมก - มขมกเกรอะกรง - คดจมก จาม - แผลแดงอกเสบบรเวณเยอจมก เกณฑดานความสะอาดของจมก 3 สะอาด ไมมน ามกไหล ไมมขมก 2 พอใช ขมกเลกนอย 1 ปรบปรง มน ามกไหล มขมกเกรอะกรง 7. ตา วธการ งอแขน พบขอศอก ใชนวแตะเปลอกตาดานลางเบาๆ ดงเปลอกตาดานลาง พรอมเหลอกตาขนและลง แลวจงกลอกตาไปดานขวาและซาย สงผดปกตทควรสงเกต - ดวงตาแดง มขตา คนตา - ขอบตาลางแดงมาก อกเสบ - เปนเมดหรอเมดอกเสบเปนหนองทเปลอกตา เปลอกตาบวม เจบ เกณฑดานความสะอาดของตา 3 สะอาด ไมมขตา 2 พอใช มขตาเลกนอย 1 ปรบปรง มขตา คนตาบอย ๆ ตาแดง มเมดหรอเมดอกเสบ มหนอง ตาแฉะ

Page 192: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๘๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

8. ผวหนงและใบหนา 9. เสอผา วธการ ทาท 1 ปลดกระดมหนาอกเสอ 2 เมด ใชมอทงสองขางดงคอเสอออกใหกวาง แลวหมนตวซาย-ขวาเลกนอย เพอจะไดเหนบรเวณคอโดยรอบทงดานหนาและดานหลง ทาท 2 นกเรยนหญง ใหแยกเทาทงสองขางหางกน 1 ฟต ใชมอทงสองจบกระโปรงดงขนเหนอเขาทงสองขาง สวนนกเรยนชายแยกเทาทงสองขางหางกน 1 ฟต เชนกน ทาท 3 นกเรยนหญง-ชาย ซงอยในทาท 2 แลว ใหกลบหลงหน สงเกตดานหลงโดยใหเดนไปขางหนาประมาณ 4 – 5 กาว แลวเดนกลบหนเขาหาผตรวจ

สงผดปกตทควรสงเกต ทาท 1 - เมด ผนคนบรเวณผวหนง ใตคอ บรเวณหนาอก - ผวหนงเปนวง ๆ สขาว ๆ ลกษณะเรยบโดยเฉพาะบรเวณคอ - ผวหนงเปนวงกลมแดง เหนขอบชด ผวหนงสกปรก มขไคลบรเวณคอ สงผดปกตทควรสงเกต ทาท 2 - แผลบรเวณเขา หนาแขง และนอง - เปนตม พพอง บรเวณหนาแขง นองและขา - ทรวดทรง รปราง อวน ผอม เกณฑดานความสะอาดของผวหนาและใบหนา 3 สะอาด ใบหนาเกลยงเกลา สดใส 2 พอใช มขไคล มคราบสกปรกเลกนอย 1 ปรบปรง มขไคลมาก มคราบสกปรก เกณฑดานความสะอาดของเสอผา 3 สะอาด ไมมกลน เรยบรอย 2 พอใช สกปรกเลกนอย เรยบรอยพอใช 1 ปรบปรง เสอผาด า มกลน

Page 193: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางเอกสารรายงานผลการประเมนพฒนาการ

Page 194: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยาง สมดบนทกผลการประเมนพฒนาการประจ าชนอนบาลปท 3 โรงเรยน.......................... ภาคเรยนท 1 ปการศกษา...................

พฒนาการดานรางกาย

เลขท

ชอ สกล

มาตรฐานท 1

สรปม

าตรฐ

านท

1

มาตรฐานท 2

สรปม

าตรฐ

านท

2

สรปร

ะดบค

ณภา

พพฒน

าการ

ดานร

างกา

ตบช.1.1 ตบช.1.2 ตบช.1.3 ตบช.2.1 ตบช.2.2

๑.๑.

๑ น า

หนกแ

ละสว

นสงต

ามเก

ณฑขอ

งกรม

อนาม

สรป

ตบช.

1.1

๑.๒.

๑ รบ

ประท

านอา

หารท

มประ

โยชน

ไดหล

ายชน

ดและ

ดมน า

สะอา

ดไดด

วยตน

เอง

๑.๒.๒

ลางม

อกอน

รบปร

ะทาน

อาหารแ

ละหล

งจากใช

หองน

าหองส

วมดว

ยตนเอ

๑.๒.

๓ นอ

นพกผ

อนเป

นเวล

๑.๒.

4 ออ

กก าล

งกาย

เปนเ

วลา

สรป

ตบช.

1.2

๑.๓.

๑ เล

น ท า

กจกร

รมแล

ะปฏบ

ตตอผ

อนอย

างปล

อดภย

สรป

ตบช.

1.3

๒.๑.

๑ เด

นตอเ

ทาถอ

ยหลง

เปนเ

สนตร

งไดโด

ยไมต

อง

กางแ

ขน

๒.๑.

๒ กร

ะโดด

ขาเด

ยวไป

ขางห

นาได

อยาง

ตอเน

องโด

ยไม

เสยก

ารทร

งตว

๒.๑.๓

วงหล

บหลก

สงกด

ขวางไ

ดอยา

งคลองแ

คลว

2.1.

4 รบ

ลกบอ

ลทกร

ะดอน

ขนจา

กพนไ

สรป

ตบช.

2.1

๒.๒.

๑ ใช

กรรไ

กรตด

กระด

าษตา

มแนว

เสนโ

คงได

๒.๒.

๒ เข

ยนรป

สามเ

หลยม

ตามแ

บบได

อยาง

มมมช

ดเจน

๒.๒.

๓ รอ

ยวสด

ทมรข

นาด

เสนผ

านศน

ยกลา

ง 0.2

5 ซม

.ได

สรป

ตบช.

2.2

ค. 1

ค. 2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

ค.1

ค.2

1

2

3

.. สรปจ านวนเดกระดบ 3

(คน)

สรปจ านวนเดกระดบ 2

(คน)

สรปจ านวนเดกระดบ 1

(คน)

Page 195: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ตวอยางสมดรายงานประจ าตวเดก สมดรายงานประจ าตวเดก เปนเอกสารทใชในการสอสารเรองผลพฒนาการเดกระหวางโรงเรยน และผปกครอง

ขอมลพฒนาการเดกทรายงานเปนไปตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 โดยผสอนประเมนพฒนาการเดกเปนรายบคคล ดวยวธการตางๆ และเปนสวนหนงของกจกรรมปกตทจดใหเดกในแตละวน อยางตอเนอง แสดงออกถงความกาวหนาของเดก

ตวอยางสวนประกอบส าคญของสมดรายงานประจ าตวนกเรยน ควรประกอบดวย

1. ปกหนา ดงตวอยาง

สมดรายงานประจ าตวเดก ระดบปฐมวย (๕ ป) ตราประจ าโรงเรยน

ชนอนบาลปท 1/.............................ปการศกษา..................................... โรงเรยน.................................................................................................................................................. อ าเภอ.............................................................................จงหวด............................................................. ชอ-สกล....................................................................เลขประจ าตว.......................................................... เกดวนท..................เดอน.....................พ.ศ............อาย....................ป.............. เดอน............................ เลขประจ าตวประชาชน ชอผปกครอง....................................................................................................................................... ทอย.................................................................................................................................................... โทรศพท..............................................................................................................................................

ชอครประจ าชน...................................................................................................................................

ชอผบรหารสถานศกษา.....................................................................................................................

ส านกงานเขตพนทการศกษา......................................................เขต................. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

Page 196: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

2. ค าชแจง

ค าชแจงควรมประเดนตางๆ ดงน 1. ค าแนะน าในการอาน การท าความเขาใจสมดรายงานประจ าตวเดก 2. เกณฑการประเมนพฒนาการ ม 3 ระดบคณภาพ 3. แนวทางการพฒนา พฒนาการรวมกนระหวางบานและโรงเรยน

3. รายละเอยดเกยวกบระยะเวลาเรยน การรายงานสขภาพ และการบนทกสวนสงและน าหนก

เวลาเรยนในรอบป เวลาเรยน

ภาคเรยน เวลาเตม

(วน) มา

(วน) ไมมา (วน)

ภาคเรยนท 1 ภาคเรยนท 2 รวมตลอดป

บรการทางสขภาพ

การใหภมคมกน วน เดอน ป การตรวจสขภาพ วน เดอน ป

บนทกสวนสงและน าหนก

ครงท เดอน น าหนก (กก.)

สวนสง (ซม.)

1 มถนายน 2 สงหาคม 3 พฤศจกายน 4 กมภาพนธ

Page 197: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๔ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

4. กราฟแสดงผล น าหนก สวนสง แยกเดกชายและเดกหญง

Page 198: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๕ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

5. ผลการประเมนพฒนาการเดก

ตวอยาง ผลการประเมนพฒนาการเดก ชนอนบาลศกษาปท ๓ (๕ ขวบ) ผลการประเมน ภาคเรยนท 1 สรป

พฒนาการ ภาคเรยนท 2 สรป

พฒนาการ พฒนาการ 3 2 1 3 2 1 ดานรางกาย มฐ.1 รางกายเจรญเตบโตตามวยและมสขนสยทด ๒ 3

๑.๑ น าหนกและสวนสงตามเกณฑ

๑.๒ มสขภาพอนามย สขนสยทด

๑.๓ รกษาความปลอดภยของตนเองและผอน

มฐ. ๒ กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลว และประสานสมพนธกน

๒ ๓

๒.๑ เคลอนไหวรางกายอยางคลองแคลว ประสานสมพนธ และทรงตวได

๒.๒ ใชมอ-ตาประสานสมพนธกน ดานอารมณ จตใจ มฐ. ๓ มสขภาพจตดและมความสข ๒ ๓ ๓.๑ แสดงออกทางอารมณไดอยางเหมาะสม ๓.๒ มความรสกทดตอตนเองและผอน มฐ. ๔ ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว

๑ 3

๔.๑ สนใจ มความสขและแสดงออก ผานงานศลปะ ดนตร และการเคลอนไหว

ดานสงคม มฐ. ๕ มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม ๒ ๓ ๕.๑ ซอสตยสจรต ๕.๒ มความเมตตากรณา มน าใจและชวยเหลอแบงปน ๕.๓ มความเหนอก เหนใจผอน ๕.๔ มความรบผดชอบ มฐ. ๖ มทกษะชวตและปฏบตตนตามหลกปรชญาของ เศรษฐกจพอเพยง

๒ 2

๖.๑ ชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจ าวน ๖.๒ มวนยในตนเอง ๖.๓ ประหยดและพอเพยง มฐ. ๗ รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย ๒ 3 ๗.๑ ดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม ๗.๒ มมารยาทตามวฒนธรรมไทย และรกความเปนไทย มฐ. ๘ อยรวมกบผอนไดอยางมความสขและปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคมในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

๓ 3

๘.๑ ยอมรบความเหมอนและความแตกตางระหวางบคคล ๘.๒ มปฏสมพนธทดกบผอน ๘.๓ ปฏบตตนเบองตนในการเปนสมาชกทดของสงคม

Page 199: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๖ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ผลการประเมน ภาคเรยนท 1 สรปพฒนาการ

ภาคเรยนท 2 สรปพฒนาการ พฒนาการ 3 2 1 3 2 1

ดานสตปญญา มฐ. ๙ ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย ๒ 3 ๙.๑ สนทนาโตตอบและเลาเรองใหผอนเขาใจ ๙.๒ อาน เขยนภาพ และสญลกษณได มฐ. ๑๐ มความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร ๒ 2 ๑๐.๑ มความสามารถในการคดรวบยอด ๑๐.๒ มความสามารถในการคดเชงเหตผล ๑๐.๓ มความสามารถในการคดแกปญหา และตดสนใจ มฐ. ๑๑ มจนตนาการและความคดสรางสรรค ๒ 3 ๑๑.๑ ท างานศลปะตามจนตนาการและความคดสรางสรรค ๑๑.๒ แสดงทาทาง/เคลอนไหวตามจนตนาการอยางสรางสรรค มฐ.12 มเจตคตทดตอการเรยนร และมความสามารถในการแสวงหาความรไดเหมาะสมกบวย

๓ 3

๑๒.๑ มเจตคตทดตอการเรยนร ๑๒.๒ มความสามารถในการแสวงหาความร

6. ความคดเหนของครประจ าชนและผปกครอง

ความคดเหนของครประจ าชนและผปกครอง

ภาคเรยนท 1 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ…………………………………………………… ลงชอ…………………………………………………… ผอ านวยการโรงเรยน…………………….……… ครประจ าชน................................................. ( ) ( ) วนท.................................................. วนท.................................................

ภาคเรยนท 1 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ………………………..………………ผปกครอง ( ) วนท................................................

Page 200: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๗ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ความคดเหนของครประจ าชนและผปกครอง

ภาคเรยนท 2 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ…………………………………………………… ลงชอ…………………………………………………… ผอ านวยการโรงเรยน…………………….……… ครประจ าชน................................................. ( ) ( ) วนท.................................................. วนท.................................................

ภาคเรยนท 2 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ………………………..………………ผปกครอง ( ) วนท................................................

7. การสรปผลพฒนาการเดก

สรปผลพฒนาการเดก ปการศกษา....................

พฒนาการ ระดบคณภาพ หมายเหต ดานรางกาย 3 2 1 ดานอารมณ จตใจ ดานสงคม ดานสตปญญา

พฤตกรรม/ความสามารถ........................................................................................................ ................................................................................................................................................................. พฤตกรรมทควรสงเสรม ........................................................................................................ ................................................................................................................................................................. ขอเสนอแนะ........................................................................................................................... .................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................................... (ครประจ าชน)

วนท.......เดอน......................................พ.ศ................ ลงชอ............................................................

(ผอ านวยการโรงเรยน) วนท.......เดอน......................................พ.ศ................

Page 201: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๘ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

นยามค าศพทหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 ค าศพท ความหมาย

หลกสตรการศกษาปฐมวย

หลกสตรทใชในการจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวย เพอพฒนาเดกใน ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ตามทก าหนดไวในมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค และถอเปนหลกสตรแกนกลางซงเปนกรอบทศทางหรอแนวปฏบตส าหรบสถานศกษาปฐมวย สถานพฒนาเดกปฐมวย และหนวยงานทเกยวของใชในการจดการศกษาปฐมวย

หลกสตรสถานศกษา

หลกสตรทสถานศกษาจดท าขนดวยความรวมมอของชมชน ทองถน หนวยงาน ทงภาครฐและเอกชน โดยน าสภาพตางๆทเปนปญหา จดเดน เอกลกษณ ศลปวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และคณลกษณะทพงประสงค เพอการเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต มาก าหนดเปนปรชญา วสยทศน ภารกจ จดหมาย มาตรฐานคณลกษณะ ทพงประสงค ตลอดจนก าหนดสาระการเรยนรรายป หนวยการเรยนร การจดประสบการณ การสรางบรรยากาศและการเรยนร สอและแหลงเรยนร การประเมนพฒนาการและการบรหารจดการหลกสตร อยางสอดคลองกบสภาพบรบทและหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕60

ปรชญาการศกษาปฐมวย

อดมการณ ความเชอ ความศรทธาทางการศกษาปฐมวย ทน าไปสการปฏบตทถกตองในการจดการศกษาระดบปฐมวยของสถานศกษา สถานพฒนาเดกปฐมวย และหนวยงานทเกยวของ

วสยทศน

ค าอธบายเกยวกบความคาดหวงทเปนไปไดของสถานศกษาหรอหนวยงานเพอเปนทศทางในการวางแผนจดการศกษา และการด าเนนงานในการพฒนาคณภาพเดกปฐมวย ทสามารถน าไปสการปฏบตไดตามเวลาทก าหนด สอดคลองกบนโยบายของสถานศกษา และเกดจากการมสวนรวมและความเหนพองรวมกนของบคลากรทกฝาย

มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ขอก าหนดคณลกษณะทตองการใหเกดขนในตวเดก เมอไดรบการศกษา ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ในแตละระดบอาย คอ อาย ๓-๔ ป อาย ๔-๕ ป และอาย ๕-๖ ป

ตวบงช

เปาหมายในการพฒนาเดกทมความสมพนธสอดคลองกบมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค เปนเกณฑส าคญส าหรบการประเมนพฒนาการเพอตรวจสอบคณภาพผเรยน

สภาพทพงประสงค

พฤตกรรมหรอความสามารถตามวยทคาดหวงใหเดกเกด บนพนฐานพฒนาการตามวยหรอความสามารถตามธรรมชาต ในแตละระดบอาย

เดกปฐมวย เดกตงแตแรกเกดจนถงอาย ๖ ป บรบรณ ส าหรบในคมอฉบบนหมายถงเดกอาย ๓-๖ ป

สถานศกษา สถานพฒนาเดกปฐมวย โรงเรยน ศนยการเรยน วทยาลย สถาบน มหาวทยาลย หนวยงานการศกษาหรอหนวยงานอนของรฐหรอของเอกชน ทมอ านาจหนาทหรอมวตถประสงคในการจดการศกษา

Page 202: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๑๙๙ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

นยามค าศพทหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 (ตอ) ค าศพท ความหมาย

สถานพฒนาเดกปฐมวย

ศนย เดกเลก ศนย พฒนาเดกเลก ศนย พฒนาเดกกอนเกณฑของสถาบนศาสนา ศนยบรการชวยเหลอระยะแรกเรมของเดกพการและเดกซงมความตองการพเศษ หรอสถานพฒนาเดกปฐมวยทเรยกชออยางอน

กลมเปาหมายเฉพาะ

เดกทควรไดรบการดแล ชวยเหลอและใหการศกษาทสนองตอบสภาพความแตกตาง ความตองการและความจ าเปน ไดแก - เดกทมความบกพรองในดานตางๆ เชน ดานรางกาย สขภาพ สตปญญา การไดยน การมองเหน การเรยนร การพดและภาษา พฤตกรรมหรออารมณ เปนตน - เดกทไมมผดแลหรอดอยโอกาส เชน เดกก าพรา เดกเรรอน เดกชาวเล เดกชนเผา เดกไรสญชาต เปนตน - เดกถกละเมดจากการถกกระท าทางรางกาย จตใจ รวมทงการละเมดทางเพศ เดกทไดรบผลกระทบจากการตดเชอ เอช ไอ ว - เดกทมความสามารถพเศษ เชน ความสามารถเปนเลศทาง สตปญญา กฬา ดนตร ศลปะ เปนตน - เดกทไดรบการศกษาโดยครอบครว

การประเมนผลจาก สภาพจรง

การประเมนผลโดยใชกระบวนการสงเกต การบนทก การรวบรวมขอมลจากวธการท างานขอมลจากผลงาน ทเกดจากการปฏบตกจกรรมตางๆ ตามเหตการณ และสภาพความเปนจรงในกจกรรมประจ าวน

สารนทศน

ขอมลหลกฐานหรอรองรอยพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวย ทงน การจดท า สารนทศนเปนการจดท าขอมลทจะเปนหลกฐานแสดงใหเหนรองรอยของการเจรญเตบโต พฒนาการ และการเรยนร ของเดกปฐมวย

บรณาการ

รปแบบการจดกจกรรมหนงกจกรรม เดกเรยนรไดหลายทกษะ และหลายประสบการณส าคญ หรอหนงแนวคดเดกเรยนรไดหลายกจกรรม

ประสบการณส าคญ

กจกรรมส าคญทหลกสตรการศกษาปฐมวยก าหนดใหน าไปจดประสบการณ ใหเดกไดเรยนร ลงมอปฏบต ซงสงผลใหเดกเกดความรหรอทกษะทสงเสรมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา

พฒนาการ

การเปลยนแปลงดานโครงสรางและวฒภาวะ ของอวยวะและระบบตางๆของรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ของแตละบคคล ทท าใหสามารถท าสงตางๆ ได มากขน และมประสทธภาพมากขน รวมถงสามารถเพมทกษะใหมๆ และปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเปนตวบคคลและสภาพแวดลอมทางกายภาพในบรบทตางๆ

Page 203: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๒๐๐ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

นยามค าศพทหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 (ตอ) ค าศพท ความหมาย

พฒนาเดกโดยองครวม การพฒนาเดกอยางสมดลทกดาน ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา พฒนาการดานรางกาย

ความสามารถของรางกายในการทรงตวในอรยาบถตาง ๆ การเคลอนไหว การเคลอนท โดยการใชกลามเนอใหญ เชน การนง ยน เดน วง กระโดด การใชประสาทสมผสรบรและการใชตาและมอประสานกนในการท ากจกรรมตางๆ เชน การหยบ การจบของ การขดเขยน การปน การประดษฐ เปนตน ขอบขายพฒนาการดานรางกายใน หลกสตรการศกษาปฐมวยประกอบดวย สขภาพอนามย สขนสยทด ความปลอดภย การเคลอนไหวและการทรงตว การประสานสมพนธระหวางมอกบตา

พฒนาการดานอารมณ จตใจ

ความสามารถในการรสกและแสดงความรสก เชน ดใจ เสยใจ รก ชอบ โกรธ เกลยด กลว และ เปนสข ความสามารถในการแยกแยะ และควบคมการแสดงออกของอารมณอยางเหมาะสมเมอเผชญกบสถานการณตาง ๆ ตลอดจนการสรางความรสกทดตอตนเองและผ อน ขอบขายพฒนาการดานอารมณ จตใจ ในหลกสตรการศกษาปฐมวยประกอบดวย การแสดงออกทางอารมณ ความรสกทดตอตนเองและผอน กลาแสดงออก การแสดงออกผานงานศลปะ ดนตรและการเคลอนไหว ซอสตยสจรต เมตตากรณา มน าใจชวยเหลอและแบงปนผอน เหนอกเหนใจผอน และมความรบผดชอบ

พฒนาการดานสงคม

ความสามารถในการสรางสมพนธภาพกบผอน มทกษะการปรบตวในสงคม คอ สามารถท าหนาทตามบทบาทของตน รวมมอกบผอน มความรบผดชอบ ความเปนตวของตวเอง และรกาลเทศะ ส าหรบเดกหมายความรวมถงความสามารถในการชวยเหลอตวเองในชวตประจ าวน นอกจากนนพฒนาการดานสงคมยงเกยวของกบพฒนาการดานจตวญญาณ คณธรรม และเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา ท าใหรจกแยกแยะความรสกผดชอบชวด และความสามารถในการเลอกด ารงชวตในทางสรางสรรค เปนประโยชนตอสงคมสวนรวมอกดวย ขอบขายพฒนาการดานสงคมในหลกสตรการศกษาปฐมวยประกอบดวย การชวยเหลอตนเองในการท ากจวตรประจ าวน มวนยในตนเอง ประหยดและพอเพยง ดแลรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม มมารยาทตามวฒนธรรมไทยและรกความเปนไทย การเลนและท างานรวมกบผ อน การปฏบตตามกฎกตกาขอต กลงของสวนรวม การแสดงออกและการอยรวมกบผอนไดอยางมความสข และการประนประนอมแกไขปญหาโดยปราศจากการใชความรนแรง

พฒนาการดานสตปญญา

ความสามารถในการเรยนรความสมพนธระหวางสงตาง ๆ กบตนเอง การรบร สงเกต จ าแนก เปรยบเทยบ จดจ า วเคราะห รคด รเหตผล และความสามารถในการสบคน แกปญหาตลอดจนการสงเคราะห ซงเปนความสามารถเชงสตปญญาในระดบสง โดยแสดงออกดวยการใชภาษาสอความหมายและการกระท า ขอบขายพฒนาการดานสตปญญาในหลกสตรการศกษาปฐมวยประกอบดวย ทกษะการใชภาษาสอสาร ทกษะการคดรวบยอด การคดเชงเหตผล การคดแกปญหาและตดสนใจ จนตนาการและ ความคดสรางสรรค เจตคตทดตอการเรยนรและความสามารถในการแสวงหาความร

Page 204: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๒๐๑ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

ค ำสงส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน

ท ๖๑/๒๕๖๑ เรอง แตงตงคณะท ำงำนจดท ำคมอหลกสตรกำรศกษำปฐมวยและชดฝกอบรมหลกสตรกำรศกษำปฐมวย

-----------------------

ดวยกระทรวงศกษาธการไดมค าสงท สพฐ. ๑๒๒๓/๒๕๖๐ เรอง ใหใชหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ โดยใหสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวยทกส งกดน าหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไปใช และปรบปรงใหเหมาะสมกบเดกและสภาพทองถน ตงแตปการศกษา ๒๕๖๑ เปนตนไป ดงนน เพอใหหลกสตรการศกษาปฐมวยสามารถน าไปสการใชไดอยางมประสทธภาพ จ าเปนตองจดท าคมอหลกสตรการศกษาปฐมวยและ ชดฝกอบรมหลกสตรการศกษาปฐมวย และเพอใหการด าเนนการเปนไปดวยความเรยบรอย จงเหนสมควรแตงตงคณะท างานจดท าคมอหลกสตรการศกษาปฐมวยและชดฝกอบรมหลกสตรการศกษาปฐมวย ดงน

คณะท ำงำน ๑. นางสกญญา งามบรรจง ทปรกษาดานพฒนากระบวนการเรยนร ประธาน ๒. นางวาทน ธระตระกล ขาราชการบ านาญ รองประธาน ๓. นางสาวนจสดา อภนนทาภรณ ผอ านวยการส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา รองประธาน ๔. รองศาสตราจารยพชร ผลโยธน ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๕. ผชวยศาสตราจารยอไรวรรณ มเพยร ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๖. นางเอมอร รสเครอ ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๗. นางสาวแนงนอย แจงศรกล ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๘. นางรงรว กนกวบลยศร ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๙. นายอารมณ วงศบณฑต ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๑๐. นางสาวดารารตน อทยพยคฆ ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๑๑. นางเกสร สมรรคเสว ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๑๒. นางวภา ตณฑลพงษ ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๑๓. นางทรงพร พนมวน ณ อยธยา ขาราชการบ านาญ คณะท างาน

๑๔. นางสาววรนาท รกสกลไทย ผอ านวยการโรงเรยนเกษมพทยา คณะท างาน

๑๕. ผชวยศาสตราจารยขวญฟา รงสยานนท มหาวทยาลยสวนดสต คณะท างาน

๑๖. ผชวยศาสตราจารยอรพรรณ บตรกตญญ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร คณะท างาน

๑๗. นางปนฐษรณ จารชยนวฒน จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะท างาน

๑๘. นางประภาศร นนทนฤมต จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะท างาน

๑๙. นางสาวจนตนา สขส าราญ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม คณะท างาน

๒๐. นางสาวสภทรา คงเรอง มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา คณะท างาน

๒๑. นางอรทย เลาอลงกรณ มหาวทยาลยราชภฏล าปาง คณะท างาน

๒๒. นางสาวสทธาภา โชตประดษฐ มหาวทยาลยบรพา คณะท างาน

๒๓. นางสาวชนาสร นมนวล มหาวทยาลยบรพา คณะท างาน

๒๔. นางปยะธดา เกษสวรรณ ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร คณะท างาน

Page 205: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๒๐๒ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

๒๕. นางสาวลกคะณา เสโนฤทธ ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร คณะท างาน

๒๖. นางสาวเทพกญญา พรหมขตแกว สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณะท างาน

๒๗. นางสรสวด จนทรกล ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1 คณะท างาน

๒๘. นางนฤมล จนทรฉาย ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 2 คณะท างาน

๒๙. นางปฤษณา ด ารงชพ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพะเยา เขต ๒ คณะท างาน

๓๐. นายบรรพต ขนค า ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 1 คณะท างาน

๓๑. นางหรญญา รงแจง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประจวบครขนธ เขต ๑ คณะท างาน

๓๒. นางสาวธตมา เรองสกล ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานราธวาส เขต ๒ คณะท างาน

๓๓. นายชยวฒ สนธวงศานนท ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต ๑ คณะท างาน

๓๔. นางสาวสวรรณย ศรสมฤทย ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพจตร เขต 2 คณะท างาน

๓๕. นางสนทรา พรมมล ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงใหม เขต 4 คณะท างาน

๓๖. นายสมบต เนตรสวาง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบร เขต 1 คณะท างาน

๓๗. นางสาวสนนทา ยอดรก ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารอยเอด เขต ๒ คณะท างาน

๓๘. นางสาวนฤมล เนยมหอม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากรงเทพมหานคร คณะท างาน

๓๙. นางปทมา พงเครอ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากรงเทพมหานคร คณะท างาน

๔๐. นายบญเลศ คอนสะอาด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 คณะท างาน

๔๑. นางสพร โขขด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตรง เขต 1 คณะท างาน

๔๒. นางสาวอทย ธารมรรค ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต ๑ คณะท างาน

๔๓. นางจฬาลกษณ พงษสงข ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพระนครศรอยธยา เขต ๒ คณะท างาน

๔๔. นางนทรา ชอสงเนน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 1 คณะท างาน

๔๕. นางสาวจเรยง บญสม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต ๑ คณะท างาน

๔๖. นางสาวภญญาพชญ เชอจนทรยอด หนวยศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คณะท างาน

๔๗. นางสาวรตนา แสงบวเผอน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คณะท างานและเลขานการ

๔๘. นางภาวณ แสนทวสข ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คณะท างานและผชวยเลขานการ

๔๙. นางกนยา แสนวงษ ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คณะท างานและผชวยเลขานการ

อ ำนำจหนำท ๑. ก าหนดแนวทางและพจารณาด าเนนการจดท าคมอหลกสตรการศกษาปฐมวยและชดฝกอบรบ

หลกสตรการศกษาปฐมวย ๒. ใหขอคดเหน ขอเสนอแนะ และสนบสนนการจดท าคมอหลกสตรการศกษาปฐม วยและ

ชดฝกอบรมหลกสตรการศกษาปฐมวย ๓. ด าเนนการอนใดตามทเหนสมควร

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท ๑๕ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑

Page 206: คู่มือ · 2019. 2. 11. · ฉบับประกอบการประชุมสร aางความเขาใจหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

๒๐๓ ฉบบประกอบการประชมสรางความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย 9 มนาคม 2561

บรรณำธกำรกจตนฉบบสดทำย ๑. นางวาทน ธระตระกล ขาราชการบ านาญ ๒. นางเอมอร รสเครอ ขาราชการบ านาญ ๓. นายอารมณ วงศบณฑต ขาราชการบ านาญ ๔. นางวภา ตณฑลพงษ ขาราชการบ านาญ ๕. นางสาวแนงนอย แจงศรกล ขาราชการบ านาญ ๖. ผชวยศาสตราจารยสทธาภา โชตประดษฐ มหาวทยาลยบรพา ๗. นางสาวนฤมล เนยมหอม ครโรงเรยนทงมหาเมฆ ๘. นางภาวณ แสนทวสข ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา