โครงการ พัฒนาขบวนการสหกรณ์ใน ...2.1.2...

รายงานวจยฉบบสมบรณ

โครงการ

พฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

โดย นายวระ ภาคอทย และคณะ

สงหาคม 2549

สญญาเลขท RDG 4840045/23

รายงานวจยฉบบสมบรณ

โครงการ : พฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

คณะผวจย สงกด

1. นายวระ ภาคอทย ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข.

2. นายดเรก ศรวะโสภา สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1

3. นายพลชย ปองวชย สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1

4. นายประพนธ ขลยเงน สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1

5. นายมงคล รงเรอง สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1

6. นายนยม แกวทอง สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1

7. นางสาวเยาวรตน ศรวรานนท ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข.

8. นายเพยรศกด ภกด ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข.

สนบสนนโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)

( ความเหนในรายงานนเปนของผวจย สกว. ไมจาเปนตองเหนดวยเสมอไป)

คานา

รายงานวจยโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร เปนโครงการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม ทมระยะเวลาการศกษา 1 ป โครงการดงกลาวไดเขาไปมสวนในการใหกระบวนการเรยนร การวเคราะหสถานการณของกลม องคกร สหกรณ ตางๆ แตละกลมมความโดดเดนทแตกตางกน เมอกลมตางๆไดมาแลกเปลยนขอมลขาวสาร ทาใหเกดเปนกลมเครอขาย

พนธมตรทจะชวยกนหนนเสรมซงกนและกน เพอประโยชนของสมาชกและชมชน จนในทสดม

เครอขายหลกๆ 4 เครอขายคอ เครอขายการเกษตร เครอขายอาชพ เครอขายการเงน และเครอขายอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การเชอมโยงมทงภายในเครอขาย และระหวาง

เครอขาย โดยมการหนนเสรมซงกนและกน ถาหากมการสนบสนนจากภายนอกทงจากจงหวด สถาบนการศกษา องคการบรหารสวนทองถนอยางจรงจงตอเนอง เชอวาจะมสวนทาใหจงหวด

ยโสธร เปนเมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล ไดตามวสยทศนของจงหวด คณะผวจยขอขอบคณ สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) และสถาบนวชาการ

ดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทไดใหโอกาสคณะผวจยไดเรยนร ขอขอบคณผนากลมองคกรสหกรณทเขารวมโครงการวจยทตองประชมอยหลายรอบจนไดเครอขายพนธมตร ขอขอบคณทานผวาราชการจงหวดยโสธร (นายอานาจ ผการตน) ตลอดจนทานหวหนาสวน

ราชการและเจาหนาทเขตพนทการศกษาจงหวดยโสธร เขต 1 และ ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

คณะนกวจย 15 สงหาคม 2549

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย I

บทคดยอภาษาองกฤษ III

สรปสาหรบผบรหาร V

สารบญตาราง ง

สารบญแผนภาพ ฉ

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความเปนมาและความสาคญ 1

1.2 วตถประสงค 2

1.3 ระเบยบวธการวจย 3

1.3.1 ขอบขายของการวจย 3

1.3.2 ระเบยบวธการวจย 3

1.4 กรอบแนวคดในการวจย 6

1.5 นยามศพท 7

บทท 2 สภาพทวไป และสถานการณของกลม องคกร สหกรณ ในจงหวดยโสธร 8

2.1. สภาพทวไปของจงหวดยโสธร 8

2.1.1 สภาพทางภมศาสตร 8

2.1.2 การบรหารและการปกครอง 10

2.1.3 ประชากรและการเมอง 10

2.1.4 วสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร 19

2.1.5 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดยโสธร 19

2.1.6 คาขวญของจงหวดยโสธร 20

2.1.7 การวเคราะหสภาพแวดลอม 20

2.1.8 การแปลงแผนสการปฏบต 23

2.2 สถานภาพของกลม สหกรณ และองคกรประชาชนในจงหวดยโสธร 24

2.2.1 ภาพรวมของสหกรณและเครอขาย 24

2.2.2 ภาพรวมของกลม/องคกรประชาชนในจงหวดยโสธร 26

2.3.4.สถานการณการเปนเครอขายของกลม/องคกรและสหกรณกอน 31

ดาเนนการวจย

ข

สารบญ (ตอ) หนา

2.3.5. ปจจยสาคญททาใหเกดการเชอมโยงเครอขาย 33

2.3.6.แนวทางการเชอมโยงเพอพฒนาขบวนการสหกรณ ของกลม/องคกร 33

2.4 สรป 34

บทท 3 บทวเคราะหขอมลคนจนในพนทจงหวด 35

3.1 แหลงขอมล/วธการเกบขอมล 35

3.2 จานวนคนจน 35

3.2.1 จานวนทะเบยนคนจนแยกตามพนท 35

3.2.2 จานวนทะเบยนคนจนแยกตามประเภทปญหา 41

3.2.3 การกลนกรองปญหาสงคมและปญหาความยากจน 45

3.2.4 จานวนคนจนทเปนสมาชกสหกรณทจดทะเบยน 47

3.2.5 สมาชกสหกรณทเขารวมเครอขายของโครงการ 47

3.3 สรป 49

บทท 4 ขนตอน/กระบวนการสรางเครอขายคณคาของพนทวจย 50

4.1 ขนตอนการสรางเครอขาย ระยะท 1 (15 สงหาคม - 15 ธนวาคม 2548) 50

4.2 ผลการดาเนนงานจดประชมผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ 53

4.3 ผลการดาเนนงานจดเวทประชมใหญผนากลม/องคกร/สหกรณ เพอกาหนดกรอบ 62

ทศทางการดาเนนงานขององคกร

4.3.1 การเชอมโยงของกลม/องคกรและสหกรณกอนเขาไปดาเนนการวจย 62

4.3.2 รปแบบความตองการเชอมโยงของกลม/องคกร/สหกรณ 65

4.4. สรปผลการจดเวทประชมเพอศกษาบทบาทกลม/องคกรและสหกรณ 69

4.5. ผลการประสานความรวมมอกบองคกร/หนวยงานทเกยวของ 69

4.6 สรปผลการศกษาระยะท 1 และแผนการดาเนนการระยะท 2 70

4.7 ขนตอนการสรางเครอขายระยะท 2 (16 ธนวาคม – 14 สงหาคม 2549) 70

บทท 5เครอขายทเกดขน 81

5.1 กลมการเกษตร 81

5.2 กลมอาชพ 86

5.3 กลมอนรกษ 90

5.4 กลมการเงน 96

ค

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 6 ผลการสงเคราะหเครอขายคณคากบการแกไขปญหาความยากจน 101

6.1 ตวแบบในการวเคราะห 101

6.2 สรปผลการวเคราะหทชใหเหนบทบาทของเครอขายคณคากบการแกปญหา 103

ความยากจน

6.2.1 ปจจยภายนอก 103

6.2.2 ปจจยภายใน 105

6.3 ผลทจะเกดแกชมชน 111

6.4 การแกไขปญหาความยากจน 111

บทท 7 สรปผลวจยและขอเสนอแนะ 117

7.1 การดาเนนงานตามแบบแผนการวจย 117

7.2 ปญหา อปสรรคการวจย 123

7.3 ปจจยแวดลอมทสงผลตอการดาเนนการวจย 123

7.4 ประโยชนจากการวจย 123

7.5 ขอเสนอแนะ 124

7.6 การวจยเพอตอยอด 124

7.7 ขอเสนอแนะ : ผลการศกษาโครงการพฒนาขบวนการสหกรณพนท 125

จงหวดยโสธร

7.8 ขอสงเกตจากคณะวจย 125

บรรณานกรม 128

ภาคผนวก 130

ภาคผนวกท1 131



ภาคผนวกท 4 167



ง

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 2.1 รายไดตอหวของประชากรภาคตะวนออกเฉยงเหนอรายจงหวดตามราคา 16

ประจาป 2548 (ราคาตลาด)

ตารางท 2.2 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดยโสธรตามราคาประจาป (2541-2548) 17

ตารางท 2.3 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดยโสธร ณ ราคาคงท พ.ศ. 2531 18

ตารางท 2.4 การวเคราะหสภาวะแวดลอม จงหวดยโสธร 21

(SWOT Analysis ของจงหวดยโสธร)

ตารางท 2.5 โครงการตามแผนปฏบตงาน 4 ป ( พ.ศ.2548-2551 ) 23

จงหวดยโสธร ( บางสวน )

ตารางท 2.6 จานวนสหกรณในจงหวดยโสธรจาแนกตามประเภทของสหกรณ ป 2547 25

ตารางท 2.7 จานวนสหกรณในจงหวดยโสธร 25

จาแนกตามอาเภอและประเภทสหกรณ ป 2547

ตารางท 2.8 จานวนสมาชกในชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด 26

ตารางท 2.9 จานวนกลมออมทรพยเพอการผลตจงหวดยโสธร 26

จาแนกตามอาเภอ ป 2547

ตารางท 2.10 จานวนกลมกองทนหมบานและชมชนเมองจงหวดยโสธร 27


ตารางท 2.11 จานวนกลมหนงผลตภณฑหนงตาบลจงหวดยโสธร 28


ตารางท 2.12 จานวนกลมเกษตรกรจงหวดยโสธรจาแนกประเภท ณ 31 กนยายน 2547 28

ตารางท 2.13 รายชอองคกรขอมลองคกรชมชนทเขาสขบวนการรบรอง 29

ของสถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช.)ขอมล ณ วนท 17 พฤศจกายน 2548

ตารางท 3.1 ขอมลคนจนของจงหวดยโสธร จาแนกตามสหกรณ / กลม / องคกรเครอขาย

ทรวมดาเนนงานตามโครงการ เปนรายอาเภอ พ.ศ. 2548

ตารางท 3.2 จานวนคนจนอาเภอเมอง แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 36

ตารางท 3.3 จานวนคนจนอาเภอคาเขอนแกว แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 38

ตารางท 3.4 จานวนคนจนอาเภอมหาชนะชย แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 38

ตารางท 3.5 จานวนคนจนอาเภอเลงนกทา แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 39

ตารางท 3.6 จานวนคนจนอาเภอกดชม แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 39

จ

ตารางท 3.7 จานวนคนจนอาเภอปาตว แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 40

สารบญตาราง (ตอ)

หนา

ตารางท 3.8 จานวนคนจนอาเภอทรายมล แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 40

ตารางท 3.9 จานวนคนจนอาเภอคอวง แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 41

ตารางท 3.10 จานวนคนจนอาเภอไทยเจรญ แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548 41

ตารางท 3.11 จานวนประชากรทงหมดและจานวนผจดทะเบยนปญหาสงคม 42

และความยากจนในจงหวดยโสธร

ตารางท 3.12 จานวนประชากรผจดทะเบยนปญหาสงคมและคนจนในจงหวดยโสธร 43

แยกตามประเภท

ตารางท 3.13 ผลการสารวจรายไดเฉลยตอคนตอปโดยภาพรวมของจงหวดยโสธร ป 2549 44

ตารางท 3.14 ผลการกลนกรองจากการสารวจปญหาสงคมและความยากจน 46

ของจงหวดยโสธร ป 2548 แยกตามประเภท

ตารางท 3.15 ผลการกลนกรองจากการสารวจปญหาสงคมและความยากจนของจงหวดยโสธร 47

ป 2548

ตารางท 3.16 จานวนสมาชกและจานวนผลงทะเบยนคนจน ของกลม/องคกร 48

ทเขารวมเปนสมาชกเครอขายโครงการวจยฯ พ.ศ. 2548

ตารางท 3.17 ภาพรวมขอมลคนจนจดทะเบยนจงหวดยโสธร พ.ศ. 2548 49

ตารางท 4.1 กจกรรมทดาเนนการในการวจยระยะท 1 72

ระหวางวนท 15 สงหาคม 2548- 14 ธนวาคม2548

ตารางท 4.2 การวจยเพอพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร 74

มขนตอน/กระบวนการดาเนนงาน เพอพฒนาเครอขายสหกรณ

ฉ

สารบญภาพ

หนา

ภาพท 1.1 กระบวนการวจยพนทจงหวดยโสธร 5

ภาพท 1.2 องคกรหลกในการขบเคลอนกระบวนการทางานวจย 7

ภาพท 2.1 แผนทจงหวดยโสธร 9

ภาพท 4.1 รปแบบการเชอมโยงของกลมการเกษตร 63

ภาพท 4.2 รปแบบการเชอมโยงของกลมการเงนและกลมอาชพ 64

ภาพท 5.1 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน 83




ภาพท 6.1 กรอบการสงเคราะหเครอขาย 102


ภาพท 6.3 รปแบบการเชอมโยงภายกลม/องคกร 110

บทคดยอ

โครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร เปนงานวจยเชงปฏบตการทม

วตถประสงคเพอเสรมสรางเครอขายพนธมตรระหวางกลม/องคกรประชาชน และสหกรณในพนทจงหวดยโสธร ใหเกดการหนนเสรม การพฒนาศกยภาพคนและองคกรในการแกไขปญหาความ

ยากจน เพอศกษารปแบบกระบวนการเชอมโยงเครอขายของกลม องคกร และสหกรณ และสรางกระบวนการเรยนรรวมกนแกผนากลม องคกร และสหกรณในพนทจงหวดยโสธร การวจยนใชวธการศกษาทดดแปลงจากกรอบแนวคดการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research : PAR) และการรวมประชมกลม ( Focus Group Discussion) ของ 3 กลมหลกคอ องคกรหรอกลมในพนท กลมเจาหนาทหนวยงานหลกทใหการหนนเสรมสนบสนนกลมนนๆ และกลม

นกวจย เพอจะไดเรยนรทาความเขาใจไปพรอมๆกน โดยกลมนกวจยจะเปนฝายอานวยความ

สะดวกในการจดใหเกดเวทการเรยนร และเมอโครงการวจยจบแลวหนวยงานราชการสามารถทจะเขาชวยเหลอหรอกลม/องคกร สหกรณ สามารถประสานงานกบหนวยงานราชการได การดาเนนงานโครงการมระยะเวลา 1 ป โดยแบงการศกษาออกเปน 5 ระยะ คอ ระยะทหนง ศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบการดาเนนงานของกลม องคกร สหกรณในพนท ระยะทสอง สงเคราะหกรอบทศทางการพฒนาเครอขายพนธมตร ระยะทสาม สรางเครอขายพนธมตรการ

พฒนา เปนการนารองกระบวนการพฒนาเครอขายเพอพฒนาคณภาพกลม องคกร สหกรณ ระยะทส สงเสรมการขยายเครอขายพนธมตรของกลม องคกร สหกรณ และระยะทหา การประเมนผล สรปผลและการจดทารายงานการวจย การดาเนนงานวจยปรากฏวา ในพนทจงหวดยโสธร มการจดตงกลม องคกร และสหกรณอยกอนแลวทงทเปนหนวยงานของรฐและองคกรเอกชน เชน สหกรณการเกษตรระดบอาเภอทเปนกลมหลก กลมเกษตรทจดตงโดยสานกงานเกษตรอาเภอ กลมอาชพตางๆทจดตงโดยสานกงาน

เกษตรจงหวดและสานกงานพฒนาชมชนจงหวด ตลอดจนองคกรพฒนาตางๆ เชน กองทนพฒนาสงคม (SIF) สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคกรมหาชน) ตลอดทงการรวมกลมทางสงคมตางๆทมอยในแตละหมบาน รปแบบการเชอมโยงเปนเครอขายมอยบางแตเปนการเชอมโยงในกลมอาชพ

เดยวกนเปนสวนมาก จากการดาเนนการวจย ไดจดเวทการวเคราะหสถานการณของกลม องคกร และสหกรณเขารวมจานวนประมาณ 59 กลม โดยผนากลมไดเขารวมประชมและฝกอบรมการวเคราะห

สถานการณและใช SWOT เปนเครองมอในการวเคราะห โดยแตละกลมไดนาเสนอขอมล แลกเปลยนความคดเหน ทาใหเกดการรจกกลมของตนเองมากขน ทาใหทราบจดออน จดแขง โอกาส และอปสรรค ในขณะเดยวกนกทราบถงสถานการณของกลมอนวา กลมใดสามารถ

เชอมโยงกนได นอกจากนไดมการจดประชมใหญระดบจงหวด ปรากฏวามกลมเครอขายอย 4

II

เครอขายหลกทพรอมจะเชอมโยงคอ 1) เครอขายการเกษตร เชน กลมเกษตรกร สหกรณการเกษตร กลมปศสตว เปนตน 2) เครอขายอาชพไดแก กลมแมบาน กลมแปรรปสนคา เปนตน 3) เครอขายการเงนหรอกลมออมทรพย ไดแก กลมออมทรพย สหกรณออมทรพย เปนตน และ 4) เครอขายอนรกษตางๆ โดยเฉพาะจงหวดยโสธรมพนทปาชมชนมากและมแหลงนามาก คณะนกวจยจงได

สนบสนนใหเพมกลมอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมขนอกหนงกลม ซงเพมจากทเคยทาโครงการแนวทางการพฒนาเครอขายกลม องคกรประชาชนในพนทจงหวดขอนแกน ทงนเพราะเชอวาทรพยากรเปนฐานรากหรอทนเดมของสงคมจะชวยแกไขปญหาความยากจนของประชาชน

ได จากการตรวจสอบแผนยทธศาสตรของจงหวด ปรากฏวาโครงการตางๆในแผนพฒนาจงหวดมความสอดคลองกบปญหาและโครงการตางๆทกลมเสนอ แตจงหวดมงเนนแกไขปญหาพนฐาน

เรองนา งบประมาณสวนมากจงเนนเรองการขดลอกแหลงนา เปนหลก ในการประชมระดบผนาเครอขายในระยะแรก 11 กลม มแผนทจะเชอมโยงภายในกลม

และระหวางกลม แตเมอเวลาผานไปกจกรรมการเชอมโยงไมเกดขน จงไดมการจดเวทระดบกลมเครอขายขนอก เพอสรางความเขาใจ ความไวใจและความเชอถอ ตลอดทงการศกษาดงานกจกรรมของสมาชกในพนท โดยการประชมแตละแหงจะมกลมสมาชกเครอขาย เชน เกษตรและสหกรณจงหวด เจาหนาทเกษตร และเจาหนาทของสานกงานสหกรณจงหวด ตลอดทงเจาหนาททเกยวของกบกลมนน เจาหนาทอบต. ผใหญบาน ตวแทนกลมคนจน และทมนกวจย ทาใหเกดการเรยนร การแลกเปลยนความคดเหนดขน บางพนท อบต. รบทจะเปนเจาภาพในการจดทาโครงการ เชน การอนรกษปาชมชน เปนตน นอกจากนนมการสนบสนนใหกลมตางๆจดเวทระดบกลมของตนเอง เพอทาแผนกลยทธของกลม โดยมนกวจยเปนวทยากรพเลยง ทาใหแตละกลมเรมมความชดเจนในดาเนนกจกรรมกลมของตนเอง นอกจากนนทมนกวจยไดเสนอใหมการเพมกลมอนรกษสตวน า โดยสนบสนนใหมการ

ประกาศเขตอภยทานหนาวดศรธรรมมาราม เพอเปนกจกรรมนารองในการอนรกษสตวน าใน แมนาช และเสนอใหจดกลมปาชมชนบานคาแหลม อาเภอคาเขอนแกว เพมเขาไปในกลมอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หลงจากนนไดมการจดประชมเครอขายระดบจงหวดอกครง ทาใหกลมเพมขนจาก 11 กลม เปน 16 กลม แตยงอยภายใต 4 เครอขายหลกเหมอนเดม และมการจดตงคณะกรรมการเครอขายและโครงการตางๆทจะจดทาขน โดยจะขอการสนบสนนจากทางจงหวด และวทยาลยชมชน

จงหวดยโสธรทสามารถสนบสนนในเรองการฝกอบรมตางๆได แนวทางทจะทาใหกลม องคกร และสหกรณ บรหารงานตอไปได ควรจะรวมกนเปน

เครอขายคณคาทจะเปนพนธมตรรวมมอ เพอประโยชนรวมกนในรปแบบเครอขายทางสงคม เครอขายทางวชาการและเครอขายทางธรกจ ทงนเพราะปจจบนขอบเขตการดาเนนงานของแตละ

กลมอยภายในสมาชกกลมหรอสหกรณเทานน

III

Abstract

The project of Cooperative Movement Development in Yasothon is the action research aiming at creating the network of the alliance of the people organizations, including the cooperative organizations, in Yasothon. One of the major objectives of the study is for human and organization development to enhance the poverty mitigation within the province. The networking of the groups, organizations, and the cooperatives through the mutual learning process of the leaders of these organizations had been employed. The study adopted the concept of participation action research (PAR) and the focus group discussion among the three main groups of people i.e. the leaders of the local people organizations, the officers of the supporting organizations, and the research team members so that they might simultaneously learn together. The research team would play the role of facilitators in providing the forum for the discussion and it was expected that the supporting organizations might continue the support even by the time of the project termination.

The project duration was one year and it was splitted into 5 phases. The first phase was for collecting the data and information relating the operation of the groups and organizations concerned. The second phase was for synthesizing for the framework of development of alliance network. The third phase was for creating the alliance networks for development which were the models for quality improvement of the network for the groups and the cooperatives. The fourth phase was for further expansion of the networks. The fifth phase was for project evaluation, writing-up, and research report preparation.

The findings of this research project was that within Yasothon province even before this project there were already several groups, organizations, and cooperatives, for example, agricultural cooperatives at the district level, farmer associations, also at the district level. There were a number of the occupational groups being promoted by the Provincial Agricultural Office, Provincial Community Development Office. There were other promoting organizations for development such as Social Investment Fund (SIF), Institute for Community Development Organizations (Public Organization) , as well as other social grouping within the villages. Besides the individual organizations, there were some networking organizations mainly for the organization of similar occupations.

The outcome of this research project was the opening the forum for situation analysis of 59 organizations of groups, organization, and cooperatives. The leaders of these various

IV

organization had a chance for analyzing the local situation, the SWOT analysis of their own organizations. This type of meetings made them have more understanding the strength, weakness, opportunity, and threat of their own organization. Besides, they could have the opportunity to know which groups they could join as the network.

At the provincial level, there were 4 networks of the local organizations 1) Farm network (farmer groups, agricultural cooperatives, livestock raiser groups etc.) 2) Occupation network (housewife groups, agro-processing groups etc. 3) Saving group network (saving groups, saving cooperatives) 4) Environmental conservation network, which was the additional network from what had been done for Khon Kaen since in Yasothon there were a lot of community forests and water resources. This was based on the conviction that the poverty alleviation was much related to the natural resource base. From the provincial strategic plan, the proposed projects under this research study was in line with those of the province but those of the provincial administration there were more on the water resource projects.

During the early meetings of the network leaders of 11 groups, there was a plan for joint activities, however, no actual activity was carried out. Therefore, some more meetings were organized for a deeper understanding and gaining more trust for all the participants and in addition to the meetings some field trips to the members’ projects were organized which could strengthen the solidarity among the members. Some Tambon Administration Organizations (TAO) hosted the meeting and the implementation of the project, for example, the community forest conservation projects. In each network there were several meetings for the strategic planning. Each group member had more appreciation of the value of networking. In addition to this the researchers of the team proposed the conservation group for aquatic animals particularly along the Chi river in front of Sri Thammaram Temple, and the establishment of community foresty of Ban Kam Laem village, Kam Kuen Kaew District within the environmental conservation network.

Later when the other meeting of the network at the provincial level was organized, the number of the groups increased from 11 to 16 groups within the 4 networks. The network committee were nominated and several projects were proposed. These projects would be proposed to the province and Community College of Yasothon for the financial support.

As for the future of these groups, organization, and cooperatives, they should be organized as a network for the alliance which might be for social, academic, and business purposes which might work beyond the boundary of each particular group and cooperative.

บทท 1

บทนา 1.1 ความเปนมาและความสาคญ

การพฒนาคณภาพประชาชนใหมความยงยน ประชาชนตองเรยนรกระบวนการพฒนาและพฒนาตนเองอยางเปนระบบ มววฒนาการ พงพาและชวยเหลอซงกนและกน โครงการพฒนา

กระบวนการสหกรณในจงหวดยโสธร เปนโครงการหนงทอาศยหลกการประชาชนพงตนเอง เรยนรการพฒนาตนเองดวยดวยตนเอง การมสวนรวมของประชาชนจงจะเกดคณภาพทดและยงยน กจกรรมสหกรณเปนการรวมกลมกนพฒนาองคกร ดงพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหว เนองในโอกาสทผนาสหกรณเขาเฝาทลละอองธลพระบาท ณ ศาลาดสดาลย เมอวนท 11 พฤษภาคม 2526 ความวา “สหกรณ แปลวา การทางานรวมกน การทางานรวมกนนลกซงมาก เพราะวาจะตองรวมมอกนทกดาน ทงในดานงานการททาดวยรางกาย ทงในดานงานการททาดวย

สมอง และงานการททาดวยใจ ทกอยางนขาดไมไดตองพรอม…” รฐบาลภายใตการนาของ พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร นายกรฐมนตร ไดดาเนนนโยบายการแกปญหาความยากจนระดบรากหญา โดยการจดตงกองทนหมบานและชมชนเมอง พฒนากลมอาชพพนฐานใหผลตสนคาหนงตาบลหนง

ผลตภณฑ จดตงกลมวสาหกจชมชน และโครงการหมบาน SML เปนตน จงหวดยโสธร ประชาชนมววฒนาการการรวมกลมเพอชวยเหลอ เกอกลกนมาชานาน จงหวดยโสธร เปนจงหวดหนงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทมการจดการทรพยากรสวนรวมของชมชน โดยเฉพาะเรองปาชมชนหรอทชาวบานเรยกวาปาดอนปตา ซงเปนทดอนในหมบาน เปนพนทปาไมทชาวบานรกษาและใชประโยชนรวมกน โดยเฉพาะเปนแหลงหาอาหาร หาไมฟนแหง หายาสมนไพร คนทเขาไปใชประโยชนจากปาดอนปตาเปนคนจนในหมบาน เพราะไมมททากน

หรอมนอย มรายไดต า แตกอยในหมบานได การรวมกลมบางลกษณะกเรยกเปนประเพณ เชนการลงแขกดานา เกยวขาว การทาบญคมขาว การทาบญขาวสาร การแลกเปลยนสนคาเปนตน ซงการรวมกลมทกลาวมาเปนระบบการพงพาซงกนและกนของชมชนโดยอาศยระบบเครอญาต การเชอ

ฟงเคารพนบถออาวโส ซงในอดตถงแมความเจรญดานเทคโนโลยยงมนอยหรอแทบไมมเลย ระบบการรวมกลมกสามารถชวยแบงเบาภาระหลายอยางแกชมชน เชน การลดคาใชจาย การลด

ระยะเวลาการทางาน การเพมประสทธภาพของงานการรวมกลมมทงทเปนทางการทจะจดทะเบยนเปนสหกรณ กลมเกษตรกรหรอกลมอาชพตางๆ รวมทงทไมจดทะเบยนแตไดอาศยหลกการ

สหกรณในการดาเนนงาน ปจจบนภาครฐเขามามบทบาทสาคญในการสงเสรม สนบสนนให

ประชาชนมการรวมกลมทากจกรรมตางๆ ทงดานสงคม เศรษฐกจ สหกรณ กลมอาชพ กลม

2

องคกรตางๆ มการปรบบทบาทภารกจในการบรหารจดการภาครฐแนวใหม โดยมงเนนการบรการประชาชนดานสหกรณใหไดประโยชนสงสด และขยายงานดานการเผยแพรการสหกรณใหเขาถง

องคกรชมชน กลมอาชพตางๆ ใหมากขน จนมโครงการชมชนเขมแขงดวยการสหกรณหรอวถทางสหกรณ กลมองคกร กลมอาชพ และกลมสหกรณตางๆ ในจงหวดยโสธร สมาชกของกลม /องคกร และสหกรณ สวนมากจะซาซอนกน ทาใหบทบาทของสมาชกทจะชวยกลม/องคกร ใหพฒนาไปสความเขมแขงและยงยนยงมนอย เพราะแนวคดเกยวกบอดมการณเพอสวนรวมยงสบสนและมองไมเหนความสาคญของประเดนน การเชอมโยงชวยเหลอเกอกลเชงระบบยงมนอย กลม/องคกรจงไมเขมแขง มการจดตง ลมเลกอยเปนนจ วฒนธรรมการเลยนแบบหรอเอาอยาง กเปนปจจยหนงททาใหองคกร/กลมขาดความเขมแขง จงมหลายกลม หลายฝายพยายามใชกระบวนการวจยมาเปน

เครองมอในการพฒนา สงเสรมกลม องคกรและสหกรณอยางตอเนองและเพมขนเรอยๆ การ

พฒนาขบวนการสหกรณเพอเชอมโยง ชวยเหลอ พงพาซงกนและกน โครงการวจยพฒนา

กระบวนการสหกรณในจงหวดยโสธร เปนโครงการทพฒนาและขยายผลมาจากผลการวจยพฒนา

กระบวนการสหกรณในพนท 9 จงหวดทวประเทศ และจงหวดขอนแกนเปนจงหวดหนงทได

ดาเนนการวจยตามโครงการนเปนการนารอง เปนการวจยเชงปฏบตการ ทผเกยวของทกฝายมสวนรวมในกระบวนการวจย เพอขยายพนทการพฒนาใหครอบคลม สานกงานวจยสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รวมกบ สกว.จงมโครงการวจยเชงปฏบตการ เพอพฒนาความเขมแขงของกลม องคกร สหกรณใหมความยงยนในพนทจงหวดยโสธร และมสวนชวยเหลอแกไขปญหาคนจน

1.2 วตถประสงค

1.2.1 เพอเสรมสรางเครอขายพนธมตรระหวางกลม/องคกรประชาชนและสหกรณในพนทจงหวดยโสธรใหเกดการหนนเสรมการพฒนาศกยภาพคนและองคกรในการแกปญหาความ

ยากจน 1.2.2 เพอสรางศกษารปแบบกระบวนการเชอมโยงเครอขายของกลม องคกรและ

สหกรณ ในพนทจงหวดยโสธร 1.2.3เพอสรางกระบวนการเรยนรรวมกนแกผนากลม องคกรและสหกรณในพนท


3

1.3 ระเบยบวธการวจย 1.3.1 ขอบขายของการวจย

กลมเปาหมาย กลมเปาหมายในการดาเนนการวจย ครอบคลมถง กลมอาชพ กลมองคกร กลมสหกรณในจงหวดยโสธร กลมการเงน กลมการเกษตร และกลมเชงอนรกษ

1.3.2 ระเบยบวธการวจย การวจยครงน ใชรปแบบการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research:PAR) ของกลม/องคกร/สหกรณ หนวยงานรฐ เอกชนผสมผสานกบกระบวนการ

แลกเปลยนเรยนร โดยกลมตวแปรทมความสาคญในการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมน คอ กลมเปาหมายหลก คอ กลมสหกรณ องคกรการเงนหรอกลมอาชพตางๆ องคกรพเลยง ซงไดแกหนวยงานของรฐ เชน สหกรณจงหวด เกษตรจงหวด สานกงานพฒนาชมชนจงหวด สานกงานจงหวด องคกรพฒนาเอกชน อบต.และสถาบนการศกษาในพนท และทมนกวจย โดยศกษาทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ มขนตอนสาคญ ดงน 1.3.2.1 ศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบการดาเนนงานของกลม องคกร สหกรณ ในพนทจงหวดยโสธร

1) จดเวทประชมผนากลม/องคกร/สหกรณ◌ เพอศกษาสถานการณและบทบาท

ของกลม/องคกร/สหกรณ 2) วเคราะหศกยภาพกลม/องคกร/สหกรณ เพอพจารณาความสมพนธ เชอมโยง

ในบทบาท ภารกจ กจกรรมของกลม/องคกร/สหกรณ 3) คดเลอกกลม/องคกร/สหกรณ โดยการสมแบบมจดหมาย (Purposive

Sampling) ตามประเภทของบทบาทหรอภารกจของกลม/องคกร ขนาดและศกยภาพของกลม/องคกร/สหกรณ และตามความสมครใจ เพอจดเวทแลกเปลยนเรยนร เสนอกรอบทศทางในการเชอมโยงเครอขายและการพฒนาเครอขาย

1.3.2.2 สงเคราะหกรอบ ทศทางการพฒนาเครอขายพนธมตร กาหนดแผนการ สรางและพฒนาเครอขายพนธมตรการพฒนา

1) กลม/องคกร/สหกรณ รวมกาหนดกรอบ ทศทางการพฒนาเครอขาย 2) กาหนดแผนการพฒนาเครอขายพนธมตร 1.3.2.3 สรางเครอขายพนธมตรการพฒนา เปนการนารองกระบวนการพฒนา

เครอขายเพอพฒนาคณภาพกลม/องคกร/สหกรณ 1) สรางกระบวนการเรยนรรวมกนภายในกลม ระหวางกลม 2) สรางกระบวนการประเมนตนเองของกลม/องคกร/สหกรณ

4

1.3.2.4 สงเสรมการขยายเครอขายพนธมตรของกลม/องคกร/สหกรณ 1) ประสานงานเพอการแลกเปลยนเรยนรของกลม/องคกร/สหกรณ 2) เสนอขอมลขาวสารกลม/องคกร/สหกรณเพอการพจารณาขยายเครอขาย 1.3.2.5 ประเมนผล สรปผลและจดทารายงาน 1) ตดตามผลการพฒนาการเชอมโยงเครอขายพนธมตร การแลกเปลยนเรยนร 2) วเคราะห สรปผลการประเมน จดทารายงาน 3) เสนอผลการประเมนใหหนวยงานทเกยวของทราบและใชเปนขอมลพฒนา

กลม/องคกร/สหกรณโดยการจดเวทแลกเปลยนเรยนรรวมกน ( ดงภาพท1.1 )

5

ภาพท 1.1 กระบวนการวจยพนทจงหวดยโสธร

ศกษาสถานการณและบทบาทการดาเนนงาน กลม/องคกร/สหกรณ

วเคราะหศกยภาพกลม/องคกร/สหกรณ คดเลอกกลม/องคกร/สหกรณเพอพฒนาเครอขาย

จดเวทยอยประชม 3 จด (9 อาเภอ) เพอแลกเปลยนเรยนรกลม/องคกร/สหกรณ

จดเวทประชมผนากลม/องคกร/สหกรณ เพอกาหนดกรอบ ทศทางการดาเนนงานขององคกร

สงเคราะหกรอบ ทศทางการดาเนนงาน ของกลม/องคกร/สหกรณ

กลม/องคกร/สหกรณ ดาเนนงาน สรางเครอขายพนธมตรการพฒนา

ตามกรอบทศทางทกาหนด

ตดตามผลการดาเนนงานของกลม/องคกร/สหกรณ สนบสนนการขยายเครอขาย

คณะวจย

สงเสรม สนบสนน การสรางพนธมตร เชอมโยงและพฒนา

เครอขายของกลม องคกร/สหกรณ

หนวยงานรฐ

เอกชน

ประเมน สรปและจดทารายงานการวจย

6

1.4 กรอบแนวคดในการวจย เนองจากงานวจยครงนมความเชอวา กระบวนการทางสหกรณ การทางานแบบมสวนรวม

การสรางความเขมแขงขององคกรทงทจดทะเบยนและไมจดทะเบยน สามารถทจะทาใหชมชนม

ความเขมแขงและยงยนได การขบเคลอนกระบวนการทางานวจยเชงปฏบตการนนตองอาศยแกน

หลกอย 3 อยาง คอ 1.4.1 พนท หมายถง กลมองคกรชาวบาน/สหกรณ สภาพทรพยากร หรอทนเดมของชมชนนน 1.4.2 องคกรหนนเสรม เชน หนวยงานราชการทเกยวของ เชน สานกงานสหกรณจงหวด สานกงานเกษตรจงหวด สานกงานพฒนาชมชนจงหวด สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวด องคการบรหารสวนตาบล (อบต.) องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) สานกงานปศสตวจงหวด สานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด วทยาลยชมชน สถาบนการศกษา และวด เปนตน 1.4.3 นกวจย ทงนกวจยในพนทและจากสวนกลาง ทจะเปนผประสานงานใหเกด

กระบวนการทางานรวมกน เนองจากการทางานวจยมชวงเวลาเพยง 1 ป การจะเหนผลงานทนทคงทาไดยาก แตเปนการหนนเสรมใหพนทมความเขมแขงขน แลวสงตองานใหหนวยงานปกต โดยเฉพาะในปจจบน โครงการพฒนาจงหวดแบบบรณาการ หรอ ผวาราชการจงหวด CEO. ซงรฐบาลไดกาหนดนโยบายในการแกไขปญหาของจงหวดโดยยดพนทจงหวดเปนหลก แตกระบวนการทางานรวมกนทก

หนวยงานและประชาชนมสวนรวม (ดงภาพท 1.2 )

7

ภาพท 1.2 องคกรหลกในการขบเคลอนกระบวนการทางานวจย

1.5 นยามศพท เครอขายคณคา/เครอขายพนธมตร “ เปนองคกรทเกดความรวมมอในวงสมพนธระยะยาวเพอกาวทนการเปลยนแปลง เนนแผนการเรยนรเพอประสทธภาพการดาเนนธรกจ สองคกร

พนธมตรและการพฒนาคณภาพชวตของสมาชกองคกร ” การเชอมโยงเครอขาย หมายถง การสรางความรวมมอ หรอสรางพนธมตร ระหวาง กลม/องคกร/สหกรณ ตงแต 2 กลมขนไป โดยมจดมงหมายทจะทากจกรรมรวมกนอยางหนงหรอหลายอยาง เพอชวยเหลอ สนบสนน เกอกลซงกนและกน โดยมการวางแผนงานรวมกน ทงเรองการเรยนร การฝกงาน การใชอปกรณรวมกน การทาธรกจหรอการชวยเหลอทางสงคม

พนท องคกร/กลมสหกรณ นกวจย

หนวยงาน

สนบสนน

บทท 2 สภาพทวไป และสถานการณของกลม องคกร สหกรณ ในจงหวดยโสธร

2.1. สภาพทวไปของจงหวดยโสธร

จงหวดยโสธร เปนจงหวดหนงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทตงขนในป พ.ศ. 2515 โดยแยกออกมาจากจงหวดอบลราชธาน สภาพโดยทว ๆ ไป คลายคลงกบสภาพของจงหวดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงจะไดนาเสนอรายละเอยดในดานตาง ๆ ดงน

1.1 สภาพทางภมศาสตร 1.2 การบรหารและการปกครอง 1.3 ประชากรและการเมอง 1.4 วสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร 1.5 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดยโสธร 1.6 คาขวญของจงหวดยโสธร

2.1.1 สภาพทางภมศาสตร 1) ทตงและขนาดพนท

- ทตง จงหวดยโสธร มรปรางคลายพระจนทรครงเสยวยาวจากทศเหนอลงมาทศใต ตงอยทางทศตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย หางจากกรงเทพมหานคร ทางรถยนต ประมาณ 531 กโลเมตร (ทางหลวงแผนดนหมายเลข 1,2,207 และ 202)

- ขนาดพนท มพนท 4,161,444 ตารางกโลเมตร หรอ 2,600,902 ไร คดเปนรอยละ 0.81 ของพนทประเทศไทยทงประเทศ (321 ลานไร)

2) อาณาเขต จงหวดยโสธร ตงอยทางดาน ตะวนออกของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอภาคอสาน มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง ดงตอไปน

ทศเหนอ ตดตอกบจงหวดรอยเอด และมกดาหาร ทศใต ตดตอกบจงหวดศรสะเกษ ทศตะวนออก ตดตอกบจงหวดอานาจเจรญ และอบลราชธาน ทศตะวนตก ตดตอกบจงหวดรอยเอด

9

ภาพท 2.1 แผนทจงหวดยโสธร ทมา : www.yasothon.go.th

3) ลกษณะภมประเทศและภมอากาศ สภาพพนทหรอลกษณะภมประเทศของจงหวดยโสธร มลกษณะลาดเอยงจากทางทศตะวนตกลง

ไปทางทศตะวนออก ดานเหนอสวนใหญเปนทราบสงสลบกบพนทแบบลกคลน เปนสภาพปาและมแหลงนาขนาดใหญ ไดแกหวยลงโจน หวยสะแบก ลาโพง ลาเซบาย สวนดานใตเปนทราบลมตาสลบซบซอนกบสนดนรมนา มแหลงนาขนาดใหญไดแก ลานายง ลาทวน และแมนาชไหลผาน ดงนนถาปใดฝนแลง เขตทเปนทดอนจะแหงแลง แตเขตทลมจะไมกระทบปญหามาก แตถาปใดฝนตกมากหรอฝนตกชก เกด

ปญหานาทวม เขตทลมมปญหา เขตทดอนจะไดประโยชน จากสภาพภมศาสตรดงกลาวทาใหผลผลต

ทางการเกษตรโดยเฉพาะการทานาของจงหวดไมมเสถยรภาพ ลกษณะดนสวนมากเปนดนทรายและดนเคม มหนอง บง ลาหวย และแหลงนาขนาดเลกอย

ทวไป พนทอยในลมนาช ลมนามลและบางสวนอยในลมนาโขง

10

ดานภมอากาศ จงหวดยโสธรมลกษณะภมอากาศ 3 ฤด คอ ฤดรอน ฤดฝน และฤดหนาว ความชนสมพทธ เฉลยเทากบ 71.1% อณหภมสงสด 41.1 องศาเซลเซยส อณหภมตาสด 12.2 องศาเซลเซยส ปรมาณนาฝนเฉลยในรอบ 5 ป (2541-2545) เฉลย 1,558 มม. ตอป

2.1.2 การบรหารและการปกครอง จงหวดยโสธร แบงเขตการปกครองสวนภมภาคหรอสวนทองท ประกอบไปดวย 9 อาเภอ

ไดแก อ.เมองยโสธร อ.เลงนกทา อ.ไทยเจรญ อ.กดชม อ.ทรายมล อ.ปาตว อ.คาเขอนแกว อ.มหาชนะชย และ อ.คอวง ม 78 ตาบล 870 หมบาน มชมชนทงจงหวด 62 ชมชน (อยในเขตเทศบาลเมองยโสธร 20 ชมชน) มพนท 2 อาเภอ ทอยในเขตทงกลารองไห คอ อ.คอวง และ อ. มหาชนะชย

การปกครองสวนทองถน ประกอบดวย องคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง, เทศบาลเมอง 1 แหง เทศบาลตาบล 8 แหง และองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) 78 แหง (อบต. มครบทกตาบล) พนทในเขตเทศบาล 47.310 ตารางกโลเมตรและพนทนอกเขตเทศบาล (ชนบท) 4,114.134 ตารางกโลเมตร

2.1.3 ประชากรและการเมอง 1) จานวนประชากรและครวเรอน จงหวดยโสธร มประชากรทงหมด 553,864 คน (ขอมล ณ 31 ธนวาคม 2545) เปนชาย

278,300 คน เปนหญง 275,564 คน อตราการเพม รอยละ 0.47 (ป 2545) ความหนาแนนของประชากร 133 คน ตอตารางกโลเมตร มจานวนครวเรอน 124,009 ครวเรอน โดยเปนครวเรอนเกษตรกร 99,174 ครวเรอน

2) จานวนประชากรแยกตามวย จงหวดยโสธร มประชากร 553,864 คน แยกเปนวยชวงตาง ๆ (บางชวงวยจะซากน เนองจาก

ซอนกนบางสวน) ดงตอไปน - วยเดก (0-14 ป) จานวน 124,400 คน - วยการศกษาภาคบงคบ (7-15 ป) จานวน 77,472 คน - วนแรงงาน (15-60 ป) จานวน 383,516 คน - วยสงอาย (60 ปขนไป) จานวน 45,948 คน 3) อตราสวนทเปนภาระ จงหวดยโสธร มประชากรทงหมด 553,864 คน มประชากรวยเดก

(0-14 ป) และวยสงอาย (60 ปขนไป) จานวน 170,348 คน คดเปนรอยละ 44.41 ของประชากรทงหมดซงเปนภาระจานวนมากทจะตองไดรบการชวยเหลอเลยงดจากประชากรวยแรงงาน และการชวยเหลอสวสดการจากรฐ

4) การเมองระดบตาง ๆ 4.1) จานวนสมาชกวฒสภาและสมาชกสภาผแทนราษฎร - สมาชกวฒสภา จานวน 2 คน - สมาชกสภาผแทนราษฎร จานวน 4 คน

11

4.2) จานวนสมาชกองคการบรหารสวนจงหวด สมาชกสภาเทศบาล และสมาชกองคการบรหารสวนตาบล (อบต.)

5) สมาชกองคการบรหารสวนจงหวด จานวน 30 คน 6) สมาชกสภาเทศบาล

เทศบาลเมองยโสธร จานวน 18 คน เทศบาลตาบล 8 แหงๆละ จานวน 12 คน

7) สมาชกองคการบรหารสวนตาบล ( 78 แหง ) จานวนสมาชกแตละแหงขนอยกบจานวน หมบานในแตละตาบล

8) องคกรเอกชน จงหวดยโสธร มองคกรเอกชนในหลายลกษณะและหลายแหงแยกเปนประเภทตางๆไดดงน - มลนธ ไดแก มลนธรวมสามคค,มลนธตานภยยาเสพตด,มลนธสทธาสนเพอเดกและเยาวชน ,

มลนธสามคคพฒนา,มลนธบาไฮ. ฯลฯ - สมาคม ไดแก สมาคมสอมวลชนทองถนจงหวดยโสธร , ยวพทธกสมาคมยโสธร,สมาคม

สงเสรมกฬาจงหวดยโสธร,สมาคม อส. รด.จงหวดยโสธร,สมาคมขาราชการบานาญจงหวดยโสธร . - สโมสร ไดแก สโมสรโรตารยโสธร. - ชมรม ไดแก ชมรมธนาคารจงหวด, ชมรมสอสารมวลชนจงหวด,ชมรมยโสธรสมพนธ,ชมรม

ลกเสอชาวบาน,ชมรมทนายความ,ชมรมโรงสยโสธร. - องคกรเอกชนในชอตางๆ ไดแก หอการคาจงหวด, สภา/ศนยวฒนธรรมจงหวด, เหลากาชาด

จงหวด. - กลมตางๆเพอพฒนาสงคมคณภาพชวตและอาชพไดแก กลมเยาวชน, กลมสตร, กลมอาชพ,(ม

ทกหมบานและทกตาบล) คณะกรรมการพฒนาสตร,(ทกตาบล ทกอาเภอ และระดบจงหวด) กลม

เกษตรกรทานานาโส, กลมเกษตรกรทานาบากเรอ, กลมเกษตรกรทานาสงเปอย, กลมเกษตรกรทานาหองแซง, กลมเกษตรกรทานานาออม.

9) พนทปาไม จงหวดยโสธรไมมเขตอทยานแหงชาต ไมมเขตรกษาพนธสตวปา มพนทปา สงวนแหงชาตจานวน 712,822 ไร คดเปนรอยละ 27.41 ของพนททงจงหวด ในจานวนนเปนปาทยงสภาพอยเปนปาอนรกษ 230,625 ไร คดเปนรอยละ 8.82 ของพนทจงหวด ซงสภาพปาทเสอมโทรม กรมปาไมไดมอบใหสานกงานปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม ดาเนนการออกเปนทดน สปก.4-01 จานวน 21,072 แปลง เปนเนอท 179,439 ไร จากปญหาดงกลาว เหนไดวาในอดตมปญหาเรองพนทปาไม เมอทางราชการเขมงวด ประชาชนไดมการปรบตว เชน การอพยพแรงงานไปทางานตางถน เชน ประชาชนบรเวณรอบปาดงมะไฟ ต. ขนไดใหญ อ. เมอง จ.ยโสธร ไดอพยพเขากรงเทพฯ ประกอบอาชพขายขาวเหนยว สมตา ไกยาง อาหารอสาน ขบรถแทกซ ตลอดทงมอเตอรไซครบจางเปนจานวนมาก แลวสงเงนกลบบาน บางครวเรอนไดพกอาศยอย

กรงเทพฯ นานกวา 6 เดอน ใน 1ป แตไมไดยายสาเนาทะเบยนบาน ในขณะเดยวกนมการนาเงนทไดจาก

12

การรบจางมาสรางบานเรอน ปรบปรงบานเรอน สงบตรหลานใหมการศกษาสงขน การปรบปรงพนททากน เพราะมทดนถอครองตอครวเรอนตา ทนามนอย ทปลกพชไรสวนหนงเปนทปาสงวนทเสอมโทรม จงจาเปนตองปรบปรงทนาทมนอยนน โดยการปรบหนาดน ลดจานวนกระทงนา (คนนา) ใหนอยลง เพราะเมอปรบระดบหนาดนในพนทนาแลวขนาดของแปลงนาจะใหญขน ไมจาเปนตองมกระทงนาจานวนเทา

เดม เพราะกระทงนาทาหนาทในการขงนาในนาขาว สาเหตทตองมกระทงนาขนาดเลก เพราะสภาพทดนไมราบเรยบ แตเปนสภาพลกคลน สงตาสลบกนไป ทาใหการขงน าในนาขาวไมไดด ตลอดทงการจดการระบบไรนา เชน การขดสระในทนา การเลยงวว การทาการเกษตรผสมผสาน ในดานของสวนรวมนน บางหมบานมการนาผาปาหรอกฐนมาทอดในหมบาน แตเงนทไดนนแยกเปน 3 สวน คอ ถวายวด มอบใหโรงเรยน และพฒนาหมบาน ตอมาเมอรฐบาลมนโยบายแกปญหาเรองททากนของเกษตรกร จงมนโยบายนาทปาสงวนเสอม

โทรมมาจดสรรใหเกษตรกรทากน โดยออกเอกสารสทธทดน สปก.4-01 ซงโครงการดงกลาวมทงผลดและผลเสย กลาวคอ ประชาชนในหมบานใดทรกษาปาไมไวด ปาไมอดมสมบรณ ประชาชนจะไมไดรบการจดสรรทดน แตถาหมบานใดปาไมเสอมโทรมมากกลบไดรบการจดสรรทดนเปน สปก.4-01 และการ

ดาเนนการจดสรรกไมสามารถดาเนนการไดรวดเรว ทาใหเกดปญหาขอขดแยงระหวางประชาชนกบ

เจาหนาทโดยเฉพาะองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) โดยเฉพาะ อบต. ทเหนความสาคญของการรกษาพนทปาไม ทงนเพราะปญหาเรองแนวเขตพนทปาไมไมชดเจน จงหวดยโสธร ในอดตรวมอยกบจงหวดอบลราชธาน ซงมความโดดเดนในเรองการอนรกษพนทปาไมโดยผานมตการจดการทางวฒนธรรมหรอความเชอ เชน ปาดอนปตา ปาบง ปาทาม ปาดอนปตา เปนพนทปาไมทในอดตการตงหมบานใหม หรอการอพยพเคลอนยายหมบานจาก

หมบานเดมซงอาจเกดจากสาเหตหลายอยาง เชน ความหนาแนนของจานวนบานเรอน ททากนไมพอ เกดโรคระบาด หรอ เกดปญหาฝนแลง การเลอกทตงหมบานทอยใกลแหลงนา เชน ลาหวย แมนา หรอหนองบงขนาดใหญ ดงนนจะเหนไดวาหมบานอสานโบราณอยใกลแหลงนา เชน จงหวดอบลราชธาน ซงแมน ามลไหลลงแมนาโขง เมอมการขยายหมบานจะยายหมบานทวนกระแสนาหรอขนไปหาตนนา เชน จาก

จงหวดอบลราชธาน ยโสธร รอยเอด มหาสารคาม ขอนแกน และชยภม เปนตน โดยมแมนาชเปนหลก การจดสรรทดนในหมบาน ผนาหมบานในอดตจะพจารณาเรองทดนสวนรวมกอน บรเวณทจะ

เปนทตงหมบานจะเปนบรเวณทดอนเพอปองกนนาทวม ทดนทรวมมการแยกออกเปนทวด ทปาชา ทดอนปตา ทตงโรงเรยน ททาเลเลยงสตว ทตงศาลากลางบาน เปนตน แลวจงแบงแยกททากน ทดอนปตา สภาพเปนทดอนทมปาไมเบญจพรรณขนอยมาก มการสรางศาลเพอเปนทยดเหนยว

ของประชาชนในหมบาน เพราะเชอวาผป และผตา หรอบรรพบรษทตายไปแลวจะชวยดแลรกษาชวตของคนและสตวในหมบานใหอยอยางมความสข ประชาชนจะไมตดไมในเขตดอนปตา แตหาอยหากนได สวนมากเปนคนจนในหมบานหาอาหาร ผกปา ไขมดแดง แมงและแมลงตางๆ ตลอดทงสมนไพรตางๆ ปาบง เปนปารมนาทมน าทวมขงตลอดปซงเหมอนปาชายเลน ปาทาม เปนปารมนาทมน าทวมขงเฉพาะฤดฝนหรอชวงทมน ามาก แตฤดแลงนาจะไมทวมขง

13

ทงปาบง ปาทาม เปนระบบนเวศนทมความหลากหลายทางชวภาพมาก มความสาคญตอการ

ดารงชวตของประชาชนอยางมาก สาหรบพนทปาชมชนจงหวดยโสธรในปจจบนมพนทนอยลง และประชาชนมความตระหนกทจะชวยกนรกษานอยลง จากการศกษาของสานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทได

ศกษาเรองการตดตามประเมนผลภาคและทศทางการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในระยะแผนพฒนาฯฉบบท 10 ซงตวชวดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คอ พนทปาชมชนปรากฏวา จงหวดยโสธรมพนทมากเปนอนดบ 4 ของภาค (10,080 ไร) รองจากจงหวดมกดาหาร (15,471 ไร) จงหวดขอนแกน (12,749 ไร) และจงหวดศรสะเกษ (10,518 ไร) อกทงปจจบนจงหวดยโสธรไดมการสงเสรมการปลกปาภาคเอกชนตงแต พ.ศ.2537-2541 รวม 582 แปลง รวมพนท 3,589 ไร อาเภอทมการปลกไมเศรษฐกจมากทสดคอ อาเภอกดชม รวมพนท 970 ไร (สานกงานปาไมจงหวดยโสธร,2546) การปลกปาภาคเอกชนทปลกปาในทดนของตนเองทมโฉนดหรอ นส.3 นนบางพนทไดรวมกนตงเปนสหกรณ เชน สหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธร ทตงอยท 19 หมท 8 ต.ฟาหยาด อ. มหาชนะชย จ.ยโสธร อกทงมการดาเนนการฟนสภาพปาไม เชน โครงการอนเนองมาจากพระราชดารหนององ ตาบล คอเหนอ อาเภอเมอง จงหวดยโสธร ซงเปนพนททมประชาชนยากจนเมอ พ.ศ. 2548 เปนอนดบ 2 (510คน) รองจาก ตาบลโคกนาโก อาเภอ ปาตว (575 คน) โดยพนทปาไมในเขต ตาบล คอเหนอ ปาชมชนดงมน อยตดกบแหลงนา คอ ชหลงลดจากแมนายงไหลลงแมนาช ทาใหเกดปญหานาทวมหลากในฤดฝนโดยเฉพาะถาปใดฝนตกหนก แตจากสภาพระบบนเวศนดงกลาวได ทาใหกลายเปนแหลงผลตเหดโคนแหลงใหญของจงหวด ราคาขายในหมบานประมาณ กโลกรมละ 150-200 บาท แตถาซอปลกทตลาดสดประมาณกโลกรมละ 220-250 บาท จงเปนแหลงหารายไดของประชาชน ปจจบนมการรวมกนจดตงเปนกลมเกษตรกร กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ ภายใตโครงการพฒนาพนทบรเวณหนององ อนเนองมาจากพระราชดาร อ.เมอง จ.ยโสธร โดยสานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดยโสธร มกฎระเบยบรายไดสวนหนงจากการดาเนนงานกลบคนไปเปนทนดาเนนการในการรกษาปาไม ซงนาจะเปนตวอยางในการจดการปาชมชนใหกบพนทอนได อกทงปจจบนพนทปาไมมมากขน

10) แหลงนาธรรมชาต จงหวดยโสธรมสภาพภมประเทศทนาสนใจ คอ มแหลงนาไหลผานหลายสาย กลาวคอ แมนาชไหลผานตอนใตของจงหวด ไดแก อาเภอเมอง อาเภอคาเขอนแกว อาเภอมหาชนะชย และอาเภอคอวง ลาหวยทสาคญทไหลผานตอนเหนอและตอนกลางของจงหวด เชน หวยสะแบก หวยลงโจน ลาหวยโพง ลาเซบาย ลานายง ลานาทวน และหวย หนอง บง ตางๆอกมากมาย จงเปนแหลงผลตสตวน าทสาคญโดยเฉพาะปลามมากมายหลายชนดมตลอดป เชน ปลาชอน ปลาดก ปลาเนอออน ปลาตองกราย ปลาโจก ปลาเคา ปลาหม ปลาตะเพยน ปลารากกลวย และปลากระสบ เปนตน ทาใหราคาปลาในจงหวดยโสธรมราคาถกกวาจงหวดอนมาก หรอกลาวไดวาประชาชนมคณภาพชวตทด เมอเปรยบเทยบกบจงหวดอน เพราะจานวนเงนเทากนแตซอปลาไดมากกวา จนทาใหจงหวดยโสธรมชอเสยงในการทาปลาสมปลา

ตะเพยน

14

ปญหาทสาคญคอ การจดการ เพราะปรากฏวาขนาดของปลาทมาขายทตลาด มขนาดตวเลก ซงชใหเหนถงการทยงไมตระหนกถงการอนรกษ หรอไมทราบวาจะอนรกษไปทาไม ถงอยางไรกมปลาจบ แตถามการอนรกษจะเปนการเพมมลคาผลตภณฑของจงหวดไดโดยมการลงทนทตามาก เพราะทนเดมของสงคมมมากอยแลว

11) การประกอบอาชพ การประกอบอาชพทสาคญคอ การเกษตรกรรม มพนททาการเกษตรกรรม รวมพนทอยอาศย ประมาณ 1,756,470 ไร หรอรอยละ 67.53 ของพนททงหมดของจงหวด มพนทปลกขาวประมาณ 1,100,000 ไร ผลผลตเฉลย 360 กโลกรมตอไร เปนแหลงผลตขาวหอมมะลทมชอเสยงเปนทรจกทงในประเทศและตางประเทศ เชน กลมเกษตรกรรมยงยน ต. นาออม อ. คอวง ทผลตขาวหอมมะลอนทรยทสามารถไดมาตรฐาน BCS ซงเปนมาตรฐานของตลาดรวมยโรป กลมเกษตรกรบากเรอ ต. บากเรอ อ. มหาชนะชย ผลตขาวหอมมะลอนทรยและขาวหอมมะลปลอดภย ทไดมาตรฐานการรบรองจากหนวยงาน

ภายในประเทศหลายแหลง เชน กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ มาตรฐานตวQ และสนคา OTOP ประจาจงหวด

จากการศกษาปรากฏวา การสงเสรมจากหนวยงานราชการตางๆ ยงยดตามหนาทของสงกด แทนทจะเอาพนทเปนหลก โดยการบรณาการหลายหนวยงานวางแผนรวมกนตงแตตนนาคอ การวางแผนระบบการผลต กลางนาการแปรรป และปลายนาคอ การกระจายสนคาไปสตลาดปลายหรอผบรโภค ทาอยางไรตนทนการผลตจะลดลง สามารถแขงขนไดในตลาด ผลตอบแทนตางๆทาอยางไรจงจะกระจายกลบคนผทเขารวมทงระบบอยางเปนธรรม เกษตรกร กลมเกษตรกรและพอคา เปนตน ดงนนการสงเสรมเรองการปลกขาวหอมมะล ไมควรมองเฉพาะตวขาวหรอสนคาอยางเดยว แตควรมองเปนระบบ การทานาทงระบบ เชน เมลดพนธ การเตรยมดน การเลยงสตวทงโค-กระบอ การใชปยอนทรย ปยชวภาพ ปยคอก การจดการนาในนาขาว ความรการบรหารจดการศตรพชทไมใชสารเคม เชน การใชตวห าตวเบยน การเกบเกยวขาวทา

อยางไร ขาวหอมมะลถงจะหอมทนนาน เปอรเซนตตนขาวสงกวารอยละ 45 การตรวจรบรองมาตรฐานสนคา การแปรรป การจดการหลงการเกบเกยว ตราของสนคา สถานทจดจาหนาย และการประชาสมพนธ เปนตน

การปลกพชไร เชน ออยโรงงาน มนสาปะหลง ปอแกว เปนตน การปลกไมผลไมยนตน จงหวดยโสธรมตนยางนาเปนไมดงเดมของจงหวด ปจจบนไดมการปลกยางพารากนเปนจานวนมาก เมอ พ.ศ. 2548 มพนทปลกยางพารากนเปนจานวนมาก มพนทปลกยางพาราทงหมด 26,005 ไร และมตนยางพาราทกรดนายางพาราไดแลวทงหมด 9,698 ไร แตจงหวดยโสธรยงมปญหาในเรองขาดแคลนวตถดบในการประกอบอาชพเสรมทสาคญของ

จงหวด คอ อาชพทาหมอนขด กลมบานศรฐาน อาเภอปาตว ทตองใชนนเปนจานวนมาก เชนเดยวกบไมไผเพอการจกสานตาง ๆ ดงนนชนดของตนไมทควรสนบสนนใหมการปลกเพมเตมคอ ตนนน และตนไผ และไมเพอการจกสานตาง ๆ ใหมมากพอ และปลกทงในบรเวณทสาธารณะประโยชนทรมแมนา ทสวนตว เพอเปนวตถดบในการนามาเพมมลคา

15

การเลยงสตว ปรากฏวาจงหวดยโสธรมการเลยงโค กระบอเปนจานวนมาก โดยเฉพาะการเลยงโคในปจจบนไดมการเลยงกนมาก เกษตรกรผเลยงโคมการปลกแปลงหญาหลงบานเหมอนการปลกผก นบวาเปนความสาเรจของจงหวดอยางหนงในการสงเสรมการปลกหญา บางหมบาน เชน บานใหมชมพร ต.เดด อ.เมอง มการปลกหญากนนสมวง เกยวหญาสดมดเปนฟอน วางขายตามรานคารมทางราคามดละ 5 – 10 บาท และยงมอกหลายหมบานทปลกหญาสดขาย แตการเลยงววหรอโคนนมบางครวเรอนทเลยงโคเนอ

ลกผสมโคสวยงาม ราคาซอลกโคเนอลกผสมราคาสงมากประมาณตวละ 50,000 – 70,000 บาท และมการรบจางผสมเทยมนาเชอลกโคเนอสวยงามทมราคาแพง แตเมอขายโคเนอเขาสตลาดโคเนอเกษตรกรจะขาย

ไดราคาตา ซงอาจเปนเพราะการปนราคาในตลาดโคเนอสวยงาม เกษตรกรไดรบขอมลทถกตองแทจรงนอย แตการทมการเลยงโคเนอมากขนทาใหมความเชอมโยงกบความตองการอาหารโคเนอ เชน หญาสด ราขาว กากนาตาล นอกจากนนความตองการแกลบจากโรงสขาวเพอใสในคอกวว เพอดดซบกลนและความชน

แฉะในคอกเลยงววใหนอยลงอกทงเปนการเพมปยหมกในคอกสตวไปโดยปรยาย อกทงจงหวดยโสธรสงเสรมการทาเกษตรอนทรยมากแตปรากฏวาปยอนทรยหรอมลสตวทจะมา

ทาปยอนทรยไมเพยงพอตองนาเขาจากจงหวดอน เชน จงหวดชยภม ดงนนการสงเสรมการเลยงโคนนจงหวดควรสนบสนนตอไป แมวาปจจบนรฐบาลมโครงการโค

ลานครอบครวกตามควรเปนโคเนอพนธพนเมองลกผสม ซงการเลยงงายและขายงาย นอกจากนนควร

สนบสนนการเลยงกระบอควบคไปดวยโดยเฉพาะหมบานทอยใกลแหลงนา เพราะปจจบนจานวนกระบอมจานวนนอยตลาดมความตองการมาก

12) ผลตภณฑมวลรวมจงหวดและรายไดเฉลยตอหว ผลตภณฑมวลรวมจงหวด จงหวดยโสธรมผลตภณฑมวลรวมทงจงหวด เมอ พ.ศ.2548 ตามราคาในป 2548 (Gross Provincial Product : GPP) มลคา 16,249 ลานบาท เพมขนจากป 2547 จานวน 1,343 ลานบาท เมอคานวณหารายไดเฉลยตอหวไดประมาณ 30,407 บาท ซงสงกวา พ.ศ.2544 ทมรายไดเฉลย ตอหว 20,446 บาท ทาใหในป พ.ศ. 2548 จงหวดยโสธรมรายไดเฉลยตอหวสงขนเปนอนดบ 9 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (ตารางท 2.1 ) เมอวเคราะหโดยภาพรวมแลวปรากฏวา GPP ของจงหวดเพมขนทกป ปละประมาณ 1 พนลานบาท แตจานวนประชากรลดลงประมาณปละ 5,000 – 10,000 คน ตงแต พ.ศ. 2543 เมอพจารณาแหลงทมาของรายไดปรากฏวาภาคททารายไดมากทสดคอการขายสง การขายปลก การซอมแซม และภาคเกษตรกรรรม (ตารางท 2.2 ) แตถาพจารณาผลตภณฑมวลรวมตามราคาคงทป พ.ศ. 2531 เพอเปนการเปรยบเทยบทแทจรง

มลคามวลรวมกเพมขนปละ 300 – 500 ลานบาท

16

ตารางท 2.1 รายไดตอหวของประชากรภาคตะวนออกเฉยงเหนอรายจงหวด ตามราคาประจาป 2548 (ราคาตลาด)

จงหวด รายไดตอหว (บาท) 1. ขอนแกน 59,978 2. นครราชสมา 48,113 3. อดรธาน 38,112 4. นครพนม 37,283 5. เลย 36,081 6. อบลราชธาน 33,291 7. มหาสารคาม 31,524 8. กาฬสนธ 30,947 9. ยโสธร 30,407 10. ชยภม 30,395 11. สกลนคร 30,151 12. มกดาหาร 28,944 13. หนองคาย 28,772 14. รอยเอด 28,461 15. บรรมย 26,992 16. ศรสะเกษ 24,403 17. สรนทร 23,906 18. หนองบวลาภ 17,799 19. อานาจเจรญ 17,530

ทมา : รวบรวมจาก www.nesdb.go.th วนท 2 สงหาคม 2549 หมายเหต ป 2548 เปนรายงานเบองตน

ตารางท 2.2 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดยโสธรตามราคาประจาป (2541-2548) หนวย : ลานบาท

2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548

ภาคการเกษตร 2,368 2,218 2,329 2,227 2,566 2,862 2,711 2,994 เกษตรกรรม การลาสตว และการปาไม 2,279 2,106 2,230 2,156 2,472 2,744 2,653 2,877 การประมง 89 112 99 81 94 117 118 118 ภาคนอกการเกษตร 9,793 8,621 9,054 9,388 10,241 10,646 12,135 13,255 การทาเหมองแรและเหมองหน 36 56 58 47 68 65 74 84 การผลตอตสาหกรรม 729 580 644 727 600 940 1,353 1,431 การไฟฟา กาซ และการประปา 199 175 174 181 188 200 219 232 การกอสราง 534 573 656 461 601 562 684 732 การขายสง การขายปลก และการซอมแซมฯ 3,891 2,944 3,268 3,436 3,740 3,811 4,166 4,497 โรงแรมและภตตาคาร 19 28 28 26 31 30 35 35 การขนสง สถานทเกบสนคา และการคมนาคม 505 539 570 613 735 588 603 645 ตวกลางทางการเงน 648 358 338 359 393 405 456 585 บรการดานอสงหารมทรพย การใหเชา และบรการทางธรกจ 602 626 630 630 648 645 669 723 การบรหารราชการแผนดนและปองกนประเทศฯ 599 652 765 743 813 833 987 1,072 การศกษา 1,444 1,463 1,391 1,471 1,631 1,793 2,013 2,247 การบรการดานสขภาพฯ 428 472 488 537 643 605 659 747 การใหบรการชมชน สงคม และบรการสวนบคคลอนๆ 143 138 118 136 131 148 186 203 ลกจางครวเรอนสวนบคคล 18 17 18 19 19 20 21 22 Gross Provincial Product (GPP) 12,161 10,839 11,383 11,615 12,807 13,507 14,906 16,249

ประชากร (1,000คน) 570 575 577 568 560 551 543 534

รายไดตอหว (บาท) 21,317 18,864 19,728 20,446 22,889 24,506 27,456 30,407

ทมา : www.nesdb.go.th วนท 2 สงหาคม 2549

17

18

ตารางท 2.3 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดยโสธร ณ ราคาคงท พ.ศ. 2531 หนวย : ลานบาท

2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548

ภาคการเกษตร 1,422 1,516 1,791 1,681 1,684 1,780 1,558 1,536 เกษตรกรรม การลาสตว และการปาไม 1,370 1,447 1,730 1,632 1,628 1,707 1,486 1,462 การประมง 52 70 61 49 57 72 72 74 ภาคนอกการเกษตร 5,485 4,956 5,162 5,271 5,838 5,761 6,243 6,601 การทาเหมองแรและเหมองหน 37 57 57 48 72 67 77 86 การผลตอตสาหกรรม 319 313 320 340 323 411 575 592 การไฟฟา กาซ และการประปา 137 136 141 151 159 166 171 181 การกอสราง 268 305 286 227 290 265 316 318 การขายสง การขายปลก และการซอมแซมฯ 2,196 1,693 1,841 1,897 2,085 2,093 2,212 2,293 โรงแรมและภตตาคาร 11 18 19 18 20 18 21 20 การขนสง สถานทเกบสนคา และการคมนาคม 445 484 565 604 780 601 637 696 ตวกลางทางการเงน 380 209 195 204 221 224 246 301 บรการดานอสงหารมทรพย การใหเชา และบรการทางธรกจ 450 473 479 481 493 501 531 581 การบรหารราชการแผนดนและปองกนประเทศฯ 281 301 346 332 349 344 368 377 การศกษา 675 668 624 650 691 732 739 778 การบรการดานสขภาพฯ 198 213 216 235 274 248 246 268 การใหบรการชมชน สงคม และบรการสวนบคคลอนๆ 82 78 66 75 72 79 98 102 ลกจางครวเรอนสวนบคคล 9 8 9 9 9 9 9 9 Gross Provincial Product (GPP) 6,907 6,472 6,953 6,952 7,522 7,540 7,801 8,137

ประชากร (1,000คน) 570 575 577 568 560 551 543 534

รายไดตอหว (บาท) 12,117.54 11,255.65 12,050.26 12,239.43 13,432.14 13,684.21 14,366.48 15,237.83

ทมา : www.nesdb.go.th วนท 2 สงหาคม 2549

18

19

2.1.4 วสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร (Vision) จงหวดยโสธร ไดนาวสยทศนของประเทศ ยทธศาสตรตามแผนพฒนาฯฉบบท 9 (พ.ศ. 2545-2549) นโยบายเรงดวนของรฐบาล ยทธศาสตรของภาคตะวนออกเฉยงเหนอของกลมจงหวด (อบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร และอานาจเจรญ ) ระเบยบวาระแหงชาตของรฐบาล ขอมลพนฐานทสาคญของจงหวดและดาเนนการวเคราะหสรปสภาวะแวดลอมของจงหวด (SWOT Analysis)รวมทงประเดนทาทายการทาเกษตรอนทรย โดยไดจดเวทประชาคมจงหวดระดมความคดเหน จากองคกรทงภาคราชการและภาคเอกชนทกภาคสวน และยงไดจดประชมปฏบตการระดมสมอง

จากผเกยวของทกภาคสวนแลวไดกาหนดวสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร เพอใหสอดคลองกบ

นโยบาย/ยทธศาสตรรฐบาลดงกลาวและศกยภาพจงหวดยโสธร ทงภาคสวนการเมอง โดยเฉพาะ สว., สส. ไดรบทราบและเหนชอบวสยทศนรวมทงไดเสนอใหคณะกรรมการบรหารงานจงหวด

แบบบรณาการ (กบจ.ยส.) พจารณาใหความเหนชอบแลว ดงน

“จงหวดยโสธรเปนเมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล”

2.1.5 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดยโสธร (Strategic) 1) ประเดนยทธศาสตรและแนวทางการพฒนา ประกอบดวย 3 ประเดนยทธศาสตร และ

7 แนวทางพฒนา ดงตอไปน 1.1) ประเดนยทธศาสตรท 1 สงเสรมการผลตและการตลาดมแนวทางในการพฒนา

2 แนวทาง คอ 1.1.1 สงเสรมการรวมกลมการผลตเกษตรปลอดสารพษและเกษตรอนทรย

1.1.2 สงเสรมการตลาดเกษตรปลอดสารพษและเกษตรอนทรยสสากล 1.2) ประเดนยทธศาสตรท 2 พฒนาสงคมและยกระดบคณภาพชวต มแนวทางการ

พฒนา 3 แนวทาง คอ 1.2.1 พฒนาสงคม การแกไขปญหา ความยากจนและระดบการพฒนาคณภาพชวต 1.2.2 รกษาความสงบเรยบรอย ความปลอดภยในชวตและทรพยสน 1.2.3 สงเสรมและพฒนาการทองเทยว 1.3) ประเดนยทธศาสตรท 3 บรหารกจการบานเมองทด มแนวทางการพฒนา 2 ทาง คอ 1.3.1 การใชหลกธรรมาภบาล และการบรหารงานสมยใหม 1.3.2 สงเสรมและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ และเครอขายการเรยนร

20

2.1.6 คาขวญของจงหวดยโสธร ยโสธรเมองบงไฟโก แตงโมหวาน

หมอนขวานผาขด แหลงผลตขาวหอมมะล

2.1.7 การวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) จากการประมวลขอมลของสานกงานจงหวดยโสธร สภาพพนทของจงหวดยโสธร ซงเปนปจจยภายใน กบนโยบายรฐบาล/ความตองการสนคาของตลาดในประเทศและตางประเทศ ซงเปนโอกาสและสภาพปญหาทอยนอกพนทแตมผลกระทบตอจงหวด ซงเปนภยคกคาม ตลอดจนยทธศาสตรของรฐ ยทธศาสตรการพฒนาของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และยทธศาสตรการพฒนากลมจงหวด ( จงหวดอบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร และอานาจเจรญ ) รวมทงนโยบายการกดกนทางการคาหรอคแขงทางการคาของตางประเทศ ซงเปนปจจยภายนอก ประกอบกบจงหวดไดจดใหมเวทประชาคม รบฟงความคดเหน แนวทางการพฒนาจงหวดและปญหาความตองการของ

ประชาชนภาคราชการ เอกชน การเมอง กลมประชาชนในทกภาคสวน ประมาณ 300 คน เมอวนท 5 กนยายน 2546 และไดจดสมมนาเชงปฏบตการจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวดและ

แผนปฏบตการจงหวด จากผเกยวของ 120 คน โดยจดสมมนาฯ 3 ครง ในเดอนกนยายน-ตลาคม 2546 ซงในการพจารณาแผนยทธศาสตรฯไดพจารณาขอมลและทาการประเมนศกยภาพการพฒนาจงหวดโดยวธ SWOT ซงแบงเปนปจจยภายใน (จดแขง,จดออน) ปจจยภายนอก (โอกาสและภยคกคาม) กาหนดวสยทศนและประเดนยทธศาสตร/แนวทางการพฒนา สาหรบการจดทา SWOT ไดอพจารณาสภาพพนท สภาพเศรษฐกจ สงคม การบรหารงานของจงหวด นโยบายและ

ยทธศาสตรของรฐบาล/ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ/ของกลมจงหวด/ความตองการสนคาของตลาดในประเทศ/ตางประเทศ สรปผลการวเคราะหสภาวะแวดลอม (SWOT Analysis) โดยไดรบความอนเคราะหจาก ดร. วฒนา พฒนพงศ และคณะจากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทใหความรภาควชาการในการจดทายทธศาสตรไดดงน

21

ตารางท 2.4 การวเคราะหสภาวะแวดลอม จงหวดยโสธร (SWOT Analysis ของจงหวดยโสธร)

จดแขง จดออน โอกาส ภยคกคาม 1. แหลงผลตขาวหอมมะลทม

คณภาพ 2. แหลงผลตสนคาเกษตรทม

ศกยภาพ 3. แหลงผลตสนคาหตถกรรม

พนเมองทมชอเสยง 4. มแหลงนาขนาดใหญทอดม

สมบรณ (ลมนาชและลมนามล) สามารถชวยการเพาะปลกและเปนแหลง

ประมงนาจด 5. แรงงานมจานวนมากและ

สามารถพฒนาเปนแรงงาน

มฝมอได 6. ศนยรวมซอขายรถยนตมอ

สองของภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ 7. มแหลงทองเทยวโดย

เฉพาะงานประเพณบญบง

ไฟทมชอเสยง

ระดบประเทศและนานาชาต 8. เปนสงคมชนบท สงคม

เกษตรทเอออาทร 9. มภมปญญาทองถน

หลากหลาย 10. ความสงบเรยบรอยใน

จงหวดมสง 11. มความพรอมของสถาน

บรการ สาธารณสขทกระดบทงระดบจงหวดอาเภอ

และตาบล 12. สถานศกษาขนพนฐานม

จานวนเพยงพอและใน

ระดบอาชวะของรฐทง 3 แหงสามารถขยายเปน

วชาชพหลายสาขาไดถง

ระดบปรญญาตร

1. ประชาชนสวนใหญมความ ยากจนการออมมนอย และมหนสนมาก รวมทงเกษตรกรบางสวนไมมทดนทากน 2.ตลาดกลางสนคาการเกษตรยงไมมประสทธภาพ และการตลาดในลกษณะตาง ๆ ยงไมชดเจน 3.เทคโนโลยมาใชในการผลตการเกษตรยงมนอย 4.ขาวสารการตลาดและการกระตนใหมการลงทนมนอย 5.ปศสตวขนาดกลาง (โค,กระบอ,สกรและสตวน ายงมจานวนนอย 6.แรงงานสวนใหญขาดทกษะและขาดวนย 7. ระบบชลประทานมนอย 8.นาเพอการเกษตรในฤดแลงไมเพยงพอ เนองจากแหลงเกบนาไมสามารถเกบกกนาไดนาน 9.แหลงทองเทยวกระจายขนาดเลก ขาดความนาสนในและสงอานวย

ความสะดวกดานการทองเทยวยงม

นอย 10.ขาดสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษา และประชาชนสวนใหญขาดโอกาสในการศกษาตอเนอง 11.ประชาชนสวนใหญยงมสขภาพอนามยไมด 12.สภาพดนสวนมากขาดความอดมสมบรณโดยเปนดนเคมและดนทราย

จดเปนสวนมาก

1.นโยบายกองทนหมบาน , OTOP, พกชาระหนแปลงสนทรพยเปนทนของรฐบาล 2.ปรมาณนาฝนตกเฉลยอยในเกณฑด 3.นโยบายระบบชลประทานแบบทอ 4.ผลผลตทางเกษตรทปลอดสารพษเปนทตองการของตลาด

ภายในประเทศและตางประเทศ

รวมทงครวไทยสโลก 5.ปจจยทางการเมองมสวนสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมจงหวด 6.รฐบาลมเสถยรภาพ และมเสรภาพทางการเมอง 7.มการปราบปรามยาเสพตดทกแหง 8.เศรษฐกจของประเทศฟนตว 9.นโยบาย ICT ประชาชนเขาถงเทคโนโลย 10. รฐบาลสงเสรมตลาดแรงงานไทยในตางประเทศ 11.นโยบายสงเสรมวสาหกจชมชนและ SMEs 12.นโยบายการสารวจความตองการของประชาชนเพอ

แกปญหาสงคมและความยากจน

1. พนทประสบปญหาอทกภยซ าซาก 2. ราคาผลผลตทางการเกษตรไมแนนอน ขนอยกบกลไกตลาดกลางของประเทศ 3. นโยบายการกดกนทางการคาระหวางประเทศ 4. หางไกลเมองทา ทาใหตนทนการขนสงสง 5. กระแสวฒนธรรมตางประเทศทาใหวถชวต

ชมชนเปลยนไปและฟ มเฟอย 6. การแขงขนจากบรษทขามชาตเนองนโยบายเปดเสร

ทางการคา

22

ตารางท 2.4 การวเคราะหสภาวะแวดลอม จงหวดยโสธร (SWOT Analysis ของจงหวดยโสธร) (ตอ) จดแขง จดออน โอกาส ภยคกคาม

13. ประชาชนมสวนรวมทางการ

พฒนาคอนขางสง 14. องคกรชมชน/เอกชนเพอการสงคมและการสงเสรมอาชพ มจานวนมากและมความเขมแขง 15. มกองทนตาง ๆ ทกหมบาน 16. ผลตภณฑ นตผ. เปนสนคาสงออก 17. หนวยงานการปกครองสวนทองถน มครบทกพนทในจงหวดทจะพฒนาเศรษฐกจสงคมจงหวด

ไดอยางด 18. สภาพแวดลอมโดยทวไปยงไมถกทาลาย 19. การบรหารราชการจงหวดแบบบรณาการระบบราชการและ

โครงสรางสวนราชการยง

เอออานวยตอการพฒนา 20. บคลากรราชการและองคกรปกครองสวนทองถนสวนใหญม

คณภาพ 21. ประชาชนมความรความสามารถทางเกษตรและ

ทกษะทางเกษตรอนทรย 22. สถาบนครอบครวเขมแขง 23. การคมนาคมและการสอสารเชอมโยงสะดวก

13. สภาพปาในหลายพนทมปรมาณลดลง เนองจากถกลกลอบตดไม 14. การอนรกษดนและนายงขาดการมสวนรวมจากประชาชนอยางจรงจง

และตอเนอง 15. ขยะมมากในเขตชมชนขนาดใหญ 16. พนทไรนามสารพษตกคางสะสม 17. จานวนขาราชการและพนกงานองคกรสวนทองถนเพอบรการ

ประชาชนมจานวนนอย 18. งบประมาณของราชการและองคกรปกครองสวนทองถนไม

เพยงพอในการบรหารงาน 19. เครองมอและอปกรณในการปฏบตงานของราชการและทองถน

ไมเพยงพอและทนสมย 20. ไมมเสนทางรถไฟผานและไมมสนามบน 21. คณะกรรมการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนและ

องคกรประชาชนหลายแหงยงไมม

ความรความเขาใจในบทบาทหนาท

อยางชดเจน

ทมา : ยทธศาสตรแผนงานโครงการพฒนาระบบการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ : แนวทาง การจดทา Strategy Map และการแปลงยทธศาสตรไปสการปฏบตของจงหวดยโสธร ประจาป พ.ศ. 2547 - 2549

23

2.1.8 การแปลงแผนสการปฏบต จากแผนงานตางๆทจะนาไปสเปาหมายทสาคญ จงหวดยโสธรไดจดทาโครงการตางๆไว

เปนแผนระยะ 4 ป คอตงแต พ.ศ. 2547-2551 ซงบางสวนจะมสวนเกยวของเชอมโยงกบ

โครงการวจยได (ตารางท 2.5 ) ตารางท 2.5 โครงการตามแผนปฏบตงาน 4 ป ( พ.ศ.2548-2551 ) จงหวดยโสธร ( บางสวน )

โครงการ งบประมาณ (บาท)

เจาภาพ

1. แกปญหาสงคมและความยากจนเชงบรณาการ 35,000,000 ททาการปกครองจงหวด 2. มหาวทยาลยไทบาน 44,431,300 สานกงานเกษตรจงหวด 3. สงเสรมการปลกพชปลอดสารพษ 7,229,600 สานกงานเกษตรจงหวด 4. พฒนาทรพยากรทดน 20,757,660 สานกงานพฒนาทดนจงหวด 5. ควบคมและตรวจสอบคณภาพเนอสตวและผลตภณฑสตว 1,650,000 สานกงานปศสตวจงหวด 6. รบรองมาตรฐานฟารม 285,000 สานกงานปศสตวจงหวด 7. พฒนาแหลงนาเพอการเกษตรและปรบปรงระบบชลประทาน 453,131,300 โครงการชลประทานยโสธร 8. พฒนาแหลงอาศยพอแมพนธสตวน าอนทรย 500,100 ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดยโสธร 9. พฒนาแหลงนาขนาดเลก 52,000,000 สถานพฒนาทดนยโสธร 10. สงเสรมการปลกพชฤดแลง 4,047,400 สานกงานเกษตรจงหวด 11. ปลอยกงกามกราม 1,077,600 ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดยโสธร 12. เพมผลผลตประมงในแหลงนาชมชน 4,191,453 สานกงานประมงจงหวด 13. สงเสรมการทานาหญาเลยงสตวเชงการคา 1,999,880 สานกงานปศสตวจงหวด 14. ฟนฟการเลยงควายสผนนา 15,000,000 สานกงานปศสตวจงหวด 15. เพมประสทธภาพการบรหารจดการสหกรณ 3,800,000 สานกงานสหกรณจงหวด 16. ศกษาและพฒนาภมปญญาทองถนแบบบรณาการ 16,823,100 สพท.ยส. เขต2 17. สงเสรมกลมอาชพดานผลตภณฑจากปา 1,648,500 สนง.ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

18. เพมพนทกษะดานการประกอบอาชพและรายไดครวเรอนตกเกณฑ จปฐ.

600,000 สนง.พฒนาชมชนจงหวด

19. ศกษาวจยศกยภาพการจดตงศนยจาหนายและแสดงสนคาหนงตาบล หนงผลตภณฑอนโดจน

1,250,000 ม. อบลราชธาน

20. กอสรางโรงผลตปยอนทรยชวภาพระดบตาบล 24,000,000 สถานพฒนาทดนยโสธร 21. พฒนาความรและทกษะการใชและซอมบารงรกษาเครองจกรกลการเกษตร

2,553,000 ศนยพฒนาฝมอแรงงานจงหวด

22. ปลกปาเพออนรกษฟนฟพนทปาตนนา 1,630,000 สนง.ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด

ทมา : สานกงานจงหวดยโสธร. 2548. แผนปฏบตราชการ 4 ป (พ.ศ. 2548-2551 )

24

2.2 สถานภาพของกลม สหกรณ และองคกรประชาชนในจงหวดยโสธร จงหวดยโสธร เปนจงหวดหนงทมการรวมกลมนกคด นกตอส นกพฒนา กลมบคคล

หลายๆ กลมโดยเฉพาะการรวมกลมเพอพฒนาอาชพการเกษตร การทานา ซงเปนอาชพหลกของเกษตรกร ตวอยางทมการรวมกลมกนเหนไดชด เชน 1. กลมการผลต กลมเกษตรทานา สหกรณการเกษตร กลมเกษตรกรทาไร สหกรณปศสตว สหกรณผสบนา กลมเกษตรอนทรย เปนตน 2. กลมออมทรพย เชน กลมสจจะออมทรพย กองทนหมบาน ธนาคารหมบาน สหกรณออมทรพย เปนตน 3. กลมอาชพ เชน กลมจกสาน กลมแมบาน กลมทอผา กลมแปรรปอาหาร เปนตน 4. กลมบรการเพอสงคมหรอสวสดการ เชน กลมฌาปนกจ กลมเผยแพรความรตางๆ

2.2.1 ภาพรวมของสหกรณและเครอขาย เมอพจารณาจาแนกประเภทของสหกรณในจงหวดยโสธรออกเปน 6 ประเภท พบวา ในป 2547 สหกรณการเกษตรมจานวนมากทสดถง 61 สหกรณ รองลงมาคอ สหกรณออมทรพย สหกรณบรการ สหกรณรานคา (ตารางท 2.6 และ 2.7) และมชมนมสหกรณจานวน 1 ชมนม คอ ชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด ซงมสมาชก 13 สหกรณ (ตารางท 2.8 รายละเอยดดงตารางผนวกท 2.1)

สาหรบภาพการเชอมโยงของสหกรณนน สานกงานสหกรณจงหวดยโสธรมโครงการการ

พฒนาเครอขายเชอมโยงธรกจและสนเชอของขบวนการสหกรณและกลมเกษตรกร โดยมกจกรรมการจดประชม “การจดประชมการเสรมสรางเครอขายเชอมโยงธรกจและสนเชอของขบวนการสหกรณ/กลมเกษตรกร” มการดาเนนการขบวนการสหกรณในนามของชมนมสหกรณ คอมการ

ประชมกนเพอเสรมสรางเครอขายพนธมตรประจาทกเดอนโดยจะหมนเวยนกนประชมตาม

สหกรณตาง ๆ และมโครงการ “การเสรมสรางเครอขายพนธมตรทางธรกจของขบวนการสหกรณ และกลมเกษตรกร” ซงจะดาเนนการทงสน 20 ค

25

ตารางท 2.6 จานวนสหกรณในจงหวดยโสธรจาแนกตามประเภทของสหกรณ ป 2547 ประเภทสหกรณ จานวนสหกรณ (สหกรณ) จานวนสมาชก (คน)

สหกรณการเกษตร 61 73,839 สหกรณนคม - - สหกรณประมง - - สหกรณออมทรพย 7 7,636 สหกรณรานคา 3 712 สหกรณบรการ 6 1,039

รวม 75 83,226

ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดยโสธร, 2547.

ตารางท 2.7 จานวนสหกรณในจงหวดยโสธรจาแนกตามอาเภอและประเภทสหกรณ ป 2547

อาเภอ สหกรณการเกษตร สหกรณ รานคา

สหกรณ บรการ

สหกรณ ออมทรพย

รวม สหกรณ

อาเภอเมองยโสธร 14 1 3 6 24 อาเภอเลงนกทา 12 1 1 - 14 อาเภอกดชม 7 1 - - 8 อาเภอทรายมล 2 - - - 2 อาเภอปาตว 7 - 1 - 8 อาเภอคาเขอนแกว 5 - 1 - 6 อาเภอมหาชนะชย 7 - - - 7 อาเภอคอวง 4 - - - 4 อาเภอไทยเจรญ 3 - - 1 4

รวม 61 3 6 7 77


26

ตารางท 2.8 จานวนสมาชกในชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด ลาดบท

ชอสหกรณ ลาดบท

ชอสหกรณ

1. สหกรณการเกษตรเมองยโสธร จากด 2. สหกรณการเกษตรฟนฟเลงนกทา จากด 3. สหกรณการเกษตรคาเขอนแกว จากด 4. สหกรณการเกษตรชมชนกาวหนา จากด

5. สหกรณการเกษตรมหาชนะชย จากด 6. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยกดชม

จากด

7. สหกรณการเกษตรเลงนกทา จากด 8. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานคานาสราง

จากด 9. สหกรณการเกษตรทรายมล จากด 10. สหกรณการเกษตรไทยเจรญ จากด

11. สหกรณการเกษตรปาตว จากด 12. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานศรฐาน

จากด

13. สหกรณการเกษตรคอวง จากด 14. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานเตาไห (2)

จากด

15. สหกรณการเกษตรกดชม จากด 16. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยปาตว

จากด

17. สหกรณการเกษตรปวงชนศรแกว จากด

18. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยเมอง

ยโสธร จากด 19. สหกรณออยยโสธร จากด

ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดยโสธร, 2547. 2.2.2ภาพรวมของกลม/องคกรประชาชนในจงหวดยโสธร

1) องคกรการเงน องคกรการเงนชมชนในปจจบนมชอเรยกหลากหลายแตกตางกนขนอยกบองคกรท

จดตง และวตถประสงคของการจดตง ไดแก กองทนหมบานและชมชนเมอง โครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) กลมสจจะสะสมทรพย กลมออมทรพยเพอการผลต และธนาคารหมบาน ปจจบนการดาเนนงานของกลมองคกรการเงนชมชน เกดขนอยางแพรหลายในทกพนท ซงมทงเกดขนจากปราชญผนาชมชนเอง และเกดขนจากการสงเสรมของหนวยงานภาครฐหรอเอกชน วตถประสงคสวนใหญแลวเพอเปนฐานทางการเงนสาหรบพฒนาชมชน และแกไขปญหาใหกบชมชน จงหวดยโสธรมองคกรการเงนกระจายตามพนทจงหวดโดยจาแนกตามประเภทของกลม คอ กลมออมทรพยเพอการผลตจานวน 500 กลม กลมกองทนหมบานและชมชนเมอง 500 กลม (ตารางท 2.9 และตารางท 2.10 )

27

ตารางท 2.9 จานวนกลมออมทรพยเพอการผลตจงหวดยโสธรจาแนกตามอาเภอ ป 2547 อาเภอ จานวนกลม

กดชม 50 คอวง 35 คาเขอนแกว 75 ทรายมล 27 ไทยเจรญ 33 ปาตว 24 มหาชนะชย 67 เมองยโสธร 118 เลงนกทา 71

รวม 500

ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร, 2547.

ตารางท 2.10 จานวนกลมกองทนหมบานและชมชนเมองจงหวดยโสธรจาแนกตามอาเภอ ป 2547 อาเภอ จานวนกลม

กดชม 123 คอวง 45 คาเขอนแกว 111 ทรายมล 53 ไทยเจรญ 48 ปาตว 57 มหาชนะชย 102 เมองยโสธร 196 เลงนกทา 136

รวม 500


2) กลมอาชพ กลมอาชพในพนทจงหวดยโสธรในเบองตน พบวาจะประกอบดวยกลมหนงผลตภณฑ

หนงตาบลซงสานกงานพฒนาชมชนเปนผรบผดชอบในการดาเนนการจดทาเครอขาย ปจจบนม

จานวนกลมหนงผลตภณฑหนงตาบลทงสนจานวน 388 กลม (ตารางท 2.11) กลมอาชพธรกจเกษตรทอยในความรบผดชอบของกรมสงเสรมการเกษตรจานวน 84 กลม(ตารางท 2.12) นอกจากนนจงหวดยโสธรมความเดนในดานการรวมกลมของชมชนในพนทเพอประโยชนของ

ชมชนเอง จะเหนไดจากการเปนเครอขายขององคกรชมชนทสถาบนพฒนาองคกรชมชนรบรอง

ทงสน 30 เครอขาย ซงการดาเนนงานขององคกรชมชนมความเขมแขงและสามารถดาเนนกจการของกลมไดดกวากลมองคกรอน ตารางท 2.13 จากจานวน 30 เครอขายนนมจานวนกลมชมชน

28

ทงสน 348 กลม และมจานวนสมาชกทงสน 78,210 คน ( รายละเอยดดงตารางผนวกท 2.2 และตารางภาคผนวกท 2.3)

ตารางท 2.11 จานวนกลมหนงผลตภณฑหนงตาบลจงหวดยโสธรจาแนกตามอาเภอ ป 2547 อาเภอ จานวนกลม

กดชม 19

คอวง 46

คาเขอนแกว 49

ทรายมล 20

ไทยเจรญ 35

ปาตว 42

มหาชนะชย 67

เมองยโสธร 39

เลงนกทา 71

รวม 388


ตารางท 2.12 จานวนกลมเกษตรกรจงหวดยโสธรจาแนกประเภท ณ 31 กนยายน 2547

ลาดบท ประเภทกลมเกษตรกร จานวนกลมเกษตรกร

(กลมเกษตรกร) จานวนสมาชก (คน)

1 กลมเกษตรกรทานา 58 13,338 2 กลมเกษตรกรทาไร 2 347 3 กลมเกษตรกรทาสวน - - 4 กลมเกษตรกรเลยงสตว 24 1,057

รวม 84 14,832


29

ตารางท 2.13 รายชอองคกรขอมลองคกรชมชนทเขาสขบวนการรบรองของสถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช.)ขอมล ณ วนท 17 พฤศจกายน 2548

ลาดบท ชอองคกร ประเภท 1. เครอขายลานาปาชมชน จ.ยโสธร กลมทรพยากร/สงแวดลอม 2. เครอขายกลมออมทรพยชมชน ออมทรพย 3. เครอขายเกษตรกรทานาจงหวดยโสธร กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 4. เครอขายอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมจงหวดยโสธร กลมทรพยากร/สงแวดลอม 5. เครอขายกลมออมทรพยชมชนเมอง จ.ยโสธร ออมทรพย 6. กลมเกษตรกรทานาไผ กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 7. เครอขายปา กลมทรพยากร/สงแวดลอม 8. เครอขายชมรมรกษธรรมชาต (กลมเกษตรกรนาโส) กลมทรพยากร/สงแวดลอม 9. เครอขายรานคาและกองทนชมชน จ.ยโสธร รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน 10. เครอขายเกษตรกรปลอดสารพษเศรษฐกจชมชน กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 11. เครอขายศนยสาธตวสาหกจชมชน จ.ยโสธร รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน 12. เครอขายเกษตรกรทานากดกง กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 13. เครอขายเกษตรทานาเปอย กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 14. เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอคาเขอนแกว กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 15. เครอขายปยชวภาพ อ.ปาตว กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 16. เครอขายอนรกษธรรมชาตศรฐาน กลมทรพยากร/สงแวดลอม 17. เครอขายโรงสขาวภาคอสาน รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน 18. เครอขายผผลตขาวหอมมะลคณภาพดและเกษตรกรรมยงยน

อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม

19. เครอขายสตรคอวง กลมพฒนาสตร สตรอาสา 20. เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอคอวง กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 21. เครอขายเกษตรกรทานากดเชยงหม กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 22. เครอขายโค-กระบอพนธพนเมอง อาเภอเลงนกทา จ.ยโสธร กลมเลยงสตว/ปศสตว 23. เครอขายเกษตรกรทานาสรางมง กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 24. เครอขายเฮดอยเฮดกน กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม 25. เครอขายเกษตรกรทานาสวาท กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 26. เครอขายกลมเกษตรกร จ.ยโสธร กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 27. เครอขายเกษตรกรกาวหนาเปงจาน กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช 28. เครอขายกลมออมทรพย อ.เลงนกทา ออมทรพย 29. เครอขายผผลตขาวหอมมะล อาเภอเลงนกทา จ.ยโสธร กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม 30. เครอขายออมทรพยเพอการผลตนาคา ออมทรพยเพอการผลต

ทมา : สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน), 2548

30

3) กลมองคกรการผลตตางๆ กลมสหกรณการผลตตางๆ เชน สหกรณการเกษตร จากด สหกรณผใชน า จากด ซงมอย

เปนจานวนมาก โดยเฉพาะสหกรณนนรฐบาลใหการชวยเหลอสนบสนนในเรองตางๆมาก แตมปญหาเรองไมสามารถดาเนนธรกจไปไดอยางแขงแรง มปญหาเรองระบบบญช การดาเนนธรกจขาดทน ปรมาณธรกจมนอย อยในฐานะมทรพยสนมาก ทตงเหมาะสม แตขาดความคลองตวในการบรหารงานแขงขนกบธรกจเอกชนไมได เชนเดยวกบองคกรหรอกลมเกษตรกรทานาตางๆ บางแหงมโรงสกขาดแคลนเงนทนหมนเวยน เพราะเวลาซอขาวจากเกษตรกรซอเงนสด แตเวลาขายขาวสารขายเงนเชอ ระยะเวลาชาระเงน 15 -30 วน ทาใหกลมมปญหาเงนทนหมนเวยน

กลมเกษตรกรใด หรอสหกรณใดมผลงานโดดเดน หนวยงานตางๆทงภาครฐบาล ภาคเอกชน จะเขาไปใหความชวยเหลอมาก จนบางครงทาใหผนากลมตดประชมตลอด ไมมเวลาทางานของกลม

4) กลมอนรกษ เปนกลมทไดรบความสนใจจากหนวยงานราชการตางๆโดยเฉพาะสานกงานทรพยากร

ธรรมชาตและสงแวดลอม และองคกรพฒนาเอกชน กองทนเพอสงคม (SIF ) เมอ 4-5 ปทผานมาใหการสนบสนนใหชมชนตางๆทางานพฒนาในพนท เชน โรงงานผลตปยอนทรย โครงการอนรกษลมนาตางๆ

ปญหาทเกดขน เกดจากความไมตอเนอง กจกรรมบางอยางตองบรหารงานเชงธรกจ เชน โรงงานผลตปยอนทรย ซงมประมาณ 64 แหง แตปจจบนเหลอทสามารถดาเนนธรกจอยไดเพยง 10- 12 แหง

การอนรกษปาไม แมทางราชการจะใหการสนบสนน แตกบรหารงานไดยาก เพราะ กฎระเบยบทออกมานน คนจากหมบานอนเขามาหาผลประโยชนจากปาชมชนหามกนไมได

อกทงมการเชอมโยงอยางไมเปนทางการของกลมผจดการสหกรณทตงเปนชมรมผจดการ สหกรณ มการประชมกนทกเดอน เปนการถายทอดประสบการณและการชวยเหลอกนระหวาง

สหกรณ

31

2.3.4. สถานการณการเปนเครอขายของกลม/องคกรและสหกรณกอนดาเนนการวจย การเชอมโยงเครอขายของกลม/องคกรและสหกรณ ในปจจบนกอนทจะดาเนนการวจยพฒนาขบวนการสหกรณ สรปไดดงน 1) การเชอมโยงแบบทางการ เปนการเชอมโยงตามนโยบายและภารกจของหนวยงานท

เกยวของ สวนใหญจะเปนกลมสหกรณการเกษตร จะเปนการเชอมโยงตามโครงสรางระบบราชการเชนธนาคารเกษตรและสหกรณ(ธ.ก.ส.) กบสหกรณการเกษตร กลมเกษตรกร ในลกษณะการใหเงนก การใหกเงนตามนโยบายรฐบาล เชนใหกเพอการรบจานาขาวเปลอกจากเกษตรกร การใหกเพอซอปย การใหความรเกยวกบการพฒนาอาชพของกลม การดาเนนโครงการพฒนาและเชอมโยง

กลมอาชพตางๆ ทเปนสนคา OTOP ของจงหวด การทานาอนทรยในพนททงกลารองไห ซงเปนโครงการของสานกงานสหกรณจงหวด และการเชอมโยงของเครอขายขององคกรพฒนาเอกชนทมกลมชมชน ปญหาการเชอมโยงแบบทางการ ปญหาของการเชอมโยงแบบทางการของกลม/องคกร สหกรณ สวนใหญจะคลายกน กลาวคอ 1. การมองประโยชนไมเออตอการเชอมโยง กลม/องคกรทเชอมโยงแบบทางการสวนใหญไมไดเกดจากความตองการรวมกน ดงนนแตละกลมจะมองประโยชนของกลมเปนหลก

ทาใหการประสานเชอโยงขาดความนาเชอถอซงกนและกน 2. การประสานงานระหวางกลม ตองรอรบฟงนโยบายและแนวทางทสวนราชการหรอหนวยงานทเกยวของ ทาใหเกดความลาชา และไมยดหยน 2) การเชอมโยงแบบไมเปนทางการ เปนการเชอมโยงทเกดจากการพงพาซงกนและกน เชนลกษณะการแลกเปลยนสนคา การรบซอและจาหนายสนคา สวนใหญจะเกดการเชอมโยงจาก

ความคนเคย จากการแนะนาของหนวยงานราชการทเกยวของ เชน 1) กลมเกษตรอนทรย ซงจะมการเชอมโยงในดานธรกจซอขายขาวทงทเปน

อนทรย ขาวปลอดสารจาหนายในประเทศและสงออก กลมเกษตรอนทรยจะประกอบดวย สหกรณเกษตรอนทรยเลงนกทาไทยเจรญ กลมเกษตรกรนาโส กลมเกษตรทานาหองแซง

2) กลมเกษตรกรทานาบากเรอ อ.มหาชนะชย จะมสมาชกกลมกระจายอยหลายพนท สมาชกกจะชกชวนเพอนนาขาวทกลมตองการมาจาหนายเพอการแปรรป หรอกลมเกษตรกรทานาบานดงแคนใหญกอาศยขายขาวใหกลมบากเรอทมกจการสงขาวอนทรยปลอดสารพษสง

ตางประเทศ การเชอมโยงลกษณะการศกษาดงานระหวางกลม แตการเชอมโยงแบบนจะเปนการ

เชอมโยงแบบไมตอเนองจะเปนการตกลงเปนครงคราวตามความพงพอใจเรองผลประโยชนของทง

สองฝายเปนหลก

32

3) เครอขายกลมโรงงานปรบปรงเมลดพนธของสหกรณการเกษตร ไดแก สกก.อ.เมอง สกก. ทรายมล สกก. กดชม และ สกก.ปาตว การเชอมโยงระหวางสหกรณการเกษตรดวยกนมกจกรรมคอนขางนอยเนองจากเปนสหกรณขนาดกลางและเลก ซงจะมเพยงสานกงานสหกรณ

การเกษตรปาตว จากด ทสามารถดาเนนการไปได โดยสหกรณไดมการเชอมเครอขายเมลดพนธขาวกบกลมเกษตรกรทเปนสมาชกสหกรณ ไดแก กลมเกษตรกรบานเซ, บานเชยงเพง, บานปาตว ต.โพธไทร, บานศรฐาน ต.ศรฐาน นอกจากนนยงมเครอขายจาหนาย ไดแก สมาชกในสหกรณเองสกก.สวรรณภม สกก.โพนทราย สกก.ชมแพ ปจจบนมขนาดเลกลง(กาลงการผลต 230 ตน) เนองจากมโครงการผลตเมลดขาวเชนเดยวกนเกดขน เชน ผลตเมลดพนธขาวชมชน,เมลดพนธ CP และตองแขงขนราคากบพอคา

4) เครอขายกลมอาชพซงมอยท วไปพนทจงหวด มลกษณะการเชอมโยงระหวางกลมทมพนทดาเนนการใกลกนหรอแหลงเดยวกน เปนการเชอมโยงแบบไมเปนทางการและไมม

ความแนนอน โดยสวนใหญและเปนในลกษณะฝากขายสนคาระหวางกลม การรวมเดนทางไป

จาหนายสนคาเพอประหยดคาเดนทาง การใหขอมลขาวสารแหลงจาหนายสนคา 5) โครงการแผนการทางานกลไกจงหวดพนทจงหวดยโสธร ซงไดรบงบประมาณ

จาก สกว. และสานกงานพฒนาชมชน เปนการทางานลกษณะไตรภาคระหวางหนวยงานรฐ ชมชนประชากรและสถาบนวชาการในการแกไขปญหาความยากจน ซงจะมการทาแผนชมชนโดยให

ชมชนมสวนรวม ซงจะเกดเครอขายการพฒนาขน ปญหาการเชอมโยงแบบไมเปนทางการ ปญหาของการเชอมโยงแบบไมเปนทางการของกลม/องคกร สหกรณ สวนใหญจะคลายกน กลาวคอ 1. ความตอเนองและระบบการเชอมโยง ของกลม/องคกรทเชองโยงแบบไมเปนทางการ สวนใหญเกดจากความตองการและความคนเคยของผนากลมไมมหนวยงานภาครฐเขามา

เกยวของ ระบบการเชอมโยงบางเรองจงไมตอเนอง 2. การประสานงานระหวางกลม ยงเปนการประสานงานแบบทางเดยว คอ กลมทเขมแขงจะเปนกลมทรบซอเพอแปรรปและจาหนาย แตทางถวงดลในเรองแลกเปลยนสนคายงม

นอยและไมมขอปฏบตรวมกนทชดเจน 3. การแลกเปลยนเรยนรการบรหารจดการ การวเคราะหปญหา จดออน จดแขง

รวมกนมนอยมาก จงเปนปจจยหนงทสาคญทจะชวยในการเชอมโยงมคณภาพและยงยน สรปปญหาการเชอมโยงเครอขายของกลม/องคกรและสหกรณ ทสาคญคอ การทกลม/องคกร สหกรณตางๆ ไมมขอมลจดออน จดแขง กจกรรมทกลม/องคกรอนดาเนนการ ขอมลในการตดสนใจเชอมโยงไมเพยงพอ ผนา สมาชกกลมขาดความเขาใจตระหนกถงประโยชนของการ

33

เชอมโยง การเชอมโยงยงไมเกดจากความตองการของกลม/องคกรและสหกรณ สวนใหญทเชอมโยงจงไมมนใจวาจะเชอมโยง ชวยเหลอเกอกลกนไดแบบยงยนได

2.3.5. ปจจยสาคญททาใหเกดการเชอมโยงเครอขาย

การเชอมโยงเครอขายของกลม/องคกร สหกรณ เกดจากปจจยสาคญ คอ 1) ผนากลม/องคกร มความตระหนกและเหนความสาคญของการเชอมโยง 2) การประสานผลประโยชนหรอความลงตวของประโยชนรวมกนของกลม/องคกร 3) ความจาเปนตองการของกลม/องคกรในดานปจจยทเกยวกบกจการของกลม 4) กฎระเบยบ ขอบงคบของกลม/องคกรทตางกน การจะเชอมโยงกนไดตองมความยดหยน

ระดบหนง 5) ความไมมนใจในการบรหารจดการในการเชอมโยง 6) ควรมหนวยงานกลางทประสานความรวมมอระหวางกลม/องคกร 7) ความโปรงใสในการดาเนนกจกรรมของแตละกลม/องคกร ซงจะมผลในการตดสนใจใน

การเชอมโยงของกลม

2.3.6. แนวทางการเชอมโยงเพอพฒนาขบวนการสหกรณของกลม/องคกร

การเชอมโยงของกลม/องคกร ตองเรมจากความเชอของกลมผนาของกลม/องคกรกอนวาจะเกดประโยชนตอกลม/องคกรอยางไร จะประสานความเขาใจกบสมาชกหรอทมบรหารใหม

ความเหนสอดคลองกนอยางไร ทสาคญจะมวธการเชอมโยงอยางไรจงจะเกดประสทธภาพสงสด และนอกจากจะพจารณาจากปจจยสาคญททาใหเกดการเชอมโยงทกลาวมาแลว การกาหนดกรอบ

และแนวทางการเชอมโยงรวมกนระหวางกลม/องคกร เปนเรองสาคญยงในการเรมขบวนการ

เชอมโยง ซง สรปแนวทางการเชอมโยงได ดงน 1) วเคราะหภารกจ กจกรรม ศกยภาพการดาเนนงานของกลม/องคกรทตองการเชอมโยง 2) กาหนดกรอบ ทศทางการเชอมโยงรวมกนระหวางกลม 3) กาหนดขอบญญต แนวปฏบตของกลม/องคกรในการเชอมโยง 4) ดาเนนการเชอมโยงเครอขายตามกรอบและทศทาง 5) ประเมนผลและปรบปรงการเชอมโยงตลอดเวลาดาเนนงาน 6) ขยายเครอขายเพอพฒนาการเชอมโยง

7) สรปผลและรายงานผเกยวของ

34

2.4 สรป ในจงหวดยโสธร มการรวมกลมทงทจดทะเบยนเปนสหกรณหรอกลมเกษตรกร โดยม

องคกรพเลยงหลกคอ สานกงานสหกรณจงหวด สานกงานเกษตรจงหวด สานกงานพฒนาชมชนจงหวด อกทงกลมองคกรตางๆทไมไดจดทะเบยน เปนการรวมตวกนขนอยางไมเปนทางการเพอ

กจกรรมทางานรวมกน ชวยเหลอเกอกลซงกนและกน โดยอาศยหลกสหกรณในการดาเนนงาน แตผลการดาเนนงานนนไมชดเจน ทงในกลมอาชพเดยวกนและระหวางกลมอาชพ อนเกดจากขนาด

ของกลม การบรหารจดการ ความสามารถในการแขงขน การแบงปนผลประโยชนตางๆ อกทงในปจจบนในแตละหมบานมกองทนหรอกลมตางๆมาก เชน สมาชกธนาคารเพอการเกษตรและ

สหกรณการเกษตร (ธกส.) สมาชกสหกรณการเกษตร กองทน กข.คจ (โครงการแกไขปญหาความยากจนในชนบท) กองทนเงนลาน กองทนรานคา กลมอาชพ กองทน SML ตางๆอกมากมาย แตโดยภาพรวม สหกรณ กลมตางๆทอยในจงหวดยโสธร ไมคอยไดมการประชมรวมกน จงทาใหไมทราบวากลมใดทาอะไร สามารถจบคทาธรกจ ชวยเหลอกนและกนไดหรอไม

บทท 3 บทวเคราะหขอมลคนจนในพนทจงหวด

3.1 แหลงขอมล/วธการเกบขอมล จากการเกบรวบรวมขอมลจากสานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร โดยใชฐานขอมลจากแบบสารวจความจาเปนพนฐาน (จปฐ.) ขอ 27 พ.ศ.2548 โดยยดถอเกณฑรายไดตามเกณฑกลางของประเทศ คอ มรายไดต ากวา 20,000 บาทตอคนตอป ถอวายากจน เมอยดถอตวเลข 20,000 บาทตอคนตอปนน การไดมาซงตวเลขนนมความสาคญมาก ทงนจากการศกษาปรากฏวา รายไดนน หมายถง รายไดทเปนเงนสดและไมเปนเงนสด โดยรายไดเงนสดไดจากการขายผลผลต การรบจางตางๆ เปนตน สวนรายไดทไมเปนเงนสดนน เปนรายไดทไดจากการนาผลผลตของตนเองมา

บรโภค เชน ขาวทเกษตรกรปลกเองแลวเกบไวในยงฉาง แลวนามาบรโภคเองกใหนามาคดมลคา หรออาหารทไดจากธรรมชาต เชน หาผก หาปลา หรอหาเหดตางๆ มาบรโภคในครวเรอนกใหคดเปนมลคาดวย ดงนนถาการสอบถามแตละครวเรอนใหมความละเอยดและชดเจน คาดวาจานวน

ตวเลขคนยากจนจะลดลงอยางมาก 3.2 จานวนคนจน 3.2.1 จานวนทะเบยนคนจนแยกตามพนท ขอมลคนจนเมอ พ.ศ. 2548 จากครวเรอนทสานกงานพฒนาชมชนสารวจ 96,033 ครวเรอน ปรากฏวามครวเรอนทมความยากจน 2,481 ครวเรอน คดเปนรอยละ 2.88 เปนจานวนประชากรทงหมด 9,973 คน โดยแยกเปนชาย 4,863 คน และหญง 5,110 คน อาเภอทมคนจนมากทสดคอ อาเภอเมอง อาเภอกดชม และอาเภอปาตว ตามลาดบ ( ตารางท3.1 ) ซงจากฐานขอมลนนมการระบชอหมบาน ตาบล อาเภอ ไวอยางละเอยดทาใหสามารถตดตามคนจนไดงาย แตการศกษาครงนไมสามารถเขาไปสอบถามถงคนจนในแตละหมบานได แตเพอใหงายตอการวเคราะหภาพรวมวาใน

ระดบตาบลของแตละอาเภอมคนจนกครวเรอน กคน แยกเปนชาย หญง เทาไร เพอใหงายตอ

การศกษาเพราะกลมและองคกรตางๆทศกษาไดกระจายไปตามพนทตางๆ จงไดทาการวเคราะห

ฐานขอมลคนจนของจงหวดยโสธร โดยแยกเปนคนจนในอาเภอเมองและคนจนรายตาบลของแต

ละอาเภอ ดงตารางท3.2-3.10

36

ตารางท 3.1 ขอมลคนจนของจงหวดยโสธร จาแนกตามสหกรณ / กลม / องคกรเครอขายทรวมดาเนนงานตามโครงการ เปนรายอาเภอ พ.ศ. 2548

ท อาเภอ จานวน ครวเรอน ทสารวจ

ครวเรอนยากจน

คดเปน %

จานวนประชากรคนจน

ชาย หญง รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9

เมองยโสธร คาเขอนแกว มหาชนะชย เลงนกทา กดชม ปาตว ทรายมล คอวง ไทยเจรญ

20,924 10,965 9,280 15,371 10,374 5,752 4,181 3,580 5,606

823 18 98 43 502 499 157 162 193

3.89 0.16 1.06 0.28 4.84 8.68 3.76 4.39 3.44

1,657 19 185 73

1,052 994 282 273 328

1,738 30 201 68

1,050 1,000 345 307 371

3,395 49 386 141

2,102 1,994 627 580 699

รวมทงจงหวด 86,033 2,481 2.88 4,863 5,110 9,973 หมายเหต : สารวจเมอ 21 – 22 พฤศจกายน 2548 ทมา : สานกงานจงหวดยโสธร

37

ตารางท 3.2 จานวนคนจนอาเภอเมอง แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548

ตาบล จานวนครวเรอน จานวนประชาชน(คน)


ขนไดใหญ 12 21 26 47

ขมเงน 16 44 41 85

เของคา 59 119 116 235

คอเหนอ 253 510 564 1,074

ดทง 20 39 39 78

เดด 173 365 373 738

ตาดทอง 1 0 2 2

ทงแต 61 142 142 284

ทงนางโอก 21 27 36 63

นาสะไมย 12 21 19 40

นาคาใหญ 7 9 10 19

สาราญ 57 97 92 189

สงห 20 41 46 87

หนองค 70 139 148 287

หนองเปด 38 77 76 153

หนองเรอ 2 3 4 7

หนองหน 1 3 4 7

รวม 823 1,657 1,738 3,395

ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร หมายเหต : ขอมลทไดทาการวเคราะหรวบรวมเปนรายตาบลเพมเตม

38

ตารางท 3.3 จานวนคนจนอาเภอคาเขอนแกว แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



กจาน 1 0 1 1

ดงแคนใหญ 5 5 9 14

ทงมน 1 1 1 2

โพนทน 6 3 6 9

ยอ 4 9 11 20

ลมพก 1 1 2 3

รวม 18 19 30 49 ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร หมายเหต : ขอมลทไดทาการวเคราะหรวบรวมเปนรายตาบลเพมเตม

ตารางท 3.4 จานวนคนจนอาเภอมหาชนะชย แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



โนนทราย 2 6 9 15

บากเรอ 28 37 53 90

บงแก 4 9 9 18

ผอฮ 6 17 15 32

พระเสาร 10 16 24 40

ฟาหยาด 8 17 18 35

มวง 31 66 61 127

หวเมอง 9 17 12 29

รวม 98 185 201 386


39

ตารางท 3.5 จานวนคนจนอาเภอเลงนกทา แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



โคกสาราญ 1 1 0 1

บงคา 2 4 3 7

ศรแกว 12 24 20 44

สรางมง 6 14 12 26

สวาท 10 7 10 17

สามแยก 3 9 4 13

สามคค 9 14 19 33

รวม 43 73 68 141


ตารางท 3.6 จานวนคนจนอาเภอกดชม แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



กาแมด 57 107 115 222

กดชม 67 134 140 274

คานาสราง 124 270 258 528

นาโส 28 63 56 119

โนนเปอย 38 87 88 175

โพนงาม 22 47 45 92

หนองหม 22 41 52 93

หนองแหน 91 208 193 401

หวยแกว 53 95 103 198

รวม 502 1,052 1,050 2,102


40

ตารางท 3.7 จานวนคนจนอาเภอปาตว แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



กระจาย 27 44 47 91

โคกนาโก 283 575 567 1,142

โพธไทร 162 333 328 661

ศรฐาน 27 42 58 100

รวม 499 994 1,000 1,994 ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร หมายเหต : ขอมลทไดทาการวเคราะหรวบรวมเปนรายตาบลเพมเตม

ตารางท 3.8 จานวนคนจนอาเภอทรายมล แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



ดงมะไฟ 28 39 57 96

ดลาด 23 36 54 90

ทรายมล 7 8 12 20

นาเวยง 40 84 95 179

ไผ 59 115 127 242


41

ตารางท 3.9 จานวนคนจนอาเภอคอวง แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



กดนาใส 107 186 209 395

คอวง 17 35 34 69

นาออม 15 17 34 51

ฟาหวน 23 35 30 65


ตารางท 3.10 จานวนคนจนอาเภอไทยเจรญ แยกเปนรายตาบล พ.ศ. 2548



คาเตย 30 42 53 95

คาไผ 30 51 58 109

ไทยเจรญ 43 74 94 168

นาคา 75 135 141 276

สมผอ 15 26 25 51

รวม 193 328 371 699 ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดยโสธร หมายเหต : ขอมลทไดทาการวเคราะหรวบรวมเปนรายตาบลเพมเตม 3.2.2 จานวนทะเบยนคนจนแยกตามประเภทปญหา ขอมลของศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ.ยโสธร) โดยใหมการลงทะเบยนคนจนตามนโยบายของรฐบาล และขอมลคนจนดงกลาวจะถกนากลบเขาไปในหมบานหรอชมชน เพอใหคณะกรรมการประชาคมหมบานทาการตรวจสอบ

และรบรองกอนยนกลบอาเภอและจงหวดตอไป

42

จากตารางท 3.11 จานวนประชากรทงหมดในจงหวดยโสธร มจานวน 340,742 และจานวนผจดทะเบยนคนจนจานวน 113,624 คน คดเปนรอยละ 33.35 ของประชากรทงหมด ซงจะเหนความแตกตางจากขอมล จปฐ. ซงมครอบครวคนจน 2,481 ครวเรอน จานวน 9,937 คน ตารางท 3.11 จานวนประชากรทงหมดและจานวนผจดทะเบยนปญหาสงคมและความยากจนใน

จงหวดยโสธร ท อาเภอ จานวนประชากร จานวนผจดทะเบยน รอยละ 1 เมองยโสธร 82,293 19,750 5.80 2 คาเขอนแกว 40,877 15,673 4.60 3 มหาชนะชย 34,780 14,327 4.20 4 เลงนกทา 64,850 20,705 6.08 5 กดชม 45,323 13,280 3.90 6 ปาตว 23,186 8,111 2.38 7 ทรายมล 16,347 6,809 2.00 8 คอวง 13,063 6,802 2.00 9 ไทยเจรญ 20,023 8,167 2.40

รวม 340,742 113,624 33.35

จงหวดยโสธร ไดทาการสารวจขอมลผมปญหาสงคมและความยากจนในจงหวด โดยแยกประเภทของปญหาออกเปน 8 ประเภท ดงตารางท 3.12

1. ทดนทากน 2. คนเรรอน 3. ประกอบอาชพผดกฎหมาย 4. นกเรยน นกศกษา มรายไดอาชพเหมาะสม 5. ถกหลอกลวง 6. หนสนภาคประชาชน 7. ทอยอาศย 8. ดานอนๆ

43

จากผลการศกษาของศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจน จงหวดยโสธร (ศตจ.จ.ยโสธร) พบวาปญหาทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ปญหาหนสนภาค

ประชาชนในระบบ จานวน 44,815 คน หรอรอยละ 39.44 สาหรบรายละเอยดแยกเปนรายอาเภออยในตารางผนวกท 3.1-3.9 ตารางท 3.12 จานวนประชากรผจดทะเบยนปญหาสงคมและคนจนในจงหวดยโสธร แยกตามประเภท

ท ประเภทปญหา จานวนผจดทะเบยน รอยละ

1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 7,750 6.82 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 15,431 13.58 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 8,894 7.83

2 คนเรรอน 45 0.04 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 37 0.03 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 3,517 3.10 5 ถกหลอกลวง 745 0.66 6 หนสนภาคประชาชน

6.1 หนในระบบ 44,815 39.44 6.2 หนนอกระบบ 14,580 12.83

7 ทอยอาศย 8,709 7.66 8 ดานอน ๆ 9,101 8.01

รวม 113,624 100 ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ. จ.ยโสธร )

44

ในชวงตนป พ.ศ. 2549 ไดมการสารวจรายไดของครวเรอนใหม จากทงหมด 9 อาเภอ 78 ตาบล 853 หมบาน จากจานวนประชากร 340,742 คน ปรากฏวามรายไดเฉลยตอคนตอป เทากบ 34,130 บาท มครวเรอนทรายไดต ากวาเกณฑ 1,299 ครวเรอน ซงลดลงจาก พ.ศ. 2548 มครวเรอนคนจน 2,481 ครวเรอน ทงนอาจเปนเพราะเปนเปาหมายของจงหวดยโสธรทจะลดจานวนคนจนลงปละรอยละ 25 ตงแต พ.ศ. 2548-2551 นนคอเมอถง พ.ศ. 2551 จานวนคนจนจะหมดไป ตามนโยบายของรฐบาลซงไดตงการแกไขปญหาคนยากจนเปนวาระแหงชาต ทกจงหวดจะพยายาม

จดหาโครงการแผนงานตางๆเขาไปยงหมบานเพอลดจานวนคนจนลง ตารางท 3.13 ผลการสารวจรายไดเฉลยตอคนตอปโดยภาพรวมของจงหวดยโสธร ป 2549

ท อาเภอ ตาบล หมบาน ครวเรอน ประชากร รายไดเฉลย

คน : ป ครวเรอนตกเกณฑรายได ชาย หญง รวม

1 เมองยโสธร 17 190 21,036 40,366 41,927 82,293 35,741 408 2 คาเขอนแกว 13 114 10,991 19,762 21,115 40,877 33,989 5 3 มหาชนะชย 10 103 9,269 16,671 18,109 34,780 35,072 48 4 เลงนกทา 10 139 15,797 31,907 32,943 64,850 33,828 23 5 กดชม 9 121 10,890 22,471 22,852 45,323 33,276 270 6 ปาตว 5 54 5,770 11,329 11,857 23,186 30,774 276 7 ทรายมล 5 47 4,108 7,965 8,382 16,347 32,780 55 8 คอวง 4 37 3,632 6,168 6,895 13,063 36,182 52 9 ไทยเจรญ 5 48 5,493 9,735 10,288 20,023 32,720 162 รวม 9 อาเภอ 78 853 86,986 166,374 174,368 340,742 34,130 1,299 ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ. จ.ยโสธร )

45

3.2.3 การกลนกรองปญหาสงคมและปญหาความยากจน ผลจากการดาเนนงานการจดทะเบยนผมปญหาสงคมและความยากจน จงหวดยโสธร โดยศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ. จ.ยโสธร ) ไดสรปและกลนกรองตามประเภทของปญหา ปรากฏวามผลงทะเบยนทงหมด 113,624 คน แตละคนอาจมปญหาหลายดาน ทนาสนใจคอ ปญหานกเรยน นกศกษาตองการมงานทา ประเภทปญหาทมมากคอ ปญหาหนสนในระบบ จานวน 44,815 ราย จากผลงทะเบยนปญหาตางๆ 113,624 รายนน ผลการกลนกรองปรากฏวา เปนผไมประสงคขอรบความชวยเหลอจาวน 47,472 ราย หรอ รอยละ 39.13 และผตองการรบความชวยเหลอ 66,152 ราย หรอรอยละ 58.22 (ตารางท 3.14) และถาพจารณาผลการกลนกรองปญหาสงคม แยกตามรายอาเภอ และเปนปญหาทตองการความชวยเหลอมากทสดอยอาเภอเลงนกทา (ตารางท3.15) การกลนกรองปญหาตามประเภทตามอาเภอ (ตารางภาคผนวกท 3.10) จากการสมภาษณผใหญบานทเปนผนากลมองคกรดวย ปรากฏวาการกลนกรองนนเปน

เรองด ทาใหทราบปญหาทชดเจน เชน ปญหาเรองทอยอาศย ปรากฏวาประชาชนไปขบแทกซทกรงเทพฯ แตทะเบยนบานไมไดยายแตเวลาลงทะเบยนปรากฏวากลบมาลงทะเบยน ทงๆท

กรงเทพฯกเชาบานอย หรอผไมมททากน เมอจดสรรทดนทอยหางไกลกไมตองการ เปนตน

46

ตารางท 3.14 ผลการกลนกรองจากการสารวจปญหาสงคมและความยากจนของจงหวดยโสธร ป 2548 แยกตามประเภท

ท ประเภทปญหา จานวน

ผจดทะเบยน

ผลการกลนกรอง

ผไมประสงค ขอรบความชวยเหลอ

ผตองการ ความชวยเหลอ

1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 7,750 1,476 6,274 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 15,431 9,381 6,050 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 8,894 1,886 7,008 2 คนเรรอน 45 2 43 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 37 3 34 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 3,517 568 2,949 5 ถกหลอกลวง 745 83 662 6 หนสนภาคประชาชน

6.1 หนในระบบ 44,815 21,919 22,896 6.2 หนนอกระบบ 14,580 6,569 8,011 7 ทอยอาศย 8,709 4,955 3,754 8 ดานอน ๆ 9,101 630 8,471

รวม 113,624 47,472 66,152 ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ. จ.ยโสธร )

47

ตารางท 3.15 ผลการกลนกรองจากการสารวจปญหาสงคมและความยากจนของจงหวดยโสธร ป 2548

ท อาเภอ จานวน

ผจดทะเบยน

ผลการกลนกรอง

ผไมประสงค ขอรบความชวยเหลอ

ผตองการ ความชวยเหลอ

1 เมองยโสธร 19,750 5,460 14,290 2 คาเขอนแกว 15,673 2,805 12,868 3 มหาชนะชย 14,327 7,493 6,834 4 เลงนกทา 20,705 3,194 17,511 5 กดชม 13,280 7,456 5,824 6 ปาตว 8,111 5,802 2,309 7 ทรายมล 6,809 4,445 2,364 8 คอวง 6,802 5,168 1,634 9 ไทยเจรญ 8,167 5,649 2,518

รวม 113,624 47,472 66,152 ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ. จ.ยโสธร )

3.2.4 จานวนคนจนทเปนสมาชกสหกรณทจดทะเบยน จากการศกษาปรากฏวา ทาการคนควายากมากจนไมสามารถหาคาตอบได ทงสหกรณทจด

ทะเบยนและสหกรณประชาชน 3.2.5 สมาชกสหกรณทเขารวมเครอขายของโครงการ สหกรณทจดทะเบยนไดมการสอบถามผเขารวมประชมถงคนจนทเปนสมาชกสหกรณม

หรอไม ปรากฏวาไมม และจากการตรวจสอบบญชรายชอสมาชกสหกรณสวนปาเอกชนจงหวด

ยโสธร จากด ปรากฏวาไมมรายชอในทะเบยนคนจน เปนตน สาหรบสหกรณอนๆไมไดตรวจสอบบญชรายชอสมาชก เพราะมจานวนสหกรณทจดทะเบยนมาก

สหกรณภาคประชาชนหรอสหกรณหรอกลมอาชพ กลมตางๆทไมไดจดทะเบยนเปน

สหกรณ ปรากฏวามคนจนเปนสมาชกนอยมาก แตเมอถามประชาชนถงคนจนในหมบานมไหม ปรากฏวามและทราบวาเปนใคร กลมสามารถชวยใหทางานมรายไดหรอไม ปรากฏมกไดคาตอบวาคนจน ไมสนใจทจะเขารวมทางานหรอบางครวเรอนแยกไปอยอสระนอกหมบาน ไปอยตามไร-นา เปนตน จากการสารวจปรากฏวา สมาชกของกลม/สหกรณทเขารวมเครอขายของโครงการ 16 กลม มสมาชกทงหมด 7,129 คน แยกเปนสมาชกสหกรณ 2,827 คน ไมมผจดทะเบยนคนจน แตกลม

48

องคกร/สหกรณภาคประชาชน มสมาชกทงหมด 4,302 คน มสมาชกของกลมจดทะเบยนคนจน 46 คน หรอรอยละ 1.07 ของจานวนสมาชกกลม (ตารางท3.16) และเมอพจารณาภาพรวมคนจนทงจงหวดพบวามนอย

ตารางท 3.16 จานวนสมาชกและจานวนผลงทะเบยนคนจน ของกลม/องคกรทเขารวมเปนสมาชก เครอขายโครงการวจยฯ พ.ศ. 2548

ชอกลม จานวนสมาชก

(คน)

จานวนผลงทะเบยนคนจน

(คน) สหกรณ 2,827 - 1. สหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธรจากด 395 - 2. สหกรณการเกษตรปาตว จากด 1,807 - 3. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด 625 - กลม/องคกร/สหกรณภาคประชาชน 4,302 46 4. กลมเกษตรกรรมยงยน ต.นาออม 434 - 5. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 800 - 6. กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ 193 - 7. กลมเกษตรกรเลยงสตวคอเหนอ 53 19 8. กลมโรงสรกธรรมชาต (กลมเกษตรกรทานานาโส) 1,015 - 9. กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค 40 - 10. กลมออมทรพยทรายมล 11. กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง 150 13 12. กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม (อ.พ.ช.) 451 *** 13. กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ 276 - 14. กลมออมทรพยสรางชาง 668 - 15. กลมแมบานเกษตรกรบานคากาว 112 - 16. กลมอนรกษปาบานคาแหลม 110 14

รวม 7,129 46 หมายเหต *** ไมมขอมล

49

ตารางท 3.17 ภาพรวมขอมลคนจนจดทะเบยนจงหวดยโสธร พ.ศ. 2548 รายการ จานวนคนจดทะเบยน คารอยละ

ประชากรทงจงหวด 113,624 100.00 ผจดทะเบยนคนจนในจงหวด 113,624 แบงตามพนท 9,973 แบงตามปญหาความยากจน 113,624 สมาชกสหกรณ สหกรณจดทะเบยน ** สหกรณภาคประชาชน ** สมาชกสหกรณทเขารวมเครอขายของโครงการ 46 100.00 สหกรณจดทะเบยน 0 0.00 สหกรณภาคประชาชน 46 100.00

หมายเหต : ผจดทะเบยนคนจนนนสามารถมหลายปญหาททาใหยากจน และรวมปญหาสงคมดวย ** หาขอมลไมได

3.3 สรป การสงเคราะหขอมลคนจนในพนทจงหวดยโสธรนนมการทางานเปนขนเปนตอน มการ

กาหนดเปาหมายหรอคา KPI ในการลดจานวนคนจนลงรอยละ 25 ตอป ทกหนวยงานพยายามทจะแกไขปญหาความยากจนทไดกาหนดเปนวาระแหงชาต โดยการแกไขปญหาตางๆทงการเพมรายได ลดรายจาย และการขยายโอกาสตางๆ สาหรบสมาชกเครอขายโครงการงานวจย ไดพยายามตงประเดนในการจดเวทในระดบ

พนทเรองคนจน แตปรากฏวาสมาชกสหกรณจดทะเบยนและไมจดทะเบยนไมมคนจนหรอหา

คาตอบไดยาก แตมความคดเหนวาถากลมองคกรในชมชนมความเขมแขงแลว จะมาสามารถ

ชวยเหลอเอออาทรคนจนในหมบานได ซงตองใชเวลานาน

บทท 4 ขนตอน/กระบวนการสรางเครอขายคณคาของพนทวจย

4.1 ขนตอนการสรางเครอขาย ระยะท 1 (15 สงหาคม - 15 ธนวาคม 2548) การดาเนนงานวจยเกยวกบกระบวนการสรางเครอขายนนไมใชโครงการใหม ในเขตจงหวด

ยโสธรไดมการสรางเครอขายทงจากทางราชการ เชน สหกรณ ชมนมสหกรณการเกษตร องคกรพฒนาชมชน (อพช.) ตาง ๆ โดยเฉพาะกองทนเพอสงคม (SIF) โดย อพช. นนเปนสงทภาคประชาชนใหความสนใจมากเพราะมงบประมาณมาสนบสนนดวย ทาใหกลมองคกรตาง ๆ ใหความสนใจมาก แตโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธรไมมงบประมาณสนบสนนในการทากจกรรม แตใหความ

ชวยเหลอในการใหความรการฝกหดวทยากรกระบวนการ การจดเวทการประชม และการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ทมนกวจยมหนาทเปนผอานวยความสะดวกหรอกระตนใหสมาชกกลมองคกรตาง ๆ แสดงความคด มขนตอนกระบวนการสรางเครอขายคณคาของทมวจยดงน 1) การพฒนาทมวจยใหความเขาใจวตถประสงคของโครงการและขนตอนในการปฏบตงาน โดยเขารวมประชมกบทมวจยทงหมดทมหาวทยาลยเกษตรศาสตร (บางเขน) กรงเทพฯ เพอแลกเปลยนเรยนรประสบการณจากโครงการพฒนาขบวนการสหกรณใน 9 จงหวดและฝกอบรม การจดการประชมแบบมสวนรวมจะทาอยางไร ใชเครองมอในการจดประชมอยางไร - การเขารวมประชมกบทมวจย 3 จงหวด คอจงหวดมหาสารคาม จงหวดรอยเอด และจงหวดยโสธร ซงทง 3 ทมหวหนาโครงการเปนอาจารยภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ทมวจยในพนท ทมอาจารยมหาวทยาลยราชภฏรอยเอด และมหาวทยาลยราชภฏ

มหาสารคาม และทมศกษานเทศก จากเขตพนทการศกษาเขตท 1 จงหวดยโสธร โดยทมวจยจงหวดยโสธรม 2 กลม คอ ทมงานวจยในพนท 5 คน และหวหนาโครงการและนกวจยอก 2 คน (ทมมหาวทยาลยขอนแกน) - การประชมทมงานวจยทง 7 คน เพอเกดความเขาใจถงการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม 2) การรวบรวมขอมลเกยวกบการดาเนนงานของกลมองคกรสหกรณในพนทจงหวดยโสธรโดย - การเขาพบหนวยงานทเกยวของ เชน สานกงานจงหวด เพอไดขอมลเกยวกบแผนยทธศาสตรจงหวด สานกงานพฒนาชมชนจงหวด เพอขอมลเกยวกบ จปฐ. ขอมลคนจน ขอมลกลมอาชพตาง ๆ สานกงานราชการจงหวด เพอไดขอมลกลมเกษตรกรและโครงการทสาคญตาง ๆ สานกงานสหกรณจงหวด เพอไดฐานขอมลของสถาบนเกษตรกรตาง ๆ ในจงหวด นอกจากนนจงหวดยโสธรเปนจงหวดหนงทดาเนนการโครงการนารองบรณาการบรหารจดการ

เชงพนทจงหวดยโสธรเพอแกไขปญหาความยากจนซงไดรบงบประมาณสนบสนนจากสานกงานกองทน

สนบสนนการวจย (สกว.) จงไดประสานงานกบผประสานงานโครงการ (คณธนพร การนทร) เพอทราบถงการดาเนนงานของโครงการเครอขายตาง ๆ ทมอยในพนทจงหวดยโสธร

51

- การศกษาขอมลทเกยวของตาง ๆ การแลกเปลยนขอมลและขอคาชแนะจากเจาหนาททเกยวของ - การเขาตรวจสอบขอมลการดาเนนงานของกลมทสาคญตาง ๆ เพอสรางความคนเคย และหาประเดนคาถามตาง ๆ ทจะใชเปนเครองมอในการจดประชม 3) การประชมทมวจย เพอกาหนด - กลมเปาหมายทจะเขาประชม โดยใหกระจายทง 9 อาเภอ โดยจดประชม 3 ครง แตละครงมกลมองคกรตาง ๆ ประมาณ 15-20 กลม ๆ ละ 2-3 คน โดยเปนประธานหรอกรรมการ - กาหนดวน เวลา สถานทจดประชม - กาหนดวธการจดประชม ใชเครองมอการวเคราะหสถานการณ (SWOT) - การกาหนดแบบฟอรมเพอเปนฐานขอมลของกลม (ภาคผนวกท 4.1) 4) ทมนกวจยในพนท เขาตดตอประสานงานกลมองคกรพรอมกบการอธบายวตถประสงคของโครงการ การวเคราะหสถานการณ (SWOT) ของกลมเปนการอบรมเบองตนพรอมกบเสนอใหกลมมการระดมความคดเหนกนเบองตน เพอจะไดเตรยมเขาประชมตามประเดนคาถามหลกทกาหนดตามแบบฟอรม 5) การจดประชม 3 ครง โดยการจดประชมแตละครงไดทาการเชญเจาหนาทเกยวของเขารวมเปนวทยากรรวม เชน ตวแทนจากสานกงานสหกรณจงหวด สานกงานพฒนาชมชน สานกงานพฒนาทดน สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวด เปนตน โดยกลมทเขาประชมแบงออกเปน 4 กลม คอ

1. กลมสหกรณการเกษตร/กลมผใชน า 2. กลมองคกรการเงน/สหกรณออมทรพย/กองทนหมบาน 3. กลมอาชพ 4. กลมอนรกษ สาหรบกลมอนรกษนนนกวจยมความเหนวาจะชวยคนจนไดเพราะเคยทางายวจยเรองปาชมชนท

จงหวดยโสธรมากอน ทาการจดประชมผนากลมองคกรและสหกรณ เพอสรางความตระหนกในการประเมนตนเอง การแลกเปลยนเรยนรระหวางองคกร/เครอขายเพอนาไปสการแกปญหาและพฒนา โดยการจดเวทประชม 3 ครง คอ

ครงท 1 อาเภอเมองยโสธร ปาตว และ ทรายมล ครงท 2 อาเภอมหาชนะชย คาเขอนแกว และ คอวง ครงท 3 อาเภอกดชม เลงนกทาและไทยเจรญ

ซงคณะทางานไดรวมพจารณากลมเปาหมายทจะรวมในการคดโดยกาหนดการจดเวทยอยแตละ

ครงครอบคลม 3 อาเภอ ในแตละการประชมกลมยอยใหมการกระจายตวของกลมตางๆ เชน สหกรณ

การเกษตร สหกรณออมทรพย กลมการเงน กลมอาชพ กลมเกษตรกรตางๆ โดยมทงขนาดใหญ ขนาดกลางและขนาดเลก การจดเวทแตละครงมกลมตางๆเขารวมประชมประมาณ 20 กลม กลมแตละกลมใหสง

ตวแทนเขารวมประชมแลกเปลยนความคดเหนกน กลมละ 2–3 คน ดงนนในการประชมแตละครงจะมผเขารวมประชมครงละประมาณ 40-60 คน

52

คณะผวจยไดเตรยมบตรคาใหแตละคนเขยนแสดงความคดเหน โดยกาหนดประเดนทจะพดทา

ความเขาใจคอ (1). เกยวกบความเปนมาของโครงการ (2). วตถประสงคของการมาประชมเพออะไรและตอไปจะทาอยางไร (3). การดาเนนการจดประชมกลมยอย (4). การสรปผล (5). การนาเสนอ และในชวงการนาเสนอผลการประชมนนใหประธานกลมไดแนะนาสมาชกกลมมกลมอะไรบาง มใครมาบาง และใหกลมนนไดมโอกาสแนะนากลมใหเพอนสมาชกไดทราบวากลมของตนเองคอกลมอะไร จดแขงหรอจดเดนของตนเองคออะไร และตองการจะเชอมโยง (ทงรบและใหหรอทาธรกจรวมกน) กบกลมอะไร เพอเปนการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน เปนการฝกจดการประชม การฝกการเปนผนาและผตาม การรบฟง

ความคดเหน การแลกเปลยนความร สามารถสงเคราะห และปรบความรนนไปใชกบกลมตนเองได ทาใหบรรยากาศการประชมเปนกนเอง เกดความไวใจเชอถอ ขอมลตางๆเปนประโยชนกบผเขารวมประชม สงผลใหผนากลาแสดงออกและมความมนใจในการทจะไปจดประชมในกลมของตน โดยเฉพาะการ

วเคราะหสถานการณกลม (SWOT) โดยคาดหวงวา ผนาเมอกลบไปสามารถนาวธประชมแบบมสวนรวมนไปใชได

- การจดเวทระดมความคดเหนในแตละครง ใชเวลา 1 วน (8.30 - 16.00 น.) ซงใชการ วเคราะหสถานการณของกลม (SWOT) เปนเครองมอในการระดมความคดเหน

- สรปผลการประชมกลมยอย วเคราะหผลการประชมกลมยอยแตละครงเพอแกไขในครงตอไป เปนการศกษาไปเรยนรไป แกไขไปตามสถานการณทเหมาะสม เมอไดขอมลของทกกลมยอยแลวนาไปใชใหเกดประโยชนในการจดเวทประชมใหญ

6) การเขาพบผวาราชการจงหวดเพอแนะนาโครงการวจยฯสรปผล การประชมกลมยอยและ จดเวทประชมใหญ พรอมทงรบฟงนโยบายของผวาราชการจงหวด

7) จดเวทประชมใหญ โดยคดเลอกกลมองคกรจากการจดประชมยอย โดยมกลมตวแทนเขารวมเวทประชมใหญ เมอวนท 19 ตลาคม 2548 ณ. หองประชม 1 ศาลากลางจงหวดยโสธร(อาคารใหม) โดยผวาราชการจงหวด (นายอานาจ ผการตน) ไดมอบหมายใหสหกรณจงหวดเปนประธานในทประชมและรวมประชมตลอดงาน เนองจากผวาราชการจงหวดตดราชการดวน นอกจากนนยงมตวแทนของหนวยงาน

ราชการเขารวมประชมกลมยอยและประชมกลมใหญ เชน สานกงานสหกรณจงหวด สานกงานเกษตร

จงหวด สานกงานอตสาหกรรมจงหวด สานกงานพฒนาชมชนจงหวดและสานกงานจงหวด โดยการคด

กลมจากเวทประชมกลมยอยเขามาประชมทศาลากลางจงหวด โดยมตวแทนของหนวยงานราชการ สอมวลชนเขารวมประชม ซงมวธการดาเนนงานเหมอนกบการจดเวทยอย สงทแตกตางคอ คอ ให

หนวยงานทเขารวมประชมไดเสนอความคดเหนตางๆ ซงหนวยงานตางๆกจะไดทราบความตองการของกลม

ตาง ๆ นอกจากนนทมวจยในพนทไดตดตอสอมวลชนเพอทาขาวทองถนและการสมภาษณสดออกอากาศทางวทย อสมท. จงหวดยโสธร เวลา 12.30 – 12.40 น.

8) การตดตามกลมเปาหมายทเขารวมประชม การเพมเตมขอมลทยงไมสมบรณ 9) การเขยนรายงานผลการศกษาระยะท 1

53

10) การเขาพนทของนกวจยในพนท แตระยะหลง(พฤศจกายน-ธนวาคม) ไมไดเขาบอยเพราะเปนชวงทเกษตรกรตองเกบเกยวขาว และเปนชวงการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร และสมาชกวฒสภา ประชาชนจงไมมเวลาทจะเขามาประชมกลมยอย 4.2 ผลการดาเนนงานจดประชมผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ

การประชมกลมยอย 3 ครง มดงน ครงท 1 กลม/องคกร/สหกรณ พนทอาเภอเมองยโสธร ทรายมล และปาตว จดทหองประชม

วทยาลยชมชนยโสธร วนท 21 กนยายน 2548 มผเขารวมประชม 48 คน (รายละเอยดดงตารางภาคผนวกท 4.2) ซงเปนผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ อาเภอเมองยโสธร ปาตว และทรายมล จาก 20 กลม ดงตอไปน

1. สหกรณออมทรพย รพ.ยโสธร จากด 2. กลมเกษตรอนทรย 3. กลมปยชวภาพบานโพธญาณ 4. สหกรณการเกษตรทงนางโอก 5. กลมศนยสาธตการตลาด 6. สอ.ตารวจยโสธร 7. กลมเลยงโค ต.นาคาใหญ 8. สถานสบนาดวยไฟฟาดอนกลอย 9. สหกรณเครดตยเนยนโนนตาล 10. สหกรณออมทรพยครยโสธร 11. สอ. พจ. ยโสธร จากด 12. สหกรณสมชชาคนจน 13. สหกรณสมชชา ต.ไผ 14. สกก.เมองยโสธร 15. กลมจกสาน 16. สกก.สมชชาปาตว จากด 17. สหกรณออมทรพย ร.พ.ยโสธร จากด 18. กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ 19. กองทนหมบานตาดทอง 20. สหกรณออมทรพยสาธารณสข

54

ผลการวเคราะหศกยภาพกลม/องคกร/สหกรณ 1) กลมการเงน

จดแขง จดออน 1. สามารถระดมหนจากสมาชก 2. การบรหารจดการโปรงใส 3. จดสรรผลประโยชนเปนธรรม 4. สมาชกมความสามคค 5. สมาชกสวนใหญสงคนเงนกตามสญญา

1. สมาชกขาดความรในบทบาทหนาท 2. เงนทนตองอาศยการกยมสถาบนอน 3. ระเบยบ ขอบงคบไมเออตอการบรหารจดการ 4. คณะกรรมการขาดประสบการณ 5. สมาชดขาดวนยในการมสวนรวม

โอกาส อปสรรค 1. ไดรบการสนบสนนจากภาครฐ 2. หนวยงานรฐสนบสนนงบประมาณ 3. สถาบนการเงนทองถนสนบสนน 4. นายทะเบยนสหกรณรบรอง

1. มคแขงสหกรณอน 2. การปฏรประบบราชการทาใหเกดปญหา

2) กลมอาชพ จดแขง จดออน

1. การบรหารงานองคกรมคณภาพ 2. สมาชกชานาญการผลตสนคา 3. ผลผลตตรงตามความตองการของชมชน 4. ผลผลตไดรบรางวลรบรองคณภาพ

1. ขาดความรในการจดการเกบรกษาผลผลต 2. กาลงการผลตไมเพยงพอ 3. เงนทนดาเนนการไมเพยงพอ

โอกาส อปสรรค 1. รฐบาลสงเสรมการผลต 2. ตลาดมความตองการสง 3. ไดรบการสนบสนนจากภาครฐ

1. ราคานามนสง 2. ปญหานาทวม ภยแลง สภาพอากาศ 3. พอคาคนกลางตดราคา

3) กลมสหกรณการเกษตร จดแขง จดออน

1. ผลผลตมคณภาพ 2. ผลตภณฑตรงตามความตองการของตลาด 3.การบรรจ ผลตภณฑมคณภาพ 4. สมาชกมการเรยนรซงกนและกน

1. กาลงการผลตไมเพยงพอ 2. ไมมการรบรองมาตรฐานการผลต 3. ทนดาเนนการไมเพยงพอ 4. คณะกรรมการขาดความร ความชานาญ 5. สมาชกคางชาระหน

โอกาส อปสรรค 1. รฐบาลสงเสรมการผลต 2. ตลาดมความตองการสง 3. ไดรบการสนบสนนจากภาครฐ

1. ราคานามนสง 2. ปญหานาทวม ภยแลง

55

4) ความตองการในการเชอมโยง กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการเชอมโยง

สหกรณออมทรพยโรงพยาบาล

ยโสธร ออมทรพย ใหกเงน

สหกรณออมทรพยคร กลมเกษตรอนทรย

การใหกเงน ซออาหารอนทรย

กลมปยชวภาพบานโพธญาณ อ.ปาตว

ทาปยอนทรย กลมเกษตรกรทานา กลมปศสตว

การขายปย ซอวตถดบทาปย

กลมศนยสาธตการตลาดเพอการ

ผลต ต.ทรายมล อ.ทรายมล ทานา ทกกลม แลกเปลยนเรยนร

กลมเลยงโค ต.นาคาใหญ เลยงโค กลมปยชวะภาพ แลกเปลยนสนคา สหกรณเครดตยเนยนโนนตาล

ยโสธร อ.เมองยโสธร ออมทรพย ใหกเงน

กลมออมทรพย การกยมเงน

ครงท 2 กลม/องคกร/สหกรณ พนทอาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว จดทหอง

ประชมวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยจงหวดยโสธร วนท 6 ตลาคม 2548 มผเขารวมประชม 49 คน (ตารางภาคผนวกท 4.3) เปนผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ อาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว จาก 20 กลมดงตอไปน

1. กลมออมทรพยเพอการผลตบานพลไว 2. กลมปยชวภาพ บานคเมอง 3. กลมออมทรพยเพอการผลตบานโพนแพง 4. กลมปยชวภาพ บานฟาหยาด 5. กองทนหมบานมวง หมท 1 6. ส.กก. มหาชนะชย 7. กองทนหมบานมวง หมท 1 8. ส.กก.คอวง 9. กลมออมทรพย บานมวง 10. กลมทานาดงแคนใหญ 11. กลมออมทรพยเพอการผลต ต. คเมอง 12. สหกรณสวนปา 13. สหกรณปศสตวดงยาง จากด 14. สตรสหกรณนาหอม 15. สหกรณสวนปาเอกชน ยโสธร 16. สกก. คาเขอนแกว จากด 17. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 18. กลมเกษตรกรทานาทงมน 19. สหกรณผใชนาบานตว จากด 20. กลมผลตปยชวภาพ ต. ลมพก

56


จดแขง จดออน 1. สมาชกมจานวนไมมากมคณภาพ 2. มกฎ ระเบยบชดเจน 3. มทนหมนเวยนในการดาเนนการเพยงพอ 4. สมาชกมความสามคค 5. สมาชกสวนใหญสงคนเงนกตามสญญา

1. สอ/อปกรณเชนคอมพวเตอรไมม 2. ไมมเงนเพยงพอทจะใหสมาชกก 3. สมาชกบางสวนขาดวนยในการสงเงนคน 4.ไมมสถานททางานเปนเอกเทศ

โอกาส อปสรรค 1. ไดรบงบประมาณสนบสนนเพมเตม 2. หนวยงานรฐสนบสนน 3. สมาชกตองการเงนกเพอการผลต 4. มโอกาสไดดงานและเรยนรกลมอน

1. กลมกองทนอนปลอยเงนกดอกเบยตากวา 2. มตวอยางการผอนผนหนทาใหเปนตวอยาง


1. มวตถดบในการทาธรกจเพยงพอ 2. ความรวมมอของสมาชกในการผลตสนคา 3. มเครองมอทเออตอการผลต 4. ผลผลตไดรบรางวลรบรองคณภาพ 5. มแหลงวตถดบธรรมชาต 6. เปนสถานทแลกเปลยนเรยนรภมปญญา

1. กรรมการบางสวนขาดความรในการจดการ 2. การตลาดสพอคาคนกลางไมได 3. เครองมอผลตสนคาไมทนสมย 4. ขาดความรในการออกแบบผลตภณฑ 5. สมาชกซ าซอนกลมอน

โอกาส อปสรรค 1.ไดมโอกาสเสนอสนคา/ธรกจหนวยงานอน 2.ไดรบเงนทนสนบสนนจากรฐบาล

1. การแขงขนดานการตลาดสง สนายทนไมได 2.ไมมตลาดขายสนคาแนนอน

57


1. มวตถดบในการทาธรกจเพยงพอ 2. การระดมหน 3. ความรวมมอของสมาชก 4. มเครองมอทเออตอการผลต 5. ผลผลตไดรบรางวลรบรองคณภาพ 6. มแหลงวตถดบธรรมชาต 7. เปนสถานทแลกเปลยนเรยนรภมปญญา 8. สมาชกเปนประชาธปไตย 9. ปการปนผลคนสมาชก 10. เปนแหลงเงนทนสมาชก

1. กรรมการบางสวนขาดความรในการจดการ 2. ตนทนการผลตสง 3. ทนหมนเวยนทางธรกจไมเพยงพอ 4. การตลาดสพอคาคนกลางไมได 5. สมาชกคางชาระ 6. เครองมอแปรรปสนคาไมทนสมย 7. สมาชกขาดความรเกยวกบสหกรณ 8. เจาหนาทไมตรงตามความตองการ 9. ขาดการควบคมภายในทด 10. ไมมสานกงานทมนคง/เอกเทศ

โอกาส อปสรรค 1.ไดมโอกาสเสนอสนคา/ธรกจหนวยงานอน 2.ไดรบเงนทนสนบสนนจากรฐบาล 3.มโอกาสรวมผลผลตและซอขาวทมคณภาพ 4.เสนอขายสนคาตางประเทศไดงายขน

1. สมาชกซ าซอนกลมอนเปนหนหลายกลม 2. การแขงขนดานการตลาดสง สนายทนไมได 3.ไมมตลาดขายสนคาแนนอน 4.นโยบายรบจานาขางเปลอกไมสอดคลอง 5.ภยธรรมชาต เชนนาทวม แลง

4) การเชอมโยงของกลม/องคกร/สหกรณ

ท กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการ 1 กลมเกษตรกรทานา

บากเรอ อ.มหาชนะชย รบซอขาวอนทรย สขาว/จาหนายขาว แกลบ ราขาว

กลมเกษตรกรทานา

อนทรยทกกลม ตองการซอขาวหอมมะล 105

2 กลมทานาดงแคนใหญ ผลตปยอนทรย ทานาขาวอนทรย

กลมปศสตว/ กลมทานาบากเรอ

ซอวตถดบผลตปย ขายขาวอนทรย

3 สหกรณปศสตวดงยาง อ.มหาชนะชย

เลยงสตว จาหนายมลสตว

กลมผลตปยชวภาพ ตองการปยชวภาพราคาถก

4 สหกรณสวนปาเอกชน อ.มหาชนะชย

ปลกและอนรกษไม จาหนายกลาไม

ทกกลมทตองการพนธไม

5 เกษตรกรทานาทงมน อ.คาเขอนแกว

กลมทานาบากเรอ ตองการขายขาว

6 กลมผลตขาวอนทรย ต.ลมพก อ.คาเขอนแกว

กลมทานาบากเรอ กลมปศสตว

ตองการขายขาว ตองการปยชวภาพ

7 สหกรณการเกษตรคา

เขอนแกวอ.คาเขอนแกว รบซอขาว/จานา

กลมการเกษตรทกกลม

แลกเปลยนสนคา รบซอขาว

58

ท กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการ 8 กลมออมทรพยเพอการ

ผลตบานพลไว ออมทรพย ใหเงนก

ออมทรพย ใหเงนก

การกเงน การบรหารจดการ

9 กลมออมทรพยการผลต

บานมวง อ.มหาชนะชย ออมทรพย ใหเงนก




บานโพนแบง อ.คอวง ออมทรพย ใหเงนก



11 กองทนหมบานมวง อ.มหาชนะชย




12 กลมสตรทอผาไหม บ.หวเมอง

ผลตผาไหม/ผา จาหนายผาไหม

สหกรณทกสหกรณ กลมออมทรพย

จาหนายสนคา กยมเงน

13 กลมสตรบานมวง อ.คาเขอนแกว

ทอผา

14 กลมสตรสหกรณบาน

โพนแบง อ.คอวง

ครงท 3 กลม/องคกร/สหกรณ พนทอาเภอเลงนกทา กดชม และไทยเจรญ จดทหองประชม

โรงเรยนกดชมวทยาคม วนท 7 ตลาคม 2548 มผเขารวมประชม 39 คน (ตารางภาคผนวกท 4.4) เปนผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ อาเภอเลงนกทา กดชม และไทยเจรญ จาก 19 กลมดงตอไปน 1. เครอขายเกษตรอนทรย ต.สวาท 2. สกก.ไทยเจรญจากด 3. กลมสตรบานมวงกาชง 4. กลมเกษตรกรทานาหองแซง 5. ชมรมรกษธรรมชาต 6. สตรสานตะกราบานกดแห 7. สกก.สขเกษมจากด 8. กลมสตรทอผา บานโคกสวาท 9. กลมสงเสรมเกษตรกร 10. กลมแมบานเกษตรคากาว 11. ส.กก.เกษตรอนทรยเลงนกทาไทยเจรญ 12. กลมศลประดษฐดอกไม 13. สกก.มวลชน จากด 14. กองทนหมบานดอนหวาย 15. สกก.ผเลยงสกรเลงนกทา 16. สหกรณเครดต ยเนยนซงแย 17. กลมเกษตรอนทรยสรางมง 18. ออมทรพยสจจะเพอการผลต บานโนนยาง 19. สหกรณมหาชนการเกษตรสขเกษม

59



1. สมาชกไมปฏบตตามกฎระเบยบ 2. คณะกรรมการและสมาชกขาดความร 3. ขาดทนหมนเวยน 4.การบรหารจดการบางแหงไมมคณภาพ 5.กรรมการปฏบตหลายหนาท

โอกาส อปสรรค 1. ไดรบการยกยอง ชมเชย 2. หนวยงานรฐสนบสนน 3. มการเชอมโยงกบองคกรอน 4. มโอกาสไดดงานและเรยนรกลมอน

1. กลมกองทนในชมชนมากเกนไป 2. ไมมแหลงเงนทนจากภายนอก


1. คณะกรรมการเสยสละ เขมแขง รบผดชอบสง 2. สนคามคณภาพตรงตามความตองการตลาด 3. สมาชกมความสามารถในการผลตสนคา 4. วตถดบในทองถนหางาย ตนทนตา 5. มแหลงวตถดบธรรมชาต 6. เปนสถานทแลกเปลยนเรยนรภมปญญา

1. ผลตสนคาไมทนตามความตองการ 2. ทนหมนเวยนไมเพยงพอ 3. สมาชกไมปฏบตตามกฎระเบยบกลม 4. ขาดความรในการออกแบบผลตภณฑ

โอกาส อปสรรค 1.รฐบาลและองคกรตางๆ สนบสนน 2.มตลาดกวางขวาง แนนอน

1. คแขงตดราคาสนคา 2. วสด อปกรณราคาแพง 3.การคมนาคมไมสะดวก

60


1. มผนาทเขมแขง สมาชกมสวนรวม 1. ขาดความรความเขาใจการบรหารงาน 2. มผนาทเขมแขง สมาชกมสวนรวม 2. ขาดความรความเขาใจการบรหารงาน 3. มโรงงาน วตถดบ อปกรณ เปนของตวเอง 3. ขาดแหลงเงนทนและแหลงความร 4. สนคาตนทนตา 4. ขาดระบบตดตามหนทด 5. บรหารงานในรปคณะกรรมการ มความเสยสละ 5. สมาชกขาดความเขาใจในบทบาทหนาท 6. มระบบควบคมตดตามหน 6. การดาเนนงานตามระบบสหกรณ 7. มความตองการพฒนาคณภาพผลตภณฑ 7. ขาดสถานทประกอบการเปนของตนเอง

โอกาส อปสรรค 1. ไดรบการสนบสนนดานความรจากหนวยงานของรฐ

องคกรตาง ๆ 1. แหลงนาไมเพยงพอในการทาเกษตร

2. ไดรบการสนบสนนดานความรจากหนวยงาน 2. ไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาต 3. ไดรบการสนบสนนดานเงนทน เครองมอจาก

ภาครฐ และองคกร 3. ไมไดรบความเปนธรรมในการกาหนดราคา

4. ไดรบการสนบสนนดานเงนทน 4. การตลาดไมมนคง แนนอน 5. มเวทนาเสนอผลงาน แลกเปลยนเรยนร 5. คาครองชพแพงไมสมดลยกบรายจาย 6. ภาครฐมนโยบาย กฎระเบยบใหการคมครอง 6. การคมนาคมไมสะดวก

4) ความตองการในการเชอมโยง กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการเชอมโยง

สหกรณมหาชนสขเกษม จากด ทาปยหมกอนทรย กลมอนทรยนาโส ขายปยอนทรย กลมออมทรพยบานโนนยาง (เครอขายทมอย -กลมเกษตรกรทานายโสธร)

กลมออมทรพย,กองทนหมบาน, เจ

ความรดานการจดทาบญช

สกก.มวลชนไทยเจรญ จากด ไมไดทาธรกจ ตองการเชอมทกกลม ชวยในดานบรหารจดการ

สหกรณเครดตยเนยนซงแย (เครอขายทมอย – สหกรณยเนยนทงประเทศ)

ระดมทนไปสวนกลาง ใหสมาชกกรอยละ 10 (รบมา 7%)

เปดโอกาสใหกองทนหมบานเขาสมครเปนสมาชก

สหกรณผเลยงหมเลงนกทา ซอปลายขาว ขายมลสตว

กลมเกษตรอนทรย อนๆ

ซอขายทงปจจยการผลตและผลผลต

กองทนหมบานดอนหวาย

ความรเพมเตมดานบญชและคอมพวเตอร

กลมสตรจกสานตะกรา

พลาสตก ตองการจาหนาย

ผลผลต

61

4) ความตองการในการเชอมโยง (ตอ) กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการเชอมโยง

กลมศลปะประดษฐดอกไม (สบ) (เครอขายทมอย-กลมจกสาน)

กลมสตรจกสาน เครองปนดนเผา ภาชนะบรรจ

ตองการตะกราใสสนคา

ฝากจาหนายได

กลมทอผายอมสธรรมชาต

นาโส กลมเกษตรกรทานานา

โส ถงใสขาวสาร ผา

ทกเกษตรทกกลม ใหคาแนะนาในการยอมผา

จาหนายสนคา กลมทาหมอน หมอนฟกทอง กลมกลมศลปประดษฐ

ดอกไม (สบ) กลมทอผายอมสธรรมชาตนาโส

ศกษาความร เพอผลต

กลมสตรบานคาเกา ทอเสอกก กลมสตรบานสาราญ กลมสตรบานโนนยาง

ขอกเงน

กลมโรงสทานาเกษตรบาน

หองแซง รบซอและสขาว

จาหนาย กลมเกษตรกรทานานาโส สหกรณผเลยงหมเลงนกทา

แลกเปลยนความร

กลมเกษตรอนทรยตาบล

สรางมง ทานาอนทรย กลมเกษตรกรทานานาโส

สหกรณผเลยงหมเลงนกทา แลกเปลยนเรยนร

กลมสงเสรมการเกษตร

ตาบลสวาท เลงนกทา ผลตปยอนทรยอดเมด ซอขาวเปลอก

ขายขาว ธนาคารชมชน ซอมลสตว (ผาน มกท.)

จาหนายขาว สหกรณเกษตรอนทรย เลงนกทาไทยเจรญ จากด

สขาวสงตางประเทศ สหกรณผเลยงหมเลงนกทา ขายแกลบ ซอขหม

สหกรณเครอขาย

เกษตรกรรมอนทรยสวาท

สามคค จากด (เพงตง)

ออมทรพย สวสดการ ถอหน ยงไมคอยมกจกรรม

ตองการเชอมเรองเกษตรอนทรย

กลมเกษตรกรทานานาโส ซอขาวเปลอก ขายขาว ธนาคารชมชน

กลมเกษตรทกกลม เครอขายอขาวอนา 3 จงหวด ธนาคารชมชน

สหกรณไทยเจรญ รบฝาก/กเงนสมาชก รวมซอ/ขายใหสมาชก

ตองการเชอมทกกลม ยนดใหความรดานบญช สนเชอ

62

4.3 ผลการดาเนนงานจดเวทประชมใหญผนากลม/องคกร/สหกรณ เพอกาหนดกรอบ ทศทางการดาเนนงานขององคกร คณะนกวจยฯ ไดเชญผนากลม/องคกร ทมความประสงคและมศกยภาพในการดาเนนงานรวมกน รวมประชมใหญโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร ในวนท 19 ตลาคม 2548 ณ หองประชม 1 ศาลากลางจงหวดยโสธร เพอกาหนดกรอบทศทางการดาเนนงานของกลม/องคกร ซงมกลม/องคกรเขารวมประชมทงสน 34 กลม ( ตารางภาคผนวกท 4.5 ) ซงเปนตวแทนจากกลมสหกรณการเกษตร สหกรณออมทรพย กลมเกษตรกร กลมอาชพ กลมออมทรพย กองทนหมบาน ทงทเปนกลมดาเนนการโดยรฐบาล ดาเนนการโดยองคกรประชาชน และจดตงขนเอง

4.3.1 การเชอมโยงของกลม/องคกรและสหกรณกอนเขาไปดาเนนการวจย การเชอมโยงเครอขายของกลม/องคกรและสหกรณ ในปจจบนกอนทจะดาเนนการวจยพฒนาขบวนการสหกรณ สรปไดดงน 1) กลมทมการเชอมโยงแบบไมเปนทางการกอนการวจย

กลมเกษตรกรทานาบากเรอ มสมาชกทเปนเกษตรกรมากมาย กระจายอยหลาย อาเภอเปนปจจยสาคญในการเชอมโยง กลมทมาเชอมโยงกบกลมเกษตรกรทานาบากเรอ มกลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ กลมเกษตรกรทานานาโส กลมเกษตรกรทานาทงมน โดยกจกรรมทเชอมโยง คอ การจาหนายขาวเปลอกเพอการแปรรป การซอขาวอนทรย ดงภาพท 4.1

63

ภาพท 4.1 รปแบบการเชอมโยงของกลมการเกษตร เรอง/กจกรรม ทเชอมโยง A หมายถง การซอขาวเปลอก B หมายถง จาหนาย/ขายขาวเปลอก C หมายถง การบรหารจดการ D หมายถง การกเงน/การสนบสนนการเงน E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

เกษตรกรทานาบากเรอ -การระดมหน ใหกเงน -การจาหนายสนคาแกสมาชก -แปรรปผลตผลการเกษตร

กลมเกษตรกรทานา ดงแคนใหญ B, A, C

กลมเกษตรกรยงยนนาออม B, E

กลมเกษตรกรทานา นาโส B, A, E, C

สหกรณการเกษตร มหาชนะชย E,D,A,C

สมาชก B, D

สหกรณจงหวด/ สนง.เกษตรอาเภอ/จงหวด C, E

64

2) กลม/องคกรทไมมการเชอมโยงกน นอกจากกลมการเกษตรมการเชอมโยงกนมากอนการดาเนนการวจยแลว สวนกลม/องคกร/สหกรณอน พบวา มการเชอมโยงกนนอยมาก หรออาจสรปวาเปนการเชอมโยงภายในกลมและ

เชอมโยงกบหนวยงานภาครฐ ดง ภาพท 4.2

กลมการเงน และกลมอาชพ ประกอบดวย สหกรณออมทรพย กลมออมทรพย และกลมอาชพ

ภาพท 4.2 รปแบบการเชอมโยงของกลมการเงนและกลมอาชพ เรอง/กจกรรมเชอมโยง A หมายถง การบรหารจดการ B หมายถง การแลกเปลยนสนคา/ผลผลตการจาหนาย C หมายถง การใชทรพยากรรวมกน D หมายถง การพงพาดานการเงน

สหกรณ/กลมออมทรพย -การระดมหน ใหกเงน -การจาหนายสนคาแกสมาชก

กลมสหกรณออมทรพย

E, A สนง. สหกรณจงหวด

กลมอาชพ/กลมสตร E, D, A

กลมอนรกษปา/ ธรรมชาต A,D

A, D

65

E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร 4.3.2 รปแบบความตองการเชอมโยงของกลม/องคกร/สหกรณ จากการจดเวทประชมผนากลม/องคกร/สหกรณระดบจงหวดยโสธร เพอรวมกนกาหนดกรอบ ทศทางการดาเนนงานขององคกร ซงในการการประชมใชเครองมอคอใบกจกรรมในการระดมสมอง และแสดงความคดเหน ( ภาคผนวก ท4.6 และภาคผนวกท 4.7 )

1) กลมการเงน ประกอบดวย สหกรณออมทรพย กลมออมทรพย

แสดงการเชอมโยงภายในเครอขาย แสดงการเชอมโยงระหวางเครอขาย

เรอง/กจกรรม ทตองการเชอมโยง A หมายถง การบรหารจดการ B หมายถง การแลกเปลยนสนคา/ผลผลตการจาหนาย C หมายถง การใชทรพยากรรวมกน D หมายถง การพงพาดานการเงน

สหกรณ/กลมออมทรพย -การระดมหน ใหกเงน -การจาหนายสนคาแกสมาชก

กลมสหกรณการเกษตร E, D, A, C

กลมเกษตรทานา ผลตปยอนทรย B, D, A

กลมอาชพ/กลมสตร B, D, A

กลมอนรกษปา/ธรรมชาต E,D สหกรณ/กลมออมทรพย

E,B

66

E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

67

2) กลมอาชพ ประกอบดวย กลมจกสาน หมอนขด ทอผาไหม ทาเหด/อาหารกระปอง ทอเสอ

แสดงการเชอมโยงภายในเครอขาย แสดงการเชอมโยงระหวางเครอขาย เรอง/กจกรรม ทตองการเชอมโยง

A หมายถง การบรหารจดการ B หมายถง การแลกเปลยนสนคา/ผลผลตการจาหนาย C หมายถง การใชทรพยากรรวมกน D หมายถง การพงพาดานการเงน E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

กลมอาชพ -การระดมหน ผลตสนคา

-การจาหนายสนคา

กลมสหกรณการเกษตร E, D, B, A

กลมเกษตรทานา ปยอนทรย E, C, B

กลมสหกรณ/ ออมทรพย B, D, A

กลมอนรกษปา/ ธรรมชาต C, E

กลมอาชพ B, D, A, B, C

68

3) กลมการเกษตร ประกอบดวย สหกรณการเกษตร กลมเกษตรกรทานา กลมทาปยอนทรย/ชวภาพ

เรอง/กจกรรม ทตองการเชอมโยง

A หมายถง การบรหารจดการ B หมายถง การแลกเปลยนสนคา/ผลผลตการจาหนาย C หมายถง การใชทรพยากรรวมกน D หมายถง การพงพาดานการเงน

E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

กลมการเกษตร -การระดมหน ใหกเงน ผลตสนคา

-การจาหนายสนคาแกสมาชก

กลมสหกรณการเกษตร E, D, A, C, B

กลมเกษตรทานาและผลต ปยอนทรย B, D, A, C, E

กลมอาชพ/กลมสตร B, D, A

กลมอนรกษปา/ ธรรมชาต E,C

กลมสหกร/ออมทรพย B, D, A, C, E

69

4) กลมอนรกษ ประกอบดวย กลมเพาะเหดคอเหนอ(กลมวนาทพย) กลมอนรกษไผงาม กลมสหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธร และ พอช.FM 104.02 MHz

ความตองการเชอมโยงภายในกลมอนรกษ คอ กลมอนรกษไผงามจาหนายวตถดบไมไผใหแกกลมเพาะเหดคอเหนอ และกลมสวนปาเอกชน กลมเพาะเหดคอเหนอจาหนายสนคา ไดแก เหดกระปองอาหารปาใหแกกลมอนรกษไผงามและกลมสวนปาเอกชน สาหรบกลม พอช. FM 104.02 MHz นนจะทาการเผยแพรขอมลการอนรกษ และการดงานรวมกน แสดงการเชอมโยงภายในเครอขาย แสดงการเชอมโยงระหวางเครอขาย เรอง/กจกรรม ทตองการเชอมโยง

A หมายถง การบรหารจดการ B หมายถง การแลกเปลยนสนคา/ผลผลตการจาหนาย C หมายถง การใชทรพยากรรวมกน D หมายถง การพงพาดานการเงน E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

กลมอนรกษปา/ ธรรมชาต

กลมสหกรณการเกษตร/ E, B กลมเกษตรทานา

ปยอนทรย E, C, B

กลมอาชพ B, E

กลมอนรกษปา/ ธรรมชาต B,C, E

70

4.4. สรปผลการจดเวทประชมเพอศกษาบทบาทกลม/องคกรและสหกรณ ผลการประชมผนากลม/องคกรและสหกรณในพนทจงหวดยโสธร 4 ครง กระจายครอบคลมทกพนท สรปสาระสาคญได ดงน กลมทเขารวมประชมทง 4 ครง สามารถจาแนกตามลกษณะหรอประเภทของกจกรรมหลกได ดงน กลมการเกษตร ไดแกสหกรณการเกษตร กลมเกษตรกรทานา กลมเลยงสตว กลมผลตปยอนทรยหรอปยชวภาพ กลมโรงส เปนตน กลมอาชพ ไดแกกลมสตร กลมอาชพตางๆ เชนทาเสอกก ทอผาไหม ผลตกระเปาพลาสตก กลมจกสาน กลมแปรรปอาหารจากแหลงธรรมชาต กลมทาและจาหนายหมอนขด เปนตน กลมการเงน ไดแก กลมสหกรณออมทรพย กลมออมทรพย กลมออมทรพยสจจะ เปนตน กลมอนรกษ ไดแกกลมอาสาพทกษปาเพอชวต กลมชมรมรกษธรรมชาต กลมสหกรณสวนปา กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ เปนตน 4.5. ผลการประสานความรวมมอกบองคกร/หนวยงานทเกยวของ ผลการศกษาบทบาทของกลม/องคกรและสหกรณในพนทจงหวดยโสธร พบวา หนวยงานภาครฐทเกยวของมบทบาทในการพฒนากลม/องคกรและสหกรณคอนขางมาก หนวยงานทเกยวของมโครงการ

พฒนากลม/องคกร สหกรณ อยางตอเนอง เชน 1. สานกงานสหกรณจงหวดยโสธร ไดสงเจาหนาทเขารวมการจดเวทประชมยอย 3 ครง และ

ใหขอมลของกลม/องคกรสหกรณ ทกครงทคณะผวจยขอความรวมมอ 2. สานกงานเกษตรจงหวด ไดสงตวแทนเขารวมการจดเวทประชม 2 ครง ไดใหขอมลและ

ตอบคาถามผนากลม/องคกร สหกรณทเขารวมประชม 3. คณะผวจยไดเขาพบผวาราชการจงหวดยโสธร เพอรบทราบนโยบายและแนวทางทจะ

พฒนากลม/องคกร สหกรณ ผวาราชการจงหวด ใหความสาคญในเรองนมาก ไดสงการใหเจาหนาทท

เกยวของเขารบฟง เขารวมประชมในการจดเวทเพอสรปผลการศกษาบทบาท สถานการณของกลม/องคกร สหกรณ ในวนท 19 ตลาคม 2548

4. เกดการเรยนรระหวางกลมตางๆ และหนวยงานตางๆไดรบรความตองการของกลมตางๆ และกลมมชองทางตดตอประสานงานกบหนวยงานราชการ

การดาเนนงานของหนวยงานทเกยวของทสมพนธกบการพฒนาขบวนการสหกรณในครงน คอ สหกรณจงหวดยโสธร มการวจยปฏบตการโครงการพฒนาประสทธภาพ การบรหารจดการกลมผผลต ภายใตโครงการหนงตาบลหนงผลตภณฑ ในพนทจงหวดยโสธร ทาใหกลมอาชพบางกลมมทกษะในการพฒนาเครอขาย พฒนาทกษะการเรยนร หนวยงานภาครฐทเกยวของในจงหวดยโสธร ยนดทจะใหความรวมมอทมวจยในการพฒนาขบวนการสหกรณ โดยการพฒนาใหเกดเครอขายการพฒนาทมคณภาพทย งยน โดยจะสนบสนนทกเรองทสามารถใหการสนบสนนได

71

4.6 สรปผลการศกษาระยะท 1 และแผนการดาเนนการระยะท 2

4.6.1 สรปผลการศกษาระยะท 1 - กจกรรมการดาเนนการ ระยะท 1

คณะผวจยโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร ดาเนนการวจยตามแผนงานทกาหนดไว ดงน 1) ประชมแลกเปลยนเรยนรเพอวางแผนกรอบ แนวทางการพฒนาขบวนการวจยรวมกนกบทมผวจยในพนท 3 จงหวด คอรอยเอด มหาสารคาม และยโสธร โดยประชมครงท 1 ทมหาวทยาลยราชภฏรอยเอด 2) คณะผวจยพนทยโสธร ประชมวางแผนกาหนดแผนการดาเนนงาน โดยหวหนาโครงการวจยรวมพจารณา และเสนอแผน ให สกว. 3) ดาเนนการวจยระยะท 1-2 (ตารางท 4.1 และ 4.2)

4.7 ขนตอนการสรางเครอขายระยะท 2 (16 ธนวาคม – 14 สงหาคม 2549) เมอสนสดระยะท 1 หลงจากการจดเวทประชมใหญ แมจะมการเชอมโยงเปนเครอขายกนกจรง แต

เปนการพดคยแสดงความคดเหนกนเบองตนเทานน จงจาเปนตองมการจดเวทในระดบพนทตอไป โดยการจดเวทในระยะท 1 นนทาใหผนามความกลาและมนใจในการทจะเปนวทยากรกระบวนการ การทจะเปนผนาการประชม คณะนกวจยจงไดกาหนดใหมการประชมเวทยอย 4 ครง 1. กลมเกษตรทานาสหกรณการเกษตรทกลมบากเรอ 2. กลมอนรกษและกลมอาชพ ท อบต.คอเหนอ 3. กลมเกษตรทานาทกลมเกษตรกรยงยน ต.นาออม อ. คอวง 4. กลมอนรกษและกลมอาชพ ทวดปาพทธสถานภหนปน อ. กดชม ในการประชมเวทยอยนน มวตถประสงคใหแตละกลมมความคนเคย ไวใจกนมากขน ตลอดทงไดศกษาดงานในพนทเพอแลกเปลยนความรและหาโอกาสทจะเชอมโยงกนในประเดนตางๆ ในระยะนการ

เชอมโยงไดเกดขนในระดบหนงคอ การเรยนร การแลกเปลยนความคดเหน การยนดใหความชวยเหลอกนในสงทตนเองหรอกลมมความสามารถ ตลอดทงการใหขอมลทถกตองมากขน เชน กลมเกษตรกร ต.คอเหนอ รบซอเหดโคนกโลกรมละ 200 บาท แตกลมอนรกษปาดงมะไฟไดขอมลวารบซอกโลกรมละ 100 บาท ทาใหการซอ – ขาย เหดโคนไมเกดขน อกทงการแลกเปลยนประสบการณการทางานของ อบต. ทงนเพราะการประชมเวทยอยในระดบพนทนน กาหนดใหมผแทนของ อบต. เขาประชมดวย กลมตางๆไดเสนอโครงการตางๆตอ อบต. ซงนายก อบต. หลายแหงไดใหการสนบสนนงบประมาณตอกลมอาชพ และบาง อบต. ไดนาปญหาเรองปาชมชนเขาบรรจในแผน อบต. ทาใหมงบประมาณในการดาเนนการ อบต.อนทเขารวมประชมกไดแนวทางในการบรหารโครงการงบประมาณของตนเองมความเขาใจและขอบคณ

โครงการวจยทไดจดเวทการประชมใหไดแลกเปลยนประสบการณและไดเพอนมากขน

72

การจดประชมระดบกลมของตนเองเพยงกลมเดยว โดยทมวจยในการสนบสนนการจดการประชม และมนกวจยเขาไปรวมเปนวทยากรผชวยในการสงเคราะหกลมของตนเอง การสนบสนนใหเกดกจกรรมทนกวจยเหนประเดนสาคญคอ การประกาศเขตอภยทานบรเวณ

แมนาชหนาวดศรธรรมมาราม เทศบาลเมองยโสธร ทงนเพราะวาบรเวณหนาวดตดกบแมนาชยงไมมการ

เปนเขตอภยทาน เพอสรางความตระหนกใหเหนถงความสาคญในการอนรกษพนธสตวน า โดยกาหนดในวนเขาพรรษา 10 กรกฎาคม 2549 โดยมทานผวาราชการจงหวด รองผวาราชการจงหวด และหวหนาสวนราชการตางๆทมาทาบญทวดศรธรรมมารามซงเปนอารามหลวงประจาจงหวด มพระเทพสงวรญาณ (หลวงปพวง) เปนเจาอาวาส และเปนเจาคณะจงหวดฝายธรรมยต เปนประธานฝายสงฆในงาน ซงไดรบความสนใจมาก ไดรบการสนบสนนพนธปลาจากศนยวจยและพฒนาประมงจงหวดยโสธร จานวน 50,000 ตว เพอเปนการเพมประชากรสตวน าใหมากขนและมการเขมงวดเรองการจบปลา โดยเครองมอทไมถกตอง

ตามกฎหมายและหามจบปลาในฤดวางไข ซงนาจะเปนตวอยางทดใหชมชนทอยใกลน าไดรวมกนกาหนด

เขตอนรกษสตวน าในเขตชมชนของตนเอง อกทงจากการสนใจของทมวจยทเหนปาชมชนบานคาแหลม มปรากฏการณนาผดหรอนาซม

เกดขน ทาใหเกดแหลงนาสามารถกกเกบนาในหนองนาและสบนาเขามาใชในหมบาน อกทงมนาไหลซมไปตามทนา ทาใหมการจดสรรนาตามคลองรองเหมองเพอทาการเกษตรในฤดแลง ทาใหเหนเปนตวอยางวาปาชมชนนอกจากเปนแหลงผลตอาหารปา แหลงผลตไมฟน และสมนไพรแลว ยงสามารถซบน าไวใชในฤดแลงไดอก เพอเปนการเพมสถานทเรยนรใหมมากขน การจดเวทใหญ หลงจากททาการจดประชมมาหลายครง ทาใหมการคดเลอกตวแทนกลมตางๆได 12 กลม เพอเขารวมประชมใหญอกครง เพอใหไดรปแบบของเครอขายคณะกรรมการและโครงการทสาคญตางๆซงจะกลาวตอไปในบทท6

73

ตารางท 4.1 กจกรรมทดาเนนการในการวจยระยะท 1 ระหวางวนท 15 สงหาคม 2548- 14 ธนวาคม 2548

ลาดบท

กจกรรมดาเนนการ วน เดอน ป/สถานท ทมวจย/ผทรงคณวฒทเขารวม กลมเปาหมาย/จานวนผเขารวม จดมงหมาย/ผลงานทจะเกดขน

1. ประชมแลกเปลยนเรยนรรวมกบ

คณะผวจย 3 จงหวดท 5 กนยายน 2548 ม.ราชภฏรอยเอด

คณะผวจยทกคน นกวจย 3 จงหวด /20 คน ประชมแลกเปลยนเรยนรรวมกบคณะผวจย 3 จงหวดและประชมกาหนดแผนการดาเนนการ

วจย 2. ประชมกาหนดแผนการดาเนนการ

วจย 7-9 กนยายน 2548

/สนง.เขตพนทการศกษายโสธรเขต1

คณะผวจยทกคน คณะนกวจย /7 คน ทาความเขาใจรวมกน

3. สารวจกลม/องคกร/สหกรณในพนทจงหวดยโสธร

10 - 18 กนยายน 2548 คณะผวจยพนท กลม/องคกร/สหกรณในพนท /100 คน

สารวจกลม/องคกร/สหกรณในพนทจงหวดยโสธร

4. เขาพบเจาหนาทหนวยงานการเพอ

สารวจขอมลกลม/องคกร/สหกรณและเครอขายจงหวดยโสธร

19 -20 กนยายน 2548 คณะนกวจยทกคน เจาหนาทหนวยงานราชการไดแก สนง.พฒนาชมชน, สนง.เกษตรจงหวด, สนง.สหกรณจงหวด

-ไดลกษณะเครอขายทมอย ณ ปจจบน -ไดจานวนและรายชอคนจนจดทะเบยนของจงหวดยโสธร

5. จดเวทประชมครงท 1 มผนากลมในพนทอาเภอ เมองยโสธร ปาตว และทรายมล

21 กนยายน 2548 /วทยาลยชมชนยโสธร

คณะผวจยทกคน มผนากลมองคกรอาเภอ เมองยโสธร ปาตว และทรายมล /48 คน

จดเวทประชมครงท 1 มผนากลมในพนทอาเภอ เมองยโสธร ปาตว และทรายมล

6. จดเวทประชมครงท 2 มผนากลมในพนทอาเภอคอวง มหาชนะชย และคาเขอนแกว

6 ตลาคม 2548 /วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยยโสธร

คณะผวจยทกคน เจาหนาทจาก สนง.พฒนาชมชน

, สนง.เกษตรจงหวด, สนง.สหกรณจงหวด และจาก พอช.

ผนากลมอาเภอคอวง มหาชนะชย และคาเขอนแกว / 49 คน

-จดเวทประชมครงท 2 มผนากลมในพนทอาเภอคอวง มหาชนะชย และคาเขอนแกว

72

74

ตารางท 4.1 กจกรรมทดาเนนการในการวจยระยะท 1 ระหวางวนท 15 สงหาคม 2548- 14 ธนวาคม 2548 (ตอ)

ลาดบท

กจกรรมดาเนนการ วน เดอน ป/สถานท ทมวจย/ผทรงคณวฒทเขารวม กลมเปาหมาย/จานวนผเขารวม

จดมงหมาย/ผลงานทจะเกดขน

7. จดเวทประชมครงท 3 มผนากลมในพนทอาเภอกดชม ไทยเจรญ และเลงนกทา

7 ตลาคม 2548 /โรงเรยนกดชมวทยาคม อ.

กดชม

คณะผวจยทกคน เจาหนาทจาก สนง.พฒนาชมชน, สนง.เกษตรจงหวด, สนง.สหกรณจงหวด

ผนากลมอาเภอกดชม ไทยเจรญ และเลงนกทา /38 คน

-จดเวทประชมครงท 3 มผนากลมในพนทอาเภอกดชม ไทยเจรญ และเลงนกทา

8. สารวจกลม/องคกร/สหกรณในพนทจงหวดยโสธร

9-16 ตลาคม 2548 คณะผวจยพนท กลม/องคกร/สหกรณในพนท /40 คน

-สารวจกลม/องคกร/สหกรณในพนทจงหวดยโสธร

9. จดเวทประชมครงท 4 มผนากลมในพนททกอาเภอ เพอศกษารปแบบการเชอมโยง

19 ตลาคม 2548 /ศาลากลางจงหวดยโสธร

คณะผวจยทกคน เจาหนาทจาก สนง.พฒนาชมชน, สนง.เกษตรจงหวด, สนง.สหกรณจงหวด และจาก พอช.

ผนากลมในจงหวดยโสธร /40 คน

-จดเวทประชมครงท 4 มผนากลมในพนททกอาเภอ เพอศกษารปแบบการเชอมโยง

10. ศกษากลม/องคกร/สหกรณทสนใจรวมพฒนาขบวนการสหกรณ

20-26 ตลาคม 2548 คณะผวจยพนท กลม/องคกร/สหกรณทสนใจรวมพฒนาขบวนการสหกรณ/ 33 คน

-ศกษากลม/องคกร/สหกรณในพนทจงหวดยโสธรทสนใจรวมพฒนาขบวนการสหกรณ

11. ประชมแลกเปลยนเรยนรรวมกบคณะผวจย 3 จงหวด

27 ตลาคม 2548 ม.ราชภฏมหาสารคาม

คณะผวจยทกคน นกวจย 3 จงหวด /20 คน

-ประชมแลกเปลยนเรยนรรวมกบคณะผวจย 3 จงหวดท

12. สรป/สงเคราะหผลการดาเนนงานโครงการวจย ระยะท 1

พฤศจกายน 2548 คณะผวจยทกคน คณะนกวจย /7 คน

รายงานผลการวจยระยะท 1

13. รายงานความกาวหนาโครงการวจยระยะท1 ธนวาคม 2548 คณะผวจยทกคน คณะนกวจย/3คน

73

75

ขนตอน / กระบวนการสรางเครอขายคณคาของทมวจย ระยะท 1 ตารางท 4.2 การวจยเพอพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร มขนตอน/กระบวนการดาเนนงาน เพอพฒนาเครอขายสหกรณ ดงตอไปน

ลาดบท ว/ด/ป กระบวนการ/วธการ ของทมวจย

(ระบการจดสมมนา/เวทแลกเปลยน) กลมเปาหมายทเขาส

กระบวนการ สถานท

ผลทเกดจากกระบวนการ(เชน สรางความเขาใจ/เกดเครอขายฯลฯ)

ระยะเวลา (ชวโมง)

1

2.

ระยะท 1 21 ก.ย 48 6 ต.ค.48

การวเคราะหสถานการณกลม/องคกร ประชมผนากลมองคกร และสหกรณเพอศกษาสถานการณ

และบทบาทการดาเนนงานของ

สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท ประชมผนากลมองคกรและสหกรณ

เพอศกษาสถานการณและบทบาท

การดาเนนงานของ สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ผนากลม/องคกรและ สหกรณในพนทอาเภอเมอง

ยโสธร ปาตว และทรายมล 20 กลมจานวน 60 คน ผเขารวม วทยากร 7 คน ผนากลม/องคกรและ สหกรณในพนทอาเภอมหา

ชนะชย คอวง และคาเขอนแกว 20 กลมจานวน60 คน

ผเขารวม วทยากร 7 คน

สานกงานชวคราววทยาลย

ชมชน จงหวดยโสธร

หองประชม วทยาลยเกษตรกรรมและ

เทคโนโลยจงหวดยโสธร

1. ไดรบทราบบทบาท/สถานการณการดาเนนงานของกลมสหกรณ/องคกรประชาชนในพนท 2. ตวแทนกลมองคกร/สหกรณไดแลกเปลยน เรยนรเกยวกบการดาเนนงานของกลม

สหกรณ/องคกร 3. เสรมสรางเครอขาย พนธมตรระหวางกลม สหกรณ/องคกรประชาชน (เหมอนลาดบท 1)

6 ชวโมง 6 ชวโมง

74

76

ตารางท 4.2 การวจยเพอพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร มขนตอน/กระบวนการดาเนนงาน เพอพฒนาเครอขายสหกรณ ดงตอไปน (ตอ)






3

4

7 ต.ค. 48

19 ต.ค.48

ประชมผนากลมองคกร และสหกรณเพอศกษาสถานการณและ

บทบาทการดาเนนงานของสหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ประชมผนากลมองคกร และสหกรณเพอศกษาสถานการณและ

บทบาทการดาเนนงานของ สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ผนากลม องคกรและ สหกรณในพนทอาเภอเลงนกทา กดชม และ ไทยเจรญ รวม 18 กลม จานวน 50 คน

ผเขารวม - วทยากร 7 คน ผนากลม องคกรและ สหกรณในพนทจงหวดยโสธร 30 กลม จานวน 68 คน

ผเขารวม - วทยากร 7 คน -หวหนาสวนราชการ 5 คน

หองประชมโรงเรยนกดชม

วทยาคม

หองประชม 2 ศาลากลางจงหวดยโสธร

1. ไดรบทราบบทบาท/ สถานการณการดาเนนงานของกลมสหกรณ/องคกรประชาชนในพนท 2. ตวแทนกลมองคกร/สหกรณไดแลกเปลยน เรยนรเกยวกบการดาเนนงานของกลมสหกรณ/องคกร 3. เสรมสรางเครอขาย พนธมตรระหวางกลม สหกรณ/องคกรประชาชน 1. ไดรบทราบบทบาท สถานการณการดาเนนงานของกลมสหกรณ/องคกรประชาชน 2. ไดแนวทางการเชอมโยงเครอขาย และการขอรบการสนบสนนจากองคกรอน หรอหนวยงานอน 3. ไดรบทราบปญหา อปสรรคการดาเนนงานของสหกรณ/องคกรประชาชนในพนท

6 ชวโมง

6 ชวโมง

75

77







5

6

27 ม.ค.49

28 ม.ค.49

ประชมผนากลมองคกรและ

สหกรณเพอหาแนวทางในการ

พฒนาการดาเนนงาน และเสรมสรางพนธมตรระหวาง สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ประชมผนากลมองคกรและ

สหกรณเพอหาแนวทางในการ

พฒนาการดาเนนงาน และเสรมสรางพนธมตรระหวาง สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ผนากลมองคกรและ

สหกรณดานการทานา ,ออมทรพย จานวน 14 คน

ผเขารวม -นายก อบต. 7 คน -วทยากร 7 คน ผนากลมองคกรและ

สหกรณดานอาชพ และ อนรกษปา จานวน 14 คน

ผเขารวม - นายก อบต.7 คน - วทยากร 7 คน

หองประชมโรงสกลม

เกษตรกรทานาบากเรอ อาเภอมหาชนะชย จ.ยโสธร

หองประชมองคการ

บรหารสวนตาบลคอ

เหนอ

1. กจกรรม ผลผลต จดเดนจดดอย ปญหาอปสรรคของกลมสหกรณ/องคกร 2. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการเชอมโยงเครอขาย 3. กจกรรม วธการทคาดวาจะเชอมโยง 1. กจกรรม ผลผลต จดเดนจดดอย ปญหาอปสรรคของกลมสหกรณ/องคกร 2. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการเชอมโยงเครอขาย 3. กจกรรม วธการทคาดวาจะเชอมโยง

5 ชวโมง

5 ชวโมง

76

78



(ระบการจดสมมนา/เวทแลกเปลยน)

กลมเปาหมายทเขาสกระบวนการ สถานท

ผลทเกดจากกระบวนการ(เชน สรางควาเขาใจ/เกดเครอขายฯลฯ)


7

8

10 ม.ค.49

11.ม.ค.49

ระยะท 2 การวางแผน กลยทธของสหกรณ/องคกร ประชมผนากลมองคกรและ

สหกรณเพอจดทาแผนดาเนนงาน และเสรมสรางพนธมตรระหวาง

สหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ประชมผนากลมองคกร และสหกรณเพอจดทาแผน

ดาเนนงาน และเสรมสรางพนธมตรระหวางสหกรณ/กลม/องคกรประชาชนในพนท

ผนากลม/องคกรและ สหกรณดานโรงส การทานา ,และออมทรพย 42 คน

ผเขารวม -วทยากร 7 คน ผนากลม/องคกรและ สหกรณดานอาชพ และ อนรกษปา จานวน 42 คน

ผเขารวม -วทยากร 7 คน

หองประชมศนยการเรยนร ชมชน ต. นาออมอาเภอ คอวง จ.ยโสธร หองประชม วดปาพทธสถานภหนปน อ.กดชม จ.ยโสธร

1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจดทาแผนยกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศนพนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม 1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจดทาแผนกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศนพนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม

5 ชวโมง

5 ชวโมง

77

79



(ระบการจดสมมนา/เวทแลกเปลยน)

กลมเปาหมายทเขาสกระบวนการ สถานท

ผลทเกดจากกระบวนการ(เชน สรางควาเขาใจ/เกดเครอขายฯลฯ)


9.

10.

25 เมย.49

31 พ.ค.49

การประชมกลมสหกรณ/องคกร และผเกยวของเพอหาแนวทางใน

การพฒนาการดาเนนงาน และจดทาแผน กลยทธของกลม การประชมกลมสหกรณ/องคกร และผเกยวของเพอหาแนวทางใน

การพฒนาการดาเนนงาน และจดทาแผนกลยทธของกลม

สมาชกกลมแมบานเกษตรกร ศรฐานพลงสามคคและ ผเกยวของ จานวน 20 คน

ผเขารวม -วทยากร 2 คน สมาชกกลมสวนปาชมชนดง

มะไฟและผเกยวของ จานวน 20 คน


หองประชม ต. อาเภอปาตว จ.ยโสธร หองประชม อบต. ดงมะไฟ อ.ทรายมล จ.ยโสธร

1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจดทาแผนกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศนพนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม 1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจดทาแผนกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศนพนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม

5 ชวโมง

5 ชวโมง

78

80


ลาดบท ว/ด/ป กระบวนการ/วธการของทมวจย

กลมเปาหมายทเขาสกระบวนการ

(ระบจานวน) สถานท ผลทเกดจากกระบวนการ


11.

12.

13.

10 ม.ค.49 28 ม.ย.49 4 ก.ค.49


การพฒนาการดาเนนงาน และจดทาแผนกลยทธของกลม การประชมกลมสหกรณ/องคกร และผเกยวของเพอหาแนวทางใน




สมาชกกลมอาชพวนาทพย

บานคานาสราง ต. คอเหนอและผเกยวของจานวน 20 คน

ผเขารวม -วทยากร 4 คน สมาชกกลม เกษตรกรยงยน ต. นาออมและผเกยวของ จานวน 20 คน

ผเขารวม -วทยากร 3 คน สมาชกกลมสตรสหกรณบาน

หวเมองและเกยวของจานวน 28 คน


หองประชม ศนยเพาะเหดวนาทพย บานคานาสราง ต.คอเหนอ จ.ยโสธร หองประชมศนยการ

เรยนร ต. นาออม อ. คอวง จ.ยโสธร หองประชมททาการ กลมสตรบานหวเมอง ต. หวเมอง อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร

1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจด ทาแผนกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม 1. ความรความเขาใจเกยวกบแนวทางการจดทาแผนกลยทธของกลม 2. ผลการวเคราะหศกยภาพของกลม 3. การกาหนดวสยทศนพนธกจ เปาหมาย 4. โครงการ/กจกรรมทจะดาเนนการของกลม

5 ชวโมง

5 ชวโมง

5 ชวโมง

79

81


ลาดบท ว/ด/ป กระบวนการ/วธการของทมวจย


กระบวนการ สถานท ผลทเกดจากกระบวนการ(เชน สรางความเขาใจ/เกดเครอขายฯลฯ)


14.

10 ก.ค.49

การประสานความรวมมอหนวยงาน

ทเกยวของ การประชมกลมสหกรณ/องคกร และผเกยวของเพอหาแนวทางในการพฒนาการ

ดาเนนงาน และจดทาแผนกลยทธของกลม การกาหนดเขตอภยทานสตวน า แมนาชบรเวณ วดศรธรรมาราม

- สมาชกกลม สหกรณ/องคกรในพนทจานวน 20 คน - หวหนาสวนราชการ

15 คน - ประชาชน 50 คน - นกเรยน 15 คน - นกวจยพนท 7 คน

หองประชมสนทร

จตตา นสรณ วดศรธรรมาราม และบรเวณถนนรม

แมนาช อ.เมอง จ.ยโสธร

1. ควรตระหนก จตสานกตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2. การกาหนดบรเวณเขตอภยทานสตวน า 3. กฎกตกา ระเบยบแนวปฏบตรวมกนในการอนรกษทรพยากรของชมชนทเกยวของ

30 ชวโมง

15. 22 ก.ค.49 การประชมใหญ สมาชกกลมสหกรณ/องคกรในพนทจงหวดยโสธร

ประธานและสมาชก

กลม 16 กลม ๆ ละ 5 คน รวม 80 คน

ผเขารวม - วทยากร 6 คน - หวหนาสวนราชการทเกยวของ 5 คน

หองประชมอาคาร

อเนกประสงค

โรงเรยนบาน

สาราญ สานกงานเขตพนทการศกษา

ยโสธร เขต 1 อ.เมอง จ.ยโสธร

1. ความรความเขาใจเกยวกบการทากรอบทศทางการดาเนนงานของสหกรณ/องคกร 2. การสรางพนธมตรและการเชอมโยงเครอขาย 3. โครงการ/กจกรรมของกลมเครอขาย ไดแก - กลมสหกรณ/องคกรเกยวกบการออมทรพย - กลมสหกรณ/องคกรเกยวกบการอนรกษธรรมชาต - กลมสหกรณ/องคกรเกยวกบโรงส การทานา - กลมสหกรณ/องคกรเกยวกบการผลตสนคา 4. คณะกรรมการเครอขายสหกรณ/องคกร ในพนทจงหวดยโสธร

6 ชวโมง

80

บทท 5 เครอขายทเกดขน

ผลการประชมผนากลม/องคกรและสหกรณในพนทจงหวดยโสธร 4 ครง ครอบคลมทก

พนทรวมทงหมด 59 กลม และคดเลอกกลม/องคกร สหกรณทสนใจรวมกนพฒนาขบวนการ

สหกรณในระยะท 2 ได 11 กลม (ภาคผนวกท 5.1 ) และแตละกลมมการเรยนรซงกนระหวางกลม เพอเชอมโยงและพฒนาเครอขาย คณะผวจยรวมกบองคกรตางๆ ไดดาเนนการอยางตอเนอง ดงน

1. ประชมผนากลม/องคกรและสหกรณ เพอใหความรและกระตนใหผนาใชแผน

ยทธศาสตรในการพฒนาความเขมแขงของกลม/องคกรและสหกรณ โดยใหกระบวนการเรยนร

กลมองคกรทเกยวของ โดยการทบทวนจดออน จดแขงของแตละกลม/องคกร 2. กลม/องคกรและสหกรณ จดการประชมสมาชกและผนากลม เพอทบทวนบทบาท

ภารกจของแตละกลม กาหนดแผนยทธศาสตรและแนวทางเชอมโยงและสรางเครอขาย ผลการประชมพฒนาเครอขาย สรปไดดงน

5.1 กลมการเกษตร ความเปนมาของเครอขายกลมการเกษตร

กลมการเกษตร กลมเกษตรกรรมยงยน ต.นาออม และกลมเกษตรกรทานาบากเรอ ไดจดประชมสมาชกกลม ผนากลมเพอทบทวนบทบาทการดาเนนงานของกลม กาหนดแผนยทธศาสตรการพฒนา กลมละ 1 วน โดยมกลมทานาดงแคนใหญ กลมโรงสไทยเจรญ เลงนกทา รวมประชม ผลการดาเนนการประชม สมาชกมการอภปรายแลกเปลยนเรยนร วเคราะหจดออน จดแขง ขอจากดในการดาเนนงาน ซงทง 3 กลมมแนวคดสอดคลองกนในประเดนสาคญ ดงน 1. การทานาขาวอนทรย เพอการคา ทกกลมสรปตรงกนวา เกษตรกรททานาขาวอนทรยดวยความตงใจและดาเนนการตามแนวทางทกาหนด จะเกดประโยชนหลายประการเชน 1.1 เปนการลดคาใชจายไดถงรอยละ 50 ของรายจายททานาขาวปยสารเคม 1.2 เพมปรมาณผลผลตขาวลดการใชสารเคม 1.3 กลมสมาชกมความมนใจ และเชอมนในการทานาขาวอนทรย จนกลาวไดวา “ใหปยเคม มาใชฟรเพอทานาขาว กไมตองการ”

82

ปญหาการทานาขาวอนทรย ทสาคญ คอ 1) กลมเกษตรกรททานาขาวโดยใชปยสารเคม ใกลนาขาวอนทรย ทาใหคณภาพของขาวอนทรยขาดความนาเชอถอ ปรมาณการสงออกจงไมเพยงพอ 2) คณภาพของขาวอนทรย ของกลมเครอขายไดรบรองมาตรฐานตางกน การรบขาวกลมอนมาจาหนาย เพอสงออกจงเปนเรองคอนขางยาก เพราะการกาหนดมาตรฐานของกลม

ผรบซอคอนขางเขมงวด เรองมาตรฐานการผลต ดงนนการเชอมโยงเครอขายเพอรบขาวมาจาหนายจงยงขาดความมนใจ 3) ความมนใจของสมาชกเกาททานาขาวอนทรยไมเตมรปแบบ สมาชกทยงไมกลาทานาขาวอนทรย และปลกพชอนๆ ในพนนาเพอเปนการเพมความอดมสมบรณของดน เชน การปลกถวพราในนาขาว ของกลมทานาบากเรอ 4)ความเชอถอตอองคกรการเกษตรอนและความจรงใจในการเปดใจรวมประสานประโยชนขององคกร 5) ขาดเงนทนหมนเวยน เพราะขายขาวเงนเชอ ประมาณ 15- 30 วน 6) ชองทางการตลาดมนอยราย ทาใหขยายตลาดยาก

การดาเนนการของเครอขายในปจจบน

กลมการเกษตร มการประชมรวมกนและตกลงรวมกนพฒนาองคกร โดยม

วตถประสงคสาคญดงน 1) พฒนาความรและทกษะดานการเกษตรใหกบสมาชกในองคกร โดยมงเนนใหสมาชกผลตขาวอนทรยเพอการสงออกและการดาเนนเศรษฐกจพอเพยง 2) เพมศกยภาพการผลตของกลม โดยมงเนนใหสมาชกผลตขาวใหไดผลผลตไดเปนมาตรฐาน เปนทยอมรบของลกคาหรอคคา โดยมาตรฐานการผลตขององคกรทกองคกรตองไดมาตรฐานเดยวกนหรอใกลเคยงกน เพอแลกเปลยนสนคากนได 3) เพมรายไดใหกบสมาชก โดยการหาตลาดใหกบสมาชก สงเสรมใหสมาชกบรหารจดการการคาไดดวยตนเอง การดาเนนการของกลมเครอขายการเกษตร 1) จดใหมกรรมการผประสานงานระหวางกลมการเกษตร และกลมองคองกรอนๆ 2) กจกรรมหรอประเดนทมการเชอมโยงระหวางเครอขาย คอ 2.1 การพฒนาสมาชกกลมโดยจดอบบรมใหความร หลกสตรระยะสน เกยวกบการผลตปยอนทรย การทานาขาวอนทรย โดย ขอความอนเคราะหจากวทยาลยชมชนยโสธร สนบสนนงบประมาณ และวทยากร ตลอดจนการบรหารจดการใหมการอบรม และมการกาหนดแผนการอบรมหลกสตรระยะสน เชน การจดทาบญช การพฒนาอาชพเสรมใหกบสมาชก

83

2.2 กจกรรมเพมเครอขายการผลต โดยการเพมศกยภาพการเกษตรใหกบสมาชก โดยการใหศกษาดงานกลม สมาชกทประสบผลสาเรจ 2.3 กจกรรมแลกเปลยนสนคา มการรบซอขาว ปยอนทรย และวตถดบในการผลตปยอนทรย การคดแยกเมลดขาว และการแนะนาตลาดขาวอนทรย 2.4 กจกรรมการเชอมโยงระหวางกลม เชน การเชอมโยงกบกลมการเงนและกลมอาชพ ยงไมเปนรปธรรมเนองจากการประสานงานระหวางกลมคอนขางลาบาก และหนวยงานภาครฐกเขามาสนบสนนในเรองนเพมขน สวนการเชอมโยงกบกลมอนรกษ มการประชาสมพนธใหประชาชนอนรกษสภาพแวดลอมโดยปรบเปลยนพฤตกรรมการใชปยเคม มาใชปยอนทรย เพอลดคาใชจาย เพมผลผลตและรกษาสขภาพสมาชก เพอประโยชนตอตวเกษตรกรเอง ตอผบรโภค และตอสงแวดลอม

1. กลมเกษตรกรรมนาออม 2. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 3. กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ 4. กลมเกษตรกรโรงสไทยเจรญ เลงนกทา 5. สหกรณการเกษตรปาตว

ภาพท 5.1 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน

กลมการเกษตร

วทยาลยชมชน หนวยงาน

หลกสตรระยะสน การพฒนาอาชพ ผลตปยอนทรย การจดทาบญช พฒนาสมาชก

สนบสนนวทยากร ความร/เทคนคใหมๆ ยทธศาสตรจงหวด

84

แนวทางการดาเนนการของกลมการเกษตรในอนาคต 1) ตดตามผลการดาเนนการเชอมโยงของกลม/องคกร โดยผประสานงานกลมการเกษตรของแตละกลม องคกร ในลกษณะมสวนรวม แนวทางการเพมประสทธภาพ การพฒนากลม สมาชกกลม การตลาด โดยกาหนดแผนปฏบตการเชอมโยงรวมกน การปรบแผน 2) จดประชมผนากลม/องคกรเกยวกบความกาวหนาผลการทางานของกลม/องคกร 3) ประสานงานหนวยงานเพอการพฒนาจดดอยของเครอขาย การเชอมโยงใหเกดประสทธภาพและยงยน

ปจจยแหงความสาเรจ

1) ปจจยภายนอกทเกดจากกลม/องคกรประชาชนและหนวยงานทเกยวของ 1.1) ผนากลม/องคกรทมความเขมแขงและนาจะสามารถรวมดาเนนการวจยได มกจะมภารกจมาก จงไมสามารถเขารวมประชมระดมความคดได ฉะนนการสงตวแทนอาจจะไมสามารถสะทอนใหเหนปญหาของกลมไดเดนชดมากนก 1.2) กลมมกฎระเบยบ ขอบงคบของกลม/องคกรทตางกน การจะเชอมโยงกนไดตองมความยดหยน 1.3) หนวยงานราชการทเกยวของ การประสานงานเพอรวมดาเนนกจกรรมหนวยงานยงไมเหนความสาคญเทาทควร ซงจะเขารวมเพอรบทราบแนวทางการดาเนนงานเทานน ยงขาดการ

ประสานงานและการดาเนนงานรวมกนระหวางนกวจยและเจาหนาทในหนวยงานทเกยวของ 1.4) หนวยงานทเกยวของ ยงประชาสมพนธภารกจหลกทจะสนบสนน สงเสรมกลมองคกร ไมทวถง กลมองคกรขาดการแสวงหาแหลงเรยนร และพฒนาสมาชก พฒนาองคกร ยงทางานในลกษณะทาเอง ดกลมตนเอง จนลมดองคประกอบภายนอก ทาใหขาดโอกาสในการพฒนา

ขนท 1 การกาหนดรปแบบการ เชอมโยงกลม/องคกร

ขนท 2 การดาเนนการเชอมโยง และพฒนาเครอขาย

ขนท 3 การประเมนผลและรายงาน

หนวยงานภาครฐ/ เอกชน ทเกยวของ

การปฏบตตามแผน การประเมน และการปรบปรงเพอพฒนา

85

2) ปจจยภายใน 2.1) สมาชกภายในกลม มความตระหนกตอผลประโยชนขององคกรนอย การมอง

องคกรรวมเพยงเพอประโยชนสวนบคคล ทาใหการมสวนรวมในการพฒนาเชงสรางสรรคมนอย 2.2) การบรหารจดการของกลม สมาชกมสวนรวมนอย กรรมการบรหารบางกลมขาดความเชอมนในสมาชก ทาใหการบรหารจดการหลายเรองตองรอการตดสนใจของกลมผนา ทาใหการทางานหลายเรองขาดประสทธภาพ 2.3) ผนากลมบางกลมตดภารกจประชมมาก การถายทอดการบรหารแกสมาชกหรอ

กรรมการคนอนยงมนอย ทาใหผนาไมอย บรหารงานไมสะดวก 3) ปจจยทมผลตอความสาเรจ

3.1)กลมองคกร/สมาชกภายในกลม มความเขาใจเรองการพฒนาเครอขายการประสาน

ประโยชนระหวางกลม เรมมการเชอมโยงเชงบวกเพมขน โดยเฉพาะเรมใหความสาคญเรอง

มาตรฐานของผลผลตทแลกเปลยนซงกนและกน 3.2) การเขามามสวนรวมของหนวยงานภาครฐ เชนหนวยงานทเกยวของ เชน สหกรณจงหวด เกษตรจงหวด พาณชยจงหวดมการประสานงานเพอใชกลมการเกษตรเปนยทธศาสตรของจงหวด และทสาคญ จงหวดยโสธรมวทยาลยชมชนทสามารถใหการสนบสนนกลมองคกร ได

หลากหลายตามความตองการของกลม/องคกร ทงดานการพฒนาทกษะอาชพของสมาชกองคกร การบรหารจดการ ดานงบประมาณในการพฒนาความสามารถของสมาชก 3.3 ความมนใจของผนาองคกร/กลม จากการจดเวทประชาคม การตดตามการพฒนาเครอขายของกลมองคกรการเกษตร พบวา กลมทคงอยสามารถบรหารจดการเองได และมแนวโนมการขยายเครอขายเพมขน 4) ขอสงเกต หลายกลมนาจะเปนศนยเรยนรหรอถายทอดเทคโนโลยได เชน - กลมเกษตรกรรมยงยน ต.นาออม เรองการผลตปยอนทรย การทามาตรฐาน BCS - กลมเกษตรกรรมทานาบากเรอ เปนศนยการเรยนรเรองการบารงดน โดยการปลกพชในนาขาว เชน ถวพรา การจดการเกษตรแบบผสมผสาน การทานา เลยงวว พชอาหารสตว โรงสชมชน - สหกรณการเกษตรปาตวจากด การผลตเมลดพนธขาวหอมมะลพนธด เพราะมโรงงานปรบปรงเมลดพนธขาว ซงกรมสงเสรมสหกรณมอบให - สหกรณการเกษตรแตละอาเภอ นาจะเปนศนยประสานความรวมมอของสหกรณทจดทะเบยนแลวหรอยงไมจดทะเบยนตางๆ เพราะอยในแหลงชมชน สถานทและบคลากรพรอม

86

5.2 กลมอาชพ ความเปนมาของเครอขายกลมอาชพ

กลมอาชพ ไดแก 1. กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง 2. กลมแมบานเกษตรกรคากาว 3. กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค 4. กลมสตรอาชพบานกดแห

กลมอาชพ ไดจดประชมสมาชกกลม ผนากลมเพอทบทวนบทบาทการดาเนนงานของกลม กาหนดแผนยทธศาสตรการพฒนา กลมละ 1 วน โดยมกลมกลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคคและกลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง ดาเนนการให สมาชกมการอภปรายแลกเปลยนเรยนร วเคราะหจดออน จดแขง ขอจากดในการดาเนนงาน ซงทง 4 กลมมแนวคดสอดคลองกนใน

ประเดนสาคญ ดงน 1. การพฒนาอาชพสมาชกตองมงทจะใหสมาชกเลยงตนเองไดและพฒนาสการคา ทกกลมสรปตรงกนวา สมาชกกลมสามารถเพมรายไดใหกบตนเองไดในระดบนาพอใจ เกดประโยชน

หลายประการเชน 1.1 เปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน

1.2 สามารถเพมรายรบ มรายไดเพมขน 1.3 สมาชกไดพฒนาตนเองดานอาชพ การตลาด การเรยนรดานอนๆ 1.4 ไดตลาดการจาหนายสนคาเพมขน จากกลมองคกรอนๆ ปญหาการพฒนากลมอาชพ ทสาคญ คอ 1) การออกแบบผลตภณฑ เพอความตองการของตลาด 2) คณภาพของงานอาชพทผลตขนยงไมไดคณภาพมาตรฐาน เนองจากสมาชกขาดความรและทกษะในการผลต 3) การขยายตวของตลาดทจาหนายผลผลต 4) การบรหารจดการดานบญช การดาเนนการของเครอขายในปจจบน กลมอาชพ มการประชมรวมกนและตกลงรวมกนพฒนาองคกร โดยม

วตถประสงคสาคญดงน 1) พฒนาความรและทกษะดานการผลตใหกบสมาชกในองคกร โดยมงเนนให

สมาชกผลตงานอาชพ เพอขยายตลาดและการดาเนนเศรษฐกจพอเพยง

87

2) เพมศกยภาพการผลตของกลม โดยมงเนนใหสมาชกออกแบบผลตภณฑได

อยางหลากหลาย ใหไดผลผลตเปนมาตรฐาน เปนทยอมรบของลกคาหรอตลาด โดยมาตรฐานการผลตขององคกรทกองคกรตองไดมาตรฐานเดยวกนหรอใกลเคยงกน เพอแลกเปลยนสนคากนได 3) เพมรายไดใหกบสมาชก โดยการหาตลาดใหกบสมาชก สงเสรมใหสมาชก

บรหารจดการการคาไดดวยตนเอง การดาเนนการของเครอขายกลมอาชพ 1) จดใหมกรรมการผประสานงานระหวางกลมอาชพ และกลมองคองกรอนๆ 2) กจกรรมหรอประเดนทมการเชอมโยงระหวางเครอขาย คอ 2.1 การพฒนาสมาชกกลมโดยจดอบรมใหความร หลกสตรระยะสน เกยวกบการออกแบบผลตภณฑ การบญช การสอสาร เชนภาษาองกฤษเพอการสอสาร โดยขอความ

อนเคราะห จากวทยาลยชมชนยโสธร สนบสนนงบประมาณ และวทยากร ตลอดจนการบรหารจดการใหมการอบรม และมการกาหนดแผนการอบรมหลกสตรระยะสน เชน การจดทาบญช การออกแบบ การทาพมพผาบาตกและหลกสตรการจดทาหมอนขด 2.2 กจกรรมเพมเครอขายการผลต โดยการเพมศกยภาพกลมอาชพใหกบ

สมาชก โดยการใหศกษาดงานกลม สมาชกทประสบผลสาเรจ 2.3 กจกรรมแลกเปลยนสนคา มการประชาสมพนธผลตภณฑ 2.4 กจกรรมการเชอมโยงระหวางกลม เชน การเชอมโยงกบกลมการเงนและกลมการเกษตร เชนการจดทาตะกราใสขาวอนทรยเพอเพมมลคาสนคา สวนการเชอมโยงดานอน ยงไมเปนรปธรรมเนองจากการประสานงานระหวางกลมคอนขางลาบาก

88

1. กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง 2. กลมแมบานเกษตรกรคากาว 3. กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค 4. กลมแมบานสตรบานกดแห

ภาพท 5.2 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน แนวทางการดาเนนการของกลมอาชพในอนาคต 1) ตดตามผลการดาเนนการเชอมโยงของกลม/องคกร โดยผประสานงานกลมการอาชพของแตละกลม องคกร ในลกษณะมสวนรวม แนวทางการเพมประสทธภาพ การพฒนากลม สมาชกกลม การตลาด โดยกาหนดแผนปฏบตการเชอมโยงรวมกน การปรบแผน 2) จดประชมผนากลม/องคกรเกยวกบความกาวหนาผลการทางานของกลม/องคกร 3) ประสานงานหนวยงานเพอการพฒนาจดดอยของเครอขาย การเชอมโยงใหเกดประสทธภาพและยงยน เชน การอบรมอาชพ การอบรมพฒนาสมาชก

กลมอาชพ


หลกสตรระยะสน การพฒนาอาชพ การทาหมอนขด การจดทาบญช การออกแบบ

ผลตภณฑ


89


1) ปจจยภายนอกทเกดจากกลม/องคกรประชาชนและหนวยงานทเกยวของ 1.1) ผนากลม/องคกรทมความเขมแขง มกจะมภารกจมาก การพฒนาสมาชกทเปนระบบ อาศยผนาทเขาใจศกยภาพของสมาชก 1.2) การจะเชอมโยงกนระหวางกลมเนนการศกษาดงาน สมาชกจะเลยนแบบผลตภณฑซงจะเกดปญหาการตลาดตามมา จงจาเปนตองพฒนาความคดสรางสรรคสมาชกกลมอาชพ 1.3) หนวยงานราชการทเกยวของ การประสานงานเพอรวมดาเนนกจกรรมหนวยงานยงไมเหนความสาคญเทาทควร ขาดความตอเนอง เปนการดาเนนการตามนโยบายและกระแส การ

พฒนาระบบทย งยนกลมจงจาเปนตองเรยนรและพฒนากลมเอง 1.4) หนวยงานทเกยวของ ยงประชาสมพนธภารกจหลกทจะสนบสนน สงเสรมกลมองคกร ไมทวถง กลมองคกรขาดการแสวงหาแหลงเรยนร และพฒนาสมาชก พฒนาองคกร ยงทางานในลกษณะทาเอง ดกลมตนเอง จนลมดองคประกอบภายนอก ทาใหขาดโอกาสในการพฒนา

2) ปจจยภายใน 2.1) สมาชกภายในกลม ขาดความร ความคดเชงสรางสรรคนอย การสรางอาชพดาเนนการกระแส และตามแบบกลมอน การสรางและพฒนาทกษะดานนใหกบสมาชกจงมความสาคญและจาเปนอยางยง 2.2) การบรหารจดการของกลมในเรองการตลาด และการออกแบบผลตภณฑมนอย กรรมการบรหารบางกลมขาดความเชอมนในเรองการตลาด ทาใหการบรหารจดการหลายเรองตองรอการตดสนใจของหนวยงาน/กลมผนา ทาใหการทางานหลายเรองขาดประสทธภาพและไมตอเนอง






90

3) ปจจยทมผลตอความสาเรจ

3.1) กลมองคกร/สมาชกภายในกลม มความเขาใจเรองการพฒนาเครอขายการประสานประโยชนระหวางกลม เรมมการเชอมโยงเชงบวกเพมขน โดยเฉพาะเรมใหความสาคญเรอง

มาตรฐานของผลผลต มความคดทจะพฒนาการออกแบบและแปรรปผลผลตตามความตองการของตลาด 3.2) การเขามามสวนรวมของหนวยงานภาครฐ เชนหนวยงานทเกยวของ เชน สหกรณจงหวด เกษตรจงหวด พาณชยจงหวดมการประสานงานเพอใชกลมการเกษตรเปนยทธศาสตรของจงหวด และทสาคญ จงหวดยโสธรมวทยาลยชมชนทสามารถใหการสนบสนนกลมองคกร ได

หลากหลายตามความตองการของกลม/องคกร ทงดานการพฒนาทกษะอาชพของสมาชกองคกร การบรหารจดการ ดานงบประมาณในการพฒนาความสามารถของสมาชก เชน การจดอบบรม

สมาชกในการผลตหมอนขวานผาขด การเยบหมอนขวานผาขด การใชภาษาในการสอสาร เปนตน 3.3 ความมนใจของผนาองคกร/กลม จากการจดเวทประชาคม การตดตามการพฒนาเครอขายของกลมองคกรอาชพ พบวา กลมทคงอยสามารถบรหารจดการเองได และมแนวโนมการขยายเครอขายเพมขน แตตองไดรบการสนบสนนดานการตลาด 4) ขอสงเกต หลายกลมมการผลตสนคาตางๆทไดมาตรฐานมชอเสยง เชน - กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง นาจะเปนศนยฝกอบรมทอผาไหม - กลมสตรอาชพบานกดแห จกสานกระเปาพลาสตก ยอดการจาหนายสง บางชวงทาไมทนคาสงซอ นาจะขยายเครอขายกลมนไปยงหมบานอน หรอหมบานทมผจดทะเบยนคนจนมาก - กลมแมบานศรฐาน เรองการทาหมอนขด นาจะกระจายชนงานหรอแบงงานใหหมบานรวมทา แลวอาศยกลมแมบานศรฐานทาดานการตลาด 5.3 กลมอนรกษ ความเปนมาของเครอขายกลมอนรกษ

กลมอนรกษ ไดแก 1. กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ(วนาทพย) 2. กลม อ.พ.ช.กดชม 3. กลมสหกรณสวนปาเอกชนมหาชนะชย 4. กลมอนรกษปาชมชนบานดงมะไฟ 5. กลมอนรกษปาบานคาแหลม

91

กลมอนรกษ ไดจดประชมสมาชกกลม ผนากลมเพอทบทวนบาทบาทการดาเนนงานของกลม กาหนดแผนยทธศาสตรการพฒนา กลมละ 1 วน โดยมกลมอนรกษปาชมชนบานดงมะไฟและกลม อ.พ.ช.กดชม ดาเนนการประชมให สมาชกมการอภปรายแลกเปลยนเรยนร วเคราะหจดออน จดแขง ขอจากดในการดาเนนงาน ซงทง 4 กลมมแนวคดสอดคลองกนในประเดนสาคญ ดงน 1. การอนรกษปา/ตนนา สมาชกตองมจตสานกและปฏบตตนเปนแบบอยาง ทกกลมสรปตรงกนวา การประชาสมพนธและการสรางจตสานกการรกธรรมชาตใหประชาชน เยาวชน ม

ความสาคญและจาเปนอยางยง การใชมาตรการชมชนกากบชมชน เปนวธการทควรนามาใชอยาง

เปนระบบ ตอเนอง 2. การอนรกษปา/ตนนา เกดประโยชนหลายประการ เชน 2.1 เปนการรกษาทรพยากรธรรมชาตไวเพอลกหลานในอนาคต

2.2 สรางความตระหนกในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหกบเยาวชน 2.3 เปนการสรางสมดลของธรรมชาต 2.4 เปนแหลงอาหารธรรมชาต ยาสมนไพรและแหลงเรยนรสาหรบประชาชนในชมชน ปญหาการพฒนากลมอนรกษ ทสาคญ คอ 1) การสรางจตสานกเชงอนรกษใหกบประชาชนในชมชน 2) การใชกฎหมายทเกยวของและสงผลตอการอนรกษปาของพนกงานเจาหนาท 3) การทาลายธรรมชาต ของกลมบคคลทเขาไปหาผลประโยชนจากปา/นา 4) ความมกงายของผใชประโยชนจากปา/แมนา 5) การกากบดแลขององคกร/หนวยงานทเกยวของไมตอเนอง การดาเนนการของเครอขายในปจจบน กลมอนรกษ มการประชมรวมกนและตกลงรวมกนพฒนาองคกร โดยม

วตถประสงคสาคญดงน 1) พฒนาความรและเจตคตเชงอนรกษใหกบสมาชกในองคกร โดยมงเนนใหสมาชกมความตระหนก มความร ทกษะในการขยายเครอขายการอนรกษใหกบประชาชนในชมชน 2) เพมศกยภาพการควบคม กากบของกลม โดยมงเนนใหสมาชกมระบบการ

กากบ ตดตาม ปองกนการทาลายธรรมชาต ใหมความสามารถในการประชาสมพนธเชงอนรกษ 3) เพมรายไดใหกบสมาชก โดยการสรางรายไดจากทรพยากรธรรมชาตจากปา /นา สงเสรมใหสมาชกบรหารจดการการคาไดดวยตนเอง การดาเนนการของกลมอนรกษ 1) จดใหมกรรมการผประสานงานระหวางกลมอนรกษ กบกลมองคกรอนๆ

92

2) กจกรรมหรอประเดนทมการเชอมโยงระหวางเครอขาย คอ 2.1 การพฒนาสมาชกกลมโดยจดอบรมใหความร หลกสตรระยะสน เกยวกบการประชาสมพนธ การบญช การสรางอาชพโดยใชวตถดบจากปา เหดกระปอง แมลงกระปอง การเผาถานคณภาพ โดย ขอความอนเคราะห จากวทยาลยชมชนยโสธร สนบสนนงบประมาณ และวทยากร ตลอดจนการบรหารจดการใหมการอบรม และมการกาหนดแผนการอบรมหลกสตรระยะสน เชน การจดทาบญช การเผาถานคณภาพ เปนตน 2.2กจกรรมเพมเครอขายการอนรกษ โดยการเพมศกยภาพกลมอนรกษใหกบ

สมาชก โดยการใหศกษาดงานกลมอน สมาชกทประสบผลสาเรจ 2.3 กจกรรมแลกเปลยนสนคา มการประชาสมพนธผลตภณฑ ขยายตลาด 2.4 กจกรรมการเชอมโยงระหวางกลม เชน การเชอมโยงกบกลมการเงนและกลมการเกษตร เชนการจดทาตะกราใสผลตภณฑจากเหด/แมลง เพอเพมมลคาสนคา สวนการเชอมโยงดานอน ยงไมเปนรปธรรมเนองจากการประสานงานระหวางกลมคอนขางลาบาก

1. กลมเกษตรกรเหดคอเหนอ(วนาทพย) 2. กลมสหกรณสวนปาเอกชนมหาชนะชย 3. กลมอนรกษปาชมชนบานดงมะไฟ 4. เครอขายองคกรชมชนอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม (อ.พ.ช.กดชม) 5. กลมอนรกษปาบานคาแหลม ภาพท 5.3 รปแบบการเชอโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน

กลมอนรกษ


หลกสตรระยะสน การพฒนาอาชพ การบรรจภณฑ การจดทาบญช การตลาด


93

แนวทางการดาเนนการของกลมอนรกษในอนาคต 1) ตดตามผลการดาเนนการเชอมโยงของกลม/องคกร โดยผประสานงานกลมอนรกษกบกลม องคกร ในลกษณะมสวนรวม แนวทางการเพมประสทธภาพ การพฒนากลม สมาชกกลม การตลาด โดยกาหนดแผนปฏบตการเชอมโยงรวมกน การปรบแผน 2) จดประชมผนากลม/องคกรเกยวกบความกาวหนา ผลการทางานของกลม/องคกร 3) ประสานงานหนวยงานเพอการพฒนาจดดอยของเครอขาย การเชอมโยงใหเกดประสทธภาพและยงยน เชน การอบรมอาชพ การอบรมพฒนาสมาชก


1) ปจจยภายนอกทเกดจากกลม/องคกรประชาชนและหนวยงานทเกยวของ 1.1) ผนากลม/องคกรทมความเขมแขง มกจะกาหนดกรอบ แนวคดการปฏบต การมสวนรวมของสมาชกทเปนระบบ จงมผลตอการพฒนาองคกร จงตองมผนาทเขาใจศกยภาพของ

สมาชก 1.2) การจะเชอมโยงกนระหวางกลมเนนการศกษาดงานเชงอนรกษ สมาชกกลมอาชพทดาเนนการอาชพผลตภณฑจากปา มการขยายสนอกกลมนอยมากจะเกดปญหาการตลาดตามมา จงจาเปนตองพฒนาความคดเรองการจดการแกสมาชกกลมอาชพ 1.3) หนวยงานราชการทเกยวของ การประสานงานเพอรวมดาเนนกจกรรมหนวยงานยง ขาดความตอเนอง เปนการดาเนนการตามนโยบายและกระแส การพฒนาระบบทย งยนกลมจง

จาเปนตองเรยนรและพฒนากลมเอง 1.4) หนวยงานทเกยวของ ยงประชาสมพนธภารกจหลกทจะสนบสนน สงเสรมกลมองคกร ไมทวถง กลมองคกรขาดการแสวงหาแหลงเรยนร และพฒนาสมาชก พฒนาองคกร ยงทางานในลกษณะทาเอง ดกลมตนเอง จนลมดองคประกอบภายนอก ทาใหขาดโอกาสในการพฒนา






94

2) ปจจยภายใน 2.1) สมาชกภายในกลม ขาดความร ความคดเชงสรางสรรคนอย ขาดความโปรงใสในการบรหารจดการ การสรางอาชพดาเนนตามกระแส การศกษาขอมลการตลาดมนอย การสรางและพฒนาทกษะดานนใหกบสมาชกจงมความสาคญและจาเปนอยางยง 2.2) การบรหารจดการของกลมในเรองการตลาด การบญช และการออกแบบผลตภณฑ การบรรจภณฑ เพอเพมมลคามนอย สนคาขายไมหมด ผซอยงไมชาระเงน ทาใหขาดแคลนเงนทนหมนเวยน ทาใหสมาชกกลมขาดความเชอมนในเรองผลตอบแทน การตลาด การบรหารจดการ

หลายเรองตองรอการตดสนใจของผนากลม/กลมผนา ทาใหการทางานหลายเรองขาดประสทธภาพและไมตอเนอง

3) ปจจยทมผลตอความสาเรจ 3.1) กลมองคกร/สมาชกภายในกลม มความเขาใจเรองการบรหารจดการ การประสานประโยชนระหวางกลม เรมมการเชอมโยงเชงบวกเพมขน โดยเฉพาะเรมใหความสาคญเรอง

มาตรฐานของผลผลต มความคดทจะพฒนาการออกแบบและแปรรปผลผลตตามความตองการของตลาด 3.2) การเขามามสวนรวมของหนวยงานภาครฐ เชนหนวยงานทเกยวของ เชน สหกรณจงหวด เกษตรจงหวด พาณชยจงหวดมการประสานงานเพอใชกลมการเกษตรเปนยทธศาสตรของจงหวด และทสาคญ จงหวดยโสธรมวทยาลยชมชนทสามารถใหการสนบสนนกลมองคกร ได


สมาชกในการผลตบรรจภณฑ ความรบผดชอบตอผบรโภค การบญช การบรหารแบบควซ เปนตน 3.3 ความมนใจของผนาองคกร/กลม จากการจดเวทประชาคม ถาไดรบการพฒนาและหนวยงานทเกยวของเขาไปคลคลายปญหาภายใน 3.4 การขยายและพฒนาเครอขายการตลาดในชมชน ขยายจากใกลไปไกล นาจะสงผลตอความเขมแขงขององคกร เชน กลมเหดบานคอเหนอ(วนาทพย) ตองมการปรบปรงระบบการบรหารจดการภายในใหม โดยเนนใหสมาชกมสวนรวมในการบรหารจดการ ไมใชแคผปฏบตตามภารงานทผนาองคกรกาหนดกรอบทศทางใหเดน ถาสมาชกมสวนรวม กลมสามารถบรหารจดการเองได และมแนวโนมการขยายเครอขายเพมขน

95

4) ขอสงเกต แตละกลมมความโดดเดนแตกตางกนในกลมอนรกษ แตอยในพนทหรอจงหวดทมความอดมสมบรณเลยไมเหนความโดดเดนของตนเอง เชน

- กลมอนรกษปาดงมะไฟ เรมเอาปญหาปาชมชนเขาสการแกไขปญหา โดยผานอบต. ซง ถาทก อบต. มการนาปญหาเรองการอนรกษปาไมเขาสระบบงานปกต จะทาใหมงบประมาณในการดาเนนงาน ปญหาเรองใดทเกนหนาทหรอความสามารถของ อบต. กนาจะเสนอหนวยงานทสงกวา เชน องคการบรหารสวนจงหวด หรอสแผนยทธศาสตรของจงหวดเพอการแกไขปญหาแบบบรณาการ จะไดทาไปพรอมๆกนทงจงหวด

- ปาชมชนบานคาแหลม นาจะเปนแหลงเรยนร เพราะเปนปาประจาหมบานอยในพนท สาธารณะของหมบานประมาณ 39 ไร คณะกรรมการหมบานดแลรกษาปาชมชนนใหเหน

ปรากฏการณทแตกตางจากปาชมชนทอน คอ เปนปาซบนา ทาใหมนาซบหรอนาผด มน าใชตลอดปทงการอปโภคและการเกษตรในฤดแลง

- กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม (อ.พ.ช.) อ.กดชม มสมาชก 9 ชมชน มกลมเยาวชน หมอยาสมนไพร พระสงฆนกอนรกษ กลมอาชพเปนสมาชก มวธการทางานท บรณาการมสถานวทยชมชนคลน FM 104.02 MHz ทสามารถทาหนาทในการประชาสมพนธไดทวถงเกอบทงจงหวด

- กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ (วนาทพย) กลมนอยในพนท โครงการพฒนาพนท บรเวณหนององ อนเนองมาจากพระราชดาร อ.เมอง โดยมสานกงานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม จงหวดยโสธร เปนองคกรพเลยง พนทปาประมาณ 3,000 ไร มการฟนตวอยางเหนไดชด ชาวบานมคณภาพชวตทดขน เปนแหลงผลตเหดโคนทมชอเสยง มโรงงานผลตเหดโคนบรรจขวดและแมลงบรรจกระปอง โดยไดรบความรวมมอจากมหาวทยาลยเกษตรศาสตรในการฝกอบรม การแปรรป การบรรจภณฑ ไดมาตรฐาน อย. รบรอง มหองเยนทสามารถเกบวตถดบไดมาก มความพรอมในดานเครองมอ แตตองพฒนาดานการบรหาร การตลาด เพราะปจจบนมสนคาเหลอ ถาหากเชอมโยงเครอขายทงจงหวดและจงหวดใกลเคยงกจะสามารถพฒนาผลตภณฑตางๆไดเตม

ประสทธภาพของเครองจกร เปนทเชอมโยงใหถงประโยชนในการอนรกษปาไม อกทงม

กฎระเบยบในการกระจายผลประโยชนทจะกลบคนปาไมสวนหนง เพอเปนคาใชจายในการดแล

รกษาปา - กลมอนรกษสตวน า ปจจบนไดมการกาหนดเขตอภยทานในแมนาช บรเวณหนาวด ศรธรรมมาราม เพอเปนตนแบบ โดยกาหนดเขตยาวประมาณ 1 กโลเมตร เพอเปนเขตอภยทาน ใหสตวน าตางๆไดหลบซอนขยายพนธ ในอนาคตอาจจะเปนแหลงทองเทยวทสาคญอกแหงหนงของ

จงหวด แนวความคดดงกลาวควรจะขยายไปตามชมชนตางๆทอยใกลแหลงนา หรอหมบานทม

หนองนา โครงการประมงหมบานนาจะกลบคนมาอก เพอเปนแหลงผลตอาหารของชมชน ตลอด

96

ทงสระปลาทอยในนา หรอบอขดดกตางๆทมอยตามทองนาควรมการพฒนาเปนโครงการประมง

ทองนา เพอเปนแหลงผลตอาหารโดยเฉพาะในพนทททานาขาวอนทรย ควรไดรบการสนบสนน

กอน โดยผสมผสานกบแนวคดดงเดมในอดตเวลาวดบอปลา หรอสบนาจากบอปลา จะตองปลอยปลาหนมสาวอยางนอย 1 ค เพอเลยงผทเฝาบอปลา จรงๆคอ เพอใหเปนพอ-แมพนธตอไป ตลอดทงปลากนบอซงเปนปลาขนาดเลกควรจะไปปลอยในแหลงนาสาธารณะ หรอปลอยกลบลงไป

ขยายพนธตอไป 5.4 กลมการเงน ความเปนมาของเครอขายกลมการเงน กลมการเงน ไดแก

1. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร 2. กลมออมทรพยบานสรางชาง

กลมการเงน ไดจดประชมผนากลม สมาชกกลม เพอทบทวนบทบาทการดาเนนงานของกลม กาหนดแผนยทธศาสตรการพฒนา กลมละ 1 วน โดยมการประชมให สมาชกมการอภปรายแลกเปลยนเรยนร วเคราะหจดออน จดแขง ขอจากดในการดาเนนงาน ซงทง 2 กลมมแนวคดสอดคลองกนในประเดนสาคญ ดงน 1. การบรการเงนสาหรบสรางอาชพ สมาชกตองพฒนาอาชพตามความตองการของตลาด การเชอมโยงกบกลมองคกรอนจงมความจาเปนและสาคญยง

2. การบรหารจดการดานการเงน ตองพจารณาความเหมาะสม ดงน 2.1 วตถประสงคการนาไปใชประโยชนมความชดเจนในการเพมรายได

2.2 งบประมาณทนาไปใชตองมการเพมมลคา 2.3 ระเบยบ แนวปฏบต ตองยดหยนในการใชรวมกนกบองคกรอน 2.4 เปนการเพมรายไดใหกบสมาชกในลกษณะตอเนอง มนคง ปญหาการพฒนากลมการเงน ทสาคญ คอ 1) การใหเงนกกบสมาชกทใชไมตรงตามวตถประสงค 2) การสงใชเงนกของสมาชก 3) การใหสมาชกกลม/องคกรอนกไปลงทน 4) การพฒนาคณภาพชวตสมาชกรวมกบกลมองคกรอน 5) การแลกเปลยนเรยนรกบกลม/องคกรอน

97

การดาเนนการของเครอขายในปจจบน กลมการเงน มการประชมรวมกนและตกลงรวมกนพฒนาองคกร โดยมวตถประสงคสาคญดงน 1) พฒนาความรและใหกบสมาชกในองคกร โดยมงเนนใหสมาชกมความตระหนก มความร ทกษะในการออมทรพยและการขยายอาชพเพอเพมรายได 2) เพมศกยภาพการควบคม กากบของกลม โดยมงเนนใหสมาชกมระบบการ

กากบ ตดตาม การใชเงนออมทรพย การสนบสนนกลม/องคกรอนในการพฒนาอาชพ 3) เพมรายไดใหกบสมาชก โดยการสรางรายไดจากเงนออมทรพย ทงสมาชก

ดาเนนการดวยตนเองและการใหกลม/องคกรอนกเพอพฒนาชพ การดาเนนการของกลมการเงน 1) จดใหมกรรมการผประสานงานระหวางกลมการเงน กบกลมองคกรอนๆ 2) กจกรรมหรอประเดนทมการเชอมโยงระหวางเครอขาย คอ 2.1 การพฒนาสมาชกกลมโดยจดอบรมใหความร หลกสตรระยะสน เกยวกบการประชาสมพนธ การบญช การสรางอาชพ โดย ขอความอนเคราะห จากวทยาลยชมชนยโสธร สนบสนนงบประมาณ และวทยากร ตลอดจนการบรหารจดการใหมการอบรม และมการกาหนดแผนการอบรมหลกสตรระยะสน เชน การจดทาบญช การสอสาร เปนตน 2.2 กจกรรมเพมเครอขายการเงน โดยการเพมศกยภาพของกลม โดยการจดการรบซอผลตภณฑของกลม/องคกรอน เชน ขาวอนทรยปลอดสารพษ ผลตภณฑจากกลม

เกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ(วนาทพย) เพอจาหนายใหกบสมาชก 2.3 การปรบปรงระเบยบการเงน เพอใหเออตอกลมองคกรอน เพอเพมรายไดสมาชกและสงเสรมอาชพแกสมาชกกลม/องคกรอน 2.4 กจกรรมการเชอมโยงระหวางกลม เชน การเชอมโยงกบกลมอนรกษและกลมการเกษตร กลมอาชพ เชนการรบซอผลตภณฑจากเหด/แมลง ขาวอนทรยปลอดสารพษ ผาไหมหมอนขด เพอจาหนายใหกบสมาชก สวนการเชอมโยงดานการใหกเงนอยในระหวางการพจารณาเพอหาวธการสงเสรม สนบสนนกลม/องคกรอน

98

1. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร 2. กลมออมทรพยบานสรางชาง ภาพท 5.4 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน

แนวทางการดาเนนการของกลมการเงนในอนาคต 1) ตดตามผลการดาเนนการเชอมโยงของกลม/องคกร โดยผประสานงานกลมการเงนกบกลม/องคกร ในลกษณะมสวนรวม แนวทางการเพมประสทธภาพ การพฒนากลม สมาชกกลม การตลาด โดยกาหนดแผนปฏบตการเชอมโยงรวมกน การปรบแผน 2) จดประชมผนากลม/องคกรเกยวกบความกาวหนา ผลการทางานของกลม/องคกร 3) ประสานงานหนวยงานเพอการพฒนาจดดอยของเครอขาย การเชอมโยงใหเกดประสทธภาพและยงยน เชน การอบรมอาชพ การอบรมพฒนาสมาชก

กลมการเงน


หลกสตรระยะสน การพฒนาอาชพ การสอสาร การจดทาบญช การตลาด


99


1) ปจจยภายนอกทเกดจากกลม/องคกรประชาชนและหนวยงานทเกยวของ 1.1) ผนากลม/องคกรทมความเขมแขง แตกรอบ แนวคดการดาเนนงาน บรหารจดการโดยคณะกรรมการ การปรบเปลยนระเบยบ แนวปฏบต เพอเออประโยชนตอกลม/องคกรอน จงชาเพราะเกยวของกบผลประโยชนของสมาชก 1.2) การจะเชอมโยงกนระหวางกลมเนนการศกษาดงานประชาสมพนธผานกรรมการให สมาชกรบทราบ ปญหาความไมเขาใจของสมาชกมมาก จงจาเปนตองพฒนาความคดเรองการจดการแกสมาชก 1.3) กลม/องคกร ขาดความกระตอรอรน ทจะนาเสนอผลผลตของกลมอยางจรงจง การดาเนนการเรองนลาชา หนวยงานทเกยวของยงใหความสาคญเรองการประสานประโยชนลกษณะนนอย เพราะไมมการดาเนนงานลกษณะนมากอน

2) ปจจยภายใน 2.1) สมาชกภายในกลม ขาดความร ความเขาใจในบทบาทของสมาชกในการสนบสนนกลม/องคกรอน และความรเกยวกบ การสรางอาชพ 2.2) การบรหารจดการของกลมในเรองการตลาด การบญช และการขยายภารกจเพอเพมรายไดมนอย การบรหารจดการตองรอความเหนชอบจากสมาชก ทาใหขาดโอกาสในการเพมรายได

3) ปจจยทมผลตอความสาเรจ 3.1) กลมองคกร/สมาชกภายในกลม มความเขาใจเรองการบรหารจดการ การประสานประโยชนระหวางกลม เรมมการเชอมโยงเชงบวกเพมขน โดยเฉพาะเรมใหความสาคญในการ

เชอมโยงกบเครอขายกลม/องคกรอน 3.2) การเขามามสวนรวมของหนวยงานภาครฐ เชนหนวยงานทเกยวของ เชน สหกรณจงหวด เกษตรจงหวด พาณชยจงหวดมการประสานงานเพอใชกลมการเกษตรเปนยทธศาสตรของ






100

จงหวด และทสาคญ จงหวดยโสธรมวทยาลยชมชนทสามารถใหการสนบสนนกลมองคกร ได


สมาชกใน การบญช การใชภาษาในการสอสาร เปนตน 3.3 การขยายและพฒนาเครอขายการตลาดในชมชน ขยายจากใกลไปไกล นาจะสงผลตอความเขมแขงขององคกร คอการประสานกบกลมเหดบานคอเหนอ(วนาทพย) กลมการเกษตรบากเรอและนาออม กลมสตรผาไหมบานหวเมอง และกลมสตรพลงสามคคศรฐาน เพอรบสนคามาจาหนาย ใหกบสมาชก ใหสมาชกมสวนชวยสงคมและไดใชสนคาทมคณภาพ และเพอใหมการขยายเครอขายเพมขน 4) ขอสงเกต กลมองคกรการเงนเปนกลมทมมาก เพราะมกองทนเงนลานทกหมบาน มการบรหารท

อาณาเขตอยภายในหมบาน ความมนใจ ความเชอถอตางๆ อยในระดบทงายตอการบรหาร แตถามองขามหรอขยายอาณาเขตเรองกฎระเบยบ ความเสยงตางๆเรมมขน แตกมหลายกลมทจะเปน

ตวอยางได เชน กลมออมทรพยบานสรางชาง หรอ สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด ทจะเปนตวแบบในการบรหารงานทางการเงน อกทงกลมโรงพยาบาลยโสธร ทมความสนใจเรอง

อาหารเพอสขภาพ เชน ขาวอนทรย หรอผกปลอดภย เปนตน

บทท 6 ผลการสงเคราะหเครอขายคณคากบการแกไขปญหาความยากจน

6.1 ตวแบบในการวเคราะห ปญหาความยากจนเปนปญหาทงทางสงคมและทางเศรษฐกจ แตปจจบนตวชวดความ

ยากจนใชเงนเปนตววดใดมรายไดเฉลยตอคนตอปตากวา 20,000 บาท ถอวาเปนคนจน แตในสงคมชนบทภาคอสานมวฒนธรรมประเพณทชวยเหลอเกอกลกนมาชานาน การใหโอกาสคนจนได

เขาถงหรอไดใชทรพยากรเปนของสวนรวมกอนผอน เชน ปาชมชนมวดเปนทพงสาหรบผยากไร ใครมลกไมมเงนสงเรยนกใหบวชเรยนสอบนกธรรมแลวเทยบทางโลกเปนจบมธยมศกษาตอนตน

หรอตอนปลาย การชวยเหลอเกอกลในกลมเครอญาตหรอคนจงหวดเดยวกน ภาคเดยวกน หรอเปนคนไทยดวยกน แตเมอมการพฒนาประเทศมากขน ความเจรญตาง ๆ ไดขยายตวเขาสชนบทอยางรวดเรว ความจาเปนตองใชเงนในการดารงชวตประจาวนมมากขนตงแตคาไฟฟา คาเลาเรยนบตร คา

เครองใชในครวเรอนไมแนนอน มรายไดจากภาคการเกษตรไมแนนอน ผลผลตตกตา เนองจาก ดนฟาอากาศแปรปรวน ราคาสนคาไมแนนอน รายไดไมพอกบรายจาย มปญหาหนสน หลาย

ครวเรอนหาทางออกโดยการอพยพแรงงานไปรบจางทงในประเทศและตางประเทศทาใหเกด

ปญหาทางสงคมตามมา การพฒนากลายเปน เศรษฐกจครวเรอนตาลง สงคมมปญหา การแกไขปญหาความยากจน จะแกเฉพาะทางเศรษฐกจอยางเดยวไมได ตองอาศยแนวความคดการพฒนาทย งยนมาใช คอตองพฒนาทง 3 ดานไปพรอม ๆ กน คอ 1. ตนทนเศรษฐกจ ทาอยางไรประชาชนจะมรายไดเพมขน ลดรายจาย หาโอกาสใหม

ชองทางทารายไดหรอเพมมลคาสนคาของเกษตรกรใหสงขนได 2. ตนทนสงคม ทาอยางไรสงคมจะเกอกลชวยเหลอกน ปญหาทางสงคมลดลง การลด

ปญหายาเสพตด การพนน การดมสราตาง ๆ ทาอยางไรประชาชนจะเปนผมสตยดมนในคาสอนและปฏบตตามคาสอนของศาสดาของแตละศาสนาทตนเองยดมน เพราะทกศาสนาสอนใหเปนคนด สงคมจะมความสข 3. ดานสงแวดลอม ทาอยางไรมนษยกบสงแวดลอม(ดน นา และปาไม) จะอยรวมกนไดอยางมความสข เพราะสงแวดลอมถอเปนทนทางสงคมดงเดมทบรรพบรษไดจดหาไวใหพรอมกบ

ภมปญญาทองถนตาง ๆ ในการบรหารจดการใหมการใชทรพยากรอยางย งยน โดยเฉพาะจงหวดยโสธรมพนทปาชมชนมากเปนอนดบท 4 ในภาคอสาน (10,080 ไร) รองจากมกดาหาร (15,471 ไร) จงหวดขอนแกน (12,749 ไร) และจงหวดศรสะเกษ (10,518 ไร) ซงถอวาเปนจดแขงของจงหวดท

102

ตองรกษาปาชมชนไวและทาอยางไรจะมมลคาทางเศรษฐกจเพอชวยเหลอประชาชนใหมากขน

กวาเดม ตวแบบในการสงเคราะหเครอขาย พจารณาแยกเปน 2 สวน คอ ปจจยภายนอกททงเปนโอกาสและเปนอปสรรคในการบรหารจดการเครอขายคณคา

ภาพท 6.1 กรอบการสงเคราะหเครอขาย

ปจจยภายนอก

ปจจยภายใน

องคกร/กลมอาชพ/สหกรณ

ชมชน หมบาน ตาบล อาเภอ จงหวด

ปญหาคนจนลดลงหรอหมดไป

ปจจยภายนอก ปจจยภายนอก

103

ปจจยภายนอก 1. สภาพภมอากาศ 2. สภาพเศรษฐกจ 3. การเมองการปกครอง 4. คแขงและการคา 5. กฎหมาย 6. นโยบายของรฐบาล 7. นโยบายผวาราชการจงหวด CEO

ฯลฯ ปจจยภายใน

1. การพฒนาความร/ทกษะสมาชกกลม/ความสามารถบรหารจดการ 2. การตลาด 3. การสรางความมนคงและยงยนของกลม/องคกรและสหกรณ 4. การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 5. การบรหารจดการเชงพนท 6. การถายทอดความร การเชดชเครอขายคณคา 7. การสรางโอกาส 8. การเชอมโยงเครอขาย

6.2 สรปผลการวเคราะหทชใหเหนบทบาทของเครอขายคณคากบการแกปญหาความยากจน 6.2.1 ปจจยภายนอก ปจจยดงกลาวมผลกระทบตอเครอขายคณคาทงทเปนโอกาสและอปสรรคตอการบรหารจด

องคกร ปจจยดงกลาวเครอขายตองรจกสรางเกราะคมกนหรอสรางความเขมแขงใหรเทาทนหรอหาวธการปองกนตออปสรรคทจะเกดขนในขณะเดยวกนกควรจะทราบขอมลขาวสารตาง ๆ ทจะเปนโอกาสททาใหกลมองคกร/สหกรณ ไดรบประโยชนนาขอมลขาวสารตาง ๆ มารวมพจารณากบจดแขงขององคกรกลายเปนกลยทธดาวดวงเดนขององคกรได ปจจยภายนอกดงกลาวไดแก 1. สภาพภมอากาศ หรอ สภาพทางกายภาพตาง ๆ ทงของจงหวดประเทศและตางประเทศ ทงนเพราะปจจบนระบบขอมลขาวสารตาง ๆ รวดเรวโดยเฉพาะเรองโลกรอนจะมผลอยางไรกบกลมเกษตรอนทรยจงหวดยโสธรการเผาฟาง การเผาไรตาง ๆ จะมผลตอการกดกนทางการคาหรอไม ปญหาแหงแลง นาทวมในเขตทงกลารองไหจะแกไขอยางไร เปนตน

104

2. สภาพเศรษฐกจ ในขณะทราคานามนสงขน ตนทนการผลตสงขน ราคาสนคาและคาครองชพสงขน เศรษฐกจตกตา ภาคการเกษตรกยงสามารถเปนทรองรบ แรงงานทตกงานหรอไมมงานทาได พฤตกรรมในการบรโภคของโลกเปลยนไป ทตองการอาหารทสะอาด อาหารทปลอดภยโดยเฉพาะอาหารธรรมชาตตาง ๆ ไดรบความนยมมากขน ทาอยางไรขาวหอมมะลอนทรยของจงหวดยโสธรจะมความแตกตางจากขาวหอมมะลทวไป การจดการกลยทธทางการตลาดจะทาอยางไร เครองหมายการคา การรบรองมาตรฐานสนคาจะทาอยางไร การโฆษณาการประชาสมพนธและการเขาถงขอมลขาวสารของผซอหรอบรโภคจะทาอยางไร เปนตน 3. การเมอง/การปกครอง การเกดปญหาการสรบในตางประเทศ การเมองภายในประเทศ จะสงผลกระทบตอเศรษฐกจของชาวยโสธรอยางไร ความสมพนธกบประเทศเพอนบานการขยายเสนทางการคาจากพมา-ผานประเทศไทยจากแมสอดจงหวดตาก-พษณโลก-ขอนแกน-มกดาหาร ผานลาว-ไปเวยดนามลงทาเรอดานง จะมผลอยางไรกบชาวจงหวดยโสธร การกระจายอานาจและงบประมาณจากรฐบาลกลางผานองคกรปกครองสวนทองถน ทงเทศบาล องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) องคการบรหารสวนตาบล (อบต.) ซงมความใกลชดกบชมชนมากทสด องคกร/สหกรณ จะเขาไปมสวนรวมอยางไรในการวางแผนพฒนาทองถน เปนตน 4. คแขงและคคา การดาเนนงานของกลม/องคกร/สหกรณ ตองพจารณาคแขงขนและคคาหรอลกคามการเปลยนแปลงอยางไร เพราะในปจจบนอยในยคการแขงขน การเปลยนแปลงตอง

รวดเรวถงจะอยได 5. กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบตางๆ ปจจบนมการปรบเปลยนแกไขกฎหมาย ระเบยบขอบงคบตาง ๆ มากทงทมประโยชนหรอเปนอปสรรคตอการบรหารงาน 6. นโยบายของรฐบาล รฐบาลไดกาหนดระเบยบวาระแหงชาตในเรองตาง ๆ เชน การเพมขดความสามารถในการแขงขน การแกไขปญหาความยากจนตาง ๆ เปนตน นโยบายหรอโครงการของรฐบาล ไดใหโอกาสแกชมชนมากโดยเฉพาะโครงการกองทนเงนลานบาทแตละหมบาน เพยงแตการดาเนนงานรวดเรวความพรอมของชมชนในการบรหารจดการกองทน การสรางความ

เขมแขงของชมชนในการบรหารจดการกองทน การสรางความเขมแขงของชมชน การใชเงนให

คมคาและมประโยชนการเพมโอกาสในการหาอาชพ หารายได แตสงทเหนชดเจน คอ ดอกเบยเงนกนอกระบบลดตาลงจากรอยละ 5 บาทตอเดอนเหลอเพยง 1-2 บาทตอเดอน หมบานใดมการบรหารจดการเงนดโดยเฉพาะการพจารณาการใหเงนกมการพจารณาทรอบคอบ ปญหาการคาง

ชาระหนสนจะมนอยลงแตถาผบรหารไมดผลกจะตรงกนขาม นโยบายรบจานาขาวเปลอก รฐบาลกาหนดราคารบจานาขาวจาวหอมมะลไวตนละ 10,000 บาท ในขณะทราคาตลาดประมาณ 8,500 บาท ทาใหสมาชกสหกรณนาขาวไปเขาโครงการรบจานา กลมการเกษตรทมโรงสซอขาวไมได หรอไมมขาวขาย นโยบายการสงเสรมของรฐบาลได

105

สนบสนนใหสหกรณการเกษตรมความพรอมในดานวตถเครองจกเครองมอตาง ๆ ซงถาไมพจารณาถงเรองการคมคาหรอการคมทนจะกอใหเกดปญหาเรองเกดการสญเปลาทางเศรษฐกจ

7. นโยบายของผวาราชการจงหวด CEO ตามนโยบายของรฐบาลไดจดสรรงบประมาณมาใหจงหวดแกไขปญหาของจงหวดและกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลางกลม2 ( อบล ราชธาน , อานาจเจรญ , ศรสะเกษ , ยโสธร) เพอแกไขปญหาของจงหวดใหสอดคลองกบนโยบายของประเทศ ดงนนทาอยางไร กลม/องคกร/สหกรณ จะเขาถงแหลงงบประมาณแหลงนได ถากลมมระบบฐานขอมล ความเขมแขงของชมชน การมสวนรวมถาไดงบประมาณสามารถแกไขปญหาได เกดผลผลตและผลกระทบทชดเจนตรวจสอบไดวดผลได เพราะปจจบนรฐบาลมการตดตาม

ตรวจสอบการใชงบประมาณทชดเจน เปนตน นโยบายจงหวดเคลอนทหรอการทภาคราชการรวมตวกนหลายหนวยงานเขาไปหา

ประชาชนถงในพนท เหมอนกบรานคาหรอบรษทเขาไปหาลกคาถงหมบานทาใหทราบวาอะไรคอสงทประชาชนตองการ อะไรคอปญหา อะไรคอสงทภาคราชการตองปรบเปลยนเพอใหเกดความพอใจแกประชาชน แตการจดจงหวดเคลอนทบอย ๆ ทาไมได ดงการนนการรวมตวของกลมและองคกรตาง ๆ แลวสงขอมลใหจงหวดรบทราบจะเปนชองทางหนงทจะทาใหการพฒนามสวนรวมจากภาคประชาชน

6.2.2 ปจจยภายใน 1) ดานการพฒนาความร/ความสามารถในการบรหารจดการ

การพฒนาความรและทกษะแกสมาชกคณะกรรมการดาเนนงานตางๆ กลม/องคกรตางๆ การดาเนนการของกลม/องคกร ดานอาชพ ดานบทบาททเกยวของและเปนทกษะการทางาน มการพฒนาการเชอมโยง คอ - การพฒนาสมาชกใหมทกษะดานอาชพ เพมขน เชน การผลตปยอนทรย การจดทาหมอนขวานผาขด การเผาถานคณภาพ การใชภาษาเพอการสอสาร ซงเปนหลกสตรระยะสนทจดโดยวทยาลยชมชนยโสธร มสมาชกกลม/องคกรตางๆ บางสวนสมครเขารบอบรมเพอพฒนาตนเอง - การพฒนาความรทกษะอาชพ กลม/องคกร มการสงเสรมใหสมาชกเขารบการอบรมและพฒนาตนเองกบทงจากหนวยงานภาครฐจดใหมการอบรม เชน การจดอบรมดานอาชพของวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยยโสธร - เพมความรทกษะ ความสามารถของคณะกรรมการฝายดาเนนงานใหเปนมออาชพมากขน เพราะตองแขงขนกบธรกจอน ตองปรบตวเขาหาสมาชกถงครวเรอน ไมใชรอสมาชกมาหา สรปแลว การพฒนาความรทกษะแกสมาชก ทกกลมมการดาเนนการมากนอย ขนอยกบศกยภาพของกลม และขนอยกบหนวยงาน/องคกรภาครฐ ทจดใหมการพฒนาสมาชกกลม องคกรอาชพ และเปนทนายนดทจงหวดยโสธร มการจดตงวทยาลยชมชนยโสธรขน โดยวทยาลยชมชน

106

แหงนมปรชญาการจดการศกษา โดยชมชนเพอชมชน กลม/องคกรและสหกรณ เปนองคกรทม

ความเขมแขงถอเปนกลมผนาของแตละชมชน ซงสามารถใชบทบาทของวทยาลยชมชนยโสธร

พฒนาความร ทกษะใหกบสมาชกไดทงดานพฒนาอาชพ พฒนาดานคณวฒการศกษาใหสงขน การแลกเปลยนภมปญญาทองถนเพอพฒนาชมชน องคกร 2) การตลาด - การเชอมโยงเครอขายของกลม/องคการดานการวตถดบเพอการผลต กลมการเกษตรม

การซอขายปยชวภาพ/ปยอนทรยสาหรบใชใสนาขาวอนทรย การซอปยคอก/แกลบ เพอผลตปย

อนทรย ระหวางกลม/องคกร กลมอาชพ มการเชอมโยงกบหนวยงานในการแสวงหาตลาดเพอจาหนายสนคา เชน ผลตภณฑหมอนขด จากกลมแมบานพลงสามคคศรฐาน การจาหนายผาไหมจากกลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง -การเชอมโยงพนทจาหนายสนคา หลายกลมมการเชอมโยงโดยการจาหนายและรบซอ

ผลผลตจากกลม/องคกรทมคณภาพสนคาทดานมาตรฐานเดยวกน เชน กลมเกษตรกรทานาบากเรอ กลมเกษตรกรนาออม กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ มการนาขาวอนทรยมาจาหนายรวมกน โดยการจดการของกลมใดกลมหนง ถอวาเปนการยอมรบมาตรฐานการเกษตร และการพฒนารปแบบการคาเพอการพฒนา ซงถารวมกลมกนไดอยางมนคง นาจะเปนผลดในดานการตอรองเรอง

การตลาด ซงจะสรางความเขมแขงใหกบกลม/องคกร การเสนอขายเมลดพนธขาวของสหกรณ

การเกษตรปาตวแกกลม/องคกรการเกษตร การขยายพนทการปลกขาวเพอผลตเมลดพนธขาว

คณภาพ เปนการเชอมโยงทสรางความร ความตระหนกใหแกสมาชกเกษตรกรทดาเนนการ เปนการขยายเครอขายระบบการเรยนรโดยการปฏบตจรง ซงจะสรางความเชอมนในระดบทย งยน กลมองคเรมเหนความสาคญของการเปลยนเมลดพนธขาวเพอเพมผลผลต ซงเปนผลดตอเกษตรกรในระยะ

ยาว สวนกลมอาชพและกลมอนรกษมการเชอมโยงดานการตลาด ในเบองตนเปนการ

เชอมโยงกบหนวยงาน ภาครฐทสงเสรมการตลาด พานชยจงหวด จดใหมการจาหนายสนคา OTOPใหกลมอาชพ กลมอนรกษ นาผลผลตมาจาหนาย เชน ผาไหมกลมสตรบานหวเมอง ตะกรา

พลาสตกกลมสตรแมบากดแห หมอนขวานผาขด จากกลมแมบานพลงสามคคบานศรฐาน ผลตภณฑจากเหดและแมลงกลมวนาทพย ต.คอเหนอ และยงเปนการเปดตลาดใหสมาชกกลม/องคกรอาชพมาเรยนร เพอพฒนาเพมขน โดยอาศยการประชาสมพนธผานเครอขายวทยชมชน ซงในกลมเครอขายมกลม อ.พ.ช. อาเภอกดชม มสถานวทยชมชนคลน FM 104.02 MHz อาจกลาวไดวาเมอมเวทใหเลน ผเลนยอมมโอกาสพฒนาฝมอเพมขน สรปแลว การเชอมโยงดานการตลาด กลม/องคกรมการหาตลาดเอง และหนวยงาน

ภาครฐจดเวทตลาดให แตอยางไรกตามทกกลมสรปปญหาตรงกนประเดนหนงผลผลตทกลม/องคกรผลตได ประชาชน ชมชนจงหวดยโสธรเอง กบไมไดใชสนคาหรอผลผลตจากกลม/องคกร

107

ในจงหวด ทาใหเกดแนวคดดานการตลาดใหมวาควรสรางตลาดทองถนใหเกดการยอมรบและขยายไปตามพนทตางๆ นาจะเปนการสรางตลาดทย งยน และสรางความมนใจใหกบผผลตสนคา โดย

เหนไดชดจากสหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร สหกรณออมทรพยคร เรมสนใจและตองการสนคาหรอผลผลตจากกลมอาชพมาจาหนายใหกบสมาชก โดยจะนาสนคามาวางจาหนายทสหกรณรานคาของสหกรณ ซงกลมการเงนไดมการประสานงานกบกลมอาชพแลว เพอดาเนนการในเรองน 3) ดานการสรางความมนคงและยงยนของกลม/องคกรและสหกรณ - การเชอมโยงเครอขายของกลม/องคหลงการพฒนาเครอขาย กลม/องคกรไดเสนอตวแทนของแตละกลมองคกร เพอประสานงานใหเกดความรวมมอในทกดาน เพอรวมกนวเคราะหและ

เสนอแผนการพฒนาตอหนวยงานทเกยวของ ใหเกดการเคลอนไหวเชงพฒนาอยางตอเนอง สอดคลองกบโอกาสและบรบทในแตละชวง ตามนโยบายของหนวยงานทเกยวของ เชน มการ

เสนอหลกสตรการพฒนาบคลากรใหมความรพนฐานดานคอมพวเตอรเพอการประมวล และ

วทยาลยชมชนยโสธรไดจดหลกสตร เพอพฒนาสมาชกกลมเกษตรกรนาออม อาเภอคอวง และมการวางแผนการดาเนนการลกษณะนอกหลายโครงการ

- การปรบโครงสรางการบรหาร จดการภายในกลม/องคกรและสหกรณ หลงกลม/องคกรและสหกรณมการจดเวทประชาคมสมาชก ผนามการเรยนรกระบวนการพฒนากลมองคกร จากทมวจย ทาใหผนากลมเกดแนวคดในการพฒนากลม/องคกรใหเกดความมนคง ยงยน โดยทกกลมเรมเหนความสาคญขององคกรภายใน โดยตางมการเรมปรบการบรหารจดการภายใน เชน กลมอนรกษ มการกาหนดแนวทางการอนรกษปา อนรกษตนนาลาธาร โดยกลมชมชนปาดงมะไฟมการกาหนดเปนขอบญญตขององคการบรหารสวนตาบล มการกาหนดเขตปาชมชนทดแลโดยชมชนในพนท

นน การกาหนดเขตอภยทานพนธปลา โดยมการรเรมกจกรรมปลอยปลาและกาหนดเขตอภยทานสตวน า ทบรเวณแมนาช ใกลวดศรธรรมมาราม รวมกบชมชน เทศบาลเมองยโสธรและหนวยงานภาครฐ เอกชน โดยการนาของหลวงตาพวง พระสงฆทเปนทเคารพศรทธาของประชาชนในเขตจงหวดยโสธร รอยเอดและจงหวดใกลเคยง เปนตวอยางกจกรรมสรางเจตคตเพอความยงยนในเชงอนรกษ

4) การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เนองจากกลมคนจนจะไดอาศยหาอยหากน หรอถามมากพอกจะเปนแหลงผลตรายได

ใหแกกลมคนจนได เพราะคนจนนนปญหาอยางหนงคอไมมททากน แกชราลกหลานไมอยจะได

พงธรรมชาต และเปนองคความรในการจดการชมชนตงแตอดต และเปนภมคมกนดงเดมของสงคม การจดการทรพยากรจะเชอมโยงกนทงปาไม ทดน แหลงนา และคน โดยจงหวดยโสธรมตวอยางใหเหนชดเจนอยางเมอปาอดมสมบรณ ทดนอยใกลปากอดมสมบรณเพราะไดรบอนทรยวตถทไหลมากบนาจากปา โรค แมลง ทจะลงมานาขาวกมนอย แมนาจากปาไหลลงแมนากนาตะกอนทอดมสมบรณลงแมนาไปดวยทาใหในนามแพลงตอนเปนอาหารสตวน า กลายเปนวงจรหวงโซอาหารได

108

อกทงในปจจบนมการปรบปรงบารงดน โดยการปลกพชคลมดนเพอไถกลบเปนปยพชสด เชน ถวพรา ซงปจจบนมการปลกมาในกลมสมาชกกลมเกษตรกรทานาบากเรอ อกทงมการขยายการเลยงวว-ควายกนมากขน จนมคาพดวามโรงงานปยเปนของตนเอง เชน เลยงวว 7 ตว ทานา 20 ไร ไมตองซอปยเคม แตผลผลตขาวไดผลด การลดการใชสารเคม การใชสารชวภาพ การทา

การเกษตรแบบผสมผสาน การพงตนเอง เศรษฐกจพอเพยง 5) การบรหารจดการเชงพนท ทงนเพราะในแตละพนทปญหาและเงอนไขตางกน ซงในปจจบนรฐบาลไดสนบสนนและ

การกระจายอานาจและงบประมาณสพนทมากขน โดยเฉพาะปจจบนองคการบรหารสวนทองถน หรอ อบต. มบทบาทมากขน ตลอดทงงบประมาณจากผวาราชการจงหวดแบบบรณาการหรอผวา CEO สามารถทจะแกปญหาในระดบพนทไดรวดเรว ทงนองคกรชมชน ประชาชนในพนทตองมความพรอมในเรองฐานขอมล แนวทางแกไขปญหาตางๆ ทงนเพราะในการจดทาแผนงานโครงการตางๆ ปจจบนภาคประชาชนจะมสวนรวมมากขน ซงการพฒนาเชงพนทนนนนตองเปนแบบบรณาการ แกไขปญหาทงระบบและแกไขไปพรอมๆกน เชน เรองการปลกขาว กไมไดพจารณาเรอง

ผลผลตขาวเทานน แตมองทงระบบการทานา ทาอยางไรผลผลตขาวจะเพมขน คณภาพขาวได

มาตรฐาน เกษตรกรมตนทนการผลตลดลง ครอบครวเกษตรกรมความสข การลดปญหาเรอง

รายจายทไมกอประโยชน เชน การพนน การดมสรา การสบบหร เปนตน 6) การถายทอดความร การเชดชเครอขายคณคา ผลจากการดาเนนธรกจของสหกรณ หรอกลมเกษตรกรตางๆมปญหาเหมอนกน เชน ผลตสนคาได ขายไมได ขาดแคลนเงนทนหมนเวยน สมาชกมแตรอรบผลประโยชน แตไมไดคดทจะใหอะไรกบกลม แตกมหลายกลมทบรหารงานประสบผลสาเรจทงการทาธรกจสหกรณ หรอการจดการกลมตางๆ ภมปญญาพนบานตางๆ เชน การอนรกษปาไม หมอยาสมนไพร หมอนวดจบเสน ชางทอผา ชางจกสานตางๆ แตขาดการถอดบทเรยน การถายทอดความร หรอการจดการความร ซงนาจะเปนทรพยสนทจบตองไมได แตมมลคาอยางมากในแตละทองถนควรรวมมอกบสถานศกษา

และองคการบรหารสวนทองถนในการจดการเรองดงกลาวกอนทองคความรเหลานจะหายไป 7) การสรางโอกาส ควรมการสรางโอกาสในเรองตางๆใหเกดขนในพนท เชน การเรยนร การตลาด การสอสาร ความเชอมโยงกบกลมภายนอกตางๆ โดยทางราชการใหการสนบสนนและควรมการจดเวทภาคประชาชนในระดบจงหวดอยางนอยปละ 2 ครง เพอเกษตรกรจะไดนาเสนอปญหาตางๆใหภาคราชการไดทราบ จะไดหาทางปองกนและแกไขไดรวดเรวขน 8) การเชอมโยงเครอขาย เปนเรองจาเปนทตองเชอมโยงเครอขายซงอาจเปนทงภายในกลมและนอกกลม โดยเฉพาะกลมอาชพเดยวกน หรอกลมอาชพทสนบสนนพงพากน ตลอดทงหนวยงานของภาค

109

ราชการทเปนองคกรพเลยงตางๆ ทงนเพราะเมอขนาดของกจการใหญขน การพงพาตลาดภายนอกมความจาเปน เพราะตองบรหารจดการกลมองคกรหรอสหกรณใหมประสทธภาพ เพอลดตนทน

การผลต สามารถแขงขนในธรกจได คงปฏเสธไมไดวา การดาเนนงานของกลมหรอสหกรณเปนการดาเนนธรกจอยางหนง

ภาพท 6.2 รปแบบการเชอมโยงภายกลม/องคกร

การเกษตร

การเงน




อาชพ

อาชพ

อาชพ

อาชพ

อาชพ

การเงน

หนวยงานทเกยวของ


110

การพฒนาความร/ทกษะสมาชก การแลกเปลยนวตถดบ/สนคา การสนบสนนดานปจจย/พฒนากลม การบรหาร/จดการ การตลาด การรบซอผลผลต/การจาหนาย การขยายเครอขาย/การประชาสมพนธ

ภาพท 6.3 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน


กลมอาชพ กลมการเงน

วทยาลยชมชน หนวยงานรฐ

ผประสานงาน


111

6.3 ผลทจะเกดแกชมชน ในปจจบนทกหมบานมองคกรหรอกลมการรวมตวของประชาชนเพอทากจกรรมทาง

เศรษฐกจ เชน กองทนหมบาน กลมออมทรพยเพอการผลต และกลมทางสงคม เชน กลมฌาปนกจ กรรมการหมบาน กรรมการวดหรอกรรมการโรงเรยน เปนตน เมอกลมตางๆเหลานมความเขมแขง การบรหารจดการกลมเพอประโยชนตอสวนรวมมการกระจายผลประโยชน การบรหารงานแบบมสวนรวมตรวจสอบได ชมชนยอมจะเขมแขง เพราะกลมตางๆเมอประกอบกจกรรมทางธรกจมผลกาไร จะมกฎเกณฑในการจดสรรกาไร มการกาหนดระเบยบ แตจะมขอหนงคอ การจดสรรกาไรเพอสวสดการสงคมของชมชน 6.4 การแกไขปญหาความยากจน เปนปญหาทไมไดแกไขงายๆ เพราะจากการวจยในพนทจะไดมการตงคาถามวา

- เขายอมรบหรอไมวาเขาเปนคนจน เพราะวาบางคน เขาพอใจทจะอยอยางนน แมวาจะม รายไดทเปนตวเงนนอย แตมความสขตามอตภาพ ไดอยกบบาน หาอาหารธรรมชาตกนได ม

สงแวดลอมทด เปนตน - เขาจนเพราะอะไร ความจนเกดจากเหตผลทแตกตางกน เชน ไมมททากน มบตรมาก ม

โรคประจาตว เกดภยธรรมชาต หนสนทตกทอดมาเปนมรดก ตดการพนน หรอสงลกเรยน - เขามความสามารถในการทาอะไร เพราะบางครงมความสามารถแตไมมโอกาส - ใครจะเปนผชวยเหลอ เชน ญาตพนอง อบต. หรอ จงหวด เปนตน นอกจากนรฐบาลยงม

โครงการรฐ สวสดการตางๆ เชน เงนชวยเหลอคาครองชพ โครงการ 30 บาทรกษาทกโรค การศกษาภาคบงคบ 12 ป เปนตน เครอขายคณคากบการแกไขปญหาความยากจนนน เปนความมงหวงหรอเปาหมายใน

การดาเนนงาน เครอขายคณคานนเปนการวางแผนรวมกนของกลม องคกรธรกจ หรอหนวยงานตางๆทมแนวคดอยางเดยวกนทจะชวยแกไขปญหาของสมาชก เพมขดความสามารถของการ

ดาเนนงาน กลม องคกรตนเอง แตถากลม องคกรตางๆแยกกนทา กจะกอใหเกดปญหาความไมมประสทธภาพในการดาเนนงาน ตนทนการผลตสง การทางานลาชา ผลตสนคาไมตรงกบความ

ตองการของตลาด การทางานซาซอน หรอในทสด ไมสามารถดาเนนธรกจไดในทสด แตเนองจากเครอขายทางคณคาทเปนสหกรณหรอกลมองคกรตางๆในเขตพนทจงหวดยโสธร เปนเครอขายท

หลายมต การดาเนนธรกจไมไดมงหวงกาไรและความพงพอใจของลกคาเปนหลกเทานน แตเปน

เครอขายคณคาทเกยวของกนทงเครอขายกลม องคกร สหกรณ เครอขายสนบสนนทงทางราชการและภาคเอกชน เครอขายนกวชาการตางๆทจะสนบสนน ถาพจารณาใหลกลงไป เปรยบเสมอนการบรหารจดการสงทมอยแลวและสงทควรจะทาเพมเตม แตยงขาดการมองลกลงไปถงทนเดมของ

สงคมหรอชมชน ทงทางดานทรพยากรธรรมชาต ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม วถชวต ภมปญญาทองถนตางๆ ซงมบทบาทในการกาหนดการดาเนนชวตของประชาชน ทงนเพราะในอดต

112

เมอจานวนประชากรยงไมมาก การดารงชวตของประชาชนในดานการผลตเนนเพอการบรโภคเปนหลก การดารงชพตางๆพงพาธรรมชาตสวนมาก เมอมการคาขายกบตางประเทศมากขน การรบรขาวสาร การมเครองอานวยความสะดวกตางๆไดเขาสพนทชนบทมากขน ความจาเปนทตองทาการผลตเพอการคามความจาเปนมากขน เมอทาการผลตแลวรายไดไมเพยงพอกบรายจาย ปญหาหนสนตางๆกตามมา การอพยพแรงงาน การยายถน การแยงชงทรพยากรธรรมชาต ตลอดทงการใช

ทรพยากรธรรมชาตตางๆขาดการอนรกษหรอรกษาไวซงทรพยากรใหมใชตลอดไป การบรหาร

จดการเชงระบบลดนอยลงทงภาคราชการและประชาชน เชน การทานา ในอดตใชแรงงานควาย

หรอกระบอในการเตรยมแปลงนาหรอไถนา มการเกบฟางขาวไวเปนอาหารวว-ควาย มลวว-ควาย มการเกบและนาไปใชในแปลงนา มการเกบรกษาทสาธารณะไวเปนททาเลเลยงสตว เมอปรมาณ

วว-ควาย เกนฝง (เกนความสามารถในการเลยง) หรอมความจาเปนตองการใชเงนกขายวว-ควายออก ไมตองไปกเงนใคร ระบบการทานากสามารถอยไดและพงพาอาศย สนบสนนซงกนและกนได แตเมอมการเปลยนแปลงวธทาการเกษตรใหม มการใชรถไถนาเดนตาม การใชปยเคมตางๆ ยาปราบศตรพชตางๆเขามาใชในการทานา กลายเปนการแยกสวน ตองพงพงตลาด ซงเกษตรกร

ควบคมไมได เกษตรกรททานาบางสวนเปลยนสถานภาพเปน “ผจดการนา” เกอบทกอยางจางและซอเพอใหการทานาเสรจเรว ปญหาตางๆจงเกดขนโดยเฉพาะ ปญหาเรองหนสน ปญหาความ

ยากจน กระแสการพฒนาตองกลบไปมองเรองเศรษฐกจพอเพยง ซงเปนเรองเดมทเปน “วถชวตของเกษตรกรไทย” อนเปนการหลอหลอมมมมองหรอเหตการณทางดานสงคม เศรษฐกจและ

สงแวดลอม ทเปนบรบททสาคญในแตละชมชน ซงมการเชอมโยงกนเปนเครอขายคณคาท

เหมาะสมของแตละชมชน ดงนน ในการสงเคราะหเครอขายคณคาในพนทจงหวดยโสธร จงมการเพมบทบาทของกลมเครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเขาไปดวยกบกลมองคกรการผลต กลมองคกร

การเงน และกลมองคกรดานอาชพตางๆ ทงนเพราะทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตางๆทคงเหลออยในปจจบนนน เปนผลจากการบรหารจดการของบรรพบรษในรนทผานมา ถามเหลอมากกแสดงวาทรพยากรนนมความสาคญ จงมการวางแผน มการบรหารจดการทสอดคลองกบเงอนไข

ของสงคมนนๆ เชน การจดการปาดอนปตา หรอชมชนตางๆทมมากในจงหวดยโสธร ไดกลายเปนแหลงผลตอาหารประจาหมบานและเปนแหลงหาเหดปาทมราคาสง เชน เหดโคน ราคาทเกษตรกรขายประมาณกโลกรมละ 180-200 บาท แตถาเปนราคาทตลาดสดประมาณกโลกรมละ 220-250 บาท นอกจากนนยงมอาหารธรรมชาต (ทปลอดจากสารเคมตางๆ) เชน ไขมดแดง แมง และแมลงตางๆ ตลอดทงผกปาตางๆ สมนไพร อกทงเปนทรพยสนทมคณคาทยงไมไดประเมนมลคาตางๆอกมากมาย โดยเฉพาะเปนพนททใชในการเรยนร การบรหารจดการของชมชน การถายทอดภมปญญา การจดการทางสงคม การออกกฎระเบยบตางๆ อกทงบางแหงยงมสถานภาพเปนปาชมนา จงหวดยโสธรมพนทปาชมชนมากเปนอนดบท 4 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในขณะทเปนจงหวดทม

113

ประชากรประมาณ 530,000 คน จงนาจะนาจดแขงทมพนทปาชมชนมากน เปนตวขบเคลอนการแกไขปญหาความยากจนของจงหวดได เพราะการจดการทรพยากรธรรมชาต (ดน นา ปาไม) และคนจะตองมความสอดคลองกน ผลกระทบของเครอขายคณคาทมตอการแกไขปญหาความยากจน เนองจากผลของการสรางเครอขายคณคาตางๆทงทเปนเครอขายภายในกลมองคกรทง 4 กลม กลาวคอ กลมการผลต กลมองคกรการเงน กลมอาชพ และกลมอนรกษทรพยากรธรรมชาต แลวยงมการสรางเครอขายนอกกลมทเปนองคกรทจะหนนเสรม สนบสนนและเกอกล เชน โครงการพฒนาจงหวดแบบบรณาการหรอผวา CEO วทยาลยชมชนจงหวดยโสธร ทสามารถจดหลกสตรฝกอบรมใหความรตามความตองการของชมชนได หรอ สถาบนวชาการ สวนราชการและเอกชนตางๆทสามารถใหความชวยเหลอได ซงผลกระทบดงกลาวนนคดในเชงปรมาณวาเปนมลคาเทาไรในปจจบนยงไมสามารถคานวณเปนมลคาได แตถามการศกษาเฉพาะและมระยะเวลาใน

การศกษาพอสมควรนาจะหาคาตอบได แตในเชงพรรณนานนพอสรปผลกระทบดงกลาวไดดงน 1) การลดรายจาย ครวเรอนทยากจนหรอครวเรอนของกลมองคกร สหกรณตางๆ จะทาใหเกดการลดรายจายดานตางๆ เชน - อตราดอกเบยเงนก ทงนเพราะอตราดอกเบยเงนกของสหกรณ กลมทางการเงน จะตากวาอตราดอกเบยนอกสถาบน เชนกจากนายทนเงนกประมาณรอยละ 3-5 บาทตอเดอน แตกจากสหกรณประมาณรอยละ 9 บาทตอป - การลดคาปยเคม ถาสมาชกเปนสมาชกกลมการผลตขาว กลมสมาชกมการ

แนะนาสงเสรมการปรบปรงบารงดนโดยการปลกพชบารงดน เชน การปลกถวพรากอนทานา การใชปยคอก ปยหมก หรอปยอนทรย การไถกลบตอซง ทาใหดนมความอดมสมบรณมากขน การใชปยเคมนอยลงแตผลผลตมากกวาเดม เปนตน - การลดคาขนสงปจจยการผลต กลมอาชพททาปยหมกหรอปยอนทรย ซงเดมตองซอปยคอกจากตางจงหวด เชน จงหวดชยภม แตเมอเชอมโยงกบกลมปศสตวภายในจงหวดยโสธร คาขนสงกจะตาลง เชนเดยวกบกลมอาชพทาหมอนขด ซงเดมตองซอนนใหมและนนเกาจาก

ตางจงหวด เมอกลมอนรกษทรพยากรมการปลกนน ตนไผ ตนยางนาเสรมในเขตพนทปาชมชน รายไดจาดการขายฝกนน ขายตนไผ หรอขายนายางจากตนยางนา กจะเปนรายไดของชมชน ในขณะเดยวกน กลมอาชพทซอนนกไมตองเสยคาใชจายในการไปซอนนไกล อกทงสามารถลด

คาใชจายในการขนสงและคาเสยเวลาตางๆได - การลดคาอาหาร โดยเฉพาะเกษตรกรหรอประชาชนทวไปทอยใกลปาชมชน

หรอแหลงนาสาธารณะตางๆทชวยกนดแลรกษา สามารถทจะหาอาหารธรรมชาตกนได เปนอาหารทปลอดสารเคมเจอปน อกทงสด คณคาทางอาหารสง ทาใหลดคาใชจายในหมวดอาหารลงไดมาก

114

- การลดคาใชจายในการบรหารงาน โดยเฉพาะสหกรณการเกษตรตางๆ หรอกลมเกษตรกรตางๆททางราชการไดใหการชวยเหลอ จดหาอปกรณตางๆให เชน เครองจกรกลตางๆ เครองปรบปรงคณภาพเมลดพนธ โรงสขาว เครองคดแยกคณภาพเมลดขาว โรงงานทาปยอนทรย หองเยนเกบผลผลตการเกษตร ลานตากเมลดพนธ โกดงเกบสนคาตางๆ เปนตน ลวนแตมปญหาการบรหารงานไมเตมประสทธภาพการทางาน ทาใหตนทนตอหนวยในการผลตสง เกดปญหา

ตนทนจม และเกดการเสยโอกาสของการทจะนางบประมาณทจะไปทาโครงการอนทมความจาเปน จงจาเปนทจะตองเรงการเพมการใชประโยชนในอปกรณนน เชน เครองปรบปรงคณภาพ เมลด

พนธขาวของสหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด ผลตเมลดพนธขาวหอมมะลไดประมาณปละ 200 ตน แตกจาหนายได 58 ตน ในขณะเดยวกนกาลงการผลตของเครองปรบปรงเมลดพนธนน ควรผลตไมตากวาปละ 500 ตน ดงนนจงเหนไดวามทงปญหาการผลตและการตลาดเมลดพนธขาวหอมมะลในขณะเดยวกน จงหวดยโสธรมเปาหมายทจะเพมพนทปลกขาวหอมมะลประมาณปละ 80,000 ไร ความตองการเมลดพนธกไมนาตากวาปละ 800 ตน ดงนนปญหาจงอยทการบรหารจดการควรทาอยางไร จงจะเกดเครอขายคณคาหรอการจดการหวงโซอปทาน (Supply chain management : SCM) ระหวางกลมเกษตรกร สหกรณการเกษตรทปลกขาวหอมมะล กบ สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด หรอ สหกรณการเกษตรอาเภอกดชมจากด ซงมเครองปรบปรง

ประสทธภาพและคณภาพการผลตเมลดพนธขาวหอมมะล เชนเดยวกน ทงนเพราะถาเกษตรกร

เปลยนเมลดพนธขาวอยางนอยทก 3 ป ผลผลตขาวตอไรกจะเพมขนประมาณรอยละ 20 และ

คณภาพของเมลดขาวกจะดขน ปญหาเรองขาวกลายพนธหรอขาวทองไขจะนอยลง ราคาท

เกษตรกรขายไดจะสงขน ดงนนการรวมกนวางแผนจดการเรองเมลดพนธขาวนนจะชวยให

เกษตรกรลดรายจายในขณะเดยวกนกเพมรายได เชนเดยวกบสหกรณการเกษตร ตนทนการผลตกจะตาลง เปนตน - การลดคาใชจายในหมวดทไมเพมศกยภาพการผลตเชน คาสรา คาการพนน หรอหมวดบนเทงตางๆตลอดทงเครองอานวยความสะดวกทเกนความจาเปน และหมวดอาหารตางๆได เมอชมชนมความเขมแขง มความเกอกล ครอบครวมความอบอน ทกครอบครวมเหตผล แขงกนทาความด ชวยกนลดปญหา ปองกนปญหาในชมชน รายจายในหมวดทไมจาเปนตางๆกจะลดลง 2) การเพมรายได เมอชมชนมความเขมแขง การเกดเครอขายคณคาของกลม องคกร สหกรณตางๆทมเปาหมายเดยวกน วางแผนงานรวมกน ใหกระบวนการทางานสอดรบสนบสนนสงเสรมกน ทาใหตนทนในการผลตลดลง สามารถแขงขนไดในธรกจ รายไดทเกดขนมการกระจายอยางเปนธรรมทงระบบ ทงสมาชกกลมองคกร สหกรณ และชมชน เชน - การเกบผลผลตจากปาชมชน ขายเปนรายได เชน เหดโคน ไขมดแดง แมลง แมงตางๆ เมอมการบรหารจดการปาไมอยางด

115

- การหาปลาในแหลงนาสาธารณะตางๆ เมอมการกาหนดเขตอภยทานรกษาพนธสตวน า การเขมงวดเรองการหามจบสตวน าในฤดวางไข สตวนามโอกาสทจะมขนาดใหญขน นาหนกตอตวมากขน รายไดจากการจบสตวน ากจะมากขน และเปนจดแขงทจงหวดยโสธรมแหลงนาหลายสายไหลผาน ปญหาอยทจะบรหารจดการอยางไร เชน เกยวกบเรองพนทปาชมชน - การขายผลผลตทางการเกษตรไดในราคาทสงขน เชน ขาวหอมมะล เมอ

เกษตรกรเปลยนเมลดพนธขาวทก 3 ป หรอเปลยนทกปยงจะด เพราะเมลดพนธขาวจะเขนาดตามาตรฐาน ยาวไมตากวา 7 มม. ขาวใส ไมมปญหาขาวทองไข เกษตรกรกจะขายขาวไดในราคาทสงกวาปกต อกทงเกษตรกรทปลกขาวหอมมะลอนทรย ราคาขาวทเกษตรขายไดจะสงกวาขาวหอม

มะลปกต แตถงอยางไรกตามเกษตรกรทผลตสนคาเกษตรนน ปจจบนตองใหความสาคญเรอง

คณภาพและมาตรฐาน โดยเฉพาะสนคาทสงออกตางประเทศ ตองคานงถงทงเงอนไขการนาเขาของประเทศนนๆมาเปนขอมลในการวางแผนการผลตดวย - เมอกลม องคกร สหกรณ ไดเขาฝกอบรม พฒนาความร ความสามารถในการบรหารจดการ แกไขปญหาทกลมตนเองพบอยในปจจบนหรอคาดวาจะเกดขนในอนาคต จะทาใหลดความสญเสยหรอความเสยหายตางๆ ตลอดทงการเพมประสทธภาพในการผลต เพมคณภาพของสนคาตางๆ รายไดของกลมองคกร หรอสหกรณตางๆนาจะเพมขน เพราะมการวางแผนทชดเจน เปนตน 3) การขยายโอกาส เมอกลม องคกร สหกรณมการสรางเครอขายคณคาแลว การบรหารจดการเรมเปนธรกจ แตการจดสรรผลประโยชนแบบสหกรณทาใหเกดโอกาสทจะขยายตลาด และเพมจานวนผทจะเขามารวมเครอขายคณคา ทงเรอง แลกเปลยนเรยนร ศกษาดงาน ฝกงาน ฝกอบรม การถายทอดความร จนถงการทาธรกจรวมกน เปนการชวยกนลดปญหาของตนเอง เสรมจดแขงของกลม แนวความคดของกลมเรมมองเปนภาพรวมไมแยกสวนเหมอนในอดต เรมมองเปนจงหวด แบงงานกนทาตามความถนดแลวกลบมารวมกนในเครอขาย เพอลดตนทน ลดการทางานซาซอน สะดวกรวดเรว ตอบสนองความตองการและสรางความพงพอใจใหแกลกคาได แขงขนไดในธรกจ เชน - เมอสหกรณการเกษตรอาเภอปาตวจากด และสหกรณการเกษตรอาเภอกดชม

จากด ผลตเมลดพนธขาวหอมมะลจาหนายไดอยางทวถง โอกาสทเกษตรกรจะไดใชเมลดพนธขาวหอมมะลทมคณภาพดกมมาก ทายทสดผลผลตตอไรของการผลตขาวหอมมะลจงหวดยโสธรกจะ

สงขน ราคาทเกษตรกรขายไดกจะสงขน - เมอสหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธรจากด หรอปาชมชนแตละแหงรกษา

พนทปาไมใหคงอย และปลกปาเศรษฐกจเพมโดยเฉพาะตนนน ตนไผ ตนมะขามเปรยว ตนยางนา และตนไมพนธพชอน เพม เตมในพนทสาธารณะทงปาชมชน วด โรงเรยน สถานทราชการ ตามขางถนน รมแหลงนาตางๆ เพอเพมพนทปาอนรกษ ปาเศรษฐกจหรอปาใชสอยทงของสวนรวมและ

116

ของสวนตว เพอประโยชนทงระบบนเวศนวทยา และเพอนาไมไปใชประโยชนในทางเศรษฐกจ เชน ตนนน นาผลนนไปยดหมอนขด ไมไผนาไปจกสาน ตนยางนา นานามนยางไปใชทาเครองจกสาน เนอไมใชในการกอสรางซอมแซมบานเรอนทอยอาศย มะขามเกบผลขายเปนรายไดตางๆ อกทงผลพลอยไดจากปา เชน ลกยางนา นาไปเพาะกลาตนยางนาขาย เปลอกไมตางๆนาไปทาส

ธรรมชาตยอมผาฝายและผาไหม เปนตน - เมอมการปลกขาว ผลพลอยไดโดยเฉพาะฟางขาวนาไปเลยงโค-กระบอ ซง

จานวนมากขน มการปลกหญากนนสมวงกนมากเกอบทกหลงคาเรอนทเลยงโคเนอ แกลบ ราขาวจากโรงสขาวในหมบานถกนามาใชในการเลยงโค-กระบอ แกลบนามาใสคอกโค-กระบอ เพอลดความชนในคอกสตวปลอยไว 1-2 เดอนกลายเปนปยหมก นาไปใสนาขาว แปลงปลกหมอน สวนไมผลตางๆ ทาใหผลผลตขาวเพมขน ปญหาการเผาฟางในนาขาวลดลง ซงจะชวยลดปญหาเรอง

โลกรอนลงได อกทงคณภาพดนนากจะฟนชวตขนมา เปนตน - เมอเกษตรกรทานาการเกษตรแบบปลอดสารพษ เชน การปลกขาวหอมมะล

อนทรย สภาพสงแวดลอมในแปลงนาขาวเรมด สงมชวตตางๆอยรวมกนไดในนาขาว ในนาขาวมตนขาว มปลา กบ เขยด องอาง กง และสตวน าอนกลบคนมาอดมสมบรณเหมอนในอดต เปนระบบเศรษฐกจทพงตนเองเปนเศรษฐกจทพอเพยง เกยวขาวเสรจ วดบอปลาทอยในนาขาว สวนหนงขายโดยเฉพาะปลาดก ปลาชอน สวนหนงแบงญาตพนอง สวนหนงแปรรปไวบรโภคในอนาคต เชน ทาปลารา ปลารมควน ปลาตากแหง อกสวนหนงปลอยกลบคนลงบอปลา อยางนอยปลาหนมสาว 1 ค เพอเปนการเลยงผบอปลาตามความเชอในอดต ซงความจรงเปนอบายในการขยายพนธปลาใหมในฤดกาลตอไป ทาใหเกดการลดรายจายคาอาหาร เพมรายไดของครวเรอน เสรมความเขมแขงของชมชน ความชวยเหลอเกอกลเอออาทรซงกนและกน เพราะทกคนรจกใหกอนทจะเปนผรบ สงคมนนกจะเปนสข เปนตน

บทท 7 สรปผลวจยและขอเสนอแนะ

การดาเนนการวจยเพอพฒนากระบวนการสหกรณ ใชระเบยบวธการวจยปฏบตการแบบม

สวนรวม การดาเนนการวจยมการปรบปรงเปลยนแปลงตามบรบท เพอใหเกดการเรยนรรวมกนใหมากทสดสาหรบกลมเปาหมายทกาหนด สรปผลการวจยไดดงน 7.1 การดาเนนงานตามแบบแผนการวจย

การดาเนนการวจยเพอพฒนาขบวนการสหกรณ ใชระเบยบวธการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม การดาเนนการวจยมการปรบปรงเปลยนแปลงตามบรบท เพอใหเกดการเรยนรรวมกนใหมากทสดสาหรบกลมเปาหมายทกาหนด การดาเนนการวจยโดยภาพรวม พบวา ดาเนนการตามไดแผนการวจยทกาหนด รอยละ 80 ของแผนการดาเนนการวจย แยกเปนประเดนสาคญ ดงน 1) กลมเปาหมายการวจยเดม เชน กลมการเกษตร กลมการเงน/ออมทรพย กลมอาชพ และสหกรณการเกษตร เมอดาเนนการวจย กลมเปาหมายบางกลม เชน กลมสหกรณการเกษตร มระบบการดาเนนงานทมรปแบบชดเจน มการเชอมโยงและเรยนรรวมกนในเรองการบรหารจดการ การ

ออมทรพย การขยายกลม ใชระบบราชการในการบรหารจดการ ตางจากกลมอนเชนกลมการเกษตร กลมอาชพ กลมการเงน ทมพนฐานมาจากการรวมกลมตามความตองการเพอพฒนาองคกร บรหารจดการโดยองคกร กลมหลงจงสามารถเชอมโยงและพฒนาเครอขายรวมกนไดงาย และการ

ดาเนนงานของกลมองคกรเหลาน มการเคลอนไหวตามนโยบายของจงหวด มงเนนดานอาชพและการเกษตรสอดคลองกบอาชพหลกของประชาชนในชมชนเปนสวนใหญ จงเปนเรองใกลตวท

สามารถพฒนาได และมการเพมกลมอนรกษ ซงเปนจดเดนของจงหวดยโสธร ทมพนทปาอดม

สมบรณมาก และหนวยงาน องคกรชมชนเรมเหนความสาคญในการอนรกษ สามารถนาทรพยากรจากปามาสรางอาชพได เชน กลมเกษตรกรเพาะเหด (วนาทพย) บานคานาสราง ตาบลคอเหนอ มการนาเหดธรรมชาต แมลง ทหาไดตามฤดกาล มาบรรจภณฑเพอเพมมลคาการตลาด เพมรายไดใหกบสมาชก 2) เปาหมายดานเวลา พบวา มความคลาดเคลอนไปจากแผนทกาหนด แตการยดหยนดานเวลากเปนประโยชนมาก เพราะการปรบเปลยนเวลาของทมวจย เปนการปรบเปลยนเพอให

สอดคลองกบความตองการของกลม/องคกรและสหกรณ กลาวไดวา แมปรบเปลยนเวลาแตผลการดาเนนงาน กบรรลตามเปาหมายทกาหนด กลม/องคกร เกดการเรยนรทจะพฒนาตนเอง มการ

เชอมโยงเครอขายทงภายในกลม ระหวางกลมตามความพรอมและความตองการของกลม การ

ประสานประโยชนระหวางกลมเปนไปในทศทางบวก ทาใหเกดแผนการพฒนาของกลม เชน

118

กลมเครอขายอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร กลมอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมอนรกษปาดงมะไฟ อาเภอทรายมล 2) กลมสหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธร จากด อาเภอมหาชนะชย 3) กลมอนรกษปาบานคาแหลม อาเภอคาเขอนแกว 4) กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม อาเภอกดชม (อ.พ.ช.) 5) กลมเกษตรกรเพาะเหดบานคอเหนอ(วนาทพย) อาเภอเมองยโสธร กลมเครอขายอนรกษ มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายเยยม ศรตะชย ประธานกรรมการ นายเกษยร ทองรกษา รองประธานกรรมการ นายคา คาสข รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นายสานต มาตขาว กรรมการและเลขานการ นางสบน พลจนทรงาม กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการกาหนดแนวเขตปาชมชน 2) โครงการเตรยมชมชนเพอการทองเทยวเชงวถชมชน 3) โครงการปลกปาและดแลรกษาปาเพมเตม 4) โครงการกาหนดเขตอภยทานสตวน าและปา 5) โครงการเลยงปลาเพอแปรรปอาหาร 6) โครงการปรบปรงระบบบรหารจดการการผลตและการตลาด (วนาทพย คอเหนอ) 7) โครงการขยายตลาดอาหารธรรมชาตในชมชน 8) โครงการอบรมนกจดรายการวทยชมชน กลมเครอขายการเกษตรจงหวดยโสธร กลมการเกษตรจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมเกษตรกรรมยงยนน าออม 2) กลมเกษตรกรรมทานาดงแคนใหญ 3) กลมสหกรณการเกษตรอนทรยไทยเจรญเลงนกทา 4) กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 5) สหกรณการเกษตรปาตว

119

กลมเครอขายการเกษตร มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายสวรรณ สมมา ประธานกรรมการ นายบญสอน ทองลอ รองประธานกรรมการ นายบญกวาง บญปอง รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นายอรรถเดช อศรางกร ณ อยธยา กรรมการและเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการขยายพนทปลกพนธขาวเพอผลตเมลดพนธ 2) โครงการพฒนาความร/ทกษะการปลกขาวอนทรย/การผลตปยอนทรยแกสมาชก 3) โครงการขยายการตลาดขาวอนทรย 4) โครงการปลกพชเสรมเพอบารงดนในนาขาว 5) โครงการอบรมสมาชกเกยวกบการแยกเมลดพนธขาว 6) โครงการไถกลบตอซงขาว กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง 2) กลมสตรจกสานตะกราพลาสตก บานกดแห 3) กลมแมบานเกษตรกรบานคากาว 4) กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค กลมเครอขายอาชพ มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นางทพยพาภรณ แสงเพชร ประธานกรรมการ นางสพฒน โคตรพนธ รองประธานกรรมการ นางจารส พระภาค รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นางสาวปณศา เมองหงษ กรรมการและเลขานการ นางคารม สมฤทธ กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการอบรมทกษะการผลตงานอาชพกลม 2) โครงการสรางเครอขายการตลาด 3) โครงการจดหาเทคโนโลยเพมผลผลต

120

4) โครงการสบสานภมปญญาทองถน 5) โครงการประชาสมพนธผลผลตดานอาชพชมชน กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลจงหวดยโสธร 2) กลมออมทรพยเพอการผลต บานสรางชาง อาเภอทรายมล กลมเครอขายการเงน มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายแสวง ศรวนคา ประธานกรรมการ นายวฒชย ครภณฑ รองประธานกรรมการ นายจร ศรวเศษ รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นางนงลกษณ คามลนา กรรมการและเลขานการ นายวเชยร เวฬวนารกษ กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการอบรมการเงน การบญชสมาชก 2) โครงการศกษาดงาน แลกเปลยนเรยนรการบรหารจดการ 3) โครงการปรบปรงพนทการเกษตรสมาชกกลม 4) โครงการการตลาดผลผลตชมชนเพอสมาชก

121

คณะกรรมการเครอขายระดบจงหวด จากการประชมประธานของแตละกลมเครอขาย และไดมการคดเลอกและการเสนอแตงตงคณะกรรมการดงน ลาดบ ชอ-สกล หนวยงาน อาเภอ ตาแหนง

1 นายเยยม ศรตะชย สหกรณสวนปาเอกชน จงหวด

ยโสธร จากด มหาชนะชย ประธานกรรมการ

2 นายแสวง ศรวนคา กลมออมทรพยไผสรางชาง ทรายมล รองประธาน

กรรมการ 3 นางบวไข ทงทอง กลมแมบานเกษตรกรคากาว กดชม กรรมการ 4 นางสพฒน โคตรพนธ กลมสตรจกสานพลาสตกกดแห เลงนกทา กรรมการ 5 นายบญสอน ทองลอ กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ คาเขอนแกว กรรมการ 6 นายบญกวาง บญปอง กลมสหกรณเกษตรอนทรยไทย

เจรญ-เลงนกทา จากด เลงนกทา กรรมการ

7 นายอรรถเดช อศรางกรฯ กลมเกษตรกรทานาบากเรอ มหาชนะชย กรรมการ 8 นายเกษยร ทองรกษา ปาชมชนดงมะไฟ ทรายมล กรรมการ 9 นายคา คาสม ปาชมนบานคาแหลม คาเขอนแกว กรรมการ 10 นายวฒชย ครภณฑ สหกรณออมทรพยโรงพยาบาล

ยโสธร เมอง กรรมการ

11 นายบวผน เศษสวรรณ กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ (วนาทพย )

เมอง กรรมการ

12 นางปราณ จนทรเหลอง กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลง

สามคค ปาตว กรรมการ

13 นายพนธ ผาผง สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด

ปาตว กรรมการ

14 นายสถต มาตขาว กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวต

และสงแวดลอม (อพช.) กดชม กรรมการ

15 นายสวรรณ สมมา กลมเกษตรกรยงยนตาบลนาออม คอวง กรรมการ และเลขานการ

16 นางละมย โพธภาษต กลมสตรทอผาไหมหวเมอง มหาชนะชย กรรมการและ

ผชวยเลขานการ

122

ซงการรวมกนคดโครงการตางๆนน มการคดงบประมาณเบองตน แตถงอยางไรจากการ

ประชมกไดใหเหนถงพฒนาการของกลมองคกรตางๆ ซงเรมตนจากตางกลมตางทา ไมกลาแสดง

ความคดเหน เมอผานการเขารวมประชมหลายๆครงจนมองเหนความสาคญรวมกน กลาแสดงออก บางกลมพรอมทจะเปนผนาในสงทกลมตนเองมความชานาญ เครอขายแลกเปลยนเรยนร การ

ชวยเหลอกนเกดขน ขอมลขาวสารตางๆเรมชดเจนขน สงทกลมสมาชกเปนหวงคอ ทาอยางไรกลมเครอขายจะมความถาวร บทบาทหนาทและ

งบประมาณทจะสนบสนนจะมาจากไหน อกทงปรากฏวาในทประชมมผประสานงาน ของสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ไดรวมสงเกตการณเพอทจะเสนอใหมการรบรองสถานภาพขององคกรชมชน เพอจะไดสามารถของบประมาณสนบสนนไดโดยตรง บางกลมมแนวคดทจะใชงบประมาณของ อบต. ซงทาใหเรมมองเหนการบรณาการทางความคดตางๆ ในการประชม มขอเสนอหลายอยางทนาจะพฒนาเปนหลกสตรการฝกอบรม ไดดงน

- หลกสตรการจดการทพกแรม Home Stay - หลกสตรการผลตขาวอนทรย - หลกสตรการจดการปาชมชน - หลกสตรการผลตปยชวภาพ - หลกสตรการผลตปยอนทรย - หลกสตรการผลตปยพชสด - หลกสตรการผลตเมลดพนธขาวชมชน - หลกสตรการจดทาบญชของกลม - หลกสตรการบรหารกองทนหมบาน - หลกสตรการเพาะพนธสตวน า - หลกสตรการพฒนาอตสาหกรรมสงทอ - หลกสตรการออกแบบผลตภณฑ - หลกสตรการแปรรปอาหาร (เชน ปลาสม ) เปนตน

โดยองคกรทจะเชอมโยงคอ วทยาลยชมชนยโสธร ซงหลกสตรดงกลาวสอดคลองกบ ภารกจและหนาทของวทยาลยฯ

123

7.2 ปญหา อปสรรคการวจย

ปญหา/อปสรรคทมวจย

1) ความรพนฐานเกยวกบสภาพของกลม/องคกร สหกรณ ของนกวจย ทมวจยควรมสมาชกในทมวจยทเปนสมาชกหรอเกยวของกบ กลม/องคกร สหกรณ

2) การประสานงานกลมหนวยงานภาครฐทเกยวของ ใหเขามามสวนรวมในการวจย เพราะพนกงานภาครฐ ตองปฏบตงานตามสายบงคบบญชา

3) เวลาการปฏบตงานของทมวจย สวนใหญเปนขาราชการ การปฏบตหนาทภาคสนามจงตองใชเวลานอกราชการเปนสวนใหญ การประสานงานกบกลมองคกรบางจดจงไมเปนไปตามแผนงาน

7.3 ปจจยแวดลอมทสงผลตอการดาเนนการวจย

1) ระยะเวลาในการวจยสนเพยง 1 ป ทาใหการทางานไดไมตอเนองและเหนผลชดเจน 2) การสงตอผลการวจยเพอพฒนาตอ ใหกบหนวยงานทเกยวของ อาจมผลระยะสน เพราะ

ธรรมชาตของหนวยงานราชการมกปฏบตงานตามนโยบาย กระแสนยมในแตละชวง การสนบสนนปจจยจงไมสอดคลองกบความตองการของกลม/องคกร

3) การสงเสรม สนบสนนของหนวยงาน ในการกระตนดานการตลาด การลงทนและการพฒนา สมาชกกลม/องคกร อาจไมตอเนอง ทาใหโอกาสการพฒนาหยดชะงก

4) วฒนธรรมของชมชนทมกชอบทาอะไรตามอยาง จะเปนผลตอปรมาณการตลาด หนวยงานตองสรางความเขาใจในเรองนแกสมาชกกลม/องคกร

5) หนวยงานราชการทเปนหนวยงานสนบสนนมงานประจามาก ทาใหการเชอมประสานตางๆไมตอเนอง

7.4 ประโยชนจากการวจย

ประโยชนตอทมวจย

การวจยครงน เปนการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม ทมวจยสวนใหญปฏบตราชการดานการศกษา การวจยครงน จงเกดประโยชน ตอนกวจย ดงน

1) ไดประยกตความรดานการศกษา กบการพฒนาสงคม เพอพฒนาชมชน 2) ไดฝกทกษะกระบวนการวจยภาคสนาม ซงเปนการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม 3) ไดรปแบบ /วธการเกบขอมลเชงคณภาพ 4) ไดประเดนปญหาการวจยทางสงคมศาสตรหลายประการ

124

5) เกดความตระหนกตอการพฒนาชมชน ในบทบาทการมสวนรวมเพอการพฒนารวมกนกบหนวยงาน ชมชน เชงบรณาการ องคความรดานการวจย

1) บคคลทกระดบสามารถดาเนนการวจยได ถาบรหารจดการแบบมสวนรวม 2) ไดรปแบบการพฒนาชมชนและสามารถประยกตใชกบงานทปฏบตได 3) องคกรทเขมแขงตองเกดจากความตองการและบรหารจดการแบบมสวนรวม 4) แบบแผนการวจยยดหยนตงแตการเกบขอมลและวเคราะหขอมลตองมความตรง(Validity) การยนยนขอมลจากผเกยวของ เปนสงจาเปนในการวจยเชงคณภาพ 7.5 ขอเสนอแนะ การปรบปรงกระบวนการวจย

1) ความตอเนองของการทางาน ทงนเพราะชวงทเขยนรายงานนาเสนอผลงาน รออนมต งบประมาณในแตละงวดทาใหงานในพนทชะงก

2) ทมนกวจย ควรมนกวจยทสามารถเขาพนททางานชมชนไดตลอด เพอทาใหการทางาน สะดวกรวดเรว

3) โจทยวจยมหลายประเดน ทงเรองเครอขาย การพฒนาขบวนการสหกรณ และการ แกไขปญหาความยากจน

4) ระยะเวลาในการทางานสนไป ทาใหไมตอเนอง

7.6 การวจยเพอตอยอด 1) การบรหารจดการของกลมองคกรทเขมแขง การจดการหวงโซอปทาน (Supply chain management) กลมขาวหอมมะลอนทรย 2) การจดการปาชมชนกบการพงพงของคนยากจน 3) หลกสตรทองถนของเรา : ปาชมชน 4) บทบาทของ อบต. กบการพฒนาอาชพ 5) เครอขาย อบต. กบการวางแผนการจดการสงแวดลอมชมชน 6) การพฒนาขดความสามารถในการบรหารจดการของผจดการสหกรณ และประธานกลมอาชพ 7) การแกไขปญหาความยากจนโดยการบรณาการการบรหารเชงพนทตาบลคอเหนอ อาเภอเมอง จงหวดยโสธร

125

7.7 ขอเสนอแนะ : ผลการศกษาโครงการพฒนาขบวนการสหกรณพนทจงหวดยโสธร ตอ จงหวดยโสธร

จากวสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร จงหวดยโสธร เมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล

จากการวจยการเสรมสรางเครอขายพนธมตรระหวางกลม/องคกรประชาชนและสหกรณในพนทจงหวดยโสธรใหเกดการหนนเสรมการพฒนาศกยภาพคนและองคกรในการแกไขปญหา

ความยากจน การศกษารปแบบกระบวนการเชอมโยงเครอขายของกลม องคกรและสหกรณ จากการสรางกระบวนการเรยนรรวมกนแกผนากลมประมาณ 60 กลมในระยะแรกแลวเหลอในขนสดทาย 16 กลม สามารถแยกกลมองคกรไดเปน 4 ประเภท 1. กลมการเกษตรหรอกลมการผลตโดยเฉพาะผลตขาวหอมมะลอนทรย กลมเลยงปศสตว ทงทเปนสหกรณและกลมเกษตรกร 2. กลมอาชพ กลมทผลตสนคาหนงตาบลหนงผลตภณฑหรอกลม OTOP เปนตน 3. กลมออมทรพย ไดแกกองทนหมบาน สหกรณออมทรพย กลมออมทรพยตาง ๆ 4. กลมอนรกษ เปนกลมอนรกษปาชมชนตาง ๆ ปรากฏวาในจงหวดยโสธรมการจดตงกลมอาชพ กลมเกษตรกร สหกรณประเภทตาง ๆ อยแลว การเปนเครอขายกมบาง แตสวนมากยงทางานเปนการทางานอสระขาดการประชมหรอจดเวทรวมกน การแลกเปลยนเรยนรตาง ๆ ยงม

นอย การหมนเสรมของหนวยงานราชการยงไมตอเนอง จากการศกษาปรากฏวาองคกรตาง ๆ ในจงหวดยโสธรมศกยภาพในการพฒนามาก หลายแหงสามารถเปนศนยการเรยนรชมชนได ตลอดทงจงหวดยโสธรมทนเดมในการพฒนาทสาคญมปาชมชนอยมาก มพนทประมาณ 10,080 ไร มากเปนอนดบท 4 ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปาดงกลาวเปรยบเสมอนธนาคารอาหารของคนจน เปนแหลงอาหาร แหลงหาเหดหรออาหารธรรมชาตตาง ๆ พอเปนแหลงรายไดของครวเรอนยากจน แหลงสมนไพรแหลงเรยนรตาง ๆ ซงเปรยบเสมอนทรพยสนทสามารถสรางมลคาเพมในอนาคตไดจงขอเสนอโครงการตาง ๆ ทไดจากผลการศกษาเพอขอใหจงหวดพจารณาเบองตน ทงสามารถ

เชอมโยงกบยทธศาสตรการพฒนาจงหวดยโสธร ทงนยงไมสามารถระบงบประมาณ กลาวคอ โครงการดานการผลตการเกษตร

1. การผลตพนธขาวหอมมะล 2. การผลตปยหมก ปยอนทรย ปยชวภาพ 3. การปลกพชบารงดน 4. การขดบอเลยงปลาในนาขาว 5. การเลยงโค-กระบอ 6. การไถกลบตอซงขาว

126

7. การตรวจรบรองมาตรฐานฟารมและผลตภณฑ 8. การผลตพชอาหารสตว 9. การประชาสมพนธการเกษตรอนทรยและการใชเมลดพนธขาวคณภาพด 10. โครงการประมงหมบาน

โครงการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

1. การสารวจ การกาหนดเขต การออกเอกสารสทธหนงสอทหลวง (นสล.) และ การประกาศเขตปาชมชน การสรางระบบฐานขอมล

2. การจดตงศนยเรยนรเรองปาชมชนในแตละพนททมความเหมาะสม - ปาวด - ปาโรงเรยน - ปาดอนปตา - ปาบง - ปาทาม 3. การสรางบทเรยนชมชน และการถายทอดบทเรยนโดยวทยากรชาวบาน 4.การประสานแผนการบรหารจดการปาชมชนและสงแวดลอมกบองคกรปกครองสวนทองถนทงระดบ อบต. และ อบจ. 5. การฝกอบรมการบรหารจดการปาชมชน อาสาสมครปาชมชน การปองกนไฟปา กฎหมาย ขอบญญต อานาจหนาทของทองถน 6. การเพาะชากลาไม การปลกตนไมเสรมในทชมชนและทดนสวนบคคล โดยเฉพาะตนยางนา ตนนน ตนไผ และตนไมอยางอน หรอซอมสรางทอยอาศยเพอการประกอบอาชพ และเพอเปนอาหาร เปนตน 7. การประชาสมพนธใหความรเรองปาชมชน การบรหารจดการปาชมชน 8. การจดงานประกวดปาชมชนระดบจงหวด เพอสนบสนน เผยแพรผลงาน และเปนเวทแลกเปลยนเรยนร 9. การจดงานการปลอยพนธสตวน า ในเขตอภยทานหรอแหลงนาสาธารณะ เนองในวนสาคญ ๆ เพอเปนการใหความตระหนกตอการอนรกษพนธสตวน า 10. การใหการสนบสนนของสวนราชการทเกยวของในการตรวจเยยม ใหความร ใหกาลงใจ และรวมเฝาระวง การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางตอเนอง

127

โครงการดานกลมอาชพและกลมออมทรพย 1. การฝกอบรมดานการทาบญช 2. การฝกอบรมพฒนาอาชพ การเพมมลคาผลตภณฑ 3. การศกษาดงาน 4. การออกแบบผลตภณฑ 5. การบรหารจดการดานการผลตและการตลาด 6. การสนบสนนใหมการตลาดนดชมชน เพอเปนแหลงจาหนายสนคาชมชน 7. การสนบสนนใหมการจาหนายสนคาเกษตรปลอดภย และเกษตรอนทรยในเขตเทศบาลเมองยโสธร และการออกใบรบรองรานคาทจาหนายสนคาเกษตรปลอดภย

โครงการบรหารงานเครอขาย 1. การรบรองสถานะภาพของเครอขายและคณะกรรมการ เพอการประสานงานระหวางราชการ (สานกงานจงหวด) กบกลมเครอขายสมาชกในการวางแผนพฒนาจงหวดตอไป 2. การจดเวทประจาปของเครอขาย เพอเสนอขอคดเหนเพอเปนขอมลในการวางแผนการพฒนาจงหวดและกลมจงหวด 3. สนบสนนการจดประชมเครอขายยอย กลาวคอ เครอขายการเกษตรหรอการผลต เครอขายกลมอาชพ เครอขายกลมออมทรพยและเครอขายกลมอนรกษ 7.8 ขอสงเกตจากคณะวจย จากการทางานวจยในพนทเปนระยะเวลา 1 ป และไดประสานงานกบภาคราชการและองคกรภาคประชาชนเปนจานวนมาก พอตงขอสงเกตไดดงน 1. กลม องคกร/สหกรณทจดทะเบยน โดยเฉพาะสหกรณการเกษตรมความพยายามแกไขปญหาตางๆ แตการดาเนนงานมกฎระเบยบมาก การแกไขปญหาทนททาไดยาก 2. กลม องคกร/สหกรณทจดทะเบยน ทมทรพยสนมาก บรหารทรพยสนไมเตมประสทธภาพ 3. กลม องคกรชมชนขนาดเลก ขาดเวทการแสดงความคดเหน แตมความพรอมในการทากจกรรม 4. การมโครงการวจยในพนท เปนการชวยการตรวจสอบขอมล สะทอนปญหา และหาแนวทางแกไขปญหา ประสานงานกบภาคราชการหรอจงหวดไดรวดเรวขน 5. การบรหารงานของผวาราชการจงหวดแบบบรณาการ โดยเฉพาะทานผวาราชการจงหวดปจจบน (นายอานาจ ผการตน) ไดเขาถงประชาชนอยางรวดเรว และรปญหาจรง มการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหนตางๆมากขน ทาใหการวางแผนพฒนาจงหวด แกไขปญหาของจงหวดไดชดเจน

รายงานวจยฉบบยอ

โครงการ : พฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

คณะผวจย สงกด 1. นายวระ ภาคอทย ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข. 2. นายดเรก ศรวะโสภา สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 3. นายพลชย ปองวชย สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 4. นายประพนธ ขลยเงน สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 5. นายมงคล รงเรอง สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 6. นายนยม แกวทอง สานกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 7. นางสาวเยาวรตน ศรวรานนท ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข. 8. นายเพยรศกด ภกด ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มข.

สนบสนนโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ( ความเหนในรายงานนเปนของผวจย สกว. ไมจาเปนตองเหนดวยเสมอไป)

2

คานา

จงหวดยโสธรเปนจงหวดทมประชากรนอยประมาณ 530,000 คน เปนจงหวดทแยกออกจากจงหวดอบลราชธานเมอ พ.ศ. 2515 การพฒนาจงหวดไดกาหนดวสยทศน “ จงหวดยโสธรเปนเมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล ” การพฒนาจงหวดยโสธรมปญหาเหมอนจงหวดอนๆ คอ ประชากรมความยากจน ทรพยากรธรรมชาตมความเสอมโทรม ปญหาสงคมมมาก แตจากทนเดมทางสงคมดงเดมของชาวยโสธรทเปนเมองสนกสนาน เทศกาลบญบงไฟทมชอเสยงระดบประเทศ มพนทปาชมชนมากเปนอนดบท 4 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทงทเปนจงหวดขนาดเลก การยดมนในขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม การรวมกนรกษาปาชมชนหรอดอนปตามความอดมสมบรณกลายเปนตลาดสดอาหารธรรมชาตหรอเปนธนาคารอาหารปาจากหมบาน ความเชอมโยงการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต ดน นา ปาไม และคน มความสาคญตอการพฒนาจงหวดเปนอยางมาก เพราะระบบนเวศนวทยาดงเดมของจงหวดนนมพนทปามาก เมอพนทปาไมนนนอยลงยอมสงผลถงการดารงชวตของประชาชน โครงการพฒนาขบวนการสหกรณ ไดเขามาชวยเหลอประสานกลมเครอขาย 4 กลม คอ กลมเครอขายการผลต กลมเครอขายอาชพ กลมเครอขายการเงน และกลมเครอขายอนรกษ แตละกลมมการเชอมโยงเครอขายในหลายระดบ เชน การแลกเปลยนเรยนรหรอประสบการณ การศกษาดงาน การชวยเหลอกน และการเปนเครอขายทางธรกจ เพอเปนการสนบสนน ชวยเหลอเกอกลซงกนและกน ทงภายในกลมและระหวางกลม ปญหาทพบสวนมากเปนการขาดเวททจะแสดงความคดเหนการแลกเปลยนเรยนร การขาดความรในดานการจดการในแตละดาน ใหเทาทนกบการเปลยนแปลงของสงคมภายนอก การวางแผนพฒนาจงหวด ตองการทจะบรณาการปญหาในพนทกบหนาทของหนวยงานราชการหรอองคกรทเกยวของและการมสวนรวมของประชาชน ซงมความสอดคลองกบหลกการดาเนนงานของสหกรณทยดหลกประชาธปไตย การชวยตวเอง และการชวยเหลอซงกนและกน การเอออาทร การกระจายผลประโยชนอยางเทาเทยมและเปนธรรมทงสมาชกและสงคม ทผานมาจงหวดยโสธรมการทางานพฒนาดานตางๆ ทงดานเศรษฐกจ สงคม แตปจจบนพฤตกรรมในการบรโภคของประชาชนไดเปลยนไปอยางมาก รายไดไมเพยงพอกบรายจาย แนวทางการพฒนาไดหนกลบมาสระบบเศรษฐกจพอเพยง ชมชนเขมแขง ฟนฟทรพยากรธรรมชาต พฒนาบนพนฐานของความเขมแขงของชมชน

3

วตถประสงคของการศกษา 1.เพอเสรมสรางเครอขายพนธมตรระหวางกลม/องคกรประชาชนและสหกรณในพนทจงหวดยโสธรใหเกดการหนนเสรมการพฒนาศกยภาพคนและองคกรในการแกปญหาความ

ยากจน 2. เพอสรางศกษารปแบบกระบวนการเชอมโยงเครอขายของกลม องคกรและ

สหกรณ ในพนทจงหวดยโสธร 3. เพอสรางกระบวนการเรยนรรวมกนแกผนากลม องคกรและสหกรณในพนท

จงหวดยโสธร ระเบยบวธวจย การวจยครงนใชรปแบบการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research : PAR) ของกลม องคกร สหกรณ หนวยงานของรฐ เอกชน นกวจย ผสมผสานกบการแลกเปลยนเรยนร กลมตวอยางทศกษามทง กลมองคกร สหกรณทเกยวของกบการผลต การเงน การอาชพ และกลมอนรกษ เขารวมกระบวนการศกษาจานวน 59 กลม และเหลอสดทายเกดเปนเครอขายจานวน 16 กลม ระยะเวลาในการศกษา 1 ป ตงแต 15 สงหาคม 2548 ถง 14 สงหาคม 2549 ผลการศกษา 1. สภาพทวไป และสถานการณของกลม องคกร สหกรณ ในจงหวดยโสธร 1.1. สภาพทวไปของจงหวดยโสธร

จงหวดยโสธร เปนจงหวดหนงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทตงขนในป พ.ศ. 2515 โดย แยกออกมาจากจงหวดอบลราชธาน ขนาดพนท มพนท 4,161,444 ตารางกโลเมตร หรอ 2,600,902 ไร คดเปนรอยละ 0.81 ของพนทประเทศไทยทงประเทศ (321 ลานไร)

4

ภาพท 1 แผนทจงหวดยโสธร ทมา : www.yasothon.go.th

ลกษณะภมประเทศและภมอากาศสภาพพนทหรอลกษณะภมประเทศของจงหวดยโสธร ม

ลกษณะลาดเอยงจากทางทศตะวนตกลงไปทางทศตะวนออก ดานเหนอสวนใหญเปนทราบสงสลบกบพนทแบบลกคลน เปนสภาพปาและมแหลงนาขนาดใหญ ไดแกหวยลงโจน หวยสะแบก ลาโพง ลาเซบาย สวนดานใตเปนทราบลมตาสลบซบซอนกบสนดนรมนา มแหลงนาขนาดใหญไดแก ลานายง ลาทวน และแมนาชไหลผาน ดงนนถาปใดฝนแลง เขตทเปนทดอนจะแหงแลง แตเขตทลมจะไมกระทบปญหามาก แตถาปใดฝนตกมากหรอฝนตกชก เกดปญหานาทวม เขตทลมมปญหา เขตทดอนจะไดประโยชน จากสภาพภมศาสตรดงกลาวทาใหผลผลตทางการเกษตรโดยเฉพาะการทานาของจงหวดไมมเสถยรภาพ

5

1.2 การบรหารและการปกครอง จงหวดยโสธร แบงเขตการปกครองสวนภมภาคหรอสวนทองท ประกอบไปดวย 9

อาเภอ ไดแก อ.เมองยโสธร อ.เลงนกทา อ.ไทยเจรญ อ.กดชม อ.ทรายมล อ.ปาตว อ.คาเขอนแกว อ.มหาชนะชย และ อ.คอวง ม 78 ตาบล 870 หมบาน มชมชนทงจงหวด 62 ชมชน (อยในเขตเทศบาลเมองยโสธร 20 ชมชน) มพนท 2 อาเภอ ทอยในเขตทงกลารองไห คอ อ.คอวง และ อ. มหาชนะชย

การปกครองสวนทองถน ประกอบดวย องคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง, เทศบาลเมอง 1 แหง เทศบาลตาบล 8 แหง และองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) 78 แหง (อบต. มครบทกตาบล) พนทในเขตเทศบาล 47.310 ตารางกโลเมตรและพนทนอกเขตเทศบาล (ชนบท) 4,114.134 ตารางกโลเมตร

จงหวดยโสธร มประชากรทงหมด 553,864 คน (ขอมล ณ 31 ธนวาคม 2545) เปนชาย 278,300 คน เปนหญง 275,564 คน อตราการเพม รอยละ 0.47 (ป 2545) ความหนาแนนของประชากร 133 คน ตอตารางกโลเมตร มจานวนครวเรอน 124,009 ครวเรอน โดยเปนครวเรอนเกษตรกร 99,174 ครวเรอน

องคกรทมชอเสยง เชน กลมเกษตรกรทานานาโส, กลมเกษตรกรทานาบากเรอ, กลมเกษตรกรทานาสงเปอย, กลมเกษตรกรทานาหองแซง, กลมเกษตรกรทานานาออม, สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด เปนตน

จงหวดยโสธรไมมเขตอทยานแหงชาต ไมมเขตรกษาพนธสตวปา มพนทปาสงวนแหงชาต จานวน 712,822 ไร คดเปนรอยละ 27.41 ของพนททงจงหวด ในจานวนนเปนปาทยงสภาพอยเปนปาอนรกษ 230,625 ไร คดเปนรอยละ 8.82 ของพนทจงหวด ซงสภาพปาทเสอมโทรม กรมปาไมไดมอบใหสานกงานปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม ดาเนนการออกเปนทดน สปก.4-01 จานวน 21,072 แปลง เปนเนอท 179,439 ไร จงหวดยโสธร ในอดตรวมอยกบจงหวดอบลราชธาน ซงมความโดดเดนในเรองการอนรกษพนทปาไมโดยผานมตการจดการทางวฒนธรรมหรอความเชอ เชน ปาดอนปตา ปาบง ปาทาม ปาดอนปตา เปนพนทปาไมทในอดตการตงหมบานใหม หรอการอพยพเคลอนยายหมบานจากหมบานเดมซงอาจเกดจากสาเหตหลายอยาง เชน ความหนาแนนของจานวนบานเรอน ททากนไมพอ เกดโรคระบาด หรอ เกดปญหาฝนแลง การเลอกทตงหมบานทอยใกลแหลงนา เชน ลาหวย แมนา หรอหนองบงขนาดใหญ ดงนนจะเหนไดวาหมบานอสานโบราณอยใกลแหลงนา เชน จงหวดอบลราชธาน ซงแมน ามลไหลลงแมนาโขง เมอมการขยายหมบานจะยายหมบานทวนกระแสนาหรอขนไปหาตนนา เชน จากจงหวดอบลราชธาน ยโสธร รอยเอด มหาสารคาม ขอนแกน และชยภม เปนตน โดยมแมนาชเปนหลก

6

การจดสรรทดนในหมบาน ผนาหมบานในอดตจะพจารณาเรองทดนสวนรวมกอน บรเวณทจะเปนทตงหมบานจะเปนบรเวณทดอนเพอปองกนนาทวม ทดนทรวมมการแยกออกเปนทวด ทปาชา ทดอนปตา ทตงโรงเรยน ททาเลเลยงสตว ทตงศาลากลางบาน เปนตน แลวจงแบงแยกททากน ทดอนปตา สภาพเปนทดอนทมปาไมเบญจพรรณขนอยมาก มการสรางศาลเพอเปนทยดเหนยวของประชาชนในหมบาน เพราะเชอวาผป และผตา หรอบรรพบรษทตายไปแลวจะชวยดแลรกษาชวตของคนและสตวในหมบานใหอยอยางมความสข ประชาชนจะไมตดไมในเขตดอนปตา แตหาอยหากนได สวนมากเปนคนจนในหมบานหาอาหาร ผกปา ไขมดแดง แมงและแมลงตางๆ ตลอดทงสมนไพรตางๆ ปาบง เปนปารมนาทมน าทวมขงตลอดปซงเหมอนปาชายเลน ปาทาม เปนปารมนาทมน าทวมขงเฉพาะฤดฝนหรอชวงทมน ามาก แตฤดแลงนาจะไมทวมขง ทงปาบง ปาทาม เปนระบบนเวศนทมความหลากหลายทางชวภาพมาก มความสาคญตอการดารงชวตของประชาชนอยางมาก สาหรบพนทปาชมชนจงหวดยโสธรในปจจบนมพนทนอยลง และประชาชนมความตระหนกทจะชวยกนรกษานอยลง จากการศกษาของสานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทไดศกษาเ รองการตดตามประเมนผลภาคและทศทางการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในระยะแผนพฒนาฯฉบบท 10 ซงตวชวดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คอ พนทปาชมชนปรากฏวา จงหวดยโสธรมพนทมากเปนอนดบ 4 ของภาค (10,080 ไร) รองจากจงหวดมกดาหาร (15,471 ไร) จงหวดขอนแกน (12,749 ไร) และจงหวดศรสะเกษ (10,518 ไร)

การประกอบอาชพ การประกอบอาชพทสาคญคอ การเกษตรกรรม มพนททาการเกษตรกรรม รวมพนทอยอาศย ประมาณ 1,756,470 ไร หรอรอยละ 67.53 ของพนททงหมดของจงหวด มพนทปลกขาวประมาณ 1,100,000 ไร ผลผลตเฉลย 360 กโลกรมตอไร เปนแหลงผลตขาวหอมมะลทมชอเสยงเปนทรจกทงในประเทศและตางประเทศ เชน กลมเกษตรกรรมยงยน ต. น าออม อ. คอวง ทผลตขาวหอมมะลอนทรยทสามารถไดมาตรฐาน BCS ซงเปนมาตรฐานของตลาดรวมยโรป กลมเกษตรกรบากเรอ ต. บากเรอ อ. มหาชนะชย ผลตขาวหอมมะลอนทรยและขาวหอมมะลปลอดภย ทไดมาตรฐานการรบรองจากหนวยงานภายในประเทศหลายแหลง เ ชน กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ มาตรฐานตวQ และสนคา OTOP ประจาจงหวด แหลงผลตขาวหอมมะลของจงหวดยโสธรทอยในเขตทงกลารองไห 2 อาเภอคอ อาเภอคอวง และ อาเภอมหาชนะชย

ผลตภณฑมวลรวมจงหวดและรายไดเฉลยตอหว ผลตภณฑมวลรวมจงหวด จงหวดยโสธรมผลตภณฑมวลรวมทงจงหวด เมอ พ.ศ.2548 ตามราคาในป 2548 (Gross Provincial Product : GPP) มลคา 16,249 ลานบาท เพมขนจากป 2547 จานวน 1,343 ลานบาท เมอคานวณหารายไดเฉลย

7

ตอหวไดประมาณ 30,407 บาท ซงสงกวา พ.ศ.2544 ทมรายไดเฉลยตอหว 20,446 บาท ทาใหในป พ.ศ. 2548 จงหวดยโสธรมรายไดเฉลยตอหวสงขนเปนอนดบ 9 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

1.3 วสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร (Vision)

จงหวดยโสธร ไดนาวสยทศนของประเทศ ยทธศาสตรตามแผนพฒนาฯฉบบท 9 (พ.ศ. 2545-2549) นโยบายเรงดวนของรฐบาล ยทธศาสตรของภาคตะวนออกเฉยงเหนอของกลมจงหวด (อบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร และอานาจเจรญ ) ระเบยบวาระแหงชาตของรฐบาล ขอมลพนฐานทสาคญของจงหวดและดาเนนการวเคราะหสรปสภาวะแวดลอมของจงหวด (SWOT Analysis)รวมทงประเดนทาทายการทาเกษตรอนทรย จงไดกาหนดวสยทศนของการพฒนาจงหวด ดงน

“จงหวดยโสธรเปนเมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล”

1.4 คาขวญของจงหวดยโสธร ยโสธรเมองบงไฟโก แตงโมหวาน

หมอนขวานผาขด แหลงผลตขาวหอมมะล

1.5 ตนไมประจาจงหวด ตนกะบาก 1.6 ดอกไมประจาจงหวด ดอกบวแดง

8

(1) สภาพแมนาชหนาวดศรธรรมาราม เดอนกรกฎาคม 2549

(2) โรงงานปรบปรงเมลดพนธขาว สหกรณการเกษตรอาเภอปาตวจากด

(3) ตนยางนาซงมอยมากในจงหวด (4) ดอนป ตา ปาชมชน

(5) ศนยการถายทอดเทคโนโลยการเกษตร ประจาตาบล

(6) ตลาดนดโค-กระบอ อ. เมอง

9

(7) ปลกถวบารงดนนาขาว (8) ประเพณเดอน 3 ขนปยคอก (ฝ น) ใสทนา

(9) เกยวขาวเสรจ วดบอปลา (10) บรรจภณฑเหดโคน

(11) โรงงานแปรรปผลตภณฑอาหารจากปา วนาทพย

10

2. สถานการณ สหกรณ กลม องคกรในพนทเดม 2.1 สถานภาพของกลม สหกรณ และองคกรประชาชนในจงหวดยโสธร จงหวดยโสธร เปนจงหวดหนงทมการรวมกลมนกคด นกตอส นกพฒนา กลมบคคลหลายๆ กลมโดยเฉพาะการรวมกลมเพอพฒนาอาชพการเกษตร การทานา ซงเปนอาชพหลกของเกษตรกร ตวอยางทมการรวมกลมกนเหนไดชด เชน 1. กลมการผลต กลมเกษตรทานา สหกรณการเกษตร กลมเกษตรกรทาไร สหกรณปศสตว สหกรณผสบนา กลมเกษตรอนทรย เปนตน 2. กลมออมทรพย เชน กลมสจจะออมทรพย กองทนหมบาน ธนาคารหมบาน สหกรณออมทรพย เปนตน 3. กลมอาชพ เชน กลมจกสาน กลมแมบาน กลมทอผา กลมแปรรปอาหาร เปนตน 4. กลมบรการเพอสงคมหรอสวสดการ เชน กลมฌาปนกจ กลมเผยแพรความรตางๆ

2.1.1 ภาพรวมของสหกรณและเครอขาย เมอพจารณาจาแนกประเภทของสหกรณในจงหวดยโสธรออกเปน 6 ประเภท พบวา ในป 2547 สหกรณการเกษตรมจานวนมากทสดถง 61 สหกรณ รองลงมาคอ สหกรณออมทรพย สหกรณบรการ สหกรณรานคา (ตารางท 1 ) และมชมนมสหกรณจานวน 1 ชมนม คอ ชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด ซงมสมาชก 13 สหกรณ (ตารางท 2)

สาหรบภาพการเชอมโยงของสหกรณนน สานกงานสหกรณจงหวดยโสธรมโครงการการพฒนาเครอขายเชอมโยงธรกจและสนเชอของขบวนการสหกรณและกลมเกษตรกร โดยมกจกรรมการจดประชม “การจดประชมการเสรมสรางเครอขายเชอมโยงธรกจและสนเชอของขบวนการสหกรณ/กลมเกษตรกร” มการดาเนนการขบวนการสหกรณในนามของชมนมสหกรณ คอมการประชมกนเพอเสรมสรางเครอขายพนธมตรประจาทกเดอนโดยจะหมนเวยนกนประชมตามสหกรณตาง ๆ และมโครงการ “การเสรมสรางเครอขายพนธมตรทางธรกจของขบวนการสหกรณ และกลมเกษตรกร” ซงจะดาเนนการทงสน 20 ค

11

ตารางท 1 จานวนสหกรณในจงหวดยโสธรจาแนกตามประเภทของสหกรณ ป 2547

ประเภทสหกรณ จานวนสหกรณ

(สหกรณ) จานวนสมาชก

(คน) สหกรณการเกษตร 61 73,839 สหกรณนคม - - สหกรณประมง - - สหกรณออมทรพย 7 7,636 สหกรณรานคา 3 712 สหกรณบรการ 6 1,039

รวม 75 83,226 ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดยโสธร, 2547.

ตารางท 2 จานวนสมาชกในชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด ลาดบท

ชอสหกรณ ลาดบท

ชอสหกรณ

1. สหกรณการเกษตรเมองยโสธร จากด 2. สหกรณการเกษตรฟนฟเลงนกทา จากด 3. สหกรณการเกษตรคาเขอนแกว จากด 4. สหกรณการเกษตรชมชนกาวหนา จากด

5. สหกรณการเกษตรมหาชนะชย จากด 6. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยกดชม

จากด

7. สหกรณการเกษตรเลงนกทา จากด 8. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานคานาสราง

จากด 9. สหกรณการเกษตรทรายมล จากด 10. สหกรณการเกษตรไทยเจรญ จากด

11. สหกรณการเกษตรปาตว จากด 12. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานศรฐาน

จากด

13. สหกรณการเกษตรคอวง จากด 14. สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานเตาไห (2)

จากด

15. สหกรณการเกษตรกดชม จากด 16. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยปาตว

จากด

17. สหกรณการเกษตรปวงชนศรแกว จากด

18. สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยเมองยโสธร จากด

19. สหกรณออยยโสธร จากด


12

(1) สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด (2) ธนาคารหมบาน

(3) โรงสขาวกลมเกษตรกรทานาบากเรอ (4) กลมเกษตรทานานาโส

(5) โรงงานปยชวภาพอดเมด (6) ปาชมชน

13

3.กระบวนการทาการวจยเชงปฏบตการ กระบวนการทาการวจยเชงปฏบตการนน มขนตอนการทางานดงน 1. ประชมทมวจย ทาความเขาใจวตถประสงค วธการศกษาและรปแบบวธการศกษา 2. ศกษาขอมลพนฐานของจงหวดยโสธร โดยเฉพาะกลม องคกร/สหกรณ 3. กาหนดพนททาการศกษาโดยแยกเปน 3 ครงๆละ 3 อาเภอ ครอบคลมทงจงหวด โดย

แบงเปน 4 กลม คอ กลมการผลต กลมการเงน กลมอาชพ และกลมอนรกษ โดยฝกผนากลมใหไดเรยนรเรองกระบวนการวเคราะหสถานการณ ( SWOT Analysis) และการเชอมโยงเครอขาย

4. การจดประชมใหญทงจงหวด โดยคดเลอกกลมทเขารวมประชมจาก 3 พนท ทมความ พรอมและสมครใจเขารวมเปนเครอขายประชมใหญ เพอกาหนดแนวทางในการดาเนนงาน

5. การจดประชมเครอขายยอยแตละเครอขาย เพอใหเกดกระบวนการแลกเปลยนเรยนร ความเชอใจ การไววางใจกนกอนทจะเชอมโยงเครอขายทางธรกจ

6. การจดประชมเฉพาะกลม/องคกร ทยงขาดความเชอมน หรอยงไมแนใจ โดยนกวจย เขาชวยเปนวทยากรพเลยง ทาใหเหนโอกาสในการแกไขปญหาตางๆ

7. ประชมเครอขายทงจงหวด รวมกลมทงหมด 16 กลม เพอหาคณะกรรมการเครอขายใน แตละเครอขาย และคณะกรรมการเครอขายระดบจงหวดเพอกาหนดโครงการแผนงานตางๆ โดยการทางานนน คณะนกวจยจะทางานไปพรอมๆกบกลม องคกร/สหกรณ โดยนกวจยจะเปนผใหความร อานวยความสะดวกประสานงานใหกรรมการกลม องคกร สหกรณตางๆ เปนผดาเนนงาน อกทงไดเชญใหเจาหนาททเกยวของและองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) ไดเขารวมประชมสมมนาดวย เพอไดแลกเปลยนความคดเหนและปญหาบางอยางสามารถแกไขไดในระดบ อบต. หรอประสานแผนกบจงหวด ทงนเพราะแนวคดทกาหนดไววา เมองานวจยสนสดลง กลม องคกร สหกรณตางๆเหลานนนาจะดาเนนเครอขายตอไปได

ตวอยางของการจดประชมกลมยอยครงท 2 กลม/องคกร/สหกรณ พนทอาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว จดทหองประชมวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยจงหวด

ยโสธร วนท 6 ตลาคม 2548 มผเขารวมประชม 49 คน เปนผบรหาร/กรรมการจากกลม/องคกร/สหกรณ อาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว จาก 20 กลมดงตอไปน

1. กลมออมทรพยเพอการผลตบานพลไว 2. กลมปยชวภาพ บานคเมอง 3. กลมออมทรพยเพอการผลตบานโพนแพง 4. กลมปยชวภาพ บานฟาหยาด 5. กองทนหมบานมวง หมท 1 6. ส.กก. มหาชนะชย 7. กองทนหมบานมวง หมท 1 8. ส.กก.คอวง 9. กลมออมทรพย บานมวง 10. กลมทานาดงแคนใหญ 11. กลมออมทรพยเพอการผลต ต. คเมอง 12. สหกรณสวนปา

14

13. สหกรณปศสตวดงยาง จากด 14. สตรสหกรณนาหอม 15. สหกรณสวนปาเอกชน ยโสธร 16. สกก. คาเขอนแกว จากด 17. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 18. กลมเกษตรกรทานาทงมน 19. สหกรณผใชนาบานตว จากด 20. กลมผลตปยชวภาพ ต. ลมพก



1. สอ/อปกรณเชนคอมพวเตอรไมม 2. ไมมเงนเพยงพอทจะใหสมาชกก 3. สมาชกบางสวนขาดวนยในการสงเงนคน 4.ไมมสถานททางานเปนเอกเทศ

โอกาส อปสรรค 1. ไดรบงบประมาณสนบสนนเพมเตม 2. หนวยงานรฐสนบสนน 3. สมาชกตองการเงนกเพอการผลต 4. มโอกาสไดดงานและเรยนรกลมอน

1. กลมกองทนอนปลอยเงนกดอกเบยตากวา 2. มตวอยางการผอนผนหนทาใหเปนตวอยาง


1. มวตถดบในการทาธรกจเพยงพอ 2. ความรวมมอของสมาชกในการผลตสนคา 3. มเครองมอทเออตอการผลต 4. ผลผลตไดรบรางวลรบรองคณภาพ 5. มแหลงวตถดบธรรมชาต 6. เปนสถานทแลกเปลยนเรยนรภมปญญา

1. กรรมการบางสวนขาดความรในการจดการ 2. การตลาดสพอคาคนกลางไมได 3. เครองมอผลตสนคาไมทนสมย 4. ขาดความรในการออกแบบผลตภณฑ 5. สมาชกซ าซอนกลมอน

โอกาส อปสรรค 1.ไดมโอกาสเสนอสนคา/ธรกจหนวยงานอน 2.ไดรบเงนทนสนบสนนจากรฐบาล

1. การแขงขนดานการตลาดสง สนายทนไมได 2.ไมมตลาดขายสนคาแนนอน

15


1. มวตถดบในการทาธรกจเพยงพอ 2. การระดมหน 3. ความรวมมอของสมาชก 4. มเครองมอทเออตอการผลต 5. ผลผลตไดรบรางวลรบรองคณภาพ 6. มแหลงวตถดบธรรมชาต 7. เปนสถานทแลกเปลยนเรยนรภมปญญา 8. สมาชกเปนประชาธปไตย 9. ปการปนผลคนสมาชก 10. เปนแหลงเงนทนสมาชก

1. กรรมการบางสวนขาดความรในการจดการ 2. ตนทนการผลตสง 3. ทนหมนเวยนทางธรกจไมเพยงพอ 4. การตลาดสพอคาคนกลางไมได 5. สมาชกคางชาระ 6. เครองมอแปรรปสนคาไมทนสมย 7. สมาชกขาดความรเกยวกบสหกรณ 8. เจาหนาทไมตรงตามความตองการ 9. ขาดการควบคมภายในทด 10. ไมมสานกงานทมนคง/เอกเทศ

โอกาส อปสรรค 1.ไดมโอกาสเสนอสนคา/ธรกจหนวยงานอน 2.ไดรบเงนทนสนบสนนจากรฐบาล 3.มโอกาสรวมผลผลตและซอขาวทมคณภาพ 4.เสนอขายสนคาตางประเทศไดงายขน

1. สมาชกซ าซอนกลมอนเปนหนหลายกลม 2. การแขงขนดานการตลาดสง สนายทนไมได 3.ไมมตลาดขายสนคาแนนอน 4.นโยบายรบจานาขางเปลอกไมสอดคลอง 5.ภยธรรมชาต เชนนาทวม แลง

4) การเชอมโยงของกลม/องคกร/สหกรณ

ท กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการ 1 กลมเกษตรกรทานา

บากเรอ อ.มหาชนะชย รบซอขาวอนทรย สขาว/จาหนายขาว แกลบ ราขาว

กลมเกษตรกรทานา

อนทรยทกกลม ตองการซอขาวหอมมะล 105

2 กลมทานาดงแคนใหญ ผลตปยอนทรย ทานาขาวอนทรย

กลมปศสตว/ กลมทานาบากเรอ

ซอวตถดบผลตปย ขายขาวอนทรย

3 สหกรณปศสตวดงยาง อ.มหาชนะชย

เลยงสตว จาหนายมลสตว

กลมผลตปยชวภาพ ตองการปยชวภาพราคาถก

4 สหกรณสวนปาเอกชน อ.มหาชนะชย

ปลกและอนรกษไม จาหนายกลาไม

ทกกลมทตองการพนธไม

5 เกษตรกรทานาทงมน อ.คาเขอนแกว

กลมทานาบากเรอ ตองการขายขาว

6 กลมผลตขาวอนทรย ต.ลมพก อ.คาเขอนแกว

กลมทานาบากเรอ กลมปศสตว

ตองการขายขาว ตองการปยชวภาพ

16

ท กลม กจกรรมกลม กลมทตองการเชอมโยง เรองทตองการ 7 สหกรณการเกษตรคา

เขอนแกวอ.คาเขอนแกว รบซอขาว/จานา กลมการเกษตรทก

กลม แลกเปลยนสนคา รบซอขาว

8 กลมออมทรพยเพอการ

ผลตบานพลไว ออมทรพย ใหเงนก




บานมวง อ.มหาชนะชย ออมทรพย ใหเงนก




บานโพนแบง อ.คอวง ออมทรพย ใหเงนก



11 กองทนหมบานมวง อ.มหาชนะชย




12 กลมสตรทอผาไหม บ.หวเมอง

ผลตผาไหม/ผา จาหนายผาไหม

สหกรณทกสหกรณ กลมออมทรพย

จาหนายสนคา กยมเงน

13 กลมสตรบานมวง อ.คาเขอนแกว

ทอผา

14 กลมสตรสหกรณบาน

โพนแบง อ.คอวง

การเชอมโยงเครอขายนนมการเชอมโยงทงในระดบกลมเดยวกน (ภาพท2) และการเชอมโยงระหวางกลม (ภาพท3)

17

ภาพท 2 รปแบบการเชอมโยงของกลมการเกษตร เรอง/กจกรรม ทเชอมโยง A หมายถง การซอขาวเปลอก B หมายถง จาหนาย/ขายขาวเปลอก C หมายถง การบรหารจดการ D หมายถง การกเงน/การสนบสนนการเงน E หมายถง การแลกเปลยนเรยนร

เกษตรกรทานาบากเรอ -การระดมหน ใหกเงน -การจาหนายสนคาแกสมาชก -แปรรปผลตผลการเกษตร

กลมเกษตรกรทานา ดงแคนใหญ B, A, C

กลมเกษตรกรยงยนนาออม B, E

กลมเกษตรกรทานา นาโส B, A, E, C

สหกรณการเกษตร มหาชนะชย E,D,A,C

สมาชก B, D

สหกรณจงหวด/ สนง.เกษตรอาเภอ/จงหวด C, E

18

การพฒนาความร/ทกษะสมาชก การแลกเปลยนวตถดบ/สนคา การสนบสนนดานปจจย/พฒนากลม การบรหาร/จดการ การตลาด การรบซอผลผลต/การจาหนาย การขยายเครอขาย/การประชาสมพนธ

ภาพท 3 รปแบบการเชอมโยงระหวางกลม/องคกร หนวยงาน


กลมอาชพ กลมการเงน

วทยาลย หนวยงาน

ผประสานงาน


19

(1) ลงทะเบยน (2) ประชมชแจงความเปนมาโครงการ

(3) อธบายกระบวนการวเคราะหสถานการณ กลม

(4) แยกกลมประชมกลมยอย

(5) นกวจยเปนพเลยงประชมกลมยอย (6) การนาเสนอและตรวจสอบความคดเหน

20

(11) นายวระ ภาคอทย หวหนาโครงการฯ

(7) นาเสนอความคดเหนของแตละคน (8) นาเสนอผลการวเคราะหสถานการณ ของกลม

(10) มขอสงสยซกถาม (9) ถายภาพรวมกนกอนกลบ

(12) ผนากลมเชอมโยงเครอขาย

21

4.ผลลพธ

การดาเนนการวจยเพอพฒนากระบวนการสหกรณ ใชระเบยบวธการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม การดาเนนการวจยมการปรบปรงเปลยนแปลงตามบรบท เพอใหเกดการเรยนรรวมกนใหมากทสดสาหรบกลมเปาหมายทกาหนด สรปผลการวจยไดดงน 4.1 การดาเนนงานตามแบบแผนการวจย

การดาเนนการวจยเพอพฒนาขบวนการสหกรณ ใชระเบยบวธการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม การดาเนนการวจยมการปรบปรงเปลยนแปลงตามบรบท เพอใหเกดการเรยนรรวมกนใหมากทสดสาหรบกลมเปาหมายทกาหนด การดาเนนการวจยโดยภาพรวม พบวา ดาเนนการตามไดแผนการวจยทกาหนด รอยละ 80 ของแผนการดาเนนการวจย แยกเปนประเดนสาคญ ดงน 1) กลมเปาหมายการวจยเดม เชน กลมการเกษตร กลมการเงน/ออมทรพย กลมอาชพ และสหกรณการเกษตร เมอดาเนนการวจย กลมเปาหมายบางกลม เชน กลมสหกรณการเกษตร มระบบการดาเนนงานทมรปแบบชดเจน มการเชอมโยงและเรยนรรวมกนในเรองการบรหารจดการ การ

ออมทรพย การขยายกลม ใชระบบราชการในการบรหารจดการ ตางจากกลมอนเชนกลมการเกษตร กลมอาชพ กลมการเงน ทมพนฐานมาจากการรวมกลมตามความตองการเพอพฒนาองคกร บรหารจดการโดยองคกร กลมหลงจงสามารถเชอมโยงและพฒนาเครอขายรวมกนไดงาย และการ

ดาเนนงานของกลมองคกรเหลาน มการเคลอนไหวตามนโยบายของจงหวด มงเนนดานอาชพและการเกษตรสอดคลองกบอาชพหลกของประชาชนในชมชนเปนสวนใหญ จงเปนเรองใกลตวท

สามารถพฒนาได และมการเพมกลมอนรกษ ซงเปนจดเดนของจงหวดยโสธร ทมพนทปาอดม

สมบรณมาก และหนวยงาน องคกรชมชนเรมเหนความสาคญในการอนรกษ สามารถนาทรพยากรจากปามาสรางอาชพได เชน กลมเกษตรกรเพาะเหด (วนาทพย) บานคานาสราง ตาบลคอเหนอ มการนาเหดธรรมชาต แมลง ทหาไดตามฤดกาล มาบรรจภณฑเพอเพมมลคาการตลาด เพมรายไดใหกบสมาชก 2) เปาหมายดานเวลา พบวา มความคลาดเคลอนไปจากแผนทกาหนด แตการยดหยนดานเวลากเปนประโยชนมาก เพราะการปรบเปลยนเวลาของทมวจย เปนการปรบเปลยนเพอให

สอดคลองกบความตองการของกลม/องคกรและสหกรณ กลาวไดวา แมปรบเปลยนเวลาแตผลการดาเนนงาน กบรรลตามเปาหมายทกาหนด กลม/องคกร เกดการเรยนรทจะพฒนาตนเอง มการ

เชอมโยงเครอขายทงภายในกลม ระหวางกลมตามความพรอมและความตองการของกลม การ

ประสานประโยชนระหวางกลมเปนไปในทศทางบวก ทาใหเกดแผนการพฒนาของกลม เชน

22

กลมเครอขายอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร กลมอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมอนรกษปาดงมะไฟ อาเภอทรายมล 2) กลมสหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธร จากด อาเภอมหาชนะชย 3) กลมอนรกษปาบานคาแหลม อาเภอคาเขอนแกว 4) กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม อาเภอกดชม (อ.พ.ช.) 5) กลมเกษตรกรเพาะเหดบานคอเหนอ(วนาทพย) อาเภอเมองยโสธร กลมเครอขายอนรกษ มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายเยยม ศรตะชย ประธานกรรมการ นายเกษยร ทองรกษา รองประธานกรรมการ นายคา คาสข รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นายสานต มาตขาว กรรมการและเลขานการ นางสบน พลจนทรงาม กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการกาหนดแนวเขตปาชมชน 2) โครงการเตรยมชมชนเพอการทองเทยวเชงวถชมชน 3) โครงการปลกปาและดแลรกษาปาเพมเตม 4) โครงการกาหนดเขตอภยทานสตวน าและปา 5) โครงการเลยงปลาเพอแปรรปอาหาร 6) โครงการปรบปรงระบบบรหารจดการการผลตและการตลาด (วนาทพย คอเหนอ) 7) โครงการขยายตลาดอาหารธรรมชาตในชมชน 8) โครงการอบรมนกจดรายการวทยชมชน กลมเครอขายการเกษตรจงหวดยโสธร กลมการเกษตรจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมเกษตรกรรมยงยนน าออม 2) กลมเกษตรกรรมทานาดงแคนใหญ 3) กลมสหกรณการเกษตรอนทรยไทยเจรญเลงนกทา 4) กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 5) สหกรณการเกษตรปาตว

23

กลมเครอขายการเกษตร มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายสวรรณ สมมา ประธานกรรมการ นายบญสอน ทองลอ รองประธานกรรมการ นายบญกวาง บญปอง รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นายอรรถเดช อศรางกร ณ อยธยา กรรมการและเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการขยายพนทปลกพนธขาวเพอผลตเมลดพนธ 2) โครงการพฒนาความร/ทกษะการปลกขาวอนทรย/การผลตปยอนทรยแกสมาชก 3) โครงการขยายการตลาดขาวอนทรย 4) โครงการปลกพชเสรมเพอบารงดนในนาขาว 5) โครงการอบรมสมาชกเกยวกบการแยกเมลดพนธขาว 6) โครงการไถกลบตอซงขาว กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง 2) กลมสตรจกสานตะกราพลาสตก บานกดแห 3) กลมแมบานเกษตรกรบานคากาว 4) กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค กลมเครอขายอาชพ มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นางทพยพาภรณ แสงเพชร ประธานกรรมการ นางสพฒน โคตรพนธ รองประธานกรรมการ นางจารส พระภาค รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นางสาวปณศา เมองหงษ กรรมการและเลขานการ นางคารม สมฤทธ กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการอบรมทกษะการผลตงานอาชพกลม 2) โครงการสรางเครอขายการตลาด 3) โครงการจดหาเทคโนโลยเพมผลผลต

4) โครงการสบสานภมปญญาทองถน

24

5) โครงการประชาสมพนธผลผลตดานอาชพชมชน กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย 1) สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลจงหวดยโสธร 2) กลมออมทรพยเพอการผลต บานสรางชาง อาเภอทรายมล กลมเครอขายการเงน มการดาเนนพฒนาเครอขาย โดยกาหนดใหมคณะกรรมการเครอขาย ดงน นายแสวง ศรวนคา ประธานกรรมการ นายวฒชย ครภณฑ รองประธานกรรมการ นายจร ศรวเศษ รองประธาน ผนากลมทกลมเสนอกลมละ 2 คน กรรมการ นางนงลกษณ คามลนา กรรมการและเลขานการ นายวเชยร เวฬวนารกษ กรรมการและผชวยเลขานการ กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ 1) โครงการอบรมการเงน การบญชสมาชก 2) โครงการศกษาดงาน แลกเปลยนเรยนรการบรหารจดการ 3) โครงการปรบปรงพนทการเกษตรสมาชกกลม 4) โครงการการตลาดผลผลตชมชนเพอสมาชก

25

คณะกรรมการเครอขายระดบจงหวด จากการประชมประธานของแตละกลมเครอขาย และไดมการคดเลอกและการเสนอแตงตงคณะกรรมการดงน ลาดบ ชอ-สกล หนวยงาน อาเภอ ตาแหนง

1 นายเยยม ศรตะชย สหกรณสวนปาเอกชน จงหวด

ยโสธร จากด มหาชนะชย ประธานกรรมการ

2 นายแสวง ศรวนคา กลมออมทรพยไผสรางชาง ทรายมล รองประธาน

กรรมการ 3 นางบวไข ทงทอง กลมแมบานเกษตรกรคากาว กดชม กรรมการ 4 นางสพฒน โคตรพนธ กลมสตรจกสานพลาสตกกดแห เลงนกทา กรรมการ 5 นายบญสอน ทองลอ กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ คาเขอนแกว กรรมการ 6 นายบญกวาง บญปอง กลมสหกรณเกษตรอนทรยไทย

เจรญ-เลงนกทา จากด เลงนกทา กรรมการ

7 นายอรรถเดช อศรางกรฯ กลมเกษตรกรทานาบากเรอ มหาชนะชย กรรมการ 8 นายเกษยร ทองรกษา ปาชมชนดงมะไฟ ทรายมล กรรมการ 9 นายคา คาสม ปาชมนบานคาแหลม คาเขอนแกว กรรมการ 10 นายวฒชย ครภณฑ สหกรณออมทรพยโรงพยาบาล

ยโสธร เมอง กรรมการ

11 นายบวผน เศษสวรรณ กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ (วนาทพย )

เมอง กรรมการ

12 นางปราณ จนทรเหลอง กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลง

สามคค ปาตว กรรมการ

13 นายพนธ ผาผง สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด

ปาตว กรรมการ

14 นายสถต มาตขาว กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวต

และสงแวดลอม (อพช.) กดชม กรรมการ

15 นายสวรรณ สมมา กลมเกษตรกรยงยนตาบลนาออม คอวง กรรมการ และเลขานการ

16 นางละมย โพธภาษต กลมสตรทอผาไหมหวเมอง มหาชนะชย กรรมการและ

ผชวยเลขานการ

26

ซงการรวมกนคดโครงการตางๆนน มการคดงบประมาณเบองตน แตถงอยางไรจากการ

ประชมกไดใหเหนถงพฒนาการของกลมองคกรตางๆ ซงเรมตนจากตางกลมตางทา ไมกลาแสดง

ความคดเหน เมอผานการเขารวมประชมหลายๆครงจนมองเหนความสาคญรวมกน กลาแสดงออก บางกลมพรอมทจะเปนผนาในสงทกลมตนเองมความชานาญ เครอขายแลกเปลยนเรยนร การ

ชวยเหลอกนเกดขน ขอมลขาวสารตางๆเรมชดเจนขน สงทกลมสมาชกเปนหวงคอ ทาอยางไรกลมเครอขายจะมความถาวร บทบาทหนาทและ

งบประมาณทจะสนบสนนจะมาจากไหน อกทงปรากฏวาในทประชมมผประสานงาน ของสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ไดรวมสงเกตการณเพอทจะเสนอใหมการรบรองสถานภาพขององคกรชมชน เพอจะไดสามารถของบประมาณสนบสนนไดโดยตรง บางกลมมแนวคดทจะใชงบประมาณของ อบต. ซงทาใหเรมมองเหนการบรณาการทางความคดตางๆ ในการประชม มขอเสนอหลายอยางทนาจะพฒนาเปนหลกสตรการฝกอบรม ไดดงน

- หลกสตรการจดการทพกแรม Home Stay - หลกสตรการผลตขาวอนทรย - หลกสตรการจดการปาชมชน - หลกสตรการผลตปยชวภาพ - หลกสตรการผลตปยอนทรย - หลกสตรการผลตปยพชสด - หลกสตรการผลตเมลดพนธขาวชมชน - หลกสตรการจดทาบญชของกลม - หลกสตรการบรหารกองทนหมบาน - หลกสตรการเพาะพนธสตวน า - หลกสตรการพฒนาอตสาหกรรมสงทอ - หลกสตรการออกแบบผลตภณฑ - หลกสตรการแปรรปอาหาร (เชน ปลาสม ) เปนตน

โดยองคกรทจะเชอมโยงคอ วทยาลยชมชนยโสธร ซงหลกสตรดงกลาวสอดคลองกบ ภารกจและหนาทของวทยาลยฯ

27

4.2 ขอเสนอแนะ : ผลการศกษาโครงการพฒนาขบวนการสหกรณพนทจงหวดยโสธร ตอ จงหวดยโสธร

จากวสยทศนการพฒนาจงหวดยโสธร จงหวดยโสธร เมองนาอย นาเกษตรอนทรยสสากล

จากการวจยการเสรมสรางเครอขายพนธมตรระหวางกลม/องคกรประชาชนและสหกรณในพนทจงหวดยโสธรใหเกดการหนนเสรมการพฒนาศกยภาพคนและองคกรในการแกไขปญหา

ความยากจน การศกษารปแบบกระบวนการเชอมโยงเครอขายของกลม องคกรและสหกรณ จากการสรางกระบวนการเรยนรรวมกนแกผนากลมประมาณ 60 กลมในระยะแรกแลวเหลอในขนสดทาย 16 กลม สามารถแยกกลมองคกรไดเปน 4 ประเภท 1. กลมการเกษตรหรอกลมการผลตโดยเฉพาะผลตขาวหอมมะลอนทรย กลมเลยงปศสตว ทงทเปนสหกรณและกลมเกษตรกร 2. กลมอาชพ กลมทผลตสนคาหนงตาบลหนงผลตภณฑหรอกลม OTOP เปนตน 3. กลมออมทรพย ไดแกกองทนหมบาน สหกรณออมทรพย กลมออมทรพยตาง ๆ 4. กลมอนรกษ เปนกลมอนรกษปาชมชนตาง ๆ ปรากฏวาในจงหวดยโสธรมการจดตงกลมอาชพ กลมเกษตรกร สหกรณประเภทตาง ๆ อยแลว การเปนเครอขายกมบาง แตสวนมากยงทางานเปนการทางานอสระขาดการประชมหรอจดเวทรวมกน การแลกเปลยนเรยนรตาง ๆ ยงม

นอย การหมนเสรมของหนวยงานราชการยงไมตอเนอง จากการศกษาปรากฏวาองคกรตาง ๆ ในจงหวดยโสธรมศกยภาพในการพฒนามาก หลายแหงสามารถเปนศนยการเรยนรชมชนได ตลอดทงจงหวดยโสธรมทนเดมในการพฒนาทสาคญมปาชมชนอยมาก มพนทประมาณ 10,080 ไร มากเปนอนดบท 4 ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปาดงกลาวเปรยบเสมอนธนาคารอาหารของคนจน เปนแหลงอาหาร แหลงหาเหดหรออาหารธรรมชาตตาง ๆ พอเปนแหลงรายไดของครวเรอนยากจน แหลงสมนไพรแหลงเรยนรตาง ๆ ซงเปรยบเสมอนทรพยสนทสามารถสรางมลคาเพมในอนาคตไดจงขอเสนอโครงการตาง ๆ ทไดจากผลการศกษาเพอขอใหจงหวดพจารณาเบองตน ทงสามารถ

เชอมโยงกบยทธศาสตรการพฒนาจงหวดยโสธร ทงนยงไมสามารถระบงบประมาณ กลาวคอ โครงการดานการผลตการเกษตร

1. การผลตพนธขาวหอมมะล 2. การผลตปยหมก ปยอนทรย ปยชวภาพ 3. การปลกพชบารงดน 4. การขดบอเลยงปลาในนาขาว 5. การเลยงโค-กระบอ 6. การไถกลบตอซงขาว 7. การตรวจรบรองมาตรฐานฟารมและผลตภณฑ

28

8. การผลตพชอาหารสตว 9. การประชาสมพนธการเกษตรอนทรยและการใชเมลดพนธขาวคณภาพด 10. โครงการประมงหมบาน

โครงการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

1. การสารวจ การกาหนดเขต การออกเอกสารสทธหนงสอทหลวง (นสล.) และการ

ประกาศเขตปาชมชน การสรางระบบฐานขอมล 2. การจดตงศนยเรยนรเรองปาชมชนในแตละพนททมความเหมาะสม

- ปาวด - ปาโรงเรยน - ปาดอนปตา - ปาบง - ปาทาม 3. การสรางบทเรยนชมชน และการถายทอดบทเรยนโดยวทยากรชาวบาน 4.การประสานแผนการบรหารจดการปาชมชนและสงแวดลอมกบองคกรปกครองสวนทองถนทงระดบ อบต. และ อบจ. 5. การฝกอบรมการบรหารจดการปาชมชน อาสาสมครปาชมชน การปองกนไฟปา กฎหมาย ขอบญญต อานาจหนาทของทองถน 6. การเพาะชากลาไม การปลกตนไมเสรมในทชมชนและทดนสวนบคคล โดยเฉพาะตนยางนา ตนนน ตนไผ และตนไมอยางอน หรอซอมสรางทอยอาศยเพอการประกอบอาชพ และเพอเปนอาหาร เปนตน 7. การประชาสมพนธใหความรเรองปาชมชน การบรหารจดการปาชมชน 8. การจดงานประกวดปาชมชนระดบจงหวด เพอสนบสนน เผยแพรผลงาน และเปนเวทแลกเปลยนเรยนร 9. การจดงานการปลอยพนธสตวน า ในเขตอภยทานหรอแหลงนาสาธารณะ เนองในวนสาคญ ๆ เพอเปนการใหความตระหนกตอการอนรกษพนธสตวน า 10. การใหการสนบสนนของสวนราชการทเกยวของในการตรวจเยยม ใหความร ใหกาลงใจ และรวมเฝาระวง การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางตอเนอง

29

โครงการดานกลมอาชพและกลมออมทรพย 1. การฝกอบรมดานการทาบญช 2. การฝกอบรมพฒนาอาชพ การเพมมลคาผลตภณฑ 3. การศกษาดงาน 4. การออกแบบผลตภณฑ 5. การบรหารจดการดานการผลตและการตลาด 6. การสนบสนนใหมการตลาดนดชมชน เพอเปนแหลงจาหนายสนคาชมชน 7. การสนบสนนใหมการจาหนายสนคาเกษตรปลอดภย และเกษตรอนทรยในเขตเทศบาลเมองยโสธร และการออกใบรบรองรานคาทจาหนายสนคาเกษตรปลอดภย

โครงการบรหารงานเครอขาย 1. การรบรองสถานะภาพของเครอขายและคณะกรรมการ เพอการประสานงานระหวางราชการ (สานกงานจงหวด) กบกลมเครอขายสมาชกในการวางแผนพฒนาจงหวดตอไป 2. การจดเวทประจาปของเครอขาย เพอเสนอขอคดเหนเพอเปนขอมลในการวางแผนการพฒนาจงหวดและกลมจงหวด 3. สนบสนนการจดประชมเครอขายยอย กลาวคอ เครอขายการเกษตรหรอการผลต เครอขายกลมอาชพ เครอขายกลมออมทรพยและเครอขายกลมอนรกษ 4.3 ขอสงเกตจากคณะวจย จากการทางานวจยในพนทเปนระยะเวลา 1 ป และไดประสานงานกบภาคราชการและองคกรภาคประชาชนเปนจานวนมาก พอตงขอสงเกตไดดงน 1. กลม องคกร/สหกรณทจดทะเบยน โดยเฉพาะสหกรณการเกษตรมความพยายามแกไขปญหาตางๆ แตการดาเนนงานมกฎระเบยบมาก การแกไขปญหาทนททาไดยาก 2. กลม องคกร/สหกรณทจดทะเบยน ทมทรพยสนมาก บรหารทรพยสนไมเตมประสทธภาพ 3. กลม องคกรชมชนขนาดเลก ขาดเวทการแสดงความคดเหน แตมความพรอมในการทากจกรรม 4. การมโครงการวจยในพนท เปนการชวยการตรวจสอบขอมล สะทอนปญหา และหาแนวทางแกไขปญหา ประสานงานกบภาคราชการหรอจงหวดไดรวดเรวขน 5. การบรหารงานของผวาราชการจงหวดแบบบรณาการ โดยเฉพาะทานผวาราชการจงหวดปจจบน (นายอานาจ ผการตน) ไดเขาถงประชาชนอยางรวดเรว และรปญหาจรง มการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหนตางๆมากขน ทาใหการวางแผนพฒนาจงหวด แกไขปญหาของจงหวดไดชดเจน

30

(1) เครอขายกลมอนรกษ (2) เครอขายการเงน

(3) เครอขายการเกษตร (4) เครอขายกลมอาชพ

(5) ประชมภายในกลมการเกษตร (6) นาเสนอ

31

(7) เครอขายรวมแสดงความคดเรองการอนรกษปา (8) เยาวชนเขารวมประชม

(9) การจดอาหารเลยง

(10) พระเทพสงวรญาณ(หลวงป พวง) ประธานฝายสงฆ

(11) ผวาราชการจงหวดและหวหนาสวนราชการรวมกจกรรมกาหนดเขตอภยทานสตวนาและปลอยปลา 50,000 ตว

(12) ทมนกวจย

สรปสาหรบผบรหาร

โครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

การดาเนนโครงการวจยโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธรได

ดาเนนงานมาเปนเวลา 1 ป โดยแบงการศกษาออกเปน 5 ระยะ คอ ระยะทหนง ศกษาและรวบรวม

ขอมลเกยวกบการดาเนนงานของกลม องคกร สหกรณในพนท ระยะทสอง สงเคราะหกรอบทศ

ทางการพฒนาเครอขายพนธมตร ระยะทสาม สรางเครอขายพนธมตรการพฒนา เปนการนารอง

กระบวนการพฒนาเครอขายเพอพฒนาคณภาพกลม องคกร สหกรณ ระยะทส สงเสรมการขยาย

เครอขายพนธมตรของกลม องคกร สหกรณ และระยะทหา การประเมนผล สรปผลและการจดทา

รายงานการวจย

ผลการศกษาจากการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research :

PAR) และการรวมประชมกลม ( Focus Group Discussion) 3 กลมหลกในพนทคอ กลม/องคกร

สหกรณ หนวยงานราชการและองคกรเอกชนทเกยวของ และนกวจย ไดดาเนนการจดประชม

จานวน 15 ครง มกลม/องคกร/สหกรณ เขารวมประชม 59 กลม เพอรวมขบวนการพฒนาเครอขาย

สหกรณ คดเลอกและตามความสนใจของกลมตางๆแลวเหลอ 11 กลม ซงมทงสหกรณ กลมเกษตร

กลมอาชพตางๆ แตเมอจดรวมแลวได 4 กลมเครอขายคอ เครอขายการเกษตร เครอขายกลมอาชพ

เครอขายการเงน และเครอขายอนรกษ ซงในแตละเครอขายมสมาชกในกลมอาชพเดยวกน โดยม

แนวคดทจะเชอมโยงภายในกลม การหนนเสรมกนในดานตางๆ เชน การแลกเปลยนเรยนรขอมล

ขาวสาร การศกษาดงาน การฝกอบรม และทางดานธรกจ และการเชอมโยงระหวางเครอขายจงม

วตถประสงคทจะเปนเครอขายพนธมตรทมวตถประสงคทเปนองคกรทเกดจากความรวมมอในวง

สมพนธระยะยาวใหกาวทนกบการเปลยนแปลง เนนแผนการเรยนร เพอประสทธภาพสองคกร

พนธมตร และการมคณภาพชวตของสมาชกองคกร การเชอมโยงดงกลาว เปนการเชอมโยงแบบ

หลวมๆ เมอเวลาผานไป กลม/องคกร/สหกรณตางๆยงไมลงมอปฏบตจรง จงไดมการจดประชม

กลมตามกลมเครอขาย และเฉพาะกลมตางๆเพอใหเกดความเขาใจ การเรยนร การแลกเปลยน

ความรประสบการณ และการศกษาดงานในแตละเครอขาย ทาใหความเปนมตรทเชอถอกนมมาก

ขน การนาเสนอขอมลตางๆชดเจนมากขน สะทอนปญหาอปสรรคตางๆมากขน ปญหาบางอยางได

แกไขไปในทประชม เพราะในทประชมมเจาหนาททเกยวของ เชน สานกงานสหกรณจงหวด

ปญหาเรองการออกแบบผลตภณฑหรอบรรจภณฑ ปญหาการทาบญช ปญหาการดแลรกษาปา

ชมชน อบต.จะบรรจในแผนงานและงบประมาณของอบต. การหาทางแกไขปญหาตางๆเรมทจะ

พงตนเองมากขน และไดมการจดประชมเครอขายทงหมดอกครง ปรากฏวา มผเขารวมเครอขาย

ทงหมด 16 กลม ใน 4 เครอขาย แตละเครอขายไดเสนอโครงการทสาคญๆ ดงตอไปน

VI

1. กลมเครอขายการเกษตรจงหวดยโสธร

กลมการเกษตรจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย

1) กลมเกษตรกรรมย งยนนาออม

2) กลมเกษตรกรรมทานาดงแคนใหญ

3) กลมสหกรณการเกษตรอนทรยไทยเจรญเลงนกทา จากด

4) กลมเกษตรกรทานาบากเรอ

5) สหกรณการเกษตรปาตว

กจกรรม/โครงการ ทกลมมแผนดาเนนการ

1) โครงการขยายพนทปลกพนธขาวเพอผลตเมลดพนธ

2) โครงการพฒนาความร/ทกษะการปลกขาวอนทรย/การผลตปยอนทรยแกสมาชก

3) โครงการขยายการตลาดขาวอนทรย

4) โครงการปลกพชเสรมเพอบารงดนในนาขาว

5) โครงการอบรมสมาชกเกยวกบการแยกเมลดพนธขาว

6) โครงการไถกลบตอซงขาว

2. กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร

กลมเครอขายอาชพจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย

1) กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง

2) กลมสตรจกสานตะกราพลาสตก บานกดแห

3) กลมแมบานเกษตรกรบานคากาว

4) กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค


1) โครงการอบรมทกษะการผลตงานอาชพกลม

2) โครงการสรางเครอขายการตลาด

3) โครงการจดหาเทคโนโลยเพมผลผลต

4) โครงการสบสานภมปญญาทองถน

5) โครงการประชาสมพนธผลผลตดานอาชพชมชน

3. กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร

กลมเครอขายการเงนจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย

1) สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลจงหวดยโสธร

2) กลมออมทรพยเพอการผลต บานสรางชาง อาเภอทรายมล


1) โครงการอบรมการเงน การบญชสมาชก

VII

2) โครงการศกษาดงาน แลกเปลยนเรยนรการบรหารจดการ

3) โครงการปรบปรงพนทการเกษตรสมาชกกลม

4) โครงการการตลาดผลผลตชมชนเพอสมาชก

4. กลมเครอขายอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร

กลมอนรกษธรรมชาตจงหวดยโสธร สมาชกกลมประกอบดวย

1) กลมอนรกษปาดงมะไฟ อาเภอทรายมล

2) กลมสหกรณสวนปาเอกชนจงหวดยโสธร จากด อาเภอมหาชนะชย

3) กลมอนรกษปาบานคาแหลม อาเภอคาเขอนแกว

4) กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม อาเภอกดชม (อ.พ.ช.)

5) กลมเกษตรกรเพาะเหดบานคอเหนอ(วนาทพย) อาเภอเมองยโสธร


1) โครงการกาหนดแนวเขตปาชมชน

2) โครงการเตรยมชมชนเพอการทองเทยวเชงวถชมชน

3) โครงการปลกปาและดแลรกษาปาเพมเตม

4) โครงการกาหนดเขตอภยทานสตวนาและปา

5) โครงการเลยงปลาเพอแปรรปอาหาร

6) โครงการปรบปรงระบบบรหารจดการการผลตและการตลาด (วนาทพย คอเหนอ)

7) โครงการขยายตลาดอาหารธรรมชาตในชมชน

8) โครงการอบรมนกจดรายการวทยชมชน

เครอขายเหลานไดมการเลอกคณะกรรมการระดบจงหวด เพอเปนศนยกลางในการ

ประสานงานตอไป แตทงนการหนนเสรมจากหนวยงานตางๆทเกยวของควรมตอไป โดยเฉพาะ

จงหวดยโสธร กจกรรมโครงการตางๆทเครอขายทาเสนอนนสอดคลองกบแผนยทธศาสตรของ

จงหวด เพอใหวสยทศนของจงหวดยโสธร “จงหวดยโสธรเปนเมองนาอย นาเกษตรอนทรยส

สากล” เปนจรงและประชาชนมสวนรวม โดยเฉพาะเรองเมองนาอยนน จงหวดยโสธรมพนทปา

ชมชนประมาณ 10,080 ไร มากเปนอนดบท 4 รองจากจงหวดมกดาหาร จงหวดขอนแกน และ

จงหวดศรสะเกษ ทาอยางไรพนทปาชมชนนนจะไมลดลง เพราะปาชมชนนนเปรยบเสมอน

ธนาคารอาหารธรรมชาต สามารถชวยเหลอคนจนในพนทได เพราะปจจบนเปนแหลงผลตเหด

ธรรมชาตตางๆ โดยเฉพาะเหดโคน นอกจากนยงมแมง แมลง ผกปา และพชสมนไพรอกมาก ซง

เปนทรพยสนทมมลคามาก จงหวดยโสธรมพนทในเขตทงกลารองไห 2 อาเภอคอ อาเภอมหาชนะ

ชย และอาเภอคอวง เปนแหลงผลตขาวหอมมะลอนทรยเชน ทกลมเกษตรกรรมย งยน ต.นาออม อ.

คอวง ขาวไดรบรองมาตรฐาน BSC ของตลาดรวมยโรป ซงสามารถเชอมโยงกบกลมตางๆไดหลาย

VIII

กลม เชน เมลดพนธขาว ปยอนทรย กลมผเลยงปศสตว กลมอาชพ รานคาสนคาเกษตรอนทรยตางๆ

ทงในเขตจงหวดยโสธร ตลาดภายในประเทศ และตลาดตางประเทศ

ผลจากการพฒนาเครอขายขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร ไดเกดการเชอมโยง

กนอยางไมเปนทางการ เกดการเรยนร การถายทอดความร และเรมมการนาไปปฏบต เชน อบต. นา

เรองการดแลรกษาปาชมชน เขาบรรจในแผนงานของ อบต. ความตองการฝกอบรมในเรองตางๆ

วทยาลยชมชนจงหวดยโสธรพรอมใหการหนนเสรม การเคลอนไหวของเครอขายยงตองการม

ตอไป โดยไดรบการหนนเสรมจากพนธมตรเครอขาย และหนวยงานราชการและองคกรพฒนา

เอกชน

ภาคผนวก

131

ภาคผนวกท1

132

แผนทจงหวดยโสธร

ทมา : สานกงานสถตแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, 2538

133


134

ใบกจกรรมท 1 การนาเสนอกจกรรมสาคญของกลม/องคกร/สหกรณ

คาชแจง ใหกลม/องคกร/สหกรณ ปรกษาหารอและบนทกสรปผลการพจารณาลงในแบบบนทกตามความเปนจรงและความตองการ ชอกลม/องคกร/สหกรณ………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………… ประธานชอ…………………………………………………………………………… รองประธานชอ……………………………………………………………………… เลขานการชอ………………………………………………………………………… เหรญญกชอ………………………………………………………………………… เงนทนดาเนนการของกลม จานวนเงนทงสน……………………….บาท แหลงทไดมา……………………………….. ปจจบนการดาเนนการ กาไร / ขาดทน……………………………..บาท กจกรรมหลกทกลม/องคกร/สหกรณดาเนนการ

1. ……………………………………………………… 2. ……………………………………………………… 3. ………………………………………………………

กจกรรมทกลม/องคกร/สหกรณ วางแผนจะดาเนนการในอนาคต 1. ……………………………………………………… 2. ………………………………………………………

กจกรรม/เรอง ทกลม/องคกร/สหกรณ ตองการเชองโยงหรอขอรบการสนบสนนกบองคกรอน

ท เรอง/ประเดนทตองการเชอมโยง กลม/องคกร สหกรณทตองการเชอมโยง

การปฏบต

ดาเนนไดทนท

รอตด

สนใจ

วางแผน

อนาคต

135

ใบกจกรรมท 2 รปแบบการเชอมโยงของกลม/องคกร/สหกรณ

คาชแจง 1. ใหเขยนชอกลม/องคกร/สหกรณ และกจกรรมดาเนนการ ในชอง ทกาหนดให 2. ใหเขยนชอกลม/องคกร/สหกรณทกลม/องคกรทานตองการเชอมโยงใน 3. เขยนกจกรรม/เรองทตองการเชอมโยงกบกลมองคกรตามขอ 2 บนเสนทเชอมโยงกบกลม/องคกร/สหกรณทกลมทานตองการเชอมโยง

ชอกลม……………………… กจกรรมดาเนนการ ……………………………………………………………………………………….

136

ตารางภาคผนวกท 2.1 รายชอสหกรณจาแนกตามประเภทสหกรณและสถานะในจงหวดยโสธร ป 2547

ท ชอสหกรณ จานวนสมาชก(คน/

ครอบครว) สถานะ

สหกรณการเกษตร

1 ชมนมสหกรณการเกษตรยโสธร จากด 17 ดาเนนการ 2 สหกรณการเกษตรกดชม จากด 1,786 ดาเนนการ 3 สหกรณการเกษตรคอวง จากด 1,710 ดาเนนการ 4 สหกรณการเกษตรคาเขอนแกว จากด 1,690 ดาเนนการ 5 สหกรณการเกษตรแคนนอย จากด 49 ดาเนนการ 6 สหกรณการเกษตรชมชนกาวหนา จากด 397 ดาเนนการ 7 สหกรณการเกษตรทรายมล จากด 2,087 ดาเนนการ 8 สหกรณการเกษตรไทยเจรญ จากด 976 ดาเนนการ 9 สหกรณการเกษตรธรรมมานรกษ จากด - อยระหวางการชาระบญช 10 สหกรณการเกษตรนอมเกลา จากด 166 ดาเนนการ 11 สหกรณการเกษตรบานโนนสวรรค จากด 58 ดาเนนการ 12 สหกรณการเกษตรปวงชนศรแกว จากด 303 ดาเนนการ 13 สหกรณการเกษตรปาตว จากด 1,847 ดาเนนการ 14 สหกรณการเกษตรผผลตไทยเจรญ จากด - อยระหวางการชาระบญช 15 สหกรณการเกษตรโพธศร จากด 135 ดาเนนการ 16 สหกรณการเกษตรมวลชน จากด 605 ดาเนนการ 17 สหกรณการเกษตรมหาชนะชย จากด 1,700 ดาเนนการ 18 สหกรณการเกษตรเมองยโสธร จากด 3,238 ดาเนนการ 19 สหกรณการเกษตรรวมใจพฒนา จากด 53 ดาเนนการ 20 สหกรณการเกษตรเลงนกทา จากด 3,767 ดาเนนการ 21 สหกรณการเกษตรสงเสรมเกษตรกรไทยมหาชนะชย จากด 623 ดาเนนการ 22 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรภาคอสานเมองยโสธร จากด 165 ดาเนนการ 23 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอย อ.คาเขอนแกว จากด 543 ดาเนนการ 24 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยกดชม จากด 634 ดาเนนการ 25 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยปาตว จากด 1,078 ดาเนนการ 26 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยมหาชนะชย จากด หยดดาเนนการ 27 สหกรณการเกษตรสมชชาเกษตรกรรายยอยเมองยโสธร จากด 854 ดาเนนการ 28 สหกรณการเกษตรสมชชาทรายมล จากด 167 ดาเนนการ 29 สหกรณการเกษตรสมชชาสรางสรรคกดชม จากด 357 ดาเนนการ 30 สหกรณการเกษตรสวนปาภาคเอกชนยโสธร จากด 192 ดาเนนการ 31 สหกรณเกษตรฟนฟเลงนกทา จากด 805 ดาเนนการ 32 สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธ.ก.ส.ยโสธร จากด 44,866 ดาเนนการ

137

ตารางภาคผนวกท 2.1 รายชอสหกรณจาแนกตามประเภทสหกรณและสถานะในจงหวดยโสธร ป 2547 (ตอ)



33 สหกรณกลมผใชน าชลประทานหวยลงโจน จากด 97 ดาเนนการ 34 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานกดกง จากด 232 ดาเนนการ 35 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานคานาสราง จากด 204 ดาเนนการ 36 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานแจนแลน จากด 157 ดาเนนการ 37 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานเชยงเพง จากด 243 ดาเนนการ 38 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานเซ จากด 105 ดาเนนการ 39 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานดงจงอาง จากด 167 ดาเนนการ 40 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนกลอย จากด 214 ดาเนนการ 41 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนกลางคอเหนอ จากด 193 ดาเนนการ 42 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานตว จากด 152 ดาเนนการ 43 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานตม จากด 167 ดาเนนการ 44 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานเตาไห (2) จากด 232 ดาเนนการ 45 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานทาเยยม จากด 137 ดาเนนการ 46 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานมวงออน จากด 179 ดาเนนการ 47 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานศรฐาน จากด 362 ดาเนนการ 48 สหกรณผใชน าสถานสบนาดวยไฟฟาบานหวาน จากด 296 ดาเนนการ 49 สหกรณการเกษตรไผเลยงหวานยโสธร จากด 65 ดาเนนการ 50 สหกรณออยยโสธร จากด 275 ดาเนนการ 51 สหกรณแปรรปทรายงาม จากด 52 ดาเนนการ 52 สหกรณเพอการแปรรปผลตผลการเกษตรยโสธร จากด 318 ดาเนนการ 53 สหกรณยางพาราเลงนกทา จากด 162 ดาเนนการ 54 สหกรณ สกย.อตสาหกรรมการเกษตรยโสธร จากด 71 ดาเนนการ 55 สหกรณสวนปาภาคเอกชนจงหวดยโสธร จากด 110 ดาเนนการ 56 สหกรณการเกษตรผเลยงโคยโสธร จากด 52 ดาเนนการ 57 สหกรณปศสตวดงยาง จากด 175 ดาเนนการ 58 สหกรณผเลยงสกรยโสธร จากด อยระหวางการชาระบญช 59 สหกรณผเลยงสกรเลงนกทา จากด 130 ดาเนนการ 60 สหกรณการเกษตรมหาชนสขเกษม จากด 185 ดาเนนการ

สหกรณออมทรพย 1 สหกรณออมทรพยครยโสธร จากด 5,069 ดาเนนการ 2 สหกรณออมทรพยตารวจภธรจงหวดยโสธร จากด 993 ดาเนนการ 3 สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด 560 ดาเนนการ 4 สหกรณออมทรพยสาธารณสขยโสธร จากด 1,222 ดาเนนการ 5 สหกรณออมทรพย รพช.ยโสธร จากด 62 ดาเนนการ

138

ตารางภาคผนวกท 2.1 รายชอสหกรณจาแนกตามประเภทสหกรณและสถานะในจงหวดยโสธร ป 2547 (ตอ)



6 สหกรณเครดตยเนยนซงแย จากด 81 ดาเนนการ สหกรณรานคา

1 รานสหกรณขาราชการครอาเภอกดชม จากด 345 หยดดาเนนการ 2 รานสหกรณวทยาลยเทคนคยโสธร จากด 182 ดาเนนการ

สหกรณบรการ 1 สหกรณเดนรถยโสธร จากด 72 ดาเนนการ 2 สหกรณบรการชมชนปาตว จากด 28 ดาเนนการ 3 สหกรณพฒนาสตรคาเขอนแกว จากด 236 ดาเนนการ 4 สหกรณเมองยศพฒนา จากด 67 ดาเนนการ 5 สหกรณสตรยโสธร จากด 577 ดาเนนการ

139

ตารางภาคผนวกท 2.2 รายชอองคกรขอมลองคกรชมชนทเขาสขบวนการรบรองของสถาบนพฒนาองคกร ชมชน (พอช.)ขอมล ณ วนท 17 พฤศจกายน 2548

ท ชอองคกร ทตดตอ ผประสานงาน ประเภท 1. เครอขายลานาปาชมชน จ.

ยโสธร 93 6 เของคา เมองยโสธร ยโสธร

นาย บญเลศ ลอกประเสรฐ

กลมทรพยากร/สงแวดลอม

2. เครอขายกลมออมทรพยชมชน 46/1 จมพลบร ในเมอง เมองยโสธร ยโสธร

นาง พกล ครองยทธ ออมทรพย

3. เครอขายเกษตรกรทานา

จงหวดยโสธร 119 3 - - ในเมอง เมองยโสธร ยโสธร

นาย นมต หาระพนธ กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

4. เครอขายอนรกษทรพยากรและ

สงแวดลอมจงหวดยโสธร 59/1 - - วารราชเดช ในเมอง เมองยโสธร ยโสธร

นาย ดวง สายศรแกว กลมทรพยากร/สงแวดลอม

5. เครอขายกลมออมทรพยชมชน

เมอง จ.ยโสธร 65-71 ในเมอง เมองยโสธร ยโสธร 35000

นาง พกล ครองยทธ ออมทรพย

6. กลมเกษตรกรทานาไผ 83 2 ไผ ทรายมล ยโสธร นาย จร ศรวเศษ กลมเกษตรกร ทานาปลกพช 7. เครอขายปา 100 10 กดชม กดชม ยโสธร นาย ดวง สายศรแกว กลมทรพยากร/สงแวดลอม 8. เครอขายชมรมรกษธรรมชาต

(กลมเกษตรกรนาโส) 57 2 นาโส กดชม ยโสธร 35140

นางสาว มณ หงสพพธ กลมทรพยากร/สงแวดลอม

9. เครอขายรานคาและกองทน

ชมชน จ.ยโสธร 57 2 นาโส กดชม ยโสธร 35140

นาย สมหวง ศรมนตะ รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน

10. เครอขายเกษตรกรปลอด

สารพษเศรษฐกจชมชน 88 14 โนนเปอย กดชม ยโสธร

นาง รชนกร ชางทอง กลมเกษตรกรทานา ปลกพช

11. เครอขายศนยสาธตวสาหกจ

ชมชน จ.ยโสธร 15 1 หนองแหน กดชม ยโสธร

นาย ผดงศกด ปะวะกล รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน

12. เครอขายเกษตรกรทานากดกง 126 3 กดกง คาเขอนแกว ยโสธร

นาย ประยร บญวน กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

13. เครอขายเกษตรทานาสงเปอย 186 3 - - สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร


14. เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอ

คาเขอนแกว 199 3 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร 35110


15. เครอขายปยชวภาพ อ.ปาตว 17 7 โพธไทร ปาตว ยโสธร 35150

นาง เบญจวรรณ นามคง

กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

16. เครอขายอนรกษธรรมชาตศร

ฐาน 100 1 ศรฐาน ปาตว ยโสธร นาย นคร ไชยงาม กลมทรพยากร/สงแวดลอม

17. เครอขายโรงสขาวภาคอสาน 118 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร

นาย นรตน ศรชาน รานคา ศนยสาธตการตลาด วสาหกจชมชน

18. เครอขายผผลตขาวหอมมะล

คณภาพดและเกษตรกรรม

ยงยน อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร

118 บานดอนผง 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร

นาง สมหวง ชมชน กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม

140

ตารางภาคผนวกท 2.2 รายชอองคกรขอมลองคกรชมชนทเขาสขบวนการรบรองของสถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช.)ขอมล ณ วนท 17 พฤศจกายน 2548 (ตอ)

ท ชอองคกร ทตดตอ ผประสานงาน ประเภท 19. เครอขายสตรคอวง 53 3 ฟาหยาด มหาชนะชย

ยโสธร นาย สวาท สวรรณกฎ กลมพฒนาสตร สตรอาสา

20. เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอ

คอวง 151 7 คอวง คอวง ยโสธร นาย สวาท สวรรณกฎ กลมเกษตรกร ทานา ปลก

พช 21. เครอขายเกษตรกรทานากด

เชยงหม 174 6 กดเชยงหม เลงนกทา ยโสธร

นาย รวมสน สมประสงค


22. เครอขายโค-กระบอพนธพนเมอง อาเภอเลงนกทา จ.ยโสธร

105 12 บงคา เลงนกทา ยโสธร

นาย สารอง นลไชย กลมเลยงสตว/ปศสตว

23. เครอขายเกษตรกรทานาสราง

มง 100 4 สรางมง เลงนกทา ยโสธร

นาย สารอง นลไชย กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

24. เครอขายเฮดอยเฮดกน 399/1 สวาท เลงนกทา ยโสธร

นางสาว ชนดา กลนรน กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม

25. เครอขายเกษตรกรทานาสวาท 1 ทยาปสสา สวาท เลงนกทา ยโสธร

นาย ทองผาน โพธสาพมพ


26. เครอขายกลมเกษตรกร จ.ยโสธร

309/5 1 มณนนท สวาท เลงนกทา ยโสธร 35130

คณ วไลลกษณ เกศกล กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

27. เครอขายเกษตรกรกาวหนาเปง

จาน 107 4 บานเปงจาน สามคค เลงนกทา ยโสธร 35120

นาย วเชยร สะมาลย กลมเกษตรกร ทานา ปลกพช

28. เครอขายกลมออมทรพย อ.เลงนกทา

263 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร

นาย กฤษณา สทธพงษ ออมทรพย

29. เครอขายผผลตขาวหอมมะล อาเภอเลงนกทา จ.ยโสธร

292 5 หองแซง เลงนกทา ยโสธร 35120

นาย ชาง แสงวงศ กลมแปรรปผลตภณฑ กลมหตถกรรม

30. เครอขายออมทรพยเพอการ

ผลตนาคา 30 6 นาคา ไทยเจรญ ยโสธร นาย สกล รณกน ออมทรพยเพอการผลต

ทมา : สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร เครอขายเกษตรกรนาโส

กลม ทอย

ผประสานงาน หมายเหต บานเลขท หมท ตาบล อาเภอ จงหวด

1. เครอขายเกษตรกรนาโส 27 2 นาโส กดชม ยโสธร นายวจตร บญสง ประธาน 2. กลมเกษตรกรทานาไผ-สรางชาง กดชม กดชม ยโสธร นายลงกา เวฬวนารกษ 3. กลมเกษตรทานายางเดยว 180 5 หนองเปด เมอง ยโสธร นายสงกา ประทม 4. กลมเกษตรกรโนนยาง 167 17 กาแมด กดชม ยโสธร นายบญสง มาตขาว 5. กลมเกษตรธรรมชาตหนองยอ 72 4 กาแมด กดชม ยโสธร นายสวช ธนาคณ 6. กลมเกษตรทานาทงแต กดชม กดชม ยโสธร นายนวน มาตขาว

141

142

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายโรงสขาวภาคอสาน

กลม ทอย


1. เครอขายโรงสขาวภาคอสาน 118 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร นายนรตน ศรชาน ประธาน 2. เครอขายคนปลกขาวลมแมนาโขง 18/1 7 ในเมอง เมอง อบลราชธาน นางทพยวย ปดนา 3. เครอขายเกษตรนาโส 57 2 นาโส กดชม ยโสธร นายวจตร บญสง 4. เครอขายโรงสชมชนสมปอย อ.จตรส 417 1 สมปอย จตรส ชยภม นางดษฎ เคนเหลอม 5. กลมเกษตรกรทานาทงแต ในเมอง เมอง ยโสธร นายนรนดร มาตรขาว 6. กลมเกษตรทาไรเดด 55 1 เดด เมอง ยโสธร นายสามารถ ศรสวรรณ 7. กลมเกษตรกรทานาสงเปอย 186 3 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นางสาวชนดา กลนรน 8. กลมเกษตรกรทานาหองแซง 157 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายชาง แสงวงศ 9. กลมเกษตรกรทานากดแห 1 3 กดแห เลงนกทา ยโสธร นายบญมา บญขาว 10. กลมเกาตรกรทานาบากเรอ 118 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร นายสมหวง ชมชน 11. กลมเกษตรกรทานาดอนงว-บรบอ 110/90 9 ดอนงว บรบอ มหาสารคาม นายสวรรณ ยศดา 12. กลมเกษตรทานาทอง-เชยงยน 3 7 นาทอง เชยงยน มหาสารคาม นายมงคล บรสทธ 13. กลมเกษตรทานาศรสวาง 3 6 ศรสวาง โพนทราย รอยเอด นายบญเรอง จรยา 14. กลมทานาศรสวาง 1 6 ศรสวาง โพนทราย รอยเอด นายบญเรอง จรยา 15. กลมเกษตรนาทาโคกลาม 123 ต.โคกลาม จตรพกตรพาน รอยเอด นายฤทธ พภกด 16. กลมเกษตรกรทานาสายนาวงง 1 13 บอแกว อ.กงอาเภอนาค กาฬสนธ นายสงห เหลาแหลม 17. กลมเกษตรกรทานาหนองแปน-กมลาไสย 49 8 หนองแปน กมลาไสย กาฬสนธ นายพรอมพล เครอวรรณ

142

143

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายปยชวภาพ

กลม ทอย


1. เครอขายปยชวภาพ 17 7 โพธไทร ปาตว ยโสธร นางเบญจวรรณ นามคง ประธาน 2. กลมปยชวภาพบานโพธศร 31 2 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายบญตา อนออน 3. กลมปยชวภาพ บานหนองชม ม.15 4/1 15 โคกนาโก ปาตว ยโสธร นายบญถน เทพมสก 4. กลมปยชวภาพบานนาด ม.3 3 โคกนาโก ปาตว ยโสธร นายสมหมาย มาตสกล 5. กลมปยชวภาพบานหนองชม ม.16 16 โคกนาโก ปาตว ยโสธร นายสมพงษ แกวมะไฟ 6. กลมปยชวภาพบานหนองชม ม.6 6 โคกนาโก ปาตว ยโสธร นายสดใน เดนดวง 7. กลมปยชวภาพบานบานปาตว ม.4 4 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายศรายทธ เจรญบตร 8. กลมปยชวภาพบานโพธไทร ม.1 1 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายทพกรณ วนออน 9. กลมปยอนทรยบานสระเกษ 10 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายสารอง กนภย 10. กลมปยชวภาพบานสระเกษ 10 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายคาพนธ อฐทอง 11. กลมปยชวภาพบานโพธสญาณ ม.6 6 โพธไทร ปาตว ยโสธร นายบตรด ชาสาร

143

144

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายประชาสงคมจงหวดยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายประชาสงคมจงหวดยโสธร 198 8 ในเมอง เมอง ยโสธร นายโกศล สทธาพานช ประธาน 2. ชมชนบานรมเยน 172 14 กดชม กดชม ยโสธร นายสรศกด ไชรกษ 3. หอการคาจงหวดยโสธร 254 9 เของคา เมอง ยโสธร นายโกศล สทธาพานช 4. กลมเกษตรธรรมชาตหนองยอก 72 4 กาแมด กดชม ยโสธร นายสวช ธนาคณ 5. กลมวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย กาแมด กดชม ยโสธร นายรประเสรฐ อนทา 6. กลมออมทรพยโนนยาง 169 17 กาแมด กดชม ยโสธร นายบญสง มาตขาว 7. กลมออมทรพยเพอการผลตแหงประเทศไทย 263 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายกฤษณา สทธพงษ 8. กลมตาบลแคนนอย 70 2 แคนนอย คาเขอนแกว ยโสธร นายจมพล มธสทธ 9. กลมบานคาเตย 19 1 คาเตย ไทยเจรญ ยโสธร นายพรชย ทองบอ 10. กลมออมทรพยเพอการผลตบานคม 23 2 คเมอง มหาชนะชย ยโสธร นายสมฤทธ กลปด 11. กลมเกษตรกรทานาหองแซง อ.เลงนกทา หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายนคร แกวหาญ 12. กลมบานซงแย 199 9 คาเตย ไทยเจรญ ยโสธร นายสาเนยง ทาระณะ 13. ศนยสาธตวสหกจชมชนเลงนกทา-ไทยเจรญ 92 1 โคกสาราญ เลงนกทา ยโสธร นายสรเดช มลสน 14. สมาคมอาสาพฒนาชมชน สาขายโสธร 10 7 คาไผ ไทยเจรญ ยโสธร นายบญสง พนภกด 15. กลมสหกรณผใชน าบานเตาไห 41 9 ศรฐาน ปาตว ยโสธร นายนคร ไชยงาม 16. กลมออมทรพยบานโสกผกหวาน 333 6 เของคา เมอง ยโสธร ร.ต.นคม เพชรผา 17. กลมออมทรพยบานโสกผกหวาน 333 6 เของคา เมอง ยโสธร ร.ร.นคม เพชรผา 18. ชมรมรกษธรรมชาต 57 2 นาโส กดชม ยโสธร นายมน สามส

144

145

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายประชาสงคมจงหวดยโสธร

กลม ทอย


19. กลมทอผาฝายสธรรมชาต 18 4 ไทยเจรญ ไทยเจรญ ยโสธร นางหนเพยร ศรชนะ 20. สานกงานสาธารณสข จ.ยโสธร 1 ในเมอง เมอง ยโสธร นายวระศกด ยานพรม 21. กลมเกษตรกรยโสธรทานาเมองยโสธร 46/1 ในเมอง เมอง ยโสธร นายดรญ จนทพาล 22. กลมเกษตรยโสธรทานาสงเปอย 186 3 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นายนมต หาระพนธ 23. กลมทานาเกษตรกรทานากดกง 126 3 กดกง คาเขอนแกว ยโสธร นายประยร บญวน 24. โครงการสานกงานพฒนาชมชน ในเมอง เมอง ยโสธร นายสดใน ราชมณเทยร 25. กลมอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม 100 10 กดชม กดชม ยโสธร นายดวง สายศรแกว 26. กลมธนาคารโค 165 4 หนองค เมอง ยโสธร นายสมบรณ บญยน 27. กลมขาราชการคร 111 2 ไผ ทรายมล ยโสธร นายราม ศรมนตะ 28. สถาบนชาวนาตาบลแคนนอย 70 2 แคนนอย คาเขอนแกว ยโสธร นายจมพล มธสทธ

145

146

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายกลมออมทรพยชมชนเมอง จ.ยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายกลมออมทรพยชมชนเมอง จ.ยโสธร 65-71 ในเมอง เมอง ยโสธร นางพกล ครองยทธ ประธาน 2. กลมออมทรพยบานใตสระแกว 46/1 ในเมอง เมอง ยโสธร นายดรณ จนทพาล 3. กลมออมทรพยบานทาศรธรรม 33 ในเมอง เมอง ยโสธร นายแดง คณะสข 4. กลมออมทรพยบานคมวดมหาธาต 65-71 ในเมอง เมอง ยโสธร นางพกล ครองยทธ 5. กลมออมทรพยบานเหนอวดสงหทา 29 ในเมอง เมอง ยโสธร นางพศมย พมพสงห 6. กลมออมทรพยบานทง 1 165 ในเมอง เมอง ยโสธร นายพรมมา จรลาโกน 7. กลมออมทรพยชมชนโนนตาล 1 117 ในเมอง เมอง ยโสธร นายผ เจรญศร 8. กลมออมทรพยชมชนโนนตาล 2 108/1 ในเมอง เมอง ยโสธร นายสรพล ปกปอง 9. กลมออมทรพยชมชนบานใหมโรงฆาสตว 39 ในเมอง เมอง ยโสธร นายประสงค มงขวญ 10. กลมออมทรพยชชนบานใตสามคค 190 ในเมอง เมอง ยโสธร นายเศรษฐ หอมหวน 11. กลมออมทรพยบานทงสองนาง 98 ในเมอง เมอง ยโสธร นางกรณา อารยเออ 12. กลมออมทรพยชมชนบานอดมสข ในเมอง เมอง ยโสธร นายคนง ตรแสน 13. กลมออมทรพยชมชนบานโนนสมบรณ 134 ในเมอง เมอง ยโสธร นางยพน สภาพการณ 14. กลมออมทรพยบานกลาง 20 ในเมอง เมอง ยโสธร นายบญเพง สนเตม

146

147

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายผผลตขาวหอมมะลคณภาพดและเกษตรกรรมยงยน อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายผผลตขาวหอมมะลคณภาพดและเกษตรกรรมยงยน อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร

118 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร นายสมหวง ชมชน ประธาน

2. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 118 4 บากเรอ มหาชนะชย ยโสธร นายสมหวง ชมชน 3. กลมเกษตรกรทานาโนนทราย 27 3 โนนทราย มหาชนะชย ยโสธร นายประยร คระหาวงษ 4. กลมเกษตรกรทานามวง 3 5 มวง มหาชนะชย ยโสธร จนท ภรยารมย 5. กลมเกษตรกรทานาหวเมอง 1 3 หวเมอง มหาชนะชย ยโสธร นายสงา ทองนาค 6. กลมเกษตรกรทานาคเมอง 74 5 คเมอง มหาชนะชย ยโสธร นายธาน ศรวสทธ 7. กลมเกษตรกรทานาพระเสาร 44 2 พระเสาร มหาชนะชย ยโสธร นายสวาท แสงสด 8. กลมเกษตรกรทานาผอฮ 68 5 ผอฮ มหาชนะชย ยโสธร นายสวรรณ จงฉาจ 9. กลมเกษตรกรทาฟาหยาด 61 2 ฟาหยาด มหาชนะชย ยโสธร นายประพฒน สมอวง 10. กลมเกษตรกรทานาบงแก 9 9 บงแก มหาชนะชย ยโสธร นายม สมจตต 11. กลมเกษตรกรทานาสงยาง 44 4 สงยาง มหาชนะชย ยโสธร นายทองสา กษษตร

147

148

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายโค-กระบอพนธพนเมอง อาเภอเลงนกทา จงหวดยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายโค-กระบอพนธพนเมอง อาเภอเลงนกทา จงหวดยโสธร

105 12 บงคา เลงนกทา ยโสธร นายสารอง นลไชย ประธาน

2. กลมเลยงโค-กระบอ บานนากลาง 105 12 บงคา เลงนกทา ยโสธร นายถนอม อปพนธ 3. กลมเลยงโค-กระบอ บานโคกสง 147 6 สามคค เลงนกทา ยโสธร นายสถตย บญกอง 4. กลมเลยงโค-กระบอ บานดอนฮ ม.4 184 4 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายสวสด แสงฉว 5. กลมเลยงโค-กระบอ บานดาน 96 3 สามแยก เลงนกทา ยโสธร นายนมตร สายสข 6. กลมเลยงโค-กระบอ บานศรสวาง ม.4 170 4 ศรแกว เลงนกทา ยโสธร นายชยยงค ศรทนตะ 7. กลมเลยงโค-กระบอ บานกดแห 141 1 กดแห เลงนกทา ยโสธร นายวโรจน ธนะสงห 8. กลมเลยงโค-กระบอ บานโคกใหญ 124 2 ศรแกว เลงนกทา ยโสธร นายสยาม กมารสทธ 9. กลมเลยงโค-กระบอ บานศรแกว ม.1 415 1 ศรแกว เลงนกทา ยโสธร นายเลยง พารสน 10. กลมเลยงโค-กระบอ บานโคกเจรญ 197 18 บงคา เลงนกทา ยโสธร นายพร ผดาเวช 11. กลมเลยงโค-กระบอ บานเปงจาน 56 13 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายประดษฐ แสนแกว 12. กลมเลยงโค-กระบอ บานคาเตย 51 13 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายสมาน โครรนวะ 13. กลมเลยงโค-กระบอ บานหนองสมบรณ 262 4 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายชรนทร นามคา 14. กลมเลยงโค-กระบอ บานหนองเรอ 115 2 หนองเรอ เมอง ยโสธร นายทองสก สรยงค 15. กลมเลยงโค-กระบอ บานโนนประทาย 230 9 หนองแหน กดชม ยโสธร นายทองหลาง เวฬวนารกษ

148

149

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายเกษตรกรกาวหนาเปงจาน จ.ยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายเกษตรกรกาวหนาเปงจาน จ.ยโสธร 14 13 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายวเชยร สะมาลย ประธาน 2. กลมเกษตรกรหม10 60 10 โนนเปอย กดชม ยโสธร นายทองหลอ ขวญทอง 3. กลมเกษตรกรหม 6 9 6 ไผ ทรายมล ยโสธร นายแสวง พนธเลศ 4. กลมเกษตรกร บานหนองผอนอย 5 นาโส กดชม ยโสธร นายธรพล ศรวะสทธ 5. กลมเกษตรกรบานทาลาด นาโส กดชม ยโสธร นางลาไพ พนธเลศ 6. กลมเกษตรกรบานสรางชาง ไผ ทรายมล ยโสธร นางสงกา เวฬวนารกษ 7. กลมเกษตรกร หม 17 403/1 17 กดชม กดชม ยโสธร นายวศษฐ ขณกากรณ 8. กลมเกษตรกรบานยางเดยว หนองเปด เมอง ยโสธร นายสงกา ประทม 9. กลมเกษตรกรบานโคกกลาง 1 ไผ ทรายมล ยโสธร นายสมจตร วงษศร 10. กลมเกษตรกรบานสนตสข นาโส กดชม ยโสธร นางบวทอง บญศร 11. กลมเกษตรกร หม 1 66 1 นาสะไมย เมอง ยโสธร นายารก ศรสงคราม 12. กลมเกษตรกร หม 12 79 12 นาสะไมย เมอง ยโสธร นายจานงค เวฬวนารกษ 13. กลมสงเสรมเศรษฐกจย งยนสามแยกภกอย ในเมอง เมอง ยโสธร นายคาสอน ศรชนะ 14. กลมเกษตรกรบานนาโส นาโส กดชม ยโสธร นายสมหมาย สามส

149

150

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายชมรมรกษธรรมชาต (กลมสงเสรมเกษตรกรรมยงยน)

กลม ทอย


1. เครอขายชมรมรกษธรรมชาต (กลมสงเสรมเกษตรกรรมยงยน)

57 2 นาโส กดชม ยโสธร นางสาวมณ หงสพพธ ประธาน

2. กลมเกษตรกรบานหนองแคน นาโส กดชม ยโสธร นายเลศชย มาตขาว 3. กลมเกษตรกร บานหนองผอนอย 5 นาโส กดชม ยโสธร นายธรพล ศรวะสทธ 4. กลมเกษตรกรบานทาลาด นาโส กดชม ยโสธร นางลาไพ พนธเลศ 5. กลมเกษตรกรบานสรางชาง ไผ ทรายมล ยโสธร นางสงกา เวฬวนารกษ 6. กลมเกษตรกรบานยางเดยว หนองเปด เมอง ยโสธร นายสงกา ประทม 7. กลมเกษตรกรบานโคกกลาง 1 ไผ ทรายมล ยโสธร นายสมจตร วงษศร 8. กลมเกษตรกรบานสนตสข นาโส กดชม ยโสธร นางบวทอง บญศร 9. กลมเกษตรกรบานนาโส นาโส กดชม ยโสธร นายสมหมาย สามส 10. กลมเกษตรกรรมธรรมชาตหนองยอ 72 2 กาแมด กดชม ยโสธร นายสวช ธนาคณ 11. กลมเกษตรกรบานโนนยาง กาแมด กดชม ยโสธร นายบญสง มาตขาว

136

150

151

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายกองทนชมชน จ.ยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายกองทนชมชน 57 2 นาโส กดชม ยโสธร นายสมหวง ศรมนตะ ประธาน 2. กลมสหกรณบานโสกขมปน 2 นาโส กดชม ยโสธร นายบญเพชร ทองนอย 3. กลมสหกรณบานสนตสข 11 นาโส กดชม ยโสธร นายศรธนศกด ศรมนตะ 4. กลมศนยสาธตการตลาดบานคาแกว 4 หวยแกง กดชม ยโสธร นายกรวฒน มลสวะ 5. กลมกองทนหมบานดอนหวาย 4 โนนเปอย กดชม ยโสธร นายเสมอ มาลย 6. กลมรานคาบานคากลาง 13 กดชม กดชม ยโสธร นายประยร ลาพทธา 7. กลมศนยสาธตการตลาดเพอผลตบานดอนเของ 11 ทรายมล ทรายมล ยโสธร นายสภาพ ประสงคศร 8. กลมสหกรณบานหนองจาน 10 นาสะไมย เมอง ยโสธร นายสภาพ แสวงหา 9. กลมศนยสาธตการตลาดบานนาโส 1 นาโส กดชม ยโสธร นายสาอาง มละสวะ 10. กลมบานโนนยาง กาแมด กดชม ยโสธร นางหนสน ศรวงสทธ

151

152

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอคาเขอนแกว

กลม ทอย


1. เครอขายกลมเกษตรกรอาเภอคาเขอนแกว 49 9 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นายนมตร ทาระพนธ ประธาน 2. กลมเกษตรกรปลกพชฤดแลง สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นายจรส กอนคา 3. กลมเกษตรกรทานาสงเปอย 186 3 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นางสาวชนดา กลนรน 4. กลมเกษตรกรทานากดกง 126 3 สงเปอย คาเขอนแกว ยโสธร นายประยร บญวน 5. กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ 10 9 ดงแคนใหญ คาเขอนแกว ยโสธร นายบญสอน ทองลอ 6. กลมเกษตรกรทานาทงมน 9 7 ทงมน คาเขอนแกว ยโสธร นายส พนหาร 7. กลมเกษตรทานานาคา 16 3 นาคา คาเขอนแกว ยโสธร นางลาดวน แกวศร 8. กลมเกษตรกรทานากจาน 142 1 กจาน คาเขอนแกว ยโสธร นายอนสรณ นาเรยง 9. กลมเกษตรกรทานาโพนทน 4 โพนทน คาเขอนแกว ยโสธร นายประสทธ ลวนศร 10. กลมเกษตรกรทานากจาน ดงแคนใหญ คาเขอนแกว ยโสธร นายฉลอง วชย 11. กลมเกษตรกรทานายอ ยอ คาเขอนแกว ยโสธร นายสนอง สมปนโน

152

153

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายผผลตขาวหอมมะล อ.เลงนกทา จ.ยโสธร

กลม ทอย


1. เครอขายผผลตขาวหอมมะล อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 157 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายชาง แสงวงศ ประธาน 2. กลมเกษตรกรทานาหองแซง 157 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายชาง แสงวงศ 3. กลมเกษตรกรทานาสรางมง 172 สรางมง เลงนกทา ยโสธร นายสข มโนบตร 4. กลมเกษตรทานาเปงจาน สวาท เลงนกทา ยโสธร นายบญคม ชายทวป 5. กลมเกษตรทานากดแห 1 3 กดแห เลงนกทา ยโสธร นายบญมา บญขาว 6. กลมเกษตรกรทานากดเชยงหม 174 6 กดเชยงหม เลงนกทา ยโสธร นายรวมศลป สมประสงค 7. กลมเกษตรกรทานาสวาท 252 1 สวาท เลงนกทา ยโสธร นายถนอม มงชย 8. กลมเกษตรกรทานาดงยาง 157 7 หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายชาง แสงวงศ 9. กลมเกษตรธรรมชาตเหลาหนทราย หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายบญกวาง บปอง 10. กลมเกษตรกรทานาโนนแดง หองแซง เลงนกทา ยโสธร นายนคร แกวหาญ 11. กลมเกษตรทานาศรแกว หองแซง เลงนกทา ยโสธร นางกฤษณา สทธพงษ

153

154

ตารางภาคผนวกท 2.3 ขอมลเครอขายองคกรชมชน จงหวดยโสธร (ตอ) เครอขายทขอมลสมาชกเครอขายยงไมสมบรณ

กลม ทอย


1. เครอขายโรงสหองแซง ในเมอง เมอง ยโสธร 2. เครอขายศนยสาธตวสาหกจชมชน จ.ยโสธร 15 1 หนองแหน กดชม ยโสธร นายผดงศกด ปะวะกล 3. เครอขายกลมเกษตรกร จ.ยโสธร 309/5 1 สวาท เลงนกทา ยโสธร นางวไลลกษณ เกศกล

154


155

156

ตารางภาคผนวกท 3.1 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอเมองยโสธร พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 452 2.29 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 3,160 16.00 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 903 4.57 2 คนเรรอน 8 0.04 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 7 0.04 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 643 3.26 5 ถกหลอกลวง 86 0.44 6 หนสนภาคประชาชน

6.1 หนในระบบ 7,168 36.29 6.2 หนนอกระบบ 4,242 21.48 7 ทอยอาศย 1,888 9.56 8 ดานอน ๆ 1,193 6.04

รวม 19,750 100 ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ.จ.ยโสธร)

157

ตารางภาคผนวกท 3.2 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอเลงนกทา พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 2,860 13.81 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 1,502 7.25 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 3,624 17.50 2 คนเรรอน 3 0.01 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 9 0.04 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 657 3.17 5 ถกหลอกลวง 182 0.88 6 หนสนภาคประชาชน 0.00

6.1 หนในระบบ 8,278 39.98 6.2 หนนอกระบบ 1,942 9.38 7 ทอยอาศย 720 3.48 8 ดานอน ๆ 928 4.48


158

ตารางภาคผนวกท 3.3 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอกดชม พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 806 6.07 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 1,142 8.60 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 1,171 8.82 2 คนเรรอน 1 0.01 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 4 0.03 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 561 4.22 5 ถกหลอกลวง 65 0.49 6 หนสนภาคประชาชน

6.1 หนในระบบ 6,259 47.13 6.2 หนนอกระบบ 1,220 9.19 7 ทอยอาศย 959 7.22 8 ดานอน ๆ 1,092 8.22


159

ตารางภาคผนวกท 3.4 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอคาเขอนแกว พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 1,097 7.00 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 2,573 16.42 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 643 4.10 2 คนเรรอน 8 0.05 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 4 0.03 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 500 3.19 5 ถกหลอกลวง 55 0.35 6 หนสนภาคประชาชน



160

ตารางภาคผนวกท 3.5 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอทรายมล พ.ศ. 2548



6.1 หนในระบบ 2,412 35.42 6.2 หนนอกระบบ 784 11.51 7 ทอยอาศย 822 12.07 8 ดานอน ๆ 612 8.99


161

ตารางภาคผนวกท 3.6 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอมหาชนะชย พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 1,050 7.33 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 1,945 13.58 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 414 2.89 2 คนเรรอน 5 0.03 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 2 0.01 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 482 3.36 5 ถกหลอกลวง 108 0.75 6 หนสนภาคประชาชน



162

ตารางภาคผนวกท 3.7 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอปาตว พ.ศ. 2548





163

ตารางภาคผนวกท 3.8 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอคอวง พ.ศ. 2548


1 ทดนทากน 1.1 ไมมทดนทากน 68 1.00 1.2 มทดนทากนแตไมเพยงพอ 913 13.42 1.3 มทดนแตไมมเอกสารสทธ 715 10.51 2 คนเรรอน 2 0.03 3 ประกอบอาชพผดกฎหมาย 2 0.03 4 นร.นศ.มรายไดอาชพเหมาะสม 3 0.04 5 ถกหลอกลวง 28 0.41 6 หนสนภาคประชาชน 0.00

6.1 หนในระบบ 2,544 37.40 6.2 หนนอกระบบ 632 9.29 7 ทอยอาศย 875 12.86 8 ดานอน ๆ 1,020 15.00


164

ตารางภาคผนวกท 3.9 จานวนประชากรผจดทะเบยนคนจนแยกตามปญหาความยากจน อาเภอไทยเจรญ พ.ศ. 2548





ตารางภาคผนวกท 3.10 ผลการจดทะเบยนและใหความชวยเหลอผประสบปญหาสงคมและความยากจนแยกตามประเภทปญหา ขอมล ณ วนท 15 ตลาคม 2548

ท อาเภอ

จานวนผมาลงทะเบยน ทดนทากน (สย.1)

คนเรรอน (สย.2)

ประกอบอาชพผดกฎหมาย (สย.3)

นร.นศ.ทตองการมงานทา (สย.4)

ถกหลอกลวง (สย.5)

ชาย หญง รวม ผลการจดทะเบยน

ผลการ ใหความ ชวยเหลอ

ผลการจดทะเบยน





ผลการใหความชวยเหลอ ผลการจดทะเบยน

ผลการ ใหความชวยเหลอ

จดทะเบยน ไมจดทะเบยน รวม

1 เมองยโสธร 6,244 8,588 14,832 4,515 1,980 8 8 7 7 643 643 124 767 86 86 2 เลงนกทา 7,534 6,977 14,511 7,986 3,071 3 3 9 9 657 657 252 909 182 182 3 กดชม 5,362 3,998 9,360 3,119 2,566 1 1 4 4 561 561 100 661 65 65 4 คาเขอนแกว 4,681 5,750 10,431 4,313 1,212 8 8 4 4 500 500 6 506 55 55 5 ทรายมล 2,119 2,696 4,815 1,934 13,34 7 7 4 4 191 191 63 254 43 43 6 มหาชนะชย 4,535 4,877 9,412 3,409 1,274 5 5 2 2 482 482 0 482 108 86 7 ปาตว 2,796 3,006 5,802 2,590 1,449 2 2 0 0 132 132 41 97 43 28 8 คอวง 1,910 2,232 4,142 1,696 485 2 2 2 2 3 3 42 45 28 28 9 ไทยเจรญ 2,782 2,514 5,296 2,513 497 9 9 5 5 348 348 34 382 135 135

รวม 37,963 40,638 78,601 32,075 13,868 45 45 37 37 3,517 3,517 3,517 4,103 745 708

ทมา : ศนยอานวยการปฏบตการตอสเพอเอาชนะความยากจนจงหวดยโสธร (ศตจ.จ.ยโสธร)

165

166

ตารางภาคผนวกท 3.11 ผลการจดทะเบยนและใหความชวยเหลอผประสบปญหาสงคมและความยากจนแยกตามประเภทปญหา ขอมล ณ วนท 15 ตลาคม 2548

อาเภอ

หนสนภาคประชาชน(สย.6) คนจนไมมทอยอาศย (สย.7)

ยอดรวม(ไมรวมปญหาอนๆ(สย.8)และนร./นศ.ไมจดทะเบยน(สย.4)

ปญหาอน(สย.8) รวมผลการจดทะเบยนทงสน

รวมผลการใหความชวยเหลอ

*ทงสน

รอยละ ของ

การชวยเหลอ หนในระบบ หนนอกระบบ


ผลการให ความชวยเหลอ


ผลการให ความ

ชวยเหลอ









ชวยเหลอ เมองยโสธร 7,168 4,500 4,242 4,242 1,888 826 18,557 12,292(+2) 1,193 1,193 19,750 13,485(+2) 68.28(0+0.1) เลงนกทา 8,287 8,038 1,924 1,924 720 532(+80) 19,777 14,434(+1499) 928 928 20,705 15,362(+1499) 74.19(+7.24) กดชม 6,259 4,874 1,220 1,220 959 889 12,188 10,180 1,092 1,092 13,280 11,272 84.88 คาเขอนแกว 5,948 4864(+1037) 1,929 1,929 1,203 888(+157) 13,960 9,460(+1281) 1,713 1,713 15,673 11,173(+1281) 71.29(+8.18) ทรายมล 2,412 1,978 784 784 822 822 6,197 5,163(+51) 612 612 6,809 5,755(+51) 84.81(+0.74) มหาชนะชย 5,530 5530(+911) 1,706 1,706 1,182 419 12,424 9,504(+911) 1,903 1,903 14,327 11,407(+911) 79.62(+6.36) ปาตว 3,536 3,430 1,092 1,092 471 116(+59) 7,866 6,173(+1019) 245 245 8,111 6,418(+1019) 79.13(+12.57) คอวง 2,544 2,544 632 632 875 184 5,782 3,880 1,020 1,020 6,802 4,900 72.04 ไทยเจรญ 3,140 3,140 1,033 1,033 589 448 7,772 5,615(+100) 395 395 8,167 6,010(+100) 73.59(+1.23)

รวม 44,815 38,898(+1984) 14,580 14,580 8,709 5,124(+296) 104,523 76,601(+4763) 9,101 9,101 113,624 85,802(+4763) 75.51(+4.28)

หมายเหต 1. รวมผลการใหความชวยเหลอทงสน* = ผลการใหความชวยเหลอทง 8 ประเภทปญหา แตไมรวม นร./นศ.ทไมไดจดทะเบยนแตใหความชวยเหลอ 2. ผลการจดทะเบยนเพมขน 479 ราย = 104,523-104,044 เนองจากมการจดทะเบยนทสานกทะเบยนอนแลวโอนยายมาทจงหวดยโสธร 3. ยอดเพมขน 479 ราย อยในปญหา นร./นศ. ตองการมงานทา

166

ภาคผนวกท 4

167

168

ภาคผนวกท 4.1 แบบสอบถามเพอวเคราะหศกยภาพของกลม/องคกร

โครงการวจยการพฒนาขวบการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

ลาดบท......................................กลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ชอกลม/องคกรประชาชน/สหกรณ.................................................................................................. 1. ขอมลกลม/องคกร 1. ชอ ทอย ผนาองคกรหรอผตอบแบบสอบถาม ชอ-สกล.................................................................อาย.......................ตาแหนง.............................. ทตงกลม เลขท.............................ถนน.....................................หมท............บาน........................... ตาบล.............................................อาเภอ................................................ หมายเลขโทรศพท...............................................โทรสาร...................................................... 2. การดาเนนงานของกลม/องคกร 2.1 มการดาเนนธรกจในดาน.......................................................................................................... 2.2 จานวนปทกลมไดดาเนนงานมาแลว.................................ป 2.3 สมาชกของกลม/องคกรในปจจบน....................................กลม หรอ คน 2.4 เงนทนหมนเวยนของกลม ประมาณ...................................บาท 3. คณะกรรมการดาเนนงาน 3.1 ชอ-สกล ประธานกลม.............................................................................................................. 3.2 ชอ-สกล ผจดการกลม.............................................................................................................. 3.3 รายชอผเขารวมประชมในครงน

1) ชอ-สกล............................................................ตาแหนง......................................... 2) ชอ-สกล............................................................ตาแหนง......................................... 3) ชอ-สกล............................................................ตาแหนง.........................................

4. รายชอผทจะประสานงานกบโครงการวจย ชอ-สกล....................................................................................ตาแหนง........................................ หมายเลขโทรศพท.................................................

169

ลาดบท......................................กลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ชอกลม/องคกรประชาชน/สหกรณ.................................................................................................. 2. วเคราะหจดแขงของกลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ของตน 1. ขอใหทานบอก จดแขง ของกลม/องคกรของทาน (จดแขง คอ บอกเรองทเปนผลงานโดดเดน ทมชอเสยงของกลมฯตนเอง ทกลมตนเองพฒนาขนมา)

1) ......................................................................................................................................... 2) ......................................................................................................................................... 3) ......................................................................................................................................... 4) ......................................................................................................................................... 5) ......................................................................................................................................... 6) .........................................................................................................................................

2. จดเดนขอใดทจะสามารถใหการชวยเหลอ เกอกล สนบสนนกลม/องคกรอนได

1) ......................................................................................................................................... 2) ......................................................................................................................................... 3) ......................................................................................................................................... 4) ......................................................................................................................................... 5) .........................................................................................................................................

170

ลาดบท......................................กลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ชอกลม/องคกรประชาชน/สหกรณ.................................................................................................. 3. วเคราะหจดออนของกลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ของตน 1. ขอใหทานบอก จดออน ของกลม/องคกรของทาน (จดออน คอ เปนเรองทเปนขอปญหา อปสรรคในการดาเนนงาน ทเกดจากตวองคกรเอง)

1) ......................................................................................................................................... 2) ......................................................................................................................................... 3) ......................................................................................................................................... 4) ......................................................................................................................................... 5) ......................................................................................................................................... 6) .........................................................................................................................................

2. จดออนใด ทตองการความชวยเหลอแลกเปลยนกบกลมอน

1) ......................................................................................................................................... 2) ......................................................................................................................................... 3) ......................................................................................................................................... 4) ......................................................................................................................................... 5) .........................................................................................................................................

171

ลาดบท......................................กลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณ ชอกลม/องคกรประชาชน/สหกรณ..................................................................................................

4.วเคราะห โอกาส ของกลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณของตน 1. ขอใหทานบอก โอกาส ของกลม/องคกรของทาน (โอกาส คอ เปนสงทองคกรของทานรบประโยชนจากการกระทาของคนอนหรอกลมอน เชน นโยบายของรฐบาลหรอของผวาซอโอ หรอเกดจากความตองการของตลาดซงมประโยชนตอกลมของทาน)

1) ............................................................................................................................................... 2) ............................................................................................................................................... 3) ............................................................................................................................................... 4) ............................................................................................................................................... 5) ............................................................................................................................................... 6) ............................................................................................................................................... 7) ...............................................................................................................................................

172


5.วเคราะห อปสรรค ของกลม/องคกรประชาชนสหกรณ/สหกรณของตน 1. ขอใหทานบอก อปสรรค ของกลม/องคกรของทาน (อปสรรค คอ เปนสงหรอปจจยภายนอกทคนอนกระทาแลวสงผลกระทบถงกลมของทานและกอใหเกด

อปสรรคในการดาเนนงานองคกรของทานเอง เชน กลมทเปนคแขงลดราคาสนคา นาทวม ฝนแลง นโยบายของรฐ กฎหมายหรอกฎระเบยบตางๆทกาหนดขนแลว กลมไดรบผลกระทบทางลบ)

1) ............................................................................................................................................... 2) ............................................................................................................................................... 3) ............................................................................................................................................... 4) ............................................................................................................................................... 5) ............................................................................................................................................... 6) ............................................................................................................................................... 7) ...............................................................................................................................................

173


6. การเขารวมเครอขาย 1. ปจจบน กลมของทานไดมการเชอมโยงกบกลมอนเปนเครอขายใดบาง

1) …………………………………………………………………………………………… 2) …………………………………………………………………………………………… 3) …………………………………………………………………………………………… 4) …………………………………………………………………………………………… 5) ……………………………………………………………………………………………

2. ถาหากปจจบนกลมของทานยงไมไดเปนสมาชกหรอรวมทากจกรรมเปนเครอขายกบกลมใดเลย แลว

ทานสนใจจะเชอมโยงกบกลมองคกรอนในลกษณะเปนเครอขายเพอทากจกรรมในรปแบบตางๆหรอไม

1) ไมสนใจ 2) สนใจ ในเรอง 2.1) ทางวทยาการ คอ การแลกเปลยนความรรวมกนดาน บรหารงาน ดานรวมมอพฒนาบคลากร ดานขอมลขาวสารและ เทคโนโลยใชรวมกน 2.2) ทาธรกจรวมกน (เพอลดตนทนคาใชจาย, ใชทรพยากร รวมกน, ไดประโยชนรวมกน) 2.3) สงคม (รวมมอเพอสมาชกในกลมและระหวางกลม, เออ

อาทรแกชมชน, สรางคณคาแกคนในสงคม) 2.4) อนๆ (ระบ)...................................................................

....................................................................

174

แนวทางการทาแผนยทธศาสตรของกลม กระบวนการวเคราะหสถานการณโครงการพฒนาขบวนการสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

1. เปาหมาย

- เพอปรบปรงตนเองใหถงเปาหมายตามวตถประสงคขององคกร 2. วธการทาแผนกลยทธ 1. กาหนดคณะทางาน 2. การจดเตรยมขอมลพนฐานเพอใชตรวจสอบและอางอง 3. การจดหาวทยากรกระบวนการ 4. การจดเวท 3. การแสดงความคดเหน แบบมสวนรวม ผมสวนไดสวนเสยกบกลม ตองมสวนแสดงความคดเหน เพอกอใหเกดอดมการณรวม สรางกระบวนการมสวนรวม • คด • ทา • ตดตาม • รบผล (ด ไมด) - ปจจยภายในทเปนผลจากการดาเนนการของกลม

- หากเปนสงทด ถอวาเปนจดแขงทจะรกษาไว และนาไปเปนจดขาย - หากเปนเรองไมด ถอวาเปนจดออนทกลมตองพยายามลดหรอทาใหหมดไป - ปจจยภายนอกทเปนผลมาจากคนอนทา (เรมจากใกลตวออกไปไกลตว) แลวผลนนมตอกลม - หากเปนผลด ถอวาเปนโอกาส กลมใดทมองเหนโอกาสกอนแลวนามารวมกบจดแขงของกลม แลวทากจกรรมใหตอบสนองความตองการของกลมเปาหมายไดกอน กจะนาผลสาเรจมาสองคกรกอน - หากเปนผลไมด คอวาเปนอปสรรคทกลมจะตองเตรยมตวตงรบกบปญหาทจะเกดขน

จดแขง +

จดออน -

โอกาส +

อปสรรค -

4. ในแตละเรอง (จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค) ใหชวยกนระดมความคดเหนแลว สรปประเดนทสาคญประมาณเรองละ 4-5 ขอ ขอเสนอความคดเหนตางๆตองเปนเรองททาได++การวเคราะหสถานการณเพอบอกเราวาปจจบนเราเปนอยางไร

175

5. การจดคกลยทธ

โอกาส อปสรรค

จดแขง ก1 ก2 จดออน ข1 ข2

6. การสรางวสยทศน เพอจะบอกวาเราอยางหรอตองการเปนอยางไรในอนาคต วสยทศนทดควร

- ทาได - วดได - ทาทาย - สงางาม

7. การกาหนดภารกจหรอพนธะกจ เพอบอกวาถาจะไปใหถงวสยทศนนนตองทาเรองอะไรบาง 8. การกาหนดวตถประสงคในแตละภารกจนนมวตถประสงคอะไรบาง 9. กาหนดเปาหมายหรอตวชวดในแตละวตถประสงค มการกาหนดคาเปาหมายอยางไร ควรเปนตวเลขทวดไดชดเจน เชน ยอดขายเพมขนรอยละ 5 ตอป 10. การกาหนดกลยทธหรอวธการทจะไปถงเปาหมายนน ตองทาอะไรบาง ซงจะเขยนออกมาเปนแผนงานโครงการ และงบประมาณ 11. กจะไดรางแผนกลยทธ ซงแผนระยะสนประมาณ 3-5 ป ซงในแตละปกจะมโครงการตางๆทกลมตองดาเนนการ รางแผนกลยทธดงกลาวตองนาเขาทประชมกลม เพอรองรบแผนกลยทธ 12. การนาแผนกลยทธแปลงสการปฏบต 13. การตดตามและประเมนผล วาเปนไปตามแผนงาน/โครงการทกาหนดหรอไม

ปจจยภายนอก

ปจจยภายใน

176

ลาดบท..................................ชอกลม/องคกร/สหกรณ...................................................................... 1. กจกรรม/งาน/ธรกจททาในปจจบน

1. 2. 3. 4. 5. ชอผประสานงาน..................................ตาแหนง.............................หมายเลขโทรศพท/มอถอ....................... 2. จดแขง/ความโดดเดนขององคกร/ขอไดเปรยบขององคกร 1. 2. 3. 4. 3. จดออน/ขอออนแอขององคกร/ขอเสยเปรยบขององคกร 1. 2. 3. 4. 4. การเชอมโยงเครอขายปจจบน 1. ยงไมม เพราะ............................................................................................................... 2. เคยเชอมโยง แตปจจบนเลกแลว เชอมกบองคกรใด.................................................... ทอย อาเภอ.............................................จงหวด.............................................................. เหตผลทเลกเชอมโยงเพราะ............................................................................................ 3. ตองการจะเชอมโยง กบกลม/องคกร/สหกรณท ทากจกรรม/ธรกจเกยวกบ................ ....................................................................................................................................... โดยกลม/องคกร/สหกรณ จะใหความชวยเหลอ (สงทมเกน)......................................... .......................................................................................................................................

โดยกลม/องคกร/สหกรณ จะขอความชวยเหลอ (สงทขาด)......................................... .......................................................................................................................................

4.ไมตองการเชอมโยงเพราะ.......................................................................................... …………………………………………………………………………………………

177

ตารางภาคผนวกท 4.2 รายชอผนากลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมกลมยอยครงท 1 พนทอาเภอเมอง

ยโสธร ทรายมล และปาตว วนท 21 กนยายน 2548 ท ชอ - สกล ตาแหนง หนวยงาน ทอย 1 นางจนทร พระสวาง กรรมการ สหกรณออมทรพย รพ.ยโสธร บานโพธญาณ ม.6 ต.โพธไทร อ.ปาตว 2 นายธงชย ชรตน ประธานกลม กลมปยชวภาพบานโพธญาณ บานโพธญาณ ม.6 ต.โพธไทร อ.ปาตว 3 นายวชต อนออน กรรมการปย กลมปยชวภาพบานโพธญาณ 22/2 ม.6 ต.โพธไทร อ.ปาตว จ.ยโสธร 4 นายทองสข อปชย กลมปยชวภาพ กลมปยชวภาพบานโพธญาณ 30 ม.6 ต.โพธไทร อ.ปาตว จ.ยโสธร 5 นางถวายพร มลสาง กรรมการ กลมศนยสาธตการตลาด 37 ม.11 ต.ทรายมล อ.ทรายมล 6 นางทองใบ บญทว สมาชกกลม กลมศนยสาธตการตลาด 37 ม.11 ต.ทรายมล อ.ทรายมล 7 นายสภาพ ประสงคส ประธาน กลมศนยสาธตการตลาด 37 ม.11 ต.ทรายมล อ.ทรายมล 8 นายมอ คาแสง ประธาน กลมเลยงโค ต.นาคาใหญ บานนาคาใหญ ต.นาคาใหญ อ.เมอง 9 ประธาน สหกรณเครดตยเนยนโนนตาล 6/1 ซ.โนนตาล 2 ต.ในเมอง อ.เมอง

10 นางย เรองศร กรรมการ สหกรณเครดตยเนยนโนนตาล 11 นายอดมศกด แกวจนทร กรรมการ สอ.สาธารณสขยโสธร จากด ถ.ศาลากลาง 12 น.ส.ธนภรณ แซไหล จนท.ทะเบยน สอ.สาธารณสขยโสธร จากด ถ.ศาลากลาง 13 นายวฒชย ครภณฑ กรรมการ สอ. พจ. ยโสธร จากด ถ.ศาลากลาง 3 ต.ในเมอง อ.เมอง 14 นายสทธโรจน เจดจนทรงาม รองประธาน 15 นายมนส คาทอง ทปรกษา สหกรณสมชชา ต.ไผ 146 ม.16 ต.ทรายมล อ.ทรายมล 16 นายชาตร แกวทอง ประธาน จกรสาน 131 ม.3 บานทงนางโอก 17 น.ส.วนดา มชฌมา บญช จกรสาน 119 ม.3 บานทงนางโอก 18 นางทองสวย จนทวตร ประชาสมพนธ จกรสาน 8 ม.3 บานทงนางโอก 19 นางนภาพร เชอตระกล พยาบาลวชาชพ ร.พ.ยโสธร ถ.แจงสนท อ.เมอง จ.ยโสธร 20 นายสมศกด ประสมศร เลขานการ กองทนหมบานตาดทอง 215/11 ต.ตาดทอง อ.เมอง จ.ยโสธร 21 นายบญเรอง คาไพ ประธาน ททาการกานน ต.ตาดทอง 86/11 ต.ตาดทอง อ.เมอง จ.ยโสธร 22 นายศกดชาย เชอศภโรบล ผจดการ สอ.ครยโสธร 272 ถ.เลยงเมอง อ.เมอง จ.ยโสธร 23 จสอ.ประยร ทองโสม เลขา กลมเกษตรอนทรย 161 ม.12 ต.นาสะไมย อ.เมอง 24 นายขวญไชย ทาระพนธ กรรมการ กลมเกษตรอนทรย 161 ม.12 ต.นาสะไมย อ.เมอง 25 นางบญยอย สวรรณเพชร กรรมการ กลมเกษตรอนทรย 161 ม.12 ต.นาสะไมย อ.เมอง 26 นายสวรรณ โลทาม กรรมการ กลมนา-ไฟฟา บานกลวย หมท 5 27 นายวนย เศรษฐ เลขา สหกรณการเกษตรทงนางโอก 108 หม 1 ต.ทงนางโอก อ.เมอง 28 นายชาตไทย เศรษฐ ประธาน สหกรณการเกษตรทงนางโอก 108 หม 1 ต.ทงนางโอก อ.เมอง 29 นายบญเลศ องอาจ กรรมการ สหกรณการเกษตรทงนางโอก 178 หม 1 ต.ทงนางโอก อ.เมอง 30 นางยพา ลอยฟา ผจดการ สอ.ตารวจยโสธร ก.ตารวจ ต.ในเมอง อ.เมอง จ.ยโสธร 31 นางลมล สงขะรมย กรรมการ สหกรณเครดตยเนยนโนนตาล 6/1 ซ.โนนตาล 2 ต.ในเมอง อ.เมอง 32 น.ส.นอย พนธสาย กรรมการ สถานสบนาดวยไฟฟาดอนกลอย 90 ม.6 ต.คอเหนอ อ.เมอง จ.ยโสธร 33 นายโพธ สมพนธ คร คศ.2 สหกรณออมทรพยครยโสธร สหกรณออมทรพยครยโสธร 34 นายบญ พนธเลศ รองประธาน สหกรณสมชชาคนจน 1/5 ม.6 ต.ไผ อ.ทรายมล จ.ยโสธร 35 นางพรภรมย ทองแกว สมาชก สหกรณสมชชาคนจน 1/5 ม.6 ต.ไผ อ.ทรายมล จ.ยโสธร 36 นายพยงศกด วงษเถยงญาณ ห. ฝายการตลาด สกก.เมองยโสธร 8-10 ถ.แจงสนท อ.เมอง จ.ยโสธร 37 นายทองอนทร คาสข กรรมการ สกก.เมองยโสธร 8-10 ถ.แจงสนท อ.เมอง จ.ยโสธร 38 นายเจรญ พสาววฒ ประธาน สหกรณผใชน าบานดอนกลอย 25 ม.5 ต.คอเหนอ อ.เมอง จ.ยโสธร

178

ตารางภาคผนวกท 4.2 รายชอผนากลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมกลมยอยครงท 1 พนทอาเภอเมองยโสธร ทรายมล และปาตว วนท 21 กนยายน 2548 (ตอ)

ท ชอ - สกล ตาแหนง หนวยงาน ทอย 39 นายทวศกด วงษแสวง กรรมการ สหกรณออมทรพยสนง.จนท. สนง.รพช.เกา 40 นายวจารณ มาศพล ประธาน สหกรณครยโสธร อ.เมอง จ.ยโสธร 41 นายสคป บญทศ เหรญญก สมชชาเกษตรกร 6 ม.13 ต.กระจาย 42 นายคานวณ สวางเพชร ประธาน สกก.สมชชาปาตว จากด 25 ม.13 ต.กระจาย อ.ปาตว จ.ยโสธร 43 นายสมย เตาณา กรรมการ สกก.สมชชาปาตว จากด 44 นางดวงจนดา คาสข เหรญญก สหกรณ รพ.ยโสธร 8 ม.7 ต.ทมาวณ อ.เมอง 45 นางลนน วเศษแกว เลขานการ กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ โครงการพฒนาพนทบรเวณหนององ 46 นายบวผน เศษสวรรณ ประธาน กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ ม.12 ต.คอเหนอ อ.เมอง จ.ยโสธร 47 น.ส.บญสา สามะนา เหรญญก กลมเกษตรกรเพาะเหดคอเหนอ ม.12 ต.คอเหนอ อ.เมอง จ.ยโสธร 48 นายทวา เพมศา รองประธาน สหกรณออมทรพยสาธารณสข ถ.ศาลากลาง อ.เมอง จ.ยโสธร

179

ตารางภาคผนวกท 4.3 รายชอผนากลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมกลมยอยครงท 2 พนทอาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว วนท 6 ตลาคม 2548

ท ชอ – สกล ตาแหนง หนวยงาน ทอย 1 นายอาพร วงษคาชย ทปรกษา กลมออมทรพยเพอการผลต 01-6005095 2 นายพล รคณ ประธานกลม บานพลไว หมท 3 09-7175479 3 นางอทย พนนา เหรญญก กลมออมทรพยเพอการผลต - 4 นางเมตตา ทองเฟอง กรรมการ กลมออมทรพยเพอการผลต หม 3 บานโพนแพง ต.นาออม อ.คอวง

จ.ยโสธร 06-6273461 5 นางมณวรรณ รตนวรรณ กรรมการ กลมออมทรพยเพอการผลต หม 3 บานโพนแพง ต.นาออม อ.คอวง

จ.ยโสธร 05-0012522 6 นางพเยาว บญพมพ กรรมการ กลมออมทรพยเพอการผลต หม 3 บานโพนแพง ต.นาออม

อ.คอวง (05-7621718) 7 นางรงนยา เสรมพงษ เลขานการ กองทนหมบานมวง หมท 1 หมท 1 บานมวง ต.มวง อ.มหาชนะชย

จ.ยโสธร 8 นางอาพร อนมาส กรรมการ กองทนหมบานมวง หมท 1 - 9 นายสวรรณ ทวพนธ กรรมการ กองทนหมบานมวง หมท 1 หมท 1 บานมวง ต.มวง อ.มหาชนะชย 10 นางสมาลย สายบญสา สมาชก กลมออมทรพยบานมวง บานมวง ต. มวง อ.มหาชนะชย 11 นายศรพงษ สมยา กรรมการ กลมออมทรพย บานมวง 09-3027917 12 นายสารอง บวเตย กรรมการ กลมออมทรพย บานมวง - 13 นายสมฤทธ กลปด กรรมการ กลมออมทรพยเพอการผลต 23 หม 2 ต. คเมอง อ.มหาชนะชย จ.

ยโสธร 01-5795877 14 นายประสทธ บญคน กรรมการ สหกรณปศสตวดงยาง จากด - 15 นางบานเยน สมเพง กรรมการ สหกรณปศสตวดงยาง จากด 06-1043268 16 นางเพญนภา พรหมจมร ประธาน สหกรณสนปาเอกชน ยโสธร 51 หม 11 บานดงยาง ต. บากเรอ 17 นายสมยศ คาเวบญ ประธาน สหกรณปศสตวดงยาง จากด 045-798170 18 นายอรรถเดช อศรางกล รองประธาน กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 07-1085092 19 นายประภาส ประเสรฐพงษ กรรมการ กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 126 ม. 4 ต.บากเรอ อ. มหาชนะชย 20 นายคาพอง แววบตร กรรมการ กลมเกษตรกรทานาบากเรอ 22 ม. 8 ต. บากเรอ อ. มหาชนะชย 21 นายทองด กรรมการ สหกรณผใชน าบานตว จากด 64 ม. 8 ต. กดนาใส อ.คอวง 22 นายวทยากร นนทะวทธ ประธาน สหกรณผใชน าบานตว จากด 27 ม. 8 ต. กดนาใส อ.คอวง 23 นายไพศาล มศลป กรรมการ สหกรณผใชน าบานตว จากด 06-2507650 24 นายสด ผาสขใจ รองประธาน ปยชวภาพ บานคเมอง 06-2525072 25 นายสอน พงษแสน รองประธาน ปยชวภาพ บานฟาหยาด 07-2396986 26 นายจนท ศรหาคณ สมาชก ปยชวภาพ บานฟาหยาด 045-799365 27 นายเลยม ผยผง กรรมการ ส.กก. มหาชนะชย 07-2576793 28 นางวไลวรรณ เสาหงษ ผจก. ส.กก. มหาชนะชย 01-2661005 29 นายเองรดา สาสบญ ประธาน สหกรณ คอวง 01-4706403 30 นายมณ ทองทา รองประธาน ดงแคนใหญ 07-0449311 31 นายบญเลศ บญสข ผตรวจสอบ ดงแคนใหญ - 32 นายบญสอน ทองลอ เลขานการ ต. ดงแคนใหญ 06-2598736

33 นางสวาท สวรรณกฏ เลขานการ สหกรณ สวนปา 05-0151142

180

ตารางภาคผนวกท 4.3 รายชอผนากลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมกลมยอยครงท 2 พนทอาเภอ มหาชนะชย อาเภอคอวง และคาเขอนแกว วนท 6 ตลาคม 2548 (ตอ)

ท ชอ – สกล ตาแหนง หนวยงาน ทอย 34 นางกองม สานนท เหรญญก สตรสหกรณนาหอม 74 หม 6 นาหอม ต. นาคา

35 นางเกษร สาเนาวงษ ประธานกลม สตรสหกรณนาหอม 045-790213

36 นางจนทรเพญ ถมปด กรรมการ สกก. คาเขอนแกว จากด ต. ลมพก อ.คาเขอนแกว 045-790435 37 นายสน ผวผอง ประธาน สกก. คาเขอนแกว จากด -

38 นายชาร ถงแสง ประธานกลม สกก. คาเขอนแกว จากด 045-791041

39 นางสาวณฐวรรณ มงคลทา ผจดการ สกก. คาเขอนแกว จากด 07-9287066

40 นายลขต แสวงแกว ประธานกลม กลมเกษตรกรทานาทงมน บานทงมน อ.คาเขอนแกว จ.ยโสธร

41 นายพงศธร แสวงแกว รองประธาน กลมเกษตรกรทานาทงมน 01-6600291

42 นายส พนหาร เหรญญก กลมเกษตรกรทานาทงมน 117 ม. 3 ต. มงมน

43 นายมงคล แสงพล ประธานกลม กลมผลตขาวอนทรย ต.ลมพก 01-3930488

44 นางเพญนภา แสงพล ประสานงาน กลมผลตปยชวภาพ ต. ลมพก 33 ม. 14 ต. ลมพก อ.คาเขอนแกว

181

ตารางภาคผนวกท 4.4 รายชอผนากลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมกลมยอยครงท 3 พนทอาเภอเลงนกทา กดชม และไทยเจรญ วนท 7 ตลาคม 2548

ท ชอ - สกล ตาแหนง หนวยงาน ทอย 1 2 3

นายจรญ นนทะพนธ นายใจ ชารโสม นายประวต อนาพนธ

รองประธาน ประธาน เหรญญก

เครอขายเกษตรอนทรย ต.สวาท 121หม 9 ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร 68หม 11 ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร 54หม 14 ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร

4 5

นางสมคด ทรงสงขาร นางบญมา สมเฉลา

ประธาน กรรมการ

กลมสตรบานมวงกาชง 10 บ.มวงกาชง ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร 194 บ.มวงกาชง ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร

6 7

นายชชาต วรวงษ นายกนนาส ศรมนตะ

กรรมการ การเงน

ชมรมรกษธรรมชาต 31 หม 2 ต.นาโส อ.กดชม จ.ยโสธร 56 หม 2 ต.นาโส อ.กดชม จ.ยโสธร

8 9

นายบญ พวงศร นายชาต สลบศร


สกก.สขเกษมจากด 38 หม 9 ต.โนนเปอย อ.กดชม จ.ยโสธร 17 หม 12 ต.โนนเปอย อ.กดชม จ.ยโสธร

10 11

นายบญมา นยมพงษ นายอานวย มนบตร


สงเสรมเกษตรกร 106 หม 10 ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร 56 หม 10 ต.สวาท อ.เลกนกทา จ.ยโสธร

12 13

นายเสถยร วรนช นายสอน ทาพนธ

กรรมการ ประธาน

เกษตรอนทรย เลงนกทา

37 หม 10 ต.สวาท อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 135 หม 6 ต.สมผอ อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร

14 15

นายนสย ไตรยพนธ นายแหลม ปลวงศจนทร


สกก.มวลชน จากด 88 หม 3 ต.ไทยเจรญ อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร 77 หม 1 ต.ไทยเจรญ อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร

16 17

นายทาน มกธวตร นายบญเกด วงษชมพ


สกก.ผเลยงสกร เลงนกทา

27 หม 1 ต.กดแห อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 87 หม 1 ต.กดแห อ.เลงนกทา จ.ยโสธร

18 19 20

นายจนดา มทกนฑ นายสนา โคตรวชา นายเสนห อรณด

กรรมการ ประธาน กรรมการ

เกษตรอนทรยสรางมง 38 หม 1 ต.สรางมง อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 92 หม 8 ต.สรางมง อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 89 หม 4 ต.สรางมง อ.เลงนกทา จ.ยโสธร

21 นายจาเรญ พวงศร กรรมการ สหกรณมหาชนการเกษตรสขเกษม 22 23

นายชยโยค เมองหงษ นายดาวเรอง จนทะมาตย

กรรมการ ประธาน

สกก.ไทยเจรญจากด 106 หม 5 ต.คาไผ อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร 106 หม 5 ต.คาไผ อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร

24 25

นายเฉลยว ละคร นายบญซง หองแซง

กรรมการ รองประธาน

กลมเกษตรกรทานาหองแซง 74 หม 16 ต.หองแซง อ.เลงนกทา จ.ยโสธร 16 หม 16 ต.หองแซง อ.เลงนกทา จ.ยโสธร

26 27

นางสพตร โคตรพนธ นางสวาท กลนพนธ

ประธาน รองประธาน

สตรสานตะกราบานกดแห 247 หม 9 ต.กดแห อ.เลกนกทา จ.ยโสธร 188หม 9 ต.กดแห อ.เลกนกทา จ.ยโสธร

28 29

นางคามอญ บญนญ นางจนทร ทองนอย

รองประธาน ประธาน

กลมสตรทอผา 15 หม 10 โคกสวาท ต.นาโส อ.กดชม จ.ยโสธร

30 31

นางบวไข ทงทอง นางปณศรา เมองหงษ


กลมแมบานเกษตรคากาว 12 หม 4 ต.หวยแกง อ.กดชม จ.ยโสธร 106 หม 4 ต.หวยแกง อ.กดชม จ.ยโสธร

32 33

นางสมพาล ทองแสง นางบานเยน พรมโสภา

รองประธาน รองประธาน

กลมศลประดษฐดอกไม 166 หม 3 ต.นาคา อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร 20 หม 3 ต.นาคา อ.ไทยเจรญ จ.ยโสธร

34 35

นายสท เผาเพง นางราตร ลาพทธา

กรรมการ กรรมการ

กองทนหมบานดอนหวาย บานดอนหวาย อ.กดชม จ.ยโสธร บานดอนหวาย อ.กดชม จ.ยโสธร

36 37

นายชาตร ไชยรกษ นายวฒไกร ดวงสวาง

ประธาน เหรญญก

สหกรณเครดต ยเนยนซงแย บานซงแย อ.กดชม จ.ยโสธร บานซงแย อ.กดชม จ.ยโสธร

38 39

นางวลย หาวงษ นายศกดา ทองนอย

กรรมการ กรรมการ

ออมทรพยสจจะเพอการผลต บานโนนยาง อ.กดชม จ.ยโสธร บานโนนยาง อ.กดชม จ.ยโสธร

182

ตารางภาคผนวกท 4.5 รายชอกลม/องคกร/สหกรณทเขารวมประชมใหญ วนท 19 ตลาคม 2548

ลาดบท ชอกลม 1 กลมเกษตรกรทานา ต.นาโส บานโสกขมปน อ.กดชม 2 สหกรณเครดตยเนยนซงแย จากด ต.คาเตย อ.ไทยเจรญ 3 สหกรณผเลยงสกรเลงนกทา จากด อ.เลงนกทา 4 กลมสงเสรมเกษตรกร ม. 10 ต.สวาท อ.เลงนกทา 5 สหกรณการเกษตรไทยเจรญ ต.คาไผ อ.ไทยเจรญ 6 กลมสตรสหกรณบานคากาว ต.หวยแกง อ.กดชม 7 กลมออมทรพยโนนยาง ต.กาแมด อ.กดชม 8 สหกรณเกษตรอนทรยเลงนกทา ไทยเจรญ จากด ต.สามคค อ.เลงนกทา 9 กลมสตรสานตะกราพลาสตกบานกดแห ต.กดแห อ.เลงนกทา 10 ศนยเกษตรอนทรย ต.สรางมง อ.เลงนกทา 11 สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด อ.เมอง 12 กลมอาชพวนาทพย บานคานาสราง ต.คอเหนอ อ.เมอง 13 สหกรณเครดตยเนยนโนนตาลยโสธร จากด อ.เมอง 14 สหกรณการเกษตร ปาตว อ.ปาตว 15 สหกรณการเกษตรเมองยโสธร จากด อ.เมอง 16 เครอขายองคกรชมชนอาสาสมครพทกษปาเพอชวตและสงแวดลอม 17 กลมอาชพบานนาสะไมย อ.เมองยโสธร 18 กลมออมทรพยทรายมล อ.ทรายมล 19 กลมเกษตรกรศรฐานพลงสามคค อ.ปาตว อ.เมอง 20 กลมปยชวภาพบานโพธญาณ ม.6 ต.โพธไทร อ.ปาตว 21 กลมโรงสชมชนบานกระจาย อ.ปาตว 22 กลมจกสานบานทงนางโอก อ.เมอง 23 กลมออมทรพยบานพลไว อ.มหาชนะชย 24 กลมเกษตรกรยงยนบานนาออม อ.คอวง 25 กลมเกษตรกรทานาบากเรอ บานดอนผง ต.บากเรอ อ.มหาชนะชย 26 กลมสหกรณสวนปาเอกชน ต.ฟาหยาด อ.มหาชนะชย 27 กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ ต.ดงแคนใหญ อ.คาเขอนแกว 28 กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง ต.หวเมอง อ.มหาชนะชย 29 สหกรณปศสตวดงยาง/อนรกษไผงาม จากด บานบากเรอ อ.มหาชนะชย 30 กลมเกษตรกรทานาสงเปลอย ต.สงเปลอย อ.คาเขอนแกว 31 สหกรณการเกษตรคอวง จากด อ.คอวง 32 กลมสตรสหกรณแมบานหม 4 ต.ทรายมล อ.ทรายมล 33 กลมผใชนาดวยไฟฟาบานเซซง ต.เชยงเพง อ.ปาตว 34 กลมเกษตรกรทาไรบานเดด อ.เมอง

183

ภาคผนวกท 5

183

ภาคผนวกท 5.1 ขอมลของสมาชกกลมองคกรเครอขาย

ผลจากการศกษาบทบาทและสถานการณกลม/องคกรและสหกรณในพนทจงหวดยโสธร

คณะผวจยไดคดเลอกกลม/องคกรและสหกรณ เพอการดาเนนการในระยะท 2 ได 11 กลม ดงน

1. กลมแมบานเกษตรกรบานคากาว ต.หวยแกง อ.กดชม จ.ยโสธร กอตงเมอป พ.ศ. 2521 ประเภท กลมอาชพ กจกรรมทดาเนนการ

1. ทอเสอกก 2. ทอผาฝาย, ผาโทเร 3. ตดเยบเสอผา กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ทอเสอกก เหตผล เปนทตองการของตลาด สมาชกมความถนด วสดหาไดงาย 2. ทอผาฝาย เหตผล ตลาดมความตองการสง จาหนายงาย คณภาพด 3. ตดเยบเสอผา เหตผล ชมชนมความตองการ และรบเยบจากกลมอน

คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 5 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นางบวไข ทงทอง โทรศพท 045 738 537 2. รองประธานกรรมการ ชอ นางหนอางค อนทะโคตร 3. เหรญญก ชอ นางบญลวน มละสวะ 4. เลขานการ ชอ นางจตต วงษคานอย 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 112 คน

5.1 สมาชกทลงทะเบยนคนจนไวและยงคงสภาพคนจนอย มจานวน - คน 5.2 สมาชกชนด มจานวน 112 คน

ผลการดาเนนงานแมบานเกษตรกรบานคากาว

ทนดาเนนการ ประมาณ 21,000 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 3,000 บาท

กจกรรมดาเนนการ รายการ ผลผลต : หนวยตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548 ทอผา ทอเสอกก

ผาขาวมา เสอกกพบ

200 ผน 500 ผน

200 ผน 500 ผน

200 ผน 500 ผน

184

185

ความตองการเชอมโยงกบกลม/องคกร กลม/องคกรทตองการเชอมโยง

1. กลมสตรกดแห ต.กดแห อ.เลงนกทา จ.ยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง

1.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. เงนทน 2. ความร การสานตะกราพลาสตก 3. การตลาด ตองการขายผลผลตของกลม

1.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคา 1.3 ตองการผลตภณฑของกลมเพอจาหนาย

2. กลมแมบานศรฐาน อ.ปาตว จ.ยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง

2.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. เรยนรการจดทาหมอนขด 2. ดานการตลาด 3. แลกเปลยนเรยนรการทาหมอนขดจากเสอกก

2.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคา 2.3 ตองการรบสนคาหรอผลผลตมาจาหนาย

3. กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง ต.หวเมอง อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง

3.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน ดานการตลาดจาหนายสนคา

3.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคา 3.3 ตองการรบสนคาหรอผลผลตมาจาหนาย

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. ขาดความรในการพฒนารปแบบผลตภณฑ ดานการตลาด 2. ขาดเงนทนหมนเวยนทเพยงพอ 3. ขาดตลาดทแนนอน

ตองการใหหนวยงาน องคกร จดอบรมการผลตสนคาอยางอนทกลมยงไมเคยทาและ แนวทางประสานงานกบกลมอน เพอหาทางทางานรวมกน

186

2. กลมสตรทอผาไหมบานหวเมอง ต.หวเมอง อ.มหาชนะชย จ.ยโสธร กอตงเมอป พ.ศ. 2536 ประเภท กลมอาชพ กจกรรมทดาเนนการ

1. กลมปลกหมอนเลยงไหม 2. กลมทอผาไหมยอมสธรรมชาต 3. กลมทอผาขาวมา ผาพนเมอง

4. กลมทอผาหม 5. กลมแปรรปเยบผา กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ทอผาไหมมดหมยอมสธรรมชาต เหตผล คณภาพด ไดรบรางวลมาตรฐานผลตภณฑชมชน (ม.ผ.ช.) ไดรบการ คดสรรระดบ 4 ดาว และไดรบรางวลระดบชาตอกหลายรางวล 2. ปลกหมอนเลยงไหม เหตผลใชเปนวตถดบในการผลตเสนไหม เพมรายไดใหกบสมาชก 3. ทอผาพนเมอง เหตผล เปนตนแบบผาลายขด ลายลกหวาย หรอลายยศสนทร ซงเปนเอกลกษณของจงหวดยโสธร

คณะกรรมการดาเนนงาน มจานวน 29 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นางละมย โพธภาษต โทรศพท 045 799 476 2. รองประธานกรรมการ ชอ นางลาใย เครอชาล โทรศพท 017 036 493 3. เหรญญก ชอ นางทองศนย จทะรกษ 4. เลขานการ ชอ นางทองกล ประมลทรพย 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 150 คน

5.1 สมาชกทลงทะเบยนคนจนไวและยงคงสภาพคนจนอย มจานวน 13 คน 5.2 สมาชกชนด มจานวน 70 คน

ผลการดาเนนงาน

ดานบรการจดการ ทนดาเนนการ ประมาณ 200,000 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 8,500 บาท

187

กจกรรมดาเนนการ รายการ ผลผลต : หนวยตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548 ทอผา ผลตภณฑแปรรป

ผาไหมมดหม เครองใช กระเปาจากผาไหม

1,000 ผน 1,400 ผน 500 ชน

2,000 ผน 2,000 ชน


1. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง 1.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน

1. การประชาสมพนธผลตผลของกลม 2. การสงออเดอรผลตภณฑผาทกชนด

1.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคาของกลม 2. สหกรณการเกษตรเมองยโสธร

กจกรรมทตองการเชอมโยง 2.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน

1. ออเดอรผลดภณฑผาทกชนด 2. การเผยแพรกจกรรมและผลงานของกลม 3. ความรดานการจดทาบรรจภณฑ

2.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคา 3. กลมหมอนขดบานศรฐาน


1. แลกเปลยนสนคา 2. สรางเครอขายดานการตลาด

3.2 ตองการขายผลผลตหรอสนคาของกลม 3.3 ตองการรบสนคาหรอผลผลตมาจาหนาย ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร

1. ตลาดไมแนนอน บางครงออเดอรมากไมสามารถผลตไดทน 2. ไมมตลาดทาใหสนคาตกคาง 3. สมาชกยงขาดความรดานการจดทาบรรจภณฑทสวยงามและมคณภาพ

188

3. กลมสหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร กอตงเมอป พ.ศ. 2542 ประเภท องคกรการเงน กจกรรมทดาเนนการ

1. สะสมหนรายเดอน 2. รบฝากเงน 3. ใหสนเชอ

4. ใหสวสดการในรปตาง ๆ 5. สนบสนนกจกรรมทางสงคม กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ดานเงนออม เพราะสมาชกสวนใหญฝากเงนอยางสมาเสมอ 2. ดานสนเชอ สมาชกมโอกาสไดรบเงนในการประกอบอาชพเสรม 3. จดสวสดการใหแกสมาชกรปแบบตาง ๆ อยางทวถงสงเสรมผดอยโอกาส

คณะกรรมการดาเนนงาน มจานวน 11 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นพ.พเชฐ องศวชรากร โทรศพท 045 722 547 2. รองประธานกรรมการ ชอ นางประชมสข โคตรพนธ 3. เหรญญก ชอ นางดวงจนดา คาสข 4. เลขานการ ชอ นางเยวลกษณ เมณฑกานวงษ 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 625 คน


ผลการดาเนนงาน ทนดาเนนการ ประมาณ 8,000,000 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 10,000 บาท

กจกรรมดาเนนการ งบประมาณ : หนวย(บาท) ตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548 การถอหน 53,810,260 83,257,110 93,142,500 รายรบ 7,915,197 9,274,577 11,496,853 รายจาย 2,790,090 2,607,180 2,904,550 กาไรสทธ 5,125,107 6,667,397 8,000,000

189

ความตองการเชอมโยงกบกลม/องคกร กลม/องคกรทตองการเชอมโยง 1. สหกรณออมทรพยอน


1. ดานเงนฝาก 2. ดานสนเชอ 3. ดานวชาการ

2. สหกรณการเกษตร กจกรรมทตองการเชอมโยง ใหความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานดานวชาการ/ดานบรหารและดานบญช

3. กลมเกษตรอนทรย กจกรรมทตองการเชอมโยง ตองการรบซอผลผลตดานการเกษตรปลอดสารพษทกชนด

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. การประสานงานกบกลม/องคกรอน 2. ระเบยบขอบงคบทไมเออตอการชวยเหลอสนบสนนกลมออมทรพยอน

4. กลมออมทรพยบานสรางชาง ต.ไผ อ.ทรายมล กอตงเมอป พ.ศ. 2525 ประเภท องคกรการเงน กจกรรมทดาเนนการ

1. รบฝากเงนจากสมาชก 2. ใหสนเชอกบสมาชก 3. จดสรรผลกาไรใหกบสมาชก

4. จดสวสดการแกสมาชก กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ใหสนเชอกบสมาชก สมาชกสงเงนคนเปนไปตามเงอนไข 2. สมาชกมความพงพอใจการจดสรรผลกาไรใหกบสมาชก 3. การตดตามประเมนผลการทางานทก 3 เดอน เหตผล สมาชกใหความรวมมอเปนอยางดและใชตามวตถประสงค

190

ผลการดาเนนงาน ดานบรการจดการ คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 16 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายแสวง ศรวนคา โทรศพท 015 498 834 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายจร ศรวเศษ โทรศพท 016 600 628 3. เหรญญก ชอ นายสทธ สายรวดคา โทรศพท 078 686 095 4. เลขานการ ชอ นายสพล ศรมนตะ 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 668 คน


การดาเนนกจกรรมของกลม ทนดาเนนการ ประมาณ 263,000 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 6,450 บาท ผลการบรหารจดการ

กจกรรมดาเนนการ รายการ งบประมาณ/ผลผลต : หนวยตอป ป 2546 ป 2547 ป 2548

จดสวสดการ

สงเคราะหศพ 3,500 2,000 1,500 คารกษาพยาบาล - 1,500 6,900 สรางอาชพ - 270,000 290,000 สรางททาการสถาบนการเงนฯ - - 4,000

รบฝากเงนจากสมาชก หนจากสมาชก 680,500 810,860 1,269,500

ความตองการเชอมโยงกบกลม/องคกร กลม/องคกรทตองการเชอมโยง 1. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด

กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานความรดานการเงนการบญชโดยใชระบบ

คอมพวเตอร 2. กลมเกษตรกรผลตปยชวภาพ

กจกรรมทตองการเชอมโยง ตองการรบซอปยชวภาพเพอมาบรการแกสมาชก

3. กลมออมทรพยบานโนนยาง กจกรรมทตองการเชอมโยง ปลอยเงนกใหกบกลมออมทรพยโนนยาง

191

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. อปกรณการจดเกบขอมลไมทนสมยและปลอดภย 2. ขาดระบบบญชทถกตอง สะดวก รวดเรว 3. ขาดระเบยบแนวปฏบตการใหเงนกตางกลม/องคกร

5. กลมแมบานเกษตรกรศรฐานพลงสามคค

กอตงเมอป พ.ศ. 2545 ประเภท กลมอาชพ กจกรรมทดาเนนการ

1. ผลตหมอนขด 2. จาหนายสนคา OTOP 3. ออมทรพยเพอการผลต

กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ผลตและจาหนายผลตภณฑ เหตผล สมาชกทกคนมงานทา มรายไดเพมมากกวาผลตใหกบพอคาคนกลาง 2. แหลงเรยนรศกษาดงาน เหตผล เปนแหลงศกษาดงานเปนทรจกทวประเทศ ผลการดาเนนงาน

ดานบรการจดการ คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นางปราณ จนเหลอง โทรศพท 068 689 772 2. รองประธานกรรมการ ชอ นางทองใบ พลเหต โทรศพท 068 779 353 3. เหรญญก ชอ นางบญช แสงสอง โทรศพท 050 244 202 4. เลขานการ ชอ นางสวรรณ จนใด โทรศพท 097 731 885 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 40 คน


การดาเนนกจกรรมของกลม ทนดาเนนการ ประมาณ 50,000 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 4,000 บาท

192

ผลการบรหารจดการ


ผลตสนคา

หมอนสามเหลยม 1,000/250 ทนอน 3,000/500 เบาะรองนง 10,000/400 หมอนขาง 1,000/150

สนเชอเงนก ออมทรพย 15,500 31,000 46,500 สนเชอเงนก 300,000 500,000 500,000


1. กลมทอผา กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบสนคาหรอผลผลตผาลายขดเพอนามาผลตหมอน

2. สหกรณออมทรพย กลมการเงน ธนาคาร กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. กเงนลงทน 2. การตลาดจาหนายสนคา

3. อตสาหกรรมจงหวดยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. การออกแบบผลตภณฑ 2. การออกแบบบรรจภณฑ 3. เงนกเพอลงทน

4. สหกรณจงหวดยโสธร กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. การทาบญช 2. เงนกเพอลงทน

193

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. ขาดรถขนสงสนคา 2. ขาดเงนทน

6. กลมสหกรณการเกษตรกรปาตว จากด กอตงเมอป พ.ศ. 2520 สถานทตง เลขท 98 หมท 8 ต.กระจาย อ.ปาตว จ.ยโสธร โทรศพท 045 795 046, 045 795 262 ประเภท องคกรการเงน กจกรรมทดาเนนการ

1. ธรกจสนเชอ 2. ธรกจการตลาด 3. การรบฝากเงน

กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. การใหเงนกแกสมาชก เพอเปนทนในการประกอบอาชพดานการเกษตร 2. จดทาโครงการปรบปรงเมลดพนธขาว ทาใหสมาชกมเมลดพนธขาวทดใช ผลผลตมคณภาพ ขายไดราคาด 3. รวบรวมผลผลตเพอใหสหกรณมอานาจตอรองราคากบพอคา สมาชกไดรบเงนเฉลยคน มรายไดเพม 4. การรบฝากเงน ชวยให สหกรณมทนดาเนนการเพม สมาชกไดรบดอกเบยเงนฝากในอตราสง

คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 15 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายพนธ ผาผง โทรศพท 068 946 104 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายอนหลา จนเหลอง โทรศพท 062 585 348 3. เหรญญก ชอ นายมงคล แกวศร โทรศพท 062 454 267 4. เลขานการ ชอ นายอานาจ ผาสข 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 1,807 คน

ผลการดาเนนงาน ดานบรการจดการ การดาเนนกจกรรมของกลม/องคกร/สหกรณ

ทนดาเนนการ ประมาณ 1,558,964.60 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน บาท

194



ธรกจสนเชอ การจายเงนก 23,417,425 30,506,123 33,457,500 การรบชาระหน 21,069,723 27,377,317 33,125,003

ธรกจการตลาด การรวบรวมขาวเปลอก 5,105,165 13,754,331 8,846,672 จาหนายปย 2,458,855 2,414,404 4,272,809 จาหนายเมลดพนธขาว 1,331,651 2,908,936 2,395,775

การบฝากเงน เงนฝากออมทรพย 7,625,412 8,234,535 9,371,586 เงนฝากออมทรพยพเศษ 6,737,676 7,284,200 8,620,140


1. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด กจกรรมทตองการเชอมโยง การรบความชวยเหลอ สนบสนน ดานเงนทนและการทาธรกจสนเชอ

2. สหกรณการเกษตรเมองยโสธร จากด กจกรรมทตองการเชอมโยง

ขยายพนทเพาะปลกขาวพนธหลก เพอนาเขาโรงงานปรบปรงเมลดพนธ 3. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ

กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. ทาโครงการเพาะปลกขาวพนธหลก เพอนาผลผลตเขาโรงงานปรบปรง เมลดพนธ 2. ขายเมลดพนธขาว 3. ขายขาวเปลอก ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร

1. งบประมาณในการดาเนนงาน 2. การสนบสนนของภาครฐ ดานวชาการ การประชาสมพนธ

195

7. กลมเกษตรกรทานานาโส กอตงเมอป พ.ศ. 2519 สถานทตง เลขท 57 หมท 2 ต.นาโส อ.กดชม จ.ยโสธร ประเภท สหกรณการเกษตร กจกรรมทดาเนนการ

1. ซอขาวเปลอก 2. แปรรปผลผลตจากขาว 3. สงเสรมการทาเกษตรอนทรย

4. ธนาคารชมชน กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. การสงเสรมเกษตรอนทรยไดรบความรวมมอทดจากเกษตรกร 2. การแปรรปผลตผลจากขาว (ขาวกลอง ขาวปลอดสารพษ) เปนทยอมรบ และไดรบความนยมจากตลาด

คณะกรรมการดาเนนงาน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายวจตร บญสง โทรศพท 078 721 672 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายสมหวง ศรมนตะ โทรศพท 079 290 470 3. เหรญญก ชอ นายมน สามส โทรศพท 072 513 451 4. เลขานการ ชอ นางสาวชธมา สามส โทรศพท 072 394 093 5. จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 1,015 คน

ผลการดาเนนงาน ดานบรการจดการ

การดาเนนกจกรรมของกลม/องคกร/สหกรณ

กจกรรมดาเนนการ รายการ งบประมาณ/ผลผลต : หนวยตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548

รบซอขาว ขายขาว ซอขาวเปลอกหอมมะล ซอขาวเปลอกเหนยว

700,000 900,000 1,000,000


1. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานเงนทน 2. ตองการขายผลผลตหรอสนคาขาวแปรรป

196

3. ตองการซอขาวเปลอก 2. สหกรณเกษตรอนทรยไทยเจรญ เลงนกทา

กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานเงนทน 2. ตองการขายผลผลตหรอสนคาขาวแปรรป 3. ตองการซอขาวเปลอก ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร

1. เงนลงทนไมเพยงพอ 2. การตลาดไมแนนอน 3. การบรหารจดการภายในกลม

8. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ กอตงเมอป พ.ศ. 2519 ประเภท สหกรณการเกษตร กจกรรมทดาเนนการ

1. รบซอขาวจากสมาชกมาแปรรป 2. ธนาคารชมชน 3. ผลตขาวอนทรยและแปรรป

กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ การแปรรปจากขาวอนทรยไดรบการยอมรบ และเปนทนยมจากผบรโภค ทาใหราคาจาหนายสงขน

คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 13 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายอาลย พนพพฒน โทรศพท 045 798 182 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายอรรถเดช อศรางกร ณ อยธยา 3. เหรญญก ชอ นายไมตร สมกอง 4. เลขานการ ชอ นายสมศกด พนพพฒน

ผลการดาเนนงาน ดานบรการจดการ จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 1,000 คน เปนสมาชกชนด จานวน 1,000 คน

การดาเนนกจกรรมของกลม ทนดาเนนการ ประมาณ 16,450,000 บาท

197

สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 12,000 บาท

กจกรรมดาเนนการ กาไร : บาทตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548 ผลผลตทางการเกษตรและ แปรรปผลตผล ธนาคารชมชน

กาไร 457,755

กาไร 1,193,631.81

ขาดทน 319,103.72


1. กลมองคกรการเงน กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. ตองการรบความชวยเหลอ งบประมาณในการจดตงศนยการเรยนร 2. ตองการขายผลผลตหรอสนคาผลตผลแปรรปการเกษตร

2. เกษตรกรทานาดงแคนใหญ กจกรรมทตองการเชอมโยง

1. รบซอขาวอนทรย 2. รบซอปยอนทรย

3. สหกรณออมทรพยโรงพยาบาลยโสธร จากด กจกรรมทตองการเชอมโยง

1. การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานการจดทาระบบบญช 2. ตองการขายผลผลตหรอสนคาแปรรปการเกษตร (ขาวปลอดสาร) ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. ความไมแนนอนดานตลาด เกดภาวะขาดทน 2. การบรหารจดการเพอขยายธรกจธนาคารชมชน

198

9. กลมเกษตรกรรมยงยน ต.นาออม กอตงเมอป พ.ศ. 2544 สถานทตง บานศรพฒนา หมท 8 ต.นาออม อ.คอวง จ.ยโสธร ประเภท กลมการเกษตรและอาชพ กจกรรมทดาเนนการ

1. กลมผลตขาวอนทรย 2. กลมผลตปยชวภาพอดเมด 3. กลมโรงสขาวชมชน

4. กลมทานายาเอนกประสงค กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. กลมผลตขาวอนทรย ต.นาออม เครอขาย รวม 5 ตาบล สามารถผลตขาวทไดรบมาตรฐานสากล จาก BCS ของสหภาพยโรป 2. กลมผลตปยชวภาพอดเมดและปยนาหมกชวภาพ ไดปยคณภาพเพอปรบปรงบารงดนประหยด และใชในกลมสมาชกเปนหลก 3. กลมโรงสขาวชมชน ต.นาออม ชวยใหการแปรรปผลผลตและรองรบผลผลตจากสมาชกเพอการแปรรปสตลาดทงภายในกลม

และนอกกลม และเพมมลคาผลผลต 4. กลมทานายาอเนกประสงค เพอลดรายจายในครวเรอนและความเขมแขงพงตนเองมากขน

คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 14 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายคานง มณบรณ โทรศพท 071 383 343 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายสวรรณ สมมา โทรศพท 015 794 712 3. เหรญญก ชอ นายบญยน อาจอาษา โทรศพท 062 511 532 4. เลขานการ ชอ นายสทน จนทะสงห โทรศพท 062 432 104

ผลการดาเนนงาน ดานบรการจดการ จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 1,020 คน

1. สมาชกทลงทะเบยนคนจนไวและยงคงสภาพคนจนอย มจานวน - คน 2. สมาชกชนด มจานวน 1,020 คน

199



ทานาเกษตรอนทรย ขาวเปลอกอนทรย 1,200 ตน 8,200 ตน 8,318 ตน หมายเหต กาลงอยในระหวางการปรบปรงกจการ จงยงไมมผลกาไร ความตองการเชอมโยงกบกลม/องคกร กลม/องคกรทตองการเชอมโยง

1. สมาคมเพอการสงออก กจกรรมทตองการเชอมโยง

1. การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน 1. ดานการตลาดและการสงออกผลผลต 2. เครองบรรจสญยากาศ และเครองชนถง

3. ตองการขายผลผลตหรอสนคาทางการเกษตร 2. กลมองคกรทางการเงน

กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. ตองการงบประมาณดานคาใชจายในการตรวจรบรองคณภาพ รบรองแปลงปลก 2. ตองการงบประมาณเพอซอเครองจกรกลดานการเกษตร 3. ขายผลตผลแปรรปการเกษตร (ขาวอนทรย )

3. กลมทานาเกษตรอนทรย กจกรรมทตองการเชอมโยง

1. การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานเครอขายการตลาดเกษตรอนทรย 2. ตองการขายผลผลตหรอสนคาผลตผลแปรรปทางการเกษตร

3. การรบซอสนคาหรอผลผลตขาวอนทรย ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. ขาดเงนทนหมนเวยนในการซอผลผลตเพอใหครบวงจร 2. การบรหารจดการดานการตลาด

200

10. กลมเกษตรกรทานาดงแคนใหญ กอตงเมอป พ.ศ. 2541 สถานทตง บานดงแคนใหญ ต.ดงแคนใหญ อ.คาเขอนแกว จ.ยโสธร ประเภท กลมการเกษตร กจกรรมทดาเนนการ

1. ระดมทนโดยการถอหนของสมาชก 2. ธรกจสนเชอ 3. ผลตผลทางการเกษตร (ผลตขาว)

4. ใหบรการรถบรรทก 5. รบซอ - ขายขาว กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. ธรกจสนเชอ เหตผล เปนการบรการสมาชกและไดผลกาไรแนนอน 2. รบซอ - ขายขาว เหตผล บรรเทาความเดอดรอยใหกบสมาชกสรางความเปนธรรมดานราคา

คณะกรรมการดาเนนงานมจานวน 10 คน 1. ประธานกรรมการ ชอ นายบญสอน ทองลอ 2. รองประธานกรรมการ ชอ นายมณ ทองทา 3. เหรญญก ชอ นายจนดา นกพด 4. เลขานการ ชอ นายพรชย ภาคะ

ผลการดาเนนงาน ผลการบรหารจดการ


ธรกจทางการเกษตร สนทรพยหมนเวยน 863,067.92 594,062.97 จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 193 คน

1. สมาชกทลงทะเบยนคนจนไวและยงคงสภาพคนจนอย มจานวน - คน 2. สมาชกชนด มจานวน 193 คน

การดาเนนกจกรรมของกลม ทนดาเนนการ ประมาณ 260,708 บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 1108 บาท

201


1. กลมองคการทางการเงน กจกรรมทตองการเชอมโยง

1. รบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดานเงนทนดาเนนการ ระบบบญช 2. ขายผลผลตหรอสนคาทางการเกษตร 2. กลมเกษตรกรทานาบากเรอ

กจกรรมทตองการเชอมโยง 1. แลกเปลยนประสบการณ 2. ความรดานการตลาด 3. ขายผลผลตหรอสนคาทางเกษตร

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร 1. ขาดเงนทนดาเนนการกจการของกลม 2. ราคาผลผลตไมแนนอน ขาดตลาดทมนคง

11. ชอกลม กลมอาชพวนาทพย กอตงเมอป พ.ศ. 2546 ประเภท สหกรณการเกษตร กจกรรมทดาเนนการ

1. แปรรปผลตผลจากปาตามฤดกาล ไดแก แปรรปเหดธรรมชาตชนดตาง ๆ อดกระปอง 2. แปรรปแมลงตาง ๆ ไดแก แมลงทวไปตามธรรมชาต เชนไขมดแดง จงหรด ฯลฯ อด

กระปอง 3. แปรรปอาหารอดกระปอง เชนนาพรก ชนดตาง ๆ

กจกรรมทกลมดาเนนการไดระดบนาพอใจ 1. แปรรปผลตผลจากปาตามฤดกาล ไดแก แปรรปเหดธรรมชาตชนดตาง ๆ อดกระปอง

เหตผล เปนทนยมของตลาด เพมมลคาผลตผล สรางรายไดใหกบสมาชกเปนอยางด 2. แปรรปแมลงตาง ๆ ไดแก แมลงทวไปตามธรรมชาต เชนไขมดแดง จงหรด ฯลฯ อด

กระปอง เหตผล วตถดบมในทองถนหางาย เปนทนยมของตลาด เพมมลคาผลตผล สราง รายไดใหกบสมาชกเปนอยางด ผลการดาเนนงาน

ดานบรการจดการ คณะกรรมการดาเนนงาน

202

1. ประธานกรรมการ ชอ นายบวผน เศษสวรรณ 2. รองประธานกรรมการ ชอ นางประไมล คาหอง 3. เหรญญก ชอ นายอออนจนทร จนทรแกว 4. เลขานการ ชอ นางพมพลา แสนสข

ดานผลกาไร/ขาดทน การดาเนนกจกรรมของกลม/องคกร/สหกรณ ทนดาเนนการ ประมาณ บาท สมาชกมรายไดจากการดาเนนกจกรรม เฉลยตอป จานวน 220,000 บาท

จานวนสมาชกปจจบนมทงสน 276 คน สมาชกทลงทะเบยนคนจนไวและยงคงสภาพคนจนอย มจานวน - คน สมาชกชนด มจานวน 276 คน


1. ชอกลม/องคกรทตองการเชอมโยง กลมแมบาน กจกรรมทตองการเชอมโยง 1.1 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน

1. แรงงาน 2. งบประมาณ

1.2 การขายผลผลตหรอสนคาแปรรปทกชนด 1.3 การรบสนคาหรอผลผลตจากปา เชน เหด แมลงชนดตาง ๆ 2. ชอกลม/องคกรทตองการเชอมโยง หนวยงานทางราชการดานการกอสรางถนน กจกรรมทตองการเชอมโยง 1.2 การรบความชวยเหลอ สนบสนน เรอง/ดาน สรางถนนรอบหนององ 1.3 การขายผลผลตหรอสนคาแปรรปจากกลม

ปญหา/อปสรรคการดาเนนงานของกลม/องคกร

ผลผลตไมแนนอนขนอยกบธรรมชาตและฤดกาล

การตลาดไมแนนอน สมาชกยงขาดความรและเทคโนโลยชนสง

ขอมลอน ๆ ตองการวชาการใหมากกวาเดม จะไดมความรใหมาก ๆ จะทาใหโครงการเปนตวอยาง ทด และตองการใหหนวยงานทางราชการทเกยวของใหการสนบสนนมากกวาน รายละเอยดขอมลพนฐานการดาเนนงานของกลม/องคกร สถานทตง บานแจงนอย หมท 12 ต.คอเหนอ อ.เมองยโสธร จ.ยโสธร

203


กจกรรมดาเนนการ รายการ งบประมาณ/ผลผลต : หนวยตอป

ป 2546 ป 2547 ป 2548 ทาเหดโคนกระปอง เหดโคนขาว 126 3,086 4,200

โคนแดง 130 2,200 3,000 เปงมดแดงกระปอง เปงมดแดงอดกระปอง 10,800 14,000 ไขมดแดงกระปอง ไขมดแดงอดกระปอง 2,800 3,500 แมลงกระปอง แมลงอดกระปอง 3,500 เหดผงทามกระปอง เหดผงทามอดกระปอง 300

204

ภาคผนวกท 6 ภาพกจกรรมโครงการ

205

ประชมกอนวจย

การประชมทมวจยทมหาวทยาลยราชภฏรอยเอด 3 จงหวด คอ จงหวดรอยเอด จงหวดมหาสารคาม

และจงหวดยโสธร

206

สภาพทวไปจงหวดยโสธร

(4) ธนาคารหมบาน

(1) สหกรณการเกษตรอาเภอปาตว จากด

(3) โปสเตอรโฆษณาขายเมลด

พนธขาวของสหกรณ

(5) สภาพแมนาชหนาวดศรธรรมาราม

เดอนกรกฎาคม 2549

(6) ตนยางนาซงมอยมากในจงหวด

(2) โรงงานปรบปรงเมลดพนธขาว

สหกรณการเกษตรอาเภอปาตวจากด

207

(8) ขาวกลองหอมมะล กลมเกษตรกร

ทานาบากเรอ

(9) กลมเกษตรทานานาโส

(7) โรงสขาวกลมเกษตรกรทานาบากเรอ

(11) ดอนป ตา ปาชมชน (12) ศนยการถายทอดเทคโนโลยการเกษตร

ประจาตาบล

(10) ปาชมชน

208

(18) เดยวนฟางขาวไมไดเผาเกบไวเลยง

ววควาย

(15) ตลาดนดโค-กระบอ อ. เมอง (16) ปลกหญากนนสเขยวขาย

(17) โรงงานผลตปยประจาครอบครว

(13) โรงงานปยชวภาพอดเมด

(14) เกยวหญาจากคนนาไปเลยงโค-กระบอ

209

(21) ประเพณเดอน 3 ขนปยคอก (ฝ น)

ใสทนา

(19) วถชวตตอนเชาใสบาตร (20) ปลกถวบารงดนนาขาว

(22) ลานาเซ แหลงนาทใชในการปลกพชฤดแลง

(23) โครงการสบนาดวยไฟฟา (24) โรงงานแปรรปผลตภณฑอาหารจากปา

วนาทพย

210

(27) สบนาออกจากบอแลวปลอยกลบคน (28) ปลาชอนจากการวดบอปลาในนาขาว(ขาย)

(29) ปลาหมอจากบอปลา (ทาปลารา) (30) ปลาตวเลกทาปลารา

(26) ปลาหมอจากบอปลา (ทาปลารา) (25) เกยวขาวเสรจ วดบอปลา

211

(34) ยางพาราพชเศรษฐกจใหม

(35) ปลกตนยคาบนคนนา

(31) อาชพการเลยงววทมมากขน (32) สนคาหนงตาบลหนงผลตภณฑทจด

แสดงหนาหองผวาราชการจงหวด

(36) เขาพบทานผวาราชการจงหวด

(33) นาขาวทอดมสมบรณ

212

(38) บรรจภณฑเหดโคน (37) รานคารมทางขายเหดโคน

(39) เหดโคนบรรจขวด (40) อาหารธรรมชาต : แมลง

(41) รานคารมทาง ปลาไหล (42) รานคาเหดรมทาง

213

(43) ปลาเนอออน

(48) ผกตว ผกปา

(44) ปลากดเหลอง

(45) ปลารากกลวย

(47) ปลาสม : ปลาตะเพยน

(46) ปลาตะเพยน

214

ประชมเครอขายครงท 1 เขตอาเภอเมอง อาเภอทรายมล อาเภอปาตว

วนท 21 กนยายน 2548

ณ หองประชมวทยาลยชมชน อาเภอเมอง จงหวดยโสธร

(1) ลงทะเบยน (2) ประชมชแจงความเปนมาโครงการ

(3) อธบายกระบวนการวเคราะหสถานการณ

กลม

(4) แยกกลมประชมกลมยอย

(5) นกวจยเปนพเลยงประชมกลมยอย (6) การนาเสนอและตรวจสอบความคดเหน

215

ประชมเครอขายครงท 2 อาเภอมหาชนะชย อาเภอคอวง อาเภอคาเขอนแกว

วนท 6 ตลาคม 2548

ณ หองประชมวทยาลยเกษตรกรรมและเทคโนโลย อาเภอมหาชนะชย จงหวดยโสธร

(1) นกวจยชแจงความเปนมาของโครงการ (2) ระดมความคดเหนแลกเปลยนเรยนร

(3) นาเสนอความคดเหนของแตละคน (4) วเคราะหความคดเหนและจดกลมความคดเหน

(5) นาเสนอผลการวเคราะหสถานการณ

ของกลม

(6) ถายภาพรวมกนกอนกลบ

216

ประชมเครอขายครงท 3 อาเภอกดชม อาเภอเลงนกทา อาเภอไทยเจรญ


ณ หองประชมโรงเรยนกดชมวทยาคม อาเภอกดชม จงหวดยโสธร

(1) ลงทะเบยน (2) ประชมกลมยอย

(3) ประชมกลมยอยตามกลมอาชพ (4) เลขาทประชมกลมสรปความคดเหน

(5) มขอสงสยซกถาม (6) ฟงการชแจง

217

การประชมใหญเครอขายครงท 1


ณ ศาลากลางจงหวดยโสธร

(2) นายดเรก ศรวโสภา หวหนาทมวจย

พนท

(5) ชแจงวตถประสงคการประชม

(3) นายวระ ภาคอทย หวหนาโครงการฯ (4) นกวจยปรกษาหารอทานสหกรณ


(1) การจดประชมใหญครงท 1

(6) เจาหนาทชวยใหคาแนะนา

218

(10) ประชมเครอขายยอย


(12) นกวจยชวยชแนะ




219

(13) นกวจยชวยชแนะ

(17) เครอขายกลมอาชพ (18) เครอขายกลมอนรกษ

(16) ผนากลมเชอมโยงเครอขาย (15) นาเสนอการเชอมโยงเครอขาย

(14) นาเสนอการเชอมโยงเครอขาย

220

(20) นกวชาการเขารวมประชม

(21) ระดมความคดเหน (22) กลมอาชพสตร

(19) เชอมโยงภายในกลมอาชพ

(24) ทมนกวจย (23) ทมนกวจยและหวหนาสวนราชการ

221

ประชมเครอขายยอยตามพนท

(1) จดประชมยอยเครอขาย (2) เครอขายรวมแสดงความคดเรองการ

อนรกษปา

(3) ทปรกษากลม อพช. (4) หมอยาสมนไพรไดความรเรอง

การรกษาโรค

(5) เยาวชนเขารวมประชม (6) การจดอาหารเลยง

222

(7) นกวจยชวยเปนวทยากรในการประชม (8) ประชมกลมเกษตรกรรมย งยน

ต. นาออม อ.คอวง

(9) ประชมกลมอนรกษปาดงมะไฟ (10) ผลผลต(เหดโคน)ของกลม

เพาะเหดคอเหนอ

(11) ประชมกลมแมบานหวเมอง (12) ฟมทอผากลมแมบานหวเมอง

223

ปาชมชนบานคาแหลม อ.คาเขอนแกว เปนปาชมชนททาใหเกดนาซบ

(1) ปาชมชนบานคาแหลม (2) ปาชมชนในพนทสาธารณ 39 ไร

(3) ทางเดนในปาชมชน

(4) ปาชมชนมตนยางนาและศาลป ตา

(5) บอนาซมทในอดตเคยเปนบอนากน

ของหมบาน

(6) นาไหลซมในพนไกล ๆ ปาชมชน

224

(7) ถงนาประปาหมบานทสบนาจากหนองนาท

นาไหลซมจากปาชมชน

(8) ชาวบานชวยกนขดเปนรองเหมองสงนาเพอ


(9) สระนาทนาไหลซมเขา (10) โครงการ SML ทารองเหมอง

(11) เกษตรกรลดความเสยงเรองภยแลง (12) เกษตรกรขายแตงทปลกในฤดแลง ทใช

นาซมจากปาชมชน

225

การรวมกจกรรม/กาหนดเขตอภยทานสตวนา แมนาเซ

บรเวณวดศรธรรมาราม

(1) วนท 10 กรกฎาคม 2549 กาหนดเขต

อภยทานสตวนาและปลอยพนธปลา 50,000 ตว

(2) พระเทพสงวรญาณ(หลวงป พวง) ประธาน

ฝายสงฆ

(3) ผวาราชการจงหวดและหวหนาสวนราชการ

รวมกจกรรม

(4) การรวมกจกรรมปลอยปลาในวนเขาพรรษา

(5) เขตอภยทานระยะทาง 1 กม. (6) นกวจยและผนาเครอขาย

226

การประชมใหญ/เครอขายครงท 2

วนท 22 กรกฎาคม 2549

(1) เครอขายกลมอนรกษ (2) เครอขายการเงน

(3) เครอขายการเกษตร (4) เครอขายกลมอาชพ

(5) เจาหนาทเขารวมประชม (6) กลม อพช.

227

(7) แยกประชมกลมยอย (8) ประชมภายในกลมการเกษตร

(9) แยกประชมยอย (10) นาเสนอ

บรรณานกรม คณะทางานโครงการพฒนาดานบรรจภณฑผลตภณฑชมชน กจกรรท 4 , & พฒนาผลตภณฑชมชน

ดานการสรางตานานผลตภณฑ OTOP จงหวดยโสธร. (2548). บนทกภมปญญาไทย สรางตานานผลตภณฑ(Story of Products) OTOP จงหวดยโสธร. พมพครงท 1 . ขอนแกน : เพญพรนตง.

เครอขายภมปญญาไทจงหวดยโสธร. [ม.ป.ป.]. รายชอและจานวนแปลงปลก ผเขารวมทาเกษตร อนทรยจงหวดยโสธร. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

ชมรมอนรกษธรรมชาต. (2547). คมอทาเกษตรอนทรย. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.]. ปรดา ประพฤตชอบ, ดร. (2548). รายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการแนวทางการพฒนา

เครอขายกลม/องคกรประชาชนในพนทจงหวดขอนแกน. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.]. วณษฐ ธงไชย และคณะ. (2549). รายงานวจยฉบบสมบรณโครงการนารองบรณาการการบรหาร

จดการเชงพนท จงหวดยโสธร. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.]. วระ ภาคอทย และคณะ. (2548). รายงานความกาวหนาครงท 1 โครงการพฒนาขบวนการ

สหกรณในพนทจงหวดยโสธร ระยะท 1 (15 สงหาคม - 14 ธนวาคม 2548). [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. (2548). สรปยอรายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการประสานงานเพอการวจยดานสหกรณชดโครงการวจย “แนวทางพฒนาเครอขายกลม/องคกรประชาชนในพนทจงหวด”. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สหกรณการเกษตรปาตว จากด, & สานกงานสหกรณจงหวดยโสธร. (2547). ผลการประชมเช◌ง ปฏบตการการจดทาแผนกลยทธของสหกรณการเกษตรปาตวจากด. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2548). กรอบยทธศาสตรการ ปรบโครงสรางเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทยระยะ 4 ป (2548-2551). [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2548). กรอบยทธศาสตรการ พฒนาเชงพนท. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2548). การตดตามประเมนผล ภาคและทศทางการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท 10. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานงบประมาณ สานกนายกรฐมนตร. (2549). งบประมาณราย พ.ศ.2549 จาแนกเปนราย จงหวด. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

129

สานกงานจงหวดยโสธร. (2547). ยทธศาสตร แผนงาน โครงการ การพฒนาระบบการบรหารงาน จงหวดแบบบรณาการ : แนวทางการจดทา Strategy Map และการแปลงยทธศาสตรไปสการปฏบต ของจงหวดยโสธร ประจาป 2547-2549. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานจงหวดยโสธร. (2548). แผนปฏบตราชการ 4 ป (พ.ศ. 2548-2551) จงหวดยโสธร. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกพฒนาพนท (สพท.) สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2546). การจดระบบเศรษฐกจตามแนวชายแดน (ECONOMIC COOPERATION STRATEGY). [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

สานกงานสถตแหงชาต. (2538). แผนทแสดงเขตอาเภอ ตาบล เทศบาล และขอมลพนฐานของ จงหวด พ.ศ. 2538. กรงเทพฯ : พเอ ลฟวง จากด.

สกญญา พรพพฒนจระ. (2548). ขาวอนทรยของจงหวดยโสธร. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.]. สกญญา พรพพฒนจระ. (2548). รายงานการวจยเรองศกษาการยอมรบของเกษตรกรตาม

โครงการมหาวทยาลยไทบานจงหวดยโสธร. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.].

โครงการ พัฒนาขบวนการสหกรณ์ใน ...2.1.2...

Documents