1

ຄມການຝກອບຮມການສາງຄວາມສາມາດຂນພນຖານກຽວກບການຜະລດ

ກະສກາອນຊໃຫແກຊາວກະສກອນ, ກມບານພດທະນາເຂດຄງວຽງ

ເມອງ ແປກ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ

ຂນກມບານ ແລະ ບານ

ຂຽນໂດຍ: ສວນເພງ ພມມະສານ

ອລາທອງ ວງວຽງຄາ

ກວດແກໂດຍ: ຄາພາ ແກວມະນຈນ

2

ສາລະບານ

ບດນາ ............................................................................................................................................................................ 5

ພາກທ I: ........................................................................................................................................................................ 6

ບດຮຽນ 1.1: ພາກແນະນາຕນເອງ ແລະ ສະເໜຄວາມຄາດຫວງ .............................................................................. 6

ອະທບາຍຫຍ: ........................................................................................................................................................... 6

ຈດປະສງ: .................................................................................................................................................................. 6

ອປະກອນ: ................................................................................................................................................................. 6

ເວລາທ ໃຊ: ................................................................................................................................................................ 6

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ: ........................................................................................................................................... 6

ຕວຢາງ: ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມທ ເມອງຈາພອນ ແຂວງສະຫວນນະເຂດ .............................................. 7

ບດຮຽນ 1.2: ຈດຕງກມສນທະນາ, ສາງລະບຽບ ແລະ ປະເມນຜນກອນການຝກອບຮມ ....................................... 8

ອະທບາຍຫຍ: ........................................................................................................................................................... 8

ຈດປະສງ: .................................................................................................................................................................. 8

ອປະກອນ: ................................................................................................................................................................. 8

ເວລາທ ໃຊ: ................................................................................................................................................................ 9

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ ............................................................................................................................................. 9

ຕວຢາງ: ການການດລະບຽບ ແລະ ເວລາຂອງການຝກອບຮມຢເມອງຈາພອນ ແຂວງສະຫວນນະເຂດ. ........... 9

ກ. ການການດເວລາຝກອບຮມໃນແຕລະວນ ...................................................................................................... 9

ຂ. ການການດລະບຽບໃນເວລາຝກອບຮມ: ..................................................................................................... 10

ຄ. ການຈດຕງກມສດເວນປະຈາວນ ................................................................................................................. 10

ພາກທ II: ຄວາມຮພນຖານກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ ................................................................................ 11

ບດທ 2.1: ປະຫວດຄວາມເປນມາຂອງກະສກາອນຊ ............................................................................................... 11

ອະທບາຍຫຍ: ......................................................................................................................................................... 12

ນຍາມຄາວາລະບບກະສກາອນຊ ........................................................................................................................... 12

ຈດປະສງ:................................................................................................................................................................ 12

ອປະກອນ: ............................................................................................................................................................... 13

3

ເວລາທ ໃຊ: .............................................................................................................................................................. 13

ຂນຕອນ: ................................................................................................................................................................. 13

ອະທບາຍຈດປະສງ ໃຫຜເຂາຮວມຮບຮ: ............................................................................................................... 13

ບດຮຽນ 2.2 ກະສກາອນຊ ແມນຫຍງ ? .................................................................................................................. 13

ອະທບາຍຫຍ .......................................................................................................................................................... 13

ນຍາມຂອງລະບບກະສກາອນຊ: ............................................................................................................................ 14

ຈດປະສງ:................................................................................................................................................................ 14

ອປະກອນ: ............................................................................................................................................................... 14

ເວລາທ ໃຊ: .............................................................................................................................................................. 15

ຂນຕອນ: ................................................................................................................................................................. 15

ອະທບາຍຈດປະສງໃຫຜເຂາຮວມຮບຮ: ............................................................................................................... 15

ຫກການລວມ ຂອງການຜະລດກະສກາອນຊ ....................................................................................................... 15

ເຮດແນວໃດເພ ອຮບປະກນຄນະພາບໃນການຜະລດກະສກາອນຊ ..................................................................... 15

ຜນປະໂຫຍດຂອງການເຮດກະສກາອນຊ ແມນຫຍງ ? ........................................................................................ 16

ການຜະລດເຂາອນຊ ............................................................................................................................................... 17

ຈດປະສງຕນຕຂອງການສາງຕງກມຜະລດເຂາອນຊ: ........................................................................................... 17

ພາກທ III: ໂຄງຮາງການຈດຕງກມ ............................................................................................................................ 18

ບດທ 3.1: ສດ ແລະ ໜາທ ຂອງກມ .......................................................................................................................... 18

ໂຄງຮາງການຈດຕງກມໂດຍທ ວໄປແລວຈະປະກອບດວຍ ຫວໜາກມ, ຮອງກມ, ຄະນະກມ ແລະ ສະມາຊກກມ

ທ ມໜາທ ຮບຜດຊອບແຕກຕາງກນເຊ ນ: .................................................................................................................. 18

ໂຄງຮາງການຈດຕງກມ ............................................................................................................................................... 18

ພາລະບດບາດ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບ:.............................................................................................................. 19

ພາກທ IV: ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນ ................................................................................................................... 21

ບດຮຽນທ 4.1: ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນແມນຫຍງ? ........................................................................................ 21

ຄານຍາມ: ................................................................................................................................................................ 21

ຈດປະສງ:................................................................................................................................................................ 21

4

ອປະກອນ: ............................................................................................................................................................... 21

ເວລາທ ໃຊ: .............................................................................................................................................................. 21

ເນອໃນບດຮຽນ ...................................................................................................................................................... 21

ຂນຕອນຕາງໆຂອງລະບບການຄມຄອງພາຍໃນມຫຍງແດ? ................................................................................. 21

ກ. ການສາງລະບຽບ ແລະ ຂການດພາຍໃນຂອງກມຜຜະລດກະສກາອນຊ ....................................................... 22

ຂ. ການຮບສະມາຊກ ແລະ ການກວດກາຄມຄອງຟາມໃຫມຄວາມສະໝາສະເໝທາງດານຄນະພາບ ແລະ

ປະລມານ ................................................................................................................................................................. 22

ຄ. ການຂນທະບຽນ ແລະ ຮບຮອງເອາສະມາຊກພາຍໃນກມ.............................................................................. 22

ງ. ການພວພນກບໜວຍງານອອກໃບຢງຢນ ......................................................................................................... 23

ບດທ 4.2: ບດຮຽນການຄມຄອງພາຍໃນ, ການກວດກາ ແລະ ການຕດຕາມ ........................................................ 23

ອະທບາຍຫຍ: ......................................................................................................................................................... 23

ຈດປະສງ: ................................................................................................................................................................ 23

ອປະກອນ: ............................................................................................................................................................... 24

ເວລາທ ໃຊ: .............................................................................................................................................................. 24

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ: ......................................................................................................................................... 24

ກ. ການກວດກາເອກະສານທ ກຽວຂອງກບຟາມເຊ ນ: .......................................................................................... 24

ຂ. ລະບບການບນທກຂມນ ແລະ ການເກບມຽນຂມນຂອງສະມາຊກແຕລະຄນ: ............................................ 24

5

ບດນາ

ປມເຫມນ ແມນພດທະນາຂນມາເພ ອແນໃສສາງຄວາມເຂມແຂງໃຫແກພະນກງານວຊາການ ແລະ ບນດາຊາວກະ ສ

ກອນເຂດຄງວຽງ, ເມອງແປກ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ ໃຫເຂາໃຈແຈງເຖງຄວາມໝາຍຄວາມສາຄນຂອງຄາວາ: ກະສກ າ

ອນຊ ຫ ວາມາດຕະຖານກະສກາອນຊ. ນອກຈາກນນ, ຍງເປນຄມທ ນາໃຊເຂາໃນການຝກອບຮມໃຫແກນກກວດກາ

ຂນບານ ທ ນາໄປໝນໃຊເຂາໃນວຽກງານກວດກາພາຍໃນກອນຈະສະເໜໃຫພາກສວນທ ກຽວຂອງລງມາອອກໃບຢງ

ຢນກະສກາອນຊ.

ການກວດກາມາດຕະຖານກະສກາອນຊ ເປນການກວດສອບເບ ງວາຊາວກະສກອນ ຫ ຊາວນາ ໄດປະຕບດຕາມມາດ

ຕະຖານກະສກາອນຊຫບ? ດວຍເຫດນ ນກກວດສອບ ຫ ວາກມຜຜະລດຕາງໆຕອງໄດຮຽນຮ ແລະ ມຄວາມເຂາໃຈ

ຄາວາມາດຕະຖານອນຊເປນຢາງດ ເພ ອແນໃສປະຕບດກດລະບຽບຢາງເຄ ງຂດ. ສະນນ, ນກວຊາການທ ຈະລງໄປ

ກວດສອບແຕລະຄງຕອງໄດນາເອາປມມາດຕະຖານກະສກາອນຊໄປພອມທກໆຄງ ເພາະວານກກວດສອບເອງກໄດປະ

ຕບດຕາມຫກການຢາງເຂມງວດ.

ປມເຫມດ ງກາວນ ແມນໄດອອກແບບໃຫມຄວາມເໝາະສມກບສະພາບຄວາມຮ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງຊາວກະສ

ກອນ ຫ ຊາວນາຜທ ສນໃຈຢາກຮຽນຮທດສະດຂນພນຖານກຽວກບບນດາຂການດ, ກດລະບຽບຕາງໆທ ນາມາໃຊໃນ

ການຜະລດກະສກາອນຊທ ມມາດຕະຖານ.

ສະນນ, ຄາສບທ ນາມາໃຊໃນປມເຫມດ ງກາວນ ບໄດເໜນໜກໃສຄາສບທາງດານວຊາການແຕໄດນາໃຊຄາຊບແບບ

ງາຍ ເຊ ງປະຊາຊນ ຫ ວາກະສກອນອານແລວເຂາໃຈງາຍມຄວາມຈະແຈງ ແລະ ເວລາອານແລວສາມາດມະໂນພາບ

ອອກໄດດວຍຈນຕະນາການ ພອມທງມຄວາມເພດເພນໄປກບການອານ.

ຂາພະເຈາ, ໃນນາມຕາງໜາໃຫແກສະມາຄມຮວມໃຈຊາວກະສກອນເຂດຄງວຽງ ຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈມາຍງອງ

ກອນຜໃຫທນ NCA ປະຈາສາທາລະນະລດປະຊາທປະໄຕປະຊາຊນລາວ, Asia DHRRA ແລະ AGRICORD ທ

ໃຫທນສະໜບສະໜນໃນການສາງຄວາມອາດສາມາດໃຫແກສະມາຄມຮວມໃຈຊາວກະສກອນເຂດຄງວຽງ, ກມບານ

ພດທະນາຄງວຽງ ເມອງແປກ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ.

ທານ. ຄາພາ ແກວມະນຈນ

ຕາງໜາສະມາຄມຮວມໃຈຊາວກະສກອນເຂດຄງວຽງາ

6

ພາກທ I:

ບດຮຽນ 1.1: ພາກແນະນາຕນເອງ ແລະ ສະເໜຄວາມຄາດຫວງ

ອະທບາຍຫຍ:

ບາດກາວທາອດໃນການຝກອບຮມມຄວາມສາຄນຫາຍເປນການເປດຫວເລ ອງ ພອມທງແນະນານກສາມະນາກອນຜ

ເຂາຮວມຝກອບຮມທງໝດ ໃຫຮຈກກນໃນເບອງຕນ. ການແນະນາສາມາດເຮດໄດຫາຍວທ ແຕທ ສາຄນທ ສດຄຝກ

ຄວນຈະພຈາລະນາວາຈະເຮດແນວໃດໃຫນກສາມະນາກອນທງໝດ ສາມາດສາງສາຍສາພນກນໃນເບອງຕນຢາງໜອຍ

ແຕລະຄນຄວນແນະນາ ໃຫຮຈກຊ ໜາທ ການງານ ແລະ ຂມນອ ນໆກ ຍ ງເປນການດ ເພ ອໃຫເຂາເຈາມຄວາມລງເຄຍກນ

ແລະ ບເຂນອາຍກນໃນເວລາຝກອບຮມ.

ຈດປະສງ:

ເພ ອສາງຄວາມລງເຄຍເຊ ງກນ ແລະ ກນຂອງນກສາມະນາກອນຜທ ເຂາຮວມຝກອບຮມ

ເພ ອຫດຜອນຄວາມເຂນອາຍ ແລະ ກາສະແດງອອກ ໃນການປະກອບຄາຄດເຫນຕາງໆ

ເພ ອທບທວນຄນຄວາມຄາດຫວງຫງຈາກສນສດກອງປະຊມຝກອບຮມ

ອປະກອນ:

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ

ເຈ ຍ A4

ບກເຟດ

ສະກອດ

ກະດານ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 15 ນາທ

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ:

ຄຝກຕອງແນະນາຕນເອງຕນກສາມະນາກອນເຊ ນສະເໜຊ , ໜາທ ຮບຜດຊອບ, ພາກສວນທ ຕນເອງສງກດຢ

ແລະແນະນາກຽວກບວຽກງານເປນຕນແມນປະສບການຂອງຕນເອງທ ຜານມາເພ ອສາງຄວາມເຊ ອຖ ແລະ ຄວາມ

ໝນໃຈໃຫນກສາມະນາກອນຜທ ເຂາຮວມ.

7

ຫງຈາກປະຕບດກດຈະກາແລວຄຝກກ ເຊນ ໃຫຜເຂາຮວມນ ງປະຈາບອນໃຜລາວ, ແຈກຢາຍບດຄາ ແລະ ບກເຟດ

ໃຫຜເຂາຮວມທກຄນ ເພ ອໃຫເຂາເຈາໄດຂຽນຄວາມຄາດຫວງຂອງຕນເອງທ ຕອງການຮຽນຮຈາກການຝກອມ

ຮມໃນຄງນເປນຕນ

ຕຈາກນນຄຝກກ ຕອງໄດອະທບາຍກຽວກບວທການຂຽນຄວາມຄາດຫວງຂອງຕນເອງ (ຂອງຜເຂາຮວມ) ລງໃສ

ບດຄາ: ຫງຈາກນນກ ເຊນຊວນໃຫຜເຂາຮວມນນຂຽນຄວາມຄາດຫວງຂອງຕນເອງກຽວກບການມາຝກອບຮມ

ຄງນລງໃສບດຄາໃຫຂຽນ 1 ຄວາມຄາດຫວງຕ 1 ບດ. ຄວາມຄາດຫວງດ ງກາວອາດຈະແມນບດຮຽນທ ຕອງການ

ຮຽນຮຈາກການຝກອບຮມທາງດານວຊາການ, ການຈດຕງປະຕບດວຽກງານທ ກຽວຂອງ ແລະ ອ ນໆທ ກຽວຂອງ

ກບຫວຂຂອງການຝກອບຮມ

ຫງຈາກນກສາມະນາກອນຂຽນຄວາມຄາດຫວງໃສບດຄາຮຽບຮອຍແລວ ຄຝກກ ເກບກາເອາບດຄາຈາກຜເຂາ

ຮວມນາໄປຕດໃສເຈຍແຜນໃຫຍ ໂດຍໃຫຈດເປນໝວດ ແລະ ໃຫແຍກຄວາມຄາດຫວງທ ບກຽວຂອງກບຫວຂ

ກອງປະຊມອອກຕາງຫາກ. ຄຝກຄວນອະທບາຍໃຫຜເຂ າຮວມຮບຮວາຄວາມຄາດຫວງດ ງກາວທ ແຍກອອກຕາງ

ຫາກບສາມາດຕອບສະໜອງໃນກອງປະຊມດ ງກາວນໄດ ຫ ອະທບາຍອ ນໆແລວແຕຄວາມເໝາະສມ ເພ ອໃຫນກ

ສາມະນາກອນເຂາໃຈ

ຕວຢາງ: ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມທ ເມອງຈາພອນ ແຂວງສະຫວນນະເຂດ

1. ຢາກຮການປບຕວກຽວກບຫກການພນຖານການຜະລດເຂາອນຊ

2. ຢາກຮວທການຜະລດເຂາອນຊ ແລະ ພດຜກປອດສານພດທ ມປະສດທຜນ

3. ຢາກຮຽນຮບດບາດຂອງແມຍງທ ກຽວຂອງກບການຜະລດເຂາອນຊ

4. ຄວາມຄາດຫວງກຽວກບການສາງຄວາມເຂມແຂງໃຫກ ມຊາວນາ

5. ຢາກຮຽນຮວທການບວລະບດຮກສາການຜະລດກະສກາອນຊ

6. ຢາກຮບດບາດຍງ-ຊາຍຕກບສະພາບການປຽນແປງຂອງດນຟາອາດໃນປະຈບນ ແລະ ໃນອະນາຄດ

7. ຢາກຮຽນຮຜນກະທບຕາງໆຈາກການປຽນແປງສະພາບດນຟາອາກາດ ທ ສ ງຜນກະທບຕລະບບນເວດກະສກາ

8. ຢາກຮຽນຮການຜະລດຝນບ ມ ເພ ອນາໃຊເຂາໃນການຜະລດເຂາອນຊ

8

ບດຮຽນ 1.2: ຈດຕງກມສນທະນາ, ສາງລະບຽບ ແລະ ປະເມນຜນກອນການຝກອບຮມ

ອະທບາຍຫຍ:

ອງຕາມປະສບການທ ເຄຍເຮດຜານມາໃນທກໆຄງ ຖາຫາກມການຈດຝກອບຮມລະດບນກວຊາການໃນດານຕາງໆ

ສວນໃຫຍແລວ ເພ ນມກແບງກມສນທະນາ ແລະ ກມເປນສດເວນປະຈາວນ ເພ ອຄວາມສະດວກໃນການຕດຕາມນກ

ສາມະນາກອນທ ເຂາມາຮວມຝກອບຮມ. ອກດານໜ ງແມນແນ ໃສໃຫບນຝກອບຮມດ ງກາວນມປະສດທພາບ ແລະ

ປະສດທຜນຂນຕ ມ. ດວຍເຫດນ ການແບງນກສາມະນາກອນອອກເປນກມຍອຍນນກ ເພ ອໃຫຜເຂ າຮວມມໂອກາດ

ໄດສນທະນາແລກປຽນຄວາມຮ, ປະສບການເຊ ງກນ ແລະກນຫາຍຂນ. ເພ ອໃຫມການຕດຕາມສະຫບລາຍງານ, ການ

ຈດຕງປະຕບດໂມງເວລາ, ການປະຕບດກດລະບຽບໃນເວລາທ ຝກອບຮມຢາງເຄ ງຄດ ແລະເປນລະບຽບຮຽບຮອຍດ.

ການປະເມນກອນການຝກອບຮມນນແມນເພ ອຕອງການຢ ງເບ ງ (ວດແທກ) ແນວຄວາມຄດ, ຄວາມຮຄວາມເຂາໃຈ

ຂອງ (ຂະເຈາ) ຜເຂາຮວມ ຍ ງໄປກວານນ ຄຝກຕອງການວເຄາະກອນການຝກອບຮມວານກສາມະນາກອນທ ເຂາມາ

ຝກອບຮມໃນຄງນເຂາເຈ າຕອງການຮຽນຮຫຍງແດ ແລະ ອກປະການໜ ງຜນຂອງການຄາດຫວງຂອງນກສາມະນາ

ກອນ ຍງໃຊວດແທກການຝກອບຮມຫງຈາກສນສດໄປແລວ ຜນໄດຮບຫງຈາກສາເລດການຝກອບຮມວາ: ນກສາມະ

ນາກອນມຄວາມເຂາໃຈຫາຍໜອຍປານໃດ, ສ ງທ ພວກເຂາເຈາໄດຮຽນຜານມານນ. ຖາຫາກວດແທກເບ ງແລວນກສາ

ມະນາກອນມຄວາມເຂາໃຈຢໃນລະດບຕາ ຄຝກກ ຕອງໄດໄປປບປງຫກສດຄນ ຫ ວາຊອກວທການສ ງຄວາມຮແກ

ນກສາມະນາກອນຕ ມອກ ເພາະການສອນຊມຊນ ຫ ວາຊາວນານນມນມຄວາມແຕກຕາງຈາກການສອນລະດບວຊາ

ການ ຫ ພະນກງານຂນຕາງ ໂໆດຍສນເຊງ. ສະນນ, ການກະກຽມບດສອນ ຫ ຫກສດນນແມນຈະໄດເນນໜກໃສ

ການນາພາເຮດກດຈະກາຫາຍກວາສອນດວຍທດສະດພາຍໃນຫອງ.

ຈດປະສງ:

ເພ ອໃຫຜເຂາຮວມ (ສາມະນາກອນ) ມກມສນທະນາແລກປຽນບດຮຽນ ແລະ ປະຕບດກດຈະກາຮວມ

ກນໃນເວລາຝກອບຮມ

ເພ ອໃຫມຄວາມເປນລະບຽບໃນການຝກອບຮມ ແລະ ຕດຕາມນກສາມະນາກອນໄດງາຍ ພອມທງມປະ

ສດທພາບ

ເພ ອສາງໃຫກມຄນຄວານນມຄວາມຮບຜດຊອບ ແລະ ຮຽນຮໂດຍການປະຕບດກດຈະກາຕວຈງກບ

ທມງານດວຍຕນເອງ ເພາະວາແຕລະຄນນນອາດຈະມປະສບປະການທ ແຕກຕາງກນ

ອປະກອນ:

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ ແລະ ເຈຍ A4

ບກເຟດ

ເຈ ຍບດຄາ

ສະກອດ

9

ກະດານ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 15 ນາທ

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ

1. ກອນອ ນໝດສະເໜໃຫທ ປະຊມທງໝດຄນຄວາລະບຽບທ ຈະຈດຕງປະຕບດ ເຊ ງມຫວຂດ ງລມນ:

ກ. ການປະຕບດເວລາ (ຕວຢາງ: ມາຊາບເກນ 5 ນາທ)

ຂ. ການນາໃຊມຖ (ຕວຢາງ: ໃຫປດ ໂທລະສບມຖ ແລະ ເປດກ ໄດແຕໃຫໃຊລະບບສ ນ)

ຄ. ການມສວນຮວມຂອງທກຄນ (ຕວຢາງ: ໃຫກຽດຜທ ກາລງເວາ/ສະເໜ)

ງ. ຖາຜດລະບຽບດ ງກາວ ໃຫປະຕບດວໄນ ໂດຍໃຫສາງບນຍາກາດເຊ ນ: ໃຫຮອງເພງ, ຟອນລາ, ເລ ານທານ

2. ຫງຈາກທ ນກສາມະນາກອນທ ຢໃນຫອງຮຽນນນ ມຄວາມເປນເອກກະພາບກນກຽວກບລະບຽບແລວໃຫທ ປະ

ຊມຈດເປນກມ (ກດຈະກາທຊອກຫາໝ ຢໃສ ຫ ກດຈະກາໃດກ ໄດ ສດແລວແຕຄຝກຈະອອກແບບມາ ເພ ອໃຫ

ມຄວາມແທດເໝາະກບນກສາມະນາກອນ) ໂດຍນາໃຊເງ ອນໄຂຕາງໆດ ງລມນ:

ຈດໃຫແຕລະກມມທງຍງ ແລະ ຊາຍປນກນ;

ໃຫແຕລະຂະແໜງການ ຫ ພາກສວນດຽວກນ ສະເໜໃຫແຍກກນຢຄນລະກມ

ກມໜ ງໃຫມປະມານ 4-6 ຄນ

ໃຫແຕລະກມຈດຕງຫວໜາກມ

3. ແຕມຕາຕະລາງກມໃສເຈຍແຜນໃຫຍ.

4. ຫງຈາກຈດກມແລວ ໃຫຂດເລອກກມສດເວນປະຈາວນເພ ອ:

ສະຫບລາຍງານການຝກອບຮມປະຈາວນ

ຕດຕາມການປະຕບດເວລາ ແລະ ລະບຽບຂອງການຝກອບຮມ

ຕວຢາງ: ການການດລະບຽບ ແລະ ເວລາຂອງການຝກອບຮມຢເມອງຈາພອນ ແຂວງສະຫວນນະເຂດ.

ກ. ການການດເວລາຝກອບຮມ ໃນແຕລະວນ

ເຂາຕອນເຊາ: 08: 30

ພກຜອນ: 09:45-10:00

ພກທຽງ: 12: 00 (ຮບປະທານອາຫານທຽງ)

ເຂາຕອນບາຍ: 13: 00

ພກຜອນ: 14:00-14:10

ເລກຕອນແລງ: 15:30

10

ຂ. ການການດລະບຽບໃນເວລາຝກອບຮມ:

ຜທ ມາຊາ 10 ນາທ: ຮອງເພງ, ຟອນ

ສຽງໂທລະສບດງ: ຮອງເພງ, ເລ ານທານ, ນາພາສາງບນຍາກາດ

ຜເຂາຮວມຕອງໄດປະກອບຄວາມຄດເຫນ

ຕວຢາງການແບງກມ: ແມນໄດຈດແບງອອກເປນ 4 ກມດ ງລມນ:

ກມ 1.

1. ທານ ສກສະຫວດ

2. ທານ ແຕງ

3. ທານ ສຕອກ

4. ທານນາງ ວອນວໄລ

5. ທານ ຫອມຫວນ

ກມ 2.

1. ທານ ພທອນ

2. ທານນາງ ດວງມາລາ

3. ທານ ແອພອນ

4. ທານ ເຕ

5. ທານນາງ ທອງດາ

6. ທານ ພວນ

ກມ 3

1. ທານ ນກອນ

2. ທານ ເສດຖາ

3. ທານນາງ ມະນ

4. ທານນາງ ພວຽງ

5. ທານນາງ ເຫ ອມ

6. ທານ ແກນແກວ

ກມ 4.

1. ທານ ອດມ

2. ທານນາງ ຄາປະເສດ

3. ທານນາງ ດາວເຮອງ

4. ທານ ພວງ

5. ທານ ພອນ

6. ທານນາງ ມະນວອນ

7. ທານ ສມບດ

ຄ. ການຈດຕງກມສດເວນປະຈາວນ

ລ/ດ ໜາວຽກ ມ 1 ມ 2 ມ 3 ມ 4 ມ

1 ຄວບຄມເວລາ 1 2 3 4

ກມ 2 ສາງບນຍາກາດ 2 3 4 1

3 ສະຫບບດຮຽນແບບສາງສນ 3 4 1 2

4 ຈດແຈງຫອງປະຊມ (ອະນາໄມ) 4 1 2 3

11

ພາກທ II: ຄວາມຮພນຖານກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ

ບດທ 2.1: ປະຫວດຄວາມເປນມາຂອງກະສກາອນຊ

ນບຕງແຕປ 1920 ເປນຕນມາໄດເກດມກະແສວວດທາງດານວທະຍາສາດກະສກາອນຊໄດປະກດຂນ ແລະ ໄດຖກນາ

ມາເຜຍແຜສສງຄມ ເຊ ງການຜະລດກະສກາອນຊ ແມນເພ ນໄດແນ ໃສການສາງໃຫເກດຄວາມສມດນທາງດານການຄມ

ຄອງລະບບນເວດວທະຍາຕາງໆຢໃນລະບບນເວດກະສກາ (ລະບບຟາມ). ເຊ ງກະແສວວດດ ງກາວນ ໄດສາງໃຫເກດມ

ຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານໃດໜ ງ ຖາສມທຽບໃສວທະຍາສາດກະສກາຂອງບນພະບລດທ ເຄຍສບທອດກນມາແຕ

ດກດາບນ.

ດວຍເຫດນ, ຕກມາໃນຍກປະຈບນນຈ ງເກດມຄາຖາມຂນຫາຍຄາຖາມວາ ການຜະລດກະສກາອນຊຈະເພມຜນຜະ

ລດໄດແທບ? ການສ ງເສມກະສກາອນຊມນມຂຈາກດທາງດານໃດແດ? ແລະໃນຕນສດຕະວດທ ຜານມານນກວທະ

ຍາສາດຫາຍຄນໄດຕງຄາຖາມວາ ການສ ງເສມຜະລດກະສກາອນຊມນສາມາດລຽງປະຊາກອນຂອງໂລກໄດແທບ?

ສະນນ, ຜນຈາກການທດລອງຜະລດກະສກາອນຊໃນຕອນຕນສດຕະວດທ ຜານມານ ຈ ງເຫນໄດວາບສາມາດລຽງກມ

ປະຊາກອນຂອງໂລກນໄດ ຍອນແນວນນ, ການຜະລດກະສກາອນຊມນຈ ງມຄວາມຮຽກຮອງຕອງການສ ງເສມໃຫຊາວ

ກະສກອນທງຫາຍຈາເປນຕອງໄດມການຮຽນຮເຕກນກວທະຍາສາດໃໝໆກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ ແລະ ໃນ

ເວລາດຽວກນນນກ ຍງຕອງການໃຫຊາວກະສກອນຮຈກນາໃຊ ແລະ ໝນໃຊເຕກໂນໂລຊເຂາໃນການຜະລດກະສກາ

ອນຊໃຫແທດເໝາະກບສະພາບຕວຈງ ໃນປະຈບນຂອງແຕລະຂງເຂດ.

ການຜະລດກະສກາອນຊໃນປະຈບນນ ມນຍງໄດຮຽກຮອງໃຫມການຈດການທ ມລະບບຄບຊດ ເພ ອສາງຄວາມໝນ

ໃຈໃຫແກປະຊາຊນຜບລໂພກ ວາເຂາເຈາເຫ ານນໄດຮບການບລໂພກພດຜກທ ປອດສານພດຕກຄາງຫາຍກວາທ ຈະ

ເນນໜກໃສການຜະລດເພ ອລຽງກມປະຊາກອນຢໃນໂລກໃບນ.

ປະຫວດຄວາມເປນມາຂອງການສ ງເສມກະສກາສະອາດ ແລະ ກະສກາອນຊຂອງ ສປປ. ລາວ, ໃນຊມປທ ຜານມານ

ພກ ແລະ ລດຖະບານລາວ ໄດເຫນຄວາມສາຄນ ແລະ ເລງ ໃສການພດທະນາກະສກາແລະປາ ໄມ ເປນບລມະສດຕນຕ

ຢໃນແຜນການພດທະນາເສດຖະກດ-ສງຄມ, ຊ ງເຫນໄດຈາກ 8 ແຜນບລມະສດຂອງລດຖະບານການດໄວໃນແຜນ

ພດທະນາ ເຊ ງໃນນນຂະແໜງກະສກາ ແລະ ປາໄມໄດກວມເອາເຖງ 6 ແຜນງານບລມະສດເປນຕນ ແມນແຜນງານ

ການຜະລດສະບຽງອາຫານ, ແຜນງານຜະລດສນຄາ, ແຜນງານຢດຕການຖາງປາເຮດໄຮ, ແຜນງານຂະຫຍາຍຊນລະ

ປະທານ, ແຜນງານຄນຄວາວໄຈ ແລະ ແຜນງານພດທະນາບກຄະລາກອນ.

ໃນກອງປະຊມສະໄໝທ VIII ຂອງພກປະຊາຊນປະຕວດລາວໄດຈດຂນ ໃນປ 2006 ເພ ນໄດການດແນວທາງນະໂຍ

ບາຍກຽວກບຂະແໜງກະສກາແລະປາໄມໃຫຫນເປນກະສກາສະອາດ ໂດຍເນນໜກໃສເຮດໃຫມຄວາມຍນຍງ, ໝນ

ຄງ, ສະອາດ ແລະ ປອດສານພດພອມທງຕນທນການຜະລດຕາ. ເພ ອຜນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍດ ງກາວນທາງກມປກ

ຝງ ໂດຍພາຍໃຕການຊນາຂອງກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມ ໄດແຍກກະສກາສະອາດອອກເປນ 4 ລະບບການຜະລດ

ກະສກາເຊ ນ: 1). ກະສກາທາມະຊາດແບບຍນຍງ, 2). ກະສກາທ ດ (ກະສກາສະອາດ), 3). ກະສກາປອດສານພດ

ແລະ 4). ກະສກາອນຊ. ການສ ງເສມການຜະລດກະສກາທງ 4 ລະບບນເພ ນເອນວາ: ການຜະລດກະສກາສະອາດ.

ແຕໃນຄມສະບບນຈະເວາສະເພາະການຜະລດກະສກາອນຊເທ ານນ. ໂດຍທານຜອານ ແລະ ບນດາຊາວກະສກອນຈະ

12

ໄດທາຄວາມຮຈກ ແລະ ເຂາໃຈທດສະດກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ ແມນຫຍງກນແທ ແລະມນມຄວາມໝາຍ

ຄວາມສາຄນແນວໃດຕການພນທະນາເສດຖະກດສງຄມຂອງ ສປປ. ລາວ.

ອະທບາຍຫຍ:

ການຮຽນຮ ແລະ ເຂາໃຈແຈງກຽວກບປະຫວດຄວາມເປນມາຂອງການຜະລດເຂາ ແລະ ພດຜກຕາງ ໃໆນຮບແບບ

ກະສກາອນຊ ແມນມຄວາມສາຄນຕການສກສາຮຽນຮ ແລະ ການສາງຄວາມເຂາໃຈທ ຖກຕອງໃຫແກຊາວກະສກອນ

ລາວເວາລວມ ແລະ ເວາສະເພາແມນກມຜະລດເຂາອນຊໃນກມບານພດທະນາເຂດຄງວຽງ, ເມອງ ແປກ, ແຂວງ ຊຽງ

ຂວາງ. ທງນກ ຍອນວາ, ສະພາບການຜະລດກະສກາໃນ ສປປ ລາວ ສວນໃຫຍຊາວກະສກອນ ແມນເນນໜກໃສການ

ຜະລດເພ ອໃຫໄດປະລມານ, ຄວາມສວຍງາມຂອງພດຜກ ແລະ ໄດຮບຜນຜະລດທ ສງເທ ານນ ໂດຍບໄດຄານງເຖງ

ຜນເສຍຂອງຜບລໂພກທ ຕາມມາ ເຊ ງບນຫາການນາໃຊສານເຄມທ ບຖກຕອງຕາມຫກເກນນນຈະສ ງຜນເສຍຕລະບບ

ນເວດວທະຍາ ແລະສ ງຜນເສຍອນມະຫາສານຕລະບບເສດຖະກດສງຄມ ໃນອະນາຄດອກດວຍ.

ນຍາມຄາວາລະບບກະສກາອນຊ

ສະຫະພນກະສກາອນຊນາໆຊາດ ຫ ເອນເປນພາສາກນວາ (IFOAM) ໄດໃຫນຍາມກຽວກບກະສກາອນຊໄວວາ:

ລະບບກະສກາອນຊແມນໝາຍເຖງລະບບການຜະລດພດຜກ ຫ ອາຫານທ ເນນໃສໃຫມຄວາມຍນຍງທາງດານສ ງ

ແວດລອມ ແລະ ດານເສດຖະກດ ໂດຍແນ ໃສການອະນລກ, ຮກສາ, ປບປງບາລງດນທາມະຊາດ, ພອມດຽວກນນນ

ຍງແນ ໃສຮກສາຄວາມສມດນທາງທາມະຊາດຂອງພດ ແລະ ສດ ຢໃນລະບບນເວດກະສກາເປນຕນ.

ກະສກາອນຊແມນມເປາໝາຍຕນຕ ເພ ອຫດຜອນ ແລະ ຫກລຽງການນາໃຊປດໃຈການຜະລດຈາກພາຍນອກທ ມ

ສານພດເຄມຕກຄາງ ແລະ ສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນທອງຖ ນຫນມາໃຊຊບພະຍາກອນທາມະຊາດທ ຢໃນທອງຖ ນ

ຂອງຕນ ເພ ອຍກສະມດຕະພາບຂອງການຜະລດກະສກາ, ການປອງກນ ແລະ ການກາຈດສດຕພດກເຊ ນດຽວກນ.

ດວຍເຫດນ, ລະບບການຜະລດກະສກາອນຊເປນລະບບທ ເນນໜກໃສດານຄນນະພາບ, ຄວາມປອດໄພຂອງຜຜະລດ

ແລະຜບລໂພກ, ເປນມດກບສ ງແວດລອມ ພອມທງຮກສາລະບບນເວດວທະຍາພາຍໃນຟາມຂອງຊາວກະສກອນນນ

ເອງ.

ສງລວມນຍາມໂດຍຫຍທ ຂດມາຈາກຂຕກລງຂອງກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມ ປ 2011 ວາດວຍມາດຖານກະສກາ

ອນຊ ຂອງມາດຕາທ 5 ເພ ນໄດໃຫນຍາມກະສກາອນຊໄວວາ: “ກະສກາອນຊ (Organic Agriculture) ໝາຍເຖງ

ລະບບການຜະລດທ ບມການນາໃຊຝນເຄມ, ສານເຄມເພ ອປອງກນ ແລະ ກາຈດສດຕພດ, ເປນລະບບການຜະລດທ

ປະຕບດຕາມເງ ອນໄຂ ແລະ ມາດຕະຖານກະສກາອນຊ”

ຈດປະສງ:

ເພ ອສອນໃຫຊາວກະສກອນ ແລະ ຜທ ສນໃຈຢາກສກສາວທການປກພດຜກອນຊ ຫ ການປກເຂາອນຊນນມ

ຄວາມເຂາໃຈແຈງ ກຽວກບຫກການພນຖານຕາງໆ ຂອງການຜະລດກະສກາອນຊທ ປອດສານພດຕກຄາງ

ເພ ອສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນໃນກມບານພດທະນາເຂດຄງວຽງ, ເມອງ ແປກ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ ໄດຮບຮ

ແລະ ເຂາໃຈຫກການຕາງໆ ໃນການຜະລດເຂາປອດສານພດ ຫ ວາກະສກາອນຊ

13

ເພ ອຊວຍໃຫຊາວກະສກອນເຂາໃຈແຈງກຽວກບການຄມຄອງການຜະລດໃຫຖກຕອງ ແລະ ສອດຄອງກບ

ເນອໃນຂອງກດໝາຍ ວາດວຍການຜະລດກະສກາຂອງກມປກຝງ, ກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມໄດວາງອອກ

ເຊ ງແນວທາງນະໂຍບາຍໃນຕໜານ ເພ ນຈະໄດເນນໜກໃສການຜະລດກະສກາສະອາດ.

ອປະກອນ:

ບດສະເໜ (Presentation PowerPoint)

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ

ເຈ ຍ A4

ບກເຟດ

ເຈ ຍບດຄາ

ສະກອດ

ກະດານ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 30 ນາທ ໃນການສະເໜບດ (Presentation PowerPoint)

ໃຊເວລາ 30 ນາທ ເພ ອໃຫນກສາມະນາກອນໄດຖາມ ແລະ ຕອບຄາຖາມ

ຂນຕອນ:

ອະທບາຍຈດປະສງໃຫຜເຂາຮວມຮບຮ:

1. ແຈກຢາຍເອກະສານຕາງໆທ ກຽວຂອງກບບດຮຽນ ໃຫແກຜເຂາຮວມ.

2. ຫງຈາກແຈກຢາຍເອກະສານທ ກຽວຂອງກບບດຮຽນ ກ ໃຫເວລາຜເຂາຮວມສກສາເອກະສານ 5-10 ນາ

ທຕຈາກນນຄຝກກ ຈ ງເລ ມຕນອະທບາຍບດຮຽນ

ບດຮຽນ 2.2 ກະສກາອນຊ ແມນຫຍງ ?

ອະທບາຍຫຍ

ກະສກາອນຊ: ແນນອນບແມນການນາໃຊສານເຄມເປນຫກ ໃນການປບປງດນ, ການເພມປະລມານຜນຜະລດ

ແລະ ການເຮດໃຫຕນພດມຄວາມແຂງແຮງ ທນທານ.

ກະສກາອນຊແມນລະບບການຜະລດທ ມການປະສມປະສານໃນເຊງອະນລກສ ງແວດລອມເປນຕນ: ດນ, ນາ

ອາກາດ, ລະບບນເວດວທະຍາ, ປອດໄພສາລບຜຜະລດ ແລະ ຜຊມໃຊ.

14

ການຜະລດກະສກາອນຊຈດໜກແມນຈະເນ ນໃສວດຖທ ມຢໃນຟາມ ຫ ໃນຂອບເຂດເນອທ ການຜະລດ

ຂອງຕນເອງເປນຕນ: ມນສດ, ຫຍາແຫງ, ໃບໄມແຫງ, ເຟອງ, ຂແກບ, ຂກະເດອນ, ເຄອເຂາຮ, ຂມກະເດາ

ເສດພດ ຫ ເສດໝາກໄມ ເຫ ານເປນຕນ.

ນຍາມຂອງລະບບກະສກາອນຊ:

ສະຫະພນກະສກາອນຊນາໆຊາດ (IFOAM) ໄດໃຫຄວາມໝາຍຂອງລະບບກະສກ າອນຊວາ: ລະບບການຜະລດກະ

ສະກາອນຊ ແມນລະບບການຜະລດສະບຽງອາຫານທ ເນນໜກໃສຄວາມຍນຍງທາງດານສ ງແວດລອມ ແລະ ດານເສດ

ຖະກດສງຄມ ໂດຍເພ ນໄດເລງໃສການບາລງຮກສາດນປກຝງ, ຮກສາລະບບຄວາມສມດນທາງດານສ ງແວດລອມໂດຍ

ທາມະຊາດຂອງພດ, ສດ ແລະນເວດກະສກາຕາງໆ. ກະສກາອນຊມເປາໝາຍເພ ອຫດຜອນ ແລະ ຫກລຽງການນາໃຊ

ປດ ໄຈການຜະລດຈາກພາຍນອກ ໂດຍສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນ ຫ ຊາວນາຫນມາໃຊຊບພະຍາກອນທາມະຊາດທ ຫາ

ໄດງາຍທ ມຢພາຍໃນທອງຖ ນມາຜະລດເປນຝນບ ມເພ ອປບປງ ແລະບາລງດນເພ ອແນໃສຍກສງສະມດຕະພາບຂອງ

ການຜະລດກະສກາເປນຕນຕ ແລະ ໃນເວລາດຽວກນນນ ກ ຍງສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນຫາວທປອງກນພອມທງກາ

ຈດສດຕພດດວຍລະບບອນຊວດຖ. ສະນນ, ລະບບດ ງກາວນສວນໃຫຍແລວເພ ນເນນໜກ ໃສການຄວບຄມຄນນະ

ພາບ, ຄວາມປອດໄພໃນການບລໂພກພດຜກຕາງໆ ແລະ ເປນມດຕສ ງແວດລອມຢພາຍໃນຟາມຂອງຊາວກະສກອນ

ເອງ.

ຈດປະສງ:

ເພ ອສອນໃຫຊາວກະສກອນ ແລະ ຜທ ສນໃຈຢາກສກສາວທການປກພດຜກອນຊ ຫ ການປກເຂາອນຊນນມ

ຄວາມເຂາໃຈຫກການພນຖານຕາງໆ ກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊທ ປອດສານພດຕກຄາງ

ເພ ອສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນໃນກມບານພດທະນາເຂດຄງວຽງ, ເມອງ ແປກ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ ໄດຮບຮ

ແລະ ເຂາໃຈຫກການຕາງ ໃໆນການຜະລດເຂາປອດສານພດ ຫ ວາກະສກາອນຊ

ເພ ອຊວຍໃຫຊາວກະສກອນເຂາໃຈແຈງ ກຽວກບການຄມຄອງການຜະລດໃຫຖກຕອງ ແລະ ສອດຄອງກບ

ເນອໃນຂອງກດໝາຍວາດວຍການຜະລດກະສກາຂອງກມປກຝງ, ກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມໄດວາງອອກ

ເຊ ງແນວທາງນະໂຍບາຍໃນຕໜານ ເພ ນຈະໄດເນນໜກໃສການຜະລດກະສກາສະອາດ.

ອປະກອນ:

ບດສະເໜ (Presentation PowerPoint)

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ

ເຈ ຍ A4

ບກເຟດ

ເຈ ຍບດຄາ

15

ສະກອດ

ກະດານ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 45 ນາທ ໃນການສະເໜບດ (Presentation PowerPoint)

ໃຊເວລາ 25 ນາທ ເພ ອໃຫນກສາມະນາກອນໄດຖາມ ແລະ ຕອບຄາຖາມ

ຂນຕອນ:

ອະທບາຍຈດປະສງໃຫຜເຂາຮວມຮບຮ:

3. ແຈກຢາຍເອກະສານຕາງໆ ທ ກຽວຂອງກບບດຮຽນໃຫແກຜເຂາຮວມ.

4. ຫງຈາກແຈກຢາຍເອກະສານທ ກຽວຂອງກບບດຮຽນແລວ ກ ໃຫເວລາຜເຂາຮວມໄດສກສາເອກະສານ

5-10 ນາທຕຈາກນນຄຝກກ ເລ ມຕນອະທບາຍບດຮຽນ

ຫກການລວມ ຂອງການຜະລດກະສກາອນຊ

1. ຮກສາ ແລະ ເພ ມຄວາມອດມສມບນໃຫດນທງປະຈບນ ແລະ ໄລຍະຍາວ

2. ຮກສາວງຈອນຊວະພາບພາຍໃນຟາມ, ໂດຍສະເພາະແມນວງຈອນທາດອາຫານພດ

3. ເພ ມທາດເລ ງ (N) ໃນດນໂດຍນ າໃຊພດຕະກນຖ ວ ຫ ຝນຊວະພາບ

4. ນາໃຊຊວະວທະຍາປອງກນແທນທ ຈະເປນການແກໄຂ

5. ການປກພດ ແລະ ລຽງສດຫາຍຊະນດ ທ ເໝາະສມກບສະພາບທອງຖ ນໄປພອມໆກນ

6. ສະຖານທ ຕອງເໝາະສມ

7. ບນາໃຊສານເຄມເດດຂາດ

8. ຕອງມການກວດກາຈາກເຈາໜາທ ໆກຽວຂອງຢາງເປນປະຈາ

9. ຕອງໄດຮບການຢງຢນຢາງເປນທາງການຈາກຂະແໜງການທ ກຽວຂອງ

10. ຫາມນາໃຊວສະວະພນທກາ ແລະ ຜະລດຕະພນຂອງມນ

ເຮດແນວໃດເພ ອຮບປະກນຄນະພາບ ໃນການຜະລດກະສກາອນຊ

ເພ ອຢາກໃຫຊາວກະສກອນລາວຜະລດກະສກາອນຊໃຫມຄນະພາບດຂນນນ ທາງສະມາຄມພດທະນາຊມຊນ ແລະ

ສ ງແວດລອມ ຈ ງມຄວາມຈາເປນຢາງຍ ງຕອງມການຝກອບຮມ ເພ ອສາງຄວາມເຂມແຂງໃຫແກຊາວກະສກອນ ຫ ຜ

ທ ສນໃຈຢາກຜະລດກະສກາອນຊໃຫເຂາໃຈແຈງກຽວກບກດລະບຽບ ຫ ຂການດຕາງໆໃນການຜະລດ, ເຕກນກການ

ຜະລດ ແລະ ມາດຕະຖານການຜະລດກະສກາອນຊ. ແຕສ ງທ ດທ ສດແມນຕອງໄດເອາໃຈໃສຝກອບຮມໃຫສະມາຊກ

ຜທ ສນໃຈ ແລະ ຜສະໝກເຂາມາເປນສະມາຊກຜະລດກະສກາອນຊນນຕອງມຄວາມເຂາໃຈດກຽວກບຂການດ ແລະ

16

ມາດຕະຖານການຜະລດກະສກາອນຊຂອງລດຖະບານແຫງ ສປປ.ລາວ ທ ໄດວາງອອກ ເຊ ງມລາຍລະອຽດດ ງຕລງໄປ

ນຄ:

1. ສະມາຊກຕອງໄດເອາໃຈໃສບາລງດນ ໃຫສອດຄອງກບລະບບກະສກາອນຊຢາງສະໝາສະເໝ

2. ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງໄດຮຽນຮເຕກນກໃນການເຮດຝນບ ມ ແລະ ນາສະກດຊວະພາບ

3. ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງໄດມການວາງແຜນ ການນາໃຊຝນອນຊໃຫສອດຄອງກບພດຜກ ແລະ ລະບບການ

ຜະລດຕາງໆ

4. ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງໄດຮຽນຮວທການປອງກນ ແລະ ກາຈດສດຕພດແບບກະສກາອນຊ

5. ສະມາຊກຕອງໄດຮຽນຮວທການບລຫານຈດການຕາມຫກການຂອງການຜະລດກະສກາອນຊ

6. ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງໄດມການວາງແຜນເຮດແນວປອງກນ (ສາງແນວກກກນພດ ເພ ອປອງກນລະຫວາງ

ການປກພດອນຊ ແລະ ບແມນອນຊ)

7. ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງມຄວາມເຂາໃຈແຈງກຽວກບມາດຕະຖານ, ຂການດ, ກດລະບຽບຕາງໆເປນຢາງດ

ກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ

ອກປະການໜ ງທ ສາຄນ ແລະ ຂາດບໄດນນກ ຄການສະໜອງຂມນຂາວສານທາງດານປດໄຈການຜະລດນນກ ແມນມ

ຄວາມສາຄນຫາຍຕກບການຜະລດກະສກາອນຊ ເຊ ງເປນປດໄຈອນພນຖານ ໃຫແກການຜະລດເຂາອນຊປະກອບມດ ງ

ນຄ:

ແນວພນທ ມຄນະພາບດ ແລະ ຖກຕອງຕາມມາດຕະຖານຂອງລະບບການຜະລດກະສກາອນຊ

ຝນອນຊທ ຈະນາມາບາລງດນໃຫໄດຕາມມາດຕະຖານຂອງລະບບການຜະລດກະສກາອນຊ

ເຊອຊວະວທະຍາ ແລະ ສານອນຊສາລບໃຊໃນການປອງກນ ແລະ ກາຈດສດຕພດທ ລະບາດໃນການປກພດ

ຊະນດຕາງໆຂອງຊາວກະສກອນ

ພາຊະນະບນຈຜນຜະລດ ເຊ ງໃນອະນາຄດຫວໜາກມຜຜະລດຈະໄດລງຕດຕາມ, ກວດກາກຽວກບແຫງທ

ມາຂອງວດຖ ແລະ ປດ ໄຈການຜະລດ ໂດຍສະເພາະແລວແມນມນສດທ ນາມາໃຊໃນການເຮດຝນບ ມນນ

ແມນສະມາຊກແຕລະຄນນາມາຈາກໃສ ມນສອດຄອງກບຫກການຜະລດກະສກາອນຊ ຫ ບ

ຜນປະໂຫຍດຂອງການເຮດກະສກາອນຊ ແມນຫຍງ ?

ອງໃສປະສບປະການຕວຈງແລວພບວາການປກພດກະສກາອນຊ ແມນມປະໂຫຍດຫາຍທ ສດຕຄນ, ສດ ແລະ ສ ງ

ແວດລອມຕາງໆ ທ ຢອອມຂາງຟາມຂອງຊາວກະສກອນ. ນອກຈາກນນ, ຍງຈະສ ງຜນດຕການຜະລດເປນສນຄາໃນອະ

ນາຄດ ເພາະວາຜບລໂພກສວນໃຫຍຢໃນບນດາຕວເມອງໃຫຍນນ ເຂາໄດຫນມາເອາໃຈໃສທາງດານການຮກສາສຂະ

ພາບ ແລະ ສ ງແວດລອມນບມນບຫາຍຂນ. ດວຍເຫດນ, ການປກພດອນຊ ຫ ວາການສ ງເສມໃຫຊາວກະສກອນເອາ

ໃຈໃສທາງດານກະສກາສະອາດປາດສະຈາກສານພດຕກຄາງນນ ແມນມປະໂຫຍດຫາຍທ ສດຕຊາວກະສກອນ ແລະ ຜ

ບລໂພກພດຜກນນເອງພອມທງເປນມດຕສ ງແວດລອມອກດວຍ.

17

ການຜະລດເຂາອນຊ

ການຜະລດເຂາອນຊຢໃນ ສປປ. ລາວ ໃນປະຈບນນຍງມການສ ງເສມການຜະລດຂະໜາດນອຍ ແລະ ຍງເປນການ

ຜະລດທ ກະແຈກກະຈາຍ. ເຊ ງຕກມາຮອດປະຈບນ ທາງພາກລດແມນໄດໃຫຄວາມສາຄນໃນການຜະລດເຂາ ແລະ

ພດຜກອນຊເປນພເສດ ແຕໃນການສ ງເສມຂອງໂຄງການພດທະນາຕາງໆ ແລະ ພາກເອກະຊນຕະຫອດຮອດຊາວກະ

ສກອນເອງນນ ຍງບທນໄດເອາໃຈໃສໃນການພດທະນາ ແລະ ສ ງເສມການຜະລດເຂາອນຊເທ າທ ຄວນຢໃນໄລຍະຜານ

ມານນ.

ສະນນ, ອງໃສຫກການທາງດານກະສກາອນຊແລວ ມນຈາເປນຕອງໄດມການຢງຢນມາດຕະຖານ ເບ ງແລວແມນຍງມ

ຄວາມຫຍງຍາກຫາຍສາລບຊາວກະສກອນລາວ ເພາະວາການກວດກາ ແລະ ຢງຢນມາດຕະຖານແຕລະຄງມນຈາເປນ

ຕອງໄດມຄາໃຊຈາຍຕາງໆເປນຈານວນຫວງຫາຍ. ດວຍເຫດນ, ການຢງຢນເປນລາຍບກຄນນນຍ ງບສາມາດອອກຄາ

ໃຊຈາຍນນໄດ ເພ ອໃຫມການຫດຜອນຄາໃຊຈາຍຕາງໆນນລງ ໃນເວລາທ ມການກວດກາຢງຢນ ຈ ງຈາເປນຕອງໄດມ

ການລວມຕວຂອງກມຜຜະລດນນເຂາມາຜະລດເປນກມກອນ ແລະ ກ ມການອອກໃບຢງຢນຮບຮອງເປນກມຈາກ

ພາກສວນທ ກຽວຂອງ. ດ ງນນ, ການຂອອກໃບຢງຢນມາດຕະຖານເປນກມ ຈ ງມຄວາມຈາເປນຕອງໄດສາງລະບບ

ການຄວບຄມພາຍໃນ (ICS) ເພ ອຄວບຄມ ແລະ ເບ ງແຍງລະບບການຜະລດໃຫເປນໄປຕາມມາດຕະຖານຂອງການ

ຜະລດກະສກາອນຊ ຫ ການຜະລດເຂາອນຊ.

ຈດປະສງຕນຕຂອງການສາງຕງກມຜະລດເຂາອນຊ:

ແມນເພ ອແນໃສການອານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ການສ ງເສມການຜະລດເຂາອນຊ ເພ ອໃຫສະມາຊກກມປະຕບດ

ຕາມມາດຕະຖານກະສກາອນຊ ເຊ ງຮບປະກນທາງດານຄນະພາບ ແລະ ປະລມານຂອງຜນຜະລດກະສກາອນຊ. ເພ ອ

ສາງເງ ອນໄຂອານວຍຄວາມສະດວກໃຫແກການສ ງເສມຄວາມຮ, ຄວາມສາມາດກຽວກບການຜະລດເຂາອນຊໃຫແກ

ກມຜຜະລດ ຫ ຜທ ສນໃຈຢາກສກສາຮຽນຮວທການຜະລດເຂາ ແລະ ກະສກາອນຊແບບໃໝ ພອມທງການສາງຕງ

ແລະ ບລຫານຄມຄອງລະບບກວດສອບພາຍໃນທ ມປະສດທພາບ ແລະ ຖກຕອງສອດຄອງກບລະບບການຜະລດ

ກະສກາອນຊ.

18

ພາກທ III: ໂຄງຮາງການຈດຕງກມ

ບດທ 3.1: ສດ ແລະ ໜາທ ຂອງກມ

ໂຄງຮາງການຈດຕງກມໂດຍທ ວໄປແລວຈະປະກອບດວຍ ຫວໜາກມ, ຮອງກມ, ຄະນະກມ ແລະ ສະມາຊກກມ ທ

ມໜາທ ຮບຜດຊອບແຕກຕາງກນເຊ ນ:

ວຽກງານກວດກາ ແລະ ກວດສອບພາຍໃນ

ວຽກງານຄມຄອງລະບບ ແລະ ຄມຄອງຄນະພາບ

ວຽກງານວຊາການທາງດານການສ ງເສມການຜະລດ

ວຽກງານການສ ງເສມການຕະຫາດ ແລະ ກອງທນ

ໂຄງຮາງການຈດຕງກມ

19

ພາລະບດບາດ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບ:

ລ/ດ ຕາແໜງ ພາລະບດບາດ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບ ໝາຍເຫດ

1 ຫວໜາກມ

ຊນາລວມ

ອະນມດ ແລະ ຮບຮອງລະບບການຄມຄອງພາຍໃນ

ເຊນຮບຮອງເອກະສານຕາງໆ

ເຊນອະນມດລາຍຮບ-ລາຍຈາຍ

2 ຮອງຫວໜາຜທ 1

ເປນຜຊວຍຫວໜາ

ພດທະນາລະບບການຕດຕາມ, ກວດກາ ແລະ ຄມຄອງພາຍໃນ

ສ ງເສມການຜະລດເຂາອນຊ (ພດອນຊ)

ປະສານງານກບໜວຍງານກວດກາຢງຢນຈາກພາຍນອກ

ສ ງເສມການຜະລດຝນບ ມ

ເກບກາຂມນ ແລະ ເອກະສານກຽວກບແຜນວາດ, ທ ຕງ, ປະຫວດຂອງ

ຟາມ ແລະ ຂນທະບຽນ

ແຈງຜນການຢງຢນໃຫແກສະມາຊກກມ

3 ຮອງຫວໜາຜທ 2 ຫ

ຄະນະ

ຕດຕາມ, ຊນາວຽກງານສາງຄວາມເຂມແຂງ ແລະ ຝກອບຮມໃຫແກກມ

ໃນການຜະລດກະສກາອນຊ

ຮບຜດຊອບຊນາວຽກງານການຕະຫາດ ແລະ ກອງທນ

ປະສານງານ ແລະ ພວພນກຽວກບການສະໜອງເລ ອງປດໄຈການຜະ

ລດຕາງໆ

ປະສານງານກບໜວຍງານລດທ ກຽວຂອງ ແລະ ລະດມທນ

4

ວຊາການກວດກາ/

ກວດສອບລະບບຄມ

ຄອງພາຍໃນ

ສາງ ແລະ ຈດລະບບເອກະສານຂມນກຽວກບສະມາຊກ

ປກຈດສານກ, ເຜຍແຜບນດາຂການດ ແລະນຕກາກຽວກບກະສກາອນ

ຊ (ການຜະລດເຂາອນຊ)

ບນທກຕດຕາມ, ກວດກາລະບບການຄມຄອງພາຍໃນຂອງສະມາຊກ

ກມ

ກວດກາຕດຕາມຟາມ ແລະ ບນທກເກບກາຂມນກຽວກບການປກ ການ

ລຽງສດຂອງສະມາຊກຢພາຍໃນຟາມເຂາເຈາ

5 ສ ງເສມການຜະລດ ປະເມນຄວາມຕອງການຝກອບຮມໃຫແກສະມາຊກ

ແນະນາເຕກນກຕາງໆກຽວກບການເຮດຝນບ ມ, ນາໝກຊວະພາບ

20

ຕະຫອດຮອດເຕກນກອ ນໆກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ

ຈດຝກອບຮມເພ ອສາງຄວາມເຂມແຂງທາງດານການຜະລດ

6 ສ ງເສມການຕະຫາດ/

ກອງທນ

ສກສາຄວາມຕອງການ ແລະ ປະເມນຄວາມຕອງການທາງດານການ

ຕະຫາດ

ເກບກາຂມນຜນຜະລດ ແລະ ຜນເສຍຫາຍຕາງໆຂອງສະມາຊກໃນ

ເວລາເກດໄພພບດ ແລະ ໂລກລະບາດ

ເກບກາຂມນດານການຕະຫາດ

ພວພນ ແລະ ຊອກຫາຕະຫາດ ນບທງພາຍໃນ ແລະ ພາຍນອກປະເທດ

ແຈງລາຄາການຊ-ການຂາຍໃຫແກສະມາຊກປະຈາວນ, ປະຈາອາທດ

ແລະ ປະຈາເດອນ ຫ ປ

ຮບຜດຊອບກອງທນກມ

7 ວຊາການຄມຄອງຄ

ນະ ພາບ

ຕດຕາມ, ກວດກາ ແລະ ຄມຄອງຄນະພາບການຜະລດ

ເຜຍແຜເຕກນກການຮກສາຄນະພາບ ຫງການເກບກຽວ

ອອກໃບຢງຢນຮບຮອງຄນະພາບເບອງຕນລະດບກມ

21

ພາກທ IV: ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນ:

ບດຮຽນທ 4.1: ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນແມນຫຍງ?

ຄານຍາມ:

ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນແມນລະບບການກວດກາ ແລະ ກວດສອບພາຍໃນ ເຊ ງສາງຕງຂນມາເພ ອຕດຕາມສະມາ

ຊກໃຫປະຕບດຕາມຫກການຜະລດກະສກາອນຊຢາງເຂມງວດ.

ຈດປະສງ:

ຈດປະສງຂອງການສາງລະບບນຂ ນມາ ກ ເພ ອໃຫມບອນອງ ໃນການກວດກາ, ຕດຕາມຜຜະລດກະສກາແບບອນຊ ໃຫ

ປະຕບດຕາມລະບຽບການຜະລດກະສກາແບບອນຊຢາງເຂມງວດ ແລະເຄ ງຄດ ເພ ອໃຫຜນຜະລດຕາງໆນນມມາດຕະ

ຖານດຽວກນທງໝດທກໆຄນທ ເປນສະມາຊກກມ.

ອປະກອນ:

ບດສະເໜ (Presentation PowerPoint)

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ

ເຈ ຍ A4

ບກເຟດ

ເຈ ຍບດຄາ

ສະກອດ

ກະດານ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 45 ນາທ ໃນການສະເໜບດ (Presentation PowerPoint)

ໃຊເວລາ 30 ນາທ ເພ ອໃຫສາມະນາກອນໄດຖາມ ແລະ ຕອບຄາຖາມ

ເນອໃນບດຮຽນ

ຂນຕອນຕາງໆຂອງລະບບການຄມຄອງພາຍໃນມຫຍງແດ?

ລະບບການຄມຄອງພາຍໃນຂອງກມຜຜະລດກະສກາອນຊ ຫ ວາເຂາອນຊນນຈະປະກອບມ 4 ຂນຕອນດວຍກນຄ:

1. ການສາງລະບຽບ ແລະ ຂການດພາຍໃນຂອງກມຜຜະລດກະສກາອນຊ

2. ການຮບສະໝກສະມາຊກ ແລະ ການກວດກາການຄມຄອງຟາມໃຫມຄວາມສະໝາສະເໝທາງດານຄນະ

ພາບ ແລະ ປະລມານ

3. ການຂນທະບຽນ ແລະ ຮບຮອງເອາສະມາຊກພາຍໃນກມ

22

4. ການພວພນກບໜວຍງານອອກໃບຢງຢນ

ກ. ການສາງລະບຽບ ແລະ ຂການດພາຍໃນຂອງກມຜຜະລດກະສກາອນຊ

ອງໃສມາດຕະຖານສາກນຂອງກມຜຜະລດກະສກາອນຊ ຕອງໄດສາງລະບຽບການຄມຄອງພາຍໃນຂນ ໂດຍອງໃສ

ມາດຕະຖານ ແລະ ຂຫາມຕາງໆຂອງກະສກາອນຊທ ມຢໃນປະຈບນນນບທງພາຍໃນແລະຕາງປະເທດ. ເພ ອໃຫສອດ

ຄອງກບສະພາບການຜະລດຂອງກມຕນເອງ.

ຂ. ການຮບສະມາຊກ ແລະ ການກວດກາຄມຄອງຟາມໃຫມຄວາມສະໝາສະເໝທາງດານຄນະພາບ ແລະ

ປະລມານ

ກມກະສກາອນຊຈາເປນຕອງໄດສາງແບບຟອມສະໝກ ເພ ອໃຫມມາດຕະຖານໃນການຮບສະໝກເອາສະມາຊກຜທ

ສນ ໃຈຢາກສະໝກເຂາເປນສະມາຊກກມຜະລດກະສກາອນຊ. ເຊ ງແບບຟອມດ ງກາວນນຈະປະກອບດວຍສນຍາ

ຕາງໆທ ຈະເຂາຮວມກມການຜະລດ, ປະຫວດຟາມຂອງສະມາຊກ, ແຜນທ ຕງຂອງຟາມ ແລະ ແຜນການຜະລດປະຈາ

ປຂອງສະມາຊກ. ສະນນ, ທາງທມງານວຊາການຈະຕອງໄດການດເວລາຢາງຈະແຈງໃນການກວດກາຟາມຂອງສະມາ

ຊກແຕລະຄນ ໂດຍໃຫພຈາລະນາຕາມລະດບຄວາມສຽງຈາກການຜະລດ ແລະ ການປະຕບດຕາມມາດຕະຖານຂອງ

ກະສກາອນຊຢາງເຄ ງຄດ.

ຂຫາມ: ຫາມບໃຫຜກວດການນໆກວດກາຟາມຂອງຕນເອງ ແລະ ຟາມຂອງຍາດພ ນອງຕນເອງ ແລະ ອກປະການໜ ງ

ການກວດກາຟາມຄວນເຮດປລະ 1-2 ຄງເທ ານນ.

ຄ. ການຂນທະບຽນ ແລະ ຮບຮອງເອາສະມາຊກພາຍໃນກມ

ການຂນທະບຽນ ແລະ ຮບຮອງເອາສະມາຊກພາຍໃນກມ ນນແມນເປນໜາທ ຂອງຄະນະກາມະການຄມຄອງກມເປນ

ຜພຈາລະນາຮບຮອງເອາເປນສະມາຊກຢາງເປນທາງການ. ນອກຈາກນນແລວ, ຍງຕອງໄດແຈງຜນການຮບຮອງດ ງ

ກາວນນໃຫສະມາຊກທງໝດໄດຮບຊາບຢາງເປນທາງການ ພອມທງແຈງໃຫໜວຍງານທ ຮບຜດຊອບນນບນທກເຂາ

ໃນກມໃຫເປນສະມາຊກ ແລະ ເຄ ອນໄຫວຖກຕອງຕາມຫກການ.

ສະນນ, ເອກະສານຕາງໆທ ຈະປະກອບໃຫຜທ ສນໃຈຈະສະໝກເຂາເປນສະມາຊກນນຄວນປະກອບມດ ງຕໄປນຄ:

ແບບຟອມຮບສະໝກເຂາເປນສະມາຊກ

ສນຍາຕາງໆທ ກຽວຂອງ

ເອກະສານສາລບປະກອບປະຫວດຂອງຟາມ

ແຜນການຜະລດປະຈາປ

ແຜນທ ຂອງຟາມ (ແຜນທ ຂອງຟາມທ ຈະນາໃຊເຂາການຜະລດກະສກາອນຊ)

ເອກະສານກຽວຂອງກບຂການດ, ກດລະບຽບຕາງໆກຽວກບການຜະລດກະສກາອນຊ

ແບບຟອມຕດຕາມບນທກປດໄຈນາເຂາເພ ອການຜະລດ

23

ຖາຫາກວາເກດກລະນທ ກວດພບວາສະມາຊກກມລະເມດຕລະບຽບວໄນຂອງກມ ທາງຄະນະຮບຜດຊອບຊນາກມກ

ຄວນປະຕບດດ ງຕລງໄປນຄ:

1. ກາວຕກເຕອນ

2. ປບໄໝ ໃສໂທດ ໂດຍໃຫອງໃສຂການດ ແລະ ກດລະບຽບຂອງກມ

3. ບງຄບໃຫຜກຽວນນລາອອກຈາກກມ

ງ. ການພວພນກບໜວຍງານອອກໃບຢງຢນ

ການພວພນກບໜວຍງານອອກໃບຢງຢນນນເປນໜາທ ຂອງຄະນະຮບຜດຊອບກມ ຫ ວາພະນກງານວຊາການທ ກຽວ

ຂອງຜທ ໄດຮບມອບໝາຍໜາທ ວຽກງານດ ງກາວນຈາກຫວໜາກມ. ສ ງສາຄນທ ສດຂອງການສະເໜອອກໃບຢງຢນ

ແຕລະຄງນນ ທາງກມຕອງໄດຕດຄດບດລາຍງານປະຈາປກຽວກບລະບບການຄມຄອງພາຍໃນຟາມມາພອມ

ບດທ 4.2: ບດຮຽນການຄມຄອງພາຍໃນ, ການກວດກາ ແລະ ການຕດຕາມ

ອະທບາຍຫຍ:

ວຽກງານການຄມຄອງພາຍໃນ, ການກວດກາ ແລະ ການຕດຕາມຂອງລະບບຜະລດກະສກາແບບອນຊແມນມພາລະ

ບດບາດອນສາຄນຕທງໝດລະບບການຜະລດກະສກາອນຊ. ສະນນ, ຜທ ຈະມາຮບຜດຊອບວຽກງານດ ງກາວນຕອງ

ເປນຄນທ ມຄວາມຮ, ຄວາມສາມາດທາງດານວຊາການຢໃນລະດບທ ແນນອນ ແລະ ເປນທ ຍອມຮບຂອງສງຄມ ພອມ

ດຽວກນນນ, ນກກວດກາພາຍໃນຟາມນນຈະຕອງໄດຜານການຝກອບຮມ ແລະ ໄດຮບການຮບຮອງຈາກໜວຍງານ

ອອກໃບຢງຢນຂອງກມປກຝງ, ກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມ ຫ ໜວຍງານອອກໃບຢງຢນອ ນໆທ ກຽວຂອງ ເຊ ງເພ ນ

ໄດຮບການຮບຮອງຈາກສາກນເປນຕນ.

ສະນນ, ການກວດກາໂດຍສວນໃຫຍແລວ ເພ ນມກຈະເຮດການກວດກາໃນເວລາຕນລະດການຜະລດ ຫ ໄລຍະເວລາ

ທ ມຄວາມສຽງຕການທ ຈະເກດພະຍາດ ຫ ແມງໄມລະບາດ ເພາະວາໄລຍະເວລານຊາວກະສກອນເອງກ ຈະນາໃຊສານ

ເຄມ ເພ ອມາປາບສດຕພດ ດວຍເຫດນ, ນກວຊາການເອງຈ ງຈາເປນຕອງໄດມການຂນແຜນເພ ອລງກວດສອບ ແລະ

ກວດກາ.

ຈດປະສງ:

ເພ ອຫກເວນຄວາມສຽງທ ຊາວກະສກອນຈະນາໃຊສານເຄມເຂາໃນລະບບການຜະລດ

ເພ ອສາງຄວາມເຊ ອໝນໃຫແກຜຜະລດ ແລະ ຜບລໂພກຕາງໆ

ເພ ອສາງໃຫລະບບການຜະລດກະສກາອນຊມຄວາມເຂມແຂງ

ເພ ອເຮດໃຫຜຜະລດປະຕບດຕາມຂການດ ແລະ ກດລະບຽບຂອງກະສກາແບບອນຊຢາງເຂມງວດ

24

ອປະກອນ:

ເຈ ຍແຜນໃຫຍ

ເຈ ຍ A4

ບກເຟດ

ສະກອດ

ກະດານ

ເຄ ອງສາຍ ແອວຊດ

ເວລາທ ໃຊ:

ໃຊເວລາ 30 ນາທ

ຂນຕອນ ແລະ ເນອໃນ:

ຂນຕອນໃນການກວດການນ ແມນປະກອບມລາຍລະອຽດດ ງຕລງໄປນຄ:

ກ. ການກວດກາເອກະສານທ ກຽວຂອງກບຟາມເຊ ນ:

ກວດກາຂນຕອນການຜະລດຕາງໆວາຊາວກະສກອນປະຕບດຕາມຫກການຜະລດຢາງເຄ ງຄດ ຫ ບ

ກວດກາພນທ ການຜະລດລວມທງຟາມທ ຜະລດກະສກາແບບທ ວໄປ ທ ຢໃກຄຽງ ແລະ ຟາມຜະລດກະສກາ

ອນຊ

ສມກວດກາສະຖານທ ເຊ ງຊາວກະສກອນເກບມຽນເຄ ອງມການຜະລດ, ສາງເກບມຽນຜນຜະລດ ແລະ

ເອກະສານທ ກຽວຂອງ

ລງກວດກາສງເກດສະຖານທ ການຜະລດຂອງຊາວກະສກອນ

ສາພາດສະມາຊກກມຜຜະລດກະສກາອນຊ

ຫງຈາກນນກ ຈະຕອງໄດບນທກຂມນ ເພ ອເກບໄວເປນຫກຖານອາງອງໃນການຂອະນມດອອກໃບຢງຢນ

ກະສກາອນຊຈາກພາກສວນທ ກຽວຂອງ.

ຂ. ລະບບການບນທກຂມນ ແລະ ການເກບມຽນຂມນຂອງສະມາຊກແຕລະຄນ:

ເອກະສານທ ສາຄນກຽວກບການເກບຮກສາກ ຄ: ເອກະສານຂມນຂອງສະມາຊກແຕລະຄນ ດວຍເຫດນເອກະສານດ ງ

ກາວນຄວນຈະມສອງ ຫ ສາມສະບບ (ຊດ)ເປນຢາງໜອຍ ເພ ອເກບສາເນາໄວໜ ງສະບບ, ສະມາຊກເກບຮກສາໄວ

ໜ ງສະບບ ແລະ ສ ງໃຫພາກສວນທ ກຽວຂອງໜ ງສະບບ.

ສວນປະກອບຂອງເອກະສານ ຈະປະກອບດວຍດ ງລມນ:

25

1. ເອກະສານສນຍາຕາງໆທ ບກຄນສະໝກເຂາເປນສະມາຊກກມ

2. ຂມນກຽວກບສະມາຊກ ເຊ ນ: ປະຫວດຂອງຟາມ, ແຜນທ ຟາມ ແລະ ແຜນການຜະລດຕາງໆ

3. ບດລາຍງານການກວດກາ ແລະ ກວດສອບ

4. ບດບນທກການນາເຂາປດໄຈການຜະລດພາຍໃນຟາມ

5. ເອກະສານຕາງໆທ ກຽວຂອງກບການສ ງຊປດໄຈການຜະລດຈາກບລສດ (ຖາມ)

6. ບດສະຫບລາຍງານແຈງຜນການກວດກາຈາກວຊາການທ ກຽວຂອງ

ເອກະສານທ ຈາເປນທ ຈະຕອງໄດສ ງໃຫທາງໜວຍງານອອກໃບຢງຢນກະສກາອນຊ, ອງຕາມຫກການພນຖານຂອງກມ

ປກຝງ, ກະຊວງກະສກາ ແລະ ປາໄມໄດການດໄວໃນປມຄມກວດສອບພາຍໃນ ສະບບປ 2011, ເພ ນໄດກ ານດເປນ

ຫກການໄວທງໝດ 09 ເອກະສານທ ກຽວຂອງເຊ ນ:

1. ຂມນພນຖານຂອງລະບບຄວບຄມພາຍໃນກມ

2. ຂມນພນຖານຂອງສະມາຊກທ ໄດຮບຮອງຢາງເປນທາງການ. ສະນນ, ສະມາຊກແຕລະຄນຕອງມເອກະສານ

ທ ກຽວຂອງຄ:

ເອກະສານຢງຢນລາຍຊ ເປນສະມາຊກ

ລະຫດຢງຢນສະມາຊກ

ເອກະສານຢງຢນກຽວກບເນອທ ທງໝດ ແລະ ເນອທ ນາມາສະເໜຂອະນມດຜະລດກະສກາອນຊ

ວນທສະໝກເຂາເປນສະມາຊກກມ

ຂມນບນທກກຽວກບການນາໃຊສານເຄມຄງສດທາຍ

ວນທກວດກາພາຍໃນຄງສດທາຍ

ເອກະສານຮບຮອງການເຂາເປນສະມາຊກ