สบายดีเมืองน่านnpithailand.com/sites/default/files/10.จังหวัดน่าน.pdf ·...

โครงการเชอมโยงและบรณาการขอมลสถต รวมกบ PMOC-MOC-DOC-POC อยางมมาตรฐาน ส านกงานสถตแหงชาต

ส ำรวจนำนผำนขอมลควำมกำวหนำในมตตำงๆ เพอสรำงเมองนำนในวนพรงนทดกวำเดม

สบายดเมองนาน....?

สบายดเมองนาน...? I 1

ส ารวจนานผานขอมลความกาวหนาในมตตางๆ เพอสรางเมองนานในวนพรงนทดกวาเดม

สบายดเมองนาน....?

โครงการเชอมโยงและบรณาการขอมลสถต รวมกบ PMOC-MOC-DOC-POC อยางมมาตรฐาน ส านกงานสถตแหงชาต


แขงเรอลอเลอง เมองงาชางด า

จตรกรรมวดภมนทร แดนดนสมสทอง

เรองรองพระธาตแชแหง1

ภาพ: www.nokjibjib.com/th/destinations/nan

1 ค าขวญจงหวดนาน (ทมา: www.nan.go.th)


รจกนาน จงหวดนาน ตงอยตดกบชายแดนทางดานทศตะวนออกของภาคเหนอตอนบน ซงเปนเขตรอยตอกบสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) มพนททงหมด 7,170,045 ไร กวางใหญเปนอนดบท 13 ของประเทศ สภาพภมประเทศสวนใหญเปนภเขาซงวางตวในแนวเหนอ-ใต มพนทปาไมมากถงรอยละ 65 ของพนททงหมด หรอกวา 4,653,024 ไร สวนทเหลอเปนพนทการเกษตรรอยละ 20 หรอ 1,414,613 ไร และพนทนอกการเกษตรรอยละ 15 หรอ 1,102,409 ไร

สดสวนการใชประโยชนในทดนของจงหวดนาน ป 2556

ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

เนอทปาไม, 4,653,024

เนอทใชประโยชนทางการเกษตร, 1,414,613

เนอทใชประโยชนนอกการเกษตร , 1,102,409

หนวย : ไร

รอยละ 15

รอยละ 20

เนอททงหมด 7,170,045 ไร

รอยละ 65


นอกจากภมประเทศทเปนภเขาทสลบซบซอนแลว จงหวดนานยงประกอบไปดวยพนทราบลมแมน า ซงประกอบไปดวยล าน าทส าคญหลายสาย อาท แมน านาน ซงเปนแหลงน าทส าคญของจงหวด โดยมตนก าเนดทางตอนเหนอของจงหวด แลวไหลลงไปยงเขอนสรกตในจงหวดอตรดตถ และบรรจบกบแมน าปงทจงหวดนครสวรรคกลายเปนแมน าเจาพระยา นอกจากนยงมล าน าสาขาตาง ๆ ทส าคญ ไดแก ล าน าสา ล าน าวา ล าน าสมน ล าน าปว ล าน ายาง ล าน าแหง เปนตน

ภาพแผนท: ดดแปลงจาก www.holidaythai.com/Thailand-Province-491.htm

จงหวดนาน ประกอบไปดวย 15 อ าเภอ ดงน

1) อ. เมองนาน 2) อ. แมจรม 3) อ. บานหลวง 4) อ. นานอย 5) อ. ปว 6) อ. ทาวงผา 7) อ. เวยงสา 8) อ. ทงชาง 9) อ. เชยงกลาง 10) อ. นาหมน 11) อ. สนตสข 12) อ. บอเกลอ 13) อ. สองแคว 14) อ. ภเพยง 15) อ. เฉลมพระเกยรต

แผนทจงหวดนาน

จ. พะเยา

จ. แพร

สปป.ลาว

จ. อตรดตถ

สปป.ลาว


ในสวนของประชากร ในป 2556 จงหวดนานมประชากรเพยง 477,912 คน อยในอนดบท 56 ของประเทศ ซงถอวานอยมากเมอเทยบกบพนทของจงหวด ท าใหจงหวดนานกลายเปนจงหวดทมความหนาแนนของประชากรนอยเปนอนดบท 4 ของประเทศ

ความหนาแนนของประชากรของจงหวดนาน เมอเทยบ กบประเทศ และภาคเหนอ ป 2556

ทมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

นอกจากน จงหวดนานยงประกอบดวยประชากรหลายชาตพนธไดแก ไทยวน(คนกลมใหญของเมองนาน) ไทลอ ลวะ(ถน) ขม มง(แมว) เยา(เมยน) และมลาบร(ผตองเหลอง) ท าใหนานเปนจงหวดทมความหลากหลายทางดานประเพณและวฒนธรรม

126.25 คน/ตร.กม.

69.71 คน/ตร.กม.

41.66 คน/ตร.กม.

นอย

เปนอนดบท 4

ของประเทศ

ประเทศไทย

ภาคเหนอ

นาน


14,608

15,369 17,590

19,107

18,978

21,835

22,122

24,577

2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

หนวย: ลานบาท

เศรษฐกจนานยงตามหลงจงหวดอน ถงแมเศรษฐกจภาพรวมของจงหวดนานจะมทศทางการพฒนาไปในทางทด

ผลตภณฑมวลรวมจงหวด(Gross Provincial Product : GPP) มแนวโนมเพมขนเรอยๆ แตเมอเปรยบเทยบกบจงหวดอนๆ ผลตภณฑมวลรวมของจงหวดนานยงคงอยในอนดบรงทายของประเทศ

ผลตภณฑมวลรวมจงหวดนาน ป 2548 – 2555

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ในป 2555 ผลตภณฑมวลรวมของจงหวดนานมมลคา 24,577 ลานบาท อยในอนดบท 67 ของประเทศ และเปนอนดบท 8 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดแมฮองสอนซงเปนจงหวดมผลตภณฑมวลรวมจงหวดต าทสดในประเทศ


181,304

83,281 72,706 61,528

37,105 30,458 24,583 24,577 9,059

หนวย: ลานบาท

ผลตภณฑมวลรวมของจงหวดในภาคเหนอ ป 2555


สวนผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหวประชากร(GPP per capita) ในป 2555 จงหวดนานมผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหวประชากรอยท 54,674 บาท/คน/ป อยอนดบท 69 ของประเทศ และต าเปนอนดบท 2 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดแมฮองสอน

อนดบ 67



183,803

177,164

104,838

84,809

82,887

73,156

71,438

57,596

54,676

44,008

ประเทศ

ล าพน

เชยงใหม

อตรดตถ

ล าปาง

พะเยา

เชยงราย

แพร

นาน

แมฮองสอน

หนวย: บาท/คน/ป

อนดบ 69


ผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหวประชากรของประเทศ และจงหวดในภาคเหนอ ป 2555

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต


22 22 23 28 25 31 31 34

15 13 14 13 12

11 11 12 1 1 1

1 1

1 1 1

26 28 28 28 29 27 26

25 0.6 0.4 0.4

0.4 0.4 0.4 0.4 0.5

35 36 34 30 32 30 31 27

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

การลงทนพฒนาคน

การทองเทยว

การคาและบรการ

โครงสรางพนฐาน

อตสาหกรรม

เกษตรกรรม

หนวย: รอยละ

รายไดหลกคอเกษตรกรรม เกษตรกรรมถอเปนภาคการผลตทสรางรายไดหลกใหกบจงหวดนาน โดยในป 2555 จงหวดนานมรายไดจากภาคการเกษตร 8,785 ลานบาท คดเปนรอยละ 34 ของผลตภณฑมวลรวมจงหวด รองลงมาไดแก การลงทนพฒนาคน 7,009 ลานบาท(รอยละ 27) การคาและบรการ 6,404 ลานบาท(รอยละ 25) ภาคอตสาหกรรม 3,077 ลานบาท(รอยละ 12) สวนโครงสรางพนฐาน และการทองเทยว สรางรายไดใหจงหวด 312 ลานบาท(รอยละ 1) และ 124 ลานบาท(รอยละ 0.5) ลานบาท ตามล าดบ

สดสวนผลตภณฑมวลรวมจงหวดนาน ป 2548-2555

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ประมวลผลโดย มลนธนโยบายสขภาวะ


เปนทนาสนใจวา ถงแมนานจะเปนจงหวดทไมใหญมากนกหากมองในแงเศรษฐกจ แตกลบมสดสวนการลงทนในดานการพฒนาคนคอนขางมาก2 เมอเทยบกบรายไดทงหมดของจงหวด โดยการศกษา เปนสาขาการผลตทสรางรายไดใหกบภาคการลงทนพฒนามากคนมากทสด คอ 3,291 ลานบาท คดเปนรอยละ 47 ของรายไดทมาจากภาคการลงทนพฒนาคน หรอ คดเปนรอยละ 13 ของผลตภณฑมวลรวมจงหวดทงหมด

ผลตภณฑมวลรวมจงหวดจากภาคการลงทนพฒนาคน ของจงหวดนาน จ าแนกตามสาขาการผลต ป 2555


2 ดานการลงทนพฒนาคน ประกอบไปดวย 4 สาขาการผลต ไดแก 1) การบรหารราชการและการปองกนประเทศ รวมทงการประกน สงคมภาคบงคบ 2) การศกษา 3) การบรการดานสขภาพและสงคม 4) การใหบรการดานชมชน สงคมและบรการสวนบคคลอนๆ

2,484

3,291

857

377

การบรหารราชการและการปองกนประเทศ รวมทงการประกน สงคมภาคบงคบ การศกษา

การบรการดานสขภาพและสงคม

การใหบรการดานชมชน สงคมและบรการสวนบคคลอนๆ

(47%)

(35%) (12%)

(5%)


0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2545 2547 2549 2550 2552 2554 2556

ประเทศ ภาคเหนอ นาน

25,194

19,267 17,593

บาท/ครวเรอน/เดอน

รายไดครวเรอนคอนขางแย แตรายจายไมมากนก ในสวนรายไดของครวเรอน ถงแมจะมแนวโนมเพมขนแตกถอวาไมมากนกเมอเทยบกบจงหวดอน ในป 2556 ครวเรอนของจงหวดนานมรายไดอยท 17,593 บาท/ครวเรอน/เดอน อยอนดบท 59 ของประเทศ ซงนอยกวาคาเฉลยของประเทศ(25,194 บาท/ครวเรอน/เดอน) และนอยกวาคาเฉลยของภาคเหนอ (19,267 บาท/ครวเรอน/เดอน)

รายไดครวเรอนตอเดอนของจงหวดนาน เมอเทยบกบ คาเฉลยประเทศ และภาคเหนอ ป 2556

ทมา : การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

หากมองลกไปถงกลมผทมรายไดต าสด 20 เปอรเซนตสดทาย(Q1) ของจงหวดนาน เมอเทยบรายไดของครวเรอนกลมนกบจงหวดอนๆ ทวประเทศ พบวา ใน

อนดบ 59



25,194

6,188 5,932 5,767 5,543 4,031

ประเทศ เชยงใหม กาฬสนธ หนองบวล าภ นาน แมฮองสอน

หนวย: บาท/ครวเรอน/เดอน

ป 2556 กลมครวเรอนทมรายไดต าทสดของจงหวดนาน มรายไดต าเปนอนดบท 2 ของประเทศ (5,543 บาท/ครวเรอน/เดอน) รองจากจงหวดแมฮองสอน (4,031 บาท/ครวเรอน/เดอน) ในขณะทคาเฉลยของประเทศอยท 25,194 บาท/ครวเรอน/เดอน

จงหวดทมรายไดเฉลยตอเดอนของกลมทมรายไดต าสด 20 เปอรเซนตสดทาย (Q1) นอยทสด 5 อนดบแรก ป 2556

ทมา : รายไดและการกระจายรายไดของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

สวนกลมผทมรายไดสงสด 20 เปอรเซนตเเรก(Q5) ของจงหวดนาน กยงคงมรายไดตามหลงจงหวดอน โดยในป 2556 กลมผทมรายไดมากสดของจงหวดนาน มรายไดอยท 37,373 บาท/ครวเรอน/เดอน อยอนดบท 58 ของประเทศ ซงนอยกวาคาเฉลยของประเทศ (58,178 บาท/ครวเรอน/เดอน) และคาเฉลยของภาคเหนอ (42,829 บาท/ครวเรอน/เดอน)


รายไดเฉลยตอเดอนของกลมผทมรายไดสงสด 20 เปอรเซนตแรก(Q5) ของจงหวดในภาคเหนอป 2556

ทมา : รายไดและการกระจายรายไดของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

ในสวนรายจายของครวเรอน จะพบวา จงหวดนานมรายจายครวเรอนไมสงมากนก โดยในป 2556 รายจายครวเรอนของจงหวดนานอย ท 14,078 บาท/ครวเรอน/เดอน อยอนดบท 57 ของประเทศ อยางไรกตาม หากเทยบกบจงหวดอนๆ ในภมภาคเดยวกน พบวารายจายครวเรอนของจงหวดนานสงกวาอกหลายจงหวด ไดแก อตรดตถ เชยงใหม พะเยา เชยงราย และแมฮองสอน

58,178

42,829

53,661 46,545

42,663 41,854 37,373

32,387 28,024 26,660

21,877


อนดบ 58



คาใชจายตอครวเรอน ป 2556


หนสนครวเรอนมมาก ดานหนสนครวเรอน สถานการณของจงหวดนานนนถอวาคอนขางมปญหา

โดยในป 2556 สดสวนครวเรอนทมหนสนของจงหวดนานสงถงรอยละ 71.7 เปนอนดบท 7 ของประเทศ และสงสดในภาคเหนอ ในขณะทคาเฉลยของประเทศอยทรอยละ 58.5 และคาเฉลยของภาคเหนออยทรอยละ 54.3

19,061 20,381

15,479 15,102 14,078 13,550

11,704 11,245 11,068

7,405

หนวย : บาท/ครวเรอน/เดอน

อนดบ 57



สดสวนของครวเรอนทมหนสน ป 2556

ทมา : ส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

และเมอพจารณาถงจ านวนหนสนตอครวเรอนของจงหวดนานตงแตป 2545-2556 จะพบวา ในชวง 10 ปททผานมา จ านวนหนสนตอครวเรอนของจงหวดนานมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง ถงแมจะลดลงในป 2554 แตกเพมสงขนอยางรวดเรวในป 2556

58.8

71.7 68.6 60.4 58.1

54.3 49.1 47.6

44.0 43.0

32.9

หนวย: รอยละ อนดบ 7



60,278

122,035 107,155

127,524

165,434

126,774

188,161

2545 2547 2549 2550 2552 2554 2556

หนวย: บาท

หนสนเฉลยตอครวเรอนของจงหวดนาน ป 2545-2556


ในป 2556 จงหวดนานมหนสนเฉลยตอครวเรอน 188,161 บาท/ครวเรอน ซงสงเปนอนดบท 21 ของประเทศ และสงเปนอนดบ 2 ของภาคเหนอ รองจากล าพน

หนสนเฉลยตอครวเรอน ป 2556


163,087 188,174 188,161 174,046

149,357 137,059 125,871

80,633 44,956 39,182 38,341

หนวย: บาท/ครวเรอน อนดบ 21



จากขอมลขางตนสะทอนใหเหนวาจงหวดนานคอนขางมปญหาหนสนครวเรอน และเมอพจารณาถงรายไดและรายจายตอครวเรอนตอเดอนของจงหวดนาน ในชวงป 2545-2556 จะพบวา ตงแตป 2552 เปนตนมา รายไดครวเรอนของจงหวดนานสงกวารายจายครวเรอน นนหมายความวา ครวเรอนในจงหวดนานมเงนเหลอเพมขน อกทงยงมแนวโนมเปนไปในทศทางทดขนเรอย ๆ

รายไดและรายจายตอครวเรอนตอเดอนของจงหวดนาน ป 2545-2556

ทมา: การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต ประมวลผลโดย มลนธนโยบายสขภาวะ

17,593

14,078

5,000

7,000

9,000

11,000

13,000

15,000

17,000

2545 2547 2549 2550 2552 2554 2556

รายไดตอครวเรอนตอเดอน

รายจายตอครวเรอนตอเดอน


อนดบ 59


อนดบ 57



โดยเฉพาะในป 2556 ครวเรอนในจงหวดนานมเงนเหลอจากการใชจายสงถง 42,180 บาท/ครวเรอน/ป แตเหตใดจงหวดนานจงยงประสบกบปญหาหนสนเปนอนดบตน ๆ ของประเทศ ทงในดานสดสวนครวเรอนทมหนสน และจ านวนหนสนทเพมสงขน

เงนเหลอจากการใชจายของครวเรอนในจงหวดนาน ป 2545-2556

ทมา: การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต ประมวลผลโดย มลนธนโยบายสขภาวะ

13,452

3,264

-12,432 -2,052

28,008 23,628

42,180

2545 2547 2549 2550 2552 2554 2556


มเงนเหลอ แตหนกลบพงสงขน

คงตองถงเวลามาส ารวกกน

อยางกรงกงซะแลววาเกดอะไรขน

กบคนนานกนแน!!


12.64 17.40

63.17

24.58 24.07 21.00 19.52 17.51 17.26 16.41

6.77


ปญหาความยากจนและความเหลอมลาของจงหวดนาน หากมองไปถงคนยากจนในจงหวดนาน พบวา ในป 2555 จงหวดนานม

สดสวนคนยากจนรอยละ 21 ซงสงเปนอนดบท 19 ของประเทศ และสงเปนอนดบท 4 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดแมฮองสอน เชยงราย อตรดตถ ตามอนดบ

สดสวนคนยากจนดานรายจาย ป 2555


นอกจากปญหาความยากจนแลว ในดานความเหลอมล าของการกระจายรายได ถงแมจะแนวโนมลดลง แตในป 2556 สมประสทธของความไมเสมอภาคของ

อนดบ 19



การกระจายรายได(จน) ของจงหวดนาน ยงสงเปนอนดบท 22 ของประเทศ และเทากบคาเฉลยของภาคเหนอ

คาสมประสทธความไมเสมอภาคในการกระจายรายไดของจงหวดนาน เมอเทยบกบประเทศ และภาคเหนอ ป 2556


0.36

0.34

0.3

0.35

0.4

0.45

2549 2550 2552 2554 2556

คาสม

ประส

ทธจน


อนดบ 22


คาสมประสทธกนยงนอย กแสดงวามความ

เหลอมล าดานการกระกายรายไดนอยนะครบ...


คนสวนใหญอยในภาคการเกษตร เกษตรกรรมถอเปนภาคการผลตทมความส าคญตอจงหวดนานเปนอยางมาก

นอกจากรายไดของจงหวดกวา 1 ใน 3 จะมาจากภาคการเกษตรแลว ประชากรสวนใหญของจงหวดนานยงประกอบอาชพอยในภาคการเกษตรถง 2 ใน 3 ของประชากรทงหมด โดยในป 2556 จงหวดนานมผประกอบอาชพอยในภาคการเกษตรจ านวน 206,998 คน คดเปนรอยละ 67.68 สวนทเหลออยนอกภาคการเกษตรจ านวน 98,832 คน หรอรอยละ 32.32

การประกอบอาชพของคนในจงหวดนาน ป 2556

ทมา: ส านกงานสถตจงหวดนาน อางใน กรมแรงงาน จงหวดนาน

ภาคการเกษตร

นอกภาคการเกษตร

รอยละ 32.32

รอยละ 67.68


เกษตรกรสวนใหญของจงหวดนานปลกพชไรเปนหลก จากขอมลของส านกงานเศรษฐกจการเกษตร พบวา ในป 2556 จงหวดนานมพนทปลกพชไร 756,134 ไร หรอกวารอยละ 53.4 ของพนทการเกษตรทงหมด รองลงมาคอ ปลกขาว 277,543 ไร สวนผลไมยนตน 275,218 ไร และเนอทการเกษตรอนๆ 101,848 ไร สวนการปลกสวนผก ไมดอก ไมประดบ นยมนอยทสดโดยปลกเพยง 3,870 ไร

โดยพชไรทเกษตรกรนยมปลกมากทสดคอ ขาวโพด สาเหตของการนยมปลกขาวโพดนนาจะเปนผลมาจากการทขาวโพดเปนพชทปลกและดแลงาย อกทงสามารถสรางรายไดไดด และรฐบาลยงมนโยบายประกนราคาขาวโพด ซงสรางความเชอมนใหเกษตรกรในการปลกขาวโพดวาเปนพชทสามารถสรางรายไดใหอยางแนนอน

สดสวนการใชประโยชนในทดนการเกษตรของจงหวดนาน ป 2556

ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

พชไร,

756,134

นาขาว,

277,543

สวนผลไมยน

ตน ,

275,218

เนอทใช

ประโยชนทาง

การเกษตรอนๆ

, 101,848

สวนผก ไม

ดอก/ไม

ประดบ,

3,870


พนทการเกษตรทงหมด 1,414,613 ไร


เมอพนทการเกษตรไมเพยงพอ จงตองรกปาเพอยงชพ ถงแมขาวโพดจะเปนพชหลกทสรางรายไดใหกบเกษตรกรในจงหวด แตการ

ปลกขาวโพดสามารถปลกไดเพยงปละ 1 ครงเทานน ท าใหเกษตรกรตองการพนทเพาะปลกเปนจ านวนมากเพอใหมรายไดเพยงพอในการเลยงชพ แตเนองจากพนทสวนใหญของจงหวดนานเปนปาไมถงกวารอยละ 65 ของพนททงหมด ขณะทมพนทท าการเกษตรเพยงรอยละ 20 ประกอบกบมผประกอบอาชพเกษตรกรมากถง 2 ใน 3 ของประชากรทงหมด จงท าใหเกดปญหาการบกรกถางปาเพอเพาะปลกขาวโพด

จากการเปรยบเทยบขอมลพนทการเกษตรของส านกเศรษฐกจการเกษตร และกรมปาไม จะเหนไดวาการใชเนอท เพอประโยชนทางการเกษตรมมากถง 1,414,613 ไร แตกลบมจ านวนทดนทเกษตรกรมกรรมสทธครอบครองเปนของตนเองเพยง 818,324 ไร

เปรยบเทยบเนอทการใชประโยชนทางการเกษตรกบ เนอททเกษตรกรมกรรมสทธการครอบครองของจงหวดนาน

ทมา: 1/ เนอทใชประโยชนทางการเกษตร รายจงหวด ป พ.ศ. 2556, ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

2/ ส ามะโนการเกษตร พ.ศ. 2556 ภาคเหนอ, ส านกงานสถตแหงชาต

1,414,613 818,324

เนอทใชประโยชนทางการเกษตร เนอททมกรรมสทธครอบครองเปนของตนเอง

หนวย: ไร

1/ พนททเกษตรกรมกรรมสทธครอบครอง2/ พนทการเกษตร1/


โฉนด(นส.4)/ตราจอง/นส.5/นส.3/นส.3ก/นส.3ข,

332,789

สปก.4-01/นค./สทก./กสน., 237,863

นส.2/สค.1, 17,005

ภบท./อ.3, 230,666


จ านวนทดนทเกษตรกรมกรรมสทธครอบครองของจงหวดนาน จ าแนกตามประเภทกรรมสทธการถอครองพนท

ทมา: ส ามะโนการเกษตร พ.ศ. 2556 ภาคเหนอ, ส านกงานสถตแหงชาต

เมอพจารณาถงพนทปาไม จะเหนวาภายในระยะเวลา 5 ปทผานมา(ป 2551-2556) พนทปาไมมการเปลยนแปลงไปคอนขางมาก โดยลดลงจาก 5,103,522 ไร ในป 2551 เหลอ 4,653,024 ไร ในป 2556 ลดลงไปกวา 450,528.27 ไร หรอลดลงจากเดมรอยละ 8.82

เปรยบเทยบการเปลยนแปลงของพนทปาไมป 2551 และ ป 2556

ทมา: สถตกรมปาไม , ศนยสารสนเทศ ส านกแผนงานและสารสนเทศ กรมปาไม

5,103,552

4,653,024

เนอทปา ป 2551 เนอทปา ป 2556

ลดลงรอยละ 8.82 หนวย: ไร


92.56 97.14 97.10 96.71 96.61 96.30 91.21 90.07 88.47 78.52

53.69


คณภาพชวตของคนจงหวดนาน

ทอยอาศยยงไมมนคง

จากขอมลป 2553 พบวา ชาวจงหวดนานมความมนคงดานทอยอาศยรงทายอยในอนดบท 75 ของประเทศ รองจากจงหวดแมฮองสอน โดยมครวเรอนทมความมนคงในทอยอาศยอยรอยละ 78.52 ในขณะทคาเฉลยของประเทศและคาเฉลยของภาคเหนออยทรอยละ 92.56 และ 91.21 ตามล าดบ

รอยละของครวเรอนทมความมนคงในทอยอาศยของจงหวดนาน เมอเทยบกบประเทศ และภาคเหนอ ป 2553

ทมา: ส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

อนดบ 75



อทกภยยงคงเปนปญหา

จงหวดนานนน ถอเปนอกจงหวดหนงทประสบปญหาภยพบตทางธรรมชาตอยบอยครง โดยเฉพาะปญหาอทกภย และจากดชนความกาวหนาของคน (Human Achievement Index, HAI) ซงจดท าโดยส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (United Nation Development Programme, UNDP) พบวา จงหวดนานตดอนดบท 2 รองจากจงหวดสมทรสาคร ทประชากรไดรบผลกระทบจากการประสบอทกภยในป 2554 มากทสดในประเทศ

ประชากรทประสบอทกภยในป 2554 (หนวย: รอยละ)

5 อนดบดทสด 5 อนดบสดทาย

1) ราชบร กาญจนบร สมทรสงคราม เพชรบร ชยภม

0 1) สงหบร 62.5

2) ประจวบครขนธ 0.2 2) กาฬสนธ 66.8

3) ตราด 0.4 3) ปทมธาน 74.1

4) ระนอง 1.4 4) นาน 82.4

5) สมทรปราการ 1.8 5) สมทรสาคร 94.2

ทมา: กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย (อางในรายงานการพฒนาคนของประเทศไทย ป 2557, UNDP)


ความพงพอใจในชวตคอนขางตา

จากการส ารวจความพงพอในชวตป 2555 พบวา จงหวดนานมคาคะแนนความพงพอใจในชวต(ภาพรวม) 7.54 คะแนน(จากคะแนนเตม 10 คะแนน) อยในอนดบท 52 ของประเทศ และเมอพจารณาคาคะแนนความพงพอใจในแตละดาน พบวา คนจงหวดนานมความพงพอใจในชวตดานการศกษา และดานอาชพการงานคอนขางต า และเมอเทยบกบจงหวดอนๆ พบวา คะแนนความพงพอใจดานการศกษาของคนจงหวดนานต าเปนอนดบ 2 ของประเทศ โดยมคาคะแนนความพงพอใจเพยง 6.32 คะแนน สวนดานอาชพการงานมคาคะแนนความพงพอใจต าเปนอนดบ 7 ของประเทศ โดยมคาคะแนนความพงพอใจ 6.73 คะแนน

ความพงพอใจในแตละดานของจงหวดนานเมอเทยบกบคาเฉลยประเทศ

ทมา: การส ารวจความพงพอใจและความสขในชวตของคนไทย ป 2555, ส านกงานสถตแหงชาต

6.32 6.73

7.46

7.6 7.84

7.64

7.65 6.97 7.12

7.49

7.57 7.76

7.66

7.34

ระบบการศกษา

อาชพการงาน

ความเปนอยในปจจบน

บาน/ทพกอาศย

ชวตครอบครว

สขภาพ

สงคม

นาน ประเทศ


8.00 8.40 8.30

7.81 7.67 7.51 7.30 7.29 7.11 6.32

5.42

หนวย: ป

การศกษายงรงทาย

เมอน าขอมลดานการศกษาของจงหวดนานมาพจารณาจะพบวา จ านวนปการศกษาเฉลยในประชากรอาย 15 ปขนไปในป 2553 คอนขางอยในอนดบรงทายของประเทศ นนคอ อนดบท 66 โดยมจ านวนปการศกษาเฉลยอยท 7.11 ป และรงทายเปนอนดบท 3 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดเชยงราย และแมฮองสอน

จ านวนปการศกษาเฉลยในประชากรอาย 15 ปขนไปของจงหวดนาน เมอเทยบกบระดบประเทศ และจงหวดในภาคเหนอ ป 2553

ทมา: ส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาส 3) ส านกงานสถตแหงชาต

อนดบ 66


15+


นอกจากน ยงพบวาจ านวนปการศกษาเฉลยในประชากรวยแรงงานอาย 15 - 59 ปของจงหวดนานในป 2553 อยอนดบท 65 ของประเทศ คอ 7.78 ป และรงทายเปนอนดบท 3 ในภาคเหนอ รองจากจงหวดเชยงราย และแมฮองสอน เชนเดยวกน

จ านวนปการศกษาเฉลยในประชากรวยแรงงานอาย 15 - 59 ป ของจงหวดนาน เมอเทยบกบระดบประเทศ และจงหวดในภาคเหนอ ป 2553

ทมา: ส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาส 3) ส านกงานสถตแหงชาต

8.64 9.31 9.10

8.56 8.56 8.41 8.14 8.04 7.78 7.05

5.86

หนวย: ป

อนดบ 65


15-59


ในสวนของการส าเรจการศกษาของนกเรยนป 2554 พบวา รอยละของประชากรทส าเรจการศกษาภาคบงคบ หรอชนมธยมศกษาปท 3(ม.3) ของจงหวดนาน คอ รอยละ 13.45 อยอนดบท 59 ของประเทศ ซงนอยกวาคาเฉลยของประเทศ และภาคเหนอ ซงมคาเฉลยอยทรอยละ 14.59 และ 13.69 ตามล าดบ

รอยละของประชากรทส าเรจการศกษาภาคบงคบ(ม.3) ของจงหวดนาน เมอเทยบกบระดบประเทศ และจงหวดในภาคเหนอ ป 2554

ทมา: ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา

14.59 14.89 14.75 14.74 13.69 13.45 13.39 13.19 12.65 12.42

11.32


อนดบ 59


ม. 3


ถงแมจ านวนคนทส าเรจการศกษาภาคบงคบของจงหวดนานจะคอนขางอยในอนดบรงทายของประเทศ แตเปนทนายนดวาในป 2554 จ านวนนกเรยนทส าเรจการศกษาขนพนฐานชนมธยมศกษาปท 6 ของจงหวดนาน กลบอยในอนดบตน ๆ ของประเทศ โดยอยอนดบท 15 ของประเทศ(รอยละ12.77) และสงเปนอนดบท 3 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดเชยงใหม และจงหวดล าพน ตามล าดบ

รอยละของประชากรทส าเรจการศกษาขนพนฐาน (ม.6) ของ จงหวดนาน ป 2554

ทมา: ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา

11.31

13.80 12.92 12.77

11.81 11.65 11.31 11.21 10.57

8.74

5.18

หนวย: รอยละ อนดบ 15


ม. 6


เมอดผลสมฤทธทางการศกษาในระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบมธยมศกษาตอนปลาย พบวา ในระดบชนประถมศกษา เดกนกเรยนจงหวดนานมคะแนนเฉลย O-NET ของแตละวชาอยในอนดบทไมคอยดนก โดยเฉพาะวชาภาษาองกฤษ

แตในระดบมธยมศกษาตอนตน มอนดบคอนขางด โดยเฉพาะวชาวทยาศาสตรซงอยอนดบท 2 ของประเทศ สวนระดบมธยมศกษาตอนปลาย มอนดบคะแนนเฉลย O-NET อยในระดบปานกลาง รายวชาทท าไดคอนขางดคอ วชาวทยาศาสตร เชนเดยวกนกบระดบมธยมศกษาตอนตน

อนดบของคะแนนเฉลย O-NET ในแตละรายวชาของนกเรยนใน จงหวดนาน ป 2553

ทมา: สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน)

ประถมศกษา ม. ตน ม. ปลาย

คณตศาสตร 48 26 17

ภาษาองกฤษ 48 36 60

ภาษาไทย 31 17 51

วทยาศาสตร 12 2 48

(หนวย: อนดบท)


เปนทนาสงเกตวา ถงแมจงหวดนานจะมการลงทนในดานการศกษาคอนขางมากเมอเทยบกบรายไดทงหมดของจงหวด โดยในป 2555 มรายไดจากสาขาการศกษาคดเปนรอยละ 13 ของผลตภณฑมวลรวมจงหวด แตจากขอมลดานการศกษาทไดน าเสนอไวขางตน สะทอนใหเหนวาจงหวดนานยงคอนขางมปญหาดานการศกษาในหลายๆ ดาน เปนโจทยทตองชวยกนขบคดวาจะท าอยางไรใหการลงทนในดานการศกษาเกดประสทธภาพสงสด และสามารถยกระดบคณภาพการเรยนการสอนรวมถงคณภาพชวตของคนจงหวดนานใหดขนกวาน

การงานยงนาเปนหวง

นอกจากจงหวดนานจะมคาคะแนนความพงพอใจในชวตดานการงานต าเปนอนดบ 7 ของประเทศแลว ยงพบวาในสวนของดชนความกาวหนาของคน หรอ HAI จงหวดนานมอนดบของดชนยอยดานชวตการงานรงทายเปนอนดบท 2 ของประเทศ รองจากจงหวดปตตาน

อนดบดชนความกาวหนาของคน(HAI) ดานชวตการงาน ป 2557


1) ภเกต 1) ปตตาน

2) ปทมธาน 2) นาน

3) ระยอง 3) สงหบร

4) ชลบร 4) พงงา

5) กรงเทพมหานคร 5) นครพนม

ทมา : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2554 (อางในรายงานการพฒนาคน ของประเทศไทย ป 2557, UNDP)


และเมอพจารณาขอมลในรายละเอยด พบวา จงหวดนานเปนจงหวดทมอตราการวางงานสงเปนอนดบท 1 ของประเทศ คอ รอยละ 2.3 ในขณะทจงหวดใกลเคยงอยางอตรดตถ แพร พะเยา แมฮองสอน ล าพน และล าปาง กลบมอตราการวางงานคอนขางต า และตด 1 ใน 5 อนดบแรกของจงหวดทมอตราการวางงานต าทสดในประเทศ

อตราการวางงาน ป 2554 (หนวย: รอยละ)


1) ชมพร ก าแพงเพชร สพรรณบร สมทรสงคราม พงงา

0 1) นาน 2.3

2) ตราด อตรดตถ แพร พะเยา แมฮองสอน อทยธาน หนองคาย

0.1 2) ปตตาน 2.0

3 ) ก า ญ จ น บ ร น ค ร ป ฐ ม ประจวบครขนธ กาฬสนธ มกดาหาร ภเกต สราษฎรธาน ตรง พทลง

0.2 3) นครพนม 1.9

4) ปทมธาน จนทบร ล าพน ชยภม อ านาจเจรญ เลย

0.3 4) นราธวาส สงหบร 1.6

5) นครนายก ล าปาง นครสวรรค บรรมย สตล

0.4 5) หนองบวล าภ 1.3

ทมา : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2554 อางในรายงานการพฒนาคน ของประเทศไทย ป 2557, UNDP)


นอกจากน ยงพบวาคนจงหวดท างานคอนขางหนก โดยในป 2554 มจ านวนชวโมงการท างานเฉลยตอสปดาหอยท 49.55 ชวโมง/สปดาห สงเปนอนดบท 18 ของประเทศ และสงเปนอนดบ 3 ของภาคเหนอ อกทงยงสงกวามาตรฐานทกฎหมายแรงงานไดระบไวคอ 48 ชวโมง/สปดาห3 ในขณะทคาเฉลยของประเทศและคาเฉลยของภาคเหนอ อยท 46.25 และ 46.65 ชวโมง/สปดาห ตามล าดบ

ในขณะทรายไดทเกดขนจากการท างานกลบสวนทางกบเวลาทใชในการท างาน โดยในป 2554 คนนานมรายไดตอคนตอเดอนเพยง 5,026 บาท/เดอนรงทายอยอนดบท 62 ของประเทศ

จ านวนชวโมงการท างานเฉลยตอสปดาห และรายไดตอคนตอเดอน ของจงหวดนาน ป 2554

ทมา: 1/ ส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาส 3) ส านกงานสถตแหงชาต 2/ การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน ส านกงานสถตแหงชาต

3 ทมา: http://www.mol.go.th/employee/rihgt_labor%20low


จานวนชวโมงการทางาน (ชวโมง/สปดาห)1/

46.25 46.65 49.55

รายได (บาท/คน/เดอน)2/ 7,350 5,853 5,026

อนดบ 18


อนดบ 62



คนนาน ใสใจในเรองของการมสวนรวม จากขอมลดชนความกาวหนาของคนในสวนของดชนยอยดานการมสวนรวม

พบวา จงหวดนานมดชนดานการมสวนรวมอยในอนดบท 5 ของประเทศ และสงเปนอนดบท 2 ในภาคเหนอ รองจากจงหวดล าพน

อนดบดชนความกาวหนาของคน(HAI) ดานการมสวนรวม ป 2557


1) ชยนาท 1) กรงเทพมหานคร

2) ล าพน 2) ชลบร

3) อ านาจเจรญ 3) ปทมธาน

4) สงหบร 4) แมฮองสอน

5) นาน 5) ยะลา

ทมา : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2554 (อางในรายงานการพฒนาคนของประเทศไทย ป 2557, UNDP)

นอกจากน จงหวดนานยงมจ านวนครวเรอนทมสวนรวมท ากจกรรมสาธารณะของหมบานในป 2554 สงเปนอนดบท 2 ของประเทศ


ครวเรอนทมสวนรวมท ากจกรรมสาธารณะของหมบาน ป 2554 (หนวย: รอยละ)


1) สมทรสงคราม แพร อดรธาน นครพนม บรรมย

100 1) ชลบร กรงเทพมหานคร 94.6

2) นาน พะเยา พระนครศรอยธยา ก าแพงเพชร หนองบวล าภ เลย มหาสารคาม กาฬสนธ

99.9 2) ปทมธาน

94.7

3) ชยภม สรนทร ศรสะเกษ พจตร สระแกว สระบร

99.8 3) ภเกต 95.0

4) ล าปาง อตรดตถ เ ชยงราย อบลราชธาน ขอนแกน

99.7 4 ) ส ม ท ร ป ร า ก า รนครศรธรรมราช

96.2

5) อทยธาน 99.6 5) แมฮองสอน 96.5

ทมา : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2554 (อางในรายงานการพฒนาคนของประเทศไทย ป 2557, UNDP)

จากขอมลขางตน จะเหนไดวาคนในจงหวดนานมความใสใจในเรองการมสวนรวมในกจกรรมสวนรวม ซงเปนสวนส าคญในการพฒนาจงหวดนานใหมความเขมแขง และเปนสญญาณบงบอกวาคนนานพรอมทจะใหความรวมมอและผลกดนจงหวดใหเกดการเปลยนแปลงในทศทางทดขน


โอกาสและความหวง เพอเมองนานทดกวาเดม ถงแมเศรษฐกจของจงหวดนานในภาพรวมจะมแนวโนมการเจรญเตบโตไปใน

ทศทางทดขน แตถงกระนนกยงไมเพยงพอตอความตองการของคนในจงหวด คนนานยงประสบกบปญหาในหลาย ๆ ดาน ไมวาจะเปนรายไดตอหวประชากรและรายไดตอครวเรอนทคอนขางนอย หนสนรมเรา อตราการวางงานสง ในขณะทคนท างานมชวโมงการท างานสง แตมรายไดคอนขางต า รวมไปถงปญหาการบกรกปาไม ซงมสาเหตจากความตองการในการเพมพนทเพาะปลกเพอใหมรายไดเพมขน

อกทงคนนานยงตองประสบกบปญหาคณภาพชวตทคอนขางต า ไมวาจะเปนไปในเรองของความมนคงทางทอยอาศย ความพงพอใจในชวต คณภาพของการศกษาโดยเฉพาะระดบประถมศกษาทเปนการศกษาขนพนฐานทส าคญ หรอแมแตปญหาอทกภย ทสรางความเสยหายมากมายในแตละครงทเกดขน จากปรากฏการณดงกลาว สามารถสะทอนไดวา ประสทธภาพในการยกระดบความเปนอยของประชาชนในจงหวดนนคอนขางนาเปนหวง

อยางไรกตาม ถงแมจงหวดนานจะประสบปญหาหลายประการ แตสงทเปนจดแขงส าคญของจงหวด คอ การทภาคประชาสงคมคอนขางมความเขมแขง ซงเปนก าลงส าคญในการสรางความรวมมอและรวมกนผลกดนใหจงหวดเกดการเปลยนแปลงไปในทศทางทดขน

นอกจากน จงหวดนานยงมจดแขงอกอยางหนง คอ ทรพยากรธรรมชาตทสวยงาม ดวยภมประเทศทเปนภเขา และมพนทปาไมมอยถงรอยละ 65 ของพนททงหมด แตความทาทายกคอ จะใชทรพยากรทมอยอยางไรใหเกดประโยชน และน าไปสการพฒนาคณภาพชวตของคนในจงหวดใหดขน โดยไมกอใหเกดการท าลาย


ทรพยากรธรรมชาตทมอยใหหมดลงไป หรอสรางการพฒนาทท าใหเกดการฟนฟทรพยากร และเกดการงอกเงยเพมพนมากขนกวาเดม

และนคอโจทยส าคญทคนนานตองชวยกนขบคด เพอสรางอนาคตใหมใหกบเมองนาน

ภาพ: www.nokjibjib.com/th/destinations/nan

เพออนาคตของลกหลาน ถงเวลาทหมเฮาชาวนานตองรวมมอ รวมใจกน

คด สรางสรรค และลงมอท า เพอเมองนานทดกวาเดมเนอ..

โครงการเชอมโยงและบรณาการขอมลสถต รวมกบ PMOC-MOC-DOC-POC อยางมมาตรฐาน

ส านกงานสถตแหงชาต คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สบายดีเมืองน่านnpithailand.com/sites/default/files/10.จังหวัดน่าน.pdf ·...

Documents