บทท 3 ระเบยบวธวจย

การวจย เรอง ตวแบบการพฒนาเพมขดความสามารถทางการแขงขนของวสาหกจชมชน

ประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย มวตถประสงค (1) เพอศกษาปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงทางธรกจ ความสามารถทางการแขงขน ผลการด าเนนงานขององคกร (2) เพอศกษาอทธพลของปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงทางธรกจ ความสามารถทางการแขงขน ผลการด าเนนงานขององคกร (3) เพอสรางตวแบบการพฒนาวสาหกจชมชน เพอเพมความสามารถทางการแขงขนไปสธรกจขนาดกลางและขนาดยอม เพอใหการวจยครงนบรรลตามวตถประสงคทตงไว ผวจย จงไดก าหนดขนตอนในการด าเนนงานวจย 10 ขนตอน แสดงดงภาพประกอบท 23

ภาพประกอบท 23 ขนตอนในการด าเนนงานวจย

รปแบบการวจย

ทบทวนแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ประชากรและกลมตวอยาง

การสรางเครองมอในการวจย

การทดสอบเครองมอ

การเกบรวบรวมขอมล

การวเคราะหขอมล

การวเคราะหองคประกอบยนยนรปแบบสมการโครงสราง

การสนทนากลม สรปและอภปรายผล

115

ขนตอนท 1 รปแบบการวจย รปแบบของการวจยในครงน เปนการวจยผสมผสาน (Mixed Method) ทงวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ซงท าการส ารวจความคดเหนของกลมตวอยางทเปนตวแทนกลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย โดยการวเคราะหความสมพนธเชงโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) ซงเปนเทคนคทางสถตเทคนคหนงทใชในการทดสอบความสมพนธเชงเหตผล (Causal Relationships) และวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงเปนการออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Explanatory Sequential Design) ซงลกษณะของขนตอนการวจย แสดงดงภาพประกอบท 24

ภาพประกอบท 24 การออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Explanatory Sequential Design)ทมา: Creswell and Plano Clark. (2011); Creswell (2013) ขนตอนท 2 ทบทวนแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เปนขนตอนของการศกษาแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ และทบทวนวรรณกรรมตาง ๆ ทเกยวของจากแหลงขอมลทตยภม (Secondary Sources) เพอพฒนากรอบแนวคดการวจย ตามวตถ ประสงคของการวจย เปนการศกษาเกยวกบปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงทางธรกจ ความสามารถ ทางการแขงขน และผลการด าเนนงานขององคกร ไดแก ดานทรพยากรพนฐาน ประกอบดวย ทรพยากร กายภาพ ทรพยากรมนษย ทรพยากรแหลงเงนทน และทรพยากรความร ดานระบบท างาน ประกอบ ดวย ระบบการวางแผน ระบบฐานขอมล และระบบควบคมคณภาพดานการผลต ดานบทบาทของภาครฐ ประกอบดวย การรบรนโยบายของภาครฐ การใชประโยชนจากการสงเสรมและสนบสนนของภาครฐ และสงเสรมการสงออก สวนดานการเปลยนแปลงทางธรกจ ประกอบดวย การเปลยน แปลงรปแบบกลยทธ การเปลยนแปลงรปแบบการด าเนนงาน และการเปลยนแปลงเทคโนโลยและนวตกรรม ดานความสามารถทางการแขงขน ประกอบดวย สรางความแตกตาง ตนทน และตลาดเฉพาะกลม และดานผลการด าเนนงานขององคกร ประกอบดวย ดานการเงน ดานลกคา ดานกระบวน การภายใน และดานการเรยนรและการเจรญเตบโต

ผลและการเกบรวบรวมขอมลใน

เชงปรมาณ

ผลและการเกบรวบรวมขอมลใน

เชงคณภาพ

ตดตาม ยนยน

การแปลความหมาย

116

ในการวจยครงน ผวจยมจดมงหมายทจะพฒนาสารสนเทศใหมคณคา และทส าคญยง คอ ผลการวจยทเปนประโยชนตอสงคมสวนรวมทงในเชงวชาการและในเชงพาณชยเกยวของกบตวแบบการพฒนาวสาหกจชมชน เพอเพมความสามารถทางการแขงขนไปสธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ขนตอนท 3 ประชากรและกลมตวอยาง การวจยครงน ผวจยใชประชากรและกลมตวอยาง ดงน

1. ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก กลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและ

เครองแตงในประเทศไทย ทไดรบการคดสรรมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.) ผานการคดสรรผลตภณฑ ระดบ 4-5 ดาว และจดทะเบยนกบกรมสงเสรมการเกษตร ในประเทศไทย ทง 4 ภาค ไดแก ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต ภาคเหนอ จ านวน 2,225 แหง (ไทยต าบลดอทคอม, 2555) เพราะเนองจากความสามารถในการบรหารจดการกลมมศกยภาพในระดบการพฒนาผลตภณฑ และการสงออก ซงจะตอยอดในการแขงขนไดชดเจนมากขน ดงแสดงในตารางท 16

ตารางท 16 จ านวนกลมวสาหกจชมชนผลตสนคาโอทอปทไดรบการคดสรรสดยอดผลตภณฑ โอทอปประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกาย พ.ศ. 2555 ของประเทศไทย

ท ระดบดาว

จงหวด

5 ดาว 4 ดาว รวมประชากร

(N)

รวม กลมตวอยาง

(n)

ภาคกลาง 1 กรงเทพ 39 95 134 แบงตาม

สดสวนได กลมตวอยาง จ านวน 84 กลม

2 กาญจนบร 15 23 38 3 จนทบร 17 30 47 4 ฉะเชงเทรา 1 5 6 5 ชลบร 5 7 12 6 ชยนาท - 4 4 7 ตราด 1 6 7 8 นครนายก 2 1 3 9 นครปฐม 7 12 19

10 นนทบร 3 18 21 11 ปทมธาน 6 15 21

117

ตารางท 16 (ตอ)

ท ระดบดาว

จงหวด

5 ดาว 4 ดาว รวมประชากร

(N)

รวม กลมตวอยาง

(n) 12 ปราจนบร 5 10 15 13 ประจวบครขนธ 1 2 3 14 พระนครศรอยธยา 2 8 10 15 เพชรบร 1 1 2 16 ลพบร 16 6 22 17 ราชบร 5 13 18 18 ระยอง 1 6 7 19 สมทรปราการ 3 5 8 20 สมทรสงคราม - 3 3 21 สระบร - 9 9 22 สระแกว 2 9 11 23 สงหบร - 3 3 24 สพรรณบร 4 19 23

รวม 136 310 446

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1 กาฬสนธ 12 40 52 แบงตาม

สดสวนได กลมตวอยาง จ านวน

198 กลม

2 ขอนแกน 14 42 56 3 ชยภม 24 57 81 4 นครพนม 6 29 35 5 นครราชสมา 25 61 86 6 บงกาฬ 3 6 9 7 บรรมย 13 62 75 8 เลย 2 8 10 9 ยโสธร 2 15 17

10 รอยเอด 8 23 31 11 มหาสารคาม 26 50 76

118

ตารางท 16 (ตอ)

ท ระดบดาว

จงหวด

5 ดาว 4 ดาว รวมประชากร

(N)

รวม กลมตวอยาง

(n) 12 มกดาหาร 6 8 14 13 สกลนคร 9 35 44 14 หนองคาย 1 11 12 15 หนองบวล าพ 14 25 39 16 ศรสะเกษ 13 46 59 17 สรนทร 70 117 187 18 อดรธาน 18 34 52 19 อ านาจเจรญ 20 32 52 20 อบลราชธาน 32 27 59

รวม 318 728 1,046

ภาคใต 1 กระบ 8 12 20 แบงตาม

สดสวนได กลมตวอยาง จ านวน 48 กลม

2 ชมพร 1 5 6 3 ตรง 1 6 7 4 นครศรธรรมราช 7 13 20 5 นราธวาส 13 7 20 6 ปตตาน 7 12 19 7 พงงา 9 48 57 8 ภเกต 9 11 20 9 ระนอง - 12 12

10 ยะลา 14 15 29 11 สงขลา 6 8 14 12 สตล 5 9 14 13 สราษฎรธาน - 2 2 14 พทลง 7 8 15

รวม 87 168 255

119

ตารางท 16 (ตอ)

ท ระดบดาว

จงหวด

5 ดาว 4 ดาว รวมประชากร

(N)

รวม กลมตวอยาง

(n)

ภาคเหนอ 1 ก าแพงเพชร 4 16 20 แบงตาม

สดสวนได กลมตวอยาง จ านวน 90 กลม

2 ตาก 9 46 55 3 นครสวรรค - 2 2 4 นาน 7 40 47 5 พจตร 2 6 8 6 พษณโลก 1 3 4 7 พะเยา 4 11 15 8 เชยงใหม 12 84 96 9 เชยงราย 5 20 25

10 เพชรบรณ 3 7 10 11 แพร 11 29 40 12 แมฮองสอน 1 17 18 13 ล าปาง 6 18 24 14 ล าพน 19 29 48 15 สโขทย 14 13 27 16 อตรดตถ 13 9 22 17 อทยธาน 3 14 17

รวม 114 364 478

รวมทงสน 655 1,570 2,225 420

ทมา: http://www.thaitambon.com/OPC2555/BR55.htm (คนเมอวนท 5 พฤษภาคม 2558)

120

2. หนวยการวเคราะหขอมล (Unit of analysis) หนวยวเคราะหขอมลหรอกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ประธานกลม รอง

ประธานกลม เลขานการ เหรญญก หรอตวแทนกลมทมอ านาจในการตดสนใจของวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย ทจดทะเบยนกบกรมสงเสรมวสาหกจชมชน และไดรบการคดสรรมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.) และผานการคดสรรผลตภณฑ ระดบ 4-5 ดาว ทง 2,225 แหง (ไทยต าบลดอทคอม, 2555)

2.1 การก าหนดขนาดกลมตวอยาง เพอใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากรผใหขอมลทด ผวจยไดก าหนดจาก

ตวแทนกลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย ทไดรบการคดสรร มาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.) ผานการคดสรรผลตภณฑ ระดบ 4-5 ดาว สดยอดผลตภณฑหนงต าบลหนงผลตภณฑ (OTOP) และจดทะเบยนกบกรมสงเสรมการเกษตรในประเทศไทย ทง 4 ภาค ไดแก ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต และภาคเหนอ จ านวน 2,225 แหง (ไทยต าบลดอทคอม, 2555) (ดงตารางท 16) มาก าหนดขนาดของกลมตวอยาง (Sampling Size) โดยใช สตรค านวณของ Yamane, (1973) ดงน

สตร 2NE1Nn

ก าหนดให n คอ จ านวนหรอขนาดของกลมตวอยาง N คอ จ านวนหรอขนาดประชากร (2,225 แหง) E คอ คาความนาจะเปนของความคลาดเคลอน (0.05)

ดงนน ขนาดของกลมตวอยาง คอ

3392)2,225(0.0512,225n

ผวจยค านวณไดจ านวนขนาดกลมตวอยางทตองการ 339 แหง ส าหรบการพจารณาความเหมาะสมของกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ผวจยไดท าการ

พจารณาถงขนาดของกลมตวอยางทมความเหมาะสมกบการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม LISREL โดยการใชเครองมอทางสถต Structural Equation Modeling (SEM) ซงผวจยใชวธการก าหนดกลมตวอยางตามกฎแหงความชดเจน (Rule of Thump) ขนาดของตวอยางทเหมาะสมในงานทมการวเคราะหองคประกอบ การวเคราะหเสนทาง และโมเดลสมการโครงสราง Comrey, (1973) ไดใหขอเสนอแนะขนาดตวอยางทเหมาะสม โดยก าหนดขอบเขตของตวอยาง ควรมหนวยตวอยางทใชในการศกษาไมต ากวา 200 ตวอยาง (Kline, 2010) และ นอกจากนยงมนกสถต และนกวจยทมชอเสยง

121

อกหลายทาน เชน (Hair, et al, 2010, อางถงใน ธานนทร ศลปจาร, 2555) ไดแนะน าถงงานวจยประเภทนวาควรใชขนาดตวอยางระหวาง 15-20 ตวอยาง ตอ 1 พารามเตอรท เปนตวแปรท านาย (Shumacker & Lomax, 2010) ซงสอดคลองกบ (Anderson & Gerbing, 1988) 15-20 เทาของจ านวนตวแปรเชงสงเกต ซงการวจยครงน ผวจยมตวแปรสงเกตไดในแบบจ าลอง จ านวน 20 ตวแปร ดงนน ขนาดตวอยางทมความเหมาะสมและเพยงพอจงควรมอยางนอย (15 x 20 = 300) ถง (20 x 20 = 400) ซงผลจากการค านวณดงกลาวเปนจ านวนของขนาดกลมตวอยางขนต า 300 แหง ทสามารถน ามาใชในการวเคราะหขอมลดวยเครองมอทางสถต Structural Equation Modeling (SEM) นอกจากน การเกบรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบสอบถามทางไปรษณย (Mail Survey) เปนการเกบรวบรวมขอมล ทผตอบมกไมใหความรวมมอมากนก หรอสดสวนทผตอบจะสงแบบสอบถามกลบคนคอนขางต า ผวจยจงไดท าการประมาณอตราการตอบกลบเปน 300 + (300 x 0.4) = 420 (กลยา วานชยบญชา, 2549ก) จ านวนกลมตวอยางทเพมขนอก 120 แหง เพอปองกนความผดพลาดในการเกบขอมล ซงเพอเปนการส ารองหรอลดความคลาดเคลอนจากการตอบแบบสอบถามของกลมตวอยางกรณทมการสงแบบสอบถามคนคอนขางต า และเพอใหไดขอมลทมความสมบรณครบถวน นาเชอถอมากขนจากกรณความผดพลาดจากการตอบแบบสอบถามอยางไมสมบรณ ดงนน จ านวนกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ จ านวน 420 แหง ซงมจ านวนเพยงพอและมากกวาขนาดกลมตวอยางขนต าทสามารถน ามาใชในการวเคราะหขอมลดวยเครองมอทางสถต Structural Equation Modeling (SEM)

2.2 เทคนคการเลอกกลมตวอยาง การวจยครงน ผวจยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random

Sampling) ซงเปนการสมตวอยางจากประชากรทมลกษณะสอดแทรกเปนล าดบขนทลดหลน โดยเรยงล าดบ 3 ขนตอนดงน

ขนท 1 เปนการก าหนดประชากรกลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย ตามพนทภมภาค 4 ภาค คอ (1) ภาคกลาง 24 จงหวด มจ านวน 446 แหง (2) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 20 จงหวด มจ านวน 1,046 แหง (3) ภาคใต 14 จงหวด มจ านวน 255 แหง และ (4) ภาคเหนอ 17 จงหวด มจ านวน 478 แหง โดยแบงประชากรตามหลกเกณฑการคดสรรสดยอดสนคา OTOP Product Champion เฉพาะ 4-5 ดาว เนองจากความสามารถในการบรหารจดการกลมมศกยภาพในระดบการพฒนาผลตภณฑและการสงออก ซงจะตอยอดในการแขงขนไดชดเจนมากขน

ขนท 2 เปนการเลอกตวแทนของกลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย ผวจยเลอกใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling: SRS) โดยใชสตรค านวณของ Yamane, (1973) ไดจ านวนกลมตวอยางเทากบ 339 แหง เพอความเหมาะสมและสอดคลองกบการวเคราะหผล ผวจยจงใชวธการก าหนดกลมตวอยางตามกฎแหงความชดเจน (Rule of Thump) ขนาดของตวอยางทเหมาะสมในงานทมการวเคราะหองคประกอบ การวเคราะหเสนทาง และโมเดลสมการโครงสราง ไดจ านวนกลมตวอยางเทากบ 420 แหง ซงเปนการเลอกตวอยาง

122

ทไมใชความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) โดยใชวธการแบบโควตา (Quota Sampling) และพจารณาวสาหกจชมชนกลมผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย ทไดรบผลตภณฑระดบ 4-5 ดาว ซงมบญชรายชอของกลมในแตละระดบ

ขนท 3 เนองจากจ านวนกลมวสาหกจชมชนในแตละภมภาคและจงหวดไมเทากน ผวจยใชวธการสมตวอยางแบบระดบชนอยางเปนสดสวน (Proportion Stratified Random Sampling) เพอ ใหไดกลมตวอยางจ านวน 420 แหง โดยใชสตรในการค านวณขนาดของกลมตวอยางและกลมยอย ดงน

สตร NkN n

kn

ก าหนดให nk = จ านวนตวอยางในแตละชนภม n = จ านวนตวอยางทงหมด Nk = จ านวนประชากรในแตละชนภม N = จ านวนประชากรทงหมด ขนตอนท 4 การสรางเครองมอในการวจย

การวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม ผวจยไดสรางเครองมอแบบสอบถามจากการสงเคราะหและพฒนาขอค าถามจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ การวจยเรอง ตวแบบการพฒนาเพมขดความสามารถทางการแขงขนของกลมวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยมเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) ซงการสรางเครองมอการวจยนน ผวจยไดท าการศกษาแนวคด ทฤษฎ และวรรณกรรมทเกยวของ เพอก าหนด นยามเชงปฏบตการและโครงสรางของตวแปรทตองการจะศกษา จากนนผวจยไดท าการสรางขอค าถามตามนยามเชงปฏบตการทไดมผท าการพฒนาเครองมอวดและประเดนค าถามทไดทดลองใชแลวมาปรบปรง เพอใหเหมาะสมกบการวจย และผวจยไดน าขอค าถามทไดพฒนาเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความตรงตามเนอหาของขอค าถาม และผวจยด าเนนการปรบปรง แกไขแบบสอบถาม เพอจดท าเปนแบบสอบถามฉบบราง หลงจากนน ผวจยไดน าแบบสอบถามฉบบรางดงกลาวมาท าการทดสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) และการทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ซงผวจยไดอธบายไวในหวขอการทดสอบคณภาพของเครองมอการวจย ดงน

สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะแบบสอบ ถามเปนแบบตวเลอก (Checklist) จ านวน 6 ขอค าถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ประสบการณในการท างาน ระยะเวลาการเปนสมาชกวสาหกจชมน และต าแหนงงาน

123

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปเกยวกบวสาหกจชมชน ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบตวเลอก (Checklist) จ านวน 9 ขอ ค าถาม ประกอบดวย การกอตงวสาหกจชมชน/ เครอขายวสาหกจชมชน ระดบผลตภณฑ (ดาว) จ านวนสมาชก ระยะเวลาในการด าเนนงาน รปแบบของผลตภณฑ ทมาของทนในการประกอบการ จ านวนเงนทนเรมตนของกลม ยอดขายของวสาหกจชมชน รายไดเฉลยตอเดอนของสมาชกรายบคคล

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยทางทรพยากรพนฐานของวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ (Amit & Schoemaker, 2012; Leonidou, Leonidou, Fotiadis & Zeriti, 2013; Eggert, Thiesbrummel & Deutscher, 2015) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยทรพยากรพนฐาน ประกอบดวย ดานทรพยากรกายภาพ จ านวน 5 ขอค าถาม ดานทรพยากรมนษย จ านวน 5 ขอค าถาม ดานทรพยากรแหลงเงนทน จ านวน 5 ขอค าถาม และดานทรพยากรความร จ านวน 5 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด ( 4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 20 ขอค าถาม

สวนท 4 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยระบบ การท างานของวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ Salaheldin, (2009), Bayraktar et al., (2008), Brah et al. (2000), Sila & Ebrahimpour (2005), Saravanan & Rao (2007), Antony et al. (2002) และ Chang & Fong. (2010) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยระบบการท างาน ประกอบดวย ดานระบบการวางแผน จ านวน 6 ขอค าถาม ดานระบบฐานขอมล จ านวน 6 ขอค าถาม และดานระบบ ควบคมคณภาพการผลต จ านวน 5 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด (4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 17 ขอค าถาม

สวนท 5 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยบทบาท ของภาครฐทมตอวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ (Hashin 2012; Senoo & Armah, 2015) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยบทบาทของภาครฐ ประกอบดวย ดานการรบรนโยบายของภาครฐ จ านวน 5 ขอค าถาม ดานการใชประโยชนจาการสงเสรมและสนบสนนของภาครฐ จ านวน 5 ขอค าถาม และดานสงเสรมการสงออก จ านวน 5 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ คอ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด (4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 15 ขอค าถาม

สวนท 6 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยการเปลยนแปลงทางธรกจของวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ (Swapna & Raja, 2012;

124

Raja. et al., 2013; Corbett, 2015) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยการเปลยนแปลงทางธรกจ ประกอบ ดวย ดานการเปลยนแปลงรปแบบกลยทธ จ านวน 5 ขอค าถาม ดานการเปลยนแปลงรปแบบการด าเนน งาน จ านวน 5 ขอค าถาม และดานการเปลยนแปลงเทคโนโลยและนวตกรรม จ านวน 6 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด (4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 16 ขอค าถาม

สวนท 7 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยความ สามารถทางการแขงขนของวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ (Marwah, Thakar & Gupta, 2014; Ibrahim, 2015) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยความสามารถทางการแขงขน ประกอบ ดวย การสรางความแตกตาง จ านวน 5 ขอค าถาม และการลดตนทน จ านวน 5 ขอค าถาม และตลาดเฉพาะกลม จ านวน 5 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด (4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 15 ขอค าถาม

สวนท 8 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสภาพการด าเนนงานทแทจรงเกยวกบปจจยผลการ ด าเนนงานขององคกรของวสาหกจชมชน ผวจยใชมาตรวดจากงานวจยของ (Kaplan & Norton, 2006; Chang, 2007; Chang & Ku, 2009; Kasim & Minai, 2009) โดยมาตรวดทใชในการวดปจจยผลการด าเนนงานขององคกร ประกอบดวย ดานการเงน จ านวน 5 ขอค าถาม ดานลกคา จ านวน 5 ขอค าถาม ดานกระบวนการภายใน จ านวน 6 ขอค าถาม และดานการเรยนรและการเจรญเตบโต จ านวน 5 ขอค าถาม เปนมาตรวดแบบ Five-point Likert-type Scale Ranging โดยมคา 5 ระดบ (5) หมายถง เหนดวยมากทสด (4) หมายถง เหนดวยมาก (3) หมายถง เหนดวยปานกลาง (2) หมายถง เหนดวยนอย (1) หมายถง เหนดวยนอยทสด รวมขอค าถามทงสน จ านวน 21 ขอค าถาม

ผวจยใชการแปลความของคาเฉลยแบบแบงชวง โดยแปลความตามหลกการแบงอนตรภาคชน (Class Interval) ซงใชเกณฑในการประเมนผล ดงน (ลดดาวลย เพชรโรจน และอจฉรา ช าน ประศาสน, 2545)

คาเฉลย 4.51 ขนไป หมายถง เหนดวยมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง เหนดวยมาก คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง เหนดวยปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง เหนดวยนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง เหนดวยนอยทสด

125

ตารางท 17 แสดงตวแปร มาตรวด และแหลงขอมลการพฒนาขอค าถามของผวจย

ตวแปร มาตรวด จ านวน ขอค าถาม

แหลงขอมล การพฒนาขอค าถามของ

ผวจย

ทรพยากรพนฐาน (Resource Base: RSB)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

20 ขอ Amit & Schoemaker, (2012), Leonidou, Leonidou, Fotiadis

& Zeriti, (2013), Eggert, Thiesbrummel & Deutscher,

(2015) ระบบการท างาน (Working System: WKS)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

17 ขอ Lam, Lee, Ooi & Phusavat, (2012); Talib, Rahman, &

Qureshi, (2013) Lam, Lee, Ooi & Phusavat, (2012); Barros, Sampaio &

Saraiva, (2014) บทบาทของภาครฐ (Government of Role: GOR)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

15 ขอ Hashin, (2012), Senoo & Armah, (2015)

การเปลยนแปลงทางธรกจ (Business Transformation: BTF)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

16 ขอ Swapna & Raja, (2012), Raja. et al., (2013),

Corbett, (2015)

ความสามารถทางการแขงขน (Competitiveness: COM)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

15 ขอ Marwah, Thakar & Gupta, (2014), Ibrahim, (2015)

ผลการด าเนนงานขององคกร (Performance: PFM)

อนตรภาค เชงอตวสย

(Subjectively)

21 ขอ Garengo & Biazzo, (2012) Wang, Chen & Chen, (2012)

Burke & Noumair, 2015 Bamberger, Biron &

Meshoulam, 2014

126

ขนตอนท 5 การทดสอบเครองมอ สวนการทดสอบคณภาพของเครองมอการวจย ผวจยไดท าการทดสอบหาคาความเทยงตรง

(Validity) ของแบบสอบถามดวยคา IOC ดวยการน าแบบสอบถามทผวจยไดพฒนาขนไปใหผเชยวชาญ และอาจารยทปรกษาวทยานพนธท าการตรวจสอบคณภาพดานความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) จ านวน 5 ทาน ซงเปนผเชยวชาญดานเนอหา จ านวน 2 ทาน ผเชยวชาญดานบรบทวสาหกจ ชมชน จ านวน 1 ทาน ผเชยวชาญดานการพฒนาเครองมอและวจย จ านวน 2 ทาน เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงคของการวจยทตองการวด และผวจยไดท าการทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) หรอความสอดคลองภายในดวยสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) ดวยการน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบกลมทไมใชกลมตวอยางกอนน าแบบสอบถามไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

1. การทดสอบคณภาพของเครองมอการวจย ผวจยไดท าการทดสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) และการทดสอบหาคาความ

เชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม เพอน ามาปรบปรงแบบสอบถามใหมความชดเจนและเหมาะสม ดงน

1.1 การทดสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) 1) ผวจยไดท าการตรวจสอบความเปนเอกมตดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

(Confirmatory Factor Analysis: CFA) เพอเปดเผยตวแปรคณลกษณะแฝงนนใหชดเจนเทาทจะท าได (Mulaik, 1972, อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551) องคประกอบทไดจงเปนผลจากการก าหนดตามทฤษฎทมอย (Bernstein, Garbin & Teng, 1988, อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551) ตองการพสจน ตรวจสอบความเหมาะสมและถกตองขององคประกอบของปจจย ไดแก ปจจยทรพยากรพนฐาน 4 ดาน ระบบการท างาน 3 ดาน บทบาทของภาครฐ 3 ดาน การเปลยนแปลงทางธรกจ 3 ดาน ความสามารถทางการแขงขน 3 ดาน และผลการด าเนนงานขององคกร 4 ดาน

2) ผวจยไดท าการตรวจสอบคณภาพของเครองมอการวจย ดวยการน าแบบสอบถามทผวจยไดพฒนาขนไปใหผเชยวชาญและอาจารยทปรกษาวทยานพนธท าการตรวจสอบคณภาพดานความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) จ านวน 5 ทาน เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงคของการวจยทตองการวด (ลดดาวลย เพชรโรจนและอจฉรา ชานประศาสน, 2545) ดงน

สตร N

RIOC

ก าหนดให IOC = ดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence) R = คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N = จ านวนผเชยวชาญ

127

โดยมการก าหนดคะแนนทผเชยวชาญใหดงน

+1 หมายถง ค าถามสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยหรอ นยามปฏบตการ -1 หมายถง ค าถามไมสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยหรอ

นยามปฏบตการ 0 หมายถง ไมแนใจวาค าถามสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยหรอ นยามปฏบตการ

เกณฑการแปลความหมายมดงน คา IOC .50 หมายความวา ค าถามตรงวตถประสงคของการวจย

คา IOC .50 หมายความวา ค าถามไมตรงวตถประสงคของการวจย

ส าหรบการประเมนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงคของการวจยทตองการวด ผวจยไดรบความอนเคราะหจากผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน

ผลการตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามในดานความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ความครอบคลมของแบบสอบถาม ความเหมาะสมและความชดเจนของการใชภาษาจากผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน พบวา ผลการวเคราะหความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถามทงฉบบมตงแต 60% ขนไป หรอมคาความสอดคลองระหวาง 0.60 - 1.00 ซงตามเกณฑทใชในการตดสนความเทยงตรงเชงเนอหา คาทค านวณไดจะตองมากกวา 0.50 (IOC > 0.50) (ศรชย กาญจนวาส, 2545) แสดงวาขอค าถามทกขอในแบบสอบถามมความสอดคลอง ระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงคของการวจยทตองการวด มความเทยงตรงตามเนอหาและมความเหมาะสม มความชดเจนของภาษา และครอบคลมเนอหาทผวจยตองการศกษา จงสามารถน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมล พรอมทงผวจยไดด าเนนการปรบปรงแกไขค าถามตามประเดนทผเชยวชาญใหค าแนะน า

1.2 การทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) ผวจยท าการวดความเชอมนหรอความสอดคลองภายในดวยคาสมประสทธแอลฟาของ

ครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ดวยการน าแบบสอบถามทไดด าเนนการปรบปรงแกไขตามค าแนะน าของผเชยวชาญ ไปทดลองใชกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน ซงไมใชกลมตวอยางในการวจย โดยคดเลอกขอค าถามทมคา α ตงแต 0.70 ขนไป ถอวาขอค าถามมความเชอมน (ลดดาวลย เพชรโรจน และอจฉรา ช านประศาสน, 2545)

สตร

2x

2i

SS1

1nn

α

128

ก าหนดให α = คาความเชอมน

n = จ านวนขอ 2

iS = ความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ 2

xS = ความแปรปรวนของคะแนนรวม

ผลจากการตรวจสอบความเชอมนของประเดนค าถาม พบวา ขอค าถามมคาความเชอมนสามารถน าไปใชในการศกษาไดและเปนไปตามเกณฑทก าหนด โดยมคาความเชอมน ทค านวณไดมคามากกวา 0.70 ขนไป ซงผลการตรวจสอบความเชอมนของประเดนค าถาม ดงปรากฏในตารางท18

ตารางท 18 แสดงคาความเชอมนของประเดนค าถามทใชในการวจย

ตวแปรแฝง ตวแปรสงเกตได จ านวน ประเดนค าถาม

(ขอ)

คาความเชอมน Cronbach’s Alpha

Coefficient

1. ทรพยากรพนฐาน 1.1 ทรพยากรกายภาพ 1.2 ทรพยากรมนษย 1.3 ทรพยากรแหลงเงนทน 1.4 ทรพยากรความร

5 ขอ 5 ขอ 5 ขอ 5 ขอ

0.722 0.876 0.847 0.924

รวม 20 ขอ 0.878

2. ระบบการท างาน 2.1 ระบบการวางแผน 2.2 ระบบฐานขอมล 2.3 ระบบควบคมคณภาพดานการผลต

6 ขอ 6 ขอ

5 ขอ

0.895 0.903

0.916

รวม 17 ขอ 0.895

3. บทบาทของภาครฐ 3.1 การรบรนโยบายของภาครฐ 3.2 การใชประโยชนจากการ

สงเสรมและสนบสนนของภาครฐ

3.3 สงเสรมการสงออก

5 ขอ

5 ขอ 5 ขอ

0.848

0.914 0.925

รวม 15 ขอ 0.888

129

ตารางท 18 (ตอ)

ตวแปรแฝง ตวแปรสงเกตได จ านวน ประเดนค าถาม

(ขอ)

คาความเชอมน Cronbach’s Alpha

Coefficient

4. การเปลยนแปลงทางธรกจ

4.1 การเปลยนแปลงรปแบบ กลยทธ 4.2 การเปลยนแปลงรปแบบ

การด าเนนงาน 4.3 การเปลยนแปลงเทคโนโลย

และนวตกรรม

5 ขอ

5 ขอ

6 ขอ

0.899

0.901

0.928

รวม 16 ขอ 0.868

5. ความสามารถทางการแขงขน

5.1 การสรางความแตกตาง 5.2 การลดตนทน 5.3 ตลาดเฉพาะกลม

5 ขอ 5 ขอ 5 ขอ

0.878 0.878 0.855

รวม 15 ขอ 0.862

6. ผลการด าเนนงานขององคกร

6.1 ดานการเงน 6.2 ดานลกคา 6.3 ดานกระบวนการภายใน 6.4 ด าน ก าร เรยน รและก ารเจรญเตบโต

5 ขอ 5 ขอ 6 ขอ

5 ขอ

0.912 0.905 0.917

0.912

รวม 21 ขอ 0.944

จากตารางท 18 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของประเดนค าถามทใชในการวจยจาก การน าแบบสอบถามไปทดลองใชกบวสาหกจชมชนทจดทะเบยนกบกรมสงเสรมการเกษตรและไดรบมาตรฐานผลตภณฑชมชน ระดบ 4-5 ดาว จ านวน 30 แหง ทไมใชกลมตวอยาง ตวแปรสงเกตได จ านวน 20 ตวแปร ทผวจยใชในการวจยครงน มคาสมประสทธแอลฟาความเชอมนเทากบ 0.988 ซงยอมรบได

130

ขนตอนท 6 การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถาม (Questionnaire)

กบวสาหกจชมชนประเภทผลตภณฑผาและเครองแตงกายในประเทศไทย จ านวน 420 แหง (1) เพอ ศกษาปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงทางธรกจ ความสามารถทางการแขงขน ผลการด าเนนงานขององคกร (2) เพอศกษาอทธพลของปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงทางธรกจ ความสามารถทางการแขงขน ผลการด าเนนงานขององคกร (3) เพอสรางตวแบบการพฒนาวสาหกจชมชน เพอเพมความ สามารถทางการแขงขนไปสธรกจขนาดกลางและขนาดยอม และน าขอมลทไดจากการรวบรวมมาท าการตรวจสอบความสมบรณและถกตองกอนการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม LISREL โดยการใชเทคนคสถต Structural Equation Modeling (SEM) เพอยนยนขอมลวเคราะหผลโมเดลทไดจากการวจยเชงปรมาณในการส ารวจ ผวจยใชการสนทนากลม โดยก าหนดประเดนค าถามไดจากผลการ วจยเชงปรมาณ ผวจยด าเนนการศกษาแนวคด ทฤษฎตาง ๆ และทบทวนวรรณกรรมทเกยวของจากแหลง ขอมลทตยภม (Secondary Sources) เพอท าใหผวจยไดรบความรพนฐานในการวจยและน ามาใชในการพฒนากรอบแนวคดการวจย จากนนผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม (Questionnaire) กบวสาหกจชมชน อาทเชน ประธานกลม รองประธาน เลขานการ เหรญญกกรรมการ เปนตน เนองจากตวแทนกลมเหมาะสมทสดในการใหขอมล รวมถงเปนบคคลท รรายละเอยดของขอมลตาง ๆ ทเกยวกบการด าเนนงานวสาหกจชมชนมากทสด ซงตรงกบสงทผวจยตองการจะศกษา โดยผวจยไดก าหนดใหวสาหกจชมชน 1 แหง มผตอบแบบสอบถามเพยง 1 คน ซงการวจยครงนมกลมตวอยาง จ านวน 420 แหง

โดยจากการทบทวนวรรณกรรมผลงานวจยในประเทศและตางประเทศเกยวกบเทคนคในการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล พบวา สวนใหญใชการเกบรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบสอบถาม ทางไปรษณย (Mail Survey) เนองจากการเกบรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบสอบถามทางไปรษณย เปนการเกบรวบรวมขอมลทเสยคาใชจายต า ผตอบมเวลาคดใครครวญหาค าตอบไดมาก ก าจดความเอนเอยงของพนกงานภาคสนาม (กลยา วานชยบญชา, 2549ก, กลยา วานชยบญชา, 2552)

นอกจากน Armstrong & Overton, (1997) กลาววา การรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบ สอบถามทางไปรษณย ผตอบจะไมมอคตตอการตอบแบบสอบถาม (Non-response Bias) แตการเกบรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบสอบถามทางไปรษณยมขอจ ากด คอ ผตอบมกไมใหความรวมมอมากนก หมายถง สดสวนหรออตราทผตอบจะสงแบบสอบถามคน (Response Rate) คอนขางต า เสยเวลาในการรอค าตอบนาน (กลยา วานชยบญชา, 2549ก, กลยา วานชยบญชา, 2549ค, กลยา วานชยบญชา, 2552)

ส าหรบขนตอนของการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยมหนงสอขอความรวมมอในการเกบขอมลเพอท าดษฎนพนธจากมหาวทยาลยศรปทม เพอขอความอนเคราะหจากกลมวสาหกจชมชน

131

ในประเทศไทย ทเปนกลมตวอยางในการตอบแบบสอบถาม และค าอธบายเกยวกบการกรอกแบบ สอบถาม ซองจดหมายจาหนาซองสงถงผวจย พรอมตดตราไปรษณยเพออ านวยความสะดวกใหแกกลมตวอยางในการสงแบบสอบถามกลบคน ระบเวลาในการขอรบแบบสอบถามคนและเสนอผล ประโยชน หรอสงจงใจดวยการรวมเครอขายและรายงานผลการวจย เพอเปนการเพมสดสวนหรออตราทผตอบจะสงแบบสอบถามคน (Response Rate) โดยแบบสอบถามดงกลาวผวจยไดด าเนนการ จดท าเลขรหสเพอความสะดวกในการตรวจสอบและตดตามแบบสอบถาม ขนตอนท 7 การวเคราะหขอมล

เมอมการเกบรวบรวมขอมลเรยบรอยแลว ผวจยไดด าเนนการก าหนดสถตทมความเหมาะสม และสอดคลองกบขอมลทางสถต เพอตอบวตถประสงคของการวจยทตงไว โดยสถตทใชในการ วเคราะหขอมล มเนอหา 4 สวน ดงน สวนท 1 สถตการวเคราะหเชงพรรณนา

ผวจยน ามาใชเพอการอธบาย/ บรรยายถงคณสมบตหรอลกษณะของการแจกแจงขอมลตวแปรตาง ๆ ตามปจจยดานคณลกษณะของกลม โดยก าหนดการวดเปนคารอยละ ( Percentage)คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ผวจยวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได จ านวน 20 ตวแปร เพอน ามาใชเพอการอธบาย/ บรรยายถงลกษณะการแจกแจง และการกระจายของตวแปรสงเกตได โดยก าหนดการวดเปนคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ความเบ (Skewness) ความโดง (Kurtosis) โดยการใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows version 20 รวมถงการทดสอบสมมตฐานความเบและความโดง วาแตกตางจากศนยหรอไม ดวยสถตทดสอบ Z (Z-test) โดยถาตวแปรสงเกตไดมการแจกแจงปกต SK จะเทากบ 0 (SK = 0) แสดงวาตวแปรมการแจกแจงเปนโคงปกต ถาตวแปรสงเกตไดมการแจกแจงโคงในลกษณะเบซาย SK จะมคาความเบเปนลบ (SK < 0) หรอขอมลของตวแปรสวนใหญจะมคาคะแนนเฉลยสง และถาตวแปรสงเกตไดมการแจกแจงโคงในลกษณะเบขวา SK จะมคาความเบเปนบวก (SK > 0) หรอขอมลของตวแปรสวนใหญจะมคาคะแนนเฉลยต า และโคงการแจกแจงปกตจะมคา KU = 3 แสดงวา โคงแจกแจงปกตแบบ Mesokurtic หรอโคงการแจกแจงความถมขนาดความสงปานกลาง ถา KU > 3 แสดงวา โคงแจกแจงแบบ Leptokurtic หรอโคงการแจกแจงความถมขนาด สงโดง ถา KU < 3 แสดงวา โคงแจกแจงแบบ Platykuritc หรอโคงการแจกแจงมขนาดเตยแบน (ศรชย กาญจนวาส, 2545) สวนท 2 สถตการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร ส าหรบการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร ผวจยน ามาใชเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรดวยการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient) ซงท าใหผวจยทราบถงความสมพนธระหวางตวแปรตาง ๆ วามความสมพนธ

132

เชงเสนตรงหรอไม สามารถระบทศทางของความสมพนธ (ทางบวกหรอทางลบ) และขนาดของความสมพนธมคาอยในระดบใด เพอใชเปนขอมลพนฐานในการวเคราะหโมเดลปจจยเชงสาเหตของความสามารถทางการแขงขนกบผลการด าเนนงานขององคกร โดยเกณฑการบอกระดบหรอขนาดของความสมพนธ จะใชตวเลขของคาสมประสทธสหสมพนธ หากคาสมประสทธสหสมพนธมคาเขาใกล -1 หรอ 1 แสดงถงการมความสมพนธกนในระดบสง แตหากมคาเขาใกล 0 แสดงถงการมความสมพนธกนในระดบนอย หรอไมมเลย ส าหรบการพจารณาคาสมประสทธ สหสมพนธ โดยทวไปอาจใชเกณฑดงน (พวงรตน ทวรตน, 2543) ซงสามารถแสดงไดดงตารางท 19 แสดงเกณฑการพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธ

สวนท 3 สถตการวเคราะหความเทยงของตวแปรแฝงและคาเฉลยของความแปรปรวนทถกสกดได

ผวจยพจารณาความเทยงของตวแปรแฝง (Construct Reliability: C) และคาเฉลยของ ความแปรปรวนทถกสกดได (Average Variance Extracted: V) โดยการใชสตรของ Diamantopoulos & Siguaw, (2000) ดงน ความเทยงของตวแปรแฝง หรอ Composite Reliability

สตร

θλ

λ2

2

C

ก าหนดให คอ น าหนกองคประกอบมาตรฐาน คอ ความแปรปรวนของความคลาดเคลอนมาตรฐาน คอ ผลรวม

คาความเทยงของตวแปรแฝงควรมคามากกวา 0.60 ตามเกณฑท Diamantopoulos & Siguaw, (2000) ไดก าหนดไว

คาเฉลยของความแปรปรวนทถกสกดได

สตร

θλ

λV

2

2

คา V เปนคาเฉลยความแปรปรวนของตวแปรแฝงทอธบายไดดวยตวแปรสงเกตได ซงมคาเทยบเทากบคาไอเกน (Eigenvalues) ในการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจควรมคามากกวา 0.5 ตามเกณฑท Diamantopoulos & Siguaw, (2000) ไดก าหนดไว (Diamantopoulos & Siguaw, 2000 อางใน สภมาส องศโชต สมถวล วจตรวรรณา และรชนกล ภญโญภานวฒน, 2554)

133

สวนท 4 สถตการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง ผวจยน ามาใชเพอวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางปจจยเชงสาเหตของความสามารถ

ทางการแขงขนทมตอผลการด าเนนงานขององคกร ทผวจยท าการศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบตวแปร มาพฒนาเปนกรอบแนวคดการวจย และก าหนดใหเปนโมเดลการวจยทเกยวของกบขอมล เชงประจกษดวยโปรแกรม LISREL for Windows version 8.54 เพอตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลการวจยกบขอมลเชงประจกษ (Model Fit) โดยผวจยท าการตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ (Assessment of Model Fit) โดยดชนทใชในการตรวจสอบความสอดคลอง

กลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ ประกอบดวย ดชนคา Chi-Square, χ²/ df, CFI, GFI, AGFI, RMSEA และ SRMR โดยเกณฑในการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ สามารถแสดงไดดงตารางท 19 แสดงเกณฑในการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ ดงน ตารางท 19 แสดงเกณฑในการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ

ดชนความกลมกลน เกณฑ อางอง

(χ²-test) p > 0.05 ไมมนยส าคญ Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

(χ²/ df) < 2.00 สอดคลองกลมกลนด Bollen, (1989)

2.00 - 5.00 สอดคลองกลมกลนพอใชได

Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

CFI > 0.95 สอดคลองกลมกลนด Kaplan, (2000) (Comparative Fit Index)

0.90 - 0.95 สอดคลองกลมกลนพอใชได

Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

GFI (Goodness of Fit Index)

> 0.95 0.90 - 0.95

สอดคลองกลมกลนด สอดคลองกลมกลนพอใชได

Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

AGFI Adjusted Goodness of Fit Index

> 0.95 0.90 - 0.95

สอดคลองกลมกลนด สอดคลองกลมกลน พอใชได

Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

134

ตารางท 19 (ตอ)

ดชนความกลมกลน เกณฑ อางอง

RMSEA (Root Mean Square Error of Approximation)

< 0.05 0.05 - 0.08

0.08 - 0.10

> 0.10

สอดคลองกลมกลนด สอดคลองกลมกลน พอใชได สอดคลองกลมกลน ไมคอยด สอดคลองกลมกลนไมด

Diamantopoulos & Siguaw, (2000)

SRMR (Standardized Root Mean Square Residual)

< 0.05 < 0.08

สอดคลองกลมกลนด สอดคลองกลมกลน พอใชได

Diamantopoulos & Siguaw, (2000) Hu & Bentler, (1999)

จากตารางท 19 เปนการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ สามารถอธบายไดดงน (สภมาส องศโชต และคณะ, 2554)

(1) คา Chi-Square (χ²-test) คาไค-สแควร เปนคาสถตทดสอบทใชกนอยางแพรหลายในการทดสอบวาฟงกชนความกลมกลนมคาเปนศนยจรงตามสมมตฐาน และตรวจสอบความสอด คลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ โดยถาคาไค-สแควร มนยส าคญ แสดงวาโมเดลกบขอมลเชงประจกษไมสอดคลองกลมกลนกน

(2) คาไค-สแควรสมพทธ (χ²/df) การพจารณาคาไค-สแควรสมพทธ ควรมคานอยกวา 2.00 แสดงวา โมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

(3) ดชนวดความสอดคลองกลมกลนเชงสมพทธ (Comparative Fit Index: CFI) การพจารณาความสอดคลองกลมกลนเชงสมพทธ โดย CFI ทดควรมคา 0.90 ขนไป แสดงวา โมเดลมความสอดคลองกลมกลนเชงสมพทธ

(4) ดชนวดความสอดคลองกลมกลนเชงสมบรณ (Absolute Fit Index) ทนยมใชและผวจยน ามาใชในการพจารณา 2 ดชน คอ ดชนวดความกลมกลน (Goodness of Fit Index: GFI) เปนการแสดงถงปรมาณความแปรปรวนและความแปรปรวนรวมทอธบายไดดวยโมเดล และดชนวดความกลมกลนทปรบแกไขแลว (Adjusted Goodness of Fit Index: AGFI) เปนการแสดงถงปรมาณความแปรปรวนและความแปรปรวนรวมทอธบายไดดวยโมเดลปรบแกดวยองศาความเปนอสระ โดยทวไปคา GFI และคา AGFI มคาระหวาง 0 ถง 1 คา ซง GFI และคา AGFI ทยอมรบไดควรมคามากกวา 0.90

135

(5) ดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนก าลงสองของการประมาณคา (Root Mean Square Error of Approximation: RMSEA) เปนคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน โดยคา RMSEA ทดมาก ควรมคานอยกวา 0.05 หรอมคาระหวาง 0.05 ถง 0.08 หมายถง โมเดลคอนขางสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ คาระหวาง 0.08 ถง 0.10 แสดงวา โมเดลสอดคลองกลมกลน กบขอมลเชงประจกษ เลกนอย และคาทมากกวา 0.10 แสดงวาโมเดล ยงไมสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

(6) ดชนวดความสอดคลองกลมกลนในรปความคลาดเคลอน โดยดชนทผวจยน ามาใช ในการพจารณา คอ รากทสองของคาเฉลยก าลงสองของสวนเหลอมาตรฐาน (Standardized Root Mean Square Residual: SRMR) เปนคาดชนความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standardized Residual) ซงเปนคาความคลาดเคลอนหารดวยคาความคลาดเคลอนมาตรฐานของการประมาณคา (Estimated Standard Error) โดยควรมคานอยกวา 0.05 จงจะสรปไดวาโมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ถาโมเดลการวจยกบขอมลเชงประจกษยงไมสอดคลองกลมกลนกน ผวจยจะตองปรบโมเดล แลวด าเนนการใหมจนกวาโมเดลการวจยกบขอมลเชงประจกษจะสอดคลองกลมกลนกน

ตารางท 20 แสดงชอตวแปรและอกษรยอในการวเคราะห

ชอตวแปรภาษาไทย ชอตวแปรภาษาองกฤษ อกษรยอ

ทรพยากรพนฐาน Resource Base RSB ทรพยากรกายภาพ Physical Resource RPR ทรพยากรมนษย Human Resource RHR ทรพยากรแหลงเงนทน Funding Resource RFR ทรพยากรความร Knowledge Resource RKR ระบบการท างาน Working System WKS ระบบการวางแผน Planning System WPS ระบบฐานขอมล Database System WDS ระบบควบคมคณภาพดานการผลต Quality Control System WQS บทบาทของภาครฐ Government of Role GOR การรบรนโยบายของภาครฐ Recognition the Government Policy GGP การใชประโยชนจากการสงเสรมและสนบสนนของภาครฐ

Government Support Utilization GGS

สงเสรมการสงออก Exporting Support GES

136

ตารางท 20 (ตอ)

ชอตวแปรภาษาไทย ชอตวแปรภาษาองกฤษ อกษรยอ

การเปลยนแปลงทางธรกจ Business Transformation BTF การเปลยนแปลงรปแบบกลยทธ Strategy Model Transformation TST การเปลยนแปลงรปแบบการด าเนนงาน

Operating Model Transformation TOT

การเปลยนแปลงเทคโนโลยและนวตกรรม

Innovation and Technology Transformation

TIT

ความสามารถทางการแขงขน Competitiveness COM การสรางความแตกตาง Differentiation CDF การลดตนทน Cost Reduction CCP ตลาดเฉพาะกลม Market Focus CFP ผลการด าเนนงานขององคกร Organizational Performance PFM ดานการเงน Financial Perspective PFP ดานลกคา Customer Perspective PCP ดานกระบวนการภายใน Internal Process Perspective PIP ดานการเรยนรและการเจรญเตบโต Learning and Growth Perspective PLP

ขนตอนท 8 การวเคราะหองคประกอบเพอยนยนรปแบบสมการโครงสราง เปนวธการทางสถตขนตอนแรกของกระบวนการพฒนาโมเดลสมการโครงสราง (Structural

Equations Modeling: SEM) การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) เปนวธการทางสถตทพยายามจดกลมตวแปรทมมาตรการวดอยในมาตราอตราภาค (Interval Scale) หรอ มาตราอตราสวน (Ratio Scale) ทมลกษณะสมพนธกนจดเขาไวในกลมเดยวกน สวนตวแปรใดทไมสามารถจดเขากลมใดไดกจะถกตดทงออกไปจากการวจยนน (ทมคาความสมพนธนอยกวา ±.05) มลกษณะเปนการวเคราะหแบบหลายตวแปรในคราวเดยว (กลยา วานชยบญชา, 2552)

1) การวเคราะหปจจย Factor Analysis ตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรตาง ๆ โดยพจารณาจากคาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Matrix) ของตวแปรแตละค ดวยสถต KMO (Kaiser-Meger-Olkin) และ Bartlett’s test of sphericity ดงน

สตร 2)(2

2

relationpartialcor

ir

ir

KMO

137

ก าหนดให r คอ สมประสทธสหสมพนธ 0 KMO 1

ถา KMO มคามาก (เขาส 1) แสดงวา สามารถใชเทคนคการวเคราะหปจจยได ในการแบงกลมตวแปรได

ถา KMO มคานอย (เขาส 0) แสดงวา ไมสมควรน าเทคนคการวเคราะหปจจยมาใช สวน Bartlett’s test of sphericity เปนสถตทมการแจกแจงโดยประมาณแบบไคสแควร (Chi-

Square: χ²) ถา χ² มคามาก หรอ Significance การทดสอบต ากวาระดบนยส าคญ (α) ทก าหนด จะ

ปฏบต H0 (หรอ ยอมรบ H1) นนคอ ตวแปรมความสมพนธกน 2) ท าการวเคราะหปจจยโดยการสกดปจจย (Extraction) ใชวธสกดปจจยแบบ Principal

Component Analysis (PCA) เปนวธทนยมใชมากทสด ใชคา Eigen values มากกวา 1 หมนแกนสงสด 25 รอบ แลวไดคา Factor loading

3) ท าการจดตวแปรใหอยในปจจยตาง ๆ โดยพจารณาจากคา Factor loading ถาคา Factor loading ของตวแปรใดมคามาก (เขาส +1 หรอ -1) จะจดตวแปรนนใหอย

ในปจจยเดยวกน แตถา Factor loading มคากลาง ๆ เชน .4 หรอ .5 ท าใหไมสามารถตดสนใจได จะด าเนนหมนแกนปจจย Factor Rotation

4) การหมนแกนปจจย (Factor Rotation) ในการวจยน ผวจยเลอกวธ Varimax เนองจากสวนใหญนยมใชเปนการหมนแลวยงคงท าใหปจจยยงคงตงฉากกนหรอเปนอสระกน

5) แลวน ามาสรางเปนปจจยใหม แลวน ามาวเคราะหทางสถตตอไป

ขนตอนท 9 การสนทนากลม การสนทนากลม (Focus group)

ในการสนทนากลมครงน เพอยนยนขอมลโมเดลทไดจากการวจยเชงปรมาณในการส ารวจ เปนการรวบรวมขอมลจากการสนทนากบกลมผใหขอมล ไดแก ตวแทนและผทมสวนเกยวของ ในประเดนทเฉพาะเจาะจง โดยมผ วจยด าเนนการสนทนา (Moderator) เปนผคอยจดประเดนในการสนทนา เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงประเดนหรอแนวทางการสนทนาอยางกวางขวางละเอยดลกซง โดยมผเขารวมการสนทนา 7 คน ซงมาจากประชากรเปาหมายทก าหนด ไว และผทเกยวของท าการบนทกเทปการวเคราะหขอมล โดยการตความหมายในรปของการวเคราะหเนอหา และจดหมวดหมขอมลตามตวแปรทศกษา

138

ขนตอนท 10 สรปและอภปรายผล เปนขนตอนทผวจยสรปและอภปรายผลการวจย อธบายเนอหาสาระส าคญใหมความครอบ

คลมถงวตถประสงคของการศกษา ค าถามในการวจย และสมมตฐานการวจย ทผวจยไดก าหนดไว ตามหลกการวจยทางสงคมศาสตรและวทยาศาสตร โดยน าเสนอผลการวจยทมเหตผลประกอบตามหลกการ และเปนทยอมรบไดไมมซงค าวจารณ รวมถงเปนการสอสารทสามารถเขาใจไดงาย และเผยแพรผลงานวจยโดยการตพมพบทความวชาการในวารสารวชาการทเกยวของ เพอเผยแพรผลการ วจยใหเปนประโยชนตอการพฒนาดานวชาการและประโยชนในเชงพาณชยทเกยวของในสาขาการจดการธรกจ รวมถงเพอเปนประโยชนตอสงคมสวนรวม