วารสารสหวิทยาการ วิทยาลัย ... 13 no 2... ·...

1ปท 13 ฉบบท 2(เมษายน 2559 - กนยายน 2559)

วารสารสหวทยาการวทยาลยสหวทยาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตรปท 13 ฉบบท 2(เมษายน 2559 - กนยายน 2559)

Journal of Integrated SciencesCollege of Interdisciplinary StudiesThammasat UniversityVolume 13, Issue 2 (Apr. 2016 - Sep. 2016)

2 วารสารสหวทยาการ วทยาลยสหวทยาการมหาวทยาลยธรรมศาสตร

วารสารสหวทยาการ

Journal of Integrated Sciences

ปท 13 ฉบบท 2 (เมษายน 2559 - กนยายน 2559) Volume 13, Issue 2 (Apr. 2016 - Sep. 2016)

ISBN: 1685 - 2494

เจาของ วทยาลยสหวทยาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

บรรณาธการ

อาจารยดร.โกสมโอมพรนวฒน

กองบรรณาธการ

ผชวยศาสตราจารยดร.พทยาสวคนธ วทยาลยสหวทยาการ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ผชวยศาสตราจารยดร.กนกวรรณอทองทรพย วทยาลยสหวทยาการ


ผชวยศาสตราจารยถรวฒนตนทนส วทยาลยสหวทยาการ


ผชวยศาสตราจารยดร.สทธพลเครอรฐตกาล วทยาลยสหวทยาการ


อาจารยดร.ณฐพลแสงอรณ วทยาลยสหวทยาการ


รองศาสตราจารยดร.โชตกาภาษผล คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผชวยศาสตราจารยดร.ภาณพงศอดมศลป คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อาจารยดร.วชรพลพทธรกษา คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยนเรศวร


อาจารยดร.ปรนทรนาคสงห คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

อาจารยดร.มาลนคมสภา คณะรฐศาสตร

และรฐประศาสนศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม

อาจารยดร.อษามาศเสยมภกด คณะรฐศาสตร

และรฐประศาสนศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม

ผชวยกองบรรณาธการ

นางสาวหฤทยรตนศรจนทรข�า วทยาลยสหวทยาการ


นางสาววลตพรจโนทา วทยาลยสหวทยาการ


คณะกรรมการกลนกรองและประกนคณภาพ

ผชวยศาสตราจารยดร.นษฐาหรนเกษม คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

ผชวยศาสตราจารยดร.พจนาธปแกว คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน


ผชวยศาสตราจารยดร.ปกครองบญหลง วทยาลยสหวทยาการ


ผชวยศาสตราจารยดร.ศภชยอารรงเรอง คณะศลปกรรมศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ผชวยศาสตราจารยดร.เกศกนกชมประดษฐ คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย

อาจารยดร.อณาโลมจนทรรงมณกล สาขาวชานเทศศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช


อาจารยดร.โสรยางามสนท คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

อาจารยดร.รชนกรแซวง วทยาลยนวตกรรม


อาจารยดร.พรยทธโอรพนธ คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน


อาจารยดร.โกสมโอมพรนวฒน วทยาลยสหวทยาการ


อาจารยดร.ปรยาสมพช คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

อาจารยดร.สภาพรศรสตตรตน คณะนเทศศาสตร

มหาวทยาลยสยาม

อาจารยสงกมาสารวตร คณะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยจฬารตผดงชวต คณะสงคมวทยาและมานษยวทยา


อาจารยฐตพงษดวงคง คณะศลปศาสตร



ออกแบบปก

อาจารยบษกรฮวบแชม

ขอมลทางบรรณานกรม

สหวทยาการ:โกสมโอมพรนวฒน,(บรรณาธการ)

วทยาลยสหวทยาการมหาวทยาลยธรรมศาสตร,2559

จ�านวน400เลม

พมพท:นตธรรมการพมพ

76/251-3หมท15ต.บางมวงอ.บางใหญจ.นนทบร11140

โทร.0-2403-4567-8,0-2449-2525,081-309-5215

E-mail:[email protected],[email protected]

ตดตอกองบรรณาธการ

กองบรรณาธการวารสารสหวทยาการ

วทยาลยสหวทยาการมหาวทยาลยธรรมศาสตร

เลขท2ถนนพระจนทรแขวงพระบรมมหาราชวงเขตพระนครกรงเทพฯ10200

E-mail:[email protected]

โทรศพท02-613-2861(ทาพระจนทร)

โทรศพท054-268-702(ศนยล�าปาง)

สงบทความเพอขอลงตพมพในวารสารสหวทยาการ

ดาวนโหลดใบสมครไดท http://www.ci.tu.ac.th/journal.php


บทความ ทศนะ ขอคดเหน ภาพทปรากฏ ในวารสารเลมนเปนความ

คดเหนสวนตวของผ เขยน บรรณาธการและกองบรรณาธการ

ไมจ�าเปนตองเหนพองดวย และไมถอเปนความรบผดชอบ ลขสทธ

เปนของผเขยน และวทยาลยสหวทยาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

การตพมพซ�าตองไดรบอนญาตจากผเขยน และวทยาลยสหวทยาการ

โดยตรงและเปนลายลกษณอกษร

Q8Q

Q8Q


บทบรรณาธการ

วารสารสหวทยาการปท13ฉบบท2น�าเสนอบทความ5เรอง

ทชชวนใหตงค�าถามกบ “การสอสารของมนษย” ภายใตพลวตของการ

เปลยนแปลงทงในเชงโครงสรางเศรษฐศาสตรการเมองระดบประเทศ การ

ไหลเวยนของทนวฒนธรรมขามชาต การเปลยนแปลงของเทคโนโลยการ

สอสารไปจนถงการตอรองอตลกษณของปจเจกในบทความแรก“ภมทศน

ขาวภาคค�ายคทวดจทล”ฐาณพงศจนววธนเวชและวไลวรรณจงวไลเกษม

ไดน�าเสนอภาพสมรภมการแขงขนของอตสาหกรรมทวดจทลหลงการเปลยน

ผานจากทวอนาลอคดวยการตงค�าถามจากมมมองของผผลตในกระบวนการ

สอสารวา เศรษฐศาสตรการเมองของการแขงขนและเทคโนโลยการสอสาร

ทเปลยนไปไดสงผลตอภมทศนขาวภาคค�าในยคทวดจทลอยางไร ทงในแง

ของรปแบบรายการประเดนขาววธการน�าเสนอและแหลงทมาของขาว

ในบทความ“การสรางอตลกษณการรายงานขาวของผสอขาวภาค

สนามหญงกบการตอรองเรองเพศกรณฐปณยเอยดศรไชย”ของเนตรตน

พงษสมบรณ เปนอกบทความหนงทตงค�าถามจากมมมองของผผลตใน

กระบวนการสอสารภายใตการแขงขนของอตสาหกรรมขาวในยคทวดจทล

แตบทความนเจาะลกไปทการสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามหญง

ผานกลวธการน�าเสนอขาวดวยพนทของการรายงานขาวภาคสนามเปนพนท

แหงความเปนชายของผชาย การปรากฏขนและด�ารงอยของผสอขาวภาค

สนามหญงดวยเพศสถานะของความเปนหญงจงเปนการทาทายโครงสราง

อ�านาจระหวางเพศ ในพนทแหงความเปนชายนผสอขาวภาคสนามหญง

มการตอรองอตลกษณของการเปนผสอขาวและความเปนผหญงอยางไร

ภายใตฐานคดของเศรษฐศาสตรการเมองวาดวยการสอสารทม

เทคโนโลยเปนตวก�าหนดบทความเรอง“วฒนธรรมการท�าขาวออนไลนผาน

เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยกรณศกษาอาการปวยปอทฤษฏสหวงษ”ของ


ศรดาเหรยญวทยากลและวไลวรรณจงวไลเกษมตงค�าถามกบกระบวนการ

ท�าขาวและความรบผดชอบตอสงคมในการท�าขาวของ“สอใหม”ในทนคอ

เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย ซงเปนการหลอมรวมกนของสอสงพมพและ

สออเลคทรอนคโดยมเครอขายอนเตอรเนตเปนชองทางการน�าขาวสาร การ

เปลยนแปลงของเทคโนโลยสรางการเปลยนแปลงในกระบวนการท�าขาว

อยางไร และกระบวนการท�าขาวนน โดยเฉพาะในกรณของการท�าขาว

อาการปวยของปอทฤษฎสหวงษผานเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยสามารถ

สะทอนถงความรบผดชอบตอสงคมของนกสอสารมวลชนไดมากนอย

เพยงใด

ในบทความเรอง “การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในงาน

พธไทย” กฤษณ ค�านนท มไดศกษาการแตงหนาในมตของความงามตาม

ความเขาใจทวไป แตวเคราะหการแตงหนาในฐานะของกระบวนการสอสาร

เพอสรางอตลกษณและสรางความหมายใหสอดคลองกบปรบทของงานพธ

เพอน�าไปสการประสบความส�าเรจทางดวนการสอสาร

บทความเรองสดทาย“ศลยกรรมเกาหล:ความงามทเลอกได”ของ

วสาขา เทยมลม ศกษาศลยกรรมความงามในมตทกวางไกลกวาเรอง

ความงามบทความนชใหเหนถงอทธพลของการสอสารผานทนอตสาหกรรม

วฒนธรรมขามชาตทมสวนก�าหนดรสนยมความงามและการสรางอตลกษณ

ผานรางกายในระดบปจเจกบคคล

วารสารสหวทยาการฉบบน จงเปนชองทางการสงผานความรเชง

สหวทยาการในมตของการสอสารของมนษยทเปนมากกวาการสอสาร

โกสม โอมพรนวฒน

วทยาลยสหวทยาการ

มหาวทยาลยธรรมศาสตรทาพระจนทร


สารบญ

บทบรรณาธการ 7

ภมทศนขาวภาคค�ายคทวดจทล 10

● ฐาณพงศ จนววธนเวช

● วไลวรรณ จงวไลเกษม

การสรางอตลกษณการรายงานขาวของผสอขาวภาคสนามหญง

กบการตอรองเรองเพศ กรณ ฐปณย เอยดศรไชย 41

● เนตรตน พงษสมบรณ

วฒนธรรมการท�าขาวออนไลน ผานเฟซบคแฟนเพจ โพสตทเดย

กรณศกษา อาการปวยปอ ทฤษฏ สหวงษ 79

● ศรดา เหรยญวทยากล

● วไลวรรณ จงวไลเกษม

การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในงานพธไทย 111

● กฤษณ ค�านนท

ศลยกรรมเกาหล : ความงามทเลอกได 129

● วสาขา เทยมลม


1นกศกษาปรญญาโทสาขาวชานเทศศาสตรและสารสนเทศคณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตรEmail:[email protected] ผชวยศาสตราจารยดร.ประจ�าภาควชาเทศศาสตรและสารสนเทศศาสตร

คณะมนษยศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตรทปรกษาวทยานพนธ

ภมทศนขาวภาคค�ายคทวดจทลEvening News Landscape in TV Digital Age

ฐาณพงศ จนววธนเวช1

Thanuphong Chanwiwatwet

วไลวรรณ จงวไลเกษม2

Wilaiwan Jongwilaikasaem

บทคดยอ

ภมทศนขาวภาคค�ายคทวดจทล เปนงานวจยเชงคณภาพ ม

วตถประสงค เพอศกษาภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล ผวจย

ทบทวนทฤษฎทเกยวของใชเปนกรอบแนวทางการศกษารปแบบรายการ

ประเดนขาว เนอหา วธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร แหลงทมา

ประเดนและแหลงขาวและความรบผดชอบตอสงคมของรายการขาวภาคค�า

ยคทวดจทล โดยคดเลอกกรณศกษาเปนรายการขาวภาคค�า 3 รายการ

ประเดนเดด7ส,ขาว3มต,ไทยรฐเจาะประเดนสวนทหนงวเคราะหขอมล

รายการขาวภาคค�าสวนทสองสมภาษณเชงลกบรรณาธการขาวโปรดวเซอร

ผประกาศขาวและผสอขาวจากนนผวจยอภปรายผลและน�าเสนอขอมลดวย

การพรรณนาเชงวเคราะห


การวจยพบวา รายการขาวภาคค�ายคทวดจทลในแงเศรษฐศาสตร

การเมองเปนไปตามหลกทนนยมค�านงถงปจจยดานเศรษฐกจเรตตงรายการ

ขาวเมดเงนโฆษณาผลก�าไรของสถานทวดจทลซงสงผลตอการก�าหนดรป

แบบรายการขาวภาคค�าและการท�างานของกองบรรณาธการขาว โดยพบวา

เทคโนโลยการสอสารยคใหมสงผลใหภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล

เปลยนแปลงดงน1.ดานรปแบบรายการทนตอเหตการณมสสนตนเตน

เราใจ น�าเสนอภาพเหตการณจรง 2.ประเดนขาวและเนอหา ใชรปแบบ

วเคราะหเจาะลกทหลากหลายและน�าเสนอตอเนองเปนซรย 3.ดานวธน�า

เสนอพบวา นยมน�าเสนอขาวแบบเรยลลต และใชเทคโนโลยการสอสารท

ทนสมย เชน เครอง LiveU เทคโนโลยสงสญญาณภาพผานเครอขาย 4G,

อมเมอรซฟ กราฟฟก, อนโฟกราฟฟก, โดรนถายภาพ และ 4.ดานแหลง

ทมาประเดนและแหลงขาวเปนแหลงขาวจากสอสงคมออนไลน คลปวดโอ,

เฟสบค,อนสตาแกรม,ผชมรายการแจงเบาะแสเขามายงรายการ,ผสอขาว

ลงพนทตอยอดและแตกประเดนขาวเดนรอบวน

ผลวจยพบวารายการขาวภาคค�าทง 3 รายการใหความส�าคญกบ

ประเดนจรยธรรม จรรยาบรรณและความรบผดชอบตอสงคมในการน�า

เสนอขาวทถกตองสมดลและเสมอภาคอางองแหลงทมาเซนเซอรภาพศพ

ภาพผเสยหายปกปดใบหนาชอสกลโดยไมละเมดสทธสวนบคคล

ค�าส�าคญ : ภมทศนรายการขาว,ขาวภาคค�า,ทวดจทล


Abstract

TheresearchoneveningnewslandscapeinTVdigitalage

isaqualitativeresearchwithobjectivestostudyeveningnews

landscape in TV digital age. The researchers had reviewed

theoriesandrelevantresearchesasguidelinesandconceptual

frameworksinanalyzingtheformsofeveningnews,newsissues,

contents, presentations, and communication technology,

sources of issues and news, and social responsibility of the

eveningnewsinTVdigitalage.Theresearchwasconductedby

selectingcasestudiesofthreeeveningnewsprograms,including

PradenDedJedSeeProgram, KoaSamMitiProgram,andThairath

JohPraden.Thestudymethodsweredividedintothreeparts:

Part 1) Analysis of information about the evening news. Part

2)In-depthinterviewswithnewseditors,producers,newscasters

andnewsreporters.Then,theresearchershaddiscussedand

presentedtheinformationbyananalyticaldescriptivewriting.

Theresearchresultsindicatedthattheeveningnewsin

TVdigitalageintermofpoliticaleconomywereinlinewiththe

conceptofcapitalismthatfocusesoneconomicfactors,news

rating,advertisementbudget,andprofitofdigitalTVstations.

Thesefactorsaffectedtheformsoftheeveningnewsandworks

of news editors. It could be found that new communication

technologiescontributedtothechangesofeveningnewsland-

scapeinTVdigitalageasfollows:1.Theformsofnewsprogram

wereup-to-date,colorful,andthrillingwithpresentationofreal


situations.2.Newsissuesandcontentsusedavarietyofin-depth

analysis forms andofferingnews as anongoing series 3. The

popularmethodofnewspresentationwasarealityformand

usingmodern communication technologies, namely LiveU,

video transmission over 4G network, immersive graphics,

info-graphics,anddronecamera.4.Thesourcesof issuesand

newswere sources from socialmedia, VDO clips, Facebook,

Instagram, identifications from news audiences, surveying

actualareasbynewsreporters,andsynthesizinghighlightdaily

newsissues.

The research results could be concluded that all the

threeeveningnewsprogramsgaveprecedencetotheissuesof

ethics,moralityandsocialresponsibilityindeliveringaccurate,

balanceandequalnewsbyreferringsources,concealingimages

ofdeadbodies,victims,faces,andrealnameswithoutviolating

privacyrights.

Keywords: NewsLandscape,EveningNews,DigitalTV


ทมาและความส�าคญ ในป พ.ศ. 2559 สมรภมการแขงขนของอตสาหกรรมทวดจทลนบ

วนยงทวความรนแรงมากขนเรอยๆ ตงแตป 2558-2559 เหนไดชดเจนวา

หลงจากเปลยนผานจากทวอนาลอกสทวดจทลครงแรกในประวตศาสตรทว

ไทยซงเปนจดเรมตนของ การแขงขนอยางดเดอดในการแยงชงเมดเงน

โฆษณาสรางฐานผชมและเรยกเรตตงรายการสงผลให2ปทผานมามชอง

ทวดจทล 2 ชองทไมสามารถแขงขนไดและ ทนตอการขาดทนไมไหวตอง

ลมเลกกจการและขอคนใบอนญาต

จากสภาวการณการแขงขนของอตสาหกรรมทวดจทล สงผลให

เจาของสถาน ทกชองปรบกลยทธและพฒนารายการทวทงรายการขาว

รายการบนเทงใหเปนสนคาชนเยยมทจะสามารถสรางเรตตง สรางรายได

และผลก�าไร ทส�าคญรายการเหลานตองดงดดงบโฆษณา เพอเพมจ�านวน

ฐานผชมของชองทวดจทลซงเปาหมายสงสดคอการตดอนดบตนๆของการ

จดอนดบเรตตงจากขอมลผลส�ารวจของบรษทนลเสน(ประเทศไทย)จ�ากด

ไดจดอนดบเรตตงชองทวดจทลชวงเดอนมนาคมป 2559 พบวา อนดบ 1

คอชอง7อนดบ2ชอง3อนดบ3เวรคพอยทอนดบ4โมโนอนดบ5

ชองวนอนดบ6ชอง8อนดบ7ชอง3 เอสดอนดบ8 เอมคอตเอชด

อนดบ9ไทยรฐและอนดบ10ทรโฟรย(ประชาชาตธรกจออนไลน,2559)

การเกดชองทวดจทลมากเกนความตองการของผบรโภคเปนปจจย

ส�าคญทสงผลใหการแขงขนของอตสาหกรรมทวดจทลในป 2560 จะทว

รนแรงมากขน ผบรหารแตละชองตองสรางจดเดน จดครองใจผชมเพอ

ความอยรอด สอดคลองกบความคด นายมานะ ตรรยาภวฒน คณบด

คณะนเทศศาสตรมหาวทยาลยหอการคาไทยมองวา“ทกชองตองปรบตว

เพอใหทวดจทลอยรอดจนครบอายใบอนญาต 15 ป แต 3-5 ปจากนจะถอน

จากธรกจทวดจทลเพมมากขนอก มเพยงบางชองทสรางคอนเทนทแตกตาง

อยางชดเจนจะอยรอด (Forbes Thailand, 2558) ดานนายเขมทตต


พลเดช อปนายกสมาคมวชาชพวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนมองวา

“ในป 2562 ผประกอบการทง 24 ชองจะหายไปครงหนง เพราะทนตอการ

ขาดทนไมได” (Forbes Thailand, 2558)

การเปลยนผานจากทวอนาลอกสทวดจทลไดฉายภาพใหเหนชดเจน

วาเกดการเปลยนแปลงครงใหญของอตสาหกรรมทวดจทลนนคอภมทศน

สอซงเกดมาจากปจจยตางๆทงสภาพแวดลอมการแขงขนความกาวหนา

ของเทคโนโลยการสอสาร การพฒนาเครองมอสอสาร รปแบบการสอสาร

รวมถงการหลอมรวมของสอจากแพลตฟอรมตางๆเขาดวยกนสงผลใหเปน

ปจจยส�าคญทท�าใหรปแบบรายการขาวภาคค�ายคทวดจทลเกดมตใหมๆ เหน

ไดชดวาเกดการเปลยนแปลงทงรปแบบรายการขาวทนาสนใจหลากหลาย

แปลกใหม ประเดนขาวและเนอหาวเคราะหเจาะลกทนตอเหตการณ วธ

การน�าเสนอใชเทคโนโลย กราฟฟกและเทคนคตางๆ สรางสสน ความ

นาสนใจดงดดผชม และแหลงทมาประเดนและแหลงขาวกหลากหลายและ

นาสนใจ อยางเชน แหลงขาวจากผชม สอออนไลน ดงนนสงเหลานเปน

ปจจยส�าคญในการสรางความแตกตางระหวางขาวภาคค�ายคนกบรายการ

ขาวภาคค�ายคทวอนาลอก

อยางเชนไทยรฐทว ทมงบประมาณกวา 1,200 ลานบาทพฒนา

ระบบกราฟฟกออกอากาศ (Broadcast Graphics หรอ BG) การสราง

สตดโอเสมอน (Virtual Studio) ขนาดใหญเพอปรบเปลยนฉากโดยใช

อมเมอรซฟกราฟฟก (Immersive Graphic) แบบสามมตทมองเหนได

360องศาประกอบการรายงานขาวและเลาเรอง(ไทยรฐออนไลน,2557)

จากการรบชมการรายงานขาวภาคค�ายคทวดจทล ชวงเวลา

22.00-01.30น. มองเหนไดชดเจนวา ภมทศนรายการขาวภาคค�าเกดการ

เปลยนแปลง เมอเทยบกบทวอนาลอก มการปรบรปแบบรายการขาวภาค

ค�าใหม ประเดนขาว เนอหา ทมาของประเดนขาว วธการน�าเสนอ การ

เลาเรองโดยใชกราฟฟกชวยสรางความเขาใจและความนาสนในเกยวกบ


ขาวตางๆ ทงขาวสงคม อาชญากรรม ประเดนเดนประเดนดง รวมถงการ

รายงานขาวเชงขาวแนวสบสวนสอบสวน ขาววเคราะหเจาะลกเหตการณ

เพอสรางความแตกตางจากรายการขาวภาคค�าชองคแขง ทส�าคญเรยก

เรตตงจากกลมผชม

ดงนนเทคโนโลยการสอสารยคทวดจทลเปนหวใจส�าคญทสงผล

ใหภมทศน สอยคปจจบนเปลยนแปลงจากอดต สอดคลองกบมมมอง

นายสรนทรกฤตยาพงสพนธรองกรรมการผจดการสถานวทยโทรทศนไทย

ทวชอง3มองวา“ปรบผงและรปแบบรายการขาวเพอรองรบการกาวสทว

ดจทล ชอง 3 เนนทรายการขาว ละครและวาไรต มงปรบผงรายการแบบ

เสรมจดแขงเพอรกษาฐานผชมใหอยกบชอง 3 ตลอดทงวน” (Forbes

Thailand, 2558)

ขณะทนายพลากร สมสวรรณ กรรมการผจดการสถานโทรทศนส

กองทพบกชอง7ระบวา“ปรบผงรายการขาวใหเปนรปแบบเฉพาะตวของ

ชอง 7 สรางความแขงแกรง เพอเพมเรตตงและเรยกความสนใจจากผชมให

เพมจ�านวนมากขนอก” (Forbes Thailand, 2558)สวนนายวชรวชรพล

ประธานกรรมการบรหาร บรษททรปเปลวบรอดคาสท จ�ากด (ไทยรฐทว)

“ไทยรฐทวมความแขงแกรง ดานขาวสาร ตองรกษาฐานตรงนไว เราไมหยด

ตรงนตองท�าใหเรตตงสงขน เนนกลยทธเสนอรายการขาวเปนหลกถง

50 เปอรเซนต เนนเนอหารายการขาวทปลอดภยเปนสาระประโยชน รวดเรว

และเลอกชมไดหลายชองทางตามแพลตฟอรมทหลากหลาย” (ไทยรฐ

ออนไลน, 2557)

ดงนนเหนไดชดเจนวายคปจจบนเจาของสถานโทรทศนเจาของเงน

ทน และกองบรรณาธการใหความส�าคญกบรายการขาวภาคค�า ท�าใหตอง

พฒนาปรบเปลยนรปแบบรายการขาวค�า ใหนาสนใจมสสนสามารถแขงขน

ไดและยกระดบรายการ ขาวภาคค�าใหสามารถสรางเรตตงและสรางผลก�าไร

ใหกบอตสาหกรรมทวดจทล


ผวจยจงสนใจศกษาภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล เพอ

วเคราะหรปแบบรายการขาวภาคค�า ประเดนขาว วธการน�าเสนอและ

เทคโนโลยการสอสาร แหลงทมาประเดนขาวภาคค�าเพอใหเขาใจถงภมทศน

รายการขาวภาคค�าทเปลยนแปลง เนองจากถอวาเปนปรากฏการณใหมท

เกดขนหลงจากเปลยนแปลงสทวดจทล

ค�าถามวจย 1. การแขงขนยคทวดจทลสงผลตอภมทศนรายการขาวภาคค�า

เชงเศรษฐศาสตรการเมองอยางไร

2. เทคโนโลยการสอสารทเปลยนแปลงในยคทวดจทลสงผลตอ

ภมทศนรายการขาวภาคค�าอยางไร

วตถประสงคการวจย เพอศกษาภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล

แนวคดและวรรณกรรมทเกยวของเศรษฐศาสตรการเมอง

พระ จรโสภณ (2539) อธบายวา เนอหาทสอมวลชนผลตออกส

สงคมเปนเพยงสนคาทถกก�าหนดใหตอบสนองตลาดมากกวาความจ�าเปน

ของสงคมการน�าเสนอเนอหารายการใหมๆ จงถกละเลยจากสอมวลชน

เพราะเสยงตอการขาดทนทางธรกจ

ภสวล นตเกษตรสนทร และคณะ (2557) อธบายวา มารกซสต

มองวามตเศรษฐกจทเปนโครงสรางสวนลาง 2 สวนส�าคญ 1.พลงการผลต

(ProductiveForce)สนใจกบความเจรญกาวหนาของเครองมอเทคโนโลย

หรอคนท�างาน โดยมส�านกโตรอนโต (Toronto) สนใจเรองความเจรญ

กาวหนาของเทคโนโลยการสอสารมากเปนพเศษมนกคดท 2 ทาน คอ


อนนส(H.Innis)และแมคลฮน(L.McLuhan)ไดคนควาวาการเปลยนแปลง

ทางเทคโนโลยการสอสารจะมการเปลยนแปลงอารยธรรมของมนษยชาต

ควบคไปดวย 2.ความสมพนธทางการผลต (Relation of Production)

สนใจเรองความสมพนธในการผลต เชน ใครเปนเจาของและผควบคม

ปจจยการสอสารการจดแบงผลประโยชนเปนตน

หากน�าแนวคดเศรษฐศาสตรการเมองมาใชวเคราะหระบบสอ

มวลชนนนภสวลนตเกษตรสนทรและคณะ(2557)อธบายวา1.สอสาร

มวลชนเปนระบบธรกจอตสาหกรรมชนดหนงเปนธรกจอตสาหกรรมทอย

ภายใตโครงสรางเศรษฐกจแบบทนนยมกฎเหลกระบบทนนยมตองท�าก�าไร

สงสดมสวนแบงทางการตลาดฯลฯ2.ผลผลตสอคอสนคาประเภทหนงคอ

“ผลผลตสอ” มสถานะเปนสนคาชนดหนงมเปาหมายน�าไปแลกเปลยนซอ

ขายและหวงก�าไร 3.ลกษณะพเศษของสนคาสอมวลชนเปนวตถกบสนคา

ทางความคด ถกน�าไปบรโภค เสพ หรอใชแลวมอทธพลตอแบบแผนการ

ด�าเนนชวต วธคด จตส�านกคนในสงคมและน�าเอามาบรโภคซ�าไดอกท�าให

อตสาหกรรมสอท�าก�าไรหลายรอบ และ 4.ผรบสารเปนสนคาประเภทหนง

สอมวลชนผลตผรบสารใหกลายเปนสนคาถกน�าไปขายใหแกบรษทโฆษณา

และเจาของธรกจ

ทฤษฎเทคโนโลยการสอสารเปนตวก�าหนด

ในกลมทฤษฏเศรษฐศาสตรการเมอง ยงมทฤษฎเทคโนโลยการ

สอสารเปนตวก�าหนด (Technology Determinism) ของส�านกโตรอนโต

ทจะสามารถใชวเคราะหความกาวหนาทางเทคโนโลยในการน�ามาใชกบการ

สอสารมวลชน

สรสทธวทยารฐ(2554)เมอเทคโนโลยสารสนเทศเปลยนแปลงไป

สอสารมวลชนจะปรบเปลยนตวเองเขาสโลกเทคโนโลยสารสนเทศ แตยงท�า

หนาทและบทบาทหลกของตนเองอยและเมอเทคโนโลยการสอสารเปลยน


รปแบบและกระบวนการสอสารกเปลยนตามสงเหลานบงชใหเหนวาภมทศน

สอเปลยนแปลงไปท�าใหรปแบบการสอสารของคนในสงคมเปลยนแปลงไป

สวนเมธาสทธโลกตรพล(2554)สรปวาแนวคดเรองเทคโนโลยการ

สอสารเปนตวก�าหนด มองวาเทคโนโลยการสอสารท�าหนาทเปลยนแปลง

สงคมโดยอธบายวาสอทกชนดคอการขยายประสบการณดานผสสะของ

มนษย โดยเฉพาะอปกรณเครองมอสอสารททนสมย (Gadget) ท�าให

อปสรรคดานเวลารวมถงระยะทางและสถานทหมดลงไป

ขณะทสมชชานลปทม(2554)อธบายวาโครงสรางทางเศรษฐกจ

เปนตวก�าหนดสงคมและมองวา “เทคโนโลย” กมพลงไมดอยไปกวาระบบ

เศรษฐกจ ทงยงมอ�านาจในการก�าหนดการเปลยนแปลงทางสงคมขอสรป

งายๆของส�านกคดนกคอ“เมอเทคโนโลยเปลยนสงคมกจะเปลยนตาม”

ดานนภดล อนนา (2548) สรปวาความเปลยนแปลงและความ

กาวหนานน ท�าใหเกดการเปลยนแปลงกบการสอสารมวลชน เชน คอม-

พวเตอรชวยอ�านวยความสะดวกในการผลตรายการและปรบเปลยนเทคนค

วธการน�าเสนอในรปแบบใหมๆท�าใหการชมรายการมความนาสนใจมากขน

แนวคดเกยวกบขาวและรายการขาวโทรทศน

ณฐฐวฒน สทธโยธน และกตต สงหาปด (2550) จดแขงของขาว

โทรทศนรวดเรว เทคโนโลยการสอสมยใหมท�าใหขอจ�ากดเดมๆ ของรายการ

ขาวโทรทศนหมดไป เรวทสดคอการรายงานสดเหตการณทก�าลงเกดขนได

ทนท ดงดดความสนใจขาวโทรทศนใชทงศาสตรและศลปะน�าเสนอไดครบ

ทงภาพจรงแสงสเสยงเขาถงประชาชนเนองจากปจจบนจ�านวนประชากร

มเครองรบโทรทศนไดเพมขนและเปนสอทน�าเหตการณจรงมาใหผชมไดด

ถงบาน เสมอนผชมอยในเหตการณและสามารถพลกแพลงวธการน�าเสนอ

ไดหลากหลายกวาสออนทงการรายงานสดบนทกเทปเปนรายการลกษณะ

ตางๆองคประกอบรายการขาวโทรทศนม2ประเภท


1. องคประกอบรายการขาวทางกายภาพ อาท ตวอกษรไตเตล

ฉาก แสง ส พธกร ผประกาศ ผสอขาวภาพเหตการณ มหวขอขาวเดนๆ

ผประกาศขาวนงอยในสตดโอทสวนใหญทนสมยดวยฉากและการจดแสงท

สวยงามเวลารายการเรมด�าเนนเหนทงผประกาศอานขาวหรอพดสงเขาเทป

การรายงานของผสอขาว บางทมรายงานขาวสดๆ จากทเกดเหตทงผานรถ

ถายทอดสดหรอทางโทรศพท ผประกาศสมภาษณแหลงขาวสดๆ ทงท

สถานหรอทเกดเหตและขาวบางขาวใชภาพกราฟฟกเคลอนไหวประกอบ

ใหผชมเขาใจไดงาย

2. องคประกอบรายการขาวทางการคดสรางสรรคม4สวนดงน

สวนเนอหารายการคอ ขาวประเภทตางๆ สวนผน�าเสนอคอผประกาศขาว

และผสอขาว วธการเหลานทน�าเสนอ เชนบคลกน�าเสยงสวนศลปะการ

ผลตรายการ เชน ภาพลกษณรายการ ฉาก รวมทงเสอผา กราฟฟกตางๆ

และวธการน�าเสนอการเลอกผประกาศ จดเรยงล�าดบเนอหา การตดสนใจ

รายงานสดหรอเปนเทปเปนตน

นอกจากนณฐฐวฒน สทธโยธน และกตต สงหาปด (2550) การ

สรางสรรครายการขาวโทรทศนมองคประกอบ4ดานสวนเนอหารายการ

สวนผน�าเสนอศลปะการผลตรายการและวธการน�าเสนอสวนประกอบทถอ

เปนหวใจของรายการคอสวนทเปน“เนอหารายการ”คอ“ตวขาว”ถาได

ขาวทดการน�าเสนอตอมามแนวโนมทประสบความส�าเรจกวาครงเนองจาก

การผลตขาวจ�าเปนตองอาศยความช�านาญและวชาชพของคนหลายฝายทง

ผสอขาว บรรณาธการขาว ผควบคมการผลตขาวสวนการผลตทงการถาย

ภาพ การตดตอเปนตน ทส�าคญกระบวนการคดวางแผนเพอใหขาวทดเปน

ทสนใจของผชม โดยรายการขาวทประสบความส�าเรจรายการใดรายการหนง

ตองมคณสมบตพนฐานของการเปนขาวทดตามหลกวารสารศาสตรพนฐาน

ทสดของรายการขาวทจะประสบความส�าเรจมากทสดตองเปนรายการทผชม

ใหความเชอถอสงทสด


ดงนนผวจยจงน�าแนวความคดดงกลาวมาใชวเคราะหรปแบบการ น�าเสนอรายงานขาวภาคค�ายคทวดจทลมลกษณะเปนอยางไร

แนวความคดสอมวลชนกบความรบผดชอบตอสงคม ภสวล นตเกษตรสนทร และคณะ (2557) อธบายไววาสอมวลชนตองหลกเลยงสงทอาจจะน�าไปสอาชญากรรมความรนแรงหรอความไมสงบหรอแสดงความกาวราวตอเชอชาต ศาสนา สอมวลชนตองเปดกวางและสะทอนความหลากหลายของสงคม เปดโอกาสรบความคดเหนของทกฝายสอมวลชนควรควบคมตนเองภายใตกรอบแหงกฎหมายและสถาบนทธ�ารงอยและมาตรฐานวชาชพดานขาวสาร ความถกตอง ความเปนกลางและความสมดลเปนตน สมควรกวยะ(2549)มองวาการน�าเสนอขาวสารขอมลสารสนเทศสอมวลชนตองมความรบผดชอบเปนพนฐาน แมวาสอมวลชนไดรบการคมครองและมสทธพเศษ แตตองค�านงถงความรบผดชอบของสอมวลชนดงนความเปนอสระตองใชความอสระอยางมความรบผดชอบและปกปองการแทรกแซงของสงตางๆ ไมน�าเสนอขาวลกษณะทท�าใหเสยความยตธรรมในการพจารณาคดเสนอขาวดวยความรอบคอบไมวพากษวจารณไมสอดใสอารมณหรอชกจงใจตองไมน�าเสนอเรองราวทเปนความลบทางราชการและควรเปนอสระจากการแทรกแซงของรฐบาล รวมถงไมเสนอเรองราวทเปนอนตรายตอผลประโยชนประเทศชาตสวนรวม เสนอขาวดวยความถกตองหากผดพลาดตองแกไขขาวทนท เสนอขาวตรงไปตรงมา แยกแยะเนอขาวและความคดเหนออกจากกนเสนอขาวโดยเสมอภาคไมแทรกแซงสทธสวนบคคลของผตกเปนขาวอางแหลงทมาของขาวเปนตน จากแนวความคดดงกลาวใชวเคราะหความรบผดชอบตอสงคมในการน�าเสนอขาวของรายการขาวภาคค�าขาว 3 มต ประเดนเดด 7 สและไทยรฐเจาะประเดนวาสอดคลองกบหลกความรบผดชอบตอสงคมของสอมวลชนอยางไร


ระเบยบวธวจย งานวจยชนนเปนงานวจยเชงคณภาพเพอศกษาภมทศนรายการขาว

ภาคค�า ยคทวดจทล โดยวเคราะหขอมลรปแบบรายการ ประเดนขาวและ

เนอหา วธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร แหลงทมาของประเดน

แหลงขาว และสมภาษณเชงลก จากนนน�าผลศกษาทไดมาวเคราะหและ

เขยนพรรณนาวเคราะห

กรณศกษาและผใหขอมลหลก

กรณศกษา (Case Study) ผวจยคดเลอกกรณศกษาเปนรายการ

ขาวภาคค�า3รายการท�าการคดเลอกแบบเจาะจง(PurposiveSampling)

ภายใตหลกเกณฑดงน

หลกเกณฑขอท 1รายการขาวภาคค�าทางชองทวดจทล

หลกเกณฑขอท 2 รายการขาวทออกอากาศชวง เวลา 22.00-

01.00น.

หลกเกณฑขอท 3 มการปรบผงรายการ ใชเทคโนโลยสมยใหม

รายงานขาวค�า

หลกเกณฑขอท 4รายการขาวภาคค�าทไดรบความนยมตดอนดบ

เรตตง1ใน10อนดบของการจดเรตตงบรษทนลเสน(ประเทศไทย)จ�ากด

ซงเดอนมนาคมป 2559 อนดบ 1 ชอง 7 อนดบ 2 ชอง 3 อนดบ 3

เวรคพอยท อนดบ 4 โมโนอนดบ 5ชองวน อนดบ 6ชอง 8อนดบ 7

ชอง3เอสดอนดบ8เอมคอทเอชดอนดบ9ไทยรฐอนดบ10ทรโฟรย

(ประชาชาตธรกจออนไลน,2559)

ผวจยพบวามรายการขาวภาคค�าทมคณสมบตครบทง4ประการ

3 รายการ 1.ประเดนเดด 7 ส ออกอากาศวนจนทร-ศกร (เวนวนองคาร)

เวลา 22.30-23.00 น 2.รายการขาว 3 มต ออกอากาศวนจนทร-วนศกร

(ยกเวนวนองคาร)เวลา22.45-23.15น.และวนเสาร-อาทตยเวลา22.45-


23.30 น. 3. ไทยรฐเจาะประเดน สถานโทรทศนไทยรฐทว ออกอากาศ

วนจนทร-ศกรเวลา23.00-00.00น.

สวนทหนง กรณศกษา (Case Study)ผวจยท�าการศกษาภมทศน

รายการขาวภาคค�าของ3รายการเปนเวลา1เดอนตงแต1มนาคม2559-

31 มนาคม 2559 โดยศกษารปแบบรายการ ประเดนขาวและเนอหา

วธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร แหลงทมาประเดน แหลงขาว

และความรบผดชอบของสอตอสงคม

สวนทสองผใหขอมลหลก (Key Informants) ผ วจยใชวธ

สมภาษณเชงลก ผ มบทบาทในรายการขาวภาคค�า ดงน 1.นางจตวด

จตประพนธบรรณาธการขาวประเดนเดด7ส2.น.ส.ศภวรรณเหมอนแกว

โปรดวเซอรรายการประเดนเดด7ส3.นางศรสภางคธรรมาวธผประกาศ

รายการประเดนเดด7ส4.น.ส.ธญญารตนถามอยผสอขาวรายการประเดน

เดด7ส5.นางสสนาธนเสนวฒนบรรณาธการขาวและโปรดวเซอรรายการ

ขาว 3 มต 6.นายจาตรงค สขเอยด บรรณาธการและผสอขาวรายการ

ขาว 3 มต 7.น.ส.สภาณ คชพนธสมโภชน ผ ประกาศขาวไทยรฐทว

8.น.ส.พชรวรนทรพชรปภานนทผสอขาวไทยรฐทว

ผลการศกษา ผวจยแบงการศกษาเปน2สวนดงน1.วเคราะหภมทศนรายการ

ขาวภาคค�ารายการประเดนเดด7ส, ขาว3มต และไทยรฐเจาะประเดน

และ2.สมภาษณเชงลก

สวนท 1 วเคราะหภมทศนรายการขาวภาคค�า

สรปผลการศกษาภมทศนรายการขาว 3 มต

ดานรปแบบรายการ น�าเสนอขาวหลากหลาย ทนตอเหตการณ

เจาะลกเหตการณส�าคญๆ ผสอขาวลงพนทน�าเสนอภาพเหตการณจรง

น�าเสนอขาวสบสวนสอบสวนตอเนองเปนซรยทกวน


ดานประเดนขาว เนอหา มความหลากหลายทงขาวการเมอง

เศรษฐกจสงคมอาชญากรรมผลการแขงกฬาขาวตรวจสอบทจรตคอรปชน

ประเดนขาวจากทผสอขาวลงพนทเจาะลกขอมล รายการขาว 3 มต ให

ความส�าคญกบประเดนขาวเหตการณสถานการณดวนๆทพงเกดขนชวงเยน

จะรายงานความคบหนาอยางละเอยด และใหความส�าคญกบการน�าเสนอ

เนอหาขาวแบบวเคราะหเจาะลกประเดนขาวและตอเนองทกวนเปนซรย

ทส�าคญเนนตอยอดประเดนขาวทไดรบการรองเรยน

ดานวธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร ใชกราฟฟก เสยง

ดนตร น�าเขาสรายการทเปนเอกลกษณโดดเดนนาสนใจ กตต สงหาปด

ผประกาศขาวหลกใชน�าเสยง โทนเสยง เราความสนใจใหนาตดตามของ

ผชม ไตเตลขาว โปรยขาวและตวอกษรทเปนหวขอขาวโดดเดน และใชวธ

น�าเสนอขาวแบบสงผสอขาวลงพนทน�าเสนอภาพเหตการณจรงๆ ทเกดขน

โดยรายงานสดผานเครอขายสญญาณโทรศพทในประเดนขาวทสงคมก�าลง

ใหความสนใจรวมถงรายงานขาวแบบเรยลลต

ขาว3มตนยมใชอนโฟกราฟฟกประกอบขาวทเกยวกบสถตขอมล

ตางๆ ประเดนขาวทซบซอนเขาใจยาก อาท ขาวรางรฐธรรมฉบบใหม ใช

อมเมอรซฟกราฟฟกจ�าลองภาพเหตการณ หรอขาวทเกดขนแลว แตไม

สามารถน�าเสนอภาพเหตการณจรงมาประกอบขาวไดและพบวาขาว 3มต

น�าโดรนถายภาพมาใชในการรายงานขาวดวย

ดานแหลงทมาประเดนขาวและแหลงขาว มความหลากหลาย

ขาว3มตใหความส�าคญกบประเดนขาวทมาจากการรองเรยนของผเสยหาย

หรอผชมรายการประเดนขาวทมแหลงทมาจากการรองเรยนจะถกน�าเสนอ

ทกวน และใหความส�าคญกบประเดนขาวทผสอขาวลงพนทเจาะขอมลเอง

และใชขาวทมาจากสอสงคมออนไลนจ�านวนมากขนอาทคลปวดโอเฟสบค

อนสตาแกรม

ดานความรบผดชอบตอสงคม น�าเสนอขาวถกตองครบถวน เปน


กลางเปดโอกาสใหผเสยหายผถกพาดพงไดชแจงเนองจากขาว3มตน�า

เสนอเปนประเดนขาวทมาจากรองเรยนขาวเชงสบสวนสอบสวนจงใหความ

ส�าคญกบการสมภาษณแหลงขาวผเสยหายและคนทถกกกลาวพาดพงได

ชแจงและขาว3มตมการอางองแหลงทมาของประเดนขาวตลอด

สรปผลการศกษา ภมทศนรายการขาวประเดนเดด 7 ส ดงน

ดานรปแบบรายการ มสสนทนสมยรายการแบงชวงขาวออกเปน

ชวงตางๆอยางหลากหลายน�าเสนอขาวทนตอเหตการณรวดเรวกระชบ

เนนเจาะลก เกาะตดทกเรอง ประเดนรอนทพงเกดขนชวงเยน-ค�า ทงขาว

การเมองเศรษฐกจการศกษาสงคมอาชญากรรมขาวกฬารายการตนเตน

เราใจเนนการรายงานสดของผ สอขาวทลงพนทเกาะตดเหตการณจาก

สถานทเกดเหต

ดานประเดนขาว เนอหา เจาะลกประเดนรอนๆ ใหความส�าคญกบ

ประเดนขาวสงคมปญหายาเสพตดขาวขมขนขาวลกทรพยหรอโจรกรรม

ขาวการท�ารายรางกาย ขาวรองเรยนจากผเสยหายหรอประชาชนนยมน�า

เสนอประเดนขาวอาชญากรรมทเปนเหตการณสะเทอนขวญหรอเหตการณ

ทสงคมก�าลงตดตามความคบหนา โดยเนอขาวของรายการจะเจาะลก

เกาะตดเหตการณตอเนอง

ดานวธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร ใชไตเตลรายการ

ทนาสนใจตนเตน ใชเสยงดนตร เสยงกราฟฟกออกแบบฉากหลงทนสมย

โดดเดนใชตวอกษรสสนสะดดตา พบวาวธการน�าเสนอประเดนขาวของ

รายการประเดนเดด 7 ส ใหความส�าคญการสงผสอขาวภาคสนามลงพนท

จรงทกขาวและใหผสอขาวรายงานเหตการณแบบเรยลลต น�าเสนอภาพ

เหตการณจรงทงในรปแบบการรายงานสดผานเครอง LiveU เทคโนโลย

สงสญญาณภาพผานเครอขาย4Gจากสถานทเกดเหตการณ

ประเดนเดด7สใชอมเมอรซฟกราฟฟกมาประกอบการรายงานขาว

และพบวาประเดนเดด7สนยมใชอนโฟกราฟฟกประกอบการรายงานขาว


ทมขอมลเยอะๆ หรอวาขาวทน�าเสนอประเดนตอเนองหลายๆ วน เพอ

อธบายความคบหนา อธบายลกษณะของเหตการณเพอท�าใหผชมเขาใจ

ขอมลทซบซอนไดงายยงขน นอกจากนพบวาประเดนเดด 7 ส น�าโดรน

ถายภาพมาใชถายภาพเหตการณสถานทเกดเหตจรงๆ

ดานแหลงทมาประเดนและแหลงขาว จ�านวนขาวทมาจากสอ

สงคมออนไลนเพมมากขน ไดแก ภาพคลปวดโอทถกเผยแพรในเฟสบค

ประเดนจากอนสตาแกรม ประเดนขาวจากการโพสตขอมลในเวบไซต

พนทป หรอประเดนขาวมาจากผชมสงคลปวดโอประเดนขาวมาแจงให

รายการทราบ และมาจากไดรบการรองเรยนมายงรายการ รวมทงจากการ

ทผสอขาวลงพนทเจาะลกเหตการณตางๆในแตละวน

ดานความรบผดชอบตอสงคม มการอางองแหลงทมาของขาว

เนองจากประเดนขาวสวนใหญของรายการ มแหลงทมาจากคลปวดโอและ

ภาพทถกเผยแพรในสอสงคมออนไลน พบวารายการจะอางองแหลงทมา

ของประเดนขาวดานลางจอซายมอจอทวเสมอและพบวาประเดนเดด7ส

ใหความส�าคญเรองไมละเมดสทธสวนบคคลจะเซนเซอรภาพศพภาพผเสย

ชวตภาพผตองสงสยปกปดใบหนาปกปดชอและสกลและใหความส�าคญ

กบขาวตองเปนกลางครบถวนรอบดาน

สรปผลการศกษา ภมทศนรายการขาวไทยรฐเจาะประเดน ดงน

ดานรปแบบรายการ เนนเจาะลก เกาะตดทกเรองประเดนรอน

เปดโปงประเดนตางๆ น�าเสนอขาวหลากหลาย มสสนทงขาวการเมอง

เศรษฐกจ การศกษา สงคม อาชญากรรม ขาวกฬา วเคราะหสถานการณ

ทวโลกและเหตการณในอาเซยน เนนขาวขบวนการทจรต โดยสงผสอขาว

ลงพนทเจาะลกน�าเสนอภาพเหตการณจรง

ดานประเดนขาว เนอหา น�าเสนอประเดนขาวเดนประเดนรอนๆ

ในรอบวนทงขาวการเมอง เศรษฐกจ สงคม การศกษา อาชญากรรม ขาว

กฬาทงในประเทศและตางประเทศ พบวาใหความส�าคญกบประเดนขาว


ทพงเกดขนในชวงเยนและค�าและจะสงผสอขาวลงพนทตดตามรายงาน

ความคบหนาประเดนขาวอยางตอเนอง เชน “เหตการณสายการบนแอร

อนเดยถกขวางระเบดขอจอดฉกเฉนทสนามบนสวรรณภม”นอกจากนพบ

วาทกวนศกรรายการไทยรฐเจาะประเดนเนนประเดนวเคราะหสถานการณ

และเหตการณตางๆ ทเปนประเดนเดนๆ ทก�าลงถกพดถงและไดรบความ

สนใจจากสงคมทงในอาเซยนและทวโลก

ดานวธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร ไทยรฐเจาะประเดน

ใชนายชยรตนถมยาผประกาศขาวหลกดดความนาสนใจจากผชมใชไตเตล

ขาว ภาพกราฟฟก เสยงดนตร เสยงกราฟฟกประกอบอยางนาตนเตน ใน

แตละชวงขาวใชอนเตอรลดบอกชอชวงขาว และพบวาไทยรฐเจาะประเดน

จะสงผสอขาวลงพนทรายงานภาพเหตการณ ภาพสถานการณจรง แบบ

สดๆ จากสถานทเกดเหตการณแบบเรยลลต ไทยรฐเจาะประเดน นยมใช

อนโฟกราฟฟกประกอบขาวทงขาวทเปนประเทศภายในประเทศและขาว

ตางประเทศ ใชอนโฟกราฟฟกยอยขอมลและน�าเสนอใหเขาใจงายๆ และ

ใชอมเมอรซฟกราฟฟกสรางเหตการณจ�าลองหรอภาพเหตการณทเกดเปน

ขาวแลวไมสามารถเขาไปถายภาพเหตการณจรงได

ดานแหลงทมาประเดนและแหลงขาว ประเดนขาวจากการ

ตอยอดแตกประเดนจากขาวเดนๆ รอบวนการสงผสอขาวภาคสนามลงพนท

เจาะลกขอมลเปดประเดนใหมๆ แหลงทมาประเดนและแหลงขาวของ

รายการไทยรฐเจาะประเดนใหความส�าคญกบประเดนขาวทถกเผยแพรและ

ถกแชรในสอสงคมออนไลน โดยเฉพาะภาพเหตการณจากคลปวดโอทถกแชร

ในเฟสบค จะคดเลอกประเดนทถกพดถงและถกแชรจ�านวนมากๆมาแตก

ประเดนและสบหาขอเทจจรงมารายงานเปนประเดนขาวนอกจากนพบวา

ใหความส�าคญกบประเดนขาวรองเรยนตรงมายงรายการจะสงผสอขาว

ลงพนทตรวจสอบขอเทจจรงมาน�าเสนอเปนประเดนขาวเดยวตอเนองทกวน

เปนซรย


ดานความรบผดชอบตอสงคม อางองแหลงทมาของประเดนขาว

โดยเฉพาะประเดนขาวรองเรยนการน�าเสนอขาวทมแหลงทมาของประเดน

ขาวจากสอสงคมออนไลนจะขนขอความขอบคณและแจงแหลงทมา

ผประกาศขาวจะแจงกอนเรมอานขาวประเดนนนๆ ใหความส�าคญเรองความ

รอบดานรอบดาน ความสมดลเปนธรรมในการน�าเสนอประเดนขาวจะ

สมภาษณทง ผหาย ทงผเกยวของและผเหนเหตการณมการปกปดใบหนา

ปกปดชอแหลงขาวและเซนเซอรภาพทเขาขายลามกอนาจาร

สวนท 2 ผลการศกษาจากการสมภาษณเชงลก

ผ วจยสมภาษณบรรณาธการขาว โปรดวเซอร ผ สอขาวและ

ผ ประกาศขาวประเดนอตสาหกรรมทวดจทลในมตดานเศรษฐศาสตร

การเมองพบวาบรรณาธการขาวยอมรบวาสถานการณทางการเมองปจจบน

สงผลใหระมดระวง ตรวจสอบขาวคดเลอกประเดนและน�าเสนอขาวไมให

กระทบนโยบายการเมองไมขดนโยบายเจาของสถาน

“การน�าเสนอขาวตองค�านงถงผลกระทบตอระบบการเมองและ

สงคม หากไมระวงหรอละเมดนโยบายของสถาน นโยบายการเมอง การ

น�าเสนอขาวไปแลวเปนอาจจดประกายความขดแยงได” (สมภาษณ

ศรสภางค ธรรมาวธ, วนท 6 เมษายน 2559)

นอกจากนบรรณาธการขาวยอมรบวา ปจจยดานเศรษฐกจระบบ

ทนนยมการแขงขนอตสาหกรรมทวดจทล เรตตงรายการผลก�าไรเจาของ

สถานและเจาของรายการเปนปจจยหลกทกองบรรณาธการค�านงถงการ

ก�าหนดรปแบบรายการ วธการน�าเสนอขาว เพอใหสามารถแขงขนกบชอง

คแขงและสรางเรตตงในเวลาเดยวกน

ดานประเดนขาวและเนอหาจากทผวจยสมภาษณพบวา น�าเสนอ

ขาววเคราะหเจาะลก ขาวเชงสบสวนสอบสวนประเดนขาวตองหลากหลาย

รวดเรวทนตอเหตการณ และตอยอดจากประเดนขาวจากสอออนไลนท


สงคมก�าลงใหความสนใจสงผสอขาวลงพนทเจาะลกขอมลแบบเรยลลต ให

ขาวเกดความแตกตางจากขาวภาคค�าชองอนๆ

“ยคนประเดนขาวมความหลากหลาย ประเดนเลกๆ จากสอสงคม

ออนไลน ถกหยบยกมาน�าเสนอเปนประเดนใหญโต ใชอมเมอรซฟกราฟฟก

อนโฟรกราฟฟก ท�าใหรปแบบรายการขาวภาคค�าแบบเดมๆ ทมแคมภาพ

และเสยงของแหลงขาวดนาสนใจและทนสมยมากขนวธการน�าเสนอและการ

รายงานขาวกเปลยนใชแบบเรยลลต สงผสอขาวลงภาคสนาม สมภาษณ

ชาวบานน�าเสนอภาพเหตการณจรงท�าใหดใกลชดและมสสน” (สมภาษณ

พชรวรนทร พชรปภานนท, วนท 4 เมษายน 2559)

จากทผวจยสอบถามถงรปแบบรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล ผให

ขอมลหลกยนยนวารปแบบรายการขาวภาคค�าเปลยนแปลงไปโดยประเดน

ขาวหลากหลาย มสสน นาตนเตน หลงจากน�าเทคโนโลยสมยใหมมาใช

ประกอบการรายงานขาวค�า ไดแก อมเมอรซฟกราฟฟก อนโฟรกราฟฟก

โดรนถายภาพเครองLiveUเทคโนโลยสงสญญาณภาพผานเครอขายมอถอ

4Gเพอรายงานสดใหทนตอเหตการณอยางมสสน

ดานแหลงทมาของประเดนขาวจากการสมภาษณผใหขอมลหลก

พบวารายการขาวภาคค�าน�าเสนอประเดนขาวทมาจากสอสงคมออนไลนมาก

ขนรายการขาวภาคค�าไมใชแคมาจากการสมภาษณแลวน�ามาอานขาวหรอ

เปนเสยงผประกาศอยางเดยวเหมอนอดตตองหลากหลายและนาสนใจ

“ชองทวมจ�านวนมากขน รายการขาวภาคค�ามมากขน สงผลใหเกด

ความคดใหมๆ รปแบบใหมเลยท�าใหเกดผลการเปลยนแปลง ทกชองตอง

ขยบตอสแขงขนกน นอกจากรปแบบการท�าขาวอยางทเหนชดเจน การใช

เทคโนโลยเปนตวชวยกส�าคญ ประเดนขาวกจากสอสงคมออนไลนเพมมาก

ขน โดยการสงขอมลผานทางเฟสบค ทางอนเตอรเนต เขามารองเรยน หรอ

ตงกระทโพสตคลปประเดนตางๆ ทเกดขนซงแตกตางจากอดตทผานมา”

(สมภาษณ ธญญารตน ถามอย, วนท 6 เมษายน 2559)


จากการสมภาษณดานความรบผดชอบตอสงคมของรายการขาวภาคค�า

พบวาใหความส�าคญกบเซนเซอรศพภาพผเสยหายภาพเยาวชนปกปดชอ

สกลแหลงขาว ไมละเมดสทธสวนบคคลตรวจสอบแหลงขาวและประเดน

ขาวจากสอสงคมออนไลน กองบรรณาธการขาวจะตรวจสอบอยางละเอยด

ตดตอผโพสตคลปวดโอผเสยหายหรอผเหนเหตการณ

“ตอนนสอมวลชนถกฟองจากแหลงขาว เพราะน�าภาพถายมาเปด

เผยหนาตาหรอวาคลปวดโอมาเผยแพรโดยไมขออนญาต เราใหความส�าคญ

กบการ เซนเซอรภาพศพ ภาพผเสยหายทเปนเดก แจงแหลงทมาของภาพ

และคลปวดโอทกครง เมอไดรบคลปวดโอหรอวามผชมสงเขามายงรายการ

ตรวจสอบความถกตอง ขอเทจจรงตดตอไปยงผสงหรอผโพสตคลป ถาใหด

ตองตดตอผเสยหาย ผเหนเหตการณเพอตรวจสอบความถกตองดวย”

(สมภาษณ ศภวรรณ เหมอนแกว, วนท 6 เมษายน 2559)

“ยคดจทลการตรวจสอบความถกตองของขาวภาคประชาชน

สามารถตรวจสอบการท�างานของสอหรอจรรยาบรรณสองายมากขน

สอมวลชนจงตองระมดระวงไมวาโดยจะเจตนาหรอไมเจตนาหากเกดความ

ผดหรอขอกงขาจะแพรกระจายอยางเรวมาก (สมภาษณ สภาณ คชพนธ

สมโภชน, วนท 17 เมษายน 2559

สรปผลการวจย1. การแขงขนยคทวดจทลเชงเศรษฐศาสตรการเมอง

รายการขาวภาคค�ายคทวดจทลอย ภายใตโครงสรางเศรษฐกจ

ทนนยม โดยมบรษทเอกชนเปนเจาของท�าหนาทบรหารชองทวดจทลตาม

หลกทนนยมทค�านงถงปจจยดานเศรษฐกจ คอเรตตงรายการขาว, เมดเงน

โฆษณา, ผลก�าไรเปนสงส�าคญ จงปจจยทสงผลใหการแขงขนรายการขาว

ภาคค�ายคทวดจทลเพมสงขนชดเจนและเปลยนแปลงจากทวอนาลอค

เจาของสถานมอ�านาจตดสนใจก�าหนดทศทางการผลตรายการ รปแบบ


รายการและควบคมการท�างานของกองบรรณาธการขาวใหเปนตามระบบ

ทนนยมเพอเปาหมายคอสรางก�าไรใหกบเจาของสถาน

“รายการขาวเหมอนการขายสนคา ท�าอยางไรใหมรายไดใหกบ

ชอง เรตตงมสวนส�าคญในแงของการตลาด เปนตวชวดในการทลกคาจะซอ

โฆษณาหรอไม ท�าใหรายการตองวางแผนและนกค�านงถงเรตตงรายการ

ตลอด สรางแรงดงดดผชมและท�าเชนไรสอดคลองกบนโยบายเจาของสถาน

ดวย” (สสนา ธนเสนวฒน, 4 เม.ย. 2559)”

“การแขงขนทเพมสงขนแบบกาวกระโดด เรตตงมความส�าคญตอ

รายการ เพราะเปนตวชวดวาประชาชนตอบรบรายการขนาดไหน มบรษท

ตางๆ ซอโฆษณาไหม ถาไมม ตองปรบเปลยนรปแบบรายการใหตอบสนอง

ความตองการผ บรหารชอง เจาของสนคา เพอสรางเรตตงและรายได

(ศรสภางค ธรรมาวธ, 1 เมษายน 2559: สมภาษณ)

2. ภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล

มสสน ทนสมย รายการขาวแบงชวงขาวออกเปน

ชวงตางๆ อยางหลากหลาย น�าเสนอขาวทนตอ

เหตการณ รวดเรว กระชบ เนนเจาะลกเกาะตด

ทกประเดนรอนทพงเกดขนชวงเยน-ค�า ประเดน

มสสนทงขาวการเมอง เศรษฐกจ การศกษา สงคม

อาชญากรรม ขาวกฬา รายการตนเตนเราใจเนน

การรายงานสดของผสอขาวภาคสนาม ทลงพนท

เกาะตดเหตการณแบบสดๆจากสถานทเกดเหต

ภมทศนรายการขาวภาคค�า

ผลการวจย

รปแบบรายการ


ประเดนขาวและเนอหาใชรปแบบวเคราะหเจาะลก

ทหลากหลาย วเคราะหเจาะลกตอยอดและแตก

ประเดนขาวเดนๆ รอบวนและน�าเสนอตอเนองเปน

ซรยหลากหลาย

วธการน�าเสนอขาวภาคค�าน�าเสนอแบบเรยลลต

และใชเทคโนโลยการสอสารททนสมย เชน เครอง

LiveU เทคโนโลยสงสญญาณภาพผานเครอขาย

4G, ใชอมเมอรซฟกราฟฟกสรางภาพจ�าลอง และ

อนโฟกราฟฟกประกอบการรายงานขาวรายการ

และอธบายขอมลเชงสถต และยงใชโดรนถายภาพ

เหตการณมมกวางและภาพมมสงในรายงานขาว

ภาคค�า

แหลงทมาประเดนและแหลงขาวเปนแหลงขาวจาก

สอสงคมออนไลนคลปวดโอ,เฟสบค,อนสตาแกรม,

ผชมรายการแจงเบาะแสเขามายงรายการ,ผสอขาว

ลงพนทตอยอดและแตกประเดนขาวเดนรอบวน

โดยเปนประเดนทอยในกระแสสงคมและถกแชรใน

สอสงคมออนไลนรวมถงประเดนขาวทมแหลงทมา

จากการตงกระท การโพสตขอมลในเวบไซตตางๆ

กจะถกคดเลอกมาน�าเสนอ

ใหความส�าคญกบประเดนความรบผดชอบตอสงคม

ในการน�าเสนอขาวทถกตองสมดลและเสมอภาค

อางองแหลงทมา เซนเซอรภาพศพ ภาพผเสยหาย

ปกปดใบหนาชอสกลโดยไมละเมดสทธสวนบคคล

ประเดนขาว เนอหา

วธการน�าเสนอ

และเทคโนโลยการสอสาร

แหลงทมาประเดนและ

แหลงขาว

ความรบผดชอบ

ตอสงคม


ทงนสามารถสรปผลวจยพบวาภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทว

ดจทลเกดการเปลยนแปลงในมตตางๆ5ดานดงน

ดานรปแบบรายการ มความแตกตางจากยคทวอนาลอค ซงทน

ตอเหตการณ รวดเรว กระชบ เกาะตดประเดนขาวรอบดานและเจาะลก

มสสน ดทนสมย รายการขาวภาคค�าแบงชวงขาวอยางหลากหลาย เพม

ความตนเตน เราใจและดงดดผชมดวยเทคโนโลยสอสารสมยใหม เนนการ

รายงานสดลงพนทเกาะตดเหตการณ

“รปแบบรายการทนตอเหตการณ มสสน นาสนใจ แตกตาง เจาะ

ลก ขยายและตอยอดประเดนเดนๆ รอบวนแบบหลากหลาย เกาะตด

ทกประเดนรอนๆ และเปดโปงประเดนใหมๆ (พชรวรนทร พชรปภานนท,

19 เมษายน 2559: สมภาษณ)

ดานประเดนขาว เนอหา เนนเจาะลก ตอยอด แตกประเดนขาว

เชงลกและละเอยดกวาขาวออนไลน ใหความส�าคญกบขาวทเปนเหตการณ

เดนๆ ทพงเกดขน ชวงเยน ชวงค�าหรอเกดขนขณะรายการขาวภาคค�าออก

อากาศ และใหความส�าคญกบประเดนขาวสบสวนสอบสวน ประเดนขาว

เปดโปงขบวนการทจรตรปแบบตางๆ โดยเจาะลกประเดน ตรวจสอบ

ขอเทจจรงและน�าเสนอประเดนขาวตอเนองเปนซรยและใหความส�าคญ

ประเดนขาวรองเรยนจากผชมหรอผเสยหายรองเรยนมายงรายการขาว

รวมถงประเดนขาวจากสอสงคมออนไลน โดยเฉพาะขาวและภาพเหตการณ

ทถกพดถงหรอถกแชรจ�านวนมากๆ

“การคดเลอกประเดน เนนทขาวสบสวนสอบสวน ขาวรองเรยน

และขาวทพงเกดขนในชวงเยนและชวงค�า เนนไปทขาวอะไรทผชมไมควร

จะตกขาวในคนน เพอใหดกอนนอนและรวาเรองราวในประเทศและตาง

ประเทศมอะไรเกดขนแลวนอน” (สสนา ธนเสนวฒน, 4 เม.ย. 2559)”

ดานวธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร นยมใชการวธ

น�าเสนอแบบเรยลลต สงผสอขาวลงพนทเกาะตดเหตการณ รายงานภาพ


เหตการณจรงอยางใกลชดใชเทคโนโลยการสอสารสมยใหม เพอสรางสสน

มไตเตลรายการเสยงดนตรเสยงกราฟฟกตนเตนออกแบบฉากหลงรายการ

ดทนสมยสสนเปนเอกลกษณเฉพาะพบวายงใชเทคโนโลยสมยใหมทแตกตาง

จากยคทวอนาลอค ไดแก เครอง LiveU เทคโนโลยสงสญญาณภาพผาน

เครอขาย4Gใชอมเมอรซฟกราฟฟกสรางภาพจ�าลอง เหตการณ ใชอนโฟ

กราฟฟกประกอบการรายงานอธบายขอมลเชงสถตและใชโดรน(Drone)

เทคโนโลยการถายภาพเหตการณมมกวางและภาพมมสงรายงานขาว

“อนโฟกราฟฟกใชเมอมตวเลข ขอมลเชงสถต สวนอมเมอรซฟ

กราฟฟกใชจ�าลองภาพเหตการณ เชน จ�าลองเหตการณแผนดนไหว ภาพ

ตกถลม การใชอนโฟกราฟฟก อมเมอรซฟกราฟฟก ประกอบเวลารายงาน

ขาวแบบเรยลลตผสอขาวลงภาคสนามน�าเสนอภาพเหตการณจรงจะดมสสน

และใกลชดกบขาวมากขน” (พชรวรนทร พชรปภานนท, 19 เม.ย. 2559)”

ดานแหลงทมาประเดนและแหลงขาว หลากหลายมากกวาทวยค

อนาลอค โดยใหความส�าคญกบประเดนขาวทมแหลงทมาจากสอสงคม

ออนไลนมากขน ไดแก การน�าภาพจากคลปวดโอทเผยแพรในเฟสบค,

อนสตาแกรม และประเดนขาวทอยในกระแสสงคมและถกแชรในสอสงคม

ออนไลนจ�านวนมากๆประเดนขาวทมแหลงทมาจากการตงกระทการโพสต

ขอมลในเวบไซตตางๆ รายการขาวภาคค�าจะคดเลอกมาน�าเสนออยางตอ

เนอง สวนแหลงขาวของรายการขาวภาคค�า ผลวจยพบวามาจากการรอง

เรยน หรอผชมแจงขอมลเขามายงรายการโดยตรง จากนนสงผสอขาวลง

พนทตรวจสอบขอเทจจรง เกาะตดและเจาะลกขอมลมาน�าเสนอตอเนอง

ทกวน

“ประเดนขาวสวนใหญมาจากโลกออนไลน มทงคลปวดโอ ทโพสต

แชรอยทกวน และจากอนสตาแกรมทถกแชรกนเยอะๆ กจะน�ามาเสนอเปน

ประเดนขาว แตกตางจากเมอกอนประเดนขาวมาจากแถลงขาว สมภาษณ

และทส�าคญปจจบนผชม กเปนคนแจงประเดนมายงรายการดวย” (ศรสภางค


ธรรมาวธ, 1 เม.ย. 2559)”

ดานความรบผดชอบตอสงคม ผลวจยพบวาใหความส�าคญกบ

ประเดนจรยธรรมจรรยาบรรณและความรบผดชอบตอสงคมในการน�าเสนอ

ขาวทถกตองสมดลและเสมอภาคมการอางองแหลงทมาประเดนขาวโดย

เฉพาะประเดนขาวทน�ามาจากสอสงคมออนไลนไดแกเฟสบคอนสตาแกรม

รวมถงประเดนขาวจากการรองเรยนจากผชมรายการ กองบบรรณาธการ

ขาวขนขอความบอกแหลงทมาทกครงขณะรายงานขาวและพบวารายการ

ขาวภาคค�าใหความส�าคญกบการเซนเซอร ภาพศพ ภาพผเสยหาย การ

ปกปดใบหนาชอสกลแหลงขาวชอเดกและเยาวชนทตกเปนขาวเพอไมให

ละเมดสทธสวนบคคล และพบวารายการขาวภาคค�าใหความส�าคญเรอง

การขออนญาตผโพสตคลปวดโอหรอตดตอผ ทปรากฏในคลปสอบถาม

ขอเทจจรงกอนการน�าเสนอขาว

“สอมวลชนถกฟองจากแหลงขาว เนองจากน�าภาพถายมาเปดเผย

หนาตาหรอวาคลปวดโอมาเผยแพรโดยไมขออนญาต จงตองใหความส�าคญ

กบการน�าเสนอขาวอยางมาก ตองเซนเซอรภาพศพ ภาพผเสยหายทเปน

เดก แจงแหลงทมาของภาพและคลปวดโอทกครง เมอไดรบคลปวดโอหรอ

วามผชมสงเขามายงรายการ ตรวจสอบความถกตอง ขอเทจจรง ตดตอ

ไปยงผสงหรอผโพสตคลป ถาใหดตดตอผเสยหาย ผเหนเหตการณเพอ

ตรวจสอบความถกตอง”(ศภวรรณ เหมอนแกว, 6 เม.ย. 2559)”

การอภปรายผล จากผลวจยภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทลพบวา การ

แขงขนยคทวดจทลสงผลตอภมทศนขาวภาคค�าเชงเศรษฐศาสตรการเมอง

เหนไดจากรายการขาวภาคค�าประเดนเดด7สขาว3มตและไทยรฐเจาะ

ประเดนสะทอนภาพอยางชดเจนวาปจจบนอตสาหกรรมสอทวดจทลยงอย

ภายใตกรอบแนวคดทฤษฎเศรษฐศาสตรการเมอง ซงใหความส�าคญเรอง


ปจจยดานเศรษฐกจอนดบแรกโดยเฉพาะเรตตงเมดเงนโฆษณาและผลก�าไร

ตรงกบตามแนวคดพระจระโสภณ(2539)มองวาเนอหาทสอมวลชนผลต

ออกสสงคมเปนเพยงสนคาทถกก�าหนดใหตอบสนองตลาดผบรโภคมากกวา

ความจ�าเปนของสงคมการน�าเสนอเนอหารายการใหมๆเสยงตอการขาดทน

ทางธรกจและตรงกบแนวความคดภสวลนตเกษตรสนทรและคณะ(2557)

สอสารมวลชนเปนระบบธรกจอตสาหกรรมอยภายใตโครงสรางเศรษฐกจ

แบบทนนยมกฎเหลกคอ ท�าก�าไรสงสด ผลผลตสอคอสนคาประเภทหนงม

เปาหมายน�าไปแลกเปลยนซอขายและหวงก�าไร

ขณะทเทคโนโลยการสอสารทเปลยนแปลงในยคทวดจทลสงผล

ตอภมทศนรายการขาวในดานตางๆ ดงน

ดานรปแบบรายการ แตกตางจากยคทวอนาลอค ตองทนตอ

เหตการณรวดเรวเจาะลกประเดนเดนรอบวนมสสนเพมความนาตนเตน

ความเราใจ ดงดดผชม เพมเรตตงดวยเทคโนโลยสอสารสมยใหม เนน

รายงานสด ใหความส�าคญกบประเดนขาวสบสวนสอบสวน เปดโปงการ

ทจรตและน�าเสนอตอเนองเปนซรย ตรงตามแนวคดนพดลอนนา (2548)

ความกาวหนาของเทคโนโลยท�าใหเกดการเปลยนแปลงกบการสอสาร

มวลชนในการปรบเปลยนเทคนควธการน�าเสนอในรปแบบใหมๆท�าใหการ

ชมรายการมความนาสนใจมากขน

ดานประเดนขาวและเนอหา ประเดนขาวจากการรองเรยนหรอ

ผเสยหายรองเรยนมายงรายการ ประเดนขาวจากสอสงคมออนไลน โดย

เฉพาะขาวและภาพเหตการณทถกพดถงหรอถกแชรจ�านวนมากๆสอดคลอง

ตามแนวคดสรสทธวทยารฐ(2554)เมอเทคโนโลยการสอสารเปลยนรปแบบ

กระบวนการสอสารกเปลยนตามไปดวยบงชใหเหนวาภมทศนสอ (Media

Landscape)ไดเปลยนแปลงไปและท�าใหรปแบบการสอสารของสงคมและ

วฒนธรรมเปลยนแปลง

ดานวธการน�าเสนอและเทคโนโลยการสอสาร ใหความส�าคญกบ


การน�าเสนอแบบเรยลลต ผสอขาวภาคสนามลงพนทเจาะลก รายงานภาพ

เหตการณจรง ใชเทคโนโลยสรางสสน สรางกราฟฟก ไตเตลรายการ เสยง

ดนตรเสยงกราฟฟกตนเตนเราใจสสนสดใสเปนเอกลกษณและใชเทคโนโลย

แตกตางจากรายการขาวยคทวอนาลอคไดแกเครองLiveUใชอมเมอรซฟ

กราฟฟกสรางภาพจ�าลอง ใชอนโฟกราฟฟก ใชโดรน (Drone) ถายภาพ

เหตการณตรงกบแนวคดสมชชานลปทม(2554)อธบายวาเมอเทคโนโลย

เปลยนสงคมจะเปลยนตามขณะทเมธาสทธโลกตรพล(2554)เทคโนโลย

การสอสารท�าหนาทเปลยนแปลงสงคม โดยอธบายวาสอทกชนดคอการ

ขยายประสบการณดานผสสะของมนษยโดยเฉพาะอปกรณเครองมอสอสาร

ททนสมย(Gadget)ท�าใหอปสรรคดานเวลาระยะทางและสถานทหมดไป

ดานความรบผดชอบตอสงคม รายการขาวภาคค�าทง 3 รายการ

ใหความส�าคญเรองความถกตองความสมดลเสมอภาคอางองชอแหลงขาว

อางองแหลงทมาของขาวมการเซนเซอรและปกปดชอสกล แหลงขาว

ผเสยหาย ชอเดกและเยาวชนและไมละเมดสทธหรอวาแทรกแซงสทธสวน

บคคล สอดคลองกบแนวความคดสอมวลชนกบความรบผดชอบตอสงคม

ภสวลนตเกษตรสนทรและคณะ(2557)สอมวลชนตองหลกเลยงสงทอาจ

จะน�าไปสอาชญากรรมความรนแรงหรอความไมสงบหรอแสดงความกาวราว

ตอเชอชาต ศาสนา สอมวลชนตองเปดกวางและสะทอนความหลากหลาย

ของสงคม เปดโอกาสรบความคดเหนของทกฝายสอมวลชนควรควบคม

ตนเองภายใตกรอบแหงกฎหมายและสถาบนทธ�ารงอยและมาตรฐานวชาชพ

ดานขาวสารความถกตองความเปนกลางและความสมดล

ขอเสนอแนะส�าหรบการวจย ส�าหรบขอเสนอแนะจากการวจย เจาของสถานชองทวดจทล กอง

บรรณาธการ โปรดวเซอร ผประกาศขาวและผสอขาว ควรน�าผลวจยและ

ขอคนพบเรองภมทศนรายการขาวภาคค�า ซงพบวาเกดการเปลยนแปลง


ในดานรปแบบรายการ ประเดนขาวและเนอหา วธน�าเสนอ แหลงทมา

ประเดนขาวอยางชดเจน ไปใชเปนแนวทางการพฒนา จดท�าแผนปรบปรง

รปแบบรายการขาวภาคค�า ใหดงดดงบประมาณโฆษณา สรางเรตตงและ

ขยายฐานผชมรายการขาวภาคค�า ขณะทนกวชาการ หนวยงานทก�ากบ

ดแลชองทวดจทล น�าผลวจยไปวเคราะหทศทางและแนวโนมการแขงขน

การเปลยนแปลงของภมทศนรายการขาวภาคค�าเพอใหอตสาหกรรมทว

ดจทลอยรอดในปตอๆไปสวนประชาชนผชมรายการขาวภาคค�าจะเขาใจ

ทศทางการเปลยนแปลงของภมทศนขาวภาคค�ายคทวดจทลมากขน

ดงนนเพอเปนแนวทางในการศกษาวจยในอนาคตผวจยมขอเสนอ

แนะดงน

1. ขยายขอบเขตการวจยโดยคดเลอกกลมตวอยางการศกษา

ภมทศนรายการขาวค�ามากกวา3รายการ

2. ตอยอดการท�าวจยแบบผสมผสานทงวจยเชงคณภาพและ

เชงปรมาณ เพอเปรยบเทยบผลวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ใหเหน

ภาพการเปลยนแปลงของภมทศนรายการขาวภาคค�าในอนาคต

3. สมภาษณความคดเหนและมมมองนกวชาการ ผเชยวชาญสาย

องคกรวชาชพสอมวลชนเชงลก เพอใหสะทอนมมมองและความคดเหน

เกยวกบการเปลยนแปลงของภมทศนรายการขาวภาคค�ายคทวดจทล


บรรณานกรม

ณฐฐวฒนสทธโยธน,กตตสงหาปด.(2550). การสรางสรรครายการโทรทศน

หนวยท 6-10. นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ไทยรฐออนไลน. (2557). ไทยรฐทวลยโปรเจกตใหมป 58 สานตอจดยน

คดตางอยางเขาใจ. (Online). http://www.thairath.co.th/

content/460292,5มกราคม2558.

ธญญารตนถามอย.(2559).ผสอขาวรายการประเดนเดด7ส.สมภาษณ,

1เมษายน2559.

นพดล อนนา. (2548). ไอทกบงานสอสารมวลชน. กรงเทพมหานคร:

จามจรโปรดกท.

เบญจวรรณรตนวจตร.(2558).1ป6เดอนทวดจทลไทยบนเสนทางแหง

ขวากหนาม. Forbes Thailand.ฉบบพฤศจกายน2558.

ประชาชาตธรกจออนไลน. (2559). ชองใหญทนหนาฉกตวหนชองเลก

“ชองวน” เรมแรง-รายใหมเรงเครองสรางจดขาย. (Online).

http://www.prachachat.net/news_detail.php? newsid

=1460314522.11เมษายน2559.

พชรวรนทร พชรปภานนท. (2559). ผสอขาวไทยรฐทว. สมภาษณ, 19

เมษายน2559.

พระ จรโสภณ. (2539.) เศรษฐศาสตรการเมอง. เอกสารสารสอนชดหลก

และทฤษฎการสอสาร.นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ภสวล นตเกษตรสนทร และคณะ. (2557). ทฤษฎการสอสารมวลชน.

เอกสารประมวลสาระชดวชาปรชญานเทศศาสตรและทฤษฎการ

สอสารหนวยท11-15.นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.


. (2557). แนวคดของส�านกเศรษฐศาสตรการเมองยคคลาสสก.

ชดวชาปรชญานเทศศาสตรและทฤษฎการสอสาร หนวยท 5-19.

นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เมธาสทธ โลกตรพล. (2554). สอเกาในสอใหม: ในรอยประวตศาสตรเดม

(Online).https://cujrnewmedia.wordpress.com,12มนาคม

2559.

ศภวรรณ เหมอนแกว. (2559). โปรดวเซอรรายการประเดนเดด 7 ส.

สมภาษณ,1เมษายน2559.

ศรสภางคธรรมาวธ.(2559).ผประกาศรายการประเดนเดด7ส.สมภาษณ,


สสนา ธนเสนวฒน. (2559).บรรณาธการขาวและโปรดวเซอรรายการขาว

3มต.สมภาษณ,4เมษายน2559.

สมควร กวยะ. (2549).บทบาทหนาท สทธ เสรภาพ ความรบผดชอบ.

พมพครงท6.กรงเทพมหานคร:ส�านกพมพโกสนทร.

สภาณ คชพนธสมโภชน. (2559). ผประกาศขาวไทยรฐทว. สมภาษณ,


สมชชานลปทม.(2554).สอรอน – สอเยน. (Online).

http://www.deepsouthwatch.org,3มนาคม2559.

สรสทธ วทยารฐ. (2554).ทฤษฎบทบาทสอมวลชนก�าลงถกทาทายโดย

สอใหม.(Online).http://www.matichon.co.th/news_detail.

php?newsid=1306317620&,10มนาคม2559.


การสรางอตลกษณการรายงานขาวของผสอขาวภาคสนามหญงกบการตอรองเรองเพศ

กรณ ฐปณย เอยดศรไชยThe Construction of Identity

and The Negotiation of Gender of The Female Field-Reporter :

Thapanee Eiadsrichai

เนตรตน พงษสมบรณ

Naytirat Pongsomboon

บทคดยอ

งานวจยเรอง การสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามหญงกบ

การตอรองเรองเพศกรณ ฐปณย เอยดศรไชยมวตถประสงคคอ (1) เพอ

ศกษาการสรางอตลกษณการรายงานขาวของผ สอขาวภาคสนามหญง

(2) เพอศกษาการตอรองเรองเพศกบการเปนผสอขาวภาคสนามหญง เปน

การวจยเชงคณภาพดวยการเกบขอมลจากการวเคราะหขอมลจากคลป

ขาว ฐปณย เอยดศรไชย 3 สถานการณ คอ เหตการณอทกภยใน

ประเทศไทยเหตการณความไมสงบปญหาชายแดนภาคใต และเหตการณ

การคามนษยโรฮงญาหลงจากนนสมภาษณฐปณยเอยดศรไชยผสอขาว

ภาคสนามหญงรายการขาว3มตและกองบรรณาธการขาว3มต


จากการศกษาพบวาฐปณย เอยดศรไชยผสอขาวภาคสนามหญง

รายการขาว 3 มต มการสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามดวยวธการ

รายงานขาวแบบวเคราะหเจาะลกหรอทเรยกกนวาสกปขาว ทมรปแบบ

การรายงานขาวแบบสารคด น�าประเดนขาวทยงเปนทสนใจของผชมมา

วเคราะห เจาะลก ผสมผสานกบการสรางบรรยากาศปลกเราอารมณของ

สถานการณขาวผานบคลกภาพสหนาทาทางการแตงกายอารมณความ

รสก ทเปนลกษณะโดยธรรมชาตของตวผ สอขาวจนเกดเปนอตลกษณ

เฉพาะตว ขณะเดยวกนมการตอรองพนทของผหญงในการท�าขาว ดวยวธ

การสรางตวตนน�าเสนอตนเองผานการท�างานขาวทไดทงความเปนทงนกขาว

ผหญงและนกขาวผชายในคนเดยวกนควบคกบผลงานทสามารถตอบสนอง

ตอความตองการของผชมขาว เกดจากความรวดเรวในการท�างาน ความร

ความสามารถการลงพนทดวยตวเองจบประเดนทเปนทสนใจของผชมขาว

และมมมมองแปลกใหม ทท�าใหแตกตางจากนกขาวคนอน และเกดความ

โดดเดนเปนทจบตามองของสงคม จนเปนทยอมรบในวงการผสอขาว และ

เปนตนแบบของผหญงรนใหมทตองการท�างานในสายงานนกขาวภาคสนาม

ค�าส�าคญ : ผสอขาวภาคสนาม,ผสอขาวภาคสนามหญง,อตลกษณ,

การรายงานขาว, รายการขาว3มต,การตอรอง,ความเปนหญง


Abstract

The researchof TheConstructionof Identity andThe

NegotiationofGenderofTheFemaleField-Reporter:Thapanee

Eiadsrichai. There are two objectives : (1)To learn how to

identitytheconstructionofafemalefield-reporter(2)Tolearn

aboutgendernegotiationskillforbeingafemalefield-reporter.

The research has been conductedwith a qualitative

methodbyusingdataanalysis fromThapaneeEiadsrichai’s3

news vdo clips which are ; Flooding in Thailand, Terrorism

inSouthernpartofThailandandHumanTraffickingofRohingya.

Andthenusing in-depthinterviewwithThapaneeEiadsrichai :

thefemalefield-reporterof3MitiNewsprogramandeditors.

TheresearchshowsthatThapaneeEiadsrichai:thefemale

field-reporterof3MitiNewsprogramhasacreateanidentityof

fieldreporterbyusingin-depthanalysisreportorcalled‘scoop

news’ which have a format combine with news situation

throughpersonality,face,act,costumeandemotionalthatoccur

naturally by herself. Meanwhile, the negotiation for female

reporterwasoccurredatthesametimebycreatinganidentity

topresentbothmaleandfemalereporterinonepersonalong

with the satisfaction of the viewers by the speed of works,

knowledgeandabilityof reporter indifferentviewthatmake

the different from others reporters. Moreover, itmakes an

outstanding watchful from the society and been accepted.


Thisisamodelofnextgenerationwomenleaderswhowantto

workingasafield-reporter.

Keywords: Field- Reporter,Femalereporter,Identity,Reporting,

3MitiNewsprogram,Negotiation,Feminity


ทมาและความส�าคญของปญหา ผศกษามความสนใจเรองของ การรายงานขาวโทรทศน เปนชอง

ทางการน�าเสนอขาวทครบถวนทงภาพเสยงบรรยากาศของขาวสอมวลชน

ผทท�าหนาทคดเลอกแสวงหาและน�าเสนอขอมลขาวสารใหกบผชมการ

ท�าหนาทของผสอขาวจะตองใชประสบการณความสามารถเทคนควธการ

ตางๆในการลงพนทเพอท�าขาวในอดตอตลกษณในการท�างานในสายงาน

นกขาวของ นกขาวผชาย และนกขาวผหญงมบทบาท หนาทแตกตางกน

ออกไปอยางชดเจน นกขาวภาคผชายจะเปนฝายลงพนทท�าขาวประเภท

ขาวหนกลยคนหาขอเทจจรงดวยตนเองเพอน�ามารายงานขาวและนกขาว

ผหญงจะมหนาทรายงานขาวในรปแบบทน�าเสนอความสวยงามดดนามอง

หรอรายงานขาวทเปนขาวประเภทขาวเบา

โดยในยคทวดจทลมรายการขาวโทรทศนใหมๆ เกดขนมากมาย

มการแขงขนสงขน และมเทคโนโลยรองรบ มาเปนตวชวยในการรายงาน

ความเคลอนไหวของเหตการณตางๆในสงคมทเกดขนอยมากมาย หลาย

แหงผสอขาวภาคสนามจะตองท�าหนาทแสวงหาขอมลตางๆในทกๆ สถานท

มาเผยแพรขอเทจจรงใหกบสงคมอยางทนตอเหตการณผสอขาวภาคสนาม

ของแตละรายการขาวนนจงเปนผสรางแรงดงดดใหกบรายการขาวจากการ

รายงานขาวทมรปแบบการรายงานขาวทแตกตางกนออกไป

ปจจบนมนกขาวเกดขนมากมายโดยผสอขาวภาคสนามในรายการ

ขาว3มต ฐปณย เอยดศรไชย เปนผสอขาวภาคสนามทถกกลาวขานมาก

ทสดเปนทจบตามองของสงคมปจจบนในวงการผสอกบบทบาทหนาทการ

รายงานสถานการณตางๆจนเกดการเปลยนแปลงวงการนกขาวเมอฐปณย

เอยดศรไชยเปดบทบาทในรายการขาวโทรทศนยคนจนท�าใหรปแบบของ

การรายงานขาวภาคสนามเปลยนแปลงไปตามผสอขาวภาคสนาม ฐปณย

เอยดศรไชยจากรปแบบและการสรางตวตนผานรายการขาวโทรทศนทม

รปแบบเฉพาะตวดวยเครองแตงกายบคลกภาพอปกรณเสรมกรยาทาทาง


การสรางบรรยากาศ จนออกมาเปนผลงานทสามารถตอบสนองตอความ

ตองการของสงคมไดเปนอยางด มความนาสนใจ ความรวดเรว ทนตอ

เหตการณในการท�างานขาววเคราะหเจาะลกของ ดงดดทงผชมขาว และ

ผหญงยคใหมทอยากจะเปนนกขาวหนาจอมาเปนผสอขาวภาคสนามหญง

แบบฐปณยเอยดศรไชยเปนผสอขาวภาคสนามผหญงทมบทบาทโดยตรง

ตอสงคมคนท�าขาวในการแสวงหาขาวจากแหลงขาวและน�าเสนอขอมลให

ไดทราบความเคลอนไหวในสงคมมประสบการณในการเปนนกขาวขาวหลาย

รายการตงแต พ.ศ. 2543 เรมเปนนกขาวภาคสนามในรายการขาว 3 มต

ตงแตปพ.ศ. 2551จนถงปจจบนดวยผลงานการท�าขาวทเปนทจบตามอง

ของสงคมในงานขาวความขดแยง และภยพบตตางๆ สงผลใหผรบชมขาว

เกดความสนใจในการรายงานขาวรปแบบใหมของผหญงท�าขาว ในแบบ

วเคราะหเจาะลก โดยมเหตการณขาวใหญๆในการท�าขาวของ ฐปณย

เอยดศรไชย อยหลายเหตการณทเปนทนาสนใจในตวตน เชน เหตการณ

อทกภยประเทศไทยในป พ.ศ. 2554 เหตการณ 3 จงหวดชายแดนภาคใต

พ.ศ. 2555เปนตนมาจากการรายงานขาวภาคสนามของฐปณย เอยดศร

ไชย ในรายการขาว 3 มต ท�าใหเปนทรจกในฐานะการเปนผสอขาวภาค

สนามผหญงทมความสามารถ ในเรองของการน�าเสนอขาวในสถานการณ

ตางๆ ของสงคมและมรปแบบการรายงานขาวเฉพาะตวไมแพนกขาวผชาย

ท�าใหผรบชมรสกเชอ และสนใจในเหตการณทเกดขนจากการน�าเสนอขาว

ของฐปณยเอยดศรไชยทกครงทงนยงไดรบรางวลการนตในความสามารถ

หลายรางวล คอ รางวลบคคลทถกกลาวถงมากทสดบนโลกออนไลน และ

อกมากมายในการเปนผสอขาว คอ รางวลโทรทศนทองค�าสาขาผสอขาว

ภาคสนามดเดนป2553,รางวลเทพทองป2553ของสมาคมนกวทยและ

โทรทศนแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ,รางวลสอมวลชนสตรดเดน

ป2553ของสภาสตรแหงชาตในพระบรมราชนปถมภ,รางวล‘เพชรสยาม’

ป 2554 ของมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมสาขาสอมวลชนแหงป


(women.mthai.,2012)รางวลนาฏราชครงท6ประจ�าป2557รางวล

ประเภทรายการโทรทศนรายการขาว3มตโดยฐปณยเอยดศรไชยไดรบ

รางวลสกปขาวยอดเยยมรางวลสอมวลชนเพอสทธมนษยชนป2558ของ

องคการนรโทษกรรมสากลประเทศไทยและลาสดฐปณย เอยดศรไชยได

รบรางวลจาก องคการUNESCO ในฐานะเปนสวนหนงในการรณรงคของ

ผหญงท�าขาวป 2016 ในวนสตรสากล เพอแสดงใหเหนถงพลงสรางสรรค

การท�างานของผสอขาวหญง ในสอ เอเชยแปซฟก ทไดกาวผานความไม

เสมอภาคทางเพศฐปณยเอยดศรไชยใชหลกสทธมนษยชนและความมงมน

ในการท�างานเปนผสอขาวของเธอ ฐปณย เอยดศรไชย ไดใหสมภาษณกบ

UNESCO วา “นกขาวจ�าเปนทจะตองเขาไปในสถานทเกดเหตใหไดอยาง

รวดเรวเพอรายงานปญหาทเกดขนและเพอใหชวยเหลอกบพวกเขาวธเดยว

ทจะท�าใหไดขอเทจจรงทชดเจนคอการเขาไปในสถานการการลงพนทไปเหน

ไปพดคยดวยตวเอง ไมใชเรองงายทจะไดเปนนกขาวหญงในประเทศไทย

เนองจากมการแขงขนสง และตองพสจนตวเองใหปรากฏในสงคม แตสง

ทท�าใหเธอประสบความส�าเรจ คอการเรยนรในประสบการณเสมอ สงตอ

ความชวยเหลอ การไมค�านงถงความทาทาย ไมสนใจอปสรรค แรงกดดน

จากสงคมและการขมขคกคามจดหมายของเธอคอการตเผยแผขอเทจจรง

และการรายงานขาว”(unescobkk,2016)

จากการรบชมการรายงานขาวภาคสนามของ ฐปณย เอยดศรไชย

รายการขาว3มตสามารถมองเหนไดถงการรายงานขาวในรปแบบใหมของ

ผหญงท�าขาว ผหญงมพนทในการท�างานขาวภาคสนามมากขน ดวยการ

ยอมรบจากผลงานความสามารถของผหญงท�าขาวฐปณย เอยดศรไชยม

รปแบบการรายงานขาวทมความเปนเรยลลตเหนถงภาพบรรยากาศ ความ

สดของขาวความรวดเรวอารมณความรสกของสถานการณขาวมากขนซง

ในการท�าขาวรปแบบนยงสามารถพบเหนไดนอยในรายการขาวโทรทศนโดย

เฉพาะในผหญงท�าขาวฐปณยเอยดศรไชยจงโดดเดนขนมาในรปแบบการ


รายงานขาว วธการสรางตวตนของ ฐปณย เอยดศรไชยจนเปนผสอขาวท

ถกจบตามองของสงคม ไดรบความสนใจทกขาวท ฐปณย เอยดศรไชย ลง

พนทท�าขาวจากนกขาวภาคสนามสนกขาวดาราเปนทจบตามองของสงคม

ผศกษาจงมความสนใจทจะศกษารปแบบการรายงานขาวภาคสนาม

กรณศกษาฐปณยเอยดศรไชยรายการขาว3มตผหญงท�าขาวทสรางตว

ตนในการน�าเสนอขาวรปแบบใหม ทก�าลงเปนทนยมของผชมขาวโทรทศน

และเปนทพงพอใจจากการเปดรบชม ขาว 3 มต ของผชมขาว เพอเปน

แนวทางในการศกษารปแบบการรายงานขาว การสรางตวตนของฐปณย

เอยดศรไชยทมเทคนควธการรายงานขาวรปแบบใหมใหกบผชม

ค�าถามวจย

1. ฐปณย เอยดศรไชย และรายการขาว 3 มต มการสรางกลวธ

การน�าเสนอขาวอยางไร

2. ฐปณย เอยดศรไชย ผสอขาวภาคสนามรายการขาว 3 มต ม

การตอรองระหวางพนทนกขาวกบความเปนผหญงอยางไร

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาการสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามหญง

2. เพอศกษาการตอรองเรองเพศกบการเปนผสอขาวภาคสนาม

หญง

ขอบเขตการวจย

1. การวจยครงนศกษาเฉพาะรปแบบการรายงานขาวภาคสนาม

การสรางอตลกษณในเหตการณใหญๆ ทส�าคญของผสอขาวภาคสนาม

ฐปณย เอยดศรไชย เหตการณอทกภยในประเทศไทยป พ.ศ. 2554,

เหตการณชายแดนภาคใตปพ.ศ. 2555และเหตการณโรฮงญาในสวนยาง


จงหวดสงขลาปพ.ศ. 2558ในรายการขาว3มตของสถานโทรทศนไทย

ทวสชอง3

2. การวจยครงนศกษาเฉพาะ ผสอขาวภาคสนาม ฐปณย เอยด-

ศรไชย นกขาวภาคสนามของ สถานโทรทศนไทยทวส ชอง 3 ซงเปน

ผรบผดชอบในการท�าขาวภาคสนามและการรายงานขาว

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ งานวจยเรอง การสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามหญงกบ

การตอรองเรองเพศกรณฐปณยเอยดศรไชยไชยไดศกษาแนวคดทฤษฎ

ทเกยวของเพอก�าหนดเปนแนวทางและกรอบแนวคดในการศกษาวเคราะห

ขอมลและอภปรายผลดงตอไปน

1. แนวคดการรายงานขาว

แนวคดเกยวกบการรายงานขาว เปนขาวทปรากฏในหนงสอพมพ

หรอสอมวลชน ทกๆ ทล วนมทมา กระบวนการสอขาวตามหลกวชา

วารสารศาสตรเปนศาสตรแขนงหนงของผสอขาวหรอนกขาวสวนส�าคญ

ของกระบวนการสอขาวการแสวงหาขาวสารเปนหนาทของผสอขาวโดยตรง

ผสอขาว หรอนกขาวตองค�านงเสมอวาตนจะตองน�าเสนอความจรงใหกบ

ประชาชนผบรโภคขาวสาร โดยปกตผสอขาวจะแบงสรรงาน และความ

รบผดชอบแยกไปตามสายขาว ในการเสาะแสวงหาสารสนเทศและมความ

รอบรในสายขาวนนๆ เปนอยางด การแบงสายขาวน เปนการแบงตาม

ประเภทของขาวอยางไรกตามหนงสอพมพหรอสถานวทยโทรทศนแตละ

แหงจะมความแตกตางกนออกไปบางเลกนอย(บญเลศคชายทธเดช,2549)

แนวคดเกยวกบการรายงานขาวน�ามาสรางกรอบค�าถามวจยและ

สรางกรอบ Coding Sheet น�าไปวเคราะหผสอขาวภาคสนาม ฐปณย

เอยดศรไชยการรายงานขาวในแตละวนของผสอขาวนนเปนไปตามรปแบบ

พนฐานและสายงานขาวของวชาชพสอมวลชน ผสมผสานกบเทคนควธการ


ของตวผสอขาวเอง

2. แนวคดผสอขาว

แนวคดเกยวกบผสอขาว ผสอขาว (Reporter) บคลากรทมความ

ส�าคญทปฏบตหนาทในกองบรรณาธการของสอ ซงมบทบาทในการรบใช

สงคมหลายประการ อาท การดแลควบคมการหลงไหลของขาวสาร และ

การเปนผแจงขาวสาร เปนตน ขณะเดยวกนผสอขาวกมหนาทในการ

แสวงหาและรวบรวมขอมลขาวสารแลวน�ามาเขยนเปนขาวเพอน�าเสนอตอ

ผอานหรอผรบสารตอไป ผสอขาวเปนบคลากรทมความส�าคญมากในการ

ท�างานทางดานขาวเปนบคคลแรกทตองเผชญหนากบเหตการณตางๆหรอ

สถานการณทเกดขน และท�าการรวบรวมขอมลตางๆ เพอน�าเสนอตอ

บรรณาธการเพอพจารณารวบรวม เรยบเรยง และเผยแพรตอไป (ฉอาน

วฑฒกรรมรกษา,2536)

แนวคดเกยวกบผสอขาวนน ผสอขาวใชวธการน�าเสนอขาวในรป

แบบของความเปนอตลกษณ ผสมผสานกบหลกในการเปนผสอขาว โดย

สามารถน�าไปวเคราะหรวมกนในงานวจย สรางกรอบค�าถามวจย สราง

กรอบCodingSheetและน�ามาอภปรายผลในบทท5

3. แนวคดสารคดเชงขาว(NewsDocumentary)

แนวคดเกยวกบสารคดเชงขาวสารคดทน�าเอาเหตการณตางๆ ทเคย

เกดขนและมการรายงานขาวไปแลว น�ากลบมาเสนออกครงหนง เนองจาก

เหตการณนนยงเปนทสนใจกบผอาน โดยสารคดเชงขาวจะใหรายละเอยด

ทมความลกซงมากกวาขาวทรายงานไปแลวกอนหนาน โดยสารคดเชงขาว

อาจจะน�าเสนอเกยวกบความเปนไปในแตละดานของเหตการณวา เกด

เหตการณอะไรขนบางและเหตการณทเกดเปนอยางไร(สรทพยขนสวรรณ,

2539)

แนวคดเกยวกบสารคดเชงขาวน�าเสนอขาวอยางตรงไปตรงมาตาม

ขอเทจจรง วเคราะห เจาะลก ครบถวน ท�าขาวเรองทมผลกระทบกบ


ประชาชนสวนใหญสามารถน�าไปวเคราะหรวมกบผสอขาวในการวจยใน

ครงนน�ามาสรางกรอบค�าถามวจยและอภปรายผลในบทท5

4. แนวคดการสรางอตลกษณ

แนวคดเกยวกบการสรางอตลกษณIdentityเปนความรสกนกคด

กบตวเองวาฉนคอใครมาจากการปฏสงสรรคระหวางเราและคนอนๆโดย

การมองตวเองและคนอนมองเรา ในเวลาเดยวกนมโนทศนอตลกษณ จะ

กลาวคไปกบเรองของอ�านาจ ความหมายหรอการสรางภาพแทนความจรง

เมออตลกษณ สมพนธกบแนวคดขางตน จะมความหมายทแตกตางกบท

เขาใจจากสามญส�านก(อภญญาเฟองฟสกล,2543)

แนวคดเกยวกบอตลกษณหรอการสรางตวตนใหมพนทในสงคม

ในบทบาทการเปนผสอขาวภาคสนามหญง น�ามาสรางกรอบค�าถามวจย

สรางกรอบCodingSheetและน�ามาอภปรายผลในบทท5วเคราะหรวม

กบงานวจยผสอขาวฐปณยเอยดศรไชย

5. ทฤษฎสตรนยม

ทฤษฎสตรนยม เรมตนขนเมอประมาณ ค.ศ. 1960 ในทวปยโรป

และอเมรกาเรมจากความคดความส�านกของผหญงวาแนวคดทฤษฎตางๆ

ทใชอธบายปญหาตางๆ ทเกดขนในสงคมนนลวนละเลยและไมเหนตวตน

ของผหญง โลกของความรเรมตกอยในมอของผชาย ขณะเดยวกนรปธรรม

ของการกดข เอารดเอาเปรยบทชายกระท�าตอผหญงกปรากฏขน ใหเหน

ชดเจนในทกพนททวโลก และเปนเชนนมานานนบแตอดตในสงคมเกบหา

และไลลาจนถงสงคมทนนยม และสงคมหลงความทนสมย (นาถฤด

เดนดวง,2552)

ทฤษฎสตรนยมความเปนเพศหญงในเชงทมความสมพนธกบเพศ

ชายในสถานะตางๆในเรองของสทธหนาทตางๆทเปนอยในสงคมระหวาง

เพศทแบงแยกกนอยางชดเจน น�ามาสรางกรอบค�าถามวจย สรางกรอบ

CodingSheetและน�ามาอภปรายผลในบทท5


ระเบยบวธวจย งานวจยเรอง การสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนามหญงกบ

การตอรองเรองเพศ กรณ ฐปณย เอยดศรไชย ศกษาการสรางอตลกษณ

การรายงานขาวของผสอขาวภาคสนามหญง และศกษาการตอรองเรอง

เพศกบการเปนผสอขาวภาคสนามหญง โดยผวจยไดใชการเกบขอมลเชง

คณภาพ (Qualitative Research) โดยในสวนแรกเปนการวเคราะหคลป

ขาว 3สถานการณ (ContentAnalysis)ทมการรายงานขาวโดย ฐปณย

เอยดศรไชยรายการขาว3มตคอคอเหตการณอทกภยในประเทศไทย

ป พ.ศ. 2554, เหตการณชายแดนภาคใต ป พ.ศ. 2555 และเหตการณ

โรฮงญาในสวนยาง จงหวดสงขลา ป พ.ศ. 2558 ในสวนทสองเปนการ

สมภาษณเชงลก (In-depth interview) เกยวกบรปแบบการน�าเสนอขาว

ของฐปณย เอยดศรไชยรายการขาว3มตสมภาษณผใหขอมลหลกคอ

ผสอขาวภาคสนามฐปณย เอยดศรไชยรายการขาว3มตและสมภาษณ

เพอนรวมงานคอผสอขาวรายการ3มตมนตรอดมพงษ,บรรณาธการ

ขาว3มตจตรงคสขเอยด,ผสอขาวรายการ3มตโศธดาโชตวจตรและ

โปรดวเซอรรายการขาว3มตสสนา ธนเสนวฒน รวมทงศกษาจาก

เอกสารต�าราทางวชาการทเกยวของ

ขนตอนการศกษา

ในการศกษาครงนผวจยไดแบงวธการด�าเนนการวจยออกเปน4สวน

ขนตอนแรกผวจยเกบขอมลจากคลปขาวพรอมบนทกลงตาราง

บนทก ทงหมด 3 เหตการณ เพอทราบเกยวกบ รปแบบ วธการ ในการ

รายงานขาวของผสอขาวภาคสนาม ทงในเรองของ บคลกภาพ ทาทาง

สหนา การสรางบรรยากาศ อารมณความรสกตางๆ ในขาวทสอออกมาจน

มาเปนลกษณะเฉพาะตวของผสอขาวเองเพอศกษาขอมลและเตรยมความ

พรอมในการเขาพบผใหขอมลหลก


ขนทสองสมภาษณผใหขอมลหลกคอผสอขาวภาคสนามฐปณย

เอยดศรไชยและผรวมรายการคอมนตรอดมพงษผสอขาวรายการ3มต,

จตรงคสขเอยดบรรณาธการขาว3มต,โศธดาโชตวจตรผสอขาวรายการ

3มตและสสนาธนเสนวฒนโปรดวเซอรรายการขาว3มตเพออธบาย

จดมงหมายของการวจย แนวค�าถามประโยชนของการวจย และขอความ

รวมมอในการใหขอมลในการสมภาษณ

ขนทสามบนทกขอมลในการเกบขอมลภาคสนามท�าการถอดเทป

การสมภาษณน�าขอมลจากการสมภาษณมาท�าการสรปและจดหมวดหม

ค�าตอบทไดวางแนวทางไว

ขนทส วเคราะห ประเดนดานตางๆ โดยแบงการวเคราะหเปน

สองขนตอนไดแกวเคราะหคลปขาวจากตารางบนทกขอมลและวเคราะห

แบบสมภาษณนกขาวทง 5 คน ในแตละประเดนจะวเคราะหตามแนวคด

ทฤษฎในงานวจยทเกยวของ

ผลการศกษา จากการวเคราะหขอมลในการวจยเรอง การสรางอตลกษณของ

ผสอขาวภาคสนามหญงกบการตอรองเรองเพศ กรณ ฐปณย เอยดศรไชย

ดงทไดกลาวมาสามารถแบงออกไดเปน2สวนตามวตถประสงคดงน


สวนท 1 การวเคราะหเนอหาคลปขาว

ตารางท 1เหตการณอทกภยในประเทศไทยพ.ศ. 2554

ใชภาษาทเปนทางการ ใชภาษากลาง พดรายงานขาวแบบเหนตวผ สอขาว และ ไมเหนตวผสอขาว

ใชเสยงทหนกแนน จรงจงมนใจบางครงน�าเสยงเรยบๆ

แบบไมใชสครปตขาว และแบบมสครปตขาว

มบคลกภาพกระฉบกระเฉงลย ไม แต งทรงผม และ

ใบหนา

มการแสดงออกถงการเตรยมความพรอมในการพดรายงานขาวไมสะดด ใชภาษาในการออกเสยงไดตามหลกการ

ผสอขาวรกษาระดบน�าเสยงไดสม�าเสมอ ใชโทนเสยงท ดเปนผชาย

บางครงแสดงออกใหเหนถงความสามารถในการพดโดยไมใชสครปตในการรายงานขาว

มบคลกภาพทแสดงออกใหเหนถงความสามารถในการรายงานขาวทงบนเฮลคอป-เตอร บนเรอ ทามกลางน�าทวมอยางช�านาญไมกลวท�า

หนาทของนกขาวผชายได

อทกภยในประเทศไทย พ.ศ. 2554

รปแบบ ขอคนพบ การตความ

การรายงานขาว

ภาษาการสอสารในการรายงานขาว

การใชเสยงในการรายงานขาว

ความสามารถในการพดใชสครปต/ไมตองมสครปต

บคลกภาพขณะรายงานขาว


จากตารางท 1 เหตการณ อทกภยในประเทศไทย ป พ.ศ. 2554

ฐปณย เอยดศรไชย ผสอขาวภาคสนามลงพนทรายงานขาวน�าทวมใน

หลากหลายจงหวดทไดรบผลกระทบ ไดใสชดเอยมกนน�า ลงวดระดบน�า

ตามชมชนตางๆ ซงหลายพนทน�าสงถงระดบอก ส�ารวจพนท ประชาชน

ทมความเดอดรอนจากเหตการณ เขาพดคยสอบถาม ความรสก วธการ

การรบมอ และตดตอแกไขปญหา เปนผสอขาวผหญงทลงเดนเทาส�ารวจ

การแสดงออกในการ

รายงานขาว เคลอน

ไหว, ล� าดบเหต -

การณ , ท าทางท

แ ส ด ง อ อ ก ท า ง

ใบหนา

การแตงกาย การ

เลอกใชเสอผา

การใชอปกรณเสรม

ทชวยในการรายงาน

ขาวภาคสนาม

การสมภาษณแหลง

ขาว

มการรายงานขาว ทงบน

เฮลคอปเตอร โดยสารเรอ

ลยน�าท วม เดนเท า ในท

ประสบเหต รายงานขาวบน

ถนนทมน�าทวม ใหเหนภาพ

รวมของเหตการณ มการ

แสดงออกสนใจเหนใจมการ

แจกถงยงชพสรางบรรยากาศ

สหนาทาทางจรงจงตกใจ

เลอกใชเสอยดเสอเชดเสอ

คลม เสอกนฝน ชดเอยมกน

น�าทงสน�าเงนสเขยวสเทา

กางเกงยนรองเทาผาใบ

ไมคลอย,ถงยงชพ,หฟง

มการสมภาษณ และการตง

ค�าถามทเปนทางการ และ

ไมเปนทางการทางการ

แสดงออกใหเหนถงความกลา

ในการทจะลย ส�ารวจพนท

ท ง เดนเท าเฮลคอปเตอร

สมภาษณบนเรอ และทน�า

เชยว อยางคลองแคลว ใน

หนาทของผชายโดยไมมการ

จ�ากดในเรองเพศหญงเพศ

ชาย

มการเลอกใชเสอผาทเปนใน

แบบทใชมความทะมดทะแมง

ของเสอผาผ ชาย เพอใหด

คลองแคลว

ใ ช อ ป ก รณ เ ส ร ม ในกา ร

รายงานขาวภาคสนามได

ดวยตนเอง

มการเตรยมความพรอม ใน

การสมภาษณ สามารถถาม

ค�าถามไดอยางตรงประเดน

รวดเรวครบถวน


พนทท�าขาวรวมกบผชายและกลมเจาหนาทขนเฮลคอปเตอรเพอรายงาน

ขาวอยางวเคราะหเจาะลก เปนการรายงานขาวในรปแบบของสกปขาว ได

เหนถงบรรยากาศ อารมณความรสกของเหตการณ ผานการรายงานขาว

ภาคสนามของ ฐปณย เอยดศรไชย น�าทวมเปนเหตการณแรกๆ ทท�าให

ผสอขาวภาคสนามนนมชอเสยง มการลงพนทเกบขอมลเพอหาทมา และ

ผลกระทบตางๆทกระทบกบประชาชนในประเทศ และมการชวยเหลอ

แกไขตอไป

ตารางท 2เหตการณชายแดนภาคใตพ.ศ. 2555

มการใชภาษาในการสอสาร ทเปนทางการใชภาษากลางและภาษาถน ใชภาษาไทยและภาษาองกฤษ

มน�าเสยงหนกแนน จรงจงออกเสยงไดชดเจน บางครง

มน�าเสยงเรยบๆ

มการแสดงออกใหเหนถงความพรอมในการรายงานขาว ไมสะดด ใชภาษาได ตามหลกการ ทงภาษากลางและภาษาถน ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

ร ก ษ า ร ะ ด บ น� า เ ส ย ง ไ ด สม�าเสมอ โทนเสยงทดเปนผชาย

ชายแดนภาคใต พ.ศ. 2555






ความสามารถในการพด ใชสครปต/ไมตองมสครปต

บ ค ล ก ภ า พ ขณะรายงานขาว

การแสดงออกในการรายงานขาวการเคลอนไหว ,ล�าดบเหตการณ,ทาทางทแ ส ด ง อ อ ก ท า งใบหนา

การแตงกาย การเลอกใชเสอผา

การใชอปกรณเสรมทชวยในการรายงานขาว

การสมภาษณแหลงขาว

แบบไมใชสครปตขาวพดปากเปลาเหมอนการสนทนา

ม บ ค ล ก ท ค ล อ ง แ ค ล วท ะ ม ด ท ะ แ ม ง ท ง ก า รสมภาษณแหลงข าว การลงพนทส�ารวจขอมลไมมการเสรมเตมแตงทรงผม และใบหนา

มการลงพนทเขาไปส�ารวจตรวจสอบ สมภาษณแหลงขาวลงพนทตดตามไปกบเจาหนาท ทหาร ต�ารวจ พดคยกบผ บงคบหนวยเฉพาะกจนราธ ว าส ม การสร า งบรรยากาศทางสหนาทาทางจรงจงตงเครยดตงใจในการพดคยเกยวกบขอมล

สวมเสอเชต เสอคลม สขาว สเทา สน�าตาล ผาพนคอกาง เกงขายาว กระเป า สะพายขาง

ไมคลอยรายการขาวชอง 3กระเปาสะพายเป

สมภาษณแบบทางการ ตงค�าถามในการสมภาษณอยใน

หลายประเดน

แสดงใหเหนถงความสามารถในการรายงานขาวโดยไมใชสครปต

มความพรอมในการรายงานขาว มความลยลงพนทเสยงอนตรายรวมกบเจาหนาทอย างไม เกรงกลวในการท�างานรวมกบผชาย

แสดงออกใหเหนว าเปนผ หญงคนเดยวในการเขาไปส�ารวจ 3 จงหวดชายแดนภาคใตรวมกบเจาหนาทอยางไมเกรงกลวสามารถท�าหนาทภายใตความกดดน อนตรายและสามารถท�างานรวมกบหนวยเฉพาะกจได ไมมการจ�ากดความในเรองของเพศหญงเพศชาย

เลอกใชเสอผาทมความคลองตว สวมเสอผาผ ชาย ใหดคลองแคลว

ใ ช อ ป ก รณ เ ส ร ม ในกา รรายงานขาวภาคสนามได

เตรยมความพรอม ในการสมภาษณถามค�าถามไดอยาง

รวดเรว


จากตารางท2เหตการณชายแดนภาคใตพ.ศ. 2555สถานการณ

ความไมสงบในภาคใตของประเทศไทย ผสอขาว ฐปณย เอยดศรไชย ลง

พนทส�ารวจรวมกบเจาหนาทในการเกบขอมลหาสาเหตผลกระทบและ

วธการแกไขปญหาน�าเสนอภาพปญหาความไมสงบความอนตรายเหตการณ

ลอบท�าราย วางเพลง วางระเบด และจลาจลเกดขนอยางตอเนอง พรอม

กบรายงานขาววเคราะหเจาะลกสถานการณ ทงกระบวนการท�างานของ

เจาหนาทหนวยงานทเกยวของพนทเกดเหตและผทไดรบผลกระทบอยาง

เกาะตดสถานการณใหสงคมไดรบรถงสถานการณความรนแรงทเกดขนใน

3 จงหวดชายแดนภาคใต มการสรางบรรยากาศตางๆในขาว ในเรองของ

ทาทางจรงจง บคลกภาพลย การสมภาษณทตรงประเดน ใหผชมขาวได

เหนถงความสดมมมองใหมๆ ทยงไมมรายการขาวไหนใหความสนใจ

ตารางท 3 เหตการณโรฮงญาจงหวดสงขลาปพ.ศ. 2558

ใชภาษาทเปนทางการ และไมเปนทางการ ภาษากลางภาษาถนและภาษาองกฤษ

แสดงออกใหเหนถงความพรอมในการรายงานขาว ไมสะดด ใชภาษาไดตามหลกการทงภาษาทางการภาษากลางภาษาถนภาษองกฤษ

โรฮงญา จงหวดสงขลา ป พ.ศ. 2558





ก ก


ความสามารถในการพด ใชสครปต/ไมตองมสครปต

บ ค ล ก ภ าพ ขณะรายงานขาว

การแสดงออกในการรายงานข าวก า ร เ คล อ น ไหว ,ล�าดบเหตการณ ,ทาทางทแสดงออกทางใบหนา

การแตงกาย การเลอกใชเสอผา

ออกเสยงชดเจน น�าเสยงเรยบๆบางครงมน�าเสยงทดเหนอกเหนใจระทกใจ

พดปากเปลาไมมสครปต

ม ค ว า ม ค ล อ ง แ ค ล วทะมดทะแมง ท ง ในการสมภาษณแหลงข าว การลงพ นท ส� ารวจข อมลท ง ท บาน คก และสวนยาง ได อย างกระฉบกระเฉงบคลกภาพทแสดงออกถงความโศกเศราตกใจ

มการลงพนทอยางใกลชดขนเรอ เดนทางเทา เขาชวยเหลอ น� า เสนอเ กยว กบ ความเปนอย ทพก ของชาวโรฮงญาเยยมชาวโรฮงญาในคก เดนส�ารวจภายในสวนยางทพกโรงครวและโรงพกมการแสดงสหนาทาทางท ดจรงจง เครงเครยด และทาทางทดกระตอรอรน

สวมเสอยด เสอเชต สขาว สเขยว เหลอง กางเกงยน

สามารถรกษาระดบน�าเสยงไดอยางสม�าเสมอ ใชน�าเสยงเศรามการใชโทนเสยงทดเปนผหญงและทดเปนผชาย

แสดงใหเหนถงความสามารถในการรายงานขาวโดยไมใชสครปต พดสด บางสถานการณ

มความพรอมในการรายงานขาว มความลยในแบบของความเปนผชาย ไมเกรงกลวในการเขาคนหาแหลงขอมลตางๆ ของเหตการณ แสดงออกกบผชมทหดหใจ บคลกทเปนผชายสงบางครงเปนอารมณในแบบของผหญง

ผสอขาวสรางบรรยากาศทางสหนาทาทาง เหนอกเหนใจชาวโรฮงญา และผ ประสบเหต ส�ารวจสถานทเกดเหตดวยตนเองพรอมกบเจาหนาทอยางไมเกรงกลว ความเปนดรามา มการแสดงทาทางสหนาทดจรงจง ในแบบของความเปนผชายและบางครงมความออนโยนในแบบของความเปนผหญงหญง

ผ สอขาวเลอกใชเสอผาทมความคลองตว มการเลอกใช


จากตารางท 3 เหตการณ โรฮงญาป พ.ศ. 2558 กลมชาตพนธ

ไรแผนดน การคามนษย ผสอขาวภาคสนาม ฐปณย เอยดศรไชย ลงพนท

เดนเทา ขนเรอ ในการส�ารวจ พนททงบนเรอ ทหลบซอนในสวนยาง คก

เขาพดคยกบผประสบปญหาแหลงขาวและเจาหนาทมการรายงานขาวสด

และเขาชวยเหลออาหารทพกไดเหนถงภาพบรรยากาศอารมณความรสก

ตางๆ ของผประสบเหตการณอยางใกลชดและเกาะตดสถานการณ ใหกบ

ผ ชมไดทราบความเคลอนไหว และมการใหสมภาษณ BBC เกยวกบ

ประเดนดงกลาว ฐปณย เอยดศรไชย มการแสดงออกระหวางรายงานขาว

อยางโศกเศราเหนอกเหนใจและสงสารผประสบเหตดวยสหนาทาทางของ

ผสอขาว ตกอยในภาวะวกฤตเนองจากทอยอาศย จนกระทง กลายเปน

ปญหาใหญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในการลกลอบเดนทางลภย

ไปยงประเทศทสามเนองจากปญหาความแตกตางทางเชอชาตและศาสนา

ผ าพนคอ ร องเท าผ าใบนาฬกาสด�าผาคลมหวสด�า

ไมคลอยรายการขาวชอง 3กระเปาสะพายเป ถงมอ ถงยงชพอาหารสมดจดปากการถยนตโทรศพท

มการสมภาษณ แบบเปนทางการ และไมเปนทางการมการตงค�าถามอยางเป นทางการมการสมภาษณกบชาวโรฮงญาทงในแคมป ในคก ทไมเปนทางการในแบบของการพดคย

เส อผ าท เป นในแบบของเสอผาผชาย

ผสอขาวมการใชอปกรณเสรมในการรายงานขาวภาคสนามได มการแจกถงยงชพ มการบนทกขอมลลงสมดระหวางการสมภาษณอยตลอดเวลา

มการเตรยมความพรอม ในก า ร ส ม ภ า ษณ ม า ก อ นสามารถถามค�าถามไดอยางรวดเรวทงทเปนทางการและไดทกสถานเชนคกขางถนนเปนตน

การใชอปกรณเสรมทชวยในการรายงานขาว

การสมภาษณแหลงขาว


สวนท 2 สมภาษณเชงลก

ผลการวจยพบวาฐปณยเอยดศรไชยผสอขาวภาคสนามรายการ

ขาว 3 มต มองวาจากหนาทและความรบผดชอบในการรายงานขาวภาค

สนามในรายการขาว3มตแนวสบสวนสอบสวนอาชญากรรมขาวบกรก

ปา ขนเครองบนฝงบนธนเดอรเบรด ออกเรอ ออกทะเล รวมกบเจาหนาท

ท�าใหภาพ ฐปณย เอยดศรไชย กลายเปน “นกขาวขาลย ผหญงแกรง

หญงเหลกของวงการสอ”

“ การท�างานชวง 2 ปแรกในรายการขาว 3 มต ฐปณย เอยดศรไชย

ไดสรางปรากฏการณทเปนทพดถงของสงคม ในเรองการเดนทาง

ท�าขาวทกวน เปลยนจงหวดท�าขาวเปลยนสถานทท�าขาวหลาก

หลายจงหวด ในเวลาหนงวนอยางรวดเรว ซงแสดงออกไดถงผหญง

ท�าขาวทลยยงกวานกขาวผชาย ฐปณย เอยดศรไชย จงไดรบความ

สนใจจากรายการประเภทอนๆ ทงรายการขาว รายการบนเทง

นตยสาร แมกระทงกจกรรมสมมนาไดตดตอขอสมภาษณหลาก

หลายรายการ เปนทจบตามองของสงคมจากวธการท�างานขาวใน

รปแบบของ ฐปณย เอยดศรไชย และไดรบวาทกรรม หรอฉายา

จากสงคมวา “นกขาวซปตาร” (สมภาษณ ฐปณย เอยดศรไชย,

วนท1มนาคม2559)

ฐปณย เอยดศรไชย กบค�าวานกขาวภาคสนามหญง

พบวานกขาวภาคสนาม ถกบญญตขนโดยขาวโทรทศนในปจจบน

ทใหนกขาวลงพนทรายงานขาวจากพนทจรงเปนการรายงานสด และสกป

ขาวนกขาวภาคสนามมหนาทรายงานขอเทจจรงจากในทเกดเหตใหถกตอง

ตองรายงานใหผชมขาวเขาใจถงสภาพเหตการณทเกดขน อธบายลกษณะ

ทางกายภาพ ทมาทไปของขอมลใหชดเจน นกขาวภาคสนามจะไดเปรยบ

เพราะอยในพนทจรง มหนาทหาตนตอ หาสาเหตนกขาวภาคสนามจงม


ความส�าคญอยางยงตอการทจะรายงานขอเทจจรงใหสมบรณ โดย ฐปณย

เอยดศรไชยมการประมวลผลไดเรวมการประยกตการท�างานขาวกบงาน

วจย น�าขอมลทมอยมาสงเคราะห เรยบเรยง จงท�าใหจบประเดนไดเรว

และถายทอดออกมาไดทนตอเหตการณเปนการน�าหลกการในการรายงาน

ขาวของนกขาวมาใช ผสมผสานกบเทคนคในการท�างาน ท�าออกมาแลวจะ

ตองประสบผลส�าเรจฐปณยเอยดศรไชยใสใจกบปญหาของภาคประชาชน

เขาใจในสงทประชาชนเดอดรอน เมอไหรกตามทสนใจในงานทไดรบ

มอบหมายหรอขาวทเปนก�าลงเปนประเดนกจะสามารถมองเหนถงมมมอง

ทแตกตางและดกวานกขาวคนอน

นกขาวผหญงโดยทวไปมอย 2 ประเภท คอ นกขาวผหญงปกตท

พบเหนไดทวไปในรายการขาวโทรทศน กบนกขาวผหญงแบบ ฐปณย

เอยดศรไชย มอยนอยซงจะมความเปนผชายผสมผสานอยในตวตนดวย

บคลกหาว ลย กลาทจะเดนทางไปในทเสยงอนตราย ในสถานททผชาย

เขาไปท�างาน ดวยแนวขาวทเปนฮารดนวส แนวสบสวนสอบสวน การ

ตรวจสอบทจรตขาวสงคมการคามนษยถาเปนนกขาวผหญงท�าจะท�าไดด

กวานกขาวผชายเพราะผหญงมหวใจของความเปนมนษยมความเปนแมท

มความเขาใจกบคนมากกวา และยงแหลงขาวเปนผหญงการทผหญงจะเขา

ไปพดคย ใหไดมาซงขอมล จะงายกวานกขาวผชายท�า ความเปนผหญงท�า

ขาวของฐปณย เอยดศรไชย จะมวธการท�างานทผ ชายไมสามารถท�าได

ดวยความอดทน ความพยายามของผหญงมมากกวา ทจะไปใหถงตนตอ

ของขอมลดวยความทเปนผหญงท�าขาวจงตองเอาชนะและพสจนใหไดวา

นกขาวผหญงกท�าได สายงานนกขาวในปจจบนไมมขอจ�ากดในเรองเพศ

ผหญงกท�าไดปจจบนมนกขาวผหญงมากขนจากการยดฐปณยเอยดศรไชย

เปนตนแบบ สรางอทธพลใหกบผหญงท�าขาวไดมพนทมากขนในสงคมโดย

กลมผชมใหการตอบรบการท�าขาวของฐปณยเอยดศรไชยในรายการขาว

3 มต ตองมการลงพนทท�าขาวในรปแบบของขาวสบสวนสอบสวน ส�ารวจ


พนทเขาปาหาขอมล เรองการแตงตวจงจะตองมบคลกททะมดทะแมง

เหมาะสมกบสถานทมผาโพกหวเสอแจคเกตไมหวงสวยไมแตงหนาเพอ

ความสะดวกในการท�างาน ขนอยกบสถานการณนนๆ และดวยพนฐาน

ฐปณย เอยดศรไชย ไมใชคนแตงหนาอยแลว จงเปนไปตามธรรมชาต จน

กลายเปนอตลกษณสวนตว ทคนชมขาวมอง การรายงานขาวของ ฐปณย

เอยดศรไชย ทกครงจะใหความส�าคญกบภาษา แมกระทงค�าพดหรอการ

สรปประเดนจะตองชดเจน ในแงของการเชอมโยงกบประเดน บางครง

เปนการรายงานขาวสดไมมสครปต ฐปณย เอยดศรไชย สามารถรายงาน

ขาวไดโดยทไมตองมสครปต เพราะลงพนทท�าขาวดวยตวเอง จงท�าใหเกด

ความนาสนใจ เกดความนาเชอถอของขาว และดวยผลงานสะสมมาท�าให

แคผชนขาวเหนหนาฐปณยเอยดศรไชยบางครงเปนเพยงขาวธรรมดาขาว

เลกๆแตผชมกเชอไป80เปอรเซนตจงท�าใหฐปณย เอยดศรไชยมความ

ตางจากนกขาวคนอน

การรายงานขาวน�าทวม ขาวการคามนษย ตงแตเรองของการคา

ประเวณจนมการปดสถานบรการเวลาคนถามฐปณยเอยดศรไชยวาวนน

ไปท�าขาวทไหนกจะมภาพสญญาณ เปนสญลกษณของขาวทไมดเกดขน

ทงในเรองของการกระท�าผดกฎหมาย การบกรกปา การคามนษย และ

เหตการณตางๆ ทไมดขาวภาคใตเปนอกหนงภาพจ�าซงฐปณยเอยดศรไชย

เปนสญลกษณของขาวเกยวกบปญหา 3 จงหวดชายแดนภาคใต และขาว

โรฮงญาผชมขาวใหขอสงเกตวาถาเปนเรองโรฮงญากตองนกถงฐปณย

เอยดศรไชย คอนขางทจะลงพนทรายงานขาวบอยครง ตวตนของ ฐปณย

เอยดศรไชย ไดถกก�าหนดจากภายนอกมากกวาทเหนจากการท�างานของ

ฐปณย เอยดศรไชย มองวานกขาวเปนแบบไหนนกขาวแตละคนกจะม

ตวตนกนคนละรปแบบ เชน คณอนวต เฟองทองแดง สถานโทรทศนส

กองทพบกชอง7แตกอนจะท�าขาวรปแบบเดยวกนกบฐปณยเอยดศรไชย

แตตอนหลง อนวต เฟองทองแดง กจะมอตลกษณทไดยนกนบอยครงวา


“อนวตจดให” ซงมความเหมาะสมของแตละคนท�าขาววเคราะหเจาะลก

เหมอนกนแตมสไตลการรายงานขาวทแตกตางกนออกไปคณคาของขาวท

ฐปณย เอยดศรไชย อยทท�าแลวผประสบเหตการณไดรบประโยชน ไดรบ

ชวยเหลอ ขาวทท�าปญหาไดรบการแกไขเปนการองคประกอบในการสราง

ตวตนทดของฐปณย เอยดศรไชยฐปณย เอยดศรไชยจงเปนตนแบบของ

การท�าขาวจากการสรางปรากฏการณผหญงท�าขาว สงผลใหนกขาวยคใหม

อยากทจะเปนนกขาวในรปแบบการรายงานขาวของ ฐปณย เอยดศรไชย

จ�านวนมาก ใชบคลก วธการน�าเสนอขาวของ ฐปณย เอยดศรไชย มาใช

ในการรายงานขาวของตนเองการเขาถงพนทจรงรายงานขาวดเดดเผดมน

สรางปรากฏการณในวงการขาววาถานกถงนกขาวตองนกถง ฐปณย

เอยดศรไชย ผหญงยคใหมทตองการท�างานในสายนกขาว จะเหนฐปณย

เอยดศรไชยเปนไอดอลเปนตนแบบ ยดหลกการในการท�างานอดมการณ

วธปฏบตในการท�างานและท�าใหเตมท

สมภาษณผรวมรายการในรายการขาว 3 มต ทงหมด 4 คน คอ

มนตรอดมพงษผสอขาวรายการ3มต,โศธดาโชตวจตรผสอขาวรายการ

3 มต, จตรงค สขเอยด บรรณาธการขาว 3 มต และสสนา ธนเสนวฒน

โปรดวเซอรรายการขาว3มตดงน

ผลการวจยพบวาฐปณย เอยดศรไชยมความแตกตางจากนกขาว

คนอน เนองจากมพนฐานการท�างานในสายงานขาว การเมอง กฎหมาย

สามารถทจะเขาใจกระบวนการท�างานขาว จบประเดนขาวไดด สามารถ

ท�างานขาวไดอยางมศกยภาพ หลายประเดนไดทกขาวไมเกรงกลว ไมม

ขอจ�ากด ท�างานไดทกททกเวลา แมในพนทเสยงอนตราย ตามทฤษฏการ

รายงานขาว ฐปณย เอยดศรไชย เปนนกขาวทงายๆลย และเปนตวของ

ตวเองสงฐปณยเอยดศรไชยมความแตกตางจากนกขาวผหญงคนอนๆใน

รายการขาว3มตโดยจะท�าขาวคนละสายขาวคนละแนวดวยตวตนและ

ดวยความสามารถของ ฐปณย เอยดศรไชย ทมความพรอม ความรวดเรว


ความเขาใจในการท�างานขาวอยตลอดเวลา นกขาวแตละคนมอตลกษณ

ทแตกตางกนออกไปไมวาจะเปนผหญงหรอผชาย ดวยคอนเซปตรายการ

วางรปแบบของนกขาวแตละคนไว พจารณาจากบคลกภาพ ตวตนของ

นกขาวแตละคนทไมสามารถเลยนแบบกนได

การท�างานขาวของ ฐปณย เอยดศรไชย มความสามารถในการ

ท�างานขาวเหมอนนกขาวผชายไดท�างานขาวไดทกรปแบบบางกรณอาจท�า

ไดดกวานกขาวผชายในเรองของมมมองขาวทเจาะลก โดยใชประสบการณ

ความสามารถความอดทนตงใจและไมมขอจ�ากดในเรองความเปนผหญง

ในงานขาวภาคสนามแต ฐปณย เอยดศรไชยกยงมความเปนผหญงอยใน

เรองความละเอยดของขอมลในประเดนตางๆการท�างานขาวภาคสนามของ

ฐปณย เอยดศรไชย จงไมมขอจ�ากดเรองเพศ เปนผสอขาวขนอยกบความ

สามารถอยางแทจรงวาใครจะท�าไดและท�าไดดกวากนไมวาจะมเหตการณ

อะไรเกดขนทไหนฐปณยเอยดศรไชยสามารถท�างานไดโดยไมมขอจ�ากด

อตลกษณของฐปณยเอยดศรไชยสามารถcreateงานจากประสบการณ

ได มวธการดงดดความนาสนใจ มอตลกษณผสมผสานความเปนหญงและ

ชายในตวตนซงจะไมคอยเหนไดในนกขาวผหญงทวไปทมภาพลกษณทตอง

ดสวยงามดดนารก เวลาออกหนากลองฐปณย เอยดศรไชยมธรรมะม

ความมงมนในการท�างานสง ไมยอทอ มวธการการสรางบรรยากาศในการ

รายงานขาว บางครงจงเกดการใสอารมณความรสกลงไปในขาว ขณะเกด

เหตการณขนซงเกดขนจากบคลกสวนตวและมาจากธรรมชาตของฐปณย

เอยดศรไชย ดวยความเปนผหญงทออนไหวงายมความออนโยนจงท�าใหด

เหมอนตวตนของ ฐปณย เอยดศรไชย เปนคนท�าขาวดรามา เปนผสอขาว

ทม อนเนอรในการแสดงออกผานการรายงานขาวมาก ขนอยกบผชมขาว

จะตความไปในทศทางไหนการท�างานขาวของฐปณยเอยดศรไชยจงเปน

กระแสสงคมมาก การทใสอารมณความรสกลงไปในขาวจนท�าใหสงคมเรม

ตงค�าถาม นกขาวทกคนมโอกาสทจะโดนเรองกระแสสงคม เพราะอยใน


พนททมคนจบจองมากงายตอการวพากษวจารณ

รายการขาว 3 มต มสวนในการก�าหนดแนวขาว การท�างานของ

นกขาว แตไมมการก�าหนดตวตนของนกขาว ในเรองของบคลกนนขนอย

กบแตละบคคลจะน�าเสนอออกมาอยางไรในการรายงานขาวการแตงกายใน

การรายงานขาวของฐปณยเอยดศรไชยไมไดเปนวธการสรางคาแรคเตอร

เปนการแตงกายปกตของฐปณยเอยดศรไชยทงในจอและนอกจอเปน

การแตงกายทเหมาะสมกบสถานการณกบพนททไปท�าขาวและแนวขาว

แตเกดเปนภาพจ�าของผชมขาวจงท�าใหการแตงกายของฐปณยเอยดศรไชย

เปนอตลกษณอกอยางหนง ฐปณย เอยดศรไชย จงเปนตนแบบของการ

รายงานขาวภาคสนามรปแบบใหม มตใหมทสามารถตอบสนองตอความ

ตองการของผชมไดทกประเดน และเปนจดสนใจ ดวยตวตนของ ฐปณย

เอยดศรไชย ทโดดเดน เปนคนแรกๆ เปนแรงบนดาลใจและมอทธพลกบ

คนรนใหมทอยากเปนนกขาวภาคสนามหญง และวงการนกขาวทเรมให

นกขาวผหญงออกท�าขาวภาคสนามเพมมากยงขน จากในอดตมแตผ ท

ตองการเปนพธกรในรายการขาวเทานน ดวยท ฐปณย เอยดศรไชย เปน

ผสอขาวทเกง ขยน และกลา จงท�าให เปนตนแบบของนกขาวหลายๆ คน

ในบางครงมการสรางบรรยากาศ อารมณความรสกลงไปในขาว ควบคกบ

บคลกผหญงลยๆท�าใหเกดเปนการรายงานขาวรปแบบอกรปแบบหนง

สรปผลการวจย ตารางท 4สรปตารางการวจย

ใชภาษาทางการภาษากลางและภาษาถน ใชภาษาไทย

มการแสดงออกถงการเตรยมความพรอมความสามารถใน

สรปตารางการวจย





การใชภาษารายงานขาวไมสะดดใชภาษาไดหลายภาษาออกเสยงไดตามหลกการ

ร ก ษ า ร ะ ด บ น� า เ ส ย ง ไ ด สม�าเสมอแสดงออกถงความตนเตนเศราตงเครยดผานน�าเสยงมการใชโทนเสยงผหญงและใชโทนเสยงผชาย

แสดงออกใหเหนถงความสามารถในการพดโดยไมใชสครปตในการรายงานขาว

มบคลกภาพทแสดงออกใหเหนถงความสามารถในการรายงานขาว ทงบนเฮลคอป-เตอร บนเรอ ท ามกลาง น�าทวม อยางช�านาญไมกลวสามารถท�าหนาทของนกขาวผชายได มบคลกทเปนผชายสง

สรางบรรยากาศทางสหนาทาทาง เหนอกเหนใจ แสดงออกให เหน ถงความกล า ในการทจะลย ส�ารวจพนทเสยงอนตรายอยางไมเกรงก ลว อย า งคล อ งแคล วสามารถท�าหน าทภายใต ความกดดนได และสามารถท�างานรวมกบหนวยงานอนได ซงเปนหนาทรปแบบของ


ความสามารถใน การพด ใชสครปต/ไมตองมสครปต

บ ค ล ก ภ า พ ขณ ะรายงานขาว

การแสดงออกใน การรายงานข า วเคลอนไหว, ล�าดบเหตการณ, ทาทาง ท แ ส ด ง ออกท า งใบหนา

และภาษาองกฤษ

ใชน�าเสยงทหนกแนนจรงจงมนใจ ชดเจน แตบางครง น� า เส ยง เรยบๆ แล วแต สถานการณ

แบบไมใชสครปตขาว และแบบมสครปตขาว บางครงพดเหมอนการสนทนา

มบคลกภาพลยคลองแคลวทะมดทะแมง ไมแตงทรงผมและใบหนา บคลกภาพทแ สด งออกถ ง ค ว ามกล า โศกเศราและตกใจ

รายงานขาวทงบนเฮลคอป-เตอรโดยสารเรอลยน�าทวมเดนเทา ในทประสบเหต-การณเสยงอนตราย รายงานข า วบนถนนท ม น� า ท ว มรายงานขาวในคก โรงพกลงพนทตดตามไปกบเจ าหนาททหารต�ารวจใหเหนภาพรวมของเหตการณ ม การแสดงออก สนใจ เหนใจ


ม ก า ร แ จ ก ข อ ง ส ร า ง

บรรยากาศสหน าท าทาง

จรงจง ตกใจ เครยด ตงใจ

และทาทางทดกระตอรอรน

เลอกใชเสอยดเสอเชดเสอ

คลม เสอกนฝนทงสน�าเงน

สเขยวสเทาน�าตาลกางเกง

ยนสรองเทาผาใบผาพนคอ

กระเปาสะพายขาง นาฬกา

สด�าผาคลมหวสด�า

ไมค ลอย ถงยงชพ หฟ ง

กระเป าสะพายเป ถงมอ

ถงยงชพ อาหาร สมดจด

ปากการถยนตโทรศพท

มการสมภาษณ และการ

ต งค� าถามท เป นทางการ

และไมเปนทางการทางการ

สามารถสมภาษณแหลงขาว

ไดในทกสถานท

ผ ชาย โดยไมมขอจ�ากดใน

เรองเพศหญงเพศชายในการ

ท�างานภาคสนามของฐปณย

แตบางสถานการณมความ

ออนโยนในแบบของความ

เปนผหญง มอารมณในแบบ

ของผหญง

มการแสดงออกถงเลอกใช

เสอผ าท เป นในแบบทใช ม

ความทะมดทะแมง คลอง

แคลว ดแขงแรง ในรปแบบ

ของเสอผาผชายทเหมาะสม

กบการลงพนท กบเจาหนาท

และในแนวขาวทฐปณยได

รบมอบหมาย

ใช อ ป ก รณ เ ส ร ม ใ นก า ร

รายงานขาวภาคสนามได

ดวยตนเอง สวนใหญเลอก

ใช อปกรณ ของผ ช ายมา

ประกอบการท�างาน

มการเตรยมความพร อม

ในการสมภาษณ สามารถ

ถามตอบได อย างรวดเรว

ตรงประเดน ตรงไปตรงมา

ครบถวน สามารถสมภาษณ

แหลงขาวไดทกท ขางถนน

บนเรอคกเปนตน

การแตงกาย การ

เลอกใชเสอผา

การใชอปกรณเสรม

ทชวยในการรายงาน

ขาวภาคสนาม

การสมภาษณแหลง

ขาว


จากตารางขางตนสามารถอธบายไดดงน

จากการวเคราะหคลปขาวพบวา ฐปณย เอยดศรไชย มการสราง

กลวธการน�าเสนอขาวอยในหลายมตทงในเรองของภาษาการสอสารในการ

รายงานขาว ผสอขาวสามารถรายงานขาวไดหลากหลายภาษา แสดงออก

ใหเหนถงการเรยนรความสามารถทจะท�าขาวไดในทกพนททงประเทศไทย

และตางประเทศโดยไมมปญหา ขอจ�ากดในเรองของการเขาถงภาษาท

แตกตางกนของแหลงขาว มการใชเสยงในการรายงานขาวท หลายรปแบบ

ขนอยกบสถานการณทไปท�าขาว สามารถสอสารอารมณของขาวผานทาง

น�าเสยงไดทงโทนเสยงผชายและโทนเสยงผหญงเปนขอไดเปรยบอยางหนง

ในการท�างานขาวของผหญงท�าขาวสวนใหญเปนการพดรายงานขาวโดยไม

ตองมสครปตเนองจากเปนการรายงานขอมลจากการลงพนทไปเหนไปเกบ

ดวยตวเองรวมกบการท�าการบานกอนประสบการณและความสามารถท

ผสอขาวสะสมมาเปนเวลานานจงสามารถพดรายงานไดโดยไมจ�าเปนตองใช

สครปตขาวและสามารถรายงานขอเทจจรงไดอยางครบถวน ผสอขาวภาค

สนามมบคลกภาพขณะรายงานขาว ท ดลยในแบบของผชาย ไมมสวนใด

เลยทมการเสรมเตมแตงในแบบของผหญง เปนการแสดงออกใหเหนถงการ

เปนผหญงแขงแรง ผหญงมนใจ เปนในรปแบบของการท�าขาวของนกขาว

ผชาย ทมการลงพนทไปพรอมกบเจาหนาทผชาย ซงไมมขอแตกตางเลย

ในเรองของบคลกภาพชายหญง หาดไดยากในการรายงานขาวของผหญง

ท�าขาวทจะมบคลกลกษณะทน�าเสนอตวตนจรงๆ ออกมา ผสอขาวมการ

แสดงออกในการรายงานขาวการลงพนทท�าขาวในพนททเปนหนาทของ

นกขาวผชายเปนสวนใหญ ท�ากจกรรมทสวนใหญเปนกจกรรมทผชายท�า

เปนการตอรองความเปนเพศจากการท�าขาวโทรทศนของนกขาวผหญงทเปน

ทยอมรบในสงคมได เพราะไมมความแตกตางกนในการท�าขาว นอกจาก

สามารถท�างานในทกๆ ท ทกๆ เหตการณทนกขาวผชายท�าไดแลว ฐปณย

ยงมจดเดนมวธการน�าเสนอขาวในเรองของการแสดงออกทางทาทาง สหนา


กรยาตางๆทสามารถสรางบรรยากาศใหกบผรบชมขาวไดเขาถงเหมอนอยใน

เหตการณจรง การแตงกาย การเลอกใชเสอผาในการรายงานขาว เลอกใช

ในแบบของผชายทงหมด ตงแตรปแบบของเครองแตงกาย สสน ตงแต

หวจรดเทาแสดงออกไดเหนถงความแขงแรงเหมาะสมกบการรปแบบของ

ขาวการลงพนทแนวขาวทไดรบมอบหมายเปนการตอรองพนทของผหญง

ท�าขาวกสามารถท�างานในรปแบบของผ ชายไดอยางคลองแคลว และ

กลมกลนกนทงแหลงขาวผตดตามเจาหนาทหรอแมกระทงท�าใหเปนการ

สรางอตลกษณประจ�าตวของผสอขาวในการแตงตวของผสอขาวหญงในอก

แบบหนง โดยไมมความหลงเหลอความเปนนกขาวผหญงเลยในเรองของการ

ท�างานขาวภาคสนาม ผสอขาวสามารถใชอปกรณเสรมทชวยในการรายงาน

ขาวทสามารถใชอปกรณประกอบการรายงานขาวไดดวยตนเอง อยาง

คลองแคลว และเปนอปกรณทเปนในแบบของผชายทงหมด เชน กระเปา

สะพายผชายสด�า ผาโพกหวสด�า ผาพนคอผชาย แมกระทงเครองมอ

อเลกทรอนกสเปนตนซงมความกลมกลนกบผรวมลงพนทโดยผชมขาวกม

การยอมรบในการสมภาษณแหลงขาวผสอขาวมการตงค�าถามสมภาษณได

อยางฉะฉานตรงไปตรงมาครอบคลมคดประเดนค�าถามไดอยางรวดเรวใน

การรายงานสด และสามารถสมภาษณไดทกท ทกสถานการณสามารถลวง

ขอมลจากแหลงขาวไดทงทเปนแหลงขาวผหญงและแหลงขาวผชาย เปน

ความสามารถทไมมความสวยความงามไมหลงเหลอความเปนนกขาวผหญง

น�าเสนอขอมลน�าเสนอความสามารถและเพอการยอมรบผหญงท�าขาวโดย

เฉพาะ

จากการสมภาษณผสอขาวภาคสนาม ฐปณย เอยดศรไชย และ

ผรวมรายการ พบวาฐปณยมอตลกษณทแตกตางจากนกขาวคนอน โดยให

ความส�าคญในทกๆดานตงแตในเรองของการเตรยมความพรอมลงพนทเอง

สามารถรายงานขาวไดโดยไมมสครปต มมมมองทตางไปจากนกขาวคนอน

เหนการท�างานเพอทจะหาขอเทจจรงมาเผยแพรเปนส�าคญกวาองคประกอบ


อนๆ ผสมผสานกบการสะสมความนาเชอถอในวงการขาวมาเปนเวลานาน

ฐปณยแตกตางจากนกขาวหญงคนอนเปนผสอขาวออกรายการโทรทศนท

ไมหวงสวย ไมสนใจภาพลกษณความสวยงาม เปนคนงายๆ เนองจากแนว

ขาวทสนใจ และไดรบมอบหมายทแตกตางจากแนวขาวของนกขาวผหญง

โดยทวไปจากความสามารถและประสบการณทสะสมมาอยางมากทเปน

ในแนวขาวของนกขาวผชายตงแตเรมตนท�างานขาวและบคลกภาพสวนตว

นสยสวนตวทมความเปนผชายสงจงมความแตกตางกบนกขาวผหญงตงแต

พนฐานของตวผสอขาวเองความมงมนความลยทจะแสวงหาขาวมาเพอได

รบการยอมรบในสงคมของผหญงท�าขาวแนวสบสวนสอบสวน มมมองการ

ท�าขาวทแตกตางจากนกขาวผหญงคนอนนกขาวหญงกบนกขาวชายมความ

แตกตางกนแตกบนกขาวผหญงแบบ ฐปณย มความเปนผชายผสมอยใน

ตวตนดวยหนาตาความหาวไมกลวทจะท�าอะไรเสยงอนตรายดวยงานขาว

ทไดรบมอบหมายเปนฮารดนวส ฐปณยสามารถท�างานขาวไดดกวานกขาว

ผชายบางสถานการณดวยมความเปนหญงและชายในตวมความลย และ

ความออนโยนในคนเดยวกนมความเปนชายผสมผสานอยในตวสงสามารถ

ท�าไดทกๆอยางทผชายท�าได อาจจะท�าไดมากกวาหรอดกวาผชายกเปนได

ดวยความทมจตใจความเปนผหญงมมมมองตางมความละเอยดผสมผสาน

กบความอดทนความกลาในแบบของผชายฐปณยจงไมมขอจ�ากดในเรอง

เพศของการท�างานเลย แตมความแตกตางจากนกขาวผชายในเรองของ

ความอดทนทมมากกวาความพยายามความมงมนในการท�างานขาวเพอท

จะเผยแพรขอมลและเพอทจะพสจนวาผหญงกท�าขาวในแนวของผชายได

เปลยนขอดอยในความเปนผหญงใหมาเปนความทาทายทมนใจวาผชายท�า

อะไรไดผหญงกสามารถท�าได โดยมวธการสราง คาแรคเตอร บคลกภาพ

การแตงกาย ทแปลกใหมไมเหมอนนกขาวผหญงทวไปทออกหนาจอเปน

นกขาวทน�าเสนอภาพลกษณของตวเองใหเปนในแบบของผชายการแตงตว

ทเปนชดเสอผาของผชายทงนลวนเกดจากลกษณะนสย ตวตนทแทจรงของ


ฐปณยอยแลวจงท�าใหออกมาเปนธรรมชาต สงผลใหคนดขาวรสกเชอ จาก

วธการรายงานขาว การสรางตวตนของผหญงท�าขาวสงผลให ฐปณยเปน

ทยอมรบเปนตนแบบของการรายงานขาวรปแบบใหมอกรปแบบหนง เปน

ผหญงท�าขาวทผสมผสานบคลกลกษณะทเปนผชาย สามารถตอบสนองตอ

ความตองการของผชมขาวไดดทง เรองของความครบถวน ความรวดเรว

ทนตอเหตการณเปนผทสรางบรรยากาศความนาสนใจใหกบการรายงานขาว

ทออกมาจากความเปนธรรมชาตความเปนตวตนของตวนกขาวเองจนเปนตน

แบบของใครหลายๆ คนทอยากจะเปนนกขาวภาคสนามโดยบทบาทนกขาว

ภาคสนามการทจะตองรายการขาว หาคนหาตนตอใหผคนในสงคมไดรบ

ทราบความเคลอนไหวขอเทจจรงในทกๆ ดานทประชาชนคนในสงคมควร

รไดอยางครบถวน ฐปณยเปนผหญงท�าขาวทประสบความส�าเรจโดยองค

ประกอบการสรางตวตนมาจากคนภายนอกมอง จากรปแบบการรายงาน

ขาวทโดดเดนแตกตางแปลกใหมไปจากการรายงานขาวของนกขาวผหญง

ปกตทวไปเปนรปแบบการน�าเสนอขาวพรอมกบการน�าเสนอตวตนการเปน

ทยอมรบของพนทผหญงท�าขาวดวยความสามารถจรงๆการแสดงออกทมา

จากธรรมชาตของผสอขาวเองเปนสงทออกมาจากจตใจและจรรยาบรรณ

ของคนท�าขาวจรงๆผสมผสานกบตวตนทแตกตางไปจากนกขาวผหญงทวไป

โดยไมไดมการเสรมเตมแตง ลดความเหลอมล�าในเรองความเปนเพศหญง

เพศชายทมความเชอกนในอดตจนปจจบนในเรองของความไมเทาเทยมกน

ในเรองของสทธการท�างานการด�ารงชวตเปดพนทใหกบผหญงท�าขาวมาก

ขนจนเปนความชนชอบจากการท�างานของฐปณยเอยดศรไชย

อภปรายผล การสรางอตลกษณของผสอขาวภาคสนาม ฐปณย เอยดศรไชย

รายการขาว3มตขอนาสงเกตพบวารปแบบการรายงานขาวของฐปณย

เอยดศรไชย เปนวธการตอรองพนทในการท�างานของผหญงท�าขาว ผาน


รปแบบการรายงานขาวโทรทศนทมความเฉพาะตวตน โดยฐปณย เอยด-

ศรไชยมความรความสามารถมวธการในการแสวงหาขาวตามหนาทความ

รบผดชอบในสายขาวทไดรบมอบหมายดวยหลกการของผสอขาว ผสมผสาน

กบการท�างานทเปลยนแปลงไปจากวฒนธรรมการท�าขาวของผสอขาวผหญง

ในอดตมการลงพนทดวยตวเองเพอทจะน�าขอมลขอเทจจรงมาเผยแพรให

กบสงคมไดรบรความเคลอนไหว และเพอใหเกดการเปลยนแปลง และการ

แกไขปญหาโดยไมค�านงถงอนตรายทจะเกดขนกบตนเองตามแนวคดของ

บญเลศ คชายทธเดช (2549) นกขาวตองค�านงเสมอวาจะตองน�าเสนอ

ความจรงใหกบประชาชนผบรโภคขาวสารตามสายขาวมความรบผดชอบ

ในสายงานขาวเปนอยางด

มต ขอนาสงเกต พบวาการท�าขาวของ ฐปณย เอยดศรไชย เปน

ในรปแบบของการรายงานขาว วเคราะหเจาะลก หรอสกปขาว ในมมมอง

ใหมๆ ทแตกตางไปจากนกขาว และรายการขาวอนๆ หรอรปแบบการท�า

ขาวของผสอขาวหญงในอดตตามแนวคดของสรทพย ขนสวรรณ (2539)

อธบายวา สารคดเชงขาว คอการน�าเอาเหตการณตางๆ ทเกดขน ทมการ

รายงานขาวไปแลวน�ากลบมารายงานขาวอกครง เนองจากเปนเหตการณ

ทยงเปนทสนใจของผชม โดยจะใหลายละเอยดลกซงมากกวาเดม น�าเสนอ

แตละดานของเหตการณวาเกดอะไรขนเปนอยางไรในหลายมมมอง

ขอนาสงเกตพบวาฐปณยเอยดศรไชยมวธการในการรายงานขาว

ในรปแบบทแตกตางจากการรายงานขาวของนกขาวคนอนๆดวยวธการสราง

บรรยากาศทางสหนาทาทางอารมณความรสกการสรางตวตนของผสอขาว

ในการปลกเราอารมณของผชมขาว ตามแนวคดของ Alan Rosenthal

(อางถงใน รชดาภรณ มอญขาม, 2544) สอ Documentary Drama

(สารคดเชงละคร/นยาย) เปนงานทผสรางตองสราง และน�าเสนอความ

สนกสนาน ความพงพอใจ และการปลกเราผชมดวยประเดนค�าถามหนกๆ

เพอการเปลยนแปลงสถานการณบางอยางในขณะนน


ขอนาสงเกตพบวารปแบบการรายงานขาวภาคสนามของฐปณย

เอยดศรไชย น�าเสนอตวตนในแบบทเปนผหญงท�าขาวทผสมผสาน ความ

เปนผชายและความเปนผหญงอยในคนเดยวกน ทงในเรองของการแสดง

ออกทาทางการแตงกายในชดเสอผาผชายการใชอปกรณของผชายความ

ไมเกรงกลว และลยในการลงพนทท�าขาวเสยงอนตราย ทมาจากธรรมชาต

ความเปนตวตนของ ฐปณย เอยดศรไชย และเปนความเหมาะสมกบพนท

ท�าขาว แนวขาวทไดรบมอบหมาย ตามแนวคดของ อภญญา เฟองฟสกล

(2543) อธบายวา ในเรองของการสรางอตลกษณการรสกนกคดวาฉนคอ

ใคร จากการปฎสงสรรคระหวางเราและคนอน การมองตวเองและคนอน

มองเราการมโนทศนอตลกษณกลาวคไปกบอ�านาจความหมายหรอการ

สรางภาพแทนความจรง เมออตลกษณสมพนธกบการรตนเอง จะมความ

หมายทแตกตางกบทเขาใจจากสามญส�านก

ขอนาสงเกตพบวารปแบบการรายงานขาวของฐปณยเอยดศร-

ไชย ท�างานโดยยดหลกการการเปนนกขาว ยดหลกจรรยาบรรณในการท�า

ขาวน�าเสนอขอเทจจรงทเกดขนในสงคมอยางตรงไปตรงมาโดยขอเทจจรง

ไมมการบดเบอนแตอาจจะมผลกระทบกบผทมสวนไดสวนเสยแตฐปณย

เอยดศรไชย ยงมงมนทจะรายงานขาวขอเทจจรงตอไปอยางไมเกรงกลว

ตามแนวคดของฉอานวฑฒกรรม(2536)อธบายวาผสอขาวมหนาทรบใช

สงคมอาทการดแลควบคมการหลงไหลของขาวสารการเปนผแจงขาวสาร

ขณะเดยวกนผสอขาวมหนาทแสดวงหารวบรวมขอมลมาเขยนขาวเพอน�า

เสนอขอมลตอผรบสาร โดยผสอขาวเปนบคคลแรกทตองเผชญหนากบ

เหตการณตางๆ หรอสถานทเกดเหต เพอการไดมาของขอเทจจรงทเกดขน

ในสงคมมาเผยแพรตอไป

ขอนาสงเกตพบวาการรายงานขาวของฐปณยเอยดศรไชยเปน

วธการตอรองพนทของความเปนเพศหญงการท�างานขาวของผหญงท�าขาว

ใหสงคมยอมรบในฐานะผสอขาวภาคสนามหญงดวยวธการน�าเสนอตวตน


ในแบบของตนเองเพอเปนทยอมรบในวงการนกขาว จากทในอดตการ

รายงานขาวของผสอขาวผหญงจะน�าเสนอ ความสวยงาม ดด นามอง แต

ฐปณย เอยดศรไชย น�าเสนอความสามารถ จากผลงานการรายงานขาว

น�าเสนอขาวทสามารถแกไขปญหาไดเรวทวถงและตรงจดเปนการรายงาน

ขาวททมเท ทงแรงกาย แรงใจ เพอแกไขปญหาของคนในสงคม เปนการ

ท�างานทไมมเงอนไขในเรองความเปนเพศ เรองไหนทผชายท�าไดผหญงก

ท�าได เปนทยอมรบ และมงมนทจะน�าเสนอขอเทจจรงในการท�างานสอตอ

ไปตามแนวคดของนาถฤดเดนดวง(2552)อธบายวาทฤษฎสตรนยมเรม

จากความคด ความส�านกของผหญงวา แนวคดทฤษฎตางๆ ทใชอธบาย

ปญหาในสงคมลวนละเลยและไมเหนตวตนของผหญง โลกของความรตก

อยในมอของผชายในขณะเดยวกนรปธรรมของการกดขเอารดเอาเปรยบท

ชายกระท�าตอผหญงกปรากฏขน ใหเหนชดเจนในทกพนททวโลกและเปน

เชนนมานานนบแตอดตจนถงสงคมทนนยมและสงคมหลงความทนสมย

ในยคทวดจทล มผหญงท�าขาวเกดขนมากมาย โดยมเทคโนโลย

รองรบการท�างานขาวอยหลากหลายประเภทจงมพนทใหผหญงไดแสดงออก

ถงความสามารถในงานขาวภาคสนามเพมมากขนฐปณยเอยดศรไชยเปน

ผหญงท�าขาวในยคแรกๆ ทมพนทและเปดกวางไปถงผหญงท�าขาวในยคใหม

ดวยความสามารถทพสจนไดทางหนาจอโทรทศน โดยไมมขอแตกตางจาก

การท�างานของนกขาวผชาย หรอบางกรณอาจจะท�าไดดและเหมาะสมกวา

นกขาวผชายเปลยนวฒนธรรมการท�าขาวของผสอขาวผหญงทตองสวยงาม

ดดนามองเทานนถงจะออกจอทวไดจงเรยกไดวาฐปณยเอยดศรไชยเปน

ผทเปดพนทหรอนยามใหมของการเปนผสอขาวผหญงใหสามารถท�างานขาว

ไดทกรปแบบทงในแบบของนกขาวผชายกสามารถท�าได จงเปนทยอมรบใน

สงคมปจจบนในผลงานการท�าขาวของผหญงมากขนและเปลยนแนวคดของ

ผหญงทตองการเปนนกขาวหนาจอใหเปนนกขาวขาลยลงพนทมากยงขน


ขอเสนอแนะส�าหรบการวจย

จากการวจยเรองการสรางอตลกษณการรายงานขาวของผสอขาว

ภาคสนามหญงกบการตอรองเรองเพศ กรณ ฐปณย เอยดศรไชย ผวจยม

ขอเสนอแนะทไดจากงานวจยดงน

1. การท�างานในสายงานสอมวลชน จะตองมการสรางอตลกษณ

เฉพาะตวผสมผสานกบความสามารถในการแขงกนและตอรองพนทท�าขาว

2. การรายงานขาวของนกขาวยคใหมมการพฒนารปแบบในการ

รายงานขาวภาคสนาม ทผสมผสานกบการสรางบรรยากาศ ของผหญงท�า

ขาวในปจจบน



ฉอาน วฒกรรมรกษา. (2536).หลกการรายงานขาว. กรงเทพมหานคร:

ประกายพรก.

นาถฤดเดนดวง.(2552).อ�านาจและความขดแยงบนรางกายผหญง : สทธ

การเจรญพนธและเพศสมพนธของวยรนหญง : แนวคดสตรนยม.

กรงเทพมหานคร:รนนงพรเพรสซสเตม.

บญเลศ คชายทธเดช. (2549).การรายงานขาวชนสง. กรงเทพมหานคร:

โอเอสพรนตงเฮาส.

________________(2549).คมอการรายงานขาวเชงสบสวน ชด “เทคนค

การสมภาษณและการท�าขาวเชงสบสวน”. กรงเทพมหานคร:

สถาบนพฒนาการหนงสอพมพแหงประเทศไทย.

รชดาภรณมอญขาม.(2544).วธการน�าเสนอเชงละครในสารคดทองเทยว

ทางโทรทศน. นเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาสอสารมวลชน

คณะนเทศศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สรทพย ขนสวรรณ. (2539). งานหนงสอพมพ. กรงเทพมหานคร:

ประกายพรก.

_______________(2543). งานหนงสอพมพ.พมพครงท5กรงเทพมหานคร

แผนกต�าราและค�าสอนมหาวทยาลยกรงเทพ.

อภญญา เฟองฟสกล. (2543).แนวคดหลกทางสงคมวทยาเรองอตลกษณ

(IDentity).เอกสารประกอบการประชมทางวชาการระดบชาตสาขา

สงคมวทยา ครงท 1 คณะกรรมการสภาวจยแหงชาต สาขา

สงคมวทยาส�านกงานคณะกรรมการสภาวจยแหงชาต.

MThai.(2012).ฐปณย เอยดศรไชย ผหญงแกรงแหง ขาว 3 มต (Online).

คนหาเมอ5พฤศจกายน2558,จากhttp://women.mthai.com


Unescobkk. (2016). WOMEN MAKE THE NEWS 2016: No back

steps for journalist going from rural roots to conflict

reporting (online). คนหาเมอ9มนาคม2559,จาก:http://

www.unescobkk.org


1 บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง“โพสตทเดยวฒนธรรมขาวออนไลนกบความ

รบผดชอบตอสงคมกรณศกษาอาการปวยไขเลอดออกปอทฤษฎสหวงษ”2 นสตปรญญาโทภาควชานเทศศาสตรและสารสนเทศศาสตรคณะมนษยศาสตรมหาวทยาลย

เกษตรศาสตร3 ผชวยศาสตราจารยประจ�าภาควชานเทศศาสตรและสารสนเทศศาสตรคณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

วฒนธรรมการท�าขาวออนไลน ผานเฟซบคแฟนเพจ โพสตทเดย

กรณศกษา อาการปวยปอ ทฤษฏ สหวงษ1

Online News Culture on Post Today Facebook Fanpage through the Case Study of

Por Tridsadee’s Illness

ศรดา เหรยญวทยากล2

Sirada Rianvittayakul

วไลวรรณ จงวไลเกษม3

Wilaiwan Jongwilaikasaem

บทคดยอ

การศกษาวจย “เรอง วฒนธรรมการท�าขาวออนไลน ผานเฟซบค

แฟนเพจโพสตทเดยกรณศกษาอาการปวยปอทฤษฏสหวงษ”มงศกษา

กระบวนการท�าขาวออนไลนของทมขาวโพสตทเดย และความรบผดชอบ

ตอสงคมในการท�าขาว การวจยครงนเปนวจยเชงคณภาพ ซงจะใชการ


วเคราะหเนอหาจากขาวอาการปวยของปอทฤษฏสหวงษตงแตวนท10

พฤศจกายน2558–31มกราคม2559สรปรวมทงสน104ขาวโดยใช

ตารางบนทกขอมลเปนเครองมอในการเกบขอมล

ผลวจยสรปไดวากระบวนการท�าขาวออนไลนผานเฟซบคแฟนเพจ

โพสตทเดย สามารถแสดงใหเหนถงวฒนธรรมการท�าขาวออนไลนท

เปลยนแปลงไปโดยแหลงทมาททมขาวPostTodayนยมใชมากทสดคอ

สอสงคมออนไลน (Social Network) ซงสอดคลองกบลกษณะการท�าขาว

ทคนพบวาไมตองออกพนทเพอท�าขาว ดานคณคาขาวทพบมากทสด คอ

ความโดดเดนของบคคลทปรากฏในขาว ดานการตรวจสอบความถกตอง

พบวามคณภาพขาวดานความสดและทนตอเหตการณมากทสด เนองจาก

การเสนอขาวผานสอออนไลนมความจ�าเปนตองท�าขาวแขงกบเวลาและ

ความเรวและดานการเขยนขาวพบวามการใชภาพประกอบขาวและเนอหา

ขาวเยอะมากทสดตามล�าดบ และปรากฏคลปวดโอเพยง 1 คลปจากขาว

ทงหมด

ประเดนความรบผดชอบทางสงคมสามารถเหนไดจากจ�านวนขาว

สวนมากมความสมดลและเปนธรรม มความเปนกลาง ในการน�าเสนอขาว

จะมเพยงบางขาวเทานนมเปนการใสความคดเหนสวนตวของนกขาวลงไปใน

เนอขาว ซงลวนแลวแตเปนขอความใหก�าลงใจครอบครวปอ ทฤษฎทงสน

และขาวสวนใหญมการพาดหวขาวทตรงกบเนอหาและเปดเผยแหลงทมา

ครบถวน

ค�าส�าคญ:วฒนธรรมขาว,ออนไลน,เฟซบค,โพสตทเดย,ปอทฤษฎ


Abstract

Theobjectiveof“OnlineNewsCultureonPostToday

Facebook Fanpage through the Case Study of Por Tridsadee

Sahawong’sIllness”istostudyPostToday’sNewsProduction

Process and Social Responsibility. This study is Qualitative

Research.Contentanalysiswasusedbasedon104newsofPor

Tridsadee Sahawong’s Illness since 10November 2015 to 31

January2016byusingCodingSheet.

TheresultshowsthatOnlineNewsCulturehaschanged.

MostofPostToday’ssourcescomefromSocialNetwork.There

isnoattendingarangeofdifferentcircumstances.Theelement

ofmostnewsstories isProminenceandRecentness.Content

thatisusingthemostisthephotoandatextstory.Thereisonly

onevideoclip.

ForSocialResponsibility,PostTodayNewsPresentation

isObjectiveBalancedandFairnessbutthereissomenewsthat

includes personal opinions about giving consolation to Por

Tridsadee’sfamily.Newsheadlineandcontentisinthesame

direction.Sourceisalsorevealedcompletely.

Keywords: NewsCulture,Online,Facebook,PostToday,

PorTridsadee


ทมาและความส�าคญของปญหา หากจะพดถงความกาวหนาของเทคโนโลยการสอสารของโลกในยค

ปจจบนนน อาจกลาวไดวาเปนสงทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ท�าให

การตดตอสอสารพฒนาไปอยางรวดเรวและไรขดจ�ากด สามารถสอสาร

กนผานเครอขายของเครองคอมพวเตอรทโยงใยไปทวโลก หรอทเรยกวา

อนเตอรเนต (Internet) ซงเปนสอทท�าใหมนษยสามารถตดตอสอสาร

แลกเปลยนขอมลกนได ดงนน การสอสารผานเครอขายอนเตอรเนตจงม

บทบาทส�าคญอยางมากในการเกอหนนใหการสอสารผาน “สอใหม” เตม

ไปดวยประสทธภาพ(มาลบญศรพนธ,2556)

สอใหม(Newmedia)นบวาเปนการมาบรรจบกนของเทคโนโลย

ในดานตางๆไมวาจะเปนสอสงพมพภาพและเสยงทงหมดนสามารถรวม

เปนสอชนดเดยวกนได โดยในปจจบนสอทไดรบความนยมและแพรหลาย

อยางมากไดแกสออนเตอรเนตซงมคณสมบตเดนคอสามารถมปฏสมพนธ

โตตอบกบผรบสารไดทนท (Interactive) มการน�าเสนอแบบทนเหตการณ

(Real Time) และเปนการสอสารแบบสองทาง (Two-ways communi-

cation) จากคณสมบตเหลานท�าใหการสอสารมวลชนโดยรวมเปลยนไป

โดยสามารถสอสารไปยงผรบจ�านวนมากไดมความสะดวกรวดเรวและการ

จดท�าเนอหายงไมซบซอนเหมอนกบการน�าเสนอในลกษณะของสอมวลชน

รปแบบเดม (Traditionalmedia) ท�าใหสอใหมนไดรบความนยมมากขน

(กาญจนาแกวเทพและคณะ,2550)

นอกจากคณสมบตทกลาวมาแลวนนสอใหมยงไดเปลยนแปลงระบบ

การตดตอสอสารซงเดมทนนมการใชงานจากบคคลเดยวใหกลายมาเปนการ

ใชงานแบบกลมหรอทเรยกวาSocialMediaหมายถงการสรางเครอขาย

ของกลมคนทมการตดตอสอสารเพอแลกเปลยนขอมลกนไดอยางไมจ�ากด

พรมแดน(ชาลอตโทณวณก,2554)หรออาจหมายถงโครงขายการสราง

สอทหลากหลายไมวาจะเปนการสอเนอหาเรองราวความคดเหนบทความ


รปภาพรวมไปถงวดโอคลปทผลตขนมาเองหรอน�ามาจากแหลงอนๆแลว

น�าไปแบงปน (Share) ใหกบผอนทอยในเครอขายของตนผานเวบไซตทให

บรการในโลกออนไลน(สมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย,2553)

เวบไซตZocialinc(2558)ไดท�าการสรปจ�านวนผใชFacebook

ในป 2558 ผลสรปออกมาวาในประเทศไทยมผใช Facebook มากเปน

อนดบ 9 ของโลก โดยมจ�านวนมากถง 35 ลานบญชคดเปน 51% ของ

ประชากรทงประเทศ การส�ารวจนมความสอดคลองกบผลการส�ารวจ

พฤตกรรมผใชงานอนเทอรเนตในประเทศไทยป2558(ThailandInternet

UserProfile2015)ทจดโดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส

หรอETDAจากการส�ารวจในครงนมผ ตอบออนไลนทสมบรณ 10,434

คนโดยไดผลวากจกรรมยอดนยมของผใชอนเตอรเนตผานอปกรณเคลอนท

อนดบ1คอSocialNetworkซงคนไทยนยมใชFacebookบอยทสดถง

92.1%(ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส,2558)

จากตวเลขดงกลาวทปรากฏออกมานน แสดงใหเหนวาสอสงคม

ออนไลนยงคงไดรบความนยมจากคนไทยเพมมากขนเรอยๆ ท�าใหวงการ

สอสารมวลชนโดยเฉพาะอยางยงสอประเภท “ขาว” ทหนมาใชประโยชน

จากสอใหมเพอใชเปนชองทางในการน�าเสนอขาวมากขน โดยสามารถเหน

ไดจากหนงสอพมพของประเทศไทยเกอบทกฉบบจะมบรการเวบไซตขาว

ออนไลนเปนของตวเอง รวมไปถงการใชประโยชนจากสอสงคมออนไลน

อยางFacebookFanpageเพอเปนอกทางเลอกหนงในการตดตามขาวสาร

ของประชาชน แทนทการน�าเสนอขาวผานทางหนาหนงสอพมพเพยงอยาง

เดยว

การเปลยนแปลงของเทคโนโลยสอสารไดน�ามาซงความเปลยน

แปลงของอตสาหกรรมการผลตหนงสอพมพ รวมไปถงพฤตกรรมการอาน

หนงสอพมพของผบรโภคทงในปจจบนและอนาคตดวยพลงของเทคโนโลย

สมยใหม ท�าใหพฒนาการของการสอสารเปลยนแปลงไปมากจนถงจดทสอ


ทกสอสามารถหลอมรวมกนได และมการน�าเสนอเนอหาภายในสอชนด

เดยวกน (media convergence)สอใหมก�าลงเขามามบทบาทตอรปแบบ

การสอสารทกระดบ รวมทงงานดานวารสารศาสตรมากขนทกขณะ (มาล

บญศรพนธ,2556)นอกจากนนการเปลยนแปลงของเทคโนโลยยงสงผลตอ

การปรบกลยทธทางการบรหารของธรกจสงพมพในประเทศไทยใหเปนไป

อยางมประสทธภาพหนงสอพมพโพสตทเดย(PostToday)กเชนเดยวกน

หนงสอพมพโพสตทเดยเปนหนงสอพมพรายวนประเภทธรกจทอย

ภายใตการบรหารงานของบรษทโพสตพบลชชงจ�ากด(มหาชน)เปนหนง

ในหนงสอพมพจ�านวนมากของประเทศไทยมการใหบรการหนงสอพมพ

ออนไลนผานทางเวบไซต และสอโซเชยลเนตเวรคอยาง Facebook

Fanpageซงมยอดกดถกใจมากกวา2.7ลานครงซงถอเปนอนดบท3ของ

เฟซบคประเภทขาวรองมาจากขาวสดและไทยรฐตามล�าดบ

สมเกยรตเจรญภญโญยงผจดการฝายขาวสถานโทรทศนสกองทพ

บกชอง 7 ไดกลาวกบสมาคมนกขาววทยและโทรทศน (2553) วา เมอ

สอมวลชนหนมาใหความสนใจกบการน�าเสนอขาวออนไลนผานทางสอใหม

ประเภทสออนเตอรเนตมากขนประกอบกบรปแบบการน�าเสนอขาวทพฒนา

ไปยงสอSocialMediaการสอสารจงไรซงขอบเขตท�าใหการก�ากบดแลสอ

ไมสามารถท�าไดอยางทวถง กอใหเกดความเสยงตอการละเมดจรยธรรม

และบางกรณกลบท�าใหมการบดเบอนขาวสารมากยงขนประกอบกบผผลต

สอเองไมสามารถกลนกรองอะไรไดมากนกเนองจากความเรวของโซเชยล

มเดย ความนาเชอถอจงเปนประเดนหลกทมปญหามากทสด หากขาวเรว

แตผดพลาดกไรความหมาย ดงนน การน�าเสนอขาวอยางเปนกลาง มการ

ตรวจสอบความถกตองของขอมลตางๆ และมส�านกตอการรบผดชอบ

ในหนาทสอมวลชน ซงเปนกระบอกเสยงของประเทศนนเปนเรองทควร

ตระหนกมากทสด จากเหตการณเหลานท�าใหมคนตงค�าถามถงหลกในการ

น�าเสนอขาวผานสอโซเชยลเนตเวรคและเรยกรองหาความรบผดชอบของสอ


ทมตอสงคม

ความรบผดชอบของสอมวลชนสวนหนงมรากฐานมาจากหลกการ

ท�างานของสอหนงสอพมพ แตเนองจากในปจจบนสอทเคลอนไหวอยใน

สาธารณะมมากมายการน�าเสนอของสอจงไมไดมเฉพาะขาวสารแบบดงเดม

เทานน หากแตยงมสออกหลากหลายรปแบบทน�าเอาขาวมาใชในการผลต

สารสงไปยงสาธารณะเชนการน�าขาวมาน�าเสนอในรปแบบของความบนเทง

และความบนเทงทมาในรปแบบของขาวเปนตนกรอบแนวคดเกยวกบความ

รบผดรบชอบของสอครอบคลมสอเหลานดวยหรอไม(สดารตนดษยวรรธนะ

จนทราวฒนากล, 2552) สงเหลานสามารถกอใหเกดผลกระทบอนยงใหญ

ตอสงคมไทยไดดงนนจงเปนเรองททกภาคสวนจะตองชวยกนสอดสองดแล

และแกไขไมใชเฉพาะเพยงแตหนวยงานของสอมวลชนเทานน

จากขอมลดงกลาวท�าใหผวจยตองการทจะศกษาวฒนธรรมการท�า

ขาวออนไลน ผานเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย กรณศกษา อาการปวยของ

ปอทฤษฎสหวงษเนองจากผวจยไดตงขอสงเกตวาจากสอหนงสอพมพทม

การเปดใหบรการขาวออนไลนผานทางเฟซบคแฟนเพจทงหมดนน โพสต

ทเดยมยอดกดถกใจเปนอนดบ3ในเฟซบคแฟนเพจแตถอไดวาเปนอนดบ

ท1ในบรรดาหนงสอพมพออนไลนประเภทหนงสอพมพคณภาพแตกตาง

จากอนดบ 1-2 ทเปนหนงสอพมพประเภทปรมาณ ซงเปนทนาสนใจวา

เพราะเหตใดหนงสอพมพคณภาพอยางโพสตทเดย จงสามารถขนมาเปน

คแขงและไดรบความสนใจจากผบรโภคไดเทยบเทากบหนงสอพมพประเภท

ปรมาณทไดรบความนยมสงเปนทนเดมอยแลวในตลาดการแขงขนนจงเปน

เหตผลหลกของผวจยในการเลอกทจะศกษาโพสตทเดยออนไลน โดยเพอ

ใหทราบถงวฒนธรรมการท�าขาวออนไลน และความรบผดชอบตอสงคมใน

การน�าเสนอขาวสารของนกสอสารมวลชน เพอเปนประโยชนและเปน

แนวทางในการพฒนาและปรบปรงการท�างานของสอมวลชนไทยตอไป


ค�าถามวจย

1. การเปลยนแปลงของเทคโนโลยเปนตวสรางวฒนธรรมขาว

ออนไลนทเปลยนไปอยางไร

2. ขาวอาการปวยของปอ ทฤษฎ สหวงษ ทไดน�าเสนอผานทาง

เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย สามารถแสดงออกถงความรบผดชอบตอสงคม

ของนกสอสารมวลชนไดมากนอยเพยงใด

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาวฒนธรรมขาวออนไลนของเฟซบคแฟนเพจโพสต

ทเดย

2. เพอศกษาความรบผดชอบตอสงคมในการรายงานขาวอาการ

ปวยของปอทฤษฎ สหวงษ ของ เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยผานทางขาว

ทถกเลอกน�าเสนอ

นยามศพท

กระบวนการท�าขาวออนไลน หมายถง ขนตอนการท�าขาวออนไลน

ทง 5 ขนตอนของทมขาวออนไลนหนงสอพมพโพสตทเดย ซงประกอบไป

ดวยแหลงทมาของขอมล,การออกพนท,การประเมนคณคาขาว,การตรวจ

สอบความถกตองครบถวนและการเขยนขาว

วฒนธรรมขาวออนไลน หมายถงกระบวนการขาวททมขาวออนไลน

หนงสอพมพโพสตทเดยไดปรบปรงและสรรสรางขนมาเพอใหเปนแบบแผน

เอกลกษณของตนเองในการท�างาน

ความรบผดชอบตอสงคมหมายถง การเผยแพรขาวสารโดยค�านง

ถงผลทจะเกดขนตอสงคมไมวาจะเปนดานดหรอดานเสยซงเปนการกระท�า

โดยปราศจากผลประโยชนและค�านงถงจรรยาบรรณของวชาชพสอมวลชน

เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยหมายถงสอกลางของหนงสอพมพโพสต


ทเดยทใชในการเผยแพรขาวสารผานทางสออนเตอรเนตใหประชาชนทวไป

ไดรบทราบและสามารถเขาถงได

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 1. ทฤษฎเทคโนโลยการสอสารเปนตวก�าหนด : ส�านกโตรอนโต

กาญจนา แกวเทพ (2547) กลาววา กลมทฤษฎเทคโนโลยการ

สอสารเปนตวก�าหนด(TechnologyDeterminism)จดวาเปนกลมทฤษฏ

เศรษฐศาสตรการเมองทสนใจวเคราะหความกาวหนาทางเทคโนโลย ซง

เมอน�ามาประยกตใชในความหมายของการสอสารมวลชน จะหมายถง

ความกาวหนาของเทคโนโลยการสอสารทงหลาย (Communication

Technology) สอดคลองกบ นพดล อนนา (2548) ทกลาวไววา ความ

กาวหนาทางเทคโนโลยไดท�าใหเกดการเปลยนแปลงแกวงการสอสารมวลชน

มการปรบเปลยนเทคนคและวธการน�าเสนอในรปแบบใหมๆ เชน การน�า

เสนอขาวผานทางหนงสอพมพจากเดมทผรบสารอานหนงสอพมพในรปแบบ

ของกระดาษมาเปนสอใหมทผอานสามารถอานขาวขอมลรวมถงสามารถ

แสดงความคดเหนของตวเองผานทางเครอขายอนเตอรเนตได

จากทฤษฎนผวจยจะน�ามาอธบายถงการเปลยนแปลงและความ

เจรญกาวหนาของเทคโนโลยการสอสาร ซงมผลท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ตอวงการสอสารมวลชนทงดานการตดตามขอมลขาวสาร กระบวนการน�า

เสนอขอมลขาวสาร

2. แนวคดเกยวกบสอใหม

ประกอบเกยรตอมศร(2556)ไดใหความหมายของ“สอใหม”ไว

วาเปนสอทเกดจากการหลอมรวมเทคโนโลยสอสงพมพ สออเลกทรอนกส

ใหมลกษณะรวมกน โดยมอนเตอรเนตเปนชองทางน�าสารไปสผ รบสาร

และมการเชอมโยงกบคอมพวเตอรและ/หรอโทรคมนาคมเปนองคประกอบ

หลก โดยการเกดเครอขายอนเตอรเนตและเทคโนโลยดจตอลสงผล ดงน


1.เกดการโนมเขาหากนระหวางสอทเรยกวาconvergenceเชนอตสาห-

กรรมภาพยนตรของสหรฐฯทมการเผยแพรโดยฉายในโรงภาพยนตรแต

ในขณะเดยวกนกสามารถชมผานสออนเตอรเนตโทรทศนได 2. เกดการอย

รวมกนเพอเออเฟอประโยชนซงกนและกนระหวางสอทเรยกวา mass

mediasymbiosisเชนหนงสอพมพใหผสอขาวหาขาวเพอน�าเสนอผานทาง

สอหนงสอพมพ (print editions) และสออนเตอรเนต (online papers)

3. เกดชองทางการสอสารสมวลชนส�าหรบสอมวลชนดงเดมเพมขนอกหนง

ชองทางและเผยแพรผานเครอขายอนเตอรเนตไปไดกวางไกลทวโลก

จากแนวคดสอใหมนสามารถน�ามาอธบายถงปรากฏการณของการ

เปลยนแปลงของวฒนธรรมขาวออนไลนของหนงสอพมพโพสตทเดยได

3. แนวคดเกยวกบขาว

สรสทธวทยารฐ(2545)ไดท�าการรวบรวมนยามขาวของนกวชาการ

และผเชยวชาญในดานงานขาวทงไทยและตางประเทศไวมากมาย จน

สามารถน�ามาสรปค�านยามของขาวไดวามความเกยวของกบปจจย3ปจจย

คอ1.ขอเทจจรง (Fact) เหตการณ (Event)ความคด (Idea)ความเหน

ทเกดขน ทปรากฏอยทเพงไดรบการคนพบ หรอมการคาดการณพยากรณ

2. มความส�าคญ (Significantly) ความนาสนใจ (Interesting) ตอคน

บางคนหรอคนกลมใหญในสงคมนนๆ โดยสามารถวดระดบความส�าคญและ

ความนาสนใจได3.ไดรบการหยบยกขนมารายงานขาว(Reporting)ผาน

สอมวลชน(Massmedia)ผานชองทางทเปนทางการ(FormalChannel)

หากไมมการรายงานออกไปสงเหลานนกยงคงเปนเพยงแคขอเทจจรงหรอ

หากไมถกรายงานผานชองทางทเปนทางการ สงเหลานนกเปนเพยงแค

ขาวลอ(Rumor)โดยการไดมาซงขาวนนนรนทรน�าเจรญ(2549)ไดระบ

ขนตอนของกระบวนการขาวไว5ขนตอนดงน1.การคนควาและแสวงหา

ขอมล2.การออกพนททเหตการณก�าลงเกดขน3.การประเมนคณคาขาว

4.การตรวจสอบความถกตองครบถวน5.การเขยนขาว


จากแนวนเกยวกบขาวนผวจยสามารถน�ามาวเคราะหถงกระบวนการ

การน�าเสนอขาวของทมงานเฟซบคแฟนเพจของหนงสอพมพโพสตทเดยได

4. แนวคดเรองความรบผดชอบของสอมวลชน

แนวคดเรองความรบผดชอบของสอมวลชนมพนฐานมาจากระบบ

สอมวลชนตามทฤษฎความรบผดชอบตอสงคม (Social Responsibility

Theory)คอเสรภาพของสอมวลชนทไดรบการคมครองและมสทธพเศษตาม

ทฤษฎเสรนยมนนจะตองผนวกเอาความรบผดชอบเขามาดวย สอมวลชน

มพนธะตอสงคมในการปฏบตหนาททส�าคญในสงคมประชาธปไตย แตหาก

สอมวลชนไมมความรบผดชอบ องคกรสงคมอนๆ รวมทงรฐบาลกควรตอง

เขามาดแลใหงานส�าคญของการสอสารมวลชนไดรบการปฏบต สอมวลชน

จะตองค�านงถงสทธในการร ของประชาชน (the public’s right to

know)และการเขาถงขาวสารของประชาชนดวย(thepublic’saccess)

คณะกรรมาธการเสรภาพสอมวลชน(TheCommissiononFreedomof

the Press) เปนองคกรหลกทมสวนส�าคญอยางมากทท�าใหทฤษฎเรอง

ความรบผดชอบของสอมวลชนตอสงคมมความเปนทฤษฎทสมบรณใน

ตวเองPeterson,T(1956)

ปรมะ สตะเวทน (2539) ไดกลาวไววา ความรบผดชอบของ

สอมวลชนควรประกอบไปดวย ความเปนอสระในการปฏบตหนาทการ

เสนอขาวดวยความจรงและความยตธรรม, ตองไมเสนอขาวในลกษณะท

อาจท�าใหเสยความยตธรรมในการพจารณาคด, ตองไมเสนอเรองราวทเปน

ความลบของทางราชการ, ตองเสนอขาวดวยความถกตอง มความตรงไป

ตรงมาเสมอภาคไมแทรกแซงสทธสวนบคคลสามารถอางองถงแหลงทมา

ของขาวได,และตองเสนอรายการบนเทงทหลากหลาย

การศกษาแนวคดนสามารถน�ามาวเคราะหและประเมนถงความ

รบผดชอบของหนงสอพมพโพสตทเดยในการรายงานขาวตอสงคมผานทาง

เฟซบคแฟนเพจได


ระเบยบวธวจย การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพ(QualitativeResearch)

ซงจะใชการวเคราะหเนอหา(Contentanalysis)จากขาวอาการปวยของ

ปอทฤษฎสหวงษทถกน�าเสนอผานทางเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยตงแต

วนท10พฤศจกายน2558–31มกราคม2559และเกบรวมรวบผานตาราง

เกบขอมล(CodingSheet)โดยจะท�าการศกษาถงกระบวนการท�าขาวจาก

เนอหาขาวอาการปวยไขเลอดออกของปอทฤษฎ สหวงษทถกน�าเสนอผาน

ทางเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยทงหมดซงกระบวนการท�าขาวประกอบไป

ดวย5สวนคอแหลงทมาของขอมล,การออกพนท,การประเมนคณคาขาว,

การตรวจสอบความถกตองครบถวนและการเขยนขาวเพอน�ามาวเคราะห

ถงวฒนธรรมการท�าขาวออนไลน และความรบผดชอบตอสงคมของทมขาว

โพสตทเดยออนไลนในการรายงานขาวโดยน�าทฤษฎและแนวคดทเกยวของ

มาใชเปนแนวทางในการพจารณาขอมล

ผลการวจย วธการแพรกระจายขาวของPostTodayOnlineจะเรมจากการ

ลงขาวผานทางเวบไซตโพสตทเดยhttp://www.posttoday.comตอจาก

นนจะท�าการเผยแพรผานทาง Facebook Fanpage Post Today และ

มการลงลงค (Link) ขาวจากเวบไซตไวในแฟนเพจเฟซบคดวย เมอผอาน

สนใจจะอานขาวจะตองคลกเขาไปอานขาวผานลงคของเวบไซตทไดเชอมโยง

ไวผานทางแฟนเพจเฟซบคโพสตทเดย

จากการศกษาวจยครงนเรมเกบขอมลขาวอาการปวยไขเลอดออก

ของปอทฤษฎ สหวงษตงแตวนท 10พฤศจกายน2558 – 31มกราคม

2559สามารถรวบรวมขาวทถกน�าเสนอผานทางเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย

ไดทงสน104ขาวและน�ามาท�าการวเคราะหผานตารางจดเกบขอมล(Coding

Sheet)สามารถสรปกระบวนการขาวออกมาเปนจ�านวนตางๆไดดงน


ตารางท 1: สรปจ�านวนขาวผานกระบวนการขาวของทมขาว

Post Today Online กรณศกษา อาการปวยไขเลอดออกของปอ ทฤษฎ

สหวงษ

เอกสาร

บคคล

การแถลงขาว

ทมขาวPostToday

Instagram

ออนไลนFacebook

Website

ไมปรากฏแหลงทมา

มการออกพนทเพอท�าขาว

ไมมการออกพนทเพอท�าขาว

ไมปรากฏแนชด

ความสดใหมทนเหตการณ

ความใกลชด

ความโดดเดน

ผลกระทบ

ความผดธรรมดา

ความขดแยง

ความเราอารมณ

องคประกอบทางเพศ

19

35

3

6

34

5315

4

9

39

44

21

98

102

104

94

4

1

90

1

กระบวนการขาว จ�านวนทงหมด

แหลงทมา

การออกพนท

คณคาขาว


จากตารางแสดงจ�านวนขาวผานกระบวนการขาวของทมขาวPost

TodayOnlineกระบวนการขาวล�าดบแรกคอแหลงทมาสามารถจ�าแนก

ออกเปน 6ประเภทคอ เอกสารมขาวทใชแหลงทมาจากเอกสารจ�านวน

19ขาว,บคคลจ�านวน35ขาว, แถลงขาวจ�านวน3ขาว,ทมขาว Post

Todayจดท�าขนเองจ�านวน6ขาว,สอออนไลนจ�านวน53ขาวโดยสามารถ

แยกไดเปนแหลงทมาจาก Instagram34ขาว Facebook 15ขาว และ

Websiteอนๆอก4ขาวและมขาวทไมปรากฏแหลงทมาอยจ�านวน9ขาว

การศกษากระบวนการขาวดานแหลงทมานน จะพบวาแหลงทมา

ทถกน�ามาใชในการเขยนขาวมากทสด คอ สอออนไลน โดยมจ�านวนมาก

กวาครงหนงของจ�านวนขาวทงหมดซงลกษณะของขาวทไดจากสอออนไลน

นนสวนใหญจะเปนการโพสตรปหรอขอความผานทางสอSocialNetwork

อยาง Instagram ของบรรดาดารานกแสดง และโบว แวนดา ภรรยาของ

ปอทฤษฎ

การตรวจสอบ

ความถกตอง

การเขยนขาว

ขาวมความถกตองครบถวน

ขาวมความสมดลและเปนธรรม

ขาวมความเปนปรวสยหรอเปนกลาง

ขาวมความกระชบและชดเจน

ขาวมความสดและทนตอเหตการณ

พาดหวขาวตรงกบเนอหา

ภาพประกอบขาว

เนอหาขาว

คลปวดโอ

เปดเผยแหลงทมาครบถวน

87

95

86

96

98

102

103

102

1

95


ภาพท 1:ตวอยางภาพขาวทมแหลงทมามาจากสอออนไลนลงเนอหาวนท

1มกราคม2559

ทมา:เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย(2559)

กระบวนการขาวล�าดบทสอง คอ การออกพนท สามารถจ�าแนก

ออกเปน3ประเภทคอมการออกพนทเพอท�าขาวจ�านวน39ขาว,ไมม

การออกพนทเพอท�าขาว จ�านวน 44 ขาว, และไมปรากฏแนชดวามการ

ออกพนทหรอไมจ�านวน21ขาว

จากตวเลขทปรากฏจะเหนไดวาการท�าขาวอาการปวยของปอ

ทฤษฎ สหวงษนน มขาวทปรากฏใหเหนวาไมมการออกพนทเพอท�าขาว

มากทสด ซงมจ�านวนทงสน 44 ขาว โดยลกษณะขาวสวนใหญจะเปนขาว

ทมแหลงทมามาจากสอออนไลน เชนขอความการใหก�าลงใหปอจากเพอน

ดาราหรอสกปพเศษดานประวตของปอทฤษฎทเขยนขนโดยทมงานPost

Today เพอเปนการระลกถงคณงามความดทปอเคยท�าขณะยงมชวตอย

ซงขาวเหลานเปนการท�าขาวทนกขาวไมจ�าเปนตองออกพนทไปเกบขอมล

แตอยางใด ส�าหรบขาวทมการออกพนทท�าขาวนน จะมลกษณะเพอเกบ


ภาพบรรยากาศการจากโรงพยาบาลรามาธบด หรอเปนการออกพนทเพอ

สมภาษณแหลงขาวใกลชดปอทฤษฎ เชนนายสงวนสหวงษ (บดา)หรอ

นายศรมนตราพชยศรแผลง(ผจดการสวนตว)เปนตนและประเภทสดทาย

คอ ไมปรากฏแนชดวามการออกพนทเพอท�าขาวหรอไม โดยลกษณะขาว

สวนใหญจะเปนขาวเอกสารแถลงการณความคบหนาอาการปวยปอทฤษฎ

จากการวเคราะหเพยงเนอหาขาว ผวจยไมสามารถระบไดชดเจนวา เอกสาร

แถลงการณเหลานนไดมาดวยวธการใด ซงในสวนนจะน�าไปตงเปนขอค�าถาม

ส�าหรบการสมภาษณเชงลกตอไป

ภาพท 2:ตวอยางภาพขาวทไมปรากฏถงการออกพนทไดชดเจนลงเนอหา

วนท16ธนวาคม2558


กระบวนการขาวล�าดบทสามคอคณคาขาวจากคณคาขาวทงหมด

10ขอทไดศกษาไวในทฤษฎและแนวคดทเกยวของพบวามคณคาขาวจ�านวน

8 ขอทเชอมโยงกบขาวอาการปวยปอทฤษฎ สหวงษ โดยคณคาขาวขอท


ปรากฏชดทสด คอ ความโดดเดนของบคคลทปรากฏเปนขาว ซงมจ�านวน

ครบทง 104 ขาว โดยจะเหนไดชดวาขาวทกขาวจะขาดคณคาขาวขอนไป

ไมได เนองจากเปนขาวเกยวกบอาการปวยปอทฤษฎพระเอกละครชอดง

ผซงเปนบคคลสาธารณะทคนไทยรจกและใหความสนใจ คณคาขาวทนา

สนใจทปรากฏจากการศกษาครงน คอ คณคาขาวดานองคประกอบทาง

เพศ ซงพบในขาวทมการปรากฏตวของภรรยาและลกสาวของปอ ตอสอ

สาธารณชนเปนครงแรก

ภาพท 3: ตวอยางภาพขาวทปรากฏคณคาขาวทนาสนใจ คอ คณคาขาว

ดานองคประกอบทางเพศลงเนอหาวนท13พฤศจกายน2558


กระบวนการขาวล�าดบทส คอ การตรวจสอบความถกตอง โดย

กระบวนการขาวในขอนไดน�าหลกคณภาพขาว(QualityofNews)เขามา

ใชเปนเกณฑในการศกษาจากจ�านวนขาวทงหมดคณภาพขาวทปรากฏมาก

ทสด คอขาวมความสดและทนตอเหตการณ (Recentness) โดยมจ�านวน

มากถง 98 ขาว ซงเปนสงทสอดคลองกนกบลกษณะคณสมบตเดนของสอ

ใหมทปรากฏชดในดานของความเรว ตอมาเปนการรายงานขาวทมความ


กระชบและชดเจน(ConciseandClear),ขาวมความสมดลและเปนธรรม

(Balance andFairness), ขาวมความถกตองครบถวน (Accuracy) ตาม

หลก 5W’s+1H และ ขาวมความเปนปรวสยหรอเปนกลาง (Objective)

ตามล�าดบ จากขอสงเกตทไดพบขาวทขาดความเปนกลางไมไดเกดขนจาก

ความผดพลาดในการน�าเสนอขาว หากแตเปนการทนกขาวไดใสความ

คดเหนสวนตวลงไปในการน�าเสนอขาว ซงขอความทปรากฏลวนแตเปน

ขอความใหก�าลงใจครอบครวสหวงษแทบทงสน

ภาพท 4:ตวอยางภาพขาวทขาดความเปนปรวสยหรอเปนกลาง(Objective)

ในการรายงานขาวลงเนอหาวนท11พฤศจกายน2558

ทมา:เวบไซตโพสตทเดยดอทคอม(2558)

กระบวนการขาวล�าดบทหา คอ การเขยนขาว จากจ�านวนขาว

ทงหมดปรากฏผลการวจยในสวนของการรายงานขาวทมการใชภาพประกอบ

ขาวมากทสดเปนจ�านวนทงหมด 103 ขาว ส�าหรบขาวเพยงขาวเดยวท

ไมปรากฏภาพประกอบขาว คอ สกปพเศษคอลมนสตทรายงานเกยวกบ

กระแสสงคมทมตออาการปวยของปอทฤษฎและการรายงานขาวทปรากฏ

เฉพาะเนอหาขาวมทงหมด102ขาวขาวทมคลปวดโอรวมอยในการรายงาน

ขาวมเพยง1ขาวเทานนซงเปนคลปวดโอของศลปนเพอชวตไดแตงเพลงให

ปอทฤษฎเพอเปนการไวอาลยส�าหรบการจากไปในครงนและในสวนของ

การเขยนพาดหวขาวมขาวทพาดหวขาวตรงกบเนอหาจ�านวนทงหมด102

ขาวและมขาวทเปดเผยแหลงทมาครบถวนจ�านวน95ขาว


ภาพท 5: ตวอยางภาพขาวทไมปรากฏเนอหาขาว ลงเนอหาวนท 17

พฤศจกายน2558


ส�าหรบการศกษาขอมลผานกระบวนการขาวในครงน สามารถแสดง

ใหเหนถงความรบผดชอบตอสงคมในการรายงานขาวของทมงานโพสตทเดย

ได จากกระบวนการขาวขอทวาดวยการตรวจสอบความถกตอง และการ

เขยนขาว โดยจะเหนไดจากจ�านวนขาวทปรากฏนนมลกษณะสวนมากทตรง

ตามหลกคณภาพขาว โดยมการรายงานขาวทมความสดและทนตอเหตการณ

เนอหาทใชในการรายงานขาวมความสน กระชบ ชดเจน และเขาใจงาย ม

ความสมดลและเปนธรรมในการรายงานขาวโดยในขาวหนงขาวจะมการใช

แหลงขาวหลายแหลงขาวมาสนบสนนขอมลซงกนและกน นกขาวมความ

เปนกลางในการรายงานขาว ถงแมจะมบางขาวทมการใสความคดเหนสวน

ตวของนกขาวลงไปในเนอขาวดวย แตกเปนเพยงขอความการใหก�าลงใจ

เทานนและขาวมการใหขอมลทถกตองครบถวนดานการเขยนขาวไดปรากฏ

ความรบผดชอบตอสงคมไวในประเดนการเขยนพาดหวขาวทตรงกบเนอหา


ซงมขาวทมพาดหวตรงทงหมด102ขาวจาก104ขาวส�าหรบอก2ขาวท

ขาดหายไปคอขาวทไมปรากฏเนอหาขาวจงไมสามารถน�ามานบรวมไดวา

เปนขาวทมพาดหวตรงตามเนอหาหรอไม ดงนน จงถอไดวา ขาวทงหมดม

การเขยนพาดหวขาวทตรงกบเนอหาขาว โดยไมมการบดเบอนประเดน

และประการสดทายคอการเปดเผยแหลงทมาครบถวนปรากฏจ�านวนขาว

ทงหมด95ขาวโดยการเขยนขาวแบบอางแหลงทมาได (UsingSources

Responsibly) ถอเปนหลกทก�าหนดอยในลกษณะความรบผดชอบของ

สอมวลชน เพอใหขาวทปรากฏออกไปตอสาธารณะชนนนสรางความ

นาศรทธาและนาเชอถอใหแกประชาชน

ผลการวจยครงนสามารถสรปออกมาไดเปนแผนภาพกระบวนการ

การน�าเสนอขาวของเฟซบคแฟนเพจโพสตทเดยดงน

แผนภาพท 1: แสดงกระบวนการขาวของทมขาวPostTodayOnlineกรณ

ศกษาอาการปวยไขเลอดออกของปอทฤษฎสหวงษ


สรปและอภปรายผล จากผลการศกษาวจย “เรอง วฒนธรรมการท�าขาวออนไลน ผาน

เฟซบคแฟนเพจโพสตทเดย กรณศกษา อาการปวยปอ ทฤษฏ สหวงษ”

สามารถน�ามาสรปและอภปรายผลไดเปน2ดานดงน


กระบวนการท�าขาว

การศกษาถงกระบวนการท�าขาวออนไลน ผานเฟซบคแฟนเพจ

โพสตทเดย พบวากระบวนการขาวทง 5 ขนตอน สามารถแสดงใหเหนถง

วฒนธรรมการท�าขาวออนไลนทเปลยนแปลงไปได ผลการศกษาพบวา

แหลงทมาททมขาวPostTodayนยมใชมากทสดคอสอออนไลนประเภท

สอสงคมออนไลน (Social Network) ซงสอออนไลนนนถอวาเปนสอใหม

(NewMedia) ทมคณสมบตพเศษในการน�าเสนอหรอสงผานขาวสารไปยง

ผรบสารไดอยางถกตองและมความรวดเรว โดยถอวาเปนสอทเออประโยชน

ตอการขยายขอบเขตการสอสารความร และผใชงานสามารถเขาถงแหลง

ขอมลไดตลอดเวลา ดงนนเทคนคการน�าเสนอขาวผานทางสอใหมนนจง

หลกเลยงไมไดทจะตองปรบใหมความทนสมย มความรวดเรว และมความ

สดทนเหตการณอยตลอดเวลาจากการพฒนาของสอใหมทไมเคยหยดนงน

ท�าใหศกยภาพในการสอสารมมากขนตามไปดวยการสงผานขาวสารสามารถ

ท�าไดหลากหลายมากขน โดยเฉพาะอยางยงการกลายมาเปนแหลงขอมล

ขาวสาร (Information source) ทส�าคญของมวลชน (มาล บญศรพนธ,

2556) ซงจากคณลกษณะทส�าคญของสอใหมน ไดสอดคลองกบการศกษา

วจยเรอง“การใชประโยชนจากสอสงคมออนไลนและผลกระทบเชงจรยธรรม

ในการน�าเสนอขาวสารของผสอขาว”ของวฒณภวทศ(2554)ผลการวจย

พบวา สอสงคมออนไลนไดกลายมาเปนเครองมอส�าคญของผสอขาวในสงคม

ยคดจทลโดยสามารถน�าสอออนไลนเหลานนมาใชประโยชนเพอการรวบรวม

ขอมลขาว สบคนและตอยอดขาวสารใหมความหลากหลาย โดยผสอขาว

ควรจะเขาไปอานขาวสารตางๆ ทอยในบลอก(Blog)แลวพจารณาวาขอมล

เหลานนสามารถน�ามาใชในการสอขาวไดอยางไร ขอคนพบพบวาเรองบาง

เรองไมสามารถรวบรวมขอมลจากสอกระแสหลกไดดงนนสอสงคมออนไลน

จงสามารถน�ามาใชเปนเบาะแส(Tip)เพอเขาถงแหลงขาวไดเปนอยางด

ผลการศกษาในขนตอนการออกพนทเพอท�าขาว ผวจยพบวาการ


น�าเสนอขาวอาการปวยปอ ทฤษฏ สหวงษ มขาวทไมตองออกพนทเพอ

ท�าขาวมากทสด ซงผลการศกษานไดไปสอดคลองกบการศกษาวจยเรอง

“การใชทวตเตอรในกระบวนการผลตขาวของเนชนชาแนล” ของ ชนพจ

เกลอนกลาด (2554) ทคนพบวากระบวนการท�าขาวของเนชนชาแนลตอง

มการใชทวตเตอรในการท�าขาว เรมตงแตสวนของบรรณาธการไปจนถง

นกขาวทจะใชทวตเตอรในการหาประเดนขาวและแมจะไมไดมการออกพน

ทไปท�าขาวเองแตกจะใชการรทวต(Retweet)จากนกขาวภาคสนามแทน

เนองจากสามารถหาแหลงขาวไดจากสอออนไลนดงทกลาวไวแลวในขางตน

ดานคณคาขาวทพบมากทสดในขาวอาการปวยของปอ ทฤษฎ 4

อนดบแรกคอความโดดเดนของบคคลทปรากฏในขาวเนองจากปอทฤษฎ

เปนนกแสดงทมชอเสยงในระดบมากจงถอไดวาเปนบคคลสาธารณะ และ

ดวยความทมชอเสยงในดานการแสดงจงท�าใหปรากฏคณคาขาวในดานความ

ใกลชดตามมา เพราะเปนบคคลทประชาชนรสกมความใกลชดจากผลงาน

ละครทปรากฏ นอกจากนนยงมคณคาขาวดานความสดใหมทนเหตการณ

ทเกดจากการรายงานขาวผานทางสอออนไลนทตองท�างานแขงกบความเรว

ดงทไดกลาวไวในขางตน และเกดผลกระทบตอสงคมในดานการตนตวเรอง

ไขเลอดออกจากคณคาขาวทง4ขอหลกนสอดคลองกบการศกษาวจยเรอง

“การก�าหนดวาระขาวสารทางการเมองในกลมบลอกโอเคเนชน”ของสปรยา

กลนสวรรณ (2552) ทไดกลาวไววาเกณฑการคดเลอกเนอหาเพอน�าเสนอ

ในบลอกโอเคเนชนนน ไดน�าหลกการของคณคาขาวมาเปนแนวทางใน

การคดเลอกขาว โดยหลกคณคาขาวทพบไดมาก คอ ความสดทนสมย

(Timeliness) ความใกลชด (Proximity/Nearness) ความโดดเดน

(Prominence) ผลกระทบกระเทอน (Consequence) ซงคณคาขาว

4 ขอนไดน�ามาเปนเกณฑคดเลอกประเดนทปรากฏมากทสด ประกอบกบ

ขอสนบสนนทไดจากบทความ เรอง “โซเชยลมเดย ก�าลงเปลยนโฉมการ

บรโภคขาวสาร”ของวรศพนธโอสถ(2553)ไดระบวานายนภพฒนจกษ


อตตนนท ผสอขาวจากเนชนแชนแนล ไดอธบายความส�าคญและบทบาท

ของสอสงคมออนไลนในกระบวนการท�างานขาวไววา สอสงคมออนไลน

สามารถเปนชองทางน�าเสนอขาวสารไดรวดเรวกวาสอกระแสหลก ท�าให

ขาวทปรากฏอยในสอสงคมออนไลนจ�าเปนตองเปนขาวททนตอเหตการณ

และมการน�าเสนออยางทนทวงทอยตลอดเวลา เพอใหทนตอความตองการ

ของผบรโภคในยคปจจบน

ดานการตรวจสอบความถกตองในการน�าเสนอขาวพบวามคณภาพ

ขาวดานความสดและทนตอเหตการณ(Recentness)มากทสดสอดคลอง

กบงานวจยเรอง “สอใหมกบการเปลยนแปลงทางสงคม” ของ ชาลอต

โทณวณก(2554)ทไดกลาวไววาเทคโนโลยสอใหมกอใหเกดการหลอมรวม

สอทผรบสอสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดทกททกเวลาและสะดวกรวดเรว

เนองจากการเสนอขาวผานสอออนไลนจะตองท�าขาวแขงกบเวลาและความ

เรว เพอตอบสนองความตองการในการรบขาวสารอยางทนตอเหตการณ

ของผใชสอสงคมออนไลนใหไดมากทสด

ดานการเขยนขาวพบวามการใชภาพประกอบขาวและเนอหาขาว

เยอะมากทสดตามล�าดบและปรากฏคลปวดโอเพยง1คลปจากขาวทงหมด

สอดคลองกบผลการวจยอกสวนหนงของ ชาลอต โทณวณก (2554) ทได

กลาวไววา ดวยกระบวนการการเปลยนแปลงของเทคโนโลยนน สงผล

ใหการท�าขาวผานสอใหมเกดการหลอมรวมสอ หรอเรยกวา Media

Convergenceคอ เมอนกขาวจะท�าขาวชนหนงๆจะมการใชการน�าเสนอ

ทหลากหลายตองใชภาพเสยงกราฟฟกประกอบในขาวขาวเดยว

ความรบผดชอบตอสงคมในการท�าขาว

ประเดนเรองความรบผดชอบตอสงคมในการท�าขาวอาการปวยไข

เลอดออกของปอทฤษฎสหวงษสามารถเหนไดจากการศกษากระบวนการ

ขาวในขนตอนของการตรวจสอบความถกตองและการเขยนขาวไดดงน


ดานการตรวจสอบความถกตองไดใชหลกคณภาพขาวเขามาเปน

เกณฑในการพจารณา โดยนรนทร น�าเจรญ (2549) ไดกลาวไววา หนาท

ทส�าคญทสดของสอประการหนงในสงคมประชาธปไตยคอการตอบสนอง

ตอ“สทธทจะร”(Righttoknow)ของประชาชนโดยทสอจะตองน�าเสนอ

ขอมลขาวสารตางๆ ตอสงคมใหรอบดาน และตองน�าเสนอขาวสารทม

คณภาพใหมากทสด หลกคณภาพขาวประกอบไปดวย 5 หลกการทส�าคญ

คอ ขาวตองมความถกตองครบถวน, ขาวตองมความสมดลและเปนธรรม,

ขาวตองมความเปนปรวสยหรอเปนกลาง, ขาวตองมความกระชบชดเจน

และขาวตองมความสดและทนตอเหตการณ ซงการจากศกษาในครงนได

พบวาจากขาวทน�าเสนอทงหมดตางกมคณภาพขาวดวยกนทงสน บางขาว

อาจจะมครบถวนทง 5 ขอ หรอ บางขาวอาจจะขาดคณภาพขาวไปใน

บางขอ แตขอสรปโดยรวม คอ ขาวสวนใหญมการตรวจสอบความถกตอง

ตามหลกคณภาพขาว

โดยหลกคณภาพขาวน สามารถเชอมโยงไปถงลกษณะบางประการ

ของความรบผดชอบทางสงคมของสอมวลชนได ปรมะ สตะเวท (2539)

ไดระบถงลกษณะดงกลาวไววา สอมวลชนตองเสนอขาวดวยความถกตอง

(Accuracy) โดยความถกตองนนถอเปนความรบผดชอบอยางแรกของ

สอมวลชน ซงหมายความถง การเสนอแตความตรงกบความเปนจรงของ

เหตการณ ดงนนในการเสนอภาพพาดหวขาว ตลอดจนเนอขาวและการ

อางค�าพด(quotations)จงตองเปนจรงและมความสอดคลองกนประการ

ตอมา คอ สอมวลชนตองเสนอขาวตรงไปตรงมา (Objectivity) หมายถง

สอมวลชนควรแยกระหวางขาวกบความคดเหนออกจากกน เพราะทง

2สวนนท�าหนาทตางกนขาวท�าหนาทในการรายงานสงทเกดขนตามความ

เปนจรงของเหตการณ ในขณะทความคดเหนท�าหนาทในการแสดงความ

รสกและวพากษวจารณเหตการณทเปนขาว รวมทงใหขอเสนอแนะ ดงนน

การเสนอขาวของสอมวลชนจงควรเปนการเสนอไปตามขอเทจจรง ตรงไป


ตรงมา ไมตความขาว และไมแสดงความคดเหนในขาว รวมทงไมสอดใส

อารมณ ไมใสส ไมแตงเตมจนท�าใหขาวบดเบอนไปจากความจรง และ

สอมวลชนตองเสนอขาวโดยเสมอภาค (Balance) คอ การน�าเสนอขาวตอ

ประชาชนโดยเทาเทยมกนและเสมอภาคกน ไมเอนเอยงเขาขางใดขางหนง

หรอเสนอขาวของฝายใดฝายหนงแตเพยงฝายเดยว นอกจากนนจากการ

ศกษาของวฒณภวทศ(2554)ยงคนพบผลทคลายคลงกบการวจยในงาน

ของผวจยอกวา การท�าขาวผานสอสงคมออนไลนของผสอขาวทงทเปน

มออาชพและผสอขาวพลเมอง จะตองค�านงถงหลกความถกตองของขอมล

โดยสงทควรค�านงถงทสดคอ“ความเปนปรวสย”“ความถกตองแมนย�า”

และ“ความโปรงใสเปนธรรม”ซงขอค�านงเหลานไดปรากฏอยในกระบวนการ

การตรวจสอบความถกตองในการท�าขาวของทมขาวโพสตทเดย

ดานการเขยนขาวไดปรากฏความรบผดชอบตอสงคมไวในประเดน

การเขยนพาดหวขาวทตรงกบเนอหา ซงมขาวทมพาดหวตรงทงหมด 102

ขาวจาก104ขาวอก2ขาวทเหลอไมปรากฏพาดหวขาวเปนเพยงขอความ

และรปภาพไวอาลยใหกบปอทฤษฎในวนทเสยชวตเทานนนรนทรน�าเจรญ

(2549) ไดกลาวถงหลกการเขยนหวขาววา นอกจากจะตองการใชค�าทสน

ทสดในการสอความหมายทชดเจนและตรงประเดนกบเนอหาขาวแลว จะ

ตองมความนาสนใจสามารถดงดดผอานได และการเขยนหวขอขาวนน

ไมควรมงสรางความสนใจจนท�าใหหมนเหมกบจรยธรรมหรอสอความหมาย

คลาดเคลอนไปจากเดม ตรงกบกนลกษณะความรบผดชอบทางสงคมทวา

ดวยสอมวลชนตองเสนอขาวดวยความถกตองนอกจากขาวจะตองเสนอแต

ความเปนจรงของเหตการณ ยงตองมการเสนอภาพพาดหวขาว ตลอดจน

เนอขาวและการอางค�าพด (quotations) จงตองเปนจรงและมความ

สอดคลองกนและประเดนสดทายคอการเปดเผยแหลงทมาครบถวนจาก

จ�านวนขาวทงหมด104ขาวปรากฏขาวทมการเปดเผยแหลงทมาครบถวน

จ�านวน95ขาว โดยการเขยนขาวแบบอางแหลงทมาได (UsingSources


Responsibly) ถอเปนหลกทก�าหนดอยในลกษณะความรบผดชอบของ

สอมวลชนคอสอมวลชนจะตองสามารถระบทมาของแหลงขาวอยางตรงไป

ตรงมาและเตมทเพอใหขาวทปรากฏออกไปตอสาธารณะชนนนสรางความ

นาศรทธาและนาเชอถอใหแกประชาชน(ปรมะสตะเวทน,2539)แตเปน

ทนาสงเกตและเกดขอค�าถามขนวาเพราะเหตใดขาวอกจ�านวน9ขาวทเหลอ

จงไมมการระบแหลงทมาโดย8ใน9ขาวนนเปนการน�าเสนอขาวเกยวกบ

การเคลอนยายศพและพธศพของปอทฤษฏแทบทงสนซงในเนอหาขาวจะ

มทงรปภาพและขอความ หากจะกลาววาเปนการท�าขาวของทมภาพและ

ทมงานโพสตทเดยเองนน กไมปรากฏแนชดวาใชหรอไม เนองจากขาวท

สามารถบอกแหลงทมาไดอยางชดเจนวาเปนการท�าขาวของทมภาพและ

ทมงานโพสตทเดย จะมการลงลายน�า “Post Publishing” ไวบนรปภาพ

(ดงภาพตวอยางภาพท5)หรอมการระบแหลงทมาทายขาวไววา“ทมภาพ

โพสต” แตอก 8 ขาวทเหลอนนไมสามารถระบได จงเปนขอสงเกตวาการ

ท�าขาวในชวงการเสยชวตของปอทฤษฎนน ทมขาวโพสตทเดยไดมการสง

นกขาวไปท�าขาวเองหรอไม หรอเปนการน�าขาวมาจากแหลงขาวอนๆ แต

ไมมการระบแหลงขาวไวตามขอควรปฏบตนอกจากนนอก1ขาวทปรากฏ

วาไมมการใหแหลงทมาอยางชดเจนคอการเขยนขอความจากโบวแวนดา

ภรรยาสาวถงปอ ทฤษฎ ในสอโซเชยลนน มการน�าภาพตนฉบบมาจาก

Instagram สวนตวของโบว แตมการตดทอนรปภาพอยางชดเจน มการ

ตดชอผใชงานออกจากรปภาพ จนเหลอเพยงแคขอความบางสวน จากขอ

คนพบนสามารถสะทอนใหเหนถงขอผดพลาดในการท�าขาวของทมขาว

ออนไลนไดไมวาจะเปนดานความละเอยดสะเพราหรอความรบผดชอบใน

การท�าขาวกตาม ทงทความเปนจรงแลว การเขยนขาวและใหขอมลแหลง

ทมาของขาวนนเปนสงทจ�าเปนมาก เนองจากแหลงทมาเปนหนงในขอ

พจารณาเบองตนวา ขาวทถกน�าเสนอนนมความนาเชอถอหรอเปนจรงได

มากนอยเพยงใดดงนนทมขาวโพสตทเดยออนไลนควรจะมการตรวจสอบ


อยางรอบคอบเกยวกบการระบแหลงทมาของขาวใหชดเจนทกครงในทกๆ

ประเดนขาวทมการน�าออกเผยแพร

ขอเสนอแนะส�าหรบการวจย จากการวจย “เรอง วฒนธรรมการท�าขาวออนไลน ผานเฟซบค

แฟนเพจโพสตทเดย กรณศกษา อาการปวยปอทฤษฏ สหวงษ” ผวจยม

ขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาปรบปรงดงน

1. การศกษาวจยครงนมขอจ�ากดในการศกษา โดยเลอกเฉพาะ

กรณศกษาอาการปวยปอทฤษฏสหวงษซงเปนประเดนขาวทไดรบความ

นยมและมความนาสนใจในชวงเวลาเดยวกนกบการท�าวจยเทานน ผวจย

มองวาหากมการศกษาในหวขอวจยทคลายคลงกน อาจจะท�าการศกษา

จากประเดนขาวโดยรวมทงหมด เพอใหเหนภาพวฒนธรรมขาวทชดเจน

และมมตมากยงขน หรอประเดนความรนแรงในสงคมจากสอออนไลน ซง

อาจไมไดท�าการศกษาวจยจากสอเฟซบคแฟนเพจหากแตเปนสอออนไลน

ชองทางอนเชนเวบไซตหรอทวตเตอรเปนตน

2. ควรมการศกษาวจยสอมวลชนแขนงอน เชน การน�าเสนอขาว

ผานทางโทรทศน หรอสอหนงสอพมพประเภทปรมาณ เพอใหเหนมต

กระบวนการขาวทหวอหวาและสะทอนความเปนจรงของสงคมมากกวาการ

ศกษาหนงสอพมพคณภาพอกทงยงสามารถเหนภาพรวมของวงการสอสาร

มวลชนของไทยมากยงขน เพอทในอนาคตจะสามารถน�าไปใชเปนแบบแผน

การพฒนา ควบคมวงการสอสารมวลชนใหเปนไปในทศทางเดยวกน และ

งายตอองคกรสอในการก�ากบดแล

3. ควรมการศกษาเชงเปรยบเทยบระหวางวฒนธรรมขาวออฟไลน

และวฒนธรรมขาวออนไลน เพอใหเหนขนตอนการเปลยนแปลงทชดเจน

และมความเปนรปธรรมมากขนโดยเฉพาะอยางยงในยคของการเปลยนผาน

ทางเทคโนโลยเชนน โดยควรเรมศกษาตงแตขนตอนกระบวนการขาวขน


เรมตนจนถงขนตอนสดทายอาจจะมการศกษาเพมเตมในดานความพงพอใจ

หรอความคดเหนของผรบสารทมตอขาวทถกเผยแพรไปในสวนของแตละ

วฒนธรรมขาววาผรบสารมความเหนทเปนไปในทางใดและมความแตกตาง

หรอคลายคลงกนอยางไร

4. การศกษาเรองประเดนความรบผดชอบตอสงคม จรยธรรม

จรรยาบรรณในการท�าขาวของสอมวลชนไทย เปนประเดนทมการศกษา

วจยกนมาอยางตอเนอง หากแตยงไมสามารถปรบปรงแกไขไดเทาทควร

ดงจะเหนไดจากการทมขาวหรอการกระท�าทไมเหมาะสมปรากฏผาน

สอสาธารณะอยเปนครงคราว โดยเฉพาะอยางยงในชวงทเทคโนโลยการ

สอสารไดพฒนา



กาญจนาแกวเทพ.(2547).สอสารมวลชน ทฤษฎและแนวทางการศกษา.

กรงเทพมหานคร:เลฟแอนดลฟ.

กาญจนา แกวเทพ, สราวธ อนนตชาต, เนตรชนก พงเกษม, วรวรรณ

องคครฑรกษา,สกญญาสดบรรทด,สธพลพงษ,และคณะ.(2550).

ชดความรนเทศศาสตร.กรงเทพมหานคร:โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

เกษมศรสมพนธ. (2551).ทฤษฎสอสารมวลชน.กรงเทพมหานคร:คณะ

วารสารศาสตรและสอสารมวลชนและสมาคมวารสารศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.แปลจากSiebertF,S.,Peterson,T.

and Schramm,W. (1956). Four theories of the press.

Urbana:UniversityofIllinoisPress.

ชนพจ เกลอนกลาด.(2554).การใชทวตเตอรในกระบวนการผลตขาวของ

เนชนชาแนล.สารนพนธวารสารศาสตรบณฑตสาขาวทยกระจาย

เสยงและวทยโทรทศน คณะวารสารศาตรและสอสารมวลชน

มหาวทยาลยธรรมศาสตร,ปทมธาน.

ชาลอตโทณวณก.(2554).สอใหม (New media) กบการเปลยนแปลงทาง

สงคม. หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครฐรวมเอกชน.

วทยาลยปองกนราชอาณาจกร,กรงเทพมหานคร

ปรมะ สตะเวทน. (2539). การสอสารมวลชน กระบวนการและทฤษฎ.

กรงเทพมหานคร:หางหนสวนจ�ากดภาพพมพ.

นพดล อนนา. (2548). ไอทกบงานสอสารมวลชน. กรงเทพมหานคร:

จามจรโปรดกท.

นรนทร น�าเจรญ. (2549). ความร ทวไปเกยวกบการรายงานขาว.

กรงเทพมหานคร:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.


ปรมะ สตะเวทน. (2539). การสอสารมวลชน กระบวนการและทฤษฎ.

กรงเทพมหานคร:หางหนสวนจ�ากดภาพพมพ.

ประกอบเกยรต อมศร. (2556).หลกการสอสารมวลชน. ปทมธาน: ศนย

เรยนรการผลตและจดการธรกจสงพมพดจตอล.

โซเชยลองค. (2558). สถตบนโลกออนไลนและพฤตกรรมการใช Social

Network ของไทย (Online). คนเมอ 10 สงหาคม 2558, จาก

โซเชยลองค เวบไซต: http://www.zocialinc.com/zociala

wards2015

มาล บญศรพนธ. (2526).หลกการประเมนคณคาขาว. กรงเทพมหานคร:

คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชนมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วฒณภวทศ.(2554).การใชประโยชนจากสอสงคมออนไลนและผลกระทบ

เชงจรยธรรมในการน�าเสนอขาวสารของผสอขาว.นกบรหาร, 31,

166-174.

วรศพนธโอสถ.(2553).โซเชยลมเดย ก�าลงเปลยนโฉมการบรโภคขาวสาร

(Online).คนเมอ21กนยายน2558,จากhttp://www.bangkok

biznews.com/home/detail/politics/life/20100705/341346.

htm

สปรยากลนสวรรณ.(2552).การก�าหนดวาระขาวสารทางการเมองในกลม

บลอกโอเคเนชน. วทยานพนธนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาวารสารสนเทศ คณะนเทศศาตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

กรงเทพมหานคร.

สดารตน ดษยวรรธนะ จนทราวฒนากล. (2552). ระบบและกลไลการ

รบผดชอบของสอในยคดจตล. เอกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ผบรหารการสอสารมวลชนระดบกลาง(บสก.) รนท 1, กรงเทพ

มหานคร:สถาบนอศรามลนธพฒนาสอมวลชนแหงประเทศไทย.


สมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย. (2553).รายงานประจ�าป 2553 สอ

ในวกฤตหรอวกฤตในสอ.ม.ป.ท

สรสทธวทยารฐ.(2545).การสอขาว : หลกการและเทคนค.กรงเทพมหานคร:

ศนยหนงสอสถาบนราชภฏสวนสนนทา.

ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส.(2558).รายงานผลการส�ารวจ

พฤตกรรมผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย ป 2558 (Online).

คนเมอ 10 สงหาคม 2558, จาก https://www.etda.or.th/

documents-for-download.html


1 นสตปรญญาเอกสาขาการสอสาร คณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร

มหาวทยาลยนเรศวร, อาจารยสาขาวชานเทศศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษ

การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในงานพธไทยIdentity and Communication through Makeup

in Thai Ceremonies

กฤษณ ค�านนท1

Krit Kamnon

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคเพอวเคราะหถงการสอสารอตลกษณดวย

การแตงหนาในงานพธไทยโดยใชแนวคดอตลกษณแนวคดสญญวทยาโดย

มวตถประสงคเพอน�าเสนอถงการสอสารทเกดจากการประกอบสรางสญญะ

ดวยการแตงหนาในบรบทงานพธการทเกดขนในสงคมไทยนอกเหนอจาก

การแตงหนาแลว“เครองแตงกายและทรงผม”ยงเปนสงทชวยเสรมสรางให

เกดความสมบรณทางการสอสาร บทความนเปนการเปดมตหมายทางดาน

การสอสารดวยการแตงหนา เครองแตงกายและทรงผมในงานพธไทย เพอ

สรางความเขาใจทตรงกน(Understanding)ของคนในสงคมไทยอนจะน�า

ไปสการประสบความส�าเรจทางดวนการสอสาร

ค�าส�าคญ :การสอสารอตลกษณการแตงหนา


Abstract

The objective of this article is to analyze the

communication expressed through themakeup for identity

construction of ceremony participants. The study explored

thecommunicationontheconceptsofIdentityandSemiology.

It is aimed to demonstrate the communication which is

constructed the identity through themakeup in the context

ofceremonies inThaisociety.Besidesthemakeup,“Clothing

and Hair-do” is one another factor that can complete the

communication. This article is a new dimension of the

communication through themakeup, clothing, and hair-do

of Thai ceremonies, to harmonize the understanding of the

people inThai society,which lead thecommunication tobe

accomplished.

Keywords:communicationidentitymakeup


บทน�า การสอสารเปนกระบวนการส�าคญทมความเกยวของกบการด�าเนน

ชวตของมนษยทตองอาศยการสอสารในการตดตอสรางปฏสมพนธกบ

ผอนและเปนสงทมนษยใชถายทอดสงตางๆ ซงกนและกนผานกจกรรม

ในเหตการณ สถานการณซงเปนปรากฏการณทางสงคมและวฒนธรรม

การสอสารไดเขามามบทบาทและอทธพลตอการด�าเนนชวตของมนษย

ในทกๆ ดาน และเปรยบเสมอนเปนฟนเฟองส�าคญทท�าใหสงคมหมนเวยน

และด�าเนนไปไดอยางไมหยดยง

ในการด�ารงชวตของมนษยในแตละวฒนธรรมนน ตางตองใชการ

สอสารเพอการปฏสมพนธรวมกบเหตการณสถานการณทเปนปรากฏการณ

ทางสงคมและวฒนธรรมทเกดขน โดย Johnathan Culler (อางถงใน

Arther Asa Berger 1982) กลาววา ไดกลาวถงการศกษา ปรากฏการณ

ทางวฒนธรรมในมตตางๆ โดยการศกษาอยบนพนฐานของแนวความคด

2ประการประการแรกคอปรากฏการณทางสงคมและวฒนธรรมไมไดเปน

วตถหรอเหตการณทใชในการศกษาเทานน แตวตถหรอเหตการณทเกดขน

ลวนประกอบไปดวยความหมายนนคอสญญะและประการทสองคอวตถ

หรอเหตการณทกลาวถงนนไมไดมคณคาหรอความหมายอยางโดดๆ ในตว

ของมนเอง แตความหมายจะมไดกตอเมอมการท�างานประสานกน (ความ

สมพนธของวตถและความหมาย(มณเฑยรศภโรจน,2541,น. 18)

ดงนนเหตการณ สถานการณจงเปนปรากฏการณทางสงคมและ

วฒนธรรมทมความเกยวของกบวถชวตของคนในสงคมไทยตงแตเกดจน

ตายในลกษณะ“งานพธ”

งานพธจงเปนเหตการณ สถานการณทมนษยในสงคมไดรวมกน

สรางหรอท�าขนเพอการปฏสมพนธกนงานพธจงมความเกยวของและสมพนธ

กบมนษยในสงคมในหนงสออกขราภธานศรบทของหมอบรดเลยพจนานกรม

ภาษาไทยฉบบแรกทคอนขางสมบรณไดอธบายความหมายของ“พทธ”วา


หมายถง“กจทมประการตางๆคนท�ากจอนหนงวาเปนพทธอนหนง”(แดน

บชบรดเลย,2416,น. 460)

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542, น. 788) ไดใหความ

หมายของ “งานพธ” ไววาเปนงานทจดขนตามลทธหรอความเชอถอตาม

ขนบธรรมเนยมประเพณเพอความขลงหรอความเปนสรมงคลเปนตน เชน

พระราชพธจรดพระนงคลแรกนาขวญพธมงคลสมรสพธประสาทปรญญา

งานพธจงประกอบดวยสญญะทมลกษณะทหลากหลายและซบซอน

ไปตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมทมความแตกตางกน อาจกลาวไดวา

งานพธจงมลกษณะเปรยบเสมอนสอ (Medium) ซงสามารถแบงลกษณะ

ของงานพธ ตามแนวคดของ Marshall Mcluhan) โดยใชเกณฑในการ

จ�าแนกประเภทของสอตามคณลกษณะของการมสวนรวมของผรบสาร

(audience’s participation) ออกเปนสองประเภท คอ สอรอน (hot

media)และสอเยน(coolmedia)แมกลฮนอธบายวาสอรอนหมายถง

สอทจดสรรขอมลไวมาก (highdefinition)จบแทบจะไมมชองวางใหผรบ

สารเขาไปใสขอมลหรอเนอหาเพมเตมนก ตรงขามกบสอเยนทมชองวาง

ส�าหรบผชมทแสดงวาระหวางการชมสอเยนผชมสามารถตอรองกบสอหรอ

กจกรรมอนไดคอนขางสงกวาสอรอน เพราะคณลกษณะของสอเยนนนม

เนอหาขาวสารทเขมขนนอยกวา(lowdefinition)

เมอพจารณาลกษณะของสอท�าใหเราสามารถแยกประเภทของงาน

พธไดวา งานพธเปนไดทงสอรอนและสอเยน โดยสอแตละประเภทจะม

ผลตอการประกอบสรางสญญะในการสอความหมายทมความแตกตางกน

ออกไปดงน

งานพธทเปนสอเยน(Mediacold)มลกษณะพนฐานคอเปนงาน

ทเปดโอกาสใหผรวมงานมสวนรวมทางการสอสารไดมาก เนองจากงานพธ

ประเภทนจะสามารถแสดงความคด จนตนาการตามทตนตองการไดอยาง

อสระหรอทเรยกวา“งานพธแบบไมเปนทางการ”เชนงานแตงงานสวนงาน


พธทเปนสอรอน(MediaHot)มลกษณะพนฐานคอเปนงานทเปดโอกาส

ใหผรวมงานมสวนรวมทางการสอสารไดนอย โดยมระเบยบ กฎเกณฑหรอ

ขอก�าหนดทชดเจน ผรวมงานตองปฏบตตามทเรยกวา “งานพธแบบเปน

ทางการ” ไดแก พธพระราชทานปรญญาบตร โดยงานพธทงสองประเภท

ตางมความจ�าเปนและใหความส�าคญใน“การแตงหนา”ในการสอสาร

การแตงหนาเปนสงทชวยเสรมสรางความชดเจนใหกบการสอสาร

และเปนสงแรกทจะสรางประทบใจใหแกผพบเหน (First impression)

มากกวาสวนอนๆ บนรางกายมนษย การแตงหนาจงเปนสงส�าคญทถกน�า

มาใชในการเสรมสรางอ�าพรางและเตมเตมใหเกดความสมบรณทางดานการ

สอความหมายทางการสอสารดวยการใชสญญะ(Sign)ในบรบทงานพธ

ในฐานะทการแตงหนาเปนการสอสารในระบบสญญะซงมรหส

(Code) ท�าหนาทจดการหรอก�ากบความหมายทฝงตวอยในสญญะทใชใน

การสอสารและชวยท�าใหการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนามความ

ชดเจนในกระบวนการสอสารแลว ทวาจ�าเปนตองอาศย “เครองแตงกาย

และทรงผม” ในการเสรมสรางความสมบรณทางการสอสารใหเกดขนใน

งานพธทมลกษณะแตกตางกนออกไปตามบรบทของงานพธตางๆ ทเกดขน

ภายในสงคมการอนแสดงใหเหนถงอตลกษณของบคคลในปจจบน

บทความนมจดประสงคในการวเคราะหการสอสารผานการแตง

หนาในงานพธไทย เนองดวยคนในสงคมจ�าเปนตองใชการสอสารในการ

ปฏสมพนธกนผานเหตการณ ในลกษณะของ “งานพธ” โดยงานพธจะม

รปแบบและลกษณะทแตกตางกนออกไป งานพธจงถอเปน “บรบท”

(Context) ทมความเกยวของกบการประกอบสรางความหมายใหเหนถง

บคลกลกษณะและน�าไปสอตลกษณของบคคลในงานพธการทในปจจบน

งานพธ : การสอสารดวยการแตงหนา

งานพธเปนเหตการณ สถานการณทเปนปรากฏการณทางสงคม


และวฒนธรรมทท�าใหผ คนมากหนาหลายตาไดเขามามปฏสมพนธทาง

สงคมซงกนและกนซงบคคลเหลานนตางมจดประสงคทแตกตางกนออกไป

งานพธจงเปรยบเสมอนโรงละคร โดยมผคนทเขามารวมงานเปนตวละครท

ท�าหนาทในการแสดงบทบาทตางๆ อยในโรงละครแหงนน ผรวมงานพธ

เปรยบเสมอนตวละครในโรงละครทมการประกอบสรางความหมายภายใน

บรบทของงานพธทมความแตกตางกนออกไป เชน ลกษณะทาทาง เสอผา

เครองแตงกาย เครองประดบ พฤตกรรม การแสดงออกรวมถง “การ

แตงหนา”

เนองดวยการแตงหนาถอเปนการสอสารในระบบสญญะวทยา

(Semiology)ทสามารถสอความหมายไดทงการสอความหมายโดยตรงคอ

การสอความหมายในตวของมนเอง ตามรปลกษณะทปรากฏใหเหนความ

หมายไดชดเจน สวนความหมายโดยนย คอ การสอความหมายในลกษณะ

เชงลกจากปรากฏการณทางสงคมและวฒนธรรมทเกดขนโดยการใชสญญะ

(Sign)ทมรหส(Code)ของความคดความเชอคานยมกตกาจารตระเบยบ

แบบแผนทางสงคมเปนตวก�ากบความหมาย โดยความหมายทเกดขนใน

งานพธจะมความเกยวของ เชอมโยงและเปลยนแปลงไปตามลกษณะของ

งานพธทเกดขนในสงคมทถอเปนบรบท(Context)ทางสงคมวฒนธรรมอน

น�าไปสการสรางความเขาใจในความหมายทตรงกนอนเกดจากรหสของผรบ

สารและผสงสารภายในงานพธ

รหสเปนสงส�าคญในกระบวนการสอสารและเปนตวก�าหนดความ

หมายของสญญะตางๆ ภายในงานพธ โดยJohnFiske(1982,p. 64)ได

กลาวถงกระบวนการสอสารในสวนของรหสไววา“รหส”คอกระบวนการ

ทใชส�าหรบการสรางความหมายขนมา โดยรหสเปนสงทถกซอนไวภายใต

ระบบสญญะทถกสรางขนมาโดยสมาชกในสงคมทมการใชรหสนนรวมกน

ดงนน การศกษาเรองรหสจงหมายถง การศกษาในมมมองตางๆ ภายใน

บรบทของสงคมเนองดวยรหสเปนระบบของการใหความหมายรวมกนของ


สมาชกในสงคมทมวฒนธรรมเดยวกน ทประกอบไปดวยสญญะ กฎเกณฑ

ระเบยบแบบแผนหรอขอตกลงของสมาชกในสงคมทวาดวยการเชอมโยง

สญญะใหมสมพนธทซบซอนในแตละวฒนธรรมและบรบทของสงคม

นอกจากนนJohnFiskeandJohnHartley(1987,p. 63)ได

อธบายถงลกษณะของรหสซงพอจะสรปไดวา รหสเปนชดของสญญะซงถก

น�ามารวมกนตามกฎทแนนอนบางกฎซงสญญะทประกอบกนเปนชดและกฎ

ส�าหรบรวมสญญะเหลานเขาดวยกน จะตองไดรบการเหนพองในหมสมาชก

ของวฒนธรรมซงรหสถกน�ามาใชสอสาร รหสมไดมลกษณะเปนระบบทคงท

(aststicsystem)แตสวนใหญจะเปนระบบทมการเปลยนแปลงเคลอนไหว

(adynamicsystem)ดงนนรหสจงมสวนทเปน“นวกรรม”(innovations)

และสวนทเปนธรรมเนยมดงเดม (conventional aspect of codes)

ลกษณะของรหสทมการเปลยนแปลงเคลอนไหวอยางตอเนอง

รหสจงสามารถจดการกบความตองการใหมๆ ของบคคล หรอ

สถานการณทางวฒนธรรมซงถกเปลยนแปลงไป โดยสงใดกตามทมนษย

ท�าหรอสรางขนลวนประกอบไปดวยรหสทแฝงตวและถกใสในสญญะของ

วฒนธรรมของเขา และวธทเขาท�าหรอสรางกจะถกก�าหนดโดยธรรมเนยม

ของวฒนธรรมนนเองในสวนทเปนธรรมเนยมของรหสนท�าใหรหสสามารถ

สอสารและแสดงความหมายได จากแนวคดดงกลาวท�าใหเชอมโยงไดวาใน

กระบวนการสอสารดวยสญญะจะมรหสซงเปนกฎเกณฑกตกาธรรมเนยม

ทถกซอนเรนภายในงานพธซงถอเปนบรบททางสงคมและวฒนธรรม

ในกระบวนการสอสารของคนภายในงานพธซงเปนปรากฏการณทาง

สงคมวฒนธรรมทบรรจไปดวยสญญะตางๆเชนการแตงหนาเครองแตงกาย

และทรงผมทเปนการสอสารในระบบสญวทยา(Semiology) โดยสญญะ

เปนการสอสารทเกยวของและมความสมพนธระบบของสงคมและวฒนธรรม

โดยFerdinanddeSaussure (อางในธรยทธบญม,2551,น. 64-65)

ไดแบงสญญะออกเปนสองสวนคอตวหมาย(Signifier)และความคดทถก


หมาย (Signified)…ทงสองสงนเกดขนพรอมๆ กน ด�ารงอยดวยกนคลายๆ

สองดานของเหรยญ หรอบางครงโซซรเปรยบเทยบกบการตดกระดาษ

ไมวาจะเปนรปรางอะไรกลวนม 2 ดาน คอดานหนาและดานหลงเสมอ

โซซรใชศพททตอนหลงเปนทตอนหลงเปนทยอมรบกนแพรหลายกวางขวาง

คอ ตวหมาย (Signifier) แทนเสยงภาพ และสงทถกหมายถง (Signified)

แทนความคด(Concept)ดงนนสญญะหนงๆจงแยกเปนสองสวนเสมอ

นอกจากนนโรลองดบารต(RolandBarthes)นกสญวทยาชาว

ฝรงเศสหนงในนกสญวทยาท ใหความส�าคญของการตความหมาย สญญะ

มากยงขนโดยบารตไดจ�าแนกความหมายของสญญะไวใน2ความหมาย

คอความหมายโดยอรรถ(Denotation)เปนความหมายทเขาใจกนตามตว

อกษร เขาใจตรงกนเปนสวนใหญ และเปนทยอมรบโดยทวไป ความหมาย

โดยอรรถนเปนความหมายชนแรก(FirstOrderofSignification)ทอาจ

ถอไดวาเปนสามญโดยทวไปทมองเหนไดอยางชดเจนและความหมายโดย

นย (Connotation) เปนตวหมายถงทประกอบสราง อยางตรงกนขามกบ

ความหมายโดยอรรถ ไดแก ความหมายทางออมทเกดจากขอตกลงของ

กลมหรอเกดจากประสบการณเฉพาะของบคคลกลาวคอถกประกอบสราง

ขนมาอยางเปนอตวสย (Subjective) ไมวาจะเปนอตวสยในระดบบคคล

เชน ประสบการณสวนตว หรออารมณความรสกของ แตละคนหรอเปน

อตวสยในระดบสงคมทเราเรยกวา “คานยมของแตละสงคม” (วรรณพมล

องคศรสรรพ,2551)

กระบวนการสรางความหมายในระบบสญญะในลกษณะตางๆ จง

มความส�าคญทางการสอการโดยCharlesSandersPeirce(1839-1914)

ไดน�าเสนอแนวคดทางสญญะวาแบงสญญะออกเปน3ชนดไดแก 1)ภาพ

เหมอน/รปจ�าลอง (icon) หมายถงภาพเหมอนทถกน�ามาแสดง แทนของ

จรงเชนรปกบรปเรอใบรปคนก�าลงวงออกก�าลงกาย2)ดรรชน(index)

หมายถง สญญะ ทเชอมโยงเชงเหตผลไปสความเปนจรง เชน ควนไฟเปน


ดรรชนทเชอมโยงกบไฟไหม เสยงหวดรถไฟบอกใหรวามรถไฟก�าลงจะแลนผานมา3)สญลกษณ (symbol)หมายถงรปสญญะกบความหมายสญญะ(signifier/signified) ทไมมความเกยวของหรอสมพนธกนแตถกน�ามาเขาคกนเพอสอความคดหรอความหมายอยางใดอยางหนง (เกศราภรณ ค�าด,2556,น. 12) นอกจากนนการแตงหนาถอเปนสญญะประเภท Symbol โดยทแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางตวหมาย(signifier)คอรปทางกายภาพของสญญะ เชน ส ลกษณะเสน ลกษณะพนผว ฯลฯ และตวหมายถง(signified) คอ ภาพในจตใจของเราทมความหมายในเชงลกทางสงคมวฒนธรรมทสามารถผลตความหมายไดดวยตวเองโดยทงสองไมจ�าเปนตองสอดคลองหรออางองซงกนและกนในกระบวนการสอความหมาย ในกระบวนการสอสารการแตงหนาจงมฐานะเปนตวบท (Text) ทสามารถสอความหมายในงานพธการ ทวาในการประกอบสรางความหมายใหเกดความสมบรณทางการสอสารยงจ�าเปนตองอาศย “เครองแตงกาย และทรงผม”ในฐานะตวบทรวม(Co-text)ซงจะมการเปลยนแปลงไปตามลกษณะของงานพธการตางๆ โดยงานพธการจงมฐานะเปน (Context) ดงนนการประกอบสรางความหมายดวยการแตงหนาจะมการเปลยนแปลงไปตามบรบทของงานพธและมความหมายโดยนยทมความสมพนธกบสงคมวฒนธรรมของไทย

การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในบรบทงานพธไทย มนษยในสงคมใชการสอสารเพอการปฏสมพนธกนภายใตบรบททางสงคมทมความแตกตางกน โดยไมมขอจดของเวลา (Time) และสถานท(Space) การแสดงตวตนหรออตลกษณทประกอบสรางจากสญญะ เชน การแตงหนา เครองแตงกายและทรงผมนนจะมลกษณะทเปลยนแปลงไปตามบรบททางสงคม เมอกลาวถงการประกอบสรางความหมายดวยสญญะจากการ


แตงหนาเครองแตงกายและทรงผมจะมรหส(Code)ทเปนตวก�ากบสญญะ ซงจะมการเปลยนแปลงไปตามบรบทของงานพธทเกดขนในสงคมและวฒนธรรมทแตกตางกน สงผลท�าใหความหมายทางการสอสารทเกดขนนนมความหลากหลาย ไมหยดนง ไมมความเปนเอกภาพโดยจะลนไหลและเปลยนแปลงไปตามพรมแดนของบรบททางสงคมและวฒนธรรมในลกษณะของการกลายเปนอนน�าไปสอตลกษณของบคคลในปจจบน การสรางอตลกษณดวยการแตงหนาในงานพธถอเปนการจ�าลองหรอการลอกเลยนแบบ (Simulation) ทสงผลตอความเปนจรงของสงทอางองเดมไดเลอนหายไป โดยตวหมาย (signifier) คอ รปสญญะจะไมได ท�าหนาทเชอมโยงหรอเปนตวแทนของสงใด สวนตวหมายถง (signified)สามารถผลตความหมายไดดวยตวของมนเองในกระบวนการสอความหมาย(Signification)ท�าใหเกดเปนความจรงเชงสมมต(Hyperreal)ทไมจ�าเปนตองอางองสงใด(Reference)ความหมายจงถกลดทอนคงเหลอไวแตภาพนมต(Simulacrum)ของความจรง(Real)ทปรากฏขนมาโดยไมตองพสจนหาความจรงใดๆอกตอไป ดงนนการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในงานพธตางๆเปนการน�าความจรงภายในจตใจผสมผสานกบจนตนาการเกดเปนภาพนมตโดยการสรางอตลกษณดวยการแตงหนาถอของคนในงานพธเปนภาพตวแทนแหงความเปนจรงทเกดขนมาใหมในสงคมและถกผลตซ�าในสงคมไดอยาง หลากหลายและอตลกษณทเกดขนนนไมจ�าเปนตองพสจนหาความจรงอก ตอไป นอกจากนนงานพธจงมอทธพลตอรหสทแฝงอยในชดของสญญะของ “การแตงหนา เครองแตงกายและทรงผม” ในกระบวนการประกอบสรางความหมายทางการสอสารดงนนจะเหนไดวาเมอลกษณะและรปแบบของงานพธมการเปลยนแปลงไปการประกอบสรางความหมายโดยใชรหสทเปนชดของสญญะกจะมการเปลยนแปลงตามไปดวยตามลกษณะและรปแบบ

ของงานพธนนๆโดยแบงประเภทของงานพธการดงน


การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาบคคลในงานพธทเปนทางการ

งานพธทเปนทางการ คอ งานพธหรองานพธกรรมทมระเบยบ

กฎเกณฑหรอก�าหนดการทก�าหนดไวชดเจน โดยผรวมงานจะไมสามารถ

แสดงจนตนาการหรอบทบาทของตนเองไดอยางเตมทเนองดวยตองปฏบต

ตามขอก�าหนดของงานพธ

การสอสารลกษณดวยการแตงหนาในงานพธทมลกษณะเปนงานพธ

ทเปนทางการซงมความส�าคญทตองใชการแตงหนาคอ“งานพธพระราชทาน

ปรญญาบตร” ถอเปนงานพธทมความส�าคญส�าหรบผส�าเรจการศกษาใน

สงคมไทยและมการพระราชทานปรญญาบตรโดยเชอพระวงศทเปนสถาบน

สงสดของสงคมไทย

พธพระราชทานปรญญาบตร ถอก�าเนดขนครงแรกในรชสมย

พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว ททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ เสดจ

พระราชทานปรญญาบตรแกบณฑต ผส�าเรจการศกษาจากจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย เปนครงแรกเมอ พ.ศ. 2473 และถอสบตอปฏบตกนมาถง

รชกาลปจจบน(อภาวณณนามหรญ,2553,น. 259)

พธพระราชทานปรญญาบตรเปนงานทจดขนส�าหรบบณฑตทส�าเรจ

การศกษา โดยบณฑตไดชอวา “ปญญาชน” หรอแปลวา “ผมปญญา”

ปรญญาบตรจงถอเปนสงทมคณคาจากความวรยะอตสาหะความพากเพยร

พยายามจนสามารถส�าเรจการศกษา ทางสถาบนตางๆ จงมการจดงาน

พระราชทานปรญญาบตรขน โดยผ ทเปนบณฑตทประสงคจะเขารบ

พระราชทานปรญญาบตรจะตองมการเตรยมความพรอมในการเขารวมงาน

การเตรยมตวของผเขารบพระราชทานปรญญาบตรจงมความส�าคญ โดย

เฉพาะการสออตลกษณภายนอกดวยชดครย การแตงหนาและการท�าผม

ในการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาผเขารบพระราชทานปรญญาบตร

ในบรบทพธพระราชทานปรญญาบตรดงน


ลกษณะการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนา ในพธพระราชทาน

ปรญญาบตร

ทมา(http://www.manager.co.th/Campus/ViewNews.

aspx?NewsID=9580000109315)

การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาของผ รบพระราชทาน

ปรญญาบตรจะมการสอความหมาย คอ ผรบพระราชทานปรญญาบตร

เปรยบเสมอนตวบท(Text)โดยผเปนชางแตงหนาท�าการแตงหนาสามารถ

ใชจนตนาการผสมผสานกนตวบทในการประกอบสรางความหมายไดนอย

เนองจากเกดการควบคม (Social Control) โดยงานพระราชทาน

ปรญญาบตรในประเทศไทยมกฎเกณฑ ขอบงคบ คตความเชอ คานยม

และบรรทดฐานของการเขารบพระราชทานปรญญาเปนปจจยทเขามาม

อทธพลตอการควบคมจนตนาการของผเปนชางแตงหนา โดยชางแตงหนา

สามารถประกอบสรางความหมายโดยการใชสญญะจากส ลายเสน แสง

และเงาทมรหสของการแตงหนาผเขารบพระราชทานปรญญาบตรแฝงอย

ภายใตบรบทงานพธพระราชทานปรญญาบตรในสงคมวฒนธรรมไทย

การสอความหมายดวยการแตงหนาผรบพระราชทานปรญญาบตร


ผเปนชางแตงหนาใชรหสแตงหนาผานการใชสพชหรอสสมบรเวณดวงตา

และปากโดยสอความหมายถงความสามารถ ความเขมแขง กระตอรอรน

ความมนคง ความสมดล ความอบอน ความโชคดและความเจรญ สวน

สน�าตาลและสด�า ใชในบรเวณควและเสนขอบตา สอความหมายถงความ

มนคง ความเชอถอได ความมเกยรต นอกจากสแลวลกษณะของเสนยง

สามารถสอความหมายได โดยเสนโคงบรเวณบรเวณเสนขอบตา เสนขอบ

ปากสอความหมายถงความสภาพออนโยนนมนวลและเสนเฉยงทมความ

โคงเลกนอยบรเวณควสอความหมายถงความมงมนความเจรญเตบโตและ

ความกาวหนาแฝงไปดวยความความสภาพและออนโยน

ทวาการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาของผเขารบพระราชทาน

ปรญญาบตรใหเกดความสมบรณจ�าเปนตองอาศย “เครองแตงกายและ

ทรงผม”กลาวคอเครองแตงกายในบรบทของพธพระราชทานปรญญาบตร

ตองแตงกายดวยชดครยของทางมหาวทยาลย นอกจากนนทรงผมจะเปน

ท�าผมในลกษณะ“การเกลาและเกบผมใหเรยบรอย”ดงนนลกษณะของการ

แตงหนาเครองแตงกายและทรงผมเปนรหส(Code)ของงานพธพระราชทาน

ปรญญาบตรคอความสภาพสขมความเชอถอและความมเกยรต ในการ

สรางความหมายของผเขารบพระราชทานปรญญาบตร

การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาในงานพธทไมเปนทางการ

พธทไมเปนทางการ คอ งานพธหรองานพธกรรมทเปดโอกาสให

ผรวมงานสามารถแสดงความคด จนตนาการและแสดงความเปนตวของตว

เองตามทตนตองการได โดยเปนงานพธทมความเปนอสระจากการควบคม

ไดแก งานสงสรรค งานเลยงรน งานฉลองต�าแหนงหรองานวนเกด ฯลฯ

งานพธทเปนปรากฏการณทนาสนใจในสงคมไทย โดยเปนงานพธทถอเปน

ประเพณความเชอของคนไทยคอพธแตงงาน

การแตงงาน ในความหมายตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน


พ.ศ. 2542หมายความวา“การท�าพธเพอใหชายหญงอยกนเปนผวเมยตาม

ประเพณ”การแตงงานถอเปนการเรมตนชวตครอบครวของมนษยในสงคม

ผทจะมครอบครวไดกคอชายหญงทอยในวยอนสมควรทจะเปนสามภรยา

กนได โดยชอบดวยขนบธรรมเนยมประเพณและตวบทกฎหมายของสงคม

ซงเปลยนแปลงไปตามยคตามสมย ท�าใหพธการแตงงานมรปแบบทแตกตาง

กนไป ตามคตนยมของแตละทองถน (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน,

2546)

พธแตงงานเปนประเพณทส�าคญส�าหรบวถชวตของมนษย เปนพธ

ทแสดงใหเหนถงความพรอมทจะเปนครอบครวการแตงงานในประเทศไทย

ถอวามความโดดเดนเปนสงทสะทอนใหเหนถงความเจรญงอกงามทาง

วฒนธรรม อนดงามของสงคมไทยทปฏบตกนมาตงแตอดตจนถงปจจบน

บคคลทมความส�าคญในงานแตงงาน คอ เจาสาว การเสรมสรางสรางการ

สอสารอตลกษณใหเกดความสมบรณในบคลกลกษณะในพธแตงงานตอง

อาศยเครองแตงกาย ทรงผม รวมถงการแตงหนา ในการสอสารอตลกษณ

ดวยการแตงหนาเจาสาวในบรบทพธแตงงานดงน

ลกษณะการสอสารอตลกษณดวยแตงหนาในพธแตงงาน

ทมา(https://instagram.com/makeupbynoina/)


การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาของเจาสาวในงานพธแตงงาน

ในสงคมวฒนธรรมไทย ผเปนเจาสาวเปรยบเสมอนตวบท (text) โดยชาง

แตงหนาสามารถใชจนตนาการผสมผสานกนตวบทในการประกอบสรางความ

หมายจากลกษณะการแตงหนาไดจากความคดสรางสรรค (Convergent

Selectivity) เนองจากชางแตงหนาสามารถประกอบสรางความหมายโดย

การใชสญญะจากส ลายเสน แสงและเงาทมรหสของการแตงหนาเจาสาว

แฝงอยภายใตบรบทงานพธแตงงานในสงคมและวฒนธรรมไทยการแตงหนา

จงเปนหนงในกระบวนการสอสารอตลกษณของเจาสาว

การสอความหมายดวยการแตงหนาเจาสาว ผเปนชางแตงหนาจะ

ใชรหสแตงหนาผานการใชสชมพหรอสพช เปนสหลกทใชในการแตงหนา

เชน บรเวณดวงตา แกมและปากเพอสอความหมายถงความออนหวาน

ออนโยน ออนเยาวนมนวล ความเปนหนมสาว ความนารกและความรก

บรเวณใตดวงตาใชสขาวเพอสอความหมายถงความดความบรสทธความ

ไรเดยงสา ความนอบนอมถอมตนและความสงบเสงยม และบรเวณควและ

เสนขอบตาใชสน�าตาลและสด�าเพอสอความหมายถงความมงคง ความเชอ

ถอไดความมเกยรตและความเจรญเตบโตเตมทนอกจากสแลวลกษณะของ

เสนยงสามารถสอความหมายไดโดยเสนโคงบรเวณควเสนขอบตาเสนขอบ

ปาก สอความหมายถงความสภาพ ออนโยน นมนวลเปนการตความหมาย

ภายใตบรบททางวฒนธรรมของสงคมไทย

ทวาการสอสารอตลกษณดวยการแตงหนาของเจาสาวใหเกดความ

สมบรณจ�าเปนตองอาศย“เครองแตงกายและทรงผม”กลาวคอเครองแตง

กายของเจาสาวในบรบทของพธแตงงานมการแตงกายดวยชดไทยประยกต

ดวยผาไทยนอกจากนนทรงผมจะเปนท�าผมในลกษณะ“การเกลาและมการ

มวยผม”ลกษณะของการแตงหนาเครองแตงกายและทรงผมจงเปนรหสท

เปนขอก�าหนดกตการะเบยบแบบแผนในการสอสารอตลกษณของเจาสาว

ในสงคม


การสอสารอตลกษณดวยการแตงหนา เครองแตงกายและทรงผม

ของเจาสาวในพธแตงงานในบรบทของสงคมไทยไดสอความหมายถงความ

ออนโยนออนหวานความนมนวลความบรสทธในลกษณะของความดและ

ความงามในสงคมไทยดงนนลกษณะของการแตงหนาเครองแตงกายและ

ทรงผมเปนรหส (Code) ของงานพธแตงงาน คอ ความออนหวาน ความ

ออนโยนความบรสทธในการสอสารอตลกษณของเจาสาวในงานพธแตงงาน

สรป ปจจบนสงคมตางมความหลากหลายทางความคดความเชอคานยม

ประเพณและวฒนธรรมในสงคมทมความซบซอน หากเปรยบสงคมเปน

โรงละครโรงใหญทมคนหรอกลมคนทอยรวมกน การอยรวมกนผานการ

ปฏสมพนธกนในสงคมดงทAristotleนกปราชญชาวกรกกลาววา“มนษย

เปนสตวสงคม” เมอสงคมมความหลากหลายและความแตกตางเกดขน

ผคนทอยรวมกนในสงคมตองรจกการเรยนรเพอเขาสสงคมในเหตการณหรอ

สถานการณตางๆทเกดขนในชวต

การสอสารจงมความส�าคญส�าหรบมนษยในการสรางปฏสมพนธ

ทางสงคมภายใตบรบททแตกตางกน การแตงหนาเปนหนงในกระบวนการ

สอสารอตลกษณในงานพธ โดยเปนสงทเสรมสราง ความชดเจนและความ

สมบรณใหแกบคลกลกษณะ(Character)อนน�าไปสอตลกษณของคนหรอ

กลมคนในงานพธในบรบททแตกตางกนหากมนษยสามารถตความและเขาใจ

การสอสารอตลกษณผานระบบสญญะ สญลกษณในบรบทของงานพธตางๆ

ทเกดขนในสงคม จะท�าใหมนษยสามารถใชสญญะในการสอความหมายเพอ

สรางความเขาใจทตรงกนของผสงสารและรบสารในบรบทของงานพธทม

ความซบซอน โดยสามารถแสดงตวตนของตนเองหรอปรบเปลยนการสอสาร

อตลกษณของตนเองใหเหมาะสมตามบทบาทกบสถานการณ เหตการณ

งานพธไดอยางถกตองและไมขดแยงกบบรบททางสงคม



ภาษาไทย

เกศราภรณค�าด.(2556).การออกแบบสารสนเทศระบบขนสงมวลชนโดย

ผใชเปนศนยกลางส�าหรบใชงานบนอปกรณสอสารเคลอนทกรณ

ศกษาระบบขนสงมวลชนมหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธ

มหาบณฑต.คณะวจตรศลปสาขาวชาสอศลปะและการออกแบบ

สอ.มหาวทยาลยเชยงใหม.

แดน บช บรดเลย. (2416).หนงสออกขราภธานศรบท Dictionary of

Siamese language พ.ศ. 2416.กรงเทพฯ:ครสภา.

ธรยทธบญม.(2551).การปฏวตสญศาสตรของโซซรเสนทางสโพสโมเดอร-

นสม.กรงเทพฯ:ส�านกพมพวภาษา.

ภรณ แกวบวร. (2555). การเปลยนอตลกษณของแรงงานพมาในพนท

จงหวดเชยงราย หลงการรบสอ.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต.

สาขาวชาสงคมศาสตร.มหาวทยาลยแมฟาหลวง.

มณเฑยรศภโรจน. (2541).การวเคราะหการใชการตนสอความหมายเพอ

การณรงคโรคเอดส (พ.ศ. 2535-2539). วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑตสาขาการสอสารมวลชน.คณะนเทศศาสตร.จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

ราชบณฑตยสถาน.(2546).พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542.

กรงเทพฯ:นานมบคสพบลเคชน.

รงนภา ยรรยงเกษมกล. (2556). ทฤษฎปฏสมพนธเชงสญลกษณกบการ

อธบายปรากฏการณทางสงคมจากมมมองตวแสดง. วารสาร

การเมองการบรหาร และกฎหมายปท 5ฉบบท 2พฤษภาคม -

สงหาคม2556.เผยแพรเมอวนพฤหสบด16ตลาคม2557.


โรลองดบารตส.วรรณพมลองคศรสรรพแปล.(2551).มายาคต.โครงการ

จดพมพคบไฟ:กรงเทพฯ.

อภาวณณนามหรญ.(2553). การวเคราะหพระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว ในพธพระราชทานปรญญาบตร พ.ศ. 2493-2542.

วทยานพนธปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต. คณะอกษรศาสตร

สาขาภาษาไทย.มหาวทยาลยศลปากร.

ภาษาองกฤษ

Berger,A.A.(1982).Media Analysis Techniques.London:sage.

Berger, A. A. (1984).Media analysis techniques.Beverly Hills:

SagePublications.

Fiske, John. (1982).Introduction to Communication Studies.

London:Routledge.

Fiske, John and John Hartley. (1978). Reading Television.

NewYork:Routledge.

Hall, Stuart. (1997).Representation : cultural representations

and signifying practices.London:Sage.

McLuhan,M.(1964).Understanding Media : The Extensions of

Man.NewYork:McGraw-Hill.


1นกศกษาปรญญาเอกหลกสตรปรชญาดษฎบณฑตสาขาวชาสหวทยาการ

วทยาลยสหวทยาการ

ศลยกรรมเกาหล : ความงามทเลอกไดAesthetic Surgery in South Korea,

You Can order

วสาขา เทยมลม1

Visakha Tiemlom

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคในการศกษาปรากฏการณ “ความงาม

แบบสาวเกาหล” ทเกดขนในสงคมไทย กลยทธการพฒนาเศรษฐกจของ

ประเทศเกาหลดวยอตสาหกรรมวฒนธรรม (Culture Industry) จนกลาย

เปน กระแสเกาหลฟเวอร (KoreaWave) ในประเทศไทย ความเชอเรอง

ความงามในสงคมเกาหล และกรณศกษาจากบนทกประสบการณการท�า

ศลยกรรมของผหญงไทยทเดนทางไปศลยกรรมทประเทศเกาหลเพอศกษา

ประสบการณกอนท�าศลยกรรม และประสบการณหลงจากตดสนใจท�า

ศลยกรรม น�าไปสการวเคราะหปรากฏการณ “ความงามแบบสาวเกาหล”

ดวยแนวคดเกยวกบการศกษารางกายทางมานษยวทยา (Anthropological

StudiesoftheBody)ในประเดนดงน

1) กระแสเกาหลฟเวอร

2) อตสาหกรรมวฒนธรรม:กลยทธการตลาดของเกาหล

3) แนวคดอตสาหกรรมวฒนธรรม(CultureIndustry)


4) ความงามแบบเกาหล

5) ความเชอเรองความงามในสงคมเกาหล

6) รปแบบศลยกรรมความงามแบบเกาหล

7) แนวคดเรอนรางในทางมานษยวทยา

8) กรณศกษา:กระบวนการศลยกรรมของผหญงไทยท

ประเทศเกาหล

9) การวเคราะหปรากฏการณการท�าศลยกรรมแบบสาวเกาหล

ของผหญงไทยดวยแนวคดเกยวกบการศกษารางกายทาง

มานษยวทยา

ค�าส�าคญ:ความงามแบบสาวเกาหล,ศลยกรรมความงาม,กระแสเกาหล

ฟเวอร,ความเชอเรองความงามและอตสาหกรรมวฒนธรรม


Abstract

Thearticleaimstostudy“KoreanBeauty”Phenomenon

inThaisociety,economicdevelopmentstrategiesofKoreawith

CultureIndustrywhichleadstoKoreanwaveinThailand,ideal

beautyofKoreanandCaseStudyofThaiwomenbeforeand

aftercosmeticsurgeryexperienceinKorea.Thearticle‘sanalysis

wasbaseduponanthropologicalstudyofthebody.

Keywords:KoreanBeauty,AestheticSurgery,KoreanWave,

idealbeautyofKoreanandCultureIndustry


บทน�า:กระแสเกาหลฟเวอร

กระแสเกาหลฟเวอรหรอคลนเกาหล(TheKoreanWaveหรอ

K-Wave) มาจากภาษาเกาหลทเรยกวา ฮนย (Hallyu) เกดจากทรฐบาล

เกาหลสนบสนนการประชาสมพนธคลนเกาหล (Hallyu)อยางจรงจงใหไป

ในทศทางเดยวกนในทกๆ ดาน(สรศาประชาบาล,2550)กระแสความนยม

เกาหลคอยๆ เขามาในภมภาคเอเชยตะวนออกและเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ในชวงปลายทศวรรษ 1990 เปนความนยมในวฒนธรรมรวมสมย ไดแก

ละครเกาหลภาพยนตรเกาหลดาราเกาหลนกรองเกาหลการใชสงของตางๆ

ทผลตจากประเทศเกาหลฯลฯ (สวภทรทองเจรญ,2557)และในปค.ศ.

1998หรอพ.ศ. 2541หลงเกดวกฤตเศรษฐกจได1ปกระทรวงวฒนธรรม

ของเกาหลไดจดท�านโยบายและแผนปฏบตการ5ปและแผน10ป(Korea

2010:Culture,CreativityandContent)สนบสนนงบประมาณจ�านวน

มากเพอสงเสรมใหภาครฐและเอกชนลงทนจดการศกษาดานอตสาหกรรม

วฒนธรรม เพอสรางความเขมแขงใหกบอตสาหกรรมวฒนธรรมเกาหล

พลกโฉมทนวฒนธรรมเอเชย ทเรยกกนวา คลนวฒนธรรมปอปเกาหล

(TheKoreanWave)(อบลรตนศรยวศกด,2549)

พนธเมธณระนองผจดการองคการสงเสรมการทองเทยวเกาหล

ไดกลาวถงทมาของกระแสของสอบนเทงเกาหลใตวา(รายการเรองของเรอง,

14กนยายน2559) มจดเรมตนจากละครซรยเกาหลในป2543จากผวา

ราชการจงหวด Gangwon-do ตองการสงเสรมแหลงทองเทยวในจงหวด

Gangwon-do หรอจงหวด Gangwon ออกไปสสายตาชาวเอเชยและ

ชาวโลกวาในจงหวดGangwon-doมฤดใบไมรวงทสวยงามอนไดแกภเขา

ทะเลแมน�า แตไมอยากใหเปนแคสารคด และมองวาสอการตลาดทดทสด

นาจะเปน TV Drama โดยไดรวมมอกบผผลตละครของเกาหลใต ผลต

ละครเรองAutumninMyHeartหรอ“รกนชวนรนดร”โดยใชสถานท

ทองเทยวในจงหวดGangwon-doเปนสถานทถายท�าฉากรก


จากบทสมภาษณของพนธเมธณ ระนอง ใน positioningmag.

com ไดใหขอมลเพมเตมวา กระแส Autumn inMy Heart โดงดงใน

เอเชยเนองจากเปนละครทตงใจท�าขนมาเพอบบน�าตาคนดจนท�าใหเกดการ

ทองเทยวแบบDramaTourหรอตามรอยความประทบใจจากละครจาก

สถตขององคกรสงเสรมการทองเทยวของจงหวด Gangwon-do พบวา

จ�านวนนกทองเทยวทเขามาในจงหวดเมอป2542มประมาณ42.4ลานคน

หลงจาก Autumn inMy Heart ออกอากาศทเกาหลในป 2543 เพยง

ไมนาน ละครเรองนไดออนแอรในจน ไตหวน ฮองกง เวยดนาม และไทย

ในเวลาไลเลยกน ยอดนกทองเทยวเขาสจงหวดเพมขนกวา 15% ในปนน

HwajinpoBeachในเมองGoseongซงเปนชายหาดทนางเอกขคอสนใจ

อยบนแผนหลงของพระเอกกลายเปนฉากทนกทองเทยวทเปนครกพากนมา

เลยนแบบหรอทงหญากวางสเขยวทSamyangในเมองDaegwallyeong

สถานทฮนนมนระหวางพระเอกนางเอกเปนแหลงทมนกทองเทยวตองแวะ

มาชมและสวนสาธารณะชอPhoenixPark ในเมองPyeongchangซง

นางเอกและพระรองซงน�าแสดงโดยวอน-บนไดมาท�างานรวมกน มรสอรต

เพมขนมากมายเพอมารองรบนกทองเทยว กลายเปน โปรแกรมเทยวแบบ

RomanticTour(admin,5กมภาพนธ2549)

พนธเมธณ ระนอง ไดกลาวในรายการเรองของเรองวา (รายการ

เรองของเรอง,14กนยายน2559)ละครเกาหลทไดรบความนยมอยางตอ

เนองกลาวคอในป2544เรองMySassyGirlยยตวรายกบนายเจยมเจยม

ตอมาป2545ละครเรองWinterLoveSongหรอWinterSonataเพลง

รกในสายลมหนาวยงไดรบความนยมยงกวาเรองAutumninMyHeart

เปนอกเรองทน�ารายไดจากนกทองเทยวทวโลก ท�าใหเกาะนามเปนแหลง

ทองเทยวทไดรบความนยม จนกระทงป 2546 ละครเรอง แดจงกม มา

ตอกย�ากระแสเกาหลดวยอาหารและแพทยแผนโบราณท�าใหรานอาหาร

เกาหลเกดขนในประเทศไทยท�าใหสถานทถายหนงแดจงกมหรอDaeJang


GeumThemeParkกลายเปนสถานททองเทยวทไดรบความนยมรายการ

เรองของเรองทางชองOneไดกลาววาละครเกาหลทไดรบความนยมอยาง

ตอเนองดงนโดยในป2547เรองFullHouseป2549เรองPrincess

Hoursและภาพยนตรเรอง200PoundsBeautyป2552เรองBoyOver

Flowersป2556เรองYouWhoCameFromtheStarsและป2559

เรองDescendantoftheSun

บทสมภาษณของ พนธเมธณ ระนอง เปนไปในทศทางเดยวกบ

งานวจยของ ตองชนก สนแสวงผล (2554) ซงพบวาปรากฏการณกระแส

ความนยมเกาหลในประเทศไทยเรมปรากฏชดเจนเมอมการน�าละครชด

(ซรย) มาแพรภาพในประเทศไทย คอเรอง เกาหลเรองรกนชวนรนดร

(Autumn inmy heart) ตามดวยกระแสตอเนองจากละครชดอกหลาย

เรองเชนรกในสายลมหนาว(WinterLoveSong),สะดดรกทพกใจ(Full

House), เจาหญงวนวายกบเจาชายเยนชา (Princess Hours), รกวนวาย

ของเจาชายกาแฟ(CoffeePrince)ซงลวนเปนละครทประสบความส�าเรจ

อยางสงในหลายประเทศนอกจากนละครชดแดจงกมจอมนางแหงวงหลวง

(Jewel in thePalace) ยงท�าใหกระแสความนยมเกาหลรอนแรงมากขน

เนองจากมการสอดแทรกเนอหาทางประเพณและวฒนธรรมเกาหลนอกจาก

ละครชด (ซรย) ทไดรบความนยมแลวภาพยนตรจากเกาหล ยงย�ากระแส

ความนยมเกาหลใหมากขนไดแกยายตวรายกบนายเจยมเจยม(MySassy

Girl)หรอลขตรกขามเวลา(Ilmare)สงผลใหนกแสดงเกาหลจงกลายเปน

ทรจกในหมแฟนละครชดและภาพยนตรเกาหล อกทงเพลงประกอบละคร

หรอภาพยนตรกกลายเปนทนยมอยางลนหลามเชนเดยวกน นอกเหนอไป

จากความนยมในละครชดภาพยนตรหรอตวนกแสดงแลวความนยมในกระแส

เกาหลยงขยายไปถงศลปนนกรองเกาหลทงหลายมากมายจนทาใหเกดความ

คลงไคลตอกระแสเกาหลฟเวอรไปทวสงคมไทย ซงความนยมดงกลาวเรม

จากศลปนเดยวเชนเรน(Rain)เซเวน(SE7EN)จนตอเนองไปถงศลปน


กลมชายและหญงเชนทงบงชนก (DongBangShinKi)ซปเปอรจเนยร

(Super Junior) เกรลเจเนอเรชน (Girls’ Generation) วนเดอรเกรล

(WonderGirls)เปนตนเราจะสงเกตเหนความคลงไคลในตวศลปนเกาหล

ทเพมขนอยางมาก จากจ�านวนการจดแสดงคอนเสรตนกรองเกาหลและ

จ�านวนรอบของคอนเสรตรวมไปถงราคาบตรคอนเสรตทสงขนเรอยๆตาม

ความนยมในตวศลปนนอกจากนนกระแสเกาหลฟเวอรยงสงผลใหรายการ

วาไรตเกาหลเปนทนยมมากขนดงจะเหนไดจากสอโทรทศนไทยไดน�ารายการ

วาไรตเกาหล เกมสโชวมากมายมาน�าเสนอ เปนตน สอดรบกบงานวจยของ

บศยรนทรสจจะวรรธน(2555)ทพบวาละครโทรทศนชดแดจงกมสงผลตอ

ทศนคตของผชม ท�าใหเกดความรสกทดและความชนชมตอประเทศเกาหล

ในดานอาหารและการทองเทยวท�าใหเกดกระแสนยมเปนอยางมากสงผล

ตอกลมธรกจการทองเทยวประเทศเกาหลมการเจรญเตบโต เกดทวรตาม

รอยละครแดจงกม ธรกจรานอาหารเกาหลเปนทนยม เนองจากผชมละคร

อยากลองรบประทานอาหารเกาหลแบบในละคร และงานวจยของ สะรลา

ปองพมพ(2551)ยงพบวาผรบสารจากภาพยนตรซรยเกาหลเรอง“แดจง

กม”หรอกลมแฟนคลบสวนใหญเปนเพศหญงมอายระหวาง20-35ปเกด

การคลอยตามไปกบตวละครเสมอนวาตนเองไดเขาไปเปนสวนหนงกบตว

ละครทตวเองชนชอบ ไดสงเกตการณอยางใกลชด และเกดพฤตกรรมการ

รบรเลยนแบบตวละครทเปนนางเอก เชน การฝกปรงอาหารเกาหลทบาน

หรอคลงไคลการรบประทานอาหารเกาหลและพบวาผรบสารจากภาพยนตร

ซรยเกาหลเรอง “แดจงกม” รบวฒนธรรมเกาหลผานสอภาพยนตร และ

เลยนแบบวฒนธรรมเกาหลมากขน เปนไปในแนวทางเดยวกบงานวจยของ

อลสา วทวสกล (2549) พบวา ภาพยนตรซรยเกาหลเรอง “แดจงกม” ม

อทธพลตอการประชาสมพนธประเทศอยางมาก เปนการเผยแพรวฒนธรรม

ทางออมสสมาชกในสงคม


กระแสเกาหลฟเวอรพดเขาสสงคมไทยและประเทศเอเชยอยาง

รวดเรวดวยนโยบายการพฒนาประเทศของเกาหลทเนนเผยแพรอตสาหกรรม

วฒนธรรมผานสอมวลชนอยางเชนภาพยนตรซรยใหเขาสหวใจผรบสารได

อยางตรงใจ น�าไปสความชนชอบในวฒนธรรมเกาหล ความนาสนใจศกษา

อยทวาประเทศเกาหลมกลยทธการตลาดอยางไร จงท�าใหกระแสเกาหล

โดงดงไปทวเอเชย

อตสาหกรรมวฒนธรรม : กลยทธการตลาดของเกาหล ในประเทศไทยกระแสเกาหลฟเวอรไดรบความนยมเปนอยางมาก

และพบไดในวฒนธรรมชวตประจ�าวนไดแกอาหารภาษาเครองแตงกาย

ละครโทรทศนภาพยนตรเกมโชววารตเพลงสงส�าคญคอละครโทรทศน

ของประเทศเกาหลไดถายทอดวฒนธรรมในดานตางๆ ไวในละครโทรทศน

(อลสา วทวสกล, 2549) ละครเกาหลสามารถครองใจผชมในประเทศไทย

อยางลนหลามและรวดเรวความตางทางวฒนธรรมไมไดเปนอปสรรคในการ

รบชม แตผชมกลบใหความสนใจ และงายตอการท�าความเขาใจ เนองจาก

ละครเกาหลแสดงออกถงความเปนเอเชยเมอละครไดรบความนยมจากผชม

ผชมจะเกดการเรยนรและซมซบวฒนธรรมจากประเทศเกาหล (ดรยางค

คมข�า,2553)

เหตผลทผชมสนใจในวฒนธรรมเกาหล เนองจากเปนวฒนธรรมท

แสดงออกถงความเปนเอเชยผศ.ดร.ปวตราจนดาหราอาจารยภาควชาการ

ตลาดสถาบนบณฑตบรหารธรกจศศนทรจฬาลงกรณมหาวทยาลยไดกลาว

ถงกลยทธการพฒนาประเทศเกาหลใตดวยวฒนธรรมอยางนาสนใจใน

รายการโทรทศนเมอวนท14กนยายน2559(รายการเรองของเรอง,14

กนยายน 2559) ไวดงน นอกจากสอละครซรย และภาพยนตรทรฐบาล

เกาหลใตไดใชวฒนธรรมเปนเครองมอในกลยทธการตลาดในสอบนเทงแลว

ในป 2002-2003 เกาหลไดใชสอเพลง K-POP เพมขนมา โดยในป 2009


นกรองGirlsGroupอยางWonderGirls ไดบกตลาดประเทศตะวนตก

ดวยเพลงNobodyและป 2012ทาเตนควบมาอยางกงนมสไตรโดงดงไป

ทวโลก

ผศ.ดร.ปวตราจนดาหราไดวเคราะหไววาความส�าเรจของเกาหลใต

ทใชวฒนธรรมรวมสมยผานสอบนเทงนนไดแนวคดมาจากAmericanization

ทมสหรฐอเมรกาเปนตนแบบ ดวยแนวคดการลาอาณานคมทางวฒนธรรม

หมายถงการตงใจทจะปกครองประเทศอนดวยวฒนธรรมโดยผปกครองม

จดมงหมายเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจความส�าเรจของประเทศเกาหลใต

เกดจากการท�าวจยการตลาดและพบวาตลาดมความตองการดงน

1) ภาพลกษณของ Modern Asiaเนองจากในระยะแรกเกาหลใต

ตองการเจาะตลาดเอเชยพบวา คนเอเชยตองการเหนภาพลกษณของคน

เอเชยทมความสามารถ ความเกง ความเปนฮโร ท�าใหภาพลกษณนถกน�า

เสนอจากสอบนเทงของเกาหลใตจงท�าใหจบหวใจคนเอเชยได

2) ภาพลกษณของ Asia Prideสงทภาคภมใจของคนเอเชยไดแก

วฒนธรรมทยาวนาน ประวตศาสตรทนาสนใจ ในขณะเดยวกน คนทไมใช

คนเอเชยมความสนใจภาพลกษณของ Asia Pride วาเปนวฒนธรรมทม

เรองราว นาสนใจ นาตดตาม สอบนเทงเกาหลจงสามารถชนะใจคนเอเชย

และคนทไมใชเอเชยได

3) คณธรรม จรยธรรม พบวาคนในสงคมปจจบนอยากเหน

คณธรรมจรยธรรมทดงาม ในสอบนเทง ไดแก ความมน�าใจ ความเปน

สภาพบรษ ความเขมแขง ความอดทน ความดชนะความชว เนองจาก

คณธรรม จรยธรรมเหลานคอนขางเลอนหายจากสงคมปจจบน แตสงคม

ตองการเหนสงเหลาน

4) การน�าเสนอวฒนธรรมเกาหลใตดวยวธผสมผสานระหวาง

วฒนธรรมสากลกบวฒนธรรมเกาหลใตรวมสมย เนองจากวฒนธรรมสากล

เปนสอทเขาถงคนทตางจากคนเกาหลใตได


เกาหลใตใชแนวคดการลาอาณานคมทางวฒนธรรม จนกลายเปน

กระแสความนยมในละครซรยภาพยนตรและดนตรไดแพรไปยงเทคโนโลย

IT เครองส�าอางค ภาษาเกาหล แฟชน และศลยกรรม จนกลายเปน

Koreanizaion เหตผลเพราะความชนชอบในวฒนธรรมเกาหลทแปรเปลยน

เปนกลายเปนรสนยมการบรโภค

จากบทสมภาษณของผศ.ดร.ปวตราจนดาหราพบวาเกาหลใตใช

แนวคดการลาอาณานคมทางวฒนธรรม จนกลายเปนกระแสความนยมใน

ละครซรยภาพยนตร และดนตร ไดแพรไปยงเทคโนโลย IT เครองส�าอางค

ภาษาเกาหล แฟชน และศลยกรรม จนกลายเปน Koreanizaion เหตผล

เพราะความชนชอบในวฒนธรรมเกาหลทแปรเปลยนเปนกลายเปนรสนยม

การบรโภคสอดรบกบงานของYounaKim (2013) ในKoreaWave :

KoreaMediaGoGlobal ทพบวา คลนเกาหลไดสรางอตลกษณใหมและ

พนทซบซอนทามกลางความหลากหลายในโลกสากล ซงเปนการผสมผสาม

ระหวางวฒนธรรมตะวนตกและวฒนธรรมเอเชยตะวนออกภาพลกษณความ

เปนเอเชยผานการสรางอตลกษณใหม ดวยการผสมผสานวฒนธรรมเอเชย

กบวฒนธรรมอเมรกา มความเปนเอเชย ชาตนยมทมความเปนสากล เปน

สอวฒนธรรมทมความทนสมย ซงเปนผลผลตของแนวคดเสรนยมใหม

(Neoliberal) จากนโยบายรฐบาลเกาหลใตในการสงเสรมวฒนธรรมและ

เทคโนโลย โดยมเปาหมายหลกคอการสงเสรมสนคาวฒนธรรมและสอเปน

สนคาสงออกสตลาดโลก โดยมเอเชยเปนเปาหมายแรก ตามดวยยโรปและ

อเมรกา คลนเกาหลมสนคาทางวฒนธรรมอนไดแกภาพยนตรละครดนตร

และภาพลกษณ

YounaKim(2013)ยงเสรมอกวาคลนเกาหลคอการสรางSoft

Powerในยทธศาสตรการพฒนาทยงยนทามกลางความขดแยงของอ�านาจ

การเมองและทหาร โดยเฉพาะอยางยงในชวงเวลาทเศรษฐกจโลกก�าลง

ถดถอยตามความถดถอยของอ�านาจโลกอเมรกา ประเทศเกาหลแสดงให


เหนถงตราสนคาชาตเกาหลทโดดเดนดวยการสงออกวฒนธรรมสอมวลชน

และภาพลกษณ และกลยทธการเปลยนแปลงของการพฒนาทยงยน การ

ปรบเปลยนภาพลกษณของประเทศน�าไปสการเตบโตของยอดขายสนคา

สอมวลชน เชนละครโทรทศนและดนตรเพลงปอปและการเพมขนอยาง

มหาศาลของนกทองเทยวตางชาตทมาเทยวเกาหล

จะเหนวารฐบาลเกาหลไดน�าแนวคด อตสาหกรรมวฒนธรรม

(Culture Industry) มาเปนยทธศาสตรในการพฒนาประเทศอยางจรงจง

และประสบผลส�าเรจโดยใชวฒนธรรมฝงในสอมวลชนและภาพลกษณ

แนวคดอตสาหกรรมวฒนธรรม (Culture Industry) แนวความคดเรองอตสาหกรรมวฒนธรรม(CultureIndustry)ได

ถกน�ามาศกษาในชวงทศวรรษท 1940 และปรากฏเปนครงแรกผานงาน

เขยนทางวชาการเรอง“TheCultureIndustry:EnlightenmentasMass

Deception”โดยธโอดอรอดอรโน(TheodoreW.Adorno1903-1969)

และแมกซฮอรคไฮเมอร (MaxHorkheimer1895-1973) อดอรโนเหน

วา วฒนธรรมในแงศลปะ ดนตร หรอ มหรสพบนเทงตางๆ เหลาน คอ

อตสาหกรรมวฒนธรรมเพราะเปนการผลตครงละมากๆ(MassProduction)

มลกษณะเดยวกนเพราะสนคาเหลานมผลตแบบอตสาหกรรมแบบสายพาน

ผลผลตเหลานเกดจากปฏสมพนธเชงอ�านาจของชนชนนายทนจนกลายเปน

สนคาบนเทง การอธบายอตสาหกรรมวฒนธรรมของอดอรโนสอดรบกบ

เฮอรเบรท มาคส (Herbert Marcuse, 1898-1979 อางใน กาญจนา

แกวเทพ,2544)โดยมาคสกลาววาปจเจกชนทมชวตอาศยอยในกบดกทาง

วฒนธรรมของวถการผลตในรปแบบดงกลาวนจะกลายเปนมนษยผมมตเดยว

(One-DimensionalMan)ทใชชวตในสงทมองเหนและยอมรบสงทเปนอย

โดยไมคดนอกกรอบจากสงทมทเปนอยเนองจากอตสาหกรรมวฒนธรรมนน

มลกษณะทท�าใหคนไมกลาออกนอกกรอบ โดยชนชนนายทนน�าเทคโนโลย


มาใชเปนเครองมอในการสรางอ�านาจในระบบทนนยมครอบง�ามวลชนผาน

สอประเภทตางๆเชนวทยโทรทศน

งานวจยทแสดงถงมตอตสาหกรรมวฒนธรรม ไดแก งานของ

Geoffrey Jone (2012) ทพบวา อดมคตของชาวตะวนตกเชอวา การ

ประกอบสรางและการเผยแพรอตสาหกรรมความงามทเปนผลมาจากยค

โลกาภวฒน (Globalization) ทท�าใหสงคมและวฒนธรรมทเปนเนอเดยว

กน(TheSocialandHomogenizationofCulture)ซงเปนไปในทศทาง

เดยวกบงานของWenHua (2013) คอ ความปรารถนาทเพมขนส�าหรบ

ลกษณะออนเยาวและสวยงามผานการผาตดศลยกรรมความงามในหมผหญง

จนเปนผลตภณฑของการรวมกนทซบซอนของอ�านาจของตางประเทศ

ซงประกอบสรางจากบทบาททางเพศทครอบง�าวฒนธรรมรางกาย อ�านาจ

การตลาดและอ�านาจรฐทเปนผลมาจากการขยายตวของกลไกระบบทนนยม

บรโภคในทวโลกการหลงไหลภาพลกษณความเชอและเทคโนโลยการแพทย

การเปลยนแปลงของรางกายผหญงผานการศลยกรรมความงามสะทอนให

เหนถงการเปลยนแปลงอยางมากของประเทศจนจากระบอบการปกครอง

แบบสงคมนยมลทธเหมามาสสงคมบรโภค อ�านาจผชายเปนใหญ ตลาด

และรฐซงสอดรบกบงานของRogerScruton(2009)พบวาแรงจงใจทท�า

ใหผหญงท�าศลยกรรมความงามคอ ความไมพอใจในภาพลกษณของตนเอง

เพราะวา ผหญงไมไดตดสนภาพลกษณของตวเองผานกระจกทตวเองมอง

แตผหญงตดสนภาพลกษณตวเองจากสายตาคนอนและสอมวลชน รางกาย

ของผหญงตกอยในรางแหของการเมองและระบบทนนยมบรโภค และงาน

วจยทแสดงถงการสงออกอตสาหกรรมวฒนธรรมของเกาหลมายงประเทศ

ตางๆผานสอบนเทงเชนยงฮานโช(YounghanCho,2011)การศกษา

พบวาการใชสอมวลชนและวาทกรรมเกยวกบคลนเกาหล ในการนยามใหม

วาเปนภมภาควฒนธรรมเอเชยตะวนออก และการตลาดทสามารถสราง

ผลก�าไรผานประวตศาสตรและความทนสมย


จากแนวคดและงานศกษาดานอตสาหกรรมวฒนธรรม พบวา

แนวคดอตสาหกรรมวฒนธรรมจงถกน�ามาใชโดยรฐบาลเกาหลเพอเพมมลคา

ทางเศรษฐกจเพอผลตสนคาและบรการทมนยยะทางวฒนธรรมแฝงอยผาน

กระบวนการแปลงวฒนธรรมเปนสนคา(CommoditisationofCulture)

เพอสรางกระแสความนยมเพมอปสงคเพอสนองตอลทธบรโภคนยม

ความงามแบบเกาหล กระแสเกาหลน�ามาส ละครเกาหล นกรองเกาหล อาหารเกาหล

เครองส�าอางคเกาหลและหนงในอตสาหกรรมวฒนธรรมเกาหลทสงผานมา

คอ การท�าศลยกรรมความงามแบบเกาหล จะเหนไดวาผหญงในสงคมไทย

รบกระแสความงามแบบเกาหลทถกสงผานศลปนดารานกรองเกาหลท�าให

การท�าศลยกรรมความงามแบบเกาหลไดรบความนยมเปนอยางมาก การ

สอสารทรวดเรวของอนเทอรเนตสงคมออนไลนสงผลใหไดเหนตวอยางกอน

(Before) และหลง (After) ของผท�าศลยกรรมในสอตางๆ ไดแก สอซรย

ภาพยนตรจากประเทศเกาหล สอดารานกรองเกาหล สอสงคมออนไลน

หรอWebsiteทผหญงหนาตาธรรมดาๆสามารถเปลยนเปนคนสวยไดเกด

กระแสนยมการท�าศลยกรรมแบบเกาหล สงผลใหคานยมและทศนคตเปลยน

ไปท�าใหความสวยแบบเกาหลเปนความสวยทตรงอยในใจผหญงและอยาก

ทจะสวยแบบนน เปนรสนยมความงาม ซงสอดรบกบผลการวจยของ

ตองชนกสนแสวงผล(2554) ทพบวาวฒนธรรมการบรโภคความงามทาง

รางกายของสตรไทยในกระแสความนยมเกาหลทยงพบอยตอเนองเกดจาก

ความรวดเรวของการสอสาร โดยเฉพาะอยางยง สออนเตอรเนต ทท�าให

ผบรโภคคลอยตามอยางไมรตว กอใหเกดใหกระแสความนยมเกาหลยงคง

แขงแรงมากพอทจะสงตอไปใหทงทนขนาดเลกหรอขนาดใหญเสาะแสวงหา

ผลประโยชนทอาจเกดจากกระแสความนยมนตอไปและจากการศกษาของ

ยภาพรขจรโกศล(2556)พบวาการเปดรบนตยสารแฟชนและบนเทงไทย


สงผลตอวยรนสตรไทยรบรผลดานบวกทตวแบบไดรบจากการท�าศลยกรรม

เสรมความงาม และการรบรผลดานบวกนสงผลตอทศนคตตอการท�า

ศลยกรรมเสรมความงามของวยรนสตรไทย

ภาพตวแทนความงามของสาวเกาหลคอ รปลกษณความงาม

ภายนอกทซมซบและไดรบอทธพลจากกระแสความนยมเกาหลจากงานวจย

ของ ปรชญาพร ทองเกลยง (2553) พบวา วยรนไทยรบรความสวยแบบ

เกาหลในทศทางเดยวกนนนคอสายแบวตาโตผวขาวและดเปนธรรมชาต

โดยวยรนมการเลยนแบบพฤตกรรมภาพลกษณไดแกหนาตารปรางและ

การแตงกายของดารานกรองนกแสดงนางแบบเกาหลดวยการแตงหนา

แตงกายและการท�าศลยกรรมโดยเฉพาะจากซรยเกาหลทท�าใหวยรนอยาก

สวยแบบเกาหล จากขอสงเกต คนเกาหลทยงไมไดท�าศลยกรรม สวนมาก

มตาเลกชนเดยว รปหนาใหญ การท�าศลยกรรมเกดเปนรปแบบใหมในการ

สรางใบหนาใหดสวยเปนธรรมชาตโดยม3องคประกอบพนฐานทส�าคญคอ

ตาสองชนจมกและรปหนาV-Line(MGROnline,18กรกฎาคม2555)

นยามความงามของสาวเกาหลนนมลกษณะคลายๆ กนคอผวขาวจมกเรยว

เลกตากลมโตสองชนใบหนาทเลกและคางทมลกษณะเปนตวVหรอทเรยก

กนวาV-Shape(BusinessInsider,2559) การท�าV-Shapeส�าหรบผทม

โครงหนาใหญ คอการศลยกรรมกระดกบรเวณกรามและคาง เพอท�าให

หนาเรยวเลกลง และแกไขใบหนาทไมสมมาตรกน สดสวนของใบหนาดาน

กวางทไดรปคอ13 :10 :7คอบรเวณความกวางชวง โหนกแกมกราม

และคางทไดสดสวน(โรงพยาบาลไอด,13พฤษภาคม2559)


ภาพ:รปใบหนาแบบเกาหล“แท”ทรายการทางสถานโทรทศนทางSBS

จ�าลองขนมาวาสาวเกาหลสวนใหญควรจะมใบหนาแบบน

ทมา:http://www.manager.co.th/Entertainment/ViewNews.

aspx?NewsID=9550000087109

ดวงตาแบบเกาหลเปนดวงตาทกลมโตชนตาไมกวางมากโดยแพทย

จะเยบเปลอกตาใหดโตเปนรปอลมอลด จมกมสนทไมสงมาก ปลายจมก

งอนนดๆ ใบหนา V-Line ถอเปนอดมคตความงามแบบสาวเกาหล เพราะ

ธรรมชาตคนเกาหลมรปหนาทกวางและกลมการท�าศลยกรรมผาตดกราม

และโหนกแกมจงเปนเรองจ�าเปนและเปนทนยมมาก จากบทสมภาษณ

คณหมอซออนซ(Koreankori,27กมภาพนธ2558) ศลยแพทยทคลนก

ศลยกรรมทชอวาDesignnerPlasticSurgery ในกรงโซลมความเหนวา

คนเกาหลมใบหนาทเหมอนกนเปนสวนใหญ เพราะคนเกาหลสบเชอสาย

ตนก�าเนดมาจากชาวมองโกลเหมอนกนหมดแทบ100%ซงตางจากคนไทย

ทมบรรพบรษหลายเชอสายผสมกนท�าใหคนไทยมหนาตาทหลากหลาย

ผหญงมความเชอวาความงามของผหญงคอรางในอดมคตสามารถ

จดการได และเปนโครงการทสรางอยางไมมวนเสรจสน (body project)

(ณฐธดา เมลทาง, 2555) ผหญงจงเลอกทจะลงมอปฏบตการแปลงโฉม

ตวเองความงามแบบเกาหลเปนรปแบบความงามแบบเอเชยทไมจ�าเปนตอง

มจมกโดงแบบชาวตะวนตก ซงความงามแบบเกาหลเปนความงามแบบ

ธรรมชาต ผหญงจงลงทนกบโครงการรางกาย (body project)เพอสราง


อตลกษณความงามแบบเกาหลจากการผาตดศลยกรรมรางกายของตนให

เปนรางกายทสวยงาม ปรากฏการณความงามอนไดแก จมกโดง รปหนา

V-Lineดวงตาทกลมโตหนาอกทโตภาพความงามแบบสาวเกาหลเหลาน

เปนภาพความงามทางวฒนธรรมทสงผานสอมวลชนจากประเทศเกาหลส

ผหญงไทยซงเปนไปในทศทางเดยวกบงานวจยของปรชญาพรทองเกลยง

(2553)ทพบวาความงามแบบเกาหลในทศนะของวยรนไทยคอความงาม

ทดเปนธรรมชาต และสอดรบกบงานวจยของ Kim (2009) กลาววาการ

ศลยกรรมเกาหลสามารถสรางความงามแบบธรรมชาตจนดไมออกวาเปน

ความงามทถกสรางขนมาความส�าเรจของการศลยกรรมเกาหลคอค�าวา

ธรรมชาต(NaturalKoreanLook)เปนนยามการศลยกรรมของความงาม

แบบเกาหล ซงเปนสญลกษณของความมงคงและสถานะทางสงคมของ

ชนชนกลาง

ปรากฏการณความงามสงไดดวยการท�าศลยกรรมเกาหล สามารถ

เปลยนโฉมใหผหญงหนาตาธรรมดากลายเปนคนสวยสะพรงจนนาหลงใหล

นมความเปนมาอยางไร อดมการณใดทขบเคลอนปรากฏการณทางสงคมน

ความเชอใดทท�าใหผหญงยอมเจบตวทมเทเงนเวลาและความเสยงทตอง

แลกมา

ความเชอเรองความงามในสงคมเกาหล คนเกาหลมความเชอเรองความงามทเปนเอกลกษณ ไมเหมอนชาต

ใดนนคอคนเกาหลเชอวา “ถาใบหนางดงาม หวใจกยอมงดงามดวย” (If

your face is beautiful, your heart also becomes beautiful.)

ความเชอน ท�าใหคนเกาหลตองการ “ใบหนาทงดงาม” กนทวประเทศมา

ตงแตยคโบราณ(อ.รวโรจน,2552:19)และความเชอนคอสาเหตทท�าให

คนเกาหลพยายามเปลยนแปลงหนาตาและรปรางใหดกวาเดมเพราะผลทได

รบนนคมคาตอการเปนทยอมรบของสงคมซงเปนสงคมทใหความส�าคญกบ


หนาตาและรปราง

ความเชอเรองความงามคอความด สบเนองมาอยางยาวนานจนถง

ปจจบน ซงเกดขนในสงคมตะวนออกอยางเชนในเกาหล และสงคมตะวนตก

ยกตวอยางเชน Robin Tolmach Lakoff, Raquel L. Scherr (1984)

กลาวในFaceValue,thePoliticsofBeautyวาความงามมคาเทากบ

ความด(Beautywastreatedasavirtue.)เชนเดยวกบDavisKathy

(2006)ทวา ตงแตในอดต เพลโตเหนวาความงามผหญงจดเปนอดมการณ

ทแสดงถงตวแทนของความด และความเชอในสมยวกตอเรยน (Victorian

belief) วาคณลกษณะของบคคลสามารถมองเหนไดผานรปลกษณภายนอก

และความสวยงามทางรปลกษณภายนอกสะทอนความสวยงามในจตวญญาณ

ภายในของบคคลรางกายทสวยงามบงบอกถงคณลกษณะทสวยงามภายใน

“สงทสวยงามคอสงทด”(Whatisbeautifulisgood.)(Sennett,1977,

Finkelstein,1991,Patzer,1985อางในTseelon,1995:85)

ดวยวทยาการทางการแพทยและเทคโนโลยสมยใหม ท�าใหหมอ

ศลยกรรมเกาหลสามารถปรบแตงคนหนาตาธรรมดา ใหออกมาสวย ดด

ปจจบนนประเทศเกาหลจงมคนจ�านวนมากทม “ใบหนางดงาม หวใจ

งดงาม” ตามความเชอของคนเกาหล ดารา นางแบบ และคนธรรมดาตาง

มใบหนาทงดงามราวกบเปนวฒนธรรมยคใหม

คมซนฮา(KimSunHa)ผบรหารSTMstyleบรษทเอเจนซ

ใหค�าปรกษาดานความงามเกาหล กลาววา การท�าศลยกรรมกลายเปน

วฒนธรรมของเกาหล เหตผลเนองจาก เกาหลเปนสงคมทมการแขงขนสง

มาก ดวยความเชอทวา เมอมคนสองคนเรยนเกง มความสามารถเทากน

คนทหนาตาดกวาจะไดรบการเลอกเขาท�างาน ในทางตรงกนขาม คนท

หนาตาไมด และไมศลยกรรม จะถกมองวาผดปกต การศลยกรรมจงเปน

เรองปกตมาก อยางนอยกตาหรอจมก (ผจดการออนไลน StmstyleMT,

18 กนยายน 2556) จงเปนเรองปกตทคนเกาหลมกจะวางแผนศลยกรรม


ตงแตเดกวยรน วยท�างาน นนหมายความวา การมหนาตาดยอมมโอกาส

มากกวาทจะไดงาน หรอ ใบเบกทางสความส�าเรจ ดวยความเชอตางๆ

เหลานท�าใหธรกจศลยกรรมในเกาหลเตบโตจนลกคาตางประเทศทคลงไคล

ความงามจนตองเดนทางมารบการผาตดทเกาหล

ภาพ Before – After จากดาราศลปนเกาหล

ความสวยของดาราเกาหลท�าใหคนทวโลกมองเหนมตความสวยของ

เกาหลไดชดเจนและชวยใหการตดสนใจเขารบการท�าศลยกรรมความงาม

ทเกาหลไดงายมากขน

รปBefore–afterของดาราเกาหลจากคนหนาตาธรรมดาสามารถ

กลายเปนคนสวยได เพยงแคศลยกรรม สรางความตนตะลง กระตนความ

ตองการและสรางภาพในจนตนาการทสวยงามภาพBefore–afterเสมอน

คาถาสะกดใหคนเชอวาศลยกรรมจะท�าใหตนเองสวยขนแนนอน ยงดารา

เกาหลตางออกมายอมรบความจรงวาเคยศลยกรรมเหตผลทดาราทงหลาย

ออกมายอมรบเนองจากแฟนคลบหรอสอมวลชนตามไปเจาะประวตดงเดม

จากทะเบยนประวตหรอเพอนรวมรนจากภาพเกาๆ วาแตกตางกนราวกน

คนละคน ดงนน ดาราเกาหลจงออกมาเปดเผยความจรงเองดกวาจะถก

เปดโปงจนกลายเปนเรองปกต

ภาพ:ลดาแฮ(LeeDaHae)

ทมา:http://women.mthai.com/scoop/140672.html


ลดาแฮ(LeeDaHae)ยอมรบวาเคยท�าศลยกรรมกอนเขาวงการ

บนเทงในรายการโทรทศนวา “ฉนดเหมอนไมเคยท�าอะไรมาเลยเหรอคะ”

เธอกลาวพรอมหวเราะ กอนจะยอมรบวาตนเองท�าศลยกรรมกอนจะมชอ

เสยงโดงดงอยางทกวนน(AhJong,8พฤษภาคม2556)

ภาพ:ปารคมนยอง(ParkMinYoung)

ทมา:http://movie.sanook.com/18292/

ปารคมนยอง(ParkMinYoung)ออกมาสารภาพวาเธอเคยผาน

การท�าศลยกรรม“ฉนคงจะไมพดวาตวเองเคยท�าอะไรทงๆ ทไมไดท�าและ

กคงไมปฏเสธในสงทตวเองเคยท�ามาไดฉนเคยท�าศลยกรรมมาจรงคะ”เธอ

บอกวาเคยท�าตาสองชนและจมกสมยทยงเรยนอยชนมธยมปลาย(Sanook!

Movie,5พฤศจกายน2553)

การออกมายอมรบวาเคยท�าศลยกรรมของดาราเกาหล สะทอนให

เหนความเปลยนแปลงของภาพ Before – After จากดาราศลปนเกาหล

จากคนทหนาตาบานๆ กลายเปนคนสวยระดบดารา ยงการสอสารในยค

ปจจบน ยงท�าใหความงามเกาหลเปนทประจกษตอสายตาคนทวโลกอยาง

รวดเรว ท�าใหคนทวโลกมองเหนความสวยแบบเกาหลไดชดเจน ชวยให

คนรบขอมลประกอบในการตดสนใจไดมากขน


รปแบบศลยกรรมความงามแบบเกาหล ในอดตความงามแบบตะวนตกถกยกยองไปทวโลกรวมถงประเทศ

เกาหล ความงามแบบตะวนตก เรมแผเขามาในชวงทเรมมสงครามเกาหล

(ค.ศ. 1950-1953) จนกระทงแบงออกเปนเกาหลเหนอ เกาหลใต การแผ

อทธพลของประเทศตะวนตกเขาสดนแดนเกาหลไดแกภาพยนตรฮอลลวด

นตยสารวทยาการตางๆและรวมไปถงรปแบบของความงามทหลงไหลเขา

มากบสอเหลานน ดงนน จงไมใชเรองแปลกใหมทคนเกาหลมความใฝฝน

อยากจะมโครงสรางหนาตาแบบชาวตะวนตกความงามแบบตะวนตกเปน

ความงามทมดวงตากลมโตตาสองชนจมกทโดงเปนสนรปหนาทเรยวงาม

หนาผากโคงดงนนการศลยกรรมของคนเกาหลในอดตมกจะองกบรปลกษณ

ความงามแบบตะวนตกเปนหลก ดงนนรปแบบการท�าศลยกรรมใบหนาจง

ท�าใหสาวเกาหลยคกอนๆจงมตาสองชนใหญๆจมกทเสรมจนโดงเกนความ

จรงซงขดแยงกบธรรมชาตของชาตพนธของคนเอเชย(อ.รวโรจน,2552:

47-49)ซงสอดรบกบDavis (2003 : 7) ซงไดกลาววา รปแบบความงาม

แบบตะวนตกกลายเปนอดมคต บรรทดฐานใหกบทกๆ คน และ Kaw

(1997 : 75) เหนวา รปแบบความงามของชาตตะวนตกในฐานะเจาภาพ

(host)ทเปนแบบใหเทยบเคยงการศลยกรรมความงาม

ปจจบน วงการศลยกรรมเปลยนไปเปนการศลยกรรมทองกบความ

เปนธรรมชาตของแตละชาตพนธมากขน เนนความเปนธรรมชาตใหมากทสด

และคงความเปนเอกลกษณของเอเชย การคนคดรปแบบความงามทองกบ

เชอชาตน เกดจากการลองผดลองถกของแพทยศลยกรรมความงามเกาหล

ท�าใหศลยกรรมเกาหลเปนทยอมรบ มองเหนสงทคนอนมองไมเหน ชดเจน

รวดเรว และสรางรายไดอยางเปนรปธรรมนอกจากน สมาคมศลยแพทย

พลาสตกอเมรกาหรอASPS(AmericanSocietyofPlasticSurgeons)

ใหความเหนวา การศลยกรรมความงาม ควรจะเนนให “องกบชาตพนธ”

ของลกคาจะงดงามทสดเนองจากเปนความงามตามชาตพนธเปนความงาม


ทกลมกลนและลงตวทสด(อ.รวโรจน,2552:108) สอดรบกบงานวจยของ

RuthHollidayandJoannaElfving-Hwang(2012) ทเหนวาอดมคต

ความงามควรองกบคนในชาต การศลยกรรมความงามในเกาหลองกบ

ชาตพนธทมการผสมผสามระหวาง คนเอเชยและคนอเมรกา (Asian -

American) และงานวจยของ Dobke และคณะ (2006) เหนวาปจจบน

ศลยแพทยตระหนกถงลกษณะความแตกตางดานลกษณะประชากรและการ

ศลยกรรมตองอยบนเชอชาต (Ethnicity) ของคนเอเชยมากกกวาจะท�าให

เปนแบบตะวนตก(Westernization)

จากการศกษาของDebraGimlin(2000)พบวาศลยแพทยเกาหล

ใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในการสแกนโครงสรางกะโหลก หนาตา รปราง

เดมของลกคากอนท�าศลยกรรม เพอแพทยจะท�าภาพหลงผาตดใหลกคา

ดกอนจนพอใจวาจะเพมลดตรงไหนไดบาง เพอศลยแพทยและลกคาตดสน

ในรวมกนรจดหมายปลายทางดวยกน

คนเกาหลทยงไมไดท�าศลยกรรมสวนมากมตาเลกชนเดยวรปหนา

ใหญ การท�าศลยกรรมเกดเปนรปแบบใหมในการสรางใบหนาใหดสวยเปน

ธรรมชาต โดยม 3 องคประกอบพนฐานทส�าคญคอ ตาสองชน จมก และ

รปหนา V-Line (MGROnline, 18 กรกฎาคม 2555) ยกตวอยาง การ

ศลยกรรมตา จมก รปหนาในรปแบบเกาหล ทองกบลกษณะความเปน

เอเชยไดแก

ตาแบบเกาหล คนเกาหลสวนใหญมตาชนเดยวและทรงทเรยวยาว

ทเรยกวาเอเชยนอายส (Asian Eyes) จากบทสมภาษณคณหมอซออนซ

(Koreankori,27กมภาพนธ2558) ศลยแพทยทคลนกศลยกรรมทชอวา

DesignerPlasticSurgeryในกรงโซลมความเหนวาคนเกาหลมใบหนาท

เหมอนกนเปนสวนใหญ เพราะคนเกาหลสบเชอสายตนก�าเนดมาจากชาว

มองโกลเหมอนกนหมดแทบ100%ซงตางจากคนไทยทมบรรพบรษหลาย

เชอสายผสมกนท�าใหคนไทยมหนาตาทหลากหลาย จองอนซอน แพทย


ศลยกรรมผมความเชยวชาญเกยวกบดวงตาใหความเหนวานยามของดวงตา

ทสวยคอจะตองโตและดเปนประกายรวมไปถงรมานตาโตและดเปนประกาย

ดวย สงส�าคญทสดคอตาตองรบกบใบหนาและดเปนธรรมชาต ซงคมแทฮ

นนตรงตามต�าราทกประการ (Poplataklom, http://board.postjung.

com/780419.html)

ภาพ:คมแทฮ(KimTaeHee)ดวงตาทเรยวยาวแบบเอเชย

ทมา:http://picpost.postjung.com/177759.html

จมกแบบเกาหล โครงสรางจมกของคนตะวนตกแตกตางจากคน

เอเชยแนนอน เพราะจมกคนเอเชยแบนและบาน การศลยกรรมจมกแบบ

เอเชยจงตองผสมผสามระหวางระหวางเอเชยกบตะวนตกคอชวงหวตาไมได

โดงมากแบบตะวนตก แตโดงทปลายจมกมความสงทระดบ 3-5 มลลเมตร

(อ.รวโรจน2,2552:121-127)

รปหนาแบบเกาหล คนเกาหลสวนใหญมโครงหนาทใหญ กาง

และมแนวกรามทกวาง ท�าใหการมรปหนาเรยว คางแหลม เปนสดยอด

ความตองการของคนเกาหล และอกเหตผลคอ ในหนาทเรยวเลก ท�าใหด

ออนวย

จดเรมตนของเทคนครปหนา V-Line เกดจากการผาตดเพอรกษา

อาการคนไขทเปนมะเรงและโรครายตางๆ ทตองถกหมอตดกระดก เฉอน


กรามเพอใหคนไขมชวตอยรอดได เทคนคนไดปรบการพฒนาโดยนายแพทย

เกาหลชอดอกเตอรปารกและเรยกชอการผาตดนวาวไลน(V-LineFace

TypeSurgery)การผาตดรปหนาV-Lineนยมผาตดภายในชองปากมาก

กวาภายนอก เนองจากการผาตดภายนอกมความเสยงตอเสนประสาทท

ท�าหนาทบงคบปาก ในขณะทการผาในชองปากจะไมมผลกระทบตอเสน

ประสาท แผลจะหายเรว และดวยนวตกรรมของคอมพวเตอรและเครอง

เอกซเรยท�าใหรต�าแหนงของเสนประสาท และวางแผนการผาตดโดยไมม

ผลตอเสนประสาทบรเวณใตคาง(อ.รวโรจน2,2552:82-89)

จะเหนไดวา ศลยแพทยเกาหลเนนการศลยกรรมทยดความงาม

แบบเอเชยผสมผสานกบตะวนตกใหความส�าคญกบภาพรวมของใบหนาท

มความสมดลกน มากกวาการมงเนนทจดใดจดหนงของใบหนา มาตรฐาน

ความงามของเกาหลในยคนคอ หนาออนเยาว ดเดก แตละจดของใบหนา

มความสอดรบกนดเปนธรรมชาตดวงตากลมจมกโดงแตไมโดงมากและ

หนาเรยว

จากความงามแบบเกาหลทเปนกระแสความนยมของผหญงไทยใน

ปจจบน ผเขยนจงไดการวเคราะหปรากฏการณการท�าศลยกรรมแบบสาว

เกาหลของผหญงไทยดวยแนวคดเกยวกบการศกษารางกายทางมานษยวทยา

(AnthropologicalStudiesoftheBody)เพอวเคราะหถงความหมายทาง

วฒนธรรม และศกษาวาอดมคตความงามนมการท�างานอยางไรกบผหญง

ในสงคมไทย

แนวคดเรอนรางในทางมานษยวทยา งานของHalliburton(2002)เรองRethinkingAnthropological

Studies of the Body ไดกลาวถงบคคลทเรมศกษาเกยวกบรางกายทาง

มานษยวทยาคอMarcelMauss(1950)ในTechniquesoftheBodyวา

รางกายมนษยคอเครองมอส�าคญทเปนสญลกษณทางธรรมชาตขนพนฐาน


เพราะรางกายมนษยแตละสงคมถกหลอหลอมจากวฒนธรรมทตางกนและ

งานของMargaretMeadกลาววามนษยเรยนรเทคนคและวธการใชรางกาย

ผานกระบวนการขดเกลาทางสงคมผานความเชอวฒนธรรมจารตประเพณ

ของมนษยและใหความส�าคญกบเพศสภาพอายหรอความงามทถกก�าหนด

โดยวฒนธรรมมากกวาชววทยายงมงานของSynnott(1993)ในTheBody

SocialSymbolism,SelfandSocietyในเรองBeautyandtheFace

กลาววา ใบหนาคอสญลกษณส�าคญของบคคล เปนเอกลกษณ และบคคล

ใชใบหนาผานการสอสารดวยอวจนภาษา ใบหนาเปนตวก�าหนดทส�าคญใน

การรบรความงามหรอความไมงามและการรบรเหลานหมายถงความภาค

ภมใจในตนเองและโอกาสในชวต

ปรตตา เฉลมเผา กออนนตกล (2541) ไดกลาวถงนกคดกบการ

มองรางกายในหลายๆมตอาทเชนรดอฟสก(Rudofsky)มองวารางกาย

เปน “วตถดบ” ของ “ผลงานสรางสรรคของมนษย” ในสงคมยคกอน

ประวตศาสตรดงเดม การดดแปลงรางกายใหกลายเปนรางทสงคมยอมรบ

ปแอร บรดเยอ (Pierre Bourdieu) มองวา ชนชนสงและชนชนกลางใช

รางกายเปนทนเพอเปนเครองมอในการรกษาผลประโยชนทางชนชนแมรร

ดกลาส(MaryDouglas)มองวารางกายเปนสญลกษณในการท�าความเขาใจ

โครงสรางและระเบยบสงคม โดยแนวคดเหลานอยบนเงอนไขทางสงคม

การเมองวฒนธรรมและชวงเวลาเปนการใชวาทกรรมแตละชดมาวางบน

สงคมวฒนธรรมเพอควบคมรางกายของแตละคนซงเปนหนวยทเลกทสด

ตามแนวคดของ Chris Shilling รางกายถกมองวาเปน หนวย

(Entity)ทอยในกระบวนการก�าลงกลายเปนบางสงบางอยาง (TheProcess

ofBecoming)หรอเปนโครงการ(Project)ซงหมายความวารางกายไมใช

สงทสรางเสรจเรยบรอยแลวแตอยในภาวะของการก�าลงกลายเปนสงอนท

ไมมวนจบสน รางกายจงเปนเสมอนโครงการทจะตองมการพฒนาปรบปรง

เปลยนแปลงอยเสมอทเรยกวาโครงการรางกาย(Thebodyproject)เพอ


ใหรางกายบรรลเปาหมายทพงปรารถนา เปาหมายทตงไว และเปนการสอถงตวตนหรออตลกษณของปจเจกชนทเปนเจาของรางกายนน (Shilling,1993:4-5) จากการศกษาแนวคดเกยวกบการศกษารางกายทางมานษยวทยาทแตกตางหลากหลาย แสดงถงการครอบง�าทางวฒนธรรม ความเชอ คานยม และชวงเวลา สะทอนถงผหญงไทยในการใชรางกายเปนเครองมอในการแสดงอตลกษณ ความเปนตวตน (Identity) ดวยการใชเทคโนโลยทางการแพทยของเกาหล ในยคทกระแสคลนเกาหลมอทธพลตอคานยมความงามแบบสาวเกาหล การคนหาค�าตอบในเรองรางกาย สามารถวเคราะหไดในมตกระบวนการทางการแพทยการศลยกรรมทกาวหนามากขนท�าใหเกดปฏบตการกบรางกายเสมอนโครงการ(TheBodyProject)ทตองปรบปรงพฒนาเปลยนแปลงอยางไมมวนจบสน ทผ หญงเลอกการท�าศลยกรรมในการปรบปรงเปลยนแปลงตวเอง เพอใหรางกายบรรลความงามตามเปาหมาย ทวางไว เปาหมายของความงามแบบเกาหลจงถกสรางขนดวยระบบความหมายทางวฒนธรรมทสงผานสอมวลชนมายงผหญงไทย ดงนน ผวจยจงเลอกกรณศกษาของคณปาลมผหญงไทยทเดนทางไปท�าศลยกรรมทประเทศเกาหล เนองจากเปนกรณศกษาทเปนตวแทนของกลมตวเอยางได เพราะเปนกรณศกษาทมรายละเอยดของกระบวนการทางการแพทยทชดเจนและเปนตวแทนของกลมตวอยางในการเปลยนแปลงรางกาย กรณตวอยางของผท�าศลยกรรมรปหนา V-Line ซงเปนการศลยกรรมทใชเทคโนโลยทางการแพทยของเกาหลทมลกษณะโดดเดนของความงามแบบเกาหล กรณศกษาของคณปาลมและคณแพรว เปนการศกษาถงการปฏบตการในกระบวนการทางการแพทยเกาหลทมความกาวหนาทางเทคโนโลย ในการเปลยนแปลงรางกายตามเปาหมายทคณปาลมวางไว (The BodyProject) และเพอวเคราะหถงความหมายทางวฒนธรรมทสงผานสอมวลชน

วาผหญงไทยรบรความหมายความงามแบบเกาหลอยางไร


กรณศกษา : กระบวนการศลยกรรมของผหญงไทยทประเทศเกาหล คนท 1 ประสบการณการท�าศลยกรรมทประเทศเกาหลศกษาจากReview

ศลยกรรมของคณปาลม เมอ13พฤษภาคม2558 (Missbabycurly,13

พฤษภาคม2558) เพอเสนอภาพกระบวนการศลยกรรมซงแบงเปน2ชวง

เวลาคอ

1. ประสบการณกอนท�าศลยกรรม ไดแก เปาหมายในการท�า

ศลยกรรม, ความกงวลตอรางกายเดม, และเหตผลทตดสนใจท�าศลยกรรม

ทเกาหล

2. ประสบการณหลงจากตดสนใจศลยกรรม จะท�าศลยกรรม

ทไหนกบหมอคนไหน เลอกเทคนคแบบไหน การประเมนผลทเกดจากการ

ผาตด


ศลยกรรม, ความกงวลตอรางกายเดมและเหตผลทตดสนใจท�าศลยกรรม

ทเกาหล

เปาหมายของการท�าศลยกรรมครงน คอ ปรบรปหนา V-Line

โหนกแกม เหนยง ลดแกม เนองจาก ความกงวลไดแก โครงหนามปญหา

ไดแกฟนเหยนคางสนแกมเยอะหนาไมเทากนและกลามเนอกรามจาก

การนอนกดฟน ประสบการณศลยกรรมกอนไปท�าศลยกรรมทเกาหล คอ

โครงหนา (ผาตดเลก และ Botox) ดดฟน 3 รอบ รวมระยะเวลาดดฟน

12ปท�าจมกแบบซลโคน8ปปากบนบาง2ปBotox2ปเมโสแฟต2

ปท�าหนาอก10เดอน


ภาพ:คณปาลมกอนศลยกรรม

เหตผลทตดสนใจไปท�าทเกาหล เมอ 2 ปทแลว คณปาลมอยากท�าคางเพราะอยากท�าใหหนายาว

หนาเรยวศกษาในWebsitehttp://dodeden.comและไดท�าศลยกรรม

ปากกบหมอทานหนงในประเทศไทยคณหมอบอกไมควรท�าคางเหตผลคอ

คางเปนคนละกอนกบแกมหมอแนะน�าใหฉดBotoxกบเมโสแฟตเพอลด

แกมพอฉดเมโสแฟต แลวแกมจะบวมมากและยบลงเปนการสลายไขมน

แตขอเสยคอเจบมากและตองท�าตอเนอง คณปาลมไดซอคอสแตท�าไมหมด

เพราะไมคอยชอบจงคนหาขอมลใหมเจอคนหนาคลายๆ กนไปท�าอกคลนค

เมอพบคณหมอจงบอกวาอยากท�าคางแตคณหมอตอบวาไมควรท�าเหมอน

หมอคนแรกใหฉดBotoxดกวาจงฉดBotox1ชดขององกฤษหลายเดอน

ผานไปแกมลดลง แตผานไป 7-8 เดอนกกลบมาเปนแบบเดม อาจเพราะ

คณปาลมนอนกดฟน กลบมาทบทวนตวเองพบวา ไมชอบอะไรทฉด ไมได

กลวเขม แตกลวผลขางเคยงและสนเปลองและเหนผลไมชดเจน และตอง

ฉด Botox ทก 6 เดอน ฉดหนงครงราคา 15,000 บาท จงตดสนใจเลก

ฉดBotoxตอมาดรายการLetMeInเกดแรงบนดาลใจเพราะกรณของ

ผหญงน


รป:Before–After

ในรายการทท�าใหคณปาลมเกดแรงบนดาลใจท�าศลยกรรมทเกาหล

จงหาขอมลเพมพบวาในประเทศไทยมหมอทานหนง ท�า V-Line

แบบไมแพง ดรววแลวดด แตอานรววแลวมความกงวล เนองจากหมอ

วางยาสลบนาน ตองไปรอทคลนกแบบอดอาหารหลายวน เวลาไมแนนอน

แตตองอดทนรอคณปาลมจงตดสนใจเกบเงนตอและตดสนใจท�าศลยกรรม

ทเกาหล เพราะกลวอนตราย เนองจากเลอดจางเมดเลอดแดงไมสมบรณ

และอกเหตผลคอ เวลาผาตดไมชดเจนท�าใหแฟนคณปาลมล�าบากในการ

ลางานมาดแลหลงผาตด

จากการศกษาประสบการณคณปาลมกอนท�าศลยกรรมพบวา

คณปาลมมเปาหมายในการเปลยนแปลงรางกาย(TheBodyProject)คอ

รปหนา V-Line ดวยการท�าศลยกรรมจากแพทยทประเทศเกาหล เนองจาก

แพทยในประเทศไทยมเทคโนโลยทเหนผลไมชดเจนเนองจากแพทย2ทาน

แนะน�าใหคณปาลมฉด Botox แตเมอเวลาผาน 7-8 เดอน รปหนาทแกม

เยอะกลบมาเปนเหมอนเดมอกเหตผลคอคณปาลมกลวผลกระทบขางเคยง

และสนเปลองเนองจากตองฉดBotoxทก6เดอนสรปไดวาความกงวล

ตอรปหนาทแกมเยอะของคณปาลมทตดสนใจเดนทางไปศลยกรรมทประเทศ

เกาหล เหตผลเนองจากแพทยทประเทศไทยไมสามารถตอบโจทยความ

ตองการของคณปาลมไดเนองจากเทคโนโลยทางการแพทยทไมทนสมยและ

สนเปลอง


2. ประสบการณหลงจากตดสนใจศลยกรรม จะท�าศลยกรรมทไหนกบหมอ

คนไหน เลอกเทคนคแบบไหน การประเมนผลทเกดจากการผาตด

คณปาลมตดตอโรงพยาบาล ID ในเกาหล โทรศพทตดตอจาก

หมายเลขโทรศพทใน Facebook ของโรงพยาบาล ID โรงพยาบาลใหคณ

ปาลมสงรปดานหนาตรง45องศาและดานขาง(ไมมเครองส�าอางค)แลว

โรงพยาบาลจะถามวาคณปาลมไมชอบสวนไหน และจะตอบกลบมาวา

สามารถท�าศลยกรรมอะไรบางตอนทปรกษาคณปาลมคดวาจะท�าV-Line,

V3 Lifting โหนกแกม แตขอปรกษาแพทยกอน ตอมาโรงพยาบาลจะถาม

วาอยากท�าศลยกรรมกบแพทยคนไหน คนไขสามารถเลอกได ปกตแพทย

โครงหนาของโรงพยาบาล ID ทเหนในรายการ LetMe In คอคณหมอ

Dr. Park Sanghoon แตคณปาลมชอบกรณคนไขชาวจนของคณหมอ

Dr.LeeJiHyukเพราะชอบผลงานทผานมาคณหมอLeeมชอเสยงมาก

ทเกาหลและจนท�างานทโรงพยาบาลIDมานานแตคนไทยอาจจะไมคอย

รจกคาใชจายคณหมอทกคนเทากนคนไขสามารถเลอกคนไหนกได

การจองควของโรงพยาบาล ID ตองโอนเงนกอนถงจะทราบวน

ปรกษาและวนผาตดเมอโอนเงนแลวเจาหนาทจะตดตอกลบมาเพอนดวน

ปรกษา คาใชจายในการนดวนปรกษา 1 ลานวอนพอไดวนนดจงจองตว

เครองบนและโรงแรม จะใหเจาหนาทจองใหหรอคนไขจะจองโรงแรมเอง

กได คณปาลมเดนทางดวยสายการบน T’way และกลบสายการบน Jeju

เนองจากราคาถกเวลาเหมาะสมคอถงเชากลบดกการศลยกรรมท�าโครง

หนาตองอยเกาหลอยางนอย14วนหลงผาตดคณปาลมอย16วนมรถมา

รบทสนามบน ประหยดได 80,000 วอน รถรบ-สงโรงแรม โรงพยาบาล

ประมาณ3ครงขนตอนในการปรกษาวนแรกคอนขางละเอยดใชเวลาเกอบ

ทงวน และผาตดในวนรงขน มลามเขามาแนะน�าตว ชวยกรอกแบบฟอรม

ของโรงพยาบาล ไดแก อายประวตแพยา เคยผาตดอะไรมาบางตองการ

ท�าอะไรไมชอบสวนไหนตอดวยการท�าCTScanในหลายๆ มมและแบบ


หมนรอบเจาะเลอดถายรป4มมเปนรปกอนท�าขนตอนตอมาคอปรกษา

กบผชวยคณหมอ ผชวยคณหมอจะถามวาไมชอบตรงไหน อยากท�าอะไร

แลวผชวยคณหมอจะแนะน�าวาควรท�าอะไรบางตอมากพบคณหมอDr.Lee

Ji-Hyuk คณหมอจะบอกวาท�าอะไรไดบางใกลเคยงกบคณผ ชวยหมอ

คณหมอจะเปดCTScanกระโหลกกอนหนานแลวประเมน

สรปคณหมอDr.LeeJi-Hyukท�าสวยใหดงนท�าโหนกแกมหนา

ไมเทากนขางนงท�าไดเลกลงได4mmอกขาง6mmและท�าV-lineปรบ

กรอบรปหนาตดตงแตกรอบใบหลงมามมกรามตดไดถง14mmกบ11mm

คณหมอแจงวาโดยรวมหนาจะดเลกลงจากดานหนาขางละ6mmตดแตง

กระดกคางใหเลกลงและยนออกมาดานหนาเหมอนเสรมคางดวยกระดกตว

เอง ทโรงพยาบาล ID อางวาโรงพยาบาลเปนผคดคน V-line และเปน

ผเชยวชาญอนดบ1เรองโครงหนาของเกาหล

ขนตอนถดมามคณหมอคอDr.SeoYoungTaeท�าV3Lifting

เขามาใหค�าปรกษาเปนหมอทโรงพยาบาลจดมาใหV3Liftingปกตจะท�า

ส�าหรบคนทอายมาก แตปญหาของคณปาลมคอ เนอแกมเยอะจนหอย

เหมอนคนอาย40ปคณหมอเขามาอธบายเชนเดยวกบคณหมอLeeวาม

แผลตรงไหนบางจะดงกระชบตรงไหนบาง V3 Lifting คอการเจาะรเลกๆ

ดานลางตรงคาง ใชเขมเลเซอรเขาไปละลายไขมนแลวท�าใหกลามเนอออน

แรงแลวรอยไหมดงสวนทหยอนเหมาะกบคนอายมากคนแกมเยอะแกม

ยอย คนทผาตด V-line ออกมาก จะท�าใหกระชบขนการท�า V3 Lifting

ส�าหรบหนาคณปาลมอยได2ปกวาถาดแลดกยดเวลาไปอกถาไขมนกลบ

มากองทหนาหลง2ปตองท�าใหม

เมอปรกษากบแพทยจนครบแลว คณหมอผชวยจะเขามาถามและ

สรปวาคณปาลมท�า3อยางคอโหนกแกม,V-lineและV3Liftingคณหมอ

ผชวยแจงวา ตองพกฟน 2 สปดาหทนกอนกลบไทยจะมเอกสารมาใหอาน

และเซนรบทราบเรองวางยาและผลขางเคยงตางๆการท�าV-lineอาจท�าให


ผวหนงหยอนคลอยในบางคนทตดเยอะแตส�าหรบปาลม ท�า V3 Lifting

รวมดวยจงไมมปญหาหยอนคลอย คณหมอจะพยายามแกไขโครงหนาออก

มาใหเทากนมากทสดและมแผลเปนในชองปาก

วนผาตดคณหมอLeeเขามาสรปวาคณปาลมอยากไดโครงหนา

ทรงไหน คณปาลมเลอกเอาแบบคางเลกแหลมเทาทจะเปนไปได หลงจาก

ออกจากหองผาตดแลวคณปาลมมอาการหนาวสนพยาบาลใชผาหมไฟฟา

มาวางทบตว ไมเกน5นาทจงหายหนาว เสาน�าเกลอมเครองใหยาแกปวด

ตวเองแบบกดปมคณปาลมไมเจบปวดจงไมไดกดยาแกปวดใหตวเองชวงน

คอชวงดอาการแบบเขมงวดภายใน6ชวโมงทออกจากหองดอาการหาม

นอนมปายมาตดทเสาน�าเกลอวานอนไดเวลากโมง คณปาลมทรมานมาก

เพราะงวงมากแตไมไดเจบปวดพยายามหายใจลกๆทางปากใหแกสยาสลบ

ออกใหหมด ไมมอาการอาเจยน แตมคนคอยปลก หามหลบ ในหองมจอ

คอมพวเตอรใหเปดซรยดเพอไมใหหลบ

พอผานการทรมานรางกายจากการหามนอน วนตอมาพบวาปาก

บวมมากไมสามารถควบคมการไหลของน�าลายได วนแรกหลงการผาตด

หมอพอใจผลการผาตด คณหมอใชเครองมาฉายแสงทหนา เพอลดบวม

และท�าCTScanเมอเสรจเรยบรอยขนตอนถดมาคอซอยาและดแลตวเอง

เชนหามกนของแขงเผดเคมมนเพราะแผลผาตดในปากจ�านวนมากแต

คณปาลมไมรสกวามแผล ไมปวดแสบรอนใดๆ ตองบวนน�ายาฆาเชอ ทก

2ชวโมงเปนอนเสรจสน


ภาพ:รปคณปาลมหลงผาตดคณปาลมBefore–After

การท�าศลยกรรมทประเทศเกาหล

กรณศกษาของคณปาลมเปนการศกษาถงกระบวนการปฏบตการ

ทางการแพทยของการศลยกรรมทประเทศเกาหลของคณปาลมไดแกการ

ปรบเปลยนรปหนาดวย3วธคอโหนกแกม,V-LineและV3Liftingโดย

ใชเทคนคทางการแพทยททนสมยโดยมขนตอนการปรกษาทละเอยดใชเวลา

นาน และมแพทยผเชยวชาญในแตละเทคนค มผชวยแพทยใหค�าแนะน�า

แผลทเกดในชองปากท�าใหไมมรองรอยของการผาตด และคนไขไมรสก

เจบปวดหลงผาตดมการตดตามอยางเขมงวดแสดงใหเหนถงความกาวหนา

ของวงการศลยแพทยเกาหลทสามารถปรบเปลยนรปหนาคณปาลมตาม

เปาหมายทวางไวได (The Body Project) ใหสวยอยางธรรมชาต เพราะ

ไมมรองรอยจากแผลผาตดคณปาลมรบรรปหนาV-LineผานรายการLet

MeInโดยศกษาจากผลงานการผาตดรปหนาV-Lineจากคนไขทมปญหา

แกมเยอะแบบคณปาลมดวยความเชอทวาความงามแบบเกาหลคอรปหนาท

เรยวเลกแบบV-Lineการมรปหนาทเรยวเลกเปนการสอถงอตลกษณความ

งามแบบเกาหลทดออนวยรปหนาทมแกมแสดงถงความชรา


กรณศกษา : กระบวนการศลยกรรมของผหญงไทยทประเทศเกาหล

คนท 2

ประสบการณการท�าศลยกรรมทประเทศเกาหล ศกษาจาก

Review ศลยกรรม ของคณแพรว ชนาพรปะท เมอ 5 มถนายน 2558

(StmStyle,27เมษายน2559) ซงเปนผไดคดเลอกจากรายการLetMe

InThailand รายการศลยกรรมของเกาหล เพอเสนอภาพกระบวนการ

ศลยกรรมกรณทท�าศลยกรรมทงตวซงแบงเปน2ชวงเวลาคอ


ศลยกรรม, ความกงวลตอรางกายเดม, และเหตผลทตดสนใจท�าศลยกรรม

ทเกาหล

2. ประสบการณหลงจากตดสนใจศลยกรรม ท�าศลยกรรมทไหน

กบแพทยคนไหนใชเทคนคแบบไหนการประเมนผลทเกดจากการผาตด


ศลยกรรม, ความกงวลตอรางกายเดม และเหตผลทตดสนใจท�าศลยกรรม

ทเกาหล

เหตผลทตดสนใจไปท�าศลยกรรมทเกาหล เนองจากคณแพรวเปน

ผโชคดจากการสมครเขารวมรายการศลยกรรมของเกาหลรายการLetMe

InThailand และไดรบการคดเลอกเนองจากคณหมอจากโรงพยาบาล

Banobagiอยากชวยเหลอท�าการผาตดใหเนองจากหนาเดมกอนศลยกรรม

คอ คางยนออกมาขางหนามาก ขากรรไกรและฟนไมสบกน ตาไมเทากน

(เพราะประสบอบตเหต)ตาขวาใหญกวาตาซายโหนกแกมทไมเทากนจมก

ใหญและแบนมาก สวฮอรโมนมรอยสวทงหนา และมปญหาใหญในการใช

ชวตประจ�าวนคอฟนไมสบกนท�าใหไมสามารถทจะกดอาหารดวยฟนหนา

สงผลตอการเขาสงคม


เปาหมายของการท�าศลยกรรมครงน คอ โหนกแกม ขากรรไกร

และวไลน(กราม+คาง)ตาจมกฉดไขมนหนาผากและเสรมหนาอก

ภาพ:คณแพรวกอนศลยกรรม

2. ประสบการณหลงจากตดสนใจศลยกรรม ท�าศลยกรรมกบหมอคนไหน

เลอกเทคนคแบบไหน การประเมนผลทเกดจากการผาตด

วนแรกเมอเดนทางถงประเทศเกาหลมรถจากบรษทเอเจนซพาไป

โรงพยาบาล Banobagi โดยมลามภาษาเกาหลในการสอสารกบคณหมอ

เพอตรวจรางกายอยางละเอยดไดแกความดนคลนหวใจเลอดและสแกน

โครงสรางใบหนาพรอมพมพฟนเนองจากเปนการผาตดใหญใน4รายการ

ไดแกหนาอกรปหนาตาและจมกจงมแพทย4คนตามความเชยวชาญ

ของแตละคน


ภาพ:แพทย4คนตอการผาตด4รายการ

ล�าดบการผาตดของคณแพรว อนดบแรกของการผาตดคอ ตา

เนองจากคณแพรวตาตกและไมเทากน ตองเยบกลามเนอตา ใหตาดโต

ขนขณะผาตดคณแพรวรสกตวเหมอนลอยๆ อยบนอากาศ รวาแพทยท�า

อะไรเมอผาตดตาเสรจจงกลบทพกไมไดนอนพกทโรงพยาบาลพก2วน

ภาพ:หลงผาตดตา


อนดบท2คอผาตดรปหนาเพอผาตดขากรรไกรโหนกแกมและ

วไลน(กราม+คาง)คณแพรวตองงดอาหารกอนผาตด8ชวโมงหลงผาตด

เสรจพยาบาลมาปลกใหตน ใหหายใจออกยาวๆ เปนเวลา 1ชวโมง เพอท

จะเอายาสลบออกจากทอง ชวงนนคอแหง พยาบาลใหจบน�าอน ชวงแรก

มเลอดออกในคอ ผานไป 2-3 วนจงไมมเลอดในคอ หลงผาตดตองนอน

โรงพยาบาล3วนหลงผาตดหนาไมช�าแตบวมมากพอออกจากโรงพยาบาล

กลบทพกหนาบวมยงอยมากลดบวมดวยการประคบเยนเดนบอยๆและ

รบประทานอาหารทมประโยชนหลงผาตดใหมๆยงอาปากไมคอยไดหมอ

แนะน�าน�าฟกทองชวยลดบวมได ผาตดรปหนา ใชเวลาพกฟน 1 เดอน

ระหวางนนคณหมอตรวจอาการเปนระยะๆ พรอมกบรกษาสว ชวงพกฟน

ตองท�าทรทเมนทลดบวม

ภาพ:หลงผาตดรปหนา

อนดบท 3 คอผาตดจมก คณหมอตองเหลาฐานจมก เพราะฐาน

จมกใหญและแบนมาก สวนบนจมกเปนซลโคน สวนปลายจมกเปนกระดก

ออนหลงหกอนผาตดตองอดอาหาร 8 ชวโมง หลงผาตดพยาบาลจะมา

ปลกใหดมน�า ระยะแรกมส�าลอดจมกท�าใหหายใจล�าบาก ใชเวลา 2-3 วน

จงคอยเอาส�าลออกจมกไมคอยช�าแตบวมนานพกฟนประมาณสามอาทตย


ภาพ:หลงผาตดจมก

อนดบสดทาย ผาตดหนาอก ตองอดอาหาร 8 ชวโมงกอนผาตด

หลงผาตดตองพนผาไว หามใสเสอในประมานหนงเดอน ชวงแรกยกแขน

ไมคอยได แตพยาบาลแนะน�าใหคอยๆ กางแขน ถากางไดนดหนอยใหเอา

มอแตะกบฝาผนงแลวคอยๆเลอนขนไปเรอยๆจนกวาจะยกแขนไดตามปกต

หนาอกของคณแพรวไมตองนวดสวนซลโคลเปนเนอทราย

การดแลตวเองหลงผาตด ไดแก ฝกอาปาก รดผาทหนาตามค�าสง

แพทยรวมระยะเวลาทเกาหล3เดอนและกลบมารกษาสวตอทเมองไทย

ภาพ:หลงศลยกรรม


กรณศกษาของคณแพรวเปนการศกษาถงกระบวนการปฏบตการทางการแพทยของการศลยกรรมทงตวทประเทศเกาหลไดแกตาการปรบเปลยนรปหนาจมกและหนาอกโดยใชแพทยผเชยวชาญ4คนผาตดในความเชยวชาญของแพทยแตละคน แพทยสามารถแกไขปญหาขากรรไกรและฟนทไมสบกนของคณแพรวทถอวาเปนปญหาใหญส�าหรบชวตคณแพรวโดยแพทยใชวธการผาตดททนสมยท�าใหคณแพรวมความมนใจมากขน จากอดตทโดนเพอนลอวาคางยน และไมเคยมแฟน หลงท�าศลยกรรมสวยขน คนรอบขางสนใจมาก แสดงใหเหนถงความกาวหนาของวงการศลยแพทยเกาหลทไมใชแคการศลยกรรมเพอความงาม แตยงสามารถแกไขความบกพรองทางรางกายท�าใหคณแพรวรสกเหมอนไดเกดใหม เกนกวาเปาหมายทวางไวได (The Body Project) ใหสวยขน เขาสงคมได อยางมนใจ เนองจาก“รปลกษณภายนอกขนาดรปรางหรอแมแตสวนตางๆของรางกายสามารถเปดไปสการจดการกบรางกายใหสอดคลองกบรปแบบทเจาของรางกายตองการได”(Shilling,1993:5;1997:69อางในโกสมโอมพรนวฒน,2545)เพอสรางอตลกษณรางกายจงเปรยบเสมอนโครงการ(TheBodyProject)ทเปนหนวยหรอentityทก�าลงกลายเปนสงอนทไมมวนจบ ตองพฒนา จดการ เปลยนแปลงอยเสมอ (Shilling, 1993 : 4-5) คณแพรวไดปรบเปลยนรางกายจากการศลยกรรมทงตวเพอแสดงอตลกษณของตนเองทสอความหมายถงสญลกษณทางสงคมทเปนคนสวย และมความมนใจกบรปลกษณภายนอกของตนท�าใหรสกดกบตนเอง โครงการรางกายส�าหรบคณแพรวจงเปนไปเพอท�าใหรางกายของตนสอดรบกบความเทาเทยมกนทางสงคม และจนตนาการ ดงนน คณแพรวจงไมใชเจาของรางกายทแทจรงแตรางกายเปนพนทของการตอรองและชวงชงทางอ�านาจระหวางตวปจเจกบคคลลกบแรงปะทะทางสงคมเศรษฐกจและการเมองนอกจากน รางกายยงไดกลายมาเปนประเดนในการการแบงแยกและสราง

ความไมเทาเทยมระหวางมนษยอกดวย(โกสมโอมพรนวฒน,2545)


การวเคราะหปรากฏการณการท�าศลยกรรมแบบสาวเกาหลของผหญงไทยดวยแนวคดเกยวกบการศกษารางกายทางมานษยวทยา ความงามแบบสาวเกาหล เปนความงามทไมไดเกดขนเองตาม

ธรรมชาต แตเปนประดษฐกรรมทมนษยสรางขน (Constructed) ผเขยน

จงวเคราะหปรากฏการณ“ความงามแบบสาวเกาหล”ดวยแนวคดเกยวกบ

การศกษารางกายทางมานษยวทยา

“ความงามแบบสาวเกาหล”เปนกระบวนการในการสอความหมาย

เชงวฒนธรรมทผหญงสรางขนมาจากการท�าศลยกรรมเปนความงามพมพ

นยมในยคกระแสเกาหลฟเวอรทประเทศเกาหลสงวฒนธรรมผานสอมวลชน

มายงสงคมไทย ไดแก ผวขาว ตากลมโต จมกโดงไมมาก รปหนา V-Line

รปรางผอมสง ผานดารา นกรอง นกแสดง ซงสะทอนถงวธคดของผหญง

ทมองวารางกายอยในกระบวนการทก�าลงกลายเปนบางสง(TheProcess

ofBecoming) หรอทเรยกวาTheBodyProjectผหญงจงจดการปรบ

เปลยนรางกายตลอดเวลา ดวยการท�าศลยกรรมดวยความเชอ คานยม

ทมากบอตสาหกรรมวฒนธรรมเกาหลทสงผานมาประเทศไทย เพอสอถง

อตลกษณความงามแบบทผหญงตงไว

จากการศกษาผหญงเหนวาความสวยเปนสงทสามารถสรางขนมา

ได ผหญงรบรวาความงามแบบเกาหลเปนความงามทสามารถสงได จดการ

ได ดวยการท�าศลยกรรมและเทคโนโลยทางการแพทย ท�าใหผ หญงทง

สองคนคอคณปาลมและคณแพรวลงทนจดการกบรางกายของตนเองจาก

การท�าศลยกรรมทประเทศเกาหลดวยเงนเวลาความเจบปวด

ผหญงทงสองคนทลงทนกบโครงการรางกาย (Body Project) น

มจดมงหมายเดยวกน นนคอ สรางอตลกษณใหกบตนเอง จากการผาตด

ศลยกรรมรางกายของตนใหเปนรางกายทสวยงามเปนทพงปรารถนาและ

มเสนหดงดดใจแสดงใหเหนวารางกายเปนสงส�าคญในการสรางอตลกษณ


ส�าหรบผหญง ปรากฏการณความงามอนไดแก จมกโดง รปหนา V-Line

ดวงตาทกลมโต หนาอกทโต ภาพความงามแบบสาวเกาหลเหลาน เปน

ภาพความงามทางวฒนธรรมทสงผานสอมวลชนจากประเทศเกาหลสผหญง

ไทยเปนความงามทถกนยามโดยใครผหญงเปนผนยามหรอถกนยามจาก

สอมวลชน หรอจากใคร ธรกจศลยกรรมความงามทมมลคามหาศาลทม

รางกายเปนเครองตอรอง จงกลายเปนพนทการชวงชงอ�านาจของการเมอง

เศรษฐกจสงคมและวฒนธรรม

บทสรป ค�าตอบเรองรางกายจากการศกษาแนวคดเกยวกบการศกษารางกาย

ทางมานษยวทยาครอบง�าดวยวฒนธรรมความเชอคานยมและชวงเวลา

สะทอนถงมนษยในการใชรางกายเปนเครองมอในการแสดง อตลกษณ

การศลยกรรมทกาวหนามากขนท�าใหเกดปฏบตการกบรางกายเสมอน

โครงการ(TheBodyProject)ทตองปรบปรงพฒนาเปลยนแปลงอยาง

ไมมวนจบสน เพอใหรางกายบรรลตามเปาหมายทวางไว เปาหมายของ

รางกายจงถกสรางขนดวยระบบความหมายทางวฒนธรรมสงคมการเมอง

และชวงเวลา

เปาหมายของรางกายในกระบวนการศลยกรรมความงามแบบเกาหล

จงถกสรางขนดวยระบบความหมายทางวฒนธรรม เปนความหมายท

สงคมใหกบรางกาย คอความงามตามแบบพมพนยมทสงคมก�าหนด นน

ไดแก ความงามทมลกษณะตากลมโต จมกโดงไมมากนก รปหนา V-Line

ดเปนธรรมชาตเปนอตลกษณทผหญงตองการและสามารถสงไดวาตองการ

หนาตาแบบไหนตามความตองการของตนเอง เปนความงามทจดการได

สงไดดวยทนทเปนตวก�าหนดรปแบบท�าศลยกรรมจากแพทยทประเทศ

เกาหล ดานสงคมความหมายของความงามแบบเกาหลมนยยะเพอบงบอก

ฐานะทางสงคมได เพอแสดงอตลกษณทางสงคม บงบอกถงการเขาเปนคน


ในกลมกลมของคนงามตามแบบเกาหลดานการเมองรางกายเปนศนยกลาง

ของการแสดงอ�านาจในการควบคมผานกลไกของรฐ ไดแก สถาบนแพทย

คลนค โรงพยาบาลศลยกรรมของประเทศเกาหลทไดรบการสนบสนนจาก

รฐบาลเกาหล เพอสงเสรมรางกายในแบบทการพฒนาโครงการ (The

BodyProject)ทตองเปลยนแปลงพฒนาเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจ

และการผลตของประเทศ

สดทายความงามแบบสาวเกาหลความสวยทสงได ผ หญงกบ

กระบวนการเปลยนแปลงรางกายอยางไมมวนจบสน (The Process of

Becoming) ดวยกระบวนการทางการแพทยสมยใหม เขามามอทธพลใน

การเปลยนแปลงรางกาย ทมาพรอมกบอตสาหกรรมวฒนธรรม เปนตว

กระตนความเปนมาตรฐานความเปนสากลดวยอดมคตความงามแบบสาว

เกาหลใหกบผหญงไทยภายใตพลวตรของการสอสาร ผหญงจะเลอกแสดง

อตลกษณของตวเองตามความงามทางการตลาดหรอจะตอตานขดขนหรอ

ไมนน ขนอยกบผหญงเปนผตดสนใจในการสรางเรอนรางของตวเอง ดงท

SusanBordoกลาววา“รางกายของคณเปนรางกายทคณสบทอดมาแต

คณตองตดสนใจวาจะท�าอะไรกบมน”(Bordo,1993:249อางในจฬารต

ผดงชวต, 2558) และถาเรารวาความงามไมใชความจรงแทหนงเดยวใน

โลกความงามแปรเปลยนไปตามบรบทสงคมทเปลยนไปตลอดเวลา เราจะ

มองกลบมาเหนความงามทตวเราเองเปนผนยามไดไหม?



กาญจนาแกวเทพ.(2544).ศาสตรแหงสอและวฒนธรรมศกษา.กรงเทพ-มหานคร:เอดสนเพรสโปรดกส.

จฬารตผดงชวต.(2558).อานวพากษ มเชล ฟโกต.กรงเทพฯ:สยามปรทศน.ดรยางค คมข�า. (2553). การผลต การเผยแพรและการบรโภคละครซรย

เกาหล กรณศกษา : เรองแดจงกมและเจาหญงวนวายกบเจาชายเยนชา. วทยานพนธมหาบณฑต, คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน,มหาวทยาลยธรรมศาสตร,สาขาวชาสอสารมวลชน.

ตองชนกสนแสวงผล.(2554).วฒนธรรมการบรโภคความงามของสตรไทยใน กระแสความนยมเกาหล. วจยนพนธศลปศาสตรมหาบณฑต,จฬาลงกรณมหาวทยาลย,สาขาวชาเศรษฐศาสตรการเมอง.

บศยรนทร สจจะวรรธน. (2555).ภาพลกษณวฒนธรรมเกาหลผานละครโทรทศนชดแดจงกม. วทยานพนธมหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร, คณะวารสารศาสตร และสอสารมวลชน, สาขา วชาสอสารมวลชน.

ปรตตา เฉลมเผากออนนตกล. (2541). เผยราง-พรางกาย : ทดลองมองรางกายในศาสนา ปรชญาการเมอง ประวตศาสตร. กรงเทพฯ:โครงการจดพมพคบไฟ.

ปรชญาพรทองเกลยง.(2553).การศกษาการรบรและการยอมรบรปแบบ “ความสวยแบบเกาหล” ของวยรนในเขตกรงเทพมหานคร. รายงานโครงการเฉพาะบคคล. คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน,มหาวทยาลยธรรมศาสตร,สาขาวชาการบรหารสอสารมวลชน.

ณฐธดาเมลทาง.(2555).มายาคตความงามในโฆษณาเครองดมบวตดรงคทางโทรทศน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต,คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน, มหาวทยาลยธรรมศาสตร, สาขาวชาสอสาร

มวลชน.


ยภาพร ขจรโกศล. (2556). การน�าเสนอตวแบบดานบวกของการท�า

ศลยกรรมเสรมความงามในนตยสารแฟชนและบนเทงไทยและ

การตอบสนองของวยรนสตรไทย.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต,

คณะนเทศศาสตร,มหาวทยาลยกรงเทพ,บณฑตวทยาลย.

สะรลา ปองพมพ. (2551). การถายทอดวฒนธรรมกาหลผานภาพยนตร

ซรย กรณศกษา : เรอง “แดจงกม” จอมนางแหงวงหลวง. วทยานพนธ

นเทศศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, บณฑต

วทยาลย,สาขาวชานเทศศาสตรธรกจ.

สรศา ประชาบาล. (2550).กระบวนการจดท�าแผนการประชาสมพนธเชง

กลยทธไปบรษทขามชาต เกาหลในประเทศไทย. วทยานพนธ

มหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร,

สาขาวชาการสอสารมวลชน.

อลสาวทวสกล.(2549).การประชาสมพนธภาพลกษณ ประเทศสาธารณรฐ

เกาหลผานละครโทรทศนแดจงกมจอมนางแหงวงหลวง. วทยา

นพนธมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร,

สาขาวชาการสอสารมวลชน.

อบลรตนศรยวศกด. (2549).คลนวฒนธรรมปอปเกาหล Korea wave :

โฉมหนาทนวฒนธรรมเอเชย (จลสาร). กรงเทพฯ: ส�านกงาน

กองทนสนบสนนการวจย.

อ.รวโรจน. (2559). สวยสงไดดวยศลยกรรมเกาหลฟเวอร. กรงเทพฯ:

อนเมทกรปจ�ากด.

________(2552).ขนตอนการท�าสวยดวยศลยกรรม. กรงเทพฯ:อนเมท

กรปจ�ากด.

TheGrandPlasticSurgery.(2559).ไบเบลศลยกรรมเกาหล.กรงเทพฯ:

อมรนทรพรนตงแอนดลชชง.


Cho, Younghan. (2011). “Desperatey seeking East Asia amidst

the popularity of south Korean pop culture in Asia”.

Asian Journal of Communication.(March).

Davis,Kathy.(2006).Handbook of Gender and Women’ Studies.

London:Sage Publications.

. (2003). Dubious Equalities and Embodied

Differences : Cultural Studies on Cosmetic Surgery.

Lanham,MD:RowmanandLittlefield.

Dobke,Marek,Chung,Christopher,andTakabe,Kazuaki.(2006).

Facial Aesthetic Preferences Among Asian Asian

Women: Are All Oriental Asian the Same?. Aesthetic

Plastic Surgery,30:342-347.

Eun-Shil,Kim.(2009).ThePoliticsoftheBodyinContemporary

Korea.Korea Journal,49(3):5-14.

Gimlin,Debra.(2000).CosmeticSurgery:BeautyasCommodity.

Qualitative Sociology,21(1)

Halliburton,Murphy.(2002).RethinkingAnthropologicalStudies

of the Body:Manas and Bodham in Kerala.American

Anthropologist,104(4):1123-1134.

Holliday, Ruth and Elfving-Hwang, Joanna.(2012). Gender,

Globalization and Aesthetic Surgery in South Korea.

Body & Society,18(2):58-81.

Horkheimer,Max and Adorno, Theodore. (1972) 1993. “The

Culture Industry: Enlightenment asMass Deception,”

in Enlightenment as Mass Deception, translated by

JohnCumming,London:Routledge.


Hua,Wen.(2013). Cosmetic surgery in China. HongKong:HongKongUniversityPress.

Jone,Geoffrey.(2012).“AHistoryoftheGlobalBeautyIndustry,”inBeauty Imagined.NewYork:OxfordUniversityPress.

Kaw, Eugenia. (1997).Medicalization of racial features : AsianAmerican Women and Cosmetic Surgery. Medical Anthropology Quarterly Ns,7(1):74-89.

Kim, Youna. (2013). Korea wave : korea media go Global. LondonandNewYork:Routledge.

Lakoff,RobinTolmachandScherr,RaquelL.(1985). Face Value, the Politics of Beauty.Boston: Routledge&KeganPaul.

Scruton,Roger.(2009). Beauty. Oxford:OxfordUniversitypress.Shilling, Chris. (1993).The Body and Social Theory. London:

SagePublicationsLtd.Synnott,Anthony.(1993). The Body Social : Symbolism, Self and

Society.Newyork:Routledge.Tseelon,Efrat.(1995).The Masque of Femininity: The Presentation

of Woman in Everyday Life. London:SagePublicationsLtd.

สออเลกทรอนกส และอนๆ โกสมโอมพรนวฒน.(2545).โครงการแหงความเจบปวด (The Suffering

Project)(Online).คนเมอ28เมษายน2560,จากhttp://v1.midnightuniv.org/midarticle/newpage2.html.

ปวตราจนดาหรา. อาจารยภาควชาการตลาดสถาบนบณฑตบรหารธรกจศศนทร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมภาษณ. รายการเรองของ

เรอง,14กนยายน2559.


ผจดการออนไลนและStmstyle.(2556).ท�าไมคนเกาหลถงตองศลยกรรม

ทงประเทศ (Online). คนเมอ 14สงหาคม2559, จาก http://

stmstyle.blogspot.com/2013/09/blog-post_1530.html

พนธเมธณระนอง.ผจดการองคการสงเสรมการทองเทยวเกาหล.สมภาษณ.

รายการเรองของเรอง.14กนยายน2559.

โรงพยาบาลไอด.(2559).มารจก “วไลน” ศลยกรรมหนาเรยวสไตลเกาหล

กนเถอะ (Online). คนเมอ 13พฤษภาคม 2559, จาก http://

www.wonderful.in.th/v-line-id-hospital/.

สวภทรทองเจรญ.(2557).เกาหลฟเวอร(Online).คนเมอ20พฤษภาคม

2559,จากhttp://screamink.blogspot.com/2014/03/hallyu-

hallyu-1990-1_6.html

admin. (2549). จากฉากละครส Drama Tour (Online). คนเมอ 16

สงหาคม2559,จากhttp://positioningmag.com/8355

AhJong.(2556).อดาแฮ (Lee Da Hae) ยอมรบท�าศลยกรรม (นดหนอย)

กอนเขาวงการ(Online).คนเมอ 15สงหาคม2559,จากhttp://

korea.tlcthai.com/อดาแฮ-lee-da-hae-ยอมรบท�าศลยกรรม/.

BusinessInsider.(2556).สวยแบบเกาหล!! พฒนาการและความกาวหนา

ของวงการศลยกรรมเสรมความงาม(Online).คนเมอ19พฤษภาคม

2559http://www.meekhao.com/news/korea-surgery

ISAPS.(2016).International society of Aesthetic Plastic Surgery

(Online).คนเมอ16สงหาคม2559,จากhttp://www.isaps.

org/news/isaps-global-statistics

Korean kori. (2558). รวว! คลนคศลยกรรมทเกาหล+สมภาษณหมอ

“ท�าไมคนเกาหลหนาเหมอนกน?”(Online).คนเมอ16สงหาคม

2559,จากhttp://www.dek-d.com/studyabroad/36587/


MGROnline.(2555). สวยแบบเกาหล – สวยแบบศลฯ ท (ไม) เจบปวด

(แลว) (Online).คนเมอ15สงหาคม2559,จากhttp://www.

manager.co.th/Entertainment/ViewNews.aspx?NewsID

=9550000087109

Missbabycurly. (2558). Review ศลยกรรมทเกาหลลวนไมมไทยปน

ผาทงหนา ลานหาอพเดท 2 ป by FB: Palm Pattararin(Online).

คนเมอ 21 พฤษภาคม 2559, จาก http://www.dodeden.

com/forum/threads/5254/

Poplataklom.10 แพทยศลยกรรมมอทองของเกาหล โหวตให “คมแทฮ”

สาวทมดวงตาสวยทสด (Online). คนเมอ 15 สงหาคม 2559,

จากhttp://board.postjung.com/780419.html.

Sanook!Movie.(2553).ปารคมนยอง รบ เคยท�าศลยกรรม หลงโดนแฉ

ภาพรนมธยม(Online).คนเมอ15สงหาคม2559,จากhttp://

movie.sanook.com/18292/.

SeoulTouchup.(2011).World Plastic Surgery Statistics (Online).

คนเมอ16สงหาคม2559,จากhttp://visual.ly/world-plastic-

surgery-statistics

StmStyle.(2558).รววศลยกรรมทประเทศเกาหล(Online).คนเมอ28

เมษายน2560,จากhttp://stmstyle.blogspot.com/2015/06/

blog-post.html

วารสารสหวิทยาการ วิทยาลัย ... 13 no 2... ·...

Documents