บรรณาธิการบริหาร โทรศัพท์ 0 2248 8999 ... ·...

บรรณาธการบรหาร นพ.ทวศลป วษณโยธน

พญ.วมลรตน วนเพญ

บรรณาธการวชาการ นางสาวพชรนทร อรณเรอง

พมพครงท 1 กนยายน 2556 จำานวน 1,500 เลม

ผลตโดย สถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

โทรศพท 0 2248 8999 โทรสาร 0 2248 8998

ขอมลทางบรรณานกรม

สถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร

แนวทางการดแลชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมความรนแรง

สำาหรบบคลากรสาธารณสข

กรงเทพฯ : บรษท ดนาด มเดย พลส จำากด

1. แนวทางการดแลชวยเหลอ วยรนทมพฤตกรรมความรนแรง

2. วยรนทมพฤตกรรมความรนแรง

3. ผปฏบตงานสขภาพจตวยรน

I. ทวศลป วษณโยธน, บรรณาธการ.

II. พชรนทร อรณเรอง, บรรณาธการ.

ISBN : 978-616-11-1902-7

สงวนลขสทธตามพระราชบญญต การเผยแพรหรอทำาซำาขอความบางสวน

หรอทงหมดในหนงสอเลมน ตองไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษร

จากสถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร

ดาวนโหลดคมอไดท www.smartteen.net

ในสงคมปจจบนพฤตกรรมความรนแรงของวยรน มแนวโนมเพมความ

รนแรงมากขนถงระดบยกพวกตกน ปลนจชงทรพย ทำารายรางกายจนถงแกชวต

รายงานขอมลการกระทำาผดทเดกเปนผลงมอมแนวโนมเพมมากขนเรอยๆ

โดยเฉพาะความผดเกยวกบรางกาย มมากเปนอบดบสองรองจากความผด

เกยวกบทรพยสน ปจจยทมผลตอการเกดพฤตกรรมความรนแรงในเดกและ

เยาวชนนน เกยวของกบการเลยงดในครอบครวและกฎเกณฑทางสงคม

เปนอยางมาก ความรนแรงในครอบครวไดขยายวงไปสความรนแรงในชมชน

และสงคมอยางทเหนกนเปนประจำา ปญหาพฤตกรรมความรนแรงของเดก

และเยาวชนในขณะน จะสงผลกระทบตอครอบครวและสงคมไทยใน 10 ป

ขางหนา เนองจากการวางรากฐานการเรยนรคคณธรรม เกดขนในชวงวยเดก

จนถง อาย 25 ป หากเดกและเยาวชนขาดการปลกฝงคณธรรม และไมไดรบ

การดแลชวยเหลอทเหมาะสมในชวงตนของชวต จะทำาใหเปนผใหญและ

ครอบครวทดอยคณธรรมในอนาคต จงเหนไดวามความจำาเปนอยางยงทจะตอง

เรงแกปญหา และกำาหนดแนวทางดแลชวยเหลอตงแตบดน มฉะนนจะกลายเปน

ปญหาทสายเกนแกไขในอนาคต

คำ�นำ�

3แนวท�งก�รดแลชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรงสำ�หรบบคล�กรส�ธ�รณสข


การหยดหรอแกปญหาความรนแรงของวยรนในสงคม ตองรวมมอกน

อยางจรงจงและตอเนองในทกภาคสวน โดยมโปรแกรมชวยเหลอ เฉพาะทงใน

ระดบบคคล ครอบครว โรงเรยน ชมชนและสงคม เพอใหหนวยบรการสาธารณสข

ในระดบปฐมภมและทตยภม มแนวทางในการดแลชวยเหลอวยรนทมปญหา

พฤตกรรมรนแรง สถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร จงไดจดทำา

เทคโนโลย แนวทางการดแลชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมความรนแรงเลมนขน

เพอรวบรวมเนอหาสำาคญเกยวกบสถานการณ และสภาพปญหาของวยรนทม

พฤตกรรมความรนแรงในปจจบน แนวคดและทฤษฎทเกยวของ ตลอดจนแนวทาง

การจดบรการ และเทคนคทเหมาะสม เพอใหบคลากรสาธารณสข สามารถ

ประยกตองคความร ไปใชในการวางแผนการดำาเนนงานดแลชวยเหลอวยรน

ทมพฤตกรรมความรนแรงและครอบครวตอไป

คณะทำางาน

บทท 1 บทนำ� 7

สถานการณพฤตกรรมความรนแรงของวยรน 8

ความหมายของพฤตกรรมความรนแรง 9

ผลกระทบจากพฤตกรรมความรนแรงในวยรน 11

ลกษณะพฤตกรรมความรนแรงของวยรน 12

ปจจยเสยงของการเกดความรนแรงในวยรน 14

บทท 2 แนวท�งก�รเข�ถงวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง 29

คณลกษณะทพงมในผชวยเหลอวยรนและครอบครว 29

การสรางสมพนธภาพและเทคนคการสอสารทางบวกกบวยรน 34

ขอควรคำานงในการปฏบตงานชวยเหลอวยรนและครอบครวทมพฤตกรรมความรนแรง 38

บทท 3 แนวท�งก�รจดบรก�รชวยเหลอวยรน 41

ทมพฤตกรรมคว�มรนแรง

แนวทางการจดบรการชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมความรนแรง 42

แนวทางการชวยเหลอรกษาวยรนและครอบครวของวยรนทมพฤตกรรมกาวราว 49

ผงการดำาเนนงานดแลชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมความรนแรง 53


บทท 4 ก�รปองกนคว�มรนแรงในวยรน 55

มาตรการสำาหรบกลมเดก 57

มาตรการสำาหรบผปกครอง 60

มาตรการสำาหรบโรงเรยน 63

มาตรการสำาหรบชมชนและสงคม 66

บทท 5 เทคนคก�รดแลชวยเหลอวยรนท

มพฤตกรรม 73

คว�มรนแรง

การใหการปรกษาแบบสรางแรงจงใจระยะสน สำาหรบวยรน 74

การจดการกบความโกรธ 91

การเสรมสรางการตระหนกในคณคาแหงตนในวยรน 94

บรรณ�นกรม 103

ภ�คผนวก 107

แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสำาหรบวยรน ฉบบ 14 คำาถาม

บรรณ�นกรม

ภ�คผนวก


109

บทท 1 บทนำ�

วยรนเปนชวงวยทพบพฤตกรรมก�วร�วรนแรงไดบอยและ

ทวคว�มรนแรงม�กขนในสงคมปจจบนนำ�ม�ซงปญห�และผลกระทบทง

ตอตนเองและผอนต�มม�อกม�กม�ย โดยคว�มรนแรงเกดขนในทกมต

ของเดกและเย�วชน ทงก�รเหนคว�มรนแรงในครอบครว ถกระทำ� หรอ

เปนผกระทำ�คว�มรนแรงตอคนใกลชด จ�กบ�นสโรงเรยน1 ดงนน

ก�รเรยนรถงปจจยทเกยวของ ปญห�และผลกระทบต�งๆ จะชวยใหม

คว�มเข�ใจก�รเกดคว�มรนแรงในวยรน และส�ม�รถใหก�รปองกน และ

ชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมรนแรงและครอบครวได



สถ�นก�รณพฤตกรรมคว�มรนแรงของวยรน รายงานขององคการอนามยโลก ในป 2002 พบวา ความรนแรงใน

หมนกเรยน คอ การรงแกกน ทเรยกวา Bully กำาลงเปนปญหาสำาคญ โดยพบวา

1 ใน 7 ของเดกนกเรยนเคยถกรงแกหรอเคยรงแกผอนมากอน2

ประเทศไทย พบความรนแรงในวยรนปรากฏเปนขาวตามหนาหนงสอพมพ

และสอสาธารณะอยเนองๆ โดยสถตการจบกมของสำานกงานตำารวจแหงชาตและ

สถตของกระทรวงยตธรรมเกยวกบเดกและเยาวชนทกระทำาความผด ระหวางป

พ.ศ. 2544 - 2547 พบวาประมาณ 1 ใน 3 ของเยาวชนทกระผดกฎหมายนนจะ

กระทำาความผดในลกษณะทใชความรนแรง ความผดทมากทสดคอ การทำาราย

หรอพยายามทำาราย การพกพาอาวธและวตถระเบด การปลน/พยายามปลน และ

การพยายามฆาตามลำาดบ ซงชวงอายทพบวามการกอคดมากทสดคอ 15-18 ป3

สำาหรบพฤตกรรมกาวราวนน การวจยสถานการณการใชความรนแรงในกลมเดก

และเยาวชน โดย นพพล กรรณกา พ.ศ. 25524 ระบวา เดกและเยาวชนรอยละ

16.7 เขารวมกลมเพอนบกยกพวกตกน รอยละ 16.7 ทะเลาะววาทกบผอน

โดยใชกำาลง และรอยละ 14.1 ทะเลาะกบผอนโดยใชอาวธ


คว�มหม�ยของคว�มก�วร�วรนแรงใน วยรน ความกาวราว (Aggression) หมายถง ความคดความรสกทตองการ

ใชความรนแรงจากภายในตนเองตอผอน ทอาจแสดงออกมาภายนอกเปนเพยง

ความรสก ความคด หรอทาทาง คำาพด จนกระทงพฤตกรรมรนแรงตอผอน ตนเอง

สงมชวต หรอสงของ และยงจำาแนกพฤตกรรมกาวราวในวยรน เปน 2 ลกษณะ คอ

1) ความกาวราวทมลกษณะจงใจทำารายผอน มการวางแผน หวงผลประโยชนชดเจน

(predatory aggression) 2) พฤตกรรมกาวราวทเกดขนซำาจากการควบคมตนเอง

ไมได หนหนพลนแลน ไมไดคาดหวงผลประโยชนอะไร (affective aggression)

นอกจากนกยงมพฤตกรรมกาวราวในรปแบบอนอก เชน วยรนทแสดงพฤตกรรม

กาวราวเฉพาะในขณะทอยในกลมเพอนทกำาลงมพฤตกรรมกาวราว หรอวยรน

ทมพฤตกรรมสวนใหญเปนทยอมรบของสงคมแตพนฐานจตใจบกพรองบางดาน

กอาจแสดงพฤตกรรมกาวราวรนแรงในบางสถานการณได

ความรนแรง (Violence) หมายถง การใชกำาลง อาวธ หรอขมขวาจะใช

กำาลงหรออาวธตอบคคล อนอาจทำาใหเกดการบาดเจบหรอเปนอนตรายถงชวต5

ในแนวท�งเลมน ใหนย�มพฤตกรรมคว�มรนแรง

ของวยรนว� หม�ยถง คว�มก�วร�วรนแรงทเกด

ขนในชวงวยรน(10-18 ป) ทงคว�มคด

คว�มรสกทตองก�รแสดงคว�มก�วร�วรนแรงจ�ก

ภ�ยในตนเองตอผอนหรอสงมชวต

ทอ�จแสดงออกม�เปนเพยงคว�มคว�มรสก

คว�มคด หรอ ท�ท�ง คำ�พดจนกระทงก�รกระทำ�ท

รนแรงกว�ปกตตอผอน ตนเอง ทรพยสน หรอขมข

ว�จะใชกำ�ลงหรออ�วธตอบคคล อนอ�จทำ�ใหเกด

ผลกระทบท�งจตใจ ก�รบ�ดเจบหรอเปนอนตร�ย

ถงชวต ทงทเจตน�และไมเจตน�



ผลกระทบจ�กพฤตกรรมคว�มรนแรงในวยรน ความรนแรงในวยรนสงผลกระทบทงตอตนเองและผอนในหลายๆ ดาน

ดงน

1. ผลกระทบระยะสน คอ ขาดความพรอมในการเรยนหนงสอ

การเรยนตกตำา เสยงตอการหยดเรยนกลางคน ไดรบการปฏเสธจากกลมเพอน

ปกต ทำาใหตองเขากลมเพอนทมปญหา

2. ผลกระทบระยะยาว คอ การกระทำาผดกฎหมาย กอคด

มปญหาเรองความประพฤต ถกพกเรยนหรอถกไลออกจากโรงเรยน เกดภาวะ

ซมเศรารนแรง ทำาใหสญเสยโอกาสทางการศกษาและอาชพ มคาใชจาย

ในกระบวนการทางศาลและการคมครองปองกนตนเอง และกระทบตอความ

ไมมนคงทางชวตและทรพยสนของชมชนและสงคมโดยรวมอกดวย


ลกษณะพฤตกรรมคว�มรนแรงในวยรน การวจยคณภาพ เรอง โครงสรางทางสงคมทเกยวของกบความรนแรง

ทเดกและเยาวชนถกกระทำาในโรงเรยน โดย ฐาศกร จนประเสรฐ6 ไดนำาเสนอ

ลกษณะพฤตกรรมรนแรงระหวางนกเรยนกบนกเรยนหลายลกษณะ ดงน

การทะเลาะววาท เปนพฤตกรรมทพบไดบอย ซงเปนผลมาจาก

พฒนาการของวยรนทมอารมณปรวนแปร ไมคงเสนคงวา เดกวยรนทะเลาะ

กนไดงายแมในเรองเลกๆ นอยๆ แตกโกรธกนไมนานนก การทะเลาะกนมทง

การใชวาจาดาทอกน และหากรนแรงมากอาจลกลามเปนการใชกำาลงตอสทำาราย

เชน เตะ ตอย ถบ ตบ กระชากผม หรอชกชวนพรรคพวกของตนเองมาชวยกน

รมทำาราย

การลอเลยนปมดอย สงทมกจะเปนประเดนในการลอเลยน คอ

ดานรางกาย เชน อวน ดำา เตย ขเหร มสว ดานความสามารถ เชน โง หรอ

ขแพเปนตน ดานบคลกภาพ เชน ขอาย พดตดอาง การเปนตด กระเทย ทอม

เปนตน สวนใหญในหมนกเรยนหญงจะใชคำาพดเสยดส เยาะเยย ลอเลยนและ

การไมยอมรบเขากลม สำาหรบกลมนกเรยนชายจะชอบลอเลยนนกเรยนหญง

มากกวาลอเลยนเพศเดยวกน โดยเฉพาะ ยงถาลอเลยนแลวไดผล เชน นกเรยนหญง

แสดงอารมณโกรธ ดาทอกลบ ยงสรางความสนกสนานและเพมอตราความถ

ในการลอเลยนยงขนและพบวานกเรยนในระดบมธยมตนจะมพฤตกรรม

การลอเลยนปมดอยมากกวานกเรยนในระดบมธยมปลาย


การขมขรดไถเงน เดกทชอบขมขรดไถมกจะรวมกนเปนกลมใหญๆ

พดแซว ทำาตวเรยกรองความสนใจ สวนเหยอนนพบวา มกเปนเดกทถกเลยงดมา

อยางทะนถนอม ทาทางออนแอ พดนอย หรอไมคอยพด จงมกตกเปนเบยลาง

ของเดกพวกน และพบวาเดกบางคนแมบานมฐานะดแตกชอบขมขรดไถเพอน

มาตงแตเลกจนโตเพราะใชเงนเปลองจนเคยตว หรอเปนเดกทเตบโตในครอบครว

ทพอแมไมมเวลาใหลก เคยชนกบสภาพแวดลอมทใชความรนแรง กรณเหลาน

หากไมรบแกไขจะตดเปนนสยไปจนโต เพราะเดกทเกเรชอบขมขรดไถมาตงแตเลก

มแนวโนมทจะกออาชญากรรมใหญๆ ไดในอนาคต

การละเมดทางเพศ มกเปนการลวนลามระหวางนกเรยนชายหญง เชน

นกเรยนชายทชอบแอบมอง พดแซว หรอเดนตามนกเรยนหญงทตนเองชอบ

หากการตดตามนนเปนไปอยางไมลดละ นกเรยนหญงนนกจะไมมความสข

ตองคอยระแวง และสงผลระยะยาวตอการไมอยากมาโรงเรยน ซงเรองนอาจด

ไมรนแรงนกแตหากไมไดรบการดแลควบคมจากผใหญ ผละเมดกมแนวโนม

ทจะกอเหตทรนแรงขนได หรออาจถกชกจงจากสงยวยตางๆ ในสภาพแวดลอม

ใหกอเหตรนแรงไดงายขน


ปจจยเสยงของก�รเกดคว�มรนแรงในวยรน พฤตกรรมกาวราวรนแรงของวยรนไมไดเกดจากสาเหตใดสาเหตหนง

เพยงประการเดยว แตมกเกดจากปจจยหลายประการทซบซอน และม

ผลกระทบตอกนอยางตอเนอง ทงปจจยดานชวภาพและจตใจของตววยรนเอง

ปจจยดานสภาพแวดลอม ตงแตระหวางการตงครรภ ภาวะแทรกซอนในระยะ

แรกเกด การเลยงด ครอบครว เพอน โรงเรยน เศรษฐกจ และสงคม ซงมทงทเปน

ปจจยเสยงและปจจยทเปนดานบวกหรอปจจยปองกน และผลกระทบของแต

ละปจจยยงขนอยกบจงหวะเวลาทเกดขน ระยะเวลา และความรนแรงดวย


1. ปจจยสวนบคคล (Individual factor) 1.1 ลกษณะทางชวภาพ (biological factor)

ฮอรโมน และพฒนาการทางสมอง (Hormone and brain

development) เปนทแนชดวาเพศชายมพฤตกรรมกาวราวมากกวาเพศหญง

การพฒนาของสมองในระยะวยรนมความสมพนธกบการเกดพฤตกรรม

กาวราวงาย โดยเฉพาะในระยะวยรนตอนตนซงพบวาวยรนมความกาวราว

มากทสด มความจำากดในดานการใชเหตผล การคำานงถงผลทตามมา และ

มการตดสนใจยงไมดพอ เปนสาเหตใหเกดพฤตกรรมกาวราวไดมาก

สตปญญา (Intelligence) วยรนทมพฤตกรรมกาวราวมกมระดบ

สตปญญาตำากวาเดกทวไป แตไมไดจำาเปนเสมอไป ระดบเชาวนปญญาทตำากวา

วยรนทวไป ทำาใหขาดความสามารถในการแกไขปญหา การใชเหตผลอยางเหมาะสม

ขาดความยงคด มกมปญหาดานอารมณและจตใจ มการตระหนกรในคณคา

ตนเองตำา (Low self-esteem) มปญหาการเรยน ถกปฏเสธจากกลมเพอน

ลวนเปนปจจยใหเกดพฤตกรรมกาวราวไดงาย

ภาวะแทรกซอนในระหวางการตงครรภ รวมถงโรคตดเชอ ภาวะ

โภชนาการ การเสพสารเสพตดของมารดา ตงแตบหร สรา และสารเสพตด

ทกชนด การไดรบยาบางชนด หรอสารพษ เชน ตะกว ภาวะแทรกซอนใน

ระหวางการคลอดและในระยะแรกเกด ทมผลกระทบตอการพฒนาสมองของ

ทารกลวนเปนปจจยเสยงตอการเกดพฤตกรรมกาวราว พบวาทารกทมนำาหนก

แรกเกดนอยหรอคลอดกอนกำาหนดมโอกาสเกดพฤตกรรมกาวราวไดมากกวา

ทารกทวไป นอกจากนยงพบวาความเครยดของมารดาในระหวางการตงครรภ

มผลตอระดบฮอรโมนทเกยวของโดยเฉพาะ cortisol ทำาใหเกดผลกระทบ

ตอการเจรญเตบโตและการพฒนาสมองของทารก และทารกทเกดมาเสยง

ตอการมพนฐานทางอารมณเปนเดกเลยงยาก (difficult temperament)

เมอตดตามไปกพบวาเปนเดกหรอวยรนทมโอกาสเกดพฤตกรรมกาวราวสง


1.2 ปญหาสขภาพจตและโรคทางจตเวช

1.2.1 ปญหาสขภาพจตมการตระหนกรในคณคาตนเองตา (Low

Self-esteem) วยรนทม self-esteem ตำามกมปญหาพฤตกรรมกาวราว

ไดงาย เพราะมกแปลความหมายสถานการณวาผอนดถกหรอปฏเสธ

ตนเอง ตองการแสดงใหผอนเหนวาตนเองเหนอกวาผอน ดวยวธการรนแรง

มกถกเพอนปฏเสธหรอรสกถกเพอนปฏเสธจงตองไปเขากลมกบเพอน

ทเกเร และแสดงพฤตกรรมกาวราวเพอใหไดรบการยอมรบ สาเหตททำาให

วยรนม self-esteem ตำามทงปจจยทเกดจากตววยรนเอง แตทสำาคญ

คอ การเลยงดของครอบครวทไมไดสงเสรม self-esteem อยางเหมาะสม

รวมทงโรงเรยนและสงคมยงไมไดมกจกรรมทเปดโอกาสใหวยรนสวนใหญ

รสกวาตนเองเปนทยอมรบ

ขาดทกษะชวต (Life skills) วยรนทมพฤตกรรมกาวราวมกขาดทกษะ

ชวตในดานตางๆ เชน ทกษะการแกไขปญหา ทกษะการแกไขความขดแยง

ทกษะการพดแสดงอารมณและความตองการของตนเอง ทกษะการจดการ

กบอารมณ ทกษะการสรางความสมพนธระหวางบคคล และทกษะสงคม

การขาดทกษะเหลานมสาเหตจากทงปจจยสวนบคคล และสภาพแวดลอม

ตงแตครอบครว โรงเรยน สอมวลชน และสงคมโดยรวมทยงไมได

พฒนาทกษะเหลานใหเดกและวยรนอยางจรงจง และมกเปนตวอยาง

ทไมเหมาะสมมากกวา


มทศนคตไมเหมาะสม มลเหตประการหนงจากตวเดกทสงผลตอ

การกระทำาทรนแรงคอ การมมมมองวาความรนแรงเปนเรองปกตธรรมดา

สามารถทำาไดโดยไมเหนวาเปนสงทไมเหมาะสม เปนการแสดงออก

ถงความกลาหาญ การมศกดศร และความมอำานาจทเหนอกวา และ

ยงมองวาเมอทำาแลวจะไดรบผลทดกลบมา เชน การไดรบการยอมรบ

ไดรบสงทตองการ หรอไดรบการเชดชเกยรตจากเพอนๆ ทงน มปจจยรวม

คอ ลกษณะบคลกภาพของวยรนทโมโหงาย อารมณเปลยนแปลงไดงาย

ควบคมอารมณตนเองไมดนก ชอบความเปนอสระ การคบเพอนทเคยม

ประวตดานการทะเลาะววาท หรอชอบตอตานสงคม เสรมใหมพฤตกรรม

การใชความรนแรงมากยงขน6-8

แรงจงใจเกยวกบความตองการความตนเตน การกระทำาความรนแรง

นนขนอยกบอายและบคคลทอยในสถานการณดวย ในวยรนทกาวราว

และทำารายผอนนน ครงหนงมสาเหตมาจาก ตองการความตนเตน

รวมกบมเพอนรวมกระทำาดวย สวนอกครงหนงเปนการกระทำาทม

การวางแผนลวงหนา แตเมอเขาสวยผใหญ การกออาชญากรรมสวนใหญ

จะมการวางแผนลวงหนา หรอตองการทำาใหเหยอถกดหมนดถก การศกษา

โดย NYS9 พบวาการทำารายรางกายสวนใหญเปนการแกแคน เพราะเคย

ถกทำารายมากอน เพราะถกยว หรอ เพราะความโกรธ กรณการตอสลำาพง

คนเดยวมกมเหตจากถกยวใหโกรธแตในการทะเลาะววาทเปนกลม

มกเปนเพราะตองการชวยเพอน หรอตองการแกแคนใหเพอนในกลม

การตอสเปนกลมมกเรมจากเหตการณเลกๆ นอยๆ เชน กระทบกระทงกน

ในบารหรอถนน แลวบานปลายจนมการใชอาวธและมการบาดเจบ

ในทสด


1.2.2 โรคทางจตเวช วยรนทเปนโรคทางจตเวชมแนวโนมแสดง

พฤตกรรมกาวราวมากกวาวยรนทวไป องคการอนามยโลกประมาณ

การณวาหนงในหาของเดกและวยรนทวโลก มการเจบปวยดานจตใจ

อยในปจจบน การวนจฉยโรคทางจตเวชและปญหาสขภาพจตของวยรน

ทมพฤตกรรมกาวราว จะชวยใหมแนวทางการชวยเหลอทเจาะจงและ

ถกตองเหมาะสมมากขน โรคทางจตเวชและปญหาสขภาพจตทเปน

สาเหตทำาใหวยรนแสดงพฤตกรรมกาวราวรนแรงทพบบอยไดแก

โรคดอตอตาน (Oppositional defiant disorder:ODD)เดกหรอวย

รนทเปน ODD จะตองมลกษณะพฤตกรรมดอตอตาน กาวราวตอผใหญ

เชน พอแม ญาตผใหญ คร หรอบคคลอน ทเบยงเบนไปจากพฤตกรรม

ของเดกวยเดยวกน อยางสมำาเสมอตอเนองกนนานอยางนอย 6 เดอน

ผปวยจะแสดงพฤตกรรมดอ จงใจตอตานคำาสง โตเถยง ตองการเอาชนะ

ผอน ไมยอมแพหรอยอมประนประนอมกบผใหญหรอแมแตเพอน

มกแสดงความกาวราวตอผใหญทงดานพฤตกรรมและคำาพด สวนใหญ

เรมมอาการตงแตกอนอาย 8 ป และมกไมเกนชวงอายวยรนตอนตน

โรคเกเร (Conduct disorder:CD) เดกหรอวยรนทเปน CD

มลกษณะพฤตกรรมทละเมดตอสทธพนฐานของคนอน หรอฝาฝนกฎหรอ

บรรทดฐานของสงคมตามวยอยางซำาซากและสมำาเสมอ อาจแสดงออก

เปนพฤตกรรมเกเรทกาวราวตอคนหรอสตวเชน ขมข รงแก ทำาใหผอน

หวาดกลว ตอสชกตอย ใชอาวธทอาจเปนอนตรายสาหส ขมขน จปลน

หรอเปนพฤตกรรมเกเรทไมกาวราว ไดแก ทำาลายทรพยสน ฉอโกงหรอ

ขโมย หรอละเมดกฎอยางรนแรง เชน หนออกนอกบาน หนโรงเรยน


โรคสมาธสน (Attention deficit hyperactivity disorder:ADHD)

เดกทเปน ADHD มความบกพรองทสำาคญ 3 ดาน คอ ขาดสมาธ อยไมนง

และหนหนพลนแลน การทผปวยไดรบผลกระทบจากการเปนโรคทำาให

self-esteem ตำา มปญหาการเขากบเพอน อารมณซมเศรา วตกกงวลงาย

กอาจเปนปจจยททำาใหผปวยแสดงพฤตกรรมกาวราวได

โรคซมเศรา (Depressive disorder) ในปจจบนพบวามเดกและวยรน

เปนโรคซมเศรามากขน วยรนทเปนโรคซมเศราอาจมอาการไดทงอารมณ

ซมเศราหรออารมณหงดหงด หรอมอาการ psychomotor agitation

และมแนวโนมแสดงพฤตกรรมกาวราวทงกบผอนและตนเองไดงาย

เนองจากผปวยโรคซมเศรามกแปลความหมายและตอบสนองตอสงเรา

หรอสถานการณตางๆในทางลบ

การใชสารเสพตด (Substance use disorder) สารเสพตดเปน

สาเหตสำาคญททำาใหวยรนแสดงพฤตกรรมกาวราวเพราะไปยบยงความ

ยงคด โดยเฉพาะวยรนทมปจจยเสยงอนอยแลว วยรนมกแสดงพฤตกรรม

กาวราวขณะอยภายใตฤทธยาหรอสารเสพตด สารเสพตดหลายชนด

ทออกฤทธทำาใหเกดอาการโรคจต เชน amphetamine และสารเสพตด

ในกลมเดยวกน เปนกลมทมโอกาสทำาใหเกดพฤตกรรมกาวราวไดสง

โรคบคลกภาพแปรปรวน (Personality disorder) วยรนทมบคลกภาพ

แปรปรวนหลายแบบมแนวโนมแสดงพฤตกรรมกาวราวไดงาย ไดแก

borderline personality disorder, narcissistic personality disorder,

paranoid personality disorder เปนตน สำาหรบการวนจฉย antisocial

personality disorder ผปวยตองมอายมากกวา 18 ป


2. ปจจยเกยวกบครอบครว ครอบครวเปนปจจยทมอทธพลอยางยงในการกอใหเกดพฤตกรรม

กาวราวรนแรง

ลกษณะของครอบครวทเกยวของกบพฤตกรรมดงกลาว มดงน

2.1 ลกษณะครอบครว ลกษณะครอบครวทสมพนธกบพฤตกรรมรนแรง

ของวยรน ไดแก ครอบครวทมความรนแรง มความขดแยงสง มการทำาหนาท

ของครอบครวในดานตางๆ บกพรอง ครอบครวแตกแยก ขาดความใกลชด

เดกถกทอดทง พอแมเปนโรคทางจตเวชหรอมปญหาสขภาพจต

การใชความรนแรงในครอบครว จะพบมากขนในครอบครวทเดกม

ลกษณะบางอยางทกระตนใหถกทารณ เชน พการ อปลกษณ อยไมนง หรอ

ครอบครวทพอแมปวยทางจต ตดสรา ตดการพนนหรอยาเสพตด กสามารถ

บมเพาะพฤตกรรมความรนแรงใหเกดขนกบเดกไดงาย เพราะเปนแบบอยาง

ทไมเหมาะสม เดกรบรพฤตกรรมเหลานอยางใกลชดจนเกดเปนความชนกบ

เหตการณความรนแรงทเหนอยเปนประจำาจนคดวาเปนเรองปกต

สภาพครอบครวทยากจน ครอบครวแตกแยก ขาดความอบอน เดกอย

ในสงแวดลอมทเตมไปดวยอาชญากรรม ความรนแรงและยาเสพตด รวมทง

ความตงเครยดของพอแม จงมผลใหอาจเกดการทอดทงและทารณเดก มผลให

เดกขาดโอกาสทางการศกษาและการมสงคมทด มกเขารวมกบแกงเดกทมปญหา

ตามมาดวยการกระทำาทผดกฎหมาย



2.2 การเลยงด การเลยงดเปนปจจยทสำาคญมากทสดอยางหนง

ประสบการณการเลยงดในระยะแรกของชวตสงผลระยะยาวทงทางดานจตใจ

และรางกาย โดยเฉพาะการพฒนาสมองสวนหนา (frontal lobe) คณภาพ

การเลยงดในวยเดกจงกำาหนดพฤตกรรมของเดกไปจนถงวยผใหญ รวมทง

พฤตกรรมกาวราวดวย การเลยงดทไมเหมาะสมไดแก

การเลยงดทไมคงเสนคงวา ไดแก 1) พอแมปราศจากแนวทางในการ

แนะนำาสงสอน ไมมกฎระเบยบทชดเจน หรอไมมการกำากบตดตาม สอดสองดแล

พฤตกรรมของลกอยางสมำาเสมอตงแตวยเดกเลก แตมาควบคมตอนโตโดยใช

การลงโทษเดกดวยความรนแรง ใชคำาหยาบคาย 2) พอแมขดแยงกนในการเลยง

ดเดก เชนคนหนงเขมงวด อกคนตามใจ 3) การอบรมเลยงดทสงเสรมการสนใจ

แตเรองของตนเอง และสงเสรมความมอสระอยางไรขอบเขต การเลยงดเหลาน

จะทำาใหเดกเกดความสบสนและพยายามหาชองทางหลกเลยงกฎระเบยบ ซงนน

เปนการทำาใหวยรนไมไดเรยนรถงความเชอมโยงระหวางการกระทำาผดกบผลลพธ

เชงลบทตามมา

พฤตกรรมใชความรนแรงของบดามารดา กสงเสรมใหเดกมพฤตกรรม

รนแรง ไดแก การลงโทษถาเดกไมสคนอน ยยงชกจงใหเดกตอส มองคนทไมสคน

อนวาออนแอ เชน ไมเปนลกผชาย และเพกเฉย ไมไดแกไขตอพฤตกรรมรนแรง

ของเดก รวมทงการลงโทษทรนแรง เชน การทบต ตบหนา จะเปนการแสดงใหเดก

เหนวาผใหญกใชวธรนแรงในการแกปญหาและเปนการสอนใหเขาใชวธเดยวกนกบ

ผอน การลงโทษทางรางกายเปนการหยดยงพฤตกรรมทไมตองการเพยงชวคราว

แมจะเพมความรนแรงขน เดกกจะสามารถปรบตวไดภายในเวลาอนรวดเรว และ

ยงสงผลใหเดกมองโลกในแงราย ไมไววางใจผอน เปนเดกเกบกดและมพฤตกรรม

กาวราว


ความกดดน ผปกครองหรอพอแมบางคนพยายามจะใหเดกหลาย ๆ

อยางมความเขมงวดกวดขนในเรองการเรยน การคบเพอนมากเกนไป การปฏบต

เชนนจะสรางความกดดนแกเดกเปนอยางมากและทำาใหเดกยง เดกทถกกดดนจาก

ครอบครวมากมกจะกอใหเกดปญหาใชความรนแรงในครอบครวและทโรงเรยน


3. ปจจยเกยวกบเพอน เพอน เปนปจจยทสำาคญมากในวยรน เดกบางคนเขากลมเพอนเพอให

เปนทยอมรบ เพอหนความเบอหนายจากทบาน และใชกลมเปนพนทในการแสดง

ตวตนของตนเองเดกทคบเพอนกลมเสยงหรอเกเร จะเลยนแบบเพอนนกเรยน

หรอนกเรยนรนพททำาตวไมดแตไดรบการยอมรบนยมชนชมจากคนในกลม

จนเขามองวาเปนฮโร แตเปนฮโรแบบผดๆ อกสวนหนงคอเมอเกดปญหาดาน

ความรนแรง นกเรยนจะปรกษาเพอนกอนเปนอนดบแรกจงนำาไปสการทะเลาะ

ววาทและยกพวกตกน นอกจากนการมเพอนทกระทำาผดกฎหมาย เปนอนธพาล หรอ

ใชสารเสพตด เพอนทดกจะไมยอมรบ เดกทกาวราวมกจะถกเดกทเรยบรอยปฏเสธ

ไมใหเขากลม ทำาใหเปนการยากสำาหรบเดกเกเรทจะสรางสมพนธภาพกบเดกด และ

เดกจะไดรบการยอมรบกเฉพาะในกลมเพอนทเกเร จงเกดการรวมกลมวยรน เปน

“แกงวยรน” โดยทวไปแลววยรนมแนวโนมแสดงพฤตกรรมกาวราวเมออยในกลม

หรอฝงชนเพราะตองรบผดชอบการกระทำาของตนเองนอยกวาการกระทำา

เมออยคนเดยวมาก

4. ปจจยเกยวกบโรงเรยน วยรนทมพฤตกรรมกาวราวมกมปญหาการเรยน และพฤตกรรมอน

ในโรงเรยนมากอน โรงเรยนทเนนการใหความสำาคญกบนกเรยนทมความสำาเรจ

ในเรองการเรยนไมไดสงเสรมความสำาเรจของนกเรยนแตละคนทมความสามารถ

ตางกน ขาดกจกรรมทสงเสรมการพฒนาทกษะชวตและ self-esteem การลงโทษ

นกเรยนดวยวธการรนแรงรวมถงคำาพดดานลบซำาซากมสวนผลกดนใหนกเรยน

ไปเขากลมเพอนทเกเรไดงาย


5. ปจจยเกยวกบชมชน และสงคม สภาพสงคม สงคมทมความรนแรงสงเสรมใหมความรนแรงในสงคม

มากขน สงคมทมคนหลาย เชอชาตหรอมความไมไววางใจตอกน มคานยมหรอ

วฒนธรรมทยอมรบความรนแรงและสารเสพตดแพรระบาด สงคมขาดการบงคบ

ใชกฎหมายอยางจรงจง การทเดกและวยรนเขาถงอาวธปน สรา และยาเสพตด

ไดงายกจะสงเสรมใหวยรนมโอกาสกระทำารนแรงไดงายมากขน สงคมทเนน

การพฒนาเศรษฐกจ โดยละเลยหรอใหความสำาคญนอยทางดานสงคมและ

การพฒนามนษยโดยเฉพาะการศกษาและสขภาพจต กเปนสาเหตสำาคญอก

ประการหนง

สภาพชมชน ชมชนทมความยากจน การวางงานทสง ความเปนอยท

แออด เตมไปดวยอบายมข วถชวตในชมชนทขาดการมสวนรวมในชมชน ชมชน

ขาดการจดระบบทด ยอมสงผลใหเดกมความอดอดใจ ความโกรธ ตงเครยด ซมซบ

แบบอยางทไมดทงหมดนำาไปสมลเหตของการเกดการใชความรนแรงรปแบบตางๆ

สอตางๆ สอมวลชนหลายชนดทมความรนแรงมอทธพลตอการเกด

พฤตกรรมกาวราวของวยรน แตทมการศกษามากทสดคอผลกระทบของสอ

โทรทศนเนองจากเปนสอทไดรบความนยมมากทสดอยางหนง การรบขอมล

ขาวสารหรอความบนเทงทมความรนแรง ทำาใหเกดความชนชาตอความรนแรง

มองวาเปนเรองปกต เปนแบบอยางการแกไขปญหาดวยวธรนแรง

เกมออนไลน กเปนอกปจจยหนงทมความสมพนธกบพฤตกรรมรนแรง

ของนกเรยน โดยนกเรยนวยรนชอบเลนเกมทมเนอหาเกยวกบความรนแรง

แลวซมซบเอาพฤตกรรมรนแรงนนไวกบตนเอง กลายเปนคนโมโหงาย หงดหงด

เอาแตใจ การเลนเกมออนไลนวนละหลายๆ ชวโมง ยงมผลใหเดกขาดการพบปะ

กบเพอนๆ และคนในครอบครว ขาดทกษะทางสงคม เปนคนชอบเอาชนะ และ

ไมคำานงถงความรสกคนอน


สรป

นยาม ในแนวทางเลมนนยามพฤตกรรมความรนแรงของวยรนวา

หมายถง ความกาวราวรนแรงทเกดขนในชวงวยรน (10-18 ป) ทงความคด

ความรสกทตองการแสดงความกาวราวรนแรงจากภายในตนเองตอผอนหรอ

สงมชวต ทอาจแสดงออกมาเปนเพยงความความรสก ความคด หรอ ทาทาง

คำาพดจนกระทงการกระทำาทรนแรงกวาปกตตอผอน ตนเอง ทรพยสน หรอขมขวา

จะใชกำาลงหรออาวธตอบคคล อนอาจทำาใหเกดผลกระทบทางจตใจ การบาดเจบ

หรอเปนอนตรายถงชวต ทงทเจตนาและไมเจตนา

สถานการณ การรงแกกนในหมนกเรยนกำาลงเปนปญหาสำาคญ

โดยพบวา 1 ใน 7 ของเดกนกเรยนเคยถกรงแกหรอเคยรงแกผอนมากอน3

และการศกษาสถานการณการใชความรนแรงในกลมเดกและเยาวชน โดย

ดร.นพพล กรรณกา พ.ศ. 25527 พบวา เดกและเยาวชนรอยละ 16.7 เขารวมกลม

เพอนบกยกพวกตกน รอยละ 16.7 ทะเลาะววาทกบผอนโดยใชกำาลง และ

รอยละ 14.1 ทะเลาะกบผอนโดยใชอาวธ

ลกษณะพฤตกรรมความรนแรงของวยรน ทพบ

บอยเชน การทะเลาะววาท การลอเลยนปมดอย การขมขรดไถเงน การละเมด

ทางเพศ

ปจจยทเกยวของ ปจจยทำานายทสำาคญ คอความกาวราวในวยเดก (Childhood

Aggression) มโอกาสพฒนาไปสการววาทรนแรงระหวางแกงและกอความรนแรง

ในวยรน



ปจจยเสยงจากตวบคคล เพศชายเสยงกวาเพศหญง

ความผดปกตทางสมอง ระดบสตปญญาทบกพรอง ภาวะแทรกซอนระหวางมารดา

ตงครรภ ปญหาโรคทางจตเวช การตระหนกในคณคาตนเองตำา (Low self-esteem)

และทกษะชวต รวมทงการมคานยมและแรงจงใจดานลบ เปนตน

ปจจยเสยงจากครอบครว คอ ลกษณะครอบครวทบกพรองในการทำาหนาท

ครอบครวแตกแยก มการใชความรนแรง พอแมทมปญหาทางสขภาพจต และ

การเลยงดทไมเหมาะสม ไดแก การเลยงดแบบปลอยปละละเลย ขาดการฝกวนย

และการควบคมตนเอง ความไมคงเสนคงวา ความกดดน และผใหญปลกฝงคานยม

และแบบอยางพฤตกรรมกาวราวรนแรง

ปจจยจากเพอน และโรงเรยน คอ การคบเพอนกลมเสยง และการถก

ปฏเสธจากเพอนทดและโรงเรยน รวมทงการขาดการเขาใจ การสงเสรมกจกรรม

สรางสรรคจากโรงเรยน

ปจจยสงคม ไดแก ภาวะสงคมทเตมไปดวยความรนแรงและสงแวดลอม

ทเตมไปดวยอบายมข ขาดการบงคบกฎหมาย การเขาถงสรา สงเสพตด

และอาวธปนไดงาย รวมทงการเลยนแบบจากสอ และเกมออนไลนทขาดการ

จดการควบคมทด


คณลกษณะทพงมในผชวยเหลอวยรนและครอบครว สถ�นก�รณพฤตกรรมคว�มรนแรงของเย�วชนไทยในปจจบน

มคว�มซบซอนและรนแรงม�กขน ผปฏบตง�นทเกยวของในก�รดแล

ชวยเหลอและปองกน นอกจ�กตองมองคคว�มร เรองพฤตกรรม

คว�มรนแรงของวยรน พฒน�ก�รวยรน และแนวท�งก�รชวยเหลอ

ทเหม�ะสม ยงตองพฒน�คณลกษณะของตนเองใหเออตอก�รชวยเหลอ

และสงเสรมวยรนและครอบครวอย�งมประสทธภ�พ ดงน

บทท 2 แนวท�งก�รเข�ถงวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง



1. มเจตคตทดตอวยรน ผปฏบตงานควร

มมมมองตอวยรนอยางเขาใจวา ปญหาพฤตกรรม

ความรนแรงของวยรนนน เกดขนไดจากหลายสาเหต

ทงทตงใจและไมตงใจ ซงมโอกาสเกดขนไดกบใคร

กตาม ไมเพยงแตวยรนเทานน ซงเปนการพยายาม

มชวตรอดวธหนงของมนษยเทานน การชวยเดกและ

ครอบครวใหสามารถปองกนและแกไขอยางเหมาะสม

จะปองกนความรนแรงของปญหาได การใสใจ เขาใจ

และยอมรบอยางไมมเงอนไข พรอมชวยเหลอและอย

กบเขาจะชวยใหการดำาเนนงานมประสทธภาพมากขน

2. คานงถงศกดศรความเปนมนษย และการตระหนกในคณคาแหงตน

วยรนทมพฤตกรรมความรนแรง สวนหนงเคยถกกระทำามากอน เดกถกยำายศกดศร

ความเปนมนษย รสกไรคาไมมตวตน มบาดแผลทางจตใจ สงผลใหเดกยงกระทำา

ความรนแรงตอตนเองและผอนมากขน ดงนนผปฏบตงานตองคำานงถงสงเหลาน

ใหมาก สรางบรรยากาศการชวยเหลอทสงเสรมคณคาแหงตนใหเดก แสดงออก

ถงการยอมรบ ใหเกรยต และปฏบตตอเดกดวยความเทาเทยม


3. เคารพในสทธของเดกและวยรน ผปฏบตงานควรคำานงถงกฎหมาย

เกยวกบสทธมนษยชนและสทธเดก จำาเปนตองศกษาใหเขาใจ ซงมอยหลายฉบบ

ตวอยางเชน อนสญญาวาดวยสทธเดก กฎขอสหประชาชาตวาดวยการคมครอง

เดกและเยาวชนซงถกลดรอนเสรภาพ ขอแนะนำาของสหประชาชาตวาดวย

การปองกนการกระทำาผดของเดกและเยาวชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พ.ศ.2540 มาตรการ 31, 53, 75 และ 8010,11

4. การเปนแบบอยางการแกปญหาโดยไมใชความรนแรง ภายใต

แนวคดทวา “การจดการดวยความรนแรง เปนการทำาลายคณลกษณะทดของ

มนษย” เปนการละเมดสทธทางดานรางกาย จตใจ เปนการทำาใหเดกและวยรน

รสกอบอาย ดอยคา ดงนนผปฏบตงานตองเรมตนจากความเชอ และวธคดตอเดก

และวยรนอยางเขาใจวา ชวงเวลาการเปนวยรนเปนชวงทยงยากทสดของมนษย

จงมโอกาสทจะปรบตวไดไมดในสภาพแวดลอมทวนวายและซบซอน ระบบครอบครว

ทออนแอและการมพนทจำากดในสงคมสำาหรบเดกและวยรน ดงนน ถาเรานกถง

ชวงเวลาทเปนวยรน เราจะเขาใจวา ความรนแรงไมใชสงทตดตวมาโดยกำาเนด

สงทผปฏบตงานควรจะทำา คอชวยใหเดกเรยนรทจะเผชญปญหาดวยสนตวธแทน

การใชความรนแรงใหมากขน

5. มมมมองทางบวก การเปนคนมองโลกในแงบวก ชวยใหจตใจ

ผอนคลาย เขมแขงและมความหวง พรอมรบมอกบความยงยาก วยรนทมปญหา

พฤตกรรมความรนแรง คนเคยกบสภาพทกดดนและการจดการปญหาทางลบ

ผใหบรการจงจำาเปนตองเปนแบบอยางในการมมมมองตอโลกในทางบวก

มองเรองใหญใหเปนเรองเลก ซงจะชวยใหแกปญหาตางๆในชวตอยางสรางสรรค

ได การคดบวกเปนสงทฝกไดไมยาก เชน การบอกขอบคณตนเองกอนนอนทกวน

วาเราไดดแลตนเองอยางเตมทและดทสดเทาทจะทำาไดในวนน อนญาตใหตนเอง


พกผอน เมอตนนอนตอนเชาใหกำาลงใจตนเองวาเราตนมาพรอมกบพลงมากมาย

ไมวาจะเกดอะไรขนเรากพรอมรบมอเสมอ สนกในสงตางๆทไดทำาแมวาจะชอบ

หรอไมชอบ มองปญหาทเขามาวาเปนโอกาสของการเรยนร และบททดสอบ

ความเขมแขง เปนตน

6. รจกการใหอภย มนษยมแนวโนมทจะโตตอบทางลบมากขน

ตอคนทแสดงออกทางลบตอเรา ธรรมชาตนเองเปนทมาของการแกแคนกน

และตอบโตกนจนไมรจบสน การกระทำานนมกจะมความรนแรงมากกวาทถกกระทำา

ในตอนแรก จงมแนวโนมใหเกดวงจรการลางแคนทรนแรงขนเรอยๆ โดยเฉพาะ

ในวยรนมการควบคมตนเองไดนอย เดกมกจะขาดการยงคดและโตตอบรนแรง

เกดการลางแคนกนทงในระดบบคคลและกลม การฝกใหอภยจงเปนสงสำาคญ

ทจะชวยตดและลดทอนวงจรการแกแคน ซงมแตจะเพมความสญเสยทงสองฝาย

มหาตมะ คานธ กลาววา “ผทออนแอไมสามารถใหอภยใครได เพราะการให

อภยไดนนนบเปนความเขมแขงแทจรง” ดงนนการฝกตนเองใหรจกการใหอภย

โดยตองสามารถยอมรบและใหอภยตนเองได จะชวยใหยอมรบความผดพลาด

ของตนเองและผอนไดไมยาก อนจะนำาไปสการยอมรบวยรนทมารบบรการไดในทสด

7. มความยดหยน การทำางานกบวยรนตองเตรยมรบกบสงทไมคาดคด

เพราะวยรนมการเปลยนแปลงงายมาก จงตองพรอมรบมอกบทกสถานการณ

และปรบเปลยนแผนงานไดทกเมอหากมความจำาเปน ในวยรนทมพฤตกรรม

ความรนแรง มกมความสามารถในการควบคมตนเองและอดทนตำา และไมชอบถก

ควบคมหรอบงคบ จงทำาอะไรตามขอตกลงหรอกฎเกณฑตางๆไดยาก การกำาหนด

แผนการชวยเหลอรกษา ตองใหเดกและครอบครวมสวนรวม และสามารถปรบได

หากพจารณาวาเกดประโยชนมากกวา


8. บคลกภาพเขมแขงและมความนาเชอถอ วยรนทมพฤตกรรมกาวราว

รนแรง มความไวตอความรสกออนแอ เดกมแนวโนมทจะประเมนผใหบรการวา

เขาจะเชอมอไดหรอไม ความหนกแนนมนคงและเชอมนในตนเอง จะทำาใหเดก

รวมมอและเรยนรทจะเชอมนในตนเองดวยเชนกน

9. เปนบคคลทนาเขาหา มความสามารถในการตดสนใจ ผปฏบตงาน

กบวยรนทมพฤตกรรมรนแรง มกเจอกบภาวะวกฤตหรอเหตการณฉกเฉน ทอาจ

ตองมการตดสนใจอยางรวดเรว เพอจดการเหตการณไมพงประสงคอยางทนทวงท

ดงนนจำาเปนตองมความสงบ สขม รอบคอบ และสามารถตงสตไดดในภาวะฉกเฉน

และควรมความตนตว เตรยมตนเองใหพรอมรบกบการเผชญเหตการณท

ไมคาดคดเสมอ

คณลกษณะทกลาวมาทงหมดเปนสงทฝกฝนได ซงจะชวยใหการทำางาน

กบวยรนทมพฤตกรรมความรนแรงไดอยางราบรนและมประสทธภาพมากขน

ไมจำาเปนวาคณตองมครบทกขอจงจะทำางานได หากตองปฏบตงานกบวยรนและ

ครอบครวทมปญหาพฤตกรรมความรนแรง ขอใหระลกเสมอวาสงทสำาคญทสด คอ

การยดความปลอดภยและประโยชนทจะเกดกบตววยรน ผเกยวของและสงคม

โดยรวมเปนหลก เราเปนเพยงผสนบสนนใหเขาสามารถชวยใหเขาสามารถดแล

และรบผดชอบตนเองได เปลยนแปลงตนเองตามความตองการไดดวยตวเขาเอง


ก�รสร�งสมพนธภ�พและเทคนคก�รสอส�รท�งบวกกบวยรน ก�รสร�งสมพนธภ�พทด เปนประตด�นแรกในก�รเข�ถงวยรน ห�กผใหบรก�รส�ม�รถทำ�ใหเดกมคว�มเชอใจ ไวว�งใจได เข�จะรวมมอ ในก�รชวยเหลอรกษ�เปนอย�งด น�ยแพทยพนม เกตม�น12

ไดนำ�เสนอเทคนคก�รสอส�รท�งบวกกบวยรน สำ�หรบพอแม ครและผปฏบตง�นกบวยรนเอ�ไวหล�ยประก�ร ผเขยนขอสรปส�ระสำ�คญ ดงน

1. มทศนคตทดกบวยรน (Good Attitude) คอการมทาทดานบวก

ยอมรบแบบไมมเงอนไข (unconditional positive regard) มองวยรนในแงด

เปนกลาง มความเขาใจเหนใจและเตมใจชวยเหลอ จะชวยใหวยรนเกดความรสก

ไววางใจ รวมมอและเปดเผยปญหาได

2. ทกทายดวยภาษาและทาทการพดคยแบบไมเปนทางการ

สรางบรรยากาศใหผอนคลาย เปดใจใหกวางรบฟงวธคด วธตดสนใจ และเหตผล

ของเขา ทกทายดวยความเปนกนเอง ใชภาษาวยรนจะเปนกนเองมากกวา

สรางความรสกเปนพวกเดยวกน วยรนไมชอบพธรตองหรอบรรยากาศทเปน

ทางการมาก การพดคยกบเดกในการพบกนครงแรก หรอระยะเรมตนในการให

บรการ ควรคยเรองทวไปๆ กอน แนะนำาตวงายๆใชสรรพนามตามความเหมาะสม

เชน “พอารตเปนพยาบาลอยทน แลวนองชออะไรหละ” เปนตน ชวนคยเพอให

เดกรสกผอนคลาย และลดความกงวลในการมารบบรการ


3. เรมตนการพดคยจากขอดของวยรน พยายามหาขอด จดด ดานบวก

ของวยรนมาเปนจดเรมตนพดคย เชนการชนชม แสดงความยนดในสงดๆ ทเขาม

กอนเรมคยเกยวกบเรองทตองการคยดวยจรง ความรสกดนจะถายทอดทางสหนา

แววตา ทาทและทาทางทรบรได ทำาใหเกดการยอมรบ เปดชองทางการสอสาร

สองทาง เชน “ดมากท......(ชอ) รบมาหาคร (ผชวยเหลอ)” “มาถงกอนเวลา

แสดงวาตงใจมาหาคร มอะไรอยากใหครชวยครบ/คะ” เปนการแสดงความสนใจ

ใสใจในตวเขา

4. การฟงอยางตงใจ ใสใจและเขาใจในระดบลก ไมควรเนนทเนอหา

แตฟงใหชดเจนวาเดกมการรบรสงตางๆ รอบตวอยางไร มความรสกอยางไร

ในขณะนน เกดอะไรขนในใจของเขา มความตองการอะไรบาง มอะไรทผลกดนให

เขาทำาพฤตกรรมความรนแรงออกมา ไมตองกงวลกบการหาคำาตอบหรอตอบสนอง

การพยายามซก หรอกระตนใหเลาเรองราวมากเกนไปอาจจะทำาใหเดกอดอด กลว

ถกตำาหนหรอกงวลวาจะมความผด การฟงใหมากจะชวยใหเดกรบรวาเราใสใจและ

ใหความสำาคญกบเขา

5. การเขาไปในโลกของวยรน การคยในสงทใกลเคยงกบความสนใจ

ของเดก หรอถามถงกจกรรมทเดกชอบทำา โดยไมตดสนวากจกรรมนนเปนอยางไร

แตเปดโอกาสใหเขาเลาอยางอสระ กระตนถามบางเลกนอยเพอใหเลาตอได

บางครงอาจจะชวนทำากจกรรมทเดกชอบ หรอใหเขาสาธตใหด จะไดขอมล

เกยวกบความสนใจและสงทเดกใหความสำาคญ เพอนำาไปสการจดการปญหา

ทเหมาะสมกบความตองการและความสนใจเดก


6. สารวจลงไปในปญหา การพดคยโดยใชเทคนคการถาม เชน “มาทน

แลวเปนยงไงบาง?” “ลองเดาสวาพอแมพามาทนเพราะอะไร?” ชวนคยในเรอง

ทอยากเลากอน เรองทยงดอดอด ขามไปกอน คอยกลบมาคยในโอกาสตอไปได

เมอประเมนวาเดกพรอม ควรสงเกตทาท ความกงวลใจ การลงเลทจะเลาเรอง

บางเรอง เชน “เรองนนาสนใจมาก สำาคญทเดยว แต...... (ชอ) ยงไมอยากเลาในตอนน

ไมเปนไรเอาไวพรอมทจะเลาแลวคอยเลากได คร (ผชวยเหลอ) ขอคยเรองอนกอน

แลวคอยยอนกลบมาคยกนทหลงดไหม”

ในการสารวจลงลกในประเดนปญหา ควรสงเกตทาทความรวมมอการเปดเผย

ขอมลวาวยรนมความไววางใจมากนอยเพยงไร มเรองใดทวยรนยงกงวล ลงเลทจะ

เปดเผยจนมผลเสยตามมา ควรใหความเชอมนในเรองน โดยเนนการรกษา

ความลบดงน “เรองทคยกนน คร (ผชวยเหลอ) จะไมนำาไปบอกพอแมหรอคนอนๆ ฟง

แตอยากจะเขาใจวาเกดอะไรขนกบ....... (ชอ)”

7. หลกเลยงการถามวา “ทาไม” การใชคำาถามทำาไม สอความหมาย

2 แบบ คอ1) เธอแยมาก ทำาไมจงทำาเชนนน 2) ถามเหตผลดๆ การกระทำาเชนนน

กอาจยอมรบได วยรนจะพยายามหาเหตผลเขาขางตนเองมากขน เพอยนยนวา

ความคดและการกระทำาของเขาถกตอง คำาถาม “ทำาไม” จงกระตนสงเสรมให

วยรนเถยงแบบขางๆ คๆ จนตองเสยความสมพนธไดงาย ถาตองการทราบ

เหตผลจรงๆ ควรเปนคำาถามดงนเชน “พอจะบอกไดไหมวา...... (ชอ) คดอยางไร

กอนทจะทำาอยางนน” “เหตการณเปนอยางไร ลองเลาใหครเขาใจหนอย” เปนตน


8. ใชการสอสารแบบ I message บอกความรสก ความตองการของเรา

แทนการบอกวาเขาเปนอยางไร และเขาตองทำาอะไร การขนตนประโยคดวย

“เธอ” หรอ “คณ” มกแฝงดวยความรสกทางลบ คกคามและตำาหน การสอสารทด

ควรเปลยนเปนประโยคทขนตนดวย “ฉน” หรอ “ผม” ทเรยกวา I message

ทสรางความรสกนมนวลกวา เชน “ครอยากให...... (ชอ) ตงใจ เวลาทจะฝกการ

สงเกตตวเองเวลาโกรธ” “ครรสกดท....... (ชอ) เลาปญหาใหครฟงอยางเปดเผย”

เปนตน

9. ตาหนทพฤตกรรม มากกวาตวบคคล ถาจะตำาหนวยรน ระวงปฏกรยา

ตอตานไมยอมรบ ซงเกดขนโดยอตโนมต โดยกลไกทางจตทปกปองตนเอง

เมอเรมตนไมยอมรบ จะไมสนใจฟง ไมเชอ ไมเหนดวยกบสงทผใหญบอก วธการ

ททำาใหวยรนยอมรบและไมเสยความรสกดานดของตนเอง ทำาดวยการตำาหนท

พฤตกรรมแทนการตำาหนทตววยรน เชน “การทำาเชนนน เปนการกระทำาทไม

ฉลาด ครเชอวา...... (ชอ)ทำาไดดกวานน ลองทบทวนดใหมสคะ/ครบวา ...... (ชอ)

จะทำาอะไรไดอกในการจดการเรองน เปนตน หากจำาเปนตองตำาหนพฤตกรรมทไม

เหมาะสมของเดก ไมควรใชคำาหยาบคาย ควรใชคำาพดสภาพ จรงจงแตนมนวล


ขอควรคำ�นงในก�รปฏบตง�นชวยเหลอวยรนและครอบครวทมพฤตกรรมคว�มรนแรง ก�รสร�งสมพนธภ�พทด เปนประตด�นแรกในก�รเข�ถงวยรน ห�กผใหบรก�รส�ม�รถทำ�ใหเดกมคว�มเชอใจ ไวว�งใจไดเข�จะรวมมอ ในก�รชวยเหลอรกษ�เปนอย�งด น�ยแพทยพนม เกตม�น12 ไดนำ�เสนอ เทคนคก�รสอส�รท�งบวกกบวยรน สำ�หรบพอแม ครและผปฏบตง�นกบวยรน เอ�ไวหล�ยประก�ร ผเขยนขอสรปส�ระสำ�คญ ดงน

1. การรกษาความลบ ปญหาของวยรนอาจมความลอแหลมตอการ

ถกตตรา ทำาใหวยรนรสกอบอาย รสกผด เปนปมดอย หรอมผลทางกฎหมาย

การระมดระวงในเรองการบนทก การเกบแฟมประวตจำาเปนตองมความปลอดภย

และควรมการกำาหนดชนความลบและผเขาถงขอมลได

2. หลกเลยงการตงกฎเกณฑหรอกตกาในชวงแรก หากยงไมมนใจ

ในความรวมมอและสมพนธภาพ อยารบกำาหนดกตกา ขอหาม ขอบงคบกบวย

รน เพราะจะถกตอตานตงแตแรกและยากทเดกจะใหความรวมมอหรอเชอใจ

ดงนนหากจำาเปนตองทำาขอตกลงอะไร ใหประเมนอยางแนชดกอนวาเดกพรอม

จะยอมรบได และตองทำารวมกนในทกประเดน


3. ประเมนความเสยงในเรองอทธพลของแกง สวนมากวยรนมกจะ

กระทำาพฤตกรรมรนแรงเปนกลม แตเดกมาพบเราเปนรายบคคล ควรประเมนวา

การมารกษามผลตอการกลบเขากลมเพอนหรอไม หากพบวาเดกอาจถกตอตาน

หรอถกขมข ควรหามาตรการหรอแนวทางชวยเหลอเดก เชนประสานโรงเรยน

ผนำาชมชนหรอตำารวจ เพอชวยเหลอคมครองเดก และหากเปนไปไดควรทำา

การดแลชวยเหลอเพอนในกลมของเดกดวย เพอปองกนการกลบไปมปญหา

พฤตกรรมซำา

4. ดาเนนการแกไขปญหาอยางทนทวงท หากพจารณาพบวามความ

เสยงตอการเกดความรนแรงซำา การไมรวมมอหรอตอตานการใหความชวยเหลอ

ตองพจารณาปรบเปลยนแนวทางปฏบตทเหมาะสม ซงควรจดใหมการประชม

หารอเพอปรบแนวทางรวมกบทมสหวชาชพและผเกยวของ

5. แนวทางทไดผลดทสดคอการประสานความรวมมอทกระบบ โดย

กำาหนดมาตรการทางสงคมรวมกน และถอปฏบตอยางเครงครด การชวยเหลอ

รกษาเปนการดำาเนนงานทปลายเหต และหากการสงเสรมปองกนและระบบอนๆ

ยงไมเหนความสำาคญ และไมเขมแขงกเปนเรองยากทเยยวยาได โดยเฉพาะในราย

ทมปญหายงไมรนแรงหรอเจบปวย ทสามารถชวยเหลอและปรบเปลยนพฤตกรรม

ไดหากไดรบการสนบสนนทดพอ


สรป

ผชวยเหลอวยรนและครอบครว ควรพฒนาตนเองใหสามารถยอมรบ

วยรนทมพฤตกรรมความรนแรง และเปนแบบอยางการแกปญหาดวยสนตวธ

มความเคารพและศรทธาในคณคาความเปนมนษย และถอปฏบตตามแนว

อนสญญาวาดวยสทธเดก กฎหมายและพระราชบญญตทเกยวของกบเดก

และวยรน

ทกษะการสรางสมพนธภาพทสาคญ คอ การฟงอยางตงใจ และใชภาษา

ทาทไมเปนทางการ ใหความสำาคญและใหเกรยตเดกเสมอเหมอนผใหญ

สงทควรคานงในการปฏบตงานกบเดกและวยรน คอ การรกษาความลบ

การประเมนความเสยงเพอปองกนอนตรายตอวยรนและครอบครว การประสาน

ความรวมมอในการทำางานทกภาคสวน คอหวใจสำาคญสำาหรบการทำางานกบวยรน

ทมปญหาพฤตกรรมความรนแรง


บทท 3 แนวท�งก�รจดบรก�รชวยเหลอรกษ�วยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง

วยรนทกระทำ�คว�มรนแรงเกนกว�ครอบครวและโรงเรยนจะควบคมพฤตกรรมได มกถกนำ�ม�สถ�นพย�บ�ล โดยเดกไมเตมใจ ผปกครอง บ�งคนตดสนบนใหเดกม�พบแพทยเพอแลกกบสงของทวยรนชอบ ผปกครองบ�งคนหลอกวยรนม� เชน ม�เปนเพอนแม บ�งครงวยรนจำ�ยอมม�พบแพทยเพร�ะโรงเรยนสงม�แกไขปญห�แทนก�รไลออกจ�กโรงเรยน ก�รดแลวยรนกรณเชนน นบไดว�เปนกรณทมคว�มตองก�รเฉพ�ะ ทจำ�เปนตองมชองท�งพเศษ เพอใหเข�สระบบก�รรกษ�ทรวดเรวกว�ปกต มแนวท�งในก�รจดบรก�รทเหม�ะสมดงน



แนวท�งก�รจดบรก�รชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง

1. ก�รจดเตรยมด�นสถ�นท

1.1 สถานทบรการ ควรเปนหองทมสดสวนเฉพาะ และมมมทสามารถ

พดคยเรองราวสวนตวได แตไมควรอยหางจากหองผปวยฉกเฉนมากนก เนองจาก

หากมความเสยงเกดขน จะไดประสานทมชวยเหลอไดทนทวงท ทสำาคญคอ

การจดสงแวดลอมใหปลอดภย ลดสงกระตนพฤตกรรมกาวราวรนแรงใหมากทสด

1.2 การจดบรการหองฉกเฉน หลกสำาคญคอการเนนทความปลอดภย

ของทกคน และลดความรนแรงใหมากทสด ปองกนความเสยงหรออนตราย

ทอาจจะเกดขนกบตววยรน ญาต ผเกยวของ ทรพยสนหรอสงของสำาหรบผปวย

ทกำาลงอาละวาด กาวราว หรอเสยงตอการทำารายตวเอง หากจำาเปนตองม

หองแยกผปวยควรเปนหองบนวม มเตยงทแขงแรง มผาผกยด มโซฟานวม

มตลอก ระวงไมใหมการใชชอนสอม เปนตน สงทตองระวง คอ ไมใหมอปกรณตางๆ

ทอาจเปนอนตราย


2. ก�รเตรยมบคล�กรและทมง�น 2.1 เตรยมองคความร ความรทจำาเปนในการปฏบตงานกบวยรนท

มพฤตกรรมความรนแรง ไดแก พฒนาการวยรน โรคทางจตเวชเดกและวยรน

การใหการปรกษา การปรบพฤตกรรมและการบำาบดทางจตตามแนวปญญา

พฤตกรรมบำาบด (Cognitive Behavioral Therapy) เชนเทคนคการจดการ

กบความโกรธ (anger management) การคลายเครยดดวยเทคนคตางๆ

(relaxation techniques) ตลอดจนการจดการกบพฤตกรรมกาวราวรนแรงใน

ผปวยฉกเฉนเปนตน

2.2 เตรยมทมปฏบตงาน ควรมการสอสารในทมสหวชาชพถงระบบ

การดแลชวยเหลอ โดยควรกำาหนดบทบาทหนาทและแนวปฏบตในแตละ

หนวยงาน และมอบหมายผรบผดชอบหลก มการตกลงรวมกนซกซอมแนวปฏบต

และทบทวนปรบปรงบอยๆ ในระยะเรมดำาเนนงาน นอกจากทมปฏบตงานตาม

ปกตแลวควรมทมปฏบตการกรณเกดเหตฉกเฉนดวย ซงตองมการประสานทม

กบหนวยบรการผปวยฉกเฉน และวางแนวทางการระงบเหตทสอดคลองกน และ

ตองมการวางระบบชวยเหลอสำาหรบผดแล เพอความปลอดภยในการปฏบตหนาท

ซงควรเปนบคลากรทมสขภาพและรางกายแขงแรง เพอชวยจดการกรณระงบ

เหตการณรนแรง


3. เตรยมอปกรณและเครองมอต�งๆ 3.1 เครองมออปกรณและเวชภณฑทางการแพทยในหองฉกเฉน

ควรมตามมาตรฐานการบรการจตเวชฉกเฉนในผใหญ และอาจพจารณายาเฉพาะทาง

เดกตามปญหาทพบบอย ซงสามารถปรกษาแพทยในกรณทจำาเปนตองเตรยม

ยา เวชภณฑ และอปกรณทางการแพทย

3.2 เครองอปกรณในหองแยก ในหองตองมอปกรณผกยดทปลอดภย

จะเปนเกาอหรอเตยงกควรยดตรงกบพนใหแนนหนา เพอปองกนอนตราย

จากการตกหรอพลกควำา มอปกรณผกยดสำารองทพรอมใชหากมกรณชำารด

หรอเสยหายเกดขนระหวางการผกยด เปนตน


4. ขนตอนก�รชวยเหลอ

4.1 การประเมนและคดกรองพฤตกรรมกาวราวรนแรงของวยรน

การประเมนควรทำาใหครอบคลมทงดานรางกายและปญหาพฤตกรรม

ควรใชเวลาในการสมภาษณทละเอยดและพยายามใหไดขอมลระดบลก เพราะใน

เดกบางคนอาจเปนเหยอทถกกระทำา หรอกระทำาไปเพอปองกนตว มใชความ

กาวราวโดยตงใจ การคดกรองภาวะกาวราวรนแรงในวยรนทมารบบรการ สามารถ

คดกรองโดยพยาบาล เพอเฝาระวงพฤตกรรมกาวราวหรอการตอส มกระบวนการ

คดกรองกรณสงสยกาวราวดวยการคนอาวธ และการเฝาระวงจากประวตคนไข

ทเคยมกรณกาวราวดวยมการตดสญลกษณในแฟมผปวย เพอเฝาระวง อารมณ

กาวราว และเพอใหผปวยเขาสบรการไดเรวทสดดวยชองทางพเศษ สงทคดกรอง

ไดแก ประวตการมารบบรการ ประเมนอาการกาวราว ควบคมตวเองไมได อาละวาด

ทำารายตนเองและคนอน มประวตการใชสารเสพตด การพกพาอาวธ มระบบ

การคดกรองตงแตดานหนาโดยมการตดปายเตอนดานหนาหนวยบรการวา

“หามพกพาอาวธ หรอของมคม” เปนตน และควรทำาการคนตวกรณสงสย

ผรบบรการรายใดมแนวโนมเสยง สวนการประเมนดวยแบบประเมนและคดกรอง

พฤตกรรมความรนแรงสำาหรบวยรนมดงน

1) แบบประเมนพฤตกรรมรนแรงสาหรบวยรน ฉบบ 14 คาถาม13

(Adolescent Violent Behavior Inventory-14 items; AVB-14)

มคาความเทยง (Cronbach’s alpha) เทากบ 0.938 (= 0.90, sd =

1.125) เปนแบบประเมนสำาหรบคร/ผปกครอง ประเมนนกเรยน

เปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ (5-rating scale) คอ ไมเคยทำาเลย

ทำานานๆ ครง ทำาเปนบางครง ทำาคอนขางบอย และทำาเปนประจำา


แบบประเมนนพฒนาขนมาเพอ 1) ใชในการประเมนผลกอนและ

หลงการสงเสรมปองกนและแกไขปญหาพฤตกรรมความรนแรง

ของวยรนในสถานศกษา และ 2) เปนเครองมอในการประเมนผล

ประสทธภาพโปรแกรมปรบเปลยนพฤตกรรมรนแรงของวยรน

ในสถานศกษา ซงสามารถนำามาประเมนระดบของพฤตกรรม

ความรนแรง เพอใหการดแลชวยเหลอได และสามารถประเมนระดบ

ความรนแรงในระดบบคคล/ สถาบนได แตไมสามารถใชประเมน

ความผดปกตทางจตเวช โดยมรายละเอยดเครองมอในภาคผนวก

2) แนวทางการสมภาษณวยรนทมพฤตกรรมความรนแรง

นอกจากประเมนดวยแบบคดกรองแลว จำาเปนตองมการสมภาษณ

วยรนเกยวกบพฤตกรรมความรนแรงเพอใหไดขอมล หรอ

รายละเอยดมากขน ซงจะพจารณาดำาเนนการวธใดกอนขนอยกบ

สถานการณและความพรอมของวยรน ขอมลทไดนำามาพจารณา

ประกอบกน จะชวยใหการชวยเหลอมประสทธภาพมากขน

ศรญญา อชดะ1 เสนอแนวทางการสมภาษณพฤตกรรมของ

นกเรยนวยรนไวดงรายละเอยดทสรปมา โดยในการสมภาษณวยรน

ทมพฤตกรรมความรนแรง สามารถปรบภาษาหรอประโยคให

เหมาะสมกบปญหาหรอบรบททางสงคมได


1) แนวทางในการสมภาษณดานพฤตกรรมของนกเรยนวยรน - “นกเรยนเคยมเรองทตองเขาไปเกยวของกบความรนแรงบาง

ไหม(ถาเคยถามตอ)?” - “นกเรยนเขาไปเกยวของกบความรนแรงอยางไร?” - “นกเรยนรสกอยางไรกบเหตการณในครงนน สงผลกระทบตอ

ใครบาง?” - “นกเรยนคดวาจะมวธใดทจะหลกเลยงการเกยวของกบ

ความรนแรง?” 2) แนวทางการสมภาษณดานครอบครว - “ลองเลาเรองครอบครวใหฟงหนอย” - “เมอมเรองไมสบายใจปรกษากบใคร” - “มใครในบานทมเรองเกยวกบความรนแรงบาง (ถามถามตอ)

นกเรยนคดอยางไรกบเรองน” - “จากเหตการณคนในครอบครวใชพฤตกรรมความรนแรง

สงผลกระทบอะไรตอเราและครอบครว” 3) แนวทางการสมภาษณดานสมพนธภาพกบกลมเพอน - “นกเรยนมเพอนสนทไหม(ถามถามตอ) มกคน” - “เพอนๆเปนอยางไรบาง เวลาวางชอบทำากจกรรมอะไร?” - “เวลามปญหาหรอเรองไมสบายใจอะไร มการปรกษากน

ในกลมเพอนรเปลา?” - “สวนใหญปรกษากนเรองอะไรบาง?” - “เพอนในกลมเราเคยม เรองทตองเขาไปเกยวของกบ

ความรนแรงบางไหม(ถาเคย) ลองเลาใหครฟงหนอย” - “นกเรยนคดอยาไรกบการท เพอนเขาไปเกยวของกบ

ความรนแรง?” - “เหตการณในครงนนสงผลกระทบอะไรกบนกเรยนอยางไร?” - “คดวาจะมวธใดชวยลดความรนแรงของเพอนไดบาง?”



4.2 จาแนกระดบความรนแรงปญหา

เมอไดขอมลจากการสมภาษณและการประเมนคดกรองดวยเครองมอแลว

ควรจำาแนกระดบความรนแรงของปญหาใหไดวาจดอยในระดบใด ซงในแนวทาง

เลมนขอแบงเปน 3 ระดบองตามเกณฑการดำาเนนงานดแลชวยเหลอวยรนของ

กระทรวงสาธารณสข และแบบประเมนคดกรองพฤตกรรมรนแรงวยรน ดงน

1) กลมปกต คอไมมความเสยงพฤตกรรมความรนแรง เมอเทยบกบวย

รนชวงวยเดยวกน

2) กลมเสยง คอมความเสยงตอการมพฤตกรรมความรนแรง ซงจำาแนก

เปน 3 ระดบคอ เสยงนอย เสยงปานกลาง และเสยงมาก ตามรายละเอยดการ

จำาแนกของแบบประเมนในภาคผนวก

3) ปวย หรอกลมทมพฤตกรรมความรนแรงในระดบมาก ซงแพทย

วนจฉยเปนโรคหรอปญหาทางจตเวช เชน โรคดอตอตาน (Oppositional Defiant

Disorder) โรคเดกเกเร (Conduct Disorder) หรอปญหาบคลกภาพหรอกลมโรค

ทางอารมณ(Mood Disorder) เปนตน

ในแนวท�งเลมน ใหหลกก�รกว�งๆ สำ�หรบก�รดแลชวยเหลอกลม ปกตจนถงกลมเสยงระดบป�นกล�งเท�นน ในกลมทเสยงม�กจนถงระดบปวยหรอเปนโรคท�งจตเวช ตองใชแนวท�งก�รชวยเหลอต�มแนวปฏบตโรคท�งจตเวช


แนวท�งก�รชวยเหลอรกษ�วยรนและครอบครวของวยรนทมพฤตกรรมก�วร�ว บทบ�ทของทมสขภ�พจตในก�รชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมก�วร�ว ศรไชย หงสสงวนศร และนงพง� ลมสวรรณ5 ใหคำ�แนะนำ�ในก�รชวยเหลอวยรนและครอบครวทมพฤตกรรมก�วร�วรนแรงดงตอไปน

1. ประเมนวยรนและครอบครวดวยทาทเตมใจใหความชวยเหลอดวย

ความเขาใจวาพฤตกรรมกาวราวมสาเหตจากหลายปจจยรวมกนทตองหาทาง

แกไขไมไดเกดจากความผดพลาดของคนใดคนหนงมทาทเหนอกเหนใจทงตอตว

วยรนและครอบครวกบปญหาทเกดขน

2. แพทยเปนผประเมนลกษณะพฤตกรรมกาวราวทเกดขนตามวธการ

จำาแนกเปน affective aggression หรอ predatory aggression ระยะเวลาท

เรมมพฤตกรรมกาวราวการเปลยนแปลงระดบความรนแรง สถานการณททำาให

เกดพฤตกรรมกาวราวปจจยเสยงของการเกดพฤตกรรมกาวราวของแตละบคคล

โดยอาศยขอมลจากทงผปวยผปกครอง และผเกยวของอนเพราะขอมลทางดาน

พฤตกรรมจากผปวยมกเชอถอไดนอยกวาขอมลจากผปกครอง

ควรตรวจวนจฉยแยกโรคทางกายทอาจเปนสาเหตของพฤตกรรมกาวราว

ทไดกลาวขางตนและประเมนเพอการวนจฉยวาเปนโรคทางจตเวชทสมพนธกบ

การเกดพฤตกรรมกาวราวหรอไมและใหการชวยเหลอรกษาทเจาะจงกบโรคระดบ

เบองตนหรอสงตอจตแพทยเดกและวยรนหรอจตแพทยทวไปตามความเหมาะสม

ซงโดยทวไปแลวการชวยเหลอตองอาศยทมสหวชาชพ และหลายวธการ


3. บคลากรสขภาพจต อธบายสาเหตหรอปจจยเสยงททำาใหเกด

พฤตกรรมกาวราวใหพอแมหรอผปกครองเขาใจเพอหลกเลยงหรอแกไขปจจย

เสยงดงกลาว รวมถงแนะนำาวธการปรบพฤตกรรมอยางเหมาะสมทตองเรมดวย

การสรางสมพนธภาพทดกบวยรนกอน ชวยใหพอแมรจกใชวธการดานบวกในการ

สรางความสมพนธกบลกวยรน ยอมรบความแตกตางของวยรนแตละคน ไมเปรยบ

เทยบกบคนอน ลดปฏสมพนธเชงลบเชน การพดบนทกเรองการพดยำาเรองในอดต

และลดวธการทำาโทษทางรางกายอยางรนแรง รวมทงความรนแรงในครอบครว

ใหพอแมสอสารกบลกอยางชดเจนวา พอแมไมชอบเพยงพฤตกรรมของลกไมใช

ไมชอบทตวลก หลงจากนนใหพอแมกำาหนดกฎเกณฑทพอแมตองการอยางม

เหตผล และควรเปนทยอมรบของวยรนดวยอยางชดเจนและปฏบตตามไดอยาง

สมำาเสมอ มแรงเสรมดานบวกเมอวยรนมพฤตกรรมเหมาะสม เชน การใหรางวล

รปแบบตางๆ สทธพเศษบางอยาง และมการลงโทษดวยวธการทหนกแนนจรงจง

แตไมรนแรงเมอยงมพฤตกรรมทไมพงประสงค

4. แนวทางการบาบดรกษาวยรนทมพฤตกรรมกาวราวทางจตเวช โดย

ทวไปประกอบดวย การรกษาโรคทางจตเวชทเฉพาะเจาะจงกบโรคทเปนสาเหต

พฤตกรรมกาวราว เชน การทำาจตบำาบดรายบคคล (individual psychotherapy)

ไดแก จตบำาบดแบบประคบประคอง (supportive psychotherapy) จตบำาบด

แบบปญญาพฤตกรรม (cognitive behavioral psychotherapy) การสอน

ทกษะชวต (Life skill training) ทกษะทางสงคม (social skill training) เปนตน

รวมถงการสงเสรมการตระหนกในคณคาแหงตน(self esteem) แกเดกดวย

วธการตางๆ เชน กลมจตบำาบด ครอบครวบำาบด การฝกอบรมพอแม คร เปนตน


5. การรกษาดวยยา (Pharmacotherapy) ในปจจบนยงไมมการรกษา

ดวยยาชนดใดแตเพยงอยางเดยวทใหไดผลด จงควรเปนวธการรกษาทใชเสรมกน

หรอรวมกบวธการรกษาทางจตสงคมเทานน แตการรกษาดวยยามบทบาทสำาคญ

ในการรกษาโรคทเปนสาเหตของพฤตกรรมกาวราว ซงจะชวยลดอาการกาวราวลง

ไดมาก มการใชยาหลายชนดเพอลดพฤตกรรมกาวราว ซงมกไดผลดกบพฤตกรรม

กาวราวแบบ affective aggression แตยงมการศกษาประสทธภาพของยาแบบ

randomized controlled trial จำานวนนอยมาก

คำ�แนะนำ�ในก�รใชย�ปจจบนคอ เลอกย�ในกลม atypical antipsychotic เชน risperidone, clozapine ฯลฯ เปนลำ�ดบแรกเนองจ�กมก�รศกษ�ถงประสทธภ�พและคว�มปลอดภยม�กทสด ย�ในกลมอน เชน haloperidone, thrioridazine, lithium, cabamazepine หรอ methtylphenidate กส�ม�รถชวยลดพฤตกรรมก�วร�วได แตควรระมดระวงผลข�งเคยงดวย


สรป

แนวทางการชวยเหลอวยรนและครอบครว

ทมพฤตกรรมความรนแรง - ประเมนปญหาดวยความเตมใจเหนอกเหนใจ ดวยแบบประเมน

พฤตกรรมรนแรงฉบบ 14 คำาถาม และสมภาษณวยรนตามแนว

คำาถาม

- จำาแนกระดบความรนแรงของปญหา เปน 3 กลม คอ ปกต เสยง และ

ปวย

- พบแพทยเพอประเมนลกษณะพฤตกรรมกาวราวรนแรง และวนจฉย

โรคตามคมอ DSM-IV TR

- บคลากรสขภาพจตดำาเนนการชวยเหลอตามความเหนแพทย

กลมปกต ใหการสงเสรมปองระดบ Universal Prevention กลม

เสยงดำาเนนการปองกนระดบ Selective prevention และเทคนค

ตางๆ ตามปญหา เชนการจดการกบความโกรธ การใหการปรกษา

แบบสรางแรงจงใจ เปนตน สวนในกลมปวย ใชแนวทางตาม

Indicated prevention ซงเขยนไวในบทท 4 และ 5

- ดำาเนนการตดตามประเมนผล และสรปผลการดำาเนนงานเปนระยะ

เพอปรบปรงพฒนาบรการใหเหมาะกบพนท และกลมเปาหมาย


บทท 4แนวท�งก�รเข�ถงวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง

คว�มรนแรงในวยรนเปนสงทเกดขนอย�งช�ๆ ปจจยเสยงต�งๆจะคอยๆกอตว และสะสมเปนเวล�น�นนบป กอนทจะแสดงออกม�เปนคว�มรนแรง ดงนนวธแกปญห�คว�มรนแรงในวยรนทดทสด กคอ ก�รปองกน ซงตองมม�ตรก�รทครอบคลมทงก�รดแลทตวเดก ครอบครว โรงเรยน ชมชน และสงคม โดยควรปองกนทง 3 กลมดงน



1. ในกลมเดกและวยรนปกตทไมเคยมปจจยเสยงใดๆ ควรมการ

เขาแทรกแซงตงแตเดกและยงเลกและพฒนาเดกทกชวงวยอยางตอเนอง

2. การลดโอกาสเสยงในเดกและวยรนทมปจจยเสยง หลกการทสำาคญ

คอลดจำานวนและความรนแรงของปจจยเสยง และเพมจำานวนหรอความเขมขน

ของปจจยปกปอง

3. ในกลมเดกและวยรนทมพฤตกรรมรนแรงแลว ตองมการปองกนไมให

เกดพฤตกรรมรนแรงซำาอกหรอเลวรายมากขนกวาเดม หลกการสำาคญคอ ตอง

เปนการผสมผสานระหวางการบำาบดรกษา กบการฟนฟ และการปองกนไมให

กระทำาผดซำา กลยทธสำาคญคอ การเอาเดกและวยรนทเปนอนตรายกลบเขาส

หนทางทเหมาะสมและปลอดภย เชน กลบเขาสโรงเรยนหรอใหมงานทำาและชวย

เหลอครอบครว หรอ “สรางพลง” ใหครอบครวทำาหนาทไดดขนในการดแลและ

ควบคมพฤตกรรมของลกวยรน


ม�ตรก�รสำ�หรบกลมเดก 1. การปองกนในเดกปกต ตองเรมตนตงแตมารดาตงครรภ ใหมารดา

มสขภาพกายและใจทแขงแรงรวมทงการดแลเดกใหปลอดภยจากอบตเหต

และโรคทางสมอง แตสงทควรใหความสำาคญควบคกบการพฒนาการทางกาย

ไดแก การพฒนาทางอารมณและสงคม ดงน

1) เดกวยขวบปแรก ความกาวราวของเดกเกดจากการถกทอดทง

และการแสดงความกาวราวของผใหญตอเดก ในวยนจงม

ความจำาเปนทผใหญตองดแลเอาใจใสและปฏบตตอเดกดวย

ความออนโยน

2) เดกอาย 1-3 ป การตามใจหรอการเครงครดระเบยบวนยเกนไป

ทำาใหเดกมปญหาทางอารมณ เปนเดกเอาแตใจตวเองหรอเกบกด

ทางอารมณ เดกวยนจงจำาเปนตองมกฎเกณฑกตกาทเหมาะสม

กบความสามารถตามวย ฝกหดเดกอยางสมำาเสมอ ทวาเตมไป

ดวยความนมนวลออนโยน

3) เดกวย 3-6 ป ความกาวราวของเดกเกดจากการขาดแบบอยาง

ทดจากผใหญ และการทเดกถกเรงรดเรองการเรยนมากเกนไป

ผใหญจงควรเปนแบบอยางทดในการไมใชอารมณในการแกไข

ปญหา ใหเดกมกจกรรมทหลากหลาย และไดสนกสนานตามวย

4) เดกวย 6-12 ป ความกาวราวของเดกเกดจากการขาดโอกาส

การพฒนาทดและการทเดกรสกมปมดอยเนองจากความรสก

วาตนเองไมมคณคา ไมมความสามารถ ผใหญจงควรสนบสนน

ใหเดกวยนประสบความสำาเรจในเรองใดเรองหนง สงเสรมให

เดกทำากจกรรมตามความถนดและความสนใจของเขา และให


การเสรมแรงทางบวกดวยการใหคำาชม ใหกำาลงใจ ใหเดกมแรง

จงใจทจะมงมนและทำาอะไรใหสำาเรจ เดกวยนควรสนกกบการ

เรยนเพราะพงพอใจในการเรยน ไมใชมงทผลการเรยน เดกตอง

รสกปลอดภยและมนคงเมออยในครอบครว โรงเรยน มการ

ฝกหดทกษะในการเอาตวรอดไดเมอถกผอนกาวราวตอตนเอง

และรจกควบคมอารมณ ไมแกปญหาความขดแยงดวยการใช

กำาลงและความรนแรง

5) เดกวย 13 ปขนไป เปนชวงวยแหงการพฒนาเอกลกษณของ

ตนเอง เดกทมปมดอยขาดความเปนตวของตวเอง ขาดความ

ภาคภมใจในตวเอง เปนปจจยสำาคญทนำาพาเดกไปสการใชความ

กาวราวตอผอน ในการพฒนาเอกลกษณของเดกวยน ผใหญ

สามารถสนบสนนไดโดยใหเดกคนหาใหไดวาเขามความถนด

ความสามารถอะไร สามารถหาวธการความสขอยางสรางสรรค

ฝกหดทกษะการควบคมอารมณ พฒนาทกษะทางสงคมและ

จรยธรรม เสรมสรางความรสกมคณคาในตนเอง และระมดระวง

ปจจยทสนบสนนใหเกดความกาวราวรนแรงในวยรน ไดแก แบบ

อยางทกาวราวในครอบครวและในสงคม การคบเพอนไมด เกม

ทมความรนแรงและยาเสพตด


2. การปองกนในเดกและวยรนกลมเสยง

สงสำาคญ คอ การเขาถงเดกและวยรนกลมเสยงโดยเรวทสดเชน การ

เขาไปทำางานกบครอบครวทอยในชมชนแออด หรอเดกทมปญหาการเรยนและคบ

เพอนเกเร จดใหมโครงการกระตนพฒนาการของเดกเลกทดอยโอกาส เชน เดก

ในครอบครวทมรายไดนอย ในชมชนแออด เปน ดวยการชวยใหเดกและวยรนม

การพฒนาความเขมแขงในดานตางๆ รสกวาตนเองสามารถทำาสงทดและประสบ

ความสำาเรจได เชน ประสบความสำาเรจในการเรยน ในการสรางสมพนธภาพกบ

ผอน เปนตน

3. การปองกนในเดกและวยรนทมปญหาแลว

กลยทธทสำาคญคอ การบำาบดรกษาและการฝกทกษะดานสงคมแกวย

รนกลมมปญหา ดวยการจดบรการใหการปรกษา จตบำาบด ใหยารกษาอาการ

ทางจตเวช และฝกทกษะทางสงคม โดยใชวธการทางพฤตกรรม(behavioral

approach)วยรนทมพยาธสภาพทางจตและมพฤตกรรมรนแรงรวมดวยนนเปน

ปญหาทซบซอนและยากตอการบำาบดรกษา การชวยเหลอวยรนนจะตองเปนแบบ

เบดเสรจและมการประสานงานกนในหลายระบบทงสงคมสงเคราะห คมประพฤต

ครอบครว ชมชน แพทยและโรงเรยน เจาหนาทตองมความรเกยวกบพฒนาการ

ของเดกและโรคหรอ พยาธสภาพทางจตทเกดขนตามสมควร การบำาบดจะ

ตองรวมไปถงการสรางทกษะทางสงคม โดยเฉพาะการสอนใหวยรนจดการกบ

ความขดแยง อยางถกวธ การชวยแกปญหาเกยวกบการเรยนเพอจะชวยใหวยรน

ประสบความสำาเรจในการเรยน รวมทงใหความรและฝกทกษะพอแมในการดแลลก

มการประเมนและการบำาบดรกษาทเหมาะสม การใหยาเพอรกษาความแปรปรวน

ทางอารมณ หรออาการสมาธสน อยไมนง และหนหนพลนแลนขาดความยงคดท

พบรวมดวย


ม�ตรก�รสำ�หรบกลมผปกครอง

1. การดแลครอบครวทวไป

กลยทธทสาคญ คอ การชวยใหครอบครวเขมแขง มการปฏบตหนาทไดด

ชวยใหพอแมดแลลกไดด มการฝกระเบยบวนยลกอยางมประสทธภาพ และ

สอดสองดแลพฤตกรรมของลก

วธการ ไดแก การฝกทกษะพอแมในการเลยงดและอบรมวนยลกอยาง

มประสทธภาพ (Parent training) อาจเปนโปรแกรมททำากบครอบครวโดยตรง

หรอเปนการผสมผสานไปกบโปรแกรมในโรงเรยน โดยการใหการปรกษาและ

คำาแนะนำาแกพอแมนน จะเนนการเลยงดทจะปองกนความรนแรงในวยรน

ซง (นพ.พนม เกตมาน)14 ไดใหแนวทางสรปไดดงน

1.1 การเปนครอบครวทมคณภาพ ความสมพนธระหวางสมาชกด มการ

สอสารทเหมาะสมมความรกความอบอนเปนพนฐาน

1.2 พอแมเปนตวอยางของการประพฤตตนอยในกรอบศลธรรมทด และ

การแกปญหาทดเมอมปญหาเกดขนไมใชความรนแรงหรอเอะอะโวยวาย ไมโทษ

ผอน ไมทอแท ฟมฟาย คอยๆ คดแกปญหาอยางสงบและเตมไปดวยความหวง

พรอมกบยอมรบสงทเกดขนไดหากไมสามารถแกไข ไดมชองทางผอนหนก

ใหเปนเบา มการปรกษาหารอผอน ความหนกแนนมนคงของพอแมจะเปนตวอยาง

ทดแกลกเมอประสบปญหายงยากตางๆ ในชวต


1.3 พอแมควรใหการเลยงดทเหมาะสมแกลก โดยเลยงเดกใหมพฒนาการ

และชวยเหลอตวเองและพงพาตวเองไดตามวย ฝกการมระเบยบวนย ใหรจก

การแกปญหา อดทน และรอคอยเปน มการควบคมพฤตกรรมเดกอยางเหมาะสม

ไมลงโทษเดกดวยความรนแรงและไมลงโทษดวยอารมณ

1.4 การสงเสรมพฒนาการดานอารมณและสงคมของลก ไดแก

- สงเสรมใหเดกรจกคดด คดเปน คดไตรตรอง คดสรางสรรค

รจกหาทางออกใหกบปญหาชวตเสมอ ฝกใหเดกรจกอารมณ

ตนเอง และการจดการกบอารมณตนเอง โดยเฉพาะอารมณ

โกรธ เครยด ผดหวง ซมเศรา มวธควบคมความคดของตนเอง

ใหได เมอโกรธกมวธระบายความโกรธอยางเหมาะสม

- ฝกใหเดกรจกทำาใจยอมรบความผดหวง สรางแรงจงใจตนเองได

เมอผดหวง มทางเลอกอยางอน มสต ทำาใจใหสงบไดเมอพบ

ความผดหวงหรอปญหาอปสรรคตางๆ

- สงเสรมใหเดกมการสอสารกบพอแม มการปรกษาหารอ

เลาความเปนไปในการเรยนการปรบตวกบเพอนๆ เมอมปญหา

จะไดสามารถปรกษาหารอ ไดระบายความทกขใจ และได

คำาแนะนำาหรอชองทางในการแกไขปญหา


2. สรางพลงใหพอแมกลมเสยงและกลมมปญหา มชวตทดขน สขภาพ

ดขน สามารถจดกบครอบครวไดด และชวยใหครอบครวทำาหนาทไดดขน วธการ

ไดแก

2.1 การทำางานเชงรก ใหการเยยมบานสำาหรบพอแมทฐานะไมด หรอ

ครอบครวทมความเสยงตงแตพอแมเรมมลก เพอใหการดแล ใหการปรกษาแนะนำา

เฝาระวงและสงตอ จะเปนการปองกนปญหาในอนาคตทคมคากบการลงทน

2.2 การฝกอบรมพอแมใหมทกษะจดการกบปญหาพฤตกรรมของลกโดย

เฉพาะกลมเดกพเศษ เชน เดกสมาธสน ออทสตก บกพรองทางการเรยนร อาจม

ปญหาพฤตกรรมมากกวาเดกปกตและผปกครองไมทราบความผดปกตของเดก

มความยงยากในการดแลเดก ซงหากพอแมเรยนรตงแตลกยงเลกเทาไร กจะได

ผลดมากขนเทานน ชวยลดปญหาพฤตกรรมทจะเกดขนในชวงวยรนทยอมแกไข

ไดยาก

2.3 ชวยใหครอบครวทำาหนาทไดดขน วธการไดแก การจดใหมบรการ

ปรกษาครอบครวทประชาชนกลมเสยงสามารถเขาถงบรการไดสะดวก ทวถงและ

มคณภาพ ประเดนทควรใหคำาปรกษาพอแม ไดแก การพฒนาความสมพนธ

ระหวางสมาชกครอบครว เสรมสรางอำานาจในการปกครองของพอแม และ

ชวยใหพอแมมประสทธภาพในการจดการกบพฤตกรรมของวยรน


ม�ตรก�รระดบโรงเรยน

1. การปองกนทวไปสาหรบเดกทกกลม ไดแก

1.1 การพฒนาโรงเรยนใหดขน ปรบปรงการเรยนการสอน/สภาพ

แวดลอมในโรงเรยนใหนาอยและปลอดภย รวมทงโรงเรยนควรมการวางนโยบาย

และแนวทางปฏบตในการปองกนความรนแรงในโรงเรยนทดำาเนนไปอยางจรงจง

และตอเนอง มการสนบสนนใหเดกรวมกำาหนดกฎกตกาการอยรวมกน และยดถอ

ระเบยบเดยวกน

1.2 ปรบพฤตกรรมนกเรยนในหองเรยน วธการ คอ มกฎระเบยบ

ทด ใชหลกการปรบพฤตกรรมโดยการสอดสองดแล การมกฎระเบยบทชดเจน

การใหแรงเสรมทางบวก และ ไมใหแรงเสรมในพฤตกรรมเชงลบ และมการลงโทษ

ในรปแบบทไมใชความรนแรง

1.3 ลดการกลนแกลงระหวางนกเรยน อาจทำาไดโดย 1) รณรงคใน

ระดบโรงเรยน เพอประณามการรงแกและกระตนใหนกเรยนมพฤตกรรมทดตอ

กน 2) อบรมครอาจารยและนกเรยน ใหรจกการแกปญหาโดยสนตวธ การควบคม

ความโกรธและการมความเหนอกเหนใจผอน รวมทงสอนใหนกเรยนทถกรงแก

มกลยทธทจะจดการกบปญหาทเกดขน 3) เขาไปแทรกแซงเมอเกดกรณรงแกและ

การชวยเหลอนกเรยนทตกเปนเหยอ

1.4 สงเสรมสขภาพจตของนกเรยน วธการ คอ 1) จดใหมหลกสตร

เกยวกบการดแลสขภาพจตของตนเอง และบรการดแลสขภาพจตของนกเรยน

มการคนหาปญหาสขภาพจตและพฤตกรรมไดรวดเรวและใหการรกษาได

ทนทวงท 2) ใหเดกมโอกาสทำากจกรรมทสรางสรรค และเปนกจกรรมทม

ประโยชนหลงเลกเรยน


1.5 ชวยใหนกเรยนประสบความสำาเรจในการเรยน วธการ คอ

มหลกสตรทชวยเดกทมปญหาการเรยนใหกาวหนาไปในขนตอนทเหมาะสม

การชวยใหนกเรยนทเรยนออนประสบความสำาเรจในการเรยนมากขน การสอน

ซอมเสรมสำาหรบเดกทเรยนไมด การสงเสรมดานการเรยนในแบบเดกชวยเหลอ

กนเอง

1.6 สงเสรมการพฒนาทกษะทางภาษา อารมณและสงคมในกลม

นกเรยน วธการ คอ มหลกสตรพฒนาทกษะทางอารมณและสงคม เพอลด

หรอปองกนไมใหเกดพฤตกรรมกาวราวและอนธพาล เปาหมายอาจเปนเดกทวไป

หรอเดกทมความเสยงสงกได โดยเนนการพฒนาทกษะดานใดดานหนง หรอ

หลายๆ ดาน ทสำาคญคอ 1) การจดการกบอารมณ 2) การจดการกบความขดแยง

ทมในตนเองและกบผอน โดยใหนกเรยนมความเขาใจเกยวกบความขดแยง

มทกษะในการสอสาร การประนประนอม การรวมมอกนทำางานเปนทม การสอน

นกเรยนใหรจกรบฟงความคดเหนของคนอน ยอมรบในความแตกตางระหวางกน

หาวธแกปญหาความขดแยงไดอยางสรางสรรคและเปนทพงพอใจของทงสองฝาย

รวมทงใหนกเรยนมความสามารถในการไกลเกลยความขดแยงระหวางเพอน 3)

การพฒนาทางศลธรรมจรรยา


2. มาตรการเพมเตมในการปองกนเดกกลมเสยง ระดบโรงเรยน

2.1 เสรมสขภาพจตของนกเรยนกลมเสยง กจกรรมไดแก ระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนซงมการประสานการทำางานรวมกนระหวางหนวยการศกษาและ

สาธารณสข รวมทงหนวยงานภาคสงคม โดยโรงเรยนมการคดกรองนกเรยน

ออกเปน กลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหา ใหการสงเสรมปองกนสำาหรบเดก

ทกกลม และใหการปรกษา การแกไขปญหา การบำาบดรกษา การดแลตอเนอง

สำาหรบเดกกลมเสยงและกลมมปญหา รวมทงสงเสรมใหเดกชวยเหลอกนเอง

แบบเพอนชวยเพอน มการสงตอการชวยเหลอระหวางหนวยงานตามระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยน

2.2 ปรบพฤตกรรมนกเรยนกลมเสยง ดวย โปรแกรมสำาหรบนกเรยน

ทมปญหาพฤตกรรมหรอฝาฝนกฎ ไมตงใจเรยน โรงเรยนควรมบคลากรทสามารถ

ใหคำาปรกษาแกเดกและสอนทกษะในการแกปญหา ชวยสงเสรมความสมพนธ

ระหวางเดกกบเพอน มการอบรมเจาหนาททเกยวของ ใหสามารถประเมนวยรน

ทมความเสยง และมระบบการสงตอทดพอ

3. มาตรการดแลเดกกลมมปญหาระดบโรงเรยน

ใหมมาตรการจดการกบนกเรยนทกระทำาผดอยางจรงจง ควบคกบมการ

ชวยเหลอนกเรยนทกระทำาผดดวยใหเขาสระบบการบำาบดรกษาทางการแพทย

และใหกลบมาสระบบการศกษาและการทำางาน


ม�ตรก�รระดบชมชนและสงคม

การปองกนทวไป 1. ทำาใหสภาพแวดลอมมความมนคงความปลอดภย วธการไดแก

การปรบปรงสภาพแวดลอม เชน กำาจดแหลงเสอมโทรม ใหถนนมแสงสวาง

เพยงพอ การสรางงานในชมชน ชวยใหวยรนทจบการศกษาหรอตองออกจาก

โรงเรยนมงานทำา

2. บานเมองมระบบระเบยบ มความปลอดภย วธการไดแก มการบงคบ

ใชกฎหมายอยางจรงจงและเสมอภาค และแกปญหาอาวธปนและปราบปรามยา

เสพตดอยางจรงจง มมาตรการควบคมการมอาวธปนในครอบครองและมาตรการ

ควบคมการซอขายสราในวยรนการกระตนใหชมชนมสวนรวมและสรางมาตรการ

รวมกนในการดแลความเปนระเบยบและความปลอดภยของชมชน

3. สรางวฒนธรรมและคานยมท เออตอการอย รวมกนอยางสนต

โดยการปฏรปการศกษาและการควบคมสอทมความรนแรง

4. ใหเดกมโอกาสทำากจกรรมทสรางสรรค ไดแก จดใหมกจกรรมทม

ประโยชนทำาหลงเลกเรยน มสถานทสำาหรบเดกในการเลนกฬา และทำากจกรรม

นนทนาการตางๆ โดยไมเสยคาใชจายหรอเสยคาใชจายนอย


การปองกนเดกกลมเสยง 1. ใหวยรนกลมเสยงมโอกาสใชเวลาวางอยางสรางสรรค เชน มกจกรรม

นนทนาการ หลงโรงเรยน และกจกรรมคายชวงปดเทอมการใชกฬา ดนตร

การเตนรำา กจกรรมลกเสอ และกจกรรมชวยเหลอชมชนชวยลดพฤตกรรมเสยง

ของวยรน เชน การสบบหร การดมสรา การมเพศสมพนธ และยงชวยใหเดก

ไดฝกความรบผดชอบ มความภาคภมใจในตนเองและสงผลใหการเรยนดขนได

2. ชวยใหวยรนพฒนาทกษะสำาหรบการประกอบอาชพ กจกรรมทควรจด

ไดแก โครงการฝกวชาชพ หรอหางานใหวยรนกลมเสยง

3. ใหเดกและวยรนมแบบอยางทดและมความสมพนธทดกบผใหญ

ตวอยางกจกรรมเชน การจบควยรนกบอาสาสมครผใหญ เชน คร ผใหการปรกษา

เจาหนาทตำารวจ หรอ ผใหญในชมชน ทผใหญจะทำาหนาทเปนพเลยง ชวยให

วยรนพฒนาตนเองและทกษะทางสงคมตางๆ โดยจะใชเวลาทกสปดาหกบวยรน

เพอทำากจกรรมการศกษาและนนทนาการรวมกน

4. ชวยใหพอแมกลมเสยงมชวตทดขน โดยชมชนควรมนโยบายชวยเหลอ

ครอบครว ทดอยโอกาสอยางจรงจง โดยเฉพาะการชวยเหลอทางดานอาชพ

การศกษา และการบรการดานสงคมสงเคราะห


การดแลเดกและวยรนทกระทาผด 1. การปราบปราม สำาหรบทองถนทมอาชญากรรมรนแรงและมแกงท

อนตราย วธทไดผลดมากกคอ การจดการทางกฎหมายอยางจรงจง โดยเพมการ

ลาดตระเวนของตำารวจและจบกมผทกระทำาอาชญากรรมรนแรงซำา วธนจะทำาให

สามารถจบกมผนำาแกงได แมวาบางแกงจะมผนำาคนใหมเกดขนมากตาม แตสวน

ใหญแลวแกงจะคอยๆ สญหายหรออทธพลลดลง

2. ฟนฟวยรนทกระทำาผด ใหโอกาสวยรนทกระทำาผดกลบสชมชน ม

กจกรรมปองกนวยรนทมปญหาพฤตกรรม และโปรแกรมฝกงาน จดหางานให

ทำาสำาหรบวยรนทมปญหาพฤตกรรม

3. มระบบงานยตธรรมทเนนการชวยเหลอมากกวาการลงโทษ เชน

ระบบคมประพฤตทดทเนน การชวยเหลอฟนฟวยรนใหกลบสทศทางทดมากกวา

การลงโทษเชงลบ โดยเจาหนาทตองใหการดแลเดกอยางใกลชด มการเยยมบาน

อยางสมำาเสมอ ประเมนความตองการของวยรนเปนรายๆ อยางละเอยด มการ

ชวยเหลอครอบครว วางแผนการปรบพฤตกรรมของวยรนอยางเปนระบบ


สรป

กลยทธทมประสทธภาพ การปองกนความรนแรงในวยรนจะประสบความสำาเรจไดดวยกลยทธ

สำาคญ 6 ประการ ดงน

1. การแทรกแซงจะตองกระทาอยางเรวทสด คำาวา “เรวทสด”

หมายถง การแทรกแซงทจดเรมตนของกระบวนการเกดความรนแรง ซงก

คอ การแทรกแซงตงแตเดกยงเลก กลยทธทสำาคญ ไดแก การเตรยมแมทกำาลงจะ

ตงครรภ การเยยมบานสำาหรบพอแมทมความเสยง และจดโปรแกรมพฒนาเดก

เลก ยงมการลงทนในเดกเลกอยางเรวทสดเทาไรกจะเปนการปองกนปญหาได

มากเทานน ซงจะชวยลดการสญเสยเงนในการรกษา ฟนฟเดกและวยรน และ

ลดผลกระทบทางสงคมทตามมาอยางมากมาย

2. ตองเปนการแกปญหาในระยะยาว กลยทธการปองกนความรนแรง

ททำาเพยงชวงสนๆ นนมกไมไดผลเทาทควร ทงนเพราะพฤตกรรมรนแรงเปน

อาการทเรอรง การเปลยนแปลงพฤตกรรมนจะตองอาศยความตอเนองและ

ระยะเวลานานเพยงพอ รวมทงการไดรบการสนบสนนทางงบประมาณทเพยงพอ

การแกไขปญหาจงจะไดผลมากกวา

3. ตองเปนการแกปญหาแบบองครวม การเปลยนแปลงพฤตกรรม

รนแรงจะตองเพงเลงทหลายปจจย การแทรกแซงทเนนเฉพาะจดเดยวมกจะ

ไมไดผล ทงนเพราะพฤตกรรมรนแรงเกดจากหลายปจจยรวมกนและมพฤตกรรม



หลายอยางทเกยวของ การแกไขปจจยเสยงเพยงบางปจจยอาจไมไดผลสำาเรจ

เทาทควร เชน มงลดความกาวราว ลดการทะเลาะววาท ลดการพกพาอาวธ

การเพมความรสกมคณคาในตวเอง อยางเดยว ตวอยางเชน หากเนนทการสอน

ทกษะทางสงคมใหนกเรยน แตไมไดมการเปลยนแปลงบรรยากาศในโรงเรยน

หรอการใหคำาปรกษาครอบครวในการปรบพฤตกรรมเดก รวมดวย กอาจมผล

การเปลยนแปลงเกดขนบางแตมกจะไดผลในระยะสน เฉพาะชวงทดำาเนนงาน

อยเทานน

4. ตองเปนการทางานในหลายบรบท ความรนแรงเกดขนในหลายบรบท

และชวตของวยรนเองกเกยวของกบหลายบรบท ดงนนการปองกนหรอฟนฟวยรน

ทกอความรนแรงจะตองทำาในหลายบรบทรวมกน ทงระดบโรงเรยน เพอน ชมชน

และสงคม

5. การทางานเปนทม กลยทธทไดผลดจะตองมการประสาน และ

รวมมอกน เนองจากความรนแรงเปนปญหาใหญของสงคมและมหลายฝายท

เกยวของผทเกยวของทกคนจะตองเขามารวมในการวางแผน การดำาเนนงาน

และการประเมนโปรแกรม ดงนนจะตองมการรวมมอกนเปนทมระหวางสหวชาชพ

มากมาย อาทเชน นกการศกษา คร บคลากรสาธารณสข ตำารวจ เจาหนาท

สถานพนจฯ เจาหนาทคมประพฤต ศาล ผวางนโยบาย สอมวลชน ผนำาชมชน

ผททำางานกบวยรน พระ พอแม และผทเคยตกเปนเหยอของความรนแรง ฯลฯ

เปนตน บคคลทกสวนจะตองมความรวมมอประสานกนตงแตตน โดยถอประโยชน

ของเดกและวยรนเปนสำาคญ นอกจากนควรใหวยรนเขามามสวนรวมดวย

เพอชวยใหวยรนรวาเขาสามารถรวมมอในการพฒนากลมของเขาและทำาสงดๆ

ใหแกชมชนได



6. ความรวมมอกนจะตองเกดขนทกระดบของชมชน การปองกน

ความรนแรงในวยรนนน จำาเปนตองมการประสานรวมมอระหวางหนวยตางๆ

ของชมชน การรวมมอกนในทกระดบรวมทงในระดบผนำาชมชนดวยนนจะทำาให

มกลยทธทเฉพาะและเหมาะสมสำาหรบชมชนนนๆ ตวอยางของความรวมมอ

ของชมชน ไดแก

- หนวยงานทางสาธารณสข ชวยโรงเรยนในการจดทำาโปรแกรมเพอ

ปองกนความรนแรง ในโรงเรยนและมระบบสงตอนกเรยนทมปญหา

- บคลากรทางการแพทย ทำางานรวมกบศาลเพอใหการประเมนและ

บรการทางสขภาพกายและสขภาพจต

- องคกรสงคมสงเคราะหรวมมอกบศาลเพอใหการชวยเหลอ

ครอบครวเดกและวยรนทกระทำาความผด และชวยผทไดรบ

ผลกระทบจากความรนแรง

- องคกรทางศาสนารวมกบโรงเรยนและชมชน เพอสงเสรมการพฒนา

ทางศลธรรมจรรยาแกวยรนและครอบครว

- ตำารวจรวมมอกบโรงเรยนในการรณรงคเรองการลดอตราวยรนม

ปนในครอบครองและควบคมการใชอาวธปนในกลมวยรน


บทท 5 เทคนคก�รดแลชวย

เหลอวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง

ก�รทจะปรบเปลยนพฤตกรรมวยรนทกอคว�มรนแรง ต�มโปรแกรมปองกนปญห�และโปรแกรมบำ�บดต�งๆ ไดนน ก�รเปลยนแปลงจะเรมตนขนไดจ�กก�รทวยรนมคว�มตงใจในก�รเปลยนแปลงหรอ มแรงจงใจในก�รประพฤตดนนเอง ทงนโดยธรรมช�ตของวยรนจะมก�รตอต�นผใหญอยแลว ห�กผใหญใชวธบอกสอน หรอบงคบใหเปลยนแปลงเข�จะยงตอต�นม�กขน แตก�รเปลยนแปลงทแทจรงจะเกดขนไดกตอเมอวยรนเตมใจและรวมมอทจะเปลยนแปลงตวเอง โดยคว�มเตมใจหรอแรงจงใจนนอ�จเกดขนไดจ�กธรรมช�ตดวยก�รดแลเชงบวกจ�กบคคลแวดลอมของเข� ไมว�จะเปนกลมเพอน พอแมผปกครอง คร และก�รปรบสงแวดลอมทเหม�ะสม



ก�รชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมคว�มรนแรง มหล�ยรปแบบ แตรปแบบทเหม�ะสมและรวดเรวอกวธก�รหนง ทจะเสรมใหวยรนมแรงจงใจในก�รเปลยนแปลง คอ วธก�รใหก�รปรกษ�เพอสร�งแรงจงใจในก�รปรบเปลยนพฤตกรรมแกวยรน(Motivation Counseling for behavioral change) ซงเปนเทคนคทบคล�กรส�ธ�รณสขและผใหญทใกลชด ส�ม�รถนำ�ไปใชเพอเพมประสทธภ�พของก�รปรบเปลยนพฤตกรรมวยรนใหไดผลยงขน

1. ก�รใหก�รปรกษ�แบบสร�ง

แรงจงใจระยะสน สำ�หรบวยรน (Motivation Brief Counseling for Adolescents) เปนการใหการปรกษาแบบเนนการสรางแรงจงใจ ในการปรบเปลยน

พฤตกรรมทเปนปญหาของวยรนกลมเสยง โดยอาศยการสอสารสองทาง เพอ

ปรบเปลยนพฤตกรรมความรนแรง และสงเสรมใหมพฤตกรรมพงประสงคมากขน

โดยมงเนนการสรางความตระหนกในปญหาพฤตกรรมตนเอง สามารถวางแผน

การปรบเปลยนตนเอง และพฒนาศกยภาพในการจดการกบปญหาอปสรรคตางๆ

ไดดวยตนเอง

ระยะเวลาการใหการปรกษา ในแตละ session ใชเวลาประมาณ

40-60 นาท และใหการปรกษา ตอเนองจำานวน 3-5 ครงขนไป เนองจากวยรน

ไมชอบทำาอะไรซำาๆ การใหบรการตองกระชบชดเจน และเหนผลลพธรวดเรว


คว�มเชอพนฐ�นทสำ�คญ การใหการปรกษาแบบสรางแรงจงใจน ใชหลกการเดยวกนกบ Motivation

Interviewing ซงมความเชอสำาคญ 3 ประการ คอ15

1) การประสานความรวมมอ (Collaborative) เปนการสรางความ

รวมมอระหวางผใหบรการกบวยรนโดยมมมมองตอวยรนในฐานะเปนผเชยวชาญ

ในเรองราวหรอประสบการณของตนเอง และวยรนเปนเจาของความเชอ คณคา

และเปาหมายของเขาเอง

2) การกระตนใหเกดการเปลยนแปลง (Evocation) เปนการใช

คำาถามปลายเปด เพอสะทอนและกระตนใหวยรนเกดแรงจงใจในการเปลยนแปลง

ชวยใหวยรนพจารณาความขดแยงภายในใจเกยวกบ คณคา เปาหมายตางๆ

ความเชอและพฤตกรรมของเขา

3) การสงเสรมใหมอสระในตนเอง (Autonomy) ชวยใหวยรน

มความรบผดชอบตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมตนเอง และตดสนใจวาจะ

เปลยนแปลงอยางไรดวยตวเอง


ก�รเปลยนแปลงเกดขนไดอย�งไร ทฤษฎลำาดบขนของการเปลยนแปลง “Stage of Change” Prochasha

และ Di Clemente 1982 อางองในเทอดศกด เดชคง16 ไดกลาววาการเปลยนแปลง

พฤตกรรมของมนษยเรามกเกดขนเพราะปญหาหรอความจำาเปน และมลกษณะ

คอยเปนคอยไปเปนลำาดบขน จากการมองไมเหนปญหาไปสการเปลยนแปลงและ

มพฤตกรรมสรางสรรค ซงดร.วลเลยม มลเลอร และดร.สตเฟน โรลลนค ไดนำา

ทฤษฎนมาพฒนาเทคนคการสนทนาการสรางการเปลยนแปลง “Motivational

Interviewing”

ลำาดบขนของการเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคล ”Stage of Change”

ประกอบดวยขนตอนตอไปน

ขนท 1 มองไมเหนปญหา (Pre Contemplation) ผมปญหาพฤตกรรม

คดวาการกระทำาของเขาไมใชปญหา วยรนทกระทำาความรนแรงอาจคดวาปญหา

เกดจากคนอนมาหยามศกดศรเขา หรอ คดดานเดยววา การใชความรนแรงทำาให

เขาไดรบการยอมรบจากกลมเพอน หรอการกระทำารนแรงเปนการแกปญหาทได

ผลเปนเรองธรรมดา ไดระบายความเครยด ความกดดนตางๆ

ขนท 2 มองเหนปญหาแตลงเลทจะเปลยนแปลง (Contemplation)

ผมปญหาพฤตกรรมอาจรบรวาการกระทำารนแรงอาจถกลงโทษและทำาใหพอแม

เดอดรอน เสยใจ แตยงรสกวาการกระทำารนแรงนนเปนทางออกทเขาหลกเลยง

ไมได หรอยงเหนผลดจากการใชความรนแรงวาทำาใหเขาเปนคนสำาคญ เปนท

ยอมรบของเพอน(กลมมปญหา)


ขนท 3 ตดสนใจเปลยนแปลง (Determination) ผมปญหารบรวา

การกระทำารนแรงของตนมผลเสยมากกวาผลด และวางแผนทจะหลกเลยงไมให

เกดพฤตกรรมรนแรงขนอก เชนเขาเรมตระหนกวาหากเขาไมควบคมตนเอง และ

สรางปญหาอก เขาจะตองถกใหออกจากโรงเรยน หรอการใชความรนแรงจะมาก

ขนเรอยๆ จนถกตำารวจจบ เสยอนาคต และเรมแสวงหาวธทจะควบคมตนเอง

ไมใหกอเรองรนแรงอก

ขนท 4 การลงมอกระทำา (Action) ผมปญหาเรมใหความรวมมอ และ

ยอมรบกระบวนการบำาบดรกษา หรอการปองกนปญหา

ขนท 5 การทำาไดจนเปนนสย (Maintenance) ผมปญหาทเรมควบคม

ตนเอง และสรางนสยใหมทดได เรมพบขอดทตามมา เชน รสกภาคภมใจ

ในตนเองมากขน ไดรบการยอมรบและเขากบเพอนทดไดมากขน ความสมพนธ

กบครอบครวดขน

ขนท 6 การกลบไปมพฤตกรรมเดม (Relapse) การปรบพฤตกรรมทดขน

อาจดขนเปนเวลาหลายเดอน แตกอาจเผลอกลบไปมพฤตกรรมรนแรงอกได

ในกรณทมปจจยแวดลอมตางๆ ไมเอออำานวย เชน ทาทคนแวดลอมทยงคอยจบผด

การทยงคบเพอนกลมทใชความรนแรงกลมเดม เปนตน แตหากพฤตกรรมนน

ไมไดรนแรงถงขนกออาชญากรรม การปรบเปลยนพฤตกรรมกอาจคอยๆ ดขน

ทละนอยและสามารถเปลยนแปลงตนเองไดในทสด ดงแผนภาพท 1


แผนภ�พท 1 ขนตอนก�รเปลยนแปลงพฤตกรรม

(Stages of Change Theory)


การเขาใจในทฤษฎลำาดบขนการเปลยนแปลง ทำาใหผใหการปรกษาทราบ

วาควรใชรปแบบการสนทนาเสรมสรางแรงจงใจใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง

ทเกดขนไดอยางไร เชน ในผทยงมองเหนปญหานอยกจะสนทนาใหผมปญหาได

ทบทวนปญหาตางๆ ทมองขามไป ในรายทผมปญหาลงเลใจในการเปลยนแปลง

ตนเอง ผใหการปรกษากจะชกชวนผมปญหาใหชงนำาหนกผลดผลเสยตางๆ ของ

แตละทางเลอก สวนในรายททำาไดด กจะชกชวนใหมองเหนประโยชนทไดจาก

การมพฤตกรรมใหม และสำาหรบผทเคยระงบการใชความรนแรงแลว แลวตอ

มากลบไปมการใชความรนแรงซำา กควรทบทวนสงทเคยทำาได และมอะไรทำาให

ตอมาทำาไมได และมองหาวธการใหมในการปองกนการกลบมาใชความรนแรงอก

หลกการสำาคญในการเปลยนแปลงพฤตกรรม คอ ไมใชการบงคบจากคนอน แต

เปนการทผมปญหาไดเกดความพยายามทจะปรบเปลยนพฤตกรรมดวยตวเอง

ดวยการไดรบการสนบสนนกำาลงใจและรวมกนคดแนวทางการแกไขปญหาจาก

ผใหการปรกษา รวมทงการชวยเหลอจากผมความหมายและความสำาคญของผ

มปญหา ซงอาจเปน พอแม เพอน แฟน คร ความเขาใจ สมพนธภาพทดและวธ

ปฏบตในเชงบวกของบคคลเหลานจะชวยใหการเปลยนแปลงพฤตกรรมสำาเรจได

มากขน

หลกก�รสำ�คญ 1. การปรบคลนใหตรงกน (Tuning in) เปนการใชทกษะพนฐานตางๆ

ในการใหการปรกษา มาใชในการเขาใจผรบบรการในระดบลก ซงตองอาศยการ

ยอมรบอยางไมมเงอนไข การไมตดสน มใจทเปดกวาง มความใสใจและมความไว

ในการจบอารมณความรสกและพฤตกรรมของวยรน สามารถสอสารความเขาใจ

ใหวยรนรบรวา ผใหการปรกษา เขาใจ ยอมรบ ใหเกรยต มความจรงใจในการชวย

เหลอและสามารถไววางใจได


2. รกษาความสอดคลองกลมกลน (Harmony) เปนการอยกบวยรน

หรอใหบรการในลกษณะทไมขดแยง ไมแบงแยก แตกลมกลนเปนหนงเดยวกน

ดวยการเขาถงเขาใจ ซงตองใชการมงความสนใจอยทตววยรน และมการรบร

ทชดเจนทงตวผใหบรการและวยรนทมารบบรการ เพอใหกระบวนการปรกษา

ราบรนและสนบสนนใหผรบบรการไดเขาใจตนเอง ตระหนกในปญหาพฤตกรรม

ของตน จนนำาไปสการตดสนใจปรบเปลยนพฤตกรรมได

3. กาหนดเปาหมายใหชดเจน (Set goal) เพอใหการปรกษามทศทาง

ควรกำาหนดเปาหมายการปรกษาในแตละครงใหชดเจน โดยควรกำาหนดรวมกนกบ

ผรบบรการ เพอใหผรบบรการเกดแรงจงใจในการรบบรการ และมความตระหนก

ในความตองการของตนเอง พงระวงการกำาหนดเปาหมายทเกดจากความตองการ

ของผใหบรการ

4. แสดงความเขาใจอยางรวมรสก (Express Empathy) เอออำานวย

ใหวยรนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมดวยการแสดงความเขาใจอยางรวมรสก

และยอมรบความเชอและพฤตกรรมของวยรนอยางไมมเงอนไข ซงมประสทธภาพ

มากหากมบรรยากาศของการไมตดสนพฤตกรรมของเขา แตอยกบสงทเขาเลา

ดวยความเขาใจเหนใจ และสะทอนความเขาใจผานภาษางายๆ เชน “กเจบใจท

เพอนตางหอง เดนมาหยามถงถนทกลมของกอนงประจำา” เมอวยรนอธบายถง

พฤตกรรมทมผลกระทบทางลบ ฟงอยางใสใจและสนบสนนใหมองในมมทหลาก

หลายโดยไมโตแยง ใหคำาแนะนำาเมอเดกตองการ ควรมทางเลอกใหเขาตดสนใจเอง


5. ชวยใหเหนความขดแยงในตนเอง (Develop Discrepancy)15

โดยการชวยใหตระหนกถงความไมสอดคลอง ลงรอยกนระหวาง สถานะปจจบนและ

เปาหมายสำาคญ หรอพฤตกรรมปจจบนกนคณคาทสำาคญสำาหรบวยรน เพอชวยให

เขาตระหนกในผลของพฤตกรรมเดมๆทเคยทำา และพยายามเปลยนแปลงตนเอง

6. ใหคาแนะนาแบบมทางเลอก (Advice with Menu) ใหคำาแนะนำา

เมอวยรนตองการ โดยตองมทางเลอกทหลากหลาย ชวนใหพจาณาขอด ขอเสย

ความเหมาะสมทนำาไปแกปญหาของตนเอง

7. หลกเลยงการโตแยง (Avoid argumentation) การตดสนใจและ

ลงมอเปลยนแปลงเปนความรบผดชอบของวยรน ไมมถกผดหรอดไมด หากเดก

ตดสนใจเลอกแลว ตองชวยใหเขากระจางชดวาสงทเลอกจะทำาใหเขาเปลยนแปลง

ตนเองไดสำาเรจ แตหากการตดสนใจนนสงผลกระทบตอผอนและสงคมมาก

ชวยใหเขาทบทวนการตดสนใจ ใชการประเมนตนเองและพจารณาผลทตามมา

หากวยรนยอมรบไดผชวยเหลอควรตองเคารพการตดสนใจของเดก

8. กลงไปกบแรงตาน (Roll with Resistance)15 ผใหการปรกษา

ชวยใหวยรนตระหนกถงภาวะปกต ทจะรสกลงเลใจในการเปลยนแปลงพฤตกรรม

การตอตานเกดขนเมอรสกวาเขาไมพรอมจะเปลยนแปลง สญญาณของการตอตาน

คอ การโตเถยง ขดจงหวะ การปฏเสธปญหา การวางเฉย การผดนด การมาสาย

การทำางานไมเสรจ เปนตน การชวยเหลอคอใหเขา เผชญกบความลงเลนน และ

คอยๆ เปลยนแปลงตนเองตามความตงใจอยางมงมนตอไป


9. สนบสนนความมนใจในตนเอง (Increase self-efficacy) 15 เมอ

ปญหาไดรบการตระหนกแลววาเปนพฤตกรรมนนเปนปญหา วยรนจะเชอวาตนเอง

มความสามารถจะแกไขได การสอสารทางบวกเพอจงใจใหวยรนเหนความสามารถ

ตนเองทจะทำาใหสำาเรจ ดงพลงทเขามมาใชในการเปลยนแปลง สงเสรมใหเขาเชอ

ในพลงอำานาจของตนเอง แมวาจะลมเหลวชวยใหเขาเรยนรทจะผานความลมเหลว

และเปดโอกาสใหตนเองพยายามตอไปจนสำาเรจดวยตนเอง

แผนภาพกระบวนการปรกษาแบบสรางแรงจงใจระยะสน

GOALHarmony

Express Empathy

Advice with Menu

Roll with Resistance

Increase self-efficacy

Develop Discrepancy

Avoid argumentation

Tuning in


ทกษะพนฐานของการใหคาปรกษาเพอสรางแรงจงใจในการปรบเปลยน

พฤตกรรม

เรองของทกษะกเปนอกสวนหนงทมความสำาคญ ทงนในการใหคำาปรกษา

โดยทวไปกจะมทกษะพนฐาน เชน การฟง การสงเกต การถาม การทวนความ การ

สรปความ การสะทอนความรสก การเงยบ ซงในการใหคำาปรกษาเพอสรางแรง

จงใจ นกยงคงตองใชทกษะการใหคำาปรกษาพนฐานเหลาน เพยงแตมการนำา

ทกษะเหลานมาใชเพอสรางแรงจงใจแกผรบการปรกษาในแตละขนตอนของแรง

จงใจ

ทกษะพนฐานทสำาคญ ดงกลาว ไดแก

1. การถามคำาถามปลายเปด(Open ended Questions)

2. การแสดงความชนชม(Affirm the client)

3. การสะทอนความ(Reflex what the person says)

4. การสรปความ(Summarized perspectives on changes)

1. ก�รถ�มคำ�ถ�มปล�ยเปด (Open ended Questions) เปนการใชคำาถามทสนบสนนการตอบทมรายละเอยด เพอคนหาขอมล

และเพอกระตน

แรงจงใจ โดยมเทคนคการใชคำาถามเพอกระตนใหฉกใจคด ดงน

1. ถามถงอนาคต/มองไปในอนาคตตวอยางเชน“คณวาอนาคตคณจะ

เปนอยางไร หากคณใชชวตกบแกง....ตอไปเรอยๆ”

“สงทผานมาแลวกใหผานไป มาเรมตนกนใหม ใครๆ กอยากมอนาคตทด คณคดวา

อยากมอนาคตอยางไร”

2. ถามถงเปาหมายชวต ตวอยางเชน

“โตขน อยากเปนอะไร และคดวาจะทำาอยางไรใหไปถงสงทหวงไว”

“นบแตวนนไป คณไดวางแผนชวตของคณไวอยางไร”


3. ถามถงอดตทด“นอกจากการเรยนจบ ม.3 แลว คณมอะไรททำาแลว

รสกภมใจบาง”

“ลองเลาถงสงทคณภมใจทเคยทำามา”

“ลองเลาถงสงทคณเคยทำาใหครอบครวภมใจ

4. ถามถงสงเลวรายสดๆ ทเปนไปได

“คณคดวาความสนกของคณ(ดวยการใชความรนแรง) จะทำาใหใคร

เดอดรอนไดบาง”

“ถาคณไปเลนงานคอร แลวคณถกตำารวจจบ พอแมคณจะรสกอยางไร”

5. ถามถงสงทดสดๆ ทเปนไปได

“ถาคณเลกเทยวกลางคน คณคดวาจะมผลดผลเสยอยางไรบาง”

“ลองจนตนาการซวา ถาเธอเลกเสพยาได จะมอะไรทดๆ เกดขน

กบชวต ของเธอบาง”


2. ก�รแสดงคว�มชนชม (Affirm the client) การแสดงความชนชมตอการกระทำาหรอการตดสนใจของผรบการปรกษา

จะชวยทำาใหการกระทำาดงกลาวไดรบการยอมรบและมแนวโนมทจะตงใจปฏบต

มากยงขน เมอพบสงดใดๆ แมเพยงเลกนอย ผใหการปรกษาควรหยบยกสงนน

มาชนชม แตกตองเขาใจวามนควรเปนความรสกจรงๆ ของผใหคำาปรกษาไมใช

เปนเพยงการชมเชยแบบไมจรงใจหรอขอไปท และควรใชอยางถกจงหวะ มใชบอย

จนกลายเปนสงทไมนาสนใจสำาหรบผรบการปรกษา ตวอยางเชน “ผมยอมไมได

กบเพอนนผมใหสดๆ เลย ใครทำาเพอนเจบน ผมไมยอมเลย” ผใหการปรกษาก

ควรชนชมในสวนทเขาเปนคนรกเพอน แตวาการรกเพอนแลวไปแกแคนใหเพอน

กลบทำาใหตวเองเดอดรอนและยงสรางปญหามากขน

การแสดงความชนชมน เนนในสงสำาคญ ไดแก

1. การตดสนใจ เชน “ผมเหนดวยทคณบอกวาตงใจไปเรยนหนงสอ

เพราะมนทำาใหคณมอนาคต”

2. ความรสก เชน “ ผมชนชมทคณกลารบผดในสงไมดทคณไดทำากบ

เพอน”

3. พฤตกรรมโดยเฉพาะความพยายามปฏบตตนใหดขน เชน “คณตงใจ

มาก เพราะแมวางานจะยาก แตคณกไมยอทอทำาจนสำาเรจได”


3. ก�รสะทอนคว�ม (Reflex what the person says)

การสะทอนความ เปนการตอบสนองตอขอมลของผรบการปรกษา โดย

เนนทความหมายทสำาคญและเปนคณสมบตเฉพาะ ซงหวงผลใหผรบการปรกษา

คดถงเหตผลในการเปลยนแปลงตนเอง

การสะทอนความน อาจทำาไดหลายประเดน เชน

1. เกยวกบปญหาททาใหตองมาปรกษา (หรอทาใหเดอดรอน) เชน

เมอผรบการปรกษาบอกวา เขาตองมาพบแพทย เพราะครปกครองบอกวาตองมา

ผใหการปรกษาอาจบอกวา “ครเหนความจำาเปนตองใหคณมาพบแพทย”

2. เปนคนบางคนทมผลตอการเกดแรงจงใจ เชน เพอน แฟน พอแม

คร ตา ยาย ฯลฯ เชน ผรบการปรกษา บอกวา “วนนแฟนมาดวย” ผใหการปรกษา

อาจสนทนาวา “แฟนคณเปนกำาลงใจใหคณ”

3. เปนสถานการณบางอยางทผรบการปรกษาใสใจหรอกงวลใจ เชน

ผรบการปรกษาทกงวลกบการทเพอนสนทรวมวงเหลาปวยหนก ผใหการปรกษา

อาจสะทอนความวา “ คณบอกวา เพอนปวยหนกแลวเขากเคยดมเหลากบคณอย

บอยๆ”

การสะทอนความยงมไดหลากหลายตามสถานการณ แตทงหมดนเปน

การพดถงสงทผรบ คำาปรกษาใหความใสใจและผใหคำาปรกษาประเมนดแลว

นาจะเสรมแรงจงใจแกผรบการปรกษาได


4. ก�รสรปคว�ม (Summarized perspectives on changes)

การสรปความ เปนเสมอนการขมวดปมของการสนทนาทผานมาวาการ

สนทนานนไดหวขอทตองดำาเนนการตอในประเดนใดบาง ในการสรปความนอาจ

สรปใหผรบการปรกษาเกดความเขาใจและเหนภาพรวมวา

การสะทอนความน อาจทำาไดหลายประเดน เชน

1. ปญหาคออะไร (ทงปญหาหลก เชน การควบคมตนเองไมได และ

ปญหารอง เชน การปฏเสธเพอนไมเปน)

2. สรปแรงจงใจททำาใหตองเปลยนแปลงตนเอง (เปนเหตผลหรอ

ความจำาเปน)

3. สรปแผนการทไดวางไวในการเปลยนแปลงตนเอง

ขนตอนและวธการใหการปรกษาเบองตน

1. แนะนำาตวอยางสนๆ สรางความเปนกนเองอยางรวดเรว โดยเนนการ

พดถงดานดๆ ของพฤตกรรมทเปนปญหาของวยรน ใชทกษะพนฐานของการใหการ

ปรกษาเชน การทกทาย การพดคยเรองทวไป การแนะนำาตว เปนตน วยรนใหความ

สำาคญกบความผกพนทางสงคมมาก ตองปรบทาทใหสอดคลองกลมกลน เปดใจ

ยอมรบความเปนตวตนของเขาอยางจรงใจ และใหเกยรตเขาเสมอนเปนผใหญคน

หนง ตวอยาง เชน

“ทำ�คว�มรจกกนหนอยนะคะ ดฉนชอ...เปนผใหบรก�รปรกษ�ในวนน

คณชวยแนะนำ�ตวหนอยคะ”

“ตอนนคณเปนยงไงบ�ง รสกยงไงทม�รบบรก�รปรกษ�”


2. ถามคำาถามปลายเปดเพอสำารวจความตองการ กำาหนดเปาหมายและ

ประเมนแรงจงใจในการมาปรกษาและตกลงบรการพยายามใชคำาถามปลายเปด

ใหมาก เพราะวยรนไมชอบเลาเรองสวนตว เขามกจะประเมนความเสยงและให

คณคากบรางวลตอบแทนมาก ถาวยรนประเมนวาไมมประโยชนอะไรเขาจะไม

ใหความรวมมอเทาทควร ตวอยางเชน

“วนน อย�กไดอะไรจ�กก�รรบบรก�รบ�ง”

“อย�กใหมอะไรทเปลยนแปลงหรอดขนยงไงบ�ง”

“มอะไรทสำ�คญจนทำ�ใหคณอย�กเลกไปกบกลมเพอน”

3. รวบรวมขอมลเกยวกบปญหา และสงทจะสนบสนนในการปรบเปลยน

พฤตกรรมเสยง ดวยการจบอารมณความรสก ความตองการ ทศนคตและมมมอง

ตอปญหาตนเองและคนรอบขาง โดยใชทกษะพนฐานของการใหการปรกษา เชน

การฟงอยางตงใจ การสงเกตพฤตกรรม คำาพดหรอทาท การถาม การจบประเดน

การสรปความ การสะทอนความรสก การแสดงความเหนอกเหนใจอยางรวมรสก

และชวยใหเหนความขดแยงในตนเอง เปนตน ตวอยางเชน

“ก�รแขงรถใหอะไรกบคณบ�ง? รสกอย�งไรเวล�ทลงแขง?”

“คณโกรธเพอนทลอเลยนว�“ออน”จงตอยกลบไปทนท แลวตอนนกรสก

เสยใจทเหนเพอนบ�ดเจบ ทจรงกไมตงใจใหเพอนเจบขน�ดน”

“คณอย�กใหพอแมเชอใจในตวคณ และค�ดหวงว�ท�นควรจะยอมรบ

ก�รกลบบ�นดกของคณ”


4. สรปปญหา ชวนใหแกไขหรอปรบเปลยนพฤตกรรม ใหขอมล ใหคำา

แนะนำาแบบมทางเลอก วยรนชอบทดลองทำาสงใหมๆ นยมความเสยง ความตน

เตน การจงใจอาจจะใหเขาลองนกถงสงทเขาสนใจจะทำากได โดยไมโตแยงไม

วพากษวจารณความคดของเขา แตชวยใหเขาวางแผนอยางรอบคอบ เชน

“คณตงใจจะเรยนหนงสอใหจบ แตคณกยงสงร�ยง�นไมครบ คณอย�ก

จดก�รปญห�นอย�งไรบ�ง?”

“ก�รควบคมคว�มโกรธ มหล�ยวธ เรมจ�กก�รสงเกตร�งก�ยของ

ตนเองกอน พจ�รณ�คว�มคดขณะโกรธ และคอยๆห�ท�งจดก�รคว�มโกรธ

อย�งสร�งสรรค เชนห�ยใจเข�ลกๆ ห�ยใจออกย�วๆ นบเลขไปเรอยจนกว�จะ

อ�รมณสงบ บ�งคนโกรธแลวไปออกกำ�ลงก�ย บ�งคนมงมนขยนทำ�ง�นใหเสรจ

บ�งคนกใชก�รทำ�ใจใหอภย คณอ�จจะลองทำ�ดต�มคว�มถนด”

5. วางแผนการเปลยนแปลง ใหกำาลงใจ เสรมสรางความเชอมนในตนเอง

สนบสนนใหแกไขพฤตกรรมอยางตอเนอง ใชทกษะการใหการปรกษา เชนการให

กำาลง การชนชมในสงดๆทเขาม การเสรมสรางความมนใจในตนเอง การใหการ

บานและนดมาตดตามผล วยรนออนไหวตอความลมเหลวและความสำาเรจ คอน

ขางจรงจง การชนชมสวนดๆ ทเขาม การดงเอาศกยภาพทางบวก หรอความสำาเรจ

ของเขาทเคยม จะสรางแรงจงใจและความเชอมนในตนเองใหวยรนได

“แมว�คณจะนอยใจม�กทพอไมยตธรรมกบคณ แตคณกยงพย�ย�มจะ

เรยนหนงสอใหจบ คณจะชนชมคว�มตงใจทดของตวเองในเรองนไดไหม?”

“พชนชมคณนะ ทแมว�จะโกรธเพอนม�กทลอคณ แตพอเหนเพอนเจบ

คณกรสกเสยใจและเหนใจทเพอนตองบ�ดเจบเพร�ะคณ แสดงว�คณมคว�มสำ�นก

ผดและอย�กแกไขตนเองในเรองน”

“มอะไรในตวเองททำ�ใหคณมนใจว� คณจะเลกดมเหล�กบกลมเพอนได

แนนอน”


ก�รตดต�มประเมนผลและสงตอบรก�ร การตดตามประเมนผล ใชการตดตามการบานหรอสงทผรบบรการ

ตดสนใจจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเอง ประเมนวามความกาวหนา มการ

เปลยนแปลงอะไรบาง ควรนดถทกสปดาห จะไดผลคอนขางดในวยรน เพราะการ

จงใจใหปรบเปลยนพฤตกรรมซำาๆ จะชวยใหวยรนไดฝกฝนในการเพมแรงจงใจให

ตนเอง ในกรณทอาจจะตองการใหเวลาฝกปฏบต หรอมขอจำากดในการเดนทาง

มารบบรการ เชน การทำารายงานสงใหครบ อาจใหเวลาเดกมากหนอย หรอใน

รายทไมสะดวกมาบอย อาจนด 2 สปดาห โดยใชการบนทกและทำางานรวมกบ

ครอบครวเพอกำากบการปรบเปลยนพฤตกรรม

การสงตอบรการ เชนกรณมความตองการเฉพาะทางอนๆ เชน การพฒนา

ศกยภาพการเรยนรกบนกวชาการการศกษาพเศษ การบำาบดยาเสพตดทตองม

การใชยารวมดวย ปญหาทางกฎหมาย เปนตน


2. ก�รจดก�รกบคว�มโกรธ (Anger Management)

สถานการณทนำาใหวยรนกระทำารนแรงนนมกเปนความโกรธ การควบคม

อารมณตนเองไมได รวมทงการเมาสรา และถกเพอนชกชวนใหกระทำาผด9

อารมณโกรธเกดขนไดกบทกคน ความโกรธเปนกลไกการปองกนตวของมนษย

ความโกรธในระดบไมมากมประโยชนในแง ทำาใหเพมพลงในการเอาชนะปญหา

และอปสรรคตางๆได แตความโกรธในระดบทรนแรงจนควบคมไมได ทำาให

เกดพฤตกรรมกาวราวรนแรง โดยเฉพาะในชวงวยรน สมองสวนการยบยงชงใจ

ยงพฒนาไมสมบรณเทาในผใหญ ดงนนการฝกทกษะการจดการกบความโกรธ

จงเปนแนวทางหนงในการชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรมรนแรง ใหสามารถแสดง

ความโกรธไปในทศทางทโดยไมขดกบกรอบทางสงคม ดแลความโกรธตนเอง

ในทางสรางสรรคเปนประโยชนมากขน ดงแนวทางตอไปน

ก�รฝกจดก�รคว�มโกรธสำ�หรบวยรน การจดการความโกรธ เปนเทคนคการบำาบดตามแนวปญญาพฤตกรรม

(Cognitive Behavioral Therapy) ซงสามารถใชฝกทกษะตางๆตามความถนด

หรอความสนใจของวยรน ในทนขอนำาเสนอเทคนคทไมยงยาก และขนตอน

สำาคญๆเทานน หากตองการนำาไปใชกบวยรนทมความเสยงมาก หรอมปญหา

ทางสขภาพจตและจตเวชควรศกษาหรอฝกอบรมเพมเตมจากผเชยวชาญกอน


1. สรางความไววางใจ สรางสมพนธภาพ ใชหลกการเดยวกนกบทกลาว

มาขางตน เพราะเปนสงสำาคญในการฝกทตองใชความรวมมอทด ตลอดระยะเวลา

เวลาในการฝก

2. สารวจความรสก เชอมโยงกบความรสกโกรธและพฤตกรรมกาวราว

ใชเทคนคเกาอวาง (empty chair) ชวยใหวยรนสำารวจ ความรสกโกรธและ

พฤตกรรมกาวราวทแสดงออกมา โดยการพดความรสกกบเกาอหรอสงของท

สมมตวาเปนคกรณ หรออาจใชการวาดรป ดนตรเปนสอกลางใหวยรนไดตระหนก

ในความโกรธของตวเอง การฝกใหสงเกตตนเองขณะโกรธวาเกดการเปลยนแปลง

อยางไร ทงปฏกรยาทางรางกาย จตใจและพฤตกรรม กระบวนการนเปนการบำาบด

ตองชแจงวตถประสงคใหวยรนเขาใจวา เปนการยอนกลบไปมประสบการณอกครง

เพอใหตระหนกรตนเองขณะโกรธ

3. ฝกการควบคมความโกรธ เชน วธงายๆ คอหายใจเขาออกลกๆ

การนบตวเลขไปจนกวาจะควบคมตนเองใหสงบลงได การหลกเลยงสถานการณ

กระตน เชนเดนออกจากหองหากจะมความขดแยงกบเพอน ใหการบานไปลอง

ฝกดวยตนเองทบาน บนทกความถจำานวนครงททำาได และทำาไมได

4. ฝกการผอนคลาย สอนเทคนคการคลายเครยดตางๆ เชน การจนตนาการ

ถงความผอนคลายสบายใจ อาจจะนกถงภาพของการไปทองเทยวนำาตก ภเขา ปาไม

ทะเล สอนการนวดกดจดดวยตนเอง การเกรงคลายกลามเนอ เปนตน นอกจากน

อาจใชการแนะนำาใหออกกำาลงกาย เลนกฬาหรอทำางานอดเรก ปรบเปลยน

สงแวดลอมหรอจดหองใหม บางครงการอยในสภาพแวดลอมทวนวาย กทำาให

อารมณเสย แนะนำาใหหาโอกาสอยในทๆ สงบเงยบบาง มเวลาสวนตวบาง

เพอจะไดสบายใจ ชวยใหลดความตงเครยดจากความโกรธได


5. ฝกเปลยนวธคด ในเวลาทโกรธมกมความคบของใจ ผดหวง เสยใจ

นอยใจ คบแคนใจ ชวนใหวยรนหยดความคดทางลบตางๆ ทเกดขน ดวยการ

ใหลองมองในมมใหม เชน “เราไดอะไรจากการทเขาตำาหนและกลาวโทษเรา”

“มคนคอยปรามาสดกวาไมมใครสนใจเลย” หรอลองพจารณาความโกรธ เชน

“ความโกรธนใหอะไรกบเราบาง? เราจะใหเวลากบเรองนนานแคไหน? เราตองเสย

อะไรบางไปกบการโกรธครงน” ทานพระพทธทาสกลาวไววา “โกรธคอโง โมโห

คอบา” การปรบมมมองตอปญหาหรอสงกระตนใหม ใหเปนแคสญญาณเตอน

ภยใหฝกสต ความอดทนอดกลน ชวยใหเดกเรยนรวธการรบรปญหาในทางบวก

หรอเปนจรงมากขน

6. ฝกการใชอารมณขน ฝกมองปญหาในแงมมขำาๆ หรอมองใหเปนเรอง

สนกๆ บาง เชน เวลาโกรธใคร ลองใหจนตนาการถงคนๆ นนเปนอะไรสกอยาง

ทตลกๆ เชน นกถงคนนนกลายเปนไจแอน เปนตวตลกหรอการตนขำาๆ จะทำาให

อารมณโกรธสงบเยนลงได หดมองความผดพลาดตนเองเปนเรองขำาๆ บอยๆ

จะไดมองความผดพลาดของคนอนๆ เปนเรองเลกนอยหรอขำาๆได

7. ฝกทกษะจดการกบปญหา บอยครงทวยรนมกโกรธเมอตองเจอกบ

ปญหาทหลกเลยงไมได การฝกใหคอยๆ คดหาทางแกไข ปรบเปลยนวธการใหมๆ

ในการเผชญปญหา เชน เวลามเรองถกเถยงกนกบเพอน มกพดโดยไมไตรตรอง

ซงมกจะผดพลาดเพราะพดไปตามอารมณทขนมว ฝกใหหดดแลตวเองใหสงบ

เยอกเยน คดใหดแลวจงพด หากขดแยงกนไปแลวการกลาวขอโทษ หรอการให

อภยเปนเรองททำาได หรอบางปญหาใชการปลอยวาง หรอจดการกบความรสก

ตนเองกเพยงพอแลว


3. ก�รเสรมสร�งก�รตระหนก ในคณค�แหงตนในวยรน (Building Self- Esteem with Youth) การตระหนกในคณคาแหงตน (self-esteem) หมายถง การรวาตนเองมคณคา และเชออยางแนชดวาตนเปนบคคลทมความสามารถ ไดรบการยอมรบจากผอน คนทมself-esteemสง จะสะทอนออกมาในลกษณะ มความซอสตย รบผดชอบสง มความเมตตา เคารพและไววางใจผอน มความหวง ซงตรงกนขามกบคนทม self-esteem ตำา ทมกใชกลไกทางจตปกปองตนเอง (defensive mechanisms) ตองการจะพสจนตวเอง แตจะวจารณหรอดถกผอนมากกวาทจะลงมอกระทำาดวยตวเอง ไมมนใจวาตวเองมคณคา มความสามารถ หรอไดรบการยอมรบ กลวความลมเหลว และยงพบอกวาคนคนทม self-esteem ตำา มกจะชอบใชความรนแรง ตดสรา ยาเสพตด และมเพศสมพนธกอนวยอนควรเปนตน ดงนนการพฒนาใหเดกและวยรนตระหนกในคณคาแหงตนในดานบวก จงเปนสงสำาคญในการปองกนและแกไขพฤตกรรมความรนแรง เมอเดกไดตระหนกในคณคาทแทจรงของตนเอง เดกจะเกดการยอมรบตนเองและผอน รสกเทาเทยมกบผอน มความรบผดชอบ รสกเชอมนวาตนเองสามารถจดการปญหาได มความสามารถในการตดสนใจ ยดหยนและปรบตวตอการเปลยนแปลงไดดขน มความสขและมพลงในชวต17-19

Self-esteem ประกอบดวย การตระหนกถงคณคาตนเอง (Self-respect) ความเชอมนในความสามารถตนเอง(Self-efficacy) จนกลายเปนภาพลกษณ แหงตน (Self-image) ซงพฒนามาจากการเรยนรประสบการณในชวต ทงจากการมปฏสมพนธกบครอบครว สงคมและสงแวดลอม กลวธในการพฒนา self-esteem ในเดกและวยรน จงเนนการสรางโอกาสใหเดกเรยนรประสบการณสำาคญในชวต ซงมความคงทและบคคลประเมนดวยตนเองมากกวาใหคนอนประเมน ดงน


1. ชวยใหเดกรสกเปนเจาของชวตของตนเอง และรบผดชอบใน

ประสบการณของตนเอง

ตวอยางเชน การมอบหมายงานใหเดกรบผดชอบ เชนการทำางานใน

เรองสวนตวของตนเอง การทำางานชวยเหลอผอน เชนชวยตวใหเพอนหรอรนนอง

ในวชาทตนเองถนด เปนตน ใหเขาเรยนรทจะเผชญปญหาตางๆ ดวยตนเอง

ในกรณทเดกตองการความชวยเหลอ ควรสนบสนนใหเดกคนหาวาเขามอะไรด

ในตนเองทจะนำามาจดการเรองนได ไมควรรบใหคำาแนะนำา แตชวนใหคดและ

หาทางออกดวยตนเอง ใหกำาลงใจและสรางความเชอมนกบเดกใหลงมอแกไข

ปญหาดวยตนเอง และไมวาผลจะเปนอยางไร ชวยใหเดกเรยนรและยอมรบ

ประสบการณของตนเองตามจรง

2. ชวยใหเดกพฒนาตนเอง และประสบความสาเรจดวยตนเอง ดงน

2.1 ชวยใหเดกรสกมอสระจากการทาผดพลาด

ตวอยางเชน การพดคยเพอชวยใหเดกยอมรบความผดพลาด และ

รบรความผดพลาดในมมมองใหมวาเปนสงทเราควบคมไมได แตเราสามารถ

เปลยนแปลงไดจากความผดพลาดน การชวนใหมองวาความผดพลาดเปนสง

ทเกดขนไดกบทกคน และคาดการณไดยาก ดงนนการมวแตกลวหรอจมอยกบ

ความผดพลาด อาจไมเกดประโยชนเทากบการทบทวนตนเองและเปลยนแปลง

ตนเองจากความผดพลาดนน ชวยใหสำารวจถงความตงใจและความพยายามทด

ในการปองกนความผดพลาด และทำาใหดกวาเดม

2.2 คนหาวธการใหเดกเรยนรประสบการณชวตดวยตนเอง

ตวอยางเชน แนะนำาใหลองทำาในกจกรรมทชอบ หรอสนใจ ทำาแลว

มความสขจนสำาเรจ เชนเลนดนตร กฬา งานฝมอ การทองเทยว การเปนอาสาสมคร

รวมไปถงการเรยน เปนตน สนบสนนใหเดกมความเพยรพยายามในการทำา


กจกรรมเหลานนใหสำาเรจ อาจจะเรมจากเรองงายๆ กอน เชนการลองออกทองเทยว

ดวยตนเอง สรางความเชอมนในตนเอง การเปนอาสาสมครชวยใหภาคภมใจ

ในตนเอง สวนกจกรรมอนๆ ทตองใชทกษะและการฝกฝนอยางจรงจง จะชวยให

เกดการเหนคณคาและความสามารถในตนเอง

2.3 ชวยใหเดกมตวเลอกในชวต

ตวอยางเชน ชวยใหเดกตระหนกวา เขาสามารถเลอกสงตางๆ ในชวต

ของตนเองได โดยตองรวาตนเองตองการอะไร ใหเดกเรยนรทจะมชวตอยเพอทำา

ในสงทตนเองมความสขสงทคดวาดและถกตอง แต ไมใชมชวตอยเพอทำาใหคนอน

พงพอใจหรอทำาใหคนอนมความสขตลอดเวลา เพราะเปนสงทเปนไปไมได

2.4 คนหาลกษณะเฉพาะของตนเอง (style)

ตวอยางเชน ชวนใหเดกสำารวจวาตนเองรบรตนเองอยางไร และอยาก

ใหคนอนเหนวาตนเองมลกษณะเฉพาะ หรอมเอกลกษณอยางไร เชนการแตงตว

การเลอกของใชสวนตวในแบบทตนเองชอบ สนบสนนใหกลาแสดงความเปนตว

ตนออกมา ซงจะชวยเสรมสรางความมนใจในตนเอง

2.5 คนหาใครสกคนทเขาใจ

ตวอยางเชน เปนการชวยใหคนหาเพอนแทหรอเพอนสนท ซงสวนมาก

เปนคนทมความสนใจหรอมเปาหมายชวตเหมอนกน แตไมจำาเปนวาตองชอบ

เหมอนกนทกอยาง สงสำาคญคอการเปดใจยอมรบกนไดในสงทไมชอบหรอสงท

แตกตางกน


แนวท�งก�รแนะนำ�พอแมเพอปองกน Self-esteem ตำ�ในวยรน รากฐานการพฒนา Self-esteem เรมตนจากการเลยงดในครอบครว

โดยมมมองทมตอตนเองในดานตางๆ เชน รปราง หนาตา ความฉลาด ฐานะ

และความตองการใหตนเองเปนอยางไร มกจะไดรบอทธพลจากพอแม ถาทง

ความตองการและมมมองทมตอตนเองนนสอดคลองกน หรอใกลเคยงกน

กจะทำาใหคนๆ นนรสกวาตวเองมคณคา นาภาคภมใจในตนเอง หากขดแยงกน

จะทำาใหไมมนใจในคณคาตนเอง20

สำาหรบการปองกนการม Self-esteem ตำาในเดกวยรน ควรแนะนำา

ใหพอแมสรางความสมพนธทดกบลก ใหความสนทสนม ชวยทำาใหเดกเกด

ความมนใจในตวเองวาเปนทรกและไดรบการยอมรบอยเสมอ แมเขาไมมอะไร

เดนเลย แตกไมรสกวาเปนปมดอย เพราะความรกและความอบอนในครอบครว

เตมเปยมอยในใจแลว ความใกลชดกนยงทำาใหพอแมสงเกตถงความชอบ

ความถนด นสย และจดเดนของลกได เชน21

1. การสงเสรมใหลกเกด “ปมเดน” ตามความชอบ ความถนดของเขา

เปดโอกาสใหเขาแสดงออกและเปนทยอมรบ ชนชมในสงนน อาจเปนการเรยน

หรอกจกรรมอนๆ บางคนมจดเดนหลายดาน แตไมวาจะเปนความสำาเรจในดาน

ใดนน ไมควรเปรยบเทยบกบเดกอน แตควรทำาใหเขาชนชมภาคภมใจ เชอมน

ในตวเอง การสงเสรมกจกรรมสรางสรรคตางๆ และเสรมใหเขามเอกลกษณ

ของตน เดกทมกจกรรมเชนนมกมสขภาพจตด แมเกดความลมเหลวในบางเรอง

แตกยงมกจกรรมดๆ ใหสามารถยงมองตวเองในแงดได


2. ปรบมมมองพอแมใหเขาใจวา “การไมม ไมไดเปนปญหา” ใชปมดอย

สรางปมเดน เปนเครองกระตนใหมความมานะพยายามในเรองอนๆ เชน ถาหนาตา

ไมสวยไมหลอ อาจเลนกฬาเกง ตวเลกแตคลองแคลววองไวและพดเกง เรยนไมเกง

แตสงคมด เรองนพอแมตองไมมองเดกมปมดอยเปนปญหาเสยกอน แตให

การยอมรบลกทงจดเดนและจดดอยของลก ใหกำาลงใจลกเสมอ เมอเดกไมถกตอกยำา

เรองปมดอยจากครอบครว เขากจะมกำาลงใจทจะพฒนาจดดอนๆ ใหกาวหนาขน

3. พอแมภาคภมใจในตนเอง พอแมเปนตวอยางทดในการสราง

ความภาคภมใจในตวเองใหลกเหน เดกจะเกดการเรยนร เลยนแบบและสราง

ความภาคภมใจในสงนนๆ พอแมทยากจนแตมความภาคภมใจในความซอสตย

ของตน ทำาใหลกอยากเปนคนซอสตย แมไมสวย แตมความบากบนมานะ

พยายามในเรองงาน ทำาใหลกอยากเปนคนขยน เดกจะเกดความรสกทดตอพอแม

และถายทอดแบบเหลานโดยไมรตว เกดความภาคภมใจในตนเอง และไมรสกวา

มปมดอย

การสราง Self-esteem อาจเปนเรองทคอนขางนามธรรม เนองจาก

เปนสงทเกดขนภายในจตใจ ทมการรบร ความรสกความเชอเกยวกบตนเอง

กระบวนการชวยเหลอจะใชกระบวนการใหการปรกษาเปนพนฐาน และชวย

ใหสำารวจ ทำาความเขาใจ และปรบมมมองตอการรบรประสบการณของตนเอง

จากดานลบเปนดานบวก และเปลยนแปลงประสบการณและการประเมนคา

ตนเองใหมอยางมคณคาและความหมายมากขน รวมทงใหความรความเขาใจ

กบผเกยวของในการดแลชวยเหลอ ในการสงเสรมการตระหนกในคณคาแหงตน

แกวยรนและครอบครว เพอเปนการประคบประคองดานบวกจากคนใกลชด

ควรประเมนดวยการพดคยเกยวกบการเปลยนแปลงทเกดขนกบเดก ทงดาน

พฤตกรรม ความคด ความรสก และความเชอ ในทกครงทใหบรการเดก

จะชวยการดแลชวยเหลอเกดประโยชนกบวยรนมากทสด


สรป

เทคนคการดแลชวยเหลอวยรนทมพฤตกรรม

ความรนแรง ประกอบดวย

1. การใหการปรกษาแบบสรางแรงจงใจระยะสน สาหรบวยรน

(Motivation Brief Counseling for Adolescents: MBI) เปนการใหการปรกษาแบบเนนการสรางแรงจงใจ ในการปรบเปลยน

พฤตกรรมทเปนปญหาของวยรนกลมเสยง โดยอาศยการสอสารสองทาง เพอ

ปรบเปลยนพฤตกรรมความรนแรง และสงเสรมใหมพฤตกรรมพงประสงคมากขน

โดยมงเนนการสรางความตระหนกในปญหาพฤตกรรมตนเอง สามารถวางแผน

การปรบเปลยนตนเอง และพฒนาศกยภาพในการจดการกบปญหาอปสรรคตางๆ

ไดดวยตนเอง

2. การจดการกบความโกรธ (Anger Management) การจดการความโกรธ เปนเทคนคการบำาบดตามแนวปญญาพฤตกรรม

(Cognitive Behavioral Therapy) ซงสามารถใชฝกทกษะตางๆตามความถนด

หรอความสนใจของวยรน เชนการฝกการควบคมความโกรธ การปรบเปลยน

ความคด การฝกคลายเครยด เปนตน หากตองการนำาไปใชกบวยรนทม

ความเสยงมากหรอมปญหาทางสขภาพจตและจตเวชควรศกษาหรอฝกอบรม

เพมเตมจากผเชยวชาญกอน



3. การเสรมสรางการตระหนกในคณคาแหงตน เปนการสนบสนนใหวยรนเชอวาตนเองมคณคามความสามารถ และ

เปนทยอมรบ ครอบครวและคนใกลชดมสวนสำาคญ ในการชวยประคบประคอง

และสนบสนนใหวยรนพฒนาความสามารถตามความถนดและยอมรบในตวตน

ของวยรนอยางไมมเงอนไข



บรรณ�นกรม1. ศรญญา อชดะ.2553. การศกษาพฤตกรรมความรนแรงของนกเรยนวยรน.

วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาจตวทยาการแนะแนว

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2. World Health Organization. World report on violence and

health. Geneva: World Health Organization. 2002.

3. รายงานสถตคดประจำาป. กลมงานขอมลและสารสนเทศ สานกพฒนา

ระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน. กระทรวงยตธรรม 2551-2555.

4. นพพล กรรณกา. สถานการณการใชความรนแรงในกลมเดกและเยาวชน

2552. เขาถงไดท http://www.thaihealth.or.th/node/7824

(27 ส.ค.2556).

5. ศรไชย หงสสงวนศร และนงพงา ลมสวรรณ. Aggression and violence

in adolescents. เขาถงไดท http://www.rcpsycht.org/cap/

detail_articledr.php?news_id=52. (2 กรกฎาคม 2556)

6. ฐาศกร จนประเสรฐ .โครงสรางทางสงคมทเกยวของกบความรนแรงท

เดกและเยาวชนถกกระทาในโรงเรยน : กรณศกษาโรงเรยนแหง

หนงในเขตภาคกลาง. วทยานพนธหลกสตรปรญญาวทยาศาสตร

ดษฎบณฑต สาขาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต มหาวทยาลย

ศรนครนทรโรฒ. 2553.

7. รายงานสถตคดประจำาป. กลมงานขอมลและสารสนเทศ สานกพฒนา

ระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน. กระทรวงยตธรรม 2551-2555.

8. วนด นงสานนท และคณะ. สขภาวะของเดกและวยรนไทย พ.ศ. 2552 .

กรงเทพฯ : บยอรน เอนเทอรไพรซ . 2552.



9. อมาพร ตรงคสมบต. ความรนแรงในวยรนไทย.รายงานการทบทวนองค

ความรและขอเสนอแนะเชงนโยบาย. กรงเทพฯ : สำานกพมพกจการ

โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก. 2549.

10. Stouthamer- Loeber M, Thomas C. Caretakers seeking help for boys

with disruptive and delinquent behavior. Comprehensive

Mental Health Care; 1992:2:159-178

11. สถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร. การทบทวนวรรณกรรม

การดาเนนงานแกไขฟนฟและพฒนาเดกทกระทาผดในศนยฝก

และอบรมวยรนศกษา (กรณศนยฝกอบรมเดกและเยาวชน ชาย)

บานกาญจนาภเษก. 2553

12. พนม เกตมาน. การสอสารทางบวกกบวยรน. เขาถงไดท http://www.

cf.mahidol.ac.th/autopage/file/MonAugust2008-13-41-36-

Copy%20of%208.pdf (24 กรกฎาคม 2556) 2555.

13. พทกษพล บณยมาลก. สพฒนา สขสวาง, ศรลกษณ สวางวงศสน และ

ขวญจตต นรากรพจตต. การพฒนาและศกษาความเทยงตรงของ

เครองมอประเมนเพอใชในการปองกนและแกไขปญหาความรนแรง

ของนกเรยนอาชวศกษา. วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย

2012;57:1-18.

14. พนม เกตมาน. พฤตกรรมกาวราวรนแรงในวยรน. เขาถงไดท http://

www.si.mahidol.ac.th/sirirajcme/Others/Hot issues/gavrav.aps.

(11 มนาคม 2556)



15. Melanie AG, DO, Patricia K, and Kokotialo. Motivation Interviewing

Strategies to Facilitate Adolescent Behavior Change.

Adolescent health Update. (The American Academy of

Pediatrics, through its Section on Adolescent Health, offers

Adolescent Health Update to all AAP Fellows.) 2007: 20:1.

16. เทอดศกด เดชคง. คมอการใหคาปรกษาเพอสรางแรงจงใจในการปรบ

เปลยนพฤตกรรม (Motivational Counseling สาหรบพนกงาน

คมประพฤต ในการใหคาปรกษาแกไขและฟนฟผกระทาผด. กลมท

ปรกษากรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. 2555.

17. Kleon S, Wilson C. Building Self –Esteem with Youth. Extension

Factsheet The Ohio State University 2007.

18. Raymondcc, Terasa, Choicefresh. How to Increase Teenager

Self –Esteem Effectively. เขาถงไดท http://www.wikihow.com/

Increase- Teenager- Self –Esteem- Effectively [6 กนยายน 56]

19. Gross S J. Satir’s Internal Process, Self –Esteem and Non

Defensive responses. The Satir Journal: Transformational

Systemic Therapy 2007;1(3) 86-89.

20. สวรรณ สทธศร .การพฒนาความนบถอในตนเองในเดกและเยาวชน

(Self – esteem) . เขาถงไดท http://www.cf.mahidol.ac.th/

autopage/file/MonAugust2008-12-35-46-4self%20-%20esteem.

pdf [6 กนยายน 2556].



21. พรทพย วชรดลก. การเสรมสรางความรสกภาคภมใจในตวเองใหวยรน.

เขาถงใน http://haamor.com/th/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E

0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A

3%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%

B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7

%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B

8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B9%83%E

0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%

A3%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99/ [6 กนยายน 2556].

ภ�คผนวก



แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสำ�หรบวยรน ฉบบ 14 คำ�ถ�มAdolescent Violent Behavior Inventory - 14 item ; AVB - 14)

แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสำาหรบวยรน ฉบบ 14 คำาถาม

เปนเครองมอในการประเมนและคดกรองพฤตกรรมรนแรงสำาหรบวยรน

คณสมบตของเครองมอ แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสำาหรบวยรน ฉบบ 14 คำาถาม มคา

ความเทยง (Cronbach’s alpha) เทากบ .938

วตถประสงค 1. เพอประเมนผลกอนและหลงการสงเสรม ปองกน และแกไขปญหา

พฤตกรรมรนแรงของวยรนในสถานศกษา

2. เพอแกไขพฤตกรรมรนแรงของวยรนในสถานศกษา

3. เพอเปนเครองมอในการประเมนผล ประสทธภาพของโปรแกรม

ปรบเปลยนพฤตกรรมรนแรงของวยรนในสถานศกษา

กลมเป�หม�ย วยรนในสถานศกษาทมพฤตกรรมรนแรง

วธก�รใช ครหรอผปกครองใชประเมนนกเรยนททำา ASV-10 และ/หรอ ARB-12

แลวพบวามความเสยงปานกลางหรอมากเพอใชในการประเมนผล โดยทำาตนป

การศกษา และปลายภาคเรยน


แบบประเมนนประกอบดวยขอคำาถาม 14 ขอ เปนมาตรประมาณคา

5 ระดบ (5-rating scale) คอ ไมเคยทำาเลย ทำานานๆ ครง ทำาเปนบางครง

ทำาคอนขางบอย และทำาเปนประจำา มคาคะแนนตงแต 0-4 คะแนน

ก�รแปลผลคะแนน คะแนนรวม ตงแต 0-14 คะแนน หมายถง ไมมความเสยง คะแนนรวม

ตงแต 15-28 คะแนน หมายถงมความเสยงเลกนอย คะแนนรวมตงแต 29-42

คะแนน หมายถง มความเสยงปานกลาง และคะแนนรวมตงแต 43-56 คะแนน

มความเสยงมาก โดยกลมเสยงเลกนอย คร/อาจารยทปรกษาควรเฝาระวง

กลมเสยงปานกลาง คร/อาจารย ทปรกษา ควรใหคำาแนะนำาเพอลดทศนคต

ตอความรนแรงและสรางเสรมทกษะชวต และกลมเสยงมาก ควรไดรบคำาแนะนำา

จากบคลากรทางดานสขภาพจต

ก�รนำ�ไปใชประโยชน 1. เพอประเมนระดบของพฤตกรรมรนแรง เพอใหการชวยเหลอดแล

2. ใชตดตามประเมนผลของโปรแกรม

3. ประเมนระดบความรนแรงในระดบบคคล/สถาบน

ผใชแบบประเมน คร/ผปกครองประเมนนกเรยน

ขอจำ�กด ไมมวตถประสงคเพอการวนจฉยความผดปกตทางจตเวช


แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสำ�หรบวยรน ฉบบ 14 คำ�ถ�ม

Adolescent Violent Behavior Inventory - 14 items; AVB – 14ชอ................................................นามสกล......................................................

ชนเรยน............................................................................................................

โปรดทาเครองหมายกากบาท X ลงในชอง • ทตรงกบความเปนจรงเกยว

กบตวนกเรยนในชวง 1เดอนทผานมา

1 ใชกำาลงทำารายผอน

2 ใชอาวธ หรอวตถทำารายผอน

3 ทำาลายทรพยสนของผอน

4 เมอโมโห แสดงความไมพอใจ

โดยการทำาลายขาวของ

5 ขมขผอนโดยใชกรยาทาทาง

6 ขมขผอนโดยใชอาวธ หรอวตถ

7 พดทาทาย ยวยอารมณ

8 ขมข อาฆาตแคนผอน

9 พดขรดไถเงนผอน

10 พดขจะทำาลายทรพยสนผอน

11 พดลวงเกนบพการผอน

12 พดจาดถกเหยยดหยามผอน

13 คดวาไมอยากมชวตอยตอไปอกแลว

14 ทำารายตวเองเพอจบชวตลง

ขอ ขอความ ทาคอน

ขางบอย

ทาเปน

บางครง

ทานานๆ

ครงไมเคย

ทา


การใหคะแนนและการแปลผล แบบประเมนผลพฤตกรรมรนแรงสาหรบวยรน

ฉบบ 14 คาถาม

การใหคะแนน

ทำาเปนประจำา ให 4 คะแนน

ทำาคอนขางบอย ให 3 คะแนน

ทำาเปนบางครง ให 2 คะแนน

ทำานานๆ ครง ให 1 คะแนน

ไมเคยทำาเลย ให 0 คะแนน

การแปลผล

มคะแนนรวม ตงแต 0 – 14 คะแนน ไมมพฤตกรรม

มคะแนนรวม ตงแต 15 – 28คะแนน มพฤตกรรมเลกนอย

มคะแนนรวม ตงแต 29 – 42คะแนน มพฤตกรรมปานกลาง

มคะแนนรวม ตงแต 43 – 56คะแนน มพฤตกรรมมาก

คาแนะนา

กลมทมพฤตกรรม : จดคาย/กจกรรมเฉพาะเพอปรบเปลยนพฤตกรรม

และตดตามการเปลยนแปลงทกปลายภาคเรยน

บรรณาธิการบริหาร โทรศัพท์ 0 2248 8999 ... ·...

Documents