แบบทดสอบก่อนเรียน · รายวิชา...
TRANSCRIPT
แบบทดสอบกอนเรยน รายวชา งานแกะสลกผกและผลไม รหสวชา ง20269
ค าสง ใหนกเรยนเลอกค ำตอบทถกทสดแลวท ำเครองหมำยกำกบำท(X) ลงในกระดำษค ำตอบ 1. งำนแกะสลกผกและผลไม เกดขนครงแรกในสมยใด ก. ธนบร ข. อยธยำ ค. สโขทย ง. รตนโกสนทร 2. ขอใด คอ กำรแกะสลก
ก. กำรแกะหนงตะลง ข. กำรใชเลอย ฉลไมเปนลำยเครอเถำ ค. กำรใชมดท ำฟกเขยวเปนลำยหมำกรก ง. กำรน ำน ำเทยนเทใสพมพท ำเทยนพรรษำ
3. งำนแกะสลกประเภทใด ใชประดบเมรของชนชนสง ก. กำรแทงหยวก ข. กำรแกะสลกไม ค. กำรแกะสลกโฟม ง. กำรแกะสลกเทยน
4. กำรตกแตงวตถทยงไมเกลยงใหเรยบขนโดยใชมดควำนรอยทขนเปนสนและขรขระ ตรงกบค ำศพท ในขอใด ก. กรด ข. เกลำ ค. ปอก ง. ควำน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 18
5. ลวดลำยเทยนพรรษำเปนกำรแกะสลกประเภทใด ก. รปนน ข. รปรองลก ค. รปลอยตว ง. รปสำมมต 6. สงส ำคญทควรค ำนงถง ในกำรแกะสลกผกและผลไม คอขอใด
ก. ควำมสะอำด ข. ควำมสวยงำม ค. ควำมประณต ง. ควำมประหยด 7. กำรประหยด ในควำมหมำยของงำนแกะสลก หมำยถง ก. ซอวสดรำคำถก ข. ซอวสดในทองถน ค. น ำงำนแกะสลกมำใหซ ำ ง. ตดวสดสวนททง นอย ๆ 8. กำรแกะสลกดอกไมขอใด ใชวธกำร เกลำแตกตำงจำกลำยอน ๆ ก. ลำยดอกขำ ข. ลำยดอกรกเร ค. ลำยดอกกหลำบ ง. ลำยดอกบำนชน 9. ขอใดเปนกำรจบมดแกะสลก เพอแกะลำยดอกรกเร ก. จบแบบจบสว ข. จบแบบในมอ
ค. จบแบบจบปำกกำ ง. จบแบบจบเลอยฉล
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 19
10. ขอใดเปนใบไมแบบฉล ก. ข. ค. ง. 11. แขกด ำ เปนชอพนธผลไมชนดใด ก. กลวย ข. แตงโม ค. มะละกอ ง. สมเขยวหวำน 12. ขอดของกำรเลอกซอผก ผลไมตำมฤดกำล คอ ก. มรำคำถก ข. มควำมสด ค. หำซอไดงำย ง. ถกทกขอ 13. กำรท ำแตงกวำใหเปนรอง ใชอปกรณใดจะชวยประหยดเวลำได ก. มดหน ข. มดปอก ค. มดแกะสลก ง. มดฟนปลำ 14. ขอใดมใชวธกำรดแลรกษำมดแกะสลก ก. รกษำปลำยมดใหแหลมอยเสมอ ข. ลำงมดใหสะอำดเชดน ำมนกอนเกบ ค. ลำงมดใหสะอำดเกบมดในตทบแสง ง. ลำงมดใหสะอำดเกบมดในซองเกบมด
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 20
15. สะตอทนยมน ำมำรบประทำนเปนสะตอสำยพนธใด ก. สะตอเบำ ข. สะตอขำว ค. สะตอขำวเจำ ง. สะตอขำวเหนยว 16. นกเรยนสำมำรถศกษำรปแบบกำรแกะสลกไดจำกสถำนทใด ก. วด ข. ภตตำคำร ค. พพธภณฑ ง. ถกทกขอ 17. ขอใดไมใชประโยชนของกำรออกแบบ ก. ลดคำใชจำย ข. เพมคณคำใหกบชนงำน ค. สรำงผลงำนใหทนสมย ง. เกบรกษำงำนแกะสลกไวไดนำน 18. งำนแกะสลก ขอใดน ำไปใชเปนของฝำกหรอของช ำรวยได ก. แกะฟกทองเปนตวปลำ ข. แกะสบเปนดอกกหลำบ ค. แกะโฟมเปนตวกระตำย ง. แกะเทยนไขเปนดอกรกเร 19. สะตอ ลกเนยงแกะสลกควรน ำไปตกแตงคกบอำหำรชนดใด ก. ตมย ำ ข. น ำพรก ค. แกงเผด ง. ขำวคลกกะป 20. ปจจบนสำมำรถพบเหนงำนแกะสลกไดในงำนพธใด ก. งำนบวช ข. งำนแตงงำน ค. งำนลอยกระทง ง. ถกทง ขอ ข และ ค
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 21
21. กำรแกะสลกลวดลำยในขอใด ใชบรรจอำหำรทเปนของเหลวไมได ก. ลำยฉล ข. ลำยไทย
ค. ลำยดอกไม ง. ลำยเครอเถำ
22. ขอใด มใช หลกกำรจดผกและผลไมแกะสลก ก. เลอกสสนผกและผลไมใหตดกน ข. เลอกสสนผกและผลไมใหสกลมกลน ค. อยำจดใหใบผกหอยยอยออกนอกจำน ง. จดผกผลไมชนดเดยวกนใหเปน หมวดหม 23. เพรำะเหตใดจงไมควรน ำผกและผลไมแชในน ำนำน ๆ ก. เนำเรว ข. สจำงลง ค. เพมขนำด ง. เสยรปทรง 24. ขอใดเปนกำรน ำฟกทองทแกะสลกเปนดอกไมไปใชประโยชนไดถกตองและ เหมำะสมทสด ก. น ำไปแกง ข. น ำไปเชอม ค. น ำไปตกแตงจำนอำหำร ง. น ำไปตกแตงกระเชำผลไม 25. ผก ผลไมทแกะสลกเพอรบประทำนควรมลกษณะอยำงไร ก. สำมำรถเกบไวไดนำน ข. เปนผก ผลไมทมรำคำแพง ค. ใชผก ผลไมทมสเขมเทำนน ง. รปแบบทแกะควรท ำไดงำย รวดเรว
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 22
26. ลำยแกะสลกขอใด นยมน ำมำแกะเปนดอกไม เพอจดตกแตง ก. ลำยไทย ข. ลำยดอกขำ ค. ลำยรวงขำว ง. ลำยคดกรช 27. ลำยดอกไมประเภทใด น ำมำใชในกำรแกะสลกลำยเกลดปลำ ก. ดอกขำ ข. ดอกรกเร ค. ดอกกหลำบ ง. ดอกบำนชน 28. ขอใด คอควำมหมำยของโครงงำน ก. โครงงำนเปนกจกรรมทครเปนผก ำหนดชนงำน ข. โครงงำนเปนกจกรรมทผเรยนลงมอปฏบตงำนเพยงผเดยว ค. โครงงำนเปนกจกรรมทผเรยนคดสรำงสรรคงำนตำมควำมถนด ง. โครงงำนเปนกจกรรมทผเรยนคดสรำงสรรคงำน โดยเลยนแบบผลงำนของผอน 29. ขอใด มใชจดประสงคของโครงงำน ก. สงเสรมใหผเรยนกลำตดสนใจ ข. สงเสรมใหผเรยนกลำเสยงในกำรลงทน ค. สงเสรมใหผเรยนมควำมคดสรำงสรรค ง. สงเสรมใหผเรยนมควำมมนใจมควำมร ควำมช ำนำญ 30. กำรท ำบญชรำยรบ - รำยจำยมประโยชนอยำงไร ก. เพอใหทรำบถงผลก ำไรแตละวน ข. เพอใชเปนแนวทำงในกำรปรบปรงผลงำน ค. เพอใชเปนแนวทำงในกำรปรบปรงกำรท ำงำน ง. เพอใหทรำบถงสภำพทำงกำรเงนเปนระยะและเปนปจจบน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 23
หนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกประวตควำมเปนมำของงำนแกะสลกผกและผลไมได 2. บอกควำมหมำย คณคำและวตถประสงคของงำนแกะสลกผกและผลไมได 3. จ ำแนกประเภทและลกษณะของกำรแกะสลกได 4. อธบำยวธกำรจบมดแกะสลกได 5. อธบำยควำมหมำยค ำศพททใชในกำรแกะสลกได 6. สำมำรถแกะสลกผกและผลไมตำมควำมหมำยค ำศพทไดถกตอง
สาระการเรยนร 1. ประวตควำมเปนมำของงำนแกะสลกผกและผลไม 2. ควำมหมำย คณคำ วตถประสงคของกำรแกะสลกผกและผลไม 3. ประเภทและลกษณะของงำนแกะสลก 4. วธกำรจบมดแกะสลก 5. ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม 6. กำรแกะสลกผกและผลไมตำมควำมหมำยของค ำศพท
สาระส าคญ กำรแกะสลกผกและผลไม เปนงำนประดษฐทท ำกนมำหลำยรอยปแลว ในสมยโบรำณผหญงไทยสวนมำกไมไดเรยนหนงสอนอกบำน ใชเวลำสวนใหญอยกบบำน เพอฝกหดท ำอำหำรคำวหวำน ท ำดอกไม เยบปกถกรอย ซงเปนสงจ ำเปน ผหญงมเวลำทจะเรยนกำรประดษฐผกและผลไมไดตอเนองกนจนมควำมช ำนำญ สำมำรถสอนลกหลำนตอ ๆ กนมำจนนบเปนวฒนธรรมของ คนไทยจนถงปจจบน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 24
ประวตความเปนมาของการแกะสลกผกและผลไม กำรแกะสลกผกและผลไมเปนงำนศลปะของไทยทมมำแตโบรำณกำล แตจะเรมมขนตงแตสมยใดไมปรำกฏชด เพรำะกำรแกะสลกผกและผลไม เปนงำนทำงศลปหตถกรรมทหำหลกฐำนไมได มหลกฐำนทปรำกฏครงกรงสโขทย เรองนำงนพมำศในงำนพระรำชพธจองเปรยง ในวนเพญเดอน 12 เปนนกขตฤกษลอยโคม นำงนพมำศหรอทำวศรจฬำลกษณ ไดคดประดษฐตกแตงโคมลอยใหงำมประหลำดกวำโคมของพระสนมทงปวงไดเลอกผกำเกสรสตำง ๆ ประดบประดำเปนรปดอกไมซอนสสลบใหเปนลวดลำย แลวเอำผลพฤกษำลดำชำตมำแกะจ ำหลกเปนรปมยระคณำนกวหกหงส ใหจบจกเกสรบปผำชำตอยตำมดอกกลบโกมทเปนระเบยบเรยบรอย วจตรไปดวยสยอมสด ควรจะถำยทอดทศนำยงนก ดวยหลกฐำนอนนแสดงวำ บรรพบรษของเรำมศลปะกำรแกะสลกเรมปรำกฏในวงมำกอน ในสมยกรงรตนโกสนทร พระบำทสมเดจพระพทธเลศหลำนภำลย ทรงเปนนกวรรณคดและโปรดกำรประพนธอยำงยง ซงเหนไดจำกวรรณกรรมเรองขนชำงขนแผน พระรำชนพนธในพระบำทสมเดจพระพทธเลศหลำนภำลย เปนเรองรำวและวถชวตของคนไทยสมยกรงศรอยธยำตอนปลำย ในวรรณคดตอนทมเทศนมหำชำตทวดปำเลไลยก ไดบรรยำยถงกำรท ำหมำกประจ ำกณฑทเปนสวนประกอบของเครองกณฑเทศน โดยหมำกประจ ำกณฑของขนชำงบรรยำยวำ “มะละกอซอมาตะกราจน เอาอยางหนขวนสนหาชาไม เมดยอชอตงขนบงใบ รายเรยงเคยงใสไวเบองบน แกะเปนหลวงชขตาเถร แกะเจาเณรเคยงคนไวชนตน แกะแรงกนผดพกล เอาดอกรกปกปนกบดาวเรอง” สวนหมำกประจ ำกณฑของนำงพมพ อธบำยวำ “บางเอามะละกอมาผาสบ ชวยกนแกะสลกเปนหนกหนา แลวยอมสสดงามอรามตา ประดบประดาเปนทสขรนทร แกะเปนราชสหสงหอสน เหยยบหยดยนอยดเฉดฉน แกะเปนเทพพนมพรหมมนทร พระอนทรถอแกวแลวเหาะมา แกะเปนรปนารายณทรงสบรรณ ผาดผานเผนผยองลองเวหา ยกไปใหเขาโมทนา ฝงขากรบไปทนท
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 25
จำกขอควำมทยกมำจะเหนไดวำ คนไทยสมยกรงศรอยธยำตอนปลำยหรอรตนโกสนทรตอนตน รจกกำรแกะสลกผกและผลไมเปนลวดลำยตำง ๆ และเมอแกะเสรจแลวอำจใชสระบำยใหงดงำมเหมอนของจรงไดอกดวย ส ำหรบของทแกะแลวน วตถประสงคคอ น ำไปใชประดบหรอตกแตงสงตำง ๆ มงำนกวในรำชส ำนกหลำยเรองทไดกลำวถงศลปะเกยวกบกำรกนอยของคนใน รำชส ำนกและหมคนทมฐำนะทำงเศรษฐกจด พระองคทรงพระรำชนพนธกำพยเหชมเครองคำวหวำนและเหชมผลไม ตอนหนงวำ นอยหนาน าเมลดออก ปลอนเปลอกออกเปนอศจรรย มอใครไหนจกทน เทยบเทยมทฝมอนาง ผลเงาะไมงามแงะ มลอนเมลดและเหลอปญญา หวงเหนเชนรจนา จ าเจาเงาะเพราะเหนงาม
ในตอนหนงของพระรำชนพนธบทละครเรองสงขทอง บรรยำยตอนนำงจนทรเทวแกะสลกชนฟกเปนเรองรำวของนำงกบพระสงข ในตอนหนงวำ ดงน เมอนน นางจนทรชนชมสมหมาย อตสาหเหนอยยากฝากกาย ใหวเสททงหลายเขาเมตตา นางตมแกงแตงเครองเวลาไร ชอบพระทยลกรกหนกหนา สมหวงดงจตทคดมา กลยาจะแกลงแกงฟก จงหยบยกมาตงนงฝาน เอาวางไวในจานแลวเจยนจก แกะเปนรปขององคนงลกษณ เมออยกบผวรกทในวง ชนหนงทรงครรภกลยา คลอดลกออกมาเปนหอยสงข ชนสองตองขบทองเทยวเซซง อมลกไปยงพนาลย ชนสามเมออยดวยยายตา ลกยาออกชวยขบไก ชนสกลยามาแตไพร ทบสงขปนไปกบนอกชาน ชนหาบตรงคทรงศกด ใหจบตวลกรกมาจากบาน ชนหกจองจ าท าประจาน ใหประหารฆาฟนใหบรรลย ชนเจดเพชฌฆาตเอาลกยา ใหถวงลงคงคาน าไหล เปนเจดชนสนเรองอรไท ใครใครไมทนจะสงกา (ฆรณ เทศเจรญ ,2544 :2)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 26
จำกขอควำมทยกมำนนจะเหนไดวำมกำรแกะสลกผกและผลไมประกอบอำหำรเพอรบประทำนหรอเพอตกแตงอำหำรนเรมปรำกฏในวงมำกอน เชนเดยวกบศลปะวทยำกำรตำง ๆ ของไทย โดยเฉพำะงำนประณตศลปของสตรทมกเรมมขนกอนในรอบรวก ำแพงวง ทไดชอวำเปน บอเกดของศลปะวทยำกำร แลวจงแพรจำกวงมำสชำวบำนชำวเมอง จำกกำรทกลธดำทงหลำยของบรรดำขำนำยตำงกรม ขำรำชกำร เศรษฐ คหบดทถกสงเขำไปรบกำรอบรมสงสอนในรวในวง ไดถำยทอดใหลกหลำนของตนตอ ๆ ไป และคอยท ำจนช ำนำญ ใครเคยไดรไดเหนมำกและมสตปญญำเฉลยวฉลำด กยอมมควำมสำมำรถและมศลปะในกำรแกะสลกผกและผลไมไดด ตลอดจนพลกแพลงใหมรปทรงและลวดลำยตำง ๆ งดงำมมำกขน กำรแกะสลกผกและผลไมจะเรมจำกกำรปอก กำรควำน กำรจก ตอมำกเปนกำรแกะสลกผกและผลไมใหเกดลวดลำยตำง ๆ
ความหมายของการแกะสลกผกและผลไม กำรแกะสลกผกและผลไม หมำยถง กำรประดษฐผกหรอผลไม เปนรปทรง หรอลวดลำยตำง ๆ ตำมทออกแบบไวไดอยำงประณตสวยงำม โดยใชเครองมอทมควำมแหลมคมตด เกลำ ปำด กรด ควำน เซำะ แกะ ท ำใหเกดรปทรงและลวดลำยตำง ๆ ทตองกำร แตกำรแกะสลกผกและผลไมในทนมงเนนเฉพำะกำรน ำไปใชเกยวกบงำนอำหำร และกำรน ำไปตกแตงสถำนทตำง ๆ (จอมขวญ สวรรณรกษ,2547 :6)
คณคาของการแกะสลกผกและผลไม คณคำของกำรแกะสลกผ กและผลไมเปนงำนทใชฝมอ เวลำและควำมมใจรก ในสมยกอนขำรำชบรพำรฝำยในเปนผประดษฐเพอใชในงำนรำชพธตำง ๆ เทำนน แตในปจจบนมกำรฟนฟเอกลกษณของไทยขน กำรประดษฐผกและผลไมจงไดรบกำรสนบสนนเปนพเศษจำกบคคลทวไป เนองจำกวสดอปกรณทน ำมำใชหำไดงำย และเศษวสดทเหลอจำกกำรประดษฐกยงน ำไปประกอบอำหำรอน ๆ ได รวมทงผลงำนทไดออกมำกสวยงำมคมคำ จงนยมท ำกนแพรหลำยขน นอกจำกนยงไดรบผลตอบแทนทำงดำนจตใจ คอ ผประดษฐมอำรมณเยอกเยน สขม มสมำธ ทจะท ำงำนน ำไปสควำมภมใจในกำรประกอบงำนศลปะอน ๆ อกดวย งำนประดษฐเหลำนเมอน ำไปเปนของขวญ ของฝำกใหกบผใด ยอมกอใหเกดควำมสขใจทงผใหและผรบ เพรำะเปนงำนประดษฐทท ำดวยควำมประณตและทส ำคญทสด คอ น ำไปประกอบอำชพได โดยอำจท ำเปนอตสำหกรรมเลก ๆ ในครวเรอน หรออตสำหกรรมพนบำน เพอใชในโอกำสวนขนปใหม ตรษสำรทและเทศกำลตำง ๆ เชน แกะสลกผกและผลไมแลวน ำไปดอง เชอม แชอม ฯลฯ บรรจใสภำชนะใหสวยงำมแลวน ำไปจ ำหนำย หรอท ำเปนอตสำหกรรมใหญ ๆ เชน อำหำรประจ ำวนใน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 27
โรงแรม ภตตำคำร รำนอำหำร หรออำหำรในโอกำสพเศษ เชน กำรเลยงรบรองแขกตำงประเทศ งำนแสดงเอกลกษณไทย นอกจำกนยงเผยแพรไปสตำงประเทศในรปของสนคำไดเปนอยำงด ดงนนจะเหนไดวำ ศลปะกำรประดษฐผกและผลไม มคณคำและส ำคญอยำงยงจนไดบรรจลงในหลกสตรกำรเรยนกำรสอนทงทำงภำควชำกำรและภำคปฏบตหลำยระดบท งทำงภำคเอกชนและรฐบำล จงนบเปนควำมภำคภมใจของคนไทย และเรำควรทจะด ำรงรกษำสบทอดศลปะนไวตลอดไป
วตถประสงคของการแกะสลกผกและผลไม วตถประสงคของกำรแกะสลกผกและผลไมนนขนอยกบผแกะสลกซงมเจตนำตำงกน สำมำรถจ ำแนกไดดงน 1. เพอใชในชวตประจ าวน เชน 1.1 จดแตงผกและผลไมใหสวยงำมนำรบประทำน 1.2 จดแตงใหสะดวกแกกำรรบประทำน 2. เพอใชในโอกาสพเศษ เชน 2.1 งำนประเพณตำง ๆ นยมจดตกแตงอำหำรคำวหวำนใหสวยงำม เพอเลยงพระหรอรบรองแขก เชน งำนบวชนำค งำนแตงงำน งำนวนเกด งำนฉลองแสดงควำมยนด 2.2 งำนวนส ำคญ เชน งำนปใหม หรอแกะสลกผลไมเชอม/แชอม ใสภำชนะทเหมำะสมใชเปนของขวญ ของฝำก ไปกรำบญำตผใหญทเคำรพนบถอ 2.3 งำนพระรำชพธตำง ๆ 3. เพอใชในการประกอบอาชพ เชน เปนชำงแกะสลกผกและผลไมตำมรำนอำหำร ภตตำคำร โรงแรม หรอบนสำยกำรบนระหวำงประเทศ
4. เพอเปนแนวทางในการด ารงไวซงเอกลกษณไทย 5. เพอเผยแพรศลปวฒนธรรมไทย
6. เพอใหเกดความคดรเรมสรางสรรค ในกำรคดรปทรงและลวดลำยทแปลกใหมโดยจดประกวดกำรแกะสลกผกและผลไมในหวขอตำง ๆ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 28
ประเภทของการแกะสลก ประเภทของกำรแกะสลกแบงออกตำมวสดเปน 4 ประเภท คอ 1. การแกะสลกวสดเนอออน นอกเหนอจำกกำรน ำผกและผลไมมำแกะสลกแลว ปจจบนนไดมกำรคดคนและดดแปลงวสดเนอออนอน ๆ มำใชแทนพช ผก ผลไมตำง ๆ เพอใหสำมำรถเกบรกษำไดนำนยงขน คอ สบ เทยน และโฟม ซงถอวำเปนวสดทเกดจำกกำรสงเครำะหขนมำไมใชวสดธรรมชำต นอกจำกนยงมกำรน ำวนมำแกะสลกเปนรปดอกไมและใบไม เพอใชเสรฟเปนของหวำนไดอกดวย
ภาพท 1.1 กำรแกะสลกผก
ทมำ: http://ratthasil.blogspot.com
เขำถงขอมลเมอวนท 5 ตลำคม 2553
ภาพท 1.2 กำรแกะสลกสบ ทมำ : http://www.watchari.com
เขำถงขอมลเมอวนท 5 ตลำคม 2553
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 29
ภาพท 1.3 กำรแกะสลกเทยนไข ทมำ : http://www.thongthailand.com เขำถงขอมลเมอวนท 5 ตลำคม 2553
2. การแกะสลกไม ซงสำมำรถแกะสลกเปนรปคน สตว ดอกไม ใบไม เพอใชส ำหรบจดตกแตงสถำนทตำง ๆ
ภาพท 1.4 กำรแกะสลกไม ทมำ : http://www.lannacorner.net เขำถงขอมลเมอวนท 5 ตลำคม 2553
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 30
3. การแกะสลกหนออนหรอหน ส ำหรบลบมดโกนใหเปนรปตำง ๆ เพอควำมสวยงำมเปนของส ำหรบตกแตงได
ภาพท 1.5 กำรแกะสลกหน ทมำ : http://www.bloggang.com
เขำถงขอมลเมอวนท 9 ตลำคม 2553 4. การแกะสลกน าแขง โดยใชน ำแขงกอนใหญมำแกะสลกเปนรปตำง ๆ เชน รปนก รปหวใจ และรปปลำ เปนตน
ภาพท 1.6 กำรแกะสลกน ำแขง ทมำ : http://www.seedang.com
เขำถงขอมลเมอวนท 9 ตลำคม 2553
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 31
กำรแกะสลกวสดเนอออนนน แตเดมมกน ำผกและผลไมมำแกะเปนรปดอกไม ใบไม รปสตว และลวดลำยตำง ๆ เพอใชในกำรจดตกแตงอำหำรและสถำนทในงำนมงคลตำง ๆ รวมทงประดบเมรหรอเชงตะกอนเพอตงเผำศพ ซงเรยกวำ กำรแทงหยวก บำงครงเรยกวำ กำรท ำเครองสด ปจจบนกำรใชเครองสดประดบตกแตงสถำนทนอยมำกดวยมวสดอนมำแทน
กำรแกะสลกวสดเนอออนในปจจบนมงเนนน ำไปใชในเรองของกำรจดตกแตงอำหำรมำกกวำ เนองจำกธรกจดำนอำหำรไทยไดเปนทรจกแพรหลำยไปทวโลก ท ำใหโรงแรม ภตตำคำร หรอรำนอำหำรไทยตองมกำรแขงขนกน นอกจำกอำหำรจะอรอยเลศรสแลวยงตองมกำรจดตกแตงจำนอำหำรหรอโตะอำหำรใหสวยงำมอกดวย ซงสวนทสำมำรถน ำมำจดตกแตงไดเหมำะสมและสอดรบกบอำหำรไทยกคอ ผกและผลไมทแกะสลกอยำงสวยงำม จนเปนสญลกษณวำในกำรประกอบอำหำรไทย ถำจะใหสมบรณตองจดและตกแตงดวยผกหรอผลไมแกะสลกเสมอ
ภาพท 1.7 กำรแทงหยวก ทมำ : http://www.angthong.talk2trip.com เขำถงขอมลเมอวนท 9 ตลำคม 2553
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 32
คณสมบตของวสดเนอออนทจะน ามาแกะสลก คณสมบตของวสดเนอออนทจะน ำมำแกะสลก วสดบำงชนดหำไดงำยในทองถน บำงชนดเกดจำกกำรสงเครำะห จงจ ำแนกวสดเปน 2 พวกคอ 1. วสดธรรมชาต เปนวสดทเกดขนตำมธรรมชำต เชน พช ผก ผลไมตำง ๆ 2. วสดสงเคราะห เปนผลตภณฑทผลตจำกโรงงำนอตสำหกรรม บำงชนดมเนอออนสำมำรถน ำมำแกะสลกได เชน เทยน สบ โฟม ฯลฯ
ลกษณะทวไปของวสดเนอออน ลกษณะทวไปของวสดเนอออนทน ำมำใชในกำรแกะสลกม ดงน 1. มเนอออนแตสำมำรถทรงตวอยได เปนแทงเปนกอนตำมสภำพปกต 2. สำมำรถตดเฉอนหรอเกลำเนอวสด ใหหลดออกจำกกนไดดวยมดหรอเครองมอแกะสลก
ลกษณะของงานแกะสลก ลกษณะของงำนแกะสลกผ กและผลไมทพบเหนอยในปจจบนนมหลำยลกษณะ ซงพอจะจ ำแนกตำมวธแกะสลกได 3 ลกษณะ คอ 1. ลกษณะของการแกะสลกรปรองลก เปนกำรเซำะเนอผกหรอผลไมใหเปนรองลกตำมลวดลำยหรอลกษณะงำนทออกแบบไว เชน ลำยดอกรกเร ลำยรวงขำว ลำยคดกรช เปนตน 2. ลกษณะของการแกะสลกรปนน ลกษณะนเกดขนได 2 กรณ คอ เปนกำรแกะสลกเนอวสดนนขนจำกพน หรอกำรแกะสลกพนใหต ำลงโดยตวลำยนนขนมำ เชน กำรแกะสลก ลำยเครอเถำ เปนตน 3. ลกษณะของการแกะสลกรปลอยตว เปนกำรแกะสลกทสำมำรถมองเหนไดโดยรอบทกดำน เชน กำรแกะสลกรปสตวตำง ๆ ซงในกำรคดแบบหรอลำยแกะสลกใหม ๆ นน ไมสำมำรถทจะแยกออกจำกกนไดเปนเอกเทศเฉพำะลกษณะนน ๆ แตสำมำรถน ำเอำลกษณะแตละชนดมำผสมผสำนกนเพอใหเกดชนงำนทมควำมสมบรณสวยงำม
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 33
ค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม
ค ำศพททใชในกำรแกะสกลกผกและผลไม เปนงำนทตองใชควำมช ำนำญ เพอใหไดผลงำนทสมบรณ ชำงแกะสลกจะตองมควำมช ำนำญ ซงตองอำศยกำรฝกฝนอยำงสม ำเสมอ โดยกำรฝกฝนจำกทมอำจำรยสอนหรออำนตำมต ำรำกด มกมค ำศพททใชเรยกอยเสมออยเปนประจ ำ เชน ปอก หน ตด เกลำ เปนตน ถำเปนผหดใหมหรอชำงแกะสลกควรท ำควำมเขำใจกบควำมหมำยของค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไมใหเขำใจ เพอจะชวยใหกำรฝกฝนนนส ำเรจตำมควำมตองกำรและใชเวลำอนรวดเรว
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
1. หน
กำรท ำวสดสงใดสงหนงซงตองกำรใหเปนชนตำมประสงค โดยมอหนงจบมด มอหนงจบของวำงลงบนเขยง ใหมดเลอนไปขำงหนำแลวลำกกลบโดยเรว
2. ซอย
กำรท ำวสดสงใดสงหนงซงตองกำรใหเปนฝอย โดยมอหนงจบมด มอหนงจบของวำงลงบนเขยง หรอถอไวดวยปลำยนว คอ นวหวแมมอ นวช นวกลำง กดมอไปขำงหนำนดหนวย ยกขนลงถ ๆ เรว ๆ
ภาพท 1.8 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 34
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
3. ตด
กำรตดสงใดสงหนงซงตองกำรใหเปนทอนยำว โดยมอหนงจบมด มอหนงจบของวำงลงบนเขยง แลวกดลงบนของใหขำดออกจำกกน
4. ฝาน
กำรท ำวสดสงใดสงหนงซงตองกำรใหเปนแผนหรอชนบำง ๆ โดยใชมอหนงจบมดและอกมอหนงจบของไวในฝำมอหรอวำงลงบนเขยง แลวกดมอลงบนของนนใหตรง บำงมำกหรอนอยตำมตองกำร
5. ปาด
กำรท ำใหดำนหนงของวตถอยำงใดอยำงหนงทเปนสนนนหรอยนขนมำ เรยบและสม ำเสมอ โดยใชเครองมอทมระดบเทำกน จะเปนไมหรอมดกตำม วำงใหทำงหนงตงลงบนรมของปำกวตถนนขำงหนง แลวกดเลอนไปตำมวตถนนจนสด
ภาพท 1.9 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 35
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
6. ปอก
กำรท ำวสดสงใดสงหนงซงมเปลอก ตองกำรใหเปลอกออกโดยกำรใชมดหรอไมตองกำรใชแลวแตชนดของสงน น ๆ ใชมอเปลำ เชน ปอกสมหรอกลวย เปนตน ถำตองใชมดกจบมดมอหนง จบของทตองกำรปอกอกมอหนง แลวกดคมมดลงทเปลอกใหคมมดเดนไปตำมเปลอกเรอยไปจนสดเปลอกของสงนน ๆ
7. ลอก
กำรท ำวตถบำง ๆ อยำงใดอยำงหนงใหออกจำกวตถใหญ โดยใชมอหรอมดดงเบำ ๆ ใหออกเปนแผนตำมชนดของวตถนน
8. กรด
กำรท ำวตถสงใดสงหนงใหเปนรอยแยกหรอขำดออกจำกกน โดยใชของแหลมคมกดลงบนวตถนน แลวลำกไปตำมตองกำร (ลกษณะของวสดจะนอนรำบ)
ภาพท 1.10 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 36
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
9. จก
กำรท ำวตถสวนใหญใหเปนแฉก ๆ หรอหยกๆ คลำยฟนเลอย โดยใชเครองมอมคมกดลงบนสวนปลำยของวตถขำงหนงใหแยกจำกกน จนถงปลำยขำงอกหนงหรอใชเครองมอแหลมแทงตรงทประสงคแลวกดใหตลอดปลำย (ลกษณะของวตถตงฉำกกบพน)
10. ควก
กำรน ำวตถยอยชนดหนงออกจำกภำชนะหรอวตถใหญ โดยใชเครองมอหรอมดสอดลงตกเอำวตถภำยในออกมำก
11. แกะ
กำรท ำใหวตถสงใดสงหนงออกจำกกนหรอท ำวตถสงใดสงหนงใหสวยงำม โดยใชเลบกดรมแลวเขยออก หรอใชเครองมอทแหลมคมกดทำงคมลงบนวตถนน ตำมประสงคใหเปนลวดลำยสวยงำม
ภาพท 1.11 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 37
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
12. ควาน
กำรท ำวตถซงมสวนในเปนแกนใหออกจำกกน โดยใชเครองมอทมปลำยแหลมและคมแทงลงตรงจดทประสงคจะน ำสงทอยภำยในออก แลวขยบไปรอบ ๆ จนแกนหลดและคอย ๆ แคะหรอดนออก
13. เกลา
กำรตกแตงวตถทยงไมเกลยงใหเรยบยงขน โดยใหมดนอนเรยบกบวตถ หนคมออกฝำนรอยทขนเปนเสนและขรขระใหเกลยง
14. ชน
วตถชนดใดชนดหนงทถกตดหรอหนเปนสวนยอย ดวยเครองมอมคม
ภาพท 1.12 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 38
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
15. เสน
วตถทมควำมยำว มควำมกวำง และหนำเพยงเลกนอย ลกษณะเลกและยำว
16. ฝอย
ลกษณะของวตถทมเสนละเอยด โดยใชมอฉกหรอหนเปนฝอย
17. ทอน
วสดทมลกษณะสวนยำวมำกกวำสวนกวำง ซงถกตดออกตำมยำว
ภาพท 1.13 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 39
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
18. เซาะ
กำรท ำใหปลำยลกหรอรอยกวำง เชน เซำะเปนลำย เซำะเปนเสนตรง
19. แบง
กำรท ำว ตถ ท มขนำดใหญใหมขนำดเลกลง โดยใชมดตดเปนสวน ๆ โดยแตละสวนมรปรำง มขนำด และปรมำตรเทำกน
20. บง
กำรท ำวตถใดวตถหนงใหเปนรอยตำมขวำง
ภาพท 1.14 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 40
ความหมายของค าศพททใชในการแกะสลกผกและผลไม ไดแก
ค าศพท ความหมาย
21. บาก
กำรท ำวตถใดวตถหนงใหเปนรอง โดยตะแคงมด 45 องศำ ตดวตถทงสองขำง ใหหลดออกจำกกน
เมอศกษำควำมหมำยของค ำศพทตำง ๆ แลว พบวำวธกำรทพบเหนบอยในกำรแกะสลกผกและผลไมนน เปนวธทเรำปฏบตกนอยเสมอ เพยงแตไมรวำจะเรยกวธกำรนน ๆ วำอยำงไร ดงนนเพอใหเขำใจและปฏบตไดถกตอง จงควรฝกปฏบตและเรยกชอตำมควำมหมำยของค ำศพทดงกลำวอยเสมอ
วธการจบมดแกะสลก วธกำรจบมดแกะสลกมควำมส ำคญตอกำรประดษฐชนงำนเปนอยำงมำก เพรำะในกำรแกะสลกแตละลำย แตละแบบนน มวธกำรจบทแตกตำงกน ดงน 1. การจบมดทมดามแบน นยมจบกน 2 ลกษณะ คอ 1.1 การจบมดแบบปากกา กำรจบมดลกษณะน จะวำงนวหวแมมอ นวชบนใบมด นวกลำงอยใตใบมดคลำยกำรจบปำกกำและใชนวนำงแตะทชนงำน เปนกำรพยงไมใหปลำยมดแทงชนงำนลกเกนไป กำรจบมดในลกษณะนเหมำะส ำหรบแกะลำยทตองกำรวำดหรอเจำะใหไดขนำดทตองกำร
ภาพท 1.15 ค ำศพททใชในกำรแกะสลกผกและผลไม (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 41
ภาพท 1.16 กำรจบมดแบบปำกกำ
1.2 การจบมดแบบในมอ เปนกำรจบทมลกษณะคลำยกบกำรจบมดท ำอำหำรหรอกำรจบมดในกำรรบประทำนอำหำรฝรง คอ ดำมมดจะอยในองมอ โดยมนวหวแมมอ นวกลำง นวนำง และนวกอย เปนตวจบมด สวนนวชแตะทชนงำน เพอเปนกำรพยงน ำหนกมอเชนเดยวกบนวนำงในกำรจบมดแบบปำกกำ กำรจบมดในลกษณะนเหมำะส ำหรบกำรกรด กำรปำดเนอทง เจยน แตงกลบ เปนตน
ภาพท 1.17 กำรจบมดแบบในมอ
2. การจบมดทมดามกลม มวธกำรจบดงน กำรจบมดทมดำมกลม จบโดยกำรหนคมมดออกนอกตว คมมดขนำนกบพน ใหนวหวแมมออยตรงสนมดบรเวณคอมด ซงอยระหวำงรอยตอของดำมมดกบใบมด ใหนวชอยดำนบน สวนนวกลำงอยดำนลำงของมด โดยคมมดอยระหวำงรองนวชกบนวกลำง
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 42
ภาพท 1.18 กำรจบมดทมดำมกลม
สรป กำรแกะสลกผกและผลไมเปนวชำทเกำแกทสดวชำหนง ซงหำเรยนไดไมงำยนก ในอดตเปนวชำทผรหวงแหนมำกทสด แตปจจบนสงใดทเปนสงน ำมำซงควำมสวยงำมและเปนกำรเผยแพรศลปวฒนธรรมไทยแลว มควรปดบงไว ควรไดรบกำรสงเสรมสนบสนนใหมกำรถำยทอดแกชนรนหลง เพอเปนกำรสบทอดและอนรกษศลปวฒนธรรมไทยดำนศลปะกำรแกะสลกผกและผลไมใหคงอยคกบประเทศไทยตลอดไป
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 43
แบบฝกกจกรรมหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ค าชแจง ตอนท 1 นกเรยนศกษำเอกสำรประกอบกำรเรยน เรอง ควำมรทวไปเกยวกบงำน
แกะสลกผกและผลไม วเครำะหภำพแลวตอบค ำถำมดงน 1. วสดทน ำมำใชแกะสลกเปนวสดประเภทใด 2. ลกษณะกำรแกะสลกทใชเปนกำรแกะสลกวธใด 3. สำมำรถน ำไปใชประโยชนอยำงไร 4. นกเรยนสำมำรถปรบเปลยนรปแบบกำรแกะสลกเปนรปอนไดหรอไมและจะเปลยนเปนรปแบบใด
รปภำพ ค ำตอบ
ภาพท 1.19 กำรแกะสลกลำยดอกไม ทมำ : http://www.udhandicraft.com
1……………………………………………….. 2……………………………………………….. ………………………………………………… 3………………………………………………. ………………………………………………… 4……………………………………………….. …………………………………………………
ภาพท 1.20 กำรแกะสลกลำยไทย
ทมำ : http://www.watlaxanaram.com
1……………………………………………….. 2………………………………………………. ………………………………………………… 3………………………………………………. ………………………………………………… 4……………………………………………….. …………………………………………………
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 44
รปภำพ ค ำตอบ
ภาพท 1.21 กำรแกะสลกหวพญำนำค ทมำ : http://www.anut.smfnew.com
1……………………………………………….. 2………………………………………………. ………………………………………………… 3………………………………………………. ………………………………………………… 4……………………………………………….. …………………………………………………
ภาพท 1.22 กำรแกะสลกลำยดอกไม ทมำ : http://www.udhandicraft.com
1……………………………………………….. 2………………………………………………. ………………………………………………… 3………………………………………………. ………………………………………………… 4……………………………………………….. …………………………………………………
ภาพท 1.23 กำรแกะสลกรปคน ทมำ : http://www.bloggang.com
1……………………………………………….. 2………………………………………………. ………………………………………………… 3………………………………………………. ………………………………………………… 4……………………………………………….. …………………………………………………
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 45
ชดฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ชดฝกปฏบตท 1.1 เรอง การปอก การกรด การหน ผกและผลไม
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกลกษณะผก ผลไม เพอน ำมำปอก กรดและหนได
2. บอกวสดอปกรณในกำรปอก กรดและหนได 3. อธบำยขนตอนกำรปอก กรดและหนได 4. ปอก กรดและหน ไดสวยงำม ถกตองตำมขนตอน
ภาพท 1.24 กำรปอก กำรกรด กำรหน
การเตรยมวสด อปกรณ
วสด อปกรณ
กว
1. มดแกะสลก 4. จำนแกว 2. เขยง 5. ผำเชดมอ 3. ถำด
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 46
ขนตอนการปอก
ขนท 1 ใชปลำยมดปอกเปลอกใหเปนเสนตรง โดยเฉอนเนอเพยงเลกนอย เปนเสนท 1
ขนท 2 เวนระยะจำกเสนท 1 เลกนอย ปอกเปนเสนท 2
ขนท 3 ปอกเปลอกเสนกลำงออก
ขนท 4 ปอกลกษณะเดยวกนจนหมดผล
ภาพท 1.25 ขนตอนกำรปอก
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 47
ขนตอนการกรด
ขนท 1 วำงผก ผลไมทปอกเปลอกเสรจแลว บนเขยง ตดขวทงสองดำนทง
ขนท 2 ตะแคงปลำยมด 45 องศำ กรดเนอ จำกรมดำนบนลำกเปนเสนตรงจนถงดำนลำง
ขนท 3 ท ำเหมอนขนตอนท 2 แตตะแคงมดกรดดำนตรงขำม เพอใหเนอหลดออกจำกกนเปนรอง
ขนท 4 ท ำเชนเดยวกบขนท 2 และ 3 เวนระยะ ระหวำงเสนเทำกนตลอดจนรอบผล
ภาพท 1.26 ขนตอนกำรกรด
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 48
ขนตอนการหน
ภาพท 1.27 ขนตอน กำรหน
ขนท 1 วำงผก ผลไมทกรดเสรจแลวลงบนเขยง โดยมอหนงจบมด มอหนงจบผก ผลไม ใหเลอนมดไปขำงหนำแลวลำกกลบ หนเนอใหขำดออกจำกกน
ขนท 2 หนเปนชนมควำมหนำเทำกน ทกชน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 49
ชดฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ชดฝกปฏบตท 1.2 การจกละมด
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกลกษณะของผกและผลไม เพอน ำมำจกได 2. บอกวสด อปกรณในกำรจกได 3. อธบำยขนตอนกำรจกละมดได 4. จกละมดไดสวยงำมถกตองตำมขนตอน
ภาพท 1.28 กำรจกละมด
การเตรยมวสด อปกรณ
วสด อปกรณ
ละมด
1. มดแกะสลก 4. จำนแกว 2. กะละมง 5. ผำเชดมอ 3. ถำด
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 50
ขนตอนการจกละมด
ขนท 1 ลำงละมดใหสะอำด ปอกเปลอก ละมดโดยวธกำรปอก
ขนท 2 ปอกเปลอกละมดใหผวเรยบเกลยง
ขนท 3 ใชปลำยมดแทงตรงกลำงผลตำมขวำง จกเปนรป (ฟนปลำ) ใหมระยะหำงเทำๆ กน โดยแทงมดให ลกถงกลำงผลทกระยะจนรอบผล
ขนท 4 ใชปลำยนวมอทง 2 ขำง คอยๆ ดงละมดทจกแลวใหแยกออกจำกกน
ภาพท 1.29 ขนตอนกำรจกละมด
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 51
ขนตอนการจกละมด
ขนท 5 ใชปลำยมดแคะเมลดออก
ภาพส าเรจ
ภาพท 1.30 ขนตอนกำรจกละมด (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 52
ชดฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ชดฝกปฏบตท 1.3 การควานเงาะ
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกลกษณะของผกและผลไมเพอน ำมำควำนได
2. บอกวสด อปกรณทใชในกำรควำนได 3. อธบำยขนตอนกำรควำนเงำะได 4. ควำนเงำะไดสวยงำม ถกตองตำมขนตอน
ภาพท 1.31 กำรควำนเงำะ
การเตรยมวสด อปกรณ
วสด อปกรณ เงำะสด
1. มดแกะสลก 4. จำนแกว 2. มดปอก 5. กะละมง 3. เขยง 6. ผำเชดมอ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 53
ขนตอนการควานเงาะ
ขนท 1 ใชมดกรดเปลอกเงำะใหรอบผล พยำยำมอยำกรดใหถงเนอเงำะ
ขนท 2 แกะเงำะออกจำกเปลอกตำมจ ำนวน ทตองกำร
ขนท 3 ใชปลำยมดแทงเขำไปในเนอตรง สวนบนของเมลดดำนทเปนขวผล (ขณะควำนใหสงเกตวำมดโดนเมลด เงำะโดยรอบกำรควำนจงจะถกตอง)
ขนท 4 กลบอกดำนควำนใหรอบเมลด ใชปลำยมดดนเมลดเงำะออก ทำงรอยควำน
ภาพท 1.32 ขนตอนกำรควำนเงำะ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 54
ขนตอนการควานเงาะ
ภาพส าเรจ
ภาพท 1.33 ขนตอนกำรควำนเงำะ (ตอ)
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 55
แบบฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
แบบฝกปฏบตท 1.1 การปอก การกรด การหน ผกและผลไม
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. จดเตรยมวสด อปกรณ ในกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไมได
2. อธบำยขนตอนกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไมได 3. ปฏบตกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไมไดสวยงำมถกตองตำมขนตอน 4. น ำผกและผลไมจำกกำรปอก กำรกรด กำรหนไปใชประโยชนได
ค าชแจง 1. นกเรยนศกษำขนตอนกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไมจำกเอกสำรประกอบกำรเรยน
2. จดเตรยมวสด อปกรณ โดยนกเรยนเตรยมผก ผลไมมำเพยง 1 ชนด ทสำมำรถน ำมำฝกปฏบตกำรปอก กำรกรด กำรหนได
3. ปฏบตกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไม สงผลงำนส ำเรจ 4. ตรวจสอบ ปรบปรงผลงำนกำรปอก กำรกรด กำรหน ผกและผลไม หมายเหต อปกรณทกรำยกำรโรงเรยนจดเตรยมให
ตารางมอบหมายการปฏบตงาน
การปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล 1. ศกษำขนตอนกำรปอก กำรกรด กำรหน 1. สงเกตกำรปฏบตงำน 2. จดเตรยมวสด อปกรณในกำรปฏบตงำน 2. ตรวจวสด อปกรณ 3. แกะสลกผกและผลไมดวยวธกำรปอก กำรกรด กำรหน จ ำนวน 2 ผล
3. ตรวจผลงำนส ำเรจกำรปอก กำรกรด กำรหนผกและผลไมตำมจ ำนวนทก ำหนด
4. เขยนขนตอนกำรปอก กำรกรด กำรหน
ผกและผลไม 4. ตรวจกำรเขยนขนตอนกำรปอก กำรกรด
กำรหนผกและผลไม 5. บนทกและประเมนผลกำรปฏบตงำน 5. ตรวจบนทกผลกำรปฏบตงำน 6. ท ำควำมสะอำด เกบวสด อปกรณ 6. ตรวจควำมสะอำดและกำรจดเกบอปกรณ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 56
แบบฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
แบบฝกปฏบตท 1.2 การจก ผกและผลไม
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. จดเตรยมวสด อปกรณ ในกำรจกได 2. อธบำยขนตอนกำรจกผกและผลไมได
3. ปฏบตกำรจกผกและผลไมไดสวยงำม ถกตองตำมขนตอน 4. น ำผกและผลไมทจกแลวไปใชประโยชนได
ค าชแจง 1. นกเรยนศกษำขนตอนกำรจก จำกเอกสำรประกอบกำรเรยน
2. จดเตรยมวสด อปกรณ ในกำรจก โดยนกเรยนจดเตรยมผกและผลไมมำเอง ตำมควำมเหมำะสม
3. ปฏบตกำรจกผกและผลไม สงผลงำนส ำเรจ 4. ตรวจสอบ ปรบปรงผลงำนกำรจกผกและผลไม
หมายเหต อปกรณทกรำยกำร โรงเรยนจดเตรยมให ตารางมอบหมายการปฏบตงาน
การปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล 1. ศกษำขนตอนกำรจก 1. สงเกตกำรปฏบตงำน 2. จดเตรยมวสด อปกรณในกำรปฏบตงำน 2. ตรวจวสด อปกรณ 3. แกะสลกผกและผลไมดวยวธกำรจกผก และผลไม จ ำนวน 10 ผล
3. ตรวจผลงำนส ำเรจกำรจกผกและผลไม
ตำมจ ำนวนทก ำหนด 4. เขยนขนตอนกำรจกผกและผลไม 4. ตรวจกำรเขยนขนตอนกำรจกผกและผลไม 5. บนทกและประเมนผลกำรปฏบตงำน 5. ตรวจบนทกผลกำรปฏบตงำน 6. ท ำควำมสะอำด เกบวสด อปกรณ 6. ตรวจควำมสะอำดและกำรจดเกบ
วสด อปกรณ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 57
แบบฝกปฏบตหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
แบบฝกปฏบตท 1.3 การควาน ผกและผลไม
ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกวสด อปกรณ ในกำรควำนผกและผลไมได
2. อธบำยขนตอนกำรควำนผกและผลไมได 3. ปฏบตกำรควำนผกและผลไมไดสวยงำม ถกตองตำมขนตอน
4. น ำผกและผลไมทควำนเสรจแลวไปใชประโยชนได
ค าชแจง 1. นกเรยนศกษำขนตอนกำรควำน จำกเอกสำรประกอบกำรเรยน 2. จดเตรยมวสด อปกรณ ในกำรควำน โดยนกเรยนจดเตรยมผกและผลไมมำเอง ตำมควำมเหมำะสม
3. ปฏบตกำรควำนผกและผลไม สงผลงำนส ำเรจ 4. ตรวจสอบ ปรบปรงผลงำนกำรควำนผกและผลไม
หมายเหต อปกรณทกรำยกำร โรงเรยนจดเตรยมให
ตารางมอบหมายการปฏบตงาน
การปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล 1. ศกษำขนตอนกำรควำน 1. สงเกตกำรปฏบตงำน 2. จดเตรยมวสด อปกรณในกำรปฏบตงำน 2. ตรวจวสด อปกรณ 3. แกะสลกผกและผลไมดวยวธกำรควำน
ผกและผลไม จ ำนวน 5 ลก 3. ตรวจผลงำนส ำเรจกำรควำนผก ผลไม ตำมจ ำนวนทก ำหนด
4. เขยนขนตอนกำรควำนผกและผลไม 4. ตรวจกำรเขยนขนตอนกำรควำนผก ผลไม 5. บนทกและประเมนผลกำรปฏบตงำน 5. ตรวจบนทกผลกำรปฏบตงำน 6. ท ำควำมสะอำด เกบวสด อปกรณ 6. ตรวจควำมสะอำดและกำรจดเกบ
วสด อปกรณ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 58
แบบประเมนผลงาน เรอง การปฏบตงานตามค าศพท
เลขท การปอก
การกรด
การหน
การจก
การควาน คะแนนรวม
ผาน / ไมผาน
คะแนน 2 2 2 2 2 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
เกณฑการประเมน คะแนน 9 - 10 กำรปฏบตงำนดมำก คะแนน 7 - 8 กำรปฏบตงำนด คะแนน 5 - 6 กำรปฏบตงำนพอใช คะแนน 0 - 4 กำรปฏบตงำนควรปรบปรง เกณฑกำรประเมนระดบพอใชขนไป ถอวำ ผาน
ลงชอ ............................................... ผประเมน (........../.........../..........)
ผประเมน คร นกเรยน
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 59
แบบทดสอบหลงเรยนหนวยการเรยนรท 1
เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
ค าสง ใหนกเรยนเลอกค ำตอบทถกทสด แลวท ำเครองหมำยกำกบำท (X) ลงในกระดำษค ำตอบ 1. ขอใด มใช เปนจดประสงคหลกของกำรจดประกวดแขงขนกำรแกะสลกผกและผลไม ก. เผยแพรวฒนธรรม ข. อนรกษวฒนธรรมไทย ค. พฒนำรปแบบใหทนสมย ง. เพอเปนกำรหำรำยไดจำกกำรประกวด 2. ขอใดคอวตถประสงคกำรใชผอบในงำนแกะสลกทถกตองทสด ก. ใชใสอำหำร ข. ใชจดดอกไม ค. ใชจดผกและผลไม ง. ใชน ำไปประกอบอำหำร 3. ชอบคลในขอใดเกยวของกบงำนแกะสลกผกและผลไม ก. นำงวนทอง ข. นำงนพมำศ ค. นำงเมขลำ ง. ทำวสรโยทย 4. งำนแกะสลกผกและผลไมเกดขนครงแรกในขอใด ก. วง ข. วด ค. บำน ง. โรงเรยน 5. ขอใด มใช ควำมหมำยของกำรแกะสลก ก. กำรหลอเทยนเปนตวสตว ข. กำรแกะสลกหยวกเปนลำยไทย ค. กำรใชมดจกผกและผลไมเปนดอกไม ง. กำรใชมดฟนปลำปอกเปลอกแตงกวำใหเปนรอง
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 60
6. ลำยดอกไมในขอใด เปนลำยพนฐำน ก. ลำยดอกรก ข. ลำยดอกรกเร ค. ลำยดอกกหลำบ ง. ลำยดอกบำนชน 7. ขอใดเปนคณสมบตของชำงแกะสลกทส ำคญทสด ก. ใจเยน ข. มสมำธ ค. มมำนะอดทน ง. มควำมคดสรำงสรรค 8. กำรแกะสลกใหนกทองเทยวชมแสดงถงคณคำทเปนเอกลกษณไทยดำนใด ก. ดำนจตใจ ข. ดำนสงคม ค. ดำนเศรษฐกจ ง. ดำนวฒนธรรมไทย 9. งำนประเภทใด นยมน ำงำนแกะสลกไปใชมำกทสด ก. งำนศพ ข. งำนบวช ค. งำนขนปใหม ง. งำนมงคลสมรส 10. ผลไมชนดใดทปรำกฏชอในกำพยเหชมเครองคำวหวำนและเหชมผลไม ก. เงำะ - ล ำใย ข. ละมด - ล ำใย ค. เงำะ - นอยหนำ ง. ล ำไย – นอยหนำ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 61
แนวต าตอบแบบฝกกจกรรมหนวยการเรยนรท 1 เรอง ความรทวไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม
รปภาพ ค าตอบ
1. วสดทใช คอไม 2. ลกษณะกำรแกะแบบรองลก 3. ใชเปนแจกนปกดอกไมหรอ ใสเครอง เขยน 4. ได เชน แกะสลกเปนรปสตวตำง ๆ ลำยไทย ลำยเครอเถำ ลำยฉล
1. วสดทใช คอ หยวกกลวย 2. ลกษณะกำรแกะเปนกำรแทงหยวก 3. ใชตกแตงเมร และพธทำงศำสนำอนๆ 4. ได เชน แกะสลกเปนรปสตวตำง ๆ ลำยไทย ลำยเครอเถำ ลำยฉล (ลำยทนยมคอลำยไทย)
1. วสดทใช คอ หนหรอโฟม 2. ลกษณะกำรแกะแบบลอยตว 3. ใชตกแตงสถำนท เชน โบสถ วหำร 4. ได เชน แกะสลกเปนรปสตวตำง ๆ รปคน ลำยไทย ลำยเครอเถำ
ความรท วไปเกยวกบงานแกะสลกผกและผลไม 62
รปภาพ ค าตอบ
1. วสดทใช คอ สบ 2. ลกษณะกำรแกะแบบรองลก แบบนน 3. ใชเปนของประดบตกแตง ของช ำรวย ของทระลก 4. ได เชน แกะสลกเปนรปสตวตำง ๆ ลำยไทย ลำยดอกไม ใบไม
1. วสดทใช คอ หน 2. ลกษณะกำรแกะแบบลอยตว 3. ใชเปนของประดบตกแตงบำน สวน สถำนทตำง ๆ 4. ได เชน แกะสลกเปนรปสตวตำง ๆ สงของเครองใช