39Vol.5 No.57 June 2011

ใชไคเซนชวยบรหารสมองแทนเกม DS

ถายทอดไคเซนใหแกหนวยงานสตาฟ

ดวยวธแบบโรงฝกวชา (โดโจ)

วธเปลยนสถานทท�างานในแบบของคนบาไคเซน

บรษท เบยรครน จำ�กด ไดกลบม�เปนแชมปผมยอดข�ยม�กทสดในรอบ 9 ป

เบองหลงของคว�มสำ�เรจ คอ โครงการสงเสรม V10 ซงเปนกจกรรมเพอปฏรปวฒนธรรม

องคกร คนบาไคเซน ในฉบบน คอ คณคตสฮโกะ มตสโมโต ผผลกดนโครงก�รนนนเอง

ซง ไคเซน กเปนหนงในเครองมอทคณมตสโมโตไดเลอกม�ชวยในก�รปฏรปจตสำ�นก

ของพนกง�น

คณคตสฮโกะ มตสโมโต หวหนาโปรเจคต โครงการสงเสรม V10 ฝายวางแผน บรษท เบยรครน จำ กด

■ คนบาไคเซน

คอ คำ เรยกยกยอง ผเชยวชาญไคเซน ซง

กระตอรอรนและมความสามารถในการ

ทำ ไคเซน

สอนการทำ ไคเซน

แนะนำ การทำ ไคเซน

Creative & Idea 40

วธเปลยนสถานทท�างานในแบบของคนบาไคเซน

คำ�ศพทไคเซนในรปแบบของคณมตสโมโต จ�ก โรงฝกวชาไคเซน!

เปลยนจากการสละตวเองเพอสวนรวมเปนสรางตวเองเพอสวนรวม

สรางภมคมกนตอความเปลยนแปลง

ใชไคเซนแทนเกม DS ชวยบรหารสมอง

บรษท เบยรครน จำ กดบรษทแม : เขตชบยา โตเกยว

ธรกจหลก : ผลตและจำ หนายเครองดมมนเมา ทวประเทศ มสำ นกงาน 10 แหง สาขา 45 แหง โรงงาน 11 แหง และ

มพนกงานรวม 3,435 คน จำ นวนไคเซนตอคน 24 เรอง

อตราการเขารวมไคเซน : 78.3%อตราการดำ เนนการไคเซน : 81.5%

(จากผลการดำ เนนงานป พ.ศ. 2552)

ไคเซนชวยใหสมองทำ งานดขน! ปองกนโรคอลไซเมอร

ตงแตยงหนม !ห�กคอยแตจะรอรบก�รเปลยนแปลงอย�ง

เดยว ไมว�จะเปนบคคลหรอว�บรษทกคงออนแอ

ตองมก�รว�งแผนรบมอลวงหน�ถงจะส�ม�รถก�ว

ผ�นก�รเปลยนแปลงของสภ�พแวดลอมได ทบรษท

เบยรครนน เรมดำ�เนนก�ร กจกรรม V10 ม�ตงแต

ป พ.ศ.2548 โดยมจดประสงคเพอสร�งวฒนธรรมในก�รคดรเรมปฏบตดวยตนเอง และสร�ง

กลไกในก�รนำ�คว�มคดเหนของหน�ง�นม�ใชประโยชนในก�รบรห�รใหไดเรวทสด

โครงก�รน ไดจดเตรยมกจกรรมและเครองมอต�ง ๆ อย�งเปนขนตอน เพอมงเนน

ใหพนกง�นไดปฏรปแนวคดและก�รทำ�ง�น และหนงในกจกรรมเหล�นนกคอ โรงฝกวชา

ไคเซน นนเอง

คณคตสฮโกะ มตสโมโต (รปด�นบน) เปนผผลก-

ดนโครงก�รดงกล�ว และปฏบตหน�ทเปนอ�จ�รยของ

โรงฝกวช�อกดวย เข�นเองทเปน คนบาไคเซน ทนำ�

ไคเซนไปเผยแพรภ�ยในบรษท ถ�มคำ�รองขอ ไมว�จะ

เปนทไหนในประเทศคณมตสโมโตกจะไปจดโรงฝกวช�

ไคเซน โดยเรมสอนตงแตจดประสงค ประสทธภ�พ วธก�ร

รวมถงคว�มสนกสน�นของไคเซน คณมตสโมโตกล�วว�

ตองก�รเพมจำ�นวนไคเซนม�สเตอร (ผทส�ม�รถทำ�ไคเซน

และพย�ย�มทำ�ไคเซน) ภ�ยในบรษท และปลกฝงไคเซน

ลงในส�ยเลอด ดวยก�รนำ�ตวอย�งไคเซนของหน�ง�นม�

ประก�ศและใชรวมกน

41Vol.5 No.57 June 2011

　　

　　

　　

　　

พนกงานแตละคนสามารถคดไดดวยตนเอง คนหาปญหาและแกปญหาไดเอง

โครงการ V10 คออะไรคะ? กรณาอธบายใหเขาใจงาย ๆ ดวยคะ

คณมตสโมโต : เมอ 4 ปกอน กลมบรษทครน ไดตงเป�หม�ยยอดข�ยในป พ.ศ.2558

ไวท 3 ล�นล�นเยน ซงคดเปนกำ�ไร 10% แตทตองดำ�เนนก�รกคอ คน คนเร�ห�กทำ�ง�นโดย

รสกว�โดนสง ประสทธผลทไดยอมแตกต�งจ�กง�นท รสกวาอยากท�า โครงก�รนกอตงขน

ดวยจดประสงคทตองก�รสร�งร�กฐ�นของก�รทำ�ง�นรวมกนระหว�งฝ�ยต�ง ๆ โดยททกคน

มวสยทศนและค�นยมเดยวกน เพอใหพนกง�นทกคนส�ม�รถคดและทำ�ง�นไดดวยตวเอง

ท�ำอยำงไรจงจะท�ำใหม ความรสกวาอยากท�า ไดละคะ ?

คณมตสโมโต : กอนอน ไมใชว�หวหน�สงม�ยงไงกทำ�อย�งนน แตตองสงเสรมให

แตละทมทรบผดชอบหน�ง�นต�ง ๆ คนห�ปญห�และแกไขไดดวยตวเอง ถ�หน�ง�นไม

เขมแขง ถงพนกง�นแตละคนจะทำ�ง�นเกงยงไง ผลง�นทไดกไมรวดเรวอย�งทควร

อยางนนเอง โดยทางปฏบตแลวมเทคนคอยางไรบางคะ

คณมตสโมโต : ผมจดใหมกำรสมมนำทรวบรวมพนกงำนจำกโรงงำน ขนสงและฝำย

ขำย ใหมำถกปญหำกนโดยไมแยกประเภทงำน โดยจดรวม 60 ครง ผลทไดกคอ ท�ำใหเกด

เครอขำยควำมเชอมโยง เชอมนระหวำงบคลำกรในบรษท โดยไมเกยวของกบผลประโยชน

ระหวำงกน ท�ำใหทกคนท�ำงำนไดงำยขน เขำใจควำมหมำยของงำนของตวเองและควำม

เกยวของกบฝำยอน ๆ และสนกกบงำน ดวยกำรปฏวตแนวคดเชนน น�ำไปสขนตอนของกำร

ปฏวตกำรท�ำงำนในปจจบนครบ โดยทำงปฏบตแลว ไดน�ำกำรประชมถกปญหำและกำรจด

โคชชงเพอสงเสรมกำรพฒนำควำมสำมำรถของหนำงำน นอกจำกนน ในปนยงน�ำไคเซนมำ

ใชอกดวย

ท�าไมถงเลอกไคเซนคะ

คณมตสโมโต : โรงง�นของเร�

ดำ�เนนก�รไคเซนม�ม�กกว� 25 ป และ

ประสบผลสำ�เรจใหญหลวง แตท�งฝ�ย

ข�ยไมเคยนำ�จดประสงค วธคดและ

เทคนคต�ง ๆ ของไคเซน ม�แชรกนเลย

ถงจะรจกก�รไคเซนของโตโยต�แตกไม

นกว �จะมอะไรท เกยวของกบตวเอง

สำ�หรบตวผมเองกเพงจะไดมโอก�สฟงก�รบรรย�ยของ อ�จ�รยโทซ�ว�แหงสม�คม HR

ทำ�ใหรสกว� “ไคเซนนดมาก” และตดสนใจนำ�ม�ใชกบง�นธรก�ร แตว�ห�กทำ�ใหรสกว�

■ โปรแกรมของ โรงฝกวชาไคเซน

1. จดประสงคของการดำ เนนการไคเซน (15 นาท)

2. ดดวด (15 นาท) + แนะนำ ตวอยางการดำ เนนงานในหนางาน (5 นาท)

3. งานเดยว (5 นาท)● ใหแตละคนยกตวอยางไคเซนทไดดำ เนนการในชวงน สองเรอง และบนทกลงในแบบฟอรม

4. งานกลม (15 นาท)● ใหแตละคนเลาถงตวอยางของไคเซนของตวเอง เพอแลกเปลยนความคดเหนกน (12 นาท) + พรเซน (13 นาท)

6. Advice Support Scramble [นำ ปญหามาแลกเปลยน ใหคำ แนะนำ (20 นาท)]● ใหคำ แนะนำ วธแกไขปญหาของคนในกลม

7. ทบทวนและแนะนำ วธแชรไคเซน (10 นาท)

5. งานเดยว (3 นาท) ● ใหเลอกปญหาทอยากจะไคเซนหรออยากจะทำ ใหงาย ✻ ปญหา = เรองทลำ บาก หรอยงยาก ทำ ใหหงดหงด เขาใจยาก ทำ ยาก ทำ ผด ลาชา ลม เลดรอด เปนปญหา

อนตราย เปนกงวล หรอไมสะดวก เปนตน

Creative & Idea 42

ถกบงคบ กคงทำ�ไมสำ�เรจ จงไปศกษ�เรยนรจ�กอ�จ�รยมห�วทย�ลยและเจ�หน�ทของ

บรษท NTT โดโกโมะซงเปนผรเรมก�รไคเซนในง�นธรก�ร และสอบถ�มถงเคลดลบคว�ม

สำ�เรจและวธททำ�ใหลมเหลว เปนตน

เครองมอ (โปรแกรม) ในก�รศกษ�และสงเสรมก�รฝกอบรม กคอ โรงฝกวชา

ไคเซน สนะคะ

คณมตสโมโต : ครบ กอนอนกใหสม�ชกของ V10 ทำ�หน�ทวทย�กรในศนยต�ง ๆ

ทวประเทศ โดยเรมจ�กก�รเผยแพรวตถประสงคและวธคดไคเซนใหทกคนรกอน

โรงฝกวชาไคเซน คออะไร? ผเข�รวม คอ พนกง�นในสำ�นกง�นของฝ�ยข�ยและ

ฝ�ยขนสง โดยจดทศนยต�ง ๆ และรวบรวมพนกง�นทกคนในหนวยง�นนน ๆ ใชเวล� 90

น�ท ในชวงครงแรกใช DVD และ PowerPoint นำ�เสนอวตถประสงค คำ�จำ�กดคว�มและวธ

คดของไคเซน สวนครงหลงจดเปนเวรคชอปกลมยอยประม�ณ 5-6 คน

ล�าดบขนตอนของโรงฝกวชา

¡ค�าอธบาย คณมตสโมโต จะอธบ�ยถงวตถประสงคและประสทธผลของก�ร

ดำ�เนนก�รไคเซน โดยนำ�เสนอว� ไคเซน คอ อะไร โดยใช DVD ไคเซนพนฐ�น 15 น�ท

(ตอไปน คอ สรปยอจ�กคำ�อธบ�ยของคณมตสโมโต)

➲ ไคเซน ชวยปองกนอลไซเมอร “ส�ำหรบกำรบรหำรสมองนน ควำมจรงสมองของ

คนในปจจบนอยในสภำพทท�ำงำนมำกเกนไป (ปรมำณขอมลทเขำมำในสมองเปน 400 เทำ

ของคนในยคกอนหนำ) เรำจงไมจ�ำเปนตองฝกฝนสมองมำกนก แตตองหนมำผอนคลำยแทน

จะดกวำ โดยใชสมองในกำรไคเซนระหวำงท�ำงำน และท�ำเรองทชอบในเวลำสวนตว”

➲ ไคเซนชวยใหมภมปองกนตอการเปลยนแปลง “คนเรำโดยทวไปยอมไมรสก

พอใจ ถำคนทมำรบหนำทตอ มำเปลยนแปลงวธท�ำงำนทตวเองคดขน แตถำมวแตโมโหวำ

“จะเปลยนไปท�าไม!” กจะท�ำใหคนอนเกรงใจไมกลำเปลยนวธท�ำงำน จนเปนผลใหกำรท�ำ

ตำมวธแบบแผนเกำ ๆ เปน ความดงาม จนวธท�ำงำนไมพฒนำและท�ำใหองคกรออนแอลง

ดงนน ผรบผดชอบคนเดมควรจะสนบสนนใหคนใหมเปลยนแปลงวธกำรไปเรอย ๆ ถำท�ำแลว

ไมด กคอยกลบมำใชวธเดม ผมอยำกจะสรำง วฒนธรรม เชนนนในองคกรครบ”

¡เปลยนงานทท�าคนเดยว ➞ เปนงานกลม

กอนอนใหเขยน ไคเซนเลก ๆ ทตนเองท�ำในชวงน มำ 2 หวขอ แลวใหแตละคน

อำนโนตไคเซนทเขยนขนทละคนโดยน�ำตวอยำงไคเซนเชน

● วธเกบแฟมเอกส�ร ● วธจดระเบยบอเมล

เปนตน ม�แลกเปลยนกนในกลม

43Vol.5 No.57 June 2011

ค�าอธบายเตรยมเครองมอ เชน DVD อธบายวตถประสงคและคณคาของการด�าเนนการไคเซน คณมตสโมโตเปนวทยากรอธบายเพมเตม

การบรหารสมองใหใชไคเซนแทน

เครองเลนเกม DS

ในโรงฝกวชาไคเซนทโอซากา (ศนยกลางเขตคนค บรษท เบยรครน จ�ากด)

วนหนง

งานกลมใหน�าเสนอตวอยางของตวเองและแลกเปลยนกนในกลม

งานเดยวใหเขยนตวอยางไคเซนทตวเองท�าในชวงนมา 2 หวขอ

ทบทวนน�าเนอหาทถกกนในกลมมาน�าเสนอ พรอมกบแสดงความคดเหนเกยวกบไคเซน

ใหค�าแนะน�าและสนบสนนใหยกปญหาทตวเองตองการไคเซนหรอตองการท�าใหงายขน และรบฟงค�าแนะน�าเกยวกบวธแกปญหาของสมาชกในกลม

ในกลมของผมคยถกกนเกยวกบเรอง การตองหาทกครง ครบ

Creative & Idea 44

■ ใหค�าแนะน�าและสนบสนน

เขยนปญห�ทตองก�รจะไคเซนออกม�หนงเรอง เชน เรองทล�าบากใจเรองทยงยาก

และเรองทท�าผดพลาดบอย เปนตน และใหทกคนในกลมชวยกนแนะนำ�วธแกปญห�ของ

แตละคน โดยใหคว�มเหนว� ท�าอยางนส ยกตวอย�งเชน ปญห�ท มอเมลเขามาเยอะมาก

มแตอเมลทยงไมอานสะสมเตมไปหมด กไดรบไอเดยต�ง ๆ เชน เปดดคราว ๆ แลวตดธง

แบงใหเปนหมวดหม ตงโปรแกรมใหเรยงอเมลตามคนสง และเรมอานของคนทมต�าแหนง

สง ๆ กอน คณมตสโมโตยงเสรมอกว� “มวธทนำทงวำ มวธงาย ๆ อยางนดวยเหรอ

เยอะทเดยวครบ ดวยกำรใชฟงกชนของคอมพวเตอรใหเปนประโยชน เปนตน”

ทดกวาเงนรางวล คอ การยอมรบ

สรปแลว เปาหมายของโรงฝกวชาคออะไรคะ

คณมตสโมโต : หลงจ�กจบก�รฝกแลว ผมจะเตรยมเวล�ใหในแตละกลมคยกนว�

กอนและหลงก�รสมมน�น คว�มคดเกยวกบไคเซนเปลยนไปอย�งไรบ�ง ซงไดรบคว�มเหน

ว� มความยากลดลง ถาอยางนนาจะท�าได หรอการพดเรองทกลมใจออกมา คอ สงส�าคญ

และนคอ เปาหมาย ของโรงฝกวช�ครบ

เปลยน

ตวอยางจากการปฏบตจรงในหนางานขาย 3 ธรกจเครองดม KMD โตเกยวและปรมณฑล เขตพนทจงหวดคานากาวา

การเลก ● การลด ● การเปลยน ➞ ชวยเปลยนชวงเวลาการท�างาน

ตวอยางการไคเซนทพยายามลดปญหาการจบตวเปนนำ แขงไมเพยงพอในเครองเสรฟเบยรสดกอนการไคเซน เกดปญหาจากการทการจบตวของนำ แขงไมเพยงพอในเครองเสรฟ เนองจากนำ สกปรกอยเนอง ๆ ทำ ใหถกเรยกไปซอมแซมอยางฉบพลน เปนอปสรรคตอการทำ งานตามแผนทวางไว

หลงการไคเซน ดำ เนนการเปลยนนำ กอนทจะมการเคลม

ผลลพธ ฤดรอนปน ยงคงทำ ลายสถตไรปญหาการจบตวนำ แขงไมเพยงพอไดยนยาวจนถงปจจบน จากการทปญหาลดลง ทำ ใหลกคาพงพอใจและชวยเพมความไววางใจในการซอมบำ รง งานประจำ ไมถกรบกวน และสามารถดำ เนนการไดตามแผน

ท�าใหไมถกรบกวน

ก�าลงเปลยนน�าในถงเกบโดยใชปมดด

45Vol.5 No.57 June 2011

ผมมอบใหแตละหนวยง�นคดวธในก�รนำ�ตวอย�งไคเซนม�ใชรวมกนเองครบ แตละทกคด

เทคนควธแตกต�งกนไป เชน ตดโนตไคเซนบนกระด�นบ�ง จดค�เฟไคเซนบ�ง ครบ

วาแต มการจดการเงนรางวลไคเซนเปนอยางไรคะ?

คณมตสโมโต : ผมไดรบคำ�แนะนำ�จ�กวทย�กรนอกบรษทว� “กำรไคเซนไมท�ำเพรำะ

เงน ถำตองกำรจะเรมท�ำกไมมเงนรำงวลจะดกวำ” ผมจงเรมดำ�เนนก�รในฝ�ยธรก�รโดยไมม

เงนร�งวล และคดว�เปนแบบนกดแลวครบ ยคน เปนสมยท การยอมรบ ดกว� เงนรางวล

เพร�ะทกคนคดว� “Look At Me (ดฉนหนอย)” จงตองมก�รสอส�รว� “I See You (ผมคอย

ดคณอยนะ)” พอเหนเทคนคของเพอนรวมง�น กตองยอมรบว� “โอ นไคเซนนนำ” ถ�มคน

ลำ�บ�กอยกตองรวมดวยชวยกนเหมอนสมยเอโดะ สงนจะชวยทำ�ใหททำ�ง�นคกคกและทำ�ให

ทงบคคลและทงทมทำ�ง�นอย�งมคว�มสข

สรปแลวกคอ ใชเครองมอทเรยกว�ไคเซน ม�ทำ�ให ยอมรบ และ ชวยเหลอกน

นถอเปนแกนหลกของไคเซนเลยนะคะ โรงฝกวช�เพมเรมม�ตงแตฤดใบไมรวงปทแลว แตม

คำ�รองขอใหเปดโรงฝกม�กเกนคว�มค�ดหม�ย โดยมผเข�รวมถง 75% ภ�ยในครงปแรก

คณมตสโมโตกล�วอย�งมนใจว� “ผมจะสรำงสภำพแวดลอมทพนกงำนทกคนเขำใจถงควำม

สนกของไคเซน และเขำรวมดวยควำมเตมใจและพรอมใจภำยใน 1 ปครบ!”

■ วธน�าขอมลมาใชรวมกนตางมเทคนคไมเหมอนกนสำ หรบกลมเซนได สงเสรมวธนำ ขอมลมาใชรวมกน โดยแปะโนตไคเซนลงบนบอรดโดยตรง (paper base)

คาเฟไคเซนทหนวยงานหนง เพอสรางบรรยากาศสบาย ๆ จงใหพนกงานถอแกวกาแฟมานำ เสนอไคเซนกนภายในมมพกผอน เดอนละหนงครง ในขณะเดยวกน สำ หรบปญหาทคดวธไคเซนไมออก กจะสามารถใหทกคนชวยกนออกไอเดย หาเทคนควธแกไขกน

สำ หรบเขตพนทโตโฮกใชคอมพวเตอรในการแชรขอมลกน โดยมอพเดทขอมลไคเซนทกสปดาห ภายใตชอ แจงขาวจากฝายขาย

ก�าหนดการจดฝกม

วธก�าหนดอยางไรคะ?

คณมตสโมโต : หวหน�

ของแตละททำ�ง�นจะเปนคน

ตดตอเข�ม�ว� ตองการท�า

กจกรรมกคน เมอไหร ครบ พอ

กำ�หนดไดว�จะจดแลว กสง

คมอไคเซนเท�จำ�นวนคนไปให

พอทกคนอ�นกนครบแลวจงจะ

ใหลองทำ�กจกรรมโรงฝกวช�

ครบ

หลงจากโรงฝกวชา

แลว มวธผลกดนไคเซนในแตละ

หนวยงานตอไปอยางไรคะ?

คณมตสโมโต : เรองน