Research and Development Newsletter

เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา

กลมงานวจยและพฒนา ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ปท 18 ฉบบท 200 เดอนเมษายน 2562

– ปจจยการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร– การศกษาเพอจดท าขอเสนอเกยวกบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทเหมาะสม

ส าหรบผสงอายในประเทศไทย– กญชากบบทบาทใหมในการเปนยารกษาโรคทถกตองตามกฎหมายไทย

เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา Research and Development Newsletter

ปท 18 ฉบบท 200 ประจ าเดอน เมษายน 2562

วตถประสงค

เพอเผยแพรและประชาสมพนธขอมล ขาวสาร ดานการวจยและพฒนา ซงเปนการเพมพนความรใหแกบคคลในวงงานรฐสภา อนเปนประโยชนตอการปฏบตงานดานนตบญญต

กลมงานวจยและพฒนา

ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ถนนประดพทธ เขตพญาไท กรงเทพมหานคร 10400

โทรศพท 0 2244 2067–8 โทรสาร 0 2244 2062

ทปรกษา

นายคณวฒ ตนตระกล รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร นางอรวรรณ พนธเปรอง ผอ านวยการส านกวชาการ นางสาวอษา โฆษตตระกล ผบงคบบญชากลมงานวจยและพฒนา

บรรณาธการ

นางสาวอญชล จวงจนทร

กองบรรณาธการ

นางสาวนารลกษณ ศรวรรณ นายสฐสร กระแสรสนทร นายจนทมร สหาบญล นางสาวปยะวรรณ ปานโต นางสาววมลรกษ ศานตธรรม นางสาวปรยวรรณ สวรรณสนย นางสาววจตรา ประยรวงษ นางสาววลาสณ ฉายรตนตระกล

ฝายจดพมพ

นางสาวธณฐดา หาเรอนศร นางณฐชานนท หนทองอนทร

ฝายเผยแพร

นางภคกญญา มากทองไทร นางสาวนวลละออง พรแกว

บทบรรณาธการ เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนาฉบบประจ าเดอนเมษายน 2562 เรมตนดวยคอลมนรอบดานงานสภา เรองทศทางประเทศไทยภายใตสถานการณโลก ซงเปนการน าเสนอสถานการณโลก 12 ประเดน ทไทยควรเรยนรเพอประโยชนดานการก าหนดทศทางการพฒนาประเทศภายใตยคข อมลขาวสารซงเปน ความทาทายการเตบโตอยางมคณภาพตอไปในอนาคต คอลมนบทความวจย เรอง ปจจยการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ซงเปนการน าเสนอประเดนความเขาใจตอเหตและปจจยทสงผลตอการตดสนใจของประชาชนในแตละชวงเวลาและสถานการณทางการเมองของประเทศไทยทงกอนและหลงการเลอกตง 24 มนาคม 2562 งานวจยและพฒนาจ านวน 2 เรอง เรองแรก การศกษาเพอจดท าขอเสนอเกยวกบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทเหมาะสมส าหรบผสงอายในประเทศไทย น าเสนอผลการวจยทเกยวของ และแนวทางการพฒนาในการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในประเทศไทย เรองทสอง การประเมนความเสยงทางการเงนและหลกธรรมาภบาลดานการบรหารความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย เปนการน าเสนอประสทธภาพในการบรหารงานและการควบคมความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย และความสมพนธของตวแบบทใชในการวดประสทธภาพของสหกรณเพอประโยชน ดานการออกแบบตวแบบทางเศรษฐศาสตรไดอยางเหมาะสมในการก ากบดแลสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย คอลมนบทความทนาสนใจ เรองกญชากบบทบาทใหมในการเปนยารกษาโรคทถกตองตามกฎหมายไทย น าเสนอประโยชนของการน ากญชามาใชในทางการแพทยในการลดอตราเสยชวตหลงการผาตด การยบยง การเจรญเตบโตของเซลลมะเรงในล าไสใหญ ชวยเสรมสรางคณภาพชวตในผปวยพารกนสน การลดผลกระทบ จากการเลกยาเสพตด ชวยบรรเทาอาการทางเดนอาหารอกเสบ สดทายคอ คอลมนรอบโลกวจย เรอง ขจดความเครยดดวยการฝกสมาธ น าเสนอประโยชนของการฝกสมาธเพอสรางความสมดลระหวางรางกาย จตใจ อารมณ และพฤตกรรมอนน าไปสการพฒนาศกยภาพในการท างานของบคคล ตลอดจนบรรเทาอาการเจบปวย

กองบรรณาธการหวงเปนอยางยงวา ผอานจะไดรบสาระความรจากบทความในคอลมนตาง ๆ ของเอกสารขาวสารงานวจยและพฒนาฉบบน อนงภาพปกในครงนไดน ามาจาก http://iceice23.blogspot.com/ จงขอขอบคณ มา ณ โอกาสน

สารบญ

หนา

รอบดานงานสภา ทศทางประเทศไทยภายใตสถานการณโลก 1 เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

บทความวจย ปจจยการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร 6 เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

งานวจยและพฒนา การศกษาเพอจดท าขอเสนอเกยวกบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทเหมาะสม ส าหรบผสงอายในประเทศไทย 12 เรยบเรยงโดย นารลกษณ ศรวรรณ

การประเมนความเสยงทางการเงนและหลกธรรมาภบาลดานการบรหารความเสยง ของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย 18 เรยบเรยงโดย อญชล จวงจนทร

บทความทนาสนใจ กญชากบบทบาทใหมในการเปนยารกษาโรคทถกตองตามกฎหมายไทย 22

เรยบเรยงโดย สฐสร กระแสรสนทร

รอบโลกวจย ขจดความเครยดดวยการฝกสมาธ 27 เรยบเรยงโดย วจตรา ประยรวงษ

รอบดานงานสภา

ทศทางประเทศไทยภายใตสถานการณโลก เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

ทมา: http://www.chaoprayanews.com/2011/01/13/ประเทศไทยตอนหนงใกลจบ/

โลกาภวตนสงผลใหเกดการเปลยนแปลงตอทกประเทศ ทงในมตดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอม โดยแตละมตดงกลาวมความสมพนธเชอมโยงกนและกนภายใตบรบทของโลก ทไรพรมแดน ซงกระทบโดยตรงตอการบงคบใชกฎหมายของแตละประเทศ เฉพาะอยางยงในประเดนเสรภาพการสอสารและสทธในกระบวนการยตธรรมของประชาชน อยางไรกตาม เสถยรภาพการเมองภายในประเทศคอปจจยส าคญตอทศทางของการพฒนาในแตละมต อาท กรณของประเทศไทยในปจจบนซงอยระหวางรอการประกาศผลการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร เมอวนท 24 มนาคม 2562 ซงตอไปหากมการจ ดตงรฐบาลมาก าหนดนโยบายใด ๆ ตองค านงถงปญหาและความตองการของประชาชนเปนหลกรวมกบความเขาใจแนวโนมการเปลยนแปลงของโลกปจจบนเปนพนฐานวา ประเทศไทยจะตองเผชญปญหาแวดลอมอะไรบาง ในอนาคต โอกาสนรอบดานงานสภาขอน าเสนอสถานการณโลก 12 ประเดนรอนทไทยควรเรยนร ซงมเนอหามาจากเอกสารประกอบการบรรยายของศาสตราจารยสรชาต บ ารงสข อาจารยประจ าภาควชาความสมพนธระหวางประเทศ คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในหลกสตรการพฒนานกบรหารระดบสงส าหรบขาราชการรฐสภาสามญ รนท 11 เมอวนจนทรท 21 มกราคม 2562 ซงจดขนโดยส านกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎรกบสถาบนพระปกเกลา สรปสาระส าคญประเดนรอนมดงตอไปน

1. ศกชงบทบาทน าของรฐมหาอ านาจใหญททวความเขมขนมากขนและสงครามการคา กลาวคอ รสเซยก าลงจะฟนตวและกลบมาเปนรฐมหาอ านาจทมบทบาทส าคญในเวทโลกดวยการขยายบทบาทจากวกฤตการณแหลมไครเมย การเขาไปมสวนรวมในภมภาคตะวนออกกลาง กรณสงครามกลางเมองในซเรยและการตดสนใจยดเรอรบของยเครนทสรางความตงเครยดอกครงระหวางสหรฐอเมรกาและรสเซย ขณะทประเทศจนมการขยายเสนทางเชอมตอรวมถงการลงทนในระบบโครงสรางสาธารณปโภคขนพนฐานในภมภาคตาง ๆ

2

สวนสหรฐอเมรกาไดปรบยทธศาสตรครงส าคญในทวปเอเชยใหกลายเปนอนโดแปซฟก ( Indo–Pacific) ทควบรวมเอามหาสมทรอนเดยและมหาสมทรแปซฟกเขาไวดวยกน โดยมสหรฐอเมรกา ญปน ออสเตรเลย และอนเดย เปนแกนกลางยทธศาสตรขนาดใหญของสหรฐอเมรกา

2. การแขงขนสะสมอาวธนวเคลยรอาจเกดขนอก กลาวคอ เมอชวงเดอนตลาคม ป 2018 ผน าสหรฐอเมรกาตดสนใจเดนหนาขอถอนตวออกจากการเปนภาคสนธสญญาอาวธนวเคลยร พสยกลาง (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty=INF) ทท ารวมกบรฐบาลรสเซย (สหภาพโซเวยต) โดยอเมรกาใหเหตผลวารสเซยท าการละเมดขอตกลงและสนธสญญาดงกลาวไมสอดคลองกบยคสมยครอบคลมมหาอ านาจเพยง 2 ประเทศเหลานน ในขณะจนเองกเรงขยายอทธพลเพมมากขน ลกษณะเชนนจะกลายเปนอปสรรคส าคญตอความพยายามควบคมอาวธท าลายลางสงในประชาคมโลกในอนาคต

3. การเมองอเมรกนกบอนาคตทยงไมแนนอนของประธานาธบดสหรฐอเมรกา กลาวคอ จากกรณการไตสวนคนหาความจรงกรณทรสเซยแทรกแซงการเลอกตงประธานาธบดสหรฐอเมรกา 2016 ประกอบกบการเล อกต งม ด เทอมท ผ านมา พรรค เด โมแครตสามารถกลบมาครองเส ย งข างมากได อกคร ง ในสภาผแทนราษฎร จงอาจท าใหการบรหารประเทศของประธานาธบดสหรฐอเมรกาจะประสบความยากล าบากอยางหลกเลยงไมได

4. วกฤตการณของสหภาพยโรป ในกรณ Brexit กลาวคอ การาลาออกของสหราชอาณาจกรยงมปญหาอยพอสมควร ขอตกลงทไดรบการอนมตจากประเทศสมาชกในอยอาจไมไดรบเสยงสนบสนนเพยงพอ ในรฐสภา การตดสนใจลาออกในครงนท าใหอยเกดความระส าระสายไมนอย ผลพวงจากความเปลยนแปลงนจะเปนอยางไร กระบวนการ Brexit จะจบลงจรง ๆ ในป 2519 ตามแพลนทวางไวหรอไม อาจตองจบตาด

5. ประชานยมปกขวายงคงมบทบาทส าคญในการเมองโลก กลาวคอ กระแสประชานยมปกขวา ทคอย ๆ เรมกอตวขน ทามกลางสภาพปญหาตาง ๆ ททาทายความมนคงของรฐ โดยเฉพาะในยโรป กอนทจะเพมจ านวนขนอยางรวดเรวและกอตวเปนสงทเราเรยกวา “ชดความคดชาตนยมใหม” (New Nationalism) เปนกลมคนทเรมตอตานแนวคดแบบเสรนยม ตอตาน “ความเปนอย” อยางสดโตง ทงในแงเชอชาต ศาสนา หรอแมกระทงรสนยมทางเพศ ประชานยมปกขวาน ในหลายพนท ทงในฮงการ อตาล บราซล รวมถง ในประเทศทอาจจะยงไมสามารถชนะการเลอกตง แตกยงไดรบเสยงสนบสนนทเพมมากขน ทงในสโลวเนย สวเดน หรอแมแตในเยอรมน ซ งวกฤตผอพยพในทวปอเมรกาและยโรปทรนแรงเพมขน จะยงสงผลใหกระแสประชานยมปกขวาหรอกระตนความรสกของกลมชาตนยมใหมในยโรปใหเพมมากขนตามไปดวย

6. การเมองในตะวนออกกลางและกรณการเสยชวตของนกขาวซาอดอาระเบย กลาวคอ การแขงขนกนสรางรฐทนสมยภายใตการน าของเจาชายโมฮมเหมด บน ซลมาล มกฎราชกมารทเรงเดนหนาปฏรปประเทศตามวสยทศน 2030 และกรณการเสยชวตของนายคาชอกกทจะเกดขนในป 2019 จะสงผลตอราชส านกในซาอฯ อยางหลกเลยงไมได ทายทสดอาจจะตองเฝาดวาคดนจะสนสดลงอยางไร และทกปมสงสยจะถกคลคลายหรอไม เกมการเมองในตะวนออกกลางจะเปนอยางไรตอไป

7. ไฟแหงสงครามและความขดแยงทยงไมมอดดบ กลาวคอ สาเหตส าคญทท าใหสงครามและความขดแยงในพนทตาง ๆ ยงไมจบลง สวนหนงเปนเพราะสถานะความขดแยงของรฐมหาอ านาจหรอรฐขนาดใหญในภมภาคทกาวลวงเขาไปเกยวของ อาท กรณของสงครามซเรยและเยเมน ความขดแยงดงกลาว

3

ไมสามารถยตลงไดเพยงเพราะคขดแยงเทานน และแตละพนทมความเปนไปไดทจะมผไดรบบาดเจบและเสยชวตเพมขนอก

8. การแกไขวกฤตนวเคลยรบนคาบสมทรเกาหลตองอาศยระยะเวลา กลาวคอ ความสมพนธของเกาหลเหนอกบรฐมหาอ านาจอน ๆ อยาง จน รสเซย และสหรฐอเมรกา รวมถงประเทศพเมองนองอยาง เกาหลใต ซงเปนไปในทศทางบวกเพมมากขน อกทงการปลดอาวธนวเคลยรของเกาหลเหนอจะยงคงเปนประเดนส าคญทผน าสหรฐฯ ใหความสนใจ และจะสงผลทเปนรปธรรมในดานไหนและอยางไรบาง ซงโอกาสทจะน าไปสการปลดอาวธนวเคลยรอยางแทจรงยงพอมอย แตตองยอมรบวาการปลดอาวธนวเคลยรในปจจบน ไมสามารถท าไดภายในระยะเวลาอนสน

9. การถดถอยของกลมกอการราย ปศาจทยงคงเฝารอวนฟนคนชพ กลาวคอ สถานการณความรนแรงจากเหตกอการรายทวโลกก าลงลดลงอย างมาก เมอเทยบกบป 2017 อยางไรกตาม แมวากลม ไอเอสจะอยในภาวะถดถอยในชวงเวลาน แตในขณะเดยวกนเรายงคงเหนปฏบตการของกลมอลกออดะหหรอกลมโบโกฮารามเกดขนอยางตอเนอง สถานการณจงไมไดหมายความวาสงครามการกอการรายจะยตลง แตเปนเพยงสญญาณทแสดงถงกลมกอการรายเรมมบทบาทนอยหลงจากการสญเสยเมองศนยกลางในตะวนออกกลาง และมความพยายามในการชวงชงพนทใหมทงในเอเชยใตและเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทอาจถกใชเปนทตงของศนยกลางแหงใหม เครอขายของขบวนการดงกลาวจะยงคงเดนหนาปฏบตการตอไปหรอไม โดยเฉพาะอยางยงในสหรฐอเมรกาและยโรป

10. “HumanFlow”วกฤตผอพยพทยงคงไหลเชยว กลาวคอ การหลงไหลของสายธารมนษยจากแอฟรกาเหนอมงหนาสทวปยโรป ผานทางบกและทางทะเลเมดเตอรเรเนยน ซงในป 2018 ทผานมา เกดคาราวานผอพยพจากลาตนอเมรกามงหนาสพรมแดนสหรฐฯ ซงสวนใหญหนความยากจน ความเรนแคนในชวต ตองการทจะเรมตนชวตใหมและแสวงหาชวตทดขนบนแผนดนอเมรกน ขณะทวกฤตชาวโรฮนจาทเกดขนจากเหตกวาดลางของกองทพเมยนมานบตงแตเดอนสงหาคม ป 2017 กยงท าใหสายธารเสนนทวความ ไหลเชยวเพมมากขน แมรฐบาลบงกลาเทศและรฐบาลเมยนมาจะบรรลขอตกลงในการสงชาวโรฮนจากลบสมาตภมแลวกตาม แตบรบทภายในเมยนมาเองดยงจะไมปลอดภยส าหรบกลมคนทนบถอศาสนาอสลามกลมน

11. โลกในวนทอากาศรอนขน ภยธรรมชาตรนแรงมากขน กลาวคอ โจทยเรองสงแวดลอมเปนโจทยดานความมนคงทใกลตวเรามากทสด เนองจากในป 2019 จะเปนอกปทอากาศรอนมาก ประเดนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของโลกไมไดสงผลกระทบตอชวตและทรพยสนของผคนเทานน แตยงรวมถ ง ทกชวตบนพนโลก ใตทองทะเลและมหาสมทรอกดวย จากรายงาน Emissions Gap Report 2018 ของสหประชาชาต ระบวา ในปนมการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดเพมสงขนเปนครงแรกในรอบ 4 ป หลงจากทกอนหนานอยในระดบคงทมาโดยตลอด สะทอนใหเหนถงมาตรการจดการกบภาวะโลกรอนในหลายประเทศ ทก าลงประสบปญหาและมแนวโนมทจะลมเหลว โดยเมอตนเดอนธนวาคมทผานมา ทประชม COP24 ซงถอเปนการประชมภาวะโลกรอนทส าคญทสด นบตงแตทไดมการลงนามในความตกลงปารส (Paris Agreement) ในป 2015 ตดสนใจก าหนดกตกาใหมเพอใหทกประเทศน าไปปฏบตไดจรง มกฎทแตกตางกนระหวางประเทศพฒนาแลวกบประเทศทก าลงพฒนา โดยมเปาหมายคอจ ากดการเพมขนของอณหภมไมใหเกน 1.5–2 องศาเซลเซยส เมอเทยบกบยคกอนปฏวตอตสาหกรรม ซงกตกาดงกลาวจะมผลบงคบใชอยางเปนทางการในป 2020

4

12. ปของผหญงและกลมความหลากหลายทางเพศทจะออกมาแสดงพลง กลาวคอ มการออกมาเคลอนไหวของกลมผมความหลากหลายทางเพศ ในป 2019 และออสเตรยจะกลายเปนประเทศท 28 ของโลกทอนญาตใหครกเพศเดยวกนสามารถสมรสกนไดอยางถกกฎหมายตงแตวนท 1 มกราคม ซงมแนวโนมทจะไดรบการสนบสนนจากกลมตาง ๆ เพมมากขนในอนาคต ทงตอไปการเคลอนไหวของกลมสตรและกลมหลากหลายทางเพศยงทวความส าคญเพมมากขน เนองจากสงคมตะวนตกคนกลมดงกลาวถอเปนฐานเสยง ทส าคญในเกมการเมอง

ประเดนรอนสถานการณโลกขางตนสะทอนใหเหนถงปญหาความขดแยงสงผลกระทบโดยทวไปตอโลก ซงมทมาของปญหาจากความตองการเปนผน าและมอทธพลตอสงคมโลกของประเทศมหาอ านาจอยางสหรฐอเมรกา รสเซย และจน การแขงขนกนสะสมอาวธ ความไมแนนอนของอนาคตทางการเมองของผน าโลกอยางประธานาธบดสหรฐอเมรกา กรณการลาออกจากสหภาพยโรปขององกฤษ การกอตวของความคดชาตนยมใหม (New Nationalism) กรณการเสยชวตของนกขาวชาวซาอดอาระเบย ความขดแยงกนระหวางขวอ านาจหลกของโลก ปญหาอาวธนวเคลยรบนคาบสมทรเกาหล ปญหาการกอการราย ปญหาวกฤตของ ผอพยพ ปญหาภาวะโลกรอน และการเรยกรองสทธของกลมผหญงและกลมความหลากหลายทางเพศ โดยปญหาตาง ๆ ดงกลาวจะกอใหเกดผลกระทบตอสงคมโลกทงในระยะสนและระยะยาว ดงนน ประเทศไทยจงควรตดตามสถานการณโลกอยางใกลชดดวยความเขาใจ เพอประโยชนดานการก าหนดแนวนโยบายและมาตรการในสวนทเกยวของ ส าหรบปองกนหรอรองรบผลกระทบทจะเกดกบประเทศชาตตอไป

อยางไรกตาม นอกจาสถานการณโลกดงกลาวแลว ความทาทายการเตบโตอยางมคณภาพ ในอนาคต 30 ปขางหนาทรฐบาลไทยตองตระหนกเปนอยางยงคอ โลกจะมประชากรเพมขนเปน 9 พนลานคน ซงจะสงแรงกดดนตอความตองการทรพยากรและสงแวดลอม และมการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศ กระทบตอภาคเศรษฐกจ โดยเฉพาะสาขาเกษตรและทองเทยว ซงมสวนเกยวโยงกบทรพยากรธรรมชาต และการปลอยกาซเรอนกระจก การคาเสรขนาดใหญ ซงเกดการรวมเขตการคายอย ๆ เขาดวยกน อาจท าหนาทแทนองคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO) และอาจไมใชการคาเสรเตมท แตเปนการคาเสรเฉพาะกลม Free Trade Agreement หรอ FTA ขณะเดยวกนกบทประเทศไทยจะเขาสสงคมผสงอายสมบรณแบบในป 2568 โดยจะมประชากรรอยละ 20 ทมอายเกน 60 ป และในป 2588 ไทยจะมผสงอายเพมเปนรอยละ 36 ทส าคญประชากรไทยจะลดลงเหลอ 63.8 ลานคน และขาดแคลนแรงงานอยางรนแรง กองทนประกนสงคมเสยงลมละลาย และถาปลอยใหการพฒนาเศรษฐกจไมประสบความส าเรจ คนไทยจะเดอดรอนมาก ทงน เนองจากประเทศไทยในอก 30 ปขางหนา จะมการเปลยนผานสประเทศเกษตรทนสมยและบรการฐานความรภายใตสงคมทมความหลากหลายซบซอนมากขนในอนาคต และการเปลยนผานทกสถานการณจะมผชนะและผแพจากการพฒนา ผลไดผลเสยจะน ามาซงความขดแยง หากการบรการไมด รฐทรวมศนยอ านาจแยกสวน ไมเปดกวาง ไรวนย จะไมสามารถแกไขการระงบความขดแยงได ดงนน หากประเทศไทยตองการเปลยนผานอยางราบรนตองมรฐทเปดกวาง มวนย กระจายอ านาจ โดยทสามารถประสานงานกนไดอยางมประสทธภาพ

บรรณานกรม

กาญจนา แกวสนท. (2554). โลกาภวตนกบแนวโนมการเปลยนแปลงของสงคมไทย. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม, คณะนตศาสตร.

5

ชชย ศภวงษ. (25 พฤศจกายน 2557). ตดตามการปฏรปประเทศกบหมอชชย. สบคน 22 มนาคม 2562 จาก http://www.facebook.com/344628519049864/posts/...

สรชาต บ ารงสข. (2562). สงคมไทยภายใตสถานการณโลกปจจบน. [เอกสารอดส าเนา]. กรงเทพฯ: สถาบน พระปกเกลา.

ภาพอางอง

ทศทางประเทศไทย. สบคน 10 เมษายน 2562 จาก http://www.chaoprayanews.com/2011/01/13/ ประเทศไทยตอนหนงใกลจบ/

บทความวจย

ปจจยการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

ทมา: http://live.siammedia.org/index.php/business/pr-business/33645

การเลอกตงถอเปนการแสดงเจตจ านงของประชาชนในการปกครองระบอบประชาธปไตย ซงเปนการใชสทธขนพนฐานในการมอบความไววางใจใหผเสนอตวเปนตวแทนของตนไปท าหนาทผแทนตนเองในการสะทอนปญหาใหฝายบรหารไดรบรเพอใหปญหานนถกน าไปแกไขใหตรงตามความตองการของตนเอง อกทงการใชสทธเลอกตงเปนการแสดงออกของประชาชนในการมสวนรวมทางการเมองอกชองทางหนง และวนท 24 มนาคม 2562 คอวนเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรเปนการทวไปของประเทศไทย โอกาสนจงขอน าเสนอบทความวจย ประกอบดวย เนอหาเกยวกบปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกตงของประชาชนในแตละพนทศกษา และแตละชวงเวลา กลาวคอ เขตพญาไท กรงเทพฯ เมอป 2557 จงหวดขอนแกน เมอป 2557 จงหวดนครนายกและสโขทย เมอป 2559 ตลอดจนผลส ารวจความคดเหนของประชาชนของสวนดสตโพลเกยวกบคณลกษณะของสมาชกสภาผแทนราษฎรและพรรคการเมองทประชาชนตองการจะไดเขาไปบรหารประเทศ โดยขอมลดงกลาวเปนขอมลกอนการเลอกตง 2562 และน ามาซงประเดนความเขาใจตอเหตและปจจยทสงผลตอการตดสนใจของประชาชน ซงอาจแตกตางกนไปในแตละชวงเวลาและสถานการณทางดานการเมองของประเทศไทย จงเปนขอมลทมประโยชนตอผเกยวของทงในสวนของผสมครรบเลอกตงและผไปใชสทธเลอกตง

การวจยเรอง ปจจยทมอทธพลตอการลงคะแนนเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรในการเลอกตงทวไป พ.ศ. 2554 ในเขตเลอกตงเขตพญาไท กรงเทพฯ มวตถประสงคเพอศกษาการลงคะแนนเสยงเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร โดยมประชากรกลมตวอยางเปนผมสทธเลอกตงของเขตพญาไท จ านวน 300 คน

7

การวจยโดยวธสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) และใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ผลการศกษาสรปได ดงน

1. ดานคณสมบตของหวหนาพรรค ประชาชนใหความส าคญกบกลมพรรคการเมองอยในระดบมาก ซงคณสมบตกลม/พรรคการเมองทประชาชนเหนวามความส าคญมากทสด คอ อดมการณในการท างาน

2. ดานนโยบายของพรรคการเมอง ประชาชนใหความส าคญในนโยบายพรรคการเมองในระดบมาก ซงนโยบายของพรรคการเมองทประชาชนเหนวา มความส าคญมาก ม 4 ขอ คอ 1) นโยบายดานการแกปญหาคอรปชน 2) นโยบายดานเศรษฐกจ 3) นโยบายเกยวกบหนสนเกษตรกรและความยากจน 4) นโยบายดาน การปราบปรามอาชญากรรมยาเสพตดและบอนการพนน

3. ดานคณสมบตของผสมคร ประชาชนใหความส าคญกบคณสมบตของผสมครในระดบมาก ซงคณสมบตของผสมครทประชาชนใหความส าคญมากทสด คอ มคณธรรม มความเสยสละในการท างานเพอสวนรวม มความเทยงธรรมยตธรรม ซอสตยสจรต มความรบผดชอบ มประวตด ประสบความส าเรจในการท างานและชวตครอบครว มความสามารถในทางประสานงาน มความสขมรอบคอบตามล าดบ สวนคณสมบตของผสมครทประชาชนเหนวามความส าคญนอยทสด และในระดบปานกลาง คอ มอดมการณและมบารมตามล าดบ

4. ดานความสมพนธกบพฤตกรรมของการลงคะแนนเลอกตงประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายได และความคดเหนตอพรรคการเมอง หวหนาพรรคการเมอง นโยบายพรรคการเมองทแตกตางกน ปจจยดงกลาวลวนมอทธพลตอการลงคะแนนเสยงเลอกตงของประชาชนกลมตวอยาง

การวจยเรอง พฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร พ.ศ. 2557 ในจงหวดขอนแกน มวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ศกษาความสมพนธระหวางปจจย สวนบคคล ปจจยทางสงคม และปจจยทางการเมองของประชาชนกบพฤตกรรมการเลอกตงและศกษาขอเสนอแนะเกยวกบพฤตกรรมไปใชสทธเลอกตง โดยมประชาชนกลมตวอยางเปนผมสทธ เลอกต งสมาชกสภาผแทนราษฎรในเขตเลอกตงท 1 ในจงหวดขอนแกน จ านวน 400 คน ผลการวจยพบวา 1) ปจจยทางสงคมทมสวนส าคญทท าใหไปใชสทธเลอกตง คอ สาม/ภรรยา และสอประชาสมพนธทมสวนส าคญทท าใหไปใชสทธเลอกตง คอ โทรทศน/เคเบลทองถน 2) ปจจยทางการเมอง มคาเฉลยอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานคณสมบตพรรคการเมอง รองลงมาคอ ดานคณลกษณะของหวคะแนน และดานคณสมบตผสมครตามล าดบ 3) พฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร แบบแผนของการตดสนใจนนประชาชนเลอกพรรคและบคคลเปนจ านวนมากทสด ในขณะทเหตผลในการเลอกตวบคคล ประชาชนเลอกผสมครทเขาใจปญหาคนในพนทเปนจ านวนมากทสด และเหตผลในการเลอกพรรค ประชาชนเลอกพรรคเพราะชอบหวหนาพรรคเปนจ านวนมากทสด 4) ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ปจจยทางสงคม และปจจยทางการเมองกบพฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ปจจยสวนบคคล คอ เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายได ปจจยทางสงคม คอ สาม/ภรรยา สอประชาสมพนธ และปจจยทางการเมอง คอ ผสมคร พรรคการเมอง หวคะแนนมความสมพนธกบพฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร พ.ศ. 2557 ในจงหวดขอนแกน

การวจยเรอง ปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดนครนายก : ศกษาในชวงเวลา พ.ศ. 2559 มวตถประสงคเพอศกษาถงปจจยทมผลตอการตดสนใจในการ

8

เลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรของผมสทธเลอกตง ศกษาถงความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคลกบปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ศกษาพฤตกรรมการเปดรบสอและศกษาถงความสมพนธระหวางพฤตกรรมการเปดรบสอกบปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ประชาชนกลมตวอยางเปนชาวจงหวดนครนายก จ านวน 400 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม

ผลการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนหญง มอายระหวาง 36–50 ป จบการศกษาระดบประถมศกษา มรายไดตอเดอนระหวาง 10,001–15,000 บาท และประกอบอาชพเกษตรกรพฤตกรรม ผลการส ารวจพบวา พฤตกรรมการเปดรบสอของประชาชนของจงหวดนครนายกในภาพรวมมอยในระดบมาก คอ สอโทรทศน รองลงมาคอ สอวทย สอหนงสอพมพ และอนเทอรเนต ปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรทอยในระดบมาก คอ คณลกษณะของผสมคร รองลงมาคอ ดานสอบคคล ดานพรรคการเมอง ดานนโยบาย และดานการรณรงคหาเสยงเลอกตง อาย และอาชพของประชาชน มความสมพนธกบปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตง และพฤตกรรมการเปดรบสอมความสมพนธ เชงบวกกบปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงอยในระดบปานกลาง

การวจยเรอง ปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดสโขทยในหวงเวลา พ.ศ. 2559 มวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ศกษาถงความสมพนธทางประชากรศาสตรกบการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร และศกษาความสมพนธระหวางการเปดรบสอกบการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ประชาชนกลมตวอยาง คอ ชาวจงหวดสโขทยทมอาย 18 ปขนไป และเปนผมสทธออกเสยงเลอกตง จ านวน 400 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม

ผลการวจยจากผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนชายมอายระหวาง 20–35 ป มการศกษาระดบปรญญาตร รายไดตอเดอนต ากวา 10,000 บาท และประกอบอาชพรบจาง ประชาชนชาวสโขทยมการเปดรบสอทวไป โดยภาพรวมอยในระดบมากไดเปดรบสอโทรทศนมากทสด และเปดรบสออนเทอรเนต สอวทย และสอหนงสอพมพอย ในระดบมาก สวนความคดเหนเกยวกบปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกต งสมาชกสภาผแทนราษฎรอยในระดบมาก โดยเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบมากทสด คอ ปจจยดานพรรคการเมองทสงกดและปจจยดานคณลกษณะของผสมครรบเลอกตง ระดบมาก คอ ปจจยดานนโยบายของผสมคร ปจจยดานการรณรงคหาเสยงเลอกตงและปจจยดานสอบคคล เพศไมมความสมพนธกบปจจยทมผลตอการตดสนใจการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร สวนอาย ระดบการศกษา รายได อาชพ และการเปดรบสอ มความสมพนธกบการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร

ผลการส ารวจของสวนดสตโพลเกยวกบเรอง คนไทยเลอกผสมครและเลอกพรรคอยางไร? ไปเปน ส.ส. ระหวางวนท 10–13 ตลาคม 2561 สรปไดดงน

1. ประชาชนจะเลอกผสมครแบบใดไปเปน ส.ส. คอ เปนคนด ประวตด การศกษาด ซอสตย มคณธรรม รอยละ 58.74 ขยนท างาน เกง มความรความสามารถ มประสบการณทางการเมอง รอยละ 33.33 เปนผน า มวสยทศน เปนคนรนใหม ทนสมย มแนวคดใหม รอยละ 26.07 เปนกนเอง เขาถงประชาชน พดจาด สภาพ จรงใจ ไมสรางภาพ รอยละ 23.50 และมชอเสยงเปนทรจก มผลงานเปนทยอมรบ รอยละ 17.86

9

2. พรรคการเมองแบบใดทจะท าใหตดสนใจเลอกผสมครพรรคนน ๆ เปน ส.ส. คอ มนโยบายด ถกใจประชาชน ท าไดจรง เนนแกปญหาเศรษฐกจ รอยละ 53.83 เปนพรรคทเขมแขง มนคง มอดมการณ รอยละ 35.71 หวหนาพรรคมภาพลกษณด เปนผน า เปนทยอมรบ รอยละ 19.36 มการท างานเปนทม ระบบการบรหารจดการภายในพรรคด เขาถงประชาชน รอยละ 14.39 มการคดเลอกวาทผสมครอยางเหมาะสมและสนบสนนอยางเตมท รอยละ 11.70

3. นโยบายหาเสยงอะไรทจะท าใหถกใจและจะเลอกสมาชกของพรรคนนไปเปน ส.ส. คอ ดแลชวยเหลอเกษตรกรและประชาชน แกปญหาหนสน ความยากจน รอยละ 47.93 เนนพฒนาเศรษฐกจ การคา การทองเทยว สรางรายไดใหประเทศ รอยละ 45.85 พดจรง ท าจรง ท าตามสญญา พฒนาจงหวด ทองถนใหเจรญ รอยละ 92 พฒนาระบบขนสงมวลชน การคมนาคม การศกษา พลงงานและสงแวดลอม รอยละ 28.01 สงเสรมประชาธปไตย สรางความเขมแขงทางการเมอง บานเมองสงบเรยบรอย รอยละ 17.22

4. ประชาชนมความวตกกงวลเรองอะไร ส าหรบการเลอกตงทจะเกดขน ป 2562 คอ 1) การทะเลาะเบาะแวง การเคลอนไหวทางการเมอง บานเมองไมสงบ 2) ความไมพรอมของการเลอกตง อาจตองเลอนเลอกตงออกไปอก 3) การทจรต โกงเลอกตง ชอเสยง ไดคนไมดเขามาท า งาน 4) การออกไปใชสทธ การรบรทางการเลอกตงของประชาชน และ 5) การใชงบประมาณในการจดการเลอกตงจ านวนมาก ไมคมคา โดยเรยงล าดบจากมากทสดไปหานอยทสด

ผลงานการวจยและผลการส ารวจความคดเหนของประชาชนทน าเสนอขางตน ซงแมเปนผลการวจยในแตละชวงเวลาทแตกตางกน แตอาจกลาวโดยสรปเกยวกบปจจยการตดสนใจเลอกต งสมาชกสภาผแทนราษฎรไดดงน

1. ปจจยทางดานประชากรศาสตรของประชาชนผมสทธเลอกตง ไดแก เพศสภาพ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายได ตลอดจนสถานการณทางสงคมมผลตอการตดสนใจเลอกสมาชกสภาผแทนราษฎร

2. ปจจยดานการรบรขอมลขาวสารผานเครองมอสอการประเภทตาง ๆ เชน โทรทศน วทย อนเทอรเนต ตลอดจนสอโซเชยลยอมมผลตอการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร

3. ปจจยดานผสมครรบเลอกตง หมายถง ผสมครรบเลอกตงมชาตตระกลทด เปนทรจกของบคคลทวไป ประกอบกบฐานะทางสงคมและเศรษฐกจทด มระดบการศกษาทดจะมผลตอการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร

4. ปจจยดานพรรคการเมอง หมายถง ผสมครรบเลอกตงสงกดพรรคการเมองทก าลงไดรบความนยมและอยในความสนใจของประชาชน ประกอบกบพรรคการเมองนนมผลงานเชงนโยบายเปนทประจกษอยางเปนรปธรรม กจะมผลตอการตดสนใจเลอกตงใหไดเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร

5. ปจจยดานนโยบาย หมายถง การน านโยบายของพรรคการเมองทผสมครรบเลอกตงสงกด และน านโยบายเหลานน มาสอสารและสรางความเขาใจใหผมสทธเลอกตงรบรและเขาใจไดงาย ประกอบกบนโยบายนนไดเกดผลโดยตรงตอตวบคคล ยอมจะท าใหผมสทธเลอกตงตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรไดงายขน

6. ปจจยดานอน ๆ เชน อดมการณหรอทศนคตทางการเมองผมสทธออกเสยงเลอกตงอาจมไดค านงถงปจจยทสงผลตอการตดสนใจเลอกตงดานตาง ๆ ทกลาวมาแลว หากแตจะตดสนใจเลอก เพราะผสมคร

10

รบเลอกตงนนมอดมการณหรอทศนคตทางการเมองทสอดคลองกบความคดเหนของตนเอง จงตดสนใจเลอก เชน กลมคนเสอสใดลงสมครรบเลอกตงกมกจะไดรบการตดสนใจเลอกตงคนสนนเชนเดยวกน

อยางไรกตาม สรปผลปจจยการตดสนใจเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรดงกลาวเปน ผลการศกษาความคดเหนของประชาชน ในป 2554 2557 2559 2561 ดงนน เพอมขอมลความคดเหนของประชาชนเกยวกบการเลอกตงทวไป 2562 จงขอน าเสนอกรงเทพโพลล กรณ “โคงสดทาย สส. แบบไหน คนไทยจะเลอก” และ นดาโพล กรณ “การลงคะแนนเสยงเลอกตง 2562” กลาวคอ ประชาชนรอยละ 96.9 ยนยนจะออกไปใชสทธใชเสยงในการเลอกตง รอยละ 55.9 จะตดสนจากนโยบายทใช ในการหาเสยง รอยละ 39.7 จะดจากความรความสามารถมวสยทศน รอยละ 39.3 ดจากผลงานในอดต รอยละ 39.3 ดจากผลงาน ในอดต รอยละ 3.7 ระบวาตองไมมประวตทจรต รอยละ 35.9 ระบวาตองเปนคนท างานชวยเหลอชมชน สวนนดาโพล พบวา ผลการส ารวจหลงการเลอกตงคอ ประชาชนสวนใหญรอยละ 91.96 ระบวา ไปลงคะแนนเสยงเลอกตงในวนท 24 มนาคม 2562 และรอยละ 8.04 ระบวา ไปลงคะแนนเสยงเลอกตงในวนท 17 มนาคม 2562 สวนการไปเฝาดการนบคะแนนเสยงเลอกตงทคหาของประชาชน พบวา ประชาชนสวนใหญ รอยละ 82.83 ระบวา ไมไดไปเฝาดการนบคะแนนเสยงเลอกตงทคหา ขณะทรอยละ 17.17 ระบวา ไดไปเฝาดการนบคะแนนเสยงเลอกตงทคหา และผลส ารวจกรณความคดเหนตอความบรสทธยตธรรมในการจดการเลอกตงทผานมา พบวา ประชาชนรอยละ 7.02 ระบวา มความบรสทธยตธรรมมากทสด รอยละ 18.95 ระบวา มความบรสทธยตธรรมมาก รอยละ 38.16 ระบวา มความบรสทธยตธรรมปานกลาง รอยละ 14.81 ระบวา มความบรสทธยตธรรมนอย รอยละ 18.44 ระบวา มความบรสทธยตธรรมนอยทสด รอยละ 0.50 ระบวา ไมทราบ รอยละ 0.34 ระบวา ไมแนใจ และรอยละ 1.78 ระบวา ไมแสดงความคดเหน ทงเมอถามถงความพงพอใจของประชาชนตอคะแนนเสยงทไดของผลงสมคร ส.ส. หรอพรรคการเมองทตนเลอก พบวา ประชาชนรอยละ 25.72 ระบวา พงพอใจมาก รอยละ 43.15 ระบวา คอนขางพงพอใจ รอยละ 20.47 ระบวา ยงไมคอยพงพอใจ รอยละ 10.07 ระบวา ไมถงพอใจเลย และรอยละ 0.5 ระบไมแนใจหรอไมระบ ผลการส ารวจจากทงสอง โพลดงกลาว จงเปนขอมลเกยวกบการเลอกตงในปจจบนทนาจะเปนประโยชนส าหรบทกฝายทเกยวของได ไมมากกนอย แมในทางปฏบตดานการวจยเปนเพยงความคดเหนของประชาชนบางสวนของประเทศทไมสามารถเปนตวแทนของคนไทยในแตละพนทกตาม

บรรณานกรม

กรงเทพโพล. (2562). โคงสดทาย ส.ส. แบบไหนคนไทยจะเลอก. สบคน 1 เมษายน 2562 จาก http://www.Bangkokpoll.ac.th

ดาวเรอง นาคสวสด. (2559). ปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวด สโขทย ในหวงเวลาป พ.ศ. 2559. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยเกรก, วทยาลย สอสารการเมอง, สาขาวชาสอสารการเมอง.

ทวศกด แสงเงน, จตานนธ นตเลศศรกล, และ ฐตมา พรหมทอง. (2554). ปจจยทมอทธพลตอการ ลงคะแนนเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรในการเลอกตงทวไป 2 กรกฎาคม 2554. สบคนวนท 12 กมภาพนธ 2562 จาก Journalgrad.ssrv.ac.th/index.php/issue14/article/view/757

11

นดาโพล. (2562). การลงคะแนนเสยงเลอกตง 2562. สบคน 1 เมษายน 2562 จาก http://www.Nidapoll.nida.ac.th

พนธทพา อครธรนย. (2559). ปจจยทมผลตอการตดสนใจในการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวด นครนายก : ศกษาในชวงเวลา พ.ศ. 2559. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยเกรก, วทยาลย สอสารการเมอง, สาขาวชาสอสารการเมอง.

สวนดสตโพล. (2561ก). การเลอกตง ส.ส.ของคนไทย ณ วนน. สบคน 12 กมภาพนธ 2562 จาก http://www.suandusitpoll.dusit.ac.th

สวนดสตโพล. (2561ข). คนไทยเลอกผสมครและเลอกพรรคอยางไร? ไปเปน ส.ส.. สบคน 28 กมภาพนธ 2562 จาก http://www.suandusitpoll.dusit.ac.th

สรพล พรมกล, และ ทองแพ ไชยตนเชอก. (2559). พฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร พ.ศ. 2557 ในจงหวดขอนแกน ขอนแกน. สบคน 12 กมภาพนธ 2562 จาก http://www.tcc-thaijo.org/index-php/dhammathas/article/view/75894/61068

ภาพอางอง

เลอกตง. สบคน 15 กมภาพนธ 2562 จาก http://live.siammedia.org/index.php/business/ pr-business/33645

งานวจยและพฒนา

การศกษาเพอจดท าขอเสนอเกยวกบการจดบรการการแพทยฉกเฉน ทเหมาะสมส าหรบผสงอายในประเทศไทย

วจยโดย...ศรวณย อวนศร และคณะ

เรยบเรยงโดย...นารลกษณ ศรวรรณ

ทมา: https://www.yanheenursinghome.com/ทมแพทย/

ประเทศไทยเขาสสงคมสงอาย (Aging Society) มาตงแตป 2548 โดยในป 2560 มประชากรอาย 60 ปขนไปประมาณ 12 ลานคนหรอคดเปนรอยละ 17 ของประชากรทงประเทศ และจากแนวโนมการเพมขนของจ านวนผสงอายอยางรวดเรว สงผลใหในหลายประเทศเรมใหความส าคญกบนโยบายตาง ๆ ทเกยวของกบผสงอายโดยเฉพาะดานสขภาพ เนองจากผสงอายเปนวยทมความเสอมถอยของรางกาย อวยวะตาง ๆ สญเสยหนาท กอใหเกดความเจบปวย และความผดปกตมากขน ท าใหมความตองการการดแลร กษาดานสขภาพเพมขน รวมถงความตองการในการใชบรการการแพทยฉกเฉน (Emergency Medical Service: EMS)

บรการการแพทยฉกเฉนเปนการใหบรการทางการแพทยและสาธารณสขเพอใหผมภาวะเจบปวยเฉยบพลนจากเหตฉกเฉนพนภาวะวกฤต ปองกนไมใหเกดความพการ ภาวะแทรกซอน และการสญเสยชวต โดยการจดการใหผปวยฉกเฉนไดรบการปฏบตการฉกเฉน และไดรบการบ าบดรกษาเฉพาะ (Definitive Care) อยางทนเวลาและเหมาะสม เรมตงแตการดแลกอนไปถงโรงพยาบาล ในขณะทอยโรงพยาบาล และการดแลระหวางการสงตอไปยงโรงพยาบาลอนทงในภาวะปกตและภาวะภยพบต ปจจบนประเทศไทยมสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต (สพฉ.) เปนหนวยรบผดชอบการบรหารจดการ ประสานงานระหวางหนวยงานท

13

เกยวของทงภาครฐและเอกชน เพอใหผปวยฉกเฉนไดรบการคมครองสทธในการเขาถงระบบการแพทย ฉกเฉนอยางทวถง เทาเทยม มคณภาพมาตรฐานตามพระราชบญญตการแพทยฉกเฉนแหงชาต พ.ศ. 2551

จากสถานการณแนวโนมผสงอายทเพมมากขน และการเขาสสงคมผสงอายระดบสงสดประกอบกบงานวจยตาง ๆ ทแสดงใหเหนถงการใชบรการการแพทยฉกเฉนจงตองมการเตรยมความพรอมกบสถานการณดงกลาว นอกจากนกลมผสงอายเปนกลมเปราะบาง และอาจมสาเหตหรอกลมอาการน าทใชบรการการแพทยฉกเฉนตางจากกลมวยอน ๆ ซงมความจ าเปนทตองมการจดบรการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายโดยเฉพาะ นอกเหนอจากการใหบรการทเปนอยในปจจบน ดงนน ควรมการศกษาเพอใหไดขอเสนอหรอแนวทางในการพฒนาระบบการแพทยฉกเฉนทเหมาะสมส าหรบผสงอายในประเทศไทย

วตถประสงคการวจย

1. ศกษาสถานการณการใชบรการการแพทยฉกเฉนของกลมผสงอายในประเทศไทย ไดแก จ านวน อาการน าส าคญหรอสาเหต ชองทางการแจงเหต ระดบความรนแรง และผลการรกษาในโรงพยาบาล

2. ศกษาการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในตางประเทศ จ าแนกตามอาการน าส าคญ 2 อาการคอ โรคหลอดเลอดสมองและพลดตกหกลม

3. ศกษาการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในพนทกรณศกษา 4 จงหวดตามกลมอาการน าส าคญ 2 อาการคอ โรคหลอดเลอดสมอง และพลดตกหกลม

วธการวจย

การศกษานใชรปแบบวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงแบงการศกษาออกเปน 4 สวน โดยมรายละเอยดวธการศกษาเบองตน ดงน

1. การศกษาสถานการณ การใชบรการการแพทยฉกเฉนของผสงอาย ใชวธวเคราะหขอมล ทตยภม (Secondary Data) เกยวกบการใชบรการการแพทยฉกเฉนของผสงอายในประเทศไทย จ าแนกตามภาคและจงหวดจากฐานขอมลการใหบรการฉกเฉนของ สพฉ. ในป 2556–2559

2. การศกษาการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในตางประเทศ จากการทบทวนแนวคดบทเรยนและประสบการณการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในตางประเทศ ไดแก ญปน มาเลเซย และออสเตรเลย ในเรองระบบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทสามารถน ามาประยกตใชในประเทศไทยได

3. การศกษาการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในประเทศไทย โดยการสมภาษณ เชงลก (In–depth Interview) การสนทนากลม (Focus Group Discussion) ผทเกยวของและผมสวนได สวนเสยในระบบการแพทยฉกเฉน ไดแก บคลากรทเกยวของกบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทงในสวนกลางและสวนภมภาค และผสงอายทใชบรการการแพทยฉกเฉน

4. การพฒนาขอเสนอแนวทางมาตรฐานในการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายตามกลมอาการน าในประเทศไทย จากการทบทวนเอกสารเกยวกบแนวทางและมาตรฐานในตางประเทศ และการจดประชมผเชยวชาญและผมสวนไดสวนเสย

14

ผลการวจย

1. สถานการณการใหบรการการแพทยฉกเฉน

จากการวเคราะหขอมลของ สพฉ. ในชวงป 2556–2559 พบวา

1.1 การใหบรการการแพทยฉกเฉนในกลมผสงอายตงแตป 2556–2559 มจ านวนเพมสงขน ทกป โดยป 2556 มการใหบรการ จ านวน 349,600 ครง ป 2557 จ านวน 377,703 ครง ป 2558 จ านวน 416,225 ครง และป 2559 จ านวน 457,984 ครง

1.2 กลมอาการน าทมการแจงเหตในกลมฉกเฉนทวไป (Nontrauma) มากทสด 5 ล าดบแรก คอ กลมอาการน าท 17 (ปวย/ออนเพลย/อมพาตเรอรง/ไมทราบ ไมจ าเพาะ/อน ๆ) กลมอาการน าท 1 (ปวดทอง/หลง/เชงกรานและขาหนบ) กลมอาการท 5 (หายใจล าบาก/ตดขด) กลมอาการน าท 9 (เบาหวาน) และกลมอาการน าท 19 (หมดรสต/ไมตอบสนอง/หมดสตชววบ) ในขณะทการแจงเหตในกลมอบตเหตและบาดเจบ (Trauma) มากทสด 5 อนดบแรกคอ กลมอาการน าท 24 (พลดตก หกลม/อบตเหต/เจบปวด) กลมอาการท 25 (อบตเหตยานยนต) กลมอาการท 4 (เลอดออกไมมสาเหตจากการบาดเจบ) กลมอาการท 3 (สตวกด) และกลมอาการน าท 21 (ถกท าราย)

1.3 การแจงเหตฉกเฉนในผปวยกลมผสงอายมการแจงเหตผานทางหมายเลขโทรศพท 1669 มากทสด (รอยละ 90) แจงเหตผานชองทางอน ๆ เชน วทยสอสาร โทรศพทหมายเลขอน ๆ (รอยละ 10)

1.4 การประเมนการคดแยกระดบความรนแรงตามแนวทางการคดแยกของ Emergency Severity Index (ESI) พบวา การประเมน ณ ศนยรบแจงเหตและสงการ ผสงอายปวยฉกเฉนสวนใหญอยในระดบฉกเฉนเรงดวน (เหลอง) มากทสด รอยละ 66–73 รองลงมาคอ ฉกเฉนวกฤต (แดง) รอยละ 10–18 ฉกเฉนไมรนแรง (เขยว) รอยละ 8–14 สวนการประเมน ณ จดเกดเหต ผสงอายปวยฉกเฉนสวนใหญอยในระดบฉกเฉนเรงดวน (เหลอง) มากทสด รอยละ 57–71 รองลงมาคอ ฉกเฉนวกฤต (แดง) รอยละ 12–19 และฉกเฉนไมรนแรง (เขยว) คดเปนรอยละ 9–15 และการประเมน ณ หองอบตเหตและฉกเฉน ผสงอายปวยฉกเฉนสวนใหญอยในระดบฉกเฉนเรงดวน (เหลอง) มากทสด รอยละ 50–57 รองลงมาคอ ฉกเฉนไมรนแรง (เขยว) รอยละ 19–30 และฉกเฉนวกฤต (แดง) รอยละ 14–19

1.5 การเสยชวตของผสงอายทเปนผปวยฉกเฉนนอกโรงพยาบาล มแนวโนมเพมสงขนทกป โดยในป 2556 มผสงอายเสยชวตกอนชดปฏบตการไปถง จ านวน 1,436 ราย ป 2557 จ านวน 1,472 ราย ป 2558 จ านวน 1,523 ราย และป 2559 จ านวน 1,786 ราย และแมวาจ านวนของผส งอายปวยวกฤตทเสยชวตกอนชดปฏบตการไปถงทม Response Time ภายใน 8 นาท และมากกวา 8 นาท มจ านวนเพมขน ทกป นอกจากน กลมอาการทมผลการรกษาและเสยชวตระหวางน าสงมากทสด 10 ล าดบแรก คอ กลมอาการน าท 19 (หมดสต/ไมตอบสนอง) กลมอาการน าท 5 (หายในล าบาก/ตดขด) กลมอาการน าท 17 (ปวย/ออนเพลย) ตามล าดบ ทงน ดานผลการรกษา ณ จดเกดเหต พบวา มากกวารอยละ 90 มการรกษาและน าสงผสงอายปวยฉกเฉน และผลการปฏบตการฉกเฉน ณ โรงพยาบาล พบวา ผปวยมอาการทเลามากทสด รอยละ 65–77 รองลงมาคอ ไมระบ รอยละ 10–22

15

2. การจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายทงในและตางประเทศ

จากการทบทวนวรรณกรรมทงในและตางประเทศคอ ออสเตรเลย มาเลเซย ญปน และสหรฐอเมรกา พบวา ระบบการแพทยฉกเฉนของทกประเทศมการน าแนวคดแบบแองโกล–อเมรกน มาใชในการพฒนาระบบการแพทยฉกเฉน โดยเนนการน าสงโรงพยาบาลอยางรวดเรวและมการกระจายอ านาจไปยงรฐบาลของมลรฐ/จงหวด รวมถงทองถนในการรบผดชอบการจดบรการ โดยหนวยงานสวนกลางจะมบทบาทในการก าหนดมาตรฐานก ากบตดตามและอดหนนงบประมาณ ซงประเทศไทยม สพฉ. เปนหนวยงานหลกในการก าหนดมาตรฐานและแนวทางการด าเนนงานตาง ๆ ใหกบหนวยงานและเจาหนาทการแพทยฉกเฉนในพนทปฏบต รวมถงมบทบาทในการก ากบตดตามการด าเนนงานและสนบสนนงบประมาณในการด าเนนงานดวย

ดานการแจงเหตเกอบทกประเทศมหมายเลขโทรศพทฉกเฉนเพยงหมายเลขเดยวบรณาการ ทงดานการกชพ กภย ดบเพลง และบางประเทศครอบคลมไปถงต ารวจดวย ยกเวนประเทศไทยทมความหลากหลายของหมายเลขฉกเฉน เชน เบอรสายดวนเหตรายของต ารวจ (ทางดวน ทางหลวงแผนดน ต ารวจทองเทยว) เหตดวนสาธารณภย บรการชวยเหลอทางสงคม ฯลฯ ส าหรบแหลงการคลงของระบบการแพทยฉกเฉนมาจากหลายแหลงดวยกนคอ รฐบาลกลาง รฐบาลมลรฐ จงหวด และทองถน โดยประเทศทมระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา แตใหประชาชนจายคาบรการแตละครงตามอตราทก าหนด ในขณะทระบบประกนสขภาพของสหรฐอเมรกาจายชดเชยใหเฉพาะคาขนยายผปวย แตคาหตถการตาง ๆ ทมการใหบรการระหวางการน าสงรวมถงตนทนของการเตรยมระบบตาง ๆ ประชาชนตองจายเอง

ดานการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอาย พบวา ทกประเทศยงไมมการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายโดยเฉพาะเนองจากการใหบรการในปจจบนครอบคลมทกกลมอายอยแลว นอกจากน การทบทวนในตางประเทศพบวา สวนใหญมการพฒนาเทคโนโลย นวตกรรม หรอโครงการตาง ๆ ทเออตอการเขารบบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอาย โดยเฉพาะอาการน าส าคญ ไดแก พลดตกหกลมและโรคหลอดเลอดสมอง เชน แผนภาพเพอแนะน าใหผสงอายปฏบตตวเมอพลดตกหกลมทบานกอนขอความชวยเหลอ เครองมอการประเมนความเสยงตอการหกลมของผสงอายในทพกอาศย เทคโนโลยส าหรบตดทขอมอหรอเอว การใชเซนเซอร การตดตงกลองเฝาระวงเครองมอประเมนผปวยโรคหลอดเลอดสมอง และหนวย Mobile Stoke Unit ซงมการตดตงอปกรณพเศษเพมเตม เชน เครอง CT Scan อปกรณตรวจเลอดและสารคดหลงตาง ๆ ซงจะชวยลดระยะเวลาในการรอผลการตรวจจากหองปฏบตการ ท าใหผปวยไดรบการรกษาทเรวขน

3. ขอเสนอเพอพฒนารปแบบในการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายในประเทศไทย

การพฒนารปแบบการจดบรการการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอายทมความเหมาะสม จากการทบทวนวรรณกรรมทงในและตางประเทศ การสนทนากลมและสมภาษณเชงลกเจาหนาททเกยวของ โดยขอเสนอรปแบบดงกลาวนนสอดคลองกบนโยบาย มาตรฐานการด าเนนงาน บรบทของพนท รวมถงปญหาและความตองการของผสงอาย โดยเนนการมสวนรวมของภาคสวนตาง ๆ เชน ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) สถานพยาบาล หนวยงานภาครฐและเอกชน เพอใหผสงอายเขาถงระบบบรการไดอยางรวดเรวและทนทวงทภายใตระบบการบรการทมมาตรฐาน ครอบคลมบรการในดานสขภาพ ไดแก การสรางเสรมสขภาพ การปองกนโรค การแกไขปญหาทางสขภาพ ฟนฟสมรรถภาพ และตอบสนองกบวถชวตของผสงอาย อยางไรกตาม รปแบบการจดบรการดงกลาวทคณะผวจยไดเสนอนน ผวจยท าหนาทเพยงน าเสนอทางเลอกขอเสนอให

16

ผก าหนดนโยบายและบางขอเสนออาจยงไมสามารถสรปไดวาเปนรปแบบทมความเหมาะสมส าหรบผสงอาย ในประเทศไทย เนองจากตองน าไปใชน ารองในบางพนทกอนและตองใชระยะเวลาในการด าเนนงานศกษานาน ดวยขอจ ากดในเรองงบประมาณ ก าลงคน และตองอาศยการผลกดนหรอความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของ และผก าหนดนโยบาย

ขอเสนอแนะจากการวจย

1. ขอเสนอแนะระดบสวนกลาง

1) สพฉ. และภาคเครอขายควรจดหลกสตรพฒนาบคลากรในระบบการแพทยฉกเฉนใหมความรและทกษะเกยวกบเวชศาสตรฉกเฉนส าหรบผสงอายใหเหมาะสมในแตละระดบชดปฏบตการ ทงน ควรเนนใหผปฏบตการตระหนกถงความส าคญของการใหบรการผสงอายในทกขนตอน ต งแตการปองกน การดแลรกษากอนถงสถานพยาบาล การดแลรกษาในสถานพยาบาล และการดแลรกษาระหวางน าสงสถานพยาบาล

2) สพฉ. รวมกบกระทรวงสาธารณสข (สธ.) ควรสนบสนนงบประมาณพฒนาระบบการแพทยฉกเฉน เชน พฒนาบคลากร เพมอตราก าลง จดสรรวสดอปกรณและเทคโนโลยทจ าเปนเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพมากขน

3) สพฉ. สธ. และกระทรวงมหาดไทย (มท.) ควรรวมกนวางแผนการจดสรรทรพยากรบคคล และต าแหนงงานดานการแพทยฉกเฉนเพอตอบสนองตอการใหบรการทงในสถานพยาบาลและ อปท.

4) มท. รวมกบ สธ. และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.) ก าหนดนโยบายให อปท. มบทบาทในการพฒนาระบบการแพทยฉกเฉนส าหรบผสงอาย

5) อปท. ควรมกฎหมายและระเบยบรองรบ อปท. ใหมอ านาจในการตดสนใจและการจดระบบบรการใหกบชมชนหรอทองถนอยางสอดคลองและเหมาะสมกบสภาพปญหาและความตองการของผสงอาย

6) สธ. และสพฉ. รวมกนวางแนวทางพฒนาฐานขอมลทใชในการสงตอผปวยระหวางสถานพยาบาลใหมความถกตองและเชอมโยงกน เพอแกไขปญหาการสงตอขอมลทไมเปนปจจบนและรวมกนวางแผนการใชประโยชนในอนาคต

2. ขอเสนอแนะระดบพนท

1) โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.) รวมกบ อปท. และส านกงานพฒนาสงคมและความมนคงมนษยจงหวด (พมจ.) ควรใหความรเกยวกบการสงเสรมและปองกนโรค การประเมนความเสยงตอการเกดโรค การปรบปรงสงแวดลอมภายในบาน และการแจงเหตฉกเฉนผานชองทางตาง ๆ ใหกบผสงอายหรอผดแล ผานการประชาสมพนธควบคกบการจดอบรมในชมชน

2) ส านกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ.) รวมกบโรงพยาบาลแมขาย ควรมระบบสนบสนนดานวชาการออกแบบและจดระบบการอบรมใหสอดคลองกบบรบทของชมชน มระบบการตดตามประเมนผลทสม าเสมอตอเนองและมการอบรมเพอเพมพน ฟนฟความรและทกษะใหแกอาสาฉกเฉนชมชนอยางนอยปละ 1–2 ครง

17

ความคดเหนของผเรยบเรยงบทความวจย

การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรผสงอายทเพมขนในปจจบน สงผลกระทบตอการปรบระบบบรการการแพทยฉกเฉน ซงมความแตกตางกนของบรบทของแตละพนทในการเขาถงบรการ ประสทธภาพและผลลพธของการจดระบบบรการการแพทยฉกเฉน โดยปจจบนส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กระทรวงสาธารณสขและหนวยงานทเกยวของไดมนโยบายในการสงเสรมใหเกดการดแลชมชนภายใตแผนยทธศาสตรการด าเนนงานระบบการดแลระยะยาวส าหรบผสงอายทอยในภาวะพงพง พ.ศ. 2557–2561 ซงพบวา ยทธศาสตรดงกลาวมงเนนเฉพาะการพฒนาระบบการดแลระยะยาวเพอใหผสงอายไดรบบรการทงดานสาธารณสขและบรการดานสงคมตามความจ าเปนของการดแลในการเจบปวยฉกเฉนและการพบเหต การแจงเหตขอความชวยเหลอ การออกปฏบตการของหนวยการแพทยฉกเฉน การรกษาพยาบาลฉกเฉน ณ จดเกดเหต การล าเลยงขนยายและการดแลระหวางน าสงสถานพยาบาล

ผสงอายเปนวยทมความเสอมถอยของรางกาย อวยวะตาง ๆ สญเสยหนาท ท าใหเกดความผดปกต เกดความเจบปวยมากขน จงจ าเปนตองมการดแลรกษาดานสขภาพเพมขน รวมถงความตองการในการใชบรการการแพทยฉกเฉน (Emergency Medical Service: EMS) บรการการแพทยฉกเฉนจงเปนการใหบรการสาธารณสขเพอใหผทมภาวะเจบปวยเฉยบพลนจากเหตฉกเฉนพนภาวะวกฤต ปองกนไมใหเกดความพการ ภาวะแทรกซอนและการสญเสยชวต โดยการจดใหผปวยฉกเฉนไดรบการปฏบตการฉกเฉนจนพนภาวะวกฤตหรอไดรบการบ าบดรกษาเฉพาะอยางทนเวลาและเหมาะสม

บรรณานกรม

ศรวณย อวนศร. (2560). การศกษาเพอจดท าขอเสนอเกยวกบการจดบรการการแพทยฉกเฉนทเหมาะสม ส าหรบผสงอายในประเทศไทย. สบคน 8 มกราคม 2562 จาก http://www.hitap.net/research/168386

ศราณ ศรมหาภาค. (2561). รายงานการวจย เรอง รปแบบการพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉน ส าหรบผสงอายภายใตกองทนระบบการดแลระยะยาว จงหวดขอนแกน. สบคน 7 มกราคม 2562 จาก http://www.niems.go.th/th/upload/file/ 25611026090027265_goMJwi9pDCaW7Ay4.pdf

ภาพอางอง

ผสงอาย+แพทย. สบคน 10 เมษายน 2562 จาก https://www.yanheenursinghome.com/ทมแพทย/

งานวจยและพฒนา

การประเมนความเสยงทางการเงนและหลกธรรมาภบาล ดานการบรหารความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย

วจยโดย...รงเกยรต รตนบานชน

เรยบเรยงโดย...อญชล จวงจนทร

ทมา: http://www.popcornfor2.com/content/กองปราบฯ-คนบานคนสนท-ศอ-รส-อายดเงนกวา-100-ลาน-news-57738

สหกรณ (Cooperative หรอ Co–op) คอ องคกรทจดตงขนจากกลมคนผานการเปนสมาชกรวมกนในองคกร โดยยดหลกการของ “การท างานรวมกน” ซงครอบคลมทงดานความสมครใจในการเปนสมาชก การด าเนนธรกจบนฐานของความเสมอภาคทไมหวงผลก าไรจนเกนขอบเขตและการตอบสนองตอความตองการทางเศรษฐกจของกลมสมาชก

ส าหรบประเทศไทย การจดตงสหกรณแหงแรกเกดขนเมอป 2549 โดยมชอวา “สหกรณวดจนทรไมจ ากดสนใช” การจดตงสหกรณในครงแรกนมพระราชบญญตเพมเตมสมาคม พ.ศ. 2549 เปนกฎหมายหลกในการวางรากฐานการด าเนนงานของสหกรณ จดประสงคของสหกรณวดจนทรไมจ ากดสนใชคอ การใหบรการเงนกแกสมาชก

สหกรณประเภทออมทรพยแหงแรกในประเทศไทยเกดขนในหนวยงานราชการของกระทรวงสหกรณ ในป 2492 โดยมการใหบรการเงนฝากและเงนกแกสมาชกแหงนมชอวา “สหกรณขาราชการจ ากดสนใช” และตอมาไดพฒนาและเปลยนชอเปน “สหกรณขาราชการสหกรณจ ากด”

ปจจบนสหกรณในประเทศไทยสามารถจ าแนกได 2 ประเภทคอ สหกรณภาคเกษตร ซงประกอบดวย สหกรณการเกษตร สหกรณประมง และสหกรณนคมกบสหกรณนอกภาคเกษตร ซงประกอบดวย สหกรณรานคา สหกรณบรการ สหกรณออมทรพย และสหกรณเครดตยเนยน โดยมกรมสงเสรมสหกรณและ กรมตรวจบญชสหกรณ ซงอยภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนหนวยงานหลกในการก ากบดแล

19

ทงน มลคาเงนใหสนเชอของสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน พบวา มมลคาทเตบโตขนทกป สะทอนใหเหนวา ในชวงทผานมามหนครวเรอนเตบโตสงขน บางสวนเปนการเตบโตจากการขอสนเชอผานสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน การเตบโตทสงของสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดต ยเนยนในชวง 5 ปทผานมา สงผลใหเกดความกงวลในเรองการบรหารงานของสหกรณออมทรพยในการควบคมความเสยงของธรกจและในการสรางผลตอบแทนใหมความคมคากบความเสยงทสหกรณแตละแหงตองเผชญ เมอพจารณาปลอยสนเชอทมงเนนใหเปนไปตามระเบยบของสหกรณโดยไมไดประเมนความเสยงทแทจรงของ ผก หรอไมไดประเมนความเสยงจากการกระจกตวของผกในกลมใดกลมหนง ยอมหมายความวา อาจกอใหเกดความเสยงทงระบบของสหกรณออมทรพยได ยงไปกวานน ความเสยงในการด าเนนธรกจของสหกรณ ออมทรพยไมไดจ ากดเฉพาะกบสหกรณใดสหกรณหนงเทานน แตสหกรณออมทรพยไดมการด าเนนธรกรรมระหวางกน นอกจากนน การถายเทระหวางกนนท าใหเกดประสทธภาพในการใชเงนทน แตสงทตามมาคอ ความเสยงของสหกรณทเชอมโยงถงกน จนน ามาสความเสยงเชงโครงสรางของระบบสหกรณออมทรพยไทยในวงกวางได ซงจะกระทบกบสมาชกในระบบสหกรณออมทรพยจ านวนกวา 3 ลานคนได

งานวจยนจงมจดประสงคหลกเพอวเคราะหประสทธภาพในการบรหารงานและการควบคมความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย เพอน าไปสการออกแบบตวแบบทางเศรษฐศาสตรทเหมาะสม ในการก ากบดแลสหกรณออมทรพยส าหรบการเพมประสทธภาพในการสรางผลตอบแทนตอความเสยงทถกตองเพราะก าไรหรอรายไดทสงของสหกรณบางแหงอาจไมไดเปนตวบงชความมประสทธภาพทยงยน เนองจากอาจมผลตอบแทนทไมคมคาตอความเสยงทเผชญอยในขณะนน นอกจากการวเคราะหประสทธภาพของสหกรณออมทรพยในการสรางผลก าไรตอความเสยง งานวจยจะพจารณาความสมพนธของตวแบบทใชในการวดประสทธภาพของสหกรณวามความสามารถในการควบคมและบงชความเสยงในการด าเนนงานของสหกรณในแตละดาน ซงจ าเปนอยางมากตอการวางแผนดานนโยบายของกระทรวงการเกษตรและสหกรณ ในการก ากบดแลออกกฎระเบยบ หรอการใชตวแบบทางเศรษฐกจทเหมาะสมในการเฝาระวงความเสยงของสหกรณออมทรพยอยางมประสทธภาพมากยงขน

วตถประสงคการวจย

1. วเคราะหประสทธภาพในการบรหารงานและการควบคมความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย เพอน าไปสการออกแบบตวแบบทางเศรษฐศาสตรทเหมาะสมในการก ากบดแลสหกรณออมทรพย

2. พจารณาความสมพนธของตวแบบทใชในการวดประสทธภาพของสหกรณวามความสามารถในการควบคมและบงชความเสยงในการด าเนนงานของสหกรณในแตละดานอยางไร

ระเบยบวธวจย

การวจยครงนไดมการเกบรวบรวมขอมล โดยใชขอมลงบทดลองรายเดอนของสหกรณออมทรพยในกลมตวอยางระยะเวลา 3 ปยอนหลง ทแสดงการด าเนนกจการของสหกรณออมทรพยระหวางป น ามาใช ในการวเคราะหสถานะความเสยงของสหกรณออมทรพยรวมกบบญชการกเงน และหนคงเหลอรายบคคลของสมาชกสหกรณทงหมด ขอมลทางการเงนเชงลกนน าไปวเคราะหดวยตวแบบ DEA เพอประเมนประสทธภาพการด าเนนงานของสหกรณ และน าไปค านวณหาตวชวดความเสยงใน 4 ดาน ไดแก ความเสยงดานเครดต ความเสยงดานสภาพคลอง ความเสยงดานตลาด และความเสยงดานเงนทน โดยก าหนดกลมตวอยางคอ สหกรณออมทรพยส าหรบการวจยมจ านวนทงหมด 30 แหง ซงผวจยท าการสมตวอยางแบบ 3 มตไดแกขนาด

20

สนทรพย ประเภทองคกร (ทหาร ต ารวจ คร หนวยงานราชการ รฐวสาหกจ มหาวทยาลย โรงพยาบาล และภาคเอกชน) และระดบความเสยงดานการเงน (วดโดยตวแปร Loan–to–deposit ratio) เพอใหกลมตวอยางครอบคลมและสะทอนตามจ านวนสหกรณออมทรพยทงระบบใหมากทสด ซงเมอจ าแนกตามมตของขนาดสนทรพยของกลมตวอยางจะประกอบดวยสหกรณทมสนทรพยในชวง 150–500 ลานบาท จ านวน 6 แหง ชวง 500–2000 บาท จ านวน 10 แหง และชวงมากกวา 2000 ลานบาท จ านวน 14 แหง หากจ าแนกตามระดบความเสยง กลมตวอยางจะประกอบดวยสหกรณออมทรพยทมความเสยงต า (Loan–to–deposit ratio ระหวาง 0–1.2) จ านวน 12 แหง ความเสยงปานกลาง (Loan–to–deposit ratio ระหวาง 1.2–2) จ านวน 12 แหง และความเสยงสง (Loan–to–deposit ratio มากกวา 2) จ านวน 6 แหง หรอหากจ าแนกตามประเภทองคกร กลมตวอยางจะประกอบดวย ทหาร 3 แหง ต ารวจ 3 แหง คร 7 แหง ราชการ 5 แหง รฐวสาหกจ 2 แหง มหาวทยาลย 2 แหง โรงพยาบาล 6 แหง และเอกชน 2 แหง

ผลการวจย

1. ผลการประเมนสหกรณออมทรพยทง 30 แหง ดวยตวแบบ Network DEA พบวา สหกรณออมทรพยสวนใหญมประสทธภาพในการบรหารควบคมคาใชจายในการด าเนนงานมากกวาจ านวนสหกรณทมประสทธภาพในการสรางผลก าไรตอความเสยง นอกจากน มลกษณะของ Decreasing return to scale เนองจากสหกรณทมขนาดทใหญขนมแนวโนมทจะจดกจกรรม คาใชจายสวสดการ และคาใชจายทเกยวกบสมาชกและกรรมการมากยงขน จงท าใหความมประสทธภาพมแนวโนมลดลง ซงแตกตางจากกระบวนการสรางผลก าไรตอความเสยง ทมลกษณะของ Increasing return to scale เพราะสหกรณขนาดใหญ ผบรหารมความรความสามารถมากขน คณะกรรมการมความหลากหลายมากยงขน และสามารถน าทนด าเนนงานไปลงทนในกจกรรมตาง ๆ เพอกระจายความเสยงของผลก าไรไดด จงท าใหสามารถสรางผลก าไรตอความเสยงในอตราสงขนได

2. การทดสอบความสมพนธของคาคะแนนประสทธภาพทค านวณไดจากตวแบบ DEA กบตวแปรทบงชความเสยงทางการเงนใน 4 มต ไดแก ความเสยงดานสภาพคลอง ความเสยงดานตลาด ความเสยงดานเครดต และความเสยงดานเงนทน พบวาสหกรณทมคะแนนประสทธภาพในการสรางผลก า ไรตอความเสยง และควบคมคาใชจายทด จะมระดบความเสยงทางการเงนทนอยกวาสหกรณทไมมประสทธภาพ ถงแมระดบการลดลงของความเสยงไมไดมนยส าคญทางสถต และเมอพจารณาทคาความคลาดเคลอนของคาเฉลยคะแนนประสทธภาพของสหกรณในกลมทมความเสยงดานการเงนในระดบทเหมาะสม และกลมทมความเสยงในระดบทไมเหมาะสม พบวา คาความคลาดเคลอนของคาเฉลยคะแนนประสทธภาพในกลมทเหมาะสมมคาทนอยกวา สะทอนใหเหนถงการเกาะกลมของคะแนนประสทธภาพ ผลลพธในเชงประจกษจงเปนตวบงชวา หากกล มตวอยางของสหกรณออมทรพยในการวจยมจ านวนทมากขน การแบงกลมระหวางคะแนนประสทธภาพของสหกรณออมทรพยทมความเสยงเหมาะสมกบไมเหมาะสมอาจมนยส าคญทสงขนได และจะเปนเครองยนยนการน า DEA ทงานวจยนเสนอน าไปปฏบตใชตอไปในอนาคต

ขอเสนอแนะของผวจย

1. ตวแบบ DEA ทน าเสนอมความเหมาะสมมากกวาตวแบบ DEA ทกรมตรวจบญชสหกรณใชในการประเมนสหกรณในประเทศไทยผานโปรแกรม Thrift DEACE 2009 เพราะตวแบบ DEA ทใชในปจจบนนนเปนตวแบบทไมเหมาะสมกบการด าเนนงานของสหกรณออมทรพย แตเหมาะสมกบการด าเนนงานของสหกรณ

21

ประเภทอนมากกวาทมงหวงการด าเนนกจการผานรายไดหรอก าไรเปนหลก นอกจากนตวแบบ DEA ในปจจบนไมไดมการค านงถงความเสยงทางการเงนทสหกรณออมทรพยแตละแหงเผชญอยางเปนระบบ

2. ตวแบบ Network DEA เปนเครองมอหนงทกรมสงเสรมสหกรณและกรมตรวจบญชสหกรณสามารถน าไปปรบปรงกระบวนการตรวจสอบก ากบดแลสหกรณออมทรพยไดอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยสามารถน าไปใชควบคกบแนวทางการวเคราะหอตราสวนทางการเงนตามหลกของ CAMELS ผานโปรแกรม CFSAWA: SS ได

3. การแบงการวเคราะหประสทธภาพของกระบวนการท างานของสหกรณออมทรพยออกเปน 2 ขนตอน ไดแก 1) กระบวนการผลต 2) กระบวนการสรางก าไรตอความเสยง ยงท าใหกรมสงเสรมสหกรณและกรมตรวจบญชสหกรณสามารถชปญหาของสหกรณออมทรพยแตละแหงไดวาแหงใดมปญหาการด าเนนงานในกระบวนการท างานขนตอนใด เพอจะไดด าเนนนโยบายการใหความรและการตรวจสอบแกไขปญหาตาง ๆ อยางถกตอง และตรงประเดนมากยงขน และสามารถตรวจสอบสหกรณออมทรพยทมอยประมาณ 1,400 แหงทวประเทศไทยไดอยางทวถง

4. ดชนชวดความเสยง และกระบวนการในการตรวจสอบดแลสหกรณในระหวางปนน จะท าใหกรมสงเสรมสหกรณและกรมตรวจบญชสหกรณไดเหนภาพการด าเนนงานของสหกรณแตละแหงอยางละเอยดมากยงขน และจะมตวชวดเพอสงสญญาณใหแกกรมสงเสรมสหกรณและกรมตรวจบญชสหกรณวา สหกรณออมทรพยแหงใดมความสมเสยงในภาวะวกฤต เพอจะไดรบเขาไปด าเนนการตรวจสอบเชงรกอยางรดกม มากยงขน

5. การวเคราะหดวยตวแบบ Network DEA จะท าใหสหกรณออมทรพยแตละแหงสามารถน าคะแนนประสทธภาพทตนเองไดเปรยบเทยบกบสหกรณอางองในกลมของตนเอง เพอบงชปจจยทตนเองจะตองปรบปรง

ความคดเหนของผเรยบเรยงบทความวจย

การตรวจสอบของกรมสงเสรมสหกรณและกรมตรวจบญชสหกรณไมสามารถลงพนทตรวจสอบไดทกแหง หากน าตวแบบ Network DEA ไปปรบใช จะท าใหสามารถบงชและแบงกลมสหกรณออมทรพยในประเทศ ควรแกไขดานใดบาง เพอเปนการลดตนทนการด าเนนงาน รวมทงเปนการเพมประสทธภาพในการตรวจสอบมากยงขน

บรรณานกรม

รงเกยรต รตนบานชน. (2561). รายงานวจยฉบบสมบรณ เรอง การประเมนความเสยงทางการเงนและ หลกธรรมาภบาลดานการบรหารความเสยงของสหกรณออมทรพยในประเทศไทย. กรงเทพฯ: ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

ภาพอางอง

กองเงน. สบคน 10 เมษายน 2562 จาก http://www.popcornfor2.com/content/กองปราบฯ-คนบาน คนสนท-ศอ-รส-อายดเงนกวา-100-ลาน-news-57738

บทความทนาสนใจ

กญชากบบทบาทใหมในการเปนยารกษาโรคทถกตองตามกฎหมายไทย เรยบเรยงโดย...สฐสร กระแสรสนทร

ทมา: https://pxhere.com/th/photo/659402

แมกญชาถกจดเปนพชเสพตด (Narcotic plants) ชนดหนงของประเทศไทย แตจากการศกษากรณการเสพกญชาซงมมาอยางยาวนานหลายพนป พบวา เมอประมาณ 6,000 ปกอนครสตกาล มการใชกญชาเปนสวนผสมของอาหารในจน และพบวามการใชกญชาในทางการแพทยเมอประมาณ 2,700 ปกอนครสตกาลในประเทศจน ทงยงมหลกฐานทางประวตศาสตรแสดงถงการรบรผลจากการเสพกญชาเพอความบนเทงเกดขนราว 450 ปกอนครสตกาลและประมาณ 100 ปกอนครสตกาลชาวจนสามารถผลตกระดาษจากเสนใยกญชา ตอมา กญชาจงถกน าไปใชในหลากหลายวตถประสงคจนกระทงทกวนน

ส าหรบประเทศไทยมการใชกญชาเปนเครองประกอบอาหารมาอยางยาวนาน และมการปลก ในระดบครวเรอนลกษณะเปนพชผกสวนครว ตอมารฐบาลไดเลงเหนโทษของกญชาจงไดออกพระราชบญญตกญชา เมอ พ.ศ. 2477 หามการเสพและมไวในครอบครอง แตพนทปลกกญชากไมไดลดลงกลบขยายเพมขนอยางมากจนถงป พ.ศ. 2509 พนทปลกกญชาของประเทศไทยครอบคลมถง 63 จงหวดทวประเทศ การแพรระบาดของกญชาเพมมากขนตงแตป 2510 ตอเนองเรอยมา และแมวาขอมลสถตการจบกมคดกญชาในปจจบนมไมสงมากนกเมอเปรยบเทยบกบคดยาบาแตกญชายงคงเปนสารเสพตดทมการจบกมปรากฏอยในพนททวประเทศ ขณะทสถานการณการคากญชาในชวง 10 ปทผานมา ตามฐานขอมลของส านกงาน ป.ป.ส. คอมรายงานการจบกมกญชาสงกวา 140,000 คด โดยแตละปมจ านวนคดอยระหวาง 9,000–24,000 คด เปนคดคากญชา รอยละ 10 สวนผเกยวของกบกญชามอยถง 120,000 ราย ในแตละปผนแปรอยระหวาง

23

8,000–24,000 ราย และในป 2557 พบวา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวเปนแหลงผลตกญชาทส าคญและสงผลกระทบตอประเทศไทยมากทสดในอาเซยน

อยางไรกตาม ปจจบนหลายประเทศทวโลกมการผอนปรนกฎหมายอนญาตใหประชาชนใชกญชาทางการแพทยหรอเพอสนทนาการไดอยางถกตอง แตกญชายงถอเปนสงเสพตดใหประเภท 5 ในประเทศไทย ซงผเสพตองระวางโทษปรบ และ/หรอจ าคก สวนรฐบาลไทยเรมมการหาทางแกกฎหมายเปดชองใหศกษาวจยเพอเสพตดไดอยางถกตอง แมผปวยไทยบางสวนลกลอบใชกญชาเพอรกษาโรครายมาหลายปแลว ทงน เนองจากผลการศกษา พบวา กญชามสารแคนนาบนอยด (Cannabinoids) ทเปนประโยชน ในการรกษาทางการแพทยในฐานะยาแพทยแผนปจจบน เรมตงแตใน ค.ศ. 1839 (พ.ศ. 2382) มหลายตวยาในกลมยาแกคลนไสอาเจยน (antiemetic) ในผปวยมะเรงทไดรบการรกษาดวยเคมบ าบดผลตจากสารแคนนาบนอยด นอกจากนยงมตวยาทผลตจากกญชาคอ นาบโลน (Nabilone) และ โดรนาบนอล (Dronabinol) สามารถลดความทกขทรมานของผปวยได ชวยกระตนความอยากอาหารในผทมอาการเบออาหาร และการสญเสยน าหนกจากความเจบปวย ความทกขทรมานของผปวยมะเรง หรอผตดเชอ HIV และผปวยอน ๆ ทเบออาหารและน าหนกนอย สารแคนนาบนอยด (cannabinoids) เปนยาแกปวดแบบเฉยบพลนและเรอรงทมประสทธภาพ เชน น าไปใชเพอลดอาการปวด กนชก และคลายกลามเนอ เพอบ าบดโรคและความไมสบายหลายอยาง เชน อาการไอ ออนลา โรคขอ หอบหด สนเพอ ปวดหวไมเกรน และปวดประจ าเดอน น ามาใชเพอรกษาตา ตอหน ชวยลดความดนในตา รกษาโรคลมชก ซงเปนความผดปกตทางพฤตกรรม นอกจากนนยาระงบประสาท (Anxiolytic) ทไดจากกญชายงมคณสมบตรกษาโรคจต ซงผลขางเคยงแทบจะไมมในการน ามารกษาอาการ ตาง ๆ เหลานน และแพทยน ามาเปนทางเลอกในการบ าบดรกษาโรคตาง ๆ

นอกจากน มผลการวจยทเผยแพรแลวซงแสดงใหเหนถงประโยชนของการน ากญชามาใชในทางการแพทย สรปไดดงน

1. ลดอตราการเสยชวตหลงการผาตดในผปวยบาดเจบทางสมอง จากการศกษาโดยทมวจยจากศนยการแพทยแหงมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ลอสแองเจลส (UCLA Medical Center) สหรฐอเมรกาไดทดสอบกญชากบผปวยทไดรบบาดเจบดานสมอง (Traumatic brain injury: TBI) จ านวน 446 ราย ตลอดระยะเวลา 3 ป พบวา กลมทมผลทดสอบจากกญชาไดผลเปนบวก คดเปนรอยละ 97.6 ทรอดชวตจากการผาตด ขณะทผปวยทมผลทดสอบกบกญชาไดผลเปนลบ มอตราการรอดชวตจากการผาตดรอยละ 88.5 โดยงานวจยครงนไดรบการเผยแพรในวารสาร American Surgeon

2. ยบยงการเจรญเตบโตของเซลลมะเรงในล าไสใหญ โดยบทความทตพมพในวารสารดานการศกษาเกยวกบมะเรง (Carcinogenesis) ระบวา สารส าคญในกญชาทใหผลในการรกษา คอ สารทไมออกฤทธตอจตประสาทอยาง CBG (Cannabigerol) โดยสามารถปองกนมะเรงล าไสใหญและควบคมการเจรญเตบโตของเนอรายทอาจกลายเปนมะเรงได โดยทมวจยจากมหาวทยาลยเนเปลในประเทศอตาลพบคณสมบตของสาร CBG ทสามารถยบยงกระบวนการเกดเนองอกในล าไสใหญ (Colon Tumorigenesis) ได อกทงยงพบความเชอมโยงระหวางการใชกญชาและการตายของเซลลมะเรงดงกลาว โดยผลการทดสอบ ในสตวเปนทนาพอใจ ขอสรปส าคญของทมวจยนคอเสนอใหใช CBG เปนทางเลอกในการปองกนและรกษาโรคมะเรงในล าไสใหญ

24

3. ชวยเสรมคณภาพชวตในผปวยพารกนสน กรณนไดจากผลการทดสอบประสทธภาพของสาร แคนนาบไดอล (Cannabidiol) หรอ CBD ในกญชา โดยศกษาเทยบกบยาหลอก (Placebo) โดยทมวจยจากมหาวทยาลยเซาเปาโล ประเทศบราซล ซงเผยแพรในวารสารทางเภสชกรรม (Journal of Psychopharmacology) คณะผวจยไดคดเลอกผปวยพารกนสน จ านวน 21 ราย เขาท าการทดสอบ โดยแบงเปน 3 กลม คอ 2 กลมแรกไดรบ CBD ในปรมาณ 75 และ 300 มลลกรม ตามล าดบ ขณะทกลมสดทายไดรบยาหลอกทไมใหผลใด ๆ ในการรกษา ผลปรากฏวา กลมอาสาสมครทไดรบ CBD เปนประจ าทกวน แมจะมอาการทางรางกายไมตางจากกลมทไดรบยาหลอก แตจากแบบประเมนดานคณภาพชวตและสขภาพโดยรวม พบวาไดผลออกมาดกวากลมทไดรบยาหลอกในทกดาน

4. ลดผลกระทบจากการเลกยาเสพตดชนดอนๆ โดยทมวจยจากสถาบนประสาทวทยา (Farber Institute for Neurosciences) แหงมหาวทยาลยเจฟเฟอรสน ในประเทศสหรฐอเมรกา ไดคนพบวาการไดรบกญชาในปรมาณเหมาะสมสามารถบรรเทาอาการทเกดขนระหวางการบ าบดอาการตดยาเสพตดกลมเมธาโดนได โดยบทความวจยนไดรบการเผยแพรในวารสารการวจยดานยาเสพตด (The American Journal on Addictions) โดยทมวจยไดศกษากบผตดยาเสพตด จ านวน 91 รายทเขารบการบ าบด โดยภายหลงจากทใหอาสาสมครไดรบกญชาระหวางการบ าบดยาเสพตด ทมวจย พบวา อาการและผลกระทบทเกดขนระหวาง การบ าบดนนชวยลดความรนแรงลงได โดยวดไดจากแบบประเมนอาการถอนพษยาของผปวย (clinical opiate withdrawal scale: COWS) ซงบทสรปของงานวจยนถอเปนนมตหมายอนดของการใชกญชาในการลดผลกระทบทอาจเกดขนกบผทตองการเลกใชยาเสพตดชนดอน ๆ ได

5. ชวยบรรเทาอาการทางเดนอาหารอกเสบ โดยผลการศกษาครงนไดเผยแพรในวารสารคลนกระบบทางเดนอาหารและตบ (Clinical Gastroenterology and Hepatology) ซ งทมวจยจากสถาบน ทางการแพทยเมยร (Meir Medical Center) ในประเทศอสราเอล ไดท าการทดสอบเพอหาระดบความปลอดภยและประสทธภาพของกญชาเมอเทยบกบยาหลอกในการบรรเทาอาการของผปวยโรคโครหน (Crohn’s disease: CD) หรอโรคทเกดจากความผดปกตเรอรงของล าไสใหญท าใหเกดการระคายเคองในทางเดนอาหารบวม โดยท าการศกษากบผปวย จ านวน 21 ราย เปนเวลา 8 สปดาห ผลการศกษาสรปไดวาการสดไอระเหยจากกญชาชวยลดอาการของโรคโครหนได โดยยนยนจากดชนของอาการปวย (Crohn’s Disease and activity index: CDAI) นอกจากนยงพบวาไมเกดผลขางเคยงและอาการไมพงประสงคใด ๆ กบผปวยทใช กญชาเพอการรกษาครงน

ประโยชนของกญชาในทางการแพทยดงกลาว ประกอบกบนอกจากนยงมความเชอวาการเสพกญชาอาจมโทษตอรางกายไมรายแรงเทายาเสพตดชนดอน จงท าใหหลายประเทศมกฎหมายอนญาตใหน ากญชามาใชในทางการแพทยและการวจยได อาท ในประเทศออสเตรเลยในรฐวคตอเรยมกฎหมายยอมรบการใชกญชาโดยอนญาตใหใชในทางการแพทยและการวจยไดแตยงคงโทษทางอาญาอย โดยหากตรวจพบวามการเสพกญชาในครงแรกจะมการตกเตอนกอน หากพบวาเสพครงทสองจะสงไปรบค าปรกษา หากพบวามการใชกญชาอยางรนแรงหรอพบการกระท าผดซ าอก จะสงเขาสกระบวนการยตธรรมทางอาญา นอกจากนยงม รฐบางรฐในสหรฐอเมรกา แคนาดา เมกซโก สวเดน และในอกหลายประเทศทออกกฎหมายโดยอนญาตใหใชกญชาไดอยางเสร เชน เนเธอรแลนด สเปน สวตเซอรแลนด โปรตเกส เลบานอน ปากสถาน อยปต ตรก ฟนแลนด เยอรมน อสราเอล อตาล โคลมเบย อหราน อฟกานสถาน เปนตน

25

กลาวโดยสรปคอ ในปจจบนไดมการคดคนและวจยเกยวกบกญชาในหลายประเทศแลว ซงตางพบวา กญชามสรรพคณทางยาและสามารถน ามาใชในการรกษาโรคไดหลายชนด ประกอบกบหลายประเทศทพฒนาแลวตางเปดโอกาสทางกฎหมายใหสามารถน ากญชามาใชในการศกษาวจย และหลายประเทศไดลดหยอนโทษในสวนทเกยวของคอ หากพบวามการเสพกญชาในครงแรกจะตกเตอนกอน หากพบวาเสพครงทสองจะสงไปรบค าปรกษา หากพบวามการใชกญชาอยางรนแรงหรอพบการกระท าผดซ าอกจงจะสงเขาสกระบวนการยตธรรมทางอาญา และส าหรบประเทศไทยไดมการปฏรปกฎหมายทเกยวของกบยาเสพตดคอ เมอวนท 15 พฤษภาคม 2561 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบรางกฎหมายเกยวกบยาเสพตด 3 ฉบบ ซงประกอบดวย รางพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายยาเสพตด พ.ศ. …. โดยรางประมวลกฎหมายยาเสพตด และรางพระราชบญญตวธพจารณาคดยาเสพตด (ฉบบท ..) พ.ศ. …รางงพระราชบญญตการควบควบคม ยาเสพตด ดงกลาวมสาระส าคญเกยวกบ

1. ใหคณะกรรมการควบคมยาเสพตดมหนาทและอ านาจก าหนดมาตรการในการควบคมยาเสพตดใหโทษ วตถออกฤทธ และสารระเหย

2. แบงประเภทของยาเสพตดใหโทษออกเปน 5 ประเภท และแบงประเภทของวตถออกฤทธออกเปน 4 ประเภท

3. ก าหนดการอนญาตเกยวกบยาเสพตดใหโทษและวตถออกฤทธ

4. ก าหนดมาตรการควบคมพเศษในการปองกน ปราบปราม แกไขปญหาและควบคมยาเสพตด โดยก าหนดใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพต อาจก าหนดพนทในการทดลองเพาะปลกพชทเปนหรอใหผลผลตเปนยาเสพตดใหโทษหรออาจใชผลตเปนยาเสพตดใหโทษ หรอผลตและทดสอบเกยวกบ ยาเสพตดใหมคณะกรรมการควบคมยาเสพตด ในการก าหนดมาตรการในการควบคมยาเสพตดใหโทษ วตถออกฤทธ และสารระเหย

ซงผลจากมตดงกลาวสงผลใหสารเสพตดประเภท 5 อยางกญชา สามารถเสพและสามารถศกษาวจยทางการแพทยในมนษยไดนนเอง

ตอมา การประชมสภานตบญญตแหงชาต เมอวนท 14 มถนายน 2561 วาระการพจารณา รางพระราชบญญต จ านวน 3 ฉบบ ประกอบดวยรางพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายยาเสพตด พ.ศ. ... รางประมวลกฎหมายยาเสพตด พ.ศ. ... และรางพระราชบญญตวธพจารณาคดยาเสพตด ฉบบท.... พ.ศ. ... ซงในการประชมครงนน พล.อ.อ.ประจน จนตอง รองนายกรฐมนตร เขาชแจงตอทประชมสภาเกยวกบ รางกฎหมายดงกลาว โดยชแจงวารางพระราชบญญตขางตนจะเปนการรวบรวมกฎหมายทเกยวของของกบ ยาเสพตดทงหมดมาไวในฉบบเดยวอยางเปนระบบ รวมทงอนญาตเพอให มการควบคมและการใชยาเสพตดในทางการแพทย ทางวทยาศาสตร และทางอตสาหกรรม เนนการปองกนการแพรกระจายยาเสพตด การบ าบดรกษาและฟนฟสภาพเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน ซงในการประชมครงนนทประชมมมตเปนเอกฉนทรบหลกการรางพระราชบญญตขางตนทกฉบบ และใหตงกรรมาธการวสามญพจารณาแปรญตตตอไป

เมอวนท 25 ธนวาคม 2561 มนายพรเพชร วชตชลชย ประธานสภานตบญญตแหงชาต ท าหนาทประธานในการประชมเพอพจารณารางพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษทคณะกรรมาธการวสามญพจารณาเสรจแลว ในวาระ 2 และ 3 ทงน ในการพจารณาไมมสมาชกสภานตบญญตทานใดสงวนค าแปรญตต

26

หรอตดใจในมาตราทมการแกไขโดยคณะกรรมาธการวสามญ ซงหลงจากการพจารณารางพระราชบญญตดงกลาวเปนรายมาตราในวาระ 2 แลว ทประชมไดพจารณาตอในวาระ 3 และมมตเหนชอบใหประกาศใชเปนกฎหมาย ดวยคะแนนเสยง 166 เสยง ไมเหนดวยไมม และงดออกเสยง 13 เสยง ตอมา จงมการประกาศใชบงคบพระราชบญญตดงกลาวในราชกจจานเบกษาเมอวนท 18 กมภาพนธ 2562 สงผลใหกญชาสามารถถกน าไปเสพและศกษาวจยทางการแพทยในมนษยไดอยางถกตองตามกฎหมาย

บรรณานกรม

พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท 7) พ.ศ. 2562. สบคน 26 กมภาพนธ 2562 จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/019/T_0001.PDF.

พชเสพตด. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก http://e-book.ram.edu/e-book/b/BO216(H)/BO216-H9(H).pdf.

มต ครม.: ใหใช “กญชา” มาศกษาวจยทางการแพทยในมนษยได. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://www.dharmniti.co.th/มต-ครม-วนท-15-พฤษภาคม-2561/.

มต สนช. ผานรวด 3 ฉบบ กม.ยาเสพตด เปดทางกญชา-กระทอม. (15 มถนายน 2561). สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://www.naewna.com/politic/345429.

มานพ คณะโต และคณะ. (2559). ความเปนไปไดในการลดทอนการเปนอาญา (Decriminalization) ของพชกญชา. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด (ป.ป.ส.).

รฐบาลไทย. สรปขาวการประชมคณะรฐมนตร 15 พฤษภาคม 2561. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก http://www.thaigov.go.th/news/contents/details/12251.

สนช.เหนชอบราง พรบ.ยาเสพตด ใชกญชา-กระทอมทางการแพทย. (25 ธนวาคม 2561). สบคน 2 มกราคม 2562 จาก http://news.ch3thailand.com/politics/84239.

ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด. ผลการรกษาดวยกญชาทวทยาศาสตรไมอาจปฏเสธ. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://www.oncb.go.th/ncsmi/cannabis3/ผลการรกษาดวยกญชา.pdf.

ภาพอางอง

กญชา. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://pxhere.com/th/photo/659402/

รอบโลกวจย

ขจดความเครยดดวยการฝกสมาธ เรยบเรยงโดย วจตรา ประยรวงษ

ทมา: https://pixabay.com/th/illustrations/การท าสมาธ-การแสดงตน-จตวญญาณ-567593/

ความเครยดเปนภาวะของอารมณหรอความรสกทเกดขนเมอบคคลตองเผชญกบปญหาตาง ๆ และท าใหรสกถกกดดน ไมสบายใจ วนวายใจ กลว วตกกงวล ตลอดจนรสกถกบบคน เมอบคคลรบรหรอประเมนวาปญหาเหลานนเปนสงทคกคามจตใจ และอาจกอใหเกดอนตรายแกรางกายจนสงผลเสยตอสภาวะสมดลของรางกายและจตใจ กลาวคอ ความเครยดท าใหบคคลมการแสดงปฏกรยาตอบสนองเปนการเปลยนแปลงทเกดขนกบรางกาย จตใจ อารมณ และพฤตกรรมของบคคล สรปไดดงตอไปน

1. เมอระบบประสาทอตโนมตของรางกายถกกระตนดวยความเครยด ท าใหเกดอาการหนามดเปนลม เจบหนาอก ความดนโลหตสง โรคหวใจ หลอดเลอดอดตน โรคอวน แผลในกระเพาะอาหาร เมอบคคลตกอยในความเครยดเปนเวลานาน จะท าใหสขภาพรางกายเลวลงเนองจากเกดความไมสมดลของระบบฮอรโมน ซงเปนชวเคมทส าคญตอมนษย เพราะท าหนาทชวยควบคมการท างานของระบบตาง ๆ ภายใน ขณะเกดความเครยดจะท าใหตอมใตถกกระตน ท าใหตอมหมวกไตหลงฮอรโมนคอรตซอล (cortisol) เพมขน จะท าใหเกดอาการทางกายหลายอยางแตกตางกนไปในแตละบคคล ตงแตปวดศรษะ ปวดหลง ออนเพลย หากบคคลนนตองเผชญกบความเครยดทรนแรงมาก ๆ อาจสงผลใหบคคลเสยชวตไดเนองจากระบบการท างานทลมเหลวของรางกาย เชน คนทมโรคเบาหวานเปนโรคประจ าตวอยแลว หากเกดความเครยดอยางรนแรง ฮอรโมนคอรตซอลจะไปกระตนระดบน าตาลในเลอดใหสงขนหรอลดต าลงอยางผดปกต และท าใหเกดอาการชอกได หรอในบางรายทระบบภมคมกนของรางกายท างานไดไมเตมทสงผลใหเกดเปนอาการของโรคหอบหด

28

โรคภมแพตาง ๆ โรคผวหนง อาจมอาการผมรวงและมอตราเสยงตอการเกดโรคมะเรงไดงายกวาเมอเทยบกบคนปกต

2. จตใจและอารมณของบคคลทมความเครยด สงผลใหเกดอาการหมกมนครนคด ไมสนใจ สงรอบตว ใจลอย ขาดสมาธ ความระมดระวงในการท างานเสยไปเปนเหตใหเกดอบตเหตไดงาย จตใจขนมว โมโหโกรธงาย สญเสยความเชอมนในความสามารถทจะจดการกบชวตของตนเอง เศราซม คบของใจ วตกกงวล ขาดความภมใจในตนเอง ในบางรายทตกอยในภาวะเครยดอยางยาวนานมาก อาจกอใหเก ดอาการ ทางจต จนกลายเปนโรคจตโรคประสาทได เนองจากการเผชญตอภาวะเครยดเปนเวลานานฮอรโมนคอรตซอลทมปรมาณเพมขน จะท าใหเซลลประสาทฝอและลดจ านวนลง โดยเฉพาะในสมองสวนทเกยวของกบความจ าและสตปญญา ความเครยดจงท าใหท าใหความจ าและสตปญญาลดลง และยงมผลตอการท างานของระบบสารสอประสาททท าหนาทเกยวกบอารมณและพฤตกรรม จงท าใหเกดอาการซมเศราและวตกกงวลกวาเวลาปกต

3. บคคลทเครยดมาก ๆ มพฤตกรรมการแสดงออกในลกษณะแตกตางกนไป อาท มอาการ เบออาหารหรอบางรายอาจรสกวาตวเองหวอยตลอดเวลา และท าใหมการบรโภคอาหารมากกวาปกต มอาการนอนหลบยากหรอนอนไมหลบหลายคนตดตอกน ประสทธภาพในการท างานนอยลง เรมปลกตวจากสงคม และเผชญกบความเครยดอยางโดดเดยว บอยครงบคคลจะมพฤตกรรมการปรบตวตอความเครยดในทางทผด เชน สบบหร ตดเหลา ตดยา เลนการพนน การเปลยนแปลงของสารเคมบางอยางในสมอง ท าใหบคคล มพฤตกรรมกาวราวมากขน ความอดทนเรมต าลง พรอมทจะเปนศตรกบผ อนไดงาย อาจมการอาละวาด ขวางปาขาวของ ท ารายผอน ท ารายรางกายตนเอง หรอหากบางรายทเครยดมากอาจเกดอาการหลงผดและตดสนใจแบบชววบน าไปสการฆาตวตายในทสด

ความเครยดจงเปนภาวะทท าใหเกดความบกพรองทงในดานระบบภมคมกนของรางกาย ความผดปกตดานจตใจ อารมณ และพฤตกรรมของบคคล ซงแมเวลาผานไปความเครยดดงกลาวสามารถลดระดบลงหรอหมดไปได แตส าหรบหลายกรณทมความเครยดสะสมหรอบคคลนนไมรจกวธการผอนคลายความเครยด อาจน ามาซงภยรายอนตรายตอคณภาพชวตของบคคลในทสด โอกาสน รอบโลกวจยจงขอน าเสนอบทความเรอง ขจดความเครยดดวยการฝกสมาธ เนองจากการท าสมาธเปนวธการหนงทวงการแพทยน ามาใชในการควบคมความเครยดของผปวยและประชาชนอยางแพรหลายทวโลก และในทางจตวทยา การท าสมาธถกน าไปใชในการอธบายระดบของจตส านก (Consciousness) ดงนน จงมการน าการท าสมาธไปใชประโยชนในหลากหลายดาน อาท ท าจตใจใหสงบ การปรบเปลยนทศนคต การเสรมสรางสขภาพทดของรางกาย หวใจ และระบบหลอดเลอด ทงมการน าการท าสมาธมาใชส ารวจสภาวะทางจตเพอประโยชนดานการชวยใหเกดความสงบในจตใจ และดานการใชชวตในปจจบน ดงผลการศกษาทน าเสนอตอไปน

ผลการศกษาของเฮอรเบรต เบนสน สถาบนจตวทยาในมหาวทยาลยฮารวารด และโรงพยาบาลบอสตน พบวา การท าสมาธท าใหเกดการเปลยนแปลงสารเคมบางอยางในรางกาย จนท าใหเกดการผอนคลาย โดยการผอนคลายนจะท าใหเกดการเปลยนแปลงของการเผาผลาญในรางกาย การเตนของหวใจ ความดนโลหต และสารเคมในสมอง โดยผเขารวมโครงการวจยไดท าสมาธ อตราการเตนของหวใจจะชาลง ความดนโลหตลดลง คลนสมองชาลงและมความเปนระเบยบขน ความตงตวของกลามเนอทวรางกายผอนคลายลง และการเผาผลาญอาหารในรางกายกลดลงดวย

29

ผลการศกษาของคลฟฟอรด ซารอน หวหนาคณะวจยของโครงการชามาทา ซงเปนโครงการศกษาสมาธเชงวทยาศาสตรของศนยศกษาสมองและจตใจ มหาวทยาลยแคลฟอรเนยเดวส พบวา การฝกสมาธชวยเสรมความสามารถในการคด ซงใชในการรบรพนฐานทกประเภท เปรยบไดกบการฝกฝนกลามเนอใหพรอมกบการใชงานหลายรปแบบ เมอการรบรฉบไวขน สมองจงสามารถควบคมการท างานใหมสมาธดขน การท าสมาธชวยพฒนาศกยภาพทงดานอารมณ ชวยใหลดความกงวลลงและควบคมอารมณไดดขน นอกจากน การฝกสมาธเปนประจ าท าใหเอนไซมเทโลเมยเรสเพมขน เอนไซมนมหนาทปองกนมใหเซลลชราภาพ และมฤทธยบยงปฏกรยาทางจตใจ ทมตอความเครยด ปรากฏการณเหลานเกดจากผลดานบวกของสมาธทชวยฟนฟสภาพจตใจ

ผลการศกษาของฟาเดล ไซแดน นกจตวทยาจากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเวกฟอเรสต ในวนสตน–ซาเลม พบวา การฝกสมาธไมกครงท าใหอาสาสมครทนความเจบปวดไดดขน เขาเชอวาสมาธไมไดท าใหความรสกเจบปวดหายไป แตเปนการฝกควบคมวธอารมณทเกดขนเมอรางกายสมผสความเจบปวด และชวยลดความเครยด การทเราควบคมหรอบรรเทาอาการบางอยางไดดวยตนเองถอเปนพลงการบ าบดทส าคญมาก นอกจากนยงพบวา ผปฏบตมอใหมมอาการดขนหลงฝกสมาธวนละ 20 นาทเพยงสามวน เมอศกษาซ าอกครง เขากพบวาการฝกสมาธระยะสนกชวยเพมประสทธภาพการท างานทตองใสใจตอเนองได เชน การจ าชดตวเลขหลายหลก เปนตน

ผลการศกษาของพอล เอกแมน นกจตวทยา กบอลน วอลเลช ครสอนพทธศาสนา เชอวาการฝกสมาธชวยใหคนมจตใจเมตตามากขน จงรวมกนคดโครงการ บรหารจตใจ เพอฝกวธควบคมอารมณ ยกระดบจตใจใหเปยมดวยความเมตตา รวมทงผอนคลายความเครยด ประโยชนของสมาธดานการควบคมอารมณเปนสงส าคญอกประการทกอใหเกดผลดตอคนรอบขาง การศกษาโดยภาพถาย fMRI (Functional magnetic resonance imaging) ซงเปนวธการถายภาพวนจฉยทสามารถตรวจการท างานของสมอง พบวา วงจรสมองทเกยวของกบความเหนอกเหนใจของผทปฏบตสมาธมานานจะมการท างานมากกวาผทเพงเรมฝกสมาธ

ผลการศกษาของสนนทา กระจางแดน ศกษาเรอง ผลของการท าสมาธชนดอานาปานสตแบบผอนคลายในการลดความเครยดและความดนโลหตในผปวยโรคความดนโลหตสงโดยไมทราบสาเหต พบวา การท าสมาธมผลในการพฒนาระดบจตส านกใหสงขนเหนอกวาคนธรรมดา และมผลตอสรระวทยาของระบบประสาท อนสงผลกระทบตอระบบอน ๆ ของรางกาย กลาวคอการท าสมาธจะท าใหการเผาผลาญของรางกายลดลง และท าใหระดบความวตกกงวลของผปวยลดลงดวย

ผลการวจยดงกลาวทแสดงใหเหนถงประโยชนของการท าสมาธซงเปนผลการวจยทงจากของไทยและตางประเทศ ซงท าใหบรษทใหญระดบโลก เชน Google และ Hedge fund (บรษทกองทนในยาน Wall Street) ไดน าหลกการท าสมาธมาใชเพอพฒนาศกยภาพการท างานของพนกงาน ขณะทประเทศไทยมการน าหลกการท าสมาธมาใช โดยใหพนกงานมารวมตวกนนงสมาธกอนออกไปรบประทานอาหารกลางวน ทกวน ตงแตวนจนทรถงวนศกร ครงละ 10 นาท เพอพฒนาสมองและศกยภาพการท างาน ซงไดแก บรษทเซอรทส จ ากด (Sertis Co., Ltd.) ผเชยวชาญดานการใหค าปรกษาเกยวกบ Big Data และเทคโนโลย AI ของไทย

นอกจากผลการวจยกรณประโยชนของการท าสมาธดงกลาวแลว นายแพทยยงยทธ วงศภรมยศานต หวหนากลมทปรกษากรมสขภาพจต มค าอธบายเกยวกบการฝกสตและสมาธคอ สตเปนจตทมคณภาพ ในขณะท างาน สวนสมาธเปนจตทมคณภาพขณะพก โดยทงสตและสมาธมสวนสมพนธเกอหนนกน กลาวคอ

30

การนงสมาธทกวน วนละ 10–20 นาท สงผลกอเกดการเปลยนแปลงทตวบคคล ท าใหการท างานดขน ควบคมอารมณไดดขน แสดงออกอยางระมดระวง ตระหนกรตวเอง ท าใหคณภาพจตมความรก ความเมตตาเสยสละ อดทน ทงน เนองจากจตในขณะทมสต สงผลใหท างานโดยไมวอกแวก ไมถกสอดแทรกดวยอารมณ สวนจตขณะท าสมาธท าใหหยดคดจนเกดความสงบ เกดการผอนคลายทงรางกายและจตใจ ซงจะเปนการคลายเครยดในระดบลกตรงขามกบกระบวนการเกดอารมณและความเครยด ซงเรมจากการสะสมความวาวน ความคดลบจากแรงกดดนตาง ๆ แลวจบดวยการเกดอารมณและความเครยด ดงนน การท าสมาธทกวนเทากบเปนการปลดปลอยความเครยดออกจากสมองทกวน สมองจงไมมความเครยดคงคาง เมอมความเครยดเขามาใหมจงสามารถเผชญกบสถานการณไดด โดยกรมสขภาพจตไดแนะน าวธฝกสมาธแบบงาย ๆ ดงน

1. ฝกหยดความคด ใหนงตวตรง ศรษะตรง หลบตา หายใจเขาออกยาว ๆ 5 รอบ รบรความรสกของลมหายใจทผานเขาออก มงสงเกตลมหายใจทปลายจมกขางหนงทรสกชดกวา และจบลมหายใจไปใหตอเนอง การรลมหายใจท าใหหยดคด

2. ฝกจดการความคด ความคดมาจากจตใตส านก เราควบคมหรอหามไมได สงทท าไดคอไมคดตาม ปลดปลอยความคดนนไป อยาวาวนวกวนกบความคด เพราะจะท าใหจตไมสงบ จงรตวและเตอนตวเองใหกลบมาอยกบลมหายใจทปลายจมก ดวยการหายใจยาว ๆ 1–2 ครง

3. ฝกจดการกบความงวงซงเกดจากจตเรมสงบ ใหพยายามยดตวใหตรง เพอใหรางกายตนตว หายใจเขาออกลก ๆ 5–6 ครง จนตนาการแสงสวาง เมอหายงวงใหกลบมารบรลมหายใจทปลายจมก และจดการกบตวกระตนภายในอน ๆ

กลาวโดยสรป ความเครยดเปนปฏกรยาตอบสนองตอเรองราวตาง ๆ ทเขามากระทบท งดานรางกาย จตใจ และอารมณ ความเครยดทไมไดรบการผอนคลายน าไปสอาการตาง ๆ ทเกดขน อาท ปวดศรษะ ปวดเจบหนาอก ปวดแสบทอง นอนไมหลบหรอหลบไมสนท วตกกงวล การฝกสมาธมประโยชนไมเพยงแตชวยพฒนาดานอารมณและจตใจเทานน แตยงสงผลดตอบคลกภาพและสขภาพในระยะยาว ดงนน หากเราปรบเปลยนรปแบบการใชชวตใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมยอมท าใหเกดความสมดลระหวางรางกายกบจตใจ และน ามาซงการมคณภาพชวตทดขน ทงการฝกสมาธเปนวธทไมเสยคาใชจาย เหมาะสมกบวถชวตของประชาชนในสงคม การฝกสมาธเปนประจ าและสม าเสมอสามารถชวยปองกน บรรเทา และบ าบดอาการเจบปวยไดหลากหลาย โดยเฉพาะโรคไมตดตอเรอรง อาท โรคความดนโลหตสง โรคหวใจ โรคมะเรง รวมถงอาการทเกดจากความเครยด อาท ความวตกกงวล ซมเศรา นอนไมหลบ ไมเกรน นอกจากน การท าสมาธยงชวยใหสมองสวนหนาท างานไดด ท าใหมทศนคตทางบวกมากขน รบรสงตาง ๆ ไดด มความจ าด ใจสงบและมความสข การฝกสมาธจงเปนวธการทสามารถขจดความเครยดออกจากจตใตส านกซงไดผลดทสด

บรรณานกรม

กรมสขภาพจตเผยหนมสาวยคใหม ‘ฝกสมาธฝกสต’ คลายเครยดจากการท างาน. (7 พฤษภาคม 2560). มตชนออนไลน. สบคน 30 มนาคม 2562 จาก https://www.matichon.co.th/local/quality- life/news_552939

การนงสมาธกบผลวจยทางวทยาศาสตร. (19 มนาคม 2561). สบคน 30 มนาคม 2562 จาก https://sertiscorp.com/การนงสมาธกบผลวจย/

31

ธชกร โบวแดง, เบญจวรรณ บณยะประพนธ, และ ราชนย บญธมา. (กรกฎาคม–ธนวาคม 2558). การฝกสมาธแบบอานาปานสตทมผลตอความเครยดในการท างานของพนกงานบญช. วารสารวชาการ ศลปศาสตรประยกต, 8(2), 91–102.

พรรณ ภาณวฒนสข. (ม.ป.ป.). สมาธกบสขภาพ. สบคน 30 มนาคม 2562 จาก http://www.thaicam.go.th/ index.php?view=article&catid=53%3A2009-09-09-09-46-20&id=204%3A2009-11-11-04- 27-41&format=pdf&option=com_content&Itemid=94.

ศรจนทร พรจราศลป. (2554). ความเครยดและวธแกความเครยด. สบคน 30 มนาคม 2562 จาก https://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/47/ความเครยด–วธแก ความเครยด/ สนนทา กระจางแดน. (2540). ผลของการท าสมาธชนดอานาปานสตแบบผอนคลายในการลดความเครยด และความดนโลหตในผปวยโรคความดนโลหตสงโดยไมทราบสาเหต. (วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต). มหาวทยาลยมหดล, บณฑตวทยาลย, สาขาวชาพยาบาลสาธารณสข.

ภาพอางอง

การท าสมาธ. สบคน 4 เมษายน 2562 จาก https://pixabay.com/th/illustrations/การท าสมาธ- การแสดงตน-จตวญญาณ-567593/