วารสารวิชาการบัณฑิตศึกษา...

วารสารวชาการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

Journal Of Graduate Studies Kalasin Rajabhat University

ปท 1 ฉบบท 1 (มกราคม – เมษายน 2556)

เจาของ โครงการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

เลขท 13 หม 14 ตำบลสงเปลอย อำเภอนามน จงหวดกาฬสนธ รหสไปรษณย 46230

โทรศพท 0 – 4360 – 2043 โทรสาร 0 – 4360 – 2044

http://www.gs.ksu.ac.th/

วตถประสงค 1. เพอเผยแพรบทความทางวชาการ ผลงานวจยของนกศกษาและคณาจารย ระดบบณฑตศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

2. เพอประชาสมพนธการดำเนนงานของโครงการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

คณะทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.สวกจ ศรปดถา อธการบด

รองศาสตราจารย ดร.ศร ฮามสโพธ รองอธการบด

รองศาสตราจารย ดร.ทนงศกด คมไขนำ รองอธการบด

ผชวยศาสตราจารย ดร.ปารชา มาร เคน รองอธการบด

ดร.อมร มะลาศร รองอธการบด

ดร.ธระ ภด ประธานโครงการบณฑตศกษา

กองบรรณาธการ รองศาสตราจารย ดร.ทนงศกด คมไขนำ ดร.ธระ ภด

ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยยนต เพาพาน ดร.ศกดสทธ ฤทธลน

ดร.คมสนท ขจรปญญาไพศาล ดร.อมร มะลาศร

ดร.นวตน สาระขนธ ดร.กตญญ แกวหานาม

ดร.ธวชวงศไชย ไตรทพย ดร.ชยธช จนทรสมด

ประสานงาน นางสาวกานตชนต จนทรสวาง

นางสาวพรพรรณ งามชมพ

จดรปเลม อาจารยวรรธนา นนตาเขยน

กำหนดเผยแพร ปละ 3 ฉบบ (วารสารราย 4 เดอน)

พมพท โรงพมพศรภณฑ ออฟเซท อ.เมองขอนแกน จ.ขอนแกน

รายนามผทรงคณวฒจากภายนอก

ประจำวารสาร ปท 1 ฉบบท 1

1. ศาสตราจารย ดร.ธระ รญเจรญ มหาวทยาลยวงษชวลตกล

2. รองศาสตราจารย ดร.สนทร โคตรบรรเทา มหาวทยาลยราชภฏบรรมย

3. รองศาสตราจารย ดร.ศกดไทย สวกจบวร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

4. รองศาสตราจารย ดร.กนกอร สมปราชญ มหาวทยาลยขอนแกน

5. ผชวยศาสตราจารย ดร.อดศร เนาวนนท มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา

รายนามคณะกรรมการกลนกรองบทความของมหาวทยาลยประจำวารสาร ปท 1 ฉบบท 1

1. รองศาสตราจารย ดร.สวกจ ศรปดถา

2. รองศาสตราจารย ดร.ศร ฮามสโพธ

3. รองศาสตราจารย ดร.ทนงศกด คมไขนำ

4. ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยยนต เพาพาน

5. ดร.ธระ ภด

6. ดร.ศกดสทธ ฤทธลน

7. ดร.อมร มะลาศร

8. ดร.คมสนท ขจรปญญาไพศาล

9. ดร.นวตน สาระขนธ

บทบรรณาธการ

วารสารวชาการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ปท 1 ฉบบท 1 (มกราคม- เมษายน 2556) จดทำขนเพอ

สงเสรมใหคณาจารยและนกศกษาระดบบณฑตศกษาไดเขยนบทความวจย บทความวทยานพนธ และเผยแพรผลงานของ

คณาจารย นกศกษาระดบบณฑตศกษาอยางตอเนอง

เนอหาสาระในวารสารฉบบนไดรบความอนเคราะหจากผทรงคณวฒภายนอกทสำคญคอ ศาสตราจารย ดร.ธระ

รญเจรญ นายกสมาคมพฒนาวชาชพการบรหารการศกษา และนายกสภามหาวทยาลยวงษชวลตกล นอกจากเปนผประเมน

บทความแลวยงไดอนเคราะหบทความ เรองวกฤตและทางออกในการบรหารจดการศกษา (ไทย) เพอตพมพในวารสารดวย

ผชวยศาสตราจารย ดร.บรรจบ บญจนทร จากคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาไดนำเสนอบทความเรอง

การนเทศเพอสงเสรมความกาวหนาของครและการเรยนรของนกเรยน คดวาจะเปนประโยชนอยางยงตอผอาน สำหรบ

บทความวจยในฉบบน สวนใหญเปนบทความงานวจยของผสำเรจการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

บรหารศกษา

โครงการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ หวงเปนอยางยงวาวารสารฉบบนจะเปนประโยชนทางวชาการ

สำหรบนกวชาการ คณาจารย นกศกษาและผทเกยวของทกทาน

กองบรรณาธการ

สารบญ

บรรณาธการแถลง

วกฤตและทางออกในการบรหารและจดการการศกษา (ไทย)........................................................................................................... 5

ศ.ดร.ธระ รญเจรญ

การนเทศเพอสงเสรมความกาวหนาของครและการเรยนรของนกเรยน..................................................................................... 10

ดร.บรรจบ บญจนทร

การพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยนของโรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ................................. 22

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

กลยาณ ภมลม

การพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงานเขตพนท............................... 28

การศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

ครรชต โชตจำลอง

การพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา............................................ 37

ประถมศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3

จำเนยร พลหาญ

การศกษาปญหาและความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E-Learning ประกอบการจด.................................... 47

กจกรรมการเรยนรของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ขอนแกน เขต 1

นวลนภา นอยบวทพย

การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลก................................... 56

เทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ

พมพพร กลางประพนธ

การบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24............. 67

รตนา ยวาศร

ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา........................................................ 76

อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

สภาวด อทโท

แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการครสงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ..................................... 86

และการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ

เสกสรร สวรรณรกษ

คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษาตามทศนะของครผสอนและกรรมการสถานศกษา.................................. 93

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

จารวรรณ พฒม

ภาคผนวก........................................................................................................................................................................................................ 105

5วารสารวชาการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธJournal Of Graduate Studies Kalasin Rajabhat University

วกฤตและทางออก

ในการบรหารและจดการการศกษา (ไทย)

ศ.ดร.ธระ รญเจรญ*

วกฤตการศกษาไทย

เมอวเคราะหการจดการศกษาไทยไมวาจากการ

ประเมน ทงภายในและภายนอกประเทศ ปรากฏวา ผลการ

จดการศกษาของไทยไมคอยจะประสบผลสำเรจ และ

ไมคอยจะมคณภาพตามเปาประสงคทควรจะเปนโดยเฉพาะ

เมอเปรยบเทยบกบหลายๆ ประเทศ

ทงนเกดจากความบกพรองในระบบการศกษาและ

การดำเนนการใหเปนไปตามทออกแบบไวกลาวคอ

1. การศกษาสรางความทกขทงผบรหาร ผสอนและ

โดยเฉพาะนกเรยนซงเกดความทกขในการเรยน พอแมตอง

แสวงหาโรงเรยนดใหลกหลาน นกเรยนมความเครยดในการ

สอบแขงขนตองเขาตวหามรงหามคำทกวน

2. การเรยนเปนเรองยากไมสนก นาเบอ ตองทองจำ

ตำราเปนตน และจำนวนไมนอยตองออกจากระบบการศกษา

3. การศกษาผลตคนทขาดคณภาพทครบถวน

สมบรณ สมองไมพฒนาไมคอยไดคด ทงนเกดจากสาเหต

8 ประการ ดงน

1) การศกษาเปนการเนนการบอกใหจำมากกวา

การเกดการเรยนร

2) การขาดกระบวนการเรยนรทด

3) การมครดและเปนมออาชพมไมมากนก

4) ระบบการศกษาไมทวถงและไมดพอ

5) สงคมยงไมเหนคณคาและไมคอยจะมสวนรวม

จรงจง

6) การขาดระบบการสงเสรมครด

7) องคกรภายนอกไมคอยมสวนรวมรบผดชอบ

8) ระบบการบรหารจดการการศกษายงมปญหา

ดวยเหตผลดงกลาวนำไปสการวพากษวจารณมากมาย

หลายอยางและเปนทรบรโดยทวไปเชน

• ยงเรยนยงโง ยงโตยงเซอ

• ความโงไมมขาย อยากไดตองเขาโรงเรยน

• เดกไทยไมโง แตระบบทำใหโง (เอง)

• การศกษาแบบสมองหมา ปญญาควาย

• ถาเผาโรงเรยนทงใหหมด เมองไทยจะพฒนา

ไรเทยมทาน

• นกเรยนเปนโรคตดตว

ดงนนการศกษาไทยจงมวกฤตหลายอยาง ซงจำตอง

แสวงหาทางแกไข ปรบปรงสงเสรมใหถกวธ วกฤตหลก

ไดแก

1. วกฤตนโยบายของผนำทางการศกษาของ

กระทรวงศกษาธการ ซงเปลยนแปลงอยตลอดเวลาตาม

รฐมนตรแตละคนซงแบกจตสำนกความเชอของตนเองมาใช

ในวงการการศกษาไมไดเนนการตอเนองและไมไดศกษา

สาระการจดการศกษาตามทผทรงคณวฒออกแบบการ

บรหารและจดการการศกษาไวในระเบยบกฎหมาย (เชน

พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต) ในแผนการศกษาแหงชาต

ในมาตรฐานการศกษาเปนตน

2. วกฤตการจดการเรยนการสอน การจดการเรยน

การสอนยงเนนกจกรรมบอกเนอหาทมอยในหนงสอ ตาม

หลกสตรทมอยเปนหลก นกเรยนตองจำเปนสำคญ ใชกจกรรม

เดยวแบบเดยวสอนทกคน ซงถาเปนเชนนกไมสอดคลองกบ

ความแตกตางระหวางบคคล และไมเปนไปตามการออกแบบ

การสอนทเนนผเรยนเปนสำคญในมาตรฐานการศกษาของ

ชาต 2547 และผลทไดคอการสอนไมไดมาตรฐาน การสอน

ทเนนผเรยนเปนสำคญ (ตามผลการประเมนของ สมศ.

รอบ 2) และวกฤตของครอกประการหนงคอการขาด

จตสำนกของความเปนคร (มออาชพ) ขาดอดมการณ ขาด

ความวรยะอตสาหะ และอทศตนเพอพฒนาผเรยน

* นายกสภามหาวทยาลยวงษชวลตกล นายกสมาคมพฒนาวชาชพการบรหารการศกษาแหงประเทศไทย

วารสารวชาการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธJournal Of Graduate Studies Kalasin Rajabhat University

6

3. วกฤตการบรหารและจดการการศกษา พ.ร.บ.

การศกษาแหงชาตทใชอยในปจจบนซงเนนแกนการจด

การศกษาอยในหมวด 4 แนวการจดการศกษาแตผบรหาร

การศกษาไมคอยไดศกษาไมคอยไดศกษาคนควาและนำมา

ใชเปนตวแบบในการดำเนนการอำนวยความสะดวก สงเสรม

สนบสนนมากนก การบรหารจดการเปนไปอยางไรทศทาง

ผบรหารสถานศกษาขาดภาวะผนำทางวชาการ ภาวะผนำ

เชงสรางสรรค รวมทงจตสำนก จตวญญาณ และอดมการณ

ในความเปนผบรหารมออาชพอยางแทจรงดงจะเหนไดจาก

ผลการประเมนของ สมศ. รอบ 2 ปรากฏวาคณภาพผบรหาร

สถานศกษาเกยวกบการสงเสรมการสอนโดยเนนผเรยนเปน

สำคญกอยในระดบไมไดมาตรฐาน ซงยอมสงผลกระทบ

ตอคณภาพการสอนของคร และคณภาพการเรยนรของ

นกเรยน ดงนนการบรหารและจดการศกษาซงเปนแบบ

เดมๆ ไมสอดคลองกบการออกแบบไวใน พ.ร.บ. การศกษา

แหงชาต การยดการสงการจากผบรหารเบองบน ความคด

รเรมสรางสรรคมนอย ตองการเพมวทยาฐานะสงๆ ขน แต

ไมมผลงานทางวชาการ จำนวนไมนอยสงผลงานเพอประเมน

วทยฐานะเชยวชาญพเศษ แตผลการประเมนไมผาน

แมกระทงวทยฐานะชำนาญการเปนตน

4. วกฤตบรบททางการศกษา บรบททสงผลตอ

การบรหารและจดการเรยนไมเออทงทางการเมองเศรษฐกจ

และสงคม เชน การมคานยม การแสวงหารายไดใหมาก

ไมวาจะเปนทางดหรอทางคอรปชน อาท เชน จากผล

การวจยปรากฏวาไมวาจะเปนนกเรยนหรอประชาชนทวไป

ประมาณรอยละ 65 ยอมรบใหมการคอรปชนไดตราบเทาท

ตนไดรบผลประโยชนดวย ซงเปนคานยมทอนตรายตอ

ประเทศเปนอยางยง ความไมซอสตยของนกการเมอง

สวนใหญ การปฏบตจรงตรงกนขามกบนโยบาย การมคา

นยมฟมเฟอย กน เทยว เกนการพอด หนสนถวนหนา

วยรนหญงแยงแฟน ตบตกนอยางโหดรายทารณซงปรากฏ

ทาง social network อยบอยครงเปนตน ปรากฏการณ

เหลานเปนสงแวดลอมทไมดตอการศกษา เรยนร เพราะจะ

เปนการเรยนร ซมลกสตนเองจนถอวาเปนเรองปกต และ

ปฏบตตอเนองไปเรอยๆ เปาหมาย “ด เกง มความสข” จง

ไมอาจบรรลไดสมบรณ

ทางออกในการแกวกฤต

ทางออกในการแกวกฤตทางการบรหารและจดการ

ศกษาจำเปนตองใชหลกบรณาการแนวความคด หลกการ

นโยบายหลายอยางประกอบไดแก

1. ผลการออกแบบการบรหารและจดการศกษาท

ปรากฏหรอกำหนดไวใน พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต มาตรฐาน

การศกษาของชาต แผนการศกษาแหงชาต มาตรฐาน

การประเมนคณภาพทงการประกนคณภาพภายในและ

ภายนอก จดหมายของหลกสตรแกนกลาง ฯลฯ

2. แนวทางและหลกการในการจดการศกษาในยคน

และตอไปในอนาคต ซงจำเปนตองปรบเปลยนตลอดเวลา

คดใหมๆ ไปเรอยๆ ตามความจำเปนและความเหมาะสม

สอดคลองกบการเปลยนแปลง จะอาศยการกำหนดตายตว

ไมได จงจะนำไปสวธการใหมๆ ซงมประสทธผลมากขน

3. หลกการพฒนาทกหนวยทกองคกรใหเปนสงคม

หรอชมชนแหงการเรยนร ปรบปรงและสรางองคความร

ใหมๆ และนำมาใชปฏบตจรง ดงนนการนำแนวคดการศกษา

วจยมาใชอยเสมอเปนสงจำเปนและจำเปนตองอาศยภาวะ

ผนำการเปลยนแปลงเชงสรางสรรคของผบรหารและ

ผปฏบต

องคประกอบการจดการศกษาสคณภาพ

ในการจดการศกษาเพอคณภาพการเรยนรจำตอง

อาศยการบรณาการองคประกอบหลายอยาง ซงองคประกอบ

หลกๆ ไดแก

1. การบรหารฐานโรงเรยน

2. การสอนโดยเนนผเรยนเปนสำคญ

3. การมสมรรถนะในการศกษาเรยนรของผเรยน

4. การมสวนรวมของทกคน ทกฝายและทกหนวย

5. การนำหลกการและแนวทางปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยงมาใชในการจดการศกษา ดงภาพประกอบตอไปน


1. การบรหารฐานโรงเรยน

ในการบรหารและจดการศกษาจะสมฤทธผลด

ผบรหารสถานศกษามบทบาทสำคญซงควรดำเนนการดงน

1.1 การใชความเปนมออาชพในการบรหาร

อยางแทจรง ในความเปนมออาชพเปนการยกระดบใหเปน

วชาชพชนสงอยางแทจรงซงเทาทนการเปลยนแปลงอยาง

รวดเรวเพราะความกาวหนาของสอเทคโนโลยสารสนเทศ

และการแกปญหาทสลบซบซอนจำตองอาศยการมสวนรวม

ทงโดยตรงและโดยออมของทกคน ทกฝายและทกหนวย

ดงนนผบรหารสถานศกษาจำตองมแนวทางและหลกยดใน

การดำเนนการหลายอยาง

1.2 การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารซง

ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกโปรงใส หลกความ

รบผดชอบ หลกการมสวนรวมและหลกความคมคา

1.3 การมและใชภาวะผนำการเปลยนแปลงเชง

สรางสรรคเพราะการเปลยนแปลงเปนไปอยางรวดเรวจำ

ตองแสวงหากลยทธใหมๆ ในการบรหาร จะตดกรอบแบบ

เดมๆ ยอมนำไปสความลาสมย ดงนนผบรหารจำตอง

ก. นำตนเอง คอ อทศตน มจตสำนกทด

กระทำตามสงทพดไว พฒนาตนเองและสนใจใฝร ทำกจกรรม

ตางๆดวยความอดทน กอปรทงมจรรยาบรรณทด

ข. นำผอน โดยการมมนษยสมพนธทด

นำปฏบตใหเปนแบบอยางทด จรงใจ และหวงดตอทกคน

ค. นำการจดการเรยนการสอน โดยใช

วสยทศนทกวางไกล อำนวยความสะดวก สงเสรมสนบสนน

และจดหาและพฒนาวทยากรเพอการเรยนการสอน สงเสรม

กจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสำคญ มความร

ความเขาใจในการจดการศกษาสเปาหมาย ด เกง และมความสขของนกเรยน 1.4 การพฒนาโรงเรยนใหเปนชมชน/สงคมแหงการเรยนร การสรางบรรยากาศและสงแวดลอมทสงเสรมการเรยนรเปนสงสำคญเพราะในโลกทกวนนกลยทธในการทำงานตองปรบเปลยนใหเหมาะสมอยเสมอ ดงนนผบรหาร คร นกเรยน รวมทงผเกยวของจำเปนตองใฝรอยเสมอ แสวงหาองคความรใหมมาปรบใชในงานของตน ผบรหารตองนำการศกษาเรยนรโดยจดใหมกจกรรมหลายอยาง เชน - การสงเสรมและพฒนาสมรรถนะในการวจย - การพฒนาสมรรถนะในการเรยนรโดยการพงตนเอง - การจดหาสอเทคโนโลยเพอการเรยนรดวยตนเอง - การใหรางวลและเผยแพรผลงานของทกฝาย

2. การสอนโดยเนนผเรยนเปนสำคญ นบเปนทรบรและยอมรบทวไปวา การศกษาเรยนรจะประสบผลสำเรจผเรยนตองเปนบคคลหลกในกจกรรมการศกษาเรยนร ครเปนเพยงผอำนวยความสะดวก จดกจกรรม และแสวงหาสอกจกรรมใหนกเรยนเพอการเรยนร ซงไมใช ผบอกความรทมในหลกสตรและหนงสอเรยน ดงนนครจำตอง 1. จดกจกรรมการสอนการเรยนใหสอดคลองกบลกษณะธรรมชาตของนกเรยน ลดบทบาทของคร เพมบทบาทของผเรยน 2. จดกจกรรมและใชสอหลากหลายเพอการสนองความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยน 3. ใหโอกาสนกเรยนไดเรยนรดวยตนเองโดยยดฐานปญหาในการเรยนร (problem-based learning)

คณภาพการเรยนร

- เปนคนด

- เปนคนเกง

- เปนคนมความสข

การบรหารฐานโรงเรยน

การสอนโดยเนนผเรยนเปนสำคญ

การมสมรรถนะในการศกษาเรยนรของผเรยน

การมสวนรวมของทกคน ทกฝายและทกหนวย

การนำหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการจดการศกษา


8

4. พฒนาสมรรถนะในการศกษาเรยนรดวยตนเอง

เชน การใชเทคโนโลยในการสบคนความร การฝกใหคดแก

ปญหา การสรางความสนใจใฝร การคดรเรมแนวทางหรอ

วธการแกปญหาใหมๆ ตามความถนด ความสามารถและ

ความสนใจของนกเรยน นนคอใหสามารถคด สงเกต ถาม

และลงมอดวยตนเอง

5. จดกจกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาทกดาน

ไปพรอมๆ กน ทงความร ทกษะและคณลกษณะทพง

ประสงค กอปรทงนำกจกรรมสการบรรลปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง (ความมเหตผล ความพอประมาณ และความม

ภมคมกน) มาใชในกระบวนการจดการเรยนการสอน

6. บรณาการกจกรรมการเรยนการสอนในระบบ

นอกระบบตามอธยาศย

3. ความเปนบคคลแหงการเรยนรของนกเรยน

เนองจากการศกษาเรยนรเปนเรองเฉพาะบคคล

บคคลอนเปนเพยงผอำนวยความสะดวก สงเสรม สนบสนน

การเรยนร และการศกษาจำตองดำเนนไปตลอดชวต ไมใช

เกดขนเฉพาะชวงใดชวงหนงและศกยภาพหรอสมรรถนะใน

การคดและปฏบตสวนใหญเกดในโรงเรยน ดงนนสมรรถนะ

ในการศกษาเรยนรเปนสงสำคญ นกเรยนจะตองมกจกรรมท

นำไปสความอยากรอยากเหน (inquiry mind) ความคด

รเรมสรางสรรค ความสนใจใฝร การเรยนรโดยการพงตนเอง

ผเกยวของควรเปดโอกาสอำนวยความสะดวก สงเสรมให

นกเรยนมสมรรถนะในการเรยนรดวยตนเอง เกดความซกซน

ทางความคด (Marc, facebook) คดวาตนเองหวและโงอย

เสมอ (Steve Jobs) และเกดนสยการศกษาเรยนรอยเสมอ

4. การมสวนรวมรบผดชอบของทกคน

เนองจากการศกษาเรยนรเกดขนทกททกเวลา

และตอเนองในชวตประจำวน การทจะทำใหการศกษาเรยน

ร มคณภาพทกดานจำตองอาศยการมสวนรวมของทกคน

ทกฝาย และทกหนวยทงในและนอกโรงเรยน (All for

education) ซงมตวอยางทประสบความสำเรจอยมากมาย

เชน เสอเพลอโมเดล (วรยพร แสงนภาบวร) ดงนนบคลากร

ในโรงเรยนและนอกโรงเรยน (ผปกครอง ผนำทองถน

ผบรหารการศกษา และประชาชนทวไป) จำตองถอวาเปน

หนาทความรบผดชอบในการใหการศกษาหรอจดการศกษา

รวมกน ไมใชยกความรบผดชอบใหแกโรงเรยนทงหมด

ทกคนมความรสกวาเปนหนสวนในการจดการศกษา จะตอง

รวมกจกรรมในการใหการศกษาตามความเหมาะสม รวมกน

สรางสงแวดลอมทดในการเรยนร ชมชนจดแหลงเรยนรตาม

สภาพจรง รวมกจกรรมในโรงเรยนและนอกโรงเรยน บาน

วด โรงเรยน เปนหนสวนหลกทสำคญ ทงนบคคลภายนอก

โรงเรยน (รวมทงในโรงเรยน) จะตองมความร ความเขาใจใน

การศกษาเรยนรทถกตอง จงจะนำไปสคณภาพทสมบรณ

ของนกเรยน

5. การนำหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชใน

โรงเรยน

“การจะเปนเสอนนไมสำคญ

สำคญทวาเราพออยพอกนและ

มเศรษฐกจการเปนอยแบบพอมพอกน

หมายความวา อมชตวเองไดไหมมพอเพยงกบตวเอง”

“เศรษฐกจพอเพยง” จะสำเรจดวย “ความพอดของตน”

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

การทโรงเรยนจะมงสงเสรมการเรยนรปลกฝงและเสรมสรางใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงคในการดำเนนชวตเปนสงจำเปน และมความสำคญอยางยง ลกษณะอนพงประสงคในการดำเนนชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ไดแก (ปรยานช พบลสราวธ, 2552) (1) มความรความเขาใจปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและตระหนกในความสำคญของการดำเนนชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (2) มความรและทกษะพนฐานในการดำเนนชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (3) ปฏบตตนและดำเนนชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงคอ ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนทด ซงโรงเรยนควรดำเนนการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคดงกลาว โดยดำเนนการดงน 1. จดทำหลกสตร โดยนำหลกปรชญาเศรษฐกจ พอเพยงมาประกอบการสรางวสยทศน เปาหมาย และคณลกษณะทพงประสงคและกำหนดในทกกลมสาระ การเรยนร และกจกรรมการเรยนการสอน


2. จดการเรยนการสอนทเนนทกษะกระบวนการคด

วเคราะห จดการ แกปญหา โดยใชการทำจรง ทดลองจรง

3. จดบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเออทงสถานท

สงแวดลอมรมรน แหลงเรยนร โดยกำหนดกตกา วนย

จดกจกรรมพฒนาคณธรรม จดการเผยแพร ปฏบตเปนแบบ

อยาง เปนตน

4. จดระบบการบรหารจดการโรงเรยน โดยเนนการนำ

หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใช เชน หลกธรรมาภบาล

ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกน

พฒนาบคลากรทกคน นเทศ ตดตาม ประเมน เผยแพร

5. ประสานการมสวนรวมของผปกครอง และ

ประชาชนในชมชน

6. ตดตามและประเมนคณลกษณะทพงประสงค

ของนกเรยน และเผยแพรผลงาน

สรป

เมอเกดวกฤตทงระดบผบรหารและทกระดบ คร

นกเรยน และบรบทแวดลอมทำใหเกดผลกระทบตอคณภาพ

การจดการศกษาโดยเฉพาะเมอเทยบกบประเทศในกลม

ประชาคมการศกษา ASEAN ซงสงคโปรคบหนานำโลก

มาเลเซยกพฒนามากตามตดๆ มาดวยเวยดนาม ผกำหนด

นโยบายและผบรหารจำตองตระหนก ซงควรดำเนนการ

ดงน

1. สรางความตระหนกในหนาทความรบผดชอบให

มจตสำนก จตวญญาณในการดำเนนงานโดยเนนการพฒนา

ดานนอยางจรงจง ไมใชมปญหาคณธรรม จรยธรรม หรอ

การปฏบตกเพยงใหความร ซงไมใชวธทจะแกปญหาได

2. ยด พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต มาตรฐานการศกษา

ของชาต แผนการศกษาแหงชาต แผนพฒนาการศกษา

หลกสตรทกำหนด ผบรหารระดบกระทรวงซงปรบเปลยน

อยบอยตองศกษาเรยนรสงทกำหนดเปนแบบแผนหลกกอน

กำหนดนโยบายซงตองสอดคลองกบการบรหารและจดการ

ศกษาทรวมกนออกแบบไว

3. ผบรหารสถานศกษาดำเนนการและพฒนา

สมรรถนะของตนใหสอดคลองกบทรวมกนออกแบบไว

เปนลายลกษณอกษร ไมใชวงตามนโยบาย (สวนตว) ของ

ผบรหารระดบสงขนไป ดำเนนการโดยใชสมองคดดวย

หลกการและดวยเหตผลในการจดการศกษาเปนสำคญ ทงน

ใหยดประโยชนตอนกเรยนเปนสำคญ (ไมใชบอกปากเปลา

อางอง เทานน)

4. สรางบรรยากาศและพฒนาสถานศกษาหรอ

สำนกงานในความรบผดชอบใหเออตอการศกษาเรยนรของ

ทกคนทงผบรหาร คร ผปกครอง นกเรยนและบคคลอน

ท เกยวของสงเสรมใหทกคนใฝร ใฝ เรยนและจดหาสอ

เทคโนโลยพรอมทจะใชเปนอปกรณการศกษาเรยนรได

ตลอดเวลา กลาวคอพฒนาทกคนใหเปนบคคลแหงการเรยนร

(Learning person)

5. สรางความรวมมอ ชวยเหลอ สนบสนน และม

สวนรวม (หนสวน) ในการจดการศกษาถอวาจำตองรวม

รบผดชอบเพอประโยชนทงตอชวตและสงคมอยางยงยน

ตอไป

เอกสารอางอง

ธระ รญเจรญ. (2554). ความเปนมออาชพในการจดการ

และบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : สำนกพมพบรษท

ขาวฟาง.

ปรชญา พลพฒนนท. (http:www.bkbr4.com/index.

php/suffecotoed).

ปรยานช พบลสราวธ. (2552). เศรษฐกจพอเพยงสสถาน

ศกษา. เอกสารประกอบการบรรยาย ในโครงการ

วจยเศรษฐกจพอเพยง.

โรงเรยนวดกาบบว. (2555). “การสรางเสรมปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง ตามแนวพระราชดำร ปการศกษา 2555”

สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

(2553). มาตรฐานและการประเมนคณภาพ

การศกษารอบสาม. กรงเทพฯ : พญาไทพลาซา.

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2553). ขอเสนอ

แนวทางการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง

(2552-2562). กรงเทพฯ : บรษทพรกหวานกราฟฟค.


10

การนเทศเพอสงเสรมความกาวหนาของครและการเรยนรของนกเรยน

Enhancing Teacher Growth Through Supervision Designed

To Promote Student Learning

ดร.บรรจบ บญจนทร*

การนเทศการศกษามจดม งหมายเพอปรบปรง

การสอนของครใหมประสทธภาพ ผเรยนเกดการเรยนร

เตมตามศกยภาพ จดเนนของการนเทศการศกษาจะคำนงถง

การชวยเหลอครใหมการปรบปรงการสอน ผอำนวยการ

โรงเรยนควรมการกระตนทางปญญา การมสวนรวมใน

หลกสตร การเรยนการสอน และการประเมนผลมความร

ด านหลกสตรการเรยนการสอนและการประเมนผล

การตดตามตรวจสอบ/การประเมนผลและจดใหม

การทศนศกษาเพอเปดวสยทศนใหกวางขน กระบวนการ

น เทศประกอบดวยกระบวนการน เทศเพ อปรบปร ง

(formative process) และกระบวนการนเทศเพอสรปผล

(summative process) มหลกการทสำคญสามประการท

สงผลกระทบตอการเรยนการสอน ไดแก พนฐานความรเดม

การพฒนาความสามารถในสงทตองการ และ "อภปญญา"

ซงวธการเรยนการสอนทสามารถชวยใหนกเรยนเรยนรท

จะควบคมการเรยนรของตวเอง นอกจากนตองมการเตรยม

ความพรอมดานจตใจของนกเรยนสำหรบการเรยนร

มการแนะนำ และใหฝกซอมทดลองทำ ความสมพนธของ

สมองกบการรบรมสงทควรคำนงถงหลายประการ เชน

ความนาสนใจ การทราบผลการเรยน มาตรฐานหลกสตร

การมสวนรวมในประสบการณทหลากหลาย การสรางความ

หมาย ความเหมาะสมของหลกสตรกบผเรยน เปนตน

กลยทธการนเทศแบบคลนกม 4 ขนตอน ไดแก การประชม

กอนการสงเกต การสงเกต การสะทอนการสงเกต และ

การประชมหลงการสงเกต

1. บทนำ

การนเทศและการประเมนผลมสวนสำคญอยางมาก

ตอการเพมประสทธภาพใหกบโรงเรยนหรอสถาบน

การศกษา โดยเฉพาะอยางยงครซงเปนผสอนหลกในระบบ

โรงเรยน การนเทศการศกษามการเปลยนแปลงหรอม

จดเนนแตกตางกนออกไปในแตละยคสมย อยางไรกตาม

การเปลยนแปลงแตละยคนนมจดมงหมายตรงกนนนคอ

ตองการปรบปรงการสอนของครใหมคณภาพมากขน

ในอดตมกจะนกถงการนเทศการศกษาในรปของบคคลท

เปนครของครใหคำแนะนำหรอสาธตวธการสอนใหมๆ รวม

ทงการสรางและการใชอปกรณการสอนใหเหมาะสมกบ

บทเรยนใหกบครผสอน ในปจจบนนการนเทศไดมขอบเขต

และมความหมายกวางออกไปมาก จดเนนของการนเทศ

การศกษาจะคำนงถงทกองคประกอบทางการศกษาทจะ

ทำใหการสอนของครมคณภาพและประสทธภาพสงขน

องคประกอบเหลาน ไดแก การชวยเหลอครผสอนโดยตรง

ใหมการปรบปรงการสอนดวยการพฒนากลมและการคนหา

หรอสบสวนขอมล เพอนำผลมาใชปรบปรงการสอน ซงวธ

การดงกลาวจะเรยกวา การวจยเชงปฏบตการ (active

research) (สทธน ศรไสย, 2545)

ถาโรงเรยนไดรบการยอมรบวาเปนชมชนแหง

การเรยนร ทกคนในโรงเรยนตองศกษาสงทเปนองคประกอบ

ของการเรยนร วสยทศนเกยวกบการเรยนรตลอดชวต

สำหรบนกเรยนจะมความหมายมากขนหากครและผบรหาร

มการปรกษากนอยางตอเนองเพอปรบปรงประสทธภาพ

การทำงาน แตในหลายโรงเรยนครยงรสกหวาดกลวเมอเหน

ผอำนวยการโรงเรยนเดนเขาไปในหองเรยน โดยเฉพาะอยางยง

ในกระบวนการสงเกตและการประชม นเปนตวบงชทชดเจน

* ผชวยศาสตราจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา


วากระบวนการประเมนผลการบรหารแบบดงเดมลมเหลว

ถาผอำนวยการโรงเรยนเยยมชมการเรยนการสอนในหองเรยน

เพอแลกเปลยนเรยนรจะเปนสงทดมากและยนยนในสงทคร

ทำไดถกตองซงถอวาเปนภารกจทสำคญในฐานะทเปนผนำ

ของโรงเรยนทนาสนใจเปนอยางยงคอครมกจะไมพอใจ

ทเหนคำแนะนำอนไพเราะเพราะพรงของผอำนวยการ

โรงเรยนทไมเคยเขาไปสงเกตการเรยนการสอนในหองเรยน

ของพวกเขาอยางจรงจง สงนบอกใหครรสกวาผลการประเมน

การดำเนนงานของพวกเขาไมตรงกบความเปนจรงและ

ทำใหสญเสยโอกาสทจะกาวหนาในวชาชพและการแลก

เปลยนเรยนรในดานการเรยนการสอนทควรจะไดรบจาก

ผอำนวยการโรงเรยน

นอกจากการตรวจเอกสารหลกฐานการสอนแลว

ผอำนวยการโรงเรยนควรเยยมหองเรยนเพอใหกำลงใจคร

เกยวกบการเรยนรและการวจยซงแสดงใหเหนวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนมความสมพนธกบการเขาเยยมชม

การเรยนการสอนในหองเรยน ผอำนวยการโรงเรยนตอง

แสดงความสามารถในการชวยครในเรองเกยวกบหลกสตร

การเรยนการสอนและการประเมนผล มหนงสอเลมหนงชอ

ผอำนวยการโรงเรยนและผลสมฤทธของนกเรยน ของ

Kathleen Cotton (2003) นบเปนงานเขยนทมคณคามาก

โดยสรปวาโรงเรยนทประสบความสำเรจจะใชภาวะผนำทาง

วชาการในการสงเกตการเรยนการสอนและใหขอเสนอแนะ

กบครในการตรวจสอบขอมลความกาวหนาของนกเรยน

นบเปนวฒนธรรมความรวมมอทควรพฒนาปรบปรงอยาง

ตอเนอง งานวจยของ Marzano, Waters, และ McNulty

(2005: 52-61) เกยวกบความรบผดชอบ 21 ประการ

ของผนำโรงเรยนซงสอดคลองกบการคนพบของ Cotton ท

พบวา ความรบผดชอบมความเกยวของโดยตรงกบภาวะ

ผนำทางวชาการ รวมถงสงตอไปน:

1.1 การกระตนทางปญญา (เชน การสงเสรม

การทำงานรวมกนของบคลากรโดยการสนทนาแลกเปลยน

ความคดททนสมยเพอรองรบการเปลยนแปลงทางนวตกรรม)

1.2 การมสวนรวมในหลกสตร การเรยนการสอน

และการประเมนผล (เชน ใหความรวมมอกบครในหองเรยน)

1.3 มความรดานหลกสตร การเรยนการสอน และ

การประเมนผล (เชน ความเขาใจดานการวจยและ

การปฏบตทดทสดทจะอบรมใหคร)

1.4 การตดตามตรวจสอบ/การประเมนผล (เชน

การแสดงความคดเหนและใหคำแนะนำกบครเกยวกบ

ขอมลทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน)

1.5 การทศนศกษา (เชน การจดแสดงนทรรศการใน

หองเรยนหรอทโรงเรยนอนเพอสนบสนนการสอนและ

การเรยนร)

Deming (2002) กลาววาเมอบคลากรมปญหา

ผบรหารองคการตองแสดงความรบผดชอบทจะเรยนรระบบ

ทเปนสาเหตทำใหบคลากรเกดความลมเหลว Deming ได

เสนอการประเมนการปฏบตงาน และมการจดลำดบความด

ความชอบประจำป (Walton, 1986: 90-92) การประเมน

ผลมความเกยวของกบโรงเรยน สำนกงานเขตพนท

การศกษารฐ และนโยบายดานการศกษาแหงชาต แตก

ไมสามารถทำตามแนวคดของ Deming ไดทงหมด การไดรบ

การกระตนทางการศกษาอาจมผลกระทบตอโรงเรยนและ

การเรยนการสอน (English, & Hill, 1994) นอกจากน

Deming ระบวากระบวนทศนการบรหารแบบเกาทเนน

การขมขและการควบคมตวเองกอใหเกดความขมขนแกครท

ผอำนวยการโรงเรยนประจานในสงทคร “ทำผด” การทำ

เชนนนไมสามารถทำใหเกดชมชนแหงการเรยนร ดงนน

จะตองไมเกดความหวาดกลว ตองมความหวงวาความ

กาวหนาสามารถทจะสรางขนไดในวนใดวนหนง นบเปน

ส งสำคญทผอำนวยการโรงเรยนควรสอสารกบครวา

การนเทศและกระบวนการประเมนผลเปนสงทสามารถ

สงเสรมการเรยนรของนกเรยน พฤตกรรมการขมข

ไมสามารถสรางความกาวหนาในการปฏบตหนาทของครได

อกตอไป

ในบทความนจะกลาวถงองคประกอบสำคญของการ

นเทศใหประสบความสำเรจ กลวธการสอนทมประสทธภาพ

ความสมพนธของสมองกบการรบร และกลยทธการนเทศ

แบบคลนก

การนเทศจะชวยใหครไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ

หรอกลาวอกนยหนงวาเปนการพฒนาและการปรบแตงฐาน

ความรและทกษะการปฏบตเกยวกบการเรยนการสอนทม

ประสทธภาพ ผบงคบบญชาควรสนบสนนทรพยากรโดย

การสนทนาทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการกบคร


12

และกลมเพอนครทสงผลตอหลกสตร การเรยนการสอน

การประเมนผล การเรยนรของนกเรยน และการพฒนา

วชาชพ ตวอยางเชน ผอำนวยการโรงเรยนแนะนำวารสาร

ทเกยวกบวชาชพแกคร หรอสนทนาแลกเปลยนทศนะ

กบเพอนครเกยวกบเนอหาในบทความนบเปนสงดมาก

นอกจากน การสนบสนนใหมการวางแผนสหวทยาการ

การใหความชวยเหลอครในการพฒนาหลกสตรของโรงเรยน

หรออำนวยความสะดวกการประชมวชาชพเกยวกบ

การประเมนตามมาตรฐานชาต เหลานลวนเปนกจกรรมท

ควรไดรบการสนบสนนโดยตรงหรอโดยออมจากผบรหาร

โรงเรยนในความพยายามทจะสงเสรมใหเกดความกาวหนา

ทางวชาชพ

2. องคประกอบสำคญของการนเทศใหประสบความ

สำเรจ

เพอใหการนเทศประสบความสำเรจสงสด ผอำนวยการ

โรงเรยนจะตองพฒนาความซอสตย ความหวงใยและ

ไววางใจในความสมพนธกบคร กระบวนการนเทศมแนวคด

ทวาโดยธรรมชาตมนษยมความตองการและความปรารถนา

ในการปรบปรงเพอความกาวหนาและการเรยนร ความ

ปรารถนาเหลานเปนลกษณะสำคญในวฒนธรรมโรงเรยนทด

การวจยพนฐานในระยะแรกของ Herzberg, Mausner

and Snyderman (1959) และ Maslow (1954) แสดงให

เหนวาปจจยในระดบพนฐาน เชน ความตองการทางรางกาย

และความปลอดภยเปนสงทจะทำใหเกดความพงพอใจ

แรงจงใจมาจาก “การคนพบชองทาง” ลกษณะของงาน

และความรสกถงความสำเรจ สงเหลานลวนสงเสรม

การพฒนาความนบถอตนเองใหเปนแรงจงใจทจะยดถอ

นอกจากน ครตองการความชวยเหลอทแตกตางกนขนอย

กบสภาวะของครแตละคน เชน ทกษะการสอน เพศ

เหตการณสวนตว ความคาดหวงทางอาชพ และความมงมน

ในงาน ผอำนวยการโรงเรยนตองใหเกยรตและตอบสนอง

ความตองการของครเพอชวยครพฒนาวชาชพเปนราย

บคคล (Glickman, Gordon, & Ross-Gordon, 2007)

ผอำนวยการโรงเรยนเรยนรจากครและนกเรยนทอย

รอบตว และยอมรบการเรยนรจากแนวคดของทกคนใน

โรงเรยนวาเปนพลงทยงใหญ ความคดนสามารถชวยสราง

บรรยากาศในโรงเรยน ถาเราคดวาผนำคอผ เรยนแลว

ผอำนวยการโรงเรยนควรคาดหวงทจะเรยนรการจดการทด

ผานการนเทศและการประเมนผล โดยเฉพาะอยางยงท

เกยวของกบบรบทการจดการชนเรยนของคร (เชน ทำไมจง

ตดสนใจเชนนน ในขณะนน?) นอกจากน รปแบบผนำเปน

ผเรยนสามารถเปลยนไปเปนนกเรยนเปนคร แสดงใหเหนวา

พวกเขาเกดการเรยนรอยทกวน

ในบางกรณ การสนทนาทดระหวางผอำนวยการ

โรงเรยนและครสามารถคนหาคำตอบไดตามหลกการทาง

วทยาศาสตร เมอพบวาความคดเกาไรประสทธภาพหรอ

“ผดพลาด” กระบวนการทางวทยาศาสตรจะเกดขนเพราะ

ความกาวหนาทเกดขนเชนกน เราจำเปนตองคำนงถงความ

เสยงและ “ความผดพลาด”

การประชมหลงจากการสงเกตครโรงเรยนอนบาลทม

ประสบการณไดอธบายถงกระบวนอยางมประสทธภาพ

วตถประสงคของบทเรยนคอการใหนกเรยนบอกเสอททำ

จากสตวประเภทตางๆ (เชน หนง, เปลอก, ขน) และรจก

วธการทเสอปกปองสตว ครเรมตนการสอนโดยการแสดง

ความหลากหลายของเสอททำจากสตวและอนญาตนกเรยน

สมผสเสอททำจากสตวเหลานน จากนนครกถามดวยคำถาม

ตอไปน เชน “คณคดวาหนงและขนสตวทำหนาทอะไรบาง

ในเวลาฝนตก” นกเรยนระดบอนบาลอาจจะตอบวา “เปยก!”

คำตอบทเธอคาดหวงคอ “เสอทำหนาทหอหมปองกนสตว”

นกเรยนมองไมเหนการปองกนเลย แตพวกเขากลบพบวา

มสตวเปนจำนวนมากทเปยกปอนเพราะฝนตก

ผอำนวยการโรงเรยนรบฟงการวเคราะหบทเรยน

ของครดวยความตงใจ ครทมประสบการณสอนมานานคน

หนงตงขอสงเกตวา “เรามแนวโนมทจะมงเนนในวตถประสงค

บทเรยนในมมมองของผใหญแทนทจะคดเกยวกบสงทเดก

อยากจะร” ผอำนวยการโรงเรยนในฐานะทเปนผบงคบบญชา

ครถอวาโชคดทจะอยรบฟงความคดเหนของคร โดยเฉพาะ

ในชวงทายของการประชมซงเปนประโยชนสำหรบครทกคน

การนเทศอาจจะขาดความสมบรณถาไมมการกลาวถง

รปแบบการประเมนผลทนำมาใชในโรงเรยน อยางไรกตาม

ปญหาทสำคญทควรกลาวถงเปนอนดบแรกกคอ ผปฏบตงาน

จะไดรบคำแนะนำอยางตอเนองวาควรแยกการนเทศออก

จากการประเมนผล แมวาแนวคดมนอาจจะเหมาะทจะแยก


กระบวนการปรบปรง (formative process) ออกจาก

กระบวนการสรปผล (summative process) (เชน การนเทศ

และการประเมนผล) ในทางปฏบตผอำนวยการโรงเรยน

ไมสามารถแยกการนเทศออกจากการประเมนผลไดอยาง

แทจรง วธทเปนประโยชนเพอสรางกรอบความคดความ

สมพนธระหวางการนเทศและการประเมนผลคอใหคดวา

การนเทศเปนกระบวนการปรบปรงในเรองทวๆ ไป คลายกบ

“การลองชด” สวนการประเมนผลเปนกระบวนการสรปผล

ตามแนวทางของรฐบาลและสำนกงานเขตพนทการศกษา

จะใชในการประเมนผลการปฏบตของคร ถงแมวาสวนใหญ

ตำราการนเทศชใหเหนวากระบวนการปรบปรงเปนการบรรยาย

ตามสภาพจรงและตองไมลงความเหนเขาไป แตในความ

เปนจรงกยากทจะหลกเลยงการตความเชงสรปผล

มนเปนสงสำคญทตองทำความเขาใจวาการนเทศ

หรอการประเมนผลไมใชการขมขแตเปนประโยชนทงค

ความคดนสามารถใชรวมกนทงหมดตงแตตนปเชนเดยวกบ

ชวงการประชมกบครเปนรายบคคล ครสวนใหญอยในเกณฑ

ดถงดมาก แตเรากมการคยกนอยางตอเนองถงปญหาซงม

ประมาณรอยละ 5 แนนอนมนเปนสงสำคญทจะรกษา

มาตรฐานของความเปนเลศ หลงจากการใหความชวยเหลอ

แกครทมอาการนาเปนหวง ถาไมมความกาวหนาเกดขน

ภายในระยะเวลาทไดรบอนญาต ผอำนวยการโรงเรยน

ควรทำรายงานการขาดความคบหนาของครโดยใชวธการท

ถกตองตามกฎหมายทสมเหตสมผล ในภาพรวม กรณเหลาน

มจำนวนเพยงเลกนอยเทานน เราควรมงเนนไปทกลมคน

รอยละ 95 ทำใหพวกเขามแรงจงใจและมความตนเตน

เกยวกบความกาวหนาในวชาชพของพวกเขา

แมแตแชมปเปยนจำเปนตองมโคช ผบรหารโรงเรยน

กจำเปนตองใหขอเสนอแนะกบครทกคนอยางตอเนอง

แมแตครทเกงทสดกตาม Blanchard and Johnson

(1983: 67) กลาวไวในวารสาร The One Minute Manager

วา “ขอมลยอนกลบเปนอาหารเชาของแชมปเปยน”

ผอำนวยการโรงเรยนตองเกบความคดนไวในใจ ผอำนวยการ

โรงเรยนสามารถจำลองความคดนโดยขอใหครใหขอมล

ยอนกลบเกยวกบประสทธผลของการปฏบตงานของ

ผอำนวยการโรงเรยน โดยเนนรปแบบของความกาวหนา

ทางวชาชพ บรรยากาศการนเทศจะดขนและโรงเรยนจะ

กาวไปสการเปนชมชนของผเรยน ผอำนวยการโรงเรยนทาน

หนงไดรายงานวา

“ในการนเทศครงหนง พบครกำลงพยายามใชเทคนค

การเรยนรแบบรวมมอเปนครงแรก ฉนตองการทจะทำในสง

ทสามารถใหขอมลทมความหมาย ถามคำถามเพอใหเกด

การสะทอนและการวเคราะห และจะทำใหแรงจงใจของ

เธอสงขน หลงจากนน ผอำนวยการโรงเรยนไดรบขอมล

เชงลกวาการนเทศมประโยชน โดยไมตองกงวลในความ

เหนอยหนายของครเปนเวลานานเพราะเธอไดรบแรงจงใจ

จากกระบวนการเรยนรแบบรวมมอและมโอกาสไดรบ

การสะทอนบทเรยนและผลกระทบของมน นอกจากน

ครยงมความกระตอรอรนและมความหวงวาจะกระตน

สมาชกคนอนๆ และนกเรยนของเธอตอไป”

การประเมนเพอปรบปรง การประเมนเพอสรปผล

การประเมนเพอปรบปรง: การปรบปรง, การพรรณนา, การประเมนเพอสรปผล: ตรวจสอบทจะตดสนวา

ประสบการณความกาวหนา (การนเทศทางตรง, การอาน พฤตกรรมการเรยนการสอนและความเปนมออาชพ

ทางวชาชพ,การนเทศแบบกลม, การวจยเชงปฏบตการ) นำไปสการปฏบตไดหรอไม (การนำหลกสตรไปส

การปฏบต, องคประกอบของการเรยนการสอน,

ความกาวหนาทางวชาชพ)

ภาพท 1 ความตอเนองของการประเมนเพอปรบปรงและการประเมนเพอสรปผล


14

บทบาททสำคญของผอำนวยการโรงเรยนกคอ

การชวยครปรบทกษะวชาชพของพวกเขา ทสำคญคอ

การกระตนใหครสะทอนสงทเกดขนในหองเรยนของพวกเขา

ความสมพนธระหวางการเรยนการสอนกบการตดสนใจ

ในหลกสตร แมวาเราจะไมสามารถสรปไดวาครทกคนจะ

พฒนาวชาชพไดเทาเทยมกน แตครสวนใหญกรวมเดนทาง

พฒนาวชาชพ ผทไมสามารถไดรบความชวยเหลอโดยการนเทศ

โดยตรงของผอำนวยการโรงเรยนหรอผนำครและ/หรอโคช

เพอใหเกดความกาวหนา ผอำนวยการโรงเรยนตองเสนอ

กจกรรมทางเลอกเพอตอบสนองตอการเจรญเตบโตของคร

เวลาเทานนทจะบอกไดวาครไดกลายเปนผเรยนรทโดดเดน

หรอไม แตตวบงชของความกาวหนาทแทจรงคอการอภปราย

เกยวกบความซบซอนของการเรยนการสอน การเรยนร

และการประเมนผลกบผอำนวยการโรงเรยนและเพอน

รวมงานอนๆ (Glickman et al., 2007)

เปนความรบผดชอบของผอำนวยการโรงเรยนทจะ

อำนวยความสะดวกและเปดใจรบฟงความคดทมประโยชน

อยางหลากหลายของคร โดยเฉพาะแนวคดเกยวกบการเรยน

การสอน ในบทบาทน ผอำนวยการโรงเรยนสามารถสงเสรม

การปฏบตงานของครทจะชวยใหพวกเขาวเคราะหการเรยน

การสอนและการมปฏสมพนธกบนกเรยนของพวกเขา

ในบางครง ครอาจรองขอความกรณาจากผอำนวยการ

โรงเรยนโดยตรง ครคนหนงตงขอสงเกตวา “ถาฉนสอนผด

ถอวาเปนปญหาในการเรยนการสอนของฉนหรอไม จะทราบ

ไดอยางไรถาฉนไมรวาเปนจดออนของตวเอง?”

นอกหองเรยน ถามการจดหาดวดเกยวกบความเปน

มออาชพและเทคนคการสอนทมประสทธภาพและประเดน

สำคญในการอภปรายกสามารถชวยไดเชนเดยวกน ขณะ

ดำเนนการประชมมการกระตนใหกลมครแสดงความคดเหน

และแลกเปลยนความคดกนกสามารถชวยพฒนาวชาชพ

ของพวกเขาได Glickman และคณะ (2007: 9) เสนอวา

นอกเหนอจากการชวยทางตรงแลว ครแตละคนสามารถ

กาวหนาไดโดยการพฒนาหลกสตร การพฒนาวชาชพ

การพฒนากลม และการวจยเชงปฏบตการ ตามลำดบ”

การประชมเชงปฏบตการสำหรบครทยงใหมใน

โรงเรยน การทบทวนปรชญาทอยเบองหลงกระบวนการ

นเทศโรงเรยนสามารถชวยใหลดความวตกกงวลของครได

อยางแนนอน นอกจากน ผอำนวยการโรงเรยนยงมหนาท ทจะนำระบบใหมไปอธบายใหพนกงานเขาใจ ความเชยวชาญทเกดจากการสอนมาเปนเวลานานสามารถนำผลการประเมนมาปรบปรงและการพฒนาวชาชพใหมความสมพนธกน ผอำนวยการโรงเรยนจะไดรบประโยชนอยางมากจากความเหนของครในระหวางการประชมหรอการจดประชมเชงปฏบตการ

3. กลวธการสอนทมประสทธภาพ การนเทศและการสอนมความสมพนธเชอมโยงระหวางกนอยางแยกไมออก นนคอ กระบวนการนเทศ และประเมนผลควรมความเขาใจในวทยาศาสตรการเรยนร วธการทสมองจดกระทำขอมลและองคประกอบทจำเปนททำใหเกดการเรยนร มงเนนไปทการเรยนรของสมอง นอกจากน ยงขยายความคดแบบดงเดมของการนเทศและการประเมนผลโดยรวมมตอารมณดวย งานวจยเกยวกบการทำงานของสมองดเหมอนจะบงบอกเชนกนวาเมอผเรยนรสกมความ ไมปลอดภย ความสามารถในการเรยนรจะลดลงมากเพราะจตใจตองสงบ ดงนน การนเทศและการประเมนผลใดๆ จะตองคำนงถงการรบร การเรยนร สงแวดลอม และทศนคต แมวากลยทธการสอนทมอยมากมายจะเปนประโยชนตอการตรวจสอบรปแบบทใชกนอยทวไปซงจะชวยใหเกดการปรบองคประกอบหลกของการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ งานวจยลาสดทเกยวของกบ “บรบททางสงคมและวฒนธรรมของการเรยนร ทำใหวทยาศาสตรการเรยนรมความกาวหนาตามลำดบ” (Bransford, Brown, & Cocking, 2000: 8-11) นอกจากน ผลการวจยพบวา นกการศกษา มความเขาใจในความสำคญของผอำนวยการโรงเรยนทสามารถนำไปสการเรยนรของนกเรยนทเพมขน การเรยนรของกลมคอนสตรคตวซมใหความสำคญดานวทยาศาสตรการเรยนร แต Bransford และคณะเตอนนกการศกษาใหความสำคญกบการพฒนานกเรยนทกดานอยางสมดล การเรยนการสอนเปนเรองทมความละเอยดซบซอน ครไมควรบอกสงใดๆ โดยตรงแกนกเรยนแตควรปลอยใหพวกเขาสรางความรใหกบตนเอง Bransford และคณะ (2000: 14-18) แนะนำวามหลกการทสำคญสามประการทสงผลกระทบตอการเรยน

การสอน ดงน


1. นกเรยนมาเรยนดวยความวางเปลา ยงไมมแนวคดใดๆ เกยวกบความเปนไปของโลก ถาพวกเขาไมมความเขาใจในเบองตนกอาจจะลมเหลวทจะเขาใจแนวคดใหมและขอมลทไดรบจากการสอนหรอพวกเขาอาจจะเรยนรสงตางๆ โดยมจดประสงคเพอการทดสอบเทานน แตกลบไมมความรภายนอกหองเรยนเลย 2. การพฒนาความสามารถในสงทตองการ นกเรยนตอง (ก) มพนฐานความรทเปนขอเทจจรงอยางลกซง (b) เขาใจขอเทจจรงและความคดในบรบทของกรอบแนวคด และ (c) จดระเบยบความรในรปแบบทเออตอการนำมาใช 3. “อภปญญา” วธการเรยนการสอนสามารถชวยใหนกเรยนเรยนรทจะควบคมการเรยนรของตวเองดวย การกำหนดเปาหมายการเรยนรและตดตามความคบหนาของตนใหบรรลผลตามทตองการ ขอคนพบทสำคญดงกลาวแสดงใหเหนถงการใหความสำคญกบวธการทครเตรยมนกเรยนสำหรบการเรยนรและใชกลยทธการสอนควบคกบความเขาใจในการทำงานของสมองเพอเพมการเรยนรของนกเรยน แนวคดและกลยทธเหลานเปนเครองมอสำคญสำหรบผบงคบบญชาททำหนาทเปนผนำการเรยนการสอน ดงน 3.1 การเตรยมความพรอมดานจตใจของนกเรยนสำหรบการเรยนร การเตรยมความพรอมดานจตใจของผเรยนเปนความตองการอนดบแรกกอนทการเรยนรจะเกดขน ทำใหความสนใจของนกเรยนมความชดเจน เมอการเรยนการสอนเกดขน จะตองระบเปาหมายการเรยนรใหนกเรยนทราบเพอใหนกเรยนมงหนาไปใหถง ถงแมวาจะเปนการเรยนแบบสบคนกตาม กสามารถระบเปาหมายทวไปไวไดเชนเดยวกน (เชน “ในตอนทายของบทเรยนน นกเรยนสามารถทจะแกปรศนานได) เรมตนการเรยนการสอนในระดบทเหมาะสมกบความยากงายและแกไขความเขาใจผดใดๆ การประเมนสงทนกเรยนไดเรยนเปนสงทมประโยชนตอบทเรยนและสงทพวกเขาอยากจะร เพราะสมองเกบขอมลตามทมนเขาใจวาจะเปนประโยชนอยางใดอยางหนงในอนาคต เพอใหจดประสงคมความหมายหรอเพอทำใหนกเรยนบอกเหตผลทเปนไปไดของบทเรยน ยงถามการเรยนรมากอนอาจชวยใหเรยนเนอหาในบทเรยนไดดขนเชนกน

3.2 การแนะนำ การเรยนการสอนมกจะประกอบดวยสามสวน ไดแก ปจจยปอนเขา การสรางแบบจำลองหรอการสาธต และ การมสวนรวมในกจกรรมหรอการฝกซอม ปจจยปอนเขาสามารถทำไดหลายวธ ครอาจใหขอมล ดำเนนการทดลอง เปด DVD การกำหนดใหอาน หรอสรางรปแบบ หรอปจจยปอนเขาอาจดำเนนการโดยใหนกเรยนแกโจทยปญหาวชาคณตศาสตรในชนเรยน ซงจะเปนประโยชนในการสาธตหรอเลยนแบบเพอใหผเรยนสามารถมองเหนสงทถกแนะนำในชวงระยะการปอนขอมล จากนนนกเรยนควรมโอกาสทจะฝกซอมสงทไดรบจากการสอนและการเลยนแบบ หวใจสำคญในการฝกซอมคอวานกเรยนควรจะสามารถแสดงใหครเหนถงปจจยปอนเขา ความเหมาะสม พวกเขาสามารถเรยกมาใชไดทงขอมลหรอการดำเนนงาน 3.3 การปฏบต เพอพฒนาความคลองแคลวและความถกตองและเพอสงเสรมความจำในระยะยาวนกเรยนควรเรยนรสงใหมภายใตการแนะนำของคร ในลกษณะเดยวกบทกษะทจะไดรบการประเมนในชวงทาย เมอนกเรยนไดแสดงใหเหนวาพวกเขาสามารถดำเนนการไดเอง พวกเขาควรไดรบการสงเสรมการฝกทกษะในลกษณะทสามารถเรยกและจำไดระหวางการประเมน คำแนะนำของครเปนสงจำเปนเพอใหแนใจการปฏบตถกตองสมบรณแบบ (ขอผดพลาดทไดรบจาก การฝกฝนเปนเรองยากทจะกำจด) จะทำใหนกเรยนเกบขอมลทไดรบการสอนอยางถกตอง นกเรยนตองมโอกาสทจะทบทวนเนอหาทเคยเรยนกอนนเพอใหเนอหานยงคงนาสนใจและสามารถเขาถงไดตลอดเวลา องคประกอบหลกเหลานจะมประโยชนเพราะเปนสวนหนงของกรอบการอภปรายเกยวกบแผนการสอน การสงเกตบทเรยน และการประเมนตามขอบเขตเนอหาหรอเปาหมายทครตองการซงอยบนพนฐานของความเขาใจของนกเรยน โดยใชตวอยางการทำงานเปนหลกฐานของความเขาใจ

4. ความสมพนธของสมองกบการรบร นอกจากองคประกอบทกลาวถงกอนหนานแลว กลยทธการสอนของครทสอดคลองกบการทำงานของสมอง

โดยเฉพาะเพอเพมการเรยนรของนกเรยนมดงตอไปน


16

4.1 ดงดดความสนใจของผเรยนเมอพวกเขาเขามาในหองเรยนทนท กจกรรมตองมความนาสนใจสงและอยในมาตรฐานหรอเทยบเคยงมาตรฐาน ใชกจกรรมเหลาน ในการสรางความพรอมกอนการเรยนหรอทบทวนแนวคด (สมองจำไดดทสดในสงทมากอนและตามดวยสงทมาภายหลง ขอมลอยในประสาทความจำเพยงสามในสเทานน แลวขอมลจะถกลมหรอไมกสงใหหนวยความจำระยะสน ถาครไมไดใหความสนใจของผเรยน อาจจะเกดอยางอนขนมาแทน) 4.2 การทราบผลการเรยนเมอเทยบกบมาตรฐานเปนประจำทกวน โดยเฉพาะบนกระดานดำเพอใหนกเรยนสามารถดไดตลอดเวลา บนกระดานมมมเฉพาะสำหรบ การเขยนวาระการประชมและการบาน (มการจดทำลวงหนาเพอเรยกความสนใจและมการเชอมโยงกบการสงเสรมหนวยความจำ) 4.3 ใชมาตรฐานของรฐในการออกแบบหลกสตรและการสอน และประเมนผลงานนกเรยน (การวจยแสดงใหเหนวามประสทธภาพสง แตอยางไรกตามพบวามเพยงบางโรงเรยนเทานนทนำวธการนไปใช ทำใหสมองตระหนกถงเปาหมายการทำงานและความสนใจเพมขน) 4.4 ด ำ เน นการ ให น ก เร ยนม ส วนร วม ใน ประสบการณการเรยนรทหลากหลายชองทาง เชน ห ตา ภาพ การเคลอนไหวทางรางกาย คนหากจกรรมทหลากหลายเพอใหนกเรยนมโอกาสทจะใชสมองทกสวน (ภาพเชงพนท ตรรกะทางคณตศาสตร วจนภาษา ดนตร การเคลอนไหวรางกาย มนษยสมพนธ นกสำรวจธรรมชาต) (Gardner, 2006) (บคคลจำเพยง 10-20 เปอรเซนตของสงทพวกเขาไดยน ความใสใจจะชวยเพมความนาจะทำใหนกเรยนจำสงทพวกเขาได “ฝกซอมหรอทดลองทำ”) 4.5 นกเรยนมสวนรวมในการเรยนรงานตางๆ เชน การทดลองหรอกจกรรมประสบการณทตองการให พวกเขาสรางความหมายไดอยางแทจรง (สมองสรางการเชอมตอระบบประสาทใหมเมอมการทำงานอยางจรงจงใน “การสรางความหมาย” บนพนฐานของประสบการณ) 4.6 เนอหาหลกสตรทเหมาะสมกบอายพฒนาการของผเรยน (ความสามารถของหนวยความจำระยะสนจะเทากบอายพฒนาการ เรองนมความสำคญอยางยงตอการ

ออกแบบและการนำหลกสตรไปใช)

4.7 เปลยนกจกรรมอยางนอยสหรอหาครงใน

แตละบทเรยน ยกตวอยางเชน อาจจะใหนกศกษาทำ

กจกรรมเบาๆ ในชวงแรก การรายงานหนาชน ประสบการณ

ตรงในการเรยนการสอน สรางกราฟกออรแกนไนเซอรเพอ

สรประดบการเรยนร และทำงานเปนคหรอเปนกลม (กบ

นกเรยนคนอน) และเรยนรไดทนท (โดยเฉพาะในสวนแรก

และสวนสดทายของบทเรยนยงนาจดจำมากทเดยว)

4.8 ใหโอกาสสำหรบ “ฝกซอมหรอทดลองทำ”

อยางมความหมายหรอการปฏบตหลงจากไดรบเนอหาแรก

มการทบทวนกจกรรมเปนระยะๆ ตามทกำหนดเพอใหม

โอกาสฝกซอมไดตลอดเวลา (ยงนกเรยนมโอกาสฝกซอม

อยางมความหมายมากเทาใด โอกาสทขอมลจะยายจาก

หนวยความจำระยะสนกมมากขนเทานน ใหโอกาสฝกซอม

ทหลากหลายชองทางเรยนรจะทำใหมความนาจะเปนใน

การเกดความจำระยะยาว)

4.9 สรางโอกาสสำหรบการเคลอนไหวระหวาง

การเรยนรประสบการณ (การเคลอนไหวใหออกซเจนไป

เลยงสมอง เพมความสนใจ และในบางกรณมการบรณาการ

การสอสารระหวางสมองซกขวาและซาย)

4.10 หาโอกาสบรณาการหลกสตร ยกตวอยาง

เชน ทรจกกนด หนงสอเรยนของอเมรกานกเรยนอาน

อตชวประวต ซงตวละครทเขยนขนจากเหตการณจรงใน

ประวตศาสตร ดงนน ประวตศาสตรกลบมามชวตอยใน

บรบทภาษาวรรณศลป (ตวละครไมแตกตางจากโลกแหง

ความเปนจรง หนวยความจำระยะยาวเกบขอมลในรปของ

กลมแนวคด ยงนกเรยนมการเชอมโยงกบความจรงมาก

เพยงใด กสามารถเรยกขอมลออกมาใชไดงายเทานน)

4.11 ใชอารมณขนทเกยวของกบเนอหา ตวอยาง

เชน แนวคดอาจจะสอนโดยใชการบรรยายการตน (อารมณ

ขนเพมการเกบขอมลไดมากถงรอยละ 15)

4.12 ใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมทหลาก

หลายเพอใหไดมาซงทกษะการคดขนสง (งานทตองอาศย

การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนผลตองการ

ใหนกศกษาสามารถเขาถงและใชขอมลทจำไดเพอสงเสรม

ใหเกดการเชอมตอของระบบประสาทใหมในสมอง)

4.13 การจดกลมควรมความหลากหลาย ยดหยน

ไดตามความเหมาะสม จะชวยดงดดนกเรยนในการทำงาน


กบเพอนรวมชนคนอนๆ เกดการเรยนรมากขนผานการ

ปฏสมพนธทางสงคม นกเรยนสามารถไดรบการสอนท

เหมาะสมกบความตองการการเรยนรของพวกเขาและเรยน

เปนกลมยอย เปนนกศกษาทมความรอบรในเนอหาทาง

วชาการ พวกเขาพฒนาทกษะในการทำงานและทกษะอนๆ

ควบคกนไป การเรยนเปนกลมเลกชวยลดความวตกกงวล

ของนกเรยนได นกวจยทางสมอง Caine and Caine

(1991) พบวา สมองทำหนาทไดอยางดทสดในสภาวะท

ผอนคลาย

4.14 ใหการบานและเกรดเพอเพมโอกาสในการ

ทบทวนและสะทอนใหเหนวาเนอหาจะไดรบการประเมนใน

ทายทสด (นกเรยนไดเรยนรมากขนเมอพวกเขาทำการบาน

เสรจสมบรณ ไดรบคะแนน ไดรบการแนะนำพดคยจากคร

ของพวกเขา) ดงดดใหนกเรยนไดพฒนาเพอประเมนการ

ทำงานของพวกเขาไดตลอดเวลา การทำเชนนจะเปน

การเพมความตระหนกของการทำงานใหมคณภาพและม

ความนาเชอถอและความถกตองในการประมวลผล

4.15 การเรยนการสอนและการประเมนผลม

ความสอดคลองกบเกณฑมาตรฐาน ซงจะไดรบการประเมน

ในทสดและการกำหนดเกณฑในการประเมนจะเกดขน (งาน

วจยเชงการทดลองพบวา เนอหาขอมลทจะถกเรยกออกมา

ไดอยางงายทสดเมอไดรบการประเมนภายใตเงอนไขเดยว

กบทเคยเรยนรมาในอดต)

4.16 ใชการวดการประเมนตามสภาพจรง ให

นกเรยนประยกตการเรยนรใหมลาสดในบรบทโลกแหง

ความจรง (สมองจำสงทอยในบรบทเฉพาะ ตวอยางเชน

ในการจดจำสงทพวกเขารบประทานอาหารมอคำในคนวน

เสารทผานมา คนสวนใหญจะตองจำสถานททพวกเขาไป)

4.17 ใหโอกาสสำหรบนกเรยนทจะสรปการ

เรยนรของพวกเขาในรปการเขยนหรอโดยทางวาจาและสอ

สารไปยงคนอนๆ (การสรปจะทำใหเกดการเชอมโยงระบบ

ประสาทสวนกลางเมอนกเรยนทบทวนผานการสอนครง

แลวครงเลา การเกบรกษาจะเพมขนรอยละ 65-90)

4.18 ควบคมกำกบและเชญชวนนกศกษาตดตาม

ความคบหนาของตวเอง (การใหขอมลยอนกลบดวยตนเอง

เปนแหลงของแรงจงใจภายในและอาจเพมความสนใจและ

ใหความสำคญมากขน)

4.19 ใหการบานทมความทาทายและนาสนใจ

จดโครงสรางทสนบสนนการสรางบรรยากาศของความ

ทาทายสงและมภยคกคามตำ (Caine, & Caine, 1991)

4.20 สรางบรรยากาศการเรยนรทนกเรยนรบร

วาพวกเขา (1) ปลอดภยจากอนตรายทางกายภาพ ทาง

วาจาหรอทางจตวทยา (2) ปลอดภยจากการทดลองและ

ความเสยงเมอการเรยนร (3) เชอมโยงความสมพนธของ

พวกเขากบคนอนๆ รวมทงครและนกเรยนคนอนๆ และ (4)

เหนคณคาของสมาชกในหองเรยน Sylwester (1995: 72)

ตงขอสงเกตวา “การสรางแรงจงใจชวยขบเคลอนการเรยนร

และหนวยความจำ” ถานกเรยนรสกปลอดภยและไดรบ

การดแลจากครผสอนและคนอนๆ ตอบสนองความตองการ

ของพวกเขา ความสามารถในการเรยนรของนกเรยนจะเพม

สงขน

4.21 สงเสรมใหพอแมกระตนการพฒนาทาง

ปญญาของเดกและใหความใสใจ จดสภาพบรรยากาศให

เหมอนกบบาน ยกตวอยางเชน ครสามารถขอใหผปกครอง

ชวยใหเดกของพวกเขาฝกซอมการนำเสนอทจะเกดขนใน

ชนเรยนหรอหารอเกยวกบผลของการทดลองลาสดทาง

วทยาศาสตร (สภาพแวดลอมมบทบาทสำคญในการพฒนา

สมองและสตปญญา ปฏสมพนธทางวาจากบเดกมผล

กระทบโดยตรงตอภาษาและการพฒนาคำศพท การดแล

ใสใจกอใหเกดการตอบสนองการพฒนาความรสกของเดก

ใหมความนบถอตนเอง)

นอกจาก 21 กลยทธนแลว Marzano, Pickering

and Pollock (2001) พบกลยทธการสอนทอยบนฐาน

การวจย 9 กลยทธ กลยทธเหลานจะทำใหมความแตกตาง

ในตวผ เรยนถามการใชอยางมประสทธผล กลยทธทง

เกาสามารถนำไปใชกบทกสาขาวชา ทกระดบชน และทก

สถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจ กลยทธเหลานมทง

การเปรยบเทยบและความแตกตาง การสรปและการจดบนทก

การเพมความพยายามและการยอมรบ การทำการบาน

การทบทวนในใจ การเรยนรแบบรวมมอ การกำหนด

วตถประสงคและการใหขอมลยอนกลบ การสรางและ

การทดสอบสมมตฐาน และคำถาม ผชนำและการจด

ลวงหนา กลยทธเหลานสามารถดไดในระหวางกระบวนการ

นเทศทจะสนบสนนครในการวางแผนการเรยนการสอนหรอ


18

เปนสวนหนงของกลมเลกๆ หรอเปนจดเรมตนในการพฒนา

บคลากรอยางกวางขวาง

5. กลยทธการนเทศแบบคลนก รปแบบการนเทศแบบคลนกสามารถนำไปใชสำหรบ

การตรวจสอบกลยทธการเรยนการสอน และกลยทธ

การเรยนร การนเทศแบบคลนกเปลยนจดเนนจากพฤตกรรม

ทสงเกตไดของครมาเปนการใหความสำคญกบการสนทนา

และการสะทอนกลบในดานการวางแผน การเรยนการสอน

ผลงานของนกเรยน และการประเมน ดงนนรปแบบนม

จดเนนอยทการพดคยเกยวกบการเรยนการสอนและ

การเรยนร สวนสำคญประการหนงของรปแบบน คอ

การประชมกอนการสงเกตการสอน Costa and Garmston

(1991) ไดกลาววา “การประชมกอนการสงเกตทดเปน

การสงเกตทมความสำคญหกประการ” การประชมกอน

การสงเกตใหโอกาสแกครทจะแกะความคดทอยเบองหลง

การวางแผน นอกจากนยงมจดอางองเพอเปรยบเทยบผลท

คาดหวงและทเกดขนจรงในการประชมหลงการสงเกต ดงน

5.1 การประชมกอนการสงเกต

ครมกจะเลอกบทเรยนท เปนจดสำคญทจะใหม

การสงเกตและประเภทของวธการเกบรวบรวมขอมลท

ตองการ มความตองการทจะมงเนนไปทการสรางความ

สามคค ความไววางใจ และความนบถอตนเอง การฟงครใน

ระหวางการประชมเปนวตถประสงคของการนเทศทสำคญ

เพราะครกำลงพดและกำลงคดเกยวกบการสอนและ

กระบวนการเรยนร ผอำนวยการโรงเรยนจะตองไมคดวา

เปนบทบาทของพวกเขาทจะดำเนนการประชม แตนไมได

เปนการปองกนการถามคำถามทมประสทธภาพในการกระตน

การอภปราย หวขอคำถามทอาจเปนไปได เชน ตวอยางงาน

ของนกเรยน การพดคยเกยวกบมาตรฐาน การเรยนรของ

สมองทเขากนได ความหลากหลาย ความเทาเทยม นกเรยน

ทมความพการ นกเรยนทเรยนภาษาองกฤษ การแกปญหา

การมสวนรวมของนกเรยนทกคน ความซบซอนของการทำงาน

เปนกลม และการใหความสำคญกบการตดสนใจของคร

ผอำนวยการโรงเรยนทมากประสบการณคนหนงมกจะบอก

ครในระหวางการประชมกอนการสงเกต “ผมใหความสำคญ

กบความสามารถในการตดสนใจเกยวกบการเรยนการสอน”

คำถามทเฉพาะเจาะจงอาจรวมถง: คณคาดหวงอะไรกบ

นกเรยน? เมอมการเรยนการสอน คณจะรไดอยางไรวา

นกเรยนเกดการเรยนร? คณรไดอยางไรวาพวกเขากำลง

กาวหนา? คณรไดอยางไรวาบรรลตามมาตรฐาน? คณรบมอ

กบมาตรฐานและความทาทายทเฉพาะเจาะจงของนกเรยน

มความตองการพเศษไดอยางไร? ยงมการอภปรายการ

ประชมกอนการสงเกตเฉพาะเจาะจงมากเพยงใด กจะทำให

เกดการปรบบทเรยนใหมความเหมาะสมไดเพยงนน ถาม

การทำความเขาใจในบทเรยนอยางละเอยด กจะมการเกบ

ขอมลเฉพาะตามทไดมการประชมกอนการสงเกต เปนการ

ใหขอมลยอนกลบสำหรบการวเคราะหสงทจะเกดขนในการ

ประชมหลงการสงเกต

5.2 การสงเกต

ปกตขนตอนนถอวาเปนขนตอนทมความสำคญมาก

ผบงคบบญชาจะตองทำงานเพอลดความกงวลของครในขน

ตอนนและเนนทจดประสงคหลกของการสงเกตคอการให

ขอมลในขณะทมการเรยนการสอนและนกเรยนทำงาน

ตวอยางสำหรบการอภปรายในระหวางการประชมหลงการ

สงเกต นกเรยนอาจจะทราบเกยวกบการสงเกตเพอใหพวก

เขาสามารถมองเหนในสงทผใหญตองการใหมการพฒนาให

ดขน ยกตวอยางเชน “ผอำนวยการโรงเรยนจะเขามาดชน

เรยนของเราในวนน ทานมความสนใจในการคนหาสงทชวย

ใหเราเรยนร” ดวยความคนเคยของผอำนวยการโรงเรยนท

มกจะเดนผานคร การเยยมชนเรยนของผอำนวยการ

โรงเรยนไมใชเรองผดปกตอกตอไปในหลายโรงเรยน ในขน

ตอนนสงสำคญคอเพอสงเกตพฤตกรรมของคร นกเรยน

และนกเรยนทำงานตวอยาง Schlechty (2001: 144)

แนะนำวา “การสงเกตในชนเรยนเพอดครสอน ผอำนวย

การสงเกตชนเรยน (และอาจจะสมภาษณนกเรยนและตรวจ

ดการบานเชนกน) เพอกำหนดขอบเขตทนกเรยนมสวนรวม

ความคงทนและประสบการณ ความรสกของความสำเรจ

และความพงพอใจทเปนผลมาจากสงทพวกเขาขอใหทำ”

5.3 การสะทอนการสงเกต

การสะทอนผลมความจำเปนและสำคญตอความ

สำเรจของกระบวนการ หากรปแบบการนเทศทใชมการ

ประชมกอนและหลงการสงเกตแลว มนเปนสงสำคญอยาง

ยงทครมโอกาสทเพยงพอในการวเคราะหบทเรยนกอนทจะ


มการประชมหลงการสงเกต

พรอมกบการทำงานของนกเรยน ผอำนวยการ

โรงเรยนควรจดประเภทของขอมลตามทครรองขอ ครอาจ

ทบทวนสครปตเทปของครใหญ (เชน เขยนบทละครของ

บทเรยน) และตรวจสอบแผนภาพการพดของครใหญใน

บทเรยน การวเคราะหกลยทธการถามคำถาม การบนทก

ภาพและวดทศน หรอการสรปบทเรยนของผอำนวยการ

โรงเรยน ผอำนวยการโรงเรยนตองการเวลาในการเตรยม

วสดทใชในการสงเกตสำหรบครทงขอมลเชงบรรยายและ

การตความเทาทจำเปน

แบบฟอรมการประชมกอนการสงเกต

ชอของคร.......................................................................................................... วนนวนท..........................................................................................

เรอง.................................................................................................................................................................................................................................

1. วตถประสงคบทเรยน: สงทคณตองการใหนกเรยนรและสามารถทจะทำซงเปนผลมาจากบทเรยนน? (ถาเหมาะสม

โปรดนำนกเรยนทำงานตวอยางในการประชมกอนการสงเกตของเราเพอสนบสนนวตถประสงคทกำหนดในบทเรยนน)

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

2. บทเรยนนเหมาะสมกบหลกสตรรายวชาอยางไร? มมาตรฐานเฉพาะของรฐหรอเขตพนทการศกษาหรอเกณฑมาตรฐาน

ทบทเรยนกำหนดไวหรอไม?

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

3. ความรและทกษะพนฐานอะไรบางทนกเรยนควรมสำหรบการเรยนในบทเรยนหรอหวขอหลกหรอการเรยนทอยใน

บทเรยนน?

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

4. คณคดวานกเรยนจะเผชญกบความยากลำบากใดบางในบทเรยนน?

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

5. คณตองการใหฉนสงเกตนกเรยนโดยเฉพาะอยางยงในชวงการเรยนเนอหาในบทเรยนหรอถามเกยวกบการเรยนรของ

นกเรยนหรอไม?

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

6. ลกษณะหรอขนตอนทสำคญของบทเรยนนคออะไร? มกจกรรมอะไรบางทจะใหนกเรยนมสวนรวมในระหวางการเรยน

ตามความตองการของคณ? โปรดจำไววาบทเรยนอาจจะมความพเศษทเราคาดไมถงทอาจจะมการสลบขนตอนของ

บทเรยน (ถาคณเหนดวย โปรดแนบแผนการสอนของคณมากบแบบฟอรมน)

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................


20

อกวธหนงคอการใหขอมลทเปนคำอธบายใหครทนท

หลงจากบทเรยนโดยไมตองแสดงความคดเหนใดๆ ท

เปนการตความจากการนเทศเพอใหครไดวเคราะหกอน

การประชมหลงการสงเกต อยางไรกตาม ครควรไดรบ

อนญาตสะทอนบทเรยนและทำการสงเกตกอนทจะตรวจ

7. กลยทธการสอน เทคนค ประเดนปญหาและการเรยนรของนกเรยนแบบใดทคณตองการใหฉนใหความสำคญ

ขณะสงเกตการอภปรายระหวางการประชมหลงการสงเกต? ควรมขอมลยอนกลบในเรองตอไปน ไดแก การตดสนใจ

ของคร แรงจงใจ หลกฐานการทำงานของนกเรยน การใชรบรก เสยงของนกเรยน ใหขอมลปอนกลบแกนกเรยน

การเสรมแรงนกเรยน การมสวนรวมของนกเรยน ความเสมอภาคในชนเรยน เคารพในความหลากหลาย การเคาะ

ความรทมอยกอน เทคนค constructivists การกำหนดมาตรฐาน แนวคดเฉพาะดาน ลำดบบทเรยน กลยทธการถาม

กลยทธการประเมนดงเดมและรวมสมย ตรรกะและความยากลำบากของแนวคด มาตรฐานแนวคดตามลำดบบทเรยน

/ตรรกะกลวธการตงคำถามแบบดงเดมและทางเลอกกลยทธการประเมน ตรรกะหรอความยากลำบากในความคด

จงหวะการเคลอนไหว การตรวจสอบเพอความเขาใจ บรรยากาศในชนเรยน การจดการหองเรยน ความชดเจน การคด

ขนสง การแกปญหา รปแบบการเรยนรสงใหมโดยการใชเทคโนโลย กจกรรมทหลากหลาย กบนอกกะลา เทคนค

การสอน องคการของบทเรยน ความคดสรางสรรคและจนตนาการในหองเรยน การรบความเสยง การคนพบแนวคด

ของนกเรยน กระบวนการทดลอง การมสวนรวมของนกเรยน การเรยนรแบบรวมมอ การชวยเหลอเพอน การใช

ทรพยากรการเรยนการสอน การสอนทยดครเปนศนยกลาง การเรยนทยดนกเรยนเปนศนยกลาง การเรยนรทไป

ดวยกนไดกบสมอง พหปญญา การกำหนดความตองการพเศษของนกเรยน ฉนมขอผดพลาดอะไรบางทคณตองการ

เสนอแนะ? (ขอใหเสนอแนะเพยงสองหรอสามกลยทธ เทคนค หรอปญหาเพอเลอกใชในการสงเกตและการอภปราย

ในระหวางการประชมหลงการสงเกต)

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

8. มอะไรอกบางทเราตองการจะอภปราย?

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

วนท, หอง, และเวลาเรยน

.................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................

โปรดกรอกแบบฟอรมกอนการสงเกตนลวงหนาหรอถาจำเปนในระหวางการประชมของเรา ความคดเหนของคณในแบบ

ฟอรมจะเปนขอมลพนฐานสำหรบการประชมกอนการสงเกต การสงเกต และการประชมหลงการสงเกต ฉนหวงวาจะไป

เยอนหองเรยนของคณและการอภปรายรวมกน

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..…………………………………………......………………

สอบขอมล การวเคราะหบทเรยนของครอาจรวมถงความ

หลากหลายของความเหน เชน มสงทนาประหลาดใจอะไร

เกดขนในขณะเรยน นอกจากนยงอาจรวมถงการเปรยบเทยบ

ระหวางขอมลเชงตความสะทอนความคดและขอมลเชง

พรรณนา


5.4 การประชมหลงการสงเกต

เปาหมายของการประชมหลงการสงเกต คอ

การสนบสนนใหครสะทอนใหเหนถงการตดสนใจของเขา

หรอเธอทเกยวของกบการเรยนรของนกเรยน (เชน สงทเกด

ขนเปนไปตามทคาดไวหรอไม สงทเกดขนแตกตางกนหรอ

ไม?) ครควรมโอกาสทจะพดเปรยบเทยบระหวางความจำใน

บทเรยนและขอมลทแทจรงจากการสงเกต

อกอยางหนง คอ ครควรมสทธในการอภปราย

มสทธในการตดสนใจทจะดำเนนการอะไรตอไปหรอไม

มความนาสนใจเมอเกดความไววางใจ ครมกจะเรมคดใน

ชวงแรกวาบทเรยนอาจจะประสบความสำเรจหรอไปได

ไมคอยด เมอครพบปญหา ควรไดรบการแนะนำวธการทจะ

ปรบกลยทธการเรยนการสอน และในฐานะทเปนผอำนวย

ความสะดวกในการประชม ผอำนวยการโรงเรยนตองให

ความสำคญกบเรองทไดตกลงไวในระหวางการประชมกอน

การสงเกต นอกจากพฤตกรรมทไมเปนทยอมรบเกดขน

ระหวางบทเรยน


Blanchard, J., & Johnson, S. (1983). The one

minute manager. New York: Berkley.

Bransford, J., Brown, A., & Cocking, R. (2000). How

people learn: Brain, mind, experience,

and school. Washington, DC: National

Academy Press.

Caine, R., & Caine, G. (1991). Making connections:

Teaching and the human brain. Alexandria,

VA:Association for Supervision and Curriculum

Development.

Costa, A., & Garmston, R. (1994). Cognitive

coaching action lab. Workshop presented

at the Association for Supervision and

Curriculum Development Annual Conference,

San Francisco.

Cotton, K. (2003). Principals and Student

Achievement: What the Research Says.

Alexandria, VA: Association for Supervision

and Curriculum Development Annual

Conference, San Francisco.

Glickman, C. D., Gordon, S. P., & Ross-Gordon, J. M.

(2007). Supervision and instructional

leadership. (7th ed.). Boston: Allyn & Bacon.

Herzberg, F., Mausner, B., & Snyderman, B. (1959).

The motivation to work. New York: John

Wiley.

Marzano, R., Pickering, D., & Pollock, J. (2001).

Classroom instruction that works. Alexandria,

Va: Association for Supervision and Curriculum

Development.

Marzano, R. J., Waters, T., & McNulty, B. A. (2005).

School leadership that works: From research

to result. Alexandria, VA: Association for

Supervision and Curriculum Development.

Maslow, A. (1954). Motivation and personality.

New York: Harper & Row.

Robbins, P. & Alvy. H. B. (2009). The Principals’

Companion: Strategies for Making the Job

Easier. (3rd ed.) California: A SAGE Company.

Sylwester, R. (1995). A celebration of neurons:

An educator’s guide to the brain. Alexandria,

VA: Association for Supervision and Curriculum

Development.

Walton, M. (1986). The Deming management

method. New York: Perigee.


22

การพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยนของโรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ


Teacher Development in classroom research : Bannonkoh School

Khummung, District Kalasin Province, Kalasin Office of Primary School Area 3

กลยาณ ภมลม*

Kanlayanee poomoonmee

ดร.สมชอบ ภอนนา**

ไพบลย ดษสวาง***

บทคดยอ

การวจยในครงนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาปญหาดานการทำวจยในชนเรยนของคร โรงเรยนบานโนนคอ อำเภอ

คำมวง จงหวดกาฬสนธ 2) เพอศกษาแนวทางพฒนาครใหมความรความเขาใจและทกษะดานการทำวจยในชนเรยน โรงเรยน

บานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ 3) เพอศกษาผลการพฒนาครในการทำวจยในชนเรยน โรงเรยนบานโนนคอ

อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ กลมผรวมวจย ไดแก ครโรงเรยนบานโนนคอ จำนวน 8 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมล ไดแก แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบทดสอบ และแบบประเมนผลงาน ผลการวจยพบวา

1. ปญหาของครดานการทำวจยในชนเรยน คอ ครขาดความรความเขาใจในการทำวจยในชนเรยน เนองจากไมไดรบ

การพฒนาตนเองดานการทำวจยในชนเรยนมากอน แตมความเหนวาการวจยในชนเรยนมความสำคญตอการเรยนการสอน

และตองการใหผบรหารของโรงเรยนสงเสรม สนบสนนทางดานวสด และอปกรณตางๆ ตลอดจนมผเชยวชาญใหความชวยเหลอ

และชแนะในการทำวจยในชนเรยน

2. แนวทางในการพฒนาดานการทำวจยในชนเรยนของครโรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ พบวา

แนวทางทเหมาะสมททำใหนาครโรงเรยนบานโนนคอใหเกดความรความเขาใจและทกษะในการทำวจยในชนเรยน ไดแก

การอบรมเชงปฏบตการและการนเทศภายในเปนเครองมอทชวยพฒนาใหครผรวมวจยเกดความรความเขาใจ เกยวกบการทำ

วจยในชนเรยนและเหนประโยชนของการทำวจยในชนเรยนได

3. ผลการพฒนาครโดยใช กระบวนการอบรมเชงปฏบตการพบวา หลงจากไดรบการอบรมเชงปฏบตการครมผลสอบ

ความรความเขาใจในการทำวจยในชนเรยนเพมสงขน และผลจากการนเทศภายในพบวา กลมเปาหมาย สามารถวเคราะห

ปญหา แนวทางและขนตอนในการปฏบตการวจยในชนเรยน แสดงใหเหนวาการอบรมเชงปฏบตการและการนเทศภายใน

ทำใหกลมผรวมวจยมความรความเขาใจดานการทำวจยในชนเรยน ในชนเรยนมากขนและสามารถนำความรทไดไปปรบใชใน

การแกไขปญหาในการเรยนการสอนได

คำสำคญ : วจยในชนเรยน, การพฒนา

* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎกาฬสนธ** อาจารยมหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ*** อาจารย, มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธ


Abstract

The research in this Aims 1)To study the problem of teachers research on Classroom Bannonkoh

School Khummung, District Kalasin Province 2) To develop teachers’ knowledge understanding the

Function of the class Khummung, District Kalasin province 3)The effects of teachers to do classroom

research Khummung, District Kalasin Province. The joint research.Teachers Bannonkoh school number

8 people. Mechanism to collect information interview, observation, test and evaluation form The results

showed that :

1. The problem of teachers research on classroom are low of knowledge and understanding. But

the opinion that research in the classroom, the importance of the teaching and promote the management

of the school, support materials and devices. As well as professionals. Assistance and guiding the research

in the classroom.

2. Guidelines for the development of research in the classroom teachers Bannonkoh School

Khummung, District Kalasin Province. Found that the right of the teacher Bannonkoh School knowledge

and understanding and skills to do research in the classroom, workshop and supervision. A tool to help

teachers. The participants understand. About doing research in the classroom and see the benefits of

research in the classroom.

3. The development of teachers the workshop process was found. After the workshop teachers

have the knowledge and understanding research in higher education. The of supervision found that target

group can be analyzed the problem, approach and steps to research in the classroom. Show that the

workshops and supervision. The group’s research to more understand the research in the classroom and

the knowledge gained can be adapted for use in solving problems in learning and teaching.

Keywords : research in the classroom, development

บทนำ

อดมการณสำคญของการจดการศกษา คอ การจดให

มการศกษาตลอดชวตและการสรางสงคมไทยใหเปนสงคม

แหงการเรยนร การศกษาทสรางคณภาพชวตและสงคม

บรณาการอยางสมดลระหวางปญญาธรรม คณธรรม และ

วฒนธรรม เปนการศกษาตลอดชวตเพอคนไทยทงปวง มงสราง

พนฐานทดในวยเดก ปลกฝงความเปนสมาชกทดของสงคม

ตงแตวยการศกษาขนพนฐาน และพฒนาความรความ

สามารถเพอการทำงานทมคณภาพ โดยใหสงคมทกภาค

สวนมสวนรวมในการจดการศกษาไดตรงตามความตองการ

ของผเรยนและสามารถตรวจสอบไดอยางมนใจวาการศกษา

เปนกระบวนการของการพฒนาชวตและสงคมเปนปจจย

สำคญในการพฒนาประเทศอยางยงยน สามารถพงตนเอง

และพงกนเองได และสามารถแขงขนไดในระดบนานาชาต

(กระทรวงศกษาธการ. 2547 : 1)

เปาหมายของการจดการศกษาอยทการพฒนาคน

ไทยทกคนใหเปนคนเกง คนดและมความสข โดยมการพฒนา

ทเหมาะสมกบชวงวย พฒนาคนตามธรรมชาตและเตม

ศกยภาพตรงตามความตองการ ทงในดานสขภาพรางกาย

และจตใจ สตปญญา ความรและทกษะคณธรรมและ

จตสำนกทพงประสงคและอยในสงคมไดอยางมอยางปกต

สข(กระทรวงศกษาธการ. 2547 : 3)

การบรหารงานของหนวยงานหรอองคการตางๆ

ไมวาระดบใด ผบรหารมความจำเปนจะตองวางแผนการใช


24

ทรพยากรใหเกดประโยชนสงสดแกหนวยงาน นอกจากนน

ยงมหนาทในการควบคมงานและตดสนใจสงการ เพอให

การปฏบตงานบรรลเปาหมายของหนวยงานหรอองคการใน

การบรหารงานนนนอกจากจะใชทรพยากรหรอปจจย

พนฐานในการบรหารอนไดแก คน งบประมาณ วสดอปกรณ

และการจดการ การทผเรยนในโรงเรยนจะมคณภาพมาก

นอยแคไหนกเปนสงทบงบอกถงคณภาพของบคลากร

ททำการสอนภายในโรงเรยนนนๆ ในการจดกระบวนการ

เรยนรเพอใหผเรยนบรรลจดมงหมายของพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต ครเปนผทจดกจกรรมในการเรยน

การสอน สวนผบรหารสถานศกษา บคลากรทางการศกษาท

เกยวของกบการศกษาตองเปลยนแปลงกระบวนการ ความ

คดและตองพฒนาตนเองใหเปนครมออาชพดวยการคดคน

หาแนวทางใหมๆ เพอพฒนาตนเองตลอดจนคดคนหา

แนวทางใหมๆ ทจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนร สราง

องคความรและนำความรนำความรไปใชในชวตประจำวน

การทครนำกระบวนการวจยมาใชเปนสวนหนงของการจด

การเรยนร ซงเปนการรวมสรางนกเรยนใหเปนบคคลของ

การเรยนร (กรมวชาการ. 2542:7)

การวจยในชนเรยน (Classroom Research) เปน

เครองมอในการคนหาคำตอบใหกบคำถามทครสนใจดวยวธ

การเชงประจกษ ครทกคนสามารถทำวจยในชนเรยนเพอแก

ปญหาทเกดขนจากการปฏบตงานสอนหรอเพอปรบปรง

และพฒนางานของตนใหมประสทธภาพยงขนได ซงเปน

หนาทสำคญประการหนงของครทตองจดทำควบคกบ

การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาผเรยนอยางเปนระบบท

ครตองใชการบรณาการความรทงทฤษฎและการการปฏบต

ในการคดคนวธสอน สงหรอนวตกรรมตางๆ ผสานกบ

แนวคดพนฐานของการวจยในการประยกตใชเพอการ

วางแผนและพฒนาคณภาพผเรยนหรอการแกปญหาทพบ

ในการจดการเรยนการสอนในชนเรยน การวจยในชนเรยน

เปนทกษะทครตองฝกฝนใหเกดความชำนาญการอนเปน

องคประกอบสำคญประการหนงของความเปนครมออาชพ

ในยคของการปฏรปการเรยนตามนยแหงพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 24(5) ใหสถาน

ศกษาสงเสรมใหครผสอนสามารถใชการวจยเปนสวนหนง

ของกระบวนการเรยนร มาตรา 30 ใหสถานศกษาผสอน

สามารถวจยเพอพฒนาการเรยนร มาตรา 67 รฐตอง สงเสรมใหมการวจยและพฒนาการผลตและการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา โดยมครเปนผปฏบตการวจย เรยกวาครนกวจย (Teacher as Researcher) ซงตอง มพนธกจ (Mission) ทจะตองคนหาคำตอบเพอแกปญหาตอไป (กรมวชาการ. 2545 : 29) สภาพปจจบนการดำเนนงานเกยวกบการวจยในชนของโรงเรยนบานโนนคอ ตำบลนาทน อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ พบวา เปนโรงเรยนขนาดใหญ เปนโรงเรยนขยายโอกาสสอนถงระดบมธยมศกษาตอนตน ในการพฒนาคณภาพการศกษา ผบรหารสถานศกษาไดมการสงเสรมใหบคลากรทกคนไดสรางนวตกรรมและงานวจย โดยเฉพาะงานวจยในชนเรยน เรมตนจากการสำรวจสภาพการปฏบตงานวามปญหาอะไรบาง วางแผนเพอแกปญหา ลงมอปฏบตตามแผนแลวสะทอนผลการปฏบตงาน ผลจากการเรยน การสอนนกเรยนของโรงเรยนบานโนนคอปรากฏวาผล สมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในปการศกษา 2551 มระดบผลการเรยนในระดบคอนขางตำ ซงอาจเกดจากปจจยหลายประการ ไดแก ผปกครองมปญหาทางดานเศรษฐกจ ตองเดนทางเขาไปทำงานตางจงหวดไมมเวลาเอาใจใสดแลเดกเทาทควร ครไมครบชนเรยน ครสอนไมเตมเวลา สอน ไมเตมหลกสตรและสอนไมตรงกบวชาเอกทเรยนมา และทส ำคญค อคร ไ ม น ำ เอาว ธ ก า รแก ปญหาและพฒนากระบวนการเรยนรทหลากหลายมาใชในการแกปญหา จากการสำรวจโดยการสงเกตและสมภาษณครผสอนเกยวกบทกษะของการวจยในชนเรยน พบวาครสวนใหญไมมประสบการณในการทำวจย ไมสามารถทำการวจยในชนเรยนได จากสภาพทเกดขนดงกลาวเปนสาเหตททำใหผวจยตระหนกถงความสำคญของการวจยในชนเรยน จงไดรวมกบผรวมวจย เพอเปนแกนนำในการทำวจยในชนเรยน ชวยพฒนาครใหมความร ความเขาใจสามารถทำวจยใน ชนเรยนได และสามารถนำความรทไดไปแกปญหาการเรยนการสอนในชนเรยนใหมประสทธภาพใหมากยงขน

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาปญหาดานการทำวจยในชนเรยนของ

คร โรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ


2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาครใหมความร

ความเขาใจดานการทำวจยในชนเรยน โรงเรยนบานโนนคอ

อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ

3. เพอศกษาผลการพฒนาครในการทำวจยในชน

เรยนของครโรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวด

กาฬสนธ

กรอบแนวคด

การศกษาคนควาครงน ผวจยใชวธการวจยเชงปฏบต

การ (Action Research) โดยผศกษาคนควาไดนำหลกการ

และขนตอนตามแนวคดของ Kemmis และ McTaggart

(1988 : 11-15) ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การวางแผน

(Planning) การปฏบต (Action) การสงเกต (Observation)

และการสะทอนผล (Reflection)

วธดำเนนการวจย

กลมผรวมวจยและผใหขอมล

กลมผรวมวจยและผใหขอมล ทสมครใจเขารวมวจย

ไดแก

1. กลมผรวมวจย (Research Participants)

จำนวน 8 คน

2. กลมผใหขอมล จำนวน 3 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงน ผวจยและกลมผรวมวจย ไดจดทำ

เครองมอเพอใชในการเกบรวบรวมขอมลการเสรมสรางวนย

นกเรยนดานการรกษาความสะอาด มรายละเอยดดงน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเพอการศกษา

มดงน

1. ประเภทเครองมอม 6 ประเภท ประกอบดวย

1.1 แบบทดสอบ จำนวน 1 ฉบบ

1.2 แบบสมภาษณ จำนวน 1 ฉบบ

1.3 แบบประเมน จำนวน 1 ฉบบ

1.4 แบบสงเกตการณ จำนวน 1 ฉบบ

1.5 แบบบนทกการนเทศภายใน จำนวน 1 ฉบบ

1.6 แบบบนทกการประชมกลมยอย จำนวน

1 ฉบบ

2. ลกษณะเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

2.1 แบบทดสอบ ใชทดสอบความรความเขาใจ

เกยวกบการวจยในชนเรยนของกลมเปาหมายกอนและ

หลงการประชมเชงปฏบตการ มลกษณะเปนแบบปรนย

แบบเลอกตอบ ม 4 ตวเลอก จำนวน 25 ขอ ซงเปนขอสอบ

ชดเดยวกน

2.2 แบบสมภาษณ ใชเพอวดความเขาใจเรอง

การวจยในชนเรยนของผรวมวจยมทงหมด 2 ตอน

ตอนท 1 สภาพทวไปของผใหสมภาษณ

ตอนท 2 ขอมลจากการสมภาษณ

2.3 แบบประเมน ใชประเมนงานวจยในชนเรยน

เพอประเมนคณภาพของเคาโครงการวจยในชนเรยนของ

ผรวมวจยมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคาซงแบง

เปน 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอย

ทสด

2.4 แบบสงเกตการณปฏบตงานเกยวกบการ

วจยในชนเรยนเปนเครองมอเพอใชในการประเมนผลการ

ปฏบตการวจยในชนเรยนของผรวมวจย

2.5 แบบบนทกการนเทศภายใน ใชบนทกการ

นเทศเพอเกบรวบรวมขอมลการทำวจยในชนเรยนของผรวม

วจยและใชการบนทกการนเทศเพอปรบปรงพฒนาขอมล

การวเคราะหและการเขยนรายงานการทำวจยในชนเรยน

ของผรวมวจย

2.6 แบบบนทกการประชมกลมยอย ใชบนทก

ผลการประชมของกลมผรวมวจยในการดำเนนการการจด

กจกรรมพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยนของครโรงเรยน

บานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ

สรปและอภปรายผล

สรปผลการวจย

การดำเนนการพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยน

โรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ สรปผล

การวจยไดดงน

1. ปญหาของครดานการทำวจยในชนเรยน คอ คร

ขาดความรความเขาใจในการทำวจยในชนเรยน เนองจาก

ไมไดรบการพฒนาตนเองดานการทำวจยในชนเรยนมากอน

แตมความเหนวาการวจยในชนเรยนมความสำคญตอการเรยน


26

การสอน และตองการใหผบรหารของโรงเรยนสงเสรม

สนบสนนทางดานวสด และอปกรณตางๆ ตลอดจนม

ผเชยวชาญใหความชวยเหลอและชแนะในการทำวจยใน

ชนเรยน

2. แนวทางในการพฒนาดานการทำวจยในชนเรยน

ของครโรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ

พบวา แนวทางทเหมาะสมททำใหนาครโรงเรยนบานโนนคอ

ใหเกดความรความเขาใจและทกษะในการทำวจยในชนเรยน

ไดแก การอบรมเชงปฏบตการและการนเทศภายในเปน

เครองมอทชวยพฒนาใหครผรวมวจยเกดความรความเขาใจ

เกยวกบการทำวจยในชนเรยนและเหนประโยชนของการทำ

วจยในชนเรยนได

3. ผลการพฒนาครโดยใช กระบวนการอบรมเชง

ปฏบตการพบวา หลงจากไดรบการอบรมเชงปฏบตการครม

ผลสอบความรความเขาใจในการทำวจยในชนเรยนเพมสง

ขน และผลจากการนเทศภายในพบวา กลมเปาหมาย สามารถ

วเคราะหปญหา แนวทางและขนตอนในการปฏบตการวจย

ในชนเรยน แสดงใหเหนวาการอบรมเชงปฏบตการและ

การนเทศภายในทำใหกลมผรวมวจยมความรความเขาใจ

ดานการทำวจยในชนเรยน ในชนเรยนมากขนและสามารถ

นำความรทไดไปปรบใชในการแกไขปญหาในการเรยน

การสอนได

อภปรายผล

จากการวจยการพฒนาบคลากรครดานการทำวจย

ในชนเรยน โรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวด

กาฬสนธ โดยใชหลกการวจยปฏบตการ (Action Research)

ใชการฝกอบรมเชงปฏบตการ และการนเทศภายในเปน

กลยทธในการพฒนา พบประเดนทนาสนใจ ควรนำมา

อภปรายผล ดงน

การพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยน จากการ

สำรวจสภาพปญหา พบวาครในโรงเรยนบานโนนคอ มความ

ร ความเขาใจในการทำวจยในชนเรยนอยบางแลว แตขาด

การปฏบตการวจยอยางจรงจง ซงสอดคลองกบงานวจยของ

ประเสรฐ โสพลา (2549 : บทคดยอ) ไดขอคนพบวา สาเหต

ท ไมทำวจยในกลมคร คอ ไมมเวลา ไมมความร ไมม

ประสบการณในการวจย ไมเหนคณคาและประโยชนของ

การทำวจยในชนเรยน ผวจยและผรวมวจยจงไดดำเนนการ

วางแผนรวมกนกบกลมผรวมวจย ในการพฒนาครใน

โรงเรยนเกยวกบการวจยในชนเรยน โดยมขนตอนการ

ดำเนนการ คอ การวางแผน (Planning) การปฏบต (Action)

การสงเกต (Observation) และการสะทอนผล (Reflection)

โดยใชกลยทธ คอ การอบรมเชงปฏบตการ และการนเทศ

ภายใน พบวา การอบรมเชงปฏบตการเปนกจกรรมททำให

ผรวมวจยมความรความเขาใจเกยวกบการทำวจยในชนเรยน

มากขน ผเขารบการฝกอบรมมความสนใจและใหความรวมมอ

ในการอบรมเปนอยางด ไดฝกปฏบตในเรองการทำวจย

ในชนเรยนจรง ทำใหผลการอบรมเชงปฏบตการบรรล

วตถประสงคในการอบรมและสามารถนำความรทไดรบ

ไปปรบใชในการพฒนาผเรยนโดยการทำวจยในชนเรยนเพอ

นำไปใชในการแกปญหาและพฒนาการเรยนการสอนของ

ครในชนเรยน โดยมการนเทศจากผ เชยวชาญ ซงเปน

ศกษานเทศก สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาฬสนธ เขต 3

สรปผลการวจย หลงจากไดดำเนนการทกขนตอน

เสรจสนไปแลว ทง 2 วงรอบ พบวา ผรวมวจยมความร

ความเขาใจ จากการไดอบรมเชงปฏบตการและการไดฝก

ปฏบตจรงโดยมผเชยวชาญคอยใหคำแนะนำและตดตาม

นเทศผลการปฏบตงาน มทศนคตทดตอการแกปญหา

ผเรยนโดยการทำวจยในชนเรยน มขวญและกำลงใจใน

การปฏบตงานและมความมงมนในการพฒนางาน พฒนา

ตนเองไปสความเปนครมออาชพ กลมผรวมวจยเกดทกษะ

สามารถดำเนนการตามขนตอนการวจย โดยรวบรวมขอมล

จากขนตอนท 1 ถงขนตอนท 4 แลวนำขอมลมาจดกระทำ

การแปลความหมาย เขยนรายงานการวจยไดคนละ 1 เรอง

เปนแนวทางในการแกปญหาในชนเรยนของครแตละคน

โดยดำเนนการควบคไปกบการจดการเรยนการสอนตามปกต

สอดคลองกบประวต เอราวรรณ (2545 ก : 4) ทสรปวา

การวจยในชนเรยนมเปาหมายสำคญอยทการแสวงหา

คำตอบจากปญหาจากการทำวจยในชนเรยนทเกยวกบ

การเรยนการสอนของการวจย นำไปใช เพอพฒนาการเรยน

การสอน และการวจยดำเนนไปพรอมกบการจดการเรยน

การสอน กลาวคอ สอนไปวจยไป แลวนำผลการวจยมาใช

แกปญหาและทำการเผยแพรใหเกดประโยชนตอผอน


ขอเสนอแนะในการนำงานวจยไปใช

จากการวจยการพฒนาครดานการทำวจยในชนเรยน

โรงเรยนบานโนนคอ อำเภอคำมวง จงหวดกาฬสนธ ในครงน

ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน

1. จากผลการวจย พบวา ครโรงเรยนบานโนนคอ

ไมไดรบการพฒนาดานการวจยในชนเรยนมากอน จงไมม

ความรความเขาใจ แตไดเลงเหนความสำคญของการวจยใน

ชนเรยน มความสำคญตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ของคร ดงนนผบรหารโรงเรยนบานโนนคอ จงควรจดทำ

แผน โครงการหรอกจกรรมการพฒนาครในการทำวจยใน

ชนเรยนอยางทวถงและตอเนอง

2. จากผลการวจย พบวา แนวทางในการพฒนาคร

โรงเรยนบานโนนคอใหมความรความเขาใจในวจยในชนเรยน

ไดแก การอบรมเชงปฏบตการและการนเทศภายใน ดงนน

ผบรหารโรงเรยนบานโนนคอควรมการพฒนาระบบการนเทศ

ภายในของโรงเรยนใหมความเขมแขง


กระทรวงศกษาธการ กองวจยทางการศกษา. (2542). วจย

เพอพฒนาการเรยนร. กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา

กรมศาสนา.

กรมวชาการ. (2545). วจยเพอพฒนาการเรยนรตาม

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : กอง

วชาการ.

ประวต เอราวรรณ. (2542). การวจยในชนเรยน พมพครง

ท 3. กรงเทพมหานคร : ดอกหญาวชาการ.

ประเสรฐ โสพลา. (2549). การพฒนาบคลากรครดาน

การทำวจยในชนเรยน โรงเรยนบานสำโรง กง

อำเภอศรณรงค จงหวดสรนทร. การศกษาคนควา

อสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาสารคาม.

Kemmis, S. and R. McTaggart. (1988). The Action

Rescarch Planer. 3rd ed. Viotruia : Deakiin

University Press.


28

การพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล


The Development of Living Library Manegemant : A Case Study

of Ban Kham Pi Moon School, Kalasin Primary Educational Service Area Office 3

ครรชต โชตจำลอง*

Khanchit Chotchamlong

ดร.ธระ ภด**, ดร.คมสนท ขจรปญญาไพศาล***

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาสภาพการบรหารจดการหองสมดมชวต 2) เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต 3) เพอศกษาผลของการพฒนา การบรหารจดการหองสมดมชวต กลมเปาหมาย จำนวน 36 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม แบบสมภาษณแบบมโครงสราง แบบสงเกต แบบบนทก การวเคราะหนำเสนอ โดยคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการพรรณนาวเคราะห ผลการวจยพบวา 1. สภาพการบรหารจดการหองสมดมชวตของโรงเรยนบานคำพมล โดยรวมมการปฏบตนอย และพบปญหาหลายประการ ไดแก อาคารสถานทและสงแวดลอมขาดความสวยงาม หองไมสะอาด ขาดความสะดวกสบาย แสงสวางไมเพยงพอ ไมเปนเอกเทศ หนงสอและสอสารนเทศไมมความหลากหลายเพยงพอ ระบบหองสมดยงไมไดมาตรฐาน การปฏสมพนธของบคคลหองสมดทมตอผใชบรการยงขาดความเปนมตร การบรการและกจกรรมไมหลากหลาย เทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารขาดเครองมอในการเกบสถตและสบคนขอมล 2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต พบวา ดานอาคารสถานทและสงแวดลอม มแนวทางในการพฒนา คอจดหองสมดใหเปนเอกเทศ ระดมทรพยากรในการพฒนา ดานหนงสอและสอสารนเทศ มแนวทางในการพฒนา คอ จดซอหนงสอใหมความหลากหลายและเพยงพอ ดานระบบหองสมด ดานปฏสมพนธของบคคลหองสมดทมตอผใชบรการ ดานบรการและกจกรรม มแนวทางในการพฒนา คอใหครบรรณารกษและบรรณารกษนอยไปศกษาดงานโรงเรยนตนแบบ หองสมดมชวต และดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มแนวทางในการพฒนา คอระดมทรพยากรในการจดซอคอมพวเตอร ในการเกบขอมล สบคนขอมล และตดตงระบบอนเทอรเนต 3. ผลของการพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต พบวา การบรหารจดการดานอาคารสถานทและสงแวดลอมมความเปนเอกเทศ มบรรยากาศทเออตอการอานหนงสอมการตกแตงทความสวยงามทงภายในและภายนอก การบรหารจดการในดานหนงสอและสอสารนเทศของหองสมด มความทนสมยทนเหตการณ มความหลากหลายและตรงตามความตองการของ ผใชบรการ การบรหารจดการในดานระบบหองสมดไดมาตรฐาน มการแยกประเภท จำแนกหมวดหมชดเจน มเครองมอสบคน การบรหารจดการในดานปฏสมพนธของบคคลหองสมดทมตอผใชบรการ มความเปนมตร บคลากรมชวตชวา มความอบอน การบรหารจดการในดานการบรการและกจกรรมของหองสมดมบรการหลากหลาย และการบรหารจดการดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของหองสมด มเครองมอในการเกบสถตการเขาใชบรการ สบคนขอมล ทงภายในและภายนอก

คำสำคญ : 1. หองสมดมชวต 2. โรงเรยนบานคำพมล

* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ** อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ*** อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธ


ABSTRACT

The purpose of this research were to 1)To study the condition on the management of living library

2) To study the approach on the management of living library 3) To study the results on of the

development of living library. The target group include : 36 people. The tools used in the study include :

Questionnaires, structured interviews, observation forms, and record forms. And the data was analyzed by

means, average, and standard deviation, and was presented in the form of descriptive analysis.

The results showed that :

1. The condition on the management of living library : A Case Study of Ban Kham Pi Moon School

indicated that there was little practice, and found several problems; the facilities and the environment are

lacking of beauty, cleanliness, comfort, and autonomy. The books and the information system were not

various enough. The library system was not on the standard. The relationship between the librarian and

the people who came for the service was not friendly. The services and the activities were not various.

There were no information system and tools to store information and to retrieve the information.

2. The approaches for the management of living library : A Case Study of Ban Kham Pi Moon

School was as follow; for the facilities and environment, there should be the setting of the library in order

to be autonomous with the resource mobilization. For the books and information technology, the

purchasing of various books with enough numbers of books. For the library system, the relationships

between the librarians and the service receivers, the services and the activities, The approaches for the

development of those was providing field trip study to other best practice living libraries for the librarians.

For the information technology, the approach for development was the providing of budget for the

purchasing of computers to store and retrieve the information, and the computers to be installed the

internet.

3. The result of the development of the management of living library : A Case Study of Ban Kham

Pi Moon School it was found that the management of the facilities and environment were in good

condition and autonomous, the environment was good for reading because there was beautiful

decoration indoor and outdoor. The management of books and technology information of the library was

updated, modern and various serving the needs of library users. The library system was well managed and

classified and there was retrieval tool. The management of the relationship of the librarians and the

library users were friendly, lively and warmly. The management on the services and activities were various

and there was the information technology for both external and internal retrieval of information.

Keywords : 1. Living Library 2. Ban Kham Pi Moon School


30

บทนำ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 22, 24 ไดระบไวอยางชดเจนวาในการจดกระบวนการเรยนร สถานศกษาควรสงเสรมสนบสนนใหผสอนจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอและแหลงเรยนรใหสอดคลองกบมาตรฐาน การเรยนร การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ สงเสรมใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดทกท ทกเวลาทกโอกาสจากสอและแหลงเรยนรทกประเภททงภายในและภายนอก นอกจากนนกระทรวงศกษาธการได มงเนนใหมการปฏรปการศกษาทงระบบ โดยมการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 - 2561) มเปาหมายหลกสามประการ คอ พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนรของคนไทย เพมโอกาสทางการศกษาและเรยนรอยางทวถงและมคณภาพ และสงเสรมการมสวนรวมของ ทกภาคสวนทางสงคมในการบรหารจดการศกษา โดยมกรอบแนวทางการปฏรปการศกษา 4 ประการ คอ การพฒนาคณภาพคนไทยยคใหม พฒนาคณภาพครยคใหม พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนร ยคใหม และพฒนาคณภาพการบรหารจดการใหม (กระทรวงศกษาธการ. 2554: 2) หองสมดเปนแหลงการเรยนรทสำคญในการพฒนาและเสรมสรางเยาวชน ใหเปนบคคลแหงการเรยนรเปน นกคดวเคราะหและสรางสรรค เพราะหองสมดเปนสถานททรวบรวมทรพยากรสารสนเทศ สอนวตกรรมทหลากหลาย มการบรหารจดการอยางเปนระบบ จดบรการและกจกรรม เพอสนบสนนการเรยนรตามหลกสตร ซงจะนำไปสกระบวนการจดการเรยนการสอน และสงเสรมใหนกเรยนมทกษะใน การแสวงหาความรไดดวยตนเอง ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอการเรยนร มนสยใฝร เรยนเปนและพฒนาตนเองใหเตมศกยภาพ ซงในการพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต มปจจยทสำคญคอ 1) อาคารสถานทและสงแวดลอม 2) หนงสอและสอสารนเทศ 3) ระบบ หองสมด 4) ปฏสมพนธของบคคลหองสมดทมตอผใชบรการ 5) บรการและกจกรรม 6) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขน พนฐาน. 2550 : 24-31) จากการรายงานประเมนคณภาพภายนอกสถาน

ศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน รอบ 2 พ.ศ. 2549-2553

ของโรงเรยนบานคำพมล ไดมขอเสนอแนะเพอพฒนาสถาน

ศกษาใหจดหา แหลงเรยนรหลากหลายโดยเฉพาะภายใน

หองสมด มมสอ อปกรณ (สำนกงานรบรองมาตรฐานและ

ประเมนคณภาพการศกษา. 2551 : 3) แมวาโรงเรยน

บานคำพมล ไดจดการเรยนการสอนโดยเนนใหนกเรยน

ไดศกษาจากแหลงเรยนรโดยเฉพาะจากหองสมดมากขน

เพราะหองสมดเปนสอเปนแหลงสะสมความรทนกเรยน

จะไดรบความรกวางขวางขน และเปนการปลกฝงนสยให

นกเรยน รกการอานยงขน แตในปจจบนหองสมดโรงเรยน

บานคำพมล ยงไมไดรบการพฒนา ซงจำเปนตองมการพฒนา

ใหกาวหนาโดยการผสมผสานกบความมชวตชวา สดชน

แจมใส มใชเปนเพยงหองสมด ทเกบรวบรวมหนงสอ ไว

บรการการอานแตเพยงอยางเดยว แตตองทำหนงสอใหม

ชวต มกจกรรมทมความเคลอนไหวอยตลอดเวลา มการจด

อาคารสถานทใหนาเขาใช มบรรยากาศเออตอการเรยนร

และมเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารจดการใหเหมาะสม

กบสภาพหองสมดของแตละสถานศกษา (สำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2549 : 1) ดงนน

แนวทางในการพฒนาหองสมดใหบรรลตามวตถประสงคได

นน ควรนำกระบวนการคณภาพ PDCA ของเดมมงมา

บรหารงาน เนองจากเปนการบรหารทครอบคมดำเนนงาน

อยางครบถวนสมบรณ ซงสามารถนำมาบรหารงาน ทงใน

ระดบนโยบาย และระดบผปฏบต (อษณย สวรรณจนดา.

2552 : 106) และกระบวนการบรหารคณภาพดวยวงจร

เดมมง (Deming Cycle) เปนกจกรรมทจะนำไปส

การปรบปรงงานและการควบคมอยางเปนระบบ ประกอบดวย

การวางแผน (Plan : P) การปฏบตตามแผน (Do : D)

การตรวจสอบแกไข (Check : C) และการปรบปรงและ

พฒนา (Act : A) (วฑรย สมะโชคด. 2545 : 43-47)

จากสภาพดงกลาว ผวจยไดตระหนกและเหนความ

สำคญในการพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรภายใน

โรงเรยนบานคำพมล จงไดวจยเรองการพฒนาการบรหาร

จดการหองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

ขน เพอใหหองสมดโรงเรยนบานคำพมลเปนแหลงเรยนร

ของนกเรยน คร บคลากรทางการศกษาและชมชนตอไป


วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาสภาพการบรหารจดการหองสมดมชวต

: กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการ

หองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

3. เพอศกษาผลของการพฒนาการบรหารจดการ

หองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

กรอบแนวคดในการวจย

การวจยครงนผวจยไดกำหนดกรอบแนวคดตาม

ปจจยททำใหหองสมดมชวต (สำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน. 2550 : 24-31) ดงภาพประกอบท 1

ภาพประกอบท 1 กรอบแนวคดในการวจย

การบรหารจดการหองสมดมชวต

1. อาคารสถานทและสงแวดลอม

2. หนงสอและสอสารนเทศ

3. ระบบหองสมด

4. ปฏสมพนธของบคคลหองสมด

ทมตอผใชบรการ

5. บรการและกจกรรม

6. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

สภาพการบรหารจดการ

หองสมดมชวต

แนวทางการพฒนาการ

บรหารจดการหองสมดมชวต

ผลของการพฒนาการ

บรหารจดการหองสมดมชวต


1. กลมเปาหมาย

1.1 กลมผรวมวจย ไดแก ผวจย จำนวน 1 คน

คร จำนวน 12 คน และครบรรณารกษ จำนวน 1 คน

1.2 กลมผใหขอมล ไดแก ผบรหารสถานศกษา

จำนวน 1 คน คร จำนวน 12 คน ครบรรณารกษ จำนวน

1 คน คณะกรรมการนกเรยน จำนวน 15 คน คณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน จำนวน 7 คน

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยแบงออกเปน 2 ประเภท

คอ แบบสอบถามและแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

3. วธรวบรวมขอมลและสถตทใชในการวเคราะห

ขอมล

ผวจยเกบรวบรวมขอมลใชวธผสม ผวจยได

กำหนดวธดำเนนการวจย 3 ระยะ ดงน

ระยะท 1 ศกษาสภาพการบรหารจดการหอง

สมดมชวต : กรณโรงเรยน บานคำพมล สงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3

เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

การวเคราะหขอมล

1. ขอมลจากแบบสอบถามการศกษาสภาพ

การบรหารจดการหองสมดมชวต นำไปวเคราะหขอมลดวย

ระบบคอมพวเตอร เพอหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ทงโดยภาพรวมและรายดานและนำเสนอในรปแบบตาราง

ประกอบคำบรรยาย


32

2. ขอมลจากการสมภาษณการศกษาสภาพ

การบรหารจดการหองสมดมชวตนำไปวเคราะหขอมลตาม

ประเดนทสำคญ โดยการพรรณนาวเคราะห

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย

(X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

ระยะท 2 ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหาร

จดการหองสมดมชวต:กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกด


เครองมอทใชในการศกษา ไดแก แบบบนทก

แบบสงเกต

การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลตามประเดน

ทสำคญ โดยการพรรณนาวเคราะห

ระยะท 3 ศกษาผลของการพฒนาการบรหาร

จดการหองสมดมชวต: กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกด


เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณ

แบบมโครงสราง

การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลจากการ

สมภาษณโดยการพรรณนาวเคราะห


1. ผลการวจย

จากการพฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต

: กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3 สามารถสรปผล

การวจยไดดงน

1. สภาพการบรหารจดการหองสมดมชวตของ

โรงเรยนบานคำพมล โดยรวมมการปฏบตนอยและพบ

ปญหาหลายประการ ไดแก อาคารสถานทและสงแวดลอม

ขาดความสวยงาม หองไมสะอาด ขาดความสะดวกสบาย

แสงสวางไมเพยงพอ ไมเปนเอกเทศ หนงสอและสอสาร

นเทศไมมความหลากหลายเพยงพอ ระบบหองสมดยงไมได

มาตรฐาน การปฏสมพนธของบคคลหองสมดทมตอผใช

บรการยงขาดความเปนมตร การบรการและกจกรรม

ไมหลากหลาย เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารขาด

เครองมอในการเกบสถตและสบคนขอมล

2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการหองสมด

มชวต พบวา ดานอาคารสถานทและสงแวดลอม มแนวทาง

ในการพฒนา คอจดหองสมดใหเปนเอกเทศ ระดมทรพยากร

ในการพฒนา ดานหนงสอและสอสารนเทศมแนวทางใน

การพฒนา คอ จดซอหนงสอใหมความหลากหลายและ

เพยงพอ ดานระบบหองสมด ดานปฏสมพนธของบคคล

หองสมดทมตอผ ใชบรการ ดานบรการและกจกรรม

มแนวทางในการพฒนา คอใหครบรรณารกษและบรรณารกษ

นอยไปศกษาดงานโรงเรยนตนแบบหองสมดมชวต และดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มแนวทางในการพฒนา

คอระดมทรพยากรในการจดซอคอมพวเตอรในการเกบ

ขอมล สบคนขอมล และตดตงระบบอนเทอรเนต

3. ผลของการพฒนาการบรหารจดการหองสมด

มชวต พบวา การบรหารจดการดานอาคารสถานทและ

สงแวดลอมมความเปนเอกเทศ มบรรยากาศท เออตอ

การอานหนงสอ มการตกแตงทความสวยงามทงภายในและ

ภายนอก การบรหารจดการในดานหนงสอและสอสารนเทศ

ของหองสมด มความทนสมย ทนเหตการณ มความ

หลากหลายและตรงตามความตองการของผใชบรการ

การบรหารจดการในดานระบบหองสมดไดมาตรฐาน ม

การแยกประเภท จำแนกหมวดหมชดเจน มเครองมอสบคน

การบรหารจดการในดานปฏสมพนธของบคคลหองสมดทม

ตอผใชบรการ มความเปนมตร บคลากรมชวตชวา มความ

อบอน การบรหารจดการในดานการบรการและกจกรรม

ของหองสมดมบรการหลากหลาย และการบรหารจดการ

ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของหองสมด

มเครองมอในการเกบสถตการเขาใชบรการ สบคนขอมลทง

ภายในและภายนอก

2. อภปรายผลการวจย

จากผลการพฒนาการบรหารจดการหองสมดม

ชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3 ผวจยขอนำประเดน

สำคญมาอภปรายผล ดงน

1. สภาพการบรหารจดการหองสมดมชวต :

กรณโรงเรยนบานคำพมล โดยรวมมการปฏบตนอย

จากการสมภาษณพบวา ดานอาคารสถานทและสงแวดลอม

ยงไมไดมาตรฐาน ขาดการแยกประเภท จำแนกหมวดหม


ไมมเครองมอสบคน ไมมปาย สญลกษณบอกตำแหนง

ทชดเจน สภาพการบรหารจดการในดานปฏสมพนธของ

บคคลหองสมดทมตอผใชบรการยงขาดความเปนมตร

บคลากรไมมชวตชวา ขาดการบรการขอมลทตองการ

สภาพการบรหารจดการในดานการบรการและกจกรรม

ไมมการบรการหลากหลาย ขาดกจกรรมสงเสรมใหผเรยน

เขาใชหองสมด และสภาพการบรหารจดการดานเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสาร ขาดการเกบสถตการเขาใช

บรการทตอเนอง การยมคนหนงสอไมเปนระบบ ขาดเครองมอ

ในการสบคนขอมลหนงสอในหองสมด ขาดเครองมอใน

การสบคนขอมลผานเครอขาย ทงภายในและภายนอก

สอดคลองกบงานวจยของ ศภรตน พอครวงศ (2553 : 103-

105) ซงไดวจยเชงปฏบตการ เพอพฒนาหองสมดมชวต

โรงเรยนหนองแสงประชาสรรค สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาหนองคาย เขต 3 ผลการวจยพบวา สภาพและ

ปญหาการพฒนาหองสมดมชวต ในโรงเรยนหนองแสง

ประชาสรรค สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย

เขต 3 มดงน 1) บรรยากาศการเรยนรภายในหองสมด

สกปรก ไมเปนระเบยบเรยบรอย ไมมแสงสวางเพยงพอและ

สภาพไมเหมาะกบการใหบรการ 2) ทรพยากรการเรยนร

หองสมดไมมหนงสอใหมทหลากหลายตามกลมสาระ

การเรยนร อกทงหนงสอมจำนวนนอย และอยในสภาพ

เกาชำรด 3) กจกรรมสงเสรมการใชหองสมดขาดการใช

หองสมด หองสมดไมมกจกรรมในการสงเสรมการใชหอง

สมด 4) การพฒนาหองสมดนนหองสมดขาดการซอมแซม

ดแล และตกแตงอกทงโรงเรยนใชหองสมดเปนทเกบของ

และขาดบคลากรทรบผดชอบอยางชดเจน และสอดคลอง

กบงานวจยของ กรรณการ นาคอย และคณะ (2547 : 77-78)

ไดศกษาการพฒนาหองสมดของมหาวทยาลยราชภฏ

สราษฎรธาน พบวา สภาพบรบท ปญหาและความตองการ

ของการบรการ มดงน สภาพบรบทและปญหาของ

การบรการ ดานอาคารสถานทมสภาพเกาคบแคบ ทนง

ไมเพยงพอ ดานทรพยากรสารนเทศ หนงสอ วารสาร และ

นตยสารมนอย วดทศน ซดรอม และเนอหา ไมทนสมย

ดานการบรการ คอมพวเตอรท ใหบรการมนอย ขาด

การประชาสมพนธทด ดานบคลากร เจาหนาทใหบรการ

มนอย ขาดมนษยสมพนธทด

2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการหองสมด

มชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต 3 มดงน ดานอาคาร

สถานทและสงแวดลอม มแนวทางในการพฒนา ดงน

จดหองสมดใหเปนเอกเทศ ระดมทรพยากรจากคณะคร

กรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ชมชน และเงนงบประมาณ

ในการปพนกระเบอง ทาสหอง จดซอชนวางหนงสอ วสด

อปกรณในการตกแตงหองสมด ตดตงระบบไฟฟา แตงตงคร

บรรณารกษเพมเตม และบรรณารกษนอยเขามาดแลหอง

สมด ดานหนงสอและสอสารนเทศ มแนวทางในการพฒนา

ดงน จดซอหนงสอใหมความหลากหลาย และเพยงพอ

ตรงกบความตองการของผ ใชบรการ มความทนสมย

ทนเหตการณ โดยระดมทรพยากรจากคณะคร กรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน ชมชน และเงนงบประมาณ ดานระบบ

หองสมด มแนวทางในการพฒนา ดงน ใหครบรรณารกษ

และบรรณารกษนอยไปศกษาดงานหองสมดโรงเรยน

ตนแบบหองสมดมชวต แลวนำความรทไดรบมาปรบปรง

และพฒนาระบบหองสมดของโรงเรยนบานคำพมล ดาน

ปฏสมพนธ ของบคคลหองสมดทมตอผใชบรการ มแนวทาง

ในการพฒนา ดงน ใหครบรรณารกษและบรรณารกษนอย

ไปศกษาดงานหองสมดโรงเรยนตนแบบหองสมดมชวต ดาน

บรการและกจกรรม มแนวทางในการพฒนา ดงน ใหคร

บรรณารกษและบรรณารกษนอยไปศกษาดงานหองสมด

โรงเรยนตนแบบหองสมดมชวต แลวนำมาประยกตใชในการ

ใหบรการ และจดกจกรรมสงเสรมใหผเรยนเขาใชหองสมด

และดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มแนวทางใน

การพฒนา ดงน ระดมทรพยากรจากคณะคร กรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน ชมชน และเงนงบประมาณในการ

จดซอคอมพวเตอรในการเกบขอมล สบคนขอมล และตดตง

ระบบอนเทอรเนต สอดคลองกบงานวจยของ ศภรตน

พอครวงศ (2553 : 103-105) ไดวจยเชงปฏบตการเพอ

พฒนาหองสมดมชวต โรงเรยนหนองแสงประชาสรรค

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 3 ไดม

แนวทางการพฒนาหองสมดมชวตในโรงเรยนหนองแสง

ประชาสรรค สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย

เขต 3 มดงน 1) การวเคราะหแกสารท เกยวของ

2) การสมภาษณผบรหาร คร ผปกครอง และนกเรยน


34

3) การประชมคณะคร 4) จดทำคำสงแตงตงคณะกรรมการ

ในการพฒนาหองสมดมชวต 5)การจดระดมทนในการ

พฒนารวมทงการรบบรจาคหนงสอจากชมชน 6) ดำเนนการ

ตาม โครงการพฒนาหองสมดโดยความรวมมอ จาก

ผบรหาร คณะคร นกเรยน และผปกครอง ตามกจกรรม

4 กจกรรม ดงน การปรบบรรยากาศเพอการเรยนร การจด

ทรพยากรการเรยนร การจดกจกรรมสงเสรมการใชหองสมด

สอดคลองกบงานวจยของ วลลภา สภกตย (2552 : 112-

114) ไดศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพหองสมดโรงเรยน

โพธนมตวทยาคม อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ผลการวจย

พบวา ดานผบรหาร ควรมการวางแผนใหการสนบสนน

การดำเนนงานหองสมด มการนเทศภายในอยางมระบบ

และตอเนอง ดานอาคารสถานท ควรมการพฒนาปรบเปลยน

เพอใหไดรบความสะดวก และการสรางบรรยากาศเพอใหม

แสงสวาง มอากาศถายเท ไดสะดวก ดานครภณฑ ควรจด

เพมสอ อปกรณในหองสมด จดบรการคอมพวเตอรเพอ

การสบคนใหเพยงพอกบความตองการ ดานวสดสารสนเทศ

ควรจดหาวสดสารสนเทศ ใหมปรมาณท เหมาะสมได

มาตรฐานหองสมดมธยม ใหคร นกเรยน มสวนรวมในการ

พจารณาเลอกซอ เพอใหเปนไปตามความตองการของผใช

บรการ ดานบคลากร ควรสงเสรมบคลากรทเกยวของไดม

โอกาสแลกเปลยนความรกบบคลากรหองสมดอนๆ และคร

บรรณารกษ มเวลาอยกบงานหองสมดเพอใหบรการไดอยาง

เตมท ดานเงนอดหนน ควรจดสรรเงนอดหนนใหมากขน

โดยจดสรรเงนทคดเฉลยเปนรายหวตามจำนวนนกเรยน

เพอสะดวกในการดำเนนงานจดซอและเมอพจารณาตาม

วฎจกรคณภาพของเดมมง พบวา ดานการวางแผน ควรม

การกำกบตดตามดแล ปรบปรงหองสมดและระบบการให

บรการใหดขน ดานการปฏบต ฝายบรหารควรใหการสนบสนน

การดำเนนงานหองสมด ดานการตรวจสอบ ควรมการนเทศ

ตดตามการดำเนนงาน ดานการปรบปรงควรปรบปรงระบบ

การใหบรการ เพมเจาหนาทหองสมดใหเพยงพอ และ

สอดคลองกบงานวจยของ อษณย สวรรณจนดา (2552 :

88-94) ไดศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารงานหองสมด

โรงเรยนเทศบาล 5 เดนหา สงกดเทศบาลนครเชยงใหม ซง

แนวทางการพฒนาการบรหารงานหองสมดโรงเรยน

เทศบาล 5 เดนหา ใหบรรลตามวตถประสงคนน พบวา

ควรนำกระบวนการคณภาพ PDCA ของเดมมง มาบรหาร

งาน เนองจากเปนการบรหารทครอบคลมดำเนนงานอยาง

ครบถวนสมบรณ ซงสามารถนำมาบรหารงานทงในระดบ

นโยบายและระดบผปฏบต ซงทงนอาจเปนเพราะในการ

พฒนาการบรหารจดการหองสมดมชวต : กรณโรงเรยนบาน

คำพมล นนไดนำวงจรเดมมง (วฑรย สมะโชคด. 2545 :

43-47) มาใชในการพฒนาหองสมด โดยมหลกการบรหาร

4 ขนตอน คอ ขนท 1 การวางแผน (Plan) ขนท 2

การปฏบตตามแผน (Do) ขนท 3 การตรวจสอบแกไข

(Check : C) ขนท 4 การปรบปรงและพฒนา (Act : A)

3. ผลของการพฒนาการบรหารจดการหองสมด

มชวต : กรณโรงเรยนบานคำพมล สรปผลการวจยไดดงน

การบรหารจดการดานอาคารสถานทและสงแวดลอม

ของหองสมดโรงเรยนบานคำพมล มความเปนเอกเทศ

มบรรยากาศท เออตอการอานหนงสอ มการตกแตงท

สวยงามทงภายในและภายนอก มบรรณารกษนอยดแลดาน

ความสะอาด ไดรบการบรการทสะดวกสบาย ความสวาง

เพยงพอตอการใชบรการ การบรหารจดการในดานหนงสอ

และสอสารนเทศของหองสมด มความทนสมย ทน

เหตการณ มความหลากหลายและตรงตามความตองการ

ของผใชบรการ แตหนงสอและสอสารนเทศยงขาดความ

เพยงพอกบผใชบรการ การบรหารจดการในดานระบบหอง

สมดโรงเรยนไดมาตรฐาน มการแยกประเภท จำแนก

หมวดหมชดเจน มเครองมอสบคน มความงายตอการใช

มความสะดวกรวดเรวในการสบคน มปาย สญลกษณบอก

ตำแหนงทชดเจน การบรหารจดการในดานปฏสมพนธของ

บคคลหองสมดทมตอผใชบรการ มความเปนมตร บคลากรม

ชวตชวา มความอบอน คำนงถงความสะดวกสบายของผใช

บรการชวยใหผใชบรการไดขอมลทตองการอยางรวดเรว

การบรหารจดการในดานการบรการและกจกรรมของหองสมด

โรงเรยนบานคำพมล มบรการหลากหลาย มกจกรรม

สงเสรมใหผเรยนเขาใชหองสมด และการบรหารจดการดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของหองสมด มการเกบ

สถตการเขาใชบรการ การยมคนหนงสอ การสบคนขอมล

หนงสอในหองสมด การสบคนขอมลผานเครอขายทงภายใน

และภายนอก สอดคลองกบงานวจยของ ศภรตน พอครวงศ

(2553 : 103-105) ไดวจยเชงปฏบตการเพอพฒนา


หองสมดมชวต โรงเรยนหนองแสงประชาสรรค สงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 3 หลง

การพฒนาหองสมดมชวตพบวา ผบรหารและคณะครม

ความพอใจในผลการพฒนาหองสมด และรวมมอกนพฒนา

หองสมด นกเรยนมความประทบใจ ใหความสนใจและ

กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรมการใชหองสมดมากขน

ผปกครองมความพอใจ ทนกเรยนไดมแหลงในการศกษา

คนควา ใชเวลาวางใหเปนประโยชน และหองสมดหลง

การพฒนามบรรยากาศท เออตอการเรยนรและการใช

บรการ

ขอเสนอแนะ

จากผลการวจยดงกลาว ผวจยมขอเสนอแนะ ดงตอ

ไปน

1. ขอเสนอแนะการนำผลการวจยไปใช

1.1 ในการนำผลการวจยไปใชตองคำนงถง

บรบทของสถานศกษา ควรนำไปทดลองหรอ บรณาการ

ตามความเหมาะสมทสามารถทำได

1.2 จากผลการวจยทพบวา การดำเนนการ

นเทศ กำกบ ตดตาม ประเมนการบรหารจดการหองสมดม

ชวต ดงนนผบรหารควรจดใหมแผนนเทศ กำกบตดตาม

ประเมนการบรหารจดการหองสมดมชวตอยางตอเนอง

2. ขอเสนอแนะสำหรบการวจยครงตอไป

2.1 ควรทำการศกษาดานการบรหารจดการ

ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของหองสมดม

ชวต เพอหาแนวทางในการพฒนาหองสมดอยางตอเนอง

และยงยน

2.2 ควรมการศกษารปแบบการมสวนรวมของ

คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานตอการบรหารงาน

หองสมดของโรงเรยน


กระทรวงศกษาธการ. (2545). การปฏรปการศกษาตอง

เดนหนาตอไป. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตร

แหงประเทศไทย.

กรรณการ นาคอย และคณะ. (2547). การพฒนาหองสมด

มชวตของมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน .

มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน . สำนกงาน

คณะกรรมการอดมศกษา.

บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน ฉบบปรบปรง

ใหม. พมพครงท 7 แกไขเพมเตม. กรงเทพฯ :

สวรยาสาสน.

ประชาสรรณ แสนภกด. (2545). เทคนคกระบวนการ

วางแผนอยางมสวนรวม. (ออนไลน). แหลงทมา

http://www.prachasan.com/mindmapknowledge/

aic.html.

ประวต เอราวรรณ. (2545). การวจยปฏบตการ. กรงเทพฯ

: ดอกหญาวชาการ.

_____ . (2554). การวจยและการพฒนาองคการใน

โรงเรยน. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม.

พชร อนทรอำนวย. (2554). วงจร PDCA คอ อะไร.

(ออนไลน). แหลงทมา http://images.senarat.

multiply.multiplycontent.com/attachment.

วรรณการ วงศมยรา. (2554). การบรหารงานดวยวงจร

เดมมง. (ออนไลน). แหลงทมา http://gotoknow.

org/blog/wannika/199353.

วฑรย สมะโชคด. (2545). คณภาพคอการบรณาการ.

กรงเทพฯ : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย.

วรพจน ลอประสทธสกล. (2541). การบรหารกระบวนการ

อยางมคณภาพ. กรงเทพฯ : พอาร แอนดท คว เอม

คอนซลแทนท.

วลลภา สภกตย. (2552). แนวทางการพฒนาคณภาพหอง

สมดโรงเรยนโพธนมตวทยาคม อำเภอปากเกรด

จงหวดนนทบร. การศกษาคนควาอสระ. นครปฐม :

มหาวทยาลยศลปากร.

ศรนนท ปองฉม. (2550). การศกษาสภาพและความพง

พอใจการดำเนนงานหองสมดมชวตของโรงเรยน

ชมชนบานวงพกล สงกดสำนกงานเขตพนทการ

ศกษาเพชรบรณ เขต 3. วทยานพนธ ค.ม. :

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.

ศภรตน พอครวงค. (2553). การวจยเชงปฏบตการเพอพฒนา

หองสมดมชวต โรงเรยนหนองแสงประชาสรรค

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 3.

วทยานพนธ ค.ม. : มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.


36

สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย. (2554). A-I-C เทคนค

กระบวนการวางแผนแบบมสวนรวม. (ออนไลน).

แหลงทมา http://www.vijai.org/Tool_vijai/12/

06.asp.

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547).

การใช แหล ง เร ยนร ใน โรง เร ยนและชมชน .

กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

_____ . แหลงเรยนรโรงเรยนดใกลบาน. (2550). กรงเทพฯ

: เสมาธรรม.

_____ . แนวทางการจดการหองสมดโรงเรยนใหมชวต.

(2549). กรงเทพฯ : สำนกวชาการและมาตรฐาน

การศกษา.

สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

(2551). รายงานการประเมนคณภาพภายนอก

รอบ 2 โรงเรยนบานคำพมล. กรงเทพฯ : สมศ.

อษณย สวรรณจนดา. แนวทางการพฒนาการบรหารงาน

หองสมดโรงเรยนเทศบาล 5 เดนหา สงกดเทศบาล

นครเชยงใหม. (2552). การศกษาคนควาอสระ.

เชยงราย : มหาวทยาลยราชภฏ เชยงราย.

Grehlken, Vician Seiber. (1994). The role of the

high school library media program in three

nationally recognized south Carolina

blue secondary schools. [CD-ROM], Eric.


การพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3

Educational Quality Development of the Small Educational Institutions Under Maha Sarakham Office of Primary Education Area 1, Area 2 and Area 3

จำเนยร พลหาญ*

สทศน แกวคำ**

อนสรณ ถสนแกน***

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาสภาพปญหา ความตองการการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก 2) เพอเสนอรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกทเหมาะสม และ 3) เพอศกษาผลการใชรปแบบการพฒนาคณภาพของสถานศกษาขนาดเลกสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3 กลมตวอยางรวม 552 คน สถตทใช ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหขอเชงคณภาพใช การพรรณนาวเคราะห ผลวจย ดงน 1. ปญหาการดำเนนงานของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1-3 โดยรวมอยในระดบปานกลาง เพอพจารณาเปนรายดาน พบวา มปญหาการดำเนนงานในระดบมาก 2 ดาน คอ ดานวชาการและดานการบรหารงานบคคล สวนดานงบประมาณและดานการบรหารทวไปมปญหาการดำเนนงานในระดบปานกลาง 2. ความตองการการดำเนนงานของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1-3 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มความตองการการพฒนาในระดบมาก 2 ดาน คอ ดานวชาการและดานการบรหารงานบคคล สวนดานงบประมาณและดานการบรหารงานทวไปมความตองการการพฒนาในระดบปานกลาง 3. รปแบบการพฒนาคณภาพของสถานศกษาขนาดเลกสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคามเขต 1-3 ประกอบดวย 3.1 องคประกอบดานภารกจของสถานศกษา ประกอบดวย 4 ดาน ดงน 1) ดานวชาการ 2) ดานงบประมาณ 3) ดานการบรหารงานบคคล และ 4) ดานการบรหารงานทวไป 3.2 องคประกอบดานกระบวนการพฒนาคณภาพสถานศกษาขนาดเลก ประกอบดวย 7 ขนตอน คอ 1) การเตรยมการ 2) การสรางความตระหนก 3) การวางแผนการดำเนนการ 4) การปฏบตตามแผน 5) การวดและ การประเมนผล 6) การสะทอนผลการดำเนนงาน และ 7) การกำกบตดตามและนเทศ 3.3 องคประกอบดานบทบาทหนาทของผเกยวของในการแกปญหา ประกอบดวย 3 สวน คอ 1) บทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษา 2) บทบาทหนาทของผปกครองและนกเรยน และ 3) บทบาทของผบรหารและครผสอน 4. ผลการใชรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และ เขต 3 พบวา การดำเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาตามรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก ทง 9 โรงเรยน สามารถพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาทง 9 โรงเรยน

บรรลตามวตถประสงคทโรงเรยนกำหนดไว

* อาจารย มหาวทยาลยมหาสารคาม** อาจารย มหาวทยาลยมหาสารคาม*** อาจารย มหาวทยาลยมหาสารคาม


38

5. ผลการสรปและยนยนรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกพบวา ผทรงคณวฒเหนวา

รปแบบทนำไปใชในการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม

เขต 1 เขต 2 และ เขต 3 มความเหมาะสมและเปนประโยชนและสามารถพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก

ไดจรง

คำสำคญ : การพฒนาคณภาพ สถานศกษาขนาดเลก

Abstract

This research had the objectives to: 1) study the state of the problems and needs for educational

quality development in the small educational institutions; 2) propose an appropriate model of

educational quality development in the small educational institutions; and 3) study the results of

implementing the model of educational quality development in the small educational institutions under

Maha Sarakham Office of Primary Education Area 1, Area 2, and Area 3. The sample comprised 552

people. The statistics employed were percentage, mean, standard deviation, and descriptive analysis was

employed in the analysis of the qualitative data.

The results are as follows:

1. The problem concerning the operation of the small educational institutions under Maha

Sarakham Office of Primary Education Area 1-3, on the whole, was in the moderate level. When

considered aspect by aspect, it was found that 2 aspects had the problem in the high level. They were

the aspect of academic and personnel administration. Meanwhile, the aspect of budget and the aspect of

general administration had their problem in the moderate level.

2. The need concerning the operation of the small educational institutions under Maha Sarakham

Office of Primary Education Area 1-3, on the whole, was in the high level. When considered aspect by

aspect, it was found that 2 aspects had the need for development in the high level. They were the aspect

of academic and personnel administration. Meanwhile, the aspect of budget and the aspect of general

administration had their need for development in the moderate level.

3. The model of educational quality development in the small educational institutions under Maha

Sarakham Office of Primary Area 1-3 is composed of the following :

3.1 The components concerning the mission of the educational institutions are : 1) academic,

2) budget, 3) personnel administration, and 4) general administration.

3.2 The components concerning the process of the educational quality development of the

small educational institutions comprised 7 steps. They were : 1) preparation, 2) creating realization,

3) planning, 4) implementation, 5) measurement and evaluation, 6) reflection, and 7) directing, monitoring

and supervision.

3.3 The components concerning the roles and duties of persons involved with problem solving

comprised 3 parts. They were: 1) roles and duties of the educational institution committee, 2) roles and

duties of the parents and students, and 3) roles of the administrator and teachers.


4. The result of implementing the model of educational quality development in the small

educational institutions under Maha Sarakham Office of Primary Education Area 1, Area 2, and Area 3

revealed that the operation on educational quality development of the educational institutions according

to the model of educational quality development in all 9 small schools enabled the 9 schools to meet

their objectives of educational quality development.

5. In terms of conclusion and endorsement, it was found that the certified experts saw that the

model of educational quality development that had been implemented in the small educational

institutions under Maha Sarakham Office of Primary Education Area 1, Area 2, and Area 3 was suitable and

useful and could practically develop the quality of education in small educational institutions.

Keywords : Quality development, Small educational institutions

ความสำคญและทมาของปญหา

กระแสการเปล ยนแปลงของโลกปจจบนเนน การปกครองแบบประชาธปไตย การมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของ การกระจายอำนาจ เพอใหการทำงานมความเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของผรบบรการอยางแทจรงในแตละพนท เคารพในสทธมนษยชน ความเทาเทยมกนของคนในสงคม ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 4 เนนความมศกดศรความเปนมนษย สทธเสรภาพและความเสมอภาคยอมไดรบความคมครอง (ราชกจจานเบกษา. 2550 : 3) ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กลาวไวในมาตรา 8 (2) ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา ซง การจดการศกษาตองจดใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวาสบสองปทรฐตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย (มาตรา 10) (กระทรวงศกษาธการ. 2546 ข. : 6) การบรหารงานเพอใหบรรลผลดงกลาวขางตนจำเปนตองอาศยกลไกสนบสนนใหสถานศกษาสามารถดำเนนการบรหารจดการภายในสถานศกษาอยางอสระ มความคลองตวในการทำงาน เหมาะสมกบสภาพการณในแตละพนท รฐบาลจงไดตราพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 กำหนดใหสถานศกษาทจด การศกษาขนพนฐาน ตามมาตรา 35(2) เฉพาะทเปน

โรงเรยนมฐานะเปนนตบคคล (กระทรวงศกษาธการ. 2546

ค. : 20) มอำนาจหนาทในการจดการศกษาภายในสถาน

ศกษาโดยกระทรวงศกษาธการกระจายอำนาจให 4 ดานคอ

ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล

และดานการบรหารทวไป เพอทำใหบรรลเปาหมายคอ

ผเรยน เปนคนด เกงและมความสข (กระทรวงศกษาธการ.

2546 : 30) สภาพการจดการศกษาของประเทศไทยใน

ปจจบน เมอเปรยบเทยบกบนานาชาตยงไมนาพอใจมากนก

จากการจดอนดบขดความสามารถดานการศกษาของ

ประเทศไทยโดย IMD (International Institute for

Management Development) ประเทศไทยอยในอนดบ

ท 48 จาก 61 ประเทศในป 2550 (สำนกงานเลขาธการ

สภาการศกษา. 2551 : 31)

จากรายงานสรปผลการตดตามและประเมนความ

กาวหนาของการปฏรปการศกษาในวาระครบรอบ 6 ป ของ

การประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542 ดานการปฏรประบบการบรหารและการจดการศกษา

พบวาการกระจายอำนาจใหสถานศกษายงดำเนนการไมได

มากนก ถงแมวาพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ

กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 กำหนดใหสถานศกษาท

จดการศกษาขนพนฐานเปนนตบคคลโดยกระทรวง

ศกษาธการไดออกระเบยบวาดวยการบรหารจดการและ

ขอบเขตการปฏบตหนาทองสถานศกษาขนพนฐานทเปน

นตบคคล พรอมทงมอบอำนาจไปหลายเรองแตสถานศกษา

ยงไมมอำนาจในการตดสนใจอยางเตมท โดยเฉพาะดานงบ

ประมาณและการบรหารงานบคคล นอกจากนนสถานศกษา


40

สวนใหญ โดยเฉพาะสถานศกษาขนาดเลกยงขาดความ

พรอมในการเปนนตบคคล เนองจากขาดบคลากรและขาด

ความร ความเขาใจ (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา.

2548 : 50) การบรหารสถานศกษาตามพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 39 กำหนดให

กระทรวงศกษาธการกระจายภารกจดานวชาการ ดานงบ

ประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหาร

งานทวไป ใหสถานศกษาดำเนนการเอง จากการวเคราะห

งานทง 4 งาน เหนวา งานวชาการเปนหวใจหรอเปนงาน

หลกของสถานศกษา (ปรยาพร วงศอนตรโรจน. 2546 : 1,

พชย เสงยมจตต. 2542 : 4) นอกนนถอเปนงานสนบสนน

มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคามโดยสาขาวชาการ

บรหารศกษา คณะครศาสตรตระหนกในความสำคญจำเปน

ในการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก

จงไดจดทำโครงการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาของ

สถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

มหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3 โดยใชกระบวนการ

วจยและพฒนา (Research and Development) ในการ

วางแผนรวมกนเพอใชเปนแนวทางไปสการปฏบตในสถาน

ศกษาขนาดเลกดวยกลยทธการประชมระดมสมองแบบ

สรางสรรค การประชมปฏบตการ การนเทศ ตดตามผล

จากผมสวนเกยวของในการจดการศกษา เพอพฒนารปแบบ

การดำเนนงานพฒนาคณภาพการบรหารจดการศกษาของ

สถานศกษาขนาดเลกและเผยแพรผลการดำเนนงานกบสวน

ทเกยวของตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพปญหา ความตองการในการ

พฒนาการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกสงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และ เขต 3

2. เพอเสนอรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษา

ของสถานศกษาขนาดเลกทเหมาะสมในการพฒนาคณภาพ

การจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1, 2 และเขต 3

3. เพอศกษาผลการใชรปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3

ขอบเขตวจย 1. ขอบเขตดานพนท พนทในการวจยคอ สถานศกษา

ขนาดเลกสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม

เขต 1 เขต 2 และเขต 3 จำนวน 9 โรงเรยน

2. ขอบเขตดานระยะเวลา ปงบประมาณ 2555

3. ขอบเขตดานเนอหา ไดแก การบรหารสถานศกษา

ขนาดเลก 4 ดาน คอดานวชาการ ดานงบประมาณ ดาน

การบรหารงานบคคล และดานการบรหารงานทวไป

4. ขอบเขตดานประชากร ประชากรคอผบรหาร

สถานศกษา และผแทนครในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2

และเขต 3


การวจยครงน แบงออกเปน 4 ระยะ ดงน

ระยะท 1 ศกษาสภาพปญหาและความตองการ

การพฒนาการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก

1.1 วธดำเนนการวจย

การดำเนนการวจยในระยะท 1 ม 3 ขนตอน คอ

ขนตอนท 1 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบ

การบรหารของสถานศกษาขนาดเลกทงในและตางประเทศ

สรปเปนกรอบความคดในการบรหารงานของสถานศกษา

ขนาดเลก ขนตอนท 2 วเคราะหขอมลทเกบรวบรวมมาใน

ขนท 1 และนำมาเขยนนยามศพทใหชดเจนตามสภาพจรง

ขนตอนท 3 นำกรอบแนวคดทปรบปรงชดเจนแลวมาสราง

แบบสอบถามเพอเกบรวบรวมขอมลตอไป

1.2 ประชากรและกลมตวอยาง

ระยะท 1

1) ประชากร ประกอบดวยผบรหารสถานศกษาและ

ตวแทนครผสอนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถม

ศกษามหาสารคาม เขต 1 เขต 2 และเขต 3 จำนวน 363


2) กลมตวอยางทเปนผตอบแบบสอบถาม ประกอบ

ดวย ผบรหารสถานศกษา ตวแทนครผสอน สงกดสำนกงาน

คณะกรรมการเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

เขต 1 เขต 2 และเขต 3 โรงเรยนละ 2 คน รวมกลม

ตวอยางทงหมด จำนวน 552 คน


1.3 เครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมลในระยะท 1

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบ

สอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบเพอสอบถาม

ผบรหารสถานศกษาและตวแทนครผสอนเกยวกบสภาพ

ปญหาและความตองการในการพฒนาการจดการศกษาของ

สถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม

เขต 1 เขต 2 และเขต 3

1.4 การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

การตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการนำไปให

ผเชยวชาญตรวจสอบความสอดคลองเหมาะสมตามกรอบ

แนวคดการวจยเนอหา การใชภาษา โดยการวเคราะห IOC

ใชกำหนดเกณฑคาดชนความสอดคลองมากกวาหรอเทากบ

0.5 แสดงวามความเหมาะสมใชได นำผลมาวเคราะหปรบปรง

แบบสอบถามใหสมบรณและนำไป try out กบประชากรท

ไมใชกลมตวอยางไดคาอำนาจจำแนกทมคาระหวาง .38 ถง

.76 และมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .98

1.5 การเกบรวบรวมขอมล ระยะท 1

ผวจยดำเนนการประสานงานสงแบบสอบถามถง

ผอำนวยการสถานศกษาทเปนกลมตวอยาง พรอมกำหนด

วน เวลา รบแบบสอบถามคน ผวจยกำหนดรบแบบสอบถาม

คนภายใน 15 วน ไดรบแบบสอบถามกลบมา จำนวน

461 ฉบบ คดเปนรอยละ 83.51

1.6 การวเคราะหขอมล ระยะท 1

เมอไดขอมลจากการเกบรวบรวมมาทง 3 สำนกงาน

เขตพนทการศกษาแลวผวจยไดวเคราะหขอมล โดยการ

ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทเกบรวบรวมได

มาวเคราะหหาคาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(Standard deviation)

ระยะท 2 การสรางรปแบบการพฒนาคณภาพการ

ศกษาของสถานศกษาขนาดเลก

1. วธดำเนนการวจย

การดำเนนการในระยะท 2 มการดำเนนการ 3 ขนตอน

คอ ขนตอนท 1 วเคราะหสภาพการดำเนนงานของสถาน

ศกษาขนาดเลก ขนตอนท 2 ยกรางรปแบบการพฒนา

คณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก นำเสนอ

ผทรงคณวฒ เพอตรวจสอบแกไขใหชดเจนเหมาะสม

ขนตอนท 3 ปรบปรงและประเมนความเหมาะสมและความ

เปนไปไดโดยผทรงคณวฒ

2. กลมเปาหมาย

กลมเปาหมายท ในระยะท 2 เปนผทรงคณวฒ

ประเมนรปแบบการบรหารสถานศกษาขนาดเลก จำนวน

7 คน

3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ใน

ระยะท 2

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลระยะท 2

เปนแบบประเมนเกยวกบความเหมาะสม ความสอดคลอง

และความเปนไปได

4. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

การตรวจสอบคณภาพ ดานความครอบคลม สำนวน

ภาษาใหถกตองเหมาะสมกอนและนำไปใหผเชยวชาญตรวจ

สอบความสอดคลองเหมาะสมตามจดประสงค เนอหา

การใชภาษา ใชการวเคราะห IOC โดยกำหนดคาดชนความ

สอดคลองมากกวาหรอเทากบ 0.5 แสดงวามความเหมาะสม

ใชได

5. เกบรวบรวมขอมล ระยะท 2

ผวจยนำเคาโครงการวจยไปใหผทรงคณวฒดวย

ตนเองพรอมแบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพการ

จดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกพรอมนดหมายวน

เวลา ในการขอรบแบบประเมนคน ภายใน 7 วน โดยผวจย

จะไปขอรบแบบประเมนดวยตนเอง

6. การวเคราะหขอมล ระยะท 2

ผวจยนำแบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพ

การจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกมาวเคราะหหา

คาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard

deviation)

ระยะท 3 การทดลองใชรปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลก ดงน

1. วธการดำเนนการ

การทดลองใชรปแบบ ม 5 ขนตอน คอ ขนตอนท 1

ตรวจสอบความสมบรณของรปแบบ ขนตอนท 2 สรางคมอ

การพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาด

เลกทใชคกบรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษา


42

ขนตอนท 3 คดเลอกสถานศกษาขนาดเลกเพอเปนกลม

ตวอยาง เพ อการทดลองรปแบบการพฒนาคณภาพ

การจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก จำนวน 9 แหง

ขนตอนท 4 เสนอแผนการทำงานเสนอสถานศกษาสงกด

สำนกงานเขตพนทการประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3

ตรวจสอบและทำความเขาใจในกจกรรม ขนตอนท 5

การนำแผนทวางไวลงสการปฏบตจรงของสถานศกษาท

เปนกลมตวอยาง

2. กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการทดลองจำนวน 9 โรงเรยน

ประกอบดวย โรงเรยนบานฝายปาบว โรงเรยนบานหน และ

โรงเรยนโนนตาลกดเวยนหนองหญามา สงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1 โรงเรยน

บานหลบควนเมองหงส โรงเรยนบานเหลาจน และโรงเรยน

บานโคกเพมโคกกลาง สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษามหาสารคาม เขต 2 โรงเรยนบานหนองแวง

โรงเรยนบานยางสนไชยดอนหาด และโรงเรยนบานผกแวน

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

เขต 3

3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลในระยะท 3 ผวจยและสถาน

ศกษาไดใชเครองมอประกอบดวย แบบสงเกตแบบมโครงสราง

แบบสมภาษณกงโครงสราง แบบสอบถามและแบบประเมน

4. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

การตรวจสอบคณภาพคมอการดำเนนการพฒนา

คณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก โดย

การวเคราะห IOC ใชกำหนดเกณฑคาดชนความสอดคลอง

มากกวาหรอเทากบ 0.5 แสดงวามความเหมาะสมใชไดและ

การประเมนความเปนไปไดและความเปนประโยชนของ

ผทรงคณวฒ จำนวน 5 คน เปนผประเมนความเหมาะสม

5. การเกบรวบรวมขอมล ระยะท 3

การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลจากการใช

ทดลองรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของ

สถานศกษาขนาดเลก โดยสถานศกษาทเปนกลมตวอยางใช

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 4 ฉบบ คอ แบบสงเกต

แบบมโครงสราง แบบสมภาษณกงโครงสราง แบบสอบถาม

และแบบประเมน

6. การวเคราะหขอมล ระยะท 3 6.1 การวเคราะหขอมลทไดจากแบบสมภาษณ แบบสงเกต และแบบบนทก ผวจยไดวางแผนวเคราะหโดยใชการพรรณนาวเคราะห 6.2 ขอมลเกยวกบความพงพอใจของสถานศกษาขนาดเลกทเขารวมโครงการและการประเมนคณภาพของคมอ ผวจยจะนำมาวเคราะหหาคาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation)

ระยะท 4 การสรปและยนยนรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก 1. วธการดำเนนการ จดประสงคในการดำเนนการในระยะท 4 ม 2 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 นำผลมาวเคราะหขอมลในระยะท 3 มาศกษาวเคราะห สรปผลการทดลองการใชรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกและปรบปรงใหเกดความชดเจน และ ขนตอนท 2 การสนทนากลม (Focus Group Discussion) ทมสวนของกบ การพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาและนกวชาการ ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษาเพอใหเหนและปรบปรงรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกใหมความสมบรณพรอมทจะนำไปขยายผลตอไป 2. กลมตวอยาง กลมตวอยางทเขารวมสมมนาเพอยนยนรปแบบเปนผมความรความสามารถและมประสบการณในการบรหารงานของสถานศกษาขนาดเลกหรอเปนนกวชาการทมความรความเขาใจเกยวกบการบรหารงานสถานศกษาขนาดเลก จำนวน 15 คน 3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแผนบนทกและแบบประเมนการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยผวจยไดกำหนดใหมผบนทก (Note Taker) ขณะทผเชยวชาญใหความเหน ขอเสนอแนะเกยวกบรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกทมประสทธภาพสำหรบสถานศกษาขนาดเลก 4. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ เนองจากเปนแบบบนทกปลายเปดซงผบนทก

(Note Taker) จะเปนผบนทกตามทผเชยวชาญเสนอแนะ


จงไมไดเปนแบบไวและไมไดเรยงลำดบประเดนในการบนทก

ขนอยกบสถานการณและการสนทนา ซงผวจยจะนำขอมล

มาสงเคราะหเพอปรบปรงรปแบบการพฒนาคณภาพการ

จดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก

5. การเกบรวบรวมขอมล ระยะท 4

เกบรวบรวมจากการบนทกและสรปผลการสนทนา

กลมจากการบนทกทผวจยกำหนดไว นอกจากนนผวจยยง

ไดบนทกเสยงและภาพเปนวดโอ ขณะสมมนาองผเชยวชาญ

เพอใหไดขอมลทผเชยวชาญไดเสนอความเหนอยางสมบรณ

6. การวเคราะหขอมล

เมอเสรจจากการสนทนากลมแลวผวจยจะนำขอมล

ท Note Taker บนทกและจากวดโอบนทกไวขณะสมมนา

มาสรปผล เปนรปแบบการพฒนาคณภาพการจดการศกษา

ของสถานศกษาขนาดเลกทมประสทธภาพทสมบรณโดย

การพรรณนาวเคราะห


การวจยเรอง การพฒนาคณภาพการศกษาของ


ประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3 พบวา

1. ปญหาการดำเนนงานของสถานศกษาขนาดเลก

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1-3

โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา มปญหาการดำเนนงานในระดบมาก 2 ดาน คอ ดาน

วชาการและดานการบรหารงานบคคล สวนดานการบรหาร

งบประมาณและดานการบรหารงานทวไปมปญหาการ

ดำเนนงานในระดบปานกลาง เมอพจารณาตามสถานภาพ

พบวาผบรหารสถานศกษาและผแทนขาราชการครมความ

เหนวาปญหาการดำเนนงานของสถานศกษาขนาดเลก

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1-3

โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดานพบวา

มปญหาการดำเนนงานในระดบมาก 2 ดานคอ ดานวชาการ

ดานการบรหารบคคล สวนดานงบประมาณและดานการ

บรหารงานทวไปมปญหาการดำเนนงานในระดบปานกลาง

2. ความตองการการพฒนาการจดการศกษาของ


มหาสารคามเขต 1-3 โดยรวมอยในระดบมาก เพอพจารณา

เปนรายดาน พบวา มความตองการการพฒนาในระดบมาก

2 ดาน คอ ดานวชาการและดานการบรหารงานบคคล สวน

ดานการบรหารงบประมาณและดานการบรหารทวไปม

ความตองการการพฒนาในระดบปานกลาง เมอพจารณา

ตามสถานภาพ พบวาผบรหารสถานศกษาและผแทน

ขาราชการครมความเหนวามความตองการการพฒนาของ


มหาสารคาม เขต 1-3 โดยรวมอย ในระดบมาก เมอ

พจารณาเปนรายดานพบวา มความตองการการดำเนนงาน

ในระดบมาก 2 ดาน คอดานวชาการและดานการบรหาร

งานบคคล สวนดานงบประมาณและดานการบรหารงาน

ทวไปมความตองการการดำเนนงานในระดบปานกลาง

3. องคประกอบรปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลก สงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3

ประกอบดวย

3.1 องคประกอบดานภารกจของสถานศกษา

ประกอบดวย 4 ดาน ดงน 1) ดานวชาการ 2) ดาน

งบประมาณ 3) การบรหารงานบคคลและ 4) การบรหาร

งานทวไป

3.2 องคประกอบดานกระบวนการพฒนา

คณภาพสถานศกษาขนาดเลก ประกอบดวย 7 ขนตอน คอ

1) การเตรยมการ 2) การสรางความตระหนก 3) การวางแผน

ดำเนนการ 4) การปฏบตตามแผน 5) การวดและ

การประเมนผล 6) การสะทอนผลการดำเนนงานและ

7) การกำกบ ตดตามและนเทศภายในโรงเรยน

3.3 องคประกอบด านบทบาทหน าท ของ

ผเกยวของในการแกปญหา ประกอบดวย 1) บทบาทหนาท

ของคณะกรรมการสถานศกษา 2) บทบาทหนาทของ

ผปกครองและนกเรยน และ 3) บทบาทของผบรหารและคร

ผสอน และผทรงคณวฒเหนวาควรเพมบทบาทขององคกร

เครอขายเชงพนทเพอใหการพฒนาคณภาพการจดการศกษา

มประสทธภาพสงสด

4. สรปผลการทดลองใชรปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลก ผวจยไดดำเนนการ

ทดลองใชรปแบบโดยเรมจาการสรางคมอการพฒนา

คณภาพการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกทใชกบรปแบบ


44

การพฒนาคณภาพการจดการศกษาพรอมทงจดทำแผน

การดำเนนงานพฒนาคณภาพการจดการศกษาขนาดเลก

เพอเปนกลมเปาหมายในการทดลอง รปแบบการพฒนา

คณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก จำนวน

9 โรงเรยน จดใหมการประชมกลมเพอใหผลวจยและ

บคคลากรในโรงเรยนกลมเปาหมายไดทำความเขาใจใน

การนำรปแบบไปทดลองใช ผลการดำเนนการพฒนา

คณภาพการศกษาของสถานศกษาทง 9 โรงเรยนตาม

รปแบบ พบวา การดำเนนการตามรปแบบการพฒนาคณภาพ

การจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกสามารถพฒนา

คณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลกทง

9 โรงเรยนบรรลตามวตถประสงคทโรงเรยนกำหนดไว

5. สรปผลการประชมผทรงคณวฒ เพอสรปและ

ยนยนรปแบบการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษา

ขนาดเลก สงกดสำนกเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1

เขต 2 และเขต 3 โดยทมผวจยไดจดประชมผทรงคณวฒ

เมอวนท 22 พฤศจกายน 2555 ทอาคารวรยะ หอง 1723

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสาคาม โดยม

ผทรงคณวฒเขารวมสมมนาประกอบดวยรองผอำนวยการ

สำนกงานเขตพนทการศกษาศกษานเทศก ผอำนวยการ

สถานศกษา นกวชาการระดบอดมศกษา คณาจารยทมวจย

และผอำนวยการสถานศกษาทเขารวมโครงการวจยทก

โรงเรยน รวมทงสน 17 คน ทประชมไดอภปรายอยาง

หลากหลายโดยเนนวารปแบบทจดทำขนมความเหมาะสม

และเปนประโยชนและสามารถพฒนาคณภาพการศกษา

ของสถานศกษาขนาดเลกไดจรง

อภปรายผลการวจย

จากผลการวจยเรอง การพฒนาคณภาพการศกษา

ของสถานศกษาขนาดเลกส งกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3 มประเดน

ทควรนำมาอภปราย ดงน

1. ผลการวจยพบวาระดบปญหาและความตองการ

การพฒนาการบรหารสถานศกษาขนาดเลกของสถานศกษา

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

เขต 1 เขต 2 และเขต 3 ดานวชาการมระดบปญหา

และความตองการในการพฒนาระดบมาก ทงน อาจจะเปน

เพราะวา สถานศกษาขนาดเลกมขอจำกดในการดำเนนงาน

ในหลายๆ ดาน เชน ขอจำกดภายในสถานศกษา สถานศกษา

ขนาดเลกมความไมพรอมในดานคร ดานงบประมาณ ดาน

สงอำนวยความสะดวก สอและแหลงการเรยนร เปนตน

ในสวนขอจำกดภายนอกสถานศกษาทสงผลตอการดำเนนงาน

ดานการพฒนาวชาการของสถานศกษาขนาดเลก เชน

สภาพความพรอมทางเศรษฐกจทงของผปกครองนกเรยน

และของชมชนในการทจะสนบสนนการดำเนนงานพฒนา

ดานวชาการของโรงเรยนขนาดเลก สภาพพนทตงของ

สถานศกษาขนาดเลกทอยหางไกล ตลอดจนความตระหนก

ของผปกครองและชมชนในการเขามามสวนรวมในการ

พฒนางานดานวชาการทำใหมผลกระทบทงทางตรงและ

ทางออมตอการพฒนางานดานวชาการของสถานศกษา

ขนาดเลก สอดคลองกบ ศภมตร นาถมทอง (2552:193-

194) ไดวจยเรอง ปญหาการบรหารงานวชาการของโรงเรยน

ขนาดเลกตามความคดเหนของคณะกรรมการสถานศกษา

ขนพนฐาน สำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1

ผลการวจยพบวา จากการศกษาผลการวเคราะหขอมล

ความคดเหนเกยวกบระดบปญหาการบรหารงานวชาการ

ของโรงเรยนขนาดเลก ตามความคดเหนของคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน เมอพจารณาเปนรายดานโดยรวมอย

ในระดบมากทสดทกดาน

2. ผลการวจยพบวา การพฒนาคณภาพการจด

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลกควรเพมบทบาทของ

เครอขายเชงพนทเขาไปเพอใหการพฒนาคณภาพการจด

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลกเปนไปอยางมคณภาพ

และเกดความยงยน โดยทประชมเสนอเครอขายในเชง

พนททสำคญ เชน องคการบรหารสวนตำบล สำนกงาน

คณะกรรมการเขตพนทการศกษาประถม ศกษานเทศก

กลมพฒนาคณภาพการจดการศกษาทสำนกงานเขตพนท

การศกษากำหนดขน กลมองคกรในทองถนและภมปญญา

ทองถน เปนตน ทงนอาจเปนเพราะวา การทำงานทจะประสบ

ความสำเรจจำเปนตองระดมทรพยากรทกภาคสวนท

เกยวของใหเขามามสวนรวมในการแกปญหาจงจะสำเรจได

อยางมประสทธภาพโดยเฉพาะโรงเรยนขนาดเลกซงมความ

ขาดแคลนในหลายดานจำเปนตองอาศยการสนบสนนสงเสรม

จากหนวยงานในพนททมความพรอมในดานตางๆ มาชวย


ใหการทำงานในโรงเรยนขนาดเลกใหสามารถดำเนนการ

ตามภารกจไดอยางมประสทธภาพสอดคลองกบกระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (2546:41-42)

มขอเสนอแนะการพฒนาเครอขาย คอ 1) องคการทเขารวม

ตองเขาใจในเปาหมายเหมอนกน 2) ยอมรบความแตกตาง

ระหวางองคการ 3) มกจกรรมเสมอเพอใหองคการทำงาน

รวมกน 4) จดระบบการสอสารอยางทวถง 5) สนบสนน

องคการในทกดานทตองการความชวยเหลอ 6) สรางความ

สมพนธกบบคลากรเครอขาย 7) สนบสนนใหองคการ

พฒนาศกยภาพอยางเตมกำลง 8) สรางความแนนแฟน

ระหวางบคลากรทกระดบ 9) จดกจกรรมใหบคลากรเกา

และใหมไดเชอมตอในการเปนเครอขาย 10) จดใหมเวท

ระหวางคนทำงานเพอพฒนาหรอแกปญหาในดานตางๆ

อยางสมำเสมอ และ 11) จดใหมชองทางการทำงานรวมกน

นอกจากนน ประชาสรรค แสนภกด (2549:101) ไดกลาว

ถงสงสำคญทองคกรเครอขายภาครฐมการดำเนนการ

รวมกนหรอลกษณะเดนของการดำเนนการประกอบดวย

1) การใหความรและการใหการศกษา (Education)

2) การเสรมสรางความเขมแขง (Encouragement) และ

3) การบงคบใชกฎหมาย (Enforcement) เมอวเคราะห

สภาพทเปนจรงในปจจบนบทบาทหนาทของมหาวทยาลย

ราชภฏในการสรางความเขมแขงแกผนำชมชนและการพฒนา

ทองถนซงสอดคลองกบ เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2537 ข

: 177) กลาวถงบทบาทของสถาบนราชภฏควรมการสราง

เครอขายเพอชวยเหลอทางดานความรและแลกเปลยน

ศกยภาพและภมปญญาทองถน เพอใหทองถนแตละแหง

สามารถเลยงตนเองและชวยเหลอประเทศไดตอไป

3. ผลการวจยพบวา กระบวนการทสำคญอยางหนง

ในการพฒนาคณภาพการศกษาใหประสบผลสำเรจคอ

การนเทศ กำกบและตดตามผล เพราะการนเทศ กำกบและ

ตดตามผลจะทำใหผบรหารไดทราบสภาพทแทจรงใน

การปฏบตเชงพนทและจะไดรวมกนในการแกปญหาท

เกดขนในแตละสวนไดอยางเหมาะสม ซงบทบาทของ

ผบรหารหรอผทไดรบมอบหมายใหมการกำกบ ตดตามและ

นเทศตองจรงจงและดำเนนการอยางตอเนองกจะทำให

การแกปญหาตามรปแบบทปรากฏสามารถดำเนนการไปได

อยางมประสทธภาพ ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวาสถานศกษา

ขนาดเลกมบคลากรไมเพยงพอ มความขาดแคลนทรพยากร

การทำงานในทกดาน นอกจากนนภาระงานของครทปฏบตงาน

ในสถานศกษาขนาดเลกมมากทำใหครตองทำงานหนก

เพมขน ทำใหการทำงานไมเปนไปตามเปาหมายทสถานศกษา

กำหนดไว ถาผบรหารสถานศกษามการกำกบ ตดตามและ

นเทศอยางตอเนอง สมำเสมอจะทำใหบคลากรเกดความ

ตระหนกในการทำงานเพมขน ตลอดจนในการนเทศของ

ผบรหารในฐานะผนำขององคกรเมอพบปญหาอปสรรคใน

การทำงานของครกสามารถรวมกนแกปญหาอยางรวดเรว

นอกจากนผบรหารสถานศกษาตองมเทคนควธการนเทศท

หลากหลายเพอใหเหมาะกบในแตละสภาพปญหาของครท

เกดขนในแตละพนทซงจะสงผลใหการทำงานของครในการ

จดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพสอดคลองวชต

กำมนตะคณ. (2540 : 19) ไดกลาววา การนเทศภายในทจะ

ใหผลดนนจำเปนตองยดหลกหลายประการ และหลกการ

อยางหนงทสำคญของการนเทศการศกษา คอวธการรวมกน

แบบประชาธปไตย การยอมรบฟงความคดเหนของผอน

และการมมนษยสมพนธโดยมจดมงหมายทสำคญเพอใหคร

สามารถชวยเหลอตนเองได หลกการนเทศภายในโรงเรยนท

จำนำไปสความสำเรจ ดงน 1) การนเทศการศกษาจะตอง

ดำเนนการอยางมระบบตอเนอง ทวถงตามกระบวนการของ

การนเทศ 2) บคลากรทเปนหลกสำคญในการดำเนนการ

พฒนาระบบนเทศภายในโรงเรยนคอ ผบรหารโรงเรยนและ

จะตองเปดโอกาสใหคณะครมสวนรวมในการดำเนนการ

3) การนเทศภายในโรงเรยนจะตองสอดคลองกบความ

ตองการความจำเปนในการพฒนาของคร และสอดคลองกบ

ระดบพฒนาการของคร และ 4) เปาหมายหลกสำคญของ

การนเทศภายในโรงเรยนคอ การสงเสรมสนบสนนหรอให

ความชวยเหลอครใหประสานความสำเรจในการจดกจกรรม

การเรยนการสอนเพอสรางเสรมพฒนาการของนกเรยน

ทกดานใหเตมตามศกยภาพ โดยมหลกสตรเปนกรอบใน

การจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอ อาจกลาวสนๆ วา

เปาหมายทสำคญของการนเทศ คอ การพฒนาครใหเปนคร

มออาชพ

3. ขอเสนอแนะ

3.1 ขอเสนอแนะในการนำไปใช


46

ผลการวจยพบวา สถานศกษาขนาดเลกมปญหาและ

ความตองการในการพฒนางานดานวชาการในระดบมากซง

เปนปญหาและความตองการในลำดบแรกจากจำนวน

ภารกจของสถานศกษาจำนวน 4 ดาน ดงนน ในสวนของ

สถานศกษาขนาดเลกตองใหความสนใจในการทจะวเคราะห

สภาพปญหาทแทจรงของสถานศกษาของตนเองกำลงเผชญ

อยและวางแผนเพอพฒนางานดานวชาการอยางจรงจง

เปนระบบ ตามลำดบความสำคญตลอดจนประสานงาน

เพอขอรบการสนบสนนในการดำเนนการแกปญหาจาก

หนวยงานทเกยวของเพอใหแกปญหาสามารถดำเนนการ

ไดอยางมประสทธภาพ ในสวนของหนวยงานสนบสนน

การพฒนา เชน สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

มหาสารคาม เขต 1-3 ควรมนโยบายและแผนการดำเนนงาน

ในการสนบสนนและชวยเหลอการพฒนาคณภาพการ

จดการศกษาโดยเฉพาะดานวชาการอยางเปนรปธรรมให

สอดคลองกบบรบทความตองการในแตละพนทกจะทำให

การพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาขนาด

เลกประสบความสำเรจได

3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

3.2.1 ควรมการศกษาปจจยพหระดบทจะสงผล

ตอการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษา

ขนาดเลกเพอใหสถานศกษาขนาดเลกไดใชขอมลทไดจาก

การวจยไปประกอบในการวางแผนพฒนาคณภาพสถาน

ศกษาขนาดเลกไดอยางเหมาะสม

3.2.2 ควรมการศกษารปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนาดเลกโดยใชชมชนเปนฐาน

เพอใหชมชนเขามามบทบาทในการจดการศกษาใหสนองตอบ

ตอความตองการของชมชนอยางแทจรง

3.2.3 ควรมการศกษารปแบบการควบรวม

สถานศกษาขนาดเลกทมประสทธผลเพอใหไดคำตอบ

ในดานตนทนการดำเนนการทงระบบตลอดจนศกษา

ประสทธผลการดำเนนงานตามรปแบบเพอเปนสารสนเทศ

ใหสถานศกษาขนาดเลกไดพจารณาตดสนใจดำเนนการใช

รปแบบทเหมาะสมในการพฒนาคณภาพการจดการศกษา

บรรณานกรม

การพฒนาสงคมและมนคงของมนษย, กระทรวง. (2546). กลยทธเครอขายการพฒนาสงคม. บรษท คอสมค เอนเตอรไพรส จำกด. ม.ป.ท.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2537). มหาวทยาลยททางแยก : จดประกายวสยทศนอดมศกษาไทยในอนาคต. กรงเทพฯ : บรษท ซคเซสมเดย จำกด.

ประชาสรรค แสนภกด. (2549). การจดการความรของเครอขายทางสงคมเพอการคมครองผบรโภค งานสขภาพ. วทยานพนธปรญาศกษาศษสตรดษฎบณฑต. มหาวทยาลยขอนแกน. 2549.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2546). การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรม. กรงเทพฯ.

พชย เสงยมจตต. (2542). การบรหารงานเฉพาะดานในสถาบนการศกษา. อบลราชธาน. คณะครศาสตรสถาบนราชภฏอบลราชธาน.

ราชกจจานเบกษา. (2550). รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. กรงเทพฯ : สำนกนายกรฐมนตร.

เลขาธการสภาการศกษา, สำนกงาน. (2555ก.) รายงาน ผลการวจยและพฒนารปแบบการพฒนาครและ ผบรหารสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก : จงหวดกาฬสนธ. กรงเทพฯ : บรษทพรกหวาน กราฟฟค จำกด.

เลขาธการสภาการศกษา, สำนกงาน. (2551). สมรรถนะการศกษาไทยในเวทสากล พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ : บรษทพรกหวาน กราฟฟค จำกด.

ศกษาธการ, กระทรวง. (2546ข). พระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดครภณฑ (รสพ.).

ศกษาธการ, กระทรวง. (2546ค). พระราชบญญตระเบยบบรหารการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

ศภมตร นาถมทอง. (2552). ปญหาการบรหารงานวชาการของโรงเรยนขนาดเลกตามความคดเหนของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. :

มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.


การศกษาปญหาและความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของครในสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษา ขอนแกน เขต 1

The study of Problems and Desires for Designing and Developing E-Learning Materials with Learning Activities of Teachers under the Office

of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1.

นวลนภา นอยบวทพย *

Nualnapa Noibuatip

ดร.ธระ ภด**

ดร.อมร มะลาศร**

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาปญหาและความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 และ เพอเปรยบเทยบปญหาและความตองการ ในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ของครทมวทยฐานะ และสงกดขนาดโรงเรยนตางกน กลมตวอยาง ไดแก ครสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 จำนวน 275 คน เครองมอทใช ในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามแบบ มาตราสวนประมาณคา (Ratting Scale) ทมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.95 สถตทใชในการเกบรวบรวมขอมลไดแก คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานโดยใชสถตทดสอบท (t-test) และสถตทดสอบเอฟ

ผลการวจยพบวา 1. ปญหาในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 โดยรวมอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มปญหาอยในระดบมาก 4 ดาน ไดแก ดานการพฒนาบทเรยน ดานการวเคราะหบทเรยน ดานการประเมนผลบทเรยน ดานการทดลองใชบทเรยน และอยในระดบปานกลาง 1 ดาน ไดแก ดานการออกแบบบทเรยน 2. ความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมาก ทกดาน เรยงตามลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานการทดลองใชบทเรยน รองลงมา ดานการพฒนาบทเรยน ดานการออกแบบบทเรยน ดานการวเคราะหบทเรยน และดานการประเมนผลบทเรยน 3. ผลการเปรยบเทยบปญหาในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 พบวา ครทมวทยฐานะตางกนมปญหาโดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน และครทสงกดโรงเรยนขนาดตางกน มปญหาโดยรวม แตกตางกน มนยสำคญทางสถตทระดบ .05 4. ผลเปรยบเทยบความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 พบวา ครทมวทยฐานะและสงกดโรงเรยนทตางกน มความตองการไมแตกตางกน

คำสำคญ : 1) การพฒนาคร 2) บทเรยนบนเครอขายคอมพวเตอร

*นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ**อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ***อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธรวม


48

Abstract

The purposes of this research were: 1)To study the problems and desires in designing and

developing E-Learning Materials with learning activities of teachers under the Office of Khonkaen Primary

Educational Service Area Zone 1. And 2) To prepare the problems and desires for designing and

developing E-Leaning materials of qualified teachers which working in different-sized school. The sampling

groups were 275 teachers under the Office of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1. The

tools which used in collecting data were Rating Scale questionnaire with the whole copy validity was 0.95.

The statistics to collect data were mean and standard deviation. The statistics of t-test and F-test were

used in hypothesis test.

Results of research found that:

1. The problems for designing and developing E-Learning materials with learning activities of

teachers under the Office of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1, in general was in the

level of “medium” and when each problem was considered, 4 problems were found to be in the level of

“much” which were the problem of developing, analyzing, evaluating and experimenting E-Learning

lessons. And one problem was found to be in the level of “medium” which was the designing of

E-learning lesson.

2. The desires of developing E-learning materials with learning activities of teachers under the

Office of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1, in general was in the level of “much” and

when each problem was considered, all problems were found to be in the level of “much”. The means

were arranged from “much to little” which were, the side of experimenting, developing, designing,

analyzing and evaluating E-learning lessons.

3. The results of comparison of problems in designing and developing E-learning materials of

teachers under the Office of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1 found that the problems

of different qualified teachers were not different but the problems of teachers working in different-sized

schools were significantly different at the level .05.

4. The results of comparison of desires in designing and developing E-learning materials of teachers

under the Office of Khonkaen Primary Educational Service Area Zone 1, of the qualified teachers working

in different schools were not different.

Keywords : 1. Teachers Development 2. E-Learning


บทนำ

การจดการศกษาไทยไดมการปฏรปการศกษามงไปส

การเรยนรตลอดชวตตาม ซงรฐตองสงเสรมและสนบสนนให

มการผลตและพฒนาแบบเรยน ตำรา หนงสอทางวชาการ

สงพมพอน วสดอปกรณและเทคโนโลยเพอการศกษาอน

โดยเรงพฒนาขดความสามารถในการผลตจดใหม เชน

สนบสนนการผลตและมการใหแรงจงใจแกผผลตและพฒนา

เทคโนโลยเพอการศกษา ทงนโดยเปดใหมการแขงขนโดย

เสรอยางเปนธรรม ใหมการพฒนาบคลากรทงดานผผลต

และผใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหมความรความ

สามารถและทกษะในการผลต รวมทงการใชเทคโนโลยท

เหมาะสมมคณภาพและประสทธภาพ ผเรยนมสทธไดรบ

การพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการ

ศกษาในโอกาสแรกททำได เพอใหมความรและทกษะเพยง

พอทจะใชเทคโนโลยเพอการศกษาในการแสวงหาความร

ดวยตนเองไดอยางตอเนองตลอดชวตและรฐตองสงเสรม

ใหมการวจยและพฒนา การผลตและการพฒนาเทคโนโลย

เพอการศกษา รวมทงการตดตามตรวจสอบ และประเมน

ผลการใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหเกดการใชทคมคา

เหมาะสมกบกระบวนการเรยนรของคนไทย (สำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2542 : 32-34)

ววฒนาการคอมพวเตอรเขามามบทบาทตอการพฒนา

ประเทศอยางมาก ไมวาจะเปนอตสาหกรรม การสอสาร

และการคมนาคมรวมถงดานการศกษาเนองจากเปนสงท

ชวยเพมความสะดวกสบายและความรวดเรวในการเขาถง

ระบบสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ การเปลยนแปลง

ทางคอมพวเตอรไปอยางรวดเรวสงผลใหหนวยงานทเกยวของ

ไดมความกระตอรอรนในการวางแนวทางหรอหาทางปรบตว

เพอพฒนาบคลลากรใหมความรและสามารถพฒนาตนเอง

ใหเขากบองคความรใหมทมการเปลยนแปลงอยเสมอภายใต

กระแสของสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรแบบใหมโดย

การนำเทคโนโลยคอมพวเตอรมาใชใหเกดประโยชนสงสด

ตอการบรหารและการจดการระบบงานภายในองคกร ซง

ปจจบนไดมการนำเทคโนโลยดานคอมพวเตอรมาใชใน

ระบบการศกษาเขามาสนบสนนงานและการจดการใน

หลายๆ ดานในสวนของการจดการเรยนการสอนกไดนำ

คอมพวเตอรมาสนบสนนในสวนของการนำเสนอเนอหาของ

บทเรยนเพอใหผเรยนไดมโอกาสแสวงหาความรดวยตนเอง

มากยงขน นอกจากนยงรวมไปถง การนำมาใชเปนอปกรณ

อำนวย ความสะดวกในการเชอมตอเครอขายอนเตอรเนต

เพอแลกเปลยนขอมลใหสอสารกนไดอยางมประสทธภาพได

มากขน (มนตชย เทยนทอง. 2545 : 58-66)

การจดการเรยนการสอนโดยนำคอมพวเตอรมาเปน

สอในการนำเสนอเนอหาและกจกรรมการเรยนสวนใหญ

มงทจะใหผ เรยนไดเรยนรดวยตนเองเปนหลก ดงนน

การออกแบบเนอหาเพอทจะใหเปนบทเรยนคอมพวเตอร

ชวยสอนสวนมากกเพอหวงใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง

ตามความถนดและความสนใจโดยเปดโอกาสใหผเรยนได

ปฏสมพนธกบบทเรยนคอมพวเตอรโดยตรงในรปแบบ

การนำเสนอเนอหาแบบมลตมเดยสามารถทจะตรวจสอบ

ภาระทางการเรยนรบทราบขอมลปอนกลบของตนเองได

ทนทซงจะทำใหผเรยนทราบถงพฒนาการเรยนของตนเอง

ไดรวาตนเองเขาใจเนอหาอะไรและจะไดศกษาเนอหาอะไร

เพมเตม นอกจากนยงชวยขยายโอกาสทางการศกษาแก

ผเรยนทยงไมสามารถเขาเรยนในบางเนอหาใหสามารถนำ

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมาศกษาเองได รวมทงยง

กระตนความสนใจของผเรยนใหสามารถเขาใจในเนอหาได

งายยงขนอนจะสงผลดตอการเรยนรของผเรยนเปนอยางด

(ถนอมพร เลาหจรสแสง. 2545 : 22)

การพฒนา เทคโนโลย ด านคอมพ ว เตอร และ

เทคโนโลยทางดานการสอสาร (ICT : Information and

Communication Technology) ในปจจบนเปนไปอยาง

รวดเรวและตอเนอง สงผลใหเกดความพยายามในการนา

เทคโนโลยตางๆ มาประยกตใชในการจดการศกษา เพอให

การศกษามคณภาพและมประสทธภาพมากยงขนววฒนาการ

ของความพยายามในการผสมผสานระหวางเทคโนโลย

ใหมๆ กบกระบวนการออกแบบการเรยนการสอนทาง

คอมพวเตอร เพอเพมประสทธภาพทางการเรยนรดวย

ตนเองและแกปญหาในเรองขอจากดทางดานสถานทและ

เวลาในการเรยนทาใหเกดคาศพทตางๆ ทหมายถงรปแบบ

การเรยนทางคอมพวเตอรอยดวยกนมากมายอาทการสอน

บนเวบ (WBI) การสอนออนไลน (Online Learning) หรอ

การเรยนการสอนทางอเลกทรอนกส (E-Learning) ถอเปน

ทางเลอกใหมทางเลอกหนงในการนาเทคโนโลยมาใชเพอ


50

พฒนาระบบการศกษา คาวา E-Learning ไดรบการกลาว

ถงอยางแพรหลายในวงการการศกษา E-Learning เปน

การเรยนเนอหา หรอสารสนเทศสาหรบการสอนหรอ

การอบรม ซงใชการนาเสนอ ดวยตวอกษร ภาพนงผสมผสาน

กบการใชภาพเคลอนไหว วดทศนและเสยงโดยอาศย

เทคโนโลยของเวบในการถายทอดเนอหา รวมทงการใช

เทคโนโลยระบบการจดการรายวชา ในการบรหารจดการ

การสอนดานตางๆ โดยผเรยนทเรยนจาก E-Learning

สวนใหญจะศกษาเนอหาในลกษณะออนไลน (ถนอมพร

เลาหจรสแสง. 2545 : 3-5)

การนาสอ E-Learning มาใชสาหรบการเรยน

การสอน ประโยชนยอมเกดกบผทเกยวของทกฝาย อาท

ผเรยนสามารถเรยนไดทกเวลา เลอกทบทวนหรอเรยนซำ

ในบทเรยนทสนใจไดตามตองการหาความร เพมเตมได

กวางไกลการเรยนไมนาเบอ สามารถสอสารตอบโตกนได

ระหวางผ เรยนกบผสอนทงสามารถทาการทดสอบและ

ประเมนผลการเรยนไดดวยตนเอง เปนตน สาหรบผสอน

กไดรบประโยชน สามารถทาการสอนไดตลอด 24 ชวโมง

ทกวน สามารถสรางบทเรยนหรอปรบปรงบทเรยนออนไลน

ไดตลอดเวลามเวลาสาหรบการศกษาคนควา ลดเวลาในการ

ตรวจขอสอบสามารถตดตอสอสารกบผเรยนไดตลอดเวลา

ทงสามารถตดตามพฤตกรรมการเรยนของผเรยนไดโดย

ละเอยดทก ขนตอนตงแตเรมเรยนจนกระทงสอบ/ประเมน

ผล สามารถแสดงขอมล วน เวลาและระยะ เวลาทใชใน

แตละกจกรรมการเรยนตามทกาหนดไวได สาหรบผดแล

ระบบสามารถกาหนดโครงสรางหลกสตรภายใตกฎเกณฑ

ตามมาตรฐานของแตละสถาบนไดตามตองการสามารถ

จดการขอมลพนฐานตางๆ และมอสระในการกาหนดสทธ

ของผสอนและ ผเรยนไดตามความเหมาะสมโดยสามารถ

รองรบกฎเกณฑของทกสถาบนสามารถสอสารกบผสอน

และผเรยน ไดตรงกลมเปาหมายทงสามารถรองรบรปแบบ

การใหบรการการศกษาในทกระดบไมวาจะเปนการศกษาใน

ระบบนอกระบบ และการศกษาตามอธยาศยตลอดจน

การอบรมสมมนาสงสาคญทสถาบนการศกษาจะไดรบคอ

การประหยดงบประมาณใชจายดานอาคารสถานทและ

สามารถรองรบผเรยนไดไมจากดจานวนสามารถนาเทคโนโลย

มาใชประโยชนไดเตมททงจะเปนรปแบบใหผเรยนนาไป

ประยกตใชกบธรกจหรอในชวตประจาวนตอไปซงจะมความ

สอดคลองเหมาะสมกบการเปนอยในยคดจตอลทแทจรง

(ถนอมพร เลาหจรสแสง. 2545 : 34)

E-Learning เปนการเรยนการสอนผ านทาง

คอมพวเตอรและเครอขายอนเตอรเนต การศกษาทนยมกน

มากในขณะนคอ Web Base Learning การเรยนแบบน

ผเรยนสามารถเรยนทไหนกไดเวลาใดกไดไมมขอจากดเปน

ระบบการเรยนการสอนทอยบนเครอขายในรปเวบเพจม

การสรางกระดานถาม-ตอบอเลกทรอนกส (Web Board)

การเรยนการสอนผานทางอนเทอรเนตและเวบเพจ (Online

Learning, Internet Web Base Education) เปน

การนาเสนอเนอหาและการปฏสมพนธระหวางผเรยนและ

ผสอนโดยเนนสอประสมหลายๆ อยางเขาดวยกน มการสราง

สภาวะแวดลอมทประสานงานกนใหผเรยนและผสอนเขา

ถงฐานขอมลหลายชนดได โดยผเรยนสามารถเรยนรได

โดยไมจากดเวลาและสถานท อนจะนาไปสการนาเสนอ

องคความรและความรวมมอกนเพอใหเกดการเรยนรทม

ประสทธภาพทไมดอยไปกวาการเรยนรในลกษณะชนเรยน

ปกต (ปทมา นพรตน. 2550 : เวบไซต) ดงทเกรยงศกด

เจรญวงศศกด (2544 : 43) ไดกลาวถงขอดของการเรยน

การสอนดวย E-Learning วาเปนการขยายโอกาสทาง

การศกษา เพราะผเรยนยงสามารถเรยนรไดทกท ทกเวลา

และทกคน เปนการพฒนาตามศกยภาพและความสนใจของ

ผเรยน เพราะผเรยนมเสรภาพในการเลอกเนอหาสาระของ

การเรยนรโดยไมถกจำกด อยภายใตกรอบของหลกสตร

เรยนรตามความสนใจและความถนดของตนเปนการสราง

ความสามารถในการหาความรดวยตนเอง เพราะ E-Learning

ไมไดเปนเพยงการเรยนโดยการรบความรหรอการ “เรยนร

อะไร” เทานน แตเปนการเรยน “วธการเรยนร” หรอ

“เรยนอยางไร” ดวย และยงเปนการพฒนาความสามารถใน

การคดของผเรยน เพราะการเรยนรผานสออเลกทรอนกส

ทำใหผเรยนสามารถพฒนาทางความคดไดมากกวาการฟง

การบรรยายในหองเรยน จงอาจกลาวไดวา E-Learning

ชวย ใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพเปนอยาง

มากและสอดคลองกบยคปจจบนทนกเรยนจะตองเรยนรให

ทนกบการเปลยนแปลงของโลกทมการเปลยนแปลงอย

ตลอดเวลา


อยางไรกตามการจดการศกษาในสถาบนการศกษาใน

ประเทศไทยสวนใหญยงม ไดมการนำรปแบบการจด

การเรยนการสอนแบบ E-Learning เขามาใชในระบบ

การเรยนการสอนอยางเปนระบบและเตมรปแบบ เพราะ

จากการรายงานการวจยของ พจนารถ ทองคำเจรญ (2539

: 15) กลาววา สถาบนการศกษาไดมการใชอนเทอรเนตกน

อยางกวางขวาง แตเปนการใชอนเทอรเนตในการสบหา

ขอมลเพอการศกษาและคนควาวจยกนเปนสวนใหญ

จงไมไดใชเครอขายอนเทอรเนตใหเกดประโยชนอยาง

แทจรงในหองเรยน บทบาทของครผสอนกยงคงเหมอนเดม

ใชการถายทอดความรในหองเรยนตามรปแบบเดมทเคยใช

กนมานาน จงสมควรทจะตองแสวงหาวธการใหมๆ ทจะ

ชวยสงเสรมการเรยนรไดอยางรวดเรว ตรงกบความตองการ

ของตวผเรยน และอำนวยความสะดวกใหผเรยนไดสามารถ

เรยนรไดดวยตนเองโดยการนำระบบสอ E-Learning เขามา

ใชในการรปแบบการจดกระบวนการเรยน

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน

เขต 1 มโรงเรยนในสงกด 200 โรงเรยน มขาราชการคร

3,357 คน แบงโรงเรยนออกเปน 3 ขนาด คอ ขนาดเลก

ขนาดกลาง ขนาดใหญ เปดทำการสอนปกต คอ ระดบชน

อนบาลถงชนมธยมศกษาปท 6 สวนโรงเรยนขยายโอกาส

ทางการศกษา เปดทำการสอนตงแตชนอนบาลถงชนมธยม

ศกษาปท 3 เปนหนวยงานทรบผดชอบโดยตรง ในการจด

การศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช

2542 และจดการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

ทใหความสำคญในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน เพอ

นำไปสความสำเรจจงเปนการเนนไปยงผมสวนเกยวของ

โดยตรง คอ ผบรหาร และครผสอนในโรงเรยน โดยเฉพาะ

ครผสอน ซงเกยวของโดยตรงในการนำเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใชสนบสนนการศกษา เพอใหผ เรยนสามารถเรยนร

ไดมาก รวดเรวและมประสทธภาพ (สำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1. 2553 : 5) แต

สภาพการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครสงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1

ในปจจบนยงไมไดนำสอทมความทมความเจรญกาวหนาทาง

เทคโนโลย หรอสอ E-Learning เขามาพฒนาการเรยน

การสอนเทาทควร การเรยนการสอนสวนใหญใชสอและ

นวตกรรมทกระทรวงกำหนดมาให เรยนรจากสอเดมๆ ไมมความทนสมย จงทำใหนกเรยนเกดความเบอหนายตอ การเรยน ขาดความกระตอรอรน เพราะไมไดสงเสรมให ผเรยนไดเรยนรดวยการนำตนเอง ซงในปจจบนการปฏรปการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เปน เครองมอสำคญในการพฒนาคณภาพของคนไทย เพอพฒนาศกยภาพพรอมทจะเผชญสถานการณทนโลกยคใหมทมความเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ซงหวใจสำคญของการปฏรปการศกษาคอ การปฏรปการเรยนร หวใจของ การปฏรปกระบวนการเรยนร คอ การปฏรปกระบวน การเรยน การสอนทยดวชาเปนตวตงมายดมนษยหรอ ผเรยนเปนตวตง เรยกวา ผเรยนสำคญทสด (ประเวศ วะส. 2543 : 23) จากเหตผลดงกลาว ผวจยจงสนใจทศกษาปญหาและความตองการในการใชสอ E – Learning ประกอบ การจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทก ารศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 เพอเปนขอมลใน การวางแผน สงเสรมและปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยนไดเกดการเรยนรดวยการนำตนเอง และบรรลจดมงหมายในการเรยน เพอใหการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพ สงผลดตอนกเรยนทจะไดเรยนรดวยสออยางหลากหลาย มความทนสมย เรยนรไดทกท ทกเวลา และพรอมสำหรบการเรยนรในระดบทสงขนตอไป

วตถประสงค 1. เพอศกษาปญหาการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 2. เพอศกษาความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 3. เพอเปรยบเทยบปญหาและความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E–Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 ทมวทยฐานะและขนาด

โรงเรยนตางกน


52

กรอบแนวคดในการวจย ครในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 ทมวทยฐานะ และขนาดโรงเรยนตางกน มปญหาและความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรตางกน


1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยในครงน ไดแก ครสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 175 โรงเรยน เปนครวทยฐานะชำนาญการ จำนวน 180 คน วทยฐานะชำนาญการพเศษ จำนวน 869 คน จานวนทงสน 989 คน 2. กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ครสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาปะถมศกษาขอนแกน เขต 1 ทเปดสอนแบบ E-Learning ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จำนวน 275 คน เปนครวทยฐานะชำนาญการ จำนวน 90 คน ครวทยฐานะชำนาญการพเศษ จำนวน 185 คน

3. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวมรวมขอมลในการวจยครงน เปนแบบสอบถามเกยวกบปญหา และความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบ การจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 แบบสอบถามแบงออกเปน 3 ตอน ตอนท 1 สภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนการตรวจสอบรายการ (Checklist) ตอนท 2 สภาพปญหาในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบของลเคอร (Likert) ซงมระดบปญหา 5 ระดบ ตอนท 3 ความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบของลเคอทร (Likert) ซงมระดบความตองการ

5 ระดบ

4. การเกบรวบรวมขอมล/การทดลอง

1. ผวจยดำเนนการเกบรวมรวมขอมลดวยตนเอง

2. นำแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา มาตรวจสอบ

ความสมบรณของแบบสอบถามพบวา เปนแบบสอบถามท

ผตอบตอบไดอยางสมบรณ

3. ผวจยใชไมโครคอมพวเตอร โปรแกรมสำเรจรป

ดานการวจยทางสถต วเคราะหปญหา และความตองการใน

การออกแบบและพฒนาสอ E – Learning ประกอบการจด

กจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาขอนแกน เขต 1 ตามลำดบดงน

3.1 นำแบบสอบถามทไดกลบคนมาและคด

เลอกเฉพาะฉบบทสมบรณ นำมาวเคราะหขอมลของ

แบบสอบถาม โดยไดแบบสอบถามคนมาจำนวน 275 ฉบบ

มความสมบรณทกฉบบคดเปนรอยละ 100 และทำการ

วเคราะหขอมล ดงน

3.2 ตอนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

วเคราะหโดยใชคารอยละ

3.3 ตอนท 2 และตอนท 3 ขอมลเกยวกบ

ปญหา และความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ

E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร

ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1

ดวยคาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(Standard Deviation)

4. กรอกคะแนนจากแบบสอบถามลงในแบบฟอรม

ตามเกณฑการใชคะแนนโดยกำหนดคะแนนเปน 5 ระดบ

ระดบปญหา/ความตองการ คะแนน

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

5. นำผลทไดมาวเคราะหขอมลของแบบสอบถาม

ตอนท 2 และตอนท 3 ดวยคาเฉลย (Mean) และสวนเบยง

เบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอทราบระดบ

ปญหา และความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ

E–Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร


ในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน

เขต 1 ทงโดยรวม รายดานและรายขอ แลวนำไปเทยบกบ

เกณฑการประเมน

6. เปรยบเทยบปญหา และความตองการในการ

ออกแบบและพฒนาสอ E–Learning ประกอบการจด

กจกรรมการเรยนรของคร ในสำนกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาขอนแกน เขต 1 ตามตวแปรวทยฐานะ

วเคราะหโดยใชสถต t-test (Independent Samples)

และตวแปรขนาดโรงเรยน วเคราะหโดยใชสถต F-test

(One-way ANOVA)

ผลการวจย

1. ปญหาในการออกแบบและพฒนาสอ E– Learning

ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของคร โดยรวมอยใน

ระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา

มปญหาอยในระดบมาก 4 ดาน และอยในระดบปานกลาง

1 ดาน เรยงตามลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดาน

การพฒนาบทเรยน ดานการวเคราะหบทเรยน ดานการ

ประเมนผลบทเรยน ดานการทดลองใชบทเรยน และดาน

การออกแบบบทเรยน ตามลำดบ

2. ความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ


โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา อยในระดบมาก ทกดาน เรยงตามลำดบคาเฉลยจาก

มากไปหานอย คอ ดานการทดลองใชบทเรยน รองลงมา

ดานการพฒนาบทเรยน ดานการออกแบบบทเรยน ดาน

การวเคราะหบทเรยน และดานการประเมนผลบทเรยน

3. ผลการเปรยบเทยบปญหาในการออกแบบและ

พฒนาสอ E – Learning พบวา ครทมวทยฐานะตางกน

มปญหาโดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน และครทสงกด

โรงเรยนขนาดตางกน มปญหาโดยรวม แตกตางกน

มนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบรายค

พบวา แตกตางกน 2 ค คอ ครสงกดโรงเรยนขนาดเลกกบ

โรงเรยนขนาดใหญ และครทสงกดโรงเรยนขนาดกลางกบ

โรงเรยนขนาดใหญ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ครท

สงกดขนาดโรงเรยนแตกตางกนมปญหาไมแตกตางกน

ยกเวน ดานการประเมนผลบทเรยน ครมปญหาแตกตางกน

อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบรายค

พบวา แตกตางกน 2 ค คอ ครทสงกดโรงเรยน ขนาดเลก

กบโรงเรยนขนาดใหญ และครทสงกดโรงเรยนขนาดกลาง

กบโรงเรยนขนาดใหญ

4. ผลเปรยบเทยบความตองการในการออกแบบ

และพฒนาสอ E – Learning พบวา ครทมวทยฐานะ

แตกตางกน มความตองการไมแตกตางกนและครทสงกด

โรงเรยนขนาดแตกตางกน มความตองการไมแตกตางกน

เชนเดยวกน


1. ผลการศกษาปญหาในการออกแบบและพฒนา

สอ E – Learning ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรของ

คร โดยรวมอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปน

รายดาน พบวา มปญหาอยในระดบมาก 4 ดาน และอยใน

ระดบปานกลาง 1 ดาน เรยงตามลำดบคาเฉลยจากมากไป

หานอย คอ ดานการพฒนาบทเรยน ดานการวเคราะห

บทเรยน ดานการประเมนผลบทเรยน ดานการทดลองใช

บทเรยน และดานการออกแบบบทเรยน

2. ความตองการในการออกแบบและพฒนาสอ


โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา อยในระดบมาก ทกดาน เรยงตามลำดบคาเฉลยจาก

มากไปหานอย คอ ดานการทดลองใชบทเรยน รองลงมา

ดานการพฒนาบทเรยน ดานการออกแบบบทเรยน ดาน

การวเคราะหบทเรยน และดานการประเมนผลบทเรยน

สอดคลองกบแนวคดของ รชนดา เหมาะมาศ (2548 : 110-

118) พบวา ความตองการพฒนาความรและทกษะดาน

เทคโนโลยการจดการเรยนการสอนในภาพรวมอยในระดบ

มาก โดยมความตองการใหโรงเรยนจดใหมหองสมดแบบ

E-Learning เพอคนหาขอมล เปนอนดบทหนง รองลงมา

ครตองการใหโรงเรยนจดหองเรยนเฉพาะดานสออนเตอร

มเดยอยางเพยงพอ สอดคลองกบแนวคดของ สมพงษ

โพธชยหลา (2547: 79 - 84) พบวา บทเรยนคอมพวเตอร

เพอการฝกอบรมทผศกษาสรางขนมประสทธภาพ เทากบ

83.58/82.16 ซงมประสทธภาพสงกวาเกณฑมาตรฐานท

กำหนดคอ 80/80 และมคาดชนประสทธผลของบทเรยน


54

คอมพวเตอร เทากบ 0.56 ผเขารบการอบรมทอบรมดวย

บทเรยนคอมพวเตอรมคะแนนเฉลยหลงเรยนสงขนจากกอน

เรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ 0.01 และผขารบ

การฝกอบรมมความพงพอใจตอการฝกอบรมดวยบทเรยน

คอมพวเตอรในระดบพงพอใจมาก

3. ผลการเปรยบเทยบปญหาในการออกแบบและ

พฒนาสอ E – Learning พบวา ครทมวทยะฐานะตางกน

มปญหาโดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน และครท

สงกดโรงเรยนขนาดตางกน มปญหาโดยรวม แตกตางกน

มนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบรายค

พบวา แตกตางกน 2 ค คอ ครสงกดโรงเรยนขนาดเลกกบ


โรงเรยนขนาดใหญ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ครท

สงกดขนาดโรงเรยนแตกตางกนมปญหาไมแตกตางกน

ยกเวน ดานการประเมนผลบทเรยน ครมปญหาแตกตางกน

อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05 เมอเปรยบเทยบรายค

พบวา แตกตางกน 2 ค คอ ครทสงกดโรงเรยนขนาดเลกกบ


โรงเรยนขนาดใหญ

4. ผลเปรยบเทยบความตองการในการออกแบบ

และพฒนาสอ E – Learning พบวา ครทมวทยฐานะ

แตกตางกน มความตองการไมแตกตางกนและครทสงกด

โรงเรยนขนาดแตกตางกน มความตองการไมแตกตางกน

เชนเดยวกน สอดคลองกบ รชนดา เหมาะมาศ (2548 :

110 - 118) พบวา ครทมภมหลง ดานเพศ และระดบ

การศกษา ตางกนมการนำเทคโนโลยมาใชในการเรยน

การสอนแบบ E-Learning ไมแตกตางกน สวนครทมอาย

อายราชการ การอบรมดานเทคโนโลยทางการศกษา และ

ขนาดโรงเรยนตางกน มการนำเทคโนโลยมาใชในการเรยน

การสอนแบบ E-Learning ของครแตกตางกนอยางม

นยสำคญทระดบ .05


1. สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ขอนแกน เขต 1 ควรมการจดอบรมเพมทกษะการใช

เทคโนโลย เพอสงเสรมใหครเลงเหนความสำคญของการจด

กจกรรมการเรยนการสอน โดยมการนำเทคโนโลยการเรยน

การสอนแบบ E-learning ทมความทนสมยมาใชในการ

ปฏรปการจดการเรยนการสอน

2. ผลจากการวจยพบวา ครมปญหาการออกแบบ

และพฒนาสอ E-learning อยในระดบมาก และมความ

ตองการพฒนาทกษะการออกแบบและผลตสออยในระดบ

มาก ดงนนควรมการจดอบรมการผลตสอการเรยนการสอน

ดวย E – Learning ใหกบบคลากรในโรงเรยนอยางตอเนอง

และสนบสนนใหบคลากรไดรบการพฒนาองคความรเกยว

กบการใชสอ E – Learning อยางกวางขวาง เพอเปน

การเพมประสทธภาพตอการเรยนการสอนใหกบนกเรยน

3. ควรสนบสนนอปกรณคอมพวเตอร ระบบ

อนเทอรเนตใหมความสะดวกตอ การใชสอ E – Learning

และเพอใหการจดการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ

สอดคลองกบความตองการการใชเทคโนโลยในสถานศกษา

4. โรงเรยนควรเรงพฒนาบคลากร โดยการจดอบรม

ใหมความรในการใชสอ E – Learning เพอการเรยน

การสอนและจดสรรงบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ

เพอนำไปสคณภาพการศกษาของนกเรยน


ถนอมพร เลาหจรสแสง. (2545). Designing e-Learning

หลกสตรการออกแบบและสรางเวบเพอการเรยน

การสอน. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.

ปทมา นพรตน. (2550). E-Learning ทางเลอกใหมของ

การศกษา. 2550. เขาถงใน <http://www.e-learning.

dss.go.th/ppt/e-learning.htm>. ตลาคม 2550.

พมพนธ เดชะคปต. (2545). การเรยนการสอนทเนน

ผเรยนเปนสำคญ : แนวคด วธและเทคนคการสอน.

กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จำกด.

ไพรช สแสนสข และบรรเจอดพร สแสนสข. (2546).

“หลกสตรสถานศกษาแท เพอผเรยนเปนสำคญ,”

วารสารประชาชนศกษา.53(2) : 21 ; มกราคม.

ภาสกร เรองรอง. (2553). การสอสารบนระบบเครอขาย.

เขาถงใน <http://www.thaiwbi. com/topic/

prb/PRB_ful.pdf> 15 กรกฎาคม 2553.

รชนดา เหมาะมาศ. (2548). การนำเทคโนโลยมาใชใน

การเรยนการสอนแบบ e-learning ของครสำนกงาน


เขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 3.

วทยานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยราชภฏ

สวนดสต.

ศภชย สขะนนทร และกรกนก วงศพานช. (2545). เปดโลก

e-learning การเรยนการสอนแบบอนเทอรเนต.

กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน.

ศนยขอมลสารสนเทศ. (2545). สำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 1.

ศนยเทคโนโลยทางการศกษา. (2550). สำนกบรการ

งานการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ.

พฒนาการและทศทางของ e-learning ในประเทศ

ไทย. กรงเทพฯ : บางกอกบลอก.

สมพงษ โพธชยหลา. การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร

เพอการฝกอบรม เรอง การเรยนการสอนระบบ

e-learning ในโรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษารอยเอดเขต 3.

_____ . (2545). “นวตกรรมการประยกตใชเทคโนโลย

เพอการศกษาในสหสวรรษใหม : กรณการจด

การเรยนการสอนผานเวบ (Web-Based Instruction

: WBI),” วารสารศรปทมปรทศน. 2(3) : 93-104;

กรกฎาคม - ธนวาคม.

สงคม ภมพนธ. (2549). แนวทางการพฒนาการเรยน

การสอนทางอเลกทรอนคส (e-Learning) สำหรบ

สถาบนการศกษาในประเทศไทย. รายงานการวจย.

กรงเทพฯ : สำนกงานวฒสภา.


56

การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลก

เทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ

Personal Development in Experience Management of Early Childhood Education

Curriculum in Early Childhood Development Centre, Nong-E-Boot

Sub-districtMunicipality, Huaiphueng District, Kalasin Province.

พมพพร กลางประพนธ*

ดร.คมสนท ขจรปญญาไพศาล**

ดร.อมร มะลาศร***

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพปญหาการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศกษาแนวทาง

ในการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย และประเมนผลการพฒนาบคลากรดานการจด

ประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ

โดยใชวธการวจยเชงปฏบตการ กลมเปาหมายเปนครผดแลเดก จำนวน 7 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก

แบบทดสอบ แบบสมภาษณ แบบบนทก และแบบสงเกต การตรวจสอบขอมลใชเทคนคการตรวจสอบแบบสามเสา และ

นำเสนอผลการวเคราะหขอมลเชงบรรยายและพรรณนาวเคราะห

ผลการวจยพบวา 1) ปญหาการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พบวา ครผดแลเดกสวนใหญขาดความ

รและประสบการณในการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวย อกทงครผดแลเดกไมไดรบการนเทศ การฝกอบรมทตอเนองและ

สมำเสมอ และขาดการวางแผนการจดประสบการณ 2) แนวทางการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตรการ

ศกษาปฐมวยประกอบดวย การศกษาเอกสาร การประชมเชงปฏบตการ การศกษาดงาน และการนเทศการจดประสบการณ 3)

ผลการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พบวา ครผดแลเดกมความร ความเขาใจดาน

การจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวยสงกวากอนไดรบการพฒนา สวนดานความสามารถในการจดประสบการณ

ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พบวา ครผดแลเดกมความสามารถในการเขยนแผนการจดประสบการณโดยรวมอยในระดบ

เหมาะสมมาก และมความสามารถในการจดประสบการณทง 6 กจกรรมโดยรวมอยในระดบเหมาะสมมาก

คำสำคญ : การพฒนาบคลากร, การจดประสบการณ, หลกสตรการศกษาปฐมวย



ABSTRACT

The objectives of this research were to study the state of problems in experience management of

Early Childhood Education Curriculum to study the ways of personal development in experience

management of Early Childhood Education Curriculum and to evaluate the results of personal

development in experience management of Early Childhood Education Curriculum, Nong-E-Boot Sub-

district Manicipality Early Childhood Development Centre, Huaiphueng District, Kalasin Province by using

workshop research. The sampling group were 7 teachers in the Early Childhood Development Centre.

The tools used in collecting data were testing papers, interviewing papers, recording papers and

observing papers. “Three-pole Technique Examination” was used to examine the data and the results

proposal of data analysis were descriptive composition and descriptive analysis.

The research finding were as follow 1. The problems of experience management of early childhood

education curriculum found that most of the caregiver teachers were not only lack of knowledge and

experience in early childhood education curriculum management but also not to be supervised, not to be

continuously practiced and regularly. This was the reason to be lack of technique and the methods or the

ways of good thinking to manage the experience for early childhood. 2. The suitable ways of personal

development in experience management of Early Childhood Education Curriculum were : document

studies, study visits, workshop seminars and experience supervision. 3. The result of personal

development in experience management of early childhood education curriculum found that the

caregiver teachers got enough knowledge, understood how to manage the experience the early childhood

education curriculum higher than before being developed. The ability of experience management of early

childhood education curriculum found that the caregiver teachers were able to write the plan to manage

the experience, in general, the suitability was in the level of “much” and the ability to manage the

experience in 6 activities in general, the suitability was also in the level of “much”.

Keywords : Personal Development, Experience Management, Early Childhood Education Curriculum

บทนำ

เดกเปนทรพยากรททรงคณคาและมความสำคญ

อยางยงตอการพฒนาประเทศชาตในอนาคต การพฒนาเดก

ใหมความพรอมทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และ

สตปญญาจงเปนภารกจสำคญทหนวยงานซงรบผดชอบจะ

ตองตระหนกและใหความสนใจเพอใหการพฒนาเดกเปนไป

อยางมคณภาพและไดมาตรฐานเหมาะสมกบวย (กรมสงเสรม

การปกครองทองถน. 2552 : 1) การศกษาปฐมวยเปน

การศกษาทมความสำคญยง เพราะเปนรากฐานของมนษยท

จะเรมกาวขนเปนผใหญในอนาคตและมอทธพลตอชวตของ

คนเราเปนอยางยง การพฒนาเดกปฐมวยควรเรมตงแตแรกเกด

ถง 5 ป ซงครเปนบคลากรทชวยพฒนาเดกในวยนเปนชวง

เวลาสำคญสำหรบการพฒนาทางสมองของบคคล โดยเฉพาะ

ระบบประสาทและเซลลสมองจะเจรญเตบโต การศกษาใน

ชวงวยนเปนการเตรยมความพรอมใหเดกไดเจรญเตบโตเตม

ตามศกยภาพโดยใหการอบรมเลยงดควบคกบการใหการศกษา

ทเปนพนฐานทจำเปนตอการเจรญเตบโตทกดาน ทงน เพอ

เสรมสรางใหเดกมพฒนาการทดทงทางดานรางกาย อารมณ-

จตใจ สงคม สตปญญาและบคลกภาพการดำเนนงานเปนไป

อยางมประสทธภาพและไดผลสำเรจตามเปาหมายเพยงใด

ขนอยกบความสามารถและความรวมมอของบคลากรท

เกยวของ จงเปนหนาทโดยตรงของผบรหาร ทจะตองพฒนา


58

ใหคร ไดมการพฒนาความร ความสามารถในงานทรบผดชอบ

ใหเกดประโยชนสงสด และเกดการพฒนาอยางตอเนอง

โดยเฉพาะบคลากรทจดการเรยนการสอนในระดบปฐมวย

ซงเปนการจดการศกษาในการเรมตนของชวต (พระราช

บญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. 2542 : 1 - 24)

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช

2550 ไดกำหนดสาระเกยวกบการศกษาไวในมาตรา 49 วา

บคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาไมนอยกวา

สบสองปทรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดย

ไมเกบคาใชจาย ผยากไร ผพการหรอทพพลภาพหรอผอยใน

สภาวะยากลำบาก ตองไดรบสทธและการสนบสนนจากรฐ

เพอใหไดรบการศกษาโดยทดเทยมกบบคคลอนและใน

มาตรา 80 (4) รฐตองสงเสรมและสนบสนนการกระจาย

อำนาจเพอใหองคกรปกครองสวนทองถน ชมชน องคการ

ทางศาสนาและเอกชนจดและมสวนรวมในการจดการศกษา

เพอพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษาใหเทาเทยมและ

สอดคลองกบแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ อกทง มาตรา

289 วรรคสอง ทกำหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนยอม

มสทธทจะจดการศกษาอบรมและการฝกอาชพตามความ

เหมาะสมและความตองการภายในทองถนนน และเขาไปม

สวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐ โดยคำนงถง

ความสอดคลองกบมาตรฐานและระบบการศกษาของชาต

(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550.

2550 : 19, 33)

การจดการศกษาในรปศนยพฒนาเดกเลกจงเปน

นโยบายอกนโยบายหนงทองคกรปกครองสวนทองถนจะ

ตองดำเนนการใหเปนไปตามรฐธรรมนญ พ.ศ. 2550

มาตรา 289 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 41

พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 50 และ

พระราชบญญตกำหนดแผนและขนตอนการกระจายอำนาจ

ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ซงตามแผน

ดงกลาวองคกรปกครองสวนทองถนจะตองรบการถายโอน

ภารกจดานการศกษา ทงการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ

จากหนวยงานตางๆ ภายในป 2552 เปนไปตามความพรอม

และความเหมาะสมของทองถน ทำใหองคกรปกครองสวน

ทองถนหลายแหงซงไมเคยจดการศกษาประสบปญหาตางๆ

หลายดานโดยเฉพาะปญหาดานการดำเนนงานของศนย

ดานงบประมาณ ดานบคลากร ดานวชาการ และสถานท

ดงนนการประเมนผลการดำเนนงานศนยพฒนาเดกเลกของ

องคกรปกครองสวนทองถนและผลทไดจากการศกษาจะ

เปนประโยชนตอการดำเนนงานของศนยพฒนาเดกเลก

ขององคกรปกครองสวนทองถน และสามารถนำไปปรบปรง

สงเสรมการดำเนนงานของศนยพฒนาเดกเลก ขององคกร

ปกครองสวนทองถนใหเกดประสทธภาพมากยงขน (กรม

สงเสรมการปกครองทองถน.2546:3)

จากการศกษาดานการจดประสบการณสำหรบเดก

ระดบปฐมวย (กรมวชาการ. 2539 : 2) พบวา ครผดแลเดก

ยงยดตดอยกบการปฏบตแบบเดม คอ ยงคงเปนลกษณะ

การรบเลยงดเดก ยงไมใชการจดประสบการณเรยนรสำหรบ

เดก อกทงครผดแลเดกยงขาดการวางแผนการจดกจกรรม

ทดไมไดจดทำแผนการจดประสบการณอยางเปนระบบ

ไมสอดคลองกบพฒนาการของเดก สงผลใหกจกรรมการจด

ประสบการณไมนาสนก ไมเราความสนใจ ทำใหเดกเบอ

หนายการเรยน มความสนใจในการรวมกจกรรมนอย เพราะ

ไมไดจดในรปของกจกรรมบรณาการผานการเลนและผาน

สอวสดอปกรณ ทเนนใหเดกเกดทกษะการเรยนร คณธรรม

จรยธรรม กจกรรมทสอดคลองกบการดำรงชวต เหมาะสม

กบความสามารถ ความสนใจของผเรยน โดยผเรยนมสวน

รวมและลงมอปฏบตทกขนตอนจนเกดการเรยนรดวยตนเอง

ทำใหพฒนาการของเดกทงดานรางกายจตใจ อารมณ สงคม

และสตปญญา ไมไดรบการพฒนาเทาทควร อกทงครผดแล

เดกไมไดรบการนเทศ การฝกอบรมทตอเนองและสมำเสมอ

จงทำใหไมมเทคนคแนวทางหรอวธคดทดพอสำหรบการจด

ประสบการณสำหรบเดกปฐมวย ครผดแลเดกจงมความ

จำเปนทจะตองไดรบการพฒนาเพราะภารกจหลกในการ

ปฏบตการสอนนน ยงคงเปนครทเปนตวจกรสำคญในการ

ขบเคลอนกระบวนการเรยนการสอนในสถานศกษา การจด

ประสบการณใหแกเดกปฐมวยนน ประสบการณทจดตอง

สนองตอการพฒนาของเดกทง 4 ดาน และกจกรรมทจะจด


ประสบการณใหกบเดกนนกตองบรณาการใหครอบคลม

กจกรรมหลกทง 6 กจกรรม ประกอบดวย กจกรรมเสร

กจกรรมสรางสรรค กจกรรมเสรมประสบการณ กจกรรม

กลางแจง กจกรรมการเคลอนไหวและจงหวะ และกจกรรม

เกมการศกษา กจกรรมนนตองเปนกจกรรมทเราความสนใจ

ชวยใหเดกเกดความอยากสนกสนาน และมความสขในการ

รวมกจกรรม การทจะจดกจกรรมทสงผลตอพฒนาการของ

เดกไดอยางมประสทธภาพนน ครจะตองวางแผนการจด

ประสบการณอยางเปนระบบ มการปรบปรงและพฒนา

แผนการจดประสบการณใหเปนแผนการจดประสบการณท

มประสทธภาพและนำไปสการปฏบต เพอพฒนาใหเดกได

พฒนาตนเองในทกๆ ดาน ทงดานรางกายจตใจ อารมณ

สงคม และสตปญญา

เทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวด

กาฬสนธ มศนยพฒนาเดกเลกทอยในความดแลรบผดชอบ

2 ศนย มครผดแลเดกทงหมด 7 คน มเดกนกเรยนจำนวน

110 คน โดยอยในความดแลรบผดชอบของกองการศกษา

ซงการปฏบตงานของครผดแลเดกเทศบาลตำบลหนองอบตร

ทผานมาปญหาทพบ คอ ครผดแลเดกสวนใหญขาดความร

และประสบการณในการจดประสบการณในการจดประสบการณ

สำหรบเดกปฐมวย ขาดการวางแผนการจดกจกรรมทดไมได

จดทำแผนการจดประสบการณอยางเปนระบบไมสอดคลอง

กบพฒนาการของเดก สงผลใหกจกรรมการจดประสบการณ

ไมนาสนกไมเราความสนใจ ทำใหเดกเบอหนายการเรยน

หรอมความสนใจในการรวมกจกรรมนอย เพราะไมไดจดใน

รปของกจกรรมบรณาการผานการเลนและผานสอวสด

อปกรณ และสภาพแวดลอมทเนนใหเดกเกดทกษะการเรยน

ร คณธรรมจรยธรรม กจกรรมทสอดคลองกบการดำรงชวต

เหมาะสมกบความสามารถ ความสนใจของผเรยนโดย

ผ เรยนมสวนรวมและลงมอปฏบตทกขนตอน จนเกด

การเรยนรดวยตนเอง ทำใหพฒนาการของเดกทงดาน

รางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา ไมไดรบ

การพฒนาเทาทควร อกทงครผดแลเดกไมไดรบการนเทศ

การฝกอบรมทตอเนองและสมำเสมอ จงทำใหไมมเทคนค

แนวทางหรอวธคดทดพอสำหรบการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวย ครผดแลเดกจงมความจำเปนทจะตองไดรบ

การพฒนาใหมความร ความเขาใจ ในเนอหา และวธ

การสอน สามารถจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวยได

อยางถกตองและเหมาะสม (ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาล

ตำบลหนองอบตร. 2551 : 3-5) ผวจยซงเปนผรบผดชอบ

ดานการจดการศกษาและดแลศนยพฒนาเดกเลกเทศบาล

ตำบลหนองอบตร ไดเหนปญหาในการจดกจกรรมตาม

หลกสตรปฐมวยทปฏบตอยในปจจบนไมไดมาตรฐานตรง

ตามหลกสตรการศกษาระดบปฐมวย พทธศกราช 2546

ดงนน ผวจยจงมความสนใจและตองการศกษาเกยวกบ

การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตามหลกสตร

การศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร

อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ ใหมความรความเขาใจม

ความสามารถในการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวยได

อยางมประสทธภาพตอไป


1. เพอศกษาสภาพปญหาการจดประสบการณตาม

หลกสตรการศกษาปฐมวยศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบล

หนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ

2. เพอศกษาแนวทางในการพฒนาบคลากรดาน

การจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนย

พฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง

จงหวดกาฬสนธ ใหมประสทธภาพยงขน

3. เพอประเมนผลการพฒนาบคลากรดานการจด

ประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนา

เดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวด

กาฬสนธ


ในการวจยครงน ผวจยกำหนดกรอบแนวคดของการ

วจย ดงน


60

สภาพปญหาการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษา

ปฐมวย ของศนยพฒนาเดกเลก สงกดเทศบาลตำบล

หนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ ทง 6 กจกรรม

ไดแก

1. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

2. กจกรรมเสรมประสบการณ

3. กจกรรมสรางสรรค

4. กจกรรมกลางแจง

5. กจกรรมเสร

6. กจกรรมเกมการศกษา

แนวทางการพฒนา 1. การศกษาเอกสาร 2. การประชมเชงปฏบตการ 3. การศกษาดงาน 4. การนเทศการจดประสบการณ

ผลการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตาม

หลกสตรการศกษาปฐมวย ทง 6 กจกรรม ไดแก

1. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

2. กจกรรมเสรมประสบการณ

3. กจกรรมสรางสรรค

4. กจกรรมกลางแจง

5. กจกรรมเสร

6. กจกรรมเกมการศกษา


1. กลมผรวมวจยและผใหขอมล

1.1 กลมผวจย จำนวน 8 คน ประกอบดวย

ผวจย 1 คน และผรวมวจย 7 คน ไดแก ครผดแลเดกศนย

พฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง

จงหวดกาฬสนธ ทมความสมครใจ สนใจ และตองการพฒนา

ตนเองเพมพนความรดานการจดประสบการณตามหลกสตร

การศกษาปฐมวย

1.2 กลมผ ใหขอมล 2 คน ประกอบดวย

วทยากร 1 คน และนกวชาการศกษา 1 คน

2. ขนตอนดำเนนการวจย

การวจยครงนเปนการประยกตใชหลกการวจย

ปฏบตการตามแนวคดของเคมมส และแมคแทกการท

(ประวต เอราวรรณ. 2545 : 5) เปนการดำเนนการวจย

ดวยขนตอนการดำเนนงานวจย 4 ขนตอน คอ ขนการวางแผน

(Planning) ขนการปฏบตตามแผน (Action) ขนการ

รวบรวมขอมล (Observation) และขนการสะทอนผล

(Reflection) โดยแบงการวจยออกเปน 3 ขนตอนคอ

1) ศกษาสภาพปญหาการจดประสบการณตามหลกสตร

การศกษาปฐมวยศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร

2) ศกษาแนวทางการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณ

ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย และ 3) ศกษาผลการพฒนา

บคลากรการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษา

ปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร

อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ


3.1 แบบทดสอบกอนและหลงการศกษาเอกสาร

เปนแบบทดสอบเพอวดความร ความเขาใจบคลากร กอน

และหลงการการศกษาเอกสารเปนแบบทดสอบ แบบ 4 ตว

เลอก จานวน 20 ขอ

3.2 แบบสมภาษณ จำนวน 2 ฉบบ ไดแก ฉบบ

ท 1 เปนแบบสมภาษณการศกษาเอกสารเกยวกบการจด

ประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย และฉบบท 2

เปนแบบสมภาษณการนเทศการจดประสบการณ

3.3 แบบบนทก จำนวน 2 ฉบบ เปนแบบบนทก

การจดประชมเชงปฏบตการและแบบบนทกการศกษาดงาน

3.4 แบบสงเกต จำนวน 3 ฉบบ ไดแก ฉบบท 1

เปนแบบสงเกตขณะจดการประชมเชงปฏบตการ ฉบบท 2

เปนแบบสงเกตการศกษาดงาน และฉบบท 3 เปนแบบ

สงเกตขณะนเทศการการจดประสบการณ

3.4 แบบประเมน จำนวน 2 ฉบบ เปนแบบ

ประเมนแผนการจดประสบการณ และแบบประเมนการจด


ประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย เพอนาขอมล

ไปปรบปรงพฒนาแผนใหมประสทธภาพยงขน

4. วธเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลการพฒนาบคลากรดาน

การประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนา

เดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวด

กาฬสนธ ผวจยไดดำเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชเครองมอ

ทสรางขนตามขนตอนของ P-A-O-R โดยดำเนนการเกบ

รวบรวมขอมลระหวางวนท วนท 4 กรกฎาคม 2555 ถง

วนท 24 ธนวาคม 2555

สรปผล

1. ผลการศกษาสภาพปญหาการจดประสบการณ

ตามหลกสตร ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร

อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ พบวา ครผดแลเดก

สวนใหญขาดความรและประสบการณในการจดประสบการณ

สำหรบเดกปฐมวย ขาดการวางแผนการจดกจกรรมทดไมได

จดทำแผนการจดประสบการณอยางเปนระบบ ไมสอดคลอง

กบพฒนาการของเดกสงผลให กจกรรมการจดประสบการณ

ไมนาสนก ไมเราความสนใจ ทำใหเดกเบอหนายการเรยน

หรอมความสนใจในการรวมกจกรรมนอย เพราะไมไดจด

ในรปของกจกรรมบรณาการผานการเลนและผานสอ

วสด อปกรณ และสภาพแวดลอม ทเนนใหเดกเกดทกษะ

การเรยนร คณธรรมจรยธรรม กจกรรมทสอดคลองกบ

การดำรงชวต เหมาะสมกบความสามารถ ความสนใจของ

ผเรยนโดยผเรยนมสวนรวมและลงมอปฏบตทกขนตอน

จนเกดการเรยนรดวยตนเอง ทำใหพฒนาการของเดกทง

ดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา ไมไดรบ

การพฒนาเทาทควร อกทงครผดแลเดกไมไดรบการนเทศ

การฝกอบรมทตอเนองและสมำเสมอ จงทำใหไมมเทคนค

แนวทางหรอวธคดทดพอสำหรบการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวย ครผดแลเดกจงมความจำเปนทจะตองไดรบ

การพฒนาใหมความร ความเขาใจในเนอหาและวธการสอน

สามารถจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวยไดอยางถกตอง

และเหมาะสม

2. ผลการศกษาแนวทางการพฒนาบคลากร

ดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย

ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอ

หวยผง จงหวดกาฬสนธ โดยกลมผรวมวจยรวมกนพจารณา

กำหนดแนวทางในการพฒนาครผดแลเดก ใหมความรความ

เขาใจ และสามารถจดประสบการณตามหลกสตรการศกษา

ปฐมวยจดประสบการณไดตามหลกสตรการศกษาปฐมวย

ทง 6 กจกรรม โดยใชกลยทธในการพฒนา 4 กลยทธ คอ

การศกษาเอกสาร การประชมเชงปฏบตการ การศกษา

ดงาน และการนเทศการจดประสบการณ เพอพฒนาคร

ผดแลเดกใหมความรความเขาใจ สามารถเขยนแผนการจด

ประสบการณ และสามารถจดประสบการณตามหลกสตร

การศกษาปฐมวยไดทง 6 กจกรรม โดยเชญวทยากรจาก

ภายนอกทมความเชยวชาญในดานการเขยนแผนการจด

ประสบการณ และการจดประสบการณระดบปฐมวยมา

บรรยายใหความร ความเขาใจ และเทคนคตางๆ ทเกยวของ

กบกจกรรมทง 6 กจกรรม เปนเวลา 2 วน

3. ผลการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณ

ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาล

ตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ โดยใช

กระบวนการวจยเชงปฏบตการ ซงประกอบดวย การวางแผน

การปฏบต การเกบรวบรวมขอมล และการสะทอนผล

อยางรอบคอบและเปนระบบ โดยนำความสมพนธระหวาง

กระบวนการวจยเชงปฏบตการทง 4 ขนตอนมาวเคราะห

พบวา สามารถพฒนากลมผรวมวจยทง 7 คน ใหมความร

ความเขาใจดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษา

ปฐมวยสงกวากอนไดรบการพฒนา สวนดานความสามารถ

ในการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย

พบวา ครผดแลเดก มความสามารถในการเขยนแผนการจด

ประสบการณ และมความสามารถในการจดประสบการณ

ทง 6 กจกรรม โดยรวมอยในระดบเหมาะสมมาก


จากการวจยครงน มประเดนทสำคญควรนำมา

อภปราย ดงน

การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตาม

หลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาล

ตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ โดยใช

กลยทธในการพฒนา 4 กลยทธ ไดแก การศกษาเอกสาร


62

การประชมเชงปฏบตการ การศกษาดงาน และการนเทศ

การจดประสบการณ เมอดำเนนการพฒนาแลว ทำใหครม

ความรความเขาใจในการจดประสบการณตามหลกสตร

ปฐมวยทง 6 กจกรรม เพมมากขน สามารถแกปญหา

การจดประสบการณไดเปนอยางด และมประสทธภาพมาก

ยงขนซงสอดคลองกบภทราภรณ กลมล (2550 : 93-94)

พบวา การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวย โดยใชกลยทธในการพฒนา คอการประชมเชง

ปฏบตการและการนเทศการศกษาทำใหบคลากรมความร

ความเขาใจ มความสามารถในการจดกจกรรมการจด

ประสบการณสำหรบเดกปฐมวยมากขน และยงสอดคลอง

กบผลการศกษาของรตนพล บญคงท (2550 : 119 – 120)

พบวา การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณการเรยนร

ระดบปฐมวยของศนยพฒนาเดกเลกโดยใชกลยทธใน

การพฒนาคอ การประชมเชงปฏบตการ และการนเทศ เมอ

ดำเนนการพฒนาแลว สามารถพฒนาบคลากรในการจด

ประสบการณการเรยนรระดบปฐมวยของศนยพฒนาเดก

เลกตำบลบานเของ อำเภอเชยงขวญ จงหวดรอยเอด ไดใน

ระดบทนาพอใจ ผลจากการพฒนาดวยการนเทศการจด

ประสบการณการเรยนรระดบปฐมวย พบวาไดปรบปรง

การจดประสบการณการเรยนรใหมความมนใจ เขาใจ และ

สามารถจดประสบการณการเรยนรไดดขน และยงสอดคลอง

กบ นภพ ธรรมประชา (2550 : 83 – 84) พบวา การพฒนา

บคลากรดานการจดประสบการณระดบปฐมวย โดยใช

กลยทธในการพฒนา คอ การศกษาเอกสาร การอบรมเชง

ปฏบตการ และการนเทศภายใน ทำใหครมความร และ

ความสามารถจดประสบการณการเรยนรแบบบรณาการ

สำหรบนกเรยนระดบปฐมวยได สามารถสรางเครองมอใน

การจดประสบการณแบบบรณาการได และสามารถจด

ประสบการณ แบบบรณาการไดด และสอดคลองกบผล

การศกษาของศรวรรณ แสงสระ (2551 : 68 – 69) พบวา

การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวย

โดยใชกลยทธในการพฒนา คอ การประชมเชงปฏบตการ

และการนเทศการสอนทำใหกลมผรวมศกษาใหความร

ความเขาใจ สามารถเขยนแผนการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวย และสามารถนำแผนการจดประสบการณทเขยน

ไวไปใชสอนจรงในชนเรยนได และสอดคลองกบผลการศกษา

ของ สนประเสรฐ เวหา (2551 : 104 – 105) พบวา

การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณการเรยนรของ

ศนยอบรม เดกกอนเกณฑ โดยใชกลยทธในการพฒนา คอ

การอบรมเชงปฏบตการ และการนเทศการสอน ทำใหกลม

ผรวมศกษาคนความความรความเขาใจ สามารถเขยน

แผนการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวย และสามารถ

นำแผนการจดประสบการณทเขยนไวไปใชสอนจรงในชน

เรยนได

จากการใชกลยทธ การศกษาเอกสาร การประชมเชง

ปฏบตการ การศกษาดงาน และการนเทศการจดประสบการณ

ในการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณตาม

หลกสตรการศกษาปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาล

ตำบลหนองอบตร อำเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ ทำใหม

ผลการเปลยนแปลงดงกลาวแลวนน สามารถอภปรายผล

ดงน

1. จากการใชกลยทธการศกษาเอกสาร โดยผวจย

และผรวมวจยไดเรมศกษา เอกสาร หนงสอ บทความ

คมอเกยวกบการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวย โดย

การศกษาเนอหาของหลกสตรกอนประถมศกษาพทธศกราช

2546 หลกการจดประสบการณจดมงหมายของการจด

ประสบการณ แนวทางการดำเนนงานจดประสบการณ

ปฐมวยแนวทางการจดกจกรรมทง 6 กจกรรมหลก เนอหา

ทตองนำมาจดประสบการณใหกบเดกปฐมวย คอ กจกรรม

ประจำวน กจวตรประจำวน การบนทกและประเมนพฒนาการ

การเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนร กรอบงานและ

หนาทครปฐมวย การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ

การจดบรรยากาศและสภาพแวดลอมภายใน ภายนอก

หองเรยน การจดมมประสบการณ การจดหาสอ แบบ

ประเมนและแบบบนทกพฒนาการ แลวนำความรความ

เขาใจมาวเคราะห สงเคราะหเรยบเรยงเนอหาตางๆ มาเปน

แนวทางเพอนำไปเปนหลกในการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวยไดอยางถกตองเหมาะสม หลงการศกษาเอกสาร

สงผลใหครผดแลเดกมความรความเขาใจเรองหลกการจด

ประสบการณตามหลกสตรปฐมวย และมความร ความ

เขาใจทตรงกนเกยวกบหลกการจดประสบการณสำหรบ

เดกปฐมวยซงสอดคลองกบหลกการศกษาเอกสารทสมนก

นนธจนทร (2539 : 204) ทกลาววาการศกษาเอกสาร


เปนการมอบหมายเอกสารใหผรบการนเทศไปศกษาคนควา

เรองใดเรองหนงหรอตอนใดตอนหนงแลวนำมาถายทอด

โดยมวตถประสงค ดงน 1) เพอใหผไดรบมอบหมายไดม

โอกาสศกษาหาความร ความเขาใจดวยตนเองจากเอกสาร

เพมเตม และ 2) เปนการเสรมแรงใหมการศกษาคนควา

หาความร ความเขาใจเพมเตม เพอเตรยมตวไปถายทอด

ความรใหผอน ดวยเหตน จงทำใหการพฒนาโดยการใช

กลยทธการศกษาเอกสาร จงมความเหมาะสม สงผลใหคร

ผดแลเดกมความรความเขาใจเรองหลกการจดประสบการณ

ตามหลกสตรปฐมวย และมความร ความเขาใจทตรงกน

เกยวกบหลกการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวยไดดขน

และยงสอดคลองกบผลการวจยของสมควร จงเจอกลาง

(2552 : 66 – 67) ไดศกษาการพฒนาครในการจด

ประสบการณของนกเรยนปฐมวย โรงเรยนคเตยราษฎร

สามคค อำเภอโนนแดง จงหวดนครราชสมาโดยใชกลยทธ

การศกษาเอกสารแลวนำความรทไดมาจดทำคมอการจด

ประสบการณปฐมวย ดการสาธตการจดประสบการณจาก

ครกลมสาระปฐมวย การเขยนแผนการจดประสบการณ

ปฐมวยและการนเทศ ผลการศกษาพบวา ครปฐมวยทไมม

ความรในการจดประสบการณปฐมวยและไมไดเรยนร

วชาการเปนครมากอน มความร มความเขาใจในกรอบงาน

และวธการจดประสบการณ มแนวทางในการนำความรท

ไดไปประยกตใชในการจดกจกรรมในชนเรยน มคมอการจด

ประสบการณเพอใชเปนแนวทางในการจดทำแผนการจด

กจกรรมและนำความรไปใชในหองเรยน และสามารถพฒนา

เดกปฐมวย ใหมความพรอมทจะเรยนรในชนเรยนทสงขนไป

ไดเปนอยางด

2. จากการใชกลยทธการประชมเชงปฏบตการ โดย

วทยากรซงเปนผเชยวชาญดาน การจดประสบการณตาม

หลกสตรการศกษาปฐมวย ไดบรรยายใหความรในการจด

ประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย และแผนการ

จดประสบการณตามหลกสตรปฐมวย รายละเอยดแนวคด

ปรชญา หลกการ โครงสรางหลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช 2546 เพอใหกลมผรวมวจยไดเหนความ

สมพนธเชอมโยงไปสการจดประสบการณตามหลกสตร

ปฐมวย ทง 6 กจกรรม ตลอดจนหลกการและวธการเขยน

แผนการจดประสบการณตามหลกสตรปฐมวย ใหกลมผรวม

วจยไดซกถามขอสงสยจนเปนทเขาใจ มการฝกปฏบตตาม

ใบความร อภปรายซกถามปญหาแลกเปลยนเรยนรรวมกน

เพอใหเกดความรความเขาใจ ใหกลมผรวมวจยไดฝกปฏบต

กจกรรมการเขยนแผน การจดประสบการณตามหลกสตร

ปฐมวย นำเสนอแผนทเขยนแลวเสรจในทประชม โดยม

วทยากรใหคำแนะนำวเคราะหหาจดเดนจดดอย ทำใหผรวม

วจย มความรความเขาใจเกยวกบการจดประสบการณตาม

หลกสตรปฐมวยดขน สามารถเขยนแผนการจดประสบการณ

ตามหลกสตรปฐมวย ตามกรอบการศกษา 6 กจกรรมได

ซงสอดคลองกบหลกการประชมเชงปฏบตการ ซงสพรรณ

มะลงาม (2548 : 26) ไดกลาววา การประชมปฏบตการเปน

รปแบบการอบรมทเรมจากวทยากรบรรยายทฤษฎ เพอ

เพมพนความร ทกษะและประสบการณตามวตถประสงค

ทกลมตองการใหแกสมาชกผเขาอบรม ผเขาอบรมสามารถ

นำความร แนวคด ทฤษฎทไดมาใชในการฝกปฏบต ยดหลก

กระบวนการกลม ทกคนมสวนรวมและอสระในการแสดง

ความคดเหน โดยมกระบวนการกลม สมาชกทเขารวมม

การประเมนการดำเนนการพฒนาความร ความเขาใจตาม

จดประสงคทตงไว สามารถนำความร ทกษะ และประสบการณ

ทไดจากการประชมปฏบตการ ไปใชในการพฒนาการ

ปฏบตงานจรง ในหนวยงานหรอองคกรของตนเองอยาง

มประสทธภาพ และสอดคลองกบหลกการประชมเชง

ปฏบตการทสมคด บางโม (2544 : 174) ไดกลาววา

การประชม เชงปฏบตการ เปนการประชมทมงเนนใหผเขา

ประชมไดรบประสบการณและสามารถนำประสบการณทได

ไปใชหรอมงสรางสงใดสงหนง ใหเกดขนในการประชมเพอ

นำกลบไปใช ณ หนวยงานเดมของตน ดวยเหตน จงทำให

การพฒนาโดยการใชกลยทธการประชมเชงปฏบตการ จงม

ความเหมาะสม ทำใหผรวมวจย มความรความเขาใจ

เกยวกบการจดประสบการณตามหลกสตรปฐมวยดขน

สามารถเขยนแผนการจดประสบการณตามหลกสตรปฐมวย

ตามกรอบการศกษา 6 กจกรรมไดนอกจากนยงสอดคลอง

กบผลการวจยภทราภรณ กลมล (2550 : 93-94) ไดศกษา

คนควา เรอง การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณ

สำหรบเดกปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลก องคการบรหารสวน

ตำบลปาแฝก อำเภอพรเจรญ จงหวดหนองคาย พบวา

การดำเนนการพฒนาบคลากรในการจดประสบการณ


64

สำหรบเดกปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกองคการบรหารสวน

ตำบลปาแฝก อำเภอพรเจรญ จงหวดหนองคายโดยวธ

การประชมเชงปฏบตการ และการนเทศการศกษา ทำให

บคลากร มความรความเขาใจมความสามารถในการจด

กจกรรมการจดประสบการณสำหรบเดกปฐมวยมากขน

แตอยางไรกตามยงมจดออนทตองพฒนาอยางตอเนอง

ไดแก การพฒนาสอสงเสรมพฒนาการของเดก การวดและ

ประเมนพฒนาการของเดก รวมทงการนเทศตดตามการจด

ประสบการณของครผดแลเดกอยางตอเนองสมำเสมอ เพอ

เปนแนวทางในการจดประสบการณทมประสทธภาพมาก

ยงขนตอไป

3. จากการใชกลยทธการศกษาดงาน โดยกลมผรวม

วจยไดมมตรวมกนกำหนดสถานท ในการศกษาดงาน คอ

ศนยพฒนาเดกเลกองคการบรหารสวนตำบลไคนน อำเภอ

หวยผง จงหวดกาฬสนธ ซงเปนศนยเดกเลกทไดรบรางวล

ศนยพฒนาเดกเลกนาอย ซงทำใหครผดแลเดกเรยนรจาก

สถานการณจรง ทำใหครผดแลเดกมความร ความเขาใจและ

สามารถจดประสบการณตามหลกสตรปฐมวยไดอยางม

ประสทธภาพสอดคลองกบ ประทวน สมบรณ (2542 : 56)

กลาววา การศกษาดงาน เปนการพาบคลากรในหนวยงาน

ไปดกจกรรม หรอการปฏบตงานของหนวยงานอนทเหนวา

เปนแบบอยางทดและเปนประโยชน ตอหนวยงานของตน

การพาบคลากรไปศกษาดงาน จะชวยใหบคลากรไดรบ

ความรประสบการณในการทำงาน เทคนคใหมๆ เกดแนวคด

ทจะนำมาใชปรบปรงในหนาทของตนเองใหดและพฒนา

ยงขน ดวยเหตน จงทำใหการพฒนาโดยการใชกลยทธ

การศกษาดงาน จงมความเหมาะสม เนองจากครผดแลเดก

ไดเรยนรจากสถานการณจรงจากการศกษาดงานในหนวยงาน

ทประสบผลสำเรจ ทำใหครผดแลเดกมความร ความเขาใจ

และสามารถนำมาปรบปรงกระบวนการจดประสบการณ

ตามหลกสตรปฐมวยไดอยางมประสทธภาพ

4. การใชกลยทธการนเทศการจดประสบการณ

โดยกลมผรวมวจยไดประชมวาใหเชญนางลำไย ถนอมสงวน

ครชำนาญการพเศษ และนางพมพพร กลางประพนธ

นกวชาการศกษา ซงเปนผเชยวชาญดานการจดกจกรรม

ตามหลกสตรปฐมวย มาแนะนำ ชแนะและปรบปรงแกไข

ใหการจดกจกรรมตามหลกสตรปฐมวย ซงทำใหครผดแล

เดกมความรความเขาใจและสามารถจดประสบการณตาม

หลกสตรปฐมวยไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบ

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2546 : 83) ทกลาววา กจกรรม

การนเทศการสอนเปนการปฏบตเพอใหบรรลจดหมายของ

ลกษณะการนเทศ สงสำคญของผลจากการจดกจกรรมคอ

การเปลยนแปลงพฤตกรรมของผรบการนเทศ ในการเลอก

กจกรรมเพอการนเทศการสอนควรจะคำนงถงจดมงหมาย

ของกจกรรมนน เพอความรความเขาใจ และเจตคต ซง

กจกรรมทใชจะไดผลทตางกน ขนาดของกลมกมผลตอ

กจกรรมทจะนำมาใชเพอการนเทศมมากกวา 20 กจกรรม

แตละกจกรรมใหผลแตกตางกนออกไป ทผนเทศจะเลอกใช

เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการนเทศ ดงนน

ผนเทศควรจะเลอกกจกรรมทเหมาะสมกบการนเทศ โดย

คำนงถงจดมงหมายทงในระดบบคคล และเปาหมายของ

โรงเรยน ดวยเหตน การนเทศการจดประสบการณ จงเปน

กลยทธทสำคญในการพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณ

สำหรบเดกปฐมวยในครงนดวย

ขอเสนอแนะการวจย

1. ขอเสนอแนะในการนำไปใช

1.1 จากการศกษา พบวา การพฒนาบคลากร

ดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย

ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร อำเภอ

หวยผง จงหวดกาฬสนธ ดวยวธ การศกษาเอกสาร

การศกษาดงาน การประชมเชงปฏบตการ และการนเทศ

การจดประสบการณ ในครงนนน ถอไดวาเปนวธการท

เหมาะสมกบการพฒนาบคลากรของศนยพฒนาเดกเลก

เทศบาลตำบลหนองอบตร เนองจากหลงจากการพฒนา

ดวยวธการดงกลาวแลวสงผลใหครผดแลเดก มความร

ความเขาใจดานการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษา

ปฐมวยสงกวากอนไดรบการพฒนาและมความสามารถใน

การเขยนแผนการจดประสบการณ ตลอดทงสามารถจด

ประสบการณ ทง 6 กจกรรมใหแกเดกเลกไดโดยรวมอยใน

ระดบเหมาะสมมาก จงเหนสมควรทจะใหมการดำเนนการ

พฒนาบคลากรอยางตอเนอง เพอใหครผดแลเดกไดม

ความร ความสามารถ มทกษะและทศนคตทดในการปฏบต

งานในหนาททรบผดชอบ ตลอดทงมการเปลยนแปลง


พฤตกรรมการปฏบตงาน ใหสามารถปฏบตงานไดอยางม

ประสทธภาพ อนจะสงผลดถงเดกเลก ของศนยพฒนาเดก

เลกเทศบาลตำบลหนองอบตรไดมการพฒนาพรอมทด

พรอมทจะไดรบการพฒนาในระดบทสงขนไดอยางม

ประสทธภาพ เปนทพงพอใจของผปกครองและประชาชน

ในทองถน

1.2 ผบรหารทองถน ผบรหารการศกษา ผบรหาร

ศนยพฒนาเดกเลก บคลากรทางการศกษาหรอหนวยงาน

อนทเกยวของกบการจดการศกษาควรนำผลการศกษาไปใช

เปนขอสนเทศในการพจารณากำหนดนโยบาย เปาหมาย

และรปแบบวธการพฒนาบคลากรในหนวยงานใหมเหมาะสม

เพอใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรใน

หนวยงานใหสงขนตอไป

2. ขอเสนอแนะในการวจยในครงตอไป

2.1 ควรมการพฒนาครดานการวจยในชนเรยน

ควบคกบการพฒนาครผดแลเดก ในการจดกจกรรมตาม

หลกสตรปฐมวย เพอครผดแลเดกจะไดนำมาใชแกไขปญหา

เมอเกดปญหาระหวางการจดกจกรรม

2.2 ควรพฒนาครผดแลเดกดานการบรหารตาม

เกณฑมาตรฐานการดำเนนงานศนยพฒนาเดกเลกของ

องคกรปกครองสวนทองถน

2.3 ควรมการพฒนาครดานการจดทำแผน

การเรยนรตามกระบวนการจดประสบการณตามหลกสตร

ในเนอหาทแตกตางกน และมลกษณะทหลากหลาย เชน

กระบวนการสรางความคดรวบยอด กระบวนการเรยนร

แบบบรณาการ ทกษะกระบวนการ ฯลฯ เพอทครผดแล

เดกจะสามารถนำไปใชเปนตวอยางในการเขยนแผนการ

เรยนรในเรองทใชจดประสบการณการเรยนรไดอยางม

ประสทธภาพ


กรมสงเสรมการปกครองทองถน. คมอแนวทางการจดการ

ศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพฯ :

กองรอยอาสารกษาดนแดน, 2552.

_____ . มาตรฐานการดำเนนงานศนยพฒนาเดกเลกของ

องคการปกครองสวนทองถน. กรงเทพฯ : โรงพมพ

สวนทองถน, 2546.

กรมวชาการ. การประเมนจากสภาพจรง. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, 2539.

นภพ ธรรมประชา. การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณระดบปฐมวยศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตาบลธญญา อาเภอกมลาไสย จงหวดกาฬสนธ. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2550.

ประทวน สมบรณ. การบรหารบคลากรโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลก สงกดกรมสามญศกษา จงหวดขอนแกน. วทยานพนธ ศษ.ม. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน, 2542.

ประวต เอราวรรณ. การวจยในชนเรยน. กรงเทพฯ : ดอกหญาวชาการ, 2545.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน. การนเทศการสอน. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมกรงเทพฯ, 2546.

“พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542,” ราชกจจานเบกษา. เลม 116 ตอนท 74 ก. หนา 2. 19 ธนวาคม 2542.

ภทราภรณ กลมล . การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย ศนยพฒนาเดกเลกองคการบรหารสวนตาบลปาแฝก อาเภอพรเจรญ จงหวดหนองคาย. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2550.

“รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550”, ราชกจจานเบกษา. เลม 124 หนา 112 –116. 24. สงหาคม 2550.

รตนพล บญคงท . การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณการเรยนรระดบปฐมวยของศนยพฒนาเดก เลกตาบลบานเของ กงอาเภอเชยงขวญ จงหวดรอยเอด. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2550.

ศรวรรณ แสงสระ. การพฒนาบคลากรในการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวยโรงเรยนบาน หนหวยทราย อาเภอประทาย จงหวดนครราชสมา. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม :

มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2551.


66

ศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตำบลหนองอบตร. รายงานผล

การจดประสบการณ ประจำป 2551. กาฬสนธ :

เอกสารอดสำเนา, 2551.

สมนก นนธจนทร. คมอสอบและปฏบตผบรหารการศกษา.

สรนทร : ราน ดร.สมใจนก, 2539.

สมคด บางโม. การฝกอบรมและการประชม. พมพครงท 3.

กรงเทพฯ : จนพบลชชง, 2544.

สมควร จงเจอกลาง. การพฒนาครในการจดประสบการณ

ของนกเรยนปฐมวยโรงเรยนคเตยราษฎรสามคค

อาเภอโนนแดง จงหวดนครราชสมา. การศกษา

คนควาอสระ กศ.ม. (การบรหารการศกษา)

มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2552.

สนประเสรฐ เวหา. การพฒนาบคลากรดานการจด

ประสบการณของศนยอบรมเดกกอนเกณฑใน

วดบ งชาง อาเภอหนองหงส จงหวดบรรมย .

การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม :

มหาวทยาลย มหาสารคาม, 2551.

สพรรณ มะลงาม. การพฒนาครพ เลยงดานการจด

ประสบการณสาหรบเดกปฐมวย ศนยอบรมเดก

กอนเกณฑในวดกองการศกษาเทศบาลบานดง

อาเภอบานดง จงหวดอดรธาน. การศกษาคนควา

อสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลย

มหาสารคาม, 2548.


การบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24

the Administration the Living Library in KhaowongPittagakarn School, Under the Secondary Educational Service Area office 24

รตนา ยวาศร *


ดร.ศกดสทธ ฤทธลน***

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร 2) ศกษาแนวทาง

การพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารและ 3) ศกษาผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคาร การดำเนนการวจยแบงออกเปน3ระยะ ระยะท 1 ศกษาระดบการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร

กลมตวอยาง คอนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย จำนวน 285 คน เครองมอทใช

เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบวเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ระยะท 2

ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยา กลมผรวมวจยจำนวน 3 คน ประกอบดวย ผวจย และ

บรรณารกษและเจาหนาทหองสมด จำนวน 2 คน กลมผใหขอมลสำคญ ประกอบดวย ผบรหาร 4 คนตวแทนนกเรยนระดบ

ชนละ 2 คน รวมเปน 12 คนเครองมอทใชเปนแบบบนทกการประชมกลมยอยวเคราะห และนำเสนอผลการวเคราะหขอมล

โดยวธพรรณนาวเคราะห ระยะท 3 ศกษาผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารกลมผใหขอมล

สำคญ ประกอบดวย ผบรหาร 4 คน กลมผใหขอมลสำคญ ประกอบดวย ผบรหาร4คนตวแทนนกเรยนระดบชนละ 2 คน

รวมเปน 12 คนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอ แบบสมภาษณแบบมโครงสราง แบบสงเกตแบบมสวนรวม และ

แบบบนทกผลการนเทศ วเคราะหและนำเสนอผลการวเคราะหขอมลโดยวธพรรณนาวเคราะห

ผลการวจย พบวา 1) ความคดเหนตอการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร โดยรวมอยในระดบปานกลาง

เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกดานมความคดเหนอยในระดบปานกลางเรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก

คอ ดานกายภาพ ดานบคลากร ดานสาระและกจกรรม, ดานบรการ สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอดานการบรหารจดการ

2) แนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารไดแกจดใหมการบรหารแบบมสวนรวมโดยการแตงตง

ใหมคณะกรรมการหองสมด พฒนาบคลากรใหมความตระหนกและทกษะในการดำเนนการหองสมดมชวต จดสภาพแวดลอม

รมรน ตนตาตนใจมชวตชวา เออตอการเรยนร มการจดสวน ปลกไมดอกไมประดบบรเวณหองสมดจดหาหนงสอวารสารสอ

โสตทศนและสออเลกทรอนกสมการบรการททนสมยอำนวยความสะดวกแกผใชโดยเฉพาะอนเทอรเนตนำเทคโนโลยมาใชใน

การบรการยมคอโดยใชระบบบารโคด จดระบบสบคนทงายรวดเรว สะดวก บรการหองสมดเชงรก เชน หองสมดเคลอนท3.)

ผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารปรากฏดงน 1. ดานกายภาพไดดำเนนการพฒนาสภาพ

แวดลอมทงภายนอกและภายในหองสมดใหมบรรยากาศปลอดโปรงและสะอาดตา มการจดโตะ เกาอใหเปนระบบระเบยบเปน

สดสวน เออตอการมาใชบรการของคณะครและนกเรยน 2. ดานสาระและกจกรรมไดมการนำเอาระบบการสบคนโดยใช



68

คอมพวเตอรมาใชเพออำนวยความสะดวกในการสบคนขอมลและทรพยากรสารสนเทศตางๆ นอกจากนนยงมการจดกจกรรม

สงเสรมและกระตนใหนกเรยนเกดการสบคนและการเรยนรโดยใชหองสมดมชวตทพฒนาขน 3. ดานการบรการหองสมดได

ปรบปรงพฒนาระบบการบรการโดยเนนการบรการเชงรก โดยใหบรการอยางสะดวก รวดเรว เพอสรางความพงพอใจสงสดให

กบผทมาใชบรการ 4. ดานบคลากรผบรหารไดใหความสำคญกบการพฒนาหองสมดและสงเสรมใหบรรณรกษไดมการพฒนา

ตนเองอยางตอเนองเพอนำความรมาใชในการพฒนางานในหนาทของตนเองใหเกดประสทธภาพสงสดตอองคกร 5. ดานการ

บรหารจดการไดจดทำแผนพฒนาหองสมดอยางตอเนองเนนใหบคลากรทกคนมสวนรวมในการเสนอความคดเหนในการพฒนา

นอกจากนนยงไดประสานความรวมมอกบชมชนและองคกรตางๆ เพอขอความรวมมอสนบสนนและมการประเมนผลการ

ดำเนนการเปนระยะ และเมอสนปการศกษา

ABSTRACT

The purposes of this research were:1.) to study the level of the administration the living library in

KhaowongPittayakarnSchool2.) To study the ways of the administrative development the living library in

khaowongPittayaKarn School and 3.)to study the results of the administration development the living

library in KhaowongPittayakarn. The research was divided into 3 periods which were: Period 1, studied the

level of the administration the living library in KhaowongPittaykarn School. The sampling group were 285

lower and upper secondary students. The tools used in the research was rating scale questionnaire with 5

alternatives. The data were analysed by using mean and standard deviation. Period 2, studied the ways of

the administration the living library in KhaowongPittayakarn School. The group of co-researchers consisted

of the researcher, the librarian and 2 library officials. The group of informants were4School administrators.

The tools which were used were: the recording of mini-meeting, analysis and the proposal of data analysis

by usingdescriptive analysis. Period3, studied the result of the administration development of living library

in KhaowongPittayakarn School. The group of informants were 4 School administrators and Represented

by two students, per class, a total of 12 students. The tools used in collecting data were; planning

interview paper, participating observe and the result of supervision record, analysis and the result

proposal of data analysis by using descriptive analysis.

Results of research found that :

1. The opinion to the administration of living library in KhaowongPittayakarn School, in general was

at the level of “medium” when each topic was considered found that the opinion of all topics was also

at the level of “medium” when the average was ranged from “Much” to “Little” of the 3 topics which

were; the Physical part, Personal part, Subjects and activities part, Service part. The least average was

work Management part.

2. The ways of development the administration the living library in KhaowongPittayakarn School

were: 1.) managed to have participative administration by forming the library committee 2.) developed the

library personal to have awareness and working skill in the living library 3.) made the library environment

to be shady, surprising and living in order to arouse of learning. The library garden was grown flowers and

other beautiful plants. 4.) collected books, journals, T.V. and electronic media and good service in order

to be convenient for users especially the internet. Borrowing books technology was used to be more


quickly and conveniently by using bar codes. 5.) Easy, fast and convenient of surfing system was prepared

for users. The approaching strategy service should be started like mobile library.

3. Theresult of the administration the living library in KhaowongPittayakarn School found that

1) the physical part, the inside and outside environment of the library was developed to have clear and

clean atmosphere. Tables and chairs were set neatly in order to be easy to service to teachers and

students. 2) Subjects and activities part, computer surfing system was used to be convenient for surfing

data and information resources. Besides, special activities were promoted to motivate students to surf and

learn new things by using the living library which was developed. 3) Service part, the library was

developed the service system by using the approaching strategy service by giving the convenient service,

rapid to build the highest satisfaction to the users. 4) personal part, the interest of the administrator was

eager to develop the library and supported the librarian to be continuously self-developed in order to

use the knowledge to develop their work to make their organization get the highest efficiency.

5) Administration and management part, the continuous planning to develop the library was made by

stressing everyone to participate in proposing their opinion about the library development, in addition to

asking for the community participation and evaluated the work intermittently and in the end of each

academic year.

Keywords : Administration, living library

บทนำ

การปฏรปการศกษาตามเจตนารมณแหงรฐธรรมนญ

และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต หวใจสำคญของ

การปฏรปการศกษา คอ การปฏรปการเรยนร (วจตร ศรสอาน.

2547 : 3) ซงไดดำเนนการอยางตอเนอง รฐบาลมนโยบาย

ปฏรปการศกษาเพอกาวสสงคมเศรษฐกจฐานความร โดย

เรงรดสรางสงคมแหงการเรยนร เพอใหผทอยในวยศกษา

กาวทนตอการเรยนรดวยวธหลากหลายและตอเนอง (นาวา

วงษพรม. 2549 : 27) การพฒนาคนและสงคมทมคณภาพ

โดยมงเนนใหความสำคญกบการปฏรปการศกษาและมง

พฒนากระบวนการเรยนรดวยวธทหลากหลายและตอเนอง

เปนจดสำคญทสามารถกำหนดทศทางการพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมของประเทศเนองจากการพฒนาคนดวยการศกษา

เปนการสรางมลคาเพมของกำลงคนทมคณภาพการทำให

เปนบคคลแหงการเรยนร จะนำไปสสงคมเศรษฐกจฐาน

ความรทมความสมดล มงคงมนคงและยงยน (สมศกด

ดลประสทธ. 2548 : 15)

รฐบาลและกระทรวงศกษาธการไดใหความสำคญใน

การจดกจกรรมการสงเสรมการอานและการเรยนรโดยมง

สงเสรมใหนกเรยน เยาวชน และประชาชนทวไป โดยเฉพาะ

ผทอยในวยเรยนใหมนสยรกการอาน การสงเสรมและฝกฝน

นสยรกการอานเปนหนาทประการสำคญของหองสมดอก

ดวยเชนเดยวกน หองสมดจะทราบไดอยางไรวา แนวทาง

และวธการใดทจะชวยสงเสรมใหคนไทยมนสยรกการอาน

อยางแทจรง ซงกตองอาศยการศกษาวจยเพอหาแนวทาง

อกประเดนหนงทรฐบาลไดมอบนโยบายการใหบรการ

หองสมดไวเปนสวนหนงของการพฒนาคณภาพการศกษา

ในทกระดบคอการนำใหหองสมดนาสนใจ เปนหองสมด

มชวต (Living Library) ซงคาดหมายไดวาจะชวยทำให

นกเรยนและประชาชนทวไปหนมาใชบรการหองสมดและจะ

ทำใหเกดนสยรกการอานได แนวทางการพฒนาหองสมด

ปจจบนใหเปนหองสมดแบบมชวตซงจะสงผลตอการพฒนา

คณภาพการศกษา (สรย สทธสารากรและคณะ. 2547 : 1)

การจดการเรยนการสอนในปจจบนมงเนนนกเรยน

เปนสำคญ ใหนกเรยนรจกศกษาหาความรและคดแกปญหา


70

ดวยตนเอง รวมทงสามารถนำความรไปพฒนาคณภาพชวต อนเปนกระบวนการเรยนรตลอดชวต แหลงเรยนรทสำคญทสงเสรมการเรยนการสอนและสงเสรมการเรยนร คอ หองสมดมชวต (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2549 : 26) หองสมดมชวตมความสำคญตอการศกษา สมยใหมเปนอยางมากเนองจากมทรพยากรสารนเทศ ทสามารถใหบรการไดตรงตามความตองการของผใชบรการ หองสมดมชวต คอ หองสมดทมการบรหารจดการทรพยากรสารสนเทศใหทนสมยครบถวน สอดคลองกบความตองการของผใชบรการ เพอสรางสงคมแหงการเรยนร และสรางนสยรกการอานอยางยงยนสำหรบบคคลทกเพศ ทกวย ดวยบรรยากาศทมชวตชวา มการใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการเรยนร สามารถเขาถงสารสนเทศไดอยางรวดเรว มบรการ และกจกรรมสงเสรมการอาน และการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต (สำนกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน. 2549 : 4) ปจจบนหองสมดโรงเรยนเขาวงพทยาคาร พบวา ดานการบรหารมงบประมาณทไดรบจดสรรมจำนวนจำกด หองสมดมหนงสอและวสดอปกรณนอยไมเพยงพอตอความตองการของผใชบรการ ดานบรการ คอมพวเตอรทใชสบคนขอมลมจำนวนนอย ไมเพยงพอตอความตองการของผใชบรการ ทรพยากรสารสนเทศมไมเพยงพอ หองสมดมสถานทคบแคบเมอเทยบกบจำนวนนกเรยน บรรยากาศไมเออตอการเขาใชบรการ นกเรยนมพฤตกรรมรกการอานและเขาใชประโยชนจากหองสมดคอนขางนอย ดานปจจยทำใหมปญหาดานการบรหารจดการ หนงสอมอยไมมากและ

หนงสอทมอยก เปนหนงสอเกา ไมมสอ อปกรณดาน มลตมเดยทนาสนใจ เปนเพระงบประมาณ ไดรบจดสรร รายหวของนกเรยนนอยทำใหไมเพยงพอทจะซอได จากปญหาดงกลาวแลว จงเกยวของกบการบรหารจดการอยางหลกเลยงไมได ควรการศกษาใหเกดความชดเจนถงสภาพการทเกดขน รวมทงแนวทางการปรบปรงแกไขหรอปญหาใหดขนกวาเดม ดวยเหตนผวจยจงสนใจศกษาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24 เพอพฒนาการดำเนนงานใหเปนหองสมดมชวตโดยดำเนนการ 5 ดาน คอ ดานกายภาพ ดานสาระและกจกรรม ดาน การบรการ ดานบคลากร และดานการบรหารจดการ เพอสามารถใหบรการและจดกจกรรมใหไดผลด เปนหองสมดเพอการเรยนการสอนทสนองกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรและเปนแหลงศกษาหาความรดวยตนเอง และผทมหนาทเกยงของจะไดพฒนาการดำเนนงานบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารอยเสมอ ทำใหการบรการหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร เกดประสทธภาพสงสดตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร 2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร 3. เพอศกษาผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร

กรอบแนวคดการวจย

- ดานกายภาพ

- ดานสาระและกจกรรม

- ดานการบรการ

- ดานบคลากร

- ดานการบรหารจดการ

สภาพการบรหารงาน

หองสมด

แนวทาง

การพฒนา

ผลการบรหาร

หองสมดมชวต

- การประชมกลมยอย

- ประชมปฏบตการ

- การนเทศ

- หองสมดไดรบการพฒนาดขน

5 ดาน



การวจยครงนมวตถประสงคเพอ

1. ศกษาสภาพการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคาร

2. ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดม

ชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารและ

3. ศกษาผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนเขาวงพทยาคารซงมวธดำเนนการวจยดงตอไปน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก

แบบสอบถามสภาพการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคาร

ระยะท 1 ศกษาสภาพการบรหารหองสมดม

ชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร มการดำเนนการ ดงน

ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากร ไดแก นกเรยนมธยมศกษา

โรงเรยนเขาวงพทยาคาร จำนวน 1,115 คน

1.2 กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนมธยมศกษา

โรงเรยนเขาวงพทยาคาร จำนวน 285 คน

การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยเกบรวบรวมขอมลโดยการแจกแบบสอบถาม

ใหนกเรยนทเปนกลมตวอยางตอบ และเกบรวบรวมคนโดย

ใหนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ตอบแบบสอบถามในคาบ

กจกรรมชมนมของวนองคารท 21 เดอน กนยายน พ.ศ.

2553 และใหนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายตอบแบบสอบถาม

ในคาบกจกรรมลกเสอของวนพธท 22 เดอน กนยายน พ.ศ.

2553 เพอนำขอมลทไดไปวเคราะหตอไป

ระยะท 2 ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหาร

หองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร มการดำเนนการ

ดงน 1) ผวจย ผรวมวจยและผใหขอมลสำคญ ประกอบดวย

ผวจยและผรวมวจยจำนวน 3 คน 2) กลมผใหขอมลสำคญ

ประกอบดวย ผบรหาร 4 คน ตวแทนนกเรยนระดบชนละ

2 คน รวมเปน 12 คน 3) เครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมล ไดแก แบบบนทกสรปการประชมกลมยอย 4) การ

วเคราะหขอมลทไดจากการสรปบนทกการประชมโดยใช

การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) 5) การนำเสนอ

ขอมล ผวจยนำเสนอผลการวเคราะหขอมลผลการศกษา

แนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวง

พทยาคารโดยสรปในประเดนสำคญ ประกอบขอมลจาก

การประชมกลมยอยในลกษณะความเรยง (Descriptive)

ระยะท 3 การศกษาผลการพฒนาการบรหาร

หองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร มการดำเนนการ

ดงนหลงจากทโรงเรยนเขาวงพทยาคารนำกลยทธและ

กจกรรมไปใชในการพฒนาหองสมดมชวต ผวจยได

สงเกตการณเปลยนแปลงตามปรากฏการณทเกดขนจรง

โดยใชเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ดงน 1) แบบ

สงเกต ใชบนทกการสงเกตปรากฏการณทเกดขนโดยผวจย

ไดทำการสงเกตและดการเปลยนแปลงสปดาหละ 1 ครง

จำนวน 3 เดอน 2) แบบสมภาษณใชสมภาษณความคดเหน

ของนกเรยนตอผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนเขาวงพทยาคาร 3) แบบสะทอนผลการพฒนา

(After Action Review) โดยผรวมวจยทำการสะทอน

ผลกา รดำ เน นก า รหล ง จ ากท เ ส ร จ ส น โ ค ร งก า ร ว จ ย

การวเคราะหขอมล ผวจยนำขอมลจากการสะทอนผล

การดำเนนการของผรวมวจยมาสงเคราะห จดกลมประเดน

ทเปนองคประกอบสำคญและนำเสนอขอมลในเชงพรรณนา

สรปผล

ผลการศกษาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 24 สรปผลการวจยไดดงตอไปน 1. สภาพ

การบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารโดยรวม

อยในระดบปานกลาง ( = 3.30) เมอพจารณาเปน

รายดาน พบวา ทกดานมความคดเหนอยในระดบปานกลาง

เรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ

ดานกายภาพ ( = 3.35) ดานบคลากร ( = 3.32) และ

ดานสาระและกจกรรม, ดานการบรการ ( = 3.29) สวน

ดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ ดานการบรหารจดการ

( = 3.25) 2. แนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดม

ชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารประกอบไปดวยกลยทธการ

ประชมกลมยอย โดยมกระบวนการดำเนนงาน ดงน

2.1) จดใหมการบรหารแบบมสวนรวม โดยการแตตงใหม

คณะกรรมการหองสมด 2.2) พฒนาบคลากรใหมความ

ตระหนกและทกษะในการดำเนนการหองสมดมชวต


72

2.3) จดสภาพแวดลอมรมรน ตนตา ตนใจ มชวตชวา เออ

ตอการเรยนร มการจดสวน ปลกไมดอกไมประดบบรเวณ

หองสมด 2.4) จดหาหนงสอ วารสาร สอโสตทศนและสอ

อเลกทรอนกส มการบรการททนสมยอำนวยความสะดวก

แกผใชโดยเฉพาะอนเทอรเนต นำเทคโนโลยมาใชในการ

บรการยมคอ โดยใชระบบบารโคด2.5)จดระบบสบคนทงาย

รวดเรว สะดวก บรการหองสมดเชงรก เชน หองสมด

เคลอนท3.ผลการการพฒนาการบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนเขาวงพทยาคารปรากฏผลดงน3.1) ดานกายภาพ

พบวา กลมผรวมวจยไดดำเนนการพฒนาสภาพแวดลอมทง

ภายนอกและภายในหองสมดใหมบรรยากาศปลอดโปรง

และสะอาดตา มการจดโตะ เกาอใหเปนระบบระเบยบ

เปนสดสวน เออตอการมาใชบรการของคณะครและ

นกเรยน 3.2) ดานสาระและกจกรรม พบวา ไดมการนำเอา

ระบบการสบคนโดยใชคอมพวเตอรมาใชเพออำนวยความ

สะดวกในการสบคนขอมลและทรพยากรสารสนเทศตางๆ

นอกจากนนยงมการจดกจกรรมสงเสรม และกระตนให

นกเรยนเกดการสบคนและการเรยนรโดยใชหองสมดมชวตท

พฒนาขน 3.3) ดานการบรการ พบวา หองสมดไดปรบปรง

พฒนาระบบการบรการโดยเนนการบรการเชงรก โดยให

บรการอยางสะดวก รวดเรว เพอสรางความพงพอใจสงสด

ใหกบผทมาใชบรการ 3.4) ดานบคลากร พบวา ผบรหารได

ใหความสำคญกบการพฒนาหองสมดและสงเสรมใหบรรณ

รกษไดมการพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอนำความรมาใช

ในการพฒนางานในหนาทของตนเองใหเกดประสทธภาพ

สงสดตอองคกร 3.5) ดานการบรหารจดการ พบวา ผบรหาร

ไดจดทำแผนพฒนาหองสมดอยางตอเนอง โดยเนนให

บคลากรทกคนมสวนรวมในการเสนอความคดเหนในการ

พฒนา นอกจากนนยงไดประสานความรวมมอกบชมชน

และองคกรตางๆ เพอขอความรวมมอสนบสนนและม

การประเมนผลการดำเนนการเปนระยะ และเมอสนปไดม

การสรปผลการดำเนนงานเพอนำขอมลปญหาทพบมาใช

วางแผนในการพฒนางานตอไป


จากสรปผลการวจยการบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนเขาวงพทยาคาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 24 มประเดนนาสนใจนำมาอภปรายผล

ดงตอไปน

1. ระดบการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวง

พทยาคารกอนการพฒนาโดยรวม และรายดานทกดาน

มความคดเหนอยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปนเพราะวา

โรงเรยนมงบประมาณทไดรบจดสรรจำนวนจำกดทำให

ไมสามารถพฒนาหองสมดใหเปนหองสมดมชวตไดตาม

มาตรฐานและตวชวดการดำเนนงานหองสมดมชวตกำหนด

ไวสงผลใหหองสมดมหนงสอและวสดอปกรณนอยไมเพยง

พอตอความตองการของผใชบรการดานบรการคอมพวเตอร

ทใชสบคนขอมลมจำนวนนอยไมเพยงพอตอความตองการ

ของผใชบรการ ทรพยากรสารสนเทศมไมเพยงพอ หองสมด

มสถานทคบแคบเมอเทยบกบจำนวนนกเรยน บรรยากาศ

ไมเออตอการเขาใชบรการ นกเรยนมพฤตกรรมรกการอาน

และเขาใชประโยชนจากหองสมดคอนขางนอย ดานปจจย

ทำใหมปญหาดานการบรหารจดการ หนงสอมอยไมมาก

และหนงสอทมอยกเปนหนงสอเกาไมมสอ อปกรณดาน

มลตมเดยทนาสนใจเปนเพระงบประมาณ ไดรบจดสรรรายหว

ของนกเรยนนอยทำใหไมเพยงพอทจะซอได ซงผลการวจย

ครงนสอดคลองกบผลการวจยของ ไพบลย คำจรง (2549

:53-57) ทไดทำการวจยเรอง “การบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนขนาดเลกตนแบบการจดกจกรรมหองสมดมชวต

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณ เขต 2” พบวา

การบรหารงานหองสมดมชวตโรงเรยนขนาดเลกตนแบบ

การจดกจกรรมหองสมดมชวต สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาเพชรบรณ เขต 2 โดยภาพรวมมการปฏบตอยใน

ระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ม

การปฏบตอยในระดบปานกลาง ทกดาน และยงสอดคลอง

กบผลการวจยของ นรมล อจฉรยะเสถยร และ คณะ (2547

: 131-135) ไดทำการวจยเรอง “การพฒนาหองสมดมชวต

สำนกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน” พบวา

ปญหาการใชบรการสำนกวทยบรการ คอ การบรการลาชา

การจดชนหนงสอและจดชนวารสารไมตรงหมวดหมทรพยากร

ทใหบรการไมเพยงพอและไมตรงกบความตองการหนงสอ

เกาเกนไปมหนงสอใหมนอยมหนงสอตำราหลกไมเพยงพอ

โสตทศนวสดไมตรงกบความตองการ จำนวนหนงสอท

ใหยมนอยเกนไป และปญหาผ ใชสบคนขอมลไมเปน


การประชาสมพนธกบผใชบรการยงไมทวถงและมนอย

จำนวนเครองคอมพวเตอรไมเพยงพอทงดานการสบคน

อนเทอรเนตและการสบคนฐานขอมลของหองสมด ความ

ลาชาในการเรยกขอมลทางอนเทอรเนตมาใชบคลากรท

ปฏบตงานมจำนวนนอย ไมเตมใจใหบรการพดจาเสยงดง

ไมไพเราะ ไมมมนษยสมพนธ ขาดประสทธภาพในการ

ทำงาน และไมมจรรยาบรรณในการใหบรการ

2. แนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวต

โรงเรยนเขาวงพทยาคารประกอบไปดวย กลยทธการประชม

กลมยอย และการนเทศ โดยมกระบวนการดำเนนงาน

จำนวน 5 ขอ ดงนคอ 1.) จดใหมการบรหารแบบมสวนรวม

โดยการแตตงใหมคณะกรรมการหองสมด 2.) พฒนา

บคลากรใหมความตระหนกและทกษะในการดำเนนการ

หองสมดมชวต 3.) จดสภาพแวดลอมรมรน ตนตา ตนใจ ม

ชวตชวาเออตอการเรยนร มการจดสวน ปลกไมดอกไม

ประดบบรเวณหองสมด 4.) จดหาหนงสอ วารสาร สอโสต

ทศนและสออเลกทรอนกส มการบรการททนสมยอำนวย

ความสะดวกแกผใชโดยเฉพาะอนเทอรเนต นำเทคโนโลยมา

ใชในการบรการยมคอ โดยใชระบบบารโคด และ 5.) จด

ระบบสบคนทงาย รวดเรว สะดวก บรการหองสมดเชงรก

เชน หองสมดเคลอนท ซงแนวทางในการดำเนนการนนม

ความเปนรปธรรมคอนขางมาก ทงนอาจเปนเพราะวา

แนวทางในการดำเนนการในครงนมาจากความคดเหนของ

กลมเปาหมายในการพฒนา นนกคอเจาหนาทบรรณารกษ

หองสมด ซงเปนบคคลมองเหนสภาพปจจบนปญหาไดด

ทสด ดงนนจงไดเสนอแนวทางในการดำเนนการเพอแก

ปญหาไดอยางชดเจน และแนวทางการพฒนาการบรหาร

หองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคารในแตละขอกมความ

เปนไปไดคอนขางสง และสามารถทจะปฏบตตามได ซง

แนวทางการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคารในครงนสอดคลองกบผลการวจยของ

กานดา ลอกาญจนวนช (2546 : 87-91) ไดทำการวจยเรอง

“การวางแผนเชงกลยทธของหองสมดโรงเรยนอสสมชญ”

ผลการวจย พบวา แผนกลยทธของหองสมดโรงเรยน

อสสมชญ แผนกมธยมศกษา สำหรบปพทธศกราช 2550

ประกอบดวย 1) จดกจกรรมสงเสรมการอานใหหลากหลาย

ทงภายในและภายนอกหองสมด 2) การพฒนาเทคโนโลยท

สารสนเทศทใชบรการใหทนสมยเสมอ 3) การจดหองสมด

ใหเปนแหลงเรยนรทหลากหลายทงสงพมพ สอโสตทศนและ

สออเลกทรอนกส 4) การพฒนาบคลากรดานเทคโนโลย

สารสนเทศและการใหบรการใหทนสมยเสมอ 5) การจด

สภาพแวดลอมแหงการเรยนร ใหมบรรยากาศใกลชด

ธรรมชาต และ 6) การจดบรการเชงรกทสามารถตอบสนอง

การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ และยงสอดคลอง

กบผลการวจยของไพบลย คำจรง (2549 :53-57) ไดทำ

การวจยเรอง “การบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนขนาดเลก

ตนแบบการจดกจกรรมหองสมดมชวต สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษาเพชรบรณ เขต 2” ผลการวจย พบวา

แนวทางการบรหารงานหองสมดมชวตโรงเรยนขนาดเลก

ตนแบบการจดกจกรรมหองสมดมชวต สงกดสำนกงานเขต

พนทการศกษาเพชรบรณ เขต 2 ปรากฏดงน 1) ดาน

บคลากร ควรแตงตงครทมวฒบรรณารกษ ทำหนาท

บรรณารกษประจำหองสมดและควรมการจดอบรมวชา

บรรณารกษศาสตร ใหแกบคลากรท ไมมความร ว ชา

บรรณารกษศาสตรอยางนอยปละ 1 ครง 2) ดานการเงน

และงบประมาณ โรงเรยนควรจดสรรงบประมาณใหเพยงพอ

ตอการดำเนนงานหองสมด ทงทไดรบจากทางราชการและ

แหลงอนๆ 3) ดานอาคารสถานท วสดอปกรณ ควรจดหอง

สมดใหเปนเอกเทศ มพนทเพยงพอตอการบรการและ

การจดกจกรรม โดยคำนงถงความสะอาด ความปลอดภย

อากาศถายเท มวสดอปกรณททนสมยเพยงพอกบผใช

บรการและ 4)ดานการจดการบรการและกจกรรม ควร

รบสมครนกเรยนทมความสนใจรบผดชอบงานบรการ

หองสมดและควรมการประชาสมพนธการจดกจกรรม

หองสมดอยางสมำเสมอ

3. ผลการพฒนาการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยน

เขาวงพทยาคารโดยใชกลยทธ การประชมเชงปฏบตการ

การนเทศภายใน และสะทอนผล สงผลใหการบรหารงาน

หองสมดมชวตทง 5 ดาน คอ ดานกายภาพ ดานสาระและ

กจกรรม ดานการบรการ ดานบคลากร และดานการบรหาร

จดการมประสทธภาพสงขน ทงนอาจเปนเพราะวาการวจย

ปฏบตการม จดมงหมายเพอจะปรบปรงประสทธภาพของ

การปฏบตงานประจำใหดยงขน โดยนำเอางานทปฏบตอย

มาวเคราะหสภาพปญหา อนเปนเหตใหงานนนไมประสบผล


74

สำเรจเทาทควร จากนนใชแนวคดทางทฤษฎและประสบการณ

ปฏบตงานทผานมาเสาะหา ขอมลและวธการทคาดวาจะ

แกปญหาดงกลาวได แลวนำวธการดงกลาวไปทดลอง

ใชกบกลมท เกยวของกบปญหานนตามขนตอน ดงน

คอ การวางแผน (Planning) การปฏบตการ (Action)

การสงเกตการณ (Observe) และการสะทอนผลการปฏบต

การ ( Reflect) จนกวาจะไดรปแบบของการปฏบตงานเปน

ทพอใจประกอบกบการไดรบความรวมมอจากบคลากรทก

ฝายในโรงเรยน รวมทงองคกรตางๆ ในชมชนจงสงผลใหการ

ดำเนนการพฒนาบรรลตามวตถประสงคการวจยทตงไว ซง

สอดคลองกบผลการวจยของ ววฒน จวราหะวงศ และคณะ

(2550 : 89-90) ไดทำการวจยเรอง “การพฒนาหองสมดม

ชวต เพอสรางเครอขายและใหบรการทางวชาการกรณ

ศกษา โรงเรยนระดบมธยมศกษาในกรงเทพหานคร” โดยใช

วธการวจยปฏบตการแบมสวนรวม หรอ PAR (Participatory

Action Research) เปนหลก ผลการวจย พบวา นกเรยน

สายวทย-คณต ระดบมธยมศกษาตอนปลายของทง 4

โรงเรยนมความพงพอใจในการใชบรการขอมลทางวชาการ

อยในระดบด ขอมลทใหบรการทางวชาการผานทางเวบไซต

ของสำนกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลย

ราชภฏธนบร ซงเปนเวบไซตแมขายไปยงเวบไซตหองสมด

ของโรงเรยนทง 4 แหง นกเรยนกลมดงกลาวสามารถใช

บรการไดตรงกบความตองการ มความถกตอง มความ

หลากหลาย และมความสะดวกงายตอการใชงาน เพอ

ตอบสนองการเรยนรดวยตนเองและสงเสรมการพฒนา

หองสมดมชวตระหวางมหาวทยาลยราชภฏธนบรกบโรงเรยน

กลมเปาหมาย และยงสอดคลองกบผลการวจยของปญญา

สขแสน และคณะ (2547 : 65-69) ไดทำการวจยเรอง

“การพฒนาหองสมดมชวต : กรณศกษา สำนกวทยบรการ

สถาบนราชภฏอตรดตถ” ผลการวจย พบวา การจดการ

และใหบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศและเครอขาย

อนเทอรเนต การใหบรการของหองสมดทมคณภาพและ

มความหลากหลายรปแบบ การจดหาวสดทง 3 รปแบบ

ใหใหม ทนสมย และเปนประจำ การจดหองสมดใหนาใช

นาเขาศกษา การใหบรการดานโทรทศนและเครอขาย

รวมทงโสตทศนวสด การกำหนดนโยบาย การสนบสนน

ของสถาบนทมตอสำนกวทยบรการ และการรวมกนสรางให

เดกมนสยรกการอานและศกษาคนควาดวยตนเอง

ขอเสนอแนะการนำผลการวจยไปใช

1. ขอเสนอแนะสำหรบการนำไปใช

1.1 จากผลการวจยท พบวา การดำเนนกลยทธ

การประชมเชงปฏบตการ สามารถสงเสรมและพฒนาให

การบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร เปนไป

อยางมประสทธภาพ ดงนนผบรหารควรจดใหบคลากรท

รบผดชอบเกยวกบหองสมดไดเขารวมประชมเชงปฏบตการ

ทหนวยงานตางๆ จดขน อยางนอยปละ 1 ครง

1.2 จากผลการวจยท พบวาการนเทศกำกบ

ตดตามการดำเนนงานอยางตอเนองและสมำเสมอสามารถ

สงผลใหการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนเขาวงพทยาคาร

ประสบผลสำเรจดงนน ผบรหารควรนำกลยทธการนเทศ

กำกบตดตามไปปรบประยกตใชกบการดำเนนกจกรรมอนๆ

ในโรงเรยน

2. ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป

2.1 ควรวจยเกยวกบปจจยทสงผลตอความ

สำเรจในการบรหารหองสมดมชวตโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เพอนำผลท

ไดมาใชวางแผนพฒนาการดำเนนงานหองสมดมชวตใหม

ประสทธภาพมากยงขน

2.2 ควรวจยเชงคณภาพเกยวกบรปแบบการ

พฒนาหองสมดมชวตโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษา เพอใหไดขอมลในเชงลก

ตรงกบความเปนจรงและสามารถนำมาใชเปนแนวทางใน

การสงเสรมและพฒนาหองสมดมชวตไดอยางแทจรง


กานดา ลอกาญจนวนช. การวางแผนเชงกลยทธของ หองสมดโรงเรยนอสสมชญ แผนมธยมศกษา ปพทธศกราช 2550. ปรญญานพนธครศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา, 2546.

นาวา วงษพรม. หองสมดโรงเรยน. อดรธาน : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลย

ราชภฏอดรธาน, 2549.


นรมล อจฉรยะเสถยรและคณะ. การพฒนาหองสมดมชวต

สำนกวทยบรการ สถาบนราชภฏอบลราชธาน.

สถาบนราชภฏอบลราชธาน, 2547.

ปญญา บญแสนและคณะ. การพฒนาหองสมดมชวต :

กรณศกษาสำนกวทยบรการสถาบนราชภฏอตรดตถ

สถาบนราชภฏอตรดตถ สำนกงานคณะกรรมการ

อดมศกษา, 2547.

ไพบลย คำจรง. การบรหารงานหองสมดมชวตโรงเรยน

ขนาดเลกกบแบบการจดกจกรรมหองสมดม

ชวตสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณ

เขต 2. ปรญญานพนธครศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ, 2549.

ววฒน จวราหะวงศ และคณะ . รายงานวจยและพฒนา

หองสมดมชวตเพอสรางเครอขายและใหบรการ

ทางวชาการ กรณศกษา : โรงเรยนมธยมศกษา

ในกรงเทพมหานคร กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลย

ราชภฏธนบร, 2550.

สมศกด ดลประสทธ . กาวยางการปฏรปการเรยนร

การศกษาไทย. 1(8):14 – 17 ; พฤษภาคม, 2548.

สรย สทธสารากร และคณะ. รายงานการวจยฉบบสมบรณ

โครงการพฒนาหองสมดมชวต. สำนกวทยบรการ

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ. ม.ป.ท. 2547.


76

ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา


The Student Guardian’s Satisfaction in Education Management of

Khaowongwittaya School, Khao Wong District Kalasin Province

สภาวด อทโท*

ดร.สรตน ดวงชาทม**


บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษา

และศกษาขอเสนอแนะเพอเพมประสทธภาพการจดการศกษา ของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

กลมตวอยาง ไดแก ผปกครองนกเรยนโรงเรยนเขาวงวทยา ปการศกษา 2554 จำนวน 240 คน เครองมอทใชในการเกบ

รวบรวมขอมล ไดแก แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ จำนวน 50 ขอ มคาอำนาจจำแนกระหวาง .35 ถง

.86 และคาความเชอมนเทากบ .97 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว

ผลการวจยพบวา 1. ผปกครองนกเรยนมความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยน เขาวงวทยาอยในระดบมาก

เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมาก 3 ดาน ไดแก ดานการสงเสรมความร ดานอาหารกลางวน และดานระบบ

ความปลอดภย อยในระดบปานกลาง 2 ดาน ไดแก ดานการรบสงนกเรยน และดานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 2. ผปกครอง

นกเรยนทมระดบการศกษา อาชพ และระดบชนของนกเรยนตางกนมความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยาโดยรวมและรายดานทกดาน ไมแตกตางกน 3. ขอเสนอแนะเพอพฒนาประสทธภาพการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยา ไดแก ควรจดใหมการสอนซอมเสรมและใหการบานนกเรยนทกวนตามความเหมาะสม ควรจดอาหารกลางวนใหครบ

5 หมทกวน ควรจดใหมรถรบสงใหเพยงพอกบจำนวนนกเรยน โดยมครคอยดแลความปลอดภยบนรถและตรวจสอบจำนวน

เดกนกเรยนทกครง ควรจดใหมยามเฝาหนาประตโรงเรยน และจดใหมกลองวงจรปดตามจดทสำคญตางๆ ในโรงเรยน

ควรจดหาทนการศกษาสำหรบนกเรยนใหมากขน พรอมทงจดใหมโครงการออกเยยมบานนกเรยนอยางนอยภาคเรยนละ

1 ครง เพอรายงานและตดตามพฤตกรรมนกเรยนอยางใกลชด

คำสำคญ : ความพงพอใจ, การจดการศกษา

*นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ**อาจารยพเศษ มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ***อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธรวม


ABSTRACT

This research aims to study and compare the student guardian’s satisfaction in education

management and study the suggestio to increase the education management’s efficiency of

Khaowongwittaya School, Khao Wong District Kalasin Province. This reseach’s sample 240 of

Khaowongwittaya School student guardian’s in 2011 academic year which derived. The instruments for

collecting data were the 5 levels rating-scale questionnaire of 50 items, with the discrimination powers

varies .35 to .86 and the reliability of .97. The data were statistically analyzed by Frequency, Percentage,

Means, Standard Deviation and One - way ANOVA.

The result of the study were as follows : 1. The student guardian’s satisfied to the education

management of Khaowong wittaya School, Khao Wong District Kalasin Province in high level. Aspect

consideration found that three aspects in high level are knowledge promotion, food and safety. Two

aspects in medium level are transport and student assistance. 2. The student guardian’s that different in

education level, occupation and student’s level satisfied to the education management of

Khaowongwittaya School, Khao Wong District Kalasin Province in overall and all each aspect are not

statistical significant different. 3. The suggestion to developed the education management’s efficiency of

Khaowongwittaya School, Khao Wong District Kalasin Province are should provided a special class and give

appropriate student’s homework, should provided the daily sufficient of nutrition lunch, should provided

enough of vehicle that had the teacher to safe and checked the student, should provided the school

security’s gate and provided the video surveillance at school important place, should provided more

student scholarships and provided student home visit at least once a term to report and closely follow

up the student behavior.

Keywords : Satisfaction, Education Management

บทนำ

การศกษาเปนกระบวนการเรยนรเพอความเจรญ

งอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร

การฝก การอบรม การสบสานวฒนธรรม การสรางสรรค

จรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอน

เกดจากสภาพแวดลอมสงคมการเรยนร และปจจยเกอหนน

ใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต การศกษาจงเปน

ปจจยสำคญในการพฒนาประเทศ เนองจากการศกษาเปน

กระบวนการทชวยใหคนไดพฒนาตนเองดานตางๆ ตลอด

ชวงชวต ตงแตการวางรากฐานพฒนาการของชวตตงแต

แรกเกด การพฒนาศกยภาพและขดความสามารถดาน

ตางๆ ทจะดำรงชพและประกอบอาชพไดอยางมความสข

รเทาทนการเปลยนแปลง สามารถรวมเปนพลงสรางสรรค

การพฒนาประเทศอยางยงยนได ประกอบกบเปาหมายของ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทมงมน

ปฏรปการศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ

ทงรางกายและจตใจ สตปญญา ความรคคณธรรม มจรยธรรม

และวฒนธรรมในการดำรงชวตทด สามารถอยรวมกบผอน

ไดอยางมความสข และในกระบวนการจดการศกษานน

การเรยนรทถอวาผเรยนสำคญทสดคอ สามารถเรยนรและ

พฒนาตนเองไดและเปนหวใจของการปฏรปการศกษา

รวมทงใหคณะกรรมการสถานศกษา มบทบาทและม

สวนรวมในการจดการศกษาในโรงเรยนมากขน เพอเปน

การจดระบบทรพยากรการลงทน เพอการศกษาและระบบ


78

โครงสรางการศกษาทเออและสนบสนนตอการปฏรปการ

เรยนรใหบงเกดผลสมตามเจตนารมณแหงพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา.

2552 : 2-3)

จากความสำคญของการศกษาทมตอการพฒนา

ประเทศ รฐบาลจงพยายามจดการศกษาใหทวถง แต

เนองจากการกระจายของประชากร มอยกระจดกระจายอย

ทวทกสวนของประเทศ ประกอบกบการมจำนวนประชากร

มากขน รฐบาลจงไมสามารถจดการศกษาใหประชาชนได

อยางทวถง รฐบาลจงใหเอกชนเขามามสวนรวมในการ

จดการศกษา โดยไดอนญาตใหเอกชนเปดโรงเรยนของ

เอกชน ใหการศกษาแกผอยในวยเรยน โดยอนญาตให

จดการศกษาไดทกระดบ โดยมรฐบาลเปนผควบคมในเรอง

ของคณภาพการจดการศกษา ในการจดการศกษาของ

เอกชนตองเนนในเรองของคณภาพอยางมาก เพราะถอเปน

สวนสำคญทนกเรยนและผปกครองจะใชเปนเครองตดสนใจ

เลอกเรยน ในปจจบนนมกระแสวพากษวจารณเรยกรอง

เกยวกบคณภาพการศกษามากขน เชน ผจบการศกษา

แตละระดบ แตละประเภทมความสามารถไดมาตรฐานมาก

นอยเพยงใด สถานศกษามการจดการเรยนการสอนและ

กจกรรมทสนองความตองการของผเรยนและผปกครองมาก

นอยเพยงใด ซงมผลตอการเลอกโรงเรยนของเดกและ

ผปกครอง (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน.

2541 : 5)

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน ซงเปนตน

สงกดของโรงเรยนเอกชนไดประกาศใชระเบยบกระทรวง

ศกษาธการวาดวยการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา

ของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2536 เพอเปนการกระตนให

โรงเรยนเอกชนมงพฒนา เพอยกระดบมาตรฐานคณภาพ

การศกษาของตนสความเปนเลศ โดยไดกำหนดปจจย

หลกเกณฑ และตวชวดคณภาพการศกษาของโรงเรยน

เอกชน เพอเปนกรอบในการพฒนาและประเมนโรงเรยนให

มคณภาพทงหมด 7 ปจจยหลก ดงน ปจจยท 1 เรอง

ปรชญาและเปาหมายของโรงเรยน ปจจยท 2 เรองหลกสตร

และกระบวนการเรยนการสอน ปจจยท 3 เรองบคลากร

ปจจยท 4 เรองทรพยากรเพอการเรยนการสอน ปจจยท 5

เรองการบรหารจดการ ปจจยท 6 เรองกจการนกเรยน

ปจจยท 7 เรองสมฤทธผลของผเรยน (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. 2541 : 31) ในการพฒนาโรงเรยนเอกชน จนสามารถทำใหผปกครองและประชาชน มความเชอถอ ศรทธาและมนใจ ตองมรปแบบและแนวดำเนนงานใหผเกยวของถอปฏบตอยางชดเจน เพราะในสายตาของผปกครองและประชาชน การทจะสงลกหลาน มาเรยนในโรงเรยนอนบาลเอกชนโดยตรง ตองเสยคาธรรมเนยมการเรยน กเหมอนกบการมาซอบรการ ทำอยางไรผปกครองเหลานนถงจะมนใจวา บรการทไดรบจะคมกบเงนทเสยไป หรอไมเกดความเสยหาย หรอสอดคลองตามมาตรฐานทควรจะเปน เหมอนกบการใหหลกประกนสนคาอนๆ เชน สนคาบรโภค พจารณาจากเครองหมายอาหารและยา (อย.) สนคาอปโภค พจารณาจากเครองหมายมาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.) หรอการจดคณภาพของโรงแรมทพกจากจำนวนของดาว เปนตน หากไดมการกำหนดลกษณะของโรงเรยนอนบาลทพงประสงคไดอยางชดเจน พรอมทงการชแจงแนะแนวดำเนนงาน ใหบรรลลกษณะ ดงกลาว ถาโรงเรยนใดสามารถพฒนาไปถงขนทนาจะเปนทไววางใจได กจะไดรบการรบรองคณภาพใหโรงเรยนแสดงตอผปกครองได จะทำใหประชาชนมความมนใจในโรงเรยนมากยงขน สำหรบโรงเรยนสวนใหญแลวผลสมฤทธทาง การเรยนถกจดเปนความสำคญอนดบหนงและทงๆ ทโรงเรยนตางๆ มพนฐานเปนชมชนวชาการ ซงจะทงลกษณะความเปนวชาการนไปไมไดกตาม โรงเรยนกตองมองเดกเปนรายบคคลและถอวาการพฒนาเดกใหสมบรณทกดานเปนหนาทความรบผดชอบทงหมด เมอโรงเรยนรบเดกเขาเรยนแลวกตองถอวาเปนหนาทของโรงเรยนทจะพฒนาเดกใหประสบความสำเรจ ผลสมฤทธทางการเรยนของเดกเปนสงททำใหโรงเรยนไดรบความนยมจากผปกครองสง แต ผปกครองกใหความสำคญเทาเทยมกนวา โรงเรยนจะสามารถพฒนาเดก ในฐานะมนษยธรรมดาไดอยางไรบาง โรงเรยนทงหลายเขาใจอยางแจมแจงวา โรงเรยนจะตอง จดสภาพสงแวดลอมใหเอออำนวยตอการทำใหโรงเรยนเปนทยอมรบ วาเปนโรงเรยนดและประสบความสำเรจ และมประสทธภาพไมใชเปนเพยงการจดโรงเรยนเพอความเปนเลศ (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. 2545 : 6) ดงนน ในภาพรวมของโรงเรยนเอกชนสวนใหญ

การจดระบบการบรหารงานหลกสตรการเรยนการสอน


สภาพแวดลอม การบรการภายในโรงเรยนเปนสงสำคญมาก

เพอใหผปกครองเกดความพงพอใจตอการจดการศกษาและ

สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน เมอผปกครองสงบตร

หลานเขาเรยนในโรงเรยนแลว ผบรหารโรงเรยนกจำเปนท

จะตองศกษาความพงพอใจของผปกครองตอการจดการ

ศกษา ภายในโรงเรยนวาระบบของโรงเรยนทจดขนมความ

เหมาะสมและเปนทถกใจตรงความตองการของผปกครอง

ครบทกดานหรอไม เพอใชเปนแนวทางในการพฒนา


โรงเรยนเขาวงวทยา เปนโรงเรยนเอกชนสงกด

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนกระทรวง

ศกษาธการ จดตงขนเมอวนท 1 มถนายน พ.ศ. 2491

เปดทำการเรยนการสอนตงแตระดบอนบาล 1 ถงระดบ

ชนประถมศกษาปท 6 โดยมนายเมอง อทโท เปนผจดตง

ปจจบนมนกเรยน จำนวน 670 คน (ขอมล ณ วนท 18

พฤษภาคม 2554) มครจำนวน 37 คน โดยมนางสกญญา

วรรณวงษ เปนผอำนวยการโรงเรยน โดยการบรหารงาน

โรงเรยนนน ไดบรหารงานตามปจจยหลกเกณฑ และตวชวด

คณภาพการศกษาของโรงเรยนเอกชนเปนกรอบ และแนวทาง

ในการบรหาร โดยมนโยบายของการจดการศกษา มโครงสราง

การบรหารอยางเปนระบบโดยมงเนนการจดการเรยน

การสอนสนองตอบตอความตองการของชมชน และ

ประสานสมพนธกบผปกครอง นอกจากนโรงเรยนยงได

จดใหมสวสดการและการบรการเสรมแกนกเรยน ไดแก

การสงเสรมความร การบรการอาหารกลางวน การบรการ

รบสงนกเรยน ระบบความปลอดภย และการดแลชวยเหลอ

นกเรยนแกนกเรยนในสงกด จากการจดการศกษาอยางตอ

เนองมาเปนเวลา62 ป จงจำเปนอยางยงทตองประเมนผล

การจดการศกษา โดยเฉพาะอยางยงดานความพงพอใจของ

ผปกครองทมตอการจดการศกษาของโรงเรยน ดงนน เพอ

เปนการตดตามการบรหารจดการศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยา วาเปนทพอใจของผปกครองนกเรยนมากนอยเพยงใด

ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาความพงพอใจของผปกครอง

นกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา

เพอจะไดเปนประโยชนตอการปรบปรงระบบการบรหาร

เพอใหผปกครองเกดความพงพอใจและไดรบสงทผปกครอง

คาดหวงวาจะไดรบเมอบตรหลานเขาเรยน อกทงการวจยน

จะมประโยชนอยางยงตอผบรหารโรงเรยนเอกชน เพอนำไป

ปรบปรงโรงเรยนใหเกดคณภาพและเปนทตองการของผ

ปกครองตอไป


1. เพอศกษาระดบความพงพอใจโดยรวมของ

ผปกครองนกเรยนตอการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

2. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจของผปกครอง


อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ จำแนกตามระดบการศกษา

อาชพ และระดบชนของนกเรยน

3. เพอศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะการเพม

ประสทธภาพการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา



จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบ

ความพงพอใจตอการจดการศกษา ผวจยจงนำมาบรณาการ

เปนกรอบแนวคดในการวจยเกยวกบความพงพอใจของ

ผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยน

เขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ ดงน

ตวแปรตน ตวแปรตาม

สถานภาพของผปกครองนกเรยน ในดานตาง ๆ ดงตอไปน1. ระดบการศกษา 1.1 ตำกวาปรญญาตร 1.2 ปรญญาตร 1.3 สงกวาปรญญาตร2. อาชพ 2.1 คาขาย 2.2 รบราชการ 2.3 เกษตรกรรม 2.4 รบจางทวไป 2.5 อน ๆ3. ระดบชนทปกครอง 3.1 อนบาล 3.2 ชวงชนท 1 3.3 ชวงชนท 2

ความพงพอใจของผปกครอง

นกเรยนทมตอการจดการ

ศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยาอำเภอเขาวง จงหวด

กาฬสนธ

1. ดานการสงเสรม

ความร

2. ดานอาหารกลางวน

3. ดานการรบสง

นกเรยน

4. ดานระบบความ

ปลอดภย

5. ดานระบบดแลและ

ชวยเหลอนกเรยน


80


1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากร ในการวจยครงน ผวจยใช

ประชากรซงเปนผปกครองนกเรยนโรงเรยนเขาวงวทยา

อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ ปการศกษา 2554 จำนวน

638 คน โดยถอเอานกเรยน 1 คน ตอผปกครอง 1 คน

1.2 กลมตวอยาง ไดแก ผปกครองนกเรยน

โรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

ปการศกษา 2554 จำนวน 240 คน กำหนดกลมตวอยาง

โดยใชตารางเครจซ และมอรแกน โดยการสมแบบแบงชน

ใชผปกครองนกเรยนในแตละชวงชนเปนหนวยการสม โดย

เทยบบญญตไตรยางศตามสดสวนประชากรกลมตวอยาง


2.1 ประเภทเครองมอ ม 2 ประเภท คอ

แบบสอบถาม จำนวน 1 ฉบบ และแบบสมภาษณ จำนวน

1 ฉบบ

2.2 ลกษณะของเครองมอ

2.2.1 แบบสอบถาม แบงเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปน

แบบสำรวจรายการ

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบความพงพอใจของ

ผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยน

เขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ เปนแบบ

มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแนวคดของ

ลเครต (Likert) ม 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ตอนท 3 สอบถามความคดเหนและขอเสนอแนะ

พฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอ

เขาวง จงหวดกาฬสนธ เปนคำถามแบบปลายเปด ผตอบ

แบบสอบถามสามารถแสดงความคดเหน พรอมทงเสนอ

แนะไดอยางอสระ

2.2.2 แบบสมภาษณ แบบมโครงสราง

จำนวน 5 ขอ เปนแบบสมภาษณเกยวกบความคดเหนและ

ขอเสนอแนะเพอการพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยน

เขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

3. การเกบรวบรวมขอมล

3.1 การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม

3.1.1 ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลยเพอ

เกบขอมล

3.1.2 ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลโดย

ผวจยดำเนนการดงน

1) ผวจยนำรายชอนกเรยนทไมใชกลม

ตวอยาง โดยจำแนกเปนชวงชนมาจดทำเปนฉลาก โดยใช

รายชอของนกเรยน 1 รายชอ ตอฉลาก 1 แผน ใสลงไปใน

ภาชนะเขยาใหเขากน แลวหยบมาทละแผน จนกวาจะครบ

ตามจำนวนกลมตวอยาง

2) ผวจยขอความรวมมอจากผปกครอง

นกเรยนทมความรความสามารถทอยในแตละหมบานๆ ละ

1 คน เปนผชวยผวจยในการเกบรวบรวมขอมล โดยผวจย

ไดอธบายวธการเกบรวบรวมขอมลใหผชวยไดเขาใจอยาง

ละเอยด จงมอบแบบสอบถามตามจำนวนของกลมตวอยาง

ไปเกบรวบรวมขอมลตามรายชอนกเรยนทสมได หากพบวา

ผปกครองนกเรยนผใดไมอยในพนท กมอบหมายใหผชวย

จบฉลากรายชอนกเรยนคนอนแทนจนครบตามจำนวน จาก

นนใหรวบรวมแบบสอบถามคนจากผปกครองแลวสงคน

ผวจย

3) นำแบบสอบถามทรบกลบมาทงหมดมา

ตรวจสอบความสมบรณ

3.2 การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณ

ผวจยสมภาษณเพมเตมจากกลมตวอยาง จำนวน 20 คน

โดยจำแนกตามกลมอาชพ กลมละ 5 คน


ผวจยนำแบบสอบถามทไดรบคนมาทงหมดมา

ตรวจสอบความถกตองความสมบรณ ของแบบสอบถาม พบ

วามความสมบรณทกฉบบ จงลงรหสลำดบของ

แบบสอบถาม แลวนำมาวเคราะหขอมลทางสถตดวย

คอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสำเรจรป ดงน

4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถามวเคราะห

โดยการแจกแจงความถและหาคารอยละ

4.2 ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอ

การจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง

จงหวดกาฬสนธ วเคราะหโดยการคำนวณหาคาเฉลย (X)


และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยรวม เปนรายดาน

และรายขอ การเปรยบเทยบความพงพอใจของผปกครอง


จำแนกตามตามระดบการศกษา อาชพ และระดบชนของ

นกเรยนตางกนโดยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว

(One - way ANOVA) โดยกำหนดระดบนยสำคญเทากบ

0.05

4.3 นำแบบสอบถามตอนท 3 และแบบสมภาษณ

มาวเคราะหรวบรวมเนอหาทมลกษณะสอดคลองกน

สรปผล

1. ผปกครองนกเรยน มความพงพอใจตอการ

จดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวด

กาฬสนธ โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปน

รายดาน พบวา อยในระดบมาก 3 ดาน คอ ดานการบรการ

การสงเสรมความร ดานการบรการอาหารกลางวน และดาน

การบรการระบบความปลอดภย และอยในระดบปานกลาง

2 ดาน คอ ดานการบรการรบสงนกเรยน และดาน

การบรการระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

2. ผปกครองนกเรยน ทมระดบการศกษา อาชพ

และระดบชนของนกเรยนตางกน มความพงพอใจตอการ


กาฬสนธ โดยรวมและรายดานทกดานไมแตกตางกน

3. ผปกครองนกเรยน มขอเสนอแนะเพอพฒนาการ

จดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา ในแตละดาน คอ ดาน

การสงเสรมความร ควรสอนซอมเสรมและเชญวทยากร

ภายนอกมาใหความรเพมเตมใหมากขนและควรใหการบาน

นกเรยนทกวนตามความเหมาะสม ดานอาหารกลางวน ควร

จดอาหารใหครบ 5 หมทกวน โดยเนนอาหารจำพวกปลา

ผก ผลไมตามฤดกาล และควรเปดโอกาสใหผปกครองม

สวนรวมในการเลอกเมนอาหารในแตละสปดาห ดานการรบ

สงนกเรยน ควรจดรถรบสงและจดใหมทนงใหเพยงพอกบ

จำนวนนกเรยน โดยมครคอยดแลความปลอดภยบนรถและ

เชคจำนวนเดกนกเรยนทกครง ดานระบบความปลอดภย

ควรจดใหมยามเฝาหนาประตโรงเรยน และจดใหมกลอง

วงจรปดตามจดทสำคญตางๆ ในโรงเรยน และดานระบบ

การดแลชวยเหลอนกเรยน ควรจดใหมทนการศกษาสำหรบ

นกเรยนใหมากขน และควรจดใหมโครงการออกเยยมบาน

นกเรยนอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครง เพอรายงานและ

ตดตามพฤตกรรมนกเรยนอยางใกลชด






กาฬสนธ โดยรวมและดานการสงเสรมความร ดานอาหาร

กลางวน และดานระบบความปลอดภย อยในระดบมาก

อาจเปนเพราะวา ในการจดการศกษาของโรงเรยนเขาวง

วทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ มความจำเปนและ

มความพยายามอยางยงทจะตองดำเนนการบรหารงาน

โรงเรยนตามภาระหนาทในการใหบรการทางการศกษาใหม

คณภาพและประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐานคณภาพ

การศกษาของโรงเรยนอกชน ทคณะกรรมการการศกษา

เอกชนไดวางกรอบแนวทางพฒนาไว ทงนเพอแขงขนกบ

โรงเรยนทอยใกลเคยงใหไดจงจะสามารถดงดดจตใจให

ผปกครองและนกเรยนสมครใจเขามาเรยนในโรงเรยน โดย

โรงเรยนไดมนโยบายทชดเจนและแจงใหครไดนำไปปฏบต

ใหเปนรปธรรม ซงในดานการสงเสรมสวสดการและบรการ

แกนกเรยน โรงเรยนไดมการดำเนนการดงน ดานการสงเสรม

ความร โรงเรยนไดสงเสรมใหเดกระดบปฐมวย ฝกพด

สนทนา และนำเสนอผลงานของตนเองอยเปนประจำ จดให

มมมหนงสอตางๆ ในระดบประถมศกษา ไดจดใหมโครงการ

สอนซอมเสรมแกนกเรยนทเรยนออนทกกลมสาระ โดย

การสรางนวตกรรม เพอใหเดกสารมารถเรยนรไดเรวขน

และเขาใจยงขน เนนใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสงเคราะห

คดอยางมวจารณญาณ และคดอยางสรางสรรค และ

จนตนาการ นอกจากนยงฝกใหนกเรยนรกการอานโดยใหคร

ทสอนแตละกลมสาระการเรยนรใหงานเดกไดมโอกาส

คนควาในหองสมด และทางอนเทอรเนตทกวน สวนเดกเกง

จะพฒนาทกษะเพมเตมเพอเตรยมการเขารวมกจกรรมทาง

วชาการในโครงการตางๆ นอกจากน ยงสงเสรมใหเดกไดม

โอกาสไปทศนะศกษาจากแหลงเรยนรและเขารวมกจกรรม

ตางๆ ทชมชนจดขนดวย ดานอาหารกลางวน มโรงอาหารท


82

ถกสขลกษณะและเพยงพอกบจำนวนเดก จดใหมอาหาร

ตามหลกโภชนาการไวใหบรการเดกไดรบประทานครบ

ตลอดสปดาห มอาหารเสรม (นม) สำหรบเดกทกคนทกวน

และมนำดมโดยผานเครองกรองนำทสะอาดไวบรการอยาง

เพยงพอ ดานการรบ-สงนกเรยน โรงเรยนจะมรถรบสง

นกเรยนในตอนเชาและหลงเลกเรยน จำนวน 6 คน แบง

สายการรบ-สงไวอยางเหมาะสมชดเจน และจดใหมครเวร

ประจำรถเพอคอยกำกบ ดแล รกษาความปลอดภยอยาง

ใกลชดทกคนทกวน ดานการบรการระบบความปลอดภย

โรงเรยนมสถานททสะอาด รมรน มอาคารเรยน หองเรยน

อาคารประกอบ และเครองเลนทไดมาตรฐาน มนคง แขง

แรงและเพยงพอกบปรมาณของเดก หองนำหองสวมสะอาด

ถกสขลกษณะ มเจาหนาทรกษาความสะอาดอยประจำ จด

ใหมระบบปองกนอนตรายแกนกเรยน มยามรกษาความ

ปลอดภยตลอดเวลา และจดใหมครเวรดแลความปลอดภย

และคอยรบเดกจากผปกครองทกวน และดานระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนไดจดใหมระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยนตามทกรมสขภาพจตระบไวทง 5 องค

ประกอบ คอ การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรอง

นกเรยน การสงเสรมนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา

และการสงตอ โดยโรงเรยนไดมการกำกบ ตดตามและประ

เมนผลการดำเนนงานอยเปนประจำ เพอนำขอบกพรองมา

ปรบปรงแกไขอย เสมอ ดวยเหตน จงทำใหผปกครอง

นกเรยน มความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยน

เขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ โดยรวมและดาน

การสงเสรมความร ดานอาหารกลางวนและดานระบบความ

ปลอดภยอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ

มณ โพธเสน (2543 : บทคดยอ) ทไดศกษาความพงพอใจ

ของผปกครองนกเรยนและบคลากรในโรงเรยนตอการ

จดการศกษาของโรงเรยนโพธเสนวทยา อำเภอทาบอ

จงหวดหนองคาย พบวา ผปกครองนกเรยนระดบประถม

ศกษาและระดบกอนประถมศกษา มความพงพอใจของผ

ปกครองนกเรยนและบคลากรในโรงเรยนตอการจดการ

ศกษาของโรงเรยนโพธเสนวทยา อำเภอทาบอ จงหวด

หนองคาย โดยรวมและรายปจจยทง 7 ปจจย อยในระดบ

มาก และสอดคลองกบผลการศกษาของ อสรยา พจนธาร

(2544 : บทคดยอ) ทไดศกษาความพงพอใจของผปกครอง

และผทรงคณวฒในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ท

มตอการจดการศกษาโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญ

ศกษา จงหวดเลย พบวา ผปกครองและผทรงคณวฒมความ

พงพอใจตอการจดการศกษาโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรม

สามญศกษา จงหวดเลย โดยรวมและรายดานอยในระดบ

มาก และยงสอดคลองกบผลการศกษาของ พรรษา หงส

ภกด (2544 : บทคดยอ) ทไดศกษาความพงพอใจของผ

ปกครองทมตอครผสอนโรงเรยนอนบาลนครพนม สงกด

สำนกงานการประถมศกษา จงหวดนครพนม พบวา ผ

ปกครองนกเรยน มความพงพอใจตอครผสอน โดยรวมและ

รายดาน 4 ดาน อยในระดบมาก



กาฬสนธ ดานการรบสงนกเรยน และดานการระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยน อยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปน

เพราะวา ถงแมโรงเรยนจะมความพยายามทจะใหบรการแก

นกเรยนในดานการรบสงนกเรยน และดานระบบดแลชวย

เหลอนกเรยน ดงทไดกลาวมาแลวขางตน แตผปกครองอาจ

มความคาดหวงหรอตองการทจะใหโรงเรยนใหบรการทมา

กกวาทดำเนนการอยในขณะน ดงจะเหนไดจากขอเสนอ

แนะเพมเตมของผปกครอง ในดานการรบสงนกเรยน วา

อยากใหโรงเรยนจดรถรบสงใหเพยงพอ ควรจดใหมครดแล

ความปลอดภยการขามถนนและบนรถ ตลอดจนเชคให

จำนวนเดกนกเรยนทกครงกอนออกรถ สวนดานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยน เสนอแนะวา โรงเรยนควรจดใหมทน

การศกษาใหกบนกเรยนใหมากขน และควรจดใหมโครงการ

ออกเยยมบานนกเรยนอยางนอยเทอมละ 1 ครง นอกจากน

ยงตองการใหมการจดอบรมใหความรแกนกเรยน และควรม

การจดบนทกเบอรโทรศพทของผปกครองนกเรยนทกคนไว

เพอความสะดวกในการตดตอประสาน ดวยเหตน จงทำใหผ

ปกครองนกเรยนมความพงพอใจตอการจดการศกษาของ

โรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ ดานการ

รบสงนกเรยน และดานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน อยใน

ระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบผลการศกษาของกรชกร

ชวต (2544 : 125) ทไดศกษาความพงพอใจของผปกครอง

นกเรยนทมตอการจดการศกษาของโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดกรมสามญศกษา จงหวดกาฬสนธ ทตงอยนอกเขต


เทศบาล ทพบวา ผปกครองนกเรยนทกกลมมความพงพอใจ

ตอการจดการศกษาทกดาน อยในระดบปานกลาง และ

สอดคลองกบผลการศกษาของ สนนท โพธบาย (2552 :

บทคดยอ) ไดศกษาการประเมนผลระบบการชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาหนองบวลำภ เขต 1 พบวา

ดานปจจยพนฐานสภาพวะแวดลอมโดยรวมโรงเรยนขยาย

โอกาสทางการศกษา มผลการปฏบตงานอย ในระดบ

ปานกลาง

3. ผปกครองนกเรยน ทมระดบการศกษา อาชพ

และระดบชนของนกเรยนตางกนมความพงพอใจตอการ


กาฬสนธ โดยรวมและรายดานทกดานไมแตกตางกน

อาจเปนเพราะวา ในการใหบรการนกเรยนเกยวกบการจด

สวสดการและการบรการของโรงเรยนเขาวงวทยา ไดม

การดำเนนการใหบรการในดานตางๆ แกเดกนกเรยนโดย

ภาพรวม ดวยความเสมอภาค ไมเลอกปฏบต ยกเวนกรณ

ทมความจำเปนทมขอจำกดในเรอง เชน มจำนวนจำกด

ไมสามารถจดสรรใหครบทกคน โรงเรยนจะตองชแจง

รายละเอยดวธดำเนนการคดเลอกใหนกเรยนทกคนให

รบทราบ และดำเนนการดวยความโปรงใสและเปนธรรม

และแจงผลการดำเนนงานใหทราบอยางทงถง ดวยเหตน

จงทำใหผปกครองนกเรยนทมระดบการศกษา อาชพ และ

ระดบชนของนกเรยนตางกน มความพงพอใจตอการจด

การศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวด

กาฬสนธ โดยรวมและรายดานทกดานไมแตกตางกน ซง

ไมมความสอดคลองกบสมมตฐาน แตมความสอดคลองกบ

ผลการศกษาของ กรชกร ชวต (2544 : 125) ทไดศกษา

ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอการจดการศกษา

ของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวด

กาฬสนธ ทตงอยนอกเขตเทศบาล พบวา ผปกครองนกเรยน

ทมระดบการศกษา อาชพ และขนาดของโรงเรยนแตกตางกน

มความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดกรมสามญศกษา จงหวดกาฬสนธ ทตงอยนอกเขต

เทศบาล โดยรวมไมแตกตางกน และสอดคลองกบผล

การศกษาของ พรรษา หงสภกด (2544 : 85) ทไดศกษา

ความพงพอใจของผปกครองทมตอครผสอนโรงเรยนอนบาล

นครพนม สงกดสำนกงานการประถมศกษา จงหวด

นครพนม พบวา ผปกครองนกเรยนทกระดบชน มความ

พงพอใจตอครผสอนในโรงเรยนอนบาลนครพนม โดยรวม

และรายดาน ทง 4 ดาน ไมแตกตางกน และยงสอดคลองกบ

ผลการศกษาของ เอออศรา อสรางกร ณ อยธยา (2548 :

บทคดยอ) ทไดศกษาการจดการศกษาของโรงเรยนราชน

ตามทศนะของผปกครอง ระดบกอนประถมศกษา พบวา

ผปกครองทมภมหลงดานอาย ระดบการศกษา และอาชพ

ตางกนมทศนะตอการจดการศกษาระดบกอนประถมศกษา

ของโรงเรยนราชนในภาพรวม ไมแตกตางกน



ผปกครองนกเรยน มความพงพอใจตอการจดการ

ศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา อำเภอเขาวง จงหวดกาฬสนธ

โดยรวมและดานการสงเสรมความร ดานอาหารกลางวน

และดานระบบความปลอดภย อยในระดบมาก สวนดาน

การรบสงนกเรยน และดานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

อยในระดบปานกลาง ซงจากผลการศกษาครงน ถงแมใน

ภาพรวมดเหมอนวาผปกครองมความพงพอใจในระดบหนง

แตยงมประเดนทผปกครองมความพงพอใจนอยกวาขอ

อนๆ ในแตละดาน กลาวคอ ดานการสงเสรมความร เกยวกบ

ความเหมาะสมของหวงระยะเวลาทใชในการสอนซอมเสรม

การจดใหมหองสมดสำหรบใหนกเรยนไดศกษาคนควาอยาง

เพยงพอ ดานอาหารกลางวน การเปดโอกาสใหผปกครองม

สวนรวมในการพจารณาคดเลอกรายการอาหารกลางวน

ของโรงเรยน ดานการรบสงนกเรยน การจดใหมเครองมอ

ปฐมพยาบาลประจำรถโรงเรยนทกคน จำนวนทนงของรถ

รบ-สงมจำนวนเพยงพอตอจำนวนนกเรยน ดานระบบความ

ปลอดภย เกยวกบหองนำ หองสวม สะอาด มดชด และ

ปลอดภย และดานระบบชวยเหลอนกเรยน ในประเดน

การจดใหมโครงการออกเยยมบานนกเรยนอยางสมำเสมอ

นอกจากน ผปกครองยงมขอเสนอแนะเพมเตมเพอพฒนา

การจดการศกษาของโรงเรยนเขาวงวทยา เปนประเดนทนา

สนใจสอดคลองกนในแตละดาน คอ

1.1 ดานการสงเสรมความร ควรสอนซอมเสรม

และเชญวทยากรภายนอกมาใหความรเพมเตมใหมากขน


84

และควรใหการบานนกเรยนทกวนตามความเหมาะสม

1.2 ดานอาหารกลางวน ควรจดอาหารใหครบ

5 หมทกวน โดยเนนอาหารจำพวกปลา ผก ผลไมตาม

ฤดกาล และควรเปดโอกาสใหผปกครองมสวนรวมในการ

เลอกเมนอาหารในแตละสปดาห

1.3 ดานการรบสงนกเรยน ควรจดรถรบสงและ

จดใหมทนงใหเพยงพอกบจำนวนนกเรยน โดยมครคอยดแล

ความปลอดภยบนรถและเชคจำนวนเดกนกเรยนทกครง

ดานระบบความปลอดภย ควรจดใหมยามเฝาหนาประต

โรงเรยน และจดใหมกลองวงจรปดตามจดทสำคญตางๆ ใน


1.4 ดานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ควร

จดใหมทนการศกษาสำหรบนกเรยนใหมากขน และควรจด

ใหมโครงการออกเยยมบานนกเรยนอยางนอยภาคเรยนละ

1 ครง เพอรายงานและตดตามพฤตกรรมนกเรยนอยาง

ใกลชด ดงน ผบรหารสถานศกษา ครผสอน และผท

เกยวของ ควรนำผลจากการศกษาครงน ไปเปนขอสนเทศ

ในการพฒนาดานการศกษาของโรงเรยนใหมประสทธภาพ

มากขน โดยเฉพาะในประเดนทเกยวกบ การจดใหมการสอน

ซอมเสรมและเชญวทยากรภายนอกมาใหความรใหมากขน

ปรบปรงหองสมดใหมบรรยากาศทเออตอการศกษาคนควา

และใหการบานนกเรยนทกวนตามความเหมาะสม ควรจด

รถรบสงและมทนงใหเพยงพอกบจำนวนนกเรยน โดยมคร

คอยดแลความปลอดภยบนรถและเชคจำนวนเดกนกเรยน

ทกครง ควรจดใหมยามเฝาหนาประตโรงเรยน และจดใหม

กลองวงจรปดตามจดทสำคญตางๆ ในโรงเรยน ควรจดใหม

ทนการศกษาสำหรบนกเรยนใหมากขน พรอมทงจดให

มโครงการออกเยยมบานนกเรยนอยางนอยภาคเรยนละ

1 ครง เพอรายงานและตดตามพฤตกรรมนกเรยนอยาง

ใกลชด ทงน เพอใหเกดความมนใจกบนกเรยนและ

ผปกครอง อนจะสงใหมความพงพอใจตอการจดการศกษา

ของโรงเรยนเขาวงวทยาใหมากขนไปดวย สมควรทจะนำไป

เปนประเดนสารสนเทศ

2. ขอเสนอแนะในการวจยในครงตอไป

2.1 ควรทำการศกษาเรองนเพมขน โดยใหม

ความครอบคลมถ งประชากรหลากหลายกลมอยาง

กวางขวาง เชน คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน คร

นกเรยน ผแทนศษยเกา ผนำองคกรชมชน องคกรปกครอง

สวนทองถน ผทรงคณวฒ เพอใชเปนขอสารสนเทศในการ

พฒนาการศกษาใหมประสทธใหมากขน

2.2 ควรศกษาประสทธภาพการจดการศกษา

ของโรงเรยนปฏบตงานตามเกณฑมาตรฐานของโรงเรยน

ตามเกณฑเอกชน เพอเพมประสทธภาพการจดการศกษาให

ดยงขน

2.3 ควรศกษาความตองการมสวนรวมของ

ผปกครองในการจดการศกษาของโรงเรยน เพอใชเปน

ขอสารสนเทศในการพฒนาการศกษาใหมประสทธให

มากขน


กรชกร ชวต. ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนทมตอ

การจดการศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาสงกด

กรมสามญศกษา จงหวดกาฬสนธ ทตงอยนอกเขต

เทศบาล. การศกษาคนควาอสระ กศม. มหาสารคาม

: มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2544.

บญชม ศรสะอาด และคณะ. พนฐานการวจยการศกษา.

กาฬสนธ : ประสานการพมพ, 2551.

พรรษา หงสภกด. ความพงพอใจของผปกครองทมตอคร

ผสอนในโรงเรยนอนบาลนครพนมสงกดสำนกงาน

การประถมศกษา จงหวดนครพนม. การศกษา

คนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลย


มณ โพธเสน. ความพงพอใจของผปกครองนกเรยนและ

บคลากรในโรงเรยนตอการจดการศกษาของโรงเรยน

โพธเสนวทยา อำเภอทาบอ จงหวดหนองคาย.

การศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม :

มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2544.

สนนท โพธบาย. การประเมนผลระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองบวลำภ

เขต 1. วทยานพนธ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลย


สำนกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. แนวทาง

การพฒนาโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา


ระดบประถมศกษา. กรงเทพมหานคร : ครสภา,

2541.

_____ . คณภาพโรงเรยนเอกชนทพงประสงค. กรงเทพ

มหานคร : โรงพมพการศาสนา, 2552.

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. รายงานความกาวหนา

การจดการเรยนรระดบการศกษาขนพนฐาน ป

2551-2552. กรงเทพฯ : เพลน สตดโอ จำกด,

2552.

เอออศรา อศรางกร ณ อยธยา. การจดการศกษาของ

โรงเรยนราชนตามทศนะของผปกครองระดบกอน

ประถมศกษา. วทยานพนธ กศ.ม. กรงเทพมหานคร

: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, 2548.


86

แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการครสงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ

Teacher Government Employee belong to Kalasin Province Non-formal And Informal Education Promotion Office working motivation

เสกสรรค สวรรณรกษ*

Seksun Suwannaruk



บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาระดบแรงจงใจ เปรยบเทยบระดบแรงจงใจ และแนวทางสรางแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ

กลมตวอยาง เปนพนกงานราชการครสงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ

จำนวน 190 คน โดยใชวธสมแบบแบงชนภม เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถาม โดยทคาความเชอมนเทากบ .96 สถต

ทใช ไดแก ความถ, รอยละ, คาเฉลย, คาเบยงเบนมาตรฐาน สถตทดสอบสมมตฐาน t-test และ F-test

ผลการวจยพบวา 1. แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ โดยรวมอยในระดบมาก เมอจำแนกเปนรายดาน พบวา มแรงจงใจอยในระดบมาก

จำนวน 3 ดาน คอ 1. ดานความพงพอใจในการปฏบตงานและการยอมรบนบถอ ดานลกษณะการปฏบตงานและหนาท

รบผดชอบ และดานการมสวนรวมในการบรหาร มแรงจงใจอยในระดบปานกลาง จำนวน 2 ดาน คอ ดานเงนเดอน สวสดการ

และผลประโยชนตอบแทน และดานความมนคงปลอดภยและความเจรญกาวหนาในการปฏบตงาน 2. พนกงานราชการครทม

เพศ สถานภาพ และประสบการณในการทำงานแตกตางกน พบวามแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมและรายดานทกดาน

ไมแตกตางกน 3. แนวทางสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน ประกอบดวย ควรพจารณาปรบเงนเดอนและคาครองชพทไดรบ

การใหเพยงพอเหมาะสม ควรปรบปรงระบบการเลอนคาตอบแทนใหมมาตรฐานและเปนธรรม ควรเพมบทบาทหนาทของ

พนกงานราชการในการบรหารงานสถานศกษา ผบรหารควรเอาใจใสและใหกำลงใจในการปฏบตงานแกผปฏบตงาน และ

ผบรหารตองใหการยอมรบและเชอมนในผปฏบตงานใตบงคบบญชาใหมากขน

คำสำคญ : แรงจงใจในการปฏบตงาน, พนกงานราชการคร

*นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ**อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ***อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธรวม


ABSTRACT

The purposes of the research were to study compare and suggestions way working motivation of

Teacher Government Employee belong to Kalasin Province Non-formal and Informal Education Promotion

Office. The samples of the research were 190 Teacher Government Employees by using stratified random

sampling technique.

The research instruments were rating scale questionnaire by 0.96 reliability. The statistics used for

analyzing data were percentage, mean, standard deviation, t-test and F-test

The results were summarized as follows : 1. The level of working motivation of Teacher

Government Employee as a whole was found at high. As considered by aspects, it was found that three

aspects were at high, they were the working satisfy and confess, the working characteristic and job

responsibility, and participate in administration. Aspect was at medium, they were the salary welfare and

benefits, and working security and progress. 2. Teacher Government Employee classified by gender, status

and working experience it was found not different. 3. The way to build working motivation proposed were

as follows ; should be consider increase salary and cost of living to enough with economic state at

present, should be change salary adjust system to standard and be fair, should be increase function of

government employee for education center administration, The executive should be pay attention and

always give morale in working for employee and The executive should give more confess and trust in

subordinate employees.

Keywords : working motivation, teacher government employee

บทนำ

ยทธศาสตรการปรบลดขนาดกำลงคนภาครฐกำหนด

ใหทกสวนราชการยบเลกอตราลกจางประจำทวางลงจาก

การเกษยณอาย และอตราวางระหวางปทกตำแหนง

ชวยใหการลดขนาดอตรากำลงคนภาครฐตามแผนแมบท

การปฏรประบบราชการเปนไปตามเปาหมายไดมากขน

สามารถลดคาใชจายดานกำลงคนภาครฐลงไดในระยะยาว

และจากผลการปรบเปลยนโครงสรางสวนราชการตาม

การปฏรประบบราชการ เมอป พ.ศ. 2545 สานกงานคณะ

กรรมการขาราชการพลเรอน ไดนาระบบลกจางสญญาจาง

เดมมาปรบปรงรปแบบการจางงานในหนวยงานภาครฐใหม

ความหลากหลายและยดหยนมากขน รวมทงขยายผลให

มความหลากหลายของรปแบบการจางงานในสวนของ

การจาง โดยไดเปลยนชอจาก “ลกจางสญญาจาง” เปน

“พนกงานราชการ” โดยกำหนดระเบยบ หลกเกณฑและ

วธการตางๆ ไวเปนทางเลอกของการจางงานภาครฐทม

ความยดหยนและคลองตว เนนการจางบคลากรตามหลก

สมรรถนะและหลกผลสมฤทธของงาน ใหมการเขาและ

ออกงานตามสญญาจางซงเปนไปตามภารกจโดยมการตอ

สญญาจางเปนลกษณะปตอป และตองมระยะเวลาสนสด

ตามนโยบายแผนงานหรอโครงการ (สำนกงานคณะกรรมการ

ขาราชการพลเรอน. 2548 : 1 – 5)

กระทรวงศกษาธการไดดาเนนการตามยทธศาสตร

การปรบขนาดกาลงคนภาครฐ โดยใชหลกการระบบสญญา

จางในการบรหารงานลกจางของสวนราชการตามความจา

เปนในการจางงานซงมความยดหยน ความคลองตวเพอ

ใหเกดความเหมาะสมในการใชกาลงคนภาครฐใหเกด

ประสทธภาพ และประสทธผลสอดคลองตามแนวทาง

การบรหารจดการภาครฐแนวใหมมาใชแทนระบบลกจาง

ประจาหรอภารกจอนตามความจาเปน แตปญหาทเกดขน


88

คอบคลากรตองการตอสญญาจางในระยะยาว รสกไมมนคง

ในการทางาน ขาดขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน

เนองจากความไมแนนอนวาจะไดรบการตอสญญาหรอไม

อกทงรปแบบการประเมนหรอวธการประเมนไมสรางความ

เชอมนใหแกพนกงานราชการ นอกจากน การมงทจะทาให

ตนเองผานการประเมนทาใหมองขามการสรางจตสานก

ระหวางคนและองคกร สมพนธภาพระหวางคนและองคกร

(สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย. 2550 : 12)

สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศย เปนหนวยงานสงกดสำนกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ จดตงขนภายหลงจากมการประกาศใชพระราช

บญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 มพนธกจหลกในการจดและสงเสรม

กจกรรมการศกษา 2 รปแบบ คอ การศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศย มโครงสรางการบรหารเปนสวนกลาง

และสวนภมภาคโดยในระดบจงหวดมสถานภาพเปนหนวยงาน

ทางการศกษา โดยใชชอวา “สำนกงานสงเสรมการศกษา

นอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกรงเทพมหานคร/

จงหวด” ซงทำหนาทสงเสรมสนบสนนและกำกบดแลสถาน

ศกษาทอยในพนทซงไดแก “ศนยการศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศยเขต/อำเภอ” ททำหนาทจดและให

บรการทางการศกษา จากการทรฐบาลไดจำกดอตรากำลง

คนในหนวยงานภาครฐรวมทงเปลยนสถานภาพของบคลากร

ภาครฐใหมสถานภาพเปน “พนกงานราชการ” เพอลดภาระ

ดานงบประมาณ สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศยจงไดขอกำหนดตำแหนงพนกงาน

เพอปฏบตงานในศนยการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยอำเภอ เพอทดแทนระบบการจางลกจาง

ชวคราวรายป (สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศย. 2550 : 6–7)

สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการ

ศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ เปนหนวยงานทาง

การศกษาในสงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศยทตองตอบสนองภารกจในการ

สงเสรมและสนบสนนการดำเนนงานจดการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศย ใหประชาชนไดรบ

การศกษาอยางตอเนอง ภาคเครอขายมสวนรวม เพอจด

กจกรรมการศกษา ผเรยนไดรบการพฒนาความรและทกษะ

พนฐานและนำความรไปใชประโยชน จากการศกษาสภาพ

ปญหาหลกๆ ในการบรหารงานของสำนกงานสงเสรม

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด

กาฬสนธ และสถานศกษาในสงกด พบประเดนปญหาท

สำคญคอ ปญหาดานการบรหารงานบคคล นนคอการขาด

ขวญกำลงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร

ทเผชญปญหาดานเศรษฐกจ มเงนเดอนทเปนรายไดประจำ

นอยแบกรบภาระหนสนมาก ในขณะทคาครองชพสงทำให

ตองหารายไดเสรมใหกบครอบครว ซงสงผลใหการปฏบตงาน

ขาดประสทธภาพ ขาดความทมเทในการทำงาน รวมทงม

การโยกยายและลาออกเปลยนงานบอย ซงสวนหนงมาจาก

ปญหาความไมมนคงในอาชพ และการขาดแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของพนกงานราชการคร (สำนกงานสงเสรม


กาฬสนธ. 2554 : 3– 4)

จากการศกษาทฤษฎแรงจงใจพบวาแรงจงใจเปนตว

กำหนดพฤตกรรมของบคคลในองคกร เพราะแรงจงใจเปน

องคประกอบสำคญของพฤตกรรมบคคลในการกระตน

ผลกดน ชกจงใหบคคลทำพฤตกรรมหรอไมทำพฤตกรรม

ไปในแนวทางใดแนวทางหนง การปฏบตงานกนบวาเปน

พฤตกรรมอยางหนงของมนษย บคคลแตละคนจะแสดง

พฤตกรรมในการปฏบตงานแตกตางกนออกไปอยางไรบาง

นนสวนหนงเปนผลเนองจากแรงจงใจของบคคลนนดวย

การสรางแรงจงใจในการปฏบตงานจงเปนเครองมอสำคญ

ตอการบรหารองคการใหเกดประสทธผลและประสทธภาพ

การบรหารงานบคคลจงตองมการเสรมสรางแรงจงใจให

บคลากรสามารถใชความร ความสามารถทมอยไดเตม

ศกยภาพ โดยทาใหบคลากรในองคกรมความรสกเตมใจท

จะทางานและอทศตนเพอใหองคกรบรรลเปาหมายในการ

ปฏบตงาน เหนไดวาปจจยทจะชวยใหบคคลทำงานอยาง

ทมเทเตมความสามารถอยางมประสทธภาพ

จากทฤษฎทเกยวของกบแรงจงใจและสภาพปญหา

ทพบในการบรหารงานบคคลของสำนกงาน กศน.จงหวด

กาฬสนธ ผวจยมความสนใจทจะศกษาแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรม


การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ ทงนเพอนำขอคนพบทไดไปใชเปนขอมลในการปรบปรงพฒนาแนวทางในการสรางแรงจงใจ ของบคลากร การพฒนาระบบงาน สภาพหรอบรรยากาศของสถานศกษา และการพฒนาหรอสงเสรมพนกงานราชการใหสามารถปฏบตงานไดอยางเตมศกยภาพ อนจะสงผลใหกลมเปาหมายไดรบประโยชนสงสดจากการใหบรการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจากพนกงานราชการคร ทมคณภาพของสถานศกษาตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ 2. เพอเปรยบเทยบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร ทมเพศ สถานภาพและประสบการณในการทำงานแตกตางกน 3. เพอศกษาแนวทางสรางแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร

กรอบแนวคดในการวจย การวจยครงนผวจยมงศกษาแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ โดยสงเคราะหจากแนวคดทฤษฎความตองการของ มาสโลว (Maslow, 1970 : 80 – 81) และทฤษฎแรงจงใจของเฮอรซเบอรก (Herzberg, 1959 : 113 – 115) โดยสงเคราะหเปนกรอบแนวคดในการศกษา 5 ดาน เปนตวแปรตาม ประกอบดวย 1. ดานเงนเดอน สวสดการและผลประโยชนตอบแทน 2. ดานความมนคงปลอดภยและความเจรญ กาวหนาในการปฏบตงาน 3. ดานการมสวนรวมในการบรหาร 4. ดานลกษณะการปฏบตงานและหนาทรบผดชอบ และ 5. ดานความพงพอใจในการปฏบตงานและการยอมรบนบถอ สวนตวแปรอสระ ประกอบดวย 3 ตวแปร คอ 1. เพศของพนกงานราชการคร (เพศชาย, เพศหญง) 2. สถานภาพของพนกงานราชการคร (ครอาสาสมครการศกษานอกโรงเรยน, คร กศน.ตำบล) และ 3. ประสบการณในการทำงาน (ปฏบตงานไมเกน 5 ป, ปฏบตงานระหวาง 6 – 10 ป และ

ปฏบตงานมากกวา 10 ป)


1. ขนตอนการวจย

ขนตอนการวจยประกอบดวย เลอกหวขอทจะ

ทำการวจย ศกษาเอกสารทเกยวของ กำหนดกรอบแนวคด

ของการวจย ออกแบบเครองมอทใชในการวจย การทดลอง

ใชเครองมอในการวจย (Try out) การหาคณภาพของเครองมอ

ทใชในการวจย การกำหนดประชากรและสมตวอยางทใชใน

การวจย การเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง การวเคราะห

ขอมล การแปลผลและสรปผลการวจยและเขยนรายงาน

การวจย


ประชากรทใชในการวจยครงน คอ พนกงานราชการ

คร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ จำนวน 361 คน

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ พนกงาน

ราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ จำนวน 190 คน

ซงไดจากการคำนวณโดยใชสตรของทาโร ยามาเน (Taro

Yamane) (ธานนทร ศลปจาร. 2548 : 51)

ใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified

Random Sampling) เพอสมกลมตวอยางทเปนพนกงาน

ราชการคร โดยใชสถานศกษาในสงกดสำนกงานสงเสรม


กาฬสนธ เปนสงกำหนดสดสวนแบบการแบงชนภมท 1 ได

จำนวน 18 ชนภม และใชสถานภาพของพนกงานราชการ

คร เปนสงกำหนดสดสวนแบบการแบงชนภมท 2 ไดจำนวน

2 ชนภม จากนนในแตละชนภมใชวธการสมแบบงาย

(Simple Random Sampling) โดยการจบสลาก จนครบ

จำนวนกลมตวอยางในแตละชนภม


การวจยครงน ผวจยใชเครองมอในการเกบรวบรวม

ขอมลเปนแบบสอบถาม แบงออกเปน 3 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบ

แบบสอบถาม มลกษณะแบบตรวจสอบรายการ (Check List)

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงาน

มลกษณะเปนแบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale)

ตามวธของลเครท (Likert) ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบ


90

แนวทางสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน มลกษณะเปน

แบบสอบถามแบบปลายเปด (Open End)

4. วธเกบรวบรวมขอมล/การทดลอง

ผวจยเกบรวบรวมขอมลโดย จดทำหนงสอรบรอง

จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ เพอ

ขอความอนเคราะหเกบขอมลในการวจย ผวจยขอความ

อนเคราะห สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธในการเกบรวบรวม

ขอมลในการวจย โดยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ผวจย

ตดตามเกบรวบรวมแบบสอบถามดวยตนเองจนครบจำนวน

กลมตวอยางทงหมด 190 คน ผวจยนำผลทไดจากการเกบ

รวบรวมขอมลมาลงรหสในโปรแกรมคอมพวเตอรและ

วเคราะหขอมล จากนนนำผลทไดมาเขยนรายงานการวจย

ตอไป


1. ระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน

ราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ โดยรวมอยใน

ระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบ

ปานกลาง จำนวน 2 ดาน เรยงจากคาเฉลยมากไปนอย คอ

ดานเงนเดอน สวสดการและผลประโยชนตอบแทน และ

ดานความมนคงปลอดภยและความเจรญ กาวหนาในการ

ปฏบตงาน อยในระดบมาก จำนวน 3 ดาน เรยงจากคาเฉลย

มากไปนอย ไดแก ดานความพงพอใจในการปฏบตงานและ

การยอมรบนบถอ ดานลกษณะการปฏบตงานและหนาท

รบผดชอบ และดานการมสวนรวมในการบรหาร ตามลำดบ

2. พนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรม


กาฬสนธ ทมเพศ สถานภาพ และประสบการณในการ

ทำงานแตกตางกน มแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมและ

รายดานทกดาน ไมแตกตางกน

3. แนวทางสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน ประกอบ

ดวย ควรพจารณาปรบเงนเดอนและคาครองชพทไดรบให

เพยงพอกบสภาพเศรษฐกจในปจจบน ควรปรบปรงระบบ

การเลอนคาตอบแทนใหมมาตรฐานและเปนธรรม ควรเพม

บทบาทหนาทของพนกงานราชการในการบรหารงานของ

สถานศกษา ผบรหารควรเอาใจใสและใหกำลงใจในการ

ปฏบตงานแกผปฏบตงานอยางสมำเสมอและตอเนอง และ

ผบรหารตองใหการยอมรบและเชอมนในผปฏบตงานใต

บงคบบญชาใหมากขน


จากผลการศกษา แรงจงใจในการปฏบตงานของ

พนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดกาฬสนธ ผวจย

พบวามประเดนนาสนใจและควรนำมาอภปราย ดงนคอ

1. แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร สงกด

สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศยจงหวดกาฬสนธ โดยรวมอยในระดบมาก ทปรากฏ

เชนนอาจเนองมาจากเหตผลดงตอไปน 1.1 นโยบายของ


อธยาศย ไดใหความสำคญของบคลากรทกประเภท เพราะ

ถอวาบคลากรทกตำแหนงลวนมบทบาท หนาทความรบผด

ชอบทมสำคญในการปฏบตงานเพอตอบสนองนโยบาย

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยเฉพาะ

พนกงานราชการครเพราะเปนบคลากรทมอตราสวนเปน

จำนวนมากทสดของบคลากรในทกประเภท จงมความสำคญ

อยางยงในการขบเคลอนงานนโยบายการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย ของสถานศกษาทกแหง

1.2 ความพงพอใจตอนโยบายของหนวยงาน ผบงคบบญชา

และเพอนรวมงานและพอใจในบทบาทหนาทการปฏบตงาน

ทไดรบมอบหมาย รวมทงการไดรบการยกยองจากผบรหาร

เพอนรวมงานและหนวยงานอนๆ จงเปนการสรางความภาค

ภมใจใหกบตำแหนงหนาทและภมใจในสถานศกษาทตน

ปฏบตงาน 1.3 พนกงานราชการครมความพงพอใจในการม

สวนรวมในการบรหารสถานศกษา ผลทไดสอดคลองกบ

งานวจยของ ผองพศ รกษาธรรม (2553 : 55 – 57) ทไดศกษา

แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานครสงกดเทศบาล

เมองชลบร ผลการศกษา พบวา แรงจงใจในการปฏบตงาน

ของพนกงานคร สงกดเทศบาลเมองชลบร โดยรวมอยใน

ระดบมากสอดคลองกบ กงวาน ชำนาญ (2554 : 65 – 67)

ทไดศกษาแรงจงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนมธยม

ศกษา ในจงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา แรงจงใจในการ


ปฏบตงานของครโรงเรยนมธยมศกษา ในจงหวดชลบร

โดยรวมอย ในระดบมาก และสอดคลองกบ สรวรรณ

สงขตระกล (2554 : 59 – 61) ทไดศกษาแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของครโรงเรยนอนบาลวดกลางดอนเมองชลบร

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 1 ผล

การศกษาพบวา แรงจงใจในการปฏบตงานของคร โดยรวม

อยในระดบมาก

2. พนกงานราชการคร สงกดสำนกงานสงเสรม


กาฬสนธ ทมเพศ สถานภาพและประสบการณในการ

ทำงานทแตกตางกนมแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวม

และรายดานทกดาน ไมแตกตางกน ทปรากฏเชนนอาจ

เนองมาจากเหตผลดงตอไปน 2.1 พนกงานราชการคร ทง

เพศชายและเพศหญง ตางมความร ความสามารถทใกล

เคยงกน ทำใหไดรบโอกาสในการปฏบตงานในลกษณะ

เดยวกนโดยไมมการแบงแยก การมสวนรวมในกจกรรม

ตางๆ ทเหมอนกน ประกอบกบนโยบายของผบรหารทให

ความเทาเทยมกนของพนกงานราชการครทงชายและหญง

ในการสงเสรมความกาวหนาในการพฒนาวชาชพใหม

คณวฒและคณภาพสงขน การใชกฎ ระเบยบ และรปแบบ

ในการปฏบตงานและการประเมนผลการปฏบตงานท

เหมอนกน จงสงผลใหพนกงานราชการครทมเพศแตกตางกน

มแรงจงใจในการปฏบตงานทไมแตกตางกน 2.2 พนกงาน

ราชการทเปนครอาสาสมครการศกษานอกโรงเรยนและคร

กศน.ตำบล ลวนเปนบคลากรซงไดรบการจางตามสญญา

จางโดยรบคาตอบแทนจากงบประมาณของสวนราชการ

เปนพนกงานของรฐในการปฏบตงานใหกบสวนราชการ ซง

มลกษณะงานเชนเดยวกบทขาราชการปฏบต ใชกฎ ระเบยบ

ขอบงคบ และหลกเกณฑของพนกงานราชการ แบบเดยวกน

ทงการกำหนดบญชคาตอบแทน การไดรบสทธประโยชน

การไดรบการประเมนผลการปฏบตงาน ประกอบกบการท

พนกงานราชการคร ตางไดรบบทบาทหนาทในการปฏบตงาน

ทลวนแตมความสำคญเชนเดยวกน โดยครอาสาสมคร

การศกษานอกโรงเรยนจะไดรบบทบาทหนาทเกยวกบ

การปฏบตงานบรหารงานในสถานศกษา คร กศน.ตำบลได

รบบทบาทหนาทในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ซง

เหนไดวาพนกงานราชการครทกประเภทลวนมภาระงานท

สำคญ สรางความพงพอใจและความภาคภมใจในบทบาท

หนาทและตำแหนงของตนเองทงสน 2.3 สำนกงานสงเสรม

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย มภาระ

งานทหลากหลายเพอตอบสนองทงนโยบายของรฐบาล และ

นโยบายของกระทรวงศกษาธการ จงมงานทไมใชงานในรป

แบบและลกษณะทเหมอนเดม แตจะมการเปลยนแปลง

นโยบายการปฏบตงานเปนประจำในทกๆ ป ซงบคลากรก

จะตองเปลยนรปแบบและ

กลยทธในการปฏบตงานอยเสมอ จงทำใหพนกงาน

ราชการทมความแตกตางกนตางกตองปรบปรงรปแบบและ

พฒนาการปฏบตงานใหมความทนสมยอยเสมอเชนเดยวกน

และการทผมประสบการณในการทำงานมากมกจะมขอดอย

ในเรองของการใชเทคโนโลยททนสมยในการปฏบตงาน

ในขณะทผทมประสบการณในการทำงานทนอยมกจะม

ความถนดในดานการใชเทคโนโลยททนสมยในการปฏบต

งาน แตในเรองของความเขาใจในงานผทมประสบการณใน

การทำงานมากยอมจะมความเขาใจในหลกการทำงานและ

การประสานงานทดกวา ดงนนพนกงานทงสองกลมนตางก

ตองใชหลกการในการพงพาอาศยกน และรวมมอกนในการ

วางแผนและการดำเนนการปฏบตงานเพอใหงานประสบผล

สำเรจลลวงไปไดดวยด ผลทไดสอดคลองกบงานวจยของ

ผองพศ รกษาธรรม (2553 : 55 – 57) ทไดศกษาแรงจงใจ

ในการปฏบตงานของพนกงานครสงกดเทศบาลเมองชลบร

ผลการศกษาพบวา ของพนกงานคร สงกดเทศบาลเมอง

ชลบร ทมประสบการณในการทำงานแตกตางกน มแรง

จงใจในการปฏบตงานโดยรวมไมแตกตางกน สอดคลองกบ

อมร ชรกษ (2554 : 81 – 82) ทไดศกษาแรงจงใจใน

การปฏบตงานของครโรงเรยนในอำเภอเกาะสมย สงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาสราษฎรธาน เขต 1 ผล

การศกษาพบวา ครทมเพศแตกตางกนมแรงจงใจในการ

ปฏบตงานในภาพรวมไมแตกตางกน และสอดคลองกบ

ศศพล เกษร (2553 : 72 – 73) ทไดศกษาแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของบคลากรสวนทองถนขององคการบรหารสวน

ตำบลในเขตอำเภอโพธตาก จงหวดหนองคาย ผลการศกษา

พบวา บคลากรสวนทองถนทมตำแหนงงานตางกน มแรง

จงใจในการปฏบตงานโดยรวมและเปนรายดานทกดาน

ไมแตกตางกน


92


1. ควรมการสนบสนนสงเสรมใหบคลากรมความ

กาวหนาในวชาชพ เพอนำไปสการสรางแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของพนกงานราชการคร

2. ควรพจารณาปรบเงนเดอนและคาครองชพทได

รบใหเพยงพอกบสภาพเศรษฐกจในปจจบน, ควรปรบปรง

ระเบยบเกยวกบการเบกจายคาเบยเลยงและคาเดนทางไป

ราชการ ควรจดกองทนสวสดการเพอดแลชวยเหลอพนกงาน

ราชการทมความเดอดรอน และการหาแนวทางในการ

จดสรรเงนรางวลหรอเงนโบนสประจำปเพอสรางขวญและ

กำลงใจในการปฏบตงานของพนกงานราชการ

3. ควรปรบปรงระบบการเลอนคาตอบแทนใหม

มาตรฐานและเปนธรรม การคดเลอกขาราชการจากพนกงาน

ราชการในหนวยงาน และการสนบสนนใหบคลากรได

พฒนาตนเอง

4. ควรเพมบทบาทหนาทของพนกงานราชการใน

การบรหารงานของสถานศกษา ควรปรบปรงกฎ ระเบยบ

ขอบงคบเกยวกบพนกงานราชการเพอปรบปรงสายการ

บงคบบญชาทชดเจน และการสบเปลยนหนาทความรบผด

ชอบในการปฏบตงานของบคลากร

5. ในการวจยครงตอไปควรมการศกษาปจจยอนๆ

ทมผลตอแรงจงใจในการปฏบตงาน ของพนกงานราชการคร

สงกดสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศย จงหวดกาฬสนธ และควรศกษาแรงแรงจงใจ

ในการปฏบตงานของพนกงานราชการคร ในเชงคณภาพ


กงวาน ชำนาญ. แรงจงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยน

มธยมศกษา ในจงหวดชลบร. วทยานพนธ กศ.ม.

ชลบร : มหาวทยาลยบรพา, 2554.

ธานนทร ศลปจาร. การวจยและวเคราะหขอมลทางสถต

ดวย SPSS. กรงเทพฯ : บสซเนส อารแอนด ด,

2548.

ผองพศ รกษาธรรม. แรงจงใจในการปฏบตงานของพนก

งานคร สงกดเทศบาลเมองชลบร. วทยานพนธ

กศ.ม. ชลบร : มหาวทยาลยบรพา, 2553.

ศศพล เกษร. แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรสวน

ทองถน ขององคการบรหารสวนตำบลในเขต

อำเภอโพธตาก จงหวดหนองคาย. วทยานพนธ

รป.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม,

2553.

สรวรรณ สงขตระกล. แรงจงใจในการปฏบตงานของคร

โรงเรยนอนบาลวดกลางดอนเมองชลบรสำนกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 1.

วทยานพนธ กศ.ม. ชลบร : มหาวทยาลยบรพา,

2554.

สำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. การปรบใช

สมรรถนะในการบรหารทรพยากรมนษย. (เอกสาร

ประกอบการสมมนา) : สมรรถนะของขาราชการ,

31 มกราคม 2548.


อธยาศย. การขบเคลอนนโยบายและจดเนนการ

ดำเนนงานของสำนกงาน กศน. ประจำปงบประมาณ

พ.ศ.2550. (เอกสารประกอบการประชม). กรงเทพฯ

: กลมงานแผนงาน สำนกงานสงเสรมการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศย, 2550.


อธยาศย จงหวดกาฬสนธ. สรปผลการปฏบตงาน

ประจำป พ.ศ.2553. กาฬสนธ : ประสานการพมพ,

2554.

Maslow, Abraham H. Motivation and Personality.

New York : Harper, 1970.

Herzberg, Frederick, Bernarol and Synderman,

Barbara Bloch. The Motivation to Work.

New York : John Wiley and Sons, lnc., 1959.


คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษาตามทศนะของครผสอนและกรรมการสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

Actual Feature of Educational Institution Administrator. According to the Teachers and School Board Under Kalasin Provincial Administrative Organizations.

จารวรรณ พฒม*


ดร.คมสนท ขจรปญญาไพศาล***

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษาและขอเสนอแนะ

เกยวกบคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตามทศนะของครผสอนและกรรมการสถานศกษาสงกดองคการ

บรหารสวนจงหวดกาฬสนธ กลมตวอยาง ไดแก ครผสอนและกรรมการสถานศกษา จำนวน 220 คน ไดมาโดยการสมแบบ

แบงชน เครองมอ ทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา จำนวน 50 ขอ มคาอำนาจ

จำแนกตงแต .70 ถง .91 มคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .99 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานดวยสถต t-test (Independent Sample test)

ผลการวจยพบวา 1. ครผสอนและกรรมการสถานศกษา เหนวาผบรหารสถานศกษามคณลกษณะทเปนจรง โดยรวม

และรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน ดานคณธรรมจรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ

ดานการบรหารและดานภาวะผนำ 2. ครผสอนและกรรมการสถานศกษามความคดเหนทงโดยรวมและรายดานทกดาน

แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 3. คณลกษณะ ทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ควรเปนผมความ

ซอสตย เสยสละและยตธรรม เปนแบบอยางทดทงทางความคดและการกระทำ เปนผมความรบผดชอบ เปนผมความรอบรใน

ทกเรองและพฒนาตนเองอยเสมอ และเปนคนใจกวางยอมรบฟงความคดเหนจากผอน

คำสำคญ : คณลกษณะทเปนจรง, ผบรหารสถานศกษา

*นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ**อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ***อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ กรรมการทปรกษาวทยานพนธรวม


94

ABSTRACT

The purpose of this research were to study and compare the actual feature of Educational

Institution Administrator. And suggestions about desirable feature of Educational Institution

Administrator.According to the teachers and basic school board Under Kalasin Provincial Administrative

Organizations. Samples in this study were of teachers and basic school board in Educational Institution

Under Kalasin Provincial Administrative Organizations total 220 persons by Stratified Random Sampling.

The instruments for collecting data were the five rating scale questionnaire of 50 items with item-total

correlation between 0.70 to 0.91 and 0.99 of reliability.

The statistics for data analysis were frequency, percentage, mean and standard deviation, and

testing hypotheses by statistical t-test (Independent Sample test).

The results showed that 1. The teachers and basic school board perceived the real feature of the

administrator as overall and all each aspect at high level by, namely, personality, academic,

administration, and leadership respectively. 2. The perceptions of the teachers and the basic school board

were statistically different 10th in overall and individual aspects at the .05 level. 3. The administrators

should be ethical, be hone sting, be good both of the thought and the behaviour, be accountable, be self

development continuously and be generous listens to the opinion from others as well.

Keywords : Real feature, Administrator.

บทนำ

การศกษาเปนรากฐานทสำคญทสดประการหนง

ทจะสรางสรรคความเจรญกาวหนา และแกไขปญหาตางๆ

ของสงคม การจดการศกษาใหประสบความสำเรจนน ผเรยน

จะตองมคณภาพและมคณลกษณะอนพงประสงคตามจด

มงหมายของหลกสตร การศกษาขนพนฐาน มความสำคญ

ยงเพราะเปนการศกษาทวางพนฐานของชวต เปนการศกษา

ทเตรยมอนาคตใหแกเดกทจะเตบโตเปนผใหญในวนขางหนา

เพอใหเปนพลเมองดของชาตตอไป บคคลทจะชวยพฒนา

การศกษากคอครและบคลากรทางการศกษา ซงเปนผทำ

หนาทถายทอดความร วฒนธรรมและปลกฝงคานยมทดให

แกผเรยน ดวยเหตนผบรหารสถานศกษาซงเปนผนำของ

สถานศกษา จงถอไดวาเปนบคคลทมบทบาทสำคญตอการ

จดการศกษา เพอใหบรรลจดมงหมายตามความตองการ

ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

(กระทรวงศกษาธการ. 2546 : 5-6) มาตรา 6 กำหนดวา

การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษย

ทสมบรณ ทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม

มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำรงชวต สามารถอยรวม

กบผอนไดอยางมความสข มาตรา 8 กำหนดวา การจดการ

ศกษาใหยดหลกคอ เปนการศกษาตลอดชวตสำหรบ

ประชาชน ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา พฒนา

สาระและกระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง มาตรา 9

กำหนดวาการจดระบบ โครงสราง และกระบวนการจดการ

ศกษาใหยดหลกคอ มเอกภาพดานนโยบายและมความ

หลากหลายในการปฏบต มการกระจายอำนาจไปสเขตพนท

การศกษา สถานศกษาและองคกรปกครองสวนทองถน

มการกำหนดมาตรฐานการศกษาและจดระบบประกน

คณภาพการศกษา ทกระดบและประเภทการศกษา มหลก

การสงเสรมมาตรฐานวชาชพคร คณาจารย และบคลากร

ทางการศกษา และการพฒนาคร คณาจารยและบคลากร

ทางการศกษาอยางตอเนอง ระดมทรพยากรจากแหลงตางๆ

มาใชในการจดการศกษา มสวนรวมของบคคล ครอบครว


ชมชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน เอกชน

องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถาน

ประกอบการ และสถาบนสงคมอน

ผบรหารสถานศกษา เปนผมบทบาทสำคญในการ

จดการศกษา เพราะมอำนาจในการตดสนใจ รวมทง

การกำหนดนโยบายตางๆ ของสถานศกษา ผบรหารสถาน

ศกษาจงควรมคณลกษณะทด ทงทางดานคณวฒและ

คณธรรม จรยธรรม เพอความสำเรจในการบรหารสถาน

ศกษา (ธระ รญเจรญ. 2550 : 7) กลาววา “ผบรหารสถาน

ศกษาเปนบคลากรหลกทสำคญของสถานศกษาและเปน

ผนำวชาชพทจะตองมสมรรถนะ ความร ความสามารถ และ

คณธรรม จรยธรรม ตลอดทงจรรยาบรรณวชาชพทด จงจะ

นำไปสการจดและการบรหารสถานศกษาทดมประสทธผล

และประสทธภาพ”

การบรหารงานในสมยปจจบน ตองการผนำทม

ศกยภาพสงมวสยทศนแหงการเปนผนำ มความกระตอรอรน

มความคดสรางสรรคเพราะโลกยคใหมนนตองการบรหารท

ยดหยน ตามสถานการณตามสภาพแวดลอม ผบรหาร

โรงเรยนจะตองปรบใหเขากบสถานการณ ตองเปนผบรหาร

ทกลาคด กลาทำ กลาทจะพฒนางานสสงใหม (สมนก

นนธจนทร. 2542 : 14-15)

ส วนคณลกษณะของผนำหรอผบรหารท ดน น

ประกอบดวย การมสตปญญาด มความรบผดชอบตาม

หนาทสง มฐานะทางสงคมและทางเศรษฐกจด มความคด

รเรมสรางสรรค มความมานะ อดทน ไมทอถอย มความ

เชอมนในตนเอง ดงนน คณลกษณะทดทเหมาะสมของ

ผบรหารโรงเรยนจะสอดคลองกบสภาพทเกดขน และ

เอออำนวยตอการบรหารงานและพฒนา การศกษาซงจะ

ทำใหการดำเนนงานเปนไปดวยความราบรนและบรรลตาม

ทตองการได หากผบรหารมคณลกษณะ ไมเหมาะสมกจะ

ทำใหเกดปญหาในการปฏบตงานและจะทำใหการดำเนนงาน

ไมประสบผลสำเรจ (สนย บญทม. 2542 : 2) สถานศกษา

จงมภาระหนาทในการจดการศกษาเพอพฒนาผเรยนใหเปน

คนด คนเกง ตามทนการเปลยนแปลงของโลกทงทางดาน

เศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย ซงเปนไปอยางรวดเรว

และตลอดเวลากอใหเกดความสลบซบซอนและปญหาอยาง

ไมมทสนสด จำเปนตองอาศยผนำทวสยทศน ความร

ความสามารถ และมคณธรรมในการดำเนนการ จงจะทำให

องคกรหรอสถานศกษาประสบผลสำเรจตามความมงหมาย

ทคาดไว ร ง แกวแดง (2540 : 278–280) ไดเสนอ

แนวคดวา ตามท พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

มาตรา 39 กำหนดใหกระทรวงศกษาธการกระจายอำนาจ

ทง 4 ดาน คอ ดานการบรหารวชาการ การบรหาร

งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงาน

ทวไปใหสถานศกษานน ผบรหารสถานศกษายคใหมจะตอง

มคณลกษณะของความเปนผนำอยางเตมศกยภาพ ทมเทให

แกงานบรหารโรงเรยนเปนหลกจะตองสงผลใหเกดความ

สมพนธทดระหวางผบรหารกบครและนกเรยนมาขน

ผบรหารจะตองมความเปนผนำทางวชาการทเขมแขง เปน

ผจดการท เฉยบแหลม เปนผประสานชมชนทด เปน

ผอำนวยความสะดวก ท เชยวชาญ เปนผมวสยทศนท

กวางไกล มองอนาคตของโรงเรยนในทางสรางสรรค มงเนน

ผลสมฤทธของผเรยน รวมทงมงพฒนาบคลากรและองคกร

อยางตอเนอง

องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ไดรบการถาย

โอนโรงเรยนจากสำนกงานเขตพนทการศกษากาฬสนธ

ตามเจตนารมณของกฎหมายวาดวยการกำหนดแผนและ

การกระจายอำนาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

จำนวน 12 โรงเรยน (องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ.

2549 : 9) ซงการถายโอนประกอบดวย 3 ดาน คอ ภารกจ

ดานการจดการศกษา การถายโอนทรพยสน และการถายโอน

บคลากร ซงถอเปนการกระจายอำนาจทางการศกษาและ

เปนการเปลยนตนสงกดของโรงเรยนทง 12 โรงเรยน จงตอง

มการปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงในการจดการศกษา

การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ สงคม ตลอดจนเทคโนโลย

ซงเปนไปอยางรวดเรว จำเปนตองอาศยผนำทมวสยทศน

ความร ความสามารถ และมคณธรรมในการพฒนาสถาน

ศกษาใหประสบผลสำเรจตามความมงหมายทคาดไว ทงน

ความสำเรจของการบรหารของผบรหารสถานศกษา จะเปน

ไปไดกตองมบคคลสำคญ ไดแก ครและบคลากรในสถาน

ศกษา ปฏบตงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

จากเหตผลทไดกลาวขางตน การพฒนาคณภาพ

การจดการศกษาของสถานศกษาใหประสบผลสำเรจตาม

วตถประสงคและเปนไปตามเปาหมาย ผบรหารสถานศกษา


96

จงเปนบคคลทมความสำคญอยางยง เปนกลไกสำคญหนง

ทจะประสานและขบเคลอนระบบการพฒนาองคกรให

กาวหนา ดวยการนำพาบคลากรใหรวมมอกนปฏบตหนาท

อยางเตมศกยภาพ และทกฝายมสวน ในการเสนอความ

คด เหนตอผบรหารสถานศกษาเพ อ ใหการบรหารม

ประสทธภาพมากยงขน ในทางตรงกนขาม ถาผบรหาร

สถานศกษาไมมคณภาพ ไมเปนผนำทดกจะไมสามารถ

พฒนาองคกรใหเจรญกาวหนา การจดการศกษากไมประสบ

ความสำเรจไดเชนเดยวกน ผวจยจงไดศกษาเพอใหทราบ

คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษาของครผสอน

และคณะกรรมการสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวน

จงหวดกาฬสนธ แลวนำมาศกษาเปรยบเทยบ สรปเปน

แนวคดสำหรบผบรหารสถานศกษานำไปพฒนา ปรบปรง

คณลกษณะใหสอดคลองกบความตองการของผทเกยวของ

และเปนสารสนเทศนำไปใชในการพฒนา กำหนดนโยบาย

หลกการในการคดเลอกสรรหาบคลากรทจะเขาสตำแหนง

ผบรหารสถานศกษา ทงนเพอใชเปนแนวทางในการยกระดบ

คณภาพการจดการศกษาของโรงเรยนสงกดองคการบรหาร

สวนจงหวดกาฬสนธ ใหมประสทธภาพและประสทธผล

มากยงขนตอไป ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษา

คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา ตามทศนะ

ของครผสอนและกรรมการสถานศกษาสงกดองคการบรหาร

สวนจงหวดกาฬสนธ ตามกรอบแนวคด 5 ดาน ไดแก

ดานบคลกภาพ ดานภาวะผนำ ดานวชาการ ดานการบรหาร

และดานคณธรรมจรยธรรม


1. เพอศกษาคณลกษณะทเปนจรงของผบรหาร

สถานศกษา ตามทศนะของครผสอนและกรรมการสถาน

ศกษา

2. เพอเปรยบเทยบคณลกษณะท เปนจรงของ

ผบรหารสถานศกษา ตามทศนะของครผสอนและกรรมการ

สถานศกษา

3. เพอศกษาขอเสนอแนะเกยวกบคณลกษณะท

พงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตามทศนะของคร

ผสอนและกรรมการสถานศกษา


กรอบแนวคดทใชในการวจยคณลกษณะทเปนจรง

และคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตาม

ทศนะของครผสอนและกรรมการสถานศกษา สงกดองคการ

บรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยผวจยไดสงเคราะหจาก

การศกษาแนวคดของสำนกงานคณะกรรมการขาราชการคร

(2537 : 12) ; รง แกวแดง (2541 : 278) ; ชาญชย

อาจณสมาจาร (2542 : 97-100) ; ธระ รญเจรญ (2545 :

71-73) ; ถวล อรญเวศ (2547 : 4-9) มาบรณาการใชเปน

กรอบแนวคดในการวจยในครงน 5 ดาน ดงน

ตวแปรตน ตวแปรตาม

สถานภาพ

1. ครผสอน

2. กรรมการสถานศกษา

คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ 5 ดาน ไดแก 1. ดานบคลกภาพ 2. ดานภาวะผนำ 3. ดานวชาการ 4. ดานการบรหาร 5. ดานคณธรรมจรยธรรม

ขอเสนอแนะเกยวกบคณลกษณะทพงประสงค

ของผบรหารสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวน

จงหวดกาฬสนธ




1.1 ประชากร ไดแก ครผสอนและกรรมการ

สถานศกษาสงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

จำนวน 512 คน จำแนกเปน ครผสอน จำนวน 368 คน

กรรมการสถานศกษา จำนวน 144 คน

1.2 กลมตวอยาง ไดแก ครผสอนและกรรมการ

สถานศกษาสงกดองคการบรหาร สวนจงหวดกาฬสนธ

จำนวน 220 คน จำแนกเปน ครผสอน จำนวน 158 คน

กรรมการสถานศกษา จำนวน 62 คน


เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน เปน

แบบสอบถามทผวจยสรางขน จำนวน 1 ฉบบ แบงออกเปน

3 ตอน ดงน

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบ

แบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Check

List) จำนวน 1 ขอ

ตอนท 2 แบบสอบถามคณลกษณะทเปนจรงของ


สถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

สอบถามครอบคลมกรอบแนวคดทง 5 ดาน มลกษณะเปน

แบบมาตราสวนประมาณคา (Ratting scale) ม 5 ระดบ

คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด จำนวน

50 ขอ ดงน (บญชม ศรสะอาด. 2535 : 100)

คำตอบ มากทสด ให 5 คะแนน

คำตอบ มาก ให 4 คะแนน

คำตอบ ปานกลาง ให 3 คะแนน

คำตอบ นอย ให 2 คะแนน

คำตอบ นอยทสด ให 1 คะแนน

ตอนท 3 แบบสอบถามขอเสนอแนะคณลกษณะท

พงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตามทศนะของคร

ผสอนและกรรมการสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวน

จงหวดกาฬสนธ มลกษณะเปนแบบปลายเปด (Open–

Ended Questionnaires) จำนวน 5 ขอ

3. วธการเกบรวบรวมขอมล

ในการดำเนนการจดเกบรวบรวมขอมลครงน ผวจย

ไดดำเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอน ดงน

3.1 ผวจยนำรายชอของครผสอนและกรรมการ

สถานศกษา โดยจำแนกตามสถานศกษามาจดทำเปนสลาก

โดยการใชรายชอของครผสอนและกรรมการสถานศกษา

1 รายชอ ตอสลาก 1 แผน ใสลงไปในกลองเขยาใหเขากน

แลวหยบมาทละแผน จนกวาจะครบตามจำนวนกลม

ตวอยาง 1 โดยจดรายชอครผสอนและกรรมการสถาน

ศกษาทจบสลากถกไว

3.2 ผ ว จ ยนำหน งสอขอความร วมมอจาก

โครงการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

พรอมดวยแบบสอบถามไปยงสถานศกษาในสงกดองคการ

บรหารสวนจงหวดกาฬสนธ เพอขอความรวมมอในการเกบ

รวบรวมขอมลดวยตนเอง

3.3 ผวจยขอความอนเคราะหใหฝายวชาการ

ของโรงเรยนชวยเหลอในการเกบรวบรวมขอมลตามรายชอ

ครผสอนและกรรมการศกษาทสมไดจากขอ 3.1 และหาก

พบวาบคคลทจบสลากไดไมอยในพนท ผวจยมอบใหฝาย

วชาการดำเนนการจบสลากรายชอแผนใหมและดำเนนการ

เกบรวบรวมขอมลใหครบตามจำนวน และผวจยขอรบ

แบบสอบถามคน ภายใน 7 วน

3.4 เมอครบกำหนดผวจยเกบรวบรวมขอมลคน

จากฝายวชาการของสถานศกษาทมครผสอนและกรรมการ

ศกษาทเปนเปนกลมตวอยางคน พบวา ไดครบตามจำนวน

กลมตวอยางทตองการ จำนวน 220 ชด คดเปนรอยละ

100 และตรวจสอบความสมบรณของการตอบ พบวา

แบบสอบถามสมบรณทกฉบบ


ผวจยนำแบบสอบถามทไดรบคนมาทงหมดมาตรวจ

สอบความถกตองความสมบรณ ของแบบสอบถามพบวา

มความสมบรณทกฉบบ จงลงรหสลำดบของแบบสอบถาม

แลวนำมาวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอร โดยใช

โปรแกรมสำเรจรป ดงน

1. นำแบบสอบถามตอนท 1 สอบถามสถานภาพ

ของผตอบแบบสอบถามมาหาคาความถ (Frequency) และ

รอยละ (Percentage)

2. นำแบบสอบถามตอนท 2 มาใหคะแนนตาม

เกณฑระดบคณลกษณะทเปนจรง ของผบรหารสถานศกษา

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ


98

3. นำคะแนนทไดจากขอ 2 มาวเคราะหหาคาเฉลย

(Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

ทงโดยรวม รายดานและรายขอ แลวนำคาเฉลยมาแปลผล

โดยใชเกณฑ ดงน (บญชม ศรสะอาด. 2535 : 100)

คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง ผบรหารสถานศกษา

มคณลกษณะทเปนจรง อยในระดบมากทสด


มคณลกษณะทเปนจรง อยในระดบมาก


มคณลกษณะทเปนจรง อยในระดบปานกลาง


มคณลกษณะทเปนจรง อยในระดบนอย


มคณลกษณะทเปนจรง อยในระดบนอยทสด

4. วเคราะหเปรยบเทยบคณลกษณะทเปนจรงของ


สถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดย

ใชสถต t –test (Independent Samples test)

5. นำแบบสอบถามตอนท 3 ขอเสนอแนะคณลกษณะ

ทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตามทศนะของครผสอน

และกรรมการสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวด

กาฬสนธ มาวเคราะหเนอหาทมความสอดคลองกนและ

เรยงลำดบความถในแตละประเดนแลวนำเสนอในเชง

พรรณนาความตามเนอหา (Content Analysis)

สรปผล

1. ครผสอนและกรรมการสถานศกษา มทศนะตอ

คณลกษณะท เปนจรงของผบรหารสถานศกษา สงกด

องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยรวมอยในระดบ

มาก และเมอพจารณาเปนรายดานทกดานอยในระดบมาก

เรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานคณธรรม

จรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ ดานการบรหาร

และดานภาวะผนำ



องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยรวมและรายดาน

ทกดาน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

โดยครผสอนมทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหาร


นอยกวากรรมการสถานศกษา

3. ครผสอนและกรรมการสถานศกษาไดเสนอแนะ

เกยวกบคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธเรยงตามคาความถ

จากมากไปหานอย ไดแก ควรเปนผมความซอสตย เสยสละ

และยตธรรม เปนผมความรบผดชอบ มความรอบรในทก

เรอง และพฒนาตนเองอยเสมอ ตลอดทงเปนคนใจกวาง

ยอมรบฟงความคดเหนจากผอน และเปนผมอธยาศย ม

มนษยสมพนธทด







มาก และเมอพจารณาเปนรายดานทกดานอยในระดบมาก

เรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานคณธรรม

จรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ ดานการบรหาร

และดานภาวะผนำ ทงนอาจเปนเพราะวา ในการจดการ

ศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน กรมสงเสรม

การปกครองทองถนในฐานะหนวยงานทรบผดชอบในการ

กำกบดแล สงเสรมและสนบสนนการบรหารจดการศกษา

ทองถน จงไดมแนวนโยบายการจดการศกษาขององคกร

ปกครองสวนทองถน ตลอดทงไดจดทำมาตรฐานหนวยงาน

การศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนขนเพอใหองคกร

ปกครองสวนทองถนใชเปนแนวทางในการจดการศกษา

ใหมคณภาพไดมาตรฐาน โดยจำแนกออกเปน 4 ดาน

16 มาตรฐาน และ 56 ตวชวด ซงในสวนทเกยวของกบ

ผบรหารนน ไดกำหนดไวในมาตรฐานท 1 คอ ผบรหาร

องคกรปกครองสวนทองถนมภาวะผนำ และมความร

ความสามารถในการบรหารจดการ โดยมตวบงชท ไว

3 ประเดน ไดแก ตวบงชท 1 มวสยทศน มความคดรเรม

สรางสรรค และมภาวะผนำ ตวบงชท 2. มความร

ความสามารถและประสบการณในการบรหารจดการ และ


ตวบงชท 3. มคณธรรม จรยธรรม และมนษยสมพนธ

(กรมสงเสรมการปกครองทองถน. 2544 : 2-13)

ดวยเหตน องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ซง

ถอวาเปนองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบหนง มหนาท

สำคญอยางหนงคอการจดการศกษา จงไดใหความสำคญ

ตอการจดการศกษาเปนอยางมาก โดยถอวาการบรการ

ทางการศกษาเปนหนาทหลกขององคปกครองสวนทองถน

เสมอนเปนการจดการศกษาเปนปจจยสำคญปจจยแรก

ของการบรหารงานของทองถนจงหวดกาฬสนธ จงได

กำหนดวสยทศน เกยวกบการจดการศกษาไววา “เปนผนำ

การจดการศกษาใหเยาวชนและชมชน มความรคคณธรรม

รกการเรยนรและรกทองถน เพอพฒนาคณภาพชวตอยาง

ยงยน” และกำหนดภารกจทจะตองดำเนนไปใหบรรลตาม

เปาประสงค คอ สงเสรมและพฒนาครใหครมมออาชพ

สงเสรมการใชเทคโนโลยในการจดการเรยนการสอนทกกลม

สาระการเรยนรและพฒนากระบวนการเรยนรภาษาองกฤษ

ใหเกดประสทธผล สงเสรมใหชมชนรวมจดการศกษา

จดทำหลกสตรใหสอดคลองกบวถชวตทองถนสนบสนน

ใหนกเรยนรกการอาน จดการวจยและพฒนาองคกรดาน

การศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เพอตอบสนองความ

ตองการของทองถน และยงไดกำหนดมาตรฐานมาตรฐาน

เกยวกบผบรหารสถานศกษาไวในมาตรฐานท 3 คอ

ผบรหารมภาวะผนำและมความสามารถในการบรหาร

จดการศกษา โดยกำหนด ตวบงชไว 3 ประเดน ไดแก

ตวบงชท 1) มคณธรรม จรยธรรม และปฏบตตนตาม

จรรยาบรรณวชาชพบรหารการศกษา ตวบงชท 2 มความ

คดรเรม มวสยทศน และเปนผนำทางวชาการ ตวบงชท 3

มความสามารถในการบรหารงานวชาการและการจดการ

และตวบงชท 4 การบรหารงานมประสทธภาพ และม

ประสทธผล ผเกยวของพงพอใจ (กองการศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม. 2549 : 23-27) ซงแตละตวบงชจะม

รายระเอยดใหผบรหารสถานศกษาถอปฏบตอกครอบคลม

ทกประเดน นอกจากน ในการจดการศกษาขององคกร

ปกครองสวนทองถน กรมสงเสรมการปกครองทองถน ยงได

กำหนดใหมการจดกจกรรมตางๆ ขนเพอใหสถานศกษา

ในสงกดองคกรปกครองสวนทองถน ทวประเทศเขารวม

ประกวดและแขงขนกนอยางตอเนองตลอดปการศกษา เชน

มหกรรมการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน

การจดการแขงขนกฬานกเรยนในสงกดองคกรปกครองสวน

ทองถน การแขงขนทกษะทางวชาการ การประกวดครและ

ผบรหารสถานศกษาดเดน การประกวดสถานศกษาดเดน

เปนตน ซงแตละกจกรรมจะมการประกวดและแขงขนทง

ระดบภาคและระดบประเทศ จงทำใหสถานศกษาทกแหง

จะตองตนตวและมความพรอมอยเสมอ ดงนน การทจะ

ใหการจดการศกษาขององคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

บรรลตามภารกจดงกลาวไดอยางมประสทธภาพนน จำเปน

จะตองอาศยความรวมมอจากบคคลหลาฝาย ทงครและ

บคลากรทางการศกษา โดยเฉพาะอยางยงผบรหารสถาน

ศกษาซงจะเปนผมบทบาทสำคญยง เนองจากผบรหาร

สถานศกษาจะเปนผมสวนขบเคลอนกระบวนการบรหาร

ในสถานศกษาใหบรรลเปาภารกจตางๆ ได ในฐานะทเปน

ผควบคมบงคบบญชา และรเรมกจกรรมตางๆ ขององคกร

ใหเปนไปตามเปาหมาย เปนผนำนโยบายและโครงการตางๆ

ไปสการปฏบต และเปนผบงชความสำเรจขององคกร ถา

ผบรหารมคณลกษณะ และความสามารถทเหมาะสมกจะได

รบความรวมมอรวมใจจากผรวมงานคอ ไดทงงานและนำใจ

การบรหารยอมประสบผลสำเรจหรอกลาวอกนยหนงกคอ

ผบรหารมอทธพลตอการปฏบตงานใหสำเรจ

นอกจากนแลวในการปฏบตหนาทของผบรหาร

สถานศกษาในยคการปฏรปการศกษาน ผบรหารสถานศกษา

จำเปนจะตองประพฤตปฏบตตามกรอบของขอบงคบ

ระเบยบ กฎหมายทเกยวของกบการศกษาอยางเครงครด

เพราะพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา

พ.ศ. 2546 กำหนดใหวชาชพคร ผบรหารสถานศกษา

และผบรหารการศกษาเปนวชาชพควบคม ซงคร ผบรหาร

สถานศกษา ผบรหารการศกษา และบคลากรทางการศกษา

เปนผมบทบาทสำคญตอการจดการศกษาของชาต จงตอง

เปนผมความร ความสามารถและทกษะอยางสงในการ

ประกอบวชาชพ มคณธรรม จรยธรรม และประพฤตปฏบตตน

ตามจรรยาบรรณของวชาชพ รวมทงมคณภาพและมาตรฐาน

เหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง ซงผประกอบวชาชพ

ดงกลาวน จะตองไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพทาง

การศกษา และผซงไดรบใบอนญาตตองประพฤตตนตาม

มาตรฐานและจรรยาบรรณของวชาชพตามทกำหนดในขอ


100

บงคบของครสภา โดยครสภาไดกำหนดแบบแผนพฤตกรรม

ตามจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2550 (ราชกจจา

นเบกษา. 2550 : 37-56) ใหเปนมาตรฐานการปฏบตตน

ของคร ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษาและบคลากร

ทางการศกษาไดถอประพฤตปฏบต ซงในสวนของผบรหาร

สถานศกษาครสภากไดกำหนดแบบแผนพฤตกรรมตาม

จรรยาบรรณของวชาชพผบรหารสถานศกษา คอ ในดาน

จรรยาบรรณตอตนเอง ผบรหารสถานศกษาตองมวนยใน

ตนเอง พฒนาตนเองดานวชาชพบคลกภาพและวสยทศน

ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และ

การเมองอยเสมอ ดานจรรยาบรรณตอวชาชพ ผบรหารจะ

ตองรก ศรทธา ซอสตยสจรต รบผดชอบตอวชาชพและเปน

สมาชกทดขององคกรวชาชพ ดานจรรยาบรรณตอสงคม

ผบรหารสถานศกษาจะตองรก เมตตา เอาใจใส ชวยเหลอ

สงเสรมใหกำลงใจแกศษยและผรบบรการตามบทบาท

หนาทโดยสมำเสมอ ตองสงเสรมใหเกดการเรยนรทกษะ

และนสยทถกตองดงามแกศษยและผรบบรการ ตามบทบาท

หนาทอยางเตมความสามารถดวยความบรสทธใจ ตอง

ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดทงทางกาย วาจา และ

จตใจ และตองไมกระทำตนเปนปฏปกษตอความเจรญทาง

กาย สตปญญา จตใจ อารมณ และสงคมของศษยและผรบ

บรการ ตองใหบรการดวยความจรงใจและเสมอภาค โดย

ไมเรยกรบหรอยอมรบผลประโยชนจากการใชตำแหนงหนาท

โดยมชอบ ดานจรรยาบรรณตอผรวมประกอบวชาชพ

จะตองชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยางสรางสรรคโดย

ยดมนในระบบคณธรรม สรางความสามคคในหมคณะ ดาน

จรรยาบรรณตอสงคม ผบรหารสถานศกษาตองประพฤต

ปฏบตตนเปนผนำในการอนรกษและพฒนาเศรษฐกจ สงคม

ศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา สงแวดลอม รกษาผล

ประโยชนของสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

จากทกลาวมาแลวนลวนแตเปนองคประกอบท

สำคญของคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

ทกสงกดจะตองถอปฏบต รวมทงผบรหารสถานศกษาสงกด

องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ดวยเหตน จงทำให

ผบรหารสถานศกษาสงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

ตองตระหนกในภารหนาทของตนเองอยางจรงจง เพอจะ

ใหการบรหารสถานศกษาของตนประสบผลสำเรจ อนจะสง

ผลถงชอเสยง ความเชอมน และศรทธาของประชาชน

โดยทวไป ซงเมอผบรหารผใดสามารถปฏบตไดอยางเปน

รปธรรมแลว ยอมแสดงใหวาเปนผบรหารผนนมคณลกษณะ

ทพงประสงคและเปนจรงเปนทพงพอใจของผรวมงานมาก

ทสด

อยางไรกตามแมวาผบรหารสถานศกษาองคการ

บรหารสวนจงหวดกาฬสนธจะมความตงใจและพยายามท

จะปฏบตหนาทใหไดดตรงตามคณลกษณะทพงประสงคของ

ผบรหาร ทงในดานคณธรรมจรยธรรม ดานบคลกภาพ ดาน

วชาการ ดานการบรหาร และดานภาวะผนำ แลวกตาม

แตครและกรรมการสถานศกษา ซงเปนผทมสวนรวมในการ

บรหารสถานศกษา อาจจะมความคาดหวงหรอตองการให

ผบรหารสถานศกษาทกคน ไดปฏบตตนใหเปนแบบอยางท

ดอยางเปนรปธรรม เสมอตนเสมอปลายอยางตอเนองมาก

กวาทเปนอยน ดวยเหตน จงทำใหครผสอนและกรรมการ

สถานศกษา มทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหาร

สถานศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดย

รวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก ซงมความสอดคลอง

กบหลการศกษาของสมชาย ยมรตน (2549 : 113-115) ท

ไดศกษาคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา

ในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2

พบวา คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา

ตามความคดเหนของผบรหารครผสอน ประธานคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐานและผปกครอง โดยรวมและรายดาน

ทกดานอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการศกษาของ

ปรชา ชองคนปอน (2550 : 68-69) ทไดศกษาคณลกษณะ

ทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ตามการรบรของคร

สงกดกรงเทพมหานคร พบวา คณลกษณะทพงประสงคของ

ผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครโดยภาพรวมและ

รายดานอยในระดบมาก และยงสอดคลองกบผลการศกษา

ของ คณกร ตนวบลยศกด (2550 : 100 -101) ทไดศกษา

คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา เขตตรวจ

ราชการท 3 พบวา คณลกษณะทพงประสงคของผบรหาร

สถานศกษา เขตตรวจราชการท 3 โดยรวมและรายดาน

พบวาอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานทก

ดานอยในระดบมาก เรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก


ดานคณธรรมจรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ ดาน

การบรหาร และดานภาวะผนำ

จะเหนไดวามดานทมคาเฉลยสงกวาคาเฉลยโดยรวม

มอย 3 ดาน ไดแก ดานคณธรรมจรยธรรม ดานบคลกภาพ

ดานวชาการ สวนอก 2 ดาน คอ ดานการบรหาร และ

ดานภาวะผนำ มคาเฉลยตำกวาคาเฉลยโดยรวม จงเปน

ทนาสงเกตวา คณลกษณะดานคณธรรมจรยธรรม ดาน

บคลกภาพ ดานวชาการ จะเปนคณลกษณะทผบรหาร

สามารถแสดงออกไดอยางชดเจนและเปนรปธรรม เชน

การเปนผไมชกชวนไปในทางเสอมเสยหรอเกยวของกบ

อบายมขตางๆ เปนผยดมนในคณธรรมของศาสนาทตนเอง

นบถอ และธำรงรกษาไวซงคณธรรม ปฏบตตามระเบยบ

กฎหมาย เปนผมสขภาพด แตงกายสภาพเรยบรอย เปน

แบบอยางทดแกผ ใตบงคบบญชา มมนษยสมพนธทด

มความรเกยวกบกฎหมายรฐธรรมนญ กฎหมายการศกษา

และกฎหมายอนๆ ทเกยวของกบการจดการศกษา มความร

ความเขาใจเกยวกบการวดผล การประเมนผลตามหลกสตร

ดวยเหตน จงทำใหครผสอนและกรรมการสถานศกษาม

ทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ดานคณธรรม

จรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ มคาเฉลยสงกวา

คาเฉลยโดยรวม สวนดานการบรหาร และดานภาวะผนำนน

จะเปนดานทผบรหารสถานศกษาจะตองใชเทคนคเชง

วชาการและทกษะทางการบรหารโดยเฉพาะสวนบคคล

มาใชในการบรหาร เนองจากเปนเรองทเกยวของกบบคคล

อนหรอเพอนรวมงาน ซงเปนเรองยากทจะทำใหบคคลอน

ยอมรบทงหมดได เชน มความสามารถในการโนมนาวให

ผใตบงคบบญชา ปฏบตในสงดงามและถกตอง มความ

สามารถจงใจและสรางความพงพอใจใหผใตบงคบบญชา

รจกการวางแผนงาน มอบหมายงานไดอยางเหมาะสม

การรจกใชเครองมอและสอเทคโนโลยในการบรหารจดการ

มความสามารถระดมความรวมมอ และความชวยเหลอ

จากชมชน และมความสามารถในการจดองคกรและระบบ

งาน หากผบรหารสถานศกษาผใดไมสามารถทำไดอาจจะไม

ไดรบการยอมรบจากครผสอนและกรรมการศกษาเทาทควร

ดวยเหตน จงทำใหครผสอนและกรรมการสถานศกษา

มทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ดานการบรหาร

และดานภาวะผนำ มคาเฉลยตำกวาคาเฉลยโดยรวม


คณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา สงกดองคการ

บรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยรวมและรายดานทกดาน

แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดย

ครผสอนมทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหาร


นอยกวากรรมการสถานศกษา ทงนอาจเปนเพราะวา

ระหวางครผสอนและกรรมการสถานศกษานน อยในสถานะ

ทตางกน ถงแมจะมโอกาสไดรวมงานดานการศกษากน

กจรง แตในทางปฏบตแลว ครผสอนจะมโอกาสไดคลกคล

และรวมงานใกลชดกบผบรหารสถานศกษามากกวา กรรมการ

สถานศกษา ประกอบกบครผสอนอาจจะมสวนไดเสย (ผล

กระทบจากการปฏบตงาน) ทงทางบวกและทางลบกบ

การบรหารงานของผบรหารโดยตรง สวนกรรมการสถาน

ศกษา จะเขามามสวนรวมในการจดการศกษาเปนครงคราว

เทานน จงอาจจะไมสามารถไดพบเหนพฤตกรรมทแสดงออก

ของผบรหารไดอยางครบถวยในทกมต อาจจะไดพบแตสงท

เหนวาดและมประโยชนมากกวาสงอนกเปนได ดวยเหตน

จงทำใหครผสอนและกรรมการสถานศกษา มทศนะตอ


องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยรวมและเปน

รายดานทกดาน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตท

ระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐาน และสอดคลองกบ

สมชาย ยมรตน (2549 : 113-115) ทไดทำการศกษา

คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ในสงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2 พบวา

ผบรหาร ครผสอน ประธานคณะกรรมการสถานศกษา

ขนพนฐานและผปกครองมความคดเหนโดยรวมและ

รายดานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

ทกดานและสอดคลองกบอาคม คลายกองนา (2550 : 92)

ทไดศกษาคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา

ตามความคดเหนของครและคณะกรรมการสถานศกษา

ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษารอยเอด

เขต 2 พบวา ครและคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานม

ความคดเหนตอคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถาน


102

ศกษา ทงโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสำคญ

ทางสถตทระดบ .01 ทงนยงสอดคลองกบพฒพงศ มนตรโพธ

(2550 : 137-142) ทไดศกษาคณลกษณะทพงประสงคของ

ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

บรรมย เขต 4 พบวา ผบรหาร คร และประธานกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน มความคดเหนโดยรวมและรายดาน

ทกดาน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05



1.1 ครผสอนและกรรมการสถานศกษา มทศนะ

ตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถานศกษา สงกด


มาก โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานคณ

ธรรมจรยธรรม ดานบคลกภาพ ดานวชาการ ดานการบรหาร

และดานภาวะผนำ ถงแมครผสอนและกรรมการสถาน

ศกษา มทศนะตอคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถาน

ศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ โดยรวม

อยในระดบมาก แตกยงมประเดนทครผสอนและกรรมการ

สถานศกษา เหนวาในแตละคณลกษณะยงมการแสดงออกท

ชดเจนนอยอยในแตละดานโดยเรยงดานทมคณลกษณะ

นอยไปหามากไดดงน

1.1.1 ดานภาวะผนำ คอ การมความสามารถ

ในการโนมนาวใหผใตบงคบบญชา ปฏบตในสงดงามและ

ถกตองและการมความสามารถจงใจและสรางความพงพอใจ

ใหผใตบงคบบญชา ตลอดทงการรจกการวางแผนงาน

มอบหมายงานไดอยางเหมาะสม

1.1.2 ดานการบรหาร คอ การรจกใช

เครองมอและสอเทคโนโลยในการบรหารจดการ และจด

บคลากรเขาทำงานไดอยางเหมาะสม

1.1.3 ดานวชาการ คอ การรจกการใช

เครองมอสอสารหรอเทคโนโลยสมยใหมชวยในการดำเนนงาน

ดานวชาการ การมความรความเขาใจเกยวกบการพฒนา

และ ปรบปรงหลกสตรสถานศกษา และการมความรความ

เขาใจเกยวกบการจดทำแผนการ จดการเรยนร

1.1.4 ดานบคลกภาพ คอ การมทกษะใน

การปฏบตงานโดยใชกระบวนการกลมจนเกดผลสมฤทธ

และการเปนนกประชาสมพนธ ใชถอยคำหรอภาษา อยางถกตองเหมาะสม 1.1.5 ดานคณธรรมจรยธรรม คอ การมความรก ความปรารถนาดตอบคคลทวไปอยางเสมอหนา และมการยดระบบคณธรรมในการบรหารงาน นอกจากน ครผสอนและกรรมการสถานศกษา ยงมประเดนทเสนอแนะเพมเตม คอ ควรเปนผมความซอสตย เสยสละและยตธรรมควรเปนผมความซอสตย เสยสละและยตธรรม ควรเปนแบบอยางทดทงทางความคดและการกระทำ ควรเปนผมความรบผดชอบ ควรเปนผมความรอบรในทกเรอง และพฒนาตนเองอยเสมอ ควรเปนคนใจกวางยอมรบฟงความคดเหนจากผอน ซงผลจากการศกษาครงน ผบรหารสถานศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ ควรนำไปเปนขอสนเทศในการพฒนาคณลกษณะของตนเอง โดยเฉพาะดานภาวะผนำ ควรพฒนาขดความสามารถในการโนมนาวใหผใตบงคบบญชา ปฏบตในสงดงามและถกตองสามารถจงใจและสรางความพงพอใจใหผใตบงคบบญชา ตลอดทงการรจกการวางแผนงาน มอบหมายงานไดอยางเหมาะสม ดานการบรหาร ควรรจกใชเครองมอและสอเทคโนโลยในการบรหารจดการ และจดบคลากรเขาทำงานไดอยางเหมาะสม ดานวชาการ ผบรหารควรรจกการใชเครองมอสอสาร หรอเทคโนโลยสมยใหมชวยในการดำเนนงานดานวชาการ ควรศกษาหาความรความเขาใจเกยวกบการพฒนาและปรบปรงหลกสตรสถานศกษาและการจดทำแผนการจดการเรยนร ทงน เพอเปนแบบอยางทดแกผบรหารสถานศกษา ครผสอน และบคคลทวไป สมกบเปนบคคลทไดชอวาเปน ผประกอบวชาชพชนสงอยางแทจรง เพอจะไดพฒนาการศกษาใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของชาตตอไป 1.2 ผบรหารสถานศกษาสงกดอนหรอครผสอนทสนใจทจะเปลยนสายงานมาดำรงตำแหนงเปนผบรหารสถานศกษา ควรนำไปศกษาและใชเปนขอสนเทศในการพฒนาตนเองเกยวกบคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา กอนทจะกาวเขาสตำแหนงผบรหารสถานศกษาในโอกาสตอไป 2. ขอเสนอแนะสำหรบการวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษารปแบบการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา สงกดองคการบรหาร


สวนจงหวดกาฬสนธ ทเหมาะสม

2.2 ควรศกษาและเปรยบเทยบคณลกษณะท

เปนจรงของผบรหารสถานศกษาสงกดองคการบรหารสวน

จงหวดกาฬสนธกบคณลกษณะทเปนจรงของผบรหาร

สถานศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวด

กาฬสนธ

2.3 ควรศกษาและเปรยบเทยบคณลกษณะท

เปนจรงของผบรหารสถานศกษา สงกดองคการบรหารสวน

จงหวดกาฬสนธกบคณลกษณะทเปนจรงของผบรหารสถาน

ศกษาสงกดอน เชน สำนกงานเขตพนทการศกษาประถม

ศกษา หรอสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา


กรมสงเสรมการปกครองทองถน. (2544). นโยบายการ

จดการศกษาในองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.

2545-2559. กรงเทพฯ : กองรอยอาสารกษาดนแดน.

กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบ

ท 2) พ.ศ. 2545 พรอมกฎกระทรวงทเกยวของ

และพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ.

2545. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ

(ร.ส.พ.).

กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม. (2549). พธรบ–

มอบภารกจการจดการศกษา การถายโอนสถาน

ศกษา. กาฬสนธ : องคการบรหารสวนจงหวด.

“ขอบงคบครสภา วาดวยแบบแผนพฤตกรรมตามจรรยา

บรรณของวชาชพ พ.ศ. 2550”, ราชกจจานเบกษา.

เลมท 124. ตอนท พเศษ 51 ง. หนา 37-56. 27

เมษายน 2550.

คณกร ตนวบลยศกด. (2550). คณลกษณะทพงประสงค

ของผบรหารสถานศกษา เขตตรวจราชการท 3.

วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา) ชลบร :

มหาวทยาลยบรพา.

ชาญชย อาจณสมาจาร. (2542). การบรหารการศกษา.

กรงเทพฯ : บรษทพมพดด จำกด.

ถวล อรญเวศ. (2547). ผบรหารสถานศกษามออาชพ.

กรงเทพฯ : สำนกงานสถาบนราชภฏ.

ธระ รญเจรญ. (2545). สภาพและปญหาการบรหารและ

การจดการศกษาขนพนฐานของสถานศกษาใน

ประเทศไทย. กรงเทพฯ : ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน.

_____ . ความเปนมออาชพในการจดและบรหารการศกษา

ยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ : แอล.ท.เพรส,

2550.

บญชม ศรสะอาด. การวจยเบองตน. กรงเทพฯ : สรรยา

สาสนการพมพ, 2535.

ปรชา ชองคนปอน. คณลกษณะทพงประสงคของผบรหาร

สถานศกษาตามการรบรของคร สงกดกรงเทพ

มหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา)

กรงเทพฯ : มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม, 2550.

พฒพงศ มนตรโพธ. คณลกษณะทพงประสงคของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษา

บรรมย เขต 4. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหาร

การศกษา) มหาสารคาม : มหาวทยาลยราชภฏ


รง แกวแดง. การศกษาไทยในเวทโลก. กรงเทพฯ : รงเรอง

สาสนการพมพ, 2541.

_____ . ปฏวตการศกษาไทย. กรงเทพฯ : มตชน, 2540.

สมชาย ยมรตน. คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารใน

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา มหาสารคาม

เขต 2. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา)

มหาสารคาม : มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม,

2549.

สมนก นนธจนทร. รเอนจเนยรง การยกเครองปรบรอ

กระบวนการการบรหารยคโลกาภวตน. สรนทร :

ชมรมสง เสรมการศกษาและพฒนาวชาชพคร

จงหวดสรนทร, 2542.

สนย บญทม. การศกษาคณลกษณะทพงประสงคของ

ผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาในชวงปฏรปการศกษา

(พ.ศ. 2539 – 2550) ตามความคาดหวงของ

ผบรหารและครโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรม

สามญศกษา เขตการศกษา 6. วทยานพนธ ค.ม.

(การบรหารการศกษา) กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2542.


104

สำนกงานคณะกรรมการขาราชการคร. รายงานวจยสภาพ

การบรหารงานของผบรหารในสถานศกษาตาม

ความคดเหนของครอาจารยและผบรหารสถาน

ศกษา สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษา

แหงชาต. กรงเทพฯ : กองตรวจสอบและทะเบยน

ประวต สำนกงานคณะกรรมการขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษา, 2537.

อาคม คลายกองนา. คณลกษณะทพงประสงคของผบรหาร

สถานศกษาตามคดเหนของคร และคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษารอยเอด เขต 2. วทยานพนธ ค.ม.

(การบรหารการศกษา) มหาสารคาม : มหาวทยาลย

ราชภฏมหาสารคาม, 2550.

องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ . แผนยทธศาสตร

การพฒนา องคการบรหารสวนจงหวดกาฬสนธ

พ.ศ. 2553 – 2554. กาฬสนธ : องคการบรหาร

สวนจงหวด, 2552.

ภาคผนวก


106

ขอตกลงเบองตนของวารสาร “ชอตะแบก”

กำหนดการเผยแพรวารสาร

วารสารชอตะแบกมกำหนดเผยแพร ปละ 3 ฉบบ โดยฉบบปฐมฤกษกำหนดการเผยแพรตงแตเดอนมกราคม 2556

เปนตนไป

เงอนไขการพจารณาบทความ

บทความทพจารณาทเผยแพรในวารสารชอตะแบก ตองเปนบทความใหมทไมเคยพมพเผยแพรในวารสาร รายงานหรอ

สงพมพอนใดมากอนและไมอยระหวางการพจารณาของวารสารอน ทกบทความทไดรบการตพมพในวารสารชอตะแบก

จะผานการตรวจสอบจากผทรงคณวฒภายในและภายนอกมหาวทยาลยทมความเชยวชาญในสาขาทเกยวของกบบทความนนๆ

ซงประเดนการพจารณา เชน ชอเรองและบทคดยอสะทอนใหเหนสงทคนพบ วธการศกษาทมความเหมาะสมและสอดคลองกบ

ประเดนการวจย วธการจดกระทำกบขอมลใหมความถกตองและเหมาะสม การอภปรายและสรปผลมความครบถวนสมบรณ

และการอางองทนสมย ถกตอง เปนตน

ผประสงคจะสงบทความลงตพมพเผยแพรตองเสยคาลงทะเบยนเรองละ 1,500 บาท เมอบทความไดรบการตพมพแลว

จะไดรบวารสารจำนวน 1 เลม และมสทธเปนสมาชกวารสารได 1 ป ในกรณทเปนบทความของผทรงคณวฒทไดรบเชญจาก

กองบรรณาธการ จะไดรบคาตอบแทนเรองละ 1,000 บาท พรอมดวยวารสารอก 1 เลม

การจดทำตนฉบบบทความ

ผลงานวชาการ ทไดรบพจารณาตพมพ ตองพมพดวยกระดาษขนาด A 4 หนาเดยว การเวนวางขอบกระดาษทง 4 ดาน

ขอบบน 4 เซนตเมตร ขอบลาง 2.5 เซนตเมตร ขอบซาย 4 เซนตเมตรและขอบขวา 2.5 เซนตเมตร อกษร Sarabun PSK (ซง

สามารถดาวนโหลดแบบอกษรไดทเวบไซด http; www.sipa.or.th/ewt_news.php?nid=481) ขนาด 16 point ความยาว

ประมาณ 8 – 10 หนา โดยมสวนประกอบดงน

1. บทคดยอ (Abstract) ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษความยาวไมเกน 250 คำ และใหจดโครงสรางบทความวจย

ดงน บทคดยอภาษาไทย และภาษาองกฤษ โดยในแตละตอนของบทคดยอทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ ตองมคำสำคญ

(Keywords) ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ไมเกน 3 คำ

2. บทนำ ครอบคลมความสำคญ และทมาของปญหาการวจย วตถประสงค กรอบแนวคดในการวจย

3. วธดำเนนการวจย ประกอบดวย ประชากร กลมตวอยาง เครองมอทใชการเกบรวบรวมขอมล วธการทดลอง / วจย

4. สรปและอภปรายผล

5. ขอเสนอแนะในการนำงานวจยไปใช

6. กรณทมตารางหรอภาพประกอบตองแทรกลงในเนอเรอง รปถายอาจจะเปนภาพสหรอขาวดำกได แตควรม

ความชดเจน สวนภาพวาดควรวาดดวยหมกอนเดยน หรอพมพจากเครองพมพเลเซอร โดยตนฉบบ 1 ชด พรอมแผนบนทก

ขอมล (CD)


7. การอางองแหลงทมาของขอมลในเนอเรอง ใหอางองในสวนเนอเรอง แบบ นาม-ป (Author-date in-text

citation) โดยระบชอผแตงและปทพมพไวขางหลงขอความทตองการอางอง และอาจระบเลขหนาของเอกสารทอางดวยกได

และมการอางองสวนทายเลม (Reference citation) โดยใชรปแบบ APA Style รวบรวมรายการเอกสารทงหมดทผเขยนใช

อางองทปรากฏเฉพาะในบทความเทานน และจดเรยงรายการตามลำดบอกษร ชอผแตง รวมทงใสชองานวจย/วทยานพนธไว

ในการอางองทายบทดวย

การตดตอในการจดสงบทความ

1. ทางไปรษณย : กองบรรณาธการวารสารชอตะแบก สำนกงานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ

ตำบลสงเปลอย อำเภอนามน จงหวดกาฬสนธ 46230

2. ทาง e-mail: [email protected]

3. ทางโทรศพท: สำนกงานบณฑตศกษา 043-602043 ตอ 566

4. ผสนใจสงบทความใหดาวนโหลดแบบฟอรม และใบสมครไดท http://www.gs.ksu.ac.th/


108

ตวอยางรปแบบบทความวจย

สำหรบนกศกษาระดบบณฑตศกษา

ชอเรองภาษาไทย

ชอเรองภาษาองกฤษ

ชอผเขยนภาษาไทย*

ภาษาองกฤษ

ชอประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ**

ชอกรรมการทปรกษาวทยานพนธ***

บทคดยอ

............................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

คำสำคญ..........................................................................................................................................................................................

ABSTRACT

....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

Keywords............................................................................................................................................................

*นกศกษาหลกสตร............................................สาขา............................................มหาวทยาลย............................................

**ตำแหนง สถานภาพ + สถาบนของ ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ

***ตำแหนง สถานภาพ + สถาบนของ กรรมการทปรกษาวทยานพนธ

4 ซ.ม. }

} }

2.5 ซ.ม. 4 ซ.ม.


บทนำ

....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

วตถประสงค

....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

วธดำเนนการวจย 1. ขนตอนการวจย................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

2. ประชากรและกลมตวอยาง...........................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

3. เครองมอทใชในการวจย..............................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

4. วธเกบรวบรวมขอมล/การทดลอง............................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


110

สรปผล

....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


....................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................


ใบสมครขอสงบทความลงตพมพ

(การกรอกใบสมครโปรดใชวธการพมพ)

เรยน กองบรรณาธการวารสารชอตะแบก

ขาพเจา นาย นาง นางสาว อนๆ (โปรดระบ)

ชอ – สกล (ภาษาไทย)..............................................................................................................................................................................

(ภาษาองกฤษ).........................................................................................................................................................................

ตำแหนงทางวชาการ (โปรดระบ)

ศาสตราจารย รองศาสตราจารย ผชวยศาสตราจารย อาจารย

นกศกษาระดบ...................................................................................................... สาขาวชา.....................................................................................

มหาวทยาลย.........................................................................................................................................................................................................................

อนๆ ระบ.....................................................................................................................................................................................................................

ทอยปจจบน / ททำงาน (ทสามารถตดตอได)

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

โทรศพทททำงาน/ทบาน.............................................................................................โทรศพทมอถอ.........................................................................

โทรสาร..............................................................................................................................E-mail : ..................................................................................

ชอบทความ (ภาษาไทย)..................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

(ภาษาองกฤษ)............................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

กองบรรณาธการสามารถตดตอขาพเจาไดทสถานททระบขางตนหรอทอยดงตอไปน

..................................................................................................................................................................................................................................................

โทรศพทททำงาน / ทบาน.....................................................................................โทรศพทมอถอ....................................................................................

และในกรณทไมสามารถตดตอขาพเจาได กองบรรณาธการสามารถตดตอบคคลดงกลาวตอไปน

ชอ – สกล..............................................................................................................................................................................................................................

โทรศพท..........................................................................................................โทรสาร........................................................................................................

E-mail : .......................................................................................มความเกยวของเปน.................................................................................................

.........................................................................ลายมอชอ

(.........................................................................)

วนท...........เดอน..........................พ.ศ.............

หมายเหต : บทความทสงไปกองบรรณาธการ กองบรรณาธการขอสงวนสทธทจะไมสงคน ทานจะตองสำเนาสวนตวไว


112

แบบรบรองการพจารณาบทความวจยเพอตพมพวารสารชอตะแบก

วนท.......................................................................................

เรยน บรรณาธการวารสารชอตะแบก

ตามทขาพเจา นาย/นาง/นางสาว.............................................................................................................................................................

นกศกษาระดบ...........................................................................................หลกสตร.........................................................................................................

สาขาวชา......................................................................................................มหาวทยาลย................................................................................................

ขอสงบทความวจยเรอง......................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................................

โดยม.................................................................................................................................เปนทอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก มาเพอขอให

พจารณาลงตพมพในวารสารวชาการของหนวยงานของบณฑตวทยาลย ทงน ขาพเจาขอรบรองวาไมได สงบทความวจยเรอง

เดยวกนนไปลงตพมพในวารสารฉบบอน

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา

ลงชอ.......................................................................................

(.......................................................................................)

นกศกษา

ขาพเจาขอรบรองวาเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลกของนกศกษาตามรายชอขางตนจรง และไดพจารณาบทความ

ดงกลาวแลว เหนควรใหเสนอลงพมพในวารสารบณฑตวทยาลย “วารสารชอตะแบก” ได

ลงชอ.......................................................................................

(.......................................................................................)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

วนท...............เดอน...................................พ.ศ............

วารสารวิชาการบัณฑิตศึกษา...

Documents