การพัฒนาศักยภาพเขตปลอดอากรท่าอากาศสุวรรณภูมิให้เป็น...
TRANSCRIPT
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201780
การพฒนาศกยภาพเขตปลอดอากรทาอากาศสวรรณภมใหเปนศนยกลางโลจสตกสระดบภมภาคในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
The Developing Customs Free Zone at Suvarnpbhum International Airport as Regional Logistics Hub among AEC.
วนเพญ เพงสมบรณ
Wanpen Pengsomboon
สาขาการจดการโลจสตกส คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
e-mail : [email protected]
บทคดยอ
การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาปจจยแหงความส�าเรจของกรณศกษาในตางประเทศ
ทประสบความส�าเรจและปจจยส�าคญในการพฒนาใหเป นศนยกลางโลจสตกสระดบภมภาค
2) เพอวเคราะหปญหาและอปสรรคความเปนไปไดของเขตปลอดอากรทาอาศยานนานาชาตสวรรณภม
ในการเปนศนยกลางโลจสตกสระดบภมภาค 3) เพอเสนอแนวทางในการพฒนาศกยภาพเขตปลอดอากร
ทาอากาศยานานาชาตใหเปนศนยกลางโลจสตกสระดบภมภาคในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
วธการด�าเนนการวจย ไดแก 1) การสอบถามขอคดเหนจากผใหบรการโลจสตกสแบบเบดเสรจ
ระดบผบรหารทมประสบการณ ผทเกยวของในพนท ผใชบรการระดบผบรหาร 2)การวเคราะหเนอหา
เชงเปรยบเทยบกบกรณศกษาในตางประเทศทประสบความส�าเรจทมแนวทางปฏบตทด 3) การวเคราะห
จดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค เพอประเมนศกยภาพความเปนไปไดของเขตปลอดอากรทาอากาศยาน
สวรรณภม โดยใชกรอบการวเคราะหดวยเทคนค SWOT Analysis ของ Humphrey (2005) 4) การตรวจสอบ
ความเชอมโยงของขอมลปฐมภมทไดจากการสอบถามผประกอบการโลจสตกสแบบเบดเสรจระดบผบรหาร
ทมประสบการณ ผทเกยวของในพนท ผใชบรการระดบผบรหารเพอท�าการวเคราะห สงเคราะห ความคดเหน
ทไดจากการสอบถามรวมกบผลการวคราะหเนอหาเชงเปรยบเทยบกบกรณศกษาในตางประเทศทประสบ
ความมส�าเรจทมแนวทางปฏบตทด
เครองมอทใชในการเกบขอมลคอ การสอบถามขอคดเหนผใหบรการโลจสตกสระดบผบรหารทม
ผปฏบตงานทเกยวของในพนท และผใชบรการระดบผบรหาร จ�านวน 6 ทาน เครองมอทใชในการวเคราะห
คอเทคนค SWOT Analysis ของ Humphrey (2005)
ผลการวจยพบวาเขตปลอดอากร ทาอากาศยานนานาชาตสวรรณภมมความเปนไปไดในการพฒนา
ใหเปนศนยกลางโลจสตกสระดบภมภาคในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน แตจ�าเปนตองมการแกไขจดออน
และปญหาอปสรรคทมอย ผวจยไดท�าการจดล�าดบความส�าคญของปจจยในการพฒนาศกยภาพเขตปลอดอากร
ทาอากาศยานสวรรณภมใหเปนศนยกลางโลจสตกสเพอใหสอดคลองและเหมาะสมกบศกยภาพของเขต
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256081
ปลอดอากร ใหมากทสด ประเดนทนาสงเกตทผวจยไดคนพบ รวมทงเสนอแนวทางในการเพมขดความสามารถ
เขตปลอดอากรทาอากาศสวรรณภม เพอใหแขงขนทงภายในประเทศและในภมภาค
ค�าส�าคญ : สงอ�านวยความสะดวกทางโลจสตกส/ศนยกลางโลจสตกส/อาคารคลงสนคา/เขตปลอดอากร/
ศนยกระจายสนคา
ABSTRACT
The purposes of this research were to : 1) to study factors for success of case analysis
in which is recognized as best practice as well as to study critical factors in developing as regional
logistics Hub 2) to analyse problems/obstacles and potential of customs free Zone being being
situated inside Suvarnabhum Internationaln Airport in terms of feasibility to develop as regional
logistics hub 3) to purpose intiative to developing the potential of Customs Free Zone at
Suvarnabhum Internation Airport as regional logistics hub among Asean Economic Community (AEC)
Researh methodology concerned 1) an enquiry the perception or recommendation in
terms of problems/obstackes and Any solutions being derived from experienced executive works
of 3PLs workder so related study area experienced executive customer of CFZ 2) Case analysis
comparison with best practices in overseas 3) as analysis strength opportunity threat in order to
evaluate the feasibility of CFZ located inside Suvarnphum Inernational airport by utilizing SWOT
as analytical framework (Humphry,2005) 4) an examination the relation between primary data
being derived from ecperienved ecevutive worked of 3PLs workers of related study area
experienced execurtive comtomers of CFZ for analysis synthesis the recommendation from as
enquiry and the results of best prctice’s case analyaia study.
Research instrument for data collection included an enquiry being derived from experienced
executive works of 3PLs workers of related study area experienced executive customers of CFZ
6 persons. Analysis instrument in SWOT Analysis (Humphrey, 2005)
The research findings revealed that CFZ at Suvarnbhum Internation Airport if feasible in
developing logistics hub among AEC under circurnstanes by elimination weakess as well as
current obstacle critical of developing CFZ’s capability to be regional logistics hub in accordance
with CFZ’s current situation as well as an identification lists of proper cargoes handled inside CFZ logistics
hun identification some implications as found by author as well as intiative proposal in enhancing
competitive advantage for CFZ at Suvarnbhum international airport for competing local and regional rival.
Keywords : Logistics facilities /Logistics hub/Cargo Termina/Customs free Zone (CPZ)/ Value
added Logistics Service (Val Service) distribution center (DC)
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201782
บทน�า
อทธพลของธรกจระหวางประเทศท�าใหเกด
ความร วมมอทางเศรษฐกจระหว างประเทศ
ในภมภาคทวโลก เมอพจารณาถงระดบขดความ
สามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมบรการ
สาขาโลจสตกสไทย จากการทประเทศไทยจะตอง
ด�าเนนการเปดเสรทางการคา การบรการ การลงทน
การเงน และแรงงานฝมอกบอก 9 ประเทศสมาชก
อาเซยน ตามพนธกรณทไดท�าไวรวมกนในการรวม
กลมความรวมมอของเศรษฐกจหลงจากเขาสการ
เปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic
Commuunity: AEC) ในป พ.ศ.2558 โดยมเปาหมาย
ใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน
เมอพจารณาถงระดบขดความสาทารถในการ
แขงขนของอตสาหกรรมบรการสาขาโลจสตกสของไทย
เทยบเคยงระดบขดความสามารถกบค แขงขน
โดยเฉพาะประแทศสมาชกในภมภาคเดยวกน
คอประเทศสงคโปรและสหรฐอาหรบอามเรท
ประเทศไทยยงอยในระดบต�ากวาคแขง เนองดวย
การบรหารจดการระบบโลจสตกสของประเทศไทย
ในชวงหลายปทผานมา ประเทศไทยมจดดอยดาน
โครงสรางพนฐาน และสงอ�านวยความสะดวก
ทเกยวของในอตสาหกรรมบรการโลจสตกส ดงนน
ประเทศไทยควรหาแนวทางปรบปรงประสทธภาพ
ในการบรหารจดการระบบโลจสตกสใหเทยบ
เทากบประเทศคแขงขน
ในการการเพมขดความสามารถในการ
บรหารจดการโลจสตกส เพอใหสามารถแขงขนกบ
ตางประเทศได ผวจยมความเหนวาควรพจารณา
ถงเรองการเพมประสทธภาพสงอ�านวยความ
สะดวกทเกยวของในอตสาหกรรมบรการใหทนสมย
ครบถวนทงวงจร มประสทธภาพและมมาตรฐาน
ระดบสากล เนองจากสงส�าคญตอการด�าเนนธรกจ
การคาระหวางประเทศทมการเปลยนแปลงอย
ตลอดเวลา การเพมประสทธภาพสงอ�านวยความ
สะดวกทางการคาทเกยวของจะชวยใหองคกรธรกจ
ของไทยสามารถแขงขนกบคแขงได ทงในดาน
ความรวดเรวในการขนสง ความถกตองในการรบสง
สนคาการตอบสนองตอลกคา และการลดตนทน
การขนสงอนจะน�ามาซงความพงพอใจของลกคา
และผลก�าไรขององคกร
ผวจยไดเลงเหนถงปญหานจงมความสนใจ
ทจะท�าการศกษาวจย เพอหาแนวทางในการเพม
ประสทธภาพสงอ�านวนความสะดวกทางการคา
ทเกยวของกบอตสาหกรรมบรการ โดยด�าหนดเปาหมาย
ทเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาตสวรรณภม
วตถประสงคของการวจย
1. เพอศกษาปจจยแหงความส�าเรจ ของ
กรณศกษาในตางประเทศทประสบความส�าเรจ
และปจจยส�าคญ ในการพฒนาใหเปนศนยกลาง
โลจสตกสระดบภมภาค
2. เพอวเคราะหป ญหาและอปสรรค
ความเปนไปไดของเขตปลอดอากร ณ ทาอากาศยาน
นานาชาตสวรรณภมในการเปนศนยกลางโลจสตกส
ระดบภมภาค
3. เพอเปนแนวทางใหผ ประกอบการ
ภายในประเทศทด�าเนนธรกจเปนผใหบรการโลจสตกส
สญชาตไทย สามารถน�าแนวทางในการสรางมลคา
เพมของอตสาหกรรมใหบรการสาขาโลจสตกส
ไปสการประยกตใชเพอปรบปรงประสทธภาพรปแบบ
การใหบรการภายในองคกรของตน
4. เพอเปนองคความรส�าหรบผทสนใจ
หรอน�าไปสการวจยทเกยวของ
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256083
วธด�าเนนการวจย
ในการศกษาวจยครงน ผศกษาไดด�าเนนการ
ศกษาโดยมวธด�าเนนการศกษาประกอบดวยหวขอ
ส�าคญ 4 สวนดงน
สวนท 1 การเกบรวบรวมขอมล โดยแหลง
ของขอมลทใชมาจาก 2 แหลง
• ขอมลปฐมภม (Primary Data) โดยการ
วางแผนนดหมาย การจดเตรยมประเดนในการ
สอบถามความคดเหนจากผใหบรการโลจสตกส
แบบเบดเสรจทมประสบการณระดบผ บรหาร
จ�านวน 3 ทาน ผปฎบตงานทเกยวของในพนท
จ�านวน 2 ทาน และผ ใชบรการระดบผ บรหาร
จ�านวน 1 ทาน
• ขอมลทตยภม (Secondary Data) โดย
การวางแผนการเกบรวบรวมขอมล จากเอกสาร
ต�ารา รายงานการศกษา บทความทางวชาการ
ผลงานวจยทผานมาทงภายในและตางประเทศ
ฐานขอมลทงในและตางประเทศจากอนเทอรเนต
ออนไลน
สวนท 2 การศกษาขอมล โดยการท�าการ
ส�ารวจ ทบทวนและศกษาขอมล
การศกษาขอมลปฐมภม โดยท�าการ
สอบถามควาทคดเหนจากผใหบรการโลจสตกส
แบบเบดเสรจทมประสบการณระดบผ บรหาร
จ�านวน 3 ทาน ผปฏบตงานทเกยวของในพนท
จ�านวน 2 ทาน และผใชบรการระดบบรหาร จ�านวน
1 ทาน ในประเดนปญหา อปสรรค ผลกระทบทไดรบ
สาเหตปญหาและแนวทางแกไข
การศกษาขอมลทตยภม โดยท�าการ
ส�ารวจ ทบทวนและศกษาขอมลคนควาใน ประเดน
ดงตอไปน
• แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบปจจย
แหงความส�าเรจ (Factors for success) และปจจย
ส�าคญในการพฒนา ใหเปนศนยกลางโลจสตกส
ในระดบภมภาค จากบทความ รายงาน วารสารทาง
วชาการและผลงานวจยทเกยวของทงภายในและ
ตางประเทศ
• แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบองค
ประกอบของการสรางมลคาเพมโลจสตกส (Value
Added Logistics Services) ในเขตปลอดอากร
เขตการคาเสรของทาเรอและทาอากาศยานรวาม
ทงบรเวณพนทหลงทาเรอ (Hinterland) บรเวณ
นอกเขตการบน (Landside) และพนทใกลเคยง
• ข อ ม ล โ ค ร ง ส ร า ง พ น ฐ า น ข อ ง
ทาอากาศยานจ�านวนเทยวบน ขน ลง โครงขาย
การบนระหวางประเทศ
• ขอมลสงอ�านวยความสะดวกทาง
โลจสตกสทเกยวของ เช น อาคารคลงสนคา
เขตปลอดอากร เขตการคาเสร ประเภทและสทธ
ประโยชนของเขตปลอดอากร/เขตการคาเสร
• ขอมลสถตปรมาณการน�าเขา สงออก
ของสนคาทขนสงทางอากาศของทาอากาศยาน
ทเกยวของในการศกษาวจย
• ขอมลสถตในระดบมหภาคของประเทศ
และระดบอตสาหกรรมทเกยวของ เชน GDP/GPP/FDI
• ประเภทของสนคาทเหมาะสมกบศนย
กลางโลจสตกสทางอากาศ
• นโยบายและกฎระเบยบตางๆทเกยวของ/
กฎหมายศลกากรทเกยวของ
• ศนยโลจสตกสในทาอากาศยานฯ ของ
กลมประเทศ/กรณศกษาในตางประเทศทมแนวทาง
ในการปฏบตทด (Best Practice) ระดบภมภาค
และระดบโลก
• ศนยโลจสตกสในทาอากาศยานฯ
ของกลมผประกอบการธรกจบรการโลจสตกส
ในตางประเทศทมแนวทางในการปฎบตทด ระดบ
ภมภาคและระดบโลก
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201784
ระดบท 3 การวเคราะหขอมล
• ท�าการวเคราะหเพอประเมนสภาวการณ
ปจจบนของเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม จากเกณฑปจจยส�าคญในการพฒนา
ศนยกลางโลจสตกส ตามแนวทางงานวจยและ
บทความทางวชาการทไดท�าการศกษาจากกรณ
ศกษาทไดรบการยอมรบวามแนวทางปฎบตทด
ในตางประเทศ โดยวธการวเคราะหเชงเปรยบเทยบ
กบกรณศกษาในแตละปจจยส�าคญทไดจากศกษา
ขอมลทตยภม
• ท�าการวเคราะหจดออน จดแขง และ
โอกาส ความเสยง เพอประเมนศกยภาพ/ความเปน
ไปไดของเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม โดยใชการวเคราะหดวยเทคนค SWOT
Analysis
• ท�าการตรวจสอบความเชอมโยงของ
ขอมลปฐมภมทไดจากการสอบถามผประกอบการ
โลจสตกสแบบเบดเสรจระดบผบรหาร ทมประสบการณ
ผ ทเกยวของในพนท ผ ใชบรการระดบผ บรหาร
เพอท�าการวเคราะห สงเคราะหความคดเหนทได
จากสอบถามรวมกบผลการวเคราะหจดออน จดแขง
และโอกาส ความเสยง
สวนท 4 การสรปผลและเสนอแนวทาง
แกไขปญหา
ท�าการสรปผลและเสนอแนะแนวทางแกไข
ปญหาแนวทางในการพฒนาศกยภาพโดยน�าเสนอ
ขอมลดวยวธการบรรยาย
การก�าหนดประชากร และกลมประชากร
ตวอยาง
ในการศกษาวจยนประชากรทใชในการ
ศกษาประกอบดวย 2 สวน คอ
1. เขตปลอดอากร ทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม
2. ผ ใหบรการโลจสตกสแบบเบดเสรจ
(3PLs) ทมประสบการณระดบผบรหาร ผปฏบตงาน
ทเกยวของในพนท และผใชบรการระดบผบรหาร
จากองคกรภาคเอกชน
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงน ผวจยไดใช
การเกบขอมลตวามคดเหนผใหบรการโลจสตกส
แบบเบดเสรจระดบผ บรหารทมประสบการณ
ผปฎบตงานทเกยวของในพนทและผ ใชบรการ
ระดบผบรหาร จ�านวน 6 ทาน เครองมอทในการ
วเคราะห คอเทคนค SWOT Analysis ของ Humphrey
(2005)
การเกบรวบรวมขอมล
การศกษาวจยครงน จะมงเนนการใชบรการ
และความพงพอใจของผใชบรการ และแหลงขอมล
ทใชในการศกษานมาจาก 2 สวน ใหญ ๆ คอ
1. ขอมลปฐมภม (Primary data) ไดจาก
การวางแผนการนดหมายการจดเตรยมประเดนใน
การสอบถามความคดเหนจากผใหบรการโลจสตก
แบบเบดเสรจทมประสบการณระดบผ บรหาร
จ�านวน 3 ทาน ผปฎบตการทเกยวของในพนทระดบ
ผ บรหารจ�านวน 2 ทานและผ ใชบรหารระดบ
ผบรการจ�านวน 1 ทาน
2. ขอมลทตยภม (Secondary data)
ไดจากการวางแผนการเกบรวบรวมขอมล จาก
เอกสาร ต�ารา รายงานการศกษาบทความทางวชาการ
ผลงานวจยทผานมาทงภายในและตางประเทศ ฐาน
ขอมลทงในและตางประเทศจากอนเตอรเนต
ออนไลน
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256085
การวเคราะหขอมล
เพอใหทราบรายละเอยดสภาวะการณ
ปจจบนและปญหา/อปสรรคตางๆทเกดขน รวมถง
ความเชอมโยงระหวางกน ผวจยจงท�าการเสนอผล
การศกษาและผลการวเคราะหขอมล โดยแบงออก
เปน 3 สวนคอ
สวนท 1 : ขอมลพนฐานทวไปเขตปลอด
อากรทาอากาศยานนานาชาตสวรรรณภมตงอย
บรเวณพนทฝงตะวนตกของทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม บนพนทกวา 413 ไร โดยจดตงขนเมอ
ป พ.ศ. 2549 เพอเปนสวนหนงของการพฒนา
เศรษฐกจของประเทศไทย โดยใหบรการในดาน
• งานบรหารขนสง ไดแก การใหบรการ
รถบรรทกขนสงสนคาระหวางอาคารภายใน ทสก
• งานบรการคลงสนคาสวนกลาง ไดแก
งานรบจดเกบสนคา งานจดระวางบรรทก การ
ด�าเนนการกจกรรมเพมมลคาสนคา การใหบรการ
อปกรณ เพอสนบสนนการขนถายสนคา งานด�าเนน
พธการศลกากร
• ใหบรการพนท เชาในอาคารตางๆ
สวนท 2 : ผลการศกษา ในสวนนเปนการ
น�าเสนอผลการศกษาขอมลปฐมภมและขอมล
ทตยภม ไดแก
ผลการศกษาขอมลปฐมภมจากการ
สอบถามผใหบรการโลจสตกสแบบเบดเสรจทม
ประสบการณระดบผบรหาร ผปฏบตงานระดบ
ผบรหารทเกยวของในพนท และผใชบรการระดบ
ผบรหารเพอรบฟงขอคดเหนและปญหาอปสรรค
ตาง ๆ ทเกดขน
ตารางท 1 ผลการศกษาขอมลปฐมภม
ปญหา/อปสรรค สาเหตของปญหา ผลกระทบทเกดขน แนวทางแกไข
1) ดานกฎหมายและกฎระเบยบ
ท ไ ม เ อ อ อำ า น ว ย ต อ ก า ร
ดำาเนนงาน
- ขอกฎหมายศลกากรทไม
เอออำานวยตอการดำาเนนธรกจ
เชนผ ประกอบการเอกชน
ไมสามารถใชประโยชนจาก
ทรพยากรบรเวณอาคาร
คลงสนคาสวนกลาง
- ขอกฎหมายศลกากรทไม
เอออำานวยตอการดำาเนนธรกจ
ในเขตปลอดอากรกรณทกำาหนด
ใหบคคลและยานพาหนะ
ทองถนยนขออนญาตผาน
เขาออกในพนทเขตปลอด
อ า ก ร ท า อ า ก า ศ ย า น
นานาชาตสวรรณภม
กฎหมายศลกากร (ตามประกาศ
กรมศลกากร ท 79/2554)
ผ เชาพนท VAA:Zone 2 ยกเลก
สญญาการเชาและผ เชาพนท
ในปจจบนสวนใหญเปนผ ใ ห
บรการโลจสตกสในกลมบรษท
ขามชาต เชน DB Schenker และ
DHL Forwarding
พจารณาแกไข ยกเลก หรอ
ยอหย นกฎหมายศลกากร
และกฎระเบยบตางๆเพอให
สอดคลองเหมาะสมกบสภาพ
แวดลอมปจจบนและสนบสนน
ภาคอตสาหกรรมการผลตและ
กจกรรมเชงพานชยไดหลาก
หลายมากขน
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201786
ปญหา/อปสรรค สาเหตของปญหา ผลกระทบทเกดขน แนวทางแกไข
2) ดานเทคโนโลยและสารสนเทศ
- ความลาชาของการพฒนา
และเรมใช ระบบเชอมโยง
ขอมลระปฎบตการ ACCS
- ระบบปฏบตการ ACCS
(Airport Cargo Community
System) เปนระบบท ถก
กำาหนดใหมขนตามสญญา
ป ร ะ ก น ท ณ ฑ บ น ใ น ก า ร
ขอจดตงเขตปลอดอากร
ทาอากาศยานฯ ระหวาง
บรษททาอากาศยานไทย
จำ า กด (มหาชน) ทอท.
ผขอจดตงกบกรมศลกากร
เพอใชบรหารจดการในการ
เชอมโยงขอมลทางอเลคทรอ
นกส ระหวางกน เชน การ
แสดงรายงานและการตด
บญช ขอมลการเคลอนยาย
สนคาเขา-ออก ภายในเขต
ปลอดอากร
- เนองจากรปแบบของรายงาน
และมาตรฐานของระบบ
ในการเชอมโยงขอมล การ
ออกแบบฟงกชนการใชงาน
ของระบบ ACCS จะตองเปน
ไปตามทกรมศลกากรเหนชอบ
- ปจจยสนบสนนทจะทำาให
ระบบ ACCS ไดรบการพฒนา
และนำามาใชเชอมโยงขอมล
ตามกรอบเวลาและตาม
วตถประสงค
- ระบบของผประกอบการคลง
สนคา ระบบของผประกอบ
การเพมมลคาสนคา ระบบ
ศลกากร และระบบของ
หนวยราชการอนๆทเกยวของ
จะตองมความพรอมทจะ
ใหมการเชอมโยงและสงผาน
ขอมลได เพราะฉะนนระบบ
ACCS จงมความจำาเปนตอง
มการพฒนาปรบเปลยนตาม
ไปดวย
ตนทนคาใขจายในหารบรหาร
จดการและตนทนในการดำาเนน
การสงขน ไมบรรลตามวตถประสงค
ของการจดตงเขตปลอดอากร
- กำาหนดผ รบผดชอบหลก
จากหนวยงานของผ มสวน
ไดสวนเสย
- ดำาเนนการตรวจสอบกบ
หนวยงานทเกยวของ เชน
กรมศลกากร
- ดำาเนนการตรวจสอบกบ
หนวยงานทเกยวของ เชน
กรมศลกากรถ งความ
เปนไปไดในการนำาระบบ
พธการศลกากรแบบไร
เอกสาร E-Paperless มา
พฒนารปแบบ และฟงกชน
เนองจากผ ประกอบการ
เอกชนตองใชระบบดง
กลาวนเพอเชอมโยง/สง
ผานขอมล
3) ดานการลดตนทนในการ
ดำาเนนการ
- ผ เชาพน ทบร เวณ VAA-
Zone 2 ไมสามารถลดตนทน
คาใ ชจ ายในการบรหาร
จดการและการดำาเนนการ
รวมทงการทำากำาไรจากพนท
บรเวณ VAA-Zone 2
- กฎหมายศลกากร (ตาม
ประกาศกรม ศลกากร ท
79/2554)
- การบรหารจดการทขาดการ
ผลกดนและการ รวมมอ
ประสานงานแบบบรณาการ
จากหนวยงานทเกยวของ
ผ เชาพนท VAA:Zone 2 ยกเลก
สญญาการเชาประมาณ 50% -
60%
ทำาการวเคราะห
ประเภทสนคาทเหมาะสมกบ
การทำากจกรรมมลคาเพมทขน
ข น ส ง โ ด ย ต ร ง ( D i r e c t
Shipment Cargo) การถายลำา
(Transshipment Cargo)
สนคาผานแดน (In-transit
Cargo) ไปประเทศกลม AEC
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256087
ผลการศกษาขอมลทตยภม
การศกษาขอมลจากเอกสาร แนวความคด
ทฤษฏ วรรณกรรม งานวจยทเกยวของสามารถ
แสดงผลการศกษาไดดงน
1. ปจจยแหงความส�าเรจทสนบสนนให
สงคโปรเปนศนยกลางทางโลจสตกสในภมภาค คอ
1.1 ความมนคงทางเศรษฐกจและ
ความมเสถยรภาพของรฐบาล
1.2 การพฒนาโครงสรางพนฐานทด
1.3 นโยบายและมาตรการทางดาน
ภาษและนโยบายการเปดเสรดานการคาการลงทน
ใหกบองคกรธรกจชนน�าจากตางประเทศ
1.4 ปราศจากการทจรตและคอรปชนๆ
1.5 ก า ร ม ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย ท ม
ประสทธภาพมขดความสามารถสง
1.6 การใหความส�าคญกบการวจย
และการพฒนา
1.7 การมอตสาหกรรมและกลมธรกจ
ทสนบสนนและเกยวของกบศนยกลางโลจสตก
2. ปจจยแหงความส�าเรจทสนบสนนให
สหรฐอาหรบเอมเรทเปนศนยกลางทางโลจสตกส
ในภมภาค
2.1 ความมเสถยรภาพของรฐบาล
2.2 การพฒนาโครงสรางพนฐานทด
2.3 ก า ร ม ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย ท ม
ประสทธภาพ
2.4 การมสภาพแวดลอมการแขงขน
ทนาดงดดตอการลงทน
2.5 การจดตงเขตการคาเสร (Free
Trade Zone) และเมองธรกจ (Business Parks)
2.6 การมอตสาหกรรมทสนบสนนและ
สงเสรมใหเปนศนยกลางโลจสตกส
3. ปจจยส�าคญในการพฒนาใหเปนศนย
กลางโลจสตกส
3.1 ป จจยด านทต ง (St rategic
Location)
3.2 ปจจยดานความเสถยรภาพของ
รฐบาล
3.3 ปจจยดานทรพยากรมนษย
3.4 ปจจยดานโครงสรางพนฐาน
3.5 ปจจยดานกระบวนการในการ
บรหารจดการ
3.6 ปจจยดานกฎหมายและกฎระเบยบ
ขอบงคบตาง ๆ ทเออตอการลงทน
3.7 ปจจยดานการจงใจใหมการลงทน
โดยตรงจากตางประเทศและการเขามาตงส�านกงาน
เพอด�าเนนธรกจในประเทศ ซงจะเปนกลไกขบเคลอน
ทกอใหเกคความส�าเรจในการเปนศนยกลางโลจสตกส
ผลการวเคราะหขอมล
1. ท�าการวเคราะหเพอประเมนสภาวะการณ
ปจจบนของเขตปลอดอากรทาอากาศยานฆนานาชาต
สวรรณภม จากเกณฑปจจยส�าคญในการพฒนา
เปนศนยกลางโลจสตกส ตามแนวทางงานวจย
และบทความทางวชาการทไดท�าการศกษาจาก
กรณศกษาทไดรบการยอมรบแลววามแนวทาง
ปฎบตทด ในตางประเทศ
2) ท�าการวเคราะหจดออน จดแขง และ
โอกาสความเสยงเพอประเมนศกยภาพความเปนไปได
ของเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภมโดยใชกรอบการวเคราะหดวยเทคนค
SWOT Analysis
3) ท�าการตรวจสอบความเชอมโยงของ
ขอมลปฐมภมทไดจากการสอบถาม
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201788
สรปผลการวจย
การศกษาพบวา
1. ปจจยแหงความส�าเรจของกรณศกษา
ในตางประเทศทประสบความส�าเรจของประเทศ
สงคโปร คอ 1) ความมนคงทางเศรษฐกจและความ
มเสถยรภาพของรฐบาล 2) การพฒนาโครงสราง
พนฐาน 3) นโยบายและมาตรการทางดานภาษและ
นโยบายการเปดเสรทางดานการคา 4) ปราศจาก
การทจรตและคอรปชน 5) การมทรพยากรมนษย
ทมประสทธภาพมขดความสามารถสง 6) การให
ความส�าคญกบการวจยและการพฒนา 7) การ
มอตสาหกรรมและกล มธรกจทสนบสนนและ
เกยวของกบศนยกลางโลจสตกส 8) มการปรบปรง
อยางตอเนอง ตลอดเวลา
2. ปญหาอปสรรคความเปนไปไดในการ
พฒนาเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม พบวาปญหาอปสรรคในสภาวะการณ
ปจจบนคอ 1) ดานขอกฎหมายและกฎระเบยบท
ไมเอออ�านวยตอการด�าเนนธรกจ 2) ดานเทคโนโลย
สารสนเทศ ในประเดนความลาชาของการพฒนา
และการใชระบบเชอมโยงขอมลระบบปฎบตการ
ACCS ซงเปนระบบทถกก�าหนดใหมขนตามสญญา
ประกนฑณฑบทในการขอจดตงเขตปลอดอากร
ยงไมเออประโยชนใหผใชบรการ 3) ดานการลดตนทน
ในการด�าเนนการของผเชาพนทอาคารคลงสนคา
ไมสามารถลดตนทนคาใชจายในการบรหารจดการ
และการด�าเนนงาน ไมสามารถท�าก�าไรจากพนท
บรเวณ VAA:Zone 2
ผลการวจยดานปจจยตางๆ สามารถแบงออก
เปน 5 ปจจย คอ
ปจจยท 1) ดานความมเสถยรภาพของรฐบาล
และการด�าเนนนโยบายตามทไดก�าหนดไว
ปจจยท 2) ดานทรพยากรมนษย
ปจจยท 3) ดานโครงสรางพนฐาน
ปจจยท 4) ดานกระบวนการในการบรหาร
ขดการตางๆ และมปจจยดานกฎหมายกฎระเบยบ
ขอบงคบตางๆ
ปจจยท 5) ดานการจงใจใหมการลงทน
โดยตรงจากตางประเทศและการเขามาตงส�านกงาน
เพอด�าเนนธรกจในประเทศ
ในสวนของจดแขงพบวาเขตปลอดอากร
ทาอากาศนานาชาตสวรรณภมมจดแขงทจะเปน
ตวขบเคลอนและสนบสนนการเพมขดความ
สามารถในการแขงขนกบคแขงขนทงภายในและ
นอกประเทศ ม 3 ปจจย ไดแก
ปจจยท 1) ดานยทธศาสตรทตง ตงอยใน
ต�าแหนงศนยกลาง อยในบรเวณกบตลาดธรกจ
การคาหลก โครงขายการบนทเชอมตอทงภายใน
และภายนอกประเทศ ความรวดเรวและบรการ
ทเชอถอได
ปจจยท 2) ปจจยดานกระบวนการในการ
บรหารจดการและปจจยดานกฎหมานและกฎหมาย
ขอบงคบตางท เ ออตอการลงทนโดยตรงจาก
ตางประเทศ สามารถด�าเนนพธการศลกากรได
24 ช.ม. ตลอด 7 วนโดยไมมวนหยด
ปจจยท 3) ปจจยดานการจงใจใหมการ
ลงทนโดยตรงจากตางประเทศและการเขามา
ตงส�านกงานเพอการด�าเนนธรกจ มขนาดของตลาด
ธรกจการคาทกวาง
ในสวนของโอกาศของเขตปลอดอากร
ทาอากาศนานาชาตสวรรณภม ทสามารถน�ามาใช
ขบเคลอน ม 2 ปจจยคอ
ปจจยท 1) ดานการจงใจใหมการลงทน
โดยตรงจากประเทศ
ปจจยท 2) ดานโครงสรางพนฐาน จากการ
วจยพบวาโอกาสภายหลงจากการพฒนาโครงสราง
พนฐานทางกายภาพของปลอดอากรทาอากาศ
นานาชาตสวรรณภม ในการขยายทางวง โครงการ
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256089
ขยายพนทและพฒนาคลงสนคาท�าใหมโอกาส
ทจะสามารถใหบรการทดและมประสทธภาพ
มากขน
ในสวนของอปสรรคของเขตปลอดอากร
ทาอากาศนานาชาตสวรรณภม ผวจยพบวาการเปด
เสรทางนโยบายการบน ในกลม AEC อาจสงผล
ตอปรมาณการขนสงสนคาและการเตบโตของธรกจ
ในทางลบเนองจากการแขงขนอยางเสรภายในภมภาค
รวมทงการแขงขนทสงขนจากความตองการเปน
ศนยกลางโลจสตกสเชนเดยวกบประเทศไทย ความ
ไมมเสถยรทางการเมอง และความผนผวนของ
ราคาเชอเพลงสงผลกระทบตอตนทน
ขอเสนอแนะ
จากการรวบรวมขอมลของกรณตางประเทศ
ทประสบผลส�าเรจและปจจยส�าคญในการพฒนา
ใหเป นศนย กลางโลจสตกส ระดบภมภาคใน
ประชาคมอาเซยน รวมทงศกษาปญหาอปสรรค
ความเปนไปไดในการทจะพฒนาเขตปลอดอากร
ทาอากาศยานนานาชาตสวรรณภม การน�าขอมล
ตางๆมาท�าการศกษาวเคราะหเพอเสนอแนวทาง
การพฒนา ดงน
1. การจดล�าดบความส�าคญ (Priority)
ของปจจยทควรตระหนกเพอใหการพฒนาศกยภาพ
ของสนามบนนานาชาตสวรรณภมเปนศนยกลาง
โลจสตกสประสบผลส�าเรจ ควรจดล�าดบดงตอไปน
1.1 ปจจยดานความมเสถยรภาพของ
รฐบาลและการสงเสรมสนบสนนอยางจรงจงจาก
รฐบาลในการด�าเนนตามนโยบายทตงไว
1.2 ปจจยดานโครงสรางพนฐานท
มงเนนดานการพฒนาสงอ�านวยความสะดวกดาน
โลจสตกสเพอความนาเชอถอและประสทธภาพ
ของสงอ�านวยความสะดวกในทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภม การพฒนาระบบการขนสงทางรถไฟ
การพฒนาสถานทเปนจดเชอมโยงการขนสงตอเนอง
หลายรปแบบ
1.3 ปจจยดานทรพยากรมนษยทมงเนน
การพฒนาบคลากรในอตสาหกรรมโลจสตกสและ
ระบบการจางงานทมความยดหยน
1.4 ปจจยดานยทธศาสตรทตง ทมงเนน
การขยายตลาดธรกจการคาหลกไปยงกลมประเทศ
GMS และประเทศในกลม AEC ทมสดสวนปรมาณ
การขนสงทางอากาศสง และเปนฐานการผลตสนคา
ทตองการความเรงดวนในการขนสง
1.5 ปจจยดานกระบวนการในการ
บรหารจดการตางๆและปจจยดานกฎหมายและ
กฎระเบยบขอบงคบตาง ๆ ทเออตอการลงทน
โดยตรงจากตางประเทศ
1.6 ปจจยดานการจงใจใหมการลงทน
โดยตรงจากตางประเทศและการเขามาตงส�านกงาน
เพอด�าเนนธรกจในประเทศจากกลมองคกรธรกจ
ตางประเทศ ซงจะเปนกลไกขบเคลอนทกอใหเกด
ความส�าเรจในการเปนศนยกลางโลจสตกส
2. ประเภทของสนคาทเหมาะสม
ควรประกอบดวย
2.1 สนค าทมปรมาณขนสงน อย
ในแตละครง แตมมลคาสง
2.2 สนคากลมไฮเทค ทมเทคโนโลย
ทกาวหนาล�าสมยทมวงจรการใชงานทสน เชน
ชนสวนอปกรณอเลคทรอนค
2.3 สนตากล มผลตภณฑยาและ
เวชภณฑตางๆ
2.4 สนคากลมอตสาหกรรมยานยนต
(Auto-Part and Accessories) การบรหารส�าหรบ
อตสาหกรรมนไดแก Inbound-to-Manufacturing,
Intercontinental Supply Chains
2.5 สนคากล มเคมและเคมภณฑ
อนตราย (Chemicals and Hazardous Materials)
ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY
Vol.6 No.2 July - December 201790
2.6 สนคากลมแฟชนและเครองหนง
ทมราคาสง
2.7 สนคากลมเครองจกรและอปกรณ
ขนาดใหญ
ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป
ผวจยมขอเสนอแนะในการศกษาวจยครง
ตอไปดงน
1. การศกษาในเชงลกประเดนสาเหตของ
ปญหาในการพฒนาระบบเชอมโยงขอมลการ
เคลอนยายสนคา (ระบบ ACCS) ภายในเขต
ปลอดอากร เพอน�าไปใชเปนแนวทางในการแก
ปญหาใหกบหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและ
ภาคเอกชน
2. การศกษาเพอน�าแนวทางการพฒนา
ศกยกภาพเขตปลอดอากรทาอากาศยานนานาชาต
สวรรณภมทไดจากศกษาในครงน เพอสงเคราะห
และน�าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาทาอากาศยาน
ขนสงสนคาระหวางประเทศในภมภาค
บรรณานกรม
กมลชนก สทธวาทนฤพฒและคณะ.2547 Supply
Chain and Logistics Manaement ,
กรงเทพฯ : แมค-กรอฮลล.
กอเกยรต วรยะกจพฒนา. 2548. หลกการจดการ
กระจายสนคา. พมพครงท 1. กรงเทพ ฯ
: วงอกษร
แกวตา เหรยญเจรญ. 2549. การพยากรณ
พฤตกรรมการเลอกใชผใหบรการโลจ
สตกสล�าดบทผล 3 ของผประกอบการ:
งานนพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต.
สาขาการวชาการจดการโลจสตกส : บณฑต
วทยาลย มหาวทยาลยบรพา.
ค�านาย อภปรชญาสกล. 2550. โลจสตกสและ
การจดการซพพลายเชน. กรงเทพ ฯ :
จามจรโปรดกท.
ค�านาย อภปรชญาสกล. 2550. การจดการคลงสนคา:
Warehouse Management. กรงเทพ ฯ :
โฟกสมเดยแอนดพบลชชง.
ค�านาย อภปรชญาสกล. 2550. การจดการคลงสนคา.
พมพครงท 2. กรงเทพ ฯ : ซ.วาย.ซซเทม
พรนตง.
ทวศกด เพทพทกษ. 2550. การจดการโลจสตกส
และซพพลายเชน. กรงเทพ ฯ : ออฟเซท
ครเอชน.
ธนต โสรตน. 2552. ค มอการจดการคลงสนคาและ
การกระจายสนคา. กรงเทพ ฯ : ว-เซฟ โล
จสตกส.
ธนต โสรตน. 2553, ความส�าคญของการเปนศนยกลาง
โลจสตกส ของภมภาคล มแมน�าโขง
วนทคนขอมล 10 ตลาคม 2558 เขาถงขอมล
ไดจาก http://www.tanitsorat.com/
view.php
วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร
ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 256091
ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต (สศช) โดยบรษท เอฟฟนต จ�ากด.
(2558) รายงานฉบบสมบรณ โครงการการ
ศกษาประเมนผลการด�าเนนการตามแผน
ยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของ
ประเทศ พ.ศ. 2555-2558) วนทคนขอมล
10 ตลาคม 2558 เขาถงขอมลไดจาก
ttp://www.nesdb.go.th/ Portals/0/tasks/
dev_logis/rcport/data_0234140312.pdf
ปนดดา ตนตวฒนพานช. 2550. การศกษาเปรยบเทยบ
ความคาดหวงและการรบรคณภาพการ
ใหบรการของบรษทรบจดการการ ขนสง
สนคาระหวางประเทศ.กรงเทพมหานคร:
วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต
สาขาการจดการการขนสงและโลจสตกส, บณฑต
วทยาลย. มหาวทยาลยบรพา.
ปวณรตน เพยรไธสง. 2553. การศกษาการบรหาร
คลงสนคาและการตรวจนบสนคาคงคลง :
กรณศกษาบรษท ไฮย ควอลต :
วทยานพนธอตสาหกรรมศาสตร มหาบณฑต
วทยาลย มหา วทยาลย เทคโนโล ย
พระจอมเกลาพระนครเหนอ.
เสาวนย สมนตตรพร. 2560. การบรหารทรพยากรมนษย
ในยคการเปลยนแปลง. วารสารวชาการ
มหาวทยาลยกรงเทพธนบร ปท 6 ฉบบท
1 มกราคม – มถนายน 2560
พงษชย อธคมรตนกล. 2550. โลจสตกส กาวยาง
ประเทศไทยในกระแสโลกาภวฒน.
กรงเทพฯ: สขภาพใจ.
วโรจน พทธวถ. 2550. การจดการโลจสตกส ขมพลง
ของธรกจยคใหม. กรงเทพ ฯ : โอเอซส
ปรนทตง.
เอกพงษ อขนธวงศ. 2554. การน�าเทคนคมลครน
มาประยกตใชกบโรงงานกรณศกษา.
การคนควาอสระมหาบณฑต สาขาการ
จดการวศวกรรมธรกจ. มหาวทยาลย
เทคโนโลยราชมงคลธญบร.
อทธ พศาลวานช. 2552. โครงการศกษาตารางปจจย
การผลตและผลผลตดานโลจสตกสไทย
: วารสารวชาการการศกษาโครงสรางตนทน
โลจสตกสของไทยและการวเคราะหราคา
น�ามน, ม.ป.ท.
Bovee, V. 1995. The Warehouse Management
Handbook. North Carolina : McGraw-Hill.
Donale, J. Bowersox. & David, J. Closs. 1996,
Logistics Management , The Intergrated
Supply Chain Process. New York :
McGrawhill.