ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 ·...

12
ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4.0 ความเปล่ยนแปลงของสังคมไทยท่กาวสูยุคไทยแลนด 4.0 เป็นสังคมท่อยูบนพ นฐานของความรู และเทคโนโลยและเป็นปัจจัยหน่งท่ม ความสาคัญตอการดารงชวต กระบวนการคด และพฤตกรรมของ คนในสังคม สารสนเทศและความรูเกดขนอยางรวดเร็วตลอดเวลาและมจานวนมากมาย กระจัด กระจายอยูในส่อหลากหลายรูปแบบ ประชากรยุค 4.0 ชอบความสะดวก รวดเร็ว ใชเทคโนโลยเป็น เคร ่องมอหรอเป็นโครงสรางพนฐานในการดารงชวต มความตองการและใชสารสนเทศอยางมากเพ่อ สรางสรรคนวัตกรรมและนาไปพัฒนาประเทศในทุก ๆ ดาน สามารถเขาถงสารสนเทศไดดวยตนเอง พ่งพาบรรณารักษและนักสารสนเทศนอยลง ตองการสารสนเทศท่มลักษณะสัน กระชับ พรอมใช เขาถงไดงายและรวดเร็ว ความทาทายในการจัดการศกษาและปรับหลักสูตรสารสนเทศศาสตร เพ่อ รองรับบทบาทของหองสมุดและสมรรถนะของนักวชาชพสารสนเทศยุค 4.0 ซ่งนอกเหนอจากความรู พนฐานดานบรรณารักษศาสตรเพ่อการจัดการสารสนเทศอยางเป็นระบบแลว จาเป็นตองมุงเนนไปสู สารสนเทศศาสตรดจทัล ตองมความรูและความชานาญในดาน Data Science, Open Access, Open Data, Open Notebooks, Open Peer Review, Open Sources, Open Educational Resources, Data Mining, Scientific Social Networks, Citizen Science, E-Research, Scholarly Communication, Research Data Management และ Metadata โดยใชทรัพยากรส่ออเล็กทรอนกส เทคโนโลยสารสนเทศ และเทคโนโลยการส่อสารเป็นเคร ่องมอในการจัดการและใหบรการสารสนเทศเพ่อสนับสนุนการวจัย และสรางสรรค นวัตกรรม ซ่งทรัพยากรสารสนเทศส่ออ เล็กทรอนกสในยุคไทยแลนด 4.0 ไดแก

Upload: others

Post on 06-Jan-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

ทรพยากรสารสนเทศในยค ไทยแลนด 4.0

ความเปลยนแปลงของสงคมไทยทกาวสยคไทยแลนด 4.0 เปนสงคมทอยบนพนฐานของความร

และเทคโนโลยและเปนปจจยหนงทมความส าคญตอการด ารงชวต กระบวนการคด และพฤตกรรมของ

คนในสงคม สารสนเทศและความรเกดขนอยางรวดเรวตลอดเวลาและมจ านวนมากมาย กระจด

กระจายอยในสอหลากหลายรปแบบ ประชากรยค 4.0 ชอบความสะดวก รวดเรว ใชเทคโนโลยเปน

เครองมอหรอเปนโครงสรางพนฐานในการด ารงชวต มความตองการและใชสารสนเทศอยางมากเพอ

สรางสรรคนวตกรรมและน าไปพฒนาประเทศในทก ๆ ดาน สามารถเขาถงสารสนเทศไดดวยตนเอง

พงพาบรรณารกษและนกสารสนเทศนอยลง ตองการสารสนเทศทมลกษณะสน กระชบ พรอมใช

เขาถงไดงายและรวดเรว ความทาทายในการจดการศกษาและปรบหลกสตรสารสนเทศศาสตร เพอ

รองรบบทบาทของหองสมดและสมรรถนะของนกวชาชพสารสนเทศยค 4.0 ซงนอกเหนอจากความร

พนฐานดานบรรณารกษศาสตรเพอการจดการสารสนเทศอยางเปนระบบแลว จ าเปนตองมงเนนไปส

สารสนเทศศาสตรดจทล ตองมความรและความช านาญในดาน Data Science, Open Access, Open

Data, Open Notebooks, Open Peer Review, Open Sources, Open Educational Resources, Data

Mining, Scientific Social Networks, Citizen Science, E-Research, Scholarly Communication,

Research Data Management และ Metadata โดยใชทรพยากรสออเลกทรอนกส เทคโนโลยสารสนเทศ

และเทคโนโลยการสอสารเปนเครองมอในการจดการและใหบรการสารสนเทศเพอสนบสนนการวจย

และสรางสรรคนวตกรรม ซงทรพยากรสารสนเทศสออเลกทรอนกสในยคไทยแลนด 4.0 ไดแก

Page 2: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

1. E-book (หนงสออเลกทรอนกส)

E-Book ยอมาจากค าวา Electronic Book หมายถงหนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอร

มลกษณะเปนเอกสารอเลกทรอนกส โดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลทสามารถอานเอกสารผานทางหนา

จอคอมพวเตอร ทงในระบบออฟไลน และออนไลนคณลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสสามารถ

เชอมโยงจดไปยงสวนตาง ๆ ของหนงสอ เวบไซตตาง ๆ ตลอดจนมปฏสมพนธและโตตอบกบผเรยนได

นอกจากนนหนงสออเลกทรอนกสสามารถแทรกภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ และสามารถ

สงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพได อกประการหนงทส าคญกคอ หนงสออเลกทรอนกส

สามารถปรบปรงใหทนสมยไดตลอดเวลา ซงคณสมบตเหลานจะไมมในหนงสอธรรมดาทวไป

วธการใชงาน E-Book

ลกษณะ E-Book คลายการเปดอานหนงสอ คอการพลกเปดหนาหนงสอไปทละหนาส าหรบ

ขอแนะน าเบองตน มดงน

1. การเปดโปรแกรมหนงสอ ดบเบลคลกทไฟล DWB.exe รปไอคอนสน าเงน หนงสอกจะดด

ขนมาเอง

2. การเปดหนาถดไป น าเมาสไปวางบรเวณหนาหนงสอดานขวา แลวท าการคลกเมาส(เมาส

ซาย) 1 ครง จะเปนการพลกเปด หนงสอไปหนาถดไป

3. การเปดหนาทผานมา น าเมาสไปวางบรเวณหนาหนงสอดานซาย แลวท าการคลกเมาส

(เมาสซาย) 1 ครงจะเปนการพลกเปดหนงสอไปหนาทผานมา

4. การเปดจากหนาเนอหา (สารบญ) เปด e-Book ไปหนาเนอหา (สารบญ) จากนนท าการ

คลกเมาส(เมาสซาย) 1 ครง ณต าแหนงหวขอเนอหา ทผใชตองการ e-Book จะท าการพลกหนา ไปยง

เนอหานนๆโดยทนท

5. การเชอมโยงไปเวปไซดอน เมอเลอนเมาสไปทขอความลงคจะนนขนเปนปมขนมาใหคลก

ปมทมการเชอมโยงไดเลย

Page 3: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

6. การปดหนงสอ คลกปมลงค close ดานลางขวาของหนาหนงสอทกหนาหรอ น าเมาสไปวาง

ทบนหนาหนงสอทวาง ๆแลวคลกขวา ในกลองขอความเลอก exit กจะออกจากโปรแกรมทนท

2. ฐานวารสารอเลกทรอนกส

วารสารอเลกทรอนกส คอ สอรปแบบหนงทเผยแพรเปนฉบบตอเนองมก าหนดออกท

แนนอนและเสนอขอมลขาวสารททนสมย รายงานความกาวหนาทางวชาการ กจกรรมและผลงานใน

สาขาวชาตางๆ (Hatue, 2000) มการจดเกบ บนทกและเผยแพรในรปของขอมลคอมพวเตอรและสอ

อเลกทรอนกส (ผองพรรณ แยมแขไข, 2543) โดยสามารถสบคนขอมลและสงซอหรอบอกรบเปน

สมาชกไดจากฐานขอมลซด-รอม ฐานขอมลออนไลนและเครอขายคอมพวเตอร (สมร ตาระพนธ ,

2543) นอกจากนน วารสารอเลกทรอนกสยงหมายถงสงพมพตอเนองในรปแบบอเลกทรอนกสท

บนทกดวยระบบดจทลในรปแบบตางๆ เชน ซดรอม แผนบนทก แถบบนทก หรอผานระบบ

อนเทอรเนตซงสามารถเขาถงดวยระบบออนไลนทางเวลดไวดเวบหรอไปรษณยอเลกทรอนกส การ

น าเสนอมหลายลกษณะ เชน โดยใชภาษาแอสก (ASCII) ภาษาเอชทเอมแอล (HTML) หรอใชรปพดเอฟ

(PDF)

Page 4: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

3. Tab player โปรแกรมอานหนงสอเสยงระบบ Daisy

Daisy eBook หรอหนงสอเสยงระบบ Daisy ซงเปนหนงสออเลกทรอนกสทออกแบบมาให

รองรบการเขาถง การอานของคนตาบอดไดสะดวกยงกวาการใชสอเสยงเดมๆ อยาง เทปคลาสเซต

(Cassette Tape) หรอแฟมเสยง MP3 เนองจากหนงสอเสยงระบบน สามารถท าทคน (Bookmark) และ

ควบคมการเขาถงเนอหาไดสะดวกกวา อยางไรกด การอานหนงสอเสยงระบบ Daisy จ าเปนตองอาศย

ซอฟตแวรชวยอาน Tab Player เปนผลงานพฒนาของนกศกษาระดบปรญญาตร สาขาวศวกรรม

คอมพวเตอร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทสามารถน าใชงานไดจรง รองรบการอาน

หนงสอเสยงระบบ Daisy ไดทงแบบ 2.0 และ 2.02 สามารถคนหาต าแหนงของหนงสอไดจากขอความ

เพยงบางสวน สามารถท าทกนหนงสอได 9 ต าแหนงตอหนงเลม สามารถบนทกยอขอความไดทงแบบ

ภาพและแบบเสยง

4. คอมพวเตอรชวยสอน CAI

CAI ยอมาจากค าวา COMPUTER-ASSISTED หรอ AIDED INSTRUCTIONคอมพวเตอรชวยสอน

(CAI) หมายถง สอการเรยนการสอนทางคอมพวเตอรรปแบบหนง ซงใชความสามารถของคอมพวเตอร

ในการน าเสนอสอประสมอนไดแก ขอความ ภาพนง กราฟฟก แผนภม กราฟ วดทศน ภาพเคลอนไหว

และเสยง เพอถายทอดเนอหาบทเรยน หรอองคความรในลกษณะท ใกลเคยงกบการสอนจรงใน

หองเรยนมากทสดโดยมเปาหมายทส าคญกคอ สามารถดงดดความสนใจของผเรยน และกระตนใหเกด

Page 5: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

ความตองการท จะเรยนร คอมพวเตอรชวยสอนเปนตวอยางทดของสอการศกษาในลกษณะตวตอตว

ซงผเรยนเกดการเรยนรจากการมปฏสมพนธ หรอการโตตอบพรอมทงการไดรบผลปอนกลบ

(FEEDBACK) นอกจากนยงเปนสอ ทสามารถตอบสนองความแตกตางระหวางผเรยนไดเปนอยางด

รวมทงสามารถทจะประเมน และตรวจสอบความเขาใจของผเรยนไดตลอดเวลา

5. WBI เวบชวยสอน(Web - Based Instruction)

ในปจจบนเทคโนโลยคอมพวเตอร และอนเทอรเนตไดพฒนาเตบโตอยางรวดเรว และไดกาวมา

เปนเครองมอชนส าคญทเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอน การฝกอบรม รวมทงการถายทอด

ความร โดยพฒนา CAI เดมๆ ใหเปนสอการเรยนการสอนทอยบนฐานของเทคโนโลยเวบ หรอ WBI

(Web-based Instruction) สงผลใหการพฒนาสอการเรยนการสอนไดรบความนยมอยางสง สามารถ

เผยแพรไดรวดเรว และกวางไกลกวาสอ CAI ดวยประเดนส าคญไดแก

1. คณสมบตของเอกสารเวบทสามารถน าเสนอขอมลไดทงขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว

เสยง วดทศน และสามารถสรางจดเชอมโยง (Links) ไปต าแหนงตางๆ ไดตามความตองการของ

ผพฒนา

2.บรการตางๆ ในเครอขายอนเทอรเนต ท าใหเกดชองทางการสอสารระหวางผเรยนกบผสอน

ในระบบ 7 x 24 และไมจ ากดดวยสถานทการเรยนการสอนผานเวบ ( Web base Instruction ) จง

หมายถง การรวมคณสมบตของสอหลายมต (Hypermedia) กบ คณลกษณะของอนเตอรเนตและเวลด

ไวดเวบ มาออกแบบเปนเวบเพอการเรยนการสอน สนบสนนและสงเสรมใหเกดการเรยนรอยางม

ความหมาย เชอมโยงเปนเครอขายทสามารถเรยนไดทกททกเวลา โดยมลกษณะทผเรยนและผสอนม

ปฏสมพนธกนโดยผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงถงกน

Page 6: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

6. การเรยนการสอนแบบออนไลน E – Learning

ค าวา e-Learning คอ การเรยน การสอนในลกษณะ หรอรปแบบใดกได ซงการถายทอด

เนอหานน กระท าผานทางสออเลกทรอนกส เชน ซดรอม เครอขายอนเทอรเนต อนทราเนต เอกซทรา

เนต หรอ ทางสญญาณโทรทศน หรอ สญญาณดาวเทยม (Satellite) ฯลฯ เปนตน ซงการเรยนลกษณะ

นไดมการน าเขาสตลาดเมองไทยในระยะหนงแลว เชน คอมพวเตอรชวยสอนดวยซดรอม , การเรยน

การสอนบนเวบ (Web-Based Learning), การเรยนออนไลน (On-line Learning) การเรยนทางไกลผาน

ดาวเทยม หรอ การเรยนดวยวดโอผานออนไลน เปนตน

ในปจจบน คนสวนใหญมกจะใชค าวา e-Learning กบการเรยน การสอน หรอการอบรม ทใช

เทคโนโลยของเวบ (Web Based Technology) ในการถายทอดเนอหา รวมถงเทคโนโลยระบบการ

จดการหลกสตร (Course Management System) ในการบรหารจดการงานสอนดานตางๆ โดยผเรยนท

เรยนดวยระบบ e-Learning นสามารถศกษาเนอหาในลกษณะออนไลน หรอ จากแผนซด-รอม กได

และทส าคญอกสวนคอ เนอหาตางๆ ของ e-Learning สามารถน าเสนอโดยอาศยเทคโนโลยมลตมเดย

(Multimedia Technology) และเทคโนโลยเชงโตตอบ (Interactive Technology)

ค าวา e-Learning นนมค าทใชไดใกลเคยงกนอยหลายค าเชน Distance Learning (การเรยน

ทางไกล) Computer based training (การฝกอบรมโดยอาศยคอมพวเตอร หรอเรยกยอๆวา CBT) online

learning (การเรยนทางอนเตอรเนต) เปนตน ดงนน สรปไดวา ความหมายของ e-Learning คอ รปแบบ

ของการเรยนรดวยตนเอง โดยอาศยเครอขายคอมพวเตอร หรอสออเลคทรอนกสในการถายทอด

เรองราว และเนอหา โดยสามารถมสอในการน าเสนอบทเรยนไดตงแต 1 สอขนไป และการเรยนการ

สอนนนสามารถทจะอยในรปของการสอนทางเดยว หรอการสอนแบบปฎสมพนธได

Page 7: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

7. E-Training

E-Training หมายถง กระบวนการฝกอบรมผานสออเลกทรอนกส เปนกระบวนการจดการ ฝก

ทกษะ เพมพนสาระความร ทเนนใหผเขารบการอบรมนนเรยนรดวยตนเอง ผเขาอบรมมอสระใน การ

เขาศกษา เรยนรตามเวลา โอกาสทผฝกอบรมตองการ โดยเนอหาขององคความรจะถกออกแบบมา

ใหศกษาเรยนรไดโดยงาย ในรปแบบมลตมเดย ซงประกอบดวยสอทเปนขอความ รปภาพ หรออาจม

เสยง รวมถงภาพเคลอนไหว

ในระบบ E-Training ผเขาฝกอบรมจะมวทยากรทปรกษาประจ ารายวชาคอยใหค าปรกษาใน

การอบรมตลอดหลกสตร นอกจากนผเขาอบรมยงสามารถตดตอปรกษา แลกเปลยนความคดเหน

ระหวางกนไดเชนเดยวกบการอบรมในหองปกต โดยอาศยเครองมอการตดตอสอสารททนสมย ส าหรบ

ทกคนทสามารถศกษาและเรยนรไดทกเวลา และทกสถานท

จากความหมายขางตน สรปไดวา E-Training เปนการฝกอบรมผานสอทไมใชตวบคคล

โดยตรง แตเปนเครองมอสอสารอเลคทรอนคสซงมการควบคมกระบวนการฝกโดยวทยากร ซงอาจ

ไมไดอาศยอยในประเทศไทยกได ซงอาจกลาวถงขอดของ E-Training ไดดงน

1. สามารถควบคมล าดบในของการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

2. สามารถประเมนผลไดอยางตรงไปตรงมา

3. ผรบการอบรมสามารถเขาเรยนรไดโดยไมจ ากดเวลาและสถานท

4. E - Training จะสามารถตอบสนองความตองการในการพฒนาตนเองไดอยางทวถง

5. ผรบการอบรม ซงจะตองคนควา ฝกทกษะดวยตนเอง เปนหลก

6. ประหยดเวลาและงบประมาณ

Page 8: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

8. Artificial intelligence (AI)

เชอวาหลาย ๆ ทานคงเคยไดยนชอของ Artificial intelligence (AI) หรอปญญาประดษฐ ท

สามารถสอสารและโตตอบกบมนษยไดผานนวนยาย หรอภาพยนตร sci-fi มาไมมากกนอย แตเชอ

หรอไมวาเทคโนโลยดงกลาวสามารถน ามาใชงานไดจรงในปจจบน ยกตวอยางเชน Siri หนงใน

ปญญาประดษฐบนสมารทโฟนของบรษท apple ทพฒนามาเพอชวยอ านวยความสะดวกใหกบผใชงาน

แตหากพดถงความสามารถของ AI ในแงของการจดการการศกษาแบบมสวนรวม

9. Virtual reality (VR)

ลองจนตนาการถงการไดเขาไปโลดแลนอยบนดวงดาวตางๆ ในอวกาศ ใตพนมหาสมทร หรอ

ในโลกดกด าบรรพยคไดโนเสาร ทงหมดนสามารถเปนจรงได ดวย Virtual reality (VR) เทคโนโลยทชวย

สรางโลกเสมอน เปนการจ าลองสภาวะแวดลอมตาง ๆ ใหสมจรง และสามารถตอบสนองกบประสาท

สมผสของผใชงานได ไมวาจะเปนภาพ เสยง หรอการสมผส ผานอปกรณชนส าคญอยางแวนตา VR ซง

ไดรบความนยมอยางมากในวงการเกม ภาพยนตร และการโฆษณา เพราะชว ยใหผใชไดเขาถง

ประสบการณทแปลกใหม และนาตนตาตนใจ

Page 9: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

นอกจากน VR ยงมประโยชนในดานการประยกตใชส าหรบการจดการการศกษาแบบมสวนรวม

เนองจากเปนเทคโนโลยทมงเนนประสบการณของผเรยนเปนส าคญ ซงสอดคลองกบพฤตกรรมการ

เรยนรของคนในปจจบนทไมชอบการเรยนแบบเปนล าดบหรอ sequence แตชอบการเรยนรอยางอสระ

บวกกบการออกแบบบทเรยนในรปแบบของเกมจะชวยใหผเรยนสามารถฝกทกษะกระบวนการคดอยาง

เปนระบบ เพอทจะเอาชนะเงอนไขของบทเรยนหรอเกมนน ๆ

10. Augmented reality (AR)

ความแตกตางระหวาง VR กบ AR กคอ VR นนเปนการจ าลองสภาพแวดลอมทกอยางขนมา

ใหม และพาผใชเขาไปสมผสประสบการณในโลกเสมอน ในขณะท AR จะเปนการผสมผสานระหวาง

สภาพแวดลอมเดมทมอยจรง กบวตถเสมอนทสรางขนมาใหม โดยประมวลผลจาก marker หรอ GPS

หนงในปรากฎการณระดบโลกทนาจะเปนตวอยางทชดเจนส าหรบเทคโนโลย Augmented reality หรอ

AR คงหนไมพน Pokemon Go เกมทสรางภาพของตวละครขนมา บนฉากหลงทเปนสภาพแวดลอมจรง

ทกวนนมการน าเทคโนโลย AR มาใชงานทางดานการศกษาอยางแพรหลาย ดงจะเหนไดจากหนงสอ

หรอสอการสอนในยคใหมทมการสอดแทรกเทคโนโลยของ AR เขามา เพอใหผเรยนเกดความสนใจและ

มสวนรวมในการเรยนรไปพรอม ๆ กน หรอใชในงานหองสมดมการน า Augmented Reality มา

ประยกตใชในการใหบรการทรพยากรสารสนเทศภายในหองสมด การใชตรวจสอบหนงสอภายในชน

หนงสอ หรอบรการแนะน าหนงสอใหมของหองสมดนอกจากน AR ยงสามารถเขาถงกลมคนทวไปได

งาย เพราะสามารถประมวลผลผาน tablet หรอ smartphone สวนตวได ไมจ าเปนตองซออปกรณ

เฉพาะตวในราคาแพงเหมอน VR

Page 10: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

11. เทคโนโลย Smart Card เปนบตรพลาสตกทมขนาดเทากบบตรเครดต ภายในบรรจดวย

ชพไมโครโพรเซสเซอร (Microprocessor Chip) ทมขนาดเลกท าใหมคณสมบตดานการบนทกขอมลได

เปนจ านวนมาก เพอความสะดวกในการใชงานไดทกททกเวลาและในอปกรณทหลากหลาย รวมทงม

ความสามารถในดานการรกษาความปลอดภยในการใชงาน และการท างานหลายๆ อยางดวยแอพ

พลเคชนทแตกตางกนบนบตรใบเดยวกน เชน ส าหรบหองสมด บตรประชาชน ปจจบนเปน Smart Card

อาจจะน ามาประยกตใชส าหรบการบรการ โดยการใชขอมลจาก chip ทอยบนบตร มการพฒนาระบบ

เพอบนทกขอมลและภาพตามหนาบตรโดยไมตองถายเอกสาร การดงภาพถายสมาชกประเภท

บคคลภายนอกมาประกอบในการแสดงผลตางๆ เมอสมาชกมาตดตอหองสมด สามารถลดเวลาการ

ปอนขอมลและจดเกบเอกสาร เครองอานบตร Smart Card รองรบ Protocol PC/SC โปรแกรมส าหรบ

ท างานรวมกบเครองอานบตร API ส าหรบเชอมโยงกบ ระบบหองสมดอตโนมต เปนตน

12. เทคโนโลย Cloud ไมตองรวาตวเครองอยทไหน รแตแหลงทตองการเขาถงขอมล เมอ

ตองการเขาถงสามารถเขาจากทไหนกได เพอการใหบรการ application เพอใหบรการทเกบขอมล ใช

งบประมาณนอยมการใหบรการฟรจากหลายแหลงบรการ เหมาะกบหนวยงานทคลาดแคลาน

บคลากรในการดแลรกษาระบบ ตองการประหยดไฟฟา และคาดแลรกษาระบบ

13. เทคโนโลย Image Recognition เทคโนโลยการประมวลผลภาพ ระบบจดจ าใบหนา

หมายถง การน าภาพมาประมวลผลหรอคดค านวณดวยคอมพวเตอร เพอใหไดขอมลทเราตองการทง

ในเชงคณภาพและปรมาณ โดยมขนตอนตางๆ ทส าคญ คอ การท าใหภาพมความคมชดมากขน การ

ก าจดสญญาณรบกวนออกจากภาพ การแบงสวนของวตถทเราสนใจออกมาจากภาพ เพอน าภาพวตถ

ทไดไปวเคราะหหาขอมลเชงปรมาณ เชน ขนาด รปราง และทศทางการเคลอนของวตถในภาพ จากนน

เราสามารถน าขอมลเชงปรมาณเหลานไปวเคราะห และสรางเปนระบบ เพอใชประโยชนในงานดาน

ตางๆ เชน ระบบรจ าลายนวมอเพอตรวจสอบวาภาพลายนวมอทมอยนนเปนของผใด สามารถน ามา

ประยกตใชในหองสมดเกยวกบการจดจ าผเขาใชบรการหองสมด มขอดคอไมตองใชบตรใดๆ บนทก

การเขาออกไดจากภาพใบหนา เปนสวนหนงของการปองปรามการขโมยของในหองสมด เตอนให

เจาหนาททราบเมอบคคลทระบเขาหองสมด เปนตน

Page 11: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

14. เทคโนโลย SIP2 เพอการเชอมตอกบอปกรณยมคนดวยตนเอง ยอมาจาก Standard

Interchange Protocol v.2 เปนโปรโตรคอลมาตรฐานสากล ท าหนาทตดตอและเชอมตอการท างาน

ระหวางระบบหองสมดอจฉรยะและระบบหองสมดอตโนมตทมโปรโตคอล SIP2 เขาดวยกน โดยไม

สรางฐานขอมลทซ าซอนกบระบบหองสมดอตโนมต ทไดรบการยอมรบอยางแพรหลายส าหรบ

อตสาหกรรมทเกยวกบวงการหองสมดก าหนดมาตรฐานโดยบรษท 3M เปนกลไกทใชส าหรบการ

สอสารระหวางระบบบรการดวยตนเอง และ ระบบหองสมดอตโนมต ซงเปนขอมลเกยวกบสมาชก และ

รายการยม ไดรบการพฒนาเพมเตม Version 2 นยมแพรหลาย ปจจบนเปน Version 3

15. เทคโนโลย IOT หรอ Internet of Thing เปนแนวความคดของ Kevin Ashton ทเกดขนจาก

โครงสรางพนฐานทสามารถเชอมตอกบโลกอนเตอรเนตได ซงการเชอมตอเหลานนเองกเลยมาเปน

แนวคดทวาอปกรณเหลานนกยอมสามารถสอสารกนไดดวยเชนกนโดยอาศยตว Sensor ในการสอสาร

ถงกน แปลวานอกจาก Smart devices ตางๆ จะเชอมตออนเตอรเนตไดแลวมนยงสามารถเชอมตอไป

ยงอปกรณตวอนไดดวยโดยมการนยามวาเปน “internet-like” หรอ อปกณอเลกทรอนกสสามารถ

สอสารพดคยกนเองได ซงศพทค าวา “Things” แทนอปกรณอเลกทรอนกสทกลาวมากอนหนานนนเอง

จงน าไปสแนวคดในงานหองสมดทวา สงของตางๆ ในหองสมด เชอมตอกบระบบเครอขายอนเทอรเนต

ท างานภายใตภารกจของหองสมด

สรป

ความเปลยนแปลงของสงคมไทยทกาวสยคไทยแลนด 4.0 เปนสงคมทอยบนพนฐานของความร

และเทคโนโลยและเปนปจจยหนงทมความส าคญตอการด ารงชวต กระบวนการคด และพฤตกรรมของ

คนในสงคม สารสนเทศและความรเกดขนอยางรวดเรวตลอดเวลาและมจ านวนมากมายเขาถงไดงาย

และรวดเรว เพอรองรบบทบาทของหองสมดและสมรรถนะของนกวชาชพสารสนเทศยค 4.0 ซง

นอกเหนอจากความรพนฐานดานบรรณารกษศาสตรเพอการจดการสารสนเทศอยางเปนระบบแลว

จ าเปนตองมงเนนไปสสารสนเทศศาสตรดจทล โดยใชทรพยากรสออเลกทรอนกส เทคโนโลย

สารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารเปนเครองมอในการจดการและใหบรการสารสนเทศเพอ

สนบสนนการวจยและสรางสรรคนวตกรรม ซงทรพยากรสารสนเทศสออเลกทรอนกสในยคไทยแลนด

4.0 ไดแก E-book (หนงสออเลกทรอนกส), ฐานวารสารอเลกทรอนกส, Artificial intelligence (AI)

การเรยนการสอนแบบออนไลน E – Learning , Augmented reality เปนตน

Page 12: ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 · 2017-10-05 · ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์

บทสมภาษณอาจารยในโปรแกรมวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรใน

หวขอเรอง ทรพยากรสารสนเทศในยคไทยแลนด 4.0

รองศาสตราจารยอรณลกษณ รตนพนธ ไดใหสมภาษณไววา

1. ทรพยากรสานสนเทศในยค Thailand 4.0 มอะไรบาง

อยในรปแบบสออเลกทรอนกสเพมมากขน เปนการพฒนาทรพยากร

สารสนเทศ ใหมความหลากหลาย การบรการแบบออนไลน

2. รปแบบทรพยากรสารสนเทศในยค Thailand 4.0 เปนอยางไร

เปนรปแบบท เนนการใชเทคโนโลยเขามาชวยมากขน เชน การพฒนา

ทรพยากรทอยในรปแบบของ Appication เพอรองรบการบรการผานโมบายแอปตางๆ การพฒนาสอให

หลากหลาย รวมไปถงการน าขอมลใหอยในรปแบบดจตอล และในรปแบบของ metadata

3. ทรพยากรสารสนเทศในยค Thailand 4.0 มความส าคญกบหองสมด และม

ทรพยากรทนาสนใจในอนาคต

จะเปนรปแบบของวชวลมเดย เปนสอทมความทนสมยเพมมากขน อาจจะปราศจาก

กระดา ทกอยางจะจดเกบไวในรปแบบของสออเลกทรอนกส และจดการในรปแบบของคลงขอมล การ

ใหบรการในลกษณะของ Mooc

อรณลกษณ รตนพนธ. (20, กนยายน 2560). ผอ านวยการม, ส านกวทยบรการและเทคโนโลย

สารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร. สมภาษณ.

อาจารย อนชา พวงผกา ไดใหสมภาษณไววา ทรพยากรจะอยในรปแบบดจตอล จะตอง

ใหบรการอยางเตมรปแบบโดยไมจ ากดขอมล ทรพยากรทดจะตองสงใหผใชถงมอการก าจดการดาวน

โหลดในอนาคต การขออนญาตการสอบถามทรพยากรในรปแบบรปภาพซด เอกสารอบค อนเทอรเรส

โดยเปนไฟล PDF แสดงความเปนสามมตการตอบสนองของภาพจอทชสกรน เพอตอบโจทยในอนาคต

รปแบบเออารเปนวธเขยนสามมตไมตองค านงวาผใชจะเขาถงไดมากนอยเพยงใดเปรยบเสมอน

เทคโนโลยสามมตสามารถมองเหนสมาชกไดจรงโดย ทรพยากรสามารถวงเขาหาตวบคคลไดสามารถ

เขาถงไดงาย

อนชา พวงผกา. (20, กนยายน 2560). อาจารย, ส านกวทยบรการและเทคโนโลย

สารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร.สมภาษณ.