ทรัพยากรสารสนเทศในยุค ไทยแลนด์ 4 ·...
TRANSCRIPT
ทรพยากรสารสนเทศในยค ไทยแลนด 4.0
ความเปลยนแปลงของสงคมไทยทกาวสยคไทยแลนด 4.0 เปนสงคมทอยบนพนฐานของความร
และเทคโนโลยและเปนปจจยหนงทมความส าคญตอการด ารงชวต กระบวนการคด และพฤตกรรมของ
คนในสงคม สารสนเทศและความรเกดขนอยางรวดเรวตลอดเวลาและมจ านวนมากมาย กระจด
กระจายอยในสอหลากหลายรปแบบ ประชากรยค 4.0 ชอบความสะดวก รวดเรว ใชเทคโนโลยเปน
เครองมอหรอเปนโครงสรางพนฐานในการด ารงชวต มความตองการและใชสารสนเทศอยางมากเพอ
สรางสรรคนวตกรรมและน าไปพฒนาประเทศในทก ๆ ดาน สามารถเขาถงสารสนเทศไดดวยตนเอง
พงพาบรรณารกษและนกสารสนเทศนอยลง ตองการสารสนเทศทมลกษณะสน กระชบ พรอมใช
เขาถงไดงายและรวดเรว ความทาทายในการจดการศกษาและปรบหลกสตรสารสนเทศศาสตร เพอ
รองรบบทบาทของหองสมดและสมรรถนะของนกวชาชพสารสนเทศยค 4.0 ซงนอกเหนอจากความร
พนฐานดานบรรณารกษศาสตรเพอการจดการสารสนเทศอยางเปนระบบแลว จ าเปนตองมงเนนไปส
สารสนเทศศาสตรดจทล ตองมความรและความช านาญในดาน Data Science, Open Access, Open
Data, Open Notebooks, Open Peer Review, Open Sources, Open Educational Resources, Data
Mining, Scientific Social Networks, Citizen Science, E-Research, Scholarly Communication,
Research Data Management และ Metadata โดยใชทรพยากรสออเลกทรอนกส เทคโนโลยสารสนเทศ
และเทคโนโลยการสอสารเปนเครองมอในการจดการและใหบรการสารสนเทศเพอสนบสนนการวจย
และสรางสรรคนวตกรรม ซงทรพยากรสารสนเทศสออเลกทรอนกสในยคไทยแลนด 4.0 ไดแก
1. E-book (หนงสออเลกทรอนกส)
E-Book ยอมาจากค าวา Electronic Book หมายถงหนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอร
มลกษณะเปนเอกสารอเลกทรอนกส โดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลทสามารถอานเอกสารผานทางหนา
จอคอมพวเตอร ทงในระบบออฟไลน และออนไลนคณลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสสามารถ
เชอมโยงจดไปยงสวนตาง ๆ ของหนงสอ เวบไซตตาง ๆ ตลอดจนมปฏสมพนธและโตตอบกบผเรยนได
นอกจากนนหนงสออเลกทรอนกสสามารถแทรกภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ และสามารถ
สงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพได อกประการหนงทส าคญกคอ หนงสออเลกทรอนกส
สามารถปรบปรงใหทนสมยไดตลอดเวลา ซงคณสมบตเหลานจะไมมในหนงสอธรรมดาทวไป
วธการใชงาน E-Book
ลกษณะ E-Book คลายการเปดอานหนงสอ คอการพลกเปดหนาหนงสอไปทละหนาส าหรบ
ขอแนะน าเบองตน มดงน
1. การเปดโปรแกรมหนงสอ ดบเบลคลกทไฟล DWB.exe รปไอคอนสน าเงน หนงสอกจะดด
ขนมาเอง
2. การเปดหนาถดไป น าเมาสไปวางบรเวณหนาหนงสอดานขวา แลวท าการคลกเมาส(เมาส
ซาย) 1 ครง จะเปนการพลกเปด หนงสอไปหนาถดไป
3. การเปดหนาทผานมา น าเมาสไปวางบรเวณหนาหนงสอดานซาย แลวท าการคลกเมาส
(เมาสซาย) 1 ครงจะเปนการพลกเปดหนงสอไปหนาทผานมา
4. การเปดจากหนาเนอหา (สารบญ) เปด e-Book ไปหนาเนอหา (สารบญ) จากนนท าการ
คลกเมาส(เมาสซาย) 1 ครง ณต าแหนงหวขอเนอหา ทผใชตองการ e-Book จะท าการพลกหนา ไปยง
เนอหานนๆโดยทนท
5. การเชอมโยงไปเวปไซดอน เมอเลอนเมาสไปทขอความลงคจะนนขนเปนปมขนมาใหคลก
ปมทมการเชอมโยงไดเลย
6. การปดหนงสอ คลกปมลงค close ดานลางขวาของหนาหนงสอทกหนาหรอ น าเมาสไปวาง
ทบนหนาหนงสอทวาง ๆแลวคลกขวา ในกลองขอความเลอก exit กจะออกจากโปรแกรมทนท
2. ฐานวารสารอเลกทรอนกส
วารสารอเลกทรอนกส คอ สอรปแบบหนงทเผยแพรเปนฉบบตอเนองมก าหนดออกท
แนนอนและเสนอขอมลขาวสารททนสมย รายงานความกาวหนาทางวชาการ กจกรรมและผลงานใน
สาขาวชาตางๆ (Hatue, 2000) มการจดเกบ บนทกและเผยแพรในรปของขอมลคอมพวเตอรและสอ
อเลกทรอนกส (ผองพรรณ แยมแขไข, 2543) โดยสามารถสบคนขอมลและสงซอหรอบอกรบเปน
สมาชกไดจากฐานขอมลซด-รอม ฐานขอมลออนไลนและเครอขายคอมพวเตอร (สมร ตาระพนธ ,
2543) นอกจากนน วารสารอเลกทรอนกสยงหมายถงสงพมพตอเนองในรปแบบอเลกทรอนกสท
บนทกดวยระบบดจทลในรปแบบตางๆ เชน ซดรอม แผนบนทก แถบบนทก หรอผานระบบ
อนเทอรเนตซงสามารถเขาถงดวยระบบออนไลนทางเวลดไวดเวบหรอไปรษณยอเลกทรอนกส การ
น าเสนอมหลายลกษณะ เชน โดยใชภาษาแอสก (ASCII) ภาษาเอชทเอมแอล (HTML) หรอใชรปพดเอฟ
(PDF)
3. Tab player โปรแกรมอานหนงสอเสยงระบบ Daisy
Daisy eBook หรอหนงสอเสยงระบบ Daisy ซงเปนหนงสออเลกทรอนกสทออกแบบมาให
รองรบการเขาถง การอานของคนตาบอดไดสะดวกยงกวาการใชสอเสยงเดมๆ อยาง เทปคลาสเซต
(Cassette Tape) หรอแฟมเสยง MP3 เนองจากหนงสอเสยงระบบน สามารถท าทคน (Bookmark) และ
ควบคมการเขาถงเนอหาไดสะดวกกวา อยางไรกด การอานหนงสอเสยงระบบ Daisy จ าเปนตองอาศย
ซอฟตแวรชวยอาน Tab Player เปนผลงานพฒนาของนกศกษาระดบปรญญาตร สาขาวศวกรรม
คอมพวเตอร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทสามารถน าใชงานไดจรง รองรบการอาน
หนงสอเสยงระบบ Daisy ไดทงแบบ 2.0 และ 2.02 สามารถคนหาต าแหนงของหนงสอไดจากขอความ
เพยงบางสวน สามารถท าทกนหนงสอได 9 ต าแหนงตอหนงเลม สามารถบนทกยอขอความไดทงแบบ
ภาพและแบบเสยง
4. คอมพวเตอรชวยสอน CAI
CAI ยอมาจากค าวา COMPUTER-ASSISTED หรอ AIDED INSTRUCTIONคอมพวเตอรชวยสอน
(CAI) หมายถง สอการเรยนการสอนทางคอมพวเตอรรปแบบหนง ซงใชความสามารถของคอมพวเตอร
ในการน าเสนอสอประสมอนไดแก ขอความ ภาพนง กราฟฟก แผนภม กราฟ วดทศน ภาพเคลอนไหว
และเสยง เพอถายทอดเนอหาบทเรยน หรอองคความรในลกษณะท ใกลเคยงกบการสอนจรงใน
หองเรยนมากทสดโดยมเปาหมายทส าคญกคอ สามารถดงดดความสนใจของผเรยน และกระตนใหเกด
ความตองการท จะเรยนร คอมพวเตอรชวยสอนเปนตวอยางทดของสอการศกษาในลกษณะตวตอตว
ซงผเรยนเกดการเรยนรจากการมปฏสมพนธ หรอการโตตอบพรอมทงการไดรบผลปอนกลบ
(FEEDBACK) นอกจากนยงเปนสอ ทสามารถตอบสนองความแตกตางระหวางผเรยนไดเปนอยางด
รวมทงสามารถทจะประเมน และตรวจสอบความเขาใจของผเรยนไดตลอดเวลา
5. WBI เวบชวยสอน(Web - Based Instruction)
ในปจจบนเทคโนโลยคอมพวเตอร และอนเทอรเนตไดพฒนาเตบโตอยางรวดเรว และไดกาวมา
เปนเครองมอชนส าคญทเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอน การฝกอบรม รวมทงการถายทอด
ความร โดยพฒนา CAI เดมๆ ใหเปนสอการเรยนการสอนทอยบนฐานของเทคโนโลยเวบ หรอ WBI
(Web-based Instruction) สงผลใหการพฒนาสอการเรยนการสอนไดรบความนยมอยางสง สามารถ
เผยแพรไดรวดเรว และกวางไกลกวาสอ CAI ดวยประเดนส าคญไดแก
1. คณสมบตของเอกสารเวบทสามารถน าเสนอขอมลไดทงขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว
เสยง วดทศน และสามารถสรางจดเชอมโยง (Links) ไปต าแหนงตางๆ ไดตามความตองการของ
ผพฒนา
2.บรการตางๆ ในเครอขายอนเทอรเนต ท าใหเกดชองทางการสอสารระหวางผเรยนกบผสอน
ในระบบ 7 x 24 และไมจ ากดดวยสถานทการเรยนการสอนผานเวบ ( Web base Instruction ) จง
หมายถง การรวมคณสมบตของสอหลายมต (Hypermedia) กบ คณลกษณะของอนเตอรเนตและเวลด
ไวดเวบ มาออกแบบเปนเวบเพอการเรยนการสอน สนบสนนและสงเสรมใหเกดการเรยนรอยางม
ความหมาย เชอมโยงเปนเครอขายทสามารถเรยนไดทกททกเวลา โดยมลกษณะทผเรยนและผสอนม
ปฏสมพนธกนโดยผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงถงกน
6. การเรยนการสอนแบบออนไลน E – Learning
ค าวา e-Learning คอ การเรยน การสอนในลกษณะ หรอรปแบบใดกได ซงการถายทอด
เนอหานน กระท าผานทางสออเลกทรอนกส เชน ซดรอม เครอขายอนเทอรเนต อนทราเนต เอกซทรา
เนต หรอ ทางสญญาณโทรทศน หรอ สญญาณดาวเทยม (Satellite) ฯลฯ เปนตน ซงการเรยนลกษณะ
นไดมการน าเขาสตลาดเมองไทยในระยะหนงแลว เชน คอมพวเตอรชวยสอนดวยซดรอม , การเรยน
การสอนบนเวบ (Web-Based Learning), การเรยนออนไลน (On-line Learning) การเรยนทางไกลผาน
ดาวเทยม หรอ การเรยนดวยวดโอผานออนไลน เปนตน
ในปจจบน คนสวนใหญมกจะใชค าวา e-Learning กบการเรยน การสอน หรอการอบรม ทใช
เทคโนโลยของเวบ (Web Based Technology) ในการถายทอดเนอหา รวมถงเทคโนโลยระบบการ
จดการหลกสตร (Course Management System) ในการบรหารจดการงานสอนดานตางๆ โดยผเรยนท
เรยนดวยระบบ e-Learning นสามารถศกษาเนอหาในลกษณะออนไลน หรอ จากแผนซด-รอม กได
และทส าคญอกสวนคอ เนอหาตางๆ ของ e-Learning สามารถน าเสนอโดยอาศยเทคโนโลยมลตมเดย
(Multimedia Technology) และเทคโนโลยเชงโตตอบ (Interactive Technology)
ค าวา e-Learning นนมค าทใชไดใกลเคยงกนอยหลายค าเชน Distance Learning (การเรยน
ทางไกล) Computer based training (การฝกอบรมโดยอาศยคอมพวเตอร หรอเรยกยอๆวา CBT) online
learning (การเรยนทางอนเตอรเนต) เปนตน ดงนน สรปไดวา ความหมายของ e-Learning คอ รปแบบ
ของการเรยนรดวยตนเอง โดยอาศยเครอขายคอมพวเตอร หรอสออเลคทรอนกสในการถายทอด
เรองราว และเนอหา โดยสามารถมสอในการน าเสนอบทเรยนไดตงแต 1 สอขนไป และการเรยนการ
สอนนนสามารถทจะอยในรปของการสอนทางเดยว หรอการสอนแบบปฎสมพนธได
7. E-Training
E-Training หมายถง กระบวนการฝกอบรมผานสออเลกทรอนกส เปนกระบวนการจดการ ฝก
ทกษะ เพมพนสาระความร ทเนนใหผเขารบการอบรมนนเรยนรดวยตนเอง ผเขาอบรมมอสระใน การ
เขาศกษา เรยนรตามเวลา โอกาสทผฝกอบรมตองการ โดยเนอหาขององคความรจะถกออกแบบมา
ใหศกษาเรยนรไดโดยงาย ในรปแบบมลตมเดย ซงประกอบดวยสอทเปนขอความ รปภาพ หรออาจม
เสยง รวมถงภาพเคลอนไหว
ในระบบ E-Training ผเขาฝกอบรมจะมวทยากรทปรกษาประจ ารายวชาคอยใหค าปรกษาใน
การอบรมตลอดหลกสตร นอกจากนผเขาอบรมยงสามารถตดตอปรกษา แลกเปลยนความคดเหน
ระหวางกนไดเชนเดยวกบการอบรมในหองปกต โดยอาศยเครองมอการตดตอสอสารททนสมย ส าหรบ
ทกคนทสามารถศกษาและเรยนรไดทกเวลา และทกสถานท
จากความหมายขางตน สรปไดวา E-Training เปนการฝกอบรมผานสอทไมใชตวบคคล
โดยตรง แตเปนเครองมอสอสารอเลคทรอนคสซงมการควบคมกระบวนการฝกโดยวทยากร ซงอาจ
ไมไดอาศยอยในประเทศไทยกได ซงอาจกลาวถงขอดของ E-Training ไดดงน
1. สามารถควบคมล าดบในของการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ
2. สามารถประเมนผลไดอยางตรงไปตรงมา
3. ผรบการอบรมสามารถเขาเรยนรไดโดยไมจ ากดเวลาและสถานท
4. E - Training จะสามารถตอบสนองความตองการในการพฒนาตนเองไดอยางทวถง
5. ผรบการอบรม ซงจะตองคนควา ฝกทกษะดวยตนเอง เปนหลก
6. ประหยดเวลาและงบประมาณ
8. Artificial intelligence (AI)
เชอวาหลาย ๆ ทานคงเคยไดยนชอของ Artificial intelligence (AI) หรอปญญาประดษฐ ท
สามารถสอสารและโตตอบกบมนษยไดผานนวนยาย หรอภาพยนตร sci-fi มาไมมากกนอย แตเชอ
หรอไมวาเทคโนโลยดงกลาวสามารถน ามาใชงานไดจรงในปจจบน ยกตวอยางเชน Siri หนงใน
ปญญาประดษฐบนสมารทโฟนของบรษท apple ทพฒนามาเพอชวยอ านวยความสะดวกใหกบผใชงาน
แตหากพดถงความสามารถของ AI ในแงของการจดการการศกษาแบบมสวนรวม
9. Virtual reality (VR)
ลองจนตนาการถงการไดเขาไปโลดแลนอยบนดวงดาวตางๆ ในอวกาศ ใตพนมหาสมทร หรอ
ในโลกดกด าบรรพยคไดโนเสาร ทงหมดนสามารถเปนจรงได ดวย Virtual reality (VR) เทคโนโลยทชวย
สรางโลกเสมอน เปนการจ าลองสภาวะแวดลอมตาง ๆ ใหสมจรง และสามารถตอบสนองกบประสาท
สมผสของผใชงานได ไมวาจะเปนภาพ เสยง หรอการสมผส ผานอปกรณชนส าคญอยางแวนตา VR ซง
ไดรบความนยมอยางมากในวงการเกม ภาพยนตร และการโฆษณา เพราะชว ยใหผใชไดเขาถง
ประสบการณทแปลกใหม และนาตนตาตนใจ
นอกจากน VR ยงมประโยชนในดานการประยกตใชส าหรบการจดการการศกษาแบบมสวนรวม
เนองจากเปนเทคโนโลยทมงเนนประสบการณของผเรยนเปนส าคญ ซงสอดคลองกบพฤตกรรมการ
เรยนรของคนในปจจบนทไมชอบการเรยนแบบเปนล าดบหรอ sequence แตชอบการเรยนรอยางอสระ
บวกกบการออกแบบบทเรยนในรปแบบของเกมจะชวยใหผเรยนสามารถฝกทกษะกระบวนการคดอยาง
เปนระบบ เพอทจะเอาชนะเงอนไขของบทเรยนหรอเกมนน ๆ
10. Augmented reality (AR)
ความแตกตางระหวาง VR กบ AR กคอ VR นนเปนการจ าลองสภาพแวดลอมทกอยางขนมา
ใหม และพาผใชเขาไปสมผสประสบการณในโลกเสมอน ในขณะท AR จะเปนการผสมผสานระหวาง
สภาพแวดลอมเดมทมอยจรง กบวตถเสมอนทสรางขนมาใหม โดยประมวลผลจาก marker หรอ GPS
หนงในปรากฎการณระดบโลกทนาจะเปนตวอยางทชดเจนส าหรบเทคโนโลย Augmented reality หรอ
AR คงหนไมพน Pokemon Go เกมทสรางภาพของตวละครขนมา บนฉากหลงทเปนสภาพแวดลอมจรง
ทกวนนมการน าเทคโนโลย AR มาใชงานทางดานการศกษาอยางแพรหลาย ดงจะเหนไดจากหนงสอ
หรอสอการสอนในยคใหมทมการสอดแทรกเทคโนโลยของ AR เขามา เพอใหผเรยนเกดความสนใจและ
มสวนรวมในการเรยนรไปพรอม ๆ กน หรอใชในงานหองสมดมการน า Augmented Reality มา
ประยกตใชในการใหบรการทรพยากรสารสนเทศภายในหองสมด การใชตรวจสอบหนงสอภายในชน
หนงสอ หรอบรการแนะน าหนงสอใหมของหองสมดนอกจากน AR ยงสามารถเขาถงกลมคนทวไปได
งาย เพราะสามารถประมวลผลผาน tablet หรอ smartphone สวนตวได ไมจ าเปนตองซออปกรณ
เฉพาะตวในราคาแพงเหมอน VR
11. เทคโนโลย Smart Card เปนบตรพลาสตกทมขนาดเทากบบตรเครดต ภายในบรรจดวย
ชพไมโครโพรเซสเซอร (Microprocessor Chip) ทมขนาดเลกท าใหมคณสมบตดานการบนทกขอมลได
เปนจ านวนมาก เพอความสะดวกในการใชงานไดทกททกเวลาและในอปกรณทหลากหลาย รวมทงม
ความสามารถในดานการรกษาความปลอดภยในการใชงาน และการท างานหลายๆ อยางดวยแอพ
พลเคชนทแตกตางกนบนบตรใบเดยวกน เชน ส าหรบหองสมด บตรประชาชน ปจจบนเปน Smart Card
อาจจะน ามาประยกตใชส าหรบการบรการ โดยการใชขอมลจาก chip ทอยบนบตร มการพฒนาระบบ
เพอบนทกขอมลและภาพตามหนาบตรโดยไมตองถายเอกสาร การดงภาพถายสมาชกประเภท
บคคลภายนอกมาประกอบในการแสดงผลตางๆ เมอสมาชกมาตดตอหองสมด สามารถลดเวลาการ
ปอนขอมลและจดเกบเอกสาร เครองอานบตร Smart Card รองรบ Protocol PC/SC โปรแกรมส าหรบ
ท างานรวมกบเครองอานบตร API ส าหรบเชอมโยงกบ ระบบหองสมดอตโนมต เปนตน
12. เทคโนโลย Cloud ไมตองรวาตวเครองอยทไหน รแตแหลงทตองการเขาถงขอมล เมอ
ตองการเขาถงสามารถเขาจากทไหนกได เพอการใหบรการ application เพอใหบรการทเกบขอมล ใช
งบประมาณนอยมการใหบรการฟรจากหลายแหลงบรการ เหมาะกบหนวยงานทคลาดแคลาน
บคลากรในการดแลรกษาระบบ ตองการประหยดไฟฟา และคาดแลรกษาระบบ
13. เทคโนโลย Image Recognition เทคโนโลยการประมวลผลภาพ ระบบจดจ าใบหนา
หมายถง การน าภาพมาประมวลผลหรอคดค านวณดวยคอมพวเตอร เพอใหไดขอมลทเราตองการทง
ในเชงคณภาพและปรมาณ โดยมขนตอนตางๆ ทส าคญ คอ การท าใหภาพมความคมชดมากขน การ
ก าจดสญญาณรบกวนออกจากภาพ การแบงสวนของวตถทเราสนใจออกมาจากภาพ เพอน าภาพวตถ
ทไดไปวเคราะหหาขอมลเชงปรมาณ เชน ขนาด รปราง และทศทางการเคลอนของวตถในภาพ จากนน
เราสามารถน าขอมลเชงปรมาณเหลานไปวเคราะห และสรางเปนระบบ เพอใชประโยชนในงานดาน
ตางๆ เชน ระบบรจ าลายนวมอเพอตรวจสอบวาภาพลายนวมอทมอยนนเปนของผใด สามารถน ามา
ประยกตใชในหองสมดเกยวกบการจดจ าผเขาใชบรการหองสมด มขอดคอไมตองใชบตรใดๆ บนทก
การเขาออกไดจากภาพใบหนา เปนสวนหนงของการปองปรามการขโมยของในหองสมด เตอนให
เจาหนาททราบเมอบคคลทระบเขาหองสมด เปนตน
14. เทคโนโลย SIP2 เพอการเชอมตอกบอปกรณยมคนดวยตนเอง ยอมาจาก Standard
Interchange Protocol v.2 เปนโปรโตรคอลมาตรฐานสากล ท าหนาทตดตอและเชอมตอการท างาน
ระหวางระบบหองสมดอจฉรยะและระบบหองสมดอตโนมตทมโปรโตคอล SIP2 เขาดวยกน โดยไม
สรางฐานขอมลทซ าซอนกบระบบหองสมดอตโนมต ทไดรบการยอมรบอยางแพรหลายส าหรบ
อตสาหกรรมทเกยวกบวงการหองสมดก าหนดมาตรฐานโดยบรษท 3M เปนกลไกทใชส าหรบการ
สอสารระหวางระบบบรการดวยตนเอง และ ระบบหองสมดอตโนมต ซงเปนขอมลเกยวกบสมาชก และ
รายการยม ไดรบการพฒนาเพมเตม Version 2 นยมแพรหลาย ปจจบนเปน Version 3
15. เทคโนโลย IOT หรอ Internet of Thing เปนแนวความคดของ Kevin Ashton ทเกดขนจาก
โครงสรางพนฐานทสามารถเชอมตอกบโลกอนเตอรเนตได ซงการเชอมตอเหลานนเองกเลยมาเปน
แนวคดทวาอปกรณเหลานนกยอมสามารถสอสารกนไดดวยเชนกนโดยอาศยตว Sensor ในการสอสาร
ถงกน แปลวานอกจาก Smart devices ตางๆ จะเชอมตออนเตอรเนตไดแลวมนยงสามารถเชอมตอไป
ยงอปกรณตวอนไดดวยโดยมการนยามวาเปน “internet-like” หรอ อปกณอเลกทรอนกสสามารถ
สอสารพดคยกนเองได ซงศพทค าวา “Things” แทนอปกรณอเลกทรอนกสทกลาวมากอนหนานนนเอง
จงน าไปสแนวคดในงานหองสมดทวา สงของตางๆ ในหองสมด เชอมตอกบระบบเครอขายอนเทอรเนต
ท างานภายใตภารกจของหองสมด
สรป
ความเปลยนแปลงของสงคมไทยทกาวสยคไทยแลนด 4.0 เปนสงคมทอยบนพนฐานของความร
และเทคโนโลยและเปนปจจยหนงทมความส าคญตอการด ารงชวต กระบวนการคด และพฤตกรรมของ
คนในสงคม สารสนเทศและความรเกดขนอยางรวดเรวตลอดเวลาและมจ านวนมากมายเขาถงไดงาย
และรวดเรว เพอรองรบบทบาทของหองสมดและสมรรถนะของนกวชาชพสารสนเทศยค 4.0 ซง
นอกเหนอจากความรพนฐานดานบรรณารกษศาสตรเพอการจดการสารสนเทศอยางเปนระบบแลว
จ าเปนตองมงเนนไปสสารสนเทศศาสตรดจทล โดยใชทรพยากรสออเลกทรอนกส เทคโนโลย
สารสนเทศและเทคโนโลยการสอสารเปนเครองมอในการจดการและใหบรการสารสนเทศเพอ
สนบสนนการวจยและสรางสรรคนวตกรรม ซงทรพยากรสารสนเทศสออเลกทรอนกสในยคไทยแลนด
4.0 ไดแก E-book (หนงสออเลกทรอนกส), ฐานวารสารอเลกทรอนกส, Artificial intelligence (AI)
การเรยนการสอนแบบออนไลน E – Learning , Augmented reality เปนตน
บทสมภาษณอาจารยในโปรแกรมวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรใน
หวขอเรอง ทรพยากรสารสนเทศในยคไทยแลนด 4.0
รองศาสตราจารยอรณลกษณ รตนพนธ ไดใหสมภาษณไววา
1. ทรพยากรสานสนเทศในยค Thailand 4.0 มอะไรบาง
อยในรปแบบสออเลกทรอนกสเพมมากขน เปนการพฒนาทรพยากร
สารสนเทศ ใหมความหลากหลาย การบรการแบบออนไลน
2. รปแบบทรพยากรสารสนเทศในยค Thailand 4.0 เปนอยางไร
เปนรปแบบท เนนการใชเทคโนโลยเขามาชวยมากขน เชน การพฒนา
ทรพยากรทอยในรปแบบของ Appication เพอรองรบการบรการผานโมบายแอปตางๆ การพฒนาสอให
หลากหลาย รวมไปถงการน าขอมลใหอยในรปแบบดจตอล และในรปแบบของ metadata
3. ทรพยากรสารสนเทศในยค Thailand 4.0 มความส าคญกบหองสมด และม
ทรพยากรทนาสนใจในอนาคต
จะเปนรปแบบของวชวลมเดย เปนสอทมความทนสมยเพมมากขน อาจจะปราศจาก
กระดา ทกอยางจะจดเกบไวในรปแบบของสออเลกทรอนกส และจดการในรปแบบของคลงขอมล การ
ใหบรการในลกษณะของ Mooc
อรณลกษณ รตนพนธ. (20, กนยายน 2560). ผอ านวยการม, ส านกวทยบรการและเทคโนโลย
สารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร. สมภาษณ.
อาจารย อนชา พวงผกา ไดใหสมภาษณไววา ทรพยากรจะอยในรปแบบดจตอล จะตอง
ใหบรการอยางเตมรปแบบโดยไมจ ากดขอมล ทรพยากรทดจะตองสงใหผใชถงมอการก าจดการดาวน
โหลดในอนาคต การขออนญาตการสอบถามทรพยากรในรปแบบรปภาพซด เอกสารอบค อนเทอรเรส
โดยเปนไฟล PDF แสดงความเปนสามมตการตอบสนองของภาพจอทชสกรน เพอตอบโจทยในอนาคต
รปแบบเออารเปนวธเขยนสามมตไมตองค านงวาผใชจะเขาถงไดมากนอยเพยงใดเปรยบเสมอน
เทคโนโลยสามมตสามารถมองเหนสมาชกไดจรงโดย ทรพยากรสามารถวงเขาหาตวบคคลไดสามารถ
เขาถงไดงาย
อนชา พวงผกา. (20, กนยายน 2560). อาจารย, ส านกวทยบรการและเทคโนโลย
สารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร.สมภาษณ.