บทท 8

•สทธของผเอาประกนภย

• 1. สทธเรยกใหผรบประกนภยใชคาสนไหมทดแทน • 2. สทธขอลดเบยประกนภย มอย 2 กรณ คอ 2.1 สทธขอลดเบยประกนภย ตามมาตรา 864 หมายถง กรณทการตกลงเขาท าสญญา คกรณไดยกเอาภยบางอยางขนเปนหลกในการพจารณาก าหนดเบยประกน แลวตอมาในระหวางอายสญญาภยนนหมดไป แตความเสยงภยตามปกตยงคงมอย

การเสยงภย Risk

• การเสยงภย คอ โอกาสทจะเกดเหตการณอยางใดอยางหนงทไมแนนอนขนในอนาคตและจะน ามาซงความเสยหายทางเศรษฐกจ เชน โอกาสทโรงงานจะถกไฟไหม โอกาสทจะถกฟาผา

• มใช เปนภยทจะเกดขนแนนอน • การเสยงภยทแทจรง (Pure Risk) คอการเสยงภยจากเหตการณทไมแนนอน • เกดขนตามธรรมชาต เชน แผนดนไหว • เกดจากบคคล เชน การวางเพลง

การเสยงภยทบรษทจะไมรบประกนภย คอ

• 1.การเสยงภยเพอก าไร (Speculative Risk) เชน

การเลนการพนน การขาดทนจากการซอหน

• 2.การเสยงภยทางเศรษฐกจ (Economic Risk)

เชน ภาวะคาเงนบาทลอยตว ธรกจลมละลาย ภาวะเงนเฟอ

• ภย (Peril) หมายถง สาเหตทท าใหเกดความ

เสยหาย เชน เพลงไหม น าทวม ฟาผา

• สภาวะภย (Hazard) หมายถง สภาพหรอเงอนไขท

ท าใหภาวการณทชวยสงเสรมใหเกดภยเพมมากขน

หรอลดนอยลง

• ตวอยาง นายอ านาจถกฟาผาในขณะเดนอยกลาง

ทงโลงขณะฝนตก โดยทไดใสสรอยคอทองค าหนก

2 บาท ออกไปดวย

• ความเสยงภย = โอกาสทจะถกฟาผา

• ภย = ฟาผา

• สภาวะภย = ใสสรอยคอทองค าเดนอยกลางทงโลง

ขณะฝนตก มใช -ถกฟาผา

ตวอยาง

• น.ส.สมศร ปลกบานซงสรางดวยไมอยในชมชนซอยวด

อโมงคและไดเกดเพลงไหม

• ความเสยงภย =

• ภย =

• สภาวะภย =

ตวอยาง

• นายรวยมบานสองช นตงอยโดดเดยว ช นลางเปนรานขาย

ของช า ช นบนอยอาศย เอาประกนอคคภย หลกการคด

เบยประกน คอ ใชอตราเบยประกนภยส าหรบรานคาคณ

จ านวนเงนเอาประกนทงหมด

• นายรวยตอมาปดกจการรานขายของช า จงใชเปนทอย

อาศยเทานน ดงนนขอลดและคนเบยประกนบางสวนได

เพราะสภาพความเสยงภยลดลง

• แจงใหตวแทนประกนภยทราบเพอออกสลกหลงและปรบปรง

เบยประกนภยตามขอมลทไดรบแจง

กฎหมายใหสทธผเอาประกนภยทจะขอลดเบยประกนภยลงได

ตามสวนตงแตวนทภยดงกลาวไดสญสนไป หรอหากผรบประกนภย

ไดรบเบยประกนครบถวนแลว ผรบประกนภยตองสงเบยประกนคน

ตามสวน

2.2 สทธขอลดเบยประกนภย ตามมาตรา 873

- เมอปรากฏวามลประกนภยหรอราคาของทรพยทเอา

ประกนภยลดลงไปมาก ถงขนาดวาถาทรพยนนเสยหายโดยสนเชง คา

ความเสยหายกไมสงเมอเทยบกบตอนท าสญญา

การลดเบยประกนนนลดเมอใด

• ก) ลดตงแตมลประกนภยลดลง

• ข) ลดตงแตมการก าหนดจ านวนเงนซ งเอาประกนภยขนใหม

• ค) ลดตงแตเบยประกนภยซงยงมไดสงใชไป

- การคดลดเบยประกนภยยอมเร มตงแตไดก าหนดจ านวนเงนซ ง

เอาประกนใหม

“ในอนาคต” = ระยะเวลาตงแตทไดมการก าหนดจ านวนเงนซงเอา

ประกนภยขนใหมเปนตนไป

3. สทธของลดจ านวนเงนทเอาประกน มาตรา 873

• มลประกนภย หมายถง สวนไดเสยของผเอาประกนภยทมอยตอ

วตถทเอาประกน สวนไดเสยมทางเพมขนและลดลง

• เชน ประกนวนาศภยบานตอมาไดตอเตม ท าใหบานมราคา

สงขน หรออาจมการร อถอน หรอตดทอนบางสวนของบาน ท าให

บานมราคาต าลง เรยกวา “มลประกนภยไดลดนอยถอยลง”

• - มผลลดจ านวนเงนทเอาประกนภยไวเดม และลดเบย

ประกนภย

4. สทธเรยกใหผรบประกนภยหาหลกประกน มาตรา 876

ผรบประกนภยตองค าพพากษาตกเปนผลมละลาย ผเอาประกนเรยกใหหา

หลกประกนอนสมควรมาใหแกตน หรอจะเลกสญญาเสยกได

พ.ร.บ.ประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 มาตรา 19 ก าหนดใหผรบประกน

ตองมหลกทรพยวางไวกบนายทะเบยนตามจ านวนทกฎหมายก าหนด

มาตรา 27 ก าหนดใหผรบประกนภยตองมกองทนด ารงไวตามจ านวนท

กฎหมายก าหนด

สทธของผเอาประกนเกดขนทนททมค าพพากษาใหผรบประกนภย

ลมละลาย สวนค าพพากษาจะเกดขนในระหวางอายสญญาหรอไม ไมใชขอ

ส าคญ

5. สทธบอกเลกสญญาประกนภย

ทมาของสทธบอกเลกสญญา ม 4 ประการ คอ

1. ป.พ.พ. มาตรา 872 และ มาตรา 876

2. พ.ร.บ.ประกนวนาศภย 2535 มาตรา 29 วรรคส

และ 42(1)

3. ป.พ.พ. มาตรา 387-389

4. สทธตามทก าหนดไวในสญญาประกนภย

5.1 ป.พ.พ. มาตรา 872 และ มาตรา 876

มาตรา 872 บอกเลกกอนเร มเสยงภย เชน ก. เอาประกนภย

สนคาของตนเพอวนาศภยอนเกดจากอบตเหตของเคร องบน กอนสนคา

จะถกขนสงโดยเคร องบน ก. มสทธบอกเลกสญญาได

เชน ตกลงท าสญญาประกนภยในวนท 1 ม.ค. 2550 แตใน

สญญาระบใหกรมธรรมเร มมผลใชบงคบ ตงแต 12.00 น. ของวนท 10 ม.ค.

2550 ดงนกอน 12.00 น. ของวนท 10 ม.ค. ผเอาประกนบอกเลกไดเพราะยงไม

เร มเสยงภย

• เบยประกนกงจ านวน หมายถง กงจ านวนของเบยประกนภย

ทงหมดทจะตองช าระเตมตามอายสญญา มใชกงจ านวนของเบย

ประกนภยทตองช าระในงวดแรก

• มาตรา 872 ไมใชบทบญญตทเกยวกบความสงบเรยบรอยหรอ

ศลธรรมอนดของประชาชน คสญญาอาจตกลงเปนอยางอนได

เชน อาจตกลงใหผเอาประกนบอกเลกสญญาได แมผรบ

ประกนภยจะไดเร มเสยงภยแลวกตาม

5.2 พ.ร.บ.ประกนวนาศภย 2535 มาตรา 29 วรรคส และ 42(1)

• มาตรา 29 วรรคส ผรบประกนออกกรมธรรมโดยใชแบบหรอ

ขอความทนายทะเบยนยงมไดใหความเหนชอบ ผเอาประกนบอก

เลกสญญาได

• ขอแตกตางจากมาตรา 872 คอ

1) บอกเลกสญญาได แมผรบประกนภยจะเร มเสยงภยแลว

2) ผเอาประกนภยมสทธขอคนเบยประกนทตนไดช าระคนมา

ทงหมด

• มาตรา 42(1)

“เมอไดมค าสงของนายทะเบยนตามมาตรา 41 แลว

• (1) ผเอาประกนมสทธบอกเลกสญญาประกนอคคภยราย

นนเสยไดภายในสามวนนบแตวนทไดรบแจงค าสงจากนาย

ทะเบยนและเมอไดบอกเลกแลว ใหบรษทคนเบยประกนภย

ใหแกผเอาประกนภยตามสวนเฉลยของระยะเวลาทเอา

ประกนภยนน”

5.3 ป.พ.พ. มาตรา 387-389

• กรณผเอาประกนบอกเลก ใหแจงใหบรษททราบเปน

ลายลกษณอกษรมสทธไดรบเบยประกนภยคนตาม

อตราการคนเบยประกนภยทระบไวในกรมธรรม

5.4 สทธบอกเลกสญญาตามทระบไวในกรมธรรมประกนภย

กรมธรรมประกนอคคภยและกรมธรรมประกนภยรถยนตฉบบ

มาตรฐาน “ผเอาประกนจะบอกเลกสญญาเมอใดกได โดยบอกกลาว

เปนหนงสอไปยงผรบประกนภย โดยไมจ าเปนตองบอกกลาวลวงหนา

แตอยางใด”

ผเอาประกนภยจะบอกเลกสญญาเสยในขณะใดขณะหนงใน

ระหวางอายสญญากได แมเร มเสยงภยแลว และยงมสทธไดรบเบย

ประกนคนจากผรบประกนภยดวย