วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 ·...

14
วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ The Analyses of Language Used in Headlines of Thairath Newspaper ธีร์วรา ขะบูรณ์ Theewara Khabune บทคัดย่อ บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ เรื่อง วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ โดยมีจุดประสงค์เพื่อวิเคราะห์การใช้ภาษา และความหมายของคาจากพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ประจาเดือนมกราคม ถึง มิถุนายน พ.ศ. 2556 ผลการวิจัยสรุปได้ว่า การใช้ภาษาที่ปรากฏในพาดหัวข่าว มี 5 ลักษณะ ได้แก่ การใช้คาเรียกชื่อ การใช้คาสมญานาม การใช้คาย่อ การย่อคา และการใช้คาภาษาต่างประเทศ ส่วนความหมายของคาที่ปรากฏในพาดหัวข่าว มี 2 ลักษณะ ได้แก่ ความหมายโดยตรง พบว่ามีคาศัพท์ใหม่ โดยส่วนมากมักเป็นคาระดับ ไม่เป็นทางการ ซึ่งราชบัณฑิตยสถานได้นิยามความหมายไว้ในพจนานุกรมคาใหม่ และ ความหมายโดยนัย พบว่าคามีความหมายแฝงหรือความหมายชักนาความคิดโยงไปถึงสิ่งอื่นอาจเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ ในบริบทนั้น คาสาคัญ: พาดหัวข่าว, หนังสือพิมพ์ Abstract This article is a part of the thesis “The Analyses of Language Used in Headlines of Thairath Newspaper” which its objectives is to analyze the form of language using and the interpretation of words in headline of Thairath newspapers from January to June of 2013. The result revealed that there were 5 characteristics or forms of language use in headlines which were name calling usage, antonomasia usage, abbreviation usage, word abbreviated, and foreign language usage. Moreover, there are 2 characteristics of the interpretation of words that appeared in headlines which are direct communication and implicitly communication. For direct communication, it was found that most of them were slang words which Royal Institute defined them in New Words Dictionary. For implicitly communication, connotations were found and those words were lead to something else which its meaning related to that context. Keywords: Headlines, Newspapers _____________________________ 1 บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่อง วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ปีพุทธศักราช 2557

Upload: others

Post on 26-Dec-2019

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

วเคราะหการใชภาษาพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ The Analyses of Language Used in Headlines

of Thairath Newspaper

ธรวรา ขะบรณ Theewara Khabune

บทคดยอ บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธ เรอง “วเคราะหการใชภาษาพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ” โดยมจดประสงคเพอวเคราะหการใชภาษา และความหมายของค าจากพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ ประจ าเดอนมกราคม ถง มถนายน พ.ศ. 2556 ผลการวจยสรปไดวา การใชภาษาทปรากฏในพาดหวขาว ม 5 ลกษณะ ไดแก การใชค าเรยกชอ การใชค าสมญานาม การใชค ายอ การยอค า และการใชค าภาษาตางประเทศ สวนความหมายของค าทปรากฏในพาดหวขาว ม 2 ลกษณะ ไดแก ความหมายโดยตรง พบวามค าศพทใหม โดยสวนมากมกเปนค าระดบ ไมเปนทางการ ซงราชบณฑตยสถานไดนยามความหมายไวในพจนานกรมค าใหม และความหมายโดยนย พบวาค ามความหมายแฝงหรอความหมายชกน าความคดโยงไปถงสงอนอาจเกยวกบสงตาง ๆ ในบรบทนน ค าส าคญ: พาดหวขาว, หนงสอพมพ Abstract This article is a part of the thesis “The Analyses of Language Used in Headlines of Thairath Newspaper” which its objectives is to analyze the form of language using and the interpretation of words in headline of Thairath newspapers from January to June of 2013. The result revealed that there were 5 characteristics or forms of language use in headlines which were name calling usage, antonomasia usage, abbreviation usage, word abbreviated, and foreign language usage. Moreover, there are 2 characteristics of the interpretation of words that appeared in headlines which are direct communication and implicitly communication. For direct communication, it was found that most of them were slang words which Royal Institute defined them in New Words Dictionary. For implicitly communication, connotations were found and those words were lead to something else which its meaning related to that context.

Keywords: Headlines, Newspapers _____________________________ 1 บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง “วเคราะหการใชภาษาพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ” ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปพทธศกราช 2557

Page 2: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

ความเปนมาของปญหา ปจจบนลกษณะการใชภาษาไทยมความหลากหลายมากขนจากสอประเภทตางๆ ไดแก วทย โทรทศน ภาพยนตร อนเทอรเนต และโดยเฉพาะอยางยง หนงสอพมพซงเปนสอสงพมพทไดรบความนยมสงสดในประเทศมประวตศาสตรความเปนมาอยคกบสงคมไทย เปนเวลาอนยาวนาน และมววฒนาการเตบโตไปตามสภาวะความเปลยนแปลงของสภาพทางสงคมจะสงเกตไดวาหนงสอพมพรายวนจะใชภาษา ทแตกตางจากหนงสอประเภทอนๆ เพราะหนงสอพมพเปนสอสงพมพทม ขอจ ากดในเรองของเวลา เพอน าเสนอขาวททนตอเหตการณ และมขอจ ากดในเนอทส าหรบการตพมพเพอเสนอขาวสาร นอกจากภาษาในเนอหาของขาวแลว การเขยนพาดหวขาวกมความส าคญอยางยงซงลกษณะของการเขยนพาดหวขาวมลกษณะการเขยนเปนประโยค หรอวลสนๆ เพอประหยดเนอทรวมไปถงการใชค าก ากวม ค าเปรยบเปรย ท าใหเกดภาพพจนและการแสดงความรสกตอขาวหรอเหตการณทแตกตางกน อนจะท าใหผอานเกดความสนใจ และตองการตดตามรายละเอยดของขาวตอไป ดวยลกษณะภาษาเฉพาะของหนงสอพมพ ภาษาทใชในหนงสอพมพจงมอทธพลตอผ อานอาจกลาวไดวาหนงสอพมพมกใชภาษา ไมเปนทางการ เชน การใชค าสแลง ค าผวน ค าทบศพท ค ายอ การตดค า และมการสอความหมายของค า วลหรอประโยคทเปลยนไปตวอยางเชน โยนเผอกรอน พวงสวรรค เวยนเทยนเจาโลก ยาเสยสาว เสอสาว สภาเดอด ขาใหญ เปนตน จากเหตผลขางตน ในฐานะทหนงสอพมพเปนสอมวลชนขนาดใหญทสามารถเขาถงผ รบขาวสารไดอยางสะดวกรวดเรว และเปนสอทมภาษาเฉพาะตว จงท าใหผวจยสนนษฐานวา ลกษณะเฉพาะของภาษาจากพาดหวขาวในหนงสอพมพรายวน มอทธพลท าใหเกดการเปลยนแปลงการใชภาษาเพอการสอสารในลกษณะการใชค าและความหมายของค า ผวจยจงมความสนใจทจะวเคราะหรปภาษาของพาดหวขาวในหนงสอพมพรายวน เพอจะไดทราบลกษณะการใชภาษาและความหมายของค า อนจะเปนแนวทางในการศกษาการใชภาษาในสงคม วตถประสงคของการวจย เพอศกษาการใชภาษา และความหมายของค าจากพาดหวขาวในหนงสอพมพ วธด าเนนการวจย

การศกษาวจยเรอง วเคราะหการใชภาษาจากพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ เปนงานวจย เชงคณภาพ และน าเสนอผลงานการวจยแบบพรรณนาวเคราะห โดยศกษาวจยจากเอกสาร และเกบรวบรวมขอมลทใชวเคราะหจากพาดหวขาวหนา 1 ในหนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2556 ถง 30 มถนายน พ.ศ. 2556 งานวจยนจะวเคราะหการใชภาษา และความหมายของค า ซงมแนวทางในการ

Page 3: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

วเคราะหลกษณะการใชภาษาในหนงสอพมพโดยอาศยหลกการจ าแนก ของสรไน รอดนตย สวนความหมายของค า ผวจยเลอกใชใชเกณฑของ กาญจนา นาคสกล และคณะ

ขอตกลงเบองตน 1. การอางองพาดหวจากหนงสอพมพจะระบวน เดอน ปทตพมพไวในวงเลบ 2. กรณทมค าหรอวลซ าแตปรากฏในพาดหวขาวตางกน ผ วจยจะใชขอมลในการวเคราะหเพยง ชนเดยว นยามศพทเฉพาะ พาดหวขาว หมายถง ขอความพาดหวขาวทตวอกษรมขนาดใหญทสด ในสวนแรกของโครงเรอง รวมทงพาดหวขาวรอง และพาดหวขาวเสรมในหนาแรกของหนงสอพมพ

ความหมายโดยตรง หมายถง ค าทมความหมายประจ ารป ความหมายโดยนย หมายถง ค าทมความหมายแฝง หรอมการเปรยบเทยบ ผลการวจย รปภาษาในพาดหวขาวของหนงสอพมพรายวน จะมลกษณะเฉพาะในการใชภาษา เนองจากหนงสอพมพเปนสอทมการรายงานขาวสารตามสถานการณปจจบน และมขอจ ากดในเรองขอบเขตของพนทในการเขยนพาดหวขาวใหสน กระชบ แตยงคงใจความส าคญ อกทงเพอใหผอานมความสนใจตดตามเนอหาตอไป ดงทพรสภาอมเนย (2552) ไดศกษาวเคราะหค าสรางภาพพาดหวขาวจากหนงสอพมพรายวนพทธศกราช 2551 กลาวไววา“ภาษาหนงสอพมพมลกษณะเฉพาะตวมวธการเลอกสรรค ามาใชหลายประเภทเพอใหขอความขาวนนนาสนใจสะดดตาสรางภาพใหผอานคลอยตามมากกวาภาษาเขยนทวไปทงในดานส านวนโวหารรปแบบการน าค าไปเขยนเรยงความและสะกดตวการนตรวมทงใหผอานทราบความหมายของค าทนกหนงสอพมพใช” ดงนนภาษาทใชในการเขยนพาดหวขาว จงใชค าหรอประโยคทท าใหเกดจนตนาการในการสรางภาพพจนของเนอหาขาว และมกใชระดบภาษาไมเปนทางการ จากการวเคราะหการใชภาษาพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ พบวามการใชภาษา 5 ลกษณะ ได แก 1. การใช ค า เ รยก ช อ 2. การใ ช ค าสมญ าน าม 3.การใช ค าย อ 4.การย อค า 5. การใ ช ค าภาษาตางประเทศซงพบวามภาษาองกฤษ ภาษาจน ภาษามลาย ภาษาญป น ภาษาเกาหล ภาษารสเซย ภาษากมพชา ภาษาเบงกาล ภาษาฝรงเศส และภาษาพมา สวนความหมายของค าพบวามความหมายโดยตรง และความหมายโดยนย ดงรายละเอยดตอไปน

Page 4: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

1. การใชภาษา การใชภาษาในการเขยนพาดหวขาวม 5 ลกษณะ ดงรายละเอยดตอไปน 1.1 การใชค าเรยกชอ

การใชค าเรยกชอของบคคลในขาว โดยพบวามการเรยกชอจรง ชอเลน ชอยศ ชอต าแหนง ชออาชพ และชอหนวยงาน รวมจ านวนทงสน 258 ชอดงน 1.1.1 การเรยกชอจรง พบวามจ านวน 74 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปนรอยละ 28.68 ดงตวอยางขอความทวา วอนชวยพงศพศพท.งอ ‘สดารตน’ ปชป.สงอภรกษคมเลอกตงผวาฯ (10 มกราคม 2556) “พงศพศ” คอชอจรงของพลต ารวจเอก ดร.พงศพศ พงษเจรญเปนรองผบญชาการต ารวจแหงชาตและควบต าแหนงเลขาธการคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตดเปนผแทนพรรคเพอไทยลงสมครเขารบการเลอกตงผวาราชการกรงเทพมหานครพ.ศ. 2556 “สดารตน” คอชอจรงของคณหญงสดารตน เกยราพนธเปนแกนน าพรรคเพอไทย “อภรกษ” คอชอจรงของนายอภรกษ โกษะโยธนเปนรองหวหนาพรรคประชาธปตยและอดตผ วาราชการกรงเทพมหานครซงเปนผ แทนพรรคประชาธปตยในการลงสมครเขารบการเลอกตงผ วาราชการกรงเทพมหานครพ.ศ. 2556 1.1.2 การเรยกชอเลน พบวามจ านวน 81 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปนรอยละ 31.40 ดงตวอยางขอความทวา ‘แดง’เหนอ - อสานเลกคบธดา - ต-เตน (13 กมภาพนธ 2556) “ต” คอชอเลนของ นายจตพร พรหมพนธ เปนสมาชกสภาผ แทนราษฎรแบบบญชรายชอพรรค เพอไทยและเปนแกนน าแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต “เตน” คอชอเลนของ นายณฐวฒ ใสยเกอ เปนรฐมนตรชวยวาการกระทรวงพาณชยและเปนแกนน าแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต

Page 5: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

1.1.3 การเรยกชอยศ พบวามจ านวน 9 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปน รอยละ 3.49 ดงตวอยางขอความทวา แกงยานรกเหม ยงร.ต.ต.เขาทองปางตาย (31 มกราคม 2556) “ร.ต.ต.” คอค ายอมาจากค าเตมวา ‘รอยต ารวจตร’ ซงเปนต ารวจชนสญญาบตร ยศรอยต ารวจตรในบรบทน ใชแทนการเรยกชอของต ารวจทถกยง

1.1.4 การเรยกชอต าแหนง พบวามจ านวน 53 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปนรอยละ 20.54 ดงตวอยางขอความทวา จบ‘อทศชชวย’ นายกอบจ.จางวานฆา‘พระ’ (24 มกราคม 2556) “นายก” หมายถง น. ผน า, ผ เปนหวหนา

“อบจ.” ยอมาจากค าวา ‘องคการบรหารสวนจงหวด’ ซงค าวา ‘นายกอบจ.’หมายถง น. ต าแหนงผ รบผดชอบสงสดในการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบองคการบรหารสวนจงหวด (พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2554, 2556, 623)

1.1.5 การเรยกชออาชพ พบวามจ านวน 7 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปนรอยละ 2.71 ดงตวอยางขอความทวา ‘หมอ’ ผกคอเศรา พสาวตาย (6 พฤษภาคม 2556) “หมอ” ในบรบทน หมายถงผทท าอาชพเปนผตรวจรกษาโรค 1.1.6 การเรยกชอหนวยงาน พบวามจ านวน 34 ชอ จากค าเรยกชอจ านวนทงสน 258 รายชอ คดเปนรอยละ 13.18 ดงตวอยางขอความทวา เยยวยาญาต 16 ศพ ศอ.บต. ยนไมใชจาย 7.5 ลานบาท (16 กมภาพนธ 2556)

Page 6: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

“ศอ.บต.” คอค ายอของค าวา ‘ศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต ’เปนชอขององคกรพเศษทรฐบาลพลเอกเปรม ตณสลานนท ไดกอตงขนเมอป พ.ศ. 2524 ปจจบนไดรบการยกฐานะเปน นตบคคล ภายใตบงคบบญชาของนายกรฐมนตร จดประสงคทกอตงขนเพอแกปญหาความขดแยงในจงหวดชายแดนภาคใต โดยมนโยบายการแกปญหา 2 ดาน คอ การพฒนา และการปราบปราม 1.2 การใชค าสมญานาม

การใชค าสมญานาม คอการตงชอหรอใหฉายาอนเปนเอกลกษณของบคคลในขาว พบวามจ านวนทงสน 32 ชอดงตวอยางขอความทวา คณชายแขงขายฝน (19 มกราคม 2556) ค าวา “คณชาย” หมายถง ค าทใชเรยกหมอมราชวงศทเปนชาย ในบรบทน คณชาย คอสมญานามของรองศาสตราจารย หมอมราชวงศสขมพนธ บรพตร ผวาราชการกรงเทพมหานครคนท 15 1.3 การใชค ายอ

ค ายอคอตวอกษรทยอมาจากค าเตม โดยน าเครองหมายมหพภาคมาใสไวหลงอกษรของตนพยางค พบวามจ านวนทงสน 116 ค า ดงตวอยางขอความทวา

ปค.สอบนอภ.ไมฟองพ.ต.ท. (1 กมภาพนธ 2556) “ปค.” ยอมาจากค าวา‘กรมการปกครอง’ “นอภ.” ยอมาจากค าวา‘นายอ าเภอ’หมายถง (กฎ) น. ต าแหนงเจาพนกงานผปกครองทองทซงเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาขาราชการในอ าเภอและรบผดชอบในการบรหารราชการของอ าเภอ (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2554, 2556, 623) “พ.ต.ท.”ยอมาจากค าวาพนต ารวจโท คอ ยศของต ารวจชนสญญาบตร 1.4 การยอค า

การยอค าคอการตดค าหรอยนยอค าใหสนลงแตยงคงความหมาย เพอลดเนอทในการเขยนพบวา มจ านวนทงสน 68 ค ายอดงตวอยางขอความทวา

Page 7: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

ขบ-แหกดานตร.ลายงสกดถกวฯ 1 จบได 2 (4 มนาคม 2556) ค าวา“วฯ” ยอมาจากค าเตมวา ‘วสามญฆาตกรรม’ หมายถงการตายทเกดจากการกระท าของพนกงานหรอการตายระหวางอยในความควบคมของเจาพนกงานซงอางวาปฏบตราชการตามหนาท (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2554, 2556, หนา 1126) 1.5 การใชค าภาษาตางประเทศ การใชค าภาษาตางประเทศคอการยมค าจากภาษาตางประเทศหลายภาษา เชน ภาษาองกฤษ ภาษาญป น ภาษาเกาหล ภาษาฝรงเศส และภาษาพมา เปนตนพบวามค าศพท2 ลกษณะ ไดแก 1. ค าศพททวไป คอค าทใชแทนคนสตวสงของสถานทและกรยาอาการตางๆเชนแทกซ,มอบ, แกง,ดาวนโหลด,เกเปนตน 2.ค าศพทชเฉพาะคอค านามท เปนชอเฉพาะของคนสตวสถานทหรอเปนค าเรยกบคคลและสถานท เพอเจาะจง เชน เบนซ, โรลสรอยซ, หลนปง, โรเลกซ, มตซโอะ เปนตนดงรายละเอยดตอไปน 1.5.1 ค าศพทภาษาองกฤษ พบวามจ านวน 192 ค าจากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค า คดเปนรอยละ 82.75 ดงน 1.5.1.1 ค าศพทท วไป มจ านวน 127 ค า จากค าภาษาองกฤษจ านวนทงสน 192 ค า คดเปน รอยละ 66.14 ดงตวอยางขอความทวา ชอก‘พระมตซโอะ’ ลาสก (12 มถนายน 2556) ค าวา ‘ชอก’ มาจากค าวา ‘shock’ หมายถง น. สภาวะทรางกายเสยเลอดจนความดนเลอดต ามาก หรอถกกระทบจตใจอยางรนแรง หรอถกกระแสไฟฟาผาน จนท าใหเปนลมหรอหมดสตในทนท (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2554, 2556, หนา 352) ซงในบรบทน ค าวา ‘ชอก’ เปนค ากรยา หมายถงอาการตกใจ หรอตกตะลง 1.5.1.2 ค าศพทชเฉพาะ มจ านวน 65 ค า จากค าภาษาองกฤษจ านวนทงสน 192 ค า คดเปน รอยละ 33.86 ดงตวอยางขอความทวา พระซงเบนซชนดบ (30 เมษายน 2556)

Page 8: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

ค าวา ‘เบนซ’ มาจากค าวา ‘Benz’ ยอมาจากค าเตมวา Mercedes - Benz ในบรบทน หมายถงรถยนตซงเปนยหอของรถยนตในเครอเดมเลอรผลตทงรถยนตรถบสรถบรรทกกอตงโดยกอตตลบเดมเลอรและคารลเบนซ

1.5.2 ค าทบศพทภาษาฝรงเศส พบวามจ านวน 1 ค า คดเปนรอยละ 0.43 เปนค าศพททวไป ไดแกค าวา “โชเฟอร” ดงตวอยางขอความทวา โชเฟอรสบลอโดนลวงไปฆา (26 พฤษภาคม 2556) ค าวา “โชเฟอร” มาจากค าวา Chauffeur [Chofexr]แปลวา คนขบรถ (พจนานกรมดวงกมลฝรงเศส - ไทย, 2544, หนา 256) 1.5.3 ค าศพทภาษาจน พบวามจ านวน 25 ค า จากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค า คดเปนรอยละ 10.73 ดงน 1.5.3.1 ค าศพทท วไป มจ านวน 23 ค า จากค าภาษาจนจ านวนทงสน 25 ค า คดเปนรอยละ 92.00 ดงตวอยางขอความทวา พงศพศ - เบอร 9 สขมพนธ ซวเลข 16 - โลงอก (23 มกราคม 2556) ค าวา ‘ซว ’ เปนส าเนยงแต จว มาจากค าวา 收钱 [Shōuqián]ค าศพทเดมแปลวารบ , เกบ แตในไทยใชวา จบ, จบกม (พจนานกรมไทย- จน, 2549, หนา 357) 1.5.3.2 ค าศพทชเฉพาะ มจ านวน 2ค า จากค าภาษาจนจ านวนทงสน 25 ค า คดเปนรอยละ 8.00 ไดแกค าวา หลนปง และฮองกง ดงตวอยางขอความทวา ขอยดเวลาไมส าเรจ ‘หลนปง’ตองกลบไปจน 1 ป (12 พฤษภาคม 2556) ค าวา “หลนปง” ในบรบทน คอชอของหมแพนดาค าวา ‘หลนปง’ มความหมายวาปาเมองหนาวโดยค าวา‘หลน’มาจากค าวา林[Lín] แปลวา ปา(พจนานกรมจน - ไทยฉบบใหม, 2551, หนา 669) สวนค าวา ‘ปง’ มาจากค าวา 冰[bĪng] แปลวา น าแขง หรอเยน (พจนานกรมจน - ไทยฉบบใหม, 2551, หนา 71)

Page 9: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

1.5.4 ค าทบศพทภาษาญปน พบวามจ านวน 2 ค า จากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค าคดเปนรอยละ 0.86 ไดแกค าวา สนาม และมตซโอะ ดงน 1.5.4.1 ค าศพททวไป มจ านวน 1 ค าจากค าภาษาญป นจ านวนทงสน 2 ค า คดเปนรอยละ 50.00 ดงตวอยางขอความทวา กระบเผยคลนแรง รองจากสนาม ป 47 (28 พฤษภาคม 2556) ค าวา “สนาม” มาจากค าวา津波[Sūnā mi] แปลวาคลนยกษทเกดจากแผนดนไหวหรอพาย (พจนานกรมญป น - ไทย, 2554, หนา 654) 1.5.4.2 ค าศพทชเฉพาะ มจ านวน1 ค าจากค าภาษาญป นจ านวนทงสน 2 ค า คดเปนรอยละ 50.00 ดงตวอยางขอความทวา แฉพระมตซโอะสกพบรกแทกบ ‘สาวไฮโซ’ วย 52 (29 มถนายน 2556) ค าวา “มตซโอะ” คอชอของอดตพระมตสโอะชบะฮะช [ShibahashiMitsuo]หรอพระอาจารย มตซโอะ คเวสโก อดตพระภกษชาวญป นบวชในพระพทธศาสนานกายเถรวาทและเคยเปนเจาอาวาสวดปา สนนทวนารามซงเปนวดปานานาชาต 1.5.5 ค าทบศพทภาษาเกาหล พบวามจ านวน 1 ค า จากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค า คดเปนรอยละ 0.43 เปนค าศพทชเฉพาะไดแกค าวา “โซนาม” ดงตวอยางขอความทวา อทธพลโซนาม ใตฝนหนก (9 มกราคม 2556) ค าวา“โซนาม”มาจากค าวา소나무[Sōnā mu]แปลวา ตนสน(พจนานกรมเกาหล -ไทย, ม.ป.ป., หนา 332) ในบรบทน คอชอของพายโซนรอนลกแรกของประเทศไทย ในปพ.ศ. 2556

1.5.6 ค าศพทภาษามลาย พบวามจ านวน 8 ค าจากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค าคดเปนรอยละ 3.43 เปนค าศพทชเฉพาะไดแกค าวา มะรอมอล, มะซอเร, เปาะรง, มะรอโซ, อบดลเลาะปลา,

Page 10: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

สไฮด, เจะหมะวานและคมภรลาเตะซงเปนชอของชาวมลายในสจงหวดชายแดนภาคใตทงสน ดงตวอยางขอความทวา รวบ ‘เจะหมะวาน’ มอระเบดถลมลการเดนส (7 กมภาพนธ 2556) ค าวา “เจะหมะวาน”ในบรบทน คอชอของนายเจะหมะวาน เปนแกนน ากลมกอความไมสงบ และเปนผทมหนาทรบผดชอบกอเหตรายในพนท 4 อ าเภอรอยตอจงหวดชายแดนภาคใตของจงหวดสงขลา 1.5.7 ค าทบศพทภาษารสเซย พบวามจ านวน1ค าจากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค าคดเปนรอยละ 0.43 เปนค าศพทชเฉพาะ ไดแกค าวา “อากา” ดงตวอยางขอความทวา เกงรวถลมอากาเซยนไฮโล (27 พฤษภาคม 2556) ค าวา“อากา”ในบรบทน หมายถงปนรนอากายอค ามาจากค าเตมวาАвтоматКалашникова

[AvtamatKalashnikova] มความหมายวา ปนเลกยาวอตโนมตโดยทตวอกษรแรกของค าวา Автоматไดแก A ในภาษารสเซยออกเสยงวา อา และตวอกษรแรกของค าวาКалашниковаไดแก K ในภาษารสเซยออกเสยงวา กา เมอมการยอค าจงเรยกวา อากา หรออากา (Living Language Russian Basics,2005, 9 - 10) 1.5.8 ค าทบศพทภาษากมพชาพบวามจ านวน1ค าจากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค า คดเปนรอยละ 0.43เปนค าศพทชเฉพาะ ไดแกค าวา “ฮนเซน” ดงตวอยางขอความทวา มารคโตฮนเซนเอยวบ.พลงงาน (25 มกราคม 2556) ค าวา“ฮนเซน ” [Hun Sen] คอ ชอของ สมเดจอครมหาเสนาบด เดโชฮนเซน ปจจบน เปนนายกรฐมนตรแหงราชอาราจกรกมพชา ด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรหลายสมย เขาด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรกมพชาครงแรก ตงแตอาย 33 ป นบวาเปนนายกรฐมนตรทอายนอยทสด (อาเซยนศกษา, 2556, 122)

Page 11: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

1.5.9 ค าทบศพทภาษาเบงกาล พบวามจ านวน 1 ค าจากค าภาษาตางประเทศจ านวนทงสน 233 ค า คดเปนรอยละ 0.43 เปนค าศพทชเฉพาะ ไดแกค าวา“โรฮงญา” ดงตวอยางขอความทวา หนเขาไทยอก! 179 ชาวโรฮงญา (25 มกราคม 2556) ค าวา“โรฮงญา”มาจากค าวาর োহিঙগো [Rohingga] คอชอของชนกลมหนงอยในรฐยะไขของสหภาพพมาตดกบชายแดนบงกลาเทศและอาวเบงกอล(ภวดลแดนไทย, ม.ป.ป.) 1.5.10ค าทบศพทภาษาพมาพบวามจ านวน1ค าคดเปนรอยละ 0.43 เปนค าศพททวไป ไดแก ค าวา “มเซอ”ดงตวอยางขอความทวา ถลมแกงยานรกดบ 3 มเซอยดเงนสด 15 ลาน (10 มนาคม 2556) ค าวา“มเซอ” [MoshÔ] แปลวานายพราน(พจนานกรมไทย - พมา,2550, หนา 149)ในภาษาพมา ใชเรยกชอของชนกลมละหหรอลาหโดยใชชอวามเซอ เนองจากชนละหหรอลาหมความช านาญในการลาสตว จากตวอยางขางตน พบวาการเขยนพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ มการใชภาษา 5 ลกษณะ ไดแก 1.การใชค าเรยกโดยเรยกชอ ซงการเรยกชอจรงหรอชอเลน สวนมากเปนชอของบคคลทมชอเสยงทางการเมอง หรอวงการบนเทง สวนการเรยกตามยศและต าแหนงมกเปนยศ ต าแหนงทสงคมรจกโดยทวไป 2.การใชค าสมญานาม เปนการตงฉายาใหบคคลตามเอกลกษณหรอสถานะบทบาทในสงคม 3.การใชค ายอ โดยใชค าทสามารถใชค ายอแทนการใชค าเตมได 4. การยอค าโดยการตดค ายาวๆใหสนลง เพอชวยในการประหยดพนทส าหรบเขยนพาดหวขาว 5.การใชค าภาษาตางประเทศ จ านวน 10 ภาษา พบวามทงค าศพททวไป และค าศพทชเฉพาะ โดยพบวามการยมภาษาองกฤษมากทสด รองลงมาไดแก ภาษาจน ภาษามลาย ภาษาญป น ภาษาพมา ภาษาฝรงเศส ภาษาเกาหล ภาษารสเซย ภาษากมพชา และภาษาเบงกาล ตามล าดบ 2. ความหมายของค า การสอความหมายของค าในพาดหวขาวพบวามความหมายทงโดยตรงและโดยนยจ านวนทงสน 78 ค า ดงรายละเอยดตอไปน

Page 12: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

2.1ความหมายโดยตรง ความหมายโดยตรง หมายถงค าทมความหมายประจ ารป ในพจนานกรมค าใหม เลม 1 ถง เลม 3

และพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 มจ านวนทงสน 38 ค าคดเปนรอยละ 48.70 ดงตวอยางขอความทวา

แกงขาราชการสาวใชโฉนดเกเวยนเทยน-ก เงน (8 มนาคม 2556) ค าวา “เวยนเทยน” หมายถง ก. นงหรอยนเปนวงกลมแลวสวนแวนทจดเทยนตดไวตอๆ กนไป , อาการทถอดอกไมธปเทยนเดนประทกษณสงทเคารพบชา เชน เวยนเทยนรอบพระอโบสถในวนวสาขบชา , เดมเรยกวา เดนเทยน;ยกแวนทจดเทยนตดไว วกเขาหาตว 3 ครงแลวโบกควนออกและสงตอใหคนอนเวยนไปโดยรอบสงทท าขวญ;โดยปรยายหมายความวา ท าแลวกลบมาท าอก (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2554, 2556, หนา 1131)

2.2ความหมายโดยนย ความหมายโดยนยหมายถง ค าศพททมความหมายแฝงหรอความหมายชกน าความคดโยงไปถง

สงอนอาจเกยวกบสงตางๆในบรบทนนพบวามจ านวนทงสน 40 ค า คดเปนรอยละ51.30 ดงตวอยาง ขอความทวา แดงฉะกนเองโยนเผอกรอน (1 กมภาพนธ 2556) ค าวา“โยนเผอกรอน”เปนส านวนหมายความวาโยนปญหาใหสงความเดอดรอนมาให , เชนผอ านวยการเขาตงคณมาเปนผดแลการเงนของบรษทเพราะก าลงมปญหาเขาโยนเผอกรอนมาใหคณแทๆ มทมาจากเผอกทตมรอนๆถาใครโยนมาใหรบไวกจะรอนมอคนรบไมคดวาจะรอนคดวาเปนของใหของดกรบรบแตเมอรบมาแลวจงรวารอนถาโยนตอใหผอนไมไดกตองทนรอนถอเผอกนนไวตอไป (กาญจนานาคสกล, 2556) สรปผลการวจย จากการวเคราะหลกษณะการใชภาษาและความหมายของค า จากพาดหวขาวในหนงสอพมพไทยรฐ ระหวางฉบบวนท 1 มกราคม 2556 ถง 30 มถนายน 2556 แสดงใหเหนวา ภาษาในพาดหวขาวหนา 1 มลกษณะการใชภาษา5 ลกษณะ ไดแก 1.การใชค าเรยกชอบคคลทเปนผ กระท า หรอผ ถกกระท า

Page 13: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

ในเหตการณนนๆ 2. การใชค าสมญานาม โดยใชฉายาหรอชออนเปนเอกลกษณเฉพาะตวของบคคลในขาว เพอดงดดใหผ อานเกดความสนใจขาว 3.การใชค ายอ คอการตดค าหรอยนยอค าใหสนลงแตยงคงความหมาย เพอลดเนอทในการเขยนมกจะเปนค าทรจกกนโดยทวไป 4.การยอค า คอการตดค าใหสนยงขนเปนการชวยเพมพ นทส าหรบเขยนขาว เชน วฯ ยอมาจากค า เตมวา“วสามญฆาตกรรม” 5.การใช ค าภาษาตางประเทศ พบวามค านามทวไป และค านามชเฉพาะ สวนความหมายของค าทพบในพาดหวขาวมทงความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย ซงค าทมความหมายโดยนย มกเปนค าใหมทเกดจากการเหตการณตางๆตามสถานการณทเกดขนในสงคม ผวจยสรปจากการวเคราะหไดวา ภาษาจากพาดหวขาวในหนงสอพมพรายวน จะมลกษณะการใชภาษาและความหมายทเปนเอกลกษณเฉพาะตว โดยใชถอยค าและภาษาทเขาใจงาย บางครงใชค าทแปลกใหมเพอท าใหเกดการสรางภาพ อนจะท าใหพาดขาวนน ดงดดความนาสนใจของคนอานใหอยากตดตามขาวตอไป อาจกลาวไดวา สอประเภทสอมวลชน เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน และอนเทอรเนต เปนสอทเขาถงผ รบสารไดอยางสะดวก รวดเรว ซงมการน าเสนอขาวททนเหตการณ และมการแขงขนทางธรกจ ดงนนสอแตละประเภทจงมลกษณะการใชภาษาหรอการใชค าทแตกตางกนไปตามรปแบบการน าเสนอของสอประเภทนนๆ เพอใหผ รบสารเกดความสนใจและตองการตดตามขาวตอไปอยางตอเนอง ท าใหมการเปลยนแปลงลกษณะการใชภาษาของสงคมได ขอเสนอแนะ 1. ควรศกษาลกษณะการใชภาษาและความหมายของค าในสอประเภทอนๆ เพอแสดงใหเหนถงเอกลกษณเฉพาะตวของสอประเภทนนๆ 2. ควรศกษาวเคราะหและเปรยบเทยบลกษณะการใชภาษาและความหมายของค าในหนงสอพมพรายวนแตละฉบบ เพอแสดงใหเหนลกษณะรวม และลกษณะทแตกตาง เชนหนงสอพมพเดลนวส มตชน และคม ชด ลก เปนตน

Page 14: วิเคราะห์การใช้ภาษาพาดหัว ... · 2015-02-13 · 1.1.1 การเรียกชื่อจริง พบว่ามีจ านวน

บรรณนานกรม

กาญจนานาคสกลและคณะ. (2521). การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ: เคลดไทย. กาญจนานาคสกล. (2556).คลงความร: โยนเผอกรอน.สบคนเมอ 10 สงหาคม 2556, จาก

http://www.royin.go.th ณรงค โพธพฤกษานนท. (2556). อาเซยนศกษา.กรงเทพฯ: แมคกรอ -ฮล. เธยรชย เอยมวรเมธ. (2549). พจนานกรมไทย - จน.กรงเทพฯ: จรภทธนการพมพ เธยรชย เอยมวรเมธ. (2551). พจนานกรมจน - ไทยฉบบใหม.กรงเทพฯ: ธเนศวร พรนตง พรสภาอมเนย. (2552). การศกษาวเคราะหค าสรางภาพพาดหวขาวจาก

หนงสอพมพรายวนพทธศกราช2551. การศกษาคนควาดวยตนเองศศ.ม., มหาวทยาลยนเรศวร, พษณโลก.

ภาคภมหรรนภา. (2554). การเขยนขาวเบองตน.กรงเทพฯ: อนทนล. ภวดล แดนไทย. (ม.ป.ป.) รจก “โรฮงยา”.สบคนเมอ 1 ธนวาคม 2556,

จากhttp://www.heritage.thaigov.net ราชบณฑตยสถาน. (2556). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2554 .กรงเทพฯ:

ศรวฒนาอนเตอรพรนท. ราชบณฑตยสถาน. (2550). พจนานกรมค าใหมเลม 1.กรงเทพฯ: แมค.

สรไนรอดนต ย . (2538). การว เคราะหภาษาใน ขาวของห น งส อพ ม พ ราย วนภาษาไทย . วทยานพนธ. กศ.ม., มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ. สวาง วงศพวพนธ. (2544). พจนานกรมดวงกมล ฝรงเศส - ไทย.(พมพครงท 6). กรงเทพฯ : ดวงกมล สทธน ธรรมชยและสภาพร บญสง. (ม.ป.ป.)พจนานกรมเกาหล -ไทย, กรงเทพฯ : รงศลปการพมพ หอสมดแหงชาต. (2548). พจนานกรม ญปน -ไทย. กรงเทพฯ : ภาษาและวฒนธรรม อรนช นยมธรรม และวรช นยมธรรม. (2550). พจนานกรมไทย -พมา. พษณโลก : ตระกลไทย. Nadya L.Peterson Ph.D. (2005). Living Language Russian Basics, New York: A Random Hose.