รายงานผลการดาเนินงาน (ระยะที่ 1: พ.ศ....

รายงานผลการด าเนนงาน (ระยะท 1: พ.ศ. 2554-2559)

แผนสนบสนนโครงการขนาดเลกโดยชมชน โครงการรวมใจรกษน า

‘Water for People’ Partnership: Small Grants Programme

2

สารบญ

หนา 1. บทสรปผบรหาร 3

2. ความเปนมาของโครงการฯ 5 3. ความส าเรจโครงการฯ พ.ศ. 2554-2559 (ระยะท 1) 6

3.1 กระบวนการท างาน 6 3.1.1 การคดเลอกและสนบสนนทน 3.1.2 การใหการสนบสนนเทคนควชาการ 3.1.3 การด าเนนงานของโครงการขนาดเลก

3.2 ผลสมฤทธจากการด าเนนงาน 19 3.3 ความสอดคลองของการด าเนนงานตอแนวทนโยบายของการประปา 37

4. ปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ 39

5. สรปคาใชจายโครงการฯ พ.ศ. 2554-2559 (ระยะท 1) 40

6. แนวทางการด าเนนงานโครงการฯ ระยะท 2 43 7. ภาคผนวก 46

ภาคผนวก 1 แผนพบแนะน าโครงการ 47 ภาคผนวก 2 แบบฟอรมขอเสนอโครงการ 49 ภาคผนวก 3 ตวอยางแบบฟอรมรายงานกจกรรมและการเงน 56 ภาคผนวก 4 ตวอยางเครองมอการตดตามความกาวหนาโครงการฯ 66 ภาคผนวก 5 ตวอยางรายงานการตดตามโดยใชเครองมอ 67 ภาคผนวก 6 ขอมลโครงการกองทนขนาดเลก (พรอมตวอยางผลผลตทไดรบ) 69 ภาคผนวก 7 สอทผลตในโครงการ (CD) 94

3

1. บทสรปผบรหาร

การประปานครหลวง และ ส านกงานโครงการพฒนาแหงประชาชาต (UNDP) ประจ าประเทศไทย มเจตจ านงทจะรวมกนในการด าเนนงานอนรกษ พฒนาสงแวดลอมและทรพยากรน า ภายใตโครงการรวมใจรกษน า (Water for People Partnership: Small Grants Programme: WPP/SGP) ซงเปนการสนบสนนชมชนใหมสวนรวมในการแกไขปญหา อนรกษและพฒนาสงแวดลอม อนเปนประโยชนตอพนทตนน าดบของการประปานครหลวง ทงในลมน าเจาพระยาและลมน าแมกลอง อกทงยงเสรมความเขมแขง ยงยนใหเกดแกชมชนในลมน า ซงมระยะเวลาโครงการฯ ทงสน 5 ป โดยเรมตงแตวนท 24 มถนายน 2554 และสนสดโครงการเมอวนท 30 กนยายน 2559 โดยงบประมาณสนบสนนทไดรบจากการประปานครหลวงตลอดโครงการ เปนจ านวนเงนทงสน USD 634,266.74

ตลอดระยะเวลากวา 5 ป โครงการฯ ไดด าเนนงานหลก 3 สวนดวยกน คอ การคดเลอกและ

สนบสนนกองทน การใหการสนบสนนดานเทคนควชาการ และการด าเนนงานของโครงการกองทนขนาดเลก ซงตลอดระยะเวลาโครงการฯ มจ านวนโครงการขนาดเลกทงสน 25 โครงการฯ โดยเปนโครงการฯ ทด าเนนการอยในพนทในจงหวด ตาก นครสวรรค กาญจนบร สพรรณบร ราชบร อางทอง ปทมธาน สมทรปราการ และอางทอง

ภายใตการด าเนนงานของกองทนขนาดเลก ไดมงเนนไปทประเดนการท างานหลกๆ ดวยกน

คอ 1. การพฒนาศกยภาพบคลากร และองคกร ดานการอนรกษน าและสงแวดลอมทเกยวของ 2. การท าเกษตรอนทรย 3. การจดการขยะ 4. การบ าบดน าเสยจากครวเรอน เกษตร อตสาหกรรม 5. การปกปกษน า 6. การสรางรายได

ตลอดระยะเวลาโครงการ ระยะท 1 มจ านวนครวเรอนทไดรบประโยชนจากโครงการทง 25

โครงการ โดยประมาณ 15,000 ครวเรอน โดยผานกจกรรมตางๆ ภายใตประเดนการท างานหลกขางตน ยงไปกวานน ผลสมฤทธทส าคญๆ จากการด าเนนงานโครงการขนาดเลก เชน ความเขมแขงในการท างานรวมกนหญงชาย ความยงยนของการอนรกษน าในชมชน และการมเครอขายในพนทมากขน ซงผลสมฤทธเหลาน นบวามความสอดคลองกบความคาดหวงตามแนวนโยบายและแผนงานในอนาคตของการประปานครหลวง ซงโครงการกองทนขนาดเลก เปรยบเสมอนเปนการด าเนนงานหนงของการประปานครหลวง ทด าเนนการในชมชนทมแนวทางการด าเนนงานทเนน 1) ความยงยน (Sustainability) 2) ความมนคง (Stability) 3) ความเพยงพอ (Sufficiency) และ 4) ความมสขภาพอนามย (Sanitary) ซงเปนแนวทางทยดมนตอการด าเนนงานของการประปานครหลวงมาโดยตลอด

4

ส าหรบปญหา และความทาทายตลอดระยะเวลา 5 ป สามารถสรปส าคญไดดงตอไปน คอ 1. การสรางความเขาใจ ความตระหนกและจตส านกใหกบชมชนเกยวกบการอนรกษน า

อาจจะตองใชเวลา 2. ความจ าเพาะในบางสภาพพนทโครงการ เชน พนทปฎบตงานตงอยไกลและเดนทาง

ล าบาก จงเปนอปสรรคในการปฏบตงาน โดยเฉพาะในชวงฤดฝน 3. เกษตรกรขาดความเขาใจในการใชภมปญญาทองถน รวมถงเทคโนโลยใหมๆ เชน ถง

ดกจบไขมน เกยวกบการดแลรกษา 4. ความเปลยนแปลงทางดานภมอากาศ ท าใหไมสามารถด าเนนเกจกรรมตามแผนงานท

วางไวได 5. โรงงานและรานอาหารปลอยน าเสยลงแมน า 6. การขยายตวของเมอง ท าใหคนละเลยความส าคญของการอนรกษน าในคลอง 7. ทศนคตของกลมเปาหมายบางกลมมความเคยชนตอการชวยเหลอจากหนวยงาน

ภาครฐ จงใหความรวมมอคอนขางนอย 8. โครงการมขอจ ากดในการเขาถงงบประมาณสนบสนนในการด าเนนกจกรรมจาก

หนวยงานภายนอก 9. เงอนไขและชวงเวลาการสนบสนนเงนทนไมเอออ านวยตอการด าเนนกจกรรมของ

โครงการขนาดเลก เนองจากองตามชวงเวลา มากกวากจกรรม ภายใตการด าเนนงาน 5 ปนน เปนการด าเนนงานทมความสอดคลองกบแนวทางและนโยบาย

ของการประปา รวมทงเปาหมายในการพฒนาทย งยน (Sustainable Development Goals) ตามแนวทางของโครงการพฒนาแหงสหประชาชาตมาโดยตลอด

นอกจากนน จากการด าเนนงานท าใหเหนถงขอมลส าคญและรปแบบกจกรรมหลายสวนท

ประสบความส าเรจ และ/หรอ ประสบความส าเรจนอย ซง UNDP ไดเรยนรและไดพฒนาโครงการในระยะท 2 ขน เพอใหทางการประปาพจารณาในการสนบสนน UNDP อยางตอเนองตอไป

5

2. ความเปนมาของโครงการฯ โครงการรวมใจรกษน า (Water for People Partnership/Small Grants Programme:

WPP/SGP) เกดจากความรวมมอระหวางการประปานครหลวง (กปน.) และส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) เพอรวมสรางความเขมแขง และ สงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการอนรกษสงแวดลอม ตลอดจนการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน รวมทงการสรางเครอขายดานสงแวดลอมทจะสงผลกระทบในวงกวาง และตอเนองทย งยน ดวยการใหทนสนบสนนองคกรชมชน องคกรพฒนาเอกชน องคกรประชาสงคม กลมอาชพและผมสวนไดสวนเสยอนๆ ใหด าเนนโครงการตางๆ โดยมเปาหมายหลก ดงน

1. รกษาคณภาพน า และระบบนเวศทเกยวของกบพนทลมน า 2. สรางความตระหนกและศกยภาพของชมชนในการจดการพนทลมน า 3. สงเสรมการสรางเครอขายชมชนและผมสวนไดสวนเสย เพอการจดการระบบนเวศในลม

น าหลกอยางมประสทธผลโดยการแลกเปลยนประสบการณและบทเรยน 4. สนบสนนภารกจของการประปานครหลวงในโครงการความรบผดชอบขององคกรธรกจ

ตอสงคม (Corporate Social Responsibility) อยางมประสทธผลและยงยน

พนทเปาหมายหลกของโครงการฯ คอ ลมน าเจาพระยา และลมน าแมกลอง ซงเปนแหลงน าดบทกปน.น ามาผลตเปนน าประปา โดยมการก าหนดประเดนดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทจะใหการสนบสนนดงน

1. การลดน าเสยจากชมชน พนทกสกรรมและ ปศสตวทมท าเลตดกบแหลงน าหรอใกลเคยงแหลงน าโดยใชแนวทางชมชน หรอการประยกตใชแนวทางของชมชน รวมกบเทคโนโลยสมยใหมทเปนมตรกบสงแวดลอม

2. การลดหรอก าจดสารมลพษทออกฤทธยาวนาน (Persistent Organic Pollutants) สารเคมตองหามและทตองจ ากดการใช เชน ยาฆาแมลง ยาฆาปลวก ยาปราบวชพช ยาปองกนเชอรา ฯลฯ

3. การลดปรมาณขยะในชมชน เพอใหเกดกระบวนการน ากลบมาใชประโยชนใหม (Re-use/Recycle) และไดมาซงผลพลอยไดทเปนมตรกบสงแวดลอม เชน ป ยอนทรยชวภาพ น าหมกชวภาพ ฯลฯ

4. การจดการพนทปาใชสอย ปาเสอมโทรม ปาหวไรปลายนา และปาตนน า โดยการสงเสรมวนเกษตร เกษตรอนทรย เกษตรผสมผสาน เกษตรทางเลอก และการจดการน า ฯลฯ

5. การแกปญหาความขดแยงเรองการใชทดน และน า โดยใชภมปญญาทองถนเพอเพมความหลากหลายทางชวภาพ และการประกนการใชน าใตดนอยางสมดล

6

3. ความส าเรจโครงการฯ พ.ศ. 2554-2559

3.1 กระบวนการท างาน โครงการฯ ไดด าเนนกจกรรมตางๆ เพอการสนบสนนการด าเนนงานโครงการขนาดเลก ซงใน

ระยะเวลาด าเนนงานโครงการกวา 5 ป มการสนบสนนใหทนจ านวน 4 รอบ ซงเปนจ านวนทงสน 25 โครงการฯ ทไดรบงบประมาณสนบสนนจากโครงการฯ โดยภายใตโครงการฯ มโครงสรางการท างานหลกๆ ในการสนบสนนการด าเนนงานของกองทนขนาดเลก 3 สวน คอ 1) การคดเลอกและสนบสนนทน 2) การใหการสนบสนนเทคนควชาการ และ 3) การด าเนนงานของกองทนขนาดเลก

ในแตละการด าเนนงานดงกลาวขางตน มกจกรรมส าคญๆ ทไดรบการด าเนนการ ซงสามารถ

สรปรายละเอยดไดดงตอไปน

3.1.1 การคดเลอกและสนบสนนทน ในการคดเลอก และสนบสนนทน ประกอบไปดวย การเปดรบสมคร การกลนกรองขอเสนอ

โครงการ การประชมผมสวนไดสวนเสยหลก การประชมคณะกรรมการพจารณาขอเสนอโครงการ และการจดท าบนทกขอตกลงรวมกบผไดรบทน ดงภาพประกอบตอไปน

การคดเลอกและสนบสนนทน

การใหการสนบสนนเทคนค

วชาการ

การด าเนนงานของโครงการ

กองทนขนาดเลก

7

ขนตอนในการคดเลอกและการด าเนนงานในการสนบสนนทน มรายละเอยดทอธบายไวดงตอไปน

เปดรบสมครโครงการเพอสนบสนนทน (Call for Proposals)

WPP/SGP ไดสรางสรรคและออกแบบชดเอกสารประชาสมพนธเพอการประกาศรบสมครแนวความคดโครงการ (Concept paper) อนประกอบไปดวย 1) แผนพบแนะน าโครงการ WPP/SGP (ภาคผนวก 1) และ 2) แบบฟอรมขอเสนอโครงการ (ภาคผนวก 2) และ 3) ยทธศาสตรของการด าเนนงานโครงการ

การประชาสมพนธและเผยแพรขาวสาร ไดด าเนนการไปยงเครอขายของแผนสนบสนนโครงการขนาดเลกโดยชมชนของ UNDP ซงมาจากภาคประชาชนและภาครฐในทกภาคสวนทอยในพนทเปาหมาย รวมทงประชาชนทวไปทสนใจ ผานทางจดหมายประชาสมพนธโดยตรงไปถงหนวยงาน การแจกเอกสารในงานสมมนาตางๆ ทเกยวของ การประกาศผานทางเครอขายออนไลนและเวบไซต เปนตน

8

กลนกรองโครงการในเบองตน (Project Pre-screening)

WPP/SGP ไดรวบรวมแนวความคดโครงการทไดรบ เพอมารวมกนพจารณาความเหมาะสมในการประชมคณะกรรมการควบคมและพจารณาโครงการ (National Steering Committee; NSC) โดยมวตถประสงคเพอกลนกรองคดเลอกแนวความคดโครงการในเบองตน (Concept Papers Pre-screening) และหลงจากทไดโครงการทผานการกลนกรองเบองตน ซงเปนโครงการฯทจะตองไดรบการพฒนาและปรบปรงใหเปนขอเสนอโครงการทมคณภาพในกระบวนการและขนตอนตอไปในการประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาและปรบปรงขอเสนอโครงการ (Stakeholders Workshop)

โครงการทไมผานการพจารณาเบองตน จะไดรบขอเสนอแนะเพอการพฒนาปรบปรงตอไปในการขอการสนบสนนในรอบถดๆ ไป และส าหรบโครงการทไดผานการพจารณาเบองตนนน อาจตองไดรบการพฒนาและปรบปรงใหเปนขอเสนอโครงการทมคณภาพ ในขนตอนตอไปในการประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาและปรบปรงขอเสนอโครงการ (Stakeholders Workshop)

ตวอยางขอเสนอแนะเบองตน เชน การตดกจกรรมทมความทบซอนกน การจดกจกรรมทตอยอดในพนทเดม การพจารณาเพมกจกรรมเพอสรางความเปนเจาของหรอการมสวนรวมในระดบทองถนเพมขน เปนตน

ประชมเชงปฏบตการของผมสวนไดสวนเสยเพอพฒนาโครงการ (Stakeholders Workshop)

การประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาโครงการ (Stakeholders Workshop) เปนกลไกทส าคญอนหนงของกองทน WPP/SGP เพราะการประชมเชงปฏบตการนจะเปนเวทและโอกาสส าหรบชมชน และผมสวนรวมดานตางๆ ใหมาพบปะพดคยแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณในการด าเนนกจกรรมเพอปกปกษรกษาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต เพอปรบปรงแกไขแนวความคดโครงการ หรอเรยกวา Concept Paper และขอเสนอของโครงการ (Project Proposal) จากองคกรชมชนหรอองคกรพฒนาเอกชน ใหตอบสนองตอเงอนไขและวตถประสงคของกองทนฯ มากทสด กอนทจะเสนอโครงการทไดรบการปรบปรงแลวตอคณะกรรมการเพอพจารณาถงความเหมาะสมตอไป นอกจากนยงเปนการเปดโอกาสใหมการรเรมความ

รอบการสนบสนนท 3

9

รวมมอและสรางเครอขายทางดานสงแ วดลอมในระยะยาวระหวางผเขารวมประชมจากทกภาคสวน อนจะเปนยทธศาสตรและแนวทางการด าเนนงานของ WPP/SGP

ในการประชมหนงครง จะมผเขารวมประชมโดยประมาณ 30-35 คน ซงประกอบไปดวย ผแทนโครงการ คณะกรรมการควบคมโครงการ คณะกรรมการรวมและทปรกษาจากการประปานครหลวง โดยผลทคาดหวงจากการประชมน นอกเหนอจากการไดมาซงคณภาพของขอเสนอโครงการทไดรบการปรบปรงใหด

ขนมากกวา 80% แลว คอ เพอใหผเขารวมการประชม และกองทนฯ ไดเรยนรและเขาใจ

แนวคด ยทธศาสตร และการด าเนนงานของกนและกน รวมถง เกดศกยภาพดานการมสวนรวมในงานพฒนาของผเขารวมประชม และเครอขายดานการพฒนาสงแวดลอมแบบธรรมชาต

ประชมเพอพจารณาคดเลอกโครงการ (NSC Meeting for Project Recommendations)

หลงจากเสรจสนการประชม Stakeholders Workshop แลว โครงการตางๆ จะใชเวลาในการปรบปรงแกไขขอเสนอโครงการ (Proposal) เปนระยะเวลาประมาณ 2 สปดาห และจะสงขอเสนอโครงการนนกลบมาให WPP/SGP อกครง เพอท าการพจารณาความเปนไปไดของโครงการ ตามเงอนไขและหลกเกณฑการคดเลอก (Criteria) ทตอบวตถประสงคของ WPP/SGP โดยคณะกรรมการควบคมและพจารณาโครงการ (National Steering Committee: NSC)

ส าหรบหลกเกณฑในการคดเลอก (Criteria) ไดก าหนดไวดงน 50% ใหคะแนนเกยวกบ ความชดเจนของกจกรรม ผลทคาดวาจะไดรบและตวชวด 30% ใหคะแนนเกยวกบ การมสวนรวมของชมชน และการระดมทนมาสมทบ

10% ใหคะแนนเกยวกบ ศกยภาพในการสรางเครอขาย และการขยายผลในอนาคต 10% ใหคะแนนเกยวกบ ความเหมาะสมของงบประมาณ

ภายหลงทคณะกรรมการควบคมโครงการเพอพจารณาโครงการแลว โครงการทยงคงผานการ

คดเลอกอยางมเงอนไข จะไดรบการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะและแนวทางของคณะกรรมการฯ โดยมฝายเลขา (ทมงาน WPP/SGP) ท าหนาทประสานงานและสนบสนนให การแกไขปรบปรงขอเสนอโครงการอยในกรอบแนวทาง จากนน หากการปรบปรงเรยบรอย ทกโครงการฯ จะไดรบการพจารณาฉนทานมตจากคณะกรรมการฯ ตอไป

รอบการสนบสนนท 4

10

โดยตลอดระยะเวลา 5 ป ของโครงการฯ ไดมการสนบสนนกองทนจ านวน 4 รอบ โดยแตละรอบมจ านวนขอเสนอโครงการทงหมด และทผานการพจารณาใหด าเนนงาน มดงตอไปน

รอบการสนบสนน จ านวนขอเสนอโครงการทไดรบ

จ านวนขอเสนอโครงการทผานการพจารณาใหด าเนนงาน

รอบท 1 ป 2554 7 6

รอบท 2 ป 2555 13 6

รอบท 3 ป 2556 11 6

รอบท 4 ป 2557 13 7

จ านวนรวม 44 25

จดท าบนทกขอตกลง (Memorandum of Agreement: MOA) ระหวาง UNDP และโครงการ

ทรบทน

บนทกขอตกลง (MOA) น จะเปนการลงนามรวมกนระหวางโครงการทรบทน (Grantee) และ WPP/SGP โดยประกอบไปดวยเนอหาหลกดงน คอ เงอนไขการจายเงนและชวงเวลาการจายเงน การจดซอจดจาง ขอควรค านงและเงอนไขอนๆ ทส าคญ นอกจากน ยงมภาคผนวกทแนบรายละเอยดโดยสงเขปของโครงการ รปแบบกจกรรม และแบบฟอรมทใชรายงานความกาวหนาของกจกรรมและการใชจายเงน เปนตน

โดยเงอนไขหนงทมความส าคญในการรบเงน คอ โครงการจะตองรายงานความกาวหนาของกจกรรมและการใชจายเงนหนงครง กอนทจะไดรบงบประมาณในงวดตอไปทไดระบตามขอตกลง เมอจะปดโครงการ กตองสงรายงานปดโครงการและสรปงบประมาณทใชด าเนนการทงหมดกอนทจะไดรบงบประมาณงวดสดทาย (ภาคผนวก 3: ตวอยางแบบฟอรมรายงานกจกรรมและการเงน) ดงรายละเอยดตอไปน

การจายเงนรอบท 1 (30% ของงบประมาณทไดรบ) จะด าเนนการเมอทงสองฝายไดลงนามในบนทกขอตกลง

การจายเงนรอบท 2 (60% ของงบประมาณทไดรบ) จะด าเนนการเมอโครงการสงรายงานความกาวหนาของกจกรรมและการใชจายเงน

ประจ างวด เปนทเรยบรอย

การจายเงนรอบท 3 (10% ของงบประมาณทไดรบ) จะด าเนนการเมอโครงการสงรายงานปดโครงการและสรปการใชจายเงนตลอดอาย

โครงการ เปนทเรยบรอย

11

นอกจากนนในระหวางทมการรางบนทกขอตกลงนน WPP/SGP กไดสรางระบบการจายเงนและลงทะเบยนดานการเงนของโครงการในระบบการจดการขอมลของ UNDP (Vendor Registration) ควบคไปดวย ซง WPP/SGP ตดตอประสานงานกบโครงการและธนาคารในพนทเพออ านวยการเปดบญชประจ าโครงการในนามของโครงการทรบทน (Grantee) เปนผรบเงน โดยถกตองตามกฎระเบยบ ส าหรบรปแบบการจายเงนจาก WPP/SGP จะเปนลกษณะการโอนเงนทางอเลคทรอนคส (Electronic Fund Transfer; EFT) ไปทบญชของโครงการ 3.1.2 การใหการสนบสนนเทคนควชาการ

ในการใหการสนบสนนเทคนควชาการ ประกอบไปดวย การประชมเชงปฏบตการเพอรวมประเมนการด าเนนโครงการ (Mid-course Evaluation Workshop) การตรวจเยยมโครงการ (Project Monitoring Visit) และกจกรรม KM fair โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ประชมเชงปฏบตการเพอรวมประเมนการด าเนนโครงการ (Mid-course Evaluation Workshop)

การประชมเชงปฏบตการเพอรวมประเมนการด าเนนโครงการ (Mid-course Evaluation Workshop) เปนกลไกทส าคญอนหนงทก าหนดไวในยทธศาสตรการด าเนนโครงการของ WPP/SGP โดยใหผน าโครงการหรอผแทนโครงการทไดรบการสนบสนนในแตละรอบไดมาพบปะกนเพอน าเสนอความกาวหนาของโครงการ พรอมทงแลกเปลยนประสบการณในการด าเนนโครงการ และหาแนวทางสรางเครอขาย/แนวรวมเพอการพฒนาดานสงแวดลอมทย งยนตอไปในอนาคต นอกจากผน าหรอผแทนโครงการแลว ยงมผมสวนไดสวนเสยอนๆ และคณะกรรมการควบคมโครงการเขารวมแลกเปลยนเรยนร

ผรบทนอธบายเกยวกบพนธไมในศนยเรยนรใหแกผเขารวมการประชม (รอบการสนบสนนท 2)

12

ดวย ดงนนการประชมเชงปฏบตการดงกลาวจงเปนทงการประเมนตดตามผล การสรางศกยภาพของชมชน การสรางเครอขาย และ การเผยแพรประชาสมพนธโครงการดวย การประชมเชงปฏบตการฯ จดใหมขนหลงจากโครงการทไดรบการสนบสนนในรอบตางๆ ไดด าเนนกจกรรมไปแลวประมาณครงโครงการ หรอกอนปดโครงการ เปาประสงคหลกของการประชมฯ มดงตอไปน o เพอใหโครงการทไดรบการสนบสนนในแตละรอบไดเสนอผลของการด าเนนกจกรรมทไดรบ

ปญหา อปสรรค และการแกไข เปนตน ตอโครงการรวมรน คณะกรรมการควบคมโครงการ และผมสวนไดสวนเสยอนๆ

o เพอเปดโอกาสใหโครงการทไดรบการสนบสนนไดรสถาณภาพของการด าเนนโครงการ ทงใน

ประเดนกจกรรมของโคงการ และการบรหารจดการโครงการ หากมขอผดพลาดบกพรอง กจะไดมโอกาสแกไข ปรบปรง ใหดยงขน ดวยกระบวนการเพอนชวยเพอน และ

o เพอใหเกดการรเรมในการสรางเครอขาย และความรวมมอดานสงแวดลอมตอไปในอนาคต

โดยกระบวนการหลกของการประชม มดงตอไปน

1) ผเขารวมการประชมฯ ประกอบไปดวย ผแทนโครงการ คณะกรรมการควบคมและพจารณาโครงการ คณะกรรมการทปรกษา และเครอขายทสนใจ

2)โครงการน าเสนองานในรปแบบโปรแกรม Power Point โดยมเนอหาทน าเสนอ ดงน ขอมลพนฐานและสภาพทวไปของโครงการ ความกาวหนาและกจกรรมทไดปฏบตการไป

แลว ผลลพธหรอความส าเรจทไดรบ อปสรรคปญหาและสงทาทาย รวมทงวธการ

แกไข บทเรยนทไดรบ หรอความเปลยนแปลงท

เกดขนจากการท าโครงการ รปภาพ/วดโอ/ อนๆ

13

3) นอกจากงานน าเสนอบนเวทแลว โครงการควรเตรยมผลทไดรบในรปแบบตางๆ เพอน าเสนอดวย เชน ผลตภณฑผลตผลจากโครงการ หรอจากชมชนทโครงการไดมสวนรวมสนบสนน หนงสอ โบรชวร โปสเตอร แบนเนอร ชดนทรรศการ แบบจ าลอง ฯลฯ

หมายเหต ในรอบการสนบสนนรอบท 4 ไมไดมการจดประชมเชงปฏบตการนรวมกบผไดรบทน แตไดมการพฒนาเครองมอในการตดตามและแลกเปลยนขอมลขนแทนการจดประชมน

ตรวจเยยมโครงการ (Project Monitoring Visit)

การตรวจเยยมโครงการ (Project Monitoring Visit) เปนหนงในกลไกการด าเนนงานทส าคญอยางหนงของ WPP/SGP ในมตของการตดตามและประเมนผลโครงการ (Monitoring and Evaluation) โดยโครงการของ WPP/SGP อยางนอย 1 ครง จะตองไดรบการตรวจเยยม เพอตดตามความกาวหนาการด าเนนงาน และพดคยแลกเปลยนทศนคต พรอมทงรบฟงปญหาและขอเสนอแนะทเกดขนจากการด าเนนโครงการ โดยการตรวจเยยมโครงการในแตละครง จะมกรรมการสวนหนงจาก WPP/SGP รวมดวยคณะท างานของ กปน. เปนทมในการตรวจเยยม

ในการสนบสนนกองทนโครงการฯ รอบท 4 UNDP ไดมการพฒนาเครองมอการตดตามขน เพอใชในการตดตามและแลกเปลยนขอมล พรอมทงใหการสนบสนนเทคนควชาการแกโครงการฯ (ภาคผนวก 4 ตวอยางเครองมอทใชในการตดตาม) ซงจากการใชเครองมอดงกลาว ท าใหเหนภาพสรปของความกาวหนาโครงการไดชดเจนมากยงขน (ภาคผนวก 5 ตวอยางรายงานการตดตามโดยใชเครองมอ)

ทมตดตามเยยมชมโครงการท าน าใสใหคลองสวย ต. บางกระสอบ อ.พระประแดง จ. สมทรปราการ (รอบการสนบสนนท 1 และ 3)

14

หากโครงการฯ ไดรบการสนบสนนอยางตอเนองตอไปในระยะท 2 เครองมอการตดตามน จะไดรบการปรบปรงใหมความเหมาะสมยงชนตอไป

มหกรรมองคความร “สายสมพนธปนความรจากตนน าสปลายน า” (KM Fair)

การแลกเปลยนองคความรและประสบการณในการด าเนนกจกรรมโครงการ เปนอกกลไกหนงทเปดโอกาสใหองคกรผไดรบทนไดเสรมศกยภาพและเสรมสรางเครอขายทมความหลากหลายทางพนท สภาพปญหา และการด าเนนงาน มหกรรมองคความรมวตถประสงคเพอสงเสรมการแลกเปลยนการด าเนนงานตนแบบและบทเรยนจากโครงการ ความส าเรจของโรงการรวมใจรกษน าในระยะ 5 ปทผานมา และเสรมสรางเครอขายชมชนทด าเนนกจกรรมการอนรกษและการจดการน า โดยจดขนท อาคารเอนกประสงค การประปานครหลวง ในวนท 25 กมภาพนธ 2559 โดยมผเขารวมกวา 200 คนจาก องคกรผไดรบทนโครงการ 25 โครงการทง 4 รน การประปานครหลวง ประชาชนทวไป และสอเขารวมงาน และแลกเปลยนการท างานผานเวทเสวนาและนทรรศการ UNDP นอกจากน ชมชนทเขารวมโครงการน านวตกรรมการดแลแหลงน าในชมชน และผลตภณฑ OTOP มาแสดงในงาน

15

3.1.3 การด าเนนงานโครงการกองทนขนาดเลก ในการด าเนนงาน โครงการฯ ตางๆ ไดด าเนนกจกรรมตามรายละเอยดทไดเสนอไวใน

ขอเสนอโครงการฯ ซงตลอดระยะเวลา 5 ป จ านวนครวเรอนทไดรบผลประโยชนทงสนกวา 15,000 ครวเรอน ผานการรวมกจกรรมตางๆ ภายใตประเดนหลกในการด าเนนงานส าคญๆ ดงตอไปน

รายชอโครงการ ประเดนหลกในการด าเนนงาน*

พฒนาศกยภาพ

เกษตรอนทรย

จดการขยะ

บ าบดน าเสย

ปกปกษน า

สรางรายได

อนๆ

รนท 1

พฒนาลมน าแมกลอง / / /

รวมใจรกษน าเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา

/ / /

เครอขายโรงเรยนรวมชมชนรกษเจาพระยา

/ / / /

ขยายเครอขายชมชนปลายน า / /

สรางและศกษาระบบนเวศพนทชมน าบางกระสอบ (ท าน าใสใหคลองสวย)

/ / /

รกเรา รกษโลก / / / / /

รนท 2

คนชวต คนน าใส ใหแมน าสพรรณบร ดวยความรวมมอภาครฐ เอกชนและบวร

/ /

สงแวดลอมปลอดภยจตใจเกดสข / /

ทองผาภมรวมใจ แควแควนอยใสสะอาด

/ / / /

ซงทะรสแมคงคา / / / /

รกษน าคลต / / /

วฒนธรรม น าสภาพแวดลอม / / / /

16

รนท 3

พฒนาตนน าแมกลอง / / / /

ชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส

/ / / /

รวมมอ รวมใจ รกษสงแวดลอม / / /

เสรมสรางศกยภาพและขยายเครอขาย ยวชนจตอาสา

/ /

ชมชนคนปลายน าระยะท 2 / / /

ท าน าใสใหคลองสวย 2 / / /

รนท 4

พฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย อ.บานคา จ.ราชบร

/ / / /

พฒนาเครอขายชมชมตนน าลมน าสาขาล าภาชในพนท อ าเภอสวนผง จงหวดราชบร

/ / / /

ฅน- สตว - ปา ยงพงพาและผกพน / / /

รวมใจรกษน า ไมทงน ามนทอดซ าสค คลอง ทอระบาย

/ /

สงเสรมการใชสารชวภาพในการเกษตรเพออนรกษสงแวดลอม

/ /

สรางฝายกงถาวรเพอการบรหารจดการน า

/ /

รวมใจรกษคลองแสนแสบ / / /

หมายเหต: ตวอยางกจกรรมทด าเนนงานภายใตประเดนหลกขางตน มดงตอไปน

- พฒนาศกยภาพ – การอบรม การประชม คายเยาวชน เกยวกบการอนรกษน า การท าป ยหมกชวภาพ การท าเกษตรอนทรย การตรวจสอบคณภาพน า ฯลฯ

- เกษตรอนทรย - การท าแปลงสาธต การใชป ยหมก การท าธนาคารผกปลอดสารพษ ฯลฯ - จดการขยะ - คดแยกขยะ ปรบภมทศนบรเวณคลอง ฯลฯ

17

- บ าบดน าเสย – ถงดกไขมน กรองน าเสยจากชมชน อตสาหกรรม จดท า EM ฯลฯ - ปกปกษน า - ฝายชะลอน า พลงงานทดแทน เตมออกซเจนใหน า แลกน ามนทอดซ า ขจด

ผกตบชวา ฯลฯ - สรางรายได – ผลตภณฑชมชนจากทรพยากร - อนๆ – ตรวจวดคณภาพน า รวบรวมขอมล ลดความขดแยงระหวางคนกบสตวปา นอกเหนอจากตวอยางกจกรรมขางตนแลว โครงการกองทนขนาดเลกแตละโครงการ ยงม

กจกรรมอนๆ อกมากมาย เพอตอบสนองตอประเดนหลกในการท างานขางตน (ภาคผนวก 6: ขอมลโครงการกองทนขนาดเลก)

โดยพนทการด าเนนงานทงหมด ประกอบดวย ตาก นครสวรรค กาญจนบร สพรรณบร ราชบร อางทอง ปทมธาน สมทรปราการ และอางทอง ซงศกษาพนทเปาหมายของทง 25 โครงการไดตอไปน โครงการขนาดเลกในระยะท 1 ตามเกณฑคดเลอกภายใตยทธศาสตรของ กปน.

ชมชนในเกณฑคดเลอก

ลมน าแมกลอง ลมน าเจาพระยา

ชมชนตนน า 1. โครงการพฒนาลมน าแมกลอง อ. แมสอด จ. ตาก

2. โครงการพฒนาตนน าแมกลอง อ. อมผาง จ. ตาก

3. โครงการซงทะรสแมคงคา อ.สงขละบร จ.กาญจนบร

4. โครงการรกษน าคลต อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

5. โครงการทองผาภมรวมใจ แควนอยใสสะอาด อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

6. โครงการรวมใจรกษน าเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

7. โครงการฅน- สตว - ปา ยงพงพาและผกพน อ.ศรสวสด จ.กาญจนบร

1. โครงการเครอขายโรงเรยนรวมชมชนรกษเจาพระยา อ.พยหะคร จ.นครสวรรค

2. โครงการรวมใจรกษน า ไมทงน ามนทอดซ าสค คลอง ทอระบาย อ.แสวงหา จ.อางทอง

3. โครงการสงเสรมการใชสารชวภาพในการเกษตรเพออนรกษสงแวดลอม อ.ไชโย จ.อางทอง

ชมชนรมคลองประปา 1. โครงการรกเรารกษโลก หนองสาหราย อ.พนมทวน

-

18



2. โครงการรวมมอรวมใจรกษสงแวดลอม ต.ทงสมอ ต.ดอนเจดย อ. พนมทวน จ.กาญจนบร

ชมชนใกลสถานประกอบการ

- 1. โครงการขยายเครอขายชมชนปลายน า บางปรอก จ.ปทมธาน

2. โครงการขยายเครอขายชมชนปลายน า ระยะท 2 อ. สามโคก อ. ธญบร และ อ. เมองปทมธาน จ. ปทมธาน

3. โครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส อ. ล าลกกา จ.ปทมฯ

4. โครงการเสรมสรางศกยภาพและขยายเครอขาย ยวชนจตอาสาฯ ต.เชยงรากนอย จ.ปทมธาน

ชมชนในพนทบรการ - 1. โครงการสงแวดลอมปลอดภยจตใจเกดสข โคกแฝด หนองจอก กทม.

2. โครงการวฒนธรรม น าสภาพแวดลอม กระทมราย หนองจอก กทม.

3. โครงการสรางและศกษาระบบนเวศพนทชมน าบางกระสอบ อ. พระประแดง จ. สมทรปราการ

4. โครงการท าน าใสใหคลองสวย ต.บางกระสอบ อ. พระประแดง จ. สมทรปราการ

5. โครงการรวมใจรกษคลองแสนแสบ อ. หนองจอก กทม.

ชมชนในพนทอนๆ 1. โครงการคนชวต คนน าใส ใหแมน าสพรรณบร ดวยความรวมมอภาครฐ เอกชนและบวร อ.บางปลามา จ.สพรรณบร

19



2. โครงการพฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย อ.บานคา จ.ราชบร

3. โครงการพฒนาเครอขายชมชมตนน าลมน าสาขาล าภาชในพนท อ าเภอสวนผง จงหวดราชบร

4. โครงการสรางฝายกงถาวรเพอการบรหารจดการน า อ.บานคา จ.ราชบร

3.2 ผลสมฤทธจากการด าเนนงาน

3.2.1 ผลการท างานในภาพรวมของ 25 โครงการฯ ตลอดการด าเนนงานในแตละขนตอนของโครงการฯ สงผลใหเกดความส าเรจในเชงผลผลตท

ไดรบ (output) เชน ระดบความร ทกษะ และศกยภาพของคนท างานทเพมขนในดานตางๆ วสดอปกรณในการอนรกษน าทเพมขน เปนตน (สามารถศกษาผลผลตทไดรบเพมเตมใน ภาคผนวก 6) นอกจากนน การด าเนนงานของโครงการกองทนขนาดเลก ยงน าไปสผลสมฤทธตางๆ ทนบวาอยในระดบผลลพธของโครงการ (outcome) ทส าคญ ดงรายละเอยดสรปดงตอไปน

ภมปญญาของชมชนไดรบการถายทอดและพฒนาเปนตนแบบการอนรกษน าทสอดคลองตอการด าเนนชวตของชมชน

จากกรอบพจารณาใหการสนบสนนของโครงการทเนนการมองความเชอมโยงของระบบนเวศลมน า ท าใหกจกรรมของโครงการฯ มความแตกตางกนไปตามสภาพแวดลอมและระบบนเวศของแตละพนท เชน ในกรณพนทตนน า ซงสวนใหญเปนพนทปาอนรกษหรอพนทต งถนฐานของชมชนทยงด ารงชพดวยกจกรรมทางการเกษตร เราจะไดเหนกจกรรมทมงเนนการปรบวถชวตทเออกบการรกษาระบบนเวศตนน า ทส าคญและเหนชดไดแก การปรบวถการเกษตรจากเกษตรเคม มาเปนเกษตรอนทรย เพอลดการปนเปอนของสารเคมลงสพนดนและแมน าล าคลอง ดงเชน ชาวบานในเขตต าบลโกร และต าบลแมจน อ าเภออมผาง จงหวดตาก ซงเปนพนทตนน าชน 1A ของแมน า แมกลอง ชาวบานเทศบาลต าบลดอนเจดย และชมชนในเขตต าบลหนองสาหราย อ าเภอพนมทวน ต าบลทาเสา อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร หรอกรณของชมชนทต งถนฐานในพนทปาอนรกษอยางชมชนตนน าหวยแมขมน ในเขตพนทอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทร จงหวดกาญจนบร ทตระหนกถงบทบาทส าคญของชมชนในปาในการ

20

รกษาพนทปา ตนน า จนเกดการลาดตระเวนปารวมกบเจาหนาทอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทร อนเปนการสรางการมสวนรวมของชมชนในการดแลพนทอนรกษ นอกจากนยงมกจกรรมปลกตนไมเพอยดเกาะตามแนวตลงลดการกดเซาะของดนรมแมน าซงทะรของชาวกองมองทะ ในอ าเภอสงขละบร กาญจนบร

ในสวนของชมชนปลายน า ซงสวนใหญเปนชมชนเมอง เราไดเหนกจกรรมส าคญ คอการบ าบดน าเสยจากครวเรอนกอนจะปลอยลงสระบบน าทงของชมชน หรอปลอยตรงลงสแหลงน าสาธารณะ กรณชมชนตงอยรมคลองหลายชมชนน าเงนทไดรบการสนบสนนไปสรางองคความรในการตดตงอปกรณดกจบไขมนจากระบบน าทงในครวเรอน เชน ชมชนบางกระสอบ อ าเภอพระประแดง สมทรปราการ ชาวบานในเขตเทศบาลเพชรเมองทอง อ าเภอแสวงหา จงหวดอางทอง ทเลกทงน ามนทอดซ าลงสระบบระบายน า แตน าไปเขาสวงจรผลตไบโอดเซลของเทศบาล ทหมนเวยนกลบมากลายเปนพลงงานราคาถกใหพวกเขาใชในครวเรอน หรอการท ากจกรรมทงายและไมซบซอนแตสงผลบวกตอคณภาพน าอยางมาก เชน การรวมใจกนเกบผกตบชวาออกจากล าคลองเพอลดสงกดขวางทางเดนสายของชมชนในเขตเทศบาล ลาดสวาย อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน ไปจนถงการปลอยพนธปลาและสตวน าของเดกและเยาวชนในแขวง กระทมราย เขตหนองจอก กรงเทพมหานคร การรวมแรงรวมใจกนเกบขยะออกจากล าคลองของชาวเชยงรากนอย สามโคก ปทมธาน เปนตน

ทงหมดนลวนเปนกจกรรมทน าสคณภาพน าทดและระบบนเวศทย งยนของลมน าเจาพระยา และ แมกลอง ซงสามารถน าไปประยกตใชกบชมชนอนๆ ได หลายกจกรรมยงคงด าเนนสบเนองมาถงปจจบนแมการสนบสนนจากโครงการจะสนสดลงแลวกตาม

สงหนงทเปนประเดนส าคญ คอ ผลจากการด าเนนงานอนรกษน าของโครงการในพนทตางๆ ทสงผลดกบชมชนและระบบนเวศของแตละพนทเองแลว คนกรงเทพฯ หรอ จงหวดอนๆ ยงไดรบผลประโยชนจากการมคณภาพน าทดในพนทนนๆ ดวย เนองจากการผลตน าประปาทใชกนอยทกวนน เปนการน าน าดบจากลมน าเจาพระยาและแมกลอง (ซงเปนพนทเปาหมายของการด าเนนการของโครงการฯ) มาใชในการผลตน าประปาใหพนทปลายทางอยางพวกเราไดใชกนทกวนน ซงหากน าดบมคณภาพทดแลว น าประปาทไดมากยอมมคณภาพทดดวย

เกดเครอขายของชมชนทเขมแขงเพอการด าเนนกจกรรมดานการอนรกษน าและ

ทรพยากรธรรมชาตอนๆ

จากการทกจกรรมสวนใหญของการด าเนนงานของกองทนขนาดเลกในหลายๆ โครงการ เปนกจกรรมทตองการความรวมมอของคนและหนวยงานในชมชน ท าใหระหวางการด าเนนโครงการไดมการจดตงกลมและเครอขายขนมา สงทนายนดและถอเปนสมฤทธผลทส าคญของโครงการรวมใจรกษน าคอ เครอขายความรวมมอของหลายชมชนยงคงด ารงอยและรวมกนท ากจกรรมเชงอนรกษตอไป เชน คณะกรรมการดแลสงแวดลอมในอางเกบน า กลมเกษตรอนทรย กลมสตร กลมเดกและเยาวชน ของชมชนทต งบานเรอนในเขตลมน าหวยบอหว ลมน าหวยผาก และลมน าหวยบานบอ ซงเปนลมน าสาขาของล าภาช ในเขตต าบลตะนาวศร อ าเภอสวนผง จงหวดราชบร หรอทมเยาวชน เฝาระวงสงแวดลอม

21

ของชาวชมชนบางปรอก อ าเภอเมอง ชมชนบานเชยงรากใหญ บานกระแซง และบานปทม อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน และแกนน าเยาวชนอนรกษสงแวดลอมของชมชนในเขตเชยงรากใหญ อ าเภอสามโคก ปทมธาน ทขยายเตบโตจากกลมระดบชมชนเลกๆ เปนกลมระดบต าบล ทมศกยภาพจะกาวขนมาเปนพลงส าคญในการท างานดานอนรกษของประเทศตอไปในอนาคต

เราไดเหนความรวมมอกนตามหลกทฤษฎ “บวร” หรอ บาน วด โรงเรยน 3 สถาบนหลกของชมชนในสงคมไทย เชน การด าเนนงานของโครงการทองผาภมรวมใจแควนอยใสสะอาด ทโรงเรยนอนบาลทองผาภม วดทาขนน และชมชนในเขตเทศบาลทองผาภม อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร รวมกนควบคมคณภาพน าเสยจากโรงครวกอนปลอยลงสแมน าแควนอย และการคดแยกขยะดวยการตดตงภาชนะขนาดใหญส าหรบขวดพลาสตกไมใชแลวในวดทาขนน เพอน าเขาสกระบวนการรไซเคลของเทศบาลตอไป จนถงปจจบนทโครงการสนสดลงแลวการคดแยกขยะขวดพลาสตกในวดทาขนนยงคงด าเนนอย การรวมมอกนของชาวบาน 29 ชมชน กบวด 2 แหง และโรงเรยนอก 16 แหง ในเขตลมน าสพรรณบร ทจบลงดวยการผลตผน าการเปลยนแปลง (change agent) ใหกบชมชนไดเปนจ านวนมาก ทงผน าการเปลยนแปลงดานเกษตรกรรมทเปลยนจากเกษตรเคมเปนเกษตรอนทรย ผน าการเปลยนแปลงในหมเดกและเยาวชน เพอกระตนจตส านกในการท างานดานการอนรกษ โดยมวดและโรงเรยนท าหนาทดจศนยการเรยนร ในบางพนทองคการบรหารสวนทองถนไดเขามามสวนรวมอยางแขงขน เชน องคการบรหารสวนต าบลสวนผง จงหวดราชบร ทใหการสนบสนนการสรางเครอขายสงแวดลอมของชมชน จนเกดกลมอนรกษทงในระดบเยาวชน และระดบผใหญขนหลายกลมในชมชน ด าเนนกจกรรมตามทกษะและความสนใจของตนเอง

นอกจากนยงเกดเครอขายในลกษณะของการแลกเปลยนเรยนรกน ซงหลายโครงการมการตงศนยเรยนรในชมชนขนระหวางด าเนนโครงการเพอถายทอดความรและเทคนคของกจกรรมทเกยวกบการด าเนนโครงการ และศนยการเรยนรหลายแหงของหลายชมชนยงคงด าเนนงานตอไปเพอใหการแลกเปลยนเรยนรรวมกนในชมชนไมสนสดลงตามวาระของโครงการ และศนยการเรยนรเหลานเองทกลายเปนเครองมอส าคญในการสรางเครอขายการท างานของคนกลมตางๆ ในชมชน เปนศนยกลางในการถายทอดสงตอองคความรและตนแบบกจกรรมการอนรกษจากรนสรน เชน ศนยการเรยนรเพอเสรมสรางศกยภาพชมชน ทต าบลบางกระสอบ อ าเภอพระประแดง สมทรปราการทไมเพยงใหการสนบสนนเรยนรเรองถงดกไขมนและการบ าบดน าเสยจากครวเรอน แตยงไดพฒนากลายเปนศนยขอมลการเรยนรและวจยเกยวกบหงหอย แมลงตวเลกทด ารงและขยายเผาพนธในชมชนบางกระสอบ อนเปนผลของการทแหลงน าในชมชนคณภาพดขนจนเออตอวงจรชวตของหงหอย

เครอขายตางๆ ทเกดขนเปนหลกฐานส าคญแสดงใหเหนวาทกชมชนตางมศกยภาพในการดแลสงแวดลอมและมสวนในการสรางรปแบบชวตและวถชมชนทย งยนได หากพวกเขาไดรบโอกาสและการสนบสนน

22

สนบสนนวถชวตทเกอกลตอการด ารงอยของธรรมชาตและชมชนไดอยางยงยน

สงส าคญในการท างานอนรกษ คอ การสรางสงคมทท าใหมนษยและทรพยากรธรรมชาตด ารงอยรวมกนไดอยางผาสก กลาวคอ ทงมนษยและธรรมชาตมชวตรอดภายใตกรอบการพฒนาทไมเคยหยดนง กจกรรมของเกษตรกรแหงอ าเภอบานคา จงหวดราชบร เปนตวอยางส าคญของสมฤทธผลน จากวถเกษตรกรเคม ทไมเพยงท าลายสขภาพตนเองและสขภาพระบบนเวศ จากการปนเปอนของสารเคม เกษตรกรบานคาหนมาท าเกษตรอนทรยทเปนมตรกบสขภาพตนเองและระบบนเวศมากขน และพวกเขาตอยอดใหสงขนไปกวาการเปนชมชนเกษตรอนทรยทวไปดวยการพยายามปลดแอกตนเองจากระบบตลาดทมพอคาคนกลางคอยกดราคา พวกเขาสรางระบบตลาดสนคาอนทรยของตนเองขนใหม ภายใตแนวคดการกระจายผลผลตทใหผบรโภคเขามามสวนรวม ดวยการรบซอสนคาเกษตรอนทรยโดยตรงจากพวกเขาลวงหนา เปนการประกนวาเกษตรกรมตลาดระบายผลผลตอยางแนนอน และผบรโภคคนเมองไดบรโภคผกปลอดสารพษอยางแนนอน รปแบบวถเกษตรกรทชาวชมชนบานคารวมแรงรวมใจกนพฒนาจนประสบความส าเรจนเปนตวอยางทดของวถชวตในการด ารงอยกบธรรมชาตอยางยงยนทงคนและธรรมชาต

หลายชมชนทใหความส าคญกบการเลกท าเกษตรเคมมาท าเกษตรอนทรย ไดเรยนรการท าน าหมกชวภาพ ฝกอบรมการท าเกษตรอนทร ทนาสนใจและเปนผลสมฤทธทส าคญยง คอ การท างานของชมชนแผนดนทองซอลฮลมสลนมน ในเขตหนองจอก กรงเทพฯ ทแมจะเปนชมชนคนเมองทวถชวตไมไดพงพงการเกษตรเตม 100 % แตพวกเขากใหความส าคญกบการตอบรบวถชวตของการท าเกษตรอนทรย หลงจากมโอกาสไดเรยนรและพบกวาเกษตรอนทรยไมใชเรองยากและซบซอน การท าเกษตรไมใชสารเคมเพอปลกผกไวกนเองจงเกดเปนรปเปนรางขน จนหนวยงานราชการอยางสถานต ารวจล าผกช ซงตงอยในพนทรบไปเปนแนวทางใหเจาหนาทต ารวจท าแปลงผกอนทรยภายในอาคารทพกหลงสถานต ารวจ

นอกจากนยงเกดตนแบบในการท างานอนรกษ รปแบบอน เชน การมสวนรวมในการอนรกษพนทปาของ ชาวชมชนทอยรอบปาและในเขตปาอนรกษ เชน การท างานของชาวชมชนตนน าหวยแมขมน ซงอยในเขตอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทร ทไดรบโอกาสจากเจาหนาทปาไมใหเรยนรความรพนฐานในการลาดตระเวนเพอใหสามารถมสวนรวมในการอนรกษดวยการออกลาดตระเวนรวมกบเจาหนาทได หรอรปแบบการแยกขยะในวด ซงเปนแหลงรวมตวของ คนจ านวนมากโดยเฉพาะในชวงเทศกาลงานบญ การรณรงคคดแยกขยะในวด เชน กรณวดทาขนน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบรทใหความรวมมอกบเทศบาลทองผาภม และโรงเรยนทองผาภมวทยา ในจดตงจดแยกขยะประเภทขวดน าพลาสตก เพอน าเขากระบวนการรไซเคลของเทศบาลตอไป เปนตนแบบทควรผลกดนใหเกดขนกบวดและศาสนสถานของศาสนาอนๆ ไดอกทวประเทศ

23

สรางรายไดลดรายจาย

หลายกจกรรมของหลายชมชนยงท าใหเกดรายไดและลดรายจายของชมชน เชน การก าจดผกตบชวาทกดขวางทางเดนของน าดวยการน าไปผลตกาซชวภาพเพอใชในการหงตมของชมชนในเขตเทศบาลเมองลาดสวาย อ าเภอล าลกกา ปทมธาน ท าใหพวกเขาสามารถลดรายจายในชมชนไดเปนจ านวนมาก เพราะไมตองซอกาซหงตมอกตอไป ขณะเดยวกนกเปนการรกษาแหลงน าในชมชนดวย การลดรายจายจากการปลกผกกนเองของชาวชมชนแผนดนทอง ซอลฮลมสลนมน ในเขตหนองจอก กรงเทพฯ

หรอโครงการแยกขยะของหลายๆ ชมชน ทไมเพยงท าใหมการจดการขยะไดอยางมประสทธภาพมากขน แตยงท าใหสมาชกในชมชนมรายไดเพมขนจากการท าขยะทคดแยกแลวไปขายเชน การแยกขยะของชาวบานเขตต าบลโมโกรและต าบลแมจน อ าเภออมผาง จงหวดตาก และของชาวเทศบาลทองผาภม กาญจนบร เปนตน

บางชมชนเชนทบางกระสอบ อ าเภอพระประแดง สมทรปราการ เราไดเหนศกยภาพในการสามารถสรางรายไดเพมตอไปในอนาคต จากการทชาวบานสามารฟนฟระบบนเวศล าคลองในชมชนจนท าใหหงหอยทเคยสาบสญไปจากชมชนกลบคนมาอกครง กลายเปนตนทนส าคญทจะท าใหชมชนพฒนาตอไปจนกลายเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศทคนมาชมหงหอยไดใกลกรงเทพฯ ทสด

โครงการรวมใจรกษคลองแสนแสบกเชนเดยวกน โดยสมาชกมรายไดจากการขายผกปลอดสารพษ และผลตภณฑอนๆ เชน ขงดอง กลวยฉาบ กลวยหกมก และผกตางๆ

ยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชน

กจกรรมทงหมดของทง 25 โครงการ ของชมชนเลกทคดการใหญในครงน ลวนสงผลตอการยกระดบคณภาพชวตและสรางความยงยนของวถชวตในชมชนทงสน เพราะทกกจกรรมลวนสนบสนนวถชวตทพงพงกนอยางยงยนระหวางมนษยและสงแวดลอม ชาวบานคลต แหงอ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร ทต งบานเรอนในเขตทการปนเปอนของสารตะกวอยเตมใตผนดน กถอเปนตวอยางหนงของโครงการทสามารถยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชน กลาวคอ การเปดด าเนนการของเหมองแรตะกวท าใหเคมธาตทางธรรมชาตชนดนกลายเปนแหลงสารพษคกคามสขภาพของชาวคลตมานบทศวรรษ โครงการรกษน าคลต อาจเปนโครงการเดยวทไมไดสงผลตอคณภาพของลมน าแมกลองโดยตรง แตเปนโครงการทสงเสรมคณภาพชวตของชมชนทต งบานเรอนในเขตพนทลมน า กจกรรมส าคญทดงน าธรรมชาตจากหวยผง มาใหชาวบานคลตใชแทนน าจากล าหวยคลต และการสอนใหชาวบานรวธการเบองตนในการตรวจหาการปนเปอนของสารตะกวในดนและพชผลทพวกเขาปลก ท าใหลดโอกาสในการรบสารพษตะกวของชาวบานลงได

24

เกดการระดมความรวมมอ เพอเปาหมายในการพฒนาความยงยนในการอนรกษน าในชมชน

ในการด าเนนกจกรรมโครงการฯ ไมไดเพยงแตเนนการมงหวงใหเกดผลในระยะสนเทานน ดงนน ทกๆ โครงการฯ จงไดมการท ากจกรรมตางๆ บนพนฐานของการสรางความยงยนในการอนรกษน า เชน การจดอบรมใหมความร หรอ การเปลยนแปลงพฤตกรรม รวมถง การสรางความตระหนก และการพฒนาสอประชาสมพนธตางๆ นอกจากนน โครงการฯ ยงไดมการระดมทรพยากรจากหนวยงานตางๆ ในชมชน หรอนอกชมชน เพอการพฒนาทย งยน

ความรวมมอทเกดขน เปนความรวมมอทเกดขนจากหลายหนวยงานมากมาย เชน เจาหนาทของรฐ วด ชาวบาน นกศกษา องคกรในพนท ฯลฯ เปนตน ดงทปรากฎในโครงการฯ ตางๆ ยกตวอยางเชน - ความรวมมอในเรองการอนรกษแมน าสพรรณบร ระหวางชมชนโดยรอบ และหนวยงานใน

พนท - ความรวมมอระหวางชมชนบางกระสอบ นกศกษา และชาวบานโดยรอบในการรกษาใหน า

สะอาดเพอเปนทอยอาศยของหงหอย - ความรวมมอตางๆ ของเจาหนาทรกษาปาไม ชาวบาน ในเขตพนทอนรกษตางๆ

ความรวมมอดงกลาวทเกดขน จะสงผล

เชงความยงยน ของการอนรกษน าในพนทเปาหมายแลว ยงคงมความรวมมอหรอความสนใจทไดรบจากองคกรภายนอก กลาวคอ ความรวมมอในแงของการเผยแพรรปแบบและผลการท างานของโครงการไปสชมชนทกวางขน เพอเปนแรงกระตนใหเกดการท างานรวมมอกนอยางตอเนอง โดยโครงการฯ ไดมการจดท าสารคดรวมใจรกษน า และหนงสอสรปภาพรวมโครงการฯ เพอเผยแพรผลการท างานของโครงการฯ รวมทง ไดรบการตดตอจากสอมวลชน จาก MCOT-(TBC) ในการเขาท ารายการโทรทศน เพอน าไปเผยแพรขยายผลในวงกวางตอไป (ภาคผนวก 7: CD รวบรวมสอตางๆ ของโครงการ)

ไทยรฐสมภาษณการมสวนรวมของนายอ าเภอในโครงการพฒนาองคกรชมชน เพอการจดการเกษตรอนทรย จ. ราชบร

25

3.2.2 กรณตวอยางความส าเรจ นอกเหนอจากผลการท างานในภาพรวมขางตนแลว โครงการฯ ยงเปนตวเชอมใหชมชนทเกยวของ เกดการท างานทประสบความส าเรจ จนสามารถน าไปขยายผลตอ หรอ ด าเนนการอยางตอเนองเพอสรางความยงยนในการอนรกษน าได ดงกรณตวอยางความส าเรจ ทไดสรปไวใน 5 ประเดนดงตอไปน

กรณตวอยางท 1: เรองราวความส าเรจ “หงหอย ถงดกจบไขมน และพนทสเขยว”

กรณตวอยางท 2: เรองราวความส าเรจ “ความพงพาและผกพนทหวยขมน”

กรณตวอยางท 3: เรองราวความส าเรจ “ภมปญญากะเหรยงในการดแลผนดนเพอผนน า”

กรณตวอยางท 4: เรองราวความส าเรจ “พลงงานจากผกตบชวา”

กรณตวอยางท 5: เรองราวความส าเรจ “ศรทธากบการรกษาสงแวดลอม”

26

กรณตวอยาง: เรองราวความส าเรจ“หงหอย ถงดกจบไขมน และพนทสเขยว”

โครงการท าน าใสใหคลองสวย และโครงการท าน าใสใหคลองสวย 2

กลมอนรกษสงแวดลอมล าพบางกระสอบ

“เราไมเคยรมากอนเลยวา ถาอยากใหหงหอยกลบมาตองท าใหน าใส คดแตวาตองปลกตนล าพ” สกจ พลบจาง ชาวชมชนบางกระสอบ อ าเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ เอยขน เมอถกถามถงเหตผลในการพาชมชนของตนเองเขารวมโครงการรวมใจรกษน าทเกดขนจากความรวมมอระหวางการประปานครหลวง และ UNDP ประเทศไทย

“หลายปกอนผมสงเกตเหนหงหอยคอยๆ ลดจ านวนลง ทงทเมอกอนมนมเยอะแยะมากแถบน ตอนนนกคดกนวาจะตองปลกตนล าพ กเลยลงไปในคลองส ารวจดวาจะปลกตนล าพไดอยางไร แลวเรากพบวาน าในคลองเนามาก มนมฟองเตมไปหมดและเหมนมาก กเลยคดวาตองท าใหน าสะอาดกอนอยางแรก จะไดปลกตนล าพได”

แมเปาหมายแรกและเปาหมายหลกในการฟนฟล าคลองในเขตต าบลบางกระสอบ ซงเปนสวนหนงของ “คงบางกระเจา” พนทสเขยวทท าหนาทดจปอดใหกบกรงเทพมหานครของสกจและชาวบางกระสอบ จะไมไดเพอใหคนกรงเทพมแหลงน าดบทมคณภาพมากขนส าหรบท าน าประปา แตโครงการ “ท าน าใสใหคลองสวย” ทสกจรบต าแหนงผประสานงานโครงการกไดรบการอนมต เพราะไมวาโครงการจะเกดขนดวยวตถประสงคใด แตปลายทางของผลลพธแลวน าในคลอง เขตบางกระสอบ ซงจะไหลรวมเปนสวนหนงของแมน าเจาพระยาซงเปนแหลงน าดบเพอการประปากจะมคณภาพดขน

ปญหาหลกส าคญทท าใหน าในเขตปอดของกรงเทพมหานครแหงนเนาเสยเปนเรองของน าทงจากครวเรอน กจกรรมหลกทพวกเขาท าคอการตดตงถงดกจบไขมนในครวเรอนเพอดกจบไขมนจากน าทงไวกอนทจะปลอยมนลงไปสล าคลองหนาบาน ในอดตบานเรอนทกแหงในเขตบางกระสอบเทน าทงจากอางลางจาน ลานซกลาง รวมไปถงน าจากหองน าลงสล าคลองโดยตรง จากวนเปนเดอน เปนป และหลายๆ สบป โดยทพวกเขาไมทนสงเกตวาน าในคลองคอยๆ เปลยนส เขยวคล าและด าขน ปลาผวน าทเคยมคอยๆ หายหนา หงหอยลดจ านวนลงพรอมกบการเพมขนของยง วนทพวกเขาตระหนกถงปญหาเหลานคอวนทสกจเรมลกขนมาสงเสยงวา “หงหอยก าลงจะหมดไป”

หงหอย แมลงปกแขงทปลอยแสงออกมาจากชวงทองดานลาง เปนสงมชวตทรงเสนหทอยคกบชาวบางกระสอบมาเนนนาน โดยทชาวชมชนไมรเลยวาเพอนรวมโลกชนดนออนไหวตอความเปลยนแปลงของทรพยากรน ามาก เพราะพวกมนตองวางไขในน า เมอน าเสยพวกมนไมมทวางไข ปรมาณตวเตมวยทคอยบนสองแสงระยบระยบกพลอยลดลง

27

ถงดกไขมนขนาดเลกส าหรบตดตงในครวเรอนทจดซอดวยงบประมาณของโครงการรวมใจรกษน า ถกน ามากองรวมทบานสกจ ซงดดแปลงพนทสวนหนงใหกลายเปนศนยการเรยนร เพอถายทอดประโยชนของถงดกไขมนและอธบายเหตผลททกครวเรอนในชมชนบางกระสอบควรตองมอปกรณชนดเพมเขามาในรายการของใชในบาน ขอมลเกยวกบการท างานของถงทจะคอยคดกรองหรอดกจบไขมนจากน าเสยของแตละบานไว กรองเฉพาะสวนทเปนน าใหไหลลงไปในล าคลอง ถกถายทอดตอใหกบผทสนใจรบถงนไปตดตงโดยไมมคาใชจาย เมอมถงดกไขมนจากน าทง สงทไดตามมาคอไขมนทถงดกไวได จากทเมอกอนหายลงไปกองเปนตะกอนอยกนคลอง ท าหนาทตวเรงปฏกรยาใหน าเนาเหมนเรวขน บดนไขมนเหลานถกน ามาใสถงใหญรวมกนแลวน าไปแปรรปใหมคณคาเพมขนดวยการน ามาท าน าหมกชวภาพส าหรบรดตนไมและท าสบใชเองในชมชน ยงเปนการลดปรมาณสารเคมทจะไหลลงน าซงตดมากบสบทวไปทพวกเขาเคยใชลงไปอก เพราะสบของพวกเขาไมใชสารเคมในการผลต

การจดตงศนยการเรยนรชมชนเชนน ท าใหมนใจไดวาชาวบานทกคนทไดรบถงดกไขมนไปจะเขาใจถงความส าคญของอปกรณตวนและใชมนอยางถกตอง เพราะพวกเขาตองใชเวลาเรยนรปญหาน าเสยทเกดขนในคลองรอบชมชนตวเองกอนและตระหนกวาทกคนมสวนในการท าใหน าในชมชนเสยและท าใหหงหอยหางหายไป ชาวบางกระสอบทกบานทรบถงดกไขมนไป ด าเนนชวตไปตามวถปกต พวกเขายงคงปลอยน าเสยจากบานเรอนลงล าคลอง เพราะเปนระบบการระบายน าทงทสะดวกและเหมาะสมกบชมชนรมน าอยางพวกเขาทสด ตางกนตรงทหากใครไปสงเกตทปลายทอน าทงทไหลลงสคลองจะเหนไดถงความแตกตางจากอดต เพราะปจจบนนน าทงของพวกเขาแทบไมมคราบมนๆ ของเศษอาหาร รวมทงเศษอาหารทเมอกอนเคยไหลรวมกนลงน า น าทงของพวกเขาไมมฟองรวมทงคราบสารเคมจากผงซกฟอกและสบ เพราะสงตางๆ เหลานนถกดกจบเกบไวในถงหมดแลว

ไมนานน าในคลองของชมชน โดยเฉพาะทอยขางบานทมการตดตงถงดกไขมนคอยๆ ใสขน เรมมคนมาขอถงดกไขมนเพม คราวนสกจปรบนโยบายจากแจกฟรเปนการใหสนบสนนเงนเลกนอยตามก าลง เพอน าเงนทไดรบการสนบสนนนไปซอถงดกไขมนเพมมากขน ท าใหชมชนล าพบางกระสอบมจ านวนถงดกไขมนมากกวาทไดรบการสนบสนนจากโครงการรวมใจรกษน า และพนทของคลองทมน าใสกขยายออกไปมากขน รปธรรมส าคญทเกดขนคอหงหอยเรมกลบมา

“วนแรกทผมเรมสงเกตเหนวาหงหอยมจ านวนมากขน ผมมความสขมาก มนเหมอนกบเราไดอนรกษสมบตทางธรรมชาตไวใหลกหลาน” สกจบอก

จากพนทเรมโครงการในตอนแรกทสกจและชาวบางกระสอบตองการฟนฟสภาพน าและรกษาใหเปนพนทอนรกษ 3 ไร วนนพนทของพวกเขาขยายเพมขนเปน 41 ไร ศนยการเรยนรของพวกเขาขยายบทบาทจากการใหความรในชมชนเปนหองเรยนเปดใหกบนกเรยน นกศกษา รวมทง ผสนใจภายนอก เรยนรเกยวกบธรรมชาตของหงหอย ซงสกจบอกวามความรเกยวกบหงหอยอกมากมายทแมแตนกวชาการยงไมร

28

“ผมเขาใจมาตลอดวาตองมตนล าพถงจะมหงหอย ทแรกผมถงเตรยมปลกตนล าพ แตจรงๆ แลวตอใหมตนล าพแตน าไมสะอาด ระบบนเวศไมเออหงหอยเขากไมอย ในทางตรงกนขาม หากระบบนเวศของน าด สะอาด เหมาะกบวงจรชวตของหงหอยพวกเขาจะอยกนได”

ทกวนนงบประมาณและกจกรรมทไดรบการสนบสนนจากโครงการรวมใจรกษน าปดตวลงแลว แตสกจยงคงท าหนาทใหความรถายทอดประสบการณในการดแลฟนฟทรพยากรน าและพาหงหอยกลบบานใหกบบคคลภายนอกทสนใจ รวมทงยงท าบทบาทของนกวชาการ ศกษาเรองราวของหงหอยจากชวตจรงของพวกมน

29

กรณตวอยาง: เรองราวความส าเรจ “ความพงพาและผกพนทหวยขมน” โครงการ ฅน สตว ปา ยงพงพาและผกพน สมาคมสตววทยาแหงลอนดอน ประเทศไทย

วเชยร กาบบวลอย ชาวบานชมชนตนน าหวยแมขมน ซงตงอยในพนทเขตอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทร จงหวดกาญจนบร ก าลงนงฟงเจาหนาทหนวยพทกษอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทรใหขอมลเกยวกบเสนทางการเดนปา ทวเชยรและเพอนรวมชมชนอกประมาณ 10 ชวต ทจะไดรวมเดนทางไปพรอมกบเจาหนาทในอกไมกวนขางหนา ฐานะคนทอยกบปามาตลอดชวต การเดนปาไมใชเรองทนาตนเตน เพราะมนคอสวนหนงของวถประจ าวน แตการเดนปาครงนของวเชยรและชาวบานคนอนๆ แตกตางไปจากทเคยเพราะมนเปนการเดนปาในฐานะสวนหนงของทมลาดตระเวนเพอพทกษผนปา ไมใชการเดนทางเพอเกบของปาลาสตวเหมอนเชนเคย โครงการคน-สตว-ปา ยงพงพาและผกพน เปดโอกาสใหชาวบานในเขตปาไดมสวนรวมในการอนรกษผนปาทเปรยบเสมอนบานแหลงใหญของพวกเขา เพอเตรยมพรอมในการเดนปาลาดตระเวนของชาวบาน เจาหนาทพทกษปาไดสอนใหวเชยรและเพอนรวมทมรจกเทคนคในการลาดตะเวน ทงการอานแผนทเบองตน การใช GPS เครองน าทางเบองตน การสงเกตและจดบนทกภยคกคามทพบเหน รวมไปถงการดรองรอยสตวปา และตอนนพวกเขาพรอมแลวส าหรบการเดนปาในบทบาทหนาทใหม “ผมเขารวมลาดตระเวนกเพอรกษาผนปาใหชมชนและดแลผนปาใหกบคนทงประเทศและคนทงโลก” วเชยรกลาว เมอถกถามถงเหตผลในการเขารวมทมลาดตระเวนอยางมสวนรวมระหวางเจาหนาทพทกษปากบชมชน ฐานศวร สวสดวงศ หวหนาหนวยพทกษอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทรท ศ.ร.2 กลาววาการใหราษฎรไดเขามามสวนรวมในการท างานอนรกษกบเจาหนาทวา เปนการปลกจตส าก ใหประชาชนมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรปาไม และยงเปนการเสรมการท างานของเจาหนาทดวย เพราะก าลงเจาหนาทมไมพอ “การไดชมชนเขามารวมงาน นอกจากท าใหพวกเขาสนใจการดแลปามากกวาการหาของปาหรอลาสตวแลว ชาวบานยงเปนหเปนตาใหกบเจาหนาทไดอยางด ชวยลดปญหาไฟไหมปาละการตดไมท าลายปา” ฐานศวร กลาว อทยานแหงชาตเขอนศรนครนทรเปนสวนหนงของผนขนาดใหญทต งอยทางทศตะวนตกของประเทศไทย มประชากร 145 ครวเรอนตงบานเรอนอยในเขตปาอทยานฯ แหงน สวนใหญมอาชพเกษตรกรรมและเกบของปา ปญหาความขดแยงระหวางชมชนในเขตปาจงด ารงอยมาตลอด เพราะเจาหนาทปาไมตองการพทกษรกษาผนปาในขณะทชาวบานกตองด ารงชวตในปา แตกลบถกกนออกจากระบบการดแลผนปาทพวกเขาจ าเปนตองพงพาอาศยมา โดยตลอด ดงนนการใหชาวบานมสวนรวมการดแลผนปาและอนรกษทรพยากรธรรมชาตในปา จงเปนการเปดมตใหมในการท างานดานอนรกษ ซงเปนมตทท าใหมความรสกเปนเจาของรวมในผนปา มตทท าใหพวกเขาไดใชความร ความช านาญ ในฐานะคนของปามาท างานดานการอนรกษ มตทท าใหพวกเขารสกภมใจทมสวนในการปกปองทรพยากรธรรมชาตทส าคญไวใหลกหลาน อนหมายถงความยงยนของการใชชวตในเขตปา ความยงยน

30

ทงของวถชมชนและทรพยากรธรรมชาต ดงค ากลาวของอรณ สขจตด ผจดการโครงการ ฅน- สตว- ปา ยงพงพาและผกพนวา

“ประเดนปญหาหลกของทนเปนเรองของความขดแยง เพราะทรพยากรลดลงเรอยๆ ทงปาไมและสตวปา แลวกไปกระทบกบเรองน า กลายเปนปญหาทไมสามารถแกไขไดงายๆ โดยใหใครคนหนงดแลปาโดยฝายเดยว ตองใหชมชนและเจาหนาทดแลรวมกน”

31

กรณตวอยาง: เรองราวความส าเรจ “ภมปญญากะเหรยงในการดแลผนดนเพอผนน า” โครงการซงทะรสแมคงคา โรงเรยนบานกองมองทะ

เนย เลก และเดกๆ กลมหนงแหงโรงเรยนกองมองทะ ต าบลไลโว อ าเภอสงขละบร ก าลงชวยกนขดหลมปลกตนกลาไมรมตลงคลองไมไผล าขนาดตนแขนของพวกเขาทถกถากปลายจนแหลม ท าหนาทแทนเสยม เสยงหวเราะและรอยยมมใหเหนใหไดยนตลอดเวลา “ปลกตนไมตองขดหลม แลวเอาตนไมวางลง แลวตองเอาดนกลบดวย” เนยพดถงวธปลกตนไมขณะทมอกท าตามไปดวย ปดทายขนตอนการปลกตนไมดวยการหาเศษไมไผแถวนนมาปกลงไปในดนแนบชดกบล าตนของกลาไมทเพงเอาลงดนไป แลวดงหญาใกลมอมาใชตางเชอก ผกใหตนกลายดตดกบไมไผนนเพอใชเปนเครองชวยประคองระหวางรอเวลารากยดดน กจกรรมการปลกตนไมรมตลงคลองเชนน เปนสวนหนงของกจกรรมการอนรกษน าของชาวกองมองทะ ทพวกเขาตงชอวา “โครงการซงทะรสแมคงคา” ซงทะรเปนภาษากระเหรยงหมายถง ผนดน โครงการของพวกเขาจงหมายถงการดแลรกษาสายน าดวยการดแลรกษาผนดน การปลกตนไมรมตลงของเดกๆ คอการปกปองหนาดนใหรากไมยดหนาดนเพอไมใหถกกดเซาะลงไปในล าคลองยามหนาน า คลองเลกคลองนอยในชมชนกองมองทะ มมากถงกวา 20 คลอง สายน าของล าคลองเหลาน ไหลรวมลงสแมน ารนต ทเดนทางตอไปสแมน าแควนอย ไปยงแควใหญ ลงสแมกลอง กลายเปนน าดบส าหรบท าน าประปาใหคนกรงเทพฯ กลาไมทเดกๆ น ามาปลกเปนผลผลตจากโรงเพาะช ากลาไม ซงเปนกจกรรมหนงในโครงการซงทะรสแมคงคาของพวกเขา นอกเหนอจากการปลกตนไมเพอยดหนาดนแลว ชาวกองมองทะ ยงปรบเปลยนวถชวตจากการปลกพชเชงเดยว โดยมมนส าปะหลงเปนหลก พวกเขาเรมหนมาท าเกษตรผสมผสาน จากวตถประสงคแรกทเพยงแคตองการเอาตวรอดทางเศรษฐกจเพราะการปลกมนส าปะหลงเพยงอยางเดยวนอกจากจะสรางรายไดไมพอกนไมพอใชแลว ยงตองซอพชผกอาหารกนอย แถมยงมปญหาเรองตนทนทสงเพมขนอยางตอเนองดวยเพราะไมสามารถหยดใชสารเคมทงป ยและยาฆาแมลงได “หนมาท าเศรษฐกจพอเพยงแบบทในหลวงสอน ไมคอยรหรอกวาคออะไร รแตวาอยากกนอะไรปลกอยางนน อยากกนแคไหนปลกแคนน ภมใจเทาทม” ชาวบานทแนะน าตวเองสนๆ วาชอลงตอเลาใหฟง ครอบครวลงตอมพนทท ากนประมาณ 5 ไร จากทเคยปกคลมดวยมนส าปะหลงเพยงอยางเดยว วนนมพชอาหารสารพดอยางทงผกและผลไม สมโอและมะละกอยนตนอวดลกดกใหเหนเปนระยะ ไกลลบสายตาไปหนอยเปนพนทของกลวยและไผ และอนๆ วนนนอกจากครอบครวของลงตอแลวมชาวกองมองทะอก 2 ครวเรอน เปลยนวถการเกษตรตามแบบลงตอเพราะมองเหนวานาจะเปนทางรอดมากกวาการทนอยกบมนส าปะหลงเพยงอยางเดยว เกษตรผสมผสานทลงตอท าโดยไดรบการสนบสนนงบประมาณสวนหนงจากโครงการซงทะรสแมคงคาน ไมเพยงท าใหลงตอมชวตรอดจากการมรายจายลดลง ทงไมตองเสยเงนซอสารเคมทางการเกษตร ทงลดรายจายจายดานอาหาร เพราะหลายอยางทอยากกนมปลกอยแลวไมตองเสยเงนซอ แตมน

32

ยงหมายถงทางรอดของแมน าดวย เมอไมมการใชสารเคมทางการเกษตรปญหาการตกคางและปนเปอนของสารเคมในดนกลดนอยลง ท าใหสารเคมในดนทจะถกเซาะจากน าฝนไหลลงสล าน ากลดนอยลง วนนแมโครงการซงทะรสแมคงคาทไดรบการสนบสนนจากโครงการรวมใจรกษน าจะปดตวลงแลวตามวาระของเวลา แตกจกรรมการรกษาผนดนของชาวกองมองทะไมไดหยดลงตามไปดวย พวกเขาทงเดกและผใหญยงคงเดนหนาท าใหซงทะร หรอผนดนของพวกเขาเปนตนทางแหงสายน าคณภาพเพอทกชวตทอยกลางน าและปลายน าลงมา

33

กรณตวอยาง: เรองราวความส าเรจ “พลงงานจากผกตบชวา” โครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส เครอขายชมชนลาดสวายรวมใจอนรกษสงแวดลอม

ณ บานหลงหนงทลาดสวาย ชมชนชานเมอง ฝงตะวนออกของแมน าเจาพระยา ในเขตจงหวด

ปทมธาน ส าแล บวตม ชายวยกลางคนก าลงท ากบขาวในครวหลงบานซงตงอยรมฝงคลองสายหนง ในหลายๆ สายของชมชน

“ผมใชไบโอแกสทไดมาท าอาหาร ท าใหลดคาใชจายในครวไดประมาณ 50%” ส าแล เลาโดยไมวางมอและละสายตาจากกระทะทอยตรงหนา

เชนเดยวกบอกหลายครวเรอนในลาดสวาย ทเชอเพลงส าหรบการหงหาอาหารไมตองมาจากการซอแกสหงตมบรรจถง เพราะทชมชนแหงนชาวบานผลตไบโอแกสเพอเปนเชอเพลงไดเอง จากสงทไมมใครตองการและไมมใครคดวาจะสามารถแปลงรปมาเปนพลงงานชนดได นนคอ ผกตบชวาและเศษอาหารจากครวเรอน

ทงหมดนเรมตนขนในป 2556 เมอวชต เครอสข อาจารยมหาวทยาลยศรปทม บางเขน ซงเปนชาวลาดสวายคนหนง อยากเปลยนแปลงสภาพคลองหนาบานทเปลยนไปจากปญหาขยะในครวเรอน และการปลอยน าเสยคลงคลอง เชน ผงซกฟอก น ามน จงคดถงการสรางจตส านกใหคนรมคลองรกษาคณภาพน าคลอง ซงแมทกคนอยากเหนน าในคลองใสสะอาดกวาเดม แตกยงมองไมเหนวธการทถกตอง

สงทไดด าเนนการหลกคอใหความรและรวมมอกบเทศบาลเพอจดการน าเสย และเหนวา ผกตบชวาทอยในน า ท าใหน าไมมออกซเจน เกดการหมกหมม ซงเดมทเทศบาลจะใชสารเคม ฉดพน ท าใหผกตบชวาตาย และยงจมลงไปใตน า เชนเดยวกบสารเคมทฉดกอยในน า น ากยงเนาเหมอนเดม วชตคดถงการน าผกตบชวาออกจากคลองเพอใหออกซเจนน า โดยแรกๆ เอามาท าเปนป ยหมก เปนอาหารไสเดอน แตเนองจากเปนชมชนรมคลองในเมอง ชาวบานไมไดใชป ยหมก เลยเปลยนมาเปนแกสหงตมซงเหมาะสมกบวถชวต

“ผมเหนแลวเกดความคดวาแทนทจะน าไปทงเฉยๆ นาจะน ามนมาท าไบโอแกสใหชาวบานใชในครวเรอนได” วชต กลาว

และนนคอจดเรมตนของโครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส หนงในโครงการ “รวมใจรกษน า” โดยมวชต เปนหวหนาโครงการ และมชาวบานในชมชนเขารวมถง 900 ครวเรอน

ลาดสวายเปนชมชนทชวตพงพงระบบนเวศล าคลอง ทตองใชน าทไหลหมนเวยนมาจากแมน าเจาพระยาเพอการเกษตรและในครวเรอน ปญหาเกดขนเมอชมชนเรมโตขน หลายบานทงของเสยลงล าคลองโดยตรง ทไมเพยงท าใหระบบน าเนาเสย แตสารอนทรยทอยในของเสยจากครวเรอน กลายเปนป ย

34

ชนดท าใหผกตบชวาเตบโต งอกงาม เพมจ านวนจนขดขวางการหมนเวยนของน าในล าคลอง กลายเปนมลพษทางน าทอาจเชอมตอออกไปสเสนเลอดใหญอยางแมน าเจาพระยา

ความพยายามรกษาคณภาพแหลงน าในคลองหนาบานตนเองของส าแล จงกลายมาเปนโครงการขนาดเลก ทสมาชกเกอบทงชมชนมสวนรวม โดยวชตเปนหวเรยวหวแรงคอยประสานการสนบสนนทางเทคโนโลย ความร และเงนทน จนเกดรปธรรมในการก าจดผกตบชวาทท าใหชาวลาดสวายสามารถลดภาระคาใชจายในครวเรอนลงไดดวย โดยระบบไบโอแกสของทน เรมตนดวยการเกบผกตบชวาจากคลองหนาบาน มาสบเปนชนเลกๆ เตรยมไว หาถงขนาดยอม 1 ใบ น าป ยหมกทผลตเองในชมชนมาใสลงไป ¼ ของถงตามดวยผกตบชวาสบ และของเสยจากครวเรอน ปดฝา แลวทงไว 2-3 สปดาห ปฏกรยาทางเคมของสวนผสมทงหมดจะท าใหเกดแกสชวภาพทสามารถน ามาท าเชอเพลงส าหรบหงตมได โดยท าระบบเชอมตอการสงแกสจากถงหมกไปยงหวเตาโดยตรง เพยงเทานระบบนเวศของคลองเลกคลองนอยในลาดสวายกสะอาดขน น ามคณภาพดขน และชาวบานมแกสหงตมใชโดยไมตองมรายจาย

“เราลองผดลองถกกนอยหลายครง กวาจะประสบความส าเรจอยางทเหน” วชตกลาว

ทงวชตและชาวลาดสวายไมอยากหยดการเรมตนและความส าเรจไวทชมชนเลกๆ ของพวกเขา แตอยากขยายมนออกยงชมชนรมคลองอนๆ ดวย

“การผลตไบโอแกสจากผกตบชวานาจะเปนการจดการคณภาพน าทมความยงยน และผมคดวาองคความรนนาจะมการขยายไปยงชมชนอนๆ ทมปญหาลกษณะเดยวกน” วชตกลาว

โครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส ไมเพยงผลตไบโอแกสจากผกตบชวาเทานน แตยงมการตดตงถงดกไขมน (น าเสย) ครวเรอน และมการเพมออกซเจนในผวน า

“ล าคลองของลาดสวายมสภาพแยลงทกวน ผมจงอยากมสวนรวมท าใหน าในคลองดขน” ทรงวทย ศรวาร ชาวลาดสวายบอกถงเหตผลทเขารวมกจกรรม

วนนแมโครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส ของพวกเขาจะสนสดลงแลว แตชาวลาดสวายกยงคงท ากจกรรมทเปนการรกษาระบบนเวศคลองในชมชนของพวกเขาตอไป ซงนนหมายถงน าทหมนเวยนลงสเจาพระยาในบรเวณนกจะยงคงมคณภาพอยางตอเนอง

35

กรณตวอยาง: เรองราวความส าเรจ “ศรทธากบการรกษาสงแวดลอม” โครงการวฒนธรรม น าสภาพแวดลอม ชมรมวฒนธรรมน าสภาพแวดลอม

ครงหนงคลองแสนแสบเกอบจะเปนทแสบแสนของชาวหนองจอก กรงเทพมหานคร เพราะ

ปญหาน าเนาเสย อนเปนผลจากการขยายตวของชมชนหนองจอกเอง เมอประชากรในพนทมากขน การทงของเสย สงผลตอชวตประจ าวนของชาวชมชนทท งซกผา ลางจาน และรดน าตนไมดวยน าจากคลองแสนแสบแหงน มหาอทกภยในป 2554 ทพาเอาน าจากคลองขนมาทวมบานเรอน เปนจดทท าใหพวกเขาตระหนกวาถงเวลาตองดแลรกษาล าคลองสายนอยางจรงจง “คลองแสนแสบเปนเหมอนหวใจของชาวหนองจอก ครวเรอนทอยตดคลองใชประโยชนจากน าทงซกผา รดตนไม ลางจาน เราจงตองหาทางท าใหคลองแสนแสบใสสะอาดตลอดไป” วลลภ เลาะเมาะ หวหนาโครงการวฒนธรรมน าน าใสสคลองแสนแสบกลาว เมอเขารวมเปนสวนหนงของโครงการ “รวมใจรกษน า” ชาวบานทนไดรวมกนจดตงศนยการเรยนรข นบนพนท 200 ตารางเมตร ทสมาชกในชมชนคนหนงบรจาคใหเปนพนทสวนกลางของชมชน ศนยการเรยนรนท าหนาทสถานทแลกเปลยนองคความรและเจตนาดในการรกษาล าคลองของชมชน รวมทงเปนศนยกลางทชาวบานในชมชนจะมารวมตวกนท ากจกรรมตางๆ ท าใหสามารถขยายผลการท างานในโครงการวฒนธรรมน าน าใสสคลองแสนแสบของพวกเขาไดกวางมากขน การฟนฟล าคลองแสนแสบของชาวหนองจอกมทงยทธศาสตรในการรบมอกบปญหาทก าลงเกดขนคอปญหาน าเนาเสย และยทธศาสตรในการปองกนไมใหเกดปญหาขนอกในอนาคต ในสวนของการรบมอนนเปาหมายอยทกลมคนโต ทหลงจากรวมตวกนวเคราะหหาสาเหตทน าในคลองแสนแสบมคณภาพไมเหมาะส าหรบใชในชวตประจ าวนนน กเปน ผลมาจากการใชชวตในแตละวนของพวกเขาเอง ทถายเทของเสยจากครวเรอนโดยเฉพาะน าเสยทเตมไปดวยสารอนทรยลงไปในคลองแสนแสบโดยไมผานการบ าบด น าหมกชวภาพ (EM) เพอใชบ าบดน าเสยในครวเรอนกอนปลอยลงสล าคลอง เปนทางออกทพวกเขาน ามาใช โดยมหมอดนประจ าหมบาน ซงเปนผทมความรและเชยวชาญการผลตและการใชน า EM เปนผถายทอดความรใหกบทกคนโดยมศนยการเรยนรทพวกเขาตงมาเปนหองเรยน น า EM ทพวกเขาผลตขนเองนนอกจากจะใชบ าบดน าเสยในครวเรอนแลวยงใชเปนป ยชวภาพส าหรบปลกผกอนทรยดวย เพราะทหนองจอกเปนลกษณะของสงคมผสมผสาน คอ มวถเกษตรตามสงคมชนบทควบคกบวถของเมอง ส าหรบการปองกนปญหาในอนาคต กลมเปาหมายของพวกเขา คอ เดกและเยาวชน ในชวงบายของทกวนศนยการเรยนรแหงน จะท าหนาทเปนหองเรยนนอกโรงเรยนใหกบเดกและเยาวชน พวกเขาจะมารวมตวกนในชดนกเรยน ทผหญงจะมฮญาบ อนเปนสญลกษณทางวฒนธรรมของชาวมสลมคลมศรษะอยางเรยบรอย ชมชนชานเมองทางตะวนออกของกรงเทพฯ ชมชนน ประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม การเรยนการสอนในศนยการเรยนรแหงนจงใชสอการสอนตามหลกศาสนาอสลาม (อลกรอาน)

36

ทนเดกๆ ไดเรยนรเร องราวของสงแวดลอมโดยเฉพาะทรพยากรน าทแวดลอมชมชนพวกเขาอย ทงสถานการณปญหา สาเหตของปญหา การแกไข และการปองกน เพราะผใหญทชมชนแหงนเชอมนวาการปลกฝงความรเชนนจะเปนการปลกฝงจตส านกและความตระหนกในการดแลรกษาคลองแสนแสบใหกบคนรนใหม ซงเปนวธการอนรกษล าคลองอยางยงยนเพราะเปนผใหญ เดกและเยาวชนกลมนจะสามารถถายทอดความรและจตส านกใหคนรนใหมกวาทก าลงตามมาอก “หนไมเคยรมากอนวาการรกษาสงแวดลอมท าอยางไร แตตอนนรแลว เชน การไมทงขยะลงคลอง และการแยกขยะในบาน” นรอยน เจรญวงษ หนงในนกเรยนทเขารวมกจกรรมกลาว ความรทเดกๆ ไดรบจากศนยการเรยนรแหงนท าใหพวกเขาชวยกนคดสรางสรรคกจกรรมขนมาเพอดแลคลองแสนแสบแหงน ทงการพายเรอเกบขยะในคลอง การปลอยพนธปลา เปนตน โดยมผใหญในชมชนคอยใหค าปรกษาและการสนบสนน

สไบดะห เจรญวงศ ชาวบานคนหนงทเขารวมโครงการพดถงกจกรรมตางๆ ของศนยการเรยนรแหงนวา “ท าใหทงเดกและผใหญไดรวมอนรกษสงแวดลอม รกษาความสะอาดของคลองแสนแสบ เพอเราไดใชคลองแสนแสบปลกผกอนทรย เชน ผกบงได กจกรรมสรางศกยภาพดานการอนรกษ ท าใหคนในชมชนใกลชดกนมากขน”

ปจจบนมประมาณชาวบาน 182 ครวเรอน ทอาศยตลอด 3 กโลเมตร รมฝงคลองเขารวมกจกรรม

37

3.3 ความสอดคลองตอแนวทางนโยบายของการประปา ผลสมฤทธดงกลาวขางตน นบวามความสอดคลองกบความคาดหวงตามแนวนโยบายและ

แผนงานในอนาคตของการประปานครหลวง ซงโครงการกองทนขนาดเลก เปรยบเสมอนเปนการด าเนนงานหนงภายใตภารกจความรบผดชอบตอสงคมของการประปานครหลวง ทด าเนนการในชมชนทมแนวทางการด าเนนงานทเนน 1) ความยงยน (Sustainability) 2) ความมนคง (Stability) 3) ความเพยงพอ (Sufficiency) และ 4) ความมสขภาพอนามย (Sanitary) ซงเปนแนวทางทยดมนตอการด าเนนงานของการประปานครหลวงมาโดยตลอด

(ทมา: http://www.mwa.co.th/ewt_news.php?nid=20646&filename=index)

โดยสามารถยกตวอยางไดดงตอไปน

1) สรางความยงยน โครงการกองทนขนาดเลก ภายใตการสนบสนนดานการเงนจากการประปานครหลวง มแนวทางในการสรางความยงยนของโครงการฯ ดวยการพฒนาชองทางตางๆ เพอสรางรายรบใหกบโครงการฯ รวมถง การพฒนาโครงสรางหรอการจดการของโครงการฯ ใหมความเปนระบบมากขน เพอตอบสนองตอความยงยนของกจกรรมในอนาคต ภายหลงสนสดงบประมาณทไดรบจากการประปานครหลวง ยกตวอยางเชน

- โครงการพฒนาเครอขายชมชนตนน าลมน าสาขาล าภาช ทมแนวคดทจะน ารายไดจากการเขาเยยมชมของนกทองเทยวในบรเวณน าตกใกลเคยงมาใชในการบรหารจดการกจกรรมโครงการฯ

38

- โครงการฯ รวมใจรกษคลองแสนแสบ ท อ.หนองจอก ไดมแนวทางในการขยายความส าเรจและความยงยนของโครงการ ผานการบรหารจดการโครงการฯ ใหเปนศนยเรยนรดานการเกษตรอยางมระบบ

2) เสรมความมนคง แมวา โครงการกองทนขนาดเลก ไมไดมการผลตน าโดยตรง แตสงหนงทนบไดวา มความสอดคลองตอการเสรมความมนคงในการผลตน คอ การกกเกบน าธรรมชาตเพอน ามาใชอปโภคบรโภคในชมชน ยกตวอยางเชน

- โครงการสรางฝายกงถาวร เพอการบรหารจดการน า เพอการกกเกบน าไวใชตามธรรมชาต ซงเปรยบเสมอนเปนแหลงน าเพอการบรโภคอปโภคของชมชน

3) สรางความเพยงพอ โครงการกองทนขนาดเลก มแนวทางในการอนรกษทรพยากรน า หรอ การปองกนความเสอมสภาพของสงแวดลอมทางน าตางๆ จนท าใหความตองการในการใชน าประปามปรมาณนอยลง และน าไปสความพอเพยงระหวางทรพยากรทางน าและระดบการใชทเหมาะสม ยกตวอยางเชน

- โครงการฯ รวมใจรกษคลองแสนแสบ ท อ.หนองจอก ทมการบรหารจดการคลองแสนแสบไมใหเสอมสภาพ จนชาวบานสามารถน าน ามาซกผา หรอใชประโยชนในการเพราะปลกได

- โครงการพฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย โดยพฒนาแนวทางปองกนการท าลายน า เชน ท าเกษตรอนทรย โดยไมใชสารเคม ซงจะท าใหน าในชมชนยงคงความมคณภาพและน ากลบมาใชได

4) สงเสรมสขภาพอนามยของประชาชน โครงการขนาดเลก ไดมการอนรกษระดบคณภาพน า เพอใหเกดประโยชนสงสดตอชมชน ยกตวอยางเชน

- โครงการพฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย ทมการสรางความรวมมอกบโรงพยาบาล โรงเรยน เพอสนบสนนการสรางความตระหนกเรองการสงเสรมสขภาพในสมาชกชมชน พรอมกบการอนรกษจดการน า เพอใหรวมกนรกษาคณภาพของน า และปองกนไมใหเกดปญหาน าเนาเสยทอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามยของประชาชนได

39

4. ปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ

ส าหรบปญหา และความทาทายตลอดระยะเวลา 5 ป พรอมดวยขอเสนอแนะ สามารถสรปส าคญไดโดยแยกเปน 2 ประเดนหลก ดงตอไปน คอ

ปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ จากการด าเนนงานโครงการกองทนขนาดเลก

มความเปลยนแปลงทางดานภมอากาศ เชน มความแหงแลง ฝนไมตกตองตามฤดกาล ท าใหไมสามารถด าเนนเกจกรรมตามแผนงานทวางไวได โดยโครงการสามารถปรบชวงเวลาและรปแบบกจกรรมตามสภาพอากาศทไมแนนอน

พนทปฏบตงานตงอยไกลและกระจดกระจาย ท าใหเดนทางล าบาก โดยเฉพาะในชวงฤดฝน โดยโครงการควรมการปรบเวลากจกรรมเพอใหเขาถงกลมเปาหมายทวางไว

หนวยงานทรบผดชอบบางหนวยงานยงไมใหความส าคญของโครงการ หรอประเดนสงแวดลอมเทาทควร เชน โรงงานและรานอาหารปลอยน าเสยลงแมน า ดงนน ควรมการประชมหารอรวมกน เพอรวมกนแกไขอยางยงยน

ทศนคตของกลมเปาหมายบางกลมมความเคยชนตอการชวยเหลอจากหนวยงานภาครฐ จงใหความรวมมอคอนขางนอย โครงการจดกจกรรมรณรงคเพอใหชมชนเหนความส าคญของการดแลสงแวดลอม และสรางเครอขายแกนน าในการน ารองเพอใหเกดการยอมรบ

เกษตรกรขาดความเขาใจในการใชภมปญญาทองถน รวมถงเทคโนโลยใหมๆ เชน ถงดกจบไขมน เกยวกบการดแลรกษา จงควรมการอบรมใหมความรททนสมยอยเสมอ

การขยายตวของเมอง ท าใหคนละเลยความส าคญของการอนรกษน าในคลอง ซงควรสรางคานยมใหมความเหมาะสมระหวางการอนรกษน า และวฒนธรรมทเปลยนแปลงไปจากสงคม

ปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ จากการด าเนนงานโครงการในภาพรวม

โครงการมขอจ ากดในการเขาถงงบประมาณสนบสนนในการด าเนนกจกรรมจากหนวยงานภายนอก การเสรมสรางเครอขาย ซงรวมถงความรวมมอกบแหลงทนหรอภาคเอกชน และการเสรมศกยภาพดานการพฒนาและเขยนโครงการเปนการเตรยมความพรอมของโครงการในระยะยาว

เงอนไขและชวงเวลาการจายเงนไมเอออ านวยตอการด าเนนกจกรรม เนองจากองตามชวงเวลา มากกวากจกรรม เพอใหเปนไปตามระเบยบเงอนไขการจายเงนทวางไว โครงการมการปรบเวลาในการด าเนนกจกรรมใหเหมาะสมกบชวงเวลาของงบประมาณแตละรอบ ซงเปนการเสรมศกยภาพใหโครงการมการวางแผนด าเนนงาน ไมเพยงแตกรอบระยะเวลาเทานน แตยงรวมไปถงการบรหารจดการงบประมาณดวย

40

5. สรปคาใชจายโครงการฯ พ.ศ. 2554-2559 (ระยะท 1)

ตารางสรปการใชจายงบประมาณตามหมวดกจกรรม ในระหวาง วนท 24 มถนายน 2554 - 30 กนยายน 2559 จ านวนเงน (USD) ทไดรบทงหมด คอ 641,200 (ยอดทรวมดอกเบยเงนฝาก) รายละเอยดคาใชจาย ป รายละเอยด จ านวน (USD)

2554

1) การสนบสนนกองทน 0

2) จดตดตามโครงการฯ 421.03

3) จดประชม 2,823.96

4) สอประชาสมพนธ 0

5) เจาหนาทโครงการ 6,429.85

6) คาใชจายในส านกงาน 2,234.83

7) คาบรหารจดการ 147.66

8) รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน 0

Sub Total 12,057.33

2555

1) การสนบสนนกองทน 106,276.51

2) จดตดตามโครงการฯ 1,144.40

3) จดประชม 3,070.87

4) สอประชาสมพนธ 0



7) คาบรหารจดการ 3,207.63

8) รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน 142.03

Sub Total 145,968.95

41

2556



3) จดประชม 2,875.81

4) สอประชาสมพนธ 2,822.85




8) รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน (437.49)


2557



3) จดประชม 5,774.41

4) สอประชาสมพนธ 1,495.98




8) รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน 1.33


42

2558



3) จดประชม 3,259.77

4) สอประชาสมพนธ 148.08




8) รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน (2.84)


2559

การสนบสนนกองทน 11,279.15 จดประชม 634.42 จดตดตามโคงการฯ 3,143.98 สอประชาสมพนธ 291.94 เจาหนาทโครงการ 4,762.19 คาใชจายในส านกงาน 416.57 คาบรหารจดการ 5.66 รายได/รายจายจากการเปลยนแปลงสกลเงน 463.04

Sub Total 20,996.95 Grand Total 639,456.16

หมายเหต: การรายงานคาใชจายขางตน ยงไมสมบรณ (ณ พฤศจกายน 2559) เนองจากอาจยงมคาใชจายในการบรหารจดการบางสวนคงคางอย ซง UNDP จะมรอบการปดการรายงานคาใชจายสนสดประมาณเดอนมนาคม 2560 และจะจดสงรายงานการเงนสดทายใหทราบอกครง

43

6. แนวทางการด าเนนงานโครงการฯ ระยะท 2 จากผลการด าเนนงานตางๆ ขางตน การประปานครหลวง และ UNDP ไดเลงเหนถงการสนบสนนโครงการอยางตอเนอง จงไดมการพฒนาโครงการฯ ระยะท 2 (2559-2560) ขน โดยมงเนนไปยงพนทเปาหมายคลองแสนแสบ ซงขอเสนอโครงการรวมใจรกษน า ระยะท 2 น เกดจากความรวมมอระหวางการประปานครหลวง (กปน.) และโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) เพอรวมสรางความเขมแขง และสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการอนรกษสงแวดลอม ตลอดจนการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน รวมทงการสรางเครอขายดานสงแวดลอมทจะสงผลกระทบในวงกวาง และตอเนองทย งยน ดวยการใหทนสนบสนนองคกรชมชน/องคกรพฒนาเอกชนใหด าเนนโครงการตางๆ โดยมแผนการด าเนนงานในระยะเวลา 15 เดอน

เปาหมายหลกในการด าเนนงาน ไดแก

1. รกษาคณภาพน า และระบบนเวศทเกยวของกบ พนทลมน า 2. สรางความตระหนกและศกยภาพของชมชนในการจดการพนทลมน า 3. สงเสรมการสรางเครอขายชมชนและผมสวนไดสวนเสย เพอการจดการระบบนเวศในลมน าหลก

อยางมประสทธผลโดยการแลกเปลยนประสบการณและบทเรยน 4. สนบสนนภารกจของการประปานครหลวงในโครงการความรบผดชอบขององคกรธรกจตอสงคม

(Corporate Social Responsibility) อยางมประสทธผลและยงยน ประเดนส าคญทหนนเสรม ตอยอดและยกระดบการด าเนนงานโครงการฯ ประเดนหนนเสรมนโยบายและยทธศาสตรดานความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม (CSR) ของ กปน.

1. พนทเปาหมายทชดเจนขน และตอบสนองตอพนทยทธศาสตรดาน CSR 2. หนนเสรม 2 ยทธศาตรหลกดาน CSR ของ กปน. ไดแก การบรหารจดการสงแวดลอม และ

การมสวนรวมในการพฒนาสงคมและชมชน อยางเปนรปธรรม 3. หนนเสรมกจกรรมหลกของฝาย CSR เชน กจกรรมประปาชมชน เปนตน ในการเขาถง

ชมชนในพนท ในการสรางศกยภาพการพฒนาหลายๆ ดาน 4. หนนเสรมการแลกเปลยนเรยนรรวมกบชมชน ในดานงานพฒนาและงานอนรกษสงแวดลอม

เพอพฒนา ยทธศาตร CSR ทตอบสนองตอความตองการของชมชนและความมงหวงของสงคมตอบทบาทของกปน.

44

ประเดนหนนเสรมความรวมมอและการพฒนาศกยภาพระหวางองคกร 1. หนนเสรมการน านโยบายของ กปน. ลงสการพฒนาชมชนและการปฏบตงานสงแวดลอมท

เชอมโยง 2. เชอมโยงส านกงาน กปน. สาขา ทอยในพนทเปาหมาย ใหมสวนรวมในโครงการฯ และ

ประสานการท างานรวมกบโครงการขนาดเลกทพฒนาในพนท ทงในรปแบบของการแลกเปลยนองคความร และการสนบสนนขอมลเชงเทคนค

3. หนนเสรมการแลกเปลยนเรยนรของเจาหนาท กปน. ในกจกรรมของโครงการ เชน การลงพนทเพอตรวจเยยมโครงการ การประชมเชงปฏบตการตางๆ

4. การน าความรในเชงเทคนคของ กปน. ดานการตดตามคณภาพน า และการบ าบดคณภาพน าไปทวถงชมชนเปาหมาย

ประเดนหนนเสรมศกยภาพชมชน

1. ยกระดบการด าเนนงานโครงการขนาดเลก ทงในดานคณภาพของกจกรรมทสรางสรรค เปนนวตกรรมทกาวหนาและเหมาะสม และในดานการขยายพนทด าเนนงานใหตอยอดขยายผลไปยงพนททมศกยภาพขางเคยง

2. สรางโมเดลโครงการขนาดเลก ทมศกยภาพทงในดานองคความร การปฏบตการ และการขยายเครอขาย ทสามารถถายทอดหลกการด าเนนงานใหกบพนท/ชมชน อนๆ ไดอยางมประสทธภาพ

3. หนนเสรมโครงการขนาดเลกทมศกยภาพ ใหมแนวทางตอยอด/ยกระดบกจกรรมหรอผลลพธทไดจากโครงการ เชน Eco-tourism การผลตสบจากน ามนเหลอใชตามแนวทางการตลาดทมประสทธภาพ เปนตน

ประเดนหนนเสรมการจดการองคความร การสรปบทเรยน การเผยแพรและประชาสมพนธ อยางมประสทธภาพและเปนรปธรรม

1. นอกจากกจกรรมทเปนแนวทางปฏบตการของโครงการฯ อยแลว ไดแก กจกรรมตรวจเยยมโครงการ ประชมปฏบตการเพอสรางศกยภาพ ประชมปฏบตการเพอประเมนโครงการกลางป เปนตน ในระยะท 2 น จะมการเสรมการประเมนโครงการและสรปบทเรยนโดยองคกรทมศกยภาพ จะท าการประเมนและศกษา

2. หนนเสรมการผลตเอกสารและเวทเพอเผยแพรองคความรและสรปบทเรยน 3. หนนเสรมการผลตสอตางๆ เชน วดโอสารคดสน ฯลฯ เพอเผยแพรในวงกวาง และสราง

ความเขาใจในชมชน/สงคม ตอพนธกจ/ภารกจ ของ กปน. 4. หนนเสรมการผลตสอและคมอแบบ IEC (Information, Education and Communication)

45

พนทเปาหมาย ในขอบเขตแมน าเจาพระยาและแมน าบางปะกง (คลองเชอมระหวาง 2 แมน า) โดยจะมงเนนตอยอดโครงการทพนทรมคลองแสนแสบ ในกรงเทพมหานคร งบประมาณโดยยอระยะท 2 (2559 – 2560)

การด าเนนงาน ลกษณะกจกรรม 2560-2561 (12 เดอน)

2560-2561 (12 เดอน)

USD บาท การเสรมสรางความเขมแขงของเครอขายองคกรชมชนในพนทลมน าเปาหมาย ระหวางผรบทนในพนท และหนวยงานภายใตการประปานครหลวง

การประชม/สมมนา/กจกรรมอนๆ ทเสรมสรางการแลกเปลยนความร และประสบการณทเกยวของระหวางหนวยงานตางๆ

7,000 243,950

การหนนเสรมงบประมาณการจดการรวม (Co-Management) ขององคกรชมชนในพนทลมน าทเปนเปาหมาย (3 โครงการ)

การสนบสนนงบประมาณและเทคนควชาการ รายโครงการฯ

57,000 1,986,450

การจดการองคความร การเผยแพรและสรปบทเรยนของภาพรวมโครงการฯ

การจดท าและผลตสอตางๆ เกยวกบความร และขอมลดานการด าเนนงานทประสบความส าเรจของโครงการ เพอการขยายผลไปสพนทอนๆ รวมถงเปนขอเสนอแนะเชงนโยบาย

11,000 383,350

การตดตามและประเมนผล การใหการสนบสนนโครงการฯ ผานการตดตามในพนท

15,500 540,175

การบรหารจดการ (Management) โดย UNDP

59,544 2,075,108.4

รวม 150,044 5,229,033.40 *ณ อตราแลกเปลยนของ UNDP ณ เดอนสงหาคม 2559 @34.85 บาท/US$

46

7. ภาคผนวก ภาคผนวก 1 แผนพบแนะน าโครงการ ภาคผนวก 2 แบบฟอรมขอเสนอโครงการ ภาคผนวก 3 ตวอยางแบบฟอรมรายงานกจกรรมและการเงน ภาคผนวก 4 ตวอยางเครองมอการตดตามความกาวหนาโครงการฯ ภาคผนวก 5 ตวอยางรายงานการตดตามโดยใชเครองมอ ภาคผนวก 6 ขอมลโครงการกองทนขนาดเลก (และความส าเรจระดบผลผลต:Output) ภาคผนวก 7 สอทผลตในโครงการ (CD)

47

ภาคผนวก 1 แผนพบแนะน าโครงการ

49

ภาคผนวก 2 แบบฟอรมขอเสนอโครงการ

แนวความคดโครงการรวมใจรกษน า (WPP SGP)

กอนทองคกรชมชน (Community-based organisations: CBOs) หรอ องคกรพฒนาเอกชน (Non-governmental organizations: NGOs( ทสนใจขอรบการสนบสนนจะเขยนขอเสนอโครงการเตมรปแบบ องคกรควรเรมตนดวยการเขยนแนวความคดโครงการเบองตน (Concept Note) สงใหคณะกรรมการและฝายเลขาฯ ของ WPP SGP พจารณากอน ทงนเพอเปนการใหโอกาสคณะกรรมการฯ ไดประเมนวาแนวความคดโครงการสอดคลองกบเงอนไขของ WPP SGP หรอไมเพยงใด ถาสอดคลอง กจะแนะน าใหองคกรเรมพฒนาขอเสนอเตมรปแบบ (Full Proposal) เพอใหคณะกรรมการฯ พจารณาในขนตอนตอไป การเขยนแนวความคดโครงการ ประกอบดวย 2 สวนดงน

สวนท 1. ขอมลและประวตขององคกรผเสนอ (Concept Paper / Pre-Proposal)

กรณาเตมขอมลตามแบบฟอรมน 1. ชอองคกรผเสนอ ________________________________________________________________________ 2. สถานทตดตอ ทอยองคกร_______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ โทรศพท ________________________________________________________________________________ โทรสาร _______________________________ E-mail ___________________________________________ (ถาองคกรยงไมม E-mail กใหบอก E-mail ขององคกรอนทสามารถใหความสะดวกได)

50

3. ใหเขยนบอกวตถประสงค และ ภารกจหลกขององคกรผเสนออยางยอๆ (แนบเอกสารทเกยวของ ถาม) ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ 4. วน เดอน ป ทกอตงองคกร _______________________________________________________________ การจดทะเบยนขององคกร (ถาจดทะเบยน ใหบอกหมายเลข และวนทจดทะเบยน ไมเชนนนใหวางไว) _________________________________________________________________________________________ 5. บคลากร 5.1 บคลากรทรบเงนเดอนประจ า ______________คน 5.2 บคลากรทเปนอาสาสมคร _________________คน 6. ประสบการณและผลงานขององคกร สถานะการรบทนจากองคกร/หนวยงานอน 6.1 ชอโครงการ _______________________________________________________________________ ไดรบสนบสนนจาก___________________________________________________________________

51

ทอย ______________________________________________________________________________ ระยะเวลาโครงการ _________________________________ ถง _____________________________ 6.2 ชอโครงการ _______________________________________________________________________ ไดรบสนบสนนจาก___________________________________________________________________ ทอย ______________________________________________________________________________ ระยะเวลาโครงการ _________________________________ ถง _____________________________ 6.3 ชอโครงการ _______________________________________________________________________ ไดรบสนบสนนจาก___________________________________________________________________ ทอย ______________________________________________________________________________ ระยะเวลาโครงการ _________________________________ ถง _____________________________ 7. การเปนสมาชกหรอหนสวนการพฒนากบองคกรอน และหรอเครอขายอนๆ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 8. ชอ ต าแหนง และหมายเลขโทรศพทของบคลากรทรบผดชอบและประสานงานแนวความคดโครงการทเสนอ 8.1 ___________________________________ต าแหนง________________________________________ โทรศพท __________________________________E-mail ________________________________________

52

8.2 ___________________________________ต าแหนง________________________________________ โทรศพท __________________________________E-mail ________________________________________

9. ชอ ต าแหนง และหมายเลขโทรศพทของบคคลทอางองไดในระดบต าบล /อ าเภอ /จงหวด 9.1 ___________________________________ต าแหนง________________________________________ โทรศพท __________________________________E-mail ________________________________________ 9.2 ___________________________________ต าแหนง________________________________________ โทรศพท __________________________________E-mail ________________________________________

สวนท 2. แนวความคดโครงการ (Concept Paper / Pre-Proposal)

แนวความคดโครงการควรมความยาวประมาณ 3-5 หนา โดยใชรปแบบการเขยนในลกษณะดงตอไปน 1. ชอโครงการทขอรบการสนบสนน 2. พนทเปาหมายของโครงการ 3. เนอหาแนวความคดโครงการ (กรณาตอบค าถามทกขอ)

53

3.1. แนวความคดโครงการเรมตนมาจากไหน 3.2. ปญหา/สถานการณทตองการแกไข/ปรบปรงมอะไรบาง

3.3. สาเหตหลก/ตนตอของปญหา/สถานการณมอะไรบาง มแนวคดและเหตผลอยางไรในการแกปญหา

3.4. มองคกรอนใดบางทด าเนนโครงการแกไขปรบปรงปญหา/สถานการณทคลายเคยงกนอยในพนทเปาหมายของโครงการหรอพนทขางเคยง

3.5. ใหสรปวตถประสงคของโครงการ (ไมเกน 3 ขอ)

3.6. กจกรรมทจะด าเนนการเพอบรรลวตถประสงค

54

3.7. ผลลพธทคาดวาจะไดรบจากการด าเนนกจกรรมและตวชวด

3.8. คนกลมใดจะเปนผไดรบผลประโยชนโดยตรง

4. ความสอดคลองกบเงอนไขและความตองการของ WPP SGP ใหสรปสนๆวาแนวความคดทเสนอเกยวของหรอสนบสนนการแกไขปญหาสงแวดลอมในประเดนใดบาง อยางไร และ จะมสวนหนนเสรมนโยบายการพฒนาทย งยนหรอนโยบายเรงดวนของรฐบาลอยางไร

5. โครงสรางการจดการโครงการ 5.1 โครงการจะมโครงสรางในการจดการอยางไรบาง (อาจสงโครงสรางการจดการแนบ) 5.2 องคอน/หนวยงานอนใดบางทจะมาชวยสนบสนนการด าเนนโครงการ

55

6.ระยะเวลาในการด าเนนการ ใหบอกระยะเวลาเปนเดอน (16-18 เดอน)

7. งบประมาณ 7.1 งบประมาณทตองการสนบสนนจาก WPP/SGP พรอมแสดงรายละเอยดตามกจกรรม 7.2 งบประมาณสมทบอยางคราวๆ พรอมแหลงทมา

8. การสงแนวความคดโครงการ เมอองคกรผานกระบวนการการมสวนรวมและไดเขยนแนวความคดโครงการตามกระบวนการแลว ใหสงไปรอรบการพจารณาท นางสาวสวมล เสรเผาวงษ กองทนขนาดเลก โครงการรวมใจรกษน า (WPP/SGP) ชน 12 UNDP ตกองคการสหประชาชาต ถนนราชด าเนนนอก กรงเทพฯ 10200 โทร 02 304 9100 ตอ 2613 หรอ 1820 Fax. 02 280 4294 E-mail [email protected], [email protected]

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

56

ภาคผนวก 3 ตวอยางแบบฟอรมรายงานกจกรรมและการเงน

แบบฟอรมรายงานความกาวหนาของโครงการ (ถากระดาษไมพอ ใหเพมแผนใหม แนบภาพถาย และเอกสารอนๆทเปนผลทไดรบของโครงการไปดวย) Project No: THA/WPPSGP/14/01 Project Title: CBO Development for Organic Farming Management Implementing NGO/CBO: The Community Organic Farming Development Network 1. การด าเนนกจกรรม ผลทไดรบและตวชวด

กจกรรมทไดด าเนนการแลว

(เฉพาะจากเดอน _____________ ถง เดอน___________)

ผลทสงเกตได ประเมนเปนตวเลขได1

1 ในดานตางๆ ทโครงการตงเปาหมายไว อยางเชน คณภาพน าดขนอยางไร มขอมลจากการตรวจวดสนบสนนหรอไม หรอมพนท หรอจ านวนครวเรอนทท าการเกษตรยงยนเพมขนแคไหน มตวเลขสนบสนนหรอไม หรอมการลดการใชสารเคมในการเกษตรลงในปรมาณเทาไร หรอความหลากหลายทางชวภาพในพนท (นก หน แมลง ปลา สตวน า สตวปา ฯลฯ) มจ านวนเพมขน จากการจดการระบบนเวศทดขนหรอไม มอะไรเปนตวบงช

57

2. กจกรรมแลกเปลยนเรยนรของโครงการ การประสานกบหนวยงานทเกยวของ และการประชาสมพนธ ใหบอกวาโครงการมการ (1) แลกเปลยนเรยนรกบโครงการอนอยางไรบาง (2) ประสานงานกบหนวยราชการ องคกรปกครองสวนทองถนทเกยวของอยางไรบาง (3) มการประชาสมพนธอยางไร มนกขาว นกหนงสอพมพ วทยโทรทศน หรอสออนๆ มาสมภาษณหรอออกขาวเกยวกบโครงการอยางไร

3. เลาประสบการณในการด าเนนโครงการ ปญหาและอปสรรค ตลอดจนแนวทางทใชแกไข

58

4. ตองการการสนบสนนในทางเทคนค การจดการ หรอการเชอมโยงภาคอยางไร หรอไม โปรดเสนอแนะ

59

Interim Report on the use of funds (รายงานการใชเงนประจ างวด)

Project No: Project Title: CBO Development for Organic Farming Management Implementing NGO/CBO: The Community Organic Farming Development Network Total Amount of Funds under the Agreement: THB 663,500 Date of signature of the Agreement (วน/เดอน/ป ทเรมขอตกลง):

FOR THE PERIOD COVERING FROM __________________________To___________________ (รายงานระหวางชวงเวลา จาก _____________________To__________________)

Broad Category of Expenditure

(ประเภทคาใชจาย)

Budget

(งบประมาณ)

Expenditure

(ใชไปแลว)

Balance

(คงเหลอ)

Administration (บรหารจดการ)

1. Honourarium (คาตอบแทนผดแลโครงการ) 2. Coordination (ตดตอ/ประสานงาน)

-

Activities (กจกรรม)

1. Building capacity of targeted population by conducting resources inventory, open forum, meeting, and study tours (กจกรรม 1-4)

2. Launching development of production standard system of community organic farming (กจกรรม 5 และ 7-10)

3. Compiling lessons learnt for knowledge management (กจกรรม 6 และ 11)

Total

Date of the next request for funds (ก าหนดการจายเงนงวดตอไป): Certified by: รบรองความถกตอง ( ) ชอ และต าแหนง Date (วน เดอน ป): หมายเหต: องคกรผรบทนตองรบผดชอบในการเกบรวบรวมใบเสรจและหลกฐานการใชจายเงนทก รายการเพอแสดง เมอมการรองขอจาก UNDP

60

FINAL REPORT (รายงานปดโครงการ)

Project No: THA/WPPSGP/14/01 Project Title: CBO Development for Organic Farming Management Implementing NGO/CBO: The Community Organic Farming Development Network วนเรมด าเนนการ: วนสนสดโครงการ: วนประเมนปดโครงการ: _______ 1. สรปผลผลต-ผลทไดรบจากการด าเนนโครงการ

ผลผลต-ผลทไดรบ จ านวน จ านวนพนททไดด าเนนกจกรรมอนรกษดน/พนทตนน า ประมาณหรอเฉลย_______________ไร ระยะทางของคลองหรอแมน า ทไดด าเนนกจกรรมอนรกษน า ประมาณหรอเฉลย_______________กโลเมตร จ านวนสารเคม ป ยเคม และสารก าจดศตรพชทลดจ านวนการใช

ประมาณหรอเฉลย_______________กโลกรม

จ านวนป ยหมก ทสามารถผลตได ประมาณหรอเฉลย_______________กโลกรม จ านวนน าหมกชวภาพ ทสามารถผลตได ประมาณหรอเฉลย_______________กโลกรม จ านวนถงดกไขมนทตดตง ประมาณหรอเฉลย_______________ถง อนๆ: อนๆ: อนๆ:

2. จ านวนผไดรบผลประโยชน

จ านวนผเขารวมโครงการ จ านวนผเขารวมฝกอบรม/สมมนา /ดงาน ครวเรอนจ านวน_______________ครวเรอน ผหญงจ านวน คน ผหญงจ านวน ______ คน ผชายจ านวน คน ผชายจ านวน _____ คน เดกจ านวน คน เดกจ านวน คน กลมชาตพนธอะไร: จ านวน_______ คน

กลมชาตพนธอะไร: จ านวน_______ คน



61

3. งบสมทบ

No.

ชอองคกรหรอแหลงทสมทบ งบสมทบแบบเงนสด

(บาท)

งบสมทบแบบไมใชเงนสด

(เชน แรงงาน/คาเชา/เครองใช)

คดเปนเงน (บาท)

1 องคกรผรบทน

2 ชมชน

รวม

องคกรอนๆ /แหลงอนๆ

1

2

3

4

5

รวม

รวมทงหมด

Person in charge of the final report: (ชอผรบผดชอบท ารายงาน) ( ) ต าแหนง วนท

62

1. ใหสรปกจกรรมทไดด าเนนการไปแลวตลอดอายโครงการ และบรรยายผลทไดรบและผลประโยชน ทเหนได สงเกตได ทเกดขนกบชมชนเปาหมาย ชมชนขางเคยง และผเขารวมโครงการอนๆ ตลอดจนผลประโยชนดานทรพยากรดนและน า ทงในระดบทองถน ระดบประเทศ และ ระดบโลก พรอมแนบภาพถายและเอกสารอนๆทเกยวของ (ถากระดาษไมพอกขอใหเพม)

กจกรรม ผลทไดรบ

2. ระบรปธรรมของการประสานงานกบหนวยงานในพนท เพอความยงยนตอเนองของกจกรรม และการสานเครอขายแลกเปลยนเรยนรกบเครอขายชมชนอนๆ ทเกดขนในชวงระยะเวลาด าเนนโครงการ

กจกรรม ผลทไดรบ

63

3. ระบถงประเดนทชมชนมการเสรมสรางความเขมแขง (เชน การจดการคณภาพน า การจดการดน การท าเกษตรอนทรย) ในชวงระยะเวลาการด าเนนโครงการ รวมถงการมสวนรวมของกลมผหญงและกลมเยาวชน ในการท ากจกรรมรวมกนในโครงการ

4. ใหบอกแผนการในอนาคตวาโครงการและชมชน จะท าอะไรตอไปเพอความตอเนองและยงยนของโครงการ

64

5. ใหเลาประสบการณการด าเนนโครงการ การแกปญหาทเกดขนเหตการณ หรอการพฒนาใหมๆ ทเกดขนในระหวางการด าเนนโครงการ

65

Final Report on the use of funds (รายงานสรปการใชเงนของกองทนฯ) Project No: THA/WPPSGP/14/01 Project Title: CBO Development for Organic Farming Management Implementing NGO/CBO: The Community Organic Farming Development Network Total Amount of Funds under the Agreement: THB 663,500 Date of signature of the Agreement (วน/เดอน/ป ทเรมขอตกลง):

FOR THE ENTIRE PERIOD OF THE GRANT (ตลอดทงอายของโครงการ)

Broad Category of Expenditure

(ประเภทคาใชจาย)

Budget

(งบประมาณ)

Expenditure

(ใชไปแลว)

Balance

(คงเหลอ)

Administration ( บรหารจดการ)

1. Honourarium (คาตอบแทนผดแลโครงการ) 2. Coordination (ตดตอ/ประสานงาน)

- 72,000

Activities (กจกรรม)

1. Building capacity of targeted population by conducting resources inventory, open forum, meeting, and study tours (กจกรรม 1-4)

188,600

2. Launching development of production standard system of community organic farming (กจกรรม 5 และ 7-10)

293,500

3. Compiling lessons learnt for knowledge management (กจกรรม 6 และ 11)

26,400

Total 663,500

โครงการใชเงนเปนจ านวนทงสน ____________________________ บาท โครงการไดรบเงนโอนจากกองทนรวมใจรกษน าแลว ____________________________ บาท โครงการตองการเงนงวดสดทายทองคกรส ารองออก ตามทจายจรงแตไมเกน 10% ของงบ (Final amount of fund requested) _______________________ บาท Certified by: รบรองความถกตอง ( ) ชอ และต าแหนง Date (วน เดอน ป): หมายเหต: องคกรผรบทนตองรบผดชอบในการเกบรวบรวมใบเสรจและหลกฐานการใชจายเงนทกรายการเพอแสดง เมอมการรองขอจาก UNDP

66

ภาคผนวก 4 ตวอยางเครองมอการตดตามความกาวหนาโครงการฯ

67

ภาคผนวก 5 ตวอยางรายงานการตดตามโดยใชเครองมอ

69

ภาคผนวก 6: ขอมลโครงการกองทนขนาดเลก (รวมตวอยางความส าเรจระดบผลผลตทไดรบ)

70

รอบการสนบสนนท 1 1. โครงการพฒนาลมน าแมกลอง: ต.แมจน อ.อมผาง จ.ตาก

2. โครงการรกเรารกษโลก: ต.หนองสาหราย อ. พนมทวน จ.กาญจนบร

3. โครงการรวมใจรกษน าเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา: ต.ทาเสา อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

4. โครงการเครอขายโรงเรยนรวมชมชนรกษเจาพระยา: เขต อ. พยหคร จ.นครสวรรค

5. โครงการขยายเครอขายชมชนปลายน า: ชาวชมชนบางปรอก ชมชนบานเชยงรากใหญ และบานปทม จ.ปทมธาน

6. โครงการสรางและศกษาระบบนเวศพนท ชมน าบางกระสอบต.บางกระสอบ อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

71

No ชอโครงการ/ องคกรผเสนอ ชมชน /พนทเปาหมาย วตถประสงค ตวอยางผลผลตทไดรบ

(Output) ระยะเวลา

)เดอน(

งบเสนอ )บาท( ท

ไดรบ

งบสมทบ (บาท)

รนท 1

1

พฒนาลมน าแมกลอง / มลนธดกชายแดนชวยเหลอเ

ล าหวยกลอทอและล าหวย แมจน ต .แมจน อ.อมผาง จ.

จ านวน ตาก 1,400 ครวเรอน 12 หมบาน 30 ชมชน

1. เพอใหเกดกลมชมชนอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตามลมน าล าหวยกลอทอ และลมน าแมจน โดยมกจกรรม แบงเขตพนท ปาอนรกษปาใชสอยทอยอาศยพนทท ากนและการปลกปาทดแทน

2. เพอใหแตละกลมชมชนเกดความเขาใจถงปญหาสงแวดลอมและแนวทางแกไขโดยมกจกรรมฝกอบ รมและศกษาดงาน

3. เพอใหแตละกลมชมชนแลเหนความส าคญ และการใชประโยชนของพลงงานทดแทน โดยมกจกรรม ไฟฟาพลงงานน า ป ยอนทรย ฯลฯ

1. ไดสรางระบบแกสชวภาพจ านวน 2 ระบบ ในโรงเรยนตนแบบ

2. ลดการใชฟน 480 กก./ป 3. ลดคารบอนไดออกไซด 70.4 กก/ป 4. มระบบคดแยะขยะ 30 ชมชน และม

จดคดแยกขยะจ านวน 120 จด 5. เกดฝายชะลอน า 12 ฝาย เพอ

ปองกนน าปาไหลหลากไดใน 2 ล าหวย

6. กกเกบน าได 12 จด 7. ชมชนไดรบประโยชน จ านวน 11,749

คน

18 630,000 871,200

2

รวมใจรกษน าเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา / ส านกงานสมาคม

สหพนธเกษตรกรภาคตะวนตก 89

ต าบลทาเสา อ าเภอไทรโยค จ. กาญจนบร

1. เพอสรางจตส านกใหแกคนในชมชนใหลด การใชสารเคมลดขยะของเสยและหนกบมาใชป ยทเปนชวภาพมากขนเพอรกษาดนตลอดจนตนน าล าธาร และแมน าสายหลก

1. บรณาการงานแบบมสวนรวมระดบ หมบาน

จดตงคณะท างานการจดการน าปาในพนท 5 หมบาน หมบานละ 5 คน

18 593,000 150,000

72

2. .เพอใหสมาชกในชมชนเกดการมสวนรวมในการอนรกษน า และเกดการพงพาตนเองได อยางยงยน

3. .เพอเปนตนแบบการเรยนรใหกบผสนใจไดศกษาตลอดการแลกเปลยนความรใหกบ เครอขายในพนทตาง ๆ

2. การพฒนาบคลากร

อบรมการรกษปาตนน าและผลกระทบ ตอน าในการใชสารเคมท าการ เกษตร การผลตป ยหมก

และการจดท าบอแกส ชวภาพ น าหมกชวภาพ ฯลฯ

ศกษาดงานนอกพนท 3. จดท าแปลงสาธตเกษตรอนทรย

หมบานละ 1 แหง 4. -ท าแปลงสาธตลดละเลกการใชสารเคม

ทมผล กระทบตอตนน าในพนท

อบรมเกษตรกรเปาหมายทถกคดเลอกใหเปน แกนน า แปลงสาธตเกษตรอนทรยตวอยาง

ท าแกสชวภาพจากมลสตวและวสดเหลอใช ในแปลงสาธตเกษตรอนทรยและน าหมก ชวภาพ

3

เครอขายโรงเรยนรวมชมชนรกษเจาพระยา / โรงเรยนอนบาลพยหะคร (วดพระปรางเหลอง)

โรงเรยนรมแมน าเจาพระยา 5 โรงเรยน พรอมชมชนทอย ลมน าเจาพระยา

1. เพอใหบคลากร นกเรยน และชมชน พนทลมน าเจาพระยาเกดความตระหนก เหนคณคาการรกษน า รกษเจาพระยา

2. เพอใหบคลากร นกเรยน และชมชนพนทลมน าเจาพระยามสวนรวม ปฏบต

1. ไดเครอขายทเขมแขง 5 เครอขาย ปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพเปนศนยการเรยนรและเฝาระวงรกษน า รกษเจาพระยา

18 675,000 290,000

73

กจกรรมรกษน า รกษเจาพระยา และสงแวดลอม

3. เพอใหเกดเครอขายโรงเรยนและชมชน ลมน าเจาพระยาปฏบตกจกรรมรกษน า รกษเจาพระยาทเปนรปธรรมชดเจน และยงยน

2. มเวทประชาคมอยางตอเนองและไดขอตกลงในการรกษน า รกษเจาพระยา รวมกนของเครอขายและภาคสวนตางๆ ซงกคอ “ปฏญญารวมใจรกษน ารกษเจาพระยา”

3. มการตดต ง ถงดก ไขมน ในสถานประกอบการ รานคา ครวเรอน และโรงเรยน ท เขารวมกจกรรม เพ อปองกนการปลอยทงน าเสยลงสแหลงน า

4. มการคดแยกขยะทถกตอง มผลตภณฑร ไซ เคล ลดปรม าณขยะได และปฏบตงานอยางตอเนอง

5. ลดการใชสารเคมในชวตประจ าวนและจากภาคการเกษตร ไดรบประทานผกปลอดสารพษ

4

ขยายเครอขายชมชนคนปลายน า / เครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธาน

ชมชนบางปรอก ชมชนบานปทม ชมชนบานเชยงรากใหญ ชมชนบานกระแซง

1. เพอจดระบบการจดการน าเสยของหมบาน จดสรร

2. .เพอลดการใชสารเคมก าจดศตรพชและ การลดปรมาณขยะในชมชน

1. ไดพนทอนรกษเพมขน ไดการดแลดานคณภาพน าเพอผานลงส ลมน า โดยพนทต าบลบานปทม สามารถลดเรองปรมาณใชสารเคมซงน าไปสเรองการลดคาใชจายและแหลงน าทด

12 822,500 183,000

74

3. .เพอใหเกดแกนน าเครอขายสงแวดลอมรนทสอง

2. ไดแกนน าเพมขน 3 พนท และไดแกนน าแถว 3 ซงเปนเยาวชน 30 คน เกดพลงในการขบเคลอนงานจนปจจบน สามารถเชอมรอยการท างานไดอยางมประสทธภาพ

3. มการเฝาระวงพนทท ง 10 สายคลองทเดกรบผดชอบในการตรวจน า เชน เรองประตน า ตวชว ดของน า และแหลงทมาของน าจดตางๆ

5

รกเรา รกษโลก / สถาบนการเงนชมชนต าบล หนองสาหราย

จ านวน 9 หมบาน ในเขตเทศบาลต าบลหนอง สาหราย

1. รณรงคใชสารเคมอยางเหมาะสมและ ใชสารชวภาพทดแทนการใชสารเคมในการ ผลต

2. เพอสงเสรมใหชมชนจดการขยะแบบม สวนรวม และสนบสนนการใชพลงงานทดแทน

3. เพอเพมพนทสเขยวใหกบชมชน

1. เกดธนาคารขยะเคลอนทมสมาชกผรบซอขยะจ านวน 16 ราย

2. กจกรรมธนาคารตนไมและถนนกนได โดยเพาะพนธกลาไมแจกใหกบสมาชกและผสนใจมากกวา 4,000 ตน และปลกไมในพนทสาธารณะได 19 ไร

3. เกดกลมเกษตรกรผปลกขาวปลอดภย มสมาชก 65 คน มพนทกวา 200 ไร

4. ขยายกลมผใชพลงงานทดแทนจ านวน 180 ราย ลดการปลอยของเสยลงสน า

18 913,500 57,520

6. ท าน าใสใหคลองสวย / กลมอนรกษสงแวดลอมล าพ-บางกระสอบ

หมท 7 ต. บางกระสอบ อ.พระประแดง จ. สมทรปราการ

1. เพอรกษาคณภาพน าในล าคลอง-

แมน า และปองกนน าเสยจาก

แหลงก าเนดโดยครวเรอน/ชมชน

1. ท าใหน าทงจาก ครวเรอน100 ในต าบลบางกระสอบ ต าบลทรงคนอง และต าบลบางยอ รวมทงวดบางกระสอบ สถานอนามยบางกระสอบ โรงเรยนวด

18 609,050 60,905

75

2. เพอฟนฟและปรบปรงสภาพน า

ปาไม รวมทงระบบนเวศพนทชม

น าของโครงการ

3. เสรมสรางศกยภาพของชมชนใน

ดานการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม รวมทง สราง

เครอขายอนรกษฯ ใหเขมแขง เพอ

ความยงยนในการด าเนนงาน

บางกระสอบ และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพชมชน ต าบลบางยอ ไดรบการบ าบดดกไขมนและเศษอาหาร กอนปลอยทงลงแหลงน าทงคคลอง และแมน าเจาพระยา ซงตอมา อบต .ทรงคนอง ไดตอยอดการตดตงถงดกไขมน ไปปฏบตทวทงต าบล

2. พนทชมน าสวนปาล าพบางกระสอบ จ านวน 13 ไร ไดรบการฟนฟคณภาพน า และมการระบายน า ระบบคคลองมการหมนเวยนน าทดขน และท าใหระบบนเวศอดมสมบรณดวยพชพนธและหงหอย

76

รอบการสนบสนนท 2 1. โครงการซงทะรสแมคงคา: บานกองมองทะ อ.สงขละบร จ.กาญจนบร

2. โครงการรกษน าคลต: บานคลต อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

3. โครงการทองผาภมรวมใจแควนอยใสสะอาด: เทศบาลทาขนน อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร บาน วด โรงเรยน เทศบาล

4. โครงการคนชวต คนน าใสใหแมน าสพรรณบร ดวยความรวมมอภาครฐ เอกชนและบวร อ.บางปลามา จ.

สพรรณบร

5. โครงการวฒนธรรมน าสภาพแวดลอม: กระทมราย หนองจอก กรงเทพฯ

6. โครงการสงแวดลอมปลอดภยจตใจเกดสข: ชมชนมสลม แขวงโคกแฝก หนองจอก กรงเทพฯ

77

No ชอโครงการ/ องคกรผเสนอ ชมชน /พนทเปาหมาย วตถประสงค ตวอยางผลผลตทไดรบ (Output)

ระยะเวลา )เดอน(

งบเสนอ )บาท( ทไดรบ

งบสมทบ (บาท)

รนท 2

1

คนชวต คนน าใส ใหแมน าสพรรณบร ดวยความรวมมอภาครฐ เอกชนและบวร / มลนธ /สถาบนชมชน

แมน าสพรรณบร ชวง อ.บางปลามา จ.สพรรณบร ครอบคลม อปท. จ านวน 9 ท ประกอบดวย 29 ชมชน 27 วด และ 16 โรงเรยน

1. พฒนาศกยภาพแกนน าเยาวชนเปนผน าการเปลยนแปลง และรวมวจยทรพยากรในชมชน เพอการอนรกษแมน าและสงแวดลอม

2. ท าเกษตรอนทรยและด าเนนกจกรรมกบชมชนรมแมน าตามแผนยทธศาสตร

3. รณรงคและประชาสมพนธโครงการผานโรงเรยน ชมชนและ อปท. รวมทงจดเวทสรปบทเรยน

1. คณะครทง 16 โรง ทไดรบการอบรมแลว น าความรเกยวกบการ ใชเครองมอ DO (Dissolve Oxygen) ไปด าเนนการอบรมใหกบเดกนกเรยนในโรงเรยนทง 16 โรงเรยน รวมแลว 1,000 คน สามารถน าเครองมอนใชในการตรวจวดคาน าไดอยางถกตอง

2. หลงจากโรงเรยนทง 16 โรงทเรวมโครงการ ไดท าการอบรม

3. ฝกทดลองวธตรวจวดสภาพน า เพอหาคาออกซเจนในน า (DO) ความขนใส อณหภมของน า เปนเวลา 6 เดอน เรมต งแ ต เดอน สงหาคม 2556 ถง มกราคม 2557 โดยท าการวดคาน าสปดาหละ 1 ครง (4ครง/เดอน) รวมทงหมด 24 ครง

4. วดจ านวน 2 วด ไดแก วดเจาขาวและวดสวนหงษ ไดมการน ารอง อนรกษ/นฟอทยานปฟ ลา เพอเปนเขต

18 750,000 602,440

78

อภยทาน และมกจกรรมสงเสรมการฟงเทศนธรรมะเพอสรางจตส านกรวมกนในการดแลรกษาแมน า

2

สงแวดลอมปลอดภยจตใจเกดสข /ชมรมคนรกษสขภาพ

ชมชนแผนดนทองซอลฮลมสลนมน มสยดซอลฮลมสลนมน โรงเรยนบานล าตนกลวยและชมชนใกลเคยง

1. จดท าทอระบายน าพรอมบอบ าบดน าเสยใหกบโรงเรยน มสยด และชมชน

2. ปลกหญาแฝก เพอท าคนรมคลองไมใหเกดดนพงทลาย

3. สงเสรมการท าน าหมกชวภาพเพอใชในครวเรอนและท าการเกษตร

4. สงเสรมปลกผกปลอดสารพษ

1. มการก าจดน าเสยกอนปลอยลงในล าคลองล าปลาทว น าในคลองสามารถน าไปอปโภคได ใชน าในภาคการเกษตรได

2. รมคลองไมพงทลาย ถนนรมคลองไมทรด ก าจดวชพชไมใหขนรมคลอง

3. ลดการใชสารเคมได 60% ลดคาใชจายใน ครวเรอนและภาคการเกษตร ท าใหสมาชกในชมชนมสขภาพดขน

4. ลดคาใชจาย เพมรายไดใหกบครอบครวมความรก ความสามคคในครวเรอนและชมชน

18 517,000 221,600

3

ทองผาภมรวมใจ แควแควนอยใสสะอาด/ โรงเรยนอนบาลทองผาภมและคณะกรรมการสถานศกษา

พนทในเขตเทศบาลต าบลทาขนน เทศบาลต าบลทองผาภม อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

1. เวทสรางการมสวนรวม 3 ครง 2. คายเยาวชนนกสบสายน า 3. ศกษาดงานชมชนตนแบบดานการ

จดการสงแวดลอม 4. สนบสนนโรงเรยนและครอบครว

ตนแบบการจดการขยะและน าเสยจากครวเรอน )บอดก คดแยกขยะไขมน EM

1. ชมชนมการบ าบดน าเสย ลดปรมาณขยะ

2. บาน วด โรงเรยน ไดรวมกนจดท าจลนทรย EM (2,800 กโลกรม) เพอใชในการบ าบดน าเสยและมการคดแยกขยะอยางถกวธ

3. ในบาน วด โรงเรยนมรายจายลดนอยลงเปนการประหยดคาใชจายทาง

18 635,000 415,000

79

5. เยาวชนรณรงค “ทองผาภมเมองนาอย”

6. เวทรวมสรางเครอขายแควใหญใสสะอาด และเวทสรปบทเรยน

หนง เนองจากไดมการจดท าจลนทรย EM และแกสชวภาพ

4. มรายไดจากการจ าหนายขยะทคดแยกอยางถกวธแลว

5. จ านวนถงดกไขมนทตดตง 12 ถง

4

ซงทะรสแมคงคา/ โรงเรยนบานกองมองทะ

ชมชนหมบานกองมองทะ ตงอยท หม 2 ต าบลไลโว อ าเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร เปนชมชนทตงอยในเขตพนทอนรกษของอทยานทงใหญเนเรศวรทางฝงตะวนตก

1. เวทสรางการมสวนรวม -แกนน านกเรยน – ผประกอบอาชพตางๆ –

ผน าชมชน 2. Big Cleaning Day 3. เพาะช ากลาไม 4. คายเยาวชนรกษสงแวดลอม 5. สนบสนนโรงเรยน วด และครอบครว

ตนแบบจดการจดการขยะจากครวเรอน คดแยกขยะ ,จลนทรย EM ,ปาตนตนไมเพอเพมพนทปลกน า

6. การรณรงคประชาสมพนธผานสอ 7. เวทรวมสรางเครอขาย

1. เพาะช ากลาไม 3 ชนด 800 ตน 2. บรเวณทมขยะสมกอง ไดมการเปลยน

เปลงเปนธนาคารขยพ เพอคดแยกขยะ 3. มการอบรมหลกสตร “ภมปญญา

ทองถนเพอการอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตด โดยปราชญชมชน

4. มการปลกตนไมเสรมท าใหท าใหการพงทลายของแนวตลงรมน าลดลง

18 530,000 591,800

5

รกษน าคลต/ โรงเรยนบานทงเสอโทน

บานคลต หม 4 ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

1. จดเวทพดคยอยางตอเนอง เพอเฝาระวง ลดความเสยง แลกเปลยนเรยนรดงานตางพนท

2. กจกรรม “นกสบสายน า ”

1. เดกและเยาวชนตระหนกถงผลกระทบจากสารตะกวและมสวนรวมในการเฝาระวง เกดการปรบเปลยนพฤตกรรมในการบรโภคพชผกในชมชน

18 610,000 303,700

80

3. ประชาสมพนธจากผลการวเคราะหขอมลถงความเสยง

4. คายเยาวชนหลกสตรการอนรกษน า เรยนรทองถน

5. ท าเกษตรอนทรยสาธต ปลกพชผกทมในพนทมาทดลองปลกในทปลอดภย

6. ปรบปรงระบบกลนกรองน าและประปา

2. -คางของสารตะกวตามไดขอมลการตกจดตาง ๆ ของล าหวยคลต และพชผกตาง ๆ ทมอยในชมชน

3. ชมชนและโรงเรยนไดรบรถงอนตรายจากสารตะกว และสามารถปรบพฤตกรรมทเสยงตอการไดรบสารตะกว

4. มหลกสตรการเรยนการสอนทเหมาะสมกบทองถน

6

วฒนธรรม น าสภาพแวดลอม/ ชมรมวฒนธรรมน าสภาพแวดลอม

คลองแสนแสบ ภายในชมชนกระทมราย หม 1 รมคลองแสนแสบทง

2 ฝงคลอง

1. ดแลคลอง และสองฝงคลอง รกษาความสะอาด ปลกตนไม ปรบภมทศน ก าจดวชพชคลอง

2. สงเสรมเยาวชนรกษสงแวดลอม โดยสรางหลกสตรเสรมไปในวฒนธรรมทองถนและการเรยนอลกรอาน

3. ผลตน า EM ป ยหมกชวภาพและปลกผกปลอดสารพ

4. ตดตงถงดกไขมนสาธต เพอรกษาคลอง

1. คลองแสนแสบบรเวณชมชนหม 1 กระทมราย รมคลองแสนแสบทง 2 ฝงคลองมความสะอาดเพมมากขน บรรยากาศมความสดชนและรมรนมากขน

2. มการผลตน าหมกชวภาพ 200 ลตร/เดอน

3. จ านวนสารเคม ป ยเคม และสารก าจดศตรพช (กก.) ทลดจ านวนการใช 100 กโลกรม/เดอน

4. จ านวนป ยหมก (กก.) ทสามารถผลตได 100 กโลกรม/เดอน

18 596,500 195,500

81

รอบการสนบสนนท 3 1. โครงการพฒนาตนน าแมกลอง: ต.โมโกรและ ต.แมจน อ.อมผาง จ.ตาก

2. โครงการรวมมอรวมใจรกษสงแวดลอม: เทศบาลต าบลดอนเจดย อ.พนมทวน จ.กาญจนบร

3. โครงการชมชนลาดสวายรวมใจรวมสรางคลองสวยน าใส: เขตเทศบาลเมองลาดสวาย อ.ล าลกกา จ.ปทมธาน 4. โครงการเสรมสรางศกยภาพและขยายเครอขายยวชนจตอาสาเฝาระวงคณภาพคลองเชอมตอแมน าเจาพระยา

ในต าบลเชยงรากนอย อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน: ต.เชยงรากนอย อ.สามโคก จ.ปทมธาน

5. โครงการชมชนคนปลายน า ระยะท 2: เชยงรากใหญ, ธญบร และ อ.เมอง ปทมธาน

6. โครงการท าน าใสใหคลองสวย: ต.บางกระสอบ อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

82

No ชอโครงการ/ รผเสนอองคก ชมชน /พนทเปาหมาย วตถประสงค ตวอยางผลผลตทไดรบ (Output)

ระยะเวลา

)เดอน( งบเสนอ

)บาท( ทไดรบ งบสมทบ

(บาท)

รนท 3

1.

พฒนาตนน าแมกลอง / มลนธชวยเหลอเดกชายแดนจงหวดตาก

ต าบลโมโกร จ านวน 1 หมบาน คอบานแมกลองค (เปนพนทใหม) และต าบลแมจน จ านวน 9 หมบาน (เปนพนทเดม) อ าเภออมผาง จงหวดตาก รวมทงสนเปน 10 ชมชน

1. ฝายชะลอน าจ านวน 40 ฝาย ในพนท 2 ชมชน

2. แกสชวภาพจ านวน 2 ระบบ ใน 2 โรงเรยน (ดแลระบบเดม)

3. ถงขยะ 40 จด ใน 10 ชมชน 4. ป ยหมกและสารชวภาพ10 โรง ใน 10

ชมชน 5. เสรม/สรางพฒนาศกยภาพ ใน 10

ชมชน

1. มโรงเรอนเกษตรอนทรย 5 โรง 2. เกดกลมเกษตรอนทรย 5 กลม 3. ลดการใชสารเคม 900 ลตร/ป 4. กลมเกษตรกร 50 ครอบครว ไดรบ

อาหารปลอดสารพษ และ ไดรกษาสงแวดลอมในน าและเปนตนแบบแกบคคลใกลเคยง

5. มระบบการคดแยกขยะแลว 5 ชมชน และ มจดคดแยกขยะทเปนปลาสตกแลวจ านวน 50 จด

18 600,000 859,200

2.

ชมชนลาดสวายรวมใจรวม

สรางคลองสวยน าใส

/ เครอขายชมชนลาดสวาย

รวมใจอนรกษสงแวดลอม

ตงอยในเขตเทศบาลเมอง

ลาดสวาย ประกอบดวย 2

ชมชน ดงน 1.หมท 8 บาน

คลองสาม 2. หมท 9 บาน

คลองสาม

1. ตรวจวดคณภาพน าและแจงเตอนระดบ

คณภาพสงแวดลอม

2. จดท าเครองเตมอากาศแบบชยพฒนา

และใชพลงงานทดแทนในการ

ขบเคลอนเพอเพมออกซเจนในน า

3. ปฏบตการรวมในการก าจดผกตบชวา

และสรางมลคาของผกตกชวา

4. ท า EM และฝกอบรมการจดท าชดดก

จบไขมนใชในระดบครวเรอน

1. 900 ครวเรอนไดรบผลประโยชนจาก

โครงการฯ เชน ตดตงถงดกไขมน

และถงผลตไบโอแกส

2. เกดรปธรรมในการบ าบดน าเสยดวย

การเตมอากาศดวยพลงงาน

หมนเวยน

3. เกดศนยการเรยนรการบ าบดน าเสย

ดวยการเตมอากาศดวยพลงงาน

18 684,750 107,000

83

5. แลกเปลยนเรยนรกบกลมอนรกษแมน า

ล าคลองในจงหวดปทมธาน

แสงอาทตยและศนยเรยนรการก าจด

ผกตบชวาใหเปนประโยชน

4. จดท าหลกสตรและบรณาการ

หลกสตรการเรยนการสอนการ

บรหารจดการน าเสยอยางเปนระบบ

รวมกบโรงเรยนในเขตเทศบาล

3.

รวมมอ รวมใจ รกษสงแวดลอม/ชมรมอาสาสมครสาธารณสข ต.ดอนเจดย

เทศบาลต าบลดอนเจดย

แบงออกเปน 8 หมบาน

องคการบรหารสวนต าบล

ทงสมอ แบงออกเปน 4

หมบาน ระยะหางระหวาง

ต าบล 2 กโลเมตร ม

โรงเรยนในพนท 3 แหงเปน

ขยายโอกาส 2 แหง

นกเรยนประมาณ 800 คน

1. อบรมการท าน าหมกชวภาพ ราขาว ราเขยว

2. แปลงนาสาธตการลดการใชสารเคม 3. ครอบครวตนแบบการคดแยกขยะใน

ครวเรอน 4. สรางจดสาธตการท าบอหมกแกส

ชวภาพจากขยะเปยก 5. คายสงแวดลอมศกษา 6. อบรมพฒนานกพด นกจดรายการ และ

จดรายการเสยงสงแวดลอม 7. รณรงคตลาดนดรวมใจ 8. เวทสภาสงแวดลอมคนดนแดนยทธ

หตถ 9. วงแลกเปลยนเรยนรรวมกนตอเนอง

1. เกดศนยเรยนร การผลตสารชวภาพ

ต าบลทงสมอ จ านวน 2 แหง ต าบล

ดอนเจดย จ านวน 3 แหง

2. ปรมาณขยะนอยลงโดยวดจากอตราการเกบขยะของ อบต.ทงสมอ ทลดจ านวนเทยวในการเกบขยะในแตละวนลดจ านวนลง

3. มกจกรรมทขดลอกคลองเหมองยายแจวและเหมองยายทม ในเขตต าบลทงสมอ ระยะทางรวม 6 กโลเมตร ซงตนเขนและคณภาพน าทไมดเพราะมผกตบชวาเปนจ านวนมาก

4. จดท าไบโอแกสจากถงพลาสตกจากการศกษาดงานทชมชนลาดสวาย ต าบลคลอง 3 อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน ตดตงเปนตนแบบในชมชน จ านวน 6 จด

18 578,000 156,000

84

ต าบลทงสมอ 4 จด และต าบลดอนเจดย 2 จด

5. มการขดลอกคลอง ระยะทางรวม 6

กโลเมตร จากกจกรรมนท าให

คณภาพน าดขน คนในชมชนใชน าท

มคณภาพ แกไขปญหาน าทวม

4.

เสรมสรางศกยภาพและขยาย

เครอขาย ยวชนจตอาสา เฝา

ระวงคณภาพ คลองเชอมตอ

แมน าเจาพระยา ในต าบล

เชยงรากนอย อ าเภอสามโคก

จงหวดปทมธาน/หมบาน

ศาลาแดงเหนอ

ชมชนบานศาลาแดงเหนอ

ครอบคลม 5 คลองหลกท

เชอมโยงกบแมน า

เจาพระยา ชวงต าบลเชยง

รากประกอบดวย

1. คลองเชยงรากนอย

2. คลองปากอาจ

3. คลองบานพลบ

4. คลองค และ

5. คลองเปรมประชากร

1. สรางเครอขาย เฝาระวง มลพษทางน า

5 สายคลอง

2. จดท าแผนทเดนดน 5 สายคลอง

3. จดท า วงลอพยากรณ สถานการณน า 5

สายคลอง

4. จดท าแผนทมลพษทางน า 5 สายคลอง

5. เฝาระวงคณภาพน า

6. จดท าฐานขอมลเฝาระวงมลพษทางน า

5 สายคลอง

7. ถอดบทเรยนการจดท าแผนทมลพษ

ทางน า 5 สายคลอง

1. เครอขาย ยวชนจตอาสา ในพนท

ศกษาทขยายขน

2. มแผนทเดนดน และแผนทมลพษทาง

น า 3 สายคลอง (คลองค คลองเปรม

ประชากร และคลองเชยงรากนอย)

3. มวงลอพยากรณน า 3 สายคลอง

4. ยวชนฯสามารถ เฝาระวงน าได

18 723,125 25,000

5.

ชมชนคนปลายน า ระยะท 2

/เครอขายสงแวดลอม

ปทมธาน

พนทต าบลเชยงรากใหญ

อ าเภอสามโคก จงหวด

ปทมธาน

1. ลงนามความรวมมอและรบฟงความ

คดเหนในพนทเปาหมาย 3 ต าบล

2. ตดตงระบบบ าบดน าเสยในครวเรอนน า

รอง

1. เกดธนาคารขยะ

2. เกดธนาคารน าหมก

3. มการตดตงถงบ าบดน าเสยใน

ครวเรอน

18 1,212,250 383,500

85

พนทต าบลรงสต อ าเภอ

ธญบร จงหวดปทมธาน

พนทต าบลบางกะด

อ าเภอเมองปทมธาน

จงหวดปทมธาน

3. จดตงธนาคารน าหมกชวภาพ และโรง

ป ยอนทรย

4. จดตงธนาคารขยะ

5. พฒนาแกนน าเยาวชนอนรกษ

สงแวดลอมระดบต าบล

4. เยาวชนไดรบการพฒนาศกยภาพ

และเปนแกนน าในการท างานตอไป

6.

ท าน าใสใหคลองสวย 2 /

กลมอนรกษสงแวดลอมล าพ

บางกระสอบ

พนทชมชนใน ต.บาง

กระสอบ ต.ทรงคะนอง ต.

บางยอ ต.ส าโรง

จ านวนครอบครวทเขา

รวมโครงการ : 100

ครอบครว

1. ตดตงถงดกไขมนครวเรอน

2. หนวยผลตน าหมกชวภาพ

3. เสรมสรางศกยภาพ/กจกรรมสาธต/ด

งาน

4. ปรบปรงพนท 3 จ านวน 13 ไรเศษ โดย

การขจดวชพช ขดลอกทองรองสวนท

ตนเขน ซอมแซมทอระบายน า และปลก

ตนไมทดแทน ประมาณ 1,000 ตน

1. น าทงจาก 100 ครวเรอน ใน 4 ต าบล

ไดรบการบ าบดกอนปลอยลงแหลง

น าคคลอง และแมน าเจาพระยา

2. มน าหมกชวภาพ เปนป ยส าหรบพช

และเออประโยชนตอแหลงน า

ธรรมชาต

3. สรางเครอขายและถายทอดองค

ความร ต.บางกระสอบ ทรงคนอง

บางยอ บางน าผง และ ต.ส าโรง

4. แหลงพงพกอาศย ขยายพนธหงหอย

และรกษาความหลากหลายทาง

ชวภาพของพช สตว และแมลง

5. ขยายพนทท าใหเครอขายชมชนมหา

วงษพฒนา ต.ส าโรง ทอยอกฟากฝง

แมน าเจาพระยา มความตระหนก

เรองสงแวดลอม

15 680,000 550,000

86

รอบการสนบสนนท 4 1. โครงการคน-สตว-ปา ยงพงพาและผกพน: ชมชนตนน าหวยแมขมน เขตอทยานแหงชาตศรนครนทร จ.กาญจนบร 2. โครงการรวมใจรกษน าไมทงน ามนทอดซ าสค คลอง ทอระบาย: เขตเทศบาลเพชรเมองทอง อ. แสวงหา จ.อางทอง 3. โครงการพฒนาเครอขายชมชนตนน าลมสาขาล าภาชในพนทอ าเภอสวนผง ราชบร: ลมน าภาช อ.สวนผง จ.ราชบร 4. โครงการสรางฝายกงถาวรเพอการบรหารจดการน า: บานบง อ.บานคา จ.ราชบร 5. โครงการพฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย อ าเภอบานคา ราชบร: อ.บานคา จ.ราชบร 6. โครงการรวมใจรกษคลองแสนแสบ: รมคลองแสนแสบ หนองจอก กรงเทพฯ 7. โครงการสงเสรมการใชสารชวภาพในการเกษตรเพออนรกษสงแวดลอม: ต. ราชสถต อ.ไชโย ต. มหาดไทย อ.เมอง ต. ทางพระ

อ. โพธทอง

87

No ชอโครงการ/ รผเสนอองคก ชมชน /พนทเปาหมาย วตถประสงค ตวอยางผลผลตทไดรบ (Output)

ระยะเวลา

)เดอน( งบเสนอ

)บาท( ทไดรบ งบสมทบ

(บาท)

รนท 4

1.

พฒนาองคกรชมชนเพอการจดการเกษตรอนทรย อ.บานคา จ.ราชบร /เครอขายเพอนเพอการพฒนาองคกรเกษตรอนทรยชมชน

หมท 1 หมท 5/หมท 7/หมท 10 และต าบลบานบง หมท 10 ชมชนกระเหรยงบานบางกะมา

1. ส ารวจและประเมนการจดการระบบฐานขอมลการผลตแปลงผลต

2. เวทการจดการวางแผนการผลต 3. ประชมองคกรผผลตระดบชมชน/

ระหวางกลม/เครอขาย 4. ศกษาแลกเปลยนบทเรยนระหวาง

เครอขายเกษตรอนทรยภาคเหนอ และศกษาการจดการระบบหลงเกบเกยว

5. สรปบทเรยนแนวทางการจดการเกษตรอนทรยเพอลดการใชสารเคม

6. โรงเรยนชาวสวน: - กจกรรมการอบรมความรเรอง

แมลง/ศตรพช - กจกรรมการตอเชอจลนทรย

และแบคทเรยชนดตางๆ - กจกรรมการท าฮอรโมนพช/

เมลดพนธ - กจกรรมการอบรมการท าป ย

หมก/ป ยพชสด

1. เกดแปลงทไดมาตรฐานเกษตรอนทรยชมชน จ านวน 10 ราย ( แปลง) จ านวน 30 ไร

2. เกษตรกรมผลผลตตามมาตรฐานอนทรยสงตอใหผบรโภคไดอยางนอยสปดาหละประมาณ 250 กโลกรม = 1,000 กโลกรม/เดอน

3. เกดกองทนเพอรบซอผลผลตจากเกษตรกรทเขารวมจ านวน 1 กองทนทมรปแบบบรหารยงอยในกระบวนการพดคย

4. เกดศนยการเรยนรพฒนาระบบการผลตแบบอนทรยชมชน 1 แหง ทชมชนและหนวยงานทองถนเกดการยอมรบและใหความรวมมอฯ ซงประกอบดวยโรงป ยหมก 1 โรง/โรงผลตเรยนรสารชวภณฑ 1 โรง อยภายในแปลงรวม

14 700,000

202,000

88

- กจกรรมเสรมสรางความรแนวคดเกษตรอนทรย/เกษตรกรรมยงยน/วนเกษตร

7. ฝกอบรมการตรวจสอบรบรองแบบมสวนรวม 1 ครง

8. สรางกระบวนการรบรองแบบมสวนรวมแบบ PGS ในแปลงตางๆ 2 ครง

9. การจดการองคความรเกยวกบกระบวนการทดลองแปลงสาธต

5. ผลตป ยหมกชวภาพ 30,000 กโลกรม และน าหมกชวภาพ 1,000 กโลกรม

6. จ านวนสารเคม ป ยเคม และสารก าจดศตรพชทลดการใช จ านวน 15,000 กโลกรม

2.

พฒนาเครอขายชมชมตนน าลมน าสาขาล าภาชในพนท อ าเภอสวนผง จงหวดราชบร/ กลมสานคนสามวยใสใจตนน า

ลมน าหวยบอหว ชมชนบอหว หม 4 ต.ตะนาวศร ลมน าหวยผาก ชมชนหวยผาก หม 7 ต.สวนผง ลมน าหวยบานบอ ชมชนผาปก หม 3 ต.สวนผง พนทเปาหมายรวม 207 ตร.กม. (บานบอหว 63 ตร.กม.,บานหวยผาก 58 ตร.กม.,บานผาปก 87 ตร.กม.) สายน าเปาหมายรวม 39 กม.(หวยบอหว 6 กม.,หวยผาก 7 กม.,หวยบานบอ 26 กม. (คลอง/แมน า)

1. เวทรวบรวมขอมล ส ารวจและตดตามสถานการณปญหาการใชดน น า ปา และสารเคม ในพนท 3 ลมน า

2. เวทพฒนาศกยภาพแกนน าชมชน แมบาน เกษตรกร เดกและเยาวชน

3. พฒนาแปลงสาธตและศนยเรยนรเกษตรอนทรยในชมชนลมน าหวยผาก

4. กจกรรมรวมใจรกษน า: ปองกนและดบไฟปาปลกปา,การท าน าหมกชวภาพใชในครวเรอน

5. ศกษาดงานและแลกเปลยนเรยนร 6. เวทถอดบทเรยนและประเมนผลแบบม

สวนรวม

จดท าสอและเผยแพร

1. กลมเปาหมายมความรความเขาใจรวมกนในการดแลรกษาทรพยากรดน น า ปา ยงยน

2. ไดแปลงสาธตและศนยเรยนรเกษตรอนทรยทผสมผสานภมปญญาทองถนในการจดการดน น า ปา และลดการใชสารเคม ใหเกดความยงยนจ านวน 1 ศนยพนท10 ไร

3. เกษตรกรกลมเปาหมายสามารถน าความรและประสบการณมาปรบใชในการท าเกษตรอนทรยของตนเอง

4. พนททไดด าเนนกจกรรมอนรกษดน/พนทตนน า จ านน 1,600 ไร

18 566,400

236,100

89

จ านวนครอบครวทเขารวม

โครงการ: 150 ครวเรอน

5. ไดชดขอมลเกยวสถานการณปญหาดน น า ปา และการใชสารเคมในการเกษตรและในครวเรอนเพอใชในการเผยแพรสชมชนอน

6. จ านวนป ยหมกทสามารถผลตได จ านวน 6,000 กโลกรม และน าหมกชวภาพ จ านวน 5,800 กโลกรม

7. ผลตจลนทรยกอน หรอ อเอมบอล และกระสนอเอม จ านวน 400 กโลกรม

8. ลดการใชสารเคม ป ยเคมและสาร

ก าจดวชพช จ านวน 1,500 กโลกรม

90

3

ฅน- สตว - ปา ยงพงพาและผกพน /สมาคมสตววทยาแหงลอนดอน ประเทศไทย (ZSL Thailand)

บานดงเลกหรอบานปากเหมอง หมท 7 ต าบลดานแมแฉลบ อ าเภอศรสวสด จงหวดกาญจนบร ตงอยกลางปาในเขตอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทร

1. สรางกระบวนการมสวนรวมระหวางชมชนกบเจาหนาทอทยานแหงชาตเขอนศรนครนทรในการจดการปา อนรกษรอบชมชนดงเลกจ านวน 574 ไร

จดท าแผนการจดการปาอนรกษ 574ไร

เดนลาดตระเวนปาเชงคณภาพแบบมสวนรวม

จดท าแนวกนไฟรอบเขตปาอนรกษ ฯ

เพาะกลาไมพนถนและปลกเสรมในเขตปาอนรกษฯ

2. จดตงกลมเฝาระวงสตวปาเขามากนพชไร

3. คนหารปแบบการปลกพชทางเลอกและการจดการสารเคมทเกอกลตอระบบนเวศของผนปา

4. ทดลองวธการบ าบดน าทงจากครวเรอนกอนปลอยลงดนและขยายผล

1. เกดแผนการจดการปาอนรกษของชมชนดงเลก

2. เกดขอตกลงการใชประโยชนจากปาอนรกษ 574 ไร ทชมชนยอมรบและน าไปสการประกาศใช

3. เกดแนวกนไฟรอบเขตปาอนรกษ 574 ไร และการลาดตระเวน

4. เกดเรอนเพาะช ากลาไมทองถนของชมชน มการปลกเสรมและปลกเปนแนวเขตระหวางพนทท ากนและแนวเขตปาอนรกษ

5. เกดหลกสตรและการเรยนการสอนชางนอยในปาใหญเพอสรางการอยรวมกนระหวางคนกบสตวปา

6. เกดรปแบบการปลกพชทเกอกลผนปา 7. เกดรปแบบการลดสารเคมใน

การเกษตรของชมชนทสามารถน าไปปรบใชได

8. เกดรปแบบในการบ าบดน าทงจากครวเรอนกอนปลอยลงดนทชมชนสามารถน าไปปรบใชได (ตดตงถงดกไขมน จ านวน 12 ถง)

18

666,500

131,300

91

4

รวมใจรกษน า ไมทงน ามนทอดซ าสค คลอง ทอระบาย / เครอขายชมชนแกไขปญหาน ามนทอดซ าในครวเรอนเทศบาลเพชรเมองทอง

พนทในเขตเทศบาลเพชรเมองทอง

1. จดอบรมใหความรประชาชน เกยวกบปญหาน ามนทอดซ าทสงผลกระทบตอมลภาวะทางน าและพนททางการเกษตร

2. ตงจดรวบรวมน ามนทอดซ าในหมบานๆละ 1 จด

3. รบแลกน ามนทอดซ า ดวยน าดมและไขไก

4. ขยายเครอขาย รวบรวมน ามนทอดซ า 5. ไปสเขตพนทใกลเคยง /อ าเภอใกลเคยง 6. จ าหนายน ามนทอดซ าใหกบ 7. ศนยผลตไบโอดเซลชมชนอ าเภอ

แสวงหา หรอบรษท บางจากฯ (มหาชน)

1. ประชาชนในพนทใกลเคยงไมทงน ามนทอดซ าลงสแหลงน า

2. ประชาชนเกบรวบรวมน ามนทอดซ ามาแลกน าดม/ไขไก กบเทศบาลเพชรเมองทอง

3. มเงนหมนเวยนมาซอ น าดม/ไขไก เพอใชในการรบแลกน ามนทอดซ าจากชมชนและครวเรอนา

4. น ามนทอดซ าน าจ าหนายใหกบศนยผลตไบโอดเซลชมชนอ าเภอแสวงหา และเปนประโยชนตอเกษตรกรในแงของการลดตนทน (ซอไบโอดเซลในราคาถก)

5. จ านวนหมบานทเขารวมโครงการ 14 หมบาน

6. ระยะทางของคลองหรอแมน าทไดด าเนนกจกรรม 10 กโลเมตร

7. จ านวนน ามนทอดซ าทรบแลกจากชมชน จ านนจ 6,400 ลตร

8. จ านวนไบโอดเซลชมชนทผลตจากน ามนทอดซ า จ านวน 5,231 ลตร

9. 9. มยอดเงนทนหมนเวยนเพอรบแลกน ามนทอดซ า 39,000 บาท

18

160,000

48,500

92

5

3 ขายสานใจรกษสงแวดลอม/ ประชาสงคมจงหวดอางทอง

ต าบลราชสถต อ าเภอไชโย ต าบลมหาดไทย อ าเภอเมอง ต าบลทางพระ อ าเภอโพธทอง

1. ศกษาดงาน และอบรมใหความรกบเครอขายเรองการอนรกษแมน าล าคลองและการตรวจจบคณภาพของแมน าล าคลอง

2. ท าน าหมกชวภาพเพอใชทดแทนสารเคม

3. เวทประชมเครอขายเพอแลกเปลยนเรยนร

4. เวทสรปถอดบทเรยน + เวทสรปองคความร

5. จดท าชดความรเพอเผยแพร 6. จดท าแผนและบรณาการแผนการ

จดการแมน าล าคลองรวมกบทองถน เพอประกาศเปนนโยบายสาธารณะ

1. ผเขารวมทกคนสามารถท าน าหมกชวภาพใชเองได

2. ไดชดความรจากบทเรยนประสบการณจรงของกลมเปาหมาย

3. ไดชดความรทสามารถเผยแพรได อยางนอยจ านวน 3 ชด

4. ไดแผนงานบรณาการของแตละพนทรวมกบ อปท.

5. พนท อปท.ประกาศเปนนโยบายสาธารณะของชมชนทองถน

6. จ านวนพนททไดด าเนนการอนรกษดน/พนทตนน า จ านวน 230 ไร

7. ระยะทางของคลองหรอแมน าทไดด าเนนกจกรรมอนรกษ 5 กโลเมตร

8. สารเคม ป ยเคม และสารก าจดศตรพชทลดจ านวนการใช จ านวน 2,300 กโลกรม

9. จ านวนน าหมกชวภาพทสามารผลตได 5,000 ลตร

12

725,250

1,110,000

สรางฝายกงถาวรเพอการบรหารจดการน า / ราษฏรอาสาสมครพทกษปาต าบลบานบง (รสทป)

ล าหวยโปงกระทง (สาขาของล าหวยทาเคยตนน าภาช) จ านวน 4 ฝาย และ

1. ประชาคมชาวบาน สรางฝายกงถาวร 3 ตวแรก พรอมทงเกบขอมลกอนสรางฝาย

1. ไดฝายกงถาวระ 2 ตว 2. ล าหวยจดทสรางฝายแลว สามารถเกบ

กกน าไดด สรางความชมชนใหเกษตรไดยงยนขน

93

6

ล าหวยบางกระมา 2 ฝาย ตงอยใน ต.บานบง อ าเภอบานคา จ.ราชบร

2. ประชาคมอกครง เพอแจงผลการด าเนนงานและประเมนผลงาน

3. เกบขอมลพนทสรางฝายแลวกบจดทยงไมไดสราง

4. เกบขอมลฝายทยงไมไดสรางทง 3 ตว 5. สรางฝายเพมอก 3 ตว พรอมเกบขอมล

ระหวางด าเนนการ 6. ประชาคมอกครง เพอแจงผลการ

ด าเนนงานและประเมนผลงาน

3. มขอมลเปนเชงกายภาพและขอมลความคดเหนของประชาชน

4. จ านวนพนททไดด าเนนกกจรรมอนรกษดน/พนทตนน า จ านวน 18,750

5. ระยะทางของคลองหรอแมน าทไดด าเนนกจกรรมอนรกษ จ านวน 2.5 กโลเมตร

17

600,000

392,000

7

รวมใจรกษคลองแสนแสบ/ ชมรมสตรมสลมบานคพฒนา รวมใจรกษคลองแสนแสบ

คลองแสนแสบ บรเวณหม 11 แขวงโคกแฝด เขตหนองจอก กทม. ทง 2 ฝงคลอง ชมชนบานคพฒนา

1. ดงาน รณรงคประชาสมพนธโครงการออกทางสอวทยและหนงสอพมพ

2. จดท า Big Cleaning Day 2 ครง และปรบภมทศนบรเวญรมคลองแสนแสบ

3. อบรมหลกสตรนกสบสายน าใหกบเยาวชน

4. อบรมการท า EM 5. สรางโรงเรอนเพาะช า โรงป ย ถงดก

ไขมนและแหลงเรยนร ปลกผกปลอดสารพษ ปลกผกไมตองใชดน เพาะเหด

6. มอบรางวลสมาชกในชมรมทท าถกตองตามกฏและกตกาของชมรม

1. ประชาชนในชมชนจ านวนมากกวา 75 ครวเรอนรจกชมรม และรถงวตถประสงคของชมรม

2. คลองสะอาดขน ผกตบชวาถกจ ากด น าสามารถไหลไปตามทางเดนของน าได

3. สมาชกในชมชนรจกประโยชนของ EM สามารถผลต และสามารน ามาใชประโยชนได น าในคลองสะอาด และคงสภาพทสามารใชอปโภคได ปลาและสตวน าด ารงได

18

1,535,000

206,000

94

4. สมาชกในชมชนมศนยเรยนร การใชประโยชนจากถงดกไขมน อนทรยแทนสารเคม

5. ชมชนมรายไดจากการขายผกปลอดสารพษ ฯลฯ เชน ขงดอง กลวยฉาบ กลวยหกมก แลผกตางๆ

6. จ านวนคลองทอนรกษ จ านวน 3 กม. 7. สารเคม ป ยเคม และสารจ ากดศตรพช

ทลดการใช จ านวน 2 กโลกรม 8. จ านวนน าหมกชวภาพทผลตได 10

กดลกกรม 9. ถงดกไขมน 1 ถง

95

ภาคผนวก 7 CD รวบรวมสอโครงการฯ

รายงานผลการดาเนินงาน (ระยะที่ 1: พ.ศ....

Documents