กระบวนการผลตวดทศนเพอการศกษา

NATHEE YONGYUT

Y.NATHEE@GMAIL.COM

กระบวนการผลตวดทศนเพอการศกษาการผลตรายการวทยโทรทศนทประสบความส าเรจและเปนทยอมรบของผชมนน ตองอาศยกระบวนการผลตทมประสทธภาพ มขนตอนการท างานทเปนระบบ เนองจากการผลตรายการวทยโทรทศน คอนขางมกระบวนการทซบซอน และมปจจยหลายประการทสงผลตอความส าเรจหรอความลมเหลวของการท างาน เชน บคลากรในการผลต อปกรณเครองมอในการถายท า การบรหารจดการ งบประมาณ เวลา เปนตน

กระบวนการผลตวดทศนเพอการศกษากระบวนการในการผลตรายการวทยโทรทศนโดยทวไป จะมการใชหลก 3 P’s เปนบรรทดฐานในการวางล าดบขนตอนในการท างาน คอ

1. P 1 (Pre-Production) หมายถง ขนตอนกอนการถายท ารายการ

2. P 2 (Production) หมายถง ขนผลตรายการ

3. P 3 (Post – Production) หมายถง ขนหลงผลตรายการ

IDEAVDO production for Education

กระบวนการผลตวดทศนเพอการศกษากอนทจะเขาสกระบวนการแรก หรอ P 1 (Pre-Production) ยงมกระบวนการทเปนรากฐานส าคญคอ การพฒนาความคด (Initiation) ซงเปนจดเรมตนในการท าใหเกดรายการวทยโทรทศน ไมวาจะเปนรายการใหม หรอรายการทออกอากาศอย ลวนตองเรมตนจาก ความคด (idea) มากมาย อาท ผลตรายการอะไร เปาหมายคออะไร เนอหาอยางไร รปแบบไหน กลมเปาหมายคอใคร งบประมาณเทาใด เปนตน

ขนตอนการพฒนาความคด (Initiation)กลนกรองความคดเพอผลตเปนรายการวทยโทรทศนขนมา

รายการใหมอาจตองใชเวลาพอสมควร

ผอ านวยการผลต มกจะเปนผจดประกายความคดในเบองตนเกยวกบการสรางรายการใหมโดยพจารณาถงสงทตองการน าเสนอแงมมตางๆ อยางคราวๆ

ขนตอนการพฒนาความคด (Initiation)ระดมความคดเหน (brainstorming)

ชวยกนท าใหความคดรายการ (program idea)

พฒนาเปนแกนรายการ (theme) ทนาสนใจ และมความเปนไปไดในการผลต

ขนตอนการพฒนาความคด (Initiation)ขนตอนทส าคญในการพฒนาความคด คอ การลงรายละเอยดทางความคดใหมความชดเจนหรอเรยกวาการก าหนดกระบวนการสาร (defined process message) ไดแก การก าหนดกรอบสงทตองการน าเสนอวา รายการตองการน าเสนออะไร (what) เพออะไร (for what) ใหใคร (to whom) และอยางไร (how)ตองมการคนควาหาขอมล (research for information) จากแหลงตางๆ เพอน ามาประกอบการตดสนใจ

- หลกจตวทยาของผรบชมประกอบในการพจารณา1. เนอหาของรายการตองมสวนเกยวของกบผชม ท าใหผชมรสกวาตนเองเปนสวนหนงของเรอง เชน รายการทมเนอหาเกยวกบชวตหรอสงแวดลอมใกลตวยอมมผลทางจตวทยาสงกวารายการอยางอน

2. รายการทมเนอหาเกยวกบความขดแยงทางความคดจะดงดดความสนใจไดมาก ความขดแยงระหวางความคดเหนของคนสองคน ระหวางคนกบสงคม หรอระหวางคนกบธรรมชาต การโตแยงทางความคด ซงน าไปสค าถามททาทายค าตอบ ปลกเราความสนใจของผชม

มสวนเกยวของกบผชม VDO production for Education

ขดแยงทางความคดVDO production for Education

- หลกจตวทยาของผรบชมประกอบในการพจารณา3. รายการทเขาใจงาย และใหแงคดแกผชม ยอมไดรบความนยมมากกวารายการทล าลก และสบสน

…การผลตรายการมจดประสงค คอเปนการสรางสารเพอน าเสนอตอกลมเปาหมายหลกคอผรบสารหรอผรบชมนนเอง ดงนน การวเคราะหปจจยแวดลอมตางๆ ของผรบสารจงเปนสงจ าเปนและควรค านงถงประโยชนทผชมจะไดรบเปนส าคญ

โครงงานการผลตรายการวดทศนเพอการศกษาVDO production for Education

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)1. การประชมทมงานผผลต :ระดมสมองในการเสนอความคดเหนและตดสนใจรวมกน

2. การหาขอมล :ศกษาขอมลรายละเอยดทงหมดทจะสนบสนนและเปนประโยชนตอการผลตรายการ

3. การจดท าโครงสรางรายการวทยโทรทศน

3.1 ไตเตลรายการ :บอกชอรายการ ชอเรอง ผแสดง ผด าเนนรายการ

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)3.2 สวนเนอหา : เปนการเกรนน าสนๆ และเปนสวนแรกทส าคญในการสรางความจงใจใหผชม หรอตองการใหทราบภาพรวม ความเปนมา ความสาคญของรายการ อาจใชการเลาเรองหรอแจงเรอง การสรางความขดแยง หรอการใชค าถามหรอปญหาน าเพอสรางความสนใจแกผชม สวนวธการน าเสนออาจใชผด าเนนรายการ หรอการท าเปน Scoop หรอ สารคดโดยใชเวลาทไมมากนก

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)3.3 สวนน าเขารายการ

3.4 น าเสนอเนอหาตามประเดน

3.5 สวนสรป

3.7 เครดตทายรายการ เปนสวนทระบชอผทอยเบองหลงรายการโดยจาแนกเปนกลมตางๆ

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)4. การเตรยมบท เตรยมเขยนบทวทยโทรทศน (Script) ซงถอเปนหวใจของการผลตรายการ เนองจากบทรายการวทยโทรทศนเปนสงทแสดงถงรายละเอยดของเนอหารายการทงหมดไมวาจะเปนบทค าพด ลกษณะของภาพทจะปรากฏ เสยงประกอบ มมกลอง เทคนคในการตดตอ

การท าบทโทรทศนอาจแบงเปน 3 ขนตอนหลก1. บทราง (Draft Script) ถอเปนการเขยนบทครงแรก เพอใหผก ากบรายการตรวจสอบวาตรงตามแนวคดและวตถประสงคทวางไวหรอไม บทโทรทศนสวนใหญจะตองถกน ามาปรบปรงและพฒนาใหลงตวกอนการถายท าจรง บางครงเปนการปรบเพอใหเขากบบคลกของผแสดง บางครงเปนการปรบเพอใหสอดคลองกบงบประมาณทตงไว บางครงเปนการปรบสถานทถายท า หรอบางครงอาจปรบใหเขากบวตถประสงคของผสนบสนนรายการ

การท าบทโทรทศนอาจแบงเปน 3 ขนตอนหลก4.2 บทโทรทศนขนสดทาย (Final Script) หลงจากทไดปรบบทจนเปนทพอใจของผมอ านาจในการตดสนใจ เชน ผอ านวยการผลต ผก ากบ ผเกยวของในสถานและผสนบสนนทางดานการเงนแลว ผเขยนบทโทรทศนจะน ามาใหผอ านวยการผลตอนมตเพอด าเนนการถายท าตอไป

การท าบทโทรทศนอาจแบงเปน 3 ขนตอนหลก4.3 บทถายท า (Shooting Script) คอ บทโทรทศนทผานการอนมตแลว จะน ามาแตกแยกยอยเปนแตละฉาก ใหรายละเอยดของมมกลอง แสง อปกรณประกอบฉาก เปนตน เพอแจกจายใหกบทมงานผลต เพอการเตรยมการถายท าตอไป

5. การจดหานกแสดง (Casting)VDO production for Education

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)5. การจดหานกแสดง (Casting) ตองละเอยดรอบคอบในการจดหาเพอใหไดนกแสดงทมวนย รหนาทในการท างาน มความสามารถในการถายทอดตามทตองการและทสาคญคอคาตวตองอยในงบประมาณทก าหนด

6. การก าหนดสถานทในการผลตรายการ

7. การก าหนดงบประมาณ

- การก าหนดสถานทในการผลตรายการ

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)8. การประสานงานกบทกฝายในทมงานผผลต ซงจะมเอกสารประกอบ การผลตรายการทละเอยดรอบคอบและถกตอง ประกอบดวย

8.1 ตารางการผลตรายการ (Master Production Schedule) เพอใหผเกยวของไดทราบถงตารางการผลตรายการทกขนตอน จนถงงานเสรจสนและออกอากาศ ตารางแผนงานการผลตรายการจะรวมทกขนตอนการผลตทสมบรณทสดถงสงทตองท า

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)8.2 เอกสารตดตอทมงานและนกแสดง (Cast/Crew sheet) ประกอบดวยรายชอทมงานและนกแสดงทเกยวของ เบอรโทรศพท และทอยทสามารถตดตอได

8.3 ตารางการซอม (Rehearsal Schedule) ประกอบดวยกาหนดการ วน เวลา และสถานทซอม

8.4 รายละเอยดอปกรณทตองใช (Facilities Request Form or Fax Sheet) เพอการจดเตรยมใหพรอมส าหรบวนถายท า

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)8.5 ตารางการด าเนนงาน (Operational Schedule) ประกอบดวยรายละเอยดของเวลา กจกรรม และบคคลทเกยวของกบการผลตรายการในแตละวน โดยเรมตงแตการเขาสรางฉาก เตรยมสถานท จดแสง จดวางกลอง อปกรณพเศษ การซอม การถายท า จนถงการเกบของ

8.6 ใบนดหมาย (Call Sheet) จดท าขนเพอเปนลายลกษณอกษรใหกบนกแสดงหรอผรวมรายการเพอแจงเวลาและสถานทส าหรบการซอมและการถายท าในใบนดหมาย

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)8.7 ตารางถายท า (Shooting Schedule) ประกอบดวยรายละเอยดของฉากทถาย วน เวลาทถายทาและอปกรณทเกยวของ การท าตารางการถายท าทสมบรณจะชวยใหผอ านวยการผลตสามารถจดงบประมาณการผลตไดอยางมประสทธภาพทสด

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)9. การเตรยมเครองมออปกรณส าหรบถายท า สงส าคญในการเตรยมเครองมอตางๆ คอ ควรตรวจสภาพการท างานของอปกรณทกชนกอนออกเดนทางไปถายท านอกสถานทหรอกอนการถายท าในหองสตดโอ เชน แบตเตอรควรชารจไฟใหเตม อปกรณสมภาระตางๆ บรรจใหกะทดรดและรดกมเพอความสะดวกในการเคลอนยาย

ขนกอนการผลตรายการ (Pre – production)10. การซกซอมกอนการถายท าจรง สองขนตอน คอ ขนตอนแรกซอมแหงหรอซอมยอย (dry rehearsal) จะซอมนอกหองสงรายการ ยงไมมอปกรณในการถายท าเปนการสรางความเขาใจกบบทกอนเพอฝกน าเสยงตามอารมณของบทซงอาจจะมการแกไขบทบางใหเหมาะสมกบผแสดงเมอเรยบรอยแลวกจะซอมตอดวยการก าหนดมมกลองหรอ camera blocking คอ การจดวางตวผแสดง ณ จดตางๆ ในฉากสมมตขนโดยยงไมตองมของจรง ขนตอนทสองการซอมใหญ (dress rehearsal) เปนการซอมการแสดงทกอยางพรอมเหมอนจรงไมวาจะเปนกลอง อปกรณตางๆ ฉาก รวมถงเสอผาของนกแสดง และผรวมรายการทกคนเพอเตรยมการถายท าจรง

ขนการผลตรายการ (Production)การถายท ารายการโทรทศนโดยทวไปอาจจ าแนกได 3 วธ คอ การถายท ารายการตามวธการผลตโดยพจารณาจากจ านวนกลอง การถายท ารายการในหองผลตรายการ หรอสตดโอการถายท ารายการภาคสนาม หรอนอกสถานท

การถายท ารายการ

การถายท ารายการ1. การถายท ารายการจ าแนกตามลกษณะการแพรภาพออกอากาศ จ าแนกเปนการถายท ารายการลวงหนา และการถายท ารายการเพอออกอากาศหรอถายทอดสด <<ขอด-ขอเสย>>

การถายท ารายการ

การถายท ารายการ2. การถายท ารายการโดยใชกลองตวเดยวหรอหลายตว2.1 ถายท ารายการโดยใชกลองตวเดยว เหมาะสาหรบการถายท ารายการทตองการความคลองตวในการถายท าสง มการใชทมงานนอย ประหยดงบประมาณ ใชเวลาในการถายท านาน เชน รายการสารคด แตบางครงเปนรายการทมการน าเสนออยางรวดเรว เชน รายการขาว

การถายท ารายการ2.2 การถายท ารายการโดยใชกลองหลายตว เปนการใชกลอง 2 ตวขนไปในการถายท ารายการหรอเหตการณภายในเวลาเดยวกน โดยมการเลอกภาพผานอปกรณทเรยกวา Switcher การถายท ารายการแบบนสามารถถายท าไดอยางตอเนองสมบรณและไดภาพทหลากหลายมมท าใหเกดความนาสนใจในการน าเสนอและไดรายการทสมบรณหรอคอนขางสมบรณ เหมาะส าหรบการถายท ารายการในหองผลต หรอนอกสถานทและมรถถายท ารายการภาคสนาม

การถายท ารายการ3. การถายท ารายการจ าแนกตามสถานท โดยสถานทในการถายท ารายการจะม 2 ประเภท คอ การถายท ารายการในหองผลตรายการหรอสตดโอและการถายท ารายการภาคสนามหรอการถายท ารายการนอกสถานท

3.1 การถายท ารายการในหองผลตรายการหรอสตดโอ สามารถควบคมสภาพแวดลอม ในดานอณหภม แสงและเสยงไดตามทตองการ การถายท ารายการในหองผลตรายการน สวนใหญเปนรายการทถายท าในลกษณะรายการสมบรณ เพราะมวสดอปกรณคอนขางพรอมเชน รายการขาว รายการละคร รายการเกมโชว

studio

3.2 การถายท ารายการภาคสนาม เปนการถายท ารายการนอกหองผลตรายการ หรอการถายท าในสถานทจรงดงนน รายการทถายท าจงไดบรรยากาศฉากทมความสมจรงแตองกบสภาพแวดลอมทธรรมชาตเปนตวก าหนด ซงผผลตรายการไมสามารถควบคมได ดงนนจงตองมอปกรณทางดานเทคนคเขามาชวยเสรมเพอใหการถายท ารายการเปนไปดวยความราบรนและเสรจทนเวลา การถาย แบงออกเปน 3 แบบ

3.2 การถายท ารายการภาคสนาม แบบใชกลองเดยว เรยกวา ชด ENG. (Electronic News Gathering) ลกษณะทตวกลองกบเครองบนทกเทปประกอบตดกน ทงแบบทถอดแยกสวนไดและแบบทประกอบเปนชนเดยวกน เหมาะสาหรบงานถายทาขาว ถายทาสารคดทตองการความคลองตว สะดวก รวดเรวในการทางาน ใชทมงานไมมาก

3.2 การถายท ารายการภาคสนาม -ENG. (Electronic News Gathering)

3.2 การถายท ารายการภาคสนาม แบบใชกลองมากกวาหนงกลอง เรยกวา ชด EFP (Electronic Field Production) เปนอปกรณคลายกบในหองผลตรายการมกลองตงแต 2 กลองขนไป ตอสายสญญาณภาพจากกลองเชอมตอไปยงเครองผสมสญญาณภาพ (Vision Mixer) สามารถเลอกภาพไดจากกลองและหลายมมมอง มถายทากจกรรมไดอยางตอเนอง

3.2 การถายท ารายการภาคสนาม EFP (Electronic Field Production)

3.3 การถายท ารายการภาคสนาม แบบใชรถ Mobile Unit และ รถ OB Van

ขนหลงการผลตรายการ (Post - Production)เปนการน าเทปถายท าทได เขาสกระบวนการตดตอ (Editing) ซงเปนการน าภาพทไดจากการถายท ามาเรยงลาดบ โดยเฉพาะในการถายท าแบบกลองเดยวตองน าภาพทถายในแตละมมมาเรยงล าดบกน เพอเชอมภาพทงหมดใหไดตามเรองราวในบทโทรทศนทวางไวการตดตอในปจจบนมสองระบบ คอ ระบบลเนยร (Linear system) และระบบนอนลเนยร (Non – Linear)

การตดตอระบบลเนยร เปนการตดตอโดยใชเทปโดยมเครองตดตอเครองหนงเปนตวเลนเทป (player) อกเครองหนงเปนเครองบนทกเทปตดตอ (Recorder) การตดตอระบบน คณภาพของภาพและเสยงของเทปทไดจากการตดตอจะดอยกวาตนฉบบ

การตดตอระบบลเนยร

ระบบนอนลเนยร เปนทนยมกนมากในปจจบนเปนการตดตอดวยระบบคอมพวเตอรโดยน าภาพและเสยงทบนทกไดน าใสเขาไปในเครองตดตอคอมพวเตอรแลวท าการตดตอภายในเครองคอมพวเตอรทมโปรแกรมตดตอ ผตดตอจะตดตอบน Timeline แลวสลบภาพและเสยงไปมาไดโดยไมตองเรมรอยเรยงภาพใหมเหมอนการตดตอในระบบเทป หรอระบบลเนยร คณภาพของภาพและเสยงทตดตอเสรจแลวในระบบนอนลเนยรจะไมแตกตางจากเทปตนฉบบมากนก

Non-linear editing system

การตดตอมอย 2 ชวง1. การตดตอแบบ Off Line◦1.1 อปกรณแบบ Non–Linear◦1.2 อปกรณแบบ Linear

2. การตดตอแบบ On Line

1. การตดตอแบบ Off Line เปนการตดตอท ยงไมตองเนนเทคนคและคณภาพ ตดตอเพอดความตอเนอง ความยาวในแตละ Shot ใหตรงกบเนอหาตามบทเทานน แบงเปน 2 แบบดงน1.1 อปกรณแบบ Non–Linear เปนการตดตอดวยอปกรณคอมพวเตอรโดยถายสญญาณขอมลภาพและเสยงลงไวในหนวยความจ า (Hard Disk) แลวบบอดขอมล (Compress) ไมตองละเอยดมากนก เพอใหสามารถบรรจขอมลไดปรมาณมากๆ จากนนจงตดตอเลอก Shot โดยมรายละเอยด Time Code (TC.) ของแตละมวนไว เพอจดท าเปน EDL (Edit Decision List) ส าหรบใชเปนขอมลตดตอแบบ Online ตอไป

อปกรณตดตอแบบ Non–Linear

1. การตดตอแบบ Off Line 1.2 อปกรณแบบ Linear คอ ระบบเดมทใชเครองวดโอเทป ตดตอธรรมดาแบบ Cut to Cut ยงไมตองใสเทคนคอะไรลงไป ตดเพอเลอกด Shot ทตองการและ TC เพอใชเปนแนวตวอยางส าหรบใชตดตอแบบ On Line ทสมบรณตอไป

2. การตดตอแบบ On Lineเปนการน าขอมลรายละเอยดจากวธ Off Line เพอจดท าเทคนคพเศษ เชน ซอนตวอกษร พลกเปลยนภาพ Dissolve Wipe ไตเตล(Title) เครดต(Credit) ทายรายการเพอแสดงความรบผดชอบผลงานและเปนประวตไวสบคนได บนทกเสยงบรรยาย เสยงประกอบ เสยงดนตร โดยเนนคณภาพทสมบรณและถกตองกอนทจะน าไปใชงานตามวตถประสงคตอไป

2. การตดตอแบบ On Lineเลอกใชอปกรณได 2 แบบเชนเดยวกนซงอปกรณแบบ

Non – linear เปนการใชคอมพวเตอรแตจะบบอดขอมล (Compress) ใหมความละเอยดของภาพคมชดสงโดยใชขอมล EDL, จากวธ Off Line มาใชเปนตวอยาง

Linear ใชเครอง Video Tape เปนเครองเลน จ านวน 2 เครอง ตอเชอมกบเครองผสมสญญาณภาพและสรางภาพพเศษ โดยม A และ B เปนเครองเลน

1. การเลอกภาพทใชในการตดตอล าดบภาพ1.1 ความสมบรณของภาพ โดยภาพทจะนามาใชนนตองมความสมบรณในตวเอง สามารถพจารณาไดจากขนาดของภาพ มมกลอง ความชดเจนของภาพและเสยง

1.2 ความตอเนองของภาพ เปนการน าภาพทถกเลอกไวแลวมาท าการรอยเรยงโดยใหมความตอเนองกนตามเนอหาเรองราว อาจใชวธการเปลยนขนาดของภาพ มมกลอง หรอการตดภาพสลบไปมาระหวางบคคล

1. การเลอกภาพทใชในการตดตอล าดบภาพ1.3 จงหวะในการตดภาพ เปนการค านงถงอารมณความรสกของภาพและเหตการณทเกดขน เปนการท างานทควบคกบความตอเนองของภาพเมอภาพขาดความตอเนองสามารถใชเทคนคการตดภาพ(Cut) การเลอนภาพ (Fade) การจางภาพซอน (Dissolve) การกวาดภาพ (Wipe) และเทคนคพเศษอนๆ ทสามารถน ามาใชแกปญหา หรอ ตองการใหภาพมความนาสนใจมากยงขน

2. การผสมเสยงประกอบรายการ2.1 เสยงหลก ใชบอกเรองราวของรายการเปนหลก ไดแก เสยงจากการบรรยาย เสยงพดของพธกร ผด าเนนรายการ วทยากร ผใหสมภาษณ หรอผแสดง

2.2 เสยงประกอบ เปนเสยงทใชรวมหรอเสรมเสยงหลก เพอใหรายการมความสมบรณตามเรองราวของรายการ อาจเปนเสยงทเกดขนเองตามธรรมชาตหรอเสยงทประดษฐขนมาใหม เชน เสยงฟารอง เสยงรถชนกน เสยงเครองบน เสยงน าตก เสยงนกรอง เปนตน

2. การผสมเสยงประกอบรายการ2.3 เสยงดนตร เปนเสยงทชวยท าใหรายการมความสนกสนาน ความเศรา ความสข ความเพลดเพลน

3. การท ากราฟก รายการบางรายการอาจมลกษณะเปนนามธรรม คอ ไมสามารถอธบายไดชดเจน ดงนน จงตองมการแปลงบทเนอหารายการใหเปนรปธรรมมากทสดโดยอาจอยในลกษณะของตวอกษร ภาพ ลายเสนแผนภม แผนภาพ เปนตน ตองมการตรวจสอบความถกตองเสมอเพราะจะมผลตอการตความหมายของผรบชมดวย

Graphic Design

4. การตรวจสอบความถกตองของรายการเพอใหเหนภาพรวมของรายการวามความตอเนองและเปนไปตามบทหรอไม หากมการเชอมรายการไปแลวกยากทจะท าการแกไข

พจารณาในดานความถกตองของการล าดบเนอหาตามบท ความสอดคลองของภาพและเสยงทน าเสนอ ความถกตองของกราฟกและความเหมาะสมของการใชเทคนค หากพบวามความบกพรองหรอผดพลาดสวนใด กจะท าการปรบปรงแกไขกอนการเชอมเปนรายการสมบรณ

5. การเชอมรายการสมบรณการเชอมรายการสมบรณ เปนการรวมภาพทไดท าการตดตอและล าดบไวแลวใหเขากบเสยงจากแหลงตางๆ ทวางไวในแตละรองใหมน าหนกเสยงตามทก าหนดไวและเวลาทก าหนด นอกจากนนในสวนของภาพกมการใชเทคนคตางๆ เขามาชวยเพอใหรายการมความนาสนใจมากขนดวย

ENDTHANK YOU