aana n ssözüözüanasozu.com/wp-content/uploads/2014/11/15-16_2015.pdf · 2016. 10. 6. · sora,...

8
1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da, Gagauz Halkı kendi Üstolan Kongresindä Gagauz Respublikası- nı kurdu! Bu Büük yortunun, Gagauz Respublikasının kurulmasının, 25-ci yıldönümünü 2015-ci yılın Harman ayın (avgust) 19-da bütün Gagauziyada baktılar. Kutlama programalarında var- dı yortulu toplantılar, konţertlär, sport yarışmaları, sergilär hem oyunnar. Bel- liki yıldönümü yortunun en büük sıra- ları Komrat kasabasında oldular. Para sıkıntıların beterinä, Gagauz Respub- likasının kurulmasının 25-ci yıldönü- münü hem Komrat kasabasının 226-cı yıldönümü Gününü birleştirdilär. Yortu başladı klisedä liturgiyaylan. Sora Gagauziya öndercileri Gagauzi- yanın Şan Aleyasının önündä açtılar bir Anmak taftasını, angısında rus (???) dilindä yazılı, ani “Здесь будет воз- двигнута Мемориальная плита, по- священная подвигу гагаузского наро- да в борьбе за свое самоопределение в связи с 25-ти летием Гагаузской Республики” (Gagauziyanın koca bir Bilim Merkezi çevirämemiş bu 21 lafı gagauzçaya!!!) Ana Sözü A n a S ö z ü Yaþa, benim Halkým! ANA SÖZÜ 1988 TM www.anasozu.com № 15-16 (634-635) 22 Harman ay (avgust) 2015 Paası - 4 ley 00 bani 6-cı sayfa 4-cü sayfa İvan Födoroviç KONSTANDOGLU (12.02.1936-13.08.2015) Harman ayın 13-dä raametli oldu gagauzların Büük adamı, üüredici, ministru yardımcısı İvan Födoroviç KONSTANDOGLU. Büük adamdı, İnteligent adamdı, Adam gibi adamdı! İvan Födoroviç duudu Tomay küüyündä. O küçükkänä, Konstandog- lu aylesi represiyalara düştü. Bu beterä da, Tomay küüyündä kaçıp, onnar er- leşti Çok Meydan küüyündä. Burada İvan Födoroviç büüdü hem çok yıllar yaşadı. Akıllı hem terbiedilmiş bir uşak oldu. Eni yaşamakta kendi erini buldu. Üürendi üüredici. Şkolalardan kaarä, çeşitli devlet strukturalarında büük erlerdä işledi. Çok yıllar oldu Kişinev kasabasının üüredicilik Upravleniyası- nın başı. Üzlärcä insana yol verdi. XX-ci üzyılın 90-cı yıllarında Mol- dova üüredicilik Ministrusunun yar- dımcısı işledi. Burada İvan Födoroviç KONSTANDOGLU çok çalıştı, ani gagauzlar kendi ana dilini üürensinnär. Durmamayca savaştı, ani gagauz dili latin grafikasına geçsin deyni. Zaamet etti, ani Kişinev pedagogika Üniversi- tetında gagauz hem romın dilindä ga- gauz grupaları olsun. İvan Födoroviç KONSTANDOG- LU Gagauziyanın Şannı vatandaşı adı- nı taşıyardı, SSSR hem Moldova dev- let ordennarına saabiydi. Büük adamdı, İnteligent gibi adam- dı, Erindä adamdı, Adam gibi adamdı! Topracıın ilin olsun! Allaa kablet- sin Canabini saa yanına. Todur ZANET Anılmış gagauz hem dünnä aydına- dıcısının, protoierey Mihail ÇAKİRin mezarında yapılan barbarlıklan hem Mihail ÇAKİRin mezar byustunun çalınmasınnan ilgili olarak Gagauziya Başkanı İrina VLAH Harman ayın 15- dä bir açıklama yaptı. Açıklamakta Başkan, kendi hem bütün Gagauziya insanının adından bildirdi, ani bu barbarlık hem vanda- lizma aktı hiç birini raat brakmadı. Canabisi açıkladı, ani danıştı Mol- dova içişleri ministrusuna, nekadar tez bulsunnar kabaatlıları hem hepsini yapsınnar byustu bulmak için hem onu erinä koymak için, bildirer Gagauziya- nın ofiţial saytı. Anılmış gagauz hem dünnä aydına- dıcısının Mihail ÇAKİRin mezarından byustu çaldılar. Bu iş ortaya çıktı Harman ayın (av- gust) 15-dä, açan gagauzların başka Büük adamını İvan KONSTANDOG- LUyu Kişinevun merkez mezarlıında topraa verdilär. (Mihail ÇAKİRin me- zarı da hep bu mezarlıkta bulunêr). Mihail ÇAKİRin byust koyulduydu Gagauziya İspolkomun tarafından 2011- ci yılın Kırım ayın (dekabri) 12-dä. Mihail ÇAKİRin byustunu çaldılar BARBARLIK! Gagauziya Başkanı Mihail ÇAKİRin mezarında barbarlıklan ilgili açıklama yaptı Gagauz Respublikasınnın 25-ci yıldönümü bakıldı

Upload: others

Post on 08-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1990-cı yılın Harman ayın (avgust) 19-da, Gagauz Halkı kendi Üstolan Kongresindä Gagauz Respublikası-nı kurdu! Bu Büük yortunun, Gagauz Respublikasının kurulmasının, 25-ci yıldönümünü 2015-ci yılın Harman ayın (avgust) 19-da bütün Gagauziyada baktılar. Kutlama programalarında var-dı yortulu toplantılar, konţertlär, sport yarışmaları, sergilär hem oyunnar. Bel-liki yıldönümü yortunun en büük sıra-ları Komrat kasabasında oldular. Para sıkıntıların beterinä, Gagauz Respub-likasının kurulmasının 25-ci yıldönü-münü hem Komrat kasabasının 226-cı yıldönümü Gününü birleştirdilär.

    Yortu başladı klisedä liturgiyaylan. Sora Gagauziya öndercileri Gagauzi-yanın Şan Aleyasının önündä açtılar bir Anmak taftasını, angısında rus (???) dilindä yazılı, ani “Здесь будет воз-двигнута Мемориальная плита, по-священная подвигу гагаузского наро-да в борьбе за свое самоопределение в связи с 25-ти летием Гагаузской Республики” (Gagauziyanın koca bir Bilim Merkezi çevirämemiş bu 21 lafı gagauzçaya!!!)

    Ana SözüAna SözüYaþa, benim Halkým!

    ANA SÖZÜ 1988

    TM

    www.anasozu.com

    № 15-16 (634-635) 22 Harman ay (avgust) 2015 Paası - 4 ley 00 bani

    6-cı sayfa

    4-cü sayfa

    İvan Födoroviç KONSTANDOGLU (12.02.1936-13.08.2015)

    Harman ayın 13-dä raametli oldu gagauzların Büük adamı, üüredici, ministru yardımcısı İvan Födoroviç KONSTANDOGLU.

    Büük adamdı, İnteligent adamdı,Adam gibi adamdı!

    İvan Födoroviç duudu Tomay küüyündä. O küçükkänä, Konstandog-lu aylesi represiyalara düştü. Bu beterä da, Tomay küüyündä kaçıp, onnar er-leşti Çok Meydan küüyündä. Burada İvan Födoroviç büüdü hem çok yıllar

    yaşadı. Akıllı hem terbiedilmiş bir uşak oldu. Eni yaşamakta kendi erini buldu. Üürendi üüredici. Şkolalardan kaarä, çeşitli devlet strukturalarında büük erlerdä işledi. Çok yıllar oldu Kişinev kasabasının üüredicilik Upravleniyası-nın başı. Üzlärcä insana yol verdi.

    XX-ci üzyılın 90-cı yıllarında Mol-dova üüredicilik Ministrusunun yar-dımcısı işledi. Burada İvan Födoroviç KONSTANDOGLU çok çalıştı, ani gagauzlar kendi ana dilini üürensinnär. Durmamayca savaştı, ani gagauz dili latin grafikasına geçsin deyni. Zaamet etti, ani Kişinev pedagogika Üniversi-tetında gagauz hem romın dilindä ga-gauz grupaları olsun.

    İvan Födoroviç KONSTANDOG-LU Gagauziyanın Şannı vatandaşı adı-nı taşıyardı, SSSR hem Moldova dev-let ordennarına saabiydi.

    Büük adamdı, İnteligent gibi adam-dı, Erindä adamdı, Adam gibi adamdı!

    Topracıın ilin olsun! Allaa kablet-sin Canabini saa yanına.

    Todur ZANET

    Anılmış gagauz hem dünnä aydına-dıcısının, protoierey Mihail ÇAKİRin mezarında yapılan barbarlıklan hem Mihail ÇAKİRin mezar byustunun çalınmasınnan ilgili olarak Gagauziya Başkanı İrina VLAH Harman ayın 15-dä bir açıklama yaptı.

    Açıklamakta Başkan, kendi hem bütün Gagauziya insanının adından bildirdi, ani bu barbarlık hem vanda-lizma aktı hiç birini raat brakmadı.

    Canabisi açıkladı, ani danıştı Mol-dova içişleri ministrusuna, nekadar tez bulsunnar kabaatlıları hem hepsini yapsınnar byustu bulmak için hem onu erinä koymak için, bildirer Gagauziya-nın ofiţial saytı.

    Anılmış gagauz hem dünnä aydına-dıcısının Mihail ÇAKİRin mezarından byustu çaldılar.

    Bu iş ortaya çıktı Harman ayın (av-gust) 15-dä, açan gagauzların başka Büük adamını İvan KONSTANDOG-LUyu Kişinevun merkez mezarlıında topraa verdilär. (Mihail ÇAKİRin me-zarı da hep bu mezarlıkta bulunêr).

    Mihail ÇAKİRin byust koyulduydu Gagauziya İspolkomun tarafından 2011-ci yılın Kırım ayın (dekabri) 12-dä.

    Mihail ÇAKİRin byustunu çaldılar

    BARBARLIK!

    Gagauziya BaşkanıMihail ÇAKİRinmezarında barbarlıklan ilgili açıklama yaptı

    Gagauz Respublikasınnın 25-ci yıldönümü bakıldı

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    Harman ayın 19-da Gagauz Res-publikasının 25-ci yılı tamamnandı. Bu yıldönümünä karşı, Komrat kasa-banın Soveti aldı karar, ani “Gagauz Halkı” akıntının komratlı aktivistlerin evilerinä anmak taftaları koymaa.

    Bu iş için Sovetä danıştı Kom-rat rayonun başı Vladimir GARÇEV. Anmak taftaları koyulacek o evlerä, neredä yaşadılar “Gagauz Halkı” ak-tivistleri Andrey BUYUKLI, İvan GARÇU, İvan POMETKO, Dimitriy BABARAYKA, İavan TOPAL, Yuriy GAYDARCI, İvan LEYÇU.

    Moldova Premyer-ministrusu Va-leriy STRELEŢ açıkladı, ani “pek üü-sek uurda tutêr Mehmet Selim KAR-TALlan tanışmasını hem işbirliini”. Canabisi urguladı, ani “ileri dooru da Moldova-Türkiye dostluu hem işbirlii ilişkileri ilerleyeceklär hem alış-veriş hem ekonomika işbirlii taa da hızla-nacek”.

    Kendi tarafından Türkiye Büü-kelçisini Mehmet Selim KARTAL açıkladı, ani “iki devlet arasında çeşitli sferalarda ilişkilär taa dina-miklı ilerleyeceklär”. Canabisi urgu-ladı, ani “Premyer-ministru Valeriy STRELEŢın Kişinevdan dışarı ilk vizitı Gagauziyaya olması – bu bir po-zitiv signal. Zerä Gagauziya cümnesi

    Türkiye hem Moldova arasında dost-luun hem işbirliin kaavileşmesindä en önemni rolü oynêêr”.

    Moldova Premyer-ministrusu Va-leriy STRELEŢ büük hodulluklan urguladı, ani “Moldovanın pravi-telstvosu da kendi tarafından Ga-gauziyanın öndercilerinnän keskin diologta bulunêr, çünkü Evropa integraţiyasında hem insannarın taa islää yaşaması için Moldovada inf-

    rastruktura proektlarını yapmakta ortak uurlarımız var”.

    Buluşmada incelendilär o proektlar, angılarını Türkiye Respublikası TİKA (Türk İşbirlii hem Koordinaţiya Agens-tvosu) yolunnan Moldovada ömürä ge-çirer.

    Taraflar urguladılar, ani iki devlet arasında pozitiv dialogu ileri dooru da ilerletmää.

    Fotolar – gov.md

    Moldova Premyer-ministrusu hem Türkiye Kişinev Büükelçisi buluştular

    Harman ayın 10-da Moldova Premyer-ministrusu Valeriy STRELEŢ kendi çalışmak odasında kabletti Türki-ye Büükelçisini Mehmet Selim KARTALı. Nicä bildirdi premyer-minstrunun pres-slujbası “Valeriy STRELEŢ, Premyer-ministru olarak, seftä buluşêr Türkiye Büükelçisinnän. Ama taa ileri onnarın arasında tanışmak ta vardı, buluşmaklar da olduydu”.

    Harman ayın 10-da Gagauziya İspolkomu kendi 100 gün işi için cu-vap verdi. İspolkomun adından Ga-gauziya Halk Topluşu deputatların hem jurnalistlerin önündä söz tuttu Gagauziya Başkanı İrina VLAH.

    Sözün arlıı oldu Gagauziya hem Merkez kuvetlerin arasında işbirlii hem ilişkileri için. Başkan açıkladı ani, bu uurda büük ilerlemeklär oldu, çün-kü İspolkom hem GHT kendi zaamet-lerini birleştirdilär.

    Annadarak Moldova Respubikası-nın Merkez kuvetlerinnän işbirlii için, İrina VLAH söledi, ani İspolkom emin verdiktän sora, Gagauziyaya vizitlan geldilär Moldovanın Prezidentı Niko-lae TİMOFTİ, eski premyer-ministru Kiril GABURİÇ, eni premyer-ministru Valeriy STRELEŢ, Moldo-va Parlamentın predsedateli Adrian KANDU.

    İspolkomun predsedateli söledi, ani üç ayın içindä Gagauziyanın soţial-politika durumu iileşti, bücet 107% tamamnandı.

    Ekonomika uurunda da ilerlemelär var. Eni predpriyatiyalar açıldı. Eks-port 15% zeedelendi. Verildi kolaylıı Rusiyaya 23 kompaniya meyva hem şarap mallarını satsın.

    Dış ilişkşlär hem işbirlii için söleyeräk, Gagauziya Başkanı urgula-du, ani bu uurda annaşmalar Rusiya, Belarusiya hem Estoniya bölgelerinnän imzalandılar.

    Başkanın sözündä infrastruktura proektları da kalmadı bir tarafta. Cana-bisi açıkladı, ani İspolkom durmamay-ca bu uurda çalışêr. Ölä, Türkmenis-tanın yardımınnan, Çöşmä küüyündä eni uşak başçası yapılêr. Hep o küüdä liţeyin örtüsünü düzmää deyni 750 bin ley verildi. Başka küülerä da bu uurda yardımnar yapılêr. Yardımnar yapılêr bolniţalara da.

    Gagauziya Başkanı İrina VLAH urguladı, ani ileri dooru da İspolkom, hiç yavaşamadaan, kendi işindä ileri gidecek.

    ***Harman ayın 6-sı. Moldovan-

    nın Premyer-ministrusunu Valeriy STRELEŢı Gagauziyanın başkannık binasının önündä tuz-ekmeklän karş-ladılar Gagauziyanın Başkanı İrina VLAH hem Gagauziya Halk Toplu-şun Başı Dimitriy KONSTANTİNOV. Nedän sora, üüsek musaafirä deyni, gagauz artistleri gagauz halk oyunna-rını oynadılar.

    Gagauziyanın Başkanınnan hem GHT Başınnan ayırı buluşmaktan sora, Valeriy STRELEŢ Komrat Dev-

    V. STRELEŢın bizä iki aftada iki vizitıValeriy STRELEŢ, Moldovannın Premyer-ministrusu olduktan sora, Ki-

    şinevdan dışarı ilk iki vizitını, Harman ayın 6-da hem 19-da, Gagauziyaya yaptı.

    let Universitetında buluştu Gagauziya cümnesinnän. Buluşmada pay aldılar Gagauziya İspolkomun azalrı, GHT deputatları, primarlar, şkolaların direk-torları, başka cümne insannar.

    Ayrıca Moldovannın Premyer-ministrusu tanıştı Komrat rayon bolniţasının hirurgiya binasınınnan hem bir çiftçilik çorbacılıınnan.

    ***Harman ayın 19-zu. Harman

    ayın 19-da, Moldovannın Premyer-ministrusu Valeriy STRELEŢ Gagauz

    Respublikasının 25-ci yıldönümünü kutlama toplantısına katıldı, angısından sora, Gagauziya Başkanı İrina VLAH-lan hem Halk Topluşu Başı Dimitriy KONSTANTİNOVlan barabar, Avdar-ma küüyünä yollandılar.

    Burada Canabilerini tuz-ekmeklän karşladı küüyün primarı İvan KASIM, nedän sora da tanıştırdı onnarı küüyün primariyasının eni binasınnan.

    Binayı musaafirlär beendilär. Premyer-ministru Valeriy STRELEŢ açıkladı, ani primariyanın toplantı sa-lonu Moldova Pravitelstvosunun top-lantı salonuna benzer. O üzerä burada pravitelstvonun toplantısınu yapmaa pek uygun. “Ama ilktän, - dedi Valeriy STRELEŢ, - biz küüyä gelän yolun remontundan başlayacez”. (Neettä var yolu taa Kiriyet küüyünädän yap-maa - nışan “AS“).

    Sora musaafirlär küüyün muzeyinä uuradılar. Muzeyin direktoru Todur MARİNOGLU söledi, ani nogay soy-ları kurmuşlar Avdarma küüyünü 1563-cü yılda. Bundan kaarä musaafirlerä aannadıldı muzeyin eksponatları için.

    Muzey kompleksında Valeriy STRELEŢ koydu çiçek aaçlaa kurban olan avdarmalıların anmak taşına.

    O günü Avdarmanın musaafirleri ta-nıştılar küüyün biznes merkezinnän, Ya-ratmak Evinnän, neredä türlü sekţiyalarda zanaatlanêr 100 zeedä uşak.

    Komratta “Gagauz Halkı” akıntınınaktivistlerin evilerinä anmak taftalarıkoyulacek

    İspolkom 100 günişi için söz tuttu

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    Harman ayın 14-dä Türkiyedän delegaţiya azaları hem Kişinev TİKA koordinatoru Canan ALPASLAN, ko-ordinator yardımcısı Mustafa KICIR, TİKA ofisin çevirici-asistentları Ro-man KALAK hem Dimitriy ZAHA-RİYA Kişinevda buluştular Gagauziya Başkanı İrina VLAHlan hem Başkan yardımcısı Vadim ÇEBANnan. Bu-luşmada incelendilär o proektlar, ani TİKA tarafından Gagauziyada il-kin yapılacek. O proektların arasın-da “Türkiye Prezidentı Recep Tayyip ERDOĞAN üüredicilik kompleksın” Komratta yapılması, Komrat rayon bolniţasının eni korpusun hem 24 saat işleyän uşak başçanın yapılması. Bun-dan kaarä annadıldı TİKAnın Gagauzi-ya Bilim Merkezindä başarılan proektı hem Gagauziyanın alış-veriş Palatası-na yapılan yardımnarı için.

    Hep o günü TİKA delegaţiyası ta-nıştı Kişinevun “Ana hem uşak Merke-zi” bolniţasınnan da. Burada da büük bir saalık proektı hazırlanêr.

    Kişinevda buluşmalardan sora, hep o günü delegaţiya azaları yollandılar

    Gagauziyaya, neredä buluştular İspol-komun Predsedatel yardımcısınnan Olesä TANASOGLUylan hem İspol-komun azalarınnan. Nedän sora tanış-tılar o erlärlän neredä lääzım yapılsın “Türkiye Prezidentın Recep Tayyip ERDOĞAN üüredicilik kompleksı”, 24 saat işleyän uşak başçası hem Komrat

    rayon bolniţasının eni korpusu.Annadarak Komrat rayon

    bolniţasının eni korpusu için, Dr. Mah-mut ÇEVİK urguladı, ani bu binada te-rapiya, pediatriya hem eni duan evlat-lara deyni intensiv terapiya bölümneri olacek.

    Hep o günü Türkiye Kişinev Büü-kelçiliin 1-ci sekretari hem Büükelçi vekili Başar BAŞOL, TİKA Balkannar hem Dou Evrupa Daire Başkanı Dr. Mahmut ÇEVİK, Gagauziya İspolko-mun Predsedatel yardımcısınnan Olesä TANASOGLUylan, şiridi kesip, ofiţial açtılar Gagauziya Bilim Merkezini. Bu merkezin mebeli, kompyutorları hem başka oborudovaniyası TİKA tarafın-dan baaşlandı.

    TİKA proektları detalli incelendilärHarman ayın 14-16 günnerindä Moldovada hem Gagauziyada Türkiye TİKA merkezindän delegaţiya bulundu.

    Delegaţiyada vardılar TİKA Balkannar hem Dou Evrupa Daire Başkanı Dr. Mahmut ÇEVİK, TİKA Moldova masa-sı sorumnusu Kübra TÜRK, TİKA speţialistı hem stroyka injenerı Emra AKSOY hem Türkiyedän ALBAMİMARİ firma temsilcisi hem arhitektoru İbrahim ALBAYRAK.

    TİKAnın Gagauziyada yapılan proektlarının ikinci adımı Çadırda, Valkaneştä hem Kıpçak küüyündä ola-cek. Laf gider uşak başçaları için, sa-alık hem başka soţial proektları için. Onuştan TİKA delegaţiyası bu erleri da gezdi, oraların primarlarınnan bu-luştu hem erindä durumnan tanıştı.

    Komrat kasabası 226-cı yıldönümünü kutladı

    Avşam üstü da kasabanın merkez meydanında Komratın 226-cı yıldö-nümün ofiţial meropriyatiyaları oldu. Meydanda kurulan sţenadan söz tuttu-lar Komradın primarı Sergey ANAS-TASOV, Gagauziya Başkanı İrina VLAH, Gagauziya Halk Topluşu Başı

    Dimitriy KONSTANTİNOV, Kişinev TİKA koordinatoru Canan ALPAS-LAN, Komrat kasaba Sovetin başı Ge-orgiy ZLATOV.

    Bu sözlerdän sora kimi cümne, kul-tura hem iş adamnarına “Komrat şannı vatandaşı” adı verildi. Onnarın arasında var kompozitor İlya İlyiç FİLEV, Mariya Matveevna ŞİHOVA, Vasilisa Georgi-evna MİKOTİNA, Ekaterina İvanovna ANDRİEŞ, Aleksandr KENDİGELÄN, İvan Georgieviç TRİNKA.

    Kutlamalardan sora meydanda büük bir konţert oldu, angısında pay aldılar ansamblilär “Düz Ava”, “Poläki Buca-ka”, “Kadınca”, “Serin Su”, “Vdoh-noveniye” hem da türkücülär Miha-

    il hem Valentina YASIBAŞ, Vitaliy MANJUL, Valentin ORMANCI, Vale-riy YUG. Konţerttä pay aldılar Moldo-

    Harman ayın 19-da Komrat kasabasının 226-cı yıldönümü Gagauz Respublikasının 25-ci yıldönümü sıraların-nan bilä kutlandı. Komrat primarı Sergey ANASTASOV, Komrat kasaba Sovetin başı Georgiy ZLATOV hem Sove-tin azaları Komrat kultura Evindä Gagauz Respublikasının 25-ci yıldönümü kutlamlarına katıldılar.

    va artistleri da – Konstantin MOSKO-VİÇ hem grupa “Lume”. Kutlamaların bitkisindä salüt yapıldı.

    1988-ci yılın Harman ayın (avgust) 14-dä tipardan çıktı “Ana Sözu” ga-zetamızın ilk nomeri. O paalı hem is-toriyalı gündän artık 27 yıl geçti.

    Taa ilk adımından büünkü gündän “Ana Sözu” gazetası durmamayca, gecä-gündüz izmet eder paalı GAGA-UZ Halkımıza, ana dilimizä, litera-turamıza, devletliimizä, kulturamıza, istoriyamıza, hepsinä, neyä deniler GAGAUZLUK.

    Hepsimizi kutlêêrız bu yortuylan. Hepsimizä saalık hem uzun ömür.

    Yaşasın “Ana sözu” gazetamız hem onunnan bilä Gagauzlar hem Gagauzluk yaşasın!

    27 yıl geeri çıktı“Ana Sözü” gazetanın ilk nomeri

    Moldova pravitelstvosu ratifikaţiya yaptı annaşmaya, ani yapıldı Tirana- Kişinev arasında 2015-ci yılın Heder-lez ayın (may) 22-dä, iki devlet arasın-da vizasız yolculuk için.

    Bunda ötää, biometrika pasportla-rına saabi olan Moldova vatandaşları Bosniya hem Gerţogovina devletindä 6 ayda 90 gün var nicä vizasız bulun-sunnar.

    Taa bir devletä vizasız

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    1-ci sayfadan

    Gagauz Respublikasınnın 25-ci yıldönümüŞindi O zamannar

    Sora Komrat kultura Evindä büük bir yortulu top-lantısı oldu, angısına katıldılar Gagauz Respublikasının veterannarı, küülerin hem kasabaların delegaţiyaları, cümne hem kultura insannarı, primarlar, Gagauziyanın hem Moldovanın öndercileri, diplomatlar.

    Toplantıdan öncä Başkan İrina VLAH, Halk Top-luşu Başı Dimitriy KONSTANTİNOV hem Komratın primarı Sergey ANASTASOV binanın önündä karşladı-lar Moldova Premyer-ministrusunu Valeriy STRELEŢı, Türkiye Kişinev Büükelçiliin 1-ci sekretarini hem Bü-ükelçi vekilini Başar BAŞOLu, Rusiya Büükelçisini Farit MUHAMETŞİNı, Kişinev TİKA koordinatorunu Canan ALPASLANı hem başka diplomatları.

    Hepsi musaafirlär tanıştılar kultura Evin hayatında kurulan sergilärlan, ani annadardılar o uzak 1990-cu yılda olayları. Sergileri hazırlamıştı Komrat muzeyi.

    Sora yortulu toplantı başladı Moldovanın hem Gagauz Respublikasının Gimnarınnan (laflar –Todur Zanet, muzıka – Mihail Kolsa. Bu Gimna büün Gaga-

    uziya avtonomiyasının Gimnası da). Sora nasaat için söz verildi Gagauziya Başkanına İrina VLAHa.

    İrina VLAHın nasaatı: “Zaman hayır olsun saygılı vatandaşlar!Saygılı Gagauz Respublikasının veterannarı!Saygılı premyer-ministr!Saygılı Halk topluşun başı hem deputatlar!25 yıl geeri – avgust ayın 19 – kuruldu Gagauz Res-

    publikası. Bu önemni istoriya durumunda, bizim bobalar dooru karar kablettilär. Onnar korkmadılar kalkmaa, da korumaa aylelerini hem kendi Vatanını. Karşı koymaa volontörlara, unionistlerä hem başka radikal kuvetlerä. Bizim bobalarımız söledilär bütün dünneeyä, ki gagauz-ların var hakı yaşamasını kendibaşına düzmää.

    Bezbelli, ki patriotların büük inanı hem girginnii durguttu Moldovanın hem Ruminyanın birleşmesini. Bu kuvet kurtardı gagauz halkını asimiläţiyadan, mol-dovan halkını da – kendi devletini kaybetmektän.

    Gagauz Respublikası karşıladı çok zorluk, kahır hem ensemäk günnerini. Bobalarımızın güçlü neet-leri oturttular merkez kuvetlerini masaya, da ozaman çeketti annaşmaklar. Respublika olmaydı – kimsey gagauzları insan erinä saymayacedı, hem dört yıldan sora geniş avtonomiya vermeyeceydi.

    Çoyu veterannar, aarayarak taa ii yaşamak, gitti başka devletlerä. Ama bulunarak uzakta, onnar kuş-ku siirederlär oluşları, angıları geçer Gagauziyada. Onnar bütün üreklän bizim yanımızda. Moskvada, Ahkarada, Kievda hem başka kasabalarda – büün bizim vatandaşlar bu büük yortuyu bakaceklar, da getireceklär aklısına kendi kafadarlarını.

    Новейшая история гагаузского народа дает важный урок. Мы можем преодолеть самые тяже-лые испытания, когда объединены общей целью. К сожалению, этот посыл в предыдущие десяти-летия был подзабыт. Мы – малочисленный народ – стали делить окружающих на «чужих» и «сво-их», «местных» и «пришлых», «правых» и «ле-вых». И так без конца…

    Неудивительно, что внутренними противоре-чиями стали активно пользоваться внешние, де-структивные силы в своих интересах. Известный принцип Римской Империи «Разделяй и властвуй» по-прежнему актуален в современной политике. И в этом контексте я хотела бы еще раз отметить ту огромную объединяющую роль, которую сыграл ре-ферендум второго февраля 2014 года. Референдум не оставил равнодушным ни одного жителя автономии и напомнил простую истину – жителей Гагаузии объ-единяет во сто крат больше, нежели разъединяет.

    Сегодня наш народ должен мобилизоваться для новых задач. Это строительство процветаю-щей, сильной Гагаузии. Мы доказали свое право на государственность и политическую автоно-мию. Но нам еще предстоит системная работа по реализации экономического потенциала Гагаузии. А этот потенциал огромен.

    Уважаемые присутствующие!У Гагаузии есть все предпосылки, чтобы стать

    регионом с высокими социальными и экономиче-скими стандартами. Регионом, удобным для рабо-ты, учебы, создания семьи, строительства карье-ры, открытия собственного бизнеса.

    Регионом с благоустроенными городами и селами, современными больницами и школами, развитой дорожной инфраструктурой.

    Регионом, откуда дети не будут уезжать за гра-ницу в поисках лучшей жизни. А старики не будут встречать старость в бедности и одиночестве.

    Нет такого политика, общественного деятеля, предпринимателя, простого гражданина, который бы не желал своей малой Родине, своим близким и родным благополучия и процветания.

    Мы справимся с этой задачей.И достойно продолжим дело, начатое нашими

    отцами 25 лет назад.

    HEPSİ İŞLÄR BİZİM KUVEDİMİZÄ GÖRÄ!YAŞASIN GAGAUZİYA!”Bundan sora söz verildi Moldova Premyer-

    ministrusununa Valeriy STRELEŢa, Gagauz Res-publikasının ilk prezidentına Stepan TOPALa, Gagauziya Halk Topluşu Başına Dimitriy KONS-TANTİNOVa, Gagauz Respublikasının üüsek So-vetini predsedatelinä Mihail KENDİGELENa, Ru-siya Büükelçisinä Farit MUHAMETŞİNa, Türkiye Kişinev Büükelçiliin 1-ci sekretarinä hem Büükelçi vekilinä Başar BAŞOLa, başka diplomatlara hem cümne insannarına.

    Nasaatlardan sora kısa bir konţert oldu, angısında pay aldılar Gagauziyanın anılmış ansamblileri hem artistleri Mariya KISA (Taranenko), Lüdmila TU-KAN, Valentina hem Mihail YASIBAŞ.

    Not. Gagauz Respublikasının 25-ci yıldönümünä baaşlanan yortulu toplantı kapandı “Yaşa Halkım” türküsünän (laflar –Todur ZANET, muzıka – İlya FİLEV).

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    Paalı okuycu-larımız! Siz vardı mı düşündüünüz kaç bin ley veri-ler çiçeklerä bir düündä? Da sora o çiçeklärlän ne olêr? Dooru: on-nar kuruyêr da sıbıdılêrlar. O sıbıt-maklan o binnärlän ley da sıbıdılmış olêr. Bu işi bir türlü doorutmaa deyni, bu yazın, kongazlı gençlär Alöşa YA-NAKOV hem Va-lentina PULUKÇU kendi düüncülerinä ölä dedilär: “Çiçek-lerin erinä, düünä oyuncak getirin!”

    Düüncülär biraz şaştılar, ama gençlerin lafına uydular. Herbir çift,

    Çiçeklerin erinä, düünä oyuncak getirin!Kongazda eni adet. Bu adettän tutun!

    oyuncak ellerindä, düünä geldi. Çok oyuncak toplandı. Ama bu şaşılacek eksperement düünnän bitmedi. Gençlär

    taa ilerdän karar almışlar oyuncakla-rı baaşlamaa o uşak başçasına, nereyi kendileri da taa küçüktän gitmişlär – Kongazın 4-cü uşak başçasına.

    Ölä da yapıldı. Düündän sora, Alö-şaylan Valentina o oyuncakları uşak başçasına getirdilär, neredä bir yortu esabı sırasında, onnarı uşak başçasına baaşladılar. Uşak başçasının zaametçi-leri da, maasuz bu iş için, hazırladılar bir meropriyatiye – Hoca Nastradinin fıkraları için “Dostımuz – Hoca Nast-radinin!” yortusunu. O meropriyatiya-da uşaklara “geldilär” gagauz folklor kahramannarı Hoca Nastradinin (Na-talya Afanasiyevna FAKALLI, terbi-ediciyka) hem kuzucuklarlan (büük grupanın uşaklar) Oglan (Anna Födo-rovna SABİYA, terbiediciyka).

    Götürdü meropriyatiyayı Olga Konstantinovna KARASTOYAN (ga-gauz dilindä üüredici-terbiediciyka).

    Meropriyatiyanın sonunda uşak

    başçanın direkrotu Anna İlyiniçna BUÇKOVA kendisinin hem kolektivın adından şükür etti eni kurulan ayleyä, uşak başçasına büük saygı için hem baaşışlar için.

    Mariya Dimirievna ÇEBANOVA, Kongazın 4-cü uşak başçasının

    metodistı

    Mariya Dimitriyevna TANASOVİÇa“Ana Sözü” Diploması verildi

    Geçennerdä “Ana Sözü” gazetanın DİPLOMAsı verildi Komrat “Ay-Boba Mihail ÇAKİR” adına pedagogika kolecın direktoruna Mariya Dimitrievna TA-NASOVİÇa. Bunu yapmaa karar aldık o üzerä, ani Mariya Dimitrievnanın çok yıllar sıravardı “Gagauz hem başka dillerdä pedagogika kadrolarını hazırlamakta hem terbietmektä büük çalışmaları var”, hem Canabisi büük havezlän zaamet eder, ani “Ana Sözü” gazetasınnan ortak işbirliindä “Ay-Boba Mihail ÇAKİR” adına pedagogika kolecında literatura, kultura hem incäzanaat sıraları ömürä geçsinnär deyni”. “Ana Sözü” redakţiyası

    V. MANJULun “Var vakıdım” albomuAnılmış gagauz türkücüsü Vitaliy MANJUL dördüncü audio albomunu çıkar-

    dı. Albomun adı – “Var vakıdım”.

    Nicä bildirdi kendisi Vitaliy MAN-JUL, albomda 8 türkü var. “Var vakı-dım” albomu CDlerdä yok. Onun sadä internettä onlain versiyası var.

    Avdarma liţeyin uşak oyun ansamblisi (öndercisi – Êduard KÖSÄ) Romıniyanın Durêu ka-sabasında “Muntelui Çeahlêu” festivalinä katıldılar. Orada, ga-gauz ansamblisindän kaarä, pay aldılar uşak ansamblileri Bulga-riyadan, Çehiyadan, İtaliyadan, Makidoniyadan, Moldovadan (Avdarmanın ansamblisi) Polşa-dan, Romıniyadan, Sloveniya-dan, Türkiyedän, Vengriyadan.

    Uşaklarlan bilä bu festişvalä gitti liţeyin direktoru Elena KARAMİT ta. Canabisi annattı avdarma.md porta-lına, ani uşaklar kendilerini islää taraftan gösterdilär. Avdarmanın ansamblisi üç oyun gösterdi: moldovan oyununu “Sêrbêtoreaska”, gagauz oyununu “Çoban-nar” hem bulgar halk oyununu.

    Romıniyada festivalä katıldılar

    Gagauz biznesmeni Yuriy DİM-ÇOGLUnun yardımınnan, “Var vakı-dım” albomun prezentaţiyası Ukray-nanın Kotlovina küüyündä, oldu.

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    YARIŞMA KALUPLARI:• Konu: Serbest.• Stil: Serbest (uşak, kısa hem

    adaptaţiyalı pyesalarından kaarä).• Yarışmanın Dili: Yaratmalar

    lääzım yazılsınnar türk, azerbaycan, kazak, kırgız, türkmen, uzbek, tatar, başkurt, çuvaş, krım tatar, gagauz, karaçay-malkar, kumuk, uygur, hakas, altay, saha, tuva literatura hem dialekt dillerindä.

    • Yarışma herkezinä açık, yaş kertikleri yok.

    • Herbir yazıcı yarışmaya tek yaratmaylan katılabilir.

    • Yarışmaya yollanan yaratma-lar lääzım yazılsınnar sţenaya koyula-cek uygun tehnikada.

    • Yaratmalar lääzım olsunnar original, başka yada başkasının yarat-maklarından aktarmalı, uydurmalı hem adaptaţiyalı olmasınnar.

    • Yarışmaya katılacak yaratma-lar taa ileri hiçbir yarışmada ödül al-mamış hem başka bir erdä yayınnan-mamış hem da sţenaya koyulmamış

    olaceklar.• Yarışmaya yollanan yaratmalar

    lääzım yazılı olsunnar kompyuterda A-4 formatında, Times Roman yazı fondun-da, 12 punktlan hem 1,5 araylan.

    • Yaratmalar, en çok iki perdelik olacek.

    • Yarışmaya yollanılacek ya-ratmaların üzerindä sade parol yazılı olacek; paroldan kaarä yarışmacının adını belertän bir nışan bulunursa, ya-ratma yarışma dışı brakılacek

    • Yarışmaya katılacak yaratma-lar, 6 ekzemplär olarak yollanacek. Ay-rıca, yaratmanın koyulan büük konver-tin içinä Word formatında hazırlanmış dosye hem yaratma CDya yazılı olarak koyulacek.

    • Yarışmacı, adını hem laabını, açık adresini, biyografiyasını, 1 patredini ayrı bir küçük konvertä koyacek. Kon-vertin üstündä sade parol lafını yzacek da yaratmanın büük konvertinin içinä koyacek. E-poçtaylan yollanan yaratma-larda bu bilgilär maila ayrıca eklenecek hem yarışma sekretarliindä yarışmanın

    sonuna kadar saklanaceklar.• Yarışmaya katılacek yaratma-

    lar: AYB Sakarya Mahallesi Göztepe Sokak 5/A adresinä eldän yada poşta yolunnan, yada [email protected] adresinä e-poçtaylan verilecek.

    • Yarışma onetimi, lääzım olduu durumda, ön elemä jürisi oluşturabilir.

    • Yaratmaların incelenmesi Türkiye türkçesinä çevirilän yazılar üzerindän yapılacektır.

    • Yarışmaya katılan yaratmalar, geeri verilmeyecek hem onun saabisi bu konuda hiçbir hak isteyämeyecek.

    • Jüridä pay alan azalar hem bu kişilerin birinci uurda senseleleri hem yakınnarı yarışmaya katılamazlar.

    • Yarışma kaluplarına uymayan danışmalar incelemeyä alınmayacek-lar.

    • Yarışmaya danışan yaratmala-rın saabileri, yarışma kaluplarını kabul etmiş sayılır.

    YARIŞMA KALENDARİ:Yarışmanın duyurulması: 15.04.2015.Yaratmaların son verilän günü: 30.09.2015.

    Yarışma sonucunun açıklanması: 15.11.2015.Ödül sırası: Kırım (dekabri) 2015.

    YARIŞMA ÖDÜLLERİ:Birinciyä: 15.000 (On beş bin Türk

    Lirası).İkinciyä: 10.000 (On bin Türk Li-

    rası).Üçüncüyä: 5.000 (Beş bin Türk Li-

    rası).1. Mansiyon: 2.500 (İki bin beş yüz

    Türk Lirası)2. Mansiyon: 2.500 (İki bin beş yüz

    Türk Lirası).Avrasya Yazarlar Birlii

    Türkiyenin büük dramaturgu hem yazıcısı Haldun TANERın duumasının 100-cü yıldönümünä Türk Dünnäsında ortak bir dramaturgiya yarışması açıldı. Avrasya Yazarlar Birlii, TÜRKSOY hem Türkiye Devlet Teatruların Genel Müdürlüynän işbirliindä, Türkiye Başbakannık Tanıtma Fondunun yardımınnan, bütün Türk literatura dillerindä kurulan yarışma, “BİN NEFES BİR SES” HALKLARARASI TÜRKÇÄ TEATRU YAPAN DEVLETLÄR FESTİVALindä tanıtılacak.

    Haldun TANERın duumasının 100 yılına Halklararasıteatru yaratmaların yarışması

    Haldun TANERın duumasının 100 yılına Halklararasıteatru yaratmaların yarışmasının kuralları

    İvan Födoroviç K O N S TA N D O G -LU büük devlet ada-mıydı. Yaşamasında Devlet için o çok işär yaptı: liţeyleri açtı, sora o onarda işi do-oruttu, örüttü... Olur demää, ki üüredicilik tarlalarında çok uur-larda çalıştı hem da herbir uurda kendi-sini büük profesional gösterdi.

    Ama, bana kalsın, en büük hem önemni işiiydi onun kendi halkına izmet etmää. XX-ci üzyılın 90-cı yıl-ların sonunda, açan, var nicä demää, istoriya uurunda gagauzlarda bir büük olay oldu: gagauz dili kiriliţadan la-tin grafikasına geçirildi, İvan Födo-roviç KONSTANDOGLU başka bi-lim hem milletçi adamnarın arasında (D.N.Tanasoglu, N.İ. Baboglu, E.K. Kolţa, T.Marinoglu, T.Zanet, h.b.) büük meraklık gösterdi.

    Argumenti onun buydu: uşaklara taa ilin olacek okulda üürenmää, çün-kü devlet dili hem başka yabancı dillär hep bu grafikada düzülü. Da te biz baş-ladık.....

    Birdän kalktı soruş nedän başlaya-lım? Hakımızı bu işä çetinnettiktän, zakonnarı kaviletmektä sora karar alındı hazırlamaa metodika teklifleri-ni, neredä açıklanacek nicä okullarda uşakları gagauz dilini latin grafikasın-da üüretmää.

    Komrat, Çadır hem Valkaneş rayon-narda kuruldu bir aylık kurslar, neredä üüredicilär küçük klaslarda hem büük klaslarda tanıştılar nicä gagauz dilinin kurallarını latin grafikasında eni orfog-rafiyaya hem punktuaţiyaya görä kul-lanmaa.

    O annardı, ki neetimizi tamannama deyni, biz örnek bu dünnedä bulama-yacez. Başladık, olur demää, moldän.

    Kimär kerä okadar zordu, ki kuve-dimiz kalmazdı. O bakardı bizä da deyärdi: “Kim dedi, ki kolay olacek. Biz bu yolu kaptık mı, ondan dooru, bireri sapmadaan, sonunadan lääzım gidelim. Bu bizim borcumuz”

    Kendisi İvan Födoroviç matemati-ka uurunda speţialistti, ama kimär kerä o taa büük filolog kendini gösterärdi, nekadar maasuz kurulu orfografiya kurallarını düzmää deyni komisiyanın azaları. Çizelim, ki İvan Födoroviç KONSTANDOGLU ne iştän dä tu-tunmazdı çok derin sürärdi. Hem da taa bir işi isteerim noktalayım: o ölä fikirliydi, ki nelär o açıklardı, sora, çok zaman geçtiynän , hepsi hep o fikirä gelärdilär. Başka laflan, situaţiyayı 10 adım ileri esaplamaa bilärdi. Vardı ölä ideyalar, ozaman onnar tamannanaydı, şindiki zamanda dilimiz taa güçlü hem koruntulu olaceydı.

    Laf gider 1-ci – 4-cü klaslar için. Onun ideyasına görä gagauz uşakları ilk klaslarda, neredä onnara baş bilgilär veriler, lääzımdı başlasınnar üürenmää kendi ana dilindä. O sayardı, ki küülerdä uşaklar hazır ana dilindä üürenmää, onnarın aktiv sözlükleri hazır ilk basa-makta bilgileri gagauz dilindä taa ba-şarılı kabul etmää. Uşaklar da o zaman

    bir yıl taa az üüreneceydilär – maasuz bir yıl rus dilini üürenmää plannıydı. Paralel bunnan, Konstandoglu sayar-dı, uşaklar geçsinnär lääzımdı, analar-bobalar ayırdıı, üüretmäk dilinä. Ama İvan Födoroviç da, nekadar güçlü ol-masın, önündä “taştan düzülü duvarla-rı” kıramadı...

    Aklıma geler o zor, dolaşık, kor-kunç yıllar, açan halkımız titsi günneri yaşadı. Kafamı iilderim bütün halkı-mın önündä hem da bu adamın da, ki benim halkım gösterdi kendisini çetin birliktä, korkusuz, güçlü. O zaman en zordu Kişinevdä yaşayan gagauzlara: onnar iki ateşin arasındaydılar.

    Da onnarın arasında, kim savaş-tı, ilkin, beki da çok yufka köprüyü düzmää, bu adamdı da. O köprü barış köprüsüydü, verärdi umut, ki ortalık sus olacek, cenk başlamayacek.

    Çok kerä şaşardım bu adama, kimi situaţiya dübü-düz “koşedän” düzülüy-dü. O bilärdi ne türlü köşeleri doorut-maa da sonunda problemayı çözmää. En zor erlerdä herbir köşeyi doorutmaa deyni şakası vardı.

    Zamannar su gibi aktı gitti, İvan Fö-doroviç rametli oldu, ama biz bir kerä da unutmayacez onun yaptıklarını ana dili için, kendi halkı için. Yaptıklarını da kendi halkına braktı.

    Anna STOLETNEYAPATRETTÄ: İvan Födoroviç

    KONSTANDOGLU ministru yar-dımcısıykana. (Foto Todur ZANETin arhivından).

    Yaptıklarını braktı halkına(Raametli İvan Födoroviç KONSTANDOGLUyu anarak)

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    Güzllü gününäyaşamak bastıErken. Karannık.Taa gecä saadı,Ama horozlarÖttülär sesli.

    Cüz yaşlı. Duman.Dışarsı serin.Sert, cansız lüzgärAaçları sallêêr.

    Tokadı açıp,Üfkeli kapêêr.Evin örtüsüRaatsız titirer.

    Neçin, sanki, yazTez geçti, kaçtı,Yaşamak güzllü Gününä bastı?

    YalpaklıkYalpak sözleri-İlkyaz selceezi,Kahırı daadêr,Yorgunnuu alêr.

    Yalpak laflardanBaşçalar açêr,Can sıkıntısıTel-tel söküler.

    Su hem ateşSu hem ateş Oturêrlar karşı,Çalışêrlar çözmääKendi paasını.

    Su söleer:“Bän sendänFikirliHem da, elbet,Taa kuvetli.Bän varım Hem vardım Bu dünnedä,Açan sän hiç yoktunEr üzündä!”

    Ateş üfkeliBaktı suya,Ekleyip lafını,Koydu büük nokta:“Olmaydım bän,Sän ozaman Buz kalaceydınEr üzündä!”

    Maavi gülBaşçada türlü güllär:Kırmızı, sarı Hem biyaz, hem da pembä,Taa da var maavi.

    Şaşkın. İnanılmaz.Yok ne sölemää...Halizdän güllär maaviAçêr başçada.

    Herbir gülün dünnedäVar adı, eri:Kırmızı – sevgimizä,Biyaz – gelinin,

    Pembeyi – anamıza,Sarı – gücenmäk,Bitmiş, geçmiş sevgidänBaşka yola sapmak.

    Maavi gül. Ne meraklı!Gözünü alêr,Ama baktın taa yakın –Gül gibi açêr.

    Kokusu da hep ölä,Nicä biyazın,Kırmızı, sarı gülünHem da pembenin.

    Neçin hem nedän insanGül maavi aarêêr,Da onun gözelliindän Kör hem saar kalêr?

    İnanÇok laf, sonsuz sözlär,Üüsek sestä konuşmaklar.Ne sölendi – çoyu boş-boşuna...Laflar uçêrlar havada.

    Açan kurak Bucaa bastı,İnsan, hayvanâ dolay sındı.Hep toplanıp, küüdekilärDüşündülär, lafettilär...

    İhtiarlarıın nasaatınaKarar alêrlar te bölä:Pazar günü kıra çıkmaaDa orada dua etmää.

    Toplandılar, bakındılar,Sessiz kıra yollandılar.Salt bir ihtiar esap aldıDa hepsinä o danıştı:

    “Ya, bakın, bakın bu uşaa.Onun temiz, inan ürää.Yaamurluunu salt o aldı,Ondan, ki inanı kaavi!”

    Küçüklüüm mutlu, düş gibi gelerKüçüklüüm mutlu,Düş gibi geler.Nereyä aklım Dayma hep uçêr.

    Sundurmalı ev.Çöşmeli pınar.Başçada açêrKırmızı güllär.

    Aulda baalar,Uz direklerdä,Sansın askerlär -Sıra dizidä.

    Babum kotlonda

    Biber pişirer.Dädum yakındaYakacak toplêêr.

    Avşam serinnii –Maavili renktä.Masa kurulêrAacın altında.

    İlkin sofraya Tuzluk koyulêr,Çanak tepeliBiberlär geler.

    Onnar var tatlıHem da pek aacı,Yannış daladın –Yaktı içini.

    Piliç mancasıMamaligaylan –Taa datlı ondan Yoktur imek.

    Küçüklüüm mutlu,Düş gibi geler.Nereyä aklım Dayma hep uçêr.

    Candan gelän sesleriCandan gelän sesleri –Yaşamanın sedefleri,Gecirilmiş kantardan olaylar,Sincirdä dizili duygular.

    Candan gelän sesleri –Yaşamanın gergefleri.Ne meraklı ne çiçekli,Türlü renktä korafları.

    Candan gelän sesleri –Dolaya, dünneyä sevgi:Eşil çimenä, güläLüläkanın kokusuna.

    Sevgili can sesleri –Brakêr dünnedä izleriOnnar avaza benzärUzaklara uçar, uçar.

    UmutAvşam yatarkan uyumaa,Kimin yok umudu gelän günä.Hiç kimsey bilmeer, ne bekleer onu:Hoş güneşli, yalpak sabaaOsa ölüm, ani durêr sık kapuda.

    Ne da olsa – çalıştırêrız saatları.Sabaa olunca saat altı – çalsın saatlar,Kalksın aylä – eni günü karşılamaa.

    Nedän hem kimä?Nedän hem kimä şairlär yazdırêrKüsülü, suparat, dumannı gününü,Şamatalı yaz yaamuru,Biyaz, sayısız hoşlu kaarları,Sonsuz, kenarsız tozlu yolları,Maavi gökleri, bulutları...Gecelerdä yıldızları...Sevgiylän dolu kıpımnarı...

    Boş içerdä korkuları,Sessizlii, kahırını,Can acıdan sancıları.Gidän kuşları uzaklara,Boş yuvayı saçak altında...

    Eski yannamış duuma evini,Neredä yok uşak sesleri,Kurulu sofra – boba başında, Sıcak ekmek ananın elindä.

    Salt zamanın güclü sesleri –Kurumuş kapunun gıcırtısı.Rifmada strofalar tefterindä –Diri hem açık yazılarda.

    Sizin üzündän dünnä kaybelerHerbir dinin, memleketin,Türlü zanaatta, konuşan dılındä,Zengin hem fakir evlelerindä,Evellerdä hem büünkü günnerdäCansızlık fenalıın dostu sayılêêr,Onun sessizlii kötülüü kurêr.

    Benim hiç yok işim burada, Durêrım herkerä bir tarafta,Yok karışmak, laf katmak-Bölä kuralda geçer yaşamak.

    Cenklär kızışêr – cansızlık büüyer...Sizin üzündän dünnä kaybeler.Nasıl baarmaa – işitsinnär,Uyvasında uyansınnar.

    Nesoy ilaç çıkarılsın,Ki cansızlık ilaçlansın.Bakın, insan, ne olêr dolaydaKomuşunun başçasında!?

    Sevgili can sesleri – Brakêr dünnedä izleri...Galina Dimitrievna SİRKELİ duudu 1959-cu yılda Canavar ayın (oktäbri) 21-dä, Başküüyündä. 1981-ci yılda Ti-

    raspoldakı pedagogika institutunu başardı. Artık 25 yıl üüredici işleer. Büünkü gündä Ay-Boba Mihail ÇAKİR adına pedagogika kolecindä çalışêr.

    Galina Dimitrievnanın 2014-cü yılda “Lüzgerli havada sazların türküsü” adlı peet kiyadı. Çıktı. Büün teklif ederiz tanışasınız Canabisinin eni peetlerinnän.

    Ateş, kursun, öler insan,Korkuylan bakêrlar uşaklar... Nasıl durêrsın bir tarafta,

    Yanêr evlär pek yakında?Büün-yarın ateş sizi bulacek,Uyvanızı kül yapacek.

    Gökä baksana... Gökä baksana – leleklär uçêr.Annat kahırını, büülü renklı düşlerini,Ki uzaklaa getirsinnär.Kahırları oralarda brakıp,Düşlerini kanadında gezdirsinnär.

    Nelär oldu – geeri dönmäz.Akan suya iki sıra hiç bir-kimsey girmäz.

    Can dermenin çalışmasıCan dermenin çalışmasıÖlçer saadı hem asiri. Nelär oldu, ne olacekCan dermeni esaplayacek.

    Kimiz biz? Nedän geldik bu dünneya?Ne kalacek bizdän, kimä? Ne olacek toomruklardan?

    Tatlı hem lezetli meyva Osa erä dökülecek Topraklan karışıp,Er üzündän kaybelecek.

    Bölä insannarın çalışması:Var boşuna hem faydasız,Var önemli hem var paasız.Geçer onnar can dermenin taşlarındanBiri olêr peklovka un,Biri sa toz- tozdan.

    Gazetamızın geçteki nomerindä “Komrat muzeyindä Gagauz Devletli-in Simvollarının 25-ci yıldönümünü kutladılar” adlı materialda (bak “Ana Sözü” No. 13-14, 2015, sayfa 4), redakţiyanın beterinä, yannışlık oldu. Cümleyi “Bundan sora da, yortulu toplantıyı götürän Valentina DER-MENCİ...” läzım okumaa “Bundan sora da, yortulu toplantıyı götürän Valentina İVANENKO...” Redakţiyanın adından saygılı Valentina İVA-NENKOdan bizi prost etsin dileeriz. “Ana Sözü” redakţiyası

    Gazetamızda yannışlıkları doorudarak

    Geçennerdä Türkiyada çıktı gagauz dilindä “Ayna” adlı jurnalın ilk nomeri, bildirer GagauMedia portalı. Bu jurnalı hazırladı onun saabisi, filologiya bilgilerindä doktor Güllü KARANFİL.

    Portal bildirer, ani bu jurnalda var rubrikalar: Proza, Poeziya, Türk Dünnäsının selamı, Çevirmelär, Folkolor sedefleri, Aaraştırmalar, Kendi-ni gagauzlara adamış insan, Yübilärlän laflaşmak, Türk dünnasının bü-ükleri, Eskidän bir foto, Hoş geldin, kiyat. İçindä hem klasiklerin, hem dä genç yazıcıların yaratmaları olacek.

    Gagauz dilindä bir jurnal çıktı

  • 22 Harman ay 2015

    22 Avgust 2015

    Çıkêr 14.08.1988 beeri

    Kurucu “ANA SÖZÜ” S.R.L.Sertifikat No. 1003600086420

    Todur ZANETBaş redaktor

    Gazeta “Universul” basım evindä basılêrTiraj – 3000 ekz. Sımarlamak No: 8045.

    İndeksi - PM – 21358YAZIŞMA ADRESİMİZ:

    RM – 2028, Moldova, Kişinêu, c/p Nr. 1025. Tel/fax: 022 28-18-04

    e-mail: [email protected]@anasozu.com

    “ANA SÖZÜ”Gagauz dilindä gazeta

    Bu yılkı plenêrı TÜRKSOY ha-zırladı Türkiyenin Aksaray kasabanın mêriyasınnan bilä. Onuştan da Harman ayın (avgust) 1-dä bu kasabda plenêrın sergisi açıldı. Serginin açılışında pay aldılar Aksaray kasabanın mêrı Halük Şahin YAZGI hem TÜRKSOY Genel sekretari Düsen KASEİNOV.

    Sergidä er aldı 100 resimdän zeedä, angılarını etiştirdilär hazır-lamaa resimcilär iki aftanın içindä. Nicä urguladılar serginin açılışında söz alan resimcilär, bu plenêr verdi kolayını Türk dünnäsının resimcileri biri-birlerinnän tanışsınnar, kendi us-talıklarınnan paylaçsınnar hem Türk dünnäsına kendi halklarının kulturası-nı hem incäzanaatını açsınnar.

    Türk dünnäsı resimcilerinä deyni TÜRKSOYdan 18-ci plenêr

    Artık 18 yıl TÜRKSOY tarafından Türk dünnäsı resimcilerinä deyni plenêr yapılêr. Plenêr iki afta sürter, nedän sora bu resimceliren resimnerin sergisi olêr. Bu yıl plenêrda vardı Gagauziyadan resimci Pötr NOVAKOV.

    Geçennerdä gagauzların genç tür-kücüykası Olga PAÇİ kendisinin eni türküsünü insannarın önünä çıkardı. Türkünün adı “YILDIRIM” (lafları – Elena MOKANU, muzıka – Konstantin DUŞKU).

    Bu türkü türkücüukanın gagauzça ilk profesional türküsü. Taa ileri Olga PA-Çİyi dünnää tanıdı rusça türkülerindän – «8:0», «Помни», «Моя любовь».

    Olga PAÇİ duudu Kongaz küüyündä. Türkü çalêr 17 yaşından beeri.

    Not. “YILDIRIM” türküsünü ba-kın hem sesläyin https://www.youtube.com/watch?v=APrTLAZ2dmI

    Genç türkücüykanınOlga PAÇİnineni türküsü

    TÜRKSOYun 18-ci plenêrında pay aldılar resimcilär:

    Muşvik ALİEV (Azerbaycan), Ab-dulhan TLEUJANOV (Kazakistan), Bekten USUBALİEV (Kırgızistan), Begeneh BERKİLİEV hem Hoca Muhammed ÇÜRİEV (Türkmenis-tan), Rahme MANASTIRLI (KKTC) Arcan İUTUEV (Altay/Rusiya), Ra-lif AHMETŞİN (Başkurdistan/Rus-ya) Väçeslav KUÇENOV (Hakasiya/Rusiya), Pötr NOVAKOV (Gagauz Yeri/Moldova), Sardana DAVAESEN-

    GE (Saha-Yakutiya/Rusiya), Grigoriy ÊYDİNOV (Tatarstan/Rusa), Svetla-na SİDOROVA (Çuvaşistan/Rusiya), Orhan İSMAİL (Bulgariya), Êmel MAHMUT (Makedonya), Merima İV-KOVİÇ (Bosna-Hersek), Êthem BAY-MAK (Kosova), Gabriele ŞAFFARŢİK (Germaniya), Mustafa DİĞLER, Hüs-nü KAÇMAZ hem Mustafa Cevat ATALAY (Türkiye).

    Not. Plenêr (franţuzça en plein air – “açık havada”) – açık havada hem gün şafkında resimnemäk tehnikası.

    Kiyadın içindekilerini var nicä annamaa Rekviem poemasının bölümnerindän: “Ama canını satma!”, “1941-ci yılın Kirez ayın (iyün) 13-üç gecesi... (Gagauzların Sibirä ilk kaldı-rılması)”, “1941-ci yılın yazı. 1944-cü

    XX-ci üzyılın 40-cı yıllarında kırılan Gagauzlara REKVİEM

    yılın yazı. Cenk vakıdı...”, “Aaçlık. 1946-47 kışı...”, “1949-cu yılın Orak ayın (iyül) 6-sı gecesi... (Gagauzların Sibirä ikinci kaldırılması)”, “Can ba-arması”.

    “Epilog erinä” bölümündä avtor verer genoţid kurbannarı için statistika bilgilerini.

    “Benim bir kabaatsız kırılan GAGA-UZ Halkıma REKVİEM” poemasın-dan sora, “Hiç bitişmeyän düşüncülär” bölümündä, kiyadın temasınnan ilgili olarak, avtor verer proza annatmasını “Zaman kanatları” hem “Onnar geldilär sabaa karşı...” proza kiyadından bir par-ça. Kiyat başarılêr peetlärlän “Ya varız biz, ya da ölüm!”, “Kerpidennän kesip kökünü”, “Biz – bizdän! Onnar – kuy-rukludan!”, “Sadä Halkımnan birliktä”, “Bendä var bir Vatan”, “Dündän, büünä hem yaarına”.

    Kiyadın sayfalarında verili birkaç patret ta, o insannarın, ani bu genoţid ka-yaların içindän geçtilär hem diri kaldılar.

    “Benim bir kabaatsız kırılan GA-GAUZ Halkıma REKVİEM” kiyadın

    dünneyi görmesindä avtora yardım-cı oldular meţenatlar Ruslan Petroviç GARBALI, “Birlikte iyilik” cümne Birliin başı, Evgeniy Nikolaeviç KAP-SAMUN, gagauz biznesmenı (Tomay/Moskva), Vasiliy Afanasieviç KOL-TUK, gagauz biznesmenı. Bundan kaarä tehnik yardımı verdi “GAGA-

    Harman ayın 19-da tipardan çıktı Todur ZANETin “Benim bir kabaatsız kırılan GAGAUZ Halkıma REKVİEM” kiyadı. Kiyatta, poema hem proza formasında, annadılêr o genoţid hem zulumnuklar için, ani yapıldı gagauzlara karşı XX-ci üzyılın 40-cı yıllarında.

    UZLUK” cümne Birlii. Hepsi spon-sorlara avtor şükür etti.

    Kiyat parasız verilecek Gagauziya-nın şkolalarına, bibliotekalarına hem kultura kuruluşlarına. Kiyadın tirajı – 500 taanä.

    PATRETTÄ: Kongaz küüyün en zengin aylelerindän birisi – KUŢAR ay-lesi. Arkada solda ayakça duran kızçaz: kongazlı Karaydalı Nikolay Födorovi-çin babusu – Mariya. 1890-cı yıllar.