adimadimfizikvi.balikesir.edu.tr/dosyalar/kitapcik.pdfadim fİzİk gÜnlerİ vi 19 – 21 temmuz...

ADIM FİZİK GÜNLERİ

VI

Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi

Fizik Bölümü

19 – 21 TEMMUZ 2017, BALIKESİR

ADIM FİZİK GÜNLERİ VI Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü

19 – 21 TEMMUZ 2017, BALIKESİR / TÜRKİYE

ADIM

FİZİK GÜNLERİ

VI

19 – 21 TEMMUZ 2017 BALIKESİR

ÖZET KİTABI

Bu kongre özet kitabı, ADIM Üniversiteleri adına Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi

Fizik Bölümü tarafından düzenlenmiştir.

EDİTÖRLER

Prof. Dr. Mehmet BAYIRLI

Doç. Dr. Tayfun UZUNOĞLU

Doç. Dr. Hasan TUNER

DERLEYENLER

Arş. Gör. Dr. Murat EVYAPAN

Arş. Gör. Dr. Yaşar HİÇYILMAZ



iii



iv

TEŞEKKÜR

ADIM FİZİK GÜNLERİ VI Kongresinin düzenlemesine destek olan;

Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu BAP-BTD (2017/1) no’lu projesine,

Balıkesir Üniversitesi Rektörlüğü’ne,

Altıeylül Belediyesi’ne,

Burhaniye Belediyesi’ne

teşekkürlerimizi sunarız.



v



vi

ÖNSÖZ



vii



viii

KURULLAR

ONUR KURULU

Prof. Dr. Kerim ÖZDEMİR Zekai KAFAOĞLU Necdet UYSAL Prof. Dr. Hasan ERDOĞAN

Balıkesir Üniversitesi Rektörü Balıkesir Altıeylül Belediye Başkanı Burhaniye Belediye Başkanı Pamukkale Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi

DÜZENLEME KURULU BAŞKANI

Doç. Dr. Mehmet BAYIRLI Balıkesir Üniversitesi

DÜZENLEME KURULU

Doç. Dr. Tayfun UZUNOĞLU Doç. Dr. Hasan TUNER Arş. Gör. Dr. Elif GÜNGÖR Arş. Gör. Dr. Aykut ILGAZ Arş. Gör. Dr. Murat EVYAPAN Arş. Gör. Dr. Yaşar HİÇYILMAZ Dr. Deniz PERİN Dr. Hatice ÜNAL

Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Bilkent Üniversitesi

KONGRE GÖREVLİLERİ

Aslı ALTAŞ HİÇYILMAZ Nuray CANBULAT Tuğba BÜRHAN Özgür ŞENTÜRK Caner HASIRCI Hasan Ali KARGIN Merve YORTANLI Ahmet Emin BÜYÜKÇULHACI



ix



x

BİLİM KURULU

A. Sertap KAVASOĞLU Ali İhsan GÖKER Asma AMJAD Antonio BARONE Atalay KÜÇÜKBURSA Ayberk Bostan SARIOĞLAN Cem GÜÇLÜ Cem Salih ÜN Cesur EKİZ Chee-Hun KWAK Ersen METE Ethem AKTÜRK Evangalis HRISTOFOROU Ferhunde ATAY Gareth OWEN Hülya KARA SUBAŞAT Hüseyin KÜÇÜKÖZER Hüseyin SARI Ivan BOBRIKOV İsmail MARAŞ İsmail TARHAN Kemal YÜRÜMEZOĞLU Levent SELBUZ Levent SOLMAZ María Jesús López GOMEZ Mehmet ŞAHİN Murat BAYHAN

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi University of Central Florida Napoli University Dumlupınar Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Adnan Menderes Üniversitesi Sunchon National University Balıkesir Üniversitesi Adnan Menderes Üniversitesi National Technical University of Athens Osmangazi Üniversitesi The University of South Wales Balıkesir Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Ankara Üniversitesi Joint Instıtute for Nuclear Research Celal Bayar Üniversitesi Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Ankara Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi University of Oviedo Uşak Üniversitesi Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi



xi

Mustafa Kemal ÖZTÜRK Nikolai PEROV Nuri KOLSUZ Oğuz GÜLSEREN Paul Ian WILLIAMS Rasim DERMEZ Saowanit SAITHONG Sedat ZEYREK Sefer Bora LİŞESİVDİN Seyfettin ÇAKMAK Shuhrat KALANDAROV Siti Nadiah Abdul HALİM Şinasi Barış EMRE Şükrü Hanif TANYILDIZI Tsuyoshi UCHIYAMA Zafer NERGİZ Ziya MERDAN

Gazi Üniversitesi Moscow State University Pamukkale Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Cardiff Üniversitesi Afyon Kocatepe Üniversitesi Prince of Songkla University Dumlupınar Üniversitesi Gazi Üniversitesi Süleyman Demirel Üniversitesi Joint Instıtute for Nuclear Research University of Malaya Ankara Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Nagoya University Ömer Halisdemir Üniversitesi Gazi Üniversitesi

xii



xiii

KONGRE PROGRAMI

19 TEMMUZ 2017 ÇARŞAMBA 8.30-9.30 KAYIT – (Balıkesir Üniversitesi Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Eğitim Ve Uygulama Tesisi)

9.30-10.00 AÇILIŞ OTURUMU – (Salon 1) 10.00-10.40 Çağrılı Konuşmacı – Prof. Dr. Oğuz GÜLSEREN 10.40-11.00 Çay – Kahve Arası 11.00-12.00 I. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Atom ve Mol. Fiziği Matematiksel Fizik Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3

Oturum Başkanı Prof. Dr. Oğuz GÜLSEREN Prof. Dr. Hülya KARA SUBAŞAT Doç. Dr. Mehmet Bayırlı

11.00-11.15 Oral OLTULU

İki boyutlu katı/katı fononik kristallerde elastik bant yapilari

Ahmet ATAÇ 2,4-dimethylanisole molekülünün,

titreşim, kimyasal kayma durumları ve elektronik özelliklerinin

spektroskopik olarak incelenmesi

Rasim DERMEZ Lamb-dicke limitinin ötesinde

tuzaklanmış üç-düzeyli bir iyonda kuantum dolaşıklık

11.15-11.30 Soner ÖZGEN

Şekil hafizali NiAl nanotellerin gerilme davranışı

Yusuf ŞAHİN PbO numune için temel sayma şiddetine numune kalınlığının

etkisinin incelenmesi

Abdülkerim PEKİN Bilecik beji kireçtaşı mermeri plaka yüzey çatlaklarının görüntü işleme

tekniği ile incelenmesi

11.30-11.45

Ahmet Şenol AYBEK CuO filmlerinde tavlama

sicakliğinın yapısal, optik ve yüzey morfolojisi özelliklerine

etkisinin incelenmesi

Zeki KARTAL M(Fumarat)Ni(CN)4.Furan (M = Mn, Ni, Cu ve Zn) Hofmann Tipi

Klatratların Sentezi ve FT-IR Spektroskopisi ile Özelliklerinin

İncelenmesi

Erol VATANSEVER Kuantum Spin Sistemleri için Yeni Geliştirilen Rastgele Seri Açılımı

Yöntemi

11.45-12.00 Afif SIDDIKİ

Yerel Ohm yasasının kuantize Hall sistemlerindeki geçerliliği

Murat ERTÜRK Konfigürasyon etkileşim

yöntemindeki size-extensivity problemine yapılan coupled-cluster düzeltme yaklaşımındaki gelişmeler

Furkan Semih DÜNDAR Şekil dinamiğine davet

12.00-13.30 Öğle Yemeği 13.30-15.00 II. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Atom ve Mol. Fiziği Matematiksel Fizik Genel Fizik

Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3 Oturum Başkanı Prof. Dr. Oral OLTULU Doç. Dr. Hasan TUNER Doç. Dr. Rasim DERMEZ

13.30-13.45

Ali İhsan GÖKER P ve n dopingli grafen elektrotlara

asimetrik bağlanmış güçlü korelasyonlu bir kuantum

noktacığında gerçek zamanlı elektron dinamikleri

Burcu AKÇA Türkiye’de kullanılan çeşitli yapı

malzemelerinin radyasyon geçirgenliklerinin belirlenmesi

Mehmet BAYIRLI Dentritik agatta quasi kristaller

13.45-14.00

Mediha KÖK NiTi bazlı şekil hatırlamalı

alaşımların fiziksel özellikleri üzerine kompozisyonun etkisi

Serpil ERYILMAZ Bazı izoforan türevlerinin yapısal

özelliklerinin spektroskopik ve kuramsal yöntemler ile incelenmesi

Tuba ÖZBEY Manyezit cevher yüzeyindeki dağılım

türlerinin belirlenmesi

14.00-14.15

Hamza Yaşar OCAK Fe ve Fe- %25 al için maksimum streslerin düzlemlere göre denge

durumunda teorik olarak hesaplanması

Etem KÖSE 2,3-dimethylanisole molekülüne ait

yapısal, titreşim, elektronik ve kimyasal kaymaların spektroskopik

incelemesi

Fatih SİPAHİ Infrared sensör teknolojisi ve arduino platformu ile sınıflarda CO2 ölçüm

uygulamaları



xiv

14.15-14.30

Ayşegül KAHRAMAN Skandiyum oksit (Sc2O3) mos

kapasitörünün elektriksel karakteristiğinin frekansa bağlı

incelenmesi

Ercan ŞAHİN Hiperbolik kosinüs fonksiyonlarıyla

birleştirilmiş üstel tipli orbitaller kullanılarak tek elektronlu

moleküler sistemlerin incelenmesi

Kazım Gökhan ATMAN Gri cisim ışımasının matematiksel

yöntemlerle incelenmesi

14.30-14.45

Nihat ARIKAN kübik allisi yapıdaki xmnsb (X =Au and Ir) bileşiklerinin yapisal, mekanik ve dinamik

özellikleri

Sefa ÇELİK Tirozin içeren halka ve açık uçlu

Bazı dipeptitlerin teorik konformasyon analizi

Ali ÇETİN Optik fiber dalga kılavuzlarının yapı

parametrelerinin incelenmesi

14.45-15.00

Mutlu KUNDAKÇI Radyo frekans (rf) saçtırma

yöntemi ile farklı alttaşlar üzerine büyütülen GaN ince filmlerin fiziksel özellikleri üzerine rf

gücünün etkisi

Berna AKGENÇ Hesaplamalı fizik yöntemleri ile piezoelektrik özellik ve nanoyapı

ilişkilerinin irdelenmesi

Okan UYANIK Yüzey pürüzlülüğünün sac405

kurşunsuz lehim alaşımlarının ıslatma özelliklerine etkisinin incelenmesi

15.00-15.15 Çay – Kahve Arası 15.15-17.00 III. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Atom ve Mol. Fiziği Astrofizik Nükleer Fizik Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3

Oturum Başkanı Prof. Dr. Soner ÖZGEN Doç. Dr. Öznur KARAAĞAÇ Doç. Dr. Mehmet BAYIRLI

15.15-15.30

Serap UZUNOĞLU Ksantin oksidaz enziminin 3-aminopropil trietoksi silan ve sistein immobilizasyonuyla

biyosensör tasarımı

Çağlar KARACA

Xanthone’un TD-CAM-B3LYP ve State Specific PCM Hesaplamaları

A. Güneş TANIR Hedef doku etrafındaki çevre

dozlarının osl yöntemi ile ölçülmesi ve karşılaştırılması

15.30-15.45

Ali KİRACI Baceo3'teki rhombohedral-

tetragonal faz geçişinde raman frekansından sicaklığın bir

fonksiyonu olarak hesaplanan sönüm sabiti, dielektrik duyarlılık,

ters gevşeme zamanı ve aktivasyon enerjisi

Fırat AKBALIK Gama ile ışınlanmış acetaminophen

ilaç bileşiğinin radyasyon duyarlılığının elektron paramanyetik rezonans

spektroskopisi ile incelenmesi

Nurettin TURKAN A~80 civarındakı bazı çift çift 68-80Ge

çekirdekleri ile bazı komşu çekirdeklerin kuadropol

momentlerinin karşılaştırılması

15.45-16.00

Ersin YÜCEL Pbs ince filmlerin yapısal,

morfolojik ve optik özellikleri üzerine bir sürfaktan olarak peg

400’ ün etkisi

İlkan KAVLAK Mangan(ii) borat ile stearik asit

komplekslerinin titreşim ve termal stabilizasyon özelliklerinin

incelenmesi

Mustafa Hicabi BÖLÜKDEMİR Küçük ölçekli nükleer füzyon

reaktörleri: iec

16.00-16.15

Murat KALELİ Ultrasonik sprey piroliz yöntemi ile üretilmiş pt katkılı TiO2 ince

filmlerin yapısal karakterizasyonu

Arzu KURT 13/12/2006 koronal kütle atimi

(cme) sonrasi meydana gelen şok dalgası için viskozite etkisi üzerine

araştırmalar

Hasan TUNER Gama radyasyonu sonucunda gallik asitte oluşan radikallerin özellikleri

16.15-16.30

Cenk AKYÜZ Farklı Dzyaloshinskii-

MoriyaEtkileşmelerine Sahip Dört Kubitlik

Bir J1-J2 Heisenberg XXX Spin Sisteminde Kuantum

Teleportasyon

Gökçe Zeynep ÖZALP β lyrae türü örten çift yıldız ll com:

ışık eğrisi analizi ve yörünge dönemi değişimi

Nurdan KARPUZ DEMİR Kadmiyum izotoplarina alfa parçacık

göndermeli reaksiyonlarda 110In radyonüklid üretimi



xv

16.30-16.45

Eren C. KARSU Termal uyartımlı lüminesansta

LiB4O7:Cu,In ve MgB4O7:Dy,Na yapay lüminesans malzemelerinin

ışıma sıcaklık cevapları

Erkan YILAN Kepler örten çift yıldızı KIC

6287172’nin ışık eğrisi çözümü ve dönem analizi

Ürkiye AKAR TARIM Kaynak-detektör arası mesafenin

NaI(Tl) detektörünün verimine etkisi

16.45-17.00

Nejmettin AVCI Simülasyon çalişmaları ile mavi faz sıvı kristal tabanlı ekranların

optimizasyonu

Murat EVYAPAN Organik ince filmler ile gaz

moleküllerinin etkileşim mekanizmasının incelenmesi

Veli ÇAPALI Hızlı nötron reaktörlerinde yakıt

malzemesi olarak kullanılan 235,238U ve 239Pu izotoplarına yönelik tesir kesiti hesaplamaları için nükleer seviye yoğunluğu parametresinin

incelenmesi 17.00-18.00 POSTER SUNUMLARI

20 TEMMUZ 2017 PERŞEMBE 9.00-9.40 Çağrılı Konuşmacı – Prof. Dr. Şinasi ELLİALTIOĞLU (Salon 1) 9.40-9.50 Çay – Kahve Arası

9.50-10.30 Çağrılı Konuşmacı – Prof. Dr. Ziya MERDAN ( Salon 1) 10.30-10.45 Çay – Kahve Arası 10.45-12.00 I. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Nükleer Fizik Yüksek Enerji Fiziği Fizik Eğitimi

Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3 Oturum Başkanı Prof. Dr. Şinasi ELLİALTIOĞLU Prof. Dr. Ziya MERDAN Doç. Dr. Mehmet BAYIRLI

10.45-11.00

Hatice ÜNAL Grafen Benzeri İki Boyutlu

Sistemlerde Artan Yük Etkisi Altında Sürtünmenin Anlaşılması

Sait İNAN Ptsm modelinin etkileşen bozon

model sonuçlari ile karşilaştirilmasi; a~130 civarindaki bazi çift çift 128-

138ce çekirdekleri

Murat YILDIZ Fizik konularının öğretiminde 7e

modeli

11.00-11.15

Yeşim MOĞULKOÇ Yarı-heusler liscti alaşımının yapısal, elastik, elektronik ve

titreşimsel özelliklerinin ilk ilkesel yöntemlerle incelenmesi

Gözde TOPGÜL Evre ı larinks kanseri tedavisinde 3 alan yoğunluk ayarlı radyoterapi (3-

yart) ve 5 alan yoğunluk ayarlı radyoterapi (5-yart) tekniklerinde karotis arterin dozimetrik olarak

karşılaştırılması

Ayberk B. SARIOĞLAN Sorgulamaya dayalı öğretiminin

ay’in evreleri konusunda öğrencilerin başarisina etkisi

11.15-11.30

Raşit AYDIN Sılar yöntemi ile sentezlenen cdo

filmlerin fiziksel özelliklerine (mg+bi) ikili katkılamanın etkisi

Ebru CANTÜRK Endometrium,serviks ve larinks kanserlerinin yoğunluk ayarlı

radyoterapi tekniğinde doz homojenite indeksinin kantitatif

olarak değerlendirilmesi ve homojenite indeks değerlerinin


Ayberk B. SARIOĞLAN 8. Sınıf “ışık ve ses” ünitesinin sorgulamaya dayalı öğrenme

yaklaşımına göre değerlendirilmesi

11.30-11.45

Selgin AL Perovskit tipi proton ileten bir

malzemenin sentezi, karakterizasyonu ve iletkenlik

ölçümü

Bekir Can LÜTFÜOĞLU Relativistik spin-0 parçacıkların

genelleştirilmiş simetrik woods-saxon potansiyelindeki saçılmaları

Bengisu ABACI Son sınıf fen bilgisi öğretmen

adaylarının potansiyel fark konusundaki kavram yanılgıları

11.45-12.00

Şadan ÖZDEN Güneş pili ac eşdeğer devre

modelinde anomalilerin empedans analizi yöntemiyle belirlenmesi

Şükrü Hanif TANYILDIZI Gözlenen Higgs UMSSM’in ikinci

hafif Higgs’i olabilir mi?

Bengisu ABACI Sorgulamaya dayalı öğretimin “lamba parlaklığı” kavramının ortaokul 5. Sınıf öğrencilerinin

başarısına etkisi



xvi

12.00-13.30 Öğle Yemeği 13.30-15.00 II. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Yüksek Enerji Fiziği Uygulamalı Fizik Atom ve Mol. Fiziği

Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3 Oturum Başkanı Prof. Dr. Ersen METE Doç. Dr. Levent SELBUZ Doç. Dr. Tayfun UZUNOĞLU

13.30-13.45

Pınar ÖZDEN Asılı ve tek damla yöntemiyle

liyotropik sıvı kristallerde yüzey gerilimlerinin belirlenmesi

Yaşar HİÇYILMAZ U(1) genişletilmiş minimal

süpersimetrik model'de Doğallık

Melek ÖZDAŞ BÜTÜN O-Tabanlı Ligandla Oluşturulan Üç Boyutlu Gözenekli Koordinasyon

Komplekslerinin Sentezi Ve Karakterizasyonu

13.45-14.00

Ali GÜLTEKİN Al1-x-yınxgayn alaşımlarının yapısal,

elektronik, Elastik ve optiksel özelliklerinin

araştırılması

Cavit TEKİNÇAY Silindirik simetrik uzay-zamanda

kütlesiz spin-1 denkleminin çözümleri

Melek ÖZDAŞ BÜTÜN Gözenekli malzemelerde Pr(ııı)

iyonlarının anten etkisi ile duyarlılaştırılması

14.00-14.15 Gönül BİLGEÇ AKYÜZ

Standart kuantum nokta kontak geometrisinde iletkenlik

Mustafa KURT Lazer kullanılarak metalik

yüzeylerdeki mikro-kırıkların giderilmesi

M. Burak ÇOBAN Yeni eu(ııı) kompleksinin

sentezlenmesi ve foto fiziksel özelliklerinin incelenmesi

14.15-14.30

Zeynep DEMİR VATANSEVER Karışık ferro-ferrimanyetik üçlü

alaşım sisteminin manyetik özellikleri

Onur İNAN Fotovoltaik güneş modüllerinde optimum açı ve mesafe analizi

M. Burak ÇOBAN Üç yeni lantanit koordinasyon

polimerinin manyetik özellikleri: büyük spin-orbital çiftlenimi

14.30-14.45 Durmuş Ali ALDEMİR

Al/cıgs/mo schottky diyotlarının elektriksel karakterizasyonu

Gözde BURGAZ Seryumoksit katkılı camlar

Adem DÖNMEZ [Eu(1,2,4-btc)], (1,2,4-btc=1,2,4-

benzen trikarboksilik asit) koordınasyon polimerinin kristal yapı

ve optik özelliklerinin araştırılması

14.45-15.00

Erdal TURGUT Reaktif püskürtme tekniği ile

büyütülen nio ince filmlerin yapısal özellikleri ve gas sensörü

uygulaması

Deniz KOÇYİĞİT USLU Borogermanat camlarının optik

özellikleri

Adem DÖNMEZ Evropiyum içeren lüminesans özelliği gösteren metal-organik malzemenin

üretilmesi ve karakterizasyonu

15.00-15.15 Çay – Kahve Arası 15.15-17.00 III. OTURUM

Alan Yoğun Madde Fiziği Yoğun Madde Fiziği Atom ve Mol. Fiziği

Disiplinler Arası Fizik Eğitimi

Yer Salon 1 Salon 2 Salon 3

Oturum Başkanı Doç. Dr. Afif SIDDIKİ Doç. Dr. Hasan TUNER Yrd. Doç. Dr. Ayberk B. SARIOĞLAN

15.15-15.30

Merve YORTANLI Pbtio3 perovskitlerde co katkılamanın elektronik

yapı ve nmr kayma değerleri üzerindeki

etkileri

Asaf Tolga ÜLGEN Ex-situ ve In-situ MgB2 Örneklerde

Altın Difüzyon Kaplamasının Süperiletkenlik Özelliklerine Etkisi

Elif Güngör Co(ııı), ni(ıı), fe(ıı), cu(ıı)

bileşiklerinin sentezlenmesi ve karakterizasyonu



xvii

15.30-15.45

Hüseyin ATÇI Kuantum hall şartları altında

asimetrik kuantum noktada ν=5/2’de sıkıştırılabilirlik

Elif Asena MEYDANAÇAR Farklı üretim yöntemlerinin bi2te3 tabanlı malzemelerin termoelektrik

özellikleri üzerine etkisi

Mehmet KEÇECİ Açık Dijital Rozetlerin Eğitim ve Kariyer Planlamasında Kullanımı

15.45-16.00

Taner KALAYCI Çok katmanlı ince filmlerde

doğrudaş olmayan mıknatıslanma konfigürasyonunun manyetik

özellikleri

Deniz PERİN Rüzgar Türbinleri için Sabit

Mıknatıslı Senkron Jeneratörün Manyetik Tasarımı ve Simülasyonu

Melike Gülsüm BAYIRLI Ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi

öğretmen adaylarının uzay kirliliği ile ilgili fikirlerinin karşılaştırılması

16.00-16.15

Yücel BİLİR Manyetik Alanın Spin(1,3/2) Karma

Tip Heisenberg XXX Sisteminin Dolaşıklığı Üzerindeki Etkilerinin

İncelenmesi

Nadir KAPLAN Dc magnetron püskürtme ile nano boyutlu manyetik malzemelerin

üretimi

16.15-16.30

Gülcan DURU Bazı izoindolin bileşiklerinin

konformasyonel, spektroskopik ve termodinamik özelliklerin kuantum

kimyasal modelleme kullanarak incelenmesi

Atilla Eren MAMUK Düz ve ters nematik – izotropik faz

geçişlerde termo – optik ve topolojik özelliklerin incelenmesi

16.30-16.45

Asaf Tolga ÜLGEN Altın Kaplı MgB2 Süperiletkenin

Difüzyon Mekanizması ve Aktivasyon Enerjisi

Hüseyin ATÇI Dft yöntemleri kullanarak anilin molekülünün manyetik alanlar

altındaki davranışı

16.45-17.00

Oğuzhan ORHAN Şekil hazıfazı nial alaşımlarında yapısal faz dönüşümleri üzerine

moleküler dinamik hesaplar

Aykut ILGAZ Transformatör sisteminde kaçak akı

kayıplarının belirlenmesi

17.00-18.00 POSTER SUNUMLARI

21 TEMMUZ 2017 CUMA SOSYAL ETKİNLİK



xviii

KISALTMALAR

SAF Atom ve Molekül Fiziği Sözlü Bildiri SDA Disiplinler arası Sözlü Bildiri SGF Genel Fizik Sözlü Bildiri SMF Matematiksel Fizik Sözlü Bildiri SNF Nükleer Fizik Sözlü Bildiri SYM Yoğun Madde Fiziği Sözlü Bildiri SYEF Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Sözlü Bildiri SUF Uygulamalı Fizik Sözlü Bildiri SFE Fizik Eğitimi Sözlü Bildiri SAS Astro Fizik ve Kozmoloji Sözlü Bildiri PA Atom ve Molekül Fiziği Poster Bildiri PMF Matematiksel Fizik Poster Bildiri PNF Nükleer Fizik Poster Bildiri PYM Yoğun Madde Fiziği Poster Bildiri PYEP Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Poster Bildiri



xix

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ VII

KURULLAR IX

ADIM FİZİK GÜNLERİ VI PROGRAM XIV

ÇAĞRILI KONUŞMACILAR 1

Prof. Dr. Oğuz Gülseren 3

Prof. Dr. Şinasi Ellialtıoğlu 5

Prof. Dr. Ziya Merdan 7

SÖZLÜ BİLDİRİLER 9

SAF-1 Türkiye’de kullanilan çeşitli yapi malzemelerinin radyasyon

geçirgenliklerinin belirlenmesi

13

SAF-2 Co(iii), ni(ii), fe(ii), cu(ii) bileşiklerinin sentezlenmesi ve karakterizasyonu 14

SAF-3 Gama ile işinlanmiş acetaminophen ilaç bileşiğinin radyasyon duyarliliğinin

elektron paramanyetik rezonans spektroskopisi ile incelenmesi

15

SAF-4 Yeni eu(ııı) kompleksinin sentezlenmesi ve foto fiziksel özelliklerinin

incelenmesi

16

SAF-5 Üç yeni lantanit koordinasyon polimerinin manyetik özellikleri: büyük

spin-orbital çiftlenimi

17



xx

SAF-6 Tirozin içeren halka ve açik uçlu bazi dipeptitlerin teorik konformasyon

analizi

18

SAF-7 PbO numune için temel sayma şiddetine numune kalınlığının etkisinin

incelenmesi

19

SAF-8 O-tabanlı ligandla oluşturulan üç boyutlu gözenekli koordinasyon

komplekslerinin sentezi ve karakterizasyonu

20

SAF-9 Gözenekli malzemelerde pr(iii) iyonlarinin anten etkisi ile duyarlilaştirilmasi 21

SAF-10 M(Fumarat)Ni(CN)4.Furan (M = Mn, Ni, Cu ve Zn) Hofmann Tipi

Klatratların Sentezi ve FT-IR Spektroskopisi ile Özelliklerinin İncelenmesi

22

SAF-11 [Eu(1,2,4-btc)], (1,2,4-btc=1,2,4- benzen trikarboksilik asit) koordinasyon

polimerinin kristal yapi ve optik özelliklerinin araştirilmasi

23

SAF-12 Evropiyum içeren lüminesans özelliği gösteren metal-organik malzemenin

üretilmesi ve karakterizasyonu

24

SAF-13 MANGAN(II) borat ile stearik asit komplekslerinin titreşim ve termal

stabilizasyon özelliklerinin incelenmesi

25

SAF-14 Bazi izoforan türevlerinin yapisal özelliklerinin spektroskopik ve kuramsal

yöntemler ile incelenmesi

26

SAF-15 2,3-dimethylanisole molekülüne ait yapisal, titreşim, elektronik ve kimyasal

kaymalarin spektroskopik incelemesi

27

SAF-16 Hiperbolik kosinüs fonksiyonlariyla birleştirilmiş üstel tipli orbitaller

kullanilarak tek elektronlu moleküler sistemlerin incelenmesi

28

SAF-17 2,4-dimethylanisole molekülünün, titreşim, kimyasal kayma durumlari ve

elektronik özelliklerinin spektroskopik olarak incelenmesi

29

xxi

SAF-18 Konfigürasyon etkileşim yöntemindeki size-extensivity problemine yapilan

coupled-cluster düzeltme yaklaşimindaki gelişmeler

30

SAF-19 Xanthone’un TD-CAM-B3LYP ve State Specific PCM Hesaplamaları 31

SAF-20 Organik ince filmlerin gazlar ile etkileşim mekanizmalarinin aydinlatilmasi 32

SYM-1 Ex-situ ve In-situ mgb2 Örneklerde Altın Difüzyon Kaplamasının

Süperiletkenlik Özelliklerine Etkisi

35

SYM-2 Altın Kaplı MgB2 Süperiletkenin Difüzyon Mekanizması ve Aktivasyon

Enerjisi

36

SYM-3 Yerel Ohm yasasının kuantize Hall sistemlerindeki geçerliliği 37

SYM-4 CuO filmlerinde tavlama sicakliğinin yapisal, optik ve yüzey morfolojisi

özelliklerine etkisinin incelenmesi

38

SYM-5 P ve n dopingli grafen elektrotlara asimetrik bağlanmiş güçlü korelasyonlu

bir kuantum noktaciğinda gerçek zamanli elektron dinamikleri

39

SYM-6 Baceo3'teki rhombohedral-tetragonal faz geçişinde raman frekansindan

sicakliğin bir fonksiyonu olarak hesaplanan sönüm sabiti, dielektrik duyarlilik, ters

gevşeme zamani ve aktivasyon enerjisi

40

SYM-7 Termal uyartimli lüminesansta LiB4O7:Cu,In VE MgB4O7:Dy,Na yapay

lüminesans malzemelerinin işima sicaklik cevaplari

41

SYM-8 Kuantum hall şartlari altinda asimetrik kuantum noktada ν=5/2’de

sikiştirilabilirlik

42

SYM-9 Dft yöntemleri kullanarak anilin molekülünün manyetik alanlar altindaki

davranişi

43

SYM-10 NiTi bazli şekil hatirlamali alaşimlarin fiziksel özellikleri üzerine 44

xxii

kompozisyonun etkisi

SYM-11 Simülasyon çalişmalari ile mavi faz sivi kristal tabanli ekranlarin

optimizasyonu

45

SYM-12 Fe ve Fe- %25 Al için maksimum streslerin düzlemlere göre denge

durumunda teorik olarak hesaplanmasi

46

SYM-13 Yari-heusler LiScTi alaşiminin yapisal, elastik, elektronik ve titreşimsel

özelliklerinin ilk ilkesel yöntemlerle incelenmesi

47

SYM-14 Skandiyum oksit (Sc2O3) MOS kapasitörünün elektriksel karakteristiğinin

frekansa bağli incelenmesi

48

SYM-15 Dc magnetron püskürtme ile nano boyutlu manyetik malzemelerin üretimi 49

SYM-16 İki boyutlu kati/kati fononik kristallerde elastik bant yapilari 50

SYM-17 PbTiO3 perovskitlerde co katkılamanın elektronik yapı ve nmr kayma

değerleri üzerindeki etkileri

51

SYM-18 Silar yöntemi ile sentezlenen cdo filmlerin fiziksel özelliklerine (Mg+Bi)

ikili katkilamanin etkisi

52

SYM-19 PbS ince filmlerin yapisal, morfolojik ve optik özellikleri üzerine bir

sürfaktan olarak peg 400’ ün etkisi

53

SYM-20 Ultrasonik sprey piroliz yöntemi ile üretilmiş pt katkili TiO2 ince filmlerin

yapisal karakterizasyonu

54

SYM-21 Manyetik Alanın Spin(1,3/2) Karma Tip Heisenberg XXX Sisteminin

Dolaşıklığı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

55

SYM-22 Bazi izoindolin bileşiklerinin konformasyonel, spektroskopik ve

termodinamik özelliklerin kuantum kimyasal modelleme kullanarak incelenmesi

56

xxiii

SYM-23 Farklı Dzyaloshinskii-MoriyaEtkileşmelerine Sahip Dört Kubitlik

Bir J1-J2 Heisenberg XXX Spin Sisteminde Kuantum Teleportasyon

57

SYM-24 Kübik AlLiSi yapidaki XMnSb (X =Au and Ir) bileşiklerinin yapisal,

mekanik ve dinamik özellikleri

58

SYM-25 Perovskit tipi proton ileten bir malzemenin sentezi, karakterizasyonu ve

iletkenlik ölçümü

59

SYM-26 Güneş pili ac eşdeğer devre modelinde anomalilerin empedans analizi

yöntemiyle belirlenmesi

60

SYM-27 Asili ve tek damla yöntemiyle liyotropik sivi kristallerde yüzey

gerilimlerinin belirlenmesi

61

SYM-28 Reaktif püskürtme tekniği ile büyütülen nio ince filmlerin yapisal özellikleri

ve gas sensörü uygulamasi

62

SYM-29 Al1-x-yInxGayN alaşimlarinin yapisal, elektronik,Elastikve optiksel

özelliklerinin araştirilmasi

63

SYM-30 Düz ve ters nematik – izotropik faz geçişlerde termo – optik ve topolojik

özelliklerin incelenmesi

64

SYM-31 Standart kuantum nokta kontak geometrisinde iletkenlik 65

SYM-32 Çok katmanli ince filmlerde doğrudaş olmayan miknatislanma

konfigürasyonunun manyetik özellikleri

66

SYM-33 Radyo frekans (rf) saçtirma yöntemi ile farkli alttaşlar üzerine büyütülen

gan ince filmlerin fiziksel özellikleri üzerine rf gücünün etkisi

67

SYM-34 Transformatör sisteminde kaçak aki kayiplarinin belirlenmesi 68

SYM-35 Rüzgar türbinleri için sabit mıknatıslı senkron jeneratörün manyetik 69

xxiv

tasarımı ve simülasyonu

SYM-36 Karişik ferro-ferrimanyetik üçlü alaşim sisteminin manyetik özellikleri 70

SYM-37 Al/CIGS/Mo schottky diyotlarinin elektriksel karakterizasyonu 71

SYM-38 Farkli üretim yöntemlerinin Bi2Te3 tabanli malzemelerin termoelektrik

özellikleri üzerine etkisi

72

SYM-39 Ksantin oksidaz enziminin 3-aminopropil trietoksi silan ve sistein

immobilizasyonuyla biyosensör tasarimi

73

SYM-40 Grafen benzeri iki boyutlu sistemlerde artan yük etkisi altında

sürtünmenin anlaşılması

74

SAS-1 13/12/2006 koronal kütle atimi (cme) sonrasi meydana gelen şok dalgasi için

viskozite etkisi üzerine araştirmalar

77

SAS-2 β Lyrae türü örten çift yildiz ll com:Işik eğrisi analizi ve yörünge dönemi

değişimi

78

SFE-1 Sorgulamaya dayali öğretiminin ay’in evreleri konusunda öğrencilerin

başarisina etkisi

81

SFE-2 8. Sinif “işik ve ses” ünitesinin sorgulamaya dayali öğrenme yaklaşimina göre

değerlendirilmesi

82

SFE-3 Sorgulamaya dayali öğretimin “lamba parlakliği” kavraminin ortaokul 5.

Sinif öğrencilerinin başarisina etkisi

83

SFE-4 Ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi öğretmen adaylarinin uzay kirliliği ile ilgili

fikirlerinin karşilaştirilmasi

84

SFE-5 Son sinif fen bilgisi öğretmen adaylarinin potansiyel fark konusundaki

kavram yanilgilari

85

xxv

SFE-6 Fizik konularinin öğretiminde 7e modeli 86

SMF-1 Şekil dinamiğine davet 89

SMF-2 Bilecik beji kireçtaşi mermeri plaka yüzey çatlaklarinin görüntü işleme

tekniği ile incelenmesi

90

SMF-3 Dentritik agatta quasi kristaller 91

SMF-4 Infrared sensör teknolojisi ve arduino platformu ile siniflarda co2 ölçüm

uygulamalari

92

SMF-5 Manyezit cevher yüzeyindeki dağilim türlerinin belirlenmesi 93

SMF-6 Gri cisim işimasinin matematiksel yöntemlerle incelenmesi 94

SMF-7 Kuantum Spin Sistemleri için Yeni Geliştirilen Rastgele Seri Açılımı

Yöntemi

95

SMF-8 LAMB-DICKE limitinin ötesinde tuzaklanmiş üç-düzeyli bir iyonda

kuantum dolaşiklik

96

SGF-1 Yüzey pürüzlülüğünün SAC405 kurşunsuz lehim alaşimlarinin islatma

özelliklerine etkisinin incelenmesi

99

SGF-2 Optik fiber dalga kılavuzlarının yapı parametrelerinin incelenmesi 100

SNF-1 Hedef doku etrafındaki çevre dozlarının osl yöntemi ile ölçülmesi ve


103

SNF-2 A~80 civarindaki bazi çift çift 68-80Ge çekirdekleri ile bazi komşu

çekirdeklerin kuadropol momentlerinin karşilaştirilmasi

104

SNF-3 Küçük ölçekli nükleer füzyon reaktörleri: IEC 105

SNF-4 Ptsm modelinin etkileşen bozon model sonuçlari ile karşilaştirilmasi; A~130

civarindaki bazi çift çift 128-138Ce çekirdekleri

106

xxvi

SNF-5 Kaynak-detektör arasi mesafenin NaI(Tl) detektörünün verimine etkisi 107

SNF-6 Evre i larinks kanseri tedavisinde 3 alan yoğunluk ayarli radyoterapi (3-yart)

ve 5 alan yoğunluk ayarli radyoterapi (5-yart) tekniklerinde karotis arterin

dozimetrik olarak karşilaştirilmasi

108

SNF-7 Endometrium,serviks ve larinks kanserlerinin yoğunluk ayarli radyoterapi

tekniğinde doz homojenite indeksinin kantitatif olarak değerlendirilmesi ve

homojenite indeks değerlerinin karşilaştirilmasi

109

SNF-8 Hizli nötron reaktörlerinde yakit malzemesi olarak kullanilan 235,238U ve 239Pu

izotoplarina yönelik tesir kesiti hesaplamalari için nükleer seviye yoğunluğu

parametresinin incelenmesi

110

SNF-9 Gama radyasyonu sonucunda gallik asitte oluşan radikallerin özellikleri 111

SNF-10 Kadmiyum izotoplarina alfa parçacik göndermeli reaksiyonlarda 110In

radyonüklid üretimi

112

SUF-1 Lazer kullanilarak metalik yüzeylerdeki mikro-kiriklarin giderilmesi 115

SUF-2 Seryumoksit katkili camlar 116

SUF-3 Borogermanat camlarinin optik özellikleri 117

SUF-4 Fotovoltaik güneş modüllerinde optimum açi ve mesafe analizi 118

SYEF-1 Relativistik spin-0 parçaciklarin genelleştirilmiş simetrik woods-saxon

potansiyelindeki saçilmalari

121

SYEF-2 Silindirik simetrik uzay-zamanda kütlesiz spin-1 denkleminin çözümleri 122

SYEF-3 U(1) genişletilmiş minimal süpersimetrik model'de Doğallik 123

SYEF-4 Gözlenen Higgs umssm’in ikinci hafif Higgs’I Olabilir mi? 124

SDA-1 Açık Dijital Rozetlerin Eğitim ve Kariyer Planlamasında Kullanımı 127

xxvii

POSTER BİLDİRİLER 129

PAF-1 Cd(4-Aminopiridin)3Co(CN)6 Kompleksinin Sentezi ve Titreşim

Spektroskopisi ile Özelliklerinin İncelenmesi

133

PAF-2 CYCLO(TRP-TRP) dipeptidinin farkli metotlarla Teorik konformasyon

analizi

134

PAF-3 n-Tipi InSe Yarıiletken Kristalinin Gama Transmisyon Faktörlerinin,

Tavlama Sıcaklıklarıyla Değişimlerinin Karşılaştırılması

135

PAF-4 [TETRAKİS((µ3-N-(3,5- diklorosalisilaldimin)etanolat)-Cu(II))]

kompleksinin sentezi ve kristal yapisi

136

PAF-5 Alzheimer hastaliğina karşi aktivite gösteren Cyclo(phe-phe) dipeptidinin

yapi ve enerji analizi

137

PAF-6 Eu içeren malzemelerin fiziksel özelliklerinin incelenmesi 138

PAF-7 Gd içeren malzemelerin fiziksel özelliklerinin incelenmesi 139

PAF-8 Bakir (Cu II) elementinin 3d94p, 3d84s4p, 3d95p, 3d96p, 3d97p

konfigürasyonlarinin ince yapisinin incelenmesi

140

PAF-9 İmidazol tetrasiyanonikelat(ii) komplekslerinin titreşimsel spektroskopik

çalişmalari:

141

PAF-10 İmidazolün titreşim spektroskipisi ile teorik ve deneysel incelenmesi 142

PAF-11 Pvc harmaninda dolgu malzemesi olarak kullanilan CaCO3/MCO3

(M=Ni(II), Cu(II), Mn(II), Co(II)) bileşiğinin ft-ir ve termostatik analizleri

143

PAF-12 Optik fiberde sayisal açikliğin değişikliği: farkli kirilma indislerindeki

yeleğin rolü

144

PAF-13 Yeni monomerik bir Cu(II) kompleksinin sentezlenmesi ve kristal yapisi 145

xxviii

PAF-14 L-histidine maleate üzerinde teorik bir çalişma 146

PAF-15 1-metilimidazol molekülünün titreşim spektrumu ve elektronik geçiş enerji

seviyelerinin kuantum kimyasal hesaplama yöntemi kullanilarak incelenmesi

147

PYM-1 Güçlü korelasyonlu plegzitonik bir sistemde fano rezonansinin elektron-

fonon eşleşmesi yoluyla bastirilmasi

150

PYM-2 NiTiCo ve NiTiSn şekil hatirlamali alaşimlarin dönüşüm sicakliklarina isil

işlem etkisinin incelenmesi

151

PYM-3 Zn ve Cd Atomları ile Katkılanmış “Armchair” Grafen Nanoşeritlerin

Elektronik Yapıları

152

PYM-4 ZrCoX (X=Bi,Sb) yari-heusler bileşiklerinin basinç altindaki yapisal,

elektronik, elastik ve optik özellikleri: bir ilk-ilkeler çalişmasi

153

PYM-5 EuPb3 bileşiği ile ilgili bir ilk-prensipler çalişmasi 154

PYM-6 ScPtBi bileşiğinin bazi temel fiziksel özelliklerinin İlk-ilkeler hesaplamalari

ile araştirilmasi

155

PYM-7 Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile üretilen ZnO filminin

karakterizasyonu

156

PYM-8 Fotovoltaik güneş hücresi uygulamaları için Cu2ZnSnS4 soğurucu

tabakasının üretimi ve karakterizasyonu

157

PYM-9 Homojen Bir Dış Manyetik Alanda Bulunan Dört Kubitlik Majumdar-

Ghosh Modelinde Kuantum Teleportasyon

158

PYM-10 TlBiSe2 Üçlü Bileşiklerinde Uzay Yükü Sınırlayan Akım Mekanizması

(SCLC)

159

PYM-11 B1-xAlxPO4 kristallerinin yapisal, elektronik,Elastikve optiksel 160

xxix

özelliklerinin araştirilmasi

PYM-12 Farkli düzene sahip [PT/CO] ince filmlerin elektronik özelliklerinin

belirlenmesi

161

PYM-13 4-biphenylcarboxylic asit (C13H10O2) kapli ince filmlerin elektriksel

özellikleri

162

PYM-14 3-aminopropil trietoksi silan-sistein ile immobolize edilen enzim temelli

biyosensör tasarimi

163

PYM-15 İki boyutlu XYZ-yarım Heussler alaşımının ısı mıknatıslanması 164

PYM-16 Bir boyutlu spin-yarim antiferromanyetik kuantum ikili sistemin taban

durumu özellikleri

165

PMF-1 Lyra manifoldunda magnetik alan çözümleri 168

PMF-2 Manyezit yüzeyi için Lacunarity analizi 169

PNF-1 Labview sinyal ölçüm fonksiyonlarinin farkli metotlari için genlik ve zaman

ölçümleri

172

PNF-2 Gerçek bir osiloskop da yanilabilir mi? 173

PNF-3 44Ti izotopu için birinci yasakli beta geçişlerinin incelenmesi 174

PNF-4 Isparta şehir merkezine ait bina dişi gama ortam doz eşdeğeri düzeylerinin

araştirilmasi

175

PNF-5 Gama spektrometresinin enerji kalibrasyonunun ve çözünürlüğünün elde

edilmesi

176

PYEF-1 Dirac alaninda (2+1)boyutta lifshitz karadeliği’nin kuasi normal modlari 179

PYEF-2 CP Bozulumlu U(1)' Modellerde Yüklü Higgs Bozonları 180

PYEF-3 Kendiliğinden genlik artirimli yayinimda lazer demet parametreleri 181

xxx

PYEF-4 Lineer serbest elektron hizlandirici rezonant kavitelerde rf güç

kaynaklarinin belirlenmesi

PMF-3 Olba antik kenti yapı taşlarında mikro ölçekte gözlenen bozunmanın fraktal

boyut ile belirlenmesi

182

183

xxxi

ÇAĞRILI KONUŞMACILAR



1



2

2 BOYUTLU DÜNYADA BİR YOLCULUK

Oğuz Gülseren 1,*

1Bilkent Üniversitesi, Fizik Bölümü, Ankara

Özet: İki boyutlu (2B) malzemeler gösterdikleri egzotik özelliklerinden dolayı sadece elektronik cihazlar için değil

süper kapasitörler ve piller de dahil olmak üzere enerji depolama uygulamalarıda olmak üzere birçok yeni uygulama

için bir temel olması beklenmektedir. Malzeme özelliklerinin çoğunun tam olarak anlaşılması için kuantum

mekaniğine dayalı atomistik ölçekte bir çalışmaya gerek olmaktadır. Özellikle de nanoyapılar içeren sistemler için bu

yaklaşım oldukça önemlidir. Bu amaçla, bu çalışmada birçok yeni 2B sistemin yoğunluk fonksiyonel teorisine

dayanan ilk prensip hesaplamalardan araştırılmasını sunuyoruz. Örnekler, pil uygulamaları için yüksek kapasiteli

anot materyali olarak Mo2C, çeşitli 2D sistemlerin kendine özgü piezoelektrik özellikleri, grafen veya geçiş metali

dikalkojonid tabakalarının sürtünme özellikleri ve güneş pilleri için katmanlı perovskitleri içerecektir.

Anahtar Kelimeler: İki boyutlu (2B) malzemeler



3



4

Teoriden Tasarıma Organik Boya Duyarlı Güneş Pilleri

Şinasi Ellialtıoğlu

1TED Üniversitesi, Temel Bilimler Birimi, Çankaya Ankara

Özet : Boya duyarlı güneş pilleri (DSSC), güneş ışığından doğrudan enerji üretme konusunda son zamanlarda önemli bir araştırma alanı haline gelmiştir. Duyarlılaştırıcı kromoforlar, anot elektrot olarak tercih edilen yarıiletkenin UV sınırlı fotoyanıtını görülebilir aralığa getirmenin yanı sıra yük taşıyıcı dinamiklerinde de önemli rol oynamaktadır. Fotoelektrik dönüştürme, yük taşıyıcı enjeksiyonu, elektron-deşik yeniden birleşim oranları ve yük taşıma performansı gibi faktörlere bağlı olarak olarak genel pil verimi, boya-yarıiletken kompozit sistemin tercih edilebilir özelliklerine dayanmaktadır. Modern teorik hesaplama yöntemleri kullanılarak farklı morfolojilerde foton hasatlayıcı kompleks, metal oksit yarıiletken ve sıvı çözeltiden oluşan kompozit yapılar tasarlanmış ve güneş ışığını elektriğe çevirme süreçlerine yönelik olarak elektronik ve optik özellikleri incelenmiştir.

Bu çalışma TUBITAK Proje No: 110T394 ile desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Boya duyarlı güneş pilleri (DSSC)



5



6

GLİOBLASTOMA MULTİFORME(GBM) TÜMÖR HÜCRELERİNİN CREUTZ CELLULAR AUTOMATON ALGORİTMASI KULLANILARAK İSİNG MODELİ İLE SİMÜLASYONU

Ziya Merdan

Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü

Özet : Tümörler için hesaplamalı modeller, tümör doğasının karmaşıklığı ve bilgisayar kapasitesi sebebiyle zorluklara sahiptir; fakat bu modeller tümör ve tümörün mikro çevresinin arasındaki etkileşimi anlamak için vizyon sağlamaktadır. Ayrıca hesaplamalı modeller kanser için bireyselleştirilmiş tedaviler geliştirmek için potansiyele sahiptir. Bir beyin tümörünü, glioblastoma multiforme (GBM), gözlemlemek için iki boyutlu Ising modelin Creutz Cellular automaton algoritmasına uygulanmasını sunuyoruz. Bu çalışmanın amacı avasküler küresel tümör büyümesini sağlıklı hücrelerin kanserli hücrelere dönüşümünü fiziksel bir sistemdeki faz geçişi gibi düşünerek analiz etmektir. CCA algoritması üzerindeki Ising Model, kesikli zaman basamakları ve pozisyon uzayındaki lokal etkileşimleri ile tümör büyümesini zamanın bir fonksiyonu olarak gözlemek için deterministlik bir yaklaşım sağlamaktadır. Simülasyon sonuçlarımız tümör yarıçapı sabitlenmiş değerler için verilmiştir ve bu sonuçlar teorik ve klinik çalışmalar ile uyumludur.

Anahtar Kelimeler: GBM tumor, Kanser, Creutz Cellular Automata, Ising Model



7



8

SÖZLÜ

BİLDİRİLER



9



10

ATOM VE MOLEKÜL FİZİĞİ SÖZLÜ

BİLDİRİLER



11



12

TÜRKİYE’DE KULLANILAN ÇEŞİTLİ YAPI MALZEMELERİNİN RADYASYON GEÇİRGENLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Burcu Akça1,*, Mutlu Çoban2, Salih Zeki Erzeneoğlu3

1Ardahan Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Ardahan

2T.C. Karayolları 12.Bölge Müdürlüğü, Erzurum

3Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum

*Yazışılan yazar e-posta: [email protected]

Özet: Bu çalışmada, ince yapı malzemeleri olarak adlandırılan PVC (polivinil klorür), Al doğrama, çatı kaplama

malzemesi (shingle), duvar kağıdı, alçıpan (vinil krolam), zımpara kağıdı, krom levha, laminant parke, fayans,

silikon mastik, çimento (28 günlük basınç dayanımları 32,5-42,5 ve 52,5 MPa), yağlı boya ve galvanizli saç ile bir

yapının % 30’unu oluşturan ahşap, ısı yalıtım levhası, duralit, tuğla, gaz beton (ytong), MDF (medium density

fiberboard) ve andezit kaplama gibi kaba yapı malzemelerinin transmisyon katsayıları dar-şua geometrisi yardımıyla

ölçülmüştür. Elde edilen sonuçların, radyasyon güvenliğine katkı sağlaması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: radyasyon güvenliği, yapı malzemeleri



13

CO(III), Nİ(II), FE(II), CU(II) BİLEŞİKLERİNİN SENTEZLENMESİ VE KARAKTERİZASYONU

Elif Güngör1,*

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: Schiff bazı kompleksleri bazı ilaçların hazırlanmasında, elektronik endüstrisinde, plastik sanayinde, tarım

alanında, kozmetik ve polimer üretiminde, analitik kimyada ve sıvı kristal teknolojisi gibi çeşitli dallarda gittikçe

artan öneme sahip maddelerdir. Son yıllarda ise Schiff bazı komplekslerinin antikanser aktivite göstermesi

özelliğinden dolayı tıpdaki kullanımı artmaktadır ve kanserle mücadelede reaktif olarak kullanılması

araştırılmaktadır.Bu nedenle bu çalışmada, iyi bir azot donör ligandı (-C=N-) olan Schiff bazları kullanıldı. ONO

verici gruplarına sahip üç dişli Schiff baz ligandları ile Co(III), Ni(II), Fe(II), Cu(II) bileşikleri sentezlendi ve

element analizi, FT-IR, katı UV-Vis spektroskopisi ve tek kristal X ışını kırınımı ile karakterize edildi.

Anahtar Kelimeler: Co(III), Ni(II), Fe(II), Cu(II) kompleksleri, ONO verici grup



14

GAMA İLE IŞINLANMIŞ ACETAMINOPHEN İLAÇ BİLEŞİĞİNİN RADYASYON DUYARLILIĞININ ELEKTRON PARAMANYETİK REZONANS SPEKTROSKOPİSİ İLE

İNCELENMESİ

Fırat AKBALIK1,Nazenin İPEK2

1Dicle Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü,Fizik Bölümü, DİYARBAKIR

2 Nişantaşı Üniversitesi ,Fen Bilimleri Enstitüsü, Mühendislik Fakültesi, İSTANBUL

*[email protected]

Özet: Çalışmamızda, ağrı kesici ve ateş düşürücü özelliği olan genellikle orta seviyedeki ağrıların tedavisinde kullanılmasına rağmen ameliyat sonrası ağrıların şiddetlerinin azaltılmasında ve kanser hastalarında kemoterapi amacı ile de kullanıldığı bilinen Acetaminophen örneği belirli dozlarda gama ile ışınlanarak radyasyon duyarlılığı incelendi. Acetaminophen örneği 1-5-10-15-20-25 kGy doz aralığında ışınlanıp EPR spektrumları kaydedildi. Işınlanmamış Acetaminophen örneğinde herhangi bir EPR Rezonans sinyali gözlenmezken, ışınlanmış örneğin EPR spektrumu verdiği kaydedilmiştir. Yüksek dozlarda ışınlanmış örneklerdeki rezonans sinyallerinin daha belirgin oldukları gözlendi. Işınlanma öncesi Acetaminophen örneğinde herhangi bir EPR rezonans sinyali gözlenmezken ışınlama sonrası belirgin EPR rezonans sinyali gözlenmesi bu örnekte ışınlama yoluyla eşlenmemiş elektronlar oluştuğuna ilişkin bilgi vermiştir. İlaç örneği incelendiğinde, g değeri 2.0296 olan bir EPR spektrumu gözlenmektedir.

Anahtar Kelimeler: EPR, gama radyasyonu, dozimetri, ilaç.



15

YENİ EU(III) KOMPLEKSİNİN SENTEZLENMESİ VE FOTO FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

M. Burak Çoban1,*

1Balıkesir Üniversitesi, Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi, Balıkesir


Özet: Lantanit iyonları için sentetik kimyanın en heyecan verici kısmı, kontrol edilebilen şekilleri ve boyutları, çok

yönlü yapısal geometrileri ve zengin elektronik özellikleri nedeni ile oldukça ilgi çekici araştırma alanı haline

gelmesidir. Lantanit koordinasyon polimerleri ilginç yapıları ve farklı topolojileri ile gazı yüzeyde tutma-ayırma,

katalizleme, optik malzemeler, analitik sensör, lineer olmayan optik ve biyo-görüntüleme gibi potansiyel uygulama

alanlarına sahiptirler. Bu çalışmada, oksijen ve azot-donör ligandları kullanılarak yeni Eu(III) içeren lantanit

kompleksi hidrotermal yöntem ile sentezlenmiş ve tek kristal X-ışını kırınımı ile, ayrıca görünür ve NIR bölge

fotolüminesans özellikleri ile karakterize edilmiştir. Kullanılan aromatik ligandın lantanit iyonunun lüminesansını

oldukça hassaslaştırdığı fotofiziksel ölçümlerden görülmüştür. Sonuç olarak, Eu(III) kompleksi saf sarı emisyon

yapmakta ve böylece iyi bir lüminesans malzeme olarak kullanılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ln(III); Koordinasyon polimerleri; Anten etkisi



16

Üç Yeni Lantanit Koordinasyon Polimerinin Manyetik Özellikleri: Büyük Spin-Orbital Çiftlenimi

M. Burak Çoban1,*



Özet: Üç değerlikli lantanit bileşikleri içeren kompleksler sahip olduğu yapısal, optik ve manyetik özellikleri ve

oldukça geniş potansiyel uygulamaları nedeniyle son zamanlarda, büyük ilgi görmektedirler. Çoğu lantanit iyonunun

sahip olduğu çiflenmemiş yörünge açısal momentumları manyetik anizotropi etkisi ile sonuçlanır. Kısmen dolu 4f

orbitalleri ve büyük manyetik anizotropi, düşük kristal alan simetrisinde güçlü spin-orbital çiftlenimini meydana

getirir. Bu bağlamda, lantanit bileşekleri moleküler tabanlı manyetik malzemeler olarak araştırılmaktadır. Bu

nedenle, tek molekül magnetlerin (TMM) ve tek zincir magnetlerin (TZM) sentezlenmesinde lantanit iyonları iyi

birer aday olmaktadırlar. Bu çalışmada, üç adet yeni lantanit içeren koordinasyon polimerleri hidrotermal şartlar

altında sentezlendi ve tek kristal x-ışını kırınımı, toz kırınımı ve manyetik çalışmalar ile karakterize edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kristal yapı; Ln(III); Manyetik özellikler.



17

TİROZİN İÇEREN HALKA VE AÇIK UÇLU

BAZI DİPEPTİTLERİN TEORİK KONFORMASYON ANALİZİ

Sefa Çelik1,*, Ayşen E. Özel2

1 İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü,

İstanbul

2 İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul,


Özet: Halka ve lineer Tyr-Tyr dipeptitleri kalp ritmini düzenlemeye yardımcı ve antikanser potansiyeline sahip

olan tirozin içeren önemli biyolojik aktif dipeptitlerdir. Proteinlerin biyolojik aktivite ve fonksiyonları 3-Boyutlu

yapıları ile bağlantılıdır. Bu nedenle bu dipeptitlerin yapı-fonksiyon ilişkisini belirlemek için muhtemel

konformasyon durumları teorik konformasyon analizi programı kullanılarak incelenmiştir. Dipeptitlerin olası

konformasyonlarının toplam enerjisi ve toplam enerjiye katkı sağlayan Van der Waals, elektrostatik, hidrojen ve

torsiyon enerjileri ayrı ayrı hesaplanmıştır. En düşük enerjili konformasyon DFT/B3LYP teori düzeyinde 6-

31++G(d,p) baz seti ile optimize edilerek elde edilen optimize geometriler karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Cyclo(Tyr-Tyr), Tyr-Tyr, Ramachandran haritaları, Konformasyon analizi.



18

PbO numune için temel sayma şiddetine numune kalınlığının etkisinin incelenmesi

Yusuf Şahin1,*, Zeynep Uzunoğlu1, Demet Yılmaz1, Tuba Akkuş2, Elif Boydaş1

1Ataturk University, Faculty of Sciences, Department of Physics, Erzurum, Turkey 2 Erzincan University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Physics, Erzincan, Turkey


Özet: Bu çalışmada EDXRF'de PbO numuneden elde edilen spektrumun çeşitli bölgelerinde numune kalınlıklarını

da dikkate alarak temel saymayı (background) inceledik. Bu amaçla kalınlıkları 0.006 cm'den 0.152'ye cm değişen

PbO numeneler hazırlandı. Numuneler 5 Ci Am241 radyoaktif kaynağından yayımlanan 59,54 keV enerjili gama

ışınları ile uyarıldı. Numuneden yayımlanan ve saçılan fotonlar HPGe dedektörle sayıldı. Temel sayma şiddetinin

spektrumun farklı bölgelerinde farklılıklar gösterdiği, artan numune kalınlığı ile arttığı ve bu etkinin çoklu

saçılmalardan dolayı yüksek enerjili bölgelerde daha fazla olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler: EDXRF, Temel sayma şiddeti, Numune kalınlığı



19

O-Tabanlı Ligandla Oluşturulan Üç Boyutlu Gözenekli Koordinasyon Komplekslerinin Sentezi Ve Karakterizasyonu

Melek Özdaş Bütün1*, M. Burak Çoban2, Yasemin Acar1


2 Balıkesir Üniversitesi, Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi, Balıkesir


Özet: Çeşitli organik ligandlardan ve metal iyonlarından oluşan gözenekli koordinasyon polimerleri (GKP'ler) veya

metal-organik çerçeveler (MOÇ’ler) bilimin çeşitli alanlarında yoğun ilgi görmektedir. Nadir toprak metal iyonları,

koordinasyon sayısı ve geometrisi bakımından değişkenlik gösterdiğinin bilinmesinden dolayı gözenekli

koordinasyon polimerlerinin düğüm noktası olarak daha az sıklıkla seçilir. Bununla birlikte, lantanit iyonları, uygun

geometrili ligandlarla koordine edildiğinde lüminesans ve manyetik özelliklere yol açan benzersiz bir topolojik yapı

sergilemektedir. Ligandlar arasında, O tabanlı ligand olan polikarboksilat anyonları, lüminesans, manyetizma, gaz

adsorpsiyonu ve ayırma, kataliz gibi birçok potansiyel uygulama alanı bulabilen gözenekli koordinasyon

kompleksleri oluşturmak için uygun köprü ligandlarındandır. Bu çalışmada, gözenekli koordinasyon kompleksleri

elde etmek için O tabanlı ligand olarak dört karboksilat grubu içeren polikarboksilik asit ligandı ve üç değerlikli

lantanit metal iyonları kullanılmıştır. Elde edilen gözenekli koordinasyon komplekslerinin tek kristal yapı analizi ve

fotofiziksel özellikleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Gözenekli koordinasyon kompleksi, Oksijen tabanlı ligand, Kristal yapı analizi



20

GÖZENEKLİ MALZEMELERDE PR(III) İYONLARININ ANTEN ETKİSİ İLE DUYARLILAŞTIRILMASI

Melek Özdaş Bütün1*



Özet: Metal organik çerçeveler (MOÇ) genellikle ligandlar ve metal iyonları ile oluşturulan gözenekli

malzemelerdir. Son zamanlarda, Ln(III) komplekslerinin fotolüminesans özellikleri alanında yapılan çalışmaların

çoğu Eu(III), Tb(III), Dy(III) ve Sm(III) bileşiklerine odaklanmıştır. Araştırmalarımıza göre; özellikle Pr(III)

komplekslerinin lüminesans özelliklerinin incelenmesi üzerine yapılan çalışmalar literatürde sınırlıdır. Bu çalışmada,

metal organik çerçeve elde etmek için Pr(III) metal iyonu seçilmiştir. f-f geçişlerinin yasaklı olması nedeniyle,

lantanit (III) iyonlarının doğrudan uyarılması hemen hemen mümkün değildir. Organik ligandların sağladığı anten

etkisiyle lüminesans artışı daha etkili bir şekilde elde edilir. Uygun bir ligandın seçimi veya anlamlı tasarımı,

mükemmel lüminesans özelliklerini elde etmek için 3 boyutlu MOÇ'lerin oluşturulmasında önemli bir rol

oynamaktadır. Bu çalışmada Pr-MOÇ kompleksinin hem görünür hem de NIR bölgedeki lüminesans karakteristiği

ile enerji transfer mekanizması incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Metal organik çerçeve, Gözenekli materyal, Praseodim (III), Fotolüminesans, Anten etkisi.



21

M(Fumarat)Ni(CN)4.Furan (M = Mn, Ni, Cu ve Zn) Hofmann Tipi Klatratların Sentezi ve FT-IR

Spektroskopisi ile Özelliklerinin İncelenmesi

Zeki Kartal1,*, Abdülkerim Yavuz2

1Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Kütahya

2Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Kütahya


Özet: Bu çalışmada, M(fumarat)Ni(CN)4.Furan (M = Mn, Ni, Cu ve Zn) formülü ile verilen fumarat-

tetrasiyanonikel-furan Hofmann tipi klatratları, ilk defa kimyasal yöntemlerle elde edildi. Bu klatratların infrared

spektrumları (4000–400) cm-1 bölgesinde alındı. Bu sonuçlar literatürde yer alan diğer Hofmann-tipi klatratlarla

(konak-konuk bileşiklerle) karşılaştırıldı ve benzer sonuçlar gözlendi. Yeni sentezlenmiş Hofmann tipi fumarat-

tetrasiyanonikel-furan klatratının spektral sonuçları, bu klatratların Hofmann tipi furan klatratratlarının yeni örnekleri

olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmadaki Hofmann-tipi furan klatratı fumarat iyonunun (fum) oksijen atomları

üzerinden geçiş metali atomlarına bağlanmasıyla oluştuğu ve |M–Ni(CN)4|∞ polimerik tabakalarının (–M–fum–M–)

zincirleri tarafından paralel halde tutulduğu anlaşılmıştır. Furan molekülünün oluşan kafes yapıda konuk olarak

bulunduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: İnfrared Spektroskopisi (IR), Hofmann-tipi klatratlar, Fumarik asit (H2fum), Fumarat (fum),

Furan (F).



22

[Eu(1,2,4-BTC)], (1,2,4-BTC=1,2,4- BENZEN TRİKARBOKSİLİK ASİT) KOORDINASYON POLİMERİNİN KRİSTAL YAPI VE OPTİK ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Adem Dönmez1,2,*, Uğur Erkarslan1, Şehmus Karadeniz1

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Moleküler Nano-malzeme Labaratuvarı, Muğla

2Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, Muğla


Özet: Son zamanlarda metal kümelerden ve organik bağlayıcılarından oluşan gözenekli koordinasyon polimerleri

foto-problar, organik ışık yayan diyotlar, sensörler, foto-katalizöterler ve diğer ışık yayımlayabilen aygıtlar gibi

çeşitli geniş uygulama alanlarıyla yeni sınıf bir malzeme olarak materyal bilimine umut vermektedir. Gözenekli

koordinasyon polimelerinin özelliklerinin, oldukça manipülatif organik moleküller ile bağlantılı yapı taşlarını orantılı

bir biçimde tasarlarken sıklıkla değiştiği gözlemlenmiştir. Bu nedenle özel olarak sentezlenebilen yeni malzemeler

ile yeni uygulama alanları keşfedilebilmekte ve bunların özellikleri geliştirilebilmektedir.

Bu çalışmada; yeni Eu(III) içeren gözenekli koordinasyon polimeri; [Eu(1,2,4-BTC)], (1,2,4-BTC=1,2,4- Benzen

trikarboksilik asit) hidrotermal yöntem ile sentezlenmiş ve toz kristal X-ışını kırınımı, katı hal UV ve FT-IR

spektroskopisi teknikleri ile yapısal olarak karakterize edilmiştir. Ayrıca oda sıcaklığında katı-hal fotolüminesans

(PL) özellikleri görünür bölge ve yakın kızıl ötesi bölgede ölçülmüş ve serbest liganddan elde edilen PL ölçümüyle

karşılaştırılmıştır. Sentezlenen malzeme NIR bölgede karakteristik şiddetli lüminesans özelliğe sahip olduğu için

optik haberleşme, medikal teşhis ve diğer birçok teknolojik alanda potansiyel uygulama alanına sahip olabilir.

Anahtar Kelimeler: Lüminesans, Gözenekli koordinasyon polimeri, Evropiyum

TEŞEKKÜR: Bu çalışma Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2016/042 nolu proje ile desteklenmiştir.



23

EVROPİYUM İÇEREN LÜMİNESANS ÖZELLİĞİ GÖSTEREN METAL-ORGANİK MALZEMENİN ÜRETİLMESİ VE KARAKTERİZASYONU

Adem Dönmez1,2,*, Uğur Erkarslan1, Şehmus Karadeniz1

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Moleküler Nano-malzeme Labaratuvarı, Muğla

2Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, Muğla


Özet: Molekül yapılarında birleştirici olarak ligand ve bağlayıcı olarak metal merkezler bulunan, uzaysal mimarisi

özgün olan Metal organik çerçevelerin (MOÇ), moleküler arası uzaklıkları büyük olduğundan geniş hacimli

boşluklara sahip olma özelliği ve yüzey alanlarının geniş olması nedeniyle manyetizma, lüminesans, hidrojen

depolama, gaz absorbsiyonu, optik sensör gibi bir çok fiziksel/kimyasal/elektro-optik uygulama alanları mevcuttur.

Bu çalışmada; Lantanit Metal Organik Çerçeveler içeren gözenekli koordinasyon polimeri; Eu(III); [Eu(2-STP)], [2-

STP=2-sülfoterefitalat] hidrotermal yöntem ile sentezlenmiştir. Sentezlenen bu malzemenin yapısal analizi; Toz

kristal X-ışını kırınımı, katı hal UV ve FT-IR spektroskopisi teknikleri kullanılarak açığa çıkartılmıştır. Malzemenin

katı hal foto-lüminesans özellikleri oda sıcaklığında görünür bölge ve yakın kızıl ötesi bölgede ölçülmüş ve “anten”

görevi yapan 2-STP ligandlarından EuIII iyonlarına enerji transfer mekanizması detaylı olarak tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: MOÇ, Lüminesans, Gözenekli koordinasyon polimeri, Evropiyum

Teşekkür: Bu çalışma Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2016/042

nolu proje ile desteklenmiştir.



24

MANGAN(II) BORAT İLE STEARİK ASİT KOMPLEKSLERİNİN TİTREŞİM VE TERMAL STABİLİZASYON ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

İlkan KAVLAK*,1, Güneş Süheyla KÜRKÇÜOĞLU2

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilimdalı, Eskişehir

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir


Özet: Bu çalışmanın amacı, termal stabilizasyon sağlayan kullanışlı yeni plastik katkı malzemelerinin sentezlenmesi ve FT-IR spektroskopisi kullanılarak karakterize edilmesidir. Ayrıca PVC’nin termal bozunumu süresince açığa HCl gazının süpürülmesi konunusunda sentezlenen yeni nesil plastik katkı maddelerinin etkilerinin DHC testi yöntemi ile araştırılmasıdır. DHC testi plastik malzemelerin termal stabilizasyonlarının belirlenmesinde kullanışlı bir yöntemdir. Bu çalışmada mangan borat kompleksi sentezlenmiş olup Mangan borat içeren PVC bileşiği 200°C’de 29 dakika boyunca stabil kaldığı belirlenmiştir. Sonrasında stearik asit ile birlikte Mn borat kompleksi sentezlenmiştir. Sentezlenen stearik asit içeren yeni kompleksten elde edilen PVC hamurunun termal stabilizasyon süresi ise 66 dakika olarak belirlenmiştir. Sonuçlardan anlaşılan Mn(II) borat kompleksi ilk 15 dakika boyunca termal olarak stabil kalmıştır. Ayrıca, stearik asit içeren mangan borat kompleksi ile hazırlanan PVC hamuruna DHC testi uygulandığında ilk 15 dakika için pH seviyesinde hızlı artış gözlenmiştir. Sonrasında ise 45 dakika boyunca yavaşça düşmüştür. Kompleksin pH seviyesi 3,80’e düşene kadar ise 45 ile 66. dakikalar arasında normal olarak düşüş gözlenmiştir. Test sonuçları stearik asitin termal etki ile PVC kuru karışımının bozunması sırasında termal stabilizasyonu sağlayan özelliğe sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Plastik katkı malzemeleri; PVC; Thermal kararlılık; FT-IR, HCl, DHC

Not: Bu çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından maddi olarak desteklenmiştir (Proje No: BAP-2017-1588).



25

BAZI İZOFORAN TÜREVLERİNİN YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN SPEKTROSKOPİK VE KURAMSAL YÖNTEMLER İLE İNCELENMESİ

Serpil Eryilmaz1*, Melek Gül2, Ersin İnkaya3

1Amasya Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Amasya

2Amasya Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Amasya

3 Amasya Üniversitesi, Merkezi Araştırma Laboratuvarı, Amasya

* [email protected]

Özet: İzoforan, nane türevi bir kokuya sahip olup tat, koku bileşeni ve organik sentezlerde bir çözücü ya da bir ara

bileşen olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, aldol tepkimeleri ile elde edilen π konjugasyonuna sahip izoforan

türevlerinin yapısal özellikleri FT-IR, 1H-NMR ve 13C-NMR gibi spektral analizler ile karakterize edilmiştir.

Yoğunluk Fonksiyoneli Teorisi (YFT/B3LYP) kullanılarak 6-311G(d,p) baz seti ile taban durumunda optimize

edilmiş ve geometrik parametreleri, X-ışınları Tek Kristal difraksiyon yöntemi ile gerçekleştirilen kristal yapı

analizinin sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca spektral sonuçlar, teorik olarak hesaplanan titreşim frekansları, 1H-

NMR ve 13C-NMR kimyasal kayma değerleri ile birlikte incelenmiştir. Bileşiklerin kimyasal kararlılığı hakkında

bilgi sahibi olabilmek için bir takım yapı parametreleri (dipol moment, elektronegatiflik, kimyasal sertlik-

yumuşaklık, iyonlaşma potansiyeli, elektron ilgisi v.b.) kuramsal düzeyde incelenmiştir. Tüm teorik yapı analizleri

Gaussian 09W elektronik yapı ve GaussView 5.0 ara yüz programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İzoforan, YFT, FT-IR, NMR.



26

2,3-DİMETHYLANİSOLE MOLEKÜLÜNE AİT YAPISAL, TİTREŞİM, ELEKTRONİK ve KİMYASAL KAYMALARIN SPEKTROSKOPİK İNCELEMESİ

Etem Köse1*, Ahmet Ataç2, Fehmi Bardak2, Çağlar Karaca3

1 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Meslek Yüksekokulu, Elektronik ve Otomasyon Bölümü, Manisa, Türkiye

2 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa, Türkiye

3 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Deneysel Fen Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, Manisa, Türkiye


Özet: 2,3-dimethylanisole (23DMA) molekülüne ait kuantum kimyasal hesaplamalarla spektroskopik sonuçlar elde

edildi. Elde edilen teorik sonuçlar deneysel FT-IR, 1H ve 13C NMR spektrumları ile karşılaştırılıp yorumlandı. İlk

olarak moleküle ait optimize yapı elde edilerek, kararlı durumu tespit edilip, bu yapı için geometrik yapı ve enerji

hesabı yoğunluk fonksiyon teorisi (density functional theory (DFT)) B3LYP metodu 6-311++G(d,p) temel setiyle

yapıldı. Titreşim spektrumları elde edilip, temel titreşim modları VEDA 4 (Vibrational Energy Distribution Analysis)

programı yardımıyla potansiyel enerji dağılımına göre (potential energy distribution (PED)) tespit edildi. 1H ve 13C

NMR hesaplamaları GIAO (gauge-invariant atomic orbital) metoduyla yine aynı temel seti yardımıyla hesaplandı.

Durum yoğunlukları, toplam (TDOS), parçalı (PDOS) ve örtüşme popülasyonu (OPDOS) için elde edildi ve

değerlendirildi. Ayrıca, moleküler elektrostatik potansiyel yüzey (MEPs) analizi ve termodinamik özellikleri elde

edildi. Teorik sonuçların deneysel veriler ile uyumlu ve destekleyici nitelikte olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: 2,3-dimethylanisole, DFT, infrared, NMR, DOS



27

HİPERBOLİK KOSİNÜS FONKSİYONLARIYLA BİRLEŞTİRİLMİŞ ÜSTEL TİPLİ ORBİTALLER KULLANILARAK TEK ELEKTRONLU MOLEKÜLER SİSTEMLERİN

İNCELENMESİ

Ercan Şahin1,*, Telhat Özdoğan2, Metin Orbay3

1Amasya Üniversitesi, Taşova Yüksel Akın Meslek Yüksekokulu, Taşova, Amasya

2 Amasya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, BÖTE Bölümü, Amasya

3 Amasya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi ABD, Amasya

*[email protected]

Özet: Hiperbolik kosinüs fonksiyonlarının (cosh(βr) ve cosh(βr+γ)) üstel tipli orbitaller (Slater, B ve ψα ) ile

birleşimlerinden oluşan yeni baz fonksiyonları kullanılarak tek elektronlu iki atomlu moleküler iyonlar incelenmiştir.

Yeni baz fonksiyonlarının enerji hesaplamalarındaki etkinliklerinin çekirdek yüküne ve çekirdekler arası mesafeye

göre değişimi araştırılmıştır. Eklenen hiperbolik kosinüs fonksiyonlarının minimal baz yaklaşımında baz fonksiyonu

kalitesini oldukça arttırdıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Üstel tipli orbital, Hiperbolik kosinüs fonksiyonu, Tek elektronlu moleküler sistem



28

2,4-DİMETHYLANİSOLE MOLEKÜLÜNÜN, TİTREŞİM, KİMYASAL KAYMA DURUMLARI ve ELEKTRONİK ÖZELLİKLERİNİN SPEKTROSKOPİK OLARAK İNCELENMESİ

Etem Kose2*, Ahmet Atac1, Fehmi Bardak1, Çağlar Karaca3

1 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa, Türkiye

2 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Meslek Yüksekokulu, Elektronik ve Otomasyon Bölümü, Manisa, Türkiye

3 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Deneysel Fen Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, Manisa, Türkiye


Özet: Bu çalışmada, 2,4-dimethylanisole (24DMA) molekülüne ait spektroskopik sonuçlar kuantum kimyasal

hesaplamalar kullanılarak elde edildi. Bu sonuçlar deneysel FT-IR, 1H ve 13C NMR spektrumlarla mukayese edilerek

yorumlandı. 24DMA molekülünün optimize yapısı elde edildi. Bu yapı için geometrik yapı ve enerji hesabı yapılarak

kararlı durumu yoğunluk fonksiyon teorisi (density functional theory (DFT)) B3LYP metodu 6-311++G(d,p) temel

setiyle bulundu. Temel titreşim modları VEDA 4 (Vibrational Energy Distribution Analysis) programı yardımıyla

potansiyel enerji dağılımına göre (potential energy distribution (PED)), titreşim spektrumları elde edildikten sonra

tespit edildi. 1H ve 13C NMR kimyasal kayma hesaplamaları GIAO (gauge-invariant atomic orbital) metodu ve aynı

temel seti kullanılarak hesaplandı. Durum yoğunlukları, toplam (TDOS), parçalı (PDOS) ve örtüşme popülasyonu

(OPDOS) için elde edildi ve değerlendirildi. Ayrıca, bazı elektronik özellikler, moleküler elektrostatik potansiyel

yüzey (MEPs) analizi, elde edildi. Teorik sonuçların deneysel verilerle uyumlu olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: 2,4-dimethylanisole, DFT, infrared, NMR, MEP



29

KONFİGÜRASYON ETKİLEŞİM YÖNTEMİNDEKİ SIZE-EXTENSIVITY PROBLEMİNE YAPILAN COUPLED-CLUSTER DÜZELTME YAKLAŞIMINDAKİ GELİŞMELER

Murat Ertürk1,*

1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Konfigürasyon etkileşimi (Configuration Interaction-CI) yöntemlerinin daha fazla ve etkin kullanılabilmesi

için sonradan uygulanan düzeltme yöntemleri CI yöntemlerinin hassasiyetini arttırabilmektedir. Bir çok yazar

tarafından, kısıtlı durumda uygulanan CI yöntemleri ile ortaya çıkan size extensivity problemi incelenmiştir ve

hesaplama sonrası size extensivity düzeltme yaklaşımları hem tek hem de çoklu referans durumlarını içerecek

şekilde türetilmiştir. Bu yaklaşımların çoğu basit ve kaba şekilde size-extensivity düzeltmesi olarak hesaplamalarda

kullanılır.

Bu basit ve şüpheli düzeltme terimlerine alternatif olarak, daha karmaşık olan coupled-cluster düzeltme

terimleri CI enerji değerlerine düzeltme olarak ele alınmıştır. Bu yöntem diğer yöntemler kadar basit olmasada,

elektronlararası dinamik korelasyon etkileri CC yöntemindeki gibi sistematik olarak ele alınabilir. Bu çalışmanın

amacı, CC düzeltme terimlerinin CCSD(T) olarak bilinen yaklaşıma benzer biçimde basitçe geliştirilmesi ve sayısal

örneklerle karşılaştırılmasıdır [1]. Karşılaştırmalı değerler CH+ ve N2 moleküllerinin temel durumları için tekli

referans durumlarında verilmiştir [2].

Anahtar Kelimeler: Elektronlararası korelasyon, Konfigürasyon etkileşimi yöntemleri, Size-extensivity düzeltme yöntemleri, Coupled-Cluster düzeltme yöntemi

[1] L. Meissner, Int. J. Quantum Chem., 108 (2008) 2199.

[2] M.Erturk, L. Meissner, Adv. Quant. Chem. 73 (2016) 145.



30

Xanthone’un TD-CAM-B3LYP ve State Specific PCM Hesaplamaları

Çağlar Karaca1*, Ahmet Ataç1, Fehmi Bardak1,Etem Köse2

1 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü,Manisa

2Manisa Celal Bayar Universitesi Yüksek Okulu , Bilgisayar ve Otomasyon Bölümü

*[email protected]

Özet: Çözelti ortamında moleküllerin elektronik uyarılması/emisyonu tamamen bir dinamik zaman çerçevesinde

gerçekleşir. Bu karakteristik zaman, çözücünün serbestlik derecelerinden dolayı önem arz etmektedir. Bu çalışmada;

Xanthone molekülünün hem taban hem de uyarılmış durumlarını çözümlemede en güçlü yöntem olan kuantum

mekaniksel yöntemler kullanılarak PCM metodu yardımıyla çözücü etkisindeki elektonik özellikleri detaylı bir

şekilde yorumlandı. Hesaplanan dinamik süreçler B3LYP ve CAM-B3LYP fonksiyonelleri aracılığıyla toplam 7

döngüsel basamak kullanıldı. Aynı metot ve fonksiyoneller kullanılarak DOS, TDOS ve OPDOS hesaplamaları

yapıldı. Protik çözücülerden kaynaklanan hidrojen bağı etkileşimlerini açıklamak için Granyant Yoğunluğu

Azaltılmış (RDG) metodu yardımıyla güçlü ve zayıf etkileşimleri (NCIs) üçüncü parti yazılımlar kullanılarak

açıklandı.

Anahtar Kelimeler: PCM, State-Specific, Linear Response,Emisyon ve Absorbsiyon



31

ORGANİK İNCE FİLMLERİN GAZLAR İLE ETKİLEŞİM MEKANİZMALARININ AYDINLATILMASI

Murat Evyapan

Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir

[email protected]

Özet:

İnce filmlerin gaz sensör uygulamalarında sıklıkla kullanılmaya başlamasından bu yana bu konuyla ilgili çok sayıda

çalışma yapılmıştır. Birçok farklı film yöntemi kullanılarak üretilen ince filmler farklı karakterizasyon teknikleriyle

incelenerek zararlı gazlara karşı olan tepkileri ölçülmektedir. Ayrıca organik moleküllerin sonsuz

kombinasyonundan faydalanarak birbirinden çok farklı ince film materyalleri de hazırlanmaktadır. Ancak yapılan

birçok çalışma bir sistematik temele dayanmadan rastgele gerçekleşmektedir. Buda elde edilen sonuçların

verimliliğini düşürmektedir. Organik moleküllerin kimyasal yapılarını bir avantaja dönüştirebilmek için gaz

molekülleri arasındaki etkileşim adımlarının bilinmesi gerekmektedir.

Bu çalışmanın amacı ince film ile gaz molekülleri arasındaki etkileşimi daha ayrıntılı ele alarak ileriki çalışmalara

ışık tutmaktır. Bu sebeple farklı fiziksel yapılara sahip ince filmler ele alınarak farklı spektroskopik tekniklerin ve

analiz yöntemlerinin yardımıyla gaz moleküllerinin sensör sistemindeki davranışları aydınlatılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: İnce film, gaz sensörü.



32

YOĞUN MADDE FİZİĞİ SÖZLÜ

BİLDİRİLER



33



34

Ex-situ ve In-situ MgB2 Örneklerde Altın Difüzyon Kaplamasının Süperiletkenlik Özelliklerine Etkisi

Asaf Tolga Ülgen1* ve İbrahim Belenli2

1Şırnak Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü, Şırnak

2Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü,Bolu

[email protected]

Özet: Altın kaplama için magnezyum diborür (MgB2) süperiletken külçe örnekler MgB2 tozlarının sertleştirilmiş

çelik kalıplarda tablet haline getirilmesiyle ex-situ ve in-situ olarak hazırlandı. Altın kaplanmış örneklerin kristal

yapı ve mikro yapı incelemeleri için X-ışını kırınımı (XRD) ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanıldı. Bu

örneklerin elektriksel özelliklerindeki değişim kriyojenik sıcaklıklarda ve dış manyetik alan altında dört nokta direnç

ölçümleriyle araştırıldı. MgB2 külçe örneklerde kaplanmış yüzey tabakasından örnek içerisine altın difüzyonunun

süperiletkenlik özellikleri üzerine etkisi tablet kalınlığına bağlı olarak değerlendirildi.

Anahtar Kelimeler: MgB2 Süperiletkeni, Altın Kaplama, Yapı ve Elektriksel Özellikler.



35

Altın Kaplı MgB2 Süperiletkenin Difüzyon Mekanizması ve Aktivasyon Enerjisi

Asaf Tolga Ülgen1* ve İbrahim Belenli2

1Şırnak Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü, Şırnak

2Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü,Bolu

[email protected]

Özet: Bu çalışmada altın (Au) difüzyonu farklı tavlama sıcaklıklarında yapıldı. Süperiletken magnezyum diborür

(MgB2) örneklerinde Au difüzyonu 650-850oC sıcaklık aralığında 1 saat için çalışıldı. Au difüzyon katsayıları örgü

parametrelerindeki değişimle belirlenmiştir. Bu tavlama sıcaklığı aralığında Au difüzyon katsayısının sıcaklılığa

bağlılığı Arrhenius ilişkisi açısından incelenmiştir. Altının aktivasyon enerjisi difüsyon katsayısı D ve difüzyon

tavlama sıcaklık değerleri kullanılarak hesaplandı.

Anahtar Kelimeler: MgB2 Külçe Malzeme, Difüzyon Katsayısı ve Aktivasyon Enerjisi.



36

Yerel Ohm yasasının kuantize Hall sistemlerindeki geçerliliği

Afif Sıddıki1,*

1Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

*e-posta: [email protected]

Özet: Bu çalışmada, klasik ve kuantize yük taşınımı farklı yaklaşımlar altında tartışılacaktır. Bu iki yaklaşım

arasındaki ilk ilişki, De Broglie ve Bohr tarafından kurulmuştur. Born ve Oppenheimerin geliştirdiği yarı-klasik

yaklaşım ise kütle merkezi hareketinin Newton yasaları ile tasvir edilebileceğini, buna karşın elektronun yörünge

hareketinin zamandan bağımsız Schrödinger dalga denklemi ile ifade edilebileceği görüşünü önermiştir. Bu

sunumda, bu yarı-klasik yaklaşımın, yüksek ve dik manyetik alanlara maruz bırakılmış iki boyutlu elektron gazında

kuantize Hall etkisini büyük bir hassasiyetle nasıl açıkladığı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Born-Oppenheimer Yaklaşıklığı, Yük taşınımı, İki boyutlu elektron sistemleri, Kuantize Hall etkisi



37

CuO FİLMLERİNDE TAVLAMA SICAKLIĞININ YAPISAL, OPTİK VE YÜZEY MORFOLOJİSİ ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Ahmet Şenol Aybek1,*, Hilal Rüzgar2

1,*Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 26470 Eskişehir, TÜRKİYE

2Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, 26470 Eskişehir, TÜRKİYE


Özet: Geçiş metal oksitleri yarıiletkenlerin önemli bir sınıfıdır ve son yıllarda metal oksit nano-parçacıklarının optik,

elektronik, manyetik ve katalitik özelliklerinin ayarlanabilir özelliklerinden dolayı ilgi çekici malzemeler haline

gelmiştir. Metal oksit yarıiletken filmlerinden biri de küprik oksit (CuO)’dur. Bu çalışmada, bakır(II) oksit veya

küprik oksit filmi; yüksek teknolojiye sahip cihazlar ve yüksek vakum koşulları gerektirmeyen, geniş yüzeylere

depolanabilme özelliğine sahip kimyasal banyo depolama (CBD) yöntemi ile cam taban üzerine elde edilmiştir. Elde

edilen CuO filmi 3 parçaya ayrılarak, farklı sıcaklıklarda (200, 300 ve 400°C) oksijen gazı ortamında 1 saat

tavlanmıştır. Tavlama sıcaklığının filmler üzerindeki yapısal özelliklere etkisi XRD analizi ile araştırılmış filmlerin

monoklinik fazda kristallendiği belirlenmiştir. Tavlama sıcaklığı attırdıkça kristal pik şiddetlerinde artış gözlenmiştir.

Filmlerin optik özelliklerini belirlemek için soğurma ve geçirgenlik spektrumları elde edilmiş ve soğurma

spektrumlarından yararlanılarak filmlerin yasak enerji bant aralıkları optik metot kullanılarak hesaplanmıştır. Atomik

Kuvvet Mikroskobu (AFM) kullanılarak filmlerin yüzey morfolojileri incelenmiş ve ortama pürüzlülük değerleri

belirlenmiştir. AFM analizi sonuçlarına göre tavlama sıcaklığı arttıkça yüzey pürüzlüğünün azaldığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: CuO, Kimyasal banyo depolama, Isıl tavlama, Kristal yapı, Optik özellikler.



38

P VE N DOPİNGLİ GRAFEN ELEKTROTLARA ASİMETRİK BAĞLANMIŞ GÜÇLÜ KORELASYONLU BİR KUANTUM NOKTACIĞINDA GERÇEK ZAMANLI ELEKTRON

DİNAMİKLERİ

Ali İhsan Göker1

1Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bilecik

[email protected]

Özet: Kesişmeme yaklaşımını kullanarak p ve n dopingli grafen elektrotlara asimetrik olarak bağlanmış güçlü

korelasyonlu bir kuantum noktacığı boyunca kuantum taşınmasını araştırdık. Kuantum noktacığı bir kapı voltajı

yoluyla aniden elektrotların Fermi düzeyine yakın bir noktaya getirildiğinde meydana gelen iletkenliğin karmaşık

dalgalanmalar gösterdiğini bulduk. Bu dalgalanmaların ortam sıcaklığı Kondo sıcaklığının üstüne çıktığında ve

asimetri faktörü azaldığında giderek sönümlendiğini tespit ettik. Gözlemlenen dalgalanmaların Fourier dönüşümü

yoluyla analizi sonucunda, titreşimlerin n dopingli grafende Dirac noktası ve bant kenarının Fermi düzeyine

uzaklığıyla orantılı iki farklı frekansta gerçekleşirken p dopingli grafende bant kenarının Fermi düzeyine uzaklığıyla

orantılı sadece tek bir titreşim frekansı olduğunu bulduk. Bu duruma Fermi düzeyindeki Kondo rezonansının

elektrotların durumlar yoğunluğundaki van Hove tekillikleriyle girişiminin yol açtığını belirten bir mikroskopik teori

öne sürdük.

Anahtar Kelimeler: Grafen, Kondo etkisi, Kuantum noktacığı



39

BaCeO3'TEKİ RHOMBOHEDRAL-TETRAGONAL FAZ GEÇİŞİNDE RAMAN FREKANSINDAN SICAKLIĞIN BIR FONKSIYONU OLARAK HESAPLANAN SÖNÜM

SABiTi, DiELEKTRiK DUYARLILIK, TERS GEVŞEME ZAMANI VE AKTIVASYON ENERJİSİ

Ali Kiracı1,*, Hamit Yurtseven 2

1Çankaya Üniversitesi, Ortak Dersler Bölümü, Ankara

2Orta Doğu Teknik Üniversitesi,Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: BaCeO3’ün ferroelektrik fazında (T<TC) 110 cm-1 ve 125 cm-1 Raman kiplerinin sönüm katsayısı, dielektrik

duyarlılık, ters gevşeme süresi ve aktivasyon enerji sıcaklık bağımlılıkları hesaplandı. BaCeO3’ teki ortorombik-

tetragonal faz geçişi için (TC= 427 K) sönüm katsayısını sanki spin-fonon çiftlenim (PS) modeli ve enerji

dalgalanma (EF) modelinden hesaplayabilmek için, incelenen Raman kiplerinin gözlemlenen frekansları düzen

parametresi (kendiliğinden polarizasyon) ile ilintilenmiştir. Her iki modelin (PS ve EF) sönüm sabiti için hesaplanan

değerlerimiz, gözlemlenen verilerle iyi bir uyum içindedir.

110 cm-1 ve 125 cm-1 Raman kiplerinin ters gevşeme süresi, her iki modelden (PS ve EF) hesaplanan sönüm

sabitinin değerlerini ve kendiliğinden polarizasyon (karesi) değerleri kullanılarak öngörülmüştür. İncelenen kiplerin

dielektrik duyarlılıklarının değerleri, Landau fenomenoloji teorisini kullanarak gözlenen Raman frekansları

aracılığıyla da öngörülebilir. BaCeO3’ teki 110 cm-1 ve 125 cm-1 Raman kiplerinin ters gevşeme süresine ve

dielektrik duyarlılığına ilişkin hesaplanan değerlerimiz, literatürde mevcut olduklarında deneysel verilerle

karşılaştırılabilir.

Son olarak, BaCeO3'ün ferroelektrik fazında incelenen Raman kipleri için her iki modelden hesaplanan sönüm

sabitinden aktivasyon enerjisinin değerlerini çıkardık.

Anahtar Kelimeler: Sönüm katsayısı, dielektrik duyarlılık, ters gevşeme süresi, aktivasyon enerji, BaCeO3.



40

TERMAL UYARTIMLI LÜMİNESANSTA LiB4O7:Cu,In VE MgB4O7:Dy,Na YAPAY LÜMİNESANS MALZEMELERİNİN IŞIMA SICAKLIK CEVAPLARI

Eren C. Karsu Asal1,3*, George S. Polymeris2, George Kitis3

1Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa

2Ankara Üniversitesi, Nükleer Bilimler Enstitüsü, Ankara

3Aristotle University of Thessaloniki, Nuclear Physics Laboratory, Thessaloniki, Greece

*[email protected]

Özet: Termal uyartımlı lüminesans dozimetreler arasında en iyilerinden olan LiB4O7:Cu,In ve MgB4O7:Dy,Na

malzemelerinin pek çok özellikleri birçok bilimadamı tarafından incelenmiş olmasına rağmen bugüne değin ışıma

sıcaklık değişimine verdikleri cevaplar incelenmemiştir. Oysa ışıma sıcaklığı tarihlendirmede, nükleer çekirdek

dozimetre çalışmalarında, yüksek doz ölçümlerinde, uzay çalışmalarında ve kutuplar- çöller gibi exrem ortamlardaki

lüminesans çalışmalarında büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca ışıma sıcaklık değişimi termal uyartımlı lüminesans

(TSL) olgusunun daha derinliklerine inmemize imkan sağlamaktadır.

Bu çalışmada TSL parıldama eğrilerinin ışıma sıcaklığına ve oda sıcaklığında ışıma sonrası yüksek sıcaklıklarda

tavlanmaya verdikleri cevaplar detaylı olarak incelemiştir. Elde edilen sonuçlar her iki yapay lüminesans

malzemenin de temel TSL olgusu ile uyumlu olduğunu, standart lokkalize olmayan TSL kinetik teoriye uyduğunu

göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Termal uyartımlı lüminesans, dozimetre, ışıma sıcaklığı.



41

KUANTUM HALL ŞARTLARI ALTINDA ASİMETRİK KUANTUM NOKTADA ν=5/2’DE SIKIŞTIRILABİLİRLİK

Hüseyin Atcı1,*, Afif Sıddıki2

1İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

2Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

*[email protected]

Özet: Bu çalışmada, GaAs/AlGaAs heteroyapı üzerinde asimetrik olarak tanımlı bir kuantum nokta ele alınmıştır.

Kuantize Hall şartları altında spin damlacıklarının oluşumunun geometrik tuzaklama etkisi incelenmiştir. Doldurma

faktörü ν=5/2 durumunda sıkıştırılabilirlik, Thomas-Fermi yaklaşımından yararlanarak kendinden tutarlı olarak elde

edilen tuzaklama potansiyelinin spin yoğunluk fonksiyonel teorisi içerisinde Schrödinger denklemini çözerek

incelenmiştir. Nümerik incelemelerimiz, ν=2 sıkıştırılamaz şeritlerin uzaysal dağılımının ve ikinci en düşük Landau

seviyesinde elektron yerleşiminin simetrik kuantum noktanın sonuçlarından oldukça farklı olduğunu göstermiştir.

Bulgularımız iki önemli sonucu sağlar: Birincisi, ilgi çekici durumlardan ν=5/2 durumunun sıkıştırılamazlığının

asimetriden etkilenmesidir; ikincisi, yapılan Aharonov-Bohm deneylerinde ölçülen osilasyon periyodu oldukça

önemlidir. Burada, sanki-parçacık fazlarının gözlemlenmesi için asimetriden dolayı sınır şartlarının önemli bir etken

olduğunu göstermiş olduk.

Anahtar Kelimeler: Kuantum Nokta, Sıkıştırılabilirlik, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi, Non-abelian Durumlar



42

DFT YÖNTEMLERİ KULLANARAK ANİLİN MOLEKÜLÜNÜN MANYETİK ALANLAR ALTINDAKİ DAVRANIŞI

Hüseyin Atcı1,*, Yasin Polat2, Müge Hüseyinoğlu1, Büşra Arıkan3, Afif Sıddıki4


2Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyofizik Bölümü, İstanbul

3Kadir Has Üniversitesi, Biyoinformatik ve Genetik Bölümü, İstanbul

4Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

*[email protected]

Özet: Anilin, bir Amino gruba bağlı Pheynl yapısı içeren ve stokiyometrik açılımı C6H5NH2 olan organik bir

bileşiktir. Moleküller üzerine manyetik alanın etkisi, son zamanlarda birçok bilim insanının ilgisini çekmektedir.

Ancak, şu ana dek düşük manyetik alan altında Anilin molekülü üzerine sadece birkaç çalışma yapılmıştır. Bu

çalışmada, bağımsız parçacık ve etkileşen parçacık yaklaşımlarını içeren yoğunluk fonksiyonel teorisi metodunu

kullanarak farklı yüksek manyetik alanlar altındaki Anilin molekülü üzerine çalıştık. Manyetik alan ve konumun

fonksiyonları olarak elektron yük yoğunluk dağılımlarını, enerji dispersiyonlarını, dipol momentlerini ve kuvvetlerini

elde ettik. Yüksek manyetik alanlar altındaki biyolojik moleküllerin davranışını anlamak uzun bir süreçtir, buna

rağmen, bizim yaklaşımımız, ileri çalışmalar için makul ve tutarlı bir zemin hazırlayacaktır. Güçlü ve çok güçlü

manyetik alanlar altında biyolojik moleküllerin deneysel incelenmesi, moleküler modelleme camiası için yararlı

olabilecek daha iyi bir anlayış kazandıracaktır.

Anahtar Kelimeler: Anilin, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi, Yüksek Manyetik Alan



43

NiTi BAZLI ŞEKİL HATIRLAMALI ALAŞIMLARIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE KOMPOZİSYONUN ETKİSİ

Mediha Kök1*, Hanaa Shahab Ahmead Zardawi1, Fethi Dağdelen1,

Yıldırım Aydoğdu2

1Firat Universitesi,Fen Fakültesi,Fizk Bölümü, Elazığ

2Gazi Universitesi, Fen Fakültesi,Fizk Bölümü, Ankara


Özet: NiTi ve NiTi bazlı şekil hatırlamalı alaşımlar, şekil hatırlama özelliğinden dolayı, medikal ve mühendislik

uygulamalarında sıklıkla kullanılır. Bu alaşım grubu iyi mekaniksel özelliğe sahiptir. Bu nedenle, NiTi bazlı şekil

hatırlamalı alaşımların geliştirilmesi gelecek çalışmalar için önemlidir. Bu çalışmada, titanyumca zengin NiTi

alaşımına değişik oranlarda kobalt elementi katılmıştır. Böylece alaşımın kompozisyonun değiştirilmesi

hedeflenmiştir. Üç farklı kompozisyonda hazırlanan NiTiCo alaşımlarında meydana gelen değişimler diferansiyel

taramalı kaorimetre (DSC) ve x-ışınları analiz cihazı(XRD) ile ölçülmüştür. DSC ile yapılan termal analiz ölçümleri

sonucuna göre, kobalt elementinin katkısı ile NiTiCo alaşımının martensit dönüşüm sıcaklığı değeri artmıştır. X-

ışınları ölçüm sonuçlarından bütün alaşımlar B19ı kristal yapı sergilemektedir.

Anahtar Kelimeler: şekil hatırlamalı alaşım,martensit, austenit, kristal yapı



44

SİMÜLASYON ÇALIŞMALARI İLE MAVİ FAZ SIVI KRİSTAL TABANLI EKRANLARIN OPTİMİZASYONU

Nejmettin Avcı1-2 *

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 48000 Kötekli, Muğla,

2College of Optics and Photonics, University of Central Florida, Orlando, Florida 32816, USA

* [email protected]

Özet: Yüksek güvenilirlikte ve çözünürlükteki sıvı kristal LCD ekranlar günlük hayatımızda vazgeçilmez bir unsur

haline gelmiştir. Sıvı kristal malzemeler cep telefonlardan televizyonlara ve projektöre kadar geniş bir yelpazede

kullanılmaktadır. Hızlı tepkime veren yeni sıvı kristal malzemelerin sentezlenmesi ve bulunması, cihaz

konfigürasyonu ve imalat teknolojisinde son yıllarda yapılan araştırma ve geliştirmeler sayesinde LCD ekranlarda

belirgin ilerlemeler meydana gelmiştir. Geleneksel nematik tabanlı cihazlarla karşılaştırıldığında, Kerr etkisine dayalı

mavi fazlı sıvı kristal ekranlar mikrosaniye mertebesinde hızlı tepki vermesi, moleküllerin yönelmesi için ek bir

katmana gerek duyulmaması ve dış bir elektrik alan uygulanmadığında optiksel olarak izotropik olması nedeniyle

yeni nesil fotonik uygulamalar için önemli bir potansiyel teşkil etmektedir.

Bu çalışmada, IPS mavi faz sıvı kristal ekranın yapısını optimize etmek için simülasyon tekniği kullanılmıştır. Hücre

genişliği, elektrotlar arası mesafe ve elektrot kalınlığı değiştirilerek çeşitli hücreler tasarlanmıştır ve bu hücelerin

voltaja bağlı optiksel geçirgenlik eğrileri incelenmiştir. Optimize edilmiş sonuçlardan düşük çalışma voltajlı IPS

mavi faz tabanlı sıvı kristal ekran yapısı ve nispeten yüksek optiksel geçirgenlik elde edilmiştir ve bu sonuçların,

yeni nesil IPS mavi faz sıvı kristal ekranların tasarlamasında uygun olduğu düşünülmektedir. Çalışmadan elde edilen

tüm sonuçlar ayrıntılı olarak verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: IPS; mavi faz; sıvı kristal ekran



45

Fe ve Fe- %25 Al İÇİN MAKSİMUM STRESLERİN DÜZLEMLERE GÖRE DENGE DURUMUNDA TEORİK OLARAK HESAPLANMASI

Hamza Yaşar Ocak1 ve Ali Çetin2

1Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kütahya

2Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Eskişehir


Özet: Oda sıcaklığında bcc Fe ve Fe-% 25 Al alaşımı kristal yapıya sahiptir. Örgü parametreleri ise sırayla 2.87 Å ve 2.8964 Å dur. İç etkileşme potansiyel enerjileri de denge noktalarında minimumdur. Bu çalışmada, kristallere denge noktasında etki eden maksimum stresler; kristalin (hkl) düzlemlerine bağlı olarak incelendi. Kristaller denge noktasında olduğunda ikinci derece elastik sabitlerden; C12 ve C44 arasındaki fark minimum olur. Ayrıca, (C12 – C44) /2 ifadesi, kristal üzerindeki iç basıncı ifade eder ve Cauchy bağıntısı olarak bilinir [5-7]. Bu basınç, denge durumunda sıfırdır veya sıfıra çok yakındır. Sistemin herhangi bir parametresine fiziksel katkıların tamamı; kristallerin düzlemlerinden kaynaklanır. Bu çalışmada % 25 Al oranını seçmiş olmamızın nedeni, mekanik özellikler bakımından tercih edilir olmasıdır. Denge durumunda Fe ve Fe-%25 Al’un ikinci derece elastik sabitleri yardımıyla maksimum stresleri (Thkl ) hesaplandı. Bu hesaplamadan önce kristallerin Young sabitleri (Ehkl), (hkl) Miller indisli düzlemlere bağlı olarak ayrı ayrı elde edildi. Ayrıca, boyutsuz H parametresi (hkl) indislerine bağlı olarak ve β pik genişliği de Bragg yasasına göre belirlendi. Elde edilen sonuçlar; Young sabitinin düzlemlere göre farklı oranlara sahip olduğunu göstermiştir. Bunun aksine, kristallerin maksimum stresinin ise düzlemlere göre belli oranlarda artıp veya azalmadığı her iki kristal yapı için de görüldü. Son olarak, mümkün yansımaların görüldüğü (110) ile (400) arasındaki düzlemler üzerindeki büyüklükler refaranslar ile karşılaştırıldı. Her iki kristal yapı için de ilk düzlem büyüklüklerinin deneysel değerler ile örtüştüğü görüldü. Bu değerlere dayanarak, mekanik etkilerin ilk düzlemler üzerinde sonuç verdiklerini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler: Fe ve Fe - % 25 Al, Maksimum Sitres, Young Sabiti,



46

YARI-HEUSLER LiScTi ALAŞIMININ YAPISAL, ELASTİK, ELEKTRONİK VE TİTREŞİMSEL ÖZELLİKLERİNİN İLK İLKESEL YÖNTEMLERLE İNCELENMESİ

Yeşim Moğulkoç1,*, Yasemin Öztekin Çiftci2

1Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, Ankara

2Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara

* e-posta: [email protected]

Özet: Son zamanlarda malzeme alanında Yarı-Heusler alaşımları enerji ve spintronik uygulamalar için en çok tercih

edilen malzemeler arasında yerini almıştır. Magnetik yarıiletken malzemelerden güneş pillerine kadar kullanım

alanına öncülük eden bu yarı-Heusler alaşımları, özelliklerine göre farklı şekilde karakterize edilmelerine olanak

tanıdığı için daha ilgi çekici hale gelmişlerdir. Bu çalışmada, yarı-Heusler alaşımı olan LiScTi alaşımının temel

fiziksel özelliklerinden yapısal, elastik, elektronik ve titreşimsel özellikleri ilk ilkesel yöntemler kullanılarak

incelenmiştir. Düzlem dalga pseudo-potansiyel tekniği kullanılarak hesaplamalarda yoğunluk fonksiyoneli teorisi

(DFT) dikkate alınmıştır. Hesaplamalar Vienna Ab-initio Simulation Package (VASP) programı kullanılarak

yapılmıştır. Alaşımın bant aralığı 702 meV olarak hesaplanmıştır. Hesaplamalarda 700 eV kesilim enerjisi ve

14x14x14 k-noktası kullanılmıştır. Elastik sabitleri zor-zorlanma oranından hesaplanmıştır. Hesaplanan elastik

sabitleri bu bileşiğin mekaniksel olarak kararlı olduğunu göstermiştir. Fonon frekansları VASP paket

programından elde edilen kuvvet sabitlerini kullanan PHONOPY programı aracılığı ile hesaplanmıştır. Fonon

hesabı 24 atom içeren 2x2x2’lik süper hücre kullanılarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yarı-Heusler, İlk İlkesel, LiScTi, Elastik, Fonon.



47

SKANDİYUM OKSİT (Sc2O3) MOS KAPASİTÖRÜNÜN ELEKTRİKSEL KARAKTERİSTİĞİNİN FREKANSA BAĞLI İNCELENMESİ

Ayşegül Kahraman1,*, Ercan Yılmaz2,3

1Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bursa

2Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ),Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü, Bolu

3AİBÜ, Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve Araştırma Merkezi, Bolu


Özet: Bu çalışmada Sc2O3 MOS (Metal Oksit Yarıiletken) kapasitörünün elektriksel karakteristiği frekansa bağlı

olarak incelenmiştir. Skandiyum oksit (Sc2O3) () ince filmi p tipi Si (100) alt taş üzerine RF magnetron saçtırma

sistemi kullanılarak büyütülmüştür. Üretilen filmin kalınlığı bir reflektometre yardımıyla ölçülmüş ve 124 nm olarak

belirlenmiştir. Kapasitörün ön ve arka kontakları RF magnetron saçtırma sistemi ile büyütülen alüminyum (Al) ile

sağlanmıştır. Kapasitans-Voltaj (C-V) ve İletkenlik-Voltaj (G/ω-V) ölçümleri altı farklı frekansta (50, 100, 250, 500,

750 ve 1000 kHz) gerçekleştirilmiştir. C-V eğrisinin yığılım bölgesinde ölçülen kapasitans değerleri, seri direnç (Rs)

etkisi nedeniyle beklenenden daha düşük bulunmuştur. G/ω-V eğrilerinde ise bu etki nedeniyle pikler

gözlenmemiştir. Bu nedenle, C-V ve G/ω-V deneysel değerlerine, Rs düzeltmesi yapılmış ve gerçek değerler elde

edilmiştir. Artan frekansla birlikte yığılım bölgesindeki kapasitans değerleri zamana bağlı yüzey seviyeleri nedeniyle

düşmüştür. G/ω-V eğrilerinde piklerin maksimum değerleri 750 kHz’e kadar artan frekans ile birlikte azalmıştır. Bu

frekanstan sonra iletkenlik değerinde önemli bir değişim gözlenmemiştir. Elde edilen sonuçlar Rs’ nin ve frekansa

bağlı yüklerin Sc2O3 MOS kapasitörünün elektriksel karakteristiğini önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir.

Çalışmada ayrıca, p tipi Si için taşıyıcı konsantrasyonu (Na), bariyer yüksekliği (ΦB), Fermi seviyesi - değerlik bandı

arasındaki enerji farkı (EF) ve difüzyon potansiyeli (VD) parametreleri de frekansa bağlı olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sc2O3, MOS, Kapasitör, Frekans, Seri direnç



48

DC MAGNETRON PÜSKÜRTME İLE NANO BOYUTLU MANYETİK MALZEMELERİN ÜRETİMİ

Nadir Kaplan 1,*, Hakan Köçkar 1, Ali Karpuz2, Hilal Kuru1, Mehmet Uçkun1

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, 10145, Balıkesir, Türkiye

2Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 70100, Karaman, Türkiye


Özet:Bu çalışma, fiziksel buhar biriktirme tekniklerinden biri olan püskürtme tekniği ile nano boyutlu manyetik malzemelerin üretimi hakkında bazı bilgiler vermeyi amaçlamaktadır. Püskürtme tekniği ancak yüksek vakum koşullarında gerçekleştirilebilir. Teknikte, atıl bir gazdan oluşturulan plazma iyonları bir manyetik alan aracılığıyla bir kaynağa ve oradan da alt tabaka hedef yüzeyine doğru hızlandırılır. Böylece, nano boyutlu manyetik malzemeler yüksek kalitede üretilebilir. Çalışma kapsamında, FeCrMn alaşım ince filmleri nano boyutlu manyetik malzemeler olarak adlandırılmakta ve DC Magnetron Püskürtme yöntemiyle üretim sürecinin ayrıntıları verilmektedir.

*Bu çalışma, 2016/132 nolu proje ile Balıkesir Üniversitesi BAP tarafından desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: DC Püskürtme, Nano Boyut, Alaşım İnce Filmler, Manyetik Malzemeler



49

İKİ BOYUTLU KATI/KATI FONONİK KRİSTALLERDE ELASTİK BANT YAPILARI

Oral Oltulu1,*, Amirullah M. Mamedov2, Ekmel Ozbay2

1Harran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Şanliurfa

2Bilkent Üniversitesi,Nanoteknoloji Araştırma Merkezi, Ankara


Özet: Fononik kristaller kendisini oluşturan materyallerin elastisitesinde ve kütle yoğunluğunda uzaysal değişimler

gösteren periyodik yapılı sentetik materyallerdir. Bunlar, belirli şartları sağlayabilecek malzeme ve cihaz gelişimini

arttırmaya yönelik malzemelerdir. Çoklu materyale sahip yapılar katı-katı phononik kristal yapılar oluşturabilir. Bu

yüzden düşünülen yapı, yüksek yoğunluğa sahip bir matriks içine yerleştirilen düşük yoğunluklu çubuklardan oluşan

bir fononik kristal yapıdır. Bu iki boyutlu katı fononik kristalde elastik dalga yayılımı sonlu element analiz

metoduyla incelenecektir. İki boyutlu kare örgüde dikdörtgen şekle sahip bir saçıcıdan oluşan katı fononik kristalin

fononik bant yapısı göz önüne alınmış ve nümerik olarak çalışılmıştır. Bant yapısı naylon matriks içerisindeki çinko

çubuklardan oluşan periyodik kare örgüdeki iki boyutlu XY titreşim modları için elde edilmiştir. Frekans değerleri ω

dalga vektörünün fonksiyonu olarak fononik kristalin Brillouin bölgesi boyunca hesaplanmıştır. Mutlak bant

Aralıkları 2D Brillouin bölgesindeki yüksek simetri noktaları M- Γ –X –M için bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Elastik dalgalar, fononik kristaller, metamateryaller, bant aralıkları



50

PbTiO3 PEROVSKİTLERDE Co KATKILAMANIN ELEKTRONİK YAPI VE NMR

KAYMA DEĞERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Merve Yortanlı1 , Oğuz Gülseren2 , Deniz Üner3 , Şinasi Ellialtıoğlu4 , Ersen Mete1*

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, 10145 Balıkesir

2Bilkent Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 06800 Ankara

3Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği, 06800 Ankara

4TED Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Temel Bilimler, 06420 Ankara

*[email protected]

Özet: Güneş ışığından faydalanarak CO2 ve H2O’dan elektro, foto ve termokimyasal oksijen ayrıştırma yoluyla

yenilenebilir kimyasal yakıtların elde edilmesi konusunda perovskit yapılar öne çıkmaktadır.[1] Son yıllarda, bu

konuda PbTiO3 perovskit malzemesi bu amaca uygun olacak adaylardan biri olarak görülmektedir.[2] Tam değiş-

tokuş enerjisi içeren modern hibrit yoğunluk fonksiyonelleri, ABO3 yapılı yarıiletken malzemelerdeki oksijen

difüzyonu mekanizmalarının belirlenmesinde, oksijen boşluk oluşum enerjilerinin ve bunlara ait enerji durumlarının

deneysel gözlemlerle uyuşacak biçimde türetilmesinde başarılı sonuçlar vermektedir. PbTiO3, 325 K sıcaklıkta

tetragonal fazda bulunmaktadır. Hartree-Fock değiş-tokuş enerjisi içeren hibrit fonksiyonel hesaplamaları deneylerle

tutarlı şekilde, geniş bant aralığının X-Γ arasında 2.7 eV civarında olduğunu öngörmektedir. Sistematik biçimde (1/8,

1/4, 1/2 oranlarında) Co katkılamanın yasak enerji aralığını 2.14 eV değerine kadar düşürdüğü gösterildi. Ayrıca, Co

konsantrasyonuna bağlı olarak oksijen bağlarının ciddi oranda zayıfladığı belirlendi.

Periyodik sistemlere uyarlanan yeni bir yöntemle tetragonal Pb1-xCoxTiO3 yapısındaki çekirdeklerin NMR

kimyasal kayma hesaplamalarını gerçekleştirdik.[3] Pb’nin, Co koordinasyonuna bağlı olarak, farklı kimyasal

kaymalar gösterdiği bulundu. Teorik ve deneysel NMR sonuçları birbirleri ile kabul edilebilir bir uyum

göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Kurşun titanat, Co katkılama, HSE, NMR kayma,



51

SILAR YÖNTEMİ İLE SENTEZLENEN CdO FİLMLERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNE (Mg+Bi) İKİLİ KATKILAMANIN ETKİSİ

Bünyamin Şahin1, Raşit Aydin2,*

1Mustafa KemalÜniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, HATAY

2 Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, KONYA


Özet: Bu çalışmada katkısız, Mg katkılı ve (Mg+ Bi) ikili katkılı nanoyapılı CdO filmler cam altlıklar üzerine

SILAR tekniği kullanılarak başarılı bir şekilde büyütüldü. Mg katkı ve (Mg+Bi) ikili katkı konsantrasyonunun,

morfolojik, yapısal ve optiksel özellikler üzerine etkileri taramalı elektron mikroskobu (SEM), x-ışını kırınım

yöntemi (XRD) ve UV-vis spektrometresi ile araştırıldı. SEM görüntüleri Mg katkı ve Mg-Bi ikili katkılama

konsantrasyonunun nanoyapılı CdO filmlerin yüzey morfolojilerini etkilediğini gösterdi. XRD sonuçları CdO

filmlerin nanoboyutta kristallendiklerini ve kristallenme kalitelerinin katkı türü ve konsantrasyonuna bağlı olarak

değiştiğini ortaya koydu. UV-vis analizinden, CdO filmlerinin optik enerji bant aralığının (Eg) ikili katkılamaya

bağlı olarak değiştiği bulundu.

Anahtar Kelimeler: SILAR, CdO, Bizmut, İkili Katkılama.



52

mailto:[email protected]

PbS İNCE FİLMLERİN YAPISAL, MORFOLOJİK VE OPTİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR SÜRFAKTAN OLARAK PEG 400’ ÜN ETKİSİ

Ersin Yücel1,*

1Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Hatay


Özet: Bu çalışmada, nanoyapılı PbS ince filmler, farklı miktarlarda (0, 2, 4, 6 ve 8%) polietilen glikol 400 (PEG

400) yüzey aktif maddenin varlığında kimyasal banyo depolama yöntemi kullanılarak hazırlandı. Banyo

çözeltisindeki PEG 400 konsantrasyonlarının yapısal, morfolojik ve optik özellikler üzerindeki etkileri sırasıyla X-

Işını kırınımı (XRD), taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve UV-görünür spektroskopi ölçümleri ile incelendi.

Ölçümler, filmlerin kristal boyutunun, XRD pik şiddetlerinin, yüzey pürüzlülüğü parametrelerinin, optik bant

aralıkları ve optik geçirgenlik değerlerinin PEG 400 içeriği ile değiştiğini göstermiştir. Büyüme çözeltisindeki PEG

400 konsantrasyonlarının % 0'dan % 8'e yükselmesiyle filmlerin optik bant aralıkları ve optik geçirgenlik değerleri

artarken, kristal boyutu ve yüzey pürüzlülüğü değerleri azaldı. Filmlerin optik bant aralığı değerleri, PEG 400

içeriğinin artmasıyla 1.59 eV' tan 2.19 eV' a yükselmiştir. Sonuçlar, PEG 400 konsantrasyonlarının PbS ince

filmlerin fiziksel özellikleri üzerinde doğrudan bir etkisi olduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: PbS, PEG 400, kimyasal banyo depolama, optik bant aralığı.



53

ULTRASONİK SPREY PİROLİZ YÖNTEMİ İLE ÜRETİLMİŞ Pt KATKILI TiO2 İNCE FİLMLERİN YAPISAL KARAKTERİZASYONU

Murat Kaleli1,, Sarab Demirci*, Ahmet B. Bayram, Zinah H.T. AL-Salihi, Salih Akyürekli, Murat Koç, Esin Eren, C. Alp Yavru, Mehmet Pekeroğlu, Murat Öztürk, Nuri Özek

1Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Isparta

2Süleyman Demirel Üniversitesi, Hidrojen Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi,Isparta

3Süleyman Demirel Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği, Isparta


Özet: TiO2 ince filmler opto-elektronik uygulamalarda; organik ve hibrit boya duyarlı güneş gözlerinden başlayıp, foto katalitik etki ile H2 üretmeye kadar çeşitlenen oldukça geniş kullanım alanlarına sahip olduğu bilinmektedir [1]. Günümüzde ince filmlerin biriktirilmesinde maliye/verim oranı göz önünde bulundurularak fiziksel/kimyasal buharlaştırma, saçtırma, döndürerek kaplama, daldırma ve sprey kaplama gibi pek çok kaplama tekniği kullanılmaktadır. Bu çalışmada; ultrasonik sprey piroliz yöntemi ile cam altlıklar üzerine Pt katkılı TiO2 ince film biriktirildi ve bu filmlerin yapısal karakterizasyonu yapıldı. Sprey için kullanılan başlangıç solüsyonu (1,5 a.% Pt-TiO2) oranında hazırlandı. Atmosfer ortamında cam altlıklar üzerine farklı geçiş sayılarında (10, 20, 40, 50) ince filmler biriktirildi. Biriktirilen ince filmlerin kristal kalitesinin değişimini izlemek için farklı sıcaklıklarda atmosfer ortamında tavlandı ve XRD analizleri yapıldı. Anataz faz geçiş sıcaklığının 450 °C olduğu tespit edildi. İdeal kristalleşme sıcaklığının 520 °C olduğu belirlendi. XRD analizlerinde Pt katkılamanın anataz faz geçiş sıcaklığını düşürdüğü ve kristalleşmeyi iyileştirdiği görüldü. SEM ve AFM analizleri ile ince filmlerin yüzeyi karakterize edildi EDS analizi ile Pt elemental oranı araştırıldı. Sonuç olarak; Pt kolayca reaksiyona girmediği tespit edildi ve solüsyonda homojen dağılmadığı ve yüzey üzerinde topaklanma eğilimi olduğu anlaşıldı.

Anahtar Kelimeler: Ultrasonik Sprey Piroliz, TiO2 ince film, Tavlama, Yapısal Karakterizasyon.



54

Manyetik Alanın Spin(1,3/2) Karma Tip Heisenberg XXX Sisteminin

Dolaşıklığı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

Yücel Bilir1,*, Cenk Akyüz1

1Adnan Menderes Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Aydın


Özet: Kuantum enformasyon işlemlerinin gerçekleştirilmesinde potansiyel bir kaynak olmasından dolayı büyük öneme sahip olan dolaşıklık, klasik karşılığı olmayan saf bir kuantum korelasyonudur ve bu içeriğinden dolayı yoğun madde fiziğindeki sistemlerin durumlarının kuantum korelasyonları için tek ölçüt olan dolaşıklığın incelenmesi gerekmektedir. Heisenberg modeli gibi spin modelleri ile açıklanabilen bu sistemler pek çok kuantum enformasyon protokolünün uygulanması için de bir çalışma alanı sağlamaktadır. Heisenberg modelinin kullanıldığı spin-1/2, spin-1, spin(1/2,1) ve spin(1/2,3/2) gibi spin değerlerine sahip çalışmalar, incelenen sistemlerin kuantum doğası ile bu sistemlere ait makroskopik durum değişkenleri arasındaki ilişkileri aydınlatmak açısından anlamlıdır. Tüm bunlar dikkate alındığında bu sistemlerde dolaşıklığın ölçülmesinin ve kontrol edilmesinin önemi açık olup, sıcaklığın yanında manyetik alanın da dolaşıklığın kontrolü için önemli bir parametre olduğu görülür. Bu nedenle bu çalışmada z yönünde homojen bir dış manyetik alanda bulunan spin(1,3/2) karma tip Heisenberg XXX sisteminin taban durum ve ısısal durum dolaşıklıkları incelenmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda taban durumlar için belirli manyetik alan değerlerinde maksimuma yakın dolaşıklık değerleri elde edilmiş ve dolaşıklığın sabit değerler aldığı plato bölgeleri gözlenmiştir. Isısal dolaşıklık için yapılan hesaplamalardan ise dolaşıklığın yok olduğu kritik sıcaklık değerinin manyetik alandan bağımsız olduğu ve sadece spinler arası çiftlenim parametresine bağlı olduğu sonucuna varılmıştır.

.

Anahtar Kelimeler: Dolaşıklık, kubit, negatiflik, Heisenberg model.



55

BAZI İZOİNDOLİN BİLEŞİKLERİNİN KONFORMASYONEL, SPEKTROSKOPİK VE TERMODİNAMİK ÖZELLİKLERİN KUANTUM KİMYASAL MODELLEME KULLANARAK

İNCELENMESİ

Gülcan Duru 1, Meryem Evecen 1,*, Hasan Tanak 1

1 Fizik Bölümü, Fen Edebiyat Fakültesi, Amasya Üniversitesi, 05100, Amasya, Türkiye


Özet: İzoindolin ve türevleri onlarca yıldır bilim insanlarını cezbetmiştir. Bu bileşikler özellikle kimyasal

sentezlerde ve plastiklerde kullanımı ile endüstri açısından önem taşımaktadır [1]. Buna ilaveten, deterjanlar, ısıya

dayanıklı polimerler ve antidepresanlar gibi maddelerde kullanılmaktadır. Bu çalışmada, bazı izoindolin

bileşiklerinin yapısı, B3LYP seviyesinde 6-311 ++ G (d, p) bazlı ab initio hesaplamaları kullanılarak optimize

edilmiştir [2]. IR spektrumları simüle edildi ve çeşitli titreşim modlarını değerlendirildi. Optimizasyon ve titreşim

analizlerinden elde edilen sonuçlar literatürle karşılaştırıldı. Bileşiklerin elektronik absorpsiyon spektrumu, TD-DFT

metodu kullanılarak elde edildi ve sonuçlar literatür ile karşılaştırılarak yakın olduğu görüldü. Konformasyonel

analiz için izoindolin bileşiklerinin moleküler enerji profili, B3LYP hesaplamaları ile, seçilen 10 ° 'lik adımlarla -

180° ila + 180° arasında değişen seçilmiş bir torsiyon açısına göre hesaplandı. Ayrıca termodinamik özellikleri

incelenmiş ve hem birbirleriyle hem de literatürle karşılaştırılmıştır [3,4]..

Anahtar Kelimeler: İzoindolin; termodinamik; DFT; TD-DFT.

Referanslar

[1] V. Krishnakumar, V. Balachandran, and T. Chithambarathanu, Spetrochim. Acta, 62, 918 (2005).

[2] M.J. Frisch, et al. Gaussian 09, Revision C.01, Gaussian Inc., Wallingford, CT, 2011.

[3] M. Evecen, G. Duru, H. Tanak and A.A. Ağar, J. Mol. Struct. 1118, 1 (2016).

[4] M. susai Boobalan, M. Amaladasan, S. Ramalingam, D. Tamilvendan, G.V. Prabhu, and M. Bououdina,

Spectrochim. Acta Part A 137, 962 (2015).



56


Farklı Dzyaloshinskii-MoriyaEtkileşmelerine Sahip Dört Kubitlik

Bir J1-J2 Heisenberg XXX Spin Sisteminde Kuantum Teleportasyon

Cenk Akyüz1,*


*e-posta:[email protected]

Özet: Kuantum dolaşıklık, kuantum hesaplama ve kuantum enformasyon işlemleri için kritik öneme sahip kavramlardan birisi olup, birleşik bir sistemin alt sistemleri arasındaki yerel olmayan korelasyonlar olarak tanımlanır. Bu yerel olmayan karakter, bir verici ile uzak bir alıcı arasında paylaşılmış bir dolaşık parçacık çifti aracılığıyla, bilinmeyen bir kuantum durumunu transfer etmek için yerel kuantum işlemlerinin ve klasik iletişimin kullanılmasına olanak sağlar. Bir boyutta spin etkileşmelerini içeren Ising ve Heisenberg modelleri bazı kristal yapıların fiziksel özelliklerini açıklamak için kullanıldıkları gibi göstermiş oldukları dolaşıklık özellikleri nedeniyle de kuantum teleportasyon gibi kuantum enformasyon uygulamaları için potansiyel birer adaydır. Sadece en yakın değil ikinci en yakın komşu spin etkileşmelerini ve spin yörünge etkileşmesinden kaynaklanan Dzyaloshinskii-Moriya(DM) etkileşmesini de dikkate alarak Heisenberg modelinin basit bir genellemesi yapılabilir. Kuantum teleportasyonun en önemli kısmı dolaşık çiftlerden bir kuantum kanal oluşturmaktır. Bu nedenle bu çalışmada kuantum teleportasyonun incelenmesi için farklı DM etkileşmelerine sahip dört kubitlik bir J1-J2 Heisenberg XXX spin sistemi bir kuantum kanal olarak kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlardan dolaşıklık, DM etkileşmesi, sıcaklık ve kuantum teleportasyon arasındaki ilişki belirlenmiştir. Farklı DM etkileşmelerinin teleportasyon üzerindeki etkileri incelenmiştir ve düşük sıcaklıklarda x-yönünde DM etkileşmesinin teleportasyon üzerinde daha etkin olduğu görülmüştür. Ayrıca ikinci komşu etkileşmelerinin bu etkiyi daha da arttırdığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dolaşıklık, Fidelity, Heisenberg model, Kubit.



57

KÜBİK AlLiSi YAPIDAKİ XMnSb (X =Au and Ir) BİLEŞİKLERİNİN YAPISAL, MEKANİK VE DİNAMİK ÖZELLİKLERİ

Nihat Arikan1, Selgin Al2, Mustafa Özduran2, Ahmet İyigör3

1 Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü, Kırşehir

2Ahi Evran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kırşehir

3Ahi Evran Üniversitesi, Merkezi Araştırma ve Uygulama Laboratuvarı, Kırşehir


Özet: Kübik AlLiSi yapıdaki XMnSb (X =Au and Ir) bileşiklerinin yapısal, elektronik, elastik ve fonon özellikleri

ilk−tepki hesaplamalarıyla gerçekleştirildi. Optimize örgü sabiti ve bulk modulu hesaplandı ve mevcut verilerle

karşılaştırıldı. Kübik AlLiSi yapıdaki XMnSb (X =Au and Ir) bileşiklerinin elastik sabitleri (C11, C12 ve C44)

enerji−strain metodu kullanılarak hesaplanmıştır. AuMnSb ve IrMnSb bileşiklerinin spin polarize bant yapıları spin

yukarı ve spin aşağı eşleşmeleri için hesaplandı ve mevcut verilerle karşılaştırıldı. Fonon dağılım eğrileri and onlara

karşılık gelen durum yoğunlukları yoğunluk fonksiyonel pertürbasyon teorisi çerçevesinde lineer tepki yaklaşımı

kullanılarak ilk defa elde edildi. Öz ısı kapasitesinin 0−1000 K arasındaki sıcaklıkla değişimi quasi−harmonic model

kullanılarak elde edildi.

Bu çalışma Ahi Evran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Koordinatörlüğü Proje No: AHİLAB. A3.17.002.

tarafından desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Bant yapısı, yoğunluk fonksiyonel teorisi, fonon.



58

PEROVSKİT TİPİ PROTON İLETEN BİR MALZEMENİN SENTEZİ, KARAKTERİZASYONU VE İLETKENLİK ÖLÇÜMÜ

Selgin Al

Ahi Evran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Kırşehir.

*Yazışılan yazar e-posta:[email protected]

Özet: ABO3 perovskite ailesinden olan seramik esaslı malzemeler, gaz ortamına bağlı olarak orta sıcaklıklarda

(500−800 ° C) hem proton hem de oksit iyonu iletkenliğini göstermektedir. Bu tür malzemeler çok yönlü taşıma

özelliklerinden ve bunların orta sıcaklık katı oksit yakıt pillerinde elektrolit olarak kullanılma potansiyellerinden

dolayı ilgi çekmiştir. Bu çalışmada, katı hal reaksiyon yöntemi kullanılarak bir perovskit tip proton iletken malzeme

sentezlenmiştir. X-ışınları spektroskopisi (XRD) ve enerji dağılımlı X-ışını spektroskopi (EDXS) karakterizasyon

teknikleri kullanılarak toz formundaki malzemenin kristalografik yapısı, faz saflığı ve element bileşimi

belirlenmiştir. Sonuçlar ICDD veri tabanı ile karşılaştırılmış olup, standart perovskite yapısı ile mükemmel uyum

göstermiştir. Yüzey alanı ölçümü Brunauer-Emmett-Teller (BET) yöntemi kullanılarak gerçekleştirildi. İletkenlik

ölçümü, farklı gaz ortamlarında AC empedansı kullanılarak orta sıcaklık aralığında gerçekleştirildi.

Bu çalışma Ahi Evran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası: FEF.A4.17.010.

Anahtar Kelimeler: Perovskit malzemeler, AC empedansı, orta sıcaklık.



59

GÜNEŞ PİLİ AC EŞDEĞER DEVRE MODELİNDE ANOMALİLERİN EMPEDANS ANALİZİ YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ

Şadan Özden1,*

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, MUĞLA


Özet: Empedans analizi yarıiletken aygıtların eş değer devre modellerinin elde edilmesi ve bu modelin elemanlarını

etkileyen parametrelerin belirlenmesi için güçlü bir tekniktir. Güneş pilleri başta olmak üzere pek çok farklı

yarıiletken aygıt üzerinde başarıyla uygulanmıştır. Omik olmayan kontak etkileri, kusur ve ara yüzey durumları,

aygıt içersindeki çoklu kontaklar gibi etkiler kompleks empedans eğrilerinde anomaliler şeklinde ortaya çıkmakta ve

farklı modeller kullanılarak bu değişimler incelenebilmektedir. Çalışma performansını önemli ölçüde etkileyen bu

parametrelerin doğru belirlenmesi aygıtın geliştirilmesi açısından önemlidir. Bu çalışmada güneş pili eşdeğer devre

modellerinde sıkça rastlanan anomaliler farklı modeller ile simüle edilmiş ve deneysel örneklerle birlikte

tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Empedans analizi, güneş pili, anomali, eşdeğer devre, simülasyon



60

ASILI VE TEK DAMLA YÖNTEMİYLE LİYOTROPİK SIVI KRİSTALLERDE YÜZEY GERİLİMLERİNİN BELİRLENMESİ

Pınar Özden1,*, Nejmettin Avci1

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, MUĞLA


Özet: Liyotropik sıvı kristaller kimyasal temizleyicilerden organik sıvılara kadar pek çok bileşiğin temel yapısını

oluşturmaktadır. Kolloidal özelikleri nedeniyle bu malzemelerin yüzey gerilimlerinin belirlenmesi uygulama için

büyük önem taşımaktadır. Sıvıların yüzey gerilimlerinin belirlenmesi için birçok teknik bulunmaktadır. Asılı ve tek

damla teknikleri uygulama kolaylığı yanında doğru sonuçlar vermesiyle de öne çıkmaktadır. Bu çalışmada amfifil

tabanlı liyotropik sıvı kristaller farklı konsantrasyonlarda hazırlanarak asılı damla ve tek damla teknikleriyle ile

yüzey gerilimleri belirlenmiştir. Ayrıca bu örnekler için farklı yüzeylerde değme açısı ve yüzey serbest enerjisi

değerleri hesaplanmıştır. Sıvı kristal moleküllerin yüzeyle yaptıkları açıya bağlı olarak bu parametrelerin değiştiği

gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Liyotropik sıvı kristal, yüzey gerilimi, asılı damla, tek damla



61

REAKTİF PÜSKÜRTME TEKNİĞİ İLE BÜYÜTÜLEN NİO İNCE FİLMLERİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE GAS SENSÖRÜ UYGULAMASI

Erdal Turgut1,*, Sevda Saritaş2, Ömer Çoban3,Emre Gür2,Muhammet Yildirim2

1Atatürk Üniversitesi, Aşkale Meslek Yüksekokulu, Elektrik ve Enerji Bölümü, Erzurum

2 Atatürk Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü,Erzurum

3 Atatürk Üniversitesi,İspir Hamza Polat Meslek Yüksekokulu, Elektrik ve Enerji Bölümü, Erzurum


Özet: Bu çalışmada Radyo Frekans RF saçtırma tekniği ile Nikel Oksit (NiO) ince filmler farklı oksijen basınçları

altında büyütülmüştür. Farklı oksijen basınçlarında büyütülen filmler, yapısal ve optik özellikleri acısından

incelenmiş ve gaz sensörleri üretilmiştir. Elde edilen filmlerin X-Işını Kırınım (XRD) ölçümleri sonucunda filmlerin

10 ile 70 derece arasında baskın (111) düzlemine sahip olduğu ve oksijen basıncının artmasıyla bu pikin açısının

düşük açı değerlerine doğru kaydığı gözlenmiştir. Taramali Elektron Mikroskobu (SEM) ve Atomik Kuvvet

Mikrosobu (AFM) ölçümleri sonucunda yüzey morfolojisinin oksijene yüksek derecede bağlı olduğu gözlenmiştir.

Farklı oksijen ortamlarında büyütülen NiO yarıiletkenlerinde en yüksek oksijen kısmi basıncında büyütülen örneğin

oldukça yüksek performans gösterdiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Gaz Sensörü; RF sputter; NiO.



62

https://atauni.edu.tr/elektrik-ve-enerji-4

Al1-x-yInxGayN ALAŞIMLARININ YAPISAL, ELEKTRONİK,

ELASTİKVE OPTİKSEL ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Ali Gültekin1,*, Mustafa Kemal Öztürk 1, Yasin Durmaz1,Naki Çolak2


2Hitit Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum

aligü[email protected]

Özet: Yoğunluk fonksiyon teoriyi (DFT)’yi temel alan Castep programı kullanılarak Al1-x-yInxGayN alaşımlarının

yapısal, optik özellikleri, elektronik özellikleri, termodinamik özellikleri, dinamiksel özellikleri incelenmiştir. Değiş-

tokuş korelâsyon olarak GGA kullanıldı. Alaşımlar için elastik sabitleri ve elastik sabitleri kullanılarak, Bulk

modülü, shear modülü, sıkıştırılabilirlik, B/G ve Kleinman parametersi elde edildi. Ayrıca yasak band aralığı, fermi

enerjisi ve Kromers- Kronig bağıntıları kullanılarak dielektrik sabitleri, kırılma indisi, soğurma katsayısı, enerji

kayıp fonksiyonu, iletkenliği, Brillouin bölgelerinde yüksek simetri noktalarındaki fonon dağılım eğrileri, fonon

yoğunlukları ve sabit sıcaklıkta, sıcaklıklığa bağlı ısı kapasiteleri hesaplandı. Dörtlü alaşımların özellikleri ikili

alaşımların özellikleri kullanılarak bulundu.

Anahtar kelimeler : ab- initio, elastik özellikler, optikal özellikler, örgü parametreleri, dielektrik özellikler,



63

DÜZ VE TERS NEMATİK – İZOTROPİK FAZ GEÇİŞLERDE TERMO – OPTİK VE TOPOLOJİK ÖZELLİKLERİN İNCELENMESİ

Atilla Eren Mamuk*, Arif Nesrullazade

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Sıvı ve Katı Kristaller Laboratuvarı, Muğla

[email protected]

Özet: Sıvı kristal mazemeler, hem katı kristallerin düzen yapısı ve fiziksel anizotropi özelliklerini hem de sıvıların

reolojik ve visko-elastik özelliklerini sergileyen mezomorfik bileşenlerdir. Bu tür malzemeler yönelimsel, konumsal

ve / veya çevirsel düzenler ile karakterize edilir. Bu nedenle, bu tür bileşikler alışılmışın dışında yapısal ve fiziksel

özellikler sergilemektedirler. Optoelektronik, mikroelektronik, kuantum elektronik ve farklı teknolojik uygulamalar

için çok önemli malzemelerdir.

Bu çalışmada, 4-buthoxyphenyl 4’-hexylbenzoate termotropik nematik sıvı kristalinin çiftkırılma ve

kutuplanma özelliklerinin sıcaklığa bağlılığı incelenmiştir. Çiftkırılma ve kutuplanma parametrelerinin sıcaklıkla olan

davranışı düz nematik mezofaz- izotropik sıvı ve ters izotropik sıvı-nematik mezofaz faz geçişleri için ısıtma-soğutma

uyuglaması ile belirlenmiştir. Araştırma sonunda, çiftkırılma ve düzen parametrelerinde lineer olmayan davranış

gözlenmiş ve ters faz geçiş sıcaklıklarının düşük sıcaklıklara kaydığı tespit edilmiştir.

Elde edilen sonuçlar sunulacak ve tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Sıvı kristaller, nematik, optik



64

STANDART KUANTUM NOKTA KONTAK GEOMETRİSİNDE İLETKENLİK

Gönül Bilgeç Akyüz

Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Aydın

[email protected]

Özet: Bu çalışmada, bir Kuantum Hall aygıtın da, standart Kuantum Nokta Kontak (KNK) geometrisi iletkenliğinin

kapsamlı bir şekilde incelenmesi amaçlanmıştır. Elektrostatik problem, Thomas Fermi yaklaşımı kullanılarak

çözülmüştür. Bir Kuantum Nokta Kontak, split-gate yada etching teknikleri kullanılarak, iki-boyutlu elektron

gazında (2DEG) tanımlanarak, elektron dalga boyu mertebesinde sınırlandırılır. Bu tarz bir sistemin özellikleri, daha

önce yapılan deneylerde yaygın bir şekilde araştırılmıştır. Bu çalışmada, standart gate geometrisine sahip, bir

kuantum Hall tabanlı split gate kuantum nokta kontak tanımlandı. İlk olarak, 3-boyutlu (3D) Poisson eşitliği öz-

uyumlu olarak çözüldü ve lithografik olarak tanımlı yüzey gate'leri de hesaba katılarak, sözkonusu heteroyapı için

Thomas-Fermi yaklaşımı ile sıkıştırılamaz şeritlerin (akım kanalları) uzaysal dağılımı elde edildi. İkinci olarak da,

zamana-bağlı Schrödinder denklemi çok-parçacık etkileşimleri ile oluşturulmuş background potansiyelindeki tek

parçacık için çözüldü. Taşınım karakteristikleri ve zaman evrimleri, tek-elektron yoğunluğu ile tamsayılı filling

faktör rejiminde (ν = 1) analiz edildi. Elde edilen sonuçlara göre, gerçekçi bir kuantum nokta kontakdaki akım

yönünün, manyetik akı, kanal derinliği ve genişliği gibi dış faktörlerle kontrol edilebildiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kuantum Nokta Kontak (KNK), İki-Boyutlu Elektron Gazı 2DEG, Tamsayılı Kuantum Hall Olayı



65

ÇOK KATMANLI İNCE FİLMLERDE DOĞRUDAŞ OLMAYAN MIKNATISLANMA KONFİGÜRASYONUNUN MANYETİK ÖZELLİKLERİ

Taner Kalaycı1,*, Caner Değer1 ve Fikret Yıldız2

1Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

2Gebze Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kocaeli


Özet: Manyetik olmayan metalik bir katmanla ayrılan ferromanyetik katmanlar manyetik kayıt ve sensör

teknolojileri gibi spintronik uygulamalarda geniş yer tuttuklarından oldukça dikkat çekmektedirler. Bu çalışmada,

[Co/Pt]6/tPt/tCo çok katmanlı ince film setinde Pt (Ara katman) ve Co (Referans) katmanları kalınlıklarının etkisini

araştırdık. Manyetik özellikler manyeto optik Kerr etkisi (MOKE) ve ferromanyetik rezonans (FMR) teknikleriyle

incelendi. Metropolis algoritmi tabanlı mikromanyetik simülasyonu ferromanyetik katmanlar arası çiftlenimi ve

anizotropi sabitini belirlemek için kullanıldı. Manyetik olmayan ara katman ve referans katmanı kalınlıklarının etkisi

hem deneysel hem de teorik olarak açığa çıkarıldı.

Anahtar Kelimeler: Manyetik Anizotropi, Histeresis Davranışı, Manyetik İnce Filmler



66

RADYO FREKANS (RF) SAÇTIRMA YÖNTEMİ İLE FARKLI ALTTAŞLAR ÜZERİNE BÜYÜTÜLEN GaN İNCE FİLMLERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE RF GÜCÜNÜN

ETKİSİ

Mutlu Kundakçı1,*, Asım Mantarcı2, Erman Erdoğan2

1Atatürk Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum

2Muş Alparslan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü,Muş

e-posta: [email protected]

Özet: Bu çalışmada farklı alttaşlar üzerine büyütülen GaN inc filmlerin fiziksel özellikleri üzerine RF gücünün etkisi

araştırıldı. X-Işını kırınım ölçümlerinden, p-tipi Si (1 0 0) ve Al2O3(0001) alttaşlar üzerine büyütülen GaN filmlerin

hekzagonal yapıda, İndiyum Kalay Oksit (ITO) ve cam üzerine büyütülenlerin ise amorf yapıda olduğu görüldü.

Büyütülen filmlerin ortalama yüzey pürüzlülüğü ve RF gücünün morfolojik özellikler üzerine olan etkisi Atomik

Kuvvet Mikroskobu kullanılarak araştırıldı. UV-VIS-NIR spektrometre optoelektronik aygıtlarda önemli olan yasak

enerji aralığının hesaplanması için kullanıldı. Mikro Raman ölçümleri GaN ince filmlerin fonon modlarının tespiti

için kullanıldı. GaN ince film hekzagonal yapıya ait E2 (yüksek) fonon modu tespit edildi. RF gücü değiştirilerek

GaN ince filmlerin yapısında değişme olduğu tespit edildi. Bu durum gelecekte yüksek kaliteli GaN ince filmi

büyütmek, cihaz teknolojisini geliştirmemize yardımcı olabileceği tespit edildi.

Anahtar Kelimeler: GaN; III-Nitrürler, RF güç



67

TRANSFORMATÖR SİSTEMİNDE KAÇAK AKI KAYIPLARININ BELİRLENMESİ

Aykut Ilgaz

Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: Transformatör sistemlerinde kullanılan malzemelerin manyetik akı dağılımlarının deneysel incelenmesi,

sistemin yapısal ve fiziksel özelliklerinin belirlenmesi için önemlidir. Bu amaçla, özel olarak geliştirilen deneysel

sistemde transformatörün çekirdeğini oluşturan silisyum-demir (SiFe) levhalardaki manyetik akı davranışı dairesel

sensörler yardımıyla incelenmiş ve malzemenin manyetik indüksiyon-manyetik alan (B-H) karakteristiği

çıkarılmıştır. B-H karakteristiğinden malzemeden en yüksek verimin alınabileceği optimum manyetik indüksiyon

değeri belirlenmiştir. Bunun yanı sıra açık devre durumunda meydana gelen demir kayıpları Histerisiz ve Fuko

kayıpları olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Transformatör, Manyetik akı, Histerisiz kaybı, Fuko kaybı.



68

Rüzgar Türbinleri için Sabit Mıknatıslı Senkron Jeneratörün Manyetik Tasarımı ve Simülasyonu

Deniz Perin1,*

1İşbir Elektrik AŞ, Ar-Ge Merkezi, Balıkesir


Özet: Her geçen gün artan enerji talebi insanoğlunu yeni, çevreci ve ucuz enerji kaynaklarına doğru yöneltmektedir.

Bu talep doğrultusunda hazırlanan simülasyon ile düşük güçlere sahip rüzgar türbinlerinden kullanılmak üzere

alternaör oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada oluşturulacak alternatörün tasarımında dikkat edilmesi gereken

stator, rotor ve oluk tasarımları simülasyon yardımıyla incelenmiştir. Bununla birlikte rotor tasarımdaki mıknatısların

yerleşiminin ve stator oluk yapısının manyetik indüksiyona etkisi çalışma kapsamında araştırılmıştır. Tasarım

aşamasında hali hazırda kullanılan altenatör tasarımları ve yenilikçi tasarımlar değerlendirilerek çalışma kapsamında

incelenmiştir. Sonuç olarak tak–kullan ve yüksek verimli bir altenatör tasarımı elde edilmiştir.

Anahtar kelimeler: Rüzgar tribünleri, sonlu elemanlar yöntemi, sabit mıknatıslı jenaratör.



69

KARIŞIK FERRO-FERRİMANYETİK ÜÇLÜ ALAŞIM SİSTEMİNİN MANYETİK ÖZELLİKLERİ

Zeynep Demir Vatansever1,*

1Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir


Özet: Bu çalışmada, karışık ferro-ferrimanyetik 𝐴𝐵𝑝𝐶1−𝑝 tipi üçlü alaşım sisteminin histeresis özellikleri Monte Carlo simülasyon yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Üçlü alaşım sistemi iki tane iç içe geçmiş alt örgüden meydana gelmektedir. Alt örgülerden biri A tipi (spin-3/2) manyetik bileşenlerden oluşmaktayken diğer alt örgü B tipi (spin-1) ve C tipi (spin5/2) manyetik bileşenlerden oluşmaktadır. En yakın komşu manyetik bileşenler arasındaki ferromanyetik (𝐽𝐴𝐵 > 0) ve antiferromanyetik (𝐽𝐴𝑐 < 0) değiş tokuş etkileşimlerinin her ikisi de hesaba katılmıştır. Değiş tokuş etkileşim oranı 𝑅 = |𝐽𝐴𝑐|/𝐽𝐴𝐵 ve B tipi manyetik bileşenlerin konsantrasyon değeri p’nin kalıcı mıknatıslanma, koersivite ve histeresis halkaları üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Sistemin kalıcı mıknatıslanma, koersivite ve saturasyon manyetizasyon değerlerinin, konsantrasyon ve değiş tokuş etkileşim oranı ile kontrol edilebilebileceği gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Üçlü alaşım, histeresis, Monte Carlo simülasyonu.



70

Al/CIGS/Mo SCHOTTKY DİYOTLARININ ELEKTRİKSEL KARAKTERİZASYONU

Durmuş Ali Aldemir1,*, Salman Alsaedi2, Murat Kaleli1, Alp Celal Yavru2, Murat Koç2, Salih Akyürekli2


2Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Isparta


Özet: Cu(In,Ga)Se2 (CIGS); ince film güneş hücreleri için en umut verici malzemelerden biri olarak tanınmaktadır.

CIGS ince film Mo kaplı cam üzerine yapıyı oluşturan malzemelerin eş zamanlı buharlaştırılmasıyla biriktirilmiştir.

Al/CIGS/Mo Schottky kontaklar ise Al’un CIGS film üzerine magnetic saçtırma metodu ile buharlaştırılmasıyla

gerçekleştirilmiştir. Oda sıcaklığında alınan akım-gerilim (I-V) ölçümlerinden elde edilen idealite çarpanı ve engel

yüksekliği değerleri sırasıyla 2,31 ve 0,74 eV’dur. Ayrıca diyotların önemli kontak parametreleri Cheung

fonksiyonları kullanılarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: CIGS film, Schottky Diyot, I-V Karakteristiği.



71

FARKLI ÜRETİM YÖNTEMLERİNİN Bi2Te3 TABANLI MALZEMELERİN TERMOELEKTRİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Elif Asena Meydanaçar1,*, Melike Kaya1, Çağrı Özer2, Yakup Ünal1, İlker Dinçer1, Servet Turan2, Yalçın Elerman1

1Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, Ankara

2 Anadolu Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, Eskişehir

*E-posta: [email protected]

Özet: Günümüzde termoelektrik (TE) malzemeler atık ısıdan enerji üretimi ve soğutma teknolojisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. TE malzemeler içerisinde Bi2Te3 tabanlı malzemeler önemli bir yer tutmaktadır. Bu malzemelerin verimliliği 𝑍𝑇 = (𝑆2𝜎)𝑇/ĸ değer parametresi ile tanımlanmaktadır. Burada S, σ, T ve ĸ sırasıyla Seebeck katsayısı, elektriksel iletkenlik, sıcaklık ve ısıl iletkenliktir. Tek başına S2σ, Güç Faktörü (GF) olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada amacımız, farklı üretim yöntemlerinin (Isıl İşlem, Soğuk Presleme, Spark Plasma Sinterleme (SPS)) n- ve p-tipi TE malzemelerin TE özellikleri üzerine etkisini incelemektir. Geleneksel üretim yöntemleri yerine SPS ile üretilen malzemelerden daha yüksek GF değerleri elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Termoelektrik Etki; Spark Plasma Sinterleme; Seebeck Katsayısı.



72

KSANTİN OKSİDAZ ENZİMİNİN 3-AMİNOPROPİL TRİETOKSİ SİLAN VE SİSTEİN İMMOBİLİZASYONUYLA BİYOSENSÖR TASARIMI

Tayfun Uzunoğlu1, Gönül Yildirim1, Serap Beyaztaş Uzunoğlu2,*, Murat Evyapan1, Oktay Arslan3


2 Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Balıkesir

3 Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Balıkesir


Özet: Biyosensörler birçok alanda özellikle otomasyon, kalite kontrolü, durum tespiti gibi konularında önemlidir.

Ayrıca, gıda maddeleri, metabolitler, vitaminler, antibiyotikler, ilaçlar gibi organik maddeler, bazı anorganik

bileşikler, enzimler, virüsler ve mikroorganizmaların tayininde de kullanılırlar.Enzimlerin üç boyutlu yapıları ve

fonksiyonları ayrıntılı olarak tanımlanması enzimleri biyosensörler konusunda öne çıkarmaktadır. Ayrıca

teknolojinin ilerlemesiyle enzim temelli sensörlerin pratik uygulamalarda rahatlıkla kullanılabileceği göz önünde

bulundurulmaktadır.Yapılan çalışmada, zararlı kimyasalları tespit etmede kullanılacak biyo-komponent kısmın

oluşumu sağlandı. Biyo-kompenent kısmın oluşumunun kontrolü için UV-visible spektrofotometre kullanıldı.

Elektrik ölçümleri interdigitated elektrotlar üzerine 3-Aminopropil trietoksi silan –sistein- ksantin oksidaz enzimi

bağlanarak kimyasal kirleticiye maruz bırakıldı ve yapılan ölçümlerde I-V değerlerinde değişim gözlendi.

Anahtar Kelimeler: 3-Aminopropil trietoksi silan, sistein, ksantin oksidaz, biyosensör.



73

Grafen Benzeri İki Boyutlu Sistemlerde Artan Yük Etkisi Altında Sürtünmenin Anlaşılması

Hatice Ünal*, Oğuz Gülseren

1Bilkent Üniversitesi, Fizik Bölümü, Bilkent 06800 Ankara

*[email protected]

Sürtünme, nano-ölçekteki atom ve moleküller arası etkileşmelerin etkin olduğu nano-makinalardan jeolojik ölçekte depremlere kadar uzanan geniş bir aralıkta karşımıza çıkmaktadır. Nano-ölçekteki sistemlere baktığımızda nano-sürtünmenin yanı sıra nano-sistemlerdeki hareketli parçalar arasındaki aşınmaya karşı uygulanacak yağlayıcı (kayganlaştırıcı - lubricant) malzeme için de yeni yaklaşımlar gereklidir. Yağlayıcı davranışlarına bağlı olarak dikkat çeken, M geçiş metal atomu (Mo, W) ve X kalkojen atomu (S, Se, or Te) olmak üzere MX2 tipi katmanlı geçiş-metal dikalkojenitlerin (transition-metal dichalcogenide – TMDC) ve bunlara ait heteroyapıların kayma mekanizmaları ve sürtünme özellikleri, van der Waals dispersiyonu içeren yoğunluk fonksiyoneli teorisine dayanan kuvantum mekaniksel ilk prensip hesaplamalar ile incelenmiştir. vdW dispersiyonu için Langreth ve Lundqvist ekibinin önerdiği vdW-DF fonksiyonellerinin çeşitli versiyonlardan biri olan optB86b-vdW fonksiyoneli ile deneysel veri ve önceki hesaplarla tutarlı sonuçlar elde edilmiştir. Analizler iki-katmanlı TMDC yapıların, katmanları antiparalel yönelimli olan 2H politipleri için gerçekleştirilmiştir. 6 MX2 tipi iki-katmanlı sistemler ve heteroyapıları için sıfır-yük davranışı, iki-katmanlı kayma hareketinin x ve y doğrultularında incelenmiş, bariyer hesapları yapılmış, sürtünmeler elde edilmiştir. Yine iki-katmanlı sistemlere uygulanan yük etkisi çalışılmıştır. Bu sonuçlara dayanarak, nanoölçekte TMDC tabakalarının sürtünme özellikleri ve bunun ayarlanabilmesi tarif edilmiştir. Bu çalışma TUBITAK Proje No: 114F162 ile desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sürtünme, nano-triboloji, grafen benzeri iki boyutlu yapılar, yoğunluk fonksiyoneli teorisi.



74

https://en.wikipedia.org/wiki/Molybdenum

https://en.wikipedia.org/wiki/Sulphur

https://en.wikipedia.org/wiki/Selenium

https://en.wikipedia.org/wiki/Tellurium

ASTROFİZİK SÖZLÜ

BİLDİRİLER



75



76

13/12/2006 KORONAL KÜTLE ATIMI (CME) SONRASI MEYDANA GELEN ŞOK DALGASI İÇİN VİSKOZİTE ETKİSİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Arzu Kurt1,*, Hüseyin Çavuş2,

1Lapseki İÇDAŞ ÇİB METEM, Lapseki, Çanakkale.

2 Çanakkale 18 Mart Üniv., Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Çanakkale


Özet: Şok dalgaları, akışkan özelliklerinin bir denge durumundan diğer bir denge durumuna dönüştüğü geçiş

katmanlarıdır. Şoklar, yerel ses hızından daha büyük akış hızlarının bulunduğu gaz dinamiği, akışkanlar mekaniği,

aerodinamik, astrofizik, Güneş fiziği ve uzay fiziğinde sık sık karşımıza çıkar. Şok dalgaları Navier-Stokes

denklemleri olarak da adlandırılan korunum yasaları ile incelenebilir. Bu eşitlikler akışkan hareketini karakterize

eden non-lineer denklemlerdir. Analitik çözümlere ulaşılması çoğu zaman mümkün olmadığından, sayısal çözümler

aramak daha uygundur. Sayısal çözümlerin kalitesi, işlem zamanı ve çözünürlüğü ise işlemlerin yapıldığı bilgisayar

sistemi ve kullanılan nümerik çözümleyici ile doğrudan bağlantılıdır.

Güneş’ten çıkan yüksek hızlı Güneş parçacıkları gezegen atmosferine çarpar ve bunun sonucu olarak

gezegenin Güneş’e dönük tarafında şok dalgası gözlenebilmektedir. Bu çalışmada, Koronal Kütle Atımları (CME)

neticesinde gezegenler arası ortamda oluşan şok dalgalarının incelemesi yapılmıştır. Bu inceleme için viskozite

teriminin de dâhil edildiği Navier-Stokes akışkan denklemleri çözümlenmiştir. Bu amaca bağlı olarak, viskoziteyi de

dikkate alan gerçekçi bir model yardımıyla yapılacak inceleme sonucunda, 13 Aralık 2006 tarihinde meydan gelen

CME neticesinde gezegenler arası ortamda meydana gelen şokun Dünya atmosferi ve yakın uzay üzerindeki olası

etkileri araştırılmıştır. Bu çalışma Güneş aktivitelerinin Dünya ve yakın uzay çevresine etkilerinin daha detaylı

olarak araştırılması çalışmalarına da katkı sağlamıştır. Bu çalışma, ileride oluşacak bir CME aktivitesinden sonra

meydana gelebilecek ve uzayın fiziksel yapısını büyük oranda değiştirme potansiyeline sahip şok dalgalarının teorik

olarak önceden incelenmesine de imkân sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Şok Dalgası, Viskozite, Reynolds Sayısı, Koronal Kütle Atımı, Yakın Uzay, Gezegenler Arası

Ortam



77

β LYRAE TÜRÜ ÖRTEN ÇİFT YILDIZ LL COM:

IŞIK EĞRİSİ ANALİZİ VE YÖRÜNGE DÖNEMİ DEĞİŞİMİ

Burcu Özkardeş1,2, Gökçe Zeynep Özalp3*

1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Uzay Bilimleri ve Teknolojileri Bölümü, Çanakkale

2Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Astrofizik Araştırma Merkezi ve Ulupınar Gözlemevi,Çanakkale

3Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü, Uzay Bilimleri ve Teknolojileri Anabilim Dalı, Çanakkale


Özet: β Lyrae türü (EB) olarak sınıflandırılmış örten çift yıldız LL Com (GSC 02535-00670; V = 12m.39; P =

0.40692 gün)’un ışık eğrisi analizi ve yörünge dönemi değişimi, ilk kez bu çalışmada sunulmaktadır. Sistemin,

SuperWASP arşivinde yer alan fotometrik gözlem verisi Wilson – Devinney (W-D) yöntemiyle analiz edilerek

fotometrik kütle oranı belirlenmiş ve buradan, bileşen yıldızların tahmini mutlak parametreleri hesaplanmıştır.

Sistemin literatürde bulunan minimum zamanları kullanılarak O-C analizi yapılmış ve yörünge döneminin

değişimine neden olan fiziksel mekanizma(lar) tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Çift yıldız, örten, β Lyrae türü, LL Com,



78

FİZİK EĞİTİMİ SÖZLÜ

BİLDİRİLER



79



80

SORGULAMAYA DAYALI ÖĞRETİMİNİN AY’IN EVRELERİ KONUSUNDA ÖĞRENCİLERİN BAŞARISINA ETKİSİ

Ayberk Bostan Sarıoğlan1,*, Melike Gülsüm Bayırlı1

1Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü, Balıkesir


Özet: Fen derslerinde son yıllarda araştırma ve sorgulamaya dayalı aktiviteler öğrencilerin derse karşı verimliliğini

ve motivasyonunu arttırmak amacı ile araştırmacılar tarafından tercih edilmektedir. Bu çalışmada sorgulamaya dayalı

öğretimin ortaokul 6. sınıf “Ay’ın Evreleri” konusunda öğrencilerin başarısına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

Çalışma grubu olarak yirmi dört ortaokul öğrencisi belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak yedi açık uçlu sorudan

oluşan bir kavram testi öğretim öncesi ve öğretim sonrası öğrencilere uygulanmıştır. Sonuç olarak, sorgulamaya

dayalı öğretim modelinin Ay'ın evreleri kavramı ile ilgili öğrencilerin bilimsel cevap vermelerinde etkili olduğu

belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sorgulamaya dayalı öğretim, Ay’ın evreleri, ortaokul öğrencileri



81

8. SINIF “IŞIK VE SES” ÜNİTESİNİN SORGULAMAYA DAYALI ÖĞRENME

YAKLAŞIMINA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Ayberk Bostan Sarıoğlan1,*, Tuğba Işıktaş2, Nisa Ülkü Şık2, Gülsüm Yarduman2, Kübra Gümüş2, Ayşenur Yıldırım2

1BAUN, Necatibey Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir 2BAUN, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir


Özet: Çalışmada, 2013 yılı Fen Bilimleri öğretim programı kapsamında hazırlanan 8. sınıf Fen Bilimleri ders

kitabında yer alan “Işık ve Ses” ünitesinin sorgulamaya dayalı öğrenme modeline uygunluğu araştırılmıştır. 8. Sınıf

ders kitabındaki “Işık ve Ses” ünitesinin analizi için kaynak taraması yapılarak ve ilgili çalışmalardan yararlanılarak

sorgulamaya dayalı öğrenme modelinin gereklerine uygun bir ölçek geliştirilmiştir. “Işık ve Ses” ünitesinde yer alan

beş etkinlik bu ölçek doğrultusunda incelenmiştir. Etkinliklerin ölçek tarafından farklı araltırmacılar tarafından

incelenmiş ve araştırmacılar arası güvenirlik katsayısı %83 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlarda incelenen

beş etkinliğin sorgulamaya dayalı öğrenme modeli için gerekli görülen ölçütlerin bir kısmını içermediğini ve

etkinliklerin geliştirilmesi gerektiği belirlenmiştir. Fen bilimleri ders kitabında yer alan etkinliklerin sorgulamaya

dayalı öğrenme modeline uygun olarak gelişirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Sözcükler: Sorgulamaya dayılı öğrenme modeli, doküman analizi, Fen bilimleri ders kitabı



82

SORGULAMAYA DAYALI ÖĞRETİMİN “LAMBA PARLAKLIĞI” KAVRAMININ ORTAOKUL 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARISINA ETKİSİ

Ayberk Bostan Sarıoğlan1, , Bengisu Abacı2*

1Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir

2Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir


Özet: Son yıllarda eğitimde sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarısına etkisi araştırılmış ve hala araştırılmaya devam etmektedir. Bu çalışmada sorgulamaya dayalı öğrenmenin beşinci sınıf yaşamımızdaki elektrik ünitesinin lamba parlaklığı kazanımı üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. Çalışma grubu olarak bir devlet ortaokulundaki beşinci sınıfta öğrenim görmekte olan 30 öğrenci belirlenmiş. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak sekiz sorudan oluşan açıklamalı-çoktan seçmeli kavramsal anlama testi öğretim öncesi ve öğretim sonrası öğrencilere uygulanmıştır. Kavramsal anlama testine öğrencilerin verdikleri cevaplardan elde edilen sonuçlara göre öğrencilerde sorgulamaya dayalı öğrenme ile işlenen derslerin sonucunda öğrencilerin bilimsel cevabı verme oranında artış olduğu belirlenmiştir. Ayrıca lamba parlaklığı ile ilgili öğrencilerin kavram yanılgıları ile karşılaşılmış ve öğretim sonrası öğrencilerde karşılaşılan bu kavram yanılgılarının görülme sıklığı azalmıştır.

Anahtar Sözcükler: Sorgulamaya dayalı öğrenme, lamba parlaklığı, kavram yanılgısı



83

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İLE FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ UZAY KİRLİLİĞİ İLE İLGİLİ FİKİRLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Ayberk Bostan Sarıoğlan1 , Melike Gülsüm Bayırlı2,*

1Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir

2Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Balıkesir


Özet: Uzay kirliliği eskiden beri gelen bir sorun değildir. Fakat son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle uzay

araştırmaları hızlıca artış göstermiştir. Bu çalışmada ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi öğretmen adaylarının uzay

kirliliği ile ilgili fikirlerinin belirlenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma grubu olarak 31 ortaokul

yedinci sınıf öğrencisi ve 24 son sınıf fen bilgisi öğretmen adayı belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak iki

aşamadan oluşan 4 soru kullanılmıştır. Veriler analizinde kullanılan ruriğin kategorilerinde cevapların yer alma

frekansı hesaplanmıştır. Uzay kirliliğinene neden olan parçaları ve uzay kirliliğinin tanımı sorularında ortaokul

öğrencileri ve öğretmen adaylarının tam doğru yanıtı verme oranları farklılık göstermiştir. Öğretmen adaylarının

doğru cevabı verme oranı ortaokul öğrencilerinden daha yüksek oranda olmuştur.

Anahtar Kelimeler: Uzay kirliliği, ortaokul öğrencileri, öğretmen adayları



84

SON SINIF FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ POTANSİYEL FARK KONUSUNDAKİ KAVRAM YANILGILARI

Bengisu Abaci1*, M. Sabri Kocakülah2

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Balıkesir

2Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Balıkesir


Özet: Bu çalışma Fen Bilgisi Öğretmenliği son sınıf öğrencilerinin “Potansiyel Fark” konusundaki kavram yanılgılarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma 2006 ile 2017 yıllarında Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği son sınıfta öğrenim görmüş öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak sekiz soruluk açık uçlu ve çoktan seçmeli sorulardan oluşan elektrik devreleri kavram testi hazırlanmıştır. Bu testte yer alan sorulardan potansiyel fark kavramı ile ilgili beşinci soru seçilip öğrencilerin verdiği yanıtlar analiz edilmiştir. Potansiyel fark kavramı ile ilgili soruyu Balıkesir Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği son sınıfta öğrenim görmüş 399 öğrenci yanıtlamıştır. Verilerin analizi sonucunda öğrencilerin çoğunlukla potansiyel fark ile ilgili kavram yanılgılarına sahip olduğu ve bu kavram yanılgılarının yıllar bazında karşılaştırıldığında değişmediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Kavram Yanılgıları, elektrik, potansiyel fark



85

FİZİK KONULARININ ÖĞRETİMİNDE 7E MODELİ

Murat Yildiz1,*, Ebru Yildizbaş1

1Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Karaman

*[email protected],[email protected]

Özet: Bu çalışmada öğrenilmesi zor fizik konulardan olan basınç konusunun ortaokul öğrencilerine yapılandırmacı

yaklaşım modeli olan 7E modeli içinde yer alan Ön Bilgileri Yoklama (Elicit), Merak Uyandırma (Engage), Keşif

(Explore), Açıklama (Explain), Genişletme (Expand), Değerlendirme (Evaluate) ve İlişkilendirme (Extend)

basamaklarını kullanarak bu modelin öğrenci başarısı ve Fen Bilimleri dersine yönelik tutuma etkisi ölçülmüştür.

Öğrencilerin başarılarının ölçülebilmesi için kontrol grubumuza ve deney grubumuza başarı testi uygulanmıştır.

sonuçlar kontrol grubu ve deney grubunda anlamlı sonuçların orataya çıktığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: Fizik konuları, basınç, 7E modeli.



86

MATEMATİKSEL FİZİK

SÖZLÜ BİLDİRİLER



87



88

ŞEKİL DİNAMİĞİNE DAVET

Furkan Semih Dündar1,*

1Boğaziçi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul


Özet: Şekil dinamiği, Einstein’ın genel görelilik teorisiyle aynı konfigürasyon uzayını paylaşan fakat farklı

simetrilere sahip bir kütleçekim kuramıdır. Yerel ölçekte genel görelilikle uyumlu olsa dahi global ölçekte farklı

öngörüleri vardır. Örnek olarak şekil dinamiğinde küresel simetrik vakum çözümü bir karadelikten ziyade bir

solucan deliğidir. Şekil dinamiğinde zaman yoktur ve uzay-zaman ortaya çıkan bir olgudur. Bu konuşmada şekil

dinamiğinde çalışılan güncel konular anlatılacak ve dinleyiciler bu konuya davet edilecektir.

Anahtar Kelimeler: Şekil Dinamiği, Mach ilkesi, Kütleçekim teorileri



89

BİLECİK BEJİ KİREÇTAŞI MERMERİ PLAKA YÜZEY ÇATLAKLARININ GÖRÜNTÜ İŞLEME TEKNİĞİ İLE İNCELENMESİ

Abdülkerim Pekin1,*, Mehmet Bayirli2

1Balıkesir Üniv., Balıkesir Meslek Yüksekokulu, Madencilik ve Maden Çıkarma Bölümü, Balıkesir

2 Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Balıkesir

* [email protected]

Özet: Mermer doğal koşullarda üretilen ve farklı alanlarda kullanılan bir jeolojik bir maddedir. Ürün kalitesi

kimyasal içeriğine ek olarak üzerindeki çatlakların temel özellikleri ile belirlenmektedir. Bu amaçla doğal Bilecik

mermerinin geometrik çatlak sistemleri ve bu çatlak dolgu birikintisi imajJ görüntü işleme programı ile incelendi.

Farklı desen ve topolojik özelliğe sahip mermer yüzeyi mineral dolgu birikintileri bilgisayar ortamına taşındı.

Ölçekleme yöntemi ve kutu-sayma algoritması kullanılarak mineral dolgu birikintilerinin fraktal boyut değerleri ve

parçacık analiz değerleri hesaplandı. Ayrıca çatlak dolgu birikintilerinin üç boyutlu görünümleri üretilerek,

birikintinin üçüncü boyutunun değişimi incelendi. Ek olarak, birikinti genişlikleri ölçülerek istatistiksel yaklaşımlar

sunuldu.

Anahtar Kelimeler: Doğal mermer dentritleri, fraktal boyut, nümerik çözümleme, görüntü işleme.



90

DENTRİTİK AGATTA QUASİ KRİSTALLER

Mehmet Bayırlı1,*



Özet: Bu çalışmada; katı-katı faz geçişiyle quasi-kristallerin fraktal büyümesi sunulmaktadır. Yüksek dağılıma sahip rastgele dallanarak kristalleşmiş fraktal büyüme fazı amorf dendritik agatlarda gözlemlenmiştir. Sırası ile, yoğunluk korelasyon fonksiyon üssü mangan kristalleri için yaklaşık olarak α ∼ 0,308-0,342 fraktal boyut değerleri D ∼ 1,238-1,626 hesaplanmıştır. Dentritik agat sisteminin bileşenleri sıcaklık ve konsantrasyon gradiyentlerinin durumuna göre değişkenlik gösterir. Sıcaklık arttıkça mangan oksit çekirdeğe sızmakta, sıcaklık azaldıkça ise mangan oksit katılaşıp kristalleşmektedir. Bu numunede kristal büyüme quasi statik limitte ve difüzyonla sınırlı koşullarda gerçekleşmektedir. Sonuçlar; difüzyonla sınırlı kümeleşme modeli ile uyum göstermektedir. Fraktal büyümenin gözlemlendiği diğer sistemlerle karşılaştırılarak oluşum mekanizmaları tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dendritik agat, Fraktal, Difüzyonla sınırlı kümeleşme(DLA), Sayısal çözümlem.



91

INFRARED SENSÖR TEKNOLOJİSİ ve ARDUINO PLATFORMU İLE SINIFLARDA CO2 ÖLÇÜM UYGULAMALARI

Fatih Sipahi1,*, Metin Bilge1

1Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir

*Yazışılan yazar e-posta: [email protected], [email protected]

Özet: Bu çalışmada eğitim-öğretimin yapıldığı sınıf ortamlarındaki CO2 seviyesinin infrared sensör

teknolojisi (NDIR) ve Arduino platformunda ölçülmesi-kaydedilmesi sayesinde, solunum kökenli eğitim

zafiyetlerinin tespiti ve giderilmesi amaçlanmıştır. ASHRARE standartları kapsamında, ortamdaki CO2 seviyesinin

belli limitlerin üzerine çıkması durumunda öğrencilerde uyku, konsantrasyon bozukluğu gibi belirtiler açığa

çıkmakta, bu da verilen eğitimin kalitesini düşürmektedir. Sınıf ortamında CO2 seviyesinin kesintisiz bir şekilde

ölçülmesi, ölçülen değerlere göre havalandırma kriterlerinin belirlenmesi ve bu kriterlere göre havalandırma

sisteminin otomatik ya da manuel olarak kontrol altına alınmasıyla, ortamdaki CO2 nin tahliye edilip temiz hava

gereksiniminin karşılanması esastır. İki farklı okulda yapılan ölçümlerin, (birinde açık pencere uygulaması, diğerinde

havalandırma sistemi uygulaması) birbirlerine göre avantajları tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:NDIR CO2 sensörü, Arduino, ASHRAE



92



MANYEZİT CEVHER YÜZEYİNDEKİ DAĞILIM TÜRLERİNİN BELİRLENMESİ

Tuğba Özbey1,*, Mehmet Bayırlı2




Özet: Doğada ve deneysel ortamda morfolojik özelliklere sahip ve istatistiksel olarak halen bilimsel araştırmaların

konusu olan birçok yapı bulunmaktadır. Bu yapılardan biri manyezit cevher yüzeyindeki mangan dağılımlarıdır. Bu

dağılımları araştırmak amacıyla manyezit cevher yüzeylerindeki makroskobik açıdan farklı özellik gösteren bölgeler

ayrı ayrı incelenmiştir. Bu amaçla işgal edilme kesri φ değeri, 0,159 ve 0,133 olan bölgelere ait parçacık dağılım

grafikleri elde edilmiş ve yeni bir dağılım fonksiyonu olan 𝑓(𝑑) = 𝛿𝑑𝜌

+ 𝜃 tanımlanmıştır. ρ, δ ve θ cevher

yüzeyindeki dağılımları tanımlayan model parametreleridir. Buna göre, dendritik özellikteki mangan yapıları

hiperbolik dağılım gösteririken, noktasal ya da bütün bir yapıdakiler gaussian dağılım göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Mangan dağılımları, Hiperbolik ve Gaussian dağılımlar.



93

GRİ CİSİM IŞIMASININ MATEMATİKSEL YÖNTEMLERLE İNCELENMESİ

Merve Uzun1, Kazım Gökhan Atman1,*, Hüseyin Şirin2, Abdullah Engin Çalık2

1Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Bornova, İzmir

2Ege Üniversitesi,Fen Fakültesi,Fizik Bölümü, Bornova, İzmir


Özet: Yüklü bir parçacığın bir manyetik alan içinde rölativistik hızlardaki dairesel hareketinden elde edilen

sinkrotron ışımasında tıpkı kara cisim ışımasında olduğu gibi foton yayınlanır. Sinkrotron ışıması ve kara cisim

ışıması dağılımları şekil bakımından birbirlerine benzerler. Bu çalışmada literatürde gri cisim ışıması olarak da

tanımlanan sinkrotron ışıması ilk defa kesirsel matematik çerçevesinde ele alınmış ve standart matematik metotlarla

karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kara-cisim ışıması, Gri-cisim ışıması, Kesirsel matematik.



94

Kuantum Spin Sistemleri için Yeni Geliştirilen Rastgele Seri Açılımı Yöntemi

Erol Vatansever1,*

1Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir


Özet: Çalışılan problemlerin sahip olduğu kritik önem ve yüksek etkinliğe sahip Monte Carlo yöntemlerinin

varlığından dolayı, kuantum spin sistemlerinin sıfır veya sonlu sıcaklıklardaki simulasyonları aktif bir araştırma

alanıdır [1]. Bu konuşmada, yakın zaman önce geliştirilmiş olan bir kuantum Monte Carlo yönteminin (rastgele seri

açılımı) detayları verilecektir. Yöntemin, kuantum manyetizmanın en temel modellerinden olan antiferromanyetik

Heisenberg modeline ait uygulamaları tartışılacaktır [2-3].

Anahtar Kelimeler: Kuantum Monte Carlo Yöntemleri, Heisenberg Modeli.

Kaynakça

[1] J. Gubernatis, N. Kawashima, P. Werner, Quantum Monte Carlo Methods (Algorithms for Lattice Models),

Cambridge University Press, 2016.

[2] A. W. Sandvik J. Kurkijarvi, Phys. Rev. B 43, 5950 (1991).



95

LAMB-DICKE LİMİTİNİN ÖTESİNDE TUZAKLANMIŞ ÜÇ-DÜZEYLİ BİR İYONDA KUANTUM DOLAŞIKLIK

Rasim Dermez1,2*

1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyonkarahisar

2Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon Meslek Yüksek Okulu, Afyonkarahisar


Özet: Bu çalışmada, tuzaklanmış üç-düzeyli bir iyon ile iki tane titreşen fonon arasındaki kuantum korelasyonlar

düşünüldü. İyon ve fononlarla ele alınan sistem, 12-boyutlu bir Hilbert uzayıdır. Sistemdeki kuantum korelasyonlar,

konkurus ve negativity olarak bilinen iki kuantum olçümü aracılığıyla karakterize edildi. Bu kunatum olçümlerden

konkorus, kuantum dolaşıklık hakkında bize bilgi verir. Bu yüzden, dolaşıklığın küçük bir müktarı bile, kuantum

bilgi işleme görevlerinde kullanışlı bir kaynak olabilir. Üniter dönüşüm metodu kullanılarak, tuzaklanmış iyon ve

titreşim fononları arasındaki mühendislik etkileşimler araştırıldı. Dolaşık durumlar, iyon-fonon sistemindeki

oluşmuş konkurus değerlendirilerek gösterilmiştir. Bu gibi dolaşık durumların dinamiği, iyon-fonon sistemiyle

oluşturulur. Oluşturulmuş bu kuantum sistemde, faklı değerlerde Lamb-Dicke paremeteresi alındı.

Keywords: Dolaşıklık, kuantum korelasyonlar, konkurus, Lamb-Dicke parametresi.



96

GENEL FİZİK




97



98

YÜZEY PÜRÜZLÜLÜĞÜNÜN SAC405 KURŞUNSUZ LEHİM ALAŞIMLARININ ISLATMA ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Okan Uyanık1,*, Serkan Oguz2, Ahmet Mustafa Erer3, Metin Zeyveli4

1Karabük Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Karabük



4Karabük Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği, Karabük

*[email protected]

Özet: Bu çalışmada, SAC405 kurşunsuz lehim alaşımının yüzey pürüzlülüğü ile ıslatma açısı arasındaki ilişki, Cu

altlık üzerinde Ar atmosferinde çeşitli sıcaklıklarda (230, 250 ve 2800C) araştırılmıştır. Cu yüzeylerinin yüzey

pürüzlülüğünü ölçmek için “Mahr” Perhometre M1 tipi yüzey pürüzlülüğü ölçüm cihazı kullanıldı. Sonuç olarak,

ıslatma açısının artan yüzey pürüzlülüğü ile azaldığı gözlenmiştir. Islatma açısı 2800C’de 57,30’den 41,050’ye

düşürülmüştür. Böylece yüzeylerin ıslatılabilirliği, yüzey pürüzlülüğünden kuvvetle etkilenebilir.

Anahtar Kelimeler: Islatma açısı, yüzey pürüzlülüğü, ıslatılabilirlik.



99

OPTİK FİBER DALGA KILAVUZLARININ YAPI PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ

Ali Çetin1 and Hamza Yaşar Ocak2

1Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Eskişehir

2Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kütahya


Özet: Optik fiber dalga kılavuzları silindirik geometriye sahip, ışığın içinde yayıldığı fotonik devre elemanlarıdır. En genel şekilde iki kısımdan meydana gelir. İç kısmı yüksek kırılma indisli çekirdek olarak adlandırılan kısımdır. Bunu çevreleyen ikinci kısım daha düşük kırılma indisine sahip olup örtü olarak adlandırılır. Optik fibere gelen ışığın, bu dalga kılavuzunun içine alabilme kapasitesini belirleyen sayısal açıklık, ışığın dalga kılavuzu içinde ilerleyebilmesi için toplam iç yansımanın meydana gelmesini sağlayan çekirdek ve örtü tabakalarının kırılma indisleri, dalgakılavuzu içinde yayılan modları belirleyen normalize olmuş frekans, çekirdek ve örtü kırılma indisleri arasındaki farkı gösteren bağıl kırılma indis farkı, çekirdek tabakasının kırılma indisinin ışığın dalgaboyuna göre değişmesini ifade eden dispersiyon gibi nicelikler bu dalga kılavuzunun önemli yapı parametreleridir. Bu çalışmada yukarıda bahsedilen yapı parametreleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Işığın optik fiber kablo içinde verimli bir şekilde yayılabilmesi için bu yapı parametreleri optimize edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Optik fiber, Sayısal açıklık, Kırılma indisi, Dağılım



100

NÜKLEER FİZİK




101



102

HEDEF DOKU ETRAFINDAKİ ÇEVRE DOZLARININ OSL YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ VE

KARŞILAŞTIRILMASI

A. Güneş Tanır

Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Teknikokullar/Ankara [email protected]

Özet: X- ışınları kullanılarak yapılan tedavilerde hedef noktaya verilen dozlar nedeniyle çevre noktaların aldıkları

saçılma dozlarını incelemek için iki deney yapılmıştır. Birincisinde, doz değerleri, Al2O3:C diskleri kullanılarak hem

Riso TL/OSL (optik uyarmalı lüminesans) sistemi hem de iyon odası kullanılarak elde edilmiştir. İkincisinde ise

BeO diskleri kullanılmış ve ölçümler IBEOX/OSL sistemi ile okunmuştur. Hedef noktaların komşuluğundaki

noktaların aldıkları doz değerleri kıyaslanmıştır. Her iki deneyin sonuçlarına göre de, hedef etrafının aldığı dozlar

önemsenmesi gereken düzeyde bulunmuştur. Ayrıca, OSL yönteminin medikal alanda kullanımının uygun olduğu

söylenebilir ve saçılma dozlarının belirlenmesinde de güvenilir bir yöntem olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler: Radyoterapi, saçılma dozu, OSL



103


A~80 CİVARINDAKİ BAZI ÇİFT ÇİFT 68-80Ge ÇEKİRDEKLERİ İLE BAZI KOMŞU ÇEKİRDEKLERİN KUADROPOL MOMENTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Nureddin Turkan1,*

1İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi,

Fizik Mühendisliği Bölümü, Istanbul

*E-mail: [email protected]

Özet: Bu çalışmada, bazı çift-çift Ge çekirdekleri için etkileşen bozon modeli yaklaşımı kullanılarak bazı düzeyler

arasındaki elektromanyetik geçiş oranları (B(E2)) elde edildikten sonar kuadropol momentleri (Q(2 +1 ) )

hesaplanmıştır. Bu çekirdekler için elde edilen B4/2 oranının yanı sıra R1, R2 ve R4 oranlarıda ayrıca elde edilerek,

bu sonuçların geçmişte elde edilen deneysel ve teorik sonuçlarla uyum içerisinde olduğu görülmüştür. Ayrıca, bu

modelin çalışılan çekirdek özelliklerini iyi tanımlamada uygun bir model olduğu sonucuna varılmıştır. Ge

çekirdekleri için burada hesaplanan kuadropol momentler ayrıca komşu çekirdekler olan Kr ve Se izotoplarının

geçmişte elde edilmiş olan deneysel ve teorik sonuçları ile de karşılaştırılmış olup değerlerin iyi bir şekilde uyuştuğu

saptanmıştır. Böylece bütün bu çekirdeklerin, bölgenin yapısal karakteristiğini gösterdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Çift çift çekirdekler, Ge çekirdeği, elektromanyetik geçiş, kuadropol moment, etkileşen bozon modeli (IBM)



104

KÜÇÜK ÖLÇEKLİ NÜKLEER FÜZYON REAKTÖRLERİ: IEC

Mustafa Hicabi Bölükdemir

Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara

[email protected]

Özet: Nükleer Füzyon çalışmaları başladığından beri asıl amaç enerji üretimi olmuştur. Bunun için kontrollü füzyon

reaktör tasarımları ve inşaası gelişmiş ülkelerin yakın ve uzak vade planları içinde yer almıştır. Son zamanlarda

maliyeti yüksek füzyon reaktörleri yerine küçük ölçekli maliyeti düşük füzyon reaktörlerini tasarlama, inşaa etme ve

enerji elde edilebilirliğini sorgulama çalışmaları hız kazanmıştır. Bu çalışma mevcut küçük ölçekli füzyon reaktörleri

hakkında kısa bir bilgi vermekte ve küçük ölçekli reaktörlerden biri olan Eylemsiz Elektrostatik Sıkıştırmalı (IEC)

Füzyon reaktörünün fiziği ve uygulama alanları hakkında bir bakış açısı oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Nükleer füzyon, plazma, vakum, iyon kaynağı.



105

PTSM MODELİNİN ETKİLEŞEN BOZON MODEL SONUÇLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI; A~130 CİVARINDAKİ BAZI ÇİFT ÇİFT 128-138Ce ÇEKİRDEKLERİ

Sait Inan1,* , Nureddin Turkan2

1Manisa Celal BayarUniversity, Faculty of education, Demirci-Manisa

2İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, İstanbul

*E-mail: [email protected]

Özet: Bu çalışmada, etkileşen bozon modeli (IBM) kullanılarak A∼130 civarındaki 128−138Ce çekirdeklerinin enerji

düzeyleri ve B(E2) değerlerini hesasplamak üzere en uygun hamiltonyen tanımlanmıştır. IBM-2 Hamiltonyeninde en

uygun parametre değerleri kullanılarak, 128 ≤ A ≤ 138 arasındaki Ce çekirdeklerinde belirli bir sayıdaki geçişler için

enerji düzeyi ve B(E2) değerleri hesaplanmıştır. Sonuçlar PTSM modelin geçmişte elde edilmiş bazı deneysel ve

teorik verileri ile karşılatırılmış ve sonuçların uyum içinde olduğu görülmüştür. Ayrıca, bazı sonuçların PTSM model

sonuçlarından daha iyi olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak etkileşen bozon model yaklaşımının N= 70,72,74,76,78,80

nötron sayılarına sahip Ce izotop setindeki spektrumun hesaplanması için son derece uygun bir model olduğu tespit

edilmiştir.

Key words: Etkileşen bozon modeli; çift-çift Ce; PTSM model; elektriksel kuadropol geçiş olasılığı.



106


KAYNAK-DETEKTÖR ARASI MESAFENİN NaI(Tl) DETEKTÖRÜNÜN VERİMİNE ETKİSİ

Ürkiye Akar Tarım1,*, Orhan Gürler1, Sezai Yalçın2

1Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bursa

2Bitlis Eren Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bitlis


Özet: Noktasal kaynaklardan yayınlanan gamma ışınlarına maruz bırakılan silindirik bir NaI(Tl) detektörünün

(2"×2") toplam, öz ve geometrik verim değerleri Monte Carlo simülasyon yöntemi ile hesaplanmıştır. Çeşitli gamma

ışını enerjileri için çeşitli kaynak-dedektör mesafelerinde saptanan sonuçlar tablo halinde sunulmuştur.

Gerçekleştirilen simülasyonlardan elde edilen bu sonuçlar, geliştirilen kodun gamma ışını etkileşmeleri ve detektör

verimi hesaplamalarındaki kullanılabilirliğini ve güvenilirliğini vurgulamak için literatürdeki mevcut çalışmalarla

karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı, deneye alternatif olacak avantajlı bir yöntem sunmaktır.

Anahtar Kelimeler: Gamma ışını, NaI(Tl), detektör verimi, Monte Carlo yöntemi.



107

EVRE I LARİNKS KANSERİ TEDAVİSİNDE 3 ALAN YOĞUNLUK AYARLI RADYOTERAPİ

(3-YART) VE 5 ALAN YOĞUNLUK AYARLI RADYOTERAPİ (5-YART) TEKNİKLERİNDE

KAROTİS ARTERİN DOZİMETRİK OLARAK KARŞILAŞTIRILMASI

Ebru Cantürk1, Gözde Topgül1,*, Orhan Gürler2, Sema Tunç3, Candan Demiröz Abakay3, Meral Kurt3, Sibel Kahraman Çetintaş3

1 Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Fiziği Bölümü, Bursa-TURKEY

2 Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Bursa-TURKEY

3Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi, Uludağ Üniversitesi, 16059 Bursa, Turkey


Özet: Bu çalışmada, radyoterapi (RT) uygulanmış Evre I larenks kanserli 18 hastanın arşiv materyali tedavi planlama

sisteminden retrospektif olarak temin edilmiştir. Bu hastalara ait planlama amacıyla çekilmiş bilgisayarlı tomografi

(BT) verileri kullanılarak MONACO tedavi planlama sistemi ile hastaların 3 Alan Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi

(3A-YART) ve 5 Alan Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (5A-YART) tekniklerinin sanal tedavi planları

oluşturulmuştur. Klinik Hedef Hacime (CTV) 63 Gy/fx toplam doz tanımlanmıştır. Tüm tedavi planları CTV’ yi

kapsayacak şekilde tanımlanan dozun %95’ine normalize edilmiş ve inhomojenite düzeltmeleri yapılmıştır. Sanal

planlar, sağ ve sol karotis arter için doz değerleri doz volüm histogramları (DVH) kullanılarak

karşılaştırılaştırılmıştır. Elde edilen veriler Sosyal Bilimler için İstatistiksel Paket Programı (SPSS) yardımıyla uygun

testler kullanılarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Larinks, Karotis arter, YART, Radyoterapi, Doz



108


ENDOMETRİUM,SERVİKS VE LARİNKS KANSERLERİNİN YOĞUNLUK AYARLI RADYOTERAPİ TEKNİĞİNDE DOZ HOMOJENİTE İNDEKSİNİN KANTİTATİF OLARAK

DEĞERLENDİRİLMESİ VE HOMOJENİTE İNDEKS DEĞERLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Ebru Cantürk1,*, Gözde Topgül1, Orhan Gürler2, Sema Tunç3, Candan Demiröz Abakay3, Meral Kurt3 , Sibel Kahraman Çetintaş3,

1 Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Fiziği Bölümü, Bursa-TURKEY

2 Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Bursa-TURKEY

3Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi, Uludağ Üniversitesi, 16059 Bursa, Turkey


Özet:

Bu araştırmada amaç; endometrium, serviks ve larinks kanserlerinin yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART) tekniğinde

6 farklı homojenite indeks formülleri kullanılarak hesaplanan değerleri karşılaştırmak ve doz homojenitesi için en

iyi homojenite indeksini belirlemektir.

Bu calışmada, ELEKTA SYNERGY lineer hızlandırıcısında 6 MV foton enerjisi ile dinamik Multi Lif Kolimatör

(dMLC) yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART) tedavi tekniği ile tedavi edilen 30 hastanın (10 endometrium, 10

serviks, 10 larinks) 6 farklı formülle hesaplanan homojenite indeks sonuçları değerlendirilmiştir. Yoğunluk ayarlı

radyoterapi (YART) planları MONACO tedavi planlama sisteminde planlanmıştır.Ayrıca, homojenite indeksini

etkileyen faktörler de incelenmiştir. Elde edilen veriler Sosyal Bilimler İçin İstatistik Programı (SPSS) istatistiksel

analiz programı yardımıyla uygun testlerle analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Homojenite, İndeks, YART, Doz, MONACO



109


HIZLI NÖTRON REAKTÖRLERİNDE YAKIT MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN 235,238U ve 239Pu İZOTOPLARINA YÖNELİK TESİR KESİTİ HESAPLAMALARI İÇİN NÜKLEER

SEVİYE YOĞUNLUĞU PARAMETRESİNİN İNCELENMESİ

Veli Çapalı1,*, Mert Şekerci1, Abdullah Kaplan1



Özet: Hızlı nötron enerjili reaktörler; geleneksel termal nötron enerjili reaktörlere kıyasla güvenlik, sürdürülebilirlik

ve nükleer yakıt atıklarının bertarafı konusunda önemli avantajlara sahip gelişmiş nükleer reaktör sınıfında yer

alırlar. Geleneksel reaktörler; hızlı nötronları yavaşlatmak için moderatör malzemeler kullanırlarken, hızlı nötron

reaktörlerinde nötronlar hızlı bir şekilde hareket ettirilir ve doğal uranyumun % 99.3 oluşturan 238U izotopunu fisil 239Pu izotopuna dönüştürmek amacıyla kullanılırlar. 239Pu; geleneksel reaktörlerde kullanılan 235U gibi, hızlı nötron

reaktörlerinde nükleer yakıt olarak kullanılmaktadır. Böylece, yakıt kullanımı geleneksel reaktörlere göre yaklaşık

200 kat uzatılabilmektedir. Bu çalışmada, hızlı nötron reaktörlerinde yakıt malzemesi olarak kullanılan 235U, 238U ve 239Pu iztoplarının 1-10 MeV enerjili hızlı nötronlar ile (n,f) reaksiyon tesir kesitleri teorik olarak seviye yoğunluğu

modelleri kullanarak incelenmiştir. Seviye yoğunluğu ve seviye yoğunluğu parametreleri, çekirdeğin yapısal

özelliklerini tanımlamada ve reaksiyon tesir kesiti hesaplamalarında çok önemli bir veridir. Teorik olarak elde edilen

tesir kesiti verileri, nükleer uygulamaların geliştirilmesinde ve modellenmesinde önem arzeder. Bütün bunlara ek

olarak; reaktör tasarımlarında kullanılacak malzemeler için tasarım öncesi teorik olarak hesaplanan nükleer fisyon

tesir kesiti verileri kullanılır. Bahsedilen açıklamalar göz önüne alınarak; bu çalışmada, TALYS 1.8 bilgisayar kodu

kullanılarak teorik nükleer reaksiyon tesir kesiti hesaplamaları farklı seviye yoğunluğu modelleri ile

gerçekleştirilmiştir. Seviye yoğunluğu parametrelerinden “a” değiştirerek, enerjiye bağlı olarak teorik tesir kesit

sonuçlarını deneysel tesir kesiti sonuçları ile uyumlu olacak bir parametre analizi istatistiksel yöntemler kullanarak

yapılmıştır. Sonuç olarak, 1-10 MeV enerjili nötronlar ile gerçekleşen (n,f) reaksiyonu için teorik olarak

kullanılabilecek bir seviye yoğunluğu modeli önerisi ve parametresi elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Hızlı nötron reaktörü, yakıt malzemesi, tesir kesiti, seviye yoğunluğu parametresi, TALYS.



110

GAMA RADYASYONU SONUCUNDA GALLİK ASİTTE OLUŞAN RADİKALLERİN ÖZELLİKLERİ

Hasan Tuner1,*

1 Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Balıkesir-Türkiye


Özet: Bu çalışmada iyi bilinen bir fenol bileşik olan gallik asidin (GA) gama radyasyonuyla ışınlanması sonucunda

yapısında oluşan radikalik ararürünlerin yapısı ve dozimetrik özellikleri Elektron Spin (Paramanyetik) Rezonans

(ESR/EPR) spektroskopisi kullanılarak incelenmiştir. GA’in ESR spektrumu; merkezde şiddetli bir tekli sinyal ve bu

sinyalin her iki yanında yaklaşık olarak 3.9 mT uzaklıkta 1:2:1 sinyal şiddeti oranlarına sahip ikili sinyallerden

oluşmuş olduğu görülmektedir. Her ne kadar kenar sinyalleri triplet görünümünde olsada, bunların farklı

kaynaklardan oluştuğu literatür ve mikrodalda güç bağımlılığı çalışmalarından belirlenmiştir. Zayıf sinyallerin yasak

spin-flip sinyalleri olduğu ve bu geniş aşırıince yapı yarılmasına cyclohexadienyl tipi bir radikalin kaynaklık ettiği

belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: ESR/EPR, radikal, mikrodalga doyum, ışınlama



111


KADMİYUM İZOTOPLARINA ALFA PARÇACIK GÖNDERMELİ REAKSİYONLARDA 110In

RADYONÜKLİD ÜRETİMİ

Nurdan Karpuz Demir1,*

1Amasya Üniversitesi, Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü, Amasya


Özet: Tıbbi izotop üretimi önemli ve sürekli gelişen bir konudur. Radyoterapide kullanılan radyasyon kaynağının

üretimi sırasında insan sağlığı açısından çok önemli nükleer reaksiyonlar oluşabilir. Nükleer reaksiyon verileri

genellikle radyoizotop üretim prosedüründe gereklidir. Kadmiyum’a alfa göndermeli reaksiyonlar yoluyla üretilen

radyoizotoplar farklı süreçleri izlemek ve radyokimyasal aktivasyon analizleri için kullanılmaktadır. Kadmiyum’a

alfa göndermeli reaksiyonlarda Indium izotopları üretilmektedir. Bu amaçla nükleer tıpta önemli olan 110In

radyoizotopu üretimi TALYS 1.6 nükleer reaksiyon simülasyon kodu ile teorik olarak hesaplanmıştır. Elde edilen

teorik veriler EXFOR veri kütüphanesinden alınan önceki deneysel veriler karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kadmiyum, 110In, tesir kesiti



112

UYGULAMALI

FİZİK SÖZLÜ

BİLDİRİLER



113



114

LAZER KULLANILARAK METALİK YÜZEYLERDEKİ MİKRO-KIRIKLARIN GİDERİLMESİ

Mustafa Kurt1,*, Alican Demirbilek1, Arzu Kurt2

1 Çanakkale 18 Mart Üniv., Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Çanakkale

2Lapseki İÇDAŞ ÇİB METEM, Lapseki, Çanakkale.


Özet: Lazer teorisi 1910 lu yıllarda ortaya konmasına rağmen işlevsel lazerin yapımı 1960 lı yıllarda olmuştur.

Günümüzde lazerler malzeme işleme konusunda vazgeçilmez bir unsur olmaya doğru gitmektedir. Bunun başlıca

sebebi sınırlı bir bölgeye yüksek miktarda ısı enerjisi aktararak malzemenin yalnızca istenen bölgesine istenilen

etkiyi oluşturabilmesidir. Eğer malzeme lazer dalgaboyuna yüksek oranda duyarlıysa, gönderilen lazer enerjisi

hemen yüzeyde hızlıca soğrularak hacimsel olarak büyük bir değişikliğe neden olmadan, yüzey morfolojisini

değiştirebilmektedir. Lazerin bu etkisinin yanısıra istenilen bölgeye ne miktarda enerji aktarılacağının kontrolüne

imkan sağlaması büyük bir avantajdır.

Sanayide ve teknik uygulamalarda stres altındaki metal yüzeylerde zamanla deformasyonların olması ve

metal yorgunluğunun ortaya çıkması kaçınılmazdır. Bu deformasyonlar mikro (<1 mm) boyutlarda başlamakta ve

sonrasında hızlıca makro (>1 mm) boyutlara ulaşarak malzemenin kullanım ömrünü sonlandırmaktadır. Yüksek

deformasyona uğramış bir parçanın sistemden çıkarılarak değiştirilmesi hem maliyet, hemde verimlilik açısından

büyük zararlar oluşturur. Bunun için çeşitli yöntemler mevcuttur ve bu yöntemlerin temelini ısıl prosesler

oluşturmaktadır. Malzemeyi hacimsel olarak genleştirmeden ısıtmanın yöntemi lazer ışığını kullanmaktır. Sanayide

lazer ışığı; ısıtma, eritme, buharlaştırma ve tavlama gibi ısıl proseslerde hâlihazır da kullanılmaktadır. Fakat

mikrokırık iyileştirmeye yönelik uygulamalar çalışılmakta olan bir konudur. Bu çalışmada, mikrokırık tamiri için

lazer ısıl işlem uygulamasının dinamikleri belirlenerek, optimizasyonlar yapılmıştır. Drude ve Beer yasaları

kullanılarak hesaplanan teorik değerler, deneysel düzenekte kullanılmış ve tatmin edici sonuçlar alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Mikro-kırıklar, diyot lazer, yüzey iyileştirme.



115

SERYUMOKSİT KATKILI CAMLAR

Gözde Burgaz1*, Melis Gökçe1

1Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, AYDIN

* Yazışılan yazar e-posta: [email protected]

Özet: Nadir toprak iyonları tıpta, güvenlikte, tekstilde, iletişimde, lazerlerde, yüksek enerji fiziğinde, seramik ve

cam sanayisinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Nadir toprak elementlerinden Seryum(Ce) iyonu silikat,

borogermanat, borosilikat ve fosfat gibi cam sistemlerine katkılanabilmektedir. Ce katkılı camlar kısa cevap süreleri,

düşük maliyetleri ve kolay şekil alabilmeleri nedeni ile özellikle tıbbi görüntüleme, güvenlik, yüksek enerji ve

nükleer fizik alanlarında tercih edilmektedir. Bu çalışmada Seryumoksit(CeO2) katkılı borogermanat camları eritme

tavlama yöntemi ile sentezlenmiştir. Sentezlenen camların yapısal özellikleri X-Işını Kırınımı ve Fourier dönüşümlü

kızıl ötesi spektroskopisi ile araştırılmıştır. Lüminesans özellikleri ultraviyole/görünür ışık ve fotolüminesans

spektroskopisi kullanılarak elde edilmiştir. Camların 300-700 nm aralığındaki geçirgenlikleri yaklaşık olarak %80

olarak bulunmuştur. Katkı oranının artmasıyla birlikte kesme kenarı dalgaboyu değerleri büyük dalgaboylarına

kaymıştır. Yayınlanma spektrumundan elde edilen ve yaklaşık olarak 405 nm de yer alan geniş yayınlanma bandı

Ce+4‘ün 5d uyarılmış durumundan 4f taban durumuna olan 2F7/2, 2F5/2 →5d1 optik geçişinden kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Nadir Toprak, Ce iyonu, Borogermanat camları, Fotolüminesans.



116

BOROGERMANAT CAMLARININ OPTİK ÖZELLİKLERİ

Deniz Koçyiğit Uslu1*, Melis Gökçe1

1 Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Aydın

* [email protected]

Özet: Camlar optik özelliklerinden dolayı bugünün bilim ve teknolojisinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Son

zamanlardaki araştırmalar yüksek-enerji fiziği, endüstri ve medikal görüntülemedeki uygulamalarından dolayı nadir

toprak (NT) katkılı camlar üzerine yoğunlaşmıştır. Bununla birlikte bu camlar düşük maliyetli olmaları, yüksek

hacimli üretilebilmeleri ve kolay şekillendirilebilmeleri gibi özelliklerinden dolayı tek kristal ve seramik

sintilatörlere alternatif olabilirler.

Bu çalışmada NT iyonu katkılı borogermanat camları eritme tavlama yöntemiyle sentezlenmiştir. Camların amorf

doğaları x-ışını kırınımı ölçümleri ile doğrulanmış ve bağ durumları Fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi

kullanılarak belirlenmiştir. Elde edilen cam malzemelerin optik band aralıkları, Urbach enerjileri, kesme kenarı

dalgaboyları ve geçirgenlik değerleri morötesi-görünür (UV-Vis) soğurma ve geçirgenlik spektrumlarından elde

edilmiştir. Cam sistemlerinin fotolüminesans yayınlanma ve uyarma spektrumlarından yararlanılarak elektronik

enerji seviyeleri, yayınlanma dalga boyları ve maksimum lüminesans şiddeti veren NT katkı oranları belirlenmiştir.

Ayrıca sentezlenen camların lüminesans ömür süreleri bozunma zamanı analizlerinden bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Borogermanat, cam, nadir toprak, optik özellikler



117

FOTOVOLTAİK GÜNEŞ MODÜLLERİNDE OPTİMUM AÇI VE MESAFE ANALİZİ

Fatih Yoldaş1, Onur İnan1 *, Ali Özhan Akyüz1

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Burdur


Özet: Hareketli (tek eksenli) ve sabit fotovoltaik sistemlerde kullanılan güneş modüllerinin açısı ve konumu güç

üretimini olumsuz şekilde etkileyebilir. Bu etkiyi en aza indirgemek için fotovoltaik modüller arası mesafe ve modül

açısının sistemin kurulacağı yerin coğrafi bilgileri ve deklinasyon açısından yararlanılarak optimize edilmesi

gerekmektedir. Bu çalışmada, yılın her günü için en uygun modül açısının hesabı ve fotovoltaik santral tasarımında

güneş modülleri arasındaki mesafe seçimi Balıkesir ili Burhaniye ilçesi (fotovoltaik) güneş enerji santrali üzerinden

gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Enerji, fotovoltaik, deklinasyon açısı



118

YÜKSEK ENERJİ

FİZİĞİ SÖZLÜ

BİLDİRİLER



119



120

RELATİVİSTİK SPİN-0 PARÇACIKLARIN GENELLEŞTİRİLMİŞ SİMETRİK WOODS-SAXON POTANSİYELİNDEKİ SAÇILMALARI

Bekir Can Lütfüoğlu1*

Akdeniz Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya


Özet: Bu çalışmada spinsiz relativistik parçacıkların genelleştirilmiş simetrik Woods-Saxon potansiyeli temel alınarak vektör ve skaler potansiyele sahip Klein-Gordon denklemindeki saçılmaları çözümlerini çalıştık. Sonuçları vektör ve skaler kısımların birbirlerine denk ve negatif denk olduğu durumlar için inceledik. Geçiş ve yansıma katsayıları analitik olarak hesaplayarak rezonans koşulunu türettik.

Anahtar Kelimeler: Genelleştirilmiş Simetrik Woods-Saxon potansiyeli, Klein-Gordon denklemi, geçme ve yansıma katsayıları, rezonans koşulu.



121

SİLİNDİRİK SİMETRİK UZAY-ZAMANDA KÜTLESİZ SPİN-1 DENKLEMİNİN ÇÖZÜMLERİ

Cavit Tekinçay1*, Yusuf Sucu1

1Akdeniz Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya


Özet: Silindirik simetrik uzay-zamanda Barut modelinin eğri uzay-zamana genelleştirilmesi ile elde edilen kütlesiz

spin-1 denklemi çözülerek, kavitenin rezonans frekans bağıntısı elde edilmiştir. Bu bağıntı ışığın kütlesiz klasik

teorisi olan Maxwell denklemlerinin çözümleri ile denktir. Dolayısı ile, silindirik kavite tasarımlarındaki kuantum

mekaniksel etkiler doğrudan kütlesiz spin-1 denklemi ile incelenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Duffin-Kemmer-Petiau denklemi, DKP denklemi, kütlesiz spin-1 denklemi, rezonans frekansı, silindirik kavite, eğri uzay-zaman



122

U(1) GENİŞLETİLMİŞ MİNİMAL SÜPERSİMETRİK MODEL'DE

DOĞALLIK

Yaşar Hiçyılmaz1,*



Özet:

U(1) genişletilmiş minimal süpersimetrik modeli (UMSSM) Standart Model (SM) sonrası süpersimetrik modellerin

en etkililerinden biridir. Bu modele göre doğada ekstra bir elektro-zayıf ayar simetrisi vardır. Bundan dolayı bu

modelin parçacık spektrumunda MSSM’e ek olarak Z’ ve S bozonik alanları ve onların süpereşlerini barındırır ki bu

fenomenolojiyi zenginleştirir. UMSSM'in diğer modellere göre bazı dikkat çekici avantajları vardır. Bunların en

önemlisi, MSSM süperpotansiyelindeki, μ parametresiyle ilgili probleme tatmin edici bir çözüm getirmesidir. U(1)’

modellerindeki hafif Higgs bozonu MSSM’dekinden farklı bağlaşımlar potansiyeline sahiptir ve böylece farklı bir

fenomenoloji barındırır. Bu konuşma UMSSM'de doğallık konusu üzerinedir.

Anahtar Kelimeler: Süpersimetri, UMSSM, Doğallık



123

GÖZLENEN HİGGS UMSSM’İN İKİNCİ HAFİF HİGGS’İ

OLABİLİR Mİ?

Yaşar Hiçyılmaz1, Şükrü Hanif Tanyıldızı*1, Levent Selbuz2


2Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet:Bu çalışmada, Higgs bosonunun b ve tau quarka bozunumunlarını inceledik. UMSSM’in seçilmesinin nedeni

Higgs’in bozunumun süreçlerini teori bağımlı inceleme acısından esnek hale getirmesi. Bu senaryo bize gözlenmiş

olan Higgs bozonunun belki ikinci Higgs olabileceği konusunda ipcuçları verir. Büyük patlama kalıntılarının

miktarına ilişkin deneysel sonuçlara göre öngörülen tanbeta değerinin esnetilmesi açısından da inceleme yaptık.

Ayrıca, modele ait parametre uzayında modelin egzotik bozonunun bozunumlarına da değindik. Gördük ki,

UMSSM, başka modellerle ve kendisinden indirgenebilen modellerle uyum gösterdi. Sonuç olarak gördük ki, bütün

deneysel ve teorik sınırlamalar gözönüne alındığında, UMSSM bize, gözlenmiş olan Higgs bozonunun ikinci Higgs

olabileceğini ve en hafif Higgs’in ise 100 GeV civarında olabileceğini gösterdi.

Anahtar Kelimeler: UMSSM, SUSY, Higgs Bozonu, İkinci Higgs



124


DİSİPLİNLER

ARASI SÖZLÜ

BİLDİRİLER



125



126

Açık Dijital Rozetlerin Eğitim ve Kariyer Planlamasında Kullanımı

Mehmet Keçeci1,*

1Fizik Bölümünde doktora derslerini 2003 yılında bitirmiştir.


Özet: Açık Rozet; üzerine metaveri gömülü olarak çevrim içi (web, ağ) paylaşılabilir, doğrulanabilir, taşınabilir

hüner ve başarılardır. Açık Dijital Rozetlerin eğitim ve öğretim hayatında kullanımı her geçen gün önem

kazanmaktadır. Bu rozetlerin kullanımı, kodlanması, tasarımı, altyapılarının gerçekleştirilmesi ulusal ve uluslararası

öneme sâhiptir. Ayrıca bu rozetlerin öğrencinin sâdece örgün eğitim değil bütün hayâtı boyunca bireysel, toplumsal

eğitimin ve gelişmenin sağlanması açısından oldukça yeni gelişmelere açıktır. Bunun yanında öğrencilerin kariyer

planlamalarını ve kendi yeteneklerini yönlendirmeleri açısından oldukça fâydalı eğitim araçlarıdır. Ulusal veya

uluslararası kamusal veya resmî yönü için özellikle Avrupa ülkelerini kapsayan OBN (Açık Rozet Ağı) & Erasmus+

proje işbirliği, ESCO (Avrupa Becerileri, Yeterlilikler, Nitelikler ve Meslekler), Eğitimciler için Dijital Yeterlilik

Çerçevesi (DigCompEdu), IMS Küresel Öğrenme Konsorsiyumu, Mozilla, üniversite çalışmaları ve yayınları

mevcuttur. Eğitimi bir sanata, monozukiriye dönüştürme ve gelecek için yeni gelişmelere açık bir kapı sağlayacaktır.

Özellikle Fizik alanında seçmeli derslerin tâyininde, diploma eki ve yandalların seçiminde (Astrofizik, Astronomi,

Yenilenebilir Enerji Kaynakları, Pedagojik Formasyon, Mühendislik vs.), yaz aylarında öğrencilerin ders konularını

geliştirme ve konuları devamlı güncel tutma, eğiticileri ile bir ömür boyu iletişim sağlanması, işlenen verilerin

güncellenmesi biçiminde kullanılabilirler.

Anahtar Kelimeler: Açık Dijital Rozetler, Eğitim, Kariyer Planlaması, Eğitimde Sanat, Eğitimde Monozukuri, Hayât Boyu Öğrenme, Yaygın ve Gayriresmî Eğitim.



127



128

POSTER

BİLDİRİLER



129



130

ATOM VE MOLEKÜL FİZİĞİ POSTER

BİLDİRİLER



131



132

Cd(4-Aminopiridin)3Co(CN)6 Kompleksinin Sentezi ve Titreşim Spektroskopisi ile Özelliklerinin

İncelenmesi

Abdülkerim Yavuz1,*, Zeki Kartal2

1Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Kütahya

2Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü,Kütahya


Özet: Bu çalışmada, genel formülü Cd(4-Aminopiridin)3Co(CN)6 olan Hekzasiyanokobalt tipi kompleks kimyasal

yollardan ilk kez elde edildi. Elde edilen kompleksin titreşimleri infrared spektroskopisi ile (4000-400) cm-1 ve

Raman spektroskopisi ile (4000-50) cm-1 bölgesinde alınarak soğurma titreşim modları belirlendi ve tanımlamaları

yapıldı. Bu sonuçlar literatürde yer alan diğer Hekzasiyanokobalt kompleksleri ile karşılaştırıldı ve sonuçların benzer

oldukları gözlendi. Bu çalışmada Hekzasiyanokobalt iyonik yapısı ile 4-Aminopiridin (4Apy) ligand moleküllerinin

azot atomları üzerinden Cd geçiş metali atomlarına bağlanmasıyla Cd(4-Aminopiridin)3Co(CN)6 kompleksini

oluşturduğu düşünülmektedir. Bu çalışma sonucunda Hekzasiyanokobalt komplekslerine yeni bir örnek kazandırıldı.

Anahtar Kelimeler: Titreşim Spektroskopi, İnfrared Spektroskopisi, Raman Spektroskopisi, Hekzasiyanokobalt

kompleksler, 4-Aminopiridin (4Apy).



133

CYCLO(TRP-TRP) DİPEPTİDİNİN FARKLI METOTLARLA

TEORİK KONFORMASYON ANALİZİ

Sefa Çelik1, Ayşen E. Özel2,*


İstanbul



Özet: Proteinlerin biyolojik aktiviteleri olası konformasyon durumları ile bağlantılı olduğundan antimikrobiyal

aktiviteye sahip Cyclo(Trp-Trp), (C₂₂H₂₀N₄O₂), dipeptidinin olası konformasyonları farklı iki metoda dayanan

Fortran ve VegaZZ programları kullanılarak belirlenmiştir. Fortran programında dipeptidin yan ve anazincir

dihedral açıları, psi ve phi, Ramashandran haritaları kullanılarak değiştirilmiş ve elde edilen tüm konformasyonların

3-Boyutlu geometrileri karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise VegaZZ adlı başka bir

konformasyon analizi programı kullanılarak esnek dihedral açılara bağlı olarak Boltzman Jump metodu ile en

minimum enerjili konformasyon elde edilmiş ve sonuçlar Fortran programından elde edilen konformasyon ile

karşılaştırılmıştır. Çalışmanın son aşamasında ise Cyclo(Trp-Trp) dipeptidinin iki farklı konformasyon analizi

sonucu elde edilen en kararlı konformerleri Gaussian03 programı kullanılarak B3LYP teori düzeyinde optimize

edilerek yapıların farklılıkları karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Cyclo(Trp-Trp), Konformasyon analizi, Boltzman Jump.



134


n-Tipi InSe Yarıiletken Kristalinin Gama Transmisyon Faktörlerinin, Tavlama Sıcaklıklarıyla Değişimlerinin Karşılaştırılması

Burcu Akça1,*, Salih Erzeneoğlu2

1Ardahan Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği, Ardahan

2Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum


Özet: Çalışmamızda, lama buharlaştırılmış ve buharlaştırılmamış InSe yarıiletken kristalinin gama transmisyon

faktörleri (T), dar şua geometrisi kurularak ölçülmüştür. Deneyde EDXRF (Energy Dispersive X-Ray Fluorescence)

sayma sistemi, bir Am-241 nokta kaynağının 59,54 keV enerjili γ-ışınları kullanılmıştır. Yarıiletken kristal

Bridgman/Stockbarger metodu kullanılarak büyütülmüştür. Lama buharlaştırılan numunede tavlama sıcaklığı

maksimum 180 °C ve lama buharlaştırılmayan numunede maksimum 300 °C’dir.

Anahtar Kelimeler: InSe, EDXRF, gama transmisyon faktörü



135

[TETRAKİS((µ3-N-(3,5- DİKLOROSALİSİLALDİMİN)ETANOLAT)-Cu(II))] KOMPLEKSİNİN SENTEZİ VE KRİSTAL YAPISI

Fikret Karaduman1, Yasemin Acar1*, Elif Güngör1, M.Burak Çoban2, Hülya Kara1,3



3Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü,Muğla


Özet: Dört çekirdekli [Tetrakis((µ3-N-(3,5-diklorosalisilaldimin)etanolat)-Cu(II))] (1) kompleksi üç dişli Schiff baz

ligandıyla sentezlendi ve kompleksin X-ışını kırınım yöntemiyle kristal yapısı belirlendi. Kompleks, monokilinik

kristal sisteminde C2/c uzay grubuna sahiptir. Kompleksin asimetrik biriminde, iki çekirdekli oksijen köprülü bir

[C18H14Cl4Cu2N2O4] molekülü bulunmaktadır. Her bir Cu(II) iyonu, Schiff baz ligandının iki oksijen, bir nitrojen

atomu ve diğer komşu ligandların iki oksijen atomuyla beş koordinasyonlu bozulmuş kare piramit geometriye

sahiptir. Kompleksin ligandları komşu moleküllerin ligandları ile zayıf ligand···ligand etkileşmesi yapmaktadır.

Kompleks bc düzleminde, a ekseni boyunca istiflenerek 3-boyutta (3D) paketlenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Schiff baz, Kristal yapı, kübik Cu(II) kompleksi



136

ALZHEIMER HASTALIĞINA KARŞI AKTİVİTE GÖSTEREN

CYCLO(PHE-PHE) DİPEPTİDİNİN YAPI VE ENERJI ANALİZİ

Sefa Çelik 1,*, Ayşen E. Özel2


İstanbul



Özet: Cyclo(Phe-Phe) dipeptidi bunama ve Alzheimer gibi hastalıkların ilerlemesini önlemek için kullanılan bir

moleküldür. Bu çalışmada Cyclo(Phe-Phe) dipeptidinin 3-Boyutlu yapısı konformasyon analizi programı

kullanılarak belirlenmiştir. Dipeptidin konformasyonlarının toplam enerjisi ve toplam enerjiye katkı sağlayan Van

der Waals, elektrostatik, hidrojen ve torsiyon enerji katkıları ayrı ayrı hesaplanmıştır. Herbir olası konformasyon

Ramachandran haritaları kullanılarak yanzincir dihedral açıları (χ) yardımıyla elde edilmiştir. En minimum enerjili

konformasyon Gaussian03 programı ile DFT metodu kullanılarak optimize edilip optimize geometrinin yapı ve

enerji analizleri yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Cyclo(Phe-Phe), Ramachandran haritaları, Konformasyon analizi.



137

EU İÇEREN MALZEMELERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Orhan Orçun İnan1, M.Burak Çoban2, Elif Güngör1, Yasemin Acar1*, Hülya Kara1,3



3Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü,Muğla


Özet: Lantanit iyonları içeren Metal Organik Çerçeveler (MOÇ), farklı birçok fiziksel özelliklere sahip olan çok

fonksiyonlu malzemelerin arasında ilgi çekici ve umut vadeden malzeme gruplarından birini oluşturur [1].

Sentezlenen malzemelerin Eu-MOÇ içermesinden dolayı manyetik, uzun lüminesans ömürlerine, sensörlerde ve

fotolüminesans gibi dikkat çekici özelliklere sahip olması ile birlikte nanomanyetik malzemeler, polimer yapılar,

seramik malzemelerin üretimi gibi birçok endüstriyel uygulama alanında kullanılmaktadır. Bu deneysel çalışmada,

hidrotermal yöntemle 5-Sulfosalicylic acid dihydrate ve Eu elementi kullanılarak 3 boyutlu lantanit kompleksi

sentezlendi ve onun kristal yapısı incelendi.

Anahtar Kelimeler: Metal Organik Çerçeveler, Hidrotermal Yöntem, Eu, Kristal Yapı

TEŞEKKÜR: Bu çalışma Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2016/131 nolu proje

ile desteklenmiştir.



138

mailto:%[email protected]

GD İÇEREN MALZEMELERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Alkan Şan1*, M.Burak Çoban2, Elif Güngör1, Yasemin Acar1, Hülya Kara1,3



3Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Muğla


Özet

Lantanit tabanlı metal organik çerçeveler içeren yapıların göze çarpan mükemmel mimarileri ve farklı

topolojileri ile birlikte reaksiyon katalizleme, manyetizma, lüminesans, lineer olmayan optik, iyon değiş-tokuşu,

sensör gibi potansiyel uygulama alanlarında bu fonksiyonel malzemelerin temel olarak yer alması son yıllarda

araştırmacıların dikkatini çekmiştir [1]. Gd+3 ün büyük spin manyetik momentine (S = 7/2) sahip olması büyük

entropi değişimini destekler. Bunun sonucunda Gd+3 bileşiklerinin manyetokalorik etki (MCE) ve manyetik

etkileşimlerinin incelenmesi son yıllarda ilgi çekici hale gelmiştir. Bu yeni tip malzemeler manyetokalorik etki

temelli bir soğutma teknolojisi olan manyetik soğutma için potansiyel birer aday olmaktadırlar [2].

Anahtar Kelimeler: Gd(III), Ln-MOÇ, Kristal Yapı, Lantanit

TEŞEKKÜR: Bu çalışma Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2017/051 nolu proje

ile desteklenmiştir.



139

BAKIR (Cu II) ELEMENTİNİN 3d94p, 3d84s4p, 3d95p, 3d96p, 3d97p KONFİGÜRASYONLARININ İNCE YAPISININ İNCELENMESİ

Yasemin Şengül1,*, Gül Taşkın1, Alev Er1



Özet: Bakır atom numarası 29, sembolü Cu olan kimyasal bir elementtir. Bu çalışmada bir kere iyonlaşmış bakır (Cu

II) elementinin tek pariteli 3d94p, 3d84s4p, 3d95p, 3d96p, 3d97p konfigürasyonlarının ince yapı parametrelerinin

hesaplanması amaçlandı. Bu konfigürasyonlara ait 73 ince yapı parametresi çok konfigürasyonlu fit metodu

kullanılarak belirlendi. Cu II elementinin ince yapı enerji değerleri birbirine çok yakın ve karmaşık olduğundan,

hesaplamalar 5 konfigürasyon için birlikte yapıldı. Bu çalışmada hesaplanan 138 teorik enerji seviyesi, bilinen 106

deneysel enerji seviyesi ile karşılaştırıldı. Ayrıca, bilinmeyen Landé g faktörleri hakkında teorik öngörü yapıldı.

Anahtar Kelimeler: İnce Yapı, Landé g Faktörü, Bakır.



140

İMİDAZOL TETRASİYANONİKELAT(II) KOMPLEKSLERİNİN TİTREŞİMSEL SPEKTROSKOPİK ÇALIŞMALARI:

[M(im)4Ni(µ-CN)4]n (M = Cu(II) veya Zn(II))

Tuğba Yavuz1,*, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu2




Özet: Bu çalışmada [M(im)4Ni(μ-CN)4]n (im = imidazol, M = Cu(II) veya Zn(II)) olarak formüle edilen iki yeni

metal(II) imidazol tetrasiyanonikelat(II) kompleksleri sentezlendi ve FT-IR, Raman spektroskopik, elementel, termal

analiz teknikleri ile incelendi. Komplekslerin FT-IR ve Raman spektrumları Şekil 1 ve Şekil 2’de verilmiştir.

Spektral veriler komplekslerin yapılarının Hofmann-tipi konakların yapılarına benzer olduklarını önermiştir.

Anahtar Kelimeler: İmidazol; Tetrasiyanonikelat(II); Bakır(II); Çinko(II).

Şekil 1 Şekil 2

Teşekkür:Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından maddi olarak desteklenmiştir.

(Proje No: BAP-201519047).



141

İMİDAZOLÜN TİTREŞİM SPEKTROSKİPİSİ İLE TEORİK VE DENEYSEL İNCELENMESİ

Tuğba Yavuz1,*, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu2




Özet: İmidazolün optimize edilmiş moleküler geometrisi, normal titreşim frekansları, şiddetleri ve karşılık gelen

işaretlemeleri MP2 ve DFT-B3LYP yöntemleri ile 3-21G, 6-31G, 6-311G, CEP-4G, CEP-31G, CEP-121G, SDD,

LANL2DZ baz setleri kullanılarak hesaplanmıştır. İmidazolün FT-IR spektrumu, 4000-250 cm-1 aralığında Perkin

Elmer 100 FT-IR spektrometresi kullanılarak kaydedilmiştir. Hesaplanan titreşim frekansları üzerinde kullanılan

yöntemlerin ve baz setlerinin etkileri tartışılmıştır. Elektronik geçiş enerjileri 3-21G, 6-31G, 6-311G, CEP-4G, CEP-

31G, CEP-121G, LANL2DZ, SDD baz setleri ile TD-B3LYP yöntemleriyle hesaplanmıştır. Hesaplanan HOMO ve

LUMO enerjileri, molekülde yük transferinin gerçekleştiğini gösterir.

Anahtar Kelimeler: İmidazol; MP2; DFT-B3LYP; TD-B3LYP; LANL2DZ.

HOMO

LUMO

Teşekkür: Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından maddi olarak desteklenmiştir.

(Proje No: BAP-201519047).



142

PVC HARMANINDA DOLGU MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN CaCO3/MCO3

(M=Ni(II), Cu(II), Mn(II), Co(II)) BİLEŞİĞİNİN FT-IR VE TERMOSTATİK ANALİZLERİ

İlkan Kavlak*,1, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu2




Özet: PVC profil hamuru PVC, dolgu malzemeleri, stabilizatörler ve diğer plastik katkı malzemelerinden (etki soğurucular, kaydırıcılar, mukavemet sağlayıcılar… gibi) elde edilmektedir. Moleküler formülü CaCO3 yaygınca kullanılan bir dolgu malzemesi olup, PVC’nin termal bozunumu esnasında açığa çıkan HCl gazını süpürebilmektedir. Bu çalışmada CaCO3 geçiş metalleri ile modifiye edilmiştir. Böylece yeni M(II) karbonat kompleksleri (Burada (M = Ni(II), Cu(II), Mn(II), Co(II)) sentezlenmiştir. Sentezlenen yeni metal(II) karbonat kompleksleri 100 Phr PVC, 10 Phr CaCO3, 5 Phr Ca-Zn stabilizör, 5 Phr klorize polietilen, 5 Phr titanyumdioksitten oluşan referans bileşik ile 10 dakika boyunca karıştırılmıştır. Elde edilen karışım jelleştirme yöntemi ile 170°C’de 15 dakika plastik haline getirilmiştir. Ayrıca, elde edilen bileşiklerin, referans bileşiğin ve sentezlenen metal(II)karbonat komplekslerin FT-IR spektrumları kaydedilmiş ve birbirleri ile kıyaslanmıştır. Plastik haline getirilmiş olan bileşiklerin termal stabilizasyon özellikleri dehidroklorizasyon testi yöntemi ile belirleniş olup test sonuçları yeni metal(II)karbonat komplekslerinin iyi derecede HCl gazını absorbe ettiğini ortaya koymaktadır. Bu sonuçlara göre, tüm sentezlenen bileşiklerin termal stabilizite değerleri referans bileşiğine göre daha yüksek değerlerde olup, NiCO3 içeren bileşiğin diğer bileşiklere ve referans bileşiğine göre daha stabil olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Dolgu malzemeleri; PVC; Thermal kararlılık; dehidroklorizasyon, HCl; Calsit

Not: Bu çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından maddi olarak desteklenmiştir (Proje No: BAP-2017-1588).



143

OPTİK FİBERDE SAYISAL AÇIKLIĞIN DEĞİŞİKLİĞİ: FARKLI KIRILMA İNDİSLERİNDEKİ YELEĞİN ROLÜ

E. Kendir1*, Ş. Yaltkaya1, N. Akçurin2

1Akdeniz Üniversitesi, Fizik Bölümü, Antalya, Türkiye, 07058

2Texas Teknoloji Üniversitesi, Astronomi ve Fizik Bölümü, Texas, USA, 79409

* Corresponding: [email protected],

Optik fiberler, veri iletimi, sensörler ve radyasyon algılama ve izleme uygulamaları için büyük önem

taşımaktadır. Işık yakalama kabiliyetinin bir ölçüsü olan nümerik açıklık (NA), optik fiberin sinyal kalitesini

belirlemede kullanılabilir ve bu NA optik fiberin kor ve yelek kırılma indisine bağlı olarak hesaplanmaktadır. Optik

fiberin NA'sı 22cladcore nnNA −= formülü ile verilir. Burada ncore ve nclad sırasıyla korun ve yeleğin kırılma

indisleridir.

Bu çalışmada, 1 m uzunluğa sahip kuvars optik fiberin yeleğinin 5 cm'lik parçası çıkarılmıştır ve bu

parçanın daldırılması için bir sıvı küveti hazırlanmıştır. Farklı kırılma indislerine sahip sıvılarla sırasıyla

doldurulmuştur. Bu sıvıların kırılma indisleri 1.00, 1.33, 1.44 ve 1.57'dir. Kuvars optik fiberin bir ucu, step motorlu

bir dönme ekseninde konumlandırılmıştır. He-Ne lazer ışını tam olarak sıfır derece açıyla optik fiberin bu uçuna

yönlendirilmştir. Işık şiddeti, optik fiberin diğer ucundan bir güç ölçer yardımıyla 0-180o açı aralığında ölçülmüştür.

Tüm sıvıdan oluşan yelekler için optik fibere giren ışığın açı değişiminlerinden Gaussian pikler elde edilmiştir. Optik

fiberin NA değeri, bu Gaussian piklerin maksimum değerlerinin 1 / 2e2 sine karşılık gelen değerlerden

hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kuartz Optik Fiber, Nümerik Açıklık, Kırılma İnsidi, Sıvı Yelek



144

YENİ MONOMERİK BİR Cu(II) KOMPLEKSİNİN SENTEZLENMESİ VE KRİSTAL YAPISI

Çağdaş Koçak1,*, Mustafa Burak Çoban2, Görkem Oylumluoğlu1, Hülya Kara1,3, Muhittin Aygün4

1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Moleküler Nano Malzeme Laboratuvarı, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Muğla



4okuz Eylül Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir


Özet: Koordinasyon kimyasında Cu(II)-Schiff ligand kompleksleri yapısal, elektronik, manyetik ve lüminesans

özellikleri bakımından önemli bir yere sahiptir. Ayrıca bir boyutlu zincir, iki boyutlu düzlem ve üç boyutlu örüntü

oluşturan özellikleri dikkat çekmektedir. Yeni bir Cu(II) kompleksi sentezlenmiştir. Yapısal karakterizasyonu tek

kristal X-ışını kırınım ağı ölçümleriyle yapılmıştır. İki adet Schiff ligand inversiyon merkezinde yer alan Cu atomuna

zıt yönlerden imine nitrojenler ve alkoksi oksijenler aracılığıyla bağlanmıştır ve iki adet MeOH yine zıt yönlerden bu

Cu atomuna imin nitrojenler ve O atomları aracılığıyla koordine olmuştur. Kristal yapının kararlılığını moleküller

arası O — H • • • O hidrojen bağları sağlar ve bir boyutlu zincir oluşumu gerçekleşir. Ayrıca moleküller arası π – π

etkileşimleri üç boyutlu mimariyi oluşturur.

Anahtar Kelimeler: Cu(II) Kompleks, Schiff ligant, Koordinasyon, X-ışını Kırınımı, Kristal Mimarisi.



145

L-HİSTİDİNE MALEATE ÜZERİNDE TEORİK BİR ÇALIŞMA

Muhammet Okur1*, Arslan Ünal2, Yusuf Atalay3

1 Bilecik Universites,Sağlık Hizmetleri MYO, Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü, Bilecik

2 Bilecik Universites, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bilecik

3 Sakarya Universitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Sakarya

*Muhammet Okur e-posta:[email protected]

Özet: L-Histidine Maleate ‘nin Yoğunluk Fonksiyoneli Teorisi hesaplamaları B3LYP metodu ve 6-311++G(d,p) baz

seti ile gerçekleştirilmiştir. Bağ uzunluğu, bağ açısı gibi yapısal parametrelerin teorik değerleri deneysel veriler ile

uyum içindedir. Başlıktaki madde için HOMO ve LUMO enerjileri aynı metot ile hesaplanmış olup elde edilen enerji

aralığı enerji transferi olduğunu göstermektedir. Titreşim modları hem deneysel hem de teorik değerlerin

karşılaştırılması olarak verilmektedir. Aynı metot ve baz seti ile yapılan bir diğer hesaplama ise 3 boyutlu moleküler

yüzey ve GIAO metodunun uygulamasına dayalı 13C and 1H NMR kimyasal kaymalarıdır.

Anahtar Kelimeler:Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi,Nükleer Manyetik Rezonans,



146

1-METİLİMİDAZOL MOLEKÜLÜNÜN TİTREŞİM SPEKTRUMU VE ELEKTRONİK GEÇİŞ ENERJİ SEVİYELERİNİN KUANTUM KİMYASAL HESAPLAMA YÖNTEMİ

KULLANILARAK İNCELENMESİ

İlkan Kavlak1*, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu2

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, Eskişehir

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü,Eskişehir


Özet: 1-metilimidazol molekülü DFT-B3LYP ve DFT-B3PW91, M06L ve MP2 hesaplama yöntemleri LANL2DZ

baz seti ile birlikte kullanılarak optimize edilmiştir (Fig 1). Optimize edilmiş geometri üzerinden yine aynı yöntemler

ve baz seti kullanılarak titreşim spektrumları elde edilmiştir. Teorik olarak elde edilen titreşim frekanslarına karşılık

gelen titreşim işaretlemeler VEDA 4.0 programı kullanılarak belirlenmiştir. Aynı zamanda deneysel ve teorik

titreşim frekansları arasında iyi uyum gözlenmektedir. Ayrıca, zamana bağlı yöntemler kullanılarak 1-

metilimidazolün elektronik geçiş enerji seviyeleri hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: 1-metilimidazol, DFT-B3LYP, DFT-B3PW91, M06L, MP2

Şekil. 1

Teşekkür : Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından

desteklenmektedir. (Proje No: BAB-201519047)



147

YOĞUN MADDE FİZİĞİ POSTER

BİLDİRİLER



148



149

GÜÇLÜ KORELASYONLU PLEGZİTONİK BİR SİSTEMDE FANO REZONANSININ ELEKTRON-FONON EŞLEŞMESİ YOLUYLA BASTIRILMASI

Ali İhsan Göker1,*, Arslan Ünal1,

1Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bilecik

[email protected]

Özet: Plazmon rezonanslarına sahip metal nanoparçacıklarla eşleşmiş güçlü elektron korelasyonlarına ve elektron-

fonon eşleşmesine sahip iki düzeyli bir kuantum emitörden oluşan bir nano bağlantı noktasının optik emilme

spektrumunu Dyson denklemlerini kesişmeme yaklaşımıyla çözerek inceledik. İki kesik düzey de Coulomb

blokajındayken plazmon-egziton eşleşmesinden doğan Fano rezonansının evrimini değişik ortam sıcaklığı, plazmon-

egziton eşleşmesi ve elektron-fonon eşleşmesi değerleri için araştırdık. Bulgularımız elektron-fonon eşleşmesini

artırmanın bütün ortam sıcaklıklarında Fano rezonansının bastırılmasına yol açtığını göstermektedir. Plazmon-

egziton eşleşme değerini artırmak bu bastırılmayı azaltmaya olanak sağlamaktadır. Fano rezonansının oluşumu

Kondo rezonansının oluşumu ile bağlantılı olduğundan, bu durumu elektron-fonon eşleşmesinden ötürü Kondo

rezonansının giderek yok olmasına bağladık.

Anahtar Kelimeler: Fano rezonansı, Plazmon, Kondo etkisi, Egzitonlar



150

NiTiCo ve NiTiSn ŞEKİL HATIRLAMALI ALAŞIMLARIN DÖNÜŞÜM SICAKLIKLARINA ISIL İŞLEM ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Mediha Kök1*, Yıldırım Aydoğdu2,Z. Deniz Yakıncı3, Fethi Dağdelen1, Ayşe Aydoğdu2

1Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Elazığ


3Inonu Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Malatya


Özet: Bu çalışmanın amacı, NiTiSn ve NiTiCo şekil hatırlamalı alaşımları uygulanan ısıl işlemle geliştirmektir.

Termal prosedür olarak beş farklı ısıl işlem sıcaklığı seçilmiştir. Bu sıcaklıklar sırasıyla 500, 600, 700, 800 ve 900 oC. Termal işlemden sonra, bütün alaşımların faz dönüşüm sıcaklıkları Diferansiyel Taramalı Kalorimetre (DSC) ile

belirlenmiştir. DSC ölçümleri 20 oC/dakika ısıtma hızıyla ve azot gazı atmosferinde gerçekleşmiştir. DSC ölçüm

sonuçlarına göre, NiTiSn ve NiTiCo şekil hatırlamalı alaşımların austenit ve martensit dönüşüm sıcaklıkları artmıştır.

En yüksek entalpi değişimi değeri NiTiSn alşaımı için 800 oC ısıl işlem sıcaklığında, NiTiCo alaşımı için 700 oC ısıl

işlem sıcaklığında görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Isıl İşlem, faz dönüşümü, alaşım, austenit, martensit



151

Zn ve Cd Atomları ile Katkılanmış “Armchair” Grafen Nanoşeritlerin Elektronik Yapıları

Sefer Bora Lisesivdin1*, Ece Kutlu1, Jangeez M. Allabbas1, Oznur Omeroglu1, Rokaia Ibrahem1, Ekmel Ozbay2,3,4

1 Fizik Bölümü, Fen Fakültesi, Gazi Üniversitesi, 06500 Ankara Türkiye. 2 Nanoteknoloji Araştırma Merkezi, Bilkent Üniversitesi, Bilkent, 06800 Ankara, Türkiye.

3 Fizik Bölümü, Bilkent Üniversitesi, Bilkent, 06800 Ankara, Türkiye. 4 Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü, Bilkent Üniversitesi, Bilkent, 06800 Ankara, Türkiye

*[email protected]

Özet: Bu çalışmada, “armchair” tipi kenarlı asimetrik grafen nanoşeritlere Çinko (Zn) ve Kadmiyum (Cd)

atomlarının uygulanmasının yapının elektronik özelliklerine etkileri incelendi. Hesaplamalarda Yoğunluk

Fonksiyonel Teorisi (YFT) method ve değiş-tokuş korelasyon enerjisi fonksiyoneli olarak ta spin-polarize

Genelleştirilmiş Gradyent Yaklaşımı (SGGY) kullanılmıştır. Yapıdaki katkı atomlarının en stabil olarak bulnduğu

konumları belirlemek amacıyla, katkılı her yapıdaki bağlanma enerjileri hesaplanmıştır. Hesaplamaların sonucu

olarak, yapıların elektronik bant yapılarının ve durum yoğunluklarının katkıya bağlı olarak ciddi biçimde değişim

gösterdiği gösterilmiştir. Zn katkılı durumlarda, yasak bant aralığının direkt bant yapısından indirekt bant yapısına

değiştiği görülmüştür. Ayrıca, Zn ile katkılı yapıların enerjetik olarak en kararlı yapılar olduğu gözlemlenmiştir.

Teşekkür: Bu çalışma, Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Programı (TÜBA-GEBİP 2016) tarafından kısmi olarak desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: YFT, SGGY, elektronik yapı, grafen nanoşerit, katkılama.



152

ZrCoX (X=Bi,Sb) YARI-HEUSLER BILEŞIKLERININ BASINÇ ALTINDAKI YAPISAL, ELEKTRONIK, ELASTIK VE OPTIK ÖZELLIKLERI: BIR İLK-İLKELER ÇALIŞMASI

İsmail Küçükünlü1,*, Cansu Çoban2

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Balıkesir

2Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: MgAgAs (C1b) yapıdaki ZrCoX (X=Bi,Sb) bileşiklerinin yapısal, elektronik, elastik ve optik özellikleri Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi (DFT)'ne [1, 2] dayanan ilk-ilkeler hesaplamaları ile araştırıldı. Öncelikle, bileşiklerin 0 GPa'da geometri optimizasyonu tamamlandı. Elastik sabitler ve makaslama modülü, Poisson oranı gibi elastik özellikler, elektronik bant yapısı ve durum yoğunluğu (DOS), çeşitli optik parametreler basınç altında hesaplandı (0-100 GPa basınç aralığında). Örgü sabitlerinin literatürdeki sonuçlarla uyumlu olduğu, elastik sabitlerin kararlılık kriterlerini sağladığı, ZrCoX (X=Bi,Sb)'nin dar bant aralıklı yarıiletkenler olduğu, bant aralığının basınçla arttığı ve optik özelliklerin basınçla önemli bir değişim sergilemediği belirlendi.

Anahtar Kelimeler: ZrCoX (X=Bi,Sb), Elektronik özellikler, Elastik özellikler, Optik özellikler.

Kaynaklar:

[1] P. Hohenberg, W. Kohn Phys. Rev. B 136 384 (1964)

[2] W. Kohn, L. J. Sham Phys. Rev. A 140 1133 (1965)



153

EuPb3 BİLEŞİĞİ İLE İLGİLİ BİR İLK-PRENSİPLER ÇALIŞMASI

Tuğba Bürhan1,*, Cansu Çoban2


2Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: AuCu3 (L12) yapıda kristalize olan EuPb3 bileşiğinin yapısal, elektronik, elastik, fonon ve termodinamik özellikleri ab-initio hesaplamalar yapılarak araştırıldı. Örgü sabiti, bulk modülü ve onun basınca göre birinci türevi, elektronik bant yapısı ve durum yoğunluğu (DOS), elastik sabitler, Zener anizotropi faktörü, Young ve izotropik makaslama modülleri, Poisson oranı, fonon frekansları ve fonon DOS, termodinamik parametreler hesaplandı. Hesaplanan örgü sabitinin literatürdeki verilerle uyumlu olduğu belirlendi. Bant yapısı grafiğinde bant aralığına rastlanmadı. Elastik sabitlerin kararlılık kriterlerine uyduğu ve artan basınçla arttığı, entropinin sıcaklıkla arttığı, ısı kapasitesinin de yüksek sıcaklıklarda Dulong-Petit limite yaklaştığı görüldü. Ayrıca elde edilen fonon dağılım eğrisi ve DOS değerleri incelendiğinde bileşiğin dinamik kararlı olduğu sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler: EuPb3, Elektronik özellikler, Elastik özellikler, Fonon özellikleri, Termodinamik özellikler.



154

ScPtBi BİLEŞİĞİNİN BAZI TEMEL FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN

İLK-İLKELER HESAPLAMALARI İLE ARAŞTIRILMASI

Cüneyt Şamil Güven1,*, Cansu Çoban2




Özet: MgAgAs yapıda kristalleşen ScPtBi bileşiğinin yapısal, elektronik, mekanik ve fonon özellikleri İlk-İlkeler

hesaplamaları ile araştırıldı. 0 GPa'da ScPtBi bileşiğinin örgü parametresi, bulk modülü ve onun basınca göre birinci

türevi, bant yapısı ve durum yoğunluğu (DOS), elastik sabitler (C ij) ve elastik özellikler Zener anizotropi faktörü,

Young modülü vs. öncelikle hesaplandı. C ij-basınç ve bant yapısı-basınç ilişkileri 100 GPa'a kadar incelendi. Fonon

frekansları ve DOS hesaplandı. Hesaplanan örgü parametresinin literatürdeki verilerle uyumlu olduğu, elastik

sabitlerin kararlılık kriterlerine uyduğu, fonon dağılım eğrilerinde negatif frekans bulunmadığı dolayısıyla bileşiğin

kararlı olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler: ScPtBi, Elastik özellikler, Fonon özellikleri, Elektronik özellikler.



155

ULTRASONİK KİMYASAL PÜSKÜRTME TEKNİĞİ İLE ÜRETİLEN ZnO FİLMİNİN

KARAKTERİZASYONU

Ferhunde Atay*, Sema Kurtaran, İdris Akyüz, Duygu Durmaz, Salih Köse

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir

* [email protected]

Özet:

Bu çalışmada, Ultrasonik Kimyasal Püskürtme tekniği ile üretilen ZnO filminin yapısal, yüzey, elektrik ve optik özellikleri incelenerek fotovoltaik güneş hücrelerinde kullanım potansiyeli araştırılmıştır. ZnO filminin XRD deseninden wurtzite hekzagonal tipi kristal yapıda oluştuğu saptanmıştır. Optik bant aralığı optik metot ile 3.28 eV olarak belirlenmiş ve görünür derin tuzak seviyeleri fotolüminesans spektrumları ile incelenmiştir. Spektroskopik elipsometri tekniği ile 127 nm kalınlığında film üretildiği ve ortalama kırılma indisi ve sönüm katsayısı değerlerinin 1.952 ve 0.0062 olduğu saptanmıştır. ZnO filminin yüzey özellikleri Atomik Kuvvet Mikroskobu kullanılarak incelenmiş ve elektriksel özdirenç değeri dört-uç tekniği ile 6.22×100 Ωcm olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: ZnO, XRD, AFM, Spektroskopik elipsometri.



156


FOTOVOLTAİK GÜNEŞ HÜCRESİ UYGULAMALARI İÇİN Cu2ZnSnS4 SOĞURUCU

TABAKASININ ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

İdris Akyüz*, Remzi Aydin

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir

* [email protected]

Özet:

Bu çalışmada iki aşamalı bir süreç ile Cu2ZnSnS4 (CZTS) filmleri elde edilmiştir. Öncelikle ZnS/Sn/Cu yapısında öncül kaplamalar, CZTS film stokiyometrisine uygun olacak kalınlıklarda, ısıl buharlaştırma tekniği ile üretilmiştir. Daha sonra bu yapı 450°C’ de 60 dk süre ile sülfür ortamında tavlama işlemine tabi tutularak CZTS filmleri elde edilmiştir. Elde edilen CZTS filmlerinin yapısal özelliklerini incelemek için X-ışını kırınım (XRD) desenleri kullanılmıştır. Filmlerin optik bant aralığı değerleri optik metot ile belirlenmiştir. Yüzey morfolojilerini incelemek üzere atomik kuvvet mikroskobu (AKM) kullanılmıştır. Filmlerin elektriksel özdirenç değerleri ise dört-uç tekniği ile belirlenmiştir. Çalışmanın çıktıları, elde edilen filmlerin potansiyel fotovoltaik güneş hücresi uygulamaları açısından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: CZTS, soğurucu tabaka, güneş hücreleri, ısıl buharlaştırma.



157

Homojen Bir Dış Manyetik Alanda Bulunan Dört Kubitlik

Majumdar-Ghosh Modelinde Kuantum Teleportasyon

Ferid Akbaş1,* , Cenk Akyüz1


*e-posta:[email protected]

Özet: Bileşik kuantum sistemlerinin bütünlükçü bir özelliği olan dolaşıklık, alt sistemler arasında yerel olmayan korelasyonlar olarak tanımlanır. Dolaşıklık birçok kuantum enformasyon uygulamasında anahtar rol oynar. Bunun yanında spin modelleri dolaşık durumların oluşturulması ve işlenmesi için ideal adaylardır. Dolaşıklığın ve bir klasik enformasyon kanalının kullanılmasıyla, bilinmeyen bir kuantum durumunun iletilmesi işlemi olan kuantum teleportasyonu gerçekleştirmek için spin modelleri kullanılarak bir kuantum kanalı oluşturulabilir. Bundan dolayı bu çalışmada homojen bir dış manyetik alanda bulunan dört kubitlik Majumdar-Ghosh modelinde kuantum teleportasyonu gerçekleştirmek için bir kuantum kanalı olarak ısısal dolaşık durumlar incelenmiştir. En yakın komşu ve ikinci en yakın komşu kubitler arasındaki dolaşıklıklar aracılığıyla teleportasyonun ne denli başarılı olduğu manyetik alan, tedirginlik parametresi ve sıcaklık değişimlerinin etkisi altında araştırılmıştır. İncelemeler sonucunda kuantum teleportasyonun gerçekleşme ihtimalinin en yüksek olduğu durumlara düşük sıcaklıklarda ve düşük manyetik alan değerlerinde ulaşıldığı görülmüş olup sıcaklık arttıkça teleportasyonun gerçekleşme ihtimalinin azaldığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dolaşıklık, Fidelity, Kubit, Majumdar-Ghosh model.



158

TlBiSe2 Üçlü Bileşiklerinde Uzay Yükü Sınırlayan Akım Mekanizması (SCLC)

N. Kalkan1 and H. Baş2

1İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Istanbul

2Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Istanbul

Özet: Elektriksel ölçümler için kullanılan TlBiSe2 örnekleri, Bridgman-Stockbarger yöntemi kullanılarak büyütülen

daha büyük kristallerden ayrılmıştır. Örneklerin elektriksel özellikleri, baskın iletkenlik mekanizmasının belirlenmesi

amacıyla incelenmiştir. DC iletkenlik çalışmaları, iletkenliğin omik olmadığını ortaya koymuştur. Ölçümler, 293-373

K sıcaklık aralığında elektriksel taşınmanın uzay yükü sınırlayan iletkenlik mekanizması tarafından gerçekleştiğini

göstermektedir. Ayrıca tuzak enerjisi hesaplanmıştır.

Anahtar Kelime: TlBiSe2, Elektriksel İletkenlik, Üçlü Bileşik, SCLC



159

B1-xAlxPO4 KRİSTALLERİNİN YAPISAL, ELEKTRONİK,

ELASTİKVE OPTİKSEL ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Ali Gültekin1,*, Mustafa Kemal Öztürk1, Yasin Durmaz1, Naki Çolak2

1Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara

2Hitit Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum

[email protected]

Özet: B1-xAlxPO4 organik reaksiyonlar ççin önemli bir katalizördür. BPO4'ün diğer önemi, fosfatlama maddesi

olarak kullanılmaktadır. Kristallerde Al miktarı artıkça band gap azalmaktadır. Kristallerin hepsi Primitive tetragonal

yapıdadırlar. Kristal yapıların hepsinde elastik sabitleri Born kriterlerini sağlamaktadırlar ve elastik sabitleri

kullanılarak bulk modülü, shear modülü, sıkıştıralabilirlik ve B/G oranı elde edilmiştir. Kristal yapıda Al Miktarı

artıkça bulk modülü artmakta, sıkıştıralabilirlik azalmaktadır. Kırılma indisi ile dielektrik sabitinin reel kısmı, sönüm

katsayısı ile de dielektrik sabitinin imajiner kısmı benzerlik göstermektedir.

Anahtar kelimeler : ab- initio, elastik özellikler, optikal özellikler, örgü parametreleri, dielektrik özellikler,



160

FARKLI DÜZENE SAHİP [PT/CO] İNCE FİLMLERİN ELEKTRONİK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Taner Kalaycı1,*, Caner Değer1, İ. Paruğ Duru1, Şahin Aktaş1 and Fikret Yıldız2

1Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

2Gebze Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kocaeli


Özet: Elektronik yapıdaki manyetik etkiler, ab-initio hesaplamaları kullanılan kuantum kimyasal metotlarla oldukça

sıklıkla araştırılmaktadır. Bu çalışmada, farklı düzene sahip [Pt/Co] çok katmanlı ince film setinde elektronik

yapıdaki manyetik etkileri araştırdık. Malzemenin ferromanyetik davranışı elektronik yapıya büyük ölçüde bağlıdır.

Bu bulgular ışığında, ince filmleri oluşturmak için Material Studio Modelleme programını kullandık. İnce filmlerin

bant yapıları ve durum yoğunlukları CASTEP algoritması kullanılarak geometri optimizasyonu ve enerji

minimizasyonu ayrı ayrı elde edilmiştir. Manyetik etkiler, bant yapıları ve durum yoğunlukları üzerinden

değerlendirildi.

Anahtar Kelimeler: Pt/Co, Bant Yapısı, Durum Yoğunluğu, DFT



161

4-BIPHENYLCARBOXYLIC ASİT (C13H10O2) KAPLI İNCE FİLMLERİN ELEKTRİKSEL

ÖZELLİKLERİ

Nuray Canbulat*1, Aykut Ilgaz2

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, Balıkesir


*[email protected]

Özet: Organik ince filmler, sahip oldukları elektriksel ve optik özellikleri nedeniyle teknolojik uygulamalarda

sıklıkla kullanılırlar. İnce filmlerin kullanıldığı teknolojik uygulamalara alan etkili transistörler, sensörler gibi birçok

örnek verebiliriz. Bu çalışmada, 4-Biphenylcarboxylic asit (C13H10O2) kaplı ince filmlerin ultraviyole absorbsiyonu

alınarak çeşitli dalga boylarında absorbsiyon pikleri elde edilmiştir. Bunun yanısıra akım-voltaj ölçümleri alınarak

malzemenin elektriksel özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Organik İnce Film, Elektriksel Özellik, Akım-Voltaj Ölçümü



162

3-AMİNOPROPİL TRİETOKSİ SİLAN-SİSTEİN İLE İMMOBOLİZE EDİLEN ENZİM TEMELLİ BİYOSENSÖR TASARIMI

Taner Kuşku1*, Tayfun Uzunoğlu1, Murat Evyapan1, Serap Beyaztaş Uzunoğlu 2


2 Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Balıkesir


Özet:Biyosensörler birçok alanda özellikle otomasyon, kalite kontrolü, durum tespiti ve enerji saklanması gibi

konularında çok önemlidir. Ayrıca, gıda maddeleri, metabolitler, vitaminler, antibiyotikler, ilaçlar gibi organik

maddeler, bazı anorganik bileşikler, enzimler, virüsler ve mikroorganizmaların tayininde de kullanılırlar. Enzimlerin

üç boyutlu yapıları ve fonksiyonları ayrıntılı olarak tanımlanması enzimleri biyosensörler konusunda öne

çıkarmaktadır. Ayrıca teknolojinin ilerlemesiyle enzim temelli sensörlerin pratik uygulamalarda rahatlıkla

kullanılabileceği göz önünde bulundurulmuştur.Yapılan çalışmada, zararlı kimyasalları tespit etmede kullanılacak

biyo-komponent kısmın oluşumunun kontrolü için kuartz kristal mikrobalans tekniği kullanıldı. Kuartz kristal

üzerine 3-Aminopropil trietoksi silan –sistein- polifenol oksidaz enzimi bağlanarak, kimyasal kirleticiye maruz kalan

sistemin kuartz kristal mikrobalans tekniği ile belirlenmesi incelendi.

Anahtar Kelimeler: 3-Aminopropil trietoksi silan; sistein; polifenol oksidaz; biyosensör.



163

İki boyutlu XYZ-yarım Heussler alaşımının ısı mıknatıslanması

Mustafa Keskin1, Numan Şarlı1,*

1 Erciyes Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Kayseri


Özet: Bu çalışmada, iki boyutlu 2D-XYZ-yarım Heussler alaşımını (2D-XYZ-YHA) modelledik ve

ısımıknatıslanma özelliklerini etkin alan teorisi kapsamında inceledik. 2D-XYZ-YHA ve bileşenlerinin

ısımıknatıslanmaları düşük sıcaklıklarda (T<Tt) belirli örgü parametreleri için hemen hemen sıfırdır ve belirli bir

kritik yüksek sıcaklıktan sonra (T>Tt) ısımıknatıslanmaları aniden artar ve mıknatıslanmalarda beklenmedik ve

dikkat çekici bir artış gözlenir. Daha sonra, ısımıknatıslanmaları sıcaklık arttıkça monoton olarak sıfır olur. Bundan

dolayı, 2D-XYZ-YHA ve bileşenleri T<Tt için paramanyetik, Tt<T<Tc için ferromanyetik ve T>Tc için tekrar

paramanyetiktirler. Bu ısımıknatıslanma davranışları deneysel sonuçlarla çok iyi uyumludur.

Anahtar Kelimeler: Heussler alaşımı, ısımıknatıslanması, etkin alan teorisi



164

BİR BOYUTLU SPİN-YARIM ANTİFERROMANYETİK KUANTUM İKİLİ SİSTEMİN TABAN DURUMU ÖZELLİKLERİ

Ulvi Kanbur1*



Özet: Antiferromanyetik değiş-tokuş etkileşimli spin-1/2 ikili kuantum alaşımının bir boyutta gerçek ve kuantum

Monte Carlo sonuçları kıyaslanarak çalışılacaktır. Simülasyonlar son yıllarda geliştirilen rastgele seri açılımı olarak

adlandırılan yönteme dayalıdır. Taban durumu nicelikleri olarak spin-spin korelasyonları ve enerji; farklı değiş-tokuş

ve yoğunluk parametreleri için rastgele sistem düzensizlikleri üzerinden ortalama alınarak verilecektir.

Anahtar Kelimeler: Antiferromanyetizma, kuantum Monte Carlo, ikili sistem, spin-spin korelasyonu.



165

MATEMATİKSEL FİZİK

POSTER BİLDİRİLER



166



167

LYRA MANİFOLDUNDA MAGNETİK ALAN ÇÖZÜMLERİ

Kadir Özcan1,*, Can Aktaş2

1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ana Bilim Dalı, Çanakkale

2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi,Matematik Bölümü,Çanakkale

*Kadir Özcan e-posta: [email protected]

Özet: Bilindiği üzere evren ivmelenerek genişlemektedir. Bu genişleme Lyra Manifold, f(R,T) teori, f(R) teori,

Creation Field teori ve Brans-Dicke teori vb. alternatif gravitasyon teorileri yardımıyla açıklanmaya çalışılmaktadır.

Bu nedenle alternatif gravitasyon teorilerine olan ilgi son yıllarda oldukça artmıştır. Bu çalışmada alternatif

gravitasyon teorilerinden biri olan Lyra manifoldunda homojen aniztropik Bianchi I metriği alınarak magnetize

acayip kuark madde çözümleri araştırılmıştır. Çözümler elde edilirken anizotropi parametresi ve frenleme

parametresi sabit formda alınmıştır. Elde edilen çözümler geometrik ve fiziksel olarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Lyra manifoldu, magnetize acayip kuark madde, Bianchi I, frenleme parametresi



168

MANYEZİT YÜZEYİ İÇİN LACUNARİTY ANALİZİ

Tuğba Özbey1,*, Mehmet Bayırlı2




Özet: Lacunarity analizi, hem doğada hem de deneysel ortamda üretilen yapıların heterojenliğinin bir ölçüsüdür.

Doğal ortamdaki yapılardan biri olan manyezit cevher yüzeyindeki morfolojik değişimi incelemek amacıyla

lacunarity değerleri hesaplanarak, yüzey analiz edilmiştir. Lacunarity değerinin kutu büyüklüğüne bağlı grafiği

hiperbolik bağıntıya göre çizilerek en küçük kareler yöntemi kullanılarak morfolojik değişimi belirleyen katsayılar

olan yakınsama üssü ε, hiperbolün iç bükeyliği μ ve ötelem terimi σ hesaplanmıştır. Yüzeydeki fraltallık arttıkça

lacunarity değerinin azaldığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Lacunarity, Manyezit yüzeyi.



169

NÜKLEER FİZİK

POSTER BİLDİRİLER



170



171

LabVIEW SİNYAL ÖLÇÜM FONKSİYONLARININ FARKLI METOTLARI İÇİN GENLİK VE ZAMAN ÖLÇÜMLERİ

Gözde Tektaş1*, Cüneyt Çeliktaş1



Özet: Çalışmada incelenen sinyaller bir sinyal jeneratöründen alınmıştır. Bu jeneratör sinyalleri LabVIEW yazılımı

vasıtasıyla geliştirilen sanal osiloskopta ve GW Instek 3504 model dijital osiloskopta görüntülenmiştir. Sinyalin

genlik, yükselme zamanı ve düşme zamanı büyüklükleri her iki osiloskobun farklı voltaj ayarı (volt/div.) ve zaman

ayarı (time/div.) değerleri için elde edilmiştir. Bu büyüklükler sanal osiloskopta, voltaj ve zaman büyüklüklerini

ölçmek için kullanılan fonksiyonların pik, histogram ve otomatik metotları kullanılarak belirlenmiştir. Sinyal

şekilleri ve her bir metot için elde edilen sonuçlar gerçek osiloskoptan elde edilenlerle karşılaştırılmıştır. Otomatik

metot kullanılarak belirlenen sinus, kare ve üçgen şeklindeki sinyallerin genlik, yükselme zamanı ve düşme zamanı

büyüklüklerinin gerçek osiloskoptan elde edilen büyüklüklerle oldukça uyumlu olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: LabVIEW yazılımı, sanal osiloskop.



172

GERÇEK BİR OSİLOSKOP DA YANILABİLİR Mİ?

Gözde Tektaş1*, Cüneyt Çeliktaş1



Özet: Bir fonksiyon jeneratöründen elde edilen üçgen sinyaller Gw Instek 3504 model dijital bir osiloskopta (gerçek

osiloskop) görüntülenmiştir. Sinyallerin genlik, üst değer (high voltage) ve alt değer (low voltage) voltaj

büyüklüklerini belirlemek için osiloskobun bir fonksiyonu olan otomatik metot özelliği kullanıldığında, osiloskobun

aynı zaman ayarı (time/div.) ve voltaj ayarı (volt/div.) için farklı ölçüm sonuçlarını verdiği görülmüştür. Bu

çalışmada, farklı ölçülen bu ölçüm sonuçlarını iyileştirmek için LabVIEW yazılımı vasıtasıyla sanal bir osiloskop

geliştirilmiştir. Her iki osiloskobun zaman ayarı ve voltaj ayarı kontrol düğmelerinin aynı değeri için osiloskoplardan

elde edilen ölçüm büyüklükleri ve sinyal şekilleri birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Geliştirilen sanal osiloskop

vasıtasıyla gerçek osiloskopta aynı ölçüm için elde edilen farklı sonuçların önüne geçilmiştir. Bu da geliştirilen sanal

osiloskobun gerçeğine göre bir üstünlüğü olmuştur.

Anahtar Kelimeler: LabVIEW yazılımı, sanal osiloskop, gerçek osiloskop.



173

44Ti İZOTOPU İÇİN BİRİNCİ YASAKLI BETA GEÇİŞLERİNİN İNCELENMESİ

Nurhan Özdemir*, Necla Çakmak

Karabük Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Karabük

* [email protected]

Özet: ∆J= 0 ve ∆J=1 geçişlerini içeren birinci yasaklı beta geçişleri Ti-44 izotopu için proton-nötron kuazi rastgele

faz yaklaşımı çerçevesinde Woods-Saxon potansiyeli kullanılarak incelendi. Birinci yasaklı beta geçiş olasılıkları ξ-

yaklaşımında hesaplandı. ft değeri için rölativistik beta matris elemanları herhangi bir varsayım yapılmadan

doğrudan hesaplandı ve hesaplamalarımız deneysel sonuçlar ile karşılaştırıldı.

Anahtar Kelimeler: Birinci yasaklı beta geçişleri, kabuk modeli, Woods-Saxon potansiyeli, kuazi rastgele faz yaklaşımı.



174

ISPARTA ŞEHİR MERKEZİNE AİT BİNA DIŞI GAMA ORTAM DOZ EŞDEĞERİ DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Havva Akgönül1*, Mehmet Ertan Kürkçüoğlu2 ve Ahmet Çine1

1Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik ABD, Isparta



Özet: Bu çalışmada, Isparta il merkezi sınırları içerisindeki 29 ölçüm noktasında, bir yıl boyunca yapılmış olan bina

dışı gama ortam doz eşdeğeri ölçümlerine ait bulgular sunulmaktadır. Aylık olarak tekrarlanan ölçümler, seyyar bir

Geiger-Müller dedektörü ve H*(10) gama filtresi birlikte kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen 1044 ölçüm

verisi kullanılarak aylık bina dışı havada soğurulan gama doz hızı ortalamaları hesaplanmıştır. Bu ortalamaların 147

nGy/saat ile 175 nGy/saat aralığında değiştiği ve il merkezine ait genel ortalamanın 161 nGy/saat değeriyle, dünya

genelindeki bina dışı gama seviyesinin yaklaşık 3 katı civarında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, ilde yaşayanların

gama radyasyonu nedeniyle alacakları yıllık etkin doz eşdeğerleri hesaplanmış ve bina dışında, bir yılda yaklaşık

olarak 0.2 mSv’lik bir doza maruz kalınacağı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Isparta, gama ortam doz eşdeğeri, gama doz hızı, yıllık etkin doz eşdeğeri.



175


GAMA SPEKTROMETRESİNİN ENERJİ KALİBRASYONUNUN VE ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNÜN ELDE EDİLMESİ

Sinem İşgör1*, Mehtap Yalçınkaya1

1İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 34134,İstanbul, Türkiye


Özet: Nükleer radyasyonların enerji ölçümlerinde spektrometrenin karakteristiklerinin belirlenmesi son derece

önemlidir. Gelen gama ışınlarının enerjisine bağlı olarak, detektörden elde edilen pulslar, puls yüksekliği analizi

(Puls Height Analysis-PHA) metoduyla çok kanallı analizörde (Multi Channel Analyzer-MCA) gama spektrumları

olarak gözlenir. MCA’de kanal başına düşen gama enerjilerini belirlemek için spektrometrenin enerji

kalibrasyonunun belirlenmesi gereklidir. Ayrıca bir gama spektrometresinde ölçüm yaparken enerjileri birbirine

yakın pikleri ayırt edebilme yeteneği olan enerji çözünürlüğünün de bilinmesi gereklidir. Bu çalışmamızda, gama

spektrometresinin enerji kalibrasyonu ve enerji çözünürlüğü gama ışınları için yüksek verime sahip olan NaI(Tl)

detektörü ve 137Cs, 60Co, 22Na, 133Ba standart gama ışını kaynaklarının puls yüksekliği spektrumları ölçülerek elde

edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Enerji kalibrasyonu, Enerji çözünürlüğü, Gama spektroskopisi.



176

YÜKSEK ENERJİ

FİZİĞİ POSTER

BİLDİRİLER



177



178

DİRAC ALANINDA (2+1) BOYUTTA LİFSHİTZ KARADELİĞİ’NİN KUASi NORMAL MODLARI

Semra Gürtaş Doğan1,*, Yusuf Sucu1

1Akdeniz Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya


Özet: Kuasi normal modlar, karadelik özelliklerinin incelemek için önemli bir araçtır. Çünkü bu modlar, onun parametreleri (kütle,yük, açısal momentum) hakkında bilgi içerir. Ayrıca, bu frekanlar yardımıyla karadeliğin kararlılığı tartışılır. Bundan dolayı, bu çalışmada üç boyutlu (z = 3) Lifshitz kara deliğinde, Dirac parçacıklarının fiziksel davranışını tartıştık ve parçacığın dalga fonsiyonu Confluent Heun fonksiyonları cinsinden elde ettik. Bu dalga fonksiyonunda türetilen kuasi normal modlar kullanılarak, Lifshitz karadeliği kararlı olduğunu söylüyoruz.

Anahtar Kelimeler: Karadelik, Dirac alanı, Yarınormal modlar



179

CP Bozulumlu U(1)' Modellerde Yüklü Higgs Bozonları

Levent Selbuz1,*

1Ankara Üniversites,Mühendislik Fakültesi,Fizik Mühendisliği Bölümü, Ankara,

* [email protected]

Özet: U(1)' ile genişletilmiş CP bozulumlu MSSM’in Higgs sektörünü inceledik. Bu, µ terimini dinamik olarak üretmek için MSSM Higgs sektörünün bir tekli alan ile genişletilmiş durumudur. Özellikle de µeff ve yumuşak parametreler için CP bozucu fazların bulunması durumunda yüklü Higgs parçacıklarıyla ilgilendik. Ağaç mertebesinde ve üst ve alt skaler kuark sektörlerinden katkılar içeren tek halka mertebesinde, yüklü Higgs bozonlarının kütleleri için analitik ifadeler verildi. Ardından, düşük enerji verileriyle ve kalıntı yoğunluğu sınırlamalarıyla uyumlu bir parametre kümesi için yüklü Higgs’in bozunum kanallarını inceledik.

Anahtar Kelimeler: Süpersimetri, Yüklü Higgs Bozonu, CP-bozulumu.



180

KENDİLİĞİNDEN GENLİK ARTIRIMLI YAYINIMDA LAZER DEMET PARAMETRELERİ

Hatice Duran Yildiz1 , Dilaver Porsuk2*

1Ankara Üniversitesi, Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü, Gölbaşı, 06830, Ankara, Türkiye

2Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 06100, Ankara, Türkiye


Özet – Kendiliğinden genlik artırımlı yayınım ile yüksek enerjili elektron demeti kullanılarak lazer demeti üretilir.

Undulatör sisteminin çıkışında, optimize edilmiş lazer parametreleri çalışılmış ve bu sunumda detaylı olarak

açıklanmıştır. Optimize edilmiş lazer parametreleri başlıca undulator şekline, tipine, uzunluğuna, dalgaboyuna ve

undulatör parçalarının aralığına bağlıdır. Undulator aralığını ve undulatör dalgaboyunu değiştirerek undulatör

bölümleri arasındaki maximum magnetic alan elde edilir. Bir ve üç boyutta kazanç uzunluğu, bir boyutta doyum

uzunluğu, pierce parametresi, küçük sinyal kazancı, boylamsal lazer gücü, pondoramative fazı, ışımanın büyüme

oranı, akım profili, foton demet büyüklüğü ve dik sigma analitiksel olarak belirlendi ve Genesis 1.3 kodu

kullanılarak grafiksel olarak elde edildi. Farklı (1,3, 5 ve 6 GeV elektron demet enerjileri) demet enerjileri için lazer

dalgaboyunun analitiksel hesaplamaları ve elde ettiğimiz lazerin ne kadar güçlü olduğunu anlamak için pierce

parametresi çalışıldı. Genesis 1.3 ve Etkileşimli Veri Dili (IDL) kodları kullanılarak boylamsal demet yolu boyunca

GW mertebesinde lazer gücü elde edilmiştir. Nanometrik dalgaboylu GW güç mertebesinde optimize lazer lineer

hızlandırıcı sistemin çıkışında elde edilmiştir.

Anahtar kelimeler: Pierce parametresi, küçük sinyal kazancı, dik sigma, pondoramative fazı, akım profili



181


LİNEER SERBEST ELEKTRON HIZLANDIRICI REZONANT KAVİTELERDE RF GÜÇ KAYNAKLARININ BELİRLENMESİ

Hatice Duran Yildiz1, Dilaver Porsuk2,*

1Ankara Üniversitesi, Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü, Gölbaşı, 06830, Ankara, Türkiye

2Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 06100, Ankara, Türkiye


Özet: Hızlandırıcı yapılar boyunca en önemli sistem elemanı, rezonant kaviteler için RF frekansının elde edildiği RF

kaynaklarıdır. Kylostron güç sistemlerini içeren RF güç kaynakları, RF iletim hatları ve cihazlar arası bağlaşımlar bu

çalışmada belirlenmiştir. Demet hattı boyunca 1.3 GHz çalışma frekansı sabit tutularak GeV mertebesinde yüksek

enerjilerde elektron demetleri hızlandırıcı kaviteler sonunda elde edilmesi modellenmiştir. Hızlandırıcı sistemin

farklı kısımları için farklı tip kylostron ve iletim hatlarının seçimi yapılmıştır. Tabanca kylostronu için dar bant

aralığı, yüksek kazanç ve oldukça yüksek vakum ile 10 Hz atma sıklığıyla 5 MW’lık yüksek tepe gücünde kylostron

kullanılarak yaklaşık olarak 46-50 MV/m maksimum alan değeri ile elektron demetleri tabanca sonunda ~ 10 MeV

enerji değerlerine ulaştırılmıştır. Ayrıca ana hızlandırıcı kaviteler için toplamda her biri 2 hızlandırıcı kavite içeren

12 cyromodule karşılık olarak 12 yüksek verimlilikli demet yükseltici kylostron modellemede yerleştirilmiştir. 10

MW güç kaynağı ve ortalama 32-36 MV/m maksimum alan değerleri ile ana hızlandırıcı kaviteler sonunda elektron

demetleri 3.4 GeV’e ulaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Rezonant dalga kılavuzu, RF güç kaynağı, crymodule, kylstron, RF iletim hattı



182


OLBA ANTİK KENTİ YAPI TAŞLARINDA MİKRO ÖLÇEKTE GÖZLENEN BOZUNMANIN FRAKTAL BOYUT İLE BELİRLENMESİ

Kıvanç Zorlu1, Mehmet Bayırlı2* 1Mersin Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü Mersin

*2Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir

Özet: Karbonatlı kayalarda bozunma derecesinin belirlenmesi oldukça zordur. Bu tür kayaların

özellikle çözünmeye duyarlı olmaları nedeniyle, bozunma ürünleri ortamdan tamamen uzaklaşır

ve kaya içerisinde boşluklar oluştururlar. Ayrıca, koruma altındaki tarihi yerlerdeki yapı

taşlarında meydana gelen bozunmanın belirlenmesi de, örneklemede yaşanan sınırlamalar

nedeniyle oldukça güçtür. Akdeniz kıyılarında inşa edilmiş tarihi yapılar, büyük bloklar elde

edilebilen ve yapı taşları için uygun niteliklerde olan kireçtaşları ile inşa edilmiştir. Olba antik

kentinin yapı taşlarında çözünme ile meydana gelen makro ve mikro ölçekteki bozunmanın

izlerine rastlamak mümkündür. Örnek almadaki kısıtlamalar nedeniyle Olba antik kentindeki yapı

taşlarının mikro ölçekteki bozunma derecelerini belirlemek için hasar vermeyen bir yöntem

kullanılmıştır. Çalışmada, yapı taşlarının mikro ölçekteki yüzey morfolojisi fraktal boyut

yaklaşımı kullanılarak belirlenmiştir. Bu amaçla, farklı bozunma derecelerine sahip yapı

taşlarından alınan örnekler Taramalı Elektron Mikroskobunda (SEM) analiz edilmiş ve her bir

mineralin fraktal boyutu hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, yapı taşlarındaki bozunma

arttıkça, fraktal boyutta da bir artış gözlenmektedir. Bu sonuçlar, daha önce makro ölçekte

yapılmış çalışmalarda belirlenen bozunma dereceleri ile uyumluluk göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Olba, bozunma, SEM, fraktal boyut



183

adimadimfizikvi.balikesir.edu.tr/dosyalar/kitapcik.pdfadim fİzİk gÜnlerİ vi 19 – 21 temmuz...

Documents