هفته پیشگیری از مسمومیتها 1 تا 7 آبان ماه 1392

ه�ف�ت�ه� پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز

م�س�م�و�م�ی�ت�ه�ا1392 آ�ب�ا�ن� م�ا�ه� 7 ت�ا� 1

معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد

آسان دس�ترسی و ماشین�ی زندگ�ی جدی�د شیوه �ی هموطنان م�ا ب�ه انواع مواد شیمیای�ی، داروه�ا، سموم نحوه ی از کاف��ی اطالعات داشت��ن بدون ... و هشدارهای و خطرات عوارض، مصرف، نگهدا�ری، اتفاقی و تعمدی را مربوط�ه، شیوع مس�مومیت های

در جامعه به میزان زیادی افزایش داده است. کادر توسط مس�مومیت ها ای�ن از بس�یاری اگرچ�ه

منتهی مرگ ب�ه و شده کنترل درمان�ی - پزشک�ی به را ج�بران ناپذیری خس��ارات لیک�ن و نمی گردد پیکره �ی اقتص�اد، س�المت و بهداش�ت جس�می و روانی

جامعه و خانواده ها وارد خواهد نمود.

معرفی هفته پیشگیری از مسمومیتها

ب�ه موارد فوق و همچنی�ن در نظ�ر گرفتن ب�ا عنای�ت شرای�ط خاص جغرافیای�ی، فرهنگی و اجتماعی ایران،

گذشته، در هف�ت س�ال مقرر شده اس�ت امس�ال مانن�د عنوان ب�ا ماه آبان اول از هفته �ی پیشگیری »هفته

اقدامات�ی در خصوص آموزش راههای مس�مومیت ها« چگونگی و مس�مومیت ها انواع بروز ا�ز پیشگیری کنترل آ�ن و نحوه �ی انجام اقدامات اولی�ه در مواجهه دارو و غذا معاونت توس��ط مس��موم، فرد ب��ا

دانشگاههای علوم پزشک�ی سراسر کشور و در راس آ�ن، مرک�ز مل�ی اطالع رس�انی داروه�ا و س�موم و کلیه

کشور، انجام پذیرد. DPICمراکز

معرفی هفته پیشگیری از مسمومیتها

هفت�ه پیشگیری از مسمومیت ها نامگذاری هفته ای ب�ه نامکلیه ی قشرهای در آموزش و اطالع رس�انی ممک�ن اس�ت جامع�ه و ب�ه تب�ع آ�ن کاه�ش موارد مس�مومیت های اتفاقی و ب�ه محدودیت تخت های توج�ه ب�ا تعمدی مفی�د واق�ع شود. امر ای�ن درمان، و دارو باالی هزینه های و بیمارس�تانی ممک�ن اس�ت ب�ه کاه�ش هزینه ه�ا کم�ک شایان�ی نماید؛ و در سطح ارتقای س�بب توجه�ی قاب�ل میزان ب�ه حال عی�ن

سالمت و بهداشت عمومی جامعه شود. چاپ طریق از اطالع رس�انی، ارگان های هفت�ه ای�ن در

بروشوره�ا و پمفلت های آموزش�ی جه�ت آگاه�ی خانواده ها، نص�ب بیلبوردهای آموزش�ی در خیابان ه�ا، توزی�ع پوسترهای درمانی، آموزش��ی- مراک��ز در آگاهی دهنده و جذاب

دانشگاهه�ا، مراک�ز آموزش عال�ی، کارخانجات، موسسات، مدارس و عملیات وسیع اطالع رسانی از طریق رسانه های می توانند تلویزیون و رادی�و روزنامه ه�ا، شام�ل عموم�ی اقدام به آموزش پیشگیری و کنترل مسمومیت ها نمایند.

معرفی هفته پیشگیری از مسمومیتها

،از مسمومیت ها پیشگیری در خص�وص عموم�ی ودان�ش فرهن�گ ارتقای آموزش عموم�ی چگونگ�ی انجام اقدامات اولی�ه و ضروری پی�ش از رساندن فرد مس�موم ب�ه مراک�ز درمان�ی، ارتقای س�طح س�المت و بهداش�ت عمومی از مس�مومیت ها، کاه�ش مراجعات به جامع�ه، کاه�ش مرگ و می�ر ناش�ی مراک�ز درمان�ی و اورژانس� ها، آموزش نحوه �ی برخورد ب�ا موارد مسمومیت در منزل، آموزش نحوه �ی پیشگیری از مس�مومیت های اتفاق�ی و شغلی، کاه�ش هزینه های مربوط ب�ه درمان مس�مومیت های داروی�ی و شیمیایی،

(. NBCآموزش عمومی نحوه ی برخورد باحوادث شیمیایی ) ریزیهای برنام�ه اس�اس تاریخ WHOبر از اس�ت شده مقرر 28

(، بس�یج جهانی October 26-20 آبان ماه س�ال جاری )4مهرماه ت�ا ب�ا س�رب« از مس�مومیت آنج�ا که »هفت�ه پیشگیری از برگزار شود.

ب�ا ای�ن بس�یج همگانی امس�البرگزاری هفت�ه پیشگیری از مس�مومیتها متقارن شده اس�ت یک�ی از اهداف آموزش�ی دانشگاه علوم پزشکی مشه�د در س�ال جاری و در ای�ن هفت�ه م�ی توان�د آشناسازی عالیم و بروز نحوه س�رب، ب�ا آلودگ�ی نحوه و مناب�ع ب�ا جامع�ه

مسمومیت با سرب و نحوه پیشگیری از آن باشد.

اهداف برگزاری هفته پیشگیری ازمسمومیت ها

پ 92/8/1چهارشنب�ه یشگیری از مس�مومیت روز ناشی از داروها

در پيشگيري از مسموميتهاروز 92/8/2پنجشنب�ه اطفال )پیشگیری از تماس با سرب در کودکان(

مسموميت 92/8/3جمع�ه از پيشگيري روز ناشی از گازها و منوکسيد کربن

پ 92/8/4شنب�ه يشگيري از مس�موميت باروز گياهان سمي و مواد غذايي

ع�ن�ا�و�ی�ن� ر�و�ز�ه�ا�ی� ه�ف�ت�ه

يشگيري از بروزروز پ 92/8/5 یکشنبه مواد ، مس��موميت ب��ا س��موم دف��ع آفات

و شوينده خانگي )فلز سرب(شيميايي

دوشنب���ه پ 92/8/6 يشگيري از روز گزیدگی مسموميت ناشي از

شنب��ه س��ه پ 92/8/7 يشگيري روز سوء مصرف موادمسموميت ناشي ازاز

ع�ن�ا�و�ی�ن� ر�و�ز�ه�ا�ی� ه�ف�ت�ه

مهمتری�ن موارد اس�تفاده از س�رب و ترکیبات آ�ن عبارت اس�ت از: ساخت . 1لول�ه و مخازن آ�ب، تهی�ه پوش�ش س�قف ه�ا، حلب�ی، مفتول، کاب�ل برق رسانی، باتری س�ازی، الس�تیک سازی، اس�لحه س�ازی، شیش�ه س�ازی، پالس�تیک س�ازی، آلیاژهای فلزی، رن�گ س�ازی، ک�بریت س�ازی، ص�نایع شیمیایی، اتاق�ک س�ربی، منابع

تبخیر، آفت کش ها، سوخت اتومبیل و حروف چاپ.مناب�ع س�رب و آلودگ�ی ناش�ی از آ�ن ی�ا مناب�ع طبیع�ی مانن�د س�نگها، خاک، آب، . 2

هوا و گیاهان اس�ت و ی�ا مناب�ع غی�ر طبیع�ی مانن�د دودک�ش ها، فاضالب کارخانجات صنعتی، اگزوز اتومبیل، بنزین سرب دار می باشد.

گرم س�رب وارد هوا م�ی شود که 0.32 از س�وختن ه�ر لیت�ر بنزی�ن س�رب دار، .3% آ�ن روی س�طح خیابانه�ا ریخت�ه م�ی شود و بطور متوس�ط ی�ک اتومبیل در 10

کیلوگرم در سال از خود سرب خارج می کند.1حدود مناب�ع شغل�ی س�رب عبارت اس�ت از: در محی�ط کار از طری�ق تنفس، عدم . 4

باطریسازی، در کار دخانیات، آشامیدن، و ب�ا خوردن بهداش�ت ص�حیح رعای�ت رنگ گری، کوزه گری، ریخت�ه بری، لول�ه تراشکاری، کاری، لحی�م جوشکاری، س�ازی، نقاش�ی، جواه�ر س�ازی، ص�نایع نظام�ی، چاپخان�ه، پم�پ بنزی�ن، استنشاق

ذرات غبار رها شده از لباس کار.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

مناب�ع غی�ر شغل�ی س�رب عبارت اس�ت از: اس�تفاده از ظروف سربی، . 5حاوی آرایشی مواد س�رب، حاوی گیاه�ی داروهای خانگ�ی، شراب سرب، استفاده از ظروف شیشه ای کریستال حاوی سرب در مصارف رنگ(، آب�ی )لعاب لعاب س�ربی ب�ا خانگ�ی، ظروف س�رامیک روزمره آلودگ�ی آ�ب و خاک و گیاهان در مناطق�ی مانن�د معادن سرب و کوره

های ذوب فلزات، استعمال سیگار.داخل . 6 آماده غذای از طری�ق: ب�ا س�رب کودکان آلوده شدن نحوه

انتقال س�رب از طریق قوط�ی، نوشیدن�ی س�رد در بطری شیش�ه ای، شی�ر مادر، آ�ب و هوا و خاک آلوده ب�ه س�رب، ب�ه دهان بردن رشته های

پالستیکی می باشد.نام دیگ�ر س�رب، "س�م اجتماع ص�نعتی" اس�ت و مس�مومیت ب�ا سرب . 7

بیماری جهان صنعتی می باشد.غلظ�ت س�رب در خون س�اکنین شهره�ا بیشت�ر از حاشی�ه شهرها و . 8

بیشتر از روستاها است. س�رب آل�ی ایجاد عالی�م مس�مومیت عص�بی مرکزی م�ی نمای�د و سرب

ب�ا همراه مس�مومیت خون . 9معدن�ی هموگلوبین س�نتز در اختالالت ایجاد می نماید.

عالی�م مسمومیت حاد ب�ا س�رب شامل ب�ی اشتهای�ی، تحریک پذیری، . 10اس�تفراغ، انس�فالوپاتی حاد و آتاکس�ی، اس�تفراغ مقاوم، لتارژ�ی، تشنج و

اغما می باشد.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

پیدای�ش لک�ه های آب�ی خاکس�تری )حاشی�ه بورت�ن( در کنار لث�ه ها، . 11ناشی از رسوب سولفور سرب می باشد.

دل درد و قولن�ج شدی�د شکم�ی، یبوس�ت، درد مفاص�ل زانوه�ا، مچ و . 12آرن�ج، کم�ر، شان�ه، س�ردرد، خس�تگی، ب�ی قراری و ب�ی اشتهای�ی ا ز عالیم

مسمومیت با سرب می باشد.عالی�م مس�مومیت مزم�ن ب�ا س�رب، تورم لث�ه ب�ا خطوط آبی روی . 13

و مغزی عروق ترومبوز دهان، در فلزی طعم احس�اس ه�ا، لث�ه هوش حافظه، و یادگیری قدرت کاه�ش آ�ن، از ناش�ی انس�فالوپاتی پایی�ن، اختالالت رفتاری، لرزش، قولن�ج روده ای، درد عضالن�ی، افزایش

فشار خونی، کم خونی، کاهش تعداد اسپرم و ناباروری می باشد.س�رب فلزی س�می اس�ت ک�ه مص�رف وس�یع آ�ن منج�ر ب�ه آلودگ�ی . 14

محیط و مشکالت سالمتی در کل جهان شده است. �دمات . 15��ن در بدن و بروز ص��ع آ��بب تجم��رب س��ا س�تماس مداوم ب

بیشماری به اندامهای مختلف بدن مانند سیستم عصبی، خون، گوارش، قلبی عروقی و کلیوی خواهد شد.

کودکان نس�بت ب�ه ص�دمات ناش�ی از س�میت عص�بی مس�مومیت ب�ا .16س�رب بس�یار حس�اس هس�تند و گاه�ی اوقات ص�دمات عص�بی ناش�ی از

سرب در کودکان برگشت ناپذیر است.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

% از بیماری های�ی اس�ت ک�ه در ک�ل جهان و خصوصاً 0.6 تماس ب�ا س�رب تقریباً عامل.17در کشورهای درحال توسعه گزارش می شود.

تقریبی .18 افزای�ش ب�ه کودکان منج�ر در ب�ا س�رب تماس ه�ر س�ال مورد 600000 ناتوانی مغزی جدید در جهان می گردد.

کاهش استعمال س�رب در بنزین مصرفی، ص�نعت رنگ سازی، لوله سازی و آلیاژ به . 19صورت مستقیم سبب کاهش سرب موجود در خون خواهد شد.

راههای کاه�ش س�رب در محی�ط� زیس�ت و کاه�ش تماس�های شغل�ی عبارتند از: کاهش .20مص�رف س�رب در مواردیک�ه ضرورت�ی ندارد مانن�د رن�گ س�ازی، بازیاف�ت ص�حیح سرب از یا انهدام اهمی�ت و نحوه ارائ�ه آموزش عموم�ی درخص�وص پس�ماندها، اطالع رس�انی و بازیاف�ت باتری های س�ربی و رایان�ه ه�ا، س�نجش میزان سرب موجود در خون کودکان،

زنانیکه در سنین باروری می باشند و کارگران صنایع. در س�الهای اخی�ر موارد متعددی از مرگ معتادان�ی ک�ه از تریاک تقلی�ب شده ب�ا سرب .21

استفاده نموده اند به دلیل مسمومیت با سرب مشاهده شده است.رنگهای . 22 گذرد، آ�ن می از س�اختمان بیشت�ر ی�ا و ک�ه چه�ل س�ال قدیم�ی منازل در

اس�تفاده شده و پوس�ته شده در دیواره�ا و چارچوبه�ا و لول�ه های آ�ب س�ربی اص�لی ترین منبع مسمومیت با سرب می باشد.

در ص�ورت قدیم�ی بودن لول�ه های آ�ب منزل )لول�ه های س�ربی( بهت�ر اس�ت قبل از .23از استفاده دور لول�ه قب�ل از آ�ب داخ�ل اس�تفاده از آ�ب در ص�بح، اجازه دهی�م مقادیری

ریخته شود.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

ب�ه رغ�م بدون س�رب بودن بنزی�ن مص�رفی در اغل�ب کشوره�ا، بعد از .24ایجاد در کودکان تواند غبارات حاوی س�رب م�ی و س�الهای متمادی، خاک

مسمومیت نماید.کودکان ب�ه دلی�ل رون�د رشدشان اغل�ب دس�ت و اجسام اطراف خود را . 25

ب�ه دهان م�ی برند. ای�ن کار س�بب ورود مقادیری از س�رب محی�ط به بدنشان می شود.

برابر بیشت�ر از بزرگس�االن، س�رب محی�ط ر�ا جذب می 5 ت�ا 4کودکان . 26کنند.

س�ال و ز�نان باردار دو گرو�ه اص�لی در معرض خطر در 5کودکان زی�ر . 27اثر تماس با سرب هستند.

ب�ه پن�ج دلی�ل عوارض تماس ب�ا س�رب در کودکان بی�ش از بزرگساالن . 28- میزان دریاف�ت س�رب بر حس�ب واح�د وزن بدن در کودکان بیشتر 1اس�ت: - میزان جذب 3-گرد و غبار بیشتری توسط کودکان بلعیده می شود 2است

- س�د خونی–مغزی کودکان 4س�رب از دس�تگاه گوارش کودکان بیشت�ر اس�ت - اثرات سیستم عصبی در کودکان با مقادیر 5هنوز تکامل پیدا نکرده است

کمتری نسبت به بزر�گساالن بروز می نماید.اص�لی تری�ن عوارض س�وء س�رب در تکام�ل س�یستم عص�بی کودکان و .29

بهره هوشی کودک بروز می نماید. �ل . 30��ر خون کودکان 5میزان حداق��ی لیت��ر دس��رب در ه� میکرو گرم س

س�بب اثرات س�وء بر بهره هوش�ی خواه�د ش�د و ای�ن اثرات ب�ا افزای�ش تماس با سرب و افزایش غلظت خونی سرب، افزایش خواهد یافت.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

�ز و .31��ه اختالل تمرک��ر ب��د منج��ی توان��رب در کودکان م��ا س�تماس بپرخاشگری شود.

�ه . 32��ر ب��د منج��ی توان��رب در زنان باردار م��ر باالی س��ا مقادی�تماس بس�قط جنی�ن، مرده زای�ی، زایمان زودرس و تول�د نوزاد ک�م وزن و حت�ی

ناقص شود.راههای حذف مص�رف س�رب: حذف س�رب از بنزی�ن، حذف س�رب .33

از ص�نعت رن�گ س�ازی، حذف اس�تفاده از س�رب در آلیاژهای فلزی ک�ه در �رب از منازل ��ی شود، حذف س��تفاده م��ی اس��نایع غذای��ته بندی ص�بسمدارس و اس�باب بازی کودکان، حذف س�رب از لعاب ظروف س�فالی و س�رامیکی مورد اس�تفاده در ص�رف غذا و آشامیدن�ی، شناس�ایی و حذف

سرب از مواد آرایشی و طب سنتی. از راههای پیشگیری تماس ب�ا س�رب، عدم تماس ب�ا ضایعات و نخال�ه .34

�ربی و ��ی و باتری های س��ایل الکترونیک��ی از وس��رب ناش�های حاوی سکامپیوتر، خصوصاً در کودکان می باشد.

بای�د مطمئ�ن ش�د ک�ه ضایعات و نخال�ه های حاوی س�رب حتماً توس�ط . 35مراجعات معتبر منهدم شود.

ب�ه منظور س�نجش س�رب در خون افراد شاغ�ل در ص�نعت ک�ه ب�ا .36سرب تماس دارند، آزمایش خون باید به طور مرتب انجام شود.

برای پیشگیری از عوارض ناش�ی از تماس ب�ا س�رب بای�د جامع�ه از . 37خطرات این فلز سمی آگاه شود.

پ�ی�ش�گ�ی�ر�ی� ا�ز� م�س�م�و�م�ی�ت� ب�ا� س�ر�ب�

آبان1یشگیری از پ

مسمومیت ناشی از

داروها

ب�ا مص�رف خودس�رانه داروه�ا بدون تجوي�ز پزش�ك، س�المت خود را به . 1خطر نيندازيد.

مقادي�ر باالي برخ�ي از داروهاي ب�ه ظاه�ر ك�م خط�ر، م�ي توانند براي . 2فرد خصوصاً کودکان و افراد مسن كشنده باشد.

از . 3 داروه�ا بيش بروز مس�موميت در جهان�، مص�رف شايعتري�ن عل�ت مقادير درماني مي باشد.

هفتاد درص�د از مس�مومیت های ارجاع شده ب�ه مراک�ز اطالع رسانی . 4داروها و سموم کشور، مسمومیت های دارویی می باشد.

داروه�ا را دور از دي�د و دس�ترس كودكان و در ارتفاع باال ودر كمد . 5مجهز به قفل� نگه داري نماييد.

در هنگام بيماري كودكتان مراق�ب باشي�د ت�ا دوز تكراري دارو به وي . 6ندهيد.

برای کاه�ش ت�ب در کودکان، داروی اس�تامینوفن را بر اساس وزن و . 7س�ن کودک� و ب�ا مشورت پزش�ک� و داروس�از ب�ه کودک بدهید. مقادیر

بیش از حد درمانی استامینوفن می تواند ایجاد مسمومیت نماید.داروهاي مصرفي اف�راد خانواده را دور از دسترس كودكان نگهداريد. . 8

یشگیری از مسم�ومیت� ناشی� از داروهاپ

از قرار دادن دارو در كي�ف دس�تي پرهي�ز كني�د ت�ا مانع خورده شدن . 9دارو توسط كودكان شود.

داروهاي خود را در مقاب�ل چش�م كودكان نخوري�د، چرا كه كودكان . 10از رفتار بزرگس�االن تقلي�د م�ي كنن�د و ممك�ن اس�ت دور از چشم

والدين داروها را به دهان ببرند. اگ�ر ب�ه كودك خود دارو م�ي دهي�د ب�ه او تفهي�م كني�د ك�ه اين دارو . 11

استفاده خوراك�ي ي�ا و شكالت آبنبات، مث�ل كلمات�ي از و اس�ت نكنيد.

تعادل . 12 که بیماران�ی ی�ا و افس�رده بیمار داروهای اس�ت بهت�ر رفتاری ندارن�د و ی�ا افرادی ک�ه س�ابقه اقدام ب�ه خودکش�ی دارند را دور از دس�ترش ایشان قرار دهی�د و مراقب�ت دقیق�ی در خصوص

میزان داروی مصرفی ایشان به عمل آورید.بر مص�رف داروی افراد مس�ن خانواده نظارت داشت�ه باشی�د چراکه . 13

ایشان ب�ه دالی�ل زی�ر ممک�ن اس�ت داروی خود را ب�ه اشتباه یا بطور به ابتال داروه�ا، شک�ل ظاهری تشاب�ه نماین�د: مص�رف تکراری فراموش�ی، عدم اطالع از نام داروه�ا، ب�ی س�وادی ی�ا ک�م سوادی و

یا خوانا نبودن مقادیر مصرفی دارو مندرج روی جعبه دارویی.

یشگیری از مسمومیت ناشی از داروهاپ

بهتری�ن کار برای پیشگیری از خوردن دوز تکراری دارو، یادداش�ت کردن دفعات . 14مص�رف دارو و ی�ا قرار دادن قرص�ها در داخ�ل جعب�ه های مخص�وص تقسیم بندی

شده )برحسب صبح، عصر و شب( می باشد. مص�رف مقادی�ر باالی بس�یاری از داروه�ا در اقدام ب�ه خودکش�ی، ممک�ن است در . 15

ابتدا عالم�ت و نشان�ه خاص�ی نداشت�ه باش�د ول�ی وضعی�ت فرد مس�موم به طور ناگهانی وخیم گردد.

بروز مس�مومیت توس�ط ب�رخ�ی از داروه�ا هرچن�د ممکن اس�ت منجر ب�ه مرگ نگردد . 16ول�ی مقادیر با�الی ای�ن داروها می توانن�د منجر ب�ه صدمات دائمی کب�د و کلیه فرد

مسموم شود. داروه�ا را مطاب�ق ب�ا توص�یه پزش�ک ی�ا داروس�از و ن�ه بیشت�ر از آ�ن مص�رف نما�ئید . 17

چراک�ه ب�ا مص�رف چن�د برابر مقادی�ر درمان�ی داروه�ا ب�ه طور خودس�رانه، ن�ه ت�نها� رون�د درمان شما سری�عتر نمی شود بلکه تنها دچار عوارض س�وء و ی�ا مسمومیت�

با داروها خواهید شد.مص�رف بی�ش� از مقادی�ر توص�یه شده داروهای مس�کن س�بب س�میت و تخری�ب کلیه . 18

ها خواهد شد.مص�رف خودس�رانه داروی اس�تامینوفن جه�ت درمان درد و ت�ب بی�ش از مقادیر . 19

درمانی، منجر به صدمات کبدی خواهد شد. ایشان . 20 از دسترس را داروه�ا خص�وصا داروهای خوش طع�م مخص�وص کودکان

دور نگ�ه دارید. ممک�ن اس�ت ب�ا اس�تفاده از غفل�ت شم�ا، کودک اقدام ب�ه مصرف دارو نماید.

یشگیری از مسمومیت ناشی از داروهاپ

در برخورد ب�ا فرد مس�موم غی�ر هوشیاری ک�ه در کنارش بسته� های داروی . 21خورده شده وجود دارد، ضم�ن حف�ظ خونس�ردی خود و عدم القاء استفراغ

در این فرد، بسته های دارویی را همراه بیمار به بیمارستان ببرید.ب�ا دارو، بهت�ر اس�ت در صورت هوشیاری فرد . 22 در مس�مومیت های تعمدی

ی�ا داروهای مص�رفی و تعداد ه�ر ی�ک از آنها را از وی مس�موم، نام دارو بپرسید و به کادر درمانی اطالع دهید.

در اغل�ب مس�مومیت های اتفاق�ی و ی�ا تعمدی ب�ا داروها، برای اطالع از . 23نحوه انجام اقدامات اولی�ه، هرچ�ه س�ریع ت�ر ب�ا شماره تلف�ن مرکز اطالع

تماس� بگیرید.1490رسانی داروها و سم�وم آی�ا م�ی دانی�د شایعتری�ن عل�ت مس�مومیت در کشور م�ا بروز مسمومیت های . 24

دارویی می باشد. س�ال داری�د، حتم�ا داروه�ا را در کمدهای باالتر 5چنانچ�ه� در خان�ه کودک زی�ر . 25

و مجهز به قفل قرار دهید.کودکان کنجکاون�د و ممک�ن اس�ت زمان�ی ک�ه افراد س�المند فامیل در حال . 26

بلع�یدن یا ب�ه چشیدن و مص�رف داروهای خود م�ی باشن�د، کودکان اقدام دارو بنمایند.

خود . 27 والدین از دلبندتان، کودک داروی�ی مس�مومیت از پیشگیری برای نگهداری کودکان دسترس از دور را خود مص�رفی داروهای بخواهی�د

نم�ایند.

یشگیری از مسمومیت ناشی از داروهاپ

یکشنبه دوم آبان ماه

پيشگيري از در مسموميتها

اطفال و سالمندان

آبان 2ماه

زي�ر . 1 نظر 5كودكان از گروه س�ني پ�ر خطرتري�ن س�ال، بروز مسموميت هستند.

دهان . 2 به را چيزي ه�ر اس�ت ممك�ن خردس�ال كودكان ب�برند. اي�ن عم�ل بخش�ي از آموزش و درك اي�ن گروه سني بروز زمين�ه ساز اي�ن عم�ل و از محي�ط اطرافشان اس�ت

مسموميت است.تا دوز تكراري . 3 در هنگام بيماري كودكتان مراق�ب باشي�د

دارو به وي ندهيد.كي�ف دس�تي، س�اك خري�د و كيس�ه هاي نايلوني را دور از . 4

آنها داخ�ل اس�ت ممك�ن دهيد. قرار كودكان دس�ترس كودك يا و شود بلعيده كودك توس�ط ك�ه باش�د وس�ايلي ضمن بازي آنها را روي سر خود كشيده و سبب خفگي وي

شود.گله�ا و گياهان آپارتمان�ي را دور از دسترس كودكان قرار . 5

آنها مراق�ب باز فضاي در كودكان بازي هنگام و دهي�د باشيد تا توسط گلها و گياهان سمي، مسموم نشوند.

روي . 6 را آن و بس�پاريد خاط�ر ب�ه را خانگ�ي گياهان نام از گياهان و گلهاي بنويس�يد. بسياري آنه�ا برچس�بي كنار و باخي�ا، س�مي هستند ديف�ن و مانن�د خرزهره آپارتمان�ي به منج�ر آنه�ا بردن دهان ب�ه ي�ا و آنه�ا ب�ا پوس�ت تماس

مسموميت و سوختگی مخاط مي شود.

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

مواد شيمياي�ي، شوينده و سفيد كننده را در منزل در . 7كودكان و دسترس دي�د از دور و داراي قف�ل كمدهاي

قرار دهيد. آ�ن مواد شيميايي خطرناك را . 8 درب كمدهاي�ي ك�ه در

نگه مي داريد با قفل يا طناب محكم نمائيد.دسترس . 9 از دور را خانواده افراد داروهاي مص�رفي

كودكان نگهداريد. از قرار دادن دارو در كي�ف دس�تي پرهي�ز كني�د ت�ا مانع . 10

خورده شدن دارو توسط كودكان شود.در هنگام بروز مس�ائل و مشكالت خانوادگ�ي، بيشتر . 11

مراق�ب كودكان باشيد. در اي�ن شرايط كودكان در برابر حوادث و مسموميت اتفاقي آسيب پذيرترند.

هميشه پ�س از اس�تفاده از مواد شيمياي�ي سريعاً درب . 12از اي دربسته ظرف هي�چ بداني�د ول�ي ببندي�د، را آ�ن

دسترسي كودكان در امان نيست.ي�خ را در دسترس كودكان قرار . 13 هیچگاه الك�ل و ض�د

ندهيد.را . 14 خوراكي غي�ر اي ماده شم�ا كودك ص�ورتيكه در

بلعي�د، ب�ا مرك�ز اورژان�س و ي�ا مرك�ز كنترل مس�موميت ها تماس بگيريد.1490با شماره تلفن

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

با عوارض جدي . 15 توان�د م�ي كودك در کوچ�ک س�اعت باطري بل�ع ي�ك مركز ب�ه را در اس�رع وق�ت اي�ن موارد كودك همراه باشد. در

درماني منتقل كنيد.ي�ا در كنار تلف�ن نصب . 16 شماره تلف�ن هاي زي�ر را در دس�ترس و

كنترل مركز تلف�ن شماره كودك، پزش�ك تلف�ن شماره نمائي�د: .115 ، شماره تلفن اورژانس: 1490مسموميت:

محص�والت شيمياي�ي و شوينده، نف�ت و بنزي�ن را هميشه در ظرف . 17اص�لي آ�ن نگهداري كنيد. هيچگاه اي�ن فرآورده ها را در ظرف مواد اي�ن عم�ل سبب نكنيد. داري نگ�ه نوشاب�ه( بطري )مانن�د خوراك�ي

خورده شدن اتفاقي اين مواد توسط كودكان مي شود.آی�ا می دانید نگهداری شربت متادون )جهت ترک اعتیاد( در ظرف . 18

خال�ی نوشاب�ه، منج�ر ب�ه مص�رف دارو، مس�مومیت و مرگ چند کودک شده است؟

شربت .19 خوردن از ناش�ی مرگ متعددی موارد گذشت�ه س�ال در ایرانی بروز 7 ت�ا 2متادون )داروی ترک اعتیاد( در کودکان س�اله

.نموده است

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

بقیه . 20 کنار در و یخچال داخ�ل در متادون شرب�ت نگهداری از نوشیدنی ها خودداری نمایید.

شرب�ت متادون جه�ت درمان ترک اعتیاد، بس�یار س�می اس�ت. آن را . 21دور از دسترس خانواده و در کمد قفل دار نگهداری نمایید.

ب�ه كودكان بياموزي�د هي�چ چيزي ننوشن�د و ي�ا نخورن�د مگ�ر اينك�ه با . 22اجازه بزرگساالن باشد.

داروهاي خود را در مقاب�ل چش�م كودكان نخوري�د، چرا كه كودكان . 23از چشم دور اس�ت و ممك�ن كنن�د م�ي تقلي�د بزرگس�االن رفتار از

والدين داروها را به دهان ببرند. مي . 24 ديگري فرد ب�ه را كوك و نيس�تيد منزل در شم�ا زمانيك�ه

سپاريد ، كودكان در معرض بيشترين خطر مسموميت قرار دارند. اگ�ر ب�ه كودك خود دارو م�ي دهي�د ب�ه او تفهي�م كني�د ك�ه اين دارو . 25

است و از كلماتي مثل آبنبات، شكالت و يا خوراكي استفاده نكنيد.چنانچه . 26 كننده پاك و شيمياي�ي محص�والت از اس�تفاده هنگام در

مجبور شدي�د ب�ه زن�گ درب ورودي و ي�ا تلف�ن جواب دهي�د، قب�ل از هر چیز درب ظرف را ببندید و هرگز از كودك خود چشم برنداريد.

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

داروها، مواد . 27 اث�ر خوردن در تري�ن موارد مس�موميت در كودكان عمده فرآورده بهداشتي، آراي�ش�ي مواد مان�ن�د خانگ�ي محص�والت و شيميا�ي�ي ها�ي شوينده، س�ف�يدكننده و لول�ه باز ك�ن، الك پاك� كن )استون( و گياهان

آپارت�ما�ني سمي بوده اس�ت.در كودكا�ن بس�يار خطرناك مي . 28 نف�ت بل�ع اث�ر در ات�فاق�ي مس�موميت�

باشد. در ص�ورت بل�ع نف�ت ت�وس�ط كودك ه�ر چ�ه س�ريع ت�ر او را نزديك تري�ن مركز درماني منتقل نماي�يد.

آی�ا م�ی دانی�د اگ�ر کودک�ی نف�ت را ببلع�د کشنده نیس�ت ول�ی اگر کودک . 29وادار به استفراغ شود ای�ن امر می تواند منجر به مرگ� وی� شود.

کودکان کنجکا�ون�د و ممکن اس�ت زمان�ی که افراد سا�لمند فامیل در حا�ل . 30مص�رف داروهای� خود م�ی باش�ن�د، کودکا�ن اقدام ب�ه چش�یدن و یا بلعیدن

دارو بنمایند.برای پیش�گیری از مس�مومیت داروی�ی کودک دلبندت�ان، از والدین خود . 31

ن�گهداری� کودکان دس�ترس از دور را خود مص�رفی داروهای بخواهی�د نمایند.

در هنگام مراجعه به پزشک� و دریا�فت� دارو از داروخانه، والدین سالمند . 32خود را همراهی نمایید تا از صحت� نحوه مص�رف دارو مطمئن شوید.

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

در دوران س�المندی ب�ه دلی�ل تغییرات س�اختار در اندامهای داخلی . 33مانن�د کب�د، کلی�ه، میزان مایعات، عضالت و چرب�ی بدن، تغییر�اتی در ب�ه مصرف اعتنای�ی ب�ی و خواه�د ش�د حادث داروه�ا دف�ع و جذب

دقیق داروها می تواند منجر به مسمومیت شود.بینای�ی و فراموش�ی، می . 34 کاه�ش قدرت از س�المندان برخ�ی در

توان�د منج�ر ب�ه بروز اشتباهات�ی در ضم�ن مص�رف داروه�ا و در نتیجه بروز مسمومیت دارویی گردد.

از . 35 باید س�المند بیماران ب�ا برخورد در داروس�ازان و پزشکان تفهیم نحوه مصرف دارو در ایشان اطمینان حاصل نمایند.

بس�یاری از س�المندان ناچار ب�ه مصرف داروهای متعددی در طول . 36تواند داروه�ا م�ی از جعب�ه های تقس�یم اس�تفاده باشند. روز م�ی کم�ک شایان�ی ب�ه پیشگیر�ی از مس�مومیت و مصرف داروی تکراری

در ایشان می گردد.چنانچ�ه والدی�ن س�المند شم�ا مجبور ب�ه مص�رف دارو م�ی باشن�د، به . 37

صورت دوره ای نحوه مصرف داروهای ایشان را کنترل نمایی�د تا از بروز مسمومیت دارویی پیشگیری شود.

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

دوران . 38 در فراموشی و شنوای�ی بینای�ی، کاه�ش حد از بی�ش مص�رف عوام�ل مهمتری�ن از س�المندی

دارو و بروز مسمومیت در سالمندان می باشد.نام . 39 پزشک، ب�ه مراجع�ه در بای�د محترم س�المندان

داروهای مص�رفی خود را ب�ه همراه داشت�ه باشن�د تا از تجوی�ز مجدد داروه�ا و مص�رف همزمان آنه�ا و یا بروز

تداخالت خطرناک دارویی پیشگیری شود.مص�رف خودس�رانه داروه�ا در س�المندان نس�بت به . 40

دیگر افراد جامعه خطرناکتر است.

د�ر� ه�ا پ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�تا�ط�ف�ا�ل� و� س�ا�ل�م�ن�د�ا�ن

آبان ماه3

پيشگيري از مسموميت ناشی

از گازها و منوکسيد

کربن

شدید . 1 ضربان گيج�ي، س�ردرد، كرب�ن، منوكس�يد ب�ا طوالن�ي تماس عالي�م شقیق�ه ه�ا، وزوز گوش و خواب آلودگ�ي م�ي باشد. در ادامه تماس، فرد

مسموم دچار تهوع، استفراغ و تپش قلب مي شود. در مدت طوالنی مي تواند س�بب تهوع، استفراغ، COتماس با مقادير باالي . 2

تپش قلب، كاهش� هوشياري، آسیب دائمی عصبی، کما و مرگ شود.عالیم مسمومیت با منوکسید کربن در کودکان تهوع، اس�تفراغ و اس�هال می . 3

باشد که با مقادیر پایین تری از منوکسیدکربن بروز می نماید.از . 4 پيشگيري جهت گازي، و نفت�ي هاي بخاري از اس�تفاده هنگام در

كاركرد و صحيح نص�ب از اطمينان ، كرب�ن منوكس�يد گاز ب�ا مس�موميت مناسب دودكش ها الزامي است.

س�رد بودن لول�ه دودک�ش بخاری، دلی�ل بر خارج نشدن دود و گاز س�می می . 5باشد.

اس�تفاده از آ�ب گرمک�ن نفتی یا گازی و یا دس�تگاه پکیج در داخل محیط حمام . 6و ی�ا محیطهای کوچ�ک دربس�ته منج�ر ب�ه س�وخت ناق�ص و مس�مومیت با گاز

خواهد شد.منوكس�يد كربن گازي ب�ي رنگ، ب�ي ب�و و بدون طع�م و غي�ر محرك اس�ت كه در . 7

اث�ر س�وختن ناق�ص س�وخت هاي فس�يلي مانن�د نف�ت، گاز، بنزي�ن ، گازوئيل، دود اگزوز اتومبیل و ذغال چوب حاصل مي شود.

پيشگيري از مسموميت ناشی از گازها

و منوکسيد کربن

مس�موميت� ب�ا منوكس�يد كرب�ن يك�ي از مرگبارتري�ن انواع مس�موميت� ه�ا مي . 8باشد. براي پيشگيري از بروز آ�ن توص�يه هاي ايمن�ي در مورد استفا�ده از

وسا�يل حرارتي را رعايت� نماييد. گاز . 9 کرب�ن، منوکس�ید گاز ایجاد بر عالوه س�وزی آت�ش بروز هنگام در

سیانید از س�وختن مواد پ�الستیکی ایجا�د می شود که شدی�داً سمی است.آي�ا م�ي داني�د عالي�م و نشا�ن�ه هاي مس�موميت� ب�ا� گا�ز منوكس�يد كرب�ن مي . 10

تواند ب�ه صورت ب�سيار متفاوت در افراد ظاهر شود؟آي�ا م�ي داني�د در برخ�ي موارد عالي�م و نشا�ن�ه ها�ي مس�موميت� با گاز . 11

منوكس�يد كرب�ن ب�ه ص�ورت اختالالت گوارش�ي مانن�د تهوع و استفراغ در فرد ظاهر مي ش�وند؟

آي�ا م�ي داني�د تماس طوالن�ي مدت ب�ا مق�ادي�ر ك�م گاز منوكس�يد كرب�ن مي . 12تواند فرد را به بيماري� هاي قلبي- عروقي مبتال س�ازد؟

تماس طوالني مدت با� گاز منوكسيد كربن بويژه در كودكان، مي تواند ب�ا . 13بروز اختالالت رفتاري و كا�هش حافظه و ضري�ب هوشي همراه با�شد.

آي�ا� م�ي داني�د در دود س�يگار مقاديري از گاز منوكس�يد كرب�ن موجود اس�ت . 14ب�روز اث�ر مص�رف طوالن�ي مدت س�يگار سبب� در توان�د م�ي گاز اي�ن و

مسموميت� مزمن در افراد سيگاري گردد؟

پيشگيري از مسموميت ناشی از گازها

و منوکسيد کربن

آيا م�ي دانيد مواردي از مسموميت هاي كشنده با منوكسيد . 15كرب�ن در رانندگان�ي گزارش شده اس�ت كه براي گرم كردن نيكي پي�ك گاز از س�ال س�رد فص�ول در خود خودروي

استفاده نموده اند.اس�تفاده از بخاري هاي بدون دودك�ش تنه�ا در محي�ط هايي . 16

كه داراي تهويه و جريان مناسب هوا مي باشند مجاز است. از بكار بردن اي�ن وسايل در محي�ط هاي بسته و فاقد جريان

هوا خودداري نماييد.آن . 17 در ك�ه بس�ته در هاي گاراژ در حضور داني�د م�ي آي�ا

اتومبي�ل ب�ا موتور روش�ن وجود دارد خط�ر بروز مسموميت با منوكسيد كربن را به همراه دارد؟

منوکسیدکربن . 18 گاز ب�ا فردیک�ه ب�ا برخورد در اقدام اولی�ن مسموم شده است، انتقال مصدوم به هوای آزاد است.

قلبی . 19 احیای بای�د مص�دوم بیمار تنف�س قط�ع ص�ورت در عروقی را آغاز نمایید.

پيشگيري از مسموميت ناشی از گازها

و منوکسيد کربن

آبان4پيشگيري از مسموميت

مواد غذاييبا گياهان سميو

باكتري ه��ا، ويروس ه��ا، قارچ ه��ا، مواد افزودن��ي غي��ر مجاز، فلزات . 1س�نگين، باقيمانده س�موم نبات�ي از عوام�ل مه�م ايجاد مس�موميت هاي

غذايي محسوب مي شوند.مس�موميت ب�ا مواد غداي�ي م�ي توان�د در اث�ر آلودگ�ي غذا در جريان تولي�د . 2

فرآورده هاي غذايي، تهيه و نگهداري آنها ايجاد شود.از مص�رف كنس�روهايي ك�ه در قوط�ي آنه�ا آثار نش�ت، برآمدگ�ي و فرو . 3

رفتگي و زنگ زدگي مشاهده مي شود خودداري كنيد.آي�ا م�ي داني�د نوع�ي از مس�موميت غذاي�ي موس�وم ب�ه " بوتوليس�م" از . 4

كشنده ترين انواع مسموميت ها بشمار مي رود؟بوتوليس��م در اث��ر مص��رف مواد غذاي��ي مانن��د س��وسيس، كالباس ، . 5

كنس�رو ماه�ي، كنس�رو ذرت، كنس�رو لوبي�ا، كش�ك خام و عس�ل ط�بيعي ك�ه در شراي�ط نامناس�ب و غي�ر بهداشت�ي تهي�ه و نگهداري شده ان�د

ايجاد مي شود. س�اعت بع�د 24 ت�ا 12عالي�م و نشان�ه هاي بوتوليس�م ب�ه ص�ورت تاخيري ). 6

از مص��رف غذاي آلوده ب��ه باكتري( و ب��ه ص��ورت تاري دي��د، دوبين��ي، افتادگ�ي پل�ك، عدم تواناي�ي حركت�ي، س�ختي در بل�ع، اختالل تكل�م و

يبوست ظاهر مي شود.

و مواد غذاييپيشگيري از مسموميت با گياهان سمي

آي�ا م�ي داني�د اس�هال يك�ي از عالي�م در بس�ياري از مس�موميت هاي غذاي�ي . 7است؟

مس��موميت ب��ا گياهان يك��ي از شاي��ع تري��ن عل��ل بروز مس��موميت هاي . 8اتفاقي در كودكان در جهان بشمار مي آيد.

مص�رف ي�ك گياه توس�ط حيوانات اهل�ي و وحش�ي، دليل�ي بر غي�ر س�مي . 9بودن آن براي انسان نيست.

برخ�ي از گياهان تزئين�ي موجود در آپارتمان ه�ا و باغچ�ه ه�ا م�ي توانن�د . 10سبب بروز مسموميت در انسان شوند.

در ص�ورت بلعيدن قس�مت هاي مختل�ف ي�ك گياه مانن�د ميوه، دان�ه و برگ . 11آ�ن توس�ط كودكان حتم�آ ب�ا مرك�ز اطالع رس�اني داروه�ا و س�موم ب�ا

تماس حاصل نماييد.1490شماره س�عي كني�د نام گياهان موجود در محي�ط كار و زندگ�ي خود را بداني�د، ت�ا . 12

در موارد بروز مسموميت به گروه پزشكي اطالع دهيد.مس�موميت با گياهاني مانند خرزهره، ديف�ن باخي�ا، گل انگشتانه، آزالی�ا، . 13

شوکران و كرچ�ك م�ي توان�د كشنده باشد. در ص�ورت وقوع مس�موميت ب�ا اي�ن گياهان بيمار را در اس�رع وق�ت ب�ه نزديكتري�ن مرك�ز درمان�ي

منتقل كنيد.

و مواد غذاييپيشگيري از مسموميت با گياهان سمي

مس��موميت ب��ا قارچ هاي س��مي يك��ي از عنوان مس��موميت ه��ي . 14كشنده محس�وب م�ي شود. از مص�رف قارچ هاي�ي ك�ه نوع آنه�ا را

نمي شناسيد جداٌ خودداري كنيد.آي�ا م�ي داني�د برخ�ي از قارچ هاي س�مي در ص�ورت مص�رف خوراك�ي . 15

مي توانند باعث نارسايي حاد كبدي و مرگ شوند؟آي�ا م�ي داني�د تشخي�ص قارچ هاي س�مي از انواع غي�ر س�مي از روي . 16

شكل ظاهري آنها كاري دشوار بوده و نياز به تجربه و تبحر دارد؟در منزل خود از نگهداری گیاهان تزئین���ی ک���ه دارای میوه ه���ا و . 17

ظاهر جذاب برای کودکان می باشند خودداری نمایید. س��ال و وجود جذابی��ت در شک��ل و 5کنجکاوی ذات��ی کودکان زی��ر . 18

رن��گ بخشهای مختل��ف ی��ک گیاه س��می منج��ر ب��ه بلعیده شدن آ��ن توسط کودک می شود.

شیره س�می برخ�ی از گیاهان س�می آپارتمان�ی مانن�د دیف�ن باخی�ا و . 19کاالدیوم در ص��ورت خورده شدن م��ی توان��د س��بب تورم، خارش و س�وزش مخاط دهان وخفگ�ی و ی�ا آس�یب گوارش�ی فرد مس�موم

شود.

و مواد غذاييپيشگيري از مسموميت با گياهان سمي

برخی از داروهای گیاهی در صورت مصرف بیش از . 20حد یا نابجا می توانند مسمومیت های منجر به مرگ

ایجاد نمایند.بخور اوکالیپتوس در صورتیکه به اشتباه خورده شود، . 21

حتی در مقادیر کم )یک قاشق( می تواند کشنده باشد. از القای استفراغ در مسمومیت با این فرآورده

خوداری نموده مصدوم را سریعاً به بیمارستان منتقل نمایید.

و مواد غذاييپيشگيري از مسموميت با گياهان سمي

آبان5پيشگيري از بروز

مسموميت با سموم دفع آفات و مواد

شيميايي و شوينده خانگي

در هنگام اس�تفاده از فرآورده هاي شيمياي�ي و سموم . 1نور در ی�ا صنعتی، حتماً از س�موم خانگ�ی اع�م مختل�ف كاف�ي برچس�ب روي بس�ته بندي را مطالع�ه نموده سپس

مصرف نمائيد. هاي .2 فرآورده و مواد شيميايي از اس�تفاده هنگام در

به هوا ت�ا كني�د باز را ه�ا پنجره كننده پاك و شوينده خوبي در محيط جريان داشته باشد.

از اختالط مواد شيمياي�ي مانن�د جوه�ر نم�ك و جرم بر با . 3فرآورده هاي سفيد كننده جداً خودداري كنيد. بخارات و گازهاي ناش�ي از اي�ن اختالل بس�يار س�مي و خفه كننده

مي باشد.پ�س از مص�رف مواد شوينده، سفيد كننده، جرم بر و . 4

مانند كوچ�ك و دربس�ته هاي محي�ط در بازك�ن لول�ه دس�تشويي و حمام ب�ه هي�چ عنوان در ای�ن مكانه�ا توقف بدون محيط اي�ن در تولي�د شده گازهاي ك�ه چرا نكني�د

تهويه مناسب حفظ كننده و سمي مي باشد.وسايل . 5 از حتماً شيمياي�ي مواد از اس�تفاده ضم�ن

محافظ�ت كننده مانن�د دس�تكش بلن�د، كف�ش نفوذ ناپذير- لباس آستين بلند- شلوار بلند و جوراب استفاده نمائيد.

سموم پيشگيري از بروزمسموميت بادفع آفات و مواد شيميايي و شوينده

خانگي

كامالً .6 ابتدا را آن بروشور و آفات دف�ع روي ظروف س�موم برچس�ب عمل دس�تور مطاب�ق دقيقاً اس�تفاده جه�ت س�پس و كني�د مطالع�ه .نمائيد

هرگ�ز س�موم دف�ع آفات را در ظروف مشاب�ه مواد خوراك�ي و آشاميدني .7.)مانند بطري نوشابه( نگهداري نكنيد

اس�تفاده ب�ي روي�ه از س�موم دف�ع آفات ن�ه تنه�ا باع�ث بروز مقاومت در .8آفات مي شود بلكه مي تواند از طريق ايجاد باقيمانده در محصوالت و .آلودگي محيط زيست براي انسان مضر محسوب گردد

آي�ا مي دانيد در كشور ما مسموميت تعمدی ب�ا س�موم كشاورزي يكي از .9علل مهم ايجاد مسموميت ها است؟

ماسك، .10 از حتماٌ ه�ا باغچ�ه و باغات مزارع، پاش�ي س�م هنگام در .دستكش و لباس مناسب استفاده نماييد

براي مقاصد .11 از ح�د توص�يه شده س�موم بي�ش بكار بردن مقادي�ر از .كشاورزي خودداري كنيد

در ص�ورت تماس س�موم دف�ع آفات ب�ا پوس�ت، ناحي�ه آلوده را ب�ا مقادير .12.فراوان آب و صابون شستشو دهيد

ه�ر گون�ه مص�رف خوراك�ي ب�ا س�موم دف�ع آفات را جدي بگيريد و بيمار .13.را براي درمان در اسرع وقت به نزديكترين مركز درماني منتقل كنيد

سموم پيشگيري از بروزمسموميت بادفع آفات و مواد شيميايي و شوينده

خانگي

آي�ا م�ي داني�د عالي�م و نشان�ه هاي مس�موميت ب�ا برخ�ي از س�موم . 14 س�اعت بع�د از 48 ت�ا 24م�ي توان�د ب�ه ص�ورت تاخيري) موش ك�ش

مصرف( ظاهر شوند؟عالي�م و نشان�ه هاي مس�موميت ب�ا گروه مهم�ي از ح�شره ك�ش ه�ا .15

)موس�وم ب�ه تركيبات ارگانوفس�فره( ب�ا تهوع، اس�تفراغ، دردهاي شكم��ي، اس��هال، اش��ك ريزش، آ��بريز�ش از بين��ي، تعري��ق، تنگ��ي نف��س، اف��ت ف�شارخون�، تنگ��ي مردم��ك چش��م، اختالالت قل��بي و

عصبي همر�اه است.در ص�ورت تماس پوس�ت و ي�ا چش�م ب�ا مواد اس�يدي و ي�ا قلياي�ي . 16

پوس�ت و چش�م را ب�ا مقادي�ر فراوان آ�ب شس�تشو داده و مص�دوم را به مركز درماني منتقل كنيد.

در ص�ورت تماس پوس�ت و ي�ا چش�م ب�ا مواد اس�يدي و ي�ا قلياي�ي . 17هرگ�ز از مواد قلياي�ي و ي�ا اس�يدي جه�ت خنث�ي س�ازي اس�تفاده

نكنيد.در ص�ورت بل�ع مواد ب�ا خاص�يت خورندگ�ی مانن�د اس�يدها و قلياه�ا، . 18

هرگ�ز بيمار را وادار ب�ه اس�تفراغ نكنيد. اي�ن كار م�ي توان�د س�بب وخيم شدن وضع بيمار گردد.

سموم پيشگيري از بروزمسموميت بادفع آفات و مواد شيميايي و شوينده

خانگي

آی�ا م�ی دانی�د س�م حشره ک�ش فس�فید آلومینیوم ب�ا نام "قرص . 19برن��ج" قاچاق محس��وب م��ی شود و خر�ی��د و فروش آ��ن ممنوع

می باشد.برای پیشگیری از آف���ت زدگ���ی غالت و حبوبات در منزل، از . 20

قرص سیر که کامالً بی خطر می باشد استفاده نمایید.آی�ا م�ی دانس�تید گاز متص�اعد شده از قرص برنج�ی ک�ه داخ�ل . 21

کیسه های برنج در یک منزل قرار داشت، منجر به مرگ مادر و دو کودکی وی که در همان اتاق خوابیده بودند شده است.

خری�د، فروش، توزی�ع و ارائ�ه قرص برن�ج در عطاری ه�ا و س�م . 22فروشی ها ممنوع و عاملین این امر مجازات خواهند شد.

از در دس��ترس قرار دادن طعم��ه های س��می جونده ک��ش در . 23دسترس کودکان جداً خودداری نمایید.

از س���موم ص���نعتی و کشاورزی در محی���ط منز�ل اس���تفاده . 24ننمایید. ای�ن س�موم س�المت کودکان و جنی�ن مادران باردار را ب�ه

خطر خواهد انداخت.

سموم پيشگيري از بروزمسموميت بادفع آفات و مواد شيميايي و شوينده

خانگي

آبان6پيشگيري از مسموميت ناشي از گزیدگی ها

5-1عالي�م گزيدگ�ي ب�ا افع�ي درد تي�ز و س�وزاننده در مح�ل گزش اس�ت كه در عرض . 1دقيقه بعد از گزش ظاهر مي شود.

س�اعت بع�د از گزش بروز م�ی نمای�د كه 4تورم در مح�ل گزيدگ�ي مار افع�ی ني�م ت�ا . 2در عرض اس�ت درگير 12-24ممك�ن را مبتال اندام ك�ل و ياب�د افزاي�ش س�اعت

نمايد. س�اعت پ�س از گزيدگ�ي افعي. ممك�ن اس�ت تاول هاي كوچك در 24-36در ط�ي . 3

محل ايجاد شوند.از عالئ�م گزش مار افع�ی تهوع و اس�تفراغ، ب�ي حس�ي در اطراف دهان، صورت و . 4

پوست سر و گزگز نوك انگشتان، تب و لرز، تعريق، ضعف و بي حالي و سرگيجه می باشد

ها، . 5 افع�ي ب�ا گزيدگ�ي هاي نشان�ه و تري�ن عالي�م و مه�م تري�ن از مشخ�ص يك�ي اختالالت انعقادي خون بوده و ب�ه ص�ورت خونريزي از بين�ي، وجود خون در خلط، خون در ادرار، خون در مدفوع، خونريزي در شك�م و داخ�ل چش�م و مغز مشاهده

می شود..اختالل در عملكرد كلي�ه، كاه�ش س�طح هوشياري و شوك قل�بي- عروق�ي از عالئم . 6

گزش مار افعی می باشد.. عالي�م گزيدگ�ي ب�ا مار ك�بري و مار مرجان افتادگ�ي پل�ك ه�ا، خواب آلودگ�ي، ضعف . 7

از دهان، اس�تفراغ و تهوع می آ�بريزش تنف�س، تكل�م و اختالل عضالن�ي، فل�ج، باشد.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

عاليم گزيدگي با مار آبي )دريايي( درد عضالني و تغيير رنگ ادرار به رنگ قهوه . 8اي يا سياه می باشد.

در هنگام مارگزیدگ�ی قب�ل از انتقال مص�دوم ب�ه مرک�ز درمان�ی باید بيمار را آرام . 9كنيد و از حركات بيش از حد ا�و جلوگيري نمایيد.

مص�دوم مار گزيده را باي�د از مح�ل حادث�ه )جه�ت جلوگيري از حمله مجدد مار( . 10دور كرد.

عض�و مح�ل گزيدگ�ي مار را باي�د ب�ي حرك�ت و ه�م س�طح ي�ا كم�ي پايي�ن تر از . 11سطح قلب نگه داشت.

بس�تن ي�ك نوا�ر محك�م و په�ن، چن�د انگش�ت باالت�ر ا�ز مح�ل مارگزيدگ�ي بويژ�ه اگر . 12محل گزيدگي در دست ها يا پاها باشد، ضروری می باشد.

. بس�تن نوار باالت�ر از مح�ل مارگزیدگ�ی نباي�د آنقدر س�فت باش�د كه جريان خون . 13باز كنيد و از آنرا باع�ث س�فت شدن نوار ش�د، اندام را مخت�ل كند. اگ�ر ورم

دقيقه نوار را باز كرده و 1 دقيق�ه، ب�ه مدت 15 تا10محل�ي باالت�ر ببنديد. ه�ر دوباره ببنديد. اين كار بايد تا زمان آماده شدن پادزهر ا�دامه يابد.

در مارگزيدگي بايد از سرد كردن عضو با آب سرد يا يخ خودداري كرد.. 14در ص�ورتيكه انتقال بيمار مارگزیده ب�ه بيمارس�تان بي�ش از ي�ك ساعت طول . 15

كش�د، روي هري�ك از س�وراخهاي ني�ش ب�ه طور موازي ب�ا ه�م، ب�ا وس�يله اي تيز و ميلي متر نماييد 3 ميلي متر و عمق 6-7استريل، خراشهايي به طول تقريبي

دقيق�ه ادا�مه دهيد. 60 ت�ا 30و عمل مك�ش را ب�ا دهان ي�ا دس�تگاه مكنده، ب�ه مدتدر صورت وجود زخم در محوطه دهان از انجام مكش با دهان خوددا�ري كنيد.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

هر چه سريعتر فرد مار گزيده را به اورژانس بيمارستان منتقل كنيد . 16و زمان را با تالش براي كشتن و يا گرفتن مار از دست ندهيد.

س�ال اخي�ر مص�دوم مارگزيده، واكس�ن كزاز تزريق 7 ت�ا 5اگ�ر ط�ي . 17نكرده است به پزشك اطالع دهيد.

در مارگزیدگ�ی عالئ�م واكن�ش هاي حس�اسيتي شدي�د مانن�د عطسه، . 18مشك�ل در تنف�س ي�ا تورم س�ريع و شدي�د، درد شك�م، تهوع، سرگيجه، درد قفس�ه س�ينه، خرخ�ر ص�دا وكبود شدن رن�گ لبه�ا از جمله مواردي

هستند كه سريعاً بايد به اورژانس مراجعه شود.و . 19 مسن افراد ديابت�ي، قل�بي، بيماران س�ال، س�ه زي�ر كودكان

باالي معرض خطر در آلرژ�ي ب�ه مبتال بيماران و حركت�ي معلولي�ن حساسيت پس از گزش مار مي باشند.

بهتر . 20 باشد. م�ي و گردن خطرناكت�ر ناحي�ه س�ر در مار متعدد گزش است در اين موارد حتماً به پزشك مراجعه نمائيد.

گزش عقرب م�ي توان�د منج�ر ب�ه بروز درد شدي�د در ناحيه گزش شود . 21ام�ا عالئ�م تهديدكننده حيات و حوادث منج�ر ب�ه مرگ ب�ه ندرت رخ مي

دهد.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

تورم ناش�ي از گزش عقرب، عموماً محدود ب�ه ناحي�ه گزش اس�ت و ا�حس�اس . 22 س�اعت بوجود مي آي�د و معموالً 6 ت�ا 4بي حسي و س�وزش در ناحيه گزش براي

ساعت بهبود مي يابد.24پس از زنبور گزيدگ��ي ممك��ن اس��ت در اث��ر ني��ش ا�نواع زنبور مانن��د زنبورعس��ل و . 23

زنبورسرخ بروز نمايد.ني�ش زنبورعس�ل ماده، ب�ه كيس�ه محتوي زه�ر متص�ل اس�ت و پ�س از گزش در . 24

زخ�م باق�ي م�ي مان�د و محتويات كيس�ه زه�ر ب�ه زخ�م منتق�ل م�ي شود. بنابرای�ن برداشت�ن س�ريع ني�ش از روي زخ�م، جه�ت جلوگيري از ورود بيشت�ر س�م ب�ه زخ�م

ضروري است.عالئم زنبور گزيدگي معموالً در عرض چند ساعت ناپديد مي شود. . 25اگ�ر فرد زنبورگزيده مشك�ل تنفس�ي داش�ت و ي�ا تورم شدي�د وس�ريع در مح�ل . 26

گزش بروز كرد، بايد به پزشك مراجعه نمايد.زنبوره�ا و زنبورهاي س�رخ بطور مكرر ني�ش م�ي زنن�د و مح�ل گزش آنه�ا ب�ه . 27

سادگي عفوني مي شود.چنانچ��ه گزش زنبور در نقاط مختل��ف و آ��ن ه��م در ناحي��ه گردن و س��ر بروز . 28

نمايد، جدي تر است و مي تواند تهديد كننده زندگي باشد.فرد زنبور گزيده براي چن��د روز ا�ز نظ��ر تشدي��د درد ي��ا باق��ي ماندن تورم ي��ا . 29

عالئ�م ش�بيه آنفوالنزا و ي�ا ت�ب بای�د تح�ت نظ�ر باش�د و در ص�ورت بروز اي�ن عالئ�م سريعاً به پزشك مرا�جعه شود.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

برای پیشگیری از بروز گزیدگی ها ب�طور كلي از دس�ت زدن به جانوران گزنده . 30خودداري نمائ�يد.

اقداما�ت اوليه در گزش هاي معمول�ي زنبور ش�ستشوی محل زنبور گزيدگي ب�ا . 31آب و صابون می باشد.

روي محل زنبور گزيدگي كمپرس سرد يا� كيسه محتوي يخ قرار دهيد و به طور . 32 دقيقه يكبار كيسه يخ را از روي پوست برداريد. از قراردادن 15متوالي هر

مستقيم يخ روي پوست اجتناب نمائيد و از گرم كردن موضع بپرهيزيد.برای جلوگیری از گزیدگی حشرات در هنگام سفر حشره کش، پشه بند و یا . 33

دیگر وسایل ایمنی را همراه داشته باشید. حشره دراكوال یا بند نه نيش مي زنند و نه گاز مي گيرند بلكه ت�ركيبات سمي و . 34

محركي ترشح مي كند كه باعث ايجاد زخم در محل عبور خود از روی پوست می شود.

سم حشره دراکوال یا بند باعث ايجاد صدمات بافتي، زخم و تاول مي شود. . 35عالئم به صورت قرمزی، بروز طاول و یا جوشهاي كوچك همراه با خارش و در

انتها ورقه ورقه شدن و پوس�ته پوسته شدن پوست مي باشد.درمان قطعي براي س�م حشره دراکوال یا بند وجود ندارد و عارضه بعد از مدتي . 36

خود به خود خوب مي شود.له شدن حشره دراکوال یا بند روي پوست و يا خاراندن پوست سبب انتشار سم . 37

و تشديد زخمهاي روي پوست خواهد شد.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

براي� تخفي�ف عا�رض�ه پ�وس�تی س�م حشره دراکوال، م�ی توان در س�اعات . 38ابتداي�ي، ب�ا آ�ب و ص�ا�بون معمول�ي مح�ل عارض�ه را شس�تشو داد و ب�ا ت�مي�ز نگ��ه داشت��ن مح��ل عارض��ه م��ي توان از بروز مشكالت ثانوي��ه ازجمل��ه عفونتهاي ب�اكتري�اي�ي جلوگيري كرد همچني�ن هرچ�ه پ�وس�ت مرطوبت�ر باش�د

شدت عا�رضه بيشتر است�. ب��ه طور تجرب��ي اس��تعما�ل الك��ل س��فيد بر روي موض��ع آلوده ب��ه س��م . 39

حشره دراکوال یا بند مي تواند در كاهش عاليم موثر باش�د.ب�ا رعاي�ت چن�د نكت�ه س�اده مي تواني�م از خودمان در ب�رابر گزش حش�رات . 40

محا�فظت كنيم. برای� پیش�گیری از گزش حش�رات م���ی توان عالوه بر نص���ب توري� ب���ه . 41

پنجره ه�ا�، پوشيدن لباس� هاي� محافظت كننده و آس�تین ب�لن�د در محیطهای� باز غیر شهری، از پ�شه بند و مواد حشره کش در شب� اس�تفاده نمود.

نگهداري حيوانات خانگ�ي باع�ث� تجم�ع ب�يشت�ر حشرات مي ش�ود. بناب�راي�ن . 42الزم است نگهداري حيوانات اهلي توام با رعايت� بهداشت� باش�د.

اگ�ر در مح�ل زندگ�ي درختان زيادي� وجود دارد با�ي�د براي پ�نجره ها�ي خان�ه . 43از توري اس��تفاده شود و در پ�ارك ه��ا از آويخت��ن لبا�س�� ها روي درخ��ت�

خودداري شود.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

در مناطق��ي ك��ه حشرات زياد وجود دارد، بهت��ر اس��ت روي . 44پوس�ت بدن مخص�وصا بدن كودك از کرمهای دور کننده حشرات اس�تفاده نمود. ام�ا باي�د توج�ه داش�ت اس�تفاده دائ�م از اي�ن مواد

سبب حساسيت بيشتر می شود. ب�ه هيچ وج�ه كندوي زنبور عس�ل را دس�تكاري و زنبوره�ا را . 45

تحريك نكنيد.اگ�ر زنبور در نزديك�ي خود ديدي�د ب�ه جاي نابود كردن آ�ن ب�ا . 46

مگس كش، موقتا آن منطقه را ترك كنيد. از پوشيدن لباس� هايي ب�ا رن�گ روش�ن و اس�تفاده از عطرهاي . 47

تن�د در مناطق�ي ك�ه حشرات زيادي دارن�د، جدا خودداري كني�د؛ زيرا تمام اين موارد باعث جذب زنبور ها مي شود.

در محيط هاي باز، پيراه��ن آس��تين بلن��د و شلوار بلن��د ب��ه . 48كودكان بپوشانید.

اگ�ر س�ابقه واكن�ش حس�اسيتي شدي�د ب�ه ني�ش زنبور داري�د، ب�ا .49پزشك خود براي مقابله با آن مشورت كنيد.

� ه�اگ�ز�ي�د�گ�يپ�ي�ش�گ�ي�ر�ي� ا�ز� م�س�م�و�م�ي�ت� ن�ا�ش�ي� ا�ز

آ�ب�ا�ن7پيشگيري

مسموميت ناشي از سوء مصرف از

مواد در جوانان

آي�ا م�ي داني�د در طول تاري�خ، رواج مص�رف مواد مخدر ب�ا هدف اس�تعمار . 1ملتها صورت گرفته است.

ناخالص��ي هاي موجود در انواع مواد مخدر، در برخ��ي موارد از خود ماده . 2مخدر مرگبارتر مي باشند.

مشكالت خانوادگ��ي، طالق، بيكاري، فق��ر و بحرانهاي روح��ي از عوام��ل . 3مستعدكننده فرد به سوء مصرف مواد مي باشند.

فرآورده هاي تقل�بي تمجيزك و نورجيزك، ن�ه تنه�ا س�بب ترك اعتياد نم�ي . 4شوند بلكه در اغلب آنها مواد سمي و كشنده وجود دارد.

فراورده هاي مخدر و اعتيادزاي "پان" برخالف ادعاي مطرح شده مبن���ي . 5بر خوشبو كنندگي دهان و يا ترك سيگار، سبب بروز اعتياد مي گردند.

مس��موميت ب��ا مواد مخدر يك��ي از مرگبارتري���ن انواع مس���موميت ه��ا . 6محسوب مي گردد.

آي��ا م��ي داني��د بر اس��اس گزارشات موجود مص��رف حت��ي ي��ك عدد قرص . 7اكستازي، منجر به مرگ شده است.

س�وء مص�رف شیش�ه گرچ�ه ظاه�ر فرد معتاد را س�ریعاً دگرگون و قاب�ل . 8شناس�ایی نم�ی کن�د، ول�ی اعتیاد ب�ه آ�ن ب�ه مرات�ب خطرناکت�ر از مواد

مخدر دیگر است.

سوء مصرف مواد مسموميت ناشي ازپيشگيري ازدر جوانان

امتحان كردن مص��رف مواد در جم��ع دوس��تان و از روي كنجكاوي، . 9آغاز حركت در مسير بي بازگشت اعتياد است.

س�كته هاي قل�بي و مغزي، تشن�ج، نارس�ايي كب�د و كلي�ه و تخري�ب . 10س���لولهاي مغزي و عضالن���ي از عوارض مس���موميت ب���ا قرص

اكستازي و شیشه مي باشند. و شیش�ه م�ي LSDمص�رف مواد توه�م زا مانن�د حشي�ش، اكس�تازي، . 11

توانن�د س�بب بروز حوادث مرگبار مانن�د س�قوط از ارتفاع، تص�ادف، نزاع، ارتکاب به جنایت و خودكشي در فرد مصرف كننده شوند.

مص�رف انواع داروهاي هورمون�ي ب�ا هدف بدنس�ازي در جوانان م�ي . 12توان�د س�بب بروز عوارض وخيم�ي مانن�د عقيم�ي، نارس�ايي قل�بي و كبدي، كوتاه��ي ق��د و بزرگ شدن س��ينه در مردان و پرموي��ي و

خشونت صدا در خانمها گردد.آي��ا م��ي داني��د مص��رف همزمان مواد مخدر ب��ا برخ��ي از داروهاي . 13

خواب آور و آرام بخ��ش م��ي توان��د س��بب بروز مس��موميت هاي شديد و حتي مرگ در فرد مصرف كننده گردد؟

مس���موميت ب���ا مواد مخدر يك���ي از عل���ل مه���م مرگ ناش���ي از . 14مسموميت هاي شيميايي در بسياري از كشورها است.

سوء مصرف مواد مسموميت ناشي ازپيشگيري ازدر جوانان

اس���تفاده خودس���ر�انه از فرآورده هاي قاچاق و بدون مجوز جه���ت . 15بدنس����ازي و پرورش اندام در جوانان، خطرابتال ب����ه انواع اختالالت

جسمي و رواني را براي مصرف� كننده در بردارد.آي��ا م��ي داني��د يك��ي از عوارض روان��ي س��وء مص��رف� اس��تروئيدهاي . 16

آنابولي�ك� در جوانان، پرخاشگري و بروز رف�تارهاي ض�د اجتماع�ي م�ي باشد؟

تزري�ق مواد مخدر از طري�ق س�رنگ هاي آلوده، غي�ر اس�تريل و مشترك . 17ب�ا خط�ر بروز انواع بيماري هاي عفون�ي خطرناك مانن�د ايدز و هپاتي�ت

همراه است.اس�تعمال س�يگار در نوجوانان و جوانان، اولي�ن گام در جه�ت حرك�ت ب�ه . 18

سوي اعتياد و سوء مصرف مواد است.آي�ا م�ي داني�د درمان اعتياد ب�ه مواد مخدر، فرآيندي طوالن�ي و زمان بر . 19

است؟ه�ر گون�ه تغييرات رفتاري غي�ر عادي و ناگهان�ي مانن�د گوش�ه گيري، ب�ي . 20

خواب�ي، ب�ي حوص�لگي، پرخ�اشگري، غيب�ت از مح�ل كار و تحص�يل، ب�ي نظم��ي و نااميدي در فرزندان خود را جدي گرفت��ه و در پ��ي بررس��ي

علت آن باشيد.

سوء مصرف مواد مسموميت ناشي ازپيشگيري ازدر جوانان

افزاي�ش س�طح آگاه�ي در مورد عوارض ويرانگ�ر اعتياد و . 21آموزش ص����حيح پيشگيري از بروز س����وء مص����رف مواد، اس�اسي تري�ن گام در مبار�زه ب�ا اي�ن بالي خانمانس�وز اس�ت.

اس�تعمال س�يگار س�بب بروز انواع س�رطان مانن�د س�رطان . 22مري، ريه، مثانه مي شود.

مص��رف نابجاي اس��تروييدهاي آنابولي��ك در جوانان جه��ت . 23بدنس��ازي و رقاب��ت هاي ورزش��ي ب��ا خط��ر بروز عوارض قل�بي و عروق�ي مانن�د از�دياد فشار خون و نار�س�ايي قل�بي

همراه است.آي�ا م�ي داني�د موارد متعددي از مرگ هاي ناگهان�ي در اث�ر . 24

س��وءمصرف داروهاي نيروز�ا در ورزشكاران حرف��ه اي در جهان گزارش شده است؟

سوء مصرف مواد مسموميت ناشي ازپيشگيري ازدر جوانان

ايمن سازي منازل از نظر بروز مسموميت ها

. محصوالت شوينده، فرآورده هاي دارويي و آرايشي- 1بهداشتي را دور از دسترس كودكان و در كمد در بسته

داراي قفل نگهداري كنيد.. قبل از دور انداختن ظروف حاوي مواد شيميايي و 2

شوينده داخل ظرف زباله، آنرا آبكشي نماييد.. داروها را دور از ديد و دسترس كودكان و در ارتفاع 3

باال ودر كمد مجهز به قفل نگه داري نماييد. محصوالت خانگي خطرناك )مانند لوله بازكن، جوهر .4

نمك، محلول سفيد كننده و لك بر، مواد شوينده، گاز پاك كن ، داروها و ديگر مواد شيميايي( را در بسته

بندي اصلي آنها و با درب بسته نگه داري نماييد.

ايمن سازي منازل از نظر بروز مسموميت ها

. از قرار دادن ظروف حاوي مواد شيميايي در كنار 5مواد غذايي خودداري نماييد.

. چنانچه در منزل كودكي داريد، از قرار دادن خمير 6دندان، دهان شويه و يا ديگر فرآورده هاي آرايشي و

بهداشتي در دسترس كودكان خودداري نماييد.. آيا در حياط و پاركينگ منازل محصوالت خطرناك 7

مثل ضديخ، شيشه پاك كن، بنزين، نفت، علف كش، سموم حشره كش و كودهاي باغباني را در كمدي

مجهز به قفل نگه داري مي نماييد؟. تمامي سموم مورد استفاده در منزل را در ظروف 8

با درب غيرقابل دسترسي كودكان نگه داري نماييد.

ايمن سازي منازل از نظر بروز مسموميت ها

ابتدا . 9 را آفات دفع مواد و س�موم ظروف برچس�ب كامالً مطالع�ه م�ي كني�د و س�پس دقيقاً مطاب�ق آ�ن عمل

نمائيد.. موادي مانن�د نف�ت و بنزي�ن را در ظرف اص�لي آنه�ا نگه 10

داري كني�د و ازريخت�ن اي�ن مواد داخ�ل ظروف مربوط به جدا" نوشابه مث�ل نوشيدن�ي و خوراك�ي هاي فرآورده

.پرهيز كنيداز قرار دادن كي�ف دس�تي و س�اك خري�د و همچنين 11 .

كيس�ه هاي نايلون�ي ك�ه اس�تفاده نم�ي شود، در دسترس سبب اس�ت ممك�ن وس�ايل اي�ن كنيد. پرهي�ز كودكان

خفگي كودكان شوند.ناپذير . 12 توان�د ج�بران از مس�موميت م�ي ناش�ي آس�يب

باشد. خانواده خود را محافظت كنيد.

ايمن سازي منازل از نظر بروز مسموميت ها

. اغل�ب مس�موميت ه�ا در منازل رخ مي دهند. 13ايمن مس�موميت بروز ب�ه نس�بت را خود خان�ه

نماييد.14.( كربن منوكس�يد گاز ب�ا مس�موميت CO )

كشور در غيرعمدي مسموميت تري�ن كشنده ماس�ت و شيوع آ�ن در فص�ل زمستان باال

مي باشد.

ايمن سازي منازل از نظر بروز مسموميت ها

ه�ر گاه و در هرکج�ا مس�مومیتی رخ داد، خونس�ردی خود را حفظ کرده و با مرکزاطالع رسانی داروها و سموم با شماره تلفن

1490را بهت�ر اس�ت اطالعات زیر تماس حاص�ل کنید. در هنگام تماس

مهیا داشته باشید:نام و شماره تماستانسن، جنسیت و وزن تقریبی فرد مسمومعلت بروز مسمومیتسابقه ی پزشکی فرد مسمومترکیب و یا تر�کیبات ایجاد کننده مسمومیتمقدار مصرف شده از هر ترکیب زمانی که تماس با آن ترکیب رخ داده و راه بروز تماس )از طریق

چشم، استنشاق، پوست و...(.هر گونه عالئمی که بیمار داراست.هر گونه اقدام درمانی که پیش از تماس انجام گرفته است

اقدامات اولیه در بروز مسمومیت

و داروها رس�انی اطالع مرک�ز در م�ا همکاران بررسی و فوق اطالعات دریاف��ت از پ�س س��موم، وضعی�ت بیمار، توص�یه های الزم را ب�ه شم�ا ارائ�ه خواهند داد و چنانچ�ه مس�مومیت رخ داده در منزل قابل کنترل و درمان نباش�د ، شم�ا ب�ه پزش�ک و ی�ا بیمارستان ارجاع

خواهید شد.

در موارد بروز مس�مومیت پیش از تماس با مرکز اطالع رس�انی داروه�ا و س�موم، جه�ت حذف س�م ی�ا کاهش در که اس�ت انجام قاب�ل اقدامات یکس�ری آس�یب،

ادامه خواهد آمد.

اقدامات اولیه در بروز مسمومیت

تماس استنشاقی: ا حد�س�ریعاً مص�دوم را ب�ه هوای آزاد منتق�ل کنی�د، س�عی کنی�د ت

امکان سریع محیط آلوده را ترک کرده و از تنفس دود و بخارات آلوده خودداری کنید.

ی مصدوم اطمینان� از تمی�ز و خال�ی بودن دهان و راه های تنفسحاصل کنید.

ا و پنجره ها� چنانچ�ه در فضای بس�ته ی�ا داخ�ل منزل هس�تید، درهرا باز کرده تا تهویه هوا بهتر انجام گیرد.

تماس پوستی:.لباسهای آلوده را سریعاً خارج کنید با را آ�ن دارد، وجود پودر خش�ک بص�ورت باقیمانده س�م اگ�ر

دستمال خشک پاک کنید. دقیقه پوست را با آب معمولی شستشو دهید.15 برای حداقل ا سم� بخاط�ر داشت�ه باشی�د از هی�چ دارو ی�ا پمادی در مح�ل تماس ب

استفاده ننمایید مگر آنکه توسط پزشک تجویز شده باشد.

اقدامات اولیه در بروز مسمومیت

  چشمی: تماس .نید�چنانچه بیمار دارای لنز است�، آن را خارج ک ل�ب�ه مدت حداق را آلوده ش�ده آ�ب معمولی 15چش�م ب�ا �دقیق�ه

ب�ه چش�م غی�ر درگیر خودداری آلوده آ�ب از ورود شس�تشو دهید. کنید.

�در ط�ی شس�تش�و مط�مئ�ن شوی�د چش�م بیمار باز اس�ت و وی را بهپلک زدن تش�ویق کنید.

.نید از مالش دادن چشم ها خودداری کند�به بیمار توصیه ک 

تماس از راه خوراکی: .م بشوئید�بوس�یله� آب، دهان را ک�امالً از بقایای س د به بیمار�بیمار را وادار ب�ه اس�تفراغ نکنی�د، القای� اس�تفراغ م�ی توان

آسیب بزند. ش بخوابانید�چنانچ�ه� بیمار اس�تفراغ کرده باش�د، وی را ب�ه س�مت چپ

تا از ورود مواد استفراغی به راه های� هوایی جلوگیری� شود. .به بیمار هیچ غذا و یا نوشیدنی تا زمانی که توصیه نشده ندهید

اقدامات اولیه در بروز مسمومیت