ความเป็นมาและหลักการของ...

ความเปนมาและหลกการของ

พระราชบญญตการสาธารณสข

พ.ศ. ๒๕๓๕

พรพรรณ ไมสพร

รอง ผอ. ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

ความเปนมาของ พ.ร.บ. การสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

• เดม พ.ร.บ. การสาธารณสข พ.ศ. ๒๔๘๔ (๓๐ ธ.ค. ๘๔) อยในความดแล

ของกระทรวงมหาดไทย

• ตอมามการแบงสวนราชการใหมใหตง “กระทรวงสาธารณสข” ขน เมอ

พ.ศ. ๒๔๘๕ เปนผลให รมต.สธ. เปนผรกษาการตาม พ.ร.บ. การ

สาธารณสข พ.ศ. ๒๔๘๕ ตงแตนนมา

• และมการตรา พ.ร.บ. การสาธารณสขอก ๔ ฉบบ (ฉบบท ๒ พ.ศ. ๒๔๙๕

และฉบบท ๔ พ.ศ. ๒๕๐๕ เปนการเปลยนแปลงอตราคาธรรมเนยม /

ฉบบท ๓ พ.ศ. ๒๔๙๗ แกไขเพมเตม ม. ๔ คาจากดความ / ฉบบท ๕ พ.ศ.

๒๕๒๗ แกไขใหการกาหนดอตราคาธรรมเนยมเปนไปตามกฎกระทรวง

• พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ. ๒๔๘๔ และ พ.ร.บ. ควบคมการใชอจจาระเปน

ป ย พ.ศ. ๒๔๘๐ ซงควบคมดแลดานสาธารณสขไดใชบงคบมานาน ไมทนตอ

สภาพความเปลยนแปลงและความเจรญกาวหนาของสงคม ดงนนเพอเพม

ประสทธภาพในการกากบดแลและปองกนเกยวกบการอนามยสงแวดลอม

สมควรปรบปรงกฎหมาย โดยรวมกฎหมายทงสองฉบบเปนฉบบเดยวกน

• จงตราพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ ขน (๕ เม.ย. ๓๕) โดย

ใชเวลา กวา ๑๐ ป

• ตราพระราชบญญตการสาธารณสข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๐ เพมเตม (๒๗

ม.ย. ๕๐) แกไขนยามคาวา “มลฝอย” / แกไข ม. ๖ เดม / องคคณะกก.สธ. /

หมวด ๓/ หมวด ๑๕ เพมบทกาหนดโทษเกยวกบมลฝอยตดเชอใหสงขน

ความเปนมา(ตอ)

• คมครองประชาชนดานสขลกษณะและการอนามยสงแวดลอม

• กระจายอานาจสสวนทองถน ออกขอกาหนดของทองถนและบงคบใช

• ใหอานาจ จพง. สาธารณสข ทาหนาทตรวจตรา แนะนาและเปนท

ปรกษาดานวชาการแก จพง.ทองถน

• ใหมคณะกรรมการสาธารณสข กากบดแล ใหการสนบสนน

• ใหสทธแกประชาชนยนอทธรณได

หลกการของ พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ.๒๕๓๕

แนวความคดพนฐานของการปกครองสวนทองถน

เปนระบบการ กระจายอานาจ จาก “สวนกลาง”

ส “สวนทองถน”

เพอใหบรการสาธารณะทวถง ตรงกบความ

ตองการของประชาชน และเหมาะสม

เพอใหประชาชนมสวนรวม และ เรยนร ระบอบ ประชาธปไตย

“สวนกลาง” ตองไมมอานาจเหนอ

“สวนทองถน” ตองมอสระในการตดสนใจ

/พฒนาตนเองได

ความคาดหวง

ราชการสวนทองถนสามารถ

“ออกกฎหมายได ใชกฎหมายเปน”

ตามพระราชบญญตการสาธารณสข

พ.ศ. ๒๕๓๕

กจกรรม&กจการ&อตสาหกรรม

วตถดบ & พลงงาน

กระบวนการผลต เทคโนโลย

ทรพยากร

ธรรมชาต

สภาวะความเปนอยทเหมาะสมกบการดารงชพ

เปนคณ เปนโทษ

มลพษ ผลผลต •พฒนา

•มาตรการกฎหมาย

•วางแผน

การใช

•กฎหมาย

8

ราชการสวนทองถน

ใชพระราชบญญตการสาธารณสข เพอ

คมครอง

มลพษ สงแวดลอม

จลนทรย ทกอโรค

ปองกน

สขภาพ

ประชาชน

องคประกอบของการดารงชวตทด

ท/ทางสาธารณะ

มนษย

ถายสงปฏกล

กนอาหาร

ถกสขลกษณะ

กอเหต ราคาญ

สงเปนพษ

เออตอ สขภาพ

สะอาด/

ปลอดภย

อยใน

อาคาร

ปลอดภย

ชมชน

ทงมลฝอย

สถานประกอบการ /โรงงาน

ทางานใน

สถานท

10

สารบญญตตาม พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535

หมวด 3 การจดการสงปฏกลมลฝอย

หมวด 4 สขลกษณะของอาคาร

หมวด 5 เหตราคาญ

หมวด 6 การควบคมการเลยง / ปลอยสตว

หมวด 7 กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

หมวด 8 ตลาด สถานทจาหนาย / สะสมอาหาร

หมวด 9 การจาหนายสนคาในท / ทางสาธารณะ

11

พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535

1) ออกขอกาหนดของทองถน

• สงปฏกล/ มลฝอย

• กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

• กจการตลาด

• สถานทจาหนาย/ สะสมอาหาร

• การขายสนคาในท/ ทางสาธารณะ

ใหอานาจ

องคกรปกครองสวนทองถน

2)จพง.ทองถน

พจารณาอนญาต

และตรวจตราดแล

กจการตาง ๆ

3) กรณ

• เกดเหตราคาญ

• ผดสขลกษณะอาคาร • ฝาฝนขอกาหนดฯ

4) จพง.ทองถนออกคาสงให

• ปรบปรง/ แกไข

• หยดกจการ • พกใช/เพกถอนใบอนญาต

สวนท 1 โครงสรางอานาจหนาทและการจดการ

• หมวด 1 บทนาและบททวไป (ม.1-8)

• หมวด 2 คณะกรรมการสาธารณสข (ม.9-17)

– ปลดกระทรวงสาธารณสข ประธานกรรมการ

– หวหนาสวนราชการระดบกรม 10 แหง กรรมการ

– ผแทน อปท. 4 รปแบบ กรรมการ

– ผทรงคณวฒ ไมเกน 4 คน กรรมการ

– อธบดกรมอนามย กรรมการและเลขาฯ

รวมทงสนไมเกน 20 คน

ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสขทาหนาทฝายเลขานการ

สวนท 2 สารบญญตทตองควบคม/กากบดแล

• หมวด 3 การจดการสงปฏกลและมลฝอย (ม.18-20)

• หมวด 4 สขลกษณะของอาคาร (ม.21-24)

• หมวด 5 เหตราคาญ (ม.25-28)

• หมวด 6 การควบคมการเลยงหรอปลอยสตว (ม.29-30)

• หมวด 7 กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ (ม.31-33)

• หมวด 8 ตลาด สถานทจาหนายอาหารและสถานทสะสมอาหาร

(ม.34-40)

• หมวด 9 การจาหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ (ม.41-43)

สวนท 3 กลไกการใชกฎหมาย

• หมวด 10 อานาจหนาทของเจาพนกงาน (ม.44-47)

• หมวด 11 หนงสอรบรองการแจง (ม.48-53)

• หมวด 12 ใบอนญาต (ม.54-62)

• หมวด 13 คาธรรมเนยมและคาปรบ (ม.63-65)

• หมวด 14 การอทธรณ (ม.66-67)

สวนท 4 บทกาหนดโทษ

• หมวด 15 บทกาหนดโทษ (ม.68-85)

• จดการสงปฏกลและมลฝอย

• สขลกษณะอาคาร

• เหตราคาญ

• ควบคมการเลยง/ปลอยสตว

• กจการทเปนอนตรายฯ

• กจการตลาด

• กจการจาหนาย/สะสมอาหาร

• การจาหนายสนคา/แผงลอย

รฐมนตร

กรมอนามย คสธ.

(กรมอนามย เลขาฯ)

• สานก ว.

• สานก อน.

• กอง ป.

• กลม กม.

• Lab

ศอ.ท 1-12

• นโยบาย/มาตรการ

• กฎ/ ประกาศฯ

• คาแนะนาฯ

สารบญญตทตองควบคม

ราชการสวนทองถน

จพ.ทองถน

จพ.สาธารณสข

• ออกขอกาหนดฯ

• อนญาต/ไมอนญาต

• ดาเนนคด (ถาดอแพง)

บงคบใช กม.

• สนบสนน

• สอดสอง/ดแล

สภาวะความเปนอยท

เหมาะสมกบการดารงชพ

ของประชาชน

เสนอราง

สสจ.

องคประกอบ

หนวยงาน /องคกรตางๆ

สภาพปญหา

ระบบความคดในการดาเนนการแกไขปญหา/พฒนา

นโยบาย

กจกรรมเปาหมาย

/มาตรการ

หนวยงาน /องคกรตางๆ บทบาท/ภารกจ

แผนงาน/โครงการ

สงเสรมพฒนา ดานกฎหมาย

วเคราะห

กาหนด

สะทอน

ประสานงาน / รวมมอ ของ

แกไข

ผาน

บทบาท อานาจ หนาท

ของเจาพนกงาน ตามพระราชบญญต

การสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

3

อานาจหนาทของเจาพนกงาน

1 เจาพนกงานทองถน

เจาพนกงาน สาธารณสข

ผซงไดรบแตงตงจาก เจาพนกงานทองถน

2

ราชการสวนทองถน จพง.ทองถน

• เขตกรงเทพมหานคร

• เมองพทยา

• เขตเทศบาล

• เขตองคการบรหาร

สวนจงหวด

• องคการบรหารสวน

ตาบล

• องคการปกครอง

ทองถนอน

• ผวาฯ กทม.

• นายกเมองพทยา

• นายกเทศมนตร

• นายกองคการ

บรหารสวนจงหวด

• นายก อบต.

• หวหนาผบรหาร

องคการนน

กทม. ทบ.

พทยา

อบต.

1.อานาจหนาทของเจาพนกงานทองถน

1. เสนอสภาฯออกขอกาหนดของทองถน 2. ออกใบอนญาต/หนงสอรบรองการแจง ตรวจตราดแลกจการตาง ๆ 3. ออกคาสงใหผประกอบการ/บคคล แกไข ปรบปรง กรณปฏบตไมถกตอง 4. กรณไมปฏบตตามคาสง อาจสงใหหยด กจการ/พกใช/เพกถอนใบอนญาตได แลวแตกรณ 5. เปรยบเทยบคดในบางคด 6. แตงตงผไดรบการแตงตงจาก จพถ. 7. อนๆทระบไวใน พ.ร.บ.

เจาพนกงานสาธารณสข 1. นพ.สสจ./นพ.ชช.(ดานเวชกรรมปองกน)นวก.สธ.ชช.(ดานสงเสรมพฒนา) 2. นวก.สธ./เภสชกร/พยาบาลวชาชพ/นตกร/นกวเคราะหนโยบายฯ ต งแตชานาญการขนไป / จพง.สธ. / จพง.เภสชกรรม ต งแตระดบชานาญงานขนไป ท นพ.สสจ.มอบหมาย 3. ผอ.รพศ./ผอ.รพท./ผอ.รพช. 4. นพ./เภสชกร/พยาบาลวชาชพ/นวก.สธ. ต งแตระดบ ชานาญการขนไป จพง.เภสชกรรม/พยาบาลเทคนค/ จพง.สธ.ตงแตระดบชานาญงานขนไป ท ผอ.มอบหมาย 5. สาธารณสขอาเภอ/กงอาเภอ และนวก.สธ./พยาบาลวชาชพ ต งแตระดบ ชนก. ขนไป จพง.สธ./พยาบาลเทคนค ต งแตระดบ ชนง. ขนไป ทสสอ./สธ.กงอาเภอมอบหมาย 6. หวหนา สอ./นวก.สธ./พยาบาลวชาชพ ต งแตระดบ ชนก. ขนไป ประจาสถานอนามย

เขตทองท ทรบผดชอบ

ตามทกระทรวง สาธารณสข

กาหนด

สวนภมภาค

เจาพนกงานสาธารณสข

เขตทองท ทรบผดชอบ ขององคกร ปกครอง

สวนทองถนน น ๆ

สวนทองถน

3. ผอ. กองสาธารณสขและสงแวดลอม เมองพทยา 4. ผอ.สานกการสาธารณสขและสงแวดลอม เทศบาล 5. ผอ. กองสาธารณสขและสงแวดลอม เทศบาล 6. หน. กองสาธารณสขและสงแวดลอม เทศบาล

1. ผอ.สานกอนามย/ผอ.กองสอ./กองสขาภบาลสงแวดลอม กทม. 2. หน.ฝายสงแวดลอมและสขาภบาล สนง.เขต กทม.

7. ผอ.กอง/หน.สวนสาธารณสขและสงแวดลอม อบต.

2.อานาจหนาทของเจาพนกงาน

ว.1 แจง จพง.ทองถนเพอออกคาสง

เมอพบเหนการปฏบตทไมถกตอง

ว.2 ออกคาสงใหแกไขปรบปรงได

กรณทเปนอนตรายรายแรงและ

ตองแกไขโดยเรงดวน แลวแจง

จพง.ทองถน ทราบ

สาธารณสข

ม.46

ผซงไดรบแตงตง

จากเจาพนกงานทองถน

ขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนท

เจาพนกงานทองถนแตงตง เพอปฏบต

หนาทตามมาตรา 44 วรรคหนงในเขต

อานาจของราชการสวนทองถนนน ในเรอง

ใดหรอทกเรองกได

1) เจาพนกงาน ทองถน 2) เจาพนกงาน สาธารณสข 3) ผซงไดรบแตง ตงจาก จพง. ทองถน

(1) เรยกบคคลมาใหถอยคา ทาคาชแจงหรอสงเอกสาร

(2) เขาไปในอาคารหรอสถานทใดๆในระหวางพระ

อาทตยขน-ตก หรอในเวลาทาการเพอตรวจสอบ

ควบคม หรอดหลกฐาน

(3) แนะนาใหผประกอบการปฏบตใหถกตองตาม

เงอนไขหรอขอกาหนดของทองถน

(4) ยดหรออายด สงของใดๆทอาจเปนอนตราย เพอดาเนนคด หรอทาลายในกรณทจาเปน

(5) เกบหรอนา สนคา หรอสงของใดๆท สงสย

หรออาจกอเหตราคาญในปรมาณทสมควร

เพอเปนตวอยางในการตรวจสอบ โดยไมตองใชราคา

ม.44

การแสดงบตรประจาตวเจาพนกงาน

1) บตรประจาตวตามทกาหนดในกฎกระทรวง

แบบบตรประจาตวเจาพนกงานฯ พ.ศ. 2548

2) ตองแสดงบตรประจาตวฯตอบคคล

ซงเกยวของในขณะปฏบตหนาท

3) ใหบคคลทเกยวของอานวยความสะดวก

ตามสมควร

ม. 44 วรรคสาม

จพถ. จพส. ผซงไดรบแตงตงจาก จพถ.

ในการปฏบตหนาทตาม พ.ร.บ. น

เปนพนกงานฝายปกครอง/ตารวจ

ตาม ป.วธพจารณาความอาญา

เปนเจาพนกงานตาม ป.อาญา

ม. 47

คณะ กก.สธ. อธบดกรมอนามย

รมต. กฎ/ประกาศกระทรวง

สรปโครงสรางอานาจหนาทตาม พรบ.สธ.

คณะอนกก. ราชการสวนทองถน จพง.ทองถน

• สนบสนน • สอดสองดแล

จพง. สธ. แจง

ผซงไดรบแตงตง • ออกขอกาหนด • อนญาต/ไมอนญาต • ออกคาสง

ผปก./เอกชน/ประชาชน ออกคาสง ตาม ม.8

คณะกรรมการเปรยบเทยบคด จพง.ทองถน/ผไดรบมอบหมาย

มการฝาฝน พรบ.

เปรยบเทยบคด(ปรบ) ดาเนนคดทางศาล

แตงตง

ประเดนทสงสยและขอซกถาม Tel. 0-2590-4175 Fax 0-2591-8180

http://laws.anamai.moph.go.th

E-mail: laws@anamai.mail.go.th

สาหรบสารบญญต หมวด 3-9 การยกรางขอกาหนดของ

ทองถน และแนวทางการบงคบใชกฎหมายเรอง......

การตรวจแนะนา

การพจารณาออกใบอนญาต/หนงสอรบรองการแจง

การออกคาสงทางปกครอง

การเปรยบเทยบและการดาเนนคด

โปรดตดตาม

ตอนตอไป