01. Становішча ў Беларусі напярэдадні Кастрычніцкай...

Становішча ў Беларусі напярэдадні

Кастрычніцкай рэвалюцыі

Праблемы падчас I Сусветнай вайны

1. На тэрыторыі Беларусі – баявыя дзеянні.Лінія фронта: Дзвінск – Смаргонь – Баранавічы – Пінск:Захад – нямецкія войскі, усход – войскі Заходняга фронту.У Магілёве – Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандуючага.

2. Эканамічны заняпад:Прамысловасць

Шмат прадпрыемстваў ліквідавана

Але!Рост колькасці

прадпрыемстваў, якія выраблялі тавары для арміі

Сельская гаспадарка• Скарачэнне пагалоўя жывёлы;• Скарачэнне пасяўных плошчаў.Спробы выйсця:Царызм: харчразвёрстка;Часовы Урад: манаполія на хлеб і

мучныя вырабы.Вынік:oпагроза голаду;oнедахоп тавараў першай

неабходнасці і г.д.

Дэмаграфічны склад: класыНепрывіліяваныя• Рабочыя;• Сяляне.

ПрывіліяваныяoПамешчыкі;oБуржуазія, у т.л. сельская;oІнтэлегенцыя.

Склад насельніцтва

Прывіліяваныя Непрывіліяваныя

Дэмаграфічны склад: нацыянальнасці

Беларусы;Яўрэі;Рускія;Палякі і г.д.

Нацыянальны склад

Беларусы Яўрэі Рускія Палякі Іншыя

Суаднясіце – беларусы, рускія, палякі;

– яўрэі;

– беларусы;

– беларусы, яўрэі;

– беларусы;

– рускія, беларусы.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады

партыйЭканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеПамешчыцка-клерыкальныя

Захаванне памешчыцкага землеўладання.

Ліберальна-буржуазныяРэвалюцыйна-дэмакратычныя

Крайнія левыя Свабоднае самавызначэнне народаў.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеПамешчыцка-клерыкальныя

Захаванне памешчыцкага землеўладання.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеПамешчыцка-клерыкальныя

Беларускі саюз зямельных уласнікаў, Саюз беларускага праваслаўнага духавенства, Заходне-Рускае таварыства.

Захаванне памешчыцкага землеўладання.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеПамешчыцка-клерыкальныя

Беларускі саюз зямельных уласнікаў, Саюз беларускага праваслаўнага духавенства, Заходне-Рускае таварыства.

Захаванне памешчыцкага землеўладання.

Беларусы – не самастойны этнас, а атгалінаванне рускага этнаса.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеЛіберальна-буржуазныя

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеЛіберальна-буржуазныя

Беларуская партыя народных сацыялістаў, Беларуская хрысціянская дэмакратыя, Беларускі народны саюз і г.д.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеЛіберальна-буржуазныя

Беларуская партыя народных сацыялістаў, Беларуская хрысціянская дэмакратыя, Беларускі народны саюз і г.д.

Правядзенне палітыкі ў інтарэсах буржуазіі.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеЛіберальна-буржуазныя

Беларуская партыя народных сацыялістаў, Беларуская хрысціянская дэмакратыя, Беларускі народны саюз і г.д.

Правядзенне палітыкі ў інтарэсах буржуазіі.

Аўтаномія Беларусі ў межах Расійскай рэспублікі, навучанне і набажэнствы на беларускай мове.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады

партыйЭканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеРэвалюцыйна-дэмакратычныя

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады

партыйЭканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеРэвалюцыйна-дэмакратычныя

БСГ

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады

партыйЭканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеРэвалюцыйна-дэмакратычныя

БСГ Адкладанне зямельнага пытання да “краявога сейма”, увядзенне сацыялістычнага парадку.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады

партыйЭканамічныя

пытанніНацыянальнае

пытаннеРэвалюцыйна-дэмакратычныя

БСГ Адкладанне зямельнага пытання да “краявога сейма”, увядзенне сацыялістычнага парадку.

Аўтаномія Беларусі ў складзе Расійскай федэратыўнай рэспублікі.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае

пытаннеКрайнія левыя

Свабоднае самавызначэнне народаў.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае

пытаннеКрайнія левыя

Камітэты РСДРП(б) – Палесскі, Мінскі і інш., БСДРП.

Свабоднае самавызначэнне народаў.

Палітычныя плыніНакірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае

пытаннеКрайнія левыя

Камітэты РСДРП(б) – Палесскі, Мінскі і інш., БСДРП.

Аб’яднаць усе банкі і ўсталяваць дзяржаўны кантроль над імі, кантроль Саветаў над вытворчасцю і размеркаваннем прадуктаў, канфіскацыя і нацыяналізацыя ўсіх памешчыцкіх земляў.

Свабоднае самавызначэнне народаў.

Накірунак Прыклады партый Эканамічныя пытанні Нацыянальнае пытаннеПамешчыцка-клерыкальныя

Беларускі саюз зямельных уласнікаў, Саюз беларускага праваслаўнага духавенства, Заходне-Рускае таварыства.

Захаванне памешчыцкага землеўладання.

Беларусы – не самастойны этнас, а атгалінаванне рускага этнаса.

Ліберальна-буржуазныя

Беларуская партыя народных сацыялістаў, Беларуская хрысціянская дэмакратыя, Беларускі народны саюз і г.д.

Правядзенне палітыкі ў інтарэсах буржуазіі.

Аўтаномія Беларусі ў межах Расійскай рэспублікі, навучанне і набажэнствы на беларускай мове.

Рэвалюцыйна-дэмакратычныя

БСГ Адкладанне зямельнага пытання да “краявога сейма”, увядзенне сацыялістычнага парадку.

Аўтаномія Беларусі ў складзе Расійскай федэратыўнай рэспублікі.

Крайнія левыя Камітэты РСДРП(б) – Палесскі, Мінскі і інш., БСДРП.

Аб’яднаць усе банкі і ўсталяваць дзяржаўны кантроль над імі, кантроль Саветаў над вытворчасцю і размеркаваннем прадуктаў, канфіскацыя і нацыяналізацыя ўсіх памешчыцкіх земляў.

Свабоднае самавызначэнне народаў.

З’езды беларускіх нацыянальных арганізацый

Сакавік 1917 г. – першы з’езд.Ліпень 1917 г. – другі з’езд. Створана ЦРБА (пазней – ВБР) – кіруючы орган.Патрабаванні Рады:Аўтаномія Беларусі ў РФ;Развіццё культуры і мовы;Арганізацыя беларускага войска.

Становішча бальшавікоўКарнілаўскі мяцеж

Падаўлены пры актыўным удзеле бальшавікоў

Рост уплыву бальшавікоў

“Бальшавізацыя” Саветаў

Перадумовы Кастрычніцкай рэвалюцыі:

1. Першая сусветная вайна;2. Невырашанасць аграрнага пытання;3. Невырашанасць нацыянальнага пытання;4. Невырашанасць рабочага пытання.

Падзенне папулярнасці Часовага ўрада

Рост уплыву бальшавікоў

Падзеі Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Беларусі

Кастрычніцкая рэвалюцыя ў Расіі

25 кастрычніка 1917 г. – захоп улады бальшавікамі.Змена ўлады:• Арышт Часовага ўрада.• Уся ўлада – да Ваенна-

Рэвалюцыйнага камітэта (ВРК) – орган Петраградскага Савета.

З’езд Саветаў25 кастрычніка 1917 г. – ІІ Усерасійскі з’езд Саветаў рабочых і салдацкіх дэпутатаў. 51 дэлегат з Беларусі.

Дэкрэты:• Аб міры;• Аб зямлі.

Органы ўлады

Заканадаўчая ўлада

•Усерасійскі Цэнтральны выканаўчы камітэт

Выканаўчая ўлада

• Савет Народных камісараў

Кастрычніцкая рэвалюцыя і Мінск

25 кастрычніка 1917 г. – стала вядома пра рэвалюцыю.Мінскі Савет забірае ўладу.27 кастрычніка – створаны ВРК Заходняга фронту. Кіраўнік – К. Ландар.

Але!Эсэры, меншавікі і інш. – супраць

27 кастрычніка – створаны Камітэт выратавання рэвалюцыі.

КампрамісПеравага сіл –

Дамова:• Камітэту выратавання рэвалюцыі –

улада;• Камітэт выратавання рэвалюцыі не

ўводзіць войскі ў Маскву і Петраград.

на баку Камітэта выратавання рэвалюцыі.

Мабілізацыя сіл бальшавікоў1 лістапада – з Баранавіч у Мінск прыходзяць войскі і браняпоезд на чале з У. Пралыгіным

Бальшавікі атрымалі перавагу ў сіле

Распушчаны Камітэт выратавання рэвалюцыі

Уся ўлада – да ВРК Заходняга фронта

Кастрычніцкая рэвалюцыя і Магілёў

Асаблівасць – там Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандуючага.Мэта бальшавікоўліквідаваць Стаўку.Спосабы дасягнення мэты:• У Магілёў накіраваны войскі.• Новы галоўнакамандуючы – М.

Крыленка.Вынік:• Былы галоўнакамандуючы забіты.• 20 лістапада – пачала дзейнічаць

савецкая ўлада ў Магілёве.

Асаблівасці ўсталявання ўлады на Беларусі ў кастрычніку-лістападзе 1917 г.

1. Усталявана толькі на неакупаванай частцы;2. Вялікую ролю адыгралі салдаты Заходняга фронту;3. Ускладнялася наяўнасцю Стаўкі Вярхоўнага

Галоўнакамандуючага.4. На ўладу прэтэндавалі нацыянальныя арганізацыі.

Органы ўлады на БеларусіЗаканадаўчая ўлада•Аблвыканкамзах (Абласны выканаўчы камітэт Заходняй Вобласці і фронта);• Кіраўнік: М. Рагазінскі.

Выканаўчая ўлада• СНК Заходняй вобласці і фронту;• Кіраўнік: К. Ландар

Орган партыйнай улады

Паўночна-Заходні абласны камітэт РСДРП(б);Кіраўнік: А. Мяснікоў.

Мерапрыемствы савецкай улады:

Рабочы кантроль над вытворчасцю;

8-гадзінны рабочы дзень;Канфіскацыя памешчыцкіх

земляў;Стварэнне першых калектыўных

гаспадарак;Ліквідацыя непісьменнасці;Павелічэнне колькасці школ і г.д.

Палітыка ваеннага камунізмаС/г:• Харчразвёрстка.

Прамысловасць:• Нацыяналізацыя большасці

прадпрыемстваў. Гандаль:• Забарона прыватнага гандлю і

гандлю хлебам;• Дзяржаўная хлебная манаполія.

Палітыка ваеннага камунізмаКіраванне эканомікай:• Цэнтралізацыя;• Карткавая сістэма;• Усеагульная працоўная павіннасць;• Ураўняльная аплата, бясплатныя

камунальныя паслугі і г.д.

Антысавецкія выступленні сялянства