1. ต้นทุนการท...

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

1. ต้นทุนการท าธุรกิจ

ราคาที่ดินในกัมพูชา ที่ดินในประเทศกัมพูชามีช่วงราคาระหว่าง 5- 6,000 USD/ตร.ม. ขึ้นอยู่กับประเภทของ

พ้ืนที่และแหล่งที่ตั้ง ซึ่งสามารถจ าแนกเป็นรายจังหวัดได้ตามตารางต่อไปนี้

ประเภทท่ีดิน ราคา (USD/ตร.ม.) พนมเปญ เสียมเรียบ พระสีหนุ

First Commercial Land Second Commercial Land Third Commercial Land First Residential Land

Second Residential Land Third Residential Land

Development Land

4,000-6,000 2,500-3,000 1,000-1,500 1,800-2,500

800-1,200 50-300 15-50

1,500-2,500 800-1,000

300-500 300-500 150-200 50-100

5-20

800-1,200 400-600 200-300 300-500 150-200 50-100

5-20 Source: Bonna Realty Group (Cambodian Estate) as of November 2012

ค่าเช่าที่พัก ค่าเช่าที่พักในพนมเปญมีอัตราเฉลี่ยตั้งแต่ 150 – 2,600 USD ต่อเดือน โดยสามารถ

จ าแนกตามที่ตั้ง ขนาดพ้ืนที่ และประเภทของที่ห้องพักได้ดังนี้

ที่ตั้ง ประเภท พื้นที่ ราคาเช่าเฉลี่ยต่อเดือน

(USD)

Prime Area (Fully Furnished)

แบบสตูดิโอ 45 ตร.ม. 500-800 1 ห้องนอน / 1 ห้องน้ า 70 ตร.ม. 600-1,000 2 ห้องนอน / 1 ห้องน้ า 110 ตร.ม. 1,000-1,500 2 ห้องนอน / 2 ห้องน้ า 120-130 ตร.ม 1,000-2,000

Commercial Area

ชั้นล่าง มาตรฐาน 4 x 16 m2

700-1,200 ชั้นล่าง + ชั้น 1 900-1,500 ชั้นล่าง + ชั้น 3 1,200-2,500 ชั้น 1 + ชั้น2 200-350

ที่ตั้ง ประเภท พื้นที่ ราคาเช่าเฉลี่ยต่อเดือน

(USD)

Around Market ชั้นล่าง มาตรฐาน

4 x 16 m2 800-1,500

ชั้นล่าง + ชั้น 1 1,000-1,700

1.1 ราคาที่ดิน 1.1 ราคาที่ดิน

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

อัตราค่าแรงงานของประเทศกัมพูชาสามารถแบ่งได้ตามต าแหน่ง โดยมีรายละเอียดดังนี้

ต ำแหน่ง อัตรำเงินเดิน (USD)/เดือน ผู้จัดการ (ต่างชาติ) 2,000 – 3,000 USD ผู้จัดการ (กัมพูชา) 1,500 – 2,000 USD หัวหน้างาน 500 USD ช่าง 300 USD บัญชี 300 USD พนักงานทั่วไป (วุฒิปริญญาตรี) 200 USD พนักงานทั่วไป (ต่ ากว่าปริญญาตรี) พนักงานท าความสะอาด

150 USD

แรงงานในโรงงานภาคอุตสาหกรรมการ์เม้นและรองเท้าตามที่กฎหมายก าหนด

100 USD

ข้อมูลเพิ่มเติม

1. อัตราค่าแรงของประเทศกัมพูชาในต าแหน่งผู้จัดการ (ต่างชาติ) จะมีอัตราจ้างเริ่มตั้งแต่ 2,000 – 3,000 USD/เดือน เนื่องจาก ประเทศกัมพูชามีปัญหาในการขาดผู้จัดการและหัวหน้างานที่มีความรู้และประสบการณ์ จึงต้องมีการจ้างผู้จัดการจากต่างประเทศเข้ามาบริหารงาน บริษัททั่วไปเมื่อเริ่มต้นกิจการจะน าผู้จัดการมาจากต่างชาติและจะจ้างผู้จัดการชาวกัมพูชามาเรียนรู้วิธีการบริหารงาน เป็นวิธีการสร้างผู้จัดการชาวกัมพูชาและเป็นการลดงบประมาณในการจ้างผู้จัดการชาวต่างประเทศได้

2. ประเทศกัมพูชามีปัญหาขาดแคลนแรงงานในต าแหน่งช่าง วิศวะ และบัญชี จึงส่งผลให้มีอัตราค่าแรงท่ีสูง 3. ส าหรับพนักงานทั่วไปวุฒิปริญญาตรีค่าแรงจะเริ่มตั้งแต่ 200 USD/เดือน 4. ส าหรับพนักงานทั่วไป(ต่ ากว่าปริญญาตรี) พนักงานท าความสะอาด จะอ้างอิงตามอัตราค่าจ้างขั้น

ต่ าของแรงงานในอุตสาหกรรมเครื่องนุ่งห่มและรองเท้า ซึ่งกฎหมายก าหนดไว้เท่ากับ 100 USD/เดือน (พ.ศ.2557) และเมื่อรวมกับค่าที่พัก ค่าอาหาร โบนัส ค่าเดินทาง ค่าล่วงเวลา ฯลฯ จึงต้องคิดอัตราต้นทุนค่าจ้างพนักงานดังกล่าวประมาณ 150 USD/เดือน

1.3 ต้นทุนด้ำนแรงงำน (ค่ำแรง)

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ชั้นล่าง + ชั้น 3 1,300-2,600 ชั้น 1 + ชั้น2 200-350

Market Area

ชั้นล่าง 800-1,000 ชั้นล่าง + ชั้น 1 850-1,100 ชั้นล่าง + ชั้น 3 950-1,500 ชั้น 1 + ชั้น2 300-400

Residential – 1

ชั้นล่าง 400-500 ชั้นล่าง + ชั้น 1 450-550 ชั้นล่าง + ชั้น 3 650-850 ชั้น 1 + ชั้น2 350-450

Residential – 2

ชั้นล่าง 300-400 ชั้นล่าง + ชั้น 1 350-450 ชั้นล่าง + ชั้น 3 400-550 ชั้น 1 + ชั้น2 150-250

Source: Bonna Realty Group; ASEAN Facts and Figures December 2012 Research

ค่าเช่าส านักงาน

ส านักงานในกัมพูชามีอัตราค่าเช่าระหว่าง 8 - 25 USD/ ตร.ม. โดยจ าแนกตามบริเวณที่ตั้งของส านักงาน ตามตารางต่อไปนี้

บริเวณที่ตั้งส านักงาน ค่าเช่าเฉลี่ยต่อเดือน (USD/ m2)

Prime Areas 15-25 Secondary Area 8-13 Source: Bonna Realty Group (Cambodian Estate) as of November 2012

ค่าเช่า/ราคาโรงงาน โรงงานในกัมพูชามีอัตราค่าเช่าอยู่ระหว่าง 1.0-1.8 USD/ตร.ม./เดือน ขณะที่มีราคาขาย

อยู่ระหว่าง 40 – 350 USD/ตร.ม จ าแนกตามบริเวณที่ตั้งของโรงงาน ดังตารางต่อไปนี้

ประเภท ที่ตั้ง ค่าเช่ารายเดือน (USD/ตร.ม) โรงงานสร้างเสร็จ

Prime Areas Other Areas

1.35-1.80 1.15-1.35

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

บริเวณที่ตั้ง ขนาด (ตร.ม.) ค่าเช่ารายเดือน (USD/ตร.ม.)

ราคาขาย (USD/ ตร.ม.)

ถนนหมายเลข 2 2,900 1.35-1.80 250-350 BoeungTompun ถนน 371

5,000 1.15-1.35 150-300

ถนน Veng Sreng, ถนนหมายเลย 3, 4

ขนาดพ้ืนที่: 3,250 ขนาดโรงงาน: 2,750

1.0-1.5 70-150 40-120

Source: Bonna Realty Group (Cambodian Estate) as of November 2012

ค่าเช่าคลังสินค้า ค่าเช่าคลังสินค้าในประเทศกัมพูชาอยู่ระหว่าง 1.00-1.80USD/ตร.ม ขึ้นอยู่กับที่ตั้งของ

คลังสินค้า โดยสามารถจ าแนกได้ตามตารางต่อไปนี้

ที่ตั้ง ขนาด ค่าเช่าเฉลี่ย (USD/ตร.ม.) เขตอุตสาหกรรม (ถนน Veng Sreng) 1,000-6,000 m2 1.00 Boeung Tom Pun area --- 1.00-1.50 Chamkadong area --- 1.00-1.35 Cam Chao --- 1.00-1.50 StengMeanchey --- 1.00-1.80 Source: Bonna Realty Group (Cambodian Estate) as of November 2012

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ค่าน ้าประปา ค่าน้้าประปาในประเทศกัมพูชา มีราคาเริ่มตั้งแต่ 550 - 3,400 เรียล/ลบ.ม. ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ

ประเภทของผู้บริโภค ปริมาณการใช้ และจังหวัดที่ตั้งอยู่ โดยมีรายละเอียดดังตารางต่อไปนี้ ประเภท อัตราค่าน้้า/ลบ.ม. หน่วยงานรับผิดชอบ

เมืองพนมเปญ ที่พักอาศัย ตั้งแต่ 0 – 7 ลบ.ม. 550 เรียล/ลบ.ม. Phnom Penh Water

Supply Authority (PPWSA)

ตั้งแต่ 8 – 15 ลบ.ม. 770 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 16 – 50 ลบ.ม. 1,010 เรียล/ลบ.ม. มากกว่า 51 ลบ.ม. 1,270 เรียล/ลบ.ม.

สถาบันหรือชุมชน 1,030 เรียล/ลบ.ม. หน่วยงานธุรกิจหรืออุตสาหกรรม

ตั้งแต่ 0 – 100 ลบ.ม. 950 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 101 – 200 ลบ.ม. 1,150 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 201 – 500 ลบ.ม. 1,350 เรียล/ลบ.ม. มากกว่า 501 ลบ.ม. 1,450 เรียล/ลบ.ม.

เสียมเรียบ ที่พักอาศัย ตั้งแต่ 1 – 7 ลบ.ม. 1,100 เรียล/ลบ.ม. Siem Reap Water

Supply Authority

ตั้งแต่ 8 – 15 ลบ.ม. 1,500 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 16 – 30 ลบ.ม. 1,800 เรียล/ลบ.ม. มากกว่า 31 ลบ.ม. 2,000 เรียล/ลบ.ม.

หน่วยงานธุรกิจหรืออุตสาหกรรม

ตั้งแต่ 0 – 50 ลบ.ม. 1,900 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 51 – 150 ลบ.ม. 2,400 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 151 – 350 ลบ.ม. 2,900 เรียล/ลบ.ม. มากกว่า 351 ลบ.ม. 3,400 เรียล/ลบ.ม.

พระสีหนุ (สีหนุวิลล์) ประเภทท่ี 1 ตั้งแต่ 1 – 7 ลบ.ม. 1,500 เรียล/ลบ.ม. PreahSihanuok

supply ประเภทท่ี 2 ตั้งแต่ 1 – 7 ลบ.ม. 1,500 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 8 – 15 ลบ.ม. 1,800 เรียล/ลบ.ม.

ประเภทท่ี 3 ตั้งแต่ 1 – 7 ลบ.ม. 1,500 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 8 – 15 ลบ.ม. 1,800 เรียล/ลบ.ม. ตั้งแต่ 16 – 30 ลบ.ม. 2,000 เรียล/ลบ.ม.

Source: MIME as of September 2012

ค่าบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ (พ.ค. 56)

ประเภทการโทร อัตราค่าบริการ (USD/นาที) Cellcard Metfone Smart

1.4 ค่าสาธารณูปโภคต่างๆ

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ในเครือข่าย 0.05-0.07 0.05 0.05 นอกเครือข่าย 0.08 0.08 0.08 ระหว่างประเทศ 0.045-0.35 0.10-0.25 0.04 – 7.00

ต้นทุนค่าไฟฟ้า

ปัจจุบันรัฐบาลกัมพูชายังไม่สามารถตอบสนองความต้องการใช้ไฟฟ้าของประชาชนที่เพ่ิมขึ้นประมาณร้อยละ 15-20 ต่อปี ดังนั้น จึงถือว่าไฟฟ้าเป็นปัจจัยที่ฉุดความเจริญเติบโตของประเทศทางหนึ่งอัตราค่าไฟฟ้าของกัมพูชาเมื่อเทียบกับประเทศเพ่ือนบ้านพบว่าสูงกว่าไทยถึง 3 เท่า สูงกว่าลาว 5 เท่า และสูงกว่าเวียดนาม 2 เท่า ค่าไฟฟ้าเริ่มตั้งแต่ 16 เซนต์จนถึง 30 เซนต์/กิโลวัตต์ และจะสูงกว่านี้หากเป็นนอกเมืองคือ 90เซนต์/กิโลวัตต์อัตราค่าไฟฟ้าจ้าแนกตามจังหวัดและประเภทของผู้ใช้(1 USD = 4,000 เรียล) โดยมีรายละเอียด ดังนี้

ประเภท ปริมาณการใช้ อัตราค่าไฟฟ้า พนมเปญ กันดาล กัมปงสปือ ที่พักอาศัญในเขตจังหวัดพนมเปญ และตาขเมา(กันดาล)

ปริมาณการใช้ต่อเดือนน้อยกว่าหรือเท่ากับ 50kWh

610เรียล/kWh

ปริมาณการใช้ต่อเดือนมากกว่า 50kWh

720 เรียล/kWh

ที่พักอาศัยในเขตจังหวัดกัมปงสปือ ไม่ก้าหนด 720 เรียล/kWh หน่วยงานราชการ สถานทูต และท่ีพักของข้าราชการต่างประเทศ

ไม่ก้าหนด 820 เรียล/kWh

หน่วยงานภาคธุรกิจและโรงงานอุตสาหกรรม

ผู้ใช้ชนาดรายเล็ก *MA+0.036 USD/kWh ผู้ใช้ขนาดกลาง MA+0.028 USD/kWh ผู้ใช้ขนาดใหญ่ MA+0.024 USD/kWh

ผู้ใช้แรงดันไฟฟ้าระดับกลาง (MV)

MA+0.020 USD/kWh

พระสีหนุ ที่พักอาศัย ไม่ก้าหนด 720 Riel/kWh หน่วยงานราชการ ไม่ก้าหนด 820 Riel/kWh สถานทูต ที่พักของข้าราชการต่างประเทศ หน่วยงานภาคธุรกิจและโรงงานอุตสาหกรรม

ผู้ใช้ชนาดรายเล็ก MA+0.046 USD/kWh ผู้ใช้ขนาดกลาง MA+0.038 USD/kWh ผู้ใช้ขนาดใหญ่ MA+0.034 USD/kWh

ผู้ใช้แรงดันไฟฟ้าระดับกลาง (275-500 KVA)

MA+0.025 USD/kWh

ผู้ใช้แรงดันไฟฟ้าระดับกลาง (501-1000 KVA)

MA+0.022 USD/kWh

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ประเภท ปริมาณการใช้ อัตราค่าไฟฟ้า ผู้ใช้แรงดันไฟฟ้าระดับกลาง

(1001-3000 KVA) MA+0.018 USD/kWh

MV customers (> 3000 KVA)

MA+0.015 USD/kWh

เสียมเรียบ ทุกประเภท ผู้ใช้ชนาดรายเล็ก 820 Rile/kWh

ผู้ใช้ขนาดกลาง 800 Rile/kWh ผู้ใช้ขนาดใหญ่ 750 Rile/kWh

ผู้ใช้แรงดันไฟฟ้าระดับกลาง 700 Rile/kWh บริษัท Shu Jing Electronics 600 Rile/kWh

ผู้มีใบอนุญาตจ้าหน่ายไฟฟ้า 600 Rile/kWh *MA อัตราค่าไฟเฉลี่ยของ IPP ทั้งเดือนในเดือนก่อน Source: กระทรวงอุตสากรรรม เหมืองแร่ และพลังงาน

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ต้นทุนการขนส่งในการส่งออกสินค้า

1. ส่งออก ณ ท่าเรือ สีหนุวิลล์ จากพนมเปญ ไป ท่าเรือสีหนุวิลล์ ส าหรับ ตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 20 ฟุต มีค่าใช้จ่าย

ประมาณ 400 USD (รวม ค่ารถบรรทุก, ค่าจัดท าเอกสาร, ค่าด าเนินการส่งออกสินค้า, ใบรับรองแหล่งก าเนิด, ค่าผ่านทาง, เบ็ดเตล็ด และภาษีมูลค่าเพ่ิม) ค่าใช้จ่ายที่ท่าเรือ สีหนุวิลล์ 350 USD ระยะเวลา 7-8 ชั่วโมง ทางถนน

2. ส่งออก ณ โฮจิมินต์ โดยผ่านทางบาเวต จากพนมเปญไปโฮจิมินต์ ส าหรับตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 40 ฟุต มีค่าใช้จ่ายประมาณ

880 USD และส าหรับตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 20 ฟุต มีค่าใช้จ่ายประมาณ 820 USD (รวมค่าด าเนินการส่งออก ยกเว้นค่าใช้จ่ายที่ท่าเรือ โฮจิมินต์) ระยะเวลาประมาณ 15 ชั่วโมง ทางถนน

3. ส่งออก ณ ท่าเรือ ไคเมป จากท่าเรือ พนมเปญ ไปท่าเรือไคเมป มีค่าใช้จ่าย800-850 USD (รวมค่าด าเนินการ

ศุลกากรทั้งฝั่งกัมพูชาและเวียดนาม) ระยะเวลา 36 ชั่วโมง ทางแม่น้ า

ต้นทุนการขนส่งในการน าเข้าสินค้า 1. น าเข้าจากท่าเรือไคเมป

จากท่าเรือไคเมป มายัง ท่าเรือพนมเปญ มีค่าใช้จ่าย ประมาณ 1,300 USD (รวมค่าด าเนินการศุลกากรทั้งฝั่งกัมพูชาและเวียดนาม)

2. น าเข้าจากประเทศไทย จากประเทศไทย มายัง พนมเปญ ส าหรับตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 40 ฟุต มีค่าใช้จ่าย

ประมาณ 1,600 USD (รวมค่าด าเนินการศุลกากรฝั่งไทย แต่ไม่รวมในฝั่งกัมพูชา)ระยะเวลา 20 ชั่วโมง ทางถนนทั้งนี้ ต้นทุนการขนส่งดังกล่าว อาจเปลี่ยนแปลง ตามประเภทสินค้า ขนาดตู้คอนเทนเนอร์ ค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายต่างๆ และเงื่อนไขอ่ืนๆที่เก่ียวข้อง

ต้นทุนการขนส่งโดยเฉลี่ยในกัมพูชา ไทย และเวียดนาม การขนส่งระหว่างกัมพูชา กับ ไทย และเวียดนาม มีต้นทุนเฉลี่ยต่อระยะทาง 100 กม.

เท่ากับ 9 USD/ตันส าหรับการขนส่งระหว่าง กรุงเทพ-พนมเปญ และ 13 USD/ตันส าหรับการขนส่งระหว่าง พนมเปญ- โฮจิมินต์เมื่อจ าแนกจะพบว่าเป็นต้นทุนค่าขนส่งภายในประเทศไทยและเวียดนาม เท่ากับ 6 USD/ตันและ 7 USD/ตันตามล าดับ ส าหรับการขนส่งภายในประเทศกัมพูชานั้นมีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 20 USD/ตันซึ่งมากกว่าไทยและเวียดนามเกิน 2 เท่า

1.5 ต้นทุนด้านโลจิสติกส์, อัตราค่าขนส่ง

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ภาษีกัมพูชาที่สําคัญได้แก่ 1. ภาษีกําไร (Tax on Profit: TOP)

ภาษีกําไรคือภาระหนี้สินของผู้เสียภาษีที่มีภูมิลําเนาในกัมพูชาบนพ้ืนฐานของรายได้ที่มาจากแหล่งที่มาในกัมพูชาและจากแหล่งที่มาในต่างประเทศ และสําหรับผู้เสียภาษีที่มิได้มีภูมิลําเนาอยู่ในกัมพูชา ภาษีนี้จะคํานวณจากรายได้เฉพาะจากแหล่งที่มาในกัมพูชาเท่านั้น อัตราภาษีบนพ้ืนฐานของกําไรประจําปี มีดังนี้

ที่มาของกําไร อัตราภาษี กําไรที่นิติบุคคลได้มา ร้อยละ 20 กําไรที่ได้มาจากสัญญาแบ่งปันผลผลิตน้ํามันและก๊าซธรรมชาติ และที่ได้มาจากการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งรวมถึง ไม้ สินแร่ ทองคํา และอัญมณี

ร้อยละ 30

กําไรจากโครงการส่งเสริมการลงทุน ในช่วงเวลาที่ได้รับการยกเว้นภาษีตามที่ได้กําหนดไว้แล้วโดย CDC

ร้อยละ 0

เบี้ยประกันที่ได้รับตลอดปีภาษี สําหรับการประกัน หรือ การรับประกันต่อในความเสี่ยงด้านต่างๆ ในราชอาณาจักรกัมพูชา

ร้อยละ 5

สําหรับภาษีอัตราก้าวหน้าสําหรับบุคคลธรรมดา หรือธุรกิจที่ครอบครองโดยบุคคลธรรมดาเพียงคน

เดียว มีรายละเอียดตามตาราง ต่อไปนี้ กําไรต่อปีท่ีต้องเสียภาษี อัตราภาษี

ตั้งแต่ 0 ถึง 6,000,000เรียล ร้อยละ 0 ตั้งแต6่,000,001 ถึง 15,000,000เรียล ร้อยละ5 ตั้งแต1่5,000,001ถึง 102,000,000เรียล ร้อยละ 10 ตั้งแต1่02,000,001 ถึง 150,000,000เรียล ร้อยละ 15 มากกว่า 150,000,001เรียล ร้อยละ20

การชําระภาษีกําไร (Profit Tax Return) แบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ 1) การชําระเป็นรายเดือน สําหรับ ภาษีกําไรล่วงหน้า (Prepayment of Profit Tax)

ในอัตรา 1% ของรายรับรวมของธุรกิจรวมกับภาษีทุกประเภท ยกเว้น VAT โดยต้องทําการชําระภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป

2) การชําระภาษีรายปีตามแบบฟอร์มที่กําหนดโดยหน่วยงานจัดเก็บภาษี โดยต้องชําระภายใน 3 เดือนหลังจากสิ้นปีภาษี คือ ชําระภายในเดือนมีนาคมของทุกปี โดยสามารถนําภาษีกําไรล่วงหน้ามาหักออก เพ่ือชําระเฉพาะส่วนต่างได้ ในกรณีที่ภาษีกําไรต่อปีมีมูลค่ามากกว่า ภาษีกําไรล่วงหน้าทั้ง 12 เดือนรวมกัน ภาษีขั้นต่ําเป็นภาษีที่ต้องชําระโดยผู้เสียภาษีอากรภายใต้ระบบประเมินตนเอง ในอัตรา 1% ของรายรับรวมทั้งปีของธุรกิจรวมกับภาษีทุกประเภท ยกเว้น VAT โดยชําระพร้อมกับการชําระ

1.7 อัตราภาษี

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ภาษีกําไรประจําปี ทั้งนี้หากภาษีกําไรมีมูลค่าสูงกว่าภาษีขั้นต่ํา ให้ชําระเฉพาะภาษีกําไร แต่หากภาษีกําไรมีมูลค่าต่ําว่าภาษีข้ันต่ํา ให้ชําระภาษีข้ันต่ําแทน

2. ภาษีหัก ณ ที่จ่าย (Withholding Taxes: WHT) ภาษีหัก ณ ที่จ่าย คือภาษีที่ผู้ใดก็ตามที่จะชําระเงินเพ่ือเป็นค่าบริการหรือค่าใช้จ่าย

ใดๆ แก่ผู้เสียภาษีอากร ทั้งบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล ต้องทําการหักไว้ ตามอัตราที่กําหนด เพ่ือนําไปจ่ายภาษี โดยจะแบ่งเป็นภาษีหัก ณ ที่จ่าย สําหรับการชําระเงินแก่ผู้เสียภาษีอากรที่มีภูมิลําเนาอยู่ในประ เทศ และสําหรับการชําระเงินแก่ผู้เสียภาษีอากรที่มิได้มีภูมิลําเนาอยู่ในประเทศ สําหรับการชําระเงินแก่ผู้ที่มีภูมิลําเนาอยู่ในประเทศมีรายละเอียด ดังนี้

อัตราร้อยละ 15 ของจํานวนเงินทั้งหมดที่ชําระแก่บุคคล หรือนิติบุคคล สําหรับการให้บริการ การบริหารจัดการ การให้คําปรึกษา ค่าสิทธิ รวมถึงดอกเบี้ย (ไม่รวมดอกเบี้ยที่จ่ายโดยธนาคารหรือสถาบันการเงิน)

อัตราร้อยละ 10 สําหรับการจ่ายค่าเช่าทรัพย์สิน ทั้งที่ เคลื่อนย้ายได้ และเคลื่อนย้ายไม่ได้

อัตราร้อยละ 4 สําหรับการจ่ายดอกเบี้ยโดยธนาคารหรือสถาบันการเงิน แก่บุคคลธรรมดาที่มีบัญชีเงินฝากไม่ประจํา

อัตราร้อยละ 6 สําหรับการจ่ายดอกเบี้ยโดยธนาคารหรือสถาบันการเงิน แก่บุคคลธรรมดาที่มีบัญชีเงินฝากประจําสําหรับการชําระเงินแก่ผู้ที่มิได้มีภูมิลําเนาอยู่ในประเทศ

อัตราร้อยละ 14 สําหรับ ดอกเบี้ย ค่าสิทธิ ค่าเช่า ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับการใช้ทรัพย์สิน ค่าตอบแทนการบริหารจัดการ การให้บริการทางเทคนิค และเงินปันผล

3. ภาษีเงินเดือน ธุรกิจหรือองค์กรใดๆซึ่งมีสถานะเป็นนายจ้าง มีหน้าที่ในการหักภาษีชนิดนี้ตามอัตรา

ที่กําหนด ก่อนจ่ายเงินเดือนแก่พนักงานหรือลูกจ้างของตน และทําการชําระภาษีนี้ ต่อหน่วยงานจัดเก็บภาษี ภายในวันที่ 15 ของเดือนที่ถัดไป หลังจากที่ทําการจ่ายเงินเดือน ทั้งนี้อัตราภาษีเงินเดือนของลูกจ้างชาวกัมพูชาและชาวต่างชาตินั้นใช้อัตราภาษีเดียวกัน โดยถือว่าผู้ที่มีถิ่นที่อยู่ในกัมพูชาจะต้องเสียภาษีจากรายได้ทั้งที่เกิดในประเทศกัมพูชา และนอกประเทศสําหรับบุคคลที่ไม่มีถิ่นที่อยู่ในประเทศกัมพูชานั้นจะเสียภาษีเฉพาะรายได้ที่เกิดจากประเทศกัมพูชาเท่านั้น

เงินเดือน อัตราภาษี ตั้งแต่ 0 ถึง 500,000 เรียล ร้อยละ 0 ตั้งแต่ 500,001ถึง 1,250,000เรียล ร้อยละ5 ตั้งแต่1,250,001ถึง 8,500,000 เรียล ร้อยละ 10 ตั้งแต่8,500,001ถึง 12,500,000เรียล ร้อยละ 15 มากกว่า 12,500,001เรียล ร้อยละ20 เงินพิเศษ (Fringe Benefit) ร้อยละ 20

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

ผู้เสียภาษีเงินเดือน มีสิทธิ์ในการหักลดเงินเดือนที่ต้องเสียภาษีได้ ตามจํานวนคู่สมรส

และบุตร โดยคู่สมรส และบุตรแต่ละคนสามารถนํามาหักลดได้ คนละ 75,000เรียล 4. ภาษีมูลค่าเพิ่ม (Value Added Tax: VAT)

ภาษีมูลค่าเพ่ิมถูกนํามาใช้เมื่อ 1 มกราคม 1999 โดยใช้กับผู้เสียภาษีในระบบประเมินตนเอง ซึ่งเป็นผู้จัดจําหน่ายสินค้า หรือให้บริการ ในอัตรา 10% สําหรับการจําหน่ายภายในประเทศ และ 0% สําหรับการส่งออก ผู้เสียภาษีจะต้องชําระภาษีมูลค่าเพ่ิมที่เก็บจากลูกค้า ภายในวันที่ 20 ของเดือน หลังจากเดือนที่มีการจําหน่าย หรือให้บริการ ผู้จัดจําหน่ายหรือให้บริการที่ไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT non-taxable supplies)

ผู้ให้บริการไปรษณีย์ โรงพยาบาล คลินิก หรือการให้บริการทางการแพทย์ ทันตกรรม รวมถึงการจําหน่าย

สินค้า และอุปกรณ์ทางการแพทย์ เพ่ือใช้ในการให้บริการ ดังกล่าว การให้บริการขนส่งผู้โดยสารซึ่งรัฐบาลเป็นเจ้าของ การให้บริการเก่ียวกับการรับประกัน การให้บริการทางการเงินข้ันต้น การนําเข้าสินค้าเพ่ือใช้ส่วนบุคคลที่ได้รับการยกเว้น ภาษีศุลกากร กิจกรรมที่ไม่แสวงหากําไร เพ่ือผลประโยชน์แก่สาธารณะ การนําเข้าหรือซื้อสินค้าเพ่ือใช้ในการปฏิบัติภารกิจทางการทูตและกงสุล หรือสําหรับ

องค์กรระหว่างประเทศ และหน่วยงานที่มีความร่วมมือทางกับรัฐบาลประเทศอ่ืน 5. ภาษีเฉพาะสําหรับสินค้าและบริการบางชนิด (Specific Tax on Certain

Merchandises and Services: STCMS)คือภาษีที่จัดเก็บสําหรับ สินค้าและบริการบางชนิด ทั้งในประเทศ และท่ีนําเข้าจากต่างประเทศ โดยจะคํานวณก่อนภาษีมูลค่าเพ่ิม มีอัตราดังนี้ ที ่ กิจการ อัตราภาษี 1 รถยนต์ 45% 2 อะไหล่รถยนต์ 30% 3 รถมอเตอร์ไซค์ 20% 4 อะไหล่รถมอเตอร์ไซค์ 10% 5 ผลิตภัณฑ์น้ํามัน (Petroleum Product) 20% 6 น้ําอัดลม,การให้บริการทางด้านบันเทิง, การขนส่งผู้โดยสารทางอากาศ 10% 7 เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 20% 8 เบียร์ 25% 9 บุหรี่ 15% 10 การให้บริการโทรศัพท์ 3%

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

6. ภาษีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่ (Tax on Public Lighting: PLT)

เป็นภาษีที่จัดเก็บในอัตรา 3 % จากผู้ที่จําหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่ทุกประเภท โดยจะทําการคํานวณก่อนภาษีเฉพาะ (STCMS) และภาษีมูลค่าเพ่ิม(VAT)

7. ภาษีที่พัก (Tax on Accommodation: TOA) จัดเก็บจากการพักอาศัยในโรงแรม เกสท์เฮาส์ อพาร์ทเม้นต์ คอนโด หรือที่พัก

ประเภทอ่ืนๆ ในอัตรา 2% ของค่าห้องรวมกับภาษีทุกประเภท ยกเว้น VAT โดยผู้ที่ให้บริการที่พักมีหน้าที่ต้องชําระภาษีชนิดนี้แก่หน่วยงานจัดเก็บภาษี

8. ภาษีประกอบการธุรกิจเฉพาะ (Patent Tax) (ต้องต่ออายุทุกปี) คือภาษีประจําปีที่ธุรกิจต้องชําระภายในเดือนมีนาคมของทุกปี ตามประเภทของ

ธุรกิจ และตามขอบเขตจังหวัดที่ธุรกิจตั้งอยู่ มีอัตรา 285 USD ต่อปี โดยหากมีการจดทะเบียนประกอบการธุรกิจในครึ่งปีปฏิทินหลัง จะชําระเพียงครึ่งเดียว สถานประกอบการแต่ละแห่งจะต้องมีใบรับรอง Patent Tax แสดงไว้ที่สถานประกอบการนั้นๆ

9. ภาษีการจดทะเบียน (Registration Tax or Transfer Tax) จัดเก็บจากการจัดทําเอกสารทางกฎหมายที่เกี่ยวข้อง กับการก่อตั้งบริษัท การ

ควบรวมบริษัท และการยกเลิกกิจการ ในอัตรา 1 ล้านเรียล ต่อ 1 กิจกรรม จัดเก็บจากการโอนสินทรัพย์บางประเภท เช่น ที่ดิน บ้าน หรือยานพาหนะ ใน

อัตรา 4% ของมูลค่าสินทรัพย์ โดยอนุญาตให้มีการลดหย่อนได้ 100 ล้านเรียล สําหรับการโอนมรดกของผู้ที่ยังมีชิวิตอยู่ และ 200 ล้านเรียล สําหรับการโอนมรดกของผู้ที่เสียชีวิตแล้ว

10. ภาษีอสังหาริมทรัพย์ (Tax on Immovable Properties) จัดเก็บจากผู้เป็นเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งได้แก่ ที่ดิน บ้าน และสิ่งปลูกสร้างบน

พ้ืนดิน ที่มีมูลค่ามากกว่า 100 ล้านเรียล(25,000 USD) ในอัตรา 0.1% ของมูลค่าที่ประเมินโดยคณะกรรมการประเมินมูลค่าทรัพย์สิน โดยกําหนดให้ผู้เสียภาษีต้องจ่ายภาษีประเภทนี้แก่หน่วยงานจัดเก็บภาษี ภายในวันที่ 30 กันยายน ของทุกปี

11. ภาษีจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ (Registration Tax) จัดเก็บจากผู้ซื้อหรือผู้ได้รับโอนกรรมสิทธิ์ในสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์และ

ต้องการจดทะเบียนเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ โดยจะเรียกเก็บในอัตราร้อยละ 4 ของมูลค่าสังหาริมทรัพย์หรืออสังหาริมทรัพย์นั้น

12. ภาษีอากรแสตมป์ (Fiscal Stamp Tax) เป็นการจ่ายค่าเอกสารราชการหรือกิจกรรมบางอย่าง เช่น การโฆษณา หรือการ

รับรองเอกสารเป็นต้น

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

13. ภาษีที่ดินที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์(Tax on Unused Land) ที่ดินในเขตเมืองหรือเขตเฉพาะหากมิได้มีการใช้ประโยชน์ต้องจ่ายภาษีนี้โดย

คณะกรรมการประเมินที่ดินที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์จะเป็นผู้รับผิดชอบจัดเก็บภาษีดังกล่าวโดยจะประกาศผลประเมินภาษีที่ต้องชําระในวันที่ 30 เดือนมิถุนายนของทุกปีและให้เจ้าของที่ดินชําระภาษีภายใน 30 กันยายนของทุกปีภาษีที่ดินไม่ได้ใช้ประโยชน์เรียกเก็บในอัตราร้อยละ 2 ของราคาประเมินที่ดินโดยยกเว้นภาษีเฉพาะพ้ืนที่ 1,200 ตารางเมตรแรก (300 ตารางวา)ซึ่งคณะกรรมการประเมินที่ดินร่วมกับองค์กรปกครองท้องถิ่นจะเป็นผู้ทําการประเมินราคาปัจจุบันการกําหนดพ้ืนที่ที่ไม่ใช้ประโยชน์เพ่ือการเสียภาษีมีความแตกต่างในแต่ละจังหวัด

14. ภาษีรถยนต์ จัดเก็บจากยานพาหนะที่ต้องจดทะเบียนทุกปี ข้อมูลเพิ่มเติม

1. การชําระภาษีล่าช้าหรือการเลี่ยงชําระภาษี : จะต้องชําระค่าปรับและดอกเบี้ยในอัตราที่เกิดข้ึนกับกรณีค้างชําระ

กรณี ค่าปรับ (ร้อยละ)

ดอกเบี้ย (ร้อยละ : เดือน)

กรณีท่ัวไป 10 ของภาษีท่ีค้างจ่าย 2 กรณีค้างชําระมากกว่าร้อยละ 10 ของกรณีท่ีต้องชําระ หรือไม่มาชําระภายใน 15 วันนับจากวันที่ได้รับหนังสือเตือน

40 ของมูลค่าภาษีที่จะต้องชําระ

2

2. อนุสัญญาป้องกันการเก็บภาษีซ้อน : ปัจจุบันประเทศกัมพูชายังไม่ได้มีการทํา

อนุสัญญาป้องกันการเก็บภาษีซ้อนกับประเทศใดเลย 3. ถาม – ตอบเกี่ยวกับภาษี

Q :สําหรับธุรกิจตัวแทน เช่น ตัวแทนสายการบิน ซึ่งไม่ได้เป็นเจ้าของตั๋วเครื่องบินที่ทําการจําหน่าย จะต้องคํานวณภาษีกําไรล่วงหน้าจากรายได้รวมอย่างไร

A : ให้คํานวณจากรายได้ที่นอกเหนือจากมูลค่าสินค่าหรือบริการที่ต้องนําส่งให้กับเจ้าของ ตัวอย่างเช่น

บริษัทตัวแทนมีรายได้รวม 10,500 USD ใน 1 เดือนแบ่งเป็นค่าตั๋วเครื่องบิน 10,000 USD และค่าบริการจําหน่ายตั๋วของตัวแทน 500 USDภาษีกําไรล่วงหน้า 1% ของรายได้รวม จะคํานวณจาก รายได้ค่าบริการจําหน่ายตั๋ว 500 USD บริษัทจะต้องเสียภาษี 500 USD x 1% = 5 USD (พร้อม VAT10% จากรายได้ 500 USD)

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

Q : สถานะของการเป็นลูกจ้างท่ีอยู่ภายใต้ข้อกําหนดในการเสียภาษีเงินเดือนเป็นอย่างไร A :ตามประกาศว่าด้วยเรื่องภาษีรายได้ หมวดที่ 1 บทบัญญัติทั่วไป ข้อ 1.2.

สถานการณ์การจ้างงาน ระบุว่า บุคคลที่จะจัดว่าเป็นลูกจ้างและต้องเสียภาษีเงินเดือน หากมีการจ้างงานที่เป็นไปตามเง่ือนไขอย่างน้อย 2 ข้อจาก 4 ข้อต่อไปนี้

1) ไม่มีการผิดนัดชําระเงินสําหรับการปฏิบัติตามการจ้างงาน หากบุคคลนั้นปฏิบัติงานในสถานที่ที่กําหนดและมีการทํางานตามที่สัญญาการจ้างงานระบุไว้ ไม่ว่าจะเป็นโดยวาจาหรือลายลักษณ์อักษร

2) บุคคลนั้นไม่สามารถกําหนดเวลา และสถานที่ในการปฏิบัติงานได้ด้วยตนเอง 3) บุคคลนั้นต้องไม่มีการใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่นอกเหนือจากอุปกรณ์ที่ใช้ใน

การปฏิบัติงานปกติ 4) บุคคลนั้นจะต้องไม่ปฏิบัติงานให้กับหลายบริษัทในเวลาเดียวกัน

Q :ภาษีกําไรแบบอัตราก้าวหน้ามีวิธีการคํานวณอย่างไร และใช้กับธุรกิจประเภทใด A :การคํานวณภาษีกําไรตามอัตราก้าวหน้านั้นให้คํานวณตามอัตราแต่ละช่วงแล้ว

นํามารวมกันตัวอย่างเช่น

ธุรกิจ A มีกําไรต่อปี 200,000,000 เรียล จะต้องเสียภาษีกําไรเท่ากับ กําไร อัตราภาษี ภาษีที่ต้องจ่าย (เรียล)

กําไร 6,000,000 เรียล อัตรา 0% 0 เรียล กําไรตั้งแต่ 6,000,001 ถึง 15,000,000 เรียล อัตรา 5%

(9,000,000 x 5%) 450,000 เรียล

กําไรตั้งแต่ 15,000,001 ถึง 102,000,000 เรียล

อัตรา 10% (87,000,000 x 10%)

8,700,000 เรียล

กําไรตั้งแต่102,000,001 ถึง 150,000,000 เรียล

อัตรา 15% (48,000,000 x 15%)

7,200,000 เรียล

กําไรตั้งแต่150,000,001 เรียล อัตรา 20% (50,000,000 x 20%)

10,000,000 เรียล

รวมภาษี 26,350,000 เรียล ภาษีกําไรแบบอัตราก้าวหน้านั้นใช้กับธุรกิจที่ไม่ใช่นิติบุคคล ดังนั้น จึงใช้กับธุรกิจซึ่งมีบุคคลธรรมดาคนเดียวเป็นเจ้าของ 100% หรือมีลักษณะเป็นกิจการเจ้าของคนเดียว (Sole Proprietorship) มีสถานะเป็นบุคคล (Physical Person) ทั้งนี้สามี ภรรยา และลูก สามารถนับรวมเป็น 1 บุคคล (1 Physical Person)

AEC Business Support Center in Phnom Penh, Cambodia

Q :ค่าที่พักของพนักงานนับเป็น เงินพิเศษ(Fringe Benefit) ที่ต้องเสียภาษีเงินเดือนหรือไม่ A :หากบริษัทสร้างที่พัก หรือเช่าที่พักให้แก่พนักงานทุกคน จะไม่นับเป็น เงินพิเศษ

แต่หากบริษัทเช่าที่พักซึ่งสามารถเช่าได้โดยบุคคลภายนอกให้แก่พนักงานคนใดคนหนึ่ง หรือกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง จะนับเป็นเงินพิเศษ ที่ต้องเสียภาษีเงินเดือน ในอัตรา 20%

Q :ถ้าบริษัท A จ่ายภาษี VAT ให้กับ ผู้จําหน่ายสินค้า B แต่หลังจากนั้นผู้

จําหน่ายสินค้า B ไม่นําส่งภาษี VAT ให้หน่วยงานจัดเก็บภาษี บริษัท A จะมีความผิด และต้องรับผิดชอบในการจ่าย VAT หรือไม่

A :บริษัท A ไม่มีความผิด หากสามารถพิสูจน์ได้ว่าไม่มีส่วนรู้เห็นกับ ผู้จําหน่ายสินค้า B และไม่ต้องร่วมรับผิดชอบต่อ ภาษี VAT ที่ B ไม่ได้ชําระ

Q :ปัญหาเรื่องภาษีท่ีพบในปัจจุบันมีอะไรบ้าง A :ปัญหาที่พบได้แก่

1) การทําธุรกรรมระหว่างกิจการที่มีความเกี่ยวข้องกัน (Related Party Transaction) มีการตีความที่กว้าง ครอบคลุมการทําธุรกรรมทุกอย่างของบริษัท และไม่มีแนวทางในการปฏิบัติที่ชัดเจนไม่มีความแน่นอนว่า ราคา/ค่าใช้จ่าย ในการทําธุรกรรม จะต้องเป็นเท่าไหร่ ถึงจะได้รับการยอมรับจากหน่วยงานจัดเก็บภาษี, ราคาโอน (Transfer Pricing) หรือ การประเมินโดยหน่วยงานอิสระเป็นที่ยอมรบัหรือไม่

2) ความหมายของ ศัพท์ทางภาษี เช่น Technical or Management Services, Turnover และ Fringe Benefit ไม่มีความชัดเจน 3) ผู้เสียภาษีส่วนใหญ่ไม่มีเอกสารที่เหมาะสมหรือไม่สามารถนําเสนอเอกสารที่

ถูกต้องได้ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงพนักงานจํานวนมากในช่วงเวลา 10 ปี 4) ไม่สามารถ จัดทํา เอกสารสนับสนุน เ พ่ือพิสู จน์ข้อ เท็จจริ ง ได้ เช่น

นอกเหนือจากการตรวจสอบบัญชีแล้ว เอกสารใดอีกที่สามารถพิสูจน์รายรับทั้งหมดที่แสดงอยู่ในงบการเงิน หรือยืนยันได้ว่าราคาของสินค้าควรสูงหรือต่ํากว่าที่บันทึก

5) หน่วยงานจัดเก็บภาษีมักไม่เชื่อว่า ผู้เสียภาษีได้ปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด โดยพวกเขาจะพยายามตีความกฎหมายใหม่ เพ่ือหาความผิด และจัดเก็บภาษีเพ่ิม

6) การอุทธรณ์ของผู้เสียภาษีไม่ได้รับการพิจารณา และตัดสิน จากหน่วยงานที่เป็นอิสระ 7) ยังไม่มีการจัดตั้งคณะกรรมการเพ่ือการอนุญาโตตุลาการทางภาษี (CTA) หรือ ศาลภาษ ี8) การตีความข้อบังคับทางภาษีของแต่ละหน่วยตรวจสอบ มีความแตกต่างกัน