2016-02 memoria pgou forua avance-eus › eu-es › udala › hirigintza › f2_dokumentazio...hori...
Post on 23-Jun-2020
0 Views
Preview:
TRANSCRIPT
FORUko HAPOa
2.FASEA. AURRERAKINA
FORUKO UDALA
2016 AZAROA
FEDERICO ARRUTI ALDAPE ETA OIHANA ARRUTI RUIZ ARKITEKTOAK
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 1
AURRERAKINA
MEMORIA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 2
AURKIBIDEA
I. AURREKARIAK ...................................................................................................................................... 6
I.1. LANTALDEA .......................................................................................................................... 6
I.2. INDARREKO ARAU SUBSIDIARIOAK ......................................................................................... 7
I.2.1. Indarreko Arau Subsidiarioak ........................................................................................... 7
I.2.2. Indarreko Arau Subsidiarioen garapen maila ................................................................... 7
I.3. GIZARTE ETA HIRIGINTZA ARLOKO AURREKARIAK. ....................................................... 8
I.3.1. Lurraldea ........................................................................................................................... 8
I.3.2. Gizartea .......................................................................................................................... 11
I.3.3. Hirigunea ........................................................................................................................ 18
I.4. ARAU SUBSIDIARIOAK BERRIKUSTEKO KOMENIGARRITASUNA ETA
EGOKITASUNA ................................................................................................................... 23
I.4.1. Beharra ........................................................................................................................... 23
I.5.2. Helmena ......................................................................................................................... 23
I.5.3. Indarraldia ....................................................................................................................... 24
II. EUSKADIKO HIRIGINTZA- LEGEDIA ETA LURRALDE- ANTOLAMENDUA. ................................ 26
II.1. ESTATUKO LEGEDIA ......................................................................................................... 26
II.2. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEGEDIA .............................................................. 26
II.3. LURRALDE- ANTOLAMENDUAREN GIDALERROAK ....................................................... 27
II.4. GERNIKA-MARKINAKO EREMU FUNTZIONALAREN LURRALDE PLAN
PARTZIALA ......................................................................................................................... 28
II.5. LURRALDE PLAN SEKTORIALAK ...................................................................................... 31
II.5.1. Bizkaiko Errepideen Lurralde Plan Sektoriala ................................................................ 31
II.5.2. Jarduera Ekonomikoak eta Saltokiak Antolatzeko Lurralde Plan Sektoriala .................. 31
II.5.3. EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana .................... 32
II.5.4. EAEko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana ............................................................ 33
II.5.5. EAEko Itsasertza Babestu eta Antolatzeko Lurralde Plan Sektoriala ............................ 33
II.5.6. EAEko Kultura Ondareko Lurralde Plan Sektoriala ........................................................ 34
II.5.7. EAEko Nekazaritza eta Basozaintzako Lurralde Plan Sektoriala .................................. 38
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 3
II.5.8. EAEko Etxebizitzen Sustapen Publikorako Lurzorua Antolatzeko Lurraldearen Arloko
Plana ............................................................................................................................... 38
II.5.9. Euskal Autonomia Erkidegoko eremuko Trenbide Sarearen Lurraldearen
Antolamendurako Arloko Plana ...................................................................................... 38
II.5.10. EAEko Energia Eolikoaren Lurraldearen Arloko Plana .................................................. 39
II.5.11. EAEko Errepideen II. Plan Orokorraren berrikusketa (2005-2016 aldia) ....................... 39
II.6. KONTUAN IZAN BEHARREKO BESTE PLAN ETA ARAU BATZUK .................................. 39
II.6.1. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzako Plana ............ 39
II.6.2. Klima Aldaketaren aurkako Euskal Plana ...................................................................... 44
III. AURRETIAZKO BALDINTZATZAILEEN LABURPENA. .................................................................. 47
III.1. BALDINTZATZAILE SEKTORIALAK ................................................................................... 47
III.1.1. Sarrera ............................................................................................................................ 47
III.1.2. PLANEAN ERAGINA DUTEN bildutako txostenen azterketa ........................................ 49
III.1.2.1. Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioko Euskadiko Kosten Mugaketa ....... 49
III.1.2.2. Bizkaiko Foru Aldundiko Ekonomia eta Lurralde Garapena Sustatzeko Saileko
Ingurumen Iraunkorra eta Ingurumen Hezkuntza Bultzatzeko Atala .............................. 49
III.1.2.3. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa (IHOBE) .......... 49
III.1.2.4. Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hirigintzaren Zuzendaritza ........... 50
III.1.2.5. Espainiako Gobernuko Industria, Energia eta Turismo Ministerioko
Telekomunikazioen eta Informazio Teknologien Zuzendaritza Nagusia ........................ 51
III.1.2.6. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailburuordetzako Natura Ingurunearen eta
Ingurumen Plangintzaren Zuzendaritza.......................................................................... 52
III.1.2.7. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Politika Saileko Urdaibaiko Biosfera
Erreserba ........................................................................................................................ 53
III.1.2.8. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Saileko Kultura
Ondarearen Zuzendaritza ............................................................................................... 54
III.1.2.9. Euskal Trenbide Sarea .................................................................................................. 55
III.1.2.10. Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Saileko Etxebizitza
Sailburuordetza ............................................................................................................... 55
III.1.2.11. Bizkaiko Foru Aldundiko Iraunkortasun eta Ingurune Naturaleko Saileko
Ingurumen Zuzendaritza Nagusia .................................................................................. 56
III.1.2.12. URA Uraren Euskal Agentziako Plangintza eta Lanen Zuzendaritza ......................... 63
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 4
III.1.2.13. Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Saileko Kultura Ondarearen Zerbitzua ................... 64
III.1.3. Ingurumenaren gaineko azterlan estrategikoaren erreferentziako dokumentuak
jasotako Baldintzak. ........................................................................................................ 65
IV. PLAN BERRIAREN IRIZPIDE ETA HELBURU OROKORRAK. ...................................................... 69
IV.1. HAUSNARKETA OROKORRAK .......................................................................................... 69
IV.2. ANTOLAMENDUARI BURUZKO IRIZPIDEAK .................................................................... 69
IV.3. INGURUNE FISIKOARI BURUZKO IRIZPIDEAK ................................................................ 70
IV.4. EKIPAMENDU SISTEMARI BURUZKO IRIZPIDEAK ......................................................... 71
IV.5. ERABILERAK EZARTZEKO IRIZPIDEAK ........................................................................... 71
IV.6. KUDEAKETARAKO IRIZPIDEAK ........................................................................................ 71
IV.7. HIRI LURZORUAN JARDUTEKO IRIZPIDEAK ................................................................... 72
V. HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRAREN PROPOSAMEN OROKORRAK .......................... 74
V.1. BERRIKUSKETAREN HELBURU OROKORRAK ............................................................... 74
V.1.1. Sistema orokorrak ........................................................................................................... 75
V.1.2. Babes Bereziko Eremuak ............................................................................................... 76
V.1.3. Babes Eremuak .............................................................................................................. 77
V.1.4. Trantsizio Eremuak ......................................................................................................... 77
V.1.5. Baldintza Gainjarriak eta Inpaktuak ................................................................................ 78
V.1.6. Hiri Erabilerako Eremuak. ............................................................................................... 79
V.2. PROPOSAMEN OROKORRAK ........................................................................................... 80
V.2.1. Bide Sarea eta Komunikazioak. ..................................................................................... 81
V.2.2. Ekipamenduak. ............................................................................................................... 81
V.2.3. Espazio Libreak. ............................................................................................................. 83
V.2.4. Etxebizitza Hazkundea. .................................................................................................. 87
V.2.5. Jarduera Ekonomikoa. .................................................................................................... 90
V.2.6. Ingurune Fisikoa. ............................................................................................................ 91
VI. ONDORIOA ..................................................................................................................................... 94
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 5
I. AURREKARIAK
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 6
I. AURREKARIAK
I.1. LANTALDEA
2015eko urriaren 29an egindako osoko bilkuran, lehiaketa publiko bidez Hiria Antolatzeko Plan
Orokorra osatzeko eta idazteko laguntza- eta aholkularitza-zerbitzuen kontratazioa arautzeko
administrazio-baldintza partikularren eta baldintza teknikoen orriak onartu zituen Foruko Udalak.
Berariaz emandako epean, diziplinarteko lau lantaldek aurkeztu zituzten eskaintzak, eta, ebaluazio-
prozesuaren ondoren, Arrutiark SCP buru zuen taldea aukeratu zen.
Foruko Udalak 2016ko otsailaren 17an egindako ohiko bilkuran erabaki zuen kontratua esleitzea.
Erabaki horren ondorioz, Foruko Udaleko alkate lehendakari Jane Eyre Urkieta Zuzaeta andreak eta
diziplinarteko lantaldeko zuzendari Federico Arruti Aldape jaunak kontratu bat sinatu zuten 2016ko
otsailaren 26an.
Honako hauek osatzen dute diziplinarteko taldea:
Arkitekturako talde teknikoa
Arkitekto hirigileak: Federico Arruti Aldape
Oihana Arruti Ruiz
Aholkularitza juridikoa
Abokatuak: Joseba de Beristain y Eguía
Ibane de Beristain Morán
Ingurumena: Ingeniería IDEMA SM
Paisaia-arkitektoa: Jon Garay
Zirkulazio-ingeniaritza: LEBER Planificación e Ingeniería SM
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 7
I.2. INDARREKO ARAU SUBSIDIARIOAK
Atal honetan, udalerrian indarrean dauden arau subsidiarioen ardatz nagusiak aztertuko dira, labur-
labur.
I.2.1. Indarreko Arau Subsidiarioak
Foruko Udaleko plangintza-arau subsidiarioak a) motakoak dira, eta 1992ko irailaren 23an argitaratu
zen dagokien hirigintza-araudia. Gerora, haiek berrikusteko prozesua jarri zen abian, baina, behin
betiko onartu aurretik, bertan behera geratu zen berrikusketa, eta, hortaz, 1992ko arau subsidiarioek
indarrean jarraitzen dute. Hogei urte baino gehiago igaro dira onartu zirenetik, eta erabat garatu dira:
ez dago kudeatzeko dagoen eremurik; besterik gabe, eraikitzeko lursail batzuk, hiri-lurzoruan eta
Landa guneetan.
Beranduago, Foruko Arau Subsidiarioen eraldaketa puntual bat izapidetu zen, 153. Artikuluaren
zehaztapenak eraldatzeko. Aipatutako artikuluak, Zerbitzugune- erabilera bereziko Egikaritze
Unitatea arautzen zuen. Bizkaiko Foru Aldundiko Errepide Zuzendaritza Orokorraren 1993ko
urtarrileko 29ko 852ebazpenaren arabera, Ibarrako lurretan ezin da zerbitzugune erabilera eman, eta
ezintasun honek bultzatu zuen eraldaketa puntuala. Eraldaketak Ibarrako eremuko erabilera
etxebizitzarako erabilerara aldatzen du, eta ondorioz, Arau Subsidiarioek mugatutako hiri lurzorua
handitzen da. Aipatutako eraldaketa Bizkaiko Foru Aldundiak onartu zuen behin betikoz 2003ko
urtarrilak 15ean.
I.2.2. Indarreko Arau Subsidiarioen garapen maila
Sailkatutako lurzoru-eremu guztiak garatu dira: bai Elexaldeko hirigunea (Ibarra barne), bai
Landaberde ingurua, Gernika-Lumo ondoan. Hortaz, nolanahiko hazkundea (bizitegiena zein
jarduera ekonomikoena) planteatuko bada, funtsezkoa da indarreko arauak berrikustea.
Hala ere, Arau Subsidiarioek eskuratu ez diren Espazio Libre Sistema Orokor batzuk ezartzen
zituztela aipatu beharra dago. Berrikuspenak aztertu beharko du, sistema orokor hauek berriz ere
sailkatzeak merezi duen edo ez, hauen artean Triñe eta Urdaibai Dorrearen inguruko espazio libreak
daude.
Lurzoru urbanizaezinari dagokionez, berriz, esan bezala, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera
eta Kudeaketa Zuzentzako Planak finkatzen dituenak izan behar dute lurzoru mota horretako
kategoriek. EKZPa azaroan bertan eraldatu da, eta ondorioz Foruko HAPOak onartu berri den
dokumentuaren zehaztapenak bete beharko ditu.
Nolanahi ere, EKZPaz aparte, aipatzekoak dira landaguneak.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 8
Lau landagune bereizten dituzte arau subsidiarioek: Baldatika, Urberuaga, Armotxerri eta Gaitoka.
Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeari jarraituz, Bizkaiko Foru Aldundia
lurraldeko landaguneen inbentarioa osatzen hasi zen. Hasieran onartzeko dokumentuak ez zuen
aipatzen Foruan inolako landagunerik zegoenik, aipatutakoek ez zituztelakoan betetzen halakotzat
hartzeko legezko eskakizunak, baina Foruko Udalak, alegazioak aurkeztuta, Urberuaga, Armotxerri
eta Gaitoka landagunetzat har zitezkeela justifikatu zuen. Foru Aldundiak 2016ko otsailaren 9an
onartu zuen behin betiko Bizkaiko Lurralde Historikoko Landaguneen Inbentarioa, eta barnean sartu
zituen Urberuaga eta Gaitoka.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzeko Planaren behin betiko agiriak,
Bizkaiko Foru Aldundiak egindako inbentarioan agertzen diren landaguneak jasotzen dira.
berrikusterakoan, Inbentarioak orain arte landagunetzat hartu diren guneak eta indarreko legediaren
baldintzak betetzen ez dituztelako landagunetzat hartu ezin diren eremuak lurzoru ez urbanizagarriko
Trantsiziozko Landa Paisaiako Eremuan kokatu dira.
Horrenbestez, bai hiri-lurzorua beteta dagoelako, bai guneak egokitu eta, batez ere, arau
subsidiarioak hirigintza-legedira eta legedi sektorialera egokitu beharra dagoelako, ezinbestekoa da
plangintza berrikustea.
Urberuagari eta Gaitokari dagokienez –esan bezala, landaguneak izango dira aurrerantzean ere–,
Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearekin eta Lurzoruari eta hirigintzari
buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea garatzen duten premiazko neurriei buruzko ekainaren 3ko
105/2008 Dekretuarekin bat etorrarazi beharko dira eraikitzeko aukerak. Gune horietan zenbait
lursail geratzeak ez du esan nahi eraikigarriak izango direnik aurrerantzean ere: Hiria Antolatzeko
Plan Orokorrak zehaztuko du landagune horien antolamendu xehea, eta, beraz, hark zehaztuko du
zer lursail diren eraikigarriak. Aurrerakinaren dokumentu honek, memoriako V.2.6. puntuan
aipatutako landaguneen garapenerako hiru aukerak jasotzen ditu.
I.3. GIZARTE ETA HIRIGINTZA ARLOKO AURREKARIAK.
I.3.1. Lurraldea
Iparraldean, Muruetak mugatzen du Forua; hegoaldean, Gernika-Lumok; ekialdean,
Gautegiz Arteagak eta Kortezubik; eta, mendebaldean, Errigoitik. Egiaz, hala ere, Oka ibaia
da muga ekialdean.
Lurraldea aztertzen badugu, lehenengo ondorio interesgarria da Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren barnean dagoela Forua eta, hortaz, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera
eta Kudeaketa Zuzentzeko Planak erabat arautzen duela udalerriko lurzoru urbanizaezina,
Planak ezartzen baitu lurzoru mota horretan mugatzen dituen eremuen babes-maila.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 9
Gernika-Lumo eta Bermeo arteko errepideak egituratzen du lurraldea. Elexaldeko hiri-
lurzorua zeharkatzen du BI-2235 errepideak, eta handik abiatzen dira udalerriko landagune
eta biztanle guneak lotzen dituzten bideak.
Alde fisikotik, Oka ibaiaren ezkerraldean dago udalerria. Hiri-lurrak Elexaldeko muinoan
bilduta daude, baita Landaberde inguruan, Gernika-Lumoko mugan. Hirigunea, berriz,
errepidearen bi aldeetan bilduta dago, eta Atxa tontorrerantz, Santa Kurtzerantz eta Berriz
mendirantz hedatzen dira eraikuntzak, udalerriaren goiko alderantz.
Hori dela eta, gorabeheratsua da lurraldea, itsasadarretik eta errepidetik hurbil izan ezik, eta
erabilera nagusirako antolatuta daude kokaguneak; alde horretatik, nekazaritza da erabilera
nagusia, mendia eta basoa alde batera utzita.
Laburbilduz, errepide inguruan, Foruak hiri-egitura du argi eta garbi, eta, gainerakoan, landa-
egitura nagusiki. Funtsean, zenbait gune ditu oinarri egitura horrek: Gaitoka, Urberuaga,
Armotxerri eta Baldatika; lehenengo biak, landaguneak, eta beste biak, nahiz eta auzoak
izan, EKZPak Trantsizioko Landa Paisaiaren kategorian kokatzen ditu.
Paisaiari dagokionez, paisaia natural bikaina da Forua. Hori dela eta, Saioa Larreak eta Jon
Garayk egindako paisaia-azterketa bat erantsi zaio dokumentu honi.
Zalantzarik gabe, atal honetan aipamen berezia egin beharra dago bertako zuhaitzei buruz,
ezinbestekoak baitira paisaia kontserbatzeko.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren EKZPak hainbat babes-maila ezartzen ditu lurzoru
urbanizaezinean, lurzoruaren berezko ezaugarrien arabera –garrantzitsua da gaia, eta
berariaz aztertuko da memoria honen atal batean–.
Hona hemen, labur-labur, Foruko Plan Orokorrak finkatu nahi dituen landaguneeen
deskripzioa, eta arestian aipatu bezala, berauen garapenerako aukera desberdinak
memoriak beste atal batetan aztertzen dira.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 10
Gaitoka
Elexaldeko hiri-lurzoruaren ondoan dago, Oka ibaiaren eta BI-2235 foru-errepidearen artean.
Haren azalera berriro aztertu beharko da, baina, indarreko arau subsidiarioen arabera,
Elexalde eta Triñe arteko lurralde osoa hartzen du barnean ia.
Gune garrantzitsua da udalerrian, Triñe baselizatik gertu baitago –kulturaren eta paisaiaren
ikuspegitik, balio handikoa da baseliza–.
GAITOKA
Urberuaga
Udal-barrutiko hego-mendebaldean dago, harrobiaren hegoaldean eta Armotxerriren
iparraldean.
Gernika-Lumo eta Bermeo arteko errepidetik abiatzen dira Urberuagara daramaten
bideak, Landaberde ingurutik, baita Elexalde ingurutik ere. Bidegurutze bat da, eta
ondorioz, lotune bat.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 11
URBERUAGA
I.3.2. Gizartea
Plangintza-arau subsidiarioen berrikusketa kontratatu aurretik, foruarrek hirigintzari buruz zuten iritzi
orokorra biltzeko prozesu bat antolatu, eta diagnostikoa egin zuen Foruko Udalak, Plan Orokorra
idazteko gida bat izateko.
2014ko urrian, Arantza Ruiz de Velasco arkitektoak egindako txosten soziologiko bat aurkeztu zen,
gai hauek jorratzen zituena:
1. Demografia
2. Enplegua
3. Jarduera ekonomikoa
4. Errenta pertsonala eta familien errenta
5. Etxebizitza eta urbanizazioa
6. Gizarte-ekipamendua eta azpiegiturak
Gainera, informazioa emateko aurkezpen bat baliatuz, herritarrei gai hauek azaltzeko prozesu bat
antolatu zen: Hiria Antolatzeko Plan Orokorraren helburua, haren zehaztapenak mugatzen dituzten
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 12
legezko xedapenak, haren eskudantziak, parte-hartzea prozesu berritzaile baina Plana osatzeko
ezinbesteko gisa, eta jasangarritasun-neurrien bidez ingurune naturala babestu beharra.
Zehazki, Plan Orokorraren mugen artean, zerrendatuko da lurraldea antolatzeko zer tresnaren
xedapenak dauden hirigintza planifikatzeko xedapenen gainetik kontraesan edo bateraezintasunik
dagoenean haien artean (Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearen 52.
artikulua).
Lurralde-antolamenduaren gidalerroetan oinarritzen dira lurraldea antolatzeko tresnak, eta Gernika-
Markinako Eremu Funtzionalaren Lurralde Plan Partzialak, lurralde-plan sektorialek eta beste
lurralde-lege sektorial batzuek garatzen dituzte.
Funtsean, lurralde-antolamenduaren gidalerroen xedapen lotesleak lurzoru urbanizaezina erabiltzeko
matrizeari eta bizitegitarako lurzoru-eskaintzaren mugei buruzkoak dira, eta haien helburua, ahalik
eta lurzoru zatirik handiena hirigintza-aukeretarako erabiltzetik eta artifizial bihurtzetik babestea.
Ingurune fisikoaren babesari dagokionez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barruan, lurzoru
urbanizaezineko kategorien ordez, Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu
Gidariak arautzen du lurzorua, eta lurralde-plan sektorialak hari lotzen zaizkio.
Etxebizitzen kuantifikazioari dagokionez, berriz, Gernika-Markinako Eremu Funtzionalaren Lurralde
Plan Partzialak 43 etxebizitza berritik 102ra bitartean finkatzen ditu Forurako. Alabaina, urtarrilaren
19ko 4/2016 Dekretuak lurralde-antolamenduaren gidalerroak aldatzen ditu, etxebizitzen
kuantifikazioari dagokionez, eta, haren arabera, udal-plangintza orokorrak 35 etxebizitza berritik
70era bitartean finka ditzake gehienez. Muga horiek lotesleak dira Foruko Hiria Antolatzeko Plan
Orokorrari dagokionez.
Foruarrek parte hartzeko prozesuaren arabera, Plan Orokorraren esparruari eta herritarrek udal-
barrutiari buruz duten iritziari dagokienez, proposatzen diren aukerak ildo jakin batzuen arabera
proposatu beharko lirateke. Hain zuzen ere, honako hauek dira ildook:
1. Foruak bere nortasuna berreskuratu nahi du, bi modutan: batetik, ingurune naturala
sendotuta eta, bestetik, herritarrak elkartzeko eremuak eta eremu komunak hobetuta eta
hornituta.
2. Ingurune naturala oso-oso garrantzitsua da foruarrentzat, harrotasun-iturri eta nortasun-
ikur bat; horregatik, hura babestu nahi da, hainbat aldetatik, baita paisaia fisikoa eta
kulturala ere, eta ingurune naturala aktibo ekonomiko zein sozial gisa balioetsi –aktibo
ekonomiko gisa, jarduketak ingurune naturalaren babesera egokituta–. Ildo horretatik,
herritarrek parte hartzeko prozesuaren ondorioz, Foruko Hiria Antolatzeko Plan
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 13
Orokorraren barruan, paisaiaren azterketa bat emango da, hirigintza-dokumentuaren
barnean.
3. Parte hartzeko gogoa dute foruarrek, eta, gutxienez, informazio etengabe eta
eguneratua emango zaie.
Esan bezala, 2014ko urrian, txosten soziologiko bat egin zuen Arantza Ruiz de Velasco
arkitektoak.
Jarraian, txosten hori laburtuko da, datuak ahal den neurrian eguneratuta. Aipatzekoa da
etxebizitzei buruzko datuak azterketatik kanpo gelditu direla; izan ere, dokumentu honek
berariazko atal batean aztertuko du gaia, xeheki.
2014ko txostenaren iturri dokumentala Eustat Euskal Estatistika Erakundea da, eta
laburpen honek ere iturri bera erabiliko du datuak eguneratzeko; bestela, Foruko udal-
erroldaren araberako datuak erabiliko dira zuzenean.
DEMOGRAFIA
1981 1986 1991 1996 2001 2006 2011 2012 2013 2015 2016
Guztira 971 949 949 977 987 950 972 961 968 950 927
Gizonak 509 496 487 494 500 482 486 484 490 478 465
Emakumeak 462 453 462 483 487 468 486 477 478 472 462
0-19 urte 326 279 241 200 170 149 160 152 154 152
20-64 urte 546 557 584 614 628 601 614 610 613 589
>= 65 urte 99 113 124 163 189 200 198 199 201 209
Aztertutako epean, biztanle kopurua ez da asko aldatu. Hala ere, aipatzekoa da 2006tik
2011ra bitartean % 2 hazi zela baina ordutik behera egin duela: Foruko Udalak 2016ko
maiatzean udal-errolda baliatuz emandako datuen arabera, 927 biztanle ditu udalerriak,
azken 30 urteotan inoiz baino gutxiago. Sexuen arteko egokitasuna, berriz, nahiko egonkorra
da, eta, gutxi gorabehera, gizonek eta emakumeek % 50na egin dute aztertutako epe osoan.
Bestalde, biztanleria zahartu egin da: 65 urtetik gorakoak lehen halako bi dira, eta
gazteenak, % 50 baino gutxixeago. Tarteko adinekoen kopurua, berriz, egonkorra da, eta
biztanleria txikitu den proportzio berean jaitsi da.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 14
Adin piramideak, Bizkaiko herrialdearen antzeko profila agertzen du: adin nagusiko
biztanleriaren hazkundea eta horrela izaten jarraitzeko joerarekin, eta bitartean biztanleri
gaztea gutxitzen doa. Piramidearen beheko aldea ( gazteena) zelan murrizten den ikustea
da larriena, horrek hurrengo urteetan erdian den jende kopurua murriztuko dela esan nahi
duelako.
Aipatutakoa( EAE osoan ematen den fenomenoa) hurrengo urteetan kotizatzen duen eta
laguntza jasotzen duen jende kopuruaren orekan arazoak ekarriko ditu.
Azkenik, Foruan ez dago migrazio-mugimendu aipagarririk, eta, 2013ko datuen arabera,
atzerritarrak Foruan bizi direnen % 5,93 dira.
ENPLEGUA
Enpleguari eta langabezia-tasei buruzko datuak ematen ditu azterketak, sexuaren, adinaren
eta jarduera multzoaren arabera sailkatuta –2014ra bitarteko datuak Lan Ministerioarenak
dira, eta 2016koak, Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuarenak; edonola ere, Lan Ministerioaren
datuak bat datoz Eustatenekin–.
LANGABEZIA
URTEA
Guztira
GIZONAK EMAKUMEAK Nekazaritza Industria Eraikuntza Zerbitzuak
Enplegurik ez aurrez
<25 25-44 >=45 <25 25-44 >=45
2005 35 6 7 10 2 6 4 13 18 4
2006 26 1 1 9 2 10 3 8 17 1
2007 25 1 4 6 1 8 5 8 15 2
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 15
2008 39 4 10 8 3 9 5 1 10 4 21 3
2009 43 2 12 8 1 12 8 1 14 2 26 1
2010 54 2 16 4 4 18 10 1 8 4 33 8
2011 57 3 16 8 3 13 14 1 11 5 31 9
2012 69 4 21 12 3 12 17 13 7 41 8
2013 68 4 17 13 2 12 20 19 8 34 7
2014 69 5 15 14 1 13 21 17 7 36 9
2016 57 4 11 11 2 15 14 10 5 34 8
LANGABEZIA-TASAK
URTEA BIZTANLERIA, GUZTIRA LANGABE KOPURUA
LANGABEZIA-TASA (%)
2005 993 36 % 3,52
2006 950 26 % 2,74
2007 965 25 % 2,59
2008 986 39 % 3,95
2009 1016 43 % 4,23
2010 1012 54 % 5,33
2011 972 57 % 5,86
2012 961 69 % 7,18
2013 968 68 % 7,02
2014 968 69 % 7,12
2016 927 57 % 6,14
Begien bistakoa denez, 2008tik izan den krisialdi ekonomikoak eragin handia izan du foruarren
azken urteotako langabezia-datuetan. Hala ere, badirudi datuek hobera egin dutela azken bi
urteotan: 2014tik –ordukoak dira txosten soziologikoak ematen dituen azken datuak–, hamabi
langabe gutxiago daude; hau da, joera pixka bat hobea da. Bestalde, langabe gehiago daude
emakumeen artean.
Azkenik, Eustaten datuen arabera, 2012an, Bizkaiko langabezia-tasa % 4,13koa zen, eta Foruan,
berriz, % 7,02koa ere.
Eustat-eko 2001 urteko datuen arabera( tamalez ez daukagu datu gaurkoturik), Foruko lana duten
438 pertsonetatik, 166k Foruan bertan egiten dute lan, 124k Gernikan, 31k Bilbon, 20k Bermeon eta
gainontzekoak leku desberdinetan.
Hau da, % 28ak bakarrik egiten du lan bere udalerrian. Bizkaiko bataz bestekoarekin alderatuz
ehuneko txikia da, bain oso ohikoa da datu hau udalerri txikietan.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 16
JARDUERA EKONOMIKOA
Udalerriko gizarte- eta enplegu-gaien egoeraren argazkia osatzeko, jarduera ekonomikoari eta
enpresa-ehunari buruzko datuak aztertuko dira jarraian, 2008tik 2015era bitartekoak, Eustatenak.
JARDUERA BAKOITZEKO ESTABLEZIMENDUEN KOPURUA
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2015
Jarduera, guztira 67 62 62 60 60 61 60
Zehaztugabea 1
01. Nekazaritza, abeltzaintza eta arrantza 9 7 10
02. Industria, energia eta saneamendua 7 6 6 5 5 5 4
03. Eraikuntza 12 12 12 13 9 10 11
04. Merkataritza, garraioa eta ostalaritza 24 21 21 19 18 20 22
05. Informazioa eta komunikazioak
06. Finantza-jarduerak eta aseguruak 3 3 3 3 4 4 2
07. Higiezinekiko jarduerak 2 2 2 2 1 1
08. Jarduera profesionalak eta osagarriak 6 8 7 7 6 6 4
09. Adm. publikoa, hezkuntza eta osasuna.
6 5 7 7 5 6 5
10. Artegintza eta beste zerbitzu batzuk 6 5 4 4 3 2 2
2008tik 2009ra bitartean (alegia, krisialdi ekonomikoa hasi zen urteetan), establezimenduen
kopuruak behera egin zuen nabarmen, baina, ordutik, egonkorra izan da, 60 ingurukoa.
Aztertutako epean, merkataritza-, garraio- eta ostalaritza-sektorea da jarduera-sektore nagusia;
bigarrenik, eraikuntza-sektorea dago –sektore horretako establezimenduen kopurua merkataritza-,
garraio- eta ostalaritza-sektorekoen erdia da–; azkenik, gainerako sektoreetan, establezimenduen
kopurua antzekoa da, informazio- eta komunikazio-sektorean izan ezik, ia ez baitago jarduera
horretan diharduen establezimendurik. Bestalde, azpimarratzekoa da lehen sektoreko jardueretan
diharduten establezimenduen kopurua asko handitu dela: 2015ean, eraikuntza-sektorekoaren oso
antzekoa zen.
Nahiz eta Eustat-ak 60 jarduera jasotzen dituen, orokorrean ikusita Forun kokaturiko enpresak
ondokoak dira: ostalaritzako hiru ( Urdaibai Taberna, Baserri Maitea eta Landaberde Taberna), eta
komertzioari dagokionez, Dia supermerkatua (Landaberden), 2 hile apaindegi, eta farmazia bat.
Aurrekoaz gain, Kalabria Egoitza, Peña Forua Harrobia, Rinder Industrial SA eta zerbitzu eta
eraikuntza sektoreko beste hiru enpresa ( Atxondoa 2006 Distribuciones, Torrebarri Peritaciones SL
eta Atxaga Eraikuntzak).
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 17
ERRENTA PERTSONALA ETA FAMILIEN ERRENTA
Foruarren bizi-kalitatean erabakigarria den aldetik, Foruko familien errenta aztertzen du aipatutako
lanak, eta bizkaitarrei buruzko datu orokorrekin konparatzen du. Alde horretatik, Eustaten datuak
darabiltza azterketak, eta, laburpen hau osatzeko, 2013ko datuak gehitu zaizkio.
FORUA 2013 BIZKAIA 2013
Lanaren errentak 26.992€ 24.894€
Kapital higigarriaren errentak 3.254€ 2.742€
Kapital higiezinaren errentak 645€ 652€
Jardueren errentak 1.563€ 1.667€
Transferentziak 10.328€ 10.686€
Errenta erabilgarriak 36.436€ 33.7567€
Familien errentaren zatirik handiena lanetik sortzen da. Bestalde, 2013an, foruarren batez besteko
errenta erabilgarria handiagoa zen Bizkaiko batez bestekoa baino; hau da, badirudi bizi-kalitate ona
dutela foruarrek.
GIZARTE-EKIPAMENDUA ETA AZPIEGITURAK
Hona hemen ekipamenduari eta azpiegiturei buruzko datu nagusiak, Foruko Udalaren webgunetik
zuzenean:
Osasuna: Foruan bada astelehenetik ostiralera goizez zerbitzu egiten duen kontsultategi
mediko bat, baita farmazia-bulego bat ere. Erreferentziazko ospitalea Galdakao-Usansolo
Ospitalea da, eta, batez beste, 15,82 minutu behar dira hara joateko.
Gizarte-ongizatea: Hirugarren adinekoentzako egoitza bat dago Foruan: batetik, IGURKO
FORUA CALABRIA, pribatua, 44 lagunentzat.
Hezkuntza: Udalerri barruan ez dago ikastetxerik, baina Gernika-Lumon (1 km-era baino ez)
badira hainbat ikastetxe publiko eta pribatu, Haur Hezkuntzatik Batxilergora bitarteko
irakaskuntzak ematen dituztenak.
Familientzako laguntzak: Foruko Udalak laguntzak ematen dizkie haien premia duten
herritarrei (hilabetean behin, elikagaiak), eta urtero argitaratzen ditu foruarrek haiek
eskatzeko bandoak, azaroko bigarren hamabostaldian.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 18
Gainera, Gizarte Ongizateko Sailak, Busturialdeko Gizarte Zerbitzuen Mankomunitatearekin
koordinatuta, babesa ematen die baliabide gutxi dituzten adineko eta familiei, beste laguntza
mota batzuk eskuratzeko, baita etorkinei ere, aholkularitza emateko.
Berdintasuna: Udaleko Gizarte Ongizateko Sailak hainbat jarduera antolatzen ditu
emakume eta gizonen arteko berdintasunaren alde, hala nola barre-terapiako tailerrak, ardo-
dastak, antzerkia eta hitzaldiak, eta bereziki ospatzen du Emakumearen Eguna.
Kultura eta kirola: Udalerrian badira pilotaleku bat eta futbol- eta saskibaloi-zelai bat,
irekiak. Bestalde, Joan Mari Torrealdai kultur etxea dago –bertan dago udal-liburutegia–,
baita Areto izeneko eraikina ere, erabilera anitzekoa. Azkenik, Elexalde eta Baldatikan
Ludoteka eta KZgune bana dagoela aipatu beharra dago.
Sarrerak eta garraio publikoa: Foruko errepide-sarea ona da, eta udalerria oso ondo
komunikatuta dago inguruko udalerriekin (Gernika-Lumo, Bermeo, Zornotza, Bilbo…).
Gainera, Bizkaibusek eta Euskotrenek egiten ditu zerbitzu: 30 minutuan behin, Bermeo eta
Bilborainoko udalerriekin lotzen dute udalerria. Bereziki garrantzitsua da datu hori; izan ere,
foruarren % 80k baino gehiagok udalerritik kanpo lan egiten dute, eta ia % 100ek, kanpoan
ikasi.
Garbitasuna eta ingurumena: Beira, ontziak, papera, hondakin solidoak, jantziak eta olio
erabilia biltzeko eta birziklatzeko zerbitzuak ematen ditu Udalak, haiek kudeatzen dituzten
enpresen bitartez. Gainera, kaleak eta edukiontziak garbitzeko zerbitzu bat kontratatu du,
baita lorategiak mantentzeko zerbitzu bat ere. Azkenik, hondakin organikoak gaika biltzeko
edukiontzi bat instalatu du aurten.
I.3.3. Hirigunea
Foruan, bi gunetan bilduta dago hirigunea: Gernika-Lumo ondoan eta Elexalden. Hain zuzen
ere, hiri-lurzoruan bakarrik daude etxebizitza kolektiboak udalerri osoan.
Udalerriko hegoaldeko mugan, Gernika-Lumoko mugan, Landaberde izeneko hiri-lurzorua
dago. Etxebizitza kolektiboko bizitegitarako erabilera du (Carlos Gangoitiren blokeak), baita
industria eta merkataritzarako erabilerak ere; alegia, jarduera ekonomikoak (adibidez, Rinder
eta Día).
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 19
Elexalde
Udalerriko erdialdeko hiri-lurzoruak osatzen du Elexalde, BI-2235 errepidearen bi aldeetan.
Bertan dago udalerriko ekipamenduaren zatirik handiena.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 20
Komunikazioa
BI-2235 foru-errepideak eta auzo-bideek osatzen dute udalerriko bide-sarea, berez ez
baitago hiriko bide-sarerik: Elexaldeko hiri-lurzoruko kaleak besterik ez.
Aipatutako errepideak ez ezik, asfaltatutako bideek daramate udalerriko eraikuntza
gehienetara: auzo edo gune guztietara eta landa-eremuetako ia eraikuntza edo baserri
guztietara. Gainera, badira lurrezko bide batzuk.
BI-2235 errepidea oztopo handia da Elexalde barruan, eta, horrenbestez, diagnostikoak
aztertu beharko du zer neurri har daitezkeen eragin txikiagoa izan dezan Foruko herritarren
bizitzan.
Bideei dagokienez, azkenik, aipatzekoa da, bide batzuen estutasuna alde batera utzita,
errepideetan sartzeko bideetako ikuspen eskasa dela arazo nagusia.
Etxebizitza
Memoria honen barruan, beste atal batean aztertuko dira etxebizitza-gaiak, berariaz.
Ekipamendu komunitarioa
Maila oneko ekipamendu komunitarioa du Foruak. Elexalden daude ekipamendu
komunitarioa osatzen duten elementu gehienak, udalerriko hirigunean.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 21
Udaletxea Kultur etxe ingurua
Hona hemen udalerriko (bai hiri-lurzoruko, bai lurzoru urbanizaezineko) ekipamendu-sistema
orokorren zerrenda:
IZENA ELEMENTUA ETA JABEA SAILKAPENA
LC-01 EKIPAMENDU LUDIKO-KULTURALA KULTURA ETXEA ETA LIBURUTEGIA. UDALA
HIRI-LURZORUA
LC-02 EKIPAMENDU LUDIKO-KULTURALA AEK ERAIKINA. PRIBATUA HIRI-LURZORUA
LC-03 EKIPAMENDU LUDIKO-KULTURALA SAN BERNARDO BASELIZA. UDALA
LURZORU URBANIZAEZINA. BALDATIKA
LC-04 EKIPAMENDU LUDIKO-KULTURALA ESKOLAK. UDALA. LURZORU
URBANIZAEZINA. BALDATIKA
AD-01 ADMINISTRAZIO- EKIPAMENDUA OSASUN KONTSULTATEGIA MUNICIPAL SA-01.
FORUKO UDALETXEA MUNICIPAL
HIRI-LURZORUA
AS-01 LAGUNTZA-EKIPAMENDUA KALABRIA EGOITZA MUNICIPAL
(KUDEAKETA PRIBATUA)
LURZORU URBANIZAEZINA
CE-01 HILERRIA HERRIKO HILERRIA. UDALA LURZORU URBANIZAEZINA
RL-01 EKIPAMENDU ERLIJIOSOA SAN MARTIN ELIZA. APEZPIKUTZA
HIRI-LURZORUA
RL-02 EKIPAMENDU ERLIJIOSOA FRANTZIZKOTARREN KOMENTUA
HIRI-LURZORUA
RL-03 EKIPAMENDU ERLIJIOSOA SAN CRISTOBAL BASELIZA. APEZPIKUTZA LURZORU
URBANIZAEZINA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 22
URBERUAGA
RL-04 EKIPAMENDU ERLIJIOSOA TRIÑE BASELIZA. PRIBATUA LURZORU URBANIZAEZINA GAITOKA
DP-01 KIROL EKIPAMENDUA UDAL PILOTALEKUA HIRI-LURZORUA
DP-02 KIROL EKIPAMENDUA KIROL INSTALAZIOAK. UDALA HIRI-LURZORUA
DP-03 KIROL EKIPAMENDUA ARETO. UDALA HIRI-LURZORUA
Komunikazio Sistema Orokorrei dagokionez, bi talde daude: Bide Sistema Orokorra ( foru
errepide eta bide munizipalak) eta Trenbide Sistema Orokorra ( Bilbo-Bermeo Euskotren).
Indarrean dauden Arau Subsidiarioek, Espazio Libre eta Instalazio Sistema Orokor batzuk
definitzen dituzte eta Aurrerakinak, aztertu eta aukera desberdinak emango ditu Sistema
Orokor hauei dagokionez.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 23
I.4. ARAU SUBSIDIARIOAK BERRIKUSTEKO KOMENIGARRITASUNA ETA
EGOKITASUNA
I.4.1. Beharra
Esan bezala, 1992an onartu ziren indarreko arau subsidiarioak, eta urte hartako irailaren
23an argitaratu zen dagokien hirigintza-araudia. Gerora, haiek berrikusteko prozesua jarri
zen abian, baina, behin betiko onartu aurretik, bertan behera geratu zen berrikusketa, eta,
hortaz, 1992ko arau subsidiarioek indarrean jarraitzen dute.
Ezin ukatuzkoa da Foruan indarrean dauden arau subsidiarioak zaharkituta daudela, bai
denbora luzea igaro delako onartu zirenetik (20 urte baino gehiago), bai egungo esparrua
oso ezberdina delako: inoiz ez bezalako krisialdi batean gaude ekonomia- eta gizarte-arloan
eta higiezinen alorrean.
Azken hogei urteotan, aldaketa handiak izan dira: bai soziologikoak (adibidez, lehen
sektoreak garrantzia galdu du biztanleriaren bizibideen artean, familien egitura aldatu eta
bizikidetza mota berriak sortu dira, etab.), bai legediarenak (lurzorua erabiltzeko irizpideak
aldatu dira, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearen
jasangarritasun-printzipioei jarraituz kudeatu beharreko ondasun eskasa baita lurzorua).
Gainera, krisialdi ekonomiko global batean murgildu gara, eta horrek begien bistan utzi ditu
sistemaren ahulezia eta egoerarik okerrenean dauden gizarte-mailen pixkanakako
pobretzea.
Horrenbestez, beharrezkoa da plangintza berrikustea, etxebizitza-eskaintza eguneratzeko,
Gernika-Markinako Eremu Funtzionaleko hirigintza-estrategian parte hartzeko eta
etorkizuneko Foruaren oinarriak finkatzeko eta, horrela, handinahikeria txikiagoaz eta
errealismo handiagoaz, udalerriaren hazkunde-eredua egungo egoerara egokitzeko.
I.5.2. Helmena
Foruko hirigintzaren garapen-prozesua arautzea du helburu udalerriko arau subsidiarioak
berrikusteko dokumentuak, eta Foruko udal-barrutiko lur guztietan izango dute eragina haren
xedapenek.
Eraikuntzak lur jakin batzuk finkatu ditu: bai zuzeneko eraikuntzak, garai batean, bai aurreko
plangintzen ondoriozko eraikuntzak. Hirigintzaren ikuspegitik jorratuko dira lur horiek guztiak,
direla nahitaez kontserbatu beharrekoak, direla ordezkatu beharrekoak edo direla plangintza
eta/edo kudeaketa berriko eremuen barnekoak.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 24
I.5.3. Indarraldia
Berrikusketatik sortzen den plan orokorra muga gabe egongo da indarrean Bizkaiko Foru
Aldundiak plana behin betiko onartzen duenean eta hirigintza-araudia Bizkaiko Aldizkari
Ofizialean argitaratzen denean.
Hala ere, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearen 102.
artikuluak (“Hirigintza-antolamenduko planak berrikustea: kontzeptua eta egokitasuna”
izenburukoan) eta Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea
garatzen duten premiazko neurriei buruzko ekainaren 3ko 105/2008 Dekretuaren 33.
artikuluak aipatzen dituzten egoeretan, garaia baino lehen berrikusi beharko da plangintza.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 25
II. EUSKADIKO HIRIGINTZA-LEGEDIA ETA
LURRALDE-ANTOLAMENDUA.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 26
II. EUSKADIKO HIRIGINTZA- LEGEDIA ETA LURRALDE-
ANTOLAMENDUA.
II.1. ESTATUKO LEGEDIA
Lurzoruari buruzko Legearen testu bateratua onartzeko ekainaren 20ko 2/2008 Legegintzako
Errege Dekretuak eratzen du egungo lege-esparrua; Espainiako Aldizkari Ofizialaren 154.
zenbakian argitaratu zen 2/2008 Dekretua, 2008ko ekainaren 26an.
Era berean, Lurzoruaren araubideari eta hiri-antolamenduari buruzko Legearen testu
bateratuaren barnean indarrean dauden artikuluak bete beharko dira; ekainaren 26ko
Legegintzako 1/1992 Errege Dekretu bidez onartu zen testu hori.
Azkenik, berriki, ekainaren 26ko 8/2013 Legea sartu da indarrean Estatuan, birgaitzeari eta
hiri-berroneratze eta -berrikuntzari buruzkoa; ekainaren 27an argitaratu zen Espainiako
Aldizkari Ofizialean.
II.2. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEGEDIA
Euskal Autonomia Erkidegoan, honako hauek dira erreferentziazko arauak: 2/2006 Legea,
ekainaren 30ekoa, lurzoruari eta hirigintzari buruzkoa; 105/2008 Dekretua, ekainaren 3koa,
Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea garatzen duten premiazko
neurriei buruzkoa; 11/2008 Legea, azaroaren 28koa, Hirigintza jarduerek sortutako
gainbalioetan erkidegoak izan behar duen parte hartzea aldatzekoa; eta 123/2012 Dekretua,
uztailaren 3koa, hirigintzako estandarrei buruzkoa.
2/2006 Legeko xedapenei jarraituz prestatuko da Plan Orokorra. Legezko testu horren 90.3.
artikuluak xedatzen duen prozedura bete ondoren, Plana jendaurrean jarri izanaren eta
jendearen parte-hartzearen emaitzak ikusirik, Plan Orokorra prestatzeko oinarritzat erabiliko
diren irizpide eta helburuak onartu ditu Foruko Udalak, 90.4. artikuluarekin bat.
Udalbatzak hasiera batean onartuko du Plana, eta, gero, jendaurrean jarriko du; horretarako,
iragarki bat argitaratuko du Bizkaiko Aldizkari Ofizialean eta, gutxienez, Lurralde Historikoko
egunkari batean, eta, gero, 45 eguneko denbora utziko du gutxienez. Era berean, sektorean
eskumenak dituzten administrazio publikoei jakinaraziko die Plana hasiera batean onartu
duela.
Ondoren, Foruko Udalak behin-behinean onartuko du Plan Orokorra, dagozkion aldaketak
barne. Aldaketon ondorioz funtsean aldatzen bada hasiera batean aurreikusitako egiturazko
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 27
antolamendua, hasiera batean onartuko du berriro Udalak, eta, behin-behinean onartu
aurretik, jendaurrean jarriko du berriro.
Foruko biztanleria kontuan izanik, Bizkaiko Foru Aldundiari dagokio Plan Orokorra behin
betiko onartzeko eskumena. Nolanahi ere, aurrez, txosten bat egin beharko du Euskal
Herriko Lurraldearen Antolamendurako Batzordeak.
Txostena loteslea izango da Plan Orokorra lurraldea antolatzeko tresnetara eta gai sektorial
jakin batzuetara egokitu beharrari dagokionez, goragoko administrazioen eskumena baitira
gaiok.
Euskal Herriko Lurraldearen Antolamendurako Batzordearen txostenaren ondorioz egin
beharreko aldaketak egin, eta Bizkaiko Foru Aldundiari helaraziko zaio Plan Orokorra, behin
betiko berrets dezan, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko 2/2006 Legeak 91. artikuluan
xedatzen duenarekin bat.
II.3. LURRALDE- ANTOLAMENDUAREN GIDALERROAK
Otsailaren 11ko 28/1997 Dekretuaren bidez onartu ziren Euskal Autonomia Erkidegoko
lurralde-antolamenduaren gidalerroak, eta lurzoruaren araubideari buruzko legediak
xedatzen dituen antolamendu-planak eta lurraldea antolatzeko gainerako tresnak
prestatzeko erreferentziazko esparru orokorra osatzen dute.
Gidalerroek eskualdea finkatzen dute lurraldea antolatzeko esparrutzat, eta, plan honi
dagokionez, Gernika-Markinako Eremu Funtzionala mugatzen dute, eskualderako
proposamenak egiteko esparru egokia delakoan.
Gidalerroek berek diotenez, irizpide “funtzionalen” arabera mugatu behar dira eremuak, eta
dagozkien eskualde-buruek eta haien eraginaren pean dauden udalerriek eratu behar
dituzte. Lurraldeko eremu funtzionalak behar bezala mugatzeko eta egituratzeko, baldintza
hauek bete behar dira:
- Halako homogeneotasun geografikoa izan behar da.
- Hirigune batek edo gehiagok inguru geografikoko udalerrien gainetik egon behar
dute.
- Osagarritasuna izan behar da; elkarrekiko barne-harremana egon behar da
kanpoaldearekiko harremana baino gehiago.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 28
Premisa horrekin bat, zenbat eremu funtzionaletan banatuta dagoen Euskal Autonomia
Erkidegoko lurraldea, hainbat antolamendu-eredu proposatzen dituzte gidalerroek. Alde
horretatik, Gernika-Markinako Eremu Funtzionalaren barnean dago Forua.
Eremu funtzional bakoitzaren barnean, Euskal Herriko lurralde-antolakuntzari buruzko
4/1990 Legeak 6.5. artikuluan xedatzen duenarekin bat, lurralde-plan partzial bat idatzi behar
da, honako hauek finkatzeko: lurraldea antolatzeko irizpide espezifikoak, azpiegitura handiak
eta ekipamendu orokorra kokatzeko eremu egokiak, lehengoratu edo birgaitu beharreko
eremuak eta bizitegitarako eta jarduera ekonomikoetarako lurzoru-beharrak.
Ildo horretatik, lurralde-antolamenduaren gidalerroekin bat, Gernika-Markinako Eremu
Funtzionalaren Lurralde Plan Partziala idatzi da.
Hari buruz jardungo du hurrengo atalak; betiere, Foruan duen eraginaren eta Foruari
buruzko zehaztapenen ikuspegitik.
Nolanahi ere, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Politika Sailak Euskal Autonomia
Erkidegoko lurralde-antolamenduaren gidalerroen aldaketa bat bideratu du, etxebizitzen
kuantifikazioari dagokionez. Hain zuzen ere, dokumentuaren arabera, Foruan 35 etxebizitza
izan behar dira gutxienez, eta 70 izan daitezke gehienez.
II.4. GERNIKA-MARKINAKO EREMU FUNTZIONALAREN LURRALDE PLAN
PARTZIALA
Gobernu Kontseiluaren foru-erabaki bidez onartu zen behin betiko Gernika-Markinako Eremu
Funtzionalaren Lurralde Plan Partziala, martxoaren 1eko 31/2016 Dekretuaren bitartez.
Zenbait mailatako informazioa eta antolamendua finkatzen dute Plan Partzialaren barruko
dokumentu grafikoek, eta, memoria honi erantsitako I-01, I-02, I-03, I-04, I-05, I-06 eta I-07
informazio-planoetan, gai nagusi batzuk laburbildu dira.
Gernika-Markinako Eremu Funtzionalaren Lurralde Plan Partzialaren barruko dokumentuen
artean, Foruko udal-plangintzaren gaineko eraginak adierazten ditu plangintzaren gaineko
eraginei buruzko dokumentuak, 3.13. atalean:
“a) Inguru fisikoa
• Inguru fisikorako lurralde-ereduaren eragin bereziak
Urdaibaiko Biosfera Erreserba
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 29
Natura 2000 Sarearen Kontserbazio Bereziko Aldea (KBA) Urdaibaiko ibai-sarea,
Urdaibaiko kostaldea eta padurak eta Urdaibaiko Kantauriko artadiak
Hegaztientzako babes bereziko eremuak (HBBE)
Leheneratu beharreko alde narriatuak
Akuiferoen zaurgarritasuna
Higagarritasuna
Uholde-arriskua eta uholdeak izateko arrisku esanguratsua duen eremuaren (UAEE)
mugaketa
Guneak, korridore ekologikoaren lotura-eremuak eta moteltzeko ingurua
Bisoi europarraren interes bereziko aldea
Sonchus maritimus eta Osmunda regalis dituzten esparruak
Interes geologikodun eremua (IGE)
• Paisaiaren irisgarritasuna
Urdaibai ibaien paisaia-ibilbidea
GR38 Ardoaren eta arrainaren ibilbidea
Sin bidea eta Triñe baseliza
Paisaia-interes berezidun eremuak: Busturiako artadia”
• Landaguneei dagokienez, dokumentuak zehazten duena ez dator bat Inbentarioarekin.
b) Bizitegitarako lurzoruari eta etxebizitzen kuantifikazioari dagokionez, 43 eta 102
etxebizitza artean ekarriko ditu zortzi urterako ereduak.
c) Jarduera ekonomikoetarako lurzoruari dagokionez, hamasei urterako eskaintzaren
kuantifikazio orokorra (A+B+C+D) 1,70 ha izango da.
“d) Ekintza hauei dagozkien eragin bereziak:
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 30
• GARRAIO-AZPIEGITURAK
Sare egituratua ezartzea, honako hauetan kokaturiko bizileku, aisialdi eta
jarduera-eremuetan sartzea ahalbidetzen duena: Gernika-Bermeo ardatza.
Hirietako zeharkaleak eta garapen-gune berrietako ardatzak jasotzea.
Garraio kolektiboen modalitate alternatiboen balizko garapenari buruzko
azterlana Gernikan.
Truke modala tren-geltokiekin lotuta Zugastietan, Muxikan eta Institutuan (trena-
busa-autoa), eta Gernikan (trena-busa) eta, udan, San Kristobalen, Axpen eta
Mundakan (trena-itsasontzia).
Truke modala bus-express zerbitzu-geltokiekin lotuta, Gernikako hirigunerako
sarbiderako aparkalekuei dagokienez.
Bizikleten aparkalekua. Hiriguneetara iristeko aparkalekuei, aldirietako eta
hondartzetarako aparkalekuei elkartuta, bizikleten alogera-sistemako
ekipamendu nagusiak eta guneak.
Bermeo-Amorebieta trenbidearen gune bikoiztuak gauzatzea.
Hobekuntzak Gernika-Bermeo pasabidean.
• KOSTAKO PORTUAK ETA AINGURALEKUAK
Oka itsasadarrean ekarpen solidoen eragina kontrolatzea.
• OINARRIZKO AZPIEGITURAK
Hornikuntza: Forua-Murueta sistema Burgoako EUAren sistema orokorrean
txertatzea, Urdaibaiko ur-horniduraren lurralde-ekintzako plana idaztea,
harguneen defizita konpontzea Urdaibain. Proposamen horiek eskema gisa
aurkezten dira eta ez dira lotesleak.
Saneamendua: Gernikako eta Bermeoko sistemak Lamiarango HUAn baterako
arazketarekin batzeko lana premiaz egitea”.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 31
Energia elektrikoari dagokionez, “urbanizazio edo zaharberritze-prozesuen
barruko elektrizitate-lineek hiri-inguruetan eragindako gatazken edo auzien
konponketa.
Tentsio ertaineko linea lurperatzea.
Gasa: Ezarpena Bermeo-Gernika-Muxika korridorean.
Teknologia aurreratuko telekomunikazio-sareak indartzea biztanlegune
nagusietan.
Gainerako azpiegiturak garatzeko programa osagarriak”.
II.5. LURRALDE PLAN SEKTORIALAK
II.5.1. Bizkaiko Errepideen Lurralde Plan Sektoriala
Apirilaren 15eko 8/1999 Foru Aginduaren bidez onartu zen; 1999ko maiatzaren 18an
argitaratu zen 8/1999 Foru Agindua Bizkaiko Aldizkari Ofizialean.
Bizkaiko Lurralde Historikoko errepideak hierarkizatzen ditu Bizkaiko Errepideen Lurralde
Plan Sektorialak, eta honako hauek bereizten ditu: interes bereziko sarea, oinarrizko sarea,
sare osagarria, eskualdeko sarea eta tokiko sarea.
Planak xedatzen du autobideetatik, autobietatik eta bide lasterretatik 50 m-ra egon behar
duela eraikuntza-lerroak, interes bereziko eta oinarrizko sareetako errepide arruntetatik
25 m-ra, eta tokiko sareko errepideetatik 12 m-ra. Alde horretatik, Foruko udal-barrutian,
errepide bakarrean hartu behar da kontuan eraikuntzaren gehieneko lerrokadura: Gernika-
Lumo eta Bermeo arteko errepidean (BI-2235 errepidean), zeina eskualde-mailakoa baita.
Planak ez du xedatzen inolako jarduketarik Foruko udal-barrutirako.
II.5.2. Jarduera Ekonomikoak eta Saltokiak Antolatzeko Lurralde Plan Sektoriala
Abenduaren 21eko 262/2004 Dekretuaren bidez onartu zen Plana, eta, Forua barnean
hartzen duen eremu funtzionalaren (Gernika-Markinako Eremu Funtzionalaren)
diagnostikoan, honako hauek aztertzen ditu: kaleen egitura eta jardun ekonomikoa,
komunikabide-sarea, lurzoru kalifikatuaren erreserba eta eskariari buruzko aurreikuspenak.
Planarekin bat, Gernika-Markinako Eremu Funtzionalean, EAEko batez bestekoaren aldean,
nabarmentzekoa da zer-nolako garrantzi erlatibo handia duen lehen sektoreak, arrantza-
sektoreak garrantzi handia duela-eta Eremu Funtzionaleko lau udalerririk jendeztatuenetako
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 32
hirutan (Bermeon, Ondarroan eta Lekeition) eta gainerako udalerri gehienak landakoak
direla-eta nagusiki.
Urdaibaiko eskualdean, Bermeon eta Gernika-Lumon metatuta dago biztanleria, eta hiri-
egitura sakabanatuetan bizi da gainerakoan. Bigarren sektorea Gernikan eta Bermeon
bakarrik da garrantzitsua, eta Muxikan daude lurzoru libreko erreserba nagusiak.
Planak jarduera ekonomikoetarako “garapen txikiko udalerritzat” hartzen dituenen artean
dago Forua.
Planak Eremu Funtzionaleko udalerrietarako proposatzen duenez, hiriko jarduera
ekonomikoetarako lurren neurria mugatu beharko du hirigintza-plangintzak. Hala ere,
Eremua osatzen duten udalerriek garrantzi ezberdina dute demografiaren eta hiri-
garapenaren ikuspegitik, eta, horrenbestez, ez dago zertan udalerri guztietan zorroztasun-
maila beraz jokatu jarduera ekonomikoetarako lurren neurria mugatzeko. Ildo horretatik, oso
hiri-garapen txikia duten eta landa-ingurunean erabat sartuta dauden zenbait udalerritan,
zentzugabea da industriako eraikuntza eta jarduerak ezartzea, baina udalerri handitxoetan,
berriz, onargarria da hirigune txikiak sortzea, lantegiak eta tokiko enpresa txikiak kokatzeko.
Gehienez, lurzoru libreko 3 ha-ko azalera izan dezakete hiriguneok, eta, betiere, haiek kabitu
eta ingurune naturalean eragin esanguratsurik ez izateko ahalmen nahikoa izan behar du
lurzoruak; gainera, Eremu Funtzionalaren Lurralde Plan Partzialak ezartzen duen lurralde-
ereduarekin bat etorri behar du antolamenduak. Bestalde, hiriguneekin lotuta egon behar
dute lantegiak eta enpresa txikiak kokatzeko industrialde txikiok, hirigintza-egituraren
osagarri; ez dute egon behar udal-barrutitik bakartutako landaguneetan. Azkenik, lurzoruaren
beste garapen mota batzuk ere baimendu daitezke, eskualdeko ekonomia pizteko neurri
publikoak hartzeko.
Diagnostikoari dagokionez, Planak ez du jarduera ekonomikoetarako inongo erreserbarik
finkatzen Foruko udal-barrutian.
II.5.3. EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana
Abenduaren 22ko 415/1998 Dekretuaren bidez onartu zen Plana, eta ibaiak eta errekak
aztertzen ditu, hiru aldetatik: ingurumenaren aldetik, hidraulikaren aldetik eta hirigintzaren
aldetik.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren mugen barnean dago Forua, eta Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzako Planak ezartzen dituen erabilerek, mugek
eta babesek mugatzen dute. Egitamu Gidariak Lurraldearen Arloko Planak baino askoz
parametro zorrotzagoak ezartzen ditu ibaien eta erreken ertzak babesteko, eta,
murriztaileagoa denez gero, horixe aplikatuko du plangintzak.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 33
Gerora, azaroaren 19ko 449/2013 Dekretuaren bidez, EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak
Antolatzeko Lurraldearen Arloko Planaren aldaketa onartu da, behin betiko, eta arau horrek
berretsi egin du Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barnean aplikatu beharreko printzipio
orokorra; alegia, Urdaibaiko Biosfera Gebenaldea babestu eta antolatzeari buruzko
uztailaren 6ko 5/1989 Legeari eta haren aldaketari lotu beharra.
II.5.4. EAEko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana
Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Saileko buruak onartu zuen
Euskal Autonomia Erkidegoko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana, uztailaren 27ko
160/2004 Dekretuaren bidez. Ingurumen eta Lurraldearen Antolamendu Sailaren 2008ko
maiatzaren 27ko Aginduaren bidez, berriz, Planaren lehenengo aldaketa onartu zen, hasiera
batean.
Hainbat hezegune mota bereizten ditu Planaren 5. artikuluak, eta I. multzoaren barnean
dago Urdaibaiko Biosfera Erreserba.
Planak berak dioenez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa
Zuzentzako Planak antolatzen du Eremu Funtzionala, eta, hortaz, hura aplikatuz antolatu
behar da Urdaibai.
II.5.5. EAEko Itsasertza Babestu eta Antolatzeko Lurralde Plan Sektoriala
Martxoaren 13ko 43/2007 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko, eta 2007ko apirilaren
2an argitaratu zen EHAAn, 65. zenbakian.
3. artikuluak, planaren eta ingurumen-plangintzaren edo ingurune naturaleko plangintzaren
arteko koordinazioari buruzkoak, ingurumen-plangintzarekin edo ingurune naturaleko
plangintzarekin lotzen du berariaz azpiesparru jakin batzuen antolamendua. Zehazki, honela
dio 3.1. artikuluak, hitzez hitz:
“Urdaibai Biosfera Erreserba babestu eta antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legea
garatuz sortutako Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko
Planak antolatuko du Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren eremua”.
Forua Biosfera Erreserbaren barnean dagoenez gero, ez dago zehaztapen gehiagoren
beharrik.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 34
II.5.6. EAEko Kultura Ondareko Lurralde Plan Sektoriala
Ondare kultural higiezina babesteko, 7/1990 Legea dago, euskal kultura-ondareari buruzkoa.
Zalantzarik gabe, tresna eraginkorra da, eta babes juridikoa ematen du, baina haren
aplikazioa ez da behar bezain azkarra. Alde horretatik, ondarea babesten atzeratzeak
arriskua dakar denborarekin, eta erabilgarri dauden tresnak beste batzuekin osatu beharra
dakar horrek. Hain zuzen ere, lurralde-antolamenduaren gidalerroek ematen dute
horretarako aukera, Kultura Ondare Higiezineko Lurralde Plan Sektoriala sortu beharra
ezartzen baitute.
Honako hauek dira Lurralde Plan Sektorialaren aurrerakinaren helburuak:
1. Arauzko xedapenak
a) Ondare kultural higiezina eratzen duten ondasunak identifikatzea eta aukeratzea eta zeini bere babes-kategoria eta babes-maila egokitzea
b) Ondasunekin parekatu daitezkeen hirigintza-kategoriak zehaztea
c) Xedapen babesgarriak eta horiek aplikatzeko moduak ezartzea eta lotesleak diren zehaztea
2. Babesa eta hobekuntza sustatzeko orientabideak
Babesa programatzea eta ekintza publikoa eta partikularrentzako laguntzak
xedatzeko lehentasun-ordena finkatzea
3. Garapenerako orientabideak
Hirigintza eta lurraldea garatzeko lanetan ondasun kultural higiezin jakin batzuk
kontuan hartzea
Adieraztea zer ondasun eta eremu diren egokiak babestu beharreko ondasunen
izaerarekin eta balioekin bat datozen jarduera kulturalak antolatzeko
Urdaibai Biosfera Erreserba babestu eta antolatzeari buruzko 5/1989 Legean babes gorena
duen eremu arkeologikoa,
Izena Data
Foruko Herri Erromatarra. Urdaibai Biosfera Erreserba babestu eta antolatzeari
buruzko uztailak 6 ko 5/1989 Legea
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 35
Kultura, Gazteria eta Kiroleko sailburuordearen 1997ko maiatzaren 5eko Erabakiaren bidez
–101. zenbakiko EHAAn argitaratu zen–, balizko arkeologia-guneak izendatu ziren, eta,
tartean, Forukoak zerrendatu eta mugatu.
Guneon mugak sistematizatu nahian, babestu beharreko eremu mota hauek bereizi ziren:
A mota: Eraikinen hormez barruko esparruak
B mota: Eraikinen hormez barruko esparruak + inguruko 15 metroak, kanporen dauden
ertzetatik neurtuta
C mota: Elementuek hartzen dituzten esparruak + inguruko 5 metroak, kanporen dauden
ertzetatik neurtuta
D mota: Eraikinek eta haiei atxikitako instalazioek hartzen dituzten esparruak
E mota: Planoek zehazten dituzten esparruak
Erabakiak honako balizko arkeologia-guneak izendatzen ditu, eta honako hau da bakoitzaren
babes-esparrua:
Izena
1. Tourseko San Martin eliza (A)
5. San Gregorio baseliza (A)
6. San Bernardo baseliza (A)
7. Urdaibai dorrea
8. San Kristobal baseliza (B)
10. Asparroaga errota, ageriko egiturarik gabe (E)
11. Errotabarri errota, ageriko egiturarik gabe (E)
13. Asparroaga errota II, ageriko egiturarik gabe (E)
14. Asparroaga errota III, ageriko egiturarik gabe (E)
Honako hauek dira Foruan izendatzeko dauden arkeologia-guneak:
Izena
2. Zahar dorrea
3. Biaskoa baserria
16. Atxetako kobazuloa
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 36
18. Urerrota errota
16. Atxondoko karobia
Honako hauek dira Foruko ondare arkitektoniko historikoa eratzen duten elementuak eta
bakoitzaren kategoria:
EAEko monumentu edo monumentu multzo izendatutako proposatutako ondasun higiezinak
Izena Aldizkaria
Zurrategia 2008/01/10eko EHAA
EAEko monumentu edo monumentu multzo izendatzeko proposatutako ondasun higiezinak
Izena Auzoa
San Martin Eliza Elexalde
Frantzizkotarren Komentua Elexalde
Asketa baserria Gaitoka
Peztegi baserria Gaitoka
Landaluze baserria Armotxerri
Jauregizar Atzekoa baserria Armotxerri
Gardoi baserria Gaitoka
Txarriketa baserria Atxondoa
Allotizatzekoa baserria Atxondoa
Agarre Bekoa baserria Atxondoa
Agarre Goikoa baserria Atxondoa
Allendiz Erdikoa baserria Atxondoa
Allendiz Goikoa baserria Atxondoa
Zarraga Goikoa baserria Atxondoa
Gaztañadia baserria Atxondoa
Giliz baserria Atxondoa
Arrotzena baserria Gaitoka
Berandoagaikoa baserria Gaitoka
Arronategi baserria Gaitoka
Ormaetxe baserria Gaitoka
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 37
Etxebarri baserria Gaitoka
Larreta baserria Atxondoa
Zarraga Bekoa baserria Atxondoa
Askunaga baserria Elexalde
Amuena baserria Elexalde
Dorre baserria Elexalde
Biaskoa baserria Elexalde
Borialde Aurrekoa baserria Elexalde
Bolunburu baserria Gaitoka
Mozuene baserria Urberuaga
Estratamosu baserria Urberuaga
Urrutxua baserria Armotxerri
EAEk udal-mailan zaintzeko proposatutako ondasun higiezinak
Izena Auzoa
San Kristobal baseliza / Gorritizeko Andra Mari Armotxerri-Urberuaga
Urdaibai dorrea Armotxerri
Udaletxea Elexalde
Bentabarri Elexalde
Foruko pilotalekua Elexalde
Frantziskotarren pilotalekua Elexalde
Foruko probalekua Elexalde
Gernika-Lumo eta Bermeo arteko errepidea, 54 eta
55 Elexalde
San Gregorio baseliza (Triñe) Gaitoka
Tolunburu etxeko ferratzeko zaldia Gaitoka
Olortako karobiak Olorta
Urreta errota (Urerrota) Urberuaga
Villa Begoña txaleta (Gernika-Lumo eta Bermeo
arteko errepidea, 46)
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 38
Ospitale zaharra – zahar-etxea Atxondoa
BALDATIKAKO MULTZOA
San Bernardo baseliza
Baldatika Sagasta baserria
Orue Baserria
Andikoetxe Baserria
II.5.7. EAEko Nekazaritza eta Basozaintzako Lurralde Plan Sektoriala
Nekazaritza eta Arrantza Saileko buruaren 2014ko irailaren 16ko 177/2014 Dekretuaren
bidez onartu zen behin betiko., eta dokumentuaren helburua da plan bat osatzea,
nekazaritzako eta basogintzako erabilerak planifikatzeko eta kudeatzeko jarduerak
iradokitzeko eta bideratzeko, lurraldearen plangintza orokorraren esparruan, eta, aldi berean,
nekazaritza-sektorearen interesak beste erabilera batzuenetatik babesteko.
Planak xedatzen duenez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa
Zuzentzeko Plana aplikatuz antolatu behar da Erreserba osatzen duten udalerrietako
lurraldea.
II.5.8. EAEko Etxebizitzen Sustapen Publikorako Lurzorua Antolatzeko Lurraldearen
Arloko Plana
Dagozkion administrazio publikoek dokumentuaren aurrerakinari buruz egindako oharrak eta
iradokizunak aztertzeko fasean dago orain, eta Planaren helburua da etxebizitza-arloko
inbertsio publikoak bideratzea, baina, aurrerapen-fasean dagoenez gero, erreferentziazko
esparru orokortzat bakarrik har daiteke egiaz.
Planak dioenez, etxebizitzen sustapen publikorako lurzorua gutxi garatuko den udalerrien
artean dago Forua.
II.5.9. Euskal Autonomia Erkidegoko eremuko Trenbide Sarearen Lurraldearen
Antolamendurako Arloko Plana
Otsailaren 27ko 41/2001 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Funtsean, abiadura handiko trenaren ibilbidea (“euskal Y” delakoa) arautzea da Planaren helburua,
baina Forua ez dago azpiegitura horren ibilbidearen barnean, eta, beraz, ez dakar udalerriari
buruzko zehaztapenik.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 39
Nolanahi ere, iparraldetik hegoaldera, Planak “Bilboko metropoli-eremuko aldiriko barnebideen”
sailkatzen duen trenbide batek zeharkatzen du Forua: Euskotrenek Bilbo eta Bermeo artean duen
lineak.
II.5.10. EAEko Energia Eolikoaren Lurraldearen Arloko Plana
Maiatzaren 14ko 104/2002 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Udal-plangintzaren gaineko hainbat eragin finkatzen ditu Planak, energia eolikoa ekoizteko instalazio
bat kokatzea aurreikusten denerako, baina ez du proposatzen Foruan horrelakorik jartzea.
II.5.11. EAEko Errepideen II. Plan Orokorraren berrikusketa (2005-2016 aldia)
Azaroaren 23ko 307/2010 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Euskal Autonomia Erkidegoko errepide-sarea sailkatzen du Planak, eta hiru sare motatan banatzen
du sare funtzionala, funtzionaltasunaren arabera:
Lehentasunezko sarea
Errepide-sare nagusia
Eskualdeko errepide-sarea
Berrikusketak aldaketak dakartza aurreko planak aztertzen zituen zenbait elementutan, eta horixe da
hura aldatzeko funtsezko arrazoia: Plana sarearen egungo egoerara egokitzea. Edonola ere, plan
berriak ez dakar inolako aldaketarik Foruan.
BI-2235 errepide-sare nagusiko errepide arrunta da berdin-berdin.
II.6. KONTUAN IZAN BEHARREKO BESTE PLAN ETA ARAU BATZUK
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzako Plana besterik ez da
aztertuko atal honetan, baina zerrendatuko da zer beste plan izango diren kontuan ingurumenaren
gaineko eraginaren ebaluazioa egiteko.
II.6.1. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzako Plana
Eusko Jaurlaritzako Lurraldearen Antolamendu eta Ingurumen Sailak idatzi zuen Urdaibaiko
Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria, eta otsailaren
11ko 27/2003 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 40
2010eko urtarrilaren 28an, hamasei urte baino gehiago igaroak zirela Egitamua indarrean
sartu zenetik, agindu bidez, Egitamua aldatzeko izapideei hasiera ematea onartu zen,
denbora luzea igaroa zelako eta, era berean, Egitamua UNESCOk biosfera-erreserbak
babesteko ezartzen dituen ildo eta arauetara egokitu beharra zegoelako; Natura-ondareari
eta biodibertsitateari buruzko 42/2007 Legeak bere egiten ditu ildo eta arau horiek.
2016 urte honetan, irailak 27ko 139/2016 Dekretu bidez, behin betikoz onartu zuen Eusko
Jaurlaritzak Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzeko Plana,
bere araudia EAOn argitaratu zen azaroak 28an.
Urdaibaiko Biosfera Gebenaldea babestu eta antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989
Legeak ezartzen dituen garapen-tresnetako bat da. Arestian aipatu bezala, haren aldaketa
aztertuko da atal honetan, behin betikoz onartuta dagoelako.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barnean dauden udalerrietako bat da Forua.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria
gorago dago hierarkian Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra baino, eta, horrenbestez,
Planak berak xedatzen duenarekin bat arautu behar da lurzoru urbanizaezina.
EKZParen helburuak, ondoko ataletan banatzen dira: egiturazko helburuak, kontserbazio-
helburuak, Garapen jasangarriko helburuak eta laguntza logistikoaren helburuak.
Bost tituluk egituratzen dute egitamu berria:
I. titulua. Xedapen orokorrak
II. titulua. Urdaibaiko Erreserbako lurzoruaren araubidea
III. titulua. Egitamua gauzatzeko araubide orokorra
IV. titulua. Egitamua gauzatzeko araubidea
V. titulua. Administrazioak esku hartzeko araubidea eta Egitamua garatzeko tresnak
I. tituluak adierazten du zer helburu orokor hartu diren kontuan Egitamuaren arau eta
zehaztapenak finkatzeko, Egitamua garatzeko ere kontuan hartu beharko baitira.
II. tituluak berrikuntzak dakartza aurreko egitamuaren aldean: batzuk, lehen araudi
sektorialak arautzen zituen babespeko elementu batzuk guneen kategoriaren barruan sartu
direlako, eta beste batzuk, orain arte dagokien bezala tratatzen ez ziren eremuak identifikatu
direlako lurraldean.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 41
III. tituluaren helburua da orain arte behar bezain garbi zehaztuta ez zeuden zenbait gairi
heltzea eta haietan sakontzea, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren arauketa eta kudeaketa
eraginkorra eta positiboa sustatzeko. Horiek horrela, ahalik eta xehekien, lurzoruaren
erabilerak eta eraikuntza-egintzak identifikatzen eta sailkatzen ditu titulu horrek, baita
eraikuntza-lanak sailkatzen.
IV. titulua Egitamua gauzatzeko zuzeneko jarduketei buruzkoa da, erabilera zehaztuak
kokatzeari dagokionez.
Azkenik, V. tituluak identifikatzen eta arautzen du zer tresna aurreikusten diren Egitamua
garatzeko; ingurumen-, lurralde- eta hirigintza-legediak zeharka txertatuta finkatu dira tresna
horiek.
EKPZk hiru kategoria bereizten ditu lurzoru urbanizaezinean:
Gunea Gainkategoria (N)
N.1. Itsasadarraren eremua
N.2. Kostaldeko Eremua
N.3. Artadi kantauriarraren Eremua
N.4. Urdaibaiko ibai-sarearen Eremua
N.5. Kultura Intereseko Eremua
Gunearen Babes edo Amortiguazio Gainkategoria (B)
B.1. Itsasadarreko babes eremua
B.2. Kostaldeko babes eremua
B.3. Artadi kantauriarren babes eremua
B.4. Ibai sareko babes eremua
B.5. Paisaiaren Babes Eremua, Ikusizko eta Eszenografia kalteberatasun
Handiko Lurraldeak.
B.6. Baso autoktonoen Eremua.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 42
Trantsizio Gainkategoria (T)
T.1. Nekazaritzako, Abeltzaintzako eta Landazabaleko Intereseko Eremua
T.2. Baso Eremua
T.3. Landagunearen Eremua
T.4. Sistemen Eremua
Onartutako planaren arabera, kategoria hauek osatuko dute Foruko lurzoru urbanizaezina:
Gunea Gainkategoria
Itsasadarraren Eremua
N.1.1. Marearteko edo mareaz gaindiko zonak, landarez nahiz landarerik
gabe osatuak, eta padura-zonak.
N.1.2. Lohiz edo padura-zonaz osaturiko marearteko edo mareaz
gaindiko zonak, lezoi, muna edo eustehorma bidez uraren zirkulazio-
sistematik isolatuta daudenak.
N.1.3. Lezoi, muna edo uraren zirkulazio-sistemari eusteko horma bidez
isolatuta dauden eta hiri-okupazioa duten mareaz gaindiko zonak.
N.1.5. Itsasadarraren ibilguak osaturiko marea azpiko zonak.
Artadi kantauriarren Eremua
N.3.1. Natura-interes bereziko zona
N.3.2. Osorik edo gutxi degradatuta dauden ekosistemen zona
N.3.3. Ekosistema degradatuen eta basoberritzeen zona
N.3.4. Zelai eta laborantza zona.
Urdaibaiko ibai-sarearen Eremua
N.4. Urdaibaiko ibai-sarearen eremua.
Kultura Intereseko Eremua
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 43
N.5.2. Ondare arkeologikoko Zonak
Gunearen Babes Gainkategoria
Itsasadarreko babes eremuak
B.1. Itsasadarreko babes eremuak
Artadi kantauriarren babes eremuak
B.3.2. Artadi kantauriarren babes eremuko ekosistema osoen edo gutxi
degradatuen zona.
B.3.3. Artadi kantauriarren babes eremuko ekosistema degradatuen eta
basoberritzeen zona.
B.3.4. Artadi kantauriarren babes eremuko zelai eta laborantza zona.
Ibai-sareko babes eremuak
B.4.1. Ibai-sareko babes zonak.
B.4.2. Ibai-sarera isurtzen diren arroetako babes zonak
Paisaiaren Babes Eremua, ikusizko eta eszenografia kalteberatasun handiko
lurraldeak.
B.5. Paisaiaren Babes Eremua, ikusizko eta eszenografia kalteberatasun
handiko lurraldeak.
Baso Autoktonoen eremua
B.6. Baso Autoktonoak.
Trantsizio Gainkategoria
Nekazaritzako, abeltzaintzako eta landazabaleko intereseko eremua.
T.1./A.1. Nekazaritza balio handiko zonak.
T.1./PRT. Trantsizioko landa-paisaiko zonak.
Baso Eremuak
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 44
T.2./F.1. % 30etik % 45era bitarteko maldak dituzten baso zonak
T.2./F.2. % 45etik % 60ra bitarteko maldak dituzten baso zonak
Landa Gunearen Eremuak
T.3./NR. Landa Gunearen Eremuak
Sistemen Eremuak
T.4./IS. Azpiegitura eta komunitatearen zerbitzuak hartzeko zonak.
T.4./ECR. Eraikuntza-asentamenduak dituzten nahiz ez dituzten zona
publiko edo pribatuak, ekipamendu komunitariorako beharrezkoak eta
lurzoru urbanizaezinean prestatu beharrekoak.
Indarrean dagoen Egitamuaren barruan bada “hirigintza-plangintzak antolatu beharreko
eremua” kategoria. Bada, egitamu berriak “udaletako hirigintza-plangintzak antolatu
beharreko eremua” kategoria finkatzen du haren ordez.
II.6.2. Klima Aldaketaren aurkako Euskal Plana
Planaren helburua da Euskal Autonomia Erkidegoak karbonoaren mendean ez dagoen
eredu sozioekonomiko baterantz egitea 2020rako.
Horretarako, lau helburu estrategiko lortu beharra finkatzen du, eta helburuon ardatza da
berotegi-efektua eragiten duten gasen (BEGen) isuriak murriztea eta Euskal Autonomia
Erkidegoa klima-aldaketatik espero ditugun ondorioetara egokitzea:
- 1. HE. BEGen isuriak 1990ekoak (oinarri-urtekoak) baino % 14 handiagoak izatea
gehienez
- 2. HE. Karbono-hustubideen gaitasuna oinarri-urteko isurien % 1 ere husteko
moduan handitzea
- 3. HE. Baliabide naturalen gaineko arriskuak ahal bezainbat txikiagotzea
- 4. HE. Pertsonen osasunaren, hirietako habitataren kalitatearen eta sistema
sozioekonomikoen gaineko arriskuak ahal bezainbat txikiagotzea
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 45
Planaren arabera, helburuok lortzeko, administrazio publikoek eta klima-aldaketaren aurkako
borrokan diharduten eragile sozialek batera eta koordinatuta erantzun behar dute.
Horretarako, lau programatan banatuta dago Klima Aldaketaren aurkako Euskal Plana.
Hedatuki, zehazki eta zeharka, isuriak murriztea eta karbonoa hustea, klima-aldaketaren
eraginetara moldatzea eta ezaguera teknikoa eta zientifikoa hedatu eta sakondu behar
izatea jorratzen dute programok, eta, aldi berean, hezkuntzaren eta herritarren ekintzaren
garrantzia azpimarratzen dute.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 46
III. AURRETIAZKO BALDINTZATZAILEEN
LABURPENA.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 47
III. AURRETIAZKO BALDINTZATZAILEEN LABURPENA.
III.1. BALDINTZATZAILE SEKTORIALAK
III.1.1. Sarrera
2016ko otsailaren 26tik martxoaren 3ra bitartean, Foruko Udalak txostenak eskatu zizkien
Eusko Jaurlaritzaren, Bizkaiko Foru Aldundiaren eta Estatuko Administrazioaren barruan
babes zibilaren, ingurumenaren, kultur ondarearen eta ingurune naturalaren gaineko
eskumena duten sailei, Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorrak kontuan hartu behar dituen
arriskuei eta ingurumena, kultur ondarea eta ingurune naturala babesteko errespetatu behar
dituen baldintzatzaileei buruz. Zehatz-mehatz, administrazio sektorial hauei eskatu zien
informazioa:
Eusko Jaurlaritzako Larrialdiei Aurre Egiteko eta Meteorologiako Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Kultura Ondarearen Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Saileko Etxebizitza
Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailburuordetza
Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hirigintzaren Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Natura Ingurunearen eta Ingurumen Plangintzaren Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Administrazioaren Zuzendaritza
Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Abeltzaintza Saila
Bizkaiko Foru Aldundiko Ogasun eta Finantza Saila
Bizkaiko Foru Aldundiko Ingurumeneko Zuzendaritza Nagusiko Natura Ondarea
Zaintzeko Zerbitzua
Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Zuzendaritza Nagusia
Bizkaiko Foru Aldundiko Hirigintza Zuzendaritza Nagusia
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 48
Bizkaiko Foru Aldundiko Nekazaritza Zuzendaritza Nagusia
Eusko Jaurlaritzako Uraren Euskal Agentzia (URA)
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa (IHOBE)
Energiaren Euskal Erakundea (EVE)
Espainiako Gobernuaren Azpiordezkaritza Bizkaian
Sustapen Ministerioa eta Aireko Segurtasuneko Estatuko Agentzia
Etxebide
Espainiako Gobernuko Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioa
Ingurumen Ministerioko Euskadiko Kosten Mugaketa
Busturialdeko Ur Partzuergoa
Sustapen Ministerioko Telekomunikazioak
Urdaibaiko Patronatua
Euskal Trenbide Sarea
EHNE
ENBA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 49
III.1.2. PLANEAN ERAGINA DUTEN bildutako txostenen azterketa
III.1.2.1. Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioko Euskadiko Kosten
Mugaketa
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko martxoaren 8a
Sinatzailea: Javier Zamacona Pino, Administrazio Jardunaren Zerbitzuko burua
Edukia
1. Kosta Legea Garatzeko Araudi Orokorrak xedatzen du dena delako lurralde- eta
hirigintza-plangintza hasiera batean onartzeko eskumena duen organoak haren ale
bat helarazi behar duela hura onartu aurretik, txosten bat egiteko, eta txostena
egiteko epea hilabetekoa dela.
2. Kosta Legeak babes-zorgunean debekatzen dituen erabileren zerrenda
3. Kosta Legearen 30. artikuluaren arabera, itsasoaren eta lehorraren arteko jabari
publikoa babesteko eskakizunak bete behar ditu hirigintza-antolamenduak.
III.1.2.2. Bizkaiko Foru Aldundiko Ekonomia eta Lurralde Garapena Sustatzeko
Saileko Ingurumen Iraunkorra eta Ingurumen Hezkuntza Bultzatzeko Atala
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko martxoaren 21a
Sinatzailea: Daniel Ruiz Larsson, Ingurumen Iraunkorra eta Ingurumen Hezkuntza
Bultzatzeko ataleko burua
Edukia: Aztertu egin beharko da zer-nolako eragin akustikoa izan dezakeen Hiria
Antolatzeko Plan Orokorrak Forutik pasatzen diren foru-azpiegituretan.
Zarata-mapak eta foru-errepideen eta haien loturen zor akustikoen peko eremuak
III.1.2.3. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa
(IHOBE)
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko apirilaren 22a
Sinatzailea: Lurzoruari buruzko Kontsulta Zerbitzua
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 50
Edukia: Lurzorua kutsa zezaketen jarduerak izan dituzten eta, horregatik, erabiltzaileentzat
eta ingurumenarentzat arriskutsuak izan daitezkeen lursailen zerrenda
Lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruen
inbentarioari buruzko 165/2008 Dekretuak barnean hartzen ditu zerrendako lursailak.
4/2015 Legearen arabera, zerrendako lursailetako lurzoruaren kalitatea ikertu beharko da,
eta, azkenean, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailburuordetzak lurzoruaren kalitateari
buruzko adierazpena emango du.
Honako hauek dira Foruan lurzorua kutsa zezaketen jarduerak izan dituzten lursailak:
1. Zurrategia (Elexalde auzoa, 32)
2. Landaberde industrialdea (Carlos Gangoiti kalea, 71)
3. Peña Forua hondakindegia, hondakindegirako sarrera (Busturialdeko Gizarte
Zerbitzuen Mankomunitatea)
4. BETIONDO basoko ustiategiak (Landaberde auzoa)
5. Malaexechevarría zerrategia (Landaberde auzoa, Rinder parean)
III.1.2.4. Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hirigintzaren
Zuzendaritza
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko martxoaren 23a
Sinatzailea: Fernando Uriondo Ispizua, Lurralde Plangintzaren eta Hirigintzaren zuzendaria
Edukia: Lurraldea antolatzeko tresna hauetara egokitu beharko da Plan Orokorra:
1. Lurralde-antolamenduaren gidalerroak. 28/1997 Dekretuaren bidez onartu ziren
behin betiko, eta, 4/2016 Dekretuaren bidez, aldatu egin ziren, etxebizitzen
kuantifikazioari dagokionez.
2. Gernika-Markinako Eremu Funtzionalaren Lurralde Plan Partziala. Martxoaren 1eko
31/2016 Dekretuaren bitartez onartu zen behin betiko.
3. Lurralde-plan sektorialak
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 51
Euskal Autonomia Erkidegoko Ibaiak eta Errekak Antolatzeko Lurraldearen
Arloko Plana. 415/1998 Dekretuaren bidez onartu zen, eta, 449/2013
Dekretuaren bidez, aldatu.
Euskal Autonomia Erkidegoko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana.
160/2004 Dekretuaren bidez onartu zen, eta 231/2012 Dekretuaren bidez,
aldatu.
Euskal Autonomia Erkidegoko Itsasertza Babestu eta Antolatzeko Lurraldearen
Arloko Plana. 43/2007 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Euskal Autonomia Erkidegoko Nekazaritza eta Basozaintzako Lurralde Plan
Sektoriala. 177/2014 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Etxebizitzen Sustapen Publikorako Lurzorua Antolatzeko Lurraldearen Arloko
Plana. 262/2004 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Euskal Autonomia Erkidegoko Trenbideen Azpiegitura Antolatzeko Lurralde Plan
Sektoriala. 41/2001 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
Euskal Autonomia Erkidegoko Energia Eolikoaren Lurralde Plan Sektoriala.
104/2002 Dekretuaren bidez onartu zen behin betiko.
EAEko Errepideen II. Plan Orokorraren berrikusketa (2005-2016 aldia). 307/2010
Dekretuaren bidez onartu zen.
III.1.2.5. Espainiako Gobernuko Industria, Energia eta Turismo Ministerioko
Telekomunikazioen eta Informazio Teknologien Zuzendaritza Nagusia
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko martxoaren 23a
Sinatzailea: Pedro Luis Romero Morales, Administrazio Publikoaren Ataleko koordinatzailea
Edukia: Onartu aurretik komunikazio elektronikoei buruzko txosten sektoriala behar duten
tresnei (hirigintza planifikatzeko tresnei) buruz egiten ditu txostenak erakundeak, baina, kasu
honetan, ez da beharrezkoa horrelakorik ematea, eta, hortaz, hainbat gogoeta orokor egiten
ditu, Plan Orokorra idazten dutenek kontuan har ditzaten:
a) Operadoreek jabari publikoa eta jabetza pribatua okupatzeko eskubidea eta aplikatu
beharreko araudia
b) Jabetza publiko eta pribatuaren baterako kokapen eta erabilera
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 52
c) Komunikazio elektronikoen sare publikoak hedatzeari buruz administrazio publikoek
emandako araudia
d) Telekomunikazio-azpiegiturak instalatzeko eta abian jartzeko, udal-lizentzia izan
beharra
e) Komunikazio-sare publikoak osatzen dituzten azpiegituren ezaugarriak Hirigintza
planifikatzeko tresnen arabera
f) Telekomunikazio-azpiegiturak eraikinetan
g) Komunikazio elektronikoen sare publikoak hedatzeari buruz administrazio publikoek
emandako araudiaren argitalpena
Gainera, komunikazio elektronikoei buruzko txosten sektoriala eskatzeko, hirigintza-
tresna PDF formatuan aurkezteko eskatzen du txostenak.
III.1.2.6. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailburuordetzako Natura Ingurunearen
eta Ingurumen Plangintzaren Zuzendaritza
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko apirilaren 8a
Sinatzailea: Alexander Boto Bastegieta, Natura Ingurunearen eta Ingurumen Plangintzaren
zuzendaria
Edukia: Zuzendaritzak plangintza idazteko finkatutako irizpide eta helburuak
1. Biodibertsitatean eragina duten jasangarritasun-irizpideak
2. Ingurumen-helburuen adierazleak eta jasangarritasun-printzipioak
3. Lurzoru urbanizaezina kalifikatzeko irizpideak
4. Garapen berriak kokatzeko eremuak proposatzeko irizpideak
5. Biodibertsitate-gune eta -baliabideei buruz eskura dagoen informazioa.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 53
III.1.2.7. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Politika Saileko Urdaibaiko
Biosfera Erreserba
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko apirilaren 25a
Sinatzailea: Paula Caviedes Gil, Urdaibaiko Biosfera Erreserbako zuzendari eta
kontserbatzailea
Edukia: Gai hauei buruzko hausnarketa orokorrak
1. Kultur ondarea
2. Ondare naturala
3. Beste dokumentu interesgarri batzuk
Atal horren barruan, gai hauei buruzko hausnarketak:
I. Naturaren babesa
II. Garapen jasangarria
III. Laguntza logistikoa
Aipatutako gai bakoitza garatzean, Europan, Estatuan eta Euskal Autonomia Erkidegoan
aplikatu beharreko araudi osoa zehazten dute dokumentuek, xeheki eta oparo.
Naturaren babesari dagokionez, gai hauei buruzko hausnarketak:
1. Urdaibaiko Biosfera Erreserba
2. Natura-ondarea eta biodibertsitatea
3. Ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazioa
4. Parte-hartze publikoa
5. Ura
6. Kutsaduraren prebentzio eta kontrol integratua
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 54
7. Airearen kalitatea eta atmosferarako isuriak
8. Klima-aldaketa
III.1.2.8. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Saileko Kultura
Ondarearen Zuzendaritza
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko maiatzaren 3a
Sinatzailea: Imanol Agote Alberro, Kultura Ondarearen zuzendaria
Edukia
a) Kulturaren aldetik garrantzizkoak diren Foruko ondasun higiezinen zerrenda
b) Elementu katalogatuak babesteko legezko aginduak eta irizpideak
Bi eranskin:
1. eranskina. Kulturaren aldetik garrantzizkoak diren elementuen zerrenda
1.1. Ondare historiko arkitektonikoa
1.1.1 EAEk izendatutako ondasun higiezinak: zurrategia
1.1.2 EAEko monumentu edo monumentu multzo izendatzeko
proposatutako ondasun higiezinak:
Tourseko San Martin eliza, frantziskotarren komentua eta 30 bat
baserri
1.1.3 Udalak zainduak izateko proposatutako ondasun higiezinak
1.2. Ondare arkeologikoa
1.2.1. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Legearen barruko gune
arkeologikoak:
Foruko erromatar herrixka
1.2.2. Balizko gune arkeologikoak
Hamalau elementu (erlijiosoak eta zibilak eta errotak)
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 55
1.2.3. Izendatzeko dauden gune arkeologikoak
2. eranskina. Elementu katalogatuak babesteko irizpideak
1. eranskineko elementuak babesteko irizpideak, aplikatu beharreko dekretuak eta
ondare historiko arkitektonikoaren eta ondare arkeologikoaren barruko elementu
bakoitzean egin daitezkeen lan motak
III.1.2.9. Euskal Trenbide Sarea
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko martxoaren 23a
Sinatzailea: Gregorio Morante Serrano, Kalitate eta Ingurumen Sailaren arduraduna
Edukia: Zornotza eta Bermeo arteko trenbideak Forua zeharkatzen du, eta, bereziki,
Elexalde auzoan du eragina, han baitago geralekua. Euskal Trenbide Sareak kudeatzen du
adar hori, eta Eusko Trenek operatzen.
Itsasadarretatik hurbil bakarrik aplikatu behar dira trenak ibiltzeko baldintzatzaileak
ingurumenaren ikuspegitik (zarataren zein bibrazioen aldetik), eta, Hiria Antolatzeko Plan
Orokorra idaztean, kontuan hartu beharko da hori.
2014ko azaroaren 18an, zarata-mapak eta trenbideen zor akustikoen peko eremuak onartu
eta Foruko Udalari helarazi zitzaizkion.
III.1.2.10. Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Saileko Etxebizitza
Sailburuordetza
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko maiatzaren 17a
Sinatzailea: Covadonga Solaguren, Etxebizitzako sailburuordea
Edukia: Txostenak aztertzen du zer betebehar dituzten udalek babes publikoaren peko
araubideren baten barruko etxebizitzetarako lurzorua erreserbatzeari dagokionez, eta
ondorioztatzen du Foruko Udalak ez duela halakorik; izan ere, biztanle kopurua kontuan
izanik, 2/2006 Legeak eta 105/2008 Dekretuak ez dute eraginik udalerrian.
Ildo beretik, Udalak ez du zuzkidura-bizitegietarako lurzorua erreserbatzeko betebeharrik.
Nolanahi ere, % 15 eskuratuko du, hirigintza-jardueretatik sortzen diren gainbalioetan
erkidegoak izan behar duen parte-hartzeagatik, eta Udalaren lurzoru-ondareari atxiki
beharko dio.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 56
Azkenik, Etxebidek emandako datuak aipatzen ditu txostenak. Haien arabera, 26 pertsonak
dute interesa Foruan etxebizitza babestu bat eskuratzeko, eta eskabideen % 62k alokairuan
bakarrik dute interesa. Bestalde, hamasei eskatzaile daude Foruan erroldatuta.
III.1.2.11. Bizkaiko Foru Aldundiko Iraunkortasun eta Ingurune Naturaleko Saileko
Ingurumen Zuzendaritza Nagusia
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko maiatzaren 24a
Sinatzailea: Unai Gangoiti Ciscar, Bizkaiko Foru Aldundiko Iraunkortasun eta Ingurune
Naturaleko Saileko zuzendaria
Edukia: Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra idaztean ingurumenaren ikuspegitik kontuan
hartu beharreko baldintzatzaileak
1. PLAN OROKORRARI APLIKATU BEHARREKO JASANGARRITASUN-PRINTZIPIOAK ETA INGURUMEN-HELBURU ETA -IRIZPIDEAK (PLAN OROKORRA PRESTATZEKO FUNTSEZKO OINARRIAK)
Honako hauek finkatzen dituztenak:
a) Bizkaia programa, Bizkaiko Foru Aldundiarena
b) Bizkairako Energia Iraunkorreko Estrategia 2020
c) 211/2012 Dekretua, urriaren 16koa, planen eta programen ingurumenaren
gaineko eraginaren ebaluazio estrategikoa egiteko prozedura arautzen
duena
d) 21/2013 Legea, abenduaren 9koa, ingurumen-ebaluazioari buruzkoa
e) 3/1998 Legea, otsailaren 27koa, Euskal Herriko ingurugiroa babesteko lege
orokorra
f) 1/2014 Legegintzako Dekretua, apirilaren 15ekoa, Euskal Autonomia
Erkidegoko natura kontserbatzeko Legearen testu bategina onartzen duena
g) 42/2007 Legea, abenduaren 13koa, natur ondareari eta biodibertsitateari
buruzkoa
h) 1/2006 Legea, ekainaren 23koa, urarena
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 57
i) 7/2015 Legegintzako Errege Dekretua, urriaren 30ekoa, zeinaren bidez
onartzen baita Lurzoruari eta hiri-zaharberritzeari buruzko Legearen testu
bategina
j) 2/2011 Legea, martxoaren 4koa, ekonomia iraunkorrari buruzkoa
k) 2/2006 Legea, ekainaren 30ekoa, lurzoruari eta hirigintzari buruzkoa
l) 17/2008 Legea, abenduaren 23koa, nekazaritza- eta elikagaigintza-
politikakoa
1.1. Jasangarritasun-printzipioak
Gutxienez, artikulu hauek finkatzen dituztenak:
1. Ingurumen-ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legearen 2.
artikulua
2. Planen eta programen ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazio
estrategikoa egiteko prozedura arautzen duen urriaren 16ko 211/2012
Dekretuaren 1. eta 2. artikuluak
3. Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearen 3.
artikulua
4. Lurzoruari eta hiri-zaharberritzeari buruzko Legearen testu bategina
onartzen duen urriaren 30eko 7/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren
3. eta 20. artikuluak
5. Euskal Herriko ingurugiroa babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege
Orokorraren 2., 5., 23., 25., 28., 30., 69. eta 83. artikuluak
6. Euskal Autonomia Erkidegoko natura kontserbatzeko Legearen testu
bategina onartzen duen apirilaren 15eko 1/2014 Legegintzako
Dekretuaren 2. artikulua
7. Natur ondareari eta biodibertsitateari buruzko abenduaren 13ko 42/2007
Legearen 2. artikulua
8. Uraren ekainaren 23ko 1/2006 Legearen 3. artikulua
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 58
9. Ekonomia iraunkorrari buruzko martxoaren 4ko 2/2011 Legearen 99. eta
100. artikuluak
1.2. Ingurumen-helburuak
1. Lurraldea modu orekatuan erabiltzea.
2. Ahalik eta lurzoru-eremurik txikiena bihurtzea artifizial hirigintza-
garapenak eta azpiegiturak kokatzeko
3. Lurzorua ahalik eta hobekien kudeatzea, kutsadura historikoa
zuzentzeari lehentasuna emanda eta kutsadura mota berriei aurrea
hartuta
4. Jendearen mugikortasun-beharrak kudeatzea eta oinez edo bizikletaz
ibil dadin eta garraio kolektiboa erabil dezan bultzatzea, eta motordun
ibilgailuak gutxiago erabil daitezen eta jendea polikiago eta hurbilago
mugi dadin bultzatzea
5. Energia aurreztu, energia modu eraginkorrean erabil eta energia
berriztagarriak erabil daitezen bultzatzea
6. Dibertsitate biologikoaren galera geldiaraztea eta, horretarako, habitaten
eta ekosistemen funtzionamendu jasangarria babestea eta
lehengoratzea, eta lurraldeko korridore ekologikoen arteko lotura
hobetzea
7. Baliabide naturalak arduraz kontsumi daitezen bultzatzea
8. Hondakin gutxiago sortzea eta haiek hobeto kudeatzea
9. Ur-masak egoera ekologiko onean egon daitezen eta okerrera egin ez
dezaten lortzea
10. Airearen kalitatea hobetzea
11. Kutsadura akustikoari aurrea hartzea eta hura zaintzea eta txikitzea
12. Paisaiak babes, kudea eta antola daitezen bultzatzea
13. Arrisku natural edo teknologikorik ez sortzea edo, halakorik badago,
hura desagerraraztea
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 59
14. Berotegi-efektua eragiten duten gasen isuriak mugatzea
15. Klima-aldaketarako egokitzapena kudeatzea eta aurreikusten diren
ondorioek ahalik eta eragin txikiena izateko moduan prestatzea
1.3. Ingurumen-irizpide estrategikoak
Lehenik eta behin, Planak behar bezala arrazoitu beharko lituzke
etxebizitzatarako eta industriarako garapen berrien eskaria eta neurriak.
Horretarako, zehatz-mehatz, plangintzak zer beharri erantzun behar dien aztertu
beharko da, aurreikusten diren garapenak gehiegizkoak izan ez daitezen. Era
berean, etxebizitza-garapen berriak planteatzeko, kontuan izan beharko da
aurreikusitako zenbat etxebizitza ez diren eraiki, eta, beharrezkoa bada, bigarren
etxebizitzen eskaintza txikituko da, ahal bezainbat.
Bigarrenik, ingurumen-irizpide hauek estrategikotzat hartu beharko lirateke,
aipatutako helburuekin bat baitatoz:
1. Artifizial bihurtutako lurzorua erabiltzeari eta, bereziki, laborantza-lurrak
eta lurzoru naturala babesteari ematea lehentasuna eta, ahal den
neurrian, balio agrologiko handiko lurzorua beste erabilerara
batzuetarako ez birkalifikatzea
2. Udalerriko jatorrizko guneetan ondare eraiki eta urbanizatua
lehengoratzeari eta etxebizitza hutsak erabiltzeari ematea lehentasuna
3. Lurzoru kutsatua lehengoratzeari ematea lehentasuna lurzoru
urbanizaezina birkalifikatzeari baino gehiago
4. Ahal dela, hiria ez banatzea eta barreiatzea, erabilera eta jardueren
integrazio eta kohesio espazialari eusteko eta, hartara, mugikortasun-
beharrak txikiagoak izateko
5. Hiri-egitura trinko, konpaktu eta konplexuak sustatzea beharrei
erantzuteko, eta nahiko eraikuntza-dentsitate handiak sortzea
6. Lurzoruaren erabilerak modu misto eta malguan planifikatzea
7. Garapen berriak garraiobide publikoak eta/edo auto pribatua ez den
beste garraiobide batzuk erabiltzeko erraztasunak dauden lurretan
kokatzea
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 60
8. Garapen berriak energiaz hornitzea bideragarria, erraza eta azkarra den
lurretan kokatzea eta energiaz hornitzeko sistema deszentralizatuak
erabiltzea, iturri berriztagarriek sortzen duten energian oinarrituak
9. Garapen berriak energiaren erabilera eraginkorra izateko baldintza
pasibo egokiak dauden lurretan kokatzea
10. Garapen berriak uretako ingurunea eta dagozkion zerbitzuak zaintzeko
aukera ematen duten lurretan kokatzea, eta ur-masen egoera ekologiko
onari eustea edo hura lortzen laguntzea
11. Ahal den neurrian, hirigintza-garapen berriak ez kokatzea urpean gera
daitezkeen eremuetan
12. Egoera naturalean dauden ubideak ez zuzentzea eta kanalizatzea
13. Ur-bazterreko landaredian ahalik eta eragin txikiena izateko, ibai eta
erreken gaineko pasabideak eraikitzeko lanek jabari publiko hidraulikoan
eta haren zorpeko eremuan inolako eraginik ez izatea eta, ildo
horretatik, proposamenak Kantauri Ekialdeko Demarkazio
Hidrografikoaren Espainiako Zatiaren Plan Hidrologikoarekin bat
etorraraztea
14. Garapen berriak ur-hornikuntza eta -saneamenduko sareak dituzten
lurretan kokatzea, garapenek zerbitzu egokiak izatea ziurtatzeko
15. Erkidegoaren intereseko habitatek okerrera ez egitea
16. Bisoi europarraren habitata babes, manten edo lehengora dadin
ziurtatzea
17. 213/2012 Dekretuak kalitate akustikoari dagokionez finkatzen dituen
helburuak betetzen direla ziurtatzea eta, horretarako, garapen berriak
ustez aplikatu beharreko helburuak betetzen dituzten eremu
akustikoetan kokatzea
18. Lurzoru urbanizaezina antolatzeko, gutxienez, honako hauek kontuan
hartzea:
a) 5/1989 Legea, uztailaren 6koa, Urdaibaiko Biosfera Gebenaldea
babestu eta antolatzeari buruzkoa, eta Urdaibaiko Biosfera
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 61
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu
Gidaria
b) 358/2013 Dekretua, ekainaren 4koa, zeinaren bidez
kontserbazio bereziko eremu (KBE) izendatzen diren Urdaibai
eta Gaztelugatxeko Donieneko eremuan dauden Batasunaren
garrantzizko lau leku eta onartu egiten diren KBE horien eta
Urdaibaiko itsasadarreko HBBEaren kontserbazio-neurriak
c) 2/2006 Legea, ekainaren 30ekoa, lurzoruari eta hirigintzari
buruzkoa
d) Bizkaiko Landaguneen Zerrenda –2016ko otsailaren 9an onartu
zen behin betiko, eta, haren arabera, bi landagune bakarrik
daude Foruan: Gaitoka eta Urberuaga–
Plan Orokorraren helburuak lortzeko bideak identifikatzeko,
deskribatzeko eta ebaluatzeko erabiliko dira irizpide estrategiko
horiek.
2. INGURUMENAREN ALDETIK GARRANTZI BEREZIKOAK DIREN BALIABIDE ETA
LEKUAK
Hona hemen Foruan ingurumenaren aldetik garrantzi berezikoak diren baliabide eta lekuak:
a) Foru osoa Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barruan dago. Urdaibaiko Biosfera
Gebenaldea babestu eta antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legeak
xedatzen du Erreserbaren araubide juridikoa, eta Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren
Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak garatzen.
b) Foruaren zati bat nazioarteko garrantzizko hezegune baten barruan dago (Ramsar
zerrenda): Mundaka eta Gernikako itsasadarra.
c) Natura 2000 sarearen barruko gune babestu hauen zati bat Foruan dago –Urdaibai
eta Gaztelugatxeko Donieneko eremuan dauden Batasunaren garrantzizko lau leku
kontserbazio bereziko eremu (KBE) izendatzen dituen eta KBE horien eta Urdaibaiko
itsasadarreko HBBEaren kontserbazio-neurriak onartzen dituen ekainaren 4ko
358/2013 Dekretuak onartzen du hauek kudeatzeko tresna–
“ES2130006 Urdaibaiko ibai-sarea” kontserbazio bereziko eremua
“ES213008 Urdaibaiko artadi kantauriarrak” kontserbazio bereziko eremua
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 62
“ES0000144 Urdaibaiko itsasadarra” hegaztientzako babes bereziko eremua
d) Udalerriko ur-ibilguak bisoi europarraren interes bereziko eremuak dira, Bizkaiko Lurralde Historikoan bisoi europarra kudeatzeko planaren arabera.
e) Uraren Legearen testu bateginak eta hura garatzeko araudiak arautzen dituzte jabari
publiko hidraulikoa, haren zorpeko eremua eta haren peko polizia-eremua.
f) Uztailaren 28ko 22/1988 Kosta Legeak eta hura garatzeko araudiak arautzen dituzte
itsasoaren eta lehorraren arteko jabari publikoa eta haren peko zor-eremua.
g) Udalerriaren zati bat urpean geratzeko arriskuan dago, eta Gernikako uholde-arrisku potentzial garrantzitsuko gunearen barruan dago (ES017-BIZ-OKA-01).
h) Ur-harguneak
i) Foruaren zati handi batean, akuiferoak kutsatzeko arriskua handia edo oso handia
da.
j) Planak Erkidegoaren intereseko habitat hauek eta Erkidegoaren intereseko
lehentasunezko habitat hauek hartzen ditu barnean gutxienez:
1.130 Estuarioak
1.140 Itsasbehera dagoenean urpean geratzen ez diren laugune lohitsu edo
hareatsuak
1330 Larre gazi atlantikoak (Glauco-Puccinellietalia maritimae)
4.030 Txilardi lehor europarrak
6.210 Belardi lehor erdinaturalak eta sasi-faziesak kare-substratuen gainean
(Festuco-Brometalia) (*orkidea aipagarriko parajeak)
6.510 Altitude baxuko sega-belardi elkorrak (Alopecurus pratensis,
Sanguisorba officinalis)
9.340 Quercus ilex eta Quercus rotundifolia espezietako artadiak
k) Foruaren zati bat “Gernikako antiklinal” delako interes geologikoko lekuaren barruan
dago –Euskal Autonomia Erkidegoko Geodibertsitatearen 2020rako Estrategiak
identifikatzen du Gernikako antiklinala–.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 63
l) Euskal kultur ondarea osatzen duten ondasunak (tartean, udalerriko balizko gune
arkeologikoak)
m) Lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak dituzten edo izan dituzten
lurrak
n) Bizkaiko foru-errepideetan zor akustikoen pean dauden eremuak –irailaren 18ko
4523/2013 Foru Aginduaren bidez onartu ziren behin betiko–
III.1.2.12. URA Uraren Euskal Agentziako Plangintza eta Lanen Zuzendaritza
Txostena Foruko Udalean sartzeko data: 2016ko maiatzaren 24a
Sinatzailea: Jose María Sanz de Galdeano Eguiza, URA Uraren Euskal Agentziako
Plangintza eta Lanen zuzendaria
Edukia: Foruko udal-barruti osoa Okako unitate hidrologikoaren barruan dago.
Estatuan indarrean dagoen legediak (Uraren Legearen testu bateginak eta Jabari Publiko
Hidraulikoari buruzko Araudiak) xedatzen dute ubideak babesteko 5 metroko zerrendak
errespetatu behar direla, erabilera publikoko zorpeko eremu gisa, baita 100 metroko
zerrendak ere, ubideen polizia-eremu gisa. Ildo horretatik, inolako jarduketarik egiteko bi
zerrendetan, URAren baimena izan beharko da aurrez.
Kantauri Ekialdeko Demarkazio Hidrografikoaren Espainiako Zatiaren Plan Hidrologikoaren
berrikusketari buruzko araudia aplikatuko da; urtarrilaren 8ko 1/2016 Errege Dekretuaren
bidez onartu zen.
Itsasoaren eta lehorraren arteko jabari publikoa babesteko, uztailaren 28ko 22/1988 Kosta
Legea aplikatuko da.
Urbanizazio eta eraikuntzaren eta ubideen artean utzi beharreko distantziak finkatzeko,
Planak kontuan hartu beharko du EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen
Arloko Planaren aldaketa, eta osagai hidraulikoaren, ingurumen-osagaiaren eta hirigintza-
osagaiaren arabera sailkatu beharko ditu ertzak.
Udalerria non dagoen kontuan izanik, aintzat hartu beharko da Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria ere.
Udalerriko hegoaldeko hogei hektarea Gernikako unitate hidrogeologikoa babesteko
perimetroaren barruan daude, Ibarra, Eusko Trenbideak eta Ajangiz A harguneak babesteko.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 64
Eremu batzuk Kantauri Ekialdeko Demarkazio Hidrografikoaren Espainiako Zatiaren Plan
Hidrologikoko Eremu Babestuen Erregistroan daude.
Azkenik, Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorrak barnean hartu beharko du egungo eta
etorkizuneko hornikuntza- eta saneamendu-sareen eskema, eta Busturialdeko Ur
Partzuergoaren adostasun-txosten bat aurkeztu beharko da, egungo sistemak eskari berriari
erantzuteko nahikoak direla arrazoitzen duena.
III.1.2.13. Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Saileko Kultura Ondarearen
Zerbitzua
Txostena Foruko Udalean sartzeko data:
Sinatzailea: Andoni Iturbe Amorebieta, Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Ondarearen
Zerbitzuko burua
Edukia
Kultur ondare higiezin arkitektonikoa
Zurrategia (monumentu-kategoriako kultur ondasuna, Kultura Sailaren 2007ko
abenduaren 11ko Agindu bidez inbentarioan sartua)
Kultur ondare higiezin arkitektonikoa
Foruko erromatar herrixka. Parrokiako tenpluaren eta 5/1989 Legeak finkatutako
lerroaren araberako muga teorikoaren arteko lursailak balizko gune
arkeologikotzat hartuko dira.
Tourseko San Martin
Atxetako eta Atxagakoako kobazuloak. Indusketa arkeologikoen bidez aztertu
dira aztarnategiok, baina ez dago haiek izendatzeko espedienterik.
Kultura-sailburuordeak 1997ko maiatzaren 5eko erabakiaren bitartez “balizko
arkeologia-gune” izendatutako Foruko eremuak. Foruko Hiria Antolatzeko Plan
Orokorraren barruko memoriak barnean hartu beharko ditu, eta bakoitzaren
babes-maila adierazi.
Montorra. Urdaibaiko Biosfera Gebenaldea babestu eta antolatzeari buruzko
uztailaren 6ko 5/1989 Legeak babes arkeologiko bereziko eremu bat finkatzen
du Montorra gainean, baina inoiz ez da zehaztu ez aztertu haren izaera.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 65
III.1.3. Ingurumenaren gaineko azterlan estrategikoaren erreferentziako dokumentuak
jasotako Baldintzak.
Bizkaiko Foru Aldundiak, 2016ko irailaren 27an 5709 Foru Aginduaren bidez, Foruko HAPOaren
ingurumenaren gaineko azterlan estrategikoaren hedadura dokumentua egitea ebatzi zuen.
Aipatutako Hedadura dokumentua, aurrerakinarekin bat datorren Ingurumenaren gaineko Azterlan
Estrategikoan aztertzen da zehaztasunez, baina atal honetan. Aurrerakinaren ondorio suertatuko
den antolamenduan kontutan hartu beharreko gairik garrantzitsuenak laburbilduko dira.
Baldintzatzaile gainjarri bezala Artadi Kantauriarreko ZEC eta Urdaibaiko Itsasadarreko
ZEPAz gain, gernikako Antiklinalaren LIGa jasotzea.
Aitzin-aurrerakinaren 1 eta 2 aukerek, ZECaren gainean eragina dute eta hedapen
dokumentuak, aukera horiek kendu edo berrikustea proposatzen du, zehazki ondoko
puntuetan:
o Elexaldeko hiri lurzoruari dagokion 2. Aukeran jasotzen den hegoaldeko handitzea
berrikusi beharko da. 1.aukerak proposaturiko mugartea egokiagoa dela erizten da.
o Urdaibai Dorrearen inguruan, Ingurumenaren gaineko azterlan estrategikoan, ZEC
Urdaibai ibai sarean eragin adierazgarririk ez dela ematen aztertu beharko da.
o Landaberde hiri lurzoruari dagokionez, egokiagotzat jotzen da 2. Aukera, baina hala ere,
Urdaibai Itsasadarreko Sarean eraginik ematen ez dela ezin da ziurtatu, batez ere,
mendebaldeko hazkundetako jarduera industrialak sor dezakeena.
o BI-2235 errepidearen bestaldean, eraikinekin okupaturiko lurzoruak hiri lurzorura
sailkatzera posible ikusten du, baina eraikuntzarik ez dutenak ez, ZEPA gainean
kokatzen direlako.
Lurraldearen Kohesioa sustatzeko zuzendaritza nagusiaren txostenaren arabera, ondokoak
hartu beharko dira kontutan:
o 1 eta 2. Aukerek jasotzen duten Elexaldeko hiri lurzoruaren mugartea ez da egokitzat
hartzen, ezta Landaberdeko inguruan hegoalderantz egindako hazkundea.
o Gaitoka eta Urberuaga Landagune gisa izendatu daitezke baina Armotxerri eta
Baldatika, behin betikoz onartutako EKZParen arabera Trantsiziozko Landa Paisaia
kategorian ezarri beharko dira.
o Elexaldeko erdigunea indartzeko, ez da zertan hiri lurzorua handitu behar.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 66
o Aitzin aurrerakinaren 1. Aukera ez da onargarria, ez baitu LAGak jasotako
etxebizitza kopurua betetzen.
o Aurkeztutako 3 aukerek, ingurumenean garrantzizko eragina suposatzen dute, eta
zehaztasunez aztertu beharko da aipatutako eragina.
o Proposaturiko etxebizitza hazkundea jasotzeko nahikoa da Elexaldeko gaur eguneko
hiri lurzorua.
o Hazkunde berrien eragin akustikoa aztertu beharko du HAPOak.
o Ez dira justifikatzen lurzoruaren sailkapen berriak, Elexalde eta Landaberdeko
hedapenaren eraginez eginikoak.
HAPOaren aurrerakinak, udalerriak duen etxebizitza tipologia ezberdinak jasotzeko
gaitasuna aztertu beharko du, agian, etxebizitza bakartu eta bifamiliarraren eskeintza
nahikoa delako.
Aurrerakina, aukera desberdinak zehaztasunez aztertu beharko ditu, eta aukera hauek Aitzin
aurrerakinan jasotakoetatik ezberdinak izan beharko dira. Ondoko puntuak aztertu beharko
dira sakontasunean:
o Etxebizitza kopuru desberdinak, o hazkundea barne.
o Planteatutako etxebizitza berrien kokapen ezberdinak.
o Hiri lurzoruaren mugartearen aukera gehiago jaso.
o Zenbait ekipamendu beharrezkoak direla uste bada ( kanpinga adibidez),
ekipamendu hau kokatzeko aukera desberdinak aztertuko dira.
Foruko ZEC eta ZEPA errespetatu beharko dituzte proposatzen diren aukera guztiek.
Aurrerakina, hiri lurzoruaren hedapenaren aukeretaz gain, landaguneen hedapenerako
aukera desberdinak jasoko ditu.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbako Patronatotik ondokoak zuzendu edo aztertzea proposatzen
da:
o Proposaturiko aukerek uholde arriskua duten eremuak errespetatuko dituzte.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 67
o Zurrategian proposatzen den edozein jarduketak 4/2015 legea bete beharko du,
potentzialki kutsatutako lurzorua delako.
o Azkenik 2. Aukerako hazkundea hartzen bada, hiri lurzorua berriz marratuko da,
babes bereziko eremurik hartu gabe.
o Hiri lurzoruaren edozein hazkundek Urdaibaiko Biosfera Erreserbako EKZPa
betetzen duela justifikatu beharko du.
o Aitzin aurrerakinaren memorian eta Ingurumenaren eragineko azterketa
estrategikoaren dokumentazioan jasotako ingurumen deskribapenak, puntu
bakarrean batzea proposatzen da.
Bizkaiko Foru Aldundiko Ondare Sailak, HAPOan jaso beharreko elementuen zerrenda
egiten du, zerrenda hori memoriako II.5.6. puntuan jasota dago.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 68
IV. PLAN BERRIAREN IRIZPIDE ETA HELBURU
OROKORRAK
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 69
IV. PLAN BERRIAREN IRIZPIDE ETA HELBURU OROKORRAK.
IV.1. HAUSNARKETA OROKORRAK
Plan berriaren irizpide orokorrak azaltzeko, lehenik, hainbat hausnarketa orokor egin behar ditugu,
Plana egituratzen duen gai bakoitzaren esparrua eratzeko.
Hauek dira hausnarketok:
- Jakintza-arloa den aldetik, hirigintzak kontuan izan behar du hirigintzako plangintzaren eta
lurralde-antolamenduaren arteko erlazioa.
- Hirien garapenerako eta ingurune naturala babesteko irizpideak onartzeko garaian, lehen
mailako baldintzatzailea da ingurune fisikoa.
- Hirien antolamendurako planak tokiko eskalan kokatzeko, halabeharrezkoa da plangintzaren
tarteko eskalan dauden eskualde-egiturak antolatzea. Foruko kasuan, baldintzarik
nabarmenenak EKZPak ezartzen ditu.
- Herrien forma fisikoa zehaztu behar dute hiriko inguruneari buruzko planek, eta saiatu behar
dute arkitekturak eta hirigintzak osotasun koherentea era dezaten.
- Esparru sozioekonomikoak eta demografikoak baldintzatzen dituzte bai planak zehazteko, bai
haiek kudeatzeko irizpideak eta helburuak.
IV.2. ANTOLAMENDUARI BURUZKO IRIZPIDEAK
- Proposatzen dugun antolamenduaren abiapuntuak izan behar du ezinbestean gaur egun
udalerrian dauden hiriko erabilerak eta hirikoak ez diren erabilerak ezartzea.
- Haztea proposatuko ez dugun lurzoruak landakoa izaten jarrai dezan zaindu eta gaur egun
dauden baserriak babestu beharra dago.
- Proposatzen dugun hiri-hazkunde orok aurreko garapenaren barnean sartu behar du, modu
naturalean.
- Forun taxutzen ari den gune anitzeko lurralde-eredua egokia da, eta antolamendu berri orok
eutsi egin behar dio. Hain zuzen ere, kale nagusietan (BI-2235 errepidean) bermatuta, hiri-
hazkundeak Elexalde eta Landaberden garatzea dakar eredu horrek, baita landaguneen eta
landako ingurunearekin lotutako erabileren garapena ere.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 70
- Beharrezkoa da Elexaldeko hirigunea elkarrekiko harremanen erdigunetzat sendotzea,
oinezkoek hirigunea erabiltzeari bide emanez eta ekipamenduak bertan batuz.
- Urkien etorbidean espazio libre sistema orokor lineal bat egiteko posibilitatea planteatzea, aire
librean kokaturiko kirol atondura berriak bidean zehar jarriz, gaur egun dagoen espaloiari
lotuta eta Elexalde eta Gernika batzeko asmoz.
- Garapen berriak Elexalden finkatu gabe dauden hiri-lurretan metatu beharra dago.
- Eraikitako eta urbanizatutako ondarearen erabilera sustatzea, erabilera aldaketen bidez,
aprobetxamendua bermatzeko ( Frantzizkotarren komentua, Zurrategia, Fielatoa..)
- Dentsitate handiagoa proposatu behar da bizitokitarako eremuetarako, egiten dituzten eraikin-
motak etxebizitza kolektiboak izan daitezen. Hartara, lurzoru gehiago utz dezakegu libre
herritarrek erabiltzeko eta gozatzeko, eta lurraldea betetzeko eredua jasangarriagoa da, lehen
sektoreko jardueretarako gordetzen baititugu beste lurrak.
- Udalerria ez dago behartuta babes publikoko etxebizitzetarako lurzorua erreserbatzera, baina
udalerriko herritar gazteen beharrei erantzuteko behar adina lurzoru erreserbatuko dugu.
- Ekipamendua hiri-lurretan kokatzeko eraikin egokiak doan eskuratu beharra dago.
- Hiri-azpiegituretan egindako inbertsioak berreskuratu beharra dago, haietatik etekin ateratzen
duten unitateen kontura.
- Kultura-ondarea eta, eraikitako, paisaiarena eta arkeologikoa babestu eta sustatu beharra
dago.
- Espazio publikoak, laguntzaren hirigintza, genero ikuspegia eta haurren ikuspegia kontutan
hartuta diseinatzea, espazio horiek pertsona guztiek erabiltzeko aukera bermatzen duten
azpiegiturak aurre ikusiz.
- Landaberde inguruan, jarduera ekonomikoak emateko espazio berrien beharra aztertu.
IV.3. INGURUNE FISIKOARI BURUZKO IRIZPIDEAK
Balio natural berezia dutela-eta, eraldaketatik edo suntsipenetik babestu beharreko eremuak
babesteko, lehenbizi, bereizi behar dugu zer eremutan hartu behar ditugun Foruan babes- eta
mantentze-neurriak, eta, beharrezkoa bada, lehengoratze-neurriak.
Foruan, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzeko Planak ezartzen ditu
berez irizpideak eta lurzoru urbanizaezina babesteko kategoriak.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 71
IV.4. EKIPAMENDU SISTEMARI BURUZKO IRIZPIDEAK
Oro har, udalerriko ekipamenduaren maila egokia da kontuan hartuz gero zer biztanleriari egiten dion
zerbitzu, biztanleria handiagoari egin baitiezaioke.
Foruko Udalak egin duen ahaleginaren emaitza da hori, eta, hiri-lurretan egikaritze-unitate gehiago
kudeatuz gero, joera horri eutsi ahal izango dio udalerriak, ekipamendutarako eraikuntza berriak
sortzen badira betiere.
Zera egin behar du plangintza berriak:
- Udalerri osoko espazio libreen sistema orokorra mugatu behar du. Sistemaren azalerak izan
behar du 2/2006 Legeko zehaztapenak betetzeko adinakoa.
- Espazio libreetarako lurrak mugatu behar ditu, bizitokitarako garapen berriak ardazteko
moduan.
- Egungo kokalekuei eta ekipamenduari eutsi behar die.
IV.5. ERABILERAK EZARTZEKO IRIZPIDEAK
Antolamendu berriak eutsi egingo dio egungo erabilerek lurzorua okupatzeko ereduari, eta zabaldu
egingo du, aurrez ikustekoak diren eskariei erantzuteko.
Hauek hartu ditugu proposamena egiteko irizpidetzat:
- Landaberdeko hiri lurzoruaren ondoan, aurrerakinaren aukeretako baten lurzoru-erreserba bat
sortzea, jarduera ekonomikoetarako, besteetan planteatutako hazkunde guztia
etxebizitzetarako da.
- Elexaldeko hiri-lurrak iparralderantz eta hegoalderantz errematatzea, bizitokitarako egikaritze-
unitateen bitartez, hirigunean dagoen ekipamendua sendotzeko.
- Ahal den heinean, udalerrian aurrez dauden landaguneei eustea eta haietako eraikigarritasuna
egokitzea.
IV.6. KUDEAKETARAKO IRIZPIDEAK
- Egikaritze-unitate homogeneoak, xeheak eta txikiak mugatzea, herritar gutxiri kalte egiten
dietenak, ekipamendua eskuratu ahal izateko nahitaezko eta doako lagapenen bidez.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 72
- Kasuan-kasuan, zuzkidura-jarduerak edo zuzenean jarduteko eremuak mugatzea hiri-lurretan,
egikaritze-unitateak eratzeko behar bezain handiak ez diren eremuetan.
- Osoko lanen barnean dauden sistema orokorren sareko zuzkidura publikoak mugatzea,
dohainik eskuratu ahal izateko, dagozkien egikaritze-eremuen, -sektoreen edo -unitateen
kontura, 2/2006 Legeko 186. artikuluarekin bat betiere.
- Egikaritze-unitateen dentsitatea handiagoa izatea indarrean dauden arau subsidiarioek
ezartzen dutena baino eta, horretarako, unitate bakoitzeko gehieneko etxebizitza-kopuruaren
muga ezabatzea eta eraikigarritasuna parametro definitzailetzat mugatzea. Egikaritze
unitateen eraikigarritasuna handitzeak eta udal batzarren hazkunde mugatua mantentzearen
borondateak ezinbesteko egin du hiri lurzoruaren parte bat sailkatu gabe ustea.
IV.7. HIRI LURZORUAN JARDUTEKO IRIZPIDEAK
- Egitura eta hiri eredu jasangarriagoa definitu, larregizko urbanizaziorik gabekoa, garapen
konpaktoagoa bideratuz, finkatutako guneen inguruan edo gaur egun erabilerarik gabe
daudenak berrerabiliz.
- Erabilera eta tipologia aniztasuna tartekatzea, motordun ibilgailuetako desplazamenduan
murrizteko.
- Eraikita dagoen ondarearen erabilera jasangarriagoa sustatzea. Irizpide honen helburua,
eraikitako ondarean aldaketak eginez, garapen berriak egin behar izatea ekiditzea da.
Birgaitzea sustatzea.
- Planeamendu orokorrean irizpide bioklimatikoak sartzea, bai eraikuntza eta bai
urbanizazioetarako.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 73
V. HAPOAREN PROPOSAMEN OROKORRAK
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 74
V. HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRAREN PROPOSAMEN
OROKORRAK
Aurreko atalean aipatutako irizpideak eta helburuak zertze aldera, hainbat proposamen egin ditugu
Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra idazteko.
1/10000 eta 1/2000 eskalako planoetan eta aurrerakineko memorian adierazi ditugu grafikoki
proposamenok, eta aukeratutako lurralde-eredua azaltzen dute, baita hirigintzako plangintza ere.
Hauek zehaztu ditugu lurraldea antolatzeko eredua osatzeko:
a) Lurraldea egituratzen duten sistema orokorrak.
b) Babes berezia behar duten eremuen mugak, ingurunea edo babestu beharreko balio
espezifikoa kontserbatzea ziurtatzeko.
c) Nekazaritzarako, basogintzarako, abeltzaintzarako eta, oro har, baliabide naturalak
zentzuz erabiltzeko eremuen mugak.
d) Bizitokitarako eta jarduera ekonomikoetarako lurzoruaren mugak eta sailkapenak.
Hauek zehaztu ditugu hirigintzako plangintzaren esparruan:
a) Bide-sarea.
b) Bizitokitarako eta jarduera ekonomikoetarako hainbat eremu.
c) Aipatutako garapenak eta erabilerak ezartzen laguntzeko ekipamendua: espazio
libreak, irakaskuntzakoak, kirol-arlokoak, gizarte- eta kultura-arlokoak,
administraziokoak, osasun-arlokoak…
V.1. BERRIKUSKETAREN HELBURU OROKORRAK
Ingurune fisikoa lehen mailako baldintzatzailea da hirigintzako plangintzaren eta lurralde-
antolamenduaren arteko harremanean, eta harreman horrek dakar bereizketa espaziala ezarri
beharra udalerriko gune anitzeko sistemaren barnean komunikazio-sistema orokorretan sartzen
diren bizitokitarako hazkundeen, baliabide naturalen zentzuzko erabileren eta babes berezia behar
duten eremuen artean.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 75
Betiere, kontuan izan beharra dago mugak ezartzen dituztela aurrez dauden hiriko erabilerek eta
lurraldea antolatzeko tresnei buruzko zehaztapenak bete behar dituela Hiria Antolatzeko Plan
Orokorrak, nahitaezkoa baita hori legez, 2/2006 Legeko 52. artikuluarekin bat, Forua Urdaibaiko
Biosfera Erreserbaren barnean dagoela kontuan izanik batez ere.
Aurrerakin hau prestatzeko, hiri-hazkunderako hainbat aukera proposatu ditugu, hiru plano-sortatan:
1. Aukera, 2. aukera eta 3. aukera. Bereiz egin ditzakegu hiru aukerak osatzen dituzten lanak eta,
hartara, askotariko konbinazioak egin ditzakegu, hainbat hazkunderi bide emateko.
Aurrerakinaren helburua da hainbat aukera proposatzea, Foruko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra
gidatuko duten irizpide, helburu eta proposamen orokorrak finkatzeko, dokumentuari buruz aurkezten
dituzten alegazioetan eta iradokizunetan oinarrituz.
Hainbat ataletan banatu dugu proposatzen dugun lurralde-antolamenduaren deskripzioa.
V.1.1. Sistema orokorrak
a) Komunikabideak
- Gernika eta Bermeo arteko BI-2235 errepidea.
- Udalaren errepide, zein auzo-bideak.
- Euskotreneko Bilbo- Bermeo trenbidea.
b) Espazio libreak
Gaur egun indarrean dagoen plangintza hiri lurzoruan eta lurzoru urbanizaezinean espazio libre
sistema orokor batzuk definitzen ditu. Euretariko batzuk ez dira plangintza indarrean izan den
bitartean eskuratu eta ez dirudi zentzuzkoa berriz ere sistema orokor bezala izendatzea. Hau dela
eta, Aurrerakinak espazio libre sarearen berrikuspen orokorra egin du.
Aurrerakinak, Espazio Libre Sistema Orokorren sarean aukera desberdinak proposatu ditu, 1.
Aukeran 6 izendatu dira, 2.enan 8 eta 3.enean 7.
Espazio libreen egituraketa memoria honetako atal berezi baten agertzen da.
c) Ekipamendu-sistema orokorrak
Memoria honetako I.3.3 Hirigunea atalean jaso dira, gaur egun ekipamendu sistema orokorren sarea
osatzen duten elementuen zerrenda.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 76
Aurrerakinak aukeretan ekipamendu berri batzuk proposatzen ditu. Foruko ekipamendu sistema
orokorren erabilerak ondokoak dira:
Ludiko- kulturala.
Administratiboa.
Kiroletarakoa.
Osasunekoa.
Laguntzarakoa.
Hilerria
Ostalaritzarako.
Erlijiorakoa.
d) Instalazio-sistema orokorrak
Era berean, instalazioen sistema orokorra osatzen duten elementuen zerrenda ondokoa da eta
SGInst leloarekin izendatuta agertzen dira agiri grafikoetan.
Ur-hornikuntzarako deposituak
Ur depositua SGInst-1
Ur depositua SGInst-1
Saneamenduko Aratzegia
Araztegia SGInst-3
V.1.2. Babes Bereziko Eremuak
Babes berezia behar duten eremuak ondoriozta ditzakegu gai honetan eskumena duten lurraldea
antolatzeko tresnetatik eta, bereziki, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa
Zuzentzeko Planaren eta arkeologia-inbentarioaren esparruan egindako proposamenetatik. Hain
zuzen ere, kategoria honetan kokatu dira, EKZPak Nukleo gain kategoria sartutako eremuak,
definizioaren arabera: “ honako hau da Urdaibaiko Biosfera Erreserbako natura-ondarerik bereziena
edo hauskorrena: estuarioa, kostaldea, artadi kantauriarrak, ibai-sareko zona sentikorrenak, habitat
horietako fauna- eta flora espezieak, eta habitat horiek gobernatzen, jasaten eta baldintzatzen
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 77
dituzten prozesuak, substratuak eta egitura geologikoak. Era berean, kultura-ondarerik nabarmenena
hartzen du barne.” Foruko kasuan ondokoak dira:
N.1. ITSASADARRAREN EREMUA. Bertan sartzen dira estuario- sistema osatzen duten lehorreko
eta itsasoko zona eta/edo trantsizio urak.
N.3. ARTADI KANTAURIARREN EREMUA. Itsasadarraren bi ertzetan formazio geologiko
karbonatatuen gainean garatutako artadi kantauriarrei dagokie.
N.4. URDAIBAIKO IBAI SAREAREN EREMUA. ES 2130006 Urdaibaiko Ibai Sarea Kontserbazio
Berezietako Eremuetako (KBE) zona sentikorrenak hartzen ditu barne.
N.5. KULTURA INTERESEKO EREMUA. Urdaibaiko Biosfera Erreserba babesteari eta antolatzeari
buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legean identifikatzen diren aztarnategiak edo aztarna arkeologikoak
dituzten zonak hartzen ditu barne. Gainera, kategoria honetan sartzen dira Eusko Jaurlaritzak,
kalifikatuta edo inbentariatuta dauden maila historiko-arkitektonikoko eta arkeologokoko elementuak
dauden zonak.
V.1.3. Babes Eremuak
Eremu hauek EKZPan Nukeoaren Babes gain kategoria gisa agertzen direnak dira, Foruko kasuan:
B.1. ITSASDARRAREN BABES EREMUA.
B.3. ARTADI KANTAURIARREN BABES EREMUA.
B.4. IBAI SAREKO BABES EREMUA.
B.5. PAISAIAREN BABES EREMUA, IKUSIZKO ETA ESZENOGRAFIA KALTEBERATASUN
HANDIKO LURRALDEAK.
B.6. BASO AUTOKTONOEN EREMUA.
V.1.4. Trantsizio Eremuak
Aurreko bi gain kategorietan sartu ez diren eremuak dira. Horien helburu nagusia garapen
sozioekonomikoa bultzatzea da, biztanleriaren ongizatea hobetzeko, betiere Biosfera Erreserbaren
potentzialak eta bitarteko espezifikoak modu jasangarrian aprobetxatuz, eta Erreserbaren beraren
eta Unescoren MaB programaren helburuak errespetatuz. EKZPak hauek ezartzen ditu Forurako:
T.1. NEKAZARITZAKO, ABELTZAINTZAKO ETA LANDAZABALEKO INTERESEKO EREMUAK.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 78
T.2. BASO EREMUAK.
T.3. LANDA GUNEAREN EREMUAK.
T.4. SISTEMEN EREMUA.
V.1.5. Baldintza Gainjarriak eta Inpaktuak
KEB/ HBBE
Foruko udalerriko osotasuna Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barruan dago. Natura 2000 Sareko
zenbait elementu kokatzen dira Foruan, hain zuzen ere 3 Kontserbazio Bereziko Eremu (KBE) eta
Hegaztientzako Babes Bereziko Eremu ( HBBE) bat:
KBE Urdaibaiko Artadi Kantauriarra (ES2130008)
KBE Urdaibaiko Ibai Sarea (ES2130006)
KBE Urdaibaiko Kostalde eta Padura eremuak (ES2430007)
HBBE Urdaibaiko Itsasadarra (ES0000144)
Artadi Kantauriarrei dagokienez (ES2130008), eremuak Urdaibaiko Itsasadarraren hegal bietan
kokaturiko artadi kantauriar masa handiak hartzen ditu. Gainazal begetala, orria galtzen duten
basoekin eratua dago batik bat( artadi kantauriarra). Urdaibaiko Paisaia Interes Bereziko multzoaren
parte dira eta 88,75 Ha, Foruako udalerrian kokatzen dira.
Ibai Sarea (ES2130006), interesdun eremu desberdinen lotura elementu garrantzitsua da. Eremu
honek, Urdaibaiko Biosfera Erreserbako ibai sare osoa hartzen du bere gain, eta ondorioz bere
kudeaketak berebiziko garrantzia dauka estuarioan eta beheko uretako ingurumen kalitatean. Ibai
sare honetatik, 30,m77 Ha Foruan kokatzen dira.
Urdaibaiko Kostalde eta Padura eremuak (ES2430007)Urdaibaiko Biosfera Erreserbako itsas-lehor
eragineko eremua eta estuarioa hartzen ditu. Alde batetik, Matxitxakoko muturretik eta bestaldetik
Arbolitz puntararte, bestetik, hartzen duen Kostaldeko lerroa barne. Urdaibaiko padura eta
itsasadarrak, Oka ibaiaren baiarako azkena hartzen dute, gutxi gora beherako 10 km-ko luzeera eta
1-2 km-ko zabalerarekin. Aurrekoaz aparte, padura aurrean dagoen Izaro uhartea ere eremu
honetan kokatzen da. Foruko udalerrian KBE honek 73,52 Ha. ditu.
Azkenik, Urdaibaiko Itsasadarreko Hegaztientzako Babes Bereziko Eremua (ES0000144),
Erreserbako itsas-lehor eragineko zonarekin bat dator. Bi eremu bereizten dira bertan: kostaldekoa,
Matxitxakotik Arbolitzera, izaro uhartea, Txatxarramendi eta Kanala barne, eta Itsasadarrekoa,
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 79
estuarioa eta padura. Padura eremuen animalien interesa oso garrantzitsua da EAE, eta bereziki
kantauriar itsasertzean. Hegazti migratzaileentzako atseden leki bezalako garrantzia eta negua
pasatzeko eremu izateak europar testuinguruan garrantzi handiko eremu gisa kokatzen du eremu
hau. HBBE honetatik, Foruan 158,54 Ha. daude.
Espazio hauen mantenimendua ezinbestekoa da, Urdaibai babestu eta kudeatzeko. Hau dela eta,
hain bereziak diren ekosistema hauen babesteko neurriak hartuko dira, habitat natural eta espezien
habitaten babeserako helburuak betetzeko.
KUTSADURA AKUSTIKOA.
Foruko udalerrian, kutsadura akustikoa sortzen duten bi foko nagusi daude: BI-2235 errepidea eta
Gernika-Bermeo trenbidea. Planeamenduak, azpiegitura hauek sortzen dituzten zortasun akustikoak
errespetatu beharko ditu, bai garapen berrietan eta baita garatutako e5remuetan egiten diren
birgaitzetan.
UHOLDE ARRISKUA
I-3.2 Baldintzatzaile Gainjarrien planoan jasotzen dira, uholde arriskua duten lurrak, 10,100 eta 500
urteetako itzultzeetako epeetarako. Eremu hauen URAk, Ur Agentziak ezarritako baldintzak beteko
dira.
KUTSADURA IZAN DEZAKETEN LURRAK
IHOBEk kutsadura izan dezaketen lurren inbentarioan eta bere berrikuspenean agertzen diren
elementuak kokatu dira.
ONDAREAREN ELEMENTUAK.
Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Ondarearen Sailak emandako zerrenda hartu da kontutan,
Pilotalekuak, eta Eskolak kenduta, ez baitute interes berezirik.
V.1.6. Hiri Erabilerako Eremuak.
Eremu honetan hiri lurzoru eta lurzoru urbanizagarriak sartzen dira.
Foruko kasuan, Elexaldeko eta Landaberde inguruko hiri lurzoruak hain zuzen ere.
Proposaturiko hazkundeak BI-2235 errepidean eusten dira, Landaberde inguruan jarduera
ekonomikoetarako eremu batekin eta Elexaldeko hiri lurzoruan ipar eta hegoalderantz etxebizitza
erabilerarekin.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 80
V.2. PROPOSAMEN OROKORRAK
Aurrerakinean jasotako hiru aukeren ulermena errazteko, aukeren deskribapenean, udalerriko
egitura orokor eta organikoaren atal desberdinak jorratuz egin da azalpena. Hau da, hiri garapenaren
eredua baldintzatzen duten oinarrizko elementuak identifikatu dira; hauen artean sistema orokorrak (
espazio libreak, komunikazioa, ekipamendu kolektibo publikoak, ekipamendu kolektibo pribatuak, eta
zerbitzuetako azpiegiturak), etxebizitzarako eta jarduera ekonomikoetarako hiri lurzorua eta lurzoru
urbanizagarria eta lurzoru urbanizaezina.
Aipatutakoa oinarritzat hartuta, aurrerakinak arrazoizko 3 aukera proposatzen ditu, baina beste
hainbat proposatu zitezkeen aukeretan dauden elementuen konbinazio desberdinekin.
Landaguneei dagokienez, inbentarioan agertzen diren Gaitoka eta Urberuaga izendatu dira
Landagune gisa eta Armotxerri eta Baldatika Trantsiziozko Paisaiaren kategorian kokatu dira,
EKZPak ezarritakoari jarraiki.
Atal honetan, gaur egun eraikinek okupatutako lurzoruaren deskribapena egiten da, etxebizitzetarako
eta jarduera ekonomikoetarako erabilerarekin, eta baita lurzoru hauen hedapenarena.
Horretarako, Aurrerakinak, udalerriaren garapen eredua jasotzen duten hiru aukera garatu dira,
inguru desberdinetan hazkundea proposatuta eta aukeretako bakoitza sistema orokorren
eskaintzarekin osatuta.
Hiru aukerek, etxebizitzetarako erabilera, jarduera ekonomikoetarako erabilera eta sistema
orokorrak, era desberdinetan konbinatzen dituzte eta lurzoruaren definizioa EKZPak araututako
lurzoru urbanizaezinarekin osatzen da.
Aukera bakoitzaren deskribapen zehaztua, atal onetako hurrengo puntuetan azalduko bada ere, hiru
aukeren ezaugarri nagusiak ondokoak dira:
- 1. Aukera: Aukera honek, Foruko garapena gaur eguneko hiri lurzoruaren perimetroaren
barnean kokatzen du. Bi hiri lurzoru definitzen dira, Elexalde eta Landaberde, eta garapena
lurzoru hauetan dauden hutsuneak betetzen gauzatzen da, eraikuntzarik gabeko lursailetan
dentsitate handiagoko jardueren bitartez. Aukera honetan, Ekipamendu Sistema Orokorrak
indarrean dauden Arauenak dira.
- 2. Aukera: Aukera honek, lehenengo aukerak baino lurzoru gehiago hartzen du, Elexaldeko
hiri lurzorua iparralde eta hegoalderantza zabaltzen du eta Landaberde inguruan BI-2235
errepidearen bestaldean, Carlos Gangoitiko etxebizitza blokea hiri lurzoruari atxikitzen zaio,
eta tamaina handiko espazio libre sistema orokor bat ere, Fielatoa eta erabilerarik gabeko
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 81
zerrategiaren lurretan. Aurrekoaz gain, Landaberderi dagokiola, jarduera ekonomikoetarako
lurzoru urbanizagarriko sektore bat definitzen du.
- 3. Aukera: Aukera honek, Foruko garapena etxebizitzarako erabileran oinarritzen du,
Elexaldeko hiri lurzorua iparralde eta hegoalderantz hedatuz. Gainera, landaberde inguruan
kanping bat kokatzea proposatzen du, garraio publikoaren bidez, ondo komunikatuta dauden
lurretan.
Ondoren, aukerak aipatutako ataletan zatituta azaltzen dira:
V.2.1. Bide Sarea eta Komunikazioak.
Aurrerakinak, BI-2235 errepideko Bide Sistema Orokorra zabaltzen du aukera guztietan, Elexaldeko
iparraldeko ertzean errotonda bat egiteko. Marraztutako errotonda, Bizkaiko Foru Aldundiak egin du
eta Elexaldeko errepidearen alde bietako lurren erlazio hobetzen du, ezkerretara birak ekiditen ditu,
gaur egunean etenda dagoen bidegorriaren jarraitasuna bermatzen du eta hiri lurzoruan zehar
pasatzen den trafikoa lasaitzeko balio du. Errotonda gau gauzatzeko lurrak, Bide Sistema
Orokorrean sartzea egokitzat jo da, planeamendua, azpiegitura hau egiteko posibilitate ekonomikoak
dauden momentuan, planeamendua egokituta egon dadin.
Aurrerakinak, gaur egun dagoen bide sarea hobetzea du helburu, batez ere hiri lurzoruan eta
horretarako hiri lurzorutik pasatzen den errepide zatietan, espaloiak aurrikusten ditu. BI-2235
errepidearen marraketa berriaz gain, ez da garrantzizko bide berririk planteatzen, proposaturiko
egikaritzen unitateetako bide sistema lokal sarea osotzen duten kaleak kenduta. Hala ere, azken
hauek ez dute garrantzi handirik izango.
V.2.2. Ekipamenduak.
Aurretik, gaur egunean Foruan dauden ekipamendu sistema orokorraren zerrenda jaso da memoria
honetan. Aurrerakinak, sare hau osotzen du.
Planeamendutik ondoko ekipamendu sistema orokorrak mantentzen dira:
Laguntza Sistema Orokorra Kalabria egoitza.
Administrazio Sistema Orokorra Udaletxea, eraikin berdinean kontsultategia, etb. Mantentzeko
erabilerak dira.
Sistema Orokor Ludiko kulturala.
SGLC-1. Kulturetxea (aurrerakinak aldaketak proposatzen ditu baina betiere ekipamendua
mantentzen.)
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 82
SGLC-2 AEK eraikina.
SGLC-3, SGLC-4, Baldatikan, lehengo eskola eta baseliza, gaur egun txoko eta ludoteka.
Ostalaritza Sistema Orokorra Denak dira pribatuak: Urdaibai Taberna, Baserri Maitea Jatetxea eta
Landaberde Jatetxea.
Hilerri Sistema Orokorra.
Aipatutako sistema orokorrez gain, aurrerakinean erlijio eta instalazio erabilerako ekipamenduak
jasotzen dira.
Nahiz eta Foruko ekipameduen maila egokia den, Aurrerakinak zenbait aldaketa eta ekipamendu
berri proposatzen ditu. Hain zuzen ere hauek dira aukera bakoitzean jasotakoak:
1 AUKERA.
Gaur eguneko sistema orokorrak mantentzea proposatzen da aukera honetan.
Gaur eguneko planeamenduarekiko aldaketa bakarra ondokoa da: Aretoa eta kulturetxearen
ekipamenduak batu dira sistema orokor handiago bat eratuz. Sistema Orokor handiago honek, gaur
eguneko eraikinen ordezkaketa ahalbideratzen du eta orain ematen diren erabilerak mantentzeaz
gain, etorkizunean sortu daitezkeen beste beharrizan ludiko kultural batzuei egokitzeko jarduera
berriak ere bertan egiteko posibilitatea bermatzen du.
Elexaldeko Pilotalekua, kirol sistema orokor gisa mantentzen da.
Frantzizkotarren Komentuko instalazioei dagokionez, aukera honek ez du aldaketarik proposatzen
eta erlijio sistema orokor bezala izendatzen du (SGRL-2).
Landaberde inguruan ez da ekipamendu berririk aurrikusten.
2 AUKERA.
1 Aukeran bezala, Areto eta Kulturetxea ekipamendu bakarrean batzen ditu aukera honek (SGLC-1).
Pilotalekua, ondoan duen espazio libreari gehitzen dio eta gaur eguneko futbol zelaia, kirol sistema
orokor bezala izendatzen du( SGDP-1).
Frantzizkotarren komentutik, eliza bakarrik mantentzen da erlijio ekipamendu bezala(SGRL-2), eta
komentuko gainontzeko lurrak, etxebizitzarako erabilerara bideratzen dira, herriko etxebizitza
hazkundearen parte bat bertan kokatzen delarik.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 83
3 AUKERA.
Aukerako ekipamendu proposamena, 2. Aukerako berdina da, Frantzizkotarren Komentuari ematen
zaion izendapenean ezik. Eraikitako komentuaren erabilera erlijiosotik ludiko kulturalera aldatzea
proposatzen da aukera honetan. Horrela, eraikitako ondarearen birgaitzearekin, herriko aisialdi
kolektiborako erabilera izan dezakeen gune bat sortzea proposatzen da.
Aurrekoaz aparte, Landaberde inguruan kanping bat kokatzea proposatzen da. Kanping ekipamendu
hau, aukera honetan bakarrik proposatzen da, kokapen horretan ikusten delako egoki,
supermerkatutik gertu eta Urkien Etorbidetik, bidegorri eta herrialdearekin garraio publikoaren
bitartez lotura zuzena duelako ( autobusa, trena…)
V.2.3. Espazio Libreak.
Memoriako atal honetan, 1,2 eta 3 aukeretan ematen den espazio libreen konbinaketa desberdinak
azalduko dira. Sistema orokorretaz gain, espazio libreen sarea, tamaina eta garrantzi gutxiagoko
sistema lokalekin osatzen da, urbanizatutako eremu txikiei ematen diete zerbitzua espazio hauek.
Proposaturiko aukerek, gaur egun indarrean dauden Arau Subsidiarioek planteatutakoarekiko
hazkunde bat suposatzen dute, arau subsidiarioek 15.000 m² inguru bideratzen zuten erabilera
honetara. Hala ere, arauetan izendatutako espazio libreren bat, Triñe ingurukoa hain zuzen ere, ez
dira indarraldian eskuratu. Hau dela eta, planeamenduaren berrikuspenean, udalerri osoko espazio
libreen sarearen azterketa berria egiten da eta sare hau osatzeko aukera desberdinak proposatzen
dira.
Ondoren, aukera bakoitzaren azalpena emango da eta horretaz gain, sareak legearen gutxienekoak
betetzen dituela justifikatuko da( 5 m² biztanleko).
1 AUKERA.
Ondoko elementuek osatzen dute espazio libre sistema orokorraren sarea:
SGEL-1 Kurtzeaga 2.394,40 m².
SGEL-2 Atxeta plaza 3.867,75 m².
SGEL-3 Urdaibai Dorrea 2.434,60 m².
SGEL-4 Baldatika 2.752,90 m².
SGEL-5 Urberuaga 6.745,80 m².
SGEL-6 Atxaga 2.278,50 m².
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 84
Oinarrian, gaur eguneko arauetan agertzen diren espazio libreak dira. Lehenengo biak hiri lurzoruan
kokatzen dira eta gainontzekoak lurzoru urbanizaezinean. Sistema orokor hauek planteatzen den
garapenari proportzionalak dira, 1 aukera honek, ez baitu gaur egungo hiri lurzoruaren handitzerik
proposatzen.
Ekainaren 30ko 2/2006 Legeko, Lurzorua eta Hirigintzari dagokioneko 78. Artikuluan ezarritako
Espazio Libre Sistema Orokorrentzako gutxieneko azalerak betetzen dira aukera honetan. Arestian
aipatu bezala, gutxieneko azalera biztanleko 5 m²koa da.
Erreserba hau kalkulatzeko 2016ko maiatzen biztanleria erabili da, 927 biztanle, eta proposatzen
diren etxebizitza berrietan bizi daitezkeen biztanleak hartu dira kontutan. Biztanleak, LPPak
ezarritako familiaren batez besteko tamaina kontutan hartuta kalkulatu dira eta LPPak 2019 urtean
Forurako koefiziente hau 2,50 dela ezarri du.
Aipatutako elementuek osatzen dute sistema orokorren sarea eta guztira azalera 20.473,95 m²-koa
da.
Proposamenak legearen gutxieneko erreserbarekin betetzen duela justifikatzeko:
BIZTANLE BERRIAK GUZTIRA 35 etxebizitza x 2,50 biztanle/etxeb.= 87,50 biztanle.
Gaur eguneko biztanleria 927 dela kontutan hartuta, guztira Foruak 1.015 biztanle izango ditu.
Espazio Libre Sistema Orokorretarako gutxieneko azalera kalkulatzeko, 1.015 biztanle X 5 m²/
biztanleko= 5.075 m² ko azalera. Aurrerakinaren 1. aukerak 20.474 m² definitzen ditu espazio libre
sistema orokor gisa eta hiri lurzoruan kokatutako sistemek 6.262,15 m² dituzte, gutxieneko
erreserbaren 5.075 m² baino azalera handiagoa.
Beraz, frogatuta geratzen da, legeak ezarritako erreserbak soberan betetzen direla.
2 AUKERA.
Ondoko elementuek osatzen dute espazio libre sistema orokorraren sarea:
SGEL-1 Kurtzeaga 2.394,40 m².
SGEL-2 Atxeta plaza 2.350,30 m².
SGEL-3 Urdaibai Dorrea 2.434,60 m².
SGEL-4 Baldatika 2.752,90 m².
SGEL-5 Urberuaga 6.745,80 m².
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 85
SGEL-6 Atxaga 2.278,50 m².
SGEL-7 Carlos Gangoiti 4.368,50 m².
SGEL-8 Landaberde 7.196,80 m². (hiri lurzoruan 5.600,2 m² eta urbanizaezinean 1.596,6 m²)
Aukera honetan 1 aukeran jasotako elementuetaz gain, beste bi sistema orokor jasotzen dira, eta
SGEL-7 eta SGEL-8 bezala izendatzen dira.
Azken bi sistema orokora hauen helburuan, Urkien Etorbidean, Landaberdeko eremuan, erabilerarik
gabeko zerrategia eta Fielatoaren lurrak birsortzeko, espazio libreko kirol ekipamendua, pistak,
patinatzeko Uak, etab. jasan dezakeen tamaina nahikoa duen espazio libre bat eratzea da. Gaur
egun, lur hauek ez daukate erabilerarik, eraikin hondakinak dituzte eta Foruko sarrerari itxura txarra
ematen diote. Aipatutako egoera honek eta lurrak 100 urtera uholde arriskua izateak, espazio hauek
era irekian, eraikinik gabeko erabileretara soilik bideratu daitezkeela dakar. Hau dela eta, SGEL-8a
mugatzeak, hiri lurzoruan parte bat (zerrategiko lurrak), eta lurzoru urbanizaezinean bestea, arazo
honi konponbidea eman diezaiokeela uste dugu, eta hiri lurzoruko beste egikaritze unitate bati
atxikituko balitzaio sistema orokorra, bere eskuratzen eta urbanizatzea debaldeko izango litzateke.
Sistema orokor honekin batera Urkien etorbideko bidea zabaltzea proposatzen da, gaur egun
dagoen espaloiari 10 mko lerroa gehituz. Zabalera honek aipatutako SGEL-8 , zurrategi eta
zerrategiaren lurrak elkartzeko, konektatzeko aukera ematen du eta Landaberde eta Elexalde
hurbiltzen ditu.
Ekainaren 30ko 2/2006 Legeko, Lurzorua eta Hirigintzari dagokioneko 78. Artikuluan ezarritako
Espazio Libre Sistema Orokorrentzako gutxieneko azalerak betetzen dira aukera honetan. Arestian
aipatu bezala, gutxieneko azalera biztanleko 5 m²koa da.
Lehenengo aukeran bezala, erreserba hau kalkulatzeko 2016ko maiatzen biztanleria erabili da, 927
biztanle, eta proposatzen diren etxebizitza berrietan bizi daitezkeen biztanleak hartu dira kontutan.
Biztanleak, LPPak ezarritako familiaren batez besteko tamaina kontutan hartuta kalkulatu dira eta
LPPak 2019 urtean Forurako koefiziente hau 2,50 dela ezarri du.
Aipatutako elementuek osatzen dute sistema orokorren sarea eta guztira azalera 30.421,80 m²-koa
da.
Proposamenak legearen gutxieneko erreserbarekin betetzen duela justifikatzeko:
BIZTANLE BERRIAK GUZTIRA 60 etxebizitza x 2,50 biztanle/etxeb.= 150 biztanle.
Gaur eguneko biztanleria 927 dela kontutan hartuta, guztira Foruak 1.077 biztanle izango ditu.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 86
Espazio Libre Sistema Orokorretarako gutxieneko azalera kalkulatzeko, 1.077 biztanle X 5 m²/
biztanleko= 5.385 m² ko azalera. Aurrerakinaren 2. aukerak 30.421,80 m² definitzen ditu espazio
libre sistema orokor gisa eta hiri lurzoruan ( Elexalde eta Landaberden) kokatutako sistemek
10.344,90 m² dituzte, gutxieneko erreserbaren bikoitza ia.
Beraz, frogatuta geratzen da, legeak ezarritako erreserbak soberan betetzen direla.
3 AUKERA.
Ondoko elementuek osatzen dute espazio libre sistema orokorraren sarea:
SGEL-1 Kurtzeaga 2.394,40 m².
SGEL-2 Atxeta plaza 2.434,60 m².
SGEL-3 Urdaibai Dorrea+Urberuaga 11.837,80 m².
SGEL-4 Baldatika 2.752,90 m².
SGEL-5 Urberuaga 6.745,80 m².
SGEL-6 Atxaga 2.278,50 m².
SGEL-7 Carlos Gangoiti 4.368,50 m².
3. Aukera honetan 1 aukeran jasotako elementuak daude eta lehenengo aukerako 3 eta 5
elementuak ( Urdaibai eta Urberuagako espazio libreak), espazio libre bakarrean elkartu dira.
Espazio libre bateratu honen helburua, Urdaibaiko Dorrea balorean jartzea du helburu. Aurrekoaz
gain, Urkien Etorbideko handitzea ere jasotzen da, 10 m-ko zabaleradun lerroa atxikituz espaloiari.
hurbiltzen ditu.
Ekainaren 30ko 2/2006 Legeko, Lurzorua eta Hirigintzari dagokioneko 78. Artikuluan ezarritako
Espazio Libre Sistema Orokorrentzako gutxieneko azalerak betetzen dira aukera honetan. Arestian
aipatu bezala, gutxieneko azalera biztanleko 5 m²koa da.
Lehenengo aukeran bezala, erreserba hau kalkulatzeko 2016ko maiatzen biztanleria erabili da, 927
biztanle, eta proposatzen diren etxebizitza berrietan bizi daitezkeen biztanleak hartu dira kontutan.
Biztanleak, LPPak ezarritako familiaren batez besteko tamaina kontutan hartuta kalkulatu dira eta
LPPak 2019 urtean Forurako koefiziente hau 2,50 dela ezarri du.
Aipatutako elementuek osatzen dute sistema orokorren sarea eta guztira azalera 26.066,70 m²-koa
da.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 87
Proposamenak legearen gutxieneko erreserbarekin betetzen duela justifikatzeko:
BIZTANLE BERRIAK GUZTIRA 70 etxebizitza x 2,50 biztanle/etxeb.= 175 biztanle.
Gaur eguneko biztanleria 927 dela kontutan hartuta, guztira Foruak 1.102 biztanle izango ditu.
Espazio Libre Sistema Orokorretarako gutxieneko azalera kalkulatzeko, 1.102 biztanle X 5 m²/
biztanleko= 5.510 m² ko azalera. Aurrerakinaren 3. aukerak 26.066,70 m² definitzen ditu espazio
libre sistema orokor gisa eta hiri lurzoruan ( Elexalde eta Landaberden) kokatutako sistemek 4.829
m² dituzte, ia legeak eskatzen duen gutxienekoa.
Beraz, frogatuta geratzen da, legeak ezarritako erreserbak soberan betetzen direla kasurik
txarrenean ere, hau da, sistema orokor gutxien dagoen aukera (20.473,95 m²), hazkunde handiena
ere betetzen duelako ( 70 etxebizitza), 5.510 m²ko gutxieneko azalerarekin.
V.2.4. Etxebizitza Hazkundea.
Arestian aipatu bezala, etxebizitza hazkundea, Elexalden proposatzen da soilik.
Proposaturiko hiru aukerak, LAG-eko etxebizitza kuantifikazioak ezarritako parametroak betetzen
dituzte, hau da, etxebizitza eskaintza gutxienez 35 etxebizitzetakoa izatea eta gehienez 70
etxebizitzetakoa.
Gaur egun, Atxondoan dauden bi orube kenduta ez dago lursail eraikigarririk Foruan.
Lurraldea Antolatzeko Gidalerroen etxebizitza kuantifikazioak Foruko hazkundea mugatzen duenez,
eta Aurrerakinean hazkundearen eredua eztabaidagarri dagoenez ez da eraikigarritasuna lursail
konkretuetan ezarri, hori hurrengo faseetako lana izango baita. Hala ere, ondoren etxebizitza
hazkundeari dagokionez aukera bakoitzak proposatzen duena laburbilduko dugu:
1 AUKERA
Aukera honetan, LAGaren araberako gutxieneko eskaintza proposatzen da, hau da, 35 etxebizitza.
Eskaintza guztia Elexaldeko hiri lurzoruko mugaren barruan kokatzen da. Ez da hiri lurzoruaren
hazkunderik proposatzen, hutsik dauden orubeetan edo etxebizitza bakarra daukaten orubeetan
etxebizitza berriak kokatu daitezkeelako, 35 etxebizitzako kopururarte.
Kontutan hartu behar da, Elexalden Fantzizkotarren Komentua kokatzen dela, erabilerarik gabeko
azalera eraiki handiarekin eta komentuari dagozkion lurretan egikaritzen unitatea jarrita, etxebizitzak
kokatu daitezke bertan.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 88
Aipagarria da Foruk babes erregimeneko etxebizitza erreserba egiteko beharra ez baldin badu ere,
Aurrerakinean etxebizitza tasatuak jasotzeko proposamena egiten dela, eskainitako etxebizitzetako
batzuetan. 35 etxebizitzetatik, 5 etxebizitza tasatu proposatzen dira. Edozein kasutan, etxebizitza
tasatuen kopuru zehatza ezartzeko, hurrengo 10 urteetan mota hauetako zenbat etxebizitza behar
izango diren ezartzea komenigarria da, beharrizanei egokitutako eskeintza egiteko. Bestaldetik,
egindako eskaintzaren bideragarritasun ekonomikoa ere neurtu beharko da, etxebizitza tasatu
portzentai altuak, proposaturiko etxebizitza hazkundearen bideragarritasun ekonomikoa kolokan jarri
dezakeelako, hazkunde berrien kargak mugatzen ez badira.
O-02b planuan, lursailetan proposatzen diren zuzkidura jarduketak zehazten dira, eta ondoko taulan
proposatutako etxebizitza handitzea:
- A.D.1 2 etxeb.
- A.D.2 2 etxeb.
- A.D.3 5 etxeb.
- A.D.4 5 etxeb.
- A.D.5 5 etxeb.
- A.D.6 11 etxeb.
- A.D.7 5 etxeb.
GUZTIRA 35 etxebizitza berri.
2 AUKERA
Aukera honetan, LAGaren araberako erdi bideko eskaintza proposatzen da, hau da, 60 etxebizitza
berri.
Eskaintza guztia Elexaldeko hiri lurzoruko mugaren barruan kokatzen da. Ez da hiri lurzoruaren
hazkunderik proposatzen, hutsik dauden orubeetan edo etxebizitza bakarra daukaten orubeetan
etxebizitza berriak kokatu daitezkeelako, 35 etxebizitzako kopururarte.
1.aukeran bezala, hazkundea Elexalden kokatzen da baina, indarrean dauden arauen perimetroaren
handitzea proposatzen da, bai iparraldera eta baita hegoaldera.
Iparraldera planteatzen den handitzeak, Elexaldetik pasatzen den trafikoa lasaitzeko proposaturiko
errotonda egiteko bota beharreko bi etxeen leku aldatzea bermatzen du.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 89
Bestaldetik, aukera honetan Frantzizkotarren Komentuko eraikinetatik, eliza bakarrik mantentzen da
ekipamendu erlijioso gisa eta gainontzeko eraikinari, etxebizitza erabilera ematen zaio. Komentuaren
lurretako parte baten etxebizitza berriak eraiki daitezke eta eraikitako ondarearen berrerabilpena
sustatzeko, gainontzeko komentuaren eraikina alokairu sozialeko etxebizitzetarako berrerabiltzea
interesgarria litzateke. Birkalifikazio honekin batera, hegoalderantza zabaltzen da hiri lurzorua,
inguruaren antolamendua osatu eta bideragarritasun ekonomikoa lortzeko malgutasun handiagoa
izateko.
Aukera honetan, gaur eguneko hiri lurzorua dentsifikatzen duten 5 zuzkidura jarduketa proposatzen
dira, eta bi egikaritze unitate berri, bata errotonda lortzeari begira eta bestea Frantzizkotarren
Komentuari lotuta.
O-02b planuan, lursailetan proposatzen diren zuzkidura jarduketa eta egikaritze unitateak zehazten
dira, eta ondoko taulan proposatutako etxebizitza handitzea:
- A.D.1 2 etxeb.
- A.D.2 2 etxeb.
- A.D.3 3 etxeb.
- A.D.4 8 etxeb.
- A.D.5 5 etxeb.
- U.E.1 20 etxeb.
- U.E.2 20 etxeb.
GUZTIRA 60 etxebizitza berri.
3 AUKERA
Azakenik, aukera honetan, LAGaren araberako gehieneko eskaintza proposatzen da, hau da, 70
etxebizitza berri.
Egia esan, 2. Aukerako eskema berdina agertzen da 3.aukeran baina handitzeak, bai iparralde eta
bai hegoaldera handiagoak dira. Iparraldean proposaturiko handitzeak errotondaren eraginez mugitu
beharreko etxebizitzen leku aldatzea bideragarriagoa egiten du. Errotonda hau guztiz beharrezkoa
da hiri lurzorutik pasatzen den trafikoa trankiltzeko.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 90
Hegoaldeko handitzearen helburua Frantziskotarren Komentua bere osotasunean Ekipamendu gisa
eskuratzeko bideragarritasuna bilatzeko proposatzen da. Ekipamendu ludiko kultural hau debalde
eskuratzeko UE-2 ri atxikitzen zaio.
O-02b planuan, lursailetan proposatzen diren zuzkidura jarduketa eta egikaritze unitateak zehazten
dira, eta ondoko taulan proposatutako etxebizitza handitzea:
- A.D.1 2 etxeb.
- A.D.2 2 etxeb.
- A.D.3 5 etxeb.
- A.D.4 5 etxeb.
- U.E.1 28 etxeb.
- U.E.2 28 etxeb.
GUZTIRA 70 etxebizitza berri.
Laburbilduz, lehenengo aukerak lurzoru berririk sailkatzen ez duela, bigarrenak Elexalderen
14.902,99 m²ko handitzea eta 3.ak 25.679,85 m² koa proposatzen duela esan dezakegu.
V.2.5. Jarduera Ekonomikoa.
Foruko jarduera ekonomikoak, Landaberden kokatzen dira, Ibarran dagoen Edarien Banaketa
enpresa bat eta Elexaldeko zenbait komertzio kenduta.
Jarduera ekonomikoez ari garenean, irabazi-asmoa duten jarduerez ari gara.
Ekonomia Jardueretarako Lurzoru Publikoa eta Merkataritza Ekipamendua sortzeko Euskal
Autonomia Erkidegoko Lurraldearen Arloko Planak onartzen duenez, jarduera ekonomikoen
garapen-maila txikia den herrialdeetan litekeena da gehienez ere 3 ha-ko (hau da, 30.000 m2-ko)
eremuak mugatzea erabilera horretarako. Betiere, eremuok hiri-lurrekiko mugan egoteko baldintza
ezartzen du LAPak, hazkundeen artean etenik sor ez dadin.
Arau horiek guztiak eta Foruaren joera negatiboa alderantzikatu nahia kontuan izanik, Landaberden
sektore txiki bat (jarduera ekonomikoetarako lur-erreserba bat) kokatzeko proposamena egiten du
aurrerakinak. 2. Aukeran jasotzen da sektore hau eta O-01 eta O-02a planoetan jasotzen dea
grafikoki. Sektore horrek hiri-lurrekiko mugan egon behar duela-eta, malden egokitasunagatik
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 91
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzeko Planak Paisaiaren Trantsizio
Landazabala kategorian daudenak dira.
3 aukeraren barnean 12.619,70 m2 -ko sektore bat adierazi dugu grafikoki, Rinder kokatzen den
lursailaren ondoan eta Rinder eta Dia arteko bidetik sarrera du. Aukera honetan, udalerriko jarduera
ekonomikoetarako apustu garbia egiten da, eta jarduera ekonomikoetarako hiri lurzorua ere
handitzen da Diatik iparraldera baserriaren lursailerarte. Lursail honek, momentu honetan
etxebizitzetarako erabilera nagusia duen hiri lurzoruan kokaturiko jarduera ekonomikoetarako
enpresaren bat mugitzeko posibilitatea ematen du, batzuetan elkar-bizitze arazoak sortzen direlako
etxebizitza eta jardueraren artean.
Gainontzeko aukeretan ez da jarduera ekonomikoetarako lursail berririk aurrikusten.
Edozein kasutan, Aurrerakinak Foruko garapen ereduari buruzko eztabaida du helburu, eta ondorioz,
behin jarduera ekonomikorako eremu baten beharra Irizpide eta Helburu orokor jarrita, sektore hau
kokatzeko beste lurzoru batzuk ere aztertuko genituzke, ingurumeneko baldintza eta aukera ezagutu
oztean.
V.2.6. Ingurune Fisikoa.
Funtsean, lurzoru urbanizaezinak eratzen du, eta desegokia da babes berezia behar duten lurrak
eraldatzea. Hainbat arrazoi direla medio behar dute lurrek babes berezia: aparteko balioa dutelako
nekazaritzarako, basogintzarako edo abeltzaintzarako; baliabide naturalak eta paisaiaren, historiaren
edo kulturaren ikuspegitik dituzten balioak ustiatzeko aukera ematen dutelako; eta fauna, flora eta
oreka ekologikoa babesteko balio dutelako.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Zuzentzeko Planak aipatzen dituen
kategoriak sartu ditugu Foruko lurzoru urbanizaezinean,
Babestu beharreko eremuek berezko dituzten erabilerekin eta eraikuntzekin, haien izaerarekin lotuta
egon behar dute haietan baimendu daitezkeen erabilerek eta eraikuntzek.
Debekatuta dago familientzako etxebizitzak egitea lurzoru urbanizaezin guztian, Lurzoruari eta
hirigintzari buruzko 2/2006 Legeak arautzen dituen baldintzetan izan ezik.
Alde horretatik, aipatzekoa da bi landagune mugatzen dituela aurrerakinak: Gaitoka eta Urberuaga,
Bizkaiko Foru Aldundiak egindako inbentarioan agertzen dira biak.
Ingurumeneko Dokumentuak esandakoari jarraiki, aurrerakinean landagune bakoitzerako hiru
garapen proposatu dira. Aukera hauek NR-1 eta NR-2 planoetan jasotzen dira grafikoki.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 92
Gaitoka definitzen duen NR-1 planoko 1 aukerak, baserriak soilik jasotzen ditu, lursail eraikigarri
berririk gabe, 2 aukeran gutxi gora behera indarrean dauden arauen antolamendua jasotzen da eta
hirugarren aukera, hiru lursail eraikigarri proposatzen dira baina jatorrizko landagunearen
iparraldean. 1 eta 3 aukerek indarrean dauden arauek jasotzen duten landagunearekiko %50eko
murrizpena dakarte azaleran.
Urberuaga NR-2 planoan agertzen da, 3. Aukerak garapenik gabeko landagunea proposatzen du,
bigarrenak gutxi gora behera indarrean dauden arauen mugaketa eta bi lursail eraikigarri eta
lehenengo aukeran hiru lursail eraikigarri. Lehenengo bi aukerek landagunearen azalera txikitzen
dute.
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 93
VI. ONDORIOA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA FORUA
AURRERAKINA 2016ko AZAROA
MEMORIA 94
VI. ONDORIOA
Hainbat hazkunde-eredu proposatzen ditu aurrerakin honek, eta grafikoki adierazitako hiru aukeren
esparruko eremuen eta eraikigarritasunen kalifikazioak konbinatzeko bide ematen du. Egia esan,
hiru aukerak oso antzekoak dira, ezinbestean. Azken batean, Foruko biztanleria ezin dugu handitu
udalerriari nortasuna galaraziz; aitzitik, Foruri dagokionaren moduko garapen bat prestatu behar
dugu, eta muturretako baina barneratutako hazkundea.
Aurrerakinaren helburua da zer aukera ditugun analizatzea, antolamenduaren irizpide, helburu,
aukera eta proposamen orokorrak zehazteko eta horiek erabiltzeko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra
idazteko orientabidetzat, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 87.
artikuluak (hirigintzako plangintzaren aurrerakinari buruzkoak) ezartzen duenarekin bat.
Hau da, azaldu ditugu ondoren Hiria Antolatzeko Plan Orokorraren bidez garatu beharreko
hazkunde-eredua onartzeko aukerak.
Bilbon, 2016ko azaroan
ARKITEKTOAK,
Federico Arruti Aldape Oihana Arruti Ruiz
top related