3. de baby pblo-v

De baby(0 - 1,5 jaar)

Hoofdstuk 3

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

1. De lichamelijke ontwikkeling

Snelle groei in de eerste maanden

8 weken later:

1. Lichamelijke ontwikkeling

Asynchrone ontwikkeling

1. Lichamelijke ontwikkeling

Eerste tandjes (op ongeveer 6 maand)

Voeding• < 1j: Melk (fruitpap vanaf 4 maand)• > 1j: Vaste voeding (aangevuld met melk)

Bepaald slaappatroon (tussen 1 maand en 4 maand)

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

2. Motorische ontwikkeling

Het kijkstadium (0 – 3 m)• Observeren en volgen• Hoofd en romp oprichten

Het grijpstadium (3 – 6 m)• Grijpreflex -> doelgericht grijpen• Reiken -> vast nemen• Handgreep -> tanggreep

2. Motorische ontwikkeling

Het zitstadium (6 - 9 m)• 9m: zelfstandig zitten

Het kruipstadium (9 – 12m)• 10m, maar heel wat stapjes vooraf

Het loopstadium (12 – 15m)• Staan met en zonder steun

• Van boven naar beneden Grove motoriek

• Van binnen naar buiten Fijne motoriek

2. Motorische ontwikkeling

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

Aparte cursus

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

4. Perceptuele ontwikkeling

• Lichtgevoelig• Voorkeur: gezichten, beweging, contrast• Ziet onscherp• Perceptuele constantie reeds aanwezig.

ZIEN

4. Perceptuele ontwikkeling

‘Visual Cliff’ – proef: Kruipen baby’s naar hun moeder?

http://www.youtube.com/watch?v=MaOCaEelh68

4. Perceptuele ontwikkeling

• Voorkeuren• Moeilijk onderscheidHOREN

OPDRACHTWaar luistert een baby het liefst naar? Vul aan met > of <

Mensen InstrumentenMannen VrouwenMoeder Andere vrouwenAndere talen MoedertaalLaag Hoog

4. Perceptuele ontwikkeling

• Voorkeur voor zoet• Geurvermogen noodzakelijk om

moederborst te vinden.

Ruiken en proeven

• Gevoelig voor aanrakingen• PijnVoelen

• Defensieve en oriënterende respons• Prikkelrijke ruimte

Stimulerende omgeving

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

5. Seksuele ontwikkeling

• Kinderseksualteit?= ontdekken van eigen lichaam en de gevoelens daarbij

• Huidcontact = basisgevoel van veiligheid = kinderen leren hun eigen lichaam kennen

Freud– Psychoseksuele ontwikkelingstheorie– 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaft

• Orale fase – mond (baby)• Anale fase – anus (peuter)• Fallische fase – geslachtsdelen (kleuter)• Latentiefase – verstand (lagereschoolkind)• Genitale fase – geslachtscontact (adolescent)

– Geen/teveel bevrediging in een stadium fixatie

5. Seksuele ontwikkeling

5. Seksuele ontwikkeling

Baby = orale fase (Freud) • Mond centraal• Zuigen lustbevrediging• Anderen: ook de wereld verkennen via de mond

Auto-erotisch gedrag• Vanaf 1 jaar• = bewust herhalen van gedrag ‘dat goed doet’

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

6.Sociaal – emotionele ontwikkeling

Pasgeborene ‘lacht / praat’ tegen iedereen

Moeder – kind interactie• Neemt toe• Vooral geleid door moeder• Moeder > vader

Noodzaak van contact• Onderzoek Ferdinand de Tweede (13de eeuw)• Onderzoek Harlow:

experiment met aapjes

6. Sociaal – emotionele ontwikkeling

Gehechtheidsgedrag

Hechting

Gehechtheidswerkmodel

6. Sociaal – emotionele ontwikkeling

Hoe ontwikkelt zich dit interne werkmodel?

Is opvoeder beschikbaar en responsief?

Sensitief responsief Niet sensitief responsief?

Belangrijk: Invloed van gehechtheidswerkmodel op persoonlijkheid, latere vriendschappen, eigen ouderschap, …

• Gehechtheidspatronen (Ainsworth M.)– Veilige gehechtheid– Vermijdende gehechtheid– Afwerende gehechtheid– Gedesoriënteerde gehechtheid

Onveilige hechting

6. Sociaal – emotionele ontwikkeling

http://www.youtube.com/watch?v=QTsewNrHUHU

http://www.youtube.com/watch?v=DH1m_ZMO7GU

6. Sociaal – emotionele ontwikkeling

• 8 maanden• Gehechtheidsfiguur centraal• Wendt zich af bij vreemden, begint te huilen

Vreemdenangst

• Scheiding van de gehechtheidsfiguur wordt betekenisvol

• Oplossing: knuffel in vreemde omgeving, enz.Separatieangst

• = het doelbewust zoeken naar informatie over de gevoelens van anderen om onduidelijke omstandigheden te kunnen plaatsen.

Social referencing

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

Piaget– Denkontwikkeling

= Zelfsturend proces: “Kind construeert kennis.”

Denken = handelen

7. Cognitieve ontwikkeling

7. Cognitieve ontwikkeling

sensori-motorisch

stadium (baby)

Pre-operationele

stadium (peuter/ kleuter)

concreet operationele

stadium (LSkind)

formeel operationeel

stadium (adolescent)

7. Cognitieve ontwikkeling

1. Adaptatie = Aanpassen aan omgeving

• Assimilatie: realiteit inpassen in denken• Accommodatie: denken aanpassen aan realiteit

2. Equilibratie = Nieuw evenwicht

Adaptatie via babyreflexen

Herhaling (1mnd)Bij plezier van

handeling

Relatie handeling-effect (4-8 mnd)

Herhaling bij plezier van effect

Intentioneel handelen

(8-12 mnd)1st doel dan

handeling

Actief experimenteren

(12-18 mnd)

Echte denken (18-24 mnd: peuter)

• Wereld ‘verkennen’ via zintuigen door te ‘bewegen’• Handelen = denken

7. Cognitieve ontwikkeling: sensori-motorisch stadium

5. Seksuele ontwikkeling

Baby = orale fase (Freud) • Mond centraal• Zuigen lustbevrediging• Anderen: ook de wereld verkennen via de mond

Auto-erotisch gedrag• Vanaf 1 jaar• = bewust herhalen van gedrag ‘dat goed doet’

7. Cognitieve ontwikkeling:sensori-motorisch stadium

• Jonge baby = egocentrisch– Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving– Geen objectpermanentiehttp://www.youtube.com/watch?v=NjBh9ld_yIo

• Vanaf 1 j: – Beginnend ontstaan van zelfbesef: besef van het zelf als

eenheid EN los van de omgeving– Beginnende objectpermanentie

• Vanaf 1,5 j (peuter):– Echte denken – Voorstellingen maken

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

8. Taalontwikkeling

HuilenEerste weken

Vocaliseren6 weken tot 7 maand

Brabbelen8 maand tot 1 jaar

Vroeglinguale periode1 jaar tot 2.5 jaar

Prelinguale periode

• Geboortekreet• Huilen

– Eerste fase in taalontwikkeling– Belangrijk communicatiemiddel

• Ouders ervaren verschil in gehuilBvb. honger, pijn, …

8. Taalontwikkeling

• Prelinguale periode (0-1 j)– Niet verstaanbaar– 3 fasen:

• Huilen bij onlust (0-6 w)• Vocaliseren (6w - 7m): geluidjes bij welbehagen

– Bvb. a-a-a, eu-eu-eu, …

• Brabbelen (8m - 12m): herhaling lettergrepen sociale functie

– Bvb. ba-ba-ba, wa-wa, ti-ti-ti, djoe-djoe, …

8. Taalontwikkeling

• Vroeglinguale periode (> 1 j)– Betekenisvol taalgebruik– Eerste woordjes > korte zinnetjes

• Imitatie taalgebruik volwassenen• Taal = communicatiemiddel

Opmerking: grote verschillen tussen kinderen

8. Taalontwikkeling

8. Taalontwikkeling

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

9. Spelontwikkeling

• = Activiteiten waarin kinderen met materialen en met elkaar bezig zijn.

• = NOODZAKELIJK voor de ontwikkeling van het kindSpel?

• Verandering in spelactiviteiten• Complexiteit stijgtSpelontwikkeling?

• Bewegingsspelletjes: bewegen is fun!• 4 m: interesse in het resultaat van de dingen• 1j: voorwerpen benoemen

Spel bij de baby?

1. Lichamelijke ontwikkeling2. Motorische ontwikkeling3. Tekenontwikkeling4. Perceptuele ontwikkeling5. Seksuele ontwikkeling6. Sociaal emotionele ontwikkeling7. Cognitieve ontwikkeling8. Taalontwikkeling9. Spelontwikkeling10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Overzicht

• Persoonlijkheid: eigenschappen die ene individu van andere onderscheiden

Erikson– Theorie van de psychosociale ontwikkeling

10. Persoonlijkheidsontwikkeling

8 stadia ~ oplossen van conflict/crisis1. Vertrouwen versus wantrouwen (baby)2. Autonomie versus schaamte/twijfel (peuter)3. Initiatief versus schuld (kleuter)4. Vlijt versus minderwaardigheid

(lagereschoolkind)5. Identiteit versus identiteitsverwarring

(adolescent)

6. Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

7. Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

8. Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10. Persoonlijkheidsontwikkeling

10. Persoonlijkheidsontwikkeling

Baby: Wortels persoonlijkheid

• Door ervaringen? (Erikson)• Vertrouwen vs wantrouwen

• Door aanleg?• Temperament, geslacht

Genderverschillen

• Verschil j/m is klein• Maar: differentiële behandeling