บทที่ ๒ เรื่องที่ ๕...

บทท ๒ เรองท ๕

การพดตอประชมชน

กระบวนการพฒนากรสอสาร

ชนมธยมศกษาปท ๕

ครพตต – อ. ฑระเสก บรสทธบวทพย

การพดตอประชมชน

การพดตอประชมชน คอ การพดในทสาธารณะ มผฟงเปนจ านวนมาก ผพดตองสนใจปฏกรยาตอบสนองผฟง ทงเปนวจนภาษาและอวจนภาษา การพดตอหนาชมชนเปนการเปดโอกาสใหผพดไดแสดงความสามารถเฉพาะตวเพราะทกคนทไมเปนใบยอมพดได แตบางคนเทานนทพดเปน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การพดเปนทงศาสตรและศลป ไมจ าเปนตองอาศยพรสวรรคเสมอไปแตสามารถพดได เพราะการศกษา การฝกฝน ฉะนนการฝกพดตอประชมชน จงเปนวธทดอกวธหนงในการปรบปรงบคลกภาพทงภายในและภายนอก เพอการเปนนกพดทด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

วธการพดตอประชมชน

๑. พดแบบทองจ า เตรยมเรองพดอยางมคณคา มสาระ ถกตองเหมาะสม แลวจ าเรองพดใหได เวลาพดใหเปนธรรมชาต มลลา จงหวะ ถายทอดออกมาทกตวอกษร ๒. พดแบบมตนฉบบ พดไปอานไปจากตนรางทเตรยมมาอยางดแลว แตไมใชกมหนากมตาอาน เพราะไมใชผลดส าหรบผพด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๓. พดจากความเขาใจ เตรยมเรองพดไวลวงหนา ถายทอดสารจากความรความเขาใจของตนเอง มตนฉบบเฉพาะหวขอส าคญเทานน เชน การพด การสนทนา การอภปราย การสมภาษณ ๔. พดแบบกะทนหน พดโดยไมมโอกาสเตรยมตวเลย ซงผพดตองใชปฏภาณไหวพรบใน การแกปญหาเฉพาะหนา เมอทราบวาตนเองตองไดพด ตองเตรยมล าดบความคดและน าเสนออยางฉบพลน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การพดทง ๔ แบบน เปนวธการน าเสนอสารตอผฟง สวนผพดจะใชวธใดนน ขนอยกบจดมงหมาย เพออะไร เนอหาสาระ โอกาส และสถานการณ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การพดทง ๔ แบบน เปนวธการน าเสนอสารตอผฟง สวนผพดจะใชวธใดนน ขนอยกบจดมงหมาย เพออะไร เนอหาสาระ โอกาสและสถานการณ การพดตอประชมชนแตละครงจะเปนการพดประเภทใด ผพดตองวเคราะหโอกาสและสถานการณ แลวเตรยมศลปะการใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบโอกาสนน เพอทจะพดไดถกตอง ไมเกอเขน เขากบบรรยากาศไดด สรางความประทบใจใหแกผฟง

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การพดตอประชมชนตามโอกาสตางๆ

๑. การพดอยางเปนทางการ เปนการพดในพธตางๆ มการวางแผนแนวปฏบตไวอยางชดเจน เชน การปราศรยของนายกรฐมนตร การใหโอวาทของผอ านวยการโรงเรยนในวนปฐมนเทศ การพดสนทรพจนของรฐมนตรกระทรวงการตางประเทศ การอภปรายในรฐสภา ฯลฯ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๒. การพดกงทางการ เปนการพดทลดความเปนแบบแผนลง เชน พดอบรมนกเรยนในคาบจรยธรรม การกลาว ตอนรบผมา เยยมชม การกลาวขอบคณผชวยเหลอกจกรรม กลาวบรรยายสรปแกผเขาชมตามสถานทตางๆ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๓. การพดอยางไมเปนทางการ เปนการพดทใหบรรยากาศเปนกนเอง เชน พดเพอนนทนาการในกจกรรมตางๆ การพดสงสรรคงานชมนมศษยเกา การพดเรองตลกในทประชม การกลาวอวยพรตามโอกาสตางๆ ในงานสงสรรค

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การเตรยมพดตอประชมชน

การพดตอประชมชนนน เนองจากมผฟงเปนจ านวนมาก ผฟงตงความหวงจะไดรบความรและสารประโยชนจากการฟง ผพดจงตองเตรยมตวเปนอยางด มความเชอมนในตนเอง กลาแสดงออก จะชวยใหผพดประสบความส าเรจได

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๑. ก าหนดจดมงหมายใหชดเจนวาจะพดอะไร เพออะไร มขอบขายกวางขวางมากนอยเพยงใด ๒. วเคราะหผฟง พจารณาจ านวนผฟง เพศ วย การศกษา สถานภาพทางสงคม อาชพ ความสนใจ ความมงหวง และทศนคตทกลมผฟงมตอเรองทพดและตวผพด เพอน าขอมลมาเตรยมพด เตรยมวธการใชภาษาใหเหมาะกบผฟง

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๓. ก าหนดขอบเขตของเรอง โดยค านงถงเนอเรองและเวลาทจะพด ก าหนดประเดนส าคญใหชดเจน ๔. รวบรวมเนอหา ตองจดเนอหาทผฟงไดรบประโยชนมากทสด การรวบรวมเนอหาท าไดจากการศกษาคนควา จากการอานการสมภาษณ การไตถามผร แลวจดบนทก ๕. เรยบเรยงเนอเรอง ผพดจดท าเคาโครงเรองใหชดเจนเปนไปตามล าดบ จะกลาวเปดเรองอยางไร เตรยมการใชภาษาใหเหมาะสม กะทดรด เขาใจงาย ตรงประเดน และเหมาะสมกบเวลา (วางโครงเรอง)

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๖. การซอมพด เพอเปนการสรางความมนใจ จงตองซอมพดออกเสยงพด อกขรวธ มลลาจงหวะ ทาทางสหนา สายตา น าเสยง มผฟงชวยตชมการพด มการบนทกเสยงเปนอปกรณการฝกซอม

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ขอแนะน าในการพดตอประชมชน

๑. เมอไดรบเชญใหพด อยาตกใจ จงภมใจทไดรบเกยรต ลกขนเดนไปอยางสงาผาเผยกลาวทกทายตอทประชมใหเหมาะสมกบทประชม พรอมกบสงเกตสถานการณแวดลอมเรมประโยคแรกเพอดงดดความสนใจของผฟงใหมากทสด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๒. พดเรองทงายและใกลตวทสด ล าดบเรองทจะพดกอนหลง โดยเสนอแนวคดอยางกระชบทสด พดไปอยางตอเนอง พดบทสรปในตอนจบอยางประทบใจ พยายามรกษาเวลาทก าหนดไว ๓. ในกรณทเปนการตอบค าถาม กลาวทกทายหรอท าขนตอนอยางสนๆ แลวทวนค าถามใหกระชบ จงตอบโดยล าดบเรองใหตรงประเดน ขยายความใหชดเจน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๔. ผพดตองมปฏภาณ (ความสามารถในการแสดงความคดทจะแกไขปญหาตาง ๆ รวมทงความคดสรางสรรคไดอยางฉบไว) เรยบเรยงเนอเรองพดไดทนท คดไดเรว ฉะนน จงฝกหดใหคด เรว ๆ ไวบอย ๆ จะไดชวยไดมาก

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

การพดตอประชมชนในโอกาสตางๆ

๑. สนทรพจน สนทรพจน หมายถง ค าพดทดงาม ไพเราะจบใจ การพดสนทรพจนมกมในพธส าคญ เชน พธตอนรบแขกเมองคนส าคญ พธไดรบต าแหนงส าคญ กลาวในงานฉลองระลกถงบคคลส าคญ วนส าคญ ระดบชาตหรอเปนการกลาวในเรองใดเรองหนง เพอสรางสรรคจรรโลงใจเปนค าพดทแสดงความปรารถนาด การกลาวสนทรพจนเปนเรองส าคญยงมกไดรบการยกยองวาเปนการพดชนยอด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ลกษณะสนทรพจน - ใชถอยค าไพเราะลกซงกนใจ จบใจ - โนมนาวใหผฟงเหนคลอยตาม - กระตนผฟง มความมนใจ และยนดรวมมอ - สรางบรรยากาศใหเกดความหรรษาและใหความสขแกผฟง

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

โครงสรางทวไปของสนทรพจน ๑. ตอนเปดเรอง กระตนใหผฟงเหนความส าคญของเรองทจะพด ๒. ด าเนนเรอง ประกอบดวยเนอหาสาระล าดบความส าคญอยางชดเจน ๓. ตอนจบเรอง สรปความทงทายใหผฟงน าไปคดหรอฝากไวในความทรงจ า

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๒. โอวาท โอวาท คอ ค าแนะน าตกเตอน ค าสอนทผใหญใหแกผนอย - โอวาทของเจานาย เรยก พระโอวาท - พระเจาแผนดน เรยก พระบรมราโชวาท

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ลกษณะของโอวาท - เนอหามคตเตอนใจ มเหตผล ไมยดยาว - เปนการแสดงความปรารถนาด บางครงอาจกลาวต าหนตรงๆ บาง - อาจน าไปประพฤตปฏบตไดจรง ผฟงตองฟงดวยความเคารพ และยนดทจะนาค าสอน ค าชแนะไปปฏบต

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๓. ค าปราศรย ค าปราศรย มลกษณะคลายการแสดงสนทรพจน ในดานเนอหา ภาษา และทศนคตของผกลาว ซงสามารน าไปปฏบตได ค าปราศรยเปนการพดทเปนพธการ จงตองมการตระเตรยมมากอนเปนอยางด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ลกษณะของค าปราศรย - พดถงความส าคญของโอกาสนน - เนนความส าคญของสงนน ๆ - ชแจงความส าเรจ หรอผลงานทผานมา - กลาวถงอดต ปจจบน และความหวงในอนาคต และอวยพรใหเกดความหวงใหมๆ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๔. ค าไวอาลย ค ากลาวไวอาลย ม ๒ ลกษณะ คอ ใชส าหรบงานศพ คอ พดถงคณความดของผเสยชวต ใชส าหรบงานเลยงสง ผทจากไปรบต าแหนงใหมลาออกหรอเกษยณอาย นยมเรยกวา อ าลาอาลย

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ลกษณะทวไปของค ากลาวไวอาลย - กลาวถงประวตผตายหรอผทจากไปอยางสนๆ - กลาวถงผลงานของผนน - สาเหตของการเสยชวตหรอจากไป - กลาวถงความอาลยของผทอยเบองหลง - แสดงความวาทผจากไป จะไปอยสถานทดและมความสข

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๕. กลาวอวยพร - อวยพรขนบานใหม กลาวถงความส าเรจของครอบครวในการสรางหลกฐานความซอสตยสจรต และขยนหมนเพยรของเจาของบานอวยพรให ประสบ ความสขความเจรญ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

- อวยพรวนเกด ความส าคญของวนน คณความดของเจาภาพและความเจรญเตบโต กาวหนาหรอเปนทพงของบตรหลาน อวยพรใหเปนสข อายยนยาว - อวยพรคสมรส ความสมพนธของผกลาวกบคสมรสฝายใดฝายหนง ความดท ทงสองรกกน และการแนะน าหลกการครองชวต อวยพรใหเปนสข

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๖. กลาวสดด - กลาวมอบวฒบตร หรอประกาศนยบตร บอกความหมาย และความส าคญของวฒบตร ความเหมาะสมของ ผไดรบประกาศนยบตร มอบวฒบตรและปรบมอใหเกยรต - กลาวสดดบคคลส าคญ กลาวนาม กลาวชวประวต ผลงาน คณความด แสดงคารวะและปฏญาณรวมตนรวมกน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๗. กลาวมอบรางวลหรอต าแหนง - กลาวมอบรางวลหรอต าแหนง ชมเชยความสามารถ และความดเดนของผไดรบรางวล หรอต าแหนง มอบของทระลก ปรบมอใหเกยรตสาหรบ ผทไดรบรางวล กลาวขอบคณส าหรบรางวลเกยรตยศน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

- กลาวรบมอบต าแหนง ขอบคณทไดรบความไววางใจ และใหเกยรต ชมเชยคณะกรรมการชดเกา ( ในขอดจรงๆ ) ทก าลงหมดวาระ แถลงนโยบายโดยยอ ใชค าสญญาทจะรกษาเกยรต และท าหนาทดทสด พรอมกบขอความรวมมอจาก คณะกรรมการและสมาชกทกคน

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๘. กลาวตอนรบ - ตอนรบสมาชกใหม ความส าคญและความหมายของสถาบน หนาทและสทธทสมาชกจะพงไดรบ กลาวตอนรบมอบของทระลก ( เขมหรออน ๆ ) ถาม - ตอนรบผมาเยอน เลาความเปนมาของสถาบนโดยยอ กลาวแสดงความรสกยนดทไดตอนรบมอบของทระลก แนะน าใหทประชมรจกและเชญกลาวตอบ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๙. ปาฐกถา การแสดงปาฐกถา คอ การพดถงความร ความคด นโยบายแสดงเหตผล และสงทนาสนใจผทแสดงปาฐกถา ยอมตองมความรความเชยวชาญอยางแทจรงในเรองนนๆ การแสดงปาฐกถาไมใชการสอนวชาการ แตมขอเสนอแนะ หรอขอคดเหนสอดแทรก และไมท าใหบรรยากาศเครงเครยด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

หลกการการแสดงปาฐกถาดงน - พดตรงตามหวขอก าหนด - เนอหาสาระใหความร มค าอธบายตวอยางใหฟงเขาใจไดรวดเรว - สรางทศนคตทดตอเรองทพด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๑๐. การพดเปนพธกรและโฆษก พธกร หมายถง ผท าหนาทด าเนนรายการในกจการนนๆ ใหเปนไปตามจดมงหมาย พธกรจะเปนผท าใหรายการนนนาสนใจมากนอยเพยงใด ตองท าหนาทประสานประโยชนใหเกดแกผฟง และผรวมรายการ คอ ผประสานความเขาใจอนดระหวางผแสดง ในรายการนนกบผฟง ผชม

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

ประหลก ๑๐ ประการ ของสมาคมฝกการพดแหงประเทศไทย

๑. จงเตรยมพรอม ๒. จงเชอมนในตวเอง ๓. จงปรากฏตวอยางสงาผาเผย ๔. จงพดโดยใชเสยงอนเปนธรรมชาต ๕. จงใชทาทางประกอบการพดใหพอเหมาะ

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย

๖. จงใชสายตาใหเปนผลดตอการพด ๗. จงใชภาษาทงายและสภาพ ๘. จงใชอารมณขน ๙. จงจรงใจ ๑๐. จงหมนฝกหด

ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย