บทที่ ๒ เรื่องที่ ๕...
TRANSCRIPT
บทท ๒ เรองท ๕
การพดตอประชมชน
กระบวนการพฒนากรสอสาร
ชนมธยมศกษาปท ๕
ครพตต – อ. ฑระเสก บรสทธบวทพย
การพดตอประชมชน
การพดตอประชมชน คอ การพดในทสาธารณะ มผฟงเปนจ านวนมาก ผพดตองสนใจปฏกรยาตอบสนองผฟง ทงเปนวจนภาษาและอวจนภาษา การพดตอหนาชมชนเปนการเปดโอกาสใหผพดไดแสดงความสามารถเฉพาะตวเพราะทกคนทไมเปนใบยอมพดได แตบางคนเทานนทพดเปน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การพดเปนทงศาสตรและศลป ไมจ าเปนตองอาศยพรสวรรคเสมอไปแตสามารถพดได เพราะการศกษา การฝกฝน ฉะนนการฝกพดตอประชมชน จงเปนวธทดอกวธหนงในการปรบปรงบคลกภาพทงภายในและภายนอก เพอการเปนนกพดทด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
วธการพดตอประชมชน
๑. พดแบบทองจ า เตรยมเรองพดอยางมคณคา มสาระ ถกตองเหมาะสม แลวจ าเรองพดใหได เวลาพดใหเปนธรรมชาต มลลา จงหวะ ถายทอดออกมาทกตวอกษร ๒. พดแบบมตนฉบบ พดไปอานไปจากตนรางทเตรยมมาอยางดแลว แตไมใชกมหนากมตาอาน เพราะไมใชผลดส าหรบผพด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๓. พดจากความเขาใจ เตรยมเรองพดไวลวงหนา ถายทอดสารจากความรความเขาใจของตนเอง มตนฉบบเฉพาะหวขอส าคญเทานน เชน การพด การสนทนา การอภปราย การสมภาษณ ๔. พดแบบกะทนหน พดโดยไมมโอกาสเตรยมตวเลย ซงผพดตองใชปฏภาณไหวพรบใน การแกปญหาเฉพาะหนา เมอทราบวาตนเองตองไดพด ตองเตรยมล าดบความคดและน าเสนออยางฉบพลน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การพดทง ๔ แบบน เปนวธการน าเสนอสารตอผฟง สวนผพดจะใชวธใดนน ขนอยกบจดมงหมาย เพออะไร เนอหาสาระ โอกาส และสถานการณ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การพดทง ๔ แบบน เปนวธการน าเสนอสารตอผฟง สวนผพดจะใชวธใดนน ขนอยกบจดมงหมาย เพออะไร เนอหาสาระ โอกาสและสถานการณ การพดตอประชมชนแตละครงจะเปนการพดประเภทใด ผพดตองวเคราะหโอกาสและสถานการณ แลวเตรยมศลปะการใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบโอกาสนน เพอทจะพดไดถกตอง ไมเกอเขน เขากบบรรยากาศไดด สรางความประทบใจใหแกผฟง
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การพดตอประชมชนตามโอกาสตางๆ
๑. การพดอยางเปนทางการ เปนการพดในพธตางๆ มการวางแผนแนวปฏบตไวอยางชดเจน เชน การปราศรยของนายกรฐมนตร การใหโอวาทของผอ านวยการโรงเรยนในวนปฐมนเทศ การพดสนทรพจนของรฐมนตรกระทรวงการตางประเทศ การอภปรายในรฐสภา ฯลฯ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๒. การพดกงทางการ เปนการพดทลดความเปนแบบแผนลง เชน พดอบรมนกเรยนในคาบจรยธรรม การกลาว ตอนรบผมา เยยมชม การกลาวขอบคณผชวยเหลอกจกรรม กลาวบรรยายสรปแกผเขาชมตามสถานทตางๆ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๓. การพดอยางไมเปนทางการ เปนการพดทใหบรรยากาศเปนกนเอง เชน พดเพอนนทนาการในกจกรรมตางๆ การพดสงสรรคงานชมนมศษยเกา การพดเรองตลกในทประชม การกลาวอวยพรตามโอกาสตางๆ ในงานสงสรรค
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การเตรยมพดตอประชมชน
การพดตอประชมชนนน เนองจากมผฟงเปนจ านวนมาก ผฟงตงความหวงจะไดรบความรและสารประโยชนจากการฟง ผพดจงตองเตรยมตวเปนอยางด มความเชอมนในตนเอง กลาแสดงออก จะชวยใหผพดประสบความส าเรจได
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๑. ก าหนดจดมงหมายใหชดเจนวาจะพดอะไร เพออะไร มขอบขายกวางขวางมากนอยเพยงใด ๒. วเคราะหผฟง พจารณาจ านวนผฟง เพศ วย การศกษา สถานภาพทางสงคม อาชพ ความสนใจ ความมงหวง และทศนคตทกลมผฟงมตอเรองทพดและตวผพด เพอน าขอมลมาเตรยมพด เตรยมวธการใชภาษาใหเหมาะกบผฟง
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๓. ก าหนดขอบเขตของเรอง โดยค านงถงเนอเรองและเวลาทจะพด ก าหนดประเดนส าคญใหชดเจน ๔. รวบรวมเนอหา ตองจดเนอหาทผฟงไดรบประโยชนมากทสด การรวบรวมเนอหาท าไดจากการศกษาคนควา จากการอานการสมภาษณ การไตถามผร แลวจดบนทก ๕. เรยบเรยงเนอเรอง ผพดจดท าเคาโครงเรองใหชดเจนเปนไปตามล าดบ จะกลาวเปดเรองอยางไร เตรยมการใชภาษาใหเหมาะสม กะทดรด เขาใจงาย ตรงประเดน และเหมาะสมกบเวลา (วางโครงเรอง)
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๖. การซอมพด เพอเปนการสรางความมนใจ จงตองซอมพดออกเสยงพด อกขรวธ มลลาจงหวะ ทาทางสหนา สายตา น าเสยง มผฟงชวยตชมการพด มการบนทกเสยงเปนอปกรณการฝกซอม
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ขอแนะน าในการพดตอประชมชน
๑. เมอไดรบเชญใหพด อยาตกใจ จงภมใจทไดรบเกยรต ลกขนเดนไปอยางสงาผาเผยกลาวทกทายตอทประชมใหเหมาะสมกบทประชม พรอมกบสงเกตสถานการณแวดลอมเรมประโยคแรกเพอดงดดความสนใจของผฟงใหมากทสด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๒. พดเรองทงายและใกลตวทสด ล าดบเรองทจะพดกอนหลง โดยเสนอแนวคดอยางกระชบทสด พดไปอยางตอเนอง พดบทสรปในตอนจบอยางประทบใจ พยายามรกษาเวลาทก าหนดไว ๓. ในกรณทเปนการตอบค าถาม กลาวทกทายหรอท าขนตอนอยางสนๆ แลวทวนค าถามใหกระชบ จงตอบโดยล าดบเรองใหตรงประเดน ขยายความใหชดเจน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๔. ผพดตองมปฏภาณ (ความสามารถในการแสดงความคดทจะแกไขปญหาตาง ๆ รวมทงความคดสรางสรรคไดอยางฉบไว) เรยบเรยงเนอเรองพดไดทนท คดไดเรว ฉะนน จงฝกหดใหคด เรว ๆ ไวบอย ๆ จะไดชวยไดมาก
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
การพดตอประชมชนในโอกาสตางๆ
๑. สนทรพจน สนทรพจน หมายถง ค าพดทดงาม ไพเราะจบใจ การพดสนทรพจนมกมในพธส าคญ เชน พธตอนรบแขกเมองคนส าคญ พธไดรบต าแหนงส าคญ กลาวในงานฉลองระลกถงบคคลส าคญ วนส าคญ ระดบชาตหรอเปนการกลาวในเรองใดเรองหนง เพอสรางสรรคจรรโลงใจเปนค าพดทแสดงความปรารถนาด การกลาวสนทรพจนเปนเรองส าคญยงมกไดรบการยกยองวาเปนการพดชนยอด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ลกษณะสนทรพจน - ใชถอยค าไพเราะลกซงกนใจ จบใจ - โนมนาวใหผฟงเหนคลอยตาม - กระตนผฟง มความมนใจ และยนดรวมมอ - สรางบรรยากาศใหเกดความหรรษาและใหความสขแกผฟง
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
โครงสรางทวไปของสนทรพจน ๑. ตอนเปดเรอง กระตนใหผฟงเหนความส าคญของเรองทจะพด ๒. ด าเนนเรอง ประกอบดวยเนอหาสาระล าดบความส าคญอยางชดเจน ๓. ตอนจบเรอง สรปความทงทายใหผฟงน าไปคดหรอฝากไวในความทรงจ า
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๒. โอวาท โอวาท คอ ค าแนะน าตกเตอน ค าสอนทผใหญใหแกผนอย - โอวาทของเจานาย เรยก พระโอวาท - พระเจาแผนดน เรยก พระบรมราโชวาท
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ลกษณะของโอวาท - เนอหามคตเตอนใจ มเหตผล ไมยดยาว - เปนการแสดงความปรารถนาด บางครงอาจกลาวต าหนตรงๆ บาง - อาจน าไปประพฤตปฏบตไดจรง ผฟงตองฟงดวยความเคารพ และยนดทจะนาค าสอน ค าชแนะไปปฏบต
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๓. ค าปราศรย ค าปราศรย มลกษณะคลายการแสดงสนทรพจน ในดานเนอหา ภาษา และทศนคตของผกลาว ซงสามารน าไปปฏบตได ค าปราศรยเปนการพดทเปนพธการ จงตองมการตระเตรยมมากอนเปนอยางด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ลกษณะของค าปราศรย - พดถงความส าคญของโอกาสนน - เนนความส าคญของสงนน ๆ - ชแจงความส าเรจ หรอผลงานทผานมา - กลาวถงอดต ปจจบน และความหวงในอนาคต และอวยพรใหเกดความหวงใหมๆ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๔. ค าไวอาลย ค ากลาวไวอาลย ม ๒ ลกษณะ คอ ใชส าหรบงานศพ คอ พดถงคณความดของผเสยชวต ใชส าหรบงานเลยงสง ผทจากไปรบต าแหนงใหมลาออกหรอเกษยณอาย นยมเรยกวา อ าลาอาลย
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ลกษณะทวไปของค ากลาวไวอาลย - กลาวถงประวตผตายหรอผทจากไปอยางสนๆ - กลาวถงผลงานของผนน - สาเหตของการเสยชวตหรอจากไป - กลาวถงความอาลยของผทอยเบองหลง - แสดงความวาทผจากไป จะไปอยสถานทดและมความสข
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๕. กลาวอวยพร - อวยพรขนบานใหม กลาวถงความส าเรจของครอบครวในการสรางหลกฐานความซอสตยสจรต และขยนหมนเพยรของเจาของบานอวยพรให ประสบ ความสขความเจรญ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
- อวยพรวนเกด ความส าคญของวนน คณความดของเจาภาพและความเจรญเตบโต กาวหนาหรอเปนทพงของบตรหลาน อวยพรใหเปนสข อายยนยาว - อวยพรคสมรส ความสมพนธของผกลาวกบคสมรสฝายใดฝายหนง ความดท ทงสองรกกน และการแนะน าหลกการครองชวต อวยพรใหเปนสข
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๖. กลาวสดด - กลาวมอบวฒบตร หรอประกาศนยบตร บอกความหมาย และความส าคญของวฒบตร ความเหมาะสมของ ผไดรบประกาศนยบตร มอบวฒบตรและปรบมอใหเกยรต - กลาวสดดบคคลส าคญ กลาวนาม กลาวชวประวต ผลงาน คณความด แสดงคารวะและปฏญาณรวมตนรวมกน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๗. กลาวมอบรางวลหรอต าแหนง - กลาวมอบรางวลหรอต าแหนง ชมเชยความสามารถ และความดเดนของผไดรบรางวล หรอต าแหนง มอบของทระลก ปรบมอใหเกยรตสาหรบ ผทไดรบรางวล กลาวขอบคณส าหรบรางวลเกยรตยศน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
- กลาวรบมอบต าแหนง ขอบคณทไดรบความไววางใจ และใหเกยรต ชมเชยคณะกรรมการชดเกา ( ในขอดจรงๆ ) ทก าลงหมดวาระ แถลงนโยบายโดยยอ ใชค าสญญาทจะรกษาเกยรต และท าหนาทดทสด พรอมกบขอความรวมมอจาก คณะกรรมการและสมาชกทกคน
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๘. กลาวตอนรบ - ตอนรบสมาชกใหม ความส าคญและความหมายของสถาบน หนาทและสทธทสมาชกจะพงไดรบ กลาวตอนรบมอบของทระลก ( เขมหรออน ๆ ) ถาม - ตอนรบผมาเยอน เลาความเปนมาของสถาบนโดยยอ กลาวแสดงความรสกยนดทไดตอนรบมอบของทระลก แนะน าใหทประชมรจกและเชญกลาวตอบ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๙. ปาฐกถา การแสดงปาฐกถา คอ การพดถงความร ความคด นโยบายแสดงเหตผล และสงทนาสนใจผทแสดงปาฐกถา ยอมตองมความรความเชยวชาญอยางแทจรงในเรองนนๆ การแสดงปาฐกถาไมใชการสอนวชาการ แตมขอเสนอแนะ หรอขอคดเหนสอดแทรก และไมท าใหบรรยากาศเครงเครยด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
หลกการการแสดงปาฐกถาดงน - พดตรงตามหวขอก าหนด - เนอหาสาระใหความร มค าอธบายตวอยางใหฟงเขาใจไดรวดเรว - สรางทศนคตทดตอเรองทพด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๑๐. การพดเปนพธกรและโฆษก พธกร หมายถง ผท าหนาทด าเนนรายการในกจการนนๆ ใหเปนไปตามจดมงหมาย พธกรจะเปนผท าใหรายการนนนาสนใจมากนอยเพยงใด ตองท าหนาทประสานประโยชนใหเกดแกผฟง และผรวมรายการ คอ ผประสานความเขาใจอนดระหวางผแสดง ในรายการนนกบผฟง ผชม
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
ประหลก ๑๐ ประการ ของสมาคมฝกการพดแหงประเทศไทย
๑. จงเตรยมพรอม ๒. จงเชอมนในตวเอง ๓. จงปรากฏตวอยางสงาผาเผย ๔. จงพดโดยใชเสยงอนเปนธรรมชาต ๕. จงใชทาทางประกอบการพดใหพอเหมาะ
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย
๖. จงใชสายตาใหเปนผลดตอการพด ๗. จงใชภาษาทงายและสภาพ ๘. จงใชอารมณขน ๙. จงจรงใจ ๑๐. จงหมนฝกหด
ภาษาไทยกบครพตต – อ. พระเสก บรสทธบวทพย